Google

This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct

to make the world's books discoverablc online.

It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject

to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover.

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the

publisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying. We also ask that you:

+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for personal, non-commercial purposes.

+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.

Äbout Google Book Search

Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web

at|http: //books. google .com/l

Google

IJber dieses Buch

Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde. Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch, das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist.

Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin- nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat.

Nu tzungsrichtlinien

Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen. Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien:

+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden.

+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen unter Umständen helfen.

+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht.

+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein, sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben.

Über Google Buchsuche

Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser Welt zu entdecken, und unterstützt Autoren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen. Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter|http: //books . google .coiril durchsuchen.

Althochdeutscher

p r a eh s eha t z

oder

Wörterbuch

der

althoehdeutsehen Sprache^

[ in weleliem

Dicht nur zur Aufstellung der ursprijoglicben Form und Bedeutung der heutigen hochdeut- schen ^Yörler und xur Erklärang der althoclideutschen Schrillten alle aus den Zeilen vor dem 12^~ Jabriiundert uns aufhewahrten hochdeutschen Wörter unmittelbar aus den handschriftli- chen Quellen vollständig gesammelt, sondern auch durch Yei^eichung des Althochdeutschen nit dem Indischen, Grieehischeu, Rdoiischen, Litauischen, Altpreulsischen , Gothischen, An- ^ gdsachsiscben. Altniederdeutschen, Altnordischen die schwesteriiche Verwandtschaft dieser Sprachen, so tvie die dem Hoch- und Niederdeutschen, dem Einmischen, Holländischen, Dänisclien, Schwedischen gemeinschaftliclieii Wunselworter nachgewiesen sind,

etymologisch und grammalisch bearbeitet

#•

TOB

K5iiigL Preuf«. Rcgiema^ratlic und ordenlUclirm MitgUede der KuoigL Akademie der WifisensckaAeii. zu Berlin.

Zweiter Theil.

Die mit den Liquiden L, R, M und N anlautenden Wörter.

■f »

Berlin,

beim Verfasser und in Commission der Nikolaischen Buckliandlung.

« t

loAiitiwiUAHHiÜi,

n IE ^

►.

•J 11 •! fl ^

ii ♦>.fMl*i'>^*! h'ff

\

'.y^hiVlü^ iV>ik>^UObkhi:ÜÜi

I

n

. •*: '

- { 1 '

: ;' •: ?■ t.i ; i, : i:'.r«'

. f

; » . :

. . 1.

I « - «

f »

I

I , - .■

■■». '

»' :

:: - . 1'» *; tt . . •;, / •■ •- I. ;'

t . .

\t,*.vsV> .V^ :A /i«I5

.«•

'■ I ■■ l-

. . '

•rv- ♦,

/

« .' .•

' B - I

t> i: f^ -■*

Althochdeutscher Sprachschatz.

Zweiter T h e i 1.

Die mit den Liquiden L, B, M und N anlautenden Wörter.

AmhI*^^:'

I'^»jr>i^lf?'?b:i'-Hhhl/

k.

t ^

s

» l

'•

I .i

, )

f I

»

■4i

. »

I 1

I

?..;■'

!.= ;

iM

.\ n

, ■• » . -.- r

... I

./ .1/ .«i .t

I ; .1

ij. .••• I - i

*»>» •••^*^^

. . '.\.

f

. «

' I

•:-)t' »

-:, ii;

« . -

* K P t «

I

L

.iJiif" - » »

;i

••• : .

t . t . . . rt I

in

dem fdcr'tiefftcUederiMi altdetoUGkieb' DUkkte, X. & m Mukr. Iih, ^cA At»xMv lit Umgtre, lit. Ukti, goüi. laigon, aogeU licc}mv ahd. lekoa« oder iii dem SufBx -1, dae sick ai al- len Tenrndten Spcacben selgt Birimien'^ ist es (wie aehoa'im Sasakr., Griedi. und-Lat« &• B; aaMkv. TTi, var ond- val, iJfMv aanakr. am, '^mdire, griecfa. n^iW, lät cibMrif) aoa ei- nem mrspringiielien r entlanden (ef. R), s. B.

WAL, skt. TM (TfOfc MAL, pkr-

mar (mri), FUL, a^na^piLrVLtJ^

aansk. rac (oderltic)', slfumo (t von s^v iriit J7aere)p acilf, lat sdrpus; so auch ini cÜili- cha ans ckirihha, gliloh aya grinan (cf. auch roiUflfid. glei, gamueb'ak mid äanakr. gi- Uti sU gIvBtu 3> Z'. «i. prae$.yfm grit lüv''^ tircp aopl^B.€4lrr^). :ln damili» damiriitJA*^ tcra, martela, fieraari, moraali, mnr- muron« mn'rmal^tf koniita awei Teiacliiedene SuffOxe aUtt finden; In Olfrid'a fillimn flalt firinran iat r dem folgenden 1 äaainulieffl (wie im lat pdlmsidmB startt pigrlucUH$) mA aa audi woU t in gvoMib neben gnotlili, firiWcbt mich in w*llih nebe« will ih (cf. diiie Wör- ter in Gnnd W); ^ •'

Aach ataimnen Peinige 1 ana einem .mapMng» liehen n, z. B. in all ina aänakr. anyä, nnd anTaerdem teigt äidi auch ein Wediael iwiadien 1 und n, s. B. ilinmb nnd anrnnio; in toiigli und tongni sind vielleicht -9' terKhiedenia Suf- fixe; cf. aMh trebenon nnd'lat IraMo^Icu- fliil, cntnt^ und amnmmm»

Anch aoa | hat aidi 1 entwidkelt, i^ in le- bar, lat feair^ 'aan^. jakrit; anch in ladon, vocartf itipiturg ana' j in aanab* fäi^ mdnäi?

in biaaan aeheint 1 ana m enlatandaa, wenn manf' aanakr. dhmi damit snaammenlüOlt sollte II.

anch l^lahan atif sahskr.' f mi belogen 'werden

' kSnneh? doch stellt sich avch Mnsk. sridhv'ri-

dere, htaf, sonum, ^r^j'hl'Ad, gaudere i^yt-

Aai;?) und haf, rider€ (cf. fli^hah neben -lat

fugere) zur Vergleichüng hin.

Ist AI, angiiilla An saiiskr. ^Vx^'serpensin. J^h)y so enlwickelt sidh 1 afidi aus ursprungli- diem h*

Sollte andi ein Uebergang des t in 1 statt finden? Cf. aansk« yad (dessen d aber ein ahd. X yennuthen liebe) mit laden (odfr iat ladon auf yat, adaiti oder auf logtä, #aoskr. 1a p zu beziehen?) und mit lopbn [welche BeJenfiing aanskr. v,and (Nebenform von ya'dj.W], sVap mit alÜuL alafan«

Der in andern Sorachen aich zeigende Ueper- gang des d in 1 erscheint auch iiq Dentscheni p B. in Üb, sanskr. d6ba« corptu^ la^^z-an» \aabskr.' dA, dare. Bonp atellt auch lif mit da- i«aA{ Hfl iüBlti^l) nit^dlrisii ^Ptakrit diaa) zu- aammen; ist etwa auch liobtan auf dip an, be- igeben, und nicht auf rnc oder l^c?

Viele anlautende 1 amd urspriin^ich hl (ei nigeaueh wl; cf. lisper, Uaenu, mgL vl|sp, antlnai, vmlims, goth. utid; anpls ivlii;)^ *von dem, wie von hr^ hn, hw^-h ubf^Uenist, in leo neben hleo (immdm: ' et ytk hlaJT, sepalarumj, Itta neben hlitn (tlivAi; nnrd. hlid, angela. hlidh^, linen neben hlinen (reemmbere; angda. hlinfan; tL mdb goth. hlalna, cd2K»> Jaih Mmshlaib^^mus; goth. hUiba, angele, hlif,. alafaMhehliew/(pohi. ehleba, ealhn^ leib), Kt ke^allM, Jciepnlaa (von kepti^ betfcn; iat hier aber 1 anagehllen? oder iat kepti nicht vieUekht daa aanak. pae, latcnfifefv?)^, lahannebcMhlabaniYWäkr^; golk hlah»n;..ef. HLAilAN;>, lofaü «eben \\'h\^]m^ (mUgire; nngeis.h1ävan; lit/aberibti, V«lMh^,UiJUn nkbtabUda»j|!^iiä-ii^f tag.

[1]

3

■j

and tiord. hladan; ist sanskr. bri, cnpere^ %a vergleichen? cf. angek. hladan, /uiurirej, Iftt neben hlüi (sonorus; alts. und angels. hlüd; gC sanskr. sru, audirej, lätar nftben hlütar Cclarns; angels. bliktor^» ludowic neben hlu- dowic; cf. Sut^er und hlotar, chlotar (^A/tf- tarius, Anf&hrer der Kadurker. Jul. Caes.^, lei- iar neben hleitar (scalay angels. Iilse der, altfries. hladdarJ. laufan neben l^lanfan (cuiTtre; golh. hlaupan, altnord. hlaupa^. an- gels. hleäpan, alts. iil&pani ^Itfries. bUpa; cf. sanskr. sri, ir^, oder aucb frii, flwsrt^)* liamunt neben hliumunt (^/ima; cf.goth. hliu'ma, niirii, griech. xAvciv, lat clnere^hVx. 'sxvl; ändire), lösen neben bldseh .(^öiwr^; angels. hlystan, sanskr. sru^^ Hot an neben lilioxan ($orttri; alb. und angels. hleotan^. libjan^ parcere, heben gofb. hleibjaii. In eihigen Denkmälern zeigt sich auch ein unor- gamsdies h\ statt 1, %. B. hliuhtenti st li'üh. tenti* Ka^; s. HL in H.

Anlser^li s^eht von'ä^n andern Consonanten nur c, k, g, cb, b, p, f, v, s (bisweilen' auch ac) tor 1 im Anlaut [bisweilen als PrSfix (mit Apökope) antuseben, x. B. gloüba st gilv^nba,

flcosa» st farleosanj. Si^be BLi. (FL.)

FL. (VK) (i. (G3L KL. CHt) $L.

SCSa im Ahbaitge. ^ .

Keine althochd. Wonel schliefst mit eihem «iiflitttelbar einem Consonanten folgenden L ^ef; B. M.. N«); wo also in- oder auslautendes L jiiinrn iajitni Consonanten onmittelbar Tor aidiluit, s^'B.. in erl,' einchuosU^ ist L als Suffix uaüftehmi. GewSbnlich lautet dieses Suf- -fii^ .alyillt ul» in welchen Sylben der Vokal entweder achon ursprün^ichi zum Snfßx gehört odermlleidit bisweilen n v aur ErleidHernng der Aussprache- dedi Saffii h wngieseUt ist. . & Sofffic L. '• Aa itikmtendflsXvivie an^e anbutände U^mb^Ad^ B^ M..N.) adiUefsi sieh keid ande- •larCaascfetant unmiNelbar am ; auf in» oder aus- lautandas L kann Jeder Crniaonaat folge»! ' gc- arohnliok ( J/ W nnd die Ugnidäe immer) inur alt Saflix (tot dMi aft \ain Vokal abgefdlen ist). & LBi (LP.) h¥. L& O'G. LK«.tCH.) LH. U. LDu (LT;) LM. Ui. UL LS. LW« LZ.

im Anhange und die ableitenden B. F. C. G. H . J. D. M. IS. R. S. \V. Z.

Der Vokal vor 1 mit folgendem Consonanten (also auch vor geminiertem 1) ist immer kurz; milla (neben mila) und geilla sind Unreget malsigkeiten.

Gemination des wurzelhaften 1 [das sußigierU I geraMieii.fewar auch in raUoi.illa-^ alLd,

AllayiilUy aber i Bidbt iili aAMylbigen Sufifix al,

tJ^^'.nlv Ireiui ihm flexianasylben antraten/ z. B.

aph«!,',^^ii« aphules» czzal, ^c. tzzalan

(dtoek andk ausnahmsweise fravallan neben

ifRaValaa; labelies neben labelas« uunr-

V zeltoll st w.nrrzal an)] findet nur. inlautend

.'.statt ua4 oor (^..dia wenige Zeilen utarher ge-

machta Bemeikiing) nach kurzen Vokalen; ihm

/! folgt alsdann immer eine Tokalisch anlautende

Sylba, -anlfer in kellnari (nahen kcljiari).

'Dddf 4iicfct alia Wurzelsilben fMl kurzem Vo-

>l|al iejkinic^en ihr auslaii(eudes 1, wenn es zum

Inlaut wird; so bleibt lin mala n einfadies I, in

' f^llan aber tritt Gemination ein. und stelan

.■.;i"i| ' * * '

ist von stellan, quelan von quellan, hc- lan vön.hellan. swelan vonswellan unter-

•ehieden. ' Die Wurzel W AlmJ^ volvere, Mimtil in aUe* ihi^n Bildungen ein doppeltes 1

i% die Wmoel TVAL, ti^/e, behalt in ei.

nigen ^ Bildungen , s. B. wili» wilis, wilit, : weUf :.W4»la, wala einfaches L Daher sind

.YJallcicht auch Wurzeln mit auslautendem 11

'., aHM^ehssen, wenn gleiich AM Ende eines Wor-

Ti;MSiJMlPer nur einta^lies.l geschrieben wird.

Einfaches 1 neben geminiert^ 1 zeigl sich auch

J;i^ .wf^lira und wallira,- lagela und lagella,

.. medili und medjlla, mlla upd milla, elina

.. . und elline, nale» und -nalles, ala und al-

ler, unkebilot und billon. i

'.< fiil|ig)l^: U entsteheo :auoh : i . , . . ,1, ^m 1|^ & B; ip aellan aus f^e^jan, zcllan aus zeljan, illan aus il)aj^^ und so audi ) !.. ^nbl fUloil^iis (nicht vorkommendem) filja, .., : filii^lid. die.folgende Nr. 2r);

& ans Znsaafiraaoziehungan ^ . z. B. in sellon

( V aiii.a6dilo«,'ellenti aus elilenti; auch

fülbl mvm filioius? (d. die vorige ISr. 1.);

L, 6

2* ^i|« ;A8Mttibi|üon, :«»*'B. .ilti4U4iKraffe .'ms . WItchael dec sanikr. Saflixe ila* luid'ir«,. iU fi.rlortfn^* .«l . . : . i :{ - und Ira. Einige -1 wechseln auch mit -n»

Aiiiber den hier n^^fftlufteii VKorlem «eigen %. B. chumil tind dhomiv/ '

^ »

noch folgende eio gemiuerUs hr ello; ella, Ia'«inig»n WSrtera maclit der Aiuta» eines

gelUI, «Ulis, lUo, Ulinc, AIUJikox, «1- ' W, fa; g das Suffix 1 unkcnntlidi arid giebt dem

Üniiii^, ,|:i«Uo, Loll», loll>!(Mft hlkm'), > l den Schein eines xor Wand gehSrigen Con-

|ii|ll4:CMq4<i>Pl)* mUlbelUt «.KS^eilif,.,!»^!. aonantetf,- s. B. ih ac^la (e£ di« Nebenform

lao, boUa (und bo;!), pf44»,>,i;Jiibili«lia, ' lleifa iÜid'dai/'gbtK. säiyala),"!» fil« (rf. die

ffllK pbfitUU fill», plKUlAX^U-i^t^Ua» 'MAeiirfbnn rihila), in tuöi (cf. xttbiiy, in

challo.i», .«»11«», <gcUU^„croJU, guUi, br6il"(tf. bro^H)!, in plnit (cf. plnwil).

chiillfrniar, j^iUi^ diUon (voB>dil,.dilo), Sollte aocb geil mh gaÜal sosaanhen gesogen

scllo, scoUo, scellan, still«»^ sneller, leynl cf. rf« gr<n^a/i6M «« iiwr«<rM»4iW und da«

g«mal)L\, ... .1..,. «Itbritt. gadal, i^AMuM^.

.1 ,.

pi«:«^.).«nhwlfndenWw««i« «riifcjiM üc u gj^ftte «h nül dirtert Snlfix I tusammenhän-

be(9kii^deii.)iYi«i«lnun A4li«wge.,.| .- >■:• ^ T Ih _j j t»- - .• i

Tfc« A,.Lj j. " j * 1.^. . .^ . gen" s. Lda und das.Diminubons L

Die im Altbd. Torkommenden stMÜdonafie^ . ^>u. ^ _ .

uie im Aitna TorKommenaen »umm^^pe- . -t.. . . ; . m, . '

Tcnden miA» <aucli die beiden ämwa/ari «bUl n, "»eh»»«». v«ellcicht alle 1, mit Ausnahme

•cAl> mit anslMMdem I od« 11, «««r 1 mit *«' DimJnniartden, leiten «DniitteHMff aus der

(wobliuMMr aUeilMider) «Ml» mr.i«i fitawm. 'Warwl «h. Doch mögen anch einige eia>Tad.

«ylbe, seigen nnr ein windhdkeft kr.(<Meht eU Itti"»««* «ndi «. ileh«oU, »c«d«lv au»

■en.ätifci »ba ei wd«h«ekidite Wmilt«M i '**■ Snbrtwrtw dehs« o. sca^ gebildet «eyn.

oder einen mit in und au wedisdbdte :%Vur* > Dinem Siffilc fBgten nodi i (au* )«? 8'>Saf-

aeUokaltt),. wie sich au«.folgciidflcUcberSKht JEat l)'öder'r«i '

dieser vertut ergiebts ; . . - , ^; ^j„;g, „tf/^pfi^, gi^Wi den apd«;rn, mit

quelan. hfclan. tw.lsn. «leWü^elan, j ibgdeitelfp,;*elhe^.'»ebe^ >5W (W* Ab.

gamalan. wellan. kclUfe «eUbai 4uel. W^iwg des. SWBw a) co^sepanfisch au«.

latt^-heMan. sc«lUth:«iia«IW««LibMM»n. = UiewIeiStomm *uctie|ocai<efceMUMi» mit

fallan^gedbä». delfeftn. h«lfinn...«»^an. " j „Zei»S^^io ». t' w'i r/u!!; iWtViheiU

falgbn«f«Uh«n.«s^bh«A.«wclbil««wal. j^ w»flekt,rte» Zustande immer i' law ja)

cl^n. g«U«n. sceitaoi. wall«n< Mtan. 1^ ^isüiut j^t^^ ^-,e ^ g; mür?: lÄeftfef

haUan..apaiU«j|. säaha». «mfeU«»..wal. '^'fir,^ aufcer den von'&hnm «nill^ten

h

aaa. Mriaan.«. . .».i il^; i! .r.liM-'.il

. . t , ;. I .f Ijj J «if .1/ U ! iL* / -- .1: Si : Wli:>I

'ceßoir^ aö&er den Voa'&nniD Anj^ilftSi;

.1,1 .;i: 1*11.1: ifc-ifat;. •«".. '.«»«> il.MH.'

nur

«o

,. .1 ;^ Vi-T ^'X"- ,• j/' . «Ftieitn awem paKiii, onieii scnneise»»

Sirf|i»eH«.>.»iU.:W.-.»U,d^ii,j5|iiy,pides . .«r ^ .?'* -^. ^ftt^de» Ai«,^,*«,.A^wew

•ufiLc ,ip, .4V« dfulSfih^» ]Nf«pwl«<a|nwi ab. 9. die nentialen ndstanhtuf, u»,\,^pri^Vf^ ga, ge{i|ll«^.j«L .KniiP:^J vüg«^.,wh.,fTpSriing..,:; ^e^weij»u«te» die^Ail«^ licb.rKs^lt «»«l ■»»! deni,s«ns^^.Pi49ii-i» »«Blieh: geedere- giwixsih, geDibele,

KUsamvieiiiMi^eB» k «ie m eiBf«i%,.MIeBde ; j|ibunl^j, gif ^,gnv|ii|»,Ty Uijl^^f c

Bcd«mpns < «ffljp. ntft Tf. wd l^.if^ljj^ea . ,. «^ne•^ »»»P.^^f »f?»- «»»»4»Vt.. t .. =l(Vart«f, »..J|«*;f*Br j}njl!«i?fcse^<«ijB«r«nd ,v.> „pl^» |^f» bisweileft et« :«. T«» dien;^»

g»ng»i «4n.49»chalr «it^,4u.1»|WnW# *«» : ,■ ;.»«W •«».»'alfr <^iifW>.^*H)^ (^Pf'^f »M»«!

L.

s

(

dici niriu 'bisweilen auch schm im Neihi-

nativ hervor, z. B. gibuntilirii; cf. ll«

eit^^.smbsianiiva gen. nen^r.j die sich wohl nur auf ubili neben ubil, ediJi neben ^dal, wiluobili iiqd ptmahali beschränken, wenn

.. nicht. aoch, epfili« :gibili,insigili^ iiino- dili, innouili und wichili neben .^ichil hieher zu rechnen sind. S.,.9uch, weiter. ^n* tea die Abljeitiin^ s-al und. die Dimiini(iv|i.

5. die smbst. ftm. , die , wie viele andere mbsi. fniUj.MViS 4id/eciiviM durd Suffix t gebildet werden. In der Deklination ? dea Plnmltf fü- gen sie ein n xwi^.eil Sl^ffinii.nndiJFJ^s^ion ein, welches, n aber i|uch bisweilen schon im n. Sing, sieb zeigt, z. B. rnichilina (n.nLj,

ubevazilin /li. s.J; cF. 11 (Aas einigen adf* wvtA^n anch durch dajf i Suffix a^wMK SubsUntiva gebildet, wie z. & «bil^ Ibdvla aua/'ül^il, luziL). Es ainA falgehder nbMi. >edilif itali*. azili. waclhali.- luzilij mi- cbili. ubervan^eli. forscali. fraVifl^Lgi- chosili (^?), agezzali. sinhwerbili. trun- ehalL dnteehali. zuifali. zvisgili. gizün- galf. spV^n'geli.' unscadfcll. iscannali. Ste- diril, i'wjgali.' wiäarstrqpft? (mit ei- bi^ iHk^ai'dardi i; wädb'es'^^^^ m^Tiatur anzeigt).

& fi^gepde Snbstantiva, voi^ penen, nicht be- a^ipmit angegeben werden. Icänn, ob üejhn.

^if^fl canall. cruslU in (neben, cruipli !a). dj^iscufli. turtilitub.i^ tupili. scimhli.

We!l^ii(^e jSu1i«(aiitivii^'€kie nic^^^^ ilüs'ii/^' auf -1 gebildet 'äind (docli (inäii^ sicti auch; wie dben bcihrtW ist; wJjjf'/i4n:' ÄiiPS ii\is ad/., wie ubilk UM tutila]f Itigeki ihter Abiritung

«-1 diia ^e4#ohiiliche< Snffix a himki', 'nnd gehen tlieils nach der starken (z. B. gtfbala), Uheils nach dert B4£\t&cA«n IMtlinartiotl, einige auch nadi b<!Jden, z. B. anchala, eiehila, uwil*», -wahial«.' 'S- andi weiter unten die Ableitung a^a I « die Diinii^lifa ' und immk prcp. ' Fol- gi^nde M^$§^ fem. dieser Art Ißtfieb sich in- den

iMid/'DelikrtiMipm voi<: '''" '•■'-'• ' '

- eiehiiiL'^agagbla? affa? egal«, eglecopa-

la. ahiii'la'(od^ zur Ableitung s-al?). etila-

fiureirtiltt. an'cliala. isila. »siita. uwila.

* ämpull*. ' ' . ; *'

wahtala. wurzala. wisala. wihse>la. win-

^ ' d^l4M'^#ihÜla; wantä'ltK-'«#<)r^'*ltf iauch

wagele /^üMli*<^>? Wpj^l^Un' ttelariaj?}.

-riBdslW.reirnila. rotila. rieenlla. rnnzila. . ringnia.. riatella. riffila; liartrngala. •itmoVcbilaisImasala. niQa>otila.'aaaffuIa. gi- i* )Äia*ha4sk.iiiabdiN.

: blCillajsiMuiiuii'exrl-a^ neslila. nadia (aach '■'" ''4ia^a--l)«-- '' protpe^chilar-^eraia. bnrzala. papala. pri-

citella. pricella. pedala. ' rargUa. ftidiJa. Cäekala»! fidnla. fistula.

ferialki («criaw'ffliala.

•ii gfr^vnrdilaw dbpoal «la.: gaba la; -chervol a.:ch e-

•' * .^olb*xögnla. geisila. chiiiichla. kentila.

gifbilla-crewifdella. chapeila.chancella.

'toastelli. eroinetlla; grimmiia.qmenula.

' //qtlAnelai'^vattala. quedi^la. i

biufila. buchila. hasela.- anhnewirpila.

hantilla. turtula. torcula. tubila. ta-

T irala. dehaala (oder, zu, -r-^l?;)! dihsili'

. tragaJJi» trennila. droscela. tnpila. dwa-

'' - ÄillA.'ldVn«l ja. drstnia. titnl-a. (hädi dem

'\ 'd.y. 'iVi^^^ a. pl; titHirl«n zu scblie-

-"''' fiilh ^" Mich 'imuNf.^ lituK'titnlo; auch 'er-

"- ' ''Ifämlir iK^^Isi 5, & titdlo als torr.;'^lMl als

.ö.fiMf^^^/Al^i^^j^Ma;c>ihbiit^Jz^

^nlh^ kl'n^llTi^'cief iidilla. il^tella^ ^ster-

•''' •ttdra.'-Ü^etgil^lai «paän^la. %prliöhillla.

' stsfiftri-Fsl. strim'ufl*'. aälala'.' iTpetoa-la.

'"'ft'jjioH'ala. srinlala. s€lipena'.''iicnvala.

'«tlck^hafa. sluffala. stuphila.' aela (W

'''" ¥Vh9Sbi)L sIt^iHu. > rMi'^^at;».^ s^t'ft'fala.

> bf4nttf?lli.'ipeichilal üSeitiU. ft<^efiila.

sca-

9

10

6cuzi1a. itrimila. simila« sigilla« sidila« siiila. stigilla. snoobila. auffila (auch atramilon, staramilun, lues? strifelen, lineae? swcdllc, malagma? switbelon, irutitis? -^ Das aus Docens Miscellaneen In Grimms Grammal ik aufgenommene sprizala oder sprizal, yV/:r, ist wohl unstalthaft Im glossierten Virgilj aus dem diese Glosse her- stammt, steht sprizala über incidc (novat faces. EcL VIIL 29.^ und gilt Tiir sprizalo, ^ie die Glosse sprlzalot, inspicat (faces*

Georg. I. 292.^ zeigt S. sprizalon in S. Einige mit -1 gebildete subst. masc. nehmen

audh noch das Suffix o (s. Suffix O und N) oder gehwache Deklination an. Cf. auch weiter unten die Ableitung s-al, die diminuiiva und nom^ prop. Es sind folgende: armilo. wibillo« widillo. ludilo. rifilo. nabulo.nestilo. uochumilo. hevilo. tum- philo, titnio (cf. titula). ziegalo. zin- silo. zuenelo. einsedalo. lantsidileo. Sollte auch ein o in iubst. neuir. angenom- men werden und acc. titulo, titulum h. 5, 2. und acc. wih lichamilo, sanctum corpusai^ lam. H.21. dadurch erklärt werden können? oder ist, wie auch Grimm vermuthet, in tiinlo o aus o enlataaden, und ein mit dem Suffix u gebilde- tea masc. titain (cf. mendislo und wegislo in a-al) und in wih lichamilo eine Verken- nnng des lat -acc. in sanctum corpusculum an- Kunebment Aber cf. auch al gizungilo thaz ist O. L 2, 33.

Aufser diesen die Nominalbildung vollziehen- den Suffixen i, a, o schliefsen sich auch noch folgende ableitende Suffixe an die Wörter mit —I an.

1. in (Ableitungssuffix weiblicher stibst.): eailin (d. h. esil-in, gen. esilinna), pa- galin (d. h. pagal-in, erynnisy friu- dilin (d.h. friudil-in, a. friudilinna)«

tn (zur Ableitung von adj. dienend):

ahtalin. nnedelin. igilin. erlin. wan« chelin. luogalin. plechilin. folgalin. forscalin. agezilin. chosilin. widarcre- gilin.haTmelin. hesilin. hruomilimhnm- belin. huorilin. dinchelin. ziegalia zwi-

filin« gizninilin. slaffilin. biswichilin. scamalin. struchlin. agi ig (zur Bildung von ad/, dienend) und igi (zur Bildung vveibL snf}st. aus diesen ad- /ed.); cf. die unten folgende Ableitung s-al.-^ jukiligi. wanchilig. wachllig. richelig. prazelig. feselig. fravalig.chosilig.que- kilig(oder ist es queki--lih? cf. aber quih- hilunga). zwifalig. scimbalaa scran- ehelig. swebelgiu steht doch auch wohl für swcbiligiu?

4. oht in astaloht. miseloht hadiloht rin- giloht zwisilloht sprechiloht. scru- delattemo. stramilaht.

5. isc nur in himilisc. unadalisc.

6. iz, azi, izzi, eizi nur in snebeliz. ma* . halazi. malizzi. himilizzi. agaleizi (cf.

goth. aglo und noch in St Gallen aglen, miseria) (auch in scurliz?).

7. ida nur in mihhilitha.

8. unga, womit, wie aus anderen verbis, auch aus den v^röi^auf -Ijan, -16 n, -lin weib- liclie substantiva gebildet werden, z. B. wan- talunga, wadalunga, rammilnnga; von einigen dieser siibsU finden sich die ihnen zum Grunde liegenden verba in den althd. Denkmälern nicht vor, z. B. von qnichi- lunga, frowelunga, flegilunga. Cf. auch die Ableitung s-al.

9* ing und das adverbiale -ingnn. Aus die- sem an -1 angehängten ing scheint sich eine un ursprüngliche Bildung ling entwickelt zn haben (cf. auch das angels. u. nord. -ling). So ist in silbarling kaum ein früberes sil- barli vorauszusetzen. Allein von den mehr- sten Wörtern, die keine Bildung auf -1 ne- ben sich haben und doch mit ling endigen, wie z. B. in scuzziling, buweling, ho- siling kann doch wohl eine Bildung auf -1 vorausgesetzt werden, oder, wenn auch keine Bildungen auf -1 ihnen vorausgehen, so kann doch das Suffix -1 mit ing (und nicht ing mit 1) bekleidet worden seyn, da dieses ling auch bei Wörtern, die keine frühere Abbil- dung auf -1 zeigen, immer die Bedeutung der Annäherung, Aehnlichkeit, Abstammung^ Ver- kleinerung, die im -1 liegt, mit sich fuhrt

[2]

15

16

Gemination des SufGxes I icigt sich nnr in den Formen illa (illo). cIlL elta. ello. el- lin, nlla. ulli; nicht alla. Ist es als iija, elja, nlja (mit angehängtem Suffix ja; cf. lantsidileo und lantsidillo) oder als ilila, elila, nlila (mit angeliangtem DiminntiTSuffix ila; efi esil und csillin, mantal und man- tellin) anzusehen? Die Form ella ist biswei- len auch geradezu aus dem Lateinischen her- Abergenommen. Die Wörter, in denen illa, ella, nlla yorkonamt, theils neben ala (z. B. wurzala und wurzella, dwahal und dwa- hilU)> ila (z. ß. eichila und eichilla» spci- chila und speichella, stachila und sta- chulle) und ula (z. B. papula und papilla, turtulaund turtella, riecula und ricculla), tbeils miteinander wechselnd (z. B. hantilla, hantella), theils ohne Nebenform sind folgende: 1. ella (ello, cllin).

preciiella. pricella purcella. lagella. •rislell«. chapella. chanzella« char-

chella. castella.cromella. chrewedella.

haiitella. turnella. turtella. tabella. ' aeupelta. swertella. speichella. wur-

sella. zistella. zuisella. mantellin« wi-

dellb. illa (itio, iliin). ' elcllillakiftilla.amsilla. wihilla. gibilla.

gMtilltt« chervilla. quedilla. hantilla. ' medillaL ridilla. papilla. dihsilla. dwa- hilla. zuisilla. speichilla. sidilla. si-

gilllin. stachilla. stigilla. wibillo. wi- >!'. 'diHo. lantsidillo. esillin. .13. Ulla (ttUi).

( *> ampullli.ricculla.spTachulla;stachulIe Hl sir^tnulle (prunchulle, luncculle, vicl- vtlelebt' Komposition), mittulli.

Obgleich- 'il und ul bei dem häufigen Ueber- gangb 'des a in i und q, zumal vor einer ligtäda, flieh aus al: (Erzeugt haben oder durch Assimila- tion mit dti^m^ Volci»! der Wurzel oder eines fol- genden affines entstanden sejn könnten , oder auch wohl das Suftix -1, je nachdem es auf ei- nen alten Stamm mit a oder i oder u stiefs, ab al ^er il od^f nl erscheinen mag und da- bar'Griibms Scharfi^ Absonderung und Terlhei- lung dieser Suffixe unsti^aft ist, 'so ^d doch

•f

. I

wohl al^ il und al als ursprünglich versdiiedene Suffixe anzunehmen, da das Gothische sie von einander scheidet, audi im Sanskrit schon ala, ila, ula gelten. Weldien Wörtern aber al, welchen il oder ul zukommt, ist bei dem Wech- sel zwischen al, il und ul an einem und den!^- selben Worte und bei dem Uebei^ange sowohl des al als il und ul in das oft nur allein sich zeigende el nur selten mit Bestimmtheit anzu- geben. Für spatere Weiterforschung (uhre ich hier alle Wörter auf, die nur mit 1, oder nur mit al, odar nur mit il, oder nur mit ul (ol), oder nur mit dem gesell wachten el, oder mit wechselnden al, il, ul (el und ol lasse ich in diesem Falle, als blolse Abschwächung und As- aimilaüon fort) endigen und bemerke noch, daCs in denen, die neben al auch il oder ul zeigen, in der Regel al als das ursprüngliche Suffix gelten muis, und in denen, die nur mit einem dieser 4 verschiedenen Suffixe vorkommen, des- halb dieses Suffix nicht bestimmt als das ur- sprünglich ihm zukommende angesehen werden darf; theils würde eine gröfscre Menge von alt- hochd. Sprachdenkmälern vielleicht noch ein an- deres Suffix zeigen, theils weicht das vorfindliche bisweilen vom Gothischen, Angelsachs. etc. ab. Unter den ad/edivis zeigen sich keine ausschliefs- liche Bildungen mit ul, am häufigsten Bildun- gen mit al (nur von adal kommt einmal die ^iebenform adoles vor), die mehrsten subst. masc. endigen sich auf il und von subst. neutr. auf ul giebt vielleicht nur torcul ein Beispiel und capitttl neben capital. Auch die unten folgenden nom. prop* sind zu vergleichen, so wie die diminutiva und Bildungen mit s-al u. l-^ing, 1-ingun.

1. 1:

erl (angels. eorl). afla. fiuremla? verla. chunchla. hahla (ocreas). bambl (um). smirl. struhlin. stukloht

2. al (im Gothischen mehren theils nur als,-l sich zeigend).

agal. ahaL amal (cf. aber auch emilo). itaL ezal. eglecopala. avalon. unda- Ion. astaloht wortal. wimpal. wasaL ' Ipogalin. misal. morsali. masala. mcta- lari. mctalodi (et mittil). mangalo^n?

17

L.

IS

(mangolon). martalon? (niartolon). mirtaL nechaL burzala. bramaL paga- lin. penaaliin. ferala. pheraL folgalin. gradaL gamal (ahn. gamall). canalL clef- faL cle8sal?cuinpal. gebal. krankalon? (krankolon). quattala. hainaL hazzal (angels. hatol). hiantalon. hapalon. trun- chal. tr^abal. turnalon. cicindala. zio- aaL cesalarL zidal. xeadaL aprataL stnffala. sezaL spasaL scaodal. atechal (calix, goÜL atikls^. stadaL vrstodali. aprnalon. scrannala? (in scrannolon)« atropalod (stropolod). acraacbalon (seranGholoii).

3. il (et die obige Gemination illa).

usil. igil (nord. iguil). SLn^il.CangelusJ. armiL esti (^oih« asiluB, angels. asal, esol). ihsili. isila (lab iumla). wituo* bilL uwila. endil. . antiloili? vrah« til (vigilj. wincbiL Mrindila. vibiL ^iphiL wibil (angs. vifel, liU wabalas). MreibiL weriL worfiL luzil (gotfa. lei» ii^8)• lefil {akaord. lepill). ladilo. ri- tfila. rennila. rotila. runziila. risiL rib- siK reilribtit. ribii. reitii.< rifilo. rif- fila. riziLo* rigii. liiandilon. mittil [ine" äUis, alind, medal (SSittel); cf. meiitlari]. mergil. miiidil. meziL mediliL moirbila.

; inncbil. mutilon. niespiL miltifl (cf. mitknlii in der Gemination ulla). niftila. nesiljan. nnoiL protpecbiia« prucbili* steinbrukil« pruitil. broiLpargiLpluiL bendil. pensiL butiL putigilape. ple* cbilin. prittil. boziL giprugilon« fiz- zil. vargila. flcgiL fendil. fezzil. (aliud* fetill)i. fordili? fusliiari. grnndila. gengil. puohchoumil. chegil. cbezil (gotii. kalils). gibiL cbnuUil. chnebil (chembil). grebiL griffil. grintik gnr- tiL grimmila. chumil (cutHirmm/* uo« chumiL nahchumil.eihcbrigilik.chan* zilarL quitilon. chizilon (cf. allnord. kitl). clengilon. grubilon. herefaerdiL bochila. hevil. wirvil.babiL beimodiL liimiL hregil. buotiL baspiL hadilobt biwilon. dorihil. boratubil. tninpbilob tegil. dinchiL dobil. tupilii trempiL

drcmil. tripil. tri-kil? turbil; JwengiL thuiril. treunila. pitrohsiljan« tnimlon. bidumbiljan. ciiilin. zuinil. zinsil. za> gil (allnord. tagl). zugil. winznrik cir- kil. zobil. zuisilai lispilon? atolziL biswichil. sekkil. söncbiL snbtik s'u- ril (allnord. sufl). spigil (epelta). s^prin* zil. speichila. scefil. scoziL scubiK screchil. stemphil. stengiK stoziL stri- gil. sluzil. alegil. snuzil. swcdii swir* biL scenila. scribilon; scuzila. süila. staramilun (slramilon). stup fila. si- cbila* Sprachila (cf. sprachnlla in der - Geminalion ulla). spnrilon. widirspir- diljan. sprechiloht.

4. ul (cf. die Gemination nlla). agagula? linnol. muffula? neiula? fi* dula. fistula. fillol. cberola. turtula. zuinuli? zuergula. scergula. stefnnla.

. spahnula. screzzoL

5. el [stall älterem al oder il oder ul (cf. die Geminalion ella)].

vribsela. weppelon (ielaria). wiselon. virruocbelon. richelic (oder ist ea rih- lib?). miscelon. briteliu. berehtel pra- zelig. pedela (udanes)* pfaitel. ervi- scbelcn. chlepfeL crospeL qnenela. castel. hnbel. basela. hegelari? bar- mdihf. tercel. tugeli? borotumbeL droscela. zurdel. zwichelizaseL sprun* geL eoscefeh sceldeL sti^beL acripbe- lin? stendeL strifeL sii^i-theL

6. 1 und al.

abllin, ahtalin. lumbal, \^fSk\b\% (g.fh)^ warblon, warbalob (allnord; bvärTla). bimilzungal, himilzungla (anga^ tungl)* acimblac, seimbalac.

7. 1 und il (cf. die Gemination illa). innobli« innovrli (bord. innifli).- erla, erila. eihlo^ eichila. meizil, meizli. choslin, cboailin. driacila, triscbliD. ursiodli, «instuodiL a'carli, »carili acaitljan, sceitila.

& I und ul (cf. die Geminalion all«).

mnacla, muscnla. ampla^ a-mpaL % \y al und il (cf. die Geminaltön' illa>

ab8ala> abola,- ftb'sila, -

19

2(

axliy azali, azilL

anchlai anchalai enchila.

wadal CvagabundusJ ^ watle^ waJilari

(angels. vadhol, vadia). nadla, nadal, nadila (gotb« nethla). geisla, geisala, geisila. chumistuodl, chumistodali chumista-

Ail raomli, ruamali, ruamili. habla, hahala, hahila. huiribal, humbil^'humblono. tejnpal» templli temples (gen.). debsla, debsala, dehsila. dibsla, disala, dibsila. stechlj, stechal, stechil. scintla, scintal'a, sclntila.^ 10« I9 al and al.

perla, perala, perula. xadali zadol) zadlon.

11. 1, il und ul (cf. die Gemination illa etc.). innodli, innodili, innadoli. huorlin, bnorilin, huorolin. awintilod» awintolod, swintlungi.

12. al» il und uL

japbul, aphily aphal, epfli (altn. epli). fd'cla, fa<^hala, fachila, fachnla. cbarl, charaly cbaril, charoL (angela.

ceorl). gouclari, gongalari, gougilari^ goa*

gulari. tougliy tongali tougiljan, tongolo. acnfla, scufala^ scufila, acufula. sprachal, spracbll, spracbul, spracbli

(liilgeU. sprecol). zabal^ zabil, zabul, zäples (gen.) (cf.

altaord» tabl). stumpal» piatumplan, biatumpilon, bi-

atan^polon. ziegaly ^iegil, ziegol und. die Genitive

ziegles, zieglo (altnord. (igulj).» tuncli» tuncbal, tunchil,. bitunkulat torcla, torcala^ torcul, torciL zuiflon, zuifalon, zuifilon, zuifalon. tavla, tabla, tavala, tabila, tabula. 13« al und il (cf. oben die Gemination illa etc.). . pbil, upali (gotlu ubil, augek. ebul). uodal, uodil (nprd. odbal).

jucbalon, jnchilon.

irächal, wacbil (angela. vacol).

vancbal» wanchilig (angela. yancol).

weval, wevil (angels. vefl).

wanial, wandil.

wartal, wartil.

rammalon, rammilon.

mandala, mandiia (SRotlM).

mandal, mantil (0Ran(e()*

mihbil, mihhalitba (gotb. mikil6>

mezalari, mezilari.

madalger, madilger.

mabal, gimabiljan.

nestila, nestala.

podali podil.

bagil, bagalin.

gibuntali, gibuntili.

biral, biriL

bihali bigil.

faaaly faail (angela. fasel).

forbtal, forhtil.

fraval, fraviL

fangalon (fangolon wobl nur Aasimil

tion). fangilon.

fibala, fibila. fogal, fogil (goth. fugls). foracala, foracili. fenacbal, fenicbil. pbiaal, pbisiL

agezzal, agezzilin (altnord. getall). gabala» gabila. giaal, gisil (altnord. gial). ehisal, chisiL cbandal, kentila. werbal, werbiL hagall hagil (altnord. hagall}, wispalon, wispilod* tregil, tragala. tuchil, tuchaL dwahal, dwahila. dawalon, douil. kazungali, gizungili. caziucali, kaziugili. zinzala, zinzila. alafal, alafilin (angela. slapol). acadal, scadil. acamal» acamil.

21

L.

22

8tamaloB| istamilon.

stodal, stodil (angels. aiadhal).

swigali, awigilju

atiagäl, stiagiL

stahal» stahil.

bisigaljan, bisigiljan (goth. 8igl|an).

sedall aedil^angels. setel).

snegal, snegiL

satala, aatila.

scudalariy scudilarL

stechala, stJchila« 14 al und ul (ol).

jussal, jussol.

M'urzala, wurzala (c£ die Gemination ella).

lirol, livaL

pedala, pedula. papala, papula (ef. die Gemination illa).

cugala, cugula.

litula, titalon.

cymbalom, cymbolon»

sportala, sportula. 15. al, il und ul (ol).

adal| edil, adol (altnord. adiial).

,egala, egila, egula.

urzal, urzil, urzoL

angal, angil, angul (angela. angol)*

wahtala, wahtil4> wahtula.

ivisala, wisiUi wisula (angela. vesle).

vradal, wadil, wadol (flabMwnJ. ■■,

labal, labil, labuL

iDundalon, mundilony.mundulon.

nagal^ nagil, nagul (altnord. na gl i, da-

nabalo, nabilp.i; nabulo (allnqrd. nafli). petalunga, petilung^i peti^tlunga« friudil, frindal, friudoL chrustala, chrustila, chruatula. . cornul^ quirnal, chuirniL chrowil, crowal, grauuL quenala, qucnula, chenila. - , ^ . capital, capitil| capitul. hachal^ bachil, hachul (altnd. hSkllll)^ haaaly hasil, hasul (altnord. haal)- tinfal, tiufil, tiufol. zeisala, zeisiia, zeisola. zuiacalari, ^nisculari| zuiacili. aueral^} ^uebil^^au^bul (goUk avib^a)«

spiegall apiegili spieguL

aegali aegil, scgul (angels. aegel).

atrimalahtii strimila, strimuUa»

snabal, snabil, snabuL

staphall staphil, staphol.

satall satili satul (angels. sadul)*

spenala, spenila, spenula*

swegalai swegila, swegula.

swertala, swertila'i swertula«^

spinnalai spinnila, spinnula»

simalai similai simula. 16. il und ul (ol); cf. die Gemination illa elc«

echil, echol.

urichili, wichula.

baittrugili, hartrugula.

murniuloni murmilon.

marmul, marmiL

nezilai nezula.

nuseili nusculi«

nebul, nebil.

pi|hll| puoL

butil^ butol.

phcUol, phclliL

chcryola, cborvila.

quichilungai qujcnlunga.

biufiluni hiufolun«

ringilai.ri.ngnla.

barzoll harzil.

distili distula (altnord. thistill)«

turtulatuba, turtiltuba. tangoll tangilari.

serudiloni scrudolon. Einige Substantivbildungcn nehmen vor dem Suffix 1| mehrentheils in der Fc^fm al, noch ein ableitendes s (wie z. B, die verba auf-s-on) an ; die daraus entstehende Sylbe s al .giebt als- . dann dem mit ihr gebildeten Wort den Schein eines comppsiti, wie denn auch im Neuboch- deiftfchen neben der abgeschwächten Fcfcm sei . deß Siuffixes S'^al sich . die , eifie^Composition , n^cbabmende, Form säl zeigt, i^ B«^dt(^fe( aber £ r d b f a (. pie Vergleicbung! tnit dein Ooth-i Aogeh^j Nord« zeigt aber, wie schpn Grimm be- merkt bat| deutlich in der Form s-l (z. B. . bunsl, be'rmsli fcedsla) eine Ableitung und . keine CompositioUi u^d auch die abd. Wörter cnosli» ,mendislo4^wegisio lassen an keine

^

O>inposition denken. Bei einigen AUeitangen dieser Form ist das 8 (s. fiber die ableitende Kraft des s den Bocbstaben S) schon früher mit der Stammsjlbe verwachsen ge>yesen, so dals die Wörter dehsala^ dihsala (rielleichl ancb ahsala) so wenig wie chelisili (von che« tisa) hieher gehören, sondern in ihnen schon an einen Stamm dehs (welcher auch in dehsa vorkommt), dihs (ahs) das Suffix ala ange- hängt ist und nicht an deh, dih (ah; cf. was

bei AHS bemerkt ist) das Suffix s*-ala. Ge- wöhnlich verbindet sich dieses s-al dürdi «in i (selten durch a, nur in wartaseli ti. amasia) mit der Stammsylbe, bisweilen wird es auch ohne Vokal unmittelbar angefugt, in cnosli, weh- sal, wartsali, gimersai, rihsil, fnorsal, neizs^li, ruomseli, amsala, drahsil^ drasli (st* drahsli). Mit Ausnahme von weh- sal (wehsil, wehsol)» welches als wmsc» u. als neutr, vorkommt, sind die Wörter liiit sal neutra; durch die Anhängung eines i oder a werden von einigen auch feminina gebildet Au- fserdem zeigen sich masc. mit s^il (nämlich drahsil; auch ribsil? howisel ist wohl als howisal neutrum?) und mit s-lo [nämlich mendislo, radislo (es kommt ze radialen vor), wegislo; im Altsachs« sind, nach thiu herdislo zu urtheilcn,- diese subst. weiblich (doch findet sidi auch mendislis g. s. masc. starker decL)\ \&i hier ein mit u gebildetes sahst» fem., wie vielleicht in titulo ein' mit u ge- bildetes subst masc. anzunehmen?]. Durch das Suffix ig leiten sich von ihnen adfectiva ab. Folgende Bildungen dieser Art kommen in den ahd. ' Denkmälern vor:

ahtisaV ougisal (oucbsal, ousal/^ouge- jsal). howisal. howisiL hüo*saL amtaäla TamaBia, amsla, amsala, amsilä, am- ßilta, amsal). irresaL uopisal. rihsil. rnomisal, ti.diey!fin. runriisala, rnomisäli (ruomireli, ruoilhseli). renhisal. rad'Mo. gemersille. marrisat und das fem.'thtt- riseli« mendislo. neizisal, das /m;^6iz- seli, neizzeseli und das ci£(^. 'iieizzi'Se- lis:. brntesal. vestisal. fluzzesafL ftior- sal. fufisal cntiö-sl ihid. Ank ädj^ ein- Inosli. grbnisal. ''cl6ib«sal. 'xrHiolia^I.

throozisal (chuozisal in Docena M neen ist entweder thruo«isal oder ci sal). drahsil, toruarius, drasli, toi dchsala? dibsala. trnobisal. her (im), wertisal, die ^^sm. wartaala, sali, unwartaseli, die ad/\ warta unwartesalig nnd das von ihnen ge subst. fem. unwartasaligi, wehsal, sil, wehsol, d. s. wesle, d.pl. we das subst. neutr. kiwihsli nnd adf. s lig. [Von allen Bildungen mit sal ist sal die einzige, von Aet'verba gebildc den, und Ableitungen mit od, unga ari, ao wie Zusammensetzungen mit li heit vorkommen (wehsalon, wih; wehalodi; wehselunga, wihsaling, salari, wehsallih, wehsalheit); dies auf wehs-al (und nicht auf wel hindeuten?], wegislo. certisal.

Sollten auch ziosal, spasal, pensa anch morsali bieher gehören? auch n salin? ho enselin?

Wie schon im Lateinischen und Lilai (aber noch nicht im Sanskrit) dient au Deutschen das L zur Diminution. L sehe sprun^ich Abstammung und Aehnlichkeil zeigen und hieraus die Funktion der V nerung fibemonnnen zu haben. Zeigte si diminuirende L nicht schon im Lat uni so könnte man, da es mit k (ch, h) die B nung der Diminution theift, versucht ^ es vom adj. 11h (goth« leiks) herzuleite dem einige Wörter den Anfangsbucbstabi andere den Endbuchstaben k (ch, h) ztir nntion verwandt haben. Zusammenhanj sehen 1 und iih scheint sich theils au Wecfasd "zwischen Iih n. li im schweizei Dialekt, theils aus puholl ichinun, co und Wörtern, wie junglifa, welarlih (1 von wetar, aiirigo), wanclih, liubli denen der Begriff der Aehnlichkeit'und V iattxxnj^ in einander überspielt, theils aus l den ältesten Glossen bisweilen sich zeig Wechsel zwischen li nnd Iih (z. B. ninchli und chnninchlih) zu ergeben wenn «udi Dicht li aus Iih entstammen f konnte vielleicht Iih aus li sich g^bild;et 1

iS5

L.

li

^

lih, welches, eben so wie sabaättlihl^'^faotidas ... bte«M^«iiät?jiii!faßD0td^'^9i''^''<*teiiri^ii^ nur I galidb^ »idbi^IibtatteitiMifecMid^.lrorlRHnMtni S. . aber a«ck I LlUl - v;...i-,i;i«.«ti; il >:i t!-..>n .. .i In der. Aegtl- eiceheint ^ai Tcrideiöcnfk^ Suf- 1 Sat'h itt der F«rfh li^ die^ in der Flexkm, ' oft , aüch^schpn im Moiaihhtiyaoch ei« N anaininit (z.B. lentilines, mantelline, petiillnum, :. >ildilin)ial2dfbritk6der'mk4lcaiVlolflaII'(sel- '..tea mit'A oder .17, s.iB.'«lidali^'taitiili) oder, warn das Worl,- dem;«s angehängt wird, mit L odfir R endigt, unmiilelbar sich, anschliefet, wie 10 eiailiiny maintellin«^ soärli (neben sca- rili), acharli, chamarli, polstärli (neben - polltatili), Yfrngerlin.. [Auch einfgo Wörter rmit aosIaiÄenldom D, T^ Z, £ nrirnien li nnd oidit ili an, -z. B. innodli (neben innbdili), bootli (neben buotili), imbizline, «aclij Diese dlnänuiioa sind immer gen^ neutr. Hie- her gehören: ... 1. mit li (li), ili (ali, uli). ingili. acharli. irinodili. wnrraili. wa- gele. lowili (neben lewilin). luhhili (ne- ben lochilin). lidali (neben lidilin). lam- pili. lentiii? (es kommt nur Aer gm. len- tilines vor, und kann daher «lucli Icntilin seyny.- ntthili (neben rokk^lin). man ili. ' mantelli? '(es kommt but de^ dat. man- tel Mite vor und- kanni didi^r anck-im nom. mantellin lauten). mnosili^rAorsalili.Bib. 7.). nus^ciH (und nuBCuli). nezzili. noz- zil7 (nodili in Frg. 37. ist wohl ein falsch eeleseoes Wort), pahhilii palkili. p-olsla- tili (und ifiolstarli)' purdili. imbizli? (da nor deri/o/kifibbizline^ votkoihmt, so kann auch imbizlin angtnommidn werden), poehfll. pettili (y^ pLfieiiiUnuAtJ. plo- ehill. brethiti. pretttili? <k>d*p'prenti- lin•? 'ts'*lcommt närdet ^^'/rfi^pr^ntilino Voilr)i<p^rtfstUi (rreben pTUStelin)jifarbcli neben (ar^h<6lin [fu^ili gohirtsi da das in dttesem Würte diminairte 'sn/>j»#. nickt fug sondern fugil ist, nicht hieher (sondern zu ieti diminut. mit 1), wenn man .nicht fu- gili als aus fugilli, fugilili entstanden ansieht], gadimili. chamarli. charili IL

?.. . (stach 6aroi »-sä^ U)., gisrhiliti^go.bi- isir i:*Kn?. da, ^mr 4kT.. ä^ i/ML"g!erii4i»Mfij^:;^or- \ iVi ikommi)». cbeli^salS.: .feb'ftrajfli» ^c^M^ili. < f) ?€sbliuw:Ui. «hmbliäi(cbnieliB?I:fla kommt irr. viuir .der ^4./iiL ;ohji>i!el-ine- v«r.)«u cfatw^i 1 L ;. «*.• eorneli? (co)riieLiB?..«s koöimt-lwr i^t g*. j »i /9i/* caraeHnot^Qr). coronili. igTUAbili. chrapfili. chrettili. chu«srlt«'.*,hna«iili , . ( fiix 1^ pl., ^ f^m 1 i n .ist. aui^ i^a)4 neben M^ifreimili./ioh^imiJ^a .aawiq^linwBi^:),. haf- / teli (es kon^ipit i^iUT; 4er|£2^#. p2..>ia.ftelin ..vor), hinteli., blaufili. hutl|i. hMOtili. .,, hosili (auch bu^ilin? ^^[A^^npu^ pL u. :.: df^i.acc. siiiff. b;US^ilio.l^it).. hu^olj^ili. ta- UlL lamili. 4rupili [nebon dx,upiljn und : tr.upilo (oder tKupila,?^]. tr,U£p,^ tut tili ,,• (und tuttuli),:iarili. z,^ip^ili..|zojumilL . s.acli (neben saccilin)«. spannili (neben spannilin). sperili (neben.^perilin). sca- rili (und scarli). scellili.dm d> pl scel- lilinum). scibilL stoufilL steinili. se- .. lidili. snuojrili. snuobili.sQCchilifSuili. ,, suphili. swertilL s^neroli: (d.pL sme-

rolinun). ■:

% mit lin, ilin, woraus unser -hin z^JB. in

gRasMein. ' ' .' ! "'

'esillin. waldilln. lewilin (s. li, ili).

' lochilin (s. li, ili). jidilYn (s. li, ili).

lambelin. leniifin? fs. li, ili). rokke-

' lin (s. 11, ili). Tubthilin.' manäilin. man-

tellin (s. li, ili). bendilih. palgaÜn.

- bscnkeliii. inbizlin? (s.' H, ili). bou'mc-

liri. pusilin. prentiiin? (s. li, ili). jict-

tilin? (s. li; ili). pfusteliil (s. 11, ili).

uellelin. vingerlin. varchelin (s. li,

' ili). froschilin. eapseliit. perbilin? (s.

Ir, ili). kastelin. geizilin. chernilin.

«Iristelin. clungelin. chnehtelin. chnie-

•lin? (s. li, ili). chnopfelin. chuehelin.

harmclin. hesilin. hcimilin (s. li, ili).

holzilinY'^m.'/y/.^. drupilin (s. li, ili).

druoselin. zangelin. sakkilin (s. li, ili).

sahselin.' s'partnilin (8.1f,ili). ^^rilin

(s. li, ili). scellilin? (s. li, ili). scifilin.

scruftdelin. stukkilin. sibelin. smero-

. lin? (s. li, ili). suvelin?

Die im Sansk«, Lat., Lit«, Goth«, Angela, und

[3]

•'» ;f

87

Al(iior4. geltende B*6«»> <"*» *•» Geschlecht der njmiiHitiVe«ieh nach demGescUeoht des Stamm-

#Mtes- nebtet, >6iidet un Allbd. (wie im Griedi.) nur 'aeUen statt In diesem FäHe Uutet das dimuk. ma9e. anf •^iloy^nnd da» dun. fem. auf iU t^li')- ^^ folgende Wörter dieser Art kom- men vor (cfi audi die wdter unten folgenden mäm. prop.y.

1/ m&sciiKfia: scalcbilo. libhamilo (cf. was

» ,1

"- obM bei den mäsc. auf -^lo Über licbämilo - gesagt - ist). Das von Grimm angeführte c b i u- nibahhilo ist aus cbinnibahlon in Ke- ' rös Interlinearversion der reg. bened. nicht zu folgern, Iveil cbinnibahlon Druckfehler ist; der Codex hat chinnibabbon. Aus trtipilun scheint auch auf ein trnpilo ge- 'iBcblossen werden zu können. S. audi me- nichilo unler den mit beiden Dtmtnntivsuf- (ixen -cb- und -I- gebildeten Wörtern.

2.' femihtna: bnrgila. channala. chizzila lind vielleicht noch einige von den oben in -I (k angeFDbrteh sub^f. fem. S. auch m u o- dichila unler den iiiit -cb und -I gebilde- ten diminntivis.

Das weibliche Suffix in kommt nur in fil- lolin vor und fillol ist wohl nicht als eine deutsche Diminutivbildung, sondern als eine, Nach- bildung des lat ßliolus anzusehen.

Da dieses diminuirende L, eben als diminui- rend, sich immer an ein schon gebildetes nomen (und nicht, wie das blofs ableitende L, unmit- telbar an die Wurzel) anschliefst, so können ihm auch andere Suffixe voranstehen: von die-

-

sen zeigen sich:

amingadimili (licbämilo gebort doch wohl nicht hieher? oder sollte statt einer Compo- sitioo lih-ham-o eine Ableitung lih-lim-o in iihbamo angenommen werden können?).

il in esillin.

ar in acharli, polstarli, vingerlini cha- marli.

id« od in selidili, innodili.

is in chelisili.

Hinter sich leidet, auch abweichend von dem nicht diminuirenden Suffix L, das diminuirende L kein anderes Suffix (die Suffixe a, i, o aus-

.genommen* and* jn saceliiiclLia daa S^ nolifpuffix ch); '

I Einige Worteiv mihronlhf ilg Thifimaini mta erat das Dinioutivtnffik '- -ch «* uim noch das Diminutivsuflix -L^ anf(|cL < Diminuftivendttng: ^Unculue^^^uacula: ai nmgekebrte Stellung dieser* beiden Suffixe ^ eben erwähnten aacclinchin). Es sii . gende: eninchil (^ifal« eninchltne^^ eselin< Iewinchili'(lewincl>, g.pL lew lino, a. pl. leunchailin). meni muodichila. versicliu. gaensinci chli. hunichlin. tubichliu. Audi niciin? Zur Vergleicbung der verschiedenen I und Functionen des Suffixes L lasse ic noch einige mit diesem Suffix gebildete i profyria folgen. 1. ftlännemamen:

amal. engiL umpal. pluwil. podi

bil. wodal» widil. camul (us).

meiol. cheziL zagil. trutiL i

houdil.

amalo. analo. otilo. engilo. epil

gilo. ensilo. azilo. frewilo. fi

gundilo. gaudilo. gisalo. wenil

zilo. wolfilo. berahtilo. birli

cbilo. putilo* sunilo. suapili

-malo. liupilo. hunilo. heimih

ganalo. sarbilo. mundilo. tr<

tekilo.tuotilo. tuobilo.truhtilo

tolo. tassilo. cherilo. nandilo.

alli. ruoi^ill« matali (tisj. chentii

zili. certili. sigili- sindill hac

adaghilin. eckilin. watilin. w

erlin. ennelin. urchilin. zu«

hiltilin. haccbilin. hizilin.froi

fattilin. fizilin. fridulin. nap

theginzilin. sitilin. richilin. i

lin. reginzilin. waiilin. mumi

ripilin. certilin. chnehtelin. -e

enstelinc. eiilinc. orlinc. picl

budiling. pusilinc. wililinc. wal

tuttiling. trullinc. sibelinc. t\

ling. riutiling. redilinc. uuspil

adalung. amalung. eolunc.

tt

LL.häSi

ULiLAiil

S. Frauennamen: .«' .)*: .^ ♦iio:;ii-iof

egila. azala. curicila..t)ia«^iIa9lgoziIa.

gaudila. gundilaü .ctfaciU^«; »lil^i^ct« hettila. hirxaliuTkijüil0i'ft««Aila.Tea- tita. radoIa.woIfiIa.9K9lltLAl.WiJ|kla. liubila. nandila. baldiläLUt«{lV/'n otilana.adelane. wantilüiiaJlMvItfiltfiia.

boazilane. listillonä 1/ -' l»": ' M otanlU».

*'- f\ i I

^i . 4 . 1

f

. ft

erilinga. gebalinga.

3. Geschlechlanamen: charlinga. hohilinga.

4. Völkernamen : ' i?.;

unelli. vandali. vindilL .anglL ai'gailo- Des. gabalL & OrMameo:

noBBiinpabil. forahapvhtl. arekili

eifla. argelia. broxola. «tekelia. win- chela. iöpUa. oantillaw bargilli.

afeleia. mareleia'(iiiarr€igia).

pigiluna.

allingas. utlinga« budilingen. bvaelin- gen. piralinga. * berselingen. plat- linga. flurllngeb. ezilioga. euste- liiif;a; uatavlinga. aacaliDguih. win- chilinga. weibelinga. wolfilinga. ol- linga. erilinga. lecfailinga; lutilinga. riidUnga. mavcbelingen. rintilinga. ralolinguD. richeliDga« rupilinga. tuzitinga. iuotelingun. denchilinga.^ gahtelingcn. hetelinga. liegiliiiga,' bolzollinga. nordilinga. scirilinga. scartilinga. sibelingen. ' ^

e. Bergnamen: . . ^

adnlas ("d. h. adulo, St Gothard^. 7. Fliifsnamea :

euttal (lisj. Tistula. mpsetla. musi^ä.

hurula« aentila. zinzila. ^i-asaliä. >va*

balis.

I

nere; cf. sanskr. ml und aUhodidt'flUlJU) -I^«h ^ht uiia tihAodtÄ. -FLIJZ'9 ' griecli.'

I II' Ä

il^ J^&mH; afi(^ piiinteM LA.lmwei^ .-fi^s.^eiqq ^a0fk gettpldela aekondäre Worzel an-

»uAdl|«n? Ihc kwille «tfnakr. di; dbre^Ml^ve- eben [a*'.die Votred« mfcd L; cf» aiicb Ücit Za-

aappineiibang von G^b^a lind LaDifo (m; JS. in

nuaga ne liez er mine fuozze, Moa\Medit ;,M oommotwßem p^rfff. niMf^-R 4i&i!9^)>^aUpr.

.44^t, %%htn Had Uf Ml io wif!id«ra«niki IVmr-

;Zfl 14, neben 4A} nnd: ^nlfter: JiiaXi^^^^n^

XaAJMj (als WiincliKöQ lawjan, golkjl^. Jan, tradire) ihr imtergMrdoat weidem Aacb . iB' sansk. bJI, deiet&rtk rettsmrivikSnate man

A .

»

denken und Ju/L als JtlliiL (nil'eingeadio- bencm L; cf. fliuhan undyi^tfr#t bltfban nnd aanskr. hafy ridar^) anaeben « vm. de« da*>h spater, aber schon (riib, abgef#Ui;|i ist^ ^ie fa laban aus hlahan, wenn die Vergleicbung y|on fliuhan (cf. goth« tbiiuban nnd sansL dru) mit f Ufere, und b 1 a b a n mit b a f statthaft . ist. Bedenken aber erregt der mögliche Zusammen- hang zwischen laz, tardus, lezjan (gotbi^at- ian)| tardare und lizan* sinere, aus we)cb#n< auf ein kurzes a in dor Wurietsylbe geschlos- sen werden mülste. Ist fBrlaz und lAzan ^e

kurzvokalische Wurzel MjAJtd anzunehmen, ao vergleicht sich mit ihr vidleicbt das sansk. re- duplizierte dad, dare, teuere, oder rab, deutgre

(s MjAjU/m Cf. aber auch lit. leid.mi, l^id-

ziu, i(^ (a0c und LI; LiU«

IA§. SnfBxL.

A . . . i :

La* Ist eine soldie deutsche Wurzel anzn- ndimen nnd liA/l (Wurzel von Uz an, 41- LAO s. LAWer.

LA in Grimms Gramm. III. als vermuthlidie In- terjektion aus der St. Galler. Uebcrsetzung -des Boetbius angefiilJrt, ist JA!« Cf* aber auch die angels. Interjektion la und das äitbd. W£LA.

[3'1

ai

htl.LkOl

len vor: y -

; zi Ulla le,

^ t' '' •)■ f maiijigf altotw OV IVi^*j'47,

•fitfaria, sidvißcai ini verimm slattha] ümä tn-

ierfteiio ^epredrltig', tpmd ih n&sirä Rvipui

-r/-

i'i Oicnur le iw/ li^y afcuif '1?^ lio^ doo 4a^

.-j : Atfaeint itaM l'eW<(f. v.)'ftii MehMi^ ond mit der BedeuCmig 'dcauftlben, itenn diese' nib- liun i|t, fiberelnzustimmen. Allein in der Stelle

i;Otfrid# kam« ztii^tu le, iredert |ttbicf Uetef/ bedeuten, weil in diesem Falle zi uiln leuu^s 'Sleluhi müTstev^Äoch lann' le als Adjieküv ge- lUNnmen veidta^ weil niditt cin< fft iinilu le, ikmdäD! iir(aii) elirrm tfl zi Vilo le steht. Vielleicht ist qs %Ia Adverb oder Interjektion

•amumlien «iidtnit 4 io in"£p. 2.^s; auch LIO) ein nnil dasselbe Wort (er. sne, snio, snio, Gd^nffrldo», U«,*'C^tV^)« Hängt es nicht mit 'LEW- iüMiinmen, tfö'lälst es sich vielleHt *tait sanA: ii4a (®bft)'.oder div, diva (J^im-. md) Tergleieheh, das im Althd. zu einer Inter- jektion verwandt seyn konnte. CfTlJ^i TinS,

t<EO, ia..(ah8^JciP^ ilt. Utas), ih»ti ko. h.

■9; 4.. A^. Ne; Sg, ,24-2. ;

iio. Sg. 242. , .. ^

. lcvo./Tr. t.". ' '

leuuo. N. 10 (a>».S. 16| 12» 21/14. Mcik

louuao« N. 62)'1L ....

loewe. Es. , f

(Icwe. Gr. 5.) ' ' ' '

g. s. louuucn^ Pl 57.« A leuuen. Bo. 5*

d. if.. leiiuen.^Bo. 5t r

^.///.leuuon. Wn..4. 8.

. luoufioi). Wip« 4, 8. IL leuuen. Bo. 5. «

leon. Em. 18. (in Pez. thcs. ist fälschlich leosi gedruckt). .^.. * / |

ff. f «I

■•fi

. •:

.1.

.::1

» .

*

k I

I ' 1!.

.1

LEO.U.

f./i/. lenaon. N. 56, 5. 57| 7. Yfmi 4^' louuuon. N. 21, 5. M. leön«. Rb. <^;)9l* leunoiLiBo. Su- ' 1 : r .fl4viiio«i:ii>37y 17.

LEWBNBiLDL^

leivinwuhzl; lewinchraft. ^

LIOIN,/., £&mini Z^ama. Sg. 242. . louuin. Es. (lewin. Gr. 5.)

(lein. B.) . : . '

Ca. s. leuinnen. Mos.^

L10NNA,/v£&miiu

lionna, leaenae* Rb. (LEÜÜELIN, n. Wn. 460. leulin. Tr. 1

lin. Bib. 6L loewelin. Es^ leuneulu$.) liOWlLl, n., latAadms.

a.pL loauLlinifarnai/of. Bib. 11. LEUUIiNCHlLI, lt., Jeunadui. Sb. Bib. 4.

leuuincli. Bib. 1. 2.

leunchili. Bib. 6.

leuainchli« tAK 7.

IcuuinchiL Bib. 5.

S'pL leuuinchilino, leunadortun. Mi leuuinchlino. Bib< 1. leuinchilinö. Sb. >

a.pL leunchuliu, lemncmlas. Bib. 10. LEULlN, leaninum ($(8). Em. 31. Wn.

LEO s. HLEO.

JLil^ ÄJm,^ sanskr. li, lique/acere, solveri lat Unere. Vielleicht die primitive Würze

LIB (q. V.). Cf. aber auch LA (di( deutungen von bleiben u. (apen liegen <

der nahe) und LlU« Au&er JulO ge auch wohl lim und leim [die aber aucl

diesem (sekundären?) JLiJLD (q. v.) hcrgc werden können], und auch klenan, coL (cL k^liban), lin, Umim (auch lind, Uquidus? lid, Kqiior? lidar, corium?) hi SolUc auch liusaoi Solvex, liuhaui lueti

3S

u^mj.

liBv-MU

34

vere hieher geboren, so dafs ihr iu sSA picif ioi''tti(|iMAM!r au(fT>€tftwiekell ltiit?^*^^.'(MM

Li2| 'i ■'.... \ '..:■• i ' ••'■>■ •!.'. ! .'■ . f

.* ' f ^

,tü

.ii. ■•.••••■: . •'.

I

f '. I

uo. .. . .

ums »«08*1 in mih Ho tagelidiea mil ti- ae^ clilago^^ ,9^^^ ^^ o homQ teajn ine coiidicinU agis merelU. Bo« 5, f S. audi^ ii o

in ljLä»

: :1.<3. 3} aua JLU gebildet -- Ist.aMb la- .' !ver, gtl^u, lewina^ («ppi» loft, loftYftf- V A«n^; Iura (lat /(miK*^^^>^9 /''*^^^"^><^«'ito

.. oft^-a: bieher gehörig? Cf. auch IvljO^^nd

1\UJ; und altnord; Tinfa, rnmpere, s6 wie ' Yit lupiij decorticare.

tXJ.

I

« ••

i Vielleicfat ist dieaea 2le JLiU) von ier

vprigen Wurzel JjU ganz veracbie^en, nnd dem sansk. Tn^souare entsprechend, flirlio^d^ Carmen, liu-don, canere anzunehmen. Cf.

•• . .

-LO s. Suffix JU.

LO, ianum. Wn. 460. (bei insirum. calcificum). LÜ6n S. HLOjdIL Wohl unser 8p (c (outf eit(K<urhi^ lum 9ktbm) und tanum statt dea gewöhnfichen mittdlaU' tan*

mm. Zur Wurzel LU ?

LUD, LÜT, HLU ». oloja«.

IX)jan g. HLOJAN.

i

MJU^ JjU« Eine Wurzel, in der vielTeicht saiisUMA, als eine Nebenform von It, Tlqäe/a- cere, ^Ivere (cf. Inere, lavare, Auciv, Aoueiv; o4er sind diese mit sansk. plu (ahj.p.) zusam- meniohalten? vergL sfXwzrv^ lavare y lit. lyti, lat pluere, altbbchd. iiuua, inpluvium) 'sich nut siDskr. 1 A , scindere , vellere gemischt hat.

Cf. aach Jul« '' Wie im Sanskrit aus lA sich eine sekundäre Wurzel lu-p, scindere gebildet

bat, so zeigen sich im Allbd« Jj U"1j (wo- TOik, mit vorgesetzter guiiuraiis, k-liuban,

scindere), JLlU"'0 (los, ^fiZ/a, farliusan,

perdere) und LU-H, LU-CH [liuhhan, veU

Ure; auch Iinh)an (luere)? linhjan (faverej?

l&ban (clauderej? Ittuc.flamma? lioht, lux?

(cL angels. leoma, nord. liomi,^/>iu/(9r; auch

bL lu^men; oder ist hier eine ursprüngliche grif.

iuralis ausgefallen? a. LUH u. LUCH.

LAU, teciua(7J. Sg. 913.; wohl gicichbedeiitend mit lauga oder daraus verslümmelt, nnd leciva statt des mittellaU lexiva, liarivia (llxj^ Cf.

LAWER, LEWINA und LU.

LAlJ i^le|Ie icb als (ein d^r Wurzel IjU ange- höriges) simplex ixit GILOÜi GILOWI, GILO- WEli (GILAWER), GILAWIDA auf und trenne für den möglichen Fall, dafs gilawi u. glawi verschiedenen Stammes (law und glaw) sind, die als gilaw- vorkommende^ Worter von den ihnen wie in der Form so auch in der Bedeu- tung nähe' liegenden oder auch gleidien (gilo- uui, astutia. M^. glouui, astutia. Sb.) Wjir-

tern glaw- (s. viLAW^ in G), die mit dem nord. gloggr, perspicax und goth. glaggv in glaggvnba, diUgenter [vielleicht das \^. giial vus (havus; gmwiter, naviterj; cf. sansk. xaa (mit lingualem n), acuere'] zusammen zu han- gen scheinen. Im goth. gloggv ist noch nioht eine Zusammenziehung gl- aus ga-N, die im althd. glaw-*, wie auch im angels. gleav und olts. gl au statt finden kann, anzunehmen. Da- gegen kann i in gilou, gilow-, gilaw-. ^jt<» geschaltet seyn (cf. gilanzer neben glanzer, cheleini neben chleini, cbolochot nebeo

35

LEIiiH4XU.

^

!IUB.;.

36

chlochoty chulupt itebe»cfaluft, cbenehta Deienr chnehta; gn'oti ntbei giaaif^ i^r^ht neben gireht, chiaiio, ginitu neben gnito, r«iiAe»iitietneb6i>'€hiiie^tet,' kinutiil -neben knfittil, wiewobi scbon bei einigen von, die* ' fBieik es zweifelhaft ist, ob i eingeschaltet idt oder ,'%wf^, Präfix gi gebort). Anch spricht fti^ die Identität von gilow- qi\d glow- d^r Umslßfid, dafs eines Theils in Ö. IV. 7, 9. der cod F. > gilanue neben glauue der beiden andern Cfdd» *' liat (g^auner, perspedus in^ Caii. 11. und^gi» . louuen, instrucium in Can. 11. konnte, viel- leicht für die Versdiiedenhcit der beiden Wor- ter zengen), andern Theils von. den übrigen Denkmälern einige nur die Form gilow-, an- dere nnr die Form glow zeigen, wonach eine bloCse dialektisclie Verschiedenheit' dieser For- men angenommen werden konnte. "— CL anch

LAWer nnd LU.

GILOU, slavi vermitus. Ic (cf. GLAW-). iu s. f. kelouuin, sollers (ze triegenne

mit rertigen redbn). Mcp. a. s. m. gilouuen, insintctum. M* 29. Can.

10. 11. (cf. GLAW.) n.phnu gilaoue. 0. IV. 7, 9. in cod. F.

(ganmet, qnader, thero dato,

ioh uueset gilanne thrato);

cf. GLAW. a^pLm, gilouna, gnaros, Mo. Bib. 1. GILOÜUI, f., astutia. M^. Ran. Bib. 1. 2. (cC

GLAW.)

KILAUUIDA, /., uuistnam, indusiria. Ic. Gehort: ANLOUUENIN, cambri, uassin (st. uuas- ain), sagacitas. Ic. hieher?

LiEIA, 8a9/ Ortsnamen. Cf. Leia in Du FreOte. und auch: nnard that corn fatloren, that tbar an thertt leian gilag. Hcl. 73. cod.mon.; hoUind. lej, 9(^fefer. In Hei. 124. cod. mon. atebt leia für hl ea (cod. coU.J, &tüb^ifl; cf. HLEO.

-LEIA s; Suflix L.

LEU 8. LEO.

» .'■ ■-.- ." i> ,i; '. .l.r.;i T ■.'■»1:1 'h %*

jA» jjenUfllNi WutmI. ainnmelinmn^^. be- rechtigt das sanskr. labh, adipUci (cf. grl^ph. Xa^äo^ Aniser dem ihr hier untergeordneten laba, mag auch wohl labal, ItAium (pelvifL 80 wie anch das lat labium, fbAifere''n.*'aBd; laffan, lefsa zu ihr geboren. CC ^uch yVurt

zel LUB (sanskr. lubh) nnd LIB9 die

: vi|el|ei^.p9it( JUxjLjji eiaer u, 4eiaelben Yl^ur^I

\jrD ahjgehoren. Auch die Wurzel LAMF ist* vielleicht nur eine sekundSre Wurzel von

LAB.

LAUA,y*.j 8a6f/ refectio. Ic. so nuirt in laba paupertaiis. N. 68, 30. ia ne nuirt mir laba. N. 37, 7. des einotea laba. N. 62, 6. des dfirstes laba. N. 62, 2. lab« Amte aelo. N. 103, 16. laba uuerden tero durfto, anferri. Bo. 5. dero geistlichun labo. N. 41, 2. irdiskero labo. N. 115, 4. er tuot dir ia laba. N. 36, 5. laba sinero chlago. Bo. 5. laba, proventum. Ep. P. 1. giCechpnt thob thie uuclfa, tbeisb faba*

in ioh ouh helfa, thero brosmono sih fullent, thie fon

then disgin fallent O. 111. 10,37. not heiz ih hiar thaz, uuant es rat tho

ni uuas, laba noh gizami, fon imo uns iz ni

quami. 0. IIL 21, 16. oba sie thes gigabent, zi giloubu sih

gifahent, gidonfit uuerden alle, so ist iro laba

tbanne. O. V. 16, 32. ouanta es nist laba furdir, thaz giloubi

' thu mir, er uuergin megi ingangan, uucrd er

thar bifangan. O. V. 19, 15. Flexion : n. laba. Ic, O. III. 10, 37- 21, 16. V. 16, 32.

19, 15. Mcp. ßo. 5. N. 37, 7. 62, 6. 68, 30. g. labo. N. 22, 2; 41, 2. 115, 4. 142, 7. o. laba. N. 36, .5. Bo. 5. Ep. P. 1.

LAB.

•!•.

LABJAN, la»ft. (ib) Iiii>ev wifßdam* Ran. (ne) laktt4»,' ttfwUarent. Bib. 6. ' labet^n, refodlarenL Uib« 4. CtLABAN, reßcere. Ic. (er) gilabet, refödlabii^ Bib. 4. (er) gilabiti» refocilavit. Bib. 6. (de) gilabitln, ritfeeerunt. Bib. 5. p.p. gilabit ttuerde (selä). Ct'. 83. LAB£N (?), labeiii Auf dies« andre tcbwa. che CoDJugaüen achdot. bezegen werden zu muaaen:

gilaiia, reereei. D. IL 346. und ki lab ata, refodlavit. Bib. 8. LAB6N, lafteui refovere. Ic.

i/j/1 lapon, reficere. Gh. recreäre. VK labion. Mon. 2.

ze labonue, commendari. VP. 4. (ih) labon iuih, reßciam* T. &7, 9. N*

13, 3. (du) laboest den hnngergen. N.3$,27. iwp labo mib! N. 142, 7. /i.o. labonte^ reßdenies. Ib. Rd. GALABON.

(er) gilabot ihie muadon. O.K7,34. (er) gatapu, snpplcai (vesira abundan-

tia illorum inopiamj. Gc. 4 (er) kalapota, refocilavit. Em» 19. re- fovei* Em. 21. kalabota, refocillavii. Ib. Rd. g i 1 a p o t a, rrpaiisavii. AL 32^ VP. 1 . 3. kelabola, refuvit. VP. 4. (aie) gilapotun, refecerunt (explelo je^

jiuUoJ. Mv. Bib. 1. 2. p. p. gelab.otia, refectior* Mcp. kilapota, refocillatum. Ic. kilaboten, refedis. Ib. Rd. kilapot, ybv^itr. Em. 21. gilabot, refrigerelur, A. galapot uuesan, contineri (mise- ricordes per se caeieros videni). Gc. 4. gilapot uuirdet M. 30. Gh, 3. gelabot uiiirt N. 36, 25. 22, 2. gelabot uuerde (aela). No. gilapot uuard,r^aci7/a6a/ffr.Bib.l. kilabot uuard. Rf.

LAPPA— Lffi.

LABCNGA, /, ea^tttis. d. ». labango, rtfectione, Rc

38

LAPPA [liL lopas« angeis lappa (lacimo)^ nord. lappi (assumentinnj ; cf. skr. lup, sciw' //^r^ u. noird. lappa, sarcirey reparare], Sdppci ladnia, Em. 19. BR13STLAPPA, paliaria (beim Ochsen). TV.

LAPPO, m.,palinula (beim Schiff). Tr. ; cf. LAFFA.

LEB^Q s. LIB.

IjIIS^ aanskr. lip, illinere (sekundäre Wurzel

von sanskr. li, Uquefacere, solvere? s. July« Die ursprüngliche Bedeutung hat sich nur in der mit einer anlautenden gutturalis vermehrten Wur- zel ICIjUd (kliban, {(eben; cf. k-lenan, colUnere mit sansk. II, Uquefacere, k-liuban mit sansk. lup, scindere) erhallen, die ich un- ter den mit Gutturalen anlautenden Wodcrn ab- gehandelt habe. Wenn lim, glnten und leim; limns nicht unmittelbar aus der Wurzel LI her- zuleiten sind, so geboren sie auch hieher; cf, cht ei m (gluten) neben chleib, Acijumv, pratum und Aci^o/iou, fluo. Da biliban, manere, leiba, redduum, leibjan, relinquere, so wie lib, vita, liban, vivere, den Buchstaben n^cfa der sanskr. Wurzel lip [das anlautende -b der hier angerührten allhd. Wörter wechselt mit f (s= sanskr. p); cf. altnord. leifa, relinqnere, ' lifa, t;/t;^r^^ goth. laibos und aflifnan] ent- sprechen, so führe ich aie hier unter Wurzel

LIB auf.

Die in biliban, leiba, leibjan liegende Bedeutung wird durch k-Iibu (adhaereo, lit. limpu; cf. sanskr. limp^mi von lip^ vermit- telt; cf. das lit likti, (aßen, ftfeiben, lAi*

kyti, galten (altpr. laikut), deren k durch den häufigen Wechsel zwischen Gutturalen und ' Labialen sich erklären lafst. Aus der Bedeutung manere in biliban hätte sich alsdann dii^ Be- deutung von relinquere in leibjaii entwickelt Da aber audi die Bedeutung manere sich aus

39

.' ...

US.:

ua

10

-J}

der Bedeutung von rellnquere enlwtckdt haben kann (bUifeeit als gclaf <ni Dirlaf cn fepn an-

gesehen), so ist JjJ.L> als Wurzel Toq bili- ban und leibjan Tielleicht nicht auf skr. lip, sondern auf skr. vrij oder rah, relinqitere zu beziehen (alsdann wäre nicht die labialis in

JjUj und Xiit, sondern die gutturalis in lit. lik-, lat linqu--, ursprünglich und vri oder ra wäre in li übei^egangen), wiewohl auch aus dem Begriff des Flüssigen steh der des Verlas- sens und hieraus wieder der des Bleibens ent- wickelt haben könnte, und X^JUD von «ansk«. lip nicht getrennt werden dürfte; cf. liquere und Unguere, Xlica, oleum und Xei^Biv, relinquere.

Dafs ich aber auch Iib| vita, liban, vivcre

unter die Wurzel JUJLD bringe (cf. auch an- gels. leofan, vivere und linqiiere, in der letz- tern Bedeutung auch Isefan), läfst sich durch den Begriff des Bleibens vielleicht reclitfertigcn, oder auch lib, vita sich eben so von lip, Uli- nere herleiten, wie das sanskr. ddho ( corpus y altbd* lih^ von dih, ohUnere. Vielleicht ist auch zwischen lih und lib ursprünglicher Zu- sammenhang anzunehmen. Oder es könnte auch die Bedeutung des Dahinflicfsenden, Dahinschmel- senden die Bedeutung von lib vermitteln; cf. Xslßoinaiy fluo. Aber vielleicht ist lib, vita, li- ban, vivere von biliban, man^r^^ Icibjan, relinquere ganz zu trennen. Könnte liban, vi- vere mit sanskr. jiv, vivere zusammenhängen? cf.. den Ueb ergang des sanskr. y in persisch j (z. B. sanskr^ yuyan, pers. jnvan) und des althd. ] in g, so wie überhaupt die Verwandt- schaft der gutturalen media mit dem Qalb vokal j, und halte dazu das sansk. yakrU, althd. Ic- bara (8cber). Oder ist sansk. klrip,^m mit liban, vivere (k abgeworfen, Iri z^u li gewor- den) zusammen zu halten? Man könnte auch an rS i^c denken und lib in liban als li-b ansehen ; hinge ßeofiai mit ßalvstv zusammen, so wäre hierin ein analoger Uebergang der Bedeu- tung. Auch sansk. dip, lucer e und drih, eres* cere entzieht sich nicht der Vergleichung.

Liban und libjan (beide parcere bedeutend)

wage ich, obgleich sie in.fiedjBodiiEaft^Biganz mit biliban zusÜnoMmti^pvieo 'und diciBedeu« tung des Lassen« der de« Vmchdndns gapiz nahe

liegt, doch nicht mit der Wurzel ■l^':'^ zo- sammen zu briugen,. weil das goth. bleib) an, fuvare, Jovere und das nord. blifa (im Nord, ist aber h vor liqiädis oft unorganisch), parcett mit h .anlautet; doch könnte afterhiaibo, das

wohl nicht fagiibli der Wurzel JjJLD entzogen werd^ür kann, fiir^ die Vereinigung beider lit^an

sprechen und in JjJJD sich die beiden Wur- zeln JjJLD und lljLiljD gemischt haben, wie in antlutti, anthlutti, antluzi die gothi- schen ludi (lud ja) und vlits.' Vielleicht ist zwischen ibnen und laba (welches dann ur- sprünglich hlaba seyn mülste; oder ist laba mit liban, vivere zusammen zu stellen? das a der Sjanunsylbe macht in beiden F^ällcn einige

Seh wierigke^ ; ich habe laba zur Wurzel Jjxl. J3 sanskr. labh gebrächt), so wie mit hiaib Zu- sammenhang? Cf. jLAJi nnd MJLilJ«

LIBAN (goth. liban, alls. libjan, libon, ie- hon, angels. leofjan, lefean, lifjan, altn. lifa), gewöbniich leb in (bisweilen auch le^ ban)^ Ubeni vivere^ ver^ari. wola leben. N. 55, 2. lebeen de» touues. N^ 146, 9. sie leben t sin (von ihm). N. 77, 25. daz (febo) heuucs lebet. N. 105, 20. sie lebent nah iro gelnsten. N. 80, 13. uuelihcs leides ih lebe. Wm. 1, 6. so uuenaglicho lebetun. 0. V. 6, 44. leb er gimualo. GL 33. daz sie leben mit engelin. N. 106, 1. in demo got lebeta. N. 112, 7. tbäz er ekord eino le|>eti so reino. O.

IL 4, 20. lebet rehto. N. II. le)panter, supersUs, Gc. 8. der leb«nto leib, panis vrwis. T. 82. lebentes uuazares. T. 129. lebendin bilde, vivos vullus. Mcp. in imo er suazo lebeta. 0. II. 9, 37.

az

41

LIB.

LIB.

42

as er fora in iho thare thax uatsatio

sie zi uuare, ' ibaa er thax ferah habeta in lichameo

lebeta. O. V. 11, 42. Form und Flexion: lepan. Me. Bib. 1. Tg. 3. lepen. H. 19. leben. O. V. 12, 25. 36. T. 226, 2. Bkp.

too. & N. 67, 10. 55, 10. 59, 2. lebin. Bib. 5.

sin leben, ri/n. N. 71, 15. dar min leben ist N. 145, 2. dax leben. Hd. leben, eonverstUio. Hd. mines lebennes. OÜ. dea lebennes. Hd. Ne. IL in gnotemo lebenna. Co. %t lebenne. N. 83, 2. 85, 5. 118, 53. Bo. 5. ih leben. T. 164, 4. 82.

lebo. N. 22, 6. 55, 10. 103, 33.

lebe. Nd. II. (do) lepea. M. 28. Gd. 2.

lepest. Gd.

lebest N. 44, 5. (er) lebeet Rb.

lepat R.

lebet T. 15, 3. 55, 4. 60, 2. Pa. Rb. Mcp. Bo. 5. N. 17, 47. 21, 31. 38, 7.

lebit D. II. 3dl.

libit Ic Rd. (wir)lebame8. H. 10.

lepemes. H. 20. auir leben. OL 80. Ne« IL

lebeen. Bo. 5. (ir) lebet T. 164^ 4. (sie) lepant Sb.

lepentb. Mi. Bib. 1. 2.

lebant Bib. 7.

Ubent Ho. N. 8, 8. 21, 27. 37, 21. T. 68. 127. Bo. 5.

lebint N. 70, 19. Bib. 5. Ob) lebe. N. 118, 40. Wm 1, 6. (er) lebee. Kp..

lebe. N. 68, 33. 88^ 49. 106, 8.

leb er. OL 33, 95. (wlr)lepame8. Bib. 1. (sie) leben. N. 106, 1. II.

lebeen. N. 146, 9. (er) lebeta. T. 7, 9. 223, 5. O. L 15, 3. IL 9, 37. y. 11, 42. Oi^ Bo. 5. N. 58, IL 112, 7. (sie) lebetum O. V. 6, 44. Can. 7. lepetnn. M. 3. Can. 10. 12. lebeten. Mq». Na. IH. 67, 26. 106, 38. lepeton. Can. 13. (er) lebetL 0. IL 4, 20. IIL 24, 52. T. 55, 6. libiii. S. (wir) lepitimes. Mx. lipttimes. Bib. 2. lepitemes. Sb. imp. i. lebe. Mcp. imp.pl. lebet! N. IL

lebent! N. 4, 6. p.proe^. leb an ti. T. 82.

lebenti. T. 215,2. O.L 6,6. Co.$.f) ein lebende ding. Bo. 5. lebento firnlustigo. T. 97. n. $. m. lepanter. Gc. 8. lebanter. Ib. lebenter. Rd. Ne. Rb. lebender. N. 142, 2. der lebento. T. 82. der lebendo. Org. n.$. n. dax lebenda. N. 64, 2. g. $. m. lebentes. T. 129. lebendes. Bo. 5. des lebentin. Org. d.s. m. lebendemu. Is. 9, 2.

lebendemo. Org. Bo. 5. demo lebenden. Bo. 5. 41, 3. lebenten. T. 190, 1. a.$.m. lepantan. Tg. 1.

lebentan. T. 218, 3. lebenten. N. 17, 44. lebenden. N. 83, 3. Bo. 5. a. s. f. lebenta. a IV. 26, 36.

lebenda. Mcp. Q. $. n. lebent ex. Wm. IL 4, 14. lebenti. T. 87. n.pl. lebende. N. 54, 16. 123, 1. Nrn. II. lebente. Sg. 70. K. 5. N. 106, 38.

114, 18. lebinde. N. 82, 6.

[4]

43

ÜB.

ÜB.

44

ff.p/. lebentero. 0. V. 23, 86. T. 127. ' leben dero: Ne.

dero lebenton. N. 16, 14. 33, 17. 36,22. dcro leben tun. Ne. H. d.ph Icpenten. Em. 33.

lebenten. N. 21, 23. lebenden. N. 82, 11. 9», 3. 144, 11. Org. Bo. 5. cphrn. lebende. N. 57, 10. 123, l. Nf. Mcp. lebente. N. 59, 2. Ns. N. IL lepente. Em. 19. Da. übende. Ct. 85. a pl.n. lebendio. Mcp. Org.

V. pL lebente: N. 47, 13. ÜJNLEBEN'n. g.s.n. unlebendes tinges. Bo. 5. d.pl. unletrenden. N. 144, 11. Org. Bo. 5. GALEBF:N, alts. gilibian.

thaz uuir kriste sungun in unscra

zungun, ioh uuir oüh tbaz gilebe-

tun, in frenkisgon nan lobotun. O.

I, 1, 126.

sie kelebeton decies eeninm annos. N.

89, 4. (nu icb gelebct han daz, daz min snn noch nist tot nicht. Mos.) UBAULEBEN, dberleben.

der uparlepento, superstes* Gc. 4. sia uperlepenta (uperlepinta. Gh.30f superstitem. Gh. 1. 2. LEBENTIG, UbenMg. g. lebentiges gotes. T. 90. a, lebentegaz (lebendegaz. Wm. III.), corpus. Vi xtk. 4, 14. SUNDIRLEBIN (sunderlebont), n.pl., pha^

risaei. N. 93, 1. UPARLEPAZ, posihummn (pastuma prolcs).

VA. VI. 763. LEBUHA, vivncem. SaL 4. LIB, m. und n. [woralis unser: Selb (oder aus lih?), aber in anderm Sinne; nord., alts. und angels. lif, im Gotli. nur mit Ableilungssylbc: libains], hat Sebeii. rrto. gl. IL IL. 7. T. 1, 3. N. 31, a GL 3. €onver$atio. K. p. Gc. 3. Rd; spiraadum. M. 29. Gc. 1. 6. lux. M. 3a Gh. 1. 3*

habitiis. Rb.

[Selten (und nur vielleicht) in der jetugen Bedeutung Setbf corpus.'^

Bedeutung und Gebrauch: arbcitsamo lip, activa tnta. Em. 16. kemcine lib, communlo (sanctarumj» N.

103, 17. ubil lib, mala vita. N. 30, 12. in suelihhemo tipe, in quölibet modula.

GIi. 1. 3. M. 30. Sb. eiiuigan liph, vitam aeiernam. Frg. 39. uucrltiskemo lipe, vulgari mia. Da lip saligan. H. 20. laz thaz lib minaz in sconi ricfai thi-

naz. O. IUI. 31, 20, thnr ist lib ana tod, lioht ana finatrL

(). L 18, 9. thaz thaz euuiniga lib lerta thar ein^

armaz uuib. O. II. 14, 84. uuio kurt in uuas thes libea frisL O.

IL 3, 28. thaz ih ouh hiar giscribe UUB li fch-

temo libe. O. I. 2, 11. thie ungtloubige gikerit er ^i libe. O.

I. 4, 43. : ..

so uuarun se unz in elti tbax lib lei- ten ti- O. I. 4, 10. * . allera unorolti ist er lib gebanti. O. I-

5, 31. ih bin leib libes. T. 82. in urresti libes. T. 88. oba thu uuollcs za libe ingangian, halt

bibot T. 106. * ;.

tbaz lib uuas in imo iati thaz üb uuas

lioht manno. T. 1, 3, slem mir din lip, per saluiem annna&iuae*

Ue. Sb. Bib. 1.

Form und Flexion. m. s. lip. M. 2a H. 20. 30. Ma. Sl. Bib. 1. Em. 33. Gh. 1. 3. & gL^K. Rd. liip. Rb. f

liib. K. 6.

lib. T. 1, 3. 162, 3. 177y 2. tt 1^8, 9.

il. 1, 45: ^4> 84. K. 7. 4a Org. Mcp.

Bo. 5. N. 26, 4 29, 6. 30, 11.

g. s. libes. k. 6. H. 6; 32. K. 1. 31./S2. OtL

Rb. O. L 8, 15. 16, 20. IL 3^ 28^ T.

45 ÜB.

82. 8S. 131. gl, K. Mcp. Bo. 5. N. 5, 7. 15, 11. 17, IS. Wm. 3, 10. 4, 2. lipes. H. 21. Gc,3.. libis. N. 80, 11. 85, 5. 89, 9. d. $. Übe. H. 17. Frg. 47. Ib. Rd. K. p. 1. 58. T. 40, 10. 95. 106. 0. I. 1, 17. 2, 11. 4, 43. Ct. Uib. 9. Mcp; Bo. 5. N. 12, 3. 16, 7. 17, 15u lipe. Pn. D. M. 30. Sb. Da. Gh. 1. 3. lipo. Gh. 4.

zi Hb er biuairbit. 0. UI. 24, 30. . . a. A liip. Sch. 85.

liib..Ct 66. 72.

lip. Gh. 3. Gc. U. 5. 20. Em. 33. Iib.v0. L 4, 10. 5, 31. 11, 7. T. 21, 8. 177, 1. 234, 2. K. p. 49. 61. Bo. 5. Mcp. N. 7, 6. 27, & 33, 1. liph. Fi^ 29. 59. n.p/. liba, vitae. N. 62, 4 101, 7. ERDLIB, vita terrena. d. erdlibe. N. 68, 1. LEOHTLIB.

durah desan leohtlib, per haac lucis vitam. Kp. <

GUOT UUERCH LIB, acHvam vitam. N. 32, 2. IIIMILLIP, contemplativa vita. Em. 16. TODLIB, vita mortalts. d. todlib«. N. 68, 1. ZITLIB, temporalis vita. d. zitlibe. INL 88, 52. UFSCOUUOLIB, cantemplativam vitam. N.

32, 2. ILLGUSTALT UIP, edebtm vitam. B. LiBOPHER (?). LIBLEITA. L1BEL0S. . LiBREGULA. LIBMIMNA. - LIBNARA. UBPf^H.: LIBWANDIL. 1.IBFESTIG0N. LIBTOD. LIBSCRlBa LIBGIDINGI. LIPSIKD, FiaaenDameli. LIBULF, Maansiumen..

LIB.

46

LlBLlH ((eibiic^), vitalis. Sg. 242. Bo. 5.

liblih, onimale» Rg. 2.

liplichu« animalis (sapientiaj. Rc.

Iiblicha, vivacem* Tg. 5. LlßUAFT, LlBßAFlI^ vitalis (der Form

nach unser leibhaft )•

al daz mennisco ist, libhdfte ding ist; al daz libhafte ist, ca^caft is^ omnis hämo animal est, omne animal

' substantia est. Syl.

n. ^. m. liphafler plast, vitalis Spiri- tus. Rb.

n. 5. n. Iibhaftaz. O. IL 1, 4!^.

g. s. n. liphaTtcs (alles). 0. L 5, 24.

o. ^. m. liphaftan keist, vitalem spiri"

tum. Ic* [a. s. f. libhafta, animatam. Mcp*

n.pLn. libhaftiu, animaiia* N. 80, 1.

144, 16. -

g^pL libhafiero, memArorum. Mep.

llbhaftero din^o, animaniium. Mcp.

dero libhafton, ammaniimnMcp. ÜNLlBHAFr, Ublot.

n.pLn. unlibhaftio. Bo. 5. LlBHAFri, /. [g. diu diemuoti siner (€^f{(<) lib-

hafte. D. UI; 25.] a. libhafti, auram mentis* Mcp. GALiBHAFrÖN, vivißcare. (du gelibhaftos mich. D. II. 299.) gilipbaftDt^ visn/icalnt M. 3i. gillbhaftoe, t;ivfy;c^ N. 40, 3. giliphaftat, vivi/icatus. D. LlBI, /., vita. i/. Ui)J. N. IJ.

LANCLIPI, /., longaevitas. Sbe. lanclibi. Ec U 2. Bib. 1. 3. ^. langlibi.:N. 89, 9. a. lanslibL.N. d4, 24. . UUELAUBI, deliciis. Ic GEMAHLlBI, feliäiaie. Bo. 5. LiB (i?), vivus. €HAL1B, in gl, malU zu L sdL 44, 3., vivus? LANCliP (angda. Ianglire),i/of?^YiA;//j.gl.K fu$.m. Iancliper,/oiigfa«tMiiif.Ra. Le.M.31. a.s. m. langlifetky Umgaev9tm.Vii.lLb2b.

[4*1

47

ÜB.

ÜB.

48

8^P^ dero langlibon. Mcp. BILIBI, I». (angds« bigleofa, bileofa, vic-

tus), Ka^rttnt. (Hiebert oder zu ULiBan;

, et aocfa Laba in JLixl.JD«/ n. pilipi, esca. Pa. manna. Gg. 4. a. pilipi» panem (quoiidianum). Pn.

PILIPAN, tnctui. gl. K. esca. gl K. wcUm. gl. K.

biliban, vidum. Pa. pilipan, stipenditi. B* biliban, ttipaidüs. Can. 4.

LiBAN (leib, lib), angels. Uran (cf. gotb. bilaif nod afllfnan, aflifnon), aber llt liekti, lafmi Mdftra und laikytis, fOt »o

MtfMfOi» Cf. die Wand LIB o. Ußan

inHLIB.

OfiALlBAN (cf. oblflzan), demsUn (cf.golb. aflifaan).

oblipun, destiterunt. Ra. gl. K. obalipom, destitermä. Pa. BILlBAN (alts. biliban, bilibhan), onser jetziges hltihtn. remanere. Rb. Wm. 8, 2. H. K. 59. Is. 8.

T. 211, 1. rendere. ib. Rd.

desisterc. R. Gh. 3. Ra. gl. K. Pa. ßeficere. Can. 4. cessare. Re. k. 7* bilibe nngidan. 0. L 24, 10. hiar onh forna bileib, thaz ih iz aU

laz ni giacreib. 0. IV. 1, 27. pileib, occubtäi. Ic. miniu nnortbilibant, non praeteribunt.

Frg. 2S. bileib nngilonot. Oa« 20. bileib eino tber heilant T. 120. bilibun ano berrun. la. 8. bilibeneai, cessantibus (praecepiisj. Is. 7. her auihhit in, fior taga biliban ist

(mortuusj. T. 135. Form und Flexion« ib/. bilibnn, remanere. Rb. beliban. Wm. S, 2. beliben. Wm. IL

ih pilipo. Pmd* 1. er pilipit Gh. 3.

pilibit Ib. Rd. Re*

bilibit Can. 4. (sie) bilibant Frg. 25.

pilibant H. (er) pilibe, remameai fmspidoj. K. 59.

bilibe. 0. I. 24, 10. IV. 1, 37. (sie) piliben, remaneani. K. 43. (er) bileiph, remansii. Is. Si>

pileib. Ic.

bileib. Oh. 30. 98. O. U. 2, 5. T. 120. (sie) pilipun, destilerunij ti

bilibun. Is. 8w (sie) bilibin, remanerent. T. 211, 1. p.praei» biIibaner,mor/iiw. O.UI.23, 50.

a. bilibanan. 0. IV. 35, 6. i/./TAbilibenem, cessantibus. Is. 7. biliban ist. T. 135. 81 biliban. O. III. 23, 55. nuas biliban. O. III. 23, 48. UNPILIPAINTO, sine iniermissiane. Gh. 3. UiNPILlPONO, indesinenier. Pn. UiNBILIBANLIH.

nnbilibanlicherustimmo, inceesabili voce. H. 26. LEIBA, f., golh. laibos, angels. Uf, alts. lebha, altnord. leifar, lit lykns, palai- kas, reliqmae. xa leibu, residuum. Ib. Rd. za leibu ist, resiaL K. Rb. reUqwsm est. Ja. xa leibu sint, residiia sunt. K. 18. uuard druhtin thar zi leibu. O. IIL 17,51. tbo uuard in theru deil« thiulunicba

zi leibu. 0. IV. 28, 5. ci leipu, residui. Bl. nist zi leibu, non est snper. Rd. za leipo, religuum. £c reliqm. Ec* ze lelbo uuerden. Bo. 5. ze leibo uuard. N. 45, 4. 74, 9. 80^ 6. taz uuart ze leibe. Syl. daz iro ze leibo uuurde. N. 105^ 86. cborn uuirt ze leibo. N. 34, 18. imo uuirt ze leibo sin lib mit euui*

gemo lone. N..36, 37. ze leibo uuirt der eid. M. 131, 12. ze leibo uuerden t. R 101> 7.

49

Lm.

lIB— LIPPIA.

50

daz noh xe leibo auas, rimduum. Ne. %\ leipo ooesanteino, sitperMisienii. VL

39. Gc 1. 4 6. dai 11 le leibo ouerde. Org. se leibo uuerden, npn fieri. Or^ %\ leipo uuisit, sup^abil. V6. II* 339. nehein utiirt xo leibo. N. 105| 11. . aint xe leibo uoorden. 80, 11« irone uuard einer xe leibo» N^IOS, 11. ce leibe Unart Nd. II. ce leib ist, resiat. Gr. 1. der xe leibo nnortena liunnent, nsper^

sies/mma. Bo. 5.

UDOLAIB, gt$od in die obitus sid rdinquit* Leg. Roth. nZ. (al. lidinlaib.)

RADOLEIBA, res tfuae dio deßcit. Vc ; cf. niederd. radeleve, reKquiae uienulium; oder gebort dieses xu rAt?

TOTLEIB4, rcliquiae in moHe.; s. Grimms Rccbtsalterthiimer. S. 365.

ALEIPAt /., residuam. Mn. Bib. 1. %

g. s. aleiba. 0. HL 10, 40.

91./9/. aleiba, residua. Ib. Re. reHgoiae. N. 73, la 77, 38. 36, 37. 75^ IL

g.pl. zleihoao. T. 89.

</./!/. aleibon. N. 20, 13. T. 89.

41./^ aleiba. T. 80. 231, 2.

aleibo in ioh uuard thero aleibo, tbe- ro fisgo ioh thero leibo^ ni fraxun sie ix allax, sibun korbi obar thax. O. lU. ^ «^ scheint ein subsi. aleib anndioien zu lassen; oder ist es g. s.? dodi gilt ein jf. j?/. y. auf o neben ono.

L£1BJAN (altnord. leifa, angels. Isefan), re- Kngnere (auch eonservare?} lesent xi in thia redina thie bohun

gotes thegana in giscrib ix klei-

bent thax mine giliehon leibent

lU. 7, 52. (hieher?) tho nam er thax er leibta^ mit thin er

in onh tho linbta, gab in thax xi

suazi,*thax iagilih thes axi. 0. V.

11, 43. er fCicero) eruollon uuelle daz pane^

thitss leibta« Bo. 5. linde liexen iro chinden, dax sie leib-

ton, ^ demiierunt reiignias 4uas panm- lis Sias. N. 16, 14. (nicht si da leipten. D. HL 87.) FARLEIBiJAN,alts.farlebian,farlebhia]k (wir) firleiben:

thax uuir thar xua huggen, in

herxen uns iz leggen, ttuiht es ni firleiben, niooirix thar glkleiben. O. IL 24, 32. (er) firleibti:

thax er es firleibti, ixauurtha- ra kleibti in then boum, thar si ix nam. 0. IL 6, 30^ p.p^ farleipter, reliquue. Ib. Kd. firleipter, renduus. SaL 4 LEIBEN (alU. Iibh6n). appaeiia leibet in univenaübus^ contraria ne leibet nicht Org. LEIF und später LEIB (hieher?). Mannsnamen: ORLEIB? ORTLEIP (jOrtlUb). ADALLEIP. MARCOLEIP. MARLEIF. BANDOLEIF. BAÜ- DOLEIF. WOLFLEIB. WÜNNILEIF. HRÜOT- LEIF. HADULEIF. HUSLEIF. COTLEIP (©ottllt^). THIOTLEIP. TAGALEHi'. DRA- SALEIB. LEIUOLF. LIBO. UBARLIBO, m.9 aperstes. ubarlibon (ubarliban. Rd.), supersii- tem. Ib.

AFTERHLAIBO, postumus. Ra. ist doch auch MFohl hieher xu stellen u. h in hlaibo, wie in mehreren hl- bei Ra«, für unorganisch xu haken.

lIb 8. LID.

lißan (bilib.n, hUXhtn) s. LIB. LIBjanl* /»»*»« "• HLIB.

LIBO,„.;;r. («qLIB?) LIBULF, n. pr.

UPPIA, %{ppt, Fl; cf. lappia. LIPPIAHA. LIPPIHEIH.

51

LOB. LU&

LUD.

52

LOiB 8. LUB

JuUJÖ 1., skr. lup, findete, sekundäre Wurzel

von JLiU (q«r V.), die sich in dem unter den Wörtern mit GuUuralanlaut abgehandelten k-1 iu- ban (mit vorgesetzter ^fi////ra/Ä^, wie k-liban

von JLiJJ3^ cf. sansk« culump, perire u. lat. sciilpere, scalpere, griech. yXatpsiVj yP.vtpcii;), vielleicht. auch in loft| suber (luppi, veneiimn?

und \\iitj aer? oder diese zu xjU j zeigt. Auch lanb, folium (undlauba, Mnfjraculum?)^

unter IjUXJ^ sanskr. lubh, aufgeführt, kann hieher gehören; cf. die lit. Formen luibiti« cu- pere, lobis, bonum, aber Istp^s, foliuni, doch auch laupsi, laus deL

JuUJD 2«, skr« Inbh, lit lubiti, cupcrCy angs.

\iiV\^rk^ amare\ cf. auch ijAJtj und XiJLlJ«

Unter der Voraussetzung, dafs der Bedeutung {cuperejy die das sansk. lubh hat« eine andere, sinnliche, zum Grunde liegt (vielleicht ampUcti), habe ich auch laub u. lauba unter diese Wur- zel gebracht; cf. aber auch JuU^ ijiixS^

IjJLD^ im Lit. ist labasy bonris, lobis, bo- wa/n , possessio ^ laupsi, laus dei und lap«s,

folkmiM '

LIÜB (audi leub), Xitii goth.1inbs, angcls.

leof, alts. lieb, liebh^ liofy.Iiob, liobh|

leob, nord. liufr. ' gratus. Ib Bd. A. Bib. 1. 2. Mk. Bo. 5. Mcp.

carus. Gh. 2.

cpiatus. Bo.^5. VA. III. 132. RIcp.

desiderabilis. \m: i. Sb. M^. &i 29.

gratuitus. Bib. 5. 7. Me.

dilectus. VA. h 348.. N^ 79, 18. Org.

gratiosus. Jski

denderatus» Zf. 1

acceptus. Mz. M. Can. 10. 11.

probaius. M. 19. Can« 10. 11*'

amabilis. Gc. 1. &

I c

comphciius. Mc^. ^. . benfpladkis. K 88, 18. 101, 4. amicus. Mcp. 6. 70. N. 93, 11- dulcis. VA. IV. 318. I. 663. VG. lU. 495. Prod. 1.

' vothuuCatu 13. pJacaMSs. lAn, Bib. 2. . .

plaaens. Gc 3. . apirtis. W4 Bib. 1. 2.

Auch liupiiliupi, gratam. Gh. 3.? oder ist es gratiam? .^ liub kAnd min. 0. I, 9, 1&

Hob hereron mine. O. 11. 15, 18. ,allax 39 thir liub ist 0. III. 24, 20. dien min leid lieb ist N. 34, 26. siu sint mir lieb. N. 118, 97. min sun leobar. T. 91. lieb ist mir, so uuaz imo zierda tuoL Mcp.

li^b unde leid, optata et odios'a. Bo. 5. do leidiu, nu liebiu. N. 89, 14. liebez zit, iempus beneplaciium. N.68, 14. lieba iro uuas, umica. Mcp. alles liebes cnnege. l)b. liup'^mo, drsiderabili (regionej. Mij. an dinemo file lieben, beneplaciio. N. 88,' lä. *

liebamezchnoli, amicaw temperiem. Mcp. minlteba gemageda, grata propinquiias Mcp.

thie Itebbn holdon. O. III. 23, 29. Ihie kristes liubon/ O^ IVl 35, 22. thio li^bon arabcllt. O. V. 7, 52. ■' ze lieben habeton iro sIeina, beneplaü^ \ ioe. N. 101, 14 z^ liehen seldon, in oplatas doiaas. Mcp. /.llel);9ian! o hämo!. Bo. 5. . Form und Flexion:, liqj^. Mart Bib. 1. 2. ib. liub. A. 0. I. 9, 16. 111. 24, 20. VA. IV. 318. Bd. . lioWP. II. 15, la V. 1$, 13. IV. 22, 16. lieh. N. 34, 26. 96, 8. 118, 97. Mcji. ßo. 5.

\Vm. 2, 16. 8, 13. Bib. 5. n.S4m. liuper. VA. 1.348. Mz. M. 19. Can. 10. 11. Gc. 1, & liuber. O. I. 4, 33. 25, 17.

LUR

LUB.

54

Haber. O. I. 1% 46. (cf. Varianten

zu Otfirid). leobar. T. 91.

liobo. 0. III. 21, 1. 23, 8. V. 15, 18. n. $. f. liobiiL Ja. iieba. Mep. R. a. n. liupaz. Bib. 1. Sb. liebez. N. 68, 14. g'. s> m. R. liupes. Blk. Bib. 3.

liobes, liabes, liebes, Uabes. O. L 18, 40. II. 16, 20. 19, 2a III. 2, 27. V. 20, 103. 22, 18. 23, 230. liebes. Bo. ö. g. s. f. liapero. VA. HL 132. g.m.ti.n. (schwach) lieben. N^*67| 13.

lioben, Haben, liebet, liobon. O. 111. 1, 36. V. 10, 24 d. m. u. n. liqpemo. Mt^. Bib. 1.

liobemo. O. V. 4, 14. 10, 16. liopun. VA. L 663. lieben. N. 8S, 18. lioben, liaben, liebeb, liebin« 0- III. 24, 64. IV. 6, 16. V. 7, 42. a* s* m^lio^ban, liaban, lioban (liubon, liebon, liobon 8ohwaeh'<).'-0. I. 15, 47. 22, 4. 111. 2^ 34. 13, 49. 24, 4». IV. 35, 28. V. 7, 29.501^.^ leoban. Frg.^Su - *

licbl^n. N. 44, 1. Bo. 5. - »^ - lichia N. 7», 18. €!«#.«/ liaba. O. 111. 10, 6. '

liupa. Gc.-3. '

Iieba. Mcp; ' '

liBbe. Call. 13. > ' - ^

tiabon,^ UuUun.tO. IL 9, 4Sw 0. s.n. Habaz. 0. V: 11, 30l .^

liubis: Bib. 5< liebet. Nsitt. ;

lia4>a, lioba. O. IL: «, SXt. V. 7, 30. '«. s. m. lieb^itHi'n, "o Homol Bo. 5.

* liofc^! 0^35. Ö.H. 7, 27. IIL 1^ ' ^l. IVl llr 36. '

r. s. yi liebal Mcp.

n. u.a. pLmi Ueberliube« a IV. 34, 10, V. 20, 45. 26, 24.64. ^ liebfe R 73, 1.' ' •• ' ^i J'.l liobon, liubtoij,' ltebnliV'>Kobun,

liebon. 0. IIL 8, 20. 23, 29. IV. 35, 22. V. 15, 2. 21, 25. 22, 14- 23, 279. Hebin. N. 93, 11. n.pl.f. liebun. 0# V. 7, 52. a. pU f. liuba, desiderntas. TJL

liupun. VG. liL 495. a.pLn. liupiu. VG. I. 414. Ms. Prud. 1. liuppio. Bib. 7- liebiu. N. 8b, 14. liupun. VA. IL 138« pl. lioben, lieben, liaben, liebin. 0. 111. 8, 19. V. 9, 40. 20, 94. 104. liupen. M4. Bib. 1. 2. lieb^en. N. 101, 14. Mcp. liupin. Bib. 7. liebin. Bi6. 5.

liobon. 0. IIL 5, 19. 7, 4. IL 24, 19. IV. 7, 63. V. 20, 11. V. pl Habun. O. V. 20, 68. liebtn. N. 73, 19* Comparativ: - '

n. s. libor> iolerabilius. Di IL 283. liupor, desiderabiliiss, Gc. 3. ' Iiupora,e/^A'^rii&i7iW.M.29.Gc 1.& liebera. Bo. 5.

uuanda in der scat liebera ist. ' N. 57, 2. ■■ ■' •• '

'•' ' in «nez libera ist danne du. N. ' ' '- ^ 72, 27.

*!' -'dien diser Hb Hebe^a^ nnas. N.

- 123, 1.

nuas iro liebera le^ si^Zpenne, potius voliHLMcpJ'

- ihir tttraS' litsbra >r6 tiüoii-tarnia =1 sin. N. 68, iU'

liabara bist thii hio. O. IL 22, 2a

diu seti uuasin Hebra. N. 16, 14«

•!• ' ' Huber ora-jf^^'e^y grc/ior fßi do-

minoj. Rc.

Ii .*»l .!..* mir truäre liebera, Incarä^m. Bo. 5.

ist tir ieht liebara, pr^ihsias. Bo; 5. g. s. n. Huporin, caritis. Gb'. $.'3.

- nicht lieberen, nee Qliqidd dul- ciiis, Mcp. <i. s. n. dai lilebrtä. Bo. &

S5

LUE

LUB.

56^

0./jl. tie in lieberen sint, dlledi. Org. tenebrae uuaren dir lieberen dan- ne lux. N. 51, 5. a. pl. lieberen uuercb gote danne Op- fer. N. 49, 5. Superlativ:

n. liobosto, carisdmus. 0. IL 7, 75* liebosta, graiissimum^ Gg. daz imo liebeata muge sin, daz«-. Bo. 5. a. n. liobosta. 0. IL 11, 45.

V* liobosta (manno). 0, L 22, 43. , II. p/. liebesten, amatismmi* Mep. <i./i/«yi)iupo8tun. M. & Can. 10. IL liebesten. Can. 13. v*pl* liupostnn. E.

liebistun. Scbi 75. li.ebeston, liebealon. Wm« 5, 1. thaz ioMi al liebesten (liobesten) ist

(kind). 0. IL 13, 33. Nom. pr.: UÜPO. LlüBA. LIUBILA. LEU- BIN. LIUBUiMMANALIUB. WOLALIÜPA. fVITELIUB. UÜPINC. LIÜBINZA. LlUB. PII^TO. LIÜBHILDA. UUPWARA. LlüPI- Ria LIÜPABAT. LIUBMAN. LIÜBOLF. LIUBOLT iitppolb, leoboldus. Urk. 6690* LlUPCOZ. UUBHERI. LIUBHART. UUB- TRUP. UÜBSINDA. UEBSWINT und in der noch älteren Form LEUB: LEUBA. I^UBASTES. LEÜBOVEBA. RATLEÜBA. VEBTUEUBA. C01NTLEÜBA.HUGILEUBA. UUBISABA C&ufac^), Mebenflols der Isar. LUJPO, diligenier. Mo*. Bib. liubo. Bib. 1. %e dien dir liebo ai. N. 103, 4. IQID ne ist liebo s^e dero starcbi des rasße«. JV. 146, 10. UNUUB, unliti, nnlinpiu,. iMtfuw. AL 12. Sb. Can. 11. nnleube. Can. 13* .

nnlinjp en^nonoptairsm. M. 19. Can. 10. 11. HANALIUPI, humane, gl. K. manaliupe, humane, Pa. MANEUUP, n. pr.

UUB, n., alU. liobh, iitbtti gratia, au rum, bonum. n. s. liup, lux (oculorvmj. Me.

linb, b$x (ocuhntm). Bib. t S.

daz chunftiga linb, futura bonOmm

N. 30, 20. lieb ane leid. N. 26, 4. g. «• Hubes, liabes, liobes, liebes. 0^ l. 16, & 2a V. 10, 30. 23, 4a 43t^ 47. 50. liebes, compendiL Bo. 5. leides ioh liebes. Bo. A s. liobe. Habe, 0.

liebe. 0. Mop. N. Can. la zi liebe ioh zi uuunnon. O.II. 14,26^ * zi liebe iz thir irge. 0. IV. 37, 14 uns zi liab^. OL 28. niuzist mit liebe. O. V. 23, 211. se liebe, quoplaceant (virginij. Mcp. in liebe unonet sin sela, m bonis.

K 24, 13. liebe, gralid* Can. 13. a. $• liob. O. lieb, N.

aüaz liqb inselzit 0. V. 23, 191. Hob filu managaz. O. V. 23, 229. leid umbe lieb tuonten. N. 7, 5. leid füre lieb haben. K 88, 50. iiulr. mit liebu (liobo). O. V. 20, 72. a.pL so manigin lieb keheizen. Bo. 5. LlUBI,/. (angels. lufu), Uthtt gratia, amor, lux, dUectio, affecitis. mit michileru liubL Ob. 22. pi dero liupi, graiip (refrigerantUJ. Mi^. ih zelltt iu ouh sconoliubi. 0.V.4, 51. Hubi, odore. Rg. 2.

Form und Flexion: #• liupL Gc, 1. Ep. can. 1. 3. 4. Hubi. La. I. 1. Bg. 2. Ep. can. 2. g. 8. liupi. M. 15. Can. 6* 10. 11.

Hubi. 0. a 9, 36. dl $• liupi. Mtfi. Mc Bib. 1. 3.

Uubi. Oh. 22. O. V. 20, 44. RgTs. (wenn dero liopiminno, cujus di* ledlone. Gb; 3. keine Composition ist, 80 gebortauch liupi. Gh. 3. bieher. ) . a.ß. Hobi. £b. Gx. Ep. can. 2. 0. V. 7, 4. a.p/.liobi. Q. Y. 4, 51. 7,38. LIUPA (angels. lufa), gtaiia (curmum. i. e* amarj. VA. VL 653. <

LÜBI,

67

hVB,

LUD.

58

I ^

. VBS^^.dikffhffm' V' n. 284. ist wohl Uabi. LUPA. (angels. lufa, Qm»r)^ lopn, qffiKttt.Vit» g). K. ' MOTLUBA, <;^ec<i(. »Qiin. 4. LllJBTATI 6. TUON. GALIUB (einander Htficnt). (do .mnirdea uile gelieb die zuene

brao4er. D. UL 8») 8ih sceident tbar %\ libe, thie uua« .! rail hiar giliabe. 0. V. 20, 39.

UUBtlH (goth, liubaleik, angels. luflic, alta lioblic), (ieblit^i amoenus, venu^ Sias, pulcher, graius, elegans, lepiduSt ..' ifplendidus, levis, decorus. . liroplicb, amoejaa (Iocq). gl. K. \\\i^\\\L\\3L^ ditgans (vitula). |d>. liuplibero, urbanae (eloqiieniiae)- Mi^.' . liupliheiii splendidam (juvenem). Mr. lieblicba seltaani malennea, elegan*

tiam. Mcp. linpliba ia noatlibi« detöroi forma (ßiosj. Mk. Form und Fle&ion; linplih. gl. K. Ra. Pa.

liuplicb- Pa. Ra.

IV. f. 171. liuplibQ, ecrx;rifjuxri(Tfuvoq. D.

liuplicber, venustus. Gd« 3* n. f.jf. linpllbia. M>. Bib. 1. 2. liuplicbia. RC BIb. 7. liupllbbiu. Prud. 1. g. s. m. liuplihea. M^ 2S. Gd« g. ^. /. lioplibero. Mt].

liuplibbero. Bib. 1. 2. liuplicberi. Bib. 7. ' liuplicher. Bib. 5. a.s. m. liuplihen. Mr. Bib. 1. 2.

liuplichin. Bib. 5* O. s. f. lieblicba. Mcp. d.pL liuplihan. Mart.

liupliben. Mx* Bib. 1. Can. 10*^ luplihen. Bib. 2. a.phm. liu.pliha. ftlk. Bib. 1. 2. LIÜPLlH, n. pr.

LIUBLIHO (aus, lioflico), adv. ; lioplibo, gravia (sonansj. Pa. evitaliter. Can. Z.perfloride. lA^.gratifice. M. 32. VP. lioplih'ho, gravia (sonans). gl K.

lioblibhoi evitaltiePf Cm. % liublicboy lioblicbo..0.jscirmta. 01.52.

habeta minna sin. 0. III. 23, 23. bi-

sah. IV. 29[, 3a. gilocUo. IV. 37, 18.

sprah. IV. 37, 19. liuplicbe, perßöride» Bib» : LIUPLIH (wobi nicbt Substantiv, sondern das vorige ad/., es mOratö denn statt liuplichi stehen), amoenitas. Pa. Ra. gl. K. pulchriiudo. Ra. gL K. venustas. Ra. gl. K, melodia. Ra. gl. K. /Torem (sermonisj. Bib* 1. UUBUHI,/., eiebUc^feiti amoeniias. I i u pl i h i, anilia, amentia. Ra. florem (ser^

monisj. Mtj Bib. 2. . liuplihbi, anilia. Ra# .. GALIÜBLIHÖN.

kiliuplihota, venusiaviU Ra. gl. K.

MVBSAM, Ucbfain/ gtatM. liebsam, probus.. Org* daz is imo si liebsam. N. 1&, 8. niebt ne si dir liebaara anesina ana- ' «iht N. 85, 7.

liebsam frolutti« grata hculentas. Mcp. . tiu liebsama Cerfis, grata. Mcp.

mit liebsamero.gezumfte,/o^d^re com» / placito. Mcp. UüßS AMl, /., gratia. d. s. liebsami, gratiä, Skp.

an dero liebsami dines Hutes, in beneplacito. M. 105, 4. d./>/lliebsamiflon, ajffectioniöus. N. 105, 39. LIUBJAN(ang.leof)an, lüfjan), lieben, (te6 . mac^eUi diligere, ajffectare, commendare. liebo, amabfi, verba blandieniis. Pr. v. tben tbu thir zi thiuliubis. O. IL 14,53. er auur themo liubit ih^^sinan uuil-

Ion uabit O. III. 20, 153. liupit, commendat /hos deoj. Gc. 3. diz ist exdamatiöy diu uns liubet unde

nuirdet/i^iira bona. N. 30, 20. si liubet unssia ze zuein uuison. Bo.5. [daz er (satanas) uns ie die sunde liu-

bet. D. HL 53.] auir unsih gote liuben. 0. III. 26, 12.

[6]

59L

LUB.

LUB.

/

liabemes, commendamus. Wo. ^^^

tho nam er thaz er leiliu,' nilt thia

er in onii tho liabta, «gab in^tbas ^ 8nazi,*thaz iagillh thes

axi. O. V. 11, 43. ir sie, so ih iuih h^ize, ^iduet mir

i' filu aiiase, •• * - ich 10 mir in mu»te Mdie -linbet zi

' guate. O. IL 17, 6. GALIUBAN, alts. giliobbon, deleciare. Inf. giliuban, probärei- Can. 13. ^ giliupa n, /^roAur^. Can. 10. iuuich imo giliuban (giluiban \Vm. IL IX. giliban. Wm. IIL). Wm. 6, 2. i

tbaz aculun uuir gilonben ioh hario iz ans giliuben. 0. I. 26, 11. '

giliQ'pen,pro&ar^.M.19.Sb.Can.ll. kiliubin (giHupiia. Ctfi. 6.)\ pro- bare* Can. 5. (er) giliupat^ commendQi. Vtfik. 1. 4. kiliubit, commendat. Zf; giliupit, coiiime/i</a/vM^Sl.Lfa.l.3. ^ giHubit, ct^mm^iu/tf f. Pro; Ep. P. 3. ^eiiiib^it, dommertdaU Ar. 3. : . •)*« g^Iiubet, commmdät. Vim

keliubit, conoAendati Rg. 2. (er) giliupe, commendet. Ge. 1.^.6.7. giliube, commoi/^/. A.« *> giliube, componat (officium lau-

äando ad vitam). Gc 5. giliuppe, comm^/icf^h Mi'fi9. (sie) giliuben: thaz sie thaz ninthe- ken, mit stala nandirzkken, .noh inan thar gitbinben, then liutin sih giKuben. 0. IV. 36, 12. ' (er) giliubta:

sili airaA^zmdriihtine 'giliubta.

0. L 3, 13. tbcr thir giliubta so fram. 0.

IIL 20, 71. ther mir so fram gilitfbta.

IIL 20, 146. ',

keliupta,^nia«iY. D. IL 336.

geliebta imo siä, cbinmenA

Ißfn^ Mop. ' '• '

(er) kiliupti, coifim^TicKar^^' A.' '

giliupti, cämmendaPet. Gc.

im^. keliube uns f tommenda (

siiamj. N. 67, 29. ^./9. keliubit, persuasum* D. IL giliupterv eonmiendatus (rt

Bib. 1; 2. '

giliupit (kiliupit Gh. 6. ]\L 30.), commenddiur. Sb. giliupit uuirdit, commendi

geliubet werdan^ proban\ LIUBÖN (in Ni 7,6. ist liehen tu liupot, ditexiU gL K. lubon^ (qui hanc rem) affectan

LOB, n., angels.^ alts. und nord. loj läUs d. h. lauds und sansk. slägh,

Sollte lob zii diiesem und nicht zu gehören? oder zu sansk. lap, loqui? vad, loqid und die Nebenform va dare)j 8ob.

laus. K. 11. OlL N. 2t, 4. H. favor. Ja. Gh. 1. 2. 3. Sb. M. 30. I acclamatio.'Bo* 5. aura. D. iubilatio. Da. -

magnificentiat Btb. 1. 2. Mcx. hymmM. K. 4 i. 13. . R. confessio. Mcr. BiU 1. 2. N. 106, 2 assertio. Mcp. 70. lop, praeconia. M. 29. magnalia. gotes lop, allelu/a. Mr. dir ze lobe. N. 25, 7. mit lobe hären ih. N. 17, 4. salmo gesungener in lobe seil

vidi N. 60, 1. mir iz ze lobe sprechent. N. 3! in lobe, in^magnijicentia. Bib. 1, al thaz folc so iz gisah, gab g

T. 115. lob tuon ih cote^ benedicam. N. er nist in erdringe, ther ira

singe. 0. L 11, 47.

V . i

t ' . \ l

H

um.

um.

A2

Jifiermotganticjbe'm'lo^üia^ poHmaUUU nas laudes» 11. 9.- Form und. Flexion: %J9. lop. D. H. 6. 2d. Ja. Gb. 1. % 3. Bir. lob- K, H. A. Od. 0* I. 11, 52. V. 25, 102. T. 116. ßo, 5. K 21, 4. 32, 1. 36,6. lopb. Sb. f. s. lo.pe^. M. 30. Sb. D. Da. Pa. lopig. A- lab es. 0. V. 23, 225. Co. Bo. 5. N. 25,

7. 49, 14. 65, 8. lobis. R 55, 14. 62, 6. 87, 14. Nb. IL d. M. lope. Pa. Bib. 1.. 2.

lobe. K 8, 3. 38, 1. 68, 31. Bo. 5. a. s. lop. Bib. 1. 2. 6- 8. 13. Mo. Mcr. Pa. gl. K. Ps. 2. Co. 4. lob. 0. I. 1, 34. 2, 5. 11, 47. T. 115. 117. Bo. 5. N. 8, 3. 25, 10. 47, 13. Gr. 2. K. 11. 17. R. loph, Bib. 2. t;. s. lob. Mcp.

n.u.a.pL lop. M. 29. Mz. Gc. Da. Tg. 1. Le. H. Bib. 1. % 5. lob. H. K. 12. 13. N. 54, 1. 105, 2: 106, . 21. 9, 15. 105, 12. d.pL lob um. II. 1. lop um. II. 9. 19.

lopin. A. »

lobin. N. 54, 1. 76, 18. loben. N. 70, 14. 99, 4. SyL ABANTLOB, n., vespertiruz. K. 13,

in abantlobum, in vespera. K. 18. MORGAN LOB /n.^, n.pL, matutini. K. 8. g-.p/. morganlobo, matuiinorum.KA3.i6. d.ph morkanlobum, matuiinis. K. 12. a.pl^ morkaivVob, matiUinos. K. 11. NAHTLOB, n. nahtlobum, nahtlobun, noctunus. TL 15. 16. 17. SIGELOB, R..BO. ö. : LOBEWlRDiG.

lobchjerm;, :

. LOBESAWGi

LOBSl^GIG.

LÖBSAiNGON. : I^QBAIIERI» «. ;»r.

LOPANHELD, aber- Au^Ji 1 u opap))«rld, OcUn.

* <.

.

LOBDUAM. :

tbaz ih Hl icribu tKuruli rÜalD sun- tar bi tbiti.lobduatn. O. L 2, 17. LOBOSAM, alu 1 o f &a m, ( 0 6 cf a in. .

lobesam, 9amini loben. Syl.

tiheix thir io uueite lobosam. Q.IV. 1,39.

lobesam ze divinis eloguiis. N. 67, 31.

löhesstm, prQbaMi$. Dh. »*

lobesam ist got N. 47, 2»,

lobesam du neb et Bo. 5.

sin bin ih. lobesam nais min selbes.

. N. 33, 3. . .

thaz iz lobosamaz sL 0. IIL.26, 13«

)obeftama;e, melodUnL D, U. 317«; . mit lobesamero pagina, epica pagina. Mcp. . !

1 o b e s a m a i 39rdia&i7an. Db.

mit lobesajneii arbeiten, meritis labo- ribus. Mcp. * , .

LOBOSAMQ lebet N- 146, 1.

UiNLOBDSAM, inglariosus. K 111, 6. unlobeaam sint N. 32, 1. LOBHAFT.

lobaf.ter, lauiabilii. H. 17. LOBELIH {ShhWfS)), laudahilfs. N. 95, 4.

lobelib si sin namo. N. 112, 3.

loplih, landabilis. Pa.

lobelicher (lobelichir. Nm. 11«)/ iau^

dabilis. Nrn. . lop lichiuruava, laudabilis numerus, H. 25. LOB, adjecL, aus lop an, probqio. Ec. zu

scbKelsen? JLOBÖN, alts. lohh6n, lou6n, lobdn, altn. ' leyfa und lofa,. angels. lofjan, (oftcn/

so lobo ih dih des. N..118, 7.

ih lobon ati gote miniu uuort N. 55,5.

loVonk'i'hymniso. Pr, e. .r

lobo.t dih, QonJiUbitur.' tibi. Nc.

min sela lobo't goiy magnificat. Nsm.

loppt, probat (dona im^fuorum non pro-

bot altisiimWi}^ Mor^ ,, - d ,. ' lopot,.6^;/i^</iVT7, M. 99. commmdat. Gc.5. lopomes, approbamus. Gc. 8.' .

VLtx\\\ihi}\oho\,}^^giorißcavenmt(deumJ

Fxfr 3k ;

loponta, adnfirati (spedem mulicrisj. Mü-,

[5^]

6a

LI3B.

LUB.

64

Form und Flexion: Inf. lo1>on. T. 116. O. I. 8, a 18, 16. N. 39, 4. 40, 14. 133> 2. ° za lobone. H. 1.

le lobonne. N. 105, % (ih) lobon. N. 55, 5. 62, Ö. 144, 3. Bo.5. T. 67, 7. 107, 3. Pr. e.

lofoo. N. 118, 144, 2. 145, 2.

(er) IftboL N. Ne. N. 70, 24. Nsm. O. V.

12, 83. Bo. 5. Bib. 3. H. 26-

lopot M<r. M. 29. Bib. 2. Gc. 1. 5. 6. (wir)loboines. H. 1. 7. 26. >Vo. 2.

lopooies. Gc. 8. (sie) loboat. Is. 7. H. 7. N. 21, 27. 34, 18. 42, 3. O. II. 10, 16. 17. V. 23, 180. (ib) lobo. O. L 2, 48. V. 24, 19. (er) lobo. 0. II. 21, 11.

loboe. N. 112, 1. 145, 1. 150, 5.

(loboige, /av«/.- A.?) wir loboen. IN. 42, 4. 117, 27. (ae) loboen. Frg. 4L N. 9, 15. 68, 35. 102, 1.

lobon. O. ir. 17, 21. 20, 12.

loboien. N. 144, 10. (er) loTiota. T. 7, 5. 108. 0. II. 7, 54. III. 10,^42. 11, 25.

■lopota. Bib. 1. 2. Le. 1. 3. Mz. M. 31. (wir) lobo tun. O. I. 1, 126. (sie) lobe ton. 0. 1. 13, 24. IIL 15, 42. Frg. 3.

lopotun. Mz. Bib. 1. 2.

loboton. N. 101, 8. Win. 6, 8. (er) lob.oti. Q. II. 11, 12. (sie) lobotin. 0. I. 2, 37. N. 72, 1. Unp. s. löbol Frg. 53. Is. 3, 6. Ne. N. 102,

22. '103, 1. im/?. p/. lobon t! laudate! N. 21^ 24 65, 8.

67,27. p. a* lob«nto. N. 99, 4.

lobondo. N. 101, 8; Bo. 5.

lobontL O. L 9, 31. 36. U. 24, 46.

lopondi. gl. K.

lob^yntiu (h.s.f.J^. T. 6, 3.

lobonte (h.pl.m.J. T. 6, 7. 244.

loponta. Ucr, Bib. 1. 2.

GALOfiÖN (seloftrn). (er) gilopot, tidprobat. GÜ. 1. 3. p. o. cL t. m. gelobontemO) annuente (JotieJ. lAc^» ' '

p.p. kelobot,A«n«ilM:Aw.N.aO,i3.133,6k

kiiopoL Ra.

kiloDod. el. K. ^'^

kelobotp^ist du. N. 118, «.144,10.

ist gilobot Oo V. 12, »1. 23, 123.

Oh. 37.

sint geloboL N. 44, 18.

81 kelobot. N. 27, 6. 40, 14. 65, 19.

ttuas gilobot T. 17, 8.

gilopot uuirdis. Le. Bib. 1. 2.

uuirt kelobot. N. 33, 3.

sie uuerdent kelobot N. 62, 11.

63, 11.

(er) ouerde gilobot O. I. 1, 117.

unerdent kelobot, laudamini! N.

104, 3.

gelobet habet Bo. 5.

WIDAR LOBÖN.

er uuider loh6t die gedancha dero

littto, reprobat. N. 32, 10.

SAMANTLOBÖN.

samantlobonte, conlaudanies. H: 1.

LOBilN, (oben, laudare.

ze lobenne. N. 121, 4. Mq».

(du) lobest mih des. N. 49, 15.

(er) lobet N. 29, 10. 118, 175. Mop. .

(wir) lopemes, laudamus. H. 26.

(sie) loben t N. 48, 14.

(er) lobe. N. 150, 5.

(wir) lobemes. Is. 6.

(sie) loben. N. 66, 4.

ih lobeta. N. 55, 10. 118, 164.

(er) lobeta. Mcp. Bo. 5.

'' (sie) lobeton. Ma. Bo. 5. Wm. HL IX. 6, 8.

(lobitin. Bib. 5.)

imp.pL lobet, laudate! Nd. II.

part. act. lobenti. 0. 9, 31. '

lobentemo. Mcp.

lobende, laudantes. Seh. 81*

p.p. nuirt kclobet N; 10 (jk), 3. 34, 18.

uuiruuerdcn gelobet' N. 43, 9.

gelobet uuirt N. 10 («), 3. 34, 18.

nuerden uuir. N. 43, 9.

gelobit si, benediclus sit. Nz. II.

LOBARI, m. («o6tr.) lopara, adulatores. M. 30. Gh.* 1«^3. 4.

•' lifb^Tty faBtores. A.^ *

i',.i

/

6S

LUBL

LUE

66

QELUBEOA;/. (fitmttt'9ilUhttO, favor.

Mq». iudicium. Bo* ' p - ( . J

föne gelubedoy placUo. Qt%. '. t

after derp g«lQbedo,#«i»iiNfiMi/>/acäiim.Org.

LilUB, I9.J« 2ftttft|/<»/fä (gotb; läubs, m. alte. 16bh» angels. leaf, m. altoord. lauf, m. alt-

fries. Uf, I». litt Upaa^; 4:f. M^ JLUJj^ sanskr. lup).

n. laub. Sg« 913«

loup»ybZiMm. Rb. i.

loub, folium. N. 1, 3. ^^lOM. Bo. Mq». lauph,yb/ia« Frg. 3&. ; . </. loupe,jfroA£/^. VGL U. 13« loube. N; II. 7| 64« ji.p/.Iöbe[r»yranc/€^« Tr. ' (g*pl.der loube« D. IIL 51.JI d. pLlofnUf frondibus. VCL |I^ 362. a.pLlauhirjfolia. Rb.

loubin T. 121. ,

LOÜBFOL. :

LOÜPFROS?

£EBINLt)B, tüttymianb, pamptnmTt. BRAMLÖB, rumicedo. Pa .1. 3. UÜINLOUB, SBeititaufri paimes.:^^ T. 167, 3. 5.

palmitem* T..167, 1. HANALAUOP. WOLALAUP. Mamasuameii. LOUPMEISA. LOUPHAIM (tattfrca»eiin>

Ortanamen. LOUPAZ, nemorosum. Bih. 1.

GELOUBER» virens. Mq^ giloupaz, nemorosum. Ma, Bib. 1. 7. g. ^il oupe9ffrondeniis(^acanihiJ^VG0

II« lllT«- ...

a. giloapaz, nemoroimn^W, giloubfz. Bib. 7. pl ^iiou^ixjkf frondmies fremosj, VA« IV. 399. LOUBINER, frondeus. Sal. t ^. 4. UNGtCQUPAGIU, armiia.<;c t.) ungiloupigiiii ürentku-Qc^ 6. LAUBEN. Tduftin, //oncfer^ vi loupei,/rMi2^ (^jcu/itf A> VGr/II. !& (giI«ubi-t,>ii^iiioraftim* Bili..:5.)

LAUBAZAN, vemare. laubazzevt, vemabUnt^^i,

laupetzentj.tiA^isiM//gl;.iL ' LAÜBARÖm . .: o :

. loubfota^'jrrondiiierffib. R^ >2L LAUBA^/;, Sattftei ^m/Mk Sg. 184* I}. ^. louba, /^f7ipi>«Sg. 290» iim£raai/Eim. Aid. R U% Blb. 5. 7. L. \$ceha: Em. 31. Pr. f. loupa, tempis* yVn. 863. mnbracuium^ Ml). Bibil. 2..a^^i»7. Va IIL; 24. t luba, •imii&riibM/riiii.iBIb« 134 ' loube. Hd. 'Fr. Bib. 4 6. a. ^. löu^ua. MX. 5. Bibl 1. 2. loubun. Bib. 7. loubin. Bib. ä. 6. Hupen. Sb. d!/?/. in loubon i[Iouliin. Zf.)^ lVl0ll6raal- /lV4 Gr. 3. Bib.: a 12. . ! n.^/. louppun, propolas. SaL 4.

loupa,-7n<igpa//<7. Prud. U proäcmia. D^

IL 335. '

1 0 u b a , mappaüa. D. iL 337. .proscenia. D. IL 335. LAUBIA, OrUnamen. . / . '

LAUBJAN'(ängel8. lehi^xti eredere u. lyfan, permitterej tkorA. leylaypermUi'ere u. laudare). GALAUBJAIN (goth. galaubjan, alta. gild-

- beaB)^ glauben, rr^dl^iv.

Mit an; nufttei-Notker:

gelouVea'^an'ia^'N» 47, 3. :,

uliit geloubefi »n iq.'NI^, 9.

keloube4it «n dih. Nb/^'N. 13, 5. 88, 5. 121y 20) 13. 30, 13. 36,3. 68,7. Mit in:

kiUubu 10 got Sg. 91t. A

gi'Ibubih-in thiua« duam. Ö. III. 20^ 179.

giloubia tbeu gote» anti. T. 133.

gloiubeut iti id. Nh. ü. ~ ScUi 85. Wo. 2. T. 82. 87. 119. 139. lÄi. 133. 162, 1.

- r- '0. IR 24i 29* 33. ' ' •= ÜBlt^l.« •' •'

giloubit ivM.^^. 8ft giloubet kriflte. 0. Vi 6, 30. uuir gloubeA'diK N. «d4; 16. giloubton tero maaegt. Bo. 5. geloubent dinen gebeizzen. N. 73,23. giloubtoa ntineu uuorton. 'T. 2, 9. '"gilorthi fibinea uuortott. O. V. 13, 4. T. 88. 123. N. 105, 14. 0. V. 7, 4. IV. 10, 6.

.' -«j

^7

hVB.

xua

68

I ..

t \

\K.i\'\

i k

.1 I

.i

' . J

Mit Are. de» Objekte:, giloubu ih thaz. 0. IIIi 94, 123: i kel^ubft di« menniskehciit chrlsti. Nf. di0 iii ae gel^aiilieüt irsianden^n« ^.

.•.■4a,^ ^ .. . ■• V- . . . ..

;T- 135. O- V. 6, 31. N. 73, 21. 89, 10. Mit jT^« des .Objekts: >gilöiibi mir Üies j^uoitftes. 0. V. 7, 4. gilo^:bet thes mix. O. ivi. 19; 53. : -

gilonbemes tfaero dato. O^IH. 26, 4. Os. 45: 0. IV. 12, 22. W. 9, 44 4, .56. Blit thaz: . «

gilonbet ir, thÄzah iu tlLa.z tuon inu-*'i>''

gi. T. 61^ 2. .'.ni 'giloiibtAiil -thie.- iudaei;if.6D. imo,

thaz her blijitluj&ari. T. .132. Rlit fatiä: ^ . . ' .

gilonben föne in. N. 95, 4, pi giloubtun fon imO, thaz her blint uuAri. T. 132.. Formen und Flexioneit: . Inf* chilauban. Isi 5, 5. ri

gilouham T. 145. Wo, 2. , . . . . gelouben. N. 47, 2. 71, 3. 77, 5. Bo. 5. .' Mcp.

gilouhen, O. L 26, 6. UL 20, 75. 22,

63. t. «8.,92J 134. gldubin. Baii5i(Nd. IL > . .Ic^Uiupliine .pi6(t| trederi^^ H. 26. / .<fti-^hiläuba[nne. Ja.i3, 3.!4,. ^ :.. .ju.gbUuUepnei Ergr.Sl..'.

za galaupenne. E. . i . ' xi gilowfeanji«. ^227, 1. . . .1 j .i^e..geIi[^Aifb<eiinb; (N.. 62^ UO.; - .'Ze-glo!U:]^etfiAfei Bö..5.;i ,!i .

; gilaubjti. .iWo*.^' l ' .'f .1' giloubu..T. 92.' m.lQ. Ä. 24, 23. .,: / geloubo. Ns. N. 70, 7...73,i.^ji. Bo. 5.

geiouibK^ 0Ö..34. : :;.;:.'»:i,:

. glpuftÄ..iGt. . :.i: glo«be# Ct. Ns.>Ilv,. .; .gilo^ba. Co. .ikel|>uben. €9. 2. giloub ih, 0. m. 20) 179. m. 24, 35. / (du) gilQ^Jbis. T. Ä7, 6. 103, 3.133. 0. III. . .24^-8.5.

»•

.1

.1

%v

. V .

. « «.

<:o^lMb,i^0.m;20, 173«2lt,33.T.lSS. (er) galaubit Frg. .511 . giLa«3iit Wow 2, . chijlaiibit^ Ig. ^3, 3. V giloubit T. 21, 8. 164, !• 242,4. 0. . . Ij 1$, 32. m 24, 5i9. IV. 27, 84.

.,geloubit. N. 44,3.. ? gloubit. Ct. 86. Ns. IL T. 88. '»-» «j^^loube-k Ns. N. '120^ 4.

giloubet T. 143. (wir) gilaubamesw Wo. 2.

chilaubeilfiesv Is. 4, 3. ' ''■■- kelir^ubem^s. H. 24. kelani^ames.' K. 48. kil»i>bames. K. 49. giloubemes. T. 87. 176, 2. giioube». O. II. 14, 109. IU. 24, 23. V. 12, 10. -• 'gelouben; N. 63/ 9. glouben« N. 34, 16. gloube uuir. Nh. IL ir giloubet. 0. IL 12, 59. IIL 2, 12. 16, 66. T. 61, 2. 162, 1. 163, 4. ^ (si^ giloubent 0. IIL 24, 31. 2.S, 9. IV. 29^ 11. T, 172, 5. 243, 1. 94. . * gelo«bent N. 73, 22. 43,23. 89, 10.

geloubiuL N. 88, 5. •1 -gloubent Oll. Nh. IL . . ' ["iii^'irl .gloubint N. 13, 5. ' -.^

(er) giloube. 0. IL 12, 5& IIL 9, 7. IV 30^ 29. T. 179, 1. keloube. Nf. J ,\ .. kelaube. K. 7. J f .v;^ A.v. g^Uube. Ct. 70. _ ; (wir) kalaupemes.H.. 10. * . kalaubpamj&cs. iK. gilouÄemes. T. 82. 205,3. 0. IIL 26,7 *Hi . gilottben« 0.^ IIL 26, 12. gelouben. Nf. . . .LgljDuhien. Bo. 5. ]

(in) gfcltojubet. ..0. ill. 93, 53- T.; 156, 6 .) ■>;)165,-.^7>.Ä3.4k:il.^|.. ii . .. kelaubeövlMfi.it7,.27. . . U(sia) cbilaubeii. la^ ^ 2.. 7.

(, gilouben. Ov^iL 13, 26. V. 16, 28

t ^ \ y * .• 4

(ih) k»la..ttpta. H-^Pav

I

69

IMM

UM

70

kilaupta. gl. Kjl ..^. | .*l':\

_■«•

giioabta. T.,136l

. \ .A

geloubta. N. 70; 17. lid, :iO. 118,66. (da) giloubtos. T. 2/9: AlyK^, 8. (er) giloubta. 0. IL 14yiiltJ ail. 3, 37. 16, 69. T, i, Ai bb,fk 3ä», 5. giloupta, T: 55, '&. n.i di; -it. geloubtfi..Bb. 5. .t.:.> >! i.i giloubt er. .0. i 4,84. UL 2, 23. IV. '.> 16, '26.. * . I. <) (wir) gitoubtomei.tT.'8a.! ' (ir) giloubtut. T. i75«>6. 123. (sie) galauptua..Frg. 47.M '.;

giloubtup. ,a.;II..S, 56, 11» ^. 12,

85. T.'l3,'6. 19, 9. 177, ß. giloubt«n^ 0. lU. 7, 22* iV. 17, 24.

T. 104. N. 105i 1% . giloubdun. T. 104., lo gelouptom N. i2l, 4,,. (gel|Oubioi). Bo. .5. , ,! gloubton. N. 77, 22. . ; j (ih) kloubti. Bo. .5., .• i .^ ,.

(er) giloubti. 0. II. 2, 9. ÜI, i 13. geloubti. Bf>. 5. ' I giloubt er..O. UI. 2. lo«. . .(ir) gilo-uktit .T..88. 123,' . ''' '(sie) giloubtin: 0. m. 26, 9., cbilaubidin. Is. 5, f. . ,, kelouKtl». JS. 20, a äOi:i2. ftmp.s.) giloubl! 6. IL 14,61. HL 20, 178k IV. 5, 34. T. 54, 4. 60, 11. 87: keloube. N. 36, 3.

t

kelbp; S.*^' .

(imp.plj gtlöubcl! O; IIL 22^ 62. IV. 10, 6. 19, 53. T. 18, 5. 162,' !• 163, 4.

geloubent, keloubiat« N. 6&f 7. p. a. keloubendo. JN. 17, 16^

geloubenti. O. I. 6, .6* ' tbemo giloubcnt.en. T4.92.

giloubetite sjnt T. 179, 1.^ .,•

gilouben.te, crederdes. T. 234, 2. 129«

geloubente,/i£f^/e9. N. i^, 11. ^. p/. kalaupantero, credentium» H. 1*

keloubentero. H. 22« J.p/. caiaupentem, credeniibus* 26.

gilonh en itn j' credeniibuitT^ 231, 1.

ge(ottbenteB,yii/^/i&M^ I^ 64, lU

■t. >

.7]IK')» i¥i4v'ealaupit,ieM^/kir. H^

ist kelaubit K. 2J « . ' .' ^ kallEiupit !pi8b, 'erederis: Vi* 't6.\ VmaiLAUBE^DS/incräduliM. U. 5, 7. n.p/i ibeoiliiititjlätibiiiduii, incredtdi*

Sin ^MjAJüBJASiirit^d^e, dinerere mit ;• des Objecl». /•' ' "^.' . ' ■-

solti Ih tin ^^\tivkh^ti^tles^}rm^ie*^o^b. der sih sundon geloub^t. 39, ll« das 41i tkiih- ti^^n^^^ jg^lo^ibon^minero

constantiae. Wm: 1, 6. beT irtiolda-'sik'ifro^sQ- sti'Ilo^elou- baiv, ^voliäi ^üiMtiä ^Smiitere eii^ii. Gx. .'' k^odbit e^raih^aber'dcB feinen, so ge> / i . loübet ^isiU o^uh tes ^nderio. Syl. ' g^il-ottpiä sib es, deficiehat (qvibus au-' V. .diiis'consternaius ahimo deßcitbatj. Mt*;. die sih samfto gislouSent^ facile sol- ' venfur fmntationes). Org.* die sib k^loubton, r<rr^«j^f7^#. JN.43, 25. giloubi ^tb, abL VA. XI. 366. p^diu geloube dih hinnan. N* 44, 12. Inf. sih g'ilouban, recedere. ■■"■'' •»' sih geloutien. Bo. 5. sih klouben. Bo.-5. * •^^'- mib {(elofbaii. yVm» 5^ 3. mih geIo<iiben. Bo. 5< *

(ih) geloibeni ^az ib mib geloiben. Wm. 1, 6/1. geloul/on; Wm. >II. IX* .^geloibbn.- Wiii HIr »• (er) sih gelottbi^.lN.d9,9. ll.S^. Bo.5. sih glottbeti-N- 25,"i;"' - ' sih keloubit. Syl. * !i i (sie) sib geloubeiit' N. 30, 26. 72, 27.

103, 29. 143, 6. Oig. (er) sib keloube. Bob' 6. (ih) geloubta mih. N. 11«; «7, (er) giloupta slb.-*^!'«^. Bib. 2# giloubta sih« Bib. •'k'^loubta^ sih.'Nd. glonbte sib. Nd. IL (sie) sih geloubtbn; N. 43, 12. 25« imp. giloubi dih! VA- XII. 366. geloube dik H. 34, 22. 44, 12.

n

JJM

UM,

n

p. a. sih geloiibeBdo« Bo4i6^ /

«th.keloabijit^Dy relingtieaiibus. N. 30, 11. pi p..in babest dih kelonbet Bo, 5. N. . IO(ä), 1. 84, 4. . r: , babet aih ^^loobet Bo. ^. babent sib k.eloabet Bo. 5. \ \.^ih keloubief babetoo« Bo. 5. LAUBQ» m., eiaubt

dp loiben. VVm. 3, 4. GAliAUB, Ad|. :

. 3l ji.ilir geloaby si probas ffelicitatem). Bo, 5. KltOBO (?) unelrdiiit, vid^amim. A. GALAUBO; glauftc«»^ credens. ni bist es io gUoüb-pw Q. L 18, 19. . tbes diia.Q ih tbib eib>jibj>« 0. IV. 13, 28. O. HL 23, 8. 24. V. 32, 11. 23, 227. Gebort aucb lusil kiloubun» unime fi- del. Ic bieber? UNCmLAUBO, incredHlui. K 5, 7. Miph ang:alaubuii. Frg. 51. 53. nnchilaubun. Is. 3, 4. dbes sindan okichilauban, tum putant. Is. 4, 1. g, pU uncbilaubono» incredtUorum. Is. 9, 4. GALAUBA, /., angels. geleifa, CUtlbei fides. kilauba» yii/e^. 25. kilaupa, symbolum. la rebta galaapa. Wess. ze geloabo cbamen. N. 40, 14. ze geloubo bringen. M. 40, 14. mit gilonbo. O. II. 7, 37. in giloubu. O. m. 12, 30. xi giloubon sinen ladota. I. 1, 118. picorte dera kilauba, sucdncti fide. Kp. n. s. kilauba. H. 25. calauba. E. kalauba. H. 3. 15. kelanba. H. 22. kila.apa. Ic

gilouba. 0. I. 26,14. HI. 8, 40. 10,43. gelouba. N. 32, 5. 36, 6. 104, 11. glouba. Nf. II. Co. kiloube. Ho. geloube. Hd.

i

•- k

« «t

$. galanpa.

kalauba. H. 6.- .(dalaupa.- E. aupa. E. ilauba«. Kp. . kelatiba. H. 24.. .:gilbuba. O. IIL 6, 19. kelouba. N. 104, a ' glioaba. Mk II. i

geloubo. N. 58, 7. 67, 28. 68, 36. gloub«; N. 17, 13. 20. 25. ^ ^löube; N. 46^ 10. gloube. Ct.84. ;

' d.-#.fkalaTibu. H. 8. «0. *'kilauba. K. p. -

gilotibu, O. L 23, 11. n. 2, 25. IIL 9, 13. gelouba. N. 64, 11. glouba. Na. IL Otl. geloubo; N. 5, 7. 8,. 3. 4^, 1. Bo. 5. gloubo. N. 73, 17. 96, L 101, 14. kelauira (?) liugant. K. 1.

a* f. |i^ala,upa. IL '8J tilaupä. H. 20. gal^upa. E. Wess. gilaüba. Wo. 2. giloüba. 0. L 19,25. IL 7, 70. 13, 27.

a 66. ^ . geloübä. N. 24, 16.' 45, 3. 46, 10. glouba. N. 68, 22.

d.pl gilbübon. Ö. t 1, lia

scbwacbe DekL:

calaupun,yfi/^iii. gL K. caliint»un,yicf^m. Pa.

GALAUBO, m. (alts. gilobo), ^UtkUi fides, sjmbetum.

n. s. kilaupo. Ba. gl. K. galaupo. Pa.

giloubo. T. 60, 9. 160, 4. 85. g. #,!gilouben» T. 38, 5.

«elottben. Wni.IlL IV. IX. S,12.iL 8,7. geloibem Wn. L IL 2, 12. L 8, 7. geloben. Wm. IX. 8, 7. d. s. galaubin; cf. galaubi Frg. 51. ghilaubin. Is. 3, 3. cbilaubin. Is. 9, ' gUoben. T. 6t, 3.

73

LUB,

LOB.

74

gelauben. Win. U. IIL IV. 3, 3. IL

IX. 3, 4. IL IV. IX. 4, 2. geloiben. Wm. L 3, 3. L IIL IV. 3,

4. L IIL 4, 2. gelonbon. Wm. IX. 3, 3. a. s. giloubon. T. 47| 6. 54, 4. 92. GA.LAUBI, /, fidef. a. galaupin. Frg. 3* kalaubin. Frg. 21. gloubi. Otl. GALAUBTRIWA, GALAUBOWERRARL GALAUBIRRO.

13NGALAUBA, f., ttnd(att6e/ incredulitas, infideütas, perfidia. n. s. nngelouba« N. 9, 7. 12, 3.

UDgeloube. Hd. s. nngilouba. 0. UL 8, 44. 6, 45« nngaloupa; Prad. 1. ungeloübo. N. 95, 1. od. d. s. ungiloupo, perfidlae. Gh. 1. 3. d. s. migiloiibn.0.n.l2,83.IV.5,27.2a

unglöbe. Nz. IL . s^ nngalaupa. Can. 9.

nngaloupa« Em. 5. Can. 10. 12. nngilouba. O. V. 7, 64. nngelouba. Nh. nngeloubc. Hd. nnglouba. Nh. IL In folgenden Stellen .acheint pl* statt m finden:

föne ungelonbon finstri. N. 77, 53. nob. do ne irdroz sie dero ungelou«

bom N. 77, 17. fon itngiloobon feslL O. V. 6, 34. UNGALAUBO, m., UnsUubt. a. ungilaubon. T. 78. 92. UNGALAÜBFOLL. UNGALAUBFÜLLL KILAUPFl'O? . ' . rallicber kilanpfto, cathöUcus* Ic. (ki«

laupfol? kilauphaft?) IRRIGALAUBARI, haereiicßs. i

a.pU ivregeloubare. N. 67, 3K GALAUBIG (alts. gilobig) (»(dnbig). .. dffz anJn geloubig uuirdeL N. 27, 8. •o uuerdent iudaei geloubig»- N. 58, 7.

keIoubicsela,,oniiiiayii/^/rV« N. 10(b),4. der glonbige liud, fidelis popidus. Na. IL kelaabigemu atume, fideli ^intn. Hm dero rebto geloubigon, caihoücorum.

N. 67, 31. gloubigero, crederUium. N. 17, 12. n. s. giloubig. 0. L 4, 76. II. 12, 12. keloubic N. 10 (b), 4. 87, 11. keloubig. N. 44, 17. Nsm. IL scbwacb: der gloubige liud. Ma. IL d.s*m, kalaubigemu. H. 4.

geloubigemo. N. 104, 11. . a. s* m. kelaubigan. K. 7.

geloubigin. N. 67, 35. n.p/.m. kalaubige. GL. 2.

gloubige. N. 94, 3. 97, 3. scbwacb: n. pL tbie giloubigun. 0. HI.

25, 13. dine gloubigen. Nm. IL g*ph keloubigero. N. 17, 39. 46, 4. kalaubigero. H. 8. clobigera. N. 7, 8. gloubigero. N. 17, 12.' acbwadi: dero geloubigon. N. 49, 1. 74,

4. 96, 8. dero gelobigon. N. 10(b), 1. der geLoubegen.Hd. dero geloubigon!. IN. II, d.pL kalaubigem. H. 12.

geloubigen. N. 44, 1. 9. gloubigen. N. 28, t N. IL Gloubigen. M. 8. , gluobigen. INb. IL a.pl geloubige. N. 67, 19. 79, 11. v^pL ir geloubigen, N. 67, 5. HALBGELOUBIGE, halbgeloubege, ca.

techumenos* Hd. UNGILOUBIG (alts. ungilobig), ungldu« bffl. N. IL

ungeloubig sela« N. 87, 12. ungeloubig aint N. 47, 2. uuaren. N. 77, 32. uuarent ir. N. 4,3. ze uuer- denne. N. 103,. 9. ongilaubiger^ infid^lis. K. 28. in ungeloubigeiQO berz.en. N. 4, demo ungeloubigen. P^..87, 17. nngeloubige, infideles*. N. 96, 1. tbie ungilottbige. 0. L 15, 42.

16]

75

LUB.

LUB.

76

dero ungelöubigon, N/64, 8. 17, 5.

unkalaüpigeHy perdiiis. H. 20.

ungeloubigen. N. Ji4, 1. 46| 87| 14»

UDgloubigen« N. 7,

ungeloubegon. N. IL

UDgeloubige, infiddes* N. 58, 9.

ungiloubige. 0. L 4, 43.

UNGALAUBIGi; /•, inßdelitas. n. Qngeloubege« N. IL g. ungeloubigi. N. 87, 14. GAL AUBLIH, g ( a u b ( i di)r probabilis, ctedibilis. kelouplicb narratio. D. cloublicb causa. Db. gel-oublich. Bo. 5. geloublich uuarden. N. 93^6. keloublih tuon. Bo. 5. geloublib ketuoL SyL cloublicha, probabilem. Db. (im Drack

fehlt das Wort) klaublichiu (n. pL n.J, pröbabilia. Bo. 5. geloublicben, probabilibus. SyL

Compavativ:

geloablichora (Jides abundaniiorj. Bo.5. - ^IcMiblrchoren aint siniu uuorL Bo.5. < ^ILIUPLIHRO, credibiliter. gl K. gloubliciio sägeta. Bo. 5. clbublicho chosot. SyL ih -kloublichor chosoe« Bo. 5. UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^) ist Bo. 5. -da« ungloablicha ding. Bo. 5. a. ungloublih ting. Bo. 5. d. pL ungloublicbea» Bo. 5. I GALAüBLlCHl, /. ' n. clöublichL SyL a. klonblicbi, yic/^m. Bo. 5. UNGALAÜBUCHi,/. fore ungloublichL Bo. & GALAUBNISSA, /fc/^r^. d. galaapnisflfu. Frg. 61* a. galaapnissa. Fi^. 43. chilaupnissa. Is. 9, 4. URLAUB, n. u. URLAÜBI,/. (nonL orlof, auch das simplex leyfi» alts. orlobh), -> ÜrUnb, frlaabnitfy licentia^fm. m. s. orlo6p,/<i#. VG. L 267. tirlaup, licenfia. gL K* ' iirtaupi, liceniia, Pa.

trlanbii^ Bcentia. IL. 6/43, d. ^. orloupe^ ücito. Pnid. 1.

urloube^ permism. Can. 13.

urlSbe, nrlube, orlabo, UceaHäm D. IL 324. o. $. nrloub. Ct 95. Co. 3.

urlaubii. K. 43«

urlub. N. 73, 5. Bo. &

(ze gbte urloub genanu Mos.) d.pLin urlouben bin ih sculdig. Co»

URLAÜBBÜOH.

URLAUBLIH. ürloaplihaprieai, dimisiorias. BL 27. Can. 10. 11.

ARLAUBJAN, etlaubettf pennütere.

erlaubpan, ücere. K. 1.

erlauben. K. 53.

arlaupit, licet. Fa.

arlaabiti UceL K. 33.

irlaupit, licet. gL K.

erlaube, üceat. IL 5S. 61.

erlaube, liceat. K.. 33.

erlauppe, /ic^o/. K. 63.

arlaopta, cancedendo, Gc. 8.

erlaubte, Ucuit. IL. 58.

(er erloupte in minneklichen, mtfief

% D. IlL 83.) irloupi, permitte. Mz. Bib« 2L irloubL Bib. 5. ist arloubit mannei zi vorlaszanna.

T. 100. ist arl-oubit zins ^i gebanne. 126. ist arltfobit zi heilanne. T. 110. arloubit si, liceat. T. 69, 4. irloubit si, liceat. W. erlaubit, liceat. K. 54. arloubit nist, non licet. T. 68, 2. »ist thir arloubit T. 7a nist arloubit dir zi nemmenna. T. 88* uns nist erloubit zi slahanne« T. 194,3. nist erloubit, thaz man «— , non licet.

T. 193, 4. nist 'mir arloubit thaz ih uuitla tnon.

T. 109. thiu erloubit ni uuarun imo zi ez*

sänne. T. 68, 3.

t\

77 . LOB. LUPPl LUPPA— LABAL. j 78

t

erloibet habet, dax sie besuochen. LUPPÄRI, jil, vcnrficus. R. D.

\Vm. 5, 1. lubpara, maleßd. Rb.

üNARLAÜBANTLlH. tttoda tttooiä

unartaupentlichem. R. unarlau* LUPPA^ Flaüsnanieif; cf. LUPFIA. bantlibheeni. K.31. unarlaupenl^ MARHLUPPA, Flufanamen. lih. Pa. Ra« unurlaupantlib. Da.,

illecebris. LUPPIA (LUPIA b. Fell pat), Flufmamen

MISSILAUBJAN. (öpp<?> TA. TH. Strabo. (Cf. UPPIA.)

%e miaaeloabenne, noncredere^^.n^VJ^ Stadt io gernu m. bei PtoL

mR «^ TTTR LAIB?

wo s. XAXJU* PLUSLAIB? (al. pluslayp^ « tpoUa de ipso

T TTPPl /j- -u n\ 1 D-v 4 k •-» mortuo tuUrit, id est pluslaib. Legi Botk. 14.

LUFW (die altere Glosse luopes. B.b 1. scheint ^ percu„„it, p^ una ferila i. e.>Iaslaib,

aopi vorauszusetzen) conondn«». Em. 3L ^ ^^ ^^ j.^^ appamerit. L. Roth. 125.;

luope». eonandn. Bib. 1. cf. die hie»i gehörige Glosse in D. IL 358.,

TTTCTOl r«jf.N f .u 1 1 ptolaub, «|po//a rf« mortuo, die in corf, cö.

LUFFl, n. (©Ift); cf. goth. lubjaleisei, q««. J^ ploderanb lautet Der S. gaU, Co-

r c k TiTT TiA'R Til \K dex 730. hat ploderabi; auch findet sich

fuoota. Siehe JUU* JUzlXF« UMJJm , j u .u /r- u o«ov i?- »k

!" . ^ ' ' plodraboth (Georgisch 949). Eine ähn-

JjUXj» lieh entstellte Glosse ist paUaib, percutere

n. Inppi, maleficium.Vi. querimoma.'Rsu f^lL in cod. cavens. •'

g. luppis, succi lethiferi. D. IL 334. '-^

n.pl. luppi, male/!cia. R r^g LEjg HUB U. IIB.

AUGLUPPL colfyrium. Gc & *^^"' ^^ xjj-ixi^ «. «.ixj^.

Schluppe. Gr. 4. T TTU

CHESILUPPA, coagulum. D, D. 312." LAUB 8. JLiUJj.

chesluppe. Gr. 5. "

KALUPPAZ, /oarica. Ja. LEIBÄ, LEffijan s. IIB.

gilupperoy medicato , toxicato (vuiaere).

kaluppera, toxicata. Em. 13. LIÜB 8. JuUJlS.

giluppiu, toxicata. Em. 31* medicata. D.

V*^-' .. ^, n ,1 ri. I-OUB s; LUB.

geluppiu, keluppia, iMai^oto. D. IL o3o.

gUuppa, toxicos. Bib. 1. TTr>i>AT*rk *«^ ^ ^, ,

Gehört auch giblapeco, pundenias. vene^ Lt-PAIU, in., QBat(e, 5RaW/ naems. macula.

natus. Sg. 292. als entstelltes Wort hieher? p' ^*°- ^*- .

IiUPPÖN, medicare (cf. mittelhochd. Ifippen, , \ ' ' J?* \o

' ^ *^*^ a. lepetun. nevum. Can. 13.

lupponte, medicans. O. IL 333. T nMTTrh

geUpet strala, ^co/ywo* Tr. LiUßJIilU, ». ^r.

kilttppotiu, iincicL D. IL 335. T A "D

giloppotero, medicato, toxicaio. Eb* TjABATj [cf. LaAJj^ aber auch das mittellat

geloppotero, medic(Uo. D. II. 335. labelhun ("vcisculumj undangels. laefjl, isfel,

gilupip oia, armatam feile venera (sagittamj. manilel^ m., labium. Ib. Rd. VA. XIL 857. labrum. Rb.

[6-]

75

LUB.

LUB.

76

\

dero ungeloubigon. 64» 17, 5.

unkalaupigeHy perdiiis. H. 20.

ungeloubigen. R Ji4, 1. 46| 87| 14»

ungloubigen. N. 7, 8.

ungeloubegon. N. IL

UDgeloubige, infiddes* N. 58, 9.

ungtloubige« 0. L 4, 43.

UNGAIAUBIGi; /•, inßdelitas. n. Qogeloubege. N. IL g. ongeloublgL N. 87, 14. GAL AUBLIH, g ( a u b ( i di)r probabilU, ctedibilis.

kelouplicb narnUio. D.

cloublicb causa. Db.

gel-oublich. Bo. 5.

geioublich auurden. 93^.6.

keloablih tuon. Bo. 5.

geloubiib ketuot. SyL

clonblicha, probabilem. Db. (im Drack fehlt das Wort)

k lo-u b li c h i u (^n. Z?/. n^J^ probabilia. Bo. 5.

^tXo^hWchtn ^ probabilibus. SyL

Compavativ:

g elo ablichora (fides abtmdaniiorj* Bo. 5. Iglo-üblichoren aint siniu uuorL Bo.5. < EILAUPLIHRO, credibiUter. gl K. 'gloubliciio sägeta. Bo. 5. clbublicho chosot. SyL ih -kloublichor chosoe* Bo« 5. UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^) ist Bo. 5. •da« ungloablicba ding. Bo. 5. a. UDgloublih ting. Bo. 5. d. pL ungloublicbea« Bo. 5. 1 GALAüBLlCHl, /. ' n. cl^ublichL SyL 0. klonblicbi, /ic/^m. Bo. 5. UNGALAüBUCHi,/. fore uiigloublichi« Bo. & GALAUBNISSA, ßdes. d. galaapnisflfu. Frg. 61» galaupiiissa. Frg. 43. chilaupnissa. Is. 9, 4. URLAUB, n. u. URLAÜBI,/. (nonL orlof, auch das simplex leyfi» alla. orlobh), •' UrUnbi frlaabnitfy licmtia^fm. m. s. orlo6p,/<t#. VG. L 267. ^rlaup, licenfia. gL ■' urlaupii Uceniia. Pa.

iirlaubii^ Uceniia. K* 6.' 42. d. 5. orloupe^ Ucito. Pmd.

urloube^ permisiu. Can. 13.

urtSbe, nrlube, orlabo, Ucentidm D. IL 324 o. M. nrloub. Ct 95. Co. 3.

urlaubii. K. 43«

urlub. N. 73, 5. Bo. 5.

(ze gote nrloub genam. Mos.) d.pl.in urlouben bin ih sculdig. Co»

URLAÜBBÜOH.

URLAUBLIH. ürloaplibaprieui, dimsiarioi. RLS?. Can. 10. 11.

ARLAUBJAN, etlaubettf permiitere. erlaubpan, licere. K. 1. erlauben. K. 53. arlaupit, licet. Fa. arlanbit, licet. K. 33. irlanpit, licet. gL K. erlaube, Uceat. K. 5S. 61. erlaube, liceat. K.. 33. erlauppe, liceat. K. 63. arlaapta, cancedendo, Gc. 8. erlaubte, licoit. K. 58. (er erloupte in minneklichen, mlltef

fir. D. IIL 83.) irloopi, permitte. Mz. Bib« 1. 2^ irloubi. Bib. 5. ist arloubit mannei zi vorleszenne.

T. 100. ist erloubit zins ^i gebenne. T. 126. ist arliiobit zi heilanuc. T. 110. erlonbit si, liceat. T. 69, 4. irloubit si, liceat. W. erlaubit, liceat. K. 54. arloubit nist, non licet* T. 68, 2. nist thir arloubit T. 7a nist arloubit dir zi nemmenna. T.88. uns nist erloubit zi slahanne« T. 194,3. nist erloubit, thez men «— , non licet.

T. 193, 4. nist mir arloubit thez ih nnitle tnon.

T. 109. thiu erloubit ni nuarun imo zi ez*

senne. T. 68^ 3.

n

77 LOB. LUPPl LUPPA— LABAL. i 78

erloibet habet, dax sie besuochen. LUPPÄRI, m., vcnrficus. KD.

\Vm. 5, 1. lubpara, maUJici. Rb«

üiNARLAÜBANTLlH. tttooa tttooiä

unarlaupentlichem. R. unarlau* LUPPA^ Floliinaiiienr; et LUPFIA*

bantlibheem. K.31. unarlanpenl^ MARHLUPPA, Flu&aamea. lih. Pa. Ra. unurlaupaatlib. Da.,

illecebris. LUPPIA (LUPIA b. Feü. pat.), Flilfniamea

MISSILAUBJAN. (öpp<?> TA. TH. Strabo. (Cf. UPPIA.)

xe miaaeloubenne, non credere^Ü. 77f 11$ Stadt in gernu m. bei PtoL

T/^R «^ T TTR LAIB?

lAJD s. XJKJlß* PLUSLAIB? ^al pluslayp^ » spoUa de ipso

T TTPPl / -u ni 1 u-u < k •-» mortuo tulerit, id est pluslaib. Legi Bath. 14.

LIJPFI (die altere Glosse luope».B.bl.8<Je.nl ü pereusserit, jm, una ferilai,e:^Vii,U\\

Dopi vorauszusetzen), coriöBdrwn. Em. 3L si minus aut livor appamerit. L.Eoth.nb.;

loopes, eonandn. Bib. 1. ^ ^.^ y^^ gehörige Glosse ili D. IL 358.,

T TTPPl ..«ir.N ^ »u 1 k- 1 ptolaub, spolia de mortuo, üe in cod. ca.

LUFW, n, (©ifO; cf. goth. lubjalcisei, <fa^ J^ ploieraub lautet Der S. gaU. Co-

pa^ - Siehe Lü, LAB, LIB, ^v']^^ ^' fr''^""i''Laf' ^*'* i**

T tttä y ^ plodraboth (Georgisch 949). Eine ahn-

J[jUx>« lieh entstellte Glosse ist pulsaib, peraitere

n. Inppi, maleßdum.TL guerimomikliA. ^K. in cod. cavens. *

gm luppiSj succi lethiferi. D. IL 334. ^

I,^ÄX-^r<^^ LAB, LEaB ^ HLIB a LIB.

Schluppe. Gr. 4. t TTD

CHESILÜPPA, coaguban. D, D. 312.'^ LAUB S. XjUJO.

cheslnppe. Gr. 5. '

KALUPPAZ, toxica. Ja. LEIBÄ, LEIBjan s. LIB.

giluppero, medicato , tomcato (vulnere).

kaluppern, /oa:ica/a. Em. 13* LIUB 8. JuUJlS« giluppiu, toxicata. Em. 3L medicata. D.

V'^'^ t , ^' , n ^. LOUB s: LUB. ' '

geluppiu, keluppia, iMoi^ato. D. iLoSo.

gUuppa, ioxicos. Bib. 1. TT^DAnnrk *«^ ^ *# ,

Gehört auch giblapeco, purideniiis. vene^ LM'AIU, in., QBarfe, ffllaW/ iwimi^, mooi/a.

im/w. Sg. 292. als entstelltes Wort hieher? i u^*"*f*m q e 2

lAJPPÖN, medicare (cf. mittelhochd. läppen, , \ ' * * Js* \o

. ^ *^*^ ' a. lepetun, nevum. Lan. 13.

iupponte, medicans. D. II. 333. T OTlirTn

gelupet striata, scorpio. Tr- LiUBHilU, ». pr.

kilnppotiu, iincia. D. II. 335. T A "D

giluppo.tero, medicato, taoncato. Eb. LABAL [cf. IjAXj^ aber auch das mittellat

gelnppotero, medic(Uo. D. IL 335. labellum (vasculumj undangels. laefji, Isefel,

gilnppoia, armatamfelleveneni (sagittamj. manilel^ m,, labium. Ib. Rd.

VA. XU. 857. labrum. Rb.

[6']

79 LEBEIJEU. ÜBEL. LUPIN -^LEOPARTO. 80

- * *

concha. Sg. 184. d.pL livolon. Oh. 125.

buculare. Sg. 299» a.pL liuoli. OL 95.

cannQbus.?fl 1. 2. ' ^ LIÜOLPÜOH.

marCy qu^d in templo factum est, ob magnit»- xrrm^ dinem suam mare vocabatur. Ib. Rd. LUPiN, hipa (meretrix). Ra. gl. K.

erin lapel, luteres. R. t iriTWMwTrr«!

n. $. labul, pelvis. D. IL 324. LEPONTL, Volk auf den Alpen. JuL C.

. Iflbol, concha. Bib. 9. labil, buculare, labium. P. 1. 2. labrum. LABEIR S. LABAL. Wn. 232. Tr. Bib. 13. pelvis, concha.

Mon. 2. D. n. 319. LAPARA, Flufcnamen.

label, mare (fusile). OA. Bib^ 4. 6. 13.

Em le. pelvis. VS. D. IL 319. Sg.2:i2. LAPPARA, abdomen. Pb. 2. . Prud. 1. F. 2. labrum. Hd. Bib« a con-

cha. D. IL 348. LEiBEIR (angels. Isefer, leb er; in emem an-

lapel, mare fusUe» Bib. 1. 5. 7. 8. Mr. gels. nomencl. plant, ist sium, herba quaedamp labrum. M. 30* Gh. L 3. 4. Bib. 6. ma- mit lab er übersetzt), scirpus, herba ratunda* . « fdle. D. concha. ijn. 31. Bib. Zf.

laber, concha. Mon. 2- ^ g. i^lapelles, luteris. M& Bib. 1 5. 7. wuiris. LJBARA,/.^ altnord. liff, lifur, angeb. lifr, M4. Ml. Bib. 1. 2. 7. Ufer, griech. vi;sca^ sanskr. yakrit (cf* I4 snd

labelles. Bib. 4. 6. 8. . F.), itbtXi jecur. Em. 31. C. SaL 4.

labeles. Bib. 13. lebara. W. Sg. 913. 184.

d. J.1apelle. M>. Bib. 1. 2. 7. lepera. Pr. t

a. s\ labal, pelvim. T. 155, 2. lebera. D. Em. 27. 31. 32. Rd. Mon. 2. SaL 1.

labul (es steht lahul), pelvem. Em. 19. libera. Ib. labol, concham. Bib. 12. (lebere. Gr. 5. SaL 2.)

label, mare. Rh. pelvim. Pr* m. luterem. g. leberun. Sg. 292.

Gc 11. concham. Bib. 5. d. (lebere. D. III. 45.)

Iapel,/fi/^effi.Gc.3.4.5.c07»cAtfm.Bib.l.7* a. lebera. Bo. 5. «

ii.;7illaballa, biteres. Rh. (lebere. D. HL 45.)

lapella« OA. n. p/. lebera. Gr. 4.

. d. pl. leberon. Bo. 5. LEBELEIA, regula, mitra virginaJis. Wn. 863. LEBARLAGO. Bib. 9. 12. fibula (juncturas mordetj. VA. LEBARMEBI (hicher?). 2. Xtt. LEBARWÜRST.

labeleia, regula. A. LEBARSTEIN.

(lablegi, legulam? Rx.) . [GILIBEROT.

lobileion, bratteolis. D^ II. 343. ein, mere (in der Uebersdirift lebiroMre

genannt) ist giliberot Fst hiebertl

ÜBEL, LIBOL, LIVOL, m., »uc^i wfo- ^

men (et Ubellus). LEOPARTO, m., itopavt^, leopardus.

». 1. libol, Volumen. Bib. 1. 2* lehatto, pardus, besiia varia ei muliieohr.h,

livallf , commentarius. Rb. lebard, leopardus. Tr. Wn. 460.

g. i. libelles. Is. 4, 4. lebart, pardus. Gr. 4.

a. $. livoL 0. IIL 1, 2. V. 19, 36. liebart, pardus. Mon. 2.

ii«p/. liyola, volununa. Ec. 0. L .20, 23^ *• d. leopartun crimmistnn, tigridi ferodssi.

U HJBISTECH4L— LAG.

LAG.

B2

mae. Em. 12. setzt eia fem. le«parta vorans. LIOPARTO, n. pr, hieher? [HELLOLIUARTO (?), erehus. Hs.; oder ist

es bellowartoT] . LEHPARDIN, leopardinum ($(0). Wn. 460.

LUBISTECHAL (angels. lufeslice), ßUh^ fttdtli libusticum, lublsticum, levisticum (PfL) lubisteehaL Em. 21 31. Sg« 184 29a ' lopistecbil. Em, 31. lubi^techiL Tr. lubestecil. Wn. 232. labisiicbel. Hs. lobistikeL Mon. 2. labestecco. L.

LUPraURDüM (sRelf[*n?), St in gem. m. bei PtoL

UBLEGI s. LEBELEIA.

LEPS s. LEFS ia LAF.

JÜAlj« er. Xexpqj lat lectus, altpr. last!» ahd le^^ar. Ist es sansk. lag, contiguum esse, ad"

haerere? Oder bangt Jjjcxljr mit 8an«L lab,

bt labi zusammen? JJXJxX^ das icb als be» sondere Wurzel aufgestellt und mit sansk. Idk Terglicben habe, könnte auch (6 als Verlange*

mng Ton a angesehen) Ton JLuiLvir abgeleitet werden; et lä^B, insidiae.

LIGAN (lag, Ugun, gilegan), gotb., alte« u* angels. ligan, nord. liggia, Ifegctl/ fa^ cere, cuÖare, situm esse, recumbere* \ liget in cbindebette. N; 52, 1. liget uffe sdlen. Wm. 3, 10. ligent under sinen foezzen« If. 8, ligent in grabe. N. 87, 12. ligge bigraban. 0. lU. 23, 56, uuar er lige an demo neldCf sHwn siV«

Org, gptaes ligit ander genere^ Oi^ '

.1

sus ligct tiz teil enemo teile. Org. tiu cinluzzcn accidentia ligent andren unde in dien einlnzzen substäniiis. Org. ib lag in sundon. N. 58, 10. nuir ligen in unchrefte. N. 89, 7. (übe die erde läge wnoste. Mos.), (dannoch daz Hut lach slafen. D.III.87.) so diu sela den libhamun likkan laz-

zit. Em. 33. ligit, ingrtut (vitibus umbra). VQ. IL 410. ligit, recumbit.Wk. IX. 713. lac, procumbit. VA. IL 426. sie sahun thie duaeba liggan snntar«

0. V. 6, 55. tbiu in bette liget inne, mitsnlichremo

kinde. 0. L 11, 44. nu ligit uns umbitberbi tbaz unser adaL

er bi. 0. L 18, 17. in sinne ligen. Mcp.- tbie (pprzicba) lagun fol mannes sie-

cbes. 0. IIL 4, 8. lagen in uuige^ ceciderunt in gladlo, N>

77, 64. lagen demo zorne. N. 92, 4. liccet, cubate^ MA. . .i eteuuio ligeaden, posiiionem habentibus

(partibusj. Org.» . . . . . dero in eben'ligenflan'teila Org« ligent mit.andero ebenon. N. 49, 18»

Form und Flexion. .... Inf. likkan. Em. 33.

Uggan, liggen. O. V. 6, 5Sv ligen. Alep. Org. Boj.5. taz ligin, acöubäus. , Org, fonne ligenae« Org. ( 1^ u. 2<* p. s. praes. kommt nicbk vor. ) (er) ligit VG. IL 410. VA. IX 713. T.47. 2. 0. L 11, 44. 18, 17. IL 1, 22. Wm. W- Org. liget. Org. Bo, $: Mcp. N. 10 (a), 7. 16, i2. 20, 10. Wm. 1, 13. 3, 10. 8, 3* (Iit schon im 12. jabrh. D. UL 45.) (wir) ligen. N. 89, 7. (ir) ligent. Bo. 5.

(sie) ligent. N. 8, 9. 9, 16. 49, 18.Bo.5. Org. ' X liccant. Em. 18. liggent 0. IV. 7, 4^

83

UG,

LAG;

ligint Org. (er) licke. K. 44.

. ligge. 0. m. 23, 5&

lige. Org.

liggez (8t ligge ix). 0. V. 1, 37. (sie) ligin. Org« (ih) lag. N. 58, tl. (er) lac VA. IL 426.

lag. T. 60, 14. 88. 107. O.I. 20, 13. U. 2, 22. 9, 52. N. 74, % (sie) Ugun. Rb. 0. III. 4, 8,

lÄgen. Mcp. N. 17, 40. 78, 3. 103, 7. (er) lägi. 0. III. 2, 7.

läge. Org. Bo. 5. (sie); Ugin. Org. Bp. 5.

imp.pL 1

ecet! MA^ 2. Bib. 1. 2. 5. . gel! BIb. 7. liganti. .Ct. 95. . gen de. Org. genti (a.n.J. T. 220, 4. gender. Org. . gentis. Org. gentemo. Mcp. cchentan. Frg. 3. gentan. T. 88. genta. T. 48, 1. genda. Mcp. gente. T. 44, 1. gen de. N. 134, 2. gend6n. Org. genden. N. 87,12. Org. ckante,7ac^i3/^^. H.25. gente zantron, posiUu pruiicu. T. .237, 1. ligentia. T. 220, 4.

UNLIGENDEN stucchin, parübui nonha. bentibus posUionem. Org.

G ALIGAN. Inf. giliccan scolanter (s^olonter. Mif;.), habitaturus (cum faj. Bib. 1. 2. daz stuppe geligen ne mag, so der uuint uuat. N. 34, 5.

(ib) geligon: so ih in bette geligon. Wm. 2, 6. ' ^

(er) giUgitf procubet (saxeaumbrmj.VG. ULU5,: -i

1

p. praes.

I

1

h. 1

d. 1

o* s. m. 1

1

o. s.f* 1

1

n.pl. 1 1

g.pl 1

d.pl 1

a*pL 1

1

(sie) giliepent, procumbunt (jproc VA. IX. 190. geligent: die regenuuinc

gent, ru^cn. Bo. 5. kiligent, deficiuni, delabuni (er) giligge:

thoh er nu biliban si, f

thoh thar er si, si thiuz na sar giligge, 1 bigraban ligge. 0. III. 22 (er) calac, concubidU Tg. 1. (gelach: der regen niene D. IIL 60.) (er) gilagi, praebeatur (ocazsioj suppetat. M. 29. Gc. 1. 6. j (facultas). Prud. L p.a. a.s.m. giliccenten (gilicl Sb.), coeuräem. M. 29. C p. p. kelegen, ^gelegen:

so ist iz kelegen, daz

tig f^ne erdo sin hab

mele. Mcp.

föne diu istizsogeleg

undertaniu^a/o undei

providentiae) ^ quo fit. I

gilegan: uuio bi nan {

uuas thaz uuar. 0. IIL

kilegan, situm (estinvol

Em. 30. gelegin, sita. A. kilegan, situin. Ic. Rd. si a* J. m. gilegahan (haz ubar s

IV. 7, 15. o. s. f. nahkilegana,comiiii/2i;ff A* n.pl.n. V^iXe^huiiij sitae (in tumui a.pl*m.k9ilekcnef sitos (inkadu

Rb. gilegan, proximus, cognatus. der uns kelegen ist, proximus. P ^W^^^LXitXyConsanguin^us. VA. V giIegaiio(gilegino. Ec«), consobrl des ingelegenen (in gelegenen

tes, cognaii luminis. Mcp. fiinemo gelegenen, proximo. N. mit iro gelegenen, /7/Y>^ii?io. N. gelegenemo, cognata (spiegele iro geleginun, propinquam. Mcp

15 LAG.

mine gelegenen, pvoximt.'Vi. 37, 13. die iro gelegenen sinti pf^ximae. N.

44, 15. ;

allia dien gelegeniu, oimiä his cag*

nata. Org* gileganono (giIeg^nono. Can» 7. gile-

gono. Can. IS.)» natalium, parenlunh

M. 19. Can. 40. 11. gilegenes, propior» Bib. 5. gileganoro, propior. M«, Bib. !•

GELEGENLICHO (tt>{e meine SDAc^flen) minnota ih sie, sie ahton min fient* licho. N. 34, 14.

GILEGENI, /., positio {itQ teil?). Org. Situs. Pr. e.

kelegini, habitus /acentis. Rg. 3. gilegini, situ. Prud. 1. 2. ]■ gelegen!, conditionem. Bo. .5. situm, posUioncm. Org.

ARLIGAN, er Hegen. Inf. irliccan, defecisse. M. 19. Can. 6. lOl

11. 13. (ih) arlicku, fulcio (?). Fr. e. (er) arligit, deficit* Pa^

irlikit, deficiU gl. K. (ir) irligent: daz ir dar atia ne iili*

gent N. 104, 4. (sie) irliceent, deficierU. M. 81«' arlikent, deßciwU. Pa. irlikent, defidunt. gl. K. Si^ itVicVent^ deßciuni.'Ltek irligent dero bizxa. N.139,'7. (sie) irlikken, deficiani. N. 70^ 13. (ih) irlag andemo dencben>iAe.*N«76,4r ih irlag ze dien ao hohen dingi^ dingendo. N. 118; 2& (sie) irlagen, defecerunt. N. 63, (ib) irlage fore bizze. N. 139, 7; p.p. irlekiner, reses. SaL 1. '2. 4.

eines erlegenea s^likn^senü ocd^

dui. Mcp. irlegenen (irleglnen. Nd. II«) iuiN gon, fcfytuac^en. Nd. 11. ih bin irlegen andemo lei4^. N.54,3L ih bin irlegen in minemo aliemew N. 142, 7. .: ; ' -

lAa

86

- \

t

. i .'

näir irlegen binin-diaemo zorne fore

siehbeite, defecimus. N. 89, 7. sie irlegen sint, deßviunt. N. 17, 38. (sie) nnaren irlegen. N. 63, 9. UMRLEGEN sint mine fuoze, nonsunt inßrmaii. N. 17, 37i an dien zueinilo ih unirlegen sin. N. 118, 24. -

ANALIGAH anliesen. i

Inf analicean, ingruere (infensos ho-

stesj. VA. XI. 899. f analigen, inesse. Bo. 5. nnerlt- kireda mir analigen, nobisdch minari. Bo. 5. antf'tzi liccanne (ana ee licane. Can. 13), incubandum. M. 11. Can. 11. (er) analigit, 1/7^1^. M.30. Gh. 1.3.4. impendct. Prud. 1. analiget! der tod liget in ana,

manet. Bo.* 5^ io D6 liget ana nebein bungar.

N. 36, 19.

iruuartni^sa liget imoana.N.37,4.

durftheit liget mir ana. N.101,3.

arb'eit^dremir analiget 24,18.

aber beuuifenen istroerdazin

'ana iige^, 'sed miseris fnalorum

,) *'v altior sensus est. Bo. 5.

siechetago, der mir analiget. Wm. 5, 8. IIK '

i diu (mistsaskilht). mir ana liget, saevit in me. Bo. 5.- ' ^ der (scado) liget ana dien un-

.sculdig€in,jtiri;iiiitiMaiz/^5. Bo. 5.

aneliget« Wm. 5, 8. (sie) analigent,. iasurrexerunt: in me. N. 26, 12.; in allen ziten ligent mir pres* su^ue inB.N. '^h. 3. r •' (er) inalicce, lar/i/n/ur« Bifai 7.

(e#) analac, ingruit (horror). VA.ILSOl.

analagr adamis sooda lag mir

ana. N. 17, 6. . bettr, thar her analag| in qtto

faceöat. T. 54, 8. therliut n^it ihiaa im'of analag

87

LAG.

LAG.

nnt selben mitfeli. tken dag. O. IV. 24, 23. dien allen cbleino analag. Mcp. uuanda in iro forhta «nalag. N.

104,38. anal ach, inhiabaU VP. (er naht unte lach sineme nater anelaeh, das er ime die selben diernen bewarf ze gem^helen. D. III. 86.) , (wir) analagun. O. IV. 1^ 46. i(sie) analagen mir, molesii erant. N.

34, 13. (er) analagi, imptnderet fcerta mors eis. .. Mx. JBib. 2. 7. imgrueret (bdlumj. VA. VIIL 534. ESNI LIGAN, Itilugen.

(sie) lagen ihiie Cmtnaii):^. 104, 24. des ingelegenen? (in gelegenen?) lieht es, cognaüi luminis. Mop. UNTARLIG AN, unterUegesi subjacere. nntarlicke, subjäceat (poenaej* K. 13.

32. 45. untarlegan, interjectam, (rapinae nequi^

iiamj. Gc. 9. untarleganiu, subpöuta» Gc. 8. OBALIGAN.

(er) lag oba. 0. III. 24, 65.

ob ai igen tan, suppositum (piscemjm T. 237, 1. UBARLIGAN. ' £duo. du mine chebis uberlage (6c#

fc^Kefffl). Mns.] ' [daz. si wäre überlegen (Don einem on# bnn aUi^tm SSanneii^efc^Iafen}. D. III. 72.] UTE LIGAN, üufriegen. thar ligit uffe. O. II. 1, 23^» diesule, da der.disk uffe lag. Wm.3,9. NIDAR UGAN. i

niderelrgo ih. ff. 7(^, 2. uns er. buch aiderli^esdaiü 43, 25. cythar>a habet niderligenten buh. 70, 22. ßlLIGAN abtlU^tn).

pilikan, .opprimere (vüU reginam; Voiu

gen, iiit^ttj. Mx. Bib. 1. 2. pilicoemeis (pilickimes. Sb. Bib. 1. bi-

.IKkixnes. Bib« 5.), dognoscam 1 Buch Mose 19, 5.> Mo. pilach, effbemmavit. Prud. 1. pilak sih, adcubanii (7). Em. \ piliccenter (pilicganter. Gc ckanter. Bib. 1. pilikkantei pUchizenter. Bib. 5.),. opprh virginemj. Mo. M. 29. Gc. 6. pileganero, x»j^r^^^a. Prud. 1. FARLIGAN, f.urligan, moechßri T. 29, 2. ni furligi thih, non moechaberis! fiirlegan, adultera (generatio)» ferlegener, segnis. Bo. 5. farlegana, contaminata. Sg. 91c furleganen cunne, aduüeragen^

T. 44, 22. habet srä forlegiana, moeehatus

T; 28,- 1. Terlegena, siti (infra quercum). FORLEGANI, huar, stuprum. Rd .( de farlegani. L. fris. 9. .

in den varleganen, stnprts. I

LEGJAN (golh. lagjan, nord. leggia

lecgan, alt^. legian, lagian), legeti

legitun in thie korbi. 0..II1. 7,

. l^gg^A un$ \% in herzen. 0. II.

legitun iro. hant.in t.hen heil

(h^ilant ana?). T. 184, 6. diz lichiamhaftiga legiA.9.9 s>

chambafti, induet. IN. 84, % legit er an sih indttmentuifi. Org. .' l.ecgent dca in^flyur^^^ ouan, mi . .in^tflwinwn ignis. Frg. .15.. . ; legeii mina haut an Ai^^nüdsSi . €os. N. 80, 14. legiti sina :hant anan inan (th

bau). T. 86. leg.entciialberufendinen.alta:re. lekkent ufen got iro sculde.. N. legetpsi alle die drouuuii u^fc

induxisiL N. 87, 8. liBgeta .ai.ufea:iro ho.ubei goldr

ponit Mop. legetiaisie (seulde) nfen ei^ei

ren. ßoi 5. i.

legitun thar uf. Q. IV. 4, 15.

)

IA&

L4G.

90

lege ein iro liifelit ober daz an^der, ih lego niuuuez l<^b ze-allen anderen.

Np»g\ JA'':««- .*■' , / U- X^«^ :* I * . * i - -

lege-'ti>a«a ttkö'i-adde. Be. 5. tara zu le^» ik- taz> cu/i/9.' Mep. legeta aro-ttli taraiuiMcp.; cf.tuolekjan. fund^ment lekkih, ']90ii^/»tf. N. 79, 16. (eier legin. d; HI. M.) dar er legis sine i-ungen, fionat. N. 83, 4. erlegitasingiuuatvUgeeab.O.lV. 11,12. legeta in tagtdi'ng, praesöribit ih diem. * Be* * leg«ton otanoate sina etat, desölavefunf.

N. 78, 7. pi demo uuege legeten ai daz^ 'dar ih '■ mih ana stieze. N. 139, 5. uuara thu inan legitis* T. 221,4«

Form und Flexion. Inf. lekkin. N. 79, 16. 86, 2. leggen. 0. IV. 35, 16; legen. Org. Bo; 6. ze legenne« Bov &. ih Ugo. TS. 70, 14. Mcp. du legest N. 20, 10. <er) legit N. 84; 9. Örg. Syl. ^ (wir)l^e'cime^ Mb. (sie) lekkent N. öS, & lecgent Frg. 15. legent N. 50, 2L T. 243, 3. (e?) lecce. K. 68.

lege. N..83, 4. Org. (wir) leggen. O. IL 24, 31. (sie) leggea O. IV. 5, 32. (4u) iegetoat N. 87, 8. er legita. O. I. 11, 36. II. 9, 47. IV, 35, 35. T. 155, 2. 213, 2. MJr. Mtp. Bib. 1. 2. legeta. Mcp. Bo.'5. legite. Bib. 5. (sie) legitun. VA. IX. 687. O. HI. 7, 56. IV. 6, 4. V. 5, 12. T. 221, 2. 184, 6. legeten. N. 78, 7. 139, 5. (ih) legeti. N. 80, 14. ' (<iu) legitis. T. 221, 4. - (et) legi li. O. IV. 35. 13. 24 V. 7, 40. T. 86.

(lit) legitin. 0. III. 24, 61. Ü.

legetin. Bo. Am^. s. l^e\ N. 68, 2a Bo. 5i p. a. felise lekentis, siutä ajipo^ens. gl. K. «ALEGJAN. '

kileken. gl. K. kilegen. Ra. kalacken (arslahan). Pa., effudire (effbdere. gl. Hfk), interficeri. ze kelecka'nne,,rij90iiaEMf<i. 56. er gUegit \h\t fumiammia. T. 67, 13. kilekit, stermt. gl. IL. aor^o Quir in uuage gileceimea iuniht Bib. 2.

gilegita» recUnavit. Le. 1. 3. p^kicbat* 0. ■[ '" I. 11, 42. •^ ^ - gtl'iigita inaii in crt^pea. T. 6, 13.

kalegita, exposuit (tncar^scMjfi Rb. "' '«gilegitum^ dwr/^oiiiAif. VA. IIL 237. gilegiti, poneret: O. I. 11, 33.' gilegiti inan i;^ bänt O. IV; 12, 64. ^ gil^itin, pohetehi. Ö. IV. 3&^ f 6. dar ana gelegeter Finder.' Bfi 5. ketegietiu tant'iäiJPea mih. M. ^^ 4. kilekitemo nagtlei'vnmo.'Rb; - -keUgetemo fingere über defn niunt, .'id OS- iom/fresso. Mcp. a. s.^n. gilegitaz, pasitum, T. 6; !2. 0. I. I2i 20. a. pl.n. gilegitiu, posila (liMltäminaJ. '

T. 220, 3. ehristns iat gelegit in nnsered licha- men. N. 34, 25. ' fnndamenta aint keleget M. 86, 2. sint keleget zo -— . Ox^. ain kilegit, reponantur. IL 58.

gilegituua8,po^Meni#.T. 214, 1.217,6.

gelegit uuas, N. 86, 2.

geleget uuas. N. 79, 16.

uuirdit geleget (geleit Wm.II.) in—.

Wm. 7, 5. ioh zu iro aber änderest keleigit(^2nk^

nuirdit iro eriro teil, assumitur

quod prius est. SyL geleget uuirt. Bo. 5. geleget uuirt ufen Mcp. gilegit uuart, T^r/mali^. Gh. 1. 2. 3. gilegit uuard in daz viur. M. 30.

[7J

H

LAG.

LAG:

92

gilegit nnrtin, fxmtfentar. Gc 3. den d|i habest geleget ztfundamenlo. ,. .N. 79, 16.

ARLEGJAN (im and. Sinne als uns. irlt^cn). lairleccan, volvere (sicparcas; cf. urlag^.

VA. I. 26, arleckeantRa., irlekent glKtoA/Tonon/. ,:A»% ex (fupUer^ im^ (fiNnne) spre- /;.icbcndoeYlegeti,attflcflU|bf^9l(cBo.5.

ÄNALEGJAN, anlegen.. .;: : ( 9 n^lepkan, impimere^ :K. 27* 42.

[daz (gewati) hiez sl in .anblecken. .,,XvAUt73.] .

analegen novum hominem* N. iidj !• } analegit, inniiiUfr ^(mani^ suasj. MX 3. : Bib.4. 2.

74iz.vuarta8eliga legit ana unaoarta- scli, Mi^/. N* 37, 5. »

aaalf^c.kent Sb».JLe* «nf^lekent Le. 3',

.; ,^U-.liegcto8jt d^h fimi zierdai induisti

.,jdu,ljegetostmih ana.dinil^aptN. 138;5.

analegeia, induU^^. %0^, l.\J9l^* y\ .dfigetaer an^^ zierda. :N. 92^.1..

legeta er anafluohalso.aaatvN. 108, 18.

\vu#ftÄ*^ßU\m^. mjecerunt\(ei manu^J. Mz.

Bib. 1. 2.

ia^aUgiUi 8ih iz (5Weit>). 0. IV. 29, 37,

a n a 1 e g i ! mitte (falcern et mete). Af g. Bib. 1 . 2.

an al e.c c e t, mifiUe ifcücesJ.W». % Bib. 1. 2.

(anlegit Bib. &•) : analegende, assumens (wdamenia). Mcp, analagkende (analazcentc. glK.), ab-

inmittentes. Pa« analeegende (analeickianti. Ra. ana-

.lagdc. gL K.), abingruentes. Pa, d.pL dkn^iXeckevkiem (vestimentaj. 55« ANAGALEGJAN. anagilegitost, imposuistL Zf. anagilegiten hanton, inpositis. T. 7& anageleitcn beiden banden. Ma. die (druhe) uuerd^nt anagelegct

chrisiianis prißcipibiis. N. 149, 8. ana gelegct habeti, arrogarit (culti- IfusJ. Mcp.

UMBILEGJAN, nmleten. umbeleget mih uxit epfelen« siipate me. Wm. 2, 5. UNTARLEGJAN, nnferlegei.. w, an tarleccan, submiHere (colbmfugQj* Kp. untafl'ekid, sutponif. gj. JK. , «nterleccet(antirlegiu£ib« h^^fylcUe : fme ßQPiAusJ. M«: Ab., 1. 8* ?• :, » unterleget (underlegj^iL Wm» IIT* nn- dirleget Wm. I^) mih mit blao* mon. Wm. 2, 5. UBARUEGJAN, A^btttt^tn. temo hertuome habest ta filQ harto . überleget aitia urt^ilda, inarepßiisti. Bo. 5. .

UßARI GILEGJAN. ^

gileggent thir obari irositobilidl 0. IV. 5, 33. . ;

ÜFLEGJAN, aufUgen;

ufkeleget uuerdent. Bo. d. i V »nSSALEGJAN. ,

misselegiten, divaricatis, D. H. 322. NIOARLEGJAN, nit^bixU$t%

. I

V

nidarlegita (nidirUgjLte. Bibl 5;), pro*

fecit. M$. Bib. 1. .' ' . ' * . I )i nidarlegita sih, jact(fiat H* Bib. jL. 2. nidirlegita. resohnt (iergaJ^Yh^yiiAii. nidarlegitun sih, faotavenml, ee\(}ante

altarej. Mi{;. Sb. Bib. L 2. (didirlegi-

tin. Bib. 50 niderlegiti sih, jactasset ^-f/uxta pa-

rietem et obdormiss^J. Mr. nidarlegi, depone. Ib; B4. . . . ; r' ) leg iz nidar haldaz. Q. V. U 31» \ nidargilegit^n (kneunon), |lo#äi4 ^^

nibusj. T. 181, l.Lei 1* 3. ; . .lüidargilegiteii, /?a5//t7^. O«. uuerdent nider geleget (AadresesJ. N.

91, 11. B1I£GJAN (bereuen). ; )

pilecges^ operies (attro). Gc. 3. pilegit, obturat (aures). M^. Bib. i. 2.5.

reponit. Pa. Ra. pilakit, reponit. gl. IC ^ pilecat» siipate. Rb. . tragabetti mit golde bilegit, leoU

rei. Bib. Zf.

d3

LAG.

MG.

94

mit 8egafi8-nA pMegHzf cum faldbus

mit isarna pilegita (pilegite. Wh. 6.

. belegita. Bib. 13. (^iUgit Bib.50 nua-

gana, ferrata carpenta. Mc Bib. Rb,

mit iaarna pilegttcn (isaroe pllegitin.

. Sh.y^ falcatiu JAy.

FOLLiL LEGJAN. V -da das d^ra xuo folle legeati adjicU.

FARLEGJAN (in anderm Sione als onaer Der#

lesen).

dannan begondon sie iro anasinne ^ . . {^rljegen cavatis lignis ^ diu latininu larvas heizent Nf« ZÜOFARLEGJAT^- . ejr.jsnijfta luvirlegit nuerdci anfe ig-

ncm, Gbarl« .

FORALEGJAN (»Mlegen). der faragi^egito iac,. praescriptus dies^ Pmd. 1.

HINAIJIGJAN dinieren). .

dax hingelegte, depositum (pignus). Hd. iZUOIJgGJ^ (cf. legjan), |u(cgetu

hara xuo legen. Bo. 5. : legest tu tara xu. Org.

suleget (er) eteuuaz, cremenium sumit.

xnoleccent,:i3tp/p//rais/. Mi. mqndparunt (librum Tobiae iis, quae haghgrapha memwnmtj. Mr. Bib. 1. 2,

snolegent, applicqnt. Bib. 5. .. . tu ne Ipgist mer xu* Org.

er* ne lege zu- Org. * ^

legetoA xfibi appostUrunt (ddhuc). N.

\'n\:vi. ' _ '[^^

legeten zu ze iotns redo, ad/idiimt sen tmtiae fovi$\ Mq>.

zuolegende, ag^erans. Mcp.

zttgelegeteiao. Org- 2üRLE(;JAN u. ZÄÄRLEGJAN (jerU«en).

xeecl«kke) dissölvat (den menniaken). ' Bo. 5.

zelegeta, dUsölvU (gentes). Kh.

zelegete, segregäii (lide). Bo» 5. ZlSAMAf^A LEGJAN, {uratnmenUflCQ.

xisamana leccan, componere. VL 30.

xesamene legen. Org.

•lege ho^o unde curtit zesamiAe. Org. 'zeiamene legende. Örg. n^pLui zesamine gelegiti«, dmplexa. Org. tiu zesamine gele^getin, com- plexa. Oig.

tiu zesamine gelegeten uuort Orfr

g^ph zesaminegeleiteroüuorto*Org.

d.pl. zesamene gelegeten. Org. 17./?/. 71. zesamine ge legeten; 'Org. samo siu si zesamene geleget Org. siu ne uuerden zesamene geleget.

Org. L i

SÜP^TARGALEGJAN. suntar kilckes, rcponas. Ib. Ad. suntar kilegit, seposiia ^dicia^ quasi ^ searsttm posita. Ib. Rd. KILAGUN? (cf. kilekan), cmsangitmto. Eh

II. 345. (oder ist es kilangdn?) ANALAGUN, infestos. Tg. 5. ÄBELIGES frostes, torpentis frig^ris. Mcp. Gebort hieber abalaga, inbeUes^ D. IL 341.? ÜBERLiGA, f., dedamaiio. Bo. 5.

be diu runezton sie, uberlaga tuende gote unde moysu N. 105, 25. FÜRILAGA,/., Ocrt^fiMgunfl. dero fürolago, defensionis. LEBARLAGO, uterinus. Ib. Rd.

Gehort hieher renunculi, leuuintlcgun. Pb. 4.? LiGA, /.

laga, seditionem. W. fona lagom^ de insidiis. Rh. in lagom, in insidiis. R, lagun (lagin. Bib. 5.), atniculis. Bib. 1. 2. 7. Mx« (mendadorum conentur subver- tere laude dignosj. a.pL laga^ tendiculas. M^ Bih^X, 3L furia

belli. VA. XI. 515. . LlGELICUER, insidiasas. Sal. 2. ! LiGÖN und LÄGfeN, insiditiri. in lagen ne. Co. lagos, insidiaris* BI. lagot, insidiatur. N. 16, 12. * lagont, obsident. Gh. 3. molinntur. Rf

[7-]

d5

lAa

LAG.

1

lagcnt imol per$eqtdnuni!Ji..l% 11. ^ lagoniin, insidiantem. Q0,;t3.

lagonte (a.ph), insidianie$m.fL ib.

UOL LAGEN. ^ V

[so hat er (aatao) uns uol läget. . .■ D. HL 53.]

GALÄGÖN.

JciUgotun-. Ra.

kilakoton. gl. K,, oösidiavemni. ..si kilagöt imUi insidiet^^Bk. [kilecti (?), proseqtiere^^A^2 IAGARL factiosus.

lagaro (lagara. CaD. 7.)» factioso- rirnu BL 12« Sbe. LAÖARIDA (?), cunabiUa.

ligeride, cuna v* cunabßila ff* tviäobulum.

F. .1.2. d.pl* lagaridupi (lakaridunv Ja. lagi- ridan. M/i,), ctinabulis» Rb.

GELJBGOy neben einanter bet Sdnie nadf,

(wie gesito), ligent die fingere (dem gl orto. entgegengesetzt f. Org. UNTARLEGA? biier/ecia. Gc. & LüGAR, n. (alts. legar, aogels. leger), ia* Ser^ cubile (dtacofmnij. Mn« Bib. i. 2. 5. Prnd. 1. legir. aoa^itus. Org.

d* legere, legare.. O. IIL SM, 96. V. . 20, 26.

in senftemo legere (baä ili ge- .suftdot). Cq. ji.pü. legar (legir. Bib. &)> edncubitM ( concupisceniiae ne. appr^hädant mej. Üff. Bib« L 2. 3. (cL das an- geb. legerwite» mulda concubi- Uis iUegitimi,) legar, lu^a. VG. U. 47L dlpl. legarun, sUibus. Pmd. 1. cubiübus.

Prud. 4. «i.pZ. leger, lustra. VA. IV. 15|. LEGIRHÜOR. ' LBGERSTAT. L1G1RI, LIGARL

unebuski ligiri, fomicaticmM, stuprum.

gl. K. FORLIGIRI (cf. alta. farlegarnessiV^/<^ pnwi. T. 84.

£i>rlegatfi, stupmm. Ib. - firligariy/oniica^oii^. gl« i

BlLEGARIfin. n. pl pilegara, concubilojhe$. IUI

ANALEGI, indumenium.

iro analegi ist din analegi.

niidunga unde erhafti si '

legi, die >, induanlur. Ji.

Ca.pL die tiurlichen anelei

ANAGILEGI, indutae vestes. V UZILEGL

in uzilegi han ih gesandot UZILIGER. nzou (uzuo.Sb.) ligero, ejti üerej. M4. Ran. Bib. 1. 2. SCAPFLEGI, armorum depontio. LEGIDA, y*., accommodatio (idoi borum ad mventionem). Db. GILEGIDA, GILIGIUA, /. giligido^ situ. ÄL 30. Pnid^ gilegidu, situ. VG. 1. 72. C gilegido, affinitate (cf. g

Bib. 1. gibonita gilegida, tension

rumj. Gc. 3. gilegida (h.plj, situs. VA. FÜREGLEGIDA, /., pF«;?o«/ UBARLIGIDA,/^ adidteriam. ANALIGUNGA, Stnlegung.

d. analigungo, afjixione. M( LIGERUNC (ligirinc v. scubel. bil, subtel. Tv.

URLAC, m.,fatum [nord. orlog n. Sr |a£>^> angels. orl.ag, orli nrlag, fatum, bellum, alts. orl nrlajgi, urlogi, bellum']. Gehe nicht bieher; ist lae mit dem i altnord. log, lex zu vergleichen

arlegjan (hier in ijAxK/^ n.

LUG),

'^ das, obgleidi es ni sondern bellum übersetzt, doch y eine andere Form von urlag ist. n. MtXtLCy fatum. Ja.

der nrlag, consieüatio^ Mcp.

vrrlag, /a/eon. Bo. 5.

97:

LAH.

LAH:

98

»I^Sa. Sg. 242;? (kam amli,*d* in Sg. 242. die deutsche Gloss€l immer im Mo» minativ Blebt) gleich dem utlaga,ya- tum in B<v 2. Ec Hs« Nominativ ii/i^. eines subsL fem. oder der nom. pl. von nrlag seyn). a. tisen urlag. Mcp. . ii.|rf.nrUga,/0ifar Mcp. D. IL 330. 0,|^Qrlaga,:paffai##/a/a. SiLl« Aach uraluga (a.pLj,/€Ua. Aid». » URLAGKM /a/^/u^

vrlaclicher, faialia. Ifa. orlaglicbun metemo^ngOi /krtofif !!»»• p^omm/A; Mcpi ^

;:•../ .

. ' l •« 1

'

= I

1

IjiLtL» Ist aansk. lajj, puäore a^dymyei* gleichen? oder lach und lAc^i, änimaliiferiife, oder langh, transilire; t/lKperders?

LAHAN Quog)f g0b. la^an, nord-ll^a^gfls. lean (aberpra^i loah)]i alts. Hb^P» vUfi^ perarei rq}rehendin*d, (orguere, ;vetQre* W?^^ die hierunter aufgerührten pra^^ 1^98« ^^^ gin, biluagi hicJiier gehorea, so kwnmt dem lahan nach der. Analogie der übrigen verba, dift iod /ir(9€^. \]h|re|i Wurzelyokal a fo A (uo, na) verlängern,, kunes.a }U^ der S^aqqifylbe zu; das reduplizirende goth. t;^r6. laian lälsl abfr ein praet* liab, liag (wie. ange1s.'l^aby vermutbeui voraus apf.eiji langes k in der Stammsylbe geschlossen werden mObte; in Idhiti vUuperat ist a auch ata lang bezeich* net. Ist i^acb dem gpih, laian, nord. U, r angels. lean ( Bher praet. leab) eine yoka* lildi auslautende 'Wttr2el anzunehmen liäd h, mae in äk-h^an^ ,serere, und ähnlichen,, ein- geJBchoben?

Uhit, vittiperat. Em. 3. Can« 9. 10« 12; tho druhjtin ihemö man luag, iKea ib

biar obana cjuuuag, obax tbeikhiar

fora quad, th'az er mo harto firsprab*

0. II 6, 3. tiuanta in thio buah luagin, tba2 »it

man slnagin. O. IV. 20, 36. Iahet, prohilnie. Gh.

BILAHAN.

f

" /• ., :.

.: I #

in thin fauari uns iFginba^Vi^ dragi bn>s ni bilaagi, f^n>Jierxejl4z;ni int- fuarti thiu unser ubarmuati« 0* II. i '3, 47. A ' :.i -■•' .'• .j

LASTAR, n. [schon aua der Wurzel laan (gotb. laian), die noch kein. h: eingeschoben hatte? oder statt^altatar, wie' mittellid. fo- reht und forest (8or(l),'iaUbd. tVuht und •trüai (Od^aa'r),*gotk 'niaih«itus und olibd. mist (^til), nord. Ii6s ubdalibd. lioht '•(Sic^t); im Angeb. 'ist h';(wi^ in labst er. Hs.) geblieben, lcabter;«fw^6rim], nord. last (auch lostr),' alt8.'la$tar, angels. Icah- ier, iaftttt vitupirätio^ reprehensio, igno- ^imnia^ dqfiumiio, querela,\crimgn. '■ all la^sters, propudoiuH. IL 343.. flccco intrlastar, maeukuV^tiA. 4a^ meista . Iz&itt^ prima Tepwehensio. AL 6<i Can. 10. 11. 13. an dien lastix ne vhty. dohts. N. 87, l»*lastar, hlasphendam» G)L»\\2iSi2it^ .#c/Jri/ioto.Prud;l. ^igcginSimouuasthar filu manag laatar. O. IV. 30, 23. li ». lastar. O. IV; 90,23. Ic W. Ib. Rd. lasier* Mu.Bi(i,1.2.M. 6. Can.lO. 11.13. lastir. Bib. öw K 87, 1. '• lahster. Ha. g4 Si lastera. D. II;\343i'' d. #• lästere. Co. '>'

lastiri.'Ca)i. 1S«> ■ä. s. laatar. Mv. Gx. T. 2. 681, '4. 108. Rb. lasier, Sb.i Rg. 1. Bib. 1. 6^13 Ps. 2. Zf. lastir. Bib. ö» I

' mpLlasiar. Prodr * '^

LASTARLlH (IdflerUc^V . V,

71. s. ml 1 asia r 1 ih h t^rj-repriheAsibiUs. K. 21. UNLASTARLIH, iinprvAtfM^?/^. R. LASTARBAR C(af{erbar)j dämndbilis. lastetparer, M. 29. Gc. laaterparrer. Ge. 6. tf« laslerparramo« Sb. '■ '- d^Snf laatarpairerio. Can. 10. 11.

la8terp'avirun,.ifa9)Mi4i7io7^«. M. 29. Sb. Gc- ÜNLASTARPARA, inconfle:tibikm (con^ feinwiemj, Can. 10. 11. t Qnlastevj[>arai M. 25'

unlastefpere. "Cani 13. '. \ -

I <

-■ . t

99

LAH.

LAHrt-LiCHA.

t r

lASTARBARI, obusionAi Ps. 9. n i ^UJNLASTARBAiUG Ainerb daitl Q. lU.

17, 66«- v' ij ■; r\

URLASTRI (cf. hlust), inlusirU. gi* K. (an* gek. orieahtre, sine culpa). . orlaatere, inluitris. Pa« urlastrem (Form des cL p/-)» inhsstris.

Pa. gl K. arluatrem (Fonn des d.ph)y inlustris. 'Ra. ÜNLASTRI? ! . unläsiT ttüf inlustris» f^.}L; cf.arlaslrem inURiiASTRL < >'

LASTARÖN (lästarjan), (dfierit (aigels. leabti^a^jn-^ noid. las^ta, altsr iastfean). las itQnfimfamare.Em» 19« repFoäärgkGc 8. lastero'ik elcniiaa'niitcfaQi'aticbia eo^ quid .'gtiumnaiica ttringere '■ regtila (so maa of to tuet bctrbarkmum aide so* loecismmm). >.

xi lasirw^nef culpanda. Obtl. . (ih) lastron» r^rthendo.\6h..i..30

lasiiron, reprehendo. H* I ' (du) laatrois, r^r4sAr/?t&V.]M[.29.:Ge«l'.5.6. lastros, reprthendis. Aa '• luafttfos^ defruhis. Ib. Rd» (er) lastrot, blasphemat* Fi|g/3.

lastrot^.ri77H;AMd!f^'lWd> Ep. can. 1.

3. 4. detractai. Pa. gl. K* .' > lasterot dlh..H. 48, 19. ;

\^si\ixii\repre}tendiivE^'.cva.6* if laslcc0Dl;^^«AUQ<b)^^, .4.1 (sie) lastront, scändäiizaniur» Is.5, 7. ca^ lunwiantur. Em. tö. derog^nL^ Gc 10« (sie) lastroJt^ii.T.'84. . \ aie laaterottia .Ini N.^ 37^ 13^. . laadr 6di ni\sUgUUiiirJkUi 4. :

G'ALASI^R6jK;:7n :t'.;.:.-.A.^

sie uaolt'4ln tiiat gifuageoi tbaz sie

naB.tnjQhtio<|r.aage|i, ioh tbia^isioa gritati; gilastpfioii bi

%ilaBtt^ii. repnehenditi Prud ll* gilastrota, reprekensos. Gc. 3* nnirt geia&terot (got). Nj34j 18. g i 1 a s t r 0 1; u u e r d.ä kl t, rtf/TTtf/itfif dlr//i/ar. Gc LASTRARI; m., £d(ierir, criminator. K a.pL lasterara* r^. 38, 2.

LASTÜRA, /., infidatrix. D. tt 3 iASTRUNGA^/. (aogeU. leahtKan

d.pL lAstrongon^ qutrelis. Bo. lastrungin, quereäs. Bo. i

LAHan s. HLAH.

LAE (€r. LECH; ^er ist die eigentt deulQDg: S^ii^eilf QSf tCilial.?' doch ver Xojcfiv/ fpaifCHf ^oex4<Miv, staken.) «— im 6ori#iii ^W lachus ()ttrOrrti|6e^mi«tms) fra i7/om incmmum^^rborum seu lach . orieati I*^ 610, ^tfn nosira signa, /• trad.fuld.% 49. (Ist os Üb oder lab? 544. Ubbi, medicusy als SEBuabatiff i nicbt bieber zu beziehen.) Mittelbd. 1 inbidere q.- glacb, incisio arborum, - CÄLASNEO, Gehört die 2. Sylbe in ciVrfl/rio;, hieher? LAflBOyM. LACHBUOCHA. '• Gehört hielicr auf^!' LÄHiSOL^O fai cod. paris. 4614. der g^nTJ^Hquis roborem aut cerrum s cum quödani modo laMsclo « ihcid ltoth.90bj; dagegen haben die ande; ' quercmn, guod est mbdularsclo \ liebes *s. tnodüla und asc. '

JLiXxAu) rielleicbt Nebenwurzel von (q! V.). Cf. auch Ifihhi und lacha. -^ von unser Sact (cf. mittellat laca, spt . ^'/2a^) herzuleiten?

LEKJAN,. nprd. .leka, angels. lecj lasz-eti ((ecfcRiyob,* einem Geiafs; Xropfm), rigare^ siillare, 6ene$en ( lacta'mit ira zaharin, irrigabat. lelc^ndi, rigqns^ gl. K.

ausgelassen?) TuACM^A^ f, (^nord. Isekia, angels. la

JjAJv) auch locus? s. aber LAGU.^ paliiSj VG. III. 432., botinus. F. 1. Si.

101

LAGL LAhHL

LAKI-^UK

102

lacb^ foliaa. Di.L 342. lacba, in lutosa aifuai Ac. lacb, botini. Sal. 1. 4. >

LACHA. FISCLAH! Ortsnamen. CRUNTLACHA, scatungiaes. N. 77, 44. HORLACHEN, sterguilimo. Hd. SULACHA, porcaria. SaL 2. saUe, potcaritia. SaL 1. 4.

^

!r

LAGl (aU largicam^. si coxam ruperit stipra gennoifam (Gc^enfdfiie^cn)^ hoc est lagi. L.

Roth. 3S7. er. LEICH fcpxaj uild mittellat. /occa (ur iura, iibia.

LAnnl, m. (oDgs. laec, lece, engt, le^'th, dän. }^i^9' P^^ Ifikeis, leikeia, lit' lekorus;

d auch LAK iui4 LAH/9 9(ri(, m^-

lachi. H. 24. . ; : f? laches. T. 96, 4. ^ . .. !

». lahhi. T. 78. , /

Af>{L UcliiB. T.^Oi 3L-. f ' : ' t; lAHHITOAM, lachitoam (^ngc^. laecedom, schwed. Isekedom). gl.:K laclvhi^toam. Pa, laktonif ^.^ medicina^ m^icam^ntum. lantuam, fomcnia.. )& ^.pL lachintuomo, ybm^/oriini. Cao. (cL

geiler unten LACÜiiM) UHHITUO^tiH/ lahbitvomjihberp. 9L 30« lachitaom- lihejo, Gb, 1. 3.. temperaäpa^.

Uhjan, ^in«Yr. •"•■ " '. •'

lachennes, medidr^ae (zii ist). Bo/5« ^eder ist lachennea^gleicb lacheneSi gert. yon lachen, medicina?) •• •• i LAHUINKA, f., remedlam. f^. K. (angeis.

lacnung). LAHIDA, /. Ra. lachita. gl K., vuieki. lahcbida, medicamina. K. 28» !

lACHIN» n.y 9lr|enit/ remedium (eß laebln- tnom im obigen LAHHITQAM). M. 70y 1. g.s. lachen es. Bo. 5* a.s. lachen. Bo. &. l

n*u*a.pL lachen. Bo. 5. «^ >

LACHENHArrO, ^eUfatt. Bo. 5.W.h J LAHINON. Gh. 8. lacbiflutt. GL i; 3. la-

chehöii; B|. 5.. mederi. (^oth.. I^ikinon, tior* Tainat ängelsllactlga*, Ifcktfjaii.) labliiq^t^ fomentaL. Sg. 913. ^ lahbinonto. M. 30. Gh. 4. lackinonto. , Gh. 3.9 temperando. I^G$ENÜNGA^ y,, (fl- «}Ji, jftedidmm. N.

L^ÖmMARltAy f., QlrrtHn^ medicans (uuas siu).'Bo. 5v^(,cf. nord. liaekaari, medicus.) ' i

«L '

LAKI-BURGIUM (Rollorf ?)> St in germ.

. ' >.

LAGUv tu«. {fietd. logr, alts». und .ai^el4.:Iaga (lal. Iaais?)f marel^ Kunennamen fiir den ^uch- Stäben L. - - . *

..." j .■•■•

LicICH stelle ich besondersr aul^i vnul ich zwetfel-

liaft'Un,' ob ich es zh luAlC oder DAH

{incisio) bringen «olL

ZE LECHEN, Uä. fulile heizet tax ongebabafaz, taz ze Iecbe,ii, aide erunoxten.ist Bo. 5. cf. ndrd. lakr, siillatio und lit laszas,

% ' ^S^^f^l ^ber aufih altn, lekff| angels. blece^

'" rimqsüs] ')s. auch JUÄJrJL ükd angels. le-

' tsitk\' private^

j I I

liECH, »i./ f ec^ (FIuTs), Kaui. Tt: Hd. Hs. ' [Cr. nord. läkr (auch noch fd $cfavtraben (rc^), riifusr, altb.'lekf aa, tiotd. lekb^ r^gäre, stiHaTe.'} LECIISGIMUjNDI, LECHFELD, . Ortsttämoi.

> 1 I

« « 4

LEGjan s. LAG.

.'

UBGGE? tomaturas, in traasversam Ugna .. .torno^a, legge. Pb. 1.; cf. LEGGET.

a

LEKons. liOC. LIGan s, LAG«

i .

fin:,

sanskr. lib, griecb. kLxß'^y lat Ungcre,

tos

./

UH.

Tk ".

LUL

> ' ■' ; l

anzose-

/ i

. lii;..Ukti tu. laiZY'li.: Cf/JUilJßL«' das viel-

leicht, fh Nebenwurzel von lilJ\:

hen"iSfc '"^ ■" ' '■ '/'-''

LEKÖN, alts« llccon, leccpn^. angela. licc- jan, götL i>i1aigoii, btUttii'{it auch laf-

fan, lambere. Jaus Wurzcil XjAjti^ ' sanskr.

labfa), Udttii lämbe^e.

lechon, lambere. Rb.

(ih) leckon, üngo* Pr. e.

(sie) lecchont. N. 71, 9. 8V7. V.

lechont fiib. 1. 2., lingent fiärtamj. (er) lecchota, lambebat. Mcp. sie Iteccodun siniu giäa«e;r.- T. 107. p. präes. lecchondei Imgms. N. S% -7. GALEKÖN, Udtn.

gilechont thoh thieüuesotafTamöifii/^. O. m. 10, 37. i

[der auä des anderen (prunnin) gi- leche. Fst 148.3 *!

LECCHARI, m., itdtt. Ra. lekhati. gl ^.,

lurconem, devoratoretn (lectere, tecator.

Wn. 460.); cf. angels. liccera, gulosus. (LECHESPIZ, Uchsa.yixi. 460.')

« I

r-

JLlxl. Cf/ dte ^aDskr. 'Wnrzete iihSoblinere (d&ha, corpus)y dS.^ ^ monstrare, dris, videre. likh und lig, pmgere, aus denen die deutsche Wurzel gemischt zu seyn scheint Ist aufser den bierunter aufgeführten Wörtern auc^ LElfl^ GILEIH hieher «u nehmen?. , .

Ld, golh. leik, nord. li^ alts. u. angeb* Itc C?cicJ>e)/ corpust coro.

1. neuir. in fleisches liihhe. Is. 5, 1.

2. fem. ' * .

n. X. lih taotiu, corpus mortuum. Pa. gLK. lib, corpus. gU K. Alart« g. Hehl.

then manzen fnazon gir^liy tber

zeinot ander gimah,

ther zeinot scona giuuurt, tkera

selbun lichi giburL 0. V.8,20.

libhi. gl. K.

d. i n I i i h h i, m carne (hättis est). Is. 5; 7.

zi lihhiy ad carnem (vestiius eratj*

Mb, OA« V .•

mit thcru diuriin liebi «b '*

uuorolt ricbi, Ducnnisgon buh alle mit

todea falle. O. IV. ^7, 13. then rnarla mit tfaeru lieh

rihtit htmilr)chi, O. V. Ij thaz sie guallichi instuan

tbera lichi. O. V. 12, 45. Aie ftunicamj ih ze liehe tr

21,19. aigab irouuat ze Mcht^vesie %i lichi (zi lieh. Bib. 5.), ad i

ßib. 7. ze lic, ab intus. Bib. 6.

€ip lih. : %

thiakristeslih hiruarti. O.I\ biuuuntun sie tho scono th

bon lih frotl^ - mit lininemo duache ioh

chemo ruache. 0. IV. 35, oamun sinalihintibigrnobc

in grabe. T. 79. in lih kithrunkan, corpore ad

gii. K.

n.u.a.pl. licfaL

thxu grebir sih indatun, lo!

gun uz thie dotun, bera in uuorolt richi thie s

lichi. 0. rV. 34, 4. sciltes Ühhi« Uneaterga. VA. lihhi, terga (fern). VA. X 41

CHAR(^LiH, lychmis. Sg. 292. gehü nicht hieher?

LlCHLlHl, f., fragUitas. Gh. 3.

LlHHAFT, carnalis, .. liehhaften kedang, camalem co nem. N. 36, 36.

LtHMALw

LtHKAR.

LlHHAMO.

LtHHEMIOL

LiHHOF.

LlHZEUIAjy.

Gehort CALICHEOT. Pa. KILIHOT. gl K., h

iÜM hieher? -— auch iihlao, cicaii

m

IM

IM

t06

^ -Mj^ Cll*i4)>.il44>l>fit«.i.änd«l«M3fai«i-wit du :,:,|^tlU' )itikit, .tiitftE \*U,'>iiM/thai, •toHttt nur

.v,igaUb,.:Yrt«bu» «ilart tltL<tMliN>i^i»di und

.i;iAAgeU>Jgilt:i$Beb{!dwil«*ipfArvu Qb*e'dieie

;i;;;:V«<tlbei;ijilfi(iii^etJiA)!«wn|^o4ifcTt M aich

.„; iiliLitoalini&Rj.(Scä)it...UJAd}4J,.;il'«rM4<oder

. . '! : lietnAr dem .8U«inid^i>lb4D,. ohjA (BSnitiv.

':ijlb% wchmU /iaf4'ff^(w):«b(k<dijBigeD Par-

,: ■<ttkalB4 .)iot^A(]ickti];ai.iinit..uil<linhiie.^egriff

der Aefanlichkeil, xu bilden, wie folgende Zo-

. -MoMiymstcIlun^ dieser Corano^!üonea f-eiA, in

i^ic ich. puch die nur .ailvcrbjalcii camposita

(auf Ubo) aiirgenumincii liabe. Es fad^t sich

^die^adireiiiung Uli, llcli, lic, figc pnd bei

ntclifötgendciii Vokal liJi-, lieh-, libli-,

tiVcb-,'Hcüii-: Cf.'sumxt:' ; '

«btoDtlih. (ftblilf?). ack'iuuifililibjo. »char. . Iih. ablriili. adallib. 'stnmUh. älüb. allelifa. etihor (?j. aacballih, angusU I Iih. ajigtih. engiUih. ai)iler|ib. anilih. aitlih. arplib..(ariuplib). armalib. ast- lib.'e'paifiltb. 'eliilih, etisiih. eltalib, etheslib. eitarllb.. einaclih. e(nlih. einluzlib. anentlib. erlib. erdlih. er- oust1ifa.esillib.eonb, eofaaftli'b.'ewic- ' iih. didgalib.) iUa'lih'. inlih; inn^elih. ' >inAitilie. inneohllih« irriciib. islih. ' odlibi ofranlib. oFlKb. opherllb. os- terliti. ubillih. uflib. 'jamarKh. jarlib. ioncMb; jugundlth. ntlaglih. )at:benluonilifa;lang4ib. lastar- Üb. gilvaplib. urlaupKb.'ttniart4upaat- lib. gilrdilaxHb. leblib- Uiclib-Uler- lih. licbamlih- tagejih. libtlib. ungi- litlih. leidlih. lebanlib. inllebanlih. gilimflib. unlindifb. t^nbilinn^nlib. . Diibilibanlib;;listtih. liatiglih, .Unp-. Iih. lugilih. li.utUb. framliuUib.. liut-. . parlib. vlorolib; lob9lib-lpt>>^l>i>- un- ziloslih. unzal«8at)tlib. luftlib. lust-. Hb. urlustlib* .zarlii^tlib.,firiDlt^8llib. , brotlouftlib. snqUneotlibho* orbliu- ^ , muntlib. h)ptarl;ib.., . nnarTaf^hontlib; unarrekiDlib. vadalih. noratlLb. eiaratlih.. rep;tlih> kaphlib.

. ;rTfe4)l,lib..irc(Uhafl:l:ih.,>(;dil>h.; 'UMkirer- iii'V^nlUbiUfWTktrbiMih'riblliib. vilalitvireiu ')'i>Uh.girrtstUh"«!TiupUb<ri»t)blih.'thoiilib. j" .hreiUb- hi-aon^lih- ttngaiir'aoreiiUlb- ..IwMblib-iQagAdlib. mabtlibw niflbtklib. ,,. laHnlib, mej^BiBcIih. iD:4Ailib..ini|iti]^lilL vai!tn*iii»tflUb. ^vntarmArctlliht. martir- .■ I Wk. n1avUi:bt!>rnk«riUb. metayUb.; .ka- i : iiicii(Hlkm«inllb^gJip«lnUb..ginBiii^am- iÄh.:!Uei»|a4lllw ofleril.ih. »uivarilih'Dn- : /rw.iidBi!ine4i|ii)ilili^ne»lih, k;iniezlih.;inez- ,: haUUh- [»rcbinib^ midanüii|.:tunvtrini- , Haolifa.. iiQitl-.Ub. nKiiiii,»lib; mimt^clib. ::! iiniiiti9>i.tJ;ibi>Bua9Alib;. i4o;ifgavUlk>' mo- «aU4>. l;di9n)nA(ljb4!.ehal)m^ptIib.^-ein• . mvatlib. iub.MtB(ii<Ht2üi..;|ib«<ioii.«ff]clib. *; . : wi<darnm«tlib. n,aar.in«d>anlib. nfbtoler- .lib- muoxiclib, afmBibtih.<'MpMisLrjlib. ,Dfthlicho.. nabtUb. giDKdlib. g^nadfclih. ,1 DtUrlih. Da,tptAJh4 n;im«Ub;.gi«iaintlih. , ncnoilib. bi»)efidi«libr«isA>»mltUb.pi. numnUb. unamesaDtlib* pin).l:ih.,nuz- , Iih. dur»bnobtUb;Dqtlifa. ginuhtlib. ipaldlib. palalib.-p«rl.>lv, pafrjtnllitk'pau' chaolih, pau,niUh..p^QpiauiTilib..uBpipoi. g«nlih. purclih. aaTaTpurt}*b> p.erant- i .Dh. Ifipuk-jttiltf/Cap.or.lib.'itipUh. .p>itcnt- ]ih.,uag4gaU■b..,K98rf «tcnjih>'«q:arpe- tontlib. pildtih. pillih. piscoltuomlib, - <^r*>p.isct)ftHonnliib: kip^ugaptlib. un- pouglih,. potolib. :yviDpla.tilib< kipfaa» Iih. ple,bl)b-.pl>d^iib..pblu'ml4b. pljuoni' Iih. pO«lib.gipjretl>h..preitlib< pA4tent- . Ufa. pri«8t».rlih. .priokanUib; prosUh. prahanlib. pr^^litvi pruttilib,, prupdar- lih. un^uantlih. kapurficarUh.kipurlih. purlibr '■ antTapkUh.nnpivanlEaDl^b.TKt«rli^.;pbaf- >;.' lib. p:b*iUaziili.:;eiBy,altl(bk ;iajv«Jtlih. , drivaiii^^h. . anJtiTaldj|ptli)i.,,,uA>arva- .raplibi- ,-^r|BiitUb< ..vnFlf r^|t.r^f>'"lib, ;-nr.afit|ilv~:iinubarTarilib> ziva^aptlib. ;;} ,4|UrBhyatUib. varlib. kiTUorlib. Tastlib. pivelabaqtlih, pivalahanlib. vertolih, .,i . ycfqi^UJ^.,'iofie^cnoUfaba? -vehelib. Tie- lih? v,ia'i|llih,,Tifnla<^^FA^'':^''>l''to- >"^ - :■ .fintJvh,:i^ifjttii.taff)ih. Tip'rzucl^b. viTia-

; 18]

Hi

dHi

mm

l^flS

« «

" > 7i**ir.«yi gi^Iichi«;<£ie; 4.: ' ' < <i ' f kilieliio; Gh. 6.:

gilikliiaMtfr.BiUljS^ : ' ' '' gilicUiii. Bib* & . ^ . . gelicbitf. Boi & Mcp. Nf. n g. s. m. u. I». gUiche«; O. II* 7, 4S« ff* #. yi kalikohert. K. d. s. m. «. n. calikhemo. Pa. calihchemo. gl. K. gelichemo. Mu. Mcp. Org« gelihemo« Mu» (cod. gad) <!•#. m. chiliihhan. Is. 3, 4.

gilicheo. O. m. 5, 14. Nh^ IL geliehen. N. 68^ 6. 87» 7. Org. €. S' gilicha. Ol. 45.

gelichov N. 77/69. Mcp* Org. n. 1»». kalichaz. H. 24.

gilihhai. T. 64, 12. gilieHax. O. I. 20,. 22. - kilichis^ Hoi kelichcz. Mcp. n.pLm.%ilihe. Ct 6B.

giliche. Ct 82. O. I. 11, 5$. 27, 8.

V. 16i 29. T- 141. kelieke. Ho. ^ geltche. N. 68^ 22. Na Mcp. ifc />/•/• gelichei Org. n^pL-n* getichio. Mcp. Org. •^•;9^ gelichero. Org. li /»/.'kaUhem. Ja.

gelieheB. Org. Bo. 5. o./^»». geHcfce.>N. 55, 9. 68, % Bo. 5. «.J9/.II. gilrciithT. 84. gelfchim; Bo. 5. - 9. /?/. geli.che. Bo. 5. ( Sdiwack ^ekKniierl; es nur 'in Aef aubatan- = - ÜTis^hcWBädiefbibfigt i&Uki^tX^ vxki auch als ' ' M^./4FetinVätf8MbaUintlv,4emda8' Genannte gl^idi' istj ^ei*BUhi<iB welcbeni letaleren ^ *ip^He M>er '^'A'tXmkt decl.^ a nber auch daa obeh ih^dläicle' Beispiel aus Is. 4, 4. imd tkSst gär ouh tbiu gilicho* 0. IV. 22, 28.). * '

t ^

i

i*4hiax4Bi«BUr9ilie£ä<:ia'kiiiHrtt€tt<;iQ. DI«

mik5gilidbo.:0. ]r^i20yii2. 25; S6w. ^ .! ; iaia glIic!koiO:iU.20, 36. '. :! .li.'.diaemejgtHckeä, pnvaio (danmo).%o.^ iuuera gelickon. \Vm. 2, 7. ithAxmine geliGhonleiben-t .0.UL7, 52. iTO geliehen, N. 1384 2a ; der liure gelicho i»m/iM. Mcp. . dero-ttiiliche gelichun aho., laciü Jhi' , minls. Mcp. ^Comparativ: 13. j; li. kelichera« Org.

uuaz ist kelichera dannesiben

daga in uuechun. Mcp. uuax mag aetheri gelichera sin. Mcp. lupLn. kelicheren. Org. Superlativ: ai ist iro gelicKista. Org.

Auch wird gilih, wie üb, m\i\gen.pL (auch g. s. in guätigilib) der nomina zu* ' aanunengesetzt, in der Bedeutung Tön Icbcff oder auch irgcnb ein. leidogilih. io m an- no gilih. allero mannagalih. nahtege- lih. uuortogilih. guätigilib. chunno ki- i lihax. Em. 33. iarogelih. teilegelib. the«^ . gano gilih (nicht: fftlbtniltidtf sondern: itbtt-JSftlb). zitogilih (cf. auch iogilib) Auch calib) unusquisque. E. GILIHHO, pariter. VA. XI. 592. gilicbo, promüni^. D. II. 324. gilicko gab antutturti. O. L 17, 36. salomo ther richo ni uuatta sih gilicho. 0.11.22,8. . gelicdliö. Mcp^ Org. Bo. 5. Ni so irster- beut ir alle gelicho, mni/i/^. N. 1.7, !& gielibho er in allenhilfet. N. 45, 6. dien ne tuon ih kelicho. N. ^ .. 48, 4. sie ttuarun gelickio J&€]ii€7i/e^, xN.5p6,5. eciruolta unskeU^^kona^ (' ii\K ;i ^•«iori. N. 109,'7. imo ^unkiprospera ': »uade\ advstrsa gelicha Ni. 138,.:13. igelicbo getane. Mcp. gelicbö ereti ..dem^isnne. Mcp. gelicho misseli.* ick^ii Bo. 5. keizent siu . geliolio. .Org. ne.gat iz kelicho. Oi|^. .

113

IUI

LDL

lU

r .

^ *, :i

. » .1 . .t

galihho. Frg..43.'

glicho. SyL : 10 GALtCHa (cf.

&cirjtttft.'imo i.o.gilichQ drahlin liob- l£ch.o^OL53« «ie ihesln io gilicho flixun. guallicEo.. 0. 1. 1, 3. theslo- baiuiotjB^ie io gilicho druhtingua^ licho. O. L 13, 24 O. I. 15, 24. i6, 10. 17, 47. 19, 8. 23, 34. 27, 40. 47. lL4v62. 6i %. 5,4. 6>13. 10,16. 11, la 13^ 14. 14, 70. 16, 32. 2i, 26. 23, 6. 111. 10, 14 16, 22. 20, 36. sia kuQftiist ia '.gilicho ungiseuuan- licho. O. IL 12, 44. die uuaza&eren ieo gelicbo diezzeat N. 6S, 2. UNGALIH, ttO|(etc^r diisimilis.Pa. impar. Gh. 3. €ontrarunu.!G\ui.imdispar.Vi. angalih pim dir 9 dUsimilo tiöL R* unkalih, dispar. Pa. unkilih, dissimiiis. gl K. dissimilem. Ic nngilih,. indisparabUis. VP. 4. impar. Gh. 1. 2. jconirariion^ Gh. 3. theist leidon al- len ungijiih. 0. V. 7,2&. 0. III. 23, 4. IV. 7, 30. V. 12. 3. 42. 43. ungelih, di^ versa. Org. ungelih ist er dien. N. 11,7» sngelih sint 6iu.0rg. sih uuieo unge« lih iz ist anderro uberteilidon. N. 34, 23. ter demo eristin ungelih ist SyU irocheoa üuardn ungelih,^V^'o^>Mcp. n. 4. m. unkelicher^ impar. D. II. 346. Kl. #• y. nngilihhiu,i2^co/or(7'/^^^*Pnid. Ir n. s. ri..uiigiUbaz, decolor (aetias^). VA. ) VIIL 326.

. Ängilichaai O. V. 20, 15. I - ; ungilichiz. Mcp^ I '. ^•.^. K vu fK ungeiicbis., Org# -. dL 4. m. ungelicbemo bände. Mcp. d. s. f. ungilihero, iniqua (hcoj. Marlr ^ a».M.,m. u^gelichei». N. 36^ 12.

ungelichin..Org. : I9L J^./.. nUgjeticha. Org^ fl. Sm iir ungUihbaz tuont sie ira an«

•. jkVk^zi^ eoUermirumt* 35, 1. a.pLm. ungelifthe, dissimiles. Bo. & fUpUm ungelichiu. Mepw Bo. 9' gf./i/. uQgelicJbiero ca^iiffi9i».0rg.

V

d. pL ungilibhen^ äbsöhis. Pvii» 1. . ! .' ntogelichen sprachon, voce va- .riu. Mtp. 'n.p/.ii. ungelichiu. Bo. 5.. . Schwäche Deklinstioov

die ungilichuü uniftunga, dis^

sona texta, Prud. 1. iro ungelichen nusta^. dissona ncxa. Mcp. Comparativ. n.9.n. ungelichera. Org.

SuperlatiT« . . ix.p/.7». ungelichesten sint Org. UNGALlliilERZt.

UNGELICHO, aäv., ttnaUlc^. Org. ANAGALiU, uiu&er40nltd} (goüu^analeiko,

andergabotanagalihdemo, alhidman- da^um simile huic. Frg. 45. . o. f. m. duoenies mannan uns anachi-

1 i i b ha n , faciamus hominem ad imoginem nostram, Is. 3, 4. 4, 4. got giscuof mannan ana chi- liihhan. Is. 3, 4. got chiuuo- rahta mannan imu anacbi* liihhan. Is. 4, . anagalihhan. Frg. 51. anakalihän« Frg. 51. EBANGAliH (^olh. ibnaleik). epancbiliih', aeqnalis, Is. 5, 3. epancalibhcmo. Pa. : , aepancalihchemo, iia7tf<rij/<?^ ^ IL ebangiltche, coaequales. Ct. 6^1 epanglliho, aequales. Glu 3. 1 tati sie, uns ebangilichc^ IV 109# EBANCHIUIHNISSA, aequalitatem. I9.

4, 6. ANAEBANGALIH, aequalis. Frg. 51.

anaebanchiliih. Is. 3^ 4. UILOGEUHO, effi$sc. Gc. 3. ist \Tohl nicht hteher zu zählen? cf. oiiigali. . SINCALIHlio, jugiier, gl. K. SUiNTARGALlH, fonDirdlctd^

daz sunderglicha uuunder, insigne. Bo. 5. GAlJtCHl, f., similiiudo, ßpecies. . «. ^. gelichi JHcp.

tu

ua.

ua.

« .

..s

^^#. gelichK Bo. 5* ' 17. ^ gtlichi M. 114, 6. 143, 12. Mcp. du habest' nnsib-heidenen ge- se&set in gelichi dinero pas- sianis^ in dmiUiuAnem. N. 43, 15. die ffib an dia geltcbi cherent dero irnuurgton. N. 124, 4. UNGILIHHI,/^ varietas. ML 15. Can. 10. 1 L ungilihi. Can. 6. ungelicbi. Org. diu ungelicbi dero zito. Mcp. a. tia ungilicbi. Org^*

GALiHNISSA, /. (®Ici(^ni<). n. s. kilihnissa, schemaAc. imagoJlh. Rd. ' gbtek kcfliebenissa, jmci^. Bo. 5. gf. u cbiliibnissa, imaginis (divinaej. k. 5, 7. kilibnissa. H. 24. dmS» chiliihnissu, parilitate.As. 4,6. «i- militiidine. \b* 3, 4. farmae. Is. 5, 3. kaiibnissiu. Frg. 51. (oder zu ka- . libnissi?)

kelibnisso, stmilitudirn. 7, glichnisso. N. 24, 10. gelicbenisso. N. 90, 4 a. #• kilibniaaa licbamin, foTTnamcor^ poris. H. 24. chiliihnisBa, imaginem. Is. 6. in gilibniasa zi>agol«n0| in iypo

laierum. Ib. Rd« in kilibinissa,'»» /7710. Rb. CAUHNISSI, galifanasst, galihnuasi, galibnessi (®Ui(^ni4),/. u. i». (alts. gelicnessi).

^. gilihnusai, yi^MTi?. Sg. 242. spe- ciwien. VmAs I. instar (agminisj. VA, VIL 707. calibnassi, imago. PaJ ' kilihnessi,' intn^o, /ypü^. gl. K. kilibnisij ifhago. Ra* kilihni8si,#j77W.|la^, illegoriaAc thaz gilihnessi, imag6ifi:aesarisj. T. 126. '

galibnis8i,^g7iri7. Frg. 59. galihnessi, typns. Pa. gelibniase, «ii7iii/a€Tii9ii. Org. ima- ^o. Bo. 5. vestigiä. Bo. 5.

f . I

f .

daz aelo gllbaiasey müd

animae. IM^. *. ' 1 »i * i * '

g. s* feicbenea ulitt glihniäata

Wm. 1, 15. . '

d. s. zi calibhiinisai^ a^'»Bifli^J 'kilibhig8i, {|l^i^JA VP. 4; kalihnaasi, habiiu. Da. in galihniase. R. ingeliobenisBe,JNii«&*/vi2Mi^

iV. 103, 18.

ze gotes kelibniase. Bo. l

' ''■ mit kelifaenisse, ip^aV (Di

rito/^,^ mit uuarbeite).N.]

€7. #• ^tV\hxt^9s\^»näJitudinem(dii

T. 56, 7. i05. 122., para

T. 146.

nuanta sin gilifaneaai, ti

guratus est 1\ 91.

calibnassi, effigiem. Pa»

kilibnessi, effigiem. gl.K. (

n e s 6 e, imaginem. Ra. ist wol

kelibnisse des paUadiL M

n.pL gelibnisse, sunulacra^ N. i

sindüiudines* Org. dph gelibnissen, »midacrls. N. In: aliger, sabbari, allobrcgi gilibnassi (in gitibnussi. Ra. in nissi. gl. K.> Pa. (Diut I. 13&3 in gilibnassi wobl nicht- als Ue zung, sondern wie kalibida (q. 1 idem, und* so ist vielleicbt ancb t kilibnissi, tanitmdem. Ictn nel GALtHINUSSIDA, /., imago. gilibnussidun, iiiiii^im£tf^. Gb. i

GALlHSAM Cslei^fam), limiU. Fi^«

ni nemani gaumnndbiero iro cl

samono lugino antdbt^otiii

nee attendimt simulaiionis mua

daciun^ deiegi. Is. 8. ' •••

CALIHIÜA, f., mmiliiudo. Pa. figmenti

iconisma'm Pa.

kalibida, ^Tg^iird, Vsi* sithidtufum.

galibbida^ /fg'iiT^i?. Pa; .

kilibida, figmentMn. 'Ra. icamsm simulacrtim. Ra. ''

kilibbitba, yiVmm/imi, simiüiudö lacmm, figura. gl. IL

l

ua

UHi

118

H-.-.i

tto ?lc31i^|iai/;gir4£ fgkfiL^9im^lacnim. gl. K.

I ^ -j) i > 16(1 mkmM w in - ^Men/ i Glossen für

r.c'. stfbtoi9<p.trttlic%<ifir«fmae% iritf^in der meb-

. ^xtenn- ^iQ^ohbedeaUiideiKtWöftor ^l>tig0B^lzt

.ist S.I B< jifrj(rA«.iialiioiti|iiiiii«itf«#', kili-

^ V Jri)|a, ! Ra.»975. ' In f folgfenden PiUen Ischeint

^dit0 flMJliU finUeiilalihlild« (iKilibida.

^^Kjy^Ast^^^jrri^eiik^^^a. >ldS. kali*

hida (kilihchida. gl« K. ) ibi, anfora

.«lt. Paul92^'eailihida'(kni:%fda. Ra. ki-

> .ItUUhm^'sk^KOf yii'Ji&M: *Ptf. 929. cali- ^ hida' (kilibitba. gUKO» ^oMtahia* Pa.

236. kilibida (kilibhitha. gl K.), ne^ morosa» Ra. 263. kiliUHiih k ^ puhgiitnu gL K. «(Sir adieint aucb' kilibo in assi- 'dtmSi kilibo. Ra.273. genommen werden zn miUscin«)* •' . .•< ^ ALALiCHl,/,

tbeiz uuaiii in alalicbi -ibera sinera

licbi. a IV. 39, 45« > tbartöugta in alalicbi imo ellu uuo- 1 rolt r i cb i. O. IL - 4, 82. cod. pal^ \ In cod. vind^ i§i alalicbi in analicbi corrigiert, und cod. fiis. bat aucb ana- licbi.) ' r

AKALlCHl, fv (ümiUtudoJ. ^ ^'e^iie-sebentscono then gotes sun

'in snnniuianalicb« in sin-emaricbe. * (V jO.'IIL 13,' 42.^^ 8. äucb daff vorige ala« »licbi. .u : : 1

ANALIHIDA, f., imago (du). Sg. 7a •^ «atialii^biida, «mn^'iiei Dl.^ >' EPANLIH^ tanium. NG. lll. 843^. 1 lebanHb, liorniviii. Prud. 1. '' " - <

> 'tbarzrfie ebenlib intpbäben, ut recU

' plant aequalia. T. 32^ 6. * I epanlicbiu k^tcundi^ a^ua&V deilas*

H. ' 10. :* el^anHcban sih tnanti gote. T. 88. ' ebanlibhen, cöaequalibus. T. 64, 12. . EPÄNLIHHO, aeqnaUter. R. ebanlibbo. K. 2. EPAIN LlHl, ißüc^quaUtate (veitraj. Gc- 3. 1 ANAEßAMLIIH, tieqnälis. U. ^, 4, GAEBAiNLlHÖri, aequiparare. kepanltbbonty aequiparant. R.

fdemo GOTCBUNOfiiffilN^ c^Timim ^^

simile. D.*^ .NiAw-vüc.»* riil

^} lilflA, hfp&cryns:* Kbc ^^ <! :

MANLIHA, manliho, maivl'ib,i#afiiiijiii2€7o*o

humana (gotb. manleika, nord. mann-

'Ukan, ahgels. manlica)^

manlicha, anlü^lypha^ h. Bib. 6. 13. F. >' ' Iv 2. siaiiuii Bib. 6.

raanliba, anaglypha. Cr. Bib«8.

manalicbo,* imog-o. H. 15* ' mianaliho, #/afiM7. > Sg. 913. Mk. Bib. 1.2. figura. Pa. effigiem. Ra. i

manälibbö^ y%4ira. gl K* ^jj^gi^m. gt. K.

manlicbo, statiHmu Bib. 7.,

manlib, stßiwh Bib« 4.

man lieb, statua. D. Bib. 13. anaglifa.

.lt.»' . k XjffO*» 4* " » I » .

manli<^bev^a/iM7. Bib. 5. i in manlicbe, in statua (salisj, Zf. * . inanalibuii, ^a/iia. Em. 19. ' manalibun/i/afii<i^« Emi 8r Rb. ^ MANALiHER, aflT/.

manalibiu, anaglifa. hb» if. ^.manalibbemo. M^; ' manvalibemo. Bib. 1. manilibbemo. Bib; i. ^ manlibhemo. Sb. manlicbimo. Bib. 6. manlicbem. Bib. 5., opere sta^ tuario. .':. GALIHJAN, § (fielen/ slmilare, assimilare (gotb. galeikon, similem €sse; aequU parare; cf. nerd 11k ja, comparare)* .^ calibhet Pa.

^k kiiibhit gl K^ adsimilat^ catibbant Pa. caiibcbant gl K., similant. KILIHINOiN, toaequare. V6. II. «9i6. liCHÖN, po/w. licbon (lieben. Sal \,), polio. Sal 4 gelicbotemo, polito. D. IL 315. LICHARE, nu polymitarhis* F. LIHISARN. LIHSTEIN. LIHISÖN, comparare^ simularh, dissimu- lüre^ palliare, Jingere. 'licbisol, comparat, Em. 19.

p .- .

119

LIHJ

BOC:

flQ

•.>

J '

«•1

\ I

*

.V.l

,i !.

t . .

libhisot» dissimulat. M^i .>' sib licheBot ifta^vaueson, daH.ei nc a\.»'tet JBo^ - ^.. i.\ ;.;.'!

Itciiisont, fingunt. Gc 8. 9. lihhisota^ disiimulabat* M£jBib.l.Gh.l.3* Jichiäotd..Ein. 19. sih Wch^BoiiinaequalemySimularetanO'

mahaß. Alcp. lichiso« finge. Em. 19. Xihiioniemo j.dUsimulants^ Bib. i.

GAlilUSÖiN* . .

Jkelihbisony dmulabQ.(eiiniviro so-

kalibhisuta, comf^aravil. Dfk*

kilibiSOta,£/^//i72a:i/(augonsiDiu).Rb.

ka^ichisoliu (minna), simi^aia.lhb*

AMLtlllSÖN, dissimulare.

.' iDtlib<b^i&ot(intl4chi8oLBib.3. inlh-

lihhisotk Sb,) y .dJs,nmidat Bib. I.2.

intIiJii6QU(i0Uihbi^oLfl.lUL3O.Gh.3.

intlichsote. Bib. 5«), dissümdabah

.Gb..l. 2. . . .;

intlihisot uuerdent (es steht indi« h\soi)y. disainudantiir^ LUmODl figmentum, IIb. lihhisodi»» typÖA K. 31. liHISUNGA, f., simnlaih,

* lichesungOi niendaci coJore. Bo. 5* l\\i\sxiVL^2L^ simidalionem. Gc 3.

in GELlCHESUtVGI han ih gesun. dot Co,

FORLIBHISÜNGA? f. de fona deru forIihhis*ungu, qui ex simulatione (disciplinae minisie- rinm regiminis vertit.,in usum do- minationisj. Gc. 4. . LIHISARI, 771^ inipoUor. Sb«

lihhisari, switdaiar. Bb. üfipäsior. M. 32. VP. t 3.

X'* /?/• 1 i c h e s a r a, fi^pocritae. D. IL 283.

IjchisAra. Bg. 1.

licbisare. IN. 34, 19. g'pl» libhisarro, sarabaitarum, K- 1* d.pL lihhlsarum, sarabaitis. K* GILICHISARB, w., hypocrita. Tr. 1»./;/. keIihseara(geIicbisara.Gx.),

f

I.'

t

' .r>>i .«(UebcMgang m iinMm: flUic^^Bcrf

. . liHIZAM.(^gglat Jici^fcUn^ ,mnmlare. . . lidi«»tQnniafl,- hyp6criiis^\T^. 141. ' .licküi:ila[«i;li iumof .üijrate,t.j|(miri# foo- :) ^W!iiyir1V.;S28,lL:aSott«'b«^it liz- %Wif i^jiiittiartf^tyiji^^iv jus^ammtohängen» s. liz^oli.) * i- .'^ bu . LiHtZUNfiAt )C (angels. Ucc^Ung). /' €r. j/'liKtfcangaj dimnmUtiiiUäk. Caii.4.

•■ cHtß* ..' -. ;■ i i ! i .1

V..M. itbbiiati. T. 39, 7, .

a.pi Uhbisara. T. 34, 1.

Ithbazarja. T. 33^ 2: 35, 1. lichicera. 0. II.. 20, U. c/./i/:iHibizerin. T. .147^ . t;.p/.Iilrhiiata. T. 126. . lichazera. Ti 84. . licbexerb. T. 103. 141. L1CH£;N, goth. leikao, liord. Uka, a\ls. li- koD, angela^ licean, ^tf^lltn, placere, com-

placere. '

^ Bedeutung und Gebrauch.

ih liehen gote, pläcebö* M; 115,.9.' dine

Uttort licbent min >Vm* 2, 14^ daz li-

cheta dir an mir. N. 40» 13. *th«x lieh

iu iues m'uates. Oa. 24. liebet dien

ougon. Bo. 5. liehet dir dar ana ain

ouilio. N. 35, 11. imo ne liehet uuoJa

in di^n Saldos des comenes. 146, 10.

in imo liehen ih mir. O.I. 25,18. (waz

uns^ereme suephare an uns lltbtf oder

misselicb-e. D. UL 32.) hi iz. hiar in

erdriche fora thinen oügon liebe. Ö.

IV. 1, 38. ich lichee fore gote. N. 55,

. ' ' 15t lichee dir, daz do roihirlosest,

€H)mplaceat tibi. N. 39, 14« th liehen dir

des« daz ih ne saz in dero maoigi de-

ro nppigbeite. N. 25^ 4^ gentibu$ liehet

ze cbedcnnc. Org. mir liehet ze ah-

tonne. Rlcp.

Form und Flexion: Inf. liehen, Bo. 5. Mcp. 0. IL 7^ 32. N. 7, 6. 18, 15. 42, 4, . üb han. Gc.

liehas

L21

LOL

m

licban. 0. Hl.iS, 13. ih licheD. N..25, 4. 115, 9. O. L 25, 2& (er) liehet Org. i\lcp. Bo. 5. N. 7, 6. 17, 28. 38, 8. O. IL 22, 36. lihbei. igt* K. liihfaet b- 5, 1. (sie) licbent N. 18, 15. 50, 21. 52, 6. Wm. 2, 14.

hhent. 13L ch^e. N..2&, 3. 55, 15. che. 0. I. 2, 43.

che. 0. III. 26, 62. IV. 7, 82. 10, 8. chee. N. 39, 14. . iCh icu Os. 24

cheta. N. 40, 13. 77, Sa 103, 9. hheta. gl. K. heta. VA. HL 15. cheli, placußsseh Bo. 5. p.prtus. lihbenti. R. Pa. hcbendl gL K. hentl. Ra.

hhendi. gL K., placHus. hhentan, placilum. U. c h a n t a z, pla^abilem (mentcm). Gc 3. che nie, placenles. H. 8. U^UHHAINTLIH Xunlihantlili. Ra.), i/a-

placabilis, Pa. gL K. GILICHEN (alts. gilicon), placere. Mcp. thaz gilihhet berode, placuit. T. 79. gilihheta.gote. T.

nuola gilihhcta minero selu*; T. 69, 9. in imo galibheta mincru seulu, bene

complacuiL Frg. 5. chiliibheda imu, complacuit sibi. Is.4, 6. tiuola gelicheta, bene complacuit. D.

IL 283. uuola glicheta. Rg. 1. in themo mir uuola gilicheta. T. 91. einejD, so gelUheten berg, benrplacU . tmn. K 67, .17^ gelicheten, beneplacitis. N. 140, 5. dieu dir gclicheteu musis, compladtis.

Blcp. des pin ih dir gelichet in dinero uuar-

hei^i (omplacui. N. 25, 3. imo ist uuola. gelichet an dien, die-. N. 146, 11.

I

ih 1

1

(er) 1 1 I

(er) l I 1

(er) 1

1 1 1 1 I I

11.

dir gelichet uuag an i^a^ fiompkic^dfti

in eis. N. 43, 4. ,

iz uuas gilihhet fora thir. T. 67, 7. noh uuirt dazin gelichet se chedenne. N; 140,: &. .

PILlftCHIT (?) , displicet. K. 18. MISSILICHf:N, mlÄfallcn.

Inf. misselichen, displicere./üi.QSt 15.

ih misselichen menniscon.. N. 25, 3.

du misselichest dir. N. 49, i22.

misselicbet mir, motret. Bo.;ä.i .

misselichet dir, piget. Bo* 5.

nb'e dir daz misselicbeh N; 35, 11.

daz misselicbet p^u^r^/^ N. 17, 28.

misselichent imo sine urteile, N. . 74, 6. .

(missilichent, discrepant. Em« 19. zu missilib-, diversus?) .. r .

ddz mir/ misseliche (misdelieche. Wm. IIL). Wm. 1, 10.

daz minen eigen misselicbe (ioais- selihe. Wm. IIL). Wm. 4, 1.

uuanda doh sie beide gote misse- lichen. N. 72, 7.

daz misselicheta mir. N. 54, 10.

dien er misselicheta. N. 92, !•.

die mir misselicheton. N, 118,. 59.

imo iz missclicbeti. N. 93, 4.

ZUOLICHMACHON, affectationibus. N. 105, 39, KIDERUCHENTE (?), despiciens (solum}. Ar. 2. Ist es niderblichente?

UHan [zu sanskr. dd, dare? oder zur Wurzel

JjJL (Uh, liwun, liwan u. libap)], goth.

leihvan, nord. leigia und lia, angels. lihan

(aber auch laenan, von lean, Isen; cf. althd.

Ion), Ut^Citf commodare, Jenerare, mutuare.

\\\i\i j foenerat. R.

lihit sinan solarL O. IV. 9, 10.

leb (er) in Hb unde guat. 0, IL 15, 12.

lehjhaz gadum. 0. IV. 9, 12.

thie euuarton liuuun filu knehto. IV.

16, 13. lih mir uuizzi! 0. IIL 1, 29. alle dagafristi thie er uns ist libanii* 0.

L 10, 18.

[9J

m

lIh.

LIH«

iU

li'enten, fenerantem. D. IL 316. ANTLIiIAJN (en(Ut^cn), commodare, fenerare, mutuare. Inf. inlihen, muiuari. A.

daz hiez er sili intlihen. 104, 37. (du) anlihi s i /enerabis. Ib. Rd inthlihis. Ä. intillihis. Bib. 12. intlibist Zf. 'inliehist. Bib. (er) intliebet, rnuinainr. N. 36| 21. com- modat. R 36, 26. intliebet andermo. N. 111, 5. (sie) inXXih ^nl j foenerantur. T. 32, imp.s. intlih! commoda» T. 40, i. p. praes. i n 1 1 i h e n t i, feneranteitu D. IL 316.

inlibante, oceommodantes. Hb. ANTLlHARI, m. , foenerator.

d. iitlihere y foeneratoru T. 138. FARLIHAN (0€rlei^en), alls. farlihan. f arlih o , foeneror, R. farlibant, praestant. FT. 7. (er) firlihe (firliche, firllache). Os. 47.

Ö. IIL 21, 1. L 2, 28- firlibe iu sines riches. Os. 37. farlaeh^ defeneravit* R. f arlih 9 praesta. H. 8. firlih uns muates! O. IL 24, 28 29. : firlih mir githinges. O. IIL 1, 43. farlihantian, praestolantem. Ra. farlihantero (?), accommodalius. R. firlihon, praestitum. Can. 13. fai^liuuaner, accommodatüs. Ja. * sinfarlihan, accommodentur (solaiiaj, K. 53. der imo icht ferliuauen habe, foenera-

tor. N: 108, 11. ZUAFARLIHANAZ, adcömmodatlän (Irüli. tirie). Rb. *

KALIHNASSI, pi^/ior^. Da. L^LHAN, n. (£^e()en) (cF. angcis. lean, alts. h an und nord. län, mutuum, aber audi nörd. len^ lien, feudum censuale% foenus, usura. F. beneficium. D. I. 341. praedium. L. l^hin, pr Gestatio. F. Ild. beneficium: Tr. questus, usura. Tr. * g. s. ic'hanes. D. IL 311.

lehnes. Prud. 1. '

lechnes. Pmd. %^ fenoris. d.s. lehina, feuere. A. lehine. Bib. 9. lehinan. Bib. 12. a. s. lehan, fenus. Mart Em. 82. yi. u. a. ph leb an, beneficia. Rb. Mip. Bib« 1. 2. praestationes, tribnta. Bib. leb in, beneficia. Bib. 6. i/./^/. lehannm, beneficiis. Rb. IIERTOMLEHAN (oder hertom, lehan),

mutuö. Em. 29. LfeHANHERRO. LfeHANMAN.

LEHINLICniiN, mutuum. Bib. 7. ANALEH AN, ti., 91 n ( e ^ e ii| mutuum. Ib. Can. Rd. g. s. analehnes, usurae. Eb. d. s. analehane9/o^or^.Mp.M4*Bib.i.2.7. analehan. Ja. analehena. Bib. 6. analehene. VYn. 863. anlehin. Bib. 5. a. ^ anlen, mutuum (habeta er föne

dien). K. 108, 11. dLp/. analehanum, commodis. Rb. ANTLtHAN. inlehan. Zf. A. Bib. 9. 12. inlicheit A.,

mutuum. d.s. antlehane, yb^nor^. RF.

anthlehan, mutuo. Bib. 1. ENTLEHANLIH, mutuum. M^. Sb. -' intlehanlihaz. Bib. 1.2.Sb. intlehan- lihhaz. Mt2. inlehinlihea. Bib. 7., mutuum. intlehcnliha, mutuo. M. 31« INTLEHANLIHO, mutuo. Sb. Le. LIBANON, (eN^n (cf. nord. lena, eoqferre). lehenet, mutuatur. Ild. "

ANÄLfellANÖN. analehanot, yi?it^r6r/f/r. Rb. ' analehanoes, accommodes. Rh. ANTLilHANÖN, Al^TLlilHANJANi enf* le^n^n. antleheon (antlenon. Gx.), mutuari.

D. IL 282. antlehinnen, mutuari. Rg. intlehanont. Sb. inthlebanonL Le.. 1.3. intlehenont M. 31. ybenero/i/or.

1?7 - UGI— LÖtt

.. »ntUbinota. Bib. inilehnota. Bib.2.

i D tl ^hj^^o t a ^ fqeneravii.. . läp. mutua- Vit. \;P.

. niTLEHAKOTLD. intblehanotl Le.3., mmtuo. . : . INTLEHENART, m. M«. Bib. 6. intleb- ' . a»ru Sb«>Ps. -2. Bib. 1. intlehner.

E&LEHNUNGA, foenore. D. II. 346.

UGli, deutsches Volk. TG. TA.

LOHA— LOG.

12$

»:

Mk:(.«;LU? oi„ .. LUCH?), „.,

nörd. lockr, allsl und angcis. loc, Socfc/ ein- cinnus. Vfri. 460. caplAus. T. 145. crinis. Sg. 242. loch, captUßs.yVn. 460. Sal. 1. 2. lock. SaL 4.

d* loccbo, dncinno. Bib. 7. ,

locbe. M<. Bb. Bib. 1. 2. n«/?/. locha, crincs* Rd. capifll. Em. 27. 31* loccba, ariiiae\[ R. Wm. IX. 5, 2. locka, cincinnL Ja. locca. Wm. I. III. IV. IX. 5. 2. loco. Wm. II.

lochi, cnpillU Tr. cirrhi. Tr. g»pl» lokko Wm. 4, 3. d.pl locon, capilUs. t. 138. O. IV. 2, 18.

lochun, crinibus. VG. IV. 482. cirrhis. Sg. 299. a.pl. locha. comas fpampineäsj. vers. Ovidii ante. VG. II. ; cincinnos'. Rf. ' * loccha, comtu. Mop. cirrhos. D. II. 340« crines. Prud. 5.

FALALOI^ puererum flavicomantum. Prud. 1. WIRBILOCH, cincinnus. Wn. 460. LOCHÖNTA, comantes (sctas). WG. IIJ. 312. (LOCHESÜEPIN 8. LAUH.)

-LOGI-, fohlogi 8. foh.

LOH s. LÜH 1.

LOH, m., lucus, So^ (%ufc^, OBafb). Ist es das lat /ociw.' cf. aber auch L IJCH9 LUK.

und loh, loch. Oder ist es hloh, gleich d^m angels. hUw, .^ägd? cf. die damit zysammen- gesetzten angels. Ortsnamen, z.B. hundeshlaw, mit den unten folgenden althd.; ist angels. hlAw aber das golb. blaiv, so widerspricht wohl das diesem gleich allhd. h'leo dem'Zusammenbaifge zwischen I.oh. und hlaw. R. s. \^ch,htcus. Hd. Tr. gl. bl. Bib. 1. 2. Ils. a. s. (loh. FsL 16.) <2ij9/. lohen, lucis. Mop.

lohun, lucU (sacratis). Prud. 1. DORNLÖH. n. dornloh, dianus. R. dornlaoh, rubiis. R. g. dornlohcs, tribuli. Rh. n.pl.? dornlohe, rubi. Rb. Ortsnamen : LOHA. LOHHUSUN. LOHKIRCHEN. AHALOH. IRMINLOH. PT)ULÖH. POULÖH. PERALOH. NORDOLOH. HADÜLÖHA. HESI- LINLOH. IIESINLOH. WÜLFLOHA. STRAZ- LOH. SERILOH. SUFRINLOH und die Wald- namen: OTTARLOH. WARTLO. LANCLO. LEGURLO. BURLO. PERINLOR WOLFIN- LOH. Cf. efc^lo^e, ^ofytnlo^t. aQater* (00 etc.

Mannsnamen : AD ALOIL OTALOH. LANTO- LOH. MAGANLOH. NORDOLOH. WOLFO- LOH. CH ADALOH. CR ALOIL KERVLOH. THEOTOLOH. THIOLOH; auch .wohl RE- GINLO. MAGANLO. RÜADALO. KERLO. KERALOO.

LOHA 8. LÜH. 4. LCHjan, lohon, s. HLOjan.

LOHjan s. LUH. 4. LOKön s. LUH. 2.

LOGön, LUOGfeN (sansk. I6k, loc, angels. lo- . cian, engl, to look), (usctlf fc^auctt/ videre,

adspicere, prominere. •— Cf. JJxIlVT«

opaz> daz criat leget ar paume, grasa. R. luagent zemq {irgea. 0. V. 25, 67.

[9*]

129

XUG.

130

l^oa^kent, prödeunt. Rb. Itfdgan^, exstant. Sal. 1. 4. tbafx'er tbes scaden uniht ni luage. O.II. 12, 94. '= (e^ lüageta aour that in. 0. V. 7, 112. liia>geta in tbaz grab. O. V. ^ ^. (sie) luagetun tbar after. O; V. 18, 1* luak^nii, \vL9i\iQih\,tj prominentes. Rb.

ARLUOGEN, txinitnftxhWdtniadspicere: ther scoai sina'ir'luage. O. IL 12, 32. aie erlaogeen samo so duth nnot} ad*

spiciant Bo. 5. (sie) irluagalun'j irluegetan. O. V. 6, 8.

17, 14. (er) irluegeli. 0. V. 6, 24.

erluoget habeta, adspexerat.- Mcp. UZLÜOGEN.

' uzloket, emhißt. R. ' ''*

Qzluageton, eminebant. Ib. Rd.

FRAÄILUOGEN.

framluogent, piHxniincnL Ic.. LUOG, 12., specus. looc, aibile. Sg. 913. nu duent iz (gotes hus) man ginuagc

zi 9cahQro luage. 0. II. 11, 23. luöge, cubilL N. II. 10 (a), 8. n.pU leuuon luoger Rubber. Wm. IIl.)-

\Vm. 4, 8. d.pl. luakirum, spccubus.'^. delubris. "Rh. fona luccAirum, de cubilibus* (}cono)* Rb. (cf. loh). LUOGA, /., cubile.

der leuuo in sinero luogo. N. 10 (a), 8* LUOGALIN, ndf.

mit luogalinemo ougin, lumine lubrico (spectare sacram formamj. Prud. 1.

JjlJvf« Die in der Form entsprechende sansk. Wurzel luh (die aber aus lubh entstanden Btjn kann) bedeutet desiderare; vielleicht liegt die- ser Bedeutung eine andere sinnliche zum Grunde^ worauf auch eine zwiefache Bedeutung des gotb. lingan, meniiri und nubere Q^üxatf^txC) und die zwiefacbe Bedeutung-des lat nähere (D^r^älJen iiind ^eira(^en) hinzudeuten scheint«

LIUGAN (laug, logon^ logan), goth. liu-

4 I

Inf. (Ih)

. r

gan (meniiri n. mAereJy nord. lioga, angels* leogan, alts. liugan, li^tn ftHentiri.

' Bedeutung «ind Gebrauch.' liugan, mentiri.K.i. ni Ilttgu ih davide* .ItL 9^ 1. liukit, ;/a//i7..PA^. der in ai. nemo herzen uuar sprichet} also der luot, der 8in«a tanches na liuget. N. 14, 2. sie liug£atidin. N. 65*, 3. heretici liugcnt, die miv apdcrea uuieo ge- haezzeiu N, 101^23. dergotei fiaut long imo, N. 80, 17. mit iro zuneoii lagen sie imo^ meniiii eunt Jßi. N.TT^Sd. thanne sie zellent thuruhmihal ubil ' anaii iuih, thaz ni hilab iuib, thac liagent se al thüruh mih. O. IL,16, 36. jtugun sie giuaisso, druhtin er ni (fuad so. 0. IV. 19, 33. thaz ib in ihe- sen redinon hi lugi in theaangelion. O. V. 25, 33. .

Form und Flexion.

iugan, mentiri. E. 1.

iogannes. Ct 94. Co. 3. ' ' -'"

iugu. Is. 9, 1.

iugo. Uy. Sb. Ps. 2. Bo. 5. ',

iuge. Bib. 5.

iugi. Bib. 7.

üge. Ar. 2.

iukit Pa. gl. K. bliugit Ra.

luget N. 14, 2. Nh. Org. Bö. 5.

iugit. Syl.

iugent N. 65, 3. 101, 23.

iagent, liegcnt 0. IL 16, 36«

xt^esif fingäs. D. IL 332*

iuge. Org.

ugi, mentltm ^^. Mk.

oug. N. 80, 17. 0. L 17, 51.

ugun. 0. IV. 19, 33.

ugen. N. 57, 4. 77, 36. 80, 16.

ugin. N. 80, 17.

ugi. 0. V. 25, 33. p.praes. leogando. Is. 8.

iegendo. Org.

iukanter. K. 45.

iegentiu, mentiens. Bo. 5.

i^gente, mentientes. T. 22, 16« ir./i/. Hegente. N. 65, 5.

(er)

(sie)

(da) (er) (du) (er) (sie)

(ib)

131

LU6.

Lua

132

p. praet. ist k el-ö^ e^ii , falMmy brg. sint gclog^'A; 0rg.* ^^^' »

h a bie t k e t o-gD 1^ C'iArj; , ^i^itä est. N. 26 12.-''' '"^ .0«' •;«««■ -r-i

. ARLHJGAN, -tkUttril £tm '93. * ' irliügil,^ri«//*/ j^/Fiib^

2. Ä.-&^'-' •^- •'■' «'^ü" i'^

^ ^ft irfJfug'cüta«k-KÄ:'1TJ ''\ >•' ) a r 16^ Wd'» tkmfthx'ehoäf. Et. ' sie if lügen daz sie «iibddn^-. N. 63,9. aie^fierf^tfiitfc^e uulge, dir>tf*jih\irlu.

f;eD'si'e in; N«. 77,-9.-:' '»•'• ' («e) irl^getf i6ir'<liii triiib».' n1 17, 46. in erlog eil enfb üirehiin'd^eJ Öo. ' ' ^^ AiNALIUGAN, aniÄ8e».-- '■^•V. ^'"»^'^^^*« .' (feie) äilaliigtin miL'N. 401'^/' ^ü^ lu- giin isfe lh4hanai'Ni 34,' 7i' --. BIUÜGAN, befugen. - >

(dak er den''8inen'tiufer<ih -beliuget. D. llt. 65.) . i>i : iJ :

- FARLIUGA-N:' -J' '■- -' ••

firloganer (DiE'rlogcntr), /^f^ifj. M. 30. . Gb. 1. 3. 4.

'LIÜGARl,'m. (nörd. liagari, ang^k. Ico- gere), Hsntrißcitfr. IXb. LOÜÖNA, /., tttgf; tengnnbj. ^ - ' er ^uanli uii'8-stilih hträ lieim, tbes ilidt longöa'nihfein, '

thas duent buäh'teati, nuiiiatct mit

'gilQati.'Ok iL*3/*l.- •»• ' ^ilii» uuir uQizon sagen ntiir'iu -ein, thes

Bist lougnaüiheifi, ' ' ^ anlib so'ünti^ ütiarnn, tfraa nuir nan blintayi'b'arnk 0. IH. ^0,- 89i ' a. iab er tho aus iz uua^ af giang in atrit nmbi tha«, ^

in l'öttgnahoh in ba^a üulicbera fra^ga. O. L 27, 18. * lX)ÜGEI<f/ m/, yiegaiio. K- 86, ft^Örgp. Bo. 5.

Ol' /^ .1.4 ' '*i ■|■•■■■

^%V|g ■.« .*.' Jii.i:4

1 d 0 g in , negtiiio. SjL meniacUim. M. 91, 5. -' örg. ^. ^. des longenis, Syl. •'' '--

des lougene*s. Öö^» 5. d.s. \o\k^^fk4\'ncgaihhe.'Sji.Qr%\ a.s. lougen. Ni 3/a^50rg.'c »^-s

-i;

I

I.-

■»- t i /]

V

j

UM

lougia. N.43, 32. - F n. /?/. lougena. Org» j. w : ^ . ALLIS LOUCEN^ iii;v uinveriale abdicatU Wim. Syl. •' .• '••

</. föne atiiis- iia«genej' r:r universali abdicatiOMi'Syli TEILIS LQUGEN; »». I i/i fdäeit^ilia Idug^ne, etsc patticulari abdicaiiVOn $jK ' a. einen. ieilia lotk^en^ parfictdare ab-

. f ^ .. dicfiiiuiim. SyL : . LQUGEfiilG te^9Ky negativa, Org. LAUG AN JAN, LAW.GAJStN, LAÜGANÖN .0 (»aHsk'Ugnei(ii>r.$nQtels.>lygn)an), (cug* ncn/ Dcrleugncnf negqrß. , Bedeutung und Gebraüefa. ; laacncLU, dt^slari. ^rg. 31. laugncn, rrtffuiii^^». IVa« tPi lougaDin, necinficia- 6or. Marti 0 n g ane t e, rr/T?!////. Gh. 1. 1 a u-

.gcn^eale, i^^^afif^jp« UL 25. lougnan, c//^/m.. Mart. ' tbo irfirta uns mer oub thaz'güat, thaz crlpugnengi- 'stuant, 0. IL 6, 40. lougnis thrin ^tüntoii mit thines selbes uuor- l'Oil. Ö. W. 1^,37. die resurrectionem (citiUs X'oxx geh etil. K 88, 38. Mit deih ^^.':'tö'n!gni|s min. 0. IV. 13, 39* Ibugei\en is. Bo. 5*. des einer löugbbet Org; iougcnet dero täte. Bö, 6:

Fo^M dAd Fliexion: Inf. laugnen.'Ra.

' lao^nan,c/OQ/?/m. Mart lougcrieri.' Ofg. Bö. -5.' ibirfenfeü. O: IL 6, 40." IV. 18, 27. Ikucnerii^F^^.^ jl;

t-eloügenenne. Org. (ib^^ottganfti. Mart"

luginoJ Psj ' ' (du) longiiisi: O; IV; 'M,' 35. 37.

rlougentest.^Bo. 6; < .(er):toi4rtft'Oi'nL 22,'53. IV. 18, 10. ' ' Iougcnet Org. ßo. 5. (sie^loageneHnti Mi -88, Sa 126, 5. Org. (er)'labganeta. Gh. 1* 3.

loug«Ua;iTM88, 8. 0. V. 15, 24. -4aü<:nita:'Figi; 31* *

.!

r »

. J ' m

1 f

A •;«

I •!

133

LUG.

JJüQ.

lougenda. N.'68^;^. . (er) lougnetu M<k..

. louchneih D. Ep. coli. 1, 4.'. p.praes. lougendL 118, 43^ lougenendk). Org. der lougenento. Org. lougcneBte (a. pLjAih i^* i GALAUGANJANJ nc-la mih din gelou- genen. N. tlS, ^JS.- ^ '■ » kelougnen^es. Bö. 6i-^ übe man des ne mag keloagenen,

si his non contradieiinr. Syl. i xi giloacnanfi«. D. -

(du) gjlou^nis tkcro.nuotitu O. IV.

uuitdet gelougenet Drg. gelouginit diierde- (anfeMiurJ. SyK kelüngenei Uttuvle*(3.-fv). Oi^.

ARLAÜGNJAN, ARLAÜGNfeN. a r 1 0 n g n a B li t ^ MienegärA. Ein. 19.

FARLAUGiNJAN (öerUüflnen), farlaug-

n&n, farlangiüdni alts. tarlognian.

Bedeutung und Gebrauch: farlaugnen, abnuercTX. ni moht ih thaz. firlougnen, nub ih thes scolii gounite;n» thQz iti{ al dati, ibes karitas mihliatu 0. V.25, 13. uuio mag thaz sin firlougnit, thaz himil theru uuorolti ouglt. 0. IL. 3, 20i^f trjLujui» ferloginita, fideni negavii, A. ,,.,-.

Mit gen.: th^c;i^ thin fi)rlougneti. O. IV. 13, 48. gotes fexj<)ugenen. N. 78, 1. feTloygen^iij.ipinero ferte, inficiari\ ciif jp/7i* . Bo., 5.. furloognu sin, negahp. T. 44^.22^ miin for« laucnis, me t^egabiSf JPrg« ,31. Form und Fl^ion:. Inf. farlaAgneo^iR Ba. J^,

ferlougCLneqi JS. 78, 1. Bo. 5. firlotignen. Q^ y> .%b^ii^ ze ferlougei)iiew.I>^ 108, 24.

(ih) fuTlOQgQV..T. 44,tS9^i:>; fo^lQUgnu., % \^U iSl I \ . (du) (prlaucpiSMFffg. 31, (er) furlpu«nifc:Tt:44,.ß2.

fajtiqii.ginit Jb.; ;

farlauginit^ $.d. (sie),;ferl;augene.T^l. N- 30, 20. S|2, ih f^rlop&e^e. N-tlSi, iiX. er ferlongene. Nl 90, 6. .- -

firlpugn er, Q. UL 13, 28..;

firlongenda. N. 103/ 2^, :

(sie) ferlptigjefndo.i>.N,Ä5,i<.;6?,Ä:

ih firlqiigfl^eti.,aiV. 13,4iJi

. ferlpqgendi. N, 118> Slo.;

. 1 .P^P^^f^* \h h^Q. ferlo^geaoV. Co« firlougnit sin; Q.jIL ;3,^:20.

EERLOjüGEJNÄJiNGA, C^alJ: 6»tQa. LÜGGj[,(i)its.,juggi,, aogek. log.«, .1

mendaXf falsus^fipt^,

; Uedeuhing uod Gel^rai^b :, 1 u c k i , ' n

gl. K, 1 uski i.S;t„ pqfß €sU JU iftcl

falsism (testimonimnj. Ji. it. Ii|C<

, . i^ /c^jo;. H^jlä.. Ijucpar, psauffo. ]Ein, 3

ker urchundo. N. b8, 23. lukki^r

Bo. 5. lukkiu reda. Örg. lukki.n

losi, insoiiiu falsa. IS* 39, 5. il

falsa (accusalioj. Pa. , lukkez

falsa spi{ci€Sn Bo. 5. lukke.s null

des f fa/si fceleris. Bp. 5. lukkero

heite.Bp.'S. lu,fckan fridu, ^|<

« cetn.,l^.i. lugge;uuizagon. T,14^

Christa. T. ^45.. liaggiv gjuuiz

T. 8^. Lukkero sa.ldon. Bp. 5. 1

leidungon. Bo. 5^.1ukk^Q antfi

. gpn. M* 10 (b.), 3f . ?e lukken j ne tröste. ,di|^. ;iN* SOy 16, lugg* N«: 4) 3.' I.uCipa fiiruni^ze, ya/Zü^ siias., Mcp. defp lukkon jpnotpi dofy fßllaciupt ^jffe^ii^Fmm. Bo. I gezungeler ijft, dfir. ii5t dicch ker. ]^. .139, ;11; luggi glaui^nc 106. lu1ckft9st,yV///a<:r (gupllichi

iHkke. sin..Bo. &. da,i^ r-^zi^Jt

mannes heili, fal/ax. N. 32» 1

muAV una^Jukke,^'. 65, 17. uii<

sinnelosi anderes sin &ne lak

39, 5. .1 . ;

Form, . und; Fjexion : , , ! ,

lnf«iv:r..lQ4.\106.Jl3L^ : : .^ ., '

lucki. gl. JLJ}^Kk 4v . .

* *

35

LUG.

LUG.

136

lucci. H. 15J

e- ßo. 5. N. 32, 17. 39, 5, 63, 17. Starke Dek!.:

n. Sm m*

ff-*-/-

0. ^. TU.

n.pln. dpi.

a.phm.

a.pLn.

ih i^m.

uccär. Em. 30.

ukker. Org. N. 88, 2a 139, 11. Bo. 5.

uGcer. H. 15.

akkia. Bo. 5. Or§. N* 39, 5.

uckio. Pa. gl. K.

ukkez. Bo. 5.

nkkes* Bo. 5. ' ' '

nkkero. Bo. 5.

ukemiL Rd.

ukcma. Ib.

ukkemo. Org. Bo« 5.

ukkan. K. 4.

nkken. Bo. 5.

uckjez. Scb. 75.

ukfce: N. 61,-5. 10. Ito, 11. Org.

uggc. T. 189, 2. 3. T. 145.

uggiu. T. 84. '

ukkiu. Bo. 5. ' \

ukkcro. N. 30, 12. Bo. 5. '

uggen. T. 23, 4. 41, I. O. IL .23, 8.

okken leidungon. Bo. 5. R 10(b.),

3. 80, 16. ocke. K. 7. '

ukke. N. II. 4, 3. agge. N* 4, 3. ukke. N. 39, 5. Bo. ukkiu. N. 37, 14. Bo. 5.

Schwache DckL:

ttggeo. Sg. 913. lu<:co» ^Org. n.i.f. lucca. Mop«

ukka. Bo. 5. tf. #.in..deino lukken. Bo.

f.:^4 Iiikkon.. ßo. 5. ^ ..-

Compar. lukkero, magis falsus. Org.i.. UNLUkKIU, infucatos unpitrogaplihu,

t^üpisuiblil). Em. 6. Can. 9. 10. ll. 1^. HALB. LÜKKE (j^Cilh^ fäli;c^^* Org.* , ,' ; a. ^.jf. halb lujLka. Org. ^ */

LUKKI, /., /fl//acia. Org. ': '[

Lüg (m.?J,i\Xii mendacium. N. 139, a^ d s. luge, mendacio: N. 58, 12. ' Ap/.lugen. Co: N. IL ' ^YA^*4CLUG (aL wancluga, wsfnclugt).—

si quis Uberam feminam suäsetit quasi ad conjugeni et in via eam dimiserit quod baiuuarii wandug vocanU L bn/\ 7, 17. ( Oder ist das Wort nur eine Ableitung von wanc"? Andere codd. haben uuacbsit- dqc, uuachstadat) LUGI (nord. lygi),/"., £u9<i mendum. D. IL

^332- faUum. Org. Syl. figmentum. Ec. fic-

tum. Gc 10.

g. s. giuuoncrolugi, aspersaefaUiiatis. A.

d s, lugi, fucOi Sbe. Ec 1. 2.

a. s. lugu Mcp. Bo:5. Org. N. 5,7. 104, 18. 108, 1.

7i.'pl. lugi. Bo. 5.

a.pLlugiy fabräas. Gr. 1.

LUGIN (^//i.? I?.?;, Hstf mendacium. Sg.913. a. lugin. N. 24, 5. 91", 5. g^pl. lugino. Is. 8.

d.pl. loglncn (cf. LUGLNA). N. 27, 4. 5, 7. Bo. 5.

; LUGl^A» /• (alta. Ipgina), i&Q^f mendacium. i:. g. s. I»gino, Tn^M^aciV. Bo. 5.

a. s. lugina, T. 131. 0. V. 25, 43. , rf./?/. iMginon; O. IL 4, lli IIL 18, 46, IV.

. ' 19, 25.

. LÜG HIN, mendax. la 8.

17.. iugin an, yVz/tfarMim. Bib. 7.

LUGIREHT. •LÜGIMEISTAR. LUGIBRIAP. •LUGITRAGARL LUGISCRlßARL LüGISfcRIBO.

Das zu seinem SubslahtiT nicht passende

luggu in I'u^gu urcündi, falsum testima-

•^ nium. T. 189i L ««d in luggu Urkunden,

falsos testes. O. V. 19, 24. scheint auch auf

•*' : tih ^ compositum hinzuweisen. •• »

^ LÜGIHEIT,/.

-• » 'd'tfz sie fro lugeheit petriege. N. 27, 4. LUGILllL

lugelichir, /aZsfi^. Nd. IL ' \ ..(ir lere.iat.iugelich.. U .IIL. ^.) LÜGILIHO. (Gh. 1. 3. ^ lugilicho (er spunota, 8<os es uuas« ihaz:g{^erib tbai er las^ er kerta

f

. •■ ii ■■

i37

JJÜCK

LUCE

. iz 10 giliclio \zl,kTi8te luglUcho).

O. IL 4, 62. I

logelicho,/öaa«*tfn N* 83*-7»'

LUGIHAF T, fuilacia. Ra. > : ; »

LUGINARI, m., iüflno..

.lugenare ne üuirdo iYky, nonjnenilar.

N. 88, 36. :.';;.:

a. luginari, jTaZsizri^iin. vEp. , c^D. 1. 4.

D. IL 282. y- .■ ,) , .••.•.■»

lugenari. Ma. •> . *.

luginare. £p« oaiK\5.. - /

lugenare.'£p. can.'2.' . . .^

luginare, paracaraxinium. Zf.

n.pl. laginara. O. IV. 7, 10. .V..^f 16. 1 u g e n:a i;*; hypoCrilae^ Bg. . 4. . .

.lueinare. Ho.

d.pL lukinaro.u, hypocrUis. ,Gc. 4...

URL lU Gl, Tl., bellum y f^brc iqhbi^^desSb.mna-

vokals ,iu wegen auf. Alan, vergljeiche. aber

auch urlag, m., fatum, daä icb'4n JLixxvX abgebandeU habe ; '• beide Wöiierx^iad Tielleieli t^ ein und dasselbe Wort, in d'cYieil' stdi' ein unorganischer 'Wechsel de^ Stdfnnrr^okals ein- gescblicbetr hat und' gdhoren* biefat iMa-'den Wurzeln, unlcr denen ich sie aufgeführt habe. Man vergleiche .aueh .das . hollöiid.i öortog, scbwed. oeriig, .miücihdt'urlittge:, tirleug, urlaug, urlug, urlog, orlog, urlfgi c^r- tarnen, bellum und urlogeji, certare. FoL gende Formen kommen im AlihdfiiFpr; , .^ n. urliugi, iempestas(bcllumJ.\fuyiL%%i*

urloge, bellum, gl. bL, ;/ ; '; «

urlogc, carmula (tyranni^.^SA^^ ]^

Ö'rloge, ^«i/f^F»: Tr. ^^. in utliuge-Sf^U^te.. FstJi ,. ^ ....\ d. urliuge, iyrqnr44^* Gap, 4- rfiVoiu^.VA. VIL 228. '- . ' -> . y^ .,.,-•*

In Aid. 4. .erscheint ;di^ Fiprm ^t%\uj^2i (a. pLJj aber in der Bedeutung^ y^ ?J?ll>9ji/fl- ium; ^ieUeicbiiat.iir^luga nurSchf^bfehler, st urlaga. j -

._ _,- ' .V '•.,'.■ . 'I f 1 i " 1 *

Jj VJ v>«xJU •!.. Wurzel iiion jUachaji, i vellere und lüchan, claudcr^), yr^Jchoi letztere. Bedeu- tung aus (der er«leTe^-. l^orv^rgeg^ilgea: ist (cf. %i\ö^2Lni\ki Mevulia /^yKpp/?a^^^>|<ziiohhan

uuerdint, revelluntur Cpedef)* sie

- ff '••.<'l,i».

chany eyellaiitr- [ab arte sua, piJo u u r t u n, plicabantur (ostiola) /liooban bron), vollere; vielleicht is^ auch lun, tti Betradt zu ziehen]. J^ntweder aus lü, scinaere i- vellere , mit angerügter raus oder aus akr. lup (welches auch anderes als die mit p vermehrte Wur ist), dessen p in k (goth. lükan) über gen ist. X Obgleich, die Bedeutungen z\v liuchan und luchaa oft in einander und beide verba dieselben Ablaute laul faun^. lohhan zeigen, so sondere ich da auch das angels. lükan, clauder lyccan, vellire unterscheidet (das Gull set nur lükan, clßudere und das Nord, liuka, claudere^ -aperire auf) und.liu vellere^ «us aans^r. lup, lüchan» c/a aus sanskr. früh, impedire, includere ei den seyn kann, auch liuchan, veiter praes.uuAinf. imuier iu, lüchan, cloi im praes. und inf, immer u h£|t, liu von lüchan ab und stelle unter erstßrci die Formen upd Flexionen zusammen, d Ucbersetzung des lat vellere dienen. -

auch LiUH und HJCH« 2., dl

diesem JLilJ V^JUL»' l. vielleicht Eine Sprungs aind, und sich aus dem Begri Lösens- theils unmiEtelbar tlieils -durch f< BegrifEsentwickelungen ableiten lassen, können sich in ihnen mehrere sanskr. zeln gemischt haben ;.cf.'sanskr« lu und scindere, vellere, luh (aus lul>h)v. </ rare, luj, lucere, laedere, i6kj löc, i; lucere, ruh' (aus rndh), impedlre^ con gere, includere, i nCy' lucere ^^piacere-^ dere,T\^]ifrangere: ' I . .'

.i. .

das folgende tÜI0AN).' Gehört fliehe /er^,.j^imbronV. l'ipcKah. Ic.?

ARLiüHflAN, wr/i^^. R. si er\ oh Q,h 2Ln ^ '^evellatur (ab jarUi

u;

. \

199

rr^

HO

*. .

uzarli-yches« evellas. Bib. !• % UZWUHIIANl., ^ . ^

zkuüiffiÄN; ^

'^ ' ' xiiocbabiu/dn^/^^ (eompago). Pnicl. 1. tf . ZALUCHAÄ. xilohhan uuerdint^ revtliimtur (jpedesj.

Pnii i;

LÜHßAN (laob, lohftnn, löbfaan) (goth. n. angels. lüikan, norä, luka, liukai loka, fcfllicpen, claudereyj-tt.LWHHA^. Tdiii'OQgen er (gt>t) lu'chet. Mos.] lAtoüHHAN. arluchit Pa^ irltihhtt: gl. K., expedit [wollt esrpeiit^ xlic Gl(>S9e hat flfigitat, quaerity posftilaf,'t'xpediij earpbsdt und eitle andere (unter E) efflagitaty expe- ' fit, eotposcit, in welcher expetit mit ar- '! ' p^itit übersetzt ist Hat der Uebersetzer * eotptdlt fibersc^tzcfn wollen, so «gehört a r- -oliicbit wohl hieher; soll aber •expeiii übersetzt' seyo, so ist arluchit wohl un- ter luchjan, favere, ftwere, mulcere, flagitare zu bringen]« . ANTIiUHUAN (alts. antiokan). Pa., inluh-

kan. gl. K. intCuhhan. K. 6., aperire. .'* ^aniluhbjt, ir/itfrio^ Fi^. öL Is. 3, 3. .intlochis (^h\m\\)ypandis. H. 2. antlubit*. Pa. antlubcbit^ inlubhitgl. K. inlukitRa. intluchit. Pmd. 1. int- luchet. D. lil. 89;, aperit. intluhhit, pandit^ Da. daz unsariu auguü inluhhen, aperian-

#w.'Frg. 17. intlaub, expUcavit*' Yaxi* \1.' [intlouch (sac). D. III. 104.] intlouh (himilrichi). Ho. intluchuo, explianmiis. Da. antluuh, apcrL Frgi 27. inluhcnti. Pa. Ra. inlukhendi. gl. K«,

,dehiscens. intluchhsintc, aperierUes. Pa. . antluhhan. Pa» i nlpbb an. gl.K., o/^/iiii}. intlochaniu, depulsa (compagoj,. Pmd. 2. intlohhancem, apertis- {ocuHäJ* K^. UNINTLOHA^E, inpenetratae. Gc 8. IL

? INLUHHEN, (^erire (^xspectarej. gl. K. UiNTARLOHAN, intersepta, interdusa. Ra.

*cf. d.pL von lob. ' PILL1IIIA1>( (alt& bilukan; franz. blo>

quer). Pa. pilubcban. gL K. excludere

(de memoria).

piluhen, deslruere. Gh. 3.

piluhit. Pa. piluhchit gl.K«, conchtdit.

piluhhit. gl K. pihluhit Ra., recludit.

uzzana ni pilouh, excliisit. Is. 2.

piluchanti, conchtdens. H. 14.

piluchanter, inclusor. Rb.

p 1 1 0 b b a n, clausus, gl. K., praeclusum. gl. K.

pilohan, praecluswn, Ra. " ^

pilochaner, clausus* H. 19.

pilocbaneru (turi), clausa* H. L

J.p/. pilobhaneem. K. 1. . pilohban (nuerdent), replicantur.

Gc. a

bilohhan tiuerdent. Is. 3, 3* piloccbin uuerdent Bib. 7. pilohban (ploban. Mf.).uurtiin,p//ca-

bantur (ostiolaj* Bib. 1. 2. Sb. INNE BILOHAN (pilocban. Rd.) uue-

San, includi. Ib. UZPILOHIIAN uuerda, excludaiur.

Prud. 1. PILOIIHAKI, conclusa. gl. K. . DÜRAHLOHnEN,per/i/ji/w(iBfufeO. m;l 10. Z ALLCHAN, dehiscere. Prud. 1.; cf. ZA-

LIÜIIHAN. [ZUOLUCHIN den munt (rc^Ueßoi^ {uma* .c^>cn). Mos.] LOH, n. (notd. lok, finis, operculum,f9ir\gels. loc, clausura, sera, lob, loais, baratrum; ' cf. loh), It^&ji foramen. \h. N. 103, 18. Rd. Sg. 913. 242. Gb. L 3. Prud. 1. Mcp. Hd. specus. Pa. gl. K. baratrum. S^ 299. A. fo- ven. T. 51, 2. periusura. Bib. 1. 2. 3. per- cussura. Mcr. Bib. 7. os (infernij föramims,* putei, angoris etc.) Mii. Bib. 1. 2. 7. Gd. VA. IL 482. N. 68, 16. M.«. agger. Bib. 5. valvae. Ra. gl. K. boupitlob, capiiium (s. dies compositum).

Form und Flexion, n. s. loh. Ib. Rd. Sg. 242. 299. 913. Gh. 1.3. Gd. Mfj. Bib. 1. 2. 5. 7.

[10]

141

LUCä

LUGR

loch. Tr. Hd. Hs. Dib. 1. 2. d. s. lobe. M<r.

lob he. Mjti. Bib. 7.

loche. Bib. 1. 2. 3. 7. A. N. 57, 5. VA. IL 482. a. «. loh. Pa. hloh. gl. K. lock Bib. 5. N. 68, 16. <iL/>/. tohhuB. Pnid. 1. loche«. N. 103, 18. itntar lohunkPa. ontar lobhnm. gL K., iatersepta (Pix inter $qtta geneni- nen; cF. untarlofaan ia liUian). m.pl. loh. T. 51, 2. Ra. gl. K.

(»»eher. D. III. 44.) ARSLOH. Sg. 184. arsloch. Em. ZU omu, <RIEMLÖCHER. coUtmbaria. Id.) MUNTLOCHEN, caminis Cf^esumiJ. Be. 5w NASLOCHER, ^niih^tx, nares. Wn. 460. HELLILOH» baratrum. Pnid. 1. 2. Eb. HOLBERLOCa F. 1. holb' loch. F. 1. ba-

ratrum. (ist es bot t. loch?X HEGGELOCHERON, covemis. Wm. 111.2,13. HACBnXOa Ib. Rd heupilloh. Bib. 1.2. houbitloh. Sg. 292. boobitUch. Bib. 5. 6. boabetlocb. L. Wa 232. 46a h». betloch. Hd. Tr. F., capitium. if. h^^apitlo^he. M;». Sb. henpitloehe. Bib. 7. bob et locke. Bib. 13., capi^ tio ftmutttej. (TUMSTLOCH, porus. Eng. 2.) 8PUNTLOCH(6|>tintlocl)> apiracuhtm. Rs. SWEIZLÖCHER, «(^toeifUc^c?, pori. Tr. STEINLOI^ »pämea. Ib. Rd .•tei»lo«ber«D, foraminiU$s petrae. Wm. 2, 13. 14. LUCBIR, n.pf,n.r ist wobt umgetavtet aus lacbir, Plaral von loh; es kommt nur erst in N. Mcp. a.Gc. 12. tot (tacckirnm m Rh. halte kh für loakirum). ' il.pL laeheren, mntris. Mcpt m.pl. laeber. N. 62, 11. 103, 2^

tuhhir, eellas. Gc. 12. ERDLUCHEREN, d. pL Mep. LOCHILIN.Ra. lohhilLPa. lBbhinD.gLK.

hiatas. 7L0HHAHTI, haiax, scabra. IX ü. 316^

lahhabti, scabra (kutmgoj. IX IL

cT. johanti ia JUSjan: . , .

IRLOflONT, «jueaffon«, Bib. |. (D«^ ä codd, haben in dieser Glosse: irbolo

BILOH (cf. bloc; 9(0(^1 95(oct), n.,claum d. s. zi piloLhe des pehbes ("ad stra). Rb. bilohhe, conclusiüne. IRh. 11.11. a.pL pilok. pH. Ra. gl. K. K*^&

pilohbir. K..4., dausira. d.ph pilochvm. Rb.^ UMPILOH (anpilob. Pa.), ctausura.] PILOCCniDA^ a.pl., clausira. Pruf, i PILOaiNISSI, cltiusura. U. PILOaiANISSA, eonclave. Rd. INTLOCHANASSI, reseraiione. Em. PILUHLIH? Stupor tarn corporis, p Hb. honü. quam animu so sama sei IL (Ist es piluh libbaminl. oder p lih homiman? oder piliiblib bomii

LUCHA, SttcCei Si(te, äperiiira (iibrd. 1 S:^rti loka, 8tic^ 6c^lop> II. s. lucba. M^.

luccba. Sb. Bib. 1. 2. tio Incch der xnisken boamenbiei. Valium. Bo. 5. .1

luga. Bib. b., dcatrix (parieim duccbatur per mmmss eorumj.

lucbe, a'pertura. Wo. 460. #• lukuo, Inchoo. O. iL 4, 14.

lukkoo. Wm. 6, 3.

lucchao. Wm. 6, 9.

lucchuo. Wm. IL <7.;9/. luchun. MX. 3. Bib. 1. 2. 13.

luobun. BUk 7.

locbio. Bib. 4.

luccheo. Bib.

tucbao. Bibv 8.

lochan. Bib. 6* LUCCA. Ortsnamen.

LAUHy m., nord. laukr, angels. leic, 2 cepe, porrmm.

loocb, cepa. F. 2. Em. 22. D. loobc^ cepa. Sf;. 299^ oehy porrum. Tr. iBch^ eepe. D. |L 324.

143

Luca

LUCtt

144

[loiichii nssQiiy £psane CPfUant). Tf. (lo- cheioepin. F.)J

A8CL0UH, ascoloniam. Sg. 184. ascolium.

Eau. Zi. eepe. Prad. 1.

•SGlooGh, Qscalamum. Em. 33. Sg. S99.

ascioh, eepe. Prud. 1.

ascIScb, ascoltntim. Tr. F. 2.

asselouc, scoUnium. Gr. 4. BRACULÖCH, finicedo. Tr. emicedo. Hs. hU

nula. PfL

CHLOUOLOUCHCftna6(ait(^)4£i/2iiiin.Em.23.

chloaolouc Em. 31.

chloualonck. Sg, 184.

cbloualouhc Prud. 1,

ehloüolocb. Sg. 399.

chlofolaub. Ib.

clofolaab. Rd.

clobeloucb« L.

clobelonc £b. Wn. 232.

cblobiloub. Bib. 9.

klobilScb. Tr.

cloueloobc, chilobalocb. D. IL 324.

klobeloub. Sg. 292.

blonilouch. Em. 31.

clobelScb. F. 2.

clobelocb, cbnobelScb. ^Vn. 460. ÖÜNTLÖCH, ermadactUi. VfL 3. SNITILOUCH, 6c^nittlau(^, cepe minor.

Em. 23.

sniteloücb, cepe. Em. 31.

sniteloc» cepe. Eb.

snittelöcby pretula. Eb. Tr.

*

JjlJvyljL« 2. stelle idi für liuchan, fovere, lacbjaoi locbon, fovere, mulcere, allicere

als Worzel bin. Cf. LDH« Ist sanskr. Iah (wabiacbeiDlicb urspriinglidies lobb), de^derare, lit lauktii exspectare zu Ter- gleicben? I

LIÜCHAN? LJUCHE, pruette» rigiloe, favetur. Ib. In Rd. stebt lilncbe; sollte dies blucbe seyn u. dadurch auf das nord. blAa, ybvrr^ ge« schlössen werden können? cf. LIUHJAN und LOCHON und AJRHLUIT in LIUHJAN.

LOCHÖN (lochen, locbjan)trod LUCHEN, nord. locka, angels. loccian, (octen; al- licere. 1. lochon <Iocben, locb}an).

%\ lochonne. Gc xi loccbunne. Sb.,

mulcendL loccbost, palptu. Prud. 1. loccbust, ntäriqs. Prud. 1. lobot, fovet. R. mulcei. Gc. 4. demul-

cet. Gb. 3. hlobot,y7<7j770f. Ra. lobcbot, flagiiat.. gl. K. lochot, favet. AI 29. Gc 5. permulcei.

M. 29. demulcet. Gb. Gc. 1. 6. refo.

vet. Gc. 3. obleciaL Prud. 1. 4. lac^

tat. D. 11.317. inculcai.Pa.flagrat.Pa. lohkot (loblot Ra.), inculcai. gl. K. \q Qhoihj favet. Gc 1. 6. locchot. lactat. D. IL 317. (cblocbot Pa. bchochoL gL KL, ad-

trectat.) lokket (lokcbet Wm. IX. löloket

Wtn. U.) ze "sib. Wm. 7, 8. locket (lokket Wm. U. IIL IX.) au.

ditores, daz sie ilen. Wm. 7, 13. locfait, provocaL Nd. IL locbont, demulcent. Gc 6. krist loko mo thaz muat sin. OL75. lockota, muLci. Sg. 292. lobota, delirdvit. Gc 8. 9. lokota mit minnon tbie dirntmen*

nisgon. 0. V. 11, 35. loccbeta. (lokketa. Wm. IL) te imo.

Wm. 5, 13. loboti^ nuUceret. Em. 29. lohonteru, lenodnante* Gc. 8. lobontiu, mulcentia. Em. 11« 3. lucben (cL liucban). Nor in N. Mcp. Bo. 5. ze demo mag man unsib Incchen.

Bq. 5. also der aro luccbet nzer neste

sine jungen, provacat Nd. be diu lucchent sie catholicos dam.

N. 10 (b.), 1. sänge unsib luccbentemo, favenü.

[10^]

141

LUCH.

LUCH.

142

locb. Tr. Hd. Hs. Dib. 1. 2. dL s. lohe. Mor.

lob he. M^k Bib«

loche. Bib. 1. 2. 3. 7. Ä. N. 57, 5. VA. IL 482. a. s- lob. Pa.

hlob. gl. K. locL Btb. 5. N. 68, 16. dt^Z.lohhuB. Pmd. 1. loch es. N. 103, 18. Mntar lohaiii.Pa. untar lobhunu gL K., iaiersepta (für inier sqjfa genoni- nen; et untarlohan ia I&han). ^.pl lob. T. 51, 2. Ra. gl. IL

(I'acher. D. III. 44.) ARSLOH. Sg. 184. arsloch. Em. 81., onus. (RIEMLÖCHER, coUmbaria. Id.) MUNTLOCHEN, caminis (FesnvUj. Bo. 5w INASLOCHER , 9latfl&(^er, nares. Wo. 460* HELLILOH, baratmm. Pntd. 1. 2. Eh. HOLBERLOCa F. 1. halb* loeh. F. 1. ba.

watmm. (ist es bei t. loch?). BEGGELOCBERON, covemis. Wm. IH. 2,13. HAÜBlTLOa Ib. Rd. houpitloh. Bib. 1.2. boubitlob. Sg. 292. hoobitUch. Bib. & 6. boobetloch. L. Wn. 232. 46a h^ betloch. Hd. Tr. F., capitium. d. h^iiap.iilo'bhe. M/t. Sb. honpitloehe. Bib. 7. bobetlocke. Bib. 13., capi^ iio (Umutae)* ITÜNSTLOCH, ponu. Eng. 2.) 8PUNTLOCH(epiiiitlo4> Mpiraculum. Fla. SWEIZLÖCHER, ec^oeifUc^eri p»i. Tr. STEINLOH, speimea. Ib. Rd

.•Cei»le«beroii, foraminiAus petrae. Wiik 2, 13. 14.

LDCBIR, ihphn.r ist wobt iiingeta«tet aus lackir, Pkiral von lab; es kommt nur erst in N. Mcp. n. 6c. 12. Tor (lucckiruiD m Rh. hafte ich für loakirum).

' tLpl» lueberen, aniris* Mcpi m.pt. loeber. N. 62, 11. 103^ 22.

tuhbir, eellas. €Sc. 12. ERDLUCBEREN, d. pl Mcp.

LOCHILIN.Ra. luhhilLPa. UbhiUQ.gLK.

7L0HHAHTI, haiax, scahra. IX H. 316^

lahhahti, scabra (ixmmgoj. Dt IL 350.; cf. Jolianti in JUK|aiL ', ' .

IRLOHONT, ea^apani, Üih. L (Di^ andern codd. haben in dieser Glosse: irbolont)

BILOH (cf. bloc; e(o4 95(ocC), n.,dausura. R. d. 1. ZI pilohhe des pehhes ("ad dkm- siraj. Rh. bilohhe, conclusume. Rh. n. u. a. pL piloh. Pn. Ra. gL K. K. ^ Etßi 18.

pilohhir. K..4., dausira. d.pl. pilochnm. Ub^ »

UMPILOH (onpiloh. Pa.), ckuuura.\^}L PILOCCniDA, a.pl., clausira. Pmf, 1. PILOHNISSI, chiusura. Ic PILOaiAKISSA, eonclave. Rd. INTLOCHANASSI, reseratUme. &n. 19. PILUHLIH? Stupor tarn corporis, pilnb* lih. honu. quam animi. so sama selSZ gL K. (Ist es piluh libbaminl oder pilub* lih homiman? oder piliiblih bominum?)

LUCHA, SttcCei Si(tei äpert&ra (nbrd. Iftka, S^rti loka, 8tiCj)fI, Cc^lop). II. s. lucha. M^.

luccba. Sb. Bib. 1. 2. tio Inccha nn* der xnisken bonmen biei. in/^. Valium. Bo. 5.

luga. Bib. 5«, dcatrix (pmrisium oh- duccbatur per mmmss eorisrnj.

loche, äperturu* Wn. 460. j; lukun, Inchun. O. II. 4, 14.

lukkon. Wm. 6, 3.

lucchon. Wm. 6, 9.

lucchoB. Wm. IL <7.;9/. luchun. MA.. 3. Bib. 1. 2. 13.

luobun. BUk 7.

lach in. Bib. 4.

loccben. Bib. 5.

tucban. Bib. 8.

lochan. Bib. 6. LUCCA. Ortsnamen.

LAUH, m., nord. laukr, angels. leic, Sattc^f eepe, porrum.

lonch, cepa. F. 2. Em. 22. D. lonhc^ cepa. Sg. 299^ och, porrum. Tr. iBch ^ eqpe. D. )L 324.

143

LUCtt

Lüca

144

[lotichis nasQiiy dipsane (^flonnt). Tf. (lo- cbetuepin. F.)J

ASCLOUH, ascolonium. Sg. 184« ascolium,

Eni. 31. eepe. Prad. 1.

asclooGh, ascalamum. Em. 33. Sg. S99.

ascioh, eepe. Prud. 1.

ascIScb, ascoKfutm. Tr. F. 2.

asseloac, ecoUnium. Gr. 4. BRACULÖCH, finicedo. Tr. emicedo. Es. hi^

mda. PfL

aiLOUOLOUCHCftna6(ait(^>la//iiiin.Em.23.

chlouolouc Em. 31.

chlouoloack. Sg, 184.

cbloualoohc. Prud. 1.

ehloüolocb. Sg. 399.

chlofolauh. Ib.

clofolaub. Rd.

clobeloacli. L.

clobelonc £b. Wn. 232.

cblobiloub. Bib. 9.

klobilScb. Tr.

cloueloobc, chilobalocb. D. II. 324.

klobelouh. Sg. 292.

hloailoucb« Em. 31.

clobelScb. F. 2.

clobelocby cbnobelocb. ^Vn. 460. ÄUNTLÖCaa, ermadactUi. VfL 3. SNITILOUCH, Gc^nittlauc^/ cepe minor.

Em. 23.

aniteloücb, cepe. Em. 31.

aniteloc, cepe. Eb.

anittelÖGby prelula. Hs. Tr.

LiUv/IjL« % stelle idi für liucban, fovere, locbjani locbon, fovere, mulcere, allicere

ab Worxel bin. Cf. LUxl« Ist sanskr. Iah (wabiaGbeinlicb urspriingliebes labb), de^derare, lit lauktii exspectare zu Ter- gleicben? \

LIÜCHAN? UUCHE, pruette, rigiloe, fovetur. Ib. In Rd. stebtlilncbe; sollte dieshlncbe seyn XL dadorch auf das nord. h\ik9i ^ fovere ge« acblossen werden können? cf. LIUHJAN imd LOCHON nnd ABHLUIT in LIUHJilN.

LOCHÖN (locb«n, loch Jan) und LUCHEN, nord. locka, angels. locciani loctttti al- Heere. 1. locbon {lochen, locbjan).

%\ locbonne. Gc zi locchunne. Sb.,

nmlcendu loccbost, palpaB. Prud. 1. loccbust, nutriqs. Prud. 1. lohot, fovet. R. mulcei. Gc. 4. demul-

cet. Gh. 3. hlohot,y7i7j770f. Ra. lobchot, flagiiat.. gl. K. lochot, favet. AL 29. Gc 5. permulceL

M. 29. demulcet. Gb. Gc. i. 6. refo^

vet. Gc. 3. oblectai. Prud. t. 4. lac-

tat D. 11.317. incuIcat.Pa.fIagrat.Pa. lobkot (loblot Ra.), mculcat. gl. K. loQhoih^ favet. Gc. 1. 6. locchot. lactat. D. IL 317. (cblocbot Pa. bcbocboL gL KL, ad-

treciaU) lokket (lokcbet Wm. IX. loloket

Wm. II,) ze sib. Wm. 7, 8. locket (lokket Wm. IL IIL IX.) au^

diiores, daz sie ilen. Wm. 7, 13. locfait, provocaL Nd. II. locbont, demulcent. Gc 6. krist loko mo thaz muat sin. OL75» lockota, mulxi. Sg. 292. lobota, deümvit. Gc 8. 9.^ lokota mit minnon thie drntmen*

nisgon. 0. V. 11, 35. loccbeta (lokketa. Wm. IL) ze imo.

Wm. 5, 13. lohoti^ nuUceret. Em. 29. lobonteru, lenodnante* Gc. 8. lobontiu, mulcentia. Em. 11. 3. lucben (cf. liucban). —» Nur in N. Mop. Bo. 5. ze demo mag man unsib luceben.

Bo. 5. also der aro luccbet nzer neste

sine jungen, provocat. Nd. be diu lucchent sie cathoücos data.

N. 10 (b.), 1.

sänge unsib luccbentemo, favente. »fcp. '^

[10^]

145

UM

Lua

galoch6n, kiluchjan.

%i gilocchonoe, mulcendi. M.29. Gc.6«

(er) geloccbet (gelochet Wm. IX. ge-

loeket WnEu IL IIL) ze sich.

Wm- 4, 10.

(er) giloko(gilocho)un8ihliublicha.

0. IV. 37, 18. giloko mir thaz minazmuat! 0. III. - 1, 32.

ir eigut gilocbatsiuchU 0. V.20, 76.

gelubtero, permulsd (cybtlej. Mcp.

FARLOCHON, FARLUCHJAN (wrlocfen).

der in nzer sinemo loche nuile fer-

lucchin. N. 57, 5. iaz ferluochet sie ze dien ambah-

ten, allicit. Bö. 5. ferlockint, allidunt. D.. ferluhter (föne Vencris spensten), lactaius. Mcp. LÜCHEDA, /., illecebra.

lucchedon, illecebrartim. Mcp. lucchedon, illecebris. ßo. 6. N. 90, 3. Ivccheda, illecebras, Mcp. LOCHUNGA,/. (SocfuRg), obUctamenium. g. s* lochuiigo, adulatioms. Rg. 2. n.pL lofaunga, fomenta, Gc 81 9.

. lochunga, crepundia. Pnid. 1. D^

IL 326.

d. pL lochungnn, blandimeniis. Giu 1. 3.

a. p/. lohunga, obleciamenta. Ib. Re. Rb.

LINTLOKARI, m., mulcator, qtd blandis

verbis mulceL Tr.

y^KUrnilGE^pudüammes. Gc. 8i

MÜOTKALUIITIGE; pusiUammes. ,Gc. 8.

LUCH, nord. \ncka ^ fortuna-y unser heutiges

^ &l&dy hieher? Kann biezu gerinnet werden :

CILUCHEMO fd s. mj, viridanie fgurgitej.

c: Prud. 1.?

>

LÜH* 1. VieilUkbl mit LUCH* 2. eine und dieselbe Wurzel; vielleicht beide von ei- ner ursprünglichen Wurzel' JLrlJ^ losen. Cf.

LÜCH-i. ■;.... .

I,IÜHJAr(,,LÜ(iJÄN? .,:,,..

luhen (luhben. gl. K.), lueikß, 'solvere. Ra.

luhit. Ra, liuhbit gL K., lotäs^ l er. nord. lykja, liuka, solverti

lavare, loa, alluere und das ober

die Wäsche lu^en/ afrfpuUn.

ARUÜHJAN.

irluhit. gL K. arblait Rs^., luit

LUH* 2. Wurzel zu Hobt, lux, lobazan, micare, cormscare, laiic, er. sanskr. ruc, lucere und lök, Idc videre. Vielleicht ist aber auch der B Feuers der ursprüngliche und auf diese Zeichnung für Auflösen, Zerrcifsen an

so dafs ein ursprüngliches JLiU (cf

dem JLi U XX zum Grunde liegt. Auch urcere (a geht vor h wie vor liquiden le

über) ist zu vergleichen. Cf. JLiU vj

LIOHT (aus lioh-ad), n., lit likt liuhath, nord. lios, alts. und angel lioht, Sil^t; lux. leoht, lumi lioht, //AT. IL 25. sunnun lioht. 14. tages lieht N. 5, 5. Icoht, K.22. lioht, lucernam. T. 25, 2. lie tes, hix liicts. N. 35, 10. er liohi lucanum. Rb. pi Höhte, dilticulo. liebte sia brahta, an bai Sagedli tem Unterretc^). Bo. 5. liehto fatcr, pater. N. 18,9. so iz under zuisk ten ist Mcp. Uoht za chuichan chonne^ concinhanda. Ib. föne fii liebte. N.76,11. thaz rchta Hob 21, 10. cÄr/rff/Tudin liebt. N. 42,

Form und FlcT^ion. n. 5. lioht T. 1, 3. 13, 4. 21, 12. 21.- IL 1, 45. 2, 11. Rd. Ib. Icoht Frg. 61. K. 22. Sg. 91

gl. K. Ra. licht Syl. Mcp. Bo. 5. N. 4, 29, 6. g. s. liohtes. 0. IL 2, 10. T. 108. leohtes. K. 41. H. 2. Pa. gL lichtes. N. 35, 10. 55, 15. Mcp. 1 i.Hehitis. N. 98, 2. , ,, IlSeichlcfs^iWini IL

7

LUE

149

1 >

lihtea. WfiL IIL d. i. Höhte. % 13, 4. 44, 19. 236, 1. 0. I. .12, 4- IIL 24, 100. IV. 1% 52. Rfa. leohcte. Kp. . leohtc. Frg. 47. K. 8. 41. b. 3, 5. R.

tt 3. liebte. N. 33, 10. 55, 15. 66, 2. Mcp.

Bo. 6. Uo. 2. übte. Gc- 10. a. s. Hobt. O. I. 2, 14. 15, 19. H 2, 7. T. 7, 6. 21, 12. 119. leobL Ftg. 25.. k. 41. IL 3. leot V. liebt N. 4,7. 17,29.31,8. Mcp. Bo.5.

Wm. 8, 6. Hecht* Wm. IL r. s. Hobt, lux! H. 25» g.pLliohto. 0. V. 22, 5.

liebto. N. 18, 9. (/./i/. liebten. Mcp. n.}La.pK lieht. Mcp. leoht. IL 22.

LIOHTLIP. UOHTMACHARL LIOHTVAZ. UOHTKAR. UOtfHRAGARL UOffrSKIHTIG. LIOHTSTERRO.

OÜGON LIEHT («U8enli*t> N. 37, 11. MORGANLIOHT (SKorflenllc^t), ipane. MX.2. morganliotb. Sb. Bib. 2.

NAHTLIOHT (SRac^tl^t), lucubrailonem. Sb. Bib. 2.

KLANZLIEHT (©laojHc^t). föne gelanze liebte, lumen de lumine^ N. 35, 10.

ÖIMILLIOHT (J&lmmdnc^t). d. bimelllebtte. Mcp.

TAGESUEHT (lagegltdjt). N. 5, 8. t). tage&liebt. N. 148, 3.

SUNNALIOHT (©onnenllc^f). Ob. 104. LlOHlt, LIOHTI, adj. (alt», lioht, altnord.

Iros)-, liilir lucidus.

naht- 80 lioht also fach. Pa.

leoht üaolcaD, n^bes Ikeidoi T^9ii -

ougon liebt tuonde, illuminans ociilos. N. 18, a . !

unde uuirt dla naht samo Hebte so der tag. N. 138, 12. .

lichter ist al tbin libbamo..T^ 36, 3.

[tat liobtaz, convalle inhistre (o,dcr in lustro? lusiraiione?'). Rd.?' es -steht in last, mit einem Abbrevialionsstrick über st; dagegen steht in Ib. talliobtaz, con- volle und in D. I. 277. gL K. talobti, vallata^l ' >

in (mänen) diu sunna. liebten (wobi acc. und nicht inf.) getuot Bo. .^.

Comparaliv: leobtor, lucidins. W.

liohtoro (iiobttoro. Mcr. Sb.), lucidins. Bib. 1. 2.

Superlativ: 1 e ob lo s t a, iiicm/iWmi^. gl*l^«

tbaz liobtosta. 0. IV. 33, 10.

LlOHTO, ad/., lucidius. Bib. 3.

VILOLIOHTIÜ (viloleotbtiu. Sb. filo* liobtiu. Bib. 1. filoliotbtiu. Ps. 2.), prae fulgore (in conspectu ejus nubes fransiertmtj. Mv.

LEHOTPARO, Ince clarius. Gc. 8. LEOHTSAMO(zi firstandahne). Is.3,3. Frg. 51. zi arcbenncnne. Is. 4, 2.

LIUHTA (lubte. Wn. 460.), Un6)tt, ig^ nitabulum. Em. 31. Wn. 3355. Sal.

LlUHTiNlSSE, illuminatione. N. 98, 2. LlüHTlDA.Ra. liubtitha. gl. K., /w^/rw»

(quinquenniufn),

liubtitha. gl. K. hliuhtida. ^a^.iitania (lunaj.

DURCHLUHTIGE (^urd)reuc^tf9), tram-^ lucidae (gemmaej. Ild.

LlUHTJAN (alts. leobttan^ liubtian, angels. lybtan), leud^ten; lucere. -^ liuhten, micare, Ra. gl. K. in linb- tanne, in lusiraiione. Rb. dero setio liebtet naturale ingeniunu Mcp. truh- teiies kebot liebtet dien ougon des herzen. N. 18, 9. so liuhte iuuar Hobt fora mannon. T. 25, 3. thaz Hobt in finstarncssin linhta. T. 1, 4. liuhtanti, lucens. T. 88. Iiubtendi, lucidum. gLK. leobtanter, illuminans^

149

LUH.

LUH.

j

K.

H. 3. Iiuhtenii, /acfi/a. Pa« eines liahtenten fiures. Mcp. daz iz (fiur) in lUkti, liiceret eis. K 104^ 39. Form und Flexi0n. Inf. li«hten. Ra. gL K. in lauh(anne. Rbu (er) liebtet Mcp. N. 18, 9. (sie) luihtent \Vm. 8,

liihtent \Vm. IL et linhle. T. 25, 2. 3. 0. IL 17, iS. 2L (er) linhta, T. 1, 4. Wess. (er) liehti N. 104, 39. p.praes. liuhtanti. 88. linhtendi. gl. K. liuhtentL Pa. hliuhtenti. Ra. leohtanter. H. 3. g.s,n. liuhtenten. Mcp. ABLIUHTJAN, alts.irliohtian,er{ett(^(ett. BedenUing und Gebrauch, trübten ist der mibirliebtet N. 26, 1* offenunga dinero uuorto irliebiet luzzele, illuminai. N. US, 130. ir- liebte den himel, stellet. Mep. ir- liebte ipioiu engen, illumirut» N. 12, 4. irliebte dia finstri. N. 17, 29. lo- dei irblendet sint, geates irliebtet aint N. 65, 5. sin bilde uuerde an uns irliuhtet K 66, 2. Form und Flexion: (er) erliebtet N. 26, 1. 118, 130. (er) irliebte. Mcp. (er) irliebti. N. 138, 11. imp. s. irliebte. N. 12, 4. 17, 29. p.praet. irliebtet sint N. 65, 5. uuerde irliubtet N. 66, 2. üuerdent ir erliebtet, illummO' mini! N. 33, 6. INLIUBTJAN, erleuchten (ssintliuhtjan, welcbes nur erst bei N. u. Ho. vorkonunt ?)

Bedeutung und Gebraucb: thaz Hobt ist filu uuar tbing, inliub- tit tbesan uuorolt ring. 0.IL2, 13. inliubten, illuminarcT. 4, 18. inliub- tent, translueent. Od. tber dar (aband) inliubtit in tbemo eristen sam* ' baztage, lucesdL T. 216, 1. inlinhte

tmo uuunn« tbia^uniniga am OL 96. Hobt tbas iaHuhlita t ouelicban man. T. 13, 4. inli« min berza! OtL ialiubtendi, < sirans. gL K. tbcr tbi« ongun inliubta. O^ia 20, 146. Form und Flexior.. Inf. inliubten. T. 4, 18. (er) inliubtit T. 216» t Pa« Ba. ^ (sie) inlittbtent Gd. (er) inliubte. OL 96. (er) inliubtita. T. 13, 4. inliubta. 0. IIL 20, 14& inliubt er. 0. lU. 20, 29« imp^s. inliubta. Otl. p^praes. inleobtanier. H. 20« inliubtendi gl. K. inliutbeodl Ra. p.praei. inHubtit Pa.

anleobtit gL K. n.pLm. inliubte. 0. IIL 21, 21 MupLn. Inliubtiu sint (ougun^. i unurtun inliubte. 0. I. 12, 4 ANTLIÜHTJ.VN (et inliubt Jan), leuchten.

(er) intliuhtit (intliubtR 36,6. lubtet ]Nb. U.), illumiaaAii 100, 8. (er) intlubte^ illuminabat. Ho. p^praet. daz ir.uuerdent intliuht

104, 4. (sie) unurden intlinbte. N. 75, 6. BILIUHTJAN, C6elcuc«(eii> piliubten (pilucben. Pa«), enites

Ra. gL IL piliubta, elnxit. Pa. gL K.

DURUHLIUHTJAN, burc^Ieud^fen. in durbliebtentero itali, perh inaniiate. Mcp.

durbliebtenten feit, j9^fM:^7if^^'c« Mcp.

LIERSEJNEZ, lucidum (ist truhtenei

bot). N. 18, 9.

UÜIDARLIEHSENL

bediu ne ist sin (desmlaea) 1

ine uuiderliebsene. Mcp. .

LAUCt (lit, lepsnai angek. laeg,

1

Lua

LUC— LEIH.

152

li|, aoid» log, legi), U^ti ^lammti ßam*

(loach'Tioref. Mo«.)

hnnf ßamma. K 82; 15. 105, 18.

i. looge. T. 107.

a beizzan lanc Em. 33.

LAU6A« f. (alts. Id ^na) j ßamma. K. 65.

Geb&it lohafior, Impetigo bieher? LOUGIU? äha artraknet moor uarsauilbit sib sui- lizot longio der bimil mano uallil priniiit mittilagart Em. 33. lAUCMEDILI (golb. laubmuni), fidmen. Ja.

lauem edi H, jf<//^ora. Ib. Rd. LAUCSPIAN TAZ, flammivomum. Ja. lAUGIN, angebe Hgen, flammeus. taogi« »em (iiicbt lauhmonr, wie in Scbiiters Gloa- aar atebt) radam, flammeis rotis. H. 2. LAUGAZAN.

dia loagezenta aba, pjrriphlegeion amnis.

&Iq». a. das loagezenta bcllenuazer, pyrphle*

getonia. Mcp. ÜZLOUGAZAN. uzloogaztun, vomebant (ignemj. Prud« 1. LOHAFIUR a. fiur. I#OHJAN (et nord. loga^yZammar^). lohiat, ruÜlaU Ic

Jöhehtiu, viöratä (sttbito luminej. Bo« 4. LÖHAZAN [goük laahatjan, angels. liget» tan (und liget, Ixgei^ fubnen^l^ fulgtsrare. Inf. lohaceBf fiämen.' Pa. lobazenes« gl. K. lobacenea. Ra. (er) lebazat, virescit faurmn). Prod^ fr lobazit, ruiilat. H. 19. locbazzaty mieat. D. II. 333^ lo a zzit f /lanescit. Ja« loizet, lueet. Ar. % lecbeezat^ mieat. VG. III. 4391 ^ie) lobezent, coruscani. VG. IV. 99i lebezettt liebiaaz. Wok % & locbicent, riUilant. A. (aie) lohezze By comsscant. TG. IVr 731 ^cr) lacbezia (ist ea lecbezat, locbeaat?), mifßt fvüria arte laquendij» Piad. 1.

p.praes. lohezender, vsbratus. Bo. lohizenies, vibrantis. D. lobezentemo, corusco (soU). VG.

I. 237. lohazantaz, aestuantem (lenamj. Prud. 1. a.pl. lohezcnta, corusca (fubnina).. VG.

I. 328. p. praet. I o h e z t e n , rutilis (squdmis). VG. IV. 93. (Gehort es auch mit sanskr. Idbita, nAer zo Einem Stamme?)

LOHIZUNGA, /, coruscatio. Bib. 7. lozanga,.rorii^ca/io. Mcr. a. s. lugizzunga, cremationem. Prad.'l.

LOHIZIDA, /•

d. lobizido. vibramine* Aid. 3. 5*

LXJCus, municipium vocontiorum. TH. 1, 66.

LAIH, aus dem griecb. Xat»o^ (aogels* lav^d» Ixvd, levd, nord. leikr).

leigo, laietis.

a.pl. leigui», iaitni btn ißfaffm intititngf^ ff^f. Oll.

LAIHMAN, laicus, s. man. LEICLIHIU (leiclibbin. Ue. leiihhia. Sb.) vel liutprotb, laicos panes. Bib. U

LAUC, LAUCH s. LÜH. 2. LAUH s. LUCH. 1.

LAUGA, f., angels. leäh, Ixg, itVfti tix; cf. norJ. laaga, lavarej zu xjU oder ztt

LÜH?

longa 9 lixlvia. L. Pfl. 6. MoRr 2. Sa). % 4. I8ga, lixivia* Cr. Em. 32. rn longa, in lemva. Pow

L£aH, nu (und n.?), nord. leikr, ladus xu lag,

melodiay angelsw lie, mimus; 8ci(^i modu9j ver*

mss Carmen, modulus. -^ Cf. ancb gothr- lai-

kas, BOfd. leika, angda lakoD, hsdere*^^

i53

LEia

Ist leib auf Wurzel JjJJtl zu bezichen? dem nord. Iciky angeU^läc entspricht nicht nur das ahd. leih, sondern auch, wie es scheint, bis- weilen das ahd. lih; B. nord. daudleiki, morialitas, ahd. todlih, morialis [dem nord, daudiigr (aus daudlikr) gleich], angels. ge- ueahlaecan, ahd. nahlihon, appropinquare, angels. Tundorlsecan und ahd. giwundarli- hon, mirificare; doch kann der Sinö dieser "Wörter in einander fallen, ohne dals sie selbst einander gleich sind. ?!./?/. 1 e i c h a (u n de 1 i e d), cantandi opera. Mcp.

leiche, modi. Bo. 1. 5. A/?/. leichen, versibus. Ar. 3.

leichin, modis. Prud. 1.

Icichon, modttlis. D. II. 314. O'pl alle naturliche leicha habet tiu se- la in irp. Bo. 5.

leiha, modos. Ar. 2.

leichi, modos, carmina. Bo.

AMALLEIH. OR TLEHI. OTLEIH. ASLEIH- ADALLEITI. WITLEIH. WINILEIH- KER- LEIH. CHUNDLEIII. GÜNDLEIH. HILTI- LEIH. HERILEIH. HROADLEIH. RATLEIH. SIKILEIII. N, pr.y hieher? auch der Orlsn.: LEICHILLMGA? EIGILEIHL Pa. EIKILEIHHI. gl. K., phalanx,

bieher? RANGLEIH.

nah tcmo salbe des rangleiches, post unctionem palaestricam^ Mcp. CHLAFLEIH, fragor.

der chlaficih heizet toncr. Mcp, chlafl eichen, bombis, Mcp. CHARALEIH.

charcleichen, flebilibus modis* Bo. 5. " HILEIH. HlLElII Cef. niWAN), conjiigium. Rf. hileihi, matrimonium. Ja. bileichcs, thori. Prud. .1- bileihhe (hileichi. Le. 2.), mairimanio.

M. 31. Le. 1. 3. l\ileich, copulam. Can. 13. ' ' hileih, msptifis* Mcp. ',:, , l^kl^ichviny .COmiubiis. VA. III. 136. ,<s4[9fIlILEm, 91.^ Tnairijnomu^i. Sbe. Ec* 1. 2.

glbileich (gibilech.L),€OAnttiMmJ

Em. 32. conjugium. Tr. . '*

kihileicbes, copulae. A. gehileiches, connubiL Mcp. ' gehileicbe, complexu fsacroJ.Mcp.

lamis. Mcp. cormubiorum copfdi$^

N. 59, 10. . gihileih, copulam. M. 15* C0npighim.^] gibileich. Can. 10. 11. i ' gehileih, connubiunu Mcp. n.pL gebileicha, gebileiche, oonj

Mcp. a.pl. gehileicha, gehileicbe, ial

foedera. Mcp. ^

GEHILEIHIU (adj., a. pl.J, iugale^

nesj. VA. VII. 319. GEHILEIHLIII, nuptiaüs.

diu gehileihlicha meraiiga, c bialis adjectio. Mcp.

aftcr gehileihlichemo gelimfi napfiali . congmentla. Mcp. *

SANCLEIH, m. und n.

sanghleicbis. N. 67, 1. sancteich

90, 1., cantici. sinen sangicih, Carmen, Bo. 6. daz sancleih (sangleich) der(

zelto, choros. Wm: 6, 12.

in sangleichen, cöw/im.'N. 76,

SCliSLElH (angels. scinUc), v.%z\ monstrum, R. scinleichi.Re. skinlehchi. Ib., mon.

LEICHOD, hymeneos, concubiius. VG. 1

LEICH, coxa, V., clivns. Wn. 232. (oder bleib, eine Nebenform von bleo, gotbJ ^ugd?). Cf.saoskr. lig, ire, se movere.

auch LAGI. Gehören folgende Worter fa

KILEICII, 72., ©Heb, arhis. Ic. gileiche, artns. Hs. 2. gelichi, artns. Tr. diu geleiche des fingeris* Org. [GILEICHE, /?w//;ö, qmd palpitet. Hs. 2. ( gjjuöfel.)] ' I [LEICHE^. da ze deme chnierad > iint si (beine) gebogen, daz sie leichen, suenne si scriten. D. III

Ik

155 LEUGA— LUGOTO.

/

UÜCHIDI— LAHHAN. 156

EIKILEIHHI. gl K. eigilaihi. Pa. eingelibi,

Ra., falanx, (PERLEIII, Glosse zu tianuhu in rod. mon. lat. 2.

hleher? & Gfüdids MylhoL S. 183—188.)

LiEjUGA? Ut dieses als leiiga, leuca, lema, für ein Wegemaafs (Ilesycliius nennt die Xsiyyn ein gallisches Maafs) häufig vorkommende Wort (i* B. Ifftga gallica ntUle et quingentorum pas- tuum quantitate metitw Jörn. d. reb. gel.), ans dem das franz. Wort Heue entstanden ist, denUcb? cE. angels. leove, milliare.

LJIJCHIDI, OrUnamen.

LUAHIDO? (cf. JÜCKIDO und LOHAFIÜR). luahido mit prunsli, prurigo. Ic. luchiden, scabiem. A.

LAGELLA, /., «agcl, lagena. L. lägela, lagena. Us. (faegela, lagena. Wn. 460.) (lagcl, lagena. Ild.) a. läge IIa, lagunculam. Mt]. Bib. i. 2. 5. Cd.pl. la gell in, lagenis. Hd.^ (SALZL/ULGEL, gitula. Tr.)

UUGan 9. LUG.

LIÜHan s. LUCH. l. und LUH. i. ^«^^ ^ HAM.

LIUCHan s. LUCH. 2.

LOUC, LOÜG s. LUH. 2.

LOLTI,

s. LUCH.

1.

LOÜGA 8. LAUGA.

•LUUC in Snaennamen, scheint weder zu laue, flamma. noch zu lauh, cepe, zu gehören, da die nordischen Zosammensetzungen weder -log noch -lauk, sondern -laug zeigen. ALPLOUC. ADALLOUC. ERCANLOUCMÜOT.

LOUC. PERAHTLOUC. WIHLOÜC. KUiND-

LOÜC. HADÜLOÜG HILTJLOUC. HRUOD.

LOUC. TRIULOUC. SIGILOUC. SWANA-

LOUC.

LUAGan?

ANTLUAGAN (?), pladtum. Ib.; in R. steht anthlognan, vel siebten v. lihhentan. '

LUOGen s. LOGen.

Ii£jGG£iT7 vel cuspas, commissuras. Zf. Cf. LEGGE.

LUGOTO •RIX) Namen eines Britten bei JaL Caei.

a

LAHHAN) n. (angels, lach, chlamys, alts. la« can; cf. sanskr. läkh, vestire), tattni paU lium, panmis, paludamentum, toga, chlamys, sagiim^ sagellum, velum, manstrugga, annua- bile, coriina, velamen, peplum, lena, aulaeum, linteum. tho uuard sar firbrochan tbaz gotes huscs lachan. 0. IV. 33, 33. biauant 61 nan thoh thare mit lachanoo sare. O. L 11, 35. mit lachanon biuuuntan ioh fa- non so gibuntan. 0. III. 24, 102. lachan, pallam. VA I. 111. lachan, chlamydem (phry- giamj. VA. IIL 484. lachan, atdaea (purpu- reaj. VG. III. 25. sie streuuitun, thaz uuas uuuntar, then uueg tbar imo suntar, seit- sami racha^ breittun iro lachan« O.IV.4y32.

n. lahhan. C. R. gl. K.

Iah an. T. 209, 1. Rn. Pr. e.

lachan. H. 24. Ib. Rd. Sg. 184. Pr. v. Em. 31. 0. IV. 33, 33. Gd. 5. D. IL 340.

lahin. F.

lachin. L. Pr. m. F. 2.

lachen. Wn. 460. Tr. A. Sg. 183. Mcp. Org.

lachun.'Pr. t g. lahhanes. T. 200, 4.

lachan es. 0. IV. 33, 36. Rb. d. lahhane. Gc 4..K. 59.

1 a c h e n e. N. 108, 29. Mcp. D. II. 313. (UL 95.) a. lahhan. K. 7. T. 31, 4. 200, 1.

laahan. D. IL 316.

lahchan. D. IL 316*

[11]

157

LAUHAN.

LAHHAN.

158

lachan. Rg. 1. VA. I. 711. lü. 484. \Vm. 5, 7. n,pL labban. Rb.

lacha D. Ib. Rd. g> pl> lacbano. Em. 12. d.pL lacbanon. 1\ 220, 1. 0. I. 11, 33. III.

24, 102. a, pL lahban. K. 35.

lachan. T. 220, 3. 0. IV. 4, 32. VG. Ilf. 25. ALTERLACHEN, pallae et vesies aliaris. IIA ARAHLAHHAN, n., stragulum. n. ^. arlacban, stragulata vestis. BIb. 1*.

arcblachaB, stragulata vestis. Bib. 2. a. s. arahlahban, stragulam (tulit et ex- pandit super faciem ejus), hie, arahlahben. Sb. aralabhan. Bib. 1. aralachln. Bib. 5. aralachUn. BIb. 7. AMPAHTLAHAN, n., genuale. \Vn. 3355. ambachtiachen, gausape. Wn. 460. ambetlacliin, gausape. mensale. F. 1. 2. amptlachan, causapa. Em. 31. ambatlabcban, mappa. Sg. 292. ' üiMBELACHEN, anlea. Wn. 460. LINLACHEN, SetnUfcn (nord. linlak), lin- teamen- Wn. 460. linlacbin, lanacnssim. F. LIHbAUAN, liiiteamina. Sg. 1S4. lihlachan, lena. Sg. 299. Itblabcan, Imteamina, Wn. 863. LILACHAN (Entstellung aus Hu- oder IIb- lahban), lena. Mon. 2. lilahan. Trad. fuld. lilacben, lena. L. Unteum. Em. 31. lintca-

men. Tr. lilabchan, lintenm. D. II. 318. lilachin, Unteamen. Em. 31- •lilachen, lifitea.^ D. .II. 318. pannos lineos.

Sal. 1. 2. lejlach, pannos lineos. Sal. (Noch jetLt in Baiern {ctlac^/ S3eU(afrn.) RÜKKILAHOAN, n., SRucfenlafen, dorsale. ruggelachen, dorsale. Gr. 5. Tuclacchen, dorsale. F. rukelacben, cortina. Wn. 460. mggelacheu, cortinae^ Tr.

ruclachen, cortinae^ Hd. ' . -. i \

NÜSKILAHUAN (SKantel), chlamydem. gl.K. nuskilahan, chlamydem. Ra.

PANCHLACHAN, 55anr(ar<n/ stragulum. Wn. 863.

panchlahhan, sagma. Ib. panclachan, sagma. Rd. banclachin, bancale. F. 1. 2. panchalachcn, pancales. Em« 31. panchlachin, stratoria. Bib.

PADELACHAN, SSaÖelafen/ saganum.Y,m.Zl. FEHLAHAN, stragulum, Sg. 184. Z. Wn. 863.

(fehiz lahhin. Em. 3t.)

feh lahban^ stragulata vestis. D.

fehlachan, stragula. Rf. Bib. 1. 2.

ielachin, stragulum. F.

fe lachen, pegma. D. II. 327.

vech lachen, stragulum. Wn. 460. Tr.

fechlachenes, pegmatis. D. IL 327.

fehlachan, stragulam. Em. 31.

UUILLACIIAN in husc, oppansum. Ic.

UüANTLAIIAN, JIBanbUfen (©arWne), cor- tina. W.

nuantlahan, cortinae. Bib. 1.' uuantlachan, cortinas, Rd. Ib. f -

UUINDLAHIIAN, paludimentum. gl. K.

uuintblahan, paludimentum. *}kik.

uuintIahhan,yVi^c*/a. Rb. ' nuinllahhan, Unteamina. Rb.

UülZZILAHAN, rationale. Gc. 8.

d e m o u u i z E i I a h a n e, rntionalifudicii. Gc 4. CllUUTILAHH AN, a/////;«. R.

curtilachchan, airlinas. Rb. CHCZFLAHIIAN (gRunrel). chlümys. Pa. CIliMLACHAN, ^^/i/zö/^. Em. 31. HULLILAHAN (SKantcI), velamen. Sg. 70.

hulilacban, chlamydem. Em. 14. BI.

HEMIDLACIIAN, ^emOlareit/ cmnisile.S^ 184. Wn. 863. ' '

hemitl achin. F. ' .- ^ .

hemitlachan. Em. 31. bemedlachen. Tr. , ^ .

hemdelachcn, hemcdelachen. ^Vn« 460^1 hemetlachin, sagum. F.

HENGILACHAN (^ingelaf en; ©Äiöifhe);« tinas. Ib. Rd.

159 LAGANO— LtGENA.

LÜKON— liHTl

160

HOÜBETLACIIEN, J^anptlattn, ed^UUripe-

plum. L.

hob ctia eben, peplum. Tr houpilacbin, capuiiavium, hopitlacbin, mavorte. St.

TÜRILACIIAN, lurilacbin, plurlma. Em. 31. TUMHLACHEN, sarcile. F.

(tucblacben, plurina. 'Wn. 460. ist wobl aus diesem oder dem vorigen Worte entstellt)

DENIL ACHAN, ientona. Rd. Ib! (ÜECHELACHEN, ©fdlafen, paludamentum. Wn. 460. coopertoriunu Tr.)

DISCLACIIAN, Zi{d)laUn, gausape. Pr. m. tiscalahan, mensale. gl. zwetl. tiselachen, mensale, Tr. tislacban, mensale. Em. 31. (dislachcn. Wn. 232)

ZUZILAIIHAN, chlamidcm. gl. K. SUUEIZLACÜAN, Gc^meiplafen, sudarium, T. 200, 4.

SCARLAGHEN, rö^/Zw. Tr, STÜOLLAIIHAN, ®i\x\^\\(iUni stratorium. Sb.

Bib. 1.

s tu oll ach an, sfraiorium, Me.

stuoliacbin, siratorium. Bib. 7.

(stollachcn, panchole. Wn. 460.)

6 tu II ach cn, siraloria. Bib. 5.

STREUUILACHAN (.©(rcutaren), strataria.

Ib. Rd. INLACHENES, intrinsecus (kommt nur in Wm. vor, in Wra. II,. inUcbcnjBs). ' ' ^; dazan^ir inlacb^enes uerholani&t,'^4t></

intrinsecus latet. Wm. 4, 1. .. . *

daz noh inlacbenes an dir uerbolan ißt. Wm. 4, 1. 3.

LrUKOlNes, Volk in gcrmania magna. Ptol.

LEGAR s. LAG.

LAGARIDA s. LAG.

(

\ »

\

LAGANO? eita (oder etta; die Handschrift ist undeutlich) lagauo, de fanatica. 'Da.

LEHAN Si LIHwi.

I > I i k .

tEGIAN; Ortsnamen.

LtiCENA [iaugcn (Sifd))/ cyprinüe^, lodaU gia. Id. (twftrJMir in dieser niederdeutseL Glisäe, ist ab«r noch oberdeutsch iils Saugen;);

LOKORITUM, St in gdrm. m. bei Ptol. LAGARMANUS, dux gothorum. An»; Marc.

LIGERINC s. LAG.

LOUCHIRINGA, Ortsnamen.

I

LIHESI, OrUnamen.

LAHISCLO s. LAtt

Llull, angels. liht, sansk. laghn, gr. ;^4mpqo^, lit lengwasy nord. lettr (auch gelten im An- gels. sowohl für lux als Für levis die Formen leoht un^ lihtj dieser Wechsel zwiacliea eo' und i findet aber auch sonst statt, z. B. leodh für lidh, artus)j leicht/ levis; bei JN.^ Org. Bo. 5. Mcp. lieht liht (lith.. Wm. ilL) ze uernemene. Wm. 4, ih. so ist iz lieht Org. liebte uuas. Bo. 5. Iihti ist min bur- din. T. 67, 9. Iihti, levis. Pa.

h. s. hi. lihieVj faclliS' Mart.

liht er laufo, levis Cursor. Rh.' n. s. n. daz liehia flu v^ pendulus igjfis. Bo. 5. g. s> 1^. lihtes uuintes, lenis aurae. M/n. Bib: 1. 2. ;

d. s. f. lihteru kirüarida, levi motu. Rb. a. s.'m. \\\\\ tri ^levem/culniumj. VC* I. 320. n. pl. n. Iihti u, Uves t^pes). VG. ly. ,55^ lieht! u (ding), '/^/2ia. Bo. 5. * d.pl. föne liehUn sculden. N. 80, 16. a.pl.n. liehtiu herz^, leviacorda. N. 82, 14. Comp. UfehtorV *'

' uuaz fallet liehtor (als der" taht- huffo).'N. il?: 13. ' ^ '''' liehtera reda. Bo« 6.

. \ dazlibterdfir8tanini8«i.OiIL9,30. daz liehtera flur^ purius. Bo. 5.

[ir]

161 LtHTI GILOOHT— UHLAO. 162

a. daz licLtcra sang, leviores modos. nnnrte gclihtcrot, rdevareiur (poenaji

Bo. 5. Bo. 5.

Soperl. libtista, levisaimus (sernio). BL 30. ARLUIT£RÖN (erleic^Um).

Gli. 1. 2, ih erlitlideron, lewgo. L. LIHTO, leviter. Ra. gl. K, leve (praenaians).

Prud. 1. da* sie lihlo te demo diske uf GILOOHT (?), infectum. Pb. 2. (ni Lü?

getrctan roohtcn« Win. 3, 9. ' T TTITOX

lithlo, leniter. R. oder zu JLUjjL i). liehto bclemphcn. N. 39, 13. liehtonnirt

becheret N. 118, 134. liehto erliden. OOHT S. LUH. 2. Mcp. licbto triegent Bo. 5.

LIHTIRA dient in gl. K. zur UeberseUung ton t TTi^T\Yri^TTTii/r

lehhas, welches statt Uheies steht. LUGDUNüM (St). TA. TH. [Plularch giebt

LIHTMUOT. ^ ^^ ^ *■" keltisches Wort, conm$ bedea-

LiHTÜÜERP-. tend, aus. S. auch DUN. (Cf. Ingidu-

LIHTLIH CIei(^((i(^), infimm, hundlimmus. num, St. in germ. m. loggididuni, Volk in

Ra. gl. K. (unliudlih. Pa.^ germ. m. und lugodinnm, St. in- keüogalatia

sine liehtlichen sacha, levesopes. Bo. 5> belgica bei Plol.)]

UHTLimiO (lithliho. Pa.), lernt er (decur- ^ _^_,

ritj, gl. K. levius. Pa. gl. K. LECTAR, m. (mittellat lectorium), ?efep«rt#

LlUTl, /., levUas. jnJpHum, analogium. Sg. 299. D. II. 324.

n. lihti. Pa. gl. K. lector. Mar. Sb. Can. 7. 10. Prud. 1. KB.

' liehti. Bo. 5. (lectir. Tr.)

d. lihti tagalti, labons leoamtne. Mart (lecter. Ild.)

Hehti, levitate. Mcp. Bo. 5. *'• ^ecture. K. 9.

LlimDA quimit imo in muat 0. 111.23, 46. "*'''• I*ct'rri! D™ü 327 ul Ha

Mit lihditha übersetzen gl. K. lena, vitio- . . ., p p .

- ''7' "^'^'"^' LECTAR? tnaceria. Bib. 9. (ist es LEBTAR,

GALiHTJAN (cf. nord. letta, $ttMevare). nairix?) »^«"An,

^W'ihien, lenire (doleTUemJ.\.ti.\V.2QZ.

frandeJ,\G. 11.400. j^^,^ matrix, »eamdae. Pr. t. m. Wn. 863.

gilihlis, hius. ob. l>ib. 1. % n.i ^

(er) gilihta imo ellu sinn iar thin nan Jchter SaL S

ibnhtun filu snar. Ol. .'>4. lechti'r D

gilihtJ, /mirrt r«e*lf«> VA. Vit 496. ^ Ichtaro, seamdarum. Bib. 6.

g.hUe rcleva. &b. 1. ,^htro. M«. BJb. 1. 5.

gilibtit, gidounit noerdent, digermtur. leihtaro. Bib. 8.

. **'**• *• , , , ,, lehlero. Mcp.

gilihtit uucrde, leojgatur. Gh. GILEHTEK, matrix. D. Sb. Ph. 2; - ' .

gilihtiu, expedita (cordaj. Prud. 1. gileihter, tnairix. M. 33. Pb. LlaTER6N?

ich lideron, levigo. Wo. 232. LIHLAO? (cf. LIH, LAO, LAH; ist aach

GALlFITERÖN. nord. liklus, venvca, m ve^eicben).

keliehterot unirt, rektatur (infortu- UHLOf« dcatrix, vestigiam vulneri$. R.

niumj. Bo. & lifal«, varix. Pr. t. t.

LAGTir-^LECZA.

LAD.

16i

ihlaoa, etcatricem. Pa« ihlauoi, cicatrictm. gl. K.

Nus, tinus, amiermintis dmbrts. Plin. 4.

JGNA s. LUG.

S, m.9 nord. lax, angels. laex» leax, Iit- liszas (cf. aiigets. lixau, g(dn)CB), Sac()^r r^ salmo. Sg. 242. 299. 913. L. Wo. 232. n. 2. Tr. F. laha, esocem. Mart*

[S (nord. lynxdyr, angels. lox, lit Ins« ), itxdt^i lynx. L. Wn. 863. Em. 24. 31. Tr. Sg. 299. panihera. Fr. v. t cbsy fyyira:. Wn« 460.) hs, pardiis» St 2.) iL lubsa, lincas. Fr. v. t. HSA, iLiMa (sylvestris, ®ott^ntJ. Mcp. flSIN, luc^r^ni linceus. luxin, Unclnura (Sut^^fcO). Wa 460.] r. p/. 11. luhsinia ougeOi linccos oculos.

Bo. 5.

asEN s. LUH. 4.

lOVIi, Volksnamen bei h Q.

ZA, LECZIA, /, lecHo.

u lectai lectio (aposioUj. K. 9. TL 17.

leetza.^*. 13. ,

lek^a therei;oi|aoTtq. O. Y. 12» 4* I. lecziun. 42. ^ . ,

r. leczinn, leciiani (ifdentusj* K. 48. f. lecxQD, lectioneai (Ue mangdioj^ IL ii.

lekza (tberera buacbi aendu ib). 08.5.

Iecxiaii,t|»^i]9i7iii/(tf4 K,'18v iM '< i ^ ' iJL.fecxonö. K. •&>' V .^ i .i' II -1 iL IciCzioiii. K. 48. * - ^ *

leaiiom. K* 1. > ' !

lecxeonit tiecxeoa. K.'iO.' ('fcJciiftiiiiir

iJiULI« Ist sansk. yat, operam dare, adniii, auyei|;leicbcn? oA^ttirih^postulare? oderlap, logui ? oAei lad (mit lingualem d), loqui, desi- derare? oder rat (mit lingualem t), loqui? oder Tat (mit lingualem t), loqui? Gehört aucb lad, lat in unlad, unlat bicher?— Cf. auch

LID.

LADÖN (LADfeW, LADJAN), golh. lathon, nord. lada, angels« u. alts. ladbjan, Ubctti inviiare. Gh. 1. 3. arcessire. Bib. 13. vo- care. Ar. 4. Le. 1. 3. Ho. Kp. N. 104, 16. Fa. gl. K. convocare. Mcp. invocare. N. 85, 5. Bib. 5. provocare. Fa. Ra. gl. K. corrogare. Mq^. ob unsih auur ladot beim manar- m^r tbehein. 0. III. 3, 23. ladot mih zuo imo. N. 61, 7. ladot xe sinero urteildo« Fi« 49, 4. er ladota zi giloubon sinen. O. L 1, 118. ladotun aour tho then m an. O. IIL 20, 105. ouh man thara ladota tbie iungoron tbi er tho babcla. 0. II. 8, 8. xi goumon tbara ladotun. O. IV.

6, 2a

Form und Flexion. Inf. ladon. Ra. Fa. O. L 19,2^ T. 110. Mcp. ladbon. gl. K. se ladonne. Mcp. (ib) ladom« Fa. R. latbom. gl. K. (e»> ladot. 0. UL 3y 25. V. 23, 16». N. 49, 4. 61, 7. Il.doot Kp^r ^ ladat Bib. 5; (iie) ladant K 90; 18. Mcp. Gb. 1. 3* \tt) la^oe. Bo; 5.

i («f ) Udot«. O. 1. 1, lia 17^ 42. IL 7, 75. 8,8. 43. T. lia. Ar. 4. Prg. 17« Lc. 1. 3. ladote: Ho. Sek 75. ladeta. Bo. 5. N. 76, 2l'N. 104, 16« .! ' ladota. Bib. 13. ladite Ho. (sie) ladotun: d. IlL 20, 105;; IV. 6, 20. 2^. -' ' ' imp. pl'UA0l\ tT^4 19«

ID. a. Ifrdoiido. N.^144, 8^ . } A'/A lado^nt^*'Ri85, & GAUU)ÖN, «AtAtUAN.

. 1

{[

165

LAD.

.. Lm— IjAT.

•> <

kiladon, revocare. Ra. gilado^n ihine friunt T. 110. zigaladonne, -/irova^ candum. Can. 4. caladot, provocat. -Va. ih durfdige man ci hus ni giladoda. Co. 4. ther inan zi thiu giladola. Os. 4. giladoli (invliaretj. O. IL 7,63. giladot zi thero.brutloufti! T. 1^5. keladanter, invitaiis. Kp. kaladonti, advocans. II. 15. giladot er, vocatus. M. 31. diu gel&deta, synagoga. N. 49, 1. 5. caladote, evocati. Pa. ze goumo geladete, ad conviviuin corrogath Mc^. geladol uucrdeo, corrogari Mcp. Form und Flexion. Jnf. kiladon. Ra. kilalhoD. gl. K. giladon. T. 110. zi g'aladonne. Can. 4 (er) caladot. Pa« . >

(ih) giladoda« Co. 4. (er) giladola. Os. 4. T. 110. i . (ih) giladoti. T. 56, 4. >

(er) giladoti 0. IL 7, 63. : imp.pL giladot T. 125. p, a. kaladonti. H. 15. keladanter* Kp. . /i.p. geladot biiti Nd. gil^dit bist. ^'d. IL .geladot, fiint, N. 86, 1. giladolb si;nL T. 109. ^5; gila. dot si. T. tlQ. giladql; uuarun. O. IV. ;1, .19. kftIa4.Qt,^ uui^ruii. Frg. 19. giladplemuprun. T. 125. geladot uue.r4»^nf,Jlt}(;p..i giladot uuirdis. T.|ll^f gi^J.^jdpt uuirt I N. 42, li iat4, 14. i&iiÄc|tirt,;|iuer- des. T. 110..^e4ad9Am.i](ar^ Wm.

, . 3, (6.>|cp. ge^a4o.V«HnntfO*KiO'

: . - H^i' (€?^^?t u^uuT>en. Mcp. N,

106, j[^ i^ ha^bf n gi?M4et. Wm.

n.s.m. giladoter. 1^. ßii ]lif..ä,.ß. 0. IIL 3, 24. . ji ,;;;.,.f

. n.^v/rfieUdeta. N»i49, l,,5i. !m ! ..'^ 7».p/. m. c a 1 a d o t a iPa. . |c i'I|?.4^Q;4e.\:^9» k i 1 a-

ihot^. gl:K^gi»|.^,4,et^i Mq^

d.pl. giladoiev^^r,:84,,^ipHUJi«dj»^\<ft|i(?).

a.pLm. giladotuD. T. 125i. kalac Frg. 19. UNGELADOT cbumet der tod. Bo. WIDARL GALADÖN. uuidiri gil

reinvitent. Gc. 3. LNLADON^ ejnlaben.

A ih inladota dib, invocavi N. 30,

ÜFLADÖN.

er ladot uf den himel, adoocal

lum sursum, N. 49, 4.

FÜRILADÖN, tJOtloDen.

fureladot, evocat. D. IL 350.

UUIDARLADÖiN.

die solichen ladota uuider dis

da. N. 118, 1.

ZUOLADÖN.

zualadoter. Ic \

zukilatot. 3I. K. /, adoocatus,

zoacaladot. Pa. /

LADUNG A,/., eabung.

7?. s. ladunga, evocaiio. Ic. Pa. K.

lathunga, vocatio. N. 59, 2.

d. $. ladungo,i>ocfl//o/i^.D.N.84,7.

a. s* ladbunga, ccclesiam. Wo. 5.

LAD, LAT?

U.NLAD. gl. K. ÜNLAT. Pa. siebt in fol Glosse: expericntia, uruucrf. exsupe (unlad, unlat) in apoh cbregen es mit angeis.' linläda, inexcusabilh Jan, entfc^ulDtgen (ursprünglich duccr^ das fries. lÄdfa?' cf. lada, purgaiio^ dngels. Gesetzen; odei^ist das angels. la aanskr. jat, purificareylnitrcfrey'iidB^ iu:-liaKfen?3 vcfgHicHetf?*-^ GoAl:i

ist paupertas.

* '_. '^«'

LADah «. ^HLADi

. I . I * . f r*. .1 •' \d 'B t

TlaMu m^ß^Qkkini [^taitv/ite&o'louiBm Y)M miaj], incisio, lat. Ib. scbeioft^'mk, o

' man lat für ehte .lioch^tfay goÜLut 4yewa alte Form für laz, welches sich noch Jb laß befindet und auch, für iicb alteiD^e 91b erlaß bedeutet, anscbeil kofanto,! dennA<

. i^Cril^dias) Wttrt Jtu «y&', solidem iaiini deuten; cf. das folgende Jata&'arm. •' LATISARN9 sarculum. U». .On:: diesem

.' . - ■..»-. J

. I

67

LATO--IJD.

LID.

168

scheint lat zwar auch den 'Bcfgriffider Ibcision zu haben; dennoch halte ich es fUr einen Le* sefehler des lanius flir iatisarn. (Grofses I ist in den alten Ilandsdiriften leicht mit 1 zu verwechseln.)

lATO-BROGU, Volksname« bei Oros.^ lato- brigi bei Jul. Caes. ^ (

jATTA, lit. Iota, angels. latta^ £at(f| asser und niittellat. lafa» latta, tegula. Gd. 5. lata, asser. Pr. f. n,pL latta, tignn. Rb. ,

latta. Pr. v. latto. Pr. t latteo. Pr. m.,

laterciiU. lättun. F. laddun. Tn, asseres. - g.pl. laltono. D. II. 378. Mcr. Sb. Bib. 1. 2. 3. 7. 8. 12. 13. lattonc. Bib. 6. latton. A. Zr.

(laddo. L. F. 2. ladda. F. lattin. Bib. 5., asserum. ) SUMARLATFA, ©ommerlatte, vibex. Aid. 3.

8. SÜMARLOTA in LUT.

IJErTTO, m. (nord. ledja, latum)^ tttttxii ar- gilla»

Icddo, argil/a. Tr. Hs Hd. letdOf argilla. Mon. 2- liet, argilla. Hd. iieie^ glis^ terra tenax. Hs. (denselben lettun iki er ze adaren. D.

111. 46. letten. Mos) LETTIN, (etcig.

lettigiu Oeltiga.Brb. 13. lettihera. Bib. 8. iettikera. Bib. 10. 11. laeitkera. Bib. 4.) erda, argillosa iirra. Bib. 6. *

UD^ membrum s. XJLlJm

IJmJl}^ Wurzel von Hdan, ire und liJan,

ftrre, pati, welche letzlere Bedeutung >ich aus

der Bedeutung ire entn^ickelt haben konnte; cL

arlidan; ancfa pässkf tikd passus^ und sanskr.

rit, ir^ nnd omsse, iidi-ire und vexarc. Un-

ter dieser Voraussetzung kann JjJLLI das skr. rit, ire; odisse, oder vrit, ire, versari seyn.

Es kann aber auch JjJJLI^ ire^ aus -LiX^ sanskr. r^, ire durch ZuRigung eines d (goth.

Ih) entstanden seyn, JjlJL/^ ferre, pati, aber aus rit, ire, odisse. Ueber das bleißendc d in leid, dolor j und den dazu gehörigen Wörtern, 'SO wie über das in 1 e i t j a n , ducere, feststehende t siehe das hierunter abgehandelte verbnm lidan.

LlD-AN (leid, Htun, Htan), goth. (ga) Icithan, angels. lidhan und leodhan, a1^ nord. lidha und lida (cf. lit. lydeti, gelek ten), ire, proßcisci^ kommt im Hochdeutschen so wenig wie im Gothischen als simplex vor; erst seit dem 9. Jahrhundert, und nur. in O. Prud. 1. Ju7. 3. N. Mcp. Org. Bo. 5. Otl. Wm. zeigt sich das simplex lidan, doch nicht als ire, sondern als ferre, patij leiöett. In ar- lidan liegt der Uebergang des transire in pati nahe; cf. auch: sumelih prunno ir- leidit vuinis uvunne (vini iaedium affertj* Fst 143. Die übrigen compo.sita (calidan, untarlidan, furilidan, zilidan) zeigen nur die Bedeutung ire. Auffallend ist in leid, odiosus, trist is, leid, labor , dolor, leidon, accusare, detestari, die Beibehaltung des d im Gegensatz des t in leitan, ducere; so un- terscheidet auch das angels. lädh, altnord. lieidhr, odiosus, sich von angels. Ude^ alt- nord. leid, iter, und angels. laedan, diiccre [dos altnord. zeigt leidha und leida, du- cere (cf. auch nord. snidha und snida) und wiederum heifst nord. lida sowolü ire als pati]. Im Alts. lidan, lithan uiid lidon, '

lithon, ire. Sollte leitjan von JULL/ ge-

. trennt und einer Wurspel JLil 1 zugewiesen werden müssen (cf. aber auch ©c^tlciOer und

Gc^nitter), oder ist ein zwiefaches JLlJLr anzunehmen, eins für die Bedeutung ire, ein andres fiir die Bedeutung ferre, pati, so dafs sich von dem ersten das abgeleitete verbum leitjan mit dem im pl. praet. und part. er

169

LID.

UD.

170

schemeodcn t gebildet hat ? Cf. was oben bei der Wurzel JLuJLI bemerkt isL Siehe auch

LAD.

Bedeutung nnd Gebrauch: lidan, agitare (laborem sitis). Juv. 3. li- den, susiinere. M. 129, 3. pati. Org. li- dan^ ferre (iacturam salutisj. Prud. 1. acadon lidan. 0. IV. 10, 5. arbeita li- dan. Oti. bittere des todes lidan. Wnk 1, 13. iruucrteda liden. M. 15, 10. chestiga ze lidenne. N. 37, 19. leid ze lidenne. N. 132, 2. himelfiur ze li- denne. l\Icp»44. ib lido not, vim potior^ JNe. ih lido hunger. N. 87, 16« ih lido uberteiida. N. 34« 23. ih leid uuizze, poenas dabam. N. 68, 5. ih leid iteuuiz. N. 68, 8. du lite durfte. Bo. 5. er lidet pedruccheda. N. 55, 1. so ne lite ih auslih. N. 21, 2. doh er tod lite^ N.67, 22. lident iz pe aculden. M. 34, 23. sie lident ahtunga. N. 34» 23. sie lidint nuehsel. lOl^ 27. daz cliristm dnrst lide« N. 56, 9.

Form und Flexion: Inf. lidan. Prud. 1. 0. IV. 5, 10. Jov. 3. OtL \Vm. 1, 13. 5, 4. liden. Org. Bo. 5. N. 43, 18. 78, 1. 87,

8. 108, 27, 117, 17. lidin. N. 89, 13.

xe lidenne. Mcp. N. 34, 16. 37, 19. 107, 1. 132, 2. ih Udo. Bo. 5. Ne. N. 24, 17. 26, 13. 37,

19. 87, 16. 115. 13. ih lidon. Wm. 5, 2. (lidun. Wn. II.) (du) lidest Bo.5. N. 36, 5. 67, 24- 88, 23. ^^ m. 7, 6. (lidist \Vm. II. m. IX.) (er) lidit Org.

Udet Org. Bo. .5. N. 24, 22. 55, 1. 118, 73.

(wir) liden. N. 70, 21. 118, 151. 122, 3. Bo. 5. (sie) lident N. 33, 20.34, 23. 103, 29. Bo. 5.

lidint N. 101, 27. ih lide. N. 34, 23.. (er) Ude. N. 34, 23. 56, 9. 69, 2. (sie) liden. Bo. 5.

ih leid. N. 16, 4. 54, 9. 68,:a 87, 16. 115, 6. 118, 43. Wm. 4, 9. leit Wm. 2, 14. 8, 6. (lait Wm. IL) du lite. Bo. 5. N. 19, 4. er leid. Bo. 5. N. 34, 16. 51, 9. 103, 19. 104, 18. 115, 13. Wm. 1, 14. IH. K. leit Nf. Wm. 1, 14. L II. IV. 3, 4. 5, 4. sie Uten. Bo. 5. ih lite. N. 21, 2. (er) Ute. Bo. 5. N. 67, 22. sie litin. Bo. 5. N. 87, 19^

Uten. N.. 36, 18. p.£i.lidendo. N. 42, 4. lüNLIDlGI, /.. impüssibilitas. N. 83, 12. LEID, UiDi angs. lädb, alts. Ud, Icth, altn. leidhr. eocosus. W. odiosus. Ib. Rd. M^. Bib. 2. 5. invisus. Sg. 299. Ec. Prad. 1. trtstis. Bo. 5. Bib. 5. informis, M. 15. ^• nistet. D. II. 316. 337. execrabitis. M^ Bib. 1. 2. 5. 7. inplacabilii. Mart disin leida uuerltfinstri. N. lf,l. dia leida stunda, trisils. Bo. 5. so leid ist mir diser lib. N. 76, 4. uuas harto in leid thaz uunntar. 0. III. Si4, 112. uuio leid tber anderer ist Oh. 39. fila leidaz ist iz gote. 0. IL 18,24. mina leidan stiga. N. 13S, 3. ziu sint dir die nu leide, die dir er uuarcn liebe. N. 73, sie nuaren in leide, übe sie in chont uuarin. Nd. 17. leiden, ingratis (periai- UsJ. VA. VIL 425. die leiden tiefela, tnalignos Spiritus.^. 77, 54. leidiu ding, mala. N. 89, 15, daz leidera (uuelf, idem liebera entg^engesctzt). Bo. ö. he- reiici sint mir des de leider (leidra. Wn. IIL> Wm. 1, 7. leid si uns. Oh. 136. in unard leid. V. 5, 21. dar iru leid uuirdit Em. 33. (zuo dinempruo- der ist dir leit^ iraius es. D. III. 58.); cf. Subst leid.

Form und Flexion. n.s*m. leider. M^. Bib. 1. 3. 7.

leader [es steht /. (/rancic^ dar über]. 3g. 299. n.s.f, leidiu. Prud. 1. JN. 42, 2. leida. .ri[.! Xl, 1* Bo. 5.

n.

171

LID.

LH).

172

n. in. Uidai. 0. IL 18, 24. D. IL 316. a. s* m; leiden. Ibw Rd.

leiden. Ec« a. s. f. leidun. N. 138, 3.

n*pl.m* leida. M. la

leide. N. 73, 1. Nd. 17. d.pl leiden. VA. VIL 425. D. IL 337. a.pt.m. die leiden. N. 77, 57. a*p/.n. leidiu. N. 89, 15.

Comparativ: des de leider (leidra. Wm. IIL). Wra. 1, 7. daz leidera. Bo. 5.

LEIDO, Adverb, invise, odiose. Ec. %e demo uns leido ist. Bo. 5.

LiEIDOR, adverbialer Comparativ, Ulbcr.

balo tber uns klibit ioh leidor nu ni libit. O, H. 6, 36. iz irglangt thanne zi beziremo thinge, got ginadoti sin, Icidortbazni scolta sin. 0. n. 6, 46. 0. IV. 31, 12. V. 9, 31. Nc.

leidir. Co. Ne. IL

GOTELEIDO (hieher?). thaz kurzit druhtin sare thuruh tbie druta sine, thuruh thcn gotelet- don mit sinen ginadou. O.IV. 7, 34«

LEID, n. (cf. neut. von Adj. leid), angels. ladb, nord. leidi, alts. led, it\bi labor. K 10 (a), 7. dolor. Bo. 5. Rg. 2. Gc. 3. ' Prud. 1. N. 30, 11. moeror. Bo. 5. inju- ria. Ep. can. 2. ea:ecpatio. M4. perturba* tio. Bo. 5. scandalum. N. 103, 17. ma- han. Rg. 1. N. 22, 4. 87, 4. tempestas. Gc 4. timor. Rg. 2. iro leid iruuindet an iro houbet N. 7,17. uuelihes lei- des ih lebe. Wm. 1, 6. uora leide gi- poran uurtun, venerunt fiUi isracl w- que ad partitm. Me. ze leide ist mir uuorden. N. 118, 94. uns z! leide. 0. L 28, 2. leid umbe lieb tuonten, re- irihuentibns mala. N. 7, 5. leid füre Heb haben uuir. N. 88, 50. lieb Ane leid. M. 26, 4. leid, valaera. VA. X. 29. diu leid sckielten sie ufen dih* N. 20, 12. äna sorgun ioh ser ioh Ana leido gilih. O. V. 23, 218. ,

Form und Flexion, n. leid. O. H. 16, 18. IIL 18, 68. V. 7,

22. 23, 83. 254. Oh. 98 N. 7, 17. 34,

26. 42, 5. 77, 64. Bo. 5. Rg. 2. leit Wm. 1, 6. g. leides. Mo*. Bib. 1. 2. 3. Gc. 3. Prud. 1.

O. IL 12, 82. 24; 18. IIL 24, 16. V.

20, 104. N. 22, 4. 37, 11. 106, 39. Bo.

5. Wm. 1, 6. </, leide. Rg. 1. 2. Ep. can. 2. Gc 4. Me.

M^. 0. I. 28, 2. IL 6, 23. Bo. 5. N.

30, 11. 54, 3. 106, 26. a. leid. Mc. Bil?. 1. 0. JIL 11,. 8. 24, 52.

V. 9, 16. 22, 8. N. 7, 5. 26, 4. 88,

60. 132, 2. Bo. 5.

le instr, m n.pL le g.plU d.pl. le le le a.ph le

IL

t N. IL

t lei4u. O. L 28, 3. i VA. X. 29. do. O. V. 23, 218. don. O. V. 7, 25. den. Bo., 5. ' ^ din. N. 87, 4. d. N. 20, 12. 103, 17. MAZLEID, MAZLEIDL

demo mazieid ist. N. 118, 20. alla fuora leidizton sie, uuanda sie mazleide, fastidlum, ana chamkeist- llches kuotis. N. 106, 18. LEIDA, f; accusatio, n. s. laida. Pa. gl. K.

leitha. gl. K. n. pl. (lenocinidy seduciiones, persecutionesj leida. Ra. leitha. gl. K. LEIDUNT, /., atcusJaiio; tho uuuasg er sino henti er uuolt es duan tho enti, sih uuolt er rehto ubar lut neman ir thera leidunt 0. IV. 24, 26. DAGLEIDAN.

uaant er deta in dagleidan. III

20, 168. Ist daga leidenti (leitenti) in 0. I. V. 60. hiermit zusammen zu halten? aber es steht auch leita ira daga. O. L 16, 7. LEIDWENTI, LEIDWENTIC. LEIDVARWIZA.

[ 12 ]

173

UD.

UD.

n

LEIDHOLZ?

LEIDTAT.

LEIUSER.

Gehort LEIDRAT, n. pr. hiehcr?

LEIDLIH (alls. ledlic, angels. ladhlic), ItibH^i aber nicht in heatiger Bedeutung, •6ndeIn-a^8 ^dflUc^i ah^dftulid). leidlih» dettstahUis^l^ti g\.K.; eMcrabilis. Pa. laid- Ith, deiestabilis. Pa. thaz ist leidlih Tora gote, abominatio. T. 106. leidalih (leidilifa. eöd* fris.) zi'sagenne. 0. V. 7, 23. leidlih, obseoenkatem. Da. fi/s. m. leidlicher, 5/iKrcai. SaK^l. n. s. f. leidlibu', deti^rrima. Da.

diu leitficha' (farawa), luieus (colorj. Prud. 1. a. s. f. leidliha, exosam. Ib.

leidlihha, exosam. Rd., detesta^

bilem, Rd. leidlicha; detesfabilein. Ib. </• f?/. leidlichen imerkoii. O. III. 17,58. leidlichen nuorton. O.IL 23,24. a.phn. leidlichin, horrenda.fomJ.VG. n. 3S7. '

LEIDLICHO ( A<iv.). \\\\ uuib, qui)ä jer,''V^ xeli mir, uuar

sint thie uuidoroton tnir*. . thie sih zi tbiu hiar. fuaetun« bq

leidlicho nu rnagtun. O.Iir. 17,52.

LEIDLIBÖN, LEIDUHfil,' a^opiinari, profanare. ,. |

(ih) leidlihon, pfofanakoi Bib. 1.

leidlihan« profanaffo. \Ji^h.

' qversor. Ib. Rd. (sie) leidlih enty detesianiitr^ Ih. Rd.

leidlichent* Ja. (du) leitlichetoa, Iforruisfi (nee hor-

ruisti virgihis ttternwi^p H. > 2$. (er) leidlibeta, deieista(faiur. Qc. 3.

LEIDSAM, invisiis. Bo. 5. eX€crabilis. Rb. trisiis. Bo. 5. leidsam ikuilloj ncfanda

sensa. Mep^ 37. iz mir leidaam uuas.

«.100; 3. - ' Jv -

h* i.nu leidaamer, iräeslabilis. Prod. 1

(leitsamer, abominatUf. Sdh L]

leidsamar^ invlsus (invisa avu

VG. IL 320. sacer (ignis), V

III. 566. .

17. j. yi Icidspmiu, . invidipfa (James

Prud. 1. : .: ,

71. s. n. Icidsam^z, infame.liir IL ^31. reht :(!) -leidsamaz,- /iM .^ro/ nrnn (!J. Rb.

i7.;9/.77i. Icidsan^e, abominabiles. IL 7. i 13, 1, 52, 2. leidsama-, informes. Sfb. | die leidsamen bliccha, $aa fulmina. Mcp. 51. d.ph leidsamen ziten, nioestisl' 3o^ I7.p/.7}i. leidsama, exosos» Bib. 8.13. a.phf. leidsamo, saevas (saeva agmine

VA. VL 572. a.p/.R. leitsamun, invisa (Invisas am tiisj. VG. IIL 563.

LEIDSAMI,/. n, s, leidsami, execratio. Ja. Q^an leidsami. N. 144, 12. leitnsai cowfilium^ ratio. Bo. L leitsan) anathemon N. 41, 7. d. if leidsami, execratione. N. 58| 12. Rl leidsemi. Mo. Bib. 1; * ' ^ a. leidsami. exccrantentum (error ödit dem). Bib. 1. 3. abaminati Ti^m. N: 41, 7. leidsami äbkot ••.;: T«: 78, 1.

leidsemi. Äfo*. ;Ieitsami. Bib. 7.' "^

d.pl.\n leitsaminon (leitsamin. K II.)| in abominationibtis. Nd.

U^lTSAMlDAt /, abominatiq. J^ih, 13. , .. ^jleiisaipiden, abominatloaibus. |Jib. 6.

LKIPSAMÜNQA, /, . ,

.t , »in l^idsai^ungci han ih geaunilot C

. LEIDSAMJA?«, LEITSAMfeN? .

•'^ laitsamit, vHuperat. Can. 13. .•

•' leitsameton mib, posuerimi mi alpom -'• ^ nationetn sibL Pfc 87, 9; i- o

i

I

u

175

LUX

LID.

176

./

*t

Leidasamenler, horeicens (nuptias). Cao. 13. LEIDMSSA, /m> abominalionei, idola. Ib. Rd. LEIDAG, alls. lekhig^LeiOig. leideg sin» mntrUiaru Org. röin herza ist leideg* N. 37, 11. leidec uuirdet, po$nitet Bo. 5. ik Q-uas^lei-dcg? minero aundoa^ turba- 'ttt$ aun.:^.lbf&. leidicR IL R. 5. nu leideger» conlritialus. 34, 14. conturbaius. N. 37, 7. trisiU. N. 41> 10. gemens (des egesen). . Bo*5. leidiger, odiosus. Bib. 1. dev leidigo ivianit OÜ. li .#• f. diu- ieidega, tristis ' (foriunaj.

-. •■■i *«'BcL' i 1 . . -' .• »

ff. äJ midies Uidigin viantca» OtL ^ «• j. m. leidegen, tristem {sineto mls- ii^skihte). Bo. d. . s. nu leidego! Bo; 5. »mpLni* leidege (leidigi Nm. IL) uuur. ^ . ' den, contiu4fati suni* »Nm« Mei-

d e ge b i n, turbati sumus. N. B9, 7. n^pl^f leidege, lacerae (musaej. Bo. 5. LEIDIGI, / foDe dero nneichi des herxen cha- met irchomeni unde leidigi. N. 37. 11. LEIDAGÖN, conturbare^ coninstare. da 1-eidegost sie, coniurbabis eos^ N. '. 143,6.

dai tih nu leidegot Bo. 5. leidtgont mih. N. 17,5. . »raJeidegont sie dihsO^-N. 41,' 6. '-. leid-egoen diu h^erzen, corda dolori* bus ciani, Mcp. 37. (sie) leidegoton mib. N. 76, 6. GALBIDAGON, GALEIDAGIAN. geleidigist, debilitas. D. IL 321. got keleidegot sie, ioniurbabit. N.

20,10. geleidegoter, contrisiatM. Or(^ daz keleidegota berza {^o. s. n*),

ictum cor.' B04 5< ih geleidegot uuard, coniurbatus. . - r N/29, 8.^" ^"'"' ' •'

geleidegot uuBtij iurbatum est (corj.

N. 142, 4,:' .. -•

/ .

habent mih ketrostet nals kelei. dcgot N. 22, 4.

LEIDEGUNGA, / g. leidegungo, calamitatis. Bo. 5. LEIDÖiN.

' (ih) leidon, accuso. SaL 5. (er) leidot. Bo. 5. mannolichen leidot

* ' dan sin conscieniia. N. 9, 9. daz '^' leidot mih, N. 50, 6.

* {du) leidoges, accrises. M4. (sie) leidon, accusent. Mz.

leidun. Sb.

leidogen. Bib. 1. 2. (er) leidola sea, aversus est eös, OA. er mih leidota, de/erebat/Bo. 5. ^. a. leidondo, atcusando. Bo.'ä. i

IdLidonix^ detestandum. Pa.

leiduntiu, ödiosa. Prud. 1.

LEIDAN (angels. Udhjan, detestari), ac- cusare. Can. 13. leithandi, detestandioA. gl. K.

LEIDEN, den uuir iomanne leiden uuellen.

Bo. 5. er leidet sih gote. 0. V. 12, 76. gelber der namo ieto adversiiaiis ter

leidet sia. Bo* 5. (leidet, execratur. Üd^) frecchi leidet tie mennisken, odioses

facit. Bo. 5. leident imo in brusti thio eriran^i-

lusti. Ö. V. 23, 143. si ne leidet! in nieht Bo. 5. leidet, invisus. X.

FARLEIDÖN. er ucrleidot uuas, accusatus. Bo. 5.

LEIDÜNGA, /., criminaiio. a* s. Uidupga. Bo. 5. </.p/. leidungon. Bo. 5.

LEIDARI, m., äccusator^ asor. g'.'leidares, delatoris. Bo. 5* n. n. iz./?/. leidara (leidare. Ep. can. 6.), osores. Ep. can. 1. 3. '4. accusa- toree. Bo. 5. ^.;?/.Ieidaro, leidarro, acmsaniium. Bo. .

[12']

« »

177

m>.

UD.

17«

d. pL leiAtkreUj defcreniibus* Bp. 5. ac-

aisatoribus. Bo.

LEIDAZIAN (angels. lädheltan; bei Ot-

frid kommt das Wort nicht vor), detestarL

T. 188, 5. A. Gh. 3. Rh. D. 11. 196. ana^

ihematizare* N. 41, 7. obaminarL Rx. N.

5, 7-105, 40. 106, la 118, 163. R.. accu^ sare. A. Gc 3. M. 4. Sb. Can..lO. 11. aver- sari. Qib. 1. A. Bo.,5. condemnare. N. 91, 12. exhorrescere. VA. VII. 265. Bih. 1. 2. M/i. perh&rrescere. Ba 5. execrare. N. 55,*

6. 100, 8. Pa. Ra. gl, K* imdiytarL Rg. 1. Bo. 5. Gx. vituperare. Can. 4.t aspernarL M. 31. Le^ leidezto.u qifti^uefunt do- lores* J^m.

. Form und Flexion: /a//*. leidezan. Can. IQ. .11. eidezzan. M. 4. Sb. cidczen. T. 18S, 5, N. 41, 7. eidczin. N. 13^ 2. ei4izzin. N. 91« 12*. e Ieid(

(ih)

(er)

(sie)

du (er)

ih (er)

(«ie)

'.•

ezcnne. Bo. ö. eidizo. Bib. 1. A. eithizon. D. Tl. 190. cidazit Ra. äida'zil. R. Rx. aidacit Pü. '. eidizit Bö. 1. eizit Cah. 4. st. Icidazit? eidezzit. gl. K. eidicit A.

eidezet Bo. 5. N- 5, 7. 113,' 20. eidizet. N. IL leidizot. Gc. 11.) eidazant. Gc. 3. eidezent Gh. 3. Gc« 3. eidezzent N. 93, 16. eidfzzant Rb. * eidezist Bo. 5. eideze. VA. VII. 265. eidezta. N- 118, 139. .163. . . eidezta. B»b. 2. M^« Bo. 5. eidez^ta. Btb. 1. cidizta. N. 105, 40. eideztun; Rg« 1. M. 31. Le. ^idezion ; Nrn. N* 104; 28. cidizton. N. 106, 18. Gx.

imp.pl. Ici dezent! aversamini! Bo. 5* p. a. leidizzindo. N. 100, 8. leidezenter, exqsiis. leidezentiu, exosa. Prad. 1. KELEIDEZET pircn uoir christiani fo ne paganis. JM« 43, 10* ^ . <.er) uuard geleideret N. 55» &

iiunrden keleidezet, exeeräbim iur. N. 65, 6. LEIDAZARI, m., osor.

n.pL leidczara, osores. Md.

LEIDAZUNGA, f., obominatio.

a. s. leidasunga. T. 145^

ABLiID AN, transire und pati. e r 1 i d e n , trans

currere. Mcp. 72. irleid, iransierat (cor

repthaem präeseritis vUaeJ^'M. 30. Qk. 1

3. 4.^ erlitenen, evolutos. II. 325. ar

litana, acta (nox). VA. III. 512. arlita

nen, actis (imbribus). VG. L 413. arlita

nan,: ^aroc/z/m (mensemj. VG. L 435. Jirli

tancfro, abactae (noctis). VA. VIIL 407

irlit«nero forte, transacti. Mcp. 10. er

.liten4u, confecta. Mcp. 58« arlitana (?)

effoelus (vinitorj. VG. II. 417. arlitaniu!

eotiluiusta (mala). VA. XL 256. du täte

in föne arbeiten so irlittenen undc

8o mageren. N. 38, 12. uuauda ib fonc

imo uuisaa merun not irlittena* N

54, 9. also ih irlitten babo. N. 55, 8

uuaz s> föne ubelen crlitckL habe. N

128,1. iruer irlidet dero uuellono doz

sujf'ert. N. 64, 8* abta ze irlidenne. N

.8(^ 4. sie i ritten uiortem. M. 9, 16. arli

tan (hab^n), sotveram (satUp^Mnam)

Mart

Form nud Flexion: Inf. irifdcn. 0. U. 4, 19. N. 61, 6. 79, 6 118, 43. erliden. Mcp.

ze irlidcnne. N. 28, 11. 30, 4. Bo.5. (er) e.rlldet N. 64, 8. Ür) irleid. M. 30. Gh. 1. 3. 4. (sie) irliten. 9, .16. . p.p. arlitan. Mart.

n.s.m. arlitano (es steht arlitana). VG.

IL 417. n. s. f. erliteniu. Mcp*

179

UD.

LID.

1«0

arlftana. VA« III. 5(3. f.i./. arlitaner4i. VA. VIII. 407. d.s. f. irlitenero. Mqi. 10. ' a.s»m, arlitanan. VG. I. 435. erliiteneii. N, 38^ 12. a. jl/1 irlitiena. N. ö4, 9. n.pl.n. arlitania. VA. XL 256. dpi. arlilaneü« V6. I. 413. 0./i/.iii.erlitenen. D. II. 325. a.pLn. arlitaniu. VA. IV. 14»

ih habo irliten. 55> S. 8i habe urliten. N. 128, 1. ERUDIDA, f., dimensio. D. IL 327. (Prud. 5. hat irleiiida.) GALiDAN (alts. gililhan), peregrinaru Mc* ^ can. 2. 3. 4. cedere. V. exire. Rc dis- cedire. K. 7. 28. 58. 61. excedere. M. 29* Gc 1. 3. 6. 7. recedere. Kp. decünare. M. 31. Le. 1. 2. evanescere. M. 31. Le. 1. 2. 3. occumbere: Ra. gL K. kaliSe, abscedat. IL 14. Lalidit emittit (a corde). Pa. gtlida- tue 8 xi gote» excedimus deo. M. 29. gcli- tiiiy desciscereni. Can. 10. 11. M 15. kili- tan, transactus. Ra. kilitanaz cit, pri- d^wn. Ic. kehtanio, praeieriia (peccalaj^ K. 4

Form und Flexion: t'^. gilidan. Mc. £p. can. 2. 3. 4. (e«^)kalidit. Pr.

kelldit K. 2& kilithit gL K. (^^iT)giIidame8. M. 29. Ga 1. 6 7.

.gelihiomes. Gc 3< .. (^m€)kelideii(t) Rc. (e>) kalide. H. 14.

kelide. K. 7. 2& 61. kilide. V. (il3)gileid. Le. 1. 2. (^^) keliti. Kp. (. ^^T) gUeid. Le. 1. 3. M. 31. kileid. 'Ra. gL K. giled. Le. 2. C^ie)giirtin. M. 15. Can. 10. IL ^^^i/i. s. kalid! discede! K. 58. p. p. kill tan. Ra. calitan. Gh. 3b kililana.a. Ic*

d. pL kalitanem. Pn. 11./7/. n. kelitaniü. K. - ÜZGALlDAN. azxigilidany excedere, efftigere* Ec uzkelidit, excedit. K. 46. ^

uzgeliden, excedimus (mentej^ Gc. 11. ZüOGALlDAN. zogalidea. Ra. zogalidia. Pa. zoaca*

lidbis. gL K., accedas. zoacalidan. Pa. zogalidant Ra, zocä- lidhant gL K., accessus, introitus* * UNTARLlDAN, succedere (tectoj. VG. IIL 418. FÜRILlDAN. furilidit Ra.

furlidit Pa. farierlidit gLK., aniecedit^ ZELIDANTIU, iransitura. Em. 19. GALir. UZGILIT (ac), excessum. Gc 6. fd.?J. nzkelite. K. 45. GALITANI, /. g. dera kiiitini^ transitoriae. Bhj, HINAGALITANI, f. d. hinageliteni, excessu (merUisJ. N.

67, 2a

ABLID. after moyseses ablide, /ioj/oii/iim 9101- eis. Is. 6.

UZLITE (?), excessue. Ic fora uzlite sinan (?), pro excessu, K. 45.

FORALIDO9 tn., antecessar.

^ a.pL foralidon. Jal

timUHEI^ffencUculunu Rg.2. bieher? oder ist 66 nnbilidi? oder nnblidi?

UINKILITLIH. Pa. gL K. ungalitlih. Ra., inaccessibile.

GALlDON? in demo galidontin enti uneralti, in consummatione seculi. Frg. 15.

[LIDIGEN, expedire. Hd. gelidegct, expediti. Hd.

Hieber oder zu Übt? oder hangt es mit ledig (er. nord. lidugr, Idc^t^ (cer) zusam- men? cf. ledigon, geledigon in Alos. (ih uuil ai ledigon. got mich ledige Qon dirre not -- du ne habest si ge- ledigot ^ er habeta uns geledigot uon der not )]

181

LID.

UD.

n

LEIT-. LEITJAN, alts. ledean, angels. leadan, Ic- dao, laedan, altnord. leida, IcitCtt/ dii- tere. leitan, tolerare (vitam coloj. VA. VlIL 409. after sietin leiten. O. III. 2, 17. Qzzer egypto leiten. N. 43, 18. carta za leitanne, choros ducendos.Bb* leittn, ducam (stilumj. Rb. leitu, ad- duco. T. 197, 2. leitu inan hera nz. O. IV. 23, 3. nie ne leitest da unaih in ursuoch, inducas. N. 79, 5. din geist leite mib in rehta erda. N. 142, 10. leitta sie in hohan berg. T.91. leitta inan in hus. T. 128. leitent ze fride« Nz. leitent ze gote« N. 9, 15. leiten ze himele, dent meare coelo. Mcp. 54. leitit inan zi trenku. T. 103. er leita sie an den* rehten nueg. N. 106, 7. leite mih in dinemo rehte. N. ö, 9. leite mih an chrisio. N. 85, 11. leite mih an dero stigo dinero geboto. N. 118, 35. leite hara. N. 118, 120. leitet dara. N. 112, 1.. leitet hera! T. 151. leitet ferror. Bo. 5. ih leitta qnennn. T. 125. leita daz here. Bo. 5. leitun then folon. T. 116. leitet gifaotrit calb. T. 97. so uuar sunna Höht lei- tit Oh. 104. (si) leita ira daga. O. L 16, 7. (du muost mit arbeiten allen den lip leiten. U. III. 54.)

Form und Flexion. Inf. leitan. VA. VIll. 4P3.

leiten. 0. III. 2, 17. i\. 43, 18. 105, 7. Bo. 5.

za leitanne. Rb.

ze le itenne. Bo. 5. (ih) leitttt. Rb.

leitu. T. 197, 2. 0. IV. 23, 3. (du) leitist Ct 83. Nrn. IL

leitest N. 25, 2. 79, 2. Nm.

1 eiltest. N. 24, 5. (er) leitit Em. 33. K, 5. Wo. 2. T. 40, 9. 100. 103. 238, 3. 0. IV. 5i 35. 15, 43. Oh. 104,

leitet N. 3, 6. 17, 6. 24, 4. 43, 19. 44,. 5. 66, 2. 77, 53* 112, 1. Mcp. Bo. 5.

(sie) leitent gl. K. 0. IV. 31, 25. Mc Ho. Nz. If . 9, 15. 23, 7. 39, 12. 99, lai teilt P*. ih leite. 0. IV. 15, 22. (du) leitest N. 79, 5. 118, 35. (er) leite. Org. Bo. 5. N. 142, 10.

leitte. K. 31. (wir) leittem. H. 4. leltenk'H. 8. (sie) leiten. N. 26, 11. Mqi. ih beita. N. 80, U.

teilt«. T. 125. du leittost Nm.

leitest N. 60, 4. 70, 20. 1% 24. 7 20. 79, 2. er leitta. T. 16y 4. 91. 128. O. II. 33. IV. 16, 12. V. 4, 52. 83, 4. V IV. 533. VA. X. 198. Mm. 91 3 Le. 1. 3. Mq>. leita. N. 22, 3. 39, 3. 77, 14. IC 9. 106, 7. 135, 16. O. L 16, 7. Bo. Nm. II. leit er. 0. L 17, 57* leida. Hr. (ir) leittat O. V. 20, 108. ' (sie) leitton. T. 120. 132. 185. 193( 2C O. III. 20, 6a IV. 17, 32. 20, 26, 2. leitun. T. 78. 116. leiten. N. 64, 4. 118, 136^ Mcp. Bo. leititun. Frg. 31. (ih) leitti. O. III. 7, 31.> (er) leilti. O. IL 7, 66. 9, 35. 12, 79. 43, 18. . i--

(sie) leittin. 0. IV. 5, 28. imp. t. leiti! O. V. 23, 27. 67. 129. i't 183. 193. 205. * leite! N. 5, 9. 24, 5. 85, 11. liS, 2 imp.pl. leitet! T. 97. 161. 183. p.a. Iciteridi (leitantL I. 4, 10. leiten ti. O. I. 5, 60. n.s.f. leitentio. VA. XI. 433. g.s.f. dero leitentan. Bo» 5. a.s.m. leitenten. VG; IV. 510. V. pl. leittcnde. N. 23, 9. leitente. ("ig. 81.

r«.}. <

(83

UD.

LID.

184

^ iiltUtttf ditcere* dara zuo geleiten« N. 118, lil?. calaiten inuuir- sirai deducere in pejus. Pa. kileitan, reiucere. Ra. geleiiit tili ter aueg ta- ra ze . Bo. 5. gileiteit, inducas. T. 34, 6. kaleitla, cominxU (mercedej* Rb. gileittun inan in bua. O. V. 10, 14. kileitit 8int, educuniur (navesj. gl. K. geleitet uuirt, r.ef^ur (exercilus). Bo. 5. sie uaerdent gileitit in alla Ihiota. T. 145.

Fonn und Flexion: Inf. gileitan. T. 109. kileitan. Ra* . calaiten« Pa. kileiten. gl. K. geleiten. N. 118, 127. Bo. 5. (er) gilciiit 0. 1. 18, 56. Olu 130.

geleitet N. 59, 11. Bo. 5. (du) gileitest. T. 34, 6.

. geleitest Wm. 8, (er) gileite. Ob. 160. (er) gileitta. Ol. 55. kaleitta. Rb. keleitka. K. p. gileita. T. 109. ir gileittnt T. 139, (sie) gileittun. 0. V. 10, 14. imp. s. gileiti! Ob. 5. Wo.

gileidi. Wo. 2. Ni9/7.p/.gileitel! T. 116w //• p. calaitit Pa.

kaleitit. H. 10. kileitii Ra. gileitit X 193. t. kileidit gl. K. gileittn, ductn. Prud. t. kileitit sint gl. nuäs gileilit T. .15, L iiuarun gileitit T. 202> f. ^gelieitet^ niiirt. Bo. 5. ir uQ^Vdet gileitte. T. 44, 12. aic uuerdent gileitit T. I4;>. .geleitet uuerde. Bo. 5. ttuir nuerdhcn gileitte Wo. 2. * rireftit noard. O. iL 4, l! g^Iihft'iitturtin. Bo«

er habet geleitet N. 80, 11. ARLEITJAN, alU aledean. irleittan, a^ere (vitamj. Sb. irleittan,yiarc^^(W#Vm dominicumj. Sb. irleittamea, faciemus (ibi annnm). Sb. zirleitanne den uuin- ter, od Jiyemandum* Mz. dn erleitest dincn lib in rauuon, dtices. Bo. 5. ein tag ist in aeternitate zuo disen, die er hier irleita. N. 60, 7. arleittun, egerimiis (hoctemj. VA. VL 514. irleitti, fecUsem (ibi multum temporisj. Mcr. ir- leittin, trahereni (tempus). VA. VL 537. arleitti, reduceret (navem a terra J. T. 19, 5.

Form und Flexion: Inf. irleitan. Mo*. M. 9. Can. 11. 13. irleittan. Sb. Can. 10. 11. zirleitanne. Mz. zerleitanne. Bib. 2. zerleittanne. Bib. 1. du erleitest Bo. 5. (wir) irlcittames. Sb.

irlcitemcs. Ep. can. 3. 4. Bib. 1. 2. (ih) arleitte. Gd.

irleitte. M. 28. (^d. 2. (ih) arlaitta. Pa. irleidda. gl. K. arleitta. Mart Ee. (er) irleitta. Mz. Bib. %

arleitta. Bib. 1. VA. XI. 569. irleita. Sb. N. 60, 7. (wir) arleittun. VA. VI. 514. (ib) irleitti. hl(r. Bib. 4. (er) arleitti. T. 19, 5. (wir) irleittimes Mb. Ep. can. h (sie) irleittin. VA. VI. 537. * p* Om irleittenter. Bib. 1.

irleitenter. Bib. 2. Mz. p*p. urleitit, snbduftnm. Ra.

irleitter (aciiisj. Can^ 10. If. irleiter. M. 22. d.s. f. irleittero. Mz. d.s.n. irleittcmo. Bib. 1. 2. d.pl. arleitte o. T. 19, 9. ANALEITJAN. anale ittos, induxisii {nos in laqtienmj. K.1.

185

LID.

LID.

186

I^XEITJAN (dntcUiti).

inleitis, inducis. Ib. Rd. inleitta, introduxit. T. 186,3. INGALEITJAN. ingileittun, inducebani. T. 7, 5. fituligun ingileitaz C^ip)f subintro-

diictum). Can. 13. incaleitit (werdan), induci. H. 2. [werde ingeleitet, imponatur (mauM ei). Hd.] ANTLEITJAN (alts. antledian).

intleitit, abductus. R. ABALEITJAN, ableiten.

apaleitit, deducit. VG* I. 114.

UBARLEITJAN, dbetleiten.

abarleita, transduociU Rb. ITLEITJA?<? (ist es Sehreibfehler für irlei-

tian?). iileittan, agere (vitam). Bib. 1. 2. itleitti,/^/«^diii (ibi mtdium temporisj. Bib. 1. 2. UZLEITJAN, aniUittn. (er) leitit sie uz. T. 133.

uzleittent, deducunt (oculi lacry*

mamj* Mp. leitta uz, adduorit foras.. T. 198, 2. 1 e i i a u z, ediixit. T. 144. N. 104, 37. 43. UZGALEITJÄN. uzgileite, ejiciat (Judicium). T. 69, 9. uzgileittan. Bib. 2. uzgileitan. Bib. 1., deducant* MISSALEITJAN, miiltittn. misseleitet, abdiicit. Bo. 5. misseleitent, abducunt. Bo. 5. BILEITJAN.

(esau wolt in bilciten mit sinen he«

liden gemeiten. U. lU. 86.) * pileittu, obduxero. Ib. Bd. pileitti. Rd.pileiti.lb. bilcittih. Bib.9., proseqiierer. VOL LEITJAN.

dara folle leiten, eo perdiicere. Bo. 5. FARLEITJAN, alts. forledean, tetleüen. dediicere. Pa. gl. K. abdiicere. Pa. gl. subducere. Pa. gl. K. seducere. P«. gl. K. N. 9% i. T. 104. ferleitet sie ze demo lukken guote. Bo. 5. firleitet sih, se*

«ftic'il ^. Na« IL ni firleiti in kboronka. Sg.911.farleitanti, dilatarfdiabaiusJ.Bxu

Form und Flexion: Inf. ferleiten. N. 10 (b.), 2. 90, 6. (er) farleitit Ra. farlaitit Pa. firleitit. gl. K. ferleitit. N. 92, 1. forleitit T. 104. firleitet. Na. IL ferleitet Bo. 5. (sie)forleiteat T. 145.

ferleitent N. 10 (b.), 3. (er) forleite. T. 145.

ferleite. N. 35, 12. (er) firleitt«. 0. IL 4, 12.

ferlcitta. Sg. 183. (sie) fer leitton. N. 106, 40. (er) firleitti. 0. IIL 15, 45. imp.s. firleiti! Sg. 91L Ct 189. p.a. farleitanti. Ra. farlaitentL Pa.

firleitcnti. gl. K. p.p. farleitit. Pa. farlaitit. Pa. gL K. ir birut furleitte. T. 129. ik uuerde ferleitet N. 18, li uerleidid uuerdan, sedud^lA L 1.

FLTRILEITJAN, Dorlelfen.

uurileitit, inirodttcit. M. 31. Lc. 1. 2.3. uurileitcn, reducant (ante oculosj. Gc3. forileitit, obductwn. Rb.

FRAMGALEITJAN. sih fram gileitit, se produdt (fructut), T. 76.

DURAHLEITJAN, bttrc^(e{teit,bnr4fi(rei

dhurahleidit, perducit. la. 6. er Icita sie dure, perduxii. N* 77, 13. dar dure leitta. N. 135, 14. durhcleitta, lusirct? A.

Z130LE1TJAN, {uleiten, lufa^rin. zualeitit, adducii. Kp. zuoleiten, admoveani. Can. 13. d.pl. dara zuoleitenden dingen. Bcj

LEITÖN (?). leitomes, gerimus (pauperem viiamj. Hr. leidomes, trahimu$. D. IL 314.

lii

87

LIIX

€88

er leltota (leitpday Wm.. III.) miii in

l^incgegademe^ introduocii^ Wm. %^^ 4. ARLEITÖIN, irleittomcs; gerimus (paupe-

rem v^tamj. Sb. KAANALEITOT sin (lara %mq) . sinf dispo^ situ Org. LEITA,/.

leita, yV//Mi5. Ib. Rd.

d. s. leito, dttcaiu. N. 105, 16. Gehurt ' leito, ducatunw Rg. hiebier? cf. LEITUD. aphUWolh, RA

leita. Rf., exeqmas. ANALEITA// n./>/.^analeita des üaerchis, elementa. Örg. •INUEITA, /., introduciio (gentium). N.65,4. (LANTLEITA, ©renjbegeMng »• J&altau«.) LlBLElTA, /., Sta^runs; victus. Ib. Rd. ff. 4iblcit(a). K. 40 l/; lifiieita, ^^u. Pa. Ra. ouliibleita, annonam* K. 31. ^35. Hb leita. S. alimomum (igmsJ^TXh. n.ph liipteita (fiiei sing.?), stiperidia^lXh. d.pl Alibi Qiiomf alimentis. K. 37.,.

'libleitom, cibariis, Rb. a.ph (^oAer sing.?) libleita, cscas. Bo. 5. lüfeLElTA. ^. ^. ^ r^leito, exequiarnm. Mart (oder^i^jf I releiti aozunehmen und^ rel^^to

lELTL /., du(:/fts. Ft. e. (ci angels. lade, <^-

,. nfl/u.) ... . . .. .!■>

,, liZl£J(Jl, Jlv exeqiuae., . ,

.i ]>.. MZ^^iti. :D. ......

. a. iifJteiti. D. II. 332.

'y^AZJJ?^TUf.,.aqua(dftctus. ..^

n. ^u4,zar|eitL Hc. Bib. 1.

rf.Jip,lje^d|. :gl. K. ,,! .,

FARLEllX /., abductio, , ,

j^d^ f^rl.i^ite,^ abdifctione, Bib. 5.Jt H£D)U^ri\ A nuptiae. Mcp. 22^ LEITUlüN'f. [In A PÄo»»...92. «teht JaiJi

U.

i: .

,

< 1

I .

.> « *

,. ,. t^R, rf#42v W. 00*1 4. lOSi '13- . V\ .; \\

. I 'mpli\^^\i^n,^ttXi ssi^ii^i xaKietes^oviitm. . . ' . .N. 64, 14. v. :. . >.-.. ■..,•^.^ j., :I.PTA, f,^m%^^ 8tU<rlri.»

,; \YEGAI4EITA, /. ..\.^ .; :

,xß*\s^ «luegol^ittuO) iV^cftM?«mA.llkp.61. GALEITJ, n. .. ',..•■..• .1.:' .y *;;t .>..■: ■,

{d, ge\tx\^9\diM:mtu.\tl^,j.A ..»i! . LEITARI (angels. Iaddarie)sl7n«^ ^r, 8et(et.

7». leitiri (leittajri. cod.fns.)s O. IV. 16,23. ' ö. leitajBi. Juy. 2.

. , , ilLEITARU /rgiÄÄi/arOT. N. 11. ist wohl eteilari? ... ..■;.;,

. VARi^VlfApf, rti., iedücior^ SJMleitcr. n. forleiteri. T. 215,3. ..(' n.pl. firleitara.. N. 1>, 15i .ItÜ LEITID, m., c///^. ., .., .;, .uibil . »..teididb. Is.,ß. . I .0 ..'UiI .V'^. o. leididh. Ig. S. . ^ .* .01 leitid. H. 7. ,.l . . .1 ,.l!ll ^ fi.p/.jfcijida..a 22.1 M .m.L;I.V\A. .. v.pi. lc[iHdai.T. i4t..

leidila. Frg. 21. . LEITIDO (?), m., dux.id. LElTüD. a.s.? leitidxiu, du43atüiin.'T. ihi: .\ \ .>. n.pl. leitidon. T. 84. :v^.l .I>!1 v.pl \midot^\W. Uh] <: \YVi:\.\ LEIDIDHDÜOM, iw.,' dux.ia: & :J ' LEITUD, m.? ducafns. ». v.:.i

a. leidud, ducatum. D. U. 284. :■ i. (leidit Gx. leito. Rg. .1.).' < i<\\. LErriDA?/. 1 : i^ . 1'

in uuazzares leitidu (?),' in) iiAfAbsduc-

tum. Rb. ' . ?!' )<^ ./

UZLEITIDA, /., ddäißra.) . i ! !.

FARLEITIDA, /, abductio. . 1 :

ÜAJRI^ITIDI, /: . . >

.: .in f UleiUdi ba^a ib gesundbb Ca FARLEITANI,/.; oA/oc/fö* . .. 4-.£arFcitinL..Rb. FARLEITIG.

'\; fpi^na^t^ge nnde* ferleiiige inöftniscen also die cbuoe. N. 67,. 31. ' ..\ LID^ 9gUy i(oV^0ib9.tlUJi*^^MiQrdli]iidIirv; älts.

[13]

189

LID.

LIT.

19

lith, «ngels. Hdb, 6(ie5f meminim, articu- hujOrtttS, Hiehcr? nehein.iniiilidiienaa8 iro uszentn. N. 87, 18. furista.lid ist eo/Mi/. Gh. lidi, membra (monasteriij, K. 34. diabolus uade «ine lide. Nm. 16. uoUa lidi, pleno brachia. AL 30. lido starchiu, robore corporis praeparata. Mcp. lidin, ar- tubiu. £p 2. lid, articulos. Bed. 3. H. s. lid. N. 87, 18 Gh. 1. 3. a 4. f. j; lid es. D. II. 283. d. #. lide. N. 30, 10. B»; 5. n.pl. lidi K. 34. C. 0. 11. 9, 6. V. 2, 17. 3, 10. Sg. 913. ÜL 30. Gh. 1. 2. 3. FVg. 43. ' lidhi. gl. K.

Eide. Tr. N. 30, 1. 37, 18. 40, 7. Mcp.

Org. Bo. 5. lid. Ra. Sg. 242.

lider. Wn. 460

g.pl lido. 0. IV. Sr, 18. Bo. 5. Mcp. N. 30, 10. 68, 6. 84, 2. litheo. glK. d.pLUden. 0. I. 7, 4. 26, 2. 11 L 5, 6. N. 29, 13. 33, 15. 38, 12. Mcp. Org. Bo. 5. lidiQ. Ep* 3. a.pl lide. iN. 17^ 37. 34, 1* 56, 3. Mep. Bo. 5.

lid. Bed. 3. GILITH (®Iiel>>, janctatae. Bio. 5. LIDAGIL^. LIDALOS. LIDOUÜEIH. .

UDUWAfil. :■ > » '

LIDOSTARH. . '<

UDASÜHT^ ; LIDASCARTA. LIDOLIH, je6€«-e(M); tbohmirmegilid^Uhspreeli'an^ittorto

gUih, '' .•»...-

ni ma^ ih -iii^ob 'riiit «dOTte th^s lo- bes quemaa zi cnte. 0. L 18,' LIDILICHO, mimitatim (^^eissaj. Pttid. t. LIDALI, articuhss. Sg.^ 2i2. '

lidilin (lidelin. VVn»- 460.), ariiculus

(digUiJ. Tr. FRIST LIDIU^ ariiculum fprf^gatio-

ms). Re.»"' ' < ii«I » 'i-*

fi^ »y*.

KANZLIDI, praeputium. N. 94, 4 SCARTLIDI, drcumdsione. N. 94, 4. Du aes Wort findet sieb aucb statt orscard im cod> paris. 4404. der /. alam. (tiL 60.^ in der Form scardlithdi.

UÜIBLIDO, hermaphroditus. Mcp.

LIDARE, lictores. Zf-

LIDÖN, secare.

Udos (lidest. Bib. 5.), secahis (in Jruüa

Ucc Bib. 1. Sb. lidonta (lidinta. Bib. 7.)« caedeate$ C

frnsta bovemj. M«. gilidoten (kilidoten. Gc. 2. gilidotn

Gc. 3.), separat um. M. 29. Gc 1. 6. gilidotaz (gilidotb. Bib. 5. giliditt:

Bib. 7.)f concisam (hostiam in frusta^

Mo. Bib. 1. . .

Hiervon das miltelbd. zerliden, tittf^dbll

LIDEO, aiUator. Ra. (hieher?). In Pa stobt adulator (blanditor) , slihteo und ii gl. K, adulatoris, litbeo; ist diese lelitcr adulator i. slihteo zu lesen? S. D. I. 152. <

Cf. LlTuS. Gebort hiehcr:

KITRIUUUA UIO^, ßdejussores. gl.K.? d

LITus.

r 1

lilT-US [var. WAus, letw^, Iedr/5^ laetitl \\\o, lido; die malb.gL zu /. sal. XXX. ma tho chiado frcoledo ^a/. .maltho hitfa frio blito, maltho theato n^eo lito^ sdieb die dcutsclie Form des Worts zu enlhalteiT, i casns ist unbestimmbar; aber die maJb. fß. t l. sal. XLVl. druchle lidio (^ö/.' drtch 1 dio, dructc clidia^ enthält' wohl deof |^. fi des deutsehen Worts und es durfte daher ei deutsches litu oder liti angenommen wp.rdeff bezeichnet in den fränkischen, alamdnmscbe sächsischen und friesischen Gesetzen den**B5i gen, der bei den Longobardcn tind Baiern €k dins (s. ald-) heilst, und in leg. langab, Ci roli magni. 83. dem fiscalinns gletch^etlel wird faldiones lege vivant in itklim i $ei*vitiUe dominorum snomm, qua fisdafini vi tf€i wmnt' infrancia). Eine Gtosiie^nr / ripuar. (D. I. 341.)- übersetzt litus imt lai

191

LIT.

UDÜ— LOT.

192

(i. IjAlJU 7 9 in Urkunden findet sich auch die Form latus und wie lit mit laz die Be- deutung theilt« 60 scheint es auch mit ihm gc« meinschafllichen Stammes zu seyn; oder gehört

lit tu LID und laz zu LAZ? Cf. die

io Ammian. Marcdl. und in der noiifia digni- tat Imperii vorkommenden leli, laeii u. Grimms RechUalterthümer 366 309. Folgende Stel- len werden den Begriff des Uhis hervorircten lassen: si qtiis pner regii vel lidns ingenuam fminam trasperit. L. saL XIIIL si qtiis lidum alientim extra consilium domini sui ante regem per denarium ingenwim dimisertt. sol C. ad- fob. jtidicetur\ si quis servum alienum ante regem p. denar. ingenuum dimiserits sol. XXK. eulp. jud. L. sah XXX. si quis ingenuus aut Uiu L. saL LIII» si quis lidam alicnam in con/ugium sociaverit. //. sah XV. si quis servum suum tribuiarium aut litum fecerit. L. rip, LXIL inier centian viginti homines, nobi- let ei ingenuos, similiter et litos, servum et an- dllam eidem ecclesiae tribuant. Capit. de par- üius saxon. 15. si de nobili gener e fuerit, CXX. solidos fisco componaty si ingenuus LX.^ ü Utas XXX. Cap. de part. sax. 19. homo regius i. e. fiscalinus et ecclesiasticus vel Udos Mierfecius -^ Cap. aqiäsgranense* qui /lo- winem/rancum ocdderit solidos seaxentos com- ponai qui hominem ingenuum ^ solidos iueentos , qtn lidiun, solidos centum qui eeruum <— solidos quinquaginta componat. Cap. Ctavli a. 813. si quis feminam ingenuam colpo percusserii , solvai solidos duos, si Uta fue- fit, soUdum uman ei iremissem, si ancilla, so- Uhb uatimn L. alam. 93. si Über homo «— » MÜff sen übero seu etiam lito in personnm et h terviiium liti se subdiderit. L. fris. IX, si &w semeiipsum proprio pecunia a domino suo feiemeriU L* fris. IX. liii compositio -— me- Säate minor est quam liberi hominis. L. fris. ff!bg. quicquid servus ßut litus jubente do- MO perpeiravii, domtruis emendet. L. sax. XI. tarn liberqs quam et latos, Urkunde v. HL Aono regis i. e. fiscalinus ^ vel ecclesiasti- cm h e* lidus.. Leg. Carol. magn. In Mos.

(12. Jahrh.) kommt auch die deutsche Form Tor: Dan (3<ifobd ®obn) scol gibieten ouch si- nen LITTEN.

Ist lideOy adlator. Ra., adulator. Pa. gl. K. und kitriuuua Mion, fidejussor es. gl. K. das- selbe Wort? cf. uord. lidi, socius, Iid| auxi- lium.

Gehort LITLÖN hicher?

LIDU) n. (golh. leithusi alts. u. angels. lidh), liquor, poctdum.

n. s. lith, poculum. Ic. tyaeus. Sah 2. lid, Uquor. Prud. 1. potus. II. 3. g. s, lides, laticis. VG. II. 192.

ni ftttlit er sih uuines ouh lides ni-

heincs. O. I. 4, 35. tho zigiang thes lides ioh brast in

thar thes uuines. O. IL 8, 11. thiu faz thiu namun lides zuei odo thriu mez. O. II. 9, 95. d. s. uuarmemo lide, calido liquore. N. 10 (b.), 6. 81 nan ouh tho qualtun, mitezziehu

dranktun, mit bitteremo lide, thaz datun se al bi nide. 0. IV. 33, 20. a. s. lid^ ßalam. gl. K. siceram. T. 2, 6. N. 143, 13. ,dinaz drinchem lid, biba* mus poculum luwm. IL 8. bczouue- rot lid, poctda iacta carmine. Bo. 5. n.pL lid, pocula. Ib. Rd. a.pl. lid j latices. VG. IIL 509. Prud. 1. 3.

Sind hiezu die liiones (SrfdPO» ^^^ in Urkun« den vorkommen, zu zählen? UDÜAZ.

LIT, operculum s. JlJUuI«

lIta,

clivus 8

HLL

LOT?

ain lot stat, asylum. Pa. gl. K. (fst in lot eine Entstellung von loh? gleich dem angels. hieow, asylum anzunehmen?)

LOTSTAT, Ortsnamen ; hicher?

[13*]

101

LÖTH— IiC3Tv

UM,

LODO s. LÜDO.

I ■'i

}

LOTTO, „./iK

JulJ JL 9 sansk. ridli, vrid, txlcr auch rnb. (st. Tudh), cresccre. ^ Die Formen arhlutun und erhlot kal^n.icniwcdec ein. uborg^tirscbcs b odeii lassen sich durch das sanskr. vridk erklären. In Ileliahd. 73. bat cod. . mon. h 1 u d , \codk cot- ton. la(ij\cresc£lKitt aber dagegeo beide codd. den inf. lioddn» tlothan ohne ankiiteadcsji.

S. auch

.1

LlUT [in zusaniKncngc8Qt3^ten n.pr. audi Icud;

80 wie. iqi .(^r/n ingcmos ^uam et leutos.

, UrkjuQd^ ,$2!3. ,cum Icifdi^ nofitris. Decr.

Childebertt. interjeude^y, /, wispgpfh, IV. 5.

fm4.1civdi| cajnppjitiq /tonufi^ü;, vieUeicbt

auch in leudinia; aucl) leod ip unus de

Jidelibus et l^^üiöus. edict. chlotar. IL cum

leod/j nosiris. Decr. ChiUleberti und leodi

st. lejudi. {q. y.); alinovd.'l.yclri ^.'und liod,

/., populus , im Ang^Ii- U94,rli0d, popuhis

und /74 li)io4e.;.r/|vj; cEx/üucb gcrlii. .ji\g-

galai^tb/s,: qr4f}i^ctf/ȟ, aU$: Itu.dJ, m. und

n.; bcti Olfrid finden «iich im /^/..(ille 3 Ge«

^cblecbt^rr.i JNeudfxutscb nur der pl^ %t\xU.

Bedeutung ukid Gebrauch.

Im sidlg^ popuJäs y plebs , \ftk pl.^djpiilüS\\vkA

.1 .;t JiQmiMs. (ifod 8b aoch ' im All«.)j -^.< üu i r

tiuur israhel. riuk pir«ni.: dor ij>t

iudon liut, umbefangenez mit tieiin.

N. 45, 3. liut, populus. Üb. liut, plebs.

Jo. liV^r^^iz/W. Sg. 913, M^t|,,/?fef4f< Rb. des^Ehj^iuleo, popnu tuijus. Frg. 11. dca furistiin de^o -liuieo, scniores^nO' puli. Frg. 29. floÄ/w/ killt* 'glr«;^ tfr^w,- liuti. Pa. daz smala Hut, vu/^us. Bo« nist liut thaz es bj^^inne. O. L' 1/81. autierf des Hutes, a/t/ecfidßlelvi.^ ^.^l, '^"7; Hut, terrbm '('titrbavifj' Üt^y^i Pplc- rin uuoroili.uuas er (adam} Jiut b.c- ranli. O-'ii'ä, 7. lluti sua«tf, iitVA/V

' i. i !

pes. Em. 12. alte liuti, jEf«fe bt\ -'■ ' Wcp. tiiierdhdöt wiin*^ liüdi,>r in popäinm. h. 3, 6. 'tuniber li liuto, hominum. Mcp. Ihic gotc Ol. 59; Hute dieto, populos gen 17,4a; liqU des tic^elc|. IN.,2$, de.ro stcti, clves loci. Kb.. der li ; ' drnan Hut. IL 21. daz Hut. W l|bic Huti. O.t 3, 10. Ihio zu O. I. 14, 21. thiu liuti. 0. IL :

Form und Flexion: n. s. Hut. Jo. H. gl.K. N. 4, 5. 17, 32. 0. LI, 92. 4, 71. 9^ 2 ^ Bo. 5. Ho. 2. Rb. IL 21. Wi . Huth. Pa. liud. Na. n.

. S-. *. liut CS. O. L 2, 34. 4, 15. N. 7. JVIcp. Bo. 5. Gc. 4. Wm. II. 1 .liuli^. N. 82, 1. ÖJ), U Nh.1 , luites. Wm. I. 8, 11.

d. s. liute. O. III. 20, 112. iV. 7, 2 N. 17, 20. 21, 32. Wm. II. 11 > luilc.VVin.-HV. IX» Ij la a. s. lint Me. Sb. Bib. 5. O. I. 4, 7. 19,'22. N. 3, 9. 13, 4. 17 - ^ 79. Rb. H..21. Wirf. II. IX.

luJt Wm. I. HI. 6, 11. liutb. Bib. 1. V. s, liut. N. 32, 12. 49, 7. 89, 9. //./;/. liuti, Frg. 53. R. Ra. Rb. P Sg: 913. Em. 12. O. I. 3,- 10.

II, 19. 24, t. 27, I. II. 14, 14, 104.

liudi. Is. 8, 5. 6. Is. 3, 6. ' liule, N. 2, 1. 44, (J. 66, 4.

III, 2. Mrp. Bö. 5. Syl. thie liut ouh. O. lII. 12. 17,

g.pl.Untco. K, p.Frg 11. 29. ' liudeo. Is. 9, 5^ ; liulo. O. I. 1, l": 3,20 5, 29l 17, 44. 32, 10. Org. Mcp. Bo

. iruie. Ncr.n. ;■

Uuli. N. II. d.pl.liiidim. Is. 5, 5. Is. 6. ;• . liutin. Ö. I.'Ö3, 6. 11. 1, 18. i ' ' 16, 8; 17, 6D. 76,'l7. Gc. 5.

■■ \

vA ■»'■

UJT.

LXJTi

tm

itetu N. 18, 9; 43, 15/56, 10. Bo. 5.

Org. Wm. 2, 3. II. HL IV.

iten. Wm. 2; 3. I. IX.

iti. Ho. IIb. 0. I. 4, 45. 23, 15. IL

2, 3. 4, 29. 7, 13. IlL 24, 95.

ate. N. 9, 9. 28, 3. 43, 3. Bo- 5. Wm.

[L IX. 8, 11.

udi- Pb- 2.

Uta. Co.

ite. Wm. L 8, 11.

Ute. N. 23, 9. 94, 1. Bo. 5-

£ODT, s. D. I. 330. (aogeLs. Icod,

miitellaL laudis, laijLdum)^ gleich wc-

ursprünglich composiiio ho^nicidiL -^ iL US id est fvcregildiis. Brnns Bcitr. Nur die /. saL^ fris,, angU und die

kennen diesen Aufdruck, ict^dcm non , sah 3S. medictatcm de ipsa leudi lt. /. sal. 39. si mortuits fnerit, toia ua componntur» L sjaL 43. si ^vcro alter altcri imputaverit. /. sah 56. lemtio nsque ad lendevi sie perma-

sah 56. si talis fuerit causa unde $oL atit awplius usque ad Icudem ux dehct. L sal.. 76. solvat leudem . /ris. li. icrtiampartem leudis com- /. Jris. 2. soluiio leudis. l. augl. 6. Icudem liberi Iwmhiis» Capif, aquisi!;i\ ^/us leudum ipsuni pertinuit. L pipin.

interffcii solücre. Cnpit. ivrtruiac. malb. Gl. mehrmals LEUUF, LE()!)I. Y. 3, 9. XLIF. 1. 4. 6. S. Grr. 652. <1A (al. LKODIMA) Jwlb. Gl. in /, 8. scheint auch zii Hut zu gehören. r, alicnigma. R.

iL LlüT. IL .. . ;

LlUTO. Hild. austre leudi. c. paris.

TE, allenigenae. N. 55, 1. IDT (angels. landHod). j- lantliut. 0. L 9, 3. II. 3, 34- - lanlliutes. 0. IV. 3, 19. 22, li5. läntliute. D. III. 107. (Scute leö

laatliuio. O. L. 10, & IL 7/68. IV.

4, 44. I i: . »:■ .

1 a n t li u 1 0 > pnoviridalium. Bo. 4. 5.

i.!

d.pl.Axtn lantliüteiLlBci }5. . RUiVlLIUTI (alls. romanoliudi), romani.

d.pL romliutäh. N. 89» 5.

a.ph rumliuti. VA. L 281. NORDLIUTE, a.pl. («eute im SRort)ni> Bo. 5. KORDLEÜDI, NORDLIUDI. c. paris. 125. PARLIUTI (cf. par, parnian, parscalh etc.).

qnaedam lil(dra femina Juota nomine ex eis, qni dicuntur parioute. Urk. 1190. PÜRCLIUT (alts. burgliud), ciw^. Pa. R. '"gl. K; He; urbanus. R.

g* s. des purgliutcs, populi. Bo. 5. cT. s, demo burgliutc. Bo. 5.

ii.f7/i burgliuti.T. 151. . borgliule. Mcp. parcbliate. Db.

g. pl. dero burgliuto. Bo. 5. .

'd.pL purubcliutim, civibus. Rb.

flrp/. burgliuti. 0. IV. 4, 60* burgiiute* Bo. 5. ÜÜOROLTLIUTI (bei Otfrid /.) 0)opuU, sc-

cularesj. O. III. 7, 22.

uuerltliute. N. 19, 8,

g.pL uuoroltliuto. O. IIL 14; 90w 16, 69. V. 15, 41. uuerltliuto. N. 92, 4.

a.pL uuoroltliuli. O. I. 8, 23.

v.pL uuerllliute. N. 148, 10. UÜERHLIUTI (5B<rfleufO. Ho. UÜESTARLIÜT (©allUr).

uuestarluti,g al/nm (rcbcllumj. V A.VL 859.

uuesterliut, gnllum. Mart.

uuestirltuti, galli. D. IL 353.

uuesterluiti, galli, Mart.

uuesterliuto, gallorum. D IL 353. lUDEOLIUDI, fiuiaei. h. 4, 1. 5, 7.

iudeo liuti. Frg. 53. . iudialiutj. Fi^. 47.

d. pL iudeö liudim. Jg. 5, 6. ' Aach s: iodönliuL N. 45, 3.

i/. iudenoHüte. N. 33, 1. CHOÜFLIiriE, n, pl. Bo. 5. HOÜELIÜTE,'j£)bflcufr, a.pl., aulicos. hn.h. DIWCULlin EN, judicibus. N. 93, 4. DIETLIÜT.

d-eii diettiut tikvtkn^Xiti^ gentil4m himi-

« ./eni#N. 74| &

197

LUT.

LÜT. LUD.

TRIURECHEITE LIUT, poptdut meroris. N.

82, 7. SM/ÜILIUT, mJgits. Wn. 460. LIUrLiFIr popidaris, publicu*.

Hall ich, populäre. D. IL 323.

liutlicber, popularis. Sal. 1.

liutlichin, publica (moneta), Rb.

g. liutliches. D. II. 323.

liatllchun, publice. BI.

FRAMLiüTLlH. g. framlintlihes, popularis, famoti, Prad. 1. L^JTPARIf in oculis hujus soUs (dormiet

mm uxoribus tuia). lle.; Bib. 4. 13. haben

liutparo, Blb. 6. hat lutparo.

liutparrero, publicae (monetae). Blb. 9.

GELIUTPARET naerden, pnblicari.Mcf. LIUTSCAF, alls. liudscepi (wörtlich itaU

idtaft, IßoIO. adhor. Pa. Ra..gl. K. LIUTTRISTE. LIÜTMARJAN. LIÜTMANIGI. LIÜTPAGA. LIÜTPROT. LIÜTFROWA. LIUTCHÜA. LIUTCOT. UUTHAZ. LlUTSALDA. LIUTKISEMIiM. LIUTSTAL. LIÜTSTAM. Hieher geb&it auch wobi LEODARDl in den

malb. Gl. s. ART. LlUTI. LIÜTO. LlüTIRIH. LIÜTMAH. LIUT-

^URINC. LEUTMUiNDÜS. LIÜTPALD.

LIUTßOLT (Stopolfc). LlüTPERAHT(8cu»

ttri). LIUTOLF. LlUTOLT. LIUTPIRC

LIÜTPÜRC. LIÜTPRANT. LIÜTFRID.

LIURFRIDING. LIÜTWART. LIÜTWIN.

LlUDEWIT. LIÜTKER.LIUTGART. LIUT,

KIS. LIUTCOZ. LIÜTRAM. LlüTHART.

LlUTHERI. LIüTOILT.LIUTHELM. UUT-

TRUD. LlÜTSIND. LIÜTSWIND. UN-

ROHLIUTA, M pr. Auch mit der Form lend. LEUD ASTES.

LEUDOGISILES. LEÜDOALDÜS. LEUD-

KCA. LEÜTBALT. LEUTBERT. WULF LEUDÜS. LIUTCHIRICHA. Ortsnamen.

LIUTAN (Idt, latun, lotan), angek. t

goth. (icfV o crxo:to<; ßXo/qavri xai fi^xwfp

jabai-thata fraiw keinith jak liudil st" sefAen germinat et crescit) liudany al liodan, liodfaan, germinare, pullulare.

ARLIUIAN. a r 1 1 u d 1 1, egredietur (virga de radice ieu

Is. 9, 3. arleoten, v*, melden, prodanU Em*

^hieber oder zn blintjan?) arblutun, pnltnlabant. Ib. Rd. FRAMARLIÜTAN. fram erhlot, p

pagavU (latens opus ante omnesj. K.

fram arlotan, propagatum. Ib. Re.

SINLEOTAN, bieher?— nalles sinleot uzzan bolan, non solidum sedinane. B

SÜMARLOTA CfJ, cf. LATTA. n. sumarlata, pampinus.'lS.m. 19. (sumerlata, virgultum. Tr.) (sumerlate. Sal. 1.) (saminerlaL Sal. 4.) a. s* sumarlatun, virgnltum. Rb*

sumerlaiun. BI. n.n.a.pl. sumarlota, virgulla. R. pt mites. Rc. aumerlata^ viAurna, virgulia. V I. 26. cf.jEi/. sumarlatum, pampinibus, Em. 11

LÜT 8. HLUT.

XiUD. Ist eine solche Wurzel für LfO: LIUDON anzunebmen? oder ist das d in dies Wörtern schon Ableitung? cf. sanskr.'ru, .

nare ond die Wnr^l JuU* 2. Zur Annabi eines urspriinglichen HL Anlauts darf die der Bedeutung von hlutjan, sonore , nieht v leiten, da liod und liudon auch im Gothisch« Angela, und Altnord, kein hl zeigen, auch # in diesen Wörtern constante d (im goth. 1 angels*u. nord. dh) gegen einen Zusammenha mit hlüt spridit; dieses d niithigt auch zu

199

LUD.

LEID— LATTÜtt

20Q

LUD

und

lier Trcnnmig der Wurzeln

IjU X Oder ist liod, Carmen j Abb sansk« irnti» traditism, Gage üuß bm ^Uigeii Sdd|^eni (d leodarsazznn v. uuizagun, arioli. Euk li hleodarsazzo, negromanticus. gl. K. und cmmen als incantaiio)! Dann Märe schon in einer Zeit, die über die Denkmäler deulscber Spqkcben binausreicht, h von liod abgefallen (in hlepdarsazzo wäre h dann organiaefa) und liod als hlio-d mit bl&t, als blii-t auf die

Wonel xjLLilJ zurückzufiibren.

LIOD, n., angels. leodh, altn. liodh, 8icb| Carmen* [Schon bei FenanL Fortuna ttis (6« Jahrb.) baröarös lemlos,"] S. die Wurzel

LUD. (Cf. LU. 2. auch LUT Q. HLU.)

n. s. leod, camien. Pa. Ra. gl. IC g. s. liedes.

ther selbo liut guato sang gimein*

muato thesses liedes uuuj^na al einera

Stirn na. 0. IV. 4, 54. n. vua.pl. liod, carmina. R],« leoth, carmina. Bl. daz ze singen nc getan ist also licd unde leicha, mela. Mcp. WIMLIOD, n., ©efellfc^aft^Ueb, ZitUi^ licO.

a.pl. uuiniliod. W. uuiniliot M. 6. uui- nileod. Can. 3. 9. 11. Em. Sl uui- niliot h. Can. 10. 11., seculares can^ tilenas; psalmos vulgares , sccula- res; plebe/os psalmos , canticn ru^ stica et incpta. Schon imi capit. III. anni 78d. kommt das Wort vor: nuUatenus ibi (in monaste- rüs, ubi nonnanes sine regula scdentj uu i- B i I e o d e s scribere vel mittere praesumant. TODLEOD (?), contentio, dedsia. Can, 1. to/iUod(?), epilaßum. Can. 3.

SCOFLEOD odo unxnWeoAj plebefospsaU mos, caniica rustica ei inepta, Em. 5* Can. 9. 11,

SCIPLEOD. ubaruuortes scipleod, epi-

logi celettma. Ep. 2. UODSLAC. ' ,

LIOD AR, angels. h 1 e o d b o r , sonitM, hieber ?

.HLU?

LEODARSAZZO s. SAZ*

LIUDÖN, goth. liuthon, canere. liudon, jubilare. N. 94, 3.

Ist auch liudeon, harmonia. R* Rx* als Infinitiv anzusehen? cf. lindom, celeuma. Rb. und leoden, Carmen. Fa. « taz ih tir liudön, tdai \ii bit fitise. Bo. 5. sage, uuaz tu liudoest, apportes. Mcp. 4. 1 i u d 0 1 a , obloqiütur (humeris SücerdosJ. VA.

VI. 646. liudoton, fnbilabant» N. 46, 6. liudont gote! fubilate! N. 46, % liudondo, in pMlatione. N. 32, 3. liudonto. Ra. liudonteo. Fa. llutbondo.

gl. K., bumboso. liudonte, modulata. D. IL 312* daz ist keliudot, daz man freuui mit

niumon ouget Ane uuort N. 32, 3.

LIÜDÜNGA, /., jubilatio. d* liudungo. N. 46, 6.

LIUDOD (accj, melodiam. Rb.

UUDOM, celeuma. Rb. (cf. mittelhd. Indem,

sonitus, das aber vielleiebk zu XULiU gehört )

LEODEN? Carmen. Fa. LIUDEON, harmonia. R. Rx. UUD^RI, m. (goth. liuth»reia, cantor)^ bardns, carminum conditon Ra. Fa. gl.

LUTl, Volk in germ* magn. PtoL

LÜDEO, „, pr. cf. anch HLUT. '

I

4 «

LUDO, LODQ (in D. steht Udo, m. an gels. lodha, sagnm, chlamys). Cf. sanskr. Inth, circumvolvi, auch vri, tegere. n. s. ludo, birruSf penula. P. lodo (tcsti- mentnm guod lodo diciturj. Keiner diplom. quedlinb. S. 12.

20i AUrail i.i LUT-rrUJDO.

'\oAo,lodix,genusnestimeniLSB\.i:^.D. analiute. N. 33, 1. 41, 7. 44,

lodc, lodix. Wn. 4b0. sarradüs. MVn. - d.^pl. änaluiitn^ vultibus. Mcp;:

460. a.pl. analutte (dpjo .sternon).'^

n^pl. lodnn f sarraciles.'^tn» 31." pkldstae. ' an skliniej facies(peccaioruni^

Sal. 1. 4. . FROLÜTTI,/. (oder/i.?), tuculentitü,

LUDILO, 171.^ qniliuSf palfeus. Iah an. Ra. 269. Mcp. 6.

quilias, paileas,tsLh2in.RR. ^70. lodix, ge- GROZLUTER, vuUuosus. Prud. 1. nus vestimenH. Ph. 2.

LUDRA, "cnna. F. conäbnla. R. LEID s. TjI IX ludera, /7a/2/2zV ^/^. Sg. 292.

lüdarbm. Rb. ludrun. Gh. 3.> cunabulis. -r ttV

•'* lüdriiA. Bib. l; ludröii. Bib. T, utiinli. LETTjan S. JLilJL/.

lun, involumentis. '

•; ' lodcron,pfl72n/V. VS. LEOD & LUD.

lüdrom. Ra. lutharöm. gLK., pannosum*

■'*■•. ■•.

LiEOD?

LUTTI (cf. LUZI, antluzi), /., golh. Judi TODLEOD? if^mio, contentio. Can.; (oder lu^dja?' es }^ommt hur der acc» ludja. y yjTX

T TTrn in JjUI/«

Math. 6, 17. TÖr), fades. Cf. UU 1 und ' goifa. TÜts, altnord. Iilr, angeis. v Ute o. lyt, LEOTAN'^ vfdius, color, altii. andlit, angels. andvlite, -■ TTm

vultus. Sind aWo 2 verschiedene Stämme, lutii, SINLEOTAN s. JLiU 1 'gleich dem goth. ludi; und luzi, gleich dem

goth. vlits, alts. wliti, angels. vlite, nord. TETTT) iTfTT ' LTJT

litr anzunehmen?

ANTLUTTI, »., SInfllö- Istanch, wie im Golh. LJEf § LETTO

das Simplex feminimtm ist, ein femminum anilutti nach der Glosse t TTpv

antlutti, ore. gl. K. LIOD S. JjUJJ.

"" "anzunehmen?' '

g. s. antluttes, vultus. Ja. LiIUT S. TjTJT

d.s. antluttc. Frg. 51.

anthlutte, y*aciW. Is. 3, 3. t fTTi

a.s. antlutti, /«ci^wi. Is. 4, 7. Frg. M. LIUDon S. liUJLl. n.p/.antlutti, or£7. le. ' '

ANALUTTI, n., sintiis. LATECHA s, LETICHA.

n. s. analutte, vultus. Mcp. . * . ;

analiute, vultus. N. 33, 17. 45, 6. LATTUH (cf. LETICHA), angeU. 89» 16. \ , - ^ iatüdii ealatf lactuca. Em. ZI.

g. s. analuttes. Bo. 5. lädduch. L. Em. 23. .

analiutes. N. 41, 7. 42, 5. 43, 4. 68^ lattouch: Bib. 6.

3a 79, 17. . laddich: Tr.

d. s. analutte. Mcp. Bö. 5. ./j j latich. ßib. 4.

Aüaliutte. N, 20, 7. .\ latocb. Wn. 460.-

analiutei N. 45^ 6. . ladduch«* Sg. .999. \ •■

a. s. analAttc. Bo, % . ,, d.pl. latichen, lactucis. IIA

m LETJteHA—LOTAR.

LUTAR— LATRIS.

201

LETICHA (cf; LATTUH), lappa. L. arge, noma, PO. 1. 2. letacha. Tr.

letaha. Pfl. 6. . , .. letecha.E8. ) * '^P^'^'*^ latecha. Hs. HUFLETICHA, ^ufUttiäj, lapatiran. Pfl. 1.2.

LUnCHA. Tr. l&ticha. Hs., Leodium v. bra- tua. (braUca. Hs.^, Süttic^. LUTIZIN, luuici. Tr. Hs.

LA13DAAT? ». pr. LATINISC, uednifc^.

in latinisgon, latihe. T. 204, 2.

UDANTARl (et LAVENTARI. - Angeis.

lad Jan, purgare bt wohl nicht damit zu ver- gleichen). Mf]. Bib. 1.2. 7. ladentare^ Cr. Hs. fullo.

I^dantenaris (sie) ^ fuJlonis* Bib. 6. , ladantaro. Me. M. 31. Bib. 1. 2. Le- t 3. la- dantero. D., yW/oiuim.

neqtiam, angeis. loddere» scurra, lodrang,

nenin, S. aaci OLTER.

dar (mtuis cloquasj ist nchcin loter äÄa. N. 17, 31. . i :

sines mundes uuort sint nnrebt unde lo- ter, verba oris ejus iniquiieu.'H. 3bf A,

nim mir aba nbihen iteuoiz, des ih an- dere anauuanota^ da« ib^siie miBes to- teres ne ziehe.. N. 118, 39i> " *

zi lotare (zi loterc. Ra.)>kitap, labefactus. gl- K. .. :

mi^ lattere. ßo. 5, / . ,• . : i *

mit lotere, nais mit tugede (feret). Öo. 5.

unibe loter nalsiuaibcl'uged. Bb. 5..

LOTAR, adj\ ' \

. . latara, cassa^ vajia, inßma. Pa. itl. K. lotarun spracha. nenias. Zf.

, purdilotere^,, Ja^ciifatJQ (cf^ burdbafti). Ja. gehurt doch wohl nicht als purdi tote- res lieber?

LOTER CIJOSON. LOTER^PRACHA. , LOTERLICHO, atin.

so man uuallicbo cbosot, taz man lo- terlicho meinet IVIcp.

LCDAR, Seter (cf. JLI/5 nord. 4edr> aogels. L^j^^ s^ HLÜTAR ^5 X o e r.

»• leder, cormm. Tr. (f- ledere, iMrio. Hd.

GAGENLEDER, wpracedri (bOn ^fertcsefd^),

Wn. 460. SPORLEDER, calcariim. Tr* I-."EDERMAGHARIj tiEDERCHALC.

i-.t;dergaravv .

l^LERHOSA. I-IDIRIN, Utern.

lidirinn, p«//iceo. Em. 19.

in lidrinem kanaatimi in meiotfw« Eai. 29. IJIDERARI (Icderare. Bib. 10. 11. 13. Itetdi-

rBre.'Bib. ö. lederer. Bib^ 4.), cariarmm.

Bib. 6.

< I •! f

LiOTAR. (Im Fridank: den ziegel onl den bösen man nieman volle waschen kan, so datz liiter ab in ge.^) noid. loddäri, IL

LEITAR, LEITARA s. HLI.

UDIRRUN, pleclas, Bib. 9.

LÜDÜSA, Ortsnamen (7. Jahrb.).

r

LUDOWIC s. HLUDOWIC LUnZI s. LUTICHA. LUDRA s. LUDO.

liiUOTRUDIN. Ha. lölrudin. Tr. varmatim. ses, V. vangiones. Cf. LUTRINGI in ULUTAR.

LATRIS, Insel an der Mündung der vistula. ^PUn;>4.

[14]

205

LAF.

LEFA^LBF.

LA^. a LAB, LAK, yK,

und sansknlabb (jgi^iecli* ^?^v)^ ndipisii^

LAFFAN (luof), lecfeo/ lambere (angeb. ' lapjae, nord. lepja).

laffu, lambQn Ja.

laffant, lämbunL Ib. Rd. : luafixn, lambuernnt (uuazLar). Rb.

laffantl, lamberU. Rf. .

LEPFENTI (cf. gricdi. Xtxrhq, Utte/ndas), lepidum, voluptarinm. Ra. leffendi. gL K.

LIFFAN? oder LIFJAN und LEFJAN? Aus

dem ersteren (slatkconj. Verb.) lasseo sich,

wenn das Folgende kiliphit 3. p* s.prdes.

ind. (und nicht pari.) ist, kiliphit und gi-

iephcs erklären'; nimmt man dil' schwach

konjugierendes Vetb an, so fordert kiliphit,

es sei nun pärt. oder 3. p., ein Verb lifjan

und gilephes, ein Verb lefjan.

ni habes, quad si, fromin, faztesuuiht

zi thiu hera in, thu hera zu-a gilep-

phes (gilephes. cod. F.), uui^bt thes-

ses sar giscepph^s« O. II. 149-2S.

kiliphit. gl. K. calippfit Pa. kliupit

Ra., expofaia. (Nach der Nebeiiglosse hcui-

sia, suphit scheint 3. Pers. sing, und nicht

pari, angcnommaa werden zu mfiaaea)

LAFFA [cf. lappo u. golh. löfa, nord. lofa, laefd, palma (fla^K ^anö)]f pabniUa. D. II. 322.

lasfa (wohl laffa zu lesen), palmula, eoc^ irema pars remL F.

LEFIL, iw.. (nprd. lepill), Wffel, cochlear. Sg. 184. Pr. e. Em.'3>.*' lephil. Mon. 2. leffil. F. 2.

lepfil. Em 31. . .

lefcl. Tr. *

l»ff«l F. leifel. Wn. 232. * '^ '^^ ' " '• ^ '^-

leiffcl. Em. 31.

PRÜS TLEFIL, ' rär/iVögv. Sg. M -299.' D.

II. 378. •■' ■* '' '''

prustlephil. D. Em. 31. brustleCel* L. Tr. - ^i. . .

LEFFUR, m. (v.), leffura? (alts. lepoaril,./a-

lloj, loporoi labiorum, leporoäi i Sippc^ lajfium. leffura, labia. Sg. 913. mit leffuron, labiis. T. 84. LEFS, m. (das/I^m. lefsa bezweifele Allh.), liU lupa, angs. lippa, Sippe labiiun, labrmn. 72. s. lefs. F. 2. L. Mon. 2.

lefse. Tfi

1 e p s , labiam (calicisj. Rh. g. s. lefses, labst. Rb. d. s. lefse. Rb. w. pl lefsa. C. N. 11, 3. ,30, 19. 70, 2

4, 3. 11. g.pl. lefso. N. 16, 4. 20, 3. 58, 11. d.pl. Icfsen. N. 4, 5. 13, 3. 16, 1.

lefs in. N. 37, 13.

Icfson. ,Wm. 7, 9. a.pi.\qt8a.K 11, 4. 5. 33, 14.

kcf^a. Kp. LEFSÖi balborum. Rb. Ist balborum hiorum zu bessern? oder giebts e . lefs| ftamauint)/ balbusi cf. leffsm lot, balbulit. Rb.

LEFA? cervum vel cervam, ursum aui apram vel le/am, capreos vcl copreas,

LIF, wird in cinlif (11) und zwelif ( den beiden ersten CardinalzaMen zuaan setzte wie im L\L die 9 ersten Cardioi mit lika, um 11 19 zu bezeichnen {\ lika, dwylikay.trylika^etc). Die Hc dieses lif (lit. lika) voo Uban (lit* scheint zwar sehr nahe zu liegeu und i von Grimm (und früher-^schon von A weshalb Uopps Annahme, Grimm sei du higs Erklärung des lit. lika aus likti verführt, wohl unstatthaft ist) aufgen

. . Denhoöb «eheint Bopps ZusammensteUiiö^ (Hl lika) mit sansk. dasan, griecb. j$e» sebanund^zug) den. Vorzug tu verdien durch das prakr! tische raha st. daha» v£raha, 12 und attäraha, 18, so wi das hindostanische Ich in söleh, 16, deb in caudeh, 14, und rcb in egar<

. bareb,.:12j tireh^ 13, pandr^ehi 15,

aul

201

UFF— LUVINA.

jLi:i

LUFT.

208

17, ttthÄreb, 18, (». Bopps vergl. <3r.) bestätigt LEFFINC, ». pr.

tu «erden. Um jeden Zweifel zu beben, müftte

der Uebergang des d in r nocb in andern Wutltra LEjFFINCA, Ortsnamen.

Btcbgewicsen werden, und zwar um so mehr, da

danraha reh eben so das skr rah, Ä«^|fr^ LEPFENTI S. LAF.

Wie dfi ilini gleiche deutsche liban Ciit likti) .i .

dem deotscbeo lif (lit lika) zum Grande He- t ATnrXTTAllf / r i j a a i. i* i

^ j j- D •• L IjAVJCjIXIA'^'i »». (cf. ladantan. Aehnhdicr

ren konnte und die von Bonp zurückgewiesene «^r t i i i i n l. i

' ' "^ " ' Wechsel zwischen v und d vielleicht auch in

Deutung des einlif, zuelif aus i\ni ihxi^i \mi Abrig (nämlich fiber 10) nicht griilsem ÄDStob giebt als seine Deutung des sansk. pan- can aus ttnl) cinf (nämlich Dicr unb eiiitf)*

LiETiis. LAF. ' . : I

LOFjaD? . ;

ERLOFFIT, relabitur, Ic (cf. HLAUFAN.) LüFFQ,„.^r,

UüFan s. HLAUFan.

- * 1

LHFiLIB:

GALÜAF?

«ELTGäITJ^F, rarus. senkalo'uTfer, rarus. 'Bh.

innovili und innodili« Lavantari setzt ^ne Ableitungssilbe ant voraus, wie die verba kiar-indan, untilium-unton die Suffixe -i«/, -i/n/. Cf. auch die ähnliche Bildung in olben- tari| burgundari; doch ist auch das mitteilst. lavandarius .\xk Erwägung zu ziehen), /W/o. Sal. .1. lavendare v. wascari. Tr. lauantri. ^. 4,

fullo. lauantaris. Bib. 9. lauintaris. Bib. 11., yW-

lonis. lauentari. Bib. 6. lauantinari. Bib. 4., fuU

lonimi.

LAVENDLÄ, l(k\>txi\it\, lavenduia. Tr. lavendel, samsuciis. ^Yn. 460. Em. 31. (diu suoze lauendele. D. lU. 48.)

LEF^UR 8. LAF.

1.:

sellclafer, rarus. Gh. 3. t rkiT^r T TT T ^VCX

SELTGALÜAFFO farl^eban ist urlaobii, ^^^ ^ (^f- JLilJ und JuUJlKi 1.), »aft suber. Tara concedatur Uceniia. K. 6. '^®°' 2. D. IL 330.

seltan ist enti seltcloffo, ranm est. läft'Hs. löft Tr. T^ 1 *

LUFT, f. und n. (im Mjttelhd, m,, selten f.;

IJUVIHO, „. pr. I-EFTLaLAF.

^

UV0L.8.LIBEL!

^HANA, St in germ. m. Pt (^«««»»«rtj I-OVENA? Ortsnamen.

LÜVBVA, Euplne.

ff* laninun, lupini. VG. L 75.

im Altnord, auch a), golh. luftif«, alts. luft, angeb. lyft, altn. lopt; .icf. auch altn. lopt^,

elevare und Wurzel JLrIJ und JjUJj^

iüfti aer.

h) s. iuft R. Ib. Rd. gl K. Sg, 913. 242. Em.

19. 33. Ild. Tr. Bo. 5. Mt'p. Ja. g. s. luftc. N. 49, 11. Mcp. Bo. 3. d, s. lufti. gl. K. Ic.

lüfte. O. II. 4, 56. 80. V. 17,. 16. Mcp., luft. R. n. «.' luft. Pa. gl. K. Mcp. *

g.pl. lufteo. K. 55.

[14-]

309

LEFS— LOLLO.

LI0IJL+-L1M.

* ^

d.pl. lufdin. Aid. 4. V

a.plAxxii. D. II. 340. ^

LUFTGOT. ...

LÜFTSAMO.

LÜFTLIHj jfmonius. BIq>. '

fol alles luftliches äämen, aerts tottüs . ., seminib.us referia^. RIcp- luftlihebi dcrinis (vesftbiis). Mx. lurtlicben. ßib. 7> lupbtlihhen. Bib. 1.2.

lufti liehen. Bib. 6., aerinis. ,. ' . lufUibbeo. Cap. 6. luphtlihen. Can. IL, , celestibus., .,'" , . . LÜFTlN. ,'"'' '"':'" '

if I ' . I ;

luftinun, öÄ'Äi. Gc. 4. LCrriG, luftig, d. h. jur ?uf» g^tl«; ' " luftige mabtinga, acrinae pote^faUi. N.

/6, 5.

LßFS s. LÄF.

1 1 *

^-

. I «

L ALLO , m. und LALA , f. ; nom. prap^ Cf.

LOLLO.

LAIXINC, noni. pröp. LEL, nom. pr€p.

. «. :: . i

«

'1 *' .>■■ •• ' '

. . I «

' ; ^ ' . 1

. «.

LIUA, / LILIO, m., aHp, Iilli,.gia'e, «ff«», n. *. 1 i 1 i ». 0. 1. 1 6, 23. V. 23, 273. Rb. Wm. 2, 1.

der lilio. «. 47, 10. g. s. lllrun. Rfr:*- ' a. s. lilion. Wm. 2, 2.

liliun. Wm. II. n.pl. lilion. Wm. 5, 13.

Hliun. Wih. 11. ' dpi. lilio«. V/itt.% 46; 4, 6. 6, t'l, 2. ■o.Jö/iliHon;- Wm. 6, 1. r . - liliun. Wm..il. : , , .

" lilia. T. 38, 4r ...

Ist ia uzer lilieiu Mqiu: liLieji für J. sing, masc. und nickt für d.pL xu ncbmcn?

LOLLI, Sotc^f iolium. Le. 5. zizania. Le.

LOLLÖ: LÖLLINC. LOLt AN A. LtTL. tiUL-

I

LO, nom.pr. Cf. LALLO uad nord. Ulla, segnities.

(M;), cinis prionei. IIs. \ lidfa; titls alba. Pfl. 3. v

' LTULA. Frauenname.

I

'LIf!LA, Ortsnamen.

LIELIN, örf/. hicher? [da bl (beim &

' stant ouh licllihe gerta. AVn. 24

D. lU. 29. lautet die Stelle in deme w

sintmanige gerten chleine unde \

LILAHAN s. LAHHAN.

Li AM. Vielleicht als deulschc Wurzel Tu luomi (auch für lamb?) anzunehnien, aus klam, conßci? oder aus sansiL^sram^ cere^ cessare? oder aus sansk. dam, cit esse? oder yam, cohibere? oder gebort lam^ luomi zur Ableitung?

LAM [angels., alts. und nord. lern '^a membris fracttisj^ Itt« lumas, la^m i

{)anb); cf. JjAJjJ.^ sansk. kl am, conj Hängt das mittellid. Iimphen, ^infdi, gd frpn. D. III. 85. hiemit zusammen? auch agnus?^y la^iU/ paralyticus. T- 54, 2. piais. Sg. 913. n. s. m. lamer, claudus. C. manoüs^.S

paralyticus. T. 47, 2. Ja. manu d. s. m. demo laqiin. Frg. 3.

tbejno lämeh, paralytico. T. d. s. f. lamero. D. IL 331. a. s. VI. laman, paralyticum Frg. 3.

lamin, manaim^ F. n.pLm. 1 a m e , siupidi. N. 55, 4. a.pl.n. lamiu^ debilia. Rb.

d. pL lamem, debilibus. Rb. a.pl.J*. lamo, debiles (solun). \l. 13. HANTALAMON, mancum. Prud. L LAMA, ariiiam. RL 31. Le. 1. 2. 3. LEMI (nord. lami, fractura)^ fragmetäa

brorum patij. Prud. 1. LEMJAN, Id^men.

lemiton, debilitabant. Rf.

kilametan, debilitatian. Rb.

ARLEMJAN.

arlemit, debilitatum. Ib. Bd.

BILEMJAN, alts. bilamon.

m

hm— IM.

LIM— LEIM.

212

: plIemiL Gh. 2. pilemmit Gh.3^</innaa/. bilemti (?), prosequerer. Zf. bilemit auas tbera spracha. O.1. 4,76. (LßUF-)AN, l^inftn, flebcec^Iicf) frpn; cf. bam und hamf. danen begunde er lim- phen. D. III. 85.) DIAMPSTA (biehee?), appilate (conciderent, kimiazzin^. Rb.

LAM6n s. HLAM6n.

liM (cf. LI and LIB; 8. auch LEIM), aogels. lime, nord. lim, Seim. B. ^ Hm, ghUen. L. Ild. Tr. St Wn. 232. Bib. 6. Em. 32. Aid. 3. D. IL 338. Tg. 5.

»gliUinum. D. IL 3l8. viscus. VS. Sg. 292. bitnmen. Bib. 1. if. ^ Hmo (instr.?)y Into. Hdv., Bib. 2. Itroa. Bib. 1. Prud. !• . yme. My). Bib. 7. lemo finsfr,?J. Bib. 7. s, lim, viscuin, D. IL 336. EßTLlM, bitumcn. F. Hd. Tr. F. 2.; cf. LELU FOGALLlM, aSoteileini, viscus. Aid« 3. HONLiM? pix. Pfud. 1. I UMJAN (nord. lima), {einten. p [so oaste hiez er si (arche) cblamphe- ren unde limen. D. III. 60.] limit, con^liUinat. Mcr. Sb. Bib. 1.2. 3. 4. GALlMJAN. kilimet, conglutinat, Rb. kaliimta, couglutinaviL R. caliimenti, conglutinans. R. kalimit, congfutinaia. Gc 8. 9. gilimter, conghitinains. Bib. 7. gilimit ist: Mr. Ps. 2. Bib. 1. gilimit

ist. Bib. 6., conglutinalus esi. ZUOGILlMit i s t, conglutinatusest. Bib. 13.

UMailf'LIAUANf er. lit laimetl, ®fA<f (a6nt, iaima, bin @(A(f«fli(tin. S. auch HLIUMUT^T

Qnd das folgende UMjan. limit (quij favet (faittor). Pa. Ha. gl. K. Hm endo, adsintator. Pa. hlimando, eslomacator. gl. K.

I Item, LIMRUN? Cf. das vorige LIMaa

limit, infremuit (aper ferox). VA. X. 71*1. limmentes, frementis (equij, hinnientis. Tg. 3.

LlMburg,.Ortenameii.

LÖMF, LUOMI, LÜAMI (angs. löma, geloma, audloman, suppellex, gelAme, frequentcr, lomlic, crchery gelomisecan, freqnentare\ altengl. werkldme, utensile. cf. lit. luma,

genus^ species). S. JJ-lLItjI« KILÖMO. g]. K. kilamo. V2^.\ frequerüer. UNMANALOMI, immanis. gL K. KAMANACLOMIT, mnltipUcat. Em. 29. GASTLUOMI, hospitaUs.

kastluome, hospltales, Ep. can. 2. GASTLUOMI, /., hospiialitas.

kastluamii, hospitalitatis. K. 61.> (gastuomes. Co. darf wohl nicht id gast- luomes geändert werden.) GASTLU0:MJAN, kospUare. castluamta, hospitavit. Rb. sint gckastluamit, hospitantur..\L 1. SÜHTLUOiMI, corruptus aer. Sb. sübtioüme. Bib. ^6. suhtlumiu. Le. Bib. 1. suhtluomen, pestilenterti. M^. Sb. Bib* 1. 2. suhtlumen. Bib. 7. SUHTLUMIGIR, corruptus. Bib. 7. SCATELÖMIN. Tr. schatelome. Hd., cpaca

loca. SCAZLUOMIRA. Bib. 1. scaziomira. Rf., com^ modins, utilius. . STATULUAMER, loaipletatus. Rd.

LEilM) m., alts. Um, angels. Idm (altnord. ober leir, wie noch im Schwedischen und Df^ntsctren

Icr; cf. LI, LIB5 LIM), it^m.

n, s. leim, limus, Ild. Tr. Bo. 5. argilla. Hd*

Pr« t m. St. Rf. lutum, R. sanda. Bib. 1. laim, argilla. Wh. 460. creta* Sal 3. g. s. leimes, timi. N. 39,

leimis. N. 68, 16. d, i. leime, creta. VG. I. 179. (tet nz deme

leime einen man. D. IIL 44.) 0. s. leim, argillam, Pr, v. (den laim nnt

den leiten. Mos. er nam einen leim.

D. IIL 44.)

213

LUAMI— LAMB.

LIMP— LAMF.

(€HLEIM» gluten. Sal. 2. ist vielleicbt eine Ne-

benform von CHLEIB.) ROTILAIM.LEIMBÜRC. LEIMBAtt LEIMGAR-

TEN. RICILNOLEIM. Orlsnamen. LEIMO. LEIMINC. LEIMÖLT. Mannsnamen. LEIMO, m., creta. Sal. 2.

laimo, argilla. Sg. 913.

d. leimun (daha vonna leimun, tesia de samiis). Mi^. Bib. 2. 7.

<7. leimen, lutum. T. 132. LEIMBILIDARL LEIMVVÜRHTO. LEIMARI? fictilcs. Bib. 7. LEIMtN (angeis. Isemen).

leirainero, //V/i7/* (muri). M>.

lelminera. Bib. 7.

leim.enero uuende, Ititei pariefis» N«70, 7.

leimina,^r//7^.v (murij. M«. Bib. l,

LEIMIG, UMtfl.

1 e i m i g i u, argillosa (tcrraj. Mc. Em. 26.Bib. 7.

lemigiu. Sb.

leimige, argillosa. Bib. 5.

leimigaz lant Bib. 1. leimagaz lant, argillosa terra. Rf.

in leimagemo lante, in argillosa terra, l^h.

In leimigerb erdo. Bib. 1. 9. in leimo- ger erd. A.

leimige, fictiles (mnri). Bib. 5. LEDENARI, argivos. D.

LUAMI, LUOMI s. LÖMI.

LEMANNus lams (©cnfcrfee). Jul. Caes. Amm. Marc*

UUMUNT 8. HLIUaiUNT in HLU.

liAMEKE) Flalsnainen.

KEMOVß (protinus ab oceanoj, ©olf. TG. 43.

LEMOVICes (®aai»r). J. c.

LAMB (cf. LAM, auch LAMF), ».,

{amm/ goth, altnord., angels., alls. lamb, ag- jifis. Gehört bieher auch die malb. Gl. lamb, lamph in /. sal. V. de furtis caprarum?

n. j..lamp, agmis. T. 16, O. IL *; 7. 21. Sg. 913. 241 Wn. 863.

lampb. Tr.

lamb. N. 39, 7. g. s. lambes. H. 1. 12. 21.

lampis. Ho. 2. a^ s. lamp. O. IV. 9, %

lamb. N. 39, 8. instr.rtiiX, lambu. Is. 9, 4.

V. lamp! Ct. 73. 71. ;;/. lempir. C.

lember. N. 113, 4. g.plA^mi^o. Pa. gl. K. a. plAhm p. N. 79, 7.

lembir. O, V. 15, 2L T. 238/1 LAMBELirS, n, li^mxkxUitii agneUus. ^

LIMP.. s. LAÄIR

LAMPILl (gdmpc^cn), abelum. D. ( lampi, lampas.)

LUMBAL, m., lumbiis.

lumbala, renunculL Sg. 292. lumblo, lumborum. Is. 9, 4.

LAMPRETA s. LANTFRIDA.

a

mJAjjLm: m er. sanskr. lamb, labit

sanskr. labh, adipisci.

LIMFAN (lamf, lumf), nord. l^m

d^ari, angs. limpjan, evenire,pert

lit. laimeti, @IudE f^abtni lemti, bt

Nur Infinitiv und drille Person sing.

limfen, convenire* Bo. ubil b(

rit ^baz, thaz imo ist gislah

duat ouh ther guato, ^iz lim

gimuato. 0. IL 23, 16. harte 1

iz so. 0. IV, 29, 2. 60 liraph

man fahe. 0. IL 12, 67. ia Irmf

cod. P.) so sie gisagelun, fon

sulih zclitun, er al iz so irfi

selbo sulih thulti. 0. V. 9, 45

Mit dat. der Person:

ia limphit mir thcib uuerbe in fatcr erbe. 0. I. 22, 54. uns li

;5

LÄMF...

LAMF.

216

Xiuh mit ouillen guatalib irfullen.

i. 25, 13. mir limphit, ihaz ih tbenke.

0. IlL^, 13. dia imo'Umret, converut.

Bo. 5. liJAphent \\aQ sumelicbe trophfeD.

K. 64, 11.

Fonn und FIcxior.. Inf. limfen. Bo. 5. 3i/7« $. praes. limpbit O. I. 22, 54. 25^12.

IL 12,67.23,16.111.20, 13. IV. 29, 2. limpit 0. IV. 29, 2. cod.V. limfet Bo. 5. i* f3.pl. praes. limphent. N. 64, 11. 3. fj. s. praet. lamf. O. V. 9, 45. cod. V.

lanipf. O. V. 9, 45. cod. P. KA.LIMFAN (mit inf., mit zi und //{/*., mit t.haz, mit acc. c. inf.; mit dat. und acc. der Person und mitzi-), cowpetere. K.25. kilimpliit, competit. Rh. ktlimfit imn, eondecet. K 3. convenit.

K. 6. gilimphit, Hcei. T. 69, 6. debet. T. 166, 3. gilimphit zi uu«8cnne, oporfeLT.iSöjb. gilimphit mir üuesany oportet me. T.

12, 7. 8tat, dar gilimphit zi betonne. T. 87- gilimpjiit zi gotspellonne. T. 22, 4. mir gilimpbit zi uuonaune. T. 114. gilimphit uns zi gifullcnne. T. 14, 2* gilimpbit zi uuirkennef. T. 103. gilimpbit mir zi sterbanne. T. 161,5* iu gilimpbit abnr giboran uuerdan.

T. 119. in gilimphit nuabsen, mib zi minni- rönne, ilfnm oportet crcscere, me au- fem minui. T. 21, 6. 80 arbeuan gilimphit mannes sun.

T. 119. gilimpbit tbeib tbiz unollc. 0. IV,

17, 22. gilimfit zi betonne. T. 87. gilirofit mib gangen. T. 92. iz gilimpfit aus zi uuesanne. T. 145, gilimpfit mir zi sterbanne. T. 16t, 5. gilinpfit zi erhefanne. T. 139. gelimfet, conveniens est. Org. Ba 5. kalimfant, competimt, Can. 10. 12.

galimpbant, competunt. Em. 1. kaliinpbant, competimt. Can. 9. tbiu (scaf) gilimpbent mir zi balonne.

T. 133. gi limphent, competunt. W. thaz gilimpbe Iieliam zi erist queman.

T. 91. gelimfe, convemat. Bo. 5. giiamf. 0. V. 9, 45. cod. F. sUlt lamf,

lampf der codd, V. P. giiamf inan uaran thuruh samarlam.

T. 87. giiamf sia zi losenne. T' 103. ni giiamf ci imo, pertinebat. T. 138. tiu dara zu gelamf. Mcp. gelamf. Org.

gilampf tbir zi bifelahanne. 149. goumon inti gifeban tbir gilam^if. T.97« tbisiu gilampf zi tuonne. T. 141. gilanf (Ihisiu) christtruen, haec opor-

tuit c/iristum pati. T. 227, 2. tbir gilanf zi miltenne. T. 99. gilum-phi, competeret. Gh. 1. 2. 3. kalimfanti, competens. H. 8. kalimphenteru, competente* Em. 5. Can.

9. 12. galimpbcnterQ, competente. Can. 10* gilimphanta, competentes. W. kalimfantem, kalimfanteem, con^peten*

tibus. K. 47. Ui\KlLlMPHANTI, inconveuiens. Hb.: GALIMPHO, bene. Gh. t. 2. KALIMF oder KALIMFI.

//. gelimfe, congruentid. Mcp. UNGELIMFE ist zc chedenne, non contin- git. Org.

daz ist ungclimfe. Org. n.pLn. u n g e 1 i m p h i u, inconvenientia. Org. a.pl.n. manigiu ungclimpbe. Org. GILlMPniDA,/

d. gilimphido, consequentid. Ec« GILÜMPHIDA, occasio.

a. giluinpbida. T. 154, 2. KALIMFLIH (dlimpflic^), competens. R. kalimfliib. Rx. kilimflih. Ja. gelimflib si (langiu suegala). Mo.

317

LIMF^LANNA.

LENIr-LiN.

21

after gelimpfllchero redo, congruenti

raiione. Mcp. in gclimflichero fuogi, consentanea iu^

gifate, Mcp. ze puazzu kelimfliherai ad^emendatio-

nem congruam. K. 43^ a.s.m. kalimflibclian. K. 24. d,pL gilimfllchan, parcis (viciibusj. Prud. 1. kilimpliha, convenientia. VP. 4 (h. oder a.

pL m.J KILIMFLIHHO, cotisequenier. Ib. Rdv kilimpfJichoi congruenler* Ic« gilimfliho, competenter. Can. kelimflihcOi competenter. Prud. 1. keliniflicho, convenienten Org. Bo. 5. giilimphilihco, diligentius. Canr 13. .. . . .Compar. kelimflichor: uuaz mag kc- limflichor bczelchenen diabolum. N. 73, 14. ;

UNGALIMFLIH (ungUinpfUc^), incon^ grwim. R.

ungclimflih, absurdum. K. 63. ungalimfalib, clandcsiinum, obstrusum.

gl. K. ungallmhfliih. Pa. ungellmphlicbyii}-' ; conditus. D. II. 327. ungelimflih ist, non convcmens. Org. . GELIMFLICHI, congruentiam. Mcp. GILUMPHLIH, opporiunus (dies). T. 79. giibmflth, gilumplih, gilumpblih. 0.

I. 16, 25. 25, 25, IV. 11, 2. 15, 4. 6iat filu ricbui zi thiu gilumphlichu.

O. II. 14, 60. gilomflicho (st. gilamflicba), conpeten-

tem (reverentiamj. Can. 4. GILUMFLUIO, decentius. Can. 4.

LlMFan s. LAM und LAMF.

LAN? Wurzel zu LINNAN? lant? LANO?

MEGINLANO. Ortsnamen. LANNA? lamiaa. St (btJm SBfNrgerdt^).

liKlNI^ nord. linr, lenis (cf. auch ängels. Ij»r

teruttt, madlentus, fragilis and LdND. , lenen, Unibus (fumentis). Bo. 5. LEfiO, Uniter (sang). Bo. 5.

LEjNJNE, scortrum, mcretrix. Ra. gi K.

UNNA (nord. llna), glnlc/ Unea. D. IL 333 linnin, lineas. Bib. 5. LINNOL, m., linea, alphabctum.

d. linnole, vel puohstape, alphabt (quadrupüci planxU. civitatis m ruinasj. M&. lie. Sb. Bib. .5. ; 0- linnol, alphabetum (inlibro Ester minio usque ad ,^theta*' littram ^ cimus diversis in loclsj. Mpc» a.ph linnola, /i7»^a^ (eiisdem üng^ae lim in translatioM servare nolueruniSi tuaginta interpretes). Ux. Bib. 2.

LINNan (lann-, lunn-), aufft&rcnf liai lafen (cf. lit lau-ti, das dieselbe Bedentn hat), cessare, .^o\!tL linnan, nord. lioDa. Gehört bieher kalienne (st kalinne?)^ q sentiat. IL 16«, oder ist es, wie Griinm mel kahenge? PILINNAN, cessare. K. 6. : .

bilinnen thes armilicbea uailleM IV. 36, 1. A .

ZI bilinnenne. T. 122.

bilinnen t, cessard. Vf.

bilan zi sprehhanne, cessavit. T. 19^^

bilan cussan mine fuozi. 1\ iSS.

bilan ther uuint 1\ 81.

pilunnun, resipuerunt. VP. 4.

bilunnun dhiu blostar. Is. 5^.6.

bilunnan uurdun ghelstar iob salbiiJ CcessavcruntJ. Is. 5, 6.

ÜNBILINNANLIHHAZ, incessabiBier. VLt

LiN, Uixii gra(^)ö, linnm, golh. lein, aogetif^ nord. Itn, Iit linnai. a. lin riobbenti ni leskit, liman fum^

non exlinguet. T. 69, 9. LBNLACHAN.

LIjNPRUAJL !-

1

m

'lilNA— LÖN.

hön

290

UNÜÖAT.'

UNSAWa- "'.■■• . ■!

LINSOC.

B&TLUSIAS, a.pl. des laÜQi5ittenbetIiQi.ca;^.

d. villis. HALSLINE, orario. W. LINÄMES, linteoli. Pmi. t. (oder gehört 'es

Ulm folgenctcn adjeCtiv?) LInIN, ltin<n( lineus. liniDaL, Uni vestid, C lioiDemo duacbe. O. IV. 35, 32. lininemo Gabane. O. IV, -3», 33. lininemo hcmide. Rb. lioiDemo, bysto. T. 107. tfaen lininen Iscltabon, iinteamimOas. Tl.

920, 4. ia lininen hitncch eTi,carbasims volumi-

ntbtts. Mcp. tbiuIininunlachan,2(nt«ainüio.T.S20,3.4/

IS'A^f. (angcls. linc, sptra), itittti cher^ca. .Hb. remuJcus, /uais qno detegdta navis trani- V. Hb.

NA, UiNEN 8. HLI.

wo, nom pr. - <

DN, m. u '»., So^tt (golh, laun», nord. laui^ itfc Ion, angels. lean, lien; cL aacb angebe tcDtn, ccmmodare neben angets. lihan, com-

Fare und Isenian, reddere. S. auch IjU. faemium. N. 70, 19. So..5. Va lUv^ni^ ces. Üb. Bo. 5. ^.4. bravium. M. 3i. vicit- ütudo, Mc. M4. G^. stipenäiuof, Tr. fld. jfbtfr REU. Ra. Pa. gl. VL/retrÜHitio. N. 2, 5. red- fStio. U<r. enKtliipuntum. B. /ructtf*' M^.' mtf* «tf. WJ.*25. gl.. |C^ preiiiim. Gc 8, 9, 'H'*' ^fiaum. Tg. 1.' rcinrittcrat'iq. iti. ^^al^n.^a- lii. Mit. La. 1 1. R«. 2^ ' ' i

II, lou. M. 31, T.L 1. i BJbL i. 2. 4. 5. 6. 7. 13; 11,. &. Pa. gl. K. ,fr. Hd. N. 2, 5, 15,' 11. IS, 12. Hi, M<r. Sb. D. Ib. Ic. Rd. »% Bo. 5. 0. IL 16, 38. 10, 26. ?i;,"13J, ■-. , loon. K. p. 35. (lööl.'K 4.)

laon R. : ;. « lanes..H, 20. 30. g|^ K. Can. 10. 11. N. 43, 13. IS. 102, 2. Bp. 5. VVm..7, 2. Gh. 3. lonie. Ho. laones. Pa. d. t. lone. MC. U4. Sb. Bib..^. 2. 5. 60. 5. Mcp. N. 18, 19t 27, 4." 54, 21. Rb. K. 59. Gc. 1. a 9. IL 11.0«. 21. mit Ion er lu is riegelte. Os. 18. a. s. Ion. Bib. 1. 2. 5. Gc Bo. S. N. 49, 7. 57, 12.' 78, 12. K. 40. 49. Ho. T. 32, 6. 33, 1. 2. M,. Rg. 2. M. 3. Ib. Gh. 1. 3. Rd. J». O. IL 20, 7. 21, 19. V. 25, 47. Em. 19. n. n. o. pl. lona. H. 21. i-i. ,W. N. 77, 67. Ion. N. 102, 18. M. 31. Sb. Tg. 1. Can.

10. Ep. P. 3. 4 VG. lU. 49. lonun (?). Can. 11. d.pl.'\or,an. M. 16. Can. 7. 10. 11. 13.

lonoD. Em. 21. O. IL 16, 27. lona Cfi, S'1)\ vifiuitudtHem. Bib. 7. LÖNLÖS.

LÖNGELT, LAÜNIGILD. 1TL6N (angels. edleao), SlcrgcUuitgf retri- buiio, ' g. itlones. T. 18, 2. Frg. 43. 45. itloones. K. 7. ('o. itlof. K. S5.^ UUIOARLON (alts. onidharloii), rxompm-

gio. Ib. recompensaiio. Re. (LITLON, bel.Hallaus; tobnCtC titlll! >. lit) KAGANLON, t.itOT.H.'8. ' HANTLON, iWuii.'Gc. 8. ' TAGALÖN; J.a'älB!(4|" ' '

d. tagelone, 'dettai^o dtlirno. T, 109. LOMLI, n., merceduli/: Sat. 1. loenlin. Sal.4 LÖNÖN (angels. lea'djVn, nord..Iauna, alts. lonon), «(rfltlten, lo^nftit tlrafcn. relrütuite.TS. i«,'n, 102, 10. 437, S. vtn. dieare* fl. K. ■nnii«nar«.-gL SU Pa. vicem referre. Bo. 5J reddiT*^ K. 5. Mit dat. den.Penon und ^n* der Sache: ' ubelia foit ubele. lonon. N..&, 9. lo- nont guotes mit ubele. N. 37, 22. lo. r. ^nota mir 4ibeIes,i»it|Eu(>te...N. 116,12. in!!,. 'KJP"?*'. '^"^ ^.^' 9f.j^--^\;Z^t l«noBt 1 16 ]

321

LtlN.

LUN— LANGHA.

nost du gote so. Nd.-' lonöst iegli- - chemo nah sinetiunerchen. N.6t, i2. Ion OS t itiiiren fi enden. N. 137, &• lo- nont mir unrehto. N. 31, 31«

Foim und Flexion. Inf. lonon* PJ. 5, 9. Bo. 5. 0. V, 20, 110. ih lono'n. 0. V. 20, 72. Nd. N. 40, 11.

•lonb. Nd: ir.

derdeulsch lun, ohex. Id. lunisM, As

Ih.; daher unser £&nfe). d. LTJU« luna, obex. Eis. Ion, o/ßeXf Tr. luni, hmnernli, Em. 31. LUNFRID, n. pr. LÜNING, jiöjra&rw Tg. 1. (luninge, hmnerulL Id.)

(dto) lonos^t Nd. N. 61, 12. 137, 8.

(er) lonoL 0. V. 23, 5. N. 7, ll 30, 25. LUN-SEE, Ortsnamen. 54, 21. '

..\

taobot Pa.

lonod. gl. K.. .

(wir)ioöonteis. gl K. (sie) lonont N. 37, 21. 22^ (du) Ibnast OU. (er) loiioe. Bo. 5.

lon'ö. Os. 29. (ih) lonola. N. 7, 5.

lotfoto; N. II. (dn) loüotosl, N. 136,]'!». (er) loiibta.N. 1Ö2, 1(). 115, 12- (sie) lonoton. N. 34, 12. lOS, 4. imp.s. lono! N. 27, 4. p. a. lonoddo. Bo. 5. p, p, lonot (uuesan, mimerari)..Vt. 26.

GlLONÖiV, rttribuere: t. 110. .-

gclonon, safisfacere» Gk. r .: > geloaptip dero uiiarlo«.N. 9, 12»*

kilonont, r^/}|/4/7^ra7}/. Ja.

.'■ ,. . ■..,■■%. ' \*

(ejr) gilono in ^s. 0. IL 21, 10. , : . uuescn gelan^l. J^o^,^. . . ; .,

ist gilonot t>VvÄ''^vW .//T^^^^^^ gilonot, recwnp^fu^bitfir. ^^-'I. «^;.u>»i

ihiF.4n^u^^j^t güo^npttT. ;i^a^ . \ '

gelonot uuejrdfi ,(er). \;t. ^ \ .,

th ne habe golonet, di^n >a .^cvidic

. •sint.i(arilo«iioC^:Fflrai*(«r«faRfttP.< BhT LONARI, 'm.y%o\xtiti remutietkitok'^} 24.

LUNA, Wald in germama magna.

LUNA.

NIUUI-LUNE C32(umonb), neomenia. St VlNCEr.üNA» de hmae defecttam .. dicurU vinceluna. Cap. v. 743.

LEDSA ». li^vyiNA,

tElNdn ' s.

LEUÖNi, Volk in scandia. Plol.

UONNA J ^ ^^

lilüNl (cf. LÜ), V. so 'bue,/«r«.<.

t > .'

i-<

-^ \ ( ^

i •\.» .V-4 *.'

'rf."rdif'<iV'a;"'/Ä:r;

*».').•'

I {•

i I

I

) ■.

».|i)iT

M^. r^/i^f. N. 15, 7. 2o, 2. 72,

LLTV,» SjeV^lfr;; Wa^^^^ 2. 4. lanka, ilia. S^'A

zf. //wi^w/.^zf.;(,%iii^:r^^^^ ian^;iÄa.>rokt

i^i

m

LANG.

hma

^

d/Alancbom^ lumbis. Kp. Rb.

lancbon, rerübus» N. 7, 10. Mcp. 8dl Wiche DekL:

0. i. lancbuD, inguen. VA.. X. 589. m/^IancbuDy i/io. Ib. Rd. Rf. D. IT. 346.

iancben. Hs. lo Prad. L ateht n^ s. lancbo, inguen und 40 Em. ,31* liBDcbi, iäa. UNCHÖ ii»d LANCUA, n. pr.

liAil tjr« Auf sansk. 1 a n gh ; iransiUre oder aochauf ling, amplecti zu. beziehen? Vielleicht sind die hieif .vereinten lang, Fängin, galin« gao etc. Terschiedenen Wurzeln angchorig. Sind

etwa auch die Wurzeln LAIN und LAG anwendbar? CC auch LUNGA, LTJNGAR.

LIKGAN, GALIINGAN, stUnstn.

mir gelang ubelo an diu, daz ib

N. 118, 125. ioh salida in gilungun thiu uuort in

iro z;ungun. O. I. 2, 36. demo gelungen si an sinero fertc, prosperatt^r in via sua. N. 36, 7. mSSILUNGAN.

dien misselungen ist, infefices. Bo. 5. UNGISO, m., bai ©dingen/ prosperitas. N. 89, 11. (cC das miltelhochd.. UngcIinsC/ UnglOd). LLNGO, LINGOLF, n. pr. bieher?

lilNGONES, galliae populus. TH. (bieher?)

IiANG£)N (langön), terlangeur angs. lang-

Jan, alts. langon, nord. langa. Cf. auch

LANG. Mit dem Genitiv des Objekts, oder

mit dara, hina oder zi mit dem Inf.; und

(aufaer dem Inßniliv) nur in der 3. Person

mit dem Accus, des Subjekts (im Angels. mit

aefter, wie wir mit nad^).

uiianda dib sar beginnet bina langen.

N. 119, 5. laze sib langen dero giredo.

PI. 118, 10. in langen guotes* Bo. 5.

den dara langet N. 13ä,.L darumbe

langet mib tara. N. 26, 4. den bina

langet, der suftot se. N. 37, 9. mich

langet, coardor. fi^* 1. mib langet, de-

sidero. Rg.. 2. mih langet Ke-asgenne. Bo. 5. des unsib harto langet N.39,2. den sin langet N. 79, 3. dia des er. bes langet N. 5, 2. sia langet dinero anasibte. N. 62, 2. des langet aib mit rehtc. N. 43, 23. diu inuuertig'un ou- gen langet s!n. N. 11», 8'2. sin langet mib. N. 118, 123. aia langet des len zen. Mcp. dib langet uninebero. Bo. 5. tbaz unsib heim lange. 0. I. 18,^43. daz si dara langoe. N. 85, 1. dara langeta in. 37, 1. dfea sie lan- geta (ne habeton). N. 106, 5. deto in langeta. Mcp. GALAM6EN. (dich gelanget minea obezzes. D. III.

79.) dea kelanf eta sie. 106, 5. GALAMGÖN, reichen, fic^ erfire(e«ii, erlam gen (cf. auch LANGr iber aneh alU. gi- lang in: thar is thiab«elpa gelang maniio gib-unilicnn. HtLiaE3»^ ni thaz mino dobti giuuetkon tbaz io mohti odo in theo thingon (bio huldi so gilangon. Os. 14. iz (gladitim) giUngot, periingil (usqtie ad divisionem animaej. Prg. '39. ARLANGEN, t>txlanitn. -

(daz si derdaneuertedestemin mähte erlangen. D. IIL 69.) BILANGEN (cf. alts. bilang in an sibbiun bilang. Hei. 44.), t^erltinscri. ne lazet iub pelangen, uuenne iuh got reche an dien sundigen; uuc- sent die uuil a patientei, er tuet daz, so iz zit ist N. 30, 26. ne la dib pelangen sines trostes, nube hier bechenne uuesen iempus laboris.fi. 36, 34. ne laz dib is pelangen. N. 84, 9. aia belanget des tages. N. 41, 3. samo so in belangee, uuanna in sin

fater reche. N. 34, 17. «

übe mih dinero chumfte ne belan- getL N. 118, 147. GALANGER, Vtmanbtttf affinis. petruse giüanger. 0. II. 7, 83. Ilt ^ 25.

[15*]

m

LANG

LANG.

n

•\g\9f:Kk^ty 0dßmias. R.

In VA. VI. 25&' ist gilanger in gilega- ner corrigiert

CILENGWA, ^cttoanbt{^aftf cognatlo. . §8. 299. giUngido. Me. kilenkida. Ja. kilen« •gidütilb. Bd. gilengidi« Uib. 5;, affi- ^//tf/i;. (gilegido. Sb.) ANTLBNGAN, ANTLBNGAN, ANTUNGÖN (ist auch litlenktl, biegen, -link, -tt>drt< EU yergkicben; cf. antwurtjan und wart), $UiXOftUnß respondere. 1. antlen-gan.

anlengan, respondere (tat im). Kp. antlenken, ri^j/iom/^aol.tK. 11» \ antalengita, respondit. T. 217^ 5. 106. antelengita, respondit. T. 104. ' : antalengitun, r^.79(m£2fnii2/. T.i 236, 2.

adtlengentan» tcspdndeniem. :Kp. % antlinga». : .

av(t^in ^%A 3. respondere.T. 130*. : ühtli^^ißyrespondeSi T. 187, 4. ant.Lingit, respondet. T. Iö2.. antlingent, respondent. T.:152. ^ i^hJkting^tnSi^ re^pimdistL T*\ t28.i aEtlin^lta,. vre^oni/fV. T. 21^ 5. 68,

161, 1. etc.- : atitlingitnn, responderimt. T. 57, 1. 184,

1. 197, 6. etc. antlingenti, r^4j[ion(/e7i^. T. 76. 123. 152. a n tLingiati, respondens. T. Ö7, 2. 123. 124. 3. antling&R« .1

antlingota, respondit.' T. 4; 11. 13, 16.

20,23.3,7. antlingonti, respondens. T. 2, 9. . SI KEANTLEMKIT, respondeatur: K. 13. AMLEiNKI, responsum. gl. K. antlangi, responsum. Pa. antleAki, responsa. gl. K. antl engl, r^^/7o/2^ci. Ua. . ^ih) IRLEiNCHO, luxo. St bieher? LANG, lang^ longus, golli. laggs, nord. langr, ^alt8.'lang^, angeU. lang, Iseng. leng. Oder gebort CS zu sanskr, dirgba (drÜgh-), des- sen d entweder dordi 1 verlr^tehi (-inArelcbem 'L' IRallt aber derl Uebcrgtpg dfes iy(rii)fnan

Anstols giebt] oder abgefallen ist, mit Uc

Wandlung des ir (rA) in la und Einscfaiebuii

eines n zwischen la und g? Cf. auch li

ilgas, lang und poln« dlugi. Bedeutung und Gebrauch.

zueio elnoiT lang. Org. -einero eino lar giil suegäla. Miu langer, procenis. h langem kiuuabsti, proccrae sfaturfi Ib. den langen nöeg. lü(d. ein labge triangnlutn, Mcp. lange trüben, dacii botri. Tr. langen, prodtictilibm fiubis^ M(r. macha dia eristun suegela s langa.Mu. ze lang uu^rdent; (suegela Mu. lange namen. Mcp. lange syttabc^ Org. lange taga. Bo. 5. daz zit lang! ist Org. diu utist langiu ist Org. la gerlouft Org. langiz uuerh. Org. lang^ gibetis. T. 141. thio langun inissida ' O. V^ 6, 43. thia langun herti. O. 6, 46. thcra langnn ungilouba. 0. '6, 45. ziu ist min eilende so Iang< uuorden. N. 119, 5. after langemo g trahtede. Mcp. mit langemo din chose. Mcp. lang sin daga sine. Ol.*^ lang ist iz zi sagannc. O. IL 9, 73. lang zi nenncnnc. O. V. IT, 33. ni lang zi themo thinge, nub •• 0. 14, 38. so lang i o 'der dominus ne ic servtis tar mite ne ist. Oi^. unien lai rihtest du mir, quando. N. 118, 84. i lang die sparen darumbe ne lazeo sie ne niitten in in. N. 114, 7. (lai gescie, orcodesy radii, species öUvarui VG. IL 86. ist doch wohl nicht durch lang scie zu erklären?)

bora lang. ioh theiz ni nnas ou bora lang, thaz heriscaf mit im sang. 0. IL 3, 13. thar tho thero gsng ni uuas er bora lange. O. IL 11, 3. Forni uud Flexion:

n.'S' "^ langer« Ic. Bo. 5. Org.

m 9. f. langiu. Mu. Org.

n. s. n. langez. N. 119, 5. langiz. Org.

g*. .A (H. langes. T.*141.

cf. jvi. n. I». langemo. Mcp. .

d. !• f. langem. Ib. Ra. Rd.

» N

37 LANa

lanlceru. gl. K. ' langäro. Bo. 5^ Ru. a.s.m. langcYi. Nd. 0. #. y. langa. Mu. a.s* n. langez. Mcp.

iBstr.? lango uWilhvL^lorlgo limine, gl. K. n.pLm. lange. Bo. 5. Tr. g. ph langero. N. 90, 16. d pL langen. Mor. Bib. 1* 2. langin, Bib. 5. apl'fn, lange. Mcp. a.pLß lange. Örg.

Scbwaclie Dekl: tt.i.m. lango? 0. IL 11, 3. g.i*/'' thcra langun. 0. V. 6, 45. a.s.f. thia langun. O. V.. 6, 46. IV. 33, 30. a.phf. thio langun. 0* V. 6, 43. IIL 4^ 19. Comparativ:

langeran,' prolixiorem (librumj.

Em. 30. lengirun, prolixiores (psalmi). K 18. Superlativ: ^ lengesten un>besn«ift. Mcp.

LANGO, n. pr.

LA^60, alts. lango, (aitgc/ diu; cf. LANG. Ho. N. 35, 12. 118, 1. 124, 3. gl. K. Mcp, lio. 5. D. IL 284. 0. L 15, 49. 20, 3L IL 11, 3. Wm. 4, 6. K. 44. Rb. T. 56, 6. 132. 152.

lange. N. IL Rb. langhe. Is. 5, 5. 6. Ic. lango bctota. Mcp. langoliabeta. Bo. 5. lango laz imo thie daga sin. 01.35. tho ni uuas iz bora lango. Lu. acr langhe bifora sungun. Is. 5, 5. iu langhe, olim. Is. 5, 6* zi lango. O. '33, 52. so lango, tarn diu. K. 44. O* IL 8, 46. N. 94, 10. quam diu. T. 56, 6. so lango so, quam diu. Rb. N. 57, 10. T.'132. 152. so lange *80 ir iz ni ta- tut, qunmdiu non fecistis. Frg.29. also lango tuont sie iz. Wm. 4> 6. huueo* lango, quam diu. gL K. auia lange, usque quo. Rb. uuieo lango. N. 51, 10. 61, 4. 67, 17. wio lango. D. IL 284. aaea langhe, qtiousque^. Ic. langeo,

LANG.

22B

•. eddestn langeo, aliqfiomdiu (lang

eo, lango eo?). Ra. * . Comparativ: 1 an gor, 7inp//>iiiJ (betota). T.:182, '2. langor sizzis. O. IIL 7, 81. an de ne hal dih lang-or min unreh^. N. 31, 5. Superlativ: ' » langost gehabeti. Bö*. 5. unz si lan- gost uueret N. 91» 15» UNLANG, unlang. unde über unlang ne ist hier der sündige. N. 36, 10« < ^ .

unlanga muoza (a.s. f.). Bo, 5. unlengerun C^-pl^f-J iyo fcrte,

restriciiores. Mcp. UNLANGO uuercn. N. 38, 7. 55, 3. unlango taten sie dciz. N. d05, 13. unlango lebe er. N. 108, 8. UBAR LANG (über laitd).

innin überlang aide sar niemcr.. N. 72, 14. tisc ersterbeut plle, überlang, postprolixum aevum. iMcp. (do hine über lauch. D. III. 56.) noh über lang noh über churz. Org. Cf. über unlang in unlang. EBEN LANG, gUic^ lang. Mcp. Org. ebin lang. Org.

UNEBEN LANGE sita, ungleich lange ©ciren. Org.

ÜFLANCII, sublimis. N. 59, 2.

BORALANG ist vielleicht auch als compo- situm zu nehmen. S. LANG.

LANGONllORST. Ortsnamen.

LANCLIP.

LANCMAR.

LANCMUOT.

LANCPARTO (cf. lanch),

LANCPEIN.

LANCPECHO.

LANCFAIIO.

LANCFARL

LANCWIRIC.

LANGWIT.

LANCHUS.

LANGLIH.

ana langlicfaa frist 0. V. 15, 25.

/

229

LANG.

LANG.

I

LANGSAM (nord. langsamr, alU. lang« aam, angels. langaum), Ungf langf^ani/ longuSf protixus, diutumus. lanchaam, longüm (ut dicerej. Bib. 2. langsam xiti, ditUurnitas. Ic* in 60 lancsamemo, 9ffa/ito»M. 31. Le. 1.2. langsamiu, prolixa. Gh. 3* lancsamiui commata.

Comparativ: langsamiro, prolixior*

Bei Bo. 5. in der Form langseim* langseimio, diuturmor. Bo. 5.

LANGSAMO, adv. lanchsamo, dudum. D. II. 325. uuie

1 a n c h s a m o , ^tfo tM;^!!^ /and^m. Prud. 1 80 lancsamo denninoh, quoaduiqne

adhtic. Gh. 3. Bei Mqi. nnd Bo. 5. langseimo. -*

langaeimo truffen ana. Mcp. lang

aeimo sageta ih. Bo. 5.

LANGSAÄII, LANGSEMI (nord. längs emi), Sdngf. lancseml, extenia (divinorum Ubro-

Tum), Le. d. lancsamL Sb. RB. lanchsami. Can. 11. lanchseml RL 2. Can. 10«, proc^ssu

(temporum). in langsami des uuerchis, quanta

sii actio. Org. in langsam!, in longinqimin. A. In Bo. 5. langseimi, ditüumitati.

GILANGSAMOT, proiilentur. A.

LANGAN? (^orf/.?; pi ladganemo(oder pilanganemo?), deorsum (non ut des* cendatis deorsum, sed quasi impetumfa* cientesj. Mv. Bib. 1. 2. perpetim, coli' die. Em. 19. paidatim. R.

LENGI, /. (angels. lenge), HttQti longitudo* N. 103, 3. Mu. proUxitas. Mcp. d. lengi. Mcp. Org. Bo. 5.

lengi, processu (temporis). Can. 13. in lengi dero tago. N. 22, 6. habet dodrantem in lengi. Mu. an dero eristun suegelun lengi. Mu.

(Ist auch lengi in: ihaz nne' uuäa in lengi. 0. I. 20, 10. her zu rechnen?) a. lengi. O. L 1, 22. Org. Bo. 6. 1 5. 118, 1. zueio elnon lengi haben. Oi a.pl.iVLO lengi (dero ahtoduü h tanne diu erista auegela). diu erista habet fier lengi < finftozendun. Mu. UFLENGI, staiura. Gh. 1. 2. uffili Gh. 3.

uffalanger (?), statuta (staturä? a turj. Rb. LENGJAN (angels^ langjan, lengjan, lengja), Dcrldnflern, protrahere. lengist, protrahis. Bib. 5. lengit, differL Gb. 3. lenget, protrahk (mina fr ist). Bo« lenget, trahitis (iniquitatetn in funh vanitatisj. Mij. Bib. 1. 2. lengit. Bib. sie lengeut iro unreht also seil

118, 61. lengen, protelent (tempora). Aid. langta, fatigabat (ascensum). Mcp. GILENJAN, extendere. VA. XII. 21. tra VA. VII. 315. gilancta, proiraxit (sermonem ttsqti

medium noctemj. Mz. Bib. 1. gilanchta. Bib. 2. gelancter, protentus flemo). VG. 2. l gilanctiu, protracta, £c. g i 1 a n c t a z , protendens (sefums). Pn skiero gilanctaz faJiSi crinis od

Prud. 1. gelangte, deductae (paginaej. Mcp aint kelengit, relaxantur (diesj. gilengit uuerdan, extendi. BB. lenget uuerden. Bo. 5. gile nuerdent, protelantur (dies). Bib. 1. elongabuntur. Mi]. Bib. 2. lengit uuerde, /iro/^/^iir. Em. 1. 9. 12. gilengit uuerda. Can. 8. lengit uuerden, protelaUur. Sg. fORA KILENGJAN.

fora sint kilengit, proidentur. ARLENGJAN, t^crUnjctn; prohngan

LENKA— LONGANAHA.

LAjSGARA— LANT. 23ii

arlengit, prolongat. Ra.

^ (cf. uflenki), ble Untfi leva, sini- Ra. gl. K. (mUtelh. lenk, link, sinisier; n hant Eng. 2.).

1

-LENKIy Stadium. R. Cf. lii. Icnk-ti, leRi bifgfit/ ^ftum^f^/ linkimmasi ®eUnf; nk. -Odrt^.

r s. L.

««.LANG.

la, linces. Em. 19. U, LIiNCHO; n- pr.

5A, LUNGINNA, LUN€UiNNA, LUNGINA, »rd. lunga, ft., angels. lungcn), SungCi

a, pttlmo. Tr. in na, pulmo. F.

Unna, pulmo. Prud. 5. pulmon. Sg 242. unne, pubnime. C. Unna, plettmones, Ic. Rd. Qnne, pulmonee. Sg. 913« Ina, pitlnio, 'l&m» 3t i je, lun^e». IVn. 460.) Iung«iDv*piir/ifH»^.\Sg; 184. Em. 27. inf^eneC D«I4Ii 45(i Vi. Iniigen, pulmo- »CTi. D. II. »39* D. ni; 45.J

felHWf5*tet, feÄ*t7.-^Wn'. -ilÄ). ist wohl LUlNGENWURST zu nAmcnTj

r '

i.

lATüN^ Ortsnamen* lüNNA g. LUNGA.

1 '

1 '

«>

JfNNAi dhrc*^<>V'iöÄ*d (5ef(^). Pr. n». itIONt Orlsnamcn* . **'.''*

Fluftiiäi^e'ä'

LANGARA,/. (cf. langinnon, /^or/ictm. Gx.), deambiilatio (ei^ßi ante gazophylaziaj. M/. Bib. 1. 2. 7. langärun, deambulacra. Me. Sb« Em. 26. Bib.

1. 5. 6- 7. langarrun» deambulacra. OA.

HASANLANGARI, Ortsnamen.

LUNGAR (alls. lungra, angels. lungre, con-

festim; cf. LANG und LING), Ra.

lunkar. gl. K., strenuus.

o. p/. Inngare, snelle, za fest! karusle,

expeditos^ Ib. Rd. Cf. lancraho etc. in rabha; ist es lunkarhi, lunkari?

LANCHASALAHL(lanc--basalahi?lancha- aalahi?)^ Ortsnamen; es steht auch lanha» salaha.

LANGEZ, LANGIZ s. LENZO.

LANT) n., lanb (goth., nord., alts. und angcis.

^ land; cf. JuAii /^ terra, regio, rus, ager, cuJtum. laut mandungo, regio gaudendi. N. 54, 1. zesamine habig lant N. 96, 1. marcba lautes. Ic. so uuas so er lautes giangi. 0. IV. 8, 6. uuanana lantes du sis. O. IV. 23, 31. [daz er in uz d'eme clUtlte fuorte ze laute (Saterlonb). Mos.] die eige- nes lantes sint. N. 104, 23. landis onde liuto. N. 62, 10. liute ioh laut. N. 62, 10. in therao lande, in hoc popufo. Gx. kcrta' aih zi laute. 0.111.2,23. tbie dar uz themo lante sin, in regiouibus. T. 145. er (juam ao riai hera in lant C^uf Me Cr(e> 0. IV. 12, 61. hiar in laute, \fitt auf btt €rl)e. O. V. 19, 26. föne jordania lande. M. 41, 7. in lebendero lande. Ne. in uuuostemo lande. Nd. du sendest sie after lande. Nlt in iu- deno lant T. 104. in alliu lant fuor iro scal, in omnem terram. N. 18, 5. zi lante uuas thaz skef. T. 81. unnestaz laut, ter- ram immunitam. Rb. leimigaz laut^ terra argillosa. Bib. 1. in steinahti laut. T. 71,3«

233

LANT.

h&JST

sehet thiu lant, rura. T. S7. sie nexient thiu lant N. 88, 6. lant, rura. ti» Iaht, agrum. Ic. lant. cnlia. D. IL 329. hohez lant. Md. lustlih lant. N. 105, 24. lando, terra- mm. Mcp. landen des bimelis, regionlbus coelL Mcp. durah mittaz lant, per mcditer- ranea. Mi}>.

Form und Flexron. n. s. lant O. I. 12, 13. 18, 15. I. 23, 10. N.

54, 1. 96, 1. Bib. 1. g. «. lant es. Ic. Pa. gl. K. Mat O. I. 21, 6. III.

26, 18. IV. 8, 6. N. 104, 23. laiides. Mq). Bo. 5. landis. N. 62, 10. d. f. laute. O. I. 1, 66. 72. 119- Wm. 2, 11.

1, 6. M. 28. Gd. 2. 3. T. 81. 145. lande. N. 26, 13. 41, 7. 73, 17. Bo. 5.

Mcp. Wm. III. a. s. lant Em. 33. T. 5, 12. 71, 3. 82. O. I.

1, 77. 8, 27. 17, 9. Ps. N. 36, It 44,3.

104, 11. Mcp. Bo. 5. Bib. 5. 7. Rb. lo. n.pl lant R. D. II. 329. N. 105, 7. Bo. 5. g.pL lando. Mcp. d.pl lanton. O. II. 3, 18.

landen. Mcp.' a.pL l^nt (0. L 23, 32. kann auch als pL ge> . nommen werden.) T. 87. Bo. 5. N. IW,

5. 88r 6. LAiStO, LANDO. n./7r.; cf. LtNTF. LAiSTUOPO. LANTLIUT. LAjNTLEITA. LANTWALTO. , LANTREHT.

LANTRIAN. '•

LAISTMARKA. LANTBU LANTVVIP. LA^TWISA. LAINTBIGENGO.

LANTGRAVO. ,

LANTCHUNING. LANTHERRO. LANTHUOBA. LANIDERI. LANTMEZSEIL. , LANTSIDIL .

.1 f

- . .

LANTSÜHT-

LANTILOH. LANTRm. LANTOLT. LA! LANTPOLT. LANTPERAHT (U LANTWART. LANTFRID (gamftib DEGISALO.LANTHERI. LAINTIIELM SINDA. WICLANT. WIELANT. \V1 WARILANT. BERAHTLAND. THIW GÜATLANT. HERILANT. HRUOE ITISLA^T. MEGINLANT. ADALAN' LANT. HILtlLANT. GOTELaNT. 7 LANTSCAF, /., alts. landscepi (angel scipe), ^an^fc^afO regio. T. 13,' Ra. gl. K. lantscaft. Gh. 3.

provincia s. statt alemannia ist ii scaft, regio s. sicut tiurcgouue gebiurda. N. 106, 2. g. s. lantscaffi. R. d. s. lantskcffi. C. T. 6, 1. 21, 13. lantsceffi. K. 55. Untskefi. T. 53, 8. lantscefi. T. 97. 135. fona betlemes lantscaffi, dt

betlecm, Is. 9, 3. lantscefte. N. 15, .3. a, s. lantscaffi Is. 6.

lantscaf. T. 13, 2. 49, 6. 53, g./i/. lantscefto. N. 104, 45. </./>/. I an tsbaffim. K. 55. 61. .

lantskeffln. T. 13, 1. i. ■,

lantsceflen. N. 105, 27.

a.p/. lantscaffi, provitteiof. K< 1.

\»nX$keMe,.regi(trtas, N. 104, 4

(ALENDE, M4iiAz<.!alts.)i .: , .V

ENGILLANT« en^JAnl», brüamiot 1

gellanL IIs* / '

(ISLANT, 3«laiib.'Fst 65 ) (UNGERLAND, UüitxUfi^,,param

lls.) OSTARLANT. ; .- '

in ostarlante, in Oriente. T. 8, in ostatlaiKdin, in orientis paH.

. 67, 34.

MITTILANT. , . ,

MilT^ANDIG. mtttelandigem medltfrrofleo m4iri.ß. 71^ Ä,'

(MOÜLAitri'e/^o;;«»- %•• ^M- -Vi

3S

LANT.

LANT.

336:

LANCPARTOLANT, halia. JVess. atuonia.

BENAVEKTONO LAKT, iapänia. Weas. . PHAFFKNLAND. OrUnamen. . PEIGIRO LAMT, arnoricus. iVVe». PRETI ONO LANT, domnoniam. Wess. lf2«iIjBLAN0A. OrtsnameD. FINSTARLANT.

i\nBl\x\»n^«, egypto. N. 80, '11. FATERLANT, S}a»rtant, patria. IIs. (VORLANT: de agris ad tptciale jus vilUci

■p^rtiiunti^us, qui dicmtlui* vorlant. MB.

(12. Jahrb.) FUIBTLAJNT, provinda. N. 49, 8.

flihtlant, provinciam. Bo. 5. FKANCHONO LANT (SraafcJilattt). ger.

jmania. Wesa. . . MILANDEN. OrtSD. (UrL 952.) ÜUALHOLANT(aBd(r<4Un»),80/&'(7. Wess-

cfuwtoniciau. Wess. UVASCONO LANT, aguUania. Wess. UüOROLT LANT. .

thit.wuorolt lant C<^cc-J' 0. III. 22, 51.

nbar auorolt lant. O. V; 16, 35.

itbar eil» auorolt :laDl. .0. U. 13, 22. CRiZLANT« arena*. Bo. .5. . IVDEONO LANT, palaestwo, Weä. ^EDEiZLANT, terrapromiMUMtit.fi. 105,24.

des keheizlandis. tertae promissionis.

Wt •?, öi*. »•» •• i-A.

BARLANT. Orlsnamen. BIRSLANUA. Ortsnamen. ; ,

HAMULANT. OrUnainea. . SiLANT; maritima. Rf. 8AHS0N0-LANT, eat^fenlaa».

.8AWLANT.

de talilant j'ugeret CXX. Meichelb. Nr. 562.

selHaitt, ierra<a/<<;a.p. 2. Em. 31. Wn.863.

duot s^Iilaot Alficb^lb« Nr, 464.

8 e 11 a o t/ terra, safkoi' -460,

S. aal und seljan. r; 8ERZLANT, orabia. M. 31. Le.; U 3. aer-

cUantLe. 2. ' •' SIRLAND, eprirn.

alrlaodes, syriae. N.. 88^ ^13. SiCOTrrONO.LANT, Aybemfa.. Weis. SVABOLAiNT» 6<^n»a6<(iil«iit>.. - U.

•1 ' I

f

LENTf, siati^fCtutUämti nwik). VG. IVi. 4SL GALEINTI, n. gilende. Tr. gclende.

Hd., ms.

kil^nti, coloniam. Bib. 9. ...

gilenti, atJta. D. IL 333.

diu gelende, '«riMi. Nh. '

unseriQ g^leoid^ N. 84> 13. i

MIUGELENTI, novalia. Ein. 31... . AULANTi, n. (al(8. elilendijr, JEUnb .. (fi. Vorrede IV.> ^traxUi .exiUu$n.

n..s. elilenti^ 0. V. 20, 88.. .. ..

eilende, ./ran jii?f)jrr£i/io..I^.. ^64, J.

incolatuiß, N. 119,1 5. ..^^ .1 el elende, exilinm. Bq.:5* N^ 76,4. g. s eliendegy capHvUni4s.,Xi, 70| 1.

elHentes. T- 97. 147. d. s. eilende, cqpiiviiaie. N. .64, 2. 73, 9. 87, 16. eilen le^ Moi>. . . . ^ .. v. föne .ferremo eilende iruuin- i . d«ii4o..N. 117, 25.

elilenie. P, I. 21, 3. V. 9, 17. in gnarenio e,Ulie.a(e. 0.111.26,23. : a. $• eli ^niief\Cf»piivUaietn.^ N* .67, 19. .(.. ! 77, 6K 120, 1. (^n das^Uende

. tea.kagequuariigen llbes. \Vn. j . 244.) 1 .

ellcnte. Bibp .5.. : in ellenti virtfeib. .Mt|v. Bib. 1. 2.

.1 . . in elilenti virlreib. JSb;,. 6h/e;/i.

vaveraL in elilenti fuot^ peregrei^T. 124« in eUlenlin.uu^a^'faraKti^ peregre.

Frg. 27w . ..i . . t;,. in elilenti. O. V..23, IQQ. in ellenti. Le» 5. ,:i

in eilende. Le.. j'^

in eiUeute. ^i^ i'i.\ pm^egrt. v. 8. elilenti, 0. L Jia,t 37.,{; > Der Genitiv elilentes. steht i^iich adver- . .. . . bialiter; r. I «.

elilentes f}f Qr9.^re;f(r^..T. 97- \\i elilenUf farenti^jT«. 147. :,

ALILENTI,/.

n. ellenti, captfmiq^* ,((. 70,1 1* g. eilen di, captwitaii^ri fi* 70|.l*. pcre- grinatUmis. N..,l^,i7.

[16]

iv» ■: »

.2371^

LANT. i

L^aVT.^

•»i).i 84, 2. •'■ ' » '^ •'

17. eilen dl, capiivitatem. Ji» 67^ i(k 13, 7.

ALILANTI, alts. elilendi, <7i//.^ c(cnt),

fretnb, t)frlrifbeni eaiils peregrians, captivus.

alilanti, aßvenm*9d^ aliiandi, üdvena.

Pa. gl. K: elrlefftiv ädverHi\ gl. K^ perc

grifäis. T. 325, 1. incota; Ra. '(Pa. und

1 11 « - 3gl..K% habdn url eoti). el len te, cajMvns.

N. 70, 17. iefllende ist min VeU, pere-

grinata. N. 119, 6: »h bin eilende, p^-

: 1 regrifuis. N. 38, 13. cüpfimi. N. 84. 2.

ih pin ^llend^' hit> in erdo, incola.

i ». N. 118, 19-

.^ tf^-i/m* eülenter, capHvnsj Shn -

ellen^teV. M«.*Bib. 1; 2. 5. - d. $* m. ellentemo, captivo: M. '99. Gc

1. 6. ' a. «• m. elilentiBrn> proäelyiAm. T. 141. :: r i ' eilenden, »/i^rgfrirlrAn. N. 93,6*

capiivum. R' 70>' 1. 84, 2. ad- *• ' tiMolii. 98,'6. '

elelenden, exnlrm'.'Bo. 5. * 1 a. s. /;^«liiend»v^ca)7/it;»m:\b. 9, 4. * ^.pLm. elileÄte (eccuitB). 0. L 18, 55. " elUnde, capiivf:^ 73, 9. ^./i/. eliientero, pe^egrinorum. T. 193, 5. ' '

r -JAp/. elilentun,^Ätr?iÄlii.VA.VII.359. 'Vi^ clftenti uunrtin. 0. ill. 26, 16. eli- lente uuerden nnir. O. III. 26, 21. ii . .1 dvent nasih elilenti. O; IIL 25, 18. '•'^;-/*' '\ eliUtttfe, i^^iW. Pa. e'Ulente, pc* regrine. Ra. gl. K. el elend o, pcre-

ELILANT, n. pr. ELILEINTI0A, captiviMiem. Pt. EbliANTUOM, limmium. Sal. 2. ellentu^j^me, KmAno.'VP.* idv:>»: \^t\entuon\6;' Ikhinio* 9twA. 4; >

ellentuom, exilium. Hdv 'tapiiviiaiem. y' Ü?. MitW,-7iBJb. 1. 2i' ^ in^naJiiii<ym (ellenltuoitt. D. IIL

ZS.)y peregre* Gh. 1. 3. ' •elllntibiin^V j^^ritffim.'Mülrti' ' •' -■^»■••\ ALIfiiEiNl'dJit«^-^' ^•\''* -«i'^li^ ri ellenUt/fei^a/; VJS.AU225.

CAALILENTÖ^. i

sie ^eellendotoh un^ih.N k a el i 1 e n t6 1, c#7///i^i7>ä (^Mj ^geellindot (fone^gote). TS fon demo geelle»dötfen

N. 64, 1. : . / . . i

-keeliendota,ca;7lit;aiii. Mc pironi kiciilentot, p€reg$

(a dusminB). Sg. ^O.» 8intgeellend«t, aayifitMM/^

ßo. 5.

nnirunurdenge^JUndotrPi

die unsih keellendot ba

captivos ducperunt. N. 186.

GEELLENDOTI, captivkaU

125, 4. ' :

ELLENDÜNGA, /. .

ellendungo, captivitatUi JS cllen^l'naga, cnpiiviiäiem. I INLENTI, Snianft; pa/iw. i' inlehdes, inira termmos mnim

Bo. 5. '

d«z efr ime inlentis gniidew D

inlenti, pairiam. Epi P/21- "^

UZUSNTI. -Ml

^ lii tharremo nzletite, Alif Mi

San». O. V. 13, 18. NIUUILENTI, novale. UK h Bi Sg. 292. i

niulenti, notMifr. Sb. Bibb li n iulente, iMH^oi^; «Bib. 6.*'' ' niulento, liovmle. Bib.* im

IV. Buweleade. Hd. niuuilentl, y. phlanzun^^a

(oiivorumj. Mv, niulenti, nev^Uae. Sb. Pa» ^3. •niuuifentij- yiOf;«i//dr«' Ai^;«' '' ninleartf, mvMa. Sb. VP; ' niulenti, nov&les. D. IIi'34h o'iuuilentif), novalibus. M«:^. f 1.2. niulenlin. Bib. 7. niui Bib. 4. 6. niulendin. Zf. - LANTILINES (gen.Jrn., agetti. ^ GtLATQTä, indigenh: K.patnhid ^ giUnley ^patthüi. ^aJ. % j^ 1

1312«:— UND.

LINDA. LINT.

m>

t, ••

INLENTE, mcef4h P«. gl. K.. . ÜIiLAJ«TI, irif<>/a. Pa. . , urlenti. gl. urlante (ur ünte?), bargincs pere-

grme* Jf9^ . --. nrlente« Ra. gl. K. ÜZLENTI, eaniles. Ja. UJNTJAIN, lantin (allnord. Ienda> lantumes, applicnimus* Sb..* (da dei.scef leptin« Mos. da it himil er lenti. Mos.) . .

- {(ilantej), subdiiclis. M. 31. Le* ZUOGILANTEN, subduclh. D. Sb. Le.

vmi. . "■

P1*LENT (?) (pisleht. Pa. ), «mT/ii^. Rs)^ gl. K.

# f

I^IE^^i /•! £en5e/ Spiere (alts. Icndi^angels.

lend, lenden, altn. lend. Cf. LANCHA). i«i I. l«»ti, ftäk M. 33, Pk 1. ^. 8.^|e«fe^ r«o««. C. Sg. 242 Rd.

lendl, rettet, gl. K. Tr. .

lentin, lumbi. Sg. 2Ui). T. '150.,r«nM. Ib.

lendin, lumbi, Em. 27. reues. Sg. 21)2. f.p/. lacndino, renuml Is. 9, 4. ff.^lcnti, luäibos. Em. 31. r«n«.r. K. 7.

' lentis; Atoito«. T. 13, 11. r^n««^. Frg. 41. IJNTI, LENTINC, ». pr, ; oder zu L\i\T? LENTIPRi^TO. lENTIFANO. ' LENTIWÜRZ. LENTISWERE.

USD (Ifnb, gelfir»), /^/5 (ang. Udh; cf. LENJ, Woii. linr, /^i;f). Sit io in datia fila lind. 0. IL 19, 18. sy-

meon biatuniuaies lind. 0. IL 7, 36.

1 i n d i , Uqnidiim. Ra. 1 i n t k i , liquidum, gl. K.

[ruch ist-minbruod^r (Sfau), ich pin

aleht unde linde. D. HL 73.]

UBiDt linder, zephyrus» Ic

lindez, lene. Sg. 183.

lindis winijs, Imns aurae. Bib-

fiteuaat lijidea ze trincbenne. (^ino//^^* Bo. 5.

lindemo muate. O. IV. 37, 20. ^

lindemo uaske. Bo. 5. i ,

mitliodero anaaikte, tenero tiKi/tf.'.Mcp. linden lenzen, placidum. Bo. 5. ,: mit lindem (lindefi. Em. 7. Can. 10; ^2.)

uuorton iachanteodo slichantef scal-

pentes. Cao. 9.

Comparativ: aiaiu i^uort aint linderen

danne ole^m, molliti sunl mper^. oleum.

N. 54, 22. mit linderen, Icmoribus (reaiedÜMj. Bo. 5.

LINDLOKARL LliNDMLOnC. UJiUO/adv.

^ lifÜdb uaiüic't. Witi. 4, 16. lindd •«•prab* > 1' '- O. f. 25, 9. lind'o laz tbia kestiga sin. . i' O. in. 1, 3L lindo anlyuurtita. O. IV'. 23; 39. lindo uzgiadg. O. IV. 12^ 42. sih ' freuuen lindo. O. IV. 12, 65/ d^ost gi- "'.'.rahan lihdö. O. I 20, 301 utiirfU druh- .' ' - iin in fho lindo tlies n»^ge<s'fiaman- ^ :.8indo. O. V. 9, 9. - ^

LINDI, y*., lernüis*^ ! d. lindi. Mcx. Bibi<L 2.

GELINDER (fletittbir), hrandas. Hs. ÜMLINDLIH (?), infimiis, Jmmilissimus. Pa. (lihtlih. Ra. gl. K.)

LIMDJAN ((intern), molUre (angs. lidbjan).

lindi t, mollif. Bib. 5. ölanditur. Bib. 5."

ist kalindit, Icnietnr, Rb. GILLNDIZU, delinio. Gc. 12.

LINDA, /. (angels, altnord. lind), UxL^rH- tia. F. VG. 2. L 173. Sal. 4. Zf. Imüscus. L. Wn. 232.

linta, tilia. Em. 22. 3t. Sg. 184. 299. YG. L 179. linte, tilla. Sal. 1.

LIISDINUiN. LINTVVILVRL UNTOWA. LlNT-

IIART. LINDTHORF. Ortsnamen; liieher?

Auch der Flii£sna|aen /7i«»i«9 liadillUc|iiti

(Siinmac). LINUEA (?), dfitiUq. Sg.292. {H a adj. Wt^

dina oder dßr gen, oder dat., vom st^st,

linta?).

.... 1

I . i

LONTT {Vini^.basiUscus. Id., altnprd. .Unnj^ und lingvi, seipens), :•' < .

hibera, bestia diciiur eLsol^t morare ißfumu-

[ 16- ]

•SU LUT^-i-LANTf1UDA.

UN^-^LENeO.

9

' '^'^ U»'')ae rignißc'at mortaJitatein, qwu üllo no-

mineiinttticitm'tZft - LlKTWURNt (noM.Iingorfnr; im voca6,ih€ut. v«ff 1 48-2 wird Sptttwurm durch boa, eocodril. /r/x .übersetzt). Sind hieber die mit tiod zu» = <' iain^engeiettten Personennamen, die, wenn .-.li. . lind den letzten Theil der Compbsition aus- macht, immer weiblich sind , xu xäblen? das .'', -»^hord^ ». j9r. sigrlinn scheint dafSr sa spre eben; oder ist linda, tiut>t (im Nord, und Angela, auch (5(^{Ib) oder das -dazu geböHge altnord. lindi, O&rtcO in diesen Namen?. i ..i<; UMDOLF. LINTFRIT. LINTHART. (ÄRA. ;, LIND. ALPLIIND. UODALLINa EKKL ,1 UND. ACKILINO. IRMINUISa ASCLINO. ; . :. mSLIND. RATLIND. RIHLINDA. RE- . , . GüNUMD. BERAUTLINDA. BOUCLINOA. 'BURGILtND. VAflLINDA. WARALINDA. WIMUNDA. WOLFLINDA. KEBÄLIND A. KERLINDA. COTALINDA. COZLliNDA. HADALIINDA. MERLIND. MAGIUND. HUGILIND. HILTIUMD. HELMLIND. TA- GALIIND. DACHILINDA THIOTLIND, THEUDELINDA. SIKILINDA. TiURLlN- DA. TRUTLINDA.

LÜNT? ^

6UMDLÜNT? Istriarum, uualana. uuira plecias. gumdlunt. Pb. 1. (Nordisch heifst lund, indoles, modus, lundr, nemus )

LUNDA (angelfl. lynd, adeps)^ arvina. Tg. '5. i:ÜNf DSSA, pectusculum. Gc 8.

•*•••«• ti

tumphrit, iturena. Sloii. S. lantfridun, murSulam. Sb« Biba la'9. 7. lanifriguD, murentäajm, Hft^ Ikniitvi^ murenulam. Bib. 5. goltketenon in lan tfrid-e (lanifrideiL 1 ^ 111.) uuis gcbroihla» mii/yyi/i/af. Wm. t

LINSI, /, gjnff, Uns; Kt Icnsic. M.'Ä. 184. Ph. 2. Pr. e. St D. linsin, fens. L. Gr. 4. Hd. Mon. 2. linsi, lentis. A. linsi, lentes, Sg. 299. Em« 31* linso, lenticulae. D. VP. mit linsinin, lenticu/a, 46, 5. (^hele gemachot ein muos uz linken

III. 71.) LIINSLN, ad/\, Hnftn. ,

Iiif&inei Oi'uosesj tehliY idiäid. Bit. i

:• .:

!

*

(ängeU. Innren; ist an nord. landr, nentus zu denken?), Lunduna ($t).Tr. Idttdiniuirt (Sonb^n); TA.

1

LÜNTÜSSA 8. LUNDA.

LANTFRlDA,'8«|irj)tcte C5ir4) («ngel» la^m-

prxda), murena. L. F. Gr. 4. Hör. Pr. v. t. m.

Em. 32.

lampreda, murenula. Bib. ' laAnpV^ta; IV. murenula. Em. 31.

lantprida, murenula. D. II. 378. ^

' lattiphrlday /anK/ir^a. Ha.

LANZ? Ist' dieses Wort als iimplex inm g (gi-Ianz?) anzunehmen) S. XJflJAjSZi^

auchLENZa. "

I

LANZO, LAiNZA. jybm. prqp.

LANZIMCV n. pr.; cf. .lenzo, ver; a^er Landefredtts ^iii^Lanzo, welches hiei Abkürzung von Lande/red^ ■.. tu seyn sc (cf. Ingezo« Regizo« Winii^Oi Teüso), ist es eine andre Bildung mit izo a^ dei Theile d^s compös. und lanzosslantizc

LENZO (auch, LENZIN?), m., %tn\ [ai

. laenten, lencten, lengteo; ist alav« 1

lato, (Sommef/ zu vergleichen? (c£ die i^

Form langiz; audi LAINZ)]; n. lenzoy ver. N. 73. 17. Bo. 5.

lenze. Hd.

langea. Wn. 460. D. III. 88.

langiz. gl. zwetl. g. lenzen. Mop.

d. lenzen. Mcp. Bo. 5. ^

a. lenzen. N. 73, 17. Mcp. Bo. 5*

lenzin (oder ist es nom?) Sg; 913. Cf. w. pr. LANZO. LEcNZIMANOT. LANZIC.

tt3 UNZ— LlR. -«EfeR— LIEHL : 2U

Uütlgnn eiti t veno temporei D. ■■• ' LfcRan ) ■«•»>>,

LENZISa ' s. LIS.

dio Icmesca sonn». Mq>. i«.i-i ^7*. ' ,/

»a lensi»keino. uuetere. Mcf. - '- -rtD« mit Uii%'uk*n..hlaomon,. vtrniferU. ser- 1-^A (8<ler), /jr«, i?ÄrÄ'. fii; Mop. B. *. lira. O, V. 23, 198w

lyra. Mcp.

UNZ, noZ/iWa *. muiiebria. Tr. ff- *• J"»«- B»- &

I".

dmS. lirun. Mu. Mcp.

UNZ, ir.;^!-. ' fyrun. Mcp.

a. s. liruiL Mu«

LANZIG & LENZO. ' lyrun. Mcp, '

.! ii.pLViten. üA.

X^AAR? sMtktl (aar ilh bistis. Pr. e.

I I

LARI (alte, liri); reet/ inumi; cf. ängellk^laer'

farLOR— , farLUR— s. LUS.

c TiAÄ LOR— , LAUR ^au» dembt. /«ir«*.

are dero guoti, titam». N. 7, . nnnimi

o. 9. j. lar« seia, ammam mattem fsaUävttJ. . xOtlBAUM

M06,8. ' LAURIN, /a«r«<5.

habenl, die liakent hang**, rfu.n- «itiaönnen houbetpeadelen, «/«-/««/a

da sie^trost nehabentin irisel. laurieira. Meo.

b e n. N. 36, 19. Schreibfehler des cod. * ^

.*''*'.*?.'•'. ,.' ; . . LORes-ham, Ortenamen. Ct LORICHA.

0. ./M. Ha«* (4ie cich«n lieser.lareX >»«•

""• '*•"'»• . Lt)RA,HJRRA, /./Sauer, flBiiii an« M

IRLAREIN, alts. alaria«. -r y-r

er anaih acolti irlaren thes maofigfaU Zuftmii lat lora. Cf. JjU«

ten nueauen. (X V. 9, -33. Iura, mustacca. M. 33. Pfa.

. larra, miutacea. Sb. Ph« 2.

LAR in Ortsnamen, eiWst domms? ^tt norii lis, Inrra, acinum. Tr.

wäm; aber auch lat* /ar; lArM, deren Ir urspriing- . IfJktxt^aeimi^*^ Hd- .,

lid» a iat.-. S, »neb JUAp. - ^Jl. FRI- iü„«p/,;^^i«. it^; i.lSb.

DfiSLARI C8tl»lar), aoph J-ricD^SLAÄ. ZI. i„„„r ,. -jVoji, ^Äurc«: Bib. 1. 2.

DILARI. SCEFTILARl (S4»rfU«r). LONG- gLÜrI Bib. 6. Ö. 13. gluira. Bib. 10. gliura.

L.\RI. BERGURE. DIWULARI.. BqXJLAR. Bib. 11., »i««c,a.

GOZLAR (OfOdf ar). Gehdrtn die QrUn.L£RA,

LERWbieber? . •. , LURO, „. pr.

GILiRi, 9tmt^i mrtfuhi . . LURINBÜRC. LURINBERC. Ortsnimen.

tbar ist in ala uuari maoa^ f4lt. gilarl

{ : O. IV. 15, 7. duio lAanAgfaitgilari In LIER^ Solrc (gfni^r liter. Hd. Tr. H».. himilricbe uuari. O. V.:23, 2. . ligvre.. .. .».

xi si nemo alt gi4iitel 0.»J>iii,iU»,- u. «^ui .«j*.i««u a -

«na dbht eiV)nian.gil»ti.a IV. 9, 10. |4|^ JWPC<l9j|^. QtU^^

r- ■»

I.'.- 1

24S . LIRDN^NJEII'MI.AS.

r

i LAÄ/!

-i» t -

LUUPENTER, liripens..S^. ^. 4. ^ f!.:;i:' : LERAHA, /., itxdft, alauda (angeh. lafcrc|

laverc; schottisch laverock).

12. s. leraha, carädrius. ,^g.'^4i.

1 e r a c h a 9 ' laris, laudnlä. Epi, 31 .j leriha, caradrio. A. . ''

i^-:i.u^ f.- v^m: 'Lat'! •••1 .'

Ss. 299.

fe

iVn. 232.- BJk 'S. 'd.' Em- 24.

.':T^ .f» ' I : .'*. .V,

lerehha, caradrio vi hfQda. 'D. c/ira- drion. Bib. 1. ' ^. 1 .^.V

^6r£h«, caradrion. Wn. 460. laudula.

' -^ Wii 460.- .^^i .: .'-;in:j'.f,i

o* lerabhun, caradrlonem. Mo.

Uracheii. Bib. 5.- /; U.I .--JKM LERICHUINVELT, Serc^enfcIO. Ort&i|aRtt»i.l

LORICHA, LORICHO, 8orc^. OKlsMl*l*f^(cf. lauriacum bei Am. Marc.).., ,vv\..i \ /f;l //j

LORICHI(>Sallin(^«n)««l«»lVlM//»^.F<1.^^^ng.)

lorichin, cwtiadus. Tr.'$|C 2494\4aS^\

LEIHl5M..\HiiE0..: „...1. .<; :*.,l-r >;iO.!

URIMlRIä

iM

LAÜRIN s. UÖfi "\ --^o^ ■'•=' .nr,n«l.

LIERAN, Orlsnsnnerf.' ' "■' . ]' ' "^^';<««* •'.■""«'

.1 I' .U\V.\\u\ ff; Ulli

LARMIDA, colamitaj m^^amm'lfaiiMw. terbuch aus dem FrAhkÄirl!i^V''c«^.'S9.M»ig^Art, finde ich in meiner'AbWBilftBlSKtV'M'MiV^- scbcinlkh eine Wn^ "OltfeHra^är^ifiY fiSiUl^a

LERNen) ^ -^

LAS. Ich stelle iiMie.{^tiHel;fttg 4£i^ auf und halte sie für sansk. laf, manavifa^äri,

las wird mt stiBaiiunelnnMs^TWMtnefl 'fn^n

und \bX.* legftgiy^i^wdk ^\^^\^.\ Uyßm^i Vielleicht gebort auch LÄRI und GMUil hieber; auch U^V, L\SmE^i%{x .Vn\ ;:

LESAN [ttsSi, ia&,'Usaii^ parKltk

" l«eraii (s.i g^leM&^iiutuliIeeaiis g

er. aber auch angels. leornjan^;W^d

cere und auch legere bedeutet); siel

X^IOJ^ goth. lisan, famtneln/ cc

nord. lesa, alts. und angels. Ic^gaUi, J

der Bedeutung von legere und collig

lesan, legere. K. Ö8^ Wei prg. >d^

lisit föne Esau. N. 37, 9. lisei ^ii^.

Mcp. li$it^)-//r£i^ Jla. gl. K- IfJ^/B. /ij

145. läse, legchni* Bo. 5. lesante,

,.. /^f. Sb. ^^.%1\b Cprosag^^ ^iki^n

findist injii) g|zaitan, thar uuai

er sin gfni/aJÜL, ^o4{io thir iha.r

mäht. O. £ 23, .17. 1& lesaa, co/%.

.1 \ SU dicJi^t. er. a^,e..^ih. Wjiv Ä. t, 1

colliguni. T. 41, 3. jU)h M^^nt th

\..j4^Ut«,gaf}4.«iil ir;o a^ot^ <Q,;|; 1, '

:i;i;ki.«« e^iiftiOiqi^eiiutt.Us, ^kgit. O.

(itiirma a:lsi^ 4iAle aoimanida lese

Form und Flexior^t <i^ V ^^ //^.ilenn: K. a8i!4d:r gl.K; Oi*K 3d, 3, 4. Ol. 44. Can*'4.. ^^ lesen. Me. Org.i '• ;|. ..;;.' '• .. . >. Ahes Icsaftüäs; Os. mi

zi leaannet: 'II, lÖ, 1. ze Icsenne. N. 56, 11. . . ' (dttVlksis; Oi. V. 14; 6. : . :i

,K :. fi»!«!« O. l..ly,30. i^ 7. ILj,9,;

lisistuOh. 40. 'i^CeJJ lisittfc'I. 19, 25; V. 25; 41. Ȁ

- j X . n /... vTfi j ^t.. . jj..:4^ 1. . 77.^. 49, ^ , .^

-. )/««.! •.'■■VVrt. 6" 1. " ' ' " -'i ' ■''^'M^UUia^l'ti^mns. Frg. i4l'l > ,'.>I.IJ..: Ifstii."».- Oh; 68. «Y:«ö.'fe: •• (sie) lesent T. 41, 3. 167, S. Ö) f. 20, 23. Hl. 7i 51. N. -80, 15J/ i i.i(4u)il^«M)iOo Hl. 13,4:4; : ii: )i(«r)r lesfi. Kj 11. T. 145; 0. U: 23/ 1

(wit> l(^^adiebl K.i l6L;!40l >^- ' - .01 ,»; .as4ib,iltfJ!Nai'a:lV; 6, «6; ^. <

»7

r-.i. <LiS.

^ k

LBS.

51-te

{ •■ .

\ ..

1

(ne) Itnik^Kr 18. '■ ik tat. 0. I. 1,'87. (te) last O.. V. 49^ 31

(er) las. O. I. 4, 3. IL 4, 6f.

liiiir lasnn. O. IV. 25, 6.

i(ir) laaii«. T. 68;' 3. 100. 117.. : J

(sie) iMaiw O. II. 10. 9. HI. 6,-4& T. 204> 3.

Ä^R jMis! 0. 1. 93, 17. II. 7, 75. 111.7^75.

Org. Sb. nn/y./»/. leset! 0. III. 20, 15&. ^ p.jmies, lesendo. Mqi. ^

lesainti. RW ^ ' . . 1

lesan^i. gl. K. '-' L' letknter. K.

lesante, legmilha. Sb. Ps. 3.

GALESAN, alts. gilesan.

** kilesan, reeolere. Ka; gl. K.'

kelUit, cottigit (cbrefti).'H.'35.

gibot tho drahtin sinen, tbax.qiioLa

thie liuii tbes firiiuasiii,^ thie ibpos« . . mun tbar.gilaaiA. lU* 6^.46. keleaeoida«, co//^^w«iRe. . .* calcsan, 4:oileeta {9imlUlüdoJ.Jp9i* i^Wilt-

. raiOJ gL:Ka:) ! - i i! ■-

gele«eiiih*beiit JN.'78^ L > . '((äleaan ist, leoium esL Frg/ 59. Bin kaleaan, legimiur.lL* 9.. 10» iL gelescoi iiuerden, recitarL Mcp« gelesen^uuirt (tou)l Mcp. ''•^*

galeran (pari* praet.LmÜiii |alesan Gn- "\ 'lUiVii^h iV fol^eh^len Stelfeh (cf. ^aiie. >an at; gane^iatiii^w'etan 8lL' ii^wesan;

; ,1jleran (calesap. Pß.), coNßcia. g\.K* ^ ' cal eriirt; colteciio(müHortänJ: I^A/ gi-

[ ; y^ iM^f^K^^ hcaof4 m ^, f»:,* 3.

gileranu, rei^^tp.gQh, 5. kileraniu,

. ^ :mriMrci.Bt>..kilef4üieinWaciiviKi42.

I { ist karer an (sicJ.coUigitnr. Rh*

>- ..(caleran« Gk.3.}9;ir^tf7i«09/iir. Gh.3.

sin kaleran, legantutl lip 9. Z15AMANA GALESANi zisamana gileran. ni uuirdis, noncoU ligeris^ MC Sh. Bib. 1^ 2. AUUU ZI KlLESA^iiE;r€aoiHigendum. K. 32. ;l)ZGALESAN; •■.■....:■•

uzgiicsin, dolligimus.^ Le. 2. Hzgii.eran uner Atn ^ colliganlur* GI^3. ARLESAN (alts. alesan), erlcfeiia arleaent, coUigenL T. 76. arlasun, elegernnL 77». . ' arleaanii^y jmrgala (membra JlyppoUiiJ*

; Prud. 4* ; .. 8 o;s o a )? I e s e o e si n t . colliguniur (zizania).

uz ABiLESAN, Att««rlffett. arle^emes, iz uz, colUgamus (zlzamaj.

■'■" IfJL'ESAN,'t'inUfeii.' "'

SQ daz pbaz ingelesen nuirt, N, TS, 1. ' ÜNtÄllLESÄN.

} ■'. J'

* *

»,

^

Text kiJiCsaBfJn der Handschrift aber i. f .. deutlich dulex « nf K.) dfri .6S «h

ii. ■;!'.Mt|'*i/ ii i!:»it>i^ (Je". ! *ni

ioub zuntarlesanne, m/^raf^ legendae " ' " 7>oArf^:i>. Vis. ir. 366. " ÜFLESAN. aafl<f*n. ' ^

iirtas, /rg-iV ffrä^hltnä 'chMrumJ. Prad. J. _.^ ÜZLESAN» auiUfftt. \'_ •' ••''

'"uzlesaiiics (uzlesan. L'e. $.)> eo/ßgfmitf. M. 31. Le.

"' dxtesent, cötUgent. M. 3Q. Gh. 1. 3. 4.

WIDARLESAN, »ifb<rlf:f«ri; uuidcrlesan, rcfegamus. Ec. ^^^ pURüHLESA^l, buvc^jlf yen.: '

*^unibIeraniu9'/7;^r/i?/ftaV*Ik. II. , ZISAMANA LESAN, jufammfnfefen. ,,' daz er die lili'on zcsamchc lese* Wm.

,

"•'■"■ "ci'sänieiiiB lV^ei(tÜ,'rMo///j^«n/^j: Rg. 1. ***L*E9Ö; m.; l«rtdr (^t«»c4i/iy>. Ni' 93i 20. *' r-lMSiÄErm., ti»n£r<n»ua/4r.>:Tr. Cf.'i . , ; .LESARIHTLS..REHT.... : ; .! .

1 GI^ERIM, rtcUatioßem. Qap. 13.

' ^ •***'• ' " : i *

iXmS kBntite. in; if<)ig^den. Stellen gleicli^ 4eni an* -:f>'.g^8ii liai ^Iteiedard. les, . minmf non^ne,^ Tür .ghUcran Itineiafi fiiegalauni gehalten vircffd^A:. . : , | . ,.

^19 iitS, LESA.1JS.

f .

•ie «e «uiixen iikai sie taont. N. 68, ben, dab die Spi^che aodk Negatioaea (wit

1 4. 10t , 7. ^ affinnaüve Partikeln, z. B. j a) ab laljerjtk

br hia er aib thes leidea er ni nuärnoli gebraucht; dab aber auch in mehre^eti- d<

les. III. 24, 76. - : geführlen Stellen les weder ab Ne^üon

tboh ni habeta er bu Ua mera thes gitbi* als Interjektion steht ^ gines. 0. IV. 16, 8.

aib ouh non ni niida4i Us ainea bjilssla- LESA (cf-nord. Its^- lamfitiam),. v^: wi

gonnes. O. IV, 19, 7«. ' m/^ak^a (Xletttmg). Li Tfr. H&. Moni :

«i daamea qnaton se lea uuertiaal thea ' ItH vLU, Ihin^afi, gausapae. 'St. l}$.icL II

nnerkes. 0- IV. 28^ 11. LESESTOCH? inßnna (M/oMna, miira]

ni uueiz ih les* in gäbe nuar ih ana- 460. Hieh^}

fabe. 0. V. 7, 84. ^ USINA,/. . , ;.

In a. a. a. äbles, n^^mr^Mim. BI. Sl.Sb. Le» lisinun, lisinnas, Wji. 863. ., ; 3. übersetzt es sogar ohne n i eine Mejgation.

Allein eben dieses ab les steht in> ab les '^^^SA,/, ruga. Mon. 3. Cf, das vorige 1

welihes mutes die sint die ir. vTo|rderen Icsuii, rrig^*#.'SaL 4

so ne cren t . Diul. Ill^ 38. rfs liitMjektion GALESÖT. . , . .

(eben) ohne Verneinung und in d^n* folgenden "»"^ kelesotemo tuoche, con/racfa i

Stellen gebt ihm auch die ' verneinende ^l^^eu- SP?^ ^^ ^ .

thaz ziunurfun se les mit bittir& tO:des. UlO^ vielleicht eine zu sanik. ri, tre gel

0. IL 11, 47. - tmd mitis vetDfiebrte Wurzel; of. altpr.

thes githuingnissea thes nuoroU tbultit />r/nAr*adep re/miUjj lit iysti, j^cyi^r^. I

tbanne les. O. IV.. 29. Hao, leisa, leiso, leis|an, leisanoa, 1

iob rjafu.n filu beizp cru^^o^Iesni^O cruzo. ' leiste leistjän reibet sich des'gotb..laii

0. iV. 23, 18. . []'■ ,'j\ l docere, wegen auch Uran und: lirnen

ia uuortun dote man oub les q^ielce si« häufigem Ueber^nge des s in r) an diese

nes uüortes. 0. IV. 26, 18. \ ^^^ anJ Auch daa goth. pr^ieientam L^is

«uara thenkist» les uuio meg iz uuesan (von dem lai«jan herzuleiten ist) deute

alles. 0 V. 1, 45. / , T JA- r WPJT^

mag mih quad si zlin tKo les güusten ^^^^ cf. va,t,^«o,von Vyil.

ttueinonnes* 0. V. 7, 21, » >.r *" :«» '«.,J»k I j Ä^ i t •' \ i

. , . ' . . . i' «'J U ... ist aucii JU/x.k3 zu vergleichen und das

übe sie les m uuass^in, si cmm cognovtsseni. ^.u,^„ ».il^c.«' j . u ' •"*- i ^ ^Q ^ V TJ.r«:.!' ... gAieran st galejsan; das goth. ai m lai

.^V »'• ' k * 'r ' 'f^L^ 1 ' tonnte aus a, durch Apßigung eines 1 *(und

zitt les minnont sie achuste furet,ugede, j.,^^l .«• ^j % . i j \ -

,. , . ^ / .,. \ ' I, / durch Gunirung das i) enlataiiden se?» (cf.

.'i .^ : ^." '». . . ... im MT A

Die Bedeutung, von ebeUi dlf^l/^s/u^^ mehre- : .j^i|Und althochd. j4, vaila und VVjfl

ren der hier -^Berührten .Slel)««,>.^,s^^^ ^ g^

als eine Contraktiöh von lewes^ «• *^"'^"i.*'» «J ' *^^ -^ '"D 4T> ' ^

ansehen zu lassen, um soimebr da defenft^tÜ Ie- .L'i hAira:l^'und.J3iLJL\9.taibun> mid aanak uues cramda göt d^rtflibelo in N. iöi(ik]f,12. .1 .•. »'.-;,. . T

die Slelle: ziu les minnont sie achi^sle. v^^^^i. 4"V**»^^'^^

fore tugede. ßo. 5. zu» Seite geatdU «Irt^ in Rücksicht di^r Bede,

kann. AiiKtöisig ist es aber, dals neben»- cman-jon- '• li.-. <:.ii '•••«•7^7- * ^^ -^-.

der beide Formen leer dnd )efu«eä m Muund rcniadeFStonti (oft V>V.ÄjS Q«.wiat, ISjt Bo. 5. vorkommen« Auch ist nicht zu überse- und nist) gleichen Anspruch; oder sie gel

25t

LBi

LliS.

25^

Tielleicht zu keiner *TOti beiden Warzeln (list

gehurt vielleicbt zu LAtjCd,)^ deshalb habe ich fiie auch besonders. aofgel'iihrt.

LISERA. Flufsn. Hieher?

LitSO (nur adverbial, Uifc), sen^lm. Tg. 1. er

feret also liso in sin er o muoter uuomba

also deJT regen an den seapare. N 71, 6.

noh ze liso nc ruo-re sieb, nee moUiter

agitandi sunt gtstus. Db;

LEISA,/.

ÜÜAGAiNLEISA, / (JBagengcfelfe). VG. HL 293. Ka. Prud. 1. 1>. H. 312. Can. 3. tiuakanleisan. Ja. uuafgenlel^sa. Tr. Em. 32. Sg. 292. nöaganlesra. Can. uuagen- leise. Hd. ouagcn 131812.^0.460., orbita. d.pl. uuaganleison, orbiti^.' Vtud. 1. LEISO, m.

FORALEISO, m., praevius. Ar. 2. des foreleisen,* ^ra^c^/e/2/iV Mq». dero uuison undc fortilcfison dcro go- tes berto, arieium, N. 65, 15. LEISJAN. ANAGALEISJAN.

anakilaisit, invasit. Ib. LEISANOIN, imitarL

lei'sanonti, imitans (ilominumj, k. 7. leisanunto, emulando, Prud. 1. LEISANJAN. GALEfSAIN JAN, irmtari.

keleisanit, imitatur. K. 27. siirt keleisinit, Imitanfur. K. 5. ''%i keleisinit, imiteiur (ifoccm dominij. K, 7. JLilSTA,/. (8eifle; angcls. list, nord. lisii), Umbus. Tr. St Em. 32. pletia. M£. Sb. Bib. 6. fimbria. Mon. 2.

liate, /ijn&//^. Hd. membranumjjnembrQnula. Mon. 2. liati, plectä. Bib. 7.

XiEIST (cf. göth. laists, angels. last,' t;^^/i- ' g*/«!»), angels. Iseste, Seiflf/ calöpO€lium, Jhrma. Tt. F. 2. Wn. 460. 3355. last F.

LEISTJAN, alts.' lestian, angels. Ises tan, leffien (goth. laistjan, sequi).

#

(Ao miüos er letzten'' die uart die wir

aHc sculen leisten.' I>. Ilt. 70.) (daz ich dinem üatei' hän g/sheizzen,

dat wil ich dir leisten. D. IlL 72.) leistin, reddere. N. 75, 12. ih leisto dir minc intheizza, reddam

mca Vota. N. 65, 14. leist ih triuna. VVm. fc, 2: ' du leistes mir die truitiua. Wm. 4, er leistet mir gnada. \Vm. 6, 2. er leistet als er gchiez. Wm. 6, 1. •^ daz ih leiste (leisten. Wm. 11.) (uuil- leii). Wm. 5, 6. daz sie siu (gebot) leisten. N. 102, 18. ioh so iz zi thisu uuurti thaz ir mir

Icfistit huhli. O. IV. 12, 9. leistet imo triuua! Wm. 6, 2. leistende. N. 97, 3. GALEISTJAN (alts. gilestian), seletflen. geleisten, <^<Ver^ (daz siu gchcizent).

Bo. 5. er gehicz daz er gclcistcn ne mahta.

N. 138, 16. ze geleistenne den cid den er suuor.

Nz. (er) geleistit then eid. Schw. du geleistost daz dugchiezc. N.137,2. er so geicista so er geliiez. N. 144, 13. sie eigen geleistet also sie iro ge biezzen. N. d. ps. gr. uuirdct gelei- stet (gnada). Wm. 7, S. uuirt gelei- stet, redditur (libi votumj. N. 64, 2. uuerdent geleistet (promissa).. N. 88, 48. FOLLEISTJAN [das alls. ful lestian zeigt deutlich die Zusammensetzung von fol mit leist] an und spricht gegen eine Ablei- lungssylbe -eist in folleisl-. Die For- men follust-, follisl-, folleät-, fol- leiz- sind nur als Entstellungen anzuse- hen (ist in der Form follust ein comp. von fol- und lüst- anzunehmen? et aucli die voti mir hier untergebrachte Form uuol- lusii in uuollusti mir. OA.)].

Bedeutung ütad Gebrauch: suppetere. Gh. 1. 2. 3*. Gc. 3; A. Rl 30. Sb. adsidere. Mij;. Bib. 1. 2. Sb. suffra-

[17]

353

LIS.

US.

m

gart. M. 19. Can. ,10. LI. solatiari. Gli. 3. favrre. Prud. 1. providert. Mij. Bib. 1. 2. 5. uuollusti mir, terva me. OA. biclier? folleistanlcro, obstetricante (mana ej'iis ediictiu est coliAer tortuoutsj. M/t.

Fonn nnd Flexion, (er) roUcisLit. Gh. 1. 2. 3,

uolIeUtit. M. 19. Can. 10. tl. noilistit Gc. 3. (siejfolleiiitent M. 30. Sb.

uolleisteot. Gh. 3. (du) folUistes. Prud. 1. (sie) follistan. A, (es übersetzt suppetimt; ist dieses suppetunt nidit Schreibfeh- ler für suppetaut , so fehlt am Ende TOD follistan ein t und das Wort ge- bi'irt zur 3. p. pl ind.). (er) uolleista. Mtfj. Bib. 1. 2. iiollesta. Sb, imp. uuollusti. ,0A. (hieher? oder zu

wol-lusl-?) p.a. d. *./. folleistantero. RV». Bib. 6.

follcslantero. Sb. Bib. 1. 2. 7. follestentero. ß!b. 13. foleisteDtero. Bib. H. n.;>/.flt. foUeifitenta (follcistcnti. Bib.

1. 2.). Ml- KIÜOLLISTIT uucrdc, siiffragelur. A. FOLLEIST, FOLLEISTI, «. u. /. (alts. fül- lest).

Bedeotung und Gebrauch: quxiliinn. N. 59, 12. favor. Pnul. 1.2. VA. V. 343. subsidium. A. praesldimn. \ A. XI. 58. Bo. 5. Erf:. siipplementum. A Gc. 3. adminictUum. Ec. ad/'uvamen. Em. 2b. be- neßctum. Miit. Bib. 1. 2. 5. Gh. 1. 3. be- nedictio. Bib. l. 8. 13. Mf*. fortuna. VG. HI. 4&2, munuf. VA. V. 337.. manus. M. 19. Can. 10. 11, opera. VA. VIL33* imo . c e foUu'4tJ-ni aiuirdjiit. S. Mu. dir zi uuDiiiie. S.52. in d!na follusti. O.IV. 14,14. guod4^fu|Ie44(.(|iabeti ih thcs). lir. kib uns toXhitl /ffu.Ti/iiuuJ. fi. 59, 12. Mlc $lfpfvte4ÜiiaJ dctoitieuelo fordcroQ. lio. &. ,'

Fonn und Flexion. 'i». s. folleisl, Prud. 1. 2. VA. V. 343.' volle! si. Ee.- follaist. Bib. 13.

follisl. A. . . , ...

(uUuäl. Em. Id. : .uultust. Prud. 1. (olleiz. yC. III. 452. g. a. uolleisli. Bib. 1. b- ' . i

uoilesti. M1^ Bib. 2. :

d. t. iollusli. SlIiw. VA. V. 337.

uollisle. S. ö2. a. s. fulleist. llr.

folleist. Ai|J. llib. 1. S. N. 59. 13.

Pnid. 2. VA. XI. 5S. uo^eist. AL 19. Clin. 10. 11. Gc. 3. aollaist. Bib. 6. follusti. 0. IV. U, 14. n. a,pl. uolleiüt. £c. follcdU Ba. 5. folliflt. A. i}ollcistiu. Gh. l. 3. FOLLESTIDA, /., pevseverantla (boniope-

risj. N. 103. 3. FOLLEISTAKI, m. n.a.pl. udllciislnra (in AI. 25. steht« D,ql. Icislara}, inlerve/ftores. Can. 10. 11. puirOHOS, Prud. 1. i uoilestara, irttereeräorss. fib. ; follestrara (sie) , faatoret, Gc. S. 9. . I ' '

FOLLEISTAKA, FOLLEISTARIN, /, , R. s. folle5tarin,/av/r(>. D.,11.- 916. ' a.s. follcistarun. Mq. ■«

follcstarun. Bib. l,2.7,f (uqjieiätarin. Bib. 5.) |

LERA («.„die Wurxcl LlSjlij!^ lare, lare, alls. Icra, it^tt, dpctrhm,dh^ ' dplinu, exhortatio, praesagium, dogma, Pv-

..ditio, eenturtt . inslriimentian, »ecta,-Mfwt9,

,. it^orWütiOf via, insti/utatH , Jaus , ulitw, ton-

mltrnn, rviüliiuttum, tpraccefttifift. 9MUfia,

tbai aiea naola lusll, tbia.^cio in mta

-..1

*>PÜ*

i LIS.

thia se thar innnn thea hortun mitbon-

tes. O. II. 24, 11. nuanta aie aint alle thera kristes la- ta falle. O. III. 7, 61. mit geistüchetu Icru. O. III, 7, 48. «fter uoorton maoagen ich lerun filu hebigen. O. III. 17, 1. Form und Flexion; ■>. lera. K. p. 2. gl. K. N. 67, 9. 71, 6. 106, 3S. O. II. 14, 116. 21, 24. 24, 11. r. 104. Org. M 2!>. Ja. Ib. M«. Sb. D. IL 322. 352. Can. 1. 3. 4. Zr. üc. laero. Pa. g. lera. K. 2. O. II. 15, 16. 24, 6. III. 7, 61. Gc 4. lero. N. 44, 4. 64, II. 94, 5. Gc. 1.6. d. lern. O. III. 7, 48. 16, 2. 17, 32. T. 1S7, 1. 89. 104. K. p. 2. 61. lero. M. 31. Le. Bib. I. 2. Mcp. ^. 32, 6. 41, 8. 64, 10. Org. Bo. 5. Sb. übe. Ec. 1. 2. Wm. 4, 8. lera. Ho. Mi. Bib. 1. 5. VVm. 4, S. III. a. lera. O. I. 3, 30. 27, 43. II. 3, 311. T. 43, 3. 84. et 83. iN. 45, 3. 49, 17. 59, 2. IM 31. Mz. Gs. 1!|. 1. Sb. Ilib. 1. ä. Le. n. pl. lera. Bib. 1. 2. Gc. lt(. M. 11. 16. Sb. Ec. Ran. Can. 10. 11. 13. N. 64, 4, 140, 6. VP. 4. U. IL 284. leera. K. 4. laera. Pa. Ra. hlcra. gl. K.

lero. D. U. 361. '

lere. Bib. 6. g'pl- lerono. M. 31:

leron. N. 41, 8. a. pl. Ictoii. 0. III. 17, (. IV. IS, 38. Gc4

N. 17, 12. 103, 18. •' •' o.pl.latt,. Co. a«.>'Billil|9atll AFARLER^'. ^J I ratio doctr' LEKIG («dg N. «M

>;iLEHLil' ERAM

US.

256

Mit Akkus, der Person uni) SmIic, die man lehrt: ili lero iuh. N. 48, 5. du leris gnlcs uueg. T. 126. dar lero ifa tib iz. Oi^. ih lero unrehte din« uocga- N. 50, 15. ili lero iuli götes Torlitun. N. 33, 12. Icrta sie dax gual. O. HI. 23, 36. O. 11. 23, 1. II. 11, 43. V. 12, 92. 111. 22, 36. 15, 17. N. 27, 3. 79, 5. 59, 12. 24, 9. 34, 2S. 89, 16. T. 132. VVm. 2, 9.

IHitlDfiniliv: lercst sie fercbiesen iiDota. M. 64, 9. Ici'ct mili tara follecbomea. n. 17, 36. leret sie iz pedenchen. N. 72, 10. lerct uiisih diemuote uucsen. N. 3S, 9. leret pelon. N. 56, 2. lerct unsih pcchennen. N.70, !■ Icrcnt ntih scribeu. Bo. Ö. lerta sie fcrnemcn. N. 77,2, lerta in cliomen ad virtutem. Nd. lerta die eonuarten singen. N. 72, 1. lerta iuuili trost haben. N. 13, 6. 1er- ton mih ufinduon den niunt. N. 65, 17. lere mih kan dine uaega. N. 118, 26.

Mit acc. cum infin.: leret tiscn antorem uucsen gehcizcnen Mariianum. Mcp.

Mit zi und liilluitiv: der niinc kendc le- ret in uuigc ze uberuuindenne mine ^eisllicben fienda. N. 17, 35.'

Mit daz: hier leret unsili chrittut, dai ans sin rcht in muote si. W- ^t 1^ lerct unsih, daz sulen— ^> ff^**

Mit waz: lero dili, au*S do looa soll. N. 31, 8.

Mit wio: ze lerenD«; »""• " ^'""' "**'■

187, 2. inar,«'- *'«•■ **•„'• f,- """- tem, Gel 1, 6. «»»'"•• "'"• ''3. tra-

i,re. C.n. 4. „„timm. T>-n. 3A i„. formari. B.H 3J9. "»»"'• ^- >■ 3. «w dirt i\. UM. K «^•"^f'""' ^ -l- reit Hetaolo, "'"«"."■

Ir,.n.M «»m. ;. 7.l.m.:lX. X.

\ t. 3. Gc. 1. 6. ■»1121,25. m.2sA

I.I'-.,

/

257

US.

LISt

! i . :

,:' Urin., Syl . r ür'

if Re.lerCvnne. N. 114, 16. Org.i,. .; : (}h) Jtirii. K. IX O, U. 23, 1.

1er«»., N. 48, 5. 31, 8. 33, 12..0iig, 1er iJi. O. II. 33, 1. (du) leris. T. 126. 132. gl. K. : . .. : .laetts. :Pa. .i . . levist. Dl U'. 313.. .

letcÄtN. 27, 3i 69, 12. 79,5. ßo. 5. (es) 1er it. T. 25, 6. 173, 1. .165, 4. IL 2. R.

: Org. Q .11, 1, 55. SH, 9, R, 13, 24.

Can. 4. II. 9, ; . ,

leret K 17, 35. 24,9. 34, 2S. Otg. Bo. 5. , .. Md. II. Mcp. ,Wm. ,4, 1. . (wir) ler Uta ea':(^ttoce»iurJ. gl. K.

(sie) Urent IIo. N. 48, 5. 1(K), 12. 144, 7. Mcp. Bo. 5. Wm. 2, 12. 7, 4. lerrint D. II. 352. (er) lere. 0. IV% 20, 32. Bo. 5. (ib) lerta. T. 497„2. O. IV. 19,.7..N.:70,15. 118i 13.Bq. 5. ..V .

fhlcrd^a. Co. 4. (du) lertos. T. 113.

Urto.st. N. 65, 3. 70, 17. Bo. 5. (er) I^rta. T. 17, 8. 19, 5. 22^ 7; ,Q. I. 3,

, .1,8.; II, .2, .9, 14,. 84. ;W. 15, 7. 1$, 9.

49,1. Mcp.,.Qh. l.:3. M»t. Bo,5^ Wm. 2, 9. P.U..348. .li^erta. Gc. 4. T. 104.. lerda. Wm. III. 2, 9. i . , ., lert er. O, IV. 7, 89, 15, 43. ir lertut Os. 12.

fie^lertun. O. I. 1. 83. 12, 2p« Ulv 15^ 17. , ,. . T. 66, 1.64,9. . . 1 . :

lerton. N. 65, 17. 72,. 15. 74, 4 Mcp. Bo. 5. (er) lerti. T. 44, 30. O. IIL 16, 10. Bo. 5.

N. 104, 22. 118, 66. i . (sie) lertin. O. 111 26, 10. IV. d, 35. Mcp. tmp. «. lerL T. 34, 5

JereuiN. 26, 11. 44, 5. 118,.I2.r in^.plAeteV. Frg. 33. ... ,.,

p.praes. letfnti (doopnsj. T. 32, 1. 43i 4. , ': '.. •■! 18^» 8.. ' . :• ..I .

lerendi. gl.. K. . laercndi. Pa.

.4

» I

. »

leren de. N. 2, 6. Jeriode. N* 93« 1. : rf, leren temo. T. 123. n* pL 1 ereilte. T- 84. lerenti uuas. T. 113. 129.' 140. lerendo (docendoj. N. 59, 3. 60^ 8.

leranto. Da.

GALER AN, docfr$, insfruere^ ermdire, infar-

; : fnare,äi$ciplinare,cqfechizare* ^ tber man

sih iha^. gilcrit O. II. 13, 35. geleret

.. in« iz. JN. 89, 11« geleret iden man sih

, gelben, niderren. N. 41, 7. geleret ke-

uuaro gan. N. 85, If, . kelere unsih

mil^non. JN; 67, 29. kelere mih kan. N.

24, 4. 81 e gelcrentdaz uaieo ein ie-

4tam^i^^^ihtt zc demo anderen. N.

4t^;8t:du geiertost unsib, uoieo ferro

unser uucg ist M. 43, 19.

Form und Flexion: kal^r.e$ (docerej, E. . (er) kalcrit. E.

gilerif. O. II. 13, 35. g(k)clet«U N. 41, 7. 85, 11. 89, 11. (sie) gc^lercnt. N. 41, 8. du gilerlost..N. 43, 19.

(er) ki lerta. Ib. Ud.

(er) gilcrti. O. «I. 17, 34. ; imp. s. kelere. IN*. 24,. 4.^67, 99. p.proei. gaIcrit/</ac/fi^, gfic^re^. Frg. 15. kilcrit (doctiis). gl. K* calaerit. Pa. kalaeril. Pa. . kilerter, disertiis. Ic. . . gilcrter, dortus, % »77. .141. kilcrtiu, informata. U. U.. diO»^ gelertes (listmeifiteres). Wm. 7,1. geleretes. Wm. II. III. IX. ^

kilertc, instructi. Ra. peritL gl. K. n ' keleeric., doi^. K. 1. (euua}>gi. ,.' .. jlerten, doctis, T. 141. ^«lerien. N. 101, 25. galer ita, mstmctos* Can. 4. gelerte, erwUtas. IV.d9,12. uuoH g.eUrte, erudifas,. Mcp. Xeuua) gilerle! T. 141. kilerlto, tir^. Iq*,:ge.lertp, sophisia. lo. 4a2 k^c^l 1^ r t a , disdfdinatitm. Oi*g. d e3 ,l(;^Ier-tin, discipUnati^ Org. demo

j .1

- 1 »

5&

US.

Lis:

260

gc\tTt\n,disciplinaio. Or^. gölertun f d i e r n u n ), doctissimae. Mcp. ä e n g c l«rtin, disciplmatnm. Org. ibie gi- lerton, scpibas. T. 8, 3. die geier- tosten des listes. Bo. 5. kilerto, docte. D. IL 347. keldrtOi sdenter. Gr. 1. gilerit bist fona , eriiditm i$ de-^. Tp. da bist uuola gilerit, vernx es. D. If« 285« 81 ist mit go'tes zuo- sprachon geleret. N. 67, 14. gelc- rit, catecizatwr. Can« 4.. pirum kile- rit, dacemrir. K* '.kalaerit. (kile- rit gl. K.) uueset, erudiminL Pa. uueset kalaert^, ^rtkUmni. B. sin keierit, erudiantur. 61. tatun %p sie uuarun gilerte, edovti. T. 222, 4. geleretuuirt, iti^ignitur (animusj. Bo. 5. uuerden uuir daz kelcret. Mcp. du babest mib keleretf daz ih— . M. 118, 98. daz habet mih kelcret, daz M. 53, 9. daz ha- bet er &ie geleret f«re uuundcr ze ahtonne. N. 15, 3. . UNCALAlERHY vnflcU&rt, indoctus. Pa. UBgiU^rter (uqgaJiaerte» Ra.), idiota. Ra. ungilerte. Ra. ankilerte. gl. K. an-

gilaerte. Pa., indoclL uncalaertan, indoctis. Pa« ist angeieret Bo. 5. ih habe ungclerct. fCof DÜRHLERTEN, inwttritnm. Bo. 5.

UKTHURüHLERIT(undurUhlaerit.Pä.),. ineruditiis. gl. K. ' NIDUUILERTER, idiota. VP. 4- LERRAINTLIHHEMO, doiiJi. Rb. UlRäRI) m. (nord. Iserari, goth. laisarcis), ~ «c^ter. '

' 19. 'S. leraTf, legislator. Mb. Ep. can. 1. 3. 4. 6- catagiia. Tr. A s* lerarL Mv. Ps. 2. Bib. .7» lerare. Bib. 5. .. II. pl.^ 1 er arra. N. 50, 10. lerar«. N. 89, 12. laerari. Pa. lerare. gl. ^.

- f.

g'pl» derc lerari. Ho. d.pl. lerarum. K. 5. 9. lerarun. Bed. 2. lerarin. T. 12^ 4. N. 67, 13. a.pL lerare. N. -671 15. EUUA LERARI, legis doctor. T, 128. ^ LERÜiNGA, /. (nord. l«ring), instiUUio. Em. 14. materia. Em. 19. a. leranga, doctrinam. Is. 9, 4. T. 84. GILERE (cf. gilir), ex adinventione. Sb. GILERTI, /., facundia. Prud. 1. LIR. GILIR., gilire. M. 2. Can. 11. gilira. Can. 5. 6.,

ex adinventione. gilir, iuggestiones* Can. 5. 13. LIRIG (cf. LERIG). lirige, docibiles (g-otes). T. 82. LIRNEN (et lernen), lernen; discere. E. N. 118, 66.Bo.5. meditari. K. 48. ih Urnen, uuieorebt tu bist N. 42,2. lirne, uuio sin Org. uuer lirnct imo gnada, misericordiam quis reqtä^et ei. N. 60, 8. kenuogc l.irnent sie an dien buochen. N. 60, 8. die lirnent sie i.n selben, für fic^. N. 60, 8. ih lirnee die reht- nissa. N. 42, 2. ih lirnee an iro non superbire. N. 113, 56. lirne es, meditabe- ris. Ib. lirnee toon Judicium' N. 98, 4. lirneta smidon« Bo. 5. dia sie lirne- ton föne dien buochen. N. 16, 14. lir-- neton be dietin. N. 105, 38.

Form und Flexiok.» t .za liraenne. Ib. ze lirncnne. N. 118, 34. 146, 8. Ma. ze lirnene« K. 8. '

ih Urnen. N. 42, 2. (er) lirnet N. 60, 8. 4sie) lirnent N. 60, 8. 124, 4. (ih) lirnee. N. 42, 2. 118, 56. 118, 71.

liraem. 7. (du) lirnees..Ib, Rd. (er) lirnee. K. 58. Bo; 5. N. 98, 4.

Urne» Gd. 3. da. lirnetost fia (er) lirtaeta. Mcp. Bo. 5. (sie) lirnetan« Em. 3. Can. 9, 10. 12.

261

US.

lirneton. K. 1. N. 16, 14. 105, 38. (er) lirneti. INd. imp. s. lirne (discej. Org. imp. pL Viin^i (discite),^. IL

lirnent N. 2, 12. 68, 30. p.praes. lirne nie, discenies. Kp. GhLm^^^ , discere. E. gelxrnen. N. 118, 108. Bo. 5. ib gelirnen, considerabo (mirahilia de

lege tun). N. 118, 18, ih gelirnen mine fienda minnon. N*

118, 18. N. 118, 34. Bo. 5. (er) gelirnet. Org. Bo. 5. ir ge lirnent föne imo docirinam. Ne. sie gelirnent sifa nuidere chercn ze

Christo. N. 113, 3. sie gelirnent be mir. N^ 39, 4. ,

daz ib kelirnee diniu gebot. N. 118, 73. (sie) gelirneen föne in rebt. N. 71, 3. gelirneen fernemen. N. 89, 12. gelirnen, daz du in fore niiare. N. 103, 29. Bo. 5. ih gelirneta. Bo 5. N. 41, 5. 118, 13.

>kilirnela. gl. K. (er) kelirneta. N. 41, 9. (sie)lwelirnetoii. N. 30, 12. 71, ih. daz unirt föne in gelirnet N. 120, 2. gelirnet sin ^3.71. pLconj.J, Syl. ib babo gelirnet N. 53,9. 118, 12. tu babest kelirnet Mq). gi- lirnet habet Bo 5. gelirnet ha- beut Bo. ö. so er gelirnet ha- beta be sinero muot-er. 06. 5. uuir eigin gelirnet, taz Org. UNGÄ.LlR1N£T,nt(i)r 0t lernt, si habeta ungelirnet Bo. ^. habet sie unge- lirnet N. 118, 135. LIRNUNGA, dtsciplina, doctrinUy indu$tria, lectio.

n. s, lirnunga, indüstria. Rd. d. s. lirnungo (post-Tullii lectianetn).

Bib. 2: 0. s* lirnunga, diseipUriam. N. 118, 66.

lectionem (Qäintiliäm/, Mk. ' ' 71. p/. 1 i r n u n g a , doctrihae,' Mcp< studia. Gc. 8. 9. instrumenta. Ib. Rd. '

LÖS. Lua

<21/Ei/. Irmungon, discipUnis. Org.

tf./j/i^Iirnunga, disciplinas/t/lc^.

LIßNUNG, H. pr. hieher?

GIURNUNGA, discipliM. Org. GELIRN, disciplina. Org.

kelirnis, doctrinae, N.^ 103, 10. GILIRNIC, gelehrig.

gelirnigen, ^ci«i»/7a^ süsceptibltem. Org. LERNi:N^u. LERNJAN, lernen, discere; an- gels. leornjan; cf. LIRNEN! hiar mag er lernen nbar al, nnio er gi-

lonben scaL O. I. 26, 6. daz sie I«rnen (trinkan). Wm. 5, 12. (ler-

nan. Wm. I.) lerneta (herodes) fon in ihte zit thei

sterren. T. 8, 4. T. 104. O. IlL 16, 16. lerna (lerne, cod. V.): lerna hiar thia

gnati, Quio unser druhlin dati. 0«I1L

19, 11. lerne, meditare. VP. 4. lernet, disciie. T. 56, 4. 67, 9. 146. GALERNI:N und GALERNJAN.

80 du neu in gelernest Wm. 1, 8. ge- lern es. Wm. III.

gtlern^n, discant. 0. I. 1, 108.

dabi sie igelernen. Wm. b, 12.

ka lerneta, didici. Pa.

ff

gilerneta, didicit. T. 82.« gilerneten, calentes. Prud. 1. gelernit babes. Bo. 5.

FORALERNEN, praemeditari. T. 145.

LERNUNGA, indüstria. Ib. schola. Ic

•1

LÖS s. LUS.

Lösto s. HLÜ.

A

LUS (LU- S ) ; cf. \\vntil and^LI.

Vielleicht ist auch LuST (q.* t.) hieher sa bringen.

LIUS-AN (lös, lurun, loran), angels. leo* san, perdere; cf. liL lausz-ti,/r9ii^r«. FARLIUSAN, golh. fraliusan, alte, far- leoaao, farliosan, ttrlicrcil (st »er«

lUfcn)! lerftircn. paniere. Pa. Ra. gl K.

/

263

LÜS.

LUS.

264

Fif. 5. T. 44, 20- N. 52, 6. K. 43. Bo. 5. Mcp. wdtiere. R. Gh. 1. 2. 3. Rc. VG. IL 198. disperdere. 11%. Sb. Bib. 1. 2. Mi?. N, 105, 22. firliusit, conteret. Bib. 1. 2. fliesen, omittant. Rc Carlos, dcmoliiits est. Ib. Rd. f erlös, occidit. N. 77, 31. uer* liesent, sanguinem peiuni. Ba 5. uer- liereatez, dissipans. D, II. 317. farlo- ranero, distraetamm. Ja. floren, eonsum- * '• tos. Ran. ferloren sin, perire. N. 9, 19. floran uuerdan, capU VA. VII. 295. floran uuirdit, coruumabitur. Bib. 1. ▼loran uuard, devoratnm est. M>. suo- chit then kneht zi forliosenne. T. 9, 2* rihtuom ferliesen. N. 52, 6. Ferliuset sin gebet N. 9S, 9. ferlicsent freuui. M. 35, 9. firliascst arabeiti O. II. 21, 20. firliesesi mina stXsk^ tradas* N. 27, 3. dar er die einen ferliuset, dar hal- tet er die andere. N. 75, 10. iro nuin- garten ferlos er mit hagele, omcf//. M. 77, 47. sie ferloren liute ioh land. N. 62, 10. sie ferluren iro eristporna.

N. 77, 49. thax sie flurin then hei- Mant T. 199, 6.. farloranan tod. IL 20.

kouche ferlornemo, stidto pereunte. M.

57, 11.

Form und Flexion:

farleosan. Pa. Ra. gL K.

forleosan. Frg. 5.

firliasan. O IV. 26, 22.

furllosan. T. 69, 4.

ferliesen. Mq>. N. 52, 6. 118, 128.

uerliesen. Bo. 5.

fleosan. R.

fliosan. T. 44, 20.

zi uorliosenne. T. 129

xi forliosenne. T. 9, 2.

xe u.erliesenne. Bo. 5.

xe ferliesenne. N. 13, 5. 69, 3. ih ferliuso. iN. 58, 10. 118, 144.

(du) uerliusist Bo. 5. \Vb.

ferliusest N. 5, 7. 142, 12.

(er) farliuMt K. 43. Gc. 9.

firliusit. Bib. 1. 2. A. O. IIL 13,33. forliusit. T. 44, 26. 124. forliusit. T. 90. Gc. 8.

uorliusit. T. 96.

ferliuset Mcp. Bo. 5. N. 75, 10. 77,

38. 98, 9. 144, 2a Uli US it. Mi{). Bib. 1. 2. Ir ferliesent N. 61, 9. (sie) farlcosant. K. 43. uerlicsent Bo. 5. ferliesent N. 35, 9. 48, 15. Bo. 5. ferliseut? inlidunt (afflictionibnsj. Rc ih furliose. T. 82. (du) firliasest O. II. 21, 20.

ferliesest N. 27, a 37, 2. 54, 24. ferlierest N. 27, 3. (er) forliose. T. 90. uirliose Gh. 3. ferliese. N. 78, 5. Bo. 5. fliose. T. 133. Gh. 1. 2. forliosez (st forliose iz). T. 139. (wir^ ferliesen. Bo. 5. (sie)firliasen. O. IV. 1, 3. uerliesen. Bo. 5. ferliesen. N. 13, 5. fliesen. Rc (ih) forlos. T. 96. 184. ferlos. N. 118, 43. du ferlure. N. 17, 41. (er) farlos. Ib. Rd.

firlos. O. L 25, 19. Ob. 41. ' furios. T. 125. fori 08. T. 147. VG. IL 198. ferl6s. Bo. 5. N. 68, 5. 77, 31. (flos. D. IIL 27. 48.) (wir)firlurun. O. V. 23, 102. sie ferluren. N. 13, 5. 62, 10. 72, 1. 77,

49. 103, 20. Bo. 5. (ih) virluri. Mt2. firluri. Sb. uerluri. Bib. 2. uluri. Bib. 1. flure. N. 15, 5. (er) ferlure N. 105, 22. sie ferlurin. N. HS, 95. 123, 1.

flurin. T. 199, 6. imp* s. virlius! Bib. 1. 2.

fcrlius! N. 25, 9- 47, 12. 53, 7. ulius! Mx. Sb.

- '

265

LUS.

p. a. aerlierentez, dttsipantem. D. IL

317. p, p. farloran. Pa« gl. K. ferlorKn.IN. 30, 13. ferlorn. N. 118, 176. floren. Ran. n. s, f. ferlorniu. Bo. 5. n. s, n. uerlornez. Bo. 5. s. ji. ferlornes. Bo. 5. r/. ^ m. ferlorn cm 0. N. 57, 11. flora- nemo. VG. IV. 213. ferlornen. Mcp. a. ^. m^farloranän. H. 20. ferlornen. N.

48, 10. a, s. n. farloranaz. H. 10. n.phf* ferlorne. N. 126, 1. g* pl* farloranero. Ja. uerlornon. Bo. 5. d. pl. farloranem. Pa. gl. K. farlore-

nem. Ka. a. pl. florene. N. 15, 5. V. pl, fi /Zorane. O. I. 23, 37. ferloren (florn. N. U.) sin. N.9, 19. ulo- ran ist MA. 2. Bib. 1. 2. ist ferloren. N. 10 (a), 15. lOi), 5. sie sint ferloren. N. 48, 10. 72, 19. (sie) sin ferloren. N. 82, 18. uuir uuarun firlorane* O. }S. 5, 11. sie uuarun firlorane. 0. IL 2,30. uuaren ferlorn. Bo. 5. ih uuarc ferloren. N. 118, 95. ferloren uucr- den. N. 24, 19. 118, 192, ferlorin uuer- den. N. 101, 25. floran uuerdan. VA. VII. 295. ih uuirdo ferloren. N. 80, Ib. 118, 93. er uuirt ferloren. N. 1,6. 36, 28. ferlorin, N. 48, 11. ferlorn. Kf. florn. PI. IL floran uuirdit. Bib. 1. 3. ir uuerdent ferlorin. N. 103, 7. (sie) uuerdent ferloren. N. 36, 20. 54, 16. 72, 27. 79, 17. ferlorin. N. 80, 16. flo- ren. N. IL floran. Bib. 2. ih uuerde firloran. 0. IlL 8, 42. ferloren. N. 118, 8. ferlorn. IN. 118, 173. er uuerde ferloren. IN. 68, 12. 108, 14. firlorn. N. 89, 6. sie uuerden ferloren. N. 91, 8. (er) uuard ferloren. Bo. 5. ferlo- rin. N. 70, 3. ferlorn. N. 84, 6. ulo- ran. Sb. M?r. Bib. 1. 2. floren. N. 9, 6. (sie) utturtun fi//orini;ii. 0. L 20^ 6.

ferloren. N..82, 11. 101, 25. er üuarde f ärloren. N. 68, 12. ferlorn. Nt. FARLORJAN? forlorta dea manslagun, perdidlt ho- micidas. Frg. 19. ULIOSARI, m. M. 22. Can. 10. 11. flio- sari- Cao. 6., elisar. r^

Geborte flosari, mendax. gl« und caflaosari, mendax. Pa. aach liieber? oder ist ein flosian, farloslan abznneb- ^ mcn? S. diese Wörter hinter L6SJAN. tSCAZFLIESO; n. pr. FERLIESA,/., prodiga. D. IL 342.'

LEIPFLIUSA, Franennamen. FORLÜST (alls. farlust, Sfrl«|t| golh.'

fralusts., /■), m.y perdiiio. 1\ 138. FARLOR, m. Pa., farlo^. gL K., perditio. * g. forlorcs. T. 178, 4. c/. furlore. T. 40, 9.

verlöre, interitn. Wb. . o. vlor, intemecionem. Mf. Sb. - FERLORNI,/, perditio. N. 89, 11. g. ferlorn L NA N. 54, 24. flo^ni. Nd. iL d. ferlorn i. Bo. 5. floreni. N. 139, 11. n. florinii. K. 65. ferlorni. Bo. 5. FLORINLIC (?), perniciosa. Gc. 10. FARLORANISSA, FARLORAKISSI, FAR- LORANUSSI,/.

n. s. ulornussi, damnum. M. 19. jac- ^ iura. Can. 11. flornussi, /Vic/i#r/i. M. 17. Sb. dam- num. Sb. Can. 10. 11. ferlornissa, perditio. N. 105, 30. d. $. flornussi, exitio. Ec

ferlorinisse. N. 10 (a), % \ ferlornisse. N. 10 (b), 6. 89, 11., interitui.

ferlornissi, perditione. N. 87, 12.

forlornissu, perditione. Frg. 45. er. $. ferlornissa, interiimn. N. 48, 10.

ulornussi, jacturam. Can. 10. n.pl. farloranissa, dispendia. Jb.

crimmo ulornussi, praecipUia. M. 22. Can. 6. 11. 13.

floranussi. Mi);.

ulornussi. Bib. 1. 2. Sb. * -

flornussi. Bib. 5.

ulo-

liUS.

Lua

.1 *

'• .' f

.• I . . v » . « ".

uflorinussa. «Bibi 7., extermitua. FARLORANiSSlDA, F ARLORANUSSiD A, /

feploini^sid«. M. I05^^'23. ^ I jT* ^* ferlornifisedok ^. 13, 4. «eviof •i«8ed#.' Bö! 5. 42*'«i ferlorsisfidt).,. ihteritn. ti. SV^ 12. i\ ..«Mt 102, 4.il39, IL.f /.«;!;:

.1. V ferioraisfred». N. 57, 11^^ -'

*tfiv4;* ferltifnis^ida, inietkämJJi. 34, 7. uerloroifisida,^ tfj^iVmffiJ Bo. 5. -ut^orn{8$edaCj^M^MdbMb. Bo. 5. v^ ulornuasida« /efic//irajii«'Gd

I flbranusbida, «rcfi/wii. VA. Vill.

..Oiipf. n^^BUs&ida-, excidia. VA; IL 648. IRFLORENJNISSIDO (?), interUioM. N.

106, 19. FARLORANHEIT, / rf. in allero.florenheite« Co. LOS, lit losas, alts. los, angels. leas, goth., DOrd. laas [et auch nord. Leysa,, leysi, va^ CtfMi und in der ZusaipmenseUung (=golh. -^l^ua, althd* -lo«) z.B. veidileysa, nihil capfittae; aber nord. leysa heilst auch sol- vere, wie das abd. losjan], lot. las, lev€. D. II. 821.

der z!e iquoseLbemo loa ist, inrpis* Bo.5. loser t^ firl^.^aaer, levis. HL 30. Gh. iD losero uberzierda (han ih gesun- ' ^ dot). Cd.

lösen, levem^ D. IL 351. uuellent ir iah aet in (menniscon) fer. : «•eh<^,'^da'nne gesehenk ir sie lose; got ist aber tugedig. JN. 61, 10. Comparativruaaz mag loisera sin? inrpius.

; pb» 5. . .

Superlativ: losista v. lihtista (lososta. Gh. 2^), levissimus (sermo). Gh. 1. 3. Sb. LOS CHOSON.

LOS SPßJECHAX .LOSfl£IT. i .;

- iosheite> levitiiie. Bo. 1.

in allero losheit^lian ib gesuntot Co. L06I, jf.j libtihnoti, levütu. Gd. losi, levitate. G(^ 4. ' AERIiOSO (r^doif)» impiu$. U. 3, 3.

''•'^erloso tat«n -als Uüleii^tnng yon dem falsch verstandeneil imptgilrUnt (ventij* '• . -fai £^ p: .' ^'- ' *' ' J * ' ie ri OS n n , impii* b; 5/2^* ^ ÄRLOSIDA,/. > J i :

a^ ^* erlosl4a\ofiiij9i^a#emj K.-7. ORLOSER^(i&ti«o4}, lacer. Tr. km?\L6S, tx^t^ii^exhaeres. tuo sie erbelos. N. 5> 11. '' ^ '^ ' crbelosef , kxha^res. W. OfdM liherU.

So« 5.

ä'ripilosa, exhae^dtm. Gd.' '• a. p/. erbelose. N. II. die tnot er erbelose. N. 102, 13^ ARMAI^AUSI auf der peuUngeriScben Tafel gehört wohl nicht hieher; tL auch arme- lausa als MöncUsskapqlier. fiOLÖS, lege Solution. Bo. 5. OÜGILOS.

ougelos^n, tf. s. m. Bo. -5. AZALOSI,/ (AZLOSA,/. Bib.'6: 8.), ine- dia (invadat costas iUius/. M/i. Ec.*!. 2. Sbe. Bib. 1. 2. 7. LÖNLÖS.

LONLOSEN, praemii expertem. Bo. 5. LIBELÖS, alts. liflos (U6Io4), ihanis (bilde). Org.

nuaz ist libeiöses. Bo. 5. LIDELÖS (o^nc &iitt>).

uuaz ist lideloses» Bo. 6. RATILÖS (rat(lotf), abs^uB amnlio. Nd. IL ratelos. ^A. a. s.f. ratefosa. Mq^r RATELOSLICHO, tefnerc. Ba. 6. ■' RUAHHALÖS (hiervon unser riK^(otf), füXi* loif kadilifiif negligens; cf. angeb. rece- leas, receeleas, curae expers. a*pLm. ruahchalose, negUgentes. K. 2. RUAUCHALÖSO, negligenter. K. 32. RUACHALÖSi, /., negUgentia. K. 11. d. s. ruachalosi. K* 45. a.pL (-oder sing.?) ruachalosi, 'fiegli^ gentias. K. 49. RÜAHHALÖSÖN, negligere. rüachalosom (st. ruachaIoson)| ii#.

gligant. K. 64. ruachalosonti^ negligens. K. 48.7 d^pL

[18]

I

249 lifcS. LES1.LIS.

m

§ie oe «bissen Us i«a« sve tvont N. 68, ben, dab die Sprache aodk Negatioaett (wie

14. 101, T. ^ affirmaüve ParÜkeln, z. B. ja) als.lBeerjieki

- bi- hia er sih thes leides er ni nvärnoti gebraucht; dals aber auch in mehfcteii' de

les. 0. III. 24, 76. geRihrten Stellen 1 es weder ab Ne^üoa

Ibob ni habeta er ov I«s aera thes githi« als Interjektion steht

gines. O. IV. 16, 8,

sih ouh nna ni midu-n \^% »iaes hjilssla» LciSA (cf.-oord. Xti-^Uimfikiwu^f ^.-.mi

gonnes. O. IV. 19, 78. mpptora (JtlnMmg). L. 31. HfuMoo; i

BI duame« qnatan te les auertisal Ihes > Ie'»a^ litinnag, gaiuapae. Vt. lU- i cLlf^

nuerke». O. IV. 28, 11. LESBSTOCH? infmna (bn/axia, mit^).

ni oueiz ih lesin gahe ouar ih ana* 460. Hiehferf

fahe. 0. V. 7, 94, - USINA,/. , V"

In a. a. a. ähles, n^^fm^riam. M. 31.Sb.Le* lisinun, lisinnas. Wa. 863. . 3. übersetzt es sogar ohne n i eine Negation«

Allein eben diesem ab les steht in: ah les ^ESA,/, ruga. Mon. 3. Cf. das vorige L

welihes mules die sint die ir, vorderen lesun, rf/g-i^.SaL 4

so ne eren t . DiuT Ulf 38. äli Intfeifjcktion GALESOT. i .

(eben) ohne Vernetnühg und in den' folgenden ^»^ keleaotemo tuocbe, coniracla l

Stellen gebt ihm auch die verneinende ^J^^deu- gam* Bo. 5. ^^

timgab: ■: ^^[^'^'J' t'tQ' * '." '. / ••> .

thaz ziunurfun se les mit bittiri todes. iJlo^ vielleicht eine zu san^k. ri, ire geh

O. IL 11, 47. - tmd mit' 8 vermehrte Wurzel; of. altpr. thes githuingnissea thes uuoroU tbultit fW/nrle oder repuntj, lit. Ij sii j repere. A

thanne les. O. IV. .7f S9. Üso, leisa, leiso, leisjan, leisanon, 1

Job rjafun filabeizp erna^o^fesni^Q cruzo. - leiste leistjän reibet sieb des^'gotb..lai8

O. IV. 23, 18. * . ?' ,y , [• docercy wegen auch Uran und Urnen (

ia nuurtun dote man oub les q^cle si« häufigem Uebergange des s in r) an diese ^

nes uuortes. Ö. IV. 26, 18. .^ . atel an.' Auch das golb. praeieritam Imis,

uuara thenkistq les uuio meg iz.uuesan (von dem laisjan herzuleiten ist) deutet

alles. O V. 1, 43. / , T JA* r \/lTJT^

mag mib quad si zJ in tU les gilusten ^^^^ ^^^ vait, ^«o von Vyil. 1

uueinonnes« 0* Y- 7, 21« . : , .^» '' :<,» *«.,J,k Tj A S i l '' '^ H m

, . , . ' . .' . ...i» . i ii , ist auch UJ!Xi3 zu vergleichen und das i

iibe sie les in uu^ssin, ^j cnim cognovissent. ^ i . , "T - .V . .'

N 99 3 ' ' ' T:rrö:,p . .. gsleran st gal(e^|in; das goth. ai in laii

. V ' * ' ' ' 1, * 'f ' '»^L*^ j könnte aus a, durch Aoßjgung eines i (und i

ziu les minnont sie achuste füre t^gede, j u j -x . i j \ -.

/• * . ^ . ,.^ ^ -j^i' tt-> ^ ""^^'^ Gumrung das i) eatatauden aeyn (cf. i

cur enim reuet a virtute viiia secianiur^ ISo. 5. . " ^^ \ i

Die Bedeutung, von eben^ die.l/^s.m^raebre- : J^.i|Und jiltbochd. ja, vaila und VVjfi re« der hi.r •ngeCüh.^n .StelU>a^ isc^^^ ^ g^

als eine Conlraktiöli von lewesj' »• **'*'^''i.»'» '^ * '• -^ ' Ti A T>^ * -i

ansehen zu lassen, um ao hiiehr da deM tfi'd 1e- .l'i htiran^'und . JjixJLl.^ iaibun md aanak. uues cramdÄ göt d^r tibeloin N. iO<ik)i,12. M .•! » '. "' T >l

die Slelle: ziu les minnont sie achjiate . / *^»?^.v4"^J»8t »»d lis^

fore tugede. ßo. 5. zur Seite gestellt ^üiia :.>^rftf LIS ;owohl in Rücksicht d*r Beden kann. AiiKtOIsig ist es aber, dab neQens-cuian-'."/ff- M i^>. ...i« '"-^j^j' « ^^^ _^

der beide Formen leK dnd )0u«es m Munnd n ciU der Cbmi (ol VV AiS «•wist, j\;;^ Bo. 5. vorkommen. Auch ist nicht zu iiberse- und nist) gleichen Anspruch; oder sie geh

Ui

US,

US.

25!S

vielleicht xa keiner 'van beiden Warzeln (list

gehört vielleicht zu J^X/i.y ^ deshalb habe ich sie aach besonders. aofgeruhrt«

LISEKA. Flufsn. Hieher?

LlSO (nur adverbial, l^ift)« sen^im. Tg. 1. er

feret also liso in sin er o muoter uuomba

also de.r regen an den scapaire. N 71,6.

noh ze lisu ne rtiore 9icb, nee molliter

agiiandi sunt gesius. Db;

LEISA,/

ÜÜAGAKLEISA, / (SBaöengereifc). VG. IIL 293. Ka. Prud. 1. I>. If. 312. Can. 3. tauakanleisan. Ja. uuafgcnlol^sa. Tr. Em. 32. Sg. 292; uüaganiefrn. Can. uuagen- leise. Hd. ' n u a g e n la i s b. Wn: 460., orüita. </«/7/. uuaganleison, orbiti^'Vmd. 1. LEISO, m.

FORALEISO, m., praevius. Ar. 2. des forcleisen,' praecedenils: Mcp. dero uuison unde fortilüison dcro go- tes hertö) artet um. N. 65, 15. LEfSJAN. ANAGALEISJAN.

anakilaisit, invasit. Ib. LEISANON, imitüri.

leilBandnti, imitans (domimim), K. 7. leisantinto, enudando, Prud. 1. LrElSAKJAN. ' GALEISAIS JAN, inntari.

keleisanit, imilatnr. Kl 27. aiirt keleisinit, imiiantnr. K. 5. '*^i keleisinit, imiteiur (rioccrn domini). K..7. LlSTA,/ (Seifle; angels. HäI, nord. listi), UmhuM. Tr. St. Em. 32. plecia. M£. Sb. üib. 6* ßmörion Mon. 2.

liste, limbus. Hd. membranum^ membranula. Mxm. 2. '* liati, plecta. Bib. 7.

LEIST (ef. goth. laists, angcis. last^'v^^i- ^Mfifi), angels. Iseste, SeiflCf cahpodium, /Mito. IV. F. 2. Wn. 460. 3355. last F.

LEISTJAN, älls.- lestian, angels. Isestan, Icificn (goth. laistjan, sequi), II.

(jlo tnnos er Icii^terf* die ua'rt die wir

alle sculen leisten.' I^. IH. 70.) (daz ich dinem üatet' hän geheizzen,

da% wil ich dir leisten. D. IIL 72.) leistin, reddere» N. 75, 12. ih leisto dir mine intheizza, reddam

mca Vota. N. 65, 14. lei^t ih triuna. \Vm. ^, 2: ' du leistes mir die truiüua. Wm. 4, 8. er leistet mir gnada. Wm. 6, 2. er leistet als er gchicz. Wm. 6, 1. ^ daz ih leiste (leisten. >Vm. IL) (uuil- Icn). Wm. 5, 6; daz sie siu (gebot) leisten. N. 102, 18. ioh so iz zi thisu uuurti thaz ir mir

Icfistit huliii. O. IV. 12, 9. leistet imo triuua! Wm. 6, 2. leistende. N. 97, 3. GALEISTJAN (alts. gilestian), seleifien. geleisten, e^iVer^ (daz siu gchcizent).

Bo. 5. er gehicz daz er gcleistcn ne mahta.

N. 138, 16- ze geleistennc den eiddcncrsuuor.

Nz. (er) geleistit then eid. ScLw. du geleistost daz du gchiezc. N.137,2. er so gelcista so er gehiez. N. 144, 13. sie eigen geleistet also sie iro ge hiczzen. N. d. ps. gr. uuirdct gelei- stet (gnada). Wm. 7, 8. uuirt gelei- stet, reddilur (tibi votttjnj. N. 64, uuerdent geleistet (promissaj*. N. 88, 4§. FOLLEISTJAN [das alls. ful lestian zeigt deutlich die Zusammensetzung von fol mit 1 eist) an und spricht gegen eine Ablei- lungssylbe -eist in folieist-'. Die For- men follust-, follist-, feilest-, fol- teiz- sind nur als Entstellungen anzuse- hen (ist in der Form ftiihist ein comp. von fol- und Iti st- anzunehmen? cf. auch die von mir hier utitergebrächle Form uuol- lusti in uuolltisti mir. OA.)].

Bedeutung ühd Gebrauch: suppetere. Gh. 1. 2. 3*. Gc. 3; A. Rl 30. Sb. adsidere. Mij;. Bib. 1. 2. Sb. snffra-

[17J

353

LIS.

US.

m

gari. AL 19. Can. ,10. 11« solaiiari. G^. 3.

favere. Prud. 1, providcre* Mfj. Bib. 1. 2. 5.

,. UM oll US ti mir, serva me, OA. bielier?

folleistanlcro, obstetricante (manu ejus

ediictus est colufier tortuosusj^ M/u

Fonn und Flexion. ..«

(er) follcislit. Gh. 1. 2. 3,

uolleiutit. M. 19. Can. 10. 11. , uollistit 6c. 3«. (sie)roUei^tent M. 30. Sb.

uoll^istenU Gh. 3. (du) foll^istes. Pnid. 1. (sie) follistan. A. (es übersetzt suppetimi; ist dieses suppetimi niclit Schrei(>feh- 1er fiir snppelant , so f^hlt am Ende von follistan ein t und das Wort ge- bort zur 3. p. pL ind.). (er) uolleista. Mi};. Bib. 1. 2. uoUesta. Sb. iwp. uuoIlustL .OA. (hieher? oder zu

wol-lusl-?) p.a. d. s. f. folleistantero. M/4. Bib. 6.

follestantero. Sb. iJ^ib. 1. 2. 7. folleslentero* Bib. 13. foleistentero« Bib. 8. ?l.p/. nt. folleistenta. (folleistenti. Bib.

1. 2.). M»i. . ,

KIUOLLISTIT uucrdc, sujfragetur. A. FOLLEIST, FOLLEISll, n. u. /. (alts. ful- lest).

Bedeutung und Gebrauch:

* auociliuin. N. 59, i% favor. Prud. 1. 2. VA.

V. 343. subsidium. A. praesldimn. VA. XI.

58. Bo. 5. £c. supplcmcntum. A Gc. 3.

adminiculum. Ec. ad/nvamen. Em. 26. be-

nefidum. Mtj;. Bib. 1. 2. 5. Gh. 1. 3. be-

nedictio. Bib» 1. 8. 13. M/5, fortuna. VG.

IIL 452. munuf. VA. V. 337. , manfis. M.

', 19..Can. 10. If, opera. .VA. VlL33a- imo

\.x . . ce foUu4li*ni |^uird|lit^ S. Mt;. ^ir zi

uollis^e. S.52. in din,a follusti. O. IV,

1.4, 14L guod,§;ifuUeUA;(|iaben.ih thcs).

Hr. kib un^ lo\l^i%t »(nwriliianj. H. 59,

12. follcst. ((ppae4i^ißj dcroUieuelo

forderon. Uo. 5. : «;' .

Fonn und Flexion. . ..

».Vf oll ei St. Prud. 1. 2. VA. V. 343. vollelsl. Ee.»«' » '■.■■■'.

follaist Bib. 13. follist A* ..... .. .

foUust. Ein. 26.

,. .Mollust. Prud. 1.

(ollei«..VG. HL. 452. ^ ^«.uolleisti. Bib. 1. 5* - ! . . i ?

uollesii. My\>. Btb. 2. :

d. s. lollusti. Schw. VA. V. 337.

uolliste. S. 52. s. füll eist. Hr. .:.

folleisU M|3. Bib. 1. 8. N. ^9, 12. Prud. 2. VA. ^L 58.'.

t^ofleist AL 19. Can. 10. 11. Gc. 3.

uollaist. Bib. 6.

foUusli. 0. IV. 14, 14. n.a,pL uolleist. £p«

folIcsL Bo. 5.

follist. A.

.,'...■

uollcisttu. Gh., 1. 3. FOLLESTIDA, /., pevseverantia (bom cyK-

risj. N. 103. 3. FOLLEISTARI, m. n.a.pl. uollcistara (inM. 25. steht) a<|l« Icistara), i/i/^vfv^oref. Can. 10. 11. pfitronos. J^tudr i. i uollcstara, interventöreSm Sb. follestrara (nc),J«uUoTe*, Gc. 8. 9. ' I

FOLLEISTAKA, FOLLEISTARIN, /. n, f . fo.Ilestarin,yatf/n^. D..IL' 316. a,s. follcistarun. Mq.

«

{

oiicisiarun, J>ig. \ . .

oUc«tarun. Bib. 1 2. 7, V ^^-^S uqlleistarin^ Bib. 5.) y \

LERA,(s die Wurzel LIS/ 5./, Mgels. lare, laere, alts. Icra, tt^xt^ thciri^ß, dis- ciplina, exkortatio, praesagi^m,,dogmaiJtra»

,,dUiq, .censuroy instrumentuin, sectu^'^ffftf^,

. ü^ornuftioy via, institutnm , Jons , ulkQPi ^on^ suitiim, rudimt^tuin, tpraecept^mi,,^^$$nfifia, murmur. \ j , j'

thaz sies uuola lysti^ thiu leJia jn Hüart

, i fesli, ^ / I » ."' : ^ l

's *>

LIS.

US.

S56

thia se thar innan thes hortun mithon-

tes. O. IL 24,. It onanta sie sint alle thera kristes le-

foHe. O. III. 7, 61. mit geistlicberü leru. O. III, 7, 48; afteir onorton managen ioh lerOA^fllu hebigen. 0. 111. 17, 1. . i

Form und Flexion: .'.'.' )

II. lera.« K. p. 2. gl. K. N. 67> 9;^71, 6. 106, 38. O. II. 14, 116. 21, 24. 24, : !!• r. 104. Org. M. 2a Ja. Ib. Mz. Sb. D. IL 322. 352. Can. 1. 3. 4. Zf. Gc. laera. Pa. . ^. '

g. lera. K. 2. 0. II. 15^ 16. 24; 6: IIL 7, 61« Ge. 4. Uro. N. 44, 4. 64, 11. 94, ft Oc. t.6. d. lern. O, IIL 7, 48. 16, 2. 17, 32. T. 187, 1. 89. 104. K. p. 2. 61. lero. M. 31. Le. Bib. 1; 2. Mcp. N. 32, 6. 41, 8. 64, 10. Org^ Boi 5. Sb. Sbe. Ec. 1. 2. \Vm. 4j 8i i

lera. Ho. Mz. Bib: 1. i5. \Vm. 4, S. IIL a. lera; 0. L 3, 30. 27, 43. IL 3, 30. 1\ 43, 3. 84. Ct 83. N. 45, 3. 49, 17. 59, 2. M. 31. Mz. Gx. Kg. 1. Sb. Bib. 1. 2. Le. n.pl. lera. Bib. 1. 2! Ge. Mi^. M. 11. 16. Sb. .Ec: Ran. Caii. 10. 11. 13. N. 64, 4. 140; 6. V**. 4. D. IL 284. leera» K. 4. ^ laera. Pa. Ra. hlera. gL K. - lero. D. H. 35i. 1

ilere. Bib. 5.^ ^.^jfliiL lerorno. M. 31.^

leron. Nb 41, 8. AplAeton. 0. HL 17, 1. IV. 15, 38. Gc.4

N. 17,' 12i 103, 18. a.^.lera. Co. M^. Bib.l. 2. 6: Mcp. APilRi£RA;. gl. Ki afarlaera.'^a. Ra., iie- ' rath doctrinae.

LERIG '(^ vi f I r i-g) (tie^uaren'), dociblles. . N. It*,^" 16.; cf.' LIRIG. •' '^^ IjERHAFT.^ gLK., ta^rhafft Pa.Ra., do^ma. KILERLUfflAZ,*«/€^7^. lb.-R4.' LERAN (gt^h. laisjaii^ alU.- lerean, angeb. lieran, likord. lä?ta), U^rctlf ^^ere.

Mit Akkus, der Person und Sache, die man lehrt: ih lero (uh. N. 48, 5. \lu leris gotes uuig. T. 126. dar feto ihUlb iz. Org. ihtero unrehte din« *u6cga. N. 50, 15. ih lero iuh götes förhtun. N. 33, 12. lerta sie dai guat: 0. Ilt. 22, 36. O. IL 23, 1. IL 14, 43. V. 12, 92. III. 22, 36. 15, IT: N; 27s »• 79, 6. 59, 12. 24, 9- 34, 28. 89, 16. T. 132. Wm. 2, 9.

Alit Infinitiv: lerest ^ie Tercbiesen ünola. M. 64)'9. Icret mili tara follechomen. N, 17, 36. leret sie iz pedenchen. N. 72, lÖ. leret unsih diemuote uuesen. N. 38, 9. leret peion. N. 56, 2. leret unsih pcchennen. N.70, 1. lerent ihih acriben. Bo. 5. lerta si« fernemen. N.

77, 2. lerta in cho-men ad virtutem. Nd. lerta die eouuarten singen. N. 72, 1. lerta iuuih trost baben. N. 13, 6. Ur- ion mih ufinduon dehnlunt ISl65, 17. leremih kan dine uüega. IN. il8,'26.

Mit acc, cum infinl: leret tisen dntorem uuesen geheizcnen JUarfianum. Mcp.

Mit zi und Infinitiv: d'er mine herid'^ le- ret in uuige ze uberuuindenne mine geistlichen fienda. N. 17, 35.'

Mit dal: hier leret unsih c^m/i/^^ daz

' ans sin reht in muote si. N. 39, 10. leret unsih, da% sulen— . Mcp.

Mit waz: lero dih, üuaz da'tuon solt.

N. 31, 8.

Mit wio: ze lerenne, nbio er tuen sol. Org. i . u .1 . : :

' docere. K. 2. «. gl. K. Pa. flö. N. 48, 5. T. 187, 2. i/ii/r«^r^. M. 21). Gh. 1. 3. insii. tuere^ GcJ L 6. monit^are. D.'Ä. 313. tra- dere. Can. 4. constUnere. D. lt. 352. in*

formari. Ö.* IL 348. monere. Gh. 1. 3. eru- dire. N. 104, 92.- rÄ/örg^w^^. Gc 4. reht

Aet9kfiiiiyiatholite. Da. ' •' ''

Formen und Plexionenr *• leran. M. 29. Wm. 7, 7. L in.'tk. X. leerran. K. 6. * '' V \ '

lerran. K. 2. Gh. 1. 3. Öc.^1. 6f. ^ "\'\ leren. 0. I. 22, 59. IL 21, IIL 26, 26. N. 2, 10. 49, 17. 94, 9. Wm. '7, 7. IL Org. Bo. 5. '■ '

£17*]

257

LIS.

! r .' i

■: te.lerfijaae. N. 114, 16. Orgiui' : (ft) Itr«. K. [x au. 23. 1.

l«sr*.,IN:. 48, 5. 31, 8. 33, 12.,0rg, leriJ».0. 11. 33, 1. (4a)leri8. T. 126. 132. gl. K. : . . ..': .laetis. ;Pa,: .i

. r.« UitisLPi U'. 318.. . .. ...leteÄtN. 27, 69, 12. 79, 5. ßo. 5. (oc) lerit. T. 25, 6. 173, 1. .165, 4. K.2. R. . .: Org. Q..JI, .1, 55. 5H, 9, R. J3, 24.

Can. 4- H. 9, ',;•,,

. leret K 17, 35. 24,.9. 34, 2S. Org. Bo. 5. , .[ Wd. II. Mcp. ,\Vm. ,4, 1. . : (wir) Ierume8T(Vpctfni<4r^. gl. K. ' -, ■Ia0rem<8 (dQcemitrJ. Pa. (sie) Urent. IIö. N. 48, 5. 103, 12. 144, 7. Mcp. Bo. .5. Wm. 2, 12. 7, 4. . lerrint I). II. 352. (er) lere. 0. IV, 20, 32. Bo. 5. (ib) Icrta. T- 487„2. O. IV. 19,.7..1N»:70,15. 118, 13« Bo. 5. ... .

fh'l«rdj. Co. 4. (du) Urtos. T. 113. ,

Urtost. N. 65, 3. 70, ,17. Bo. 5». (er) l^rta. T. 17, 8. 19, 5w 22, 7; ,p. I. 3,

. , 18.; II, .2,. -9, 14,i84. iW. .15, 7; 18, 9.

, : . 49, 1. Mcp. ,.(Jh. 1.! 3. Mat. Bo. 5^ Wm. !2, a p. II.. 348. .li^erta. Gc. 4. T. 104.: lerda. Wm. III. 2, 9. f , . lert er. O, IV,. 7, ^9; 15, 43.

ir lertut Os. 12. . ,;

fider^un. 0* |. 1, 83. 12, 2&. III lö^ 17. T. 6ft, 1. 64, 9. . . 1' . letlon. N. Ö5, 17. 72,. 15. 74, 4v Mcp.

(er) lertK T. 44, 30. O. IfL 16|.10. JSo. 5.

N. 104, 22. 118, 66.,, : (sie) lertin. 0. HL 26» la IV. d, 85,, Mcp. imp. s. lerL T. 34/5

Jpre^iN. 26, 11. 44, 5. 118,. 12. imp.ph\etei\ Frg. 33. . . ,',.

p.praes. Xer^nW (docpisj* .T. 32, 1. 43^ 4. f' ,. . ..I 185, 8.. /' . t ..I . .

f; lerendi. gl.. K. . . .

laercndi. Pa.

i\ y

.1

i ' .»l

: l

<

. - 1 -

leren de. N. .2, 6. Jeri0de. 93, 1. rf, leren tenrio. T. 123. ^ ^ n. ph. lere nie, T. 84. lerenti üuas. T, 113. 129.' 140. I.erendo (^ocmdo). N. 59, 3. 60^ & leranto. Da.

GALER AN, docere^ irvUruere^ erudire, infar-

. : mare,diseiplinare,€0iechizare. . tber man

sih ihaz. gilcrit O. IL 13, 35. geleret

.. in« iz. JN. 89, 11. geleret iden man sih

, gelben iniderren. N. 41» 7. geleret ke-

uuaro gan. N: 85, If. . kelere unsih

: ' minnon. JN; 67, 29- kelere mih kan. N.

24, 4. 81C gcicrentd.az uaieo ein te-

MaPicntuin ^\hti ze demo anderen. N.

41,:8t'du gclertost unsib, uaieo ferro

uqfi.er uucg ist M. 43, 19.

Form und Flexion;

k a l^ r.ej» (docerej. E

(er) kalcrit. E.

gilcriL O. IL 13, 35. g(k)elet«U JN. 41, 7. 85, 11. 89, 11. (sie) g gieren t. N. 41, 8. du gilerlosN.N. 43, 19. (er) kilerta. Ib. Rd. . . _ . (er) gilcrti. O. HL 17, 34. imp. s. kelcro. JN*. 24,. 4.^67, -29. p. proei. g a I c r i t /d^tiis, ijAiffiiJ. Frg. 1 5. kilcrit (doctiisj. gl. K,. calaerit. Pa. ., kalaeril. Pa.

kil erler, disertiiß. \q. . . » gilertcr, dortig, T. i77. .141. kilertiu, informoia* U. IL. 3i()'.> gel er t CS (listmeisteres). Wm»7yl. . geleretes. Win. IL IIL IX.

kilcrte, instructi. Ra. peritL gl. K.

.„ ' IcelccrlC:, doi^u K. 1. (euua}^gi.

..i\ .. fl^rten^ doctis, T. 141. gi^tlcrien.

N. 101, 25. galerita, msintctos*

Can. 4. gelcrtey erudifos. I>J,69,tl2.

uuoH geUrte, eruditas,. Mcp.

;(euu0) gilerle! T. 141, kilerllo,

tirj^. Iq.,.geiertp, sophiita. lo. 4a2

k^c^ll^ r ta, discifdinaüan. Oi*g. ^ d e3

,lR^|er-tin, disdpiinati^Ors. demo

r

59

US.

US.

260

gcUrtin, disciplinaio. Or^. gölertun C^ t e r n u n ), doctissimae. Mcp. ä e n g c l«rtin, disciplmatnnu Org. tbie gi- lerton, scribas. T. 8, 3. die geier- tosten des listes. Bo. 5. kilerto, dode. D. IL 347. kcldrlo, scienter. Gn 1.

gilerit bist fona , eriiditiis is de-^. Tp. du bist uuola gilerit, verax es. D. If. 283. 81 ist mit go'tes zuo- sprschon geleret. N. 67| 14 gelc- rit, catecizatur. Can« 4..piruiii kile- rit, docfimnr. K. 7v kalaetit. (kile- rit gl. K.) uueset, erudiminL Pa, uueset kalaert^, erikUmni. R. sin kelerit, erudiantur. K, 61. tatun %p sie uuarun gilcrte, edocfL T. 222, 4. geleret uuirt, iti^ignitur (animusj. Bo. 5. uuerden uuir daz kelcret. Mcp. du babcst mib keleretf daz ih— . N. 118, .98. daz habet mih keleret, daz N. 53, 9. daz ha- bet er sie geleret f«re uuundcr ze abtonne. N. 15, 3. . UNCAL/VERl T, vnflcU&rt, indodus. Pa.

ungila^rter (uqgajaerte. Ra.), idiota.

Ra,

«

ungilerte* Ra. ankilerte. gl. K. an- gilaerte. Pa.) indocli,

uncalaertan. indoctis. Pa«

ist vngeleret Bo. 5. '

ih habe uogcleret. .Co* DÜRHLERTEN, inwttritnm. Bo. 5. . UKTHURUHLERIT (undurUhlaerit^Pä.),,

ineruditns, gl. K. ' NIUÜUILERTER, idiota. VP. 4- LERRAINTLIHHEMO, docUi. Rb. Li&RARI, m. (nord. Iserari, goth. laisarcis),

; Sc^rer. •; - ' 19. 'S. leraTf,' legislator. RIb. Ep. can. 1. 3. 4. 6- catagiia. Tr. a. s. lerarL Mv. Ps. 2. Bib.^7. lerare. Bib. 5. .. ii.p/»lerarra. N. .50, 10. lerar«. N. 89, 12. la€rari. Pa. lerare. gl. .%>

i.

.'.

g'pl' dere lerari. Ho.- d.pL lerarum. K. 5. 9. lerarun. Bed. 2. lerarin. T. 12^ 4. N. 67, 13. o.p/. lerare. N. -67, 15. EUUA LERARI, legis doctor. T. 128. ^ LERÜNGA, /. (nord. l«ring), imtitutio. Em. 14. materia. Em. 19. a. lerunga, doctrinam. Is. 9, 4. T. 84. Gl LERE (et gilir), ex adinventione, Sb. GILERTI, /., facundia. Prud. 1. LIR. GILIR., gilire. AL 2. Can. 11. gilira. Can. 5. 6.,

ex . adinventione. gilir, iuggesiiones* Can. 5. 13. LIRIG (cf. LERIG).

lirige, docibiles (g-otes). T. 82. LIRNEN (et lernen), lernen/ discere. E. N. 118, 68.B0.5. meditari. K. 48. ih Urnen, uuieoreht tu bist N. 42,2. lirne, uuio sin . Org. uuer lirnct imo gnada, misericordiam quis reqtä^et ei. N. 60, 8. kenuogc l.irnent sie an dien buochen. N. 60, 8. die lirnent sie in selben, fdr n4 N. 60, 8. ih lirnee die reht- ntssa. N. 42, 2. ih lirnee an iro non superbire. N. 113, 56. lirneea, meditahe- ris. Ib. lirnee toon Judicium' N. 98, 4. ^ lirneta smidon. Bo. 5. dia sie lirne- ton föne dien buochen. N. 16, 14. lir- ne ton be dietin. N. 105, 38.

Form und Flexiok.. t .za Jiiraenne. Ib. ze lirncnne. N. 118, 34. 146, 8. Ma. ze lirnene. K. 8. '^

ih Urnen. N. 42, 2. (er) lirnet N. 60, 8. 4sie) lirnent N. 60, 8. 124, 4. (ih) lirnee. N. 42, 2. 118, 56. 118, 71.

liraem. K. 7. (du) l}rnees..IU Rd. ^^

(er) lirnee. K. 58. Bo^ 5. N. 98, 4.

lirnei Crd. 3. du. lirnetost Bo. (er) lirtieta. Mcp» Bo. 5. (sie) lirnetun^ Em. 3. Can. 9. 10. 12.

r

261

US.

LÖS. LUS.

lirneton. K. 1. N. 16, 14. 105, 38. (er) lirneti. INd. imp. s, lirne (discej. Org. imp. pl. Wxnti (discite). N. IL

lirnent N. 2, 12. 68, 30. p.praes. lirnente, discenies. Kp. GALIRINEN, discere. E. gelirnen. N. 118, 108. Bo. 5. ib gelirnen, considerabo (mirahilia de

lege tun). N. 118, 18, ih gelirnen mine fienda minnon.

118, 18. N. 118, 34. Bo. 5. (er) gelirnet. Org. Bo. 5. ir gelirnent föne imo doctrinam. Ne. sie gelirnent sifa nuidere cheren ze

Christo. N. 113, 3. sie gelirnent be mir. N* 39, 4.

daz ib kelirnee diniu gebot. N. 118, 73. («ie) gelirneen föne in rebt. N. 71, 3. gelirneen fernemen. N. 89, 12. gelirnen, daz du in fore nunre. N. 103, 29. Bo. 5. ib gelirneta. Bo 5. K 41, 5. 118, 13.

kilirnela. gl. K. (er) kelirneta. N. 41, 9. (sie)kelirnetoii. N. 30, 12. 71, 13. daz unirt föne in gelirnet. N. 120, 2. gelirnet sin (Z:p* pLconj,). Syl. ib babo gelirnet N. 53,9. 118, 12. tu babest kelirnef. Mq). gi- lirnet habet Bo 5. gelirnet ba* bent Bo. ö. so er gelirnet ba- beta be ainero muot-er. B6. 5. uuir eigin gelirnet, taz Org. ÜNGA.LIRNET, nicljrstlctiit. si babeta ungelirnet Bo. 5. habet sie unge- lirnet N. 118, 135. LIRNUNGA, discipUna, doctrlnUy industria^ Jedio.

n. s. lirnunga, indüstria. Rd. d. s. lirnungo (post 'Tullii lectionem).

Bib. 2;

0. s. lirnunga, diseipUnam. N. 118, 66.

lectionem (Qüiniiliam^^ Mk. ' ' n. p/. 1 i r n u n g a , doctrihae: Mcp. studio.

Gc. 8. 9. instrumenta. Ib. Rd. '

<21/Ei/. lirnungon, disciplims. Org«

tf.^/. lirnunga, disciplinas/Vlc^.

LIRNUNG, H. pr. hieher?

GIURNUNGA, disciplina. Org. GELIRN, disciplina. Org.

kelirnis, doctrinae. N. 103, 10. GILIRNIC, gelehrig.

gelirnigen, seien fiae suscepiititem. (hg. LERN £:N^u. LERNJAN, lernen, discere; an- gels. leornjan; cf. LIRNENi hiar mag er lernen ubar al, uuio er gi-

louben scaL O. I. 26, 6. daz sie lernen (trinkan). Wm. 5, 12. (ler-

nan. Wnu I.) lerneta (herodes) fön in ihte zit thei

sterren. T. 8, 4. T. 104. O. III. 16, 16. lerna (lerne, cod. V.): lerna hiar thia

guati, uuio unser druhlin dati. O. HL

19, 11. lerne, meditare. VP. 4. lernet, discite. T. 56, 4. 67, 9. 146. GALERNI:N und GALERNJAN.

80 du neu in gelernest Wnu 1, 8. ge- lern es. Wm. III.

gilern^n, discant. 0. I. 1, 108.

dabi sie igel^rneo. Wm. 5j 12.

kalerneta, didici, Pa.

gilernefa, didici f. T. 82;

gilcrneten, calentes, Prud. 1.

gelernit babes. Bo. 5. ' '- » FORALERNEN, praemeditarL T. 145. LERNUNGA, industria. Ib. schola. Ic

LÖS s. LUS.

Lösto s. HLÜ.

LUS (LU-S); cf. Wurzel iind,LI.

Vielleicht ist auch LUST (q/ v.) hieher la ' bringen.

LIUS-AN (lös, lurun, loran), angela. leo-

san, perdere; cf. lit lausz-ti, jTrffi^/v.

FARLIUSAN, gotb. fraliusan^ alts. far-

leosan, farliosan, tetlUrcit (st Der*

liefen)! lerfiiren. perdere* Pa. Ra. gl K.

K3

LUS.

Lua

264

. Frg. 5. T. 44, 20. N. 52, 6. K. 43. Bo. 5. Ucp. cmiiere. R. Gh. 1. 2. 3. Rc. VG. IL 198. disperdere. 11%. Sb. Bib. 1. 2. \Ln. N. 105, 22. firliusit, conteret. Bib. 1. 2. fliesen, cmittant. Rc farlos, demoliiits est. Ib. RdL f erlös, occidit. N. 77, 31. uer- liesent, sangitinem petuni. Ba 5. uer- liereutez, dissipans. D. IL 317. farlo- ranero, distraciarum. Ja. floren, 'consnm-

•io^. Ran. ferloren sin, perire. M. 9, 19. flaran uuerdan, capu VA. VIL 295. floran uuirclit, cofuumabitur. Bib« !• yloran auard, devorainm est. M9^. suo- chit then kneht xi forliosenne. T. 9, 2* rihtuom ferliesen. N. 52, 6. ferliuset sin gebet N. 9ä, 9. ferliesent freuui. N. 35, 9. firliasest arabeill O. IL 21, 20. firliesesi mina sela, tradas^ N. 27, 3. dar er die einen ferliuset, dar hal- tet er die andere. N. 75, 10. iro nuin-

garten ferlos er mit hagele, omc///. N. 77, 47. sie ferloren Hute ioh land.

rf. 62, tO. sie ferluren iro eristporna.

TU. 77, 49. thaz sie flurin then bei- Mant T. 199, 6.. farloranan tod. IL 20.

kouche Cerlornemo, stulto pereunte, N.

57, 11.

Forn) und Flexion:

farleosi^n. Pa. Ra. gl. K.

forleosan. Frg. 5.

firliasan. O IV. 26, 22.

furliosan. T. 69, 4.

ferliesen. Rlq). N. 52, 6. IIS, 128.

uerliesen. Bo. 5.

fleosan. R.

Cliosan. T. 44, 20.

zi uorliosenne. T. 129

xi forliosenne. T. 9, 2.

xe u.erli^esenne. Bo. 5.

se ferliesenne. N. 13, 5. 69,- 3. . ih ferliuso. IS. 58, 10. 118, 144.

(du) nerliusist Bo. 5. \Vb.

ferliusest N. 5, 7. 142, 12.

(er) farliusit K. 43. Ge. 9.

firliusit. BIb. 1. 2. A. O. IIL 13,33. förliusit T. 44, 26. 124. forliusit T. 90. Gc. 8.

uorliusit. T. 96.

ferliuset Mcp. Bo. 5. N. 75, 10. 77,

38. 98, 9. 144, 2a uliiisit. Mt|^ Bib. 1. 2. ir ferliesent N. 6t, 9. (sie) farleosant K. 43. uerliesent Bo. 5. ferliesent N. 35, 9. 48, 15. Bo. 5. ferlisent? inüdunt (afflictionibtts). Rc ih furliose. T. 82. (du) firliasest U. II. 21, 20.

ferliesest- N. 27, 3. 37, 2. 54, 24. ferlierest N. 27, 3. (er) forliose. T. 90. uirliose Gh. 3. ferliese. N. 78, 5. Bo. 5. fliose. T. 133. Gh. 1. 2. forliosez (st forliose iz). T. 139. (wir^ ferliesen. Bo. 5. (sie)firliasen. O. IV. 1, 3. uerliesen. Bo. 5. ferliesen. N. 13, 5. fliesen. Rc. (ih) forlüs. T. 96. 184. ferlos. N. 118, 43. du ferlure. N. 17, 41. (er) farlos. Ib. Rd.

firlos. 0. L 25, 19. Ob. 41. ' furios. T. 125. forlos. T. 147. VG. IL 198. ferlds. Bo. 5. N. 68, 5. 77, 31. (flos. D. IIL 27. 48.) (wir)firlnrun. O. V. 23, 102. sie ferluren. N. 13, 5. 62, 10. 72, 1. 77,

49. 103, 20. Bo. 5. (ih) virluri. Mf2. firluri. Sb. uerluri. Bib. 2. uluri. Bib. 1. flure. N. 15, 5. (er) ferlure. N. 105, 22. sie ferlurin. N. 118,95. 123, 1.

flurin. T. 199, 6. imp. s. virMus! BIb. 1. 2.

ferlius! N. 25, 9. 47, 12. 53, 7. ulius! Mx. Sb. r

265

LUS.

p. a. oerlierentez, ditsipantem. D. II.

317. p, p. farloran. Pa« gl. K. ferlorKn.N. 30, 13. ferlorn. N. 118, 176. floren. Ran. n, M, f. ferlorniu. Bo. 5. n. s. n. uerlorncz. Bo. 5. g. s, Ji. ferlornes. Bo. 5. d. s m. ferlorncmo. N. 57, 11. flora- ncmo. VG. IV. 213. ferlornen. Mcp. 17. ^.niiT farloran!^ n. H. 20. ferlornen. N.

48, 10. a. s. n. farloranaz. H. 10. n,phf. fcrlorne. N. 126, 1. g. pl» farloranero. Ja. uerlornon. Bo. 5. df. pl. larloranem. Pa. gl. K. farlorc-

nem. Ka. a.pL florene. N. 15, 5. V. pl. fi /Zorane. O. I. 23, 37. ferloren (florn. N. II.) sin. N.9, 19. ulo- ran ist MA. 2. Bib. 1. 2. ist ferloren. K. 10 (a), 15. 109, 5. sie sint ferloren. N. 48, 10. 72, 19. (sie) sin ferloren. N. 82, 18. uuir uuarun firlorane* O. |V. 5, 11. sie uuarun firlorane. CIL 2,30. uuareu ferlorn. Bo. 5. ib uuare ferloren. N. 118, 95. ferloren uucr- den. N. 24, 19. 118, 192, ferlorin uuer- den. N. 101, 25. floran uuerdan. VA. VII. 295. ib uuirdo ferloren. N. 80, Ib. 118, 93. er uuirt ferloren. N. 1,6. 36, 28. ferlorin. N. 48, 11. ferlorn. Kf. florn. M. IL floran uuirdit. Bib. 1. 3. ir uuerdent ferlorin. N. 103, 7. (sie) uuerdent ferloren. N. 36, 20. 54, 16. 72, 27. 79, 17. ferlorin. N. 80, 16. flo- ren. N. U. floran. Bib. 2. ih uuerde firloran. O. IlL 8, 42. ferloren. N. 118, 8. ferlorn. N. 118, 173. er uuerde ferloren. K. 68, 12. 108, 14. firlorn. N. 89, 6. sie uuerden ferloren. N. 91, 8. (er) uuard ferloren. Bo. 5. ferlo- rin. IN. 70, 3. ferlorn. N. 84, 6. ulo- ran. Sb. M?r. Bib. 1. 2. floren. N. 9, 6. (sie) uuurtun fi//orini;a* 0. I. 20^ 6.

ferloren. N.-82, U. 101, 35. er unorde färloren. N. 68, 12. ferlotn. Ne« FARLORJAN? forlorta dea manslagun, perdidit ho- micidas. Frg. 19. ULIOSARI, m. M. 22. Can. 10. 11. flio- sari. Can. 6., elisor. >

Gebort, f los ari, mendax. gl* K. und caflaosari, mendax. Pa. auch iiieber? oder ist ein flosian, farlosian alizuneh- mcn? S. diese Wörter hinter L^VSJAN. fSCAZFLIESO; n. pr. FERLIESA,/., prodiga. D. IL 342./

LEIPFLIUSA, Frauennamen. FORLÜST (alls, farlust, fflcrlöfli golh.*

fralusts., y.), m., perdüio. T. 138. FARLOR, m. Pa., farloj. gL K., perditio. ' g. forlores. T. 178, 4. d. furlore. T. 40, 9.

verlöre, interiiu. Wb. , o. vlor, intemecionem. Mr. Sb. . FERLORNI, /., perditio. N. 89, 1 1. g. ferlorn L Nd. N. 54, 24. flo^ni. Nd. iL d. ferlorni. Bo. 5. floreni. N. 139, 11. o. florinii. K. 65. ferlorni. Bo. 5. FLORNLIC (?), perniciosa. Gel 10. FARLOR ANISSA, FARLORANISSI, FAR- LORAINÜSSI,/.

n. s. ulornussi, damnum. M. 19. /t7c-, iura. Can. 11. flornussi,/ac/i/r£7. M. 17* Sb. dam-

num. Sb. Can. 10. 11. ferlornissa, perditio. N. 105, 30. d. s. flornussi, exitio. Ec.

ferlorinisse. N. 10 (a), 2. \ fcrlornisse. N. 10 (b), 6. 89, 11., interitui.

ferlornissi, perditione. N. 87, 12.

forlornissu, perditione. Fig. 45. a. $. ferlornissa, interitüm. N. 48, 10.

ulornussi, /acturam. Can.: 10. n.pl. farloranissa, dispendia. Jk.

crimmo ulornussi, praedpiiia. M. 22. Can. 6. 11. 13.

floranussi. Mi};.

ulornussi. Bib. 1. 2. Sb. '

flornussi. Bib. 5.

ulo«

I.US.

Lua

\' »mf

^* ik

"• I

ulariniusa* Bili. 7.1 ext0rminia. FARLORANISSIDA, FARLORANUSSiDA,/

feFlMniWsid«. M. i05^^'23. ^ 1 S* s* ferlorni«sedo. N. 13, 4. ii'evioraijbed«.' Böl- 5. 4l.'j. ferlorBisiiidt>.^> ihieritu* N. «67f 12. 'y\,Vid 102, 4.il39,.ll-> « •=!.-

l. .V faHorfliis^ed». N; &7, 11.'-'^

tf«'«. fcrlt)riiili«iday inietHian. H. 34, 7. uerloroissida,. €xitiuml Bo. 5. -u^riornissedai^JiMiMdUiA.^Bo. 5. >.^ - ulornusaidäi /WifMrojii« ISd

I flüvanusbida, «rcrf^MTfit. VA. Vlll. 386, . .a^pl. flo rttu SSI da-, excidia. YAu IL 648. IRFLORENJNISSIUO (?), interitioM. N.

106, 19. FARLORANHEIT, / d* in allero.flocenbeite* Co. LOS, lit losaa, aha. los, angcis. Icaa, goih., oord. laus [.cf«'aucb nord. Lejsa,. leysi, va- €ttMi und in der ZusaipmenseUung (=golh. laua, altbd» -loa) z.B. yeidileysa, nihil capfiftag; aber'nord. leysa heilst auch sol- nere, wie das ahd. los j an], \oi. los, leve. D* IL 821.

der zie irpoaeU^emo los ist, tnrpis* Bo. 5. loser t^ firko.gaaer, /o;/«. RL 30. Gh. in losero uberzierda (han ih gesun- ' ^ dol). Co,

lösen, levem. D. IL 351. uoelleot ir itfh ze'in (menniscon) fcr. ' .aeh^nv^da'nne gesehent ir sie lose; got ist aber tugedig. IM. 61,: 10. Comparativruiiaa mag lojseraain? iurpius.

. D^K 5. . Superlativ: losista t. libtista (lososta.

Qb. 2^), levissimus (strmo). Gh. 1, 3. Sb. LOS CHOSON. I.QS $Pli£CUAi\ JbOSfl£lT; i :

.|oabeiie> leviiaie^ Bo. 1.

in allero losheil^lian ib gcsuntot Co. LOSlffu, libtitiuoti, Uviias. Gd«

losi, levitate. Gc^ 4. ' AERLeSO («^rloif)» impius. Is. 3, 3.

ir.

i ) .

j;

. I . . I

;i.!efrtoao iatwn als Ueleriettimg yon dem fakch verstandenen impkgerUni (ventij.

ierloaiin ^ iifi^piii b; 5/ 2.^ feRLOSIDA,/. - €ti 4* tT\t^9\4^\ impÜBiafem^ IL.'^ . 0RLOSER. (t^rf^i), lacer. Tr. ^ ^ ' hRlVlhdS.txbt^ii^xhaeres.

tuo sie erbelos. N. 5^ 11. ' ' ''' * Qih^Xoi^^tf'kxkaeres. Tr. orbui liberis.

Bo« 6. •"

äripilosa, exhainiedem. Cd. '- a. pl, erbelose. N. II. die ne tnot er erbelose. N. 102, 13. ARMAL AUSI auf der peutiogeriäcben Tafel gehört wohl nicht hieber; cjf. auch arme* 1 a u s a als MöncUsskapidier. £20LÖS, lege solutum. Bo* 5. OÜGILOS.

* ougelosen, ä. s. m. Bo. -5. AZALOSI,/. (AZLOSA,/. Bib. 6; 8.), ine- dia (invadat cosias illius/. M/i. Ee.'l. 2. Sbe. Bib. 1. 2. 7.

lOnlös.

LONLOSEN, pratmii experiem. Bo. 5. LIBELÖS, alts. liflos ((cblo«), inanis (bilde). Org.

uuaz ist libel6ses. Bo. %. LIDELÖS (D^c ®lict)>.

uuaz ist lideloses* Bo. 6. RAT1L6S (rai$(o<), abs^uB canüUo. Nd. IL ratelos. Md. a. s.f. ratelosa. Mep^ RATELOSLICHO, fernere, ho. 6. RUAHHALÖS (hiervon unser riH^(a0), forg« Ml nad^ldfHgf negligens; cU angels. rece- leas, receeieas, curae expers. a*pLm. ruahcfaalose, negligentes. K. 2. RUAHCHALÖSO, negligenier. K. 32. RUACHALÖSi, /., negligentia. K. 11. d, s. roachalosi. K. 45. a.pL (oder sing.?) ruachalosi, 'if#^/i> gentias. K. 49. RÜAHHALÖSÖN, negligere. räachalosom (sL ruachaloson), n#-

gligant. K. 64. ruacbalosonti^ negligens. K.48.; d.pL

[18]

JbUä

LUä

keraahhalo80 0tsin,iM;^/f)^afi/''r.K.36. MOTILOSl^.. onfi^iMias. Bib. 1. ^ [METARLOS (hleber?]^ negoÜQtor tive

NAMELQS .(aaiii<ii(o4), innauünabiB^ Qi^.

GiNADAl^S.

[NASILOSEK (na«(o<), onaass, Tr.] GAPARLOS. Pa. kiparlos. Uäi kibarlos.

burgilOs.

iv,! «o 4lio gebiurfila Y/irovinciri^y) purg- . ;iloa Jiuetdea Nj 49, 8. BRÄTELÖS (proteloaL Na. IL) uQerdcn

(brorlo<). Na. FERAHLÖS, cntfecle.

(da viel verbloa der mortgire man.

. FaA\\iL63 .

frauuilaose (fraQuilose. Ra. frauuio-

loae. gl. K.), iiiCOTisnIii. Pa« FROUUmOSI,/, paldi, Uweriias. D. KRIUNTLAÖS (frcuADlo«) man. Hild. ^VAZARLÖS. uuazzecloaa erda^ tcrram sine* aqua. N. 106, 35.

\yazarl6sI /

in. vuaxzerlusii in inaquosü. R 103, 14. 106, 4. . I .

UUIZZELOS, insfpie^s. B^. 5. . »

uuiz^eioaer «(luiiielojit; Nd« IL')» '^^<- ' piensm, Nd.

uoiiselosia« hwation^hiie. Org« i \\ IZZILÖSI, /, indpimiiQ. -.

d. uuift^eloai« N. 37, 6. AUU1ZIL0SER, Ulsans. Ja. U(jlSLAOS.(aui8lo$« gl. K.), mcm/iV. Pa. CHORNLQSER, elusu$ Cereris fide, Bo. 5. GOVMALÖSt negKgenSt meglecius. ^ iob then einegon aungoumilosan lia.

zun. 0. I. 22, 10. CAUMALAOSI (kavmaloai. gl K.), /.,

negligentia (inatriaj. Pa. FAKGAUMALÖS6N, negtigere.

fargoumolbsotun Ci'X)f neglextmnt.

\ n.ir'" :T. 125.- i; ■'! ..-/.:•' \Ui . CHlNI>lL6S(fiitb<rlt<). ii ^ .a

a.sitn. den cbiO'd^Ioselny Iror^nfMi /£-

Am^. Bo. 5;

a. jf. /•' dia cbindel«sokK Na.

,!G£'nLÖiS(cr4 aliiiord..9ed, m#ii«).A*— (ge*

tiloser. SaL: l..ff tlk>9«r. \Vn. A60^ pe-

itilaiis,) ^etilm$e-Uy Ittscivieniibfis. M. 11.

. UClILOSlv /., peiulnntia. h. (gete loae.

Hd.); cL KEarriLÖs. :

' QETILOSbi|IJUN, peiiäartierrD. KErriLÖS? KET1L6S? I«t dieses Wort voh GETIliOS XU (rennenf iketiiloser, faAciviiiS. Bib. 12. kellil4«e, pampaiice. Bib- kelifose man» beliaJi fifii absqm fttgo^ Ib. Hd. ' » '.11

GüOTILÖS.

d. s. m. den guoteIose'n,iM/ii'äfiiri(t.Bo.5r n./i/. gnotclose, panpere» (builiiaej.

N. 78, 8., iwpü. N. 60,-16. > g* pL gu^telosoB» Bo. 5. d.pL kootelosen, impii$4 N. 2Si^*t. kUOTELOSI, /., improbiUiSi Bo. ftJ dL guotelosi, impieiaie. N. 1% ,6.^ aiUSTILÖS. n. pl. chustolose (cbustilvse. Ndi II.)

suni^inßdelesßliiTii: *'^ 0. p/. cbusteioseyfiliofo^. Bo. 5. ' CHUSTELOSI, /., vitiontas. Ba 5. ^ CRUNTLAOSI (grunt)lDtf).P«i. cToiiilossi.

gl. K., profundum* CURAFllLOS^Irafeltd«: cbraftelos unaren, defecerunt, Nd.

cbraiielos sin. Bo. &. ;

cbraftelos uuerde ib«*N/ 70, 9^* > eniu uuort uuaren cbraftelos. Nil40|6. II. s. n. cbrafielosez. Bo.< & a. f. 01. qbraftelosen aueiit ^n mih.

N. 62, 8. 'i ' -'* .1

a./?/. m. chrartelos^. Bo.^S; W.' 43,' iO. CHRAFTELOSI, /. ist altk N.'iM», j|. a. /. cbraftelos i;i^r/iiyi9i^ in^irmUcL- iemu Mc^. 35. HELFELOS, alis. bulpilos (^älf(«#),' am adjulorio. N. 87, 5. a. ^. m. belfelosen, «nci^iii. Nt 119, 7.

sn^

ixs.

LÜS.

9M

J

IIARLOS iiakvUt)\Hrte cdpitlh. Or^. ^ HMtNLeS (i(| 0Mt 1 0^«), /non/e ffirpdtin.Bo. 5.

lWmhO»\^ peiutans {luxttsj, Ptüd. 1.

<BANDßLOSER, mancns Vfoi 460.)

HkUAi.6S\ inops. '

^ ^^. »«8 fiitelösin. N; 40 11. )i - miit^nt^ AenhuheVosek N. 34, ia36, 14

-^ ' ' #^fi/t'n..li'o«betl<i^9ii]. Org. fao'ubciolo-

siu, v^r/ic« destitnta* Bo. 5. H0D0L0SER/A<f^i9«iyk Bib. 6. . DROSTOlLOä (CrDfilü«^, siu ne nü&ri. O.

•\'--^'«IVi'32, ft^ ■• •• *^ . . :

SSA5Eb6S Oa^nio«) edentafus. Or^. . ttfaB'loBer, Bdentnlns. Tr. ' ' o.i xAnelAff'en, edeninlnm. Org. «' ZÜiiGlLOSER, elmguis. Tr. o. zungeUscn.

I' B<K 5. .< (2ITL0SE>, 3eit(iire (PtL)» emenduciica. :: ;:Wjw.460.)'5 ^ SIKMELÖS (finnfo«), insensibilh (pildc>.

Org-.

•Jfe.p/. sinhelösi, dementem. Org.

SlM!SEL6st , /. j dementia. Org, secordia. .D. IL 330i SIGULÖS, fieg(o«.

pidiosci»! er sigaloa unerdan. Em. 33. sigel^a vuvrden. N. 82, JO. gi d'«B atgelAaen. Bo. 5. dL aigelAaemo. Bo. 5. deine a^gelösen. Bo. 5.

n. pL atgielöa«. M. 67, 32. SITULOS, fittrivio«.

siteloaa, rüudala, serva sirieritu. Sg.

S92. Mart 2. SITOLOSO, abunve. Zf. SITILÖSI, afßiMiO. D. ^- « dL in sitalosi (sitilosi. Bib. 7.), in !•• T: almsiane* Mv. Ps. 2. D. 1 .SUNTILÖS, rtfnM0&

-m^SinK auRliioaen O. III. 17, 37/ ther auntiloao (santoloso) man. O. III. 31, 4. a^s.m. auntilosan. O. IV. 26^ S2. V. 21, 12. SLAFLOSAR (f(^lafl0«), immumV. VA. IIL 151.

.ii

alferfldsiz, inioifiif^; Prrid.' li *' SPRAHHALÖS, fprac^lo«, elingfiis:

' g. apra'bb aloses, '^ifig'/ri^/bf^V« Prud. 1. SOÄMALÖS, rc^aamlB^/ impudens. skaiaelos. Bo. 5. '

d^s öiias ih scaiilelos. Pt. 68, S*

' .

' äcatnratioser, impudens. Mf): Bib. 1. 2. 7. < (»eamilos'er. Bib. b.) '■

d. s'c'amalaseiho (sciniti-Vosemo. Jia.)^- procad (mit»}*' ii£,. Bib. 1.

d.M. f. sc am Silo 6 et OyinfrmiiaefhnimaeJ.

Mtr. Bib. i. 2. 3. n. pL scamal-osa, impudenie9.iil.^. Sh.

Gc. 6. d. pL scamalos-^n,- impuderdibus. Sbe. Ec. 1. 2. " SCAMALOSO, impudenfeK Mi. Bib. 1. 2. 8CAMAL0SI, /., inpudeniia. Can. 10. scameldsi, irreverentia. N. 68, 8. a. scamelosi. N. 20, 13. SCAFFELOS, informis. n. «. n. skaffelösa zimber, informisma-

teria. Ru. a. s. R. daz scaffelösa zimber, i/i/brm^m materiam. Bo. 5. STETILftS, instabilis.

d.s.m. stetelösen stapfe;inom^/o. Bo.5. LÖSJAN, l&fcni soluere (angs; losjanr, le- aan, alts. losean, nord. Ie;^8a, losa). tben lichamon losen (tH)m Jtrm)0« 0. IV. 35, 7. ir loset then folon. T. 116. euna (legem J zi losenne. T. 25^ 4. lose ih dih, ernam, N. 49, 15. ih loso in, Uberabo, IN. 90, 14. lose mina se« la, rcdime. N. 115, 4. Idsendo daz here. Bo. 5. uuas aih losenti thera znngan gibenti. O. I. 9, 30. losit zinsscaz. T. 93. loses thih thezzea onizea. O. IV. 30, 18. er lose iro sela föne tode. N. 32, 19. aia fon Ihesemo gibente zi losenne. T. 103. du losest den menntsched Cone dero tiefalo banden. N. 34, 10. er loset mih föne demo slricche. N. 90, 3. losit sin-an oh-son fon crippu. T. 103. ik losta plebem uone serviiuie.

[18-1

m:

LÜS.

Lü§.

j

Win. 1^9.' erflost« mih fon« CjcndeUf eripuit.a. 17, 18« er lost« «Sff.demo fiare« Bo. 5. er losta mioa tela qz- zer mitten leuuon unelfere^n.' N.50,5. uzer dien allen.io.set sie got-N« 33, 2(K er leset mine fuozze nzer demo .str^cclie* N. 24, 15^ Ib loaaiB'daroz. N. 90, 15. sie lostqp pen tbo.tb^nana . (IHMU 4(rru)e). O. IV. 35, 2L . . tForni nnd Flexioo. losen. O. IV. 35, 7. gLHS:. Bo. 5. N. 15,5. .; 31, 7. -48, 8. , '. .

zi losenne. T, 25, 4. 103. 'le losenne.. N; 27, 4.: ih loso. N. 90, 14, 15..

lösen, Wm. 1, 9.' : .. <,

(du) losest N. 17,. 44.; 49. 34, 10. 43, 2. (er) losit T. 93. 103. N. 30v a

loset N. 17, 3. 24, 15. 26, l>t.u33, 20. 36, 40. 40, 2. 50, a 70,1. 71, 14. 90, 3* M ^

(ir) loset T. 116. (sie) losen t Bo. 5. 0. V. 19, 45. ih lose. N. 49, 15. 55, 11. (du) loses. 0. IV. 30, 18. (er) lose. N. 7, 3. 32, 19, 53, 1. 70, 11.

88, 49. iL 16sta (loista. Wm. III.). \Vm. 1, 9. (du) lostos. Oll.

lostost N. 21, 5. 30, 8. 43, 2. 53, 9. '70, 18. 73, 2. (er) J6sia. Bo. Su N. 17, 18. 41, », 48, 8. f 56, 4,77, 42. lost er. 0. IV. 27, la ,

(sie) los tun. 0. IV. 35, 21. (er) lösti* Bo. 5. N. 70, 1. 88^ 4a imp. s. losi! K. 13. 0. II, 21, 39.

lose. Ct 79. N. 6, 5. 7, 2. 16, 13. 21,21. 24,17. 25, 11. 30, 2. 50, 16. 68,. 19. 115^ 4. imp.pl. loset! T. 116. >

losent! N. 81, 4. p.praes. I6sendo.. Bo. ä.

losentl T. 208, 5. O. I. 9, 30. lo- sende. N. 80,' 6. rf.;iA losen- ten. T. 116. GALÖSJAN.

ga losest, levigat. Gc. 4.

AULÖaiAN (alis. alosian), erlifi rare, redhuere. ^xlo^tkXi^r^emi irlosta, so/t^^^^. Prud..l..arlosti pedicbant. VA. 1. 182. 706. irlos4:« vit (eajn cri^ainibn^J* Mi)j^ solvebat. V* 200. iirlosit, ensti^ Da. -ar 'lilHiraiq. , Fa» ^rlo6t.em, so/fflii. iflofit,o T9 y expeditiores. Gc l.i redemios, N.r 77, 53. arlöstar, ] (revuUa fibula). Prud. 1. arloi vuisas (cycladtu). VA. VlIL 60t stiu, vacontes (meliora agere ps Gc« 9. arl6stiu, scissa (frusiaj. ni uuirdit urlosit, npn carei. nnsili ze irloscnne. M. 19, 5. mina sela. ^\ 48, 16. so uueli ir arloset obar crdu, uuerd« lostu in liimile. T. 9a irlose V. 19,58. daz du Irloslist minc M. 30, 6. arlosi iz (ouga) ii uuirpli iz fon thir, ^rw^. T. 28, mines kebeizes ze iriösenoe. irlosta unsib ihcra burdin* 0. 12. irlosta thero arbeito. 0. V irlosta sie thera freisun, O. I irloset inan tbes. 0. IIL 24, 1 irlostost föne egypto. M. 73, 2. lostost min sela föne dero bc 85, 12. irlosta unsib foue tieu 71, 12. arlosi unsib fon ubile. 6. uuirt irloset föne acbustin 6. diu uuerlt uuart irloset i nemo tode oone des tiuuel uualte. Wm. 3, 11. ist erlöse erdo. Bo. 5. arlaosit ur paotui raii^ e vincuUs. Pa. erlösen ui todes iocbe. Bo. 5. irloset uz rebtin. N. 129, a ib uuerde daruz. N. 118, 19. ib uuirdo i an dir föne des (ieuelescboru te eripiar a iemptatiouc. N. 17, J Form und Flexion:

.arlosan.Hb.: ir lösen. N. 68, 4. . erlösen. Bo. 5/, •:. «a arlosanne. H. 26.

»

hm.

IXJS.

im

le irlosiane. N,\7;3«:19><'/ iKl.' '. u'..i-(er> Atl«s>|. T.\13t.. . :'ir.r. -

A . >tl98Qt N.,4d».16. 64, 1% 129. 8. ' (ir) arloset T. 98. .'l i^ (er) »t\oBtAM^(.ftO: . . .. itl9»*;.Q<,.Vi. Wi W. . . I

..erl<oa««(N><\2|,! fti..., .-. :;.•

ib irUsti». N..3iv3t* >Vai. '4, 3. 8. (du) irl08U»t. JN. 73, 2. 85, 12. (er) .irlosU» y.rlo«.ta,. Üb: 87. O. I. 3, ., 12. 1«, 4.: l^., 25, 12. V. 25, 97.

•rloAtfK. FVg. 4U.T. lat. . f : irlost*. iHUlr üib.' 1. :2.. Prud. t.

irlosta, erjo^U. .fii^43,^18. 71,12. ,. i .. 13'^. Qß., •: !:iir: erlösta. ^yln. 6, 11» .

. iiUst«r. 0.lll26i Mk, : (sie) arl»«t.«ikn^ .V^ 1^182. 70(1. V. 209.

(4a) Ul<ghßUüi„M,.:8l(b; 6<.-... (er) itiosli. (X;1V. 2,.4..N..196, 4. itttp. 9. «rI«.»ilT.28,2.34,6<lt2t\Vo.2. erlosil Cu..t89. .irlp.ael Na.i IL ünp'pl, ititffiiUXUV 24, t04. ei4^seU 'Jl. 135. i

. .. p. fk. pnlo^^mS'MikVtit rtdtmturat

.. ,, .,i i ,..*<*.• T. 225,3. . . , , P' ftm «vlosit- Da..

'. . arlaofiit Pa. '^^ '■■

. n^f'j,m. aclAvtcar. Prwd..- It »v . m.fif.m.»x.\o,»ie.\T^ 4,.li' iel«ste. O. L

IQ, 15. V. 23, 7&>^>.. urloste. Da. I .., .

». p/*n. urIo8tiu. Gc 8. 9. ^ ;>/. «r laste m.; U.. 19. .; . '■ J.

«.^.ni-iiilpsta. Mf. i;rjos($. Q. IV« ^7, 17. N. 77, 53. urloft^e. Diwl^p. can..6, d|« .(xUsted.. tim, Ik a.pLf. arlftsto. VA. VUI. ;691.

: f . -

I 1

. 1

I

a.pln. arlostiiu ProiL.L: ^ . .- j Compar.: irlöatora;lGCi 1. &-irIoatoranü IVL 2U. Sb., eapedUiotes. iBtifUset;]N;423,7i. Ut erlöael. Bo. 5. ir birnt .irloset' N* 46» jirlosit uu^rdenuM^ 70^.17* ib QüiH^ i'- loset. m: IT, 30. (isr) uuirdil urlo- ait Gc.!& ifflosat.N. 80>, 6. (sie) uuerdejat Irlo^et IM. 73, 13. ar- .j. lostu. T*.98.>ih: uaeiitde irloset. N. X 118, 19. (sie) üuerd.en irloset N. j69t 7. 107, 6. (er) uuart irloset \Viii.'3, IL .uuirluuartuD irlosit '' (. 0. IV. 33, 32a -nuiff «uardeo irlosit M. 68^ 1* (sie) uuurden irloset N* 65, 11. du habest irloset N. 30, 6. 65, 15. 76, 16. 85^ 12. (er) kabet ir- loset N. 97, 1. ANTLOSJAN, etttl&fetti solvsre. .

inlosit, solviL.^h K. inlaosenies« Pa.'iiila8iain6S (!). gI*K., solviumr (!) , ftsagimur»

ÜZLÖSJAN, tu^I&fcn.

Qzlosi iz (oüga), erue! T. 95«' BILÖSJAM ^alts. bilosian), intUfttii li- bercLfe,, pribare* pilosit, privat. Ba.

belose unsih föne ubele, llbera. Ct 79. pilosit, privaiüs. gl. K. Ra«. haubitu pilosit Re.'hopite pilosit Ib. hanpites pilaosit H-, decollatus* pilosit uuerdan, spoliari (veiiiöusj. Mij?« Btb. 1. 2. FARLÖSJAN. -^ Sollte flosari, kiflos, kiflosida, caflaosari auf eio Verbutn varlosian, vlosian scUiefsen lassen. ZALÖSJAN, |ert6f<nf dJssolvere. z^alaosit, desolvit. Pa. zalaosl^s; dissolvistu R. li- loaUisih gibenti sineru zungun. T. ^. er zilosta sambaztag. 88. zilostin 7 thaz 'gotes hus. O. IV. 19, 34. ztlosct*' ihiz tempAl. T. 117. zaüaosit, div'iH (Pharisäei/» Pa. resobUa* fai. si zilosit moyses^s eaua. N. 104% »ilosit uuirdit ftilAif- dirumpetur spiritmt^ Mi].

F«rni und Flexion : i (du) zilosis. T. 90«

277

.ZJBI

.£ltlS.

'i

(er) lalioftitJ'Pay ' = ; «^ ' .v. .»»\ v

(du) zalaost^fta R. ^■

: (er > 'liUsüa; T: 8ft SSl PrtdJ >1( (si]i).xilo«^tuii. O^ IL 11^ 48. i (sie) ^ilostini D.4V. 19^34.0 imp^ph aiilos^U TJ lf7. !

/i./r.'zaladsrt. Pa. ciloait Ra. gl K. li- •T iosicL §1. KJsi litosit. T. 104. . iK. viloaitJ ttüefdfrii. T. 134. zilosit i< (-««irdis. /lil&. Rib.- 1. % zilosit > Quitdjst I $bi zil^tit uuirdit. . . Mfi;)Bibüil. 2l T.:90 ZERUU>SI ki:^ udfrotliKo rii furifalie zerolasi, immaiurae praesens levigei Gc. 8«? ist vieUeioht ler vioki zu lesen. luQSUNGA i ofifd. l«y ai »g, alt& 1 08 u n g a, dolus), f., ra^^J9»/io, ScIofttiiS. T. 145. zi.loftttBgtt '(fiiviiii'anef e geben sin

fcrah). T.i 112. \' - . i

loaunga, redemiibnemA\ 4, 14. N. 1 10 9. SELLOSUNGA, n. ptl, eUmösynae. K 83, 4. IRLOSÜISGA, /., «rlifuwrj. ri

g. irlosiLivgo» redemtidnis. Jü. 89, 10. lLdSAlNI,/,(ErIafrtii|. . g*. dhera alosnin.vJä.' 9r ^ a. in alosaai, b^M&^rÜ»t€ni fgioriae).

Sg. 70. .::

aloosnin, redemfiorufm (mundlj. b.

5,. 7. gebanainaseiila^nftloatiin.Frg. 17. ÜRLOSl,/, ^rlifangi ii ;

thaz sulih urlosi.foie- igote unsih

firaiuisi. O. ü. 6,. 54.* •' i urlosi, redemiiönü^ ri 44/ 3: i

urlösa;/ ' '■

a. nrl 0A9iiredfnitian€m(hmndiJ.T/L>iiyS. ARL6S1DA, /i ' nl s. mrle«id«^ abiöhdm. HüSOi erloai(la.^'rmtfciiAifij Ig. *: icloaeda, ndemtioi Ma139, 7. ««rlo&lda. n. 7i0i»'i4. i \ii

rrl,oj»ed.ir; Nr 68, * t.-^ < v r:: i{. urlosido. IL 30l 6b. 4.:. ; irlosidtti. Gb. 1. 3^ wetramento. ZILÖSIDA,/. . ;

i

ARLÖSNBSSty// •' =' «: i t. . I i .t a. ariosneks*^ PtdaatkndkoJiM. 7

iosare, liUrktik. K «4»^^ S^-rede

N. 17, 3/f 8, 15. t7i' i35i '0ji)»iriire«-«foAMiam.l^(1I; 5, 7. (c

gcls. leasere;^in«iM/ax). IHLOSAAI, --€rKriiir> iin^giu» UU gl. K. •'• •''■<• •■ V »"

irlosare, 'li&Äiztor. 'Kl47^ '48. U^ZILÖSLlllt «natefUMA^ imo/»« unziio8if€bs-iii<xnr«cwffA/. Bib* ^ .- l/. tfjy. iiJ)rz4locrfieber#^ii/iiri'io/«i/ M / - iö&i*i/i. Bo; i. »^ I •^ !!•)[?/ m. unsel'oaiicba; Bib. 6. un .' ' * ! '8««hfe. BSb.«, inexirica UNOEHLOSLIGHO, tmoMi/iter. I UNZALOSANTLIHO (iiii|tr(^«Ii<^),

Sind folgende WMer aucb bieb bringeril FLOSARI, mmdösc^V. K* f ef. v a r4 i i und ar I-o s i a n und d^a f ölende fUfoa^ifi^i a6ch angek; Itäs^^ me* (in der>'2hlmri(m^aiets«in^ <-(od)

) ' CAfLAOSARI, mifiBiAw. Pai ^- KIFLOS. Aac.'S^ ke-flioÄAsc \.,$9isnn KIFLOSIDAS, präesiigia (fallacin). F CC fMlImM, fatlaftjaiiV'Atlo und angeU. 4leai| meü^dax (in dci " •''«Mtomefiaeliiutig-i(a<)ünd4eaVjan, <iri. DieZuaamcnebscHsung f liosan kl aicb, zunoal bei dem'ichon absgeit nen iiiTi/i/^dr'litiaan-i aa ycrhartelb. dafis sie for •dal» Prifix ga enipianglic wordenl wiire; rfvdaa l6ofca&'^firlk>r, I <> > 4<raC' Oder ^b^ren' aHe^^i«^ W - ga/ niek t bielier V sondern zu einain plex fliusan.

•' •-

■•* •.. :

/ •. t f M.\i t %

<h 1 .1

LljS ( angeis., •*iibrdj Ifts), t^tii pe^icults , ^^4i« 9d9. Emi^ Wn. 460.' 'Pr. C m Bib.

lU ph \ vAw, piAcuU. Th '■ ' LUSFOIV k. fi^H /

m LEiSA-r^-LAiesam^

LEISAN— LASC.

280

Bib. 7- Wn..460.. l / .V-.mVA^ ,i;'>> '.' CITTARLUS. Rb. citerlas; Etah^^fiSi; oovt^r-

las (▼• töMa^'Imj' irnfMigo:- /i '1-)^' 1 SVIMiSLUS <M€h ngela »wvrias Ja»]!, miVz,

vermis porci. L. •«'

LEISANon, LEiSANjan s.

US.

. i : . i !

I j

.\ '

aatet

.«. 1

.' t)

r/--

. . » 1

••

■)M

■.V.:V

^ '

LEiYSOr) m.ffragor. Prud. 1.^

L£SUOl (laisum, laeisum, Icisum, lisum.

^uifofiimam sunm dedit in lesum illiiisl quem iiü äegarät^ 'ßat»tcam jackMn -^x/fMfMihinr'd [ iüiim debent, qui fortunam suaohiu^ lesum decti jactauit , nee non et ilftnä Uk dufiUKle- ium fesiiicam jactavit et haeredänkippMti' . nt.^a -^,betrd\ßr ErwühloiigUitei JMieti^JU Es wird darunter äintis\ Streit» <5d)0^f M SitU M| yerstanden; cf. Icsa und Qrn t2S/; alier

anch JÜxjL n^id laxaa, -auch sil^st

USA]}Ien (zuLIS?KTl>)(>cI»IfiflerS(^v«aiz« liimttt, (Iritfen. •'^ ^ ' •^ ^ •' --^^

GELISEMET, laconsutilis CtunkaL HJ. .

«iLAoSIlNl? farra (lübemo laelissima f/d^

•* » !•• ^

f I

:.ISINA s. LtSA.

. L

^ÜSONIA, ^Frtttennamcii. •'

LISP (angels. vlisp).

-' lisber.<BiA.'38. lispar. Wn':460., blaesus, qui ^ ^un EibilcUihne loqHitaf (iiipUxy LISPJAN oder LISPEN (Ii<pfln> - ^-w]|ii|i:Qader.:]IIon: 2. lispauter. £iil«SI. lis- pinder. 6. lispinter. Tr. St, Maesus.

.. .J.QBp'antQA/£/tffjo^. Tg. 5. »

Ilspentiu y. zispilontiu, anhelantia (et . . strideniia : verba lintfiiae ärabicocj. Mk» Bib. 1, 2. 5-

JLixLOv>^ii cf« sanskr. laj, iniertre, evanescere; öder 'h 09, perire, extingui, lat^, ne.v, griecb. v&- xvj: (morUuisJ?

LESCAN [liscu^ läse (luscun), loscanj, , Jcoinini nur im bochdeiiUcben Dialekt vor.

Cf! auch LÖSG^a

ARLESCAN, .frUf*<tli £M:///ig^ia,

^rJlif^UCfiurVfr^ 95.

in mir ne irlisket Caritas. N* HS, 61).

arlescant, extinguuntur ( lampades).

Frg.< 27, ' C\iS irleske. N^ IL 4, 5. a r 1 a a c , einoritur (rogus). Prud. l. ... irloscjiene xaa.der.eQ, rr//-^9/M^. N. 17» 0. liohlfa» sint erlosganu. T.,14S. . X^nseriu lie-ht sintirlo^ken. D. IU.33.) ' ;^y Ü;j4RLESCA^^^^^ ,ui\üerl6(4enD. '

unarleakentemo, inextinguibili (igne). T. 13, 24.

UNARLOSCArÜ, uneflofcien: r^^\ 'unlrloscinitfio fimre. N. 49, 3. ' ' ' ünarloscanuu, vigilem (i^nem). VA.

. , IV, 2oa

ERLOSKAN, errJfc^en, e.rtingui.

erlosken ne mag Cfiur), Mcp. .dar irloftChe iz. N, 4, 5. Gehört auch

iicl^ak^t, redarguit (veris falsa). Bo. 5.

hieher? cf. LOSG4a

<

. I

.' » I

: .V, ■■■

I

/ *

281

USCA— LGSC

./.

r/Kl

»^.1

iJßTi:^.T

LESKJAN (altfl. leskian), Ihfäftn, extin-

lescaiiy restringere fignesj. VA. IL 691. lenken, sopire, compe$ce^%^. ^.[K* ' leskit, extinguet. T. 69, 9.

leschit Frg. 5, « . .. ,

lesk^t daz fieber (cracM) (leschet. Wm. HL leakit Wm. IX.). Wm. 4, 14. leskijOÜ.

ARLESKJAN (dts^aUakian), €T(&f<^<n, ^xtingrsere.

irleskan (irleacan« Wia. IL) mioina. yVm, 8, 7. trlaaken. Pa. irleachen. gL K., ex- iinguere.

uner Ottiäix liatS)«iii cam« ED ak^d'lN/flB; 7. losketa, deliiui. VA. IL 136... '* .7 lofiketa; ifaKteiVä Tg^ 6. i ü .- \\ r. .d luscheta, iUlilmif VaJII. A17.i .. dir loakeater saniQ «o ja einekrtf/iitfMi.

zn ze imo loskende, attentos. Db.

diu jlar i)ine (in i|ii|0}ie> i<Oiftoh Iptktiiif

t^n bildei qiäescenius mtri^secfis'/brmas.

Bo- 5. Hieher auch : 1 o 8 u n k on di» ielibetanfei^ j^ K.I loacento (loscanto. Gc. 3«) v. pimidento,

deliiescen4fa.M. «9, Gc 1. d^ .6. i V \A

IRLOSCEN, hichcr? cf. LA^^C* / - ' i irlosket^ redargnit (veris fahaj. Bo.

yy

irlesgen thia fruma. 0. 1. 17, 52. IV.

26, 23. . . . : ; 5; :*

- -V)^^^^^^^^ LOSC. a LASC

^rleskit^ cxlinguct. gL K. arlescaii'ta, ror'antes* MarL arlaskit. Pa. irleakit^ erleskit. gLK.,

extihctiis, ' -"^ ^ arlastiu, exfincta. «Ta. arlasctiu leiihtkar, extindas lampa-

des. IL 1.

* *

- f 1 f

LOSKI (fti den ctmpos. auch LUSK-) (Caft V^ti'iy.jßhrücum. Em. 31. (lose. 131 lösche. Wii. 460.9 pärticum, lösche, rubra pelBs BI.; toe^}!« ttfc^i atuta. vocab. von 1419. lifd)!

nMcorium. vocab. yoo 1445); et JLiixOV^) auch LUHS9 LOSKISHUT. .

.A, ßUx. L. carex. . Pr. f. Papias. Eine altniederdeutsche Glosse (bei Junius), hiat lese, scirpus, päpirm; cf. auch: sebeden u. lie- sehe. ' Grimms Reditsaherlh. 3611 Das Wort bat sich noch in unserm: Sicfc^^ratf erhalten. Cefarirt hicher (als CompOsition mit aha) spur» ciiiae senilna aqua nodbi v. LISIIlNÄCU. \V.?

LISCuS) /i, pr. bei JuL Caes.

LOSCÄn (XU HEU? ist auch LÄSQ

oder auch LUZdn zu vergleichen), Iauf(()cn|

tatere.

los gen, deliiesco. Ep.HK.

losket (tar inne funcho dero uuarheite),

haeret, Bo. 5. thiu gouma losget thare so fisg in themo

uuage. 0. IIL 7«. 34. dar er löschet (in latibulo, corde). N. 17, 12.

ROIULOSCUI, pdle9 ariethm idem sine lana quasi partica. Pb. L ' '

LOSCIN, ad/.

loskinen, iantinis. Bib. i. t

loscinin, {acjmiinds. Bib. 1.

4 k 1

HLAD,

I

I

w *

ge LASTE, gmlmen. St (zu hlastt od. leistt).

LIST (und ÜSTI?), m. u. / (anseb. v.. nocd. list, alts. listi; aber auch angels., ) fiig , Ij«

tig, asiiitus), SifL GL LAS und LIS

und LIZ. ,. .... f f

ars. K. 4. 48. 57. Em. 7. N. 39, 6. Cao. & 9. 12. Is. 2. Mcp. Bo. 5. Org. in^mk. Gc. 4- astuiia. Rb. experientia. D. 1 348. periiia.

Ja.

283

LIST.

LIST.

284

e

Ja. argumentum. M. 30. Ja« A. Sb. Bib. 1. 6. 7. An Gh. 1. 3. 6. Gc. 3. Rb. listo, dis- ctpünarym. Bo. 5. (den list, der zuo cbii^t- *pette guot ist Mos.) list gougulares. O. IV. 16, 33. ter geuobto list Org. lihi- miskera listi, physicae dispuiationU* Em. 19. mit ubilen list in, malefahris. D. IL 336. Iho qaamun ostana in thaz lant, thie irkantun sunnan fart, sterrono ^irusti, tbaz uuarun iro listi. 0. !• 17,10. Form und Flexion. n. s. list K. 48. Kb. U. IL 34S. M. 30. Ja. A. O. IV. 16, 33. Gc. 4. Org. Mcp. st es. N. 57, 6. Bo. 5. sti. K. 4. 57. Em. 19. ste. Org. Bo. 5, \Vm. 4, 8. Can. 8. sti. K. 46. 57. Rb. Em. 7. Can. 9. 12. st Ma. Sb. Gh. Is. 2. Bib. 1. 5. 6. 7. sta. Gc. 3.

sti. K. 66. 0. L 17, tO. Ar. Gh. 1.3. 6. ste. Mcp. N. 39, 6. N. IL stin. Gh. 1. 3. sto. Mcp. Bo. 5. stio; Rb. steo. Ra.

sten. N. 10 (a), 6. Gc. 10. Bo. 5. stin. D. IL 336. ste. Mcp. Org. sti. K. 57. WSTILLOiNA, n.pr.fem.; hieher? ARCLIST (arclisti?), 9lr0ltil.

ane argliste, sine mala. N. 10 (a), 6. ane arcliste. N. IL in asitiiia, arglisten. N. 57, 7. BUOHLIST.

iB.'pI, buohliste. Bo. g^pL buohlisto (Uebcrsetzung Ton libera. lium artinviy Bo. 5. FLIZLIST ist wohl aus per ambUionem, f 1 i i z- listeo. Ra. nicht zu folgern, sondern die GL fliiz listeo zu lesen; doch cf. listiger, ambitiosuM. CHLEWLIST, solertia. Bib. b.

cleinlist, argumentum (dubiae rei faciene

fidemj* Ild. * chleinlistes, sollertiae. Mcp. CLEINLISTICH, ingeoiosus. Id. IL

s. 1 1

d. s. 1 1

a. #. 1

n.pL 1 1 1 1

g.pl l 1 1

d.pLl

1

a* ph 1 1

ZOUBIRLISTE, magicae artes. N. 10 (a), 6. SPILELISTI, Indicra arte. Can. 10. HIMTARLIST zu schliefsen aus: BINTERLISTIGER (^tntcrltfli0> Bib. 6. HINDERLISTIGER. Bib. 4., versutus. LISTMACHARL LISTMEISTAR. LISTFANC. LISITRAGANTER. LlSTLlH.

listlicb uunr cn (^blandimentaj. Wm. L8, 7. listlihhiu, sophistica. Ja. listlihemo, arteßciose. Gel. 6. LISTEO, 172. vates qui et fariotus, fila anti (endi. gl. K.) filu listeo. Pa. gl. K.* EINLISTEO. Ra. EINLISTEO. Pa. gl. K., ariolus. LISTIC, (iß 10.

listig ze besuichenne. N. 10(a), 8.

Gebörtauchlistigant (st. listigan, acc?)y ingeniosum, industrmm. Ib. hieher? listiger (hlistiger. gL K.), ambitiosus.

Pa. Ra. listi k er, astutur. Rb. listigo, argniiis. Aid. 5. listiga, daedala (CirceJ. VA. VIL 282. ver^

suta (fraus), Prud. 1. callidus. Prud. 1. listigemo, arteficioso. M. 29. Gc. 4. listigem, callida. Rb. listigem, colli dis (argtimentis). Rb. Comparaliv üstigora, callidior, Rb. LISTIGO, callide. Rb. UriLISTlK, unsneller, iners. Em. 19.

unlistiger, infrs. Wn. 460. LISTEKLICII (lifliglic^)) uuaren ßlandi. mentaj. \Vm. IL IX. 8, 7. LISTJAN.

1 i s t i n , blandiri. Bib. 7.

listit, blanditur (procaci vultuj. M4. Ran.

Bib. 1. 2. listen t, blandiuntur. M. 29. Gc 1. 6. blan-

dientur. Mt}. Bib. 1. 5. « listen, blandientnr, Bib. 2. listi, blandire (viro tuo et suade ei, ut-^J. My. Sb. Bib. 1.

LISTARI, m.

n.pL listara, artißces. K. 57.

[19]

285

lIsta.

LUST.

886

g^ph listaro, artißcum. K. 57. LISTISITNGUN (M4. hat lustungnn), ille-

cebris. Sb. BILISTINÖN.

pilistinonti. Ra. pilistinondi. gl. K. (pilidmonti. Pa.), derogans.

LISTA s. LIS.

LTjST, f., golh. lustus, altnord. lyst, angcis. lost, lyst, alts. lust, £u(l. Ist es das lat. lu- Xi$s? oder yoii liusan (wie chust von chiii-

8 an)? oder setzt es eine Wurzel JjUoJL yoraus (cf. altnord. liosta, ferire^ losti, U- bido, lyst, voluptns). Ist nuch lusinunga, scnsus zu vergleichen? litxns. R. nppetitns. Kb. flnxa constictudo. G. 4. affectus. Ein. 19. in des lichamen tust, camali delectatione. N. 12, 4. io losti, in appetitii. Rh. lusti, flanu mae (veteris vestigia). VA, IV. 23. lusti, a cnlore. Oh. 3. lust, venercm. VG. IL 329. lustig passiones. Gc. 8. in thines herzen lustin. O. V. 2, 10. fon armalichen lustin. O. V. 3, 13. uuid^r iro lustin, advcrsiis con- cupiscentiäs. N. 106, 12. lustin, iUecehris. VG. III. 217. fleisclicbe luste. N. 17, 39. lusta iuuares fater uuollet ir tuon. T. 131. lusti, luxu. VG. III. 133.

Ist in: ther stad bizeinit lusti ihcs si- nes libes festi, 0. V. 14, 7. lusti als adver- bial gebrauchter casits zu nehmeu? mit lusti irsezz ih iz in thrio dago fristi.

0. II. 11, 34. lust> illecebris. Prud. 1. di^ni

lusti m, qiübtislibet. K. 7. Form und Flexioi . n. J. lusL R. Gc. 3. 4. 5. Em. 19. 0. I. U 17.

Rb. Prud. 1. g. s. lusti. VA. IV. 23. rf. s. lusti. Rb. Gh. 3. VG. III. 135. VA. I. 641. O. IL 11, 33. lust. N. 12, 4. a. s. lust V. G. IL 329. ii.pl. lusti. O. IIL 7, 63. Gc. 8. 9- g. ph luslo. Co. 3.

d pl. luslin. 0. V. 2, 10. 3, 13- N- 106j 12. VG. UL 217.

< luatim. K. 7. luston. $• ii.pA lusti. 0. V. 7, 36. 10, 30. luste. N. 17, 39. lusta. T. 131.

LUSTO, nom. pr.

LÜSTMACUUNGA.

LOSTLIIl, luflHc^, delectabile. R. Rx. delec-

tabilia. Ra. gl, K.

diu uuas lustlich (lustlih. \Ym. O. IIL). VS^m. 5, 13.

mir Instlich ist. \Vm. 8, 13.

Itistliher, geninlis (hiems). Pnid. 1.

lustlihe. Mcx. lustlihhe. Sb. lustlichero. Bib. 9. gisihti, vcnuslo aspictu.

LUwSTLIHO, carnaUter. Gc. 3.

lustlihho. T. 79. lustlicho. T. 140., /i- benter.

LUSTSAM, goth. lustnsam, (uflfam. lustsam^ samint gelustin. Syl. lustsam ist, delectat. Uo. 5. lusaam ist mir. Wni.7, 1. nuie lussam dine genge sint, ptdchrL Wm. 7, 11. daz uuaa mir lussam. N. 76, 4. imo lussam uuas ubelo ze luonne. N. lOä, 18. uuie lussam, quam carissima (-in delitiisj. Wm. 7, 6, (iz wart ein degen lussam. Mos.) n. 8. f. diu lustsama. Bo. 5. g. s.m. u. n. lustsames listes* Bo.

nicht lussames, pulcliri. Bo 5. g. 8. f. lustsamero sconi. Bo. 5. n,pl.f. (lussame »ici^^ amoena loca. lld. Tr.) lustsame (föne zieri), Jatidabile8^ Mcp. 54. d. pl. luslsamen(ziten), duldbus. Bo.5. a.pl.f. luslsame uzferle, ecciUu deleda- biles. N. 64, 9. V* pl. lustsame, dulces fsyrenaej. Bo. 5.

Compar.: harto 1 ustsnmercn denne golt» desiderabiKa 8uper anruin, K. 18, II.

LUSTSAIVK) nietont sie aih frides, de- lectabuntiir in nwltiiNdine paci8. N. 3$, 1 1. Iustsamo;reben. Bow'5.

UNLUSTSAMO geaberter puobslab,

%

2sr

LUST.

LUST.

288

asdduitas atjusqtie liierae in odium re- petif4ie. Db. LUSTSAMI, /. Bo. 5. lussimi. N. 1&, II., delectotio.

iro lussami an dien ist. N* 75, 6 min lussami ist an imo, deleclabor^^.

103. 34. g*- lustsami, vohipiatis. N. 35, 9. oblec- tamrntorum. Mcp. lussami, i/^/^c/a» tiOFiis. N. 22, 5, 76, 4. d. lustsami. Bo. 5. lustsami, mmvita- ii/ms. Mcp. 47. lustsami dcro uui- sun, Julei modulatii, Alcp« 47. lus« sami, delidis. N. 138, 11. a. lustsami habe an gote. N. SC), 4. min berza habet lustsami, delcc- tatum est. N. 15, 9. umbe lust- sami. Bo. 5. lustsami, voluptates. Bo. 5. lussami, dehciationem. N. 26, 4. 6. 76, 4. d.ph las Is a m i n on , vohiptatihtis. N. 1 05, 39. <3. />/. t u s ts a m i n a, dulces illecebraa. Mtp. 35. GALUSTSAMÖT.

gelustsamote, deleciati. N. 89, 14. uuerden sie gelussamot, delecteniur. N. 67, 4. LÜSTAC, JujHg.

lustac, libuU. t^lK. (oder ist es Instat?) lusticher, genialis* £b. (oder ist es lust- licher?)' ' .\ « i^ LUSTI, Adj. } \ . topazius habet z«io farei^ua, cioa gol- des, Btidera lii^te unde al»o scone -*oaga, BO skinet er i(n>^«Ldie (:t). N. . ' - •: ll»i'427.

(er halst unte chusrte dei ehtnl also

luste. Mos.) .• ^''

GALUST, /., ©rt»(». hxiis. Prud; 1; cowa^

pisceniia. N. 12, 3. 57, 11. 67, Uä*^ cupi-

. ,/. >r.iÄ7#JLiN; 74v>5yi79,ri7, UbUlovho. 5. N.

7/MT.^//w>r. ^ßib.'iS:^ desiderikm. Rg. 2,

mv^nigful'tiu g^ly^t cbimr.sU^^na. N.

57, 9. gelust unde^gireda ein sint N.

' .. :• 118/40. tchtcs kclust N. 11*, 20. sie

lutfl* gelaste. INi lld,'20.''mtl» gi)usti.

O. I.. U», 37- 1«, -57. mtt^i<aM^n. O.ll.

11, 68. zi suazertt giUstii' 0.^411. 6, 39.

< «

■t

L/:

.nbila gelost N. 74, 5. scana gilust. O. I. 1, 30. thio argun gilusti. 0. IIL 7, 84. mit suazlichen gilustin. 0. H. 14, 96. unchiusee gelüste« N. 138, 13. gilusti, caritis. Gc 3. in gilusti, in carne, Gc. 3. gilusti, ex voluntate carms, M. 3 1* gclust lichamin, stimulum camiSi H,2ij 3. sinero gelaste hangta er. N. 1, 1. in gelüste haben, r/^^iV^rar^. N. 118, 20. iiitfahent thes gilusti. O. HL 14, 119. (der gelust si- geduanch. D. III. 50.

In terre/m delectameniOy irdischiu ke- luste. N. 38, 1. zeigt sich das neutr. ga- lusli oder soll man lesen ierrena^ delec- tamenia ? )

Form und Flexion: fi. s* gilust Prud. 1. Bib. 13«

gelust N. 57, 9. 79, 17/118, 20. glust N. 12, 3. g. s. gilusti. Gc. 3.

gelüste. N. 30; 9. 57, 9. ItS, 20. d. s. gilu&ti. M. 31. Le. 1. 2: 9J O. I. 11, 37. 18, 57. II. 1, 8. 3, 2. 7, 22. IIL 6, 59. IV, 5, 35. V. 14, 18. Gc. 3. gelüste. IN. 1, 1. 7, 17. 118, 20. Bo. 5. kelusta. N. IL (also auch», kelusta, f. oder^icelust, m?) a. s. gilust O. I* 1,30. 12, 271

gelust N. 21, 3. 74, 5. n.pl gilusti.' O.^IH. 7, «4. Vi 23v 148.

gelüste. N. 38, 4. 79, 17, 118, 20. 136,

9. 146, 3.:ßo. 6. gluste. Rg. 2. g. pL geiusto.' Ct d4w

ghisto. N. 67, 15. dpi f Austin: N. 29. Gc. 1. 6. Prad. 1. 0/ IL 11, 68. 14, 98* gelust in. SyL= ' \ gc>#»tön. Co. 0#;'5l N. 10(a), 3. 17,

33. 75, 4. mi' tac .

' - •gtli*t*oÄi''Kg'^'*2.Jv: .. '

a.pl. gilusti. O. IIL 14, 119.. V. 23, 84. -' g^l.iiUe.'McJ9..N.«Q54 2.'38;t 62, 10. 77, 29. 138, 13. \Vm. 3,-8* (guluste. WiJl'in.' glu)slc/Wifi. L)

n.pL gelüste unde iäitkgtUUii/Boj 5.

[19*]

289

LUST.

i-

a. pL er leidezet inne ungelaste. N. 118" 20. HIMILGALUST, /. €1. dia himelgelusti appetitum coeUtem* Mcp. 38.

caLusitat.

GALUSTLla

mit gilustlichemo uuiUen. 0. IL 6, 10. GALUSTIC. min herza gelustig uuard iro salig«

Leite- N. 72,^21- rehtes kircdo uuas ai girig nnde ge-

lustig. N. 118, 20. kelustig hersa. N. 118, 32. iheiz gilustichaz(gilustlicbaz?)uuur

ti. O. LI, 22. a. ^. in. kelustigen. N. 118, 65. a.pl. er tuet unsifa kelustige des pezzeren. N. 84, 13« UNGALUSTIC. ungelustig ist N. 118, 20. UDg.elustiger nuola tuot. N. 118, 65. tJNLUSr, /. (goth. unlustus), taldium. kc. R. luxus. gl. K. (urlust Ra.) Unlust, fastidio. Da. unluat (tholein), taedmm. Pa. gl. K. URLUST, f., luacns* Ra. acidia. Ja. in urlttsti, inedia* Rb. URLUSTJER, disiidiosus. Pa. gl K. URLUSTLIHMO, aeide. Ja. VRLUSTJAN. urlustit, taedet* Ib. Rd. ANALUST, /.

zi gotes analusti L 4, 42. .. ERDLÜST,/.

. J. erdlaste, terrenaoipiditaiif..^ 103,35. WERALTLUST,/». alts. IV eroldl US t, aQcItIu({, a. uuoroltlusL 0. L. 18, 53y a.pL uuerlllttste, . terrmas concupiscen- tias. n 2, 9. . - WOLLUST,/., SBoUtt;(l (weh ohne üblen Ne- . bensinn).. . ' / .

.d'f^h ^oiluaten, delicii4. Di. IL 342. WANALÜST. WANALÜSyUCH.. ;

uuanelustlichon, t&^lnpt^$mf.H.' Vi.

unnnilutt, voluptas. K. 1. Re. luxm

IL 311. uuuunelust, hucus. D. IL 311« d. uuunnoluste. Bo. 5. d. pL uunnelusten, voluplaiibus* Na^ LKJHAMINLUST, /.

a. pL lichamenluste, camis concupi tias. N. 67, 30. LEIDLUST, /, dolor.

d. leidluste. 0. L 20, 18. V. 7, 34- MINMALUST, /., amor. N. 79, 17. FIRINLUST, /., libido, luxtiria/voluptai. n. s. firinlust R. Pa. gl. K. A^c. Ra.

firinlusti. Wo. 2. PIRINLUSTLIH, volnplariim. Ra. gL I firinlustlibhem, luxuriosis. Pa. ^. UIRNLÜSTIGO, luxuriöse. T. 97. FRAUÜOLUSTI in O. V. 7, 36. ist wohl mit Grimm für eine compos., sondern als uuo lusti fa. pl. f.J zu nehmen. HUORLUST, y., lascivia, luxud'ia. n. s. buarlust 0. IIL 17, 62. g. s. huorluste. N. 17, 43. d. s. huorlusti. N. IL Gc. 4. 5.

huorluste. IN. 72, 21. (hnrlf Can. 3.) a. s. huorlust. M. 14. Can. .10. 11. HÜGULUST, /., gaudium. n. pl. bugulusti. 0. IV. 37, 9. d. pl. bugulustin. O. IV. 37, 38. o. pl. bugulusti. 0. IL 11, 64. ZÜRLUST, /., acidia. RH.

:J. zuKlusti,y*a^id!ii>. Gh. 1. 3. g. pl. %^Qx}\x.s\Oj€'örporeae volupiatis. 60. (oder g. s. eines subst. zurlu %nT\\islo,^ füMidium. Mart ZURLUSTLlH.

%VLx\\K&i\\\\tn.. fastidiosis. Mi]. Sb« ZÜRUJSTAa-

der g>rimrao unde'der surlustigo r 0 ^ « iaevieittis lüxuriae. Bö. . 5. , g. s. f. tero xurlustigun veneria, v , .. . tnariae, Mcp. 60. tl.pl* zntlustigen ^ /asiidiosis. Eil ZVRLÜSTON und ZÜRLUSTJAN. tntl^^ttit^t J<federe. Me. Blb. 1. X . tvatlnatoa. Mo^«

)1

LUST.

LUST.

292

inrlustoes. D* II. 378* luurlaslos. Bib. 1. 2., acide feras. siirlu8t08, acidieris. Mcr. Bib. 1. 2. 4t 12. ZARTLUST, /.

d.pL zartlusten, delicüs/Wm» 7, 6. LUSTJAN (alts. lustean, angels. lusian), iajiltl/ desiderare. Aufser im Particip lu» stenti (welches vielleicht einem Verb, lu« stin angehört) und in lustonto lusta, de-' iderio desideravL T. 158, 2. zeigt sich die- ses.Verbum nur As Impersonale (mih la* stet, libef) mit acc. der Person und gen. der Sache I oder zi mit dem InCniliv (auch inf, ohne zi), oder mit conj. daz. Inf, la dih sin lusten. N. 36, 4. uuieo mähte in goldes lusten. N. 118 1 20. in losten sol guotes. Bo. 5. praes. ind. lustit, juvaL Eb. deledaU Ra. gl K. Übet. Rh. Gh. 1. 2. 3. thih lustit es. 0. I. 1, 14. so uoelihhes thih eo lastid, cupislibet. gl. K. iso uuieo in'luh stet. N. 39, 5. also mih lustet, ex vo» luntate mea. N. 27, 7. übe dih sin lu- stet N. 36, 4. übe mih iro lusteL N. 49, 11. iro consortii lustet mih. N. 100, ^. den iro lero lustet. N. 126, 5. des lichamen gelüste lustet die sela. N. 118, 20. mih nieuuetes ne lustet. \Vm. 5, 6. des sia lustet. Mcp. mih lu- stet ze ahtonne. Mcp. 37. tara lustet mih ze chpmenne. N. 26, 4. die sie lustet ze lirnennc. N. 146, 8. pr^aeM.conj. luste, libeat.iti. Gh. 3. so uue- libes so luste, cufiislibet. Pa gl. K. übe dih is loste, $i placei., Bo. 5. sid in is , ' ".luste. N. 108, 19. *den des libes luste. K 33, 13. übe dih iro Iqste. N. 33, 14. thih es nuola luste. 0. III. 7, 78. so- liches segenes luste dih. N. 127, 5. den loste ze gesehenne. N. 33, 13. f^^*^. iadf lusta, iibtät. R. sumeliche lu- ata iro stanches. Mcp. 12. sin selbes losta mih, nals goldes. N. 33, 5. lusta dih dero chuningo tohteron. N. 44, lOL dero dih lusta. N. 44, 10.. dero sie^ losta. N. 106,30. sie lusta gelteste. N. 118, 20. so sie lusta. N. 40, 12. lu-

Btida sie chihoran. Is. 9, 4. den chei-

ser lusta, daz er ze houe ladela.

Bo. 5. ' praet» conj. thaz sies uuola lusli. 0. II.

24,11. thaz sie lusti rehtero uuercho.

N. 118, 20. u be mih ne lusti füre iuuih

pringen, coUibitum foret, Mcp. 37. mih

lusti, ze fernemeune. ßo. 5. mih lu- sti, daz tu mir daz offenotist Bo. p.praes. lustenti. R. Rai lustendl gl* K.,

Ubens. lustenti. Ra. lustendi. gl.K., de*^

iectandiis* noh es keronti ni lustenti

(lustonti. Can. 9. 12.) ni uuarun, af-

fecLantes. Em. 3. Can. 10. 11. GALUSTJAN.

mag unsih thera ferti gilusten. 0. IV. 5, 51.

mag mih gilusten uueinonnes. 0^ V. 7, 21.

gelüstet in gelüste. N. 118,20.

mih gelüstet minnon. \Vm. 2, 5.

unsih es giluste. O. II. 10, 21.

nan es giluste. 0. II. 19, 4.

inan es gilusta. 0. 11. 4, 45.

thes mih noh io gilusta. O* IL 14^ 92.

inan thes gilusti. O. II. 12, 77.

then lesan iz gilusti. 0. I. 1, 10. LUSTUN (nicht impersonal) ^ goth. lustAn,

desiderare, delectari, mit gen. der Sache

oder mit zi und ////*•

truhtin lustot sines uuerkes. T. 116.

ir lustot zi gisehanne, desideratis. T. 145.

lustont, appetunt. Em. 19.

lustoges, delecteris (in setnitis impio^ rwnj. I^ Bib. 1. 2.

lustontOj desiderio. T. 158, 2. LUSTIUA, /, delectaiio.

g. lustida. K. 7.

d. lustida. K. 7. LUSTU.NGA, /.

n*\k.a.pL lustunga, muliebria. Mo. Bib. 1. 6. affecius. Prud. 1.

if. /i/. 1 u s t u n g u n, illecebris. M4. Ran. Bib. 7. LUSTIDÖN.

ih lustidom, desidero. Rh«

lustidati, oblectaret. RIk

293

LEIST— LUSTAR

LASTR— LAW.

KELÜSTIDOT (werdan), deleclari K. 33.

ist keluslidoot, delectatur. IL. 7. UNLUSTIDON, taedere, horrere. Bib. 1.

UDliislidet (also aucli ein verb. unlu- stiden?) mib^ taedet me. Bl. LUSTISÖN. lustisot, luxariabiUir ( alias in bonis iV-

liusj. Mtr. BIb. l. 2. luslisoges, drlecteris. Sb. luslosotost tu dih, deleciabaris, FIo. lustesotn, oblectaverat. D. IL 320.

ARLUSTISÖN, taedere. Ib. Rd. LUSTISUNGA,/.

diu lustcsunge, delectatto carnis, N.ll.

d. lustisunga, obleciamine. Prnd. 1.

Ti.p/. lustisunga. oblectamenta. Gh. 1.3.

d»pL lustisunguQ, inlecebris. Bib. 1.2*

LEIST

LEISTjan

s.

LIS.

ia

LASTAR s. LAII.

LISTERA. Vc. 1. 3. (listra. Id.), lisleta. Vc. 6., sepicecula (SSoflri).

LiUSTARjan. Es kommen folgende particip Tor: luustrenter, adtonitus. IIb. lustrentem^ adtoniiis. Ja. lustrentcn oron, attonitis auribtis. D. zualuuslrentcem oorom, attonilus uuribus.

K. p. hlustrenti. Pa. Ra. hlusterendi. gl. K., in*

hians (intentusj. '

umpihlustrenli. Pa. umpihlustrcndi.gL K.,

conhistrare. lustrante-, y., tole. Em. 19. lustrenta. M.31.

Sb. Le* t. 3. lustrintr. Le. 2., prm^ientes.

Sind 2 verschiedene verba lustarian und hlustarian anzunehmen? oder auch norh ein 3*^ lustarian? Ist das \2A.hisirnre desselben Stammes? cf. auch sirlustrem (wolür die andern codd. aber urlastrem haben), illtistri- bfis. Ra., aber auch lusinunga, sensus und

IIJL Ij Gehort aüdi hleher r

LUSTRTHON. Ra. lustrihhon. gl.lC., bui circuire?

LASTRön s. LAH. LUSTRfflön s. LUSTARjan. LASN.?

CALASNEO, CALESNEO. -- common quem calasneo dicimus. lex baioar.2L \ Stamm lisan? Grimm (Grammat. IL ' emendiert calasueo in Bezug auf ai läsve, pascunm; Grimms Rechtsal 498. Das n scheint zur Bildung zu geh nach: in omnibus calasnis et in ieri Ilixtor. frising. Siehe auch Scbmellcrs VVorterb. tt 428, wo U^^xntn aU G marken angeführt werden.]

LA Wer. Cf. angels. vläc, tepidus\ aber nord. hlä, liqnescere; und dagegen nord. hl calescere, hlikik, fovere, hlyr, hlxr ^ tep auch nord. lü, lui, lassitudo (Saujril), ^J^ffa^igore. S. auch LAU. Ist hl Ai so möchte Ich es auf das sansk. srI, srai quere, sudare beziehen, und dann gehör zur Ableitung und das thema wäre Ia. Anlaut, so scheint es zur Wurzel Ift, scii oder li (mit Nebenform lu), solvere zu | rcn; dann wäre thema lau oder law^-.

lavare und JLil^ JjU«

LAÜÜER, tepidus. M. 29. Gc. 1. 6.

' lauuaz, tepens (aqua). Re.-

' lauuez uua^zer, tepens aqua. A; '

a.pL I a V Q n , fumantia (eMa). » VG. - IL Der Mannsnamen clirenizlao gehSrt

nicht hieher'und eben so we^ig' lihlac

eafrix* * . * - i

LAW 1-, /.y f€/>or. •<•'..!

i. lauui, tepork^. 29. Gc'.-'ö.^ " 1[LA\VEN ((an »ftten). f'ft%eV'f^

(ardor). Wn. 1542.] ,. -

LAWjan (L.4-JAN, Ll-H-JAN)? cf.

auch

LA.

LEW— LlfcW.

UÜUA— LUOWO.

296

iWAN?

) gildti. ^* sie imo gibiazun michi- lan scaz in thiu er (Judas) tbaz gidati so gisoaso inan (cliristum) gilati. 0. IV. 8, 24-

[iiWAN?

') firlAti. mit in nnas sin girati, tbaz selbo er (Judas) nan (Chri- stum) firlati. O. IV. 8, 19.

Bn> LtVVJAN? An gotb.l6vjan, f rädere, rre u. l&v, occasio, alteraiio ist wohl nicbt

enkcn; s. LAWjan. Hängt es fnit Hb

imen? cf. simulare. S. auch LtiVV. kund uns Ihaz girati uuer tbiu ou- n imo indali, thcs leuucn oub ni ollen so uuir iu biar nu zellen. O. . 20, 92. Sehort hierzu: JET, LIÜUIT. Ofto uuirdit oba

t thes mannes iungoro giduat, tbaz leuuet (liunit. cod. V.) thrato tber

btari guaiu. üs. 28.?

0 s. LEO.

(malum?). Dieser sich in der Genitiv- lew es zeigende Stamm ist vielleicht auf r. li, sohere oder di, perire oder dev,

zu bezieben, lim mit dem gotb. 1 £ v , i^ (cxiins, occasiop aversatio) zusammen- ten, verbietet wohl der Vokal, da goUii-

ziu Iftuues cramda got der ubclö, pn^-

ter quid irritavit impius deum, N. 10(a), 12.

in in irbuggu ih leuucs leides filu seres.

0. III. 1, 17.

tbia fruma er uns intfuarta, uuant er

nan biruarta, * deta unsih uruuise fon themo paradysc, fon scincnteru uuunni, uuaz er leuues

uuunni, tbo irfirta uns mer oub tbaz guat, tbaz

er lougnen gistuant. O. II. 6, 39. theist dag oub nibulnisses ioh uuintcs

bruti leuucs. O. V. 19, 27. tharben uuir nu leuues liebes filu ma^

nages, ioh thullcn biar nu noti bittero ziti. O.

1. 18, 19.

tbaz uuas engilo uuerd iob himilricbes

alles, erdiin'iob ibes seuues tbob sie tbo da- tin leuues. 0. IV. 35, 16. \ tbiu uüib thero lantliuto tbiu iruueino-

tun tbo luto, uiDEinu siu oub tbaz ruzin, uuaz sie imo

leuues uuizin. 0. IV. 26, 6. firfaban unsih scolti, tbob uuibt es so

ni uuurti, tbiu sin selba guati tbera altun arabeiti, tbes managfalten seres, tbaz uuir nu

thullen leuues. O. V. 9, 35. (do uergazzen siliwes des heiligen cbin-

des. Fdg. 149.)

1 ^ althocbd. k entspricht, altb. 6 aber auf wv-r|-r4

at und auf den Wurzelvokal i hinweiset LIÜÜA, inpluvium. Em. 3i. (2 mal); mit le-

. undE); doch mag auch der gotb. Wech- fiftchen k und i und zwischen i und ei, ie lio neben Id und die spätere Form li- , in Erwägung gezogen -werden. Siebe

LE, LIO und LLS, die vielleicht hie-

ehören; cf. auch LEWen, UWjan.

ES, mebrenthcils. adverbial oder interjek«

lell (alsIeiDer/ eheu) gebrauch ter Genitiv.

ichet er leuues an dia toubun erda, t fixr« t c^imr

!#». Bo. 5. LivVjaQ a LEWen.

IS leuues ist tien ubermuoten ge- aht Bo. 5.

wina zusammenhängend (und dann inpluvium in der spätem Bedeutung von SKegenguf genom- men)? oder (cf. den acc. liupen als Meben- form von laubun) mit lauba {inpluvium in der früheren Bedeutung von fßovfyaüt genommen)?

Cf. LU aber auch lit. lyti, regnen und norj. loa 9 alliiere» Ist etwa p von skr. ipX^y ftüere abgefallen?

LOWjan s. HLOHjan.

297

LOUWO LUOWO

LEVAC—tAZ.

s. LEO.

»■

LEVACi, Volksnamen. JuL C.

LEWILIN s. LEO. LEWIN s. LEO.

LEUUINA (8an>fne), torrens. Ib. RJ.

louutn. Ic. Icina, torrens (mortisj. Gb. 3.

d. s. ci Icuiiinnn, nd torrcntem. BI.

</.^/. Icuuinum? (Es steht: deterrentlhiix la-

tomis, fona leuuinum steinpozzila. Kb.)

Gehort hicher:

LAU, lectva. Sg. 913.; cf. LAW.

S. auch LIUUA.

LÖWIN s. LEO. LEWINCHILI s. LEO.

LEWARI 8. HLEO in HLI.

LAZ« Cf. JuA« Ist sanskr. dad [RedupIU calion von da (Nebenform lä)], dare, teuere zu vergleichen?

LAZ (der Umlaut io Iczist, Iczjan und das doppelte z spricht für kurzes a; aber Bo. 5. bat A), goth. la^ts, nord. latr, ahs. lat, an- gels. lat, laet,(a0/ taj'duSy segnisy siupldus, piger, hebeSy ignavus] cf. hkZ, liitts* laz, piger. Pa. lazzer, segnis. R. Em. 29. läzir, sfupidns. Bo. 5. laziuy tarda (gens). VG. IL 125. lazzez, hehes. D. II. 329.

V* ubil scalk inti lazzo (^ie Ulfilas\ unselja skalk jah lata), /7j^^r. T. 149. n^ph lazze, tardi (cor de). T. 227, 1. a.ph lazze, tardos. N. 106, 38. In Bib. 1. auch lasse, corifectae. Superlativ: zi lazost (angels. latost, last, alts. Iazt,le2t, last), iul<|t/ tardcGh. 1. 3. za lazzost, iandem. Em. 13. zi

LAZ.

lezzist Oll. zi lezist. 0. IV. 13. 33. ic

lezzest, ze lezest N. 150, !• N. d. ps.

gr. Bo. 5. za lazzust, demian. Pnid. 1.

•z lazost Can. 3. az lazzost Can. 1.,

demiim. I e c i s t i , extimum (vestisj. Prod. 1.

in themo lezislen tage, novissimo. T.

82. in demo lezesten sige» ultimo* Bo.

5. tbaz lezzisla teil sines fingares.

T. 107. iro lezze^ten uuerch (ßinbriae).

N. 44, 14. iro lezesten ding (denche).

N. 72. 17. [lezzigisti novissima ( terra J.

Bib. 5.] LAZO (angels. lacte, tandem)^ tarde fnaw-

garemnsj: Mz. Bib. 1. 2. lazzo, tardius. ' Ra, gl. K.

Comparaliv: lazzor, ignaviM (carpere). VG. III. 465.

LAZI,/. (nord. leli). g. dera lazzi dera zungun, tardiorit

linguae. Rb. 494. c/. forc lazi. Bo. 5. a. lazi (haben föne Saturno). Mop.

LAZÖN, tardere.

lazot, tardat, Sb. Ep. can. 1. 3. 4. lazota, hesitabat (pigris cursiiusj. flfcp. lazota an sinemo gange, gressibusiar das incedit. Mcp.

LAZ^N, tardare. . . I

lazzeta, tardabat (in temploj. T. 2, 10.

LEZJAN (golh. latjan, nord. letja, angab, latjan, Isetjan, alts. letian), tetardarit. retentare. lezit, retentat (nexantem nodos). VA.

V. 278. lezze, retardet. Mcp. lazta, retardabat, prohibebat. Prvd; 1.

[Ist

LEZJAN, irretire, stimulare, laedere da^ selbe Wort (und gehört auc;h lezi, per» r^ifAf hieher)? lazta, irretivii. BI4. Bib. 1. Z. (Bib. 7. hat lizta), siimuiabta. Mcp. »daz in is lazti anderes Vnan* nes tod aide sin selbes siihit. Bo. 5. Cf. aber auch lat laedere mit skr. vadh.]

GALEZJAN, goth. galatjan, impedire. gilezent, retardant. VG. UI. 2&3.

thas

»»

LAZ.

LAZ.

300

iBaz inah nu!ht gileizt {laedcntJ^O. ■■■ V. 23, 947. •I'- Kilc'iit uuerdan, )9}ö7//h'^^f//mm. Marl, gili^sait werden,' retarderitnr. Caii. 13. LAZ« /#IM CSrtigeläpnfr). D. L 342. (cf. auch leü in Amm. MdrcelL und laeiica terra). n. 79/. J a 1 a:, libertini. Sg. 1 vS4. MI7/ iVi//rr i7/o^ (saxones) qui edhilingi, Sfint qui frilingiy suHt qui latzi (lassi, Pertz momim. II. 361.) Ulorum Vmgtui lU- cuniur, laiina vcro Ihigna hoc $unt: nobi- leSf ingenni atque serviles. JNilhurd lib. IV* S. Grr. 306. L\ZA (lazza. Bib. 9.), prosttinta. Bib. 12.

HÜKULLAZZA, prosiitufa. ZF. AFI'ARLAZ, superstitem, Kb. FRILAZ, m. und FRILAZA, /.

mamimissa, quam fri lazza CaL frllazin^ vocant, //. buioar. VII. o. s* frilaz, libcrtnm. Rg. 2. n./?/« frilaza (frilazza. Wn. 863. fri- leiz. Can. 13.), Ubcrtini, libcrti. F. M. 13. Can. 10. 11. d. frilazen, libertis. SC. HANTLAZZA (^w. pLJ, liberti. Can.

Gehört LAZGUT (8. GUOT) hieher? LiAZAN (liaz)y golh. lötan, nord. läla, a1(s. lätan, angels. Isetan, leian, liL ieid-^ini, td^ la^f 1«/. leisti, Xa^tn (nicht: la<ffen)/ mnerCy relinquere, permitterei^-^ lazzit, si- nit. K. 66. den lib liez er umbexünsih. N. 87, 1. er liez sie anc kirte. K 106, 41. diirh in ne liezen sie iz. N. ö3) 5^* laz- xet sin erbe, derelinqtset. N.^^3, 14. ne Idzet sin säuert uone sineAio diehf;> \Vm. 3f 7. ih laz'iu gibot .niutt.ua«^ O. IV, 13, 7. -ob if in muai iu1azeU*01 II. 21, 4L « ih liii mi« 4bio. huhh^ umbiruah. --Q. V. 25, 34. die riehen liez^^rlare, dimhit inanas^^sin.'-'thia fi^iinrä liafttiii sie fon in. Ö. IV. 24, 84.-liez{ rWi^Ä/. VG. I. 35. liez, mUit. VG. IV. 362: lUt^ dimisit T. 14, 2. ni lazit, arc^. ''IU.*IaEes^t, küseras. Bo. 5. ni liez man, vmiwmuM emn» T. 83, IS: Ih lazu iiiih:tin«ls«tt^ O.dV; 15, 47. ih lazo sie belfelos. JNd*->e¥ ne laz- U.

..i

- zet nieht nngcrihles. N. 36^ 28. ni laz, -ne sinas.- gl! K. \^t Viu, sine. T. 14, 9. laz uzan, ejice foras. Mg. ih lic*ze Aiciii zuo -mir. Bo. 5. du lazzesrt unstfi in durften.

Nrf 10 (a), 1. liezist tu dincn segel dcino uuinde ze geuualie. Bo. 5. daz hrzo ih in dinero urteildo^ stan, relinq^io^ Bo. 5. 'ih lazu ihrz zi thineru giauelti. O. II.

' 4, '85. (weit ir iz an minen fat lazen. D. III. 92.) laz dina zuugun ze arge. N. 33, 14. laz thafc lib minaz in sconi ri- eh! thinaz. O. IV. 31, 20. ni laz thir in- nan ihina brüst arges uuillen gilust. O. I. 12, 27. laz ihetno ihia suorga. O. II. 32, 23. got ne lazet in imo nndcr ken<lc. N.36,33. lazet in unthraU (hero li^itO miata. 0. III. 14, 99. lazzet unz an nu, sinite nsque huö. T. 185, 6. lazzct thie luzilon inti ni curet sie uuercn zi mir coman. T. 101; ih lazu fridu mit iu. IV. 15, 45. in uuaga ne liez er min-^ fuozze,- 7101» dedit in commoiioncm. N.'65, 9. laz^t iuuuer herza an in (rih- tuomen) sin. N. 61, 11. thaz christcs uuort uns Sag^tun ioh druta sine uns zelitun bifora lazn ih iz al so ih bi rehtcmen scal. O. I. 1, 52. nuir spulun lazan sin thaz slafan. O. V. 37, 7. laz- zen unrehta freuui sin; N; 94, 1. sin la- zo, parco. M. 31. thcn lazit ther durst sin. S. daz er iz sin lazaerEm. 1. uuc- san lazamcn, absislamus.Vk. IX. 355. liaz thaz tiuüäitaueldr sin. O. I. 23, 9. la din menden sin, gmtdiu* pelle. Bo. 5. laz- 'Z^n den 'Hb- uinbe ~; H. i87, 1. sela umbe friunt ke lazfcct/Ac/ N: 19, 5. la. zelV\n^^x^ey derelinqnei. iV. 93, 14. sin balteiien ni lazit in fallen. Db. uuah- san lazant. Sb. lazet gescchen. N. 54, 23. nuir lazemes uns licha-n man thenfilu richan. 0. III. 3^ 13. lazent stan. O. II. 23,18. lazzest unser geeherot uuerden. No. do liez ih sie tuon. N. 80, 13. got ne liez mih fallen. N. 117, 13. liaz rc- gonon. 0. III. 12, 15. lieze släfen. Mcp. laz mih ane goteheit m-ennischen sin. N. 27, 1. laz sie f^tloren uuerden. N

[20]

301

LA2.

UZ.

30

Ui 19. laz mih scimcg uuerdeo. N* 24, 90. ihaz laz thir aae^an suazi. O. I. 1, 41. las mih mit druton thincn sin. I. 2, 40. la dih sin lösten. N. 36, 4. laz- zet iuh toufen. N. 5S, 13. daz er iz^on- 8»h lazze uuizzin. N. 43, 21. ni liez ei- nigao imo folgen, permisit. T. 60, 11* Ic- pan'ni liez, non' vivlficavit. M«» \hz 6r ihlu kind gisatotiu uuerdan. T. 8& laz tote bigraban iro toton. T. 51, 3; la uaerdeo ze hcleuuon. N. 34, 19. lazet iuh leren, enuthninL N. 2, 10. so fram so inan lazit thiu kraft Ol. 65. lazet sie sament imo. N. 5, ?• uzer Syon lazet got die gerta dinero chrefte, emittiL N. 109, 2. lazent es frist O. II. 14, 4. so lang die sparen dar umbe ne.lazzent, sie ne nisten in in. N. 114, 7. uuar umbe ih sie (lacrimasj lazzo* N. 38, 13» [ma- ni-chen zäher ob ime (über 3a(ob) lie(3o* frp^). Mos.] uuajizcr liez er. uzzer demo steine. N. 77, 16. thaz er her iz lia)& thaz er in ofto gihiaz. 0. I. 10, 12. la dir zorn sin ze demo tiefete. N. 7, 7. ni lazet, ni ir gihugget Oh. 153.

Form und Flexion. Inf. laz an. O, IV. 37, 7- Wnu3, 8.

lazzan. Wm. IV. IX«

lazen. N. 11, 5. 118, 151. Mqp, . ' lazzen. N. 94, 1.

lazzin. N. 87, 1.

zi lazzanne. Prud^

^e'Uzenne. 19i'5. 50, 6.87, 6, ßo. 5.

ze laz^enne. ^i. 97, 1. !;

(ih) lazu. 0. 1. 1, 63. 4, 85. IV. lüy 4.V 47.

laz \\K. a LV. 13, 13. i i f M

laz ih. 0. I. 19, 25. JS. 20, 3. :-

lazo. Nd. N. 131, 4. Org.tBo. b.M 31. Le. 1. -3. ■;■■■ I. . : f .:

laza. D. ' :

luze. Nd. II..

lazzeil. \Vni. .3, '2.

laxun. Win.. 11. (du) lazist 0. 1. 15, t5w , .

lazes. Wm. 6, 3«.

lazxes. Wm. IL . * .-

lazest N. 12,:2- 15,. 10. S»,.U. Ä.Il

4 * .

"I

■; >

lazzest N. 10(a), 1. 72, 20. 79« 6. (er) lazit. Can. 10. 11. M. 26. S. Db. R O. II. 13. 96. 19, 21. 23, 21: Nm. 1 lazzit K. 66. gl. IL Pa, Em. 33. lazet Rh. N. 5, 7. 36, 33. 54, 23. B9.

N. II. V^ m. 3, 7. Mcp. lazzet N. 32, 4 36, 28. 42, S. Wi Ilf. IX. \ lezzet Wm. II. ttuir lazemes. O. III. 3, 13. , ir lazet. T. 141.

lazzent N. 81, 2. (sie) lazant M/. Sb. Bib. 1. 2.

lazent. M. 29. Bo. 5. O. II. 14, 4. 1

28. 23, 18. N. 114, 7. lazzent N. 37, 8. 45, 3. 48, 12. (ih) laze. Bo. 5.

lazze. N. 38, 13» (du) lazes. Ra. lazzis. H. 2. lazest Bo. 5. lazzest No. Oll. (er) laze. O. III. 10, 19. Can. 9. Mcp. Bo. N. 118, 20. 124, 3. lazze. K. 22. Em. 1. Can. 12. N. 4 21. 90, 12. (uuir) lazames. Gh. 3.

lazamen. VA. IX. 355. <ir) lazet O. II. 21, 41. (sie) lazen. O. U. 4, 58. V. 7, 64. Bp. 5.

lazan. Gc. 1. 6. (ih) liaz. 0. V. <25, 34. Co. 4.

liez. N, 68,. 5.. SO, 13. (du) lieze. N. 65, 11..

liezte.JN..4i, 10« . > 1

I (er) liaz. O* J,.tO, L2. 234 9. IL 6, .11. lieAi T. 14, a 53^ 13. 63, 3. AU. Bi . . .\ t. 5.:N^ 63, 3. 65,9^ 77^ 16. Ru. Bo. (sie.) liaiuu. O. I. 22^ .la dlLSl^iia 1

\,'\ ,1 17,-. 88Ä')ii ' .!'ii :ii* .1

- lieseit I<iil6{ 14. 53,i& Mcp» . t liaAften. N^128, 8. A ..\v Mezziti. M-lOi, 33. . .'-A (fih) liez-ek.!B4Ui5.. . . : .(ibii) tiei^titiAe..5. A.{ (a) ilia«i.a.iUI. 17, 27. IVii?, Sa 33j 1

1

1 *

t \

I J »m.

i .

3(Mf

LAZu

LAZ.

304

f >

licxe. Mq>. Bo. 5. (sie) lieain. N. S3, 9. Mcp. imp. s. lazl gl. K. T. 14, 3. 39« & SOS, 5. Mg. O. I. 1, 41 47. 48. N. 36, 7. 6S^ S6. 70, 4.Wai. 8, 6. 14. lazh! Ct. 84.

U! VA. V. 163. Rg. 1. N. 34, 19. 36, 4. 38, 5. Bo. 5. Wm. 8, 13. imp.plUi^W T. 72, 6. 84. 135. 0. II. 16,

40. 21, 8. III. 14, 99. N. II. laziet T. 101. 184, 5. 18.i, 6. lazent N. 2, 10. 30, 26. 32, 1. Na.

Bo. 5. la»ent. N. 6, 9. 45, 11. 38, 13. GILAZAN, adnuere. Prud. 1.

daz da geuaerdcst gelazen statige

beclierda. Co. gilazi&o, cedo. A. Quax kelazzest du in dara gagenc

durh ablaz. N. 93, 2. kilazit, gilazzet, pmentfit, D. II. 336. gilazit, admiaii, M. 22. Gh. i. 3. Caii.

10. 11. dictai. Mt)>. Bib. I. 2. Lela^et Mcp. Bo. 5. N. 148, 13. •ih kelazet in ungedulle, dai manus.

Bo. 5. sih nidcror gelazet Bo. 5. gilazent, adnunnt. VA. XI. 20. gilazzent, dederunt fse multü melius

noctej. V6. I. 282. ih geinze frauuo lust'i in mino brusti.

W. 7, 72. ■■ ^ tbiu thu tharA zna gilaiies.O. III. 12,38. 0 du mir frist gelazest. Co.*' ih bito dfaz du tfnir gilazzaat allero

dero tuginde. OU. gilaze, cedatrVA.ia. 359. za demo lazey da^uuir unsibd'ara ni l^iUttarti'es , üd PefnissiM^i:^Gki* 4. 2. ih giliaz sino liubi in lifvth.^'Ö. V. 7, 38. jgeliez mih zoo'z^ diti ^ttie'^bi^itepostti.

Pcrs. 2. IV. du giliasi mi^^ fianton. O.^ IV.^^^ 18. imo druhtin iz so» giliat'tliilBi'gäli^ida jgihiaz. O. III. 2, 36. t gllii^i ntihit (sd otM ^coelö). «Vj^ 'XV 634. keliex aib, tradebaf. Ep. ^an.'-8.

is geliez aih, Urnen excesut. Bo. 5. daz keliez er onh martyribtu.^. 108,31. ttuanda mir geliez michel diog,. quia fecit niilu magna. Nsm. -' gili«, mdtdsiL Ec cesf^at £c^

giliezi (giliezzi* Sb.), largireü^r. M. 29.

Gc. 1. 3. 6. gilaz thir thara .ibinaz 'Biuat 0. V. . 23, 164.

daz kelaz mir. N. 118, 111. ■gela dinehio aune, daz er geauinnc,

concede. Mcp. gilaz et, lajpate (retiä). T. 29, 6. ' kelazzen, remissNm. D. .IL 336. dia ge- ba dero uuerlie gelazena, deditam* Mcp. imo gelazen e animas. Mep. föne imo ist mir gelazen solih gedult. N. 61, 6. ain genada ne ist mir einun/ gelazen, nube allen. Mam. föne diu ist kela'zcn ^inluzzen accidcniiöus an ^eivluzzen^if^i/aii/ii^ uueaen. Org. tien ai (tuged) gelazen iat, 0fl^<wur/a. Bo.5. istkelazen. *{f^nimae sempiiernitasj. Mcp. una iat kelazen(foreuuiz^n diu diug), vacuum est. Mcp. daz dien goten ge- lazen ist, qnod superis (pracscirej da- . tum. Mcp. dien gaoten aint mähte ge-^ lazen. Bo. 5. in gelazen ai ze tuonne. Org. er uuirt demo liate gelazen. N. 148,13. uuirt kelazxen, datur. M. 103, 15; uüaz uuirt dir gelazen unde uuaz uuirt dir gagenatellet, dabiiur. N. 119, ••'- ' '3i ^tlatzen ikiiirt eeciesiis, das siege* nesen. N. 103, 26. derdih hier uuir- digo tobotv d^mo uuirt kelazen, daz' er dih l-obot^cuu^igo.- M. 144, 2. allen ainefl* heiltgon 'vLuiriet ymwis kela- zen ze sin'genne. 148, 13. uuerdent kelazzen i'ii gotit» cbetUrfaz, Hquati. •^^ ' ff. 83,i 1. kelazeh- uuet^e^^c/^^fm/nr. Bo. 5. diu erda unätA *^z€tcheo gelaz« - > Iten.' N. 111, 2. in uuafd kelazen ze bechennenne. Bo. 5. gilazan uuart in ^f sopöremy sohebaiur. Mart^ ' ÜRLAZAN^ alla. alatan, g^tb^^aaletan Y>^.

cluderej^ crlaflen. w-^ derUi« iai irttiMev «« c««iatta^ 'R70, 1.

[20'!

30S

LAZ.

BAZ;

3ae

'(p*t sich so des mcrdis irlazzeniMos.) arlazit^ praeierimtiiL Gc' 3. da ne irläzest -mib^ih nc trinchc in.

N. 21, 3. irlazcn vaare allej ufnages^ feriaia es- set cuiicto gurgiie. Mcp. ANALiZAN, anlaßen, f dcA tiefe I:es^i7iri;i7m/iilazo ihsieana. Nd. ih lazo dih obenan ana.tdaz. liebt in- ielligentiae. N. 31, 8. . ..zitt lazzest du, dih ana deheialeid. N. 42, 5. .

uuaz.Iazest tu dih ana so uppiga m e n d i , quid incunbus gaudiis^ ra^cris. Bo. 6. er sih IQ Ctod) ana. lazct;<N. 40, 9. .81 sih ander ana ne .lazct^ mscipit.

Bo. ö. der sih unreine gelöste, analazct, immetgiiiii\ ho. 5.. nie läzea unsich uieht ana clurLsiianam

religtoneta^-am 2, 3. ... -^ dia (scalhheit)sie »ihManaliezcri. Bo. 5. nc U-z iüiih aua fremedasun'da.N» 18, 14. aualaz«ende (analagkende. Pa.), alnn-

^■■ miilentes^ gL K. . . fltuagilazaaeB,- iBifirnfV.. VjG. IlL ^71.

AMLÄZAM, catlaMn^ ; ^^^

avtläzzutr Pa. in.lazzu. gl.K, iulazu. Ra«, exuror, propiiiar.i ■■..;; inlazu, laxabo (rctej.',^\ \% 6.: . intJazit, cedet \(tu>x. dieij. \h 4.. .

inX^zii^.rÜajocaLiM'Gp hAi%r:r ncmittih

. iulU^et den. züol,;>rm//!/«/^ iB.o.;,5. ; ijc.oji.eyrztf iAt ikeruanifea' dUo milch, ") M.iai'ferkerleft undbiad iiHtii^it sih zeiguotie, N. 113» 70.. \ r.'i,:

;, .piattMzitfiit4A>'6tf/» P*.:. .v\: : »/

do. inilioat.w sih uiid^ HUAtd. in /o/i^-% inlicz, laictiverQtx^aHiisJ. YA* V. 857. ignosce. M'il\u\\4 .v .' A..iVi

. . 1

monia, deilncmandiydat ist inlaz-

zandi fon imu./ frugff Utas. ^h K*

intltizzaner, del^nitUs, R(..\ ifc'Q.gttOPun

' hartun iptlazeniui de ingenito ri-

i göre desceudens. AIcp«

INTLAZAM. Gc. Sb. iritlazini. M. 29.

. Gc 6.. inlazzini. .A. .anlalini, Gc. 3.,

ejfpenaiio. . .,

IJ^AZAN, tinla^itt : . l

iitlatca hiez er, admit fi. ,Mc^. neq.wiia ne lazc:t sie dara ,ii(. N. 36^ 9.

inlazzit. Pa. gl.K- inlazltlRa., Uiatiit. uucr liez hara in ze disemo siechen tise huorra, perniisit ac^edere» Bo. UiNTARLiZAN, unterlaß««,. . C' . * untar leaz, intermisii, Rf. •: . ; ui iaz iz untar. O. I. 19, 7.|{ .^ unlerlazel, submittite^ Me» Bih» l*: OBUZAN (abUzau? cf.aber auch Mhali.

ban), dimitfcre.. \

. .uqir oblazein (oblazqü. Ct^ 189J), di- ftiiliimtis. Sg. 9J11. .. . . * i ; oblaz, rfwi///^. Ct. 189. Sg. JJl, ;

UZLtoiN, auölaßen.

la niih uuizzen, uuieo ih .uz)#zzen

sule niincn lib. N. 38, ö. ih lazo uz, ejfundam (uiiu gebet). R

141,. 2. . .._ .:;;. . -.^

uzlazzist, emiuis (fwifesJ.TS. 103» .*10. uz ui lazit, non Ubei%il(ii (muledijDtinkJ. M^ '. Bib. \.%. .. . . sie (uuinda) lazet der.uz, qnir* Bo.5. : «l»J*k, sj/riatdii., a U..3iW. . ., ' [ . du ÜQ^j uai. iKm. Il.t ,,; .. .., .;. , , i 4u Ul^i^sK^! uz.din,i ob.Q;tgi, n4'U0fi. Nm. dar du uzliezei jf//i/ix/Wf, ^o.: Sf^ uzliez, ejecii /eacrtüitsffi^,}^!^, .JJiJi. 1. 2. 5. .; ,^i Uc.ida« ^^ni^, ^z, Jiniverffi. Bik 5. .1 J!|i4;(.^n,ja^utJ2^siim«tesu««iiu0^^ O. IIL

\v.v.vvvÄifi.JM«taWtc.niJU» Jroi :bIjaot,. ejffiulerNiU.

xN. 78, 3. ./: .. . .,.{

,ct Ä05?'«/<i.©Uui9d#ili«I|ctzfi^ öp. j5- !■ :::^ Jii|3l^i9^,mib, li Iaz uza«. Mg. ßib.S^j «yVc^

p t

»7;

LAZ.

LAZ..

308

NIDARLAZAN inUbttlaftn), ihcn segaL O. V. 2p. 5. nidirlazit, remiltit.

lazet die hcfide nider. N. 118, 48« nidar (nider. Qc». 5.) Uxaat, submiiiimt. ^ M. 29.

niderlazent iro muot Bo. 5. lazent sib nider, descendimi^ N.103,8. liez 81 h nider, .descendifß Mcp. (bi daz maj) die rede nider lie. D. III. 77.) n.iderliezua (nidirliziji. Bib. 7.), snb-

. mittebant (alasj, Mi. Bib« 1. 2. 8ih nidarliazr, 0. II. Si, 21. las tliih nidjir. O. H. 4, 55. niderlaz, dcmhte. VG. IV. 542. ladicbheri^nid ex, miiteie deorsnm. Rg. 1. MIDARGILAZZAN, ^r^bmiUere. Rf.

nidergilazzaneri imnissa (barbaj. VA. HL 593. nidergilqzziner. Ep. P. 1. nidir gi- lazener. La* I. 1., dunisstis (snm per fenestram). PILAZAN, rclaxare. Gh. l. 3. Rl 30. Sb. blazzin, dimitUre (peccatuinj. N. 105,23. pilazit, (igjnoscit. Ic.

er dir belazet ao iiuaz du ubeles ke- tan bftiiesl.. IN 49, 14. uair belazen, dimitimus» No. thas suiit^ ir. i.O bilazeJU 0. II. 21, 41.

ir Aiinta aio.bilazcJt. 0. V. II, 11. beliezze, remisisti (mir. die ubeli mi-

nfrp aundon). N. 31, 5. iz got biliazi. O. II. 6, 33«

piliezi, solzfcret. AI. 30. Gb. 3* pilaz uns, igr^o^c^ nohis. II. 24.

beta^jn, ignospe Ulis (blaz, plaz. N.

27, 2. 93, 2.). N. 18, 13. belaz unsere sculde, dimifte. No. pelazzendo, igno,scerido N. 111, 5. dir sint dine sfinda belazzeu. N. 38, 13. dien iro uoreht pclaz'cfn sinl, re-^ missae stmt».Ji» 3i, i. pilazina, r#* liia:ata$ (cylpnsj. Gc* 3. FARLAZAN, alls. farlatan»- gotli...frnletan,

nrrUfcnr iafletii untetUlcor. trlafim, cur* U^flU^LCrififiLCiif -crUiibclL fAtUzzan, de-

relinqtiere (carilatem}. K. 4< fnrlazan, di- mittere (peccaia). T.54)7. uaenänuuollet ir iu fco ibesen zuuein forlazzan. T. 199, 7. Vwy^'L^iWy praetergrtdU M4- que* nun zi forlazzanne.: T. 100.^ farl^azu, omiito, Ra. ni forlaz'zu ih ittuuih uuci— son^ rclinquam. T. 164^ 4 forlazzu inan gibuoztan, emendatum dhnittaih. T. 197, 3. ib forlazzu iusibbai relinqüo. T. 165, 5. forlazu imo. T. 98. forlaziaiuuerolt. T. 175, 6. nu forlaz tbu ihiaan scalc in sibba. T. 7,6. frian farlazzis. Über- berlate donaveris. Rd. firlazzkt, UnquiU gl. K. ferlaz, dimilte. Rg. 1. farlazzit, pennitüt (tempus. K. 42. abbas, K. 57.^. thanne forlazit lu iuuarfater. T.84, 7. ni forlazent in tbir stein obarsteine. T. 116. firlaze, destituam. Sb. bi tbiu firliaz ib thrato thero druhtines dato. O. IV. 1, 35. ferlicz, commisiL D. II. 336. farliaz, pernüsit (incendioj. Rb. thaz fie- bar furliez sia. T. 48, 2. er ne uer- licz nieht, er ne scribc. Bo. 5. ni fir- liaz, ni si imo folgeti. O. III. 11, 22. ni firliaz sib krist in uuara.in tbero liuto fara. II. 11, 61. si nan sar ir- kanta so er then namon nanta, tbaz si garo er firliaz, unz er sia uuibbiaz. O. V. 8, 34. sie al firliazua tbaz buah sie duan hiazun. 0. IV. 6, 50. furliezun saxnon. T. 127. firliezun, fwstponebant Gh. 1. firlaz, sine, gl» K. ib sunda ni uerliez (orrgab). Co. 3. Inf, farlazzen. K. 4.

furlazan. T. 54, 7.

forlazzan. T. 5, 7. 100. 199, 7.

firlazan. li^. Sb, Bib* 1. 2. Os. 33. O. II. 22, 26.

uerlazan. Wm. IIL

uorlazen. T. 89.

uerlazen. Wm. 7, 2.,

firlazen. Bib. 7.

firlazin. Bib.

f lazan. Pn.

zi Corlazanoe. Can. 4 «a forla- zanne. Frg« 3^' 21« . '/«i aorlazzunna« T.iOQ...

^ai3

hAZ.

LAZ.

\

•f H läu deroi etistün fore so nilo des

dlameiri si. Mu* ' Id fore allä dia utiiti. Mu. PKILAZEIMER, manumissNs. Cr.; cf. frllar. FRAMLiZAN, Iramlazrib, disserit (für deserit genom- fnen). Pa. gl. K. ' sie liesun 'fram thaz sGeltan. 0. IV. •,, I !: .30v 24.-

HINALiZAN, ^Inlafcn.

lazen -ttuir id «o hina^, iiidimiUimus cum

sie. N. 13, 5. lasen, uuir In bina. lebentpn, N. 17,44. ZÜOLiZAN, ZÜÖGILÄZAN, julaßtn. . zuogilazes, accommod^s. /Bih* 1. 2. .zuolazet, ^uhmiltite. Bih. 1. z u g 1 1 a z a n ä , aÜmissi. Marl. ZUOLAZAPi, aämissura. Uib. 1. (zölazzin. Bib. 6.) ZALAZZAN (alts. telatan), |etla0fn Pa. %ila-zzan. gl. K. zilazan. Ka., dcsinere. zilazit (zalazzit Pa.), disserit (für dese-

rit genommen). Ra. gl. K. ;Eelazct, Uqnefaciet. N. 147, 7. der uuint spiriius sancti zeliez unsere

sunda. N. 125^ 4. zatlaszanli, li^jt^faci^s. Ib. Rd. sie sint zelazen foue .sinero uuarmi.

N. 147, 7. ■ÜNZERLAZENEZ Cunjerlafien), non dif

flueni. Bo. ö. ZILAZAINI. Ra. zilazzani. s1. ,K. zaiaz- zähe. Pa., rcpudinm, divöHiurh, SELBLAZAN, aotjuie^cere. ßib. U «clpliez, quiemL Aft|>...Bib. 1. 2. - sciplaz, desine, tace, Em. 21; LAZ, m. :. : V i •'

•> zi demo laze> ad remissionem. Mi 30. Gb.

. liktai'discrimine,6fMtiO,intBrttaIlo. VA» V. 154. AKT&AZ, m. (Cntlol). d*' Zti : a n tla z e, i atf molliiiem^ M. 29^ Gc. 1 . 6. ze antlaze d.ero.0jiiD.dtiii. .;Ksw ze! anilazza. ;K. .pk : i i za antlazze. TSb,^* ad\indaicias. \[\i i: aQila;!^! reloJcat^me^ Gk. t. ä.

a. antlazi venigOt, fiu 46. E; Co.

/

!•■''» -1 >

a n 1 1 a a z , indadas. Gh. 3«. * AINTLiZIG ist srQortimäjAifiien U den. Bo. 5.

antlaziger, reniissnt. Pirud. 1. prtiestabiHs f super "malkiaj. W M. 31. Le. 1. 3. Bib. 1. 2. antlazigir. B!b. 7. irrtlaziger. Le. 2. d.s./. antlazgero lera, remisso

mate. Prud. 1.' d. pL~ föne antlazigen gelustei

17, 13. Compar. antlazigora, indinatiorA

Can. 10. Ih ANTLÄZIGO ze sleuuennc^ dij) et emarcescere. Bo. 5. ANTLlZÖiN, erlagfn. (sie) antlazont. Co. GAANTLAZÖN. giantlazota, ignovit. MarL kianlazzotiu, indulcata. Rb. kaantlazot (babeiun), relai

runt. Da. caanilazot uuard, refocilal Bib. 1. (ANTLAZZ/ffiRE, m., indultar. Wh.) ANTLAZIDA, Srlafuns. antlazido, remissione. N. 84| 2. ;

gehtia. Zf. antlazida, indnlgeniiam* H. 24 UNTARLiZ (UntcrUp), m. und UN LiZA,/.

unterlaz (untirlaz; Bib. &), -comnu Bib. 1. %6^ interslitium. Can. 6. 1 in^erva/Zitfm. IL unterlaza, interstilium* M. i/* •aoterlaze(üntarlat. Sb. Le. termissione. Mz. Qttterlazo (anterla&iRL 15 Can. 10. 11-), interütUlo. Ca a. unterlaz, iW^mM^ionMK fiib. ano> unterlaz, sine intetmis

n.pL an diatesserm^ sin dri uadei

Mu. <frp/. Q&tarlazun, interpantkmibus. 1 ttnterlatnn (unterlaiteft. B

115

LAZ.

LEZI.

316

underlazen. Bib» 4. underlaza.

Bib. 13.), incisionibfis. Me. Bib. 8.

a.|)/. untarlaza (unterlaza. M|3. M/. Mij.

Ui. Bib. 1. 8. untirlaza. Bib. 7.

uptarlazun. Bib. 1. underlaz.

' Bib. 4. 13! untirlaz. Bib. 5. 7.),

cola (versuiimj^ Bib. 6. underlaza, Unmiata. Mq>. nnderlaza Aero planetarum ringo. " Mcp. ABLAZ, m. und ABLÄZT, n. («blau). ablas peccaiorum. Ct 66. 86- N. 29, 13. abläzL 0. IIL 1, 30. >^. äblazeSi ablazis. Co. 2. 1' d. MhUzey indiJgeniia^ N. 59, 4. 78, 8. 142, 11. Oi ablaz, indulgentiam. .N. 93, 2. 138, 2. Ns. Co: 2. ÜZLiZ, m«, Ktt^iaf / yimj. Bo. 5. exitus. . Bo. 5u düz iat ein nuunderllh iizlaz, mira il- .: laiio. Bo. d. * .

g. uzlazJ^s,. eocitus. Bo. 5. conclusionis.

Bo. 5. \ . if. uzlaze, conchmoni. Bo. 5. M^ M. 30. Gh. Jine. Bo. 5. Mcp. Bib. 3. an deiho uzlaze des ganges. Mcp. föne allero sänge uzlaze. Mo. uzlazze (uzlazi. Bib. 7.), conclusione.

Bib. 2. nzlaz«, caiu (der Deklination). Org. et efficitur quintus moduSf^ qui sola in- laiioae dlffert a primo modo , t c r demo eristin ungelih ist echert an deme üzIäze. Syl. d. uzfaz, conclusionem. Mi. M. 13. Bib. 1. 2. 5. 7. Can. 10. 11. 13. Bo. 3. finem. Bo. 5. N. 44, 14. (sang) habent uzlazan demo B.Mo. ^ n. pL allero sango uzlaza. Mu. , GILIDILÄZLICIIO, menibraiim. Prud.; cf. li-

dagilaz in gilaz. FORLAZNESSI, remissionem (peccaiorüm). T. 4, 17. 13, 2.

frian farlazanissi siebt in Ib. bei Über* täte donaveris. FRILAZUN (d.plj, mammissionibus. M.11. IL

IIANTLAZ, manumissio Can. SELPLiZ, effrenatio. M. 29. Gc. 1. 7. GILAZ (m. und n.J^ commissura. Rf. Bib. 1. concessio, Bib. 1.

g. kelazzis, carismatis. N. 103, 15. d, kelaze, numere (gotes). Bo. 5.

kelazze, <2o/m> (gotes). N. 91,5. 118,111. zi gelaze, ad remissionem. Gh. 6. £7. gilaz, veniam. Mo*. Bib. 1. 2. 3. 5. in daz kalaz dero uuego, ad exitus viarum. Frg. 19. 71. ;?/. g c 1 a z a, conjuncturae, membra. Sg. 9 1 3. (zuene poume, niisliches gelazes, ungliches obezes. D. HL 48. ouch scolte er geniezzen sines uaCer ge- lazze. D. IIL 90.) LIDIGALAZ, artus. Em. 19. lidagilaza (lidigilaz. Bib. 7.), iunc-

turae. Mtc. Bib. 1. 2. 6. lidigilazza, compagines. Rf. lidigilazzi, Organa. Sg. 292. lidagalazzom, compaginibiis, Em. 19. GILIDILAZLICHO, membratim. Prud. URLiZ, erlaß, o. urlaz peccatorum. V. URLiZIG? vrlaziga, Uberi. Rg. 2. LAZ (oder laz?), n., amen tum (G^toungriemen am aBurffpiejI). VS. Sg. 292. lazc. D. IL 343. (L lazza, lazze, lazo, amenio. D. IL 343. <7. ^/. laz, amenta (torquentj. VA. IX. 665.

LEZI (zu LAZ? Cf. aucli LIZ), per. versus (noch in Obcrdeutschland und der Schweiz le$/ Derfc^rf; malus, perversus, sinister). auuikkiu slahta unde lezziu, generatio prava et perversa. Nd. d. demo lezzen, perverso. N. 17, 27. d. pL leizzcn, perversis. N. 17, 28. LEZI, f,, perversitas.

mit demo lezzen uuirdest du gezigen lezzi, cum perverso perversus eris. N, 17,27 er chlagoe, daz er nu dürftig istirdis- kero labo ecchcrt ze dises libes lez- zi, demo er irboten uuard himel- skitt seti ze euuiges libes statigi N. 115, 4.

[21]

/ _

317

LEZO— LUZ.

LUZ.

LEIZJAN ist wohl aus leizlt, vüuperat. Can. 4. nicht zu folgern; wahrscheiDUch ist leizit Schreibfehler fiir leidazit

(LEZO, gUs, ammal. D. IL 71.) Gehort LEZO, n. pr.

hicher, oder zu LEZI?

LlZ. Goth. LITA, simulatio (cf. Jjl und nord. UJta, adspicere, lita, tingere; s. auchLUZEN,

LEZI, LIST).

UtOtar demo lizze» stA abientu (lar^tatisj. Ga 3.

LIZZÖN, goth. liljan^^i/nn/are (ist angels.

lettan, arbitrari damit zu vergleichen? cf. y- auch lezjan und angels. Xeiinu^ iihpcdirc^.

lizzot, effingit. Pa. gl. K.; cf.lihhot in

LIH.

LizrröN.

lizitonti (licitontt. Ra.), simulqta. gl. K. LlZZrrUNC (simulatloj, ßcta. Ra> gl.K,

Loz s. HLUZ.

3lJ\J£ä (nord. litt, parum)^ Slannm von luzil (golh. leilil, angels. lylel, alts. luttil, altn. litill) und luzic (allnord. luttik); cf.. auch

LUZI) LUZen, LlZ. Hieher (oder zu

LUi^l?) auch wohl die 7/om. prop.:

LUZO, LUZINC, LÜZIWIB, Personennamen

und I^UZA, Flufsnamen. . -

EliNLUZI, EINLUZLIH, EINLÜZIC gehören

auch vielleicht hieher; oder zu bluz? ^Siehc

EIN.

LUZIL, Hdn, »enig. pauxiHulum. Ic. parum. Mg. Bib. 1. 2. Ja* paucum. Org. parce. M. 29. Gc. paulhper. Rb. paidatim. Gc. 4. tenuiter. Gh. Rk .30. Sb. pantmper. Ic. levitcr. M. 30. Gh. 1. 3. 4* qtiippc* Ic. minus. Rc. mediocriter, Gd. uuie luzil, qiuintus. Mb. ein luzzil, pusillum {reduceret navcm a terra). T.

19, 5. ein luzil restet! requi

sillum! Ti 66, 2. ein lucil, pai

314. noh nu ein luzil, adhuc

(et mrmdus me jam non videtj..

ein luzzel (zorneg)., pandispi

ein luzzel darnah. Wm. 3, 1.

zil min, qtu modico minoratus <

Jovem laztft daz ein luzzel, ^

Mcp. 22. daz (kezelt) in erd

luzzel uuas. N. 73, 7. hob !

luzil, neque* ad denctiram nequi

ström . (est ex'oinnibus his^ qui

est domitws). Mf.Biib.iL luzil k

Ic. luzlles glloubenwT» 81., m

dei. luzzel eigehca\'kQsmaigifi

luzil piuuigit, parvi pendiii K

halitonler. Ja.^ laeli uucganti,

zil mezzinti. K. 2. . lu^il pid

AY»', parvi pendeusi luzzil. pi

parvi duxerwit. Em. 19. der^ I

quae minus snjffJci4ifU.^^M.'30.' liii

ih es. O. IL 9, 25- luzil ih

O. IL. 9, 26. iz auarl lu^il. O.»

luzil sumilili, quidam.^lc* .n

nee quisquam. Tc. ' dero ist lu:

iz beohennen chunnin. N.>3

bet Inzsel undn; inphafaet ftl

2& des, daz ih habo, so 1

uuider demo, des mir gcbr

38, 5. luzzel gegen andermo

iro luzzel uuas, cum essent wm

N. 104, 12. sament dien luzi

heite. N. 11,-2. pezzera ist Ii

mo reuten danne michel

dero sundigon. N. 36, 16. c

friste luzzel si. N. 101, 23.

zil zi thechcnne, tugurium.

uuahst luzil uuas. T. 114. 1

vis. Bib. L 2. luzil, pusio. I

zilo, pusio. D. II. 331. lucilai

Ins. D. IL 325. luzil er, modicus

pnuhis. TId. I u z i I a z , minutum, II

zil c h 1 n d , puer parvuhts. Is. 9

zil cuuit, pusillus greoc. T. 35

zelcr berg. Bo. 5. Inzzeler fi

luziler psalmus. K* 18. :ther (

zilo githank. 0. V. 19, 40. d

if9

,

LUZ.

320

. «trh. Prad. 1. luzzilaz teil. K 64. lu-

lilaz folchy.vulgus. Ic. luzzeles tinges.

:Ai« 6.' lutzelero erdcK ßo. 5. luzzilema

., kascribc. H. 10. luzila cbrouuila, tri»

,'. denies. Mo. luzila siunta, modicumiem^

.jpue. T/174> 1. luzzela fart. Bo. 5. luz-

,. jHo! XuriVi^posterulac. Em. t3. luzzelmo

steine. N. 42,3. luzzelmo umbesueifte.

: Mcp. 13» die luzzilun purdi, mobile

MM, Prad. 1. dirro luzzelun ucrnu-

mjate. Bo. 5. luzzileru unlarstuntu,

parva, irltcrvallo, K. 42. luzzeliu lier.

K 103, 25. luzilen fillungon. T. 108.

die luzzelon uolipn. Wm. 2, 15. buuaz

luzziles keduunganor, quid paululum

restrictius^ K. p. 1 u c g i I e s, parva (assuetaj*

VG. II. 472. mit demo luzzelen ist er

salig. N. 36, 16. in themo luzilen un-

reht ist T. 108. luzziliu, /^nii/iip^r. Gc 8.

luzilo {insir.?J mer. K. after thiu lu-

zilu, past ptisilliim. T. 188, 4. luzilem,

^paulatim, Rd. fona liuzilemo za uax«

saune, de pusilla crescere. Frg. 17. siid

Iju^ilu after diu, post pusillum. Frg. 31.

Form:

Intil. Ic-Bib. 1. 2. Me. Mb. Mg. M. 29. 30.

Gd. D. II. 331. Ep. can. 1. 3. 4. 5. Gc. 1.

Gh. 1. 3. Sb. Ö. T.

Itiiiil. Ja. Rb. Rg.2. K. T.19,5. 35,3. Em. 19.

linzil. Is. 9, 4.

linizil. 6c. 4.

lucil. Ib. W. D. II. 314.

luwcl. Rc. Org. Bo. 5; N. Wm. Mcp.

Flexion : R. «. m. luziler. K. 18. Bib. 1. 2. luzzeler. Mcp. Bo. 5. luzilo. 0. V. 19, 40. T. 94. Prud. 1. D. II. 331. #• n. lozilaz. Ic.

luzzilaz. Ib. Rd. K. 64. lucilaz. D. II. 325. luzzelez. Mcp. luzzila. No. II. luzhila. Ct. 83. luzzela. No. g.i. m. u. 71. luziles. D. T. 80. 81. 89. ^ luzziles. Kp.

\ ..

lucil CS. T. 3S, 5. 52, 5.

luccilcs. VG. IL 472.

luzzeles. Bo. 5.

luzzclis. Org. g, s. f. luzzclero Bo« 5. d. s. TU. u. n, luzilemu* K. 55.

luzzilemu. H. 10*

liuzilemo. Frg. 17.

luzzelemo. N. 89, 3.

luzzelmo. N. 41, 7. 42, 3. Mcp. Org. Bo. 5.

luzilen. T. 108.

luzzelen. N. 36, 16. d. s. f. luzzileru. K. 42.

luzelun. Bo. 5. a. s. m. luzilan. T. 94.

luzzelen. N. 68, 18. Bo. 5.

luzzelin. Org. a. s.f. luzila. T. 129. 174. 0. IV, 13, 4.

luzzila. T. 160, 5.

luzzela. Bo. 5.

luzzilun. Prud. 1. instr. Inzilu. T. 188, 4. (auch luzilo. K. 8. und liu^ilu. Frg. 31.?) n,phm. luzila. Ma. n.pLf. luzzilo. Em. 13. n.ph 71. luzeliu. Org.

luzzeliu. N. 103, 25. 27. Bo. 5. d. pt luzilem. Rd.

luzzilem. Ja. Em. 19.

lucilem. Ib.

luzilen. T. 67, 7. 108.

luzzelen. N. 18, 8. Org. Bo. 5.

luzilon. T. 94. 96. a.pLm. luzile. T. 101.

luzzele. IN. 115, 6. 118, 130.

luzilon. T. 101. a.pLf. luzzelon. Wm. 2, 5. a,pl. 71. luziliu. T. 89.

luzziliu. Gc- 8. LUZILO (ado.J lutit, minntas voces for-

mat, Gc. 8- LLZILMÜOT, LUZILMÜOTAC. LUZlLt, f., XUinfftit, SDcntsfeit.

in luzili, in diminutione (victus labora*

vit pauper). Mor. Bib. 1. 2. 3. fon luzili tbes uuiches. 0. II. 7, 48.

321

LUZZO^LUZI.

fore luzzclL Bo. 5.

ihoh uuill ih es mit uuillen Jiiar la- zilin gizellen. O. V. 14, 5.

LUZILA (?),/;

melnlda dher forasago chianisso in dheru christes lyuziluDi parvulus enim chrisUis» Is. 5, 2.

LÜZlLlBÜRC(guj:em6urfl).LUCILÜN0WA. LUZILUNSEA. LUZILAN ISAPAR Lli ZILHEIM. Ortsnamen.

LUZILLIHÖN, gering machen.

mih selben luzzellicbondo erhuge ih din. N. 41, 7.

LUZIC, alts. lultic, fleln. eanUs. Pa. gl. K. pusilhis. Ra. gl. K. iantilbis. Ha. gl. K. pauaifliis. Ra. minnhis. gl. K. exigruu* Pa. modiais, gl. K. C. Ra. K. 13. gracilis. Pa. gl. K. luzzic uuagun. Rf. luzzic ab- tönt. Rf. Iuzigem,^att/a^im. Ra« Inzzi- kem, paul isper, gl. K. luzig, paiJisper. Ra. luzicu mera. gl. K. lucicu aer. Pa. . lucic er. gl. K., paulo ante. luzicbiz, parum. gl. K. holz luzzic, virecta. gl. K. den luzigun uinger. Em. 33. dia Inzi- gun, parva. Rb. pi luzigemo, parvo (pretio). VA. X. 494.

Form: hluzie und hluzzic. Ra. (wohl mit unor- ganischem h). luzic. C Ra. K. 13. gl. K. luzzic Ra. gl. K. Rf. Inscic gl. K. lucic. Pa. luzig. Ra. Flexion:

d s. luzigemo. VA. X. 494. a* s. nt. Inzigun. Em. 33. a. s. n. luzichiz. gl. K. instr» luzicu. gl. K.

lucicu. Pa. pL luzzikem. gl. K. luzzicem. gl. K. lucikem. Pa. luzigem. Ra. lacigem, Pa.

LUZIKUNAWIA. Ortsname.

THÜRÜHLUZZIC. gl. K. durhlatsic

paululum, perparum. LUZJAN, fc^mdletn. Cf. lueftn ond das nord lyta, deformare, vituperar daz man niomannen nemmendo

meine achuslc \%xzzei (vituperat). (sie) luzzent mih uuidir f,o\^ dein

mihi apud deum. N. 108, 20. daranah cramdon sie moyaen i

aaron; sie luzton die, föne

dr/ca/i^ sie gehalten uuaren. N.IO LUZEDA, /., inßrmatio. Db.

€1. luzzeda, infirmationem. Bo. 5.

LUZZO? (cf. angels. lot, solertia, ver lote, callidus)*

SAHSLUZZO, 7ii.| maguSj qua» magU gr^ Gh. 6.

LUZ^n (oder LUZJAN?), angels. luljaE tere; cf. goth. liuta, hypocrita, nnliuta simulatione, liutei, versutia, nequitia, li seducere und althd. LUZIAN in luz, auc

folgende LUZI; auch LOSG^n? od auch das lat Intere damit zusammen zu hi luzzenter, latens. Ja. luzente, latentes. Bib. 1. luzzentero, lateritiwß (vtilnerumj. EL S (under sconem schade luzet Cdg« 19 (hochvart manege vuoge hat, si sl in vil arme wat unt läzet dann dfl ne in goteliche minne. Fridanc.)

LÜZI, (cf. LUTTl «,ch LUZ, LU2

goth. TÜts, angels. Tlite und lyt, aUn. vultus.

ANTLÜZI, 71. (cf. ANTLUITI in LÜl goth. andavleizns, angels. 'andTlite, antlit, W///j(9(n(Ii6). Gehort anc diluz,y>o/i^ D. bieher? 71. s. anlluzi, vultus^ Sg. 913*

antluzz. H. 5.

aniluzzi. Tr.

(antluze. Wn. 460.)

antluzze. Wm. 2, 14.

antlutze. Wm. III.

)23

'•".•"* .•

UOZ— LEZIST.

324

'S p.:w-- ■"

g. s* antluzes. N. IL

•niozzes (ni brutti thih maates» noh thines anluzzes farauua ni ttuenti). 0. I, 5, 17. A s. antluxze« O. 2, 4. cod. F. s. 9^ niXuzzi ^ faciem. H. 19. 24.

antluzze. O. IV. 33, 5. cod. F. Wm.

2, 14. antlitze. Wm. HI. Aas diesem antlazi hat sich die Form an- tiu»i gebildet, die aber nur bei T. und O. sich vorfindet; in Ep. can. 2. steht orfmiBzk d. h. oremizzi. (entstellte Form von antnnzzi?), tmliui. n. s. aonnzi. T. 135.

annuci [sin annuci für ec (sin an- nuciuuas farenticihierusalem)]. T. 136. A s. annuzze. 0. UI. 21, 34* V. 2, 4.

annuze (fora annoze aliero folco). T. 7| .6. uuidar annuz« duoman, adverstis fadem. T. 104. A #. aBnazi..T. 67, 1. 218, 3. 96. fiel in •in annuzl T. 111. sizzent obar an|ittzi alleru erdu. T. 146. annuci (her sin anniici festinota). T. 136.

annuzzi. 0. IV. 19,71 33,5. T.4, 17. 35, 1. 64, 6.

UOZ s. HLUZ.

LACINA ?

via lacina (ah via lacinia, viae lacinia. via lasina, via lazinaj in der Ueberschrift des SO. Titels der /. rip. und des 34. Titels der /. saL von der Wegelagerung ("de via lacinaj, und als öfters vorkommende malb. Gl. (audi bei andern Gesetzen, die nicht von der We- gelagerung hätid^In; bisweilen steht noch ur- bis oder orbis davor) hSlt Grimm (Rechtsal- terthümer 632.) für ein dem deutchen wega« Ugi nachgebildetes Wort.' Eine Glosse zu /. rip. D. I. 342. erklärt lacina durch veege- wahta.

LiAZARUS lautet kaac. lazarnsan, lasarum. T. 137.

LICEISC des liceiskin panos,panos U- cei. VA. VIIL 344.

LEZIST s. LAZ.

j - '

.<

> I

'MJ

i

i i.

_^

. H' I

}. ■■.'■: »s ': i «. j .( ii V i' ! ,1 ►:

.* J 1 i'UiJit'l Ä! vMilar. r.'jiiiii, »1^ .i

, ^1 .1 .^ ' . . i . » (

-." ' » J . -1 ' ' i ' 1 . ; . ♦; . '

1 1

1 *.

R

11 i:

l|

r i I

ist llieils urspr^ÜDglich und wie das r der ver* waifdleq^SpiT^ben ;dem sanskr. r (^aüch^dem r im ri. Vok^l) en^reobendi x* B, in sanskr. ru (^sontsm ed^reJx j\kd YflereJ, piech* oovystv, lat rudere, rugire, lit. raudoti'/?a^^/0riJj ^llhd. riuzan,'rohon, oA^tm-s^nflLsix^fslemereJ, lat Stratum, griecb. crro^roi;. lit. sziraiHS, alllid. stro; tbcils aus andern Consonanlen entstanden:

1. aus 1? wie vielleicht in RUF^ sanskr. lup, in erila, st etira (MLicf/m^)« Dk^ittiiin im Sanskr. stattfindende Wechsel ."a^sdien r und 1 (z. B. in rap, lap, in rup, lup, in vri,. yar, ival, \ixi Suffix -rukirV Inka) läfst nicht entscheiden, .ob r.oder 1 ti^spriing- lich ist (cf. auch in L den Uebergang des

r in 1); \* ,* i ^^ 'i r! X'iJ

2. aus w. Man verglercnö iihha. birum'es^^^Vi- rut, mit sansk. bhavämaf, bhavath, allhd. scrirun (cf. auch irscriwun und irscri- run) mit sanskr. sr&v- (aus sru, oder ge- hört scrian zu sanskr. hv6, aus jfrp ^-^^ erst srian und dann scrian entstanden ist?), althd. fiur mit sansk. pivaka, althd. rek« Jan (dicerey wenn es von rekjan, exten- dere, verschieden ist^ mit sansk. vac (doch kann auch sanskr. lap der Ursprung von rekjan seyn), allhd. baren mit sanskr.

bava- (aus hv£), althd. llAlJÖ mit sanskr. dhvans (cf. im Folgenden die Ein- schaltung des r). Auch im Lat zeigt sich ein Uebergang des sanskr. v in lat. r, z. B. in cras, sanskr. svaf, in serere (wenn hier keine Reduplikation anzunehmen ist), sansk« fav- (aus fu);

3. aus f, wohl nur als In- und Auslaut (re. gan, pluvia, gehört vielleicht zu skr. vrifb

und nidit ziifsanskt; Hc); cf, •& «» Vieto'gang des T in t. (der sichi siii' Sanlskrifam schliefsenden X^ demieii (mit Ausnahme des a, &) vorangeht, nem vokalisch oder mit y, v, I', r, i und mit media (auch aspirierter) ai dem Worte xeigt^ und häufig- im sehen, namentlich zwischen 2 Voka B.'pliirifkä sUiii plrmma, eratn m pignoi^^'ial^ea pignus (auch arbos ni^kt '^a9*bör',' woftiir das Wendische t sprechen -konnte »-^ scheint nach af in uriheilen,! kirs^rfiagU^h)^' nares nel iw>(dcHiskr..b'arA), A^/*i> («eben hes sanskn h y i f, auröra-, sanskf u f h a g. pk'-^ntm/^ aanskr.' «^fa m] ^findet thischen [aufser bei ns, dessen s eii genden r assimiliert wird, wie in urr urrumnan, urreisan, urrugkai ^e selbst urriquiza st us riquiza; < gebt im Gothischen auslautendes s eine Flcxions - oder Ableitungssylbc tritt, bisweilen in z über, z. B. hatis, hatiza, Of/io^ ha tizon, 0£/iJ5e^ und das Suffix s des g. s, f. und g, pL jectiva und prononiina, ynd das C( tivsuffix] noch nicht statt; allein in (und den übrigen deutschen Dialekt er häufig und erfolgt nicht nur reg« im Suffix des /i. s. m. (cf. lakonisch voutifOQ statt itOQaytvoiiiEvo^^^ des s Gotb. wird s zu z), des d. s.f.^ de (im Goth. wird s zu z) der adjecti pronomina, so wie in mir (goth. mi (goth. thus), wir (goth. vcis), ii )us) und in dem Comparativsuffix (ii wird s zu z), s. Suffix *-R-; sondei

Bl

R

328

lldO'rtn AblaiuHgssQnkfen.ohd: in den AsyJbeii- selbst] wieiintdiiir<;igotB. ahs,

itj»viji§o\h'j laeis'fmi ^'ror^tgoih. raus, gosth; b <| S4i; na Qoh t « r;t a^>' giBlh. »t a z d a, golh. gazd, ho4^t, /gdliii buzd ist •iir aichcdv^ctj 'auchi rrj Ja mii^iniel- blaitmigen 'urlATurnicn Iciiio^ tind der- ! rWuracI 2bigi'ifiiab r^st^yi^z; B. in

^ n^^rjan von

O5 tarlorjah vöii Xi/IJOi jer-

*n'rfüf\.0 trti* stitet fn 4lÄ <:oftju- ^eiAl^er t;^/'Aer' mit^b^lnüFätitleifh s in lltoWjylbc Witimt der ph^pra^fi, die 8^ pwa^L üfAi' fftf^' •^/7/V y>/«ö^r/. f «o wie 7/'/. praeL z.' B.' a*tcrhför*Ä'W vin ar- an) V'sR''^' &h,*-3B.' Brf stfe *^^ttiA von n,"äu gichiiifl'Vön'cfhiui^äni'ihvir- ron lirllu^aii (im- Neufaööhtledlschen Jet sJch dieser üebcrgartg des** '5n r schein anf die !*• und ^^'pys.^prftet.,

iiSi xoar, tt wavi ahd, hö^IrWi wiis,

lä). Auch dbni^änsk. fh' (dfls'seiion nskrft oft aus f* entstehf ) entspricht fen das afad. r (wie das lat. /-'^ i. B. r^/ sanskr. ufh), z. B. stitir, m/rw-y, i'rnufhä; '' '

?■ wenn hari, cxefcilus', mit sansltr. und razi, ruhics, mit m'adä, ^r^riV- '€vA^niia zu vergleichen ist. *

(>, Nebenform von eddo, gpth. ailh- er« scheint r nuch niclit ursprünglich ci. auch die rorm aide.

. I

^ihd« ^inc Einschaltung des j anzu- wie €;inG .Einschaltnug des 1 (S. L)?

ngcschaltctes r auch in JÖlVjfV.Xjl^

II, TRAT, TRtS .M,

jich deshalb brechan (und lat yra/i- sanskr. bhanj, brüchan (und lat. sanskr. bhuj, tretan, golh. Irtodan, r. du (vixarlf 'sanskr. lud, tnnlei'Cj h, des auslautehd'cu'd* wegen, der Vier-

■igkichung mit tretan isu entziehet) und mit iididzan unddiov^m verglichen werden xu müs- sen), ^.X jtjt vi i^ (wozu golh. driv&an und . df^ a)Lhdh abgeleitete v^rAiin» :trtrj/».U:gehöjrt) . auf sanskr. 4hvai^r... (an ausgefallen! upd. v zu .: a,£ewordeu) beziehen? Odpr ,ist: in;.dhva.nf 4^ V^u r £e>yQrden (cf. oben den ^t/ebergf^g : des yf, in ..r) und in bhan), bbuj,- du scl^on der Ajusfa1l,eii)es sanskr* r an^unebo^en? Viel- JcipUt ig^jkrJL ;^uch brucb^if., //?» flicht .zu Ifhuj.,, soQfiern zu bhri, ; ^ Picfijm ApgeUächsid^n (.bis)f eilen auch im Altnordischen) vorkommende Er^ einung) dafs

.^«(.ivoir-^oeia Vokal (fuf c^cnn, odpr s folgt) ;' stehen^ p .vua., Miner Stelle. g^nQininen und

dem Vokal nach gesetzt wird, z. B. angela b i r- r nan st*. ibrinoan, therscan ^t tbrescan, ^Itnprdf. ff rsk st. Cresk, belebt, wie im JUit- . tclbd-/or3^,6U ros (bros) pf}^ ynse.rnfi berflcn n.Btv dks ajUf^q hrcstai^f, auol^.^nfi Allhd. einjgc : Mal«. Iierypr« i^ hurst (st. hru^t). T. 159,2., chars (6(.e)ira&). B!b. 1. und in purnnen .:<6t pcttiiinfii}. ^g., dirs^ucfili (st- driscu- vili)« Adi; ik^'enOi 'diese .beiden l^zLen Beispiele : :i^iclit.zu;.dQn 'Violcn ^chrelb^cblem in Gg. und ; A^.gebiVE'en.f Ufngekebirt tritt .das einem Vokal , , nachfolgende r deii>8.elb€;n vor in: cbriesiboy m (st. Ghirsiboum)* Em. 22; "-r- In pilern i^nd ' pilren, in okrod.und «kord, bivinstlrta /und bivinstrit, gi^€lbre(;ht und gis/el- be|rcbt.(gisalberabt) undälm)ichen ist wohl kfiine Umsetzung des r, sonder« Auswerfung des ihm vorangebenden, oder nachfolgenden Vo- kals anzunehmen*

Viele anlautende -R sind nur scheinbare An- laute und haben ein ihnen ursprünglich %'oran- stehendes U abgeworfen (cf. U\V, HL, IIN) z. B. in raban, ram,st hraban, hram (cf. rorvM«, gr. xa^ifu^y sanskr. kdrava), in ruo- fanst. -hruofan (golh, hropjan, von sanskr. sm^-audire^j in riwan st. hriwan (cf. sansk. hrt, pHdore^ affid). Sollte auch rafsjan (cf. . HRA$P) mit incr^/Mir^ rawer (angeis. hreav, ' Dord.hrair) mit crudns (cf. auch Dtat^m und er^m^r/fiöpcn- un^ crispare^ zusammenhängen

und diesen '!VM5A(9fn -der Anlaut ih zukpmmen

329

R.

a

oder in ihnen der Abfall einer anlantended CUit- tutalis ' angenommen Mreitden können? * Ueber diesen HR Anlaut, der vielleicht in einigen ^Vö^- terh tiicht wurzelhad. sondern dessen H nur eito eirrgeschlichener Vorhaudi vor ihrem anläu- tenden R ist (cf. das griech. ^) und dessen Ur- sprUnglichkeit mir nur dann gewifs scheint, vrenn €T Murch einen gleichen oder ähnlichen Anlaut im Sanskr., Griech. und Lat. , oder von allen Sltem deutschen Dialekten, oder auch nur vom Gothischen «(sein Vorkommen nur im An- gelsächsischen oder nur im Nordischen giebt keihe Sicherheit; cf. HL) bestätigt iHrd, a. HR in H und den Anhang.

Einigen mit R anhutenden Wörter* komYnt filatt dessen ein ursprüngliches W'R in; «. >VR in W.

Die Gemination des inlautenden R, die man nur nach kurzen Vokalen (cf. 11, mm, nn) er- warten sollte, findet auch nach langen Vokalen, doch in der Regel nur neben der häofigem Form mit einfachem R, statt, wie in sclierrnn?* in ziairrer tieben ziari, stiurrer neben stiuri, stiurre neben stiur je, tiurraz neben tiuri, höörreen neben kdren', und in den mit Liän- gezeichen versehenen ftrrerun und in vltfra heben vlra, rArra beben rdra, machliTra lieben machara,* f^htärra neben fehtara, 'wonach auch vielleicht in lurra neben Iura, gi'Varrer neberf vAra, marrer bebeti mdri, swarr- neben swar-, warr- neben wAr-, nicht ' eine Verk&rzung des Vokals eingetreten ist' Viele Geminationen des R sind entstanden i. aus rj (ri), wie z. B. das oben angeführte stiurre ausstiurje, und auch wohl stiur- rer aus stiur jer, ziarrer aus ziarjer, tiurraz aus tiurjaz, macharra ans ma- oharja, fehtarra aus fehtarja, givarrer aus givarjer^ marrer aus marjer, war- rer aus war) er und so auch zistorran aus zistorjan, magarrant aus magar- jant, ncrrendo aus nerjendo, gispur- ran aus gispük'jan, terran aus terjdn, erran aus arjan, gicberrent aus gicher- jent, giburran aus giburjan, wintar- rant aus wintarjant, werrant aus wer- ' janif inburro aus inb.HTJOi surro aus

1 1

'tsu!r)o, fAterro.iias fatoreo: i({a

Tita zarirbr .AUS. fraz^arjerV^liaeh

aus lachah'aifiii, .tympiiiarra au

. pinaija, .irumibAr.rö* : ans .trun

isdecjiarro .«US scecnf^rjo, ilerai

'•. .Le.r(idr)a^.- ;pQttiDe;aui» paarte» rai

ausimalarj.eiBbr'i ,1, ^ . . .

;2. aus TS (und. gollu >rz}t.' wie in irr

airzja, farre» cbi#. von far^ilwem

nach fer^a zu urtbeilen aus fars>enl

ist, durri,'||0th* thftorsja, giduri

gidarj g<nb. grdars,' merfah, gdth

jaöi viepeicbt auch in wirrj^/{d

goth, vairs). ^-

Z* durcih Synkope,! wi^^ui a|\;d()rfo^,

. .^ererp, unserro^^msunsq^eT«^^ ii

.. p^us. i.uwerero9.,,^j^.rro auf. 4»rei

.wederroaus newedererOy erro an

herrp aus |i.eriro. . \

Deipi. rr in, vverra. neben werna, stc

ben ster.Qo, ein friih^res rn unterzt^l^ec

ich Anstand, da ich werra und ster^o

ältere Form halte; cf« auch varix um

Eben so scheint mir auch ferra und nich

die ursprüngliche Form zu «eyn; ci

fjairra, procul, und daneben fairni, t;.

Aulser den bereits angeführten Wort

gen noch folgende ein geminiertes

Gemination theils auf der Aussprache de

ruht, theils aus rj oder durch Synkope

den ist: Ambarri (Volksnamen), ujn

iiliterra. wacherro. lasterparrer. li

langarrun. pildarra. parranto.,

Plarra (Ortsnamen), farra. farricl

strarra. folgerra. forderrä. phörr

tirra. carra'. carruh. kilstirro. cl

gnarrun (neben gnarun). chumbirr

burrulii. harra (neben hara). derrai

berriu. turri, turra (neben tura). z

run, zimberrc. scerrap. askerrru. gi

scorran. scultarra (neben scultira]

rieh, merra. narro.

Mit Ausnahme der liqnidac, Z und J alle Consonantcn [s nur in der Verbind (auCser in seltenen Ausnahmen, wie z* B. i sp, st] vor R im Anlaut stehen ; bisweil gehört der vor R stehende Consonanl ni

331

R.

a

332

WoiM^ sondern ist PräCx, Wie z.B. in gravo (cC jDgel& gerefa), grekt. S. WR. BK (PR). FR (VR)* CR (GR. KR. CHR). HR. DR (TR). SFR. SCR. STR.

Als. Auslaut bat R in der Wnrzelsylbe nie einen an<lcrn Consonantcn unmittelbar vor sich; wohl aber kann dem Schlufsconsonanten einer Wurzel bisweilen ein R un illelbar sufßgicrt werden, in welchem Falle in der Regel der Aus- fall eines Vokals augenommen werden mufs, S..B, in ubiiro, adrV S. L und Suffix R.

Ueber die, nur im In- und Auslaut slattGn- d<^nden, Verbindungen RB (RP). UF. RC (RG. RK. RCH). RH. RJ. KD (RT). RL. RM. Ri\. RS. RW, RZ s. B. F. C. II. J. D- L. M. N. S. W. Z. und den Anhang.

Die- Zusammenstellung der auf R endenden .Wiirzeln s. im Anhanges

Die starkconjugirenden verba mit auslauten- dem R oder RR oder R mit (ableitender?) ßtuta in der Stammsylbe haben a zum Wurzcl- Tokal, nicht i oder u (cf. L), wie folgende Uebersicht derselben zeigt: «ran. faran. swerjan. wcran? heran, qae-

ran. dweran. zeran. sceran. snerahan.

aweran. werran. cherran. scerran. wer-

dan. werfan. bergan, ferzan. kirnan? . ,:^ hwerban. biderban? sterban. swerban.

t

Suffix.

.1. Ableitungssuffix. Zu vergleichen (wenn auch ( nur selten init Zusammenstellung derselben lanskr. und deutschen Wörter, so doch für

den Ursprung des deutschen Suffixes R) sind

die sanskr. Suffixe -£ra, -öra (für siibsian- . iivß)f -ra, -ru, -4ru (für ad/ectiva; -ra

als Taddhitasuffix auch für subst.)^ -ira,

i -nra (für sübsU und adj\) und auch wohl die

. •■ xur Bildung von Substantiven dienenden -af,

. -if, -«uf, -ifha, -fa [allhd. demar und

sanskr. tamaf (cf. aber auch timira), ob-

icuritas, aJÜKl. hier, cerevUia, und sanskr.

payaf, aqua (Wurzel ^ky bibere) scheinen •si^r in denselben Wörtern das sansk. Suffix

«f i^d das deutsche Suffix r aufzuweisen]; -auch^tar, tri? s. unten Substantivsuffix. Die

Veraduedenheit, die sich unter den sanskr.

n.

Suffixen zeigt, berechtigt vielleidit zu der An- nahme, dafs das althd. Adjektivsuffix -ar (<*ara), -r (-ra) ursprünglich von dem Sub- stanlivsuffix -ar (-ra), -r (-ra) und auch ajri dem Ursprung nach von -ar verschieden ist Einige -r zeigen sich noch im Gothischen als ursprüngliche -s, z. B. in ahir, goth. abs. Die ursprüngliche Form des althd. gewöhnlich als ar (ir, auch ur) erscheinen- den Ableitungssuffixes scheint, nach dem Go* Ihischen (mit dem das Nordische mehrenthcils ' tibereinstimmt) zu urtbeilen, das nur in -ari, in Partikeln, z. B. afar und in den pron. poss., z.B. unsar (anthar ist an-thar und nicht anth-ar, dauhtar istdauh-tar, bro- tbar ist bro-thar, swistar ist swi-s-tar, ' fadar ist fa-dar; kaisar, karkara sind nicht deutsch) a vor r zeigt, -r (-ra) und nicht -ar (-ara), -ir (-ira), -ur (-ura) zu seyn; da aber schon das Sanskrit in den mehrsten seiner R (und S) Suffixe einen an- läutenden Vokal enthält) so kann auch bei der unmittelbaren Suffigierung des r im Go- thischen, so wie in einigen althd. Wörtern (mehrenthcils späterer Quellen), der Ausfall eines Vokals vorausgesetzt werden.

Bei subst* masc. (und neuir.) zeigen sich die Formen ar und ari (im Gothischen auch -ru, deshalb einige althd. -r nicht nur ur- sprünglich -ra, sondern auch -ru, z. B. in hungar^ gewesen seyn mögen) und die schwach deklinierende Form aro, arjo; bei $ubst. fem. (ar, arin und) ara, arja(theils starker, theils schwacher Deklination); bei adjectivis ar und ari (stark und schwach deklinierend, also auch aro und arjo), aus denen durch Zufügung des Suffixes- t weib- liehe abstrakte substantiva gebildet werden; beim pron. poss. (unsar, iuwar) die Form ar, bei Adverbien ar und ari. S. die fol- gende Zusammenstellung der mit diesen Suf- fixen gebildeten Wörter,

Bei den auf tar, dar endigenden Wörtern ist häufig tar, dar und nicht ar Suffix; z. B. in andar, bruodar, fater, nidar, las tar. Die Unterscheidung ist oft schwer; bisweilen wenn das Sanskrit nicht Aus-

[22]

333

a

a

kunft giebt» unmöglich; einige ««tar kön- nen «uch -t-ar seya, in ifrelcbcm Falle die hierauf analautenden Wörter zu denen mit dem Suffix ar gerechnet werden rafiaseii, x. B. ah-t-ari, ^ Cf. auch ar als Suffix des pron. poss. und der adverbia. A. Subfitantivtaffix.

a) ar*) (fir mnsc. und neutr. starker decl,, aro (arjo) für mcLSc. schwacher dech, ara (ursprünglich arä, arja) fiir fe- minina starker und schwacher decL; einige yi^xri. zeigen auch blofses ar« Bis- weilen auch ari neben ar. Cf* daa un- ter b) folgende ari und das beim Ad- jektivsuffix angezeigte arL &• Bueh das Suffix -tar in T* Die dem Lateini- schen nacfagciiildeten Wörter im folgen- den .Verzeichnisse gehören ^ eigentlich nicht hieber. amar. ancher. angar. (endar? in endarhafto und eateriu). achar. ogar (es kommt nur d&c dativ ogra Tor). ebar. etar. ottar (oder fem,?), utar? (es kommt nur der dat. utrin und die Zusammensetzung nder- balgvor). eitar* opfar. altar. ostar? abir < aus . ursprünglich ahis; doch auch ahartera). elbar (neben albari). ianiar. wetar (oder we-tar). wintar (oder win-tar?)* wekir. wabar. wuo- cbar. widar. wuldar? wuntar (oder W4in-tar?). westaf? wazar. leber (scupit^)* legar. lectar. lehtar. le- der. lotar. leffur (oder leffura?). ricstir? (auch Iriostra und im pl. ri^star, riestra). reiger (auch re-

*) Ich setze überall a vor dem r an; die Ab- weichungen dieses Vokals oder sein Fehlen sind bei ticn einzelnen Wörtern im Wörterbuche nach- zusehen. Mur die Wörter, die niemals die Suffix- form ar zeigen, führe ich, wenn or <or) allein oder wechselnd mit ir, er sich zeigtj» mit ur, wenn ir, allein oder mit er wechselnd sich zeigt, mit ir, wenn nur er (gewöhnlich spätere, abge- scliwächte Form) sich zeigt, mit er und wenn nur r sich zeigt, mit r auf.' In der Flexion" steht vor einem Voknl häufig ^r ^ne vorangehenden Vokal, X. B. achrc; «.cluutn.- .

I -■ "

gera). riter. ruodar. rudor. m

marmor. masar. metar. meim

Star (oder meis-tar?). mortei

dar. munster (auch munu

malter? (schon in den ältesten

den kommt maltra vor), bur.

(neben giburo). pollinar. bal

polstar (und polstari)* ploal

-tar). hier, paner* bibar. b

phechar* fedar. phefar. feli^

lefor. fenstar. fiebar. fing«

Star, phistur. flastar. fledar

bar? fludar. fuotar (oder fuo

fodar. fulter. galstar? gelsta

tar (neben cantari)« chevur

sar (keisures). chloster. cl

(neben chohhari). chollantar

tar. chuphar. custor. quattei

dar. hleodar.hungar. bovar.

heigir (neben heigare, st h

heigero). herder. demar.

(neben tenra). donar. trebe

stir. trisur (in trisurhus; sc

so), zahar. zepar. cedar. X'

center. zeotar. zimbar. ^

cittar. zitwar. zoubar. sahai

sahara). spregar. scerdar. s

(neben scephari). scur? silat

tar. suniar. sumbir (neben si

sundar? swehur. swager.

amero. aftero. mardero dreo. fledarmustro.pecmar marun, piris), giburo (und innapurio. kataro? kilstir laro. habaro. heigero (cf. I hamastro (auch amstra)? xantaro. Auch gialtro?

adara. avara. elira. ostr; pera* walira. lappara. leb 'dara. lidirra? (lidirrun, j leffura (cf. leffur)? lang stera? martira. natara. nati s tra. (et riestir). ritera. purj napuria. butra (und butere). (maR.odpluatera, menstruae vielleicht nicht hieher; die End kann Flexion seyn). fedara<

335

R.

R.

336

(ZoleünsJ. fezzcra. fiarat vespera. fluo* h^Li^L (cQnsotatio). flüclira? chamara. chichura. chilbura. cliuhinara? (ea ist;?/.), calcatora. calcture? (in der ZusaminensetKnng kelter). chasara? (es kommt nur der d. pL chasarnn vor), chuburra. chumbarra. hadara. half- tera (half-tera?). hieitera (neben hleitar). tamara? (tamarttn, hastas). zatarra. cythara« zuntra. zinsera. zucura? salzara (sambncusj? scullara. leivara (seivar?). slengura. -swigar. hLeilar. kelter?

Zu diesem Stiflix geboren auch die Flufs- namen: Ilar. Alster. Ister. Isara. Lier.

. Wisara. Nehhar. Lisera; der Ortsna- men Ustera; a^ich der Volksnamcn Un- gure (ungari) als pl. von ungur?

b) ari für subsL mäsc. (theils sMsnonnnibns theils aus verbis) gewohnlich für Perso- nen, bisweilen auch für Thiere und Sachen), für subsL neutr. (g^ewohnlich mit dem Prä- fix ga) und ara, arin (arina?) für weih* liebe Personen. Nolker schreibt -ftri [wo- mit die Länge, die in einigen Gegenden, s. B. in Berlin, dem t in -er (z. B. §{# fd^&r/ 9t<5Q£r) gegeben wird, zusammen- luing^ly >i^ O. ist auch mehr^nilieils -$ri anzunehmen; aber das umgeiautete eri . bei Anderen zeugt wiederum für das ur- sprüngliche kurze a. Der gewohnlichen Bedeutung nach stimmt dieses Suffix zu aanskr. tn, lat toPy z. B. kar tn', Crea- tor (cf. goth. blostreis); sollte es durch

' Abfali des t daraus entstanden seyn? Für die ursprüngliche Form -ar ja (woraus später ari) spricht sowohl die Deklination der mit diesem Suffix gebildeten Wörter, als auch die Gemination des r in dem weibl. subst. (z.B. lachanarra) und im p/. der männL sahst, (z. B. fehtarra).

uobari. äbtari. acbari. ahslarL egi« darL eherari. ohsinari; osari. offi- rarL ellinari. aatharari. artari (cuh tar)* artari (biduus). arnari. irr ari. ..angari (und angar). ältari. olpentarl arabari. anazari. arzenarir'«aneri. ia-

garS. iehari. keiihtari. bigihtari. we- beri. wephari. wegari. wagari. waga- narL wehsalari. wa-btari. wuochirari. wehhari. missiwendari. fenningwan- taleri. weidinari. wadilari» walkari. waltftsari. piwellari. wemmari. win- nari. wcrari. werrari. wartari. worta- lari« unwihtari? (es steht der d. pl. un- wihtarin). wilari. wängari. wernari. wurzari. waseari. wescunari. wihari. "wiwari. unwitari. wuostari. wizinari. wizzesari. re'chari. lopari. iewari. gi- lovbari. lupparj. lagari. piligari* lec- chari. lihhisari. lihhizari. gilihsinari. lichari. intlebenari. inliheri. liugari. luginari. ligiri. firligari. tastlrari. lo- kari. leidari. leidezari. leitari. lidari. liudari. ladantari. lederari. lerari. le- sarL losari. fliosari. listari. flazarl. leimari. leinnarf. lonari. rachari. ra- gari. ratiri* ratissari« roubari. ribtari. ringari. rediaari. reipfhari. reisari. rei- sari. romari. rizari. runari. runazari. machari. madari. malari. maugari. mar- tirari. metalari. meistarari. meldari. mesinari. mezari. mezilari. metari? minnari. muhhari. muchilari. muli- nari. munizzari. murari. musari. mor- sari. ginadari. naschere. natari. pinei- midari. nemari. notnumftari. farnide- rari. notari. puari (cf. auch puur, cel- larms). pulgari. pilidari. pilari. para- vrari. bergari. burgari. portari. bem* bari. pimentari. pintari. pagari. buo- cbari. ambahtari. betari. betalari. bi- boteri. predigari. phlumari. blezzari. pluostrari. brievari. brechari. putigi- lari* buozari. buckeler. pnstare. psal- tari. gibosari. vabari.invangari.uber- va'ngari. bevalgore. vanari. fararl fe- räri. forari. fascari. festinari nasse- zari? fehtari. pivelihari. fikari. fih- hari. phifari. fanari. phetarari. felarin? philari. fingiri. firinari. fiscari. fiu- rari. flastrari. flegari. flehari. flihtarl. flizaru fluobaferi. fliucari. fluochari. fogalari. fotari? voUeistari. arfurllari.

t 22* ]

/ /

337

a

R.

2I&

folgari. fo^derari. forstar!. freidari. pfreasere. anifristari, anäfriatari. fruoDiari. frumari. fuogari. fuatilari. fuoleraru phrasarhari. cballarL gal- atarari. chamarari. bigangcrL ganga- rari. gantinari. chanzllarl gartari. gartinari gertark chafterc. charcbari. carmioari* led erger wcre. cbastari. chasti.narl. gougalarL cbaufari. intgel- tarl. gebart geilerL geizzari. kelnari. cbellari. cberrari. giinmari. bicborari. clagari. i^loainari. upf reboparari. cbo- atari. irgrabari, bigrabari. grammati- chari. kramari. greifari? gripfere. chro- nari. gruozari. .cbundarl gclstarari. hazari. bibabati* bib^ftari. baainari. bayanari. baltari. bamaräri. harogari. begelari. bintri? (/>?)• howari. bal- aari. beilari. beilisari. bibeizari» bel- fari« harfari. heriaari* facr'iari» hirtari. blaofari. unbliumundari. hliozari. blo- sarL briodirari. broddari. hroaffari. hromarL bunteri* huotari. huorari. * bwer.bari. tabernari. ardempfari. tan- gelari. tanzari. toufari. irteilari. ur- teildari? uberteilarl landeri. tarste- sare?/ dingari. .dansaru tobari.fragari. bitrahtari. troumari* irutari. trjpari. trincbari. tricbtere. truganari. triu- gari. trumbari. tocbarL tupilarl tu- mari. noUwingere? zawarL zabelari. zalarü xebaningari? zcitari. eente- \\2lx\ (ceninrioj. cenienari (^doleaj^.cessi- lari. xebari. zeigarl. citheratu cide- lari. zimbarari. zundari. zinsari. zou- barari. zubtari. zoccbari. zollanari. zwiacalari. zwifalari. sckilari. aab- bari. aagari (sectorj. s^^axi /garrulusj. sabari satilari. aaccari. aalpari. aau- mari. apiohari.spekalari. spicbari. spa- nari. sfiarwari. spentari. spilarL apot- tari. framspuotisari. spracbari. spran- garL spurari. acabari. acephari. «cap- pari. acawarL traumaceidari. sceltark acernari- sccrarL. sciparL.scillari. scu- dilari. sculdinari* bintar^crancbari. aceinari. scirmaru acribari.aberacrec-

k r-

h. ri.

eh^re. aeuolarlw scuntari« uberstep^ _ : pbare. dincbstei lere. atamilar atiurari. stozaii. ataffnfirL atrita atupfilari. stuotart anaaebari. fe aeiari« aelidari. sitari. sigitdrL ae tari. aangari. aezzaru^irslabarL al tari. jlibtari. slingari. slengela slintarL slopbari. sIopbezarL sl ^Sz. zarL amelcbari. smidari. -anit^^rl anizzari. sundari* suocbari. auT -fe. lari. aolari. suouari. satari. «we ^9. lari. awcigarL swelgari. biawer^r£ awertari. swichari. sweinarL

So aucb die Namen für Völker, und Be- wobncr eines Orte: elisazari. peigira. aainarl bulgare. burgendare. per« aaro? {\sig.pL; von pcrai?). bructeri* britdandari. coslinzeri. (ungure? gari; cf. -ar). ambarri? carntari. d nimarkera tusculari. franbonofu lari. waltebirihbari. buniogbova Auch andere nom. pr. z. B.- tbeolar alpari? landari? raginari. berta weidari; aucb abgari? abbari? au Ortsnamen z. B. piiari.

giwitiri, ungi^iliri* gebulsiere. fiogir. gifedare. gicamäri. giizlmba

antbarara, recbara. itidirire. 1 cbanarra. brotbeckeva?. (eaalebt b heicceriny .pariificps,).. . brieTara« p^^i. fara. folleistara* . folgara. «fiaraHra. fuotirta. cblagara^nkalataraia. htemU tara. t}rmpinara..zamara..zleTara.z «i^ gara. zubtara. zugedara. aalpara. s^ o- gara. apildara. ateffara^ aubcrtfra.

\(reberin* irwuriigarin. meiateria af (oder ist bier ina Suffix), folleatarin« volgarin. brotbecberin. ücbeiaerlo» knetarin. liczerin. zamarin« soubrai* rin. zubtarin. .1/

A. Adjektivaiiffix. ar und ari (cf. onch daa . Adverbiälsuffix a'r). apir? (es steht d^' dat. apirin, aprico). eipar. atar. gi^I- tro? eraebar (und erachari)w ustai** läinar. wachar. weigar. lun^ar. mst^ gar. .mu.otar. pilidari (ea kommt dss nmä^ pilidara und das jf^nn. p;ildarra

R.

a

340

bittnr. (pciskres? mordax\ he- r.ar? fagar, fagari. fibhar. fin« riuobar. frazari. gangan gam- chlcpar. hcitar. beisir? (neben )• hlutar. taphir. timbar. dufar« sketcr. sihhar. sieffar, sieffari. bar. snottar. subar, subari swe« 9 swephari. swangar. rcb das Suffix 1 werden von diesen ^ivis abstrakte weiblicbe subst. ge-

ri. ustri. waeharu weigari. ma- muntri. bittari. fagari« finstarL »ri. beiteri. heiscri? tiraberi. sme- u sleffiri. subiri. swepbari. ; ier pron, poss. nnker, unsar» iu-

INach dem Lat. und Griecb. (z. B. % illLi£7£Qoq) zu scbliefsen, scheint die- mit dem Comparativsuffix tar, dar £. tara), das sich aacb in andar, lar, aftar etc. zeigt, zusammenzu« n, wobei ein Abfall des t angenom- n^erden müfste (cf. das Adverbiatsuffix aber es \jLann auch das unter B; auf- rte Suffix für adjecllva seyn. Das :. [bildet seine pron* poss. durch das : iya. Es scheint der Beachtung I, dafs iyaf ehi sanskr. Comparativ-

ist* Ist dieses tya-f? und f das bliebe Comparatiysuffix? rbialsuffix (auch für Präpositionen).

bei diesem Suffix läfst das gleichfalls dvcrbialbildung gebrauchte Suffix tar,. cf. ni-dar, af-tar, hin-tar, un- an das Comparatiysuffix tar denken, sinen Abfall des t vermuthen. Man auch die aus diesen adverblis gebil-

adj, mit dem lat. eocfer, interior, US (cf. auch das superlativische inlu und ähnliche) zusammen. Doch zeigt ;chon im Sanskrit das Adverbialsuffix .B. upari, super^ punar, iternm I den ad f. an-tara, inferior y alias, -a, aliustic. stehen die on^. apa-ra, , ava-ra, postems. ar* ubar. sar. uiar. widär? (oder lar?). suntar? (ist wohl sun-tar.

wieni-dar, hin-tar, af-tar, un-tar). Gehören auch ostar, westar hieher?

Die von den Ortsadverbien gebildeten ad/, obaro, uzero scheinen, wie untero, aftaro aus untar, aftar, aus obar, uzar entstanden; doch konnte auch die Adjektivbildung (ar, aro) die frühere und und das adject. ( etwa im acc. neuir. star- ker decL) zum Adverb verwendet seyn; cf. innaro, dem kein innar vorangeht

E. Zahlwortsuffix in fior (cf. goth. fidvor, lat qtsaiuor, sanskr. catur).

F. Verbalsuffix. Ist nur i n einigen von den das Suffix r zeigenden Verben anzuneh- men , die mehrsten dieser verba sind von Wörtern (nominibus und adverbiis), die schon mit ar gebildet waren, gemacht wor- den, wie das folgende Verzeichni&i in das ich auch die letztem aufgenommen habe, zeigt (einige der hier aufgeführten gehören vielleicht zum Suffix tar, cf. tar in T; andere sind vielleicht von Comparativen gebildet, cf. das Comparatiysuffix r): uoberon. obaron. avaron (und avar- Jan), opfaron. kieitarit inneron. an^ taron. argeron.* amaron. wintarjan. wacharon. wuocharon. weigaron. wa- tarjan. widaron (und widarjan). we- verjan. wuntaron. wirsiron. lihteron« lustarfan* geruoderot magarjan. mar« taron. maseron. meislaron. minni- ron. mBntrjan. murdrjan. murmuron. bittaron (und bittarjan). beziron. blintirit gefidert phefferon. gifn- riffot fordaron.fnotarjan.kafezarot finstarjan. flediron. flogaron- floga- razjaD'. fluobarjan. gaugaron. irko* boroo. heitarjan. blutarjan. hungar- jan. gitapffarit tantaron. temparon, bitimbarjan. donaron. zotarjan. zit- teren, zimbaron (und zimbarjan). zoubaron. gizohharon. gatwirnot swizeron. epirdarjan. irscaboron. atobaren. irseigreta. sihhoron^ gesil- bert slaferot slenkirendi* smeche- ren, gesmechrot subarjan. sniitaron.

Hieran aehlieCsen.aidi die von verbis ge-

341

a

R

bildeten Substantiya auf od ^t, oth) und auf uoga an.

opfarod* weYiroth. giwirsirotl wei- grlsodi (eia verb* weigrison yoraus- aeUcnd )•

uoberunga. obarunga. avarunga. offrunga. anterunga. argerunga. wuo- charunga. Mridarunga. weverunga. wirsirunga.martarunga. minnirunga. murmurunga« beziruoga. zimbarun« ga. zouberunga*

Zu den Wörtern, in denen das Ableitunga- suffuL r 'statt findet, gehören auch: .

eimuria. luneiri. und die mit einem an r suffigierten n: andorn (und aador). untarn. felarn? diorna. zwitaro. 8intarn(und sintar). . apilarna. nuabtarn. nohturna. Auch ostroniy weatroni, nordroni, sun« droni*

Auch in mezras (Nebenformen: mezzraz, mezreSy mezeres, mezzir, mezzqr) zeigt sich das Suffix r.

Aulser den im Obigen schon vorkommenden Suffixen leiden die mit -r abgeleiteten Wör- ter noch folgende: - ah: federah. ahi: saharahi. cht: bovaroht. maseroht *S C^S)' eitarig. iamarac. wintirig. zuifidrig, hungarag. suntarig. &laf- rag und später auch noch mit heit com- ponirt: subricheit ady at: hovaradi. snnderata. ida: camuntrida* giburda. zimbrida.

unsubrida. in: ottfin. alpari^. widirin. ledirin. marmorin. purpurin. bibirin. phi« strin. silberin. sun'dirin« cedrin. zunterin. ing, ling: amerincb. amaringe. enge- rinc. ligerinc, puringa. fiderinc, centrinc. hungerling. silbarling. isc: gipuriscb, aintrisc. > iz-^; bib.irize. ussa;; biberussat

lii lin: wilarlin. chamarli. pöli

fingerlin. nissa, nussiy nessi: heitarniaaat i

nusse. fagarnessL finstarness

barnessi.

Ist auch ein -r-ih anzunehmen in rih, Wegerich, wuoterich, bald

(pherrich), puterich?

Auch Composition mit lih, haft, heit, tuom: wazarlih« wetarlih. wuocharlih*

tarlih. westarlih. loterlih. mel

meistarlih. giburlih. cheisarlil

tarlih. dufarlih. zatarlih. zimb

zouferlih. smecbarlih. sumarlil

tarlih. martarlilu wuocharhafL wunderhafL yraza

ceburhaft meistarscaft kapurscaf (lih). bittarheit tuberheit 6?hharheit martartoam.meistartuom.cheisai S. Comparativsuffix, ursprünglich s, wie di -8 und -z, das sanskr. iyaf und d neuin ius (im mcuc. und fem. ist schon zu r geworden) zeigt [das grie< ist defti sansk. iyän (st. iyänf) nachge erscheint theils als 6r, theils als ir, auch in er abgeschwächt; einige Mal in einigen Dialekten als ar in 1 iah an nara, ziarara, giwissara bei O.} f bei lia.; glanzara bei*M4. Bib. 1. 2. Wdr bei A.; tiufar bei VG. (ist «icl digaro in uuis huldigaro, esio p, lU. N. 89, 13. hieher zu rechnen?), im Gothischen bilden einige €ui/\ den parativ mit öz-, andere mit is<*t scheint sich aus dem ursprünglichen, i den deutschen Wörtern schon abgefa Mominalsuffix a und dem a in tyaf, aus dem i in iyaf gebildet zu habei Althd. steht, wenn an das Comparati weder eine Flexionssylbe noch das Si o tcitt (also, auch im Adverb)» gewShol folgt aber noch eine Flexionssylbe od Suiüx a, 0, so gilt theils ör, theiU i mit Ableitungssylben Morseheaen, odi

* .

13

R

a

344

bar» lih, sam, hafl, fall znsammengesetz- len adj. haben fast immer ^ auch in der Fle* uon. ör.

Im aoflektirteii Zustande zeigen Ar (die spa- tem Ahscbwächongen in er führe ich , nicht an): agaleizor. oftor. elor. elihor innor. in- naror. upiror. untaror. arendor. eror. witor. giwiiligor. giwaror. warlihhor. ervrirdigor* liubor. liobtor. lihton ke- llmflihor. lazzor. gimachon magenigor. .magaror« mammuntor«. gameziicbor. milllihhor. camotsamor» mozigor, na* hör. ginadigon ginadlichor. nideror. gnotor. anrailihor« rascor. rehtor- un* rehilihhor. redihaftor. ruahlibor. pal- doT. ferror. vordaror* gernor. kitagor.^ chleinor. chraftlihor. grimmon grimli- hör. hartor. hevigor. heizor« hlutaror. Iiohor. honiihor. horscor. reinor. hra- dor. romor. pidarplifaor. kidiginor. tiu- for. dichor. drahor. drator. dunclor. «ornagor* gizitor. zitlibhor. spator. spaotigor. stritigor. sidur. smahlibor. ^ aniumor, slinmor. ir (andi in er abgeschwächt):

bezir. Wltx glowar. A. iindtiufar. VG. (sonst tiufor). er [hier folgen nur die compar.^ die nur (ab- geschwächtes) er ubd nicht auch 6r oder ir seigeo]:

alter, glanzer. holder, sconer. suozer. Teixter. Ar und ir (auch in er abgeschwächt): leidor und leidir.

Folgt auf das ComparativsufBx noch eine Bil- dongi- oder Flexionssylbe, so zeigen Ar (bisweilen in er abgeschwächt): oberoro. aftror . willigor . wene- gor . inwertigor— . wi^rdigor . wi- Bor-r-. liubor . geleganor— . liohtor— . liatigor— antlazigor . Tnahtigor . managfallor manacfaltigor gi« meitor— -• gimartor— . rehtor . arpol- ganor— veiztor . viznsor— . unfrei- •igor— . froor . froniscor— chrefti- gor unpihaftor hantagor . hevi- gor—'. hintaror . hlutaror— kihror-

tor— piderbor— . kidiginor—» dun- chelor— . zagor— saligor nnsinni-^ gor—, antsazigor . suntrigor—

ir (auch bisweilen in er abgeschwächt):

odira. armir— . engir . unohir . gi- warir . unwer ir . lengir . kla- wir . raskir-— ungiredir . framba- rir— . plidir— . furir funsir— . chlei- nir . grimmir . hartir . heizir— . hlulir— . horskir . reinir— . dichir— gizelir— ziarir . semfti^ . star- chir . stiurir «strengir . slehtir— sinahir . suozir—

ar: liabara, sconara, ziarara, giwissara, grozarainO. (sonst liubor^, sconer , ziarir , giwissor , giwissir— , gro- ßer— ); surara in Ra. (sonst suror— »i su* rir ); glanzara inM4. Bib. 1.2. und har- tara in ßib. 1. 2. (sonst hartir )•

er (spätere Abweichungen, neben denen aber weder Ar noch ir— vorkommt): erhaftera. weicher—, welcher—, wa« rer . warmer . gelicher . lukker— . lihter . leider Hader loser—« lustsamer . redihafter-^. ungema- zcr— . naher . nuzzer balder-— . burlicher (böser ). foUer fre- cher—, unfrier— .ganzer— .cburzer heitarer-*. hugelicher— -• tiufer . aarfer . sconer—. seltsaner sichu- rer—-* gismacher— smeler . snel- 1er—. swater .

Ar und ir (anch bisweilen in er abgeschwächt): eror— und erir . iungor— und iun- gir— . wirsor— und wirsir— . giwis- 8or und giwissir—. manigor— und manigir meror und merir min- nor— und minnir . heror— und he- rir . hohor— und hohir hwassor und hwassir— . tiuror— und tiurir— « fiuror— und surir—

Höchst selten wird r ohne Vokal suffigiert , wie in licbra; aber die ZMsamnnfenziebungeii erro (für eriro), herro (ftir faeriro) sind häufige auch merrdn (d.pl.) in Wm. HL ist

3i5

R.

a

läellcicht 80 aniüseben; die übrigeo £odd. des Wm. haben meron.

Auch in mir ist r aus früherem s ent- standen; cC goth. mais, lat magls; eben so kündigt sich auch £r als Comparativ an, ob- gleich schon im Gothischen air (manej als Positiv erscheint. Cf. £K in Sprachschatz I. Bisweilen zeigt sich eine zweimah'ge SufTigi- rung des r, eine wicderliolte Comparatlon, in meriro, «nd, wenn 6r und wirs (s. WIRS) Comparative sind, auch in eriro und wir- siro. S. auch einmal alt-er-or. Ist hult- triro. Frg. 17. kein Schreib- oder Lesefehler, so gehört es auch zu diesen Fällen. Eine solche Gemination findet auch in den mit dem Comparativsuffix tar gebildeten "VVortem statt, wie in un-tar-or, ni-dar-or. Da- gegen hat, wenn in acerbiora, pilterun, wirklich der compar. übersetzt ist, in pitte- run das Ableitungssuffix ar das Comparativ Suffix ar, oder dieses jenes verdrängt.

Wie von den Comparativen mer, minnir die verba meron, minniron gebildet sind, so lassen sich auch vielleicht mehrere abge- leitete verba, die ein SufOx R zeigen, als solche ansehen, denen ein Comparativ zum Grunde Hegt, wie z. B. beziron, argeron, wirsiron, lihteron. 3. Flexionssuffix.

A. bei den pronominibus 3^' Person und ad- fectivis in der sogenannten starken Dekli- nation

a) des nom. sing. masc. Ursprünglich S (cf. S), wie das Goth», Lat., Griech., Lit. und Sanskr., nicht nur bei proru und adj\, sondern auch bei subst., zeigt; auch im Mord, steht schon R statt & Bei ir, der, hwer ist das Nominativ- suffix unmittelbar an die Stämme i, da, hwa angehängt, wie im Goth. hvas; bei den übrigen (abgeleiteten und zu- sammengesetzten) pronominibus und den adjectivis erscheint aber in nom. sing, masc. nicht wie im Gothischen (z. B. ., in jfiiDia^ gdds) das blolse S (abd.R), . . sondern -er als Endung, z B. in je« Der, gaotec» In einigen der ältesten

Handschriften wird diese Endung ab geschrieben und auch spätere acccnl Handschriften versehen das E in -ei dem Längezeichen, doch nicht dord fend (selbst nicht in einer und ders« Handschrift). Auch wechselt '^et nich mit -ar, sondern auch, und zwar i in denselben Handschriften, in denen sich vorfindet, mit *ir. Cf. Jeoba liuber. T. luccar. Em. 30. fnehai bastinar, winsuntar, wentantarj dar, quemanar, kihaftar, zoogicl tar, grimmar, kichrinnotar. Pn slaflosar, widarpollanar. VA. r. Aid. 3. Icidsamar. VG. wildar. B calwar, holohtar. A. sozkosar frolihar. M. 33. Sb. Prud. 1. dah Bib. 5. 10. 11. und ir statt er in ti. Ho. F. 2. Ph. Bib. 5. 6. 7. 11. D. 1 %. B. einluzzir, wachentir. M. e gismiritir, lobelichir, fremidir, bir. N. H. niheinir. Ho. gimplt F. 2. iungir. Ph. gimastir. Bib. 5. tir. Bib. 6. wildir, antlazigir. B grimmir. Bib. 7. 11. Le. 2. bifilti In Bib. 7. findet sich auclr lutor, i sus (clangorj, wenn dieses, nach dei teinischen zu urtheilen, positivus ist her Ist -das L in £r wohl als eine ue nische Verlängerung des E anzusehen, auch als eine blofse Abweichung ii Aussprache; man vergleiche ^mis mj maf, oder -äri neben *ari. Nur man annehmen könnte, dafs sich im sing. masc. der hier in Rede steht Worter an das zu ihrem Thema geho: a (z* B. in guota) das ganze pron as (ahd. ar) in seiner Nominativfon geschlossen hätte (cf. S. 548 im c Theil dieses Werks), so lielsen siel diesem a<-ar ein a-ir und hierau (oder, wiewohl ft selten fiir i -steht, a-ar ein ftr und hieraus £r), also tir aus guota-as, vielleicht begrü Allein, da das zur INominalbildung diei a nichts anderes ist, als -eben die xom nomen « (von dem noch im Sai

K

K

348

ir

•ich einige casus, erbalten haben, x. B. afya, hujus^ afmai, lunc) verwcodete Raunipartikcl a, so würde aus dieser An- nahme die sonderbare Folgerung sich er- geben, dals der Pronominalstamm^ a zwei- mal (als Thema a und als Nominativ as) diesen Wortern im Nominativ angehängt worden ist, da doch vielmehr angenom« men werden mufs, dafs, entweder dpm achon durch den Pronominalstamm a gebil« deten adj. zur Bezeichnung des Nominativs nur noch das Nominativsuffix S ( R ) zuge- fugt oder, wenn zn dieser Bezeichnung der ganze Nominativ des Pronoms Tas) ge- braucht wurde, das erstere a als unnütz abgeworfen, und also guoter nicht aus guota-as, sondern entweder aus guota-s oder aus guot-as entstanden ist. Daher auch der kurze Vokal in dem sansk. -af, lat -u^, gr. -ot;, lit -as (s. auch die hier beim Flexions R abgehandelten gen. sing, fem.y dat. sing. fem. und g. pl , so wie die Flexionssuffixe M, N, S). Ueber die Uustatthaftigkeit der Annahme Bopps, dafs durch das angehängte pranomen ja {nom. jas) die Sylbe ir im nom*sing. m. des adj. entstanden sey, s. meine: Theo- rie der schwachen Deklination, b) des gen. sing, fem.^ in der Form -ra (ro, ru), B. ira, iro, iru, dera, dero, dern, altera, allero, alleru. Auch dieses r ist ursprüoglich s, wie das goth. vor Vokalen zu % gewordene s in izös, ihizos, allaiz6s zeigt (cf. das skr. prono- minale Genitivendung im /m. -fyif). Aus dieser goth. Flexion ergiebt sich, dafs die allhd. Endung -ra, ro, ru das Genitiv- kennzeichen s abgeworfen hat In den pron., i-r und de-r tritt die Sylbe ra (rO| rn) unmittelbar an den Stamm, i^-ra, 4§-ra, bei den Adjektivdeklination zeigt sich vor dieser Sylbe noch eine, goth. ai, z. B* altera, goth. alaizos. Dieses ahd. et goth. ai, vor der Eiidung (zos) gebort entweder zum Nominalsuffix a oder zum angebängten Proaominalgeoitiv, dh. al-

laizoB ist entweder als allai-zos oder als aUrai^os zu nehmen; cf. das Nomi- nativsuffix R und den bisweiligen Zutritt des I zu a in der starken Deklin. Die verschiedenen Formen ira, iro, iru des g* sl f. von ir und dera, dero, deru (auch deri,. dere, der), desg.s./. von der, so wie die Denkmäler, in denen sie

vorkommen, sind in X und JLIjnL nach- zusehen* In der Adjcktivdeklinalion zeigen:

ra. E. 0. K. Is. N.,II. R. Rb. Bib. 7. Em. 7.

Can. 9. 12. Frg. Le. 2. ro* N. Bo. 5. Mcp. Org. Mu. "Wm. Le. 1.

3. Gc. 1. 6. 10. Gh. 1. 2. Sg. 184. Prud. 1.

VA. VG. M. Bib. 1. 2. Zf. ru. Gb. 3. ra und ru. gl. K. H. T. (auch therro).

Die abgeschwächten Formen eri, ere, er zeigen sich in Bib. 7. (eri) in Can« 13. (ere, auch unsercre bei N. discre bei Ho.) und in Wm. J[er) Otl. (er) und Bib. 5. (er); auch diser st« disero in N.

c) des dat. sing. fem. in der Form ra, ro, ru, z. B. ira, iro, iru, dera, dero, deru, allera, allero, alleru. Nach dem goth. dat. izai, thizai {dem dat. sing, der starken weiblichen Adjektivde- klination fehlt das z, z.B. allai, laggai) Au schliefsen, ist dieses r auch ursprüngli- ches s. Cf. das obige ra, ro, ru in gen. sing. fem. Statt des dem ra (ro, ru) voraostehendcn regelmälsigen e, das nach dem oben beim Flexionssuffix R des No- minativs und Genitivs Gesagten zu beur- theilen ist, zeigt sich o in Can. 8. (also «oro St. -ero) und bisweilen i in N. (z. B. üb i Uro). Den Wechsel zwischen ira, iro, iru und dera, dero, deru (auch

deri, dere, der) s. in X und mJA.9 In der Adjektivdeklination zeigen

ra. Pn. Seh. 75. Bib. 4. 8. 10. 11. N. IL ro. M. Bib. 2. 9. N. Mcp. Bo. 5. Org.

Mu. Ar. 2. VA« VG« Can. 6. S. 10. 11.

Gr. 2. Sb. Ep. can. 1. 4. Mart Ps. Db.

' [23]

3d9

R.

R

Gb. 1. 2. 4. Gc 1. 3. 5. 6. 10. Oll. Co.

1. 2. Pnid. 1. Wm. D. IL 826. 335.

338. A. £b. Ec. ru. gl. K. Em. 3. 13. 14. 19. Frg. Pers.

Gc 8. Is. Can. 9. 12. C. Wo. 2. Seh.

85. Sg. 911. Ct Ra. Rd. Ic. E. ra und ro. Pa. Bib. 7. ra und ru. H. Ib. Gc. 4. ra, ro und ru. K. T. O. Rb.

Abgeschwächtes ere zeigt sich inWm., abgeschwächtes er in Wm. A.; auch in thincr. T. 60, 9.

d) des gen.pL aller Geschlechter in der Form ro, z. B. iro, dcro, allero, ubilcro. Auch dieses r ist ein ursprüngh'chcs s, wie die sansk. Genitiveiidung der />ro/7. 3. Per- son^ fäm, zeigt, die im Lat. zu mm, im Goth. zu z2 (bei fem. zu zö) geworden ist Im Pronomen ir wechseln die For- men iro, ira, iru (auch abgeschwächt

ire), s. X^ vom Pronomen der kommt auch bisweilen statt dero die Form dcra (in II.), deru (in Can. 9.) und die spätem Abweichungen dere und der vor;

s. JLIxjl« Die Adjektivdeklination hat immer ro, aufser in dinera. N. II. za- nontera. N. IL sumilichera. Ic; und in hereri. Ho.; Abschwächungen in re und r finden in Wm. Ho. 2. und Otl. statt Bei der Adjektivdeklinalion zeigt sich (cf. oben 72. s. m., gen. und dät. sing, fem.) e (golb. ai) vor -ro; bisweilen erscheint dieses e, vielleicht als Assimifation des o in ro, als o in offonoro, managoro. O. rehtoro, seochoro. T. frehtigoro, sumoro. Ra.

B. iesnom.pL ir, wir, dessen r auch ursprüng- lich 8 ist; cf. golh. jus, veis.

C. des daf. sing, mir, dir, in welchem r auch ursprüngKches s ist; cf. golh. mis, Ihus.

4. Piuralsuffix einiger snbsf. nentr. in der Form

IT (abgeschwächt er), das in unserer beutigen

Sprache noch als er (z.B. Sdmmcr) erscheint,

. lind sich auch auf subsK maJt. (z.B. SRdnner)

* auasedehnt hat. Von den altem deutschen Dia-

lekten kennt nur das Angels. diese AnPii oder vielmehr. Einschiebung des r vor Fiexionssylben des pL, z. B. äg— r-*u, 8g-r-a, ovorum, äg<-r-um, ovis. Im dischen läfst sich das einzige Wort boe gleich dem allhd. huonir, für diese Art Pluralbildung aufweisen, woraus ein orspi liebes is für dieses ir zu folgern ist' Bc kcnswerlh ist die Adjeklivbildung: huon die vielleicht der, allerdings bedenklichen sieht, dals dieses plutale ir Ableitungs sey, die sich nur noch im Plural (an cbalbire, vittdo. Rb.) erhalten hat, ei Gewicht geben könnte. Die Wörter, w diese Sylbe im Plural zeigen, sind: c (auch d. pl. orterin). eigir. iuhhirui pLJ. wihtir (in der Bedeutung von anim auf Menschen bezogen nur n. u. a. pL ^ g'pL wihto, d.pl. wlhiin). wabsir? fer (neben welfi, welfa; von h weif), kir. luhbir. (locher, lider, inisjr2. J -statt des altern n. pL loh, lid, lidi) lohhir (neben pilx)h). lembir (neben h laubir (neben laub). redir (neben i radum) (reher. D. 111.71.). nozzer. tir (neben pant). bletir. plehhir (i pleh). bretir (neben g^pl' breto). pc rom (d.pLJ. faribir. feldir (neben f gefilder (neben gefildi). abgotir. p rir. grebir (neben grab), chruter (i

* chrut). chalpir. huonir. hriair. 1 (neben hus). harir (neben har). hri holir (neben hol), holzir (neben b hornuzir (neben hornuzza und hon brewir (neben hre). telir (neben tal mir. tierer (erst bei Wm. statt des i tier). diufilir? zoagir (neben zwig>: zuoga). spriur, spruir, spriuuir (i spriu). swinir (neben swin). seidi ben seid).

Ar statt ir zeigt sich in plechär. 1 und seidar. Bib. 1.

5. In zwiror, bis un^} driror, ter, scheii erste r aus s entstanden; cf. sanakr. trif; das orhat den Anschein einer parationssylbe'; 'doch cf. allnord. t^i thrisvar.

m

RA

RAU— RABA.

352

tiiX) eine durch das skr. ri (der Vokal r,. wech- selt nicht nur mit ar, sondern auch mit rä),

ire (cf. A,I\) bestätigte Wurzel, von der

l\A" 1^ JLl (r e c h j a n, extendere)^ IxArU

(in redja), Jtl.il."' 1 (rätan, consiilere)^

■RA-M (räm^n, tcndere), RA-N (rinnan, currere), und vielleicht auch noch mit 'andern Consonanten schlicfsende Wurzeln als iekondife angesehen werden können. Siehe

RÄCH, RAT, RAD, RAM, RAN.

RA s. HRABAN. B£. s. AR.

'J\L ist vielleicht (cf. sanskr. r:, trg etc.; siehe ) ASX) ak primäre Wurzel von IaX^IJ)

RI-H, RI-T, RI-S .pd RI-Z

(s. diese Wurzeln) anzunehmen.

tp s. RAWer.

8. RUtt

(cU wird als Wurzel durch sansk. ru, sonare ' liestaligt; ihr gehört nicht nur h^raban (Stabe), ' co^ri^^t sansk. kä-rava, sondern auch viel* leicht ROHON, ROHJAN und RURA an. Durch aufBziertes z, sansk. d, ist von ihr auch die se- kundäre Wurzel IaUZi, sansk. rud, ßere, etstatanden; auch l\Ud durch sußig. a? Ist

aocli eine zweite, gleichlautende, aber auslJiJ cntslandene Wurzel anzunehmen (cf. sansk. 1& mit aansk. lup; beides ^n^f^^ bedeutend ), aus

welcher die sekundären Wurzeln m\ U " Jlj

(cf. raub und raupjan), X\U*1; (cf. rauf-

jan), auch mWj ~ X entstanden sind? doch wird auch sanskr. ru mit der Bedeutung ocd-

dere angeführt. S. RÜB, RUF. RAIA, arlstohcia (arislolochla, Pfl,^. Sal. 1.

RAIA s. RAHA.

REIA s. REH und RAHA.

l\xxJL>« Ist diese Wurzel, gleich dem sanskr. rabh = labh, tangere, obti'nere, für rap, jfu. sfis, raba und ruoba, rnpa (dies lat rapa spräche dagegen), reba, vilis (ihres Umschlin- gens wegen) anzunehmen? S. diese Wörter. Ist auch angeis. raefnan, sustinere, perägere^ hieber zu ziehen, obgleich auch die Form hrsef- nan gilt? cf. aber auch ranp und hraup, an- gels. reafjan, hreafjan, rapere, poln. robic, arbeUfH; rabowac, rauben und nord. riifa,

et RIß, RUB, RAF,

XXUJl« Ruaha, wsmcrus, setzt anch eine

Wurzel X\ ixO voraus ; g i r u o p t a n , frixum,

das auch auf eine Wurzel XXxLJD hindeutet, ist wohl nur Schreibfehler für die gewöhnliche Form giroupt-.

RAP, fiistls. gl. K. [cf. Jl\AjDj »"aha und repa (auch das oberdeutsche Stapp/ die Stiele, der Kamm der Weintraube), ravo (später raf), tignum, altdord. raftr, sruies, tignam^ angels. raefter; auch angels. repel, bacuhis\ Oder bt stap st. rap zu lesen?

RABA (auch mittellat ra6a),/'> 9iAbe/ tuipus; cf« lat. rapa, griech. ^oncvg, lit. rope, alav.

j., .uch RAR, RAP, REBA;

vagari.

re

353

RABA— REBA.

REBA.

m

äachdasheutigeStcp^i Stcp^famcn. ac. raba, napum. lu

RUBA,/i dl&ht (nprd. rAfa, altniederdeutsch rumbc)/ rapa* 'Fr. a. pL ruoppe, fapula. Hör. RU0B1GRAS. RÜOPILIN, n. pr., hiehcr?

RABA, Flufsnannen.

RABO s. HRABAN.

REBA, yi, 9l<6f, vitis. Cf. l\Ax ^ ab .rauch

1\xjL13 ^ die Form uuinrapiin in Pa. -cheint auf ursprüngliches a, das später zu i (e) .;ewor- dcn ist, hinzudeuten [in Mcp. ist r6bemczers (fehlerhaft?) geschrieben]; durch die Beziehung

auf 1\xxJl> (mit den) Begriff des Umschlin- gens) würden auch die composita churbiz- rebe, gundreba, canareba und hirnireba erklärlich werden. Ist rebiis^ gcrms vitis, Pap. zu vergleichen? Bei einigen casus zeigt sich starkci bei andern schwache Deklination. n. s. repa, psythta. VG. IL 93. lageos. VG. [1.93. lageos. VG. II. 93. uuildiu repa, labrusca. Mt}. Bib.- 2.

fcba. Org. uuildiu reba, labrusca. Bib. 5.

rehi. uuildi rcbi, labrusca. D.

(rebe, vitss. Ild. uuildiu rebc, labrusca. Wn. 460.) d* s. (reben, vite. Ild.) a. s. repun, vitem. VG. I. 284. II. 289. V. s. repa, bumaste, VG. II. 102. i/./;A rebftn. Bo. 5. N. 143, 12.

repun, vitibths. VG.-ll. 221. a.f^/.reba. N. 79, 12.

raeba, vites. Db.

REBALIil, pawpinetis.

d.s.m. repalihemo, pampineo (auiumno). VG. 11. 5. d.pl. repalihen, pampineis (habenis //• berij. VA. VI. 804. ^ WtNREBA,/., aCiinrcbe, vitis.

n. ^.uuinreb^, vitis. T 167» 1. 4. IIo.

uu^nrepa, vinea. Pa. gl. K. anlldin

uuinrepa, labrusca. Tg.. 3. (winrebe, uva. Wn. 460.) g uuinrebun. T. 160, 3.

uuinarepun asneita, sarmentum is vite. Em. 15. d. s. uuinrebun, vite, T. 167, 3. a. s. uainrebun, vitem. Rh. n.pL uuinreba, viudamina* Rh. (oder iat es w. s.?J. uuinrepa. unchunnea uuinrep« (ist es nom. s.?)f uperouthsiiiia phlanzun, spuria vitulamina. Bik 1. 2. uuinrepun, pahnites. Ra. gl. uninrapun, pahnites. Pa. g>pL uuinarepono. R. Em. 12. 29. UÜINREBBLAT. GU.NDEUEBA, /., acer. U Em. 31. W. PH & vel mazziltira, acer^ arbor. F. 1. 2.; io Em. 23. Tr. steht gundereba, acer unter herbis; cf. den heutigen Mamen ®unbclrebc für glechoma hederacea. Nebenformen t gundreba, /ic^T. Es. cundrcba, acer. Sg. 299. cundrepa, acerum* VP. 3. |

(gunderebe, acera. Wn. 460. atehl nntcr her/ßis,) CAM ABEBA. licium est, qfto stawina ligan' tur, quasi Hginunij idem canareba. Ih. ist kaum hieher zu stellen; cf. Rfbfc^Bnri S&inbfaten und reif. (CHURBIZREBE,/., tanaceta. Wn. 460.) IIIRMREBA,/. (hieher? cf. ®frcb, als em%h todbfi auch href, uterus)^ cerebelia. Mon.— hirnereba, cere/ßella. F. 1* 2. L. Mon. 1 (hirnireuo, cervella. Sal. 2. 4. hirnireoc^ cervella. Sal. 1. er zeslndh ime die«* hirnreben. (Tdg). SCUZREBA, /., propago.

a. pl. scuzreben, propagines. Ps. 3. REBEMEZRES. REBABLAT. REBAGERTA. REPAHÜON (hieher?). REPATORSO. REBESTOCIL

355

BIB.

idPH— RUB.

356

BEBESnCHiL.

REBESiMT.

REPAZWI.

£uJ5« Wenn diese Wurzel nicht mit dem ainbelegten^ «anskr, r&bh, sonum edere, oder mit . riph, laedere, zosammenhängt, so ist Ticlleicht das schliefsende B als ableitend an- SQsehen und sanskr* ri, ire^ laedere zu ver- gleidien, oder auch der Abfall eines anlautenden Consonanten anzunehmen und sansk^'^mri (des- wen labiales m des angehängten labialen b we- fjOk abgeworfen seyn kann), oder die mit dem gr* TQtßeiv u. lat terere zusammenhängende Wur- sei trty oder wri (cf. walzan), jrt, conteri, ditfjrqngere {ctfricare; auch griech. 5(^e:c£ii'^ carpere)f sti, defringeve, zur Vcrgleichung zu

lieben. Cf. auch lXix.JL>« BIBAN (ribu, reib, riban), rei6ctt| nord. rifa, larerarCy lai. fricare. Inf» ribin (chleino sol man ribin, daz

er in sin ouga sol salin). Rg. (Ih) ribu, tero. Pr. e.

ribo,/nVo. F. l. 2. Tr. (ribon. L.) (er) x\^\l, fricat. VG. IIL 256- Sah 1. 4.

Tibit Sal. 2. (sie) ribcnt Can. (er) x^i^, fricavit. M. 28. Gd. 3.

texh^ fricavit. Gd- 4. pm praes. ribant, confricantes. Le. 4.

riphante, confricantes, conieren* ies. D. Le« 5. GARIBAN, retb<n/ fricare, confricare, re- yricare, atterere.

(er) gireip, yriVat;//. Gd. 1. 2. p^praei. caripan. Gh. 3. \

giripan. Gh. 1. >, confricatnnu karibanaz. Rb. ) (ist) karipan, atteritur. Gc. 8. (si) kiripan. (3ao. 1. ) /• « . kiriban. Can. 3. ) ^ (RIBÜNGE, /, SXcIbungi Jricaius. Hd.) RIBIL, 9leibe(| pistellus. St vel stamph,

püatiiM. Pr. V. m. REIBUN? reibonte, purreate, reßcicntes reiia, steht in Rg. 1«;. ist es rih teilte?

RP^PI (und nach ^em dat pL rippun auch

RIPPA?), f., THippti Costa (angels. rib, ribb/ nord. rif). Ist in costis, rippeo. V. co- stis, wie vrahrschdnlich auch in costis, rippi. * C, als nouL genommen, so gilt auch das schwa- che masCf, rippeo, das seiner Form nach auch g. pt. sejn kann. n. s* rippi. Sg. 242. C.

ribbi. Tr. Wn. 232.

(rippe. Wn. 460.) »./;/. rippeo? V. rippi (oder ist es g^s.y^ co* stae. Em. 27. 31.

rippe. F. 2. (D. III. 45.;. ^ g*ph rippeo? V. i/./7il rippun, costis. Prud, 1.

(rippen. D. Ilf. 45.) a.pl.x\\fi (wie d pL riben in Parzival. ed.. Lachmann» S. 95), costas. D. IL 346.

ROB? Simplex zu girob? und grob? (zur Wur- zel RUB? cf. Rlüß). Mcp. hat grob- neben gerob-. Oder ist e in gerob einge- schaltet? Cf. auch grouer, grossus (homo). Id. und das slav. grub, böhm. hrubi. GIROB? gf. 5. m. gerobes: so gerobes llchamen sint, corpulenti (daz sie gesih- tig sin menniscon). Mcp. 63. a. pl, gerobe: rähta gerobe luta, gra- ves ptilsus. Mcp. 20* GROBO. (er) sang also grubo, so dores singent Mcp. Cropa zascruntan, fissura. R. gebort viel- leicht zu gruoba.

1\UJ3 1., vielleicht sekundäre Wurzel, ent- standen aus X\U (q. V.), oder auch gleich dem sanskr. lup, scindere, das lat nimpere, auch rapere, wenn gleich weder au noch b im goth. raubon damit zusammen zu stimmen scheint; cf. aber auch mittellat rabaria, fur-

* tum und t^ls. en rciob regin&catho. Ilel. 163. Ich stelle sie für raub, raubon etc. ala Wur- zel auf; cf. aber auch die Bemerkungen bei

357

RUR.

HUB.

raab und die Waneln RUB. 3.V RUF9

die vielleicht von diesem Jl\UJ3 nicht ver-

schieden sind; 8. audi JLVxjLD*

RAUB,.m.^ 2tau6/ f&t\xtt, spoUum; iAi8.r6hhf röf, rapina, angels rcaf/ vfstts, spplium; cf- das miltellat. rauba als vesfimentum^ su- pellcx, spolium.

Die Glosse spoUa, hraupa. Ra. scheint ^ für den Anlaut HR zu sprechen, iindi ^*enn dieser Anlaut ursprünglich ist, das Wort der gansk. Wurzel hri, r apere oder 8r>, abrum» . pere, auch wohl gruc, furari, zuzuweisen, oder, nach der Form w ruh hl, die sich in einer Variante von rhairaub zeigt, auf die

sansk. Wurzel vr» (cf. VV Al\/^ tegere, hinzudeuten, wodurch die dop|>eltc Bedeutung des angels. rcaf (auch des franz. robe, siehe dii Fresne voc. raub und roba), als vesiis und als spolium (cf. auch angels. briegl, ve- siis und spolium^ erklärt würde. ^ Cf. auch lit ruba, XUibf rubbawimas, tRavb. Der Mangel des h im angels. reaf (aber auch * angels. hrypan^ fnrari und hreafjan, ra- pere nthcn reafjan, cf. nord. hrifa, rapere)j allnord. val-rauf und goth. raubon, spo* liare, allnord. riufa, angels. reofan, rum- pere, so wie in raub der alten alain., bair. und langob. Gcselze, spricht aber für den Anlaut R und stellt das Wort zur Wurzel

RUB (cf RU, RUB).

n. s* r5b, spolia. Tr. s. rouba. Co.

a. s. roub, spolia, Nm. praeJam. Bo. 5. (ma- nubias. Bib. bj roup. Nm. II. n, u. a. pL ra npa, mannbiae. R. spolia. gl. K. excubias. Ph. Ra. gl. K. hraupa, spolia* Ra.

PLODERAUB? mit den Varianten plode- rabi, plodraboth, prolaub, pluslaib. si spolia de ipso mortuo tulerit, id est, ploderaub. L. Roth. 14.

HRERAUB, spoUatio mortui. dk rhai-

raub (vor. yrubhi^: si qtiis homim tuutn invenerit et exspoUaverii* L. I reroub. Ild. rcröb. Tr.^ maimbia WALARAÜPA: de vestitu morttioruTi walaraupa ('var. waluraupa^ i 7. baf. 18, 3. RATJBÖN, rauben/ spoKäre; älts. r< angels. reafjan, rypan (cf. raui L sah).

(ih) roubon, despoUo. Sal. 1. roubo, despolio. SäL 3. '4. (du) roubost (übe du armen n

host). N. 36, 27.

(er) rottbot, uuastit, vastat* Ic.

richo roubot. N. 72, 7. -

anderan roubot 0. V. S

GARAUBÖN (garaubjan, garaul

(daz si da geroubten. I). IIL :

keroupnt> eruuostiti populati

ARRAUBÖN.

irraupot, exspoUat, gl. K. BIRAUBÖN, golh. biraubon, s^ berauben.

Inf» beroub6n. Bo. 5. (sie) biraubodon, exspoliavenm Is. 3, 6. biroubotun inan. T. 128. p.praet. biroubot. ih an de chon beroubot pin. a. s. m. ^ixouhoiitxijexspoliatm RAUBARI, m. (angels. reafcre, raufari), Slduber; raptor. n. s. roubare, raptor.li. 80, 1 r Ol bare, mqnubins. L. röbari, predo. Tr. n.ph roubare. Ho. GARAUBI, n. (alls. gir&bhi), 6( SKaubf exspoUatio, spolia. n. s. giroubi, manubia. M. 33. caraupi. Pa. ) ,j/io/iii(ka kiraupi. gl. K. S pU seyn In VA. II. 374. steht b( rapiiint inccnsa ferimtque pc die Glosse giroufL g. s. giroupes, expiJationis. "Mi a. s, (cf. a. pL) giroubi. s mnn tbaz giroubi. O* l\

i

(59^

i

RÜB.

I <

RtjPA--RElP.

360

. tbat nam er sin. giroubi« O* V. 4, 51. o.'pif (cf. o.^O^croube, spoKa. N. 67, 13* - der manigiu geroube findet. N. 118, 162. kiroube, exnvias. D. IL 351. giroQüi, mnnnbias. Mi. Bib. 1.2. 7.

cxiivias. Bib. 2. grouui, exuvias. Bib. 1. GIRAUB? Ist ein solches mbst. masc. an- zunehmen für äc. ph ktrauba, smibola (dantes). Rb.? BIRAUBOTI, S3eraubun0i exspoliaiio. in piroupoli, exspoliaiione, M. 31. Sb. Le. 1. 2. 3.

11 UV^» 2. Wurzel für raup] an, frigere^ griupo, /rLrofitnn, viclleichl nur sekundär und

lus 1\U (sanskr ru, sonare^ enlsLandcn, aber tielleichl ist srü (der Vokal sliinnit n!cbl), coq9i€re, oder bbr»j, yr/g-rro die entsprechende

•ansk. Wurzel; oder auch dieses ±\UjI3 mit

RÜB. 1. und RUF (q. V.) identisch.

HAU P JAN, xiüttnf frigcre. ^roupta (roabite. Bib, ö*)? fri^it* M>< Bib. 1. 2. 7.

GARAUPJAN. Da das simpl, raupjan vor* kommt, so sind die Formen graup- statt g i ra u p- wohl durch Zusammenzichung und nicht giraup- durch Einschiebuug eines i xuerklareuj die Formen gi^roubit, ka- crau'pta sprechen freilieb für ein simplcx graop-, doch kann schon früh in ein^el- nen Dialekten die Elision des i nicht mehr gefühU >vorden seyn; cf. auch griupo. ( er ) g i r o u p i t, friget. M. 29. Sb. Gc. 1. 6.

groubit, frigcU Gc. 7. p* p. giroupit uuerdan, forreri (in sartnginej. Mi}». Bib. 1. 2. . giroupit (girofit B!b.5.) uuir- dit, frigetiir. Bib. 1. fricaUir. Mo. Sb. a. m. girouplan, frixnm ^shhilnm). Bib. 1. Sb. (Ma. hat girnoptan.)

girouplen^ frixuih (juveMM)n Prud. 1. ö. s. f. giroupta ' chichuriu(i, frixum cicer. M«. Bib. 1. Sb. Nach dem beim In/. Bemerkten setze ich hier auch noch folgende parL her: GIGROÜBIT, olco frigatur. A. kigrou-

b i t w i r (I i t , fricatur* Zf« KACRAÜPrr, frixum. Uf.; auch UiNGACRAUPTA, inßonitus. R.? GIROÜPTI, /., frixum (meniisj. Rl 29. Gc l. 5. 6. 7. GRIUPO, m., v. pfanna (SÄofl, SRojIpfanne), frixoritun, grcinium vel siccärtiina lignorum. D.; bieber? cL giraup.jan* griobo, cre^ mium. L. (gricben; fegedo. Wn. 4600'

RÜPA, /., SXaupe/ eruca. Tz. (Ist xüpa mit eruca in Zusammenhang? cf. mitlelhd. Stau ff«

RUPBA? /., trutda (Fisch). Tn

*

RAUB- 8. RUB. i:

RAUP- S. RUB. 1. und2. ;

KEilPlIS (var. reippiiSy reiph$s, reipsus; auch reipfie, rcipej im 47 »^" ///. der /. *rjr/., wo von der Verlobung einer Witwe die Rede ist Der Bräutigam soll tres solidos et denarinm (dem tutor der Witwe) zahlen^ hiernach scheint rei- piis im folgenden: cui reipus debetur, das Kauf- oder Bindegeld zu bedeuten; auch steht: in

fiscnm ipse reipus coHigatur. Cf. REIF und Grr. 425. 426.

Gehort hieher: ANDREIPHÜS in /. sal?

6i quis hoininem ingenuum sine causa liga- verit, malb, andfeiphus fvar.' audrepkus, andrepus, obrepusj; Ml eum ligatum in aliqnam partem dtixerit, malb. nndreiphus (var. andrepus, andre- pfuis, andripusj ; n quis in campo alieno araveritei semina» - 'verit, malb. andappus (var. obrepptiä, ob* rebus);

361

lUOB— RQPUARI.

RTOB, RIUB s. HRÜF.

RIUB (zu RUB? cf. ROB)/- riuber,

severus. D. II. 339. (cf. roer in RAW). Ist dieses rinber Scbreibfebler* (ur ariaber? ARIUB (cf^ altnord. 6rof, saemtiei)^ dirus.

R. Re. Ib. (Hieber?)

AARIUPO. gl. K. ariapo. Ra., trux.

ARiyBI?/ dera ariubi, dire. Rb.

ARIUBLIHHO arsprichit, rigide affabi- für. Rb.

RUABA, f. (alts. raoua), 3^^^ numems. n. ruaba,. mtmerns. Rb. indiotio. Rd. Ib. roapa, numerus. Pa. gl. K. ruaua, numerus. IL 7. 26. rooa, summa. Gb. 3. d. ruabn, numero. K. 18. rnaba, ^umero. K. 18. ruaua, numero* K. p. ruauo, numero. H. 7. ruouu: der (tiuual) hapet in mono rabono ueliha. Em. 33« n. ruaua^ numerum. K. 2. H. 13. RUABÖN, id^leii/ numerare. ruopont, cessemnt v. ccllant Gc. 4. GARÜABÖN. ketuobdiiy reminisci. Bo. 5. kiropot, dinumerat. Ra. gl. K.

RUOBA s. RABA. RUOPMORSO Ä. TORSO.

RUBET s. HRÜF.

RÜPIUNGA, Ortsnamen.

RABAN s. HRABAN.

RAPANA (SRaDenott/ SXaben). PentapoU.

sie nominatur ilia patria, ubi rapana siai.* Wess.

RlPUARIi) Volksnamen (leges ripuariarum; re- gio ripuariorum; pagus ripuariusj.

RUOB£RA--RA€ä

RUOl^EIRA. Ortsnamen (7. Jabrh.).

36

RXJBEAS. Promontorium (oceani , septei triondUs) rubeäs. PI. IV.

JLcxjlv^JlIj eine ein früheres deutsches I\/1lJ^ (cf« gotb. rakjan, tendere) voraussetzende ali hocbd. Wurzel [von der sich, nach verr Acheo< detitae, zu scbliefsen, auch ein starkes verbui rächan gebildet hatte? cf. aber auch alts. ra hanen (in Hild.) und nord. raeüa, spoliar

und WRACH )• Zu ihr gebort racl Jan, rechjan (q. v.), tendere und im abgez.« genen Sinne efficere, narrare [wenn das fi diese beiden letzten Bedeutungen geltende rac jan(rechjan) nicht zu raha, res, causa m

mit diesem Worte zu einer Wurzel JLV/jLt

zu ziehen ist. Siehe JlVxLJlL« Eben so kan ruoha (ruohha, ruocha), atra^ mit den daa

gehörigen Wörtern, entweder zu JLl.ilLV^JL

oder zu IXÜlH. (wohin ich es gestellt habe gezäblt werden]; die übrigen unter diese Wui zel gebrachten Worter geboren vielleicht ab ein« andere Stelle. Sollte auch riühhan (q. v.)l)ie her gehören?

Vielleicht ist X\/V.VyjLL als die durch eini

g7//fMra//^ vermehrte Wurzel JaxjL (s. JlVA.

anzusehen; oder ist es sanskr. rnh, deserere oder das ganz zu seiner Form passende sanski Ttü^ygusiare, adipisci? oder vaCj facere? viel leicht hat sich auch sanskr. arh (aus dem ril und rah werden konnte), aeqfiare, convenirt posse ( dann wäre eine unregelmäfsige Umwand l\ing des Endkonsonanten anzunehmep), ode sansk. ran j (adhaercre^ dedltumesse; et saosk rftga, Studium) oder ric (dis/urigere, conjim

gere, aiiticj eafendij in xV/Ll^jtl eioge

mischt S. auch ixAljt Sollte ruch j^n auch unter diiese Wunei gebracht werden ;Hiqb.r^cJio,,.^ttr«c?

RACE

RACÜ

RACa

361

lACHJAN, RECHJAN. (liiefaufli iinser uU fftt).; tf. golh. rakjaiL» exiendere, nord. rakna, porrigere, angeln« reccan>.rccccan, dicere, narrare, coltaq^n ( regere Jy racan, raei:ean,. extendere, porrigere, attingere, alta» reckean, dicere, narrare, nord. rek- ja, retexere. Obgleich dieses Wort die ver- schiedenen Bedeutungen eoctendere, porrU gere, pikwehere, efficere und dicere, nnr- rare, explicnre hat, so stelle ich doch für diese Bedeutung nicht 2 verschiedene räch- Jan auf, einmal weil die Formen für beide Bedeolungen immer diefifelben bleiben (wo sich Verschiedenheit zeig(, beruht diese auf der Verschiedenheit des Dialekts), dann aber auch, weil diese Bedeutungen sich luglich aus einan- der erklären lassen {\n einigen composith, z. B. in ar rech Jan, ist oft gar nicht zu unter- scheiden, ob ihre Bedeutung aus dicere oder exiendete herzuleiten ist ). R a c h j a n , in der BedeatuDg dicere, liefsc sieh Freilich auch, in Vergleichung mitsansk. vac öder sansk. lap, fön räch Jan, extendere, trennen. Cf* auch

recban in VVxVxLJtL? rachon in

xiAJjL? reichän in IxJJlJL« Um die

Uebereinstimmung der Formen bei' verschie- dener Bedeutung übersehen zu lassen , führe idi hier die Flexionen und Formen nach der R^ihe auf und füge jeder die Bedeutungen bei : ' Inf. (Gehort audi recon, aequipararc. D.IF.

V 312: 4iieher? a. rachon in RAH;

>-- cf.' alls.- Icaealthit' land rekoui

l' thif ^ere»d taflatis uuillion. Hei

28.>-reccheit: unz uuara sie (ter*

msiiiV te'ceh^ri sulh.^N. 73, 17.

,^ VL^t*prßet6^ee'A^n is'caz recchen

I '^ '• ' aoltonj d*r^'^ m«btti ane arbeite

|^>^: .. l^hieht 8in;iBi.i6.-<'- >i

'* <'! xe Tet«henn^;^«M>JiMr« (tougene

■-'^./;. .rw»a.).Ba-'5i"''- = '• '>)

rek^in <reche^n2 Cod» Vs F. desOtfr.):

üigin^ent frami&a)j reken, thaz

sie thaz guata thek^d/.V, Vi fiS, ;; 66«/kiujl.Chu liz; kUi^aorirek^n, . .ipi,inuUe ;giÄaii«:ke%)ifi>ii krisle I,

scäli thu iz .ziellen,'gi6teist thu •'' c thaz iruuelien* O. IL "9*, 69.

(du) recchest diu zorn, e'x/fflife^. N.84,6.

(er) recchet, extenBlt (mantim snam in retribiiendoj. N. 54, 21. ziu heiz- zent sie (ffisiiJicattonesJ^nheT sine (gotes), ane dazei* sie recchet N. ItS, 5. diu (^oph e^y Caritas rec- chet tiats timor. R J18, 108. ///• stitia recchet fudiciüm. % HS, 121. sin uuillö recqhet tcq rat Mcp. 53. der hoüue linde gras recchet, prodiicit. N. 146, 8. diu sunna rec- chet den tag, provehii. Bo. 5. so unederez teto daz ander rec- chet, caiisn'est. Org. Providentia uueiz tiu ding sament, fatum rec-

chet sin einigen: 'B'o'. 5.'

rachit, narrat, disserit Pa. (cf. ra-

jchon in JAjnLJLLy«

rechit:andher quidit aildeTr.ecbiL gl. K. (cf. die folgende Form rekil). . .rekit:.aaanta imo ist al inthekit, thaz mannes bugurekit (rechit. Cod. F.). 0. IL li; 67. iz aiigusii^ nus rekit ioh filu kleino inthe- kit O. V. 14, 27. ..(wir) rfchemes,. f^mf/inii^; Gh. 1. 3. (ir) recchent: pezzeront iuh föne go- tes haraerslegen, so recchent ir M : iuh (et gerecchit); N. 97, 5.

(sie) rCidcbent sili uf »ehin»ele. N.64, 13. ^ v^ -^ (bluoman) recchent keluste. Mcp. .i die (samun) dingoliJb recchent, .tfansae. Bo. 5. ! rAg.ent, in^i/i/üi/. Pa. (hieher? cf. ki-

regen in. girecfajan). .:(dii)'reechfcst: uuie-^diitiarclcchist, quid l . : .•toiMAä!iMr&» Ba'Su. .m h :(er).iccixbe:i linaz .Üa nnindä'reccbe

(erregt).. fio.&f.

(sie) recchen, praeslent causam fsöiintiaej.

Bob 5..'dAK die rehten r«€chien iro

heade ze. demo unrehtc, extern

daia.K 124, 3. . 1 i * »r.

(Üi) xuhiM v^iat^.K%B4€.t^eAiii(ixpandiJ.

[24]

* <■

36&

RÄCH.

lUGH.

»6

1. «

« 4

19. 143» 6. ih rabta minen gedang * mber dia geaibt min selbes. N.

Cdu) rabtosi dina bant, extendislL Nm. ubar daz zorn minero fiendo rabtoat du dina bant. N. 137, 7. du rabtost des uuineerarlen zou- gon unz ^x^' mare magnum, exten- disii paliniies N. 79, 12. rahlist„ extendisti (manumj. Nm. II. (er) rabata, porrexit. Da.

rebbita sina bant ubar sine lun- I girun, eaiendit. Mat. - rabtfi: ier gerobe luta in beisa . uuis rabtai graves pnlstis modis rati- cioribus penonabat. Mcp. 20. rabta, inierpretabaifiTn N. 86, $. daz cina ne rabta dia geskibt niebt anc daz ander, i?^i^i/. Bo. 5. diu (min- na) imo den uuuoft rabta. Bo. 3. (sie) rahton.imo risutm (erregten). Bo. 5. (er) rablt: ai (sela) ne rshti sib über aib selben. N. 41, .3. uuannan . .. . cfadraiu alle sacba, übe diu un- geliebt d'ero zito sie ne rdbti. Mcp* ih uutilta 81 i ihn incidentes quaestioMs. Bo. S. - p.praes* racbendi (recb^ndil gl. K. sa^ beolL Ra.), citaiiis fagilis in JingiiaJ. Pa. (bieber?) rachenteo (rehctreten. gl. K.), Ezechid (in gl. K. vnd Ra. mit . : der Glosse nuatspcUo). Pa. reccbende, $nsciians (nubes ah MXiremia terrae J. M. 134, 7. iro muot reecbendo. Mcp. d. s* recchehtemöv exponerae.Mcp. iU a. 5. f. recchenien: die hohcreccben-^ teitobeaerift* christre «iSn- non, süperemineniem.s'h. 103, 3. !!• pl^f^^ reccli endet inir träne stcviien-

de miaar..Bö. 5*' : G AREaiJAN. /#{/*. geTtccben,. Ar;iadir^..fio^ 5. ki roc barn ^ mcepianare* Rb. ! carecbcn, ixprimeri, R^ ^

ir^ii

k^vekea, dbtfrrbiu; gk Kl«

»•

kirogen, enarrare.^ Pa.

fti karechanne, exponendum. Rb.

^^e gerecehenne (VoTTOft^rv^. N. 118,1«

(er) gereccbet: den (suftocf) si gerec.

chel, yaci/. Bo. 5. der aib kerec.

cbct unz tara er gesuitbet Bo.

5.(189.)

carechit P*. ) . ^ _, . ^ kirckit ^x, ^,\ ' "^^ßretat.

(er) kcreccbe (sina tat), perficiat. BoA ter nuestene uuint kereccbe daz lonb| revehat. Bo. '5.

(ih) ketahta \z^ expomu N. 118, 1.

p.praet. gereccbet, expedita (res), BaS. kirekit gl K. \ . ... garacbit. Pa. ) ' gcrabt:

n. s. m. zc uerro bina gerächter arm.

Üb. -* Gehurt blchcr auch ge-

r acter, exiciUa (uumuj. Hd.

oder ist es d. s. f,? tu s. y. einzen malen ^erabtiu, irmpth

ribus explicuta. Bo. 5. (211).

n. ph ferrost kerabte, //erinde distaäa

(aämiaaj. Mcp. (10). d. pL, hn erinen blasen mit hamere gerabton, in tubis duciüibus. \ N. 97, 5. i

girecbltsin, werdan, baben.^> .' Jaz ist fore gerecchet (vor- her erklärt). N. 55, 12. si ke- i(»hhii^porng€UUr/responstPttJ. ^K. 81'i(hii»lier?) uuard gerec- cbet» pßrduetJts ( das Buch Iliob). . 97, 5«. haben gereccbet, ' <^i£4'€ri;€ij;l^.(rieiltskefte).Bo.& ; ili babo dir .gereccbet allero, 4iDgo 'Pik'C^sta, exegi^ Bo. 5. da | babcAt jR^i:eticbi3r. (aUiu mit ' M :) T^^i^tgw^n(ie)iti expIic^boM. Bo. 5. (er) iiabet'kor'ecchetv^ili^^Ao. . .1 '. .1. /! nfinlernobile' germef$J. Bo. 5. ba- l'j ' betker.eccbel9ttCM!f/ioiief.Bo.5. ARRECHJAN.

•/li/I'iTPcdceD (irrechen. Cod. F.) foa I ^ : . ^ iithMi^^alwfe. 0. HL 23^ 44.

i ? : \

•' 1 1

!

: ii

i ii j I L fil.

il'i

«7

JIACH«

Rica.

3H6

UV V '.ibia kleififi aj «tg i69g.e.nne, ioh il .irrckcnne« V. 14, 4. . ^xtechtiti^ ex/UHmtr/e^ Ib* Rd. expla-

. Irrecban, expticare. \Gh. 1. 3.

tj(Ui). irrechöy espedior, Jiberor. Sah 4 (?)

(er) irreecbet daziiur/Mcp. min sang,

daz mir nichdlrrzjscchet N.70,7.

. eTf eccbet (oAt). JDou -.5« .

irrechit (cf. daB folgende irrekit),

solvit. Ec. exprimt. Gb. 1. 3. irrekit Cirxechit. Ood« V. F.) uns - atn guaii allo the£0 dati. 0. II. ; 14, 77. (sie) iVrecchent: .ioiic/^^ animae ne ir- . r^ccbeBt ii^^ nuahda er allen creaturis incomprehemuiilis. ist N. 17, 11. (Ih)'>{irr«ke (irreche. Clod. F.)t tbaz ih mih biar irrekc iati bina nidar •crikkc. O. II. 4, Ti).< (er) arrecbe, arsagee, .^r^/m^ra/. Ib. Rd. (äe) irreken: tbax iogiiicJien tbanne tboh foUer mund uuerde, tben ' inund zi thiu irreken, thes bro- tea maiht gisraeken. 0. III. 6,24. (ib} airacta, i^:)t^«tfi. Gb. 2.

irracla, earposui (verba chaldaica sermanibus latinisj. Mr. Gb. 3. 5. Bib. 1. 2. 5. irracta vel gisageia, exposnL M. 30. eatpressi (quae ha- bentur im hebraeo^ plena ßde ex- pressijl lä%. Bib. 2. arrahta, -expressi. Rf. irrabta (alle die anderen aalmen).

N. US, i:

(er) irrabta: si (uaizzeloai) irrabta mir al tbaz iblido. N. 37, 6. ein aunda die anderun irrabla. N. 50, 2. :

arrahta, digesserat Ib. Rd. dlspula Vit. Ib. Rd.

arracbda, expUasit. Ec

arracta, arzalta, expressit, expla- navii. Ec. ^

irracta, exprimit. Gb. 1. 2. 3.

erracta, edidii- (PouIumJ^ PnuL 4.

V.L'

11 / 9ittc\LXi%i.ififmpreiwfbatüK T. 227, 3. (wir) crrachtomea^ digesninms. Ic. urrahtun, explicuinms* . Dm. ■■' . isiey jirr^abtpn: gpies . pfi^ate .irrahton iro Mounsle. N.104,25. die(8unta) irrabton din zorq. N. 37, 4. arrabtun, dispntavenint* Eiik 49. irractiin, ^xpositerimt. Mz' Af. 2. Bib.

1. 2. Can.40. 11. irrahctan, eos^posuerwU. Can. 13. (ib) irracti (irractc. Bib. 5.), digererem (scnsimm. barba^riewj. M^. Bib. 1.

imp. irrecbi, ^£ii^^«r^. M. 31. Le. 1. 2. 3. ^.^ra^:^. arrcch^inti, expo$iinrus. Ib. Rd.

riupi. irreebaqtä (irr^cbept^. Bib. 5.), disserentes fomnes ediiioHcs). Mß, BJb. 1. r p. praet^ BT ^hi, arrecbit«; 71. s. m. arraetar^ ediitis. PruJ. 1. J5I. 5.. /. i r r a c l i u^ eocpemta (UtterisJ,, Prud. 1 .

errahti^ ^o^/ica/a^ Bo. 5. d. s, m. irractejcno^Vi^^^/o (stiUnrenimJ.

Prud. 1. n.phm. arracte. Ra. \

arracbie. Pa. |, exciti. irbahctje^ gt f arrckit (ist), in/erpreiatf/m (est). T. 5, 9.

16, 2. 4. 5. 132. errekit. T. 202, 2.

irrecbit, exprimittir. Gh. 1. 3. exponi- iur. Bib. 1. 2. sint exptanan- ttir, scribuniur. M/i. Bib. 1. 2. unirdit irrechit, exponituv. Mg. arrechit uuirdit^ cxprimiiur. Gc. 3. irreechet habet: spes habet mir irreechet die exul- tationem. N. 83, 3.

HF ARRECHJAN. .

üf crrechc; eXcilet ((fniescentei forwasj. Bo. 5.

UNARRECUANLIH, UNARRECIIANTLUL

Cf. rachön ia RAEL uiiarrekinlib) inexiricaiilfs (mors). Prud. 1.

unarrecbentlib, inexpKcabileni. Gd. unarrabintliba (a. s. n*J^ um» enarra-

124-1

^fi9

RACa

RÄCH.

r f

L :\ nie (iexhtm clypH). VA. VIII. 625. ' (•• f«cbon}b

INRECHJAN. ^

(er) rachta (rahia. Wm.IL racta. Wm. Ilf.) sind hani in ze mir. V^m. 5, 4. <

CFRECHJAN. '

min gebet recche slh nf also roah

fore dir, dirfgaiur. N. 140, 2. frfrahtun^ prdehdebant (dgnn). Prud. 1.

FARRECHJAN, exUndere. ~ Gehort hiezn:

uirrcchit (firrccjiil. A.), excriU M. 29.

\ Gd. 3. Gc. 1. 6. und farracba'(mit übcr-

' geschriebeherh i zwiischen a und ch) , ex-

ierminät (tetnhcj, ägitat, iago. Prud. 1.?

(ib) fertecchb, extendam {calceamentum

meumj. N. ^9, 10. 107, 9. (ih) feryahta, expandi (mine bende ze

dir). N.^87, 10.

' p.praetyiixt^ciin^ portecta (inanut ad

' accipifnSimJ. Mcr. Bib. 1. 2. 3.

ih habo mih nu ferreccihet an in,

freisa uüarie mir^ übe ih folle

stuonde an mir. N. 76, 11. scri-

pturae prophkiartm uuurden onh

nah iro Hbe Ferdenet unde fer-

recc1iel;zeaIlendieten.Rl03,2.

DURAHRECrUAN.

thurab raclomca, perstrinximtn, Ic

FOL RECFIJAN.

> >

,si uuolta {q\\^ vtf^QYitii propositas quae- , siiones. Bo. &.'ube er.uuile uollerec- eben den syl/ogismum» SyL

ULNA RECFIJAN. fon« biaa reccbenne, a parro pan- gendo. N* 79^ 12. RECHIDA, /.

H. s. recc-hcda: uuir birn. riccheda dcrd chumdiQti tifprincipium^OTg. expasiiio. N. 74, 4. a. s. recckeda, solNiionem (profuneUta'

ik)]^ N. 80, 17. UNREECHIDA . (im Druck ateht urec- chida) V. untarteili da, : i/i^pAonici^. •£m..*i9&< hieher? ' ' GARECHIÜA,/..;

n. $. g^ereccheda^ expUcaiio (tt Us ordinisj* Bo. &. karecbida, iranslaiio. R.

r/nra.R expositio. R* kirechida (carebtida. ria (d. h. historia^ Ra. 'kir6cki>da, siöria. fiä. - ! kirekhitho, \f/oria. gl. K. a.pL kar«cbida, expositiones. K. bort karehida, exsequl bieher? UINAGARECHDDA, / c& Xi.fone dero hinageric des kotes uuillen, Serie. :Bo. 5. ARRECHIDA,/. Gehört arrachi rihhttba. gL K. irrida. >Ra.), Pa. bieber?

ir. ä. erreccheda, causa. Bo. & - irrechida, argumentum. S g. s. irrechido, expressianis.

tionis. Zf. i/.* JL-urrechido, expressiame. planatione. Gh. irrechido, eiXT^nciiMiii^. Gl ^^ .: itrechrdu, Az/9r^^jib7i^. Gl pbsitione. Gh. 3. expläi Gh. 3. arrechida, editione. BI. er. s^ urrechida, explanaiionem Gh. 2. a. irrechida. Gh. 3. gr*/'/. urfe'echido (oder sing.?), iionum. Ec . urxechidoDO, ediiioumn.Mi FRAMARRECHIDA,/^ translaH FRAMRECUIDA, f.. trdnslatio. Rl i d. s. framrechi£a,' translatiom

(IRRECUUiNGE, editiowan. Bib. 5. RECH AR r, w/. (cf. racha), executi ioTf assertor^ {^isprahhaler. Pri FRAMRECIIAUI, m. 13. p/. franrechara. Rh. ),/ .. framreiccharra. Rh.) TROÜMRECHARE, ni., conjectot ÜNGERECHEN? (hiehcr?), über nuaa k^uuon denchcn an die 1

RAR.

BAU

372

, ntiz «r uiger^cbeiü^ iifß0r (noch im Gcfi&ugaisse y du»«]. Bo. 5. (H). sich bieraoi fluf ein slaHLOonjugiercndett rech ah schlielsen? / Gehdrt «angels. ra- I, vinaditm^ rü/^/ia ' daanil oder ist in Hieo zu Iksed? & GARBH. HTUm c&iiaa. D.:JI.r339. ist wohl

ihlun; 8. pirafta in Juv/\JD IHANUN (es sieht im Codex pirch-

a

n), sopitos (igneäj. YA^ lU.. 409. Ilie- i^r. auch RECUO und: hüi gcttCt {tl»

CHENE, (feditae (vitiis aMmaeJ. Bo. 5. ^r?); cf. birahanen^ raubmin flild.

» Auf diese Wurzel fuhrt vielleicht schon m starken Verb angehorige verrächen e,

, das ich unter iX^vyJrJL' aufgestellt hr entspricht vielleicht die sansk. Wur-

(s. in JtVjnL V^ JtX / 9 oder auch rax^

, tiieri? Oder ist IVxjLtL als sekun-

1 XVxjL (q. V.) anzusehen. Cf. auch ich, ire oder auch das einfache ri^ aus I sich sowohl die hier aufgeführte deut-

urzel IXxxXl^ als die weiter ünlcii

XVLxX« i.y entwickelt haben konnte,

[lers zwei verschiedene Wurzeln JlIlxjlJlL

ULjL anzunehmen nothig ist, da in den

JjL gebrachten Wörtern IxixlJL sicli diinat haben, oder vielmehr ri in eini* rtern zu ri-, in andern zo ra- gewor- 1 kann. Auch sanskr. vas, desiderare zu übersehen, an das sich . namentlich nahe anzuschliefsen scheint. Ich ziehe ahha, res, causa [doch ist auch nicht ngels. race, racu, wenn dieses das

ihha ist, mit dem es zu KACH ge-

)nnte (die Bedeutung Spriebl nicht da-

sondern auch das- tot. rei, ianiskn rsif

(Tbenia rai) zu vergleichen; vielleicbt .auch . gahlia]v femer rahhon, das von rabha abgif- leitet< M seyn rsdieint (antrahhon ist unbe- denklich von lantrabha), wenn gleich auch die in einander spielenden Bedeutungen von rah. hon und rächjan anf eine gemeipschafttiche

Wurzel JxA-^Ji hinweisen; femer ruoh-

han, cfttyare und reclianon, compuiare; cf.

goth. rabnjan und das bei rechanon Gesagte.

;£ben djeses h in goth. rahn jan veranlafst mich,

^iese hier aufgeführten Wörter von JLViLv>'rl zu tren'ned. Doch könnte das lit. rokoti, rec^»

ntttf auch das althd. rcchnon zu Jtlil.V^'rl hinfuhren, wie das angels. recan, curare, nord* ^hk (n%pL')f argumenta, rsekjai colere, dein

allhd, rnohhan die Wurzel Jtl.xiLVyJLL an- zuweisen scheint. Aus allepi diesem ergiebt sich die Unsicherheit des Unterschiedes zwischen

RIH, RAH ..d RÄCH, ..1 der

' Udtetbrihgiing der einzelnen Wörter untt&r diese

Wurzeln. Cf auch Iv AG* RAHUA, Jf. [angels. race, racu, narraiio, ' expoatio; cf. auch SAHHA und lat. res, skr. räf (Thdma: rai)], ©ac^e, res. K. 7. Ib. Rd. «• 72, 28. H. 24. T. 98. causa. Rh. K. 2. 34. 46. scnientia. D. II. 342. ratio. Pa. le- po^ Ra. gl. K. gratia. Gc. 8. edeslicbera racha^ aUcujns rei. K. 60. fona deseru rahhii-, c/^ hac re. K. 7. rachu uuarern, reoera. K. 58. in rachu relicheru, in re fu9iebri. Ib. Rd. nuanda ih iz noh ne ha- bo in re, in racoho^ ^az ih iz ha.be in spe. N. 72, 28. pi dero racha, quare. VG. II. 35. rahcha, reni (nuUamJ. K. 33. fona deseru rahhu, de hac re. K. 7. uncbuska rabha, foedam rem. Ib. pedo racha, om- bae res. K. 5. rachono, rerum. K. 2. 55. IL 24. rahhom, r^us. K. 7. 32. 58. er rah- chom, ex rebus. K. 59. er rahhom, ex öausis. K. 63. opa dem rahhu. R. dar acaJ «r «z rahhu stantan Our Stfc()enrc^afO. Em. 32. racha, circumloctitione. Prud. 1. rahhom, yii^i>. K. 43^! manakem rah-

r

878

nAEL

RAH.

11

i «

1

h#in, mtJtifarie^ gLK. racha»yi?iii2a4k Pa. gL K. ra'ha,>:iM72iii^. Ra« rabhon, negQiiis. Gc. 4^ fon iögHiclierii rachu (dt omni re} sih gizumftigont T. 9S. thax uaas HO' ungimacha ioli egtslichu racha« ^O. IV. 4^ 69. nifit unser racfaa, qoadan, uuiht, 3*1 frammort uuibt ni thihit, ni muazi si thihan tiüanne fora themo sei- beo manne. 0. IV. 4, 73. ist tbaz äelba mar! faarlo äcitsani, haTto ramo oba unaah üuan sulib racha gidan. O. V. f2, 8. thaz uuir firnemen alle, uuaz tbiu jracba uuolle, ioh uuaz aiu hiar 'bizeine inti uns zi frumu meine. O. V. 12,53. uuaz uuari racha roinu, niunari ginada ihinu, thuruh tbio mino ubili loh managfalto frauMi. 0. IIL 17^ 59. tbeist auazi ioh ouh nuzzi inti lerit unsib uuizzi himiles gimacha bi thiu ist thaz ander racha. O. I. 1, 56. uuer quedent sie theih sculi sin odo oüh racha uuese min. 0. 111* 12, 8. alle tbie thar uuarun ioh ouh thar furifuaru-n, zurntun thia gimacha sincs selbes ra« cha. 0. IV. 30, 6. ein ist thaz man uoo- kit fon dode man irquickit, theist an- derlicb gimacha thaz mau zimborot tbia racha. 0. IV. 19, 38. tbie jungoron in uuara bizeinont racha mara. O. V. 6, 1. thuruh thesa racha datun eina apracha. 0. III. 25, 2. ih scal thir sa- gen, tfaiarna, racha filu dougna« O. I. 5, 43. giangnn zi tbcn rachon aalbon iro mach'on. O. IV. 35, 40. mit gotkund- lichen rachon scal man sulih macbon. O. IL 8, 22. thaz uua.run seJis kruagi, zi thiu uuas thar ginuagi tho zi then rachon, tbio drubtiu auolta maehon. O. II. 8, 30.

Form und Flexion: n. $. rahba. K. 2. gl. K.

raba. Gc 8. Ua.

rabcha. K. 46.

racba. Pa. Rh. D. IL 342. O. L 1, 58. tu. 12, 8. 17, 59. IV. 4, 69. 30, 6. V. 12, a ^. «. racha. K. 60.

.t

d. 9. rahhu. K. 7. R. Em. ^33.

racbu. IV 98« K. && Ib.:Rd, raccho» M^ 72, 2a . \

ra;eba. VGi ü. 35w Prad.1* a. rahii«. Ib. Rd. .

rakba. K. 34. 0. L 5, 43. 8, 6. IL 15.HL 25, 2. IV. 19, 38. V. 6, n.pi^ racbii. K. 5. .pl rabliono. Tp. Rb. ' räVono, Em. 33; raxibono. K. 2. 55. H. 24. d.ph rabhoom. K. 2.

rahbom. K. 7. 32. 43. 58. gL K.

rahom.Rb.

rabchom; K. 59.

(rabham. K. 63. ist wohl rabbon

lesen?) rachom. Ra. rabbon. Gc 4.

rachon; Q. IL 8, 22. IV. 35, 40. a.pU rabba. gL K. raba. Ra.

rabcha. K. 55. 38. racha. Pa. gl. K. UNRACHAFT, inenarrabilis (candorj. I AINTRAHHA, /. Pa. antrajia. Ra. a rabba. gl. K., apologia. an trab cha, excusatio. K. 55. n. pl. an trab a, defensiones. Gc. 8. TATRACHA, /., hisiona. BI. 0. tatrahha. Prud. 1.

tatracha. Gh. 1. 3., historiam. g'pL tatrabhono. Mcc tatrabono. Bib. 1. tatrachono. Bib. 6., hisioriärm CATATRACHA, /., historia. Ena. 21. a. ka tatrahha. Em. 19.

ka tatracha. Gh. 2., historiam. KATATRAUHASCRIPO. LAKCRAHI? Tonna lanrabi, ex jndicio (prava i

mUtereJ. Gc 3. lancraho, sUidiotiim (propter malit

stfuliorum vestrorum). Gc. 3. lanrabi, studia (pravitatis mseqti dem). Gc 3. RAHdöiN, fagin.

^

KAä

RAft

376

Inf. r&hhon:

daz bort ih.rahköttr.clia tioerolt rehtunison. Jübdü 33* : vacbon: ih acal thir ottk na. rachon, ni drenkih tlies gioiachon. O* II. 58. er acal gioaUi^o racbon fon ir-

diagen aacboiK 0. 11. 13, 20« ni xnaht.auur tbaz gimachon . ihara ingegin racbon, uuio managfalto uuunta biar ihul* tenthurobQUDta. 0«V,23, 133. racbon, dUpittare* Syl. racbon, dixser€t€.J^^.h. rachonnia, dispuitmdi. SyL ze rachonne, disserere. ßo. (ih) racbon:

ao ib Ibir racbon. 0. IV. 19, 64.

21, IS. aos ih i'u biar nu racbon. 0. IL

14, 107. racbon, cdissero. Gb. 3. meditor. 11. 352. (da) rahbos. gl. K.

racbos. Ba., agis^ inqtds. (er) rabbat, disserit. R. rabot, rettiiii. Rb. racbot, agii. Pa. (•ie)'racbont, dissermd. Gh. 3. (wir) rhhhomen^referamiisflaudesJ.K. 16. {wir)rachoton, colUgimus (daz ende

g^not uttesen). Bo. & a. rabonti. Ra..

' rabcboiidi. gL K.^ siipuiator. racbon ii. Pa. racboDd«'gI: K., fahuUnL .; in zuei rabbondL Pa. in zne ra- j. bokiiL lUui) lii quei rahcbondi.

gl. K., cassäbunduM. .i^ ;! rabchatiu (rabchontiu?),' semi* .: / nans (secta pravumj* Priid. 1.

qniarachonde,dMpfi/aii/r«.N.57,6. Gelior(recon, aeqiuparare. D. IL . 31X bieber? cf..rek]an. V\iRKAHU6N.

uuirraiuJiAtiy ratiocüfori. Syk

tcr uu&rrdcbot, ier mit r«do ater- chit onde ze uuare bringet, taz er chosoL SjL - mit kedingunnuarracbondoy inaiT^ ditioaali syJlagin^ SyL CARAHHON, exprimere. R. chirabhon, narrare. la. 2> 2. ' kirabbon. Em. 33. (er) caracbota, expotmL R.

cbirabbpda, enarratiU la.. 2^-2. ARRAHHOiN, enarrare. Is. 2, 2. expri- fitere. Rb. ze urrachon, perstringenda. Em. 19. (ih) urrahho, expUcito (escpUcol)^

Em. 12. (du) errahhoa, enarras. K. 2. * (wir)nrracbomes, detegimue. Em. 8. (er) urracbota, cxplicavit. Em* 17. arrachon, effatu? Em. 19. - UNARRAHHOiNTLIH.

unarrabboiitliba, irifanda^^VykX. unerrahbontlibbera suazi, inenar-

rabili dulcedins. K. p. nnirracböntlihero, . inaeetimabilL

Gb. 3. >

u n a r ra b i n tl i b a, 19071 ^noiTii&i/i? j7<jr-

tiirn clypei). VA. VIIL 62S. unirracbontlibin. Mcr. nnirrabont- lihin. Sb., insuspicabilia (cordisj. irabon tlibiu, inconsiderabilia. Bib. 3. ist auch wohl unirrabontlibrn zu lesen. AIVrRAHHON, exousare. Ki 68; > (er) intrahboe. K*66.aiitrahbo. Gh.3.,

excuset, /7.j9. antraboter, excusaiM. Rf. Bib. 1. ai entrachot, ai entrachoot, ex- cusetur. K. 35. . .

UiNTARRACHON. untarracbotem, nntariancte-m, in- terjectis. Em. 19. ZUARAHHON.

zuarabhotfto, asserendo. Rb. RACHARI, fm, adtesiatar* Pa. 153. rabchari, atesiaias. Ra. gL K. rachara, narratores. Em. 19. KATATRACHARI, m., hisiaritfis. Em. 19. .

a77

mML

HSäE.

2

:>: JlA€IlUfiiGA, /. ) . t ) geaaar rahchnnga (oder ist es com/?.?

cf. uuarrachoa), Syllogismus* Syl. ROHA,/., oira, 6er«e, eor^fort, ^erftcfßc^ds gun^i lUbrrleguilS (cL das folg. ruah). riiaha, a/ra. Rb. rocha, procuratio, gl. K^ ontar Tuahhababeen, «»6 cura habere.K.2. raab- hun tue fona alleem, airam gerat de om- nibus. -K, 31. armero mit 60<eouucIib. . henu pibucti ruabba toe, panperum cum omni solliciiudine airam gerat. K* 31. got babot min ruochun, dominus curam ha- bet mein N. 3!), IS. so uuellcbemv pi- huctikemy kepruader kamabboe dcsa raacbum (st ruachun) daz alliv citi (st. citim) kalimfantem kafullit sin, . tali. sollicito fratri injimgat hanc curam y ut ömtna horis conpetentibus compleantnr» K*47. ' nist tber sin babe ruachon. Ob. 40. so niugun sie mit ruacbon uns sagen in tben buacbon. O. II. 9, 18. sie kiesent uns mit ruacbon ihen uuin in tben buacbon. 0. IL 10» 15. tbaz ib io mit ... laacbon zi goumon si indben buacbon. 0. III. 1, 25. oba ib mib mit rnacbon , biginnu^eino guallicbon. O. III. 18, 39. ni dnet iu iz oub xi ruachon, oba iu . thie liuti fluacbon. 0. II. 16, 33. tbaz deta ib bi einen ruacbon, theihlibi in tbesen buacbon,. tbaz iz zi suar ni saltii tber iz lesan uuolti» 0. IV. l, 33.

Form und Flexion., n. s. FocbA. gL K. . . ruaha. Hb.

ruacba. K. 36.. .53« Tuabcha. K. 2. g. s. ruaheba. K. 3. d. 5. ruabba. K- 2.

und schwach:

1 f

4

/ ^

.: \

: ruabhun. K..31. ruachun. IL 47. a. s. ruabba. K. 31«

. und scb.\^^9ch::i. .. . ruabhun. K. 27. 31. i(in K.,47. steht rtiahhum.)« \ ruohun. Gh. 1. 3. .. : rttochan. N. 39, .19*

g.pL ruschono. H. 15. I '. i .v ' Api. rnachöfh. iHJ il&. ^ ^

ruäcboA. H. lö.:?0; H. 9, 1& 10, 16, 33. III. 1, 24. 18, 39. IV. 1, tuochon (es wird curd damit £ acüit). Mq». 7. a.pl. ruachon (^odet wtg.?^ Ob. 40.

U.NROHA, f., iru-urla. R. in onrta'ocha (hin lbsc»ldic). Co. i daz feruüorfen ist föne unroocl N. 30, 13. in unruochon siny ea ies cutae. Bo. 5. '#. unroba. R. Pa.

unTobba. Ra. gl. E* unruoha. Gd. d. s. unruocha. Co. s. unrnocha. Oll. cf.;?/. unruochon. N. 30, 13.'Bo. 5. RUAIIHALÖS, RUAHilALÖSt, RUAIl

LÖSÖN 8. LUS.

RUAH (m.?), cura, Gor^l (cf. das o röha).

d. s. mache: biuuuntun sie tbo sc< thia selbun üb frone mit I . nemo duacbe ioh 64>rglichc mache O. IV. 35,^ a, s. ruh, curam. Prud. .4. ' t

ruah: ibemo dihlon ib thiz bu oba er habet iro- ruah, ado tbaz giuueizit, tkäi er aa le heizii. Ol. 87.- in aih aeilbon .rn.ah luadua michilan fluah. IV. 24, 30. . i > ■'■"..- . ' to^>, litem. gl.' K. (bieber?) Geboren die n. pn ROII, ROHBERT, RI CIIERl ROHOLF. ROHFRia GEBAR FOLCROU. WOLFROH. SIGIROH. C . ROH, UNROH, CUINDAROU htkier? ÜKBIRÜAH, «i//. - . :m^'. a# liäzun in io umhiifuabcbie seil lÄdean got,es buab. Oa V. 6, 17. ti .sie thepodato gifolgetan ao Bpi ioh in liazan umbiruah, thaz zaltnn thio buah.i a V. 6, 73. ti ib in tbesen redibn nllafiihitb aa^elion^ tbaz ih' miir'ItA^i'ao i

« 1

79

KAK.

MH

380

birniib («nbiro^b. eod^rF^) ijb&o ml-

vnohliho, curiosius. Bib. 1. RÜAHLtHOR ftomp.J, catioms. Rf. ÜNROAIIUHHÖ, lA^/iV^ Pa. gh Kv nnrtthlibo, hMiite. Ra. UNftUACHISC (?).

i«i(hii8) iiiDDrüochefirkiin(f)UDbe4cn-

' chit Atat, quaeCdomusJ temert ti nullo

canmliß ammimstratur. SjN.

*R Anj AN, curar^^ forgett, UatJsiivx [hiervon

unser gerufen (venK^ieden yon Xt^t^ guies-

c«f«) i|iit figjgendeai Inf, un,d )tt^ a^ B. bcr

Jtiteiig .gjtru^t |U btUkltni a. gir&hjan]. CL

lit rupti, angs. recaUj alt8..r6kean, ruo-

kean, curare.

Mit genüiv;

•anno 34>,da.iin8er ne uuellcstrabchen«

N. 43, 24. dero soll du r.uochen. N.

73| %!• ri^o^bfst min. Wn|.. 2i| 17. zi

guatuir mia.i^i ruacbeti ihob bin ib

tban ir Siuacbet. 0. IV. 16, 40. also

got iro ne ruoche. M. 10 (a), 1. kumta

itbar ibax ira ser, niruabta gomman-

-.n^s foer.: 0. .1. 16, 8. si thia stat nob

tho nirgab, ioh luagata auur in thaz

grab, si an.ur ibar tho suabta, so

harto siii sin ruabta. 0. V. 7-, iro

soiicia eccUfia nt ruobta. N. 106| 40.

(wil du mines rates ruocben. D. IIL

. ; ^j>niriiab.ib tfaerouiiorto. 0,11.4,93.

ni rnacbub iro tbingo. O. II. 23, 28.

iie,|ruocbo menniscin trostes. N. 76, 4.

arebt des mines ne ruocho ih ane

.in, JJi. J3il,5. nje.t Aft.suochest feiche-

oes. lYm. 1, 15. ..fruacbit tbes libes.

fO. IIb 93, 59. tbanne ir. betot, nuizit

tbai. duet iz knrzlicbaz, ni ruacbit

.flrnbtiA., bßrto tbero managfalton

«norta li- 21, 16. tber tbaz sna-

. cbit, tbes er harto ruacbit O.V. 7,9.

:rii(|cbet ffinero saidon« N. 48, 11. ne

, cvipebet nannnpn, despicit.^o.h. neo*

,, \ auiht( up^raltebteo ni rifobbit, nil

^.ppmtit. Fq;. 43. es ni robhit; negltgii.

Frg. 45. des ni robbilun> neglextruni.

I

!l

I

II

Prg. 19. sics alles liuio ni rtuachent, ni so tbie fulizi suacbchL O. LI, 24.

L dero niiifunn .(eo) ne ruochent sie. N. 17, 46. du rbocheist miaero guo- Ion unercbo.. IN.. 140,. 2. sipt in thc- semo bniicbeiitbeB.gomo thcbein rua- che, uuorted odo ^uales, tbaz lieb in iues muatcs. Os« 23. nnz ib des ruobta in veieri tesiamento. N. 49, 9. so uuer so tbes rushta, tbaz frnma zimo suabta. 0. III. 14, 79. ne ruobta des uuazeres, spernii. Mq». er sprab zi then es ruahtnn, tbie sinan douf suabtun. .0. 1, 23> 35. ne rnochender friskinges, iffplacabilis hosiid. Mqp. 5. sie kundtum tbac then liutin, .thob sies tho niruabtin', tbaz in uuas que- .«rian. beiaau» tber gotes einigo sun. O. IL 3, 25. tbaz s.ie .oub tbes ni ruab-

. itini duniebun in.suabtin. 0. HL 14, 95. Mit folgendem b wer, bwaz^ bwin:

got ist. min baltare, bediu uuercbon ib paldo ufide ne r.uocbo, qtudfmciat

. mifu homo. Ne. ne ruochent, quid aga- für in terra. N. 93, \. ne ruocho ih, unaz mir nbel menniscö tnoe. ^N. 117, 6.. ne tuocho, uoieo ih menniscon misselichen. PL 25, 3. ne rudtiiin, uuieo.dero linto dincbfare. 1>L72, 15. Mit bi tbaz:

mit tmorton iz gimeinta, mit zeicho- ' non gisceinta al tbaz iro fruma uuas, sie ni ruabtun bi.tbaz. 0. lU. 20, 186. tbaz suert ni uuari in uuorolti so barto bizenti, odo oub sper tbehein «so uuas, thaz ib ruahtibi tbaz. O.IV.

. 13, 44.

Form und Flexion:

Inf. ruocben. N. 43, 24. 73, 21. (D. III. 99.) ruochin. N. 72, 15.

zi ruochanne, soltlciianda (teUu$), VG. IL 418^

(ib) ruacbu. 0.IL4, 93.i:cod. V.bat ruah ib) 2^, 28, ruocho. Ne. N, 25^ 3. 76, 4. 117, 6. 131, 6.

[251

864

MML

BS4ia

()

. f\ ' nioche* N* II. J - » ' » 'i

TOOGhest Ni öO,l» iWta 1, t&; 2, 17. ' i <ef) rohhit FiTg.'46i : . I ' .! <t raohbit. Frg. 43. -^ ••'^"' ^*"^

Tuacfait. 0. U. ^U i6All Sd, 69/V. 7, 9.

ruochct N. 48, 11. Bow =6. " »

(r&chek D. III. 79*) »

(fr)*ruachet O IV. «16, 40. wt

(sie) ru'acbent 0. I. 1, S4. HL 7,> S9.

! ; rnochetit N. 17, 46. 93, 1. *

' (du) ruocbeist- N. 140, 2. - "

<er) Macbc. 0«. 23. ' . •■ rtioche. N. 10 (a^, 1. ^ ^

(ih) ra^hta;N. 49, 9.» -^ '

ter) rutfbta. VA:t IXi 218:'Oi^lL 16, 8. III. . •' 14, 7& V; 7, S. ' ' - •.'

r«ebtaHS.^7r6«il06i-40. Mcp. (sie) robüitM. Prg. Ift i. '

' roabtoiKO. Li23s 35. IlL 20,1186. (ih) ruabti. O. IV. 13, 44. '' l {h) ruobtibt Bo. 6i * *

(«sie) ruabtitu O. II. 3^-25. III. 14, 94;

. CiAR/ÖBJAN (woraM unter iitn^iny s. das

iimplix roh) au). •' \ ^(g-rr&cbtesl Qtis Jfraigeti.O. lli^lOS. ob er imesag'en ger&hle.'(D. III. 91.) i BIRÖHJAN, bt^titn/ i

. ni biroo^bit, p&s^onit^ A. * -> er seibo sie biruachiK' 0\ W. 29, 8. manQt misih' tbis« 'fart;* ihai^^^uir es iiaeseii«kiäii«srt,iii]k'iiiififib ooh Uirua'ebeft int eigan lant sinicben. O- l 18, 2. '■' ! ^ : t' ^ .1» (Uli wole er in b^tffilile. D. IH: 93.) ' tbia zit eiscoU er'^fon^in^ se tber sterro giuuou uuas queman Z'in, bat sie iz ouh biruahtifti', bi itiax selba . kind iTSuahtin. 0.^.17,44. -'^ (da£ ne wirt uone'gote uieitiiner be- rScbei D. III. 74.) (FARRUOHALÖN, negliffere; i>ernac^raptgett. uirruocbalon uu-i^ die -^. IM.)*^* > RECMAINÖN, disponire [ef. gölb. rabnjan X^stT rcc^ttftt ) / compiäüre, lili ^o k id t i ]. Nur unter der Vorausselzung, "dafs ^Icm recba>

.

. r

.'t

«•41 elar^Ghaiif an (rObcfr ^up^Seile g€ ittn ^ndf ihhi seböii sein ^ In der Slimm^ nÄtgttbeiltlial, läfsIrBtebte^hiifi^n nii'l

Sicht ,«yBf,..:gQ|h^ rahi^jafit i«^^er. lilJ bringen; fjelleicbt Vnid;4bnr.4^pb goCb; r Jan und al.Ul^. r(^^b.9n .<>>": uicfat ^ti^ils ( die Conjngation sondern a|ic)i .^emfriytsf , . >iiAeh yon:fe«)^nd||r;i^r«<;hjcf|(o».^q wi§es .) ^If ijitung ist und r c cb a n e^ gebort, viell

„. RÄCH bJÄ Rift sHiC

i> . ' .

-i. f I

'i/i/. fccheirfen, raffO*«^)pÄ/iirtJ. tldi^ ' 8^e recbeuonftie iiind uüegiVj •'^r^trÄ Nz.' '• •-. "^ (du) reche nost, regis. Bö. 5. '"■

imp, rccbeno, rege. Bö.' 6.

recbeffbnt den^ty'deh' uue^, i& rf/^. N. 67, «. -• * p/irf.- r^ciiinonde, ca/iÄwiifo. €xi ' GARECtlAN^N, disp6n*re.

Inf. cc gcreihennennc, jjö/w^^ift

> ' Ctbfirt'äbdi zc "^^r^t^heänih t

* -^ '•' hero geslinliedoV JirtrowriYjV

' * ^ ' ' * sospitntik. Bo. S.^biebcr? 'cf. g *' Und gfi'ecbjän.

•' '(sie) gerechertoVit:' alHii ding k

•' ' 'öhenont'sib föne sineroY ' * tursri. Mcp.

' '{ii) ke^reth^noe, tUsporiat (illrb d

."• ' '*Bö. 5; '' ' ^^

pflr/.g?tchha'noldr ('g'iiehhfac •* I Bib. ö:«), 'tf/r^frt/^'CiiwiTVHlt

•-' iüaindas etühi et dilech$s in ^ ' State ^ea): M^. B^b. 1. 2. > (heis>ä11^s iriiige's litrrrfih

« ^" ^st, rf#VdÄVmi/ÄÄ; Bo. ;6.*^»h

'**kerecb6no(, dispösfifi ffya

r^nnm coelorkni). N.' 83*,' T.

^ BiReCHANÖN (hieraus unsef: 6ereiE9tt

^ 'der* mjan ne berechenoit kih -Ah

al^Icfs sfrics'fin'&Ics, 'ald^' Ube^c

' 'p\^i!^ecbenot;so'fst iz unuui^rF^.

' du 'berechenotost IZ, 77«^jQ«rffi

> KTi 10. *

t .. «

3B3

RAHA—RAG.

RAG.

dSi

FARRECHANON (iet Fotm« aW oiUt der BedeatuDg nach unser: terrec^itttl). sin selbes ferrechcnonde, '^^/^fiimi sese. Bo. 5. . ^

RECIIANUiNGA (9ted)nun9), f., dhpositio. g. rechenungo, dispositumis. Bi^ 5.; d* rechenungo, dispositioni. Bo* 5* rehnungi, £Kjp«7}#afio/ii. D. . RECHIjNG (Gr. hat redia), rationem. K

Jan, accmsare gezogen werden müssen, wehh AAHA? ßguhis (ßciorJ.'fM, IXh. gL;K.;'cL •' nicht das golh. vreh)an und angels. v.raegan RUADA. ^ ^^^ Anlaut halte.

. 'RAGUNARI (8: Jahrh.)f Mannsnamen (oder ist RABAy RAJA, RAUA, /., raAVa (altniederd. '•'''' es ragjnhari? rf. aber raginari auf eidem

ikaaa daß .ahd< JL\xjLVx seyn; cL.aüch ä^x^'v.

Oder ist XXxjLvI* das sansk. rah, d<is in der Bedeutung von ire unter den sanskr. Wurzeln aufgeführt wird« Gehören hieher auch die nord.

iTi.dti ethnicornmregenies?" S. JtvixV^^xl^

x\xjlJlL« Zu dieser Wurzel würde auch ruoe-

reg

j Ta^a); vielleicht gleich dem lat. Wort, mit ' ibffa'die Bedeutung von ©pctt^c üni^fult

theilend; doch ist auch RAVO zn .veiigUichen. .Gehört ancfiiunser ;SKa(e, @tan0Cf ^Cd^lfi^ige bieher? cf. nord, x ä ^ \veli4in siiönecisi*^ <mtfia(ih. n. #».fai.a,t/uv4<Vi4/€i..Pr. v, a. s. raia, radium, L. Sal. 1. .

reia, radium. SuL 4. Hfpl. raigin)7Vi4^/V (unterldeaVTcbergeiälhei>)..Tr« d. pA ra u un , radiis (carporj. ^ $g. ' 84). >( cf*

RAVO).

hrahun, radiis. Aid. 2. 6. I GAI^CRABAi cmrb^, antJiUa, F. ist vi^^ek^t '.)i. galcKaha,; in Aid. 3. steht dafür galgarueta«

uanK s. RAH und WRACH.

}

,]KA(^CO, fit. pr. m.. nqd BACCA, [ri ptJf. l

MxAXXm Diese Wurzel tritt auch in golh. ra* ^"-giii, cahstiium, raginon, regetei ragit^ja, ftäor hervor. = Cf. auch nard.'reginleif (Na- men einer der Valkyren), reginthin^, comi' fKsTy tej^nt\b\l^ mohte^'ahissiri^i^ iregiÄHinp, InaHUnMä 'pf&fufMiiäs , alts. rejgin'fclibdi re- ^ijilfki6F,*T^egins^atho,'regfangi8cä]iu. Der 'Sdditilufeig ihädl sKIIt^irith' ih^/ Wf)e"deAi lat

Seite- Aber^'aÄA /an^'^'iiyJl^A

MCH)

zu Carlfaago gefundenien Gewicbt)-

REGIN, Flufsnamen; higher?, ,. : ; '-

:.|^E)GIIJP„..M.an4ayNDaincn in einjer wetsoAf« jtfrL

. voi» 793; daher die OrUnamen REGIMIUSEN,

. MQANESBVRG C9tc8(n«6urg)?^ ,'

RAGUNOL:r.(;9lei«o(^,9l(tD^o(b).RAG!]SOLF.

RACIiNBALüv R^UNBALD (REGINBOLD,

... . 9l<in^o(0). REGINMAR (gtcinnac,, fSLtu

mer). REGLNBOTO (gt(im6oQ, RAGINFRID

SSeinfrib). RECKINFRID (?). REGINROC.

RAGU4BERN. REKIJNBERT (?, auch RA-

CHIBERT, RACUBERT). RAGfMVVART.

R£GINLll>iT. REGIiNBURa REGINOBIRGA.

, lUGIMiiQH. REKLNLEOZ. REGL^\VIC.

REGIMIELM. REGIINUAD. RAGANRFH.

REGI^HART (9l(in^arb). RAGINHILT.

RAGINGER(R£6INGER). REGAISDOZ. RE-

GINDEO; REGlNTAG. RACHINTRÜD. TIA-

Glf^SWINDA. Personennamen.

•B&eiiNSE. REGlNBAa REGINBERG. Ortsn«.

men; hicher? ' '

RAGhNBURGIf,BAGANBURGir, RACHiNBfJR. ' e\\. HACHIMiftURGII, RACINBURGII (siehe

JjxxxXvf / in den /. taU und ript .Ist die- ser Namen liiehcr oddr zu r ahh a (in .mxASJl)

''■'iicr zu* >aclijah (m RAGH) ku zie- hen? Da er Urtheilsprechende bedeutet, so kann er aus allen 'dwsen 3 'Wörtern «tlsiärt werben; efi^Gnri 293: '294. 774. 775.

BÄGAREi thne^nuti mentis proeeeps.-%Q. 5. (231)? Gehört dieser Wort hieh^f DieStclIc,

[26-]

3B5

RAGET— REH.

REH— Rica

( .

i .

10 der es vorkommt, heibt: temerarius. i. REHBOCH. REHPOCIHIILI. /

meniit praeceps ist ter, der ne 'ra^cAet REHCHALB.

uuax er tuot, unde der bQ^ rat tuot, - REHKEIZ^

ta^ imo miltundes uf uuir Jet; t^il hei- REHZIKKA.

zen QÜir rdgare. Ist cHra^ilöiii gar*

rulum esse zur Vergleicbung Mi zlieheilt caREH S. IvLxx«

piRAGET s. HRAG-. RECH an b. WR ACH.

RACHO, m., fRadftn (allniederd. riccho, pa- i^TT

' kUam, im Angels. aber mit anlautendem* h, REiCHjdll S. JtlLixi^JLitt

hraca, guitur und itissis; of. das hieber gezo- : : geäe raebtson, spuere), sMingmum. ¥. Tr. RECHO, m., dttAtn, JbatU; nord. reka, j . Sg. 184 m Em. 27. Mon. 2. (In Sg. 242. ,^^ „^eW. \acal a nori raka/Ldbi steht giila, kela raha.) T> A I

WITRACHÖ, m pr. ' angels. racjan, sarculare; auch tVcLI

^ ^AiacmiNZA/Aiigo CJS^iiMMb).p.fl. 337« wohl RTCH

nicbt hieber; cf. aiigels. riaecenta, taima.) *

RACIIISÖN, screare, heftig att«f|»tt(((li (cf. angels. hraecan, nordhrttkjan, Jpom imd angels. hraca, tussisf maa vergleiche auch angels. roccettan,' eructare, refeetung, riirt«//o, mit aW. roffa.ja«|M«r«rt«re und ßg^jjQ RECCHO, RECKio raskezan. T'XTTi k OTT

^ •' raebiso, screQ, per t^ 4j9M. Bnk. 28. VVlxAvyJtl.

-^ ' racliison, #ci*€b. Pr.'V. Oi Ka« «trufAjrttkPr.m.

•[RA&SI]NJAN<>«wer si (g^He)'iift g^rah- Tl

Sinei, suerine si inie uhtVget, der ist JÄlvyrl. Cf.' die sansk. Whrzcl riic, di

recbo, raeieUum. F. Tr. Cr. Sgl f99. Ea rebbo, rasielhis. Tg. 1. (reche, rastellus.yfn.AW. redheOi tat Wn. 460.)

1 ••

. 1

g*enern. D. III. 45.]'

HkCHEO . l^S^RÄCH.

■■■i.

'i!

dem'PrafiiL ati, die Bedeutung yfon earien tra aliquidf praevalere hat und goth. r;

congerere. ' Siehe auch XX!^ Jt\J

RAGH 9 Rj^H. Gebort iiilb^ hier unten aufgeführten Wörtern auch tt . rat/tf///Af bieber?

^, jftiCßAN, jiiii/72c;r des. staKkopnjugier . , / Su\^^, ga r j ch fi a, prß^akre.

m

rl, angels. rä, räh, hraegeX .

., ^. s., rech, (cqpreia.^^^^jfij^OtC^pr^f•^ F- 1. 2. cabolus.y^n4^^€wnpofl^ Tr.

mpL reh, capreae. Rd. . ? * <r

gr;p7. rehaVcrz/vrmruirL'BSb. 1^^ ' / : C .«.»/.cecb, capreas. Bo. 4. ,„„1 TJ,be^i.\Pa. riMe.il4i..sl,.ICr^5W

i < <reher.'D. Ilfc i^l.) •' -mi .: ^lliM^er »^.zichfin? ct. rthj,*^, ^U^

REnO/m./r^r^^,S5.242.m - reeho, ^ '' i^Ä^N^ "^^ g. •#. reion. .Wn«:4i< l?,^ >4,r5. ?,, 3^.,// ^j,,J

•L" I

BiCIIi

RI€R

388

innWin« iodi^id GthämibB..'K 75, 4.

::£bik:4. MViitttl'.afcittMfaiL Gim 4. obti- Mmat (ikk'£pSscd^pafn9A»Mifäääufuepro- I vmeiam OfnUütia^ ^i^dä/tU)^. CiH. .4. ob^

timdt fdiMiiuUiiäiQj. Cäi^ L g^reih ivt äiiniM[nppegh6ii^i ptaeva*

lAdiia tmüMtä iud. M. 51y 9. UANS OitdäeerBy dkare. Ich itelle dies kwMJikiMiltigiereiide iVedb IBr Jle liiier foL Ma Eormea lid^. 4k das iUrkkunjagierende tk' gdrlcliail' iiuri neattük Bedetftnng zu btei akheint, dQch;8.'Mieh die fönenden Bei- de ans fl in ifariehjaa; fited. rikja, puxre^ & anch.RiCHAN. : . ! ' Khian. It 19. -) i-i-^ ^'

^iet.ttnstlii MaU Nri.i i . .

LRlCBiAN; cf, GARiCHAN. : girichaoi t4&^jar0;.Cafei4 13. I'.

kftiich€!ini!in jtuäln. uhil f' 4>inammi in

baiukmalaßau H. 5U. kiriehaikU ia «giai» kirichante nue- .c t%W\^ ierroiMf.nici9 $0dnli (wUam beatam .pomdmU/i H..22« (woikiricbante, vm- . c«K#i0if kodeolen kSwattty •wmQ.egiaon» . .egUu-n alfinde) . üti.h . i .. : .' : «w^il.der achwadikoa)«gierteii: i ktaihUtio, 0km€iä (moriis aadlgoj. H.26.

bieher zu* ttabeuT^todttil^iUI: )\/\.

katiebem.fittd ^kirjcllaJ*i% .zu lnlcl^^ti?

cf. auch kiiübbafenes,! «ffidJCkm/Af n ga-

rehbaiK'.IXe •b«MritWiiUff..kerihtemo

/.ludrkarihti (erinHerUfinicb »aii.««Ui tj#n.

;pi, rfll(^f «iS4ti0|.ilfi;^<,;7ii/ailf;.4o||i. reiki

tc gotk ceiks« re4>), alU. rfki^tMgals. ric,

fiO. irik. <In T. li. Md, K. koumt dies Ad- klüirniiidit.iror«)!! . .t^Liiii. i ! . ./ ,iB«de9t»QC und GebiGiMlM.v .•..< vm lü- 33,.». .44, 19.1 491 3«)73»T. Vrud. 1.

M. 9. QfxcWyfyrafmAi. R. Magnus. Gc 3. . r üpälefUuiJ WL 11. Jiib. 1. 2. 7. Sb. rtchi

wesan. Bo. 5. N. iO (a)vl4. 72, 13. lli, 3.

riebe bin ih an imOi N. 39, 18. richi

werdan. N. 48, 17. 123, 5.. Bo. ^ richi

toon. N. 13, 16. 33, 10. 64, 10, richi gi-

tuon. N. 40^2.. O. lY. .7^ 82. loaton nan . < ii tbo tbanana ibie süene ricban the*

gana.'0/ IV^ 35, 21.* petnss ther richo.

Oa. 29. salomon ther fiebo. O.II.22, 13.

ma^rian kuningin thia richun. 0.1.3,31.

ther aelbo kuning richo. O. V. 20, 13.

tbie ricbnD« lantunalton. O. I. 27, 9.

gab armer i-oh ther richo antnnurti

.giiiah.0. O.' hl 17« .36. «tat filu richu . '(bietoÄolimii). O. IL 14, 60. arme ioh . {riebe. O* L 27i 8..8calka ioh tbie riebe.

O. V. 19, 63. ' uoartun in in note thie

.Jicbam'cin djtit«,. tbio aeU filu riebe in themo hobea bi'tiilriebe«0. V.23, 70. nuir unsib muazia aamanon zen go* tea drut theganon, mit uverkon filu riche zi tbeitfo. hoben bimilricbe. O. L 28, 12. fona borhs^^dale zistiaz er tbie riebe. 0. I. 15« r.iebon nuazze- ron« Wm. 5, 12. der aia (sola) beeben. . 1 i Inot. Anaiirbiga finde: ata gerot uuer . . .w« dettricba dea.ojnuuebaaUieben kuotes. - N.23, 4. nist maa aibein.ao richi, ther atige in himilriehi, ni ai ther oien- niagen ann^'tber tbanana quam ,oub heraana. O. IL 12, 61. nu uuari tbn io . •;[ iiBDtrichi nbav ui^otpltricbi., Q. V.IO, 59. richL Ha. und ribbe. gl. K., libüni, poteiu tcM seaiK. ;

.•^i> V » Fläxionaloae Föhn: richi. 0. IL 12, 61. IV. J7, 70. V. 19, 59. riebe. JN. 39, 18.; 48, 17. 72, 13. 111, 3. Bo. 5. M ./i iriSeaike/DeUbiatiQa:! . . . : ilik *. qk/rirbbiM(del:J[)ftck.hat^ radbrr). R. .i^t:. t\L. .:i-tihh'fa*f'M;-aiiEin. 29..CBni. tl.

.!i)i:H') / t{tbjeftvPfr494:3. ; .. ■..'

/itiVäi fi :rJ.(jbit;a::W..rt4M 6a ■'

Vv^A.JtiJii* vicbefAQ&iQ«. UL.3, 27.

A ritCs,\m'ri!ih^n^\1^ ilik;0, 13. iii:i:ir(;i(i.kiieb!fii,il|». A«; .f: i

-iill» .\> Si .9&ii^ Gp*i.3f

■\

« t I

389

mesi

RIQlfi

;i

a. s.fi rieha. Mcp.a.N.'SSj'-'L . I.

n.pl.m. riclte.' O. L 27, & VV\19/5^^ N. 9,

•••i '."10. 33, 11.. .'■ . '•'' .'!■ ■. ••"•

rictn. Rsi •''. n f •i'» ■■

( rShhi. gl K.: .'i -'' ■■■■■'■'' im

».>/./. riebe. O.y. 93, 70. ' :• '

4. ph riehen. Oi 10.40, 22.' < a.pL' ito. ^rihiia [Isami' dücli ftm. sleyavfek über. •«efKt opüUntas (jgentts/^ -MA. 1 1.

•■' -Bibk*.?.- i---'- 'i'- ■■::• ';

riebet O. I. 7, 15. -V, 16^ 99. K 11, ' 8, 8l,'3. ■' "• ••

o./>/./ rihho.= Sb; Bib; 1; Si' > >

- Scfa>teclie Deklinatiof»: <i = ■> n. s.m: rkbo. Os. 291 Ol I.' 17, SBiiDi 82, 13.

V. 20, i 13. N. 4% 9t 72} IjilO. d. s/m. richem 0< V.''l9, 4a( ^; 4S,: 12. a. s. f. richuDi O. i.'3, 31. ' ^ •'•> n.pl. m. ricbun/ O. I. ä7v 9. IV. 35, 31. ribhani Prtidv 1> '"•• ' i-i

rieben. N. 76; lö. ^ ' '

g. pl. ricb60. D»v & '•■'i- '

•' d. pl. richvn. AVih. i^i 121 '• « «

ricbun. >V4n.-lL : 1 i

a.pl. m. rieben. ■Nsnii'Bo'. 5. - : ' >i '

Compar. -■ •■ ' .not

'tiehoröipt'aesMtttibrr'lc.itimheto, ' 'dUior. Mc[f.:'34i-'' t\h>9tWi> iaetior. ' --^ VA. VlI. «53i' ' I: .:-•./:

SupCrlat. .■! . ; ; i^i:;

n.° f. I»; r}cbe«'io.'fio:>5^ ' : u. .-..'.-: •EBAfNRiCHl, gM(^ r(ic(^,' c6<i* (J^vai^'i -(e^ ntac-het ib- Yme' seibeb' ebenriebe.

'"V ■Mos.') .■!! -i :.i.: > /! .•.■.!'i-;

^^'ERALTRiCHI.

n.pLm. uu«tUi\che,dieiM terrae. N.

.' i ..' . - "51780.'' 'I H ' .l;-i ' '•Vtpffni. :ir-«i)«lrl'tricbettv K. %3l,jh

Aom. pr. RICIA».' =RlOfllLA»'lRieHILIN. RI- VtllMG. RA3ill£Aal> ttieillSäA.t»EiiNKIH? £ARl€HOv ECftRIHKEKKlAieH. ALTRIII. ALDERIH. ALPRIHr'ARTRlH. ASCIRICH. PATARICH'.' »ÄLttBi€»i ft^AGA^ieib ER- MA^Ri6 t-U^blerMtaliAK" Vob llepmMgel- dus in Ga.). 'IläUFMüP »ltEtFIUH.1 M>VI. RICH. VVISIRIGfi. fff LTilttCH. DIOTERIH (Z)tr(ri(^; </. diätet^bwtt«. & a. dio-

/ ,

'rt-t^ rieben. ;Bin&)< fiERRIHtr^t«

GEBARIH. HEBIRm. eEFfiRIHifii

!•: 'HEIDÜNHItti PAflIBIiL . '£UOflUU

> GAiNBItL-iBRURRJa: GlSALRDl

■V. .. SHi .<9ri«.r«(^)..x^FRfJMIBiH.M€

V WlGRiU. YVlTERICft vAMARUi<l

.. \ AMAUUH. AM$RIH.>'ASRIH. hXÜi

-<■■■ .>HARTRiCH.U0DAliUeH(ttIrt4>

Rica GUMARIHv WlLURKiL -^

.V. ■: «rülELMRlH. LlVTRllL LANVRIIi 1

RIU. H^nHRIEL HEUNRUL MUMR

:C!LNRIHJ MUMIHIH. HUNRIHi' .<

i . .HOHRICB; RUMRICH. lN<JTRilH3

. > laH. ISANRIM. ERFERUiSELBRtt

" . :■ RIHJ COKSAiRIH. RIHHJkRlV .(9

'■ fK.ti^iih'). RIHKART (/•)- RIC

RICHARI? RIHKIS. RICHGER; R

RUlHf LT. RIHPURC. EICHELN

^cIm).RICHqLF..RIHBEftART, Rl

RIIIBOLT, RlHBALD. RIHFRID^

WIN. RICUTRÜl^. ■RIHMUN'r. 13

(9lei(^mai(ii; Etlinfann).' RICHJ

RIIIRAM. RICHMAR: RIULOZ. Rl

RIIICOZ-RIHLIMD. RUIiNANaRIK

' liMier -gebitreb aucb die -in den gri<

lat Schriftstellern voikommendvn

- •' die!|uIt-rTv-ic«inponferl sind, Wie

'' >rixV'bai;tbr«ib> «dieutlorix bei &ra

l6^r»X --bei '(Tbei/««';- aiiibiortx, o

..!.<■ >>ix,iirp'«rr«d«ri!K, rercinget^rt:

getorix, dumnorijc bei JukCaet.

rix bei-OMni'iaad.die auf rrnttr-si

''• ' I gcndenv '«Ne-««rioic«s,<at»rt<ioa

naricus, ermenricus, meAcfici

i4riiD>u4r>be*d»rtctisvvidbricu RlCIiEUA|GAi»OrtBniinwm> >• •»>

RlbHi, »K, WtitdiiregaiAn,'iti^erim^p^i^ -' : rict,'bh»<-itBd-«0Nl».4i''ki.' > " »> >'■' ' l(edMiuVg^>«M iOebraudfirl -• ■>

-'•ri<^iit«ni-'Ot.'>489l' 'Pni>T: il4d.>'lVD. i i .H i-.-i gl. >%,, ,ig..«8^v Ä'. Mcp.::W. :»6V'ii" m

i: ni'OO.ri^o. 0. ni.l6,49.bi^ta«i ! ' ' ><%9n«c>Jie4iii><a 11. -Sl,!-!». -riwh«

N. 71, 4. himilo richi. T.itfOi'da^ riebe, yviyfawwW/ft-iW.- N. 96,<1j'

I i ''Ac1i^~omiim4,! 106. iit.'ij ar

II

ma

mm.

392

n$m. ^ B8r9. 'iiirieke ^iMJdhiH. HHL 57.

. tSWite^iiMO (•i«hiiiDO)|(br(>(tlkL>JQI.55.

•: »biimiliolie f»B't1kemo»«elbiefairfiobe* O.

IIL 16v 401' ■b^igä«:4l> ■tas'iiebes ti ente

i)th«ss««fricbes ^laot«s.'4:od*''F.|t'«0. IV. '■ >;S0^39i xH dento i^ilib«, -m'' eafcelÄm (mag-

.Ifu/Staüt'eum Mtm). ■^.^' ■^>

\ .n- «FMv «nd FltRlW ° ■>

V^ ■* « tibi. fX. Mm, {O. tVAU 17. In cod. V.)

i •> : fibbL Pn; £ib. dS. T.^Sy^. 34, 6. ^ > tö| 3; 77. 148;: Frg. fa- 15.

> ' •^iobl. Piu W«.iS. a 0. IV 99. 140.

n i..L.u:>i.;i4s.0/i&si'j ». iv.>»i, 17. 23.

t;i l.x -i i87u'V: 38,<86.-''' 'i' >-

ii ti Mlilcbei GtiiSQl^N.-^ ö; 83;^'l. 44, 7.

g. *. riibbes. Is. 8. 3, 2.' ^■

ribhe«.F It|U'''ls.!>5, 3^ 1^«^. 11. 13. T. «O ' 8^ ö;£2«; ll'4T-^>7l Gbl 1; 3; gl. K. ii.' .-l !^'M;^30.'-'' •■'•! u-'l

riebe«.'- II.' Ti- 90; 146. 212, 2. Os. 37.

0. III. 26, Sl' I¥.:20,«9. V. 16, 1. i ." iNv' 44) r. 8», 29t 93^ «.143, 2.

144, 11. richbefc'Gb. 4i d. s. riiblJe. U/a,^8;>9, 1. Kp.

rit^e:'!^. Wv*. 76<?7i'Frs. 15. M^. Biß. 1R6. = ' ' = 1 - .»»1 eiBib.il. ' ' ' »

rieb«. 'r.'94i i4&. Oi;57. O. H. 14, iO& IIK li>8/"l*, iti 13, 42. 15, 28. 16; 40.24^7«^ iV^lO, 8. V. 2, 11. 4, 49. 84, ». *fi«; & fihcc'le.<&n;>da.'l - > a. «: riibhi. Is. äf, Itt '" .> '^ rtbi.>Eib. 33.

ribbi. K. 2. T;-22, 4/ 38, 7. 51, 3.

■' 205,6. •■ •• '

ricbi. T.'94f.'a 6.'20t>ei. 67. O. II.

8, 33. Iir. 18>' 19J IV* 4, 46. 12, 62.

- »1, '20. V. 9i 4l ^0, «7. ricbimo

BAsaitimengeKögen ftilS' ricbi imo.

01. 55. <

riebe. N. 9; 20.' 18^ 9. 90>' lOl 11, 4. 98> 1. Boi 5. ' ' '^' riccbe. N. 127, 3i' * ^ n.pl. riihi. Is. 4, 3. •' >'-•-'» '^y

: I

g^ph rickrt. .B«w.vfc .^^..^ r»'v •'. »>äl Tichin.tO^HL.13^i8öi. : '

. piche&;N.^,'IO.f4h.l!L Mcp. Bo.5. <i«/i/. illclii EL^'&jS« .v\ •• ! .

rich«ilN..78> «. 134^ U* Bö.> 5.

EBDRtCSU» n.^ ults-nectbriki (etbreic^), . r^gnrnn mfmdi^ rignwn^ terra. HL & erdjriche, r^gmuii. N. 72, 1. |f.. & aerdÜTÜhbes» iemai. k. 3> 3. VJ r L erdrihkes. Eig4-5h .

erdriches (tb'd%~'8e erdricbes .^'fiiätleii!)l»(X.:L lly-S..^ .w . :ii:&. e:rdTidbe.:0. L 3, 83, 5, 53: 11. 19,

sa iy,;i, 38. V..23, lai

•II . a-s. :erd'ricbu O. L'.tl» &i» ' i . ei;d:ricbe..N..98, 9. erderiebe. N. 113, 5. i L' , ' 'ia.pLIitAiichuy regha immdi^ T. 15, 5.

v.pL erderiebe. JN. 67, 33. .' ^ iOS^rARRlCHI, n:, X)itordc^, ori^^ (hieraus .' 1 /Deflrerc^).: .

71. osterricbef (mens. Hd. -I . : bstirrichev €OiM. Tr. . (t '. i g:::o,Qs Mitrtiihhes y oneritis, Is. 8.

a. ostarricbi (ludouuig tber snello, *! *i '' * tbesi uuisduames follo, e^r ostar-

rieb! iibtit al, so frankono ku- i ^ ::i aing. säal). OL 2.

WEHALTfilCHI, n. (alts. weroldriki; 'M&€lttti^),'orBiS ttrrnrum. .': 'i >=^..;fi<QnarHricbi8» uns aüuuerlt-

ricbis^bnde, usqne ad ierminos 'brbia terrarwn. K 79, 10. a. :#. 'uuotroUricbi. •— so lost er uuo- roltticbi. O. IV. 27, 13.. «i ob giangun uz tbte dotUA; hera ia>uaoraltrichi, ibie saiigun . HcbL a IV. 34, 4. -•' «' .4ii/9£.buov^oL,tsiebi.- *-^ tbar ougta in .11 . . aLaliobi' imo ellu <uuorolt- .;, M i^ ricbi. a II. 4^ 82. . : \; ^WESTAI^ICHI, n., occidens. -«' •'•:«i j^'Westerricbie. Hd. ••{I .',.'. . westiVricbe. Tr.

ii

j

'j ■■

393

RKIHL

FRANCRICHE, ü. C8r4a»id^), inferior

germania circa rimmtL HU. » '. i . < CHUMRlCUI, h.;p^giUim/rts.piiUfM.

tfiii iäkuketitht] r^;mis. Bo» 5.

chunirichey res putäca^ Bo..4

chnu^richkr'beaüiSi B««: CHU!«iN<3RlGH|, if^aIU:cliftihg4<iki, Stif

nigreftf^f regkum) ref^ puMiceh ^ -

> chuniiicniiiT ^i^^'vm^ Em. 29. - ' kuuicTtch e,* f^' pisiKca» Hd^ if ^ ^^. kvniericbej .m:pflr&/ica^.. lld. a. s. kotiiDgricJii aUL 26, 57. IV.

:-' ' 7, 7a; .V».; .:■! -

n./?/. kuninig^Jclii; OL 30. HIMILKtCHI, »L (^Ita. himilTiki^liebao. riki), J^itamtlttifi^f'regwim coelorum. n. himilricUi. (0,il. 23, 12. 2ä^ 13. II. 16, 3. «1,^'29;>.V.;28,66. himtlriöhV. Pi 74. > 9. ii l)im«Ivr^elM^^^ N. 17, 16. 77; 66; 105, 24. himelrih.-flo^ ; i ' : > g. himilriehes. Os. ü, 67^.0jX 4, 64. 12, 23. 28, 15. N- 77, 53. «1, 14. faiinilrihb^B.' Kp» Ky. >: !> ... d. bimilricbe/ O. L 2, 43. 11, 56. 12, 38; 25, 23; 28, 1^ IL 5^*2& 12, 60. :]N. 88, 7. ' : '. . » .V

a. bimilricbi. OL 91. 0; I. 5, 56. IL 1, 25. 12, 81. 1V:4, 50. . himilriche. 0. L^-a, 32. in Cod. F.

N. 13„ 5. 44,.a 67v 4. 80, .16. himelrich^. N. 73^ 2». !l04,:ll« KAUUIRICH, victoriam finartyrwnj in H. 22. fidieint ein entstelltes Wort zu seyn ; et>Ta ka wer ab? Grimm «eriBotbet kann! rieb (d. b. kauuin,-TieU)^oderfka.ricb. RlHLtH,. der Form i nacb tinser ttidflidff re- gaUs, diues, * >!..,

tihlicha/regalem>..Ef. oau. 2. ricblicfaa, rcg^lei^^ La.'J.i 1. r i h 1 i h o, splendidäel feptdaeJ.iBJk\ lv2. 3. Mcr. rib'lib^n^ rihlicbeni !i/i/£6im. D. II. 336. hmhülQ, adv.,ls/aemade.i M. 30. 31. Gb. Gc. 1. 3. 6. Lcv i. Qi ^pipät^yiiUripce. Pr. Y. ricblicbo/yifj^ivA.Bo* riclicbo, splendide. Le* % tichlithif'/estive.Bo.i.

<

. «I

* « -

.

M t

iip.y JiMf.i K .'4Sr<12>: w. .V

J) .".Ii^tbidoiil^^angaiiritfed^ai^iofAiEifci

1 : . . . Bodbuiiin^and .Gebtancbo- .i

didtfoB.. K. 36|! Ifi^ 61» &i64yria 1

, ..fi^ .&.»G«. Z.Aiaiperimm.J. 13^ t

daniia. BlL29. Q^^ •6«imi&iMi(\^

Can. 10. lUifimd.] t. ambiiU^ M

. / ! i^% .$fe^/BiU K 2. 2t ricloma,

.^CiO^i nals.goideii aUt ribto« Hj 93;, .54';miejijrteii labtuomi 49» Z> in.ribiM^ooies.ftfeelii. G .:: .T; .ken.finiejB kwdMa »i.ciobidvai minnon. OL. 88..:aj>ndn:fcr io s .;g.en2^a KiLu>axiimali^;Si;giri i ruaine, zi 8j|Brem0Tleliidttaiii

IL 5, 8..:. / .. . ' . . i T . : Fimq.' Mnd. Flei*ioa& n, H riibtpTom.. M* i»..29; Bo. S. Ci

11. Gc. 1.6. N. 36^16/64, 10. •) L- ,1 ric.b#(lqafli,iOl 83.. 1 . ,

. ?ib$&.mi ftrg. . /,; . » . y..i.i cikli^Qin.#f. N. 33, 5. 48, 7. i. Co. ricbtuo(De.s^::Wni.*8, .,fi(;tuo!n)»s.iytn. IL;:.. .

n . , iriic^^ipojn.^^* >^«0. IX-i ribtuomis. >\i58, .5«:i d. s. ribtuome. l^t^v Sbe« £f. 1. J

. ll,8. »fl^ a.:l>!n5l, a.: . . libtAQnimfj^ INjiSOj U. 68, 3

;ric)itu.O(ttf..M. 70|| 7.j

ricbidu»mfff:0...lL 5^8. a. ^. ribtttom.! N; 30,?. 35^ 6. i 52, 6. 6S, ^X. Jllo« Pa. Pnid. 1

ricbtuom. Wm.. 8,. 11, Mcp. .!: ... ■,;. .i«ihduoni^:Vyip.. 4,.2i

!.• LI ..-. ,rioi|dupnfi.,^\m..lX. 4, 2.

,j .:.: :! . viqjied]i^oi|i. .\Vnn..IV. 4, 2. .,. ; : . i.rifibe^um^in. \Vin..lU. 4, 2. ribiduam. U. I^,t^ .^ r n^pi^iribtuo^ma. ISt; ^l, 11, ,7a, 6.

ricbtuoma.- N,::10ß,-3i.

rictoma.-Gc. JO. i : ii

if./i/. ribtaomeQ. IS. 118, i^ . «^ ,i

I .

395

Rica

RlCEl

me

rihti^omiin. Gc. 3. a./rf.rih4itoina. N. 48, 12. 73, 26. riclituoma. N. 72, 25.

ÜÜERALTRlCHlTÜOM, m. a.pl. uucrltrihtuoma, diviiias. N. 72, 12. lÖCHIDA,/., Jj^errfc^aff.

rihchida, tyramidem. K. 27.

rihliidotn? rihhidom^unrehtrichisodi ijrrahnidem (sibi adsumerdesj. K.65. (rih- hidom für trihhituom za nehmen verbie- tet die kcronische Form tu am f ür tnom).

itICHISÖN, ^errfd^eni regnare (cf. angels* rjcajah).

rihhiaot in huse iacobes zi enuidü. T. 3, 5. er rihhisot glthiuto kunin^ Ihe- rcro liüt'o. 0. I. 5, 29. trübten riebe- sota über diete. N. 46, 9. rihhisonter, naolcrimmer, tyranniis. TEm. 1. an dien impieias ricbesot. N. 87, 7. so uuieo michil unreht in uucrltc richesoe. N. 118, 69. uuie lango sol mir daz uue 1uon,dazungelouba ricbesot. K. 12,3. Hif. ribhison. Is. 9, 2. T. 151. ricbison. T. 95. ricbcson. N. 1, 1. 44, 7. 59, 10. 88,

12. 95, 10. Bo. 5. te richesonne. N. 71, 7. (er) ribbißot T. 3, 5.

ricbi8o!t. 0. I. 6, 29, N. II. rkhespt N. 10(a), 5. 12, 3. 54, 20. 60, 7. 71, 5. 88, 5. 98, 1. 145, 10. Nrn. («iCL) «icdieaoat N. 46, 4. ^, 13. (er) ricbesoe. Ji.- 118, 69.. (er) vIcMaota. T. 11, 3.

richesota. N. 46, 9, 92, U 95, 10. 96, 1. ij9i/n riebest). N. 44, 5. .

E^ar/* rHcbisundewiCan. 10. 12. rihhisanter. Em. 1; richisonter. Can. 8. 9. richesondo. N. 28, 10.

aiCHISOD, n. g. hero^stin ricbisodes, arc/ätyrannica.

Em. 7. Can. 8. 9. 10. unr <^h-t richisod (im Druck steht fälsdi-

iirii ttorebtrichi so), tyrannidem.

IL.6ä.

REICHJAN, reichen, fic^ erflrwfcn. CS. auch

liAL^xl und vergleiche andere Ufber* gänge des a in ei, wie z. B. in .^nan und

mcinjan.

;. .. i:

uuieo ferro unsih praht babettdta go- tes minna unde uuieo hoba.ai;fei. chet^N. 103, 3. dar ana sceinet iro (gnada) manigfalti, daz isi sQ.Cerro reichet iob ze menniseonioh %^ fäbe. N. 35. 8.

GAREICnJAN, ser€i(^en, pertingtre. Inf. min humanitas hina uf ze dir ge- reichen ne mag. N. 16, 6. ib sago in, poieniiam iuam ei justi^ #miii gereichen hina ufz^ dien hohes teil dingen. N. 70, 19. {ex) gereichet: datva sanctä ecclesia fer-

^ rost kereichet N. If2, 3. ' \ . (sie) kireicfiant, pertingum. Rb. («e) gereichen: er ist hohor danne t doheiniu Corpora coelestia ge-

reichen. N. 114, 3. /lonr. kereichet: men^nisken stimma ne mag iure fiernalt nicht kerei- chet uuerden. Mu.

ARREICHJAN, errege«. ' •'

Inf. irreichen. Mcp. ••

erreichen. Bö. 5.

ze irrerchenne: üuanda zc tficn so hohen dingin d^ihgehdo ir- r ^- -r .lag ib, nah mir-ne gesBii#Ui| sie le irreichende,' so ittw ih is kedingta. N. 118, 28f -< (sie) irreichent dib, aceedini ad te (ma^ laj. iY 90, 10.f.. . (er) erreiche den bioleL Bo. 5. -. .. 1 (er) irreibti: si (sela) ne. rahti gib ubersih selbun, uuiealrreibti (Schillers Abdruck hat rälschlidi Ir- rcibta) si danne den der obe iro so hoho ist N. 41, 5.

ÜBARREICHJAN, überreichen (nicht im Sinne des Gebens), supereminere.

du alla folli uuizzinnis überreichest, qm. sedts smper cherubim* N. 98, 1.

[26J

397

RH.

ROL

396

n sinero imiNorlii/ila/^ überreichende alliu mortalia. N. 71« 5. FitAMG AREICH JAN? (ist es framgarech. Jan?).

framgareibta odo gadenit, porrectum. Em. la ZÜAGAREICHJAN, atiingere. xn'akereihhan, ailiugere^ K. 7* -iiGAHANTREICHJAiN (Mnbretc^en, fic^ wc^ MlibcitiDerfc^mirett), conspirare, conjurare. kahantreihta, pepigiL Re. kibantreihta, conjuravit. Rb. . cabanireihlut, /9^/E^i^i^/f;. R.

kibantreihtoti coniitrastis. R. ' kihantreihtin, coniurassent. Rb. HANTREICHIDA. f., con/uratio. Rb. KAHAISTREIHIUA, conspiratio. R. kibantreiebida, canjuratio. Rb. REICHÖN. GAREICHÖN, gereid^cn, periingere. . der nidtro sin ne gereicbot nieht ze demo oberen, consurgit. Bo. 5. tiu dijffimiio gereicbot xe allen relativis. ' Org.i kereiebot ioh ferror. Org. .■ te ende dero erdo gereicbontes (no- minisj. So. 6>

ARREICHÖN, erreichen.

reda ne irreichot tax einfalta gotes pilde, ratio non capit. Bo. 5. ZUAGAR(:iCHÖN» aifingere.

xoakareigotin, aitiugeraU. Ib. Rd.

Rltttt aRACH,RAH,RICH

nnd sansk. r«jtt, redus, das vielleicht eine saosk. Wnrecl ri) (die aucb von den indischen Gram- matikern unter andern mit der Bedeutung fixnm e$se, valete, anfgef&brt wird) annehmen lafst. 'Wiewohl mm die bieranler anrgeflihrten reh midreht dem sanskr. riju entsprechen, so be durfte es doch vielleicht keiner besondem Auf- stellung einer Wurzel JlvIJlI ^ s. die Bemer- kungen bei JLVxjLtL« GAREH, adj. ir birnt gerech, reht^ze findenne, sponie, i.f sine dociore, recta censeiis. Bo. 5.

uuieo snochet er danne den naeg, an demo ^r ist? ane daz er dar ana iraile pro/teere undesin gereh nnerden, daz er an imo follecbome ad pabnam sw- pemae vocaiioms dei. N. liS, 33.

ih tib so gerechensiho ze fernemenne, promtisäimwi^ Bo. ö.

diu zeichin unde zite des iaria faabint kereccba nnde geuuissa nart fdtfini- tum quendam ordinem servanij. Syl.

Lereccha, prosperum (iier, tuot er ans/ N. 67, 21.

grech, emendnios. Bib. 1.2. (M/u half reh ta.)

garechor^Comparativ. istgerechera (hos), apparatior. SyL neh.eines tiagis fart kerecbera danne dero nnerlle. Syl. 8o ne ist tanne nebeln ding kere» chera unde ordinhaftera danne aeL biu diu nuerelt, mhil auiem amnium rerum melius quam misndus administraivr. |

UNGAREH. minia bein ungereck sint,! coniurbaia sunt o$sa mea. N. 3. ^ 1

GARECHO, adv. (cf. greht in garebt). j grech o den biniel siheai, recio tw/tej

Bo. 5. I

80 gant sin grecho nmbe. Org. |

[daz iz (ore) ferneme gereche awal

iemen spreche. D. HL 45.] . rehto geskafeniu ding fariat io ge

recfao. SyL

GAREH, fi. (kreg, pertinadae. Dj fc S79.f g^ hört wohl nicht bieher). mir gereh aide nugereh pegngenfe, im

danchon ih. N. 33, 3. in allen gerechen sin,y7oner». Be. & sid tes siechen muot se ereat in die

gerechen ne uuas, das ai mit im

mahti dispuiare. Bo. 5. do du in grechen uuare, imteger. Bo. 5*

UNGAREH, n. II, a. nngireh, immultui. T. 163, 4. 199, 1 g. s. nngereches: ende »Heia ungerc

ches. N. 10 (a), 18. 0. s. nngareh odo fara, emUiionem. % JMfr.nngirehbu: mit mihkiln nogi

3W

Rm

mu

m

't^hhUf magno impeia (grexprae- cipitaiui est iu, mawej. T. 53, 10. n.pL ungareb, inquietrulinäi. £«|. 1. Cao. 8. 9. 13. seditiones. Em. Can. SM 1. d.pL nngarehkonii passitmibus. ILnus 19. ungerechent min aela ist batto in ungerecben) valde fyrbaia. R 6, 4. KEHT (Stade nju, goÜi..raibt8, alla. r«bt, aagels« rebt, ribt, nord. rettr, lat rtctus\ rci^ t| reetuä, fuiUü. Ist vielleicht' van reb iiiobt.su (rennen (im Alts, wiehselt reb- mit f eht«-)« .

'1.-. )\ fiedentmig und Gebraocbs 1 . l^MfM. gL K. Sg. 913. m N. 77» 36. ;m/ii#. T. hil. Wm. 1, 4. N. 42, S. gl K. Ra. . otffxfiis. D. IL 352. N. 17, 27. rebter v. kartervr«S9HAM.1l. ittrebti las in oui- liest-—., par est. Mcp. 22* das ist föne idiii rebt N. 94,. 6. min helfa ist reb. tin, /Mf#a. M. 7, 11. got ist rebter, />#• istfM.JJd» iroherza ne nuas rehtes nui- der in, rectum cum eo. N«.77,.36. sie macbont iz so rehta-s, lob so filnsleh- taa. O. L I, 15. tbaa nuir seheni reb- taz. O.IL 12, 56. sprab tbaz rehta thar ibo zin. O. IIL 22, 47. .tbie rebte iob tbie gnate. O. V. 22, 2. die rebte sint in iro berzen. M. 72, 1. fon« rebten triuuon. Bo. 6. die nuirsisten rebte getnon, impias/ustiJicare^^^lOfilk tuet . rebio sino stiga, reetas faeite semiias e/iis. 1\:13, 3i maerde abaliu in reb tu. T. 13, 3. got unser rebter fst, redus* N. 9t, 16. rebt man, justus. N. 104, 8. - , glot rebter, justus. M. 10 (b), 7\. -^ der rebto trubteib, /rolM«. N. 128,4, der rchte ribtare. N. 7, 12. **- rebt^rin- geltare. N. 50,. ft •^.rehtero sanonsm. La. 1. •-* rebt urt^ilda Bo- 5.v.— rjeb- tiu gUoubaw 6t. 70. -^ Yehtin relaiio. . lOrg.'^-irieb'tiu rei«uil^aj'Ba. Jii. ««^idiu - rebta fermimert R 54^ 22. t«- lebtcra rejdina. O. IV. 7,'S4. *— minero rebton cinonga. C. in rebtemoim'uatei' 0. IIL 20, 141. -* in tebt^ru knsti. O.IV. 37, 9. «. unter rebteru eidsuuertiu.

K: 59. ~ reh^an diiom. T. 104.— r.ejita chlaga. Bok 5. •^;rebte;i «»ize. Bo. 5.— rehte gedancha. N^ 93, 14. rebtero uuercho. ]N. 118j 20. rebten gitrab* , t<r0, 0. IV. 37, 1. rebte Site. Bo. 5.— rebtiu berzen. N. 18, 7. rebten hu- gulistin. 0. IV. 37, 38. —rebt arno gi- zit. 0. IL 14, 104. rebt erda. N. 142,

/ 10. rebtaz bluot T. 14L rebtes Sanges. ;Mq>. -^ rebtes libes. N. 52, 3. rehta stiga. N. 75, 1. rebtero ferte. JN.139,4. rebtemo uuege. N. 2, 12.— rebtemo fade. N. 139, 5. i^ in rebtero slabto. N. 13, 6. ~ tbas rebta Hobt O. IIL 21, 10. ~ rebt medkel N. 70, 2. Form im flexionsloseu Znslandec '

rebt T. 5, 7. 7, 4. 212, 2. Wä. 1, 4. N. 7, 11* 3>, 22. 42, 2. 74, 6.! gL K. Ra. O. IL 14, 104. Bo. 5. Mop. Ho..

recht i. Sg. 913. ' starke Flexion:

' »

».- s. m rjebter. a H. 20. Bo. 6. Nd. N. 10 (b), /7. 50, 6. 91, 16. ' r^htir, lÜfAilt . . * . n. s. /. rebtiu. D. IL 352. Ct 70. Org. Bo. 5.

N. 2, ILNP. n. s. vh rehtas. T. 141.

rebtes. N. 77, 36. ' ^.~ik m: V. ii.,rebte& N..36, 30äilcp. rebtis. N. 62, 3. g. s. f. rebtera. O. IV.'7, %L ^ f

rfehlero. Ma. M. 13B, 4. ..^ .^ , .^ .\d..s.m.u.n. rifhtemo. 0. L2, IL IIL 20, 141.

IV. 37, 14 N. 2, 12. 30, 19. 138, 12. 139,ii5.rOrg. Bo. & , d.'s..J. rebteru. 0. IV. 37, 9* Ia 9, 4. K.59. rebteco. Nf. N.. 13, 6. Oll rebtera. IL . . i o. s. m... reb tan«. Tw 104. .

1 . .T /^

rehteil (kann auch sckwacb^ si^jm^ N. 7, 10. 26, 11. 33^u22i^a6, 25. 68, 28. «106^ 4^- '\ '• i.i »i '.^ ... .1. ^rebti«\(schiiack?)4)Ii.lOO( & .i^ o. s. / rebta. Wk^ Bo^ &:II.»il4a, .10.^^ a.s. n. rebta»' 0. 1 1,. lftjiL'liL,.&^lIL 16, 46ii'* ■' . .' ^ ^•

rebtez. Bo. 5.

126'!

v^l

RDL

RIH.

» n.ptm. rehte K. 7. 0. V. 22, 2. T. 76. 118. - '■ ■■ N. 15, 6. 16, a 33, la 36, 29. 72,

1^ 93, 11. nipl. n. rehtiu. T. 2, 2. g.pl rehterio. Le. 1. 3. O. V. 25, 84. T. 2, 7. 77. 141. Co. N. 118, 20. rcbtoro. T. 110. d'^pl* rebiem. H. 1.

rehten. 0. 1. 13. 28. IV. 37, 1. Bo. 5. N* 33, 16. 57, 12. 68, 29. 101, 25. rehiin. Ho. ü.pl.m. rebta. N. 118, 128. »i^i.i rchtc. T- 32, 3. 56, 4. 96. O. I. 26,

. i ^ 14. N. 7, 11. 11, 9. 36, 14. 49, 4. - ' 61, 10. 70, 17. 81, 3. Bo. 5. a.plfi rcbto. T. 13, 8. ■'^ ä. pL n. xehxXvL^ 18, 7* .^* .1 ! trebtn-O. IV. 6, 60. T. 13i 3. v.plm. reble. N. 32, 1. 96, 12.

8cbwadi: B. s. iti. rehto. Bo. 5. N. 10 (b), 3. 36, 21. , r 5 57, 11. 63, 11. 128, 4. 140, 5.

n. s. f. rebta. Ct. 68. N. 54, 22. g. 3. m. u. n. rebteo. T. 141. 199, 11. N. 36, 12.

93i 21. g. s. f. rebton. Co. 1. d s. m. u. n. rebten. 5.^ 13. 36, 16. 54, 23.

96, 11. T. 199, 5. a. j. Q. tehta. O. IIL 2K 10. 22, 47. IV.

20, 33. V V. s. m. rebto/T. '179,*4. ' n.pLm. rtblott. T. 182. Wm« 1, 4. .\i\ cl' -■ rehuri. N.36,6.61,8.124,3. 139^13 ,-u\ . relitiii. N. 64, 12. 88i 37. 91, 13.

^./7/. rebtono. N. U. v/ribtorf. N. 1^6^ 33,)2a 34, 3. 36, ' 39. 39, 6. 48, 15. tecton. 1,^ 5. i i a.pLm. rebten. N. 36; 17. 138^'20i ' ^ ^ pL'ß «ebte o^ M. 1 18; ?• >

n. s. m. rebtero, jiutiar^'Otg. n. i^ m relAera^ nmgU jttttumi Org. o.»a ik^eBterenJN^Vi; 6. ' :\ ' . .llb.^flt:rtht«lreil. K ll%.d9l . . u d. pl rebteren. 0. III. 26, 11.

■■■ 1

rebtoran, emendathribus. VL 30. Sb. Gb- 1. 2. 3. ^ Superlativ: ^

IT. f. n. rebteata. Bo. 5w a. Si m* reb teste IL Bo. 5^ REirr, n. pr.

UNREHT, unrecht, in/usites. Bedeutung und Gebrauchs «nrebt, perperam. M. 31. Ec. Le. 1.8« in^ rebtiu, inproba. Gc; 8.' unrebt;, imqwis. T. 108. untehtan, simsirisfärtibusJ.PmA. 1. der ttnrebto>,''iir/iijliyf.^ N. 35, 2. bn^ebt bio, {ididter. R. unrcbtiu fernuorf eni* Bo.5. kiuurt 'iinrebt,,oM0cf<ff/io. Ra.gl.K. unrebten rJKtüotan.^Ps^ -^ onreliteD 4u<g. NaJ-^.dn^eblea giratea. OL 94. «nrebtenAö belenneJ Ca - in.*tbero tinreetun na-iau,'tiniiu»NiM« -Gaii.'4» ir oarebtcn diete. R 10 (a), 16. anreh- temo nian.N..17,49. -— unrebtemo gute. Md. -»^ unrebterö miakelango. Bo. 5.— - unrebt uuorl. N. 40,-19. inirefatemo gebileicbe. N. 59, 10. > unrebteiro oue- lunga. Co. ««• unrebtero suobhunga.

- Can. 10. unrehtere anadabti. ^Co. 1 nnrebteu uttolen. T. 108. -^ oafebten

uiiehsal. Bö. 5. ^- unrfebta frettul M. ..> 94, 1; unrebtiu berxen. N*'73; 20. unrebtero gitbanko* Ct 63. *— nuelib ununterskeit magiunrebtera sin fam» fusio' -^ initpäarj. Bo.fi. unrebte.in iro geloobo, heretici^ M. 5, 7. in' anreht

; Flexionen. : ^ < . «

'• atark': . ^'. - :.i i : . .*'

-i R.^ in. unrebter.N.10(a)y3. 93)20. 118,118. 1 * ) -•• «arebtir. M. II. ...

-ii.^.tj/1. unrcbtiu. Bo.. . nu «; R.*- onrebtia. Orgi

.i gM s. nun^-ik unrehtea. *Ct 03r94. C».i3. Otl. .-. \ . i! i .. N. 70, .4; Bo. 5w 'Wnu 3, 10. i.i^.-#. f.MtithUw6. N. 54y 22.-61,. &.tBo. 5. i ; af.i#^m.-«. ^unxebiemo. Co. Bo. 5. Md. N. n.r^ > . 17j 49. 42, 1. 69, la 139,1.

O ifa A /v onrekferoi Co. Can.. 10. Bo. & ./) M un? ebtere. Co.

4 1

3

Ria

Ria

404

.1

* 0^ f. m. onteble« (sdiwacb?)^ Na. N. 59, 3.

7«, 14- Do. 5. ' unrchtin (schwach?). 91, 6. 100,3.. a. «• /. iinrehta. N. 94, 1. Ulirefada. Co. 4.

n.pl.m. anrehte. N. 5; 56. 24, 3. 26, 13. 34, ii. 36, 29. 48, 15. 53, 5. 72, 11. T. 118. Bo. 5. ünrehti. N. IT.

n^pL J^* u n r eh , comtptae ftörrupfe'

Gc 9.^ Gc. 8.

n.'pt. il.'uDTehtiu. N. 73, 20. ^^ ^ g*. /i2: tffarehtero. CtOd. Co.3.N.73,20. AT^/.^iifirchteii'* T. 166, 3. N. 50, 15. -•V 74; 5. 119, 2. 139- 4. l40, 4. orirehtan. Prud. I. a.pl.M. üArihte. T. 32,^. Bo.5. N. 49,4.

50, 15. 118, 113. a. pl: A. unirehtiti. Gc. 9.'

jBchw^ch: f^. i. iK. imreh'to. N.' 35, 2. #• "in. anrehten. ßo. 5. d. s. m. anrehtcn. N. 35, 5. 96, 11. T. 108.

unrehtin. N. 50, 15. ' dL j; yi unrectun. Can. 4 . *

0. 's. m. aiirehtoo. Ps.'; cF. ^rke^Piexion. a.^s. '/. ünrebfon. Bo. 5. '' ' ' ' '

n. pLm. uiirehteD. N. If. ^ unrehtin. Ne. IL

gf. fH. unrehton. I^. 4^ ISw 0. nL nu onreh^en. N. 72, 3. unrehjiin. pl. 72^ 15.

t;. pl. nnVehten (diele). N. 10(a), 16.

Comparaliv:

unrehiera, «iiu^ttMM^. Bo. 5. .o. «• anrebteray Qrg- la^jy/.M.ji.firebteren. M. 74, Sf*

. Superbtivi der Mnairiiteako. :Org. - dai nnrehiesta. Bo. ö. ' '-l

BKHTOy «An., ri^t/ ^«ele> /iwiry n rdit*, «i#ela. tibtc).

f

I ■■=■

f

^ 1

Formen: Fcbto. K. T. R. Co. 0. Ib. Boi 5. N. Pa.

Rä. gl. K. Rb. Em. 33. Syl. rcchto. N. 4, 6. rchtlo. Rb.

rchte. Ho. N. II. (Bib. 5.) reto. Em. 33. reht. gl. K. ^et Em. 33. ^

Bedeutung und Gebrauch : i^i^fe. Pa. gl. K. 9A^. flo. N. II. T. 205, 5.

K. 3. recte. gl. K. Rb. riie. Jo. Rb. gl. K.

Gg. 8. rebto sus, dtuüaxat. Ib. R. rehto

in uuaru, rehto in uuara. 0. I. 2, 46.

IV.I 10, 5. 18, 14. rehto in alauuari.

O. III. 2. 28. iz ist thcr aelbo rehto.

O; III. 20, 33. rehto leben. N. 1, 6. 47,

II. 0. I. 15, 3; sprah rehto. T.86. daz hu8, tes reht^ undc rcdelicho ge* flegen uairdet,'<foiim^ ea, qnae raiione tegitiir, Syl. rehto gechoront.^. 134, 3. hazeta. N. 138, 22. cberta ih mih. N. 58^ 5: phadon N. 14U 3. giscribe. O.

III. 1, 12. gangan. O. lil. 23, 39. pinot. O. IV. 7, 78. sprechet. O. IV. 11, 46.

^ liuunn. O. IV. 16, 13. antlingitos.

T. 128. duomtoa. T. 138. arteile. Em. 33. becbennei bäbo. Bo. 5. der rehto fe- .i: '-•'•■ Cet (im gedruckten Text steht fälschlich : r de'ro). N. 39, 11. [uil rchte, be^e (ira^ .r. .' . igcor/. Bib. 5.] daz ist ret uirinlih ' ■■ ding: Em. 33. daz ist rehto pealuuic dink. Em. 33. Oomparativ: ! rebtor. ^ rebtor gilouben. O.in.26, 12. ;1 röbtor a-nafiang. Oh. 67.. rchtot ze sa* ^cnilc. Org. aide ao iz rehtor chit. N. 30,. 18. ih naile iz rehtor sagen. N; 143, 15.- rebtere, reciiusfcompararej. Ct T5. I ' AL AREIHTO uuartent, qiuilitimque cogi- ' 'taihne prospicitis. Bö. 5. UiNREHTO, adv.^ unred^t injusie. K. 63. 'improbe. Gc. 8* indigne* Ri: 29. 6c. 1. 6. pKae/udicabiliier. M. 24. Can. 10. 11. un- t r'ebloj wrripU* Gc. 9. ist \YohI n^pl.f.,

.m: *

u

-• \

>

i

.-i

405

Rttt

Bifit

^

da In Gc. 8. corruptae MUkL unrehto kioaalctoS) usurpasii^Ja» kifaicton, usurpaverunt. IIk Rd. farenicQ;; mi^r/a gereniibus. N. 25, 4. lononr. N. $7f 21. unandost N. 49, 22. niipdeilet 0. HL 16,45. dati. 0. IIL 4, 35. uuegept. N. 61, 10. chosont 74^ & g^lonot Bo. 5. uurecti n\\n\i^ MSwrpaUlß^ un- rehti uernomcniu geacrift N. Superlativ: iinrehtiste, nitiosissime (varietaiem mul- forum codicum ampuiarej. Mu.

UFREHT, aufrecht, erecius. N. 56, 7* (uf- reht 8ol er gen. D. IIL 44.}.

REHT, n. (alta. rebt), Siedlet Bedeutung und Gebrauch: JUS. Rb. Rc Org. Gc. 8. Can. 4. 8. Prud. 1. fustitia. T. 25, 7. N. 4, 2. 16, t 17, 28. k. 3, 3. 5, 5. K. 2. 16. Judicium. Mi]. M>- Sb. Gh. fusiificaiio. Bib. 1. 2. raiio. Pa. gL K. aequum. Ec. atquiias. K. p. N. 16, 2. rectiiudo. Frg. 43. vicioria. Biil 1. 2. luge rebt, falsa fusiiiia. N. 18; 9. iz ne uuare rebt Bo* 5. dien rieht tun« cbet N. 5, 9. aie gitbahtun rehtes. O. L 17, 64. thar ihabt er fiin ? ebtea. O. IL 1*2, 6. rebt minnonti. O. L 4, 8. ib rebt habeta. N. 9, & rebt frum- min, Judicium factre* SyL rebt finden, fudicare. N. 97, 9. ius dicert^ &^. rebt (iprechen, jus dicers. SyL uaeg rebtea. O. IV. 15, 19* opber dea rechtes. N. 4, 6. des rebtis scidango, scismaiis. N. 54, 16. leite mib in dinemo rebte. N. 5, 9. in dinemo rebte loa« mib. ff. 30, 2. manota sie managfaltes reb- tea. 0. IV. 15, 54. umbe lebt abtunga lident N. 34, 23. föne mii^en uuan* heilen liden, dienobandemo reblo hincbent, ne niruerreist da dina gnada. N. 39, 12. giloübeit »ie io rebtes in licbamon kriat^ai^' 0. IV. 29, 11# die mib dines rdbtta irrent N. 6, 8. mit meren reblea Mcp. mit domo rebte, cum jusiUku IN. 46, 15. mit rebte. Ct. 82. N. &, 8. 7, & 11, 9. 33, 6. 37, 5. 40, 5. Mcp. Bo. 5. Org.

mi/t rebte min brnoder hotzea«.

8, 1. die 4int mit richte begr >: smb -^/ Wra. 6, 6. mit rebtu. C

Schw. Gc. 8. 9. after rebte. Bo.

9, 9. 34, 24. Da. nab jr.ehte, im täte (judicas). N 66, 5w nah tii

,. rebte. N. 7, 9. pi rehL^, jute^ Sg VA. IX. 642> Gc 5. W. probaMiter. Can. 6. .11. 13. . bene , (irascij. MX.-t 1. 2. preragoiiva. Ra,. gL K. thai rebte uuaa sin drat 0. IL 9, 4 er giloubti ubar al so ix bi i nuesan scal. O. IIL 2, 13. in i ounnderbaft N. 64, 7. t,|]\|oo^oroef j in rebte. T. 4, 16. fop xehte. t. 1 N. 5, 13. uuidar rebte. O. IIL ' Org. zi reble: tbai %\ i;ehte un (jiufum fttentjy gibn iu. T. 10£ rebte erteile daa. N. 36, 6. b< rent ze rebte. Np 44, 6. so. rebt tont ix, recia judicate. N. 57^ 2. i ein ze gnadon, nube oah ze i poeniientem suscipere. N. 50, 16. ejp ratione., Bib. 1. ex jiMUcio. fi diu rebtu, ea raiione. Pa« uual rebtu, q9Ui raiione. gl. K. trubl . . teht sint crebt N. .18, 9. in dii rebte uuerdent sie; irbphet, na iro rebten. N^ 88, 17. Form und Flexion, n. s. reht. T.' 35, 7. 0. V. 23, 126. ^ 16, 1. 17, 28. 18, 9. 35, 7. ; 39. 10. 42, 2. Rb. Gc. 8. Cm. Pc. Org. Sb. Gh. Syl rehd. Is. 5, 5. gl. K. rect. Can. 4. i-

retb. M>. €an. 8. g. t, rebtes. O.' I. 16, 13. 17, 64. II. IV. 7, 84. 15, 19. 19, 18. K. p. 2. 16. T. 123; Ni 6. a 1 IS, 10. 22^' 8. 23^ 8.:C4K Ec C

Bo.,5. N. H.

ii

. rebtis. Org. M. 64, 16. 70, 3; 10

rechtes. N. 4, 6. 50, 9t. 70, 2.

*i (et i)tstr.) 0. IL 9, 4«^ IIL 2, ;

68. T. 4, 16. ;I09. 17a, 4 fi-

5, 8. 7, 9. 9, 11. 16, 15. 17

\

(K7

lUH.

Bm

408

i j 33, 6. U, 24v 36, 6. 37^ a 40, 5. 44, 6. 50, 16. 57, 3. 64, 6. 66, 5. . 66, 39i Na. Nol O^ Bo. 5. Mcp. Yim. 6, .5. 8, 1. Bih. U 3., Mi f. Mi). ku 5. W. Cna. 4. 6; 11. 13. Ra. t^J^. Ffg..43. Pa. Sg. 193, Gc. 5. VÄ. ix. 642. Ru.

rechte. Wm. II. Teht«. N! 39, 12. «. «. relit 6. I. 4, 8. 24, 6. Is. 3, 2. K. p* 2. 4. T. 22, 11. 33, 1. 38, 7. W. 14, 2. 16, 2. 34, 27. 35, 11. 36, 6. 39, 10. N. 11. Prod. i. Bi^ i. % Mij. reth. Sb. Bib. 2. Ho. 1. 1 JMfr.(ef.dl«^ rc^tu. Pa. sl.K. Ct. 94. Gc. 8. 9. Schw.

f

rehto. gl. K. ii./i2L reht, fudicia. Mo. Bib. P«« 3* yV^Jfi- </af. ?l. 18, 9. ,

lir^ct', /ura. Can« 4. g»pL rebto. Syh

dLfi/.relitcn. R 88, 17. 118, 118. 0.^/. rehti /vro. Rc. ftssiiiias. IS. 10 (b), ?•

' 17, 23. 88, 31. 147, 8. BEHTOLIH. allero rehto lih, amne ' juHum. SyL ,

KEBTI, justitia. Pa. gl. fc

*ehtc, fiUiitia. N. '^O, il. IM, 1. VjNREirr, lt., Unrecht (alta. unreÜt). Bedeutung und Gelirauch: iniqfutas. Is. 3, 2. ö, b. T. 108. 145. 113. Org. H. 8. l^rg. 45. N. 7, 4. 17, 26. 25, 10. K. 2. Bo. 5. injmiitia. gl K. Pa. K. 7. N. 88, 33. 89, a 102, 12. wtyVi. ' ria. M. 31. Mart Sb. Le. 1. 3. nefas, Bo. 5. prarfudicium. M. 30. Gh. 1. 3. unrehtes scuntan, solUcitare. Em. unrecte, inordinato more. Can. 4. die dar sagent, daz in unreht kitan si, 91a se laesos adserunt Em. 5. si- nes mnndea uuort sint uiireht N. 35, 4. 80 unax so ih onrehdes gi- sahi. Co. 3. ze unrehte gebelle sint M. 57, 3. in unrehte inphieng mih min muoter^ m iniquitatilrtu. N. 50, 7. mit onrehte mir leidin ist vlndicfm originalis peccaii. N. 42| 2.

mit ührchtu; mit narieihto nparua- ran« pervadere. Can. ,9. mit unrehtu farchaufta. Can. 9. bi uarehte: pi nnt^hi^r pcrperanu M. 1. pi unrehte, immerito. Mart pe unrehte hareton. N. 24, 19» pe unrehte, mih hazzent N. 37, 21. be unreht^, sine causa (ad- versantesJ.K 3, 8. sie uuaren mir be unrehte fient N. 54, 4. Form und Flexion: n. s. unreht M. 30. Gh. 1. 3. Ra. gl K. Pa. H. 8. Frg. 45. Org. T. 145- N. 7, 4. 17, 26. 25, 10. 26, 12. 30, 19. 35, 4, Em. 5. Can. 9. ,10. 12. unrehd. Is> 5, 5. unrehcd. gl. K. g*. s. unrehtes. Frg. 45* Em. 4. T. 108. 113. 122. 141. N. 16, 10. 17, 5. 38, 12. 48, 9. Can. 9. 10. 12. unrehtis. N. 65, 15. 66, 4. 100, 8. linrehdes. Co. 3. unrehtdes. Co. 4. ^

unrectis. Db. d. s. unrehte. K. 2. T. 212, 3. 83. Bo. 5. N. 3, 8. 17, 5. 18, 5. 30, 11. 42, 2. 61, 3. 71, 14. 72, 6. 93, 4. »L 1. 3. Mart Can. 10. 12. 13. unrecte. Can. 4. ü. s. unreht Is. 3, 2. T. 42, 3. 76. Frg. 43. M. 31. Sb. Mart. Le. 1. 3. Bo. 5. N. 5, 5. 7, 15. 16, 2. 25, 10. 30, 10. 35, 3. 37, 20. 38, 12. 40, 7. 44, 8. unreth. Ho. 2. nnret Can. 8. im/r.unrehtu. Can. 9. 12. unrectu. Em. 1. 3. unrehto. Can. 8. R./i/. unreht, iniquitates. N. 37, 5. 39, 13.

93, 4. g.p/. unrehto, iniquitatum. H. 78,8. c/./^/. unrehte n, iniquitatibus* N. 38, 9. 102, 3. 10. unrehtin. N. 129, 8. d./iJ. unreht, in/nstitias. K. 7. N. 88, 33. 89, 8. 102, 12. ANTRERT in N 95, 6. ist antreit (ARBIREHT, 71., ^tbvtdtt

im

Rm

Bffl.

o. s. din erbereht. D. III. 72.)

LANTREHT, n. (alts. Undrcht, angeb. landriht), iatihttäft g. s. lantrehtes, hrniani juris. Hd. er. Si lantreht; Irteili mir ein lantreht, responde mihi /ridiciunuMB. Bib. 1. 5. lantreth. Bib. 7. cf./?/. lantrehten, legibus. N. 94, 4. lantrehtiiij legibus. N. 93, 4.

LUGEREHT, n, falsa /ustifia.ti. 18,9. (kann auch aücomponiert scjn).

WERAHREHT, n., jnst\pcntio.

o. ph uuerchreh i^fustificationes.^.t IS^U. uuäz sint fustificationes ane aber mandaia, qnae fusiosfaciuni ? u u a z ßintsicane facta juslitiae, opera fustorum, quae imperatdeus? ziu heizzcntsie aber sine, ane daz er si recchet? pcdiu inugen uuir sie diuten frumereht aide uuerchrcht N. 118, 5.

d. ;[7/. u u c r c Kr e h t e n.jiistificationibus (dci). N, 118, 16. 23. 48.

p/» u u e r c b r e h t , juslificaiiwies ( tuas). N- 118, 12. . uiierghrebt'N. 118, 26.

BURGRfeflT, jju, SBurgrfc^t (de jure civlli ipsonsm dominorum, quod vulgariter p u r c h- irecht..Ürk,.v.l297 in ßlon. Iwic'JL 2H. addenies eideui domrä et monastcrio in eodeni oppido ius urbanum et civile, quod vulgariter purchre^ht oppellatur. Urk. v. 1245 inßlon. boic* Hl. 144. uns ze purh- reht zwen pfenning* Ürk. v. 1303 in Mon.boic.III.i88:j. a. j. burgreht (scuofen deino liut^). Bo. 5.

FRUMIREHT, n. s. werahrchl.

g.ph frumcrchto, j'ustificatioßum (deij. N. 118, 33.

a.pl. frumereht, jiMtißvationes tuas. N. 118,8. sezzcmirzc eo frume- reht (kann auch a. s. seyn). N. 118, 33.

(FRONEREHT, res publica. Hd.> , - DIiNGREHT, !>., /WiWujh, 6rric|t^9r((etl.

'I

« dTaz^dincbrehtgaK et dtfmo son -♦ ..'71,^10..

diachreht feirroidenie. N; 82,- 10.

DIÖTREHT, n. qualifas dividitur in cidle i. e. stritumbe dik tielrecl negfotiale, u e. strit antibe des qi

heite. Db. •' ' *

GAREHT (golh. garaih^, fustus^, red ra&Ci rectus (der Por(n..jnäch udser ^c justuSf aber der Bedeutung nach vei den, da gareht. nicbt (n der Bedeutu; stMt sondern nur. iri der, Bedeutung ; vorkOnihit).

caröfarpüä'ni^da. Pa. ' \ kir'ehd t^uiiiit'ha. gl.K.j'/'''«**^" gereht, directa (erat virgaj. N. 73, gerehter, rectus. Nd. girishtir, rectusi Nd. IL (goC ist

ter und^ gerehter, justtis ei rec^ gerehtiz, r^c//im (aide chrumbez). girehtiu^ in directa^ Gh. %* \Xik. «

grehtin.) (iBo'bin ich dir is uil gerehi D. 1

Neben, dieser' Form, die nur in den 'gen Stellen sich zeigt, komint, und in häufigeren^ Gebrauche, die Fuirh^ ^ (auch aur..a1s rectus und nicht als /Vi .vbr|' die \\ohl ifur aus gareht ^os^n gezogen ist Doch ist auch grihti, dii . und gar in ti, j'udicimn zu vergteichen vielleicht.einc Mischung vefscbiederier l me anzunehmen (s. auch garihti ribti);'man halle aber auch gerebti grihti und girihtan und grihten wie. geccht und gjreht, beide als <//> in ^'. 73, 11., zusammen; s. auch g und grecho in reh, gareh, GREHT, rect^s^ _

truhtenes reht diu sint creht.

fiae domini reciae^ N. 18^ 9^ greht, rectus (ist gol). N. 24, 8. greht iaiyiticolumis (geuualt). Bo. creht, directa (era^ virgaj. N. 73,

n.4*^ gr^hter; suozer u-bd« gre

: : (sa sieht im cod.) ist u

i^ubitn^ dulde ei reciuA

\

Ul

Ria

RIH.

412

1

24, 8. uuanda er (got) suozer unde grehtcr i$t M. 24, 8. n. $. f. grehtiu,/iiira /^in/i/ii^. M^.Bib. 1.5. n. s. n. crehtez, rectum (ist sin uuort).

W. 32, 4. d. 4. n. crehtemo herzen^ recio corde.

N. 93, 15. o. #• m. grehten sin, ^iriium rectum. N.

50, 12. ii.pL m. grehte, recti (hominesj. N. 24, 21. 35, 11. d. pL crehten, rectis. N. 32, 1. <r./i/.iit. grehta, emendaiüs (codUccMj. läp. (Bib. 1. 2. haben grech.) crehte, recios (tait ii). M* 32, 4. die grekten uuega. M. 24, 4. a./i/. I?. grehliu, in directa» Gh. (tih. 1. hat girehtiu.) GKEHTO, Adverb, Conjunkt und Interjekt das crebto einfalle ial* Bo. 5. hinair- broitini; xpcht^ dih crehto mit paulo ae himele, te exiasis asm paulo rapuU in teriium coelum. N. U3,. 16. grebto, ^fltur.ho.b. ir ligcnt crehto 80, daz-, jacetis et^o prorsus. üo. b. mir ist crehto uu^rdea.zorftet erbe, etenim heredi» ' . tasmea praeclara est mihL N. 15, 6. «ie sint crehto so tiure-. Bo. 5. ih ahton grehto unsalda unilon beze* ruQ uiresen. Bo. 5. ein raare geaualt ist crehto des nu, der noh sih sei- : beq. halten ne mag, o praeclaram jMh ieniiam^. Bo. 5. auola grehto! o! Bo.5. Anola grehto! o igiiur! Bo. 5. iiiiola greji^o be dih saligen, o ie felicem. Bo. 5. UNGEREHT, ttttgerccfetr falsa (justitiaj.

N. 1^, 9. - qnger^htez herxa. N. 100, 3. UNGREHT bist du an dinemo herzen. ?I. 35, 11. fior habet io ungrehten gang, samo

ao der halzo. Mcp. UNGBEHTOST, Superktiv. .

ungrehiostun, vUiodssimam. Bib. 2.

GAREHTl, /. OmS. gerehti: boote onde behalt dina

unsundigi unde uuarte an dia gc. rehti, custodi innoceniiam et vide di- rectionem (aequiiatemj. IN. 36, 37. GREHTl, f. «• grehti, crehti: diu grehti (dero gerto). Mcp. crcbti, rcctitudo (unde chrurobi). Org. d. grehti: min fuoz folle stuont in

grehti, rectitudine. JN. 25, 12. a. grehti: ze filo chosig man ne gc- uuunnet niemer grehti obe erdo, non dirigelur. N. 139, 11. ÜNGREHTi, / der ist diccho lukker, daz ist mi- chel ungrehtl IN. 139, 11. £:RAGREHTI, /, ma/estas? pi'etas? nur bei ptfrid vorkommend und zwar in foL genden Stellen:

sinero (gotes) eregrehli uuarun thiggeuti, thaz erouh gihorti, thaz ther euuarto bati. O. 1. 4, 17. er (oliberg) zeinot hohi in uuara thera sincra (kristes) ginada, thaz olei ouh thia slihti thera sinera eregrehti. 0. IV. 5, 22. in thiusin furdir uuonenti ioh druh* tin iamer lobonti, ioh Ihankon io gimalon then sinen ginadon, si- nera eregrehti ioh sinera mahti, ther uns gab thaz gimuati thuruh sino guati. O. IV. 37, 41. er (krist) ougta in io filu fram, bi biu er hera in uuorolt quam, mit uuerkon in girihti bi siiiera cre-

grehti. 0. III. 14, 114. thaz üuir thaz irkantin, uuara uuir gangan scoltin, pedin in girihti «I sineru eregrehti. O. IIL 21, 32. oba thu armen uuihtin duest drost

mit eregrehtin. 0. II. 20, 1. gihugi mit eregrehtin (eragrehlin cod. V.P.) thines scalkcs druhlin, ioh läz thaz Hb niinaz in sconi richi thinaz. 0. IV. 31, 19. mir deta thaz gimuati sinesselbes guati, nam mih fon ummahtin bi sinen eregrehtin. 0. III. 20, 118.

[27]

413

Ria

RIE

414

T^Hs

it zi thiu ni uuurti, ni Duarin (hino mihi, al bi ihinen malitin ioh ho- hen eregrehtin. 0. IV. 1, 52.

uuir unsih thcs thar frouuon^ sel- ben drubtin scouuon, sines sel- bes sconi ioh allaz sin gizami, ia- nier in then mahtin bi sinen ere- grehtin. O. V. 23, 290.

REHTLIH (angcls. rehtlic, recias, rihtlic, regfilaris, fustus)^ unser rec^tlic^/ doch nicht in der beschränkten Bedeutung dieses Worts-

rehtlih uparal, cathoUcns. Pa. Ra. gl. K. rehtlich rebt, jus, fas. gl. K. rehtlihiu, jus, fas. Pa. so rehtlicher, reverendiis. Bo. theser manrehtlihoist,yVi^///^.T.210,2. ' refatlihhun, regulari (disciplinaej. K. 3.

32. 48. rehtlibhnn, regtdarem (disciplinam). K. 60. rchtliha puoh, canonici libri. Da. rehtliho(rehtlicho. Em. 4. Can. 10. 12.)

nrlouppoh, canonicas episiolast Can. 9. citi rehlihbiu (dc!J, horas canonicas*

K. 37.

üiNREIITLlH, unrec^tdc^.

unrehtlihemu. Can. 9. \ site, inor- unrehtlibemo. Can. 10. 12. ( dinato ^ unrebtlichemo. Ein. 4. ) more.

ÜNREHTLIHHOR, iniquiiis. Rb. REHTHAFr, rec^tMft/ ji^tißcatiis. gl. K. N. 70, 15. 84, 12. 98, 5. 104, 9.

GAREHTHAFTÖN, justißcare (nur bei Notkcr). diu (chorunga) den man gerchthaf-

tot. N. 25, 2. bediu gerebthaftot

er mib, so hallet er mib. N. 61,7. ibgcrehthaftot h^jtistißcavi (cor meumj,

N. 72, 13. ' '

kerehthaftote an in selben, jnstifi-

cata (judicia) in semet ipsa. N. 18, 10.

GAREHTHAFriGON, justißcare, nur bei Kotker.

girehtbaftigcn, /W///imr^. Na. II. kerehthaftigot ouas, justijicatus. »• 33, 21.

uuir ttuurden gerehthaftigot. N. 84, 12. REHTSAM, rcc^eram. GAREHTSAMON. garehtsamos, justificahcris. Frg. 7. REHrWIS. REHTLERANTO. REHTREDINA. REiriMACHARI. REHTBRECHARL REIITFESTl. REIfrPOLGARL REiriFRUMIG. REIlTGERiNr. REHTGUOTI. REHTCULICHONTER. REHTHERZER REHTSAGA. REHTSPRECHAN.

REH'rSCElDlG. ' - ]

REHTEMO, M#6^.? oder r^litem,iii^:? s. RL d, rehtemen: so ih bi rehtemen scaL O. I. 1, 52. REHTMSSA, /. (alts. rehtnnssiv angek rehtnis, reciitudo, jusiitia, raiio^. rehtnissa, aequitatis. Is. 3, 3. ' zi rehtnissu nnerchum,- ad fusiiiiae

operaiionetn. ts. 5, 7. tehtniBSh ^jisstißcationem. N. 4f, 2. REIlTÖiN; Stallt mtbfrfa^r^n lafctt; cf. Hhtjan. pari, rehtonde (mannolicbemo). Mcp. FOLLEREHTON. so do mine brao- dera mih paten, daz ifaminuuerch i folletale iinde ih in follerebtoli an disemo salmen. N. HS'«'!. REHTÜNGA^ /., regula, justitia, fusH/ica' tio (cf. rihlunga).

71. s. rehtonga, justitia* Is. 9, 4. rc* gfda. K. 58. regimen. R^ (re- hunga. gl. K. rihtunga. R.) g. s. rchtungu, regulae. K. 3. (in K.37. ist regulae mit ribtungu über- setzt). d. #. rehtnngu, regulae. K; {i. 3. 62. d; ^. rehtunga, jMiiliam. i^. 9, 2. n.pl. rehtunga, jfistißtathmee (deij^ N. 11», 54. '

i -. l

15

BlU.

RIH.

416

g*pL rehliingon, fnstißcaiiomtm. N.

118, 83. 14t. d.pl. rehtungon^ jnMiificalianibui. N.

118, 80. Q.ph rehtun^ justificatianei. N. 118, 68. 71. 94. 124. 135- 155. 171. dine rebtunga lere mi-h. N* 118,64. dinerebtuDgazetuon« ne. N. 118, US. dine rehtaoga suocho ib. N. 118| 145. REIITAIU, Ol.; cf. ribtari. - LAMKEHTARI.

/!• s. lantrebtare (io Tr. steht lant- cebari). fib* u* laatbre^tare. Cr., rachinburgius. v,*pi. Untre chtara fgui /tuficaiis ter^ ramj. K 2, 10. RIHTi, /., Stickte.

Bedeutung und Gebrauch: regiäa. Sal. 1. Ra. gl. K. E. wdo. Bo. 5. Mep. 50. canon. Da. rectiiudo. A. rep^ mim. Bo. 5. fustitia. "N. 30, 9. irames. AI. 15. Can. 6. 10. 11. 13. series. Mcp. 36. Bo. 5. dia ribti des kechoses fardi- nemJ.Mcp.bO. diu rihti des fati. Ba5. dineto ribti ze lebenne (proprio füre). Ba 5. aba dero ribti sinero ordeno. Bo. 5. tazter/M>/M^ uf in ribte sibet(?). Bo. 5. (95.) rlhli, compendli (wa). Ib. tiaegä rihti, via compendii. Ib. Kd. (ef. den comp, wegaribti und stat rihti.) dannan behabo ih mina ribii an in (uoegen). N. 118, 168. si habet tboh thia ribti in sconeru slihti. 0. 1. 1,36. ^uaebet io mit mahti thes himiiri- riches ribti. 0. II. 22, 29. stat ribti, ordinem. N. 24, 9. (comp.? oder ist ribti auch als adj. zu nehmen? cf. auch uuega ribti.^ in ribti, in directum. Rh. di* reeiim. Syh in ribti, directanei (sine aniiphona psalmi dicendi srmtj. K. 17. k in iihti drenkit. 0. L 1, 19. freuue. O. I. 1, 44. fernemet O. IL 9| 7.— > izfulli thaz giscrib. O. Ik 9, 91. lasun. O. IL 10, 9. «*- sprachun. 0. HL 16, 70. quederaes. 0. IlL 26, 13. .— ^ ilent. O. y.r6j 38. -^ thssuuir sin

imo thinonti in uuihi inti in ribti. O. I. 10, 17. ioli unir uuescn blide in themo euuinigen übe, mit scaU kon thincn iamer, uuir ni geronuuih- tes mer, mit engilon Ihinen, thaz uuir then uueuuon miden, in himil- riebe in rihti, in thineru gisihti. O. IL 24, 44. thaz ir stet in rihti in mi- neru gisihti. O. IV. 7, 88. iz uuas al in rihti in sines einen krefti. 0. IV. 12, 60. Flexion : n. s. rihti. Ra. gl. K. Bo. 5. Mcp. SaL 1. g. Si rihti. Bo. 5. Da. Ib. i/. s. rihli. A. K. 17. O. IL 9, 91. IV. 7, 88. 12, 60. Bo. 5. (rihte. Bo. 5. setzt vielleicht einen nom. ribt voraus» wie in rihte, direciim. Syl.) a. s. rihti. Can 6. 10. 11. 13. Bo. 5. Mcp. E. N. 30, 9. 118, 168. »L 15. 0. L 1, 36. II. 22, 27. Rb. ALARIHIX /., oder alariht? in alarihte, simpliciter (sament uue- scn). Org. in ale rihte gin. Mcp. UNRIHTL /., tementas. Bo. 5.

d. unrihti, temeriiate. Bo. 5. EINRIHTL /., series (fatij. Bo. 6. UUEGARlirrn (oder Utes uuega rihti?); cf. rihti. giang er uuegerihti, suahta sin gi-

knihti. 0. IIL 8, 19. uuega rihti, via compendii. Ib. Rd. LESARIHTl, /. disa lesarihti, ro/i- simdionem^ habent diu uuort. IN. 64, 1. HERZARIHTl, /. in mine herzerihti, in directione cor* dis (conßtebor tibi). N. 118, 7. STATRIirnc?); s. rihti. GARIHTi, /. (goth. garaihtet, fusiilia^ Gehort hiehcr (cf. garibti, n.) oder zu rccha, ulcisci,'

girihti, uhionis. T. 145. kirihti, vindiciae, correctioni. K. 42. 45. 48.? in kirihti, in direcittm. K. 12. 17.

[27']

417

RIE

RDi

418

r

in giribli: kundtun sie uns thanne, so uulr firneinen alle> gilooba in gi- riliti, in ilierü uuuntarlicliun gifli* O* L 17, 70. ist tbar uuilit so sarphes odo iauuiht ouhso geipbes, iz uuir- dit in girihti si sconeru slibti. O. I. 23, 26. grubilo in giribli in tbes gi- scribes slibti. 0. II(. 7, 76. er ougta in io filu fram, bi biu er bcra in uuorolt quam, niit uuerkon in gi- ribli bi sincra eregrebli. .0« III. 14, 114. er quam in giribli in tbesa uuo-

- roll slihll O. II. 2, 17» tbaz uuir tbaz irkanlin, ouara uuir ganjganscoltin, pedin in giribli zi sincru eregrcbli.

0. 111. 21,32. tbes muazin niazan ia- mer iob midan suntono ser, freuuen in giribli in ibineru gisibli. O. IV.

1, Ö4. so brab er sar io Ibie esli, tbaz er in giribli iben uueg mitlben

. gislibti. O IV. 34. sie quamun mit gitbrenge in tbemo selben gange, iob mit iberu krefli in ibia bürg in giribli. (X IV. 4, 58. tbaz thar nist manno mcra, ni si ekordo in giribli sin emmizig giknibli. O. IV> 8, 22. tbaz ist in giribli Tora drubtines gi- sibli. O. V. 23, 177.

in geribli: übe ib mine fettacba ze n^ir nimo in geribli, mdirecium. N. 138, 9. . ..Aucb: GKIHTl,/ dar ist diu gribti (entgegen-

gesetzt der cbrumbi). N. 36, 37« sib

dia gribli riiine&Joufles. 58, 6-

UNGARIIlTlj /. ~ in ungerihli hair ib gesundot Co. . .

GARIIITI, 7?., ®fxidft, /witdfMi (cf; aucb ro-

cban in VV jLt.jc\.JHL/#

. fk s. gcribte9 fudidum, N. 88, 15» Syl.

(regula. Hd.^ g. s. geribles. N. 105, 3. a. s. geribte unle soona (bietan). Co.

geribte, /udiciuin. N. .32, 5. 36, 28.

geribte ze tuonne. N. 71, 1. 98, 4.

118, 121.

giribt (cTi garibti, /.), mndiciam (tuot). T. 12, 2. n.pl. geribte, fudivia. N. 10 (a), 5. 104, 7. d.pL geribten, judicihm M. 88, 31. a./i/. geribte, judida. N. 0, 17. 147, 9.

Bo. 5. UNGKIIfri, n. daranab bito ili umba allaz daz ungribti, ioub umba alla den unfrido. OlL

RIHTIG (bierans unser rrc^ft^). ribtig uuard ib ze dinen geboten; dlri- gebar. M. 118, 128.

ÜNRfmiG (iinrtc^tig), temerarium. Bo. 5.

ÜNRlHTiGO, l^/iierir (uueibolin> Bo. 5. EINRIUTIG.

der einrihtigjo Catö, rigidui. Bo. 5.

HKNARIHTIG.

binariblige ferle, rectos üu9,*tko.bS

RfflTlüA,/. ,

ribtida dera galaupa, ^fmbolumi Da. ««

regidß. E. *— catholicq. Pi^ , ribltilba, caihoiica. gL K. GAIUH TIDA (golb. ga r ai b l i lba,/iMl£/ia), f. n. j. . g i r i b t i d a , instnatuntum fdiviiiae . , piae et , thesauri iui et mulii/dix instruineqtism tuiim cadeniin conie Maris J. Ml. Bib. 1. 2. 7. kiribtida, carredio. K. 28l k^ribteda» correclio (sedh e/us). N. p6, 2. . ,. ... ^. s. giribtida, ordinatianeifL M. 17. Can. id 11. kriblida, ordinem. Rg. 2i> 71» pL giribtida, injUrumenta, sumpius* RB.

UFARRIHTIPA, /, .

m^na ufirribtod^^ do ib cham unde abUz keuuan. K 138, 2. RIHTNISSIDA,/.

d. t ihiüisaedo 91 gubertHUioMm Bo. & RUITIL, ifi.

REITRIHTIL, m.. amiga. V& L 514. agi. .. taior: Bib. 1. >

g. «. reitribtiles, aurigae. VJL V. 146. n.pL reitribtila, £7^iiMr««. UK ?• Bib. 2. Sb.

a./9/.reitTihteU9 aurigae. Bo# &

9

läE

RM

420

RIHTJA?i, richten; atk rihtian, angels. rch- tan und rilitan, regere y dirigcre, erigere, emendarei nbrd! r^tta, rectificetfi\ vindi- care, porrigere (also wohl verschiedenen Startimeir), golb. garaihtjan, dirige:^.

Bedeutung und Gebi'.'iuch: iurdinare. Mi^. -M. 14. Can. 10. 11* 13. diri' gerr.Vi. iL 13: N. 97, 5; Ra. gl. K. re- . ^ei Ik^. & N. 2, 9. 22, li 47, 15. 67, 18. 79, 2. H- 3. 6. 8. Tl 8,^ 3. judicnrc. N. 10 (a), 17. 'dhponere^ Rc. Rlart. Gc. 3. cor- rigere. Ic. -ytiiHfi/are. f;\. K. erigere. Pa. gl. K. €c.*8. hkstriiere. Me. disg rihten, eiimn pl^eber^.Wö. diaV^he rilkl^b, pa* rare >werÄ^ii#'. ' N, * 77 , ' 19. sine uucga ' ^ihtä!bi^. li '10, S!0. uüert< 'riVtl/lU| re- gere. Oow'fr.' in rehläflftig'a -rillten. N. 75, 1. dannesled'crtazelirron, der sie i*iblen Solu: N. 80, i;^.' T\hXt\ dlspen- Met: M. 7. CnVi. 10. 11: 13. ' anitnas ze 'rihVano^. K.-!J. rihte lifith' ah den reh- - fen- nut^^' dirtge. N.- 26, 11. 'unsere <'^ fiios^^an den liue'c ze ribiehne. Nz. ' Ulf se^fu'ÜzPonh*rrtit«'in sfhi uuege rehtt O. I: tO, 26. - din sre rihti ze unege. N.'S4, 8. 'daz dtx'rfie'rihtest unde tr^iatest (Hl. rihtät sirfa skara nnider una, itruitr. ßo.' 5. ri4itit, oget. Bib. 1. 2. vihrat.lc dine ettangtlistae die du rihtest Nh. rihtis then dag. O. V. 24,' 14. rihtest dia rerta, ' c/omi- te». Mcp. 71.' daz litiibet rihtit cetera membra. VVnr.-2, 6. rihtest in bisuuih, dolos poir^^tt eis. Ji. ^2, 18. ir rihtent nezze. Bö. 5. rihteril'e, refirienlcs (re- Ha ma). T. 19, 3. rihtent disa i^uerlt in misselrchen'^ev/^^ifj; N. 106, 23. minisiravit, gab vel rifata. 'M.-30. Gh. 1. 3. rihta sinen fttuol, partäbat thronam imtm. N; 9, 8. strich ribU er.^N: 9, 17. ribton fmb sin teniorhmf. Bo. 5. (sine

fltadile er ribte. D. UI.'IOO.) rihta sin heraa. M. 79, 1. der sih tibtihde

iBti dirigens, li. 79,^2. di^- ged^iiling

ribta mib ain daz enAc'y' düciplina cor-

. rexii me fmem.\ N. 17,>36i m a no' r i h ti

thia nabt 4). IL .f» l3*tiliti| statueret

'C^tHkt li^ifj. OA. fihiint, ^dirigite (mciu fem hd dthihj. N. 97, 5. iz (kruzi) rih- tit nuorolt enfi zi sines selbeshenti. O. V. 1, 40. rihtit sinberza thur zua. O. III. 18, 8: rihtit unsib zi thcmo kast^He.'O.'I?: 5, 36: er ostarrichi rihtitäl. Öl. 2. thaz rihtit thiu sia gruualt ellti.-*d.' 4. er rihlit thaz in

ilu</rn^t'is•t Ö. n. 4;6?. er s'elbo ribte

mir thaz uuort 0. IV. 1;'5. ribta ge- tier^cono'tb'i^ gotes linti' in frono.

i' -' --' Ol. &9. thcr 'ibi-'a arka'^sin^n kindon I ii^ihtW iti tb^w nndoif.' O. I. 3, 11. zi

., .;* .;. .|Q,^-g tlbta airahiiya't.O. I. t6i3.'rihta

•" '^ th'eri STii, O. H. H, 42.-ribt er zi uns

'-* '"- cniib lierliint. Ö. i''l0,"9. diu gilouba

unsih ouh rebte ^iti «lbi4)nost sinaz

^ " filitÄ O. IvMf l'i tl^oWbt dnsih thiu

.'l -.»... redlnaj Hh-a^t-Truir'-U'Äs -»uartcn iha-

nana. 0. III« 5, 5. ZT-iins'^iht er born

heiles. 0. I. 10, 5:' tbü'd'ruhtito rihti

uuort min. -0. t. Sl, 32." '^ruhtin min

' - -^ ' ihtev guifto, nu^ribtt rtiibgrmuato, zi

thisu mir then* hiiffu- diia iob thaz

berza that* zua. O. 'IH-. 7, 1. ribtet

t^ie ilnan k/ad. O; V. 27, 42.

" *M{t dc^ Dativ, ohne Obj^kl'sdkkusativ:

trübten ist der genad)Ei S'cbeinet un* de allen ribtet^, die un'riebt t^lent, Judicium facit. N. 102, 6. ib -pechenno

- dax ^ot dien unehtigen ribtet, judi- dum inopum 'fmiet. N; 139, 1^. die a n-

'^ ''deren rihtent unde aellfe rebto le* ^ ''bent N. 105- 3; * Ist "aWcb In ir stehen zu lassen in: unde din g^eduuing ribta mib an daz ende, '' data' ih sol; ze dir ribta er mir. N. ' 17, 36. Mit ubar: ribte got über sie, judica illos deus. N. 5, 11, Mit acc. der Person und gen. der Sache:

uuaz uuollet ir' nü, quad er, tbes,

. ih ribt es luib alles. O. II!. 20, 123.

er eab in tbes mit tbulti suazaz ant

- Huurti, rthta sie« in uuar min, thob Uttibt aiea ni fifRami^. O. III. 13, 38

421 Blü * fm

xia thii frages es mih, fehie selbuo . . rihte« N. 11. 26f IL 3

rihten^ es thib. 0. IV. 19, tt 138^ 25.

Form und FIctmoo. Unp. J9« ribtet 0. L 23, 27. 27, 42.

Inf. rihtan. Mi|i. ribiiat;!^. 97, 5.

rihten. R. N. 75, 1. 77, 19« 89, 13. , p.praes. tihiuni^^ erigens., Gc S.

Ho. Bo. 5. Q& L'IO^ SO, ribtendq, regens. Bo* 5. />

ribtennes. Mcp. Bo* ^. : , fadend0. Ji. 145, 7.

se ribtanne^ K..^.. ,/. ribtentl, dirigei^s Ka. ..

xe ribtennei K- 2. Nx. ^t lQ(a), 17. . xihitnAxi, dirigens. gl. K*. />

Bo. 5. j / . - . cQneh. gl. K. :

(du) ribtia. 0. V. 24^. 14, H. 6. 25. ribtindei, regm^ N. 44, 8.

I ribteat. N. 2,9. 72, 18v 7$»^ 2. 118, ,ji .,,.,.. . g^ns.JH.^lB^^.

84. Nb. OtL Bo. 5. IN. U. Mcp. .. . m . n.pl.TihUnde,refici^e$.T.

(er) ribtit Rc« Ic. Pa. gl. K. T* 8,3. Bib. ...^ jDh^rii^^jribtet:.aaxex(M iofiBKe Jl

., 1. 2. ScU.:75. OL 2.. 4,J|7. 0. 11. j . ,,.; .. riiitcl auerde. Olk

. 4,.<7, .JU 18, 8., iV. 5,:i36k 28, 12. . ^I|r^lÜr<GA, /. (cf. rebtiuii«a), wgela

V,l, 44..|,f. : / .' li^ig, rihlung, SRic^tiiUg.

rih|et..,Bo. 5. Wra. 2^ 6. Sc^. 75. N. . . Bedeutung und Gcbraucb:.

22,: ^..47, ]^..67pl8...3ß^.5f 103, 6. . , regimen^ R. moderatiq. M. 22. Can. 14

139, 12. - , . . im^da$io. AI. 30. Gh. 2. 5. di^m

(ir) rihtent Bo. 5. Can. 5, 10. 11. 13. M. 7. re/ormiftio. ü

(aie) ribtant Ic. Mart. ,, Can. la 11. 13. diipositta. JfiiM. 29

fibtenU Scb. 75, Q. IV.^^^ 11. N. 1. 2. 7. Gc. 1. 6. adminisi raiio. Gh

105, 3. 106, 23. . ^ ; 1 . cmm. Gc 1. 3. 4. 6, M. 3. ribtu

(ib) ribte- 0. U. 13, 8. , .: gubfrnaada. M4. Raa Gh. 1. 3.3. <

(er) ribte. Os, 3^. O.I. 10, 8^ 26, 14. q^imit xe deru rihtungu Y/«d

IV. 1, & M. 7. C«n. la 11. 19^ Bo. 5. l^m. 33- ribtunga^ mente. Prud 1.

H. 3. 8. Form und Flexion: ..

(aie) ribteu. H. 13. . ;. n. ^. ribiunga. R.

rihiin. Gcv 3. . , v .. ff- ^. ribtunga. Cao. 10. 11.

(ih) ribta: ib Tibi ^s. 0. III. 20, 123. d. s. rihtunga. Prud. 1. Gh. & Bib.

(du) i:ibt08t./]V.«.22,.v5. rihiungu. Em. 33.

(er) ribta. M. 14. 30/ Can. 10. 11. Gh. 1. 3. ribtungo. M. 22. 29. 30: M^. Can. 1

Ol. 59. O. I4 3, 11. ,16, 3, IL 7, 8. ,. . Gh. 2. Gc. 1. 6. Bib. 1. 2.

11, 42. IIL 18, 38, IN. .9^ 8. |7, 36. . (rihluiige. Bib. 5.)

79, 1. a* ^.rihtunga. M. 3. 15. Can. 10. Ij

ribte. N. IL Can. 13. (P. W. 100.) - 1. 4. 6. Gh. 1. 3.

ribt er. 0. L 3, 50. 10, 9. fibl un- . , ,, . rijicLunga. Gc 3.

sib. 0. HI. 5, 5. . ' r.ibtungi. Can. 13.

(sie) rihtun. Me. mu^a.pl. rihtunga. IVL % M4. ßan

ribton. Bo.5.N.56,7.^18iil0.139,5. ^ 1. 2. 3. Gc. a Can. 5.,

141, 3. I , : ... ,1 ' ribtungp. Can. 13. .

(rihtotin,, w/jfi«rm/»/. Bib. 5.) RIIITO, m., rector (lucisj. H. 6.

(er) Tibti. Ho; OA. Q. IL 1, 13. Mcp. N. ,.;aUiTARI (cf. rehtari),ni., Stc^ttr, ,

24, 8. . (angela. ribte re, nord. rittari):

imp. s. ribti. H. 26. Oh. 7. 0.,lp 2, 32. n. s. rihta/i, regulu$.sT. bb, 1. 4«' r

HI. 7>1. ; N . . Ra. gLK. K.Ii. :

A

RIH.

ROI;

424

rihtare, judex. K 7, 12- Bo. d. (rihclere. Wn. 460.) a. s. rihtare. Scb. 75. Nd. Bo. 5.

obe diu auereit habe rihtäre, nifi/z» dus amsliio regatur. Syl. V. 1. ribtare. Bö. 5. »•/9l. ribtara. N. 140, 6. i/./iA rihtare n, jndidhus. Bo. 5. regibus

Oertaej: N. 75, 13. a./9/.ribtara. Oil. t;./:i/lribtara. N. 148, 11. LAMTRIHTARI, Sanbrtc^tef (s. lanireb* tari), m.

v»pt. lantrthtari (qtd judieaiis teframj. ' N. II. CEIUNINGRIH TARf, m., r^g-^M.

n./i/.chuuighrihtare, ivjren/^^.N.67, 15.

GAHIHTJAN, golh. garaihtjan, rtd^tem

Bedeutung und Gebrauch:

äiHferei K. 7: 26. 61. Pa. gl. K. N. 66, 5.

* Ha regerei K. 3. 'Rb. ertgere. K. 7. Ho.

dispofiere. ' CA. Gc. 3. Prud. 1. ordinäre.

Gc 1.« & 8.' 9. M. 2». Mi|i: tblhtäre. M«.

Sb. Bib. 1. conigere. K. 2. 62. 65. H. 25.

Hb. cMipanere. Da. Gc. 1. 6; Gh. 1. 3.

aiSßMre.'MSr. Bib. t. 2. afipönerel Em. 19«

dlnÜhMre. M§. Bib. 1. 2i dhpdnmi^e. Gc 3.

cönfirTe. Em. 11. iuscliart. Bib;l. 2. ge.

ribtau ra#io/i^ meniü äd sMpiranda

fketernai'yifn. % iS. zt girihteOne un-

'- sera fu'otxi' in uiieg'8i(>Va. 'T. 4, 18.

I gerihtem}t)«'genge;dfr;^^.N.118,133.

^erlht^ ihjiltin tideg 'Iti dini^ro ge«

'• ^ihte:* N. 5, '9. üuaraJia'gerihtet der

iungfo a^inerf VLXxt^^ törvfgU: N. HS, 9.

faium gerihtet sin in' ilrö YäH. Bo. 5.

kerta gerihtennis, Wi^ diredfionis. N*

44, 7. er geribtet die^'tniim'ihenden

in altnelrbürteildö, ie//r/g-^/. 'i!t. 24, 9.

*ai get'itftet, die er chrtrmb öuaren.

44, 7. 'uuartda sie Hiömer'dara ne

gerihtent ^ad reqvieni öctlM^' diei. N.

11,9. gerihte, expedint fmorii^tisamj.

VG.lv. 397. diudai&hettdfieg^erihta,

dirtxU. N. 77, 8. girihtunytite «^cki».

darimi fvisfssJi^yA. III. 86.' ao*sie gi-

rihtttii aUaa thaz-, ich' ^r^ it ^muase

gisat, giboC ^r tha^ sie aazin, mit iino a1 saman az'in. 0. IV. 9, 17. gi- rihti,' prospera fdiem triumphalem). Prud. 2. in dinero uuarheite geribte mrh, dirige. N. 24,5. geribte iro aune, dirige. N. 89, 6. keribte daz eina uuercb, dirige. ü. 89, 16. die sih ke> rihtente, dirigetUeS. Vi. i9j ii geribtet uuerdeü, ad rectum deduei (mores). Bo. 5. föne sinemt) üu'orte uuerdent men- niscen grihtet. N. 3ä, 4. dannan ha* bet er geribtet otbem terrae; correxit N. 95,- 11. pehuote mih fore demo striccbe, d^ sie 'mit getihtet ha* he nt 9 siatiierunt. ^. 140, 9.

Mit acc -der Person und gen. der Sache:

thu unsih ni belea uuiht thcs, ioh

.unifib es giribies. O. IIL 17^ 20. er

'aelbd so so iz dohta sconon'ies (i. e.

scono in es) giribta. '0. HI. 20, 176.

giribti unsih es alles, uuara thu fa-

ran uuoUes. 0. IV. 15, 17. nuaz ist

'"^ ' tbaz, qaad er, suliche^, nu gitihtet

mih Ihe«. O. t.-9, 21.

Mit übst: '

keriht^ober unsihf' Jirige mper nos. :'^'". N.-89, 16. ■;; •- -' Fortfi und Flexion:' '

/»/. katihtän. K. 26;

^eii^itan. Witt. 2, &' , ,, carib-ten. Pa. . ... .<

-- ']^irfbt«il."gl.-K. '* ' ■■■ "

v* ai garShtatiüe'Gd; Ü":

ze keribtanne. K. 2. ' ' ' '•' ze keribienrie K."^.' ' '' ''ii girihtenne. T. 4,18. geribtennls; N. '44, 1: ' gerihtinnis. N. 44; 8.^ (du) giribrti«. Gc 1. 6. M. 29. . - geribte».' N. '66}fti '

' ••' ' geribfestl N. ?; 'lÖ.

(er) giribtit Ma. Sb. -Dib. 1. 5. Gc. 3. : kerihlit. K. 62. i65.

ceribüt N. 24, 9. 44, 7. 118, 9. Bo.5. - ! (Sit) kvrihfiiilt Da. ' gc«iiit<;nt N. li, 9.'

•» I

. I

\^ '•

f.\ \ ^

4*25

i^%^^^^*^y

(i^) gitihte. M^.Bib. U 2. K . (i)u) girihtes. 0. III. 17, 20. («r) girihte. VG. IV. 397. Gc. 1. 6. (er) karihta..Eiq. 19. < : i

girihta. M^nBlb. 1. 2. 0. Ijii. 20, 176. ..Gc. 3. pruii. 1.

B^i^i')^^ ^ "^y« 3.. 77, 8. , I()iftfatida.,K..61. . (wir) karibt\in (es «teht kaT.ibti.u.)k.Ein. 11. .(«»).S}Mh^u«..,XA. Wl,36..0,,fy, 9, 17.

Bib. 1.2/ . .; . [{(Bf) k.aribti, \VM:m<! ./fSoi nocttt^J. H. 4.

. : gcbjirt wfthl.-au, rihjtan.]- , imp. 4. kirifaiti., H. (!5. i . ; , .

girih,ti./Pnid. 2. O. IV. los, 17. gerihte. ^. 5, 9. .-24, 5. bü, 16. lt8, 133. mp.pl%\T\\xieL 0. V, 9, aUGhv.l. 3. p. praes^ jß.*pl^ keribt^Ate. N. 79,, 1. p•praet.%ix\\k)i^p^ U^., gerihtel (slit stuoi). Aicp.. (isl) kftrihliL Rb. * keriht^tt K..p. 7. ,(;5yit) ke- rihtitvK.55^ (810) kairibrlit, rar- rigantur. Rb. { werden) ,^f r i b t e t. Bo. 5. (wirdit) gjr,ibLit»;|Gc. 3. . keribteL, ^q.:Befi)i'tft.iN. 101, 28. (werden!) gcribtet.^. 36,23. 118, 7. gilijitiitf: iN\ .32. 4! kerib- tel. Ilpi. (hpbfiO gp^iljle^lN. »5, 11. (babeiH) geriht^L N. 140, 9. UNGARIHTIT/ unger icjue^^ i , , :, oe laz iz unger|btjst| ^If^;?^. 34, 22. ungaribtit B\n\y^desffntm\S^f^ GARIHT, gari'Ifii. , , kaxiKley ordinaia* Gc. 8. 9. ; . ., .

!!• 8. m. keribler, cqrrectuM. K. 21.

,^\t\hifix^ ordiruttusm fUb. 1.2. Sb. gribfcr< ordhi^aiHß. }\^. kirihiejr (q4pJC.f(^)^8 falscblich -^ fUr kirihtet?)f ;^ua;r4^ .4l^i^r//Af (at^iptruhtjqea in David). Rb. giricht-er/ qoit^^silus. (siaitis). .:. ßm.li. . / :,; .•^■.,; n. f. garifalia (uuela. gairibtiuy ido- : - nea). £m..^ Q^..12. karihtiu [iii|^la(iiupj|a. C^Q- 10.) karihtiu, idqoea^.Qaxu 9. 10.

1

n. s. n* kirihihz istf directum ffierlL d. s. m. giribtemo, cQmpositQ (pai Prod. 1. d. /i/^-giribten, ordiuia(if.,l^}b. 1. ktribtaa, duposftijf. 1). II. i a.pLm. giribten*! dig€sia$ (wrstu mm per ordia^^ dige^p^j Bib. 1. 2.

«

girihti (kann aucb flexionslos«

seyn), emendqtoM» Bib.. 7* karihte, orcb'na/o. Gc* 8. 9. , Gebort kicibcbe,/iM/icfiiiii^Ji^fi€iiM K. 49. hieher? UÄGARiHT, UiNqAJUHTL 1 er nc lazet niebt u^gierihies. N. ungirib(i, inf09yfpsiias,(ßfinßm$J. f UFCARIHTAIS, oqmvon^re. Pa. AURIUTJAN, olts. arihtian.cjrrtc^te« Bedettiupg= uad., Gebrauch: . crigerß. Rb. T. 4, 14. K; 7^ deo mi |. /; l^rc^ 4ii>^g^^iQ'>^s.^.>^?il>ten. Bo. i , «ib. lh^.;s,f rfis tb^r unt^r tkir m ribtit uuidar tbir. 0* UI. .7, 83. V .IT fculq.n ihes bigjnaan, sulid gi ,s; \ ,j(huiingaR,;iob tbio ^ifio suaxi a in .;; :;Uji uaMr raa3i;i,>ibaz..sf.a^mi(J ..;; . uuerke ;b1. untisT uns ispHCill^e V .P^b. pub uuidar^ rcJkip.Xurdir z , Ol irrib^e. 0. III. 7y 68. mit in ,01er ni fib^it tob (ur^ir Sfb 0} i . .. , iit 0. V. 4, 50., n)j4n|gf.4rrich,ler .:^i .'toqidcr wijr,.wJÄ^#yw#f, IN- 3, 2. l

„^ ,»U^,tMb ^i,.^^^I^^efi^ ibn^ tbu

V !. . CbpI*«- I».u») irrihUs /sar Jn . . noti \n tbrio dago zijtl II. 1 ..' acr;irhta- hpro: beili w«, d^xit ./ ,. , salfsfif PobU. T. 4, 14.;ii[rib|t er ßW ii-.f»i. :t,h^i,Itin, mit.tbeÄcn antiniufti ji j HIv 17, 38. . er yrribt.iib.,(bos} 8 .„.. , ,ioh hfirlQ filu x.ioro..O.(L il, 41 ... Ifet uns^b |rribtet,,.Bo. ^. »ril : sreloHtrei (co^iscul^m laieris,mißläi \ .^ ...flfarU in,ti sliarao opard arr .i. . . ,^ect/tß €it ^muli^r, mfirmaj.^. 103 ^n^' .AUt acc. der Person und gtru A^^ßau ;.^ du. mib is.erribtist, decen»ßM. rfda ^rribtet ansib allea tes

27

RIR

RIH.

438

ttritet Syl. ih tth des iTTikto. Bo. 5. mit dia uuir sie des efribten, des sie nnsih zuifelo-ot N. 40, 14. und in demselben. Sinne: sieonerdent deserribtet(le(e^()-Bo.5. Formen und Flexionen. Inf* arrihtan. Rb. irribten. Bo. 5. erribten« Bo. 5. (ih) irribto. Bo. 5. (er) itribtit O. IIL 7, 83. V. 4, 50. arribtit H. 5. crribtet Syl.. (wir)erribten» M. .40, 14. (sie) irricbtent N. 3, 3. (da> irribtesw 0. II. 11» 39.

erribtftst. Bo. 5. (er) arrihte. Rb.

irribte« 0. IIL 7, 68. (er) arribta. T. 4, 14.

irribt er. 0. III. 17> 38. yrribt iz, irribt iz. O. IIL 11, 49^ (er) aribteti. Mart

p€irt.praet. (Hieber aucb wobl inribdit, ereciuSn gl. K., das statt irribdit ... XU stehen scbeint) errihtitsl k.S. erribtet uuerdent. Bo. 5. arrib- tit uuard. T. 103. irribtet ha« best Bo.5. irribtet habet. Bo. 5. ÜFARRUrrJAN,. anferrtc^teit. uf irriht^n ne mag ih mih. N. 70, 2. (er) arrihta sib uf. T. 120. sie datnfi so ih zelita, in thazkruzi man nan nagalta, so sie tbo fastos mohtun, ioh tbar nan ufirribtun« O. IV. 27, 18. pffarrihtenter, subrigens. Ec. ufarrihtit, praiereclus. Em. 13. uf erribtet, erecta* Ho. dm üferribtemo (licbamen). Bo. 5. onir birn ufirrihte, erecU summ. N. 19, 9. ir bint uf irribte. N. 134, 2. ir uuerdent ufirrihtet, elevamini (portaej. N. 23, 9. sie habent uf ir- ribtet (turresj. N. 47, 13. ANTRIHTJAN (der Form aber nicht der Be- deutung nach unser: entrichten).

dannan habet er gerihtet orb4n^ t^ rae, der fnrder intribtet ne üuir- det, etenim cortexU örbem Urra&y qui fum ccmmovebitur. N. 95, 11.

inribdit, ^tfclM. gl K. ist wohl irribdit

CFRIHTJAN, aufrichten; engere.

(du) ufribtes dich od—. Wm. 7, 7. ufribtest dich ad Wm. II.

(or) rihtct uf: kefelle ribtet er uf, implebit riunas. M. 109, 6. Aii sih so fore imo diemuotent, daz er sie ufribtet N. 109, 6. alle ferchniste ribtet er uf. N. 144, 14. er ribtet uf die geuuirsoten. N. 143, 7. er (boum) ribtet sib uf xe bi- mile. Bp. 5. er (mennisko) rih* tet sib uf. Bo. 5.

(sie) ufrlhtent sib uuider mir, insur- gunt. N. IL

(ih) ribta uf: do ribt ih mib uf ze guoten uuerchoo. Wm. 5, 5.

(er) ribta uf: beila ribta er uf. Nz. ribta sib uf. T. 120. gelo- bet si er, daz er uns ufribta daz born dero beili. Nz.

(sie) rihtoti uf: ribton mib aber vf. N. 118, 43.

imp. rihteuf: ribtedih uf in dinemo geböte, ^j»»r^^. N. 7, 8.

p. a. nfribtender, erigens. Na. ufrihtenter, erigens. Na. IL

BIRIHTJAN, der Form aber nicht der Be- deutnng nach unser: berichten. diabolus der ist umbegang, der ne

hexihtet sih niemer ze uuege. N.

139,9. die sint iemer irre in iro herzen,

soltin sie sih iemer berihteo, daz

uuare in fierzeg iaren uuorden

N. 94, 10. .(uil wole er birihte ein iegelicb am-

bähte. D. IIL 100.)

GERICTE, dyocesis. Dwk hie vides ge- riete, spiritualem paiius quamcarnälem \ potestaiem iateUige.,

[28]

4^

RIH.

RIH— ROK.

JXLPL« 2.? I^t £ine, ^olcb^ Wurzel für das ein- mal .Yorkqaimffide reh \%praßcm^aty fora- Äanc, reh .anzunchpaen? . Ich ^auc^ mittelhd. jKcigenf \cantus,^m verigleiphen 7 ;(cf»'KIGA). Vielleicht ist auch rihunga, anlkcütus (cf. aber

auch JL\IJ£X/' hSefnit^ znsatfinvcR zii halten, wodurch' man kof sanskr. svaf, r^j/7zrar^^ ge-

flilirt werden konnte, woraus HKIU und später

.RIH sich gebildet hätte, oder, ist RIH aus skr. .dis, docere^ diccre b^irzuleilep ? oder aus grij (mit abgew;orf^ne|ni;g), sonum^edere.

. t~ X4^h(?),, ioio^s^vkCy praednebat. Rd.

RIIL 3. (?) (odfcr RIG?) sdieint für ga- rigan (cf. dihan nnd p. p. gadigan), antri- han angenommen werden zu'm{I^en^ Ich habe auch noch riga und girigi ihr zuzufügen ge- wägt. Cf. auch riccullaf, rigilj* rigilon, ribo. Ist ängels; vrigah, tegerey vcstire zu verglei- chen? -(cf. angels. rridhan und »ithd« ridan,

torquere ^ud die skr* Wunscl vr»; s. V V AjXJ

intxJgaa uoirdit, reveUMiär { . .* mannes ann).. T. 147« r :

intnigane unerAen^ revelenkir gitaiiones). T. 7, 8w ANTRIGANI,./., rtfüd/a/iÄ inricani. Ra» ) f ,> > inrikani. gl. K. '• - ; •• *;••

ANTRIGAWISSI, n.,,rh)daHo. - . Hobt zi inriganiiease (dcr^Dmcl intrigannesse) thiotonOf Auiii revelütionem gentimn. T. li '^. ^ * RIGA (bicher? cf. auch rigistab^^'rigil ribstab),/., SÄeifleit (1)Ui{le)i circiiÄ ßed. 1. riga, Un^. Orgj i "'

d.pL rigin, ^/m.^Ebj : > •*'•« -'>' > GIRIGI, ^ra4ti,^^/iebii'(cf^aocli'H&Efl

^•'^^'^sM,..r^.D-il. 353. ' gerige ' ; . '

d. pl, kerigeu, seriis. Mcp« 55.' '

WRACH

. I ' 1 j ' .. p: i

. » I . :• -^ » I . I

BIH.

I »

> I I

oder rij (s. in JLVJLXl« 1.)?; -i^dei;- auch si, ligare?

GARIGAN rpar/,fij,

daz.ziero g^rig.e^ia geflnhte, sertata con-

girigaaen^ fi^icig^nep, sutjUbus. D. II. 334. girigina, sutiles, bis ßcutos (tapilli^s). Pxud. 1. gerigenen, kechasloten,^ii/i/i^f2!a/9i//o^.

D. IL 316:'-'' ■■'"'? ••*:*•' ^ ■•'•''*

GARIGIT. " ; ^

giVrgetoii, Ä«föÄ^ii5.'*Ö. iL' 35t

GARIGÖT. . gerigbt first, Ci^/?^*;fa:/6r/iim. Mcp. 74.

ANTRmAN,>^^fo/*^;; '^: ' '

'■ (er) intrihhit k.'3.* V*. " '

_r

intribit. R.

', nvelat*^ '

L

inribhit. gl. K-p Lj

inribtit ('sicj. Ra. / * * (du) intrl'gri ^l^^/^tJ/i. ^^^ - ' M/ .> «np. intr4Ii,'ri?0rtfl^; Kv-7. ^•^' -^

p.pract. intrigaaiaii; >yv^Miitoti)l^.'T. 143.

RIGA s. RIH. 3.

RIGI-STAB (rigilsthb, rilhBtät») s. S

RIHO^ m., SDBabe, ©d^ti'nbelÄ/ sura, pof n. s. riho, /ocii« ^rorr^a^/Tr. d. s. riben, popliie. BiU' 1.' ' '*;'^v '^ - d.pL rihon, uuadoto, '^nV. äifr.' i;, musctdis iibiarum." Rdl ' ' ^

' r i h o m , suri^, nussadis ' fSSiäMn.'^ I

RICHO, Ortsnamen. ' - -r

ROK, m., fHodf aogels. röcc, nord.'roi6I nica (roccfis in capit. CaK m.J: * * n. roch (timita. \Vn. 460. Tr^^, rochum. Sg. 16^. *

(rok, colobiism. Hd.) (roc, tunica. Hd. gistuchet roc, märücata. Tr. gislizet roc. Tr.) ( r 6 c, ^irrg-a vel vestido. Wn. 3355. /wm rogh, tunica. Org. c^. tokke. Wm. IL 5, 3. rocke. Wm. IlL

•.»

>f

I «

m

ROH.

RÖBA--R6&

4%

rocebe. Wiä. I. IV. iX.

8. rogh, tunicam. Org.

hf^ocb, melütem. Em« S9.

(rftch. D. III. iin.)

pelliz.' rohc,in0/o<0i». Em. 21. AUUIRCHIN ROC. Tr.

CSPÜKNIN ROC, stnpeum collobiim. F. Mon. 8. U6IRR0CH, ntUttod, uiirrochus. F. ^VErriN ROC. Tr. (ROTROK. Tr.) (PUftPRUN ROCH..Tr.) BRUN^AROCU, torax. Pr. e. d. pr'unniroche, torace. A.

PRÜSTROCH. Ja. \

BRUSTROCH. D. IL 339. ( , thorax. BRUSTROC. D. II. 339; ) g. nmatroeciies, pectoralis /astiae. Bib. 7.

(G&LROC. Tr.)

COTÜÜUEPPIROC, clamidem. Ic (GltieiLllEHCROCH, mullicolor tunica. Tr ) (gikkeluecbrok, polymita varia vel miil- ticolor tunica, Ild. ) '

(GRÖNROC. Tr.)

SARROCH, paludamentum. Em. 31. Sal. 1. Pr. t

sarröc, paludel. \Vn. 3355.

GISARROCCHÖTER, palitdatfts. Pr. m.

(SUARZROC. Tr.) (ROKKELliN, coloUum. Hd.)

RUCHL-

ÜBERRUCHI, levltatorhm. Em. 31.

BVCHfLI, vestimeMum. Gx. plez, plagulam.

Rg. 1.

(r&.belin, ricinium. Tr.)

rdotbi'Hn (tb Scbreibfebler für cb},. ve-

stimenlum (vetusj. D. II. 283.

. \

r .

aus

ftOH6n, ROHJAN, brüllen, lat. rugire, angcls.

i ryn&B [b. JaU> ^ cf. aber auch sansk. rl ( dessen ay in dem rednplizierten riraya sich das deutsche -*oh entwickelt haben könnte), rugirey Hitnm Yielleicht unser röcheln; doch cf. anc^ ragalm (j€an habebat in gnttm^e lo ragalon, quod est Signum mortale J in Du

Frtme.

rohin (lennin), rugitus. Ic. rohot, rugit. R. D. III. 23.

'! tnhii; ragit (i^o.fore'^itegi). N. 31, 14. (der rohende lewe..D.'IiL 27i)'

RIUOIIIT, mgitus. Ni ai, 14. '

ROHÜiNGA,/, mugiU^s. VP.

a. rohunga, grmmitum. Phid. 1. ROHOZIDA, /., rictus; cf. jtatuch jan.

d. rohozeda, riet u. Vi . II. 338. RUOD, m., rngiinSi *

d. ruode, rngitui. N. 37, 9. 103, 21. ARRÖHON, rugire.

ih irrnota, rugiebatn (a gemitn). N. 37,

er irruota, rugiebat. N. 37, 9,

RÖHAs. RAH.

*

_ _ _ «

ROCHO, m. (Kocfeil/ i^pinbel; nord. rockr), colus. Pr. V. Em. 32. T«. 5. &il. 4. VA. VII. 805. VIII. 409.

rocchoi colus. F. L. Pr. t. m. F. 2«: rocco, colus. Pr. e. rocke, colus. Mofk. 2. roocha Pr. m.

LUOLLEROCHO (wollerochc. \Vn. 460.), lanipendium. F.

(ÜARENROCHE, glrgillum. Wn. 460.) '

ROGjan (hieraus unser: rfigeii), golh. vroh.

jan ( also eine Wurael V V JtV/x JjL voraus- setzend?), alts. wrogian, angels. yrdegan,.€7C- '. cusare, nordisch raegja, calumniari.' Gf.

WRACK, RÄCH, RAH, RAG.

rogan, accusare. Ra. ruogen sih selben^ acaisent se. N. 66, 4. uuar sint thie uui- dorotnn thir, thie sih zi tbiuhiarfuag- tiin, so leidlicho nu ruagtnn. 0. tll. 17, 54. rnogit, interpellat. £p. P. 1. ruo- git sih, addicitnr^ Gt. 8. uuorton tho gi- nnagen bigondun sie nan ruagen; O. IV. 20, 15. Inf, rogan. Ra. '

roken. gl. K. "ruogen. T. 120. ruagen. 0. HI. 17, 22. IV. 20, 15.

[28-]

4a3

ROGGO— RUK

RüK.

431

ruegen. O. IV. 30, 15. in cod. V. n. P. zi raogenne. T. 69, 2. (er) ruogit. T. 88. Ep. P. 1. Gc 8. (ir) ruogct T. 197, 2. (ih) ruoge T. 88. (sie) mögen. Mz. N. 66, 4. (sie) ruogtun. T. 120. 198, 4. ruagtun. O. III. 17, 64. pari, toaken Alf acct$satio* Pa. rogenti, accusatio. gl. K. ruogent^, accusantes. 196, 6. RUOGSTAB. BIROGJAN.

(wir senln iz eber&gen, nil warlicben beriuwen. D. III. 57.) FARRÖGJAN. farrogit, accusat Pa. firrokit, accusat gl* K. FARRÖGIDI. in firrnogidi han^h gesundot. Co.

ROGGO) m. (altniederd. rogge, angels. rige, ryge, nord. rugr, lit. ruggei), SlodtUf Sog» gen (Octreibeart, secale). rocco, siligo. Mon. 2. sigalU. Em. 31. sigi-

lunu Sg. 184. rpgco, siclo. Sg. 242. roggo, siligo. L. sigala, F. 1. sigale» F. 2. (rogke, sigale. Wn. 460.) (duos modios de rogone. Rp. 485.^

RUGIi (protinus dei ab oceajnoj. Volksnamen. TG. 43.

RUGluiD) Ortsnamen. Pt.

RUK (RUCH) Jan, xndtni se movere (cf. nord. rogrf, moliri, f^rrcy rugga, amas agi- iare und rickr,,8lucf/ fractfis vehemens uno

nisu, rickja, siriugere). Zu RÄCH (u aos a)? oder dorch Suffigierung* einer Gutturalis aas skr. ri, ire (der skr. Vokal rs wechselt sowohl mit f i als ra und rn); oder sollte es mit skr. ruh, etescere oder ruj, frangere zu vergleichen seyn?

■udi skr. lunc, removere.

ichen in uuidaruaartige. stete, mutaiio . Org.

demo rnccbenne, mi$iationi (secunAm lo-

cum). Org. undö inin des ruhta ih, transivi. N. 36,36. GARUKJAN. Inf. uuir suln an imo (gotes berge) ge- rucchen ze dero hobi dero to- gedo. N. 47, 2. . (er) kcrucchet so uilo, daz er betero

uuirdet, proficiet. Org. par/.istaba sinero stete gernccbet»Bo.5i. gerucchent (siclj sint Bo. S.. kcrucchet sist aba dinero eben« muoli, descisceres. Bo. 5. n&hftr garukjan:

nahor gerucchet^ vicinius peiit Bo.S. ; ferro garukjan: daz ferro gerucchet föne demo for» ganden uuillen, longius disc0dU.V^i> ferrdr garukjan: ferror geruccben, sumere crementum, Org. furdir garukjan: so er erheuet (sang) unde furder ge-

rflcchet Mu. nnz er (mäno) aber furder gerucchet

Bo. 5. daz du furder gerucchöst, tnuUeriara

contendas. Bo. 5. samo so hirto gezelt, diu in einero stete lango ne staut, nnanda sia. umbe uueida ieo furder unde farder gerucchet uuerdent Ne. hohör garukjan: bohor geruhta, sublevaium. Mq>. 71. ARRUKJAIN.

arrukit. Pa. irruckit Ra. irrukiL ^ K., fulciiiu.

ÜFRUKJAN, aufrucfcn. dfrücchen uuideruuartig i^t temo ■!•' derrucchen. Org. UBARRUKJAN.

uberrucchet haben, /rmuitwiufo^e. Mcp. 5& NIOARRUKJAN s. ÜFRUKJAN. FOLRUKJAN. follerucchest du \z (argumentum) ad iria membra, so ist iz f oller syilagisnms. Bo. 5.

RÜE

RUH.

436

FARRDKJAN, btttidtn. tero neuueder uerrucchet tax ander« Org. FURI RUKJAN, b ort 8 (fett, fore rncchentiu, praeiergressa (drculum jmAs). Mcp. 72. FDRDIR RUKJAN. er babeti iz no uundin, übe iz furder ne ruh iL Org. ZESABIANE RUKJAN, {ttfammenrficfen. (doo got leiniixen siucchen den man xesamene wolte rucchen. III. 46.) lOK, m.^ SKticf ; moius. n. p. tie ruccba dero planeiarums moius.

Mcp* 43« «

t)FRUK, m., oHus.

' 'd. üfraccbe, oriu (deroaternon). Mq>. UKIDA,/.

FURDER RUCCHEDA,/, secundum locum muiatio, Org.

CUjan?

'ARUCHJAN, ruminare, toUbtttüntn; cf. alt- niederd. idrig, rwnen, angels. roccettan n. Ut atairftgti (lit rugti ist /ermenieseere^ ructare, emctare. Sollte es mit ruciare zu Einer Worzel geboren? (cf. andi rofazjan) oder mit rukjan zusammen hangen? der uuin zimet minemo trute ze trin- kenne unte sinen lefson unte sinen ftene« ze itrucbenne (Tabiis^se et den- tibus ejus ad ruminandtunj. Wm. 7, 9. (z e itdrukkenne. Wm. LUL xe itdruckene. \Ym. UI.) itrucbo» rumino. F. Mon. 2. itarucbit, ruminaL Ib. iturnchit, ruminat. Ig. Rd.

JJuL Ist sanskr. ruc, lucete zu Tergleir ent oder ruj, frangcre? oder die Wurzel

VA. (me^n) (cf. den Uebergang des w zu and a in u) mit aogehänglem gnttaralis? oder ite p in skr. pnj (foeieri) in den Halbrokal ibti|;egangen seyn? *) Man könnte auch an

^) In Pott's etymoL Forschungen finde ich VOM pi-wA erklärt; hiemach wäre also die

RÄCH

denken, falls sich

RUCH

(cf. rucbjan) hieraus durch Uebei^ang des a in u entwickelt haben sollte (iu und ,on in riuhhan und rauh wären dann Verstärkung von einem aus a entstandenen u, auch wäre alsdann

Xl.lJv>'JjL und nicht jLVUJjL anzusetzen) und der Begriff des Stiec^en^f 2)ttften^ aus dem des Stufßeigen^ herleiten. Ein älmlicher Uebergang der Begriffe spricht auch für den Zu- sammenhang mit skr. ruh, crescere. Vielleicht ist auch RUH (q. v.) hieher gehörig. RIUHHAN (hiervon unser heutiges riechen),

rauchen/ buftttl/ oUre, fumigare (angels.

recan, reocan, nord. reyk)a, riuka, lit

rukti).

(er) riuhhit, oletf retinet. gl. K.

riuchat, aesUuU (ber aefc^Iac^tefc 6tier).

Prud. 1. (sie) riechen t^fumigant (inaniesj. N. 103, 32.

143, 5. (er) T o TL ch ^ fumebat. A.

rouh: an sinero irbolgeni rouh der rftch poemtentiae, ascendit funms. N. 17, 9. p.praes. riohhenti, famigans (linumj. T.

69, 9. a. 8* nu riuhhantan(flas,/iiin%a/M/iiu«iii).

Frg. 5. n. pL n. riuchenten (iux , fumißcos ignes.

Bo. 5. R1HUNG4? Ist dieses Wort, welches in dieser Form anheUtus in 3 verschiedenen codd.: M. 30. Gh. 1. 2. übersetzt, hieher

zu ziehen? cf. auch iVLil. 2. RAUH, m., Slauc^i fiMus (nord. raukr» reykr, angels. ric» roec, alts. rocj lit; rukis).

Gehört ruohi. Pa. ruihki. Ra. mcchi. gl. K., fuma, arva, hieher? In R. steht auch die Form ruchi, Jumus. In Sfcp. kon^t daa iseu/r. taz rouh, incensus, vor. .

Herlei tune des althd. riuhhan von VV^Il eine und dieselbe mit der Herleitung von puj.

433

ROGGO— RUK

RüK

m

ruegen. O. IV. 20, 15. in cod. V. n. P. zi rnogenne. T. 69, 2. (er) ruogit. T. 88. Ep. P. !• Gc 8. (ir) ruogct T- 197, 2. (ih) ruoge T. 88. (sie) ruogeD. Mz. N. 66, 4. (sie) ruogtun. T. 120. 198, 4. ruagtun. O. III. 17, 54. pari. tohktnAij acct$satio* Pa. rogenti, accusatio. gl. K. ruogent^, accusantes. 196, 6. RUOGSTAB. BIROGJAN. (wir scoln iz eber&gen, oil warlichen beriuwen. D. III. 57.) FARRÖGJAN.

farrogit, accusat. Pa. firrokit, accusat. gK K. FARRÖGIDI. in firrnogidi han^h gesundot. Co.

ROGrGO, m. (altniederd. rogge, angels. rige, ryge, nord. rugr, lit. ruggei), 8lo;(t(ll^ Sog» gen (ßbttxAbtoxti secaley roeco, iiligo. Mon. 2. sigalU. Em. 31. »gi-

tum. Sg. 184. rogco, sich. Sg. 242. Toggo, siligo. L. sigala, F. 1. sigale* F. 2. (rogket sigale. \Yn. 460.) (duo$ modios de rogone. Rp. 485.^

RUGIi (protinus dei ab oceanoj. Volksnamen. TG. 43.

RUGIuiD) Ortsnamen. Pt.

RüK (RUCH) Jan, rurfeti/ se movere (cf. nord. roga', moliri, ßfrre, rogga, amas agU iare nnd riekr, Slucf/ tracti^s vehemens uno

nisu, rickja, sfrlagere). Zu RACJH (u aos a)? oder dnrch Suffigierung* einer Gutturalis aas skr. ri, ire (der skr. Vokal ri wechseU sowohl mit ri als ra und rn); oder sollte es mit skr. rnh, crescere oder ruj, frangere zu vergleicben seyn? cf. auch skr. lunc, removere. Tocchen in nuidaruaartige. stete, mutatio in—. Org.

1

demo rncchenne, mtsiationi (eeamium bh

cum). Org. nnd 6 inin des ruhta ih, tnmsim. N.36,3& GARUKJAN. Inf. nuir suln an imo (gotes berge) ge- rucchen ze dero hobi dero to- , gedo. N. 47, 2. . j

(er) kcrucchet so uilo, daz er betero

uuirdct, proficieL Org. par/.istaba sinero stete gernccbet.Bo.5i. gerucchent (eidj sint Bo. &■ keruccbet sist aba dinero eben« muoti, descisceres. Bo. 5. " nfihftr garukjan:

nahor gerucchet> vicinius peiit Bo.5. '. ferro garukjan: daz ferro geruccbet föne demo for» ganden uuillen, longius discedii.hQ.i» ferrdr garukjan: ferror gerucchen, sumere argmenium, Org. furdir garukjan: so er crheuct (sang) unde furder ge-

rflcchet Mu. nnz er (mäno) aber furder geruccbet

Bo. 5. daz dn furder geruccböst, inuUerioira

contendas. Bo. 5. samo so birto gezelt, din in einero stete lango ne staut, nnanda sia. umbe uueida ieo furder unde furder geruccbet uuerdent Ne. hohdr garukjan: bohor geruhta, subUvaium. Mcp. 71. ARRUKJAN.

arrukit. Pa. irruckit Ra. irrukiL gl K., fulcittis.

ÜFRüKJAN, aufrucfcn. *j

dfrüccben uuidernuartig i^t temo^ni-' derrncchen. Org.

UBARRUKJAN. uberrucchet haben, transcendUse.Vco^W^

NIDARRÜKJAN s. ÜFRÜKJAN.

FOLRUKJAN.

follerucchest du \% (argumentum) ad itia memhra, so ist iz foller syUaginmi. Bo. 5.

RÜE

436

rARRDKJAN, berrScfen. tero neuueder uerrucchet tax ander«

Org. njRI RUKJAN, Dorrficfett. fare rocchentia, praeiergressa (drailum jmais)* Mcp. 72« F1XDIR RUKJAN. er babeti iz no uundia, übe iz furder ne ruh iL Org.

ZESAMANE RUKJAN, {ttfammentficren.

(doo got leinitzen siuccben den man sesamene wolle ruccben. D. UL 46.) lOK, m.^ SKticf / motus. 0. p. tie ruccha dero planaarum^ motus,

Mcp. 43. ÜFRUK, m., ortus.

'd. üfmccbe, ortu (deroaternon). Mq>« UKIDA,/.

FÜRDER RUCCHEDA,/., secundum hcum muiatio. Org.

CHjan?

ARUCHJAN, ruminare, tDieberfauett; cf. alt- niedcrd. idrig, rumen, angeU. roccettan o. lit atairftgti (lit rugti isi fermenieseere'), ruciare, erudare. Sollte es mit ructare za Einer Worzel geboren? (cf. ancb rofazjan) oder mit rukjan zusammen bangen? der uuin zimet minemo trute ze trin- kenne unte sinen lefson unte sinen ftene« ze itrucbenne (Tabiis^se et den* tibus ejus ad ruminanduinj. \Ym.7|9. (ze itdrukkenne. Wm. LESL ze itdruckene. \Ym. UL) itrucbo, rumino. F. Mon. 2. itarucbit» ruminat. Ib. iturucbit, ruminat. Ig. Rd.

JJlX Ist sanskr. ruc, lucere zu Terglei- ent oder ruj, frangcre? oder die Wurzel

T A. (me^) (cf. den Uebergang des w zu ind a zu u) mit aogebängtem giMuraUs? oder Ite p in skr. puj (foeteri) in den Halbvokal ibti|;egangen seyn? *) Man könnte auch an

^) In Pott's etymol. Forscbungen finde ich ma pi-wA erklärt; hiernach wäre also die

RÄCH denken, falls sich RUCH (cf. ruchjan) hieraus durch Uebergang des a in u entwickelt haben sollte (iu und on in riuhhan und rauh waren dann Verstärkung von einem aus a entstandenen u, auch wäre alsdann

X\Uv>'JlL und nicht jtVUJtJL anzusetzen) und der Begriff des Stiec^en^f 2>ttften^ aus dem des Stufßeigen^ herleiten. Ein älmlicher Uebergang der Begriffe spricht auch für den Zu- sammenhang mit skr. ruh, crescere. Vielleicht ist auch RUH (q. v.) hieher gehörig. RIUHHAN (hiervon unser heutiges riechen),

rauchen/ buftttt/ olere, fumigare (angels.

recan, reocanj nord. reykja, riuka, lit

rukti).

(er) riuhbit, oletf retinet. gl. K.

riuchat, aestuat (Ott flefc^Iac^tefc 6tier>

Prud. 1. (sie) riechen X^fumigant (mantesj. N. 103, 32.

143, 5. (er) Tonch yfumebat. A.

roub: an sinero irbolgeni rouh der rftch poenitentiae , ascendit fumus. N. 17, 9. p.praes. riobbenti, fumigans (UnumJ. T.

69, 9. a. s. nu riubhantan(flas,/iiini^an« /ii3iiiii>

Frg. 5. a. pL n. riucbenten {int , fumißcos ignes.

Bo. 5. RUIUNGA? Ist dieses Wort, welches in dieser Form anheliius in 3 verschiedenen codd.: M. 30. Gh. 1. 2. übersetzt, hieber

zu ziehen? cf. auch iVLil. 2. RAUH, m.. Statte^/ fimuis (nord. raukr, reykr, angels. ric» roec, alts. rocj lit; rukis).

Gehört ruohi. Pa. ruibki. Ra. rucchi. gl. K., fuma, arva, hieher? In R. steht auch die Form ruchi, /umus. In Sfcp. konQ(mt das neutr. taz roub, incensus, vor. .

HerltttuuE des althd. rtuhban von VVilL eine und dieselbe mit der Herleitung von puj.

437

RUH.

RUH.

II. roab, t;/7/7or. Mcp. 51. incensum.Ji. 140,2. i rouch, fumiu. Tr. Bib. 13« thymiama* Hd. incensntn. Hd. rüch, fumus. N. 17, 9. xM^liy fumiis. N. 36, 20. 67, 3. , rough, ^7/1712/5. N. 101, 3. ruhe, Lucas (ip^^ consurgens* g'^^v^ i^^ vielleicht auch hichcr gehörig, gf. roucbes. Mcp.

rucches: in rucches unis zcgantMcp. rf. rouche, incensu. N. 65, 15. aromate.

Mcp. 59. a, rouh, incensum. Mcp. roueb, incensum. Hd. . WfflRAUH (alts. wlbroc, ^Uot), SBci^* rauc^/ thus, f/iymiama, incensns, 12. uuibrauh, gutta. Rh.

uuihrouh, cinamomum. Gc« 4. uuiroub, thus. Ma. Bib. 5. uuirouk, timiama. A. uuiroh, thimiama. Bib. 12. w i r 0 c h , g'/i/./a thuris. Tr. thimiama. Zf. (wie roch, /ä//j. Wn. 460.) uuicrouch, thymiamata. Bib. 9. gp. uuirobes (uuirochcs. Wm. I. IV. IX. uuirohches. Wm. II. auiroicbes. Wm. I. in.). Wm. 4, 11. d. uuibrouche (uuiroche. Wm. I. II. IX.

üuiroiche. Wui. III.). Wm. 3, 6. a. uuibrauh, incensum. R. Pa.

atiibroub, incänsum. T. 2, 3. f^^.

T. 8, 7. uuii!aub, incmsufn: gl. K. ■*' uuiroub (myVtun inti uuirouh). 0. I. 17, 65. '■ *

WIHRAÜHBÄÜM. WIHRAÜHBR^iNST. WiHRAUHBUHIt. WlIIRÄÜHFAZ.' ' "

RAUHGERTAt . RAÜHCHAR.

RAÜI^CilEUiA.

'.-

I ' i"

j r

r. i\' ) \ '.

RAÜHHÜS.

RAUEI3T^K.

•I

■i{

ein ruclib toum, fumidae coli aura. Mcp. 10. •i. ^ RAUHIG, xaviii'xii fumosus.

n. s. 171. rocbiger,yf/}7ti/7c/if. SaL rucbiger,y£ii7ii/iaa. Sal n.pLn. ruccbegiugema]e,/ifmo gines. Bo. 5. ' RAUHJAN,RAUCHEN, räuchern; thu Inf. rouban, sufire. Prud. 1. roucbem, /f/ri/7car^« G. roucb«n, adelere (JlammU p

VA. I. 708. tbes rouhennes, incensi (h

(er) rouhhit, vaporat. Prud* 1. (sie) xo\i\i\.\xn^vaporabant(te9fipki\

VA. XL 481. p. praes. n. s. m. roubenti (daz 1

I. 4, 20. n. s. f. roucbeniitt. Vk\ GARAUHJAN. geroubta, Ubavit aromattbus.

RUH, xan^, angs.rAb,riig, reob, xil asper, hirsntus; nord. ruf in n, hirsui

velluS' Cf. X\lJJtl9 wenn die urspi Bedeutung dieser Wurzel auf ({eigen 4

ist h in r&b Suflix? dann ist vielleicht rawer und auch lat. rau-^cus zu yer{ oder ist r Ah auf sanskr. rüxä, asper, zu bezieben?

Bedeutung und Gebrauch : hirtus. Ja. Prud. 1. D. II. 317. hirsutu, VG. III. 231. F. vitlosus. l\. hispidus. Sb. setiger, SaL 1. scaber. Mon. 2 Org. samo rüöcb so ein ige!. Bb. ruhon echinorum, asperorum, Bo. S 'Hllasärh, fiuhicafhj. 'K. 55. rubes ' ^hirii. PtuAl 1. ruhiu, htrtae farin . III. 55. ruhiu, aspera (linguaj. VG. .. .fialfD^a Ist nidana ruh. Wm. 7, eine ^JS'f^aMJ was ruch und rot D Form und Flexion, muh. R. ^ fuh. Wm. IL

M / "'!

*

RXJKKI— REGULA.

rigil—riegola:

440

u Wm. I. III. IX. X. (D. m. 71.) eh. Bo. 5.

]R. roher. Ja. Ma. Sb. Sal. 1.

/. ruhiuu VG. III. 508.

17. ruhaz. Ja. ruoz. Org.

n. rnhes. Prud. 1. .fi rnfaa. K. 55. .iK rii)]iu. VG. III. 55. pl. ruhen. VG. IIL 231.

adiwach:

1^ hiriae. D. IL 317.

mf a$perortim. Bo. 5.' '*

PO, hitsntas^ F. ' -

in' (e» steht im cod. dieraban st ^ic ru-

n), Ursutas. D. II. 339.

ÖNt -^Gebort rnhchont, n^ganitir. Rg. 5.

iher? =

lRÜIIJAN.

;irüliit, exasperat. M. 29« Sbi Gc. 1.

üs. HRUKKL

1S.RÜH

. '

p •.!

ijan & RICH. San 8. RUH.

•^ ,

} \ >

31 S. RUH. rnoche, i^M in N. 1. ist keuche zu l^eu- '

' M-' ,

I & BRUOH.

|C v) i^masica, cristaiä. T^. 5'.

i '. "

lA, R€oeHÄ ö. RAH.

?ja9 s RÖGjäiL

DÜLUM {Ott an der Mojsel). TH. 71.

'

[i s. HREGIL. .

^^) /•! tüc^tlf regtda; w^eh. regul, regia.

n. regula (therero buaclii). OL 91« thas laz thir uucsan suazi., so mezent iz thie fuazi, zit ioh thiu regula, so ist gotes selbes brediga. O. I. 1, 42. regula, regula (monasteriij. K. 7.

d. regulu (mit regulii bithuungan). O. I. 1, 35. chamffanli untar regulu^ miU- tans sub regula. K. 1. regulo, canoni (contra suum carionem In- tinis auribus ista transferre). Mr. (Sb. hat in derselben Stelle regula.)

LIBREGELA (so steht im cod) municho C^e» 6<n4rfdel/ Crben^re^el Itx 3)}Snc^e). N.21, 19.

RIGIL, m., gtiegel (et hregil; auch RIH. 3.). rigil, repaguhmu Mon. 2. (rigolt repaguUtm^ Wn. 460. vectis. AVn. 460.)

RIGILon (rfegfln), fovtre [cf. RIIL 3.; auch bregil; auch unser regen (ftc^ regen)?]. nu SGulununir unsih rigilon mit tbes

ktufces'scgonon. O. V. % 1. r\^\\6t^'foveat. Rd. Ib.

GARIGILQN.

Inf. girigiluh, fovere (quiete fessum cor-

pus). Prud. 1. 7^. a. girigiluntarj fovens (arenis viscera).

Prud. 1. p. p. ö. I}. girigilotaz, recline (corpus).

Prud. 1. d.pl. kirigilotan, conriolutis (artubus dornürejn Prud. 2.

RUGIL? ' .

HARTRUGIL s. TRAG.

RKXÜLLA, /., Kgäiura, (ct. RIH. 3;; ^st auch ricula, mitra virginflAs capitis' t\]^ "91^1' gleichen?). ,J',:, j. . .

(riccula, ligatura. Sal. 2.) ' .p.ij "'/*,, ricidullfi, ligäiuras (ccntüm uveie pds$ae). iju. Bib. I. ...

ricfeilun, ligaturas. Bib. 7. (riccilin. Bib. 5.)

RIEGOLA, Ortsnamen.

^ # \' t

441 ROCBIUCHROt-BEGAN.

BEGAN;

I

ROCHIUCHRO (?), ettviUo. F.

tUGOMAGUM) Ortonameii (9lnnas<ti> Am.

RECHANon s. RAH.

REGAN) m., Stegen, pbwia {ct. sanskr. Tr^rb, pluere, griech. ßgex««v); golh. rign (neutr.), nord* rcgn, alU. regan, angels. regen; cf. norcL rak, humar, hragla, pluere und angek« hreh,' inundatio, racu, humor, pluvia, hreg* nan und regnan^p/u^^and nord. hregg^iini^r.

Bedeutung und Gebrauch: pluvia. R. T. 43, 1. 2. Pa. Sg. 913. N. 71, 6. Frg. 61. imber. Sg. 913. 242. MX. tl. VA. VUI. 429. Bib. 1. 2. Aid. 4. does. Ic. iro regena machota er ze hagele f^o«iM/p&- vias eorum grandtnemj. N. 104, 32. ze re- gene uunrde min lera. Nd. er uueis uuola, uuieo dürftig unbirigio herxin sint des regenes sinero lern. N. 91, S. regin sinero innelungo gebe er uns. N. 66, 2. er sendet den regen sinero prae- dicatornm saugen ze Übe. N. 10 (b)^ Form und Flexion; fi. $. regan. R. Ic. Pa. Sg. 242. 913. T. 43, 1.2. regen. Nd. N. 71, 6. 134, 7. Mcp. Bo. 5. (Hd. Wn. 460.) g. $. regan es. MX. VA. VIII. 429. Bib. 1. 2. regenes. N. 71, 6. 94, 5. reginis* Bib. 5. d. 8. rekane. gl K.

regene. Nd. Mcp. a. s. regan. Frg. 61.

rigen. N. 10 (b), 6. 102, 11. 134, 7. regin. N. 66, 2. 67, 10. II. p/. regan a? Sg. 242. (es übersetzt /^/nvia). . dn/. rigeiien. Bo. 5. Aid. 4. a!pl regana. 0. II. 19, 22.

' regeiia. N. 104, 32. CLASTREGAN, m., imber. R. Tg. 1. REGANIIAFT,^ regen^oft/ imbrifer, nimbasus. (it.pl. rdganhaftem, imbriferis. Eni* 17. reganbafdcn regenen, nimbasis im- bribus. Aid. 4. REGTNBAH, REGINSE, OrUnamen, bieher?

REGANWURM. REGANWINT. REGANWAZAR. REGANMAMOTH. REGANBOGO. REGAINTROPHO.

REGANÖN (gotb. rignjan, ahnerd. r: angela. regnan, hrcgnan), tt$tntnip ther iu ni Kaz in notin regonoa liutin. III. 12, 15. iz regenot, Sg. 111. Mcp. (ther) reganot ub«ri inti ubar unreble. T.. 32, 3. hii föne dien diu uiiarheit regem 88,12. er regenot über sündige cha. N. 10 (b), 6. die (lera) du.! nost föne himele. M. 103, 13. (de genot dero erdo, ('guij parai { pluviam. N. 146, 8. regenota Cio himile. T. 147. regenota in m Cphdt aih mannaj. N. 77, 24. h regenoton, perga regenoton« N. die regenonten himela. N. 95, t Inf* regonon. O. III. 12, 15. (du) regenost N. 103, 13. (er, iz) reganot Sg. 913. T. 32, a regenot Sg. 111. Mcp. N- 10 88, 12. 146, 8. (iz) regenota. T. 147. N. 67, 9. T

regenoda. Is. 3, 5. (sie) regenoton. N. 67, (er) regonoti. O. II. 1, 18. * part.praee. n.pl. regenonten. N. ! BIREGANON, be regenen/ ctmpluere. beregenonte, umbrifiame {iprrQ%

101, 25. pireganot, eqmpluia.^UX. 3. pi notiu, compluia. Sb. piregin compUäa. Bib. 7. *-» diu bere, erda. N. 95, 12. beregeno t uuirdet (erda). N. 114» beregenot uüard (erda). N. 39

UNBIREGANOT, unberesnct ünpireganotiu. Mi. Bib. 1. 2. un ginota. Bib. 7. (urobireginit B non compluta (terra J.

REGAN, REGEN, nufcnamcn.

REGIN— RIHT.

ROHT— RAD.

4JU

N - s. RAG.

NA, REGINO, Ortsnamen.

NO, ». pr. 8. RAG.

mN (rogin. Id. nord. hrogn), m., Stogcn AaUfy'), polygramum. Tr. (rogun. Hs.)

lNANTA, tepenies (prunas). Prud. 1. rohl trehananta. Cf. auch pirchhanun l pirehhanun), sopitosfignesj. VA.III.409.

UNG s. RAH.

NGA, /., anhetitus. M. 30. Gb. 1. 2. Cf. H. 2. und RUH.

naiNZA, baga. D. II. 337. (cf. aogels. enta, catena.

ilRA s. REIGIR.

IR, m. und REIGIRA,/, 3ieiter(95o3eO.

s HRfilurlR? angels. hragra, ardea.

ra, ardca.

ler^ ardea. Wn. 460.)

gra, larum. Sg. 913«, aogels.)

[AR£C Tn der Glosse exercuere, racha- Em« 19. in Pez. ihes. ist zu slreichen ; der bat: exercuere, aruueizzan. compressis, uDganem. naratores, racbara, von weL 6 Wortern die 4 mittleren in Pez. thes. lassen sind.

ISon s. RACHO. >ST 8. ROST.

s.

RIH.

1.

aa 8.

RIH.

1.

ROHT?

PIROHT, cadaver. gl. K. UMPIROHT, cadaver. Pa.

RIHSIL.

RIHSILSTEKO.

RAHSINjan s. RACHO.

RIHSINUN (?) steht am Rande bei caricis suttentari. Mart

I

RAD (Grimm nimmt mit Unrecht HR als An. laut an), n.y tSlabf rata; cf. sanskr. ratha, currus und die gall. rheda. 13. ^. rad. R. gl. K. Sg. 184. O. III. 7, 13. K 82, 14. Wn. 863. rat Pa. Em. 31. Tr. Wn. 460. g. s. rades. VG. III. 183. d. s* Kade. Bo. 5. a. s. rad. Bo. 5. N. 82, 14. ?3.^/. redir. Em. 31. Wn. 3355. g.pL rhediro (feor rhediro reitun, qua- drigae.). Em. 12. rediro. ü. II. 343. (redir. Bib. 5.) d.pL radum. IL 2. rederen. Mcp. a^plrediTj curriss (Imos). VG. I. 174.

Gehort hieher: planarati (var. planaratrum, plaumorati, plammorati^ in: ut duas adderent roiu- las, quod genus (arairi) vocant planarati. PI. 18.?

JLVnXI« Wurzel von radja, redja (cf. auch goth. garathan, numeratm) und der damit zu- sammenhangenden Wörter? sekundäre Wurzel,

aus 1\xjL mit angefügtem D? cf. lat. reor und sansk. r* (oder auch vn'?). Oder ist sansk. rat (mit lingualem t), loqui zu vergleichen? oder brü) loqui (cf. Qeco)? oder wohl gar arth, pe-

tereXd. artba, ratio)! S. auch JKj^lI

RADJA, /., goth. rathjo» angels. rsed, red,

nord. rdeda^ 8te&C/ ratio, sermo. Das a der

[29J

445

RAD.

RAD.

Wunekylbe hat sich nur noch in radia, ra- tianem. E. erhalten; alle übrigen Qaellea xei- gen schon den Umlaut e. Neben der nur in K. E. 0. und Can. vorkommenden Form red ja (red ia) ist die gewohnlich re Form reda; einmal auch redu

1. redja, starker und sdiwacher Dekl. n. s. redia. Can. 9.

d. s* rediun. K. p. o. s. radia. E.

redia. E. 0. III. 17, 6. (redina. cod. F.)

redea. Frg. 7.

rediun. K. 2. 3. d.pl redion. OL89. O. III. 20, 144. (cod. P )

2. reda, nur stark deklinierend.

n. s. reda. T. 21, 3. Is. 2. Bib. i. 2. 6. M.

10. 15. 24. M/i. Em. 5. Can. 7. 10.

11. 12. Mart Sb. k. Org. Mcp. Syl. N. 50, 10. 102, 5. 103, 26. 118, 1.

(rede. Wn. 460. Bib. 6.) g. s. reda. Mart.

redo. A. Mcp. Bo. 5. Sb. d. s, red ha. Is. 5, 7.

redo. M4. Me. M. 15. Bib. 1. 2. 7. Sb. Syl. Can 10. 11. A. Mari Gh. 1. 2. 3. D. II. 332. Org. Bo. 5. Mcp N. 12, 5. (rede. Bib. 5.) a. s. reda. T.62, 12. 99. 108. 149. Sb. Co. 4. O. IV. 13, 2. 19, 2. V. 10, 35. IS 16. Bib. 2. 5. 7. M. 9. Mij. ^f. Org. Bo. 5. Can. 10. II. 13. red ha. Is. 2, 3. n. u. a. pL reda. Mcp. Bo. 5. N. 139, 5. M^. g^pL red An. Bo. 5. d,ph redom. Ic.

r6dAn. Mcp. Bo. 5. Org. Ma. A. D.

II. 351. redun. M. 29. Gc. 1. 5. 6. Ep. can. 1. 4.

3. redi. Can. 4.

Bedeutung und Gebrauch: ratio. Is. 2, 3. Bo. &. Mcp. ratiocinium. Ic sen-

tentia. N. 50, 10. Bib. 1. 2. Ma. M^. Mart.

Gh. 1. 2. Mcp. Bo. 5. Ep. can. 1. 4. qnae- \ stio. t. 21, 3. prosecutitK M. 10. 15. Sb. Can.

10. 11. thema. M. 15. Can. 7. 10. 11. cotnma.

Bib. 1. 2. 6^ M/u. ailegatio. hl 24. Sb. Can.

10. 11. Wn. 460. diaputoiio. Ic. supf Sb. oraadum. Mt]. Sb. Bib. 2. 5. 7. i las. D. II. 351. seiisus. Mcp. 50. pro^ Bo. 5. akercatio. Em. 5. Can. 4. 9. oratio. Is. 2. Org. M/t. scrmo. Mart Can. 10. 11. 13. via. MarL tiu mah selo gegeben ist, kuot unde ul bechenninne, unde uuar unde lu( ist reda, ratio. SyL reda bexeic pcdiu, rationem ioh orationem. Org* lih reda, prosa oratio. M/i. reda (causansrnj. Mcp. 36. redo, oris. A. (verba posuitj. Ms. dhera bigun redha folghemes, seqnarnnr debit dinem. Is. 5, singo gote den licl rertendo nah redo. N. 12, 5. zi ad satisfactionem. A. uuermagli holz unde stein after redo zanelo demo gote dero redo, deo rationis curio. Mcp. 42. dara zuo sihet dis da. N. 102,5. uuaz ist diu reda? N. 1 die solichen ladota disiu reda. N. reda ne toug tar uuizze ne sinl unrehda reda ih deda. Co. 4. g tene reda ze irreden^getane. N. sint unsu uuort in rihti in sine sihti, irthenkit uuihl io mannes er im es alles reda duat O. V. sluant druhtin innan thes in uu; thenio biscofe thar, tbazeuuinig duam scolta reda thar tho duao. 19, 2. sie in tho reda dalun, ui nan ouh irknatun, ioh uuio sie in ferti giaugun kosonti. 0. V. 10, 3; nahtes er in zalta reda managTa IV. 13, 2. gib reda tbines aml T. 108. redea argeban, ratianeni i Frg. 7. er sazla reda mit in, iy: T. 149. reda sezzan mit sinen sc rationem. T. 99.

( UMBIRED A, exsecutioncs. Bib. 5.)

UUIZZEREDA,/., ratio (scla ist daz h uuizzereda ist iro scheitela). N.

SLOZREDA, /. an dero siehtun slozredo, inprei syllogismo. Syl.

(REDELIN. Sal. 1. redlin. Sal. 4., raiii

447

RAD.

RAD.

448

GIREDI, etttbt.

giredin« veniU eioguii. Prud. 1. BEDISPAHI. ^

BEDOLIH, t> er ({an big, rationabile. Mcp. Bo.5.

Diesen Ausdruck fiir Derflanbig hat deat-

I sdier Sinn später zur Bezeichnung des RechU

fcbaffenen, Ehrlichen verwandt, wie unser

. beniiges rebltd^ zeigt.

REDELlCHO. das hus, tax rehto unde redelicho geflegen uuirdet, domus ea, qua€ ratione regiiur. Syl.

UJNREDILIH, unDerßSnbts.

das ist unredelih. Org. UNREDILICHO (unredelichun. K 11), irrationabiliier (uuerchot). N. 7, 17. unredelicho, absolute (ordiiianUirJ. Can. 13. UNREDILlCHt,/ in onredelichi (ge- sundot). Co. REDIÜAFTI, raiionabilis, disertus. Bedeutung und Gebrauch: taikmabilis. Bo. 5. K. 2. 7. Nf. Wo. 2. ra- twnalis. HU Ct. 70. intemeraius. M. 2. Sb. Can. 5. 6. 10. 11. 13. disertM. Märt, thar ffnarnn man manage fora tberoo ku- ninge, heri ouh redihafter so fol- geta thar after. 0. IV. 4, 38. redihaf- tia rahha, rationabilis causa. K. 2. re- dibaftin, iniemerata (gerensj. Sb. ih bio uueg rebtes ioh alles redibaftes. IV. 15, 19. nist uuibt so redibaftes,' drof ni zuiuolo thu thes, lax thir queman iz in muat, so thaz karitas giduat. O. IV. 20, 53. redehaftero sclo, raHonali anima. Mf. buabun sie tho ho- liax sang filu sconaz, imo tho gima- chaz ioh filu redibaftaz. 0. IV. 4,42. Ohne Flexion: redobafte, rationabile. Bo. 5.

Flexionen : IS, s. m. redihafter. O. IV. 4, 38. 19. /• redihafliu. K. 2.

redhihaftiu. Wo. 2. redehaftiu. Mf. g. 9. m. redibaftes. 0. IV. 15, 19. 29, 53. gi» #• m. redohaftemo. Bo. 5. -d. s. /. redhihafteru. Ct 70.

redehaftero. Nf. a. s. n. redibaftaz. O. IV. 4, 42. n.pLm, redahafta. Mart

redobafte. Bo. 5. n. pl.n. redohaftiu. K. 7.

g. pl. redehaftero. Bo. 5. a.pl.n. redibaftiu. Sb.

redahaftiu. Can. 5. redahaphtiu. Can. 6. redehaftiu. M. 2. Can. 10. 11. redebafte. Can. 13. Comparativ. redibaftor (fuar si therero dato redi- haftor thrato, ioh baz in thereru noti, thanne ther kuning dati). 0. in. 11, 3. IS. 5. II. redohaftera, ratiocinatione firmius. Bo. 5.

UNREDIHAFr uuas iz. Ob. 70.

REDIHAFrO, Adv.

thaz giscrib in rihti irfulli thu io mit mahti, so kuallst thu thih ofto mit brunncn redibafto. 0. II. 9, 92. redo- hafto denchendo Bo. 5.

ÜNREDlHAFrO, inordinateiW. fernere. Gc.3. Can. 10. er tho sar thara (in drubti- nes hus) ingiang ioh filu hebigo iz intfiang, thaz sie iz zugun ofto so unredibafto. O. II. 11, 6. unredibaphto, fernere. Can. 12. unredabafto, inordinate. Gc. 9. unredauuafto, inordinate. Gc 8. unredahapla, temere. VA. IX. 329. unredibapt, temere. VA. IX. 375. unredebaft, temere. Can. 13.

REDIHAFrt, /, ratio, n. redebafti, ratio. Bo. 5. d. mit redebafti, per rationem. N. 101, 10.

REDIflAFTIGO, ordinabiUter. W. REDIHAFTLIH. redihaftlihaz cauoati, rationale. Rh.

REDIHAFTLIHHO, rationaUliter. K. 31. 61. 65.

UNREDIHAFTLIH. a. pl n. onredi. haftlibbio, inrationabiliter (posttdatj. IL. 31.

[29*]

449

'MrmKF

RAD.

REDI9 ad/., beiOlfrid, hieher? oder zu hradi?

odet RID? S. REDI. Das folgende compos. ungiredi in: ungiredirun, tar^ dioHs, würde so isoliert dastehend für hradi . sprechen; allein tardioris gehört, wie der Text, zu dem diese Glosse gehört, zeigt, za Ihiguae, wonach auch ungiredi ebeft so gut für non disertus als für non promtus gel- ten kann. UNGIREDI. g. s. f. des compar.: ungiredirun, tar- dioris (linguaej. Mo. Sb. Bjb. 1. ., REDJÖN, REDÖNLauchredenHerredjan?)], . alts. rethion, reben.

Bedeutung und Gebrauch: raiionari. Ba 1. 4. fari. Tr. ioqui. Bo. 5> disserere. Bo. 5. altan nid theih redota, then cain 10 habcta. Oh. 135. thaz uuib 10 suslih redota, selbo 4ruhtin thageta. O. III. 10, 16. eiscota sie in thrali, uuaz thiu uuorolt quati, uuaz sie fon imo rcdotin ioh uuio fon inio zelitin. O. III. 12,4. bigond er in tho redion selb thcse evangeliqn. O. HI. 20, 143. sie ne redeton nicht samo so sie huruuine uüarin unde stir- bige. N. 72, 9.

Form und Flexion. Inf. redion. O. III. 20, 143. redon. Bo. 1. 4. (red in. Tr.) (ih) redion [wechselt in den 3 codd. des Otfrid mit redinon (q. v.)]. 0. II. 9, 71. Ccod. V. P.) 14, 66. (cod. V.) III. 14, 4 (cod. V. P.) V. 6, 6. (cod. V. P.). (du) redost Bo. (ib) redota. Oh. 135. Bo. 5. (er) redota. O. III. 10, 16. Bo. &

redeta. McfK (sie) redeton. N. 72, 9. (sie) redotin. O. III. 12, 4. part. redondo. Mcp.

GAREDÖN.

. keredon, exorare* Rg. 3. ze geredonncy explicare sermone. Ba 5.

RiD.

keredoton, blasphema(ba)nuir. ]

causati sumus. |Ie. 2. thaz beilege io giredotun onl

fon mir gisagetun, ioh for

zelient, thio ziti iz nu irf

Ö. IV. 14, IL du habest geredet« Bo. 5. GAVORAREDÖN. ih kcforcredo

mitto. Bo. FOLREDÖlN. do er uol redote, cum consun

Rg. 1. (du er dai fole redite. D. IIL ]

(du si uolrcdeten, des si be

zam. Mos.) ^

IRRETANI, /, ratiocinatio. Dbu REDINA^ /. [ wechselt in den codd. dei

weilen mit redia (q. v.)]. Bedeutung und Gebrauch:

ratio. K. 64. Rb. ratiocinium. Kl 2 gismtis. Sg. 183. narratio. O. LV r e d i n a , rationem (reddituri sunt) desiv ist redina, ista erit rati vati a mensae consortioj. K. 24. scauunku der redina, juxta ca iionem rationis. K. 8. gidan ist redina, thaz sie sint guate tl O. L 1, lll. ma g iauuiht quem nana, thaz si thiheinig redina giliches fon luzili thes uuic 111. 7, 47. thisu selba redina^ zalta nu hiar obana, breitit barto geistlichero uuorto. O. tho ribt unsih thiu redina, tb uns uuarten thanana. O. 111. 5, thiz alles uuanana nisi sines redina, thaz det er selbo m gotes sun uuari. O. IV. 30, 33. quad, iuer redina ioh iuer uuida, ir iucrero uuorto get s rento. O. V. 9, 13. nist thaz si dina, thoh sagent sc alle tl: thie hiar thaz iruuelleni, tl thara uuollent. 0. V.23, 31. eil redina uuir hiar du scribun 0. II. 4, 103. thu findist fol tl mon fon thesen selben tbingi

RAD.

lUO.

452

lichera rcdina, thaz zelit er allax thanana, 0. IV« 28, 24. ih uuisero imorto giuuaTnon iuili hario, reh- tera redina, ir birut mine thegana. O. IV. 7, 24. oba ih thero buacbo gnati hiar iauuiht missikertiy gi- krumpti thcra rediDO, iheca quit ther eaangelio. Oh. 2. ioh fand in tberu redinu, thaz fon maecdoniu ther Hut in giburti gisceidiner uuur- li. O. Li, ÜL mäht leaan in theru redinu zeichan filu managu. UL 14, 51. ni mugun uuir, thoh uuir unollen, iro lob irzellen, bi thiu fahemes mit freuuida nuframmort zi thera redinu. O.. IV. 9^ 34. nu ih Sttlih thuitu uuidar thie thih uuaitu, mit suslicheru redinu, then minen mih 8U6 nidiru. O. IV. 11; 4S. ouh si- zcn-.herlicho ioh filu guallicho, af« ter therera redinu, zi selben gotea zesauuu. 0. IV. 19, 56. fuar er mit theru bredigu, mit miehileru redinu* O. h 23, 33. fuar tho druhtin tkanana aid tho. therera redina, sid tho ihe- mo thlnge, zi tbemo heiniinge* O.IL l&y 1. thisu selba redina, thia uuir hiar.scribun obana« 0. V. 12, 4. ih duan es; quao er, redina iatitoug iu mina sellda. 0. I(. 7, 19« nuizut ir thia redina, thio buah thio aagenk thanana, uuio ther uuizod thuruh not alten liutin gibot O. IL 18, 9. ih duan es «nur redina, niatmin ri- eh! hinana. O. IV. 21, 23. thie aelbun gotes thegana, thie uns acribenk kristes redina, thie uns scribcnt sino dati ioh sclbaz sin girati. O. 8, 13. er zalt in managfalto tunzli» chero uuorto al thia selbun redina, thia 80 scribun thanana» O. V. 9, 54 firnim, quad er, thi» redina, thia ih zalta thir hiar obana. O. 15,33L laai thn io thia redina, onio^druh« tin threnuit thananar O. >V. 19, 31. ih irkennn inan io, sprichu'ih anur alles Quio, bin ih thanne in lugi-

Bon, gilicber iuen redinoii^. O. III. 18, 46. uuir sculun unsih samanon zi rehteren redinon. O. III. 26, 11. sih nahtun sie tho alle zi themo ka- stelle, thara zen iro selidon, mit thesen seihen redinon. 0. V. 10, 2.. so bijrut mir urkuiidon mit michi- len redinon, mit kreftigera henti in ellu uuorolt enli. V. 17, 11. gibot er sinen theganon sid tho the- sen redinon, thaz uüola sie iz fir- namin, ingegin imo quamin. O. V. 16,5^ tbazih hiargizeine, uuaztbiu thin.gouma meine, mit geistlichen redinon then jbbinen liobon thega. noB« 0. UL 7, 4. thaz mez uuir oi'lo Zellen ioh sexiari iz nennen, nam iagilih in redinu thrizug stunton z^ebinu. 0.11.8,32. ni uuas ihar uuiht ginates noh gibosotes, uuas siubar al mit redinu ziaro giuucbanu. 0. IV. 28, 8. ioh birumes mit redinu in zuifalteru freuuidu. 0. IL 6, 37. ioh sint sienu mitredinu inhimilriches freuuidu. Ob. 20. so thu io in thia redina thar langer sizis obana. O. HL 7, 81. ni habat er in thia redina ni si ekord einlif thegana. O. IV. 12,57. uuio sie in tbesa redina uua- rnn ana selida,.in hutton ginuaro sazon fiarzüg iaro. 0. IIL 15, 13. ioh sie in thesa redina niazent iaYner /reunida. Q. V. 23, 282. sos bi thesa redina so duent thie gotes tbcgana. O. y. 25^' 5t. giscafota sra so so iz zam xoii so siu bezist biquam, mit filu kleinen fadnmon ioh unginaten redinon. O. IV. 29, 32. bizeinot thia ira (tanicae) redina thie selbun kri- stes thegana. 0. IV. 29, 3. pilatus huab giseribana sines selbes redina ubac sinaz houbit thaz uuorolt al giUttbtt. 0. IV. 27, 23. thinu uuort hiar obana thi uns zellent alla re- dina. O« IL 24, 27. deta einer thes tho redina, flrsprah thie selbun tbe- gai»a<rO; IU« 12, 23. lesenl zi in thia

453

RAD.

RAD.

redina thie hohun gotes thegana, in giscrib iz kleibent, thax mine geli- clion leibent. 0. III. 7, 51. oba ix ttuard iouuanne in not xi fehtanne^ 60 uuas er io theroredino mit gotes kreftin oboro. Ol. 29. nnanta er ist edil franko, unisero githanko, uui- sera redinn, thax duit er al mit ebinn, Ol. 14. nu krist in tberera rcdinu xeichan duit so menign. O. IIL 26, 1. ih xell iu auor tbanana mines sel- bes redina, selbon ban minaa, thcn ih^eixu anur scriban« O. IL 18, 13. tbax xiuuurfun se lea mitbittiri to- deS| mit noafanu ana redina xilostun sie thia selida. 0. II. 11, 48« oba thu in reht redina tbir unirkes elemo- fiyna. 0. II. 20, 9. in suslieba redina 80 sant er xuelif thegana. III. 14, 85.

Form und Flexion. 12. s. redina. K. 24. 64. O. I. 1, 111. IL

7, 47. 9, 1. IIL 5, 5. IV. 29, 3. 30. 33. V. 12, 4. 29, 13. 23, 31.

g. i. redina. E. 8. O. IV. 7, 24. 28, 24. redino. OL 22. Oh. S. redinu. Ol 14.

d. s, redinu. 0. L 1, 91. 23, 33. IL 6, 57.

8, 32. IIL 14, 51. 26, 1. IV. 9, 31

11, 48. 19, 56. 28, 8. Oh. 20. redina. 0. IL 15, 2.

a. s. redina. Ct. 72. Rb. O. II. 7,. 19. 11, 48. 18, 9. 20, 9. 24, ?7. IIL 7, 51.

12, 21. 14, 84. 15, 13. IV. 12, 57. 21, 23. 27, 23. V. 8, 13. 9, .54. 15, 33. 19, 31. 23, 282. 25, 51.

cZ.p/. redinoom. K. 2.

redin on. 0. IIL 7/4. 18, 46. 26, 11. IV. 29, 32, y, io, 2. 16, 5. 17, IL

UNREDINA, /. firsteit thax heroti, thax er «i krist

xi noti, thax michil anredina ist,

suis uuizun unola uuanan er ist.

0. IIL 16, 56. aus mit unredinn'so unurtun sie bi-

dr Ogino. 0. l:%i, 17. . : aim nagouma harto^Jthes tatanases

«uorto, uuialicha unredina < imo sprah hiar obana. O. IL < giloubt er unredina, ther fater i furira. O. IV. 15, 26. nam tho < tin thanana thia aelbun obre Quant er in abuh ix instnantt er mo alles unio thax rnuat. ( 15, 29. thu bist al boner in annton gil ner, mit allen unredinon tho v thanne bredigon. O. III. 20, 164 sie thar in gahun sconi aino s; unio sie ouh mit unredinon In tun thar giselidon. 0. IIL 13, 4^ REDIMÖN, alts. rethin6n, ttbtn. Bedeutung und Gebrauch: disserere. Prud. 1. Pr. t A. recii4ar€.K. inserere. Mart conferre. ZL revo VA. IL 101. revocare. VA. VU. 40. rare. N. 49, 16. iexere. Zf. rettxa Prud. 1. D. IL 326. orare. VA. VI perorare. Prud. 1. allegare. Fmd. 1 £c 1. 2. Mi^ Sb. Bib. 1. 2. & 6. 7. d tare. Ic. vaticinari. Zt expoiiutare* I disfHdare. La. I. 1. SyL dusertare.

329. pbiiasopharL Matt xe erisl c man reda, dannftn chidit man non Ande redenunga. Syl. thia ' uuirdar thir redinont, guae ü versus ie ie^iificentur. T. 189, noe, recket (lectionemj. K. 24.

nontio, reteocens (taliaj. D. IL 32 grin tho druhtin redinon then si xuelif theganon. 0. IV. 10^ 1. l druhtin eines redinon giauas« then theganon. O. IIL 12, 1. th biginne bredigon, fore himil redinon. 0. II. 12, 60. thax bi er redinon mit froniagen bil O. IV. 1, 15. nu bigin uns redi ouemo thih uuolles ebonoo. ( 18, 35. so matheus ix redinot * 6, 46. sie xigin nan in uaara, er thia altun lera, then niiixo

. man horti, in abuh redinoii. ( - 17, 30. sie imo redinotnn, iinax ; alle hortun. 0. IIL i% 9.

IS5

MD.

RAD.

456

Form und Flexion; A/ redinon. Zf. O. I. 1, 60. 3, 7. II. 7, 1. 12, 6a 111. 1, 1. 12, 1. 18, 35. IV. 1, 15. 2, 30. 10, 1. V. 23, 190. redenon. Syl. redinun. Mart. (xi) redinone. K. 9. 17. ' (ih) redinon. VA. II. 101. VtL 40. Pr. t O. IL 2, 23. 21, 13. IV. 34, 13. V. 7, 35. 11, 8. 12, 40. 13, 20. 25, 19. redin o. O. II. 14, 35. 18, 3. (conj.?) (da) redenost N. 49, 16. (er) redinot Prud. 1. Zf. Oh. 143. 0. IV. 6, 46. redinat Prud. 1. redinit Prud. 1. (sie) redinont T. 189, 4.

redin onib. VA. VI, 849. (er) redinoe. K. 24. (sie) Tedin on. O. V. 25, 73. (er) redinota. O. III. 11,21. 26,54. Prud. 1. (er) redinoti. O. III. 17, 30. Sbe. £c. 1. 2. imp. redin o. Prud. 1. p. a* redinontl 0. III. 10, 13. redinondi. Zf.

redinonte. A. Bib. 9. La. I. 1. R.1. m. redinonter. Mi^ Sb. Bib. 1. 2. 5.

redinontir. Bib. 6. ff. i.y*. redinoniin. D. IL 326.

redin in tiu. Prud. 1. a. s. m. redinonten. Mart. d. pl. redinonten. D. IL 329.

redinondcn (est steht rcdinoden).

D. II. 329. redinnunten. Bib. 7. GIREDIINÖT.

thas ist uns hiar gibilidot, in krisle giredinot O. II. 3, 57. \t ist al thu- ruh not so kleino giredinot O. I. 1,7. tho thiz uuard sus gihredigot, fon imo al so giredinot. O. IL 13, 40. INTREDINÖN, t>ert(^ftbi9en, excusare. ni nuill ih thcmo ouh uuidoron, .thentho gisteist intredinon. O. HL 12, 42. ARREDINÖN, percurrere (omnia HeminaJ. VA. VL 627.

ni mag man nihein irredinon, uuio thar ist gotes theganon. O. V. 23, 191. arredi nonter^ ^«ro/Yinj. Ec.

BIREDINÖN, bereben, btfäfulbistn, accu.

sare, convincere*

thaz sie nan thoh mit luginon moh-

tin thar biredinon. O. IV. 19, 25.

piredinoL Gc 8. ) . , ^ .,

* . 1 . ^ ^ I ist, convincUur. piredanot Gc. 9. )

nub er sculi thuruh not, uuerd er

thar biredinot, thulten thanne in

eouon thes helliuuizes uueuuon.

O. V. 19, 17.

mit thtu uuard er al biredinot, thax

iamer er nirkoborot 1/. V. 2, 14.

REDIINARI, m., SKebner, orator.

n. s. redinari, ratiocinator. Tr. condth

nator. Tr.

rede na ri, executor. D IL 328.

(redenaere, concionator. Hd.)

g. s. redinares, oratoris. Mart.

is.p/. redinara, oratores. VP.

redenära. Syl.

i/. /i/. r e d i n a r u n , oratoribtts. Mart.

REDIINÜJNGA, /., assertio. Gc. 10.

n. «.'redenunga. Syl.

d. ^. redinunga, disputatlone. Gc. 4.

n.f»/. redin unga, collaiiones. Sg. 183.

RADALHICHO, strenue in dum quarido le-

gamus sanctos patres nostros uno die hoc

strenue, radalihcho, implesse, nos vero

aut Mma septimana integra persolvamus.

. K. 18. gehört wohl zu hrad (q. v.).

GIRAD, gerate (von Zahlen), par (cf. numerus

irrätumalis). -— Kommt erst im 11. Jahrb.

und nur bei Mcp. und Org. vor, und nur in

dem lüer angegebenen Sinne, nicht als rectus,

im Gegensätze zu frumm. •* Cf. HRAD;

-. aber auch golh. rathizo,y*acf7/£#^.

^ '■ keHd 6nde dhgeräd, par et impar. Org.

n.pL gerade numerL Mcp.

' d.pL geraden -numerfs. Mcp.

Gehört hierzu oder zu hrad das in T. für

MC« stehende giradu?

imo th'O thaz thenkentemo giracfo trnh-

iines engil in troume araugta sih

imo. T. 5, 8. tho sie thanan fuorun

fjj), B^T.

*^ Hiosebe

^^; D von s.«Vr. tO ^^^ ff^^ cbradO.

ra^

9 oder 18^ "** .^

gleichen. ^;- «KJ.TAd»»^»'

er uns S* ^ S***^* AI «a. tbob

«^•'^.^" Ä in »'^»^•»^.^u!: selbe» ^V^l'o atubün «JJ^ •y;;^ beton

«'^'^'o ?'at i^- «•»\- CiL" i* "•' U aU.n ii'-»*'' *'•.,

tatan»»-.^ Ob. 91- .^ , -d, ^^''^ Aar riete« «u»det,

"^ '"J';» -? «'^^ tol6ende«»/^\u

,.u» "' " o la 16, «♦• -

i9

BAT.

KAI.

M>

. •: .: H.1, l&IML a4;28Li8ai. in. 26, 7. ly. .8, *il.r\?0^17; :2a, i9. r 37, 25. V. . 21, t7. Dlu/Sl. .101. . ': r rielniiiyMA. ll.'fiib. 21 7. Ps. Sb.

: rieton. Ps* \ymil5, 7* ' .

reton. Wüi.:ll; S,'7. ! i.'

(er) rittL a L 24,>ilL IV« 12, 30. («^ riaiiiu O. IV. S«j 13. '

im;». -r^tli. Mi}i* Bib. 2. pivt.^rälanitiii^ ^io^iäms '/hMericordtaJ. Gc. 3. '• .^•'

G^RiTAISf, alts. gir^dtiiii.

cansulere. M, 1. ßb.^Ie. R. prospicere. Can.

. la 11. 13; Sb. M. 12. Acemere. Can. 4.

. «ie 4faaz aT«nti'''gJrialiMi iuh iro

\ vfefti Htuff. 0* Ik 27, 13. -sprah er

, .> ihö «^eii lititiK, 8i«£ aileÄ uuio gi-

fiätin) ni findd jh, q^urad er, thesan

üMii^^ii tailieiiTen /sacbon fir<lan. 0.

JV;*^r&*t}i^ä^^ies alles uuialtin,

80 uuiö 60 siez giriaiin« O. V. 11, 16.

niiait da ger^t&aU Bo. 5.^ g^raian,

' lie etmspiriiiioke. Can; 4. fSiraUn (sie),

pravisum. Can. 13. g^rauii zii 'uade diiiia uuefc&rebt fiini^ se dien ih habo geraten, et . ^' amsiltum "ni^Wir justificatlanes kiae. N. ^ 118,-34«' 'd*AKer imo geraten habet! ... Bt &A tifgedtgero mägede. Mcp. 17. ÜR/l'giratan. M. 1. Gan. 10. 11. 13. (du) kiratis. Rb. (er) geratit Can. 4. (du) ger&Uflt Bo. 5. (ib) giriet Sb. (er) kiriat Rb.

giriet Gc 8. Can. 10. 11. (sie) giriatun. 0. L 27, 13. , (8te) giriatin. 0. V. 22, 5. V. 11, 16. imp» garaat. R<

part. karatan. R. garaton ('sicj. Can. 13. kiratan« le. giratan. M. 12. Can. 10. 13* geratan. Can. 4. gera* ten habo. K 118, 24. habetL Mcp. 17. 0.

> i \

jf

' "i

flntutlf also der Fe^n^'aber nidit der Bedeu-

; I ; : tuilg nach wser: antaf^em MU acc. der

Person: du min einmuOtigo, min uui-

•''^o,'m^ ebiiado, fiele (ini Druck sieht

falschlich riebte) mih ana, daz'liuiget

mir harior.--N.'54', 14 si-b'egoti^da un-

lrebt|i^x^en/ d-o si-tkrhtum etiH^t ana-

riet -R 7, lö! ubile'Tietcn <mih ana,

••'^ eogikiv^kjU ädverstun fhe.- N. 189, 8.

j[ Üi'm&TAH.hereriy Untere ist Wohl in-

'" trftta^tf Kodier }t]?t«--tr&ta^rif); cF: alis. an-

dridao, a^t^rdilan, an^els; on-drae-

dan sTRAT.

ARRlTAN, ettÄt^e». conjicere. Rd. Di. prapkeltisare. D. II. 286. comprehendere*H. 103^ 3. argumentari. Syl. erraten, uuannaii ir^ft tisiu uuerlt kescäf^n <si. *Bo. 5. 'errfttb, prophe- ^ tijoa. Hjg. 1. -uuir eiti- föne andere^

errdt6n. Bo. %;' 'sebscftn stete sint, ^' •' 'iatoaii min alli'u ding irHtit, «^c/^ ctra hcä sunt, ex ijuibus omnia argu- •' ihenta^ßuht it omnes eyJlopsnn. ^L '■:.r . d^tc^eTrktifni,iitkiMlvenlhwt'(quaestiO' ^ •^''* .in^^. Bo. 5. al-dax m^nniskin'irra- tin nhigin, ^ ^17^ m httmanäm cddisnt rationem» Syl. nob erra8ten(^Mr^uuer- den, ne fingL Bo. 5. Inf. afrratan. Rd. aträthan. iti. irratin. N. 103, 3. Syi erraten. Bo. 5. ze irratenne. Bo. 5. (er) irratet Bo. 5. (ir) irratet My. Bib. L

(irratit Bib. 5.) (sie) erraten. Bo. 5. imp. errät D. II. 286. crrätb. Rg. 1. p. €1. g^pL errAtent6n. Bo. 5. p.p* erratan uuesan. Ib. irraten uuer- den. Bo. b, uuirt Bo. 5. erraten uuerden. Bo. 5.

UNARRiTAN, unerrat^ett; incamprehen-

sibilis.

auanda er allen creaturis incompre-

[30]

461

JUS.

BAT.

^eotifiHk, ktHchtmä&ti' MittAtin,

m

ist« N. 17, -ii». ; . ii; -i'.r« r oogta 8ili ifH^mprekeruibUems unittä'

PIRiTAN. Pa. pirataiu Ba.^JL, /ordre; biehfjr?

FARRlTAN, tKrtat^cri.. . i propere. D. IL 285. Hd. trader0.Vr^. 31. Hd. D. )L 286. N- 63, 7^ machinari. fiib. 6. der aiiderei;^,feTXAtea uuile. K 56, 7. (^az Unt CeritaUn« D. III. 102.) der i/it>&ellH>. {erraten. N.56|7. /a/1 ferraten. Ni,:$6i (sie) uirratiat Bib«. 6. (er) forreat, Frg. 31. . .a. forriet D. IL 28$. . (uerrlet. Hd.) /i. j9. (uerraten. Hd.) (uerrateaer. Hd.) fe^rr^ten jst N. 56, 7. . £orradan uuirdit D* |L 286. ferratin oaerd^ (er). N. 63, 7. ZOAKAPiATAK. Pa. xikiratan, gLK. li- kiratam. Ra^ bilis, iro. „Hii^r? RÄT, m., fliat^4 lit ro.d^s, aItf.-ii.nord. rld, angels. rasd Obgl/^ich.;diese4 W94 in 2 ver- schiedenen Bedeutungen^ als jfoq^ajr,yriic/M^ o/ief und als cqn^iUum sich zeigt , so stelle ich es doch in beiden Bedeutungen mit RÄTAN susanunen , da eines Tbeils die Bedeutungen in mehreren Fällen in einander fib.crgeheni andern Theils ich mich (ur keine andere Stelle, an die rat, aX^ facultas, zu bringen ¥^are, entscheiden kaun. Cf. auch nord. rad, consilium und faadtates. Doch handle ich hier rat in jeder Bedeutung besonders ab, erstens als facultas ^ proventas und dann ala consilium, bei welchem letztem ich die Ue- bcrgänge der Bedepitung mitnehme, 2. B. rat werdan.

1. rfit, facultas y proventus, fructus, opes

(cf. auch unser SSorrat^/ GerSt^).

überlas frugum, qtiod significat raht. Vc.

niuuo rät, veris fructus. Mcp. 28. ri-

tes, opum..ho. 5. alles tes rfltes,

proventus frugisque. Mcp. alles r&tes

feracissima ist Bo. 5. (alles rates

■' nbllin iät; IX HI. 99.).üaat P; r aa d. '^ L\ K«, fataltötemL \

UNRAT. Pä. Ra., nnrad. gl; K., eoi (alt Nebeüglos^e vcfn faüiam, da Glossator für fames genonunen ist nnrat im 2^" rftt

ERDBIT. -^ proserpinai das ist erdrftte^ Üiehsamo. Bbpi'

HtRiT, J^eifttt^ coff/ijitöfm» log da es in Mcp.. Als femimnipn tn ( Wm. braucht eft als maic^ niehl Uder; .idi habe es in htwaiL handelt

HANTRADAl inamnnüäa. GdbSrt Wort hiebisr?. Es steht in: fa hantradam ('vor. haniradaan) nem ingenuum dimitiete volugrit h qui didiur sandum, suo mäou 1

. dma ipstm'.ingenutnn dimiitere J Capit. 813. qui per chariam a\ hanXtaA^im ingemwi esi^.Cäp. i

RlTXiCHl/; -^ diu rifli^lii (ii

ter geuuizzes, :ij7isaaim Y^ Bo. 5.

RlTHAFT, locupUx. Pa. gl. K»;

BiiTSAnil in ritsäiAemo i4ie, Bo, 5. ... 1

2. r At, consiliiim (kommt ii^ K-Is. T^iiiieb Bedeutung «nd Gebrauch:

sermo. Mz. Bib« 5. propositio* Mi;. Bil cmsio. Mcp. 37. cotisiliuvu N.« 1, 6. 26, 14.. 30, 14. 33, 8.. 36, 2^ Mcp. Bo. 5. conspiratio. M«rt;#ll rata, omnia con^lia eorum (äd»^ mej. N. 55, 6. raten, faiikus. M< mit ubelen raten. N. 69| 4. in heiligon rate. N. 88, 8. an « rate dero rehton, in cansilio rum. N. 110, 1. in rate sizzet in dero argon rat ne gegien. 1, 1. gehorrent minen rat N. frcisigen rat N. 7, 1. rat hei consiüa cordum. N. 36, 6. sie fu argen rat über dinen liut, populum tuum malignaverunt consi M. 82, 4. unstate iro rates. N. 8 gotes rat IN. 85^ nnant er es

tfa

BA!EI

RAT.

464

r.. Wkinttti Mknat^' nu ist «ctbeziro

: rat, ;iKo-Biuata'druhtih siaan snn

.£aa liiatilriche herason. 0* II. 6, 47«

Iker g.eist tber blasit stillo thara

iimo ist mnatunillo, er thanana ni

nneiiküt, S'OiSto imo rat thuakit O.

;IL 12, 43i : Bot heiz ih hiar thax»

unant ea lak tho ni anas, laba noh

. :.gitami, £on iiD.ö nns-izni ^uami.

Q..III> '2i, 15. (goV tian ze sinen

engelen'rat, wie st ime rieten. D.

.-. 1II< A%^ [si'babent «naerivil guo-

itn ia<t (^bSrfm ttnfrtt taidU'),: ir ge.

bnrt.hant si varebrabt Mos.] intel-

. ,levtvat inphabebd» uuirt ain rat

N. 118, 170.; cf. unrftt.

F.orm und Flexion:

jfc A rat O.n. 6, 47. 12, 42. in. 21, 15. Mcp.

:. Bib. 7< I^. 30, 14. 85, ö. 118, 170.

.^.'.ratb. Me. Mz. Bib. 5.

g. ,«* fates. Rc. Mep. Bo. 5. N..1, 1. 82, 14.

i. Yatis, N. 33, 8. d. $. Mte. Mq>. Bo. 5. N. 1, .*>. 88, & 110, 1. Hd. Wm. 4, 2. SyL rata. Mart ' . a. $. rat Bo. 5. Mcp. N, 1, 1. 2, 10. 7, 1. ;. 43, 6.,.3§, 24. 44, 11. 62, 9. 63, 7. 82, 4 n.j9l.rata..'|tfqi. N. 55, 6. 4./^. raten. Co^ Mcp. 17. N. 69, 4. a.pl. rat N. 36, 6. (deutet auf gen. neutr., wenn es mcbt als a. s, zu nebmen oder Fehler füir rata ist). iVbai. prop. (von denen einige auch zu hrad {dioren mögen): BATO? RATING. ELLIN. RAT. ADALRAT. ALTRAT. OTRAT. COZ- ZARAT. FASTRAT. GOTRAT. DANCRAT. HERIRAT. HARIRAT. IIEILRAT. HART- I^T. HELFRAT. HUGIRAT. UADARAT. BILTIRAT. HERZRAT, BER TRADA. DEÖTRAD. FRIDRAT.ENGILRATA.KER. RAT. GUNDRADA igm. GÜNDRAÜÄ- NAE). CHUNIRAT. CHÜONRAT (€oiirab). CÜNDARAT. KEBERAT. FOLRAT. FOLC- RAT. LANTRAT. LEIDERAT. LÜSTRAT. LIüTRATi MURCRAT. MAG ANRÄT. 1\0LFRAT.\YALTRAT.SN£LRAT.SAN0.

.' RAT. SINDRAT. BURiQARAT. >WINIRAT.

. : v'WAürBADA<iD)der FIfirion WaUvia'ah a).

LIUPRAT. WITR AT. WICR AT. EMIZRAT.

IRMINRAT. MÄHTARAT. EBURRAT.

GELFRAT. ANSTRAT. GASTRAT. RAT-

MAN. RATBOTivRATBOTO. RATBALD.

. . . BATBERAHT. RATCOZ. (RATHCAUZ.)

RATOLF. RATFRID. RATLEUBA. RAT-

BERGA;(in der Flexion ratbergana). RAT-

:. UNDA. RATBURC. BATKIS (cf. rbada.

. gaisus, ratger).RATMAR. RATSWINDA.

, . RATSIND« BATBiaRATftIOT.RATHELM. . RATLEIH, i! .

UNRAT, m. {A vnrat in ersten. rat). . £B/e//«c/«m inp:hahendo uuirt sin rat, onanda durb sib feruemendo uuirt sin unrat N. 118, 170. : ■.■m allemo unrata (bao ib ge8UDdot).Co. . WERALTRlT, m.

:il«r.unerltratessih ne heuet N.21, 25. MEINRi-T, m.,fulfum consilmm. . iu meinrate Chan ih; gesundet). Co. . .;.(PlNRiT. dizte heizet der pinrat, wand.« iz allez gevruraet wart under :. «ivem pineboiimf mit samt dem nn :>.t igetriwen ganeluue. Cdg. 2410.)

RiTLÖS. j BATGEBO. RATGRAV0. iRiTLlH. :

i : UNRATLIHER, ineonsult»*. Can. 7. (ist ; . wohl als Comparativ zu nebmen u. incon- . sultiu* zu lesen;,. 8. die gleiche Stelle im folgenden Comparativ). ComparatiT: unratlihor, incomsultitts. M. 18. Can. 10. 11. iRi^TSAM (rdt^fam), samint rAte. SyL

rAtsam!, /.

. g, pU tkii ami n 0 n , graiiarum. Mcp. 23. RATI, suba. u. {td/. . i;iNRiTI, ad/.. mabti ih eiarAte gefru,mmen mine

beneimeda. Mcp. 37. .aintati (kann auch suöst.iaejn), tecreta. Pa. gl K. .

EINRiTlG, ad/., mo coruUio. N. 40, 8.

; einMtigi,/,.

[30']

46&

H&r;

i '*.

t

EIKRATUHBO^i ionHahM (tiädüiMisJ. T.

GAKiTI, p, Alfa. ^xtdAi. : .. : i. sConsiliism.JA. % 64. Is. 9, %.T. 6<,a 19% 6. ^2% 2rPi.' äecr^tmL Pi. gl: K. mjr. Stadium. Ra; gl.* K. cansoläiii'. Sg. 70. is datun ganiaheiti, this ioei sel- bes gadti, iueriiÄ gfrati, oales mi- no datL.Os/16.' Ir 'bi^ttl michil nnerda-WaTzi' theierä erda, inerast

. girati scal 4alMtt* »norott daiL O. IL 17,2. sint raer thir 'inäfliäes dati, tlrannie sio'girtftii Ol IIL 13, 3& nist

. kn^nd «ns'tbaz-g^trati, uliertbluou- g'on imaindati. O. HL 20, 91. thaz 81 gisunt ihrer selbo folkthurnb thes einen mannes dolk, tburuh sino eino dati, tbaz tbMkli mib girali fiid/\?J. 0. IIL 25, 28. mit in uuas sin girati, thas s«lbo et ttan firlati. O. IV. 8, 19. sie tbnnkit thaz girati tbairti'e filto> spaii. 0. V. 6/39« ni'duent'^res nwibt in noti anra sin giräti; O. h t, 106/ tlicfs <iiSV üuibt in uuorolti, thaz got an inhi>>uno- rahti, thaz druhtin io gi'dalti'lina sin girati. O. IL 1, 38J tbie id bi alten uuoroltin then Iiaffn 'i^Mn* tar zelilin kunftigo dati iob-drub-

- tines giratf. O. IIL 12, 20. tbie' furi- ston tbaz gibortUD iob ein girati

-datun mit uuorton tbo giüuagi, thaz man nafti'gifiaAgi. O. IIL 16, 73. nu zeit tlii8''aiiu'T folloH biär then thinan uuilloii, thaz tfafnaz girati, uaaz iz the^ses qcaVi. 0: HL 1-7$ 18. mir, quad er, so folgcy tber rehto

. gan'gän uuelle^nüisso io' iik ala thrati, so scounet min giratt.' Ö. IIL 23, 40. thaz got is^t alles tbtr^gi- - ' losy so naes so ihn nan fergos, iob allaz ihiir gitatt- frnmit sar zi stati. O, IIL 24, 19; gab einer tbo girati thuruh thaz heroti, bibiaz stb tber tbes'uttares,' ther biscof nütfs ibes iares. 0. IIL 25, 21. nn tble-^uar-

VI Iti

.< i

iten bi'aotl maiiboikffcftbaz'giri i.'IY« 1^ l.'ifabiarfgnsorSbefaHoi -ithinan nunailadilLdii,. tbinas g ' thaz tba nba^i- lukiiids dati i ly 42« thie ^elbua ^ötea ibe * tbie! uns acribeot. kriste^ r ibie äns.'9cribent tfiiio dati io bäz'sin. girati.. 0.i V.' 8, 14« tl 4>bfa.min giraii ii2 alias kunc '. fife lVi.d2; 6. *tbänni^enlun' ni •gäbeni' thaz*' nuiv^iz änafffbe an-deve« gitatih^-tbafine tfaei iin. O. iV.i37/4^ nnaTtfbtan k cakisUlwn ./€certmt Frg. ^29. tbv gii^atea »üibt ni uueist, tbaz druhtib nullit meiisb O. HI. fraget I^ivatess consultat. Ic ^ahyCondliumdederaL T. 185, li gün in gir^iüi, thazsieinbifi T. 126. ze kerate^ ad ctmriliu cftr/^.'Kr 3. ebanemn keratti consilio ("ele^eriij^ K. 64i b^il keraie^saniori ^xmsiiio. K.'64.- Form und. Flexion :' - n. s. carati. Pa. gL K/' kir^ti. Ra. ■['■■' girati. Os. 16r 0; IL 17, 2. HI. kiradi. gl. K. g. s. girates. Ce.94; Oi HL 13, 2 kirates. Sg. !70. Ic ^ kerattes. K. 3. chirades. Is. 9, 3. d. s. girate. T. 193-, & 022, 2. berate. K. 3. 64l' keratte. Ä. 31 64' o. i.' carati-. Pa. = / karati.Prg. 29. kirati. K. 3;

girati. T. 64, 9. i26; 185i 1 *1, 106. iii, 38. IIL 12,

•i, i.v.-6,'-i4.'

kerati. K. 3.' rf.;»/. giratin. d. IV. 33, 4. UKGARÄTI, 72* al thit nngir^ti, ioh tbiW chnn dati. ^0. vi 4, 5. ANARATI,'^. (iöercttt^j cf. rata« a

167

.i«.!.:,lbkT:.r>. i

RAT.

468

fon U'A&^^o (|]irA:ii'sii'lihthrog, soune* liclio daltii^b* luISh abaxhti. 0. IV. 12, 18. tlifl^h hAhei Stfniilih thaz muat, ttitf hiii9li4: anatalilduaty iob glb-ft «'mih %i. ba-iit<w tbi^n-' minen

fiftötön. Ö. IV. 1% 11. tbo frageta er Hht-o "dabi iob ihaz aaaratl 0. IV. i3'9'35. er faäi^ ilonto st furisten tbere liutc^; maebo*U 2i noti thaz kriftlies ana^rati. O. IV* 1% b4L suar in^ 10 ai n^o-i^, tbaz ^il nan Biir nir- kn'ati, tvob et anat^ti mii imo io ni ^dati. OJlV. 18, 33. sie silit tu in aharaCid; in-acaiftnen giunAiin. 0.

, BALARATI (h.plj, nequiilae. T. 04. CHIRADO; m., cortsiKariai. Is. 5, 2. RiTARI, in., SÄat^er. tf. -*. rätiri, cah/ectarem. Sg» 292;' ' RATARI, TT. >rj (RATUNGA, /, problema. JBib. 5. proposi-

tionem. Bib. 5. propösiiiones. Bib. &:) RÄTIDA. GÄRATIDA,/

mit kiratida, oim consiiiöi It.' 3. ' PIRlTID A, /., cohspiratio. !Em. a Call, a a j^. piratida, conspiräfiimis* Oain, «10. n. ;7/. piratid», ^dii^i^eilm/i^^ Em. 5. Can. 12*-- "' ■'^• ARRiTANl,/; .-..!., eines tiirgi'S irtitini (irtatebi. Db.) unde guuisheit foA^äadereA, syU Sog^sfnußi Syi. "^

irratini fa.phj, properitionee* N.77, 2. FARRiTMSSI, /., aJerratN«-

forradannessi, pröditio. Ase. 1.3. ' (verratnisse^ procir/ioiti^. Hd.) - RlTISSA, RA TÜSSA, /- »

n. ^. x^ixss^j problema. 3z. A. Btb. 12. F. ratussa, problema. ^^.^Ib. Rd«,Bib^ 1. 7. Ic. aenigma.^^- parfMgjnd. M. 30. GL confecturd. Sb. Ec 1. 2. «2. $. ratissu, parabolae.,T. 13^ 1. ratusso, aenignuUs. Le. U Zi a. s. ratissa, parabolam. T. 72, 1. 73f 1* 74, 1. '

ratttssa, prapositionem. My. ^ßß. Sb.

. Ps. 2. Bib. 1. conjeciuram. M<. Bib. 1. 2. aenigma. Mi. Bib. 7. ii«/9/..ratisso, enigmata. Ja.

ratussa, «n/^ma/a;. Rb. M^. Sb. Bib. 1. 2. propositiones. Mv. Sbt* Bib. 1. Ps. 2. . ratussi, propositiones. Bib. 2.

auch schwacb: ra ti SS un, enigmata. A. Bib. 1. 2. g;p£ ratusso, aenigmatam. MX. 8. pro- : positionunu Gb. vatussa, aenigmatum. Bib. 7. ' .</.p2.rati8som, enigmatibus. Rb.

rati SS ön, parabolis. T. 124. ^/ifg:- . ^ maiibfus. Bib. a 12. ratissun, parabolis. T. 70, 2. 74, 2.

3. 4. 5. ratissen, proposiiis. Bo. 5. ratttssom, enigmatibus^ Rb. •a.pü.ratussa, propositiones. ßlk. RATISSÖN, RATüSS6N, conjicere. ratissun, conjicere. Gd. radisaon, conjectare. D. 11. 333- co/z/V-

c^r^. Mart 2. Gd. 5. Sg. 292. ratussun, fingere^ componere. ßlart ratis-on, conjido. Bib. 2. ratisson, conjicio. M^. Sb. RATISSARI, HI.; conjector. a. #. ratisMrL M£. Bib. 1. ratisare. Bib» RATBCA, /. n. s. ratisca, conjectura. Db. problema. L. proposilio. N. 77, 2. rätiska, problema. Bib. 6. conjec- tura. Bo. 5* ^. (ratisca, propositionem. Bib. 13.) ratiska, propositionem. Bib. 6. (ratiscbe, con/ecturäm. Hd.) {t^iisthe^- propositionem. Hd.) 7i./7/.ratiscay qaaestiones. N.-.41, 5. pro- positiones. N. 77, 2. ratiska, propositiones. Bib. 6.

aucb schwache ratiscun, enigmatß. Tg. 4. , dl/7/.(ratiscuii, €M;^ij;iiia^iitf. -^Bib. 13.) (ratischuOy aeßigmatibiu. Bib. 4.) ratiskiny aenignuUibus. Bib. 6.

469

RAT— RADO.

RATO^BEDL

(rsetiscfaen, coujecturis. Hd. propo*

sitwnibus. Hd.) ritiskön, orgumenHt, Ba & RiTISCÖN, conjicere. AL 28. Sb. canjec. tare* D. IL 351.

ratiscum (sie!), confectare. IL 333. ralUcon, confido. Zf. conjecto. Bo. 1. ratiscoy conjicio, arbiträr. Bib. ratiscost, con/ectas. Bo. 3. 5. raitscot, somniaL Bo. 4 irmi^adiit (sfA» ritus). Pnid. ter man rachot^ ter rado chosoi, spuetigo chosot^ ra«» tiseot, cloublicbo chosot SyL ratlscoot, somniat. Bo. 1. ratiskotiniti%ii£5 unde mit argum€n»

ils. Bo. 5. (ratiscunty adaestimavenmt in GLIsid.

ist vielleicht ra/i w/3^) räliscöen (3. p. pk praes. conf.y Bo.5. ratiscota^/7/i^/^ Prud. 1. conjeüuVnAA. 8ie rätiskotön. Bo. 5. ratisconta^ conjectanies. Mart- (RATISCUNGE, pvopositionem. Bib. 4.)

RATISLl? RATISLO? aät&fel

i^e radijslen, ad proposiiiimem. Gx. (RATMUSSA, con/ecturam. Bib. 5. omigBM-

tum. Bib. 5.) .

RATINISCA, proMema. Bib. & RATNISSIDA, propositionem. Bib. U.

RATÖN.

ratonte» sontes, nocenteSs Ra. gl

JxA.1 2. Ist eine solche Wurzel, im sansk. ridh, cresceret nachweisbar, für rato, ratich, ruota anzunehmen? auch für ritta, culmusl

RADI, celer 8. URADL

RADO? RADA? cf. RAD. 2.

Gehört hiezu: RADESTECCHO, sudes. Ja. CHMORADO» m. CHNiORADA, f., 9nU^ fc^etic/ ^dfitubiin, poples. 11. $. knieradoi poples. Tr.

kiiiirado, poples. Sg. 293. "kniredi), poples. Ka.

■. \

dmeorada, tabss. Tg.!. : .

knieradaj popUs.

knirada^ poples. L.

knier at| poples. Mos. 8. d. $. ehnipradini poplite. VA. IX.

cfanioradnn^TKJ/iii/e. VA. XU.

(«hnieraden. D. UI. 46.) n^pL kneoradnm fticj, ptMiies. Ra.

kneoradon, puplitesit gl* K. Aolserdem kommen noch vor: ' ehneoradai pobtiie. Bib. 12. chiae poblite. A. chniunerada, pobUte* knieradej poblite. Hd., die, wenn tive sind, auf einen n. chniorat \ sen; vielleicht ist aber, wie es oft schiebt, das deutsche Wort dem 1 sehen ink Nominativ beigesetzt

RATO, m.. Statte/ Sta^t/ gUs; angels nord. rotta, altniederd. ratta, mitteUat n. (radda,/. Tr. Hs ) g. ratin, suricis. Cd« 4.

RATO (oder RiTO?), {Saften (PfL

niederd. täd».

n. tHOf Jolium. Hs. D.

raddo, loliism. L.

rate, >/ifi9ii. Wo. .232. . g^ ratan« lolii. Ar. 2. a. ratin, loKum F. 2. D. IL 333. Le. 4. 8 Bd. zizama. Tr. Hd. Le. 5.

ratun, zizßnia. Ra.

ratan, zizania. gl. K. Em* 21. Bg. 1. . r^don, ziiania. D. IL 284.

radan, ziuinia.^ Qx. . raden, lolium. D. IL 333. MAGERATO, m., aRoffurabeo/ sigiUm

monis. Pfl. 1. 2* :miger4ten, girada. Pfl« 1. 2.

ml.

RA1?0? Rata?

r^tjQn (?) y. tochin^ i»lUs. F.

RED. 8. RAD.

REDL Ein nur bei O., und zwar in fol{ i2 Stellen vorkommendes Wort:

t .

71

RET.

KID.

472

nist antar ons theis tbnlte ifaa/x nnsili i«iran »celte; Iheist sar fila redi (re* dii codi P.)j thaz uuir thar aprechen QuidarL O. III.. 19, 4.'

lie •intfilaredieaihfianton zirrettinne.

a 1. 1, 7$.

hh führe dieses Wort hier besonders auf, da idb nicht zu entscheiden weils, ob ich es n redja (die Stelle theist sar filo redi gdiebt zwar auf Linges £ zu deuten, die Va- rimte redii d. b. jredji läfst die Lange der BSten Sylbe durch Position erklaren; et red je der 2*^ Stelle Otfrids) öder zu hradi oder

ureid in JxLLI (ef* angels. hradh, celer, ngels. vradb, alt& wred, nord reidr, iraius,

mwus) bringen soIL Cf. auch JtviluLI« 3.

ndungiredi in jLtJ^LL/« 1.

üljaili retten; et angels. retaa, Uberare, iun, aretan, geretan, reßcere, refovere, reichen Wörtern ein allhd« rezan, und nicht littes retjan, entspridit; dagegen wieder angs. ireddan, rapere, eripere, ahreddan, eruere, \6erare, wozu dieses althd. retjan stimmt, em dann auch vielleicht h als Anlaut zukäme.

!t anch J\xL X Sollte es auch durch letithese ans sansk. trä, Uberare, entstanden syn? Das simplex kommt nur bei vor und rar in folgenden Stellen; üer fon then freison retita. 0.I1L8, 4d. giaadlicho unsib retita. 0. IV. 25, 4. n themo (satanase) er unsih retita. 0. V. 16, 3.

STTO, n. pr.

IRETJAN, erretten,

Bedeutung und Gebrauch: ^iherare. Bib. L eruere. H. 10. Ib. Rd. eri- pere. IL 21. defendere. Bo. &. excutere» 'NLy. Sb. Bib. 1. 5. arrettan, exciäere Ccrinem flagrantem)* VA. II. 691. sie sint filu redie, sib fianton zirret- tinne. 0. I. 1, 75. irretit thiz (lamp) mit uuorton thia uuorolt fon then sunton. 0. II. 7, 14. tho er unsih hiar

nerita, fon fianton irretita. O. V. 1, 3. fon snorgon sie al irretiti. O. IV. 12, 36. thaz er thaz gisitoti, then meistar irretiti. 0. IV. 17, 4. thaz sie mih hiar firsprachin ioh mih sar gi- rachin, irretitin mit suerton uzar ird hanton. O. IV. 17, 20. thaz sie mih in irretitin. 0. IV. 21, 22.

Form und Flexion: Inf. arrettan. VA. 11. 691*

zirrettinne. 0. I. 1, 75. (ih) irret to. My. Sb. Bib. 1.

(irrette. B'ib. 5.) (du) arretist Bib. 1. (er) irretit. 0. IL 7, 14. Mi{;. Bib. 1. 2. (er) arrette. H. 10. (er) irretita. 0. V. 1, 3. (er) irretiti. O. IV. 12, 36. 17, 4. 22, 4. (sie) irretitin. 0. IV. 17, 20. 21, 22,

imp. erreti. Rd.

erretti. Ib. p.p. arratte (n. pl. m.J, erepti (de duris- ^mo imperioj* H. 21.

erretet uuard, defendebatur. Bo. 5.

ai sib mit redo erretet habet Bo. 5.

XvLLI« Wurzel zu rtdan, torquere und reid, crispus. et angels. vridhan, torquere, ligare, angels. vradh, alts. Tr&d, nord. reidr, pra-

pus, iratus [gebort auch Otfrids RCDI (q. y.) hieher?], das aber auch auf sansk. vyath, tur* bari oder vyadb, ferire, hindeuten konnte. Scheint yon dem sanskr. vri {volvere und ie»

gere; et V V jnLJtV/ durch angefügte denta-

lis (wie RDS, RIG, Wurzel von rihan, angels. vrigan, durch angefügte gnttu-

raus und IxXJb ^ Wurzel von reif, funis^ durch angetiigte labialis?) entstanden zu seyn. Sollte als Ableitungsbuchstabe dh angenommen werden können, der in einem Stamm die den- talis, im andern die guttitralis beibehalten

hatte? Oder lafet sich RID auf sansk. nrit) saltare (ab/. n.J beziehen ^ unter der Voraus-

473

|ud;

Setzung, dafs die w^rungliche Bedeotuog von nrit, torqfiere ( und > daher von den Korperwin« düngen auf den Begriff saltare übergetragen) ist? Dann Tügte sich auch ridila, pelUsCf leich- ter bieher. -^ Oder ist in ¥rit, ire (et vertere)

der Ursprung von 1\ULI zu suchen? auch

RH) (RIT). Gehort auch rinda mit eingescballetem n hieher? G AIÜD AN. Cf. angs, v r i d h a n , ligare, rt e d h- Jan, tor quere, drcumügare. kiridan, cantorquere. Rb^ kiride, deiorqueat. Sg. 193. kiridan, tortuosos Ra. g arid an, co/2/or/ii^. Sg. 913. caridan, distorta. Gh. ä* n. s. m. kiridiner, cervicatus. Ja.

kiridener, iorosus. Bb. g. s. m. giri^anes reganes, imbris tortae»

VA. VIII. 429. d. s. m. giridinemo, crispo. Prud. 1. n. ph garidane ridun, tmsiones strßtae (chordarum in cytharaj. Gc. 4. die giridanun, iortiles (receisus vcntrisj. Prud. 1. ö. pL {oAcxsing.?) durah kiridana ategai per cocleam. OA. AUUlDAN.

irridit, exiorserit. Tg. 1. RIDA, / (gehört es zu rid-, hrid-, |itfem? cf. nord. rid, vibratio). n.pL ridun, fensiones (stratae chordarum in cytharaj* Gc. 4. 5. 8. RiDILA,/. oder RIWL, m.? (cf.nrtrd. ridill, typus macularum reiis und angels. hvrae- del, fibula). S. auch risil, ricculla und

RIH. 3.

ridila v. unterpenti, discriininalia. Mij.

ridilla, discriminalia. jSb.

ridila, fahsreita^ liäa (crinibus addtmtj.

Prud. l. RiDlLÖN.

rid i Iota, discriminavit Bib. 7. GARiDILON. giridilota. Mu ) y. giuuittota, A'jcri- g i r i d i 11 o t a. Sb. i minavit (crinemj.

BSD.

WJIiilUkvelclktpis^ pdlex^kl ii imDy REIDI, nocbimhd. reit, reide» aispui. . •. t n. $. m. reiderj mj;pU5. Sg..fi42i LI d. s. UL o. r^idemb, crispo. D. IL 824 Spante (crinej. Mop. Bib.' L reiideano fahsfii implexa ^ . Mcp. ib. t ^reidem, trispante^ Bib. 9.) REID A, n. pr. , f. hieher ? REID, äntü» ( toten ). R. «

GIREIDI,^/ : .^

tgir-eidda, tibrjotos forbies).»V k^'jSll REipfeN, crispare. ' teidet, crispat K> reidenti, cHspans. Rb.

*

RID (RIT?)*2. Ich nehme diese zel Tür die ihrer Bedefutung nach sich nab genden Wörter ridon, tremere, rit0|^ neben ridan, febricitore, '^^edjan, cr/i ritara, tribrum auf. D^r Wechsel zwi d n. t, oder einem alleren db u. d, komm sonst vO)r. Doch i^t Vielleicht audi auf

Seite Zuiammenhang oder Mischung mit JLl Wurzel >on ritän, rdten (es könnte beid< Bedeutung der Bewegung zu Gtunde l nord. istridä, {fttent/ riJa, reiten; ef. au< versehiedeilen Bedeutungen von reit-*) ui

der andern mit xlXL/^ Wnrzel Ton r torqiiere [cf. gireidda, vibratos (crinei ridaiies teganes, imbrisiortaes ^ng^l Jan, fabridtare, mit dh bridrjan^ cru mit d, wogegen aber das Angels. in vric torquere, w und in hridhjan^ febridiai bridrjan, cribrare, h zum Anlaut hat

RID ist vieUeicht skr. vr;, in JtlJLX

ri, und im Torliegenden JtvIJL/^ JLt

bkr. vri und r:, oder kri (mit abgevroi k und angehäAgter dentaUs)^ disjicere (\ brkm)^ oder auch vyath^ timore offHgi

moveri. S. auch JlvL JJ^ J\l 1 u. li

REDJAN, ratteln.

?

m

m-

^

eerota.-iuer harta selb, ther uui

dar-

ttiinU, UTify-ans. Bib. 12. . . ; .

bellum, hriädel. mSAiin)/ @trp«i:> j

R. ^. r i t r a , cribrum- Wn. , S63« > fnMllum.

iritacre.. Hd. ritere. Wn. 460.) r. j. ritrun. Mor. Blb. 1. 2: 5. 6. 1 8,\

riterun. Bib. 10. 11. 13. /. ^j. . (ritirin. Bib. 5.) ''"^^ ; .>ii«»'^-

iiSj»?>rAta,'*r/irtf/Efn. 31. ILTj^Ailii^Jtngfeh] liridrjian, cr/irizrtfi r.l>tcrn. :X«*^;^^ iJtto^T 4FriÄfe* (vos sicut trUicum^. T.

160, 4. (er) ritfo.ta: Bib. 10. \ .'>

* .' »./Bit^rotaiiBib, 11. (, cnibrabaL .

ritereta. Bib. 13..) . Qety rii^roti» criban^ (te sicut trilieumj.

N. 103, 20. (sie) r id\to.din y cribrarent. Sg. 292. p,^< jhtiiarpinti,' cribrans. Rd.

d. riderendeinfo, b^vi iriiurantL Gc. 12. lSXXm\Ji^QbL;fy.mp€rcussura cribA.&i. 292. IDO, m., nord. rida, tfemoru die stMchelteil cham ana riduo.' Nm*

■; Na IL .. .

IDÖN, {ittfrtt; nonl.tida^, tremere. Cf. nord.

hraeda, terrere. .

slachiu: hut ridot an chraftelosemo

"X ^ *" "■ ■.»•■..■I* ■• -

lichamen, tremit. Bo. 5. miae lide ridont onder slacbero hiute.

Bo. 5.

ridon4o^,^#/in tremore* N. 2, 11.

ITO, in., SXJeeeitf %\AtXt febris (cf angels.

r i d e r o tK, febris)-

n. s. rito. VG. lll. 458. ) ... ritto.F. \^febns.

(rite iouch fieber. D. HL 450 L

J. ^. riten, febri. Bo. .5.; .auch in riten u i n n e n ii e n 4 a tsicj^ [tebricilantem.

D. IL 2&;^7. /^ :^' •' ' ' dp/, ritun. M. ^o:;^fcb. 1. 2^ ; '\

KID AN, febricitare \ angcW. H r i d li f a n ). Gd. 1 . RITA [öden sojlte es auf sanskr. kf't, ßndcre (ab/\ kj zntiezieiicnVyn^j, j^^ Sf^f. l.),

i.nmciiia. Sal, 4«: cf. 1UT£I(A. '

. JtttJrO, m.\ fribidus'ilribiilusij'. Pr. e. RITTA, <?«/m/«. Ja. €F/ RiÄ-T J 2. ' "

. ; i ) -. i

RiTi <*cV'BJ8;lr .»i. ni" TMa:n , td f en

und seine Ableitungen^ 60ii|4^ri|au(:by r eilt (&c« reü) führe icli bjerun^tef jiJ^f. , -^C^« ; ab^r * aud^

•''RED,' RITj' ' Viettclclii-'ist CS 66nsk. r; oder Sri, \venn die Bcdeutui^^ cfesj n\opßrf die ursprüngliche ist' ' Cf. aiiclr 'die 'ähnlichen' Ue- bergänge der Bedeutung] von *J9r£>)iiC/^£,^^ ui^d pa. rare m rei&a. ,' .

,J{\J,TAN (rj^it, rit), tel^CII/ angels. r\dan,

.nord« >^i4a«\ ; i .^^ \ i ; ' . .,. : B,edßuluW »pd pcbrpiH:)(i: ' ' ^ ^eft^ilare, Sl. Bo,,p. nehein^ liste ne ge- . tuont memiUcen ritep ze hinaile aide gan über den mere.^ N. 39, 6. gistuant , er iho gibiatan, lUuanl erlharuuolta . .\,ritan, thaz sie thcs gizilotin imo ci- nan esil holotin^.O. IV. 4. Q... ritendo ,. , , . -ufen\*cinemo.blaiichen rossen Bo, 5. dii diniu ros rite^t« fffn ascendes super equos tuos. Nh. der finger al umbe ri- .- . I ten,t&n^J3o. 5. xitendo in curru ad cu- riam. Jßo. 5. ritenlju (sunna) ufen iro ijeito (q^MdrigisJ. Bo. 5. fore dcjro ri- tentün sunnun, i7?i/^ ciirrum--* Mcp.53. - Form und Flexion. Inf. ritan. O. IV. 4, 5.

riten. j>}. 39, 6. (Mos.) rjidaa. ST. (du) ritest. IIb. (er) ritet^ Bo^ 5.. (ä) reit.0. iV. 4, 39. (»los.) par/. riten^dei jBo. 5.

t 31 J

lE^

M

m.

•ÜMl

. .

. . ritendp. uo. 5. n,3,m. ritenler. lSo*,D«^^ . ,. w. s. f. Titpntju. Bo, ',5." , .^

. d. 3. f. riteiilup. Mcp. . . v . i.i €1. 5. 7/1. ritentea, oo. 5. ,, ,,.,

ni s)Qt thfe imo o.uh denen, ..in, tniu nan irajikoa uuer^ien, tnie ^a.nfiili sine irbilen,. tbaz 0ie. nan üiAP^jri- ten^ p. I. 1, 1U4. ARH|'l>^i«,.4rJ{jfenv .,; .„....,, ,• ; | .;i

(als ers irreit D. IIL 107.)

die (uuolchen) sint 4j> teitaf^'B^fea

NÄHRiTXN, litt Cordten. - ^ i ^

(hicz.dep- amtman'i^-i^h riNi('- D*

bina fitin. oyL

"*•• 2tJo'RitAN;' jur<iecn. ' * 'V ' ;" ;';

(sin man zuo reit..D. II(. 70.}

RlTARI, m.,fk<iUt, mtnifithon frfili sdieint

in diesem Worte .i mit i zu "Widti&ü; d.

auch c'a'VTlt'e, in ^aiit),'^9tie'i,' nprd. rid-

' .dari, aii^«l8:'r'ideJ^e;"Mlniedetd.d2dere.

' Icrlter.V^lw. Mos. rH^t,eqpUs.'Wn.i&i.

. ' UINSCILTttlTfip, er: fein»ciUi6,«rrfHM»- 'fius,' ndaääm <x>ti£eaHaä 'esthliquem ' gf'atbuii hqäörts. Tr.' "

OR0TKtDD£RE,^i5d>&s ftilr'föj; ^' ca/Ma ' i}ipt)t' siquiiür. lA-l ' '*

'RlTllilH, «^/»^«'rt*.

g'. /»/. rilili'clieto, >^i«*fr/iAk' Rd. tit- ' lilice,ra, >^//^.J/Wü*i. 11». ' ' GARtt, GARiTli'n., eqttHiÜtui cf. noifd. reid, « aiigels. ra'd, effililario.^ *'

w. j?. girit, equitatus^ Vk.Vl\h 585. o/a« VA. XI. 604. ' karit, eqf^itaius. 'Rh. g i r i l h , eqnitatus (et attrüs pharao^

nisj. Ma. Sb. Gehört auch da2 'kertete, pompa (niu^ammj. Mdp; feo. ' bifehet? d, s. karite^ eqißiiatu. ^^' '' ' '

caritte minemu, eqmtabum

gitite, milijte. VA..3tI! SKil'* ,

. d. i. daz ander. girit, resiautm a

a./Ki/. girif)in, Opt^J o/^f. Marl, ö.p/. girit; W«.' Vä: Xi. 73|)v ,. HERIIMRIT, if9A*i7a/M. Ib;! (in W-,

^^"^RttAS(iOte}l'(hi4li^i^r /' " ' '

REITJAN? RElTJfeNI C^aWA im Nor reida ^kliv'tor neutral^ ^ r^itei^iiü (bil'iinitl ufen kVonbro i

REITO, wi., aürtgä. .

g. jfi. reiton, aUrigarum. G^ 10.

REITA, /. (cf. das folgende rei^i joL-apird. angels. r ad, und the4a in , Jol,., Giyes

: rQtfint; L &;•& anpb RAD), IBif^til/^ i' o. <ff. teiU, cfirriur. Mep. 67v'S& Wrw

Zr. Sal, 1. 4. reda. TUhtt s. reito, curnäJMtp. Bo. 5^ a* 3. r£ita^ currum. Mtp. Bo. & -quadi

Mcp. 71.. I ii.»frf. reita, quadrfgae. JNli* Bib. 7. Bib. 7. /

.■ leite, qiuidrigae^ Nh. II.

rcitün: feör rhediro reitmi) .' i drigke* Em. 12.

- M^^pi'^^^^^y^hgdarutii^'iAg. Bib. I.

zu reiti?) ' d^pt.teiie^m, ve^Kulis* Em« 19l

r^it6n, curriöus. N. 19^8^ Mep. * reitnnl Ge* 8.

a.pl. teiiBj currus. H. St. Nou t

KEVfl, citrus Ott; nbrd. reiid, rhädä^'

ephippium\ ' ' \ t ..:,;.■ ;

'g> ^. reiti,^//(ic/lhi^ä^. lilX^ 7.'i]fib. t. a. 5. reiti, redam. VP« n./:iA reiti-^ Ifigaei'B'A: 1. 2l ISii»

REITLIH, !/£//

g'pl' reilUheto^ eUrPiCuUum. RcL REITWAGAN. RElTWAGENARl. REITWEKO. (RElTtEHEN.)

w

mi

rtHTIL' •' ' - ■■ ''■'^'

> HEriNies.- •-■ ■'■ ■"■^■'" " ''^""■

■BfitTHilNO. •■■'■■' -'■■'■-■■' ■■ ■"■"■■'

vMQAsmov ": ■, ■' ;■'■*■'

HEBI^ITA' Ctari httit^lAi, hkt'niiiä», [ arirsida, haroida, atiragid^, a'rtiga-

mM hastiii'mamt ifclndcM/.-'^Jorf btti- Teitä diamt-i.ij A-^tiMt qäadjiai^fita' dao- hua tfypei». liia/y-3,-9:'-'''^-^si''guif-komi- nan -ü' damit- proprio caM ftkriraid'a in- to'/eearit.-L ri/i« 64. ' -^ •'

CAREITI (cif! T^}ti, •por^tas)[ m dürb'däz gereite (gertitai' Wrt','IL)»

-quaäHgaa. iVm. 6,' 11; •* '

'(ie*the,7»Aa/e/'0R Hd;/a/«*a.Wn.460. hiex; in fe*tzeri'Tif' -Mb ger'elfc. D.

■■ ML'too.) ■-■■-: ■-..■.,

(^Iteite, (iigak:Wi.b. fwtdhrf a«. Bib. 5.) tgereiia, /liZefa. Tr.)' "' ÖATALGiiaEltl, >&rofam. Pnid. 1; BEITU., m., Qunga.Yk. II. 47^. [".

^ tyAgXnreITil, n.v' ;■■■''" ■■■ ;■':;

'qbagnnr'etiTA, aüfn^ä. H'. IL 3li. \ B^nX at^'.fWo^of^iipef fiitrt^/;cf;iioxd.reida, ■pFfl^paicitioy vrom/iliido, gptly garjid, po- ' ratuf, mhi. reit, reite, gcrcit, gereite. Hiebeip das.lieulisc aus dein Nicdcrdeulechen aufgenommene aij cd (/ SÄ^tt" C©d)ipr^(ber), - ' wie das bvUiindische reede^ Strcttund reedc, - i_^^tbfi reedef, Sj^^tf/ »ofi reidari icigt?

.cf. aber auch ^<\bti litlus. . S£4]NHC:iTI.„ " . i,. . _ '., . ■"". .sie sint al «baaieiti ifi tbera a^Iban arabüiti; O. V. 19» ÖO. BETTCHAMERA. BEITI HUABA? s. fa,uoba. UNGEREITENÖT.

a. ».f. uDgereitenota^ inevit^na CPV' chmj. Mcp. J7. Gehört auch hiebet: <

kioteiditt stabilitum. gl. K. biobreidi* aedei. gl. K.7 ANTREIT!,/. (cf. ancb Avad.mg.'iy ordo, teries (et auch anti).

."t"!'

w

ri:i

j . , Bcfleutimg. ^nd, Ge|>tauch y ij ^ .*«W. R. 5™, i9.' (Jl!.'!' V oi;^o"."Kp. 38. ,.^''^.".'55..63V'Gc.";8,^^^^^^^ i^i.'ill t\^: m. za ''gajdiODOtero aiitreiti,' crf emerilum. . , C^n.. 10, dbanne uui'r in andreidim . dbatabfaremes dhax hear aer dbia ZI sagepn'e ist ts. '6/ ^. Form und ITIexioii. " ' ' I •;* A'.äritre.it'it'jEp.," ,

"""antrei'li. jft/.Ehi 29. Gb.! d.

, ^ffj ».a^yttejli.Gc. S. 9. \

' dL j-antreiti. Em. 1. Can. 9. tO. 12.

hantKeiti.H.ll.Ymit demu, so

, . wie .unf'areniu inbucti. H. 8.,

',, atsp auf eii; m. öAex^n, de^tepd*, dem

,.. . ,' aber' oie^e OaüVidrin £'ahtreiti

nlÜt eplsprichtj. .

aBlceitln- Frg. 59. (zii eii)'efh Tiom-: ' antreito? oder an'tr'eitin^) , .(qa^h^d.er, antr^it^ per ardiaet/i' D. "tu. \ix.,.80 g(^ni äi alle in ant- flei^. p: I.ll.,33.) V ä, 'a, a.ntf eifti. K. 3^. 5'8. (Jcaiinaucb, wenn ; daS' vor ortÄ'n^ .siehende jp^ von .,^ , . ,K^ dureh .ajf)!£r Übersetzt ist, der , ^' ; ^ Dativ, seyÜJ., ;■./■'. äugelt lcl% 95, 6." ■' "' 'tÄntrehi'(sin»), tt ^4. ■' (. ,d^p/.antreitiiD, k,'63. ' ' ,^ andieidim. Is. ^,6.

,: ANTREITA, /■ ; "

iiitT itiiz%\\'a^ ex ordineYscribere). T. p. .,,. 4n antreitu sipes uueb^ales, in onÜfoe v^cw suäe. "V- ä, 3. _ , Üb tbar in antteitä, ' uuio scono er tbaz gimeiota. O. IV. 6, 33. UNANTREITLIH, ädj. ' ' h

nn jntreitlichu, extraordlnaria. Sg. iS3. ANTREITÖN, ANT^EITJAN."

(antreitender, ördmans.'u. III, 171.)' GAANTREITÖN, GAANTRE^TJ^. Duisi, ke'antreititf aaJsam C^J. Ic. kiantreitoto, digesta. Bo. 2. [die (hosen) waren'gantraitet von gel de unde von perlen. Cdg.J ANTREITtoÄ, /„ ordti. K. 11. fl:<«. antreLtUül K. 11. 13. 43.' ■"■ ■■'--■ '^■■■[31')

4Sß

»ÖT.

nöTv

uuer uairt kerotigot» ih ne branne, qfiis scandalizatnr et ego. non uror? M. 101, 3. . IRRÖTAGEN (oder irrotag)tn?)- irrotageta. £p. Cüii. 8. \ irrotegcta. Ep. Can. ^••[9 emginß^it.. irrotigiL Ep. can. 5. ). . . RÖT£^N| anga-readjan, re^djan, Dord.rodna, ry Ana f ruba^e, rubesccre^ Inf. rot£n, rutilare. R. Ra.

rontein (sicj, rutilare. gL K. (er) rot6t, rutilaU R. Ra. gl. rK« •. . (er) r6teta| rutilabat. Mcp. 72» par/.rotendi, rubeus. gl. K. ruborei fji K* roten ti, rubicundiun. R. Pa. rubwB* Ba. rodentiy rubicundum. gl. Ra. rottend! t (sicj, rubicundum. gl. I' r6tendör» rubeus. Org«

rotenter, erubescens. Mart» g.ph (rötender, purpuraniiim» Ud.) d.pl. dien t b tenien planeiis^ rutilantHus.

Mcp. ARRÖT&H, iXtU^ini erubescere. f irröt&t und irr6tet, erubescU. Org^ ' ' *errote(a, €rx^'i9Öt^iV. Ep. caa 3.

errotendiu, rubore mffuso. Mcp. 25. irrotende (uore achamon). Bo«. 6. - RÖTJAN, r»t|<ti. .

QARÖl'JAN* . (gerfttete, TtAricamt. Hd. ) (gerötet, rubricatas. Hd.) kirotaz» Bib. 12. > 7 - ^^ ^ kirottaz. Li. . )

kirottiu (keroattio. Wd. 863.)i rubri- catas (pellesj. Bib. 9. RÜTICHÖN, rutilare. TUtichot, ruiilaL Rf. Bib. 1.

' ratachoenti ib.) '

ROTAMO, w., SRStJe, retor; cf. ROSAMO. n. rotomo. Sal. 4.K. rM6tfr(giebtetihi0mach

rotom. SaL 1. ) auch ein ac//. rotam?) d. rotamen kepreitojnoi rubore sujffuso. Em. 21. >

rotemen, rubore. D* II. 317. r otemi 9 ruiore. Prud. 5.

rQtemen: die ^ih mldent« dai.a temen gefa^heiit {ßß mola d Druck stehende jrole menee ti verbeasM werden) u.nder ougc 70, 13. RÜTEMHAFTÖ, riailans.^ Mcp. 11. . ABINTROTO, temperanms. f;. .

MORGANROT, m. M0KGiAlSRJ3TÖ, w MORGANROTA, /,i aj^pracnrot^, au

(der oiorgeqfol^ oiirfra« -Wn. 1542. der Afgftnte ipoTgeirQti,a<{':ori7. Wn morgenroth, a«rona.,Wn. 1,67^ niorgenroto,,€iMf*ora. Wm, ^L morgenrota, aurorod Hs» , . B. /lA die morgenr6tea xe^chenen

' I pestmtfim, Bo^- 5. MÖRGEiNRÖTlU /a^/T^ ^unpa. Bo. 5 TAGARÖD (tagar6t?)3 m., ai}or9fti;ot rora, angela. dägred. Die Fprm tag in R. scheint» ^i^ie^ auch schon .Grim merkt bat. dies Wort ^on r&t abzuso da R. ein aus u und nicht aus^ a entata b durch ao bezeichnet (s.- 0,), alleir r6t wird Ton; den: Glossalofea, die so fiir dieses o gebrauchen, nije fnit.ap^s nur mit o geschrieben, so dals ihr o in 00 in diesem Wort nur dag lange 6 1 giebt, daai weder seiwin.Ursplfnnge soi ner Aussprache nach :mehr als ata' | wurde. Ist r.6t das skr. rakta, w 00 in der Ordnung und das ö (das auf n zurückweist, wie in rutiloq v nord«. raudr und lit rauda) lielsi durch eineq Uebergapg des a ia.u erklär« röt das skr. röhita (st rödhita), das b als qin schon voin 3imskr. überk nes anzusehen und daher die Bezeichnu die in andern Fällen für das eigentlicfai sehe ö (upd nicht für. da^. pur 19 \ hochdeutschen Denkmälern ^tatt an stc gilt, natürlich. Freilich, erlogt aber au schliefsende d, das sich selbst bei Mi det, Bedenklichkeiten und tagaröd ka comp, von tag und einem auCser dief sammensetzung. nicht mehr Yorkomi röd, ruod seyn; cf.iKJODAR; oderi

Ji'^ii} ROttA.

ROTTA»

488

n rqada,yu:/or (q.vO zu denken) cf. aiAdi

ilt8. radur, coelum. S. iXoJLI« Da aber uch die ähnliche Zusammensetzung morgan- At Üir.ta'gardttEii'aprelbben acbeint} so habe eb- äafi iVVort biet» untei'gebvacht.

f/ t^\^n)t oh Ayi^fmsasf um:- Ki

itagarp^, «ri^nWf.J^« Ib. Rd. ilt H. 3. v tagarotti» aurqra.\ I(v . (liageK64.,v wr^ra» iMcp, 77* . kucoihea. Mcp. 45-) .: ..

[ttgaprits crepuscuUm. Em. 19^ jist viel- leicbt nicht Sd^r^bfebler (sL^ti^garoi)»

"~- aondern' Ikann zur "Wurzel JL JtlJflL 1 gehören.] .

u tagarode in der* enUiellten Glosse ar- -,/8tantea tagarode^ sufgentis aurorae.

Rh. ist wohl iiieher zu ziehen«

tagarode, crepuscülö. Vib. . tagarote, crepusculo* "Me. Bib. 1. tagerote 9 <rr^/7iMCii/o. Bib. 7. tagarota (zum folgenden tagarota?)^ . . crepuscido. Bib. 8. (tagrotby crepuscido. Bib« .5.)

AGAROTA,/., aurora.VG. L249.; cf. auch tagarota in daU von tagarot

'AGAROTl, f., lälst sieh vielleicbt für den Dativ tagarotk Gd. \ iageroti. Bib. (y {^epuscido. ^ tagroeti. Bib. 4^ ) annehmen; doch zeigt sich auch sonst in den lungern Quellen die.Dalivflexion i statt

rO, in., rubus (Slfc(>). Ve. 1.

rote, rnbeta (gifc^). Wn. 46a]

riLA. Ve. 2. 6. \

riL. Ve. 1. a > , cupude, cupuda Qß^tl).

HLO. Tr. Hs. )

OTILSTEIN.

DEDA» hieher? In feroeiam animi, quam abuerat vivus, in vultu retinens* SC. steht odeda über in vultu.

TA

> f*f (^^> psaUerium, cythara. Am

Ende der Ilandscfirift. von Notkers PsalmcnUber-j Setzung steht folgendes über psallerium .und rofta : sciendum est qnod antiqnum psalterium iui'rumentum dechacbordum utiqne erat, in haß videUcet deliae lilerae ßgura imdtlpliciter mystica* - Sed postqnam illud symphoniaci qui- 'detn et ' ludicratores üt quidam:ail ad aunn opus traxerant fermam utique ejus et figuram commödii-aii suae habilem fecerant et plures chprdas annectentes et ndmirii barbärico rot^ tarn appellanie» mysticam illam triäitatis for* mam transmulando. In demselben Werke steht bei Ps. 91, -2^ tttr Erklätimg von psalte* rifun: psalterium^' foih^ ist genus organi, ein slahta orgi-nsangis, so also seitspil ist, daz ruoret man mit banden^ und bei Ps. 80, 3. zur Erklärung von psalterium und cy* thara: psalterium, saltare, habet orbenan buh, dannan gant nider die Seiten;, quasi ' eoelestis praedicatio, aber cythara habet ' nidenan buh, uuanda.eoi7iora/ia opera in- cheden suln praedicationi verbi dei. Diz Uli de daz erera (nämlich im Anfange des Verses: accipite psalmum et date tympanum') sint ein, dar ist psabnus, saltirsanch, .unde tympanum, timpana, hier ist psalte» rium, aaltersänch, unde cythara. Daz saL ' tirsanch heizet na in dutiscun rotta a sono tocis, quod gtammatici facticiwn vocant ut fintinabnlam et clocca. Dennoch ist daa gri^ch« xQoT&i} und xQoraXov, 80 wie chratta (als Insfrumcnl bei den Brillen, der lyra und harpa zur Seile gestellt) in Fortun. 7, 8, und das schottische cruth (St^^cr)/ das engl, crowd nicht zu übersehen und rotta vielleicht als hrotta

anzusetzen. Cf. auch JlIIaIJ*

m fotta, psalterium. N. 70, 22. 80, 3. har* pha ioh rotta. O. V. 23, 199. rota. N. 91, 2. (rodda, lyra. Hs.) g. in rottun lätun ist scal, in psalmo est

sonoritas. N. 67, 1. d. in rottun, in psalterio. N. 56, 9. an dero r6lün. Mu.

ftODOARI, m., cytarcda. Tr. ROTON, psallere (deoj. N. 91, «.

i&9

ROiraE. RiT.

IWÖDii-RJEM>4r

m

ROTEli (?), sconfjio, genns machinae. Bifa. 1. (cf. rbla, genns tormenti).

RUT ? Sekundäre Wurzel, gebildcl aus JA U

mitT.? cf.RU-B, RU-F.

RIüTJAN, reuten; cf. lit. rau-ti, rawe«-ti, aui btt ftxbt rrtpen; au^reuteii. riutit, everilt (nemoraj. VG. IL 20S.

. «•!_ i- ( > siiccine (tibi spaUa m

rnti. Bio, o. .> . , ' . i .

Tk-L t \ 1 terra pnerezaet).

(ruite. Bib. 5.) ^

AURlüTJAN, exsiirpart, au freuten.

arriutton, exstirpaverunt. Uf. RlüTACHUS. HlUTSEGANSA. ÜlNGARILTI, adj.

ungiriuttar, /iiriiis C^gerJ. Prud. 1. ujigiriutter. Sb. Bib. 3.\,720/iiVim/4i(^i^/m. I ungiriutcr. Mcr. Isilibanu^nonincU

u n g i r i u ti r. Bib. 7. \ sus vaporavi hnbi-

(ungiruitiL Bib. 5.) jtatiouem ineamj. . ' RIUTI, novafe. Bib. i. 2. (nord. riodr). ; MÜRIÜTI, rwvale.

f . an demo niuriuie. Bo. .5.

niuriotc, novales. 1). 11. 34t. i u n i u r i u l i n, lA novalibns (patrwn). A. RUTLN. ELS1^KUTE, HASII.IUCTA, Or(s.

namen; hieher? auch TÜMIILÜA (TUiV

RLTHA)? ROHOLVES RIUTI? UZIN-

»ILUA? ENGILBEKTES RILTI? PLO-

ZEKIS RLÜDA? \V()LFENESKUTI? SA-

MILINES RUniN. ÜTIK RLTTIN. Cf.

HlUOU. RIUTILINGA. OrUnamen. REUTINC. HKEÜTING (zuIIUlOI)?). RIU-

TILLNG. N. pr. {RlUTEL, wi., grebcl, paxillnm. Wn. 460.) XJRIIIÜ'ITO, eastirpator (snbslantiae mo-

naaterii). K. 31. ROI), novale. Bib. 2. (roth//m illnm. qnod

didtnr widubcrg. ürk. v. 71*1).)

rodli, novale, Bib. 1.

r od ein (sie), novalibus. Bib. 1. ROT? WEruMGERüDA. WERIKEMJOTH.

BLÜMEMIOÜA. LÜZEKRODE. HASIGE.

RES ROD (cf. IIREOD).

rCtAn.

b

al rüt^ntem^ norduuinde, sevis aqtülO' fiibtis. Uq. 3. . .• f* . ' ;

.i .1

RUDA (später ancb^rtidt); rudeil, m.?), /., SKeube; Scabies (et angels. hreadhni&.nebeo lireohniS) ve ohnis fSeabriiics ui^d althocfad.

HRUF; also aOch hrttda und nidit rada?)L ' 7?. s. TU da^ Scabies: F.iV'Htipeitgo. F. i.MotL%

Ttidej*tt/cif«. Ec.' t. sealies. (Wn. 460.)

ryde, ulnis. Ec. 2. rty^do, im;i^t^9 couter1u9r:L»j :(ruilen, .fcoÜ^f* fld.) ■• '* ' ;a. j.rudun, scabiem. Gc .3. VG. lil. 299. ' n.^I. (oder sing.?) ruda, ulcera. Ü» 77, 48. RLT)I,..RIUD1,/, Keu.De. / ' ' d. riudi, scabie: VG. II. 220: a. r'udin? (es steht Tudih)j^inlpetiginem. L

lllDIG, RIÜDIG, reubig. '

n. s. TU. (rindiger, scabiosus. Wn. 460.) '^ rudiger, scabiosns. Em. 31. g, pl* deri) rudigon scafo. N. 48, 15.

1 I

A

RLTA, /. (rutc. Id. rudc. Im.)« Staute (9fL>

rula. Em.. 23. 31. Tr. (D. III. 48. Wn. 460.)

RUDO, SKtibe, Dldube, 7iio7i*iiii^;ang.rodhhQnd. n. 8. rudo. Tr. Wn. 863. Es. rudho. Ic.

roudu. F. ' \\ niolossus.

riidi. Em. 31. rüde. ^Vn. 460. rirde, sendo, Wn. 460. ' g. s. rudin (oder ist es n. pt.?)j molossi» F.

Em. 31. a, s. rudun, molossnm. VG. IIL 405. '^

d. ph r u o d e n , molossis. Aid. 6. a,pL rüdun, moiossos. Tg» 5. lIIlLODRrDA, n.pf.ß, hifiber? odcraa tnü\ wie vielleicht auch TEUTRÜDA?

REIT- s. RIT. REID- s. RID. 1

ItrilDA. Ortsnamen.

REOD,

REOD^-Hiim ^ i i HOTACr^ROTAIU. . 493

w

I %

), RIODs.;HIUOD. ; :! t r eUch, rorfir. .W». 460.

raeticb, rafaman. D.

A s. RfiDA. lliERIRATICH(9leerr((fig),ra;>AaniiM.Eni.23.

-Ql-jm -r t laerratich, raphanum.Ij.TT. rafanoleon.

Jan a ÄU 1 " ^ Vl^. radegiidium. Em. 31.

^ ' 4 ni.«rt4tib) raphaman. VP. 3. Pfl. 6. racB-

>iu Ra. ) PAUA j^j , V- #wÄK«. Em. 31.

lA, P* I IWJlAvj. Ct. rotag m rot

4 . i^i rotogo (ein andrer cod. bat statt dieses Wor< D s. ROHon und HRUOD. .,}ef rosdagemo), scabrosa. D. IL 338.

r^A -J k^A * D c '•''A* (^'wto^t'; hiehcr?

DA. ^ Qni nobifem occiderit, MCCCCXL hrotage. Ra. ) V

M componat. ruoda ^iiocf diciiur apud xii''^tntl dAi^

w C7XX Moüdi €t inpraemUm CXX mh ^^ U^Hon S. KUl,

'^'^'' ., , REUDIGNi (var. rendigitt), deutsch. VolL TG.

TA, /., gittt^e, alts. ruoda, angcls. rod, pirvrri^fri* PAW ia. et sanskr. ridh, crescere, dem dne '^vilAl S^ HAYver.

Wurzel J\i\. 1 etit^prödien haben kaitn* nTniT a "D TT| iota,i;ir^ö.N.22,4.Bo.4.,oii/Mfl.Ald.3./"^"-*^ ^- 1\11^. 1.

>rfda1 * •?"*«> uniiidQ. P. 5L. 347. : RODEL, rotula, convoluta cariula. Mon.

f* Unfa^t'lant mit maxseile also ROTHOMAGüM, Ortsnamen Am. Marc

man nn tuot mit ruoto. K 77, 55. nrk'riitf , «.»»,. «.

lüOTA, /., pertica. Bed; KüllIS, Simone {Jl^),rhodqrm. Tr., ^

ZRCTA (,vohl mezT^lah perüta. Tr., <"*'•"• ^^ ^' ""^^ ^- ^'^ ?Äta;' /■" "'''^''' '^*'^' ^' RUTENi, Volk in Gallien. Jul. C.

;> ^!^*'i*"• "''I'™'''" ^''^^ RAITIN. iV. nr.

oL Be gl iT Sie j antCMiae. Tt. ; .*»• pf

•'*«!!!}'""!i** n ! > «"'«»»«^'- : RAUTIN. IV. pr.

segelruada. D«) ... ^

.eigoruolo. radio ('descri&eret iwu sU ^^UTENA. Ortsnamen.

M «PTimi RITBRA s. RID. 2.

I, Sleü'lt^, ist wohl das lat radix, aord. ^^ARI S. KU .

cka, raphanus. nnn^knx

,, r«/(ir. Ph. tlUlAlUus, n. pr. (8. Jahrh.) Ct bruodba«

h, radix. £m. 23. Sg. S99. r jus in HRUOD.

[32]

4S9

ROTiaS. RVT.

WÖPii^igEK^Af

j snccifle CfiBi spatia in terra jihcrczaei). '

ROTEE (?), scorpio, igentis ma^inah. Bib.'l. (cf. rola, genus tormenti).

R ü T ? Sekundäre Wuncl, gebiWel au» li U

mitT.? cf.RU-B, RU-F*

RIÜTJAN, reuten; cf. lit. rau-ti, rawe-ti, ani bit (&xbt rrtpen; au^rcuten. riutit, evertit (nemora). \Q. IL 208.. riuti. M/i Bib. 1. ruti. Bib. 6.

(mite. Bib. 5.) > .^

AURlüTJAN, exslirpart, awixmtiiXL

arriutton, exstirpavenmK Kf. RlüTACHUS.

HIUTSEGANSA

ÜNGARIÜTI, «flfy.

ungiriultar, hirius (ng^rj. Prud. 1. migiriutter« Sb. Bib. 3.\, 710/1 i//m/i5(^a- ) ungifiutcr. Mcr. . Isi iibanu^/ionmci»

ungiriutir. Bib. Isusvqporavihqbi-

(uiigiruitih Bib. 5.) jtatiouem meamj. . RIUTI, novale. Bib. i. 2. (nord. riödr). l ^IÜR1UTI, novale.

f . ' an demo niuriute. Bo..5. . -. '\ niuriute, novales. !)• II. 34t.

-i in niu riuti n, /i» novalibus (patiiimj. A.

RUTIiN. ELSINRUTE, HASILRIUTA, Orls-

namen; hieher? auch TÜNRIUÜA (TLN-

RLTHA.)? ROIIOLVES RlUTl? UZIN-

»lUUA? ENGILBLKTES RIUTI? PUO-

ZERLS RUODA? WOLFENESRÜTI? SA-

MILINES RUITIN. UTIN RUITIN. Cf. \u HRIOD. RlUTILliNGA. OrUnamcn. REUTINC. HREÜTING (zu HRIOD?). RIU-

TILLNG. N. pr. {RITJTEL, wi., grebcl, paxlllam. Wn. 460.) URRlU'rrO, estslirpaior (siiltslantiae mo-

nanteriij. K. 31. ROI), novale. Bib. 2. (roihi/m iUunky quod

dicitur widuberg. ürk.* v. 791)^.)

rodh, novale. Bib. 1.

r od ein (^sicj, novalibus* Bib. 1. ROT? WERMGERÜDA. WERIKENßOTH.

BLUMEMIODA. LUZE^RODE. HASIGE-

RES ROD (cf. HREODJ.

RCT^N,

I ji»

' : . ii

al rüt^ivt^m^ norduuinde/ sevis at^ 'Tiibi$s. Bö.- 3.' -. /.-■[.. - .-..

\

. t . . i . I - 1 •' ^ . f I

RUDA (später cracb{Hid*o; rudeil, .»•?) SKeubC; Scabies (et angek. Iire«diini&;i] hreohniS) x^ o)kni% ^ seabritias .^^ii, alllu

HRUF; also ätich hrtidä und nidil rad n. s. rnda, scabiesiF.tViHipeitgo.-F. 1. M< ••■ Ttidei *tt/di^.'£c.' t.iiealiies: (Wn^ ki ryde, ulrus* Ec. 2. ' xiy^ io\ inipe^iffO, c'6u t etl u 9r: LL i :(Tuilen,'-AYi^fVj;' Hd.j ' ' ' 'I ia. j.^:rudun, scabiem. Gc .3. VG. III. 29 ' 71.^/. {'oder sing.?) fuda, idcera. IS.' 77, ^ RUüi,.RILDl,/, SXctt.t)e. d. riudi, scabie: VG. II. 2SiO; a, t'udin? (c8 steht rudih);'iii9i^/^M

RÜDIG, RIÜDIG; reubig. ' n. .9. 777. C^iudiger, scaliiösiis. Wn« 460 rudiger, scabiosns. En^. 31. g. pLdero rudigon scafö. N. 48| 1

I i

.)

RLTA, /. (rute. Id. rudc. ImOi Staute ( ritta. Em.. 23. Sl.'Tr. (D. III. 48. Wn. 4(

RÜDO, 9ia6f; SlAube; mölessm ; mg. rbdhh n. s. rudo. Tt. Wn. 863. Es. rudho. Ic.

roudu. F. ' V' ^'^f^^^ff^*

rudr. Em. 31.

rudc. Wn. 4lf)0/ ' f »

rwd^, setido. Wn. 460. •' g. s. rad in (oder ist es ti. pl*?)^ moiossi

Em. 31. n. s. rudun, molosmm, VG. III. 403. d.ph r u o d c n , molossis. Aid.. 6. €7./?/. rüdun, molossos. Tg. 5. IIRUODRUDA, 71. /7/./, hicher? odetzu t wie vielleicht auch TEUI^RÜDA?

REIT- s. RIT. REIB- s. RID. 1

ltl!jIDA. Ortsnamen.

R]

i: ' REOD— RATItt^^ HöTÄß— ROTARLi 493

lOD, RIOD S.;HIU0D. i : ! ' i teUch, ««?«:. ;Wn.460.

raeticby rafaman, D.

ÜDA s. RÜDA. - aiERIRATI(Ä(SRccffet«g),ro;iÄöiiiiw.Em*23.

Sg. 299u

^Yj^ ' ' - r nerratich, raphanum. L. Tr. rafanoleon,

lUTIan 8. l\|jl * Vt. «iAg7/rfir«B. Em. 31.

<•'•'' 4 »«rratib, raphanum. VP. 3. Pfl. 6. rod»-

UADA. Ra. ^ - ^, nillA j... .,#«<&«». Em. 31.

r\kr\k , ^ { ' •^*"'' ^'- *^^*"^ **»^ merrctich, rßphanmm. Wn. 460. Hs.

DATA. Pa. ) '^^^' ^' ... . RÖTAG. - Cf. rotag in r6t

' >.';.! rotogo (em andrer cod. bat statt dieses Wor- ÜOD 8. ROHon und HRUODi . üte» rosdagemo), scabrota. D. II. 338.

^ODA' Olli nobtfem Qcdderit, MCCCCIX htotage. ßa. )

eomponat. ruoda guod dicitur apud WV-f/ptr^a dAi^

mxiuw CXX soKdi et in prammm CXX Mh "^ U^Hon S. ttUl.

*"*'' ^ . , REUDlGNir»,ar.r«f«Ägw;» deutsch. VolLT€.

»JOTA, /., Sittt^C/ alls. ruoda, angels. rod, •orvvk^ nkXKT ftnkm. sanskr. ridh, erescere, dem dne '^"^^^ ®' *^"'«P• alld. Wurzel xV/V. 1 'entjprödien haben käitn. pTn|T a . TlTn fc rupta, virga. N. 22, 4. Bo. 4. anthlia. Aid. 3., '***^"^ S. ll.ixy. 1.

* roo^dal * •P^***> arundo. J). II.. 347. : RODEL, rotuJa, convoluta cariula. Mon.

* W Wuht i.n. n,U 0.....1I. .1.. ROTHOMAGÜM, Ort««»«, bri Am. M«c.

' man tuot mit ruoto. -N. 77, 55.

tCHRÜOTA,/., pertica. Bedi . KUlir>, Sl^Otte (Flufc), rA^^ni«. Tr.. ,

MERZÜCTA (wolil mezrfita), perüea. Tr.. <'*'*°- ™' ^- ""'"• '^- ^'^

aE^AÄrt^*' '^''*''''' "^^^^^^ RUTENi, Volk iu Gallien. Jul. C.

'^ % "'^^■'i'*' "^''^'' V^'^^ RAITIN.JV.pr.

»•^'•»egilröte, antennae. Tr. ^

fl. ^/. ^egelruola. F. j ^^ _ . RAUTIN. JV. pr.

segelruada. D«) . .../'•

d. «eigoru^olo, roÄo (describera ^na* d. ^AUTENA. Ortsnamen.

. denimJ.ho.b. Tk-rrx

r^Tx, ™xTr.^, RTTEÄA s. RID. 2. rODI s. HRUODI.

TIH, Vtttm, ist wohl das lat radix, nord. ^^^ARI & Kii

Itib, ri/^PlT* . ROTARIus, ». pr. (8. Jahrb.) Ct bruodba.

«ticb, «««/Mir. Em. 23. Sg. 299. rjus in URUOD.

IL [33]

m RUOOR-r-RUODAR REIETHEBASI^-^RAFO.

RUDORt;rfat!ce,iW«rÄ.'F. REDETHERASUN SJ HRlODi '

./ '

RüODÄR,7i., fStnf>tt,rm,a, «ngek. röiliw. RADESPONA. Em. 31.) ... .. - ' Cf. angels. rovan, reoyao, revanf undiiord. u^rkTcorwc a i' ^**^"^ ("'

r6a, remigare. SeUt eine Wunel mAAsJ Auch in Urkunden des 'SH Jahrhunderfi Toraiia, der aufch RAD md r Ad in tüga- RADASßONA, RADESßOiNA, RATISBi

r6d gehören kann, und die ^ ipiellekte wooere nirrt/itic «

bedeutet^ fct aber auch RÜOHAN. tUl «MJö, das griech. ^u^^o^v

n. s. ruodar, pahnula. VfL V. 163. rmßiff. ^- A^^' ritmuae«, ifiimeri^. VA. VL 646.

ruadar, r«n««, Bib, 1. D. li. 339. * ' KErJNlZ, Flufcnamen. tbai^lin th es Stades feste ihlHirua. . -'■■ v •• ' "^ *'

dar nu ßlresu. O V, 25, 6. - JU.F (RAPH)- Kö«nen imH,. ruoder, remiis. Org. Sal. 1.-2; 4. '■ ^ ^^uriel rafjin urtd rafslan g^iraTATWi rüder, remus. Tr, SaL 4. clavm,,gifber^. ■'• ' "DA"!?*

naculum. D. conto. Sah 3^ ' ^ rarsjaA luitereiQe Wurzel XlLclL Jb >^ ' {

(rudir. Ep. can. 6.) «■ > sanskr. rap, loqui, zu bringe||,<8Cbeiiit Wi

d^ s. ruodara, pabmda* Prud. 1. ' rathlich, ab es mit corripere und increffa

ruodere, remo, Org. Bo. 5. . . t ! , ' . 'h^

a. s. ruodar, rfoww. VAi V. 852. ' : ' - TCrgleichen. S. auch RAFSJAN und i\

a.p/.ruoder,r^, M. J^Uß j^^JF RAB-

ruodrun. Bib. L 1, .:■*.!:?; ' ./ -r . #

STIURRCOmR' «^ «f*uerr«b*r ^.ju^! RAFjan (raphjanj- Ist nnser 9la6* («^

B. Stierruder, or<<riijo. Tr.-i; :;;'j'{);j aas enUtanden? Cf. Ji-A.D. ''KlA.*

Stierruder, gf'*Ä^r«acw/«jn.Tr. ' rabhentin, 'accn<if«ci^/i6iMj; diw^

stuorr&odcr, gru^^rnocu/iMii. Bo.^&/ mV." Prud. 1. ' ,

d. siAorrAodere., Bb; 5. Gl RAPHIT, ro%jV *<• ^cico/rix^i Hndi"

stiarruodre^ Mb. Ep. can. 3. 4. BIRAFJAN. . ■>

stiurrodre. Sb. , ■{ { ; ; piraft«, iteu«ft»/«<?ö'"'*«*j!- PM

stiorruode're. Ep. can. l; pirafta. presicca (ulcera). "fvai. 1. S

stiurruodera. Bib. 13. ... jy . j pirailfcta, c/tfi«*». Wf. 29. Gc. 11 6.

stiurrudari. Ep. can. 7. Hieher auch wohl

stiurruder. Ep. can. 5. , , .,• .^ j purahtun («L pirAphtun), eläiUia

o. stinrruodar, clavum. VA'. V. 17/. /norj. D. II. 339. '

stiorriioder. Bo. 5. . f'yy f ' •' \ ' '■ '

RÜODARSCIF. ^ ^'^^*' ' RAFFI?

DRIRUODARI, breirubrig. desa raffi infuaridu, aspere ittoeetion

g.pl. driruodrero'^ [drirnodrc/fitoi/tnjji Ist raffi zu lesen? oder gehurt sa von

in Mt)>.], trirenuum (naviumj. sa raffi, also sa raffi,- st. s'arapbi, -it Bib. 1. 2. ' . , .

GARUODERÖT, geruöetf. ' ' ' ' lUVA 8. RAHA.

gerüoder«5t^ remitum. Org. . ■. .

g.s.m.-n. des kerüoderötin. Org. ' RÄFO (Rävo), S&alfffl, SBreff^ Hgnm

ist gerüoderot Org.. angs. raefn, oüfer^üa^uear; hrof, rof>-'i

^5

RIFFO --»BF.

RIF.

a6

1 it. 1. I i

laqmear und- genAfä^ allb. graföu. bt'auch lat t'^rabs dänii.tu verglejcbeh? I». #. raua, iimmf. F. asser. fr. v* t m. Tg. 5. tigilliim. jSaL 3. luctans. &L -(raf| li« ... . . A , gillrnn^ &s\i 4.' iignism. Eag» 'S») »•/ulrauin, /a^if^aria. D. raaan. /i^a. Em. 31. (ravcn, /ff/ia. Wir, 4601i) dL/i21 raiiun (?), radiis'/öarfßorj. Sg^ 342. (ii»t « earawuD? cf.iir^hunVriuAfiti Aid. 2.) Laf^ 8i(^.ailch:.ravB, y. aonchoieB dlir: "■ t9L)ÄPf assere. Tg. li: ..^ .^ ^ !:••'.:■ i. "^ iiuö'j'iigna, trabes. Mac^.Bib^ 1;: i&.:i&.r 7.

woza auch der. öhiga d.^pt'* raatool (Mftnn

.li ( .jlu^Mbl'Anifht ra^vu» ist), .gcbo^tn ikSnnte?

,' iiridodt'kADniiaach in dieten-CloaBcniiidea lat.

.IKtekem» .das defatsdie^Wort'liai: 9i.fik beige-

adiiebt GdiSrt rafuUii^^'^a/iirMMMr« •€{• 'fai( CIRAUOTI, co7ilJ^£7tM».sfiib^\\lvw&. giMvodl Bib. 7. (gilaQStc'/\Bih>^6.^ ^^^ »< i: €»• girauoli, .i^onilgnmü^nem .(^itothöMumJ. U4. Bib. .1. .Sil grftuodi» Bik »7« i (gi- rauit Bib. '5.).''^^^ »^ t »üif

». ••!.*.. "v . * 1 .11. n

RAFFOLT, »« j9n« .:.-.; . " . i

BEF s. HREiF.- . •<

fflr reif, hrum, tf^unis,^ pifa^i^ jf^<fr«^rifila^ serra (aach njr> rifi, mffii4riffY) aff%^ieUea.

''4b&httfii&'miJ\A.h etitsfahden ä^jni? oder aus aanskr. ri, das ^ar ' ri/^i? ' bedfetttbn aoli, deaaen ci^!4i7/^.^alsd 'iViit''aTfgebSA^teiU jp, deut- schem f) aber de^ Be^tlS^ociJdere'*ätis4mckt Ware lortun die fr&bere xthi^ffmisthf^ies^' tere Bedeutung von rcif> ^.fh^^ sich dnidi den Begriff des rumpere, sclnaere^ occidere, die

Wjorzel l\iA.Jb^ oder das sansk. r^B^ylipi.

occtao, oder auch srf, dejnn^ere, lur dieses

,:i^o4k dar.;/ «od so! könnte. tatich rlfl^ »ificals

. .dM^iiw^K^bgescbnitieta itird» . genomknenl^er-

' dea;/ ist Iraif ulrspriinglic}! ftms, ,sq würde es

» RI-F (cf RI-D, BiiG),

* sur. Wurzel 4riii gdiorig, stirmhcn, aber auoh als lärum*kbünle es, ab das Jiihdendev Tön .Vri ab- stammen^ *' iSollte auch rimfan (dnrch einge- schobenes n, vor y. zalnu geworden): ihieher gehorenf^oder isti ia'Vtmfirn.aos a entsUinden?).

REIF, cf. JilF^ auch reba (et reip.ua), ^^if> S9^' iraips, lorüm,^ ange1s..rap^ nörd.

d. j. Teife, circ^lp j(4cra slingun, /im-

o. s. reif, circulum (taga)- Rb» "'^-**V^/?/*<^^iJ^f<j^^ Ra. . . .*

.i > ,i ridiifm^'\fuB€s. glir.K.; /orit R.

Hieher gebort doch auch wohl: | . . . . -i'i raiffs. Pa./''\ .{ . . i'»< ri0iifa.''Ra. - l^ Uniiürium.

r r«e4if4l.igU-Kv>ii i' / .^ i.

/. ^ ; AFTARREIF,. iM C@(^<tnsncmcs, beim ^fttbe^ '^'«1 ' 9^d^>i postilena:. : .

aftarreif, postile* St. . .

aftirraif, pi^iflUi^ Tr«:

afterraif, postena. Wn.-460.

afterreifi, postelina^ 'Wn. 3355. WATREIF, m. (?)

uuatreifa, rudls^ (rudens?)^ R. CHliNNERAlF> in*. .^ii6iR^/iii/e (beim Vfe((6

gcfc^trr). Wn. 460. .i DIOREIF, m. (mit diq? oder mit dioh zo-

sammengeaetKt?^), fuguau

dioreif (dioreh. £p. can. 3, 4)9 jtigo (de subjugo erutosj. Mf.

dioreif, jugwn (imponere) Mz. Bib* 2.

.!t i Bf9EJQKMXe,m., erfgreif, efetsbfigcl, üapia. 1 ' i< •at>egereif, dlsiola. St siernipes. Tr. cin- go/a« Wd. 3355. siuios. Wn. 460. j/o^^;. Sal. 2.

stegeraif, sirepe* Wn. 460. ..ategareifa, staffe. Sal. 4.

REIFARl, m., loHor. . «.77/. reiphara, t. uuizinara, tortores*

Em. 19. UMBIREIFT, circumdatio. Zf. FIRAIFIT (piraiffit. gl. K,)y faneratui. Pa.

[32^

197 Biffl. IHFO. RUF;{

RIFILA, /. (oder rifil, riftlo^ m£y. QL auch : .:. FRUOfilFI, frfi^reif, praecöat. -•

AÜJ?. .. ' f \ \-,, rf ..V r FßüMIHlFI, frfi*cetf,./wtieco;r- .

rifilnn rifiliinta. SkBib.li.2.'|vroMraj€r. .. : . frunürifi, /^r^ixu:. A.

.. riffilaQiriffiianta* Uq./ : :..:): rtmiia ftnmarifi, fruaU daiaberiy P^

C3^#cfenr£ttt^ sl Jes. 41| 15). .1 rit;a^. Ib. Rtfr

.: rifilan. Bib 1k2.:'^ ., y .? i frumirifazJ Mcr. Bib* 1. \ »

»tffilun. Jdf2.^5bj.BiU T.iji, arm>.. rv i frumirUf»». Sb.Bib. 1.2. [' 'J^^

riffilin. Bib. 5.^ . /^M/j ., rj f ^''' '^friuöulii». Bit- 7. ). /^?>

^lIFILÖN' (cf.'ilas spatere r ff fei lt| vellerk;^ z*B. ;.!' iM/framirlfia» praecacae (itvae/. Mc

gtac^'tf riffeift). '*' \ V \. .! . firmmiiifin. 1JA..6. Bib. 1..2.^^ ^^

riffiloala. Mf\., ^ ^serrariiia(r^tra; frumerifiu. Bib. , . . [ ''^ *'

riPiluiila: SB;Bib.iVi jj : s, riftla;). TrÄiiiäirlfe..Bib.:6. )^^*^

RiFI (cf. RlFVoderi *ip,k.. W . .;. *-h-ii«iÄi ««fl«/«

zu vergleich«.?),, r*if,«-i<V*-» •>*.. r p., an- ,^ .4,|f£LiEm- WCh.12.! - AgrmOtc

mö^ur«.. R. R. Pa. gl K^x. «^-'Eb» '- geb. ripjan. ,: .

""■'« f«'«''«~*«>>- ^'G. "•&?• ;!;«'!*''•«'"- iL ,.iffei..*.it/«*«lc*rr. Mart!^ . »

r««;a*;.Ald r.ifferstUm,ii»,«urti|ri*i«o. ^ , ,,f^fc4a» oh»»«. Bo. 5. ..i

rtbus. K. 31. :.,... . . ,jfe^, j,, charn. Bd. 5. ..ia .- .:

Form und Flekioa:. •» riff eta, maiurasset. VP. i ; . i

rifi. R. Pa. x " « ripheta, aruit. Bib. 5.

ri f fi. Ra. ^. Kv'< ' ;\ Y ' '■ ';" - ' GARlFJAN, GARIF^N, GARipAN<C.

"f'fe- Tr. ' .<!;«!•./ tipon^y vtiftn, mature^ere.

n.s.m. riiff«r. K. 31. •• ' •^•«i girifc, cogitat (mafuritasJ. ProA

ripher. VG.lL5a2. -^'M^ giriffela. Mg.

n.s.f. riiffiu. Rx ^ -^ girifeta. Sb.

rt. «. ff. p/. Vrife. Aid. '^ it.iCi Biriflta Bib 4 ^1 ' » ",

riphnn. VG. I. 448. =; h^' 'grJtpll'etli.' ßib.'l.'S.f ***-^?^

rifiri. Eb. ;j .iii "" ' ' ' gff IriVä.' ftib. l3. l' >^ ' ••*•

, I i <i ti I. I .

riferi). )

(od«r »t e> g-. 4t%.'Uttih ttüto lat. ,. kaniffeta. Can. 12-

uvae pa$M>B? im Deutsches gehört ;" gwiffeta, .Can. lO' _, , .

aberauinperio an rifer«.) , kariff ete, Em. 7. i L ' *^., .

. pl. rlfin. Bo. 5. .-. .k*rif?te, Gau, y. 7 ,

Gehört auch rifbo rirgenn^ 'eut/iene. G. ' _j«, '#?v " "

hieher? ist eine Entstellung v«n ingenii? iif **IrU. Ö. HnIFO.

/w/i'on«? darin? . . \ ;' ül ' ' ' . " "'

RlPm, purpureoeCvkes}.yG.ll95. RUF.WuncUu rauf Jan? t;^«^; ÜNRIFI, unreif/ immaUims. ' Tfc-rTVi '

nAUU mrn4J, ,-- ,- ^-.- '*•'? t^urzci zu rauijan, v^i/^^; v;

unriffi, immatura. Pa. Rai'gt If.' '•' mit X\UjD- eine and dieselbe Wohc

unripher aphol, immaiura mo&tf/^RI ' KebertJebergan^fider Bedeutung ini p«|

m RUF— HOPHÜNUT.

drapae, frklfn und drapiex, 9tatt6. Cf*

lodt JtVcxf Oder ist H jo^ Anlaut abge- fallen (selbst acbon im gotb. raupjan?) und ,mdtt. srf^ airumpere,^^ mit ihr zusammenzu- stellen? cf. andi angeU. hri^pan, vf//q*e^ und .ht car-'p^'^e. S. das hier folgende rf u f j a n

ond RÜ13. : . \

^

RAUFJAN, gotb; taupjan ^cF. ai^gels. hr4o- pan, vellere, nord; hr anh, div^l/Sre, räufa, perforare, viJnefare u. rinfä; sotvere, rüm* MT^), raufen/ velleri. sie rouftun: tMe l/irusti s^ie ilt ougtun,

thaz'HFahs'tba^^ röürt'ufi. 0^4. 20,11 raufanti, veHienns^ Bb. ' " **

. /

X .

a.rroufit, evulsus. Gb.'ST.' ' .V.\^.,..„

m

geworden?)

ijtfsn; ii^sq. Yi^lleicht ^^^Ifi^es f

:i>

i

!•

I

i- f- y .n^ ♦•«'iii ( iii I

lüF, /«ira 8. HRÜF. V ..,;,!...:; •;-.!;; UAVA s. RÜABA.

•• «^ . '. J 1" I K ' ' t

HR<itÄn/

IFILA s. RIF,; /^

I ' : /

WVUO . IB. .HBEF I und AFAN 8. fflUBAN.

<n ..■'■* '

OPHUNUT in D, 11.

fotfotjs; offai'

I

J -, «♦ r ' < f »1 :;f )

•.--'! HT' i ,'ii>. )

/ > ' / 1 . -11

RIFERSCHEIT— RAFS. 500;

RIFERSCHEIT, Ortsnamen.

ROFAZjan, ROFAZÖN, eructare (cf. angels. roccettan^ eructare; auch brof, roff palo' trtm?). Vielleicbtmib rohon'zusammenb^ngepd und nur durch den ALleitungeibuichstaben f ver- schieden; oder mit eructare (und itaruchjan?) durch Uebergang der gtiitaralis in die Mßial. roffizzin, erUciare (pegitino ib kenada zelliiido diu roffizzin^ eructare^ dero du mih sattofit). N. 74, 2. roffazzit, eructitt. Pa. ^o-ffazent, eructant. R. ' '* tkph-e'zeüt, emctabaht fmemoriam abundan» '- iiae mätritatis tuaej.'^. 144, 7. >

'^'rop-hzt^a (also lobatlndis 'i^oumota üliirt- ' scaft HäbeSido super 'pe6td$' domini iiinde " ' i^pbzta*: in pirthcipio erat verbwn)i N. 144, 7. -'ipbfzola,'r/5ic/cr*öJ: B.^li. 842.''^ ' töfäzört ta', 'ei\i6tixhtiai T^/ Sf.'- ^ < ^ ARROFAZJANJ ARRt)FA^^, ter»r#flnri?.' ^ '' ih aToffoMofa^n iratissiin'ihina'n tnund,

*• ib'4rröfbzü' giborga'niJV'^'*^^^^ ^*"

' 'athtotfaiit. Rä. ) ' ]^ e- j -i* •^••'»rroffrfiifit^^JKV'^^'V^*-''- '•: - t^d^ rrtbprzbFt i'iU'i^ort^aeRTO^vge/c/iV^

- ' 'dlk'micedft'\Ai%iiih. N. tei'O; ''i '• ' '/küot ttübrlrll^rVl^fezta ihlrf h*frza, irwc-

''tzmfX^Kiruci^rei, ''''' •" '•■ »i» uzropbez'ot^n, >r>iilejr€/£tfiil^. Öib^ 6. ' '< ^

REFT (zu.Rir?"oder R'AlP'^)yirfi^,

'omäinkfäa i^e^Ha.B. Cf. ab|ehfl r»fit,viv|^i-

mentum, sdgum, veluin xüid^renomee'^sunt vela*

mina humerorum , '"^äot\ ^^g^' repios vo*

cant. Papias. '■ -

PEINREFFA, iibarii. Rf. ^ia^abilta. Rf. .

'• 1 .■ . i j . . .■ ' ,

RAFSjan, refsjan, corr^er^./Ct die Wurzel " xi-Al^ ^ oder gehört] ral^ja'n einelr Wurkel

jLt.il. 15 an? vielleicht hSngt es aucb mit nord. rifta, rescindere, angels. riix^f^ föht'j zusam- men; oder ist sansk. riph, reptkRendereT oder rabb, welches gaudere bedeuten s6ll, d^s^

501

RAFS.

:RAFS.

compos. ärabh, aggredi, incipere, bedeutet» da- mit xusammen zu halten; die sanskr. aspirata spricht dagegen, es miifete denn die deutsche '""media oder tamis ia der Verbindung mit 8 zur ^^■äBpfi^ifio geworden sejn* Cf« auch «span-^rep« tarj atmuiare. Ist auch in-^crepare miti'TAfajan

i =

i i;

•'■ .- .

.AUfiawnen zu bringen? oder auch

Bedeuluqg und Gebrauch:

cwripere. Bih* h, 5. IN« Ht 6, % inqrepare*

25. K. 2. N,JL 9,6. or^w^r^^ H,.?5,.N. IL

9, 6. redargtsere. Ic reprehendepSf Rb^.i^-

pirgare. Ic. Md. Ej^, can. 4 6. ,BU^ 7«^ > f ^-

.feuere. Ic. suggillars. Eai. 19.; T, 12?,, jpfr-

entere. Em. 19... die er sah qb^jq, Vv^»»

e jpafßt#n^r jbali«)o. jjl. 93, .1. caiajäi^t,

jpefait, iiG^Utj,iizu,ui/rjit,.ICiiirnajr. .er.mit

: . theti^ .bre4igu,, Riit,mi,chilerij,r.fd}nu,

ioh rafsta/j^ijp jp fliljfihoJilu Ij>a(M»-

cho. O. I.23t34.:iz^,?i|WAjiher,hi^r. f9.Tfia

!.( sie rafj&^,a„lJiar|.W),^a^fA9. Ot. JI.,i^, 4.

i . valaLt,9,oai^,tI)fo,Q.Qort9 tli^«rf:iiing|louba liarto. 0. III. 8. 44. so petra8.lh;iz tho uuests, er inan (c^i^(imJ^t;fmißT ft^fßla^ ioh ouh *tiiü'Kl^rio^;^s<alic;I(^i;Oj,fii^^rto.

sprafa, j».iii.l;he^o j]^j|Oijp f.j^mo f ^^>, sluag -y. in»» A?!Ttx. ioh ^ijf9.t,»,o?9^,fxo,^^jrto.

thi w^pl! 8V,,f wM,a^n. ,,q^ ,Xv.%^» .,3- . o ,F«m upd Flexion.

.x4*> .tefio.i[<it . ; I. vi.-. . ^d.iil ...;• i'^'l rcfset N. II. .v.i„ ; *\ .\rti> .

(du) tBf9iftA«i.\Ä..n-; ;• .v.o...\\ ./.! m;i/i:im

(er) refse. K. 2. T. 122. Bib. 1. 5, .

' (ff(i5'rÄ^stb«L.N;^*K^ .:i.; l-.! .m\t^.\J ,1

(er) rafsla. O.. L 23.. ai II. 2, 4. 'MD8|44.

' coüripete. K. ;2ß. 43. 48. repreixmdgrt. '. deprehendere. K. 33. 34. cüstigtur* objitrgate, Id coereerie. Rd. biscölti er hsrtD ioh bonlicbe^o' ntiottö' sinero'vndäto girefsit filti tb O. I?. 33, 14. pi daz si Jcereftfit Tofsi-t ist'^Drudirehlcr), pM hoc em tur. K. 43. •: i

. . .. FiOriÄ uud FIe:^ipn; ., , .' ; ;.

(er),.l(ir9($iL K.>1. .\ . . - > . P: /?;. kajaJTf fcey. K. ^%^ 34. ,. ! ,, ,

kirafster. K. 33. ßd. .,

.... ;. . .. \nff^\^lt>.J^\ 4?ri :.:i. I;. .J .. '.'■: .0W)e.';?i-t!l«t»-.Q;.iy»-23,l.l:2.,,.,|, keref«it^i„K, 43,,48, .; :.>,:■.„

ÜNKIREPSESTLWI. gl, K,, ,^i«inej

prehensiouu* ...

IRREFSJAN. •^•■''> •'^■"••••^ M. ...,•,...;

'^"^"JÄefMiV rifc" Wic'su-Ä'ti.%:'*li';

irref«et er herettcosV N^^fO'^),

irrefset die,uuerlL N. 9, 6. iw.i

' - •inAl''irt-dfH'iaiö ziLb'. W*,'i 4

; ••'■? 't6girVHi' digtl^; «:''*»• *^'1tfriirt(

Form und Flexion: ' '""''' (ih) irrefso. N. 49fn8n<Tf

(du) irrefsist Ne.-^-"'"' '■ ■^'"■^'''^

(erj irrefsit. N. 89, 10. , , , ^,

r •" iti^N(MhJß;'9^'&;vm (tf),4.i

(du) irrefsest N. 6. 1^.37, 2.

(er) irrepfse. M*. '?i^- '^1 •''- 7 '

(ih) irrafata. IN. 37,^16.

(du) irrafstost N< §,l^)'i4j 11 «1«|

(er) irrafsta. N. 62, 9. 104, 14. 105,

(sie) irrafaton. N. 17, 'ifii '. | .. ,

im/?, irrefse. N. 27, 31.

p. a. irr^Sspy do. N. 13, 1.

p.p. irieJacttiuUdit NJskil!..ttu^^ den irrefset N. 89, 10. WIDARREFSJAN. '' ;./ il .^ r' i uuidirrefsin, redarguere. N. 93, 10.

correpUo. Rd. mvecUo. GI^ JU^.S* 6.

I

m

KOFZ— RAM.

RAM

504

ii'

».I : •.

i . ti

i'. I

Sb. A. Gc« 1. 3. 5. 6. 8. animadversio* Gc 3* Oft 86. CaiL 10. 11. Sb. Gb. t. 3. castiga- ikk IL %. rtdargmtio. P». 2. Bib. 1. ca- iimmia. Em. 19. iturepaih. K. 3. virga. ^" Ce. tr 3. 6. M. 29. Sb. Mi]. Oib. 7. petcus-^ ^*' •'do.'M.'t9. Gc i 6.

ifcTj^ MfMog«. Mn- Rd. Sb. Bib. 7. Gk 6. ^

(€8 steht in A. raffunga). ' ''* •rapHiuogii. Gc. 3. g.'g.rtiUu'a^o. M. 30. Sb. Gb. i; 3. Gc 3.

raphsungo. Gc. 1. 6. 'tf. A^rArsungä. Co.'Gc. 3. 8. ' ' ' ' '^afguKgo. A. SbiM. 2a Gc3. Can. 10. * ' mfatitig'a. K.'2.\*

rapli^^uiigcK'M.S6. 294 Gc 1. 6. Can. 11. ^' ^rapfl^ungDJ Gc. 5. ^ ^

^*'€i.ij tahungB. Ekn. 19.'(raffanga latDrack- '=' ' » »febler). D.

raphsanga. Gh. 1/-3. ' •' »•/»/•rafsunga. Ps. 2. refaanga; Bib. 1. ii./?/. rafaungom. K. 2.

' ^ IRRAFiSUJtQA, /., increpätio. N. 81, l! f05, 9.

correpiio. PI. 89, 10: Ii - 41 j; ircaf n g o , kicrepatioM. N. 17^ 1 6.

56, 7. 75, 7. 79, 17. cm^iohi. N. i.: i.i'- ■^•■•»93,"iÖ/' ■•* "

g^pl* irrafgangoik^N. 38, 12.

il.j9/.irraf8ungon. N. 70, 21.

•ir« j97«irraf8Ui»ga. N. 149, ^.

IRItAFSIDA, // tedargfitio. a.pl. itrtFsc^da; N.'37, 16:

ROFZ6n 8. ROFAZjan.

RILE und RIELE. Ortsnamen. ROUNG. JVom.pr. RIJOLANT, SlclÄiit». iVbm. pr.

RAM.

.• Wune! xu r£nnen, iniendere* Ist ca das aansk. ram, deleciari? oder iat ein Con* sonant yome abgefallen nnd sram, advocaret oder kram, progredi, zq vergleichen? Sollte aacb ram, rammalon, rimfan^ ramfl bie-

ber geboren? S. diese Wörter. Sollte auch das miltellat ramire, adhramire (mit den Ne- benformen adramire, adframire, afr andre ^ hachramirc, ahramnire, achramnire) in: testimonia ramivit et talia dare non potuit,

qualia ramita habuif. Mab. res SIMS per tertiam manum adhramire de- bet. l. saL 40. :.. de Über täte sacramenta adhramire, vel ju- rarei Capitid. IV. 28. sacramenta qnae ad palaiium fuerint adhra*

mita. L. caroL m* de adframire. l. sah 49. de affqtamie /. saX emend. (cf. de affaiomie (üxerunt , quod traditio fuisset) qui vadium adhrajnivit. Capitul. a. 813. illi^m adhramire. Ci^iiuL a. 813. biehcr gehören, Mrelches ein ^ im Anlapt zu fordern scheint. Cf. Griomis Rechlsaltertb« 844. RiMilN, RiMJAN (et ramta in Ö.IV. J7, 3.), rannten/ intendere, nord. ramma. •— Ct auch RAN, intentio.

Bedeutung ' und Gebrauchs rain an, ii2/tfAi/^^. M. 9. der rämendo scor*

piö', minitans. Mcp. 68. Mit dära, hwara: dara rimet oah daz aiiiriB«eir in evahgelio. ISt. ih ne muo- ze foUe chomen, data ih ram^n. N. liS, 31.' uuära alliu natura rAmee, intendat. Bo. 5. Mit zi: ze dero tilegnngö t'fltiiftn. Bö; 5. hMartecHonem, ze dero diu passio tä* met. N. 21, 1. sie-rdmdnt ze dero sa- ligheite. Bo. 5. sie rtmönt ze einero stete. Bo. 5. uuanda sie ze ubele ti- meton nais ze guote. N; 77, 57i rä- mendiu ze guote, ad b^nmn' di^gens. Bo. 5. Mit ana: daz rUmet an die, die-. 'N.33,1. Mit genitiv: übe uuir cheden-, so rd- meen uuir des selben. Bo. 5. 'tli^s houbites ramta. 0. IV. 17, 3. thia . bant duat si furi sar, ob iaman ra- met es thar, gihugit sar thes sindes thes ira liaben kindes. O. III. 1, 35. Form und Flexion: Inf. räm&n. Bo. 5.

505

RAM— REM.

RM RIMEJ

L.

raman* M. 39. (ih) rimen. N. 118, 31. 13S, 9. (er) rimet Nf. Nh. N. 21, 1. 33, 1. 66, a (wir)rAmeen. Bo. 5. (sie) rAmint. Bo. 5. (er) rämee. Be. 5. (er) rimeta. N. 76, 3.

ramta. 0. IV. 17, 3. (sie) rAmeton. N. 77, 57. (er) raineti (ramet-es). O. III. 1, 35. . pari, rämendo. Bo. 5.

I?. i. m. der rämendo. Mq>. 68. n. ^.y. rämendiu. Bo. 5. 7?» pL tarnende. Bo. 5. ä. pL rämende. Bo. 5.

RlMUNGA, /, intentio.

d. s. rämungo. Bo. 5. RAMERl, n. pr.; hieher? R^MA, f., siisientaculum. Wn. 33S. eolumen. Tr. Hs. Mon. 1. Em. 32. eolumen, fextatale Ihstrumentum. Mon. 2.

RAM (xu RAM?), m., mibbtx, anei, angels. ram; cf. nord. ramr, robusiui, fortis. n. «• ram, vervex. Af. 33. Pb. 3. ariei. Sg. 913.

Em. 31. iVn. 863. Tr. (D. IIL 80.) g. s. (rainmea. D. III. 82.) </. $. remmi, capto emissario. Bib. 1. a. s. (ram. D. III. 67.) «.p/.(temme. D. III. 84.)

RAM<?). RAMMO. RAMOLT. RAMMING. RAM-

MILINC. N. pr.; cf. HR AB AN. RAAIMALON, rammeftt.

rammiloton, ascendebantur. Zf.

rummilontemo, capto emissario. D.

RAMMALOD (in Ib. steht rammalond),

coiiiis. Rd. RAMMILUNGA, f., admissura. Zf.

RAM 8. HRABAN.

RAMMO, m., agripiria (Pfl). Sal. 3. 4. ramme, agripina. Sal. 1.

REMi belgisches Volk. Jul. Caea. ~ Ortsnamen (Sl^eim^). Am.

RDf

r m

setze idi, yielleieht als mit M bA| tes RI» als Wurzel fiir die folgeculeii ¥^ im ; abfcr .tibeila das bisweilen vorkoinmciidl I atatt r Im ^erregt Bedenken, theils kmn m aus einem frühem n sich entwickelt habei aucb die Fora gir ein neben gireimr itn 'neben irreimta).

IlRlM. m. (Sie im), series. Em. 19. (angels. und hrim, numerus; cf. auch altvoid. concentus).

rim: tbea aist zala noh ooh rim» manag miuatar ist jin^ O. HL 1 uuaz tbaz nezzi zeinit, tber rim t fijigo meinit O. V. 14, 191 d. rime: uuard after tbio iracritai . : . ao «noht ea s.in ein halb iaCf nodo afterrimethriaatanta zi O. I. 5, 2. II, h ri m. Ra. \ - . i .

rim. Pa. (, numerum. . rim. gl. K. ) RIM, NANDRDI, STRITERUf, HRDD RIMIDEO, n. pr.; hieher?

GARtMJAN, |S^Utt| numerare (ai^els. t i hriman), . girimit: iunares honbitea: har all

rimitn annt T. 44, 21. ARRlMJAN. uuanta Ira aun guato diurit aii

muato, ist ira lob ich giuaakt,

thu irrimen ni mäht. O. I. 11, 52 GARlMAN. tbaz uuas danid therq gomono

tber zi kuninge gireim (girein.

P.). 0. I. 3, 17. lazarus er uuas iro ein, then thii

lida gireim (girein. cod. F.), thaz thar zi disge sazin, mit im

man azin. 0. IV. 2, 13. ARREIRUAN. ni gilouben uuir in uuara thorah

tbina lera,nuun8 thiufruma irre

(cod. F. hat irreinta), tbaz er una i

zeinta. 0. II. 14, 120.

RIME steht in VG. II. 317.

gelm. Cf

omSHü-RÖSIUL

'\\

1607

.iaUen 8. RUN. ROMto.

rometi: bisah si iz io giliclio terato Hob.

licho, giuuaralicho ia thrati. tH^Zjaelt*

säna jgiuvali, ,, . ! . ,

thaz ihar uuiht ni rdmeti, so er

aib iz ana legi,ti9 . ^ i

biquami zicro anp uaaii^ ^thaz

aelba frono qifanl^ 0. IV. ^\ 37.

ROMA,/, SRom (St)/ roma (all^ Ku,fl|o3. g. romo. Bo. 5.,,(i8t so, aupli .roipo 'io vomo sunderfursto, .-roif^/iatf princtps^ N. 79, 14. zo^ nebmen ? j , .

d. romu (zi romu)« Qs. 30,

ruiDU (tb.ei^ keisor ^opa rAin^ju). 0. I.

11)2. [Ist bieber.iujch un rumu« i^nru-

miu iiV (asjflum) quod est locnfi sacer

^romae, daz ist stat un ruiiiui Pa. uo«

rumiu. na. zu bringen ?]

fomq. fope romo. Bo. 5. zc romo.

- Mc|i.3o..$. N. 24, 10.

, 0. ,.rQmä..PQ.- $[. ! ..

., RUIU3CUÖH) cL jaÜMO., RÖMCHUNING. ROMCHEISAK. . ROMAM,RÖMANlNC(ROMANC);n.jDr. Lieber? ' RÖIMARI, m., StSinttf romanus.

n.plt rpnukra. romani* M. 13, &> -~ ro- .^ tante. N. 62, 10. ruinaj& Pa. gl. K. [In O. (I. 1, 13. 69.) roroani.] ^ ^,q.ph fornara. N. 40, 11.

'flÖMISC, RÜMISC, römif^, romanus. Cf. auch rumisc in RIUMO. II. «. nu der rumisko geuualt Bo.»^ ' \ ' H* $. /.' ' m m i 8 k i u, romana (ecclesijaJ^Ti. 13. diu riimiska selbuualtiiri.'Bo.^. ' n. 1. n. dhz rftntiska herAte. Bo. 5. g* $. m. riimiskes mannes. Bo. S. ' €L $. nu römiskemo (nah romiskeipo ' Site). Ns. '' '''

'As. f* dero rftmisk^n £6. Bo. 5. a. $. f. dia rümiskAnselbttualtigi. Bo.5. tf. 1. n. daz r&miaka hftrtuom. Bo. 5. II.

jstm

508

.

RÜMI (rattm{$j^, göiti: ruins, nori rumr, aogds. rü^9 spat'iosiis, amptus.

*■ '• » I '17' ' '

ruini. gl- K. ) I X . I

hrumi-m \ > ^P'^^ ropimaj.

n. s./n rumiu stat, spaiioms' Ucus^-Wk Rd. II. #. n. romaz: < * -^ '

uuarun zitr mino,. er; auuftin io

thio sino

: I

i.n

miri uQGsan, uiizi^irthas, erinro fllq rumaz. 0. UI. 18, 64. d. pL rumen: fona rumcn lantsc.affip, f?f tonginquis prgfyinciis. K. 61.

r.^mo.. I>a. g). «. It Gc. 4. V. O. ^

. hiruino.. Ra^ Em. .14. . ,

.... Bedeutung pnd Gebraodi:

procul. Ra. V. Pa. gl. K. lange, Ra. Pa. gl. K.

,. . ß.. riimo, longe ante .nqs. .Gc. 4v rumo

81, ionge sii. Va. hrMQio uuesajiti, d7.

simcie. pjm. 14.^ er.all^n uuorolt kref.

tin ioh .engilo gificeTtin, 'so rumo

oijiih 60,-in ahton man ni mag gidrah-

j . ^, top. .0. iL i, 2. sje druagun in then

. ,. ..bajpton paimoop gertun, ingegin imo

, rumo, zuig oyh^olibounrio. O.IV.3,22.

ist tlia^z .8elba ma-ri harto sc^ltsani,

barto xuioo oba unsan uuan sülib ra-

cba wd>q.. O. y. 12, 8. ther seLbo nid

.fnan tiruuant rumo in anderaz laut

^ .C|Ii.,84. mit thiu uuar.d filp harto selb

-; theK u.uidaru.uerto giuuuntot ioh fir.

;|dam.not rumo in ^uujnigaQ not O. V.

2, 16. ist rumo er in then guatin f%a

unsen arabeitin, suntar biuuuntan

80 thar ther duah uuard funtan. 0. V.

/ 6, 65. upkust rumo sinn, ioh nah gi-

nada thinu« 0. I. 2, 31.

%. RLiMÖR (alta. rumor), adv. campnr.

rumor, C09inii>/w. J^. rumor faran, Ion- gius ire. T. 228, 1. O. V. 10^ 3.

CARÜMO. Pa. ) ,

KIRÜMO. gl. K. S' 'W^''''"^- RUMO, RUMALI, n. pr. bi^r?

RÜMI, RÜI«, RÜMIN, m. n.f., SPatrm, goth. rftms oder rurais, nord., alls. o. angs. rAm.

[33]

609

wbm

*. ,*'.

.Vi ■>

n. 8' rumi, aiaiium. Ib. Rb.,Rd.. i;/ '• »

rumm, capaaias* Ic. o. «. rum, spailum. ii^. st>. Bib*. 1. Zr 5.'

ARUMI gehört auch wohl Ifif)fierjj.^%he

. ARUMI mA.

' RÜMLlH.

RÜMLtlK), aOv., ttitge.' ' rumlihho* Pa. > -" . '* '

Tuumlifiholr, targiüs; R. ' '

RÜMANA, ton ferne. ' '

nimana giaah, a tcnge. T. 107. thar riaf er itno filQ fraa thrato l^teÄhb %Qa. O. IL 4. 54. petrus fol^eta imo tho rumana idh f^rrk <!>. kV. 16, iL- tfilles rumana (rumafib. Pa.) 'kHeMit/ imus

I6ng0: K. 7.' '■ ' '• ■' ^';*^- •.

' RÜMJAP/, rffitmeii, alts.^ afnj^etls: tiiinjaii,

locam datCy ah^cli. hryjnisihf t^er^»'

"Bedeutung .ubä ueDfaiicn: ' *.'

laxare. Ral gt X. cedete. Ktf: Mcjil i9. dis^

ceäere. ßö. 5. [ahlre. Bo, 5. löli'lagilih

aih kamiU aar 8ih Ih'Ä^ heif^ii Vumit,

fon uhgtrihblih lei'ti i>uüeiih«nt tho

ito btiiit'r; ö. V. 0, 35. 'rtj'WWo, ccdo

)V/re. b; tu tlflm'eÄt'tei'o Vialit före de-

tiiV\n^ii\;tcAebr^sp Mcp. 71.

nnanda' aödete togela rQMent^'aparo

ist heitne.' N.' ^1, V 'slat rumbnten,

iö€mH"AäkiiliM. Mtp. 'ä'azlant rürhicn, in

eckthÜÄ" frei ßo. &:* romdiA'Vürti dir. Bo. 5.

tribcdic'uz (eo^pnVstl eosJ.Am du in (^i/.p/./rdrtidtst N.43;3. omorrebsCelcJ 8tieit^e''du' ifz üridc 'rünidoa't itno. N. 79, 9. er ffitndli äcmo uueg'e ginero itbMgeni, wViUt'yWrft ni^iteielhfe^ae. N.' 7*7j 90. üuanda d* thrUhn ff-ltuont, do Qour'd^fi -sie'iPttihiig'tind^. do rnnv don SIC fidelibus. N. 103, ti. {h;r*mdi dien so getanen undic fuorlB ii>ei4otc*

.1

..[

RDMO*-RIUlIO.

Form und Flexion. ,*' ^\\ rum man. Rd. rümen. gl. \L Bo. 5* h.rumen. Ra. (ih) rümmo. D. (du) rumest Mcp.. (ef) tümiL O. V. 6, 33. Bd. (sie) rument. N.. löl, !7. *' * ^ÜbfneiiL Bö. 5: (disceäunij. (er) rflmü. Bo. 5. . '(do).rftmd6Ät N. 79, 9; ter)'rttfndaV Mcp'. 59. N.' 77, 50. (sie) rftmdon. N. 103, 22. ^

(ihV^^ümdi. N: 54, 13.'

(du) rftnld?8t N. 43, 3. ' - "'* (sie) rftkhdift. Bö. 5. imp.pl. rftment N. 118^ 115.

j9. a. rftmendo. Bo. - ' n. pL rVirnenleVi. M\{t Bib. '1. %

'GARÜMJAN; räumen. '^ '' -^'\

rnf. gnrumniah, admttierd. Sb: X g?yrumman, q-'v.) ' '

(er) gerumda: rariVe/^ cham, so cupiditatis kerümdä. IV. 11

(er) girumti then uufe;g:'0. V.* 4

pari, gcrumet: alle inindci'chri beut nu- gbYünk^i -eSftn^u: 113, 3. ' 'i

ARRÜMJAN, räumen,, leer ttiac^Vti. errA-hfict in (ac'hdr)' dies ^richru berat. Bo. 5. ~ ererriimdadenstad deB'iliialdei CT irriimda iz (lant)^{ni6'mo s

tsrahel. N. 134, 12. '•• [do der cbor ("angelorümj' ühau mel. D. IM. 42.]

»

Ji

"».*':■■

!/

} ,, nmis aita: dte Gk be

^lUMro. gl. K. j

shiariumf rupis aliOn v^ozm noch inüen nel pahtium /ovh gehört; ist an roma zui

RHüMO, m., 9liemeni vinculam, alta. ; reomo, apgela. reo.n(ia9 nord» reim, 01 ' {C(. alts. ricmoy remtis.)

, . I

/

SU RUOM-^REIAIAGO.

ROUDEO^RAN.

U^

i.:ii xVamo ^Mmgia. Ut^ Bib. 1. 3^ forvä. D. ':..;. -IL -328.- . . V •■

(rieiDO, baltheo. Bib. 5.) '■ )

d. %tUkm\n\ baliheo (gerens paxillam in halteo). Mo. Bib. 1. 7. habmdi VA. VlI. 380. IX. 587. . ?

dlp/.riumQiL M^. Bib. 1. 7.\j pUtaciirfcßlcea- riumen. Bib. 5. 6. > inaUü consuia i / r i'e m en. Bib. 4. . ) - erantj. 0./}/.rioinon (thaz ih inklenkc ihie rio« mon thi er giscreuke). 0. I. 27|60. BlUliLOCH 8. loch. 'BINTRIUMO, w.

[bintriemen,,^^A<i (6.etm ißfirrbegcfc^trr). Wn. 46a] rBOBTRIUMO? «* bordremun, rimis. Gd. 4.; bt teÖHS'ii* rimis xu lesen? riemo bedeutet auch remus(\A.)\ ist der 2^ Tbeil von bord- remun das laL renius?'] ■■ SCILTRIUMO, m., edfilbfc{ftl .

acilirierao. Db. SCUOHRIUNO, m., Gc^it^rietnefi.^ a. pl^ scuahrintnon (-rioition. cod. F.) ■zinbintanne.'O. I. 27; 58. SLOUGRlUma (?), ragahiä. Wn. 3355. Gehören die folgenden WSrter hieher?

BUWSCüÖflr (cf. ROMA).

CIRlüML Sg. 2^. ! ^^^»^'^'«^^f- rumscuoh.

küMlSC, öflSf.; cL rumisc in .^l.ÖMA. rum'isca scuha. D. III. 141. j>al. 4. \ ,

^rajnjsca.scbua. £m. 31. > ..

riulniscan.scuoua., Wn. pu3. v)

IdHIBEO. Xpr. F(l]M|^ANC; ÖrUnamcn? . IUjIjI^A« Frauennamen.

r i

IuBIUJLjC— . ad xitniklcun

RiÄMISO. iv:»r.

RAMESDRA, '^irlg^um, v.

118.1, 2. tr.

uva liipina (Pil.).

. . t

» i''\ 4 ;. if i! i

. i . ' ' -'

DOMO? ;

[JUILldr RbÜMO (t), voti 6ömpits. Ek:. Tg. 5. (et .ngel«. yHi^^—;;:- (anilierum, voii cßmpos. Sil L]

*aamac« Pa. -J i > «n-

-amac. gl. K:|,/2<rtfa. iramac« Ra.

tM 1 . ■• t ■■»■.> 1

Die Ansetzung dieser Wurzel Tiir ' rirtifan iind ramft i^t bcdeiikßdv, theils we-

gbiiliriidfit C^enn diet^s Aa'Ytmf'an gehört), ' theils weil m eingeschoben (vielleicht als n, das

' vor f ZQ m geworden ist) se^T^n, oder auch F.

aiifiigicrt seyn kann; cf; aneh die Form ranft

nebeft'>bmrtv auch i*unzila und das lat. rn^a, " aucb*ni^j; aber avch'skr. ramph, ire, semo-

pet'k? S. auch XVLl; chramf» chrimfan. RIMFAN, . rfimpfciii tuni^l^, caperare; cf. .imgels. riipp^n, rug'nr^j IjLrympelle, niga. .: .;))iri9ijrit, terif. gl. K. (higher?)

^.,xall,ph.SaU.^ ,. ..,.]* ^''P^''«*«^- ; i iGARüÄIFAN» rug^m^, ^^e/^iracUßs. n / giriijn.(ai^f«VJ(,,.ri^ift..Ald. 3. Tg. 5. g'irufl^pif a^o, Amtractl^/JrigQrertmgesJ.

D. lL34a .: ;„,.,

kcrumff^pe.,iL€(i|k^,' mßr€idas crepidas. ....iMcp.j9y .-1 ' ,.,..'■ .,,

X) ,Rim»Fü?iqA,./,aMii»<lrri«a.

d, pL rumfungun^ ri^>. Aid. 3. REMPHINC, n. fir. .hieher?

BAM^T, RäVölÄf. RAMF und RAM). ,^rampAt, cai^ius. St . ^

^ (rantt vel bort, Corona, ^±} . ramft ve/prprti /o^ra^EoiV^L ramft. Shum^. crmidinfm. Ib. Rd«

< t

\ I

t I

SIMAGiO, Ortsnamen.

I J O •• . ■'• I

rVaULi) akr. taDri(auti lifagualetai:«), ire; cf. auch akr. ri, ire und angs. irnan und rinnaa.

[33-]

m

IUli;a

ii

\* i

lUNr

< *

r

a

JNNAN (ran, run), rtntun,: {pf^^^^b^ und angels. rinnan, nord. rcnna.

Bedeutung und Gebrauch:^ * ; ;* i / t <t /liiere. Is. 4, 3. R 147, 7. mmar^." R gl. K. Ra. emanare. Pa. gl. K. Ra. delafyU <»^ ^ getierari. Rc sar gab alaly'iVax ist uu^r. iner z\ rinnannc thar. bnijioy th^s bluates, si tuaita sar tnes gua- tes. 0. III. 14, 26. thaz drubU«j teilet uuolta, bi unsih sterbän scoltiä, lon sines bluatcs rinnan uns BJcbiirhefi giuuinnan. 0. tU. 25, 36. saiiia .so tropfo bluotes, rinnenti in'erda, ife- currentis in terram, T. 182, jSb^rinjieii- ter.o aboy curreati ßtMÜne. ,¥$.;. HL Sijl*

rinnenti<ri;0| $ecmuio,(awrd),V^AW^T* . T i n n ^ n t^e m^o , /od^Ts^^ /va^o^. V XL 62S«

: rin n a n t Ol, labentia (fim^niß). VG. IL 157.

er teta rinnen uUasixer uz^c steine. : .?L 28, 8. samo so ougeiu mejr. TiBDen

mugin, danne.vurjipffinga: n^uaiftero.

K. 1 IS, .136» x\siM%^%^e$(vm^^Mi^* dannan rinnet «sa^ dar der urspring ist. N.'35, 10. daz^^ii^/iai/Mfii/ otth^nn an sina fitiat (lieeeeftditji Hi^ i^2l,^^.'-ab imo r«n ^epiriiu^üianciM ih'tposiohs. N. 132, 2. Tinn6nt^^nnsc^fnr ^iesJ.'^G. L ,434. runneh fbn^-it% furderlftil tfSteen. Mcp. rinnantiü au gnn\' ifiJfiiM' hculo- rum: Jar. fuilftattetA, of*^Yiw<)i IIL 156W rite6eiit«V;'^>cM&/k/irV^udi:l. rin- nent^v pP^fna^ fß^minaj. PjwL Ic

Form und Flexion : ' ' * Inf. ri<in«tti^Oi-lW«i,ie* •'-*'* .riirnen. Mop. N. 28, »! IW, 136. li Vi«hanni»<(4äir&.efeli'e'« b^tf; |)1). O.

Bi \%7n. f »''^»^ ^

(du rinnist Bib/Si^^ ^^ •' 1 [ iirX-I . (er)

rinnit Pa. fgcbort ni nrinnit, de"

serit gl. K. hieber, oder isUrJ^k^^

^. Dilti. «LvhirMii)n«&i^ .tJ?. •rUtiil

It li il «I 1 Oi'ii

rirt

ifiii; \iVi ,':i .iil4 :i'Miift

I >

(wis) hjrinunaies (?), .deserimns. gLKj 0^ n a n als pro^/. ? cf. hrinnitinrio (sie) rinn an t Is* 4^ 3.. .)

M.\ riiineat N. 147, 7. VG. L.434^ (er) ran. Mop. Nv 132, 2. (sie) runnen. Mqi. p. rinnenti. T. 182,. 3.

n. s* n. rinnenta. N. It 3. i A s. nt. R. rianentcmo. VA.! XI - rinn-enten. N^ i, 3. * ; d. s.f. rinnentero. VG. IIL 360 n./i/.y*.?rinnaato, laAeniia (ßiuH

VG. IL 157. 'n.pLn. rinnantiu. Ja.

rinnenten. N. 148» 7. i/. fi/. rinnenten. N. 106^ 3& Wm. 6, 12. Pnid. 1. a.p/^yi.rinnento. Prud. 1. rinnenic. Mcp. 11. V'pL n. rinnentiu. N. 148, .7. P' p' d. #. runnanero. VG. IIL 166." GARIiNNAN, goib. garinnan, getifttt« Bedeutung . und Gcbraucb : gtran, coii (sangtüsj. VA; X.'452. g cimcrivH (»angmsj. VA. XIL 905. j [natura fluxa (aqnae) in solidum] Prud. 1. caran^ coagnlavii. \\. i: runnen, coagidatum (c^siontla ' IIA, 70. girtinnana^, concreUie ( gl^cie et—). VG. L 236. g^crii (nuolken) in uuäzertne %i%i \Mcp. ?ih meg iz lobon harko, yrinnit miK.jtticrö uuortb. ]6. L (hieher? in cod. K. steht' gin mit.* mont imo, dar i|id<sro (sc^ie iuuero zu lesen) tti^OTlö ne gci N.80, 2. dinero chrefte ne,g«rj aia ze irfollenne. N. .^^.ISÖ^. Pdrm und Flexion» Inf. gerinnen. Bb. 5. \ .

(er) karinnit Pa. ki rinnit gl. K. girinnit O. I. 18, 4. a gerinnet N, 1HJ,.I3^ j . . (sie) gerinncnt. Mcp, ..;[

(er) gerinne. N. SO, 2.

I

&

RAN:

Kjm

StQ

<cr) caran. R.

giran, VA. X 43^. XIL 905. Prad« 1. (sie) geronnen«? Bo4 &. |i«p. mi; m. giraniiefier. A. *

M.p.nu (unfern.?) gironnana^ o&naretaa

(zonae). VG. I. 236. ist kerunnen. N. 118| 70* ANARIINNAN, anriunen. (die xahere in anerunnca. D. 111.107.)

LNTRINNAN« entrinnen (cf. TRAN/*

Bedeutung und Gebrauch: ^

ne laz sie indrinnen. N. 68, 2& uuanda ouh demo mittetagigin tiefele' ge- " Duoge indrinnen ne m ah ton. M. 90,6. uuata magih indrinnen dinero abol- gi. N. 138, 7. allen saldon ze holz se indrinnenne. Syl. intrinnit (qui $e) lapsuM fuerit* Ms. der dar uz ind- rinnet N. 123, 7. intran^^i^o^V. Prud. 1. indraii, abiit. N. 70, 3. endran, pro^ Jjigit.Sh demo seile intdran.N.118,61. zintrinnane, aposiatart. Mor. inrin- i^i^^)« gcnercUur. Sb. (die andern codd. haben irrinnit) Form und Flexion: . /rf/*- intrinnen. Ps.

\indrinnen. M. 68, 25. 90, 6. 138, 7.

Bo. 5. zintrinnane. Mo*. zi intrinninni. Bib. 7. (ih) indrinno. N. 138, 9. Xer) intrinnir. lie; Bib. 1. 5. 7.

indrinnet. Bo. 5. N. 75, & 123, 7. X . . .«.inrinnit? Sb. (die > andern- coJJ. ha-

ben irrinnit) .. (er) in trän. ML 26. Can. la 11. Pnid. 1. indran. Bo. 5. N. 70, 3. int4raii. ^^ 118, 61. endraH. jfli ' » .

ARRIMNÜPi, «trinn tn/mri, goth/orrvÄnan.

\r.^ » Bedeuiniig 4hd Gebraucht

generari. M. 30. A. gignf. Priid« 1. oriW. N. 103, 22. extniris H. 64, 11. hasci. M. 31. Le. 1. 2. 3. so ouh uns^ sin ge- nada irriünet N. 102^ 12. der stril eriibnei Bob ö.' föne dr^n-irristient

tempesiate^ sedüiotium. N. 106, 24.) föne tribas unde fone-^//«9r/tior irrinnent alle /i/dr^Kie/?^iiro^.'Mcp. so er (chimo) irrinnet, eocorieliir. ]M. 64, 11. dar.a - nah irren (efi das lat sd manat) diu sunna, orius est soL N. 103, 22. licht ist irrunnen deipo rehten, luaorta est. N. 96, 11. errunnen mir fient- skefte Bo. 9. dannan disioyVi£/#/a er- ' runinen ist Bo. 5. errunnan, eruuah- San, na Ann» eii. Rg. 1/ sanna istluta dero naso treffende ze hüofe, dan- nen ist irrunnen fderivatumj subsäAno. N.34, 16. irrunnamo, egesto. D.U. 327. Fömi und Flexion, (er) arrinit Sg. 913.

irrinnit. M.30.31. Gh. 1.2.3. Prud. 1.

Sb. Le. 1. 3. irrini^ A. . irrinnet N. 64, lt. 96, 3. 102, 12. errinnet Bo. 5. (sie) irrinneiit N. 103, 26« 106,24. Mcp. (er) irran. N. 103, 22. D. IL 351. (sie) errunnen. Bo. 5. imp. irrin. N. 79, 2, p. a. n. s. m. arfinnenter. VG. I. 438. n. s. /i errinnenta. Bo. 5. o. ^. m. arrinnentan. VG. I. 441. p, p. (ist) irrunnan. M. 31. Le. 1. 3. ir« runnin. Le. 2. N. 34, 16. irrun- nen. N. 96, 11. 111, 4. errunnan. D. IL 282. Gx. Bg: 1. erruAncn. Bo. 5. d* s. m. irrunnamo. D. IL 327. erruhnemd. Ar. 4* a. pl. f. errunnene. Bo. 5. VZARRDNiNAN, exorius. uzerrunnanen Jes steht die Abbrevia^ ^on'rttittanni), obartis ftacrymisj. Mart OZHINNAN,' äntttnütni emanare. ättlBrinnft, emanäti R. uzrinne, influat (hmc aliisj. Gc 9. uzrnti'tiifi yfliixeruni faguaej. N. 104,41. UZ6ARUNNAN, a^^d'^ronnen.

Azkrunnemo, egMo (IfongtsineJ. Frud. 1. (goth. birinnan, percurrere). "jlririnnit, Mvcurri/. gL.K.'

517

BAN.

mjs.

pitinnity cliscit» ctudU Pa. (bieber? ia

gl. K., siebt prinnitO FARKUNNAN, l^errinneii (gotb. in vaid^d. Jans frarann, A'i;arai«irei^rci<m^ lifidthöei du tbaurftai ni fairrannandy rd 6%m

uviiKpvr<x), .

an dero (abo tadigi) ferrinnen uair«

N. 65, 6. alle sundige unde in dirro moHalitaU

ferrinncnte gesebent«— M. 113, 3* die ferrinnenten mendi dirro uuerlte.

N. 13(6, 1. FURIBUNNAN, torUttfen, golb. faurrinnan. buuaa(. furirinnet (Im Druck stebt furi-

Tinnit) ir, quid praeceditis? Frg* 61. ZARIINNAN (unser |errhineti setzt ein zar- rinn an Torans, mit dessen Bedeutung aucb dieses zarinnan zusammen fallt), zarinnit. R. Pa. \ , zirinnit Ka. gl. K. > (so daz chorn zerinnet D. III* 99.) ni zirinne herrin föne iuda, non defi*

ciet princeps eoc iuda. Is. 8. (zirinan, ruinatum. gl. K. gebort wohl

nicht bieber, sondern ist ziriranan; Pa.

bat zariranan; s. risan.) ZUORIWAN, jurinnen, goib. durinna'n«,

zuoxinne imo daz celd. Bo. 5. NIDAR RINNAN, nteberrtnneii. . Qiderran [daz (salb) aba demo bou-

bite nider ran an 8inenbart].K.132,2. diu niderrinnenta (es stebt niderrin-

n^nten) aba (n^s.f.J. Bo. 5.

HINA RÜNKAN, ^tnriniten, mesrtnnen.

siu rinnent bina. Org. .. rinnent bina, pertranmbunt (afua^J. N. 103, 10.^ ZASAJMANA RINNAN nndzasamana garin* nan, {ufammenrittncR. gerinnen zesamin«fMii)ZM€rtf.,B«^:.5^ zisamane ran,; caiV (fornddiae ,$qfiguisj.

VA. III. 30.

zisamane giran, canglutinflta ui. Gc.l3.

tiu gerunnen unde gjeuieleii zeaamine

(concurrvnt)* Bo. 5. .

.^zesamine rinnende, coeunUf ü* VLj^^Xi.

' NJÄN» rennen/ rii^nen mae^^ji; <;|[i an-

i!

gels. rennaui currerc und nord. rennji

Bedeutung und (Sebraueb: voUtare. D. II. 340. Prud. 1. faiigare f^ "VA. L 320. cogere . (mella pre$sit ß VG. IV. 140. Form und Flexion: Inf. rennan. VG. IV. 140. (er) rennit VA. I. 320. (er) randa. D. II. 340. /9.0. rennen tiu, voKttmtia. Prüd 1. GARENNJAN. coagnlare. M/iu Bib. 1. 2. 5. 7. confiar M>* Mx. Bib. 2. girennenti comfit (gJadios in vomeres). Sb. girenne vonflans (ignisj. girantos, ' coa^ (me siciii caseümj. M/i. giranter, gttlaius. Sb. kerandez^ cotnpacium. 67^ giranton, recoqtmni (enses foi busj. VA. VII. 636. form und Flexion: (sie) girennent. Sb. (du) girantos. M^ Bib. 2.

girantosL Bib. 1. 5. 7. (er) giranta. M>. Bib. 1..2. (sie) giranton. VA. VII. 636. p.a* girennenter. MA. 12. (in Bib.^ abgekürzt: girent) (girennentir. Bib. 5.) gireinenter. Sb. p.p. n.s.m. giranter. Sb. Bib. 1.8. S. 7.

granter. M9. ^

kiranter. Bib. -. a. «. n. kerandez. Mop. 67. girennit aue^dent (confUmtur) Bib. 1. 2. . ANARENNJAN, ttitrenneit

anaranda, '£r3airr«6a^ SC.

ANTRENNJAN? s'. TRAN.

ZA^taSNJAN, Uqwr^, tonftar0. l..^ ziranta, fx^xit» ,Uk^ Sb, Bib. 1. t. et

mV, Bib. 7. ^ ';, . '

soranta, coant, Bib. 7* .(zirante, confiavii. Bib. 5.) . .zir^nni,. ron^ fanrumj» Kb. .1. Sx ^Aireqii^n;taz,.i:a/>//aM,AL.3i.' Le^ ]

19

BAN.

Kä^

520

•.\" 1-

, I

,^ s|^cipiHOt,ix, cßfifltms. Lc. %^ ^ , */ i * serennct «(cerennet Wm. *,IL) upi^rl

min sela. \Vm. 5, 6. siranUTO'oasi (nes&-i. IL 326»), Uquifio rare. Prud. 1. D. IL 326. 2^MANi GAREiNNJAN. ,.- / ' ;\-

tiMinihe girennp, conselaverQ^ $g^ 292. lesamine gerennet uuirt (gold unde Silber). Mcp. - i ' l\\

sesamine geränd^n fd. pL). Mcp. tAN 1 Gebort Jileher ran, aperta rapina, fnif^ a&^ls. Gesetzen? [lirilttAN, m-f impuis^s. ä. anaran, impulsnm, Gc. 8.^ . . lENNÜlNGA,/., cKT^w. d. rennangu> airsu.\k. VII. 478. ^, , ENNISAL (9ltitnfe(5; gfiacium, ifuäii'cod- gulaium. IIs.

ENNILA, f., Uv um(auftbbrtKu^fieiit?'QC!et bai fSwUlfitb am 9)7u(^(ftdit? . : .^

reiinela^, sasssörMn. Tf. (rennele, iäratantera. Wft. 4(50; ) RENMILACHURIN.F.renniUebuTne.Mon.2. scussorium. Cf. quirn.

[NINA.,./, Sttitiei aBaferfaQi cL nonL renna»

canafUr. a|pgeIs..riD9 airsus^

iif, s. j(rinnei canale^ Wb« 460.).

Ajn/. rtnnnn, ciitor^r/4?. Rk

a.|i/. rinnon, cßtor€icias, R. Rb*

WAZARRIMNA, /.. SBAperrunte, canalis.

d.pl. o.naxzarrinnon, ca/ii|/i^. BIMILRINNA, /.> cataracta^cqefi. ,

n.pL bimilrinnun, caiaroctm OQelL Ja. lb;.Rd; Bib. \, %. ,1.,

a.ph himjlrinnun., MA. 12, Sb. Bib.; 1. 2. (himilrinnin. Bibvö*) t

NSA, Flufsnamen; hieher? JN9 m^f TfoeaiM. Em. 10.; cL gqlh.,rQns, eitiv WS, fluxus. j : f: ;.^ . : . I

JNS, RUNSL RUNSA. RÜNST, RUNSTL

i. RUNS. ;. '. ... '■' ■;]

n* s. r u n s , alvet^ (flimimim). Idu Bfb. 2. trames (aquae immensae de flth- vioj. Mor. Bib. 2. ,5, , j .- i- , ;

runsi, amnis. VA. V^L 659.

ruDse^ lapsiis(fluminumJ»D* IE 31ft (kann aycb zu runsa gehoreo.)

/

d. «. ninai, fhmme. V G. Ih Hl. flavio, VA. VIL 30. aliHso. VA. VL 412. VIL 303. proßuvio, VP, 4. ' o. «.mtjbq«» icionii (fluviij. Sb. ptdem (re- vocat iyberinu$). VA. IX. 125. : I .i i '"^M^» ictwn (fluviij. Bib. 2. 6. , (Jiu^nxk auch XU runsa geboren.) dL/^/.runsin (kann auch xu runsa g^hö* ren), lapäbus. D. IL 322. 0

2. RUr^SA, /. .

n. 's. runsa, alveus. Bib. 9. nider solta

iro runsa sin. N. HS, 136. runsah, alveus. Bio. 12. (in- diesem

cod* ist oft ein überflüssiges h am

Ende des Worts.) cf. s. runso, alveo. D. IL 319. VA. 1X\

32. vprtice. VG. L 481. in' iro

runso. Mcp. £f. #• runsa, nw/uifi. Prud. in eina

runsa (cho'ment sie), in uimm

atrsum. Bo. 5. ^./)/. runsa, concursns. Bo. 5. g. pl. tunsöny fluorum. Mcp. i2./f/.runsAn, atpäs* Bo. 5.

runson, meatibus. D. IL 322. runsuB, amnÜHis. VA. IX. 3Q. ' ü.pLrunBtti jfiuenia (Jordanis). Is. 6.

3. RÜNST, RÜNSTI, /.

R. Jt runst, a20€M. VG. L 203. Gd. Bib. 1. 7. palus. Prud. i. trames. Bib. 1. 5. r/tM«^. Tr. Hd. runsli, lapsus (fluminumj. Prud. L g. s. runsti, alvei. A. a. s. runst, aninem. Gd. 1/./7/. runstin, lapsibus. Prud. 1. vadis. Prud. 1. . URRUNS» URRUNST, /., gotb. urruns. II. ju urruns. Pb» ider Qsten, destages irrunst. Nx. U. ) urruns, orienseotalio. il. 4|».irrufliste (ze aineiro urrunste), ;/ crtuh Bo. 5.

R./i/. die urrunse, torrentes. Ps. 3. UFRUNS^ UFRUNST./, «uf^aos, on4s. n,; «i..?(ufriiiiftf, atius st^is. Wn. 1542.) d. s. (ufrunst, oriu (noctis). Wn. 1542.) o. «. aXrui^s, ürtum (soUsJ. N. 102| 12. AHARUNST, /.

521 RAOL RAN-i^RUN.

^

.»,. (•h«ün8t,.«lMM. Bd. St> RAN? RAT«? (mit langem a nach iike: oi (aherunst, ofo««i. Hd.) Cf. rimtn.

WAZARRÜNST, /. rinc. Sb. ...

rt. (wazierrunst, nquaedmtum. Hd.) Ta«e. M; 29.' Gc. 5. 6. j ' '*'*"'*'***'

IPLOTRÜNS, S5Itttfltt0: « */ «oijgwiii«»/».

' derit, quod plotruns voctmi. D. I. 337. RANjan? (Ist angs. ran, rapina zn verbiete SPUNMRÜNS, SPÜNNIRÜNST, /. »• öiii t i n, dementem (leonem^. N. iM)j "Jl

spnnneranst, ptnguedo utbtui ventrem. „---,^,. « .,.,

Bib. 6. . RENNjan s, RAN.

scrofae. Mon. 2. UENO (rheno; rheno est pelliciinn , vd £punrun8| sumen, pinguedo in mamiila focia de peUibns, j^endensque ad.unitu scrofae. h. äT'- t^O hält yarro für ein gaÜisches', J

^puxiruns (^iiV^, sumen, pinguedo immanis Rir ein deutsches Wort C^icJ scrofae. F. 1> A TVT

SKEFRUNS, f.,proeella. Gc. & 9, RINNan S. JtiAil. RUNSIG, runslig, fliefenft. .

g.s.ftuns\^eto^upiemgemm(kiiiJ.yk. iUNail & £ttuN.

VI. 800.

n. p7. runsige, manantes. Mcp. RlN, m., SÄftcltt (SIl^)/ rAe/sM (nord. o. a

a. pl runstigun^ prona. Pnid. L rin). Obgleich ich diesen Namen» da «ir

GARUNNIDA, /. ' . ^ie Form hrin uns erhalten ist, hieher b

girunnida, concretum. D. II. 337. «o will ich damit doch nicht bestreiten,

kirunnida, coagula. D. IL 312. jhm HR als Anlaut und HRIN,. tanger

ANTRÜNNJO, m. [%^hiitt (wie das folgende Wurzel zukomme, so däfs er (auch i

antrunnigi) vielleicht als anttrunnjo (s. die Flüsse (lihren diesen Namen) BegreM» I

. •^ V ATV / V ^ 1. *^*5 das lat rÄeAiwr spricht vielleicht art

Form m Pa.) XU 1 IViU-l (q- y.); cf. ab- „r^ ^^as * in rhSnus und i in rtn sii

trunnigi; s. auA intrinnan], profugus. verschiedene Verstfirkongen des Wmxelvol

n. antrunneo. R, \ ^ ^-^ p^j^ 1 p j, 353 jj^ ^r. Hs.

anttrunneo. P-a. I ^ ^j^^^ ^3^

antruneo. gl K. > , profugus.. ^ ^j^ p^. ^ ^^

antrunno. Ib. Ra. \ RINAWA (SÄ^elnati). RINGOWA OÄtelr

alrunno. Re. / RINHEIM. RINTAL (R^efiif^aO. On

ANTRüNNlGIj /., apostasia. [ \ RHsOLF, w. p. hieher? n. antrunnigi^ apostamanu M. 14.'^

BRUWNO,/(w^^, wage idimcht (als hrirünno) RINA (rina?), olta. th. -^ Nbch jej

'. hieher zu ziehen; die Zusammenziehung mü&te Oberdeutschland Mc 9letn^ tpfomtf.

sehr frühe geschehen, seyn ^ da ^scholl das go- ' *

thische brunna hat; auch scheint die Wurzel RONA (oder rono, m. ?),/., 9t a^nc.

"DU 4T\r ronen, trunci. Bo. 5.'

jDlAixii darauf .Anspmdi zu macbeii; doch

s. auch birinnit in -birinnafn; et «aeh das RUN S. RAN. : folgende^ Wort: '

VÜRIPRÜNNANI, ymonarfo felätiiaHs). läq. RUN. sosa uuir in uuage^^ilecc ;^ Gehört yielleicht nicht hieher.)' ' iuuiht, der erist^ uuieh den ai i

3 r6na. rÖNA. S24

iJe.. 40, 15. ); cf. sucÜ. - Zu RAN ? **^"^^ '""^ " ^*'*^ .^ "^ ''-*'»•"» '-

Gebort' Tdiuof dorn' dös, rat cen gebo huun basel nod

BERÜNEiNT, obrumt, in nbli die aha berii- f u d ^ o r c g ua H n

nen( sie (min ha). Wm. 8, 7. iik ger ih perd elux sigi ti berg eh man

' und >6*^P xatbcm

DERRUNE, oimat. Wn. i542. 1Ȁ^ ine tag odil ar. ase yur aer

. . f.i .: j, p|Ay^ . Ijpt-oaaaqz

hieher? S. AiUJr'^A' .' niAt ra |||. |||||||f. und f|. |||. stimmt, so nimmt

ht^A .>fi' ' . ^ " ^- Grimm im ersten Zeichen einen Fehler an^

Ui^^/^ SÜune; golh. rüna, mprsterium, alis. und au^ dem zweiten Zeichen folgert er, daft die

rAniy aogeU. run, UUrß^ coUqq/iJunij jmjrsie" Rune ih, worauf j|. |||. hinweist, nicht für k,

-nTT ' sondern für i (im Gegensetz zu 1) gilt. Allein ein

wn; nötdrikn, litera. Ist Jl1.U als Wur Fehler in |||. Illlllli- kann kaum angenommen

werden, da dieselbe Bezeichnung

bei anzunehmen? werden, da dieselbe Bezeichnung auch bei der

AhliUra aoch schon Bei Venant. fott.'. bar. fo'gen*:«» /«wom/io TOrfcommt, und audi die ha-

^ ' ' . ^ t iiii. natrima njcbt 4, sondern 7 (ein leichtmosucber

iarafrax.nas ptngaturruna tabellh. p^^^, jy^ gj S^^^ ^ ^j^ i\t stofnmaln^e.

rona, msurno. Ra. gl. K. rnna, mystena. R.' der » oder 9 (es .ist im cod. undeollich) Punkte

GOLDRUN. FRIDARÜN, FRIDRUNA, FRE- hat. Dafs die Rune fb aber i und nicht k seyn

DARUlNA. HILDIRUN. WARTRUIN. WOLF- soll, scheint durch das i(KV\\ß Ronenalphabct des-

RUN. SFGIRUN. K pr.; hieher? seW»«"» Codex widerlegt zu werden, da in diesem

WLÄ^NA. Mon. 2. a , mandrogora, »Iraun; cf. "y*» .^/j 'Jl» .«*" Buchstabe k steht; seihst der auf

A««iTTitf m. ( 1 1. fi / 1 r^-..- ^ tao. liL bei demselben Zeichen stehende nunoiv-

iLRUN. ly. Jauch die AlrauYi (als Gottm) ^^^^^ cth (ech?) scheint dagegen zu sprechen.

rfm 'Scheidewege hei Hans Sachs. In einem Runenalnhabct des cod. vind. 3527 wird

\LRUN, ALAKUjN, ». pr. Hängt biemit die Rone ih durc|i i et h bezeichnet [wie ilox

aurinia {zw aliruria?) und aliomnä (var. (clux) durch i et x und lag (Schreibfehler fiir

aliorumna, alyrumna, aUurimca) zusammen? ing, ine (so steht in c. s. gaIl.2J0)duTA n et

r»* -u^ * «. t j ^1-1 R (sollte dieses auf ein nasales n hindeuten? )]. Wie

' Ct. aber auch das nord. ulrun. ® * j i •• i ^u i u a

McnriMA c j ^ i; ö^ö nun i et x, das x, so. konnte auch i et h eine ß^uL

HSRUlNAv So -wird in W£/. j. g-fl//. 279. eine ^,,^^/;^ bezeichnen. Pafs die Zeichen |J|. |||||l||.

Geheimschrift genannt, die ein in bestimmte ' unH |j. |J|. nicKt zu o'iind i stimmen, liegt aber : -Reihen abgeÜiciltes Runenalphabet voraussetzt und hiermit fallt zugleich der Beweis fort, dafs

and zuerst die Reihe, in welcher der zu schrei- die Rune ih ein i bedeuten müsse'— in der un-

bende Buchstabe ßlcht, durch die erforderliche tiAtigen Abtheilung des Rime^^^^ die wahr.

A 1 1 1 1 . ,Ti .1 in schemlich nach der Abschr^t, qie Grimm erhalten

Anzahl kiemer i fRunenzeiehen I, Runenna. j^^^^ «macht worden ist. Im Codex ist bei der

inen us), sodann seine Melle 19 dieser Reihe Aufzeichnung dieses ÄTphabe.ls auch nicht auf die

durch die erforderliche Anzahl gröfser.er i (() folgende Erklärung der yei'schicdehen Geheimschrif-

* anzeigt. Zum Beispiel ist das Wort corvi ten Rücksicht genommen, fiäondeifn das Alphabet

gewähU; das nach der iisruna auT folgende ^^..^ Zeilen geschrieben, 'derett^Jsie. bis P reicht

« .T . ' u u 1 11 Für die hier in Kede stehende Geheimscnrill ist

\Ve«ege6chneben werden soll: ^^ 3^^, j„ g^jj^^ ^^l . q ßu^j^i^bcn abxutheilen

I- llllil- lil. Illiliil- illill- 1. II- l|. III- ) (wie in cod. vind, 863 in Zjeileo von je 6 Buch-

LÄGORÜNA heifst in cod. s. galCilO. eine slabeny. wonach ||, «,' jj|. b, |J||, c, |||||, d,

Geheimschrift, die eben so das 1 (>, lago), ||||||. e, |||||||, f, |j|, & 'j|^|> h etc. bedea-

wie iisruna das i, zur Bezeichnung der Buch- tct), .W9«o;:

stauen verwendet. 5. iisruna. u - : » i, _ ^ i-

. ,• i b. n. I. g. k. ik .j|. 'K,,

* ) Da o und i in corvi nach der auf tab. //.

Oh-

t^. b. ..e., m. X in. ,jU. .;jp»

/ M^a o uno 1 m corvi nacn aer aui lau.ii. ,. . a, aa. q, . z. { \V. Grimms Werk: über deutsche Runen *^ Tilicli dteser Xbtheitüng stimmen Sie obenau- «rgcstellten Abtlieilung des Runenalphabets geführten Zeichen vollkommen zu corvi.

IL

[34 ]

525

RÜNÜL

RÜNA.

6%

27fl 6. iitrufifl. *v v

HAHALRUNA/ Auch eine in cod. s. gall 27Ö. angeführte Geheimschrift, . die durch' schräge Striche an der linken und rechten Seite einer senkrechten Linie die Buchstaben eben so ^ie die iisruna durch kleines und grofses

<

i bezeichneti £• B. c durch t (& iisruna).

HELLIRUNA. F. Tg. 5. ) ^^„^„..-^ HELLIRUN. S.I. 1. V ««•«'^»**«- HOLTZRUNA, lamila (lege: lainia> F.; cf.

bolzmuwa. SCAFTRUNI, temi» e. Rd. semissem. Ib. STOFRUNA, eine in cod. s. gaU. 270. «nge-

fiUirte Geheimschrift durch Punkte (stupf,

punctum) wie iisruna durch i z> B. ...*•••

bedeutet & S. iisruna. RÜNSTAB.

RUNISTRANC, hieherl RÜNO, m,

6RRÜN0, m. a. örrünun* Sb. ) i

Arrunun. Me, Bib. )

KIRUNO. Rd. ) . j .

ORKIRÜNO, m., auricularis. Ib. GARÜNI, n. (alts, giruni), mystcrium; goth. garftniy consilium. o. s. karnniy mysterium. H. 20.

chiruni, mysteHum. la. 3, 1- tfrca« num. "U. % 9.

heilac kiruni, archana. 1c«

kirunni, uicrunu gl. K. tf. $. chirunes. Is« 6. $• karuni. H. 13.

chiruni. Is, 3^ 3. 4, 4.

kirunL Ra, I ,acrammta. kuruni. gh K. ) a.pAgllr«nu.T.74,4., .^

gbirani. Frg. 11. P *^

GARIUNA, f.

(g^riTne, hrief, sage, dica. Wn. 460.) in girivna (han ih geauudot). Co.

ao in giriunoy ex rntio (peiii eamasj. < / VA. VUI. 395,

in girinno (griu'no. cod. V* V.); ther kuning uuilit sliumo inanana» eben in giriuno. L 19^ 19. aprachun sie auur sliumo ioJithra-

to in giriuno, gahero uuorto frag<etun nan harto. 0. I. 27, 35. RÜN£N, raunen, angels. rünjan, susurfmn. Inf. runen (es steht rimen), nui/iZar^. Rb. (er) runet (ratit, pisprechot), susurrai. Ic. surrat. gl. K. in aurem suggerii. Mart. (sie) runetQu, susurrabani^ Ps. 2. p.a. runenti, susurans. Rh.

runendo uuider mir faoreo» amut-

rabant. N. 40, 8. 11. s. nt. runenter, mussans. D.IL3d(L d. s, m. runentemu» musaniL Ja. n^pLm. runentCy musitantes* Rb. d. pL run entern, musitaiis. Rb. a.pLm. runente, mussiiantes fservosj, Bib. 5. GAUFRUiNAN, gechundan, enodare (quai' stionemj. Gc. 4. (hieher?) kauffruntin,kaparoonyd!^^ferefi/.£m.&

BIRUNEN, das in: n6h die 4ha beruneot sie (dia minna), obmenL Wm. 8, 7. vorkommt, gebort vielleicht hiehar; uerrune, obruat Csonrnolenüa jHgrüüOH^

tes). Wn. 1542. Cf. RUN.

RÜNÜNGA, /. [a. rununga, verbvm (misit deuiJ.Wt^i^

RUNARI, ifi.^ Slaunef/ angels. raner^, iviBn«

o. s. runari. Rb. Em. 29. R i _ "

runare. L. )

(d.s. runare, susiirrane. Bib. 5.) 9upL runare, mtisttatores» (Bib. &)

RÜNAZJAN, RÜNAZÖN (hiervon oDser |fa» |cn), Biussiiare.

Inf. daz runezon, murmuratiamem. K 105, 25. runazzenne. Ib. \ runizzenne. Rd. )

I

i

s£r

ieÜN^RANGJ!

RANG.

588 -

p I

(er) rllnezitMf^Sb•fiikLi;i;«lWMla&ii ' ^vttO]iäzif.'Bik 7. ' > (de humo

(sie) runeztun, miUsabänt (jpatresj. VA* XI/454-' ^ tuBerton, mm^uraveruntlLifilb^ 25.

r u n e z z ta. Bib. 1 f f «iiiß«- rüdzatota. 1}ib. 13. (•' ^. ämfos

r:;:.IUOT<IÄWJA,/, .-./i;:

n. 4. runezuQga» suiurratio. Sg' 299.

' r uA ez^Qn ^o . (^^'c^»: p^u^tfitio^, RB. J.p/. runizuBgon. suitiTrh. D. II. 318.

RDNÄZARI, m. ;

fih.^. «Upaizari. I^. Bdr. ^ : ':I

^unizari-, Bib. 3. , . runezari. Mor. Bib.1.2. ) s iii^iinrp.;r .„ . , :ranizare..Zf. .

1. runczare. M^. Bib. L 2. x runizzari. Bib..7. i

n./i/. runizara. Bib. 6. \ ^mti^tatß-

runezara. Mt). Bib. 1. 2. ) 're$9 runizare. Bib. 1»3.\ ' / '1

runizari. Ep. P.3 > , susurrones. runzare. Ep.P.8. )' , r - irAill

^IN, m., tRaift iwolil zu hripap^.ab? aiI^ nrsprunglicbeiD H- Anlaut;. ..^

tan, eines Stades reine (ih stuontl D. IlL 98.1

\ w

, susurrone.

f m

HOHEINRAIN. RIMISTINREIN. Ort^iuip^^ft. HEIiNEFANO. . .1-

4 .. •'

- 1

I : T 7 I

AIN (oder raina?). raine, panuli^. Sah 1.

ÖNl s. HREINI:

t ■»

'

t

.: .1 :

f

INANCHÖRÄ (?), r^/m /ijcifijarja^; in^ der Zeitscbrirt für Baiern 1817 aus einem cod. von Tcgemsee (Anf. des 11. Jahrb.). ^ Cf. SRindlK^/ SRcinanf; Slcnf/ ein Fisdhpmea. ^ ,.^;;V^ ;

tANG. Wurzel zu RIBMaAN^?iObgyiKdtef

.(CedtfQh^g.'foii^üiiisati sidi mit der fson bring .T«rfteutt8iHi;jS6t..aiftiii:bisw sieb

?.ltteigt»: QO. aebcadt das angels« yringan (wenn .vca.daSxdUid. riii:gan ist) uad bring, die bei- den AYörter doch auseinander zu halten. (Frei- >.-!ltcii'4apiii<a«clk h und v mit. einander gewecb* seit haben.) Ist h .eiagescbaltet und die Wurzel

^ Jl1^\J i oder N wurzelhaft und G suffigiert?

RINGXN (raTig, rung), riogetti cf. angels. vringen, exprimere. .

Bedeutung und Gebrauch: lahoTQve. Bo. 5. Or^. luciari. Gc. J2. R. Pa. •gl. K. R|., BI. riacarL Bo. 5. conf tigere. VA. IL 417. itduersarL. Bo.. 5i daz rin- gen Aero.tiisXellöt 9 defeßsomm opera. Bo. &. an demo .x'iQge.one, fia/a^j/rJ. Mcf^sö.. min 9&orn ringet id minemo ^ /ihi^rwn^.N. .30,^10. uüir ringen in di- semo mere, quatinMr* ho. b. uuanda ./ 0 oif]^}ir ^ise ri{tifent|i,tredia ne mugen onb'sie (6ä^) samciat sin. Org. diu .;.nl|ngejatii inisstb.elli dejro naturon, diversitas invicem diseorsr^. Bo. 5. hrin«, ganten, conluctantem» £ai* 17. ringen- . (Au^i UiftQnte$,'(jiwin(iosJ. VA. IL 357. die ringei^tev .$Am:eni pugnaatia se- mina. Mcp. tiu ringinl tin ne uuellin samint sin, rcpugnaidia diiuUunt. Sy\. ringinten unde u^iderujaartigen din- gen, contrariis pel r(Bpugnanlibus. SyL Mit zi und7fi/.; cing-en (laborarej dih ze

geman.onue..']^. 5^ i Mit daz uild.£:ei^/t;' ringen t, taz sie riebe

VL\xerA^f^\(^lalßßrantJ.,^o. 5. . Mit näh: (er) ri-agi^t.dira. ndh. Bo. 5. Mit nmbi:< ih vioge dar umbe, laborem. Bo. 5. .^ri'ring^.umbQ sin ding, r^xe* tur. Bo. 5. Mit mit: rang d^? mite. Bo. &' ringent mit terOiHu.^irUe, fto. 5. ring^ent mit arbeiten, contra (9sper0 MluH gerimt. Bo.5. ringent^mit teca9»iaftiliOM.Bo. 5. . Mit samant: der uuig ifstindir, sament .: fdir aelbem^ ringest, du. N.: 75^ 4. Mit widar: uuider gote runge du. N. 75, 4. ubel.n(timia>.i|ibel fpr.bt^ graok-

[34^

529

RANG.

RING-^iUNIÜL

sar.

sent mih, iiiiidef dliefi fiügoiklf. 42, 3. nist lint'thät: es bi^innevthas uaidar in (^dat pl.J riage. 0, I. 1, 81.' •ie rungun uuider mit) debellaiani me* N. 119, 7. ^ Altt gagan: nein unde iah gagen eioan-

deren ringent Org. i -' .

Mit ingagan: nist in tbeino thinge, tller Ibara ingegin ringe* 0. V.' 20^ 4S. Form nnd Flexion* Inf. ringen. Bo* 5. ringennea. Bo. 5* ringenne. Mcp. (ib)ringo* N. 42, 2. Ga 12. (do) ringest. N. 75, 4. (er) ringit R. Pä. Oh. 73. rinkit gl. K.

ringat (es steht rigant). Ra. ring^et. N. 30, 3. 11», 3. Bö; &• Org. (wir)ringeii. Bo. 5. (ir) ringet (kann aacb cor/ aeynr).' 0. V.

16,44; (sie) ringent VA. IL 417. Bo. 5. Org.

ringint Syl. (ih) ring«* Bo: ^.

(eir) ringe. O; 1 1, 81. V. 20< 4% Bo. 5. (wir)riiigen; O. IIL 26» 20. (it) ringet 8. iWiV. •'' ' '^^ ^ •• (du) rnnge. N. 7&, 4. ■«

(er) rang. Bl. Bo^ 5. (sie) rangen. N. 119, 7. p. a. ringendo. Bo. 5. '

n. #.y. ringendin« Mcp. ringedt'a. Bo. 6. a.s.m^ hringanten. Em; 17.

d. pL ringin tftn. Sj). a.p.tn. ringen tun. VA. il. 957.' ringent^n. ftlep. ARRINGAN, errtnflen. »e irringenne« Mcfii. WIDARRLNGAI«, se^enrin^rn.

noidarhrtngit Ra. f '>••/ !•' . uoitharrinkit gl. K.'l ' ''"'^^'^^"r.^ sin /imj^ifor tuotnnde ringet, sin üoillo ne tu6t, unanda er nviderridget N. 118, 3.

RIN6A,/., fRinitHi Xampf.

I.

: i<

1 ,

'.'-.>iK-»r-finga.:Mc{i.. . - ' 1

•A ^ '/ ' manigfaltiu ringi» studia. Sa S. J

d. s. ringun: in dero ringUB bin ih «i- .

fro; N. 43, 2. a. $. ring&n, bellum. Bd. 5. ' g*pLtlngono, palaesirarum, A* (hidierT

oder ist es g. pU tob RINGQ? et : RAMGARL) d/»2.r^ngon. N. 106, 11.

GERING, hiciamm. Can. 4. RINGO, m., 9{inser. CT. g.plwn BSSGL GARINGO, m., 9t in 0er. ' n.pl. keringon, iyrones. Sg. 913. Gehört hieher: \

kirongon (?), palaettta. Id

RINGARI, m. (gilnfler), palesirli&. Tr. n.pL ringärra^ palesiricL Org.

RANGARI(?)* g-pL rangaro, paUstrarum (etwa at pa- laestritarum? cf. g. pL Von ^INGA). . Gc. 4.

^ RANGARI, n. pr.

RANG, Xampff fRinitn. RANGLEIH. RANGWlG.

RING

i

4

RING, RINGI, fing, deritt«! levU.

in ringirom, in levioribus (ciäpigj. ft pi rinkirom^ pro levibui (culpüj. K. 4i I GIRINGO. .,

irrekit uns sin guati allo fbeao daÜ, ouh scono iob giringo, managero Ihia- go. O. II. 14, 78. ' ' ^

ÜNGIRING. bigondun sie antuuur^en onortoirfili berten, uüorton ungiringon, mitamo tbar tho thingon. a HL 18, 13. (iAfeiNGJAN. ..... ) s.l L a r ^n g i t , levigatur. Gh. 3.

n & RANa

:/

BlNKali nois«iäkfe&

./

m. RUKGALLE^RENT.

RINDA— RITNZA.

532

rRUNGALLE^ roneaUae, OftsnAnteL

t I

iUNGOSON. Ra. RAMKASON. gl. k.

KUNCAZI) Ortsnamen.

I rancor, invidia.

^BANT, m. (ct. ramfl; aber auch rinda), 8tAQ^ . \9m60, 'media pars sctUorum 1. €• cupula vel 0ra cfypei. F. L. Em. 31. D. IL 341 (angels. rand^ rond, nord. rönd, cfypeus, margo, ara)m Ist hiervon das mittellaL r^nda, capai iaiiei (s» B. balteum militare cingulum €uju$

eapui renda vocd/ur. Tr.) gemacht? rand, umbo. D. II. 341.

. rattto, utnbene. VA. IL 546. randiot umbombut. F.

; SAMDO(Ain.). RAJNDWIN. RANDWIG. RANT- QUiD. RANTWIZ. RANTOLF. RANTGER. if. pr. (bieber?). RANDODIINGEN. OrUoa- mep, lüeber?

RANTBOUC RANTBOGO, RANTBUCHIL. GABUUIRAISD. Bib. ) . . CGABOLRIND. Rx.) J ' "'*^* PIREMTIT, parma, Pa. Ra. gl. K.

1

;«M

An, fogeili Stec^enfc^fk sf(m; cf. nord. ren ta (Scn(e); foenus, renta, lucrum offerre (bangt ca mit reddere zusammen? cf. das mitlellat redda, reddUus und rendere (frans, rendre)^ reddere und renda, reata, rendua. rmni&A cen- sus, praesiatio.

bigondun sie tho renton förahtelen nnor-

ton, ..sie in thar tho xelitan, uuio sie« firno-

man habetnn. Ö. III. SO, 87. ^. ni ai sculin herton thar iro dati renton.

Q. V. 19, 9. BENTQ, n. pr. hicib^r?: IRREN1H>N. , .

la^g iat ia xvs^ganpei anio ix quimit

. ;al zisamane, ia mag man (hob irreüton mit knrzli-

chen iiuorton. 0. IL 9, 74.

r.

RJNÖA (cf. RIO, aber aneb RANt), /, fSCinbti cortex, angels. rind.

n. #. rinda, cortex. Sg. 878. F. 1. 2. Bo. 5. Wm. UL 7, 13. rinta, cortex. Em. 3t. Wm. 7, 13. n/to. Sg. 299. scorüa. Sg. 913. suber. Tr. . (rinde, rinte, cortex. Wn. 460.) g. s. rindo (oder ist es daL? es steht rindo, cortice Ubri und saph rindo, cortice libri). D. IL 330. #• rinto, cortice. Prud. L (oder geh.? es steht cortice libri). rind&n. Mcp. Bo. S. a* s. rinda, librunu Sg. 293.

rindu C'icJ, corticem. Wm. IL 4, 14. rindon. Wm. IIL 4, 14. rinton. Wm. L IV. IX. 14. rintun (thaz deta druhtin, thaz man uueiz, tho er thia krustun firsleiz, thaz man thia fruma thar gisah, tho er thia rintun firbrah). 0* III. 7, 32. dp/, rintun, libris. Eh.

BIRINDJAN, decoHicare, pirinta, piskinta see, decmücavit tot.li.

RIND s. HFUND. RUND-?

ADALRUxNDA?R.pr./.

RUNS 8. RAN,

RIEiNSO (?), feradum, ledum est, quod por-: iari solet. Pt

RUNST s. RAN.

RUNZA, f., ffmmtl, ruga. (Cf. RAMF, aber auch Iat. ruga und mittelniederd. ranken, corrugare. a..s. runza, rugam. Rg. 2.

m

RER^-RÖR

RIJBA--BAHT

.'■\

runxpn, rugapt. 6p. P. Bib. t3« ti^e runznn, ntsque tuga^'V. Alf 19*

runzin, rif^am.' £p. P. 4. n.p/. ruiizuii. Bib. 1. 2.)

(runzin. Bib. 5.) J * ^• if./>/. ruiiziin.'Sal. 2. 4. |

runzin. Sal. 1. J ' y^

RU?iZIL4, /^ Dtuntel, angels. vrliicli ni^a. R. runzila. Tr. )

runcila'. Mon. 2. i * ^"S^' d. ran,celO| rtfga. Sg. 292.

RÜNZILOHT, tuniUd)t, ruiijlig. runcilobter. Mon. 2. \ runciloter. Tr. ' | "'ff«'«'-

. . . / - ,

RERan? ist angels. reran, rseran, levare,€rU gere, molirii zu, vergleichen? cf. auch, das fol- gertde rferjan. ist kareran.(c£. lesan), colltgitur. Rb.

RljRjan. Cf. JluO^ aucb angels.;r2eran, m- gere; aber auch das mittelhocbd. rftren, i. B. untriuwe (hat) ir sämen uz gei'Srei al- lenthalben zuo den wegen, Wahb. T.d. V. ^ez wirt alfaie gerSret unsir blfit menge wis. D. IL 153.

AnAR^^RIT, v^/Jnskiuplt, snppedit. Eni 19. UMPIPIRERIT uuirdit C»cJ, impetuntur (sa- gittisj. Gc. 8. 9.

RER^D) oder rerjan? cf. angels. rarjan, ra- gire, clamare; auch althd. rartjan? .^• reret (das dazu gehörige lat. Wort ist nicl^t

mehr zu lesen)« Sg. 913. rcrentes. Mr. Bib. 1. 2. rftrentes. Sb. |, balaniis (hoedij.

(rerintis. Bib. 5.)

RURA, fSit^rr Flobnamen (CdLl t/8C schwerlich st hruora).

f \'

\i

ROR s. RUS. 1.

. ' '/ ■:

kaRORx) conventus, loquemina. gl. -K.^ zu hrörjan?

RÖRjan s. HRÖRjan.

3

RUOHjan s. HRÖRjan. REROUB s. RAUB in RüB. i.

RAURICS, Volksnamen. Pt rauracL hl rauraeum, Ortsnamen (Slttjfl W 9^rf3]

. * .

RARTjan; et angels. reordjlin^ toifui razda, sermo; auch althd. reren? [soll sansk. i'af, sapore perdpere (cf. sapor \ piens und red ja, ratio und sermo) tu chen seyn?].

sih anderes rerten dne nah imot de/ B6. 5. er ne ch£r iz undft rirte Vi nemo an dermo (referatj. Org. frei ain ze dien Selben zeich^ti^en; M ' plicat'ho. S. rertent -iuh ze guoleh chen. N. 146, 7. ddra nlih st sih fo c1i.| taz at to It'rneta. Mcp. 1 (muot) inspiegeles uuis binarer ro corporum bilde, reddit: Bo.5« wet suozo hellentiu seitsang', tem^ Bo.5. singo g6te den lichamen rer nkh t&do. N. t2, & ' * . f' i

/»/. rerten. Bo. 5. ■'

(er) rertet Org. Bo. 6.

(er) rerte. Org.

(er) rarta. Mcp. : ,

p.a. rertende. Bo. 5.

rertando. N. 12, 5. .

GARERTJAN.

iinreht kererk:^nt (im Druck steht

haft kereften) iuuuere hende, <

nant. N. 57, .3. er keterte die

speras, Tnodufeiur.Mc^. 11. melpomi

rarta sih ze dWmo mitten KAig<

dulaturj. Mcp. 19. fine daz^ih eni

. rertet tt sinero urrdnste, nis

fini iunxerit ortüni. Bo. 5. die iro

' len gerftrtet tiabent nah ^otes

leii. N. 32, 1. ihit meisterlicKo j

ten lütön, modulatioms dociae tim

36

RART.

RAS. RIS.

^ '^*-III^^47l'- getartin, conUmperata. Bo. 5. gerdrte m^ttoda, consonas gesticulatuh Msb; Mtp/ 56. gerirte nah YninÄino aite, msiiMi nöstris moribus. Bo* 5t gerarte ze mammeotaamemo sange^ m bUuh dim^ cotiata cantum» Mqi« 47. (er) gerettet Bo. 5. (de) kierertent N. 57, 3. (er) kererte. Mcp. 11. (er) kerarta. Mcp. 19. p,p. gerertet habent N. 32^ 1. gerart

tt. pL m. gerarte. Bo. 5. Mcp. n.pL n. gerartia. Bo. 5. '

d. pL gerarteo. Mcp. 47. a.p/. m. gerarte. Mcp. 56.

ANTBERTJAN. ungerebtez herza, aUodea mannea ist, der aih iatrertet föne gotea aailleo. M. 100, 3.

GARERTIDA, /.

n* 8. kerertada, prommtiaiio. Db.

gerertida: pronuniiatio, das ist tia

gerertida dero atimmo ioh tia

lichameii. Db. rfL/i/.gfcrertedon, succentibus. Mcp. 10. »

in uberahtoden gerertedoo, oda»

vis ümcturis. Mcp. 10.

ENTRERTEDA, /, intemperUs. Ro. RARTA, /., medulatio.

n. s. r irta: so gnissin rirta dero nume» rarum festenota iro dengihileib, sodatio. Mcp. 44. g. $. rarto, modulationis. Mcp. 73. * dero himeliskun rarto follnnga, ra^ tionis superae perfectio. Mcp. 43. * d. $. rirto, modificatione f modulaiiaae* Mcp. 11. föne dero fögalo rirto. Bo. 5. o. $• raria, modidationem. Mcp.— in alla

rarta gennerbet. Bo. (59). a./^/«rarta, mela. Mcp. 75.

F06ALRARTA, /. nnd fogalrart, m. (oder fogalrarti, n.?).

n. s. fogalrarta, cormnunif proprium Mh men. Pmd. 1.

536

d* s. fogalTärte partiacenko,coiiv2ic^t^^/

osüne parihai Pmd. 1. df*/i/l fogelrirton^ mci&m. Mcp. 52» ii.;B/i fägelrarta, valucres (monstrahat). Alcp. 7. fögelrarta sägentin, Oll- guratis ominiöus* Mcp. 62. FOGALRARTON, auguriari. Ib. Rd. ELIRARTER, alienigma. R. SAMARARTI, ad/., hieber? cf. samar^ v., rü- stig!, barbariem, M^.

d. samarartemb, barbaro (popiäo). Mv. Ps. 2. Bib. 1. 7. n.pLn. samerartiu, corrupta (verbaj* Db. SAMARARTI, subst. a. s, saniarartj (samararta. Bib. 4* 13. samirarta. Bib. 11. samax. M^.) V. rustagi, barbariem (sensuumj. Bib. 1. 6. 7. Sb. RERTI6. mit r£rtlgi&n r^don, docticanis sensibus. Mcp. 50.

RASjan (RASfeN?). Cf. nord. rasa, wUare,

angels. rasa, hrasa-, delinquere.

KARASENTEMU, reo. H. 20. ^ BIRASET, damnaius est. Zf.

RIS« Cf. auch RUS. Ist es skr. ri mit

S. Cf. auch JLVL L Einige der unter diese Wurzel gebrachten Wörter gehören vielleicht nicht hieber; sollte dagegen auch hris nicht hris, sondern ris seyn und hieher gehörend

RiSAN (reis, rir) (hiervon auch unser rie» fein?), alts. risan, nord. risa, surgere (an> gels. reosan und hreosan, decidere, ruere

gehört vielleicht der Wurzel Jli.|JÖ an), cf goth. urreisan, surgere, angels. arifian, surgere nnd althochd. arrisan, corrnere, cadere und anch surgere; dagegen golh. us- hrisjan, afhrisjan, excuiere, und alts. hri« sian beben (hrisid ertha. Hei. 131.). ertha biüoda. hrisidun thia hohun bcrgos. HeL 168. Angels. reran, rseran bedeutet levare, erigere [gehurt dieses angels. Wor und anch das ahd. rftrjan (q. v.) hieher?].

i39

BIS.

Ria

540

*

Jf

. . ,1 . .

\' . . \ . . •. » . *

i n

: Form und Flexion: Mnfm I^irisan. Ig. .

zi^kirisanoc. Ig. (er) garisit. Gc. 4. ... carisit* Pa.^ Gh. 3. kari Sit Gc. 4. 8. Pn.

> «

kiri&it K. 11. gl. K. . kerisiL K. 3. 5. 6.

geriscL N. 24» 7. 44, 12. fio. 5.

krisit H. 25. r

(fi€|t) kariaant Can. 9. (Em. 1. Iiat kärisan)«

k^riaent. um. 12.

kirisent Can. 10. . . (er) ^riae. JN. 9, 21, ;

igiriai. Mos.) (aie) gerisei). IN. 95, 8. (er).Ghirista. Is. 5, 7.

kerista. Mq>. 69. <er^ gariali, Frg. 47.

geriati. Mop. p* d*s.f^ garisanter.u. Can. 9.

garisentcTu. £m. 5. Can. 12. garisentero. Can. 10. .

U^K|RISANTI, indecem. Rb.

GIRIST, GIRISTJ, f.. diguitas.

$. geriale: nah tero geriate/ pro dignitate. Mcp. 6.* ex dignitate (renun et verborumj. Db.

GARISTLiH und garislih» de{{em(tl^ giriatlih, par. M. 14. karistliih, congruum. Eni. 19. 'O^'s.m. gerialiGhen ze conaule, ton» snlarem. Bo. 5. comp, karisllichor, eminentlus. Da. n*s.n. geristliGhera, dignius. Bo. 5.

GARIS TLlHO, adv. karistlibho. Can. 10. 12. )| decen- karistliGho. Can. 9. Em. 2. ) iius. karistlibo, apte^ Gh. 3. gevisiUcho. haudindecenter.VlcpJSO. ÜNGARlSTLiFI. unkiristlih, absurdum, inconve^

niens. Ic. ungiristlih, absurdum. K. 65. ungeristliGh ain, indignum esse.

Bo. 5.

11.

d.pl. zM ungariatlihejn, ad nefanda (sacrificia). Cao.:9. 12. za ungaristlihen, ad nefmdß . . . (^crißdaj. Can. 10. £m. 3. GARIST16, digmss, convemens* :geristig ouide.rmeznnga, digna. Bo. 5. geristig solGhemo gehileiche,, digna. .> . . -Mcp. 47.

a.pLm. gcristige namen, digna, Bo.5. UNGARISTIG. ungiristic. M. 15. Gh. 1. 3. ,, . ; : ungii:istich.Can.iail.l3. '»^S^'^- ungaristik kauuati, -deformis habitus.

Epn. 14s. : n. Si m. ^ungirUtiger, impar. M. 29. Gc. , ; ^ 1. 6. 8.

unkeriatiker, impar. Gc. 2. KARISTIHLIHO, decenier. Gc. 4. BIS?

oscilla, ritaacppha, seil, ris, tochun, padast yG.IL3S9. [der Erklärer scheint beide Bedeutungen: ©c^aufcl und .spoAAov aurgeführt zu haben (cf. rp^I/ rp^rap^r, fc^ocfi ostillum, scuia; rp$df ^p^elrop^/ ojciV« Itun in vocab. iheut. von 1482)]. Bis A (hieher?), /., iheristrum. Ha, (riae, flam-

meum. Flameolum diminutiuum. jßsi hoc in^

venire et pro sacro religioms velamine posi^

tum Id.). er. ridila.

S m . .

riae, religamine. D. II. 344. RISIL (hieher?), v. spenula, crinaUs acus.

F. prevenna. F. Cf. ridila. RISI. Pa. . ) . z ^. ,

RISIBT. Ra. gl. K. !' ^^^^^^^^P^ra. ^ichcr?

RlSIi m. und RISÖ^ wi., JÄiefe; gigas\ nord. riai; weder das Angis. noch daa Gotik kennt dieses Wort. (Hieber?) 11. s. riai, cydops. M. 33. Ph. %

er quam so risi hera in liintioh kreftiger gigant O. IV. 18, 61. riso, Titan. Mu Bib. 1. 2. f^gas. Tr. N. 18, 6. Bo. 5. g. s. risea. VA. III. 617. ii./i/.riai, centanri. VA. VII. 676.

risen. Bo. 5. Prud. 1. g.pI.Tiso, cyclopum. VA, III. 569. d.pl, rison« Bo. 5.

[35]

541

B£3.

WS.

m

a. ph Hken^ gigantes. Bö^ 5. RIS0NBÜR6.

Ris. .

NIDERRlS, m., diabotus. N. 17, 10. g. niderrtsis, dluboK. N* 7, 15. d. nidirri^iij diäbolo. K 7, 2. 38, 1. RISO.

BETTIRISO, m., lecio decumbens, cUnicus, päralytiäis-

n. s. peterlse, cUnicns. Viru 232. n./;/. biettiHs'oiir

thar siut ouh gizalte bettirison

alle, unmalitige man, thie heilt er al

sö'gizaiD. O. III. 14, 67. dote man irquiket, tharirzi mir ^ ^ ^ es thigget, •i tharzua sin ouh gizalte beltiri- son alte. O. V. 16, 4U. o.;9/.'petttrison, paralyticos. D. IL 282. pettirisan, paralyticos. Rg. 1. ALTRISO, silicemius. Tr. hieher? in IIs. steht ALTISa RISAMAN, m., eqtses ^PharaeJ. Tg. 5. RISÖN (Irieher?). ri^ota, minabafur [saxnm miJh immane mAiatar fCeniaumsJ]. VA. X. 196. RlSIIiOl), GÄRISIRÖN (liieher?).

girisiront^ dejiciunt, M. 29. Gc 1. 6. RI§T?

Ist beriiiscrist in: kanmias ultromarlnas^

guae vulgo berniscrist vocilantur. Mab.

611* als bernisc rist zu nehmen?

RIStÄ (hieher?),/, «Ri(!e, mflt, gC<nJ^*riPf,

8(a(^6finbeif cerUlum. fVbffardtis de 3Iiraciu

lii 8. walburgis^

riste, cerilla, tradula. Wn. 460. RlSTELtA,/ (hicher?); cf. risil; ist auch das Stifi (9lfi(feri) der H:.nd zu vergleichen? auch ch n 1 0 r e s t, nmniile. Pr. t. Iiieher gchiirig? ristetlun. Ma. SU Bib. 1. 7. ristclen. Bib. 5. i > ^ ?.

ristcllin. Bib. 5. ristille. Bib. 12. Zf. risteilun, vei, menihha, de'xtratiola (as^

siimsit). Mv. Bib« 1. 2. restilun(?), dextrariola. Bib. 7.

REISA, f., 9t<(fe, nbrd. reikä'^ Her (anck mittella;. reisa, iter u. expedUh mUUarii). g. thaz datun sie bi noti, thaz ros ni krankoloti, ioh iz ni firspurni, so er thera reisa bigunni. 0. IV. 4, 20. d. er reit in mitte so gizam, so iz zi theru reisu biqnani; O. iV. 39* reiso, pasi peskön^m. Gd. (hieher?) PIREISA (SBerrifunfl), /. Ried. 18;' AEISÖN (biehron unser: reifen); iitedKisa, proficisci (dagegen rSsa, currerey* Ein ihn- licher Uebergang der BedentnngTJlNi/Ecijd in disponere zeigt sidi auch in reltt.- * tho druhtin uuolta'reisön,' sin selbes

riches uuison. O. V. 16,. 1. zit uuard tho gireisdt, thaz er giangi

furi got^ opphoron er scolta bi thio sine sünta.

O. I. 4, 11. iz allez uuerde rehto gereisöt, rteU ' fieri amcia. Bo. 5. daz &l(ez teisohta, dispanentem* Mcp. 44 giuuisso so ih thir zellu, tbto uuerk

bisihit si ellu, si it ällaz gote reisot ioh sincn io gi-

zeigot O. IV. 29, 26. so reisAi iz alles kot pezest,' i<a r^ej}-

iitne reguntur; Bo. 5. FUREREISAN, praecurrere. Mcp. REISUJNGA,/. 0. s. reisunga, praeparatio fclbammj. OA« Sal. 3. casus. AI. 19. condiiio. Can. IL ardo. Bo. 3. reisunia, inachinaiio, Bib* 7. a.p/. rcisunga, machinas (saccrdoitan Be* lis deprehensasj. Mk. Bib» 1. 2.7.— vel machunga, mßchsnatifmes (ejiu pessmasj. Mz. Bib. 1^ 2. REISARI, m. und REISARA, /. FÜRUIEISARI, m.

iro fürcreisäre ttuare, a/i/^vo/e/.ft1cp.60i FÜRIREISARÄ, /.

n. ph fürereisdra uuAren, praecummt. Mcp. 60. fltRETSlRA, prowiba. Mcp. 21. 60. GARE1SA>1, /.

I

1

ÜNGAREISANl, /. , , ühtTKElSTl, f:, fornitai, : ^

n. a. nncar ai»ni t yiagiium. Pa. d. s. lutrei'^ti: iq derö .l,(li»tre«8li dero

= = ' vnjareisnL Pa v y^^ , . stimm ou,e^ypcit^.^hp AI.

ankiresni. gl. K.(,' ^^^ '^ *\ . föne dero li^tre«»;|i dero t/m-

iingiri8.oi.Ka. } < '^ ' ■.>.'. pahoräm, crfpitu. I/Up. b6.

d. $. angareisoi, dedecora. Gc. 4. HLt^TRpiSTIG. .

n.pl. ungareisn i. ^a. j ^ ,^.^, n. s. f. liatreitftigia {sUy, argiud (hi-

. : -...vilinkireisni- gLKJV e,, riwiite^. V6. I. 377. ...

MfS^MPN?;»örÄ Ic. (jbt.ep TeiniapJ»?) , .. HLÖTfiElSTIGl,./.^ w«orÜa#.

R*<JS.4S?.Jwt?r? fit potil. br,i*>, c^maoda. „. ,, lutrestigi. Sal.4. > .

«10, wittelhd. brj.geo, wdiw. , -^ ..; .. lutrc8tige.Sal. l.j * **"*'"'°*'

«. p^ reisan, ium/o«. J«. . ,• .. RlSi romi» s. HBlS.

.Pliü-IIREISIG (Weher?), iwwrw'awitrep...^'

fig bei Hans Saab«; et aocb da«, spätere ROS & HROS. . ttt«mralfjs). ^ ,

d.ph lutreisigen, cqnont (awbiajjye. RQSA, /., JXefe, fwa', angsls-rAse, hord. rös.

' "• ^^- ' «. *. rosa. O. V. 23, 273. Mi. Sb.

.t

lolteisigtfn, <!attorUrfidi6M}.' y^' . „. pL t6si. Bo. ^

-..,•-. ^* *^^* ' dl»/, röson. Mcp.

ttLÜTHElSTI (KttttX ; (fl!jpfcrose«.\VD.t542.)

Iilat^eiffter, clamosus (in voce). K. 7. lut- ROSABLUOMO. ' '

' rViste süng; canora moduiatio. Meß. 10. ROSGARTO * ^^

sO'luIreiate uu erde min gebeUN. 101, ROSFARO

80 uuirt lutreiste der ia er uaolta * ...

«uesen stille. J«. 67, 35. UtttUitr^n ROSA,/. (oderROSO, m.?), €{«^0««? oder

»timipa.r«. da. lntre.su horD.N.46,6. „1,^^^;^ ^i„ Ueberri^, sidi iosammenschie-

. . lü^reistep suegplon. Mcp. l«tre.ste ^^^^ ^^, ^j^l, ^„f,^ ^„^ ^^^ ^^^ ^^^^

... nuaren, ,onavema (immu.), ^. 82, 3. ^ ,. ,os«n. fftede« (truduntfluminaj. VG.

lutreiste uaurden aposieh in iro pre- I q^q -

iftÄionir Mcp. 75. ^^^ influmine crustae). VG. lU. 360.

Form und Flexion. .

latrei6te«,N. 67, 35. lOlf 1. Mcp. 1>TTC

n. s. m. blutreister. K. JtVUd« 1. setze ich' : als . Wund vcmi angels.

; . .; lutrei&ter. SaL 1. hreosan ( mit unorganiichem h?)., riKre, gotb.

.' iit «. n^. Intreista. 82, raus, abd. ror, anmdo ..i^* angels. breose,

«- «.^ifttr/eista. PIt.46«.^ . caducus)^ rusa, iui##o, «n... S»* ror und rusa.

n. pL m. lutreiste. .82, 3. 92,4. Mu« (kann Ist S ableitend und die. Wurzel das sanskr. ru,

' i auch fleidonlos s^yn). ^ ^. , TJTQ'

d. pl. lAlreisten. Mcp. *^''^''^' ^f- «^^ ^^^^

Ist in: uzer dien ClarmsJ scullen sar RUSA (rüsa?), RIÜSA, /., 8{eufe. (bt es

I durh dfe boli lutreiateren stimma, der lieber zu bringen oder mit skx. rudb, impe*

ODinparajtiv.in lutreisteren anzuoebmen? dire, coßiclifder^ ity vsrgWrfiW?)

: ÜJNHLÜrREISTI. n. r i u 8 a. Bib. 11. 13. x ,

Do|{ si (lira) fore sJacbi ze unlutreiste ruisa. BibrlO. üb* . i 9 ^wgustianu

ne si;Al9. , . 1 ' IrAssa. Bib. 6; i)

[35*]

^

*'. " Y

Rmä.

n

iffÖfi,

rvissa, «iff^jc?; Sah ' -• dl rdsiiii. Bib. 1. 2. \ ' . , .

«.*»». Bib, 7.1 "f"»'''*^ '*^- <7. (rusin, gnrgustinm. Bib. S.) * - 1' RIUSA, RUSA, Flulsnamen. .

RÖR, n. u. RÖRA, RÖRJA,/ (auch rAri?), tRo^Xi arundo; g^\h. ran«^ noid» reyr. franz. roscau. - ' .i i . \

€7rfmifo. Pr. oi^ fig. 242/ 292. 299. Em. 23. F. 2. Pa. Ra. L, Tr. gl. K. R. Frg. 5. T. 200, 3. calamus. Bib. L 2. 4. & 6.: i^tln. Mi. Sb. Rb. Rd. Ib. canna. Wn. 460. L. R. iccefse diu tier Aes.tiktta^ iMripk^fr" ras ealamu IN^ 67, 31. rora fon uulnle . ^iu«egita»9 anmdmem venia, agk^iam. T. 6.4|, 4. rora.giknQaita ni bibrihbit, antndinem qnassatam non confnng^*s T. 69, 9. rorrium kesc.uttta, ctfr^Mtiioi^M^^. satum. K. 64. sarztttni'Qra insina ze- aauun, posuerunt arundinem m d^^ra ejus. T. 200^ 2. intfiengup rqi:iin,J(nti aluogun sin houbit^ aceepeputU^ qeun* dinem et percuHebant caput efus. T. 200, 3. €cuanii«ro rorro. Rk Foun. und Flei(ion :.

n. j. roE. Em. 23. Sg. 299. F. 2. Wn. ^0; g. s. rores. N. 67, 31. d., s.. raorre.. B.

naorcu P.a.

. '. > . * . .

EOia. gl. K. (oder zum fem.? Ux Ra; steht ruta.) nipL tont: Ib. Rd. - ^ ■'■'-

g*pLfotj^!0. Rb. ^

% rfrra^ rd'rja.

ik 1. rova. 8g« 249; 2921 ' - •-

»opta. ' L. Ml]. Ift. Sb. Bib. 1. Ä 7.

Pr. lAi« . hroarä. Ra..'

»j t

'

- rqrea. Frg. 5. röträ. Bib. 6. , . rote. Bib. 4. {et d. s. Too r f o^uii. T. 200, ä rorriun. K. 64. TOrran. Btb. 1-! ^.p^rorreono. Rb. a. pL'? TOTti xtn {esaiehlcakiinjus dab RORÄHI, lt., fkHvidtt, fKobv ranmtk ». roi^aki vet kertaahi,- eo tonnst- C jr> Tor»heB, ttruHdinii (fenu);'Klb. \ d. ro&e (FeUer fir TÖr»he), £< »«/o. A". •1tOBMOS/il«>RBAH. OrtfflatkieB. G«he - r: RORAlGA AHJSSISA biekert

RÜS,

.U

I

rorra

. tfc- '■

f

I j

raorei Pili. ') -Ibts^n diese Föhnen rorre; Bl Y-eiiiTori 'arniebmen? cf. nore< gl« K.^' : > ac^So*

dL'.'^.oß.iii ^s. nion.it&r«'.

o. dt. roM..T: 64, 6i 69r'2:.8e0, 2.

^

> 2.? Wird dSe Annabme einer fi Wurzd etwa durch sanskr. r&fb, 9mar rechtfertigt? cf. auch nord. raesta, inu Oder hat die Wurzel. H zfin. Anlqal:? konnlQ bros hi^^be^ ^gi^luirep),. oder müsE njeninUr .gebrachten Worter von einer 1

RU oder RUD oder RUH abgeleitet n

.R*JSTiAJN;.Fft|lftt.

/ri/; htn&tetkj ornare. Pa. gf. K. (sie rtfslen. 3; p. pl. praet Ind.: mi netlen sib rasten. -D. III. 5 (da) rustfs. ~ thaz thti thili tlrai gcgin ruatts. O; If. 3, 31. (ig centrahiert aus rustitis.) GARUSTJAN. (du) girusfes (conj.yi

diÜtoi'd tlraz zi n-oir tfaeso

zi*tir thaz'thttthrh sogirnstes, in arbuütirn grrestes; O. I. 1 p.p. karustit, comp/U5. R. redhnii eehruefit. Pa. ' )

kihrn^tit Ra; gl. K. | ' ^^''^ kihru^tit, ;E^//^a;*Riii Lz' m-liehont sie al* gfrnsti thih es nualaln-stih. Ö..I.

"ni'p/. kirv&te, instrnctL Vb. I

e^pl. za festi'karuete, rneM gare, ea:peditö$: Hi. R RÜSTi,/. (und I».?), JXüfhin«;

w

Äua

REIS— RAfeC'

5^

> '

II M

g. s. l&az qnser muat sih inende sali- cbera rnsti ingegin akusti. 0. V. 2, 6. d.pl{iixxis\im. Hfld.) GARÜSTI, n., ©erüflf. insirumehium. Org. munitiol 6i6. 1. 2. or- näntehium. Pa. Ra. gl. K. machinq. VA. n. 46, Ib. Hb. Rd. ^f. Bib. 1.' diz uner 1 1 licha gerust'e, mathina. Bo. 5. ge- ruste^ mnchiha (facirtorum). Bo. 5. gi- rn^ii^ pitd (saxea), VA. IX. 711. ga- '-' roB.ti, instrumenta fldndts). Ar. girus t e, tormento. VA. XL 616. XII. 922. gi- rosti, aplnstra. D. daz ist daz ge. rüste gnoter lero. Wm. 4, 4. ist uns thaz girusti, bronia alafestl, ioh ist uns belm< ouh ubar tbaz iob uaa« fan ala uuassaz. O. V. 1, 15. nirme- ginot sib., uuizist thaz, thiubelli- porlai lubar tbaz, diufeles gtrfisti, . iz atentii in tbero festi. O.iU. 12,36. tbo quaman ostana in tbaz lant, thie irkantun sunnun farti ster- rono girusti, tbaz unarun iro listi. O. I. n\ 10. er giang innan tbaz hus iob uuarf se alle thanana nz, . zluttarfallaz tbaz girusti> ni uuas TZ 10 BO festl Ol II. 11| 12. Form und Flexion: ' n. s. girusti. O. III. 12, 36. V. 1, 15. VA. IL 46. IX. 711. ^gernste. Bo.* 5. Oi^. Wni. 4, 4. d. $. giruste. VA. XL 616. XIL 922. a. s. ghrusti. 0. L 17, 10. IL 11, 12.

geruste. Bo. 5. II. ;9/. kann ancb n. s. seyn: ' " cahrusti' Pa.

kibrusti. Ra. gl; K. kibtüsdi. gl. K. kirnsti. Ib. Rd* gfpüsti; fy. d.pl. karustinr. Bib. 1. kerbsten; Bib. t 2. kinr Stern Bib. 9. a.;?/. karusti; Rb. kirusti. Ib. Rb. Rd.'RC girostl. Bib. 1'. '

RUSTUNGA, /., StOflung.

a^pl* rustunga, machinas (deij. Bo. 5.

Gebort aucb **

RUSTLIH hieher?

rustlicber. SaL 1.) ;..,.«.

toslliher. Sd. 4. }.*«'"«"*''"•

REIS- s. RIS.

RIUSA s. RUSA in RUS. I.

KUSA) rasa, speciis vestis. Mon. 2.

ROSAMO, iii.,raÄor.R.; cf. ROT, ROTAMO, ROST.

a. rösomon, aeruginem. K. 64. Gebort bieber aucb rosmun, lentigo. Hs«? In Tr. stebt ro- scnnun.

ROSENNA?

rosennun, lentigo. Tr.; et unser tHo[tf als Krank* beit; in Hs. siebt tosmun, s. rosamo»

RASP- s. HRASP-. RüSPjaa (CfHRASP.)

GARUSPJAN. giruspit, inhorruit (aper). VA. X. 711. RUSPILHAR.

irRESPETOD, inphraU gl K. ist wobi ein entstelltes Wort; in Pa. stebt araerpetot u.in Ra. arpetot Doch cf. aucb rind/iarrj scrutaru

HAoL/) rafc^/ nord; rosk, fßrtis , M^cnmui. cf. aucb nord. ra^k, tumultus» rasQa, loch mo- vere. Cf. sansk. rieb, ire, aber aucb IIRADO. a. s. m. rusken (sio). Mcp.

resikin (oder reskkin? es ist mit

r

Gebeimsolirift: cfskkin gescbrieben)^

igniium. D; IL 336. ii«/72.];n. roscbe* ze fernumiste, veloces ad

intellectunu N. 28, 9. cowpar,: rascör^ ardentlus. M. 29. Gc 1. 4. (S.

549

BISKO— RAST.

RAST.

c. i* ift. re6<!trin. M. 29. Gc 6. ) ^ .._.. ^ <r. 4 \ jerventHJris.

resciran. Gc 1. K

RASCO^ vivaciter. M. 24. Can. 10. It RASCIi /., alacritas.

d. s. resci. Gh. 1. \

reschi. Gb. 3. ( , vigore»

rescki. Gh. 2. )

res et, alacrltate (animae suaej. Mi}»«

Bib. 1. (reske. Bib. 6.) a. s. lesci yfervorem. M. 29. Gc. 3. 6. RASCIN» vigor. d. mit sin selbes roskinc, vigens propriU motibus (mens). Bo. 5.

RlSKO, n, pr.

ROSC s. RASC.

RASCAZan (cf. mittellat rascare, cumjoi ex- spuere; s. auch rachison). raskezzan, sdntillare (oleum videri^, €.

scintiüas enütterej. VG. L 392. raskeztdi singultabat. Prud.

RASTjan, RESTJAN, rafien, requiescere, alts. restian, angels. restan. Inf. restan, cubitum. A. (ir) festent (oder conf.? es steht: übe ir

restent, si dormiaiis). N. 67, 14. (sie) restent, requiescunt. T. 51, 2. (er) resti (stcj, requiescat. K. 64. (sie) resten, pauseni. K. 22. 48. (er) rasta, sabbatizamt, firrota. Rd. Ib. (sie) rasteton (rastotan. Bib. 8. rastoten.

Bib. 13.) vel scberoton, meridiati

sunt Bib. 6.

imp. resti, requiesce. T. 105.

imp. pLte Biet j requiescite. T. 66, 2. 182, 7.

Vm resteilti. Ra. > _ ^i . «v

. j- 1 w J f y^neus (bieher?) rcstendi. gl. K. j ' -^ .

a. s. /. rasisiuinnj f er iatüm (pectusj*

Prud. 1.

GARASTJAN, GARESTJAN.

Inf. kirastan, ccssare (novalesj. VG. 1.71.

(ih) giresto, respirabo. Sb: Bib. 1. 2.

(er) girestit (hiar). 0. III. 6, 32.

chirestity requiesdi» h. 9^ 3.

kerestit, requiescet. Kp.

(du) girestes:

dihto 10 thas zi noti theso {sebs ...

Zltl,

thaz ihn thihso girusteSf inthera . sibuntun girestes. 0* L 1| 50. (er) gireste:

na ttuill ih thes giflizan^ thense-

gal nidarlazan, thaz in thes Stades feste min rUi dar nu gireste. Q. .V. 35^6. (er) girasteti (girasteta. Bib. 7«), resph

rasset. Mi|;. Bib* 1. 2. p.p. kirestit si, pausetur.K. 8m^

BIRESTJAN? ist dieses Wort aus: '

inpeiebat, marta vel piuenk vei pir£st4. Em. 12. zn folgern? hat der Glossator inpetire für m ptfflb're genommen? oder ist pirest^ statt pi rcflä gesehrieben? oder statt pireista?

INNl RES TJAN. in dhem dhiu chrnmha nadra inne- res tida, requiescebat. Is. 9,4.

RESTI, RESTIN^/^ Kafi, requies (in Bib. 7 13. auch resta, wie im Alts, rasta, u. resta)i R. s* restin (siin restin scal uuesan ar«

lihbu), reqtäes. I&. 9, g. s. resti, quietis. Gc 3. PnuL 1, reqnieth- nis. Bib. & (rsest, requietumis. Bib. 4 ) resia^ reqiiietionis. Bib. 7. 13. d. s. resti: fon resti slafes, de dormilknt somniL T. 135. in resti ligentemo, qtdescmiL IKIcp.8. ih uuillu hiar gimeincn nnas thie

engila bizeineQt thie sconun iob thie uipizun^ thie

in krisles grabe sazun, thie thar in resti frono giaamna so scono. 0. V. 8. 3. a. s. resti, reqmem. T. 57,. 6. 67, 9. quiei0L

Prud. 1. sabbatismum^ fkk. n.pL res t in, pulpita. Prud. 1. : g.pl. (oder sing.?) resto: thiiY nulr ni fa- ren furdir uz, mit.aineo unsili

^

RASTA— ROST.

18 to freuvea thdro reito. O. L

dlp/. restin:

ioh ouh man thaz nnestin, tbaz krist stuant ix.ihen restin. 0. V.

ioh sie giünisso ouh üuestin^ thax er staant fon tben restin« 0. V* 11, 38, RESTIBERG. Ortsnamen.. RESTUNGA,/., paüsia. Hs. RASTAy/l (hieber?), golh. rasta, nord.röst, mlUare, SS eile. In einer frank. Urk. von 675: Ummos sex» quod homines loa ilüus $iti dkmU rasias tres. ** Cr. raw.a. rasta (raste. Wn. 460.)f Ici^a. St Hd.

EaSxA (rast Bib. 4.)» massas (caricarumj. fiib. a la 11. 13. (rosta in D. ist DruckfehlerO

tSn s. RASrpn.

IST- .. RIS.

OST m. (oder 7i.?), Stoft/ alts. rost, angels. rvat, tiord. ryd^ it., lit. rndis,yi^ aerugOfru-

tigo; d. RÖT, ROSAMO, aber auch roz. Jan mid roz, wonach (et nord. ryd und lit Fudis) rost aus rod, roz entstanden zu seyn •c&eint

aerugo. T. 36, i. M. 31. Le. Bib. 4 Zf. D. n. 383. 350. L. aunigo. Bib. 6. rubigo. Tr. Ib. Bd. Aid. Ra. gL K. Bib. 12. rubigo vel quod in segete spicas rubeas et inanes fadt, rost, miltS« H(L u. rost Ib. Rd. Le. L. Bib. 4. 6. 12. M. 31. Zt D. IL 283. 350. T. 36, 1. Hd. rSst Tr. dL roste. Aid. a. rost Ra. gl K. ROSTAG, roflis. rosdagemo, scabrosa. D. II. 338»

Gehurt audi rotogo, scabrosa. D. II. 338. hieher?

ROST. ROST.

553

ROSTJAN, R0ST£:N, cf. rozjan, roflen, an- geb. rustjan, aemginare. rostet Mcr. Sb. Bib. 1. 2. ) rostitBib. 5. l^a^ruginat.

ARROSTfeN, rojfen.

(errostet, aeruginat Pt)

ROSTAGÖN, ROSTAGÄN, roflen.

(rostigote, eruginavit. Ep. can. 6.)

GAROSTAGflN, roflen. girostageta, eruginavit (aurumj» D.

iRROSTAG£:N, roflen. irrostageta. Mb. Ep. can. 1.4. \, erugina^ irrostegeta. Sb. ( vit (au-

irrostogata. Bib. 13. ) rwnj.

ROST [BROST? et alls. hrost thes hu- ses (2>a(^)]. rostirin, ediiiore (apicej. Pmd. 1.

ROST, m. und RÖSTA, /., Slofl, nord. rist, cralicula, sartago. n. roost, arula. Rb.

rdst Mon. 2. Bib. 9.

rost Sg. 292.

rost Wn. 232. L. Bib. 7. ) , etfatkula.

rohost Wn. 863. Bib. 1. 2.

rest F.

rost, craies. Hd. rogus. Wn. 460. Tr. d. rösta. Mo. Bib. 1. 7. 13. Sb. ,. ,.

rosta. A. Bib. 5. 6. craticüla.

roste, sar tagine. Rb. rostun, catasta. Prud. 1. o. rost, arulam. Rb. rosta,' craiiculam. D. rtistun, sartaginem. Rb. ROSTISARN. ROSTPHANNA.

RÖSTJAN, roflen/ angels. rostan. Inf* (rdstin, torreri* Bib. 5.) (ih) rosto. Tr. P. 1. 2.

roesto. Mon. 2. GAROSTJAN. (ih) gerosto^ confrtgo. F. 1. 2. p.^. karostil, torridum (corpusculum). H. 2L girostit, yri>/iiii. Bib. 1. 2.

, frico.

553

RUST— RAW.

-g.cr8«tel, /riawn. Tr. g. s,m. girostites fisges, auL T. 231, 2. , -gerostet sint miniu bein» con-

frixa. N. lOi, 3.

«IROSTI, frixttra. A. ROSTÜNGA, /., /riVrwra. Gc. 12.

RUSTjan s. RUS. 2.

-REIST (blatreist) s. RIS.

RXJSTIC) rustiais; ist es aus dem I^at. aufge- nommen, wofür vielleicht auch die Fonn ru- •atib spricht? cf. aber auch nord. rusti, rusti- cus, rustalegr, agrestis. rustih, rusticus. Pa. gl. K. rusti hertlih (ist es ruslih ertlih?), riM/i-

cus* Ra. Tustigiu. M. 6. Can. 11. ) sanc vd uuiniliot, rustiuge. Can. 13. ) plebejos psa/mos»

RUSTIGi, RUSTAGl, barbaries, ruslidtäs. g. rustigif rusticitaiis. ßib. 2. a. rustigif barbariem {senswnn). Mt}. Bib. 3. (rustagi. D. istLese- oder Druckfehler.)

RESTILUN, dextrariola. Bib.7. (cf. nestila und ristella).

RIOSTAR rm. oder n.?J und RIOSTRA, /.,

Stießer/ ^flugfc^AAr; angcis. reost, dentale,

vomer. Cf. rastrum.

n. s. riostra, st Iva, VG. I. 174.

riester, denti/e, stiva. SU Mon. L. Hs.

(riestere, stiva. \Vn. 4öO.)

n.pL riostar. Sal. 1.

riester. Mon. 2. m j ^.f

denttua,

dentes ara-

in.

rister. Sal.

rcister* Sal. 4.

riestra. \Vn. 332. Tr. Em. 32.

rcstera. F.

ROSLA, Ortsnamen.

RA Wer, ro^, crud<ts. ü. II. 331. .Gehört diesem

RAWA. ;

I W/tfteder Anlaut. H? (aiig^ hretTi bt nord. brAr); bangt es mit a^dus zustLum roer (hieher? ein anderer cod- des Pnid

4riuber)^ sevefus. D. 11^. 330» rouuaz. Ib. Rd. )

rouaz. Ob. 6. ' rotat C^icJ, coro viva* A* (roT, crudum. Tr.) rauuiui niuuiui recentes. Ib. Rd.

RAWA, RÖA, RÜOWA,/., Öltt^f, nor

' qides. Ist es auf eine Wurzel Jtl. U zu 1 hen? cf. aberliL rimti, quiescere, sansk. delectari und sansk. sram (von welchem gefallen seyn miifste). quiescere» S. auch r

Bedeutung und Gebrauch: qnles. 'He. reqiiies. Bo. 5. IL 16. N. 83, 13. BlaL requietio. Mz. Bib. 1. 2. A. rej M. 30. Gh. 1. 3. 4. pax. N. 37, 4. mir iz slaf unde rauua. N. 56, ö. bral du unsih in dia chuoli'dero eüu rauuo. N 65, 12. uuan^a du habest sündcrlicbo getröstet ze dero tl N. 4, 10. der geselidot si in räu habitatorem qußctis. Ne. habe g64iQ euuigen rauuou. N. 115, ?• nu ira truhten, föne tode ze rauiion. <N. 1 fergib mir mine sunda, daz !b r gcüunne in ihihcro consöehtia/H. c an imo hdbo Ih euuiga riuua. ü. dar suobta ih rauua unde fant so N. 54, 8. äd perenne cingultim, rauüi, stus vocat. Prud. 2.

Form uud Flexion: I?. s. rauua. IL 16. Bo. .5. N. 37| 4. 56,

12. 92, 1. 124, 4. 131, 14. g. s. rauuo. Mz. N. 40, 4. 65, 12. Bib. :

rauua. A. d. s. rauuo. M. 30. Gh. 1. 3. 4. N. 4, 10. rauua. N. IL rauui (?). Prud. 2. a. s. rauua. Bo. 5. ^; 4, 9. 37, 1. 38, 1 8. 94, 12. 115, 7. 131, 5. roa. MaL

ruouun. Wm. 5, 2. IL ruouuon (oder ;?/.?). Wm. 5, 2.

jr.

RAWA.

ROW-rPAZ.

556

.^rauQOD. Ne. N; 115, 7..13(/8. Bo« 5. rauuan. Nc. II. / ^ . . ;i

ruouuon. ^Vifif 3| 10» I* IV. IX. rSuuoD. Wm. III. ttiounn. WiDi II. INRiWA,/, Unruhe. . a.s. anrauua: selben mineo beinen nc ist^Attua jaehein; uuaniiaiicbam diii unrauu^? N«, 37, 4. d. s. unrauua. Co. '

O' Sp irnraaua. N. 40, 4. 146, 3. Ä/i/. unrauuon: uuand^ iro tut släf 16i- ' tet sie ze uf^l^^uuoiu N. 3^ .6«, unrauun. N. II.

ÖOT*AWA„/.# ®cmiitMru&^ .

a. s. muoträuua« Mcp. ^

iWOGERNO.

IWn ifdp

ran, q^detns. Prud. 1. (oder ist rau snöst.?)

IWÄN, RiWÖN, RUOVVJAN, ^L•0^^6i\,

rtt^cn.

9iaef r^rr. Mcp# -24. reqmesccrf. /^^ 54^ ?• a/- £tfr^. Wm. 1, 7. r^uuin ty dcgunt. Mcp. 63. daz ih riiauee ia fride. N. 4, 9. aiu (unreht) drucchent mihi fqne diu ne rauuen ib. N. 37, 5. uuer-räuuet in .^iiqele, ri«il4« dara zuo rAuuel.piin martyrlih fleisc in dcro gedingi ur- .s(e^ndldo. M. J^p, 9. ran demo lopc.rA- iiuet er...rf^.l89;lSL:. slaf riuuota mir dafan|ii soporaius^ sunu JS. 3, 6. >^.i Foi;pi und Flexion.. , . . ,

/^vjr«i>pen..N..40, 4.,j84, 9, : .,

; Vi fuouuain. Wm. Sy.14,. ; ,, .^\

tcf) ra«ttet. N- 1.4,.5, ,i^, 9. Iß, ^9^x92, 1.

103, 32.m,\l^. :

ruouuct Wm. .3, 7. ',;.,..

^uolrttot.::^Vlo. W..,, . ,;., .,., ,

(sie) rauuejat Wfp-:<J3./: ..., » i,, (.,i;.) (ih) rauuce. N. 9f ß4t ;7n Wl- . i .^ . \ ,T ;-/IWfrf0.e.:N. IL \^,, IkiI -.r, / .M\i:i}I ^4^\ rt| o 9 U;e 8. Wm.ifJ^. : ./ *.\

(fff'X fauuota.. Nf 3,. 6. . ,-..;. ,i, . ..j (s|a):raKuqt|on, JN..^ 13f ,, iu... ;,« p. o. a. pl raunenjbf.. Uci^M\l .iirM

GERÜOWET bin ih a pp'semtiomrVfm

1> 16- .17 J i

UNGER^lIUEi:, uifi^V///^ I414 Lijl. ' {

ROWer & RA Wer.

' . . I

.1 : I -1

BH^UVVjaii? 20 RAWA? '

spracbun sie tho zi.n^o ^fir, meistar, Zel- len uuir thir uuar,

uuir uiioHun uatzan in giuuis, uuar thii

"emmizigen biruuui's.

ih duan es, quad er, redina inti oug'in 'miYia selida,

ioib iuih unfarholan daa-n allaa mijian suasduam. 0. II. 7, 17 20.

sie quamunimit giAhrenge in themo sel- ben g^nge^

ioh mit tberu krcfti, in tbia bürg in gi-

i;ri|Ui,

bintarquamun alle, tbie.biruuD (cod. V. P.

biruuan. cod. F.) tbar inne^ in iiiuft iz, uuapiihy ruarti thie selbun

burgliuti. 0. IV. 4, 57 60.

RlUWan s. HRlUWan. RUÖWA s. RAWA.

RAZs. RÄZI, rabidus; cf. nprf. brata, riiere^ rata, ificuriosum ferrii ,sthci auch mittelhochd. raeze^ acfr, feraa;. Ist sanskr« krx^d, dolore offligh ^amßre zu -vergleichen l

^ec^ujtyog und.Q^|)raiich: rm^^ .M.is fer^x.^fiq^b. trucuktitus. Ic. rabula. Aid. 3. 5.Sal. 1. Taze^ rapqf&i/liifpij. T.AUL ]i^zi% yr^d(it^.0igresj^ VG.U. 151. raza, scylleos (canes). Efir./i-l. dje ebere . rai^i^f.; D. }\\.1)l.. jt^er razo nemeri, ra- -i^WiWP*<v. AM. A r?zen, r4/)iV2i> (derUi- busj. Mart , . / * . \ '

Fora» tm^Pj^Jw.: . . :. n

razo. Ald4:4; ...

n.pl.n. raziu. VG. IL 151. -i

d.ph razen. Mart V/ 1 \?;i/,i

[36]

S57

RIZ.

■^ . -

'RIZ.

a./7Ü,m. mst. Em. ^1.

(razze. O. lil. 71.) RAZAHEIT,/., protervitäs; Prad. 1. RAZWURTL RÄZI, /., rabida ira, Do. 5. ' ' *

d s. in razzi. Co. RAZO. RAZI. RAZA. RAZILI, RAZALA. RA-

ZiaiN. RAZCHIMT?

BIZ (golh. und alte. VRIT/l" Ist t Ab.

Ieitang88u(6x?

RlZAN (reiz, riz), hieraus linaer rirtfen; geth. und alte, vritan, scribere; oordL rita^ saihere, relta, carpere*

Bedeutung und Gebrauch: scindere. Prud. 1. scribere. M. 31. Le. 1. 2. 4. 5. Prud. 1. ris, exara (in libro tüligenter exara illudj. Sh. in erdu mit themo fingare reiz. O. HL 17» 36. ;

Form und Flexion: (er) reiz. Prud. 1. D. H. 325. 0. IH. 17, 95.

42. Le. 1. 2. 4. 5. M. 31. imp, fiz. Sb. Bib. 1. 2. 5. 7. Mtj. p.a. d.pl. rizintnn. Prüd. 1. GARIZAN, inddere (arboribus amoregj. VE. X. 53.

girizes, describes. Gc 5. girizan. Mk. Bib. 1. 2.), exahafäm fin fgrtzzin. Bib. 5.V t pnrietej.

girizzan nnwiTly'insenbi^ur. VA. L 482. girizona (sicj, seeß fajnces). VrasL W girizzarnta (scheint nach dein'läit. Schreib- fehltor fürgri-itzMa)^ €^a^£»/mi, Bib/V. ' UMBIRiZAN. ■•• •^•' -•' •-••■' ' --• i>mpirize8ti>dSM^/4fV^. Gte'S. * '* •• ÜNTARKlÄAN.'* -• ' ^V^"- ^•' <' -^ ' 80 dal ueld underrizcKi tinirdft, so istii>ge{ibr«izftefnf^nemit]^ct[m;brg. RIZJAN, ri^eu. / =' V*-'*

rizzit, stiipnairMiMf} pMfL tV» * tizka,-jkspitgei^.^)Pf^ sM/Ütinit (hmc ha^aj. VA. IX. 5^7. levitttHangii fwsi- nere corpus J. VA. XII;' ' ' ^ - riztun, secuerunt '(v^^ei cöfffdrtf):^*V^ HL 444# •'*"^ '' •'' ' .'JAfi-i .i\.i\ X

GARIZJAN. " •'^^»' •^-^«■« -H -

r ö;, j

i.

girizta, perstrUutii. VA. X. 344 1 kerizzini^ y perstringms. D. II. 3^ RIZZÖN. r izzö in j pupugerat Prud. 1. « GARIZZON.

gerizzot uuerdent (buohslabi kriffele). Bo. 5. REZZON (?). rezzondo mit adamantinero uu; iihpressione adamofitlni coasminis* R! RIZ; nord. rit, scriptttra. n. s. riz, apex, i^a. Em. 19. Rf. ^

Prud. 1. d'ph rizin. M^. Sb. ) y chararieribus rizzin. D. i rarum).

a.pL Tizzif notas. Prud. 1. stäcos. Fr RlZA, f., Sirfel, ctrcimts. n* s. riza. Bib. 1.

rizza. F. 1. 2. Tr. Cr. Em. 3L I

D. IL 349. Wn. 232. rIzza. Wn. 863. (rize. Wn. 46a; d. #. rizun. Mt). Bib. 1. 2. 7. Rh. rizzun. Bib. 6. rizza. Bib. 8. 13. rize. Bib. 4. a. s. rizza. Sg. 184. RIZO. iRlZA. RIZAMAN. RIZAWIB. hieher? ' REIZJAN, reijfnjcf. nord. reita, €»i Bedeultmg und Gebrauch: reizende die cfarefte des mootei vens. Bo. 5 reizet, exerceVCt^tram). reizta ze fehtcnney in cm^wkin iamenta pnlsabat Mcp. 68. dafc i cot ze zorne. N. 77, 17. si^ retzl ^' ztt\tnistel%^y provacavermii, N.

Form und Flextoo: (er) reizet Bo. 5.

(er) reizla. M. «&. N. 77, 17. (sie) reizton. N. 77j il7. S». p. a. reliendei Bö; &w ' REIZ JAN auch als ^m^ifFV, Wie RiZAN; ist wohl nicht falsebe Sdiretbon^; eT. r und rizari, aber iraefa rezzAn iiad r< leizanten, scfribieikibH9.^ D. IL 39 Pfud. L ale&t riziBtüll). ^

58

REZ^ ROZ.

BEI2J^RI, m.f lacfssifor Tr. ^7 Auch rcizare, clrctäator^ PvU* 334. (wo- liir andere omA/. des Prod^Tixarp haben). GQTK£I2^ARL , a.pL^oi reia&akata,i»!iiar»a0iilwvNr67,8.

GiREIZU 9 ereilt

^^^^\ ^ rr I j sediribt cöneitatio. geraixe. Tr. ) '

IXZZl.Utes. ^\. K. (hieherf ) REIZ, ii/€w, /7«5/i;f. iU. (hieher?) REIZ, m., £ini€, linea, noia.

n. s^ reisL Mcp. Org.

j:« «. reizis. Org.

d. 8. reUe. Mcp. 49. Org.. . .

a. «. reiz. Mcp. 42. Org,

n.pl. reiza. Mcp.

g.plyT^yio, Ml]. Bib. 1. 3. 7. Org.

iLi;/. reizzen. ) ^ t\ n oao '^ . . ( , caienis. D. IL 323. .preizin. '

a«j7/. reizai^ noias. Mcp. 57. REIZA./, //Md[. M£. Enp. 26. Bib. 1. 5. RIZARI, «1. (nord. rit;iri» scribay

r iza r i. Prud. 2. D. IL 324. ) , circulaior, ma -

rlzzarl Prud. 1. ) lari.

rizzarii circumlator, qui famam portai* SaL 1. ' ' '

\

■f

i

(rizziri,,arnW. Bib. 5.) RIZILÖ (?), cursim.D.

SZZA, REIZZA, <twsa<i(i^ ,<^

rezza. Mon. 2. Zf. v >

■I ...

rezze. Hd. F. 2. ( , coccirftm^ :

reizza. F4 1. 2. ) ^

rezza, cocasm. ZU

*e%%%^ fenicium, toccineum. F. Ha. Mcm.

ezze. eoccinium. Wo. 232.

)Z (hiervon unser 9lo$), ra Rlj/i Cf.

her wgels. rot) an, nord. rotna ^nd Vlhd. oz)an, puirescere. Oder tsl ea hrtoz? . hrdäB, ntiMMi. Sg. 913. loz, üiMm^ mucte^. Prud. 1. 2. D. IL 320.

SA. 1; L. Eb. M. 32. Vomex. Mon. 2.

phlefima. VP. ^

rnoz^ mne»5. SaL 4. * . In tirOM^, mrmmtf; Eitt. IS. ^^

.(

ROZ— RLZ.

,RO^G (ro^ig), muatlemtui. -m^s-m. ro&ziger. SaL 2. F. ... ro&xeger. D. IL 32a Eb* d. ph ruxigen. D. IL. 320. ruzzigen.D. IL320. I . , .; ro^zegen. Prud 1. . rotzegeo. Ü. IL32a . ; rotegen. Prud. 2^ * Gebort rozjan hieher?

560

, mfiaJeniU (haribusj.

ROZ s. RUZ.

RUZian; ci r.ostjan (das, so wie rost, bei N. nicl^ vorkommt), aber auch angels. rotjaUi

nord. Totna, piürescere, Ist es mit ROZ zu-

aainmen zu bringe^?

min. lichamo ne fulet iioh ne rözzet N.

1«^» 10, Tozzti (stall rostet der andern Denkmäler),

aerugingt. Bib.,7v, ARROZAGON? "•

irrozegola,. aeruginavii;. nur in Bib. 7«, die andern Glossen zu aerugiMiVit zeigen das Verb, arröstagen auf.

arROZjah (ARROZilN?). :

' ütie'i(\]e ttrozeten. uu'iiiB ^ ab$qu4 vitiis semivtäsisi Mcp. 9.

f

JtvUiuf) sansk. rud,//^^/aas ru, sonore; cf. auch lat. rudere. Gehört hiezu auch'9tSpe[| angeb. vroi? : , -

RIUZAN (roz, ruz, rox); cf. angels. reotan, vreotan, crepitare, lit raudoti, fap^eiUari, nord'ryta, grifonir^. ^ ;. .

Beden lung 'und Gebrauch:. /lere, Bö. S. 28, 3. 174, 4. deflere. Bo. 5. H 24 plangere. T. .64,. 12. SOI, t inge^ mere. Em. 29.. ia/girk,.p/ofror«.Ra«^gL K. ': . '. stridere._iy. IL 339k*int9UBb er. tho thaK tingimab, fto er ia. riasan.grsah^ thte liiiti'Oub rozun allcj^thie quamun sem0 tbrnge. O. HL 24,^ 54. nu ria- zen «lil4nte in fremld^mo lante. O. L 18, 16. marioa tbes. tliök:io nir-

[36*]

5ei

rü;& y

iRüz.

i

throz, stuant uzana tbesj^tai^^^'tlDZ. O. V. 7, i. -fragetti^r »a bäte,' «in si ruzi thare. O. V. 7, 47. qtiVm tho druh« * iin unser t6araria2aiiter'.'Ö.Ilfs^24, 63. ao'riutit thir tbat berK'i'thnruh mi- chila smerza. Ö: I. 15, 49.' ruzen fore ämere/Be. 5. ni fia^ie itt%r herza. O. IV. 15, '3. thie andere iz-ni niazent, thara after iamer iiaz^nt. 0. V.20,52. so ungimacho riuzisL 0. V. 7, 20.

Transitiv: bemeinen. ^"^ . T: . s^\yi ihaz mugun uuir 10 riazan. 0.1.18, 11. ni thurfut ir nan riazan.. V. 4, 48. so uuer manne so sih bnaziti ioh sunta sino riuziL 0. I. 24, 17. tbar si then bruoder liobon roz. O. HL 24,48. daz ruzen siu (engen). N. 118, 136. üuann sin oub thaz rnzin. 0. IV. 26,6. ni riazct ir tbaz minazlib. O. IV.26|29. Form und Flexion;

In/, riazan (riazen. cod. F.). L 18, 11« IIL 24, 53. V. 4, 4a

fdu) riiizist. O. V. 7, 20. riuzes^t. Bo, 5.

(er) rinzit 0. L 15, 4a 24, 17. lU. 1, 18.

(w) riazen. O. I. IS, 16.

(ir) rioi^t. T. 23, 3. iU, 4.

(sie) riazent O.V.>aa,öS. 23,7. (tiesent coA V. P.) ■:

(er) riaze. 0. IV. 15, Z.

(sie) riazen (?). 0. V. 4, 63w

(pi),raoz. R^. roz. gt.' tC.

(er) r«iz. Bo. 5. O. III. 24, 48; Y. 'T, 1:^ raoz; Eni. 29. ■' ' " ' •*

(ir)- rnzot T. 64, 19i ,

(sie) razun. 0. I. 20, 9. lü. 24; 54/

raszön. T. 201, 1.

rose«. K. 'IIS, 136. 6^ & ^,

(e») ru*i; O. V. 7, A7- . '(■ie) rasfn. O. IV. 96» 6. . im/i. ri »et (ti ex e t co4. V. ). O. IV. 26, 29. p. a. rinisanto. ü. II. 339J

n. A.' m. riazaBiCT. 0. IIl4 34;'63.

dü^.;ci4rBientea.T. 293,4. GARIUZAN,'ilcitcri.: .<

1 ,1 . A

I

'I '•.

* »i

qnatHin -äilti loüfan %i tiiemü '"^ '■ - u^iidfan,^ ''" -^ " "ibnt 81 tfi^iB'gtfHli, sib-aata thai ruzi (girnzzi. cod;T; F.); 0.111.24 BfKIÜZAW, ftf toehlt^t- » ' "

Inf. biriazan. 0. W. :35, 2&. i'! ' ' 3. pL praef. ind.x fürncMn) dej

Prud. 1. . i ^

p. p. n.pL pit#f aita^iyZtf/«. VA« Vf. GIRIU^INON ist ans giriuzinootfe, i randos, .nicUl» W folgern; im cod.. i giuuizinonne. .

ROZ, ßetus. Cf. R02^ n. hroz, vagUus', phralns. Ha.- d. rozze, fletn. te.* 1. 3.

ROZAG, traurid/ me^nagenlft. '

d. s. i}. rozagerho imuate. D. IV. 3S .V..Ä, 41. 50.

rozegcmo muate.' 0.' tL 16, a. s.n, rözagaz rhuaLO.1. 18,41.'lie O. iL 16, 12. d.'pl tbzäfe'en^ttrahloii.O/V. S^

RU2JAN (und RUZCTN); cf. angelsi hWl sitriere und vreotan, cf'epUärf/ Uf'iph Inf. ruzzan. Prüci. 1. ruzan. Prud. 1, 4. ruzen. Sa1. 1. \ , iiMer'e»

ruzzeo. D.H. 311. ruzzin. D. II. 311. (ib) ruzzo, Merto. *D. IL 311. (er) rAzit D. IL 378. ruzit Ja. A. rucit. Prud. 2. rnzzet. D. ruzzoL Bib. 1. (er) ruzza. Prud. L \

ruze. D. IL 314. > , steriai. ruize. E. ' ) . ; . J

.:!p.a.xacei,ti. I ,^^^,^^ jj If. ^47. ruzzenti. ) .

n. s, m. Ist bieher Iqpcea, ßfiet rqzente (in Prud. .5.:i 'fibet e das Abk^nwogneii für r, also xosenter). Prud* .5. zu bringen? .. II. s. f. r&$oiitiiif stridiJa. D. |I.

•f

t 1

, itaiiiJ

••

3

RUZI-»RUOZh

»-^' •♦•-•>-'•

#\. ••

SüOZ<*'BHAl&AUa

564

d. $•/• roznntero« strldenfe (sagiiia). rnosza. SaL

VA. VIL 531. rfiz. Hd.

a. 9* n. tnzenl(!^Zyriidentem(firoramJ.W/L RUOZAG, ruffi^.

III. 561. n^pl TU. rnoz^^z y fuUginosi (laresJ.Vi\iA.h d. ph rDzinion. Prnd. 2. ) ^ . , ...

rüzuntan.Pnid. l.i'^'''^^''''*''"- RUOZwiiniL

WIDARRÜZJAN, abhorrere.

uaidarruzir. Ra. \ RUOZjan. Ist Hf. rauszyti, tVu^Iett/ zu ycr-

imidarruzziL Pa. || abhorrei. gleichen? aber das UO des deotschen Wortfd

n^idbarruzzit gl. K. ) deutet auf ein wurzelhaftes A und.nicbt U.

auidbarruzzant gl K. ) , .. . . ruozit, smcitat (ierga, itx ^Pfag im 3lcfer^.

uzzand. Pa. i''^''''''''''^'^^"*' VG. I. 97.

Boidharru

JZI, Stttf e? nsin, roxi. Tr. Hs.

BZ, rhadia. Ild.; cf. in pago resi. Ecc. fr. r. I. 670.

roz s. Rüa

ruozzit, movii (agros, pflftgfy). VG. I. 123. RÜOZI. RUOZO. RUOZILO. RüOZILA. KU-

ZILA. ROZf LA, n. pr. hieher? cf. RUZAR A

MARCA.

RUCIMIR, n. pr.

REZINA^ /. rczinnn, ragenäs (steht un- ter den Namen (lir Kleidungsstücke). Em. 31. rOZi Vtn^ffuligo. (Das UO deutet auf ein

fuaj^lhaftes A. ) ( RHEDO. ornamenta muKebria, qtiod r h e d o

. 0, moz. Prud« 1. 2. D. IL 321. Sal. 1. 2. dicunt l angL Ist reiti zu vergleichen?)

roaz. Pr. e.

RHAETi mm rhaetla» rhaeticae alpes. (deut- scher Wurzel?)

rnaz. Sg. 292. VS. VE. VII. 50. rus. D. Sal. 1. roQSz. Sal. roQz. F. v5 z. Tr. » #• raoE^. Pr. t m.

ruos«. Pr. V. VP. SaL 2.

RHEDIR s. RAD.

RHAIRAUB s. RAUB in RUB.

.•'-*

I

I

M

stimnit nicht nur mit dem ^X der übrigen «It- dentschen Di&lekte, amidern andi mit dem tkr., griecb., hL, lit M Ubercin, a. B. möier, angs« m6der, nord. m6dir, skr. mitri, gr. f^VT^Qy

ht mater, lit. ^motina oder £dAjjL^ $kr. dam, gr. Sa/naiv, lat domare* Cf« auch das Äbleitungssuffix M und das Flexiona-M der 1. p. pl. Einige M haben sich aus einer andern Labialis entwickelt, wie in stimna, gotb« atibna, ram, früher hraban, raban; anch in machon, \2X. f<icer4? [Cf. Mmrms und woA. ftapna, o/i^qo« (pluviaj und aanak. ^abbxa (wenn dieses ab-bhara ist), nnbes, r^ultfim und itaXv. S.. auch in. B und F den Uebergang des M w B. und F.] Solke hiemach auch mflr i, clarus mit sansk. bhaf, lucere xu vergleichen aäyn? maz (escaj mit saosk. bh^z« ^er§ m- sammen zu stellen, verhindert wohl schon das lat. mandere. Auch aus W scheinen einige M entsprungen zu seyn, wie in marii mar€» sansk. väri, aqua, mieta, sansk. v6tana, mercesf auch in midan, lat. vitare? (cf. in WAen Wechsel zwistfaen W und M; ist au6h wonen mit mauere ^ (niveiv zu vergleichen?).

Wo sich M mit einer andern Labialis verbun- den zeigt, ist es oft schwierig, ja unmöglich, zu entscheiden, ob M ursprünglich ist und GrTmnüi Ableitungen mit B, P, F sind zum Theil nicht mir unsicher, sondern auch unrichtig. Die auf J/l folgende labialis kann Suffix [oder auch (vor folgendem t; cf . P und F) eingeschoben] seyn und in diesem Falle ist das vor ihr ste- hende M entweder ein ursprüngliches M oder es hat sich durch den Einfluls der nachfolgen- den labialis aus N entwickelt, wie dieses selbst in der Composition, bei un, bei dem aus ant» int entstandenen an, in, bei ein,' f eschieht, z.B. in ummaht, ummageta, umpiwanlib,

umbetrogeni, umbihuget, umplitb ambaht, imphangen, amphanglihei pballen, imfliehen, eimpar, cimTal (ist so.auch scimbar ans scinbar entsts oder ist es mit scimo componiert?); aadb i bette st. Span bette; ja sogar bisweil Ende eines Worts, wenn ein mit M anlav darauf folgt, z. B. thie firnfollum m; 33, 4. Oder die auf M folgende ladioi radikal nnd M hat sich eingeschoben, wi N (s. N.) vor Dentalen und Gutturalen ein [auch schon im Sanskrit, N vor Dentale Palatinen, aber M vor Labialen, z. B. in lin vor lip, stambhi vor stabh; wie knG sehen (z. B. Aa^i|3aixi>, oTf/ipo)) und Latein (z. B. lamlfcte, tumpere); cf. auch a/iqn», mit sanskr. ubhau, lit abbu« 'winpii n bere, oi^pri mit enrp«;]. In Wörtern wiecfh numft, zumft, auch in timberi,daS den Schriften Notkers vorkommt und mit i

zur AVurzel mJAJjL gehört, deren mapi eben T- Anlaut es wieder aurgetiommem 1; nun die Wurzelhafügkeit des M klar; i umbi, griech. oLfiqu, scheint wiederom di Schaltung des M sich aus sanskr. abhi geben. Aber wie ist mf in damf zu ne Hangt es mit sanskr. tap, urere, zusamm

ist M eingeschaltet; ist es auf DAM, t tarn (cf. tamas, tenebrae) oder auf c ßare zu bezieben, so ist F zugetreten;

es zu DAN, sanskr. tan (ext endete )y M vor Suffix F aus dem wurzelhaften standen; in den 3 letzten Fällen könnte dunst (cf. aber auch daum) zusammen ( werden, dessen N vor S unverändert geb oder aus M entstanden wäre. Ist atan sansk« stA oder mit sansk. stabh (und ati

\

M.

H

668

meti tu halten? Li stambiton aus stam Q8 Stab gebildet? Gehören waniba und t zu Einer Wurzel? Ist in iimfan das e;es€hallet? oder hat es sich durch den *s des F aus N entwickelt, wie hamf aus I a n f ? Aehnlidie Frageq bei d u m b, I a m b, r. chanif, ranift, trumbaetc, Cf. auch Die Sdiwierigkeit der Untersuchung häuft och dadurch, dafd M vor F bisweilen zu d, wie in chunft- und, wiewohl selten, anft-, -zunft-. Ist finf aus fimt, imf aus finf cutstanden? Grimm nimmt, li auf das golN. fimf und gr. 7ci^%tj das ! an; aber das sansk. pancan, lit^ penki, inque entscheidet für das Gegentheil und

dafs das uri»prünglicbe N sich im Deut- ¥0r der lu/nulis in M gewandelt hat, wie cb. xiftxBf fk geblieben, in nevrs aber zu Orden ist. [ Wenn auch Bopp*s Aunahme, ancan mit pam zusammen gesetzt sey, m von A. Benary (der pancan aus pa-

herleitet) und Pott (der pancan aus nd ni-ci entstehen läfst) gegebenen Er* gen des pancan entg^enstellt, so ist auf Ursprung des pancan bei der Form des ben Worts keine Rücksicht zu nehmen, ies sich nicht erst in der deutschen Sprache men gesetzt hat, sondern als ein schon lites \Vort, eben so wie das lit. penki, ifert ist.] S a n f t, s G i n f ist wohl Ursprung* imft, scimf.

auch ein Ucbergang des N in M ohne s einer folgenden lab., wie im Neuhochd* n aus tnrn, früher iurri, anzunehmen? darm mit lit zarna, lat« hernia zusam- ängen? feim mit saask. phina, spuma? imo, cbimo aci-mo, chi-mo oder aua o, cbin-o oder aus scin-mo, chin** itstaaden (cf. scinan und arcbinan)? er dife Ab«chwäehung des Flexioiis-M und ichon bisweilen des Suffixe^ m (z* li. farn arm) in N s. Suffix M und N; auch M BfzeUylbe assimiliert sich einem folgende» B»iii nennan statt nemnan. Selbst tod nidem M Gndcl skh ein Uebergang, ia N,

ne^piluii neben mespilun.

Creminirtes M (MM) zeigt sich nur imInUut (im Golh., Alts., Angels. und Noird. aach im Auslaut, z. B. gotb. .und alta. vallim, angels« vemm, nord. vomm) und nur (cf. L, R, N) nach kurzen Vokalen (doch auch ptaamma. ^ii auch rümman?), z. B. swimman, b'iwemmit, framm'ort, amma, grimmer. In einigen Worlem ist dieses inlautende MM einem aus- lautenden M (oder auch wurzelbaftem MM, wie

ich in VV ijuTlifl angenommen habe> gleich; wie in swimman; in andern hat es sich aus m) entwickelt, wie in rumman (auar&mjan), in andern aus; mn, wie in aemman (aus nemnan; oder hat es neben der Ableitung namnjan auch eine Ableitung namjah gege- beuj aus der nemmaa entstanden ist), in an- dern ans BN, it^s zuerst in MN und dann in MM überging z. B. in stimma (aus stimna, goth* stibna), in andern aus MB, wie in tnmma (aus tnmba) (cf. unser Samm aus ahd. lomb)^ in andern aus DM (oder NM?}, wie kl mammnnti (aus madmunti^ ef« aber auch manmundi).

Ein auf einen Consonanten folgendes M im In- und Auslftut ist wohl nicht als wurzelhait, sondern als ableitend anzusehen (ef. L, R, N und Suffix M); gewöhnlich schliefst es sich nur nnmittelbar an L mid R an (z. B. galm, arm), doch tritt auch bisweilen hier der Vokal vor (z. B. galum, aram); seltner tritt M unmit- telbar an andre Consonanten und nur an Gut- turalen und Dentalen (s. Soilfix M), z. B. ge- smagmo, adhmon (neben atomon)> wabsmo (neben wahsanio)* J

Im Anlaut leidet M nur 5 vor sietb, z. amero, smalz, smab.

An anlautendes M sefaKefst sich nie ein an- derer Ccmsonant an, an in- and auslautendes M nur ein labialer, z. B. -wamba, damf, oder s (nirr durbb Ausfall eines Vokals)^ 0. B. am- aals'st nmisala, f^rnamst st fernu'mist.

Die auf M auslaufenden Wurzeln s. im Ad- l^ange; cRe im AflKocbd* vorfindGehen slarkcon- jugierendien perba mit auslautendem M oder IVI init folgender talnäÜs sifid: nemaa^ breman.

y

573

('itt' PtfteatiUai' und leinlünnjgcn 'Augment-

;PräteriUini als am) bci:der 1. Perlon sing.

' und . in »ciB«r PliiralTonn -juar, .bei der

1. P«rs«n >^. (pruts. i»ti._/ im Sanskr.

zeigt (cF. aacli ijUl/^ also von dem Da-

tivsunix M> mit dem,c^ Grimm ziuammea-

bä1t| gani vcracliicdcn-.

a) im Singular des Indicat Pnes-, wie noch in einigten laU \y(Jrtem ('tum, in- gnarnji cf, auch gnedu -fii. Es üt (cF. dassanifk. & statt im Atmaaepadaro) im Althd |im Golh. ist es auiaer in im (mm), im Alts., auiscr in bi^m./Juoi^ und der 2. sclinacbea Conji^tioir (wo CS aber auch nicht xnebr m geblieben, sondern in n abgeschwächt ist)« im Angels., aufscr in com, beomfxam^, im Nord.,., aulser in «m (tum) überall abgefallen] bei den verbU starker nnd 1. achw. Coi^ abgcwo^ren oder zu N abgcsdiwächt (s. Suffix N, A, U a.O) o. hat sich, not in bim (bei K. Pa. gL K. R. Ra. Rb. Rd>,V^< Ib. I«. Fi^. . upd mitunter bei T.), gam (bei K. R. Ra. gl. K.J. tnam, toam, tom (bei K. C. R. Ra. Pa. gl. K. V.), Stern (bei Em. ;7.,Can. 9. 12.), die in den andern Dermalem schon bin, gan, tuon, staacdersten lauten, und au&erdem in der 2. und 3. schwachen Conjugalion eibalteo, jedoch nur noch bei Pa. R. Ra. Ic. gl. K. Is. Frg. Em. 39. in abanstigom, an^tba. rom, ereom» farwanlalom, ladom* ganadigom, betom, chlagom, ho- hom (insultoj, luiflom, stechom (und 8uilu£eom?) «nd in eieni, pi- wartem, folgem, hlinem, dolem, sagem, pismerem; in den andern Denkmälern (und.audi bisweilen in ei- nigen der obigen, die M bewahrt haben) ist m zu n abgeschwiicht (doch findet sidi anch in den späten) , trierischen Glossen die Form gewom), wie z. B- in ib chlagon, cren; selten ist es ganz abgeworfen, wie in fadimo. F. b) im SioguUr des Conjonktivs praes. zeigt

'. \ ^ Bs^aidiriuitilRcb.'in'eUepiiJ ,-'\ i\ Uinem bei •K[y:s«iriib ist o». I - .:ivSewosCeB,'^ifieia«Jlen:&bi^«il ', Xfolektco; cT. dss Anskc «.

> ti^aefiadam «Mt am. .

c)idnt Plural, sowohl des praes,

') itn beiden medii [im pra^ t

' C<mjng.':mit lorgcselstem n

' biswc^cB a)iün indicatiT,

' OcnjuncttT und der sdbwadi

' gsliort, mit dem Toiangefaen

. tu,.tij, slattder ToIlen, ucsp

'Form mes, sansk. maf, p.

.r.laU.mut, liL «le, altpri mai

ü.^i (schon im Sanskrit ist im.j

■, i>und/7ra«/. maf zamegewurd

,1 mrkiirzte Fonn M, die im I

' und iNonliscbenr [im Alts>f j

.n (auTscr in 1. p. pL praet

■■ auf d, dh endigt)} durcbweg.ß

' Form mes siebt, findet sieb

- .8eltcQ..(im' ^riTM. ün/. der i

amf, gar nicht), und nur.

_ . Tut das prass. snd. 'starker C

Sg. 911. in obUzem, bei

[urlazzem, bittem, qne

bei H. K. U. Hb. Pa. gl. 1

sin hicum*

für das praet> am/, starker C

H. in midtm, piltem, kel

: tem, kakanlaUiffen, ar

.aehem, singen!.. .-

fiir das pract. c&nj, Schwachi

btt H> in leitem» kaiich

chem, duruhuuacbeem,

hem, namoen, frauooeiB

tohem und K, in kearnei

fUr das praet. fiut* «tarker C

C in quajnam und bei Fi

. sahum.

iur das praet. comf'.tnUrker C F^. in uuarim, bei R. i |ist nicht, wie lÜrimm nach - di daJenMrem hat, annimmt, ixm-piitr, (vielleicbt aber liir »ruuelim&s); das dabe Jtpvertm bat im Codes ein

(

le

VL

576

'>iLfA ;rtioiisc»idNn>:liiiitervdeiii^ m und ist

rni.4'fii:||s9r.3/!||*t0'mNrJii|&»le8fll]. Bei Is.

» '

TL- . Ifir das'jinMÄ. irfti «dn/t>ddlier Conj. bei ; tk'J ia ki^f\i^h%imj hei'ls. in cbiof»

dorn, bei gL 'Ki ih^ ftifeiaciom, ki-

.>^ ' ::i. .'fttUofnef 'bti'Pil. (io-foiabtum, ca«

:. 1 :j // igiacittin^ bew'itai ifi^ifaactum, ki-

•) ) : *>aä2tuni',> bei C^ in -a^htum, bei

:ii'i : t&r-das pivM^i' dsfi/V teh Wacher Conjug. . - i c'- M H: Ml «ir-beiBvetimir

' ^ «dwfihrffthW'iA die vWfe Form mea

*' - '(ln*y, <iadr^lft!itto ttacfes^ttf UTibeileo)

- JM!« ..'—■. - •,»!<»•.! j .If'i TVrS

; in den allealen imdN alaU M (a. 11/

, .i;r:.fa.den jünygenilAeDkfiialerd; doch wei-

: iaen auch doch einige apäieiGlossen, wie

.1 , «ich aujs fdlgeodem; Vcneiehnisse ergicbt,

. Ti Aie^.Form miea iiuf. . - Üioäd volle Form

.1 mts lieigt .aick . bei ; : , .

..gl IL in -ttuoffemes^izenuerfumcs,

•tif\9kzz\ane»i <bji^4ime8, cirpre-

. 4;b^me8> iii^amea« fi.ifmullume8,

I ..I taOaiii.mieiSv thutubCtnmmiumes,

;pvukh«ii\eaiiirapiljlJiiimes, kien-

^ teo^rä^SifUstJnoineay 'lonomeSi ca*

t; mabjchtofne«^, fkiniupts, kizeho-

mes, xiibbrtkmea^.aci^ffomes, ir-

, aufteüniqsy'angitsiemes, arheis*

I! i.i»'emeaii«iiiipliiliu;ai'e0:, aruuallc-

^•. .;: i : *9i!ea,^^i>ah€ltein:ea;.iv^n praet. 8tar-

J(Or rCiHifJ kotomt jkciai-Jieispiel vor;

, r Jtik ) pre^^ Afk i atb^Adiert ; Conj. neh-

iimen die.f^. Raf fU iU^ und h. nur

. \:».:IV^9 undiiiicbt meis, .an;c>uch haben

.gl.K^Pa..R<pirumui]tdDifhtpirume8.

. I Pa; in au4iff>em08^ Eauaerfemea, in

f : t laoiemesy t^rahemes^'^farapilde

mea^ikamtexunea^iiatiinomes^ ca

' ma>b4>mea> bäblubmeai zimbro

^^ft^ea^acafornea^ra^aftdomea^aran

guatemes/arbai^ziemeay aruual

lemeay pv^bliames^ aoacbemea.

.. -. . :. I R; iB/ka'evteoink^icli'aTotaies, chla-

■iA«l f «'■•Jltl-' >»i 1 -'L* W »I tu .1 .iii)

■^•1 t

I

^ *

, i

: i\r,i\)' : gomeä^tkä&pen(otnea,>kaprecba-

mea^ ■•»»!. t-« . '

'sji '\ . ' Ka»>ini farlazeraeay mnUtmea, na-

*r. "i i Iiixihe8,'durbfriii[imeine8, denne-

'i'^ri;/!'^ iBe&4(iiilHiprimea.,:iiatinomes, ki-

< '■ j':t} ' :.. anahnmes, kizebomea^acaffcmcsi

-f!i!iM .;• i^snackeraes.

.rl ];..! .\ iUi. in eigamea, piramea, anakiuaK

da«iefliy>£asam«8,arackiname8, cp^

> 1. I iniscifriaeay nnideirsakamea, ka-

!. .'fi .'{'1 Atecham««^ antoaea. auuintilo-

uies,aioz^anLeai cbaoifemes, ki-

fiezzantes^ iiunxalm^& .

'^'I ' ' Rdi in macfaom^^^ki^olhfromea.

Ug. 2. in eruällemea'j'iiaichemea, ferni<!bimes, pegoumemes; be- - ' 'Idmlo'mitfK.

. Kl in pirui^ea, ubaruninnamees,

(ariazzamee^i pittamees, keba-

. jnc^ uueUeine8.qhuedame8.tra-

:, . jjameea^ .ananamea. uuannemes,

kelaubamea, nidarremeea, hoor

remes^ ki8uanneme8, zuamano-

:i ; r

' . jnees, piporakeme8| hareemea, .tü'aiheea, lesames, piltames^ du-

'V ... '^whinpinlAmes, kängamea, qhue.

' ; " .Vlneiiee8,. erstantämea, kaaeha,-

ine89keliiuil)paniees^erfullemee8,

kihenkamea, kesezzameea, auh-

* chomea^ ralihomes^ Crahemees;

, chuatümcs, intfrahetomes, ke-

liorlomees, ki^aztomea. In conj.

pr. nimmt m, und nicht mes, an.

-.'./ri.Joi f^' *** gebcqiea, farlazzetnes, piu-

.. , ,ii f».^ji5?"^C8,piUaipe8., pliuuamea, ar-

[uj ,; ^ »^i^*?*^^* quhedemes, singames,

kelaifbemeay fuaremea, kalutte* '.r.n 1 . ff?^-fP:'^^IV®"^^s, atrcchemea, lo- ^^^^.:. :j ^boniea, lo^pemes, (ebamea, ka- Jaupem^^; uuantumca. Im conj. v: j in . * :: i. Pfß^- %t I^ fast immer , ^ statt mea. rt'jnro: j: Ja^in flAzzames, lAtf^demeS; in-

thell^ine4;'mittfmiies.*' i

' T jBi. iapirnnmes^ macboibes; kiror-

- f.i". .-. i.i il tomea. ' »M*^ ■■:

Olli* i j: .^:i " .^ •'..»* .--"1' i ['S?*^^ :I

577 nt

mes; erracbtomes.- »•'

Is. iDrcbanDenies, berenles^ fare- mes^ lindeneSy chUa«bemes> ar- cheaaemes, duoemes, cbunne-

mea^ ' s-ingbemesy arangbemes» archandemes^ auobhemesy lobe- mea, folghemea.' Xmjn^et. bat Is^ nobt m-es^ sondern m. '

Frg; mläuellemes-, leaemes, too- mea» In praei* nimmt Frg. .niebl mta» sondern m an.

La, L Iw in' bab eines. >.. Le». l.in luIesames^.unlAemeSy pi» snibli.ames* .,; ♦-

Ky. in pittemesvi . ■,

Pn. in intfaha/neS| dikkames.

Sbr in i^iuulnnames, arslabames; girrimes^ irleittames, nzirnnrzo» meS| znafosames^ goffonomea, nzgiunintemes^'pilicbimesi lio» mes, flrsprebbames^ preittime8> eepanamesy rantnmes, vorabto- me's; forapigbuRitameSy lepi- temes, purititnes, hejleztimes.

Wo» in quedbemes^'gilaubamesy ginotames, brtfamaiii.esy bi^eba- mes. Die Endung m ist u Wo. 2. bau* figer als die auf mes.

'Wo. 3. in ITubemes, anerdemes^

Can.. 5. m sprecbames.

Can. 10. in wizames, s^precbamea, gistantaines^ goffonbmes} spra- cbomes.

Can. 11. in wizaihes, tiirj[iietemest sprecbames, nperpürigemes» gi- stantameS)!' goTfohi^ÄeSi uner- dames; sprachome9.'

Can. 13. in' w'i'tiiiies;' ^jpVacbemesw ''Ep.can. t. in iicazomi^s'; irleittimesr

£p. can. 2. in ferj^ebctties.

£p. can. 3. in irleheihe's> scazomeSr

'£{>. can. 4^ in itle}t^m'es,^-'8eazomes,

VP.'*. in ent&rti^'i^'''

A. itt^ nnidirnioBai^esit tikomes^

Bib. 1. in ginuinnameSi inkinna* m^M, girtimesi irleitemea, gibne-

m

m,

A

•j '* »r

:-j i

- : *

' ii

M' .'

< f

f./

Ai

. : i r I ,

; oaA^ea^: iiAifVi1if«om<^, zuloso- r one^, igiuttum^Qi^Sy (lilickinies, . xUiiomea, HtsiiAlevkti, lepames; vatioAdm^a^ iraei^xiiiieB# pnrito- f taea, , atnonttf mea/ fö^rapigoom* ' tameaji'artailtonfies, pnritumesi JieitiztimlKa. •; <! . ib. 2. in pilrumes, inkinnames, gir« vimieai irJleJteineSf nxirwnrxolo* mes» zuolaaomes, giuninneinesi muntrimea^ifiislinteinea, giiee- cinles; atiOK^mes, iiacinomes, p.tttiton^es., stnontoives^ lipiti- ]pa^;S» puriti^ies, heilfztimes. , (I ;;., {... . Bi|>.^.,in bijüakimes, gi^stizemis. M. in piromesi ginuinnames, vi- t'ames, nzlesaraes; gilidames, fifnemamea, uuiderpeliames,fir- piotemes, nallames, inkipna« me«9 atozameSy irslahames, il- limes,. girrimeS) ginidiremesi uperpuriemes, gibnccamea, gi- atatemes, uzirwurzbmes, leito. ' mesyg'eroinesj'seazomeaj zno- losamea; giuuinnemes» pilicce* mea^mnntrimeS) ztohemesj fir« ' apr^ebhaiheS) firsl internes, pi* aüibiiaiiiesi preitimes, zellimes» ' ceponö'ineS) geoffonomea, ana- ' dorne«; aprabbomes,gistiozames» irsoinimes; pariMmes, atnonto- mea> notabtomes^forapigonm- tani;ea;>leiiiiime89iritittime8,pii- fitüme^a^- h'eileztrmea.

Gc.l;ingi4idiim^sj'i&{o'bbme8,preit-

teafiek; ajpräclromes; Torahtomes*

' Gc 3. in giHtliomes^ pimidames,

i f' nemameSyUltiidaVlkn'Ccamea, uni-

> dam uanbamida,. ginürriunes.

j\'^-\>\Gq. 4. in! gütlieziffones-.^' untardoa-

.rtiaoii pen.es;;g«/daapam«ai. : Jifii V Gc.6. ingiilidamfS$.ziobomea, prelt-

"M ,' iemeai gizamömaS'; -spracbomes; . . KorAKtoincs... .;■(/:•

^ -; Gc 7^ iii^;gilidaf|i^s«Mii-M

i.Ge. 8Lj.ip^^'lfipipinites[;.1iy»itlonies. Gb. 1. in uuiderpelUmea, pinalla-

i i

J

t%

: »

I 1 *

. «!

!,

..J

fi' -1

: W,

j 1

JKL

M.

580

\

. t

.! (

. I

I

1. i

'. .♦,

.■ ii

, . . .. f

' !

mes, at#3(ain€S| araliU^ames; il- . lemcs, rccheme^, giaicUremes, . nuidarui^artoincs, gerouies; gi- , uuinoiam^Sj pimidcme», firpera- . mes/pizelleni^s^firsumimesyana» .

. domas; uuadalotomea»

Gh.. 2. in farne.mtnnes, uuiderpel- : lemejBy atozames, a^^lahamea; pimid.emes, firpcramea.

Ott. 3. in {i^nemamea» ui^idarpelle- , m^6, piuaJiLajnea^'fifCalaxitames, atozames^ irsl^bameai pislife- mes,. illenies, rechemea, ginidi- timep zilemes^piacirm^imea, uui-

; ^Muuartopi^a, flrjnanomes^ fif- ;. manemes, g^romes; giuuinne-. <

^_iqe8> laaapijes, pimidemes, fer-

perames, unnskemeSi pizellemeS}

-gaspargemes, iraterpemes^ fir-

aamimca, anadogemea; nperuüo»

. romea; uua.dalotomes*.

Gb« 4.ginidiremes; firperamea, fir-.. aprehhimes, anadom^s.

Virg. in piuindemes; machomes.

Ct 66. in eremes.

Ct 72. in quedhemeai tbancoitaes.

Sg. 70. in pirumea (neben pirum). kistritamea.

Prud. 1. in nezimea«

Em. 8. in kaparomes.

Em. 30. inaruuidrames, kioalgamea^

D. II. 314. in leidomes.

Bl. in gimiscemea; pringemea.

Tg. 1. in irscapames.

T. ^1 nuollemeiy birumea, iuomca, furlazemes, intfahcmes, finde-

mes, quememeSy dibemes, apreb- hemcSj furstanteme$^igisebemea9 ^, alabemes, giloi^bemes, folgemea, .. cundemes, uuidarni'ezomea^ be* ' tomea, leitomj&s, babemea, ezze- tnesy arlesemesi forlazemea, fa- remcs, gamea (gemeß), aratige- .. mes, ^gfsehemcs^ arslabemes, bi» » auichemea, uuirkeraea, gilanbe- ^ mea^ garauucmes, coufemes, gou- ;/ muipes. iblonomea; a-xumea, nz-

> ;•

I'

.\' ..' I

iiaa^ph^aiea, nuizumca, forliezu^ . M.iHiQS, mpigumea^gifiengumasjfun- duinea^ gabunoiea,. quamnmea, ...truqgMmes^giaabnmea^uuarimes; . ünanto^es, uueritunies, uiiiza- gpjtujnea, giloublomea, mobtu- xoeiij afiibaJIititiUmeSi.gibalotun- inßSy giborlnme^, gibugilumes, ' tbionotuiDca, tatumea, suobtu- mes. Danc|)cn aber aucb schon n statt ^ines;.z. B. trinken, faren. .0^. in birumes, laz.emea firmona- mes (firmanemea); aimeSy dua- mes^ ilemcs, bi^ttemcia, fahemes^ fareineay.fliabeines^iraterbemes, aingemes, gavauuemes, keremcs, tbenkemes, fergoniea^ scouuo* i imea, folgemea^ ^culumea; also, auEsef diesen letzten und den 3 ersten Beispielen, nur ia>-Con)unctiv^r<ii7^.; die gewöhnlicbe Endung der 1. p. ph ist bei O* schon u, B. geben, tbenken, eiscon, folgen, fliehen, bidrahton, irbarmen^ gabun; fua- rin; forahtun.

In Ga 3. zeigt sich auch das der ur- sprünglichen Foirm gleiche mas st. mes in gipuozamaS) hatamas, auch mns st mes in pispurnemus. Ep. can. 2. Ein Uebergang des mes in mar kommt nirgends vor^ für das in der schilterschen Ausgabe des Kero vorkommende tra- gamer steht im Codex deutlich traga- mes. Aber men findet sich bisweilen statt mes (cF. das gr. i^^tv-y doch mufs auch bemerkt werden, dais in den Glos, sen auch statt des tat. vius bisweilen men gefunden wird, z. B.' subigamen st siUßigamus. Gc 7., so wie in clau' ^efr^^.zuiziruntans. Prud. 1. eine lat. Endung dem . deutschen Worte gegeben zu seyn scheint) in illemen. Gc. 4. gizamen (st gizamomen). Gc.7». la- zamen, arsuochemen. Virg. ziomen^ .piamaheton^en«Blb.I.ziomen. Bib.2. gistAUtamen XaQ.- 6, gizamomen, gistantamea. ]^ ~. J3^> ^^' ^^^ "^

^81

91

M.

finflcf siMi biatfeileni vor Wies noch ein n eingeschaltet, lii fttruiihies. Ib. ga- bunmes, com^nmes, quamunmes, gisafauomes^ gihalotunmes. Die Formen sce'ltines.Zf. duomenes. Can. 4. kasezamez. K. beruhen wohl * nur auf einen Schreibfehler.

B. ffir den Infinitiv, statt dl» regelmafsigen N, entweder als Schreibfehler oder als eine dialektische Eigenheit (cf. M. Tiir

*N in den Flexionen), die wohl nur un- be^wnfst dem alten (im Sanskr. aufbe- wahrten) -/»m des Infinitivs sich nä- hert, hur in stcondam, kiantheiz- zom. gl. K. gruotiähi. Prud. 1. ra- tiscum« D. 11.333. rouchem. G. fo- lom. Pa.

C. fiir das pari. pass. {vielleicht Schreib- fehler) st. Ny in gispanam. A. gadun- sum. N. 10 (a), 2.

D. Tür die 3. p, pf. im coiif. und praei. statt des regelmafsigen M (cf. das vorige M &tatt N ini Infinitiv) nrur in belfern. lU Rd. rnocbalosom. K. obalipum, capum, airuaalztoni. Pa. martum,

,u|^erscrictum. M. chradamtum. Prud. 1. garuuitum. Can. 12. missa- förum. Can. 3. 2. in der Deklination.

A* Tur deii dat sing. tu. und n. der pron, 3. Person und adject. (starker DekL), als mn, mo (bisweilen, doch mehren- theils nur in spätem Denkmälern, mi, nie, m), goth. -mma, alts. mu^ angs« und nord. m, lit mui und m, altpr. smu, sanskr. fmai (aus fina mit dem Dativsuffix £). ' In den pron. ir, der, hwer schlieCst sich dieses mu, mo un- mittelbar an den vokalisch auslauten- den Stamm an , so dafs ihre dativi fol- gendermafsen lauten: imu bei Is. K. Bb. imo bei La. I. 1. Frg. V: Ky. Schw-

Gg. Db. Em. 33. Sg. Iti. Mart. Mat.

Can. 9. 12. Gc 3. D. IL 282. Gx. Ct.

62. 79. M. Bib. i! 2. T. 0. N. Mu.

Mcp. Org. Bo. 5. ' ' '

.,1

t

. I

'■

iiilta und imt» bei Pb« =

(itne. her Mos«)

dektttt bei h. K. Pn.

demo bei gl. K. Pa. Ra. Ru. IL Frj L 1. k 2. Gx. -Mai.;Ps: Gg. E. Sc Ct.«2J8'4. £m. 33. Co. li 2. 4. S län. 2. Ho. 1\ 0. Can. 7. 9. IJ Pt%d. 1. D. IL 286* 3 13. 520. Viq Ge. 1. 3. 4. 6. 8. M. <)«.♦ Tg. 5. N. Bo. 6. Mc]^.^7L !Pw. Hr. Bib. 13.

•«den^ und deifro. H. Rbv "

IdeiAO und demi. Bib- 7.

demo und d-eme. N. II. '

liwem^ü. Is. K.'

bWcmo. Ftg. T. O. Prod^ 1. Vir Bö. 5. SyL '■ Böi Adjektiven steht dem'lnui 'mo^

ein .Vokal voiian, nfimliehf

a, nur in einigen mehreAtheils der 6ten Zeit angehörigen Denkmälern, mit e wechselnd (VP. 4. weilst

' entdactamo kein andres Beispiel Dativs auf), in

gl. K. bei cihinkiamu^ latrami K. bei chundamu. H; bei apa ns tigilmii, Icideht

d'esamu und desamo* Rb. bei desamo, mlnaiüo, din

reitiamo. *

Prud.l.bei giualclamo, scernlil D. IL 328. 331. 333. gagingher

altämo, ili'gamo. VP: 4. bei <^ntdact^ttior: ' T. bei nihcinagamo, iÄiiaram

e, in allen 'Denkmälern , x. B. enk altemo.

i, als abweichende AbschwSchung i einigen spätem Denkmälern und n folgenden Wörtern, die ihehrentheil ' auf emo endigen: dinitno» eil wizzintimo^ nnirlöscinimo, f litimo, turnochtimo, irgangii >ibergaltimo, guotimo, hall mo, riuuuontimö,' slindoatin sclincliöh'imo. t". uncrtikemo, 'chentimo^ gregitiiiimo. A. zi KiAio, iligimo, kiuualchiQimG

a

SL

Mt.

m.

' ^ raniiitaoi cTadcfärima. O. IL'diSö. 333.

-^ I .350. 347. 323. 344. iuneidigiifto. Co. 3.

, * BllHiirtageticbijnOy hnaalichimo, ua*

. Taniima Bib. 6. pisintitnQ.Bib. 7. bei-

•Cenbetnimo. WmJ . o, ^lelleicbt nur als A^sianilation in the* . «omo, giofnotamo, einoinoi iuuae- ! rämiQ^.suntigoino. T. selbomö. 0. ili- . güino. D.IL 333- kiepreitomou Em« 21. ' JkiJcapenoino^ kespentotomo; !c guo- ' 'tam.ä» Db. zebansei^igomo. Bib. 13. In N. B(L 5. Mcp. Org. Sjll. Wm. wird L fainfct r und 1 dieSylbe mo unno^iUalbar an- s gdial^: eivermo, bitt^rmo^ aüdermo, ' Unaernto, iuuuermö, Inzzelmo, mi- clielfliio; auch dismo findet sich m N. IL "■• 'OK der vor mu, mo stehende Vokal dem ' Tbeaaa des Wortes angehört (ct. M' als Da- titBoffix des Plurals)? oder ob die Flexion [ - dea Adjektivs in der Anliängung des ganzen ; ' flrktirtw Pronomens besteht? oder endlich ob der Voka) nur alsi Bindevokal zwischen ,?' geschoben ijsii h. ob :^ B.'chnndamu i ,#|s..cl(unda-n:ui, öden ajs.cbond-amuj oder als chund-fi-^iQu zu nehmen ist? S. FlexionssufGx R, N, S i|nd meine Abhand- lung Wer die sehwache Deklination» 'i Die Form

mn (cB. allemu) findet «idi nui^ in Rd. HF; Is. Can. 9. Ar. 4. Bl. und neben mo I '^ in« Ja. Ib. Ic^ K. Pa. Pn. H. gl. K. Rb. . Gl; 'M.

ino(z. B. iallismo') in aHeri andern Denk- itnilern. '

Neben diesen Formen finden sich schon die abgeschwächten mi/ nie, m und zwar mi nbr bei Ib. in kespranclemi und Bib. 4.

in mittertagilihemi, uarent^mi.

m-e nur bei O. in unaemer, b^i Bib. 5. in

' ^erahetemei uarinteme, betSal. 2. in

chrumpeme, bei D. III;'69.*in vrieme.

- . D. III. 62. bei Mos. in iureme* '•

m bei D. III. 22—39. in ein^nK bei D. IIL

40 112. in innereni, amarigem, bei

Hd. in einem, bei Fdg. in tultlichemy

.bei Bib. 5. in manlichem, reidem, chla-

g^tiehemi bei Wn. 332& in heilerem.

I. r

I

B* ßir den daL.plidr. (aulser im pran. der 1. 'u* 2. Person),, wie im Goth., Af\gel&, Nord, (inl Alts, nur in im und them, sonst überall schon in n abgeschwächt). Dieses N hat steh aus dier labialis B entwickelt^ die sich im bhi der sanskr. Suffixe bhif (für den insir. /?/.), bbyaf (für den dat. qnd nbL ph)^ . bhyäm (für den dat., all., instr. dual.; bbyam für den dat^ pl. der pton. A. u. 2. Persoo) und im lat. -bis, -^bus (cf. auch gr. 91, 911^) zeigt und audi schon in der lit. Dativendung des plur., ms (aua mus, wel- ches die dat. mumus, nobis, jumus, vo- bis, noch aufweisen), die im Allpreufsischcn schon zu ns abgeschwächt ist, sich in 31 verwandelt hat

Es flodet sich nur in den ältesten Denk- ' malern und in diesen, wi^ im Golh., Angels., Nord, (im letztem ist es bei der schwachen Deklination der ad/\ abgeworfen) selbst in der: achwachen Deklin. Vom 9. Jahrhundert äh ist es schon (mit seltenen Ausnahmen) ah n geworden.

An die vokalisch auslautenden Pronomina ], da (von hwa findet sich kein Plural vor) und Zshl worter zwei, dri hängt sich das m des dat. pL unmittelbar an, im, dem, zneim (doch auch in gl. K. zuueom ne- ben zuim, zouueim), drim.

In allen übrigen Dativpluralen zeigen sich, mehrentheils durch die Hervortretung des Ab- lettungsvokaU (cT. oben das Suffix M des dat. sing* m. und n. der adject. und Suffix R, N^ S) dieSylben im, im, um, om, um. [Die Form am, die im Golh. allgemein für d^n d.pl. der subst.masc. (aufser den auf i und u auslautenden Stämmen) iind der aehwächdekL adj. ifiasc. und neutr. gilt, ist im Althd.' zu um und om geworden; die beiden althd. Formen kaheizzam. II. 5. und rahham. K. 63. stehen ganz isoliert und sind vielleicht nur als SehFeibfehler anzusehen ; cf. aber auch Suffix N ] Von diesen Formen steht 6m in der starken Deklination der Adjektiva und entspricht dem goth. aim (das Angs* und Nord, hat um), das durch einen Zu- aabb des iy wie schon im Sanskrit das a

. I

58^

M.

SL

▼or einigcfi Endungew Qni fiaifientllcii anch im di pl^ (ijnci* im Vedadialekt-'auch im insir, pL vor bliif) Tor bh-ifiir in i {d. s. afi) übergebt, diese Fonn erhallen hat Diese volle Form^' %. B^ inallem) chal- tem, dultigeem, fremideem, zeigt sich nur in gl. K. Pa. R. Ra. Rb. Rd. Rx. Ja. Ib/ Ic. Is. K. Pn. Ct 60. 73. Gc. S. E. Ec H. Frg. W. Wo. 2. X. Em. 7. 8. 13. 17. 19. 29. F. Can. 4. 9. 10. 12. Sg.9il. Mart; Or. 2. Prud. 1. VP. 4. und biswei- len in T., in den Übrigen Denkmalen» (und selbst schon in einigen der hier Terzeich« neten, z.B. allen. Pn. forahtagen. Ic.) findet sich en st. cm; s. N. Cf. auch im. In unodcm^ dijficulialibui. Ra. unir- digem. Ra. 'buirdtkem. R. Pa. uuir- thikem. gV. K.^ fasdbus, ist auch wohl Adjektivflexion anzunehmen; uu^roldem. Ct. 70. kehem. Frg. gitatem. Wo. % steht st. uucroldim, kebim, gitatinu im in der Deklination deir suhsLi die mit dem Suffix i (auch mit ari z. B. cliama- rarim. W.) und u [im Gothisdien zeigen die mit i gebildeten subsU im, die mit u gebildeten um; auch aus dauhtmm ist auf ein Thema dauhtru neben dafthtar zu sdiliefsen (aus dem sanskit -rirt kann sich tru so gut wie tar entwidceln); das Angels. und Nord, kennt überall nur um^ gebildet sind (cf. um, om), nur bei gl. IC Pa. R. Ra. Rb. Rd. Re. Ja. Ib. I8..K. Gc. 8. H. Frg. Em. 2. 19. 29. Can. 2. .4.. 9. 12. Mat. Wess. Aid. i2. 6. (und in bermesa- lim bei Wnt) in: ehtim, i^njAi^rim, enttm, arbettiui} ubarazzilim» uua* kim, kinuikim^ kanuatim, uaaftim, sclbuueldim, piuuanim, kiuuona- heitim, uuerim, uueraltim» .ki«urih- tim, wi^zim» liutimv ltinis.<9ffimy lustim, antreitim, otmi^hiliod^ ,um* mahtim^ uui4«rmuatim, manahei- tim, nahtim, fiiginumfiim) nozzim, pachim, capnrtim» ambahtimi pet- tim^ uzf.eriim» frauildim, .firabim^ fimfchustim, fisfkim, fizuah^itim, fluzzim» frehiim) .sc^zfcagim, ke-

•i . 1

j ..

. I

I '

•' pimi-steinkeitzim, picreftim, c

* tim', abcruntim, achüstim, hc aalim^heidim, heiluuüns (bier uuun?). huctim, lauf tim, qoh driscuflim, bantdruhim^ tatim dim, turim, zenim, citim^ kes] tim, spurtim, chiscaftim, scu! ateifpbim, stettm, stukim^kisi

!. iseuiiim, sitim, suhtim,- alegin slizzim, aunim^ &uuelJim,'8oai taiharim [der s. 'und g*; /iif...seigt : das Thema zahar (a)^ aber im n o. '.pL (zahari), wie in dem hier führten d. ph ist. die I-DekHliation treten, die jedoch nicht auf da P

> Ihema mit dem SufTix I, sondeni, w aanskr. aaru zeigt, auf ein Tben

-; dem Suffix U (zaharu) hindeutet wie fast inüner, so auch hier^ die nation der T- Stämme ängenömnien 1

im 4n den Zahlwörtern: fiorim»-'lL H

fim. K. sehsim^ K. HL •>

*

im 'in einigen ad/, st 6 m, nämfidi i ' lanim bei Ib. cuatim, tagälihhi K. heilegim bei Id. ' ' ' '

u m: I ( cf.. IM } io: der Deklin. def nie

i abgeleiteten [docli auch ehün nun

: eh^nni, woaeben vielleicht ':auch cb

bestanden bab^n mag, auch herru

. heri (woneb^ yielleicht her.ju), zum neben wizzim^ pettum nebei

' tim,. .entüm ineben entim, otm (neutr.?J neben -lijn,- uuidatmu neben —tim, .ki^lizzum neben -

' cf. auch citum aus citim, sowie \^m yoii fem. brüst (brusfai)] mase. und netUr., statt des goth. ar um i(in welchem sich a utid u de als Ableitungs^kale . zu: zeigäi ^chei . dasi Angela, und Nord, hat urie, das . um 6t. am. Diese Form steht bei Pa. Ra. Rb. Rd. Re. Ja. Ib. K. Pn. E. H. Frg. X. Em. 15. Can. Sg.i70. Mat. PruA 1. 2. D. IL 33 Hild. in: . ubilum> accb.tfr.um, O]

dum, tfllrum, inodilujn^ engilur

di

i7

Bl

Bl

588

II.

dinam, artariinii feterberibiiiD, isarn* «ssasum» uoaganum, uuachaminy nnehharumi uoehialam, uuafum, Quafanum, uuolcbanom, analum, eoalhum, uuntrnni, «ueram» nnor- toniy ennartum, uuerchum» tiuasa- rnnit lobam, libbisarum, Icbamun^ Ittakirum, lobom, pilocbum, lerarom, radttiDt reiaanmn, muatum, mala* rum, alafmaluin, boafinalam, man*

. nnm, mundum, murarum, maragtun»

. iDuaauro, measum, meistram, mex* sirabsum« nagaluiDi kepurum, bili- dtfni, pergum, kaperagom, pantum, pantiram» beripoubbanum« b4>ugiiiD, hleitarpaumum, bnobbum, ambab- txkUk (minist ris). pettilinunii kcpetuiDp

. kipoturo, plebhum, pletirum^ pror- tnin^ pruobabum» pruadrum, fab« •41ID, faterum, fadummn, fantum, ur- farom, kifebtum, f^ibbanum, fen^ diüguni, fingrum, fleisknin, flöcbum, folcbumy faaxzum, cbamararum, kankararum, leobtcbarum, cbezzi- lum, cbindundi cboehtQin, cbneum, kotqm, cbrauuilunii crintilum^ cbri- alaouni-C^vonebeii aucb die adjekt Form cbriatapem), krnndum, cbonnom, lialaaDDum, beimingum, berrum (von keci), bimilum, bolirumi bornum, horoum, buarbosami tagum, dar- mum, tauam, teilum, kedancbum, dbeobum, dbeodum, dornam, treati- mm, trincbum, kidrinbtam, tran- cbtiDa» troffizzantiom, zebanninga- rum^ i^eibnum, citum, pizogum, zoo- roiim^ saumum, apilum, spottum, aporam, scaffom (von acaf), scal* chnm, acamelgm, scouuarum, scel- liiinuoi, scernum, sceffum, scucba- mm, puobstapum, ateinun, siiaga- lum« stancbum, 3eilum, sangiim, ae* dalnm, sllngaram, biamemm, smi- dum, auuinam.

vm fiif den d^pL achwacbdekl. im&^/. ma^c. nur in cozzam. Can. 4.; iat ao aucb nm ia bebraiscnm, hgbrgis. Frg. zu neb-

men? oder ist es starke decl^ dea subslan- titiscb gebraucbten Adjektivs? et aucb das folgende um. um lür den d p/. der adj\ nur in allum und aldum bei la. ^

um (et dm, im und ii/.als d pl. von siibstanL fem, nur in banbnungum. Is. brustum. Is.gl. K. lakaridum. Ja. pur- dinum. Ib: Rd. amblum. Em. 26. su- marlatum. £m.l7. Ieuuinum,buabun- gum^ Isgaridum. Rb. russum, Bib.'7. frumuln. Caii.4. klauuro. Gc. 8. bouum. Virg. bobinum. H. trumpum.Da. nab- tum, bantum, m^nungum. han- tum, synagogum. Frg. Geburt bieber in uppum. N. 118, 129.?

om statt des gewobnlicberen um der fubst masc. und neutr. bei gl. K. Ra. Ja. E. Wo. 2. Em. 19. Da. Bl. in engilom, mannom, meistrom, ganozzom, un- garebbora^ uuntrom, uuolcbonom. uuintom, porstirom, peinom (auch peineoro. gl. K.)^ feiehanom, fiorin- gom, cbarlom, coutanom, busom, de* ganom, tboropbom, tarningom, spi- lom, seom.

om, ak daL pL (d^ 6ra) schwachdeklinie- render subsL neutr.f wenn om nach dem gotb. am (Nominativ 6) angenommen wer- den kann; oder ist es Am, wie bei den scbwacbdekl. nom. masa [die im Gotb. aucb am (Nominativ a) haben] und fem. (goth. Am, Nommativ A)? Es kommt nur augom. K. Is. Frg. und orom. Rb. Frg* vor; von berza und wanga finden sich nur die d, ph herzon, herzen, wan-

gon, wangun. Cf. Suffix i3l« Am? (goth. am, angels. und nord. um) als </• pl. der schwachdekL subst. masc. (cf.

N)

bei gLK. Pa. K. Frg. Ib. Is. R. Rb. E.H. in ekisom^ uuilloom, wizagom, rechom, ribon) chilothzssom, ur- cbnndom, namom, narrom, potom,' psalmom, discoom, scessom, ste- cbom, seitom, anerom. Ancb in al-

[38]

589

91

U.

iirom (parmiibm), iiingirom (diidpU' lisj, fordhrom« die auch lu dem d. pl. der compar. gerechnet werden können.

6in (golh. 6ni, Migels. und nord. um), die gewöhnliche Endung des dL pL der nicht mit i abgeleiteten subsL/em. starker und

achwacher Dekl. (cf. um und li / bei gl. K. Pa. U. Ra. Rb. Ja. Ib. Ic. Is. K. Em. 6. 8. II. 13. 19. 21. 29. H. Frg. X. Bl. Can. 4. 9. 12. Sg. 70. Wo. 2. Tg. 1. in ahsalom, eichlom, adrom, alpeom, innidoom, undeom, erdom, erom, eunom, nahtnuahchom, uuabtom, nuehhom, uuerdungom, uunriom, unifom, lagom, lecziom, lanchom, ludrom, libieitom» reitom^ rali^ aom, redinoom^ redom, rnachom, rabboom, rafaungom, antreitidom» kimahidom, mietom, mannngoom, murom, marchom, mozom, pimen« tom, paucbanifsoro, caprebbnngom, uallom, fairungom, feliaom, fersa- nom, filloom, flehom, folkidom, freisom, fulidom, cbartoni, conmom, kiridoom^ cbluaom, costungenii bal* bom, kihaltidom, hizzom,beiliaom(?)» bellom, hertoom, uuilom^ chuue- noroydeotom^piderbidoomidrenuom, trumbom, zilom, cymbalom (?), aa- lidbom, sprabboro, aceitilom, acran- Bom, scrintnngom, aculdrom, nuir- darstentidoro, nnatillidom, atralom, stuntora, aelom, aantom, siehttdoom, suanoom, suntoom, auaridom«

Am (auch om?) (golb. am in masc. nnd neutr>. Am \mfem.; im Angela, um) als d. pL der acbwadidckL adj\f also auch des mebrentbeils schwacbdekl. Compar. nnd ge- wöhnlich des Soperl. (cf. li/ beigl.K.Pa.R. Ra.Rb.K.l8.Frg.IIIat inadelom?rehtwi. 8igom> nnhalannigoroy festeom, din- bilsiuhfaom, MKb kiladotomt in Frg., in aftrorom, altirora, innaromi in* narorom, engirom, eriromi niserom, iungirpm,- naeroom, ringirom, pei-

sirom, fordbrom, boborom, gac {^anorom, atnriram und in erii aostom, herostom, bobiatom bobostem. Wo. 3.). CXnnofganiscb (mitunter auch vielleid Schreibfehler für n ) In einzelnen Fillc

a) ac€* sing., selten in der starken der ¥iom. masc. [in welchem Falh es für das ursprüngliche, im S (und Latein.) noch gellende, Akki Suffix, das sich im Deutschen su geschwächt bat, halten könnte], ger in der schwachen Deklinatlo iiom., masc» und Jem. Es konui bei gl. K. Fa. Ja. Ib. K. Virg. Rd. E Zf. Sb. Bo. 2. Bib. 6. A. Can 4. < F. und nur in folgenden Worten spinnilum,yiM»m, zuhtarnm, cem, anntrum, fomiiem, phan sartaginem, kelstrum, tribsUatm darquetum, atrocem, agaleiui agaleiam,rAiijniiiuii,Glagnngnn rimoniam, fimftum (wennniebt tinn zu lesen ist), ifuifsiiUum, n lum, magnum, minnirnm, mit ezzantem, edeniem, aparirn-m dorem, uszrostem^^scfpnmn, ui ram und urniarem, imsigaem, n Inm, magnmHj firrontum,y«n gaumentem, qMdantem,hwcke\ arbiiratorem, belphantem, cy^i fem, vriem, militem^ toug^m, roi (anch^inkimeitum, ungitrnsa

b) dat. dng^ der schwadien decL des regehnalaigen un (und in), phan n um, sartagine. Ib. che Siliifua. Virg. klauuirnm, diiigi Em. 3. (lehort auch horntrun classica. D. IL 351. hieher?

c) gen. sing, der schwachen decL sti regelmälsigen un nur in thier pirginis. Hr. nuaiaarnatram, 4 üs aqttaiici. gl. K.

d) nom. und acc. pl. der scbwachei st des regelmafsigen nn, on, i auanm, cardines, plnomam, l^raminm, vqßres, fineatruBj

k

KU. MI.

ML

592

1

t \

'.

i

'.baus. Ib. sangarnnii (ro/ilr»^«f, mara- «Q^ni) tenenas. Uh* Qt»pUedaIofn,yiisi. iänL Pa. Ra. alagefaidarumt pmnates.

I Ja« kneotminm ^pt^Uies^ fordaronif ptoc0res. Ra» acrtfnnam, wubsas^ Le. 2.

.' luabillittm, mapfüilas. Enu 29^ hre- cbiam. exutes. Em. 1!). kolxmouumy .wlulae. Bib. neorum» rewmtuU. Bib. 12. elbalGiein,/r^»ie/i/eM. D. II. 31ö* plo* iaiain.V. cnchiik um, rmlinue (oder /sc. «•)* .GL tbiorattm, virgiMü. T.^ Gehört aucb ttomuiiiy .gracilu (Bat gracUes?). gl. .hieber?

iB| ^. ^ der scbwacbes JeeL st. dea rcgeU

: . «Üsigen t>oo,' nur hi sachuin. Can. 4. ofcianiftraidillwiB» Ic. Ajäch Bodet sich hohem, excMentiuuL Ja.;- gehört auch iDisaabellem, dissidenimn» Prud. 1. hieher?

:^ MAvMI, MO, MU, Suffix;

•uffix M.

^9 aanskr« m&i metiri. Za dieser Wurzel Oft «ttliier d(er mit z (geth. t) vermehrten

imdSreii Wurzel MAZ auch ^yobl MUO.

fti Mü'ra, MAN; auch mahan.

«re? Cf. aucb MAHAL. Gehört auch MÖT, JAN hieher?

StiiiDin dea Pronoms der ersten pers. sing. len obliquen Casus und; des J^^op. posse^s.

1. pers. sing. Dieses mi ist entweder aus f dem sftnsk. Stanun des pron- i.pers. sing. den Uebergang des a in i in der Vorrede

in I) ntsUnden, oder es iai der aanakr. Ne- stamm mi von ma, der sich in der sanskr. m mi verrätfa« Ct audi aanakr« ab*-ami

und das unUr Suffix Jj! abgehandelte Con- itionMiHiaL ^ Audi iii der Zigeunersprache

l iif wd miu

, §. mt%.tQelit|ni|itt'cr/iii€f»gotb. roeina, nord.

' und Ungels» mtn, lit, manea, akr. maroa.

»aitti aas zeauan halp miin. la. 3/6. er

. teta min. unara» 39^ 2. ther min

furlottgnit 'fora mannon. T. 44, 22.

du lougnis min. 0. IV. 13, 35. min acamenti unirdit T. 44, 22. knoto r clioretost du min« N* 16, 3. niat her rmin uttirdig. T. 44, 24. ai huotet min. N«22,6. oba sie nvin ahlilun.T. 170,2. ti gnatu ir min ni roachet 0. V. 16, .\ . .40. gih.Qgi min. T. 205, 6. irhuge du '^^\^^ .f0tii. N. 24, 7. mitt ne uualtent« N. 18, .' ,i . 14» ginado min. 0. L 2, 25. mine .11 .vifjeeda ne huoea min. M. 24, 2. thie eigun min io minna. O. U). 22, 22. . ifr. ..habe mij^jrbarmeda. 24, 16. die min «e 4BJ« gedenchent M. 70, 13. ;? .di.egelounton aih min. N. 30, 13. min liergezzan. Wm.2, 17. min biten snn- di^e fexspeciaVeruntJ. fi. 118, Bb. Die Verbindung min selbes s. in selb. Da das pron. poss. min^im n. und a. aller Geschlechter auch uoflektiert steht, so ist es von .diesem g. min nicht xu antersch iden, und wohl nur, vrenn min hinter dem Sub- . ' stanliv Jlebt, kann dieses min mit Sicher- heit als g. des pron, pers. angenommen wer- den, X. in chnninch min nnde got min» N«^5, auch in rihti nuort min. .0. L 2, ^24. Selbst in: min minnero bist« N. 2, 8. kann min proii. pers. und auch pron. poss. seyn. S. den nam., acc, ' V6C des pran. poss. min« ^

. In ist min wird wohl fast immer das

prom. pers. angenommen werden müssen [ob-

gicidi andi x. B. in thax tbar min ist

tT« 149. niat min (meumj in xigebanne.

T. 112« tbiu sin t min, mi^^niM.T. 173,4.

. min ds;rrofi.;io^«. angesehen werden konnte].

nuort) thax ir gibortut, .nist min. T.

. . . 165 1 3. al dax des fater ist, daz ist

! min« Pi. 20, mir sint gentes^ min

:.i . . aifflt/vifei« N. 107, a thu bist min. O.

I. 22, 50. nualtitudo martymm ist min.

. N. 69, 9.

In gisinni miner. O. III. 20, 50. ist

[38-]

593

.n*

M^'

min er wohl nidit als gen. des prin* pers. (lyie unser benliges mHner %. B. gebcife meiiier), sondern gisiuni, wenn gleidi es sonst immer nrntrum ist, ab masc* snza- nehmen, wie s.B. enti, $tuue* neben enti, nefiir. d. mir; vxiXi mihi, gotb. mis, sngels. me, nord* mer, lit man, sanskr. mahyam und m& Is. 3, SL 4, 6. Kp. K. 5. 7. T. 8, 4. 13, & Rg. 1. O. L 2, 18. 24. 26; 3a 49« 51. 53. et 94. Ms. Mr. Md. Otl. 8. Ps. Mcp. Bo. & N. 16, 3. 37, 3. 68, 3. Rb. Wm. 1, 4. Pa. gl K. Co. 4. Frg. 29. er mir, pHor me. T. 13, 8. kam mir, veni. Win« 8. mir suigentemo. N. 16, 4. unuuixsan* temu mir, ignoranii mihi. Pa. o. mih, midfi me, gotb. uq^ nord. mik, angs. mec, lit ma.ne, sansl^nAm, ml. - Is. 4, 4. K. 2. 7. 35- T. T 6. 12, 7. 14, 6. Frg. 53. V. M>. Od. Ps. Rb. Virg. Rg. 1. 2. D. II. 286w Bl. O. l. 2, 30. 4, 63. 5, 38. Bo. 5. Mcp. N. 2, 8. 3, 4. 7, 2. Wm. micb. Wm. Co. 2. Rg. 1. mig. Scbw. MIN {pnm. posi.), mein/ meue^ godi. meins, angels. min, nord. minn, lit manag. (Im Sanskrit wird fiir das pron. pass. aller 3 Per- sonen fva gebraucht)

Im nam., acc. und voe. aller 3 Gescfatecb- ter steht min auch unflekiirt und ist dann nicht vom gen. des pron* pers. (q. t.) an unterscheiden :

miin gheistls. 4, 5. min herro. Scbw. miin sunu. Frg. 5. min uuinei» Wm. 1, 13. min truL Wm« 5, 16. min liobo sun. T. 14, 5. min druhtin guater. O. IIL 1, 44. thiz ist 'min sun diurer. 1. 25, 17 N. 3, 4. 70, & 37, 4. mün namo. Frg. 47. miin sesnua. k 4, 5. min sola. T. 4, 5. min quena. IV 2, 8. min sculd. Co. 4. min zit O. II. 8, 18. min freunida. O. IL 13,15. min lunga« N. 15, 9. min muoter. Wm« 1, 6* al minsconc.Wm. 1, 16.-^0.11.13,23.111. 4, 2& N. 6, 4. 7, 11. 16, 2. 70, 3. min arunti. O. I* 5, 25. min granua hou- bet fl|cp. min heran. N. 15, 9L nehein

ntin lid; M& 87, 18.' min marU fleisk. W.15,9.— 0.II.14, 101. N.! 70, 5. 7. mrin unchraft Wm. 1, 4. e^a. Wm. 4, miin dheob. b. 7. f olc T. 8, min bonbet N. ^ 4. analntte. Bot. 5. miin hua. B|it muat O. L 5, 38. min heraa« Wm. miin »teilt Frg. 5.— 0.1.9,17.2 Ct 94. €. Od. N. 6, 10. 16, 1. 22, S

1. 37, 5. 38y 5. 68, a mrn f ater! T. 1 min cfaunin^! N. 144, 1. min lieb; maaeda! Mep. min tnba! WnK'2, 1 Is. 4, 6. O. L 22, 46« II. 8, 13.

Hinter dem Subst (et gen. des pr^m. p bist du faler min. N. 21, 10. thi; Hob kind min. O. I. 9, 16- muat O. 1. 2, 29. thu druhtin rihti u min» O. L 2,32. uuine min! Wm. chuning min unde got min! M. fater min! N. 108, 21. fruiniin Wm. 1, 9. Mcp. N. 108, 26. Ol. 35.

2, 1, 6, 35. 10, 19. II. 12, 37. T, 20' Auch mit Artikel:

a) min vor dem Subst

der min uuillo. N. 15, 3. der uuine. Wm. 2, 8. diu min sei 21, 31. diu min tuba. Wm. 6, 8. min liaba herxa. O. V. 7, 30. min uuighus. \Vm. 4, 4. thaa hus. 0. HI. 12, 32. thiu min oi (oder ist u von min abgeworfen? L 15, 17.

b) min hinter dem Subst

ther bruader min. O. IIL 24 thiu moater min. O. I. 2, 2. nuetan min, O. III. 18, 61. thio n min. O. IIL 22, 57. Flektiertes mtn:

^ n. S' nL miner. 0. II. 7, 38. V. 15

T. 82. N. 17, 47. 27, a 41 m. $. f. minu. O. L 4, 50. lU. 16, 13

61. mini«. K. 7. m. ». m minai. K. 7. O. UI. 20, 14

15, 51. f. «. m. o. n. mtnes. T. 4, 3. IS, 7. 1' O. L 2, 53. IL 14, 101. lU 24.D.1L282.0IS.BO.&I

MI.

ML

596

P«. gl. K. N. 3, 6. 15» 3. 30, 18. 36, 34. 43, 5. 48, 4. Wm. 2, b. 4, 3. Co. 4. M«t. minis. N. S9, 10. 33, L 84, 3. 95, 13. minas. OtL

«. /. minero. T. 125. Bo. 5. N. 15, 5. 17, 3. 21, 10. 24, 7. Wm. 1, 6. 4, 16. 7, 5. Co. 3. minerA. F^ 37> miaer. Wm. 1, 6. 3, 3. minor. Wm. IV.

I

.»..m. o. n. minemn. Is. 3, 3. 6. 9, 1. K. 3. 6. 7. Ja. minamo. Rb. mi- nemo. T. 4, 4. 6. 47, '5. 173, 3. Frg. 47. 51. Ott. Bo. 5. N. 7, 9.

9, 2. 17, 7. 21, 15. 39, 9. 88, 4. ^ Wm. 1, 9. 13. 3, 1. 5, 3. 6.

9, f. minem. Scb. 87. Is. 4, 6. K. 5. T. 105. 134. Co. 3. Frg. 5. O. i 1 1, 15. 18. IV. 7, 8a V. 25, 77. (cod. F.) minero. Ct. 95. Co. 3. T. 13a N. 3, 3. 5, 3. 14, 3. 16, 7. 34, 3. 87, 9. Bo. 5. Wm. 4, 4. 11, 5, 1. Co. 3. minera. Is. 9, 1. T. 106. 113. V. Nd. IL O. V. 3, 3. 25,

30. 32. (cod. V. F.) 77. (cod. V.) miner. Wm. 8, 7. '

#. M. minan. Rb. Rd. Is. 4, 5. K. 5. 7. T. 3, 11. 9, 4. 44, 14 51, 3. O.

1. 3, 3. II. 7, 20. 14, 39. 18, 14. IIL 18, 50. (minon in meiner Aus- gabe ist Druckfehler) 24, 92. IV.

10, 11. 33, 24. Schw. Co. 3. 4. Frg. 5. minen. Ps. Mcp. N. 2, 10. 5, 9. 6, 9. 7, 6. 38, 5. Wm. 1, 6.

2. 8. OÜ. min in. N. 20, 3. 88, 13.

V. /. mina. Is. 3. 6. 9, 1. Rb. VA. II. 54a K. 2. 7. T. 47, 4. 179, 3. 195, 7. O. I. 2, 19. 5, 40. II. 7, 19. IIL 10, 31. la 4a 22, 22. V. 15, 33. Otl. Mcp. Bo. 5. N. 3, 7. 6. ^ 7,

3. 9, 14. 16, 1. Wm. 2, 14. Ct. 94. Co. 3. 4. mtne. N. 40, & 43, 4. Wm. 1, 4. 6. Co. 4

s, n. minas. Rb. K. 7. O. IIL 14,73. 18^

31. IV. 31, 30 V. 16, 31. mittel. M. 131, 9.

9, $, niaer (cF. gen. des pron.ptrsJ). N.

21, 3. 27, 1. 29, 3. 37, 17. 39, 9. miniu. N. 115, 7. n.^ m. mine. Is. 3, 6. T. 40, 2. 59, 3. 195, ,4 O. L 7, 5. in. 7, 52. IV. 7, 24

15, 49. 31, 25. N. 15, 6. 16, 5. 17, 33. 21, 15. .37, 12. Wm, 1,11. 5, 5. Otl. Mat Frg. la 53. mina. N. 6, II.

n.pt.f. mino. Is. 4, 5. Rb. T- 40, 3. Os. 13.

16. O. V. 3, 9. 15, 36. miae (O. I. 25, 6. im Reim). N. 6, 3. 15, 6. Bo. 5. Wm. 5, 1. 3. mina. Wm. 5, 3. IL 5, 5. O. II. 13, 16»

n.fi. H. mino. T. 7, 6. 134. 146. 17a O. IL

13, la 19, a 31, 33. IIL la 33.

Wm. iV. minio. Rb. Kp. IL 7. T. 97. Frg. 35. N. 6, 3. 15, 9. 16, 3. 37, 5. 89, 10. Wm. 4, 5. g. pL minero. T. 1>14 O. L 4, 70. 19, 11.

IV. 31, 31. Co. 2. 3. Bo. 5. N. 3, 1. », 4 9, 16. 17, 25. 140, 2. Wm. 1, a 2, 14 4, 4 Ct 93. minera. Nd. iL

dL pl. minen. T. 2, 9. 4, 4 44, 20. 221, 7. O. L 2, 45. IIL 1, 16. IV. 12, 12.

V. 7, 69. 20, 104 N. 6, 7. 7, 2. 9, 14. 17, 3a 21, 23. Wm. 1, 13. 3, 14. Bo. 5. Co. 3. minan. OtL

a.pLm, nine. T. 105. 13a 151. 155. K. 6. 7. ^J Oh. 7. O. L 7, 5. O. IV. 11, 34.

V. 35, 4 16, 5. 17, 35. 30, 4

39, 3. OtL Bo. 5. Wm. 5, 3. 7, 5.

Co. 3.4. mina. O. I. 3, 56. Viig.

Na. IL N. 5, 9. Sa 3. 114, la a.pl. f. mino. P^. T. 330, 5. 233, 6. OL 11.

O. IIL 17, 62. la 19. V. 7, 36,

35, 46w mine. N. la 14. 21, 17.

30» 12. 54, 4 72, IX a.^.» mino. T. 132. 133. 14a 165. Oh. 14,

O. ni. 33, 39. lU. 10, 4X (cod.

y. P.) IIL 34, 33. (cod. V. P.)

O. IV. 19, a {e9i. V. P-) V. 4, 6a

15, 9. 31. 35. N. 5, 3. 8, 4 mi.

aio. Kp. K. 3. 7. T. 105. 338, 1. 3.

O. ni. 10, 43. (cod. F.) UL 34, 33.

(cod. F^ Bo. 5. N. IL N. 13, 4.

31, la 31, a 44, 2.

597

ML

ML

VKpl.nL mitte. Bo. 5. Wm. 5, 1. mina.

Scfa* 75. r«/?/« n. minu. E. O. IV. 13, 3. Neben dieaer slaijken Reklination scheint

6idi «och in folgenden Stellen schwache De«

klination zn zeigen: II. j. m. mino gilicho. 0. IIL 7, 53. 91. n. t; ^. y* mina sela. N. 83, 3. 145, 1. Das pron.poss. min wird sowohl vor als

nach dem Substantiv gesetzt: miner drut ein. O. IL 7, 38. liobo mi- ner. O. V. 15, 18. kirida rainin. K. 7. berza minaz. K. 7. mines trohtine^« T. 4, 3. mines tanches. M. 3,6. mines fater. O. I. 22, 54. fater mines. 0. III. 22, 17. goies mines. Pa. entes mines. Bib. 1. minero heili. M. 17, 3. minero gouma. T. 125. minemu christe. Is. 3, 3. mincmo reue^ T. 4, 4. minemo lehte. N. 7, 9. minemo herzen. Wm. 1, 13. druhtioe minemu. Is. 3, 6. munde mi- uemo. K.6» in neatiline minamo. Rb. azs minera. antuuerdin. Is. 9, 1. zi mi- nera zesuunn. T. 112. zi mineru hentl O.. I. 11, 15. minero borg. Wnu 4, 4. minero zungun. N. 3, 3. in zongon mineru. K 6. minan gbeist. Is. 4, 6. min an son. T. 9, 4. minan bronnon. Ol IL 14, 39. in minan stal^ wcem* Bd. minen rat. N. 2, 10. minen ooillon. Wm* % 8. uuillon minan. K. 7. mund minan. 0. 1. 2, 3. Hut minan. Rb. mina miltnissa. b. 9, 1. mina helfa. Mcp.

. mina theki« T. 47, 4. mina sela. N. 6, 5. mina dumpheit. 0. I. %, 19. mina za- gaheit VA. 11.548. mine scone. Wm. 1, 6. aela mina. K. 7. dohter mina. O. III. 10,31. nuntuo mina. Rh. minaz .; lib. 0. HL 14, 73. nuort minaz. 0. HL 18, 21. got miner! N.:2Jl, 2. sela mi-

' Diu! N. 115, 7. mine liodi. Is. 3, 6. mine rata. Mcp. mine knehta. T. 40,2. mine giliclioo.* 0. 111. 7, 52. mine uin- gera. Wm. 5, 5. frionta mine. 0. IV. 15, 49. meistra mine. N.. 118, 99. farri mine. Frg.* 19. bo^oji quement mine thir. 0. IV. 31, 25. mino hendi Is. 4, 5.

mino tarL T. 40, 8. miao buldL < 15^ 36. mint chreTte. N. 6, 3. i locca. Wfn. .5, % furabi mino, \ Mißeckc* Rh« miQin unreht M. 37, & niu kint Wm. 4, 5. mina oiig^ii 7, 6. mina uyerk, O. IL |3, 18. o minin. Rb. minero gootp. T. 114 nero missidato. 0. IV. 3|l,, 31« mi iungiron. N. 3, 1. npiner^ scafo. i, 8. minen uuorton. T. ^ m gidanchan. Oll. minen tränen. IN minen pron. Wm. 2, 4. uuerkoi Den. O. L 2, 45. mine fiiante. T mina daga. 0. L 2, 56. mine g M. 16/5. mine site. Bo, 5.. mine f Wm. 5, 3. fuazi mine. O. IV. 1 uueka mine. K. 6. mino h^nl 230,5. mino mahti. Ol. 11. stunt iio. OL 10. miniu lembir. T. minu uuort. 0. IV. 19, 9. unreh niü. K. 7. scaf minu. 0. V. 15, 9. fr mine! Wm. 5, 1. kindilin min IV. 13, 3. Flektiertes mjn mit Artikel, tor ode

dem Substantiv, nur bei OtTrid.

thiu quena uiinu. 0. I. 4, 50. iha naz moat O. IIL 20, 74. tbea i hei'minges. O III. 1, 30. tberu m nidiri. 0. V. 25, 77. then minan O. IV. 33, 24. thia mina minna. 15, 32. thia zungun mina. O. L thaz minaz lib. O. IV. 26,29. thi minaz. O. IV. 31, 20. thero m nuorto. O. L 4, 70. then minen ton. 0. IV. 12, 12. then bruadoro nen. O. V. 7| 59. thio mino nbi III. 17, 62. thio minu nuort ( 24, 33. thiu uuerk minu. O. HL S

thio uuerk firdtlo minu. Oh. 14. #Wenn min mit subsi. c. adj\ std

wird es vor oder zwischen oder nadi |

(im nom. und acc. masc. und neutr.

kommt in diesem Falle nur unffektiertei

vor): mine lide starche. N.1Ö8, 24. m guoton unercho. N. 140, 2. minei ren sunton. O. III. 1, 16. miniu

f.

m.

MÖ.

600

! - gt«ten ding. N. 138,4. mina liebiston bradara! Scfa.75. in millenio minemo heixen. N.3!)«9. nehcina mina annta. OtL neheineroniinef08achon*N.l31»5. liabe friunta mine. O. V. S&, 24. lia* han druta mine. O. V. 20, 68.

Otfrid gebraucht auch hier bisweilen Artikel: tluii min liaba herza. 0. V. 7,301 thia

. mina mnadnn aela. O. ilL 1, 22.

Andi bei diaer wird min Tor oder nach

^em SnbatantiT gesetzt:

^ ttäan minan bruodber. Schw. thisa

mino nuort T. 43, 2. fon thesen mi*

nen bruoderon. T. 152. tbisn lera

minik O. IlL 16, 13.

Wenn al bei mtn und Substantiv steht, so

wird al gewöhnlich zuerst ond dann mtn,

mit folgendem Substantiv, oder auch Substai^

tiv mit folgendem mtn, bisweilen auch mtn

mit dem folgenden Substantiv zuerst und dann

al gesetzt«

in' allemo minemo herzen. N. 9, 3.- allen minen Hb. N. 37, 7. allan minan auaadnam.0. 11.7, 20. alle mina fienda. M. 6, 11. alliu miniu bein. N. 21, 15. allem minero suntono. Ct 93* allen minen fienden. N. 6, 8. alle mine «nilleii« N. 15,3. alla minechnnlinga« OtL alle mine nuega. N. 138, 3. alle mina aunda. N. 50, 11. alla mina ar- beita. Otl. alle mtuejideies. Wm. 7, Ti. allen kreftin minen. O. V. 24, 20. alle daga mine. O. L 7, & mine snnda alle. N. 24, 18. Otfrid geliffaucht in diesem Falle auch den

Art'dcel.

thia mina frenuida allo. O. IL 13, 16i thie mine liobon alle. 0. IIL 12, 31. mtn ohne Substantiv, aber auf ein vorherge- hendes Substantiv sich beziehend. U mit Artikel:

nuar der miner (got) si. N. 41, dax min (nnazar). S. sib an din nuergf nals an daz min. N. 137, 8<. dero minero (taro). N. 101, 24. 3. ohne Artikel:

thian leruminunnizit niatsimino*

daz lob ist din, nsis mtn. N. 118, ih forderota din guot, nals rainez. N. 121, 9. iro niizzeda, nals mina. N. 121, 8* in dinemo rehte, nals in mi- nemo. N. 142,1. minunals lhitto(seaf). O. V. 15, 9. intcnahent mih minu (scaf). T. 133. ih incnahn minn (seaf)* T. 133.

min, alleinstehend, als: btt, Mf| bo^ ÜRctnigC. Das unflektirte min kann aueh als gen. des pron. pers» genommen werden, sint din nals min. N. 91, täte ih ubelo, daz uuare min. N. 91, thaa; dar min ist T. 149. nicht des mines ne ruocho ih. N. 131, 5. fon minemo, de meo (accipietj. T. 173v '^^ acülut sprechan thaz min. 0. I. 9^ 18. die mine, bic Nebligen. N. 29, 13. ketuo, daz sie mine unerden.^ N. 34, 25. minii allu thinu sint inti thinu minn sintr T. 178, 1. allin minin sint des faten N.20,2. allin mvnin. tkiniu sint*/r.97. de^ro minero (6cr ^cinfgen). N. 68, 20. theA liiinen C^m ÖBrimgru). O. IV. 11^48. mine (Mc Stcfni^m). N. 140, 10.

mina halbun s. halb., min selb s. selb.

MÖjan (oder MOHjan?), BfUOjan, MUfan,

mfi^cn; nord. mya, molestare. Cf. auch gr. ^oyot;, labor* Hat das erst in spätem Formen dieses Wortes sich zeigende H nicht mit andern zwischen Vokalen sich entwickelnden H glei- dien Ursprung, so kann dieses Wort der Wur- zel JxLAlII (cf. auch lelt m4kt, pfagCtt) oder auch dem sanskr. math (cf. auch abd. in 6t), cammova^ oder bddh, vädh, pertiirbate, zu- gewiesen werden. Kann man einen Uebergang von Ü xn ö annehmen, soläist sich das skr. muh, cöniurbari, zor Vergicicbnng ziehen. Cf*

•ttdi MAHan, mS^m und MÄ«

Form lind Flexion: (ih) mna VA. X. 42. (dn) mnost Bo^ & muest. .D. II. 314. (er) moid. gl. K. moet. Ra. muoit. A. VA.

601

MÖ.

VI. 533. Gc. 8. Pnid. 1. nmit Ic muo- het Nd. N. 43, 2. 83» 3. 106, 25. mii* het Mqu 15. Bo. 5.

<Me) moent 0. V. 23, 167*

(er) maehe. N. 31^ 7. mühe. Mqi.

(sie) mnen. V. 23» 153. (muon. Mos.)

(ih) maohU. N. 68, 4.

(du) niHotos. Me. Bib. 1. mutos. Sb. mno* thest BIb. 7.

(er) mnota. VA. XII. 33& Prod. 1. M». Sb. Bib. 1. 5. Nd.II. muohta. Nd. muotta (rauoita?). VA. V1L393. moita. VA. VIL 405.

(sie) moatan. Oh. 71. muohton. N. 93, 5.

(er) muotl. VA. III. 609. Prud. 1.

p. a. muhend o. Mcp.

d* s* nL muogentemo. Prud. 1. Bedeutung und Gebrauch:

agitare. D. II. 314. VA. IIL 609. exagUare. Pmd. 1. Me. Sb. Bib. 1. 5. f atigare. Ra. gl. K. VA. VI. 533. Mcp. 15. agere. Prud. 1. VA. VII. 393. 405. guassare. Ic quatere* Prud. !• VA. XIL 338. infesiare. A. Gc. 8. affligere. N. 42, 2. inquietare. Me. Bib. 1. 7. Sb. ve- xare. N. 93, 5. ni mue mih, ml moveor. VA. X. 42. ih muohta mih, laborovi. N. 68> 4. thio fruma ihen thar bluent, thie aih zi thiu hiar muent O. V. 23, 167. ■luhety fatigat (spes mcerta). Mcp. 15. muhet sie z^xn^ flagelJhU Bo. 5. doh si (adverdtasj sie (sapientesj muhe. Mcp. (daz si,ne muon iuch, daz ir mit goa« den in disme gouive muget rawen. Mos.) diu {saevilia diabolij sie muohet in irdisken kiredon. ISd. hina muohet •ih mina sela. N. 83, 3. der uuint, der daz scef muohet N. 106, 25. danne mih der tiefel muohet, affligit. N. 42, 2. doh in humana miseria muohe. N. 31, 7. sie muohta iro inunertiga comcieutia. Nd. moita, agit (reginam stimiäis alecioj^ VA. VII. 405. muogentemo, exagitante (dolore). Prud. lango mühendo ferchnisti (longa exerciiam coUisione vexaverat). Mcp. 13. du muost mih mit tinen chlagon, agU. Bo. 5. ni sie sih jo mnen mit managemo nue«

tiuen. 0. V. 23) 153. muatan sie aih tl thero iro selbon dato. Oh. 71* GAMÖJAN.

Form und Flexion: Inf. gimuoan. Ee. Cgemaon. D. UI (du) gimuist Prud. 1. [(ih) gimuo. D. III. 86.] p* p. gimuot VA. VII. 384. nnerdaii 1. 2. Sb. kemoot nnerdesL \ gimüoit Gh. 3. nuerden. Mi muit. Gh.i.2. kimotnnirdet kamoaitistRb. gemnohotn N. 105, 33. nuurden. N. 106^3 mugte. SI. r* s. m. gimuoto. V^A. IIL 182. Bedeutung und Gebrauch: agitare. Prud. 1. Bo. 5. agere. VA. VII Mt|;. Sb. Bib. 1. 2. lacessere. Ec exi VA. IIL 182. qnatere. Gc 2. fatigai iriMare. Gh. 1. 2. 3. vexare. M. II ist kamuait, lassetur. Rh» sie um gemuohct föne dero pino. N. 1( gimuoto, exercite (iliacis faiifjt\ 182. (uile mähte si sih es gemu UL 94.) UNGAMÖIT.

d. s. f. ungimuataro, inde/essa. A. GAMUOGIDA (gamuogidi?), hiehert c GAN. in allero slahte §emn> unde intarahafti hau ih geauQjdo ARMÖrr, fatigatiis. ^ irmuail; thero ferti er ouard im (irmuii. cod. F. jrmuaiL cod. F.). 14, 3. n. /?/. m. armote. Ra. armoade. Pi

moade. gl K. armoile. I moite. gl. K. armute. Ri tigati^ a. pl. m. armuate, fessos (labarej. H MUUNGA,/. (9»fi^un8).

d. pL muoungun, in/estaiicmius. VI MÖm,/. CaRfi^e). n. ju muohi, quct^afio. N. 105, 30.

(der ran>a entgegengesetst). Bc g. s. mühi, laboraridi. Bo. 5. d. s. mühi, fatigatione. Bo. 5.

03

Md

MU— Äua

fiQ4

, lO, j; i»aoki(tagelicI»aJiabetoii>N.98,a

MÖDIt müh.ti iftord. mödry maktdiy defäiigaUa.

Form und Flexion.

mvpdcr N»38, 12. Wnu 10* muede Bo.5.

s. i; (müder. IX III, 71,) mnader. 0.

IL 14, 7. m Mk f. muodiu. Mq>« mnida. Prod« j iL jR. Mu muodemo. ßc

ä. $•/. maadoo (kann audi g. $. f. aeyn). , ; O. HL 10, 30.

a«.4U m. ^laadan.Rb•maadon. O.m, 13|31. 0- <«•/• muadun. 0. HL 1, 22. 17, #. o. muadaa. U. 15. M.pl.nL moade. H. 15. mtiode* Mqi. 73. d. pL mnoden. Jut. 2. muadon. 0. V. 23, 94. a.pl,m,mu»de. IL 15. muadon. O. L 7, i7. IV. 6, 27. V. 21, 26. mua- dun. IL 6> 51. muadeii. 0. IL 6, 51. cod. D. . {a.pLn. mSdiu. D. III. 86.)

Bedeutung und Gebrauch: fesms. Ec faiigattts. Mcp. 73. faiiscens. Pnid. 1. lasstis. Rb. ihinera maadun thiauuL 0. IIL 10, 30.'(m5diu wib. D. IIL 86.) muadon man. O. III. 13, 3L inuadun acalka. 0. IL 6^ 5L mnadan •ela. 0. lU.^ 1| 22* muada« mntki,fes- . säm mentem* IL 15. muade licbamunt feud corpara^ H. 15^ muoden, deftssU {membrU^. Juv. 2. muode iat dirro oaerllarbeite. Wm. 3, 10. ih bin ir* . rafaonjgon muode, c/i^/^^' in imrepatiO' Mm» N. 38, lä. muedin dencbeanea* Mcp. rARTHUÖDI, faxtm&bt, itinere fessug. & 1. MÖDt,/. CSRfiöe), nord. maedi, maleOia. d. $• mnodl Prud. 1* 4. i

nioudi. D. IL 348. 1 ' *^^* , (aof müde, twr aSObtsfeit. D. IIL^ 29.) nÖDING, in., nuser*

s. maodincb: ia muodlnch adam, da , uuoltost imo gelib sin. N. 70, 191

c£;i/.'muodingen, mUeris. Bo, 5. HUODICHILA, /.> pauperada. Gc 10. MÖpjAN (MÖD£N) (ermatcii), nord. maeda, fatigare, iolKciiare* IL

(du) muedesl: du ne raaodeat iii«t in dcmo r^rtomiM. Wra. 7^ &

(er) muode t,/ei/f^i^. D. IL 323.

(bie) muodaat, y*a/««cif/i/. Aid. 6. .

(er) m«adee> lacessaU K. 7. muode. Gh. 1. muodege. Gh. 3., lasseiur.

(er) muode ta. VVm. 14. Prud.

p. o. mudente, fati$cetu. Eb. , cf. s. m. muodentemo, latcissenie. Rb.

. UNIMÜODENDO ze foUetuonne alliuguo- tiu unerch. N. 17, 35. UMARMODENLIH, istterm86(i<^ . d, M. m. unarmodenlicbemo (die ktzle

Sylbe mo fehlt), indefgsso (iiU'

dioj. Sg. 193.

HOLZMUOIA (hieher?), t. uuildaz uuip,

lamia. Mtj. Sb. Bib. 1. 2. holzmuia. Bib. 7.

Tr. Jiolzmuuua. Wn. 232. holzmAa. F. 2.

(hoixmSe. Wn. 460.), lamia. holzmuuuo^

lamiat monstrum quoddam muUeri simUe.

'. L. Cr« holxmouum, üUdae. Bib«

MUjan, MUOjan s. MÖjaiL ÄLHOrMEIO, H./pr.

I '

iilixJLt^ aansk. mah^^^jctfr^jt^ii^rarf. An- fser den unter' diese Wurzel (zum 'JTbeil sehr unaicher) gebrachten Wörtern lieTse aick^ viel- leiöht audi nodi MÖJAN hieher ziehen.

MAGAiy, unser m&gettf dessen ursprüngliche

. Bedeutung: tinntUt nur noch in iotxmi%tn

.geblieben isti poue^ goth. und aogs. magan,

nord. mega, lett makt, poln. modz; cL

altpr. massi, tc^ fantt. Ein unregeluiä&igea

V^erbum^ das zum prne$. die Fomen eines

. starken praeteriti verwendet und im praeie^

riinm schwach conjugierti s. die folgenden

Fonnen und Flexionen.

Bedeutottg und Gdiraudi: in des unillea er sib gatruet« magan, das einiges mannes unfesti fleisc ni mahta, atfus vobwiaie credtdit $e paste, quodfttdi^infirmiias Humana passii.Fff^.b9. uuissa daz er aolih magan fona imo ha,beo ni mahta, in festem galaup-

[393

605

MAH.

Mä.

nissu mahta,-daz manDiscliin ülnfcsti ni oiahla^ sciens hoc $e a ^ habere nan posse, fide valmi, 4fuQd humana infimutas non valerci. Frg. 61. mag, valet. R/also du mahl unta cbanst Od. thaz ni megt, ne voleai. Aid. 4. ni dua ihir, quatuh, thia arabeit, liiiaiita aband unsih ahageity uuis mit una^ hinaht, «nanta f ardir tho ni mäht 0. V. 10, 6. uaio auBtig man thax mobti.' 0. III. 20,65. zi Biounibltt mag ix clibor (so ist das ibblorbaft g«dvack(^ liiag'» telibor XU lesen), ad nihilum valel ultra. T. 24, 3. dei^.bax mag, valeniwr. Bo. 5. magon, queunt. gl. K. megia, queas. Ra. ni ma- gun, nequeunL Ra* ne m'egi, negidverit. Can. 4. ferror dannc du rongist N. 119,. 2. mabta, quivL Ic«* megis, vale. Ka. mabda, valeret. Pa. oba tbu uuax mugis. T. 92. [si sprachen dax et wole mabte (^ tt)o^ befanb). D. 111.76.] dax so furist mcgl, ut praevalet. K. 2. mabton,^IMerr//if. gU K; mabton^'/i». iuernnt. gl. K. mahtist, velles. Mqp. 35. so sie tho fastos mobiiibI^Ö^lV»Sl^t^. luzil ih esmobta* 0.11.9,26. maganti, pollens. Ic. pax magenden duimiAi Ife« t^n habest, refovhli. Bo. ^. ^ , IHit Infuittiv. ' mar'ira dolcjn magän^/E^a^j^'^i/^iii. ]^n|.5i. ünsiK mngen durstege' uuerden.; N. 41y 2. ni mag arstanten^ nön ppsswn eurgere: T. 40; 2. du cino rn übertiuin- den mkbt f(; 9, 20. drobtin, quad er, nuio mag sin, ia bin ih siAaher sealk ihin, that thih henti ratne'xi dou- fenne biri'ne. O: I. 25, 5. dax uuir

danhe hohor anaFaben iie mn^M- Mu* fes man m^g« ingeltin, tcn sol man miden. Syl. bueomagut tr gnot spreb- ban, tiu ir so ubrlo birut l^rg. 7. an- dere beiligon ne mngon imö gelicb sin. Wm. 2, %. giloobet ir, tbax ih tu thax tuon mBgi.T.' 61, 2. nnieo ferro du sie skeinen inugisl, thief oueix dax. N. 89, lt. megi ftiidati. K.2. thax nuir fon seltsane nuola megin sare

l

•• Ji

. . «

*(f>v^ iu meiner Ausgabe ist Dmdifc

'irkenifetf, so ix gis^riben aUt;

nuuntarlitihun gotes dat- O. 1

ir megit bringän. O* IL 2Si' 9;

•rehtungia duaren mir se 8oli<

suoxi, dax ih sie singen mahta.

labiles mihi erant. N. 118, ^. 1

mäht p&diu tnon, pitin ioh hii

tin. Syl. sinero selo ne mahto

taron. N. 51, 4. ni mahta arra

Is; 2, 2. so moht es sin ein bal

O. I. 5. 1. bibiu nuir Uli böht

inan uxuuerfan. T. 92. fio Ai m

ir eina xit unabhen mit mir. T.

ni mobtun sprechan. O. I. 30, 5

nige fruschinga mahti ih dir bri

N. 50, 18. ihn mohtis, quad sin, <

ruam ioh ein gifuari mir gidus

II. 14,43. ob ix uuicsan mobti. T.

übe uuir in gesehen mahtin. N

inan forleosan nUabtin, eumpcTi

Frg: 5.

Form und Flexion. Inf. maganl Kp. Frg. 59. 61. T- 2 '" ' 'Em. 5. Can. Sf.'lO. 11. Ü ra

■' »fcp. Bo. 5. N. 41, 2. 61, 4. (Ih) mag. T. 40, 2. 103. V. Sdiw. 0. 6. 22, 52. II. 1, 12 IIT. 4, 77. 23, 13. IV. 23, 20. 24, 12. N. :' 26, 9. 70, 2. Ne. Nsin. Wm ' * '8, 14. m ^ c Frg. 59. ' m e g i O. I. 4, 55. 25, 8. V. 25, 36. i ^ IX. 0. IV. 12,58. mogan. T. ' tbder ist es Inf.? die Stelle uuir gihortun inan qued< mugan xiuuerfan gotes tc nös diidiVimus (licentem, poss straere templmn dei*^ (du) mäht Frg. 43. 59. T. 4, 9. 30, 2. 161, 1. S. 27. 56. N. 9, 20 37, 17. 44, li. Na. Nd. Bo. Mcp. Org. Otl. 0 L 11, 52. II. 3, 11. 29. 9, 90. in. 20, * IV. 5, 60. 6, 2. V. 10, 6. Syl i n. 9, 23. (cod. P.) 2ä, 23. 1 5. T. 108. mahluz (mabt tl 0. III. 24, 62. mah'du. N.

. 1 :i

^

)

msu.

MAR

608

e .Kl' mso? kiliaUan» $i patts observare.

(«») niag.:T, 17, Z..%U &• 24» 3. 35,1. 37, .^ ,.i .1. 38»3. J5. »In» R. K..48. 0; LI, 11.

22, 3. 23, 47. 25, 5. Üß, 6. II.. 1, 2. v.i •'. IIU 13,. 35^:20, 86. 94. 33,36. Bo.5. i... ;-.M<v. Org. Ni 2i 6. 5, 10. V5. 16, 6.

18, 10. 21, 8. 34, 10. 35, 36, 39.

38, 7. 48» 8. 68,l20w Wm. 3, 14. 4, 1.

SyU Bo. mac Is. 3, 8. 3, 6. Em. 33.

•'' . IVg.d% 61» K< ß: 40. CCt^ 72. Ky.

; ; i Sek 73. P#. gl, K..N. IL IL 24. nfak.

(,• ;. H..20k Em. 33. N. 64^ IL macb. Ky.

V . ; Ps. Db. N. 79, 16. 80, 17. meg ii.

T. 134. O. L 5, 37. [wir) .taiagaau IE. magea. N. IL Ne IL mu- ' . gomes. T. 112. mu^un. T. 162, 3.

O. L 18, IL UL 5, li 6, 17. 7, 69.

IV. 5, 57. 9, 5. 33. 14, 16. V, 9, 20.

tnug.en. Org.- Bo. 5. Mo. PL 45, 2. ./ 78* & 8A, 1. magio.. Org. Fi 32, 4.

93, 2. 94, 1. 117, 5. (ir) magut. Frg. 7. magit Nd.II. magut.

T. 37, 2. 38, 3. 62, 10. O. IL 7, 73.

22, 28. mugit. T. 131. Wm. 4, 16." . . roagint K 79, 6. 103, 3. mngent

Nd. N. 61, 4. 81, 2. 126, 2. Bo. 5. (sie) mag an. Ra. Ic. Wo- 2. makun. gLK. ' machttn,.Pa. magon. gLK. roagen.

Seh. 75. Ho. mag in. M. 96, 10. mu-

gnn. T. 44, 20. (mugunt ist Druck*

feblcT) 56k 6. 119. 127. 141. Gc. 3. ... O. IL 1, 48. 9, 18. 33, 11. IV. 7, 16.

14, 15. V. 33, 46. Wm. 2, 2. IL IIL

> 5k> IL IL m, 8, 7. IL mugon. Wm.

. - , 3, a. 4, 12. 5, 11. 6, 10. 7, 3, mo-

§en. Org. Bo. 5. N. 8, 2. 11, 2. 13, .

5. 17, 39. 26, 6. 58, 5. 65, 3. 80, 14. '. . Wm. 3, .10. 7, 2. 8,. 9. Mop. mugin. ./ öo. Org. N. 34, 5. 38, & /74,t3. 82,

14. 118^ 136. Wm. 3, 10. 6, 9. 7, 3.

.. ^■ SyL ■•■■■;

XSk) iiiegi. 4>U. O. I. S, 55. mugi. T. 61, 3. [J :iii Wp^ Wm. 3, 3.. 6, 6. muge. N. I->3u'i3ij7. 30, 14. 76, Oi-Wm. 3, 3. 5, 6.

■» ••

I ••

f.-.

. ■■«*>.; '9^ Xw>: vi H : '^ -•

1

(dn) magis. Pa. megisi Rai-mekis. gL K.

mo«ii.;T.:92. mugtst Bo. 5. N. 89,

11. 119, 2. Wm. 6, 4. 8, 13.

; <ict) m'egi. Can. 4. 9.: 10. 12. K. i2. Wo. 2.

Em. 4. 33. H. 24. Aid. 4. T. 231, 1.

: O. L 18, 5. 27, 57. 'IL ß, 37. 14, 91.

UL 20, 19. V. 11, 30. K. 2. mege.

Na. IL mugi. Md. 4. T, 67, 14. 95.

. : 100. muge. N. 3, 7. 40, 4. 50, 9.

118, 137. 146, 8. Mu. Mcp. Org. Bo. 5.

Wm. 3, 10. 4, 4. Syl.

(wir) mekin.Pnt megin. Wo. 3. VG. L 351. O. V. 12, 17.

(ic) megit. O. L 23. 41. IL 22, 3.

Cai^ m eg ! n. Ct 68. Gh. 3. Oll. mügin.- Bo. 5.

(lih) mabta. Ic. Bo. 5. N. 6, 8. 17, 18. 36, 36. 37, 7: 38, ta 68, 6. 76, 4. 118, 13. 54. 13L mohta. O. IL 9, 26. V. «3,. 240.. Wm. 1, 6. IL 3, 3. L IIL IV. IX. mogta. Co. 3. ihobt ih. O. IL 7, 39. WiD. 1, 6. L lU. IX. 3, 2. L IL III. IV. IX.. 3, a IL / (4u) mahtoat. VA. X. 81. B«. 5.. Mcp. N. 15, 4.

(er) mahta. Is. 2, 3. Ic. Fig; 44. 59. 61. gL K. Mcp. Org. Bo. 5. N. 8, 6. 20, 4. 33, 7. 63, 5. 80, 13. 93, 5. mahda. Pa. gl K. (mähte. D. IIL 76.) mohta. T. 2, 10. 53, 4. 60, 3. 79. O. L 8, 3. IL 4, 105. 15, 11. UL 14, 38. 18, 65. 31, 3. 22, 7. IV. 3, 14. 9, 20. V. 25, 29. Wm. 2, 13. moht es. O. L 5, 1. moht er. 0. E 4, 28. 107. 7, 41. in. 14, 7.

(wir) BiahtOD. N. 65, 12. mohtames. T.92. m oh tun. O. ID. 21, li. IV. 1, 47.

(ir) mohtut T. 181, 4.

(sie) mahtun. Ra.mahtan. Is. 5, '6. mah> ton. gL K; Mcp. Bo. 5. N. 8, 3. 20, 13. 21, 19. 35, 13. 45, 2. 59, 12. 77, 3L 90, 6. 94, 9. mähten. Nd. IL (D. IIL 68.) macton. Wm. 8, 7. IL magton. Wm. 8, 7. IL mohtun. T. 45, 4. 74, 2. 236, 4. O. L 20,: 5. IL 8, 1. 34 IIL 20, ea 75. IV. 23, 22. 37, 18. 36, 1. roohton. Wm. 8, 7. IX.

mohten. Wm. 8, 7. L

(ib) mahtL Mcp^ Bo. 5. N. 50, 18. 76, 5.

[39']

609

biah:

M^XH:

<

> %

I .

94, 9. m»ht ib. Pft. moht ih. O. V* : 23, 225. (du) mabtUt Mq>. Be. 5. mobtis' 0. U.

14, 43. («r) mabti; Is; 2. 2. 3, 4. 5; 7. Mcp. Bo. 5. Org. Nf. N. 35, 2. 4. 58, 6. 57, 7. 61> 6. 80, 14. 9S, a ladhti. T. 181. 132. O. L 8, 4. 27, 2. IL 4, 17. 19. 6> la 10, 1. 12, 22. III. 16, 70. 19, 27. 20, 65. 21, 6. IV. 2, 22. 6, 44. . * ; . 19,'a3.20y35.30^ 11. iuobl«r(kana

auch intL seyn). O. IV. 30, 10. <wi ).in£btin. N. 46. 81 89, 9. 118, l9t (sit) nirihlin. Mcp. Org. Bo. 5. Frg. & Fl. 32, 7. 58, 1. 82, 11. 93, 4 lOl^ 11* 102^ 14. E. mahteii« Nd. IL maihiiu £. (cm), fris.) mobltn. 0. IDL 17> 22. IV. 19, 25. 64. V. 17, 38. mobten. Wm. 3, 9. p. prmes^ maganti. Ic IL 2. n. $. m. mi- xenden. Bo. 5. fiJLMAGAN (btrmSgen) kommt nur bei T.

(Gc. 30 N. Mcp. Bo. 5. Org. vor. * fiedentung und Gcbi^aucb: afn sama kemag filo, paiem erii. Pf. 111,. 2.. dlniu uttort kemugen filow N; 44r 6i unaz er gemag. N. 77, 30. Fhftorita gemag micbelin ding. Bo. 5. alleade8,daz sie gemugen. N. 139,13. sie nnvient dir, dax sie selben ge- nügen. N. 144, 4. stani nf trnbten, i sie meni¥i»co ne geriche, nie der nuirsealo ne gemagee (gemegino» N> IL). N* 9, 20. gimaga, mnvmlescaL €e. 3k arg ktrongen. Bo^ & dax tro scox niebt jie gemogin. Vi. 34, 2. föne dir« gemabttt ib im. X 118, 42. der einc^ dax keraabta. N. 88, 49w der liMxet gemabta., imp9tm$. Bo. & »uai..ktm.ab(an sie d-o. N. 57, Quanda diu (uuort) gemabtan, po* iuenmt. N. 140^ 6.. Mit DatiTr. so da mir ne biffest^'s» g^mag er mir. M. 38^ 6^ der ze- inio fUbt ba- bet, deino &e gemag er (fienl). N. 60^4. niebl ne gcinag inl« iler f ien V

. \"

nihil prSfidM in eoJ K 88, Sa bunt pbendingo brM vf\ gim in, m>n suffkimU ms* T.-86t7 di < ima Qi^bt tfe''gemabt». N. i4| * Mit wid;Br: niebt ne geihugen'«ie'«nidei N. 88, 12. ni gimn^att^ttaidai T. 90. : ^

Form nnd Flexion: * * -'' Infi geiliugenl, kemogienv^ Bo. 5. (er)'gem«^,*ke*ia'g. Mcp.'Bo. I 4^38,6.60,4.77,30.88,23.1 (sie) gimugnn. T. 80l !90. -gemngeii ^ mngen. Org. Bo. 5. M. 44, < 12. 139, 13. 144/4 i (er) güiiaga. Gc 3. (kann midi n

G]^geb3ren.) gem«gee. M.

gemuge. Bö. 5. (sie) gemugin. N. 34, 2. (ib) gemabU. N. HS, 42, (er) gemabta, kemabta.^ B(k5. N.

83, 49. : (8ie)gimabton. Nd. 11.^ gemtihton

mabton. Bo. 5. Nd. N. 5

140,6. p. praes. g. pi. dcro dax kemügei

BIcp. UlNMAGAN. nnx imo so ünm4bta, dax er des dota. Bo. 5. UBARMAGAN.

(ib) upermacb, mfßcio.Vi. 30. Gh (er) iibarmagt Ibiu (gin'ada) nuo

allax ubarmag. O. IV. 31

upermacb, s//^c«f * M. 30. Gh FARMAGAN, «ermSsrn, kommt anise pari, und einer undeuiUcben Stelle m sib Tor.

Inf. iibfermngen(sinesganges). ^(er) fermag sib sincro cb^efie,

viribus poi€$L Bei ' (eer) fnrmegi? nzzan er ix aL - aana fnrmegi {meg'itft ""m lieb). Em. 33. f erm vger din i fermuge sib iXe Terdrncci die nbermuotiil, firmeiw 88s 14. * 'i .'».-■ ^

1 MÜH:

' (er) fermalrtft sib rin^^Anes. Bo. 5. p.'^^aei'. d. fi'jf.'ft^rmij^tnteroi valente

n7Rm<5AT<; ;M^aM;A/<l-^. K: 28. 64. (cf. . ffirist m(|gi,in miigbp.) ' '''fürijoakanifl pme^ti^ /mm).^ K. 3.

n..Sj i^. uninagax, ^egn^or 'fanmSg se^ eguus). VG. tlt 95; '^

n,pL m^unaragey parmäi. G^' 8. ' n.p/. n. ummasuD, ätssoluta CgenuaL

Gc» 5* .

tJÄMEG^, /., Unma*?- . ' J. i. unn^egi, Ihfihmtate. Gc 8. BIAG£N, valere, yigerei (eV) joDagety, v%^/?. Ic.,\vafebit. Rb. ma»

gat, V7j|[^^ iBib« (sie): m^keent, vigent. Rb* , (er) .niaketa|.t;ij^it.Rb. p.praes. n.pL maganta^ valeniiei. Rb. GÄWLCSl^, valere^eontküere, invalere.

m&

612

I

visere*

(er) camaket| t;i^^. (ih} ^ima geia y convahii. Mk. Rf. Bib» 1. 2. //it;a//iiVB^ iimakela, in-

, vaZrii. ib. Rd.

'"i •■# •••■

(cr.)'kimaketa, convaJäii. Rb. (iie) girnagetuD,i/iiHi£$i^f^fiii/.T*196,2r P- praeL kimagei. Ic. i . .

kamaVet.R.P^ff^'^'^'-

GAtJi\M4G£:!^ (äiicK gaonmagön). (Ih) guhmäceia. all l ,

gumniagcta..Alk.7 °

(er) ^iunmagcla; ßiß..l.y ' ^ glumigata. M,;:; L'defecii grpiiniaj^ata.&W; V (»arb ttttir mngainagpta. BJb, 7. V mSc^äg).

ÄA^pOGIpJ ^•d€p wnrpo^da), / - Hie.

!i Mr#iläto alaVte griiitogideQii.de itt ItaVakaftr hüh fK'gifsdhd^L Ce.

f' -rfiaifrty iW«^lM, n'onl. Wirk>; i/tttlr. ' - Biedl^iflirtig tind G^raöeH: potestas. N, 61 , 12. 103, 28. Bo. & Paw

gl. K. Org. vis. Syl. gl. K. poteniia. gl. K*

^ i ^ Pa. Org. Syl Ni TO) 16. T. 4, 7. facul^ fdw. M. ^. Gc. 1. 6. ro*fir. M^. M. 29* . . .. <2^. I . ^, HfiinM. Mcp. mifM. Rtf. gl K. ttfr/fijp. Me. Ep. can. 1. 3. 4. mahti, r^ dubius^ reliqtiias. Ra. gl. K. mahl, CCK /iiam (abetmdij: Matt after mahtin, ^es- * cundum valelüdinem. Org. mäht, kaol unde ubcl ze b^cfaeniiinnre; SyL an dren nehetnero mäht ne Irristet N. 89, 10. e I n e r u m ä h t i , nniui 3ub%taniiae. gl. K. des* mäht kascaf Icot, cujus nU" men crevit lumen. V. rmo unichet aU liu mahl^ N. 23, 10. föne dero mähte des aüissprachonis, de poteniia dhpa- tandi. Syl. liuccche dina mäht N* '79, 3. teta mäht in sinemo arme. 4, 7. mäht zeitheno, potentatum mirh' mlorrnn. N. 64, 7. dero inahte dea me^ res nnattöst, döminaris potestaies mo" m. N.88, 10. sinfero zesnilh heili cha* met in mdhten. N. 19,7. übe sie (iar) aber in mähten sint, so aint rro ah-

^. zeg. N. 89, 10. tho selben druhtinea - !raafat 'snlrb nntar foaz drat O. DL 7, 19; tir stuanf thin mäht thea uni* ges irt tnbnYgf thes heries. a IV. 12^ 59. thaz giscrib in>ihii irfulli thu 10 mit mäh ti. O. H. Ö,91. stiachet io mit'mähti th'cs hrmitriches rihti. Q. IL 22, 29. ioh uuer thir dati thia niflit, thaz thu so scono sehan raaht.^

/' Q.TSL 20, 44. thaz th» g'isihva gote^

Rr^ft toh'.aerbcrh drtkbtincs mrabt 0.

HL 24, S6. br tiiia uuahfet alla tbia

AaBf, fhoh e^ iz due ubar mäht O..

" IV. 7, 59. thoh quement rn thiemabti,

;'';'"^rüiiälif ioh golcs krefti: O. V. 17, 9.

' .' ^ gi(ofä» nttrt "ni nvurtuttt er Chine

a- ••

:ibkh \^ ife nnoltun. 0. V. ' 2Ü, 9. tfain

/Mo alläz Ifob fnsetzit ieh mahto»

'' ' nan gibelzif. a V.23, 141. tfrer geist

, tber ist drühCin init frto haben mab'

" . 'l'Cin. Ö. fl. 14" 71. thaz iaginnar isl

\ druHrtm mrt srnea selbes mahtin. (X

TSL 2; 16. thaz er mit sfnen mahtin

vuaa %\k^a dages druhtia. O. in.5» 10»

^

617

MAK

HAH.

618

86, 9. 94^ 3. mabtic. P«. 8. Kc. IL nalidic. gjL Ki- . - i; . 9u s. jfL mahtig«r. Ne. N* 61i 12« .¥A.

363. £16. mächtiger. H. 2.

mahtigo. JV..S3, 8. 28, 3. 47,

3. 126, 4. ^. $. VfL mahtiges. Bo« 5^ tnahtigen. N.

.47» 3. 119, 4. 126, 4. §»$»/• mabiig^a. H.« 3* ipabligero«

Ba 5. itiahiigilii. PnicL 1. a. $. m. malitigan. 81. mabtigeiu

. Bo. 5. Met». 70. N. «a, 20. r. s> m. mahtiger« M. .23, 8. n.pL VL in;ibtige. Org. V* 44, 6. mabti-

gitir 101, 5. d. ph Qiabtikem. Pa. mahtigen. N.

89, 10. . €r.p/. m.mahtjga, Nio). IL mablige. N.

28, 7. 94, 3, Ba. 5. T. 4, 7.

m.abljgen. N. 135, 19. er. p7. M. mahtigiu. N. 77, 3. v.pl* nt. mablige. N. 102, 20.

Gonparatlv:., n* s. m^btigoTo. Bo. 5. mabtlgero.

l^ «• j^. mabtigera, Bo. 5.

fi. Ss n. mibtigßiTA* Afcp.

g. s. m. II. nUbt inabtigoreQ» Bo. 5.

c* s. m. mabtigorea. M. 46, 8.

Superlativ: 12. s. m. der mabtigoato Rb.-. €i.;e?/. TU« mabligösten. Bo. 5. mabti-

gostin. N. 103, 17« AIAHTIGO, Adv. mibtigo teta er mit sinemo arme, fecit patentiam in Ifrofhio sao. Nam. mehlige uehtan. Wm. 3> 7. III. MAHTIGUN, Adv. nahtigen (mahligon. Wm. IL) ueb* tan. Wm. 3, 7. MAHTIGUH. Pa. mahdiclib. ^lK.,caere

MAHtiGHEIT, /, SRäc^ttflNÜ. d. pl. mahtigbeitiQ, mahticheiten, pgiestaiibus (nom UsiameniiJ.

N. 89, 10.

\ ä '

M < > » 'I

1 H •' '

1

I

» :tl99IABfEIG» ttiiiii84t{0f gotL onmili.

n } .P ; iBelfeukttg md Cdbraacfa :

iüM/Nbia. R. gLX Pa. T. 152. mj/SK

wo; N. 6, 3. 101, 5. Pa. K. 4. 3L4&

T. 44; 5. 7& 162. imhedllis. Pa. glK.

V u«miihtjc fleiac^ »/firmim. T. 181,&

.;: «mmabtic,.//V/b/fk. VP. 4. unmiii.

. : :..' i tigiq, ^ioluta (genuaj. Mcr. M. 29.

(. . »l^Cif^ L 6. Bik.l. 2.. 3. (onmahtig

wart, exemimala esi. Bib. 5.) ix iit

.JiqvMbtig, aiji 8^1 bis Lt hecbea*

oenne. N. 30, 13. ist aamaktig

Form und Flexion: . uii(9ajbtig. gLKi. Bo. 5. N. 6, 3. 39,13. * Org. . onmaktio» B. Pa. unmahtiL Pa. unmabdiCi gL K. ummahiic T. ! r 1521:181, 6.

. .^ #- m* unmübtiga». K. 4. ummah- ri .!.;■> .. . : lig«n. T.. 152:-

m.pLn. unmahtigitt. liikt. BL 29. Bib.

1. a. 8. Gc..l. 6w: . g. pL iinmahtage^o. XiSl.nnmalw < :. aigan; IH. 101^'^ i. . , :d,pi. onkBabtikea. iL 48u. , 1 . O-goA w^ uniif abtige« T. 44, fi. .78. am- , . A fUiabiige. A HL 68.

Comparatiy: . i . #^ n* «HaA findest ta Aamibtigi-

': ren«. Bo. 5. . . iMjiaTlG (uama^tig) sint B«. 5. o. j. m. am«hiigen>(habeBt ketaaji

N. 38,12. -d. pl. 4tniibtig£n, ^JTetk. B^ 5. . . Al^HAHTIG, ALAMAH116, .«{aij(((t|

mnnipotens. i Bedenlung und Gebrauch:

der almabtit:o coL Wcss. alnahtig . « fater. Mit dnherro alniahttgo.E6.

dbiias almuhtiga chicuni. Is. 3| 1* Form und Flexion i . .abliabt{^..M(l Na^ .

nl-orahtic. Is. 3, 3. Nfn^ IL n. 9.m* ieioer almthtiger. Nf. ale-

mscbtiger. Co. 2. almib*

»

MAH.

MAa

620

tigo. Ct. 60. almahlico.Wess. aU

malitige. Seh. 75.. it.'#. almahtiga. Is. 3, 1. g. $.Tn. almahliges. Ct. 65. almahtighin.

Is. 3, 7. almahtigio. Frg. 53. al-

mahtikin. Seh. 85. Sg. 911. al*

mahtigen. Nf. Ns. d-s.nL alamahtigemo. Oll. almahtigin.

Is. 2, 1. Frg. 53. almactigen.

Co. 2. almafadigcn. Co. 3. aU

mahtdigen. Co. 4. O. f almahtigan. Pn. almahtigcn. Ns.

Ho. 2. älemahtigen. Uo. 5. ale»

mactigen. Co. 2. almahtigon.

Wo. 2. alemactcgon. Co. 2. al-

mahticun. Seh. 85. t;. s.m. almahtiger. Oll. almahtigo. H. 6*

almahtico. Wess. n.pl.m. almahtigo. NU

CHÜNNEMAHTlG, scibile. Org. HABAMAHTIG, AabiUs, susceplibiUs.

habemahtig, habi/is. Org.

^. s. n. habemahtigis tingis, habilii rei Org.

d. ۥ fn. n. habemahtigen, suscepiibHL Org.

g. piß habcmahtigön, susceptibillunu Of%m

TOLEMACHIG in MACHIG.

MAHTIGl, /, potestas.

Bedeutung und Gebrauch: potestas. N. 88 , 25. Bo. 5. potentia. N. 144, 4. Bo. 5. potentatus. Bib. majestM. Mep. 67.

Form und Flexion: n. $. mahtigi. Bo. 5. N. 88, 25. g. s. mahtigi. Bo. 5. d. s. mahtigi. Mcp. ^

a. s. mahtigi. Bo. 5. N. 144, 4. cLp/. machtigin. Bib.

ALÄUHTIGl, /. ( 91 1 m a (^ t). mit almahtigin, cummajestate. Frg. 25.

UÜERCmiAHTlGI J., mö57J*>?c«j/io (W;. N. 8, 2.

GAMAHTIGON, ({arf machen, anafluz sancti Spiritus gemahtigota aia (bürg). N. 45, 5. MAHTUNG, m. (numenj. II.

n.pL luftige mahtinga, aeriae potesta- tes. N. 76, 5. ARMAHTfcN? cf. ÜNMAHT^N.

irmactet, infatuaium. Gh. 1. 3. GAMACT; hieher? - quinquaginia gamact^s (var. gamactos^ I. e. percussiaties accipiat. L. bai. % 4* MEKI? hieher?

mckom, majoribus. gl. K. 260. MAGAN, WLQM^^^Qg;iui^^graviSi nord. mcgn, gravis. majgan uuetar (oder maganuuetar?), tho*

nar, turbine* Ic. makan notdtfruft allero maunouuelih* bemo, sih selpan desem uuortum za pidenchenne. Pn. hieher? oder ist ea makannotduruft? megina, validtnn. R.

MAG AN, MEGIN, n., angs. msegen, meagn, msegn, nord. magan, megin, robur. In N. kommt dies Wort kiicht vor.

Bedeutung und Gebrauch: robnr. D. Mcp. 35. Can. 4. vigor. gl. K. Ra. Bo. 5. virtus. Is. 4, 3. 6. 5, 7. T* 60, 7. 24, 4. gl K. Frg. 25. vis. gl K. Ra. Bo. 5. Em. 19. fortitudo. Is. 9, 3. series? gl. K. 177. Pa majestas. gl. K. Pa. Is. 4, 1. ditio. Ra. Pa. gl. K> siz- zentan in zesauun gotes megines, sedentem a deoctris virtutis dei. T. 190, 3. in geisle inti in megine hcliases, in spiritu et virtate eliae. T. 2, 7. in themo megihe gcistes, in virtute Spi- ritus. T. 17, 8.^ zi tretanne ubar al megin thesfiantes, virtutem. !• 67, 5. thaz man nan ni firstali, mit me- ginu ouh ni nami. 0. IV. 36, 20. mit mihhilu meginu, aan virtuie multa. Frg« 25. diu himilo megin, virtutes i^oelorum. Frg. 25. in then (burgin) gitanu uuarun managu sinu megin, virtutes. T. 65, 1. in thinemo pamen managiu megin tatumcs, virtutes. T. 42, 2.

Form und Flexion: II, f. mekin. gl. K. D. meghin. Is. 4, 3 megin. Ra. T. 3, 7.

[40]

621

MAH.

MAa

m

g. s. makanes. Pa. magenes. Mcp. 33.^

Uo. 5. meghines* Is. 4, 1. 6. 5, 7.

9, 3. niegincs. Frg. 37. T. 190, 3-

d. 5. magcnc. Bo. 5. raegine. Gg. T. 2^7»

17, 8. 128. 244.

a. s. makan. Pa. magan. Em. 19. niagiii.

gL K. mckin. gl. K. megin», Ra.

Can. 4. Frg. 39. T. 60, 7. 67, 5. 95.

j/2^r. maganu. Pa. mckinn. gl. K. me-

ginu. Ra. O. IV. 36, 20. Ffg. 25. 12./7/. makin. gl. K. mcgin. Frg. 25. T. 65,

1. 2. 78. 145. a.pl. me^iu. T. 42, 2. 78. AUGANPAII. MEGINLANO, MAGINHÜSIR (Urk. V. 793.). MEGLNOFELT (SRclwfelb). Ortsn. Hiehcr? MAGANALO. MAGANLO. MAGANLOH. MEGINCHIiNT.MEGIN!IARTC«»ein&ttr&). MAGIiNVVALT(sWcintoalb). MEGINRAT On. und/.; SRcintaf/ MAGANRADA. MEGINRADA (fj. MEGINFRID (SRcim frib> MAGANGOZ. MEGINLIUBA ^f.J. MAGUNBERT. MEGLNWART. MEGIN- WERCH (gRetitwcrf). MEGINBERN. ME- GliNlIERI. MEGINIlELIVi MEGLNBOLT (gKcln6oIb> N.pr. Hieher? MAGANWERAII.

MAGANWETAR? 1 ., ^Ttfir^ATM MAGANNOTDURFT? ! '^^f'^^^^^Z- »^^^AN.

MAGANKRAFT.

MAGANSÜL.

ÜNMÄGEN, n., infirmitas (dero ougon).

Bo. 5. BIAGANIG, mä^ti^f valens. maganic, eroas, fortis. Pa. Ra. gl. K. dhaz meghiniga chiruni (acc.J. Is. 4, 5. ComparaiiT : m a g e n i g A r, valeniior. Bo. 5. MEGINIC, majesiaie. gl K. 263. MEGHINIGO, valenter. Ja. MEGI?«ÖN; cf. nord. magna, augere, vires dare und nord. megna, posse, pollere. (du noes chint bcgunden an ire ge*

burte sich meginen. D. III. 62.) GIMEGIKÖN.

(nach dines vater seginen m&z- »est du gemeginen. Mos.)

(got geruche die geseginen nndlazzi dich so gemcgineni daz da mit Ha- ies chrefte chomesl zu dinem erbe rehte. D. HI. 76.) (den ir gewalt, den hast da vaste ge- aterchet unde gcmegent Fdg. 79.) ARMEGINÖN.

Dirmeginot sih, uuiziatthazy thiabel- liporta ubar thaz (min hus). 0. IIL 12, 35. ÜBARMEGINON. ubarmcginota,^ra^flr/itf«r<i/«Ib.Rd.nbar- meghinoton, convalescebant. Ja. ube- lero iera ubermegenoton an8ih,/7^a^ valuenmt super nos. N. 64, 4. MIHIL9 gnth. mikils, nord. mikiUf angek micel| micl, micyl, mycel> micla» mea- gol, meagl, gr /n^^oa-, hit magnus, saosk mahat, grof. ,

Bedeutung und Gebrandi: mihil stein, molta, berg, seo, aaatar, mari, feld, palladium, aolexi^ anfio, aterro, teil, hufo, ding, biraikora, tior, fisc, mus, sper, liohtfaz, gazim* bar, abgrunti, scaz^ zit, licht, got, Christus, kuning, uuizago, folk, heri, manigiy liut, hluti, doz, bibeiz, qp heiz, ruora, gift, not, gawalt, fal, alilnissi, andarsceit, hungai, galoobi, finstar, finstarnissi, erdbibot nnre« dina, egiso, ubili, Ion,' mieta^ ung*- witari, murmulunga, waa, koaa, rib- tuom, minna, guoUichi, girheit, gelt heit, gadwin^, bibot^ wuoft, bertnoin, acimo, wert, wirdi, allar, rat, magaa, ortfruma, helfa-, itmali, gaot, gobti, chdsta, sniumi, chraft, frebli, namo, willo, fliz, nid, haz, gawin, arabeit, mendi, gafeho, screi, brochisod, leidf arbolgani, ursuochida, festi, stimini, milti, unstati, ila, sculd, forahtaL hrnom, fluoh, wuochar, huob, ganmi, giba, wizi, minna, hera, era, anera,. aamanthafti, baldi, slahtai tholti an* gust, gimeitheit, frechi, heizmootif seltaani, auozniasi, angamah, ser, ungareh, wunna, otmaoti, gar«iii|iei*

»

WiB,

MAH.

624

han, wolatat, ganada, ruocha, hriwa, amers» aku5ti, llubi, werah, wuntar, darfty wara.

foiliil» speciale. M. 29 tnihily graruKa, Pa. mihhilera, graadi. Gc. ein tier aUo michel so der igil. M. 103, IS. daz ist michel ding, daz . N. 3S, duncbet

' ia daone michil, daz uuir uuerltkaot arneien, magnum est? N. 80, 3. ne dun- che daz uns michel ze lidenne. M* 34, 16. michel gagcn eincmo. Org. si garo.ze fargebenne daz luzzela, also er uuelle daz imo fergeben tiuerde daz michela. No. 5. micbiles älteres, grandaevus.Wi.fiA. der michilun cliosta, preiiosi ponderis. D. II. 343. in michelmo teile, pro parte mnlia. ftlcp. 77. michel doz, multitudo sonifits. N. 76, IS. michel rnra^ motns multus. Org. mihhil menigi, iurba multa. T. 49, 2. michel bere, e:rer' Htus numerosus. Bo. 5. mihil pibeiz, eon- iisratio valida. OA. michel liut, multi- plex populus. Mcp. 67. michilis sneuues, male nova (torpent cervij. VG. HL 370. in micbilero moltun, pulvere summo. Pmd. 1. mihbilnm, ingentem (acervum). VG» L 185. nim sin mihila uuara, pane

^ super eum oculos tuos. Mp. mifaila, im- mense* Gd. mihile, proceros (staturaej. Rb. gnuog micbele (Sternen). Mcp. miche- lero (uuolatato), optimorum* Bo. 5* ih ne gteng in michelen dingen. N. 130, 1. mir teta mihbilu, yi^ri/ mihi magna. T. 4, 6. micbeliu choseton sie fonc mir. N. 37, 18. Cmicbilis wirs.. D. III. 27.) michil uuerda (ir birut michil uuerda aals therera erda). 0. II. 17, 1. michil mer, multo magis. N. 80, 6* micbiles mer. 0.11.22,16.37. mibhilu mer. K.62. michilo menigiron, multo pluref. T. 87. mibhilu min, multo minus. K. 40. michel mahtigen, magnis. N. 89, 10. micbiles baz. O. IV. 1, 20. mibhiles bezira,*7na* gis melior. T. 69, 6. mihhil gotlih. Pn. ouio michel, quantum. Org. uuio mib* -kilo «ler» quanio magis. T* 44,- 17. nulo mthhilea mer. T. 38, & 40, 7. thiu fin-

starnessia uuio mibhilu sint, ipsaete- nebrae qtiqntae crunt? T. 36, 4. so michil, tania (spes). VA. IL 503. diu kosa ist so mihhiL Em. 33. der (geuualt) so michel uuirt N. 9, 20. so micbiles sci- min, tanti splendoris. H. 12. so mibhiles uucrdes uuerd ist^ ianii valet. IVL 30. so mihileru ursuahida, tanto examine. Rb. also mikilo merum, quanio magis ampUorem. La. I. 1.

Form und Flexion. (Cf. auch mib ha 1 in MIHHALITIIA. gl. K. und MICHALA. Prud. 1.) mihil. Pa. R. Ra. Rb. gl. K. OA. M. 29. Sb. Bib. l. T. 85. 88. 116. Wm. 7, 6. IL mib- biL R. Gc. 1. 6. Frg. 47. Pn. Em. 33. T. 2, & 3, 5. 21, 12. 43, 2. 49, 2. 5. 52, 6. 78. 128. Is. 3, 4. gL K. Gh. 1. 2. 3. michiL T. 216, 3. VA. IL 503. N. 80, 3. 6. 98, 2. michil (mi- hil). O. l. 20, 2. IL 12, 50. 16, 3a III 98, 2. 6, 8. 8, 10. 14, 111. 15, 39. 16, 56. V. Ay 21. michel. Bo. 5. Mcp. Oi^. N. 9, 20. 18, 12. 20, 6. 34, 16. 36, 16. 38, 7. 46, 3. 47, 14. 47, 14. 68, 17. 76, 18. 85, 10. 89, 10. 103, 18. 137, 5. Wm. 7, 6. mihili. Pa. II. s. m. (micheler. Id.) michelo. N. 47, 3. 90, mihilo mus, glis. Pr. e. ist wohl mihila, y. n- s. /. mibhilu. T. 32, 8. michilu (mi- hilu). 0. IIL 19, 10. michila (mihila). 0. IV. 4, 16. V. 5, 41. michela. Bo. 5. 11. S. n. michilaz (mibilaz). O. V. 19, 22. micbelez. Mcp. micheliz. Org. michila. Ct. 83. No. IL mi- chela. No. g.s-m.n. mibiles. T. 10, 2. mibhiles. Is.

2, 1. M. 30. Gh. 1. 2. 3. T. 38, 5. 40,7.69,6. micbiles (mihiles). O. IL 22. 16. 37. IV. 1, 20. mi- Chiles. H. 12. Ib. Rd. michilis. VG. IIL 370. N.33, 8. (D. IIL 27.) micheles. Mcp. Bo. 5. N. 37, 18. mibhilen. T. 30, 5. michelen. N. 48, 7. g. s. f. mibilera. Rb. mihhilero. T. 129.

micbelero. N. 81, 2. Bo. 5. Mcp. Wm. 4, 14* mihhil era. Gc 4.

[40^]

625

MAH.

MAa

miehilun. D. 'II. 343. michilun (mihilun). 0. I. 8, 16. d. s. m. fi' mihilemo.' Rg. 2. Gh. 4. miki- Ien)o. Gg. mihhilemo. T. 8, 6. M. 30. Sb. ih! Chi lern o. T^ 219, 1. 244. michilemo (mihilemo). O.

I. 1, 110. 24, 14. II. 4, 87. 9, 66. III. 6, 22. 11, 29. 18, 26. 20, 112. mihhcicmo. Gh. 3. michelemo: N. 98, 3. Mcp. Bo. 5. michclmo. N. 37, 9. 98, 9. Mcp. mihhilin. Frg. 45. michelin. N. 98, 9. mi- chelen. N. 36, 16. 51, 9. 98, 3.

d. s. f. mihileru. Rb. H. 1. T. 145. 207, 2-

208, 6. michileru (mihileru).

O. I. 23, 33. II. 12, 27. III. 2, 9.

7, 16. 14, 25. IV. 24, 5. mihi-

lero. VG. I. 197. O. IF. 12,27. in

cod. F. mihhilero. T. 4, 3. 6, 1.

60, 17. M. 30. micbilero, O. III.

20, 112. in cod. F. Prud. 1. mih.

belero. Gh. 4. michelero. Mcp.

R39, 11.67, 12, mibilera.T.116.

mibhilcra. Mc. 4. michilera.

T. 111. michelun. N. 5, ll.lO(a),

4. 32, 16. micbilin? (sniami,

provectu). Ic. a. s. m. mihilan. T. 47, 6. 157, 4. mihhi-

lan. T. 6, 2. michilan. T. 213, 2.

michilan (mihilan). Os. 10. O.

III. 15, 1. 20, 97. IV. 8, 23. 24,

30. 35, 37. mihhilam. V6. 1. 185.

mihilon. 0. IIL 15, 1. in cod. P.

-micbilun. 0. IV. 8, 23. in cod. F.

michilen. O. IIL 20, 97. in cod. F.

michelen. Mcp. Bo. 5. ü. 64^ 14.

michelin. N. 79, 10. 103, 1. a. $. /. m'ibilax Ct. 73. M>. Bib. 1. 2. mih-

hila. T. 56, 1. 79. michila. T. 89.

michila (mibila). O. I. 20, 4.

22, 18. IIL 11, 17. IV. 12, 32. V.

II, 2. michela. N. 104, 18. Mcp. Org. Bo. 5. mihile. 0. IV. 12,32. in cod. F. michilun (mihilun). O. II. 4, 38. IV. 6, 36. michelun. Bo. 5.

a* s. n. micbilaz (mifailat). 0. 12, 5.

micheliz. Org. mibila. Gd. chila (mibila). O. III. 8,2 7, 53. 12, 99. inar. mihbilu. K. 40. 62. Frg. -25. 1 10. mikilo. La. I. 1. mih T. 44, 17. micbilo. T. 87.

n.a.phm* mibile. Rb. micbile. T. X michele. Mcp. michila(mil 0. I. 15, 48.

n.a.phf. micbilo (mihilo). 0. 1.3,

17, 40. 18, 37. V. 7, 3. 4 5 chele. Bo. 5.

n^a.pl.n. mihiliu. E. (cod. C). T. 145

cbeliu. Org. Bo. 5. Mu. N. 37, 18. 103, 25. 27. 135, 4. hila. T. 4, 6. 36, 4. mibil mibilun. T. 144. michele 135, 7. g. pl. micbilero. T. 237, 3. miche Bo. 5. michelen. Wm. 1, 1 d. ph mibilem. gl. K. mibhilem. Pi cbilen (raibilen). O.IV. 1 V. 6, 48. 17, 11. 23, 74. 2i (mihilon in den Varianten alreicJien). michelen. N. ( 68,17. 130, 1. Mcp. mihilo michilon. Hr. michilc»n ( Ion). O. III. 10, 7. micli Wm. 2, 9.

IN MIKILON HURST. Ortsnamen/

EBANMIHIL, sletc^grof. eben mich el. > , ^

ebinmichel. j ' «'W*- 9«-

ebenmichel sint Mcp. d. pl. ebenmichelen (sternon). ii./7/.m.ebenmichele. Mcp. a.pl.n. ebenmicbeliu (teil). Mu. UNEBENMICHEL) . , ^

UNEBlNRnCHEL. j ' '''^^^^- Org. ESDDAMIHIL, aliqnantus. Rb.

ettemibbil, modico. 6b. 1. 2. 3* d. s. ettiroibilemo. Gh. 4. )

elhimibhiiemo. M. 30. Sb. 1' '^ ethemilo (st ethemibilo) uuitor, latiiis. Da. WUNTARMIHIL, »uitbtrarofi (oaersi folgenden Worter pi Waatar ?>

HAH.

MAa

6^^

pi nantermihhelemo* Gh. 3.) fpraemira

pi uaoterinihhilero. M. 30. / (opera^

pi uuntermihheJero. Gb. 4. / tionej*

ARIMIHIL, magnißcus Pa. gl. K.

NMEZMIHHIL, ingens. R.

g.d.s.f. unmezmih-kilera, eximiae. Gc.4.

rtonamen: MICHILVELT. M1CH£LU1NSTAT.

IHILOROHT.

[HILWERCBüNGiL MIHILWÜRHT. MIHIL-

WURCHIG.

[HILMUOT.

IHILFAUSO«

IHILTATI, ÄUHILTATIG.

[HlLlia

a. $• nt. mihhilliheiii iUastrem, magnifi^

cum. Da. IS. /i/.ii. michellichia [diu (ding) du michellichiu täte]. N. 70, 19. AIIHILLtHO, Adv«, angels. meagollice. mlchillicho, magnopere. /RA. micbi- licho» magnopere. Ib. qui micbi- licho, quam (cuperemj. Prod. 1. mi- cheilicbo, magnifice (tala). Ne. ge- saget, exaggeraiive. A(cp. zeicben* baft Mcp. garenuitu Mcp. miltai largissimam. Mcp. 17. MIOIELLICHI, /., magnißcmtia. N. 67, 35. o. s. micbellicbi, magnißcentiam. 70, 8. AUCHELLICHON (nur bei N.), magnificare. N. 69, 5. ze michellichonne, ' i9U^7ii/!care. N.

10 (a), 18. (Ib) micbellichon in in Übe. N. 68,31. (sie) michellicbont in, magnißcabuni

eum. N. 71j 17. inp.pl. michellicbont got! magniß-

cate! N. 33, 4. 98^ 5. GEMlCHELliCHÖN.

(er) gemicbellicbot gelonbigen

liut N. 67, 35. p. o. got ist kemicbellichonde die h eilin a, magnißcans salutes. N- 17, 51. p.p. du bist gemichelichob 103^1. ist kemiehellicbot (uuar- beit). N. 56| iL sint kemi-r

chellichot, magnißcats mni foperaj*

N. 91, 6. uuir uucrden getini^bel-

licbot, mngnißcabimkr. N. 19|*6. 8.

uuerde ^tm\c\i ^\\\ t)\oiy magmßcC'

tur. N. 34, 27. 39, 17. 69, 5. da ba-

best gemichellichot, magnißcasti

(dinen namen). N. 137^ %

MieiLl,/, ©röfc; gotb. mikiler.* ^ -

n. ju mibiti, magniiudo, Pa^ mibbilii,

quantiias (cibij. K. 39. micheli.

Bo. 5. diu micbeli deroforbtun.

N. 47, 8..

g* 9. niihili, magnitudinis. Rb. . inikbili^

molls. Gh. 3. micheli So« 5. N.

144, 3. 150, 2.

d. s. mibhilii [in mihhilii, in m<ignis

. (ambularej'\. K. 7. micheli dines

keuualtes. N. 78, 11. dero ge^

nadon. N. 89, 10. dinero chrefte.

. , Nm* des hufen. Mcp. Bo. 5.

a. ^..micheli. Org. Bo. 5. N. 103, 1. 144,6« </./?/. mihhilinun, moUbus. Gh. 1. 3.

EBANMIHILt, /, coaequalitas. \

d. s. ebenmicheli. ÄIcp. o. s. ebenmichili. Mcp. ÜUEAMiniLI, /, quantiias. K. 10.

d. s. uueomichili, quantitate. K -lO. WülNTARSHHlLi, /. d. s. ixuun Aetmicheliy granäitafemira* Mcp. 74. WAZARMIHiLl, / n^ pL unazzermicbelinay abyssi. 103, 7. MICHALA? ©röße. Ist dieses Wort aus folgender Stelle zu folgern? •,*

mitler micbala, micarum nkolibui (bis senos implent cophinosj. Prud. 1. MIHILIDA,/., ©rdff.

a. s. mibhalitba, magnituifir$f^' gh K. MIHILNESSI, /. und n., ma/esttff, angeW» mi« c ein esse, magniiudo, meagplne^^^//'^ tentia. : '

g. s. mihbilnessi, majesiatis. T. 152. d. ä. mihbilnessi. T. 152. \

micbilnessi. T. 91. |, majestate. micbilnesse. T. 145.)* MIHIUAN, MIHILEN, MIHILÖN, gpth..mi-

£33

mm.

mm.

/,

i:

, ^ *

.. i!

I w

Ol

gennfrchen IIb. anasefaende^ipdfr^ni tHdens.JS. 72>3. giroacbor, ctm^fendio* sius^.(ic» 6^ huabun sie iho hoha^ sang filu &€on.a%, imotho gimacbaz ioh filu redibaftasK. O. IV. 4, 42. Huir.sculun biar na aantar gixellen .ander unanlar, theaemo gimacbaz, tbaz uuir firstanten ,tbix tb.ia baz.

. O. V. 12, 16. tax erista stncche des

.^llogismi (conditionQlisJ ist zuiskiz;

nzer des balben teile nuirdit taz

ander stuccbci des ^//cg'üiiK mitlou-

'.: gene aide mit festjenungo, uzer des Iceroacbin (ex. ea parte , quae restatj üuirdit taz tritta ouh mit lougene aide mit festenungo. Syl. tiu erista tijui^o ist, §0 der erero teil dero zesamine baftentun pietungo aber änderest. zuojro gestozen uuirdit, taz ter gimäcbo teil geuuirit uuer- de. Syl* .assumptlo xdicitur daz man dara zuo legit, i. taz kemäcbii daz man stozit zuo dero propositione. Syl« ia gisparatos auur tbu tben guaton ^ uuijn unz in nu., ib scalthironb nu xach'o-n.ni drenk ib tbes.gimacbon. U. 8, 52. ein scaf er stantan gi- sab,, tbaz uuas zem oppbere gimalu O. U. 9, 59. Form mid Flexion:

camab. Pa. BI. kamab. Da. Enu 3. Can. a.lO. 12. kimab. Rd. Ja. Ib. Ic Ra. gjl.I^ kimak. Ib. gimab. 0. IL 9,59.

1t: ß" ^ gimaber. Gb. 2. 3. gimähber. BI. 29. 30. Gb. 7. gimacber. Ge. 1. 5. 6. kimabber. K. 58. kimacbar. A. gemacbo. Mcp. SyL

u. s. f. gimachiu. VG. IV.418. Bib.4. 8. , kimacbiu. Bjb. 7. kemacbiu. Bo. 5. gemacht. Org.

n,,s* n. gimacbaz. VG. III. 62. kema- cba. SyL

g. s.^n. ^l^emachen. Mu.

if. s. m. n,. k^m a ebio. SyL

i(. s. jf. gemacbeco. Mcp. 41.

17. nt. gamabben.,G(^. 4.5* gimabben.

commodins piitasj.

, campend

Mt*;. H. 18. gimachen. B

2. Can. 10. 11. gemacben.

22. N. 72, 3. gimachoD.

8, 52. a* s* f. gimacba. Pmd. 1. gemai

Bo. 5. a. s. R. gimacbaz. 0. IV. 4, 42. V. 1

kemacba.Mu. kemahcba n.pUf. gimabho. M. 30. Gb. 1. 3. |

cbo. Gb. 2. VG. IL 92.

fKpt.n. kamabbiuC Can. 9. gama

' Can. 10. 11. kam« cht o. 1

: . Can. 12.

a.phf. gimacbun. T. 7, 3.

Comparativ: gimabor. Sb. gimahbor. M£. Bib. 1. gimacber. Bjb. 7. gimabbor. M. 29. Gc. 1. gimacbor. Gc. 6. cbimacbon Gc 2.

Superlativ: n. s. f. gemacbesta. Bo. 5. «AMAHCHO, m., socius.

n^pL iro kamabbun, sociiearum. F GAMAHHA, /, con/iix^

d. #• gima)ihuny uxore* T. 5, 12.

a. i. tbina gimabbun, con/ugem T.5, 8. sina gimahhun. T. GAMAHHO, Adverb.

camabbo, apte. Gb. 3. gimaho, < iune (agerej. Gc. 3. gimacbo, mimiter [im Text sieht conüter > bantj\ Mt|>. Bib. 1. 2.

UNGAMAfl, ungemac^.

Bedeutung und Gebrauch. (Cf. das

UNGAMAH, UINGEMAHHA.)

dispar. Pa. gL K. aAstrusus. Pa. gL 1

maiesiiis, Bib. 1. M5. onerosus. 9

Can. 10. 11. Gh. 1. 3. Mp. Sb. g

. Bib. 1. absurdus. Ra. Pa. gL K. n

Uv. Sb. in/uriosus. Gh. 1. 3. impi

P. IL 354. importunus. M. 30. (

2. 3. VA. XI. 305. W. minus idi

Mv. Bib^ 2. Sb. ungemacben bei

iniquis dominis (pressusj. Bo. 5.

gimahhai onerasi (cousofatores)

N

ma.

wm.

636

. sinlBOulun franlcoiii to ih qnad, . fca'lhiiu eiDBii uuesan ungimab. O. I. 1, 57. tber man, thcih noh ni sageta, ther.tbaz uuib mabi^lta, fmai imo iz-barto ungimab^ tbo ^ * ' er aia hafta gisab» O. I. 8, unas in barlo ungiiüab, tbaz tber blinto gisab. O. 111. 20^ 104. ungimacbes inuates. 0. IV. 29, 10. ob ib biav «bilo gisprab, zeli tbu .tbaz un- gimab, fiprab ib auur ala uuar, ]%lvL füllst tbu mib tbanne aar. 0. IV. 19, 19. Form tmd Flexion: tingamab. Pa. gl. K. ungimab. M. 23. Can. 10. 11. ,Ra. Gh. 1. 3. 0. JL 1, 57. 8, 2 III. 20, 104. IV. 19, 19. unge- mät:b. D. II. 354. I». s. m. ungimabber. Bib. 1. IB. #. jf. ungimabbiu. Mi;. Bib. 2. MA. 9L 30. Gh. 1. 2. 3. ungima- ebiu. Sb. ungimacba 6. das SubsL UNGIMAHHA. g.s^m.n. uQgimachiss. O. IV. 29, 10. a. s. TTk ungimachan. W. a* €> fi* ungimachaz. VA. XL 305. wi^phm» ungimabba. M/i. Sb. ungima« cha. Mv. Sb. tf. ph ilngemäcb^n. Bo. 5. In Bib. 1. \sigravi mit ungimacba und in Pa. 2. gravi u malij mit ungimabba glossiert

UJ<GAMAHHO, Adverb, ungimaho, aegre (patlebatur). Mart ungamacho, inportune» Gc. 3. ungi- mabbo. M^. ungimacho. Bib. 1. nngcmacbo. Bo., moleste, uuax un- gifuaro thinaz ist, so ungimacbo riuzist. 0. V. 7, 20. GAMAn (®emac^/ aber noch nicht im beuti- gen Sinne von @tu6e, SBo^ttung), n*

Bedeutung und Gebrauch: compendinm. Sb. Can. 7. 10. li. con/tsgii partum. Gc. 3. oommodum. Mcp. 64. vo- luptas. Bo. 5. geraacb^der arbeit ent- gegengesetzt in Bo. 5. mit ke mache, Jacile. Mcp. 66. allero uuerlte ze ge- ll.

mache, in^^ commodai Mcp. 63. tbeiat al ander gimab, so ib hiar forna gi- sprab. O. V. 23, 163. er i'# man ni gisab thera rainna gimab. O. II. 6, 49. «uer borta er ie tbaz gimab, ib,aun- nun er ni gtsab, tbob scottuot ir nu alle, tbeib sib al sea ik u^uill«. O. IIL 20, 147. zaltun niTsa^iliii gimah, : uui# ther litit fon im-o sprab. 0. IH. *. 12, 10. tbazaie gualli^bi in^stuantin in tbera licbi, iob ab froniag gimab, aotsennisgo er ai gisab. 0. V. 12, 46. tben druhtia uuaa er toboBti, tber tbaz uuaa mäcbönti^ 4b-ei '^maa ni- hein io gimab in uuorolti er ni gi. sulh. Ö. I. 9, 3i.^ er fuar sar ^o er ea giuuuag iob tbaz bero tb^inatbuag^ '" lirabta' ixaoa^lben guat githab, «uani er scono gisab. 0. III. 30, 28. tbea man zen faazon gisab, tber iBreinot ander gimab. 0. V. 8, 19. auir a^izua alle tbaz gimab, tbaz got zi moy« aese sprab. O. III. 20, 135. giiH^uissa uuizit tbaz gimab, fon amo ersulib hiar ni sprab. O. III. 25, 29. (selbe du nu scaffe, vraz icb dir tuo ze ge- mache. D. HI. 80.) Form und Fle^rion: n. 8. gimab. Sb. Cän.7. 10. ILO. V. 23,143. g. a. keniacbes. Bo. 5. d. s. gemache, kemacbe. Mcp. 63. 66. a. s. gimab. Gc. 3. O. I. 9, 32. II. 6> 49. in. 12, 10. 20, 28. 135. 147. 25, 29. V. 8, 19. 12, 46. ^./77. gern ah. Mcp. 64. Bo. 5, Ü.NGAMAFI, 72., Ungemac^. Bedeutung und Gebrauch; molestia. Bo. 5.- injuria. Mz. M. 13. Sb. Can. 11. 13. Bib. 1. 2. ni forabten sie tben uueuuon, nirsterbent sie in euuon, ni uuirdit in tbaz un- gimab, so Ib hiar mithont gisprab. O. IIL 18, 24. then iamar allan sa- hnn, thiemilhont quamun gabun, thaz ungimah so ruarta thie sine selbes friunta. 0. III. 24, 70. ir bor- tut, quad, tbaz ungimab, uuio er

[41 J

657

BIAH

: I

.: nnidar ^ote sprah. 0. IV. 19, 65*

.er tbulla, so ih hiar fora qaad, bi

. . unsih sQslih ungimab, in siegin

ioh. in uuorlon bi nnsen suaren

•uttton. O. IV. 2% 33. si ifao luto

I irharetun thurüb tbia suarun fo-

rabtan, iburah tbaz micbila un-

gioiab, auanta er man snlib ni gi-

sah. 0. UI. 8, 26« inlsnab er tbo

tbaz ungimab, so er sa riazan gi-

sab. O. UL 24, 53. uueinot oab, so

ib zellu, iu kind elln, ibarub su-

. lih upgimab, so uuorolt er ni gi-

, s^b. 0. IV. 36, 34. ongemaebes, ma-

j. /!^i/jlEirfM7i.Bo. 5. (da2 ime dar ane ne»

bein ungcniacbgescabe..D. III. 80.)

Form und Flexion: .

0. s. atogimab. 0. III. 18, 24. 24, 70. nn-

. gemab. Do. 5. g. s. ongemaebes. Bo. 5. iL s* ungimacbe. Mz*. Sb. nngimabbe*

Uib. 1. 2. a. s. ungimab. M. 13. Can. it. Sb. 0. IIL 8, 26. 24, 63. IV. 19, 65. 22, 33w 26, 34. ungimabc. Caa. 13* GAMiLHHA, /. »• s. gimacba.

ein ist tbaz manunekit, fontode

man irquikit, tbeist anderlib gimacba, tbaiman zimborot tbia racba. O. IV. 19,38. gimaebai

ioh nneiz tbob tbia gimacba, si<»

nes selbes sacba, «nio iz altaz fiiar thare, thaz sa- gen ib iu zi uuare. 0. III. 23,53. alle tbie tbar uuarun i^b oub tbar

furi fuarun, surntun tbia gimaeba, sines sel- bes racba. 0. IV. 30, 6. lo folgender SteHe kamt gimacba aU aom.. und als £zcc. genommen werden: Ibeist suazi iob oub nuzzi inti lerit

unsib unizzi, himiles gimacba, bi tbiu ist tbaz aD-

der racba. O. 1. iy 56» UNGiU^IiUlHA, /.

R. s* ungimacba. *- tbaz uvag ni gimacba iob egislicho ra O. IV. 4, 69. (ist wobi ttidit <f. s* ungimacbu. tbiumeinent' sib zer-bit iobthia* uuo nuerbit, mit Uiigimacbn rub notsihemmizigen st< O. III. 7, 18. (kann aucb- jizsir ungamah seyn.) a* ungimacba. zalta in tbis gimacba, tbes selben mai sacba. O. UL 20, 8. sie sa ungimacba iob egislicba cb a. 0. IV. 17, 29. (oder ist es i GAMAHHI, /. n. s. gimabi, opportunitas, Gc 3/ d. s. gimabi, affimtate. A. a. s. gimabi, opporümiiatenu Ge. 3. UNGAMAHHI, /. 71. s. ungimabhi, inporiunitas. G ungimahbi. M. 19. Sb. v macbi. Can. 10t 11., onerosi d. s ungimahi. Gh. 2. ungims Gh. 3. M. 3a Sb., wporiunii GAMAHLIBL

GAMAHLtH, scmSc^fic^ (angels. mae opportiintis), KAMAHLUIHO, Adverb^ connixe. R.

(gemeblicfa, compendiose. Hs.) UlNGAMAHLllI. a. pl. ungemahlicba, ineptas (\ las), La. L 1. GAMAHSAM.

[gamabsam, aptiim Cgermen). Wn. 1

n. u. a.pL kemahsamiu ding (dem

bcitsamitt entgegengesetzt). Bi

ALEGEMAHSAMO (Adv.) farendiu (

tiis moinj, Mop. 11.

GAMAHUIDA, /.

Bedeutung und Gebrauch. con/t/nctio. Ra. gl. K. connabinnu Ja. , Utas. IIa. gl. K. affmitas, Rf. A. ca gaiio, Ra. gl K. consoriium, R. 22. It commercium. Ra. gl. K. JoedriSj, Pa. hibentia. Ra. gl. K. compendium. Pa. niveritia. R. caiaplum. Ra. Pa. g eaniubemium. Ja. copula. Ib. Rd» A

MAR

MM

m

gläßsa. P». R«. gl K. curia. Pa. Ra. gl. K. Cßllega. Pa. Ra. gl K. conditio. A. ac migmn. gL K. Pa. kimabidom, prodicn^ tibus (persodis). Ra. camahhida (ki* nftlicbida« gl. K. kimaliida« Ra.)) ca- ietünilm. Pb., camahhida (kimahida. Ra. kimahchttba. gl. K.), elementis. Pa. fta dcru Hhamlibono gamahhida, ad cuhil^ carnaliunu Gc. 4. thurahfleis- k es k i m a c h I d a, per carnis cOntubemium. 11.24..

$. gamahbida. Pa. (es steht auch an an^» dern Stellea io Pa. gamabhido, con-^ pmclio). camahida. Pa. kama* hida. Pa. kimabida. Ra. kamab- hida. R. Pa. camahhida. Pa. ki- . mahitba. gl. K. camahchidba. gl. K. kimahbida. Ib. kimachida. Ja. Zf. Rd. gimachida. Rf. kimab- chida. gl. K. kimabcbitha. gl* K. S. gimachida. El. A. 'S. gamabbidu. Gc. 4. kimahbida. Ib. Rd. kamachidu.n.22. gimachida. A. gimachida. A. . s. kamabida. Pa. kimabida. Ra. ki- mahhitha. gl.K. kimachida. 11.24. In Pa. steht anch einmal die £nt- atellung gamahlihha. ./?/. kimahidom. Ra. kimabhidom. Ja. NKliMAHHITHA, /., simuUas. gl. K. aVIIUIDI, IB. > s, gimahidi. M. 31. \

g i m a h h i d i. D. Sb. Le. 1. > , par. gimachidi. Le. 2. )

[gemachide, @attm (des Elepbanten). D. IIL 28.] . s. eimubide. M. 29. Gc 1. 6. ) . .

gimacbide. ob. ) ' °

. s. [gimacbide, @attin (des Elepbanten).

D. la 28.1 .u»a.pL zuei gimachidi. Sb. zuei gimabbidi. Gh. 3. zouuei gimahhidi. Gh. 2. ziaei gimahhidi. M. 30. . pL? zouuei gimabhido, par. Gh. 1.

(oder zu gamahbida?) nÖN (doch wohl hieher?), machen/ anga.

par.

m a c la n , facere, formare. In T. nnd Is. kommt dieser gan/;e' Wörtslamm nicht vor; daa «m- pliüc machön fehlt auch bei K. Lal. fa cere ist wohl nicht zu vergleichen; aucÜ nicht aanslu; bbaj^ colere, vi-bhaj, disponef^J

Bedeotung und Gebraoch: moliri. W. Ja. D. ü. 325. Ib. Rd. Rh. VC. L 329. iendere. Mt{>. Sb. intendere. Ec. machte nari. Ja. Ib. Rd. Rb. componere. D. sistere. Ic instituere. AI. I. conficere. Bib. ö. fa- cere. Bo. 2. Wm. 1, 11. effectare. Can. 1. 2. 3. parare. Mart. condnnare. My]. M^. Mv. Up. M. 11. Bib. 1. 2. 6. 7. 13. Can. 7. II. 13. Ps. 2. Sb. lungere, gl. K. siniere. D. n. 329. exercere. Ja. componere. H. IL 336. inducere. D. IL 333. macbun^mo/iri (In- eidtasj. VG. I. 269. machun, ducere (pa- rem sortis humanae vicemj. Pnid. 1. ma« cbon driu alphabeta. Mu. liobt zi mab- honne, concinnanda, Rd. machoonnc, strftere fpewimj. VA. 1. 708. ze macbonne (carminaj. Mcp. machonib tubemaadum. Wm. 1)5« uuin macbot keluste. Mcp. 3. machot) affectat (viam). VG. IV. 562. tbaz siu oub furi thaz kind sar oppho- rolin gote thar, so ther uuizod biaz iz machen, züa dubono gimachon. O. L 14, 24. mit gotkundlicbcn rachon acal man sulib machen. O. 11. 8, 22. thaz uuarunsebs kruagi, zi tbiu uuaa thar ginuagi, tho zi then rachon, thio drubtin uuolta machon. 0. IL '8, 30. aalbun machon. O. IV* 35^ 40. ni ma- chön ih then urbeiz. 0. IV. 18, 18. ib machen chara sang. ßo. 5. macbot, statnat ( horripilationem capitij. Mor. daz sang ist suozze, uuanda kedult ma- cbot iz gotelicben. N. 42, 4. der so getane auditus macbot ossa humiKatit, N. 50, 10. irbugeda macbot den suftot N. 37, 9. ein uuise man macbot ande- ren uuisen. N. 41, 8. unrehto ferno- meniu scrift machet hereticos, N. 7, 14. der sib dir machet heilig bus. N. 64, 6. machet in gedultigen. N. 93, 14. er machot in versibtigen. N. 10 (a), 9. er machet sib tonben. N. 57, 5. machet

[41']

641

MA0:

mJEL

sie genanmeB. Org. macbet in gtve- gan. Wm. 8, 7. ir maciiOt sie liuiahaf- tig. Wm. 4, 16. macha mih ao from. OlL ma.cha:dia eristun (suegela) so langa. Mu. golez macbota ih. iau.Bow 5. machola er ungeflecchotes minen uueg. N. 17, 33. sie macboton ierusa- lem uuuosia. N. 78, 1. der daz 80 toa- geno machet 9, 9. der träne ma- ehoL N. 17, 9. maehont, excudimi (ce^ tos). VG. IV. 57. machont, concinnafii (manus injusthiasj. Mv. mennisclionforb- la machet unbaldi N* 24, 14. machet imo stega^ disposuit aseensas. N. S3, 6. ther man iher machet sinan ruam. 0. Ui 25, 7. sie machent steininiu grap. N* 48, 12, machont dir dnite, diemfe- stum agent tibi* N. 75, IL missetate machont tougeni« N. 18, 13. machon, Optant (lacerios}. VG. IV. 74. machet dualm. Wm. 7, 13. machet stank. Wm. 3, 13. aar kriachiMoh romani iz. ma- chont so gtzami, ii machant sie al * girustit, so thih es uuola luslit; sie machont izso rehtaz, tah so filn sieh* taz. O. I. 1, 13 15. nu thie enuarton bi noti machont thaz girati. O.IV,l,l. die uurmi dia daz gotuuueppi machont (bomhices). Sg. 242. machont, suskinent (laborem). Gc« 3. dlaiesseron unde dia^ penie maehont ein diapason^ Mu.. ehri- j/zij machoti sie gota, übe . N. 9, 21. nueder s.ie 4eh machotin ranas . N. 77, 49. maha, pariat (coram exiraneo ne facias consitium, nescis enim, quidparietj. Mcr.^ machomes, texamtis (naves). VA. XI. 326. da du lateres machatost. N. 80,8. machota, moverat (delowes). Prud. 1. mahhata, statiät (ex alio viro filios sta- mmt sibt). Ucr^ machota,. ministravit (odii fomitemj^ Ma. machota disk. Wm. 3, 9. mahhota, tewpeva'vit farieles in jnurosj. M/. mahhota^ coneinnnbat (d^los)^ Mv. an dien ahon machola er sia. N, 23, 2.^ uu^ft macbentun, hictlß<:nm. VA. VII. 324.. hiza^e macbonten (stcrn). Mop. pcennemdez plichfiur machota er.

10^ 32. sint ^milchontl pi'snvthhla . liuntuv. Rb» er m-achota sligaainei fen. N. 107, 7.' machando sitona. der ägez mac&oodo lichama E . prieken machondo, -oro tQrquemdc er machota chraft an mir. N. 11 mabhantero, lenocinanie (vielleicl ,kuor ausgelassen). Ga 7. onh xal thiu sin guati bi eino brutlonlti, kuning ein thio sitota ioh xiorc chota. O. IV. 6, 16. mach-ontemo mationem. Org. macL&ta zt noti kristes anarati» O. IV. 12, 54. hondi, jungenda. gl. K. ne mach thio dati noh selbaz tha& giral IV. 35, 3. ubilo machont, exierm sordidant (facies was). IX IL 283. machc^n mit zii

got uuolta in ze herren mache 104, 17. er sculdige ne machet z sculdigen. 9, 9. aha machota bluote. N. 77, 44. iro re,gena ma< er ze hagele. N. 104, 32. er ma« einote ze seuuenten uuazzere 106, 35.. mache mih dir ze einen sigile. Wm. 8^ 6. machon mit uz, uzar:

du machost uzzcr sere mns keb< 93, 20. diu uzer manigen ein ma N. 21, 19. diu uzer stengelen iro machont. N. 63, 8. machoti daruz N. 102, 16. macbön mit Infinitiv:

machot, ins tr tut (aperire), Ar. 2 si( chcnt dormire* Wm. 7, 13. daz sie chcn f/orere. Wm. 7, 12. Form und Flexion. Inf. machon D. H. 333. 336. N. 10^ Mu. Mcp. Org. Bo. 5. Wm. 1, 1 I. 14, 24. n. 8, 22. 30. IV. 35 machun. VG. I. 269. Prud. 1. cLan. Wm. tt lU. IV. DL i honne. Rd. machoonnc. V^A.I. machonne. Mcp. Bo. 5. Ib. N. 1 i (ma ebben ne. Bib. 5.) (ih) machon. 0. IV. 18, 18. Bo.5. Wm. (du) machost N. 93, 20. Wm« 1, 3.

6^

BiAE

MAIL

MA

i l(flr):aiA»hhbt 0114; B. Bib« a. machot^Sb.

A ,.; .'V.G-L329. lV.t66i Bik. 1. 2. 13. Syl.

. Rh-. Mcr. N. 7, 14. 9, ÖJ 17, 9. 21, 19.

24, 14. 37, 9. 41V l(K-42, 4. 50, 10.

- &7> 5.' 64, 6. 83, 6; 93> t4. Ktp. Ja.

f B*. a O. DL 25, 7. Ar« 2. machet

yVm» 2, 13. 7, 13. 8, 7. macbat Bib. 7.

! macbit.:B«b. 6^ ^ j .;

(wir) machomes. Ib. RiJmacbeD.Win. 1, 11.

' (uc) iinscbot Wm. 4j 16.' ' !.j ' i .

. (sifi).mablioQtr ^Vk. Ja. Can.'42. mabont

C^a. 3. macbdnt VG. IV. 57. Ja. Ib.

Ic. Bd. MiiJ P«. 2. Bo;'&.' Can. 1. D.

IL 083. 0. L 1, 13^ 14i 15. IV. 1, 1.

Sg. 242. Ge. 3. Mo. N.. 18, 13. 48, 12.

63, 8. 75, 11. Syl. machcnt Wm. 7,

& 13. mahchcttt Wm. Ur aurchunt

VG. IV, 202. Bib. 7.

(do) maJitboff: W. . macboesw Ja. macbcat

Wm. 1, 7. (er) ma^hoe. Mtp. D*1I. 329.* Bo. 5. mabo. Mdr. macbo^ Sb» Bib.. 1«2. mabboge. / ' Bib; 3.

(wk) macbo^mes. VA« XI.^ 3261^' (ab) macboD. O. IL 14, 107. machon? (ea überseUt aptant). VG. JV. 74. mah- eh Oll? (es übersetet y(fc^i/)^.^o% 2r machen. Wm. 7, 12.ri . (ib) macboia. Bo. 5* (du) machotost N. 80^ 8r (er) mahbota. Mi. Uv. Mo-. D. Er.r Ps. 2. Mart Wm, 3> 9. IX. Bib. 3. maehota. Ma. Mii. Prud. 1. D. IL 325. Sb. Bib. 1. 2. 7. 13. Ib. Rd. Mcp. Bow 5. N. 17, 33. 23, 2. 77, 44. 79, 11. 104, 32. 106, 35. 39. 107, 5. 117, 15. 118, 99. O. IV. 6, 16. 12, 5i 35, 3. mahcbota. AI 1. mahchhota. Wm. IV. (aie) mahbotunv Mip. Sb. Ec. ma<^botun.

Bib. 1. 2. machotonr. N. 78, 1. (et) maehot'i. Org. N. 9^ 21. 102, 1& (sie) machotin. N. 77, 49. imp» s* maebo. N. 46, 9. 82, 14. macha. Oll.

Mu. mache; Wm. 7, 12. 8, 6. ünp'pl^tnahhoU M^ machet Bib. 1. 2. par/. praes^ machon ti^ Rb. O. L 9, 31. mah- ho-adi. gl. K. machunti. Can- 13..

^

•f

:. t

i >

.• X

machbndoii *Bo. .& >Db. Bfkp. ma-

^into.'Cani 7. i£:^..i»/macbou-

•'- .teino.IOrg. d.s.f. mJEihbontero.

' M. 29. machontero. Sb. Gc 1. 6.

mabhanlero. Gc. 7. a. s. m. ma-

'Chonten. Mcp. a. s. /. machen-

tua VA. IL 324. i7./7/.Ai;machonta.

M. 11. Can. 11.

(äAAIAHQÖNy angck. gemaciaifi, /itcere.

Bedeutung ond Gebrauch: .

facere. Mj{>. corj/Zc^r^. M«, SU Bib. 1. Gc.

1. 6. M. 29. Ee. formUre. Nv 103, 2&

ctcare/VJL Vtt 283.. V. condere. VE. X.

50^ £c Condnnare. Ai Rb. Ja. iCan. 13.

parere. Mart. genärare, M. 29.r Gc. 1. 6.

fabricärL Ma. Sb. Bib. 1. txHfucre. Zf.

VA, V. 290. comparare. Pa. gl. K. Mart

ifuiniere. VA. L 642« tetnperare. AL 29.

Gc. 1. 6.' parare. N. 7, -14. componere.

VA. Vffl. 317. XIL 822.' Mi{>. Bib. 1. 2.

.' eapphcre^V. DL 349. repariere. D. IL 354.

covtmiiUre* Ra. A. Ib. Rd. pramnlgar^

Ra. perpctrarciVb. Rd. patrare. Ib. Rd.

exerderc. Ja. Tb. Rd. procura re^ M. 8. 17.

Sbi Can. 10. 11. 13. rctractarr* Can. 4.

nedigerf» IL 354^ cöhfimgere. R. gl. K. Rt. H. 24. Pa. K. copnlare. R. (3h. 3. Rb. VLhigungere. M: 22. Rb. Tg. 5. K. 48. 53.

* sejangere. K. 26. adjiatgere. P». Ra. gl. K. ,infungere*.K*Al^sociaiu K«.43; 60. 6t. .conneciere. Ic. cangeminare. Ic; glome^

' rafe. Pa.- Ra. gl. K. eoacervare. gl. K. Par Ra. aeqniparare* Pa. gl. K. eaptare. K. 2. Ic. RB. Ib. Rd. coaptare. gl K. gi- mahhota, transposint *(nos in navemj. Alz. gimahbotun, praesirierutffi. Mi. uorola gimähchotun, safis insiruxere. Prud. 1. gimachonta, agendo (foedum eist apud assytnos^ si foemina irrideai vi- rUm agenda, ut ffninums ab eo transeat. Judith. 12, 12.^. Mv. camahbot, aca- demia. Pa. klmabchot, conpacia, gl. K. kisiahcbot^ compfus.^ %l. K. kimahhot, nundinos^ gL K. gamahhot, adnixa. Pa. kimahot, per/nurtus.'Ha. gimahoter, secta (viaj^ VG. L 238. kimahit? co- meSfCOiiSars. gLK. »asamane camaho^

649

MAF

€B0

■^

UANIGMACHUNGA, f.» ifiultipJff^ti^ N.

66, 8. ..ii .' t.f . ■•:.'':;:

rem/ Bo.fS. cßt^sef /fifice4sHqti^J^ öo. 5. HEILÄlGMäHHüNGA, /., sanctißcatio.

d. s. heiUgmachiUnjgo. IN« B5| 6. : STAJNKMAHlHülNfiA, / . d^iS* 3tangmachu^go, fragrantissivd . •. .ispiriius Aalatibus. Mcp. 3$. RIAHHARIs m., SRac^er. o. ^.^ machare allero natorjichero mite*

uuisl Mcp. ;n.jE^«mach^.ra dcTO heidenon irridiDi t . gentilium erronun aactores. N. 77}. 55. miichärra dolungo. Org.

UESTMIcHERE C^xx^'J* P*-» des banen.

Mcp. ., ,.

J USTRIACnERE (listmachsre. Ud.),.fen<^

tifex.'Vr.J ., SM\TMKCÜÄB^ m,, justißcator. N. 70,16.

^IßClj^HniA^CilERE» poeta. IJIs.) £yERSMÄ.cirtARJ, ja. (Serbin «^ er). Tr.). IltVIACHARE, m. (voc.J, hjtnenee. Mcp. 3* HIMACJUJRA, /., prewAa C/moJ. VA. IV.

J9CQQMACI9ABJE: (ttornachere. IV.)« m., Mßo. F, Wn, m. - .bpoTinachere, /«oo. Ein- ^% /SCEIDMAÜHARI^ m., scismaticus.

4' pf' ficeidmachariii,' fcismatias, N.

. 106, aa

MABHIG. \yOi£Al!iMA|jlflIG. d. s- m. uuolchenmacliigemo UAijide. praecipite cboro. 3.0. 5. UPlÖlNTlttACHlG, vidnificus. Mcp. It . NÖTMAHHIG.

d. pi- n6tini«hig&n .dingen. Ro> &• FBipUMAHHlie, d. A' f^i.dQ.in.ac^ig«n man, paci/icQ. N. 56, 37. DOLEMAHUIG {(iQMi sollte d^lemahtie er- v^arten; cf. 4:huj|;iTie,mahtig^ scibilis, ha- bamahtig, finbilis).

.{,..' ..€?•«• jii,$Ufnifickigen cbopf, craft^i . . . ' ii . I 4omkifiimtn. Mcp, 34.

4i 91»^ ^icqriu;^ xmt mabalmn f^wr. ma. 4^hal|iin» macbolam^maholuiDy mafo» , ., I IfiuxJ cum armona incenderii. L. saltö» Cf« iatera pro p^dilms cum. quatuor mada- iJiAus et, bladis in chra^ mndeshemeM.^ Kommt der Ortsn. ^t6)t{n bienron her! & auch ÄOTMAHALIi auch MALAHA. (mahela^ maniica. Wo. 232.) . OTMAHALI (hieber; ), dives. gl K. otmali, div^^ Ra.

Al'RIAHAU, Seic^tj^um, 6^a^

.»atOtmaiiali. Pa. \

od m ah all gl. K. \ , gazophilaümm. AOtmall Ra. . .) . Qr s. aotm^li, opem- R. . : ■,f«/'A < Odern. ^.?) otmali, diviiiae. B. 8. .„, . , ... atmali, opes. Ja. ^.p7. ap.tmaleo,^/7iM?i. R. i/./?/. otmahlumc iu desem iizaerom otmahlumi de boids eacterioribm. Frg.43. hotmabilim, delidUlSSb. >MAHAL, n. (hieber?. cf^ maUus^ maUare, ha» fnallus und abd. MAL«) 12. s. mahal, concio. Bib. 1. Ib. pactio. Ra. gl. K. scogilo. D. L 341. foedus (hu/h I tiarumj. Cao. 4.

jd* mabale. Ra. mahalen. Pa* macbt« len. gLK., pac/o. mabale: xe demo , mabale (quimit). Em. 33.

a, s* mahal: so denne dep mabtigo kbi^ njnc daz mahal kipannit Effl.33. MAHALBAH. MALBRÜN. MALBERG. OriJ.

namen. ilieher? MALO, n. pr. Hieher?

THIOTMALLI(SJe(moIt), ©ctmot6> Orte- namen.

JMALLOBAUDUS, Namen eines Franken bei Avim. Marc; könnte wohl nur hieber ga- Jbörcn, wenn mahal das goth. matbl und II aus thl entstanden wäre.

MALBERG.

MAHALTAG.

MAIIALSCAZ.

MAHAL

Lfej._.

I

l

MAE

MA£H— BtiGO.

652

MAHALSTAT. HAEALÖN. in«halet, postulat, eausas ogit. Can. 13. -aiafaelot^ postulat , eausas agit. Af. 15.

Can. 5. 10. 11. maha]ont, inierpellant. Ib. Rd.

HIlON aas mafaal6a'? 'oder gehört es zn

MAL?

(ib) mälon (umbe diniu opfcr nt ir« refso ih dih, uuanda ih nemä* Ion dib, ziu du mir ne brin« ge^t iaurum pinguem aliq hircum Optimum), N. 49y 8. (ier) mälöt. so man den man malet umbe sanplum legis. Bro. 5. so der, den man mälöt, tero täte ne lougenet Bo. 5. (4er) m&loe: ziu er sia mäloc. Bo. 5. ^ie) mäloton: to sie (^philisteij in (sant* son) mälotön, ziu er in iro ezeske brandi. Bo. 5. .|[er) mäloii: samo so er sia in dinge

mäloti« Bo. 5. imp.miiXö mih fore so uuelemo fo- gale du uuellcst, contende mc- cum quovis judice* Bo. 5. BIMlLÖN. tes si bemälot uuas. Bo. 5. der bemälj6to> accusulus. Bo. 5. MAHALÄZI, 71.9 cuusa. mälizze, intentio. Bo. 5. raalize^ con- iendo. Db. mahilizze, in causa, gue- rela. Pr. v. t. m a h a 1 e z i, causam (si ha* - heni adver^us aliquem causam, conven- tus forenses aguntur). Mz. Bib. 1. 2. in mahalazze. Cao. 5. 13. in mabalezce. •Can. 6. in mahaleze. M. 1. Can. 10. 11. in ma balze. D., in eausas (Incidant, ni in uarebtero suobfaunge ni u-ax- falle/ MAHALJAN (bicrvon unser heuliges tJrrmS^Im). Inf. [damitc (Sting) der man spulget sin wib mabilen. D. IH. 45.] (daz pischtum mabilen. D. HI. 45.) («) mahella (mahilta. Wm. III.) imo selbemo die ecclcsiam,\SmiSfiU II.

inafiaUat tber tkax uuib na- faalta. a L S, 2. GARIAHAUAN. ^er) ki msihil'ii 9 disponderk. Ib. Rd. (ib) kimabalU) despondi {quam rm^

Äi-^> Rh. /;./?. n. ^.y* kimabakiu, pacta, dotaia.

Tg, 5. kim^ikt\ii\x^pranub(L D. IL 349. d.s»f. ^im9i\i^\t:exi}ydesponsata^(vU^ ginij. T. 3, 1. imo gima- baltero gimabbun^^iif^ epansata uxore. T. 5^ 12« €X.^.jr..gimahalta^ päctam, Pnid. 1. tiuas gimabalit, desponsaia. T.

GAMAHALO,m.,®<m«t(- dhamaUuSimper quem res primiius agnita fuerJt aui intern tiata {var^ hamalhis, 1. e^, qui suscepit causam ad mailandwn in vicem aüerius)^ Id. sal. 50. und gamahalis fvar. gamalL- busj i.e. cCinfabulatis, L. rotlu 367. ^ gemabejun^ sponsi. N. U. a. gimahelon, virum- Rg* 1* ^eBLake» )oB, sponsum. M. U.

GAMAlaALA, /., ©ema&Iln.

7?. eemabalo.) ««r « ^

LI > » sponsa. Wm 3, 8. gemaheia. .( ^ '

d. gemiiluo, con/fdge. TSlcf^

o. gemabalun. Rg. 1. gemaheluli* DL

11.28?., con/ugem. ^em;khje\uTkfiSpQa'

sam. N. II,

moioa s. MAH.

MAGan s. MABL

. i _

MAG s. MABL

.MAGus s. MAH.

AIAGO, m.t ?Wi)^li, griedi. yttV»», lett. mag- goii,s, llt. agona, papaver. F. L.Xin. 23.^1. .JV. Sg. 184. .299 Ph. Pc JB. Tr. (magc. Wn. 232. 460.) .yfWimh^t .papaver. syivaticim. ft.

[42]

657

MICHART— MMlT.

MäT— MEDa

a. (s.? Otter pl*2} magari» iefuraa. VG. IIL 128.

M A.GAR JAN, a ngels. mse g e r e g e am, macerarey nord. megraz, macrescere (masettt). magarraaty maceranU Rb. magarente, sqttalentes. Rb.

GAMAGARJAN. gimagirit, tabcfaciet (tames)* Mor. Bih. 1. 2. 7. gimagarit (gimagirit SL29.) uueide, marceretur^ Gc 1. 6. füpkm* gimagarta. Sbw Bib» 1. 2. gtmagfrrte. Mt;., attenuati (famej. n*pl.n. g i m a gartiu. Ml}. Mv. Sb. Pa. 2* Bib. 1. 3. gimagaritiu. Bib. 7^ attenuati (oculij.

MCHART. N.pr.

MAGISTER, sRadifttf/ ^tifiitt magutgr;

et meisl&t. g.ma^iBlteSfmmgisirL H. 13.

LSCÖLMA.6ISTER i&tfvtimti^n}, seofastiau. X. Tr.l

MüCCAZAN s. MÜH-

MÄHT & MAH- MAGDALENKC

magdalenisgitt, magdätena. T. 22l> tr ma- ria magdatenisg», maria magäalena. 206, 1. 210, 5. 216> 2:

MUHSINA, V. taaca, ees^idUe. Tt.

MAI» YielTeichl Wurzel zit mftt, ammus; ef. aanski. matb, eommaiferg. & aber aucb

MAN.

MAD-OLT. A./TT.

GUNDO-MADuS) r#:v atamannorum Amm. Marc.

CRA-MAT (?)• N. pr.; et auct das 7iOfw.pr. MATÜAS.

HÜGI-MAT. if.pr. HER-MAT. iv. pr.

MADA, andana (1). Tg. 1.

MATTA^ /., SRatfC/ angels. mealta, \ i{>/a^og (cf. mantal). Gehört auch unser als SBicfc^ hieher? cf. mahaiu Im MtUel das erstere matla, das letztere maia^ h das mittellat* matio, St^flcl/ zu vergleicbeo matta, psinium. Em. 2(k Sg» 299i /7ii F. Sal. L 4. madda, matfa. Em.* 32. tiiim. namo. matthun. matla, Ra»

HARMOLTES MATTA, Orlsn. Hieher? MATAHOUE, Ortsiu (^70.) Hieher?

MADO, m.^^aht C^fte)/ vermis, golL i angels. madha^ nord. madkr» mada, vermü^ N. 21, 7. tarnus, tarmn mes. Tr. Sg. 242. 299. made, tan Wn. 460. modo^ tarnus^ ILnu 24 n>pl. madtn. D. madeiu Hd»

MADEWELLIG.

TQUAfADO, pernio. BUk 7. gemursa, ,

nimo digito pedis tnberculum, gemer

eum, qui id geriL Sal.

MATTIum \id genti (cattls, J&ef eilj i Namea einer deutschen Stadt. TA. 1, 5< her gehören doch auch wohl die Namen

MATTIACÜM, Ortsn. PtoL maltlaci, eines deutschen Volkes. TG. 29* ma in germania fontes calldi frans i PL 3L und mattiaca^ aquae. Am

C?aJWbabeu?).

MEDI, hxt gebier (angeTs. maede, n medi). 0. L U 86- {^^ AUTILARL)

MEjDUt angels. medu, medo, nord. m malsiim; sanskr. madhu, mel^ griecfa Ct. m'edus, slay. med (gothn millth, SÜCt^r Gt medo, mcda, medi^ In Du meda, mulsum. Pf. v. t. mcL M. 1. Can. ■teta, mulsum. RL 33. Tr. Ph, 1. 3.

i9

MIT.

BOT.

660

medum. Sg. 2%2. (aiieh in cap. de vHUs, das bt mednmy

\ky vxxtf gotfa. mitb, angcis. mid, midii, nordr ned [cfr das in cap. franc. Schilter II. 239. Dod in Ekkard's catech. S. 112« vorkonimcnde kit (noch niiUelhd. betalle st des altern mit lUn)}, cum. Als Adverb und in der Verbin- lang mit dar erscheint es gewöhnlich in der form miti. Hängt es nvit ^isra zusammen? [st M der ursprüngliche Anlaut? cf. ahs. vid,

»m; doch s. awch WI und vergleiche das fol- gende Mirn.

i. Adverb.

, mili. O. Ib. Gh. 1. 3. M£,. Blb. 2. 7. Ran. Rd. mite. Örg. Bo. 5. Mcp. Syl. N. Win. mitte. N. 77, 9. Org. roik 0. iL 9, 43.

Zusammengeselztr rail: Nomen: Auch das n. pr. MLTHVAN?

MrFIWAIU? hieber?

MITIVVIST.

MlTIGABüRT?

MniGAP*Ga

MITISLAP. mit Verb.

MITI WERFAN.

MITI WESAN.

MITI WlZAm

MTI BLU

MITI FARAN.

NITI FÜORJAPi

MFTI GAN.

WITI HLAÜFAN.

MITI TRAGAN.

MITI SIN.

Aufser der Bedeutung des: ftrfanmten/ die miti in diesen Verbindungen hat, bezeichnet miti auch das- MiUcl^ gleichbedeutend mit dar miti. cf. v. quad, man sia (salba)- mo-htr scioro

firkoufen filu dinro in thiu man

thaz iruncliti, ma'U arme miti nc-

riti. O. IV. 2-, 23. bedecchet wuerden-

sie mite. N. 108^29. uuaz kesiehesi

du dir mite. N; 90, 8; daz sie got

mite lobotin. N. 72j 1. ih Qua*rc mite

ermun^lrit. N. 76, 4. Quanda* er »ie

mite umbcrtngct. N.3d, & unde mite follcganl. N. 30, 25. gcreih insinero u'ppeghcile, foUefuor mite^ pracva- hiit. N. 51, 9. doh sie bogen spicnin unde mi-tte scuzztn. N. 77, 9; so cho- sonda gedremuoion src dii>en liut unde mnobto-n mifce drne erbe. N. 93,5. so uuir mite (bamit) iomannen geiibten uuellen. SjL ehr

mite (J^anrU} aplFent (tfe syllogismi zetuont sih tnnne baz, so die rede- nara i>n dinge aide i-n spräche mite 9pilent). Syl. % Präposition; &• die ahd. Präpositionen S. 110—128; Nur in der Form mit (in gl. K.I mittimuy secuniy Aufeer dem Da- tiv und dem Instrum. [s. die Beispiele in den aHkd. Prä*positioneiv S. HO. 111, 2u denen noch mit meginur 0. IV. 36, 20. mit uuehselu. Or IV. 22, 4. mvK rehtu. Cf. 94. mit ei gen u (na-min^). gl.- K. mit einu (nide). Or V. 3, 19. zugerUgt werden mögen] findet sich- auch in* folgenden Stel- len der Akkusativ bei dieser Präposition: mit inan. Wess. mit eddcsvvelihhai eJiqua (madentemj. K. pw mit diasei- bnn kespanst sina, cmn ipsm siia^ione sua. K. p.. nist mit cotan heiteo ant- fangida, non est apnd dema pcpionarnm ^ceepti(K K. 2; (oder i9t dcum Tür sich alhein glossiert?) mit sih, apnd se. K. 3. nvit dih, opml te, tecnm, K. 7. (cf. ze dih. K.p. fora di«h. K.7. fena sih. K.7. ze allu? ad omma. K. 7. se und ie hat vielleichl! sib nnd dih veranlft£«t; s. auch »ih, dih). mit ^rena- euua. Is. 2, 1. mit uunnder. N. 95, 6. mit not. Bo. 5. (oder ist in diesem u. dem \»origen Beispiele der Vokal des Dalivs abgeworfen?). Die ursprüns^Kclie, räumliche Bedeutung de» mit, als {ufaiiimctt/ bei/ und den Ue- bergang derselben zur Bezeichnung von Be- sitz«' und Caus.ilverhältnissen habe ich in den akhd% Präpositionen auseinandergesetzt und mit zahlreidien Beispielen belegt. Da- her kann icb mich hiev au£ folgende , grofs*

661

MIT,

MIT.

thcils schon in der erwähnten Abhandlung

enthaltene, Belege beschränken:

liudi mit dhemu zuohaldin herizobin.

Is. by 6. mit imu uuas ib. Is. 2, fra-

hemees mit forasakvn, Interrogemus

cum propfteta, Kp, qbuede mit ^vizza-

gin. K. 2. quimit in diuridu sines fa-

ter mit heilagen engilon. T. 44, 22.

lebeta mit ira gommanne sibun iar.

T. 7> 9. giloubta thar tho selbo tber

kpnimg irdisgo tho, mi^ sinemo gi*

Ihigine ibemo himilisgen kuninge.

^O. )(1. 2) 3S. geist miner mit selu gi'-

fuagter. 0. I. 7, 3. far ih uf ze himile

dar pistu mit herii&. Vs. mitlimUt se^

aim. gl. K. dero liulo Fürsten sint

kesaniinot mit abrabamis gote» N^

46, 10. uuanda so er ir^tirbet, so ne

nimet er iz bina mit imo nob dann«

ne feret mit imo ;sin guollichi.

48) }S. so ih in sulcbemo bette geli-

gon mit mine utijne. \Vm. 2, 6. nuijr

SjQOchen in mit dir. Wm^ 5, 17* dbu

slafis mit dhinem falerum. Is^ 9, 2.

ainu mezzv in dcsemv teile mit imu

pirumes kiskeidan, sohnnmodo in hae

parte apud ipsum discernimur. K. 2. uuaz

pst dir mit uns, quid nobis et tibi. Rg. 1.

thu fundi huldi mitgote, apud dcum^

T. 3y. 4 uuonunga tuomes mit imo,

cpud eum* T. 65, 2. uuas zucne daga

jthar mit in. 0. II. 14, 113. mit in ei-

gut ir ginphto io nrmero uuibto« O,

IV. 2, 33. mit (apud) mir ist libis*

prunno nais noit (apud) demo niu-

uuen gote. N^ 80, 11. demo febe

uuard ih kelib mit dir (apud te). N^

72,22. mit (apud) dir duon ih ostron

mit (cum) minen iungiron. T. 157, 3.

tbie mit diufile uuunnun. 0, HL 14,

63. mit abbate sinemv fiizzan. K. 3.

mit th(r in strite bagcn. T. 31, A,

reda srzzan mit sinen scalcon. T. 99^

koson mit then euuarton- 0. II. 3, 30.

ih bin ther sprichu mit tbir. T. 87^

zi gisuonenne thih mit thinemo bruo.

der. T. 27, 1. frido hielt ih mit dien,

die in hazzeuL N. 119, 7. so ist i nes sacha mit uuibc. T. 100. ni best thu deiles uuiht mit mir. ( 11, 3i. thaz gideild er thanne mit karlomanne. La. Iruhtin mi losota sina miltida mit iru. T. 4 spil-it mit iro. Phys. mit noti, vi ter. MA. sie mit dhes iudeiscbin i tes bartnissu christan arsluogui 5, 6. daz mit leobte sin alliu. K vbiiiv fiiniv kelitaniv mit zabs cote geban. IL 4. mit eo'coua< beru pibucti ruahba tue. K. 31. deomuati farzihe. K. 31. quam liohtfazzon inti mit faccalon mit giuuafanin, inti mit sue inti mit stangon. T. 183. santun mit thiu bottu in mitti furi 1 heilant. T. 54, 3. gisabun sume unsubren hanton. T. 84. thero b misgita mit iro blnostron. T. ih intfieng thaz thar min ist pfrasamen. T. 149. mit mibbilu girehhu thaz culti uuas biskre in then sco. T. 53, 10. mit fastun mit gibctu thionota tages iiiti i tes. T. 7, 9. thaz sie z^i thiu gif giu sus mit stabon giangin, mit tun in henli, harto iienti. O. III j93. 94. thaz ih iamer, druhtin mit thcmo droste mcgi sin. 0.1.2 mit dera furislun eruuirdii requi tur. K. 6. fuar mit ilu ioh mit mii O. L 6, % tliaz leben uuir, sc mcinu, mit frcuui ioh mit h< OL 80. thaz man nan gifiangi^ niauuihtu er ningiangi. O. IV. 16 rint mit hörnen unde mitchlaui N. 68. 32. mih fillest du mit rc N. 40, 5. die mit kemulitemo I zcn sinL N. 33, 19. ih kieng in c mit irrafsungo unde mit kehcis samoso mit zuein fuozzcn. N. 5( in di nemo garten ist mirra «riteü mit allen den hereslen salbon. \ 4,14. goiesliantuuasmit imo. T.4, tber mit mir nist, ther ist uui

r

13

BUT.

MIT.

664

mir. T. 62, 7. frida lazu ih mit in. O* IV. 15> 45. mit gote alliu sint odL T* 106. in thaz kruzi sie nan nagul- tun, so sie iz zi thiu gisitotun, m,it

* fuazin ioh bi hanlon mitthrato ber- ten banton. 0. IV. 27, 8. mit imo sei- bemo (6et fic^ re(bfl> bctota. T. 118. uaizzanti. T. 82. nim ibin bctti mit thir* O. II[. Af 27. noh ouh ni fuartin in thiu thing mit in niheinan pen-

j^ing. III. 14, 92. mit missalicben subtin bifangane. T. 22, 2. der uuirt peunorfen mit sande. 39, 13* er sab iz tbar uuernon in bramon mit tben bornon. 0. II. 9, 60. slagezent mit banden. N. 46, 2. ausser mib mit Cusse sines mundes. Wm. 1, 2. mit tiuuu giruorit. T. 123. mit uuafanon garauue. O. I. 20, 3. nist uuib, tbaz io gigiangi In merun goringi, odo merun grunni mit kindu io giouunni 0. L 20^ 16. stincbente mi'l den hei- zesten salbon. Wm. 1, 2. skurgi mit dinu skiltu« V. mit sinemo fingare screib in erdu. T. 120. mit uuafana ana redina zilostun sie tbia selida. O. IL 11, 48. mit den guotcn salbon gebeilet uuerdent die sie cbon lieb a- mon. Wm. 4, 14. ni duemes so ihie rietun tbie tbie knehta miattanmit scazzu iob mit uuorton, tbie selbun euuarton. 0. IV. 37, 26. mit fiuru sie nan brantln, mit uuazaru oub ir- qualtin. O. 1, 11. diu sint kefesti- not mit sinemo unorte. N. 32, 6. mit besemen gifurbit. T. 57, 7. mit dien zungon farcnt sie trugelicbo. N. 5, 11. suarb sine fuozi mit ira locon. T. 138. mit snabulu ni uuinnit O. L 25, 28. erbieng sib mit Strien. T. 193. pla- sent mit borne. N. 80, 4. mit gare- nnem bilidum izs arcbundemes. Is. dp !• mit dbeseru urcbundin dbea gotnissa ist araugit. Is. 3, 5. so mar- ren uuir dine tugede mit seitspile. TS. /tOy 14. mit ougon nuinebent N. 34,19. tbir tbankon mit uuorton ioh

mit nnerkon. O. JH. 24, 91. lougnis mit tbincs selbes auorton. 0. IV. 13, 37. mit iro fingnron ne nuolent biruoren. T. 141. mit füstin sluogun inan. T. 192. sebet mit tben ougon. 0. II. 14, 105. mit brustin oub ni sougta. O. IV. 26i3S. min sie mit ou- gon gisehen, mit orun giborent, mit berzen furstantenf. T. 74, 6. ib lo- ben dib nals ein mit tero zungoOf nube mer mit uuercbcn. N. 25, 12. cbisalboda dbib got mit freuuidha

olee. Is. 3, 2. mit ira zabarin laeta.

i

1. 138. mit miliche sint gebadet Wm. 5, 12. mit cbalcbe tunicos. Ma. so kualist tbu tbih ofto mit brnnnen redibafto. 0. 11. 9,92. daz ib keazzet uuirde mit starcberun fuoro. N.22,5. mit giuuatu ni giuuatita sib. T.53, 3. mit fuoztbrubin inti mit ketinua gibuntan. T. 53, 4. got ist der mib curtet mit tugede. N. 17, 33. bebal- bota mit suertc sinen liut. N* 77, 62. mit kenubtsameru tati puazzit K.& mit benti scirmit. 0- IIL 1, 37. mit koufu brot giuuinnan. O. III. 6, 17. mit eidu iz deta festi« 0. IV. 18, 16« du uuoltost imo gelib sin mit CP^J ubermuoti nals mit diemnoti. N. 70, 19. sie ne besizzent niebt iro lant mit iro knehtbeite. N. 43, 4. tröste sie mit ablaze. N. 59, 4. ib lobon go«- tes namen mit sangc. N. 68, 31. mit^ Ion er iu iz firgelte. Os. 18. bontun nan mit iro sceltuuorton. 0. 11.9,86« got bilfet iro mit sinemo analiute. N. 45, 6. so andon ih iro unreht mit kerto unde iro sunda mit tiilon. N. 88, 33. mit ibionostu iru fagoti. 0.

I. 8, 22. mit got er iz ni uuirke.

II. 12, 10. mit dinero starchi iagoen nuir sie. N. 43, 6. mit selben kr ist es segenon uuill ih hiar nu redinon. 0. III. 1, 1. daz tuot gotes kenada mit demo baltare criste. N. 70, 1. mit steinen gidanaz (bus). O. IV. 19, 36. unorabt er tbo ein faoro in

/

665

OTT.

mt.

4iuaT mit $ineru «peicbelu sar. O.IIL 20, 23. giscafoia sia so so iz zam^ flob so sin bezist biquam, mit filii Jvleinen fadum.on iob uDginiiten re* dinon. 0. IV. 29, 32. b'm d|-ut ouh 8:tuiint tjiar einer» mit ihiamAiduama reiner. 0.1 V. 32,5. mann-an mitdhem liobistom sali^hom odagan. Is. 5^ 7. jenoQu ia cboufit man zueiie sparen mit Bcsizzfj. T. 44, 2Jl*

mit ajlu 8/ AI^.

mit diu s. DIU in DA«

Jl^AJl MITI, txitmiti iamtt in beiden Be- deutungen TjQn mii;^ ^Is bei und als buxi)»

^ijier deri) zuelfo dar mite uuas. IV. j68, 5. xii si man nihein so feigif Iber zuei gifang .eigi, suntar ia rebt d^ila gispento daz eina; sjo ruuer so oub muüs eigi, geb^c themo ni eigi, tbaz mit miunu gidua ioh ^ib tbaz drinkan thar zua; uuir- ket buh tb^iz tjiar miüi tbaz uui- a>Qi iuib lerU, n-ob ungldan bi^ übe, ibaz thej forasago scribe. 0. ;|. 24^ & IQ. er fasteta uiinx>to tbajr oiun bunt zitx)» Siehszug ouh thar miti in U4iari| ßo ruarta pan tho hungar. O. Ih 4, 4. thiO saut er pe- . tras.an s^t, ioha;nnem o<uh thar miti in uuar. 0. IV. 9, 3. sie uuegi- tun ijx> houbit iobspracbun ubilo thar mit O. IV. 30, 7. dar mite, ^//iie (410:5 mit i^nen Auä))^ JAcp. 27. aar da mite zegando zegant sie ;bIso r«gh, deßcicntßs quem ad mo- dum fumus deficieflt. N. 36, %^. unde .dar mite dorreta ib als.o heuue. TS» 101, U. jdiu dar mite Ijutet N,. 17, 39. dar mite ipugiint «luizzeib PI. 103, 3. si) u.ui^in nian 4.ar mite. 3yl- dar niite sago ih di^a uuar- Jicit. N. 88, % da^ du nict .anderes dx^r mite ji.e mei^ies, jie u,uare mi- xia minna. Wm. 2, 14* diu salba^ da mit iparia salbot^ Wm. 1, 12.

da ia sin muoter mit hat % xct. Wm. 3, 11. da mit (ml S3(ufe) ih sie erlosta. Wm. iar mite li^ht ist, lux igiU

MITTUNT, mithunt, sdieint nur eine iong von mit, worauf auch die Form ihunt, mithont, middunt, middoi mit der geth. Form mith zusaramenl bintuweisen scheinen; cf. das goth. thau'ei -(aügels. midtjion, nord. mec dum, das aber eompos. ist mith-th;

Cf. MTTL

Formen; mitdunt Ra. mithunt. Gc 10. 0. 14. cod. F. mithont 0. I. 20, 6. < Jl. 22, 17. cod. V. P. HL 1, 37. i P. 14, 40. 62. 76. cod. V. P. 18, 2 y. P. 24, 69. 85. cod. V. P. V. 7, 1 V. P. 10, 26. cod. V. P. mitlhont 20, 6. cod. P. V. 10, 26. cod. F. mi Ar. 3. mittunt Bo. 5. N. 54, 20. middunt. Ar. 2. Prüd. 1. midd« III. 1, 37. cod. F. 14, 40. 62. 76. 18, 24. coa. F. (III. 19, 24. cod. ] mit then in cod. V. P.) raiddo III. 24, 85. cod. F. mitthon. 0. II. £od. F. mithoiu O. I. 20, 6. cod 20j 14. cod. V, P. mittun. Ps. XL 141. mitten. Wm. 8, 14. m Ö. III. 24, 69. cod. F. midon. 0,V cod. F.

Bedeutung und 'Gebrauch:: modo. VA. XI. 141. cum modo (pa Ar. 3. duduTTu Gc. 10. salthu Ra. finU. 1^0. 5. lob uuurtuji al firl milbont giboranu. 0.1. 20, 6^ i tiiir sagen, miji kind, then bic Jbebi^ tbing^ t^ie ih mithont c u.ucsta^ the« uuines ist in brei I{. 8, 14. nii er tbaz so uuilit uu tbaz mithoüt 3cal ir^orren. 0. 17« mi,t hcnli siu mo scirmit tber.u si \z ipilbout fillit. 0. III ,tbo mithont in thcru fjristi. < 14, 40. Jicilt er ouh iu blinte

f

MlTTl

MITTl

668

onarun momente, thie ans in nnegc gahun milhont zimo quamun. 0. IIL 14, 62. tbaz uuas in inouuon ioh uze jn tlien gouuon, so uuar so sie sili klagetun ich milhont itno gagantun« O* lU. 14> 76. ni uuirdit in thaz ungi- mah, 80 ih liiar mithont gisprah. 0. IIL 18, 24. then iamar alian sahun * thie mithont quamun gahun. 0. IIL 24, 69. thih deta iii mithont, quad er, Ullis, oba thu giloubis. 0. IIL 24, S5. tber man ther thaz suacbit, thcs er harto ruachit, thar er es mithont mista in uuar, erkerit, suachitauur thar. 0. V. 7, 10. ioh inslupta in ga- haui then mithont se anasahun. 0. V. 10, 26. sie leitet ne uueiz uuer mittunt chomener.N.54, 20. diu (ding) mittunt uuerdent nnde mittunt ze- gant.Bo. 5. nu mittunt, dudnm.Gi. na middunt, nuper, Ar. 2. modo. Pnid. 1. DU mittun, paulo ante. Ps. skeine mir ie mitton dine helfa. Wm. 8, 14. (ie mittunt, in}n>tfc^Cti. Berchtold.)

ITTÜNDES, MITHONTES (nicht mittun des, sondern Gcnilivform, wie mithontes und die Acccnlnation in mittündes zeigt).

thia se thar innan thes hortun mithon- tes. 0. IL 24, 12. thie sie tho thes far- tes gifiangun mithontes (mitthontes* cod. F.). O. V. 13, 36. mittündes, pmdo ante. Bo. 5. so er mittündes ciro forbt- üb uuas, paulo ante. Bo. 5. mittündes sageta ib. Bo. 5. uuelcr mittündes ia cinero churzero uuilo bcidiuuuerde salig ioh unsalig. Bo. 5. unde uertri- tet die mitlündcs antsazigen cbu- liinga, dudum tremendos proterit reges. Bo. 5. den euuigen (got) nals den mittündes irdahten. N. 80, 9.

i i 1 J, gotb. midja, angels. midda, middc, lord. midr, inedius; cf. das sanskr. Subst«

Qadhya, medium. S. das vorige MIl.

Form und Flexion: ^itti. 12.; s* auch die composiia. II.

n. s. m. mltter. Bo. 5. N. 36, 6. 4S^ 6. 64,

7. 75, 12. Mop. mitto. Rh. n. s. f. miltiu. Mop. mitta. Org. n. s. n. mitta. Org. g* s. m* mittes. H. 17. millen. Org. g** s. f. mittera« H. \* mittun. Mcp. 46. 4. m. n. mittemu. Rb. miltemo. M. 30. Sb. Gh. 4. Ho. Pa. T. 8L 120. O. IV. 19, a Mcp. Org. Bo. 5. N. 22, 4. 39, 9. 73, 11. 19. mitten. Mcp. 19. Bo. 5. N. 54, 18. d. s. f. mi tteru. Is. 3, 6. Frg. 53. T. 145. 147. 148. mittero. T. 40, 1. Mcp. N. 44, 13. 45, 6. 73, 12. 81, 1. 115, 18. 136, 2. a. s. 391. mittan. Fw. T. 72, 2. D. IL 285. mitten. 0. IIL 17, 9. IV. 24, 23. Rg. 1, Mcp. N. 36, 6. Wm. 1, 7. mitden. Wm. 1, 7. II. a. s. f. mitta. Bo. 5. N. 118, 147. 47. s. n. mittaz. M^. mittiz. Blb. 7. n.pl.m. mitte. Mep.

d. pl» mittem. Ka. gl. K. Is. 4, 5. Frg. 15. mitten. T. 12, 4. 13, 23. O. L 22, 36. m. 24, 68. V. 11, 4. 12, 14. Mcp. Org. Bo. 5. N. 17, 12. 28, 10. 47, 10. 56, 5. 64, 10. 67, 26. 73, 12. 103, 26. 109, 2. 118, 134. 135, 11. 137,7. mittben. 0. IIL 24,68. cod. F. mittin. N. 103, 10. mitea N. 73, 4 n.pl.m. mitte. T. 44, 11. 120. 0. IH. 17, 10-

Mcp. N. 7, 1. 74, 7.

n.p/./.? mitta (untar mitta marca, inter

medios ßnes. T. 86.; oder ist es a.

s.f.?).

Bedeutung und Gebrauch.

daz mitta, medium. Org. tiu mitta, media.

Org. durh tie zuene mitte ist tes manen

farL Mcp. der mitto poum, medius stipis.

Rh. dero mittun gimmo. medialis gemmae.

Mcp. 46. mittiu naht. Mcp. mittera

nabti, mediae noctis. H. 1. in mi tteru

naht, media nocte. T. 147. ze mittero

naht. Mcp. in mitta naht stuont ih uf.

N. 118, 147. in mitta naht uuirt edrpsis

huiae* Bo.5. mitter tag, meridies. N. 36,6.

[43]

669

MITTI.

MITTL

mitii tak, meriJics. IT. 3. 12. (kann auch als comp, angesehcti werden.) mittes takes, , metudte. H. 17. ze mittcmo tage, sub mc- ridicw. IIo. in milten lag, meriJie, N. 54^ 18. mitlen dag, meridicm. N. 36, in mitten dag (tiu hizza starchesta ist). Mcp. unz selban mitten tben dag. O. IV. 24, 23. after mittemu tage, post mcri» diem* Rb. umbc mittan morgan, circa kor am teriiam. D. II. 285^ in miltemo hi- mile, in ceniro, M. 30. ze dcmo mitten ringe. Mcp. 19. gagen mittemo ende. Mcp. durah mittaz lant, per mediterranea (fngiensj^ Mt};. in mittemo scuue. T. 81. in mittemo scatue des todes, in media umbrae mortis. N. 22, 4. in mittemo mi* nemo herzen. N. 39, 9. in mittemo gange. Mcp*,in mittero barg (^mm^d/o-^. N.45, in mittero erdo, in medio terrae* N. 73, 12. in mittemo lande. N. 73, 17. in mit- tero brutsamenungo, in medio ecclesiae* N. 44, 13. föne mittero Infte. Mcp. in mitten arbeiten, in medio tribtUaiionis* Pf. 137, 7. in mitten uucllon uuerlte* N. 28, 10. in mitten dietin, inmedio gen- tium. N. 73, 17. in mitten lohteron, in medio filiarum. N. 47, 10. in mitten niu- uuen gesamcnungan, in medio novarum ecclesiarum. N. 67, 26. in miten dagen . ^dero Qzimorum, in medio solemnitatis tuae. N. 73, 4. ih sentu iuuih in mitte unol- na. T. 44, 11. so uuaz in mitten in ist daz ist kemeine, daz medium ist, daz ist commune. N. 103, 10. brahtun sia tha in thaz thing, thara in mitten thcn ring, in mitte thie liuti, thaz man iru irdeilti. 0. III. 17, &. 10. unlar mitte iudeos Santa. N. 7, 1. untar sie mitte. T. 120. des urteild'a ne infliehest da ^ föne ostene ze unestene noh £oneuue> stcne ze ostene noh föne deheinen uuuosten bergen undcr mitte liute. N. 74, 7. in millan roten loh. In mittan main. Fw. in mittan tben uiieizL 72, 2. an mittero,. in medio. Mcp. 6&. miltemo stantenti, in media stans. T. 120^ fona mittem diem rehtuuibigo>m, deme--

dia fustorum. Frg. 15. an mitten strimon. Org. über mitten gan, nicht undenan, nube obenan. Bo. iro mittero, in media ejus. N. 136, : mitten iro bin ih. T. 98. in im rai (in iudea). T. 145. in mitten (im ten. cod. P.) saz er eino. O. I. 22, « milten laglherdoto. 0.11124,63. sl er untar mitten. 0. V. 11, 4. in mit iro ringe. O. IV. 19, 8. uzzer roil dinemo buosemc. N. 73, 11. in dbii tero ardon, habitabo in medio iui. h chrislas ist allen gimeine unde b mitler, medins. N. 75, 12. dar ist mitter. N. 45, 6. ander in xuein n sizzendo, in circa duorum medius* \ mittiu uuas si (gcrta) tunchelin. 68. ,er gat milter dero planetarum, angeli sint mitte ander gote unde niskon» Mcp. fona mittemo za dr: anudiss tertius. Pa. untar mittem, i vicem. Ra. undar eu mittem, inmei siri» Is. 4, 5. untar mitten iu, metä strum. T. 13/23. under in mitten. N. 17, 12. 47, 10. 103, 26. undcr ra dien. N. 47, 10. ander dien mitte 103, 26. under milten erben. N. 6 under milten dien planetis.. Mcp. i mitten tben Icrarin. T. 12, 4. i mitten dien uuerllkiren. Nw*64, 1( der mitten dinen fienden. 1( milten untar in. O. V. 12, 14 uz mitten, de medio eorum. N. 135, 11. mitten leuuon uuelferen, de med tulorum leomim. N. 56, 5. MITTOiN, mitten. milton in die Fw. (oder ist es a. s. f* und nicht adv gebrauchtes nomen?). Mirrl,/., gRJtte, nord. mid, midja, s\ madhya, medium,

d. s. milti: in mitli dines huses, it dia, N. 47, 10. in dero fquOi milti gotcs knada inpbai ttu'irl. N. 47, 13. in iro milt medio ejus. N. 54, 11. in medl ri/m. PI. 54^ 16. in mitti derobe ioter medium maniium. N. 103,

m

MITTL

MITTl

67-2

in dero innerostnn mitlL Mq>. 0. #. milti. Mcp. ia dina inittL N. 134, 9.

santuQ inan In mitti furi ihen

hcilant. T. 54, i. n.ph Aie mittinä dero boumo, media.

Mcp. 10.

Urm, n., SRifte, medium. er reit in mitte. 0. IV. 4, 39.

MITTEGOWA. Orlsn-

MITTILANDIG.

»IirrUMARI.

MITTIMORGAN.

MirnNAHT.

MITTIFERAHL

MITTIGARKI.

MITTIHL'VnL.

MITTITAG, MITTITAGIG.

RnrnD\\EiiGi?

MITTAR, mediiis.

Superlativ: roitlarosto, medius (digiiiis). C. (metcnoste. Wn. 460.) (le milte- rest des karten. D. III. 48.)

Ml'rrlL, medius, angs. middel, nord. medaL ther selbo inittilo boum. 0. V. 1, 21. 'Superlativ: des iniltelosten, mtttclflett. Mcp.

den niittelösten stupf. Bo. 5. MmiLGART. MITTILATAGÜN. MITIIELONA, Ortsn. 875. MITTlLOÜI,/.,und n., SKittf/ medium. n. daz raittelodi (mittilodi, mitte- lode. Wm. IL), medium (mensciej. Wm. 3, ü. 10. d. xe mittiioihe, ad vicem. gl. K. fona m i tt i 1 o di n n h t, c^^ media nocte, K. 8. o. thurub mittiiodi iro, per medium eorum (ibat), T. 78.

Ein ad,\ MH TILOÜI ist w^ohl aus folgenden

Stellen nicht zu folgern? Cef. auch METALODL)

mittiiodi. Pa. Ra. \ . ,

..1 .1 1 r- J » eminus, non ionge. mittilothi. gl. K. j ^

MriTILODÖN. mittilodontera ahtodun citi, me^ diante octavq hora. K. 48.

MITTILARI. Pa. ) ,.

BUTILARL gl. K. i » '""^'^ ^''''

MITTAMO (sanskr. n^adhyama), medius; scheint nur als schwachdekl.. Adjektiv (und nicht als Subst.) aufgestellt werden zu müs- sen , zu dessen neutr. der in folgenden Stel- len vorkofbmende Dativ mittamen gehört. S. aber auch Suffix M. Cf. RIETAM. d. mittamen: erstuont ther herosto thero heithaftono in mittamen, fraget^ ihen heilant, surgens in medium . T. 189, 4. niittimen: stuont in mittimen, in media. T. 233, 5. stuont in mitti- men sinero iungoron, in media. T. 230, 2. mittemen: in mittemen« Bo. 5. noh thar in mittemen stuant. Ö. in. 17, 52. in mittemen stando, in media, N. 81, 1. rehto in mittemen ' fitat. Mcp. stat in mittemen. Org.

in mittemen dero erdo. Mcp.

mittemin: in mittemin ferzorn,

in media. Org. (er reiz marchot sia

(slihti) in mittemin. Org. /

METALODI, mediacri (sie). Em. 29.; cf. MIT-

TILODI. METALARI (SRittler), medlafar. Em. 29. (In lld« ist media tor mit mediaere v. su- naere übersetzt) METILSCAFT, /.

die tugent. daz ist, die metilscaft des menniskinen allers, vires, hoc est,. in virili aeiate. Ho. metilscaft des himi- . \ es, medium caeli. llo. metelscaft, me- zunga, maderaiia. Db. METAM (cf. MllTAM), angels. medum, me- dcme, mediacris.

d.s. f.? metamun s. METAMSCAF. d. pl. metemen* tie aber die bei- zesten sint, tie irteilent tien metemen. N. 1, 5. a.ph m. meteme, mediaximos. Mcp. 63. MEDIMSPORO, hieher? METÜMÜNHAIM (?!Rerten^eim), METAMUN-

HUSES, Ortsnamen, hieher? cf. medema, mctama, metemon, metamun, ^^amen eines Klosters; ist an goth. mailhm, do^ nnm zu denken?

[43-]

673

MID.

ÜNMi^TAMI, /, intmpertei. n. pL unmc lernt, intemperiae. Mcp» 65.

MErrhmC\V,/.,mediocriias.J{h. (mclar-

caf. Ib.)

i7. $0 dcru mctamunsccfft (?), mediocri loco (conloceniur). K. 60. (ist es mclamun flccffi; cf. das Adj. M& TAM; aber auch dea d. pL dieaea subsL ).

#• melcmacart geieta ai, temperabat. Mrp. 12. metenscaft, iiu under dicD zucin ist Mu. metamun« acaftiy mediocriiaiem,Em.29. (me- tamun scafti? cf. dat» und das ad/. METAM).

V. #. mctcmscafty temperatio (coelij*^ Mrp. 21.

J./?/. mctamuascaflim, mediocribus lo^ eis. TL

METAl^UllNy aogcla. mednajan, mediare, m<^

derart.

(er) mötcmftt: mötcm^t iranuiiMram*. Mcp. metemet dia uuerlt, tenir perat. Bo. 5. got mdtemet sie, dimidiat (dies). N. 54, 24

(sie) mötement: manslckkea unde uizcsc ne metcment iro taga, dimidiabutit. N. 54, 24.

p. a «. n. m c t e m 6 a t e Z| modsrantem.Mcp. 69*.

GAMETAMfeN.

du gcm£tcm6st die planetas, modera^

ris. Mcp. 70. aigemotem&t, temperatfelementa). Bo. & (er) gcm^temftta: •— thes uuindes anasloz kcm£tein6ta den dos ze suozemo sänge. Mcp.

METEMIINGA, /., temperies. Bo. 5. mötemunga des libes. Mcp. metc-

inunga goies Übet imo, dispensa-

iio parcci. Bo. 5^ jp. j. meiern ungo, teniperamenti.Mcp.Ad. tf> j. luetemunga, temperamenium. Boi 5*

VI LI Ist lat viiare zu vergleichen? CL auch

M£1T.

MID.

MlDAN, melbftt (mid, meid), miare, aap. midhan, latere, nord. mida, wi09€re.

Form und Flexion. Inf. midan. 0. II. 4, 77. IIL 20, 13i IV. 1, 53. 26, 30. Bib. 9. 12. midee^OA. Syl. midinue. Bo. 5. (ih) midu (miduh). 0. IV. 5, mitba

(mithuh). 0. IIL 22, 32. (er) midit. D. Rb. O. V. 25, 42. midet

Bo. 5. (wir) mi den. 0. II. 6, 58. (ir) midat. Ih. Rd. midet O. IIL 1& 3&

41. midit O. III. 16, 35. cod. f. (sie) mident 0. V. 25, 75- N. 70, 13L (er) mide. 0. V. 25, 37. (wir)midem. H. 5. miden.*0. IL 24, 43b (sie) miden. N. 69, 4. Bo. & (ih) meid. Oh. 12. N. 68, 8. (er) meid. Gc. 5. 0. L 11, 38. IIL il,&13^

1. 18, 68. 19, 25. V. 6, 27. Bo. & (wir) mitumes. Ja. (sie) midun. 0. IV. 19, 72. (er) midi. 0. L 10, 9. cod. V. mid iz. ai 20, 31. cod. y. mitL a L 10, a toA, P. F. mit iz. 0. L 20, 3L cod.R v?i;7.m.id. Oh. 122.

p.a.midantL K. p. 46* R. Rx. midtnti (sicjy delitescendo. Gc 7. n. s*jru midanter. Ib.. Rd» n. s. f. midentiu. Mcp. 25^ Bedeutung und Gebranchi viiare. Ja. Ib. Rd. H. 5. Gc 5. cavere. OL Bib. 9. 12. devitare. Ib. Rd. laiiiare. Rk latere. K. p. 46. R. Rx. delitescere. Gc.7. occultare.D. fore midinne,/iiM20r«.BOi& tes man mag ingelten deo. sol mal miden. SyL ni kumet iod minan li acal ih inan midan. O. JW 26, 301 ik mag iz uuola midan. O. IL 4, 77. fal« gen uuir in uuara moyaeseslerai.fil* Icn uuizod. sin an ioh uaollea fkeiu midan. 0. III. 20, 134. thes aiuxii niazan iamer ioh midan svntoaoscz O. IV. i, 53. thaz arga hiat omh ai- dit ioh iz thana snidit O. T. 25,6 nu uuir thaz uuizi miden ioli hiail* tiches bliden. 0. IL 6, 58u IkasHir

imD.

MDX

676

then Queuuon miden^ O. IL 24, 43. tbin -gibot ib ofto meid. Oh. t% nu sie tbaz -ni midenti 00 bohan gomon rinenl. O. V. 25, 75. tbie indeon meid er tbo bi tbaz Ihurub tfben micbilaa baz. O. IH. 15, 1. tbaz steinina bcrza raarla tbo tbitt smerza, ruarta tbo Ihiz! selba leid, tbaz emmizigen fru« ma meid. 0. III 18, 6&. tbo giang nab tber ander, tbaz selba meid er tbar et. O. V. 6, 27. tbaz uasib miti fiant» a L 10, &

midan^ ai-v: Bu Ir sambazdaznlBfiidet, nir iu kind bisnidet O. IIL 16, 41. .gibot moysea ir ni mide.1^ nir iu kind bisnidet O. III. 16, 35.

midan, nibu-: tber boldo tbin ni mrde, nub er iz tbana snide. 0. V. 25, 37.

fiib midan^ flc^ fc^amctt/ pudere, erubescere. tbo bot si mit giluati tbio kindisgun brusti, ni meid sib, suntar sie ougti, iben gotes sun sougti. O. LH, 38. p^edecbet uuerden mit scamo unde mit midungo, die min^ ze ubile ge- dencbent, also dero sito ist, die sih mident, daz sie rotemen gefabcnt under ougon. 70^ 13» miden sib, erubescant. N. 69, 4.

sib mid^n mit gen.:

esil, uuizun uuir tbaz, theist (Ibu filu dumbaz, ni midub mib tbero uuorto,. ist buarilinaz barto. 0. IV. 5, 8. er midct sib sines namen, pude- bit. Bo. 5. sTc sib is mid6n. Bo. 5. des ne meid ib mib. N. 68, 8. minero un* sculdo sib nc meid, puduit. Bo. 5. iob- sib es uuibt tbar ni meid. 0-IILll, &

mOkT^TLiaO, latenter. Rb.

üAftÜDAIN kommt nur Ein Mal vor:

, Imp. kemid tib iro. Bo. 5.

BlMlDAN, öermeibcn: N. Mop. Bo. 5. Org; SyL baben nicht dieses Wort, sondern ge-

' branchen dafür farmidan; Form und Flexion: £if. pimidan. Em. 33« M. 29. Gb. 1. di

Gc. 1. 3. 5. 6. bimidam 0. II. 7, 41. 73. UL 20, 132. IV. 5, 10. bi. midan ne. Ob. 66* (er) brmidit. 0. V. 23, 215. pimidit.

Ja. Gc. 3. (wir) pimidames. Gc« 3r (sie) pimidant Ep. can. 1. 3. 4. pimiv

dent. Bib. 1. 2. Mc. AU. 3. (ib) bimide. Ob. 3. O. I. 2, 22. (er) bimide. OL 34. 76. 78. 0. I. 23, 58i II 12, 1«. 25. 39. 18, 16. V. 3, 19. (wir) pimidemes. Gh. 1. 2. 3. bimidcm Os. 41. 0. I. 28, 8; 14. IL 5, 4. 21, 40. IIL 26j 68. V. 23, R 82: 98^ 108. 118. 148. 160. bimitb^m O. IH. 26, 68; coA P. (if) btmidet Ob. 156. 0. IV. 7, 62. 85. (sie) bi miden. 0. IV. 37, 36« pimiidan.

Gc. 9^ (ib) pimeid. Gc. 3i (sie) pimitun» M. 11« Can. 10. 11. 13. (ib) bimidi. O. IL 14, 46. bimiti. 0^

IL 14, 46; cod. P. Tmp. himid. 0; L 19, p.a. pimidantOi Sb. pimidento. M. 29. Gc. 1. 6. n pl. m. pimidanta. Gc. 3. p.p. bimitan uuas. T. 60, 8.

Bedeutung und Gebrauch: evitare. Ja; devilare. Gc. 3. decUnare, Bib. 1. 2. M. 11. 29. MA. 3. Gc. 1. 3. 5. 6. Gb; 1. 2: 3. Can. 10. 11. 13. se decli- nare. Gc 3; ^fft^gere, Mc; Ep. can. 1. 3. 4. subterfugere. Gc 3. delitescere. M . 29. Sb. Gc 1.6. bimitan nuas, 2a« tidU T. 60; 8. bimidan thu ni uuol* les, snntar tbu imo folgest 0. IIL 20, 132. iob si iz ni bimide suntar sib es blidc 0. IL 12, 39. Mit acc. ni mngut iz bimidan: 0; II 7, 73. mag st^adon barto lidan ni kann rnan bimidan; -0. IV«' 5, 10. tbnrub kristes kruzi bimide ib biar tbaz nuizi. Ob« 3. allo ziti guato so leb er io gimuato, iob bimide ip zaia, tbero fianto fara. OL 34. bimiden tJieso grunni« O.L 28> 14 bimide

681

m6t.

•minemo hältare. Nsdl bi tbU mag sili frcuuen iuer muat. O. IT. 16) 4. nir- frcQue sih mit muatu lamer thar ^4iat4i. Os. 46. min muot uuai t kctruo- bet. I^. moot momet, mens moeret. jBm* 1-9. «^0 uucr si bold in muate frankono tbiote. O. I. 1, 124. otto irhugg ih mua- ies tbes managfalten guates. Os* IL ni Jbrulti tbib mUates. O. I. 5, 17. freuu ih mih in muate. 0. I. 7^ 6. tbaz lieb in ines muates. Os. 24. thib bittn ib inines miiates, tha^ mir queme .alles gnales. 0. I. 2, 53. tbie inan tbob ir* icantun iob muates sib binnantnn* O. iL 2, 27. in muole iirforbte nuarnn. T. 218, 1. uberbubtig« mnote sincs bei- zen, SHperbos mente cordis sui. 4, 7. arm mnote. N. 10 (a), 8. die njd^re sint in iro mnote, spiriin. M. 33, 19. mit mno- ies hartnissu. Is. 5, 6. du täte mine lide folgen dcro uuiti dcsmuotes; diu «ui*i ist Caritas^ N. 17, 37. beile iro muotes clinisicda, sana contrUiojics ejtis* N. 59, 4. in dero hina gelitcnides muo« ics. N. 67, 28. in binauuorteni des muo- tes, in exeesM mcntis.. N. .30, 1. (in bina inbrutieni muotis. N. 41, 10.) der an dih kedanget, der ne eruallet sib sincs muotes. K. 25, 1. er uuirj; föne dcro crestun uberslcpheda adamis geirrct sines muotes. N. 38, 7. mannplih uuirt ieo dob ingemeitun getruobet sines maotes. N. 38, 12. siuftogen tiefo in- inhalbmuotis unseris. '^.Zinl. unchraft muotis, inßrmitas meniis. N. 54« 3. ib ke- sieho minif li^bami;! ca unidiCT bre- chintaminis oiuotis eo, vldeo legem car- nis meae repugnantem legi mentis meae. N. 84, 2. ir fallent föne irbabipi muotis, elatione animi. N. 81, 6. eigun u^ir thia guati« gilich.a tbeganbeiti, in tbesses selben rpuate zi managemo guate. Ol. 46. ni liaz er imo tburub tbaz \fk t]bemo niuate iben baz. OL 49. cberet tbaz in niuate bi tbia ?.ubti iu zi guate^ Os. 25. uuir sculup uns 7f\ guate nu kerep tbaz 7*1 muate. O. II. 5, 1. baben ib gimeinit,

ftlÖT.

in muate bikleibit, tbaz ib c mina nuorolt nuzzo. 0. I. 5, S borsam lo zi giiatc, ni bori muate. 0. I. 18, 40. tbaz thar o ist, tbaz uuas in gote so; uuas giabtot io zi guatc in tbc nigen muate. 0. IL 1, 42. tha^ muat ni uuankon, sin fasto in ibankx)n, in bugc iob in mua lemo anaguate. 0. IL 24, 15. 16. nu» quad, zi guate min fatei muate. 0. QL 12, 29. tbaz sp in muate uns zi allcmo anagua

7, 43. eccledae, in dien sib ile föne ubelen scheiden in iro n

8, 1. in domo licbnamcn inte muote. Ho. daz liecht nc mu mitougon kesebcn, nube muo N. 4, 7. in uuas ander in muo in munde. N. 11, 3. daz uns in muote si, nieht ein in mun 10. unrebt uuas dir in muote munde. N. 51, 4. er (uuistuom suozzc, pcdiu habet er in muote iob in munde. N. 36, 3 dir in muote unde in munde, sjc sprechent daz danne in mv nu nc ist in muote. N.. 58, 8. c ne gcbeiza in muote habeti, N. 118, 148. in muote sin, ; esse, Mcp. 5. imo cchert bim muote sint N. 3S, 1. dcmo so ist. \Stn. 8, 11. des in niebt ne uuas. N. lOS, 2. uuaz in uuas. M. 108, 3. uuizze undef« diu oub muot kehcizzcn sin! daz muot gerot rehlcs. N. 1 uuile daz din muot föne mini dct si. N. 49, S. rchtc3 mani daz cbit, sin muot nhiot den r^. 36, 30. niazan muazi thai io thaz cuuiniga guat. 01.93, quad si, duat niih uuis, tha: sago sis. O. IL 14,55. in thiq iz uuoUe. O. IL 16, 1. druhtin tbaz guat iob freuuc mo c tbaz muat. OL 6. krist lok(

MÖT.

m6t.

684

I. Ol. 75. ioh itt festin 0 in thaz z sinaz managfalta guat Os. 36. in muot diu euuigen iar, in ^HiL N. 76, 6. ouh tber nuidar* hin ni quem er innan muat . % 29. mih io gomman nihein luat ni birein. 0. L 5, 3S. sie m sar thaz guat filu fasto in . 0. I. 9, 38. zl gote ribta sira I. 16y 3. ob uns in muat gi« laz.unsih heim lange. O. I. 18, uuar imo gizami int imo in imi. 0. II. 4^ 84. fore imo faU ! die iro muot uuendent an i. N. 21, 30. salbotost min t keistlichero frouui, inpin- oho captit meum. N. 22,5. gotes stinot daz muot. N. 24, 14. ta- uuerra chellent des rehten Imam. N. 69, 2. rihtint muot V. 97, 5. ze besuochenne muot Icp. 18. unseriu muot kelute- lent Ho. 2. ib scrodota min utabar spiritum meum. N. 76, 7. te, exanimis. gLK.; so wird auch in Pa. durch fona mote glossiert

0.

IB-.

'AJNT-.

I

FTTIG.

INGA.

«.

ION.

PI.

TIDA.

3IDA.

iCHIDI.

MÜOTSUHT, ÄlüOTSÜHTIG. IGON.

A?

MÖTnAFT.

moihafU Pa. * . . moathafi gl. K. j' .' maothafta, animosa (virgo). Prad. i. MÖTSCAPFI. azzana mootseafH (raoatscaffL gL K.), ahstjae foedere. Pa. MOT und MÖTI, Sabet. und Adj. in compot. GIMÜATI, n. (hieraus unser: @(mfit6, aber 4n anderem Sinne), Gegensatz von WIDAR- MÖTI. Nur bei In einigen der hier folgenden Stellen ist gimuati yielleicht ad- jektivisdi oder adverbial zu nehmen, ioh dae uns thaz gimuati thurnh thio sino guati. Os. 42. thob ni uuollent lioti intfahan thaz gimuati, in her- zen thaz ouh uaben, thaz sie mo thob gilouben. O. U. 13, 25. got gi- bit in zi lonon then selben namon sconOn, ioh duit in thaz gimuati mit thes namen guati. IL 16, 28* heili dohter mina thuruh ginada thina, dua mir thaz gimuati thu- ruh tbin selbes guati. O. IIL 10, 32. thuruh tfaino guati dua uns thaz gimuati. 0. V. 23, 13.81. 97. 107. 117. mir deta thaz gimuati sines selbes guati^ nam mih fon ummahtin bi sinen eregrehtin. O. IIL 20, 117. in in uuir lesen thare^ thaz uuizun uuir zi uuare, thera minna gimuati ioh managfalio guati. Oh. 128. tber uns gab thaz gimuati thuruh sino guati. 0. IV* 37, 42. thob er si so niari ioh ouh so uuis uuari, ni ir* zalt er thaz gimuati, thia manag- faltun guati. 0. V. 12,86. follan go- tes ensti, selb so iz man giuuunsgti, uuares inti guates ioh druhtines gimuates. O. IL 2, 38. (hieber?) (gi. myati. O. IL 9, 62. cod. P.) GIMCATI, Adj. Nur bei 0. (In einigen der folgenden Stellen ist gimuati vielleicht substantivisch zu nehmen.) 80 ist ther heilego geist, thiu sconi ist al in itno meist, suaznissi inti guati ioh mammunti gimuati. 0. L

[44]

/

68S

MÖT.

MÖT.

33, 30. tbera gilonbnn festi trkani er in thera brasti, uoas dmhtine 12 gimuati ioh lobota sns thio guati. O. HL 10, 42. thuruh tbin heroti nist mir iz gimuati, tbax io fuazi niinc zi thiu ibin bant birine. 0. IV. 11, 23. thaz sines selben guati tbaa eina uuas gimuati, in sulichera noti er uns ginadoti. 0. V. 1^ 5. zi uuihtu iz (salz) sid ni bilfit, ni si tbaz man iz firuairfit, zi tbin ist iz iboh gi- muati, theiz dreien tbar tbie liuti. O. IL 17, 10. in in ist uns gimuati gold ioh diuro nnati, ni nemen in tbia abla manno scalkslahta. IIL 3, 15. tbaz (scaf) gifiang er tbo sar inti oppborota iz gote tbar» nueb- aal gimuati bi sines sunes guati. O. IL 9, 62. nuanta tbio zua linti ni ei- gun muas gimnati, nnergin ziro mazze in cinemo fazze. 0. IL 14,21. gab antuuurti gimuati sines selbes guati 0. IL 14, 50. adcilo tbu es ni bist, uuio in buaehoD siu gilobot ist, uuio micbil gimuati aint allo thio iro guatL O. V. 23, 124 B. s. m. gimaater: thero zueio ander uuaa petruse gilanger, brua- dcr sin gimuatcr, nu ist go- tes thegaa guater. 0. IL 7,24. gimuato (gimyato. O.IIL 6,26b cod. V. P.) fater unser guato, bist druhtin tbu gimuato, in himilon io hober, uurb si na- mo tbiner. 0. IL 21, 27. an- dreassprab tbo einer, petiusc giIanger,bruadersingrmuatOY Ihcr kristes ihegan guato. O. IIL 6; 26. ist kuiiing uns gt- mnato selbo krisl tker guato. O. IV. 4, 48. M.pt.n. gimuatiu (gimnatu. O. IL 20, 3w cüd, V. IIL 22, 37. cod. P. gi- myatu. O. IIL 22, 37. cod. V.). odo uuerk guatu loli driibtine gimuatrii, unoITes io mit uuil- Icn f^ra gate irfullen. (X IL

20, 3. ib ougt IG, qiiad, gi tiu manigu uuerk guat-u. ( 22, 37. GniUATO (GIMYATO. Os 32. cod. V.

L II, 51. cod. P. 15, 12. t?od. P. IL

cod. P. IIL 6, 54. cod. P. 7, 1. cod. ;

Ihemo si iamer beili ioh aalid meini, druhtin hohe .mo thaz ioh freuue mo cmmizen thaz e hohe mo gimuato io allo ziti g 01.7. riat imo io gimufito selbo < tin guato. Ol. 43. allo ziti gua leb er io gimuato. OL 33. thaz 1 uuir, so ih meinu, mit frenu mit heilu, stmbolon gimuatc eigun ziti guato. OL 81. obani himile sent iu io zi gamane-s; gimyato scibo krist ther guatc 32. (oder n. pL f^^) selbo krrst guato firlibe uns hiar gimuato, iamer fro sin muates thes eu gen guates. Os. 47. unantair; guato dinrit sia gimuato» 0»L ! tbar gaganta in gimuato ayi ther guato. 0. I. 15, 12. biatu guato, sage uns iz gimuato. 0. 15. ioh zetln tz hiar gimuato. 2, 16^ symcon ther guato ioh quam gimuato» O. IL 3, 23» thei go ioh ther gualo girah ina muato. 0. IL 5, 6. iz limphit £ muato. 0. IL 23, 16. engil gotes | fnar thar in gimuato. 0. IIL 4, 1 muases sid gab follon fiar tbi ton mannon, scti si.bon brote (isgon oub gimuato. 0. IIL 6, 5 ribti mih gimuato. O. IIL 7, 1. unser fr iunt gualo slafitnu gim O. IIL 23, 43. giloub ih tbaz gim 0. IIL 24, 35. uuizlst thaz gim O. V. 8, 16. yrougt uns hiar gim O. V. 12, 35. er spunota iz gim 0. V^. 14, 25. buent oub gimuat V. 23, 125,

GIMUATFACON (töillfa^reii). gimualfagola er tbo rn, uuas z daga tbar mit in. 0. IL 14, 11

f7

MÖT.

MÖr

688

GAMOTSÄM. Comparativ: catnötsamoT« Pa. kimotsa«

tnor. gl; K., commodius. GAMÖTSAftlÖN.

Inf. camotsamon. Pa« )

kimotsamon. gl. K. )

0. n. camotsamot Pa. ) .

' ' * . ^ ^ 1 TT 1 9 consacrata.

. . ' kimotsamot gl. K. )

ÜNGAMÖTI, n. und f.

m s. uncamoii. Pa. \ ,. ,.• ^,

^. Tx / f dispendium (dam- unffimoti. Ra. \ ' '^ '

UBKimoti. gl. K.) ^

' €& tf. UDgamoti (ungamuoti. Cati. 12.):

dazizpi^iheruungamotl ni si,

ne pHsillanimitate. Em, 2k Csxtt. 9.

ungemuato: mit iro ungemuote,

in in Juri am. Mop. 6.

II« f. ungamöti, ^ontnmeliam. Gc. 8. un-

gimuati: thaz firdruag er allaz

i'oli ouh mcra ubar thaz, al thiz

ungimuati, thuruh sino. guati.

O. IIL 14, 110.

UNGAMUOTI (Adj.), pwiZ/öwniiÄ Can. 10.

ungimuati (oder ^//Äj/.?): iz uuas imo

ungimnati (SRaria }U Derlaflen). thur

ruh sino guati. 0. I. 8, 11; thai(

uuas in ungimuati. 0. UI. 18| 60.

UNGAMOTOISSr.

d. s. uncamotnisse, humiliiate.

ÜNMÖT, üiNMÖTI, n. (Unmut^).

g, s, iinmuoKes, perturbationis* Bo. 5.

UMMÖ'll, Adj., amenticuSf B.; cf. urm6ti.

ÜRMÖT, URMÖ TI, Adj.

ormoat, disperatus. Pa. Ra. gl. K. uf-

muati (ef. unmoti)) amenticus. Ic. cr^

muati, crucnfa* Ic.

EBANMÖTl/, ©leidjinut^.

d. *. ebanmüoti, iranquillitnie. Bo. 5. EBASMUATIylHHO, eqnanimiter. Rb. EBANMüTIG, gleid^miU^lg.

epanmuotigi, animacf/ftiores* Bib. 7. ebenmuotigen, aequanimis. Bo. 5..

EBANMÖTI, Adj., flldc^miUl^ia.

cbcnmuoteuertreget,^7f/fl»/iii///i/^.Bo.5. Comparaliv: cpanmuotirun. Mq. Mz. Sb. Bib. 1. 2. epanmuotrun. Bib. 1. 2., ani- maequiores*

EßENMÜOTOi Adv., aequo ammo.'fioj 5- fe'benn\iiottf ze'ttaj^enae dln flägcUa. N. US, 66. üßARMÖT, lUUmytt^,

'»!?• s. ubermuot, superbia. N.18, 14. a. s. (?) anas uparmuot (ist es ana upar- - muot?), ne süperbe (sapere). Gc. 3. BARMÖTl,/, Uebermut]^

;Form und Flexion:

n. i. ubarmoti. Pa. nbarmo^ti; 0. I. 18,

18/ IL 3, 48. IIL 19, & abevmiioti.

W. 35, 1^. 52, 5; 73, 23, 75,* 7. 118,

. 21. i39, 6. «birmuoti. JS. 92, 1.

upermuotL lOicr. Uiti. 1. % jQhJl.

g. s. uI^.armuatLK. 7^ upfiKp^^oti. Bib. 7.

ub.ermuotl M.:35, 12. , . d. s. ubarmualii. K. 65. . iibarmuaiL 0. II. 5, 7. ubar9iy.ati. O. IL 5, 7. cod. P. upcroiiiioti. Ec. Gc. 1. 6. - Gh. L 2. 3.: U;b€|rinuo.ti. Cq4 1. N. 10 (a), 2. 16, la 30, 19. 55, 3. 53, 11. 70, 19.' 90, 7. a. s. üb ar muati. 0. \. 7, 14. 18, 13. IIL 3, 26. 14) 119. uberrauoti. Bo, 5. N, 15, 11. 73, 3. 14. 137, 6. a.p/. ujbaroiuati. 0.IIL3, IL ubcrmuoll. N. 73, 13. Bedeutung und Gebrauch { superbia. Pa. N. 15, II. 16, 10. 30, 19. 35, 12. 52, 5. 58, 11. 70; 19. 73, 23. 90, 7. 1)2, 1. K. 7. elatio. K. 65. Gh. 1. 2. 3. Gc. 1. 6. animositas. Mcr. Bib. 1. 2. 7. Ec ni niiisen sino guati, so duat u{is ubarmuati. 0, L 18, 18. fon her- zen iz ni intfuarti thiu unser übar^ muati. 0. IL 3, 48. spuan ir io zi lioti genau zi ubarmuatl. 0. II. 5, 7. thaz er ubarmuati gisciad Ton thcru guati. 0. I. 7, 14. uuir fuarun tha- nana noti thuruh ubarmuati. 0. \. 18, 13. thuruh ubarmuati in uuar so suillit uns thaz m.uat sar. O. IIL 3, 26. bazzot io thio guati thuruh ubar- muati. O. IIL 14, 119. hiar streuuit thiu sin guati in uns thio ubar- muati. 0 HL 3, 11. UBARMÖTLlH*

[44^]

689

MÖT.

MÖT.

698,

n* s. 7K upermnotlibaz, Ai£/iW.6cil. 6. g* n. upermuotlihes, iactatum (quic-

quam). M. 15. Sb. Can; 6. 10. 11. ubermdtlich^n. Cao. 13. 7i.p2.li. npermuotblibiu, sMimia (Uh

quij. Me.

UBARMÖTLillO, Adv. uparinotlihha, hyperbolice.'R* (hidier, als Schrcibfebler für uparmotlihbo? oder a. s. n.?) «parmoatlibbo^ elaiBj hyperboltce^Vdu ' tibarniuatlicb'o, proterve. Ic. . .vberiiinotIicho,5zi/^er3^(gareti). Bo.&

ÜBARMÖTIG, a^ermüt&fg. nbarmiiodicy coniumax. Is. 7. §• s. n. ubermuotiches (oder ist es ^ Schrcibfebler for ubermuotli-

ches?), iactatum (qmcquamj. Gen. 5. n,pl.m. ubermaottge, superbL N. 93, %

ÜBERMÜOTECHLLCHÖ tuont, fadunt superbiam. N. 30, 25. sjp räche föne mir, magna locutus fuisset. N. S4> 13.

üßARMüATÖlV, Mpcrbire. ze abarmuatonney superbiernK. K. 65. obarmuatoe, superbiat. \L 65.

üßARMÜ0TI3ÖN, superbire. ttberinuotespi N. 10(a). 2. ) ,.^

nbermnotisoU N. II. \ ' ^Z'^*''-

nbermuotesi^tin. Nd. ) ,.

ubirmHOtiseten- Nd. n. J^ ^«/>^*'^«^-

ÜBARMÖTI, fi&ermät^ts.

Form und Flexion, vparmoti. Pa. uparmodii. gl. über*

muote. N. 90, 1. 100, 7. 101, la n. s. 71?. ubermuoto. N. 79, 14» f. s. J\ nbermnotun. Nam. #/. A »». /2. Hparmuotema. Bib. 1.2. ypar*

muotemo. Bib. ubermoo^

temo. N. 100, 5. A s^ Jl u-bermuotun. Bo^ 5. a. 5. m. ubarmuotan. 4. ubermno»

tili. N. 29, 9. mpLm, ubcrmuote. N. 8,9. 44, 6. 46, 5i

5.S, 13. 65, 6. 72, 6, Bo, 5w »*/?/. n. uperoiuotiu. Bib. 1. 2.

g. ph u))ermu'otero. N. 85, 14. über-

.muoton. N. 17^ 8. 21, 22. d. pl ubermuoten. N. 93, 2. 122^4. 143, 5. a.phm. ubermuate..£. 2«. ub^rmnote. Nd. N. 81, 3. 118, 21. ublr- muote. Nd. IL ubermuoten. N. 103, 32. ubermuotin« N.82, 16, 88, 14. Bedeutung und Gebrauch: iuperbns. Pa. gl. K. 17, 8. 29, 9. 46, 5. 58, 13. N. 79, 14. 100, 5. K. 2. 4. der aber ubermuote istundesihzeimo aelbemo fersiehet, 'der fallet N. 90> 1. der ubermuote ist, quifadt Sfiperbiam. N. 100, 7. pediu irfaltost du mih, uuanda ih minero hohi ubermuote uua& N. 101, 10. er uuolta uttidertuon an minero diemooti ^ie alten täte dero ubermuotan evae. Nsm. mit iro ubermuot&n ze- seuuün, superba» Bo. 5. ubermuote unde furuuizkerne. N. 8, 9. uuerdent dar diemuote, dar sie/ubermuote uuaren. N. 44, 6. bediu sint sie uber- muote, ideo tenuit eos superbia. N. 72, 6. die nbermuotin perga. N. 82, 16. upermuotiu, sublimes (hailij* Bib. 1. 2. uparmuotemo, composito (gradaj* Bib. 1. 2. ze ubermuote ne uuurten. Bo.&. ÖDMÖT, ÖDMÖTI, ^emut^ifl; humilis. a otm o t, abrogans,kumilis. Pa. oo dmua di, humilis. Ra. Comparativ: aotmotiro» Pa* odhmotiro. gl. K., humilior. Super lali?; aotmoalista, hmnilissimus. Pa. ÖDMÖTl, /., ©cmut^; humiUtas.

d. s* otmuati: thaz sih liaz thia sin diuri mit otmuati so ni* diri. 0. IL 14, 83. quad, sie mit otmuati suahtin hcroti. O. IV. 6, 43v a. s, otmuati: nuant er otmuati io mir uuas scouuonti. O. I. 7, 7. thiu sin hoha guati lerta sie otmuati. O* IV. 11, 18. ioh un- tar iu mit guati irbiatßt ot* muati. 0. IV. 11, 51.

MÖT.

MÖT.

692

Pa I

hundliat.

odmuotr sinero thiäui, humilita* fem andllae suae. T. 4, 5. v^ s. otmaati: uuolaga otmuati, so guat bistu 10 in noti. 0. 1. 5, 67» a.p/. otmaati: irbiat er ira (niariun) guati micbilo otmuati» 0. I. 3, 34. thn scalt haben gnati ioh michilo otmuati 0. I. IS, 37. ^DMÖTJAN, humiliare. ftotmotit. Pa. otmotit gl GAODMOTJAN. dher sih dhurah. unsih cbiodmno- dida so selp so chind, se humilia» Vit. f s. 9, 4. ©MÖTIG, bmüt^ig. odmnotig in herzen, humilis cordc* T.

67, 9.

a.pl.m. odmuotige, Aumiles. T. 4^7. ot-

muatige: gisidalt er in bi«

utile tiiie otmuatige. 0. I.

7, 16.

Superlativ: odhmuodigosta, humillimus.

Is. 5, 4. GAÖDMÖTIGÖN, fmmiliare. (er) giotmnotigotT.44. 141.) sib, giotmotigoL 118. fhumiliat giodmotigot. T* liO* /?./9. giodmaiigot T. 110. giotmotigot T. 118. giotmuotigot T. 141. giodmnotigot uuerde, humilia^ bitur (monsj. T. 13, ». :NM6TI, e i n m Q t ^ t g / .unanimis. cinmucte quatvn, eonstanter. Frg. 47« einmuale: sie srnt at einmaate zi allemo anaguate. 0. IV, 29, 5. EINMÜATUCHO, simpliciter (petitionei^ facere). K. 50- --

EINMÖTIG, eiwmutHs- cinmuolige puuue», unanimes habt- farer^. 67^8. cinmuolige (einntuo-^ tigi. Nd. Ifr) un>aren aic ac sincn^o^ tode.'Nd« du mrn einmnotigo, minf tiuiso, imanimis, dux mens. N. 54, 14^ linder einniiioiigen »s>t ieo fridov N. 75, 3.

se» nuirdit, humiKa" tur.

EINMUOTIGO, unanimiter. N. 82, 6. GAEINMÖTJAN. si geeinmuotet tiu elementa, tempe-

rat* Bo. 5. samcnt gote sih ne geinmuota, Tion est credit US cum deo^ N. 77, 8.

ARMMÖT s. ARAM in AR. WEIHMÖTI (wefdjmüt&i^). . unz ih nueihmuote uuas (pusillaninnsj,

N. 54, 9. uueibmnote, molles. Ga 8. 9* uueibmnoten. Gc. 1. ) / *a

nueibmuotken. Ge.6.M.29.(' ^^'*'^'^' TVEUIRIÖT, SBeJc^muf^.

a. s. uueihmuot, teneritudinem. Gc WEIHMÖTl, /., 2B e {c^ m u t ^.

n. S0 uueibmoti, pnsillanimitas. Asc«

uueibmuotx, levitas* Bib^9«

dL s, \xu eihmuoii, pusi/lo animo. N.54|9*

uueibmuti, pusillammitafd. Gc. 3.

a* s* nneibmuoti,/^/im//i£/m^m.M.29-Sb.

UüEimiÜOTlG ist er, animi viribm in^

yirnms. Bo. 5.

WIDARMÖTI, Adj. (tvf&ermfif^iff).

suidermotiy perperam. R. duit Jmo

nuidarmuati tbiaiagUBdlicbung.ua^

ti. 0. V* 23, 142.

R. s. m. unidarniuater, ininriosus*li.Zl.

, a. s, m* nuiAsivmuaisLiiy iniiiKosiim. Rbr

\MDAR1M6t, WIDARM6TI, w. u«d WIDAR-

MÖTI, /. Q^ibixmut^)f Gegensatz von

gam6ti.

s* nuidarmoti, //i//<r/a.Caii.4* daznuK darraoti, iniuria. VA. IX. 103.

g. s. uuidcrmuoles, iniuriae* Bor 5.

d^ s. ünidarmoti, aversione. Gc 8. 9.

Gehurt ouidarmttatte, ere alle* nOy inimta debtto* \ht Rd. hiebet?

a^ 8. uuidirmnot, sinistrnm, scandahim* N. 105, 36. uuidarm-uati, iniu- riam (non facere sed sustherej. K. 4. dciritnentum. Ic, aal ig tbtc in noti tbuUent arabeiti, then man biro gnati duit ofto uui^ darmuati. O^IL 16, 30. ni dfien »ifrii bi Ikia g.ifati tbir. thaz

/

mm.

693 MÖT.

u,uidariii4iati. O.ID. 22, 43. uui- idermw^te^ lere mihdero (lir- nunga) gedultig sin, uuanda si nieo ane uuidermuole ne ist, also der apostolus chit: om- Ttis discipUna non gaudii vidctur esse sed tristitiae. N, 118, 66. /j. p/. uuidermuole, scandäla. N. 103, 26.

advcrsa. N. 37, 21. gu /^/« ttuidarniuoto. Gc 3.

uuidermuoto. N.19,4. d.pL uuidariTiuatura. ) ^ - uuidarmuatim. ) uujdarmuajtjn: haltunsih in no« tili fon allcnuuidarinuatin. 0. 11.24,23. uuidcrmuoteii: crge- Jjiclt jnlji unde nam mibuzzcr dien uuidermuotcn. N. 54, 17. /i,ö/. uuidarmuati, iniurias.K. bS» ibaz ser, ihaztharruarit mih, theist leidon allen ungili|i^ iz ubar- stigit noti allo uuidarmuati. O. V. 7, 26. uuidarmuoti, i7- lata mala. Frg.43. uuidermuoiei molestias. N. 103, 17. ÜÜIDARIMOOTLIHHO, imunose. R. ÜUIDERMUOTIG (tfiibamfit^iQ), inium-

sus. N. 55, 10. WIDARMÖ TIDA, /., adversio. //. 1i«idaTXnx)tida. Gc. 9. ) ^„^.. ^^ uuiaarmuotida. uc. o.9' *VIDAR!MÖTJAN, objupgare. uujtharmodjt.sl.K.) uuirdarmotit. Ba. ^' / O' lANGMÖT, Unflmüt^ig. lanemot. Pa. ) , . .

lancmod. gl. K.)' ** 77. s. m. lanchmuetej, longa/iimis. Bib.4. ' JLAKGMÖTI,/, «angmut^.

rf. lancmoli Em. 29. j ^ .^,v^^^.

lancmujati. Sg. 70.) ^ LANGMÜTIG, lansmütfttg. 1 an gm nötig. 7, 12. 102,6. | , longam- lancmuoiig. N. IjL \ mis,

/}. 5. 771. Va n c m uo t i g e j, longanimis. Bib. 6. LINDÄKftTIß, .Iint>möt(>i9. /^•/)/. 7/2. iiAtmuoti^e, 7^/7^5. N. 95, 13.

MÖT.

LlHTMÖTr,/, geic^ftnuf^.

71. s. libtmuoti, levitas» Gd* g*. j. lihtmuoli. Sb« Gc. 1. 6.i . . lilhmnoti. M. 29. f ^'

c/. s. lihtmuoli, lemtate» Gc 10. UUTMÖTIG, lerd^tmut^ig.

71. tf. 771. liebtm&otig^r, levis. Bo. LÜZILMOTI, fieinmut^ig.

A. pL 772. lutcilmvate^fit^iV/duzfinei. i LUZIL3IÖTIG, fleinmfU^tfl. -

72.^.772. (luzzilm8iiger,/7//^7/i7iiim2 MHilLMÖT Csro^mutt^ts), angels. golmod.

mibilmoad. gl. K. \ m i h h i 1 m 0 1. K. ( , magnanimus. mihiUmot R. ) michilmuoto, animosum (pedus),

III. 81. mihilmuotero. Bib. 9.

mihilmoilaro. A.

tnagnamnUi

mihilmutcro. Bib. 12. RIUIILMÖTl,/, ©rofmut^. s, mibilmuati. Rb. ) mihilmuoti. Lc. ) MIHILMÜTIG (großmfu^ig). /i^ s./. michilmuotigin, animosafv Prud. 1. CEMEINMÜOrr, /., concordia. Mcp. 6 GEMEINMÜOTIGI, /., foedus. Bo. 5 GA1\1E1&3I6T0, Adv,

gimeinmuato (kimeinmuato. co

gimeinmuoto. cod. V.): ther i

lijut guato sang gimeinmuato. <

4, 53.

gemeinmAoto, socia fide. Bo. 5.

MI^SIMUOTI (mi^mu(^td), puüüa.

Can. 10. WlSSIMÖTl,/. (SSJJi^mut^), d. missimuote. M. 2. jCan. 6«), missemote. Can. 5. 11. { k (missimut Can. 13.) ) i

MEZMIÖTI, /27i772/7/5.

a. s. 772. mezmuotin, hiimilem. N. 2 »)E:5njüOTI, /., humiUtas. N. 6?, 7. WUARMÖriG, himilis.

hohmuotige unde nidermuolige perbi et humiles* N. 48, 3.

^:

)5

MÖT.

MÖT.

696

PASTMtVn, (lanb^öfe (feflrnttf^tg)-

^. jf. fastmnoltlu, constans, Ptad. f. 0. j. festmuoten unde gedultigeir.

N- 93, 14. n^pLm. {asimusiiei ioh uuir zi themo guate io ouesen fasimuale^ IL 10, 22. iofa uQir sin fast- muate zi allemo guate. 0. IV, \ ' 37, 22. sie sint fastmnate zi

managemo guate. 0. L 1, 73. sint sie alang io zi guate i&b harto fastniuale. O.IV. 29,4. ÜNFAS'niÖl I, inconstans. unuastmuatcD, non stantibus, Ge 3* üiNFASTMÖTIG, inconsians.

unfa'slmutico, inconstantes. Re. FASTaiÖTl, /., constaniia.

d. fastniuatiy constantid. le« FR6MÖTI, fro^mütM* a.pLm* frauuamuate zi allem<^ guate«' 0. V. 23, 182. FRÖMÖTl,/., Sro^mut^, a.s. fromnoli, hilaritatem^ N. 94| 1# FROMÖTIG, fro^rnnt^ig. sint fromuoiig, pUiilate* N. 80, % GLATMÖ TI, hilaris. a. s* m. clatamuatan, hllarem (datorem amat dens). HÖHinÖTI, ^odjmfit^fg.

d. pL hohmiioten, superMs. N. 106^ 32^ HÖ[lM6ri (HOIIMÖT),/., J&oc^mttt>. »• «• hohn^uati, tumor mentis. Ase. bohmuoti. N* 46, 10. \ ,.

hohmool. N. 103,29.|'"^'"'''*'''' a. s* bohmuoti, superbianu 47, 8. ela- iionem. N. 74, &. die buohmtlol, stibHmitatcm. Nh. iL HdHMÖTIG, Mc^miit^tg. äer dir armuotig (pauper) ist, der

nist habmuotig* N^ 71, a.s.m. hohmuotigen sin« N. 7&, 13. V, p/. hob m nötige, snperbi^ N. 4S, 3r.

HARrMUAT CftarftnfttM.«)t absihiaias. I& HA»niOTi, /. ( J& a r t m u f ()^),

12. 5. bartmoti, ronshmtla. Cc.8;9. bap€«

m u <n l i , oLstiiifilio. Ic. O. 8. bartmuotir dt$riiinm. Kg# 9L

HARTMÖnGi,/

in bartmuotigi han ih gesüntöt. Co.l. HEIZiMÖTI aerßmfif^tg).

d^s.m. hcizmua t'c'mn, furloso. Rb.

HEIZMOTQ, örfy-, nnimose. Em. 17. HEIZMÖT, HEIZMÖTI, n. u./. (^eißmut^).

n. ^. beizmuot. Ne. II. ) /*

beizmuoli. N. 123, 3. T •^"''^' ^. #. (beizmuo'tes. D. IM. 75.)bei^mruoti|

furoris. Gc 8. 9. d. s. bei^moti, fnrore. N. 6, 2. beiz- mocMiy///ror^. Nd. N. 37, 2. 89, 7. N. IL Nh. IL bcizmuate: in bciz- muote, in fnrore. Nh. mit bciz- m tto t e, ywror^. N. 2, 5. o. s. beizmuati: —*• inbran er sar zi nott in raichll beizmuati. O. I. 20, 2. inbrustnn »ie zr noti tbo sar in beizmuati. 0. IIL 20, 129. spracbtrn tbo zi noti tbaz iro beizmuati. 0. IV. 30, 8. beiz- moati. 0. IIL 20, 129. cod. F. beiz- muöti (dina), furorem. N. 36, 8. ignein (incendit certamen festina- iiimj. Mcr. Bib. 1. 2. 3. BEIZMÖTIG. g. s. m. beizmuoliges, j/omacÄöTrfiV.W. jupLm* beizmuetigtn (zc guote), fer- ventes spiriln. N. 73, 17. URHERZMODI, vecor animo. gl. K. DEOMÖTI, bmlitf)i5 (kommt bei T. nicht vor). Form und Flexion: dbeomodi. gl. K. ibeomoti. Ra. tbie- muati. 0. L 3, 41. IhJobmuali. O. h 3, 41. cod. P. diemuote (tiemuote). N. 38, 5. 4t, 7. 77, 43. 106, 41. 112, 1. 115, 6. 130, 2. diamuote. N. 37, 16. toumuote. N. 10 (a), 8. n. x# m0 diemuoter. N. 73, 21. d. s. m. diemuotemo. N. 10 (a), 17. 100,7.

-dicmuolin. N. 10 (a), 17.

0. s, m* dicmuolen. N. 17, 28. 75,' 13.

103, 32. tiemnotin. N. 74, 8.

pLm. dicmuc^le (tiemuote). N. 38,9.

44,6. 65, 7. 73,3. 101, 17. 103,

18. 107, 9, 137, &. diomualc.

697

MÖX

MÖT.

696

d. pl. diemuolen. N. 18, 8. 93, 3. 101, 19. 106,32. döinuoteii.N.46^5.

a.ph m. dicmuotin. ^. 88, 14»

Qp pl. f, deumuote. Bo. 5. Bedeutung und Gebrauch:

humilis, gl K. N. 37, 16. 73, 3. 88, 14. 93, 2. 100, 7. 101, 17. 103, 32. 106, 4L 107, 9. K. 2. abrogans. ßa. parvulus. N. 18, 8. dieinuote uuard ib, humiliatus sum, ^\ 105, 6. übe ih diemuote ne uuas« si non humifitcr senticbam. N. 130, % ticmuote gebot, humile mandaium. N* 77, 43- diu Uut diemuoter. N. 73, 21. diemuolemo uueisen, humili pupillop N. 10 (a), 17. diemuoten sin. N. 75, 13. deumuotie flehä. Bo. 5. $ib tba^i be- roti, tbeist imo thiomuati, so uuito

60 so uuprolt ißt, uuaot'er tber druh- tin ist 0. I. 3, 41. DEOMOTI (DEOMÖT), /, %>tmvit\ii humi^

Utas, submissio (kommt bei T. nicbt vor). 9. s. tbeomu^ti. K. 29. diumuoti. N.

41, 7. dieniuoti. N. 92, 1. g. s. deomuali. I(. 7. 60. diemuoti« N.

15, 11, 30, 8. 137, 6. d. s. deomuati. K. 31. deomoti. Gc. 8.

deomuoti. Gc. 9. deumuoti, Bo. 5.

dienmoti. N, 20, 9. 30, 8, 59, %

65, 6. 70, 19, Nsm. tiemuote. N,

34, 22, a, s, denmuoti Ru. diemuoti. N, 7, 8.

9, 14, 21, 22. 24, 18. 118,-153. die.

inuDt. N. IL Ho. (djemout. Otl.) DIEMÜOT, n. pr. f.

ündeomOtI, /,

inallerpundlemaotibinihsundicCo, DEOMÖTLllJ.

fl, s. f. deomu^tlibha, humilem (con^

fessionem). K. 7. THIIOMPATLIPO, h^miUter (loqui). IL 7, DEOMOTIG, fcemßf^ig.

tißmuotig, humilis. N, 82, 7. gr. s. n. diemüotigen(gebetes).Wm.4,6, n,p/.7i|. diemuotige, hum^les. N. 64, 14, 93, %

g. pl diemuotigon. N. 101, 17. n.;;/.JW.tiemuolige. N, 71, 4.

i

DIEMÜOTIGO, humiUter. N. 17, 28. 44, II. DEOMÖTJAN, bmüt^igtn, humiliare. (wir) deomotemes, abiicimtss. Gh. 3. (ih) diemuota mina sela, humiliabam.

N. 34, 13. (du) doumuotost mih, humiliasü me. N.

42, 2. (er) diemuota: daz diemuota mih. N.

115, 6. /

/9.;7..^ deomuati t b erzin, humiliato ctn^e* JL 7. (oder ist es 3. /?. #. praes.?). GADEOMÖTJAN, bttnüt^iscttf humiliare. (du) gedicmuotest,£i^mi7/a&V,N. 17,28. (er) kedeomuatit, himiiliat. K. 7. ki- diomotit, siihficit. A* gadeomo« tit, (sc) deJicit.Qc.it. gediemao- tet. N. 28, 5. 6. .54, 20. (sie) gidiomottcnt, postpommt. Ge* 6. (er) sih kediemuote. N. 126, 3. (sie) gidiomuotan. Can. 10. 11. K^io- gediemutan. Can. 13. \ant(ti), (ih) gcdlemuota mih, N. 38, 3. (er) gedeumüota sie. Bo. 5. (sie) gediemuoton sih, inclinata toA (regna).. N. 45, 7. gediemuoton di n cn 1 i u t, humiliaverunt. N.93,& p.p. gediemuot (herza), humiliatwn, 39, 8. kedeomuatit pim, hu- miliatus sum. K. 6. g(k)ediemao« tet bin. N. 118, 107. ist N. 43, 85. uuard ih. N. 11.5^ 10. uuar- den. Nb. habest N. 43, 20. ha- bjent M. 9, 14. d. s. m. ketheo- in V a t e m V, humiliato. K. 57. n.pLn, gediemuoten bein, ossa hum- liata. N. 50, 10. a. pl. n. kedie- muotiu bein. N. 50, 10. DEOMÖTEN? fic^ bemOl^igen,

föne des einen ubermuoti diemuotet der ander. N. 10 (a), 2, DÜMPaiÖTI, Adj. hngi, nueib thir sageti, ni uuis xi dumpmuati, firnim thesa lera, so zell.u ih thir es mera. 0. L 3, SO. nuoladuiupniuatezi managemogua- te, ze tbesMi tbingen allen, thoh

iuz tbio buah zel^^*** ö- ^* ^**

TRüOß.

MÖT.

'MtjTJi-^mJJDlO. 700

IMU0TI6 (tt«liiifit^id)> iifrikius.^.

iurbore.

, fortis»

[6T, ZORNMOTI, ^t^tXL xornmuote. Mor. Bib. 6. Kornmuoti. Bib. 1. SMOTI€, {ornmiit^tg/ iracundus. f)l. 171* xörnmiaoUgey iracundi^ Org. RNMÜOTIGi, /, ira. Org. MÖTI (faitffmfit^a).

tmotiy Immilis. Ka« Imoali. gl. K. ^ tmoti. R. >, abrogans.

noti. Rx. }

iTIGl,/. (®c^n)ern?ttf^>

irmuotigi bin ib sculdic C^. MUOTI; /•> tranquilliias {it8 herz in).

,1.

MÖTIG (f!arfn!at^l8>

muotig. N. II. ;maotig. N. 7, 12. cmStiser. Tr. ) , ' - \ :müteger. Hs. 1 ' ^o^"^'')

'MIJT (6trei(muf5> Mos.] MOT. Pa. ) MOTI. Ba. j , hilaris. MOATL gf. K. )

MÜOT, MÜATO. MUOTOLT. MÜAT- C. MOATHELM (770). MÜATHARL HARIUS. MÜATWIN. MÜOTGISAL. TDANCB ALDMUOT. RATMOT. HART- T. PERAMUOT. PEREMUOTINC. PE- rMUAT. WILLlMüOT. WIGIMÜOT. VMOT. SIGIMÜAT. FROMÜOT (hpr./.J. IMUAT. HERIMOT Cacc. herimotan. . ürk. 792;. FARAMUOT. WOLFMÜOT. LMÜOT. HILTIMOTA C/J. WILLI- T r/J' AGIMUOT^ EGlMÜCynNC. HA- ÜOT. =

KI, y.y animosiiaS' Ja. müotigt, rabie cordis* *Bo. mtiotegina {ahimae passiones). Org« N, MÖTÖN, woraus unser mutzen in it^en/ t>ermut^<n (angels. mödjan be« t super bir^y irasci). mikolön, praeoptare* Mcp. 15« tnuoten: noh ze iro (fortunae) nio- man be/eren müotennesnIe.Bo.5.

im/i. miüoto: ne mi^oto ai^ht jiißl^li.eiiaaif ne dßisid^eh Bo. j^. MOTAZJAN? . motazit Pa. ^^

mödazit« gl. K.r . ^ . . /.-

mundoziL Ra.

.-• ,

MÜTÄ, gotb. mata, 3oU/ KRattt^ nuffum iheloneum, neque gtiod lingua theoXscm

muta vahatur^ ürk. v. 889. fdanei, quod muta didtur. Utk. von 15M)0« S, auch mtda ia Du Fresae^

(<•

V.

[MUTTE (zu m6t?^, mof. C GEMUTTE. in ntana gemutte^ 4juatd a moL C] '

MUTTI (^1».?^, SBttm (a»a«f ), viodiut, -^CL

MA., ■■ ^

^. mutli. Wp. 363. \

mutte. R. Tr. Org. ( , modkü. mutto. Em. 3L ) o. $, mutti^ modium. B. Bezzent ix aatar

muttii sub modio» T. 25, 2.

ioMt. lAU^ttu: ni brennit man ouh thurah tbaz giuuiss« sinaz liobtfaz, thax er iz btuuelze, mit muttu bisturze. 0. IL 17, 16.

g./^. mutteo '.(^untfio. gL K.)^ modhrum.

' t> öJ- ^

a.pL müttun, horrea ff eck musj. VC. L 182. hieher?

(GOWIMÜTTI. ex eadem decitnatione de unoqtioque. dominicali suo unum guod WiU gari lingna gowimuiti pro antigita thu- riagöruin pMiitla reddanU Urk. 1105«)

BÄÜPMUtTI, dimidium modum. gl. K.

ÄIARCjaiMDTTE: de prediU habet modios qui vocaniur marchimuite. Urk* 1180; auch marchmutte in Urk. 1164«

MAITA? maita l maida vd mappüla v. naUa. TVn. 232.

MAUDIO (comes ß&Ifcue). Amm. Marc

L*5 ]

s^;

705

MIETA.

MUOD— ]yiADAL.

706

. (ib) mieten. Mon. 2L (wir) mieten«^. 63, 9i (ne) mietetun. MA. 1. Bib« 1. 3. (mieten» ten. Bib. 5») iniattun. 0. IV. 37,25. meaton. Ib. (inneaton. Rd.) (sie) mietetin. Bib. 7. p^a.n^pl. mictente. Mt]. Bib. 2* mi* tenla, Bib. 7. mitente. Sb^ Bedeutung und Gebrauch: tonducere. Mon. 2. Mij. Wi. 1. Bib. 1. 2. 5. 7. Sb. mietan, redemisse (praeceptorem iion parvis nummisj. M/t« uuir mieten iuhy damus vobis pecuniam. N. 63, ni dnemes, so thierietun, thie thie knekta miattun, mit scaza&u iob mit «Qort«n, thie selbun eusarton« O.IV» 37, 2& ^e .hcavcrunt, sih pifulahun, sih meaton (inneaton. Rd.)» Ib.. GAMIETJAN, GAMIETÖN. S^rm und Flexion. //{/; gimietan.. Bib. 1.2. gimiedan. D. II» 285.^ gemeten« Can. 4. kemi* jteiK Bg. 1.. (ih> gimieteta. Bib.l. gimietta. Bib. 6. (er) gimieteta. Ms. Gh. 1. Bib» 1. gl- meteta. Gh. 3. gimitaeta. Bib. 7. kimietta. Ib. Rd. kimtO'ta. OA. gimeitta (wohl Druckfehler für , . gintietta). A^ ' i (sie) kimiatton. Rf. gimieto tun. Bib.l. |^p.gimietit» Prud: L \

kimietit D. IL 352. ( uuirdit . gi.mietet» D. II. 352i.)

gemiettt La. LI. gimeti-t. A. n. s. kimietter. Ih IL 324. gf- mieter; Prud. .1. (gimi« toter. Bib.. 30 : Ifc a*.#.>7S. gimietetaz.. Mt{i; Bib. 1. 2. . . .gemitetii^Bib.7.kinuet» taz. Bib;9. glmetaz.Bib. 12. Zf.. . rf; $. ß gfmietero. VA. XII. 520». «. s.nu gimi.et6ten..'Mart; ^

«£rp/; kirn (Katern. Ib/Rd«. ' a,pL iit..;gi.niftieietai Marti : B»4eMtung 111^ Gebraudi..' :: . . .7 QanducetA.V.\ll. 285. 324. Rg. li Cän. 4

Bib. t. 6. 7. 9. 12. Gh. 1. Z. OA« Ib.R(L Rf. A. Mart. Zf. Prud. 1. gimiedan Ofe- rarios, conducere. D. IL 285. gimietaa praeceptorem, redimisse. Bib. 1. 2. gi. mieteta mercede reges, conduxit.Ui. kimeatem, localis. Ib. Rd» gimiete« taz, eanductitius (exercttus). Mij». gi. m i e t e r o, conducia (iellurej^ VA. XIL 5M. gimie toten, nundinatum. D. IL 327. gimieteta, obaeratos (notarwX ^^ gemietit, corrupti (pecuniaj. La. L L gimietit uuirdit, earrum/Htur (iuda auroj. Prud. 1.

FARMIETJAN, UtmitUxu Tirmletton. ZL \ firmeotton. Zf, f , ee lacaverunt. fermiton. Wn. 244. ;

METARI, j/i., munißcus. Pa. gL K.

GAMIETÜlNGA, /., rnttung.

(U ^. grmietunge, co/NJuc/i^ Bib» &i GAMIETIDA,/

d. s. gimietido, conductu (man^ bia^

nio in suo conductoj. Ab. Bib. L

MUOD s. MÖjan. MÜÖT s/mÖT. ÄLiTtUC a MATTI.um. MATAH-GOWL Ort.

. . •_ I 1 1

MATAH-SE. Ort Ist daa spätefe IttATISEO . derselbe Kamen?

I

^ ^'r gestiadaiiö.

a. pL mettoda, gesticulationss.- Mep. 5&

f

AIADAL; cf. goüik mathl, angels. mcdhel^ ^pnciOi sermo.

MADALGER, basiUcum (PH; cL doa apUm modelg6r, senecio).

. madalgen. W. ) , .,,

j rn \ i oasthsca. :m'adelger. ir. )

madilger. F. 2. l . „^

- «j^^j u )*> oastuca.- .(. )'m»delgcr. Ha. '

JSbm. pr.: MADALA ^/./ MADAWLT. HAr

MATAL-rMüTIL. MADOLT— MfcTAR. 708

.LOLF. MADALWIN. MADALGOZ. MA- mutilod, subtilUer murmurat. gl. K.

LGER. MAD\LIIELM. MADALHART. mulilont Pa. v .

DALFRID. MADALPERT, RIADALBALT. mutilond. gl; K. \* "»««»''"»'• .THALGARDE (J. 827.).

MÄDQLT,„.^r.

JuUS, bohrum rex, Liy. METAM 8. MITTT.

LI, a,tt^. D. [cf.golh.mäithms, äomm, MEDlMspOFO (cf; angels. meotforna, .'wr/Äcrfa' .. madbm, vas; cmelia, gazae, nofd. ,^^^„.^ instrumenUm, quo Kcia contrahit and m»x(pLm.J,ameha.\ ,. das aBd. MITTULLI und WEIT j auch METAM),

lile, scberpf, mmutu sc. dona (vi- ■matara Ti- li I j I . j'ii \ j'1'9 j meidunsporo-, mtxtasea. Hs. IIa \d. (statt medille) TOn medili? oder

jt es eine Farm medilU, /.?!, asse. D. BlATTINA, METTINA, /.» ^ttU, mamti^

283. Rg. 1. (es steht im Druck der Lese» nae, vi^iliae.

ler meelilla) Gx^ ( fälschlich pa»*r«* ii«b mlne uespera noh mine nretdina noh

t asse steht), mina messa ni gifoseda. Co. 4i

P -^ psahnus, der ze ze.dueia maftinon sancti

"'• _ . cyfwiani gebredlgot uuard, perrngUms.

aeAWif fuTtnen. Ja. fulgora. Ib. Rd. fi, §8, 12.

JL, MITTULI, n., Ueiatoritm. BIEDENA (cf. goth» maitbmr donum)'.^ nee

mittul. Sg. 292. mtttnli. Rd. Rf. mit- inbutumpersolveantnecmedenam; verum, si-,,

tulli. Rb. Sg. 193. Ms. Bjb. t. mit- * *»* ''"**«''«» «* merf«»« sanctae mariae sU

fule (^«r<J anapinl?;. Ib. mittil. Bib. ««* "»'<'« persolvantur. Est autem medena

te. 11. 13. Tr. mittuil. F. mituuiL »eptena de agris, tributum vero census statutus

Zf. lieiaiopium. '^^ vineis. Urk. 1083. S;- auch- medena in'

nittulle (mit milluUe kipintis). Rb. ^^ Fhesne.

Bib. 1. mituuiTli.- A.^ Bib. 9> mit> METTING X

uuili. Bib.- 12., //cio. * *"*

^ iraTTüNT s, mit:

]1j^ n., ^obtlf formula.

8 int siniu modul, udi sunt formulae MlADAfiX IVIAHAN;

OjrllogimiJ. SyL

AIETAR', »., aR<ter> ©(rUmaafT/ SJer«/ angi?..

öEiA* D. ir. 358. MODOLA* coAcav. meter, mctr, metruM.

den beiden angeführten Stellen zwar da» i». Si meter, poema. Prud; 1.

ort quercum neben sieb, aber wohl nicht g* s^ metres; -^ ist' iz prosnd slihti; tfitiz

htige Erklärung; die Glosse ist nur aus dtenkit thih in ribti, odo metres

ier Stelle in L. Roth^ 305. ausgezogen: kleini^ theist gouina filii reini. O. i

r rohorem aut quercum seu cervuroy quod I. 1> 20.

)d^la isclo (var. modula iscol, mo- if«-A m^tre:* ze metre, metrlce (g'etan ist

bisoloy. modolaisGlO)<mo4ol«i«oaixi^ vitd s^ galli). N. 28^ 11.

cidepit.. Ok #"• met'ai^ -^ uuil tfin thes nuola drab-

toBi thn mfitar uuolles^ahton, in

iön; Vhrna* züüguii' uiiitk-en düam^ i'oh

oty wbüUt&r murmurat, Fai ^eonii oercPun^U'eB d^iao^ (XHl, 43«

713

MAU

CJERSTMELO, alßda. Sal 3. CRÜZZEMELO (acc), manna. N. 77, 24. SEMALMELO, farina poler^a. Ut. Bib. 1. .8e;meli]i.elo, similago. St Äemelmela, farina polenta* ßib. 7. SLEGEMELO (cf. alegimelc). Hs. Mon. %

«legimcli. F. 2., battudo. SNEGItMELO, haWido. Sal. 2. MILITA.Ü, aurugo, hieh^r? cf. auch J^Ottlge^att jueben SKeJ^ft^Ott u. 4as golh. mi Hlh, ^otifg. Bl.E.l4l^, m. (golh. malma, xirena)^ pidvis^ c.. s. nuelm [a^rscvt^et 4e.n melm (der Ab- 4n^:k,hat (ehlerhaft melin) fon iuua- T.CH fuozin], pulvercm* T. 44, 9. . MOI^TA,/ (undMOLT? wi.), golh. mulda, nord. m-pld, pulvis, jiogcls. inx>lday pulvis^ fiumus, terra, solum. «• ^. jfc ^olta. R. Sg. 513. Chtmo, terra. Pa. Ba. ^\. K.JJ Em. 29. Prud. 1. mx)lt. Bib. 1. prud. 1. </. j. moltu. Em>33. molto. Mof. Bib. 1.2.3. mx)lta (m6lta. Pa.), humo (terraj. Ra. gl. K. mojle. YG. L 180. ntol- jtun. Prud. 1. (a.s.^Qii molten» pulverem* Vfh^J d.pl. moltiUD. Prud. 1.

Bedeutung und Gebraucht humus, Rg. Sg. 913. solim. B. Eau 29. M<r. 3ib. 1. 2. 3. tetra, Bib. 1. Prud. 1. iellM. Ra. gl. K. riArfiiJ. Pr^d. 1^ pulvis. VG. L 180. Prud. 1. moUun, favillis. Prud. 1. uoua deru moltu arsteu. Enh 33* MOLTWURM, hicher? MÜLTWURF, hiehei? MOLTVYERF. MOLTBRET, MOL AW f:iN (MOLAWJAN?), hich^r? cf. auch pord. molij mica.

molauuenten. Prud. I. D, 11. 332. -mole- HuenteR. D.H. 332.^ taberitibus(membnsj.

MÜLTJAN. multit, sarriet (proscindat et sarciet hu* mnmj. Mt]. ßib. 1. 2.7. (Bib. 5. hat raulit)

MALZ (angfi. u. nerd. mall; bicjber? et apga, iniltan, liquere, meltan» nord. mielta« IL- quefacere, S* auch milti^ milzi), ^^Ht brasium. Mon. boic 111. 21. 1130. U W^. 460.

MAL.

Em. 31. Sal. 1* F. 1. 2. v^i{%\^ iroi Em. 28. (maltz. Cr.) (malsa. Sal. 4.) MALZ, MALZl (nord. mal tr, mard<2ci^)j her? Cf. das vorige malz. d. pl. malzin [mit m^lzin aacbpn,

bus (aegri adiuvanturj\ Bo. i

4».pl.n^ mälziu [in (Orpheus) ne tro

. . isine leiche» die alliu ding

ziu getan habeton, amcta

egerant'\. Bo. 5.

MiL, tu, ^al Hieher? Im Golh. ist scrifijura; tempus, im Angela, msel^ spi temporis, im Nord, mal, tempus; men scöpiis; pictüra. Cf. aanskr. töIA. ßni mes; tempus; aber auch das mit dem I <näl in der Bedeutung übcreinkommendi Tara (z. B. 2kavära, einmal). S. MAUAL.

jd. s. mftle: zeinemo male. Org. Z( .... dermo male. Org. N. 108, 3 4emo male (bamal^). N. 105 io ze iogelichemo mfile. Mi g€uelligemo male, in tempoi portuno. N. 144, 15. 'ist nu ze gnuoge gesaget. Org. n. p/.mil: farcuua unde andcriu

casus. Org. ^pZ. malen: ze drin malen, fcreimi 103, 20. einzen mjilen anas Bo« 5. 210. einzen mAlen g< tin, temporibusexplicata. Bo. 5 nigen mdlen, semper. Bo. 5. 10 GIMiLON, tmmcr.

in thiu sin f^rdir uuonenti ioh « tin iamer lobonti, ioh thank gimalon then sinen ginadon. <

37, 4a

MXL, MALI in folgenden Zusammensetz fallt in mehreren derselben mit dem MAL zusammen; in einigen ist es viel davon zu trennen; beide MAL, so wie LfeN, MiLÖN, gehören vielleicht gar

^ur Wurzel MAL. S. auch MALI AÜGMALl

dL ougmaljc, collyrio. A

AUGGIMALA. ouckimala, stWic

m

MAL.

MAL.

716

ANAMÄLI, f., noia, siigma, cicatrix, macula (tRarbe).

n. $. aoamaliy pilidi, plaga (leprae). Bib. 1. Ma. Sb. anamali uuntun, Stigma. Pr. e. anamali, cicatrix. Bib. 2. Rb. Rd. animali, plaga. Bib. 7. dcatrix. D. II. 339. ani- male v. masa, cicatrix. F. ane* male, cicatrix, D. II. 321. g* s. anamali. Bib. 1. 6. \('ista est lex animali. Ma. Sb. Bib.T.f omnisj le- (anamale. Bib. 5.) iprae et per- (anmal. Bib. 13.) / cussurae.

a. s. anamali. Mu. Bib. 1.) ,

n:.»<.i; CK [.maculam.

animali. ob. S

ii*/i/. anemale, Stigmata. Rg. 2.

a.pl. anamali. Ma. Bib. 1. 5.\ . ,.

.Bimale. Bib. 4. 7. 1^^''.'^'' (animal. Bib. 13.) MtetisJ

anemale. Rg. 2. ) *"^'»"'«'

anamali, notas. Prud. 1. ANAMiLJAN. animalit, stigmarit. D. \l. 327. CAANAMÄLJAN. ganamalit, stigmarit. Prud. 1. ITMALI, f., festivitas. ( Cf. angels. e d m ae 1 1 Sacra.) hiehcr?

g. s. mibhilero itmali, magnae festivi» iatis. T. 129. ITMAL, ITMALI, solemnis, festus. Hieher? ctmal, solemnis. Pa. gl. K. idimal. Ra« idmaL gl. K., solemnia. itmali tag, dies fest US. T. 88. 104. g. s. m. itmalen iages^festidicLT. 12,2. d. s. nt« itmalemo tage, solemni die. T. 12, 1. itmalen tage, die festo. T. 153, 4. 155, 1. 159, 5. a.s. m. itmaIentag,dim/e5/iim.T199yi. 1TMALI6, festivus.

themo itmaligen tage. T. 116. ITMALLIH, festivus. in itmallichemo tage. T. 104. WUNTMiLI, SBunbrnal, SRarfte. n.pL roiniu uuuntmale, cicatrices. N. 37, 6. LiCHMAL, Stigma, signum in corpore, h. BLAHMÄLI: d. plahmalei p/imano. Bib. 6. IL

gablahmIlAt.

geblabmälot (geblächnrAlot Wm. I.)

in uuurmc uuia mit silbere, vfr-

miculatas argento (jnurenulas^» Wm«

1, 11.

FRISTMiLI? cf. mahal, aber auch kimali,

itmali.'

fristmali, inducias (propter emendatio- nem malorum hujus vitae dies ad indu» das relaxanturj. D. RB. frismale^ iis- ducias. Tg. 5. FRISTMiLIG, temporalis. g. pl. dero fristmäligon^ temporalium.

Bo. 5. a. pl. fristm&Iigen (ge8kihte)i /^m- porales. Bo. 5. HANTMAL, manuscriptio. gl. K. IlÜFMiL.

d. pl. huufmalnm, catervatim. R. HLAUFTMÄL, Stadium, g. pl. louftmJilo, stadiorum. Mop. 66. THUADVIALI? [cf. golh. mala, modus (3Raafif

©c^fffel)].

unda, thummali inhocloco. Rd.; ist hier oder im Anfang derselben Glosse in Ib.: undatum, mali inhcolo. unda vero unius- cujusque rei XII pars est, sicut est un* da in libra, eine Entstellung anzifnehmen ? in der letztern ist wieder mali inhcolo. unverständlich. Sdimeller im baier. Wör- terbuch nimmt auch thummali für das richtige und erklärtes durch thüm-mäli (Maafs von der Breite eines Daumens?).

SPANMALI, cubiat, ulnc. gl. K. ((Spanne, atö

SKaüß?). SPURTMALI, Stadium.

d. pl. spurtmalin, stadiis. M. 31*Le. 1. 3. SCRITAMALI, passus. Wess. critmali. Sb. Le. 1. 3.) gtitmuH. M. 31. ! ' f""'""'

a.pl. scritamali. R.. \

scritamal. gl. K. >, passus CXXV. scritimal. Ra. ) scritimale (mille) passus. Rg. 1* STAPHiMAL, gradus. d. pl. stafmalum. Ib. Re. i ,^.

atapfma um. R. \^ "

[46J

717

MAL.

MAL— MtLA.

I

KIMALI (hieher?): solemniias, tuld, kimali. Ib. Rd. MÄL&N, MALÖN» malen/ nord. inä1a,pm- gere. Cf. auch mal, mäli und das goth. mdljan, scribere, das, so wie das hier in Rede siehende mäUn, vielleicht gar nicht mit mala n 9 molere, zusammenhängt Inf. malon, pingere. Prud. 1. Ihaz (kruzi) sculun uuir zi uuaron in unsen endin malon. 0. V. 2, 3. malen, ludere. D. IL 351. milennes, pin- gendi. Mcp. 23. ze mälenne. Mcp. (ih) malon, pingo. Pr. t. Sal. 1. 4. (er) mdUt. Mcp. ten man nacheten ma- let. Mcp. (du) males, pingas (pinxeris). Rh. (er) malota, Inserat (ej^ngere). Prud. 1. (sie} mjiletön (sia blinda). Bo. 5. p. praes. malente, imitata. D. IL 351. GAMlLfeN, GAMALÖN. Inf. gemdlen, designare (dea uuerlt

salda). Bo. 5. ^

(er) kimaleta, pinxit. Rb.

p.a.n.pl. camalente, conpingenies. Rb.

|i.p. gamalet {yriTA\i)^depingitur. Gc. 4.

gimalet umbehange, auleae. Tr.

kimalet sint, conpinguntur. Rb.

kemälet ist (pyramisj. Mcp. ist

iz über descriptio, so uns echert

kemikUt uuirt, uuaz iz (hnimalj

si. Bo. 5. kemäUt uuirt (mercu*

rius alatis talariisj* Bo. 5. gemä-

let uuerdent (octo modi also lei-

terä/ Mcp. gimalot: er mano

rihti thia naht ioh uuorti onh

sunna so glat, odo onh himil,

so er gibot, mit sterron gima-

lot. 0. IL 1, 14.

iit s. m. ter gemdicto, qui pingitur

(mennisco). Org. n. s. f, gimalotiU) inlitus (pariesj.

Prud. 1. n.a.pl. gimalota, picta (membra). Prud. 1. d. pl gamaleten, fnctts. Gc. 4. INMALET, adnuit. Pa. gL K. 140- Hieher? cf. auch mabaL

MÄLARI, m., ^aUXf nord. mälarL

71. s* malari, pictor. Tr. Gc. & arcu Prud. 1. malare, pietor. A.

g. s. malarreSy pigmentarii. Rb.

d,pL malarum, pigmentarüs. Rh. GAMlL, GAMÄLI, semalt

gimaler (n. s. mjy tincia fawsj. l

6i'"*!!"j,iiiwVa/a. D. IL 351. kimaiiu. )

ge m a 1 e n, fulvis (laqtiearibusj* D. I

GAMlLI, n.y ®emalbe/ pictura.

n. s. kamali, pictura. Em. 19. kii

scema, Ra. (stibioj. Bib. 9. gi

pictura, Prud. 1. thes hii

gimali. 0. V. 17, 34. gei

descriptio. Bo. 5. pictura. IM

d. s. gemäle (S^ic^nung). Org.

a. s. kimali, ejffigiem. gl. K.

n./?/. gimali, laquearia (tecti). Pro

d.pl. (cf. auch das adj. gam£li) gin

laquearibus. Prud. 1. aftei

gimalln, per laquearia. Pro

GAMiLlDI, ®<malbe.

d. pl. gemaleden, laquearibus. D.I

MALIZZI (multicolorj , fncus. Prud. 1.

malizzv^, mtisci. D. IL 328.

malizzen. ) /. . n n oc« 1 M ß^is. D. II. 351.

malicen. J '•'

GEMAEXZE. Tr. i . , GEMELZE. Hs. j ' Z^«^«^«-

MALAZJAN: er (zimberman) iinsäi lezet (daz er in samohaftero uuurte sines muotes pedfthta) temporales ordines ducit. Bo. 5.

MAL, MlL s. MAH und MAI MALön 8. MAH und MAL.

MELO s. MAL.

MILA, MILLA (angds. and nord. mili SRcilt (aus dem lat mi7//<7 ; in finfstanl z e g m i I o n, qtüngentis passuum miUilm. tritt die Bedeutung von 1000 Schritt de benror; cf. auch halpa milia)k

MILO— MÜL. MÜLA— MALAHA, 720

milla. halpa mtlla, leuua, Tg. 5. n. s. mul. Sg.242. Rg.8. N.31,aTr. Wii.460.

halpa milla, miliartis et dimidiiis a. s. mul. N. 31, 9.

apud gallos leuuam facity habentan d.pltanVin Bib. 1. 2. mulen. Mos,

passus mille quingenios, duac leuuae (iMüLIN,/, SKauleftlin, mala. Wn. 460.)

sive miliarii apud gennanos unam na- ^^

Strom efficiimi. 1). mila. Tr. Gx. milo MULA^/, gRottl| norA müli, m. (in Mos. daz

(sicj. Gd. 1. (mlle. Hd.) müle.)

mitlu, milUario. K. 7. »• s. mula, rostrum. Em. 21.

milta (milla. Sb.), angariam. M. 30. d. s. mülo [an dero mülo tauri sihet man

millun, milibiis. Gd. 1- perscrutabor eitm einen (stern), einen an-]. Mcp.

in cunctis milibus, millun. OA. mil- ---•.-.

lun (milin. Bib. 5.), millibus (miliar MEIL (meili, meila), golh. mail, ruga, angs.

ribtisj. W^. M. 28. Sb. milon (oder maal, macula, sanskr. mala, sordeSy lutum,

^. ;>/.): finffitunt cenzeg milon,ywi/»- lit molia, lutum; auch griech. ^leXa^, niger?

gentis passwitn millibus. Bo. 5. cf. aber auch lat macula und meigil, plaga.

milla, levas. D. I. 342. Bib. 5., so wie mittelhochd. meilic und mort-

milla ) n j 4 nicil. ^- S. auch MAL.

mila/ I ' ^^'^ ^'""'^^ peragiij. Prud. 1. ^^^^ ^jj^ ^^j,^ D jy 52. die heidenisken

roiU: zu6 milä. Mcp. meilin ni sculen unsich nicht unrei-

nen. D. lil. 88.)

, MBLLO, n. pr. Cf. MELO. Ge- **• ^' "^^^^^ guerela. M. 31-Le.2. meila, ma^

hiehcr MILGAST, n. pr.? , ^^' ^^'"- S^* i. «^ «

17.^2. meilun, maculas. Em. 29. Re.

r At r ./• , 1 -iN c ono MEILHAFT.

I, «frfe, müium (angcls. mil). Sg. 292. „eilhaftaz, vitiatum. Da.

GAMEILJAN.

^/^//m), papilio. Em. 19. 5/rf/io (anguis (gemeilte, polUdt. Wn. 1542.)

1051«, lacertae similis, iergo depictus lu. (UNGEMEILTER meide, iUibata virgine.

bus guttis in modum stellarumj. L. F. 2. -yy^^ 1542.)

13. Zt Pr. V. t. m. stelio. Ma. M4- A. Ib. GAMEILIGAN, GAMEILIGÖN.

Rd. Bib. 2. 4. 5. 6- Pr. e. siilio. Ja. j^ haben t gemeiligit, commaculastis.

lolm, olm, molt, moltwnrm« Cf. D. IL 280.

IT (so hat er sich gcmeilegot D. III. 52.)

iT, stelUo. Bib. 4. 12. (cf. Molt wurm). IVTPIOT ;v M, stellio. Bib. 1. (cC Moltwurm, Olm). ^**^^^ ^^ P^^

lim, stellio. AI. 2. MÜIOL (?), ciatus. Wn. 460. Ist es URCEÖL

•.j- 1 -r (q. y.); cC aber auch angels. raele, cyathus,

an s. MAiJ.

MÄLLOBAUDus, ». pr. (francusj. Am.

MELIBEjISC. g. s. melibeiskin, ndüboei n.«. . T (ducUJ. VA. m. 401.

ULLI s. MAL.

. MALAHA (cf. MAHAL), /. mantlca. Hör. , m., angeU. und nord. mul, SRattlcfcIi F. 3. sabema. VS. St cabema. Sg. 292. ca. 9. filida* W. y. tasca, pera. F. 1. Sal. 4* ma-

721 BULICHA. MILUE MEUBOC— MILCH. !

leba, mantica. Mon. 2. malba, pera. R. Em. filELCH (cf. angs. melce. foeta femika o. i

32. Sal.l. (mal he, pulg e,2ai<roa. Wn. 460.) mjlKty lacteuts), m t It, foetus. Vi. hidu

a. s. malaba: gibot tbat sie firnamin, d. pl. melch e m ^ /oetibus. Rb. .

ouh uoibt mit in ni namin, tho a.phf, melcho, yb«/a«. Bl.

xi tbemo friste in t\ uuegeneste» a.pt.n, meichia , Joetas. Rb. ^

sekil noh tbia malaba, tbat sas (scaf undc cbno melcbe. D. III. 83.'

sie fuarin tbanana, noh oub ni SLEGIMELC. Po. ) (bieber?), öo^todb

fuartin in thiu thing mit in ni' SNEGILAIELG. Sal. 1. i SLEGIMELO.

beinan pending. O. III. 14, m. CHUAlELHTRA (?), miiltra. D.; bieher?

n.p/. malacba, sisterciae. Sg. 299. MELCUBELIN; biebcr? a.pl.male v. bu]ge,Jiscos. O. II. 345. ^

^ Gehört AIALAHERE i: bernhardus qui dicUur MELIBOCum, Berg,

malahere, hieber? oder xu HARI? « .

MfcLOCAUUS. Ort Piol.

MIUCHA, tinnus (FIscb).

milcba, timuts. Tr. MALLUHINGA. Ort milecba, tiimi. Tr.

MELODUNUM und mcliodanum. Oita MILUH,/ (und n.?), ^i((^f gotb. milaks,

angels. meoluc, meolc, nord; miolk (griecb. MEILANA, Ortsn. Urk. v. 947; cf. megiola yaJMig yXayoq, lat. lac).

n. s. miluh. Is. 6. Sg. 242. milob. Wm. 4, 10. MELLERE. Bergnamen.

mileb. Wm. 4, 10. IL milch. N. 22, 3.

d. s. milochi, Rb. milichi. Wm. 3, 12. U. MALARICus, n. pr. (franauj. Am. milihi. Wm. 8, 8. II. miliche Wm.

. 4, 10. 5, 1. 12. 8, 8. Mcp. milecbe. MALORIX, /m/orioa dux. TA. Wm. 5, 12. L milche. Mcp. N. 67, 16.

a. s. miluh. Rb. MEILIS, Orls. Urk. t. 972. MILUII, MILOH, B. pr.

UUOLUESMILICH, SBo{f«mi((^, cardim ayU MILIWA,/, gRU6e, tinea, nord. melr,ini

vaticus (PfL). Tr. Tijr AT

MILÜHFAZ. cf. iTlillj.

MILUHCHAR. n»»l> ««»• T. 36, 1. Sg. 242. Bib. l. 2.

MILÜHSMALZ. mileuna. Mcp. .

MELCHAN(molcb), melfftt, angel«.melcan, miluua. F. j»"**

meolcjan, lit. milsztii slav. molcti, lat («n»lwe. Wn. 460.)

mulgere, gricch. dfisXysivi cf. sanskr. mrij.

purißcare, abstergere. MOLA Wen S. MAL.

(ib) milcho (milcche. Wn. 232.), nudgeo.

L. Mon. 2. Em. 32. F. 2. MALOüENDTTS ».^.,..... j ^

GAMELCHAN. fflAl.UUl!.l.>UU&, marsorum dux,

. zi kimelchanne, ad eüciendum (mi- M|LIZA, n. pl, miUtes. Em. 29.

luh). Rb. g. pl. mW'iiio, miütum. Pa. gl K. ist kimolchan, emtdgitur. Rb.

ARMELCHAN. AIELCH s. MILUH. .

armolchanemo, exhausto (ab»e)% VC-

IM. 309. ' MILCH s. MILUH.

HELHTRA-^MELb.

HELD.

724

MTM s. MJLim. aTA, mtiUi cf. MAL.

$• malta, beta. Mon. 2. Sal. 1. 2. Tr. Wn.

460. melda, atriplex. PfL 1. (melde.

Pfl. 2. moulta. L. mSlhta. F. 2.

mouhlta. F. 1. molta* Hs.) f. maltay betae. Bib. 7. 10. IL malt| be^

tat. Bib. 4. 9. malta, atripüce. St 6^/a^. Bib. 13*

J)A s. MALTA.

I

Jddn, MELD6N (auch MELDJANr), mtU 1 (dessen heutige Bedeutung schon eine ab- Bitete ist), angels. meldjan, prodere, indi-

^ Z.MAL?

Bedeutung und Gebrauch: dere. Bo.5. Mcp. R. Em. 19. 21. 30. M.28. If. Gd- 1. 3. D. IL 341. deferre. M. 15. 22. ;an. 10. 11. 13. Bo. 5. Sb. iraducere. M. 31. iC. 1. 2. 3. ni tharft es, quatun, loog* ten^thin spracha scal thih ougen, thinu uort nua thiu meldont thih in driuua. ). IV. 18, 28. ther ni thuingit sinas nuat ioh thaz ubil al giduat, zelluh hir in ala uuar, ther hazzot io thaz ioht sar, bi thio thaz siner scimo ni leldo dati sino. 0. II. 12, 93. iudas neidet christum iudeis. N. 18, 3. meldet^ rra^ (delictuni suum). K* 46. ioseph tho ro gomman, mit thiu her reht man uas inti ni uuolta sie melden (tradiu ere)f naolta tougolo sia forlazzan. T. ,7.

Form und Flexion: : meldan. M. 15. 31. Le. 1.3. Can. 10. 11.

melden. Bo. 5. Mcp. Le. 2. Can. 13.

meld6n. T. 5, 7. ) meldet. K. 46. N. '18, 3. R. meldat

Em. 30. meldot. D. II. 341. ) meldent. Bo.5. meldont. 0. IV. 18,28. ) meldee. Bo. 5. meldo. 0. II. 12, 93.

(sie) melden. Em. 19. meldon. 0. II. 12, 93.

in cod. V. P. (er) meldeta. M. 28. Gd. 1. Rf. meldotai

Gd. 3. (ih) meldeti. Em. 21. (er) meldeti. Bo. 5.

p. a. i2.}it. meld entcmo. M.22. meldantemo.

Sb. Can. 10. 11.

gameld£:n, gameldön.

gimeldot, promant. Aid. 2. steht flir gi- meldont, produnt, oder gimeldon pro- ^ dani oder gimeldoe, prodat. gimeldeta, detulerat. Mtp. Bib. 1. 2. p.p. gimeldet, deUUus. Mt{;. Sb. Bib. 1. 2. (gimeldit Bib. 5.) n.'S.m. gimeldatar, delatus. Bib. 7. n. s. f. kameldetiu spratta, prodita

regula. H. 13. d.s*m.n* gimeldetemo. Mt{;. d* s* f* gimeldetero ('dato indicioj.

Mi{j., delatae, Bib. 1. 2. ii./9/.jf. gimeldato, ddaiae (pecU' niae, midieres)* Mtf;. f^imtXAoit^ delataeCpecuniaeJ*

Bib. 7. gimeldeto, ddatae (peamiaej. Bib. 1. 2. delatae (muUeresJ. Sb. Bib. 1. 2.

farmeldI:n, farmeldön.

diin sprahha dih formeldet, mamfestum

tefadt. Frg. 31. (daz sie fermeldoten beniamin. D. III.

105.) f ermeld et j proditum. Eb. firmeldet, delatae. Bib. MELDA, f. (angels. meld, indicium)^ dela- iura. Ja. delatio* Rf. dl s; meldu, proditione. Is. 2. HELDUNGA,/., SRelbung (angels« meidung) proditio. Asc. 1. 2. 3. delatura* Bib. 7. a^s* meldii4ga, delaturam (civitatis). Mcr,

Bib. 1. 2. 3. 12. A. D. IL 378. FARMELDUNGA, f., proditio. -^ d. s. in fermeldunga han ih gesundot. Co. MELDARI, m., ^tlbtti angels. melda, pro ditor, delator.

721 BHUCHA. MILUE MEUBOC— MILCa "i

I _

leha, mantica. Mon. 2. malha, pera. R. Em. MELCH (cf.angs. meXce. foeta femiha n. n

32. Sal. 1. (malbe^pulge, jMi6€riia. Wn.46Q.) mylkr, lactans), me(f/ foetus. R. hiehe

a. s. malaha: gibot thaz sie firnamin, d. pL melchem^ /oeiibus. Rb.

ouh uuiht mit in ni namin, tbo a.phf. melcbo, yb^M^. Bl.

zi ibemo friste in zi uuegeneste, a.phn. melchia, yb^/a^. Rb. ^

sekil nob tbia malaba, tbaz sns (scaf undc chuo melcbe. D. IIL 83.]

sie fuarin tbanana, nob oub ni SLEGIMELC. Po. ) (bieber?), 6ii/liNfo|*

fuartin in tbiu thing mit in ni- SNEGILMEL6. Sal. 1. i SLEGtMELO.

beinan pending. O. IH. 14, 4L CHUMELHTRA (?), midtra. D.; bieber?

n.pl. malacba, sisterciae. Sg. 299. MELCUBELIN; bieber? a.pLmsile v. hu]ge^ ßscos. D. IL 345. s

^ Gebort MALAllERE i.; bernhardus qui didUsr MELlBOCum, Berg,

malabere, bieber? oder zu HAUI? ^ .

MfcLOCAUUS. Ort PioL

MILICHA, tlnmis (Fiscb). mileba, iinnus. Tr. MALLUHINGA. Ort.

milecba, iinni. Tr.

MELODUNUM und mcliodanum. Oiten MILTJH,/. (und /!.?), SRKc^i gotb. miluks, angels. meoluc, meolc, nord; miolk (griecb. BIEILANA) Ortsn. Urk. v. 947; cf. megiolai yoAa^ y^yoq, lat. lac),

n. s. milub. Is. 6. Sg. 242. milob. Wm. 4, 10. BIELLERE. Bergnamen, mileb. Wm. 4, 10. IL milcb. N.22,5. ' d. s. milucbi. Rb. milicbi. Wm. 5, 12. U. MALARICus, n. pr. (francus). Am. milibi. Wm. 8, 8. IL milicbe. Wm. . 4, 10. 5, 1. 12. 8, 8. Mcp. miiecbe. MALORIX, /m/onm dux. TA Wm. 5, 12. L miicbe. Mcp. N. 67, 16. ö. $. milub. Rb. MEHJS, Orls. Urk. v. 972.

MILUH, MILOH, n. pr.

ÜUOLUESMILICH, SBoIf^müc^; cardum ^h MILIWA,/, ^WU, tinea, nord. melr.mö

vaticus (PH). Tr. Tiyr a t

MILÜHFAZ. cf. iVlAJu.

MILÜHCHAR. miliuua. T. 36, 1. Sg. 242. Bib. 1. 2.

MILUHSMALZ. mileuua. Mcp. .

MELCHAN (molcb), ntelfen, angek. melcan, miluua. F. ^^

meolcjan, lit. milsztii slav. moicti, lat («nilwe. Wn. 460.)

mulgere, griecb. d/ns^stv; cf. sanskn mrij.

purißcare, abstergere. MOLAWen S. MAL.

(ib) milcbo (mileche. Wn. 232.)^ nudgeo.

L. Mon. 2. Em. 32. F. 2. MALOnENnim ^ t

GAMELCHAN. fllAl.UUll.l^UU&, marsonan dux.

zi kimelcbanne, ad eUdendum (mi- M{LIZA, n. pl, milites. Em. 29.

luh). Rb. g. pi niilizzo, miütmn. Pa. gl K.

ist kimoicban, emutgitur. Rb*

ARMELCHAN. AIELCH s. MILUH. .

armolcban^mo, exhausto (ubirej. VG.^

HL 309. MILGH s. MILUH.

MELBTRA-^MELD.

HELD.

724

aTRA a SOLUH. CA, gielbe; cf. MAL.

malta, beta. Mon. 2. SaL 1. 2. Tr. Wn.

460. melda, atriplex. PfL i. (melde.

Pfl. 2. moulta. L. mSlhta. F. 2.

mouhlta. F. 1. molta« Ha.) maltay betae. Bib. 7. 10. IL malt| 6e-

tat. Bib. 4. malta, atripüce. St 6^/a^. Bib. 13«

DA s. MALTA.

D^ MELDÖN (auch MELDJAN?), mtU (dessen beutige Bedeutang schon eine ab- tete ist), angels. meldjan, prodere, indi-

Z.MAL?

Bedeutung und Gebrauch: ^e. Bo.5. Mcp. R. Em. 19. 21. 30. Ma2a . Gd. 1. 3. D. IL 341. deferre. M. 15. 22. D. 10. 11. 13. Bo. 5. Sb. iraducere. M. 31. . 1. 2. 3. ni tharft es, quatun, loug* n,thin apracha scal thib ougen, tbinu ort nua thiu meldont thih in driuua. IV. 18, 28. ther ni thuingit ainas lat ioh thaz ubil al giduat, zelluh Ir in ala uuar, ther bazzot io thaz »ht sar, bi thio thaz ainer acimo ni ^Ido dati sino. 0. IL 12, 93. iudaa sldet Christum iudeis. N. 18, 3. meldet^ yjii (delictum suumj. K. 46. ioseph tho > gomman, mit thiu her reht man aa inti ni uuolta sie meldon (tradu* *e)f aaolta tougolo aia forlazzan. T. 7.

Form und Flexion: mcldan. M. 15. 3L Le. L3. Can. 10. 11.

melden. Bo. 5. Mcp. Le. 2. Can. 13.

meldon. T. 5, 7. meldet K. 46. N. '18, 3. R. meldat

Em. 30. meldot D. IL 341. meldent. Bo.5. meldont. 0. IV. 18,28. meldee. Bo. 5. meldo. 0. IL 12, 93.

(sie) melden. Em. 19. meldon. 0. II. 12, 93.

in cod. V. P. (er) meldeta. M. 28. Gd. 1* Rf. meldotai

Gd. 3. (ih) meldet!. Em. 21. (er)'meldeti. Bo. 5.

p.a. d.m. meldentcmo. M.22. meldantemo.

Sb. Can. 10. 11.

gameld£:n, gameldön.

gimeldot, promant. Aid. 2. steht (ur gi- meldont, produnt, oder gimeldon pro- ^ dani oder gimeldoe, prodat. gimeldeta, detulerat. Mtp. Bib. 1. 2. p.p. gimeldet, delatus. Mt{;. Sb. Bib. 1. 2. (gimeldit Bib. 5.) 19.. j. m. gimeldatar, delatus. Bib. 7. n. s. f. kameldetiu apratta, prodita

regula. H. 13. d.s.m.n. gimeldetemo. Mt{;. d. s. f. gimeldetero (dato indicioj.

Mi{j., delatae. Bib. 1. 2. ii.p/.jf. gimeldato, delatae (pecu- niae, muUeresJ. Mtf;. g i m e 1 do t e^ cfe/^/o^ ()ieama^.

Bib. 7. gimeldeto, delatae (pecuniaej. Bib. 1. 2. delatae (muUeresJ. Sb. Bib. 1. 2.

farmeldI:n, farmeldön.

diin aprahha dih formeldet, manifestum

tefacit. Frg. 31. (daz sie fermeldoten beniamin. D. III.

105.) fermeldetj proditum. Eb. firmeldet, delatae. Bib. MELDA, f. (angels. meld, indicium)y dela- iura. Ja. delatio. Rf. dl j; meldu, proditione. Is. 2. HELDUNGA,/., SRelbung (angels« meidung) proditio. Asc. 1. 2. 3. delatura. Bib. 7. a*s* meldii4ga, delaturam (civitatis). Mcr,

Bib. 1. 2. 3. 12. A. D. IL 378. FARMELDUNGA, f., proditio. -^ d. s. in fermeldunga han ih gesundot. Co. MELDARI, m., ^tlbtti angels. melda, pro ditor, delator*

726

MELD. fiHLTL

MELH

n. s. meldari^ proditor. Rb. T. 22, & Tn meldäre, delaior. Bo. 5.

a. s. meldare, delaiorem. Bo. 5.

n.ph meldara, qui detulerunt. Bo. 5* mel* dare, proßitores. R.

MELDi^ Volksnamen. Jul. C. Gehört hieher der Ortonamen: MELTIN?

BULTI) mi(bf gotb., angels., nord. mild; cf. malz und angels. miltan, liquere, meltaSi

liquefacere. Zu lY I .ri I J

Form und Flexion:

milti. T. 99. 118. milte. Bo. 5.

n. s. vfi. milter. V. Sg. 913.

d. s, m. milten. Co. 1.

a. 5. m. milten. Re.

a. s. f. milta. Mop. 17.

n.pl. m.milte. Gc. 8. 9. Ep. can. 2. 0. IL 16, 5. N. 80, 3. milde. Gx.

Superlativ: miltisto. Wess*

Bedeutung und Gebrauch:

mansuetus. Gx. largiis. V. Mop. 17. munißcus» Gc. 8. 9. hospitalis. Ep. can. 2. kunianus. Sg. 913. 60 so ih thir milti uuaa, sicui ego tibi misertui siim. T. 99. uuis mir milti, propitius esio mihi. T. 118. in (iis) sinea koldes milte uuJire, mnlti pradigus auri. Bo. 6. uuesent milte dero carnaUum, daz iu got kebe spiritalia. N. 80, demo milten barmi. Co. 2. den milten ke« bare, hilarem daiorem. Rc manno mil- tisto (cot). Wes8. salige thie milte loh muates maromunte. 0. IL 16, 5.

MILTA, n. pr. f.

UNMILTI, inmiiis. Pa. Ra. gl. K.

MILTI, f., ^ilbtf nord. milA'iy dementia, mu^

nißcentia.

n. s. milti. 0. l 3, 19. IIL 10, 15. Bo. 5. N. 121, 7. Sal. 1. 4.

d. s. milti. 0. IL 12, 27. 14, 49. IIL 2, 9. 18, 57. V. 11, 25. Co. 1. Bo. 5.

a. s. mihi. Oh. 139. O. IIL 19, 12. IV. 16, 52.

ii.p/.milti. 0. IL 14, 114. IV. 1, 51.

a.pl. milti. O. IIL 14, 111. IV. 37, 46.

Bedeutung und Gebraudi: largitas. Bo. & hilariias. SaL 1. 4. gi mo antuuurti mit mammenteru i O. V. 11, 25. gab drubtin aniui mit suazlicheru milti. O. IIL 1 gab er mo antuuurti mit mich milti. 0. IL 12, 27. daz lerta na miltL O. I. 3, 19. tbiu druhtinea i

0. IIL 10, 15. daz ist minna milti. N. 121,7. thia milti, thia c druag. Ob. 139. sines selbes milt muates mammunti. 0. IIL 19) 12 fiang er nan mit thulti thurnh mihi. O. IV. 16, 52. gimuatTago tho in, uuas zuene daga thar m milti sino iz datun, so sie nan tho batun. 0. IL 14, 114. iz zi th uuurti, ni uuarin thino milti. (

1, 51. thuruh sino milti uuas i mammunti. O. IIL 14, 111.

MILTAHA, OHsn Hieher?

MILTINAMO (hieher?).

MILTHERZL

MILTLIHHO (uuuofanti), largiier.

Frg. 43.

Comparativ: miltlihhor, largius. l

MILT JAN, misereri; nord. milda, pi mitigare* Nur bei T.

Form und Flexion.

Inf* zi miltenne« T. 99.

(ih) miltiu. T. 89.

(er) miltita. T. 44, 1. 53, 14. 79*

imp. milti. T. 61. 85. 92. 111.

p. a. miltanti. T. 99. miltenti. T

Mit gen. : thines ebenscalkes ze miltenn sereri. T. 99. unser miltenti, tus. T. 92.

Mit dat.: miltita in (iisj. T. 44, 1. Iru. ' thir. T. 53, 14., misertiu est. mir. T. 85. uns. T. 61, 1. mii sune. T. 92., miserere. miltiu menigi, misereor. T. 89.

ARMILTJAN.

k

727

MOLTA-'MALZ.

MILZI—MAMSIÜNTI. 728

ttermiltege, ne Klarescat (aiumus), Gc. 10.

., /., Stfiarmundr miserieordia.^ Nur bei T.; bei Andern miltnissa, milt- nassL

m s. miltida, nasericonßa. T. 4, 6. g. t. millida. T. 4,8- miltida giruorit

nuard. T. 97. 12a (^rfo/.?> dL «. miltida. T. 49, 3. miltidan fol- gent, misericordiam consequuatur, T. 22, 12. a, *. miltida. T. 4, 10. 56, 4. 141. mil- tida teta in imo. T. 12S. HILTNISSA, /., mUericordia. dl & in miltnisso chindo. b. 9, 4. o. s* miltnissa) misericordiam. Is. 9, 1. MILTNASSI. miltnassi. Da. \ . j, .. miltniasl Tg. 1. j » *^^'"'

MOLTA & MAL. MULTjan s. MAL.

MALTER, ^alttti maidrum. Em. 31. wid sdion in den ältesten Urkunden.

Bf ALDAViNus, n. pr.

m

MUOLTRA, SRttlDe.

muoltre. Gd. 1. Wo. 863. .mnoltera. Em. 31.

mulhtra. D. \ , cupisterium.

moltere« Wn. 460« roolter. Tr. Em. 31* dl s. muoltro. M. 31« Le* 1.

muoUra. Le. 3. \^ alveolo.

muoltera. Le. 3. ii./i/. niultera, alveota. L.

BIELM&MAL.

HOLM a MOL.

IHALZ s. MAL.

MSLZl^ n., SRilif nord. milti, angels. milte, ^

milt, spien. Cr. MAJu und malz, milti* ». ^. milzi. Sg. 242. Em. 27. 31. Pr. v. t Tr. m ilze. Sl Em. 28. (Wn. 460. D. III. 45.) d. s. (dem milze. D. III. 45.)

MAlMDyU ^var. MANIMI, LANIMI;, zu den Ly- giern gehöriges Volk. TG. 43.

MDIA) Frauennamen. (Cf. den nordisch, mimir

und fiifm, 6dj|attfpte(er/ miou;, ©c^aufpielerin^ fMfi^y Slfff/ fufiiofjuxif td^ Q^nte nac^.)

MIMIDRUT. MIMIHILT. Frauennamen.

MIMUNI. Frauennamen.

MIMIDUN (gRinDe»). MIMILIBA (?KemIeb<n).

MIMIGARD, MIMIGARDIFORD, MIMIGAR.

FOROA, MIMIGERNEFORD. Ortsnamen.

, 'mater^ terae.

MOMA)/.^ SRtt^mei matertera, consangmnea. n. s. moma. A. Bib. 12. muama. Ib. Rd. muoma. Bib. 9. Mcp. muma* Tr. Zf. muma. Em. 31. mume. Wn. 460. s. muomun. Mo. Bib. 1. 6. 11. 13. mSmin. Bib. 7. (muemen. Bib. 5.)

MÜOMÜNCHINT. MÜOMUNSÜN.

MAMMALön? ist auf ein solches Wort aus

LEFFSMAMMALOT, balbuili. Rb. zu schliefsen? cF. stammalot, aber auch lefso und das heutige mummeltt.

MUMMELINus, n. pr.

MAMMÜNTI. (Cf. die Nebenform maomunti, aber auch alts. madmund. S. auch goth. manv-

jan, parare und lYlxlLii«/

Bedeutung und Gebrauch. miis. N. 24, 10. 85, 5. 95, 13. manstietus. N. 33, 3. 36, 11. 146, 6. 149, 4. suavis. Mcp. 34. iractabilis O* '• exorabiüsj. VA. IV. 439. blandius. Mart placabiüs (linguaj. M^ pla» ddta. VA. L 525. dissoluius. Gh. IL tener.

729

BIAMMUNTL

MAMMUNTL

D. IL 337. manmunte, lento (conamine). Mart. manrounden, lentis ßagelUs. G. in manmendero unizi, blandis candtNribus» Mcp. 72. dero mdmmendun undo, Unis undae. Mcp. 12. manmendiu metemscaft, o blanda (codi) temperatio. Mcp. 21. thu- ruh sino milli uoas er in mammunti. O. in. 14, 111. salige thie mute ioh muates mammunte. II. 16, 5. aelbon krist tbar betota iob sinaz uuort ouh lobota, intfiang iruz zi guate mammun- temo muate; 0. III. 11, 26. habe mam- muntaz muat* 0. IIL 19, 35. gab er mo antuuurti.mit mammenteru milti. O. IV. 11, 25. thaz er then uueg mit nnati mammuntan gidati. 0. IV. 4, 28. Form und Flexion, mammunti. O. IIL 14, 111. mammonti* Le. manmunt— Mart mammende. N. 85^ 5* Mcp. 34. n. s. 77t. mammonter. VA. IV« 439. (mem-

rointer. Bib. 5.) 71. s. f. mammontiu. M^. Bib. 1. 2. Gh. 3. d.srm.n. mammuntemo. O. III. 11, 26. </. 1. f. mammontero. VA. L 525. manmen* dero. Mcp. 72» mammenteru. O. IV. 11, 25. mammendun. Mcp. 12. <j. s* 171. mammuntan. O. IV. 4, 28. a.*s. n. mammuntaz. 0. III. 19^ 33. V. s. y. manmendiu. Mcp. 21. n.pl. 771. mammunte. 0. IL 16, 5. mamminte« N. 24, 10. mammende. N. 95, 13. manmende. N. 33, 3. mammen> den. N. 36, 11. d. pl. manrounden. G. mammunden. D. IL 337. mamminden. D. IL 337. a, pLm. mammende. N. 146, 6. 149, 4. mam- menden. N. 75, 10« mamenden. N. 24, 9. MAMMUNTO, molliter (ventri serviuntj. Gc.

4. 10. Ec.

mammondo, suaviier (disponit). Bo. 5. mammonto githagcta. 0. IV. 23, 33. gizellen. Oh. 96. gistillen. 0. IIL 19,20. aazL 0. HI. 26, 30. mammendo, suavi- ier (sang). Bo. 5. leniier* Bo. 5.

Comparativ: mammuntorj/rangiiiV/iM. Ge.3«

ÄLEMAMMENDO (farendiu), miiis.Vi

ÜNMAMMÜINTL

onmammunta, minus aequanimiier.

onmammanteni inmitibus (nidisj. IV. 17. MAMMUNTI,/. und bei 0. (auch gL K.

Pa.?) neutr.

Bedeutung und Gebrauch:

placor. Ua. Bib. 1. 2. 3. 6. 7. 10. 11. 1 mansuetudo. N. 33, 21. 44, 5. 89, 10. lenitas. M. 29. Gc. 1. 6. iramfuUlitas. blandimentum. Gc. 3. Gh. 1. 3. M. < missio. Gc sedus (sine dubioj. Ra. lesia. Ra. gl. K. foetus. Ra. gL ] mammunti 9 sinu (tranquilUtatis). mammonti, ji/iiM7t. M.30. duruhc mendi mines lichamen. Co.4. h diu zorn ze mammendi benue mitigasti. N. 84, 4. so ist ther hc geist, thiu sconi ist al in imo i auaznissi inti guati ioh mam gimuati. O. L 25, 30. thar uuas uuari grases ouh gifuari, mami ginuägaz, thia buah zellent unt 0. IIL 6, 34. ob ih ouh irstur uuas ther mih bidulbi, in hu ouh ni leittut, ioh mammunt beittut O. V. 20, 108. niaz ei mammuntes. OL 82. quad, after thult i zi mammunte in iz uuui IV. 15, 44. er uuas dubun gilih, uuas so gilumflih, thuruh thi guati ioh thaz mammuntL O. L thaz uuir thaz mammunti in th rounti, niazen uns in muate in < zi guate. O. V. 23, 29. 59. 131. 17 195. 207. 221. 233. 243. 257. 271 297. lerne hiar thia guati, uui 8cr druhtin dati, sincs selbes ioh muates mammunti. 0. III. j ir ni thurfut, quad, bi thiu, lazu ih mit iu, mammunti ginv drof ni suorget bi thaz. 0. IV. : in euuinigo uuunni so ferit adalkunni, in mammunti ginu hiar githionotun sie thaz. 0. V. thaz selba mammunti thaz dui

»

filAMMUNTL

MEMPESC—MAN.

732

MiMONTiGI, /., indidgsntia. VC. H. 345. UNMAMMUNTIGI, /., inßequalHas. Gh. 1. MAMMUNTÖN (mainmuntjan, inammun* tön?)« mammenteiii vuuisuescant. Rc

GAMAMMUNTÖN (gamamniunt)an, ga. inammunt6n?).

gimammontis (giinammonti8t£ib.7.)i

Unis. Mo*. Sb. Bib. 1. gimammuntenty emolümU» Ge. 3. ' gimammendeat, mitiges ('eumj.fi. 93, 13. gimammuntot (gimammontot. M4. Bib.

1. 2.) uuirdit, lemetur (patientidfirifi^

cepsj. Sb.

MEMPISC-, Ortsnamen. in flandris et in mempisco et in ceterii mari- ümis locis. Cap. Car. et L. 4.

tjhifi sin gnati^ nuant eteino thas biufarb, thaz er bi an«ijb;.irßtarb. O. UL 26, &9- naman sie tho \xo uuat, legitan thar uf in gidat, in mam* munti int in suazi, tbaz er thar oba saxi» O. IV. 4, 16. Form und Flexion r 01 jinainmunti. Ra. Gc. 3. Bib* 1* 0. III. 6,34. mamnnti. Bib.2. mammundi. gL IL mammonti. M. 30* Mcr. Pa. Gh. 1. 3. mammendi. N. 89, 10. manmindi. . N. 33, 21. mamintL Bib. 10. (mammiti. Bib. 13.) (mam- minta. Bib. 6.) (maminda. Tr.) . (mamminto. Bib. 11.) gm $• mammonti. M. 29. Gc. 1. 6. Gh. 3. mammendi N. 131, 1. mammun- tes. OL 82. O. V. 20, 108. dL A mammunti. Gc. 3. mammendi. N. BIAMBRA^ Ortsn. 84, 4. 89, lOi mammunte. 0. IV. 15, 44.- IWimiA^ Ortsn.

Om $• mammunti. Bib. 2. 3. O. I. 25, 26.

IIL 19, 12. IV. 15, 46. V. 22, 4. Tif A TW- ,^ MA

mammonti. M. 30. Mcr. Bib. 1. 7. iTlAi^? «'^f- «^«"^ cogitare. Cf. anch iUil.

Von den hierunter aufgestellten Wortern sind

vielleicht einige abzusondern, und wiederum ge- boren vielleicht noch andre, z. B. m a n 0 , m ö t, munt) mund) muntar, mendjan, hieher. S. diese Worter.

IMAN^ m,, goth. man nnd manna, angels. man, mann, nord. mannr^ madr (und

i\

mammendi. Co. 4. N. 44, 5. 131, 1. (memmidi. Bib. 5.) mtf«? mammuntu mir mostn, coimedo. gL K. (oder bt es mammuntu mir, mosiu?) UNHAMMUNTI(ummammunti.Ra. unmam- ^ montL Pa.), dumus (Spinae asperitasj. gL K. UAMMUJNTSAIVL d*s*ULn. ze maromentsamemo san^e, in

blandum cantum. Mqi. 47. mit manments^mero anasihte, leni vultu. Mcp. 34. UiNMANTSÄMO, blande (sih kesu&set).

Bo. 5. MAMMUNTSAMI, /. 4* 9. mit iro manipentsami, blanditiis.

Bo. 5. blanda. Bo. 5. GAMAMMÜNTSAMÖT. ; gemimmentBamot uuerden, foveri. Mcp. 7.

II.

.V.

man als servus, serva)^ SRann^ SRenfc^ fskr. manu (2)enf(r)]. Cf. celebrant carmi- nibus antiquis iuisamcm deum, terra ediium, et JiHum mannum, originem gentis condito- resque. TG. 2. —> Ist auch mauere, fuvtiv, tOC^ntn zu vergleichen?

Bedeutung und Gebrauch (cf. auch die

Composita ) :

hfmo. Is. 3, 3. 4, 4. 5, 7. K. 4. 5. 7. Rh.

gl. K. Wess. Em. 33. Frg. 7. E. Pn. Ct 63.

Sg. 913. T. 7, 4. 15, 3. 17, 7. Bo. 5. N.

15, 7. 36, a 37, 16. caro. Gh. 1. 2. 3,

. . vir. Is. 5, 4. T. 43, 1. 2. Ct. 95. N. 1, 1.

31, 2. Wm. 3, 10. mas. Tr. »tcp. Aus folgenden Beisp^len ei^eben sich nicht fiur. diese Bedeutungen,: sopj^em auch die

147]

733

MAN.

i&m.

f. I'.

Bedeutung des man als SJ^antt; im Gegen- satt zum Kinde, als ^clbf als S^lmantl/

als Dtfn (Im an n.

iange man, juvenes. N. 77, 63. trhin- desee man! juvenesl N. 148, IQ. man got, hämo deus. N. 13^ 1; got man, deus hotno.K^ 44, 5. salig miBii, bea- ius vir. N.31,2. trn neben raffru, ebrins. N. 106, 27; kettilose man, beKal ßlii obsque fugo. Rd. sundig man,,/?^cc/?- for. N. 10 (a), 3. heilige maii^ sandi mrL N. 97, 8. reht man, /ustus. T. 5, 7. unrehtemo man, viroiniquo. N. 17,49« m a r e man, memorabiUs* D. II. 348. ther haflcs man ni unisot O. V. 31, 11. tbemo eristeo man. O. IL 4, 11. erist kiscaffanemo man, proiopla' stae. D. fridomachigen man, hQmini pacißco. N. 36, 37. ibemo heidin^n man. 0. IV. 20, 4. christana man, chrisiianu Mz. tbemo br>ii%igei^%«m 0. IL 42, 33. blintan man. O. IL 1, 50. tbemo kumigen man. O. lU. 4, 34. tbie nnola unilligun man. 0. IlL 10, 17. dote man. O. IV. 26, 18. Iber naenigo man. O. I. 17, 51. so utii- zio man dar mite. Syl. strit uuirdet, nbe ein man uri si, qnaesHo ^st de quodam, Über sU an non. Syl dU ist guodeiru slahdu dflan, iste est ßlhis dauid. D IL 283. so siu (Maria) gisah tben liobon man (den Knaben Jesus) intirn thaz berza biquam, tbos*prah si zi tbemo kinde mit gidrostemo srinne: nuio uuard tbaz ib nitiöesta, manno liobosta, tbaz tbu hiar ir- nnunti mir untar tbctu benti.'O. L 22, 41 44. nist man tbob ernuolle, tbaz gamisgi al gizell^. 'O. I. 3, 21. er nist in erdringe, tbef fra lob ir- singe, nbb man iosogimuati, tber irzelle ira guati. O.'L 11^ 48. nist man ni'bein in u'uotolti, tbaz sa- man ftlirsageti, nuio manffg uuun- tar ünnfti' ZI theru drirlitines gi- bnrti. 0. 1. 17, 1. ni s?4nan ilibein sd fiigi^ ni 8Snali<zrfi»''ergff. O. I.

1

I

11^10. tbar tiuÄs' ein man alt salidoti gizalter. O: L 15,' 1. se ttran thurub not sinaz kora re O.* L- 1, 28. ein wise man macbc deren nufsen. N. 41, 8. so ein c man riebe nuordensi. N. 48, 17. uuar der man isi, der gotes ne suobta. N. 51, 9. däz ros ist 1 xe mannes belli. N. 32, 17. föne unerdent keribtet mannea k N. 36, 23. inquiHnus, daz ist der i hns ae babet unde er anderes nes seldare ist N. 118, 19. ze nis ebincbristanin minno, ad rem proximi. N;' 32, 2. fon demc ihannis uucicbi, eoc eqnsueiudu manae inßrmitatis. N. 34, 17. daz nc sab, ora ne borta, nofainm herza ne cbam. N. 64, 5. mit : gebntin mitinon gotes undema geniinis praeceptis caritaüs'. N. 6' ne huas danne gotes rat be danne mannis. N. 85, 5. brot mannis herza. N. 104, 16. nieh ror uuise sin, danne manne tu( 73, 17. der andermo man suere * ' iisrat proirimo suo. N. 14, 4. iri ndei cbotost andermo man, adversui trem tuum loquebaris* N. 49, 20. g nen sun sendet man nuortineo nnibe, factum ex muliere. N. 31, ( abtunga guot ist, mit dero mai den man bezzeron. N.' 100, S uuile alle man nuesen also mi ben, volo amnes homiries esse »c ipsum, N. 146, 8. got mag tbese k ioh alle tbese felisa,iob tbese 8 alle, irquiken io zi manne. 0. 48. tbeist mannes lust. 0. L 1 sid er bera in nuorolt quam mannes Ircbamon nam. O. |L ! tbaz imo iaman zalti, nüaz nia berza nuolti. 0. IL 11, 66. sint tbir mannes dati thannls sin gl 0. IIL 13, 25. tbaz si gisnnt selbo folk 'tburüh' tbes einen nes dolk. O. IIL 25, 27. ib onani

\

miK

mn.

736

•M rehto itlLesses ta[ia»»ts knehto.

O. IV. 18, 7. thaz ecibnb insperre

' himilrlcbi mannei Q41I. 6f.'33U so

^iat mir filü manag* maoi 0. 1. 17,49.

. the drohtin tllemo itan luag, thea

' ih hiar obiMia giuuiiag,. obaz tbeih

hiar fora quad, tbat.er mo barto

firsjiTab. 0. II. 6, £ tkei'bl einan man

.Jallan in tben da^deta beilan. O. IH. . i6|:44.. ni fifidn ib, quad er, tbesan

man in nibeinen sacbon firdan. O.

IV. 22, 6. fio scribnn« uns in 4ante

i itibn 'ia unoroUi alte. ^O.. !• 17, 27.

^/: ihiid ihah.tfaob tbie. tbair scapktun

- ikifiln nuola irkahluD.* 0. IL 8, 41. ' 80 tbicjnan sih tbanne iruuinnent

lob drnnkanen biginnent 0. II. 8,49* tbar fuarun man m-ana'gefora tbemo küninge. O.IV. 4, 37. so nuer manno

- sih buazit I. 24^i7%-ni bin ib tb-erd *manno* ibe ir eiscot nu so

* gerne. O. I. 27, 33. tbaz kind uuuabs ttiitar mannon, so lilia untar tbor- non; I. 16, 23. sid nuacbeta allen mannon ihiu salida- in tben undon.

' O* I. 26, 4. thie lagun f'ol al mannes,

aiaches inti bammes« O. HL 4, 8. fon

tben gab follon muases finf ibuson-

tb)i mannes. (X TII. 6, 4. engilon iob

manne» 0. II. 1, 26. tbar spricbit filu

manno, tbäz 8e*e? in h^lun lango,

giborgan nid in manno'^l ougit er

^Hih tbanne. O. I^ 15, ^'^ tbaz gras

Biht akdstii' tbes lichamen lusti, sie

blyent biar in manne sar zirtbor-

f enne. 0. IlL 7^ 61

bi manne:

OQ salige'nt mib alle unotoU io bi

manne* CX I. 81 in tbinemo kunne,

zcMz al bi mann-e, so mst tber gi-

hogeti, thaz io tben nsfmon babeti.

Q. I. 9, 21. sie iltun' tbo'bi manne

fon theru bürg alle- Ö. II. 14, 93.

sie gerotun al bi manne inan zi

rinanne. O. II. 15, 7. thih thringit

man bi 'manne in thesemo selben

gdnge. 0. Ilf. 14,-33. miti ahtet ir

i.v' . j.k^t.nidu tburüb tbioriniierk minu, : •:> (iagilib .bi inimne .<mit iuomo stei- r inonne. O. ill. 22,. 40; . mtt manne: ;) > ) in uuisduam tbeb 10. tbanne mit •v^ \ ' . .gote iöb mit manne. O. I. 21, 16. I :! inntaf iHanine.: . ^' ' ^ ^ f •:*;.;:. :knjning niat ih unoröHi, nisi imo . s . tbiononti^nob keiaor nntar manne, 1 nimo g>eba bünge. O. L 5, 49. tbiz :- kjndiist untar manne zi managero .'>; irfalle. 0. I. 15, 29. nuer findit untar M* . /-manne mit uuiu man gisalze iz . «I^ianne. O.- 11/ f7, 8. licbizera in - r. .-i: uuare tbie doent sia lutmara, ofono . VM^ > nntar. manne, tbaz sie se lobon r . . : tbanne. O. IL 20, 42/

I

«

1 <'il r sirmanne:

\ ..i f ^f:far after mir tbanne thu satanas .'I:if -. «i manne. O. III. 13, 21% ' .?.?. .diu Uttib smi fpagilioris sexuB danne die m-an. Wm. 3, 10. in ne toufta man, in ne toufta uuib. Syl. (do moy« i' 6«% Wart ze man. Mos«) nuant er

nuolta man sin, tbaz uuard sid filu . •«< ircin, tbegan sin in uuarn in mana* gern zaiu. Ol. 39. uuanda dero fer» lazzinuncbindo istmicbil m er danne dero diu den man babet. N. 80, 6. er 'Sliumo sar tbo zimo nam tbes sel- ben berizolien man. 0. IV. 16,11. gi- leubt er selbo tbatine, so zimit go- ' ''tes' manne. O. III. % 15. [sin (Isaaks) '"• man zuo reit. D. IIL 70.] er buuuet i in dinen fritbouen, iz ist ein man, ein fidelis populus, des boub et christus 'ist- N. 64, 5. (nim miner manne so -'■ nile dir genalle. D. III. 86.) (mituier- - ^' ' hundert mannen. D. 111.83.) (er beua- ..'j X Ifecb sinen mannen. D. 111.84.) bero- ' •* des mannun, herodianis.' T. 126.

' Aucb wird es, wie im Angels., scbon in der Bedeutung unsers pronominalen man gebraucht (cf. 'franz. on d. b. bomme): dar man cborn drisgit, ubi grannm Iriiuratiir, Pa. in dbem dbrim heidim scäi man zi uuare eina gotnissa

[47*1

t f

737

BIAN.

MAN.

beoden, in tU pertoms una dtviniteu praeeßcanda est, b. 4, 7. so man danne ttuanit Can. 9. themo man noidar- quidit, ad eontradicitur. T. 7) 8. inti salta man imo then bnoh thes nni- sagen esai«»« et traditus e*t iUi liber esaiae prophetae, T. 18, 1. in thiu man nen irkenne. O. I. 7, 12. in krippha man nan legita» thar man thaz fihn nierita. O. I. 11, 57. tho sprah er er- licbo nbaral, so man zi fronjian scal. O.L 5,13. das man singen nfnge. Mn. . so man iz uuizeri mabta. Mqi. eie mag man heizin. Oiig. after diien man tigen mahti. Bo. 5. nbe man des ne mag kelougenen, ä his mm-contra^- citur. SyL suanda man ferro dar aba. Beben mag. N. 2, 6. nnz man bier «ber in dingota. N. 9, 8. unanda das ist keliud.ot, daz man frenni mit ninmon ouget flne nuort. ,N. 32, 3. die man ie dob etesunanne sibet. Wm. 2, 17.

So ist «neb selbst der Dativ manne m nebmen in: manne dnni:bitio<0&</fln/iam ein ding bezeicbenen. Org. Form und Flexion: ». «. man. K. p. 7. Is. 3, 3. 5, 4> Rb. Pn.

C. E. Frg. 7. 15. 41. Rg. 1. T. 5, 7.

7, 4. 15, 3. O. L 1, 28. 3, 21. 8, 1.

11, 10. 15, 1. 17, 1. Gh. 1. 2. 3. Bo. 5.

Mcp, Org. Gg. D. II. 348. N. 1, 1.

31, 2. 36, 8. 37, 16. 41, 8. 48, 17.

51, 9. 64, 5. Wn. 460. Wm. «, 11. Tr. g. s. mannes. gl. K. Pa. Mat Is. 5, 7. K. 4.

7. Ct 94. Frg. a 7. 15. T. 17, 7. 22,

16. 44, 15. O. L 1, 17. IL 8, 54. 11^ 66. liL 13, 25. 20, 8. 25, 27, IV. 18r 7. N. 32, 17. 36, 23. 30. m^ 3. 118, 19. NC maanis. Org. N. 32, 1. 34,

17. 64, 5. 67, 14. 85, 5. 98, 9. 104, 16. man in tber baftes man ni uniset O. IV. 21, 11. ist wobl, da sonst nirgends der ^. man vorkommt, nicht, -wie es scheint, ala gfn. anzn- sehen, sondern ala aec^ . wdcbcr

eeuiu «tdi auch bisweilen bei w i findet' '

d #. mabnei Frg. 13. T. 57, 6. 69, &

I. O.L 4,44. 5^32. 18,3& IL 1 6> 21. HL 2, 15. 7, 80. Wflk2

3. 4 Mat Em. 33/Org; Bo. 6. P 9. 73, 17 108, 18. 118, L man.

19. D. T. 43, 1. 2i. 51, 3. 114 <

4, 11. 5, 11. 6, 3. 12, 33. IIL 4

20, 71. 24 64. V. 21, 14. Bo. 14 4 17, 49. 36, 37. 49,. 20l 1 (Mos.)

a. t. man. H. 24. Frg. 3. 31. 51. D.n T. 13, 4 .20, 1. 64, 5. 79. O. L 2! IL 1, 50. 2, 2. 5, 2. UL 12, 41 34. 20, 1. IV. 12, 29. 18, 16. 2i 22, 6. 23, 9. .mannan. I& 3,4 6, 7. H. 24 26. Frg. 19. 4L

V. s.- man. 0. IL 7, 27. IV. 18, 13.

n,.pl, mAn. Rd. Mat S. Wo. 2. Hr. F: 57. T. 22, 16. 23, 4 31, & O. : 27. IL 1, 48. 8, 41. 9, 17. 11, 23

I 10, 17. 22, 49. IV. 4^ 30. 5, 56

17. V. 4, 5a 23, 128. SyL N. J Wm. 3, 10.

f.;)/. mann o. gl. K. Pa. Wess. Em. 33 Is. 2, 2. 9, 4. K. 7. Frg. 39. S 19, 2. 89. 218. O. L 1, 3L .3, £ 49. 22, 43. 24 17. 26, 5. 27, di manaE. Em. 33. (manne.IXII

cr.p2, mannum. K. 5. 7. gl. K. Fi^. 3 31. mannom. Wo. 2. mannun.^ Em. 33. T. 126. Ct mannon.

II. 12, 9. 24 3. 25, 3. 32, 6. 16, 23. 26, 4 IL 8, 28. 14, Sa 2 mannen. Bo. 5. (D. IIL 83. manin. Ho.

a.pl, man. K. 7. Frg. 45. Gg. Co. 4. 1

. . . , 344 T. 19, 9. 25.: 6. 44 23. 14

L 17,41. 20,3. IV. 16,11. V. 1

., N. 77, 63. 146, 8i

t)./7/. man. 0. L 12,17. V. 18,3. M.li

N. pr, MAN, MANNO. MANNAT. ALA!

DIOMAN. HARTMAN. KARAMAN,

ROMAN. WOLFMAN. WELIMAN. 1

MAN. WICHMAN. WINIMAN. Wi

MAN. WARTMAN. WALPMAN. \y

739

MAN.

MANv

MAN. ENGILMAN. ATAMAN. ARCMAN^ ARTMAN. ALPMAN. ALTMAN. IUN& MAN. ERFMAN. ENZIMAN. ISAMAN, ISAMANNING. UADALMAN. ADALIVIAN. RIHMAN. RATMAN. LIUBMAN. PURC BJAN, FILIMAN. FARTMAN. GAWßlAN. CARLOMAN. GUOTMAN. COTESMAN CRAMAN, GRAHAM ANNUS. HERIMAN. ROADMAN. RUMAN. DIOMAN. TRUT- MAN. TUTAMAN. TUGEMAN. SALA. MAN. SCALCOMAN. SIGIMAN. SUAR& MAN. ZEIZMAN. LAGARIMANUS^ dux g&ih. bei Am. Marc, bieber? BIANOALDUS.

OrUnanieii: DRO^FMANNIA.

ALAHAN. Hs. alman. Tr., alamanm.

ALAMANNIA.

' pn^vincia, sicut alemanniai ist diu läntscaft, regio, simt tioregouuei iat dia gebiurda. N. 106, 2.

ACHARMAN, m., Stetermann/ agricola.

B. A acchirman. Ho. Scb. 75. acherman.

Mcp. Bo. 5. akerman, araior*

Tr. Cr. g. s, achermannes. Bo. 5. i».;?/. akerman. Hd.

In Env 19. ist agricultura mit acbar* manne y. eincbo übersetzt.

ABilMANNos s. HARIMAN. AMBAHTMAN, m., Amtmann.

iks. ampabtman, iribunus, R. (ambit* ^ man, curator. Tr.) (ambetb- man. Cr.) dl;?/. ambablmannen. Bo. 5.

WIGHAN, m., Xtitiimann. «• uui gman, pugnaior.^nu pugiLPt.t

perduelles. D. II. 32^. g^ph uuigmanno (uuicmanne. Nb. IL),

bellatorum. Nb. dL/i/. quigmannin (uuicmannen. Nb«

IL). N. 36, 28.

NIUUIRTMAN, nugaces, inufiles. D. (\Y£ID£AUN,m.,aBeibmatiii, indagator.Tr.) (WINMAN, m., caupo. Eng. 2.) WERALTMAiN, m., SSeUmann (aber nicbl

im beutigen Sinne, sondern nur als irdi-

•dier

s. nuoroltman: nigieiscota &r tbaz tiuorolt man. 0. HL 20, 157. odo iz uuizi nuorolt man, uuannje iz sculi uuerdan. O. IV. 7, 47.

g*pL uneraitmannop M.9.GC.6« ) ^cano^ nueroltmanno. Gd. ] li^»^*

c/.;?/. uuoroltmannon: frageta sie mit minnon fon tben uuorolt man* non. 0. IIL 12, 2. deta in tbas xi nuzze, tbaz fuarin sie ein* luzze, untar uuoroltmannon zi suslicben tbingon« O. IIL 14, 98.

o^pZ. uuoroltman: tbaz er fnari tba* nan fram, uz untar uuorolt man. 0. I. 23,

WERAUMAN, m., SBcrfmann/ operarius, opifeoo. n. «. unerhman. Ho« 2. nuercbman»

Wm. 5, 14. 1. IX. uuereman. Wm.

5, 14. HL Hd« Tr. uuerkman.Wm.

5, 14. U. a. s. uneracbman, operarium* 4. 7. I^.^EiZ. uucrhmanno. Bo. a.pU uuerbmanne (in sinen aren sen«

ti). Ho. 2. URUUERCHMAN, n. pl., artißces. Ib. Rd« HOLZWERHMAN (bolzwercman. F. 2.), carpentarius. Em. 32.

WARTMAN, m. (aßarlmann)«

a. s. uuartman, speculaiorenu Mi. Bib« 1. 2. 5.

n./?/. uuartman, inspectores. Vier, drctm^ spectores. Bib. 1. 5. 7. LAmiVIAN, m., Säte, laicus. gl. K.

(leicbmannes xoc^froccus. Id.) LEHANAIAN, m., Seemann.

(lenman,y^0£2a/i^. Id.) LANTMAN, m., ianbimantii patriota. Tr«

gl- BL REITMAN, JH., Sldter, eques,

n. $. reitman, eqiies. Bib. 1. 2. 7. Mf|f« VA. VI. 858. Pr. m. Wn. 232.

g. s. reitmannes, equkU. Prad. 1.

a. s. reitman. Nm.

g'pL reidimanno, eguitum* D. IL 190. R^AMANi Bt., equ€$ (pharao). Tg; &

741

MAN.

MAN.

mETMAN, m.» ÜRtct^manm

(h* s* raietman, mircemarius. Cr» conduo

titius. Wo. 460.>

^71. p/. m i e t m a n y mercenariU Tt.J

MUMTMAN, m., ^c^u^manii. S. du Freme.

(muntinan, mimdibordas. Wo. 460.) min

muntmänn, hämo pacis meae. N. 40, 10.

MARGOMAINNI (in fb. ateht narcomanni,

2 mal). TG. 42. MORDMAN, S^orbmann, m., sarmata. D.U. 353. trorman, nortmanni, Tr. nortmanni, dad. Hör. nortmannU Hs. a.ph northman. Lit; NORDMAN, n. pr. NORUMANNIA, Landesnamen. BÜRIAN, m. (SSauer), colonus. Tr. Cr.

(da got aelbo was puman. D. III. 94.) PARMAN^ TU. (cf. parliuti, parwib, par*

diu, parscalh). ' guiäam parmannus nomine sigihardus de holzheim cum uxore suä isinpurch dele- gavit quasdam ^feminas in nutnus nto- dolß villici nosiri. MB. V. 95. (13. Jahrh.) «- qiddam parmannus nomine rapoto de hechingen delegavit quendam famu- tum suum etc. ad aram s. quirini. MB. V* 141. (12. Jahrb.) ^^ parmannus s. quirini quidam Oute dictus de gulingen servilia mancipia st/ä ab ^ ancilla pro- genita in manus. fratruelis sni ludolfi ad delegandum ad aram praed. marfy* ris tradidit. MB. VI. 120. (12. Jahrb.) seruomm, qui parmanni dicuntur. MB. VI. 58. (12. Jahrh,) (BORDMANNI, qtd omnes iunc fuerunt bas-

sae tenurae. S. gloss» man,) BETOMAN, m., SSefer.

i}. pL betoman: thoh qnimit noh thera ziti frist, iob si oub nu ge- ginuuertig ist, thaz betont uuare betoman then fater geistlicho fram. O. II. 14, 68. a*pl. bcftonian: thrato rebte betoman. O. II. 14, 69. (FARAMANNI? L. bürg. 54.) UARTMAN, ni;^ gBan&er<r, viator. VG. IV. 98. FRIMAN, m., $reimann/ Ubertus. Mart.

FRIDOMAN, m., päcißcus. li 71, i. CAUFfflAN, m.. Sauf mann, insHiw. l coufman^ caupo. Aid. 1. cböfmani e tius* Wn. 460. kofman^ mereeBor. gm $• choufmannea. M4. Sb. .Bib.

cboufmannia Bib.(5.)7*,iiMi' e* choüfmanne, negtttiaiotk Le. - »•/>/. cbou f AI an. Mi. Bib. 1.2.7; t, (cbonfmanne. Bib. 5.) f tt f^./i/.choufmannei institorum. Hd.^ if. p/. koufmannon. O. iL 11, 17. . o.p/. koufman. O. IL. 11, 25. GOBfiMlAN, m., ^ann, vir. Ist hiervoc man, als eine mit der Ablettungssj^l gebildete Nebenform von gomo, ritz dem? oder ist das con^. gomman einigen Glossatoren (ur ein deriuatum g an genommen, oder yon andern umgc das deriy* gom-an (ur ein comp, g man gehalten und als solche, Ijm^ worden? Zwar kommt erst; in N. I und Mop. nur gomen und nicht gon Tor^ aber schon in S* steht commei acc.) und commane (st commani viro in Rb. camano (st commani virorum in gl. K. commana (st. mannd?)^ mares in gl. ,K. und lla auch in 0. gommanes, gomnienes i gommannis. Da N. Bo. 5. Mcp. ni ein derivatnm g o m - a n voraussetz Forihen gometi, gomenes> gom zeigen« so führe ich diese nicht hier dern bei GOMO auf.

Bedeutung und Gebrauch: '

vir. Is. 4, 2. K. 7. T. 54, 2. 225, S

gl. K. Rb. Mx. Sb. Bib. 1. 2. Pr

mas. gl. K. Ra. AI. 2. Auch mc

^fftmanUf wie die letzten der folg

Beispiele zeigen. -— thie dar tet;

"* an'aginne gOm^an (masculumj

Quib. T.IOO. tfiie nalles fon hl

noh fon fleiskes luste, noh

gommannes uuillen, ouh fon

giborane uuarun. T. 13, 6. uuio

iz io uuerdan uuar, thax ih ut

suangar, mih io gomman n^ihe

min muat ni birein. O. L 6^ 3

MAN.

MAN.

741

•i'thili thes uunnftlir, tliiQauib thid

' ^längun'sontar', thiie gomman fua-

mn thanne inthemo ATteren gange«

^ ' 0. L 23, 14 gomman loh anib; O. I. 11^ 7. fon gommannes gibnrti. 0. L 14^ 15. zl themu gutes hna fnar ai sir ich leittiQ sira daga thar, kumta thaV thaz i^a-aer, ni tnaUta gern* snannbs mer. O. L 16,8. gab in uuib ananne themo ' gommanne bittiri todes, thiu natara gispnan äea. O. V. 8, 49. thär mäbtn anafiirdan nnio er onh einan gomman irquikta in theru baru, thaz sagen ih tbir zi nnarü. O. IIL 14, 5. uuib^ so ib tbir redinon, £r ist gommannon. O. V. 8^ 52. nnanta ih gommannes uuis ni bin, verum non cognosco. T. 3, & zithiofnuh gimabalterogommanne« 3, 1. ih ni haben, quad ein, in iinar nuibt gommannes aar. 0. IL 14, 49. sid si tharben bigan thes liobes ziro gomman. 1. 16, 5. holo^ qnlBid er, sar zi erist thinon gom* man thar er ist O. II. 14, 47. den thu nu babes, nist din gomman* T. 87. ioseph iro gomman. T. 5, 7. lebefa mit ira gommanne. T- 7, 9. ioseben goitiman mariun. T. 5, 4 commen nc hebiti. S. thu bäbetoa finf gomman. T. 87. Form und Flexion.

»• #. gomman. Is. 4, 2. AI. 2. T. 5, 7. 87. 225, 2. 0. L 5, 38. 11, 7. V. 16, 30. cömman. Pa. gl. K. Ra. Rb, K. 7.

^. «..gommannes. T. 3, 6. 13^ 6. 0. L 14,

15, (cod. V. P.) 16, 8. (cod. P.) IL 14, 49. gommanes. 0. I. 14, 15« (cod. F.) 16, 8. (cod. V. K.) gom- menes. O. I. 16, 8. (cod. F.)

i s. gommanne. T. 3, I. 7, 9. 0. IV. 31,

16. (cod. F.) 0. L 16, 18. V. 8, 49. commanne. Kp. gommane. O. L 16, 18. (cod. K.) IV. 31, 16. (cod. VI P.) commane. Rb. gomman. 0. L 16, 5.

€!,.#. gomman. T. 6, 4. 87..100. P; IL 14,

47.; 51. IIL 14, 5. commen. S. n^pl goni'man. T. 54, 2. 0. L 22, 14. IIL

6, 10. commana. Ra. gl. g. ;:i/. gommanno. T. 80. commanno* Pa. cainano. gl. K. d.ph gommannoD. 0. V. 8, 52. ä.pL gomman. T. 87. gommana. Mx. Sb.

Bib. 1. 2. Pmd. 1. GOMMANBARN. GOMMANCHIND. GOMMANCHÜNNL GOMMANLIU, mannltc^, viriUs. Pa. commanlib) virilis. Ra. gL K. Gh. 3. cdmmanlih, virilia. Ra*' comman- liba, tirite. Da. GOMMANLlHHi,/., gjJfittttUc^fcit, wVi. Utas.

fona dera commanlihhi. Rb. C0M»1ANNIN, /., virago. D. IL 340. CHIRHMAN, sacerdotes. Da. QüENOMAN, m., uxorius (L e. upcori ser*

viensj. VA. IV. 266. HAÜBITMAN, m., J^auptmantu

hanpitman, satrapes. IL Em. 29. han* ;^ bitman, satrapa. Rb» HAGASTALTMAN, m., mercerkirius. Gh. 1. 3. HOFABI AN, m., J£)ofma»n.

n. s. hofaihan, scAoiasiieus 'de ^foro.

Can. 4. g^pl* honanaanno. M. 12. Can. 7^ 10. 11. houemanno. Can. 13., lyronum* HALPMAN, m., JE>aI6männi semivir, spado,

cetstratus. Sah 1.

HOLZMAN, m., lignarius. Rb.

HARIMAN (in Urkunden berimann/i^), m.,

J^eermantt/ angels. hereman, nord. her-

madr; cf. arimannii^ in L. Rachis. 5.

' und die Glosse dazu: arimann//^^ qui

sequitur scutnm domimaaru D. II. 357.

und cod. cay. si vero comes loci ad

defensionem patriae suae arimannoj

(var. erimanno^^ suos hostiliier prae-

parare monuerit. L. Guidönis 4. ari-

roanni seu edelingi (Utk. des 13**'' Jahrb.).

-^ Auch das fem. a r i m a n n a kommt vor.

745 MAN.

g. pL h.rim.nno. P..^ j ^.^^ herimanno. gl. K. ) HÜSMAN, m.> J^auätnaitttf incola,pQganui.

bosman, palones (1). Em. 3L DIONOSTMAN, m., 2){enf{mann.

19. #. deonostmao^ serviior. K. 36. tbio*

nostman: ioseph io thes sin-

des er buatta thes kindes,

uuas tbionostman guoteri bi*

suorgeta oub tbia maater. 0.

I. 19, 2. dienestman. Tr. ) dieuesman. Cr. /, apparitor» diensman. F. 2, / dienistman, pedi^equus. Bib. 11. g. $. dionestmannes, famuli, Mqp. 38. I9.p/L dienestman, curiales. Tr. ministrL

N. 58, 4. 103, 14. apparitores. Bib.

13. dienist^an^ apparitores. D.

VfiinisirL N. 53, 5. dienistmannai

apparitores. Bib. 11. if.;:i/. deono8tmannam,^^m/ori£ii5.K.38. a.pl. ^ionosimtiXky pedissequos.hih. 1. Mr.

dienestman, pedissequos* Bih. 4.

5. 6. 13. dienistman, ministros.

N. 104, 20. dinostman, pedissC'

guos.Sh. diuislman, pedissequos^

Bib. 7. . DINGM^) m., IDingmann/ airialis, deau rio, judex, concionator, orator. n. $. diu gm äu^ concionator. Gd. 1. deau

rio» Sb. Le. 1. 2. 3. unis min

dingman, judica causam meam.

N. 73, 22. dincman, decurio. M.

31. Tg. 5. dbincman, concionator.

Ja. tincman, decurio. F. dincb-

man 9 decurio. VP. o. s. dingman, concionatorem. M4. Bib.

1. 2. .5. tbincman, rabulum, qui

semper vult ad unamquamque rem

disputare, sicut xatoHfecit. Ep. 2. ii.p2. dingman, oratores, Bo. 5. curia les.

Can. 5. dincman, curiales. M. 15.

Can. 7. 13. dincbman, curiales*

Sb. Can. 10. 11. cLp/.fonna den dincmannun, a secre-

BIAN.

m

tis. Pr. ▼• t sprabmannin «ndt dingmannin, rheiwibrns. SjL n.pZ. dingman, yiM&ctf«. Bo. 5.

(DORFMAN, m., IDotfmautt, Saa6«aiii,

rusticus. Wn. 460.) DRÜTMAN, m. tbaz nuir ni missifiangin onh so ni missigiangin, ribta uni then sia hiar filn fram Iberer gotei drat- man. 0. IL 11^ 42. drntmanne:

60S er gibiax in nnanne themo

drutmanne^ tbaz er uns sin gisinni in licht« men gabi. 0. L 10, 13.

ZIMBARMAN, m., Stmmermiinii.

zimparman, aedilis. Al.2. cimparmao, faber. D. zimberman, architectus. If. P. 1. carpentarius. Hd. zimbirman, mechanicus. D. cimbirman, lignarm. Tr. ZINSMAN, m.. Sindmann.

I». ;:i/. z i n s m a n, vectigales. Mf]. Bib. 1.2. 5.7.

(SALMAN, m., & alm ann i auctor, confirm&

tor. MB. V. 31. 39. delegator. MB. V.

25. 344.)

SIMDMAN. parschalctus, sindmannis, he»

gist/uotris etc. Mbt 1, 151. SUNDERMAN, n. pl, pharisßei. N. 48, 5. SPILIMAN, m., ®pielmaan.

19. s. spiliman, scurro. Ib. Rd. mimi$s.1t. spiloman. Bo. 5. spileman, ni mus. Hd. spiiman, histrio. Hd.Tr. g. Sm spilomannes. Bo. 5. R.;?/. spiliman. thimelici. M. 6. Can. 10. fustriones. M. 29. Gc. 1. 7. spiU man, thymelici. Can. 11. spilo- man, thymelid. Can. 6. muM. Can. 5. spileman^ thpneKcL Cm. 4. striones. Rc. spiiman, fustno- nes. Gc. 6. spilimanni, thimelid Can. 13.

d/^Z. spilemannon, scenicis. Can. 13. SPRAHMAN, m., ©prac^manti, Slcbner.

n. s. sprabman. Prud. 1. D. IL 311-, spradbman. £b. Prnd. 2., t^;»-

tat

AIAN.

MAN.

748

tss 0. orafor. 8 pra gm an, curialis. Gd. 6. .ii«/>/. ^prahmaiiy rhetores» M^. BIb. ,fd.pl. 8 pihhmBünin y rhetoriöus. Sjh ii»./?/. aprahmany geniem togatam. VA. L 286. sprahmanno (sicj, orato- res. VA. VII. 153. (SOliCHMAN, m., SXäuier, /a/ro. Fdg. 176.) 9GARAMAN!NI (©c^aarmanner). Cf. SCARA in Urk. ; 6. auch du Fresne.

SClFMAN,ut.,®^tffinann/ edfiffttiTunaa. Aid. 1. Tr. g. s. scefmannes. Sb. Bib. 5. ) , institO'

acjephmannes. Mt]. Bib.7.) . ris. i»«/9/f scefman: feriun enti scefmaDy nautae atque vectores. Em. 19.

acephman. Bib. 1. 2. \

acbefman. Bib. 4. L instititores*

akefman. Bib. 5. )

scef manna, institores. Bib. 10. 11. 13. g*.^/. scefmanno, nautarum. Bib. 7. €1.1?/. sc ef man. Bib. 1.) ..

SKetman. I\i. ; Gehört auch ALMEINDE (9l(men6e), com- pascuus ager, Hd. bieher? cf. nord. al- mennr, vulgaris; oder zu mein (com- Vfiunio)*

EOMAN, lOMAN, lEMAN, lAMAN, 3eman6|

qmSi aliquis.

ioman, quis. Org. T. 176^ 2. ni bluchi- 806 eoman, nemo dubitet, Is. 3, 5. eo- mannan, aliquem. Ct 63. ist iaman hiar in lante, es iauuiht thoh fir- stante. O. I. 17, 24. so ne ist mir des furder nehein sorga, thaz mir ieman si tara. N. 26, 6. Mit Geniüv: ioman menniskön. Bo. 5.

Form und Flexion: eoman. Is. Frg. Ct 63. ioman. T. Otl. Mcp. Bo. 5. Org. Syl. ieman. M. ia« man. 0. g. iomannes. Mcp. Bo. 5. Od. ieman-

nes» N. 85, 5. dl eomanne. Is. 3, 3. Frg. 51. iem^nnc. M. 32, 8. iamanne. 0. II. 18| 15. III. 19, 8. a* ^omitnnan. Ct 63.. iomannen. SyL TL

NEOMAN, NIÖMAN, NIEMAN, NIAMAN, 1 Slttiiian^/ nemo. 1. ohne ni:

neomannan fien, nullumodlre. K.4. neoman duruh truabit noh kenn« freuuit (si), nemo perturbetur ne- que contrUtetur. K. 31. inti sin gi- , uuizscaf nioman intphieng. T. {21, 7. nioman sentcnti sina haut in pbluog inti uuidarscouuonti ist gifuoglih gotes rihhe. T. 51,4. so thaz thar nioman mohta fa- ran thuruh then uueg. T. 53, 2. # nroman mohta in gizemen. T. 53,4. niomannennemmendo.Bo..5. niomannen anderes hefenonde danne so er uuerd ist Mcp. 54. Ihen nioman mac triugan. U. 24» firmonet thih hiar nu iaman? si gab antuuurti so zam: niaman, quad si, druhtin, theist al mit thinen mahtin. 0. III. 17, 56« der fater uberteilet niemannen, er gab daz dinchreht al d«mo sune. N. 71, 1. nieman mag , er ne uuerde Wm.7,4. neoman fona gote uuirdit festi, nibu— . Frg. 61. nioman , nibi, n^xno— -. nisi* T. 78. 2. mit ni, sich nach der Stellung des Verbs richtend, a) vor nioman:

ne mag nioman. Mcp. Org. ne mahta nioman. Bo. 5. ne ist nioman. Org. ne chtt nioman. Org. ne uberteilet niemahnen. N. 85, 16. ni duit thaz nioman? O. IIL 15, 23. nist niaman thero friunto. 0. III. 4, 23. so se er ne tete nioman. Ps. umba dia ne heizo ili niemannen beton. N. 17, 6. dih ne mag tar aba nieman genemen. N. 2, 9. sie ne mag nieman gefelscen. N. 18,^10. unde in iro selidon ne bnuue nieman der iro. N.68, 26. thaz ni uuesta nioman thero aizzentono. T. 159| 5.

[48J

749

MAN.

MAN.

b) bmler nioman:

Bioman ni. Rg. niemaij fte« Wm. 3, 10. 8, 1. niomanne-ne« Bo. 6. nio- man ne cbit. Org. nioman ne bo- ret. Mcp. nioman ne geloubtLBo.5. taz in nioman ze rebte ne liez. Ru. nieman ne getar. N. 81,3. nio- man ni mag zuuein berron thio- non« T. 37, 1. gotnioman ni gi- aab io in altere, deum nemo vidit unqiiam. T. 13, 10. niomannen ni bliuuet T. 13, 18. gisih thaz tbu iz niomanne ni que4e8. T. 46} 4. thir niaman thes ni uoitere. 0. III. 12, 44. es niaman ni giuuuagi. O. IV. 3, 10. daz fiib furder nio- man ana ne sezze. N. 10 (a), 18. daz nieman ne teilta. N. 21, 19* ze demo sih dar nieman ne gena- bet. N. 42, 4. dar scinet, daz dir nioman gelih ne ist. N. 34, 10. nbe sia nioman ne unile ferne- men. N. 37, 17. nio er iub ne zuc- cbe ze racho unde iu nieman ne belfe. N. 49^ 23. ana dia niemen gnesen ne mag. N. 33, 12. daz imo nieman geantuuurten ne mahti. N. 57, 7. dar iro nieman dürftig ne ist. N. 60, 8. uuanda mih nie- man ne seiltet. N. 68, 10. nieman ne ist der in lose. N. 70^ 11. nob nieman gnotero ne ist, imo ne begagenen disiu uuazzer. N.80, 8. nuanda mih diu not ana gat unde mir nieman anderro ne hilfet 21, 12. niomer niomanne guis ne nuirdet. Bo. 5. nioman mit Genitiv:

nieman guotero ne ist. N. 80^ 8. nie^ man anderro^ N. 21, 12. niaman ibero friunto. O. III. 4, 23. Form und Flexion: neoman. K. Pa. gl K. Em. 33. T. 91. 104.

106. 116. a 8. niomaa T. Em. 33. Org.

Bo. 5. Mcp. N. 10 (a), 1& 34, 10. 37, 17.

Fi. Gb. 1. 2. 3. O. IIL 15^ 23. (oder ist

•• nio maU| da sonst immer iaman^

' niaman bat?) niaman. Oi niem

Scb. 75. Ho. Otl. Wm. nieoman. F

niemen« N. 33, 13. neman« T^ 8^

n. neoman. K. 31. Pa. gl. K. T. 1(M

116. Em. 33. nioman. Ps. T. 1

37, 1. 159, 5. (O. IIL 15, 23

10 (a), 18. 34, 10. 37, 17. nie<

'Nd. 39. nieman. Scb. 75. Ol

' N. % 9. 18, 10. 21, 12. 36^ ä

4. 49, 23. 57, 7. 60, 8. 63, 7. i

69, 5. 70; 11. 77, 63. 78, 13.

nraman. 0. III. 4, 23. 12, 4

3, 10.

g. niomannes. Gh 1. 2. 3. Bo. 5.

mannis. Org. niemannis. N.

df. neomanne. H. 8. T. 91. nioman

, 46. 90. 131. niemanne. M. 1:

Wm. 8, 6. a* neomannan. K. 4. T. 91. nioms T. 13. 131. Mcp. Bo. 5. niema N. 17, 6. 71, 1. 104, 12. 118 niemannin. N. 85, 16. ALLOMAN, jeberman/ uwisqnisque.

gn allomannis^ uniuscujusque. Ct. i GIMANNO, viritim, in einer gl. cass.; i

in. 158. MANALAUB. MANELIÜß. BIANAGOLD

prop. Hieher? MANDOKF, Orlsa Hieher? MANEZO.

MANU WERG. Hieber? »lANWERDANL MANLICHA. MANALIUa UNMANALOMI. MANABIRGE. MANPIZZO. MANCHÜNNL MANAHAUBIT. MENNESTINKA?

MANSLAGO, MANSLEKKO, MANSLAl MANLIH, mSttnltc^, viHlis.

g, s> f. manlicber tugede. Wm 8,

MANNOLIH, männtgUc^/ wmsquisque (i

nur bei O. N. Bo. 5. Mcp. Org. ror).

cbristus ist ter uoeg, an demo

noiicb kan soL N. 2, 12. tia si

- /

5t

MAN.

.MAN.

.752

'mea ^alle^ mannolih bi barne. 0. I. 6, 15« £Q no mannilih ist sehenti. O. L 3, 40« xi mannoliche« uuenti io brotes betolonti. 0. IIL 20, 39. der ; ist manneiiches faier. N. 94, 9. er mannelichemo nah sinen uuerchen IonotN.7, 12. ib sagen thir in nuara racha seltsana, thiu m.annilichan raarit, tber licbainon fuarit 0. IL 12, 16. mannolichen leidot dar aide fersprichet dar sin conscientia. N. 9, 9. fermulet herza bringe mannolih. N.

50, 19.

Form ^nd Flexion, mannolih. 0. I. 6, 15. (cod.V.P.) 23, 12. N. 21, 5. 30, 8. 50, 19. 98, 4. 103, 23. 112. 1. 118, 1. 55. 144, 21. Org. Bo. 5. mannolicb. O. I. 6, 15. (cod. F.) N. 2, 12. 105, 4. mannilih. Ol. 31. 0. I. 3, 40. 23, 8. 55. 59. II. 2, 9. 4, 76. 17, 24. IIL 6, 44. 9, 7. 21, 23. IV. 13, 9. 19, 68. mannilich. 0. L 23,59. (cod. F.) man- nelih. No. N. 69, 2. 77, 63. 118, 20.

147, 2. gi mannoliches. O. IIL 20, 39. (cod. P.) N. 145, 1. ßo. 5. mannilicbes. O. IIL 20, 39. (cod. V. F.) O. L 17, 31. manneiiches. N. 94, 9* d, mannolicbemo. Mcp. Bo. 5. mannili- chemo. N. 77, 55. mannelichemo. Mcp. N. 7, 12. 36, 6. 70, 19. 115, 4. 127, 3. 129, 3. a. mannilichan. O. II. 12, 16. mannoli- chen. Bo. 5. N. 9, 9. 14, 3. manno- libchen. N. 118, 39. mannelichien. N. 11, 1. BIANNOGILIH, ntännigUc^/ unusqnisque. thes thigge io mannogilih. Ol. 8.

Hieraus ist auch wohl das spätere man« niclih, manniglih und pnser heutiges männigUc^ entstanden; es als eine Zusam- mensetzung von manag und lih anzusehen, yerbietet sowohl das doppelte n als auch die Bedeutung (manag-lih würde Diele/ aber nicht alle/ bedeuten). Dies mannig. Hb zeigt sich nur in folgenden Stellen: manniclib, unusqmsque* Ct, 83.

\

manniglih, unusquisqne. N. IL manniciichemo,. unicuique, N. IL manniglichon, unumquemque* N. IL

er, auch gebet alle^r manniklich. D. HL 33. MANHEIT, MANHEITI und MANAHEITy MA- NAHEITI, f*, humanitas (ist manheit von manaheit zu trennen und letzteres, wemr auch mit m a n zu einer und derselben Wur- zel gehörig, doch nicht mit man zusammen- gesetzt? cf. die ' verschiedenen Bedeutungen dieser Wörter und ihrer Ableitungen), nur der Form nach unser 9)?attU^etL n, s. mdneheit, societas humanae uitae. ' Bo. 5.

g. s. manahei.ti, hwnanitatis* Gh. 3. d* s. manaheiti, Uberalitate. Mart. m an- bei te, humanitatL Nf. Bo. 5. 0. s. manaheiti, kepa, sportulam. Ib. Bd.

manheit, humanitatem. Nf« </./?/• manaheitim, liberaütaie. Can. 4. a.pL (oder5.?)manaheiti9i?iiiiiiM^ii/a.K.54.^ ÜNMANAHEI T, /., inhumanitas. Can. 1. AIANAHEITA, cinsare, munißcL A. (Setzt es ein Adj. manaheit voraus? oder ist die Glosse, wie viele in A., entstellt und manaheitiga zu lesen?) MANAHEITIG, liberalis. n. s* m. manaheitiger, iii»//ii# ^^/ i&M ad ignoscendumj. Mq. Le. 1. 2. 3. Bib. 1. 2. 7. d s. m. n. manaheitigemo,/i&^?V7/i (ybe"

norej. U^ Sb. Bib. 1. 2. n^pUm. manaheitiga. RL 29. Gc 1. 6. maneheitiga. Sb., munificu manaheitige, hospittdes. £p. can« 2. Superlativ* d s. m. maniheitigistemo^ liberalis-

simo. Bib. 7. n*pl*m. manaheiiigosiunf liberalissimi {sepultiiram exstiteruntj. Mi|;. Bib. 1. 2. lJNMANAHAITIC(anmanaheito.Ra.un- manaheideo. gl. K.), immane. Pa, nnmanaheitic ist, inhumanum est. Caa 2.

[48^]

753

MAN.

MAN.

754

\ -

MINAHEITIGO. Sb. , ,., ••. MANIHEITIGO. Gc. 7. ( » ^'^^~^''^- MANAHEniGI, /., Uberaliias. g. s. manaheitigiy Kberalitatis. Gq.

6. Can. 10. 11. IVL 29. dn s. manaheitigi. M. 24.) ,., ,.. .. manheitigi. Sb. ' MERIMANNIÜ (n. pl. n,), sirenae. Wn. 244.

S. MERIMININI in MINNL (MANNIN,/., SRSnnln, virago. Es.) MANNIUN, n.,^annUxn, homuncio. Sg.242. MAMNIN. Ist in mannin uuenichet, hu- mana miseria. N. 31, 7. mannin als adj. anzusehen? oder 2\sgen. eines subst. manno zu nehmen?

ARMANJAN (ermanttcn).

ze irmanninne, ad clarißcandam (hu- milesj. N. 88, 14. MANNISC, der Form nach unser ntSttnifc^r der Bedeutung nach unser mcnfc^ItC^; goth« mannisks, angelsächsch. mennisGi nord. mennskr, humanus.

n^s* /. raennisciu starchi (starhi.Bib.

!>), brachium carneum, M^.Bib.2«

g,^.m»n. ?menniscin trostis. N. 76, 4.

ehunnis. N. 72, 7. (menniscin

kann aber auch Genitiv des Subst«

mennisco angesehen werden.)

In mennischun dinc, hnmanas res. N.

.72, 11. ist mennischun Druckfehler; die

Handschrift hat raennischon (^g*. pL von

subst mennisco^

MANMSCO; in.^^enfc^(nord. mennskr); cfr auch sanskr. manu-Cbya, homo* n. #• mannisca Frg.41. IN. 74, 8. men- nisco. Org. N. IL N. 9, 20. 21, 7. 10. 32^ a 37, 9. 10. 11. 38^ 7. 44, 3. 45, 12. 46, 7. 48, 8. 13. 49, 11. 55, 2. 5. 56, 2. 61, 6. Syl. Wm, 7, 10. 8, 1. 7. mcnnis- go. 0. V. 12,46b mennisko Mcp. Org. Bo. 5* Nf. II. mcunischo. N. 2, 8. 5, 2. 8, 5. 17, 19. 28. 6. 30, 8- m^innisco. Wm. 111. 7, 10. g, s* manniscbin unfesti, fmmana in firmitas* Frg. 6L (kann auch adj. seyn; s. das adj. MAININISKIN).

mennisein. N.53, 9. 62, 11. 70, 15.72, 7.? 76, 4.? 77, 3. 79, 4. 88, 8. 90, IL menniscen. N. 21, 2. 29, 8. 35, 8. 48, 3. 59, 12. 79, 16. 103, 16. men- nisken. Mu. N. U. N. 103, 30. 31. 107, 12. 145, 4. mennischcD. N. 8, 5. 75, 11. 100, 3. mennisgen. 0. IL 4, 48. d. s, menniscin. N. 84, 2. 85, 14» men- niskin. Org. menniscen. N. 36,7. 42, 1. 134, 8. 139, 1. mennischen. N. 17, 12. a. s. mennisgon. 0. II. 1,30. mennisgen. N. IL menniscen. N. 3, 4. 18, 13. 37, 8. 38, 12. 39, 6. 40, 2. 58, 11. 68, 28. mennisken. Org. Bo. 5. Mt M. 103, 32. 117, 8. 126, 1. menni* sehen. N. 21, 18. 27, 1. 30, 19. 34, la V. s. mennisko. Ct. 82. Seh. 269. ir./>/. manniscun (es steht mannisennt^ Sg. 913. menniscun. Mgu Mz. Sb. Bib. 1. 2. meniscun. Sb. mennis- gon. O. L 1, 79. V. 20, 8. 21. mea. nisgen. N. IL menniscen. N. 33, 4. 35> 8. 38, 8. 43, 16. 46, la 67, ä mennescen (so bat die Handsdirift^ N. 68, 14. mennisken. Mop. Bo. S* PL 115, 11. 118, 113. mennischeo* N. 9, 9. 21., 24, 6. 29, la 36, 18. menniscin. N. 72, 7. 89, SE. 96, 7. menniskin. SyL Bib. 5. 6. menni- seh in. N. 70, 7. g'./7/.menniskono. Ho. mennisgono. 0. V. 12, 75. menniscön. Bo. 5. Mcp. N. IL Ne. Nrn. N. 4, 3. 18, 15. 31, 7. 24, 12. 30, 21. 32, 7. 35, & 44, 2. 48, 3. 56, 5. 61, 10. 89, 3. Wm. 7, 12. mennisk6n.Bo. 5.0rg. Wfli.1. mennischon. N. 5, 9. 13, 1. 16, i 17, 7. 20, 11. 24, 14. 72, 11.^ men- nisgen. Nm. IL mennisken. Wm. 4, 11. meinnischen. Wm. III. cf./^Lmenniscon. Otl« N. IL M. 11, 2. 18, 2. 25, 3. 30, 3. 35, 2. 44, 2. 50, 7. 52, 6. 56, 11. menni«kAiK Mcp. Bo. 5. O. IIL 21, 12. cod. F.^ men. nischon. M. 7, 1. 6. 17,. 35. ^ l

5

MAN.

MAN.

756

menneschon. Wm. 5, 16. mennis» gon. 0. IL 8, 53. 14,63. HI. 20, 22. 21, 12. IV. 2, 2. 9, 27. 37, 31. men- niscun. Bib. 1. 2. mennisgen. II. 6, 27. Ct 83. Ne. II. Nh. IL mea- Bisgin.Co. 3. mennischin. N.94,3to

a^jpZi mennisgon. 0. IL 2, 14. 12, 77. 14, 122. IV. 27, 14. V. 19, 11. mennis- con. N. IL Wm. L II. menniskon. Wm.I.IV.IX. mennischon. Wm.IIL menniscen. N. 5, 7. 21, 17. 35, 65, 5. 72, 18. 93, 2. mennisken« Mcp. Bo. 5. N. 103, 32. 118, 124. mennischen. N. 10 (b), 6. 11, 9. 18^ 8. 22^ 5. 24, 8. meniscen. Ck>.2. menniscin. Db. N. 79, 11. 93, 1.

r.p/..inennisken. Bo. 5. N. 97, 4.

mMENNISKO, miiitmtnfdiinonhomo. Org. UNMENNISCO, Unmenfc^i JRtc^tmenfc^,

n. pL alle unmennisken. Org.

DRÜTÄIENNISCO.

0* pL drutmennisgon: sua lokota er mit minnon tbie drutmennis» gon. 0. V. 11, 35.

MANNISCLIH, mettf^Uc^/ angs. menniae-

lic, humanus» manisclih. Pa. ), humana {composi^ menisclib. gl. K. ) tio).

mennisciih (das h hat ein Abbreviation»-

zeicben, also menniscliba oder men*

nisclihaz), mortale. Märt, (mennisliche sterche, brachium car*

nmjn-^ Bib. 5.)

MANNISCHEIT, /, sajenfc^^eft

n* s. mennisgheit, humaniias (loquaao). ^ . Mq>. 4. mortalitas. Mqi. 43. men-

nesckeheit, humaniias. N. 16, 6. g. Sf manskeite (du ne nimeat nuara

dero manskeite, non recipisper*

sonam hominum). Nf. d. s. mennisgheite. Nf. IL s. mennisgheil. Nf. IL menneske*

heit, incamationem. HL

MANNlSClN, Adjektiv, humawis. n. ^yi menntscina (amahi). N. 29, 13. (Gehört auch mannischin un*

festi. Frg. 61. hieher? ct g. 9. m. MANNISCO.) g. s. n. mannaschinea chonnes, tui* mard generis. H.24. menniski- ' nen (alter). Ho. d.s.m.n. mannaskinemo sitiu, AxniKino i^tf.Rb.inannisginimo(^aifi^. Wo. 2. menniscinen (bilde). N. 44, 5. menniakinen. Ho. a. s*f. menniskina naturam^ Bo. 5. t;. 8, f. du menniskina alahta, o homi* num genus. Bo. 5. £f. ;?/. menniskinen gorpotdOi cor* ^ pori humano. Mcp. 65.

MANNISGI, f., humaniias. g. s. mennisgi. Wo. 2. d. s. mennisgi. Wo. 2. a. s. mennisgi. 0. IV. 29, 12. MANNISKIiNL zi kikebanne mannii*

kini, largiendi humanis. Rb. MANNISCNISSA,/^ angels. mennisenease. g. s, ainera manniacniasa chiburti humanam nativiiaiem» Is. 5, MANAG (hieraus unser mancher), goth. ma- nags, angs. maneg, menig, nord. margr^ mulius. Hieher?

Bedeutung und Gebranch: manig) mulium. Org. manege, nonntdH.lt. manakiu, multa. Rb. in maniga uuia» mulia raiione. Mcp. 22. m a n a g e ^ iotidem. Ra. manage, plerique. Ic managa,yr#- quenies. VG. IV. 216. mauake, plurimos. gL K. managen, plures. Gc 5. mana^ gern rachom, mulii/arie. IRtu manegeil quhitin, multifarie. Ic managero sunta heilit thaz bluat 0. IV. 10, 15. ma* nag man. O. I. 17, 49. manag ediling. O. I. 9, 9. manag gotea drut O. IV. 34, 9. manig leitsami. N. 144, 12. ma- nag menigi. T. 89. manago menigi. T. 70, 2. manag murmurunga. T. 104. manag gnat. 0. IL 16, 4. manag uuuii* tar. O. I. 17, 2. manag laatar. 0. IV. 30, 23w manag aeltsani. O. HL 14, 2. auero manager. 0. V. 23, 151. mana- gea liutea. O. lY. 4, 43. maniges fria. kiDgea. Mcp^ maniger alahta. Wm.

I \

757

MAN.

MAN.

2> 13. manrge slahta. Mq^. maniges anderes. Ct. 95. anderes manages. Co. 3. maniges dinges. Bo. 5^ mana- gema megine. T. 145. manigemo psal- mo. N. de ps. gr. manake geista. Wess. manago uuituaun. T. 78. managiu tcust le. fole manegiu. Frg. 11. ma<* nago Santa. T. 138. manogo uuorolt linti. O. IIL 7,22« manago angusti. 0. V. 23, 84. manago ehti. T. 106. mana- kern nuortum. gl. K. manige prutina. IS. 34, 16. manige arbeite. N. 89, 13. manige geba. N. 147, 6. manego z:iti. T. 88. manago tbusunt. muatoi Ö. V. Si3, 223. thie manegun luginara. 0. IV. 7, 10. diu manigin cbelbir. N. 21, 13. tero manigon stcrnoli. Mcp. tero ma- nigon ringo. Bo. 5. iuuueriu manigen hohchoae. Na. ander leid manegez. Rg. 2.

Mit Genitiv: manige iro. N. 24, 19. xiu sint dero ao manegen. N. 3, 1. so manig uuir- det dero. N. 138, 18.

eiian manag: eban manago, totidenu Ib. Rd. eben manigin tempora. Mcp«

filu manag:

(Uu manag f rinnt 0. I. 9, 3. filu ma* nag iar. O. I. 15, 2. vilo manig man* Hr. liebes filu manages. O. L 18, 19. drost filu manager. 0. IL 16, 10.

wola manag:

unola manaker, nonnullus. Rb. uuola manake, nonnuUL Rb. uuola munagen, compluribus. T. 60, 3.

aama manag: samo manege, iotidem, Syl,

ao manag: so manakera citi, quaiUo tempore. K. 61. so manig cot, so manig sterno. Mcp. so manike, totidem. gl. K. so managa, ianti. Gh. 1. 3. so. managen, tantis. T. 80. so managem rahom. Rb»

80 manag so: 80 manag so, guotquot. T. 40, 3. alle 80 manage ao quamun. T. 133«

wio ntanag: nnio manag uuuntar unurti. O.! (wie maniger, quotus. Hd.) unii nige, quoL N. 118, 84. uuio ma: quot. Ru. uuie managa, quanti. üuieo manigero spracbon, quot rum. Mcp. 57. so wio manag: so uuieo manige, quascunque. P) so uuieo manigen, quibuscunq 88, 51. mit sue managen, quan Gh. 3. eddes manego (tbur edbes m gl. K.), aliquantisper. Ra. etbes nake, aliquantos^ gl. K. Form und Flexion: manag. O. (I. 9, 3. 9. 17, 2. 49. 24, 30. IL 4, 83 16, 7. 11. IIL 7, » 14, 1. 2. 17, 67. IV. 3, 11. 6, 45. 34, 9.) T. (40, 3. 89. 104.). manac manig. Hr. Org. Mcp. N. (138, 18. U manigh. N. 68, 18. i>. $. m. manaker. Rb. (maniger. I 12. s. y. managa. Gc. 1. 6. 19. a. s. n* managaz. 0. IL 3, 5. V. L 20, 21. (cod. F.) 20, 3! V. F.) Frg 37. manegaz 20, 21. cod. V. P L 20, 35. manegez. Rg. 2. g. s* Tfi. n. manages. 0. IV. 4,43. I. (cod. V. F.) Co. 3. ma 0. L 18, 19. (cod. P. K.). ges. Mcp. Bo. 5. Ct. 95. g, s. f. managoro? angusti. O. V. (oder ist es g*. ph sc. li maniger. Wm. 2, 13. 3, < d. s. 13. manage mo. OL 46. 0. 1. 1 IL 4, 32. 6, 7. V. 9, 41. 153. T. 145. Prud. 1. mane O. cod. F. L 1, 73. IL 4, 3: cod. P. V. 23, 153. cod. V. ] manigemo. N. d. ps. gr. d. $. f. manageru. O. L 1, 74. 5, 4, 30. 7, 65. T. 196, 4. gern. OL 40. u. cod. P. L managero. 0. cod. F. I. II. 7, 65. manegero. Bo.

lOAN.

KUN.

760

nakera. K. 61« kann aodi g-t-f'

seyn. t», $, m. managan. O. IV.- 7, 15. T. 139.

managen. O.- IV. 7, 15. cod. F.

manigfen. Bo. 5. a. $. f. managa. O. I. 4, 53.1 V. 23, 278.

-maniga. Bo. 5. Mcp. Ofg. N. 64,

10. ?init maniga zanga spre>

c h i n t e n, Unguis loquentibus (doC'

toribusj. N. 67, 13. imstr.? managu. Frg. 45. n. a. pL m.. managa. VG. IV. 216. Gc. 1. 6.

Gh. 1. 3. M. 30. 0. IV. 17, 17.?

T. 7, 9. 44, 31. manage. Ic T.

2, 6. 13, 13. 40, 9. 42, 2. 44, 31. 47, 7. 50, 1. 125. 133.. Frg. 13.61. 0. I. 20, 3. 22, 39. IL 3, 3. 15, 6.

23, 23. III. 24, 105. IV. 4, 37. Pa. manake. \\'ess. Rb. gl. K. Pa. manega? Wm. 4, 13. IL manege. 0. n. 3, 3. in cod. F. IL 23, 23. in cod. P. L 20, 3. in cod. P. F. Ra. gl K. H. 24 T. 89. 101. 106. 109. 112. 116. Ic. Syl. Bo. 5. N. 83, 11. 93, 19. man ige. Ho. N.

3, 2. 4, 6. 11, 9. 17, 41. 21, 17.

24, 19. 28, 3. 38, 2. 39, 6. 47, 11. ÖO, 18. 55, 3. 67, 31. 73, 15. 77, 31. 90, 7. 91, 6. 118, 84. Mcp. Bo. 5. Wm. 4, 3. 13. Mu. Org. manikc. gL K. manigi. N. II. mannige. N. 39, 4. 147, 5. ma- nagon. O. IV. 7, 10. in cod. F. manegun. O. IV. 7, 10. in cod. V. P. managen. Gc 4. 5. mane> gen. N. 3, 1.

n.a.plf. manago. T. 70, 2. 78. 106. 138. 162, 1. OL 3a O. L 18, 23. 23, 24. IV. 15, 42. V. 23, 77. 84. 223. Ib. Rd. manego. Is. 3, 6. T. 88> O. L 18, 23. in cod. V. L 23, 24. in cod. P. manogo. 0. IlL 7, 22, managa. T. 53, 3. manage. T. 22, 3. manege. T. 46, 1. 100. N. 34, 3. 70, 20. man ige. N. 15, 4. 31, 6. 33, 2a 34, 16. 44, 13. 70^

20. 89, 13. 147, 6. Wm. 6, 12. Mcp. Bo. 5. n»a.pl.n. managin. Ic. Pnid. 1. T. 42, 2. 165, & 134. .135. 196, 4 240, 1. V. manakiu.Rb. managu. T. 13. 25. 21, 2. 60, 3. 63, 4. 70, 2. 78. 79. 80. O. IIL Ui 51. manegio. Frg. 11. 17- Ra. N. 39, 13. 74, 9.

77, 6. 143, 13. manigii^ Mcp. Bo. 5. Org. N. 17, 15. 21, 13. 38, 7. 80, 8. 93, 19. 118, 162. T.234, 1. O. III. 22, 37. in cod. F. ma. nigu. O. in. 22, 37. menigu. O. m. 26;, 1. manigin. N. 21, 13. manigen. Na.

g. pl. managero. K. 1. Pa. T. 7, 8. 53, 9. 0. L 1, 11. 101. IIL 4, 16. ly. 10,

15. L 15, 29. in cod. F. 16, 2, in cod. F. K. IL 14, 78. in cod. V. manakera Pa. K. 2. O. IL 14,

78. und IV. 10, 15. in cOd.F. ma- negero. O. L 4, 49. 15, 29. in ' cod. V. P. K. 16, 2. in «od. V. P. 20, 30. in cod. P. F. IL 14, 78. in cod. P. Nh. Co. 4. Bo. 5. ma- na gor 0. O. L 20, 30. in cod. V.; auch in O. V. 19, 24. (oder g, S' f.?). manigero. Bö. 5. Mcp» n 30, 14. 31, 6. 41, 5. 44, 11. 83, 1. 88> 51. 92, 4. manigere. Mb. IL manigAn. Mcp. B«. 5. Oig.

d. pL managem. TL. 65i. Ra. Rb. mana- kern. gL K. manegem. Ra. ma« nagen. Pa. VA. IX. 566. T. 7, S. 44, 21. 60, a 80. Gh. 3. O. L 23, 36. IL 4, 35. IIL 17, 1. 18, 1. IV. 5, 18. 16, 16. 20, 16. V. 12, 3. manegen. Ic- Org. 97. O. h 23, 36. und IV. 5, iS. in cod. manigen. N. 17, 17. 21, 19. 24,

16. 28, 3. 3», 12. 40, 7. 41 , la 44, 10. 54, 19. 70, 7. 76^ 2a 88^ 51. Mcp. Org. Bo^ 5. Wm. 3, 6. bf 10. Rianegan. Wm. 5, 10. IL

Cemparatiy, nur im PJnraL mpl* m. menigirc^n, plureSi 87. in»Bi-

76i BIAN.

geren sint danne mines hon« betesliarer, diemih hazzent, rmdtipUcati sunt super capiUos^^^. N. 68, 5, inanigeren,p/rire5.0rg. {hpl.n» manegeren sint aiu, danne diu bar. N. 39, 13. manegera exer* dtia. Wm. 4, 10. . d. pt* minigordn. Bo. c^ph IR* manageron, plures. T. 21, 9. äie- niglron, plures (then eriroo). T. 124. manigerenmenniscon. Wm. 4, 10. o, ph n. managerun zeichan. T. 104.

Superlativ, nur im PluraL n. pL n* danne aiu (iar) manigosten eint

N. 89, 5. MANAGO, muUum. C. lUANAG, n. pr. Hieher? UNMANAG. Aulser: da ist unter uile unmanic uuerbman.

Ho. 2. nur im Plural.

IK pL Jik unmanege, paucL N. 88, 44. ün- man ige, paucL Bo. 5. N* 39, 6* 104, 12. 106, 39. 118, 1. n. p/. !>. ünmanigiu (buoh)) rari (ü- bri). Mcp. 57. d* pL ünmänig&n, paucis. Bo. 5. Org« N. 16, 14. 54, 19. 89, 9. 106, 38. cphm. unmanage, paucos. T. 78* un* xnanege, paucos. N. 65, 7. un- manige, paucos. Org. GAMANAGLOMJAN. MANAGMACHUINGA. MANAGNAMIG. MANAGFARO. MANAGDAHTIG. MANAGZALA. MANAGSLAHTIG.

MANiLGFALT, MAJVAGFALTI, goth. manag- faltba, angs. maenigfealdi nord. marg« falldr, mannisfalt

Bedeutung und Gebraucb:

manacfald, nadtiplice. gl. K. dannan

nuard iro fal manigfalte, muUiplicata

est. N. 105, 29. manacfaltaz (es stebt

manacfaltasj, frequens (campus her»

MAN.

isk

k

bis). VG. n. 185. iro manigfalt ist (mulüplices). Org. managfaltero,^^ qumti (cüUu). VG. IL 51. manacfalta, frequentes. VA. I. 711. man igf alte un- driuua, multiplices fraudes. Bo.ö. ma* päcbfaltörün, largioribus^ D. mit ma> nigfaltero lustsami, multifidis sua- tntatibus, Mcp. 47. managfalt, varia (locutioj. Frg. 37. iz ist managfaltai thing. 0. IV. 10, 16. thaz mari nuard oub managfalt ubar iudeono lant 0«U. 15,5. ero ist filu thrato thero^ drubtines dato, iob managfalt onh manne al zi zellenne. 0. IIL 23, & quaUtas ist mänigfalte. Org. unio manigfalte dir si diu misselichi dero niumon. Mcp. nuig uuas ofto managaz iob filu managfaltaz. 0^ I. 20, 21. managfalt gilari. 0. IV. 15, 7. managfalt segan. 0. V. 1, li managfalt giscuabi. O. III. 14, 95i managfaltu suegala. 0. 23, 19& manigfaltiu gelust N. 57, 9. thii ainaz managfalta guat. 0. IIL 18^ IQ. managfaltes rebtes. O. IV. 15, öi managfaltas liobes. O.V. 23, 47. thei managfalten uueuuen. 0. V. 9, 3i tbes managfalten seres. O.V. 9,35* tbemo managfalten thiete. 0.111.6, SO. mit manigfaltero lero. Bo. & managfaltan drost 0. IV. 15, 55. thii managfaltun uuibi. O. I. 8, 13. ma« nagfalta ginada. O. IIL 17, 25. ma- nagfalta reda. 0. IV. 13, 2. manag- falta spracba. O. 16, 17. manag- falta fruma. Ob. 54« managfaltonni* zi. 0. IL 6, 18. manigfalte pina. IL 24, 17. manigfalte^ irbarmida. IL 106, 1. tbero managfalton uuortOi

0. IL 21, 16. managfalto uuunta. Ot' V. 23, 134. managfalten ebtia 0.1

1, 68. manicfalten lugen. Co. ma* nagfalta smerza« O. L 18, 30. ma- nagfalto frauili. 0. HL 17, 62. ma- nagfalto ziti. 0. IV. 15, 31. manag« faltu uuuntar. 0. IV. 1, 30. uuixi managfaltiin. 0. V. 21, 19. ze manig-

fal.

l

»UN.

MAN,

764

.t.

II.

faltero uuis. Org. inmanigfaltaauis. BIcp* Fontk und Flexion: maD^agfalt 0. (IL 15,5. HL 14^ 95. 23, 2. IV. t5, 7. V. 1. 13. 23, 2.) Frg, 37. inanacfald. gLK. manigfalt Org. ma-. nigfalte. Mcp. TS^ 105» 29. Org. m s. f. managfaltq. O. V. 23^ 198. ma-

nigfaltiu. N. 57, 9. n. a. $0 n. managfaltax. 0,.I. 20, .21. III, 7, 36. IV. tO, 16. 12, 26. V. 12, 89. manacfaltaz. VG. IL .185. manachfaltaz. 0. IV. 10,

16. in cod. F. managf^libaz. 0. V. 12,89. in cod. F. manag* falta..O. U. 6,2. IlL 11, 8. 18, 10. V. 9, 8. 23^ 67. 71. Ob. 36. ma- nagfalda. 0. V. 9, 8. in cod. V.

g*s.m* n. man agf altes. 0. IV. 15, 54. V.

23, 47. tbcs mapagfaltea. 0.

V. .^ 35. in codi P. managfal*

des. p. V. 23, 47. in cod. V.

managfalten. Os. 11. 0. V. 9,

32. 35. managfalden. 0. V. 9,

32. in cod. V. (L $,. m. n. managfaltcn. 0. HL 6,30 ma-

n a c fa 1 1 e n. 0. III. 6, 30. in cod. F. cf. Swf, manacfaltera V6. 11.51. manig;

faltero. Oig. Mcp. Bo. 5. a.$*m. mana^faltan. O. IV. 15, 55. (u.

in cod. V. U. 4, 90. cod. P. D.

IL 6, 35.) m.anagfalton. 0. IL

4, 90. lind in cod. F. IL 6, 35.

managfaltun.' O. IL 6, 35. in

cod. V. o. $. f. managfalta. Oh. 47. 54. 0. L 18,

30. IlL 17, 25. IV. 13, 2. V. 16,

17. (und 0. IV. 1, 45. in cod. F.) manigfalta. IS. 67, 33. Mcp. managfaltun. 0. I. 8, 13. V. 12, 86.

n.a.phm. manacfalta. VA. I. 711. ma- nagfalta. O. L 18.

n.a.jd.f. managfalto. Ob. 128. 0. III. 17, 62. 26, 66. IV. 1, 45. 9, 29. 15, 31. V. 23, 134. manach- falto. 0. IV, 9, 29. cod F. ma- ^

: iiigfaUe.N.24,17.106,l.Bo.5.

manigfalde. N* 118| 2L m*€kpl¥k managfalta. 0. iV* If 30. ma- nägfaltiH. 0. IV. U^O. in cod.F. managfaltun. 0. V. 21, 19. ; g^ pt. managC^lton. Q..II..21, 16. . dn pl. mdnagfaiton. O. L 1, 68. 18, 22. HL i7, 4. IV. 1,44. manicfal- .ten. Ca. mani^falten. ?f. 118, 21. managf alton. O. IL 23, 24. . Comparativs .^ .

manacbfaltoruo. Gc. 6.{ , ... manchfaJtorun. Gc. 1. ' ^

MANAGFALTO, Adv^k managfalto mera.0. 11.24, 1. manag- falto deilta. IL 1, 33. tbrate ma« nagf^lto. IV. 9,32. filu manag, falto. O. V. 12^ 84. manachfalto.

0, IV. 32, in cod. F. manakfalto, pluralUen E^n. 19. manacualto^ mul»

_. ti/ßriam. he^'L 3. inanigfalto gean- gestet uuirdet N. 62, 2. unola ma- .nigf.a.Uo ist dir durstegmin fleisg, giiitm multipticiUr tibi caro mea. N.^ 62, 2.

Sopfrlativ: '

manacfaltost. Bib. 1. 2.} . ^. . manacbfaltosL Sb. > ''»'"«^.

MANACFALTLlHO, iwi/Zi/iinViai < angels. msenigfealdli^^e). M. 31. manicfalllicho. Le. 2. manicfaltli- cha. Ep« P. 3., nmhifariain.

MANAGFALTl, /, SReii je.

Bedeutung und Gebrancb: multiUido. N. 68, 14. muliipUcaiia. N.59, 9. ajfluenfia. Gc. 3. numerositas. Gh. 1. 2. 3. 4. £c. AL 30. densitas. M. 28. Gd.

1. 2. Sb. seges. M. 29. Gc 6^. U3ura. RL 21. Sb. Can. 6. 10. 11.

n. s. manacfaltl^ Gh. 2. 3. 4. M. 21. 29. Sb. Gd.1. maiiacbfalti.M.28.30. Sb. Ec. Gd. 2. Can. 6. 10. 11. Gc. 1. 6. Gh. manigfaltL Gc 3. N. 35,8.39,6.59,9. .. d. 9. manigfalti, N.68,14. manegfalti. .»••&. .

[49]

%l

ttUK

MANAGFAL'rÖN» angd^ msenigFealdean, mfdtipUcare.

(ib) manigfatton (mioe). 140| 10. (sie) manigfaltonl sih. N. 91, 15. (da) manigfaUotoatdin reht N.70,2i. (er) miiDigfäUotft in, öiAxi/..N:i04,24. (sie) manigf^Ho^on ^\h (^romie mar* iyrum). N.'^, Sl.

GAMAJ^ÄGPALTÖN undGAMANAGFALT- ' -JAN;

(sie) kimanacraltont, ttübttitdM. Ic. imp. kemanigfalto, m»//77f/ca (gene-

rationesj. N.' 64, 11. p.p, kamanacfaltot'Pa. - 1 ^^MtÜipU* kimanacfaltoti gLK*f > c:i7^. gimanagfaUo! hlibeüin. 0. IV. 6, 48; g(k)eihäiiigfaltot liä- best N. 11, 9. 35, a ist N. 118, 69; si; N. 48,- 17; uuirt N. 91, 13. « «uerden-t N. 91, 15. vuerden. N. 78, II. gemanig- iialtot (gemanigualdef. Wm. IL) Unart Wm. 5>*7. chima- ' n-aöfaldit oüirdbii« Is. 5, 2.

MANAGFALTIG, manniflftfftf«. manigfaltig, miätipleoc, N:-67,' 18. ma-

niehflaltieby 7iiii//i/Wri£7i7r.''£p. P. 4. d. pZ. manigfaitig^Vik WiQ. 1, VL Comparalir: •. '

inanacfaUigornD^/iif^iörf^.Sb.M.29.

Snifferlativ: '

mana'bkftiltigöst, latissime. M/».

MANIHÜÄLTIGI, f., densiias, Can. 7. AIANAGSAM. a.pLf, so msBacsamo geba, tarda dona.

Is. 9, 3. a.phn. manaksainia, numerosos. Em. 19.

^IßUMCH. ilhd MAi^AGfN; »üs der Glosse Je- gione, nieliiga. Prild. 1., \veail itieniga nicht Schreibfehler ist, ergiebt ^icb^auch die Form managa neben ma dag L In Is. 4, 4. steht dhia selba maBi^giifu ^hinomidio bIs Ve\^T0tH%m^'fmipsä'p'ltihiliias personarum; ist mane^liia irt nian-eglutn zu bessern; cf. ^n*iiMi.^#.1riaJia|^i'iV^in Fif^f. ITj^'und den acc. i. manegbin in b. 4^'4.; f., SRcngO

MAN.

' {goth. managei, angels« m^mgn^ ms msnigeo, muliituJo.

Bedeutung und Gebrauch: ' multihido. T. 2, 3. Mcp. Pa. Ra. gl K. i 20» Kp« pltiraUias.ls. 4, 4. Im^ii« T. Ra. Pa, gl. K. Frg. 11. legio. T* J Ptud. 1»- caUrva. Ic« fraiex (peccati Mb. Sb. Bib. 7. congregath. Bib. 1* \ chonis. Mcp. synagoga. N. 7, 8. Bib ecchda. Mi IL manus. D. II 341. VL% - li 2. Et. Le. 1. numerus. Mt|i. Bib ■' ' Älep. freqtieniia. Gh. 1, D. II. 351. t * ' Pmd. 1; aginen^ Da« ala. Mart plu Rh. Tg. 3. cohors. R. Form und Flexion. n. s. managi. Rd. Ra. Pa; ^I. K. 11. 7. F ' - ' manaki. Pa. gl. K; manag? (übersetzt 7;i£///i/fM/o). manigi K 7, 8. 17, 5. 21, 1». 80, 20. 39, 13. 43, 13. ni^anegi. Bo. 59, 9. U9, 3. ihcnigi. Mcr. Sl 1. 2. Le. 1. D. IL 341. 351. Pi Em. 33. Ra. T. 2, 3. 6, 3. 49,' 7; 70, 2. 183> 1. O. I. 3, 32.

12, 22. 15, 39. H. 3, 14. 24, •t4, 15. 16, 27. 24, 3. W; 3,

17; 5, 41J'N. IL raenighi. Ic

niki. gl. K. menige^ Watt 4,

nagin. Frg. 17.

'g: 1* manigi. N. 81, 2. 108^, 30.^ m

Gh. 1. Wm. 7, 4. IL m e n ige. W

- H. s. iÄanagi4. Kp. manigi. Mcp. Bo

'* 5i 8. 16, 13. 25, 4. 32, 16. J

'5Ö,' 3. '63, 3. 68, 17. manegi.

13. Bo. 5. meniki. gl K. m D. IL 341. Mij. Mtfr. Bib. t. 2. 1. 60, 4. 236, 4. O. I. 2, 39. 42: 13, 52. 20, 63. IV. 12, 7.

' ineniga? Prud. 1.

d. maiikgt^ R. manigi. Mcp. N. 3

8. 25, 5. 60, 12. 105, 18.

' Mcp. 21. menigi^ Mt^.Ec'Bil

N. IL T. 19, 7. 64, 3. 79. D. ]

«'^ * ' 0:^L 9, 27. U. 15, 9. UL 6, :

•71.-Wm. n. rtenige. Wm. 4

' '' •'; ' "il: meinege. Wm. UL man(

,. ..; . .- Ia ' tc 4^ 4;

f t ,*

r I

167

mm.

MAN.

768

«iina-iDa. menigiy /Mri^r^. T.13, 16. 19, 4. 43» Z.-6% 6.Mj U lü^nigi? (ubermuot'ero suabton mina scia, , \ «•' -. synagoga potent um ^ xL^- )5i^p0rborum : w;.4 « } qMe^ierwiikinimammeam)* N.85y 14 ,1 '; .: miniglaä. Mcp. 66>^ «Apftsncoigini T. 5i), 1^;8(X 185, o«/i/» manaki^ turbas. Pa. menigi. T. 19, ; 5. 22, 5.. .44, 1. 154, 5L Tg* 3. mc- .. Digin. Mart ÜNMANIGI, /, pa««/« <;iar6). N. 101, 24. €k-A:.ujima*nigi, paudtaitm (d^üum). N. .;. 101, 23. i . ÜFMANAGI^/. . : ...t. •.' M ..

d. s. üfminigi, aeiAtreo coetim Bl. 71. ÜUOROLTMENIGly / d lU. 6,& 25, 4.

MW* <5, ^ft ■■•■•«■l.t.i t.i»

nntar uooroUmenigi. 0.,1J. 9, 31. UU'miAINlGI,/,, congregaHo popuK. N. 61, 9. die liuloianigi, turbas^ M 92, 1. . CHORaiAWAGI, /•

a, s. chormüni gl f'.chorwn* N. 87, 1. vCEFMANAGI,/., gloue.

a*.s. scbefmcpigc, dassem* Bib. 6. ..».p/.8cefmenigK Bib. 1. i ^/^^^^^^ ^ scbeimenigi. Bib. 6. j '

(In Rd. unTiusammengesetzt, scefo maaagi.)

MANÄGÖTI,/., SReitae.

gi s. managoii. Alk. j , manus (dispersio xnenigoti. Bib. 1. > maufis populij.

J. s* mancgote, mami. D. II. 313. IIAMÖN, MANilN, ma^aenf angeb. manjan, monjan, moner e, nord. m^u^f provocare. Cf. das spätere lat. marmire (ad plpcltum, ad mallum) in /. ja/., /. rip , in jns vbcäre, wo- {ttr auch in den Gesalzen iiu>i2^^ gebraucht nvird (der ^ISger mannit, der Slit^ter bannit).

Bedeutung otid Gebrauch : ' monere* Ra. gl* K. Ic. Bo. 5. Mcp. 21. *admo*

nere. Bo. 5. H. 1. 9. common er e. K. 18.

suggerere* Can. 4. exspectare* M. 25. Can.

6.10. 11. maoo« conveniat. AL13. Sb. Can.

10. 11. Gh. 1. manonto (manento. A.

mananto. Gc.3.), conveniendo*Qc.%. thaz

%\^ tliea irhogetim iob iro muat io ma-

. V 1 nptio» t)pAf^ fenie^yptofttarun, thie

fordoron iro uqarnTi. «O« lUi 15, 11. : Mit o^c« der Pcrfion: . ,

alao der /9ro/AA^/aan8ih m£(qoe. N.47,2. '.' \ .«sie 6luaguai.ihie fiie-^manotun, zi hi« . >:;|Dilriche ladotuin. 0. IV. 6> 28. manota f iii.cr ouh tbo.au&tar thie sine iungoron

rh 'Uuar^ thaz sie thaz firbarin ioh :* jsoiliche DiTUoarin. O.IV^. 6, 41. sie ma-

:noti- O.II; 2, 12. er sie thar Iho manola, : ' tioaz thes ther uuizod sagcta. 0. IIK

•i: 23,-48., .

Mit acc, der Person und gen^ der Sache. , rd sinves ununillcB ze mänonne, prae* versa sensamonere. -Mcp. 18. thaz uuizi Vtiaii^ot inantfaes. :0: IV.. 30, 16. die maneuuir des, dazsie «ezzen. \Ym. . i'.. 6^^. . uuas biscofcr thes iares, thaz manota nan thesduares. O. III. 25, 31. manota sie.managfaltes.rehteJi. O. IV. 15, 54; manota er sie iho alle^ thes ereren tbinges-^O. V. 11, 45. nnde sie chrisiiis mäneta difro scrifte. N; 8, 3. Form und Flexion: Inf. manön. Bo. 5. zemanonne. Mcp. 18. . (ih) manom. Pa. gl. K. manoa. Can. 4. (er) maiiot. Ic- So. 5. gl. K. M. 25. H. 9. Can. 6. 10. 11. O. I. 18, 1. III. 19, 1. IV. 30, 16. mancL II. 1. (wii) mane. "VVm. 8, 9. (eO «ano. RL 13. Sb. Gh. l.Cao. 10. 11. manoe.N. 47, 2. man.oge. M.30. Gb.3. (mani. Can. 13.) (er) manota. O. UL 22, 48. 25, 31. IV. 6, 41. 15, 54; 19, 18. V. 11, 45. maneta. Bo. 5. N. 8, 3. Wm. 8,5. (sie) manotun. 0. IV. 6, 28. (er) manoti. O. II. 2^ 12. (sie) manotit). 0. IIL 15, 11. imänetin« Mcp. 21. p. a^ manonto. Ge^ 8. < manento. A. 123. mananto.. Gc 3*- *!• ;.'.

pl. m. manqnte. K. 18«

GAMArtöN, gamain£:n, ^tma^ntn.

Inf. dih tes ze gemin6nne, inmemoriam

rcvocare. -Bo. S. (er) gimaivoty meiioraL Ga6. kemanot:

[49»]

769

BflütN.

BIAN.

ii«e8 kemanot «mHi dlser pioi* mus. N. 70, 1# /?. /7. gimanot> adnumiiM(7nmmneJ.T,iU gimanot üiiirdit, memon^iur.^Gc.3. kemstnoi (hdmöneaiur}. Ki 66. tes uoiFde fb kemanot mit tlnero fthto, eura m&nemnr. Mqk l&*)Quirt kern anet le ai>tiiuuvteiiiierN*87, 1. uvir uoerden gemanot» datunir fernemen-^-r M. 31, 1. aie uoer- den gem-anot, daz sie %e gotea nuistuome denchen und^ irre BesvQ. R ^ i. 9* i; m. kimatoater, comm^mitm fpro-

ditione}* Is. % n. s. f. keiftanetiB,iifftiiöja£to.Mcp.i4. M. ph m. ^imdßVkoit unurtan. O. L 17» 73* gemaBete(f an epefro)» N. 45, 2. ARMAN£:N, ermahnen (ertntterti)*

Inf. irnanen (gebngrda). Co. « FARMANÖN, EARMANfcN (FIRMONM O.),

nur der Form nach unser t>erttta^nctt| die

Bedeutung ist:

tünigmmre. N. 99, 3. k. K. 2. 7. H.Wtem- nire. Rb» Ra. gl. K. ikspieere. Gc. 3. Gd. 1. Bib, la 11. 13. Wm. 8, 1. Ib. Rd. suspi^ cere. Bib» 6. spermre. Rat. K. 31. H. 22. calcare. M. 14. 30. Gh. 1. 3. Can. 10. 11. 13. Mt{f. Sb. Bib. 1. 2. conculcare. ML 29. Gc L 5* 6k A. dissimiäare* Ob. l.* 2. 3. ab/icere. Gb. 3. repellere. C3bl 1. 2. 3. ze farmanonne, remätare (oceulia cogita- iionisj. Gc. S. unanta da diviiias mundi nerkiusist nnte uermanest \Vm.8,12. (si uermaneten mich. D. III. 36.) uair lazemes'una lichon man then filu richan, firmonames zi notiandcrero armnatkO.; 111.(3, 14. nu ihn thax arunti so barto bist firmonanti. O. L 4, 6fr. .-firjnonet (condemnai) thih biar nn iandan, si gab anlnuarti so zam^ niaihan, quad si, drubtin, theist al mit tbinen mahtin, hob ib, quad er, firmonen tbik. O. IIL 17^ 55 57. Form und Flesiom >

/a/I farniaoen. Rb«; Cermanen. R 99« ä

iiemanan.Gc.3« ze farmani Gc* 8. za narmanenne. Gc

(ib) firmonen. <X IIL 17, 55.

(du) uermanest Wm. 8, 13.

(•er) fa-rmanetRa. firmanet^K.] firmanat Bib. 10. 13. nirni Bib. 6. farmattot Gh. 1. 2. S manot AL 30. Gh. i. lirm O. UL 17, 57.

(Wir) fitmanomes. Gh. 3. firmoni 0. ni. 3, 14. firmanemes» ( 3, 14. in cod. F.

(sie) firmanontM/29. Gc5. nirma Gg. 1. 6. firmanent. A.

(er) uermane. Wm. 8> 1.

(wir) firmaoemes. Gb. 3.

(sie) nermaneten. D. IIL 36.)

(er) farmaneti. Ib. Rd.

p* a. farmanento.K.31. firmonanti

O. L 4, 65. formonanii bi

L 4, 65. in cod. V. F.

n. u. a.pL m. f armanente. K. S«^

narmananta. Gc 3.

p.p. farmanot Gb. 2. farmanotnu

Gc. 3. uirmanot nuerden. '.

nirmanot nuard. Sb.M^'.Bil

n. s. m. farmanot er. Gh. 3. U

neter. Ic. 11. s. f. farmanota. Gh. 1. n.pl.m. farmanota. Gd. '1.

d. pL fermanetem. H. 22. a.phm. firmanola. Can. 13. n nota. M. 14. Can. 10.

FIRMANONTLIHE, despicabiles. Gh. FAFttUNENTI, /., aspernatio. fih.

ZUOMANÖN» admonere. (er) zuamanoot. Kp. (wir) zuamanomees. \L. 2. p. a. n. pL m. zuamanonte. K. 40.

ZUAKIUANOTER, admomius. K. 62.

BIANUNGA, f., augels. manung^.oion SKa^nung. XI. M. manunga, admoniiio. N. 70, 2C

gestio. Can. 1. . d. a. manungu. O. IIL 15> 10. K[k ' nu.ngo. M. 30l Gh. Mq».

« t

n

MAN.

MAN.

772

- ^ 5,6. maiina|;a. Gh. 4.)

manan^on (sicj. Wm. 5, 6. IL #• mununga, suggesiUmem.Yf. Cait.1.3» N<U 14. aiaa manunga alla iob lera fila folla. O. IL 34» 3. d.pLm^nnufoom.K.2. manangaoL Kpw FARMANUNGA, /, SSerac^tuns.

a. 1. fermanunga, contemtum. N. 70» 19. ZUOMANUjSGA, /, adnumitio.

dm 1. zuaraanungu. K. 2. FARM AN A , jf.^ aspernatio^ Ja. contemptus* Ib. Rd.

FARMANO, m«, conUmior. K. 23. (io K. 65»

steht farmanu). FRAMANO, 171.^ conUmior. R. FARMAJNIDA, /., SSerac^tung.

a. farmanada, dispectionem* Gcy 3. FffiMANIDI,/, aSerac^futts. in firmanidi haa ih gesandot. Co. MENJAN. Hieber? cf. manAo undmeinjan (in Bib. 5. steht menit fiir meinit), aber auch minore; es übersetzt mannire und mi- nare; häpgt auch franz. me^^r damit zusammen^ ,menan, vel bannan» mannire. D. h 341. ipenno y. tribo^ mijio. F. 2. menita. Bib. 6. 11. \ menete. Bib. 13. (, minavü. msentl Bib. 7. )

ÄINNA, MINNIA, MINNI, f., SSinne, HtU

(hieher? cf. nord. minni, memoria; aber atfch altpr. myls^ liL mielas^ earus und aanskr. mil, amplecti).

Form und Flexion: o. #. minna. K. 2. 5. H. 5. Pn. Can. 7. Gh.^

1. 2. 3. Asc 1. 3. D. IL 349. Em. 19.

T. 179, 4. Ol. 84. Oh. 129. O. V. 4,

42. 12, 66. 6a. 79. 100. Mcp. Bo. 5, .

N. &, 8. 16, 9. 17, 9. 21, 19. 39, 12^

42, 2. 47, 14. 79, 17. 98, 1. Wm. 8, 6^ .

minni. Frg^ 43. g. $. miiiAa. Kp. K. 61. H. 10. Ob. 128. O.

IL 6,49. minno. M. 30. Gh. 1. VA.

IV. 18. 0. HL 7f 12.t N. 17, 20. 45>

10. 67, 2a 95v 1. 103, 3. Wm. 5, 8,

. minnuttr Wm.> 8.^ IL minnon..

, . Wm. 2, &. 6r 8. 5r 8. 8, 6, 7. isl

\icUeicht der g. pL, wofür ich auch

die Form minnon in N.j obgleich es immer caritatis übersetzt, nehme; doch cf. auch den dat. d* e. minna. K. 7. Wm. 2, 5. minnu. K. 4. 7. 20. 64. Frg. 45. T. 167^ 8. 9. Oh. 144. 0. I. 6, 2. 24, 8. U. 13, 12. HL

22, 23. IV. 5, 26. 21, 34. V. 7, 37. 12, 94. minniu. Is. 5, 7. Frg. 57. minno. VA. XL 538. Mcp. Bo. 5. N. 17, 13. 18, 10. 24, 17. 32, 2. 50, 21. 95, 2. Wm. 5, 8. minnun. VG. IH. 285. minnon. Wm. 3, 10. &> 8. in. gegin miner minnon. Wm. 8, 7.

a. s. minna. Ic Schw. Sb. K. 2. 4. Ct. 82. M. 9. Em. 6. Can. 9. 10. li. 12. 13. Bib. 1. 2. T. 60, 7. 141. D. IL 352. O. IL 13, 10. m. 22, 22. 23, 14. 23. IV. 5, 47. V. 12, 92. 15, 5. Otl. Bo. 5. Mcp. N. 43, 22. 49, 5. 67, 11. 77,34. 103, 3. 108y 4. 5. 118, 97. 133. 163. Wm. 2,14. 3,4. 8,7. minne. O. IR.

23, 14. cod. F. Ho. %

n*a.pl. minna. Ic M. 15. Can. 6. 10. 11.

D. H 351. 0. a 19^25. V. 7, 3. 12,

57. 25, 2K g.p/. minnono. 0. IV. 15, 52. minnon

(carkatisj. N. 67, 14 89, 16* 103, 3. dpi minnon. OL 83. O. m. 7, a 12, 2.

23, 29. IV. 11, 52. V. 11, 35. 12, 72.

77. 15, 6. SyL Bo* 5. Mcp. (im Lat.

der sing.) 3. 35. Sg. 105. N. (im Lat

der sing.) 17, 25. 47, 13. 49, a 50,

20. 54, 17.

Bedeutong und Gebrauchs

amor. K. 5. cupido. Mcp. 35. Caritas. K. 3.

Mcp. 37« Gh. 1. N. 67, 14. 103, .% affec^

ius. K. 2. 7. Gk 1. 2. 3. aßedio* Can. 7.

9. la 11. 12.13. humanitas. Sb. Bib. 1. 2.

foediis. Mcp. 6. dnlcedo. VA. XL 538. %-

nis (ariadneus stellis coelestibus ignis ad^

ditur. Prud. Sym. L 142.>. D. IL 349.

(quem vos lasdvis violatis amoribus ignem.

Prud. Sym. U. 225.^ D. IL 352. taeda.

VA. IV. la minna lust, amor (zondot

ieh kuote ioh ubele). N. 79, 17. minna,

siudia^lct innostraviscera, minna. M. 15.

minna, yiiror^j. D. IL 351. gotes minna.

773

I

M «

niAN:

T. 141. in christes minnio. Frg. 57. in godes minna. Scbw. selbes minna, amov^ui. Asc. 1. minna rebtes. Bo. 5. kuot minna. N. 79, 17. nbil minna. N. 42,^. katriuu minna, /d«i* affectus. Em. 19. bi tbia selbun minna tbiar lerta uuorolt alla. 0. V. 12, 92. fona minnun, amore. VG. III. 285. umbe minna. N. 77, 34. umbe dina minna tuon ih taz, iui causa. Bo. 5. durb minna. N. 67, 11. thcr tod nnas in nuuhna thuruh gotes minna. O. IV. 5, 47. taz Santa tir tin fredel ze min- Don. Sg. 105. mit ilu iob mit minnu. O. L 6, 2. tbaz mit minnu gidua. 0. L 24, 8. iob borit er mit minnu tbes brutigomen stimnu. 0. IL 13, 12. fol- gent mir mit minnu. 0. III. 22, 23. mit minnu got irknatin. 0. IV« 5, 26. mit minnon, per dilecthnem, caritate. N. 17, 25. 47, 13. 64, 7. föne minnon, caritate. N. 49, 8. an minnon, »» cari- tate. N. 50, 20. tbu uueist drubtiU) •quad er, min, tbaz ib minna baben tbin, iob tbu mir bist in minnon fora allen uuoroltmannon« O. V. 15, 5. 6. triuua niit minnon stercbende, OTiior^. Mcp. 3. nab iro minnon ebelen fcupi" dinej. Mqp. 35. ze einemo uucrcbe min- fion, caritatis. N. 89, 16. mit zuein ge- botin minnon fcaritatisj gotes unde mannis. N. 67, 14. tbio minna sint iu Leiz. 0. II. 19, 25. tbaz iro minna da- tun. 0. V. 25, 21. zi ibiu simes io zi gote funs mit tben minnon untar uns. O. V. 12, 77. tbaz sie biquenen fol- lon mit tbiu zen gotes minnon. 0. V. 12, 72. babeta si nu in uuar min minna micbilo sin. O. V. 7, 3. biar lerit tbiu sin stimna unsibzua minna« O. V. 12, 57* minne uuider sinen na* bislen han. Ho. 2. si zi gote oob min- na tbera selbun kuninginna. Ol. 84. tbiu minna iz in irfulta. O. V. 4, 12. minna tbiu diura, tbeist karitas in uuara. Oh. 129* uuard mir uue mit

MAN.

771

minnu.. 0. V, 37. iob beltit er thii minna bi aina dratinna. .0. IL 13,10.

UUPmiNNA (oder liupi, minna?).— deio liupiminno, ai/ns dilectione* Gb. 3.

LlBMlNNA, /., etmiitUrsa:caritas.Jio.i.

(Hüorrenminlne. d. in. 30.)

URMINNI, ad/. kindes urminnir, oidit mehr näcb einem Kinde yerlangend, nidit mebran Kindergebabren denkendj in; kumig bin ib iaro in filu manegero,

' iob tbiu quena minn ist kindes ür-

minno. 0. I; 4j SO.

GAHHNNI; In iitU tertint

Form und Flexiovi:'

cbimidni. Is. 4,6. geminne. Ba&.Hcp*

a. s. m. cbiminnan. Is. 4, 6.

n.plm. geminüe. Bo. 5. N. 138, 20. gi* minnen. N. 132, 3. J. pL geminnin. Bo. 5.

€Lphm. geminne. Mcp. 23- Bedeutung und Gebrauch:

cbiminni mir, dilectus meus. Is. 4, 6. cbimitinan cbnebt, dilectum phenau Is. 4, 6. die gfeminneb bruodera. N. 132, 3. uüaz nu geminne ist, q^ni- qtiid nunc amat invicem. Bo. 5. dai sib kuole skeiden föne ubelen unde sie dob keminne sii). N. 138,20. sie iu förn geminne, iam pridem ämore mutuo colUgatos. Mcp. 23. in unde sit geminne tuende, sexus conctüam. Mcp. 3. die rebte geminne sini^ ßdi Bo. 5. geminn6n, consonis (membris). Bo. 5. (WALTMUNNE, /., lamia. Fdg. 396.) za

MAN?

IfERlMIN, MERLMINNA, MERIMINISI, RI&

RIMENNI, /., ©{reue. Zu MAN? et

MERIMAINM unter MAN.

nu #. mcrmin, siren. Pt. e. cdeuma.Vut.

merimeni, ^lla. Tg. 1. meri«

menni,,M7V/ii. Tg. 1. o.;?/. merimin, sirenes* Bo. 1. meri-

minni, syrenae, Mt^. meriminna,

syrenae. Bib. 7. miirimenDi, d-

s

UAN.

BIAN.

776

.[

fStrenarum,

rmae. Rb. Bib« 1. 2. 9. 13. meri* minnun, syrenae.Sh. (merimin* non, sirenäe. PL) g«pJL merlminnono. Mß. meriminninG. A. meriminnona« Bib«ll. mereminnone. Bib. 6. merimnoiia. Bib. 13. BÜMNALÜSTT oder min na fgen.J lusil oder

minna, lusi? S. g. s. von MINNA» HINNALtH, amabilis. n^pLvfu minnalihbe, amahiles* Rb. MINLICHO (^iicft;.^ gegradet, antore. WoL 3 I. If. IX. MINNAHAFT, MINNIHAFT. minnebaft bist du, amans. 79, 17. n. #. 13« ininnabaftaa&.Sb. minnibaftaz. M^. Bib. 1. 2«, diligens (mulierj. a. s*7tu minnabaften. M<r. Bib. 1. 2. min- nihaften. Bib. 7., affabilem (congregatiom pauperum tefa* cito). MINNIHAFTO, btnigne. Mz. MINNAHAFn. Sb. \ . . MINNIHAFTI. M. 30. J ' -^'^ hamanitaB.

'"■ g. s. minnihafti, humanitatis. Gb. 3. BONNASAM, MINNISAM.

minnesam, i. e. aamint minnon. SjL iiMnnesaiD, comis. Mcp.34. uuirdimo

' minnesam,- diDemo prlutegomen 1 domino de<h N. 44, 12. minnesam ist

- der mere Cgaüdemus). Bo. 5. ' ^

a.3^m. (xn\MXk\s2im\xi^ affabilem. Bib. 5.) ^ ^.'p/J mini^esameroy dulcium (nepo*

' tum). Mq>. 4^

Complir.: uüaz ist minnesamera uuf ne* Kiep.

CNMlNNESAMzesprecbiiine,iftinm.Db. ÄHNNESAMO (ädv.) fergota. Mcp. MINNASAMI. N. 95, 2. \ ^ ,., .. MINNESAMI. N. 54, 5. 6. j ^'' "^^^^'^ d. s* minnesaini: geba, die xe min*

nesami xih^iii. Mcp. 3. d. pi. minntsaminoti^ affedionibus. N. 76,12. MfNNAG, MINNIG. *

MINNAGLiH, minniiUiXf.

uo.

.t

, a. pl. m. tninnegliciien gebileicba.

Mcp. MINNAGLlHO. adv. minneglicbo duo, jTac benigne. N. 50, 20. g e gr a d e t (amorej. Wm. 3, 9. III. minniclicbo gegradet Wm. 3, 9. IV. minnechlicho le^benten. N. 21, 23. cbosont, pacem loquun- iur. N, 27, 3. MINNÖN, MINNEON (aucb minngn! minn- Jan?), minnett

Form und Flexion: Inf. minnoon. K. 4. minnon. Scb. 75. T. 128. 0. IV. 6, 55. V. 12, 70. 95. Bo. 5. N. 54, 3. 67, 29. 102, 13. 118, 18- 19. 24. 72. 163. min- nan. Otl. Scb. 75. Wm. 2, 4. (min- Den. D. III. 95.) minnonae. K. 4* O. IV. 13, 9. N. 15, 7. (ih) minnon. T. 164, 6. 165, 8. 238, i.%

0. V. 15, 17. N. 17, 2. 65, 15. 118, 163. Wm. 1, 7. 8, 2. minno. Wm. 1, 7. I. IX.

(du) minnost 0. V. 15, 3. 4. T. 135.

minnostu. T. 23^ 1. 2. (er) minnoot. K. 5. 7. minnot £c Gh.

1. 3. Frg. 45. T. 37, 1. 44, 24. 164, 6. O. 11. 2, 36. 13, 29. V. 23, 35. 25, 41. Ob. 132. Mcp. Bo. 5. N. 10 (b), 5.. 7. 12, 4. 30, 25. 32, 5. 36, 28. 44, 14. 15. Wm. 1, 4. minneot R. Pa. mineot gL K.

(ir) minnoL T. 32, 4. 141. 164, 2. N. 11.

minnont N. 4, 3. 104, 4. (sie) minnoont K. 4. minnont Gc 4.

5. T. 34, 1. 141. H. 1. 6. Bo. 5.

N. 5, 13. 13, 6. 18, 11. 19, 7. 21,

27. 27, 1. 30, 14. 35, 8. 38, 9. 39,

17. Wm. 1, 3. 4. 3, 10. minnent.

Ho. Wm. 3, 10. IL IIL IV. IX. min-

non. Wm. 1, 3. IV. (ib) minnoe. N. 118, 143. minne. Wm.

2,4. (du) minnof. T. 106. 128. ^ (vr) minnöe. Bo. 5. N. 18, 13. 118, 19.

minno. O. II. 19, 12. minniL O.

IL 19, 12. cod. F. minne. Wm. 1, 4.

777

MAN.

MAN.

(wir)ininnoiL Oh. 131. 142. O. 11. 6, 56. m. 5, 22. V, 12, 78. 23, 10. naiu- noen. N. 88, 25. (ir) minnot (kana auch iW. seyn). 160, 6. 168, 1. 169, 1. O. IL 22, 4. V. 15, 51. minneiept. N. 30, 25. (sie) minnoa O. V. 12, 65. 71. minnoien.

N. 86, 1. (ih) minnota. Co. 3. T. 160, 6. 167, 8. 168, 1. M. 24, 19. 25, 8. 34, 14. 65, 18. 100, 3. 115, 1. 118, 48. 97. 113. 119. 127. 128. 139.159.163.166. (da) milinodos* Is. 3, 2. minnotos. T. 179, 2. 3. 4. minnotost N. 44, & 50, 8. 5t, 5. 6. 118, 132. (er) minnota. D. U. 337. T. 155, 1. 159, 1. 167, 8. 239, 2. O. II. 12, 71. m. 23, 18. IV. 11, 5. V. 7, 2. 13, 28. Mcp. N. 46, 5. 101, 7. 108, 17. 118, 19. 22. 140. 167. minota. T. 135. minneota. Rb. (wir) minnoton. N. 73, 1. 79, 19. (ir) minnotut T. 175, 5. (sie) minnotun. T. 119. 143. 0. IL 12, 87. IV. 6, 37. V. 5, 3. 20, 50. min- noton. N. 72, 1. 77, 36. 66. (er) minnoti. T. 169, 3. O. IlL 24, 71.

Oh. 148. N. 40, 4. (ir) minnotit T. 131. 165, 7. (sie) minnoiio. 0. IV. 1, 14. 5, 25. imp. #. miono. Frg. 45. T. 32, 1. minne.

Bo. 5. iiii|f9.p/. minnot Ho. T. 32, 2. 8. 0. IL 19, 15. 16. IV. 13, 8. minnont Bo. 5. N. 30, 25. p. a. minnonti. O. I. 4, 8. minneonti. Pa. (übersetzt adamas, lapis und eben solcher Mis verstand ist in minnontan. gl.K. minotan. Ra.) minnondo. M. 13, 1. n. s. m. minnonter. Sb, Bib. 1. 2. minnunter. Mz. g. pl. minnontero. N. 118, 132.. d* pL minnontem. Rb. min- nonten. M. 117, 12. v.pLm» minnonta. N. 96, 10.

Bedeutung und Gebraud: amare. Pa. gL K. K. 4. T. 238, 2. dih T. 128. 164. 165. K. 4. Rb. Bo. 5 ampUcti. Ee. Gh. 1. 3. fovere. R. I 337. affectare» Gc. 4 5. rainnooi €elanti6us. B\l slihtentominneot, C€/.R. minn onier^iracianshumam ih uuolta die minnon, die mih sent N.54, 3. minnot io thie gri 80 uuer soso iuih hazzo. O.II. 1 ih gelirnen mine fienda minno 118, 18. kelere unsih den min der umbe unsih irstarb. N^ 67 minnont disa uuerlt N. 13, 6. filla suln sie minnon. N. 102, 13. ea minnota ih. N. 118, 163. ih nota diniu gebot mer dannego 118, 127. fastun minnoon. K. 4 minnoton diu afterin. N. 77^ 66 lih erbe ze minnonne. N. 15, 7. gen uuillen minnotost du* N. { der unreht minnot N. 10 (b), 5. I minnota er. N. 108, 17. got m: dero menniscon reht Fi. 10(1 truhten minnot die uuarheit ] 25. uuant er thaz guata minn« V. 25, 41. er minnot armherzi gerihte. N. 32, 5. truhten minn< toilda. N. 36., 28. ih minnota geübte. N. 118, 119. si minnot iugede. M. 44, 15. minnont u] heit N. 38, 9f die dinen namen nont N. 5, 13. minnont gotl Ki den fater einegan innot, drut minnot O. II. 2, 36. ther fater not sinan sun. 0. IL 13, 29. ziu nont ir abkota. N. 4, 3. die i haltare minnont N. 39, 17. ir minnot untar in. O. IV. 13, 8. minnot sia iro sponsus. N. Ai minnost thu mih? O. V. 15, 3, minnota thie sine, O. .IV. 11, 5 iagilichermannosinan friuntm O.II. 19, 12. in beino minnon i! N. 65, 15. ih minnota sie gel licho, sie lihton min fienilic]

m

MAN.

MAN.

780

34, 14. ihas mannilih irkenne in .' th«ino minnoBne. O. IV. 13» 9. unio se minnotun tbar, thaz man sie hiaxi meistar. 0. IV. 6, 37.

gaminnAn.

Inf. zi giminnone^ colende {pater). ; Can. 13.

(er) keminnota. dilexii. K. 7. p*p. geminnoot aiy ametur. K. 2. ka- minnotist, amatur. Rb. gimin- not ist T. 164, 6. si. T. 128, ke- minnot uuesan, amari* K. 64. n. i. m. min giminnolO} dilecius meus. T. 69, 9. MINNÖNTLtH, Iie6enb. minneontiih. Pa. gl. K. minneonlihi. Ra«, amentia (als amantia verstanden ), anilia. minnonilihhin, amantia. R. MONNARI, m., amator.

17. s. minnare, €ima/or(^</(?i^. N. 85, 7. (terrae). N. 103, 27. n^a.pL minnara dina, amatores tuos. Vf. minnare, ainatores (mun* di). N. 91, 12. MUN-*-. Hieher? Cf. goth. man, inf. mn- nan; fi. auch MUiND, MUNT. Manhsnamen: MUiN. MUNLNC. MUiNOLF. MU- MFRID. MüiNIHILT. MUNLMÜIND? Mü. KIRIH. MÜNIGIS. MUNIGISINC. MUM- GiSIL. BIMÜISIGÖN.

ais, quad er, bimunigot tbnruh then

himilisgon got, bistioran thuruh thes forahia, iher alla uuorolt uuorahta. 0. IV. 19, 47. MEIN (hieher? a geht häufig in ai über; ef. auch im-munis, com-^Tnunis)^ angs. msene, Bidn, goth. gamains, communis; nefas (cf. nord. mein, uicus, dolor, noxa)^ mein (in SScinetb); im mitteihd. nur noch bei eid, z.B. mit meinen ei then. bell. c. sar. lii% n. i. mein (kann auch das juA«/. seyn), ne* fas^ R. Mcp, 18. nefas, inliciium. Ib. Rd. g*pl' meinero eido. Cl 94. Co. 3. d.pl. in meinan eiden. Co. 1. MEINO? Ist ein solches adverb* in folgen- IL

der Stelle animidmien? cf. MEINA und

gimeina

then meistar io meine liazun sie thar eino. O. IV. 17, 28. MEINO; n. pr. Hieher? BIEINEID. MEINRAT. MEINFOL. MEINTAT. MEINSPRAHA. MEINSTALA? MEIiNSWERO. MEINLIH (angels. mdenelice, male, aber

auch commimiter), nefandum. Ra.' gl K.

profana. Ra. CINMEIN'(eide unmeinelazen. Roth. 9.},

rctn/ unfc^ulbig.

dhiu unmeina magad maria. Is. 3. AIEIN, angels. min, facinus, noid. mein, dolor, noxa» n. i. mein, nefas. Bo« 5.; s. ancb den n.

des adf. g. s* meinis uberteiltda, nefanda io- dicia. N. 54, 11. (gesuerit er meinnes. Fst 198.) d. s. meine. Gehören folgende Stellen hie* her? thaz sie mit then nuunton nirfulen in then sunton, noh mit themo meine ni uuerden zi az eine. 0. II. 17, 4. thaz io bi themo meine thaz mnat si- fastoheime, then hngu in then githankon ni lazet unergin uuankon. O. II. 21, 7. a. s. mein, sacrilegium. Bo. 5. anefri- stendo iro mein. N. 108, 23. MEINA, /. Nur in den adverbialen Ausdrük- ken: thia meina, bi thia meina^ in thia meina, then meinen bei O. Hie- lier? oder zu mein j an? thia meina: ira ferah bot thaz uuib, thaz iz muasi haben lib, ni funtun thia meina ginada niheina. O. L 20, 20. ouh giborgestbu thes, bititerthih fisges, ni biutist thia meina nata* run niheina. 0. II. 22,34. gilechont

[50J

791

MAN.

MAN.

I

tlioh ihieuuelfa, theisllabft in loh ouh hclfai tbero brosAioii.o sih ful- l^ntt thie foä then disgin fallent, thar hercron thie uui^e aiftentziro muase, gismekent tliok ihia meina thera selbun aleiba. 0. HL 10, 40. sie iiamun ihia meina thes licha- nien gouma, saliun sinax alliar« bi Ihiu uunsysics filu uuuntar» O. III.

18, 53. namun sie tho steina aar io ibia meina, thaz sliumo sica gibul- fin iob inan anaunurfin. O. III. 18, 69« ni namun sie tbia meina tbero uui- bo klaga gouma. 0. IV. 27, 1. ni na- mun tbia meina uuafanes goama

. liuto fillennes noh fiurcs brennen- nes. O. V. 23, 6&.

bi tbia meina: %i nuzze grcbit man ouh thar er inti kupbar, iob bi tbia meina isine steina. O. I. 1, 70. in tod, quad, ni giangin, tboh siu tbara z^uo fian- gin, nob bi tbia meina in freisa ni- beina. O. II. 6, 16. brgonda genu drabton» in ira muate oub ahton, si sib xi tbiu gifiarli, tbaz siu inan biruarti, tboh bi tbia meina tbia dradun ekord eina^ si iz zi tbiu ;gisilotr tbaz mera uuilit ni gerotiw O. 111. 14, 19. ni uuasgu ib sie, quad er, tbir^ ni habest thu deiles uuibt mit mir,, oub bl tbia meina gimel- uida rtihcina. IV. 11, 32. er quit, sin sumllLcbe, thob in ibai uucrk liebe-, sie thob bi \lua meina thes argen nenven gouma» -O. V. 2i>, 72.

in tbta metnar erda bibinota, tbiiigolcs kraft sies notka, ioh in tbia meina so spial- tun sib Ihie steina. (X tV. 34, 2.

tben raernon: sie siafun zi Ico steinon 8»r io tben meinon, mit tben io tben uuilon so. uuoltuft sie nan pino-n» 0. IIL

19, 2a grbe.rta tbo ther Hut tbaz, tha^ druhtin krist tbara queman ttuas^ quam tbo tbara ingeglni mi«-

chil uoorolt menigi^ 'nal^s mfcinon bi drobtina« ein^tt; ai sie in tben fertia oub IftZrcru! kantin. O. IV. 3, 3. sav alter meinon so uuoltun sie nattate 0. III. 20, 183. FARMEINJAN; bieher? oder xu meii

cf. nord. meina, impedirCm . (ib) fermeino, p9*ofanabo CmmfOi mentumj. N. 88, 3a. (ib) firmeinne. M^- Sb. )

uirmeinne. üib. ) ' " / |9./i. firmein it: nist lint tbaz c ginne, thaz uuidar r in eigun sie iz firmeiait uuafanoh gizeinit. O. h ib uueiz, sie thaz oub i tun, mit suntigon nan za mit tben uuurti ouh firm so alt giscrib uns zein IV^27, 6. (geuelun scoUe i sin vermeinet, der mit i eiden verriet die krisl unde die heidcnen. Cdg.) FARMEINISON; tf. farmeinsamon.

farniainsot iil. K. ) , . ....

f » II > 9 aoonnnabms.

larnieiniset. ra. )

MEINSCAF, /., cominns (wohl für €on

genommen). Pa. gl. K. GAMEIM, GAMElNt gemein, golb.gan

angcis. gemscne, communis.' Ucdeulurig und Gebrauch:

communis. Is. 9, 4. N. 64, 7. 103, 1( Bo. 5. Can. 4. gemeine zala. uamo. Org suhl. Uo. 5. durfte, achuste. lio. 5. gemeina froaui. chinieine lerunga. Is. 9, 4. i raeinemo riebe. Uo. 5. daz kei leid. N. 77,64. gemeina marcbi publicns. Bo. generalis. Mcp. gi carum- Prud. 1. (hieber?) gemein« communis. Org. kcmeinc lib, c nio. N. 103, 17. dero apostolorwi ist kemeine. N. 103, 10. ubez si aide gemeine. Ru. ist tia u gemeine, si compascuus ager est. diu (totbeit) in allea gemeti

mm.

MAN.

7SI

1 1. .'.

43^ 20« unanda er gemeine got ist

.ȣ(496, 7. daz neiiat in gemeine, aber i-ddro SDnnun Hehl ist in gemeine.

;: M.. 96^ 11. gemeina nratende tietin rohiudon. N* 65, 1. diaa dige habe

' ' ^em^ina.sameat martyribus. N. 69^ 2. ::daFS da dns iro fran-uigemeinatuoesL

'■[ M. 105, 5* die gemein« geloulia, ca-

iholicii ßdes. Pif. . gemeine huolare,

gemetäiii» Mcp. 62. [dilze gebeine IaI

•.min gemeine (aagt Adam von Eva).

'•.I][L 49.] (al daz i\'ir eigin, daz si ge- meine. D. (U. 87.) ioli.ouiie'thiii selba heili nust nuoroitii^inieiiii. O. I. 2,

. ilOi tb'erer ist iuer betJi ioh.salida

gimeini. O. IL 3, 39. tfaaz selba ur*

'deiti, sihaz unorelii ist gimoini. 0.

'V« SO, 3. so uuer so nan biruarta, er

' -frumathana fuarta, salida inti heili, tkaz uuas in thar gimeini. IIL 9, .12.. thi-u kraft ist>iu gimeini. 0. V. 16,>41. tho Santa got giunaran go- mon f4iuraaran, man mit unsgimei- nan, sinau drnt einan. O. II. 2, 2. thern selu det er gimeini ihes licha* meii beili. O. III« 20, 172* duet reh-

-■*■■ taz ufdeiU un& zuein-^biar «gimeini*

' O. HL 16, 46. ouizitr q'nad er, ubar ai ni haben ih tben «linfal, gihorgen ih thes relno, 'thaz er nist min gi* meine. O. HL 18, 16. Form und Flexion:

gimein? Pnid. 1. gimeini. O. (I. 2, 10. IL 3, 89. IIL 9, 12. 16/46. 20, 172. IV. 4, 43. V. 20, 2.) chimeini. Is. 9, 4. g(k)'em6ine. Uo. 5. lU. Mep. Org. N. (35, a 43, 20. 64, 7. 75, 12. 77, 64. 96, a 103, 17. 148, 13.)

!■• #. 711. giroeino. O. HL 18, 16.

n^s. f. gemeina. Kf. Org«

if» s. n* gemeina« Ocg. M.. 77, '64.

§* ^. y. giüieinero. Bo.

dL'j.y. gemeinero. Org.

idL j. ». gemeinem«. Bo. 5.

o. #. m. gimeinan. O. IL 2^ 2. ^eitieinen. Mcp.< Org.. .■• ..!•»

lt. s. f. chimeine. k.^, 4. (oderrlst die

I » I

nnflektir(e\Form ehii^rnl?) ge- rn di na. Bo^ &• Oi^ N. 65, 1. 69, 2. 105, 5. gem'einun. Nf. g. pl. gemeiner«. Bo. 5. . > tL pK gemeinem. Can. 4. a.pt. gemeine. Bo. 5. GAMELNMÜÖT GAMEINSCEZZO (collega). GAMEINO, Adverb: fraunnit sih gnmeino, cimgat4<fe/, Frg. '43. naies Ifaeih tfiih zieino mit uuo» rolti ginieino. 0. V. 8,39. tho fra- getun nan gimeino ioh ha»rto filu •-. kleine. O. V. 17, 2. thi« tr-euui ist in gimeino (?)• 0. V. 23, 246. '. U?<GAME1M (ungttttfin), mttft Qtmfmfdiversus. ungemeine ist iz. Org. ungemeinen namin. Org.' ' '. ungemeina, iQb't;s^«iim(^c/^/ii//on^w^.Org. KLVIEIM, f,, participatiQ. Ic IN GAftlEIiNUN (cf. in gamertun): '.. anilere gnada, die in erdo sinf, ki- best du in gemeiüun nbelen unde guoten. N. 35, '6. GAMELNLiU, geutcttilid^ * r '.:','. Juitielicbtu (uuort) sint kemeinlifa, V «nmelieb.iu einluzlib. Org. - «Comp«: (gemeinlieber, communius. Hd.) GAMEIINUHO,. Admb. . ^ •;' kameiuti-ciio. £m. 19. \

gimefnlihii.M.3n.Gh.l.3.V fj^^^' .goroeiulicho. Mcp« Bo^ 5. ) gemenlLcho^ roii^o;9»///^r. Can. 4. ge- rn ein i ich o^ con^o/i£r/i/^. Can. 4. ge- mei.nlicho gesprochen. Org. ge- mein lieh onrezen,a>/i^/Mis^r^.Bo. 5. .. i ' : ' i . kemeinlicho, conmwni nonune {/iun-

cupaniiirj, Org. kemeinlicfao ze sa- . . " genne,-^//n/7/u*i/^r.' Org. '

GASIEINSCAP,/., eemeiufd^aft - camaiosc^f, commercium. Pa. kimein* scaf, coffpendium* Ru. gL.K. GAMEINSAM, gfmdufanL gemeinsam^ eatlioli&o. .^. IL 338i: ka- .* i meinsanum (*icjf communis fregulaj. K.7. eameinaamen, i90i»iiiM3Mi(^jr//i/^. ? K. 33. .

[50-]

ti :

' #

7^

bian:'

mN,

786

A

GAMEV>ISAMt /., ammmio. 11. ^. kimeinsami. Rb« gemeinsaml

N. 100, 5. a^ s. kemeinsamii. K. 38. gemein- 8aini. Ns. N. 140, 4. gemein- same. Ns.IL gimein8amc.Ct.86« üNGAMEINSAMi, /. in nngamcinsami. Co. KIMEINS AML1HH0, communiter. K. UNKIMEINSAMLIH, ihcommtmicabile. Rb. GAftlEINSAMÖN, gemeinsam&n, com- numicare.

kemeiniamee sih, communicet. Rg. 2. kemeinsamonto, comimmicando. N. . 101, 9. kemeinsamonte, partiapantes* Ep. can. 2. ARMEINSARll, /. d. s. armeinsami, excomnumcationi.

ARMEINSAMÖN» excowmunioäre. armeinsamoter, excommunicatus.

K. 28. aint armeinsamot. K* 44. FARMEINSAMl, /.

fermeinsami, anathema. Dl II. 346. FARMEINSAMÖN, excommumcare. . firmeinsamon, excommumco. Gd. 1.

firmeinsamot unari. O. III. 20, 167. GAMEINITH, GAMEINIDA, GAMEINIDI, /. (©emeinbe)^ communio. '• n* s. chimeinidh (iro einiiiierche8)i

commmiia. Is. 4, 3. . g. $• gimeinidi. Nd. IL d. s. kimeinithu. gL K. V €u s. gimeinida. O. IV. 11,32. gimei- nidha. Wo. 2. kemenitba. Scb. 85. MEINJAN (in Wm. n. N.II. aucb mein6n), metnettf nord. meina, angels^mtenan, sen- tire, pelle j memorare* In T. kommt dieses Work nidit vor.

Bedeutung wid Gebrauch: .

bicuaitun, dax aer umbe sie meiuita,

cognavemnt, guod de iis diceret. Fr^ 19.

meinida, 05l^cU^. Isi4,2. meinidadhar

sinan snn, dbuo ir chimiunan chneht

.

1 1

i.k

in '

< I

hemnida, ubar dben iraina« gheist

gab. Is. 4, 6. iiuaz iro .farl meinda,

cm$sam adoentue. Blep. ib. ' küuenan

iuau man metnitin, das 'er-^nuari,

quemnam homiaes dicereni eum e$$e. Frg.

57.. tiaiu meinende, ad hmec OMpicien-

te»* Org. sib, uuieo ih is: meine.

34,23; uua& taKunde.daz meinet. Bou 5.

ein guoiliihhin dbera dh^iiilssa sy-

rafin mit dliemu dhrifaldiB-quhlde

(lieilac, heilac, heilac): meiuidon,

prdclamaiant* Is. 4, 7. tßeintl^isigniß'

eat (h^ uc^az meinit: pergivnuuohs?

^. 88, 9. dbat meinit, id eät» ts. 5, 6.

'{aliud loquitur,- alindj agit, meibit M/u

See hear meinit no' dliriintcce trioi

Iß. 4, 3. dheaa stat meinit, Uc locus

sie habet. Is. 9, 5. die iz iLbelo mei-

nent« N. 27, 3. du iz fateriicko mei*

siest. Mcp. derunin, den du>nlieinesL

Win. 7, 9. these meintun; aunr thti

m.it steinen gidanaz. Ow IV.. 19, 36.

ine m.einon nicht .die.«**. Wm. 8, 11*

duniene meinest ine minecra.Wm.

4| l;.'thaz meinit thäz uuart. Ct 63.

er mfeiaet.hier epilhalamia* Mc^ 3.

daz ib kehore, ib meine, daz ihfer-

neme«'N. 25, 7. die eines sealches

ftido uuellen, ih meino^ chtuti h\-

Des sunes. N. 34, 27. aehein bilde ne

nim be demo, deitio. gelungen si an

sinero forte, ib meino, domo on-

rebto uarentcn menniscen. N.v36, 7.

des. ist föne diu dürft, ib meino, das

du niet ferro ne tuoiest dine genada

föne mir. N. 39, 13. sid gotes pilde

dir ana ist, ib meino, uuizze unde

fernumest. N. 42, alliu uuort ni*

derscreccbi minnotost du, ib meinoi

die in den dot screcchent. N. 51, 6.

gotes archa, ih meino, die tougeni

dero beneimedo. N. 77, 66. ib meino

sca mariun. 0. I. 3, 31. thaz leben

uuir so ih meinu mit freani iohmit

heilu. Ol. 80. mit thiu meintun tbie

man, thaz er in iode sign nam. 0.

IV. 23. tha-z ih meinu mit thin,

MAK

m^i

788

* :

I >

I riinkikndb»rto ist iiMoJ«. IV. 11,27.

::'th«z* driAtin 'a«k' gi^ceinta nuaz er

W'lnitlhio meihta. 0. lIiw-'34, 59. uuax

er rait'thia meinti. O* L 22, 56. iz

' meintt biarthöh gi>teai drut 0. IL

: 49i68/-'beda tfaieu biliAi so meinit

. tWaUvb' ff^Ji/Hi. O. IV. 6, 27. Quaz

^'tbat fihtf nveiii^ei thta'ttüat oahbiar

-4ii*^?n'^r Ol'lV. 5,9; nim goama nuaz

tkir« meibit, thcix tfntarerda zeinit O.iV. 1^*96.' uuaz tbaz uezzi zeinit,

'' tUer riih* there fisigo'fim^inlt O. V.

i4i>iaf^bta^e^ihentluQio sib zerbit

''iobthis-u äuoi^tfl't'unerbit O.IIL 7, 17«

tbieaetbun fi^g'är z^inent, nuaz fo*

' ri<aagbn>'tn ein eilt. ilt 7, 33. thaz

' meine^it'theffd datt. O. V. 6, 29. tbaz

-' iKlhiargi2eine,^a[az tbia tbin goa*

•' hfa-itte^ine. O. Uli 7, 3.' tbaz utiir fir-

«•eVtieii Wlle, utra«lbiil racba uuolle,

'loh tmaz'siy btar bizeine inti uns

%V ttuniu iheine. O; V. 18/54. sin lamp t)ia2fi«fio meitttä, thei^ uuizod oub

- bizeinto. 0. It. 7} 12. -«r'Ierta nnsib ieh zeint'a> tba-z drnbtiÄ'unser mein- ta, tbaz'uutrni 'kertin tbanana nz ibaz sin«6 licbamen hns. O. IL 11, 43. tbo irbogtun filu' bilde tbie iungo- ron sine, tbaz er ir er biar ndeinta iob tbiz gisciftb it zeiftta. 0. IL 11, 56. aiu nuantun, drobtin melnti, er ainan slaf zeinii,- er s^Ibo meinta aniir Ihaz^ tbaz er tbo bilibanuuas. O. IIL 23, 47. 48. so uuaz so al az tbaz bizeinta iob uns zi guate io meinta. O. IV. 33, 39. odo er uuanta meinti, zi ibemo uaazareimo zeinti. O. IIL 4, 21. (Auch scbon in der Bedeutung, colere,

itmare in

daz ich got einen mit allem mnote wil meinen. D. IIL 76. daz er in ei- nen füre si alle wolte meipen mit arller slabte miitnen. D. III. 90. daz tr mit wercben iauch mit warten alzane got meinte. D. UL 95.)

. 9

- Formoid Flexioo. #

Inf. meinam ti^rg. 37. meinen. Org. Bo. 5.

(ih) meino: Ol. 80. 0. L 3, 31. IV. 11,

"27. meino. Mu. Mcp. Org. Bo. 5. N.

1, 1. N. 26, 7. 31, 7. 34, 27. 36, 7.

''■ 39, 13. 42, 5. 43, 18. 50, 12. 51, 6.

- ' 67, 16. 77, 66. 79, 10. Wm. 2, 17.

■*■-'' 8, 11. mein icb. N. 93, 20. meinen.

N. IL Wm. 8, 11.

(du) meinest Mcp. Bo. 5. Wm. 4, 1. 7, 9.

meines. Wm. 4, 1. IIL (er) meinit Is. 4, 3. 5, 6. 9, 5. Frg. 45. fifi. Bib. 2. Ct «3w 0. D. 4, 63. IV. 6, 27. V. 1, 26. 14, 19. N. 68, 10. 98, 9. meinet Mcp. Bo. 5. Org« me- ^ nit Bib. 5.

(sie) meiuÄUt 0. UL 7, 17. 33. V. 6, 29. 8^ 11. N. 27, 3. ' (ih) meine. N. 34,23. -du meines. Wm. 2, 14» (er) meine. 0. IIL 7, 3. IV. 6, 3. V. 12,

54. Org. Bo. 5. (er) meinida. Is. 4, 2. 6. 5, 2. meinita. Frg. 19. meinda. Mcp. 15. meinta. O. IL 7, 12. 11, 43. 56. 12, 52. lU. 23, 48. 24, 59. IV. 11, 4a 33, 39. (sie) meinidon Is. 4, 7. meintun. 0. IV.

3, 23. 19, 36. V. 20, 9. (er) meinti. 0. L 22,56. UL 4,21. 23,47.

IV. 12, 45. (sie) moinitin. Frg. 57.

p.a. meininto. N. 62, 3. meinende fn. pl vfi.J. Org.

GAMEINJAN, judicare, proponere^ destinare, dicere, dicare, momtrare, cofutituere.

Inf. gimeinen: ib unilln biar gimei* aen, uuaz thie engila bizei* nen. 0. V. 8, 1.

(er) gimeinit, judicat* W. min fater tbaz gimeinit iob er oub selbe irdeilit 0. IIL 18, 20. N^anne quistn ther giduit, tbaz thinaz nuort gimeinit, so uuer ae thaz biuaerbe, er iamer aar nir* sterbe. O. IIL 18^ 31. nibein iz

789 miüi

thsT ioaeinit so^kraft iz sin gimetnit. O, y. 30^ 38.

(tr) gimeinet "— bovagil^ruader hei- let, so 6li«mo ir ix gimeinet 0- V. 16, 37.

(sie) gimeinenL ir ni thurfut thoh bi thiu, tber man ist nu unlar iu, thaz sinu uuort gimeinent, uuaz thi8^ ttuerk teincDt 0 1.27,52; alle mau ninineinent, tbaz thinu uuort gimeinent. 0. IIL 10, 36,

(ib) gimeine. -^ ferlilife mir nu selbo krist, tber unseTjiabo drubtin ist) tbaz ib nu biar gimeine, uuenan tber man bizeine. 0. IIL 2i, 3.

(du) gimeincs. so uuas so tbu es bizeiues, in erda biar gimei- ncs, so. uuesez al in bimilc, tlrir niaman tbcs ni uuidire. 0. IIL 12, 43.

(er) gimeine.. —" ni mizit er imo si- naz gttat, so er vn^s suntigon duat, jer imo tbaz gimeine, tben sinan geist deile. 0. IL 13, 32. ■uuio er sinaz uuort gimeine ioh uuaz er in jrdeile. 0. V. 20, 64.

(ib) kemeinla, propomi Rg. 2. praedi- cebanitis. Rg. 2. gimeinta: ib deta ein uuerk maraz, gi- uuisso uuizit ir thaz, tbelb bi einan man gimeinta, in sam- bazdag gtbeilta. 0. IIL 16,34.

(er) kemeinta, praedestinavit* Ep. P. 1. La. L 1. Rg. 2. gimeinta: sin uuort iz al gimeinta, sus managfalto deilta. 0. IL 1, 33. er quam in girihli in tbesa uuorolt slifali^in tbiz lant brci- ta, al so so er gimeinta. O. IL 2, 18. er selbo tho gimeinta, tbar borngibruader heilta. 0. IL 24y 9. thef mib, quad er, beiltay et sus it al gimeinta.

I ,

HiK

m

n

I •■

i;

I :i

I. |:

I . I ( \{ !'t

'* I

4 I .

>•

ti .

■j '■' ■» 1

I 1

I. I

r4X;lILi 4, 37»? .er «elbf« oub tbo . gineinla^abit ififi^a inStbatgi. d^iita; O.UL.e, iL. tbo drabtin tb tf z gi laei n ta ,! er- ain^ suiger heilta. lO. IIL- .14^ 54« er^sib sai '•iiid4sirneigta,. aoikliAmo. er thix . gim.eiilta.iOwUl4l7^4L:«ituttoi- Ion ie gim^iatla|iikiit««icbonon giseeirtta. O.lli S0,.t85. lis thai in ;9^tttreiU, .alii<^ «conef er thtx MgivtAlnta« .ioh vnio 6r:in thar ;^zalta,' nmk Vbli» .%li nuesm (i$coIta.iOr iV. 6t^ ^ uuio er it . tt ginveialaii^ii^MBidrcfstf deilta, untar. siiidtt .scalkjpn M suorg* lieben. tuiaevkon.i.O» IVa^ 7, 71. Uier Hut tbo ^ar gidi'Mnta, li :tOde.9a,n irdei|:ta..O. IV« 19,69. tber li:ut'tliil tbiubiAea|ita,tbaz . Ambliner gim^int«» \hA% er sia Üb scolla cnto^aiiji heidinero hanton. a IV. 20,^7«; tber fruma in io gimeinta, >c^b al tbaz lant heilta, 0. IV. 26» .12. gibot in lbai(;«ie giiltiQ zi theo' selben acfoneti titin, tbara er tbo gi- meinto i^h selb« in iz gizeiota. 0. V. 16, 8. (sie) kimein toA, dicßrant, D. II. 313.— gimein,tun: -^ &ife iz oub tho gimeintun iob in aelbo*. irdeil- tun^.tbaz man tbia fruma in nami inti anderen gabi« 0. IV. 6, 13* -(er) gimeinti': sie tbes in io gili- cbo flizan guallicbo, in baa- cbon man gimeinti tbio iro kuanheitL 0. L 1, 4. tbaz kraft sin tbaz gimeinti, tbaz er ia sar irdciltL O. IL 12, 7& thax ' ■■•.'. er tbar gimeinti, tben sonimo gibeiltL O; IIL 2, 6. bat er, sin uuort gimeinti er ^iaaji scalk beilti. IIL 3, 6. gilüubta, ci . . sia gibeilti, ob etf iz Uiar gi- . meinti. O. lU. 11, 12« \

.O.^.i|lAN//M:

MAN.

792

.>: ar. |iii^4nt^ebonl»:sid<fiItiiu 0. IV.

28, 4. V ./ >/ •"• .:''"

monürMnr. Ifl/i3i>2. gimeinit, O. Co. 4. allo Quihi in uuorolti thir goles bo^ f^%f^^^ 8ioqu«> ment so gimciniltiDar thialiou- bit. 0- !• 14. gimcinit ist. ist iiu^la so gi-mcLuit,- unaiit& er thcn liut heilit. 0* I. 14, 7. in buachou jjuik irdeilit i«k al- les uuio glmeinif. 0. U. 4, 94. tbaz uuoroU istgideiUt, 10 s^eb. SU gl mein iL O. IL 20. tbeisl iu sar gimeinit, tbaz thi^mo ist giuuisso irdeiiit O.IL 12«S4. iu ist salida gimcinity in ihiu ir herza reinaz eigit. II. 16, 21. mit Ihiu ist tbar bizcinit, theiz imo ist al gimeinit, in erdu iob in himile inti in abgrunte ouh hiar nidare. V. 1, 27* gimci- nit babcii. baben ih gimci- nit, in inuote biklcibit, ihaz ih cinluzzo mina uuorolt nuz- zo. 0. 1. 5, 39. des ib nu gimei- nit haben. Co. 4. ihoh habet er mo irdeiiit iob scibo gimcinit, tbaz er nan in becbe mit k^- tinu zibrccbc. O. I. 5, &7. ha- bet er gimeinit, mit mir thia^ uuorolt heil ir. 0.111.13,23. thes habet er ubar uuoroltring gi- mcinit einaz dagalbiiig. V, . 19, 1. kemeinet JN. Bo. 5. alle iro rata sint zi arg liemcinel uuider mir^ adverAum me omnia coiisiUa corum la malum. N. 55, 6. kemeinet uuerden ze mari, re^ fervi ad clmiindmenu Bo. 5. ge- nieinoL an in uuirt gemei- not discr saLmo. N. II. ph f. gameinito sintna, intelli^ gimtnr* Wo. 2. FORAGAMEINJAN, pracdesUnare. (sie) foragcincinidon. Bg, 2.

.r I

>i

BIMEINJAN Ummt in k K, T. O. N. Wm. iBq. 5. Oig* Alcp. niebt vor, sondci^ nur in Glossen* und in N. II. undSyL

' ' *' ' Bcdctttijng Httd Gebrauch;

deliberare. Db. iudicare. M. 31. Le. 1. 2. 3.

addlcere* Prud. 1. diccre. D. II. 315. di-

care. Prud. 1. Ild.^ Ar. dedieare. Prud. 1.

conferre. M 10. Sb. Cnn. 5. 6. II. 13.

" iftdhiere. Cnn* 13. con,stilueix. D. II. 286.

^^'cönsicrare. M.?. Bib. 1. 2. sacrare VA.

X. 419. praeordinare. Mz. Bib. 1. 2. pro-

ponere. Mk. Mz. Gc. 3. Bib. 2. Sb desii-

nare. Prud. 1. Märt, delegare. Zf. praescri-

bere* La. L 1. damnare. Prud. 1. uuemo

bemeinen u uir -s i e (propositiones). Sy I.

bemeinet, dtcäia (deo domusj. Hd. pi-

meintiu, addicta (sacrisj. Prud.

Form und Flexion., Inf. pimeinnen. Prud. 1. (er) pimeinit. Prud. 1. pimeinat Pmd*!.

pemeinit. Db. (wir) bemeinen. Syl. (sie) piineinnent RL 10. pimeinent« Sb.

pemeinent Can. 13. (du) pi mein es. Can. 13. (sie) pimeincn. Can. 5. 6. 11. (ib) pimeinta. M4 Bib. 1. 2. I^. 2. pi-

ineinti fconsccravij. Bib. 7. (er) bimeinta. ZT. pimeinta. Mk. Mz.

M. 31. Bib. 1. 2. Le. 1. 3. Gc. 3.

Prud. 1. Sb. plmenta. Mz. Gc. 3.

bemeinda. I). IL 1S6. (sie) pmeintun. VA. X. 419.

p, p. bimeinit uuerdc. Ar. pimeinit. Bib. 5. pimeinet bast. INb. II. be- meinet Hd.

19. s, m. ...meinten Märt. n. 8. yi pimeintiu. Prud. 1. n. s. 7?. bimeinta. D. II. 315. n.pl.m. pimeinta. Mi. Bib. 1.2. be-

meinle. T>a. I. !• n.pLn. pimeinton. Gc 3.

FORABIMEINJAN. proponere. Rg.. 2. Bo» 1. praedestinare. I4e. 1. 3. pratftgere. RL 7. 22. Car* 7. 10. 11. 13. Sb.

793

MAN.

man^mAno.

u

Form und Flexion: . ^ ' (sie) norapimeinant Can. lO.uorapi-

meinnent M* 22. (sie) uoropimeinen. Can. 11. uoripe*

meinin. Can. 7.

p.p.

n. s. 7n. uorapimeioter. Lc. 1. 3. n. s. /l uorapimeintiu. Sb. Can. 10. 11. furapimeintin. Can. 13. uorapimentiii. ßl 22. n. s. n. forepemeintax. Bo. 1. d. s. m. n. (orabemeintemo. Rg*2. tf.p/. 172. uoraplmeinta. M.7« uora- pimeinti. Can. 10. uora- pimeinton. Can. 11. no- ripimeintan. Can. 7. no- Tapimunten(^/r^.Can. 13. FARMEINJAN a. vorher unter mein. MEINIDA, /. heilig meineda, sacramenia. N. 21, 19. GAMEINIDA, /.

kemeinida, propositum. La. I. 1. Rg« 2.

BIMEIMDA,/. (auch BIMEINIDI).

n. s. pimeinida, oraculum. Pnid. 1. de-

creium. Prud. 1. 2. cheisarlihha

pimeinida, decretum imperato-

rium. Mk.

g. s. pimeinida, tesfamenti. Nz. II. pl-

meinido, disposilionis. Gc. 3. d. s. pimeinidoj prosecutione.M.^i.Cav.

10. 11. proposito. Le. 1. 3. a. s. bemeineda, dcUberationem. Bo. 5. p e m e i n d i , praedeslinationem.

N. II. FORABIMEINIDA, /.

d. s. forapimeinido. M^i. Bib. 2. uori- pimeinida. Bib. 7.| propositione. a.s. forabemcinida, praedcstinatio* n^m. Rg.2* uorebemeinda^pro- videnfiam. N. IL FARMEINIDA, /. d. s. firmcinido, prae/udicio. Zf. MEINÜNGA, /., SReinung/ nord. meining,

opinio.

n. s. mcinonga, causa (omnium expeten^ dofumj. Bo. .5.

- . if. #• lüetAiogof flrib te fbinrokf mei. . '; '' ..Tkntk%^% in camäm fä€anu JSLU^^ BIMEINÜNGA,/. , » ^ 17. ^pt'. penretfiii n ga , pmposilionm (Vor*

SyL

1 1

MAN s. MAN.

MAN^n, mandii o. MAN.

Ii

\

MANA (auch MAMI), f., ^Jk^tti nord. mSa, \ jjuba equina. n. s. manba, jnba. ¥•

mani, juba. D. d.pt. manun, jubis. VP. D. II. 340. a.p/. mana, ioros fexcutiens leoj. VA.XIL7. mane, jubas. D. II. 313. manun, jtAas. D. II. 313. manon in: inbar^ manon. F. gehurt aiidi wohl hteher {^iubar at. iubas (oder fl iHbis?)\ MANAHT (colla)^ comaniia. VA. 2. XII.

ALCMANA, Flu&namen.

MANO) m.j flammeolum^ F.; c£. manili und menni.

MANO (iu der Zusammensetzung auch MAM)

(cf. MA und MAN), m., 9Ron5; golb. m&na, angels.mona, nord. man i, pera. mib) luna und mcnsis.

n. s. mano. Frg. 25. Is. 9, 1. Ra. gUK/ Wcss. Sg. 242. 913. T. 145. 0. IL 1, 13. IV. 7, 35. Mcp, Bo. 5. N. 71, 5. 80, 4. - so ninuuer mano ai, initio mensk N. 80, 4. (mane. Hd. D. III. 4S.) g. s. mancn. Mqp. Bo. 5. .. d. s. manen. T. 145. Mcp. Bo. 5. A. s. manon. 0. L 11, 16. V. 17, ^. manun. H. 5*

manen. Mcp. Bo. 5. N. 8, 4. 41, 4. 71i 5. 135, 8. t;. ^ maüo: ~N. 148, 3.

(UNTER-

\

; MÄNO.^

mAno.

796

JNTERMANE, inierlwuum. IIs.)^ lOMANI, gieumonb.

ninmane, in neomenia* Bib. 6. niomane, neomeißiam. D. . OLMANI, piemltmium^ Sah 1. \NINSEO CaRonbfee), Ortsnämeo. iNITAG 8. TAG iNILlH, lunaius.

d.pL m ä n i 1 i h e n, lunatls (pelits). VA. L 494. iNIN,/, sKonb, hma. N. 88, 38- fd. s. der maninnen. D. Ilf. 43.^ iNOD» Hl., !RoiTafb/ golh. m^nAths, angs. monadh, nord. nn<inadr, mänudr, gr. /i^^ laYL mensis, lit mienn, sanskr. mAfa. n. #. mianod. gl. K. Sg. 913. T. 3, 8.

manot. Pa. gl. K. gi s. mänodes. Ra. Rb. Mcp.

manothes. gl. K.

manodia. N. 80, 5. d. i. itianode.'T:'3, 1. Mcp. (D. HI. 97.) ii./»/. manoda. T. 87. Mcp. g.pL munx^dö. Ib. Rd. O. I. 5, 2. ?, 23. II.

14, 103.

* manotho. O. I. 7, 23. in cod« P. a.pLmdinodä. T. 2, 11. 4, 9. 78. (In cod. F. steht auch O. L 7, 23. manoda statt des gen. manodo/ manotho der andern codd.) *

&EGAlSMANOD3e9tnmondtb* InMcr.Bib.

1: 2. 3. ist in mense deßno dorch: in rc- * fall manode (reg^inmanoL Bib. 5. re*

ginmanodo. Bib. 7.) übersetzt; in der vuU

gMa lautet die Stelle : quasi irames äifuae

immensae de fluvio. ' '" Monatsnamen:

aanuar: WINTARMANOTII. Eg. 1.2. 3. 4.

üaintarmanoht. Sg.3974 Qiiin-

termanoth.Wn.863.winte-rina-

•1 - .' . •■ n^tlld. wintetinanetWD.'167.

:1 iARMA3N0t.fid.iiirman>el.Wn.

.0 .. * i .(*i .»I '

167.

1 <

«

i:

•^ Angela, giuli. -. *'* CAntar(!HORNtJ]NG, JS^atiitttts. Sg. ^7.

>v i:i .Jj -Eg^ 8. Wir;'167. hrirnuptiic; AViu .1 . -. : i:; ^863. '0rn|ing.- Eg.^. lH>Tning. :} ;:i :w;li Bglt l'.^'bo-tnug^ Bg« 4. ' < ..; .vU A'.^'*«A^U;>')iVt4wob\atlii'i^'*iI'-*'^<

asar}: LENZINMANOTa Eg. Li lentzinma. .(.•.• iioU^Eg..3..4. lentzinmanot Eg. 2.

Icngizinmanoth. Wn. 863. lengi- zinmanobt Sg. 397. lenzimanot Wn. 167. lenzemanot :Hd. MAUCEO. gU K. MERZE. Wn. 167. Hd. . Angels. redb (red, hred, hreth, .hret) monatb, a dea retha(reda9 . hrcda« hretha). Noch in der Ap- . pciizeller Reidnclironik: redimonct .CC rchde,. d«r Namen des Freitags im EsLbniscben, der auch auf eine ... GoUKeit hinzudeuten^ scheint.

«pril: OSTARMANOTH. Sg. 3ft7. Eg. 3. 4. Wn. . 863. 08term.anoth.Eg. 1. ostar- ^ manot Eg. 2. ostermanot Hd.

Wn. 167. (ABRELLE. Hd.)

Angete. eosturmonath. SRoC: UUNNlMANOTH,gB0iiitemottat^Wn. 863. uunnimanoht Sg. 397. wn- nejBaAot Wn.l67. i/vunnemanot Eg.2. uuinnemanoth. Eg.3.4. wi- nemanoth. Eg. 1. (MEIE. Hd.) Angela, dhrimelci, trimilci, tri- mil^h.i«

3mir BRACjBIANpTH, S5ra(^mona(^. Eg. 1.3.4. Wn.460. 863. braemanbht Sg. 397. brachmanot Eg. 2. Hd. Wn. 167. Angels. litha, lidha. lida.

3ttlt: HEUUIMANOTII, J^xumonat^. Eg.3.

4. Wn. 863. beuuimanoht. Sg».397.

heuemanolh.Eg.l. heumanotEg.

2. liowemanot Wn. 167. bouma-

not Hd.

Angels. iftha, lidha^Iida. i^flifi; ARANMA^MIIH, ernbttnionat|. Eg.

1. 3«>4V'Wfi. 863. <aranmanoht Sg. g}/::!."!- ::v ;3!j7,;aTtiminot Eg.9i. ernemanot

Wn. 167. aernimanot' Hd. ^\v 'M^-M -^ A«|(ela. .ve'odmoAath. -ect^UL: WnUMANOTH. Eg. U 3. 4. «uitu- .11 W:/.;ii^ : nianbbt Sg^d97.> utoitemanolh.

Wn. Si63. widemanot EgC'K.;.i'i

[51]

797

WÄHO.

MANNA— MIN.

HERBISTMANOT. Hd. hcrbeitma- not Wd> 167* « gi herbistma- nodis. N. 80» 4. Angels. halegmonath. OtttAtt: WLNDÜMEMANÜTH. Eg. 1. 3. 4.

uuindnnmanoth. Wn.SöS.uuin- dunmanoht. Sg. 397. windema- not Hd. widumanot. Eg. 3. win- termanot. Wn. 167. Angels* wyntirfillid. SloMm^: HERBISTMANOTH. Eg. 1. 3. her-

bistimanoth. Eg. 4. beribist-

manolh. Wn« 863. heriaistma-

nobt.Sg.397. beri8tmanot.Eg.2.

WINTERMANOT. Wn. 167.iH4.

Angela, blodmonath. Aucb in

einem Missäle vom Jahre 850 zu

Düsseldorf findet sich fiir novbr.

die niederdeutsche Uebersetzung

blotmanoth.

S>e{em(cr: HEILAGMAINOTH. Gg. 1. 3. heilig-

manolh. Wo. 863. heilag ma- nofat.Sg.397.beyligmanotEg.2. . HERnMANOT.Wn.167. hertema- n^t. Hd.

Angels. giuli. Merkvfürdig auch . iib Estbniachen joulo kuu (^uU mottat^) für Dezember und joulo pceba (2[ii(fc({) Tür Weihau:hten. MANOTHWILÜNO. »lANOTHVVlLIGER. . MANODBLUOT— . MANODFALLONTI. MANODFENGIDA. MANODTÜLDIG. MANODZALA.

MANODSIUH, MANODSUHTia MANODSTÜNTIG. MlNÖDLlH» monat^lidt. A pL manodlihbn.« Gh. 3. odanotlilten. Gh. l.>2.y menstruism. MANÖDLICHESy manat^lic^» |cbm gRottat^

(nuuoh)»en). fio. & . AIANILI (maalln. Bib.-6.)» Jumsla, i. quam mu- lieres poriant.in psdc^. Mf}. Bft. l«:7.->- In Sb. atclbft malinL.^ Hichcc? cf. MENNI lu

MANNA, manne, gl. K. a. s. manne. T. 82.

MANÜA. Pfl. 3. MENUA. Pfl. 1. 2.

» armorada (Pfl.)

MENjan & BIAN.

MANO^i

..•I i". i. ilfil'l /■ ...i"' , Ht j

.i://

MLNjNI, pl, nord. raen, fi., monile, ang nas, monilia; cf. mano, raanili: abe sanskr. mani, gernrna, margariia; gr. J^aliianbi auch MENIHIM; s. auch Grg. J menni» monilia. Ib. Rd. Em. 12. Bib. ! menni. Ja. Ib. Rd. Rb. A. Bib. 1. 2.p meinni. Rb, ( ,

MUN, golb. (noch mit dem Comparativsnff mins» minz^ nord. minnr» midr, min» biXt weniger.

das neonaldre min ..foqa zi^elifii mono uueomichili sip kachueti nunquam minus a duodccim psaJmorun iitate . dicantur. K. 10. so huuaz scaffnm fatcr hiuuiskes piderl liera. min megi finden, quicquid bus pater familias utilitatis ejus mii Urit inverure. K. 2. einer min dl|an Is. 5, 6. das min hebit in uns c samftesi qiu>d minus habet in nobis \ possibile. K. p. ein luzzil min. Rg. uilo sin sichurera. so uilo ih min rehtcs minnä uuirs keborget hi Bo. 5. mer undc min. Org. mcr ald

Als Adverb.» wie im gotb. mins frijod nus diligor: min, minus. K. 2. 10. 1& min.minnot T. 138. min uuirdit . i(an.. Ti 138. ioh sih thaz graz tha tar thir min irrihtit uuidar thir. 83. min^ segnius Cagei*eJ. Can. 1 -. ^jdvk» oiirh petrns nu thai> nun» 'ni i ' /.fuagethara ain. O. V. 61. ni . ) «n.tdägen.mio quam er^auur sai in. 0. ll^.ö. nieh.t tuirii daz mi rechenoet .nihik^tmnuA\diip<mai. Bo.

9

MUS.

Mßi\

806

min, nidfiti minime fpervemiar). K. p. min sin keleffaoi nunime legantur. K. lOl

Ig Conjanktion» ne (und nee).

min^ ne* Sg. 70. nee, niih, a qaoqHam be- nedicatur. K. 25* nee, miuy- gnisqnam suum aUqmd dicaU K. 33. min buenne imv qhuede cot, ne qnando Uli dicai detis. K. 2. lefsa dina min spreb-ben^ labia tua ne loquantur. K. p. min finstrii des todes eirib pifahe, n^«-». K. p. min farlazxaniu uuarin, n^— Rb. min fin^e slafenti, ne T. 147.' min si

' 1c ip robb an faz, ne fragalur vas. K. 64. min kacboroe, ne attempteL H;i8. min huni^z nnmez, ae quid nimis. K. 64.

min odo, ne forte (thib nuidai^ tadon). T. HO.

minodounan, n^ybrM min edonuan 'her nuari cbrisL T. iSi 19. min odo nnan ihih.selcr ne forte traäai te. T. 27,2. rain odo uuan fiirtreten, ne forte conculcenL T. 39, 8. min odo nuan un- ^ireb uuerde, ne forte tumultus ßeret. T. 153, 4.

, ' . . ! I « »I ....

jqfiiif odo uuan -ni, aliqqu^ noi^ -^ min ' odo uuan Ion ni habet, /alioquin mer» cedcm non habetis. T. 33, 1. i^IU MIN, tt>ie t)ic.l meniser«

ob ib .tb^z iruuellu^ tbiz xirdisga iu gi- ^elLu, nob nibein niruuelit tbaz, tbaz tbph; gilo'ube bi ihaz^.Uuioi min gi- loubet thanne, ob iz uiliirdit Uuanne, tbaz jb b.iginnfi bre4igan, fon bimil- richc redinon.O^ IL 12, 59.

:WIHTM1N, NlWIHTÜÄnN, NIWIHTES MlNv NEOWIHT MIN, NEOWIIITI MIN. NEOWIHTES MIN, nid)t« weniger, eben fo, wi-

hilominus, gotb. oi vaibtai mins.

lunuibl ia\n^mhilamhius^\h.KA, niunibtu min, nihilominus, Ic. neouuibt min, ni»

i hilominus. K. 18» lieoauibti min, nihilo* mintis. gl. K. neoib.ti min j nihilominus. Ra. ubar tbaz sibunstirri iob tber niagaho gistelli, tben dracbon nie- unibtes (neuuibte8.F,) min» tber sib tbar nuintit untar in, 0. 17, 30.

MEIMÜ-MIN, NI DES DlüMIN, tiic^tf Uflo -.-::»etti9rr. ' » unaer drubtin ni tbiu min^sprab tbaz relita tbar tbo aih- O. III. 22, 47. ni quam tbo petrus tbob tbiu min, iob giang erl&ar IQ tbar in. O. V. 6, 25. untarlhio uuas er in^ ni xiuas er drub- tin thes tbiu min. O. I. 22, 57. in tbaz acif er giang tbo zin, ni forabtun sie in tbes tbiu min. O: UK S> 47. thiz uuib oub tbaz biar sitota, si iz al irauacbit babeta,. niauahta siu tbar i: tbea: tbiu min, luageta auur tbo tbar

i«. O. V. 7, 12. MCSPARN? minäte? D. hieber? MINNIRO, MINNOR, Cömpan, gotb. minniza, miuoTs^fltintTf weniger, minfcer. n. 0p, m, minniro. K. 63. T. 64, 1. Ct. 70. minnero. N. 2, 8. Mcp. D. II. 325. I r .:i ,' minaira (bafati). gl. K. .»# s.f. minnira. K. 39. gl. K. minira. Pa. . .*• .* minnera. Oi^. Bo. 5. n*a.s*n. minnira. Rb. f. . minnera. Org. Nf. N. 144, 7. Bo. 5.

'I :i Mcp.

:^Ain.ii. minniren. T. 210, 5. *; ; minneren. Mcp.<Ct 69. Bo. 5. J. #. m. o. minnirin. K. 2. 39. 59.; auch wohl in Frg. 17. ist minnirin st ; minnirun zu lesen. a. s. m. minniroB. O. II. 22, 23. cod. V. . .minnitom. K. 53. . minnoron.O. IL 22^ 23. cod.P.F. minneren. N. 8, 6. minnerin. N. IL a. s. f minnerun. Bo« 5. , s^^t^pl* lt.. minnirun. Rd. minnirtUTi. Ib. .: minnerun. D,

minneren. N. 71, 3. Bo. 5. '.. .'M^pf. minnirun. K.*3. . g. ph minneron. Mcp. /?/• minniron. T. 152.

minneren. N. 114, 13. Bedeutung und Gebrauch: minor. T. 64, 7. Ct 70. Pa. gl. K.

[51»]

801

MFS.

BIIN?

Jt

tet minneroy ber tMnttt. Mcp. si iliitrdit minncra. Oi^. fllo minnero, 9kl Heiner. Mcp uuio filo minne'ro, quanitäas. D. IL 325. minnira quimtitas. IL 30l min- nerun stoufi. D. fona minnirin eht . K2. minnirin altere. K. 59. minnerün poenam. ßo. 5. die minneren Sternen. Bo. 5. dero minneron dingo. Mqp. diu minnera sigeera. Bo. 5. minniro, ifin« 9Cr. K. 63. iacobea the8 minniren, bti ißn^ent T. 210, 5. €i/7o^/o/i inpbahen föne chrisio frido, daz chit, suona ze chun- denne sinemo liute unde die ihinne- ren gelirneen aber föne in f«ht N. 71, 3. minneren, pusiliis {unAe meren). N. 114, 13. niuuiht minneren, nihil minus* Ct 69. uuaz mag minneren sin. Bo. 5. pite mih, nüanda du mennischo bist unde an diu min minnero bist. N. 2, 8. du täte in eteuuaz minneren dinen arigtilis, paulo minus abtifigelis* N. 8, 6. giduan ni mahtu in uuara thili minnoron noh mera. 0.11.22,23. minnira, minus: .> -■

des nieht mer noh nieht minera ne ist. Bo. 5. ne laz iro minnera nuer- den. N. 101, 24. mer noh üiinHera. Org. minnera geuuai^es babentMcp. die minnera habeton. Bo. 5. dn gi- best minnera stundon dero naht danne demo tage. Bo. & io eines min- nera danne ceniu. Mcp. •'' In folgendem Satze schon ganz adverbial: taz man sculde hartor aide minnera andot. Bo. 5*

RnNNlRHEIT, /., WxnhttUUt Sajeittgfelt.

g. s\ minnerheite. Org. MINMST^ Supelrl. (goth. miunista,?iiJbiVii}^). n. s. m. minnisto. C. T. 25, 6.

m i n i s t a.' Pa. (bezieht sich vielleicht

auf ein subst. fem*) (minniste. D. III. 103. ; auch kommt in diesem Sprachdenkmal des 12**« Jahrhunderts schon der starke nom. mihnister. D, Ilf. 106. vor.) 19. s. f. minnista. T. 8, 3. 73, i.

.i \

y o

. j

> . 1 '.

minnista. Gd. 1. [iatDoeon ni%l^ i^rewssimus (iO€m)\ minnesta. Mcp. n.,#,. Kk^ngiinnista, £c. T. 38, 3- 0. I* minaist. Wm. 8, 7. miuncst. Wm. IL 8, 7. cT.,!. yi' minuislun. Gc. 3.

^, p/. miunistQuo. Frg. 39. , d. ph minni.ston. T. 25, 6. 44, 39. min nisten. T. 1(^ Bedeutung und Gebrauch: ndpinms. Pa. T. 8, 3. 73, 2. brevissimui. minoost4»ii biboton. T. 25, 6* tha^ Qista deiL O. L 3, 9. minpisto j .heizan in himilo rihhe, minimi 25,6. diu minuesta pyramis^Mcp. ist minnista allero uuurzo. T. oba ix thaz ni mugut, thaz thar nista ist, minimum. T. 38, 3. u minnistiin pispracho, de ienm verbi Jaceratione» Gc. 3. iz'i&t ine mincr ihinnon daz minni'st Wm cinemo fon thesen minniston. '. 29. gitriuuui in niinnistejQ. .J. minnisto, minimus (der kleiiieFiii^« liuäs rab daz altera minnista, ' feciL Ec.

minnist hnii zi minniste^ Utittbe^^ intni)ef{en/ adverbial, so iz heiter ist unde man iro Wolken) minnest uunnet, »o sti siu alles kahes uf. N. 134. 7. * 01 minniste. Seh. 75. »HNNIRÖNi MINN0R6N, ntlnbern, m// Inf. minnironrie, diminuHone. Rb. in gilimphit üuahsen, mi minneronh^, minui^ T. ^1 (er) minnerot Bo.ä. ' •' (er) minneroe» nuntiat. Bo. 5. (du) minriorotost, miaorasii (dies 88, 46.

p.a. minneronde, minuens. Mqit 41 GAÄIINNIRÖN.

Form und Flexion: ,-.

(er.) giminnirot MA^ a Bib. i; 2 ^(sie) giminniront^ Mer» Sb^fiikl.

* •• •■ <•■•»■•

«ri

K BliN^MOlN/ ME^ÄPI— MINOFLEDL 804

giminntrint Btb. 7. MOiNWINIDr, VolksnMneo.

(ih) caminnirota. R. WIZMOIN (aBtiftnain), Fl.

(du) chiminnerodes. h. 5, 3*

(er) giminnirota. T. 53, 4. MElNAPIi, Namen eines deoUch. Volkes. TQ. 4.

p.p. caminnirot ist R.

giminnirotnuirditMt|.Bib.l.9. M^NAG 5. IttAN in MAN. geminneröt uuerden. Org. auur- a.---L^a.^

den. Na. MENIHHA und schwache ded. MENIHHÜN,

giminnorot uarten. Na. u. ., . "^-. ,1«!!.^,. *•***>

l . /• ^n.«;«««..«*o/rr««..n N ^®M nur»/. (Cf. MENNL)

50 14 meoiBba (meiviba. Sb.) T. risteUnn, cfea?*

Bedeiitnng and gebraucht - frariola. Mu. Bib. 1. 2. mimiete. R. Is. 5, 3- roiw/iiinireri?. T. 53, 4. «»«"jcha, mamca. Emu 31.

imminnere. Org. menihbun, niflnira. Em. 31.

•innr«iA.i «.Am;««»^»^» «•. im^ t^^^^ menibun, hantscuoba, colooium» \r. nnorden geminnerot an iro lernu* . ' '

miste, minorati sunt. Na. geminni. "^" ' ^„" "i " ."' '5; „' ,e rotunirdit, attemiabititr CgloriaJ. Mi,. MEMCHILO, mfliwca. D. U. 335.

giminnit Ol, attenuabit fdeos terrae). n/rrTxrrmi

' m9. ist caminnirot, minutaüis. R. J'^^^J^'*'-**; in., SRiJiK^, angels. monec, munuc,

giminniront, annuJlabunt (substan- "»"*• "»unkr, dem monflcÄi» nachgebildet.

' tiatn), tJLcr. "' *' munich, monacAu«. Tr. cucullarius. Tr.

MINNIRÜNG A, /., «SR i n f r tt tt fl, diminuth. ff- «• m « " ' c h e s, K. 49. Gd.

n.s. minnerünga, diminuth. Org. »./i/. municha, monacJu. gl. K. R.

«. *. minnirunga, (inJdetnmentum.Jd<r. ffp'- mnnicho. K. 1. N. 21, 19.

Sb Bib 1 2 3 7 MUNIHHA (SRünc^m), Ortsnamen.

».,,/. minnirunga, rf/^Äa.D. IL 336. SS??« ^^''^?- . -

MUNIHLiH, singtdans.

ikMX a.s.m. mnnihlihan. Sb. * S i

^S.ML munihlihen. M. 8. h""^^'':

' ' mon ih liehen. CaiL-lo.- i-l y

üjj A S MAN munichHhen.Can.10.lt.; ''*

MÜNIHTÜOM, gRiJn(^rM«n-

'NA, Insel (SRan) bei Britannien. TA. T. S- * n.nniht„omes, singulaAtatis, Can.6.

. 11. M. 19.

agriG.

lü' IVTAIVr MADAGrOLT [manigolt, -manog^ld» nia>

W- S, MAil. nacaldi (776), SRaitgolb], n. A>r.

INS. MAN. MINIGUZE, ^ ;,r.

Ti;r A TVT " MANAHT s. MANA.

Mjan s. MAN.

= MANOD & BIANO.

IN, ai^ain (FluGs; moemw. TG.), Mdjg^iM. Fw. ^mnxr\^rr\M

u Tr. Hd. - et MAGINZA. . MINOFLIDL

meines. Fw. . MINOELEDI.

QINAjGEWI (SRain^aii). •-•'.:> «i baro fiurit de mimßldl». Md. ad. l. alam.

805 MASOÄr^mmZ^

mnGQ.^ANa

m

si quiS' alterius infam minoßedU ftierit. Add. ad. L alam.

MANIU & MANO.

MANEVQ (var. mamtni, laniini^, xa den Ly- giern gehöriges Volk. TG. 43.

MANARl^lANIS, Hafen in germ. magn. Ptol

MANNISC, MEN WSCO siehe MAN in

MAN.

Ml^NOSGADA, Ortsn. Ptol.

MONASTERI, «ttnller (Kloster), mönasie^ rhan, angcls. minstrc, nord. musteri, altod. monster. n. s. munster, monasterium. Hd.

g. #. monastres. I TT 4 o j munistres. i * ' ' ' munisdiures. gl. IL d. s* monastrc. V|^ q. .^ mun-istre. ) * * ' o. s, munusturi. Oll.

MÜNSTIR, MÜNSTAR, monasUrium (Stadt SRfinPer). ALTOMÜNSTER. ILMINA MUiM- STIÜRI Olmmünfler). OBERüiN MUNESTRI. ZE NIUUUIN MU^£ST£RE. MUNIS^nULIfl, monasieriaU. K. 1.

MüNEWA. Tr. MÜNVA. Hs. 1. 2.

, capedö (Fisch).

MUNIZA, / und MüNlZ^ m., SRüwje, das lat. moneta; angels. mynet, nord« niynt n. s. muniza, moneta. L. D. IL 345. F. 2. nummisma. Ic. rmndina vel commer* dum. R. m u n i z z a, moneta. Ib. Rd. nömisma. Sg. 292. muneza, moneta. Mon. 2. Wo» 232. munza,. moneta. D. IL 345. muniz io: chuniglicher niQniz, mone- iae publicae. Zf. ist doch auch Wohl als n. s. anzunehmen ; in A^ aber steht chnninliches muiiis.

g. s* mnniza. . ) : n t? oio

^ 1 } monetae. D. IL 319.

mnnizza. ) ' ^

munizo. D. IL 345. ..

mnnizzo. A. Bib. 9.

a. s. then muniz, nomisma. T. 12&

CHALEMÜNZA CÄalmünOi MUNZIFILT,

MOiNZACHA, OrUnamen; hipher?

MUNIZISAR? (muniz isar, ^sarn?), ddi»,

Itlfra. iBib. i.

MüiNIZSCRAlNNA.

MU>'IZÖN, ntfinjcn (angels. mynetian, noii

mynta), cuder^ (nova.pro veieribusj. Mo.

(er) munizota. Mi]. Bib. 2. 7.) ...

munizeta. I3ib. 7. ) '

(ste).muuizotun.

thie disgiy ihic ihar stuantuni ihir

sie Iho munizotun,

thie stuala ouh, tbar siesaznn inli

iro kouf mazun. O. IL 11, 13.

BIUNiZARI (9)irin{er), m., angels. mynetere.

71* ^. munizari, monetarius. Tr. nummulär

rifis, Ic. VS. trapezita. Gh^ 6* In D.

II. 345. ist monetae damit glossiert

munizzari, numularius. Sjg. 292.

munezare, monetarius. Wu. 232.

munzare. Em. 32. Cr.

munizer«', irapezita. St.

jf.p/. munizaro, nummularlorum. Le. L 3.

c/.p/. munizarun. Gh. 1. 3.) , ..

munizzerin. T. 149. ;

a.pl. muniz skTSL, trapezitas. M.30^ GL 1.3.

O. IL 11, 8.

munizari. Ph. ) ^

muniz«re. Hd.h^''^''^«^^-

[MANGO. Tr. MANGE.IM., machina (beidea Geschossen; cf. magge, balisia. St manga, mango, manganum, formentum bei Du Fresni) und conficinnt longis acqfie. lignis gemmafy mangana quae proprio vulgi libitu voäiOMlm saxa quibus iaciunt ingentia. Pertz JUon.JI.19i

t

M I

MANGjan, mengen, mifc^en; cf. angels. meii- gan, nord. menga, miscere und die dt]lUde^ deutsche Glosse admkctd, mengidam» (elfa)i St. 2. (cf. MANAG). : - .

CHIMEINGHIDE int 4ndhea leiiitiate üitiit

m

MANG. BlANGiRl

MANCUS. MAND.

808

lanarius.

pariiii mit gheizssinii-^ banhnit dhea MENGARI, mango. Tn nidhigun chimenghide mit slm'digeni, W'OLMANGERL Tr. .' \ in mfiis'wili pardiis cum hoedo accubat WOLLENMANGERE. Cr.) permixtimy scilicet subdoU cum peeöaforibus -^ -vr/^ to

ist wobl ab J9anf. u. nicht als inökiH nehmen. MANCÜS, m. (oder ist es mancusa»./.?),

' angdls. mancas, .mancos, mancuse, ,^fi7ii- mula nummi, eine MiuiLe^ Goldmünze. & auch

lANGrjan^ mangeln; aufset dem In6niiiv, nor in der 3^ Person mit dem Dativ des Subjekts und dem Genitiv des Objekts; doch auch unte man sin so manga. Fst. dO.» wenn dieses hieher gehört, /if/v 'm^nsen. abesse: Bo. 5.

mdngin (dir d 6ro 's al don)^ mi/uii. Bo.5. 3.p.s»praet menget

Du Fresne.

a. pU mancusa, aureos. Gd. 4. Le. 2. Bib. 1. 9, Eb, pfäUppos. D. IL 319. manchusa, aureos. M. 31. Lc. !• manqusa, nummos aureos. l^Iart. manchussa, philippos. D. IL 319. so* Udos. Gd.

so ne menget oub nicht temo ^ liyr A 1VTO

uehcy nubeiz salig si, nihil iuANDjdn (zu lYXjCiLi^ oder ist N ^ge- causae est, quin pecudes quoque schoben? cf. auch MUMTAR), gaudere.

beatae esse dicaniur. ßo. 5. dien ne menget neheines kno- te s, non deßcient omni bono. N. 33, 11- . Z.p.s.praet. mängta: tlrmangta eteliches

liebes, aberat. Bo. 5. GAMANGJAN. gemetlgen (dir), abesse. Bo. 5. dar ne gemangta suegelsanges. Mcp. gemangta, deerat. Mcp. 47. MANGALÖN, mangeln/ tntht\ttxii mit Geni- tiv des Objekts, (der muz der ewigin wunnin mangi-

len. Mos.) (der i\e wil ih mangelcn. Mos.) thaz ili ni mangolo thes.* Oh» 6. GAMANGALÖN.

theih gimangolo thihJiO. IV. 11% 36. (gimankolo. cod. F.)^ •»' J •- f

MANGELUNGA,/., ^angilttttd- >

d, s. mangeinngo, jactura operatianis.

Sg. 183. « •: •' -I'

f. i

\V

iNGARI, 17}.', an^ils. «langer«, ^ma^vo/or, tnangian, negoiian, nord^ m2n^rr,^ineH^<i- ]är, minga ^negoiiari, tnimg^mercatura. Cf. rach die altniederdeutsche Glossei^fleiscmen- rere, laniit^if Imio/ Id/ umdinangm, carm/ex, ^eiß9,'deteptor, famidfis in Ou Skesnß^^ MASGARE, mango. Hs-X-'^ "> .;)/ii>:/.K

. . . . Bedeutung und Gebrauch : . gaudere. T. 2. K. 2. 7. gl. K. Pa. Ha.,Kh. N.

74, 10. la din menden sin. Bo. 5. mendet in bi- mile, gaudeL Bo. 5. suntar thes gin^n- den, mit sinen iamer menden, it«si- nen iamer bilden ioh iz ni bimiden. O. in. 26,^67. mendente, iripudiantes. Ic. mendit, persultat Is. 4, 7. meuditi vemat. Ra. mendinti, ovans. Ic.

Mit gen. des Objekts: ih ne uuile nehei- nerö minero sachon menden. N. 131» 5. (daz si dirre werlt erone m&sen men- den. D. UL 90.) ni mendit. unrehtes, non gaudet super iniquitatem, Frg. 45. dero mendit david. N. 64, 1. der mendet is. N.52, 7. uuanda min fient min ne men- det, gaudebii super me. N. 40, 12. .d|es mendent ir. N. 46, 2. so manta ih iro,

> complarebam. JS. 34, 14. diu manta des maris. N. 96, 8. manton iro sculdo^ die

^ in u\iegen solton. Vi. 37^ 18. ne mende dero saldon. Bo. 5. des mendento gen- git, prae gaudio illius vadit. Frg. 15. (daz er sin werde mendente. '^D. III. 56.)

Mit umbi: foro-mendi mendet ir umbe die lutun des priutergon^eo, ga«tff/o^av det propter vocem, sponsi. N. 50, 10. n

Mit ana: sie mendent fin dien visilibus. N. 70, 70.

>. .r.

809

MAND.

i »

MAND;

r I

8

Mit in: -^ sie meudeni in maxie, in ttin«

che clc. N, 70, 7. IVIit daz: - sie mefadent ouh, das er irn- derest cbumet— . H.Qby 13. diese zuene pröphetae roendent, daz gdte lob chn« met föne himile unde föne erdo* 148, 1. aih mendjan: thaz sie ouh tbes ginenden, mit uns sih saman menden. O. IV. 37, 35. (wie ai sich manten. D. III. 110.) thaz fiant sih ni mende. 0. V. 3,* 16. aid mendjan mit gen.: (des mäht du dih menden. D. III. 84.) mendit sih der eron. Wm. 6, 8. men- dent sih dinero predicationis. Wm. 8, 13^ thaz sih es nuorolt mende. 0. II. 12,38. thaz unser muat sih mende sulichera rusti ingegin akusti. 0. V. % 5. in thiu sie tbes ginenden, sih bimilriches men« den. 0. IL 12, 36. ist sinera giburti sih uuorolt mendenti. 0. L 4, 32. Auch: bin mir mendenti. 0. V. 25, 100-

Form und Flexion: Inf. menden. Bo. 5. N. 131, 5. ze mendenne; N. 96, 11. (ih) mendo. Kb. N. 74, 10.

mende. Mb. II. (er) mendit. Frg. 45. Is. 4, 7. Ra. N. 64, 1. Wm. 6, 8. I. III. mendet Bo. 5. N. 40, 12. 50, 10. Wm.

6, 8. IL IX. menthit. gl. K. (ir) mendent. N. 46, 2. (sie) mendent T. 2. N. 70,7. 95, 13. 148, 1.

Wn. 8, 13. (er) mende. K. 2. 0. H. 12, 38. V. 2, 5. 3, 16. (wir) menden^ O. III. 36, 67. (sie) menden. 0. IL 12, 36. IV. 37^ 35. N.

95, 13. I

(ih) manta. N. 34, 14. (er) manta. N. 96, 8. (sie) manton. N. 37, 18. im/i. mende. Bo. 5. - ; 0. o. mandhendi. gl. Ki -^ ^ v.

mendanti. Ra- ^• mendintL Ic ^ v*

. mend^fti- 0. L 4, 32, V. ^ 100. 1 mendendi. gl K.

mcntheati. O. V. 35» 100. in cod. \ mendento. FVg. 15. 9KpLm. mendente.K. 7. Ic mendinte. N. 67, 5. EBAN ME3NDJAN. [so ebenmendent ime (mit ihm) alle miliske chrefte. O. III. 29.] MEND!,/., Steube, gaudium.

Bedeutung und Gebrauch: gaudhun. N.. 82, 10. 89, 14. 125, 2. R 1. JK.49«Bo.5. tripudium. Ja. alacriias^li hostarlicberu meudi. IL 21. daz d.u in freuuist in mendL N. 20, mit mendi^ in gandio. Ne. N. 125, 5. fore mendi. Bo.5. €7/K>^/o/i liudotonf mendL N. 46, 6. fore mendi men ir, gandio gaudet. N.50, 10. fore me ne mahta ih gedagen. N. 76, 4. Form und Flexion: n. s. mendj. Ja. N. 89, 14. g. s. mendL Bo. 5. N- 26, 6. 82, 10. 12 d. s. mendL H. 1.^9. 21. 22. K. 49. B N. 20, 7. 46, 6. 50, 10. 76, 4. 12; a. s. mendL Bo. 5. N. 15, IL 29, 12.

25. 46, % 50, 10. 80, 2. n.pl. mendi. li 4. 136, 1. MCINDLN, gaudium. n. s. mendin, tripudium. Ic. c *. mendin, trinmphum. Ic. c/.^/.mendinum, gaudiis. IL 15. (kann als dat. pL von mendi genon werden ). SIGÜMEKDIN r«. s.J, triumphnm. Ic. WERALTMENDI (-mendin? -mendina a. pl. alle uuerltmendina, tatiug m gaudia, Mcp. 19. MENDISLO, exultatio. Asc- MENDILÖlN.

mendili^t, allndit^lfTwi. 1. MANDUNfiA;/, 8,reu^^ g. «. mandnngo; laut mandungjo, r

\gandendi. N. 54, 1. igr*p2. (a^andunge. D. IIL.89.) if.p/. mank^nugen^ deliciis (para^d). 1

MAKDAG, freubtd,.:i! .-,.,,,. '0-^\yä.

n. ^

i

MEND— MUND.

MÜNR

812

I

»•«.III. mandager, alacer (laelus et ala^

cer). Mx. Bib, 1. % a. s. in. mandegen, gandentem. Mcp. 73. 0. $• f. xnandaga uuahsennes, accessibus

L incr^mentis gratulantem (pro-

serpinam). Mcp. 34.

MSDÄLÖN.

mandilöh Pa. ^

m en d i 1 o L Ra. > , graiulatur.

menibilot. gl. K. )

MANDALUNGA, / d. $. mendilungo, blandimento [caudac suae gaudebat (cani8j\ Mr. Sb. Bib. 1. 2.

NDjan s. MANDjan.

NTI) das lat mens, S3etg/ angels. munt dnti iob (angeis. munigiov, munt iofea), mons iovis. Tr. (@t. ^crn^arb.)

EPTIMÜNT, Septem montes. Hd.)

IND) m., SRunb/ goth. munths, angs. mudb,

rd. mudr (munnr); cf. MAN und MUND, JPiT^ auch sanskr. budb, icire; aber auch mandere* Im Sanskr« ist mukha, im tt. musha, SRunb.

Form und Flexion: s. mund. Pa. Sg. 913. Em. 27. T. 4, 12. 41» 6. 62, 10. O. L 9, 29. IIL 6, 23. munth. Frg. 7.

munt. gl K. F. 1. 2. Wn. 233. 460. Mcp. Bo. 5. N. 10 (a), 7. 13, 3. 16, 10t 36, 30. 48, 4. 49, 19. Tr. j^ mund es. Is. 4, 3. Bo. 5. Nd. N. 35, 4. 38, 2. 77, 1. 82, 3. 118, 13. 88. 108. Wm. 1, 2. 7, 8. mundis. N. 58, 11. 73, 16. Nd. U. s. munde. Is. 2, 3. H. 7. K. 4. 5. 6. T. 15, 3. 84. 145. 191, 2. 0. H. 4, 50. IIL 6, 36. 7, 74. VG. III. 203. Mcp. Bo. 5. N, 2, 4. 5, 10. 8, 3. 11, 3. 21, 22. 33, 9. 86, 30. mundi. N. IL mund. Ra. s. mund. Pa. Ra. K. 2. 4. 6. R. T. 4, 15. L

22, 7* 74, 3. 0. L 2, 3. ü. 6, 26. 15, 19. III. 6, 24. munt. gl K. Mcp. N. 5,' 2. 34, 21. 38, 10. 39, 4. 43, 25. 72, 9. 77, 2. 80, 11. 103, 14. if.;i/. mundum. Is. 5, 5. '

a*pLmunda. H. 25. Ho. 1.

Bedeutung und Gebrauch: '

OS. Pa. gL K. Ra. Sg. 913. Em. 27. T. 4, 12.

Mcp. Bo. 5. N. 13, 3. Frg. 7. Ig. A, 3. Wm.

1, 2. VG. IIL 203. H. 7. K. 4. bucca. F. 1.2.

Wn. 232.

nicht ne ferbint den munt demo indraa-

cantin rinde. N. 103, 14. 'fallent in munde sucrtes. T. 145. in forasagono mundum« Is. 5, 5. durh die munda (dere lerari). H. 1. tho uuard mund siner sar sprechantcr. O. L 9,29. thaz iagilichen thanne thoh foller mund uuerde, then mund zi thiu irreken, thes brotes uuiht gismeken« 0. IIL 6, 23. 24. thiu uuort, thiu er irfinde fonthemogo-

tes munde. O. IL 4, 50. indet er tho then sinan mund. 0. IL 15, 19. upar mund, super buccas (locaj. R. Pa. (ist

es comp, uparmund?) umpi mund, super buccas (JocaJ. Ra. (camp.

umpimund?^. MÜNDLOH.

GAMÜNDI, n., SRönbrntg (nord. munni). d. s. gi mundi) ore (arethusaej. VA. IIL 696. n.a.pL gimundi, ostia. Prud. 1. VA. I. 404. III. 688- V. 281. Or- 2. VL 800. ora (niiij. VG. IV. 292. gemundi, osiia. Or. 1. i?.p/. gimundin. Prud. 1. aftar niun' gi- mundin, per oranovem. VA. 1.249. Ortsnamen: gimundi (@mfinb)i 'phatagi- mundi. MU74DALON (munth ilem. gL K.), ejffare. Pa. (cL mundjan in Mund, mummen). mundulit Pa. \ mundilit Ra. {, infit. muntilit gL K. ) mundalontL Pa. ) ^ mnndilontL Ra. i ' "'ff^*^'

[52J

813

MüND.

MUND.

814

mundilancli, effatus. gl K. MUNDAZIAN?

mundozit, infert. Ra* (Ra. und gl. ha- ben motazit.) MUND JAN, mfinben.

mnndent^ coeunt (flumlna). Bo. 5.

MUND, MUNT, MUNTI, /., ®(^u§, an-

gds« mnndi mrmimen. Zu If I /i I i cf. auch bimunigon; aber auch MUNTAR? auch das folgende munt.

dl s. munti: thaz uuir ihaz mammunti in

thineru munti, niazen uns in mua-

te in euuon zi guate. 0. V. 23, 131*

0. V. 23, 29. 59. 173, 185. 195. 207-

221. 233. 257. 171. 285. 297.

a, s. munt: fon got er muazi haben munt.

01.32. tho zcintun uuorolt enti si-

nes selben henti, thaz houbit hi-

milisga munt, thie fuazi ouh the-

san erdgrunt. O. IV. 27, 20.

FRASTRIÜNTI, secreium. Gh. 3.

Hiervon mundium, L. alam, 54. in cn/us mundio

femina est. L.Liutb. mundium muUcris amiU

tat. L. GrimoaldL 6. qni mundium de ea

fecit. L. Roth. 184. qui mundium ejus in

potestate haheat. L. Roih^ 186. postea

mundium ejus faciat. L. Roth. 187. ad

quem mundium de ea pertinuerit. L. Roth.

189. mundium^ dominum. D. IL 358«; per-

iinentia. cod. cavens.; sine mundeo. L.

Roth. 205.

MUNT, m., protector.

d. munde, protectori. Ho. 1.

ÄMÜND, sui iuris, über. üstmunAy ase extraneum. D. IL 357. Cod. cav. qui amund (var.hsiSLmxxnAJ f actus est. L.

lAutbr* 4, 5. iunc erit amund (var. haamund^. L. Roth.

225. qui servum fulfreal et a se extraneum i. e.

amund (var. haamund^ facere voluit.

L. Roth. 225. si dominus ancillae eam liberaverit ^ amnn d

fvar. amondj feceritm L. Liutbr. 6, 44. BALMUNT (hieher?): eo tenore, ui quandocun"

que sui commissi praevaricatar in rAus ms sive homifäbus, quod vulgo ha I munt <b'ci/Br| existat etc. Urk. aus dem 9. Jahrb.

SELBMUNDIA, sine mundio. nulli mulieri liberae liceat in suae potestO' tis arbitrio i. e. sine mundio, selbmoD. dia (var. selpulnundia, selmundia, silmundia^ vivere* L. Roth» 205.

MüNDüALDus, MÜNDÜALDa. S. WALT. MUNTBORO, MÜNTPORTO, MUNDIBÜRDI

8. in B. (angels. mundbora, patronus; cf.

mambumus, mainbumus, mambumia, nrn bumia, manibumia').

IV. pr. MUNT. MÜNTUL MÜNTRIH, BIUNTKC, ALAMUNT, ALAMLWrBNC. ACHIUIL^T EGILRIÜNT. ADILRIÜNT. OTMÜNT. WTC »lUNT. WIIDIUNT, WALDMUNT. WOLF- MUND. WALHMUNT. WINBIUND. WILU. MUNT. WOLMLTNT. WARMUND. WAJi- MUND. RIHMUNT. REGMUNT). RATMLIW. HRUOD^nJND (ROTMUND). BALDÄHTST. BAZMÜND, BAZRIL^T)L\C. BUUMLTST.FA. RAÄIUND. RIUNIMUND? KEMMUNT. CTO. NßlUNT. CUIVLMUNT. GOTEMüND. GHIR. LAÄIUND. GER3IUND. GISAOIUM). HUGt MUNT. HARIMUNT, HEREVIUJiTBNC. HAR MUNT. HELIDÄIUNT. HILTIMÜNT. DRASA MUND, TRASUIUNDUS (rex vandalorm). TRUDaiUND. THEOTMU]NT. THEVGMKST DEGANMUNT. TAGAMUNT. THIERÄIl^ TEVC. SIGIMUND. SUAMUNT? SCARAr MUNT. SAHSaiUNT. (Einige dieser »./w. geboren vielleicht zu mund, os.)

MUNTMAN. MUNTHERRO.

FORAMUNDO, m. (^cmunb), advocatus. n. pl. foramundun, advocatL Em. 12.

FORAMUNTSCAF, /., »ormunbfc^aff. fona ioxxtiVLnisQ^LVi^adefetfj^ßne. Yjn.il» EOGAMUNTI (hieher?). -/'•

cocamunti. Pa. ) ^ i eokimundi.glK.I'«^*''^«"- eokimundi, uparitali, supervaate. ^t»

MUNTÖN, rc^O^en, angels. mundjan, tom. (er) muntot, defendit. Can. 4. (er) munto:

15

MUNT.

thoh 61 iz 86 A fille) nistnisiaoor

uuolle, sontar si imo munto, theiz iaman tboh ni uuunto. 0. IIL 1, 34. GAMUNTÖN. er scal sinen druton thrato gimun« ton (gimundon. cod. F.). 0. I. 51. UUNDILING (9);fini)Iin9), m. JAMUMDILING? liberos et iamundlingos monasieriorum praedictorum* ii vero aliquis ex liberiis voluerit iamundiling vcl . Utas fieri, aut etiam colonus ad monaste- via supradicta. litis ^ colonis aique ia- mundilingis. Urk. des 10. u. IL Jahrb.

MUMDJAN (hieher? cf. auch mundalon in

mund, os)^ goth.munan (praes. man^^ ro*

gitare, gamunan, recordari; angels. mind-

gian, mingian, monere, munan, gemu-

' nan, censere, nord. muna (praes. man^^

recordari \ also vielleicht zu JjJL/xll

GAMUiNDJAN.

kimundit, meminit Ra. gl. K. G AMUNT, y*.^ memoria (goth. gamund). a. s. in ira gimunt, memoriam. T. 138. in mina gimunt, in meam com- memorationem. T. 160^ 3. GAMÜNTIGÖN. zi gimuntigonne sinero miltidU) memorari misericordiae suae. T. 4, S.

lUNT (munti, munda), palma, Cubifus] an- gcls. u«nord. mund, manus^ Skudi palma (men- sura). Ist es mit lat manus Eines Ursprungs? Gehört es mit munt, munimen, zusammen? n. s. munt» palmus. M^. Sg. 292. Rf. Bib. 1. 2. 5. 6. 7. munda, palmus. Bib. 10. 11. 13- ci $• munte, palmo (quis coelos palmo pon- deravitj. Uti. Rh. Bib. 2. muntiy palmo. Bib. 6. munta, cubito (consmmt pulvillos sub

omni cubito manus)* Gc. munde» palmo. Bib. 7. mundi, palmo. Bib. 10. a. s* munt, palmum. Bed. Rd. Ib, cubitum^ D. IL 283. Rg. t

ALMElNDE-^lUüiOT 816

MUNTMALI? cubitum, spanna, muntmali

(oder munt, mali'^). Gx. GAMUNT,

hominem longum ad mensuram VII gemun- dos. MB. V. 135. 1175.

AUMEINDE s. MAN.

MANDAT (das lat. mandatum?). er stuant ir themo muase^ tho zi themo

abande, legita sin giuuati, er in mandat dati, nam er einan saban thar, umbigurta sih

in uuar, nam after thiu ein bekin. goz er uuazar

thar in, fiang tho zi iro fuazin^ gibot sie stillo

sazin, thio sino diurun henti uuuasgun se unz

in enti. O. IV. 11, 12. (die uuzzc er in duog, bedaz er getete die mandate, so uuas daz ezzen geso- tcn iSch gebraten. D. III. 65.)

MAjNDOADÜ? in: si quis aristatonem super hominem mortuum capulaverit, malb. man- doado (var. madoalle^ aut silaue, quod est ponticulus (ah staffelus) super hominem mor- tuum deiecerit. l. sah 58. Ist ^rohl nicht man t6to; cf. si quis aristatonem hoc est staplum super mortuum missum capulaverit aut m an- dualem, quod est structura, sive selaue, qui est ponticulus, sicut more antiquorum fa- ciendum fuit, qui hoc destruxerit'^ . L* sah emend. 57.

MANTAL^ ^anttlf angels. mentel, nord« mottul, mantellum, chlamys. - Cf. manta, straguli species, genus palliij opertorium ephip- pii und mantum, pallium in Du Fresne. S. auch MATTA. Oder gebort MANTAL zu^

MAN?

n. s. mantel, chlamys. Tr. pallium. Wn. 460.

mandal. Cr.) ,., ,

mandil. L. f ' «»/'A^«'««- a. s. mantel, c/Uamu&m. Bih. 8. 10. 11« 13. Hd.

817 JMANTAL— MÜNTAR

mantil, chlamidem* Le. 4. 5. ^ MANTELLIN, SÄSitteUein, n.

mit temo mantelline) chlamyde. Mcp. 6*

GAMANTALÖT (partic).

n.phm. in chriechiskun gemantelöte,

palliaiL Mcp. 75«

Gehört auch MANTALN (^jic;, tabiilaia (gitavili). Prud.l.

hieber?

l^fANTALaha, mantalahiy OrUnamcn. Cf. dea Ortsnamen ad duo mantala nnd das ober- deutsche kantet; gierte.

MANDAL, MANDALA,/., g»ant)el; kommt

nur im Plural vor; aus dem lat amygdala; cf.

angels. magdala-treov, nord. mandeltrd,

amygdala arhor,

n. ph mandilun, amigdala. Tr.

II. pL mandalon.

MANDALNÜZ.

MANDALBAUM.

MANDAL6n s. MANDjan.

MINDIL, 7i#;io/mi(Gcbird des Zaums ).a IL 340. d.pL mindilon, lupatis*

mit fuhten mindilon, madidis lispa*

tis (impatiens eqnus madidis frenarier

ora lupatis. Prnd. psych. i9LJ. If.

340. (aus 3 verschiedenen codd.)

KAMINDIL? [oder ist es kam, mindil, %vie

eine andere Glosse hat? oder kammindil

(wie chambriiil)T\ lupaiwn. IX IL 340.

MUNTAR^ munter, litmndrus; cf. skr.mud,

laetari; s. auch MANDJAN und MAN,

mund, munt

muntar, expediius. R. Rx.

o. #• münderen sin, vigilemmentem. Mcp.

MUNTARI,/ (gotb. mundrei, scopus). muntri. Em. 15. ) . ._• n. Sg. 913. 7 '

MüNTARJAN (errnttittern).

Form und Flexion: * Inf. muntran« Mc. Ep. can. 1. 3. 4

MINSILID^MINZA. 818

(er) muntrit Gift 1. 3* (sie) muntrint. Gc. 3. (wir) muntrimes. Mt}. Bib. 2. (ir) munteret Wm. 2, 7. 8, 4.

munderet Wm. IIL (sie) muntren. Gc. 1. 3. 6. (sie) muntretun. Le. 1. 3. M. 3L Sk imp. muntri. Bib. 1. 2. M^ Ran» ^ (munterL Bib. 5.) Bedeutung und Gebrauch: suscitare. Mc M«^. Mij. M. 31. Ep. can. 1. 3 4. Bib. 1. 2. Ran. Sb. Le. 1. 3. exdiart Gh. 1. 3. Gc. 1. 3. 6. excutere. Ga 1.3.6. GAMÜNTARIT. gimuntrit uuart, percelUUtr. Mart d. s^f. gimuntiratero (sie) 9 exdtalo. Prud. 1.

ARMÜNTARJAN, ARMUNTARÖN, ermtiBi tern.

(er) armuntrit, excitat. Prud. (er) irmuntreta.Md. Bib. 1. I^i^an&fjii^ irmuntcrota. Bib. 7. ) dia nocU). p.p. irmundrit uuart ih|e:r^rci/tf/ii5Mi* N. 76, 4. CAaiüNTRlDA, /., indusiria. Pa.

MlNSILIDo, Orlsn. Urk. v. 754.

(kUjNX: annuatim solventes aureum valentm XXX munmos coloniensis maneiae, qui vulgo dicebatur minx. Urk. v. 1167.)

MANZO, m.

n. pL manzon, Msbera (thie manzoOi thie ihn sugi). T. 58, 2.

l^II^^^2^/f SRinjf/ menta (PfL), angs-miatii lit. meta, gr. /uii^^tx.

n. s. minza. M. 29. Em. 23. Sg. 184. 399. Gc 1. 6. 12. Bib. & PL Tr. Wn. 232. (minze. Hd.) menza. L. F. 2.

munza. F. 2. (mvnze. Wn. 232.) a s. minznn, meniam. T. 141. Sb. Re. (vc3* 7. 11. Gx. Le. 1. 3. a D. iL 285. Rg. 1. Frg. 21. M. 31. Bib. 13. a.pL minza. VE. IV. 2a

119

BIUNZA— MARL

MARI

620

«wildiu minza^ colocasia* Tr. Em. 33*

Sg. 299. ^izn manza» alba menta. F.

WIZMINZA, nepeia. W. BOSSES MIJNZA, meniasirum. W. FELTMINZA» colocasia. Em. 31. FISCMINZA) mentastrium.Ym.Zi. vischininza, alenstrum. Tr.

GARTMIINZA, menia nigra. W.

SIGIMINZA [sigeminze^ nepHa (nepeta)^

Wn. ^60,1^ sinrnbrium. Ph.

siminza. SaL 1. 2. 4.) . , .

sammza. Sal. 1. ) '

simiza, nebeta. Tr. Hs. nepita. Em, 31.

lüNZA s. MüNIZA.

lijLJLi.^ skr. mriy conterere, mori (cL skr. mrid^ conterere)^ .Wurzel von MORD, auch Tonmarawiy murg, morncDi marr}an(goÜi. marzjan) und merjan?

AR?

LANCMAR, impudiats, v. medicus (Miltelfin^r)^

Tr. Hs. I»AIIST£CH0.

ARjan? cf. MIARjan.

Dartan, steditun, appKcuenmi (kuadeten an). Gz.

ÄRA iruta (?) y scttrepodes. Em. 26. (et angaw Dsd nord. mara, incubus, nord. mir, larus, vireraus unser ^üdt. In vocabul. iheutOfK v. 1482: Mare ist ein trugnusse des Menschen un knmpt von seinem plul, lebem, und lungen, wea im daz auf semem bertzea liegt, ifffßltes,

ARI, m. und n^, SRittf golh. mar et, angel» naere, mere, nord. mar (in comp., z. Br narsvin), lit^ mares (prumarev, bii tß'Om» nertl)t I^t. mare, saoskr. viwi {aquaj^ u s. mafi, mare. Sg. 913r

meri, eqrwr. Pr. e,

inere(dermeTe, daz aere). Mcp.B^&

N. 77, 53. 88, 10. &1, 6. 103, 25. 113, 3. (Ild.) wilde mere, oceanus. Hs. g. s. meres. Mtj. Bib, 1. 2. Ps. H. 21. Mcp. ^ßo. 5. N- 45, 3. 64, 8. 67, 23. 68^ 3.

88, 10. 104, 5. ^ meris. Rb. N. 67, 24. 80, 8. d. s. mere. Mor. Mz. Bib. 2. Mcp. Bo* 5. Sb. N. 45, 3. 64, 5. 71, 8. fonne mere ze mere. N. 79, 10. in demo roten mere. N. 80, 6. meri, aequore. VG. L 246. cbalpir nr

meri, phocae marinae» Em. 18. mari. Rb. a. s. meri, pontum. Ra. über meri gienk» Wm. IL 5, 14. meri herinan (es steht heriran; s. £lR), mare ereum. Rh. (die andern Glossatoren setzen dafür labaL

q. V.). mere (den und daz). N. 23, 2. 39, 6. 45, 3. 65, 6. 73, 13. 77, 13. 80, 11. 105, 7. 9. 135, 13. Nm. II. nnz an michel mere. N. 79, 12. über mere giene; Wm. 5, 14. (di)ch wohl nicht dat.}

MARiiJ (bei Strabo marisus), Flufs in Deutsch* land. TA. 2, 63. gehört wohl zu demselben Stamm; cf. sansk. yäri, aqua»^

l ENDILMERI, oceams. -

d. s. endilmere. N. 71, 8^ WENDILMERl, oceanus. n. s. wendelm^eri, oceanus» T.

(daz tiefe wentelmere. D. III. 48k) a* s.. wendelmere, oeeanum. Hd.

WERALTMERI, SBeftmeer. g. disses werltmeves. N. 138, 9. (si dies ittdicii est; uuanda dar i^t ende di»> se» uuerttmeres.)

LEBERMERI (Iebermere.Hd.nbermere.H5» 2.)y itbiXVMtXf mare mortuum. Tr. Hs» 1,

MmiMERI, m. caRfttermieO» o, 8. den mFitte were, mare magnum. 7&, 10.

ROTMERE (r atmer. Tr»), marembrmn. Hd. Ha.

MER» MERINC. MERUNT (n. pr. f.J. MER. HART. MEROLT, MEROALDUS» MEB& BOTO, MERIPATO. MERIDRUT (f.). ME- BEGART. MEROLF. MiSlULF, MARULF

821

MARL

(767). N.pr. Hiehcrl Ortsnamen: MERE-

HUSUM, ffiehcr? MERlWlB. MERlWiG. MERIWEG. MERIWAZAR. MERIMINNI. MERIMUSKELA. MERIRATICH. MERIF06AL. ' MERIFISC. MERIFLOSa MERIGOT. BIERIKALB* MERIGERTA. MERICAZZA. MERIGRAS. ftlERIGRIOZ. MERfflüND. MERISALZ. MERISANT. MERISCEF- MERISCALA. MERISNECCO. MERISWlN. MAREOSEO?

MCRlLill» aequoreus.

n.s.m. mcriliher(mcrlichcr.SaL2.).SaL4.

^ ZülMERILIIl, himaris. Prud. 1.

a. s. /. zuimerilihha (zuimerilihn. Bib. 7.) 9 bithalassum (locim). Mz. Bib. 1. 2.

IdARI, angs. msere, merc, norA maer, clariis, illustris, cf.lat. memoru. skr. fmri, niemor esse.

Bedeutung und Gebrauch: memorabilis. D. II. 348. famost^s. Ra- gl- K.

Ib. Rd. Bl. illustrii. R. BL Rb. X. inctytus.

R. BL X- Rb, Mcp. insignis. X. eximius. Pa.

gl, K. egregius. Rb- celeber. R. Bo. 5. Bib.

1. 5. 6. Me. conspicuus. Mart perspicuus. Mcp.

opinatus. M. 30. Gh. 1. 3. clarus. Bo. 1. 4. 5.

Prud. 1. Bo. 5. praeclarus. Bo. 5. N. 22, 5. gotes djut ther maro. 0. II. 7, 7. thcr fo-

rasago maro. D, III. öl. beliaa sis

ther maro. 0. III> 12, 13. abraham ther

maro. 0. UI. 18, 29. hieronimas ther

mArl

maro. 0. V.25| 69. ther bredigari mira

0. V. 12, 83. altfater marer.' O. I. 3,6.

8ca maria, thiarna thia mara. (K L6,l.

man filu mari. 0. II. 9, 32» maater ist

sinmarn. 0.1.11,53. marin «ntfristnnga,

vulgata editio. Ja. in mare geanalt Bo.5.

marun magenchraft Mcp. 56. marero

nnirdo, praeclari meriil. N. 77, 67. an in-

uuerroo meran duUetage, in insigni £i

soleanitatis vestrae. N. 80, 4. ununtar fiU

maraz. 0. IIL 6, 2^ ein nuerk maraz. 0*

III. 16, 33. es maru uaort tho quaman.

O. II. 15, 3. lera filu nuara in alla nuo-

roU mara. 0. IV. 1, 32. mit zeichanon

maren. 0. III. 25, 8. geba fila mara. 0*

III. 17, 66. noh imo ne unas daz kadem

mare (im Druck steht fehlerhaft kadem*

mare), do er dero neruohta, umbedie

iz kemachot uuas. N. 77, 60. erda fiU

mara. O. II. 16, 7. marraz ebantaL Rb.

ze dero märun constantinopoli. Bo.5. mihi

bil enti mari ist namo miin, magnmn,

Frg. 47. fermidennes märiu, abstineniia

praedicanda. Mcp. 54.

ih uuirdo mare föne chnnne ze cbnnne. N. 10 (a), 6. mari uuard, percrebtät. M. 2S.

uuio harto mare diu trang ist, proeclamnu N. 22, 5.

dih ketuon ih mare in allere naerlte. N. 29, 2. märe getuon, pubUcare. Mcp. 39. Form und Flexion:

mari. R. Ra. Pa. gl. K. X. M. 28. M^. Gd. 3. Bib. 6. 7. 13. Frg. 0. L 4, 31. 27, 12. IL 3, 6. m. 7, 87. V. 12, 88.

mare. Mcp. Bo. 5. IN. 22, 5. 29, 2. D. IL 348.

n. #. m. marrer. Rb. Bl.

marer. 0. L 3, 6.

maro. O. IL 7. 7. IIL 6, U. V. 12, 83. Gehört auch mareo seo. Wess. hieher? oder ist es comp, yon mari, maref und seo?

$• jf. mariu. Ja. Mcp.

maru. 0. L 11, 53. mara. 0. L 6, 1.

n. s. n. maraz. 0. I. 11, 1.

g^ s. jf. marero. N. 77, 67. marun. 0. L % 28.

*.

^

MiRl

miBi,

824

d*s.m.n. marremü. BL

maren. N. 60, 4. dL ^. /l marun. Bo. 5. a. s*m, maran. 0. IT. 2, 1. Bib. 6. maren. Bib. 5. Bo. 5. maron. 0. III. 7, 86. a. f. yi marra. M£. Bib. 1.

mara. 0.1. 17, 66. U. 16, 7- IV- 1,

32. V. 16, 27. inarun. Mcp. N. 50, 3. n. $• n. marra z. Rb.

maraz.-0. III. 6, % 16, 33. mdra. Mcp. 4 TkpLru maare. Rb.

marre. Ib. Rd. Bl. n.plf. maro. 0. IIL 23, 22. n.vu a.pLn. marriu (kann auch n.s.f. seyn; es übersetzt opinata und inclyta). M. 30. Rb. Gh. 1. 3. mariu. 0. I. 7, 10. cod. V. maru. 0. I. 7, 10. 15, 3. IIL 5, 18. d. pl. marreem. X. marem. R, maren. 0. IIL 25, 8. a, pLm^tnsiTB. Prud. 1.

marro (^sicj. Bo. 1. märre. Bo. 4. mdre. Bo. 5. . Superlativ.

n. 1. R. daz märista ist, clarissinmm. Bo.5. n.pLm» de maristun, celeberrimu R.

d. ph mirist^n mannen. Bo. 5. MARIMICHIL. MARILIH.

raarlich kepa, mnnißcentia. Ic. EINMARI) eximius. Ra. gL K. ainmari, eximius, Pa. thaz 81 kind bari zi nuorolti einmari» O. I. 11, 30. URMlRL

Bedeutung und Gebrauch: inclytus* Prud. 1. celeber. D. H. 329. ulsignis. D. II. 345. Ib. Rd. eximius. R Gd. A. egre^ gius. R. Ib. Rd. Rf. Em. 19. Bik 1. ex^ spectatus. Mart snperbui. Mart praesians. Bo. 2.

urmari euuarlo. 0. nrmare scachara. 0. IV. 27^ 3.

Form und Flexion, urmaari. R.

urmari. R. 0. Em. 19. Mart. nrmare. D. IL 345. R. i. m. urmarrer. Rf.

urmarer. R. Rd. Ib. n. s. f. urmariu. Mart

urmara. D. IL 329. A. g. s. m. n. nrmare 8. Gd.

urmarin. Prud. 1. ö. s. y. urmarram ('sicj. Rd.

urmarem (sicj. Ib. n.a.pLm. urmarre. Bib. 1.

nrmare. Bo. 2. O. IV. 27, 3. URMÄRILffl.

urmarlichor, eximius. Re. UNMiRL

unmare, incelebris. Bo. 1. 4. 5. obsurum. Bo. 5. ünmäre ist imo diu vordara f uora. Bo. 5. unmarer, infamis. Tr. WlTMiRL

a. s. m. uuitmaran, insignem. T. 199, 2. LÜTMARI (cf. liutmarjan).

giduent sie lutmari thaz er io druhtin uuari. 0. IL 13, 28. thaz duent lut- roarl thie scriptora fiari. O. III. 14, 3. ioh deta lutmari er gotes sun uuari. O. IV. 34, 18. giduemes lutmari men- nisgon in uuari, thaz uuorolt uuizi thaz guat, thaz krist fon themo grabe irstuant 0. IV. 37, 31. oba thu in reht redina thir uuirkes

elemosyna> thir zelln ih ein gizami, ni dnaz zi

lutmari; lichizera in uuara thie duept sia Int-

mara, ofono nntar manne) thaz sie se lobon

thanne. 0. IL 20, 9—12. lutmarreru stimmi, publica voce. H. 19. LIUTMARI y. tiuphi, in abruptum. ftL 14.

Can. 11. 13. UUMUNTMARL

*.

825

MARI.

MiRL

826

linmuntmar ai memorabilis {amnis). Prud. 1. SIGIMARI, {Ui^tx^mU gl. Lips. GAMARL

kcmaren, compotem (kuotes). Bo. 5. MAR- MARO- MAROLF. OTMAR, AUDEMAR, AUTOMAR (747). AD AM AR. AGILMAR. ADALMARL LIUTMARINC. LÜDIMAR. CA- TÜMERUS. CHNODOMARUS. KISALMARI. RATMAR VOLCAMAR (773). RUADMAR. , DANCMAR. TEÜTMAR, Urk. v. 678. THEOT- MAR. COMBOLOMARÜS. HLOMAR. FRAa MARIÜS. TROSTMAR. FROMAR. FREDA. , MAR. HADUMAR. HERDIAR. HIRMINMAR. HUGIMAR. ALTMAR(ALTMIR). INGÜIOME- RÜS. IDUTIOMARÜS. WANDALMAR WUR. MIR?WA1NTMAR(WA1NTMIR).WALDEMAR, WOLDIMAR. VADOMARIUS. VITHIMIRIS. VIRIPUMARUS. WILÄIARI. WINMAR. WÜN- CflMAR. WOLFMAR. REGINMAR. RAIN- MAR(RAIINMIR). RIHMAR(RIHMIR, RICHO- MERES). PERHMAR. SIGÜRMAR. SIGIMAR. BARZÜMERES. GISALM ARL GERM AR. GILTMAR (GILTMIR), nom pr.; die viel- leicht zum andern Stamme gehören. Gehort der Ortsnamen GAESMERE (Sei^mar)

hieher? MÄRI^yi und Tl. ("n. gewöhnlich in der Bedeu- tung Ton fama, ^ci^vtf wovon unser 9R5^r^ ^en^; cf. goth. vajam^rei, blasphemia*

Bedeutung und Gebrauch: claritas. Bo. 5. claründo. Bo. 5. fama. Mcp. 40. diu milre min er gratiae. Wm. 5, 10. xe mari treffent. Bo. 5. ze mari kemei- net uuerden, ad claritudinem referri. Bo. 5. uernemet diu mare die ih iu uone imo aagon. Wm. 5, 10. (sageten in ze mare. D. III. 87.) föne demo mare, hac fama. Mcp. .5. ioh er bi thaz mari firmein- samot uuari. 0. IIL 20, 167. thaz mari nuard ouh managfalt ubar iudeono lant O. IL 15, 5. thaz ouh sulih mari unfirholan uuari. O. IV. 34, 7. ist thaz selba mari harto seltsani. 0. V. 12, 7. ioh uuir thaz mari bringen, then thara zua githiugen. 0. IV. 37, ß3.

ioh zellent uns ouh mari^ sin sun sin

fater üuari. 0. I. ?, 16. tho gihort er mari, thar ander kuning

uuari. O* I. 21, 11. nt hört er uuergin

mari, uuerther fater uuari. 0.11.4,26. ioh kundtun ouh tho mari, thaz er

ther kuning uuari. 0. L 17, 12.

Form und Flexion: ». s. miri (n.). 0. IL 15, 5. IV. 34, 7. V. 12, 7.

m&re (n.). Mcp.

mir! (f.). Bo. 5.

märe (f.). W^m. 5, 10.

mfere (fj. Wm. 5, 10, IV. rf. s. mare. Mcp. 5. (D. III. 87.)

mari. Bo. 5. o. *. mari (nj. 0. L 3, 17. 17, 12. 21,11. IL 4, 26. in. 20, 177. IV. 37, 33.

mari (fj. Bo. 5.

URMARI, elegantia. Pa. Ra. gl. K. LUnVIARl Ist lutmari Subst in: ni duaz zi lutmarL 0. IL 20, 10.?

(NIUM^L 61 in uragoten nah allem niumare. D. IIL 69. er bringet nia- mare. D. IIL 92. si sageten starke niO' mare. Cdg. 161.)

MIRIDA, /., goüi. m2ritha,/a9iuz^ angeli. mserdh, gloria, majestas, magnitudo.

Bedeutung und Gebrauch: fama. gl. K. Ib. Rd. Pa. t. 79. VG. IIL 47. opinio. gL K. Ra. rumor. Rf. Gd. 1. praeconium. Gc. 8. vaticimttm» Ra. gl. K. mod^latio. gl. K. Ra. claritudo. Bo. 1. 3. diu mareda dincro praedicaticnii. Wo. 7,8.

Form und Flexion: fi. s. mari da. Ra. Rf. Gd. 1. Ib. Rd. Bo.L gL K. (wo coaridia steht) maritha. gL K. mareda. Wm. 7, 8. merda. Wm. 7, 8. HL J. $. marido. VG. IIL 47. a. s, marida. Bo. 3. n*pL marida. Gc. 8.

MARJAN, goth. m^rjan, angek. m^rsiao, nord. maera, celeörare.

Bedea-

r .

J7

mH.

mAju^

828

Bedeutung und Gebrauch: diffamare. T. 46, 5. vaticinari' Ra, gl. K. - dumm facere. Bo. 5. adnuntlare. N. 106, . 22. declarare. MtJ>. Bib. 1. 2. liarißcare. RIz. Sb. Bib. 1. 2. praedicare. Mt]. i/i^- . sultare. Mcp, 4. manifestum facere.Frg. 5. marrit» inquinat (loquacitas auctoremj.

Gc. 5. 80 marren uuir dine tugede mit sin- ge ad o, cantablmus. N. 20, 14. iiuanta tho iz martun, thie then balo

da tun. O. IV. 36, 23. scrib, thaz er iz quati ioh sulih selbo marti. O. IV. 27, 28. Form und Flexion: Inf. maten. T. 46, 5. (er) marrit Gc. 5. mar it. Ra. marid. gl. K. mliret Bo. 5. (wir) marren. N. 20, 14. (sie) maren. N. 106, 22. *(er) marta. Mt|;. Bib. 4. 2. (#ie) martun. Sb. Bib. 1. 2. Mt]. 0. IV. 36, 23.

martum. Mz. (er) märti. Mcp. 4. 0. IV. 27, 28. (sie) martin. Frg. 5. p»pn ze upile märten, insignem* Sb. Le. 1. 3. GAMiRJAN.

Bedeutung und Gebrauch:

diffamare. Bo. 1. T. 61, 4. Rd. La. I. 1.

propagare. Bo. 1. 3. 5. vulgare. Bl. R.

promulgare. R. Bl. Rh. divulgare* R. Can.

13. T. 222, 4. Rf. Bib. 1. 2. dimulgare.

Ab. declarare. Is.3, 1. celebrare. Bo. 1. 2.

argo gimarta, diffamavit. Ib. argo gi-

martaz, diffamatum. Rd. zi upile gimarten, insignem. M. 31. g a m a r d e , famosiy fama nominaii. Ja. gemäret uuirt, transfundiiur (iro sa- ligheit). Bo. 5. gimarrit nuard, missa est vox. Bib. 1. gimarit uurti, per- crehuisset. Bib. 7. uuurdun gimarit allu tbisu uuort T. 4, 13. Form und Flexion« Inf. gimaran, Bo. 3.

n.

kimerren. Bo. 1. ze genrärenne. Bo. 5. (er) kamarit. R. ' (er) gimyrtc. Can. 13. (sie) gimartun. T. 61, 4. (sie) gimartin. BL p*p* kemarit La. I. 1.

gimarit. Mz. uuas. T. 222, 4. uucr- de. Rf. Bib. 1. uuard. Mq). Bib. 2. uuerdan. Bo. 1. uuurdun. T.4| 13* iiurtl Bib. 7. . kimaret uuerdant. Bo. 2. chimarit uuard. Is. 3, 1. gemäret uuirt. Bo. 5* gimarrit uuard. Bib. 1. 7t. s^ f. kamaartiu. Rb. 71. 71. gimartaz. Rd.

Gehört uols kimartaz, infu- catum. Can. 1. hieher? a.s.m. gimarten. M. 31. Le. 2. Ti./^/.Tü.gamarde. Ja. FORA GAMiRJAN.

fora gimarta, promulgavit. Bl. ARMlRJAN. (er) ar marti sih, percrebuisset (regis im- perium). Sb. irmarti (irmartti. Bib. 8«), percre- buisset. Bib. 6. p.p. armarit, magnißceniius. Pa. gl.K. ist, declaratur. Is. 2, 1. irmarit uuard, percrepmt. Gd. 2. uuart, percrepuit. Gd. 1. uuurti, percrebuisset. Mx. Bib. 1. Sb. irmarrit. Bib. 1. 2. und irmarwit. Bib. 4., percrebuisset ist auch wohl particip.

iTmaretiiuetientjinclarescant.Bo.i.

ermäret habeta, vulgaverat. Mcp. 36.

a. s. m. etmäfien^ vuIgatum(homenJ.

Mcp. 41.

n. pl. irmarte. Mcp. 37.

d. pL armartem. Pa. Ra. v, vulga-

irmartem. gl. K. ) ribus. o. pL die ubilis irmarte, publica' nos. N. 101, 9. FARMiRJAN. [(sie) uirrn arten, praedicavenmt Bib. 5.]

[53]

'/

829

BiARR.

MARK.

830

p.p. farmarit Pa. ) , depre'dato (gehört firmaritgl.K. 'vielleicht zu merran). (uirmarit wrde, percrebuisset.Bo. 5.)

LIUTMlRJAN (cf. LUTMARI).

liutmartun, praedicavernnt. Sb. Bib. 1. 2. GILIÜTMARAN, pubUcare. M. 20. Can, 10-11.

MARRjdD) goth. marzjan, angeis. mearrjan, merran, mirran, errare, impedire, scandali- zare (nord. mcrja, coniundere)l cf. marrire in Cap, reg. fr.: legem vel suam iustitiam marrire. lU nemg debitum suum vel censwn

«m« ausus «,. - S. MAR.

Bedeutung und Gebrauch: impedire. Ja. Ib. Kd. Ra. gl. K. Rf. uiuuiht ni marrit, nihil impedit R. merrit dih, fsi pes tuusj te scandalizet. D.

IL 285. uparl6d, mtktiaj fascinaviL Em. 19. hieher? marta, v. piuenk y. piresta, inpeUbat.

Em. 12. uns uuidarnuert ni merrit Ol« 73. thaz uuir hiar ni duellcn thaz arunti ni

merren. I. 27, 16. (cf. merjan.) thaz imo uuiht ni derrc, thes uueges ouh

ni merre. 0. IL 4, 65. uuio er iz allaz uuirrit ioh thesa uuorolt

merrit 0. IV. 20, 28. ioh er iz thana scerre, thaz ih hiar ni merre. 0. V. 25, 38. Form und Flexion: (er) marrit R.

merrit Ib. Rd. Ol. 73. IV. 20, 28. D. IL 285. Gx. Rg. 1. (er) merre. 0. IL 4, 65. V. 25, 38. (wir) merren. O. I. 27, 16. (er) marta. Ra. gl K. Em. 12. (er) marti. Rf. (sie) martin. Ja. GAMARRJAN, goth. gamärzjan. Bedeutung und Gebrauchs impedire. Rb. Prud. 1. D. IL 233. praepedirc.

Ic. frustrare. Rf. retardare. Sal. 1. 4. kimerrit, irritnm* Ja. gimarta, impeditos (sonosj. Prud. 1. gimartorun, impeditio-

ris (linguaeJ.Wx. gamarrit» förmurdrit,

territus. Em. 19^

nols kimartazy infucatum. Can. 1. O^idier?)

thaz er mir hiar ni derre oah uaiht

mih ni gimerre. O. I. % 3Ö. thaz sin

thir uuiht ni derre, thera gouma ni

gimerre. O^IIL 72, ao sidtiealle

girrit, thes uuiges gimerrit. 0. E

26, 41.

(daz wir gemerrit ne werden* D^ULSi)

Form und Flexion: (sie) kimarrent Sal. 1. 4. (er) kemerre (es sieht kemmere). Ic.

gimerre. 0. L 2, 3a IIL 7, 72. p. ^. gamarrit. Em. 19. -

kimerrit Ja. Ib. Rd. sis. Rb« gimerrit T. 84. sint O. IIL 26,11.

uuerdant Rf. n. s. n. kimartaz. Can. 1. a.pl.m. gimarta. Prud. i. D. IL 323.

Comparativ: g. s. m. ghimartorln. Ja« - i S* ^* y* gimartorun. Mo. *^ gimartorin. Sb. Bib.* L UNGAMERRIT, unflefeinberfc

er ingiang ungimerrit duron.sobi sperrit 0. V. 12, 26. BLMARRJÄN.

bemardaz. D. IL 284. \ ... ,^ . bemarlez.Gx. ' *mUm (Jm

bimartez. Rg. 1. j "»«»^«»«i

FARMARRJAN.

farmarrit, irritum, sine effect»> Pa. farma^ter, inpeditus. Rb.

FARMERRID A. Ra. / , irritum, sine efftet»{

l.K.i FORAMARRJAN.

FlRMERRrri. gl. K. ) es part. u. nicht «AA-I

(otametteaijf praepediente. Ic (GEMIRRE, impedimenttm. Ha.) ' MARÜNGA. Ra. v ^ . .. MARUiNKA. gl. K. | ' /' ""P'^*«*^»!^

MÄRRIDA,/., Jg>lnJ>«nef. d. 8. tnerrida, impedimento, Ic. ' GAMARRIDA, /

d. gimarridoi Can. tO. )', /mfi gimcrrido. M. 15. Gaolll. 1

tut.

31

MARIit MARO.

Ml^

832

ftmetfiio j pradudicio» Can. 13. MARRISi^L^ n., laesio. Cm. 8. 9. 10. 12.; cf. tarunga; impedimenium. Gh. 3* dl #• marrisale: uuidari ze marriffule^ . obstat. Gc» 8.

Hieber gebort auch vfoYA merzeaali in: an demo merzeaali des gotea rebtes han ih geaundot. Co. 1. marriaal, obstaculo. Em. 21. (oder i?*?)

filARRISELT, /. f^ $• dera merriseli dera zungun, impe^ ditioris ünguae. Rh.

^ARIA) 0)2aria/ maria. 0. accentuirt märia, M. maria.

n. maria. 0. I. 1. 7, 1. T. 4, 1. 5. 9. g. m^ariun. T. .4, 2. 135. N. 21, 11. 79, 18. d. mariun. O. l 5, 7. Co. 2. 4. T. 8, 6. 135. o. mariun. O. I. 3, 31. 7, 25. V. 7, 1. Co. 2. F. 5, 8. 6, 4. 135.

[ARO, MARAWI (cf. MAR), mürbe;

angek* mearu, mearvu, nord. miot^ tener.

Bedeutung und Gebrauch: tener. R. Rh. T. 146. Frg. 25. D. IL 347. Em.

19. Mop. Bo. 5. Bib. 1. Rf. delicatus. Ib. Rd.

t€nulu$. W. madidus. Bib. 1. marcidrss. Em. 19. maruuui zuelga, tener ramus. T. 146. so ; ain aal muruuui uuirdit, tener. Frg. 25. spotiu Tel mariuu, rudia. Em. 19. mariua uugilili, teneros foetus, Em. 19. mareuuiz, tenemm (corpus). Mcp. 67. niiireouero fisco, tenerorum. JBo. snurinuiatOy tenerrimus (Ugni vermiculus)*

Bib. 1. (ein marwez cbalp« D. III. 65.)

Form und Flexion: maro. R. marauuL Rb. murauui. T. 146. Frg. 25. moroui. W. n. s. m. murucr. Ib. Rd. n. $• n* maruuaz. Em. 19.

maruaz. Bib. 1. d. s* m. marauimo. D. II. 347. a^ $• n. mureuuiz. Mcp. 67.

■n.ptn* mariuu. Em. 19.

g* pL moreuuero. Bo. 5. d.pl.m. marauuem.Rb. (es übersetzt Z^ncro^). a.phn. mariuu. Em. 19.

Superlativ: II« $• m. muruuuisto. Rf.

muriuuisto. Bib. 1. g.d*s.m. marauuislin paumes kiuuuram^ muatemo. Rb. übersetzt ^eA^mmiu llgni vermicuUis. MARAW!,/., SRarbf/ teneritudo. </. s. mariuui. Bib. 7.

muruuul Bib. 1. 2. marui. Sb. *

muruui. Mz. a* $• marauui. A.

muruuin. Gc^ 11. MARAWJAN?

Gehört: sie sih m^reuu^n, iungantur (con* trariaj. Bo. 5. bieher?

MtR,

mt^tf lat. magis, goth« mais [daher gc* hört mer mit meist (q. v.) zusammen], angs. ma, mse, nord. meir, magis, meira, plus.

Au£ser mir (meer) kommt auch die Form maer in Frg. Pa. Ra. vor.

Bedeutung und Gebrauch: magis. T. 197, 7. 199, 10. gl. K. Pa. K. 3. 53.

6a Aid. 4. plus. T. 25, 7. K. 2. 6. 40. ma-

JUS. T. 17, 6. 197, 9. amplius. K. 2. 8. T.

13, 17. potins. Ct. 63. gl. K. Pa. Ra. T. 148.

Bo. 5. 42. K. 38. extra. Bib. 1. 2. Sb. Mz.

(nihil extra diccns, qnam-^J. immo. gl. K.

VA. IX. 98. quin. Je. substantia ne mag mer noh minnera sin.

Org. uuaz ist nu dos mer? Bo. 5. (wer mähte daz getuon mer die warego-

tcs sun. Cdg.) mer, stipra splendorem. Bib. 1. 2. mer, ardentius. Gc 6. zuifalt mer, duplo. Frg. 21. mer uuirs, magis deierius. T. 60, 3. mer uuili, ultra. Ra. gl. K. mer minnont N. 18, 11. mer ne bedarf er.

Hi 10 (a), 14. diu imo mer mahti sin. N.

35, 2. mer ne firnen ib, mer ne alten

[53»]

«37

MtR.

H^

oüli liintarquamnn mera theru krefti«

gen lera. O. I. 27^ 4. aiediom^ra (bc({o mc^c) haretiiaiFrg.l7. mera uuntar, plus ergo. SU. 30.'

MtlROy goth. maiza (nord. meiri), major, grdfcr; im d. pL auch starke DekL

n. s. m. mero, major. T. 64, 7. 156, 4. 165, 7. Frg. 17. Mcp. ae hear mcro dannc iona. Mat; cf. MERA.

n. ^. yi Qiera (et MERA, zu dem einige der folgenden Beispiele gehören kön- nen), eniu commiimo ist roira danne disiu. Org. diu m&ra aige^ra. Bo.5« ibu samanunga mera uuisit, si congregatio ma^ jor fuerit. K. 31. mera arbeit E. 39. tbiu praanta simo mera theru druhtines lera. O. IL 4, 49. uuanta sin selbes lera thiu uuas in harto mera. 0. IL 14, 116.

n. a. s. n. mera. (cf. MERA, dem auch einige der folgenden Beispiele zugezählt werden können), mera, ma/iis. gl.K* mera loon, major merces. K.35. mera gisliz. T. 56,7. daz mera, majus. ^. daz m^ra pein deohes, o$ major. C. herodius, merfogilin, ist major, mera (al- len fogilin). N. 103, 17. so uilo dizmerasi, so uilo meruuesg mih. N. 50, 4. mera ist thaz (bibot)allen bluostaroQ.T.12d. thaz ist mera allen. T.134. uue- dar ist mera? T. 141. uueder mera si, sol aide luna. Bo. 5. huedar ist mera, gold odo ki- ribba? quid majus est. Frg. 21. thia dagalichun zuhli gib bin- ttU^uns mitgiauhtii ioh follon ^ufa, thei&t mera, thines sel- bes lera. O. II. 21,34. ni uuir- dit in es mera. 0. IL 20, 14. ni tbarf es.uuesan mera. O. IL 21,24. thes selben stuales era : sii^ ni uuas es mera. III.

» •'

'S5j/3e.; uttio: mag Awl.i Buuntar? Q^ IL 3,7« aonz con tkuir es mera. Ou II. 3 noh jaera baupitkelt, omp/ii Em. 3.' Can. 9. 10. 12. mera iahenli. T. 109. an^derea u gaben sie dir daz.mrnnerai in selben daz mera. JN. 14 .firnim ih.esa lera^ so zell thir es mera. 0. L 3, 30. mera ih sagen nu ni thart 17,5. thaz mera sie ni bati IIL 9, 10. thaz firdruag er ioh ouh mera ubar thi^z. C 14, 109.

'g*. s* f. merun. » merun giburti hei maj'oris natu. Can. 4. ethes merun spoti piscaunan, Oi profectius prospicere* Em. 1. ;• «. i>» merin itlones bitit, maiora , mia exspectat. Frg. 45. meren: niuuiht meren^iu^i Ct 69.

cf. j. m. merin: in demo merin berif dextris (entgegengesetzt dem nistro cornu i. minori exertitu 1. 2. meren, maiori. Mcp.

d. s. f. merun, maiori. K. 45* 46. 61. m^run hirlichi. Mcp. aist thaz io gigiangi in merui tingi (oder a. s. f.?). O. L 2

cf. s. n. meren: in themo nieren. T. mit meren rehte. Mcp.

a. $• m. meron. * zi hiu giengut ir n aehan uuizagon? zi sperisi ih iu meron thanne nniza plus quam prophetam. T. 64, i m^ren Sternen, majorem. Mcp. ren sueib. Bo. 7.

a. s. f. merun, maiorem. T. 88. 105. II N. 20, 6. 54,9. deste merun fa. N. 59, 18. merun grnnn 120,16. merun guati. O.IL merun gauueri, ampUoremc tarn. Em. 3. Can. 9. 10. 12.

m

istR.

MER

840

n^phtn. mcron. Ihie th» mcf <m «i^t, maiores. T. 112. d.'pU mir&b. Mcp. mit merensontön. 0. IV. 23, 43. meren uTide intn- ncreD, maioritus.'li. 114, 13* me- ren bendelen, maioribus nexibus.

meroom (alteren). K. 39. inaiori'

bus {utilitatibus}. E, 35; meroD (merron. Wflpu.lII*) ruo.? 4- ... uu-on. Wra. 3, 10.

a»phn. meron (uuerc), maiora. T. 88« diu meren, maiora. Mcp. ^ JifeRÖR <ComparatiY), Qvi^tVi ma/or. n. s. m. meroro, major ^amor^. N. lOS» 3.

{casiorj 'ilic\^. #• jf. merora: nebein arbeit ne ist me- rora danne conscientiä peietatorum. N. 45, 2. iK s. n, mdröra, mmus. 'Ovgt NF. IL lie'uilas «aeVora resurgerequamd^cendete?

: i n: 63, 9.

g. $. m. merorin, matorSs (66ereii). K. 2. </. #• m. merorin^ maiori (jD6emt). K. 7. 63. •V * ifieririn, wioior/ (jDSeren). K. 5. meroren zuiuele. Bo. 5. ^ j; ii.i(de-m merern* liebte. D; III. 43.) o. $. n. m&r6ra. Oi^. •'

' »./liL m- m&rAren: mugent ir nnerden me« i'-^ roren danne helfenda. Bo. 5.

-' gv merorono, maiorum (Oberen). K. 7. d- pL meriron, maioribus (D6eren).'K. 5. -HERLICHA, cumulafim. D. IL 331. ' MfeRHEIT,/., sWe^r&eit.

g. Sm m&rheite. Org. GAMERISALI, n.

gemersale, augmentum. Hs. MERÖN (auch mirön?}, me^rett/ augeref^iommt in Is« K. T. nicbt vor).

Inf. meron. er gistuantuns meron thcn

managfaltan uueuuon; O. n.|6,:35.

er zalt in oub'tho tbar meist', iinio

ther heilego geist, tbie uüit'zi in

acolta meron mit aines selbes le-

ron. 0. IV. 15, 3S. tber sih tliiu brot

I - liiaz-'meron.'O. IIL 1, 86.

(ib) «meron din lob. N. 70; 14.

; (dn) merost^ ou^^. Aid. 4. (er) merot, ixaggeräL Ga 3.

merct, extaL gI.,K;) /l-\ «%\ maeret, extaL Pa. 1 ^ .

(sie) meront, alunt (dolores)* Bo. (er) merota, auorit (populum). N. 104, 24« merota in tbie uuizzL O. Vxll948. sih merota iz (brot) ginoto zi seti thcro liuto. O. IIL 6, 38. (sie) merotun. uuola iz (dreso) mero- tun. 0. IV. 7, 75. meroton daz ser, addiderunt N. 68, 27.

GAÄlfcRÖN.

Bedeutung und Gebrauch: auger e. D.- II. 338. Org. ; augmentare. Mx. Bib. 1. amplificare. Mcr, Bib. 1. 2. ex* aggerare. M. 20. 30. Can. 10. 11. Gc 8. Gh. 1. cumulare. Gc. 3. amplare» Sal. lucrijacere. ^Iz. aedificare. Mjit. M<r. Mz. Bib. 1. 2. 3 Sb. nidrire. Gc. 3. D. II. 333.. Form und Flexion: Inj. gimeron. Mz. BI&» Si 20. Can. 10. 11. Bib. 1. 2. gimcrun. Sb. (ih) chemero. Sal. 3* (er) gamero. Gc S. gimero. Ge. 3. (er) gimerota. 3L 30. Gh. 1. p.p. gimerot uuirdis. Mjii. Bib. 1. 2. .uuir- dit Mcr. Bib. 1. 2. 3. Gc 3; gemerot. D. IL 338. uuerden. Org.

uuirdet Org. n. #. TU. gimcrotcr. Mcr. Bib. 1. 2. d* s. f. gimerotero. D. IL 333. . AIERODI (d.)^ augmeniatione. D. MflRUMGA, f., SRe^rung, augmeniatio. N. .. 80, 6. augmentum. Org. adiectio. Mcp. 4. d: s. merungo, nutrimento* A. c/. p/. merungan^ auctionibus* Prud. 2.

MEiRjan (cf. nordisch merja^ tirere; auch

MARRjan und MEROD; z„ MAR?).

FARMER JAN (FERMERtN?), corrumpere. sie habent dine scviiit fahit interpreta- tUmibus fermdret N> 10 (b.), 3.

UNFABMERrr.

«. t

841

MER^MÖRL

mür.äiCra.

m

o> S' m. unfermereten (weg), incörrup- lum. N. 24, 10. UNFARMERIDA, /. i n ü Q f e r m e r I d o, in incorruptione- N. 24, 13.

MERispoto? vacuU avena. D. IL 334.; d. BERESBOTO.

MERI s. MARI MERI? MURI?

TOTÄIERI? Sg. 299.) TOUTMÜRI? Sal. 3. 1 '

cronna.

>

MERObaudes (consulj, deutscher Namen bei - Amm. Marc.

MIR s. M.

MIRRA, /, gRj>rr^f.

72. s. mirra. Wm. 4, 14. 5, 13.

myrra. Wm. III. K. g. s. mirrun, myrrhae. T. 212, 6.

myrrun. N. 44, 9.

mirron. Wm. 1, 13. 5, 5.

myrron. Wm. IL III. IX. d, s. mirron CpI*J. Wm. 3, 6.

myrron. Wm. III. IV. o. s^ mirrun, myrrham. 8,

myrrun. O. I. 17, 65. ^mirron. Wm. 5, 1.

myrron. Wm. III. MIRRABERG. GAAnRROT, dem^rr^ct

77. s. 712. der gemyrroto unin. N. 68, 22.

a. s. 772. gjmirrotan uuin. T. 202, 3.

gimirroten. M. 31. Le. l.j , TTij^r- gimyrrotin. Le. 2. Srhetum.

MOR ^ MUR , das lat morus; Ht moras, morum ; angs. m o r - b e a m , mprus arbor ; norcL mörberi morum. muri v. musi^ v. mur« per! es, mori, Bib. 1. 2.

MURBAU3I CSRauIicerbaum). MORBERI (55Raul6«ue).

MÖRI, MÖR, „,., gRo^r;

maunis.

. . m^Xt etAiops.. Wn. 460. mgiurut. Qd. 5, . mdri', aethiopes. D. . «-

., ippri, aethiopia. gL K.

WÖRLANT.

Gehören hicher die n. pr.: MORiMORO. MORl . . MpRIlSZANI (Urk. V. 776), AIAOBINZAN. Ma RINUS^.MORU^C (gleich mitMAURINC»).

W

. I t

mnÜR-PAH, Flufenaracn. Ujrk.,v.786. CtMÖSi MÜOI^

MüRA, MÜRI,/> SRauer, angs. o. notd. mftri murus, pariein ^ ,

72. s. mura. Sg. 242. fifz. Bib. 10. 11. 13. Wol 8, 8. 10. . .. muri. Bib> 6. maure. Bib. 4. g. s. maro. N. 73, 13. . d. tf. mijLro.. Rb. Mi. Bib. 1. 3. 6. a. 8. mura. gl. K. N. 17, 30. 4. Wm. 8, %. n,pLmuta. N. 54^ 11. muri. D. .

d.pL tauTom. Pa. gl K.. ^tamurom, admot- ni0. Rb. murpn. 0. IV. 5, 37r N. 54, 11. murun. Bib. 1. 2. .

STEIMMURA, STEUNIC MURA. Ort^o. Hkber? ABAMURAI Ist dieses Wort ans abamam, murus muro additus, contremur { (^ani^). G Carpentier, zu folgern? BURGMÜRA, SJurgmauer.

n. pl. burgmura, muri. N. 50, 20. UORÄIÜRA, gjormfttter//., promurale, Hs. [DURUEMÜRA (durremute. Hd.), mcen» Tr.]

(HECKEMÜRE, maceriae. Hs.' MÜRWAGA. MÜRPREHIIA. -MÜRHUOTIL.

: MURARI, 77i., SKöurer; cementanus. 71. s. murari. Em. 19. Bib. 1. 6. 13. Tr. murare. F. 1, 2. Wn. 232; Em. 31 muraeri. Bib. 4. g. s. murares. MA. 3. Bib. 1. 2. 6. 11. tt 7?.;?/. murara. Rd. Me. Epi.26. Bib.. 10. IL

mnrm

»■

AIUBRA— BIUOBBA.

MABOBUDÜMr-MABAE 814

murari. Bib.' 7. 8. 10* murare. Rb. innrere. Zf. f./?/. murarum. Rb« murarun. M«. murarin. Bib. 11. 13. murarirn (sie). Bib. 6. maurern. Bib. 4*

IRA-HARD. Ort.

tlO, hiUes. Sal. 2. 4. urio, heries. Sal. 1* 4.

3R, m., ^txiXi aus dem lat. major. \ maior, conductor. Can. 2. melor, villicus. M. 31. Le. i. 3. exador. Sb. procurator. Gh. 6. conductor. Sb. Can. 10. meiur^ villicus. Ic. meier, villicus. Cr.. . meieris, procuraioris. Rg. 1. meiere. Le. 1. 3. ) ^

; meior, majorem. M. 2S. Gd. 1. 2. 3.

f. nieiora. M. 10. ) , _

' r^ 4o (9 conductores. meieri. Can. jo. /

nVIEIOR (notmeir. Bib. 7.), m., exactor*

f|. Gh. 6.

ORAMBAHT.

ORHOF.

Ijan. Cf. MARjan. URIT.

ilben kristes stinru ioh sinera ginadn bin nu zi thiu gifiarit, ti Stade hiar gimiarlt (gimierit cod. V.). 0. V. 25,2.

'R in: aha artrnknnet mnor uarsuuil- sih aeilizot longiu der himil mano iL Em. 33. scheint eine Nebenform Ton , palus oder mari, mare zu seyn. Cf.

ORRA.

)RBAH (auch maurobaccus) , Ortsnamen. 7; anch MORBRUCCA bieher? lAHA, FluCsnamen; hieber?

RRA?

SALZMUORRA. iro erda hiex er üner. den salzmuorra, salstigintm. M. 106^)34.

MAROBUDÜlVf, Ort PtoL \

MEROBAUDES, „. pr. Am. . ^

MARAG) n., 9Haxtf angs. raear^, merg, nord. mergr, medulla (sanskn mridu, tener). CL auch marga in: qtsod genus ("ierraej fx>eant margam (galli et britannij. PI. 17. & mergiL n. s. marg. Em. 27. 32» Bo*. &.'Tr. marc. Sg. 242. Mon. 2. \Vn. 232. ... joArL Ein. 1& . . g. s. marges. Mcp.

d. s. marge. Bo. 5. ' ' '

a. «.marc. Frg.. 39. d.pl. maragum^ medullis. Rb. MARAGHAFT.. a.pl.m tnarghaftiq opher^ hciopgusta me-

dullata. N. 6^ 15. marachaftor, me^Vfilfl^. Rb«. .

MARAH; G& nord. mar, meri, eqtfus, mgels. maere, rnftre, equa*- [Schon Pßusanias (Phoc. 1l%) nimm(/ua(}xoi als g4llijicbiB9\^jQirt fiir^^iMa.] si equus est, quem maracb dicimus. L. hai^ l^Sj 10. ,1^ ialem equum involauerit, quem alo' marmt marach (var. march, marcha;, mara, roar^ dicunt. L. alam. 69. MERIHA, f., aSJf^rc, equa. Sg. 184. Em. 31.

Wn. 863.

mericha. Tn

marhe. C.

merha. Tr.

merhe. Wh. 460.

jneria. Bg. 8.

marhe, iumenta. C. MARAHSEUU» equestrium. Rb. (MARPAIIIS io^ sirator erat, quem. Ungua pro*

priamarpahis appellant,^^ und: cum stratore

suo, quem Ungua pr^pria marpqhis dicunt.

Paul. diac. de gestis langobard.; hieher?) MARACULEO, Ortsn.; hieher? oder zu marcha? ftlAIlAHTAL. Gehört auch mereheninga. Urk. . ▼.; 882. hieher?

MARHLUPP4, Flub. Hieber?

[54]

equa*

849

HARKA.

.BIARKA.

850

UNTARMARK. Christus ist ytmV, und irmtrcb.: N. 8, 1.

UNTARMARCLIHHO, «Ustinde. Ja. MARCGRAVO. MARCSTEIN. MARCHMÜITI. BIERCHI, R. UNTARIVIERCHI, n. s. antarmerchi. micfaril untar* merchi( chaos, untar uns gi> festinot ist T. 107. 'U.pl. undermercb& daz eint ander* merche gemeiniu. Org. tie strimen sint.updermerclie de- in eben ligendon teilo. Org. GIMERCHI, R. n. s. gimercbe, con/imum. D. n. /?/. k i m er cb i , eonftma. Rd. d. pl, gimetchen, Jjnibus. N. 7, 7. GAMEINMERCHI. u. s. kemeinmerchei commune terml' nüm* Org. GAMARCHI, schwach GAMARCHO (gotb. ga- mark, eonßnis)p

n. s, ID. kamarchi^ conßfus. Da. n.pt.m. kamarehun, affines. Eni. 17.

kamarchun siDt, conlindtani.

Can. a camarchuni con/ines. R. gamarchun aint, conlimiiani.

Can. la klmarchun, J^/zi/im/. Rb» kamarchiun. sint^ canlimitani* Can. 12. Em. 7. CAMARCHIDA, /. n. ^. kimarchida, conditio. Bib. 9l i/. ^. kjmarchida^ conditione^ Wxh, 86^ Bib. 12.

n, #• kemfirchida. Rg. 3. ) , dispenaa- imarehida. La. 1. 1.) tionem.

t

.1 1

e

n./!?/. gfmarcbiday confinia. D. IL 326. ^GAMARCfflDI.

' ' 17. /?/. gimathTdi^ confihia. Prad. DENIMARRERA (^enema^cbere. Hs.),

dam. Tr.J'- .'.'..•

MARKÖN (cfd angdsw mearkiiia, liocd. merkia, notare).

Bedeutong und Gebraachi rigmficare. R. deßaire. SaL 1. 3. 3. 4. c/e- ^j#^izr^.'SaL 1* 3. 4. eoUimUare. Moo. 2. aestimare. Cän. noiare. Em. 14. //&^ rar^. Gc. 8. ans iara ne marcbot bomo nicht Oig. ter reiz marcbot aia (alikti) in mit. temin. Org.

Form und Flexion: (ib) marchon. Sah 1. 3# 4.

marcho. Mon. 2. (er) marcho L R. Org. (sie) marcont Can. 4. (sie)- marcho tun« Em. 14« /?./;. marchonto. Gc. 8. GAMARKÖN.

Bedeutung und Gebrauch: conÜminare. Can. 8. tcrminare. Rb. K. 17. alUgare. Da. constiiuere. T. 241| 1. de- cernere. Ja. Da. explanare. Pa. gl. IL deliberare. Ib. Rd. defhure. Org. A. gemarchot ist, per decreium. Bo. mit animali uuirdit uuitor gemarchot tanne mit homine. Org. Form und Flexion: Inf. camarchon. Pa. kimarcon. gl. (er) kamarchot Da. (sie) kimarchont Caa. & (sie) kimarchoen. Ib. Rd* (du) kimarachotos. Rb. (er) gimarcota. T. 241, 1.

gbimarchota. Ja. (sie) kamarchotun. Da. imp, s. kimarcho. Ib. Rd. p. p. kiraarchot ist Em. 33. nnirdit A. 81. K. 17. gemarchot ist. Bo. uuirditOrg n,pl. kemarchote. Org. UNGAMARKÖT.

un gemarchot, indeßnita. N. 89, 13. n.pl. üngcmarcb6te, //M/i^/mjfor.Or} FORAGAMARKÖN.

foragamarchota. Da.l .

foragimarchota. Rt \^ P^^l^^^»^^ ANAMARK6N; ' anaraarcho, collimüo. F. 2.

fiIUR&

MURGA— MORGAN. 852

emerchoa, colUmito^ Hs. MARKÖT.

ii umbeinarchotiu, nulUs terminis in^ lusa (uuizentheit). Bo. 5. LRMARKÖN.

lermirchöt uuerdm(aeld8libtimit emo reize). Org. RKÖN.

larcbot, pepigit. iniit. Ra« )TMARKOT.

r/. 72. gnötmarchotiu, deßnita. Bo. 5. lARKÖN.

nerchonti colüminant. Can. 13. iN (auch markÖD), angs« mearkiani merkia, merfeti.

(loa ist hie ze merchcnne« Wm.3, 5. er merche der sterDeo geverte. m. 44.)

lercben die abbata gnote. Rg. 3. cbte, designaviU Hd.) iJRKJAN.

Darb tust, notasii. Pmd. 1. larbta, adtitiilavit. Ea larhten, noüs (terrisj» Prud. 2.

tmerkanty cctnlimitant. C^b* 1*

larket Ra. gl.K.} « •. . «^

larebet Fa. i

RKJAN.

larbtun, designavertmi. Gd«

iark£n?

»marchent. Can. 7. ) , collimi»

»merchent Can. II. M. 14. ) nant.

/HUNGA, f., ierminus (commwusj. Org.

oositum. Da. instiiutio. Em. 14.

. marcbungu, deliberatione. Gc. 8. 9.

OERMARCHÜNGA, /., deßnitio. Bo. 6. iTMÄRCHÜNGA, f., deßnifh. Bo. 5.

noch miltelhocbd. innre) (merfd^?),

lorkinn, marcidui. Cf. auch nord«

tenebroaus (angets. mirce, tenebrae),

9 mit golb. garoaurgjan, ai(öftui^

I zusammen? Cf. ifJulJtl*

a. #. /l murga. so mürga uoila uue*

renta, mutabilem. Bo^ 5. N. pr. MÜRCRAT. MURGFARO.

MURGA, Fiuis.

MABKAT) m., ^atttf angels. market, nord. markadr. marcbat, ybriim. Tr. merchatum. Tr. merca»

tut (sie), gl. K. marcat, in mercato. Bib. 6. marcbot, mercator (sicj. Ra. merkat, macello. Ep. F. 1. La. L 1. marchato. Bib. 10. 13.) marcbito. Bib. 11. >'. ^ merkatL gl. K. ) ,.

mercati. na« ) G AMARK ATER. nundinatum, mercantem,

muneraium, mercede conducium, gimarca-

ten. Frud. 1. liRMARKAT, m., 3a&rmot«t.

II. s. iarmarchit D. )

armarchet liA.\; nundinae* armarket Hd. )

d. $. iärm^rcate« Bo. 5.

a./7il iarmarchata, nundinas. Bib. 1. 2. 7. Ml. M. 30. Gb, 1. 3. FLEISGMARCHAT. Zf. )

FLEISMARCHAT. Tr. J^'^1 m

FLEKCHMARCHATH. Frud. iJÖ^^MCpniartt.

MERCADuß) n. prop. Urk. aus der Mitte des & Jahrb.

MEIRGIL (nord. mergill, matga)^ ^ix^il^ argilla* F. i. 2. argilhm, L.

MORGAN, m., SRorgett/ gotb. maurgins^ an- gela. morgen, nord. morgun.

Form und Flexion: n. $. morgan. Frg. 31* Wn. 233. Em. 32. morgon« M. 5, 4. Mon, morgen. N* IL Mcp* morgin. Em. 31. g. $. morganes^Bib.l.2.M%.5.M/i*O.V.13,7.

853

MORGAN.

MORGAN.

mofgeniSi Seh. 75. morginis« Seh. 75. (Bib. 5.)

d. ^ (cf. auch ubar morgana) mprganc. T. 38, 5. 8. 92. 189, 1. 236, 1. iDorkane. K. 48. morgen e. Nc. N. 103, 23. Ho.

^ (cL auch ubar morgan) morgan. Pa.

Ra. gl. K. T. 17, 1. 116. 140. 147. 0.

IL 7, 39. IV. 3, 17. V. 4, 7. Oh- 145.

Le. 1. 2. 3. Gx. D. 11.285. U.3.M. 31.

Bib. 1. 2. morkan. gl. K. morgen. Mcp. Rg. 1. N. 5, 5. 54, 18.

64, 9. 0. II. 7, 39. cod. F. morgin. Le. 2. moragan. Bib. 1. 2, Mk. Sb.

n. a. pL moregana, iugera. D. II. 345. Ist auch morgana, v. iock, ftigerum. F. als pl. zu nehmen?

pL Vielleicht in dem adverbial gebrauchten m o g e n u n , oni folgeitbcn S>torg<tt. Bo. 5., wie das spätere nebten, in Wtiitt Sßac^t; doch ist die Nebenform morgenun, so wie das adverbiale abandun in Betracht zu ziehen.

» I

Bedeotung uüd Gebrauch (im Angela, bedeu- tet morgan auchdbi):

!• SSorgeUf als Tagesanfang und als folgender Tag. morgane giuuortanemo. T.189, 1. 236, 1. duo morgan uuarth, mane facto. Frg. 31. morganes, dilucuU. Bib. 2. MA. 5. M/i. so der morgon chumet, mane. N. 5,4. er stuant in themo Stade thar tho thes morganes sar. 0. V. 13,7. fonemorgene unz ze naht. Ne. föne

demo morgen«. N. 103, 23. fona mor-

kane, mane. K. 48. vnz ze morgene. Ne. uinbe mittan morgan, drca haram ter*

iiam. D. II. 285. und so auch umbe mit«

dan morgan. Gx. umbe mitten mor«

gen. Rg. 1. ^e mittemo morgene. Ho.

der initti morgen (kann auch als cooy?o^.

angesehen werden), tempus aniemeridia^

nrnn (Sormittas). Ho. morgane, cras. T.38,5. hiutu inti mor«

gane. T. 92. %i morgane, m cnu T. 38, 8.

in morgan, sowohl mane als in crasi in moTgan, mane. Pa. Ra. gL K. morgo, mane. N. 58, 17. ist Tic Schreibfehler für in morgon, od« in N. 5, 5. 54, 18. 64, 9. 87, 14. 1 und auch in Mcp. mane übersetzt wi morgen, fruo in morgan^ dL H. 3. uruo in morgan, primo mua.

I. 3. Le. 2. T. 140. Mk. Sb. in teru naht oda zi hanacrati 0( morgan. T. 147. unz aunnun d morgan. 0. IV. 35, 42. in aunno; in morgan. 0. V. 5, 22. tho um aar in morgan in galilea sinna

II. 7, 39. in morgan, in crastim 17.116. in naht tho er uuolta in gan bi unsib selbe irsterban. 0 in morgan uuas in uuara thero rono fira. 0. V. 4, 7. thar un tho thio fiar naht, giang io in gan thanan uz. 0. IV. 6, 3. biga freuuen lindo ther kuning euu tho, thoh er scolti in morgan chi sin irsterban: 0. IV. 12, 5 morgan sar bi noti so quamth: roti. 0. IV. 19, 21.

ubar morgana. Ib. Bib. 8. Rd. über gane. Bib. 8. uper morgane. M Bib. 1. 2. über morgene. Bib. 167. ubir morkine. Zf. upar mc Ic. über morgen. Bib. 4. 6. Wn ubir morgin. Bib. 5. 6. 7. uliir n Bib. 4. ubermorne. Bb. 10. 11., tnorgcn/ secundum cras, pependie.

% tSRorgcn/ als Ackermaals. morgan. Em. 32. Wn. 232.) morgin. Em. 31. >, iuger

morgana. F. )

morgon, iurnaUs. Mon. 2. moregana, ingera. D. II. 345. duo morgani. Urk. v. 1083.

MORGEiNON und MORGENUN, adverb brauchte Fotmen.

morgenön chumet si (aunoa) uni(

i5 aiARGABBACHO— aiORD.

MURTHA— MIRTAL. 856

iro ortu (6(ö folsotbm Stordcn^ dem äben- d4n entgegengesetzt). Bo. 5.

morgeniin, altera die, Gx. 1BABM0RGAN. S. MORGAN. HITTIMORGAN. S. MORGAN. .MORGANLOB. MORGANUOHT. MORGANROT, subst, MORGANROT, adj. MORGANGEBA. MORGANLIH, matutinus.

mprganlihlio usfard, exitusmatutim.Va.%

morganlih uzfard. Bib. 1.

mörganlicliein lopum, matiUini* laudibiu. B. 9. BiDRGANIG, crastimts.

das miirgeniga, crastinum. Bo. S.

demo mörgenigen, crastino. Bo. 5. MORGAN^ oder MORGANJAN, Sag totrben.

(so ez morginet D. IL 293.)

[ARGARBACHO s. BACHO.

[ARTEEA, aSart^ai martha (n. pr.)* 1*^ 133« g. murthan. T. 135. IT. marthan. T. 135.

ERT, MERDA s. MEROD.

ORD (cF. MAR, skr. mri, mori), Sltor^ n*p golb. maorthr^ angels. mordhor, nord. mord. Cf. mordh, mortb, moroth, mordi. L. Rolb. und dazu die Glosse mort, homici- diufiu D. U. 338. und cod, cav.; auch mordam, mordrum in : si mordum (var. mordnnn) totum quis feceriU L. Sax. 2. mordritus in: de mor- drito: si gtds hominem occiderü et abscande- ret, quod mordritum vocanL L. Fris. 20. mordridrain: ü quis liberum occideritfurtivo modo ei in flnmen ejecerity qt$od baioarii mordrida (var. mnrdrido, murdarida, murdri- dam) dicunt. L. Baioar* 18» 2. mordridus in: de homine fhordrido: si quis ingenuus inge- luum ripuarium interfecerit et tum cum ramo 'Xfoperuerit vel in puteo etc. cdare volue- 'St, quod diciiur mordridus. L. Jtip. 15. [si der wurzelbafte Theil dieaes Worts auch in

morimarusa (sepientrionalem oceanum mori* marusam a cimbris vocari, hoc est mortimm mare. PL IF.J enlhalten. Alittelhd. mort» mrrtuus.

n. s. mord: iz ni habent Iluola noh is ni lesent scribara, thaz iangera uuoTolli sulih mord uuurti. O. I.' 20, 24. g. s. mordes. Em. 33. Ca.s.moTl: daz si taten daz mort Mos.^ MORTO, n. pr.

MORDUNOWA, Orten. Urk. v. 763. Hleher? MAGMORD, parricidiumy angs. msegmordbre.

d. pL magmordum, parricidiis. Or. MORTGIRL MORTCRÜT- MORTTOTO. MORDISC, mSrbcrirc^.

(mit mordisken sunten. D. III. 92.) MURDJA^, morgen/ nord. myrda, occulte occidere.

murdit. Pa. ) . t ^ mnrtbit.gl.K.|'^'«"'^'- MURDRJAN, morbett/ goth« maurlbrjany an- gels. mjrrdhrian. raurdrit, iugulat. Ra. murdrit Ra. ) .,, .

murlbirid. gl. K.P^^''^'- GAMURDRIT. » servus furtivo modo su- pra dicto more occisus fuerit et ita ab- sconsus quod ^amut Avil dicunt. L.Baioar. 18, 2. FARlMURDRJAN^ ermorbeti.

In/, farmurdran, enecare. Em* 7. Can.

9. 10. 12. p.p. formurdrit, territus. Em. 19. MURDREO, m., gotb. maurtbrja, angels.

myrdbra, SRörbcr/ latro. R. V. MORTOD (?), 9Rer&. in mortode. Co.l.

MURTHA, Flufii.

MARTILLA, OrUn. Urk. ▼. 866. Ist marti- liacai mertlaba in Urk. v. 849 derselbe Namen?

MIRTAL, SRprt*.

MIRTALBAUM.

857

MARTARA.

MIRTALAHI, myrtetum. mirtelahun, Sb. Bib. 1. ^lO'^^^O rmrteta.

MARTARA,/, gjjarfer (in N. 21, 1. steht der

nom. martero und in Win. 4, 3. ilL der dat.

martela), passio.

n. s. martra, mortyrtum. Ra. passio. N. 29, 13.

87, 1. paiibnlum. Gc 4.

^. #. martiro. N. 58, 4. 67, 24. Wm. 4, 3- L

IL IX.

martero. N. 16, 4. 21, 16. Wm. 4, 3- IV.

martyro. N. 43, 15.

martro. N. 27, 7.

d. s. martiro. N. 20, 13. 74, 4.

martero. N. 15,5. 37, 16. 39, 11. 44, 5.

56, 2. 77, 39.

martyro. N. 2, 2. 34, 11. 107, 11.

martro.' N. 16, 3. 17, 49. 29, 8. 176, 8.

roartira. N. II.

martyru. Is. 5, 5.

a. s. martira. R 56, 1. 68, 1.

martra, necem. Em. 19.

martra dolen magan, /7a5^i&i7^??i. Em. 5.

Can. 9. 10. 11. 12.

durb diua martra. Otl.

o./?/. martyra, passiones. N. 33, 20.

v.pL martera, passiones, N. 56, 9,

»URTARTOAM, ^axtttt^um, martyrium.

gl. K.

MARTARLIH. min martyrlib IXtihky pas-

sibilis coro. N. 15, 9.

ff» 4. m. martirlichcs. ) ?• r^ ir oa^

^ 1- L (,iioa:jfl/w.D.II.327. marterliches. )

a, s. m. martarlihen. Prud. 1.

martarlicken. D.H. 323. » . .

martirlichen. D. II.323.( . ^f'"

marterliehen. D.H. 323. j'^''^'^-^'

MARITTR, m., sjRart^rer, martyr.

g". pl. martyro. 0. IV. 5, 42.

a. pL martyra. 0. V. 23, 61.

MARTUURI, m.; cf. MAUTRARI.

n. pL martirari, martyres. N. II.

martircra, martyres. N. 98, 1. g. pL marterero. N. 9, 14. 43, 13.

martirari. N. II. if. /?/. martiraran. N. II.

noxia*

MARDARO^MORTABL* 858

MARTARÖN, marffttt. (er ne Heize sich martiren an äinemo

übe. D. III. 87.) (sie) martorotun. O. IV. 6> 54. io cod. F. martarunta, martyrizantes , iesia. Ia 1.

testes. LfC. 3. Sb. GAMARTARÖT. kimartroti passus. Scb. 85. gimartirot uoard, passui. N. lOi,.?. chimartirot uuerdhan, patL fa» 5| a.s. m. gamartrotan. Frg. 59. )

chimartirodan. Is. 5, 6. r ''^*** MARTIRUNGA, /., ^atttxung.

a. s. martirunga, ptissionem. b. 5^ 7. MARTRARI, m., ffljartercr. n.pL martrara, manslaguDi carmficu. Em. 17. MARTOLÖN, martern.

zi martolonne. O. I. 15, 47.

sie martolotun. O. IV. 6, 54. theo sie

hiar gidottun, mitkruze martololaoi

0. V. 4, 43.

MARDARO?

caro Viva, flcisc quechaz, qhuec mardaro« Ib. Rd. ^

MARDER, m. (angels. meardb, nord. mordr. , martes, nmstela)^ SKarber/ martus. \Vn. 46(1 niartarM. Tr. Es. squtrus. St.

Gehört hieher: cunicului ammali est vvaz lnl^ dero. Pr. m.?

MORTARI, MORSARI, MORSAIi, ».,

O^Srftri mortarium; angels. mortere, nonL

MAR).

morter, mortel. (CF. n. a. s. morsari. Bib. 10.

morsare. Bib. 5. 11. 13. Cr.

morsar. Wn. 460.

morsaere. Tr«

moersare. L.

morser, Hd.

morsere. Wn. 332«

morsali. Ma. a. pL mortara. Rb.

, mortarimf ftkortariolumi frixorimik

mor«

) MOB'£ER— MUBMUHÖN.

MOBN. MUBN.

860

in.orMra> ^P»

.oior&ala. Sb. Bib. 1. 2.

morsari. Sg. 292. A. Em. 26. Bib. 7. glos*

. si^rt wobl- als n. s. das lat mortariola, [QRSAÜLI. Bib. 6. ) [QRSARLIvN. Bib. 4. >, n., moHariolum. [ÖaSALlLL Bib. 7. ) .

)RT£R, SSSrtelf cementum. Hd.

' <

JUjEGIA^ marelela, Ortn.

JBMENTI (cf. uiMcr SRurmdf^Ur), erwa-

«*. N. 103, 18.

luremuuto,, lepusculus. Bib. 9*

\pL InurIn^nton, erinaciis. N. 103, 18.

IlMOR, MÄRMÜL, MURM^ (daher

oser ^ur.m.ef, JSKarmorfüdrlc^en), SKartnor; igs. marai, marma, nord» marmari, marmor. «..marmulcs. Pa. gl« K,

murmules. gl. K. [ARIffORFAZ. [ARMILSTEIN. [ARMORLN, marmorn.

pL maroi.orin^. Wm* 5, 15.) , :

marmcrine* Wm. IL / a*pLn» marmoriniu (bilde). Albp. 23.

IBMÜRÖN und MUBMULÖN, nord.

Lorra, mumla, murmular.e, .mumteltt/ murren.

muripuron, murauirare. T. 82. ^(er) murmorot, mii^sitcrt. Ic. . (fsüfi) marmeroot M. 58, .16. (sie) inurmürotun. T. 82. ) , murmu-

murmorotun. T. 82. Xdi.S rabüht. p.äa mürmuronte: gihortun, thie pha- risei thie menigi nitirinüröiite fon imö thisu. T. 129. marmulÖQ: Jii^* murmilon. Ho. (•r) mortnulot, murmorat fsu

murmuloot, murmuraU K. 5. (sie) murmulont, murmurant. gl. K. (er) murraulo: odo iauuiht tharaiDge* gibi muimnlo tbia menigi. 0. V. 20, 35a L

i '

(sie) murmuloton, murmurtAani. T.109.

114.

p.a.a.s.m, murmiilontan, thurmurösum,

K. 4. '

a. $• n. murmolontaz, murmuraris

(cor). K. 5. . »i

g. pL murmoloDteru, murmuran

^ . tium. K. 5. ^ . .

BIMURMÜLÖN.

pimurmilotin, murmurabant. Ho. 1. MUR91UL0D, MURMULODI, murmurium. d. s. mit murinulode. K. 5. in murmulode. Co. 1. a* $• murmulodii. K. 35. 4L

murmulodl K. 53. d.pht murmulodin, murmurationibus. K. 40. (aber es steht äno vor «ad murmu- lodin konnte auch eine Akkusativ- Form seyn. MÜRMULUNGA. 0. HL 15, 39. ) MÜRMÜRÜNGA. T. 104. ' fnurmuratio.

MORNto (MORNJAN), goth. mavnnan^ an. gels. mnrnan, itttübti btfotdt f<pn. Cf.

MAR.

(er) mornct, moeret (mens). Eib. 29. p.a. mornenti, moesttls, T. ISO, 4. thera aprächamornenti, thcs nuaiiea uüas aih rreuoenti; giloubt er filu sj^lflito, bi thiu.beitota er so noto. Q. L-4, 83. ih uuant, ih scolti noti sin la- mer mornenti, blintilingön honö, BU sihuh auur scono. HL 20, }15. ii./7/.mornente: nu birun uuir mornentc init..&ejru hiar in laate, in manig- falten uuunton bi unseren sunton. . ^ q. \ 18, 31. heilt er ouh iu blintc, thie uuarun mornente. 0. HL 14,61. i-oh biruB moriiente in suaremo eti- len te. 0. HL 26, 23. FARMORNfeN, FARMORNJAN. fermürndin unde angestanden, tmo^. Bo. 5. MORNA,/, moeror. Em. 39. mesiicia. Ja. d. s. mornun, moerore. Em. 12. Ib. Rd.

BIURN— ?

[55]

«61

MARSI— BIESSA.

MIS.

CQB

MIST MURNUN, Udumen. Tg. 1. BIARSI. Namen eines deutschen Volkes. TG. MARSO, nom. pr. MERSIbURG, gRctfcbtttg/ mariipoUs. Tr.

lyiARSACI Cvar. marsntiij. TU. 4. marsacii. PL 4., Namen eines deulschen Volkes.

MARSIGNI (marsingi), sermooe aiUuqfie sue- vos referunl, Namen eines deutschen Volkes. TG. 43.

MARSANA^ Ortsnamca

MORSARI s. MORTARI. MARWI, MURWI 9. MARO. MARVINGi, Volk. Ptoi.

BIARCEO, ÜRfirj; marthis (mensis). gl. K. merxe, martius. lld. Wn. 167. (^d. in dem merzin. D. III. 39.^

MERZ, MERZI, merces (cf. merceman, mer. cator. Id. mercescif, Uburna. Id.)- d. s. merze (kesamenotemo), mercibui. Bo.5.

MERZE, martius s. MARCEO.

MURZIUNGUN, ab»oluie (ordinaH). M. 8. Can. 7. 10. 11. 13. Cf. nord. murtr, curtus.

BIASA, /.^ g}afr6e, cicatrix (nonL masa, ru« gari, mäsa, anhelari). n. s. masa. VG. II. 379. I^rod. 1. P. Tr.

(mase. Wn. 460.) 77; n'. a^pL masun. Em. 3X Sg. 193.

masen. \Vb.

m

MASO, 71. pr.

MASSAi f'f &i^f{tf angeis. mace» inasM« a. 5. mJLsisa* Do. 6.

MESSA s. MISSA.

I

;r

MIS, MISSA, MISSI (die verschiedeoea For men s. in den compos.)^ ^dj.y nii^i kommt an> der dem d. missemo. O. V. 25, 80. nur ib erster Theil von compontis Tor, jn der Bedes-

hing von fc^Ur^afr, ttnric^tf atwei^nb,

tcrft^lcben. Im Golhtschen suffigiert es sich in der Form miss6 (a. $. n. schwacher dMl?) dem g. i/. a. pL der pronn. perss. in der Bcdea* tung des tinanbtti invicem^ aXki^Mtq (wo du griech. eovrou«; das tat. ^met fibersetxti ist iouDcr der Begriff des e i n a tt b e r damit yerbondcn j. Top- jandam seina missoi «Qoonqxi»vouinv alii^ ad invicem. Luc. 7, 32. uns misso, SJJfym^ Rom. 14, 13. izvis misso, cxAAijXof«. EpkS|9L izvis misso, oAA^Aou;. 1 Cor. 16, 20« mitis* vis missoi hi; oAAiqXou; Eph. 4, 32. Lac.7y3i mith sis misso, irQoc; oAAnAoiv- Marc. 15, 31. ic^oq iavroxx;. Lüc. 20, 5. Marc. 1, 27. Lnc 20, 14. inierpr. evang. Job* ed. Maftmmau S. 41.; du sis misso, 'x^^ äXkr^jofv^ Hait 9, 34. «^ iavrou; (viilg. ad semet ip§asj. Wmt 10) 26. Tc^ iavTuui fvidg. ad invicemj. Hm. 16, 3. Luc. 2, 15. 6, 11* in izvis miiio, £v cx}J.r^i4;. Rom. 15, 5. in uns misso, tk«^ Xr^xx;. Rom. 14t 19. In der ZusammensebiBg hat das Golhische immer die Form missa: mii' saleiks, itoixtXog, missaquiss; c^A^/ua, nii* sadeds, xceQcinrcojua, mit der noch heQtigeBB^ dcutung von mt^ (franz. mes^y. Die angLii nord. Form ist mis; das angs. mis kommt so in der Composilion vor, das nord. anch tlU^ stehend, in der Bedeutung ahtotgif onvHl^; aodi nord. ä mis, invicem.

Sollte eine Raumpartikel ma, mi als'SlaoB angenommen werden können? cf. auch nit; oder ist es auf das skr. Präfix vi (ye-, dis-) xn beziehen (w in m übergegangen)? Cf. aock lit wissa, omne. Ibt auch vielleicht laL tka zu Tcrgleicben? oder auch miscan? Ich ^nge missjan mit diesem misj missa zu föeiBigeii

d.8.m.n. missemo, vario. :0d« oisscBt

mnate s.int ubile ioh gvit^ . thteein.unuo6neDiinn4Mrtlias guate offanon aar, thioaadere m'it iloa iz uvollcnt sar firdi* ion. 0. V. 25, 80.

.. I

m

AUS.

MIS.

864

Formen: «mit#a^R; Re. Ib. Rx. Pa. Frg. Ä. Bed. 2. Gh*

S. a gl. K. K. T. Prud. 1. Can. I. 3. 10. 13. . i VA. €c. 3. 8- O. V. 17, 22. cod. F. aisal Ib. Ic. Sb. R. Em. 19. O. K. VA. gU IL

Ra. Ea Bib. 1. 2. 3. 7. 9. 11. 12. 13. Ep.

P. 1. Gd. M Mart. A. Prud. 1. Can. 6. 7. 10.

il. fd. Ep. can. 1. 3. 4. 6. 7. Cle* 1. 3. 5. &

VF. Sg. 292. misse. D. II. 285. 320. 322. 347. 351. VA. K.

Co. 1. Eb. R. Ho. 1. Rc N. Bo. 5. Mcp. Org*

Bn. Wm. Hd. La. L 1. Syl. Can. 13. Rg. 1.

Gc. 10. mts. gl. K. Pa. Ra. W. D. 111. 48. Frg. Zf. mes. Sg. 913. W. misL ^ K. D. IL 353. misso. 0. IV. 31, 31. cod. V. P. V. 17, 22.

cod. V. P.

> Zosanimensetzungen: MISSIV> OPJEN. mSSlWEINTJAN. mSSIWlZAN. HISSILEGJAN. BflSSILICH^N. HISSILIUTAN, -LIÜTIG. miSSIMACHON. MISSIMEMAN. MISSINAMIG. MSSIBURl.

MtSSIBRUCIIAN, -BRUCHIDA. MISSIFAHAN, -FANG. HISSIFARAN. NISSIFARO, -FARAWI. UISSIGAMGAN. MISSIKERAN, -CHERIDA. MISSIGRIFAN. NISSIHELLAN. -HELU. niSSlHIWAN.

HISSAHUARPARI. MISSAHUARPIDA. MISSITUAN, -TAT, -TATIG. MISSIDIHAN. MISSlTRUi:L\, -TRIWIDA.

mssrrROST.

HISSIZUHTIG. MISSAZUMFTON. «ISSISITIGl. illSSISEZAN.

MISSISKIHT.

MlSSILlH, miiUd)f nur in der Bedeulnng von

Dcrrc^icbett; angcis. misselici mislic, dis-

fimilis, varius*

Form und Flexion: missalib. Pa. Rx. Frg. 37. missilib. R. Oh. 58. IL 19, 23. misselih. Bo. 5. mislih. Ra. gl. K. meslih. Sg. 913.

Ji. s. m. missilicho {diversum; oder steht missilicba i». s. n»? oder ist es adverb.?J. Ic.

n f. misselieha. Mcp. 12.

n. $• n. missalihhez. A.

g.s.m.n. misseltches. Mcp. Bo. 5.

misselices (die letzte Sylbe ist im cod. undeutlicb; i^t es adverbial gebrauchter gen.? es übersetzt va- rium ($e exhibetj. Rc (misliches. D. III. 48.)

d. s. f. misselichero. Mcp. 49. Bo, 5. N. 59, 8.

o. «. m. missilichan. 0. III. 5, 14. misselichen. Bo. 5.

a. s, f. misselieha. N. IL? s. a. pl.

n.pUm. misseliche. Bo. 5. Mcp. 37, 8. 62, 4.

n.pLf. missilicho. K. 66.

roissilihho. VA. VIIL 723. misseliche. Org. N. 28, 11. Bo. 5.

fua.phn. missalihbiu. Bed. 2.

m m

g. pl. m m m ro m m

d* pl. m

m m

ssalichiu. Gh. 2. sselichiu. Bo. 5.

ssalihhero. Pa. ssilihhero. gl. K. ssilibero. Ra. ssilichero. K. 39. slihhero. Frg. 57. sselichero. Org. Bo. 5.

ssalihem. Pa. ssalihchem. gL K. K. 48. ssilihchem. K. 18. slihchem. gl. K. ssalihhen. T. 22, 3. SS ilihen. ^ Bib. 12. [55»]

865

ABS.

BUS.

missilichen. Bib. 9. 0. IL 15» 10.

IlL 15, 40. . misliheD. Zt

misselichen. N. 44, 10. 107, 7. Org. Bo. 5. a.phm. missilihbc. K. 7.

misse Hebe. Mcp. N. 105, 29. Bo. 5. Diisselichen. Ho. 1> Bo. 5. a,phf. niissilibbo. K. 1,

misselicbe. Ne.N.44, 10. 118,85.

Bo. 5. Mcp. nisselicha (gcba, dona; aucb a. s.f.?). N. 67, 19. spenta (oder a. s.f.?). Ne. II. misselicben. Mcp. a.pl.n. misselichiiu Bo. 5.

BedeuUing und Gebrauch: varim. A. Rc Bo. 5. T. 22, 2. VA. VIII. 723. diversus. Sg. 913. Bo. 5. Pa. Org. K. 1. 7. 18. 39. 66. Gb. 2. gl. ?s. Mcp. Ho. dispar. Mcp. 49. Bcd. 2. multiplex. Frg. 37. muUifario. gl. K. fticatus. Pci. Ra. gl. K. dissontis. Bo. 5. fliis^ilih san^, modulaiio.- misselicben uucg, diversum, Bo. 5. tiu misselicba drati, diversa rapiditas (undarumj. Mcp. 12. misselicbes pildes. Mcp. misseli- cbero distributione. ]^. 59, 8w mit mis- selicbero rcgula, dispari. Mcp, 49. mit misselicbcKO uuate. Bq. 5. mrssclib scaz. Bo. 5. misselicbe spenda. Ne. misselicbe gedancba. N. 37, 8. mis- selicbe litle.' B6. 5.' itiTSsilicben sub- tin. 0. II. 15^ 10. misselicbe sacerdo- tes. Mcp. misselicbe gotä. N. 105, 29. misselicbcro liuto. Bo. 5; misselicbe zuspilttnga. N. 28,11. misselicbe ski- dun ga. Org. missilibho listi. K. 66. missalibbiji iar. Bcd. 2. misselicbejo generum. Org. misselicbe uuiste. Mcp. misstWcYk^'wrtutes. N-. 44, 10. profes- siones. N. 118, 85. i^^ia^. Bo. .5. misse- liehe gleuuaUe. Mcp. die misselicben meterHtiunna« Mcp; uuel^sela. Bo. 5. misselicbe na.mep.iBo. & misselicbe uuisa, Boi5. misselichiu A^g*o//r7. Bo.5. missUiJbcn gref lin, interra^ilan. Bib. 12.

missilichen uuorton. 0. IIL 15, 4D. du getuost \z (iar) misselih,. «a

Bo. 5. giuQisso ihaz iri bilub ibih, tboh

tbie linti missilih, febemo ma

ubile iob guate. O. IL. 19, 23. hina uuard ihiu uoor'olt fnns, tl

allen kund biar untar uns, in ^

ton uuard siu missilih, giunisso

ni bilub tbib. Ob. 58. sie imo redinotan, nuaz sies alle

tun, zaltua missilih gimab, nuio

liut fon imo sprab. 0. IIL 12, 10. missalihbcro, diversorium , tlomum A

talem (diversorium Tür diversorum ge

men; derselbe Mifsvccstand audi in

gl. K.J. Pa. mislihcbcm, midtis. gl. K. MISSILICHO. Ic? (cf. n. s. m-), diversum.

misilieho, dispar. D. H. 353. i-

missilieho iicmmet. Mcp. fareo Bo. 5. gcuallcn. Org. .' MISSILIHHI, /, varietas. gl. K.

misseliebi. Mcp. ) . . \

misseliche. Uo. 1.)'

d. s. misseliebi. Mcp. Nf.

a./;/.misselichina, diversitatds. Mc MISSILICIIJAN, MlSSILICHilN, MIS

CIIÖN, t>tv{d)Ubtn fe^n (cf. missilic

displicere, in liehen).

missllichent, discrepant. Em« 19.

GAMISSILiHÖN, vnriare. (er) \iem\^s(t\\t\\o\^vüriai(vi€i$). (er) kcmissclichota, variaiäi.fflQ p.p. sint kamisselih-hot, varianti MISSJAN (ist nur unsicher bieber zu briii miffettf angels. Inissjan, aberräre, missa, amittere.

Form und FleXirä: Inf. missan.*Kd. 1 . (er) missa. Cnn. 4. (ib) mista. O. I 22, :4a ... , (er) mista. O. V. 7, 10. (sie) mislun. 0. L 22, 20. (sia) missin. O. II. 5, 18.

Bedeutung und Gebrauch: •.

- i I

carcre. Ud.

T

MäS&L

- I

'MeS-riU:'

86»

AiBikf'dettqtierii (canordinätiöMeniJ.Ctiik. i.

Mit'^Mi des Objekts: qnat, guat io'b'übil uoesstn, thes guates iboh nrffiissiii.

* O.^ IL 5', 18. 80 ib erisl itiiata thin, snuy so ilt ih sar herasun. 0/1.3^ 49.

\B-6 sin tbo beim quäman, sih umbi- bisahnn, aar io tbesisifides so misrtan aio' tb^s kibdes. O. I. 22, 20/tbief 'man ther tbaz suachit, tbe« eübartOrua- cbit, tbar er es miibont misMi'^in uuar, er kerit, suacbit anor tbar, 0.

\. 7,-io. ' i«;

FARMISSjAN, txmfffen.

'. Form und Flexiori. '(äu) fermifesest N. 36; 10. "'

uermissist, Org. '. (er) fär'missit. Ja. Rb. (Ol') färmisse. Rb. (iii) firmista. 0. I. 22, 48. feFmissa. N. 36, 36.

(fiieyritmistun. 0. V. 10, 25/

* .1.1 . .1

p. pyd. s.f. farmisseru. Rd.

farmisscra. RF.

Bedeutung und Gebraucb: , carere. Ja./Rh* farmisscru uuutQn,ciif^O tm/n^r^ .. Rd. SlUt^^. des Objekts: dar fermjssest; du sin. N. 36, 10. ih firmista tbin« Q. L ., 22, 48. sd ib ze sinne cbara, so fer- missa ih iro (stat). N. 3^ 36. sie sin so fermi^tun. 0. V. lO, 25. ^nMMmimai t>ermiffcii| auch mit/r.

des Ob]ckt&. - ^

tes ne uermissist tu an in. Ors.

... fj ^

^"^9 A'^^ffO <^uf dem.Iat mwia; angeU aeasa, nprd. messa. ju misi^.Ct 94^/ ; ' ' ..•.*♦/. mcssfi (ni gal(>se4;^i ihr). Co., 4 pLiißissßüy.missarum^ Mw 21, .^9*

SSAOPHAR.

SSIBUOH. . V

SSntACMIL. Hd. i > . ^. iw. 5SACHIL. Em. 31.) '^?^^' ^. .. SSOLA. Sah 1.) . , \ -^or.^' SSULA. Sat. 4. f ' ™^^^^^ ^ ; *

MOS)' kommt in^^^ fted^utiing'sjt^ööif musais, und .9So0r/ palus, vor'.' vrobl'mit muscus zu

' Einer Wurzel giehtirjg. \ Aus der crstercn Be- deutung könnte die zweite Mch jenlwickelt ha- b^n.; deich ist viell^c^t aju'cb mos, muscus, von

'mosy patiisi zu tri^nnön y ^oHlr Vielleicht das nord. vaosif muscus und myri, palus, {ct. auch nord. ,mör, terra pinguis) spriclit In diesem Falle 'wate ' vietieioit mos. muscus, als mos>

' nnif mos^ palus, als mos zu nehmen. Die Ac* centuation m6s, palus. Prud. 1.. beweist wohl nichts, da in Prud. l«' der Qreumflex als Län-

Sizeichen gilt Dafs im Nord, und Neud. mosi s 'Sioio'if 8f dagegen 'myri und ^oot; r ha- ben« giebt auch noch keinen hinreidienden Grubd für die Trennung dieser Wörter, da sie in ei- nem Sinne das s beibehalten, im andern es in r uingewandelt haben können. Doch ist zu be- merken, dafs mos, mhscus, aber nicht mos, palus, mit der noch im Oberdeutschen gellen- den* Form mies, mios (gleich dem angcls. meos, muscus) wechselt Selbst in einer und derselben Quelle Prud. 1. wird mios, muscus, Ton mos, palus, unterschieden. Gehört auch MUOR (q. V.) bicfacr? Cf. unser gRfec st. des pberdeutscbenSR it^ in SSoselmier (spergulä arvensisj. Ich stelle biet mo^,* imi^rr^, und mos, palus, yon einander abgesondert auf.

1. mos, muscus; nach dem pl. miosa scheint es 771. zu s^yn, wie das. nord. mosi. n* s. mo 8 j ldnu^o,]fructuS maturus eardui, vel lana terrae. Ia micS, lanrigö, frOctüs cardui, v. lana terrae. Moii. 2. lanugo, Tr. muscus^ Fr. 2. Em. 32. Mön. 2, s* mps, muscum. Wn. 232.

möüs, muscum». L. n.pLmiesy musci. D. IL 32Sw' miosa, musci. Prüd, 1,'

GDIUSI, n., muscus. n. pL dei glmusi, muscu Prud. f.

% jüosy palus.

n.'S. mos,/7a/fAf. Prud. 1. n,pl. mos j paludes. Sg. 913. Bib. % VP« Sal. 1.

MOSAIiH, palmtris.

869

MOSA^MÖS.

MtAv*

m

d. t. m. mos »lichint pahutri. (oe^nfej*

Pnid. 1. d. s. n. mosalicbaz, päluttrem (uivamj. VG. ni. 175. ' MOSAPURCH (SRoJ^urs). TEGERENMOS. Ortsnamen. RIC^MOS (Namen einer drucke). Hiebet?

« i

•-

MOSA. TA. Anun. Marc. ), {Raatfj FL (angs.

MASA(MASE.Hd.).Tr.Hd.)'"*»«)J|^'"^^' MOS ABURG. MOSAHEDL Ortsn.; hieher?

MOS, n. (JSkni), cibus (cf. mast und MAZ). Hienroo auch unser: &tmü^t n. s. mos. Pa. moos. C. moas. gl. K. muas. Ra. Rd. Ib. Ic. 0. II. 14, 101. 22,

7. IIL 7, 73. 79. muos. T. 13, 11. 38, 1. 82. Ib. Bib. 13. (mäa; Wo. 46&) mSs. Bib. 7. g. s. muaaes. K. 24 43. O. IL 22, 5. IIL 6, 7. 5a IV. 9, 20. 10, 3. muoaea. Bib. 1. Frg. 29. T. 44, 6. 236, 2. (mäaia. Qib. 5.) d. $. moase. Gc. 4.

muase. K.43. 49. BL 0. ÜL 10,39. IV.

9, 17. 12, 39. muose. T. 155, 2. 160^ 1. a. $• moas. Pa. gl. K.

muas. 0. L 24, 7. IL 14, 11. 21. 97. IV.

2, 7. 10. muos. T. 87. 147. n.a.pL muas. K. 39. Rb.

muos. T. 13, 16. Bib. 10. 11. 13. ^.p/. muaso. K. 49. H. 18. cit./?/. muasum. Rb. muoson. Gc. 4.

Bedeutung und Gebrauch: cibns. Ra. Pa. gl. K. K. 24. 43. 49. T. 44, 6. 82. 236, 2. Frg. 29. H. 18. eica. Pa. gl K. T. 13, 11. 38, 1. esu$. Gc. 4. alimtma. Ib. Rd. comesfio. Ic. pulmentum. Wn. 460. Ib. eduUum. Bl. Bib. 1. coena. T. 155, 2. muasum, cibariis. Rb. muasi pubnentaria.

K.)3^.'ma06| puUei. Bih. IjOl ii. fl3. nmo. n^n^\ dafHbus^ Go-4 xiiaei; mmaa^iibof sorütiuneulas. Rh. linsines maoa^a, kn» iis edulia. Bib. 1. (mäs ax linseit D. E 71.);hlmillih moaa. gL K. (der tafel suhte sin mus. D. IH. 187.) . aiszenten xl muose, coerumiibus. T.160, 1. (si stsqn ze muse. D. IIL 69.) iiab erxi mo|i.se gisaz. O. IV. 9, 17. min. muas ist, quader^ follo mitfea fiter

uaillo. 0. IL 14, 101. in muate si lu gifestit, thazmnasei ia ni bristit, mit suorgon ouh ni rateti mit uuiu ir iuih uuatet, furira istthii sela, thaz muas ni si iu mera. 0- L 33| 5—7. so thu thaz thanne giduaSjSO uüehsittliii thaz kristes muas, in munde loh in muate zi thines selbes guate. 0.111,7,73. uuio krist nam finf leiba ioh zuenefisgi thara z^a, fon then gab follon muaiei finf thusonton mannes. 0. ID. 6, 4. nuola thaz githigini, thaz hoz tho tbii gisidili, thie suazi sines muaaes gi- uuerdan mohta sie thes. O. V. 9, 20. thes muaaes gerota ih bi thiu, thaz ihii

azi mit iu. O. IV. 10, 3. after themo müasei so kleib et'aatanaie.

O. IV. 12, 39. so uuer so ouh muas eigi, gebethemoni

eigi. 0. L 24, 7. muas bolotün. 0. IL 14, 11. thaz muas furibrahta. 0. IV. % 10. ÄBANDMOS, n., fUhtubt^tUi coeria. n. f. apandmuos, coena. Gh. 1. 3. J. f. abandmuase. K. 42. i .

Abhntmuose. T. 239, %y ^^^^ a. s. abandmuos, coenam. T. 110^ 137. ABANDMÖSÖN, ABAINDMÖSJAN, eoawi. 1 (sie) abandmuaseH, coeneni. K. 41. p.a. d.pL abandm'uaaontem,eMmlHrtf>

K 39 WARMMAS, h. ttuarmos, sorbiiio^ F.- »uarmanaasi/i- ritalia. Sg. 292: MAZZIMOS. Pa. ) , .. MEZZIMOS. gl K. r ''^'''*^

n

A

MOS:

i.

< 1

;t.

MUS-^BÜSL

872

. ,NÄHniO$i "/.««MO.

sa nahtmuase H. 21. so demo nabtmaose;

» I

17.

1^; ad coC"

> r » - ' .

, . .s^demo iiaht,nio6> Frg. 17 POLZÜIUOS^ pidtes. D, PLATAMOS. Bib. 8.

imaos. BiIk, 8* platam$«. Bib. 11. platamus^ Bib. 7,* i3-.platinu8. Bib. 13. blatemuoa. D., lagana (d. ^Icttten» mntii in Schmellers baier. W.)* '

FARTMUOS: nixas siccas, fartmuoa (im Druck steht rälscblich fastmaos), diverse 'hiccaias. Em. 21. ' CHOHMOS. R- ) .

^ GHOCHMÜäS. «c. [ ,dapes. COCHMUAS. Ib. ) TAGAMÖS. - .

d, i\ dagamuase gisazi. 0. IL 14,^,96. hiaz er czan sare zi dagamuase thare mit imo tbar in uuara Ibte aine fisgara. 0. V. 13, 33, . . o. ta ga m u o 8 9 prandium. T. - 1 10. 1^5. SUFMÖS^ SUFM6SI, sorbitiuncula. si^fmqosi, soriitiuaaila* yP. .dfmnofli. Bib. 7. j ,,^tf,i,„^,. aofmuaa. Rd. ' ZUOMÖS, ZUOMOSI, ZU0M6SA (3«0^ mfife).

m. $• zuamuas.^ palmmUtük. Rd. .

zoumuosi, pulmentarusm. Gh. 6.

zoumose, episumen. F.-

zumuse, obsonium. Wn. 460. epi"

sumen. Ein* 32. . '■'/.•'

zumuese, pfdmentunh Bib. ^ zum 5s e, comprandiumn WA. '4601^' 1 r .. zSmuaef /9»A9i«filiim. Tr* --.^it .■'%QnmQU%t,wpiMmim. L. ' •" M^.n V. > sSmSse, €/iiJttm€n. Wüj 292l:i' > iotn4>8a^ puJmeniism^ Kb.-'9i :^

zuomusea. Bib. 13.t ^^' d. f. znomuose, pulmenioi M^. li« «. snomn^8ey7WiiiciBlmii»''Blh^ 1«^9, .. Kk p/^ znomoae, o&iMia. Hoti MOSGADUM. .:..;-

MASHÜS. ^ . ^,

f

JUUQSILT, a.^ sqrbüiuncuki- Bib. 9.

-iL .'^_ SÜFMOSILI, lü, »tbüimcula. » . . ' ! '. a. z'/.' 8 üf m o^ A8 LI i^sorjntiuneulas. Mr. Sb.

Bih. 1. 10. 13.

ZUOMÖSILI. a. pL z&mueslin^ sorbicünteulas^Bih. 4.

MASJAN, eftn. Inf. moaen, mandacathg^ gl- K. (ih) mosiu, vescor. gl K. comedo. gl. K. (er) mosit, comedit.Vtt^ {ts steht morit). [da man ihile(mitMil€h)i ih&8it dei cbint Mos^l (wir) moaiumea (ea st^ JMMiMnef)» contr

medanms^ gU K.. /7. a. moasandi. gL K. | j^^^^ moasendiL Pa..- . y^ > xtio%en%iy' idiiitin^ Ba.

moaseniem-y mmuktcmUem. Pa.

GAMÖSJAN. kemuoait^ ineseat. IL 336.^ (gem&steo dea Uden^ rejgetü atlibus.^ Wm 1542.>

>

MUS— 7

G^USA (dai?), uberaeCzt ffaa in Prud. t. durcb

' W/ro glossierte hialo in : f^im camuras hyala

insigni värie eüeinrii areus^ dt prmta ver^

nis floribos remdMi^ Prud. periti* XIL

gemnosilmtlazittrhawelbiaeineklufi,

mit edilin marmfitateine, mit golde

gemuosit reine. vD. I. 20). gebort wohl

nicht hieher? ^

MIjSS£7 >: nitiae, mmpha Ccürina, aqmaj. iPn^ibuglKr

j. 1

»,»

f ^•■. ."»-■..

roraga MUSSEA^ Orf8n« .

MJÖSl {^4inir^u*Ul), lacertu Em. 27. 31. lacerta. Sg. 184. lacerio, pars brachii. Bib. musculL Bib. mnse, iori. Tn musiy lacertos. Zf. muiaet toros* D. IL 3St. '

MUSBBAT.

873

\: t

mos.

MEASr^jKUSALA.

m

^

MÜS, /./SRatti/ ahgrfs. u; nord. mÄ«.'— Skr. muih\'surrlpere, mftfhika, niiilr. Tis 8. ini>8y mu$. Wn. 232. L. 'JiM^isbr. Sg. 242. g/if. F. 1. niU'S mihilo,^ glis. Pr. e. groz mus, sorex, L. (mos, muS' Vfa. 460.) g. s. muse, muris. N. 103« 18. 5. mjis, murem. Mt). Bib. 1. 2. N. i03i 18. fif. p/. mus.« o. Ra. gl K, ) ,^ .^^ muso. Gd. : ..) ..

d.pL BptÜQsen, muriius- Bo. 5.

MUSARO/ MUsilUybieber? MÜSÖRA. BiCSFAUiA, :;.;, ,,.. -,■..;. .. ■;.,•. MÜSFARO. MÜSDRECH.

(VELTMÖS,/, g«l*Ot«u«, SQrex. Wn. 460.) FLEDAR]\Iܧ» /.„SUbtt tn<k\xi,.v0speHiUo.

n. s. .fledar,in;VS' V'Va- 31. Ma.

fledermus. L. Tr. Zf. ;,. '

flederiAus.. Wo. 460. a. s, flcdermuSttBib. lo. n.pl. fledermusi. Bio. 1. 2. , -

fledcrmuse. Hör. Bib. 4. 10. 11.

flediriDusc. Bib. 6.

fledermuso. Bib. jlS. - , , rf.p7,nedarm}i,sin, Wa///i..yG.' IV, 243.

FLEDERMÜSTRoi vt^«irmq,% , fledreniQStjrp. fiib,-9. 12.. a..4^ flederemustrun.. Ib. Rd. ,, . .

SISEMÜS. Pr. V. t.\

ZISIMUS. Ve. 3. . ( : ,.

ZISEMÜS. Ve. 6. ( ' ^''^'

CISMÜS. Em. 32- )

[MIUSIN, murinutih' (Fell), t Wn. 46a 5^- t ^

MUSARI, 772. (etwa ein entstelltes' com/kt^^'^U aro? cf. mitteihd. ^w^aXi vmricqjs, und der SRufäre), /«rn^ (Vogelarl^): - i^- i ;

n. musari. Bib. 1. Tr. ^

musarc. F. 1. Wm. 232. 863.. ' - ^<*i

musare. Woft 460»

musere. L.

musaro. Bib. 5.

musari. Mrx. '..-.;

musara. Bib. 7. ".! .*< . .•••.

musare. Zf. i ;.,-. c .

MEiAS, MIAS, meniä, gotb. ni'ib;-«iDg8. meose^

J. s. minsej mensa fsurgenieä a mensa poM- fi j^f in leitulis itäsj: K. 48. '

i/.^/. measum, mensis (mffietre credhmn ad rtfectionem Omnibus rhensis eocia dm ' putmentaria). K. 39.

I.

»

^

DIEISA?' !

SPERA^ISISA, .erM/«mi7«(BmMrt). . ^CJl 8&

Vogd), parus. cod. vind. hisU eccL iiQn .de gptl^t (k- rolL parix. .^,. Tr. Sg.;Si99..Eai. 3ji*;iffflrii.

Sg. 242. ^ [ \ . ';

MEISA, vffriola. F, 1. 2. L. (ist es ein£ Neben.

form von masa?).

'''■■.* ".

SijEjS'A^ */i''(nord^ meis, cor£/« pabidataria)t Porcina ^ in^ ^na portantür clbi et qlia. F. 1.2. ctstellä. UL Mon. 1. ' .,

m e i 8 , cisiella. Wn. Ö32f. Ent 32. m eise 9 sdrdna. Hd. cistelhi» Mon^'S!. MEISIC^HAR.- '

I

3

MBUSTA :(?'), cfe^^,V/D.n. 3^4.; MIES, ÄHOS & MOS. '

Muos s. m6s.

.V

V

!i

'i

» .' . •'■I

* '. f.

> ^- .

MUSICA,/., gRftfO. O, V. 93, 187.

musidQ ^rar. ndiO^ido,' mosedo^ malb. GL zu /. säU KVl. de ex^poliationibus.

cbrAämosd'o (ehreu^siusidoj hreo moiido) matb. est zu iL ioL XVIL (mpu$ hotmok moriuum aniequdmin tarraukimiiiaäir farto 'ii^jfiotiäierU.) , •?« i \

Aber auch beis , i j.

#1 guis fiommem dormieniem^ etxpoUaverit steht ehTeomosdo ^creiiomardo» freo* mundo). *' li

'I

8E

. ^

MASALA,/. (maseL Wn. 460..), ^<

SiL 1.'

imSAL— BIESSARL

MOJSES--MUSPILLI 876

. Pr. V. Hs. Cf. SRafel ("neuirj, aße6er# ^ff, maftln, bai Sam bdM^vnif iaScbmcl-

baier. Wörterb.

mfißsario est. L. Hath. Vi\. ,' messarlus in D. IL 3&8. und sarvus messarius, gm ordinatus €$$ mper alias in domo senioris sui in C. cav.

n. moises.

li) leprosus (altfranz. mesel^ mittellat MOISBüS, SJofe^i n. pr*

llus).

\ m. miselen, leprosos. N. 50, 9.

\LSÜHT.

IVLOHT, leprosus.

iselohtiu uuas (diu haut). 73, 11.

&

ELLA (cf. MOSA). TA. TA. ELA.Hd.

LA. Tr. Hs. ALGOWI, Ortsn.

, SRO fei Fl.

5ILIN-PACH, Fiufen. Urk. v. 854.

jlUM, Ort. Ptol. ^, Ortsn.

NARI (mesinare. Hs.), ^iiXHti man- rius. Tr. Em. 31. (mesenaere, ianitoresvel aediiui* Hd.)

>INC) nord. messingy angels. mseslen, ling, SReffing/ auricalcum. Hd. Tr.

UNG N. pr.

1^ m., SRafer.

masar. D. II. 323. \

masor. Pr. t in. ''\,tu6er.

m a s e r. D. II. 323. St Pr. t. \Vn. 460. ) masar^ v., sprid^ rupem ex lignis. Eni.21. masara des stobces, nodes trtmci. ML % masurun (oder maaarun, das 1** u ist

undeutlich ), nodis (gravaium roburj.

VA. VIU. 220. OlOHT, marcrig. serocbter, iub^'osus. Wn. 460.

^ÖN, mafcrtg fcpn, tocrten. seron, exiubero. Em. 3^2. Tr. Hs. seren, exiubero, iiodosus ßo. F. 1. 2.

ABIus. «- senmm rusücanum, gtd cum

moyses.)

moysescs. T. 7. 105. 127. 13L 0. IH. 20, 133. moysises. Is. 6. moysenes. Rb. niofsenrs. N. 73, 2. 76, 20.

d. nioysise. Is. 6.

moysese. 0. HI. 20, 135. V. 9, 49. 10, 11.

mojrsenc. 0. V. 8, 36.

möyse. N. 77, 12. 80, 5.

moisi (lat?). T. 91. moysi (lat?). Is. 6, 7. T. Sa

a. moysen (lat Flex.?). T. 107. N. 104, 26.

MESPIL, MESPILA,/, mipth mespila, wechselt mit der Form nespiL nespil, mespila. D. mespilun. abellana. Tr« nespelun, abellanae. Tr. MESPILBAUM.

MUSPELU) altnied. mudspelli, mutspelli, nord. muspell, mnspellsheimr (nadh der Edda die Feuerwelt; ihr Hüter, Surtr, zerstört einst das Weltall durch Feuer, und eine neue, schönere Welt ersteht). Zu SPEL? [Hängt spildan, nord. spilla (angels. spillan), cor- rumpere, damit zusammen?]. Ist im ersten Theil des WorU die Wurzel MUT, MUZ (mutarej, 80 dab Untergang, Verwandlung im Begriff von mutspelli liegt'' man vergleiche mutspelli Gumit an thiustrea naht al so thiof fe- rid darne mid is dadiun; so kumit the dag mannun, the laxto tbeses liohtes, 80 it er these liudi ni uuitun eta in He- iland mit: es wird des Herrn Tag kommen als ein Dieb in der Nacht, in welchem die Himmel zergehen werden mit grofsem Krachen, die Ele- mente aber werden vor Hitze zerschmelzen und die Erde und die Werice, die drinnen sind, wer- den verbrennen. Ep* petr. IL 3, 10. S. aber

[66]

877;

BIASCA— MISC'

s » i

i .

msc.

8

auch Schmeller» muspilK S. 23; und Gridllti's deutsche MylhoL S. 466—472. '

d. muspille. —-.dar ni mac ^cnne mAk andremohelfan vora demo muspille, denne daz prlelta «üäsal alla£ liar- priniiit enii viur enti luft allaz ar- furpit Em. 33.

/■ . . V'

MASCA (na 8 ca. D. IL 358.). «-f- Hlervo» an-

ser SRaöfC/ £arbf. Nach folgender, von Du

Fresne angefdhrtenr Stelle: lamias y qua$ vulgo

mascas, aut in gallica lingua strias, phy^ici

dieunt^nocfismas esse imaginesy quae ex gros-

mite humorum anima^ dormientium perturbant

et pondus faciunt, ist ein Gespenst darunter

zu verstehen, wie AI[i, Maar; vielleicht halte

es auch die Bedeutung Hexe. > si quis eßm

siriganty quod.esl mascOy clamaverit. L.Roth.

197. .^ ancillamy quasi strigam, quae diciiur

masca, Qccidere. h lang*

TALAMASCA [hieher? cf. talamasca/^.

monj in Du Fresne und talmache bei jßo-

qiufort \i|id mitlelniederd. talmasge, larva"]^

larva. moustrum quod dicipir dala-

masca (datamischa). Sal. 1. kl mala-

tasca, daemon (s. Du Fresne} eine EntsteU

lung von talamasca?

, MASCA,/, gjfafc^e.

masga» setae. D. iL 336.

meLScnn yjin^ clausfra, reiia. Tg. 3.

]na8Cua.M^^Bib.l.2.7.D.Il.3lii.) ,. ^

ä u* iiu ex lymaeuhsfre*

(maschin. B^b. 5.) > ^- i

mascon. D. IL 312. ) '"-^*

ma&coh. Prud. 1. 4. D* IL 333. \ , »asgon. D. IL 333. \^ P^^^-

Gehort hieher: quicqmd in m aihsiu furaveni^ Cap. reg. frone?

^ MASGO, MASGINC, n. pr.

BUSCjan, mifc^ett/ aanskr. max, ItX. miscere, grrech» ftkrystv (Ut maiszyti, an teilen). CT.

MIS; aber auch sansk. mifb, spargere, misr^ miscere.

Form und t^lexion:

f ' "

Inf. misgen. N. IL

(miskaik D. IIL 61.) (du) misgist Nd. IL

miscest Nd. (sie)^ miskton. Mop.

mischton. N. 105, 36. p. a. miskenti. K. 2.

n.pLm. miskiente. Nf. misgentan. W.

^ , Bedentung und Gebrauch:

miscete. K. 2. conf lindere. Nf. W- Mit zi, znp: 'Sih liiisgcn ce den chinden. Md. O.

:du zjD gentibus dih miscest Nd.

mischton sih ze in. N. 105, 36. siem

ton sih zu dien musis. Mcp. (miskan zu dem wazzere den vrin.

lU. 61.)

GAÄllSCJAN.

Form und Flexion» Inf gimisgen. A. Bib. 1. (er) kimiscit D. IL 328.

gemisclt. D. IL 328. (wir) camiscames (confundamus). Rb.

gimiscemes. BI. (ih) kimiscta. Rb. (ir) kemisktont N. 13,6.

p.a.n.pl.m. gimisgente. Wo. 2. p.p. zasamane kamiskit. Da.

gimisgit. A. Gc. 3.

kimiskit Ra. unesan. Rb. auei Rd. uuard. A.

gimiskit. JPrud. 1.

gimiscit uuirdit VA. HL 696^

(gimiscbct Bib. 5.)

gemistet ist Wm. 1, 3.

gemischet ist. Wm. HL (ztsam gemischei Hd.)

gemiscet ist Wm. VIL

gemist Can. 4 .

s. £7. f. o. kimistaw Prud.1. gtimisc (cemmixtaj. Bib. 1.

g. $. m.-ke>milste8 (hieher, äbScbv fehler für keniiates?) u nes, mer&yvimk Tg. 5.

d. s. m. kemisteme. Gc. %

a. s. m. gimisgitait T. 203, ä

r

9

AIISC

MISO

880

gemiscten. Nd. IL n.pl,f> kimiscto, confiise. Ja. (oder

adverbial?)* n. pL 71. gimisctiQ. M^.

kemisgtiu. Mq>. 49. geiiiisten (confuta). D. IL 311.; wohl bieher* d. ph gemistSn. Mcp* 12. Bedeutung und Gebrauch: miscere. Mcp. AdJ conf andere» D. IL 311. 328. Hd. BL Wo. 2. VA. III. 696. Rd. conglu- iinare. Gc. 3. A. conficere. Rh. Can. 4. A. coire* A. ßib. 1. nominal qnae scriptorwn confusa, gimisc- tiu, sunt vitio. M^. camiscames zun- gUQsina, co/2////2£^ai7if/j. Rb. kemisktont, confndisiis (consiliian inopisj* N. 13, &• mit kemistemo muota, confusa mente. Gc. 2. zasamane kamiskiti confn^^a. Da. kimis- kit, /7roi?iii5aMi. Ra. drato gimiskit, per* mixtum. Prnd. 1. gimisgilan ouin, mix- . tum. T. 202, 3.

Mit untar: mit giezon ander sie ge- rn ist&n, intermixtis. Mcp. 12. UNGAMIST, unflcmJfc^t.

d.pL ungemisten. Nf. IL imilSCJAN, efnmlfc^en.

inmiscit) inserii. Ein. 3.

ÜNTARMISCT, untermifc^f.

untermisctiu. Gc. 6.) , . . .

. £^ n \y ^nierjecta. nntermiscla. Gc o. )

untermisctiu. Gc. 1 | .

untermiscta. Gc. 6. Can. 10. i ^ FARMISCJAN, tecmlfc^Mi.

farmiskit uuerden, iniercidant, pereant. Can. 9. 10. 12. Em. 1. DURAHMIST, burc^mifc^f.

n.pLm. dvLTuhmistej permixtL K. 22.

GAMISGL m.,@tm^äfj a. s. gimisgi, mixturam (myrrhae et aloes). T. 212, 6. GAMISCIDA, /., SRifcftung. Form und Flexion: n. $. gimiskida. Bib. 1.

kimiskida. Bib. 9. Zf. Rh. gemiscida. N. 105, 36.

S

inserta.

gim s. gim

d. s. gim a. s. gim a.pl. gim

isgidar A. ,:

scida. Bib. 7.

scido. M^ 2. Bib. 1. 3.

iscido. Prud. 1. .

fichida. VA. IV. 510.

sgida. VG. UL 130. Bedeutung und Gebrauch: comnäxtio. N. 105, 36. cotrfu^itu Rb. MA. 2. Bib. 1. 2. 7. chaos. VA. IV. 510. Prud. 1. concubitus. VG. UL 130. admissura (de pecudum coilu). A. Zf. Bib. 1. 9.

GAMISCMSSI, /, confusio. d. s. gimiscnissi, confusione {subHan- tiae). Wo. 2.

MISCUNGA, /., SRIfc^ltttd/ canfectio. Caa.4. GAMISCÜNGA, /., SRlfc^mtg.

(äT- *. gemischunge.) _, /. iij\

° ° . i 5 confuuomt. Hd.)

gemissuBgc« i •' '

MISCELÖN, mifc^en. " Forin und Flexion: * Inf. miskelftn. Mcp. 15.. Bo* S.

miscelon. Nd. (er) miskelAt ßo. 5. (ih) misccloda. N. 101, 9. (er) miskel6td. Mcp. 14. p. a. n, s.f. miskelftndio. Bo. 5.

Bedeutung und Gebraudi: miscere. Mcp. 14. 15. Bo. 5. Mit mit:

ih misceloda mintrincheü mitauei- node. N. 101, 9. sib miscelon zi, zuo: sih miscelon zt fiUis h&miftum. Nd. sib miskelotzuoden lugioeik. Bo.5.

GAMISCELON, mif<^eii| miscere. gemiskel6t, ih/m:^. Bo. 5. gemiskelot ist. Bo. 5. gemisceiot

sint (zesamine). N. 74, 9* daz gemiskelöta uuazer. Bo. 6. UNGAMISCELOT, unDermtfc^t. d, pL ungemiskeloten (natmris). Nf.

ZUOGAMISCELOT. g.s. zuogemi8kel6teskuote8.Bo.5. d.pl. dara zu gemiskeloten (atei- nen), permixtis. Mcp. 44. FARMISCELÖN, DecmiMett.

[56^]

881

MÜSC— MUST.

MAST. MIST.

882

uermlskelot, perturbat (quaüiatem re* rumj. Bo. 5. nnSKELUNGA,/., SJitfc^ttns, conpmo. Bo. 5. gf. s, miskelungo, confusionls. Bo. 5. d. s. miskelungOy admixtione. Mcp. 12. Bo. 5. conftisione. NF. miskclunga, confusionie. NF. IL if«p/. miskelu n gon, commixiionibus.

Mcp. 72. MISCELATA, / (?) , mixtum, calixpleniis mixio, foller miscelatun. N. 74, 9.

RIUSC— ?

FIRMUSCET? aitriiiis (hon inirabit eunuchus

attritis vel amputatis testiculisj. Ma.

firmusten. Bib. 7. \

firmustit Bib. 11./, aitriti.

firmusti. Bib. 13. / (ZIMUSCHET, attriius. Bib. 5.)

MESCHEDE, Orlsn. Urk. V. 913.

MÜSCüLA,/., SBufc^el; angeU. muscel. n. s* muscula, concha. F. 2. muscla, conca. Em. 32. (oiüschele^ conca. Hd.) ii.p21 muscula,- concAiY/a. £c. 2.

musculun, conchiüa. £c. 1. murices. Pnid. 2. ^•p/. musculon, conchanan. D. II. 334. £/!/>/. muficuloa Or. 2. ) ,.

ransgulon. D. II. 334.)' MERIMUSCÜLA, /, gReecmufc^el. n.pL meremaskela, conchac. Bo. 5.

MASCRUNC (m&8trunc?maserunc?),/af- cinaiiO, laus stulta. Pb. 1.

MAST, III.J 8Raf{/ angels. liidest, nord. mastr, maliis.

n. f. mast, malus. Tx» a. s. masty malum. VA. V. 487. if. /;/. mastin, maUs. Aid. 1.

Mastoaum.

MASTHAFTA, nicki^. Tr.; zu maz.

MAST, RIASTA, /, oder Ui^tB maat, ».? 9)taf{| sagina. iwditiay gnae vulgo dküut

maat Ala. 176. Cf. MOS und MAZ.

W ALTMAST A (a.pL), ad porcas sagimmdm. Urk. ▼. 770.

MASTOHSO. MASTFOGAL. MAST, gemSfiet, ad/.? a.pl.m. iro mA8tafpingiie$eorum.N.71,il

MASTJAN, mSßeit; angels. mddstan j sagman^ (sie) folle miston sih iro unrebtes. N. p.a. mastcnti, alendum. Pa.

mastendan, alendum. gl K.

GAMASTIT, semSßet

er uuard gemestet (gimestit Md. E) mit demo guote allemo. Nd.

GAMAST, gemSflet. n. s. m. gimaster^ inpinguatus. Mo. IIa Ps- 2. Bib. 1. 5. 7. kimaster. Bib. 7. e «mastcr. Nd. r gimaslir-Blb. 5.}»"^'««^" gcmastir. Nd. IL n. /!/• m. gi mas ta. M^. Bib. 7. ) . .

gimaste. Bib. 1.2.»'"^'^««^

kiraaste ohsun, pascnales. Rb.

n. pl. n. kimastiu, altilia tlicta quasi aU-

tilia, qtüa aluniur. Ib. Rd.

g. pl. kimastero fogalo, ai^i/Mcm. Rb.

MASTÜNGA,/, Staftuna, pasiura. Wn. 232. Hs.

AUST, m.f SRifi/ göih. roaihstus, angs. meoz, miox, nord. myki. <X akr. mib, effmdat, mingere, lit myszti, angels. migan, noii miga, mingere, aber auch skr. misr^ lat wiseert

Form und Flexion. Ist mist murnu (mit AbbreTiationsafridi fiber

u), lidumen. Tg. 1. hieher su ziehen? n, s. mist. Gh. 3. Na. N. 77; 66. Bo. 5. Bd.

SaL 1. 4. g. s. mistes. VG. L 105* d. s. miste. VA. V. 333. 358. Na. Bib. 7. niisla. Prtfd. 1. D. iL 348. (sollte miido

MAST. MEIST.

MEIST.

884

in mis du murthiridi sugUlat. ^\.K.

275. hieher gehören?)

ist M. 32. Sb. T. 103.

istun, sierquiliniis. Ra. hieber? cf.

MISTÜNiNEA, tedeutong und Gebrauch: VA. V. 333. 358. sferais. Gh. 3. Na. Hd.

1. D. IL 348. N. 112, 7. rudus. Sal. 1. 4 uilinium. Bib. 7. (Ra.) indiro, ßmum batim. AL 32. Sb. gi- lea mistes, male pingius armae. VG. I. (ein mist, der von ime vert D. 8.)

UST, n., erbmtß.

erdemiste, siercori terrae* N. 82, IL SLLA. ABALA. 3Rß. UFO.

NNEA, MISTINA, /., sterqmlinium, an- mixin; cf. d. pl. von MIST. , mistunnea, stenpdlinium. R. niistinun, slerquiliniL Rb. mistinun, sterqidlinio. M/u^ Bib. 1. 2. % mijleni stercorare. N. 80. 7.

m.j 9Ro(!| angels. u. nord. must, lat »

ost, merum. R. mustum. Tn Wm. 8, 2. [)slc. N. 74, 9. jst Wn. 8, 2.

metf!^ Saperlati V von camp* mer, wie aist von mais, maixo, angek. maest, te, nord. mest, maxhims. donlosi gewöhnlich adverbial: praesertim. 1c. Mcp. potissimum. ). 12.

leist uuanniu, uipote. Em. 16. luuirsesten meistzuoslinget. Bo.5. allen arbeilen ne ist nehein ar-' nerora danneconsdeniiapecca fortan; 1 ist dero meist ze gote ze ge- enne. N. 45j 2. ziu uoirt gentium sn» I mit carlaginensium sceffen bezei- et? äne daz sie nnder allen gentU ih des sceffuuigcs meist kuolli-

choton. N. 47, 8. coelum heizzet er sanc- tos an dien gotes knada meist scinent. N. 33, 6.

apostoK, die meist petont umbe dieherta. N- 66, 15.

quad allaz tbaz gizami fon selben gote quami^ ioh ther heilego gcist, fonimo uuehsit iz meist O. I. 8> 24. so ist ther heilego geist^ thiu sconi ist al in imo meist, suaznissi inti guati ioh mam- munti gimuati. 0. I. 25, 29. ther selbo heilego geist, er oogta iz after imo meist. 0. IL 3, 51. theist allaz fleisg, so thu uueist, bitharf thera reinida meist O. IL 12, 34. mit uuaru uuilit ther gotes gcist, thaz man inan beto meist O. IL 14, 72. thaz selbo druhtin uuilit meist O. IlL 13, 22. uuir ni ei- gun sar, theist es meist, huses uuiht, 80 thu uueist O. IV. 9, 7. mag iauuiht qucman thanana, thaz si thiheining redina, guati giliches fon luzili thes uuiches? iz mag thoh sin in uuani, ther namo ist filu sconi, iz heizit blua- ma so thu uueist, thaz mag thes uua- nes uuesan meist O. IL 7, 50.

zi meist, summopere. Gh. 1. 3. ze meist Lia. I. 1. Rg. 2. sectmdiun duos out midinm, %e meist, tres. Ep. P. 1.

allero meist, aKermetfi/ praecipiie. Mcp. 5. Em. 3. Can. 9. 10. 12. K. 18. 33. 42. magna- pere. K. 27. Rb. summopere. A. Rh. praeci- puimu Ic qnantocitis* Rb. theist iz allero meist 0. V* 12, 91. so chede er allero meist danne er in note sL N. 69^ 2.

aller meist N. 61, 10.

allermeiste, principaliier. Can. 13.

das allero (allara. Mcp. 29.) meist, princi- paliter. Sb. Gc. 1. 6.

Flektirt, mehrentheils schwach: n. i. m* meiste, predpnus. R. meiste manium. Mcp. ther meiste ofan, ybrnijo:. Pa. gl.K.

n. s* yi meista chraft Be. 5. diu meista proportio, Mn. diu meista simpho- nia. Mu. diu meista bilteri, ma-

885

M£IST.

AIEiSXAIl

rrim^« Ne. arabeito meiata. 0. IL 14, 10. I?. ^. n. meista, maximum. Bo. 5; freqnentis- simtan. Mart. daz meista lastar» prima reprehensio. M. 6. Can. 10. 11. 13. thaz meista bibot T. 128. taz ist allero dingo meista. ßo.5. dennc heuit sib mit imo herio meista. Em. 33. sceftco meista.

gl. K. maiata: scafteo maista. Pa.

g*$.m.n* des meisten tiefeles. N. 73) 14* lones. Bo. 5.

^d. 6* f* dero meistun sculde. N. 18, 14. ze

allero fragon meistün. Bo. 5. d. $. n. mit meisten rehte so heiziL Org«

a. s* /• meistun, maximam. N. 93, 2. K. 36. meistün hizza« Bo. 5. sfll. Bo. 5.

die m eiston era. Wm. 3> 10.

die meistan era. Wm. 3, 10. ll.

die meisto (sicj era. \Vm.3, lO.lX.

die meista. Nd. II. a. s. n. meista (allero dingo), maximum» Bo. 5.

Auch als adverbial gebrauchter acc, siod wohl zu nehmen: meista, potius, Gd. potissimum, Ib« dat gafregin ih mit firahim firiuuizzo mei- sta. Wess.; auch wohl thia in thar tiuarun meista thes sines todes drosta. O. V. 10, 10.

v. $. m. heilant meisto, salvator maximc, H. 7.

n.pL7ru tie meisten manes (snmanes). Mcp. 65. die (stcrnen) in cancro mei- sten sint. Mcp. die meisten tru- bon. Wm. 1, 14. die meiston. Wm. 1, 14. 11. III. IX.

n.phf* die meistün salida. Bo. 5.

n.pLih meistun, praecipua. K. 3.

a.pLn* diu meisten gemah, ma/ora com- moda. Mcp. 64«

MEISTIG, nteif{ig.

(daz fihi lag meistig tot. D. lU. 101.) meistic, praesertim, maxime. Ib. Rd. pO' tissimum. Rd.

meistig: bi thia meistig zoh ih

O. IV. 12, 10. n.pl.Un ajlia ding ifTeistia, pturu.

d.pL dingin meiallgin, pluribtn . in allen meistlgiii,/7/<iri6i< ÄLAIEISTIG ainty pene omnes* Org.

MEIST AR, m., ^ti^tXi das lat ma^ angels. msester, msegester, nord. mei n. f. maistar, opifcx* gL K. arces \n 'standen 9 wie die Nebengloase ei zeigt; cf. n. pL). Pa. gl. K. me magisier, T. 16, 2. doctor. Frg. ; artifex. Ic. meistar dero ho heo, architectus. Em. 19. ther Star (Jesus), quad si^ hiac \i bot thir, thaz thu quamiat < 24, 3S. laz sia, quad ther mi (Jesus), duan thiu uuerk, tt bigan. O. IV. 2, 31. thu (nicoc bist hiar gilhiuto meistar th liuto. O. II. 12,53. meistar uu praeesse* Gh. 2. 3. -maister, opifex. Ra. meist er. Mcp. inspector. Mt). Blb. ! praeceptor. Bo. 5. didascalus. S. pastor. M. 24. Gc. 1. 6. g. s. meisteres: thes meisteres.(Jes uuara habetun sie michila 0. IV. 12, 32. meistres. K. p. 1. 2. . d. $. mei Stare. 0. IV. 13, 26. in cod. I meistere. O. IV. 13, 26. . meislre. K. 3. 6. o. s. meistar, magisintm. T. 44, ^6« 6 Frg. 3. innan thes baton thai iungoron then meistar. O. II. 1 gruazta baldo, ih sagen thir then meistar so er giuoon 0. IU.^8, 32. thaz er thaz gis then meistar irretiti. O. IV.^ then meistar io meino liazu thar eino. 0. IV. 17, 28. ir h allaz thaz iar mih druhtin meistar. 0. IV. 11, 45. meister, majorem. Can. 10. IL 13. cepiorem. U^ Sb. Bib. 1. 2. magi

w

MEISTAR

MEISTAR.

888

N. 108« 3. meister der leaüo0.

Bo* 5.

V. ir« meistar, in der Anrede an Jesus: 0. IL

7, 17. 12, 7. 13, 3. für rabbi. T. 17, 6.

82. 183, 3. oder praecepior. T. 19, 6.

60, 6. oder magjütir. Frg. 7. N. S7| 3.

34, 20. 101, 8.

n.pl* meistara n# sit geheizane. 141. .

meistera, praesules (eUmeniorum).

Mcp. 28. meistra, docenies. N. 118, 99. €irr^<ff (cf. ' n. ^.). Ra. fabricaiores (mettdacii). M/i».

Bib. 1. 2. compositores. Gb. 3. meistiri^ presides. D. IL 324 l^.pA meist ro, opißcum. Da. *>^ meistire. Nd. IL c?.pl. mätstrom, magistris, E.

meistrum, magisiris (E. in cod,fri$.) meistaron, magistraiibtis. T. 154. a«p/* meistera samanon bigonda. O.IL 7|3» mesfiera. O. IL 7, 2. in cod. F. ^, meistra, scribas» Frg. 23. maistare. Co. v.ph meistera des licbamen. N. 2, 10.

meislere. N. IL MEISTERES HUSA, Ortsn. Urk. ▼. 914. ADALMEISTAR, m., opifex. Ic. WfiRAHiMEISTAR, m., gBerfmeffler. n. s. ouerahmeister. Bib. !• 2. ) , arHfex, uuerachmeister. Mq. / faber. werchmeister. Bib. 13. wercmaister. Tr. g. s. ttuercmcistares, yb&ri. T. 78.

BAUMWERAHMEISTAR, m. CSimmerntei* fttx). if» s^ poumnuerkmeister, abieiarüss^

Bib. 7. g. s* poamvnerftbmei5le?e8.Sb.\|ii&«e^ poumuuerabmeistres. ^a.ytariL LUGIMEISTER, m., logodocdalu$. Sb. Gc 1.6. USTMEISTAR, m., artifex.

g. $. listmeisteres. Wm. 7yl.ILIIL

Ustmeistres. Wm. 7, l. L ? /• listmesteres. Wm. 7, 1. IX« J*' BVOBMEISTAR, m^scriba Ce^ctftsefe^tter]. g. s^ puohmeistres, «cn'&a^.Mor. Bib. 1.3.3«. a.pL pu oh meistra^ scribas. Prnd. 1.

I , archileftus.

farii"

(BRIVMAISTER, m., cauponarms. Wn. 460.) GELTMEISTAR, m. n, pL eeitmeislra. Cr. ) ,•« gcitmeistare. Tr. x '^ HÖLZMEISTAR, m. (3tmmertneiflcr>

71. s. holzmeistar, carpentarius. Ib. Rd. Rf. bolzmcister, carpentaritss. Sg. 299.

F. 1. Bib. r. mrti/ex lignarius. Mn. holtzmeister^ iignarius. Bib. 4. g. s. holzmeislres, abietariL Ib. Rd. n.pl. bolzmeistra, tignarU. Bib. 1. ^

d.pL bolzmeistrun. Me.

holzmeistrin. Bib. 13w bolzmaistirn. Bib. 6. holzmeisteren. Bib. 5. (TANZMAISTER, m., Jattimrifer, coraida.

VVn. 460w) ZIMBARMEISTAR) m., Simmermeifier, ^au^ meißer.

17. s. cimbermaister, arcMtectus. Ep. P. 4

d.pL zimbermaisterin, arcAiV^c/r5.Fp.P.3.

^INSaiEISTER Ccinsmeister. Cr.), numera-

rius. Tr. SAINGMEISTAR, m., eanömej|ler.

g*pL sangmeistro. N. 49, 1.

SCIFi\IEISTER, 7/1., ©4iffin«if!er, ©teuer* manti/ nauclems. Tr.

seifmester, nanta, Ia ,

MEISTARLIH, meifterUcfy.

J. j. 771. 71. meiste rl ich emo,yi7£ro. D. 11.332. d. s. f. meistarHcherohenti,^y<i6ri7i Tnci-

nu. Prud. 1. aiEISTARLlHO, Adv., fabre (/actis lignis). Mc. fabre (factas iuncturas). Mc Bib. 1. 2. meistarlicbo, varie (sculpsit). Prud. 1. m eis tarlihhO) yViör^ (fact€i& iunctuffosj.

Sb. meisterlihho, jfadr^ (facta). M/. mei- sterUbho gitanazy/<i£r^a^ii77i (fer- mm). M*. meisterliho^yaftr^ (facta). Sb. meisterlicho>ya6rß (factas iunelwrns). Brb. 7. meisterlicho singen, doctis fidibus personare. Mcp. 23. müsfer- ticho gerarten lAtAn, docte. Mcp. 47. MEISTARLICHI and meisterlich! gitaniz, fabrefactiim. Bib. 7.

889

MEISTAR.

MISTIL^AIAZ.

MEISTARLIHÜN, fahre (fadas ümcturasj. Bib. 1. MEISTARTUOM, ^dflttt^um, angeb. m«g- sierdom, magistcrinm. n. s* roeistartuam [es übersetzt den do/ir.

magisierio CdeiJ\ Kp. g. s. meistartnomes, prioraius, Gc« 4.

meistertuames (christij. K. p. d. s^ meistarduome, magistratibus. T.

197, 1. <f.p/.nieistartuomoa. T. 44, 13. MEISTARSCAFF, /., gReiflerfc^ttft n. $* meisterscaft cbiesennes unde ra-

chonnis^ disputandi scieräia* Syl. g. s. meisterskefte (siudiorumj. Bo. 5. a. s* melsterscafty doctrinam. Mcp. mei- sterscaft sines kechoses. Bo. & tiu gotelicbin ding uuerdent keistlicho uernomcn Une disa meisterskaftt divina exceduni tut- manam rationem, intdlectu enim ca^ piuntur. Syl. RIEISTARA,/, SKeiflecIn/ magUtra.

n. s. meistra des alles uuare (du Philo- logie). Mcp. d. s* meistrun, magisirae* K. 3. a* #• meistrun: tie chaden sie aaesen meistrun allero cbiuskl, üdem deferebant pudicitiae principatunu Mcp. 35« t;. meistra (allero tugedo)} jftagistra!

Bo. 5. i».p/. meisterun. Mcp. UÜERCHMEISTERA, /., praesul operis (pah las). Mcp. 29. MEISTARINA, U 3Rei(ierin. n. f. meisterina^ praesul (des huses).

Mcp 68. d. 8. ze meistrinno (meistrinna. Wm.IIL meistreine. Wm. II.) sazton mih. \Vm. 1, 6. MAISTARARI(mai8trari. Ra.), m., magUirO''

tus, princeps. gl. K. MEISTARÖN, mci(iern.

Inf. meisteronnes: eruuolta, er nuare geuualtes nah imo, meisteronnes fore imo. N. 104, 22.

(er) meistrot, praeesi. Sb. Le* 1. 3. meisterot: die ersamentini

sterot unde nah sinemo ui

eher et. N. 67, 13. (sie) meistront, praestsnt, Rg. 2. (sie) meistrogen, praednt* Pmd. 1. (du) meistrotost (meisterotoBt F

scriptnras. N. 8, 4. (er) meistrota, gnbemabat.VAA. \

(dominae aulaej, Pmd. 1. p.a. g.s. des möisterAnteni dispo

Bo. 5.

MISTIL, sDtif{el (angels. mUiel) ^ viscm 2. L. Tr. Em. 31. tuscus. Sg. 184. 299. Sl stel, isca. Wn. 460.). Ist es das lat

m st V? oder zu MIS, MISc, ÜUSt a. mistil, viscum. VA. VI. 205.

MASTRUGA, vesUs ex pellibus, fingu lica, siaU acinacis, lingua per^ca. f^c et mastrugas renones alio nomine, qn stice eroterina vocatur. F. inpropria, anti barbara, endirskiu aide fremidiu, donatus dicit mastruga etc. Db. '

Cf. qfiem pitrpura regalis non commavi sardorum masiritca nmtavit. Cicero ort Scauro.

MISNA. Hs. MDSSNA. Tr.

, mindina (Stadt).

MAWO, MAUWO, „. pr. MUWO s. MÖjan.

MÜWERF 8. WARF.

MAWIN-HARD. Orten. Urk. T. 830.

MOWEN-HEIM. Oru«.

SIlA.£A^ sanskr. mi, metiri, ako JuA

iflix. * £1% Gehort auch m 6 s, licei mituM

ME

^1

MAZ.

MAZ.

«92

MEZAN (miZ| maz, mäz), mef eit (nicht mef^ f^n)/ S^^' initan, aogcis. metan, nord« mhiä ^metiri; ^f. gotli. mitön, considerare.

Bedeutung und Gebraucht meiiri. L. Em. 32. g). K. T. 39, 6. hii. Bib. 1. 2. 4. Is. 4, 5. metarL Prud. 1. mensu- ^ rar^. L. inpendere, R. dependere* R. //- brare. R. man sie mizet ze andermo. Org« er maz tia forhtun*- ze dien forbton y me- ium»^ terrore'^ simuiavit. Bo. 5. miz tia anderun (suegela) bi dero eri-

stnn. Mu. er maz daz ander nah temo eristen.Ma.

mezen nah tien ereren zuein. Mu«

«

ih mizzo mir in teil tal dero herebir-

gon, dimatiar. N. 1Ü7, 7. iz mizit ana baga al io sulihuuaga. 0.

I. 1, 26. sie duent iz filu suazi ioh mezant sie thie fuazi (des Verses), thie lengi ioh thie kurti, theiz gilustlichaz unurti. O. L 1, 21. so mezent iz thie fuazi. 0. L 1, 41. ni mizit er imo sinaz guat, so er uns

suntigon duat O. II. 13» 31. thie stuala ouh thar sie sazun intiiro kouf mazun. O. II. 11, 14. Form und Flexion: Inf. mezcn. Mu. (ih) mizo. L.

mizzo. Em. 32. N. 107, 7. (er) mizit. R. O. I. 1, 26. II. 13, 31. mizzit R. gl. K. mizet. Org. Bo. 5. (ir) mezzet. T. 39, 5. (sie) mezent. Mi. Bib. 1. 2. 0. I. 1,21. 41. (er) meze. Mu. (er) maz. Mu. Bo. 5. (sie) mazun. O. II. 11, 14. imp. miz. Bib. 4* Mu.

mez neben miz in Mu. cod. gud, p.a. mezzanto, m^/ä/ififo. Prud. 1.

,mezssendi uuas«.Is. 4| 5. GAMEZAN. . demetiH. N* 59, 8. Pa« Ra. gl K. R. D. IL 335. übrare. Sg. 913. II.

gemezenen stepfen liufen'sie. Mcp. 15. der teil uuirt in gemezzen. N. 10(b), 6. knoto gemezen ist Bo.'5. iob^si iz allaz gimaz, so kristes lichamen saz. O. IV. 29, 29. in themo mezze, thie ir mezzet, ist iu gimezzan, re- metietur. T. 39, 5.

Form und Flexion: (ih) camizzu. Pa.

kimizzu. gl. K.

kiniizu. Ra.

gemizzo. N. 59, 8. (du) kamizzis. R. (er) gimaz. O. IV. 29, 29.

im/i. gimezet (nur gimez- ist ^u lesen),

lihrate. Sg. 913. p. 205. /7.p. gimezzan ist. T. 39, 5.

gemezen. Bo. 5. ist. Bo. 5.

gemezzen uuirt. N. (b), 6.

gemezzena. ) ;. rk n oot

° . ( , dimensa. D. IL 335.

gemizzcna. )

d. pl. gemezenen. Mcp. 15.

UNGAAIEZAN, ungemeflen/ immensus; cf. das adv. UNGAMEZZON. n.s. 171. ungemezzener, immensus. Ct 67. g.s.f. ungimezenera meginchrefti, immensae maiestatis. H. 26.

ARMEZAN, ermef en, emetiri. Inf. irmezzen. Nf. junde begrifen ne ^ irmezen. Nf. II. ' mag innebeinsin. /7.p. </. ^. 171. armezanemo, emcnso (olym-

poj. VG. I. 450. n./}/. m. armezzana, mentiios (ist es für 771^/150^ genommen? cf. aber auch farmezan). D. IL 333.

FARMEZAN, (fic^) Dermefen/ praesumere. Inf. fermezzin, praesumere. N. 90, 7. (ich uermizze mich des niehtD. IIL98.) (er) fermäze: der sih tuomliiches lin-

ges fermäze. Bo. 5. (p*p* uermezzen: arrogantem franci vo-

cant uermezzen. Id.^

FARMEZANHEIT, /., Setmef enieit. d. in fermezzenheiti han ih gesun- dot Co. DURAHMEZAN, Ourc^medett.

[57 J

893 mz.

p.p, thDrihmc.xin. j ^ j, 334.

WIDARRIEZAN, mtb^r uiepen; rependcre, com- parare^ compensare. (er) uuidarinizit, comparat. R. reeom*

pensat. Gh. 3* (sie) nuirdarmezzunt (kann auch zu wi-

darmezdn geliörcn ) ^ compensant.

Prud. 1. (er) uuidarmazy rependebat. R. uuidar-

maz iTiib, comparavit mc. BL p./9. uuidarmczzan ist, recompenaabitur

(?oM)- K. 4. iiuidarmezin uuerden, compam (ih^

taj. Gc. 3. [iz ne wcrdcim widermczten (das

Üebel vergolten). Mos.] a. s, nu uuidermezzinen, remensum. D- II. 337. üNÜÜIDARRH;ZZANTLinHO, incompara.

biliier Rh. UülDARMEZZliNI, /., comparatio. Rb. LUZIL MEZAN, parvi pcndere.

luzzil mtzzinii i' parvipendens. K.' 2. MEZ, n.y ^aa^i nord. mct.

Bedeutung und Gebrauch: - modus. Da. K. D. IF. 335. mensttra. K. Org. Bo. 5. Ic. T. 39, 4. metreia. T. 43, 4. vlio- rus. T. 108. Pa. gl. K. R. Me. Sb. Bib. 1. 7. gomor. Pa. Ra. gl. K. salis. A. cadus. T. 108^ hemina. K. 40. vr/iff^ crap, mcz. Ic. ihiu faz thiu namun lidcs zuei odo thriu

mez. 0. II. 9, 95. thaz mez uuir ofto Zeilen, iob sextari

iz nennen. O. II. 8, 31. dero mezza, (sicj sesicrtiorum. Pnid. ^ XU et eine mez, bicubitum. Org. teil iro mezis, calicis. N. 10 (b), 6. pt demo meze infabcnt sie iro teil. N.

10 (b), 6. mez qubttio, fropits, Ic» unde in iinerö chilichun sagcnt sie alle sina guollichi iegclib gagen si- nemo m«zze. N. 28, 9. der uuerbc sia (lir&n) ze demo meze daz si ubcrdenetitt ne kelle. Mu.

DIAZ.

m

al ze themo n^eze, sie erunt. Gx. after Fleisches niczsse, secnndumearnm.

IS« o^

fona smalero manno mezsse, de popu»

lan ordine. Is. 9, 4. ni gibit imo zi niczze got geist, neque

d ad mensuram dal derss spiritum. T. 21,7. daz mez, summam. Can. 1. zi meze gelirnet, mediocriier. Org. in mez, in modum (coronae). Rb. des mezes, iwtc. Mcp. 58. 66« Bo. 6. wox*

Mcp* 69. i^imul (sang si sus). Bo. 5. dcsses mezcs, dumtaxat. Can. 9. solibes mezes, hidusmodi» R. er fuar io themo mezze zi sines selbes

sezze. O. V^. 18, 7. xa desamo mezze, dumtaxat. Rb. zi themo mezze, quemadinodum. T. 142. mezu, modo. Ic. einu mezzu, solumnwdo. K. 2. nohheinu mezzu, mälatenus^ 37. neininku mezzu, nulia modo. gl. K. tiiia mezu, vcluti. Ic. thiu mezzu, eomodo.^.K. quemadmodum,

II. 26. disu mezzu, hmusmodi* Pa. suslihhu mezzu, eiusmodi. Sg. 70. ni uuas thar, tbcr firstuanti, uuaz er

mit thiu meinti, ouh thia muatdati

theheino mczzo irknati. O. IV. 12, 46. ' upar mez, sttpra modum, Pa. gl. K. ubar mez, super mensuram fsibi indictamj.

K. 49. opar mez uuas, super est. Gc.8.; in Gc.9,

steht nur upar uuas. bi beze, mit SRaaß: duunsib azzestunde

trenchest mit tränen be mezze, in

mensura. N. 79, 6. Setrcnchet mit tra-

henin, aber dob pi mezze, in mensura»

N. 79, 7. . i '

fora meze (ist so die Abbrev. C meze n

lesen?), pro modo (c(mversathnisj, K.3i Form und Flexion: n. s. me%. Da. Pa. gl K. Ra. IL IL 2i4a

R. A. Ic. 'g. «. mezes. R. (}an. 2.f McpwM.66. 69. Bei. mezzes. Can. 1. X

t ^1 •• '

195

MAZ.

MAZ.

B96

mezis. N. 10 (b), 6. €?• «. meze. K. 22. N. 10 (b), 6. Org. Bo. 5.

Mu. Gx. mezze. K. 35. 55. T. 21, 7. 39, 5. 142.

Rb. O. V. 18, 7. N. 28, 9. 79, 6. 7. mezsse. Is. 9, 1. 4, 5.

a. s. mez. Can. 1. Rb. D. 11.335. Org. Bo.5. Ic. Pa. gl. K. Gc. 8. K. 40. 49. T- 39, 4. O. IL 8, 31.

insir.mezu. Ic

mezzu. K. 2. 18. 26. 27. 28. 37. 53. 54.

gl. K. H. 26. Pa. Sg. 70. mezzo. Pa. O. IV. 22, 46.

n. u. pl. mcz. Em. 19. Ib. Rd. K. 30. M£. Sb. Bib. 1. 7. T. 45, 4. 0. 11. 9, 95. g.pl. mezzo. T. 108, (Em. 31.? s. MEZZA.) mezza. Prud. 2.

UNAIEZ, n., Unmaaf.

n. s. unmez (umez. Ra.), apustiOy cra* pula. Pa. flabri. Pa. Ra. gl. K. u n d e dina micbeli zcllent-sie, daz iro unmez ist N. 144, 6. um mez, apustia. R. gl. K.

gn s, ünm^zes, luxus. Bo* 5.

s. anmeze: die sint fore ünmeze ungezamestun. Mu. afterdemo unmeze dcro giredo, superfiuU täte. Bo. 5. unmezze. 0. V. 23, 109. in cod. F. in guolis unmezze, in luxuria, M. 70, 7. in, alles leides un- mezze. Co^ 1. za (ze. Gc. 9.) un- mezze, intempesiive. Ga 8. 9. ummezze: uuirbiruu ziummezze hiar emmizen mit bazzc. O.V. 23, 109.

d.pLunmezzon uehonti. Co. 3. bieher?

GAMEZ, n., @emaaf/ mensnra. n. F. camez^ mensura. Pa.

kimez, mensura. Ra. gl. K. ^. #• gamezze: za gamezzoi adcomnuh dum. Pa. 152. gamezza: za gamezz/i (zokame* zan. Ra.), ad commodum, gl. K.

insi. diu kamezzu, eatenus. Re. diu gamezzu, eatenus. 1^

diu gamczu, quemadmodum. R.

tbiu ki mezzu, quemadmodum. gl. K.

ELINAMEZ {comp, als eUenmaali?). gl. K.

WIDARMEZ, ».^ SBibermaaf/ aSerdcftund,

SSerdleic^ung.

uuidarmez, comparatio. la repensatio. Pa.

uuidermez, conlatio. VP. 4.

uuirtharmez, repensatio* gl.

WIDARMEZGEBA-

WINCHELMEZ, n., ©infelmaaß, or/ogfo-

niimi. Tr.

NÖTMEZ, ji., deßnitio. Bo. 5.

a. #• n6lmez, definitionem, Org. Bo. 5.

REH TMEZ, /2., c€?iiura. Gc 8.

GAWLMEZ.

n. s. gauuimez, pagum, vUla. Ib. Rd.

massa. Can. 2.

geuuimez: so uuit tbazgeuuimez

(geiuuimez. cod. F.) uuas. 0. I.

20, 8.

keuuimiz, massa. Can. 1.

d. s, geuui mezze. ) ^ « ... vi «a r } , nn) galilea. H. 1 9.

kauuimizze. j ' * ^ °

SCARAMEZ, n., andecenas. D. I. 342. ara-

penteni. Wess. SKRITIMEZ, n.y passus. Ib. Rd. WAZIIILÜ, n. pr. f. Hieher? MEZEIMBRL MEZVVORT. MEZMUOT. MEZRÜOTA. MEZPOTO. MEZFAZ. MEZCHUOLI. MEZSEIL. MEZSPRATA. MEZLlH, maa^Hdf, mä^ig.

mez Hb, mediocrem. Ra.

d.pL mezlihen. \ n yi o*a

^ 1.1 ( j parciS. D. IL 3o2.

mezlichcnJ ^

MEZLICHO, moderate. Ic

MEZUCHl, /., temperies.

d. s. mezlihcbii, temperiei (turumj.

K. 55.

UiSMEZLtH.

0. s.f. unmeziicba butdin. 0. IV. 5, 12.

I?. pL oumezlihhe» ingentia. R.

[57»]

897

MAZ.

MAZ.

8

d* ph umnezlihem. Ra. >

unmezlihhem. Pa.gl.K. )

yCOtnineS'

sationi-

bus luxuriosh.

KIMEZLIH, mediocris. gl K. mediocran. gl. K.

KAMEZLIHO- Pa.

KIMEZLIHO. Ra. f, commode.

KIMEZLIFICHO. gl. K.

Comparativ:

gamezlihor. Pa.

kimezlihor. Ra. ^^accommodatius.

camezlihchor. gl.K..

UINCAMEZLIHO. Pa. %

UNGIIVIEZLIHO. Ra. Lhyperbolice.

UNKIMEZLIHHO. gl. K.) GAMEZLIHJAN.

keraezlihbee, temperet (et discer* nat opera, quae iniungit), K. 64* MEZCALIH, mediocris. Pa. MEZHAFr, modestus. JEi^. gl. K. Ep. can. 2. ika^pLn.m^zh^k f li u^ maderata (vestimentaj* K. ö5* mezhafiiu sio^ moderaie filmt (omniaj. K. 48. alliu mczhaftiu iae» omniamen- ^ stNrate faciaU K. 31.; cf.^inez-

hafti. MEZHAFTO, moderatet tbo gab er imo anluuurti, ibob uuirdig er es ni uuurli, ioh det er tbaz htar ofto fiiu mczhafto. 0. II. 4, 92. ÜKMEZHAFT, inmoderaius. diu unmezhafta bizza, vaptßui ardor. Prud. 1. MEZHAFTL

n. s. mezbaft, mediocritas. Ra. d. s. mezhaUif moderamine. Em. 6. Can. 9. 11. temperantid (morumJ,M.cp.bb. mezbaftii, modestid. K. 42.

Ist auch ein subst. neut. mezbafii anzunebmen und mezhafiiu, mo- destid (et gravitatej. K. 22. mez- hafiiu, moderate (se cofiorteniurj. K. 22. als instr. anzusehen? cf. n.a. pL n. des adj. mezbaft. »lEZHAFTLIUHO, temperative. Rb. MEZHAFriG, moderatus. ze mezbafligemo uzlaze^ modificato ßne. Mcp. 47.

MEZHAFTIGO, temperare. Gc. 3. (tea

rate? oder mczbaflig6n? oder isi m

haftigo der Imperativ?^ MEZHAFTIGI, /., moderatio. Db. MEZHAFriüA, /.

n.pL mezbaftida^ moderamina.Em RIEZHAFTÖN, moderare.

mezaftota, temperavit. Ja.

mezbaftunier, temperans» Gc. 3. UKMEZHAFT (unmazfaat Ra), in

destus. gl. K.

UINMEZHAFTI, /., intemperantia. E Can. 9. 10. 11. 12. KIMEZHAFT, moderatus. Ra. gl. K.

UNGAMEZHAFT (uncamezfast immoderatiis. R. unkimezhafL gl. K. , .^^^^

ic). Ra.h

ungimezbaf (^^/c^.

UNG AMEZHAFilDA, intemperani KIMEZHAFT, /., mediocritas. gl. K

destia. Ra. gl. K. GAMEZHAFTÖN, moderare.

^imezhafiotf moderat (sermanes,

UNGAMEZFAST? [cf. unmazfasi (sl mezbaft* gl. K«). Ra.], immoderaü ^ immodestiis. Pa.

CAMEZSCAFT (cf. kimezbafi), met

tas. Pa. RIEZSAMÖN, moderari. mezsamoe sib snelbeit, temp velocitas. Frg. 61. MEZZO, m., ^t^it f. und fS^e^cn, iii

angels. mitta.

I$t dieses Wort aus mezzo, eminus. Em. 31. zu folgern ? oder ist m e z z o ^. pL TOn '. MEZ, MEZI, Adj ; angels. maeie, mediocr maz, mazi.

üiNMEZ, üiNMEZI, immensus (cf. UNÄL unmez, inmane. R. min buuaz unmez, ne quid nimis, unmezzi, immensus. Pa. ingens. Pa. unmezze, ingentia (saxa). Pa. UNMEZ ALT. ÜiNMEZ \^ iT. UiNMEZWILDI.

f9

mz.

MAZ.

900

UNMEZWIZZO. UNMEZMICHIU . UNMEZBITTANTL ÜNMEZFLÜOT. UNMEZGAHL - UNMEZTIÜRI. UiNMEZTIüR UJNMEZSCONI.

UNMEZZl, /, crapiila. Pa.; cf. Ur^MAZL GAMEZ, GAMEZI, semSfl. ÜNGAMEZ, ÜlNGAMEZI. u D g a m e z , inconcitium, absurdum, dispar.

Pa. gl. K enormem. Sg. 913* unkimeZ) superfluo. gl. K. ungamcza^i, immensa. Pa. ungimeze, nimium (dileaniJ.YA.UL A30. ungimczcn: irqaamun ungimezen thea Haben gimazen. 0. V. 10, 24. ungimezzon: minero missidato ist

ungimezzon thrato. 0. IV. 31, 31. UPARKIAIEZ [oder ist es upar kimez Csubst.J?], snperoacuas (res), gl. K. WIDARMEZZA, /., ©Iclc^nlf (et widar- mazza).

n.ph uuidermezT^a, parabolae. N. 77, 2. a.pU Quidermezza) parabolas. N. 77, 2. MEZIG, mäpis (cf- MAZIG). 80 mezig uuint ist Bo. 5. n. s. meziger^ parcus» Prud. 1. d. m. n. mezigemo, parco. VG. III. 403. s. f. meziga, sobriam. Bo. 5. n. pL m. mezige. ,N. 103, 16^ d. pl. m£zig6n, mediocribus (fomentis)^

Bo. 5. MEZIGO, parce. Prud. 1. MEZIGI, /., parcitas. Gc. 3. frugi (viven-

iibus). Prud. 1.; et MAZIGI. UNMEZIG, unmaflis (et UINMAZIG). . ze unmezig uuerdent, in ünmensum

crescuni (sorgun). Bo. 5. unmezzic, nimiumn Ib. Rd. n. s. m. ünmezigör sincs zornes, in* femperans. Bo. 5. incomparabi- lis (clamorj. Mu Bib. 1. 2. n. s. f. diu unmdziga drati. Bo. ^ n. a. 5. /2.ummezigaz (arnmezzigaz.cod*

V. P.) ser. 0. Y. 23, 93-

g. s. m. 12. unmezzigea .leohtea, immen-

sae lucis. VL 6. d. s. m. n. ünm^zigemo sueibe^ intole-

randa congressione. Mcp. 72. d. s. f. ünmezigero fleho. Mcp. un- mezziger4> forhtun. Co. 1. UNMEZIGO, nimio. Bo. 5. inmodice. Can. 13. UNMEZIGl, /. R. s. unmezzigii, nimietas (aestatisj.

K. 41. d. s. ummezigi(?), opportmdtaie. Gc.5. (In Gc 6. steht unemizigi.) ÜNMEZIGHEIT, /, Unmaßlgfeie. in unmezzicheiii han ih gesuntit- Co. 1. UNGAMEZia

i/« p/. u n g i m e z i g e n, incomparabilwus (la^

crymisj. Mr. Bib. 1. 2 UNGAMEZIGO, Adv.

ungimezigo, immane. VA. VII. 510. ^ ungamezzigo, improbe. Prudf 1. UBARMEZZICHI, /., superstitio. Can. 1. TRIMEZZIGER (drimessiger. Sal. 4.), irimodus. Sal. 1. MEZARI» m., SReßet; mensor. g. pL mezaro. MA. 11. Bib. 1. ) % mensorum m e zz a r o. Bib. 7. \ (funiculusj.

KIMEZIDA. Ra. ) ^ ^ ^^ KIMEZZrrHA. gl. K. i ' -^^ rnoderauo.

WIDARMEZIDA,/., Sergleic^ung.

d. uuidarmezzidu, comparatione. Rb. MEZUNGA,/. (aXefutts, ^Sf idung), mode- ratio (vocisj. Db.

WIDARMEZUNGA,/.,a3er9(et(^unsi®(eic^^

n. s* uuidermezunga, com^ora/io. Bo.5.

Ro. d, $• nuidermezungo, collatione. Bo. 5. uoidermezzungo, comparationi. N. 68, 12. a. s. nuidermezaionga, comparationem.

Bo. 5. </.p/. uuidermezsuDgon, parabolis. N. 77 2. , GNÖTIVIEZUNGA, /., deßnitio. Bo. 5.

diffiniiio interpretatur gnotmezunga, u nihil plus nihil minus. Dk

901

MAZ.

MAZ,.

9021

MEZÖN, moderarii d. MiZÖN. (du) mezKOSt, miiigas (persecutionesj. N.

88, 10. (er) mezot, modum statutt. Bo. 5. KIMEZON. Ra. ) , .

GIMEZZON. gl. K. 1 "«'''^''"- EBAJNMEZÖN9 comparare, temperare. fiih imo ebenmezon, comparare* Bo. 5. epanmeszon/^^mperartf (se auditori-

busj. Gc. 3. GAEBANMEZÖN.

Inf. giepanmezon, temperare. M.i9» Gc. 1. 6. zi gl epanmezunnef conferendam esse. Mart. (ib) giepanmezota, coaequavi. Mor.

Bib. 1. 2. 3. p.p* kiebinmezzot nuerdin, com- ponu A. WIDARMEZÖN, terflletc^en.

(er) uuidermezzot sih selben grano

fnmenti. N. 77, 2. (wir) uuidarmezomes, com^araiimw. T.

73, 1. (jsie) un\rAhtme%zxxiiijCompensard.^mA. 1. kann aach zu WIDARMEZAN geboren. GEUUIDERAIEZOT i s t, comparatum. Mop. GAWISMEZÖN, definire. guism^zot ist, definita est (michcli). Bo. 5. MÖTMEZÖN, definire (sie mag man gli- cho n6tm6zön mit tisen uuortin, possimt unam et eandem suscipere diffi^ nitionem in httnc modnm). Syl. GANÖITMEZÖN.

(er) knötm^zdty definiet (snperfi-

dem). Org.

p.p, gndtmezöt ist, deßnitur (mi-

cheli). Bo. 5. nuirdet, deßni*

#{/r(bezeichennissida). Bo.5.

genötmezöt ist, definitum. Org.

GAGAMEEZON, i^ergdic^ett. I^f^ gaganmezun, comparare. Ec. imp. gaganmezzo, comnutte (formas pe» stiumj. Prud. 1. canfer (altemas luesj. Prud.

INGAGANMEZÖN. ingag-n meszz6t| con^Hirai. Ar. 2. MAZ, MiZ.

MAZHAFT, munißcus. Ra. ÜNMAZFAST (?), immodestus. Ra.; cf. Clt MEZHAFT und UNGAM£2FAST. MAZSEIL; cf. MEZSEIL. FUOZMAZ (es steht fouzmaz), pediturai

D. I. 342. MiZA,/, SRaaf.

n. $. maza: taz ist iro mana. Ho. gnii-

siu mAza an ironiumonistMcp.

d. s^ mäza, dimensiane. Sah 8. mazza,

dimcnsione* Sal. 3. a. s. mdza. Bo.ö. tia selbun inlza(gib

dien anderen suegelun). Mo. g4pl.m&zon. Mcp.

d.pL m&zon [an drin mAzon gestaut (^Corpora, in lengi, breiti, hohi^]. Mcp. (EBENMAZE, /., €6eilinaafl, propor/io.

Wn. 460.) WIDARMiZA, f., eUi^ni«! Sirgim c^ung.

a. s. nuidermaza. Mcp.

d*pL uuidermazzon. N. 77, 67.K/iaro-

uuidirmazzon. N. 80, 17.) boUs.

o.^/. uuidermftzd, collationes. Mcp.43.

UNMAZ, (JKMAZI, gleich UINMEZ, UMftlEZL

q. V.

unmazi, iihmensus. gl. K. ummaze. Ra. ) .. ^ \ nmmazze. gl. K.h ''«^^ ^*^^^> ÜNMAZWIZZO. UNMAZPITENDI. ÜNMAZFLÜAT. ÜNMÄZLlH.

(n n m a z 1 i c h e n, f it€Y)mpiiiYi^'/f9«f . Bib. 5.) UNMAZZO, nimis. N. 77, 29. GAMlZI, demSff aequalis. kemize, aequalis. Bo. 5. gemjize, aequale* Org. UNGAMAZI, uttgemfif , inaequalis. ongemAze^ inaequate. Org.

Compar. n. s. m ungemAzera. Orgr EBANMiZI, thtnmij^i eoaequalis.

03

BIAZ.

. ^ %

■MAZ.^'

904

ebennaze aSiit teile dri penmiae^ coae-

quaks. M. . UMEBAMMiZI, ungleich . d.s.f.^n6henm&zit0fdi^arifregulaj*

Mcp. 49. FUODARMÄZL

choffa fodarraazia> caiica ticinne. C. imo sint fueze faodermazew Db.

hantmAzi.

SuperL: bantmazzistun, slrebtiatun»

Umphidissimi* Ib. Rd.^ . «

MiZIG, mfifiig. mazziche (scbeint Adverb) geloabige^ me*

diöcriter fideles. N. 79, 11. mazigia, temperans (übido). Prad. 1. MiZIGO, Adverb, sie ne aaolton mazigo ttbel aia. N. 72, 6. UNMAZIG, tinmSffi}. unmazeg, imrnensfis (got). M£» n. m, unmaziger, immetuus. NF. n.pUm. unfDazige, immensi* Nf. EBElNMAZIG sint, coaequaUs. 1S£ II. MAZIGI, jT., pardias. ... €1. s. mazigi, parciiatem. Prud. 1. HIZÖN, nord. mäta, modecüriydisponere; cf. MEZÖN.

EBANMAZÖN, coaequare, comparare. (nu wil icb dinca libea samen den 8t.ernen ebenmazen. D. III. 61»)

gaebanmAzön.

(aweme mag icb dich gebenmaz*

zen. Mos.) geebenmazzot vnirt (gdte). JN. 88, 7. habo ib dih minemo reitgc^ainde. Wm* 1, 9. (die pharisei aint der «ippertt» ge- •benmazet D. IIL 30.) « . i . GAGANMÄZÖN, dirglete^ett >

die nadevun- aint gagenmaxzel Aieo . iadon. Fdg; 21. GAGAGANMAZIT, tet3(id)rn. ..'fvuirditikiikageBiiuizait D. IIL' t21. kigageDmazzit iiae#de'n .zi; demo (' mettnukiniDa altc^JB. Fdg.v6t. ' ^ IJNGiH0aZ0OA,Mlm/^biij.iD.II.311. hieber? oder zu moo^ ' ^

MEZALARI;.cf. meziUriin MjEIZ) von dem 'es vielleicht nicht za trennen ist.

lUpU mczalara (mezelara. cod. V. P.)* intercnt iz(gote8bu8)alie these koufman ioh t'bese mezalara. 0. IL 11, 26.

a.ph mezalara: er fand thar (in themo gotcs bus) mezalara ioh ouh munizara. O. IL 11, 7. meziarun, trapezitas, Prud.1. gebort vielleicht als mezilarun hieber.

MEZZAL6N; hieher? oder meizan? mezzalonti, iituranti (sie). Gc 4

MAZ) n.f gotb. mats, angs. maete, nord. mata^ matr, esca, gotb. matjan, angels. metjan, nord« mata, cibum promerey nord. metta, sa^

tiare, mcttr, satur. Zu ÜjILAJU aber cf. laL mando, griech« fiacrdofiou^ S. auch mos (mnofif), cibtts nnd mäst, sagina.

n. s. (maz ioch trancb. Dv IIL 45.)

g*. s. (mazzes. D. IIL 48.)

d. s. mazze. in mazze, in esca. N. 70,7. in uncidigimo mazze. Co. 3. uuanta thio z'ua liuti ni eigun muas gi-

, muati uuergin zira mazze in ei-

nemo fazze. IL 14, 23»

0. s. maz. Co. 4. nist, qnad er tha, frnma thaz, thaz man zuke ibaz maz, then kindoQ ir then banton inti nuerfez uz then bunton^ O. III. 10, 33.

»»/•? zi mazzn gabi tbu minan scaz, ad mensam. T. 151.; hiebet?

MEZZI (meizl Ra.), dapes. Pa gL K.

TAKEMAZ, laba, refectio. le.

MEZIBAN^ hieber? a. MEIZAI«.

MAZLEIDL

MAZZIMOS 8i MUOS.

MAZSAHS, MEZZISABS (gjfefer) faieher? oder

«MAZ?;,toMEIZ?

GAHAZI t ' oder vietteidit linr adbwadier Dekli- nation, GAMAZO; cf. nord. miii^. sodalis* {^mazzi, contdp€u

905

MAZlü— MÖZ.

tt6z

906

gamazzo. Sal. 2.

gimazzo. O. IL 8, 38. Rf. SaL 3-

kimazzo. Rd. I

gemazzo. Cr. ^

gimazo. Tr.

gemazze. Sal. 1.

g. s. gimazen. O. V. 10» 24.

gimazon. O. V. 10, 24. in cod. F.

n.»/. eimazun. Mart ) ^ ? . T ( » convtvae*

kimazzun. Ja. ' '

d. oder a.pL %\mizzviVk^ int er convivas. Bib. 1 MAZIU? parta, manneiras. C; cf. PARTA.

MEZ. s. MAZ.

MEZA (metza. Hs.), gReft (St.), metis. Tr.

MIZZA s. MÜCCA.

MOZ, muff; goth. gamöt, angela. m6t, possum, licet mihi, hat nur praes. und praet., das er- 6t€re in der Form eines starken praet., das praei. dagegen conjngiert schwach, aber ohne t (bei Wm. zeigt sich wieder das t, das im goth. gamosta statt findet) mit Verwandlung des z

in s; cf. weiz nnd wissa. -^ S. irJLijL/i«

Form und Flexion: (ih) moz. Pa.

moaz. gl. E.

muoz. Bo. 5. N. 30, 10. 59, 9. Wm. 8, 2.

muaz* O. V. 7, 38. (du) muozist (oder con/?). N. 127, 5. Mcp.

muost. Mcp. 70. Bo. 5. (er) moz. Ra.

moaz. gl. K.

muoz. Bo. 5. Org. Oll. Nh«

muaz. 0. IV. 2, 32. 4, 74. 15, 6. V. 14, 17. 17, 36. (wir) muozen. Mf. Bo. 5. Wm. 6, 12. (muoz- zen. Wm. HL IX: mouzen. Wm. II.)

muozun. VG. IV. 531. (ir) muozzint. N. 92, 5. (sie) muozen. N. 15, 11. 147, 3. Ba 5.

muozzen. N. 46, 5. Oll. (ih) miLiozi. Hr. M?Vn. U.

rauazi. O. HL 1, 94. V. 24, la

muoze.,N. 26, 4. 60, 9. 118, 31. 131,5i Wm. 81. 11.

muozze. N. 26, 4 60, 13. 70, 2. 84, 9.

mueze. Co. 2. (du) muazis. O. H. 24, 38. (er) muozi. Gc 8.

muazi. Ol. 32. 93. O. IIL 18^ SO.

muozzi. Em. 33.

muozze. N. 16, 2. 118, 19* (wir)muozin. Pn. Bo. 5.

muozzin. N. 40, 14. 66, 3. 105, 47. Pi

muazin. Oh. 159. 164. O. L 28, 4. 11. 15. la II. 4, 88. 24, 24. IIL 20, 14i 21, 33. 36. IV. 1, 53. V. 24, 2. 3. (sie) muozin. N. 16, 2; 34, 4. Bo. 5.

muozzin. N. 24, 3. 68, 16.

muazin. O. V. 23, 51. 25, 89. (ih) muosa. N. 41, 4. (er) muosa« Mcp. Bo. 5. (wir) muasun. 0. IV. 5, 14. (sie) muasun. O. II. 15, 17. IV. 20, 4. *

#

mfioson. Mcp. 1. •» miiosdn. Mcp. Bo. 5. .. (ih) müosi. Ne. Bo. 5. müsi. Bo. 5. muoste. Wm. 5, 6. (er) m&osL-Mcp. Bo. 5.

muasi. O. L 20, 19. IV. 13, .16. 35, 7. (sie) müost^. Bo. 5. mjisin. Bo. 5. mtaasin. O. IH. 9, 9. IV. 35, 27. 39. T.

10, 22. Bedeutung und Gebrauch: licet. Ra. gl K. Bo. 5. muozun, licet (deponere curasj. VG. IV.531* ni raoa,:ccirfo. Pa. du muost sehen, y^j est» Hcp. 70. du muost kan, ius «i^..Mcp. 70» der mere muoz, iuä esK Bo. 6. .■ nupa demo lihhan .muozi, ntt ei plactet

Gc. 8. i . ,

rehl muozin incheunen^miM-in'amgeii, «^

deant. N. 16, 2. m.« \ . i

muozitt hafUnt, adbm'eMmL Bo. 5. keBisbondetm«ÄzziA u'ttaftftny'AMi/inM^ tur. N. 24, Sj;- j\ :

du

)7

MÖZ.

MOZ.

908

daz i^uir ichen fiiuozzin, ut comfiteamur.

N. 105, 47. ir maozzint fressun haben, pressuram ha-

bebiiis. N. 92, 5. so muaze ib psalmum singen, dicam, N.60,9. ne rouozen uuir cheden, prohibemur. Nf. daz ih muoze buuuen in sinemo bos, ut

inhabitenu N. 26, 4 muoz baben, oportet. Oi^. Bo. 5. du muost ucrtragen, toteres oportet. Bo. ib mnoz dih anasehen. Wm. 8, 2. 80 ib in Tri de ranoz puen. N. 59, 9. ambi die ioman muoz bitin dina gnada.

Otl. daz er ferslinden muoz den armen. Nb* laz sia, quad ther meistar, duan tbiu

uuerk thiu si bigan, thaz siu iz nir-

fülle nu thiu min, ni muaz si sib (i. e*

80 ih) bigraben bin. 0. IV. 2, 32. nist unser racha, quatun, uuibt, si fram-

mort uuibt ni thihit, ni muaz si tbi-

han uuanne fora themo selben manne.

O. IV. 4, 74. quedan man iz uuola muaz. O. V. 17, 36« die bluomen muozen risen. Bo. 5. daz sie muozzen gniozzen mines leban^

nes. Otl. MÖZA,/., SRuffe.

n. s. muoza. Prud. 1. Bo. 5. Nf. VGL IV. 70* Mop. 56. Ec AI. 2. muoz ist. V6. I. 214. , g.s.? mnoiUf otii. Mk. Btb. 2. d. s. muozo. SL Gc 1.

muzzo. Sg. 292. 0. s. muoza. Mcp. Mx. Bo. 5. muozza. Bo. 1. 4. muaza« Can. 4. '

(mueze. Bib. 5.) n.ph (oder s.?) muozza^ oiia. Bo. !• d.pL mozom. B. muazom. Bb.

mozon, vacantes. Ge. 10. hieb^r? Bedeutung und Gebrauch: licentia. Prud. 1. Mx. Bo. 1. 4. 5. fai. Bo. 5. AI % IVkp. 8. 56. otium. Bo. t Ec. Mk. Bib. 2. SI. Sg. 292. facultas. Can. 4. muoz ist, licet* VG. I. 214. IL

muoza ist, licet. VG. IV. 70. Übet. Prud. t.-

muoza sih ze skeidenne,y£i^. Mcp. 8. muazom, paulatim. Rb. opa mozom, paulatim, R. MUOZA, n. pr. f. MUAZ? irgcit iz zi angusti oba uuir mes duen^ thie fristi, thaz er in themo muaze ' (cod. F. hat muate) tben liutin sib gi- suaze. 0. IIL 25, 12. UNMÖZA, / II. s. ünmüioza. Bo. unmuozza. Ib. unmuazza. Ja. Re. d. s. unmuozo. M. 8.29. Gc.6.Can.l0.11.

unmuzo. Can. 13. £/./?/• unmüozun. Mv. Bib. 2. Gc. 3. (unmuzin. Bib. 5.) unmuozun, infandum, VG. I. 479. hieber? a.ph (oder Sp?) ünmAoza, studiOß Mcp* 59.

Bedeutung und Gebraueb: occupatio. Ja. Ib. Re. Bib. 2. Mv. Studium.

Mcp. 59. nefas. Bo. 5. non fas. Bo. 5. in unmuozun, occupatio Gc. 3. UNMÜAZHAFT^ pro/anum. Ja. ÜNMÜOZHAFn, incestus. A. ÜNRIÜOZHAFTO, illicUe. Mcp. sin muoter geuuan in be iio fater

unmuozhafto. M. 82^ 7^ ÜNMÜOZHAFTIG. s.f. unmuozbaftigero, nefando CpartuJ. VG. I. 27a

gaunmOzhaftOt.

habest intheiligot un,de geun- muozhaftot, profanasti. IN.88,40. AI6ZIG, muflis.

Fx)rm und Fleziojou mozzic. Pa. moazzic. gl. K. n^uozic Ho. 1.

muozcic. Ho. 1. ^

mfioztg. Bo. 5. n. nu muozigcr. Gc. 1. 6. g. s. f. muozigero. M. 29. Ge. 1. & n.pLm. muoziga. Gc 3. muozzige. Ho.

[58]

909

MÖZ.

MUZ.

910

a. ph muozigen. D. IL 332.

Comparaliv: mozigor. Gc. 3. Bedeutung und Gebrauch:

otiosiis. Gc 1. 3. 6. Ho. feriatus. D* IL 312.

muozig heirae sizzen, mo/io. Bo. 5. muo- zic sten. Ho. muozigero slaffi, lenti tbrporis. M. 29. Gc 1. 6. mozigor, libe* rius. Gc. 3. niat mozzic, caret. Pa.

MUOZZIGO (hdv.J sizzen de, sedens. N. A9, 20. In Ha. wird durch muazigo, in gL K. durch moazzicoi munificentia glos- siert

MÖZIGl, /. g. s. muozigi, vacuitatis (tempore), Mor. Bib. 1. 2. 5.

MÖZIGLtH. ii«p/.jr. iro muozeglichenzesamenegc^ hefteda, tabensnexio. Mcp. 21* MUAZZICLIHO kitan ist, lecebre factum est. Kb.

MÖZIGHEIT, /, gRüjlJafeit in^muozicbeite hau ih gesundot Co*

HIMUOZIGER, maritali vacatione feriatus. Mcp. 22.

UINMÖZIG, unmafitd.

uues sint ünmüoztg iudices? Bo. 5. sie uuerdent ünmüozig, occupaninr.Bo.b» die hende^sint unmuozig. N.. 149, 3. des sih mennisken ünmiiozig tuont Mcp. UNMÖZIGl, /.

d. s. unmuozzigi, negotio. N. SO^ XJNMÖZIGHEIT, /.

die in irounmuozzecheituuerbintej * negoiiantes, non otia sectantes. N> 70, 15. GAMÖZIGJAN, GAMÖZIGÖN.

darzuo n(* mag ih mih gemuozegan.

Wm. 8, 14. ih habo mih gemuozeget (gemuozze- got \Vm.in.) dero sorgon. Wm.5, 3. MÖZÖN, vacare.

(er) muazzot, vacat. K. p. Ib. Rd. (er) muazzo, vacat (implerej. Kp. (sie) muozoen, vacent. Ic.

niuazzoen, vacent (lectionij. K. 48. (er) muozzoti, vacasset. Bg. 2.

p.a.

a. s, m. muozenten, vacantem. Gh.3. a. s. n. muozzuAtaz, vacantem. Le. n.pl.m. muazzonte, vagantes. Rb. a. pL muozondin,y!;mzf£W.D.E3K. GEMUOZET habo ih.mih (dero «orgboj. Wm. 5, 3. IV.

KEÜRIMÜAZON, occupari. K. 48. UJNGIAIOZZODA (?), iatemperans. D.Hm.

MUZjan. Cf. nord. mftta, largitlambu corrumpere. Hängt es mit mutare zusamment mit iro gechose müzton sie, Unguis smi

dolose a gebaut. N. 13, 3. MÜZÖN(altoiederd. mAt6n), mräare. Hier- von unser maufett; maufern (Me Sebenif ^mt toec^feln).

Inf. muzon, variare (morem). Pnid. 1. (er) muazoti, mutaret. Prud. 1. p. a. muzzonti, mutans (praemio. crucem). H. 20. muzonde: iro chellera sint folle muzonde daz lidfone einemoze an dermo, promtuaria eonun plena eriictautia ex hoc in illud. N. 143, 13. GAMÜZON. (er) ghimuzota farua antlattes sines,

mutavit colore vultus sui. Ja. P^P* [gern uzet, drfecatnm {vinumj. Id] a.;c;/. m. gemuzoten: an chrisinm siehetdizsang umbedie gemuzoten sune cbore ze fernumeste, in ßnem pro his, qui .comimitabuniur jilns chorae ad inlelleetum» N. 44, 1. UNGAMÜZÖT.

g.s,m. ungimnozotes^immcito/^. (ih.1 MÜZGIWAII. MÜZHAFTt, /., transmutatio. Mb. Ep. am.

1. 4. MÜZIG?

moziho giuuata, muiatoria. Bib. 7. MÜZÜKGA, /. n. s. muzzunga (cauaateo), mutato-

ria. Rb. d. s. m&zungo, metamorphosi.Mcf.ifi

k.

t

911

MEIZ.

MEIZ.

912

° 1 9 mutatione. Rb. mnzzungui )

MEIZ. er MAZ. Oder ist eine Wor-

zel lyXJuLi anzunehmen? Ich setze auch mc* Sarahs, mezaras, SReffT/ hieher; sollte auch

mezilari hier, und nicht unter iTXxlLiLI stehen?

MEIZAN (m i a z), me if f n/ goth. m a i t a n, scindere. meizzat, incidetis. Kd.

gaMeizan.

(sie) kimiazzin, conciderent. Rb. imp. kimeiZ) praecide. Ib. Rd. p.p. kameizan: in aere kameizauj aere incisos. Em. 17. d. pL gimeizzaneui scissis. Rf. INGIMEIZAN Cp. p.J. ingimeizaniui inmissa (foramina). Prud. 1. FARMEIZAN. APAÜARMEIZZAN, truncare. Em. 19. (ih) apafarmeez, amputavu R. p*j9. apauarmeizan (werde)i excide^

tur (arbor). Gc 3. ABAFARMEIZLNl, /. g.s* abafarmeizini, abscissionis. Ic FARMEIZJAN.

p.p. farmelzit (wirdit), absciditur. Gh.3. MEIZIL (angels. meottul, ligo, nord. mei* tili, scalper)f SReJfIfl; cisura. Tg. 1. (maizel, celtes. Wn. 460.)

MEIZO, MEZO, 171., ^i%txi 6tetnme$er.

n. pl. mezzon, latomU Sg. 292. Oh. 68.

(cementariLJ a. pl. mezzon, cemenlarios. W. STEINMEIZO, STEINMEZO, m., ©tellt#

n. s. stein mezo, latonms. L. n.pL steinmezun, latomi. Bib. 2. ^•p/. Steinmezono (stainmaiza. Bib.

6.)t laiomorum. Bib. 1. d.pL steinmeizzin, lapidicinis. Bib.

STEUSMEIZIL, S TEirSMEZIL, m., Gteim nieder.

a. s. steinmeizel, latomus. Mon. 2. jp./?/« steinmezilo, politorum. Enu 26.

lapidici* nis.

steinmeizila. h\h.%.\\.)Jaiomorum,

sleinmeziIa«Bib.lO. 13.) oder ist es der n. pl.?

d.pl. stainmaiziln. Bib. 6. ) .

stainmaizelen. Bib. 13.1* /a/omi^. slcinmaiziln. Bib. 6. steinmcizilen. Bib. 8. st^inmeizilin. Bib. 11. stainmezelen. Bib. 13. stcinmezilen. Bib. 10. steinmezelen. Bib. 10. ^ MEZILARI (mezelari. Ka.), lanio. Sg. 292.

cf. mezalari in jjLAjIj* MEZIBAN: de mcziban, i. e. de latrme forbannito. Cap. Car. M. 809. Hieher? oder zu MAZ? cf. Grr. 735. GAMEZZOT (p. p.J. gimeztzot, poUti (lapidesj. Sg. 292. gimezzoten, dedolatis (lapidibus). Sg. 292. MEZARAHS, MEZARAS, «., SBefler, culier, cultellus, scalpellfsm; cf. MEZZISAHS, MAZ- SAHS in sahs»

n.xuQ.s. mezzarehs (dinaz). Rb. mezzarahs. Wn. 3355. mezzeres. D. IL 331. Wn. 867. mezzires. Zf.

mezzras (mezzraz. Bib. 12.). A. mezres. Prud. 1. mezzer. F. 2. Em. 31. II.U. a.pl. mezziras steininiu, cultros. Rb. mezer es, scdlpella. Prud. 1. d. pl. mezzirahsum, cuhris. Rb. REBAMEZARAS, »., SÄfbemeffer.

n. u. ö. s. rdbemezers, falceml Mcp. 34. rebemezer, v. kertare, hidu- vium. F. 1. 2. Cr.

rebiroezer v. snitesahs, bi- duvium, Tr.

SCABEMEZER, n., scalpellum. Wn. 460. SCRIBMEZARAS, n. (ßd^ re Jbmef er, eäfttiU

,flriffri), scalpellum.

n. s. scribmezcr. Tr. Cr.

scripmezer. L.

scripmezzir. Bib. 5.

scribmezr. Bib. 4. d. s. scripmezeresse. Bib. 1. 2.

[ 58* ]

913 BMUZ— MAZALTRA.

MEZZIN— MEZZAR 914

scripmezrcsse. Sb. scripmeszresse* M^. scribmczere' Bib. 10. 11. scripmezzerc. Bib. 6- SCROTiWEZZER. Sal. 1. ) , n., ©c^rotmefler/ SCROTMEZZIR. Sal. 2. ) scabellum. SNITIMEZRES, n. (©c^iteiöemefer), lanna Ä/. pocraiis. Prud. 1. R.p/. snitaipczrehsy scalpella. Prud. 1.

MlUZsuhti? dyssenteria. M. 30; s. uzsahti in SIUH.

A

MÜOZ s. MOZ.

MEZIH, syricum. R. Em. 29.

MEZALARI s. MAZ und ]\IEIZ. MACEDONIA, swacebonten.

cf. macedoniu. O. I. 1. 91.

MAZALTRA (gWaß^öer) (angels. mapaldor, mapulder, mapeldor, mapel treo, acer)* mazallra. VA. II. 102. mazzaltra. Em. 22. ^, acer. mazoltra, Pr. v. m. t.

mazcldera. L. mazziltira. F. 1. mazziltra, ZF. 2. mazzolter. D.

2.

, acer^

mazultra. Sg. 184. ) . mazzaltra. Sg. 299.1 »"•'"^''^*- mazzoltra, tramargra. Em. 31. ' mazaldera, tramaracia. L. malzaldra, irama raiia. F. MAZALTARBAUM MAZALTRIN, acernus, nord* mapeldern.

£/. 5. m. n. mazaltrinemo, acemo (iolio), VA. Vni. 178.

d. ph mazaltrinen^ acemis. VA« IX. 87.

MEZZIN-BACa Flulsn. Urk. V. m,

MATZINGAS. OrUn. Urk. v. 798. mtxingi. Urk. V. 894.

ÄIAZIANISC

<f.j.7i^mazianiscemO| maziante. M. 29.>i^* m azia n is ch em o, maciante. Gc.7. [ mo- mazianitiscemOyi7iarfam/^Gc.6.( /'V- maziantiscemo, mazianiU.Gt.U . rm

JVIEZZAR, AIEZZARAHS, MEZZARäS

s. MEIZ.

1^

ich dem sansk.^ griecb., lat«i lit. N, z. B. bt, sansk. nis (auch in eompos. nakta), . vi^y lat 7200?^ lit. naktis, in mauon, man, griech. ^//loua, lat« monere, Itt li, in finf) sansk. panc an, griech. xivre, linque, Ut. penki, im Suffix N. Einige 1 nicht ursprünglich 9 sondern aus M (cf. I die Gemination des N) entstanden, in lun st. mespilun, scanda aus scam-, $t. fram, vor f in giscinfit, -chunft^ Ft, -zunft, gilänf, in dem aus am ab- pachten Suffix en, in, z. B. in faden, [|, gadin, in der Flexion des d. ph und ^•" p. s. u. pl. (s, das Elexibnssuffix N); ÜU6 L, z. B. in capitan aus capital, ch scerning neben scerling und den

sei zwiscbcn L und N in Jj^ auch aus

sterno st. sterro? (oder ist sterro

;erno, Stella aus sterna?), in scöni

msk. c^rn? in sunna aus sansk. für,

ere? und aus D in manmunti, angels«

lunti? Cf. auch den Uebergang des N

m lit. dc\yyna, novem, debbcsis, niibes^

len Stnmmsylben, die mit N und einer

folgenden dcntnlis oder gutiiiraKs schlie-

ist diese Consonanzverbiiidang selten ra-

M'-ic z. ß. in bindan, sansk. bandh

ielleicbt auch die einfachere Wurzel badh

runde liegt); gewöhnlich ist cntwißder der

^konsonant als ableitender Buchstabe an«

Z.B. in andon, von xjlIi« sansk« an,

.. (s. SWm), a.r N cinsc^L.

B. in scindjnn von Öv>'XX-/^ sansk*

wintan (s. VVAl j. Diese Einschie- Ics N findet schon im Sanskrit statt, wie

z.B. in den Wurzelverben der 7*" Classc (chlt nadmi, scindot von chid, bhinadmi, y7/2</p, vonbhid,yunjmas,/ei/2g'imfi.c^vönyuj, khanda, poriio, von kbad etc.); cf. auch sansk. das u. dans, mordere, math und manth, commovere; und ebenso im griech. und lat nicht nur in den Stämmen, denen das Sanskrit ein N einfügt, wie z. B. in scindere^ ay^vöakfioq von sansk. chid, jtmgere^ sansk. yuj, fuidcTd sansk. bhid, pin- sere, sansk. pifh, sondern auch in andern, die im Sanskrit obne Einschiebung des N bleiben, wie z. B. in xw'frivo^ai von budh, iandere von lud, mingere von mih, liugere von lih, paiu dere' von patj cf. auch lit. kandu, mordeo, mit sansk. kbad, comedere^ und die Einschie- bung des M vor Labialen (s. M). Wie im La* icinischen, so hat auch im Deutschen die Ein- schiebung des N weiter um sich gegriffen und die Erkennung der Wurzel schwierig und unsi- cher gemacht Ist wie in den angeführten scindjan und wintan, in wintar, in wan- chon (s. den ersten Tbeil dieses Werks), in hund^ centum (cf. sansk. sata), in muntar (cf. sansk. mud, laciari, und lit mudrus, inttntfr)^ so auch in springan ein eingeschal- tetes N anzunehmen'^ (cf. gr. ifqi^iyuvy sanskr. fpurj.) Ist sinchan aus sigan entstanden? der Uebergang der Bedeutung spricht dafür, die Verschiedenheit der guUuralis vielleicht dage- gen f: doch cf. auch das pract* seih.

B,ringan leite ich von der sanskr. Wurzel bhri, ferre^ ab, an die zuerst eine gntluralis trat (cf. das praet. brabta und das slav. brac, nehmen), vor welcher sich nachher ein N ein. drängte.

Ueber das N in Jting s. JUING nnd das ND in zand s. ZAND.

917

N

N.

I

Sollte auch in dem Suffix -ing das N ein- geschoben seyn? S. Suflix NG. Auch in pina, apis, halte ich N für eingeschoben und pia für die ursprüngliche Form.

Das in der Stammsylbe auf einen aiidem Con- sonanten folgende IN gehört wohl nie zur Wur- zel, selbst nicht hinter K [die in den sanskr. Wurzelverzeichnissen aufgeführten Wurzeln mit rn, wie z. B. varn, lassen sich auf einfache ohne n zurückfuhren, wie das angeflihrte varn auf vri; auch gehören sie alle, auCser ghürn (commovcrij zur lO**"* (mit ableitendem y con- jugierenden) Classe]* Gewohnlich ist dieses N das Bildungssuffix N (AN), wie z. B. in alosni, samnunga, zeihnit, harn (s. Suffix N). In einigen Wörtern kann dieses einem Consonan- ten angeschlossene N auch mit dem N, das in den sanskritischen Wurzelverben der 5**" und .g<«n Qasse (z.B. strinömi, stn'nämi, stemo, von stri, rifhnämi, divido, von rifh) zwi- schen Wurzel und Flexion eingeschoben wird, und auch im Lat und Griech. (z. B. stemere, SdxvEiv), selbst bei Verben, die im Sansk. kein N anfügen, vorkommt, zusammengestellt wer- den, z. B. in warnon. Cf. auch die Gemina- tion des N. Daher ist in allen Wörtern, an deren Endkonsonanten der Wurzelsylbe sich ein K angeschlossen hat, eine zwiefache Erklärung dieses N statthaft, nicht nur, wenn schon die sanskr. Wurzel der 5**° und der 9*** Classe an- gehört, wie z. B. in zorn von sansk. drt (9^® Classe), sondern auch dann, wenn die sanskr. Wurzel kein N anhängt, wie z. B. in afni, welches doch wohl von af und nicht von as, edere (9^ Classe) herzuleiten ist In qüirn ist N weder auf die erste noch, genau genom- men, auf die zweite Weise zu erklären; es hat sich schon im sanskr. tfchurn, contererc, der Wurzel angeschlossen; so scheint auch hörn, hirni schon sein N überliefert erhalten zu ha- ben, cf. sansk. sringa, lat. cornu, mit sansk. siraf, capuU Eben so ist auch das schliefsende N hinter einem langen Vokal der Stammsylbe oft nicht als Wurzelbuchstabe anzusehen, son- dern auf eine der beiden genannten Weisen zu erklären, wie z. B. in suona, von jsansk. fu (5^^ Classe), ablui [das uo in suona deutet

zwar auf ein wurzelhafles a; aher entwi das A, aus dem es entstanden ist, nicht (vvie es im goth. sauna sich zeigt) e sondern für 6=:ä (s. den Vokal ö) genc oder es ist das N in suona, nicht d sanskr. Wurzelverben der b^^'^ Classe ein n, sondern das Suffix n, an, das an < nierte u, d. h. au, im Goth. nach I Weise ohne a, im Alth. aber als an aii{ ist, wodurch sawana (aussau-ana)' ni aus, durch Ausfall des w, saana, d. h. sssftna, suona (s. den Vokal ö) ent ist]. Selbst hinter einem kurzen Vokal IN vielleicht bisweilen nicht zur Wur»

z. B. in der Wurzel Ixxxli (oder v

iXilL mit N), die ich von ri (der ri Vokal geht aucfi in ra über) abieile, O^'^ Classe gehört, d. h. ein n (z. B, r an einigen Stellen der Conjugation aj S. auch Gemination des N.

Mach dem,, was hier über wnrzelhaf unwurzelhaftes N gesagt ist und weite über eingeschobenes M und über da» f gesagt werden wird, sind die Ableitunj auf einfaches oder mit einem andern Co ten verbundenes N auslautenden Worfer Theil von Grimms Gramm, zu modifizir

Wie im Gothischen (s. meine Theo schwachen Deklination) diejenigen nomi im Nominativ das Flexionssuffix nicht men, sondern das GeschlechtssufBx [x (ahd. o), fem. ö (ahd. ä), oder e i (ahd. i 6 (ahd. d)], und zwar unverkürzt, beib diesem (leschlechtssuffix in allen übrlg( buSf aufser im acc. s. neutr. und im d* , N anfügen, auf welches (aufser im di acc. s,, wo die Anfügung des Flexioni fortbleibt) dann erst das Flexionssuffix f geschieht dies auch im Allhd.; jedoch 1 hier nur im g* pl. (6nö) das Flexionssul ter dem eingeschobenen n erhalten (uo nur noch in den älteren Quellen, in den reu ist önö schon zu 6n geworden) u übrigen casus haben das Flexionssußb werfen, so dafs sie nur auf n endigen, v

\

N.

N.

920

eses früher eingeschobene, jetzt am Ende sich •fiadende n den Schein einer Flexion gewon« m hat, und zwar um so leichter, da das vor nen stehende GeschlechtssofBx , das im Nomi* itiv (und Vokativ, z. B. mennisko! abuho! ebi! wara!)

ilmascndlsa, z.B. egiso, ohso« affo> uvo, evangelio, elaho, illitiso, amero, arpeo, waranio, ferio, champhio, acapheo^ scario, scirmeo etc.; obaro, oberoro, oparosto, abah0| ubilo, ah- todo, aftaro, alto, eino etc. \ fem. als d (von i nachher), z.B. egidchsa, egala, uohta, affa, apholtro) ameiza, brunia, chevia, suntea etc.; oberosta, aboha, ubila, ahtoda, aftara, alta^ ei na etc. i neutr* als ä (oder a?), nur in den SvhiU auga, ora, wanga, herza, dagegen statt- haft bei allen adj.^ z. B, obera, obe- rosta, ubila, ahtoda, aftera, alta, eina etc. h. zeigt, in den übrigen cas. eine Verwand- ig in andere Vokale erleidet und mit dem gefugten n als in, on, un, jin, en, an er- leinL Die vorfindlichen Formen der einzel- a Casus dieser N- Deklination sind: ^i3i.u.7kin (z.B. egisin, augin, oberin) hei A. Bed. 2. Bib. 1. % 3. 5. 12. Can. 4. 9. 10. D. IL 321. 335. 346. Db. E. Ec. Em. 7. 31. F. Frg. Gc 1. 3. 4. 6. 8. Gd- 1. 2. 3. 4. Gh. 1. 2. 3. Ja. Ib. Ig. Is. K. gl K. Le. 1- 3. M. N. OA. Org. Oll. Pa. Prud. 1. 2. 4. Ra. Hb. Rd. Sb. Seh. 85. Sg. 79. 911. Syl. Virg. en (z. B. egesen, ougen, oberen) bei BL Bo. 5. Can. 8. Co. 3. 4. Ct. 69. D. II. 315. 316. 321. 322. D. IIL 35. 475. Mcp. Mu. N. N. IL 0. Org. Od. Rc SyL T. Wm. Wo. 2. un (selten, z.B. rantbogun, heiligun, von suhsU neutr. kein Beispiel) bei Bib. 1. 2. D. IL 341. Gc. 1. N. IL Oll. Prud. 1. on (selten, z. B. swipogon, liobon, von subsL neut, kein Beispiel) bei Otl. Prud. 1. Wm. und in liobun und heroston bei O. und T.

an nur in aran, ratan, furihndan, ant-

wurtan bei D. IIL 35. Ar. 2. Pb. % u. K. g*S.f. ün (z. B. uohtun, alton) bei Bed. 2.

Bib. 1. 2. 3. 6. 7. 8. 10. 11. 13. Bo. 1. 3.

5. Can. 4. D. IL 315. 330. 343. Db. Em. 1.

Frg. Gc. 4. 8. 9. Gh. 1. 2. 3. H. Is. K.

gL K. M. Mcp. Mu. N. N. IL 0. Org. Pa.

Pr. e. m. Prud. 1. R. Rh. Sg. 292. Syl.

T. Tr. Virg. W. on (z. B. ewon, alton) nur bei Co. 1. D.

IL 352. N. n. und Wm. en (z.B. olbanteh, alten) nur bei Bib. 5.

Ct 93. D. III. 37. Mos. N. IL Wm. in (z. B. muomin, oberorin) nur bei Bib.

1. 5. 7. Rh. Sb. d. s. m. u. 12. in (z. B. egisin, augin, oberin)

bei A. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 11. D. IL 326.

335. 347. E. Eb. Em. 33. Ep. can. 3. 4.

Ep. P. 1. F. 2. Frg. Gc. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

8. 9. Gd. 2. Gh. 1. 2. 3. H. Ja. Ib. Ic Is.

K. gl. K. Le. 1. 2. 3. M. Mart Mat N.

(0. bisweilen bei adj.) Org. OÜ. Pa. Pn.

Prud. 1. Ps. 2. R. Ra. Rb. Rd. Re. Sb.

Seh. 85. Syl. V. Virg. en (z. B. cgisen, ougen, oberen) bei A.

Aid. 4. Bib. 1. 6. 10. 11. 13. Bo. 4. 5.

Can. 4. 13. Ct. 62. 73. Co. 2. 3. 4. D.

IL 283. 317. 328. 335. 337. 338. 354. D.

in. 46. Em. 21. Gx. Hd. Ho. Le. 4. Mcp.

Mu. N. IN. IL 0. Org. Rc. Rg. 1. Schw.

SyL T. Wm. Wo. 2. on (selten, z. B. willun, liopun, vom

subst. neittr. kein Beispiel) nur bei Bib,

8. 11. 13. D. IL 315. Ec. Em. 12. Frg.

Gd. 1. 3. K. M. N. Prud. 1. Sb. SL Virg. on, nur von subst, masc. finden sich folgende

Beispiele vor (von snbstn neuir. und von

Hfl^'. keine): anon, giloubon, niumon,

\?ingarton bei Mos. Wm. N. Sal. 4. an nur in aran. D. IIL 35. und cholban.

D. U. 324. Das in T. 62, 8. siehende

beiligan ist nach dem codex in heila-

gen zu bessern. d.$.f. ün (z. B. uohtun, oberun) bei A.

Aid. 1. 4. Ar. Bib. 1. 2. 6. 7. 8. 9. 13. Bl.

Bo. 5. Can. 4. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Ct.

Co. 1. 2. 4 D. IL 342. 344. 345. Em. 3.

x ,

921

N.

12. 15. 19. 26. 33. Ep. can. 2. Frg. Gc. 1.

3. 4. 6. 7. Gd. 1. 2. 3. Gli. 1. 2. 3. H. Ja. Ib. Is. K. gl. K. Le. 1. 2. 3.'ftL Mcp. Mu. N. N. IL 0. Org. Otl. Pa. Prud. L R. Rb- Rd. Rx. Sb. Syl. T. Virg. W.

on (z< B. wambon, erislon) nur selten, bei K. gl. K. N. N. IL 0. Sb. (Prnd. 1.? s.

SUEGALA.)

«n (z. B. übten, alten) nur erst in Bib. 5.

Hd. N. N. IL Ps. 3. in {z. B. uohsinin, auwerchparin) nur

selten, bei Bib. 1. 2. 5. 6. 7. Le. 5. u. M. an nur in villan bei Prud. 1. a.s.m. un (z.B. irradnn, eristun) bei Bib.

I. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 13. C. Ct 83. 189. Can. 13. D. IL 316. 317. 324. 350. E. Ec. Em. 13. 19. 29. 30. 33, Ep. P.-3. Frg. Gc. 3. 4. 8. Gd. 1. Gh. i* 2. 3. 4. 5. H. Ho. Ja. Ib. Ic. Is. K. Le. 1., 3. M. Mart N. IL Pa. Pn. Prud. 1. 2. P«. 2. R. Ra. Rb. Rd. Rf. Sb. Seh. 85. Sg. 911. 913. T. Tg. 4. 5. Virg. VP.

on (z. B. irridon, eristen) bei A. Äld. 3.

4. BL Bo. 4. 5. Can. 13. Ct. 62. 96. Co. g. 4. D. IL 284 312. Fw. G. H. Ib. K. gl. K, Mcp. N. N. IL O. Prud. 1. 2. Ps. R. Rg. 1. Schw. Sg;. 292. Wm. Wo. 2. Wess.

en (z. B. willep, oberpren; ct. Flexion».

Buffix N) bjei A. Bib. 4. 5. 6. 7, 10. H. 13.

Bo. 5 Co. 3. 4. Ct D. U- 315, 318. 333.

335. 348. D. 111.87. Gg. Gh. 2. 3. 4. Mcp, - Bios. Mu. N. N. II. 0. Org. Rg. 2. Seh. 75.

SyL SL Wm. in (z. B. Mrahsmin,. abelin; oft Flexions-

suifxK IN) bei A. Bib. 4. 5. 6. 7. 11. D. ,

II. 3ia 324. 333. 348. Ep. P. 4. F. 2. Hd. b. he. 4 5. Mact. Mon. 2. N. Org. Prud. 1, Sb. 5g. 913. Syl. Tr.

au (z. B. irridan; von ad/, kein Bei^pid; , «f. Flexionssuffk N) nur bei B. Bib. 6. 8. D. IL 324. Em. 21. Gx. Ib. gl. K. OU. Rg. 1. 2. S. Wm. L

a.a.f. An {%, B. loubun, altnn) bjei A. Ar. 3. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10. IL 13. Bl .. Bo. 1. 4. 5. Can. 7. 9. 10. 11. 12. 13. Co. 2. 3. 4. Ct. 86. D. IL 272. 282. 283.

N.

285. 286. 312. 322. 331. 344. 348. 1 37. £b. Ec. 1. 2. Em. 3. 6. 17. 18. 1 30. Ep. can. 3. 4. 7. Ep. P. 3. Frg. < 3. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. Gd. 1. 3. ( 2. 3. Gx. H. Ib. Is. K. gl. K- Le. 1. M. Mart. Mat. Mcp. Mu. N. N. IL 0. Oll OA. Pa. Prud. 1. Ps. 1. 2. Ra Rc. Rd. Rf. Rg. 1. Sb. Sbe. Seh. 8 911. T. Tg. 4. Virg. VP. 1. 4. 6. W, Wn. 3355. Zf. on (z. B. forhton, alton) nur selte

D. IL 312. H. N. IL Wm. (O.? s. WJ

WANTA in WAT). ,

cn (z.B. lx>uben, alteren), abgescfa\^ Form bei Bib. 5.. Can. 13. D. III. 6 Hd. Ho. Le. 5. Mos. N. IL Sb. Wb.

in nur bei folgenden siihsU (bei adj. nicbt zu entscheiden, ob es eine fichwächle Form des starken acc» u das FLcxionssuffuL N): ampilin, lo runzin, rusin, flaschin in Bib. 13« und Ep. P. 4.; auch frilazin i haj.i für einige dieser suhst. \s£&\, siel leicht auch ein Thema auf i annehn

an nur bei Bib. 4. 8. 10. 11. 13. Ca: Em. 6. Gx. Prud. 1. und Wm. in f< den Wörtern: agileian, muccan, tan, chiwan, howan; erestan, stan^ suslichan.

n. ns a. pL.vi^ un (z. B. wadun, ubi bei Ar. 1. Bib. 1. 2. 4. 5. 7. 8. 9. 1 12. 13. Bed. 2. C. Cr. Can. 5. 6. ! 11. 12. 13. Da. D. II. 340. 341. 345 378. Em. 4. 7. 8. 12. 17. 18. 19. 2 29. 31. 33. Frg. Gc 1. 3. 4. 6. 7. Gd. 1. 2. 3. Gh. 1. 2. 3. 4. H. Ho. 1 Ja. Ib. Ic. Is. K. gl. K. Le. 1. 2. ; Mart Mal. Mos. IN. N. II. O. Pa. I Prud. 1. 2. Ps. 1. 2. R. Ra. Bb. R( Ran. Sb. Seh. 75. Sg. 184. 299. 913 SJ. Sal. 1. 2. 4. T. Tr. Tg. 5. Viig. ^ Wn. 863. Zf. 1. 2.

oa (z. B. wadon, ubilon) bei A. A Ar. 3. Bib. 5. 6. 8. 9. 12. 13. Bo, 5 Can. 11. Co. 1. 2. 3. D. II. 282. 283. 317. 323. 346. Em. 18. 31. Ep. ca;

N.

N.

924

Gc 8. 9. Gh. 1. 3. & H. Ho. Ja. Ib. K. gl. K. Mob. 2. N. N. II. O. Ott. Pb. 3. Prud. 1. 4. Pr. v. t Ra. Rg. 3. Sg. 243. 202. 913. St. 2. SL Tr. Virg. W. Wm. Wo 863. Zf. en (z. B. ohsen, iibelen) bri A. Bib. 1.2. 6. 7. 9. 10. 1 1. 13. Bo. 5. Can. 13. Co. 2. Cr. D. 11. 331. Eb. F. Tr. Gc 4. 5. 10. Gd. 1. 2. Gx. Ild. Ho. 1. Hs. M. Mcp. MoD. 2. Mo$. Ma. N. R IL O. Org. Prud. 1. Rc. Rg. i. Ru. SyL SI. Tr, Wm. Wo.

460. zr.

in (& B. wadin, ubilln) bei Bib. 1. 2. 4

5.6. 7. 11. 13 D. II. 319. 346. D. III.

100. Db. £c. Em. 31. F. Gh. I. Ic. M. N.

Org. Prud. 1. Rd. Sb. Syl. Tr. Virg. Z. Zf. an nur bei Can. 7. D. 11.345. Em. 31. Prud. 1.

Rg. 1. Sal. 4. ^Yn. 863. in ranan, pet-

terisan, fladan, cbnochan; witan,

rolan, rumiscan (heidanan in T.34,3»

ist ein nach dem Codex in heidanon zn

befsemdcr Druckfehler). [In niern. Wn. 460. ist das GescblechtssufBx

vor n ausgefallen.) %,xua.pl.f. ün (z. B. nndnn, edelnn)

bei A. Aid. 3. 4. Bib. 1. 2. 5. 6. 7. & 9.

10. 11. 12. 13. Bl. ßo. 5. C. Can. 1. 5.

6. 10. 11. Ct. D. n. 283. 284. 316. 325.

341. 345. 346. 347. 349. Eb. Ec 1. Em.

8k. 12. 16. 26. 29. 31. 32. 33. Ep. 2. £p.

can. 2. F..1. Si Frg. Gc. 1. 3. 4 5. 6. 7.

8. Gd. 1. Gh. 1. 3. 4. Hör. Hs. Ja. Ib. b.

IL. gl K. Ky. L.. Le. 1. 2. 3. M. Mcp. N.

O. Org. OA. ^a. Pb. 1. Pcrs. Prud. 1. 2l

5. Vt. t V. Ps. 2. R. Ra. Rb. Bc. Rd< Re.

Rf. Rg. 1.2. 3. Sal, .4. Sb. Scb. 75. Sg.

184. 193. 242. 292. 299. 913. SyL T. Tg.

3. 4 5. Tr. Ve. 4 Virg- VP. 1. 4 Wm. : Wa> 863^1 3325. 3355. Zt .

m (t. B. undon, edelon) \uk Bib. D. IL

313. 331. Em. 27. 31. F. Gd. 5. Ib. b.

gl. K. La.. L 1. O. Pa. R4|Sg. 292. Virg. Wm. Zt so (z. B. ^mmcn, e4eHn) bei Bib. 1.3.5.

b. &, Bp. 5. D, IL 317-336. O. lU. 43.

68. H4 Ho. Hs. Mcp. Mon. 3. Mos. Mo.

K N. U. 0.;SaL.lf 2. Wai. Wo, 46a

in (&B. rnnzin, »hderin) bei Bib 1. 4.5.

.6. .7. 9. 11. D. IL 331. Em. 31. Hs. Mcp. .- Org. SaL 2. Wn. 232. 460. Zf. - an nur bei (A.?) Aid. 3. Bib. 6. 7.8. 11. 13.

D. IL 339. Eb. Wn. 863. in luchan*;

nuscan, protpechan, felgan, cho<

faU) harephan; ' ruhan, gisleiftan

(scorrantan?). [.In ädern. Wn. 460. nnd nesliln. Bib. 6.

(wie in nuskiln. Bib. 6.) ist das Ge>

schlecbtssufBx ausgefallen.] .».tt-a-pLiu &n (un?), z. B. aognn, opa*.

rostun, bei Bib. 1. 7. C Db. E. Em. 19.

Frg. Gc. 3. 4. 5. 8. Gh. 1. 3. IL Ja. Is.

K. gl. K. M. Mart. 0. Pa. Prud. 1. R. Rb.

Sb. Sg. 913. T. Tr. Virg. Wm. on (z. B. ougon, wiseron) bei BL D. II.

337. Gc. 3. K. N. T. Wm. en, z. B. oogen, oberen, erst bei A. Bo.5.

Mcp. N. IN. IL Org. SyL Wb. Wm. Wn. 460. in, z.B. augin, oberostin, erst bei Ar. %

Eb. Frg. Mcp. N. Org. SyL an nur in ougan (?), fordroran. Rg. 3.

furstan. Virg. gt-pLtub^ ra. 6no (6n6?), z. B. obsono, bei

A. Bib. 1. 2. 3. 7. UL 3a Em. 19. 33. : Ep. can. 1. 3. 4 Frg. Fw. Gc. 1. 3. 6. H.

Ho. Ja. Ib. K. gl. K. M. O. Pa. Pmd. 1.

Rb. Rd. T. Virg. Wess. ona in nuilona, Bib. 7. one in inngerone. Ho. faerrone. Bib. 6. •no in ratgepano. Pmd. 1. ana in magtzohana. Bib. 13. nno in scuzzuno. SL eno in indeno. T. fnzuendeno. SL apei-

cheno. D. IL 343. on» ^ ^ iudon» bei Bo. 5. D. IL <336. Ep. F. 3. Gc 10. Mep. N. N. IL Sg. 292.

Wm. Zf. . utt.in.'pardun. Wnvaiegelnn. Bib« 13. en, s. B. iuden, hbi Bib. 5. £p< P. 4 Hd.

N. IL Wm. ia in irridin o. herrin beir^f. n. Bib. 5. pL tubst. f, Anfaer den ein N in d^r Dekli- nation aufnehmenden suhst' yVm. fügen ! •, 0 ,aucb die atadt; deklinierenden, «tbti* fem.,

deren Nominativ auf a auslafitel» im §. pl.

[69J

929

N.

N.

'^

i, 71. in z* B. burdin ^. in - burdiD J. in - b«rdin n. in * burdin pLn*a. in bardin. Nur in ti* s. feslL </. s. festin. Frg, ». $• ewi. d. $. ewio; gL K. i». ^ buldi. d* s. bul- äin. M. g. i. resti. s. resti. fi. /92. restin. Prud. 1. zeigt sieb vi^lleicbt noch eine Spur von der Deld. des Suffixes i, aber .such nur viel- leicht Denn, da Frg. gewöholicb, «ulser in turi> finstriy und, nach dem n*pl. burdi zu schlielsen, auch iu burdi, den MemioaUv schon mit in bildet, so ist neben seinem nom. festi auch ein Nominativ festin (wie n.s* managi, Frg. und n.M. manag in. Frg. oder auch iu Tr. festi und festin) anzunehmen und so wie man von den beiden daU tiufi und tiufin in Virg. nur den ersten (tiufi) und nicht den zweiten (tiufin) zu dem in Virg- vorkommenden u* s^ tiufi, oder den d. s. sniumi ia Ic nicht zum Nominativ sniumin in Ic., sondern am einem Nominativ sniumi siellen mu&, so gebort auch in Frg. der d. s^ festin nicht zum Nominativ festi, sondern zu einem Nominativ fe^stin» Auch das. 4** Beispiel aus Prud i^ zeigt im sing^ keinß N- Deklination, sondern. nur m-fupi^ und dieser n. pL (res t in) lälst vielleicht neben n. s. c&st,i auch ein.n.^ s. sestiijL annehmen, und eben so* auch im 2^*° und 3^ Beispiel aus, gL K. und M. der d. s. ewin und haldin einen 0. s^ ewin und buldi a neben, n. i. ewi und huldi, wiewohl Prud. 1. gL K. uod M sonst keinen n. i^:auf in zeigen; aber weh Jn N«, bei dem der 11..J. oder jffsm., auf 1 in, der Kegßl kein N anninomt, kommt n. s. touCin neben n. s^ toufi vor, wie in gl. Tr. neben dem bei ihnen regelmäfsigen n. s. festin der n. s., festL Frei* heb,, wenn man die easiis verschiedener Wörter oder au& verschiedenen Quell^ und Dialekten zusammenwirft^ so lälst sich eine DekluMitioa

n. i

g.itk

d. ia

B. in zusammenstellen,, t. n^ witi. burdin. A hwassiub a^ guotlichia cidtt n. giuitUcbi^

^* *ff« gnotlicbin. Ia. dL gnotlichiD. gaotlichin. Is. Aber bei aufmerksame aonderung der Wörter und der DcnkmSh denen sie vorkommen, ergiebt sich, dal Mubst. fem.^ die im g. a, in haben, schon im Nominativ iu zukommt, die abc im Nominativ 1 haben, audi den übrigen biis kein N anTugen, also, um bei den gi nen Beispielen stehen zu bleiben, die De tion von witi folgende ist:

0. witLN. f.witlN. dLwiti. N. a.w; von burdin:

n. burdin» O. g. burdin. O. ('d. bn Can. 2.J a. burdin.« O.» von hwassini n* hwassin. Ic (^g. und d. konunen vor^ a. hwassin. Ic von guotlichin:

n. guotlichia Is. g. guotlichia. I guotlichin. Is. a. guotlichin. Ii von gttotlichi aber n. gnotlichi. N. g. kommt nicht vc gttotlichi. N. a. gnotlichi. R Die Deklination n. i, ;• i^ d. i, 0* i zeigt sich bei A. Aid. 4. Ar. 3. Asc 1. 2. 3. Bib« i Bed. a. BU Bo. 1. 2. 4. 5. Can. 1. 4. 6 Co. Ct 72. Da. D. IL 283 --85. 311. 320.. 322. 326. &27. 328.. 32». 330. 331 33&. 33B. 340. 341. 343. 344. 34aw SU 34& 349. 3ö0. 351. 352. 354. 378. D.I £. Eb. Ec. 1. 2. Em. 1—24. 2a i 33. Ep. can. 1-^.4. Ep. P. 1. 3. 4 F.

1. 3—10. 12. Gd. 1. 3. 5. Gh. 1 Ho. 1. Ja Is. 2. La. L 1, 2. M. Uat Mon. 1. Mtt. N. N. 11. 0. Or. 2. Osg. 0 Pb. 2. Ph. 1. 2. Pn. Pr. ewv. i. PruA 1 Ps. 2. Ra. Rh. Rc. Rd. R& RL Rg^ 1. RB. S. Sah 1. 2. 4. Sb. Sbe. Sg. 7a 192 St Syl SC. Si. T. Tg, 1. 3w V. Virg. 4. W. VVm. Wn. 232. 863. Wo. 2. 3. 3

dagegen die Dekl* n, in« g. in% cL iiL «. i auch -in in Suffix N) nur bei

Ar. 3. gl bL Can. 2. D. IL 344. 2. T Ka..AIon..2. Sg. 292..

«nd beide b. l g. r. d. u a^i . i .^ . . : B.^ in. g. in. «f.. in. in

N.

N.

932

ich bei Bib. 13. C. (gew&bDiich f) Em. rg* (gewöhnlich in) Gc 11. (gewobolicb (gewöhnlich t) Ib. Ic, (gewäinlich in) ;ewöhnh'ch in) K. (gewöhnlich t) gl.K« hnlich i) L. Le. 1. 3. Mart (gewöhn- ) N.? [in nur in lngin(?) n. toufin] Q nur iQ burdin) R. (gewöhnlich t) in nur in burdin) Rd« (in murin hrso* i) Sah 4. (in nur in ainwellin) Sg. !99. 913. T. (in nur in burdia u.^ len- Tr. (gcwölinlich in) Virg. (in duv in i) Wn. 232. (in nur in linain.) Plural zeigen sich nur, aufiier den oben rlcn wenigen gen., die dat. dieaer De- > bei:

inmahtigin. urchundin (kanDancb ifieutr. gehören), digin. unaemfiin. i. in digin. unsenftin. biapiachin. ^ in bisprachiik \. in nuzzin. ). in stiurin;. wapaais» 10* in wihin. atiurin. waaain«> in wihin. piderpin. atiurin. waa>

322. in runa^intr 327. in waaain,- 349. in heilinw

71. in linaen.

wassin. I ttt.rim.p

in a£terwerti>n%.

in auzzim

2. in swarin«^ *i .

in unst-illin. unchuskim« turinr. antrellim»

antrcitim. inrin» (bweatihoias»n> widarmuatiia können auch nehtra

wihin. urchiindin? digia» onaemf«;

»tiurln. waaain.

glrea [kann aaob zo gir (giri) und t zja giil gehören], leitsamiai

wirdiur Duzzin. ginuhtin (kana t zu ginuht gehosen)r reatio- (Qotiiu

Pmd. 1. in runatin. ehrambia. Intin.

wasain. Pmd. 2. in waaafn.^ Rh. in ubarazilim« Pa. 2rin urchundin? Sb« in nrchnndrn? Tr in menigin. fest in. turin; vod die nom. und acc. auf t bei Aid. 4. in hohL fiib. in engk wiar. merinicnai manigL

anamali. gruoni? chleini. hell huldi*

waaaL gelougini. salzauli» aterchL

snli.

Bib. 2. in engl« wisi. merimenni. ferri.

feati. chleini. huldi. waaai. spuoti.

aalsauti. aterchL snlL Bib. 4. in chleinL Bib. 5. in anamali. chleini. aalzauti;

atercki. Bibb 6. in manigL chleinL Bib. 7. in helL spuotL aalzaatL aterchL Bib. 8l in chleinL Bib. 9. in merimenaL Bib. i2r ia n^erimeanL Bo. 2. ia awarL Bo. 5. ia wirdel hetL diebL laataaiaL

iugL Cw in lentr. Gaa* 7. in wihL Caa. 9. ia digL Can. 10. in wihi. digL atiarf«- Caa. 11. ia wihL digL atioiL Can. 13. ia stiurL Da. in manigL D. IL 33U in stitlL . D. IL 346. in ripL D. IL 37a. in wafsL £b. in dichi.^ Enir 6. ia di'gi.. Em. 27. in rippL Em. 3U ia lentL liaaL rippi? Ep. can. 2. in geilL IugL F^. ia widarmuoti'?. burdk turL- €c 1. in waaai.- unaemfti. awarL €iC 3. in queti? waaaL Gc 5. ia waasL aaaemftL awari»- Gc & ia a»aemftL awari.^ .

933

N.

N.

934

>.

Gh. 1. 3. in luti. wassl gitougini.

H. in mcnili. finstri?

Ib. iti burdi.

Is. in iuri.

K. in wihi. Icnti. widarmnati?

gl. K. in I«nli. unipiqaemanassi? buldi« durri.

BL in engl. wisi. wilii. meriminni. ana- mall, ferri. fesli. gruoni. chleini. heli. huldi. vassi. gitougini. unsemfti. swari. epuoti. salzauti, ^tercbi. auli.

Mart. in bi^erbL ziari. sinwelli* an- aemfti.

Mcp. in wirde? weAdi? digi.

Mo. in engi. lengL

N. in "wirde? ubarmuoiL manigi. mendi. burdi. brutti. festi. finelri? deccbi. iiufi. tougeni. selisani. giridi.

O. in wihi. gaganwerti. liubi. gimeiti. milti. ubarinnati. ötmnatl widar- mnati. nuzi» fravali. guati. iinganzi. huldi. tiufL doli. turi. siuchi. SGoni. amahi. suazi. ziari,

Pa. in manigi. prnrti. haldL durri.

Prud. 1. in witi. anamali. fuli. churzL hohi. wassi. gitougini. tiufi. dicbi.

Prud. 2. in gitouginL

R. in chrumbL turi.

Ra. in burdi.

Rb. in merimenni. manigi. dichi. auli.

Rd. in lenti. burdi.

Sb. in wisi. wihi. festL heli. salzsuti* stiuri.

Sg. 242. in lentL

Sg. 299. in lin^i*

SI. in festi.

Sal. 1. 4. in heii.

T. in menigi. decchi? turi.

Tg. 3. in ainwelli. menigi.

Tr. in lentL

Virg. in chnolL hohi. dichi. sterchi. auf in bei

Bib. 5. in wefsin?

Em. 27« in lentin.

Frg. in lentin«

Ib. in lentin.

gl. K. in bardin.

Mart. in menigi n. . . Pfüd. 1. in restin.

Sg. 292. in lentin.

Sg. 299. in lentin.

T. in lentin. Neben dem Thema auf i oder in xrigt sicli auch ein Thema auf ina (cf. Suffix M.) ia le- wina. Ib. neben lowin. Ic einsamina. N. neben luslsami. N. putina. Wn. 3355. neben putin. C. Ka. Sg. 184. 292. Tr. acugina. Rib.6. neben acugin. Sg. 184. lugin a.fio. 5. 0. T. neben lu^L A. Bo. 5. D. IL 332. Ec 1. 2 Ep. can. 2. Gc 10. Mcp. N. Org. Syl. Sbe. und In. gin ( wenn dieses ym. ist). N.; auch auf iaiin festini. Ib. neben festi. Bib. 1. 2. 4. 5. & 7. a 13. Bed. 2. Bü. 1. 5. Can. 10. 11. 12. 13. Em. 5. £p. P. 3. 4. Frg. Gc. 3. & 9. Ib. Ic gj. K. La. 2. M. N. O. Org. Pa. Ra. Rh. Bd. SL Tg. 1. Tr. und festin. H. Le. 1. 3. Tr. «ni auf inna in scuginna. Rg. 8. Wn. 863. neben scugin. Sg. 184. wie brach in na neben l)ri> chin. Mach diesem Thema auf ina (ini, inna) bilden einige Quellen den Plural einiger mbsL auf i, nämlich:

A. in d. pL festinin.

Bib. 1. 2. in c& /?/• rehtsprachi-nun. ,

Bo. 1. in d. ph misisihurinon. *

Bo. 5. in n. <7. ph Jwitina. {

C. in d. pL hartinon. ■!

D. II. 325. in d. pL plawinin. Em. 11. in d. pL bnrdinon.

Gh. 1. in d* pL michelinun. ^ Gh. 3. in i2. pl. miohelinun. swarinan. H. in dl ph mendinum. finatrinaok ho* , hinum.

Ib. in n. a. ph festin na. d.pL bordinafli M. in d.pL rehtsprachinnn(dasin Griibni'i

Grammatik. IL 171. aufgenommene seellv * nun ist XU streichen; der cod. bat fcelii>

linun).

Mqi. in n. a. ph witina. misailichiaii mittina. manigina. raendina. festiaii belina. hohina. lustsamina vakAdfl fuoginon. ratsaminon. aeltsamiooB*

N. in n. er. pL ainnilosina. miehilioii brutina.fellink fe8tiDa.finatrina.lief lina. pnrghorina. «faMbersittiL kt-

0

N.

N.

936

hina. tiufin«; im g*./?/. finstrinon. tou« genon? und d. pL linsinin. brutinon. finstrinoD. burghorinon. hohinoiL tiufinon. lustsaminon. liobsaminon. leitaaminon. minnisamiiion.

Org. in n. a. pL wiolichina. mnoiigrna. anachominina.

Rd. in n.pL festinna u. d.pL burdinnm.

Von dem Thema aaf ina kommt auch in IL 347. der ru pl. enginen, in D. IL 353. pL puholl ichin un und in Zf. n. pL fol- arinun^ nach schwacher DekU vor *)•

I Nach dieser Auseinanderselzung mufs Grimnrs Stellung und Theorie seiner 2^*"^ starken und schwachen Deklination der fem., sowohl in früheren Abfassung (deutsche Gr. L) als in erneuerten (deuUche Gr. IIL S. 503^507; 1 Abschnitt a, auf S. 336 ist ganz zu streichen) chtigt werden.

h erlaube mir hier zugleich die Anordnung Zahl sämmtlicher Deklinationen mit wenigen ien festzustellen. Die Substantiva, deren Thema bt) wie Bopp annimmt, mit an, An, son- ) mit dem Geschlechtssuffix masc. A (althd. fem. ö (ahd. A) oder EI (ahd. 1), neutr. ö L A oder A) endigt, nehmen im Nominativ t das Flexionssuffix an> in den übrigen casi- (auCser dem d.pL) fügen sie dem Geschlechts- X zunächst ein N bei, und lassen im Gothi- n alsdann erst (aufser im dat. und acc. sing., ohne Flexionssuffix bleiben und mit dem an- ingtcn N schlicfsen) das Flexionssuffix antre-

im Ahd. aber fallen hinter dem angehängten I allen casibus (aufser im g, pl.) die Flexions- xe ab. Diese Deklination ist die sogenannte wache, oder N -Deklination. Da im Goth,

Ahd. die masc. auf JA (ahd. JO) und die . auf JO (ahd. JA) eben so wie die masc. auf khd. O) und fem. auf ö (ahd. A) mit dem Ge* cchtssuffix masc. A (ahd. O) und fem. ö (ahd. endigen und auch mit dem masc, auf A (ahd. and fem. auf ö (ahd. A) pnz gleich flekli« und ferner im Gothischen die Deklination der

auf EI ganz diesell[£ ist, wie die der femi- > auf ö, und im Ahd. die fem. auf 1 alle De* itionsfahigkeit verloren haben und entweder llen casibus I behalten oder in allen casibus h im nom. sing.) hinter dem 1 eia N anneh- y also keine Ueklinalion bilden, so giebt es, Bur Eine schwache neutrale, audi nur Eine kt 2) achwache männliche und nur Eine (nicht

Wie bei. den Sfibsi* fem. auf I wivd andi den subst. neutr. auf i ein N theils schon im- No- minativ angebangt, theili in den oblicpien cas. der Flexion vorgesetzt, z. B. pechin neben pechi, magalin neben magati, fingirin neben fingeri, fulin neben fuli, kizzin ne- ben ki^zi, lorichin neben lorichL d. s. an- dine in d. pl. andinum vonandi, n»u.a.pL iunginun von iungi (mit Uebergang in die achwadie Dekl.), d.s. eimberinet d.pL eim- berinen von eimberi; s. auch die neutr. auf -ili mit der Nebenform -ilin in SufQx L. Auch gumnhiu) resina, ist vielleicht ursprüng- lich gummt Ist cussin auch aus cussi oder umgekehrt cussi aus cussin entstanden? wie chnmi aus chumin? Auch ma^c. auf I schei- nen ein N angefügt zu haben, wenn in nau* fragnSf acefsaufi. R. und sceifsophin. Ib. naufragium zu lesen ist Cf. auch //. pl. cn- zinon von eoxzo und a. IN unter Nr. 2. in

3) schwache weibliche. Für die starkdeklinieren- den subst, d. h. für diejenigen snbst., die ihr Ge» schlecht nicht im Nominativ durch die Geschlechts- sufßxe bezeichnen 9 sondern dem Nominativ beim masc. und fem. das Nominativsufiix S anfügen, (oder^ wenn ihr Thema consonantisch auslautet keip Flexionssuffix annehmen), beim fem. , wenn es auf A endigt, dieses zu A verkürzen und ohne das Flexionssuffix S lassen, und beim neutr. Re» xionslos bleiben, und, wenn es mit A gebildet ist^ aach dieses A abwerfen, sind hingegen 4 Dekli. nationen für die subst. masc, 4 für die subst. fem» und [wenn es auch neutra mit consonanti- spbem Auslaut oder mit dem Ableitungssuffix I giebt (die im Golhischcn auf einen Cbnsonanten oder auf I im Nominativ auslautenden neutr. ver- ralhen durch ihre Deklination überall ein Thema auf A oder JA, dessen A im Nominativ abgefallen ist)] 4 für die subst. neut.^ aber nicht nach Grimm's^ sondern nach folgender Vertbeilung;

DekL L für die subst. mit dem Ableitungsnfßx

masc. u. neutr. A oder JA, fem. ö (ahd. A) oder J6 (ahd. JA). Grimms !*• \x. 2»« Dekl, Dekl. IL för die subst. mit dem Ableitungs- suffix I. Grimm*s 4** Dekl. Diekl. IIL für die subst. mit dem Ableitungs- suffix ü. Grimm's 3»* Dekl. DAL IV. für die subst. mit consonantischem

Auslaut Grimnu's Anomalien.

933

N.

N.

934

V-

Gh. 1. 3. in lutL wassl gitougini.

H. in mcnili. finstri?

Ib. \ti burdi.

Is. In turi.

K. in wihi. Icnti. widarmnatl?

gl. K. in lenlL unipiqaemanassi? buldi*

durri. M. in engu wisi. wihi. meriminni. ana-

mall, ferri. fesli. gruoni. chleini. heli.

huldi. vaasi. gitougini. unaemfti.

swari. apuoti. aalzsnti, ^tercbi. sali.

Marl, in bi^erbL ziari. sinwelli« an-

aemfti.

Mcp. in wirde? weAdi? digi. Mo. in engl. lengL JH. in "wirde? ubarmuoiL manigi. mendi.

burdi. brutti. feati. finstri? deccbi.

iiufi. tougeni. seltaani. giridi. O. in wihi. gaganwerti. liubi. gimeiti.

milti. ubannuati* ötmuati. widar*

muati. nuzi» frayali« guaii. nnganzi.

buldi. tiufL doli. turi. siucfai. sGoni.

amahi. suazi. ziari, Pa. in manigi. prurti. haldi. durri* Prud. 1. in witi. anamali. fuli. cburzi.

hohl, wassi. gitougini. tiufi. dicbi. Prud. 2. in gitouginL R. in chrumbL turi. Ra. in burdi.

Rb. in merimenni. manigi. dichi. auli. Rd. in lenti. burdi. Sb. in wiai« wihL festL heli. salzsuti.

stiuri. Sg. 242. in lentL Sg. 299. in lin^i« SI. in festi. Sal. 1. 4. in hell. T. in menigi. decchi? turi. Tg. 3. in ainwelli. menigi. Tr. in lentL

Virg. in chnolL hohi. dichi. sterchi. auf in hol Bib. 5. in wefsin? Em. 27. in lentin. Frg. in lentin« Ib. in lentin. gl. K. in bardin.

Mart. in menigi n. . . Pftid. 1. in res t in.

Sg. 292. in lentin.

Sg. 299. in lentin.

T. in lentin. Neben dem Thema auf i oder in xngt sict auch ein Thema auf ina (cf. Suffix M.<) ia le- wina. Ib. neben lowin. Ic einsamina. N. neben luslsami; N. pntina. Wn. 3355. neben putin. C Ka. Sg. 184. 292. Tr. acugina. Bib. 6. neben acugin. Sg. 184. lugin a. fio. 5. 0. T. neben lu^L A. Bo. 5. D. IL 332. Ec 1. 2 Ep. can. 2. Gc 10. Mcp. N. Org. Syl. Sbe. und In. gin (wenn dieses ybm. ist). N.; auch auf iaiin festini. Ib. neben festi. Bib. 1. 2. 4. 5. & 7. a 13. Bed. 2. Bü. 1. 5. Can. 10. 11. 12. 13. Em. 5. £p. P. 3. 4. Frg. Gc. 3. & 9. Ib. Ic ^ K. La. 2. M. N. O. Org. Pa. Ra. Rh. Bd. SL Tg. 1. Tr. und festin. H. Le. 1. 3. Tr. and auf inna in scuginna. Rg. 8. Wn. 863. nebn scugin. Sg. 184. wie brachinna neben br^* chiiu Mach diesem Thema auf ina (ini, inni) bilden einige Quellen den Plural einiger subä* auf i, nämlich:

A. in d, pL festinin.

Bib. 1. 2. in c& /?/. rehtsprachinun. \

Bo. 1. in d. ph misJBihurinon. I '

Bo. 5. in n. <7. pL JW'itina. 1

C. in d* pL hartinon. i

D. II. 325. in d. pL plawinin. Em. 11. in d. pL burdinon. Gh. 1. in d* pL michelinun.

Gh. 3. in A pK miohelinuiv awarinun. H. in dl pL mendinum. finatrinan« ho- , hinum.

Ih. in n. o. pl. festin na. d.pL bordinafli M. in d.pL rehtsprachinnn(dasin Griarai'i

Grammatik. IL 171. aufgenommene seelli' * nun ist zu streichen; der cod. bat fcelU*

linun).

Mqi. in n. a. ph witina. miasilichiat mittina. manigina. mendina. festiaii farelina. hohina. lustsamina und dl/il fuoginon. ratsaminon. aeltsamiooa*

N. in n. er. pL sinniloaina. miehilioii brntina.fellink festina. finatrina-liei- lina. pnrghorina* «fiMiieriiu. kt-

N.

N.

936

hina. tiufina; im g*./?/. finstrinon. tou«

genon? und d. pL linsinin. brutinon.

finstrinoD. burghorinon» hohinoiL

tiufinon. lustsaminon. liubsaminon.

leitaaminon. minnisamiiion.

rg. in n. a. pL wiolichina. muotigrna.

anachominina.

I. in n,pL festinna u. d.pl. burdinum.

^on dem Thema aaf ina kommt auch in L 347. der n. pl. enginen, in D. IL 353. f. pnhollichinun und in Zf. n. pl. fol- nnn: nach schwacher Dekl. vor *).

ach dieser Auseinanderselzung mufs Grimnrs lung und Theorie seiner 2^*"^ starken und iwachen Deklination der fem., sowohl in iheren Abfassung (deutsche Gr. 1.) als in leuerten (deuUche Gr. IIL S. 503^507; bschnitt a, auf S. 336 ist ganz zo streichen) igt werden.

erlaube mir hier zugleich die Anordnung hl sämmtlicher Deklinationen mit wenigen i festzustellen. Die Substantiva, deren Thema

wie Bopp annimmt, mit an, An, son- onit dem Geschlechtssuffix masc. A (allhd. frt. 6 (ahd. A) oder EI (ahd. 1), n^utr. 6 L oder A) endigt, nehmen im INominativ as Flexionssuffix an, in den übrigen casi- iCser dem d.pL) fügen sie dem Geschlechts- zunächst ein N bei, und lassen im Gothi- ilsdann erst (aulser im dat. und acc. sing., le Flexionssuffix bleiben und mit dem an- Lcn M schlicfscn) das Flexionssuffix antre- 1 Ahd. aber fallen hinter dem angehängten llen cadbus (aufser im g. pl.) die Flexions- ab. Diese Deklination ist die sogenannte che^ oder N- Deklination. Da im Goth* bd. die mosc. auf JA (ahd. JO) und die jf JO (ahd. JA) eben so wie die masc. auf

O) und fem. auf ö (ahd. Ä) mit dem Ge- tssuffix masc. A (ahd. O) ufid fem. ö (ahd. igen und auch mit dem masc. auf A (ahd. i fem. auf ö (ahd. A) ganz gleich flekti- d ferner im Gothischen die Deklination der if EI ganz diesell[£ ist, wie die der femi- if ö, und im Ahd. die fem. auf 1 alle De* Dsfahigkeit verloren haben und entweder ; casibus 1 behalten oder in allen casibiis m nom. sing.) hinter dem 1 ein N anneh- Iso keine Ueklinalion bilden, so giebt es, r Eine schwache neutrale, audi nur Eine l) achwache männliche und nur Eine (nicht

Wie bei. den snbst. fem. auf I wird andi den subst. netitr. auf i ein N theils schon im No- minativ angebangt, theili in den obliquen cas. der Flexion vorgesetzt, z. B. pechin neben pechi, magalin neben magati, fingirin neben fingeri, fulin neben fuli, kizzin ne- ben ki^zi, lorichin neben lorichL d. s. an- dine in d. pl. andinum von andi, n»u.a.pL iunginun von iungi (mit Uebergang in die schwadie DekL), d.s. eimberine, if./7/.eim- berinen von eimberi; s. auch die neufr. auf -ili mit der Nebenform -ilin in SufQx L. Auch gumnhin, resina, ist vielleicht ursprüng- lich gummt Ist cussin auch aus cussi oder umgekehrt cussi ans cussin entstanden? wie chnmi aus chumin? Auch ma^c. auf I schei- nen ein N angefügt zu haben, wenn in nau* frngnSf scefsaufi. R. und sceifsophin. Ib. naufragium zu lesen ist Cf. auch //. pl. cn- zinon von eorzo und s. IN unter Nr. 2. in

3) schwache weibliche. Für die starkdeklinieren- den snbst.y d. h. für diejenigen subst., die ihr Ge» schlecht nicht im Nominativ durch die Geschlechts- sufiixe. bezeichnen 9 sondern dem Nominativ beim masc. und fem. das Nominativsufiix S anfügen, (oder» wenn ihr Thema consonantisch auslautet kein Flexionssuffix annehmen), beim fem. , wenn es auf A endigt, dieses zn A verkürzen und ohne das Flexionssuffix S lassen, und beim neutr. üe» xionslos bleiben, und, wenn es mit A gebildet ist^ aach dieses A abwerfen, sind hingegen 4 Dekli. nationen für die subst. masc, 4 für die subst. fem. und [wenn es auch neutra mit consonanti- Sfcbem Auslaut oder mit dem Ableilungssuffix I giebt (die im Gothischen auf einen Cbnsonanten oder auf I im Nonn'nativ auslautenden neutr. ver- rathen durch ihre Deklination überall ein Thema auf A oder JA, dessen A im Nominativ abgefallen ist)] 4 für die subst. neut., aber nicht nach Grimms sondern nach folgender Vertbeihmgr

DekL für die subst. mit dem Ableitungsuffix

masc. u. neutr. A oder JA, fem. ö (ahd. Ä) oder J6 (ahd. Jl). Grimms !*• \x. 2»« Dekl,

Dekl. IL för die subst. mit dem Ableitungs- suffix I. Grimm*s 4*« Dekl.

Diekl« IIL für die subst mit dem Ableitungs- suffix ü. Grimm's 3»* Dekl.

T)&\. IV. für die subst. mit consonantischem

Auslaut Grimm's Anomalien.

d37

K

N.

938

SuTGx N. Selbst in IN (aucli lu en oiltsicllt, z. B. in wirlen, herzogen), das in offin, ceitin, esilin. weberin, irwurigarin, wi- fitniin, fiill^jißlarin, lewin, tupin, manin, mannin, gonimannin, m^gin, bTachin, (iU lolin, phain, fianlin, friunlin, pbistrin, fulisin, gulin, chaiserin, chnningin, gra- vin, gcsiin, cbnetarin, hanin, drcchin, drutin, herizohin, zum^rin, zoubrarin, zuhtarin, Äcelchin, forasagin, so wje bei ^irtun (cf. fahsun, /owi>. Pa)^ lungon in un, den Anschein eines weiblichen Geschlechls- sufüxes gewonnen hat, sehe ich N nicht als SufG;Ci sondern als einen an das weibliche Suflix l an<'ehängt n Buchstaben an; z. B. aus dem weiblichen part. fianti (im GoÜi. zoigt sich noch diese weibliche Bildung des />^rf.) enUland fiantin wie in dem oben abgebaltenen fem. auf 1 die Nebenfann in. Dodi will ich dieses nicht so verstanden wissen, als wenn alle diese feminina ursprünälich sich aus fem. auf l ent- wickelt haben, siöndcrn das in einigen fem. aus 1 cnUvickelle i n ward später als weibliches Suf- fix angesehen und als solches angewandl. Das Golhische kennt diese Anfügung des N noch nicht und braucht nur noch allein Ö (aus Ä) zur Molion. Man könnte zwar auch annehmen, dafs dieses IN aus IM durch Abfall des A enU standen sey; aber dieses INA ist selbst kein ursprüngliches Sulfix (aufser wenn es sich auf ein musc. auf IN stützen sollte), sondern es hat sich erst dadurch erzeugt, dafs zuerst das Suffix l sich mit N bekleidet und alddann noch das Suffix k (auch 1, z. B. menniskini) an- genommen hat, z. B. festi, feslin, festina. Die hicher gehörigen Wörler sind lisina (ne- ben lesa). elina? lewino. wullina^ lugina? lungina. redina. meisterina. muhsina. niistin^. mettina. festina. phistrina« fin- strina. kctina. chuchina. chevina. cru- sina. chualina. derrina. putina. scugina und vielleicht auch einige unter dem beim Suf- fijt IN unter Nr. I. 2. im Suffix N aRgefiihKen Wörter; cf. auch die n. pr. f. ilina. emina. Eben so wenig ist inna in esilinna. affinna. niaginna. maninna.m eist rinn a.brachinna. brutinna. friuntinna. chuninginna. ke-

linna. ehovinna. heninna. cbesliQ«a.iriN linna. cwartijina. wostinna. walahioBa, druXinnn. leiginna. chintlragerinne. lon- ginna. long inna. scuginna. s aha inna, odtr cnna, unna (cC Sufdx UN und Suffix N) ia ke'tenna. wirlenna. gutenna. chophenni [Iruhlenna in N. 3S, ä, welches Gciaim, aber nur als ein ihm unverständliches Worty unter die Ableitungen mit NN aufgenommen bat, ist nicht hieher zu zählen, sondeni in trübten ai (jB. Partikel NA) zu bessern], woatnnna« pir* tunna. mistunnea. lungunna. hobnnni wirkliches Suffix, sondern nur durch Gcmioation eines eingeschobenen N entstanden«

Dieselbe Einschiebung des N, durch die dn weibliche 1 zu INA ^erlängeK wird, findet lidi auch an der Verlängerung des weiblichen k n ANA (hinter B zu NA geworden), ONA, U:U in den weiblichen n.pr. atana. adelane. adi- lene. adalina (zu LNA?). otilana. waldra« dana. berhtradann. lollana. anslenbaai. moterane. boazilane. bcrsprcdane. fa« ranc. adalfarane. listillona. bettone, pc* riltalone. adaluna« adalpirna. hizipirna; vielleicht auch in den subst, uohsana, troo* Sana (cf. AN in Suffix N. L !•)• Auch [d die subst* ostroni, westroni, nordroni (nordruni), sundroni, auch ad/, nordra* Der] in den mannlichen n. pr. altuni (all alto). alpuni. ebroni. eburini. adalanl aotlunL erluni. erleni. eskini. walanL wanzoni. liubunl baldini.beItHni.bobnaii betuni. bettoni. wanzino; auch in agino! (cf. IN in Suffix N. I. (. 2.) wie in den mina- liehen n. pr. eichin. atin. auttin. altin. al- pin, immin. amin. erlin. walchin. wenziai werin. leubia. pitin. rau.tin. berlen. bai» min. pipin. pinsin. hrodin. agilin. adaghi* lin. ennilin. watilin. witilin. puabilil (cf. IN in Suffix N. I. 1. 2.) ist die Anfugof eines' N und nicht ein Bildungssuffix N aius nehmen. Audi in den FiuTsnanien regin. rt- tin. Sabrina, fachina. wirmina. aiganai sigena? und in den Ortsnamen crnona. sr* gona. alkena. angin, ilmina. alzina. cno- lina. wangiona« walina. wirtina. legiaSi lephaoa. longion« regina. rntin. miasa^

N.

na« borchana (Insel), turn? Cf. Suf-

er nehmen auch die Adjektitre auf I im kliv bisweilen ein N an, in nnede- oldfarwin (oder ist es goldfarwln; U In in Suffix N). hwtlin (oder ist es t?)* ateilin. gizwinclin. guotspra- und selbst von denen auf iN (s. SufGx d einige vielleicht keine Bildungen mit ffix In, sondern ihr N ist nur angefügter ibe, z. B. in goldfarwin.

Einsphallung eines M zwischen I und Suffix JA scheint angenommen werden sen, in redina neben redia, chevina chevia, wenn- man nicht redia und

erst zu rcdi und chevi werden lassen &ben redia und chevia auch ein redt evi annehmen wilL Cf. Suffix N.

t bei einigen Verbis ist das an die Wur- igte N vielleicht nicht immer als Abtei- les Verbs entweder unmittelbar aus der oder aus einem mit AN gebildeten tio- nzuseben, sondern nur eingeschoben, z. tornjan? Cf. die Verba beim Suffix N.

ch schiebt sicli N auch bei andern Bil- eip, z. B. chelnari. gartinari. mu- Testinari. wizinari^ chastinari. nari. truganari. ernust. werna^ne- rra). bina. zwene. zweinzug. zwi- , auch in obnehti. obenahtig. obe- i. uzenabtigi? fornahiig^ fornah. der ist hier an ein Siiffix N das Suffix chängt? auch bei Anfügung des Suffixes z. B, abohnassi.

rfung des N im Nominativ der schwach- rcDdcn nomina ist nur in einigen Fäl- Linchmen. S. meine Theorie der schwa- eklination. Findet im Ahd. auch Aus- ; eines N aus der Mitte einer Sylbc statt? imsylbcn tritt sie, aufser in isila, in*

e eil (über jugund s. JlJiNAjJ5 vicl- 1 dem Suffix ing, bei einigen Wörtern im Denkmälern, z. B. in kunig st ku- wenn dieses auch früher, schon kunig i seyn sollte, cf. Suffix ng, und was oben c Einschiebung des N. gesagt ist, auch

N.

940

das ihere honag mit dem spatern honang, das vielleichi nur Dialektform ist (nur in N. Rfcp. Org. Pnid. !.)• So findet sich auch in N. Mcp. Oi^. Bo. 5. tuged st. tugend, und in Hd. Tochezen st vochenzun*

Gemination des N findet weder nach langen Vokalen (aulser wo NN aus NJ entstanden Ist, wie %. B. in suannan) noch am Ende eines Wortes statt (cf. II, rr, mm). Einige NN ha- ben sich aus dem einfachen N hinter dem kur- zen Vokal der Wurzel [oder auch einiger Suf- fixe, wie des Infinitivsuffixes an (nicht des No- niinalsuffixes an) und des weiblichen Motions. suffixeS' in] entwickelt, andere sind aus mn (z. B. in nennan aus nemnan) oder aus nj (z. B. in brunna aus brunja, dennan aus denfan, meinnan aus meinjan) entsfanden« Sollte auch RN, ND sich im Althd. in NN as- similircn? Für sinn an, proßcisciy z. B. findet sich im Sanskr. keine Wurzel fan; es bieten sieh aber fri und Tat, beide ire bedeutend, als Wurzel dar; aus ersterem kann far, und durch Anfügung eines N (s. oben über den Antritt des N) farn und hieraus durch Assimilation fann, aus dem letztern, fat, kann durch Ein- Schiebung eines N (s. oben über die Elnschie- bung des N) fand und hieraus durch Assimila- iion fann geworden seyn.

Einige anlautende N sind theils ans in ent- standen, in: neben st in eben, eonaltri st eo in altri, neonaldre st neo in aldre noh nalthere st noh in althere, vielleicht auch in: i^ner und nioner st io in er und nio in er; theils aus ni, in: nio st ni io nalles st ni alles, nein st ni ein, nicht st ni ieht, nibu st ni ihn, wie in nist st ni ist, nintfahent st ni intfahent und ahn- liehen Zusammenziehungen.

In einigen Wortern ist das im Anlaut erschei- nende N ursprüngliches IIN (cf. HL, HR, HVV), das nur noch in den ältesten Quellen angetrof- fen, sp'ater aber abgeworfen wird. Dieses HN kann ich für das Althd. mit Sicherheit nur den

wurzeio HNIG, HNU, KNUT

zuweisen; vielleicht ist aber auch in hnapf und hnol das anlautende H organisch.

[60]

Ui

N.

N.

Aiiber dem oben erwähnten H stehen Tor N im Anlaut nur G [nicht immer znr Wurzel ge- hörig, sondern «Is Präfix (ga)], K (CH), F (Y) und S.

Als In- und Auslaut schlieEst sich N (aber nie als radikaler llieil und, aufser an R und 'neUeicbt auch bisweilen an S, nur durch Aus^ wurf eines Vokals) an alle ai^dere Consonanten an; am leichtesten an R, H^ S.

An in- und auslautendes N (anlautendes N leidet keinen Consonanten unmittelbar hinter sich) schliefscn sich nur Gutturale und Dentale ond bbweilen F an. -

Dicf starkconjugterenden verba, deren Stamm- sjlbc mit n oder nn, oder ng, nch, nd, nl, ns endigt I stammen nur von Wurzeln, denen A oder J als Wurzel vokal zukommt, nicht Von Wurzeln mit U. Es sind folgende: spanan. chlenan.

chinan. grinan« hrinan. sctnan. swlnftn. bannan. spannan. winnan. linnan. rtn- nan. brinnan. ginnan* chlinnan? spin- nan. sinnan. gangan (hangan). Iingan* bringan* chUn- gan? hringan» dringan* twingan. sin- gan« slingan. springan. trinchan« stin- chan« sinchan. hinchan. blantan. stantan« wintan. hintan, seritt- ian. ganindan. findan. slindan» swin- dan. dinsan,

IN* SnfBx. (CL Raumpartikel riA. /

L Bildungssuffix. Zu vergleichen sind die %\t. Suffixe an, ana, ani, in, ina, ina, na^ nu; auch at? tu (ta)'^ Es bildet

A) den Infinitiv [man verg^ das skr. Suffix a nra ; aus dem T in dem skr* Infinitiv tum (von ta, tu) hi die ahd. Infinitivenditng a n wohl nicht entstanden y doch cC das Par- ticipialsuffix an mit dem skr. ta, na] ik erscheint nach Verschiedenheit der Conj^ der verba, von denen der Infi gebildet ist (s. Sprachschatz L S.. 264 267. u. 530 566. )i als 1. AN im Infinitiv der starken und 1^

schwächen Conjugation^ a. B* cftai hau, jetan, wahsan, wichai(, tan, wallan, werdan^ wiiffia zan, liugan, ratan, meiz*n; Jan, wegfan, nerjan, irpnrjali,i 5an, hugjan, nrspurja-n, ske uaban, eckan, keanckan, nrac giavaran, illan, anazan, arpe gir^an. Diese ungeschwäcbte Fori det sich, unvermischt mit abgeadi^ ten Formen , in : Aid. 4. Ar. 1. B & Bo. 3. d Co. 3. Can. 1. 3. ! D. IL 284. 285. 286. 313. 334. 341 345. 347. 351. Da. E. Ec Em. 2i £p. can. L 2. 3. 4. Gc. 1. 5. 6. 12 S. Gh. 1. Is. 2. Juv. 3. Ky. Le. JLa. L 1. MaL Prud. 2. 4. Pers. S Rg. 2. S. SI. Sg. 70. 292. Sal. 2. 4 1. 2. 3. 3. VS. Wess. W. Wu. « Dagegen zeigt sich

AN und EN in Bib. 1. 9. 10. 12. i; Can. 4. 10. 11. Ct E. Em. 1—2. Frg. Gc. 3. 4. 8. Gh. 3. 4 Gx. i Ib. k. Is. K. gl K. M. Mart. Mos. 0. Pa. Pn. R. Ba. Bd. Bf. Sb. Sg. 913. T. Wo. 2. X.

AN und IN in Can. 6. 7. Co. 4. C Le. i.

AN, EN und IN in A. Ar. 2. Bib. 4. 7. Bo. 5.. Can. 13. Gc. 7. Gd. 1.

AN, IN und UN in Gd. 3. Prud. 1. pituuygiweichuuy arwartun,sii

AN, EN, in; ON in Oü. W. z. R ton, vurebringon. Nur abgeschwächte Form kommt v(

EN in Can. 8. Co. 1. 2. D. 11. 285. 328. 33a 339. 341. 349. 351. Gc \ Gg. Ho. 2. L. Mu. Mcp< OA. Ps. 1. Bg. 1. Seh. 75. Schw. Sg. 183. Wn z. B. czen, }ehen, werden; no irren, weken.

EN und IN in Bo. 2. Db. Eb. Uo. Org. Ilc Syl.

EN und ON in ZI

EN und UN in Sal. 1. .

EN, IN und ON in N.

EN, IN und UN in Virg

\

N;

N.

944

IN itr Bib. 4. Can. 5. D. IL 311. 314.323. 333. 341. 343. 348. 351. Ep. can. 6. F.

I. 2. Rg. 3.S. B. begiebin^ ivahsin, lidin, vrotiO) waniiii listin.

. ^N im Infinitiv der 3**» schwachen Conju- gation» z. B. garneoi eren, wahhen, wählen, weichen, wonen, warten, wcren, warlnen, hlinen, hangen, hören, haben, hlosen, darben, li- ehen, langen, losgen^ leben, roten, ramen, piporagen, folgen, fragen, ehalten, sagen, awigen. Dagegen fin- det sich AN in Bib. 10. 13. Can. 10. Ep. can. 1.

3. 4. Gc, 3. 8. Gd. 1. Gh. 3. Le. 1. 3. M. Mart OtL Prud. 1. Pa. Rb. Tg. 3. 5. Virg. Wm.

in: wahtan^ giwonan, leban, lih- h'an, raman, rifan, gibitaran, fra- gan, haban, hangan, darban^ do- lan, sagan, giswigan. IN in Bib. 5. z. B. leb in. feN und AN in Bib. 1. 2. 0. fcN nnd IN in N. Org. . ON im Infinitiv der 2^" schwachen Conju^ gation, z. B. in ebonon, ahton, ähton, auchon, atomon, offanon, avaron, ophoron, ellenon, andon, willon, bewaron, willeon, redioii, herion, suntcon, tretton. Statt dessen zeigt sich €N in Bib. 1. 2. 7. Bed. 2. Can. 10. D.

II. 353. Ec. Gc 3. Gd. 1. 2. Gh. 1. 2.

4. Ib. M. Mart Pmd. 1. Sal. 1. Sb. Virgv z. B altun, atomun, geinun, Hzarwurzorif, girigilnn, redinun, ratissun, ratiscun, machnn, gime- Tun, gaganmczun, kcpluotigun, braehun, prastun, angifartun, gau- garnn, gichorun, chofun.

A]N in Can. 12. Hr. Wm. z. B. wunta-

ran, macban, chosan^ biscawan. EN in Bib. 5. Ho. 2. in heilscewen»

spentcn. IN in Bib. 4. 5. 6. Gd. 3. Tr. in ebioin,

widereschin, redin, gichorin, cho-

«inw

Hinter L nnd R nelimen D. III. 45. Mcp. und N. auch bisweilen blofs N an, z. B. suln, gebern, ferbern.

Bemerkt müssen noch werden die Inf. gdn undgftn, stän und stin, siän (aus filahan), tuan neben tuon, tuen, tuoan. In der Deklination gcminiert gewöhnlich das N des Infinitivs, z. B. g. Icsannes, rihtenncs, wcrennes,

wuocheronnis, capitulunnes. J. ezanne, gehanne, wepanne, ba- weganne, wallanne, winnanne, wizanne, biwisanne, uopanne, ougenne, kierranne, girranne, ge- wurchenne, ahtonne, aachonne, offenonne, offoroiine^ ellinonne, emizigonne, gimachunne," for- . scunne, giepanmezzunne, to- punne, gipezirunne, midinne, werinne, wintinne, irrettinne, anazanna, ezzanna, jaganna^wer- fenna, wizann a, galutaranna, le- benna, angaltenna, gegerunna, schenchenna, sentenna, sni^ danna, suochenna, firsuig4!nna, sculdanna, irpelginna, chlagun- na, traginna, wechanni, wihanni, ' quethanni, intrinninni, vuri zi pringinni, zanunni; ferennu. d, pL? halsannun, troffizzannuni.

In Gc, 3. W. Wm. gl. K. Pa. kommt auch ungeminiertes N in der Deklination vor, in eichene, arbeitene, uberwin- dene, nemene, opfrono, fraganu. In Can. 13. steht der dat. saganena wohl als Schreibfehler.

Sollten die Infinitive auch das weibliche Suffix t annehmen und einige (mit ? be- zeichneten) siibsty die hier weiter unten bei dem part. praet. aufgenommen sind, bleher gerechnet werden?

Der Infinitiv nimmt auch Compoa. mjlr lih an (cf. das folgende pnrL praet., aber, auch das pari, praes. in NT): bringan- lih (neben bringantlih). n^hfolgan- liho. pruhanlib. gihellanlih? zirgan-

[60']

915

N.

N.

m

lih (neben zirgantlib). nnarrekinllh (neben nnarrechentlih). farsebanlih (neben farsebantlih). unarmuodenlih» unplwananlib. unbilinnanlib. un« « virmitanllh? scerienlib. minneonlih (neben minnontlih). unercherranlih (neben unercherranillh). bizeieban* lih (neben bizeichantlih). onarpe* tonlih« B) Die part. praet. pass., die mit Wurzel Ver- ben zusammenhangen (merkwürdig ist ca- folgan, consecutus. Pa. und firspurnan, offensus. gl. K.). Es ist, wie die sanskr. SutHxe des parL praet^pass. ta, na und seine Dekl« zeigt, vollständig als NA an- zusetzen. Die Form, in der es regelmä- fsig erscheint, ist AN und gewöhnlich sieht es mit dem Präfix GA, z. B* gawahsan, gawigan, garatan, selten ohne GA, nur in frezan. wuntan. wordan. worfan. rnnnan. boran. follapetan« bizzen» brungan. funian. kepan. trostan. tri- pan. trunchan. knitan. graban. Fol- quetan. altquetan. qucman. faapan. hcizzan. holan. ana si hangan. trun- chan. zogan. balpscritan. scaffan» acriban. scruntan. AuCscr AN in Aid. 1. 2. 3. & Bib. 3. Bo. 2. BK

Bed. 2. Can. 2. 3. 4. 12. Co. 4. D. IL

263. 282. 285. 314. 325. 326. 327. 329.

332. 333. 334. 336. 337. 338. 339. 340.

342. 344. 348. 378. Da. Em. 26. 27. 29.

30. 33. Ep. can. 1. 3. 4. E. Ee. 2. Frg.

Ge. 4. 9. 12. Gd. 2. Gh. 2. 4. Hild. Is.

2. KA. OA. Or. 1. 2. Pb, 2. Prud. 2. 4.

Pers. 2. R. Rd. Re. Rf. Rx. RB. S. Sbe.

Sg. 70. 184. 193. 240. 292. 911. 913.

Tg. 1. V. VP. L 4. Wo. 2. 3- Wn.

86a X. erscheint AN und EN in Bib. iO. Bo. 3. 4 5. Can.

6. 10. 11. EU Ge. 1. 5. 6. Gd. 1. Gh. 5.

Gx. K. Pa. Seh. 85- Tg. 5. W. Wra- AN und IN in Bib. 12. Ec. 1. Gh. 1. Ja.

gl K. Le. 1. 2. 3. Ps. 2. Sb. Tg. 3. AN, EN und IN in A. Bib. 1. % 6. 7. 9;

13. Bo. 1. Ct. Can. 7. £p. can. 2. Enu

1—24. Gc 8. Gh. 3. M Mart Rb. Bj^

1. 2. AN und ON in Can. 9. Oa. Pn. SI. AN und UN in Can. 1. (ongidonsaik) AN, EN und ON in H. Ib. Is. Ra. T. AN, EN und UN in Bib. 11. (arscrotan.) AN, EN, IN und ON in Can. 13. Gc 3.

N. O. Prnd. 1. Virg.

AN, EN, IN, ON, UN in Ic Prnd. 1. (gi. spannun.)

EN in Ar. 4. Bib. 4. Co. 12. Cr. D. IL 284. 311. 313. 315. 316. 318.322.32& 328. 336. 338. 340. 344. 346. 347. 349. 377. Db. Em. 32. F. 2. Gc. 2. 10. Hs. L. La. I. 1. Le, 4. Mos. Mo* Pr. m. Pro. 2. Ps. 1. Seh. 75. SC VP. 2. Wi 460. z. B. ferjehen.

IN in Ar. 2. Can. 1. D. 11. 312. 313.334 336. 337. 344. 349. 35a 351. Db. Em. 31. Ep. P. 1. Gd. 3. Hör. SaL 3. Sg. 183L Zf. 1. B. gigelinin.

ON in D. II. 337. (giperonaz.)

UN in D. II. 340. 342. in giswallun.

EN und IN in Bib. Bib. & Can. 5. F. i.

Dd. Ho. Mcp. N. U. Org. SaL 1. 2. i

Syl. Tr. EN und ON in Rc (nngirochon)

Die Endungen ON und UN sind oft duitb Assimilatioa mit dem in der Nahe stebeor den Vokal herrorgebracfat (aber nicht im* mer), auch sieht ON in den mehrsten Pil- len im flektierten anstände« Man veigleicbc die folgende Aufstellung deCfflDr^ in die- ser Form: erslagon. gischaldon. far- holon. ungirochon. gitragon. geno- mon. giraton. gelogon. bifalobon.gf coronero. ferchoronaiL chiholonoi anabrungono. intproltono. ginaont» girizona. irkolgono. chiborgoniOi nnpilipono (iudesinenterj, gil^g^^BO. nngaporon«. einboronon.:gjporoniii gesuullun. gispanun. biduungiift kilruugun. furrdunsun. arscroUiL durhworfunun. geunatunio.^

Hinter L, R, H, S findet sich N unoüt- telbar angeßigt be£ Bib. 5. Bo. 4. 5.

r

ist.

N.

948

Mcp. N. Org. Oll. Prud. 2. St. Tr. Witt. Wo. 2. in ferholn. giitialncmo. giarn. geborn. ferlora. fdrxarn. gechorncn gescorn . beseorn-^. prfelffhna. bi- folohn«. erwahsnia,

Eine Zusammenziehnng findet auch in git2n statt

Ton diesem part. (cf. aneh die pari, praet. der schwachen Conj. ) werden durch 1 (bisweilen vielleidit auch durch A, cf. g. 3. nnpistantano. Gc. 8.) $ubst. fem. gebildet, die dem grofsten Theile nach Sprachsdiatz I. S. 29. 30. verzeichnet sind und die ich hiermit noch vervollständige: erwerni? ferworreni. gewazeni? far- leganL pilohhani. gilitani. hinagil»- tani. gilerani? zilazani? irredani? vnriprnnnani. wtdarmezzini. nngino- mani. kibolgani. avurborins. erist« b'orini. widarboreni. gibuntani. in- pvtant. irbotani« anaprungani. um- bipifangani. erfareni« framkifarani.r gfgangenni. ufarhabani. haltinL gr- baltini. fartarefaini? «mbetrogcni. gidruBgini. nnbedunngen-i. ungizo* gani gisalzani gesprocbeni (istaudi vrsuohnt und wihmei so zu nehmen?)« Sollten einige aus dem Infinrirv abgeleitet aejrttf zumal bei fehlendem Umlaut

Auch das pari, ohne weitere Ableitung übersetzt bisweilen stibsf.j z. B. ira, ga- polgan. Pa. cwisiipaiio, zis-amana gt- drungan. Ec.

Andi mit assi (a), as^idi (a) werde» Ton diesem j9^rf. prai^. Subslantia gebil- det: ziwerf0essi?'giwuB'tinussida. b»- wsntinussida. piwollawissida. we^ •eoussi'da^ arlosnessi? forfazanisaik intldehanaasr. pi-lochanissa; farlo- ran'issa^ flornnssi« ferlo-ranusslda.* iairiganressi. forradannesai; raln>is^ otda? poIcnU'Ssa? potcnussida? ar- pölgannssi. arpolgannussida» an-t- fangnis^a? fnn-tannissa. funtni^sida«- bi'fantannrssK bifuntannls^ida. ar* fofttinu'Ssidat pnfuntnnssida;' ingalt*^ Bisset avfiu'eni'amisaib' iMnpjpq^uema>-^

C)

nassi. gahaltnassf? gihatCnissa? bi- haltne«si? gihworfanissa. hthaban- nessi?brhabannissfda?gihell>anussi? irstantannessi. arstantnissi? fir- atantnissi? ferstantnisseda? bisnit- nessi? Da das Suffix asffi. etc. auch oft.

0

mit Vorselzung emes N als nassi ange^ hängt wird, so sind vielleicht mehrere der hier aufgerührten Wörter nicht mit dem part.t sondern mit der Wurzel (die auch bisweilen ihren- Vokal verändert haben kann) zosammengeselzt* Seilten einige auch Ab- leitungen aus Infinitiven seyn?

Zusammensetzungen des part. praet* fin-

den nur mit lih, hert, acaft slalt

nnuperWHntanlih. unbilibanlih? gi-

leganlih? antfnntanlih. nnpivan-

ganlih? pifolahanlih. nnerfaran*

lih? nnpfporganlih« unkrpoganlih.

gicozanlib. eachoranlih. ercho-

menlib? ferbolanlih. gttraganlih?

vnbitroganlih, gezogenUk ungi-

aewanlik

wtzanheit« forloranheit fermezzen^

heit. bitruncanheit bolgenscaft

Diejenigen von diesen Wörtern, die in der Wnrzelsylbe keinen Ablaut zeigen, kon- . Ben auch mit dem Infinkiv componiert seyn; ef. auch die ZusammcHselzungen ml dcrä parf. praes. m NTr substantwa und adjcetiva. a^ subsianlivff*

\) AN [d. h. ANA, ANU (cf. dovn, golh. thaurnur),- APil ist nicht nachzuwei- sen} und ANI (ans ANJA> fiir masc» Hnd neuir.y und mit dem mannt Ge- schlechCssnflßx 0 (goth; A) als ANO für nmsc. mit den weibl. Geschlechts- Suffixen Ä und I, als ANA^ ANI für femin. Diese AN Form sebwäeht sich »icbl nur kl ENy }N, ON, UN ab, son- dern erscheint auch bisweilen nur als N, wie steh aua Mgender Zusammen- steil ung ergiebt ofc ohne Geschlechtssuffikr

AI^ und ANI, bukmvj? ofan. eil an

\

949

\

N.

cUiao. ampian? (oder ampana?). ir« man (als erster Theil componierter n.pr.). aran (neben arOi /*•). ostan (»• u. n.). wagnn. wotan. westan. %vaganleisan? (in Ja. neben waganleisa, f. anderer QucUcn). rcgan. rogan. morgan. mit« tan? (in mittangart, mittingart, ne- ben mitligart, miltilgart, goth. mid- jungardy angels. middangeard, oder ist mittan Adj.?). nordan. foih^an? (ist CS neut.?). hraban. hagan. hafan. (ga. langan und galgan« Qalgant.) goman? (ci. die Form gomen; oder ist goman ans gomT-man entstanden?) degan. tra- han. saban. segan. sundan. Hirher

. auch die Alannsnamen: odan, ^valan (? 4>der ist N nur angehängt?), nentra: ei- gan (isan ist aus isarn entstanden)« wa«* fan. wolcban. lehan. lafahan. reisan. magan. panfahan. feihan (odermajc.?). gaman (oder masc,?). zeihhan. zoran. (wenn zoranouga Lieber gehört). Sollte auch derpan, azyma, bieher gehören? anch pilipan^e^ca? alamuosan ist wohl als Umbildung des griech. Wortes anzuse^ hen. giwafani.

Bei A. Aid. 4. Bib. fiib. 1. 2. 3. 4. 7. a 9. 10. 11. i% 13. Bl. Bo. 1. 3.. C. Can. 1. 7. 10. II. 18. 13. Da..D. 1. 342. II. 285. 311. 316. 318. 340. 341. 345. 378. p. in. 76. Em. 1—24. 29. 31. 32. Ep. can. 2. F. 1. 2. Frg. Tr. Ew. Gc. 1. 3. 4. 5. 6. 8. Gd. 1. 3. 5. Gb. 1. 3. 6. Gx. H. Ja. Ib. Ic K. Ka. gl. K. L. Le. 1. 2. 3. Lu. M. Mart. Mat. Mon. 2. Mos. N. O. Pa. Prud. 1. Pr. e. m. v. Ps. 2. R. Ra. Rh. Rd. Rf. Rg. 1. S. Sal 2. 4. Sb. Sg. 70. 184. 242. 292. 299. 913. SC. SI. T. Tr. Tg. 1- 3. Virg. W. Wra. Wn. 232. 863. 3355. W.o. 3. Z. gl. zw. L. rip. L. alam.

EN und ENI. masc.: ofen. jellen. aren. Osten, wagen, laugen, regen, roten (St^one). morgen, hagen, hafen. degen. traben, sahen, segen. nentr: eigen, wafen. woVchen. lachen (remedium)* analehen. lahhan. bouehen. gamen. zeichen, zoren« gewafeni. Bei

N.

Aid. 4. Ar. a Bib. S. 6. d. 13. fi Bo. 5. Cr. Ct Db. D. II. 3l3. 314 327. 3^. D. IIL 60. Em. 31. F. 1. Hd. Ho. 1. 2. qs. Ic. gl. I(. L. Le. Mcp. IVIärt Mon. 2. Mos. N* N. U^ C PO. 1. 2. Prud. 1. R. Ra. Rc. Bg. Sal. 1. 2. Syl. Seh. 75. Sg. 183. St Viig- Wb. Wm. Wn. 282. 460. 8f L. Roth.

IN und INL masc,: ofin. ellin« arii gin. lougin. regln, rotin (SX^one] tin? morgin. hagin. hafin. dagi hin. Sabin, sceffin (oder zu IN' aus sceffi?). Gehören bieher die 1 namen eichin, atin etc. (s. IN in acgin. nmtr.t eigin. wafin. wo lachin (remediumj. lehin. lahhi: gin. pouchin« gamin. zeichio. wafini. gidigini. Bei A. Ar. 2. Bi 2. 5. 7. 11. 12. Can. 4. 7. a la D. U. 319. 282. 327. Em. 1—24. 1. 2. Frg. Gg. H. Ho. 1. 2. Hs. Hd. gl K. L. Le. 2.:M. Mos. N. N. II O. Prud. 1. 2. Ra. Sal. 3. Seh. 75. Syl. T. Tr. Wm. Zf. L. alam.

ON. masc: morgon. sapon boiBib. C. ea. 1. M. Mon. 2. N. Sb. a. lonan. 0. -— Assimilation in deg Virg. sabonon und gisegonot. T. non (d. ph). O.; neutr, nur durch i lation in zeichono, zeichonon. konOy wolkonon. O. wolehon %volchonom. gl. K. zcichonota.

UN. masc: rogun. degun bei D. I

. fls. L. Rotb. polunoci, septent Prud. neutr.: wolcbun, lad Bib. 7. Pr. t Tr.

N, NI in den subst.^ die aus Würze R -Auslaut durch dieses Sufiix gebildi den. Ob und wo dieses N wirkli<

. Suffix AN ist, oder einem Suffix N (und auch ANa) angehört, oder bl( gefügtes, nicht ableitendes, N ist (< im Buchstaben N) läfst sich nicht mit Sicherheit entscheiden. Als Bil fiufilx, und nicht als blofs angefiig ..nehme ich es in folgenden Wörter

M

5.

N.

953

fkäsc. hsLtn {od^T nmiir.?). dorn, scern

(in* nnd nj. -^ asni. neutr. barn. garn. cfaorn (neben cha-

Tin und chorön). zürn (cF. zoren r.

znrunta). scern (m.u.n.J. - hirni.

mittigarni. gistirni (gisiuni, gi-

atriuni; bieher?).

Ueber quirn und born (cf. aber aucb die Nebenform boren) s. RN im Bucb- alaben N. «^ Ist farn aaa farm? oder umi gekehrt? > In eichorn, ahorn, andorn, jjiilarn^ sintarn, untarn^ zwitarn, ' isarn, felarn? auch im n. pr* ebarn, lumn N ab angefügter Buchstabe (cf. ain- tar neben sintarn) oder ab Suffix Na ' angesehen werden^ oder ist auch ein Suf- fix RN, ARN, anzunehmen? Ci auch zwi- taran neben zwitarn, wo freilich, wie auch in den Obigen Formen chorin, cbo. ron, hoiren^ zoren, zurunia, der Vo> kal eingeschoben seyn könnte.

Bei Verlängerungen der subsi. auf AN, durch Flexion oder fernere Ableitung, TäUt das vor N atehende A bisweilen aus und N schlieft sich unmittelblelt an die Stamm- sylbe an, z. B. wafnun. Frg. wolcna R. wolcnum. Frg. wolehnohti. Pa. el- nungo. Rc lehnes. Pmd 2. £b. trüno statt trafaano. N. Bo. 5. pouhna. VF. pouhnun. Ec* unpauhnic. Pa. feihnot. bivehnota. T. eignun. Sb. Can. 10. zeihn-. Can. 9. Gh. 1. 2. 3. la. gl. K. Lc. M. Mart 0. Pa. Pmd. 1. Ra. T. Wok 3. Mit dem Geschlecbtssuffix*

ANO (INO, NO) für masc. pepano. scef- fino (wenn sc eff in hieher gehört), cher- no. sterno? sirno. scirno. n. pr* aachano. agino. ragino efc.; a. IN in Nr. 2) und Anf&guDg des N' im Buchsta- ben N. ANA (ENi. INi? NNi? ÜNÄ), föri fem. (brgana. tympana): agana (bie- ber?). offena. ord'ena. lougna. diorna« apilarna. stirna. amtrna. ferahana (forliana, forhan, forchna, forana, forchinne). crchana (n.pr.f.). Siehe auch die n,pr^ f. auf ana im Buchstaben

N. Ztf bemerken Im tkrfch das n.pAf.

> woldarniii. - GefiÖren auch die Flufs-

aamon »darbar, isäna, waharna und

andere auf -na hieher Z^ oder sind sie

mit aha, zusammengezogen zu a, kom»

penjert? Ortsnamen: rabana, auchiV^-

nasana ? ietisna ? Cf. die Ortsnamen mit

angehängtem N im Bochstaben N imd

' unten di^ Or!^- und Völkemamen.

2) IN für masc. und neotr. und mit den Ge- achlecbtssuffixen 0 und A, als INO^ INA, für masc. und fem. Ist unsicher, obgleich schon im Gothischen [maurgin, kin* 6\T^ (praefectusjy himin, aigin, ragin, fairina] einige subst. auf IN Torkom- men; wenigstens ist es schwer zu ent- scheiden, wo es ursprunglich und wo es aus AN (vielleicht schon im Gothischen) abgeschwächt ist; aufserdem sind die mehr- aten subst. auf IN [die fem. (auf IN und nicht auf INA) ohne Ausnahme] nur durch Anfügung eines N entstanden. S. das Suf- fix N in Nr. 1) und den Buchstaben N. Hieher gehören yielleicht die masc. druh- tin (welches nie als d ruht an vorkommt), lenzin. sceffitt. lagin (^m.,ii. oder jf./^ (cf* auch die n. pr. auf IN im Bochsta- ben N); auch immin (hymnus). perga- min (m. oder n.^). cinamin (m. oder n.7); die nrfi/. arin. erin. roskin? und mit Geschleebtssuffix das masc. s c e f f i n o ? nnd diej^/N. ebena. elina..lugina* er- line. brabsina. firina. hegina« zi- gena. evina (avtna). erina (arena). chotina (eydomä). aegrna (sagina). lutina (PB.. levina). Ct die Anfügung des N im Buchstaben N.

Als Bildungssuffix ist N vielleicht auch in einigen von den nom.prop.^ die beim Buch- ataben N aufgeführt sind, anzunehmen^ auch im n. pr* f lansonia, wie denn auch in den Völker- und Ortsnamen ruieni, varini, pirnni, levoni, morini, blanctoni, ieuloni, tageni, gothiniy goiones, Imgones, caledö- nia, codaniis fsinu^J das N zur Bildung des Worts zu geboren scheint.

953

K

N.

m

If. aJ/eei. Ct. subsL und p4iH. praet.

1) AN (aus ANA); cF. die folgenden AbschwS- cfaungen in EN, IN, ON, UN. eb an. ei- gan. offan. erchan. «rvafan. an- ^afaji« magan. brehan. feiban. hei« dan. basan. taugan. triicban. ein. zeihan. sei tan. auma-nes bei Bib. 1. 2. 3. 6. 13. Can. 4. 10. II. 13. Ep. can.

1. 4. CU 72. D. Da. Em. 1—24. 29. 33. Ec. Frg. Gc. 1. 3. 4. 5. 6. 7. Gd.

2. 3. Gb. 1. % 3. 4. H. Ib. Is. K. gl. K. tc. i. 3. M. Mart 0. Pa. Ps. 2. Pn. Prud. 1. R. Ra. Rb. Rc. Sb. Sg. 913. T. Virg. Wm. Wo. 2.

Hinter B wird blofis N suffigiert, in firn. jgcrn. tarn (ist auch n oh turn, liuohtiirn hiehcr zu zleh/en ? ) , auch hinter andern Buchslaben bisweilen bei Verlängerung des Wort« durch Flexion /oder Ableitung, in jgiofnotomo. T. hasna. Prud. 1. erchuo« ercna. Is. beidn-. Bib. 2. Fvg. IIo. N. 0. taugn*-*. Bib. 1. 2. Gh. t Ja. Ic. M. O. truchn-. Em. 33. Pa. R. Rb. Virg. Abschwä. (cbungen des AN in'

JEN. eben, eigen, offen- erchenost. brehcn. beiden, t^ugen^ truchen. ^eUen. symeoes bei Aid. 1. Bib. 5. 7. Bl, Bo. 5. Can. 4- 13. Co. D, H 313. 347. in. 464. Hd. Ho. Ic. Is. gl K. Mcp. N. N. II. 0. Org. Ps. Rb. Rg. 2. Sal. 1. \S% \Vm.

IN. ebin. eigin. offin. heidin. taur giu. truchin. megin bei A. Bib. 1, 2. 3. 5. 6. 7, D, IL 284. 328. 341. Gc, 1. 6. Gh.. t 2. 3. 4. K. gl. K. Le. 1. 2. 3. M. Rfart. N. N. II, 0. Org. Prud. 1. 2. Ru. Sb. T.

ON in offon bei N und Assimiblionen mit folgendem Q in ebono. O. gicbo- hos. A. geponotas^, M. eigono. K pffono. Is.

UN in tougun bei Rdr

2) IN (aus L\A), goih, EIN (aus EINA), &inskr. Ina in ebenin. elchhornin. eichin. igelin.

r .<!

iidamaotin. ottrin. apholtrio. ele« fantin. ellinsin* alparin. erdia erin. erlin. Archolchin. isarniai ejspin. gotaweppin* wahsin. widio. weitin. widerin. wollin. awirchia. wisiiLiin. lewin. lonbin. laagia (ßammeus). luhsin. lidirin. luftin. leimin. linin. linsin. laorin. log. ein. mennisein. marmorin. mio- jsin. mazaltrin. pilchin. pirchin. pirin. purpurin« lepardin. banmin. olebifumin. lorbonmin. onzbon* min. palmboumin. cederbomoin. ciperboumin. beinin, elphantbei- nin. pinuzin. bibirin. pehhin. boc* chin. buochin. bissin. baslin bliia plechilinin? bl>ip(in. farrin. fei* lin. fiurin. fleiscin. fuhsin. gallio. chexzin. gaizin« kizzin. gerstin. glesin. guldin. hrindirin. hrussin. haganin. hanafin. barmin und har melin« harin. hesilin. hesiii. hir- %\n. holzin. hurnin* burwin. hum. belin. huntin. huonirin. dabin. tennin. dinkilin. durnin. cedrio. cyprea^in. ziegalin. zinin. zunte- rin. sabqnin. salabin. spahhin. 6ca- fin. steiuin. senaw.in, sidi|[i. silba- jrin. swamniin. swinin. Aufser die- sen gehören noch folgende mit abvrei- cfaender Bedeutung de^ SufCxes iN bie- her; einige (wenn nicht alle) sind vid- leicht aus Adj. auf I (JA) cntslandco und ihr N ist nicht als Suflix, sondere ^als eingeschobener Buchstabe anzusebeii. Cf. den Buchstaben N.

iswin. ahtajin. wanchalin. Inogi- ; .' Y}^' *.ugin. nunhtarnin? plechi-

l>-nin. farin. goldf.arwinT folfi*

lin. forscalin. agezilin, cbosilin.

cj:egilin.hrnomilin?hwilin?buo.

rin. huorilin. zwifilin. smamalia

strucbiliu. slafiliii^ sundirio. bi-

swichiün. Die nomiiia mit dem Suffix N (i^ufscr Jen adi. mit dem Suffix iN) gestatten folgende Bildungen und Zusamnu^nset^ungen:

ebinl

5

K

N.

956

^ ebtnl. eigänt offanl. tJkugant.truchaiiL

. beidaaugcttoni},häni? Buohn!? froh- -^ . jii firai? {^snt keisenl? gareisanL

ftiarnL .': eichorntQ« isarntn»: Duobtarnln. haga* I Hin. burnin«.durnlii* aabenln. oatana. weatana. nordana. aundana;

oder ist bier eine Ableitang ana, an osl

etc. angdäiigt^ anznnehäfien.l cf. obaoai

ferrana.und ShDlicbe. i

oatenan. nordenan. auDdenan. nordaaond. oatanond. offannusaiy ofrannuasa. trocbnüssi»

.bireicbaussL gertmiaai, gernnisaa. i p««cbanLsaa« taugaQniasa* offan 1111881 da» bizeiebennossida, hU

seichenniaaeda. inBeJbnnasida. ef nnst (bieber?). ellinuDga und die übrigen miinnga aiebe

bei der VerbalableituBg von den mit N ge- . biUeten W&rtfrn. tanganing ond die n. pr. wabaninc ro«*

manine. beraininc? tarningan« ifraganso. ^ cbernilin. : tlirnella« aternula. qnirnaL

tnrnalon (verh*). grnonisaL . kaatriunida? epanida.biapiirnida?zaiw

nida. bezeichenida. arnari. ellinarL aaneri« waganari int»

lebanarL Inginarif baainarL bafa*

nari» auonari? labbanarra« morganig. maganig« feibani^ zorna^

ougsiunig (bieber?). dornig» nnpan»

cbinig. dornahL

dornobt bornabt beidaniac u. wbst. beidaniaeL froniae

n. $ub$U froniakL verhai eiginan. ebanon* offanjan, offi^

non. arnon. giiaarnt ordinon* wa*

fanjan, wafanon. wolcbanon* lacbi-

non. lebanon» analebanon, antleba* VL

non. louganjaü^ (ancb mit ga«, ar-, far^), louganen« leisanjan, leiaanon. reganon. morganjan. meginon (auch inii ga-^, ar^, ttbar->). baubnjan. firi« . non, feihnon. basiaon? taugnjan. bi- tburnter. deganon. irfinjan. tarcbi- nan? truchanen, trucbanon. «eichan- jan. gezwirnet turnen, (seganoo.) ge- sternot, gestirqit stornjant gistor^ cbanen? atriunjan? seiebenen? ur- auo ebenen? Elinige derselben baben ibr N vielieicbt nicht vom nomem^ sondern erst . zum Behuf der Verbalbildong eiiigeseboben« & unten N bei der Verbalbildung.

Von diesen verhia finden sich die Subst; ellinunga. ebenunga« offanunga. or- dinunga. labbenunga«/ erlebnunga. baubnunc« baubnunga. basinunga. getaugenuuga« stornunga? suoh« nunga? zurnunga. zeicbenunga. ebanotL arnoL ellinod. degonod. infa lebanoti. ebanlib. ellanlih» ordenlib. lebanltb. intlebanlih. morganlih. waganlib. pauebanlib* gamaniib. gernlib. quirn^ lih. offanlib. beidanlib* tauganlih» deganlih. drubtinlib. zornlib. bi- : zeibbanUb.acernlib«gisiunlik?aaon-

Hb? offanbar.

aiganbaft ellanbaft ordenbaft. lab* hanbaft reganbaft zeibbanbaft amansam« ebanbeit tauganbeit* deganbeit» labhehtuom. beidantuo^« eiginacaft. beidanacaft. D) verba?

Die mebrsten der ein ablötendes N zei- genden verba (schwachconjugierend auf an- jan^ anftn, anön, iuAn) atammen von no- minibus her, die schon durch das Suffix N gebildet sind (s. die Ableitungen Ton den Substantiven und Adjektiven anter der vori- gen Abtheilung C); bei den übrigen bleibt ea zweifelhaft, ob ihnen aneb ein verlorenes nomen mit dem Suffix N zum Grunde liegt, oder ob aie, ohne eine vcMrausgegangene No-

[61]

957

N.

N.

minalbiklang mit N , unmittelbar aus der Wurzel durch ein SofGx N gebildet sind, oder ob in ihnen nur N eingeschaltet ist. Es sind folgende [cf. die verba, die unter C) als solche aufgefiilirt sind, die Ton einem durch das Suffix N gebildeten nomen abstam- men]: amen, arnon. eichinan. arzinjan, gearzenon« geerrinot. giwabanjan, gi- wahin Jan. warhon. wernon. wcidanon. uralrinon. wesanen, arwesanaa wizi- non. verwazinan. gilichinon. bilisti- non. recfaanon. gerahsinet?rchananta? redinon. nemnan. giburdinot, intbur- dinit bibinon. pirnan. faginon. fcsti- non; firinon? ratfraganon. garminon. girdinon. kirnan? glizinon. kikhoro- not hepinon. hefinon. truganon. er- druasujan?samanon, saminou, samnon. spurnjan. farscirpinon. siunjnn. gesi- beoot arslciznan» ursuochcnon.

Hierzu die von diesen Verben abgeleiteten Sfibst.

Cestenunga. wizanunga.warnunga.steh- nunga.

truganod. truginod. tretenod. fastinod. ungiwiziuoti. garminod. halftanod. dickinodL

E) ntuneralio, siban (sibun. sibin,. siben).

niun. zehan (zehin. zehen)i '

F) adverbia (sind es Flexionen? in einigen ist

vielleicht ein^ Composilion mit der praep. ana anzunehmen) mit an, an^ ana, anAn (deren erstes A nicht immer zum Suffix, . äondem zum Stamm gehört; cf. ferronan). Das ungeschwächte A vor N zeigt sich in Bib. 1. 2. Ct 69. D. Iß. 76. Em. 33. Frg. Gc. 8. H. Hild. Ib. K. gl. K. Le. 1. 3. M. O. Prod. 1. Ra. Rb. Sb. Sg, 242. T. Virg. Wm. Abgeschwächtes EN (auch in hin- trea) steht in Bib. 13. Bo. 5. D. II. 287. 294. HL 47. 48. Mu. Mcp. N. Org. Pa. Rg. 1. Wm. I. IL Abgeschwächtes IN in Bib. 5. 10. 11. 13. Le. 2. N. IL S. (obi- nin. heimina. obina. uzina; auch hin- nin). Durch Assimilation hohona. gL K. steit hohana. Statt obana steht auch ^'t-y^kllKi' Virg., statt ostan« auch ostene.

•I > ■»

D. HI. 4ai &n wediaeltmit ana inbin nan, hinnana. dan>aan(dansn), dao- nana (dahaha)«'hw-anvaii,hwannaai. uzan, uzana. innan, ianänff; fer> * "rana fiiitf'errano*'^^ GdiDrt hieher auch .Jan (dannie, denne). hWaJine (hwen. ne). fona. hina? auch hwcrgio? audi forn, forna; aus foran^ iforana? ufan. innan. uzftnw enBiftn.*.hiDnaD.

hwannan. dannan. ... «fanal in nana, obana. uxana. rn.

mana. ferrana.- hintaaa. fainnana.

bwannana« dannana^ bohaa«. hei»'

ipina;> also auch oatana.« westana.

nordana. sundana hieliör uad nicht, ' mit 'Bopp aus einem Sapedätivsoülx

XU (erklären, opanan. innenan. ontinan« oatenan.

nbrdenan. sundenan. ux^'naa. bis*

denan*:ferronan. heimenan. Die Endungen \vl Aen adverbiisi Am\%t^^ emaz'ia.'emmizigen.einfaltlicheD. einin. einzdn, ainacen. ccchenco. wirdiglichen. getiloalihun. mah* tigen, mahtigon. ereron^ erron. liutlichun. jarilichun, jaclicheo.

arawun. ara wingunX'*'8^'^»'*S^°' -guni). italingun. laalkun, nahuoi. gahun, -on, -en. üartun, -od,. -om sind Flexionen, wie ab^ndün hitamun, -um, hitemön, hitumum* m^r^baun, -'^n. > ^

IL Flexionssuffix.- •■ .• '

A) in der Deklination; Die in der sogenana- ten schwachen Dcl^iaatioa vorkommcndeo Endungen auf N sind nicht Flexionen; s. ' den Buchslaben' N;

. 1) für den acc, sing, masa (aua urspruDg- lichcm M, wie es im Sanskr. und Lat gilt, entstanden). Es hat sich nur, an- fser in den /iron. hwen. hwenao. i^ San. unseran. iweran«minan.dina% bei den Ad jcktiven ^ . und in mannaiL Is. H. Frg. eomannan. Ct 63. K. T< truhtinan. H. IL N. K IL O. Bb. T. fateran. H. heilantan. Ct 70. (aod in polonan. (X?)| so wie indenno*'

9

K

N.

960

n <|m ikbelaol äbcahfliinaiiL.Bdainan. isra-

' Tlielan. iobaitaiam :iudaaah« barraban,

; barrabasaü peirnaan. christan. sa-

i>.:taBaaan erbalten« Daa ungesdi wachte A

TiBT idieaem IN, z. B. ubilain. eiganan.

adallihan. otÄgam italan.; offanan.

altan. allan« abanstigan. gütiinahtiiin

. seigt sich in. ^ Bib. i. 5. 6. 7. BK Can.

r la Ct. 66. 96, Co. 3L 4. Da- D. II. 285.

834.: 345 : 382. E. Em. 29.^ Erg.. Fw. Gc.

. a 5. Gd. 3. Gx. EL Ho. Ib. Ic. la. K. gl.

.. K, Le. 21 M. O. Or. l. 2. Oll. Pn. Prud. 1.

R. Rar Rb. Rd. SU .Sek. 85. 87. Schw.

^Äg.-30. T. Tg. L VP.4, W. VVm. Wn.

:! 3325. abgescb'wädit ZU E, z..B. iq disen.

iwcr.enl etelicben. allen, pittren. er-

haften, trezanen, bei Ar. 4. Ba 5. Co.

2. D. II. 316. Ec tGci 4. gl. K- Mcp. N.

N- IL O. OÜ. Pa, Prud, 1. Ps. R. S. Syl.

.. &h./75. T; VP. Virg. VVm., la I/z. B. in

u.mitiin. dinrn. diaih bei Co. 2. o. N., zu

.; .;0 in naeboton^ SebI-75. (naefaut dekli.

Diert nur atark); auch zu U? ihnabun.

Da. (aufscr in^ fona pahun, \venn dies

;sdiwacbe DekL ist, k6nimt von nah keine

. .«echwaehe 'Form Yor).u.cbristanun. E.?

I. _l Di^^dieae abgefichwächten. Formen en, in,

. ..Toa^ ün mit' den Endungen des a. s. der

v? N*Dekl«;. zusammenfallen, imd fast alle

ad/\ auoh der N- Deklination folgen, so

* läfst-sicb, in Vtelein Fällen, wenn syntak-

I tische Gründe nicht entscheiden, nicht an-

(( . gden, ob idiese Formen zur starken oder

achwachen Dekl. gehören^ i und daher kann

auch die Angabe de^ Quellen, in denen

Absehwäcbungen des' an statt finden, weder

sicher noch, vollständig -seyn. .

'!'2) för den dai. pL aller Dekl, aber nur als

•'J eine abgt^wächte Form des diesem ca*

' i:* 4rtM zustehenden My die jeSdoch schon fast

:r. ia- allen Quellen sichfindct S. Flexions..

: sufifix M, bei welchem die Quellen, die das

i M beibehalten, angduhrt sind. Beispiele:

. eidun, accaron, igelen, mastin; estin,

esten; sitin, aunen; opharun, jaron,

Mireteren, gebetin; fiehen; ahton,

«ban-, mandnngen^ : gazzin; ebtin,

1 «

1 I

I .

. ... .g-ehurten; egeaon^ wiilun, wahsmen, fh v< men'nischin; araron, enchun, ratis- .M ! aen^ runzin; wangun^ eron,'^ugen, ihercln; ei^ganen, miliin; armon, aU ' tun/oberen, forde rim Die Vokale wech- seln wie beim regelmäfsigen M des d.pL, ■K- .• Uheils nach Verschiedenheit der AbJeitungs- siifßxt» A oder I,- theils in den verschiede- nen Abschwöchüngen dieser 'Vokale, doch behalten die stark deklinierenden efd/. meh- rentbeils ihr E vor dem N*ond gehen nur selten in I über. Die dat.pL IM der stark . !•' .deklinierenden ^ubst werdcii giewöhnlich :sui IN, seltener und später zu UN, bei den .\ .:• übrigen stark deklinierenden subst. masc. und neutr. wechselt UN mit ON in k. :. Bib. 1. 2. 7- 8. 12. 13. Can. 10. 11. 12. 13. D; IL 325. 340. Em. 1—^4. 33. Gh 1. 2. 3. M. N. IL Rb. Sb. T. Virg. Wro. Zf., .< :' - dagegen zeigen nur ÜN Bib. 3. 6. 9. Bed. 2. Can. 6. 7. 9: Co. 3. D. IL 324. 326. '344- 352. Ec. 1. 2- Ep. can. 1. 3* 4. Em. 26; Frg; Gc. 3. Gd. 1. H- Hild Hs. Ib. K. Ky. Le. 1. 2. 3. Mart. Mat. N. DA. Prud. ; , 1- 2. 4.:Pr. t V. Ps. 1. 2w Pers. Rd. Rf. .1 . i Sbe. Sg 299. SC. Tg. 3. 5. 6. Tr. VP. W. .* : ^ Wess., mir ON Bib. Bo. 2. Cäik 6. Co. 1. .L.i 4. I>. IL 283. 314. 834. 337. 345. 350. :.\" l\\. 26. Gc. 4. Gh. 4. O. Tg. 1.; die sahst. - '■• ' fem. (stark u. schwach) wechseln mit ON . und UN bei Aid. 1. 2. 5. 6. Bib. 1. 2. 6. 9. Can. 10. 11. 13. D. IL 312. 334. 351. Eo. 1. Em. 1^24. Ge.U 3. 4. 6. 8. Gh. : i I I ß-i K. M. 0. Prnd. 1. Sb, Sbe. T. Tg. 3. 5. .11. i - Virg. Wni^^innr ON ^cigin A^ Ar. 2. Bib. ' Bib. 12^ Bo. 3. 5. Canj bi Co. 1. Db. D. . i : Ifc 314. 316. 318. 319. 320. 322. 325. 331. .* .in 333. 337. 341. 343; 345* 349. 354. Em. ! 27^ 83. F. Ge. 2. 9. Gh. 6. Gx. H. Hr. Ib. « Ic. Mcp.iMü. N. Org. Orr2. Pr. m. Pn. Ran. Rb. Rd. Rg. 1, S. Sg. 106. Syl. VS. ; Wn. 863.' Zf„ nur UN Bib. 3. 4. 7. 8. 10. 11. 13. C. Can. 4. & Co. 3. D. IL 324. 340. 346. Eb. Ec. 2: Ep, can, 1. Jr Gc 5. ! 7. Gd. 1. 2. 3. Gb; Iv 2. 4. Le. 1. 2. 3. . Mos, Marl. OA. Otl. PVud. 2. Pr. t Ps. 1. 2. SaL i; 2. 4.: Sg^ 241i Seh. 75. VP.j

[6r]

« I

N.

N.

96«

'ganeAf »rbeiten', wegen, giwen^ > -teil, pewaAen. Aü&er ihr gelten audi die Ferment' '

an bei Bib. 1. 2. Can. 10. 11. 13. Gc 1. 3.'6. I8. K. M., z. B*. arbeftan, uzgi* leitan, gidiomnotan, piniusan, gi- pnozan, giloaan, znoloaan, hU 'chnaan. - in bei A. Can; 7. Ga in ti^btini vori« pimeinih, ginnokin.' onbet Sb. in znoloaon.

/• 2^ schwache Conj., als

6bn bei Bo. 5. D. IL 328. Frg. H. Ib.

' Ic. K. Mcp. N. Rd., z. B. in ahtoen» opferoen, keargeroen, irroen, ke* eschoen, werchoen, loboen, lei* degoen, rntichoen. (In Ib. auch die mit T endigende Form rutichoent.)

oien bei N. und Wm«, ^* B. in gi* eiscoien, minnoien, betoien.

eien bei N. in pezzereien.

6n hei A. Gc. t. 6, N. IL 0. T. Virg., z. B. In ahton, offonon, giafalon, geeiscon, lobon«

ogen bei A. Bib. 1. 2. Gc. 1. 6. Gh. 3. BL N. IL Prud. 1. 2., z. in ahtogen, waUis^ogen, leidogen, meistrogen, fizisogen. (In Bib. 1. 2. findet sich auch die Form egen in plodegen? oder ist es 1. oder 3. Conj.?.) -r- AuTser diesen die abgeschwachteren Formen

nn bei Ge 3. Sb. in warnun. leidun. en bei Wm. in machen^ pezzeren(auch

ploden bei M.? wenn es nicht zur

oder 3' schw. Conj. gebort), in bei Bib. 5. in piodin, gebenin (st

Seebenön).

1 3. schwache Conj« Aufiser der regelmä- ßigen Form

ün bei N. Bo« qnd £n bei Can. 10« 12. 13. Frg. Gc 4. Is. M. N. 0. Org. T., z. B, in ereen, lebeen. warten, ha- ben, sagen, auch an bei Gc. 3. Oll. Prud. 1. Sb. Virg., z. B. in baldan, haban, sagan.

}. p.pl.praet stark. Conj. finwizunt I&

svofnornnt M/Sb. auch mit schliefsendem T*; in suln (Praterit. Form mit praes. Bo- dMtung). Bo. 5. N. ist N unmittelbar ange-

fiigt].

a. im Indicativ. Aufscr der Form

nn bei AI. 2. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10.

12. 13. BI. C. Ct 72. Can. 11 4. 10. 11.

13. D. IL 284. 286. 287. Em. 1—24. 26. 30. Ep. can. 3. 4. £c. 1. 2. Frg. Gc. 1. ß. 5. 6. Gd. 1. Gh. 1. 2. 3. IL Hd. Ib. Ic Is. K. gl. K. La. L 1. Le.

1. 2. 3. M. Mcp. Mu. Mart Mat N. 0. Pa. Pn. Ps. 1. 2. Prud. 1. R. Ra. Rb. Rd. Rf. Sb. Sbc 1^. Virg. VP. 1. 4. Wo. 2. Wess. Wm., z. B. in eigun, arpunnun, ierun, a^un, frazun, wagun, wuohsun, wurtun, bilibun^ lugun, luafun^ rietun.

auch

on bei Bo. 6. Caji. 13. Em. 30« Ep. P. 1. Gx. gl K. Mcp. N. 0. Ps. S. T. Wm., ft. B. in wurton, waron^ wisson, rieten, buton-, gichuron.

an bei Ar. 2. Bib. 6. Ec. 1. Wm.^ in wur- dan, naman, anagigiongaui pihie» San, uzsuumman. und abgeschwächt als

en bei Bib. 4. 5. 6. a 10. 12. 13. Bo. 5. Ct. 84. Can. 13. D. IIL 48. Ep. can.

2. 6. Gg. Ho. Mcp. N. N. IL Org. Od. Bg. 1. 2. S. SyL Seh. 75. Wm., z. B. in eigen, azen, frazzen, wuohsen^ irwunden, wurten, waren, lugeUi rieten, runnen.

in bei Bib. 1. 2. 4. 5. 6. 7. 13. Co. D.

IL 319. 321. Ec 1. Le. 2. N. N. IL

Org. Syl. Wm. Zf., z. B. in eigin, azin,

warin, lugin, namin.

p. im Conjunctiv. Die oi^anische Form ist

in (goth. eina), z. B. eigin^ azin, ja- hin, irwundln, wnnn'in, warin, bi- libin, litin, riatin. Diese Fdrm hat sich abgeschwächt zu

en (und wahrscheinlich zuerst zu in, das

aber, da auch das lange t in in selten

bezeichnet ist, nicht nachgewiesen wer-

. den kann ) in den spätesten Quellen. Ho.

969

NA.

NA.

m

ne festenpton sie io selben aber de

obelouillig uuort na? (im Druck ist die

Stelle versiammelt). N. 63, 6. ne uueisl tu iz tanne na? Mcp. ne ilet ter in dionestmannes uuis na?

Mcp. 38. ne machost tu mit tiu zuei tetrachorda

na? Mcp. ne bist tu der na, tune ille es? Bo. ne skinet tiu misseskiht uuolana?Bo.& .ne ferest tu iro danne unzalelicbo mite

na? nonne in/urius fiierisl Bo. 5. ne uuas^tir mines sites nieht chant

na? Ol» /i# mores ignorabas meos? Bo.5. ne lirnetost tu na? Bo. 5. ne chamen dara umbe daz na? Bo. 5. ne babo ih tir daz keouget na? Bo. ne nueist tu na, Bo. 5. ne sibest tu nu na? Bo. 5. ne sibest tu dar ana na? Bo. ne mag iuuib oub taz irren na? Bo. ne sol uns mit rebte tiu guot tünchen

na? Bo. 5. ne ist taz spenstigo gechosotnat Bo.& ne sol man mabte guot abten na? Bo.& ne mag tie rieben niebt bungeren na?

Bo. 5. ne ist oub taz allero dingo hugeli*

cbosta na? Bo. 5. ne duobti in danne iob ter alcibiadis

licbamo ubelo getan na? Bo. 5. ne infindent tero rieben lide des fro<»

stes nieht na? Bo. 5. ne forderont tiu daz iro ding sosamo

na? Bo. 5. ne stuonden nuir in disemo strite de-

ro ratione bi na? Bo. 5.

Bisweilen steht dieses na auch innerhalb und nicht am Ende de^ Fragesatzes: ne ist nu na diu saliglicha suozi ge-

mlskelot mit bitteri? Bo. 5. ne nnare er danne na enes unsaligoro?

Bo. 5. nelirnetosttuna chint uuesenter? Bo.& ne chamen dara umbe daz na multand^

Ua ex omni graecia? Bo. 5. -MI (cf. PIA), Negation; goth., slav., altpr. ni,

abf. ni, ne» angeU. na^ fte, .ditAOid.9 Et,

laL ne, sanshr. na. FcMnn:

ni. Is. Frg. Ra. Pa. gl K. Vvu Ja. Ic Jd. Bg. 1. (aoch ne) MaL H. T. O. Ho. a 60, 66, Si. 189. AL. Em. Co. 4 .Pmd. 1. D. IL 282. 3S3. 378. Aid. 4. -^ Aucb ia N. Mcp. Oifg», wenn ni ohne Vrrb stebl^ oder als et non, nee (a. unten ditses ni).

ne in den übrigen DenkmSlem..«

ni und ne in Co. 3. Gx.; biswolen and ni in N. (s. oben ni; andi in; der «nsih ai lazaet ferror iranochit «nerden. IL 32, 4.).

na in Frg. 13L

Vor folgendem Vokalanlant wiid i Ton 1 abgeworfen und n mit dem folgenden Worte snsammengezogen , innallea st ni all« (in Ba. aucb ni alles), nio at ni 10, nibi at ni ibu, nein st ni ein, niat st ni ist

(mit einigen Ausnahmen s. Xk) 9 in D. HL 40 112. und Mos. zeigt sich achon enisl neben nist, welches pn statt nfi .später all- gemeiner geworden ist); ao audbi nieht A niwiht und niowiht.*— O. T. ML Em. 33^ kontrahieren ni mit folgendem anlantendemi auch in andern Fällen, a. B. nih st ni ik IL 7, 30. nir st ni ir. 0. nirknaentO. nirthruzzL 0. nintfabent 0. nintfuirl O. nirfuor. T. nincnatnn. T. aeritiga T. ninphallit BL niz. Em. 33L

Bedeutung und Gebrauch: 1) ni, non, nidit; unmittelbar vordemVok stielend, z. B. inandra uuiia ni auardkl eo einic in israhelo riih he e^nci cti*l niemnit Is* 3, 3. ni erpaldee, nonprüfM sumat K. 31. uuanta ih gommaoseil uuis ni bin, quaniam wnrni nan (9f\ nosco. T. 3, 6. ni fullit er aih uaiseft O. L 4, 35. auohhit roa enti ni fii« dit Frg. 9. imo hilfa ni qnimilb 33. sie ne habent iro gcuualt KH 24. den ne uuirt daz gesidels n demo uuunne diske ueraaget Wn 3, 10.

ni nibuy non^nisi, nan^^iei{hi>

NA.

NA.

972

Bi tribit uz tiubiTa nibo durah-. Frg. 5. ni quam, daz-, pibu daz-.

' Filg. 17. ) ti. IBU und das hi^ folgende ni in Nr. 2).

;;*• ^dnülnV : ; *

fremede betont ihih, ^hit christus, qUi mecum snni reghafuri, die sa- nlcnt niir tie suln richeson. N. ' '-'■[ 59, 10. ' '

im' LateiQJsbbcn nicht ^on ausgelassen ist lÄd in

snslichjBi forhtun ne habeti ih, übe .^h didiü ougen ze mir ne eher* tist. N. 30; 23.

das zweite ne nicht, Sphreibfchler ist, so zei» gen itiese Beispiele, 'dafs ni in conjunktiven Sätzen auch phne negative Bedeutung ge- Bfauchl worden' ist .

In: ni zo ni iiuirf, non^a^/idas. gl. K.

^eigt sich eine Wiederholung des ni. Eben

80 wird auch den Negalionen nob, nio,

^ nehrweder^ niwibt, nipwibt, niomer»

nioman, nibein, niheinig (s. diese Wör«

f Ur):noch ni .yor- oder nacbgesclzt» um mit

ihnen gerneinachafllich zu verneinen, nicht,

' , um. sie, wie .es im Lateinischen der Fall ist,

' aufzubeben, z. B. ,

sie nl arbeitent. nob ni spinnent« T. ß&, 4* .nie ne> uuerde. Bo. 5. ne sol nio euuiglicho ferloren sin. N. 9, 19. ne uuederez ne ist. Org. ne ist ne "^uuederez guis. Org. ni^uibt ni mar- rit. R. mit nipuu.ihtu er ningiangi. 0. IV. 16^ 20. ni zauueta imo es nia- uuibt. O. II. 5| 12. nals aber nicht. Bo. 5. er imo nicht ne gemohta. N. 14, 4. sie ne tuont is aber nicht. N. 18, 9. niomer ne, mmquam. IMcp. ne uuirdet niomer sat. Mcp. ne habet nebein gcuualt. Mu. nehein mareba ne heflit Org. uuauda aber nob zit ne ist Bo. 5. niheininira sabha ne fant ih. T. 196, 1. ni sant er nan bi niheinigcru faru. O. II. 12, 75.

Selbst, wenn schon 2 INcgationcn mit ein« ander verbunden sind, kann noch ni hinzu- II.

. t \

'i& getagt Verden, wie B. BÖh nihein nir-

. uüelit thaz. O. II. 12, SS. mih ne ge-

cherta nio nehein man aba demo

rebte an daz unrebft Bo« 6. tau ne

... -unaltesot nehein manegi nieht Bo. 5.,

oder, da nibein auch als u////^ genommen

\\\ . f iweffden konnte, in: tiatfiomerniomanne

guia ne uuirdet Bo. 5., oder noh taz

niehit taz forderoata guot ne ist Bo. 5.

Hierans erklärt upd rechtfertigt sich unser

vulgäres n'x^ti ntc^t/ fetner oic^f, nie tticf^t

2) ni, non, nlc^f, ohne Verbj et et non, nee in Nr. 3). .

Aufser ni mit folgendem nibu in: ni der saug, der. umbe saligheit quun. net rihtuom, era, keuualt, uuunna, nube der sälig, der. selbun die salig- heit habet, daz ist got tL 32, 12.; in welcheu» Falle N. ni nicht in ne ab- schwächt (cF. ni, el non in Nr. 3), gehö- ren hieher die Verbindungen: ,

nalles s. AL. nein s. EIN. neininc s. EIN. . nio s. !EWA. niowiht s. IVJHT. nioman s. MAN. niomer s. MER. niwibt 8. fVIHr. ni mennisko s. MAN. nibu s. IBU. noh s. weiter unler unten IVOH.

nihwedar s. JllVVjrx«

ninu s. INU und das folgende NU.

ni doh s. DOH in DA* ni drof s. DROF.

auch niunt? s. NIIINT.

3) ni, e/ non, nee, bei N. und. Mcp., die in dieser Bedeutung das ni nicht zu ne ab- * schwächen: ist es ni? Mcp. accentuirt ni. unser hoho geuualtteta iz al, ni got,

manus nosira excclsa et non dominus

[62]

9[73

NA.

NA.

fecU 'hnec omma. Nd. 27.' seone in anasiht«, xA (nee) föne deh^inero irdabtero machungo« Mqi. 4) ni in cmi|unktitme]lcn und relativen SaUen, als toenn^nic^t, bä^utc^t; btrnic^fi mü, quin, ne, mit folgendem Conjunktiv (aber dieise conjonktionclle Bedeoinng liegt nicht, obgleidi es allgemein angesehen nnd ge- lehrt "wird, in ni, sondern im Gonjnnktiv des Verbs, wie iaus SSlzen ohne* Negation deatlich hervorgeht, x. B. föne diu, echert

er zueio ielie, tcs trittin ist not Syl.)* Gewöhnlich in Bezog auf einen dazu gehö- rigen negativen Satz, doch auch, wie die folgenden Beispiele zeigen, nach afGrmati- ven nnd inlerrogativien Sätzen. In der Be- dentang Tim wird gewöhnlich das Subjekt (Pronomen) dem ni vorgesetzt. Hinter den gewohnlich mit ni verbundenen verbis: brestan, firberän, firlazan, midan nnd ihnlichen folgt ni, statt des heutigen (af I mit dem verb. ßn., oder (n mit dem Infin. ni (ninj duas thu so ih sagen thir ein,

Ion nihabes thu es nihein. O.U,20,7. tageliche uuerra cheilent des rehten

muot, nelideerduhneheine uuizze

lichamin. N. 69, 2. tcr adversarlus ne icbe, anderis ne

bindit in ter iihtare. SyK ir zeichan ni giscouuot, thannc in

uuirdit so not, uuuntar seltsanu,

ni giloubet ir zi uuaru. O. III. 2, 11. etcuuer ne strile, nisi qms dicat» Org. man ne chede, nisi qws opponat Org. iz nc uuerde undcrnomen, nisi sus*

ptnxftm Sit. Org. uuer ist, er ne getrinche bcidero?

Bo. 5. tise geucrtun ne mahta nioman er-

tiuendeA, sie ne fu.orin samint mir,

has saltem nullius potuit pennncere ter-

rar, ne nostram comites prosequerentur

iter. Bo. 5. tu ne legest mer zu, so ne ist iz uuar

hob lugi. Org«

dfh ne minnot nieman, er ne si t . Wm. 1, 4,

nieman ist. rel^ti er ne ipinne

Wm- 1, 4. nieman mag-, er ne u^erde• Wm. drpf ni zuiuolot ir thes« oiginni

es niihtes, ni er bli.ntiiipfon um

ioh-^ero firspuriie. .Q.IIL 23, 3 uuafan ni nuari, thaz ib tn thiu

bari„ ni ih gabi seU inina in u

sal bi thia thina. O. IV. lä, 4^ niheinemo ne brusti^ ni^r alla

ma nuesti. 0. IV. 15, d9< ni bristit tboh in thes tbin min

8ie,sihhazzon untar in. 0.V.23. thoh ni bristit in .thes, züäuarm

ginuages, ni sie sih ginerien

scono giuuerien. O^' IL 22, 12. ni firliaz ouh in therä noti, i

imo folgetil O. IH 11, 22. ni mtfgut onh*firlazän, liirsBlHi

lit niazan. O. II. 22/28. gibot mbyses ir ni midet, nirin

bisnidet O. III. 16, 35. nu ir sambazdagni mtdet, nilrio

bisnidet O. IH. 16, 41. thaz siö ni uuesen einö thef Se

adciloy ni man in ifo gizungi

stes lob sungi. O. I. 1, 116. bruader zellu ih thir uuar, ni i

ih mih intliabeh sar,' nihli^ra (

zi thir, thaz thu thara giangii

mir. O. IL 7, 30. ioh sie alles uüio ni datin, n

inan minhotin. 0. iV. 1,14. thir zellu ih hiar ubar lut, nie

heinig siner drut, thes alles

biginne, ni er queme zi theroo

ge. 0. V. 19, 4. sies alles uuio ni ruachent ni sc

fuazi suacbenL O. L 1, 24« die dorna ne mugen die lilion I han, sin ne uuasse unter in. Wn ietemer mugen dih geirren-, d

bluoiest-. Wm. 2, 2. ni deche, ne tegaL H. 9.

S

75

3HA.

ISA.

^6

I- ni; odo nistuns iofa iu iie^rr kaooga, ne w forte, non $uj[ficiüt uobis et mbis. Fxg. 27. .,lni<farcboraneer si fundan, ne rqjrobus ^[. , inpeniatur^ K^ 2. :

,. J^üv die Bedepiung nisi wirddeia;ni auch- .. Bi und uuari zogefi^gt* . tjbiie de aubri i^t« ni hitharf ni si thas . her fnozzi uua$ge, qui loias est nonr indiget nisi ut.pedes lavet, T. 155, 6. oiomaii ni cnoiit zi tbemo fater ni si

tburab mih, nisi per me. T. 1^2, 3. nioman fon in ni foruuirdit ni si sun . f 0 r 1 o r es , nisi ßlius perdßtionis. T. 178, 4. nifi brediga tbiu nist ni ai tbaz mir

aoa gibo.tan ist 0. II. 13, 23. nist untar in tbaz tbulte, tbaz kuning iTO uualte, in nnorolti uibeine, ni sl.. tbie sie zugun heime. 0. I. 1, Ü.4. iol mir io biar ni libe, uuibt iaHes io.. ni klibe, Aisi drubtin tbaz thin nuillo: ist, tbu io ginadiger bist. Ö. I. 2, 52. tben ingang oub ni rine nisi ekordi

(hie sine. O. II. '4, 10. man oub bidrahtoti. er anderan ni be- ' toti, in nuorolti nibeinan ni si sei-

bon drubtin einan. O. II. 4, 98. xi üuibCn iz s^id ni bilfit ni si tbaz man

iz firuuirfit 0. lt. 17, 9. allö these linti giloubent Io zi noti, ni ai oba'nuir biginnen, tbaz suslib uuir ni b engen. O. lil. 25, 10. ni niirani si oub tbes nnarikti, ni si tbar

giseanktl 0. IV. 2, 11. quad tbeiz ni uuari bi alles uuaz ni si : tbnrub sinan einan baz/0. IV. 7, 20« ' ' kuning nist in uü^rolti ni si imo tbio- «' ' adnti. 0. I. 5, 48.

•' ak«lka iob tbie riebe, tbie gent biar- . al gilicbe, ni si tbie tbai* bi noti gi. ;

fordoront thio guati; 0. V. 19, 54. ih ni bin, quad er thozin, gisentitbe- » ra'in uuorolt in, ni si tbeib gidue * gitbiuti tbie mines fater liuti. 0. IIL- 10, 24. trieistar sage mir in uuar, uuiö'bin ib tbtr kund 6ar, ni si n'u in tbereru gabi mib er io ai gisabi. 0. II. 7, 60.

ui Irp-unont ilkft tb imuate.ni.si cin- . falt/e. Ibie gua^. 0. V. 23,87. / tbaz tbu alles u uio ni d.ati, ni si al sos ^r ib tbib bati. 0, IIL ;24, 94. üist tbiz alles Muanana.nl si sines sei*

.bes.:redina,. IV. 30, 33. niet an4)cr^s,n:e meines ne nuaremina

minna. Wm. .2, 14^ nebein: gediogene baut-, ne nuare ok-

keret in gotes gnadon. Wm. 3, 10. daz mib ui^auptes ne.lustet, ne unare .aineco anasu.ne. Wm. 5, 6* .= nietb anderes^ ne. u.uace-« Wm. 6, 12. ■' . : In '■.:.'•.•

kyning nist in uuorolti nisi imo tbio- - .. . . nont],liob keisor unlar manne, ni- .. .,.,..nMi.geba-b;ringe. .0. L 5, 49. kann das qui. non, das in n imo liegt, dem ni, aber aucb dem imo (cf. die Vereinigung det^ detnonstrat* mit dem relai. in tber und ,den relativen Gebrauch des ir) angeboren, \nt in: iero bere nio so micbel kie ist, iz ne si ze uerchiesenne. Bo. 5. und In mehreren andern, zpm Tbeil oben angetübr- ten^ Beispielen scbon das mit ni begleitete er die Bedeutung qui oder quin bat. NU, 14 Ü, gölb. nu, angels. nü, altnord. nü, nuna, ^edi. vuv, vv^ lat nunc» Das Adverb nn, nant, ist hacb der in verscbiedenen Denk- mälern- oft vorkommenden Accentuätion als aaausctxen; ist nu, das tbeila als enklitische Partikel vorkommt, tbeils sich an imperative und inter}ekliooelle Ausdrücke anschlielst, tbeils ^ ak Conjunktion gebraucht wird, eben dasselbe Wort als nü, nt^nc (cf. die Uebergange der Bedeutung in den folgenden Beispielen und die verschiedene Aav?endung unsers heutigen nun) und also auch mit langem ft zu schreiben? Das Gotbisobe, das keine Bezeichnung fiir sein langes u hat, läfst ohne Aulschlufs; die altlid. Handschriften, welche nü, nunc, mit dem Lan- 't^ezeidien versehen, bieten nur seilen ein Bei- spiel des andern nu dar, und dafs dieses ohne Läng^zeichen steht (in uuaz n&y frouua? quid igitur. Bb. 5. ist ü geschrieben), könnte aus einem Verseben erklärt werden, wie denn aucb nü, nunc, nicht immer in ihnen circum*

[62*3

977

NA.

flektiert iBt Der Uebergang des bu in no (in seno statt senn^ und, wenn-inn hieber gebort, in inno, ino statt inu) scheint für kurzes n zu sprechen. Cf. wv und vuy. Wenn aber auch nu von nft unterschieden werden miilste, so verhindert doch das bt. mmc {cL Urne, hunc) von nu zu trennen und von niwi, niuwi, nuwi, neit/ abzuleiten; im Gegentheil könnte niwi aus nu entstanden seyn.

Die sanskr. Partikel nu hat nicht die Be- deutung nunc, sondern erscheint nur als an- gehängt in nanu, norme? und hinter dem pron. interrog., z.B. ko nu, quis? kan nu« quem? kin nu, quid? num? kva nu^ ubi? kathan nu, qüomodo? Ist so auch das ahd« inu (num? en.) ab i-nn zu nehmen? cf.' die gptb, Fragepartikel an, annu und das nord. hana, hana nu, ecce, angels. heono, heno, ecc€i so wie auch die lat. Frageparti- kel an und Interjektion en, wonach in inu die Partikel nu an die Adverbialwurzel A oder

I angehängt zu seyh scheint« S. INU« Ist ninu in nrnumih| mene? VA. nintty(^co/i- juxj ne? VA. und auch liinu uuene, nonne? Ic. nicht n-inu^ sondern ni-nu» gleich dem

oben angeführten sanskr. nanu? S. INU« Offenbar angehängt ist nu in den Frageparli-

keln innanu? inunu? enonu? s; iTiU. Eine andere Anlehnung zeigt sich in senu (0. T. Gc 4.), seno (T.), sinu (T. auch in Nsm.), sino (N. Wm.), tcce, en, und so auch in sehent no (sehent no, gol hiU fet mir, ecce enim deus adjavat me. N. 53, 6. sehent no, ih pin mit iuh alle taga, ecce ego vobisaan sum omnibus die- bus. N. 101, 23.). Zu diesem nu in senu wird auch noch ein zweites nu zugeHigt: seno nu inpbahis, ecce concipies. 3,4. seno nu ih scntu, ecce ego miilo. T. 44, 11. seno nu so sliumo so thiu stemna uuard, ecce enim uk facta est vox- T. 4, Eben so auch sih no, ecce. N. 101, 2. 23. -Bo. 5. Bei N. findet sich auch in 2 Stellen die Form noh: si nob, ecce. N. 39> 8. sih nob. €cce. N. 85, 16.

NA.

Auf ähnliche Weise schliefst sidi die Interjektion welaga ant uuoigfe i Blep. 3. welaga uu waltant got und so auch uuala nu, age nunc! Is.

Dieses interjectionelle nu finde ich ai nudu (d. h. nu du^. Sal. 2. )eic nudunu (il.h. nu du nu^;SaL4.) to

peraniium clamor* nudunu fd. h. nu du nu^, age. Ea ^ Cd mittelhd. heia nu hei! wanu! ni nu dar! und unser heutiges nn!

Eine der oben angeRihrten sanskr, ^ düng des nu mit dem pron. inierrog. ä allhd. findet sich in: uuäz nu bist tl lias? quid ergo helias es tu? T. 13| 20 oft frouua? quid igitur? Bo. 5*

Auch das nu hinter Imperativen un junkliven ist zu diesem nu zu rechnei in laz nn, sine modo! T. 14| 2. fa enti leret, ermtes ergo docete* F uuizo uns nu christ, huuer ist d aluoc, prophetiza nobis etc. Frg. 31 uurdeen nu, respondeant. Is. 3, 2. auch: nu si iz so, esto. D. IL 331. dieser nu können auch schon alsConj neu oder auch als n& in der Bedeutoi genommen werden.

Endlich ist auch wolil das na in daz nu, dummodo, Rd. Ib. desiu nu, haeccine. Rd.. bi dhiu nu, idcirco. Is. % 3. endi'dhob dhiu huuedheru nu,

Is. 4, 4. ihes so uuelicbes nu, cujusquet

noch nicht in voller Bedeutung eine junktion oder eines Adverbs zu nehrc wenig wie bei auurnu in dhaza auc auur nu ilbniuuues, illud denuo tnr. Is. 2, 2. und vielleicht auch ni noh nu ni quam min zit, nondm venit hora mea. T. 45, 2. noh nu I stunta bin ih mitiu, adimc modia pus vobiscum sum. T. 160, 5.; cf. ab nu noh in nü, nunc. CC goth. ithn nu, thaft nu, than nu nu, ni nu i

Dagegen tritt n n deutlicher als Cooji

79

NA.

NA.

dSD

henror in folgenden Stellen^ in denen es aach ' eine andere Stelle annimmt und voran gesetzt

vritd (cf; nuc^ goth. nn als itaque, ergo)i

nu belose unsih föne ubele, sed Kbera nos a malo. Ct 79.

nn atlerb manno calihi der christani ain unelle, de galaupa iauh da^tfrono gapet allem ilungu uuille calirneni

an 80 ist dhetu sinern heilegnn chi*

bnrti-, dum sacrae naiivUatis suae*^.

U. 2, 2. bueo magut irgnot sprehhan nn ir so

nbilo birnt, cum sitis malL Frg. tiner.acal in geheilegeni nn ist er hei-

lic? Ct 82. nbc tag ist, liebt ist; (aiquij^ ne ist

ix lieht; so ne ist iz oub tag. SyL Am baafigslen erscheint diese Partikel als das Adverb nunc, nnti/ und zwar entschieden als nik (gebort- nua, nuwa hieher? 8.niwi)« Mit folgendem ist zieht 0. nu in nust zu* aammen: nust thritto dag theiz ist gi« dan. 0. V. 9, 38. ioh uuio thiu selba heili nust (nu ist cod. V.) uuorolti gi- meini, 0. L 2, 10. inti nu uuirdist thu auigentl T. 2, 9. nu uuill ih scriban unser heil. 0. I. 1, 113. mib feruuer* fende umbestuonden sie mih nd N. 16, 11. Is, 2, 1. gl- K. Wm. Bo. 6. Wo. 3. K. p. 17. H- 4. V. Ja. Seh. 75. S. Ps. Mu. T. 18, 23, 3. 0. L 1, 12. 31. 114. 123. 2, 9* 41. 49. 3, 14. N. 36, 25. 51, 10. 52, 5. etc. nuaz sint tob n& mine sculde? Bo. 5. nü, nuper. Ba. modo. gl. K. ioh to uuolta ioh nu uuile unde iomer. Bo.5. nA aide iu aide nob uuanne. Org. tcr nA lango . nerstozeno basilius. Bo. 5.

ftrist: uuanest tu örest sapieniiam

in not kestozena föne dien ubelen?

Bo. 5. an 10. Wm. 7, 7. au. nob, adhuc* K. p. 1. 4L . noh nu, adhuc. T. 160, 5.

nu nahun, nuper. l^A^ proxime. D. IL 320. nu mittunt, dudum anUa. D.

nu lar, modo. Rg. 1*

nniz (?)• gl. K. niuz (?j. Pa. Ba., cbdbm.

fona'nu: ni gisebet ir mih fon nn. T.

142. fon nu giloubet ir, modo credltls.

T. 176,3. fonc nuunzin euua. M. 112,2. fona disu nu, anudus, a nunc. R. unzi nu, unzan nu: unzi nu, usquenunc.

gl. K. Ba. nnzan nu, usque adhuc. T.

45, 8. unzen nn, actenus. Ja. nnlazs hear nu, huc usque. Is. 5^ 1. hinan frammert nu, dehincla* 5, 1.

NIH-, MEH*, INOH- in nibein, nehein,

nob ein, siehe £lNj cf. auch das folgende NOH, nee.

MOH, goth. nih, alts. nee, ne, angels. und nqrd. ne, no(^/ nee, ei non, entweder ni- oh,^ ni-<ioh, oder no-h, wofiir das alts. nee zu sprechen scheint; das goth. nih, wie das lat nee, lälst beide Annahmen zu; viel- leicht ist nob von den obigen nih-, nob- in nibein, nobein nicht verschieden.

^ Form: nob ist die gewöhnliche Form, doch findet

sidi auch noc in Aid. 4 Db., und auch in H. 4., und noch in Db. u. einigen Handschriften des Wm. Wenn einem negierenden Satze ein zwei-< ter regierender, der sich auf das verb. finii. des ersten Satzes bezieht und nicht ein neues verb. finit. enthält, angeschlossen wird, so steht nob ohne ni. Z. B. ni zirinne her- rin föne iuda, nob herizohin fona si- nan dheobum. Is. 8. ni mag guot boum ubilan uuabsmon tuon, nob ubil boum guotan nuahsmon tuon. T. 41, 4. nist in erdriche, thar er imo io instriche, nob uuinkil untar himile, thar er sib ginerie. 0. L 5, 54. ni mobt er nan bi- ruoren noh uuergin oub gifuareu. O.IL 4, 107. taz ne mag sin, noh taz, noh oub taz,. noh oub taz. Syl. gote ne ist neb ein zit praeterilum noh futurum. N. 2, 7. daz er sculdige ne machot ze nn- aculdigen nob unsculdige ze scbuldi- gep. N. 9, 9. iz ein namo nc ist, noh

981

NiL

KA.

888

ein deflnitio. Org- niat iungiro ubarmci- Star, noh scalh nbar-. Frg. 3* ne do« leton e noh binnan uure. Wm. 4, 15*

Seibat in - folgendem Satzbaue findet sich noh ohne ni: fit monci ihih hiar na ia- man? si gab antuuurti so zam, niaman, quad si» drahtin, tbelst 4il mit thinen inahtin; noh ib» quad er, firmonen tbib, au gang tfau franimort inti sih, thaz ihtL big'oumes iamer tbir^ thax ihn ni auntos fardin O. III. 17, 57^ = Auch ohne vorhergehenden negativen Satx Steht noh ohne ni: soso ther fater uuec- chit tote inli libfestigot, so their sun, thie her uuili, libfestigot; noh ther fater tuomit einigan, ouh ("sedj ailan then tnom gab thcmo sune« T. 83.

Doch audi mit ni: oh so ir dhuo ubar- DOLUodic endi unchilaubendi noh dhea aelbun euua ni uucreda. Is. 5, ?• noh ain.loub ne riset, ei folium ejus nön de- fluet. N. 1, 3. noh ander ne ist diu saga danna diu generaiio. N. 44, 2.

S* auch noh -noh.

Ist aber im tweiten Salze noh mit einem verb./init. ycrbuhden (der vorhergehende Salz kann auch ohne Negation seyn), so wird ihm ni angefugt: ne nuecchet noh ne mun- teret VVm. 2, 7. ne gebreste noh turft ne nuerde. Mu. so lango so ir iz ni ta- tut ein hnnelibbemo dero minnistono, noh mir iz ni tatut. Frg. 29. mit gi- uuatu ni giuualita sih, noh in huse ni giuuoneta. T.53^3. sie ni arbeitcntnoh ni spinnent T. 38, 4. ni bin ih krist, quad er zi in, noh ih es uuirdig ni bin. 0. I. 27, 19. ni bin ih thero manno, the ir eiseot nu so gcrno, nohthennamon in min nuar then ni felgu ih mir sar. 0. L 27, 34. der in dero argon rat ne gegieng, noh an dero sundtgon uuege ne stuont N. 1, 1. enß ne irstanl^ noh tisc ne erstant N. 1^ 5. siu fuart er, noh ni dualta, in lant^ thaz ih nu zaita. 0. I. 19, 17. ih kebricho sie, noh ke- stan ne mugen sie. N. 17, 39. nio truh- ten in dinero heizmuoti ne incbunnist

do oirh, ftoh BÜ.dineto a'bolgi^oe irref* aeat du mih.N..i37, 3. nkeiia aaaa ne toufta, nöh uuib ne toiifta, 'so ist er ungetoufeL SyL .*

So auch noh ni, nee. TG. I. 177. D. IL S84.. a noh iz er ni liruetun. Eou 3.' iiS« auch iloh-Boh»

noh-, noh, nee-, nee, tOihtX-'r oac^. noh nilo noh luziL £ib» 1*. noh er ima lel- betno noh anderer imo. Org^ imd u einem schon eine Negation entkaltendoi Satze gehurig: ne forderoe nohpecwiiam noh danch. N. 118,. 37« thas maa ni suuere noh br himile«-, noh fai«ffdu-. T.30,3. 4. thie nallesfon bliiote, nob fon flciskes luste noh fon gi^nMnan* nes unillen, ouh (tedj fon gole gibo- rane uuarun. T. 13, 6. tbar noh rost noh miliuua iz ni furmelit T. 36, 1. thaz ir noh hiar noh ouh tbar ni b^ tot then fater. O. IL 14, 63. ni noir- dit imo forlazan noh hear in 1IH^ ralti noh in euuin. Frg. 7. Auch noh ni-, noh, nec-^pmc. Ct 66. noh ae«* noh. Bo. 5. noh aiistcieü ne iihet er, noh sioieis. Syl. und noh ni*, noh ni.

dhaxs ni saget apostoliis, noh foiAsage ni bifant» noh angil gotea ni uniata, fioh einic chisaft ni archennida. k 2, 2. tbar noh rost noh milinnaizni furmalit, noh thioba ni grabcnt noli ni forstclent T. 36, 1. ni naidaratri- tit noh ni hrofit noh ni gahdrit ei» nich. Frg. 5. ni hwedar-, noh, oder ni-ni hwedar-i noh, oder ni-ni hwedar noh-,. nok, oder ni h\«redar ni-, noh, oder nohai -nihwedar-9noh,t9jrber-7no(^isar^,aaei ne uueder in divinitaie^', nohisiaaia- nitate. Wm. 2, tili ne nnederaiat cuot noh ubeL Org. dar neauederiit z^ heiz noh ze ehalt. N. 65, lii aa sint nenueder uuar noh lugL (hgi ne zimberoe ne uueder noh an daio

3

NA.

NA

984

'- ifaolij sohtQn demo grieze. Bo. 6. ne

notfder ne habet lengi aoh breilL

^ fio. 5.' tax ne'aueder ne istxnot noh

^nbcl. Org. «sennhanget er thar^ noh \}ni.>lii:ag ni uuedar sar, thea hnses

) nnibt biihiban, noh hera pidaratigan. ;,.Ö.,IV. 30, 13. 14. ^oh onh (ßVijdi tUf^O -ta^&ne mag sin, noh

lLa:2^,;Bo,h ouh tax, noh oub tax. Syl. nöh hwedari neuter, trintt t>fiQ btibfn. S.

/^VnbÄR in HWA.

'*"■■'■ ■•

ildl^ danne, wmdum, nicdam b. JL/jCJl^

it; Mch ^OHj adhit.' ti6h ' sai^i ^M/ifint. M. 30« und inninoh,

Miämnsis. INU). M«. wohl xuMQH, ad^

■'ihm:?i Die Bedeutangon dieses irnddes fol*

Agenden noh 'laufen alich in noh danne

xnsammen; auch in: dax er noh: tero

toihter ne borget« (fe(i(l btt Z^iitttt

^ntjC^t)^-;13i0k. &. kar/i: so^i^bl nojb, et non,

als noh, adhpc umgenommen .werden.

OB) bei Wm. (auch bisweilen bei N.) noch neben noh, in T. 173, 1. nnh (der Drack bat noh) und in Wm« IL auch nohc, noc^ adhuc,. goih. nanh>;im Angek. aber statt dessen: nn gyt Das goüu nanh weiset

deutlich auf deh Stamm NU hin. Beden« tdng und Gebrauch ergiebt sich aus folgenden BcnspnSlenl Cf: auch KOH, nee. noh uue- aan seal; fore. Pa. bi dhiu ni uuellent ate inan noh (adhacy h\t \hit) quhome- nan'chiläuban Is. 5, 6. ih uueix nu in fide et spe die gnada, die er noh gibet In re. \Vm. 1, 4. noh, hactentis. Can. thoh qnimit noh tbera xiti frist, ioh si ouh nu geginuuertig ist, thax betont nnare betoman then fater geistlicho fram. O. II. 14,67. ir quedet in ala uuari, thax manodo sin noh fiari, thax thanne si so man quit reht arno gixit. O. IL 14, 103. bi thiu forahten sie se noh 8(h O. I. 1, 84. imo ist hiuto al dax io ge- schah aide noh geschehen soL N. 2, 7. fore adventn chriui unarent ir ungelou- big, uuellent ir oyb noh so sin? N.4,3.

der nnreino horgeie sich nbch? sordU

dus »rdescmt adhuc. N. 7, 10.- bore noh^

' (8re firrncr. N. 70, 23. hob uuili, mavis. Ra.

gLILsixxi noh hohorobax. Frg. 17. noh mnra houpitkelt, ampHorem snmmanu Em. 3. er. noh mer. ein mare ge- nualt ist erehto der nn, der noh sib selben halten ne mag. Bo. 5.; et dax er noh tero tohter ne borgeta. Bo-5., das •ich schon miter noh, nee, et non, an%efuhrt habe.'

noh-ni oder ni -noh, tiod^ mift/ nondum^

quhedant leogando, dhaxa noh ni sii

dhaxs xiidh arfuHit Is. 8. dhaxs noh

. ehrist ni quhami. Is. 5, 6. ther man

tbeih noh ni sageta. O. I. 8, 1. dero

dn nohne irhugcst, nuanda noh iro

xit ne ist xe irfrtanne. N. 87> 6. ne

^ sint die tot, die noh föne xeichinin

mit fcrhartemo herxin ne nuellen ke-

loubic uuerden? N. 87^ 11. S. auch die

beiden letzten Beispiele aus Bo. h.

ni noh, necdiim. Ic. S. auch noh nu*

noh nicht: des ist noh nieth xil. Wm«

«, i2.

noh io, '^iom nunc i. €. ndhic. VG.IV. 135. er al ix ontarnnesta, thes mih noh io gilusta. O. IL 14, i)2.

io noh (fmmer no<^). pediu suochet er ix io noh. Org. unte lax ouh dinen hith naran, der der e ingegen mich selben unte ie noch contra eeclesiam also herte ist. >Ym. 8, 6. unde lebet ie noh ttit ende. N. 48, 9* (ie noch, '^ etiamne. Bib. 5.)

io noh ni: ie noh ne mohta ih in ^o uindan/ Witt. 3,3. ie noh ne haben ih sin nict unndan. \Vm. 3, 1.

inti noi:: ketemproe inti noh kesexxe, temperet atqne disponet. K. 41. S. auch noh nu.

noh nft und nft noh, adhuc, ncc^. nph nu luxxila stunta bin ih mit iu. T. 160, 5. oba uuer quimit xi mir inti ni haxot sinan fater inti muotcr inti quenun inti kind inti dohter inti auester inti noh nu (adhuc autem et)

993

na:

^

m

(er) geniderli. N. 105, 26. !»./>• kainderiVist«R.

ginidlrit* M4. 3ii). 1. % V<M. 3L uuirdit Gc 3. Bib« 7. utferdeo (wir). M. 31. Sb. Lc. 1. 2. ttuerde (eij. Mor. Bib. L..2. 5. genideret pin ib. N. 37, 9. ouard .ib. N. 34, 14. 87, 1& uaatd er. TS. IIS» 69. uQurden «ie. N. 105, 42. 43. 106, 17. oQurde.ih. N. IIS, 67. habest N. HS, 15. ke- nideret'uirt Rc ganidrit unaa, Frg. 31. giniderit unerdcn (wiif). Le. 1.3. n. $• n?» kinidarter. Ge. 8.* a. s. IQ. kanidartaiu K. 58. ^ n. j. geaidertei. N* 50, 9.

i»,/^.in.:ginidarta. Gh. 2.

ginidarle. Gh. 3. AL 30- BINIDARJAN. also er oub aar dannan, übe iz imo penider^t, uuidere uf kestepfen mag an das obera. Ma. FARMDARJAN, l^erurt^^eilcn, damnare, condemnarc*

Inf. fornidaren, condenmare. T. 39, 2. (er) furnidirit, condemnabU. T. 57, 5. (sie) furniderent, condemnabuni. T. 57, 4. (ir) uornidaret (ist es ind.? es steht gisehet, thaz ir ni uornidaret, ne coadcmnntis), T. 96. p^p. fornidarit utiirdis, condcmnaberis. T. 62, 12. ne sit fornidaritc, ne condemnemuiL T. 39, 2. fornidirit uuas,i2aiiiii<7///^.T. 193,1. uuirdit, condemnabiiisr. T.242, 4. FIRMDIRiDA, /., contritio (os siulti con tritio eJHä). Sb.

uirnidirida, ro/2/r///o. M^. Bib. 1. FARMDERARI, m., extinctor. Prüd. 1. MDANA (ni-dana? oder nid-ana? cf. NI- UAR) und MDAMAN [scheinen weniger der Beiieutnog (wie unten und t>ott uutc:n) aU dem Uialekt nach Terschieden zu seyn^ da in keiner QueHe beide Formen vorkommen, son- dern einige Denkniäler nurnidana, andere nnr nidanan aufweisen!, ui^tn|..:Unten|

$ubUu^ ^ßiubtetf^ infra^ idflvrsum, Mgehi ni. db^ant: neodbai)» aosd« Dedli»iK .

1. urdaoa (O« Sg. i242i Wlll.^ ^ nidina (VVm.'lL)w i nidaae (M^. 3. Bib.« 1. 2). nidina, subtus. Sg. 242. aoanla ergi-

acuaf Iheaa ^rdla ick himiliiga ^obunFna, ooh Ifceö ae hiar ttida&i, bi thiu giang ^v -tbar »o obäna. 0. IIL 9, 16. thaa uuräa ain al in tvara umbikirg in fiam, ofaaaa idh Bi< dana, so uoola tbie sine theganii O. IV. 27, 22. nidana, tub infenm. TWm. 7, 7. (nidinaj Wm. IL), nidani breit, obena smal. Won. 7, 2. diedi nidana aint Wm. 2, 9. nidane, ni- ter. la. 3. Bib. 1. 2.

2. nidanan (VG. II. 158.). nidenan (N. Mu. Mcp. Org.). nidinan (Bib. 5.).

nidanan, infra falluit). VG. IL liSi (nidinan, sttbier. Bib. 3.) nidenlaif dide obenan nider. Mcp. (hobi)git nidenin üf. Org. daz nidenin ist Org. uucdcr obenan aide nideo&i. Org. cithara habet nidenan (im Drtd steht nideran) buch also psaüenok obenan habet. N. 42, 4. ir bireat fonc nidenan, de deorsuni. N. 7, 15. ih habo not nidenan, du bist abei obenan. N. lül, 2.

KIDANEN'n.

(nidineuti, radices. Bib. 5.)

MüANElNTIG, nd/\ d. pl. ntdenautigän (wohl zi, ad,'» zudenken), inios. D. IL 346. *

NIDANEN'nGi, / d,pL (zi den) nidanentigin (nidane» tigeii. Bib. 6. aidanentigaft Bib. S.), ad radices (m<mhs)> Mo. Sb. Bib. t 5.

a.pl, nid^vtnenii gl, fimdamenta (aar- vontmj. M^. :Bib. 1. 2.

)i

\:

\

NA s. NA. '

<if» '

NE-

-NABA.

. 1

''

n

NEBE^^mtlL.

996

< I

.|i

xj- iNü- s. NA.

» I

«UA,;:

jymcina s.

HNÜ.

■» '

lUA) incastratura s. 1ijA.JlJ.«

lEO, NIE, NIO & lO in EWA. iU s. NIWl

ABA, Flufsnamcn; cf. NABUS', NAHA,

NA VA, NA WA, NACHO.

CKUMBA I^ABA (cf. NAUA, AliA), Flubnamen.

ABA,/., Ziaht (am Siabe), modiolus; angels. B|if«', Bafu; cf* ssnskr. nablii^ umbilicus. 17. s. naba, modiolus. F. \Vd. 232. St. mediO' lus. L. modiolum. Rf. axis* D. IL 343. napa, muzolus. Tg. 1. (nabe, modiolus. Tr.) n.pL naba^ modioli. Sg. 1S4. ßib. Bib« 5. 6. 7. 9. 13. Zt napa, modioli. Mc. Bib» !• 8. Wn 863.

3355. OA. Em. 26. 31. (nabe, modioli. Wn. 460.) (nap, modioli. Pb. nabon. Id.) o.p/. napa, timpana. \G. 11. 444.

NABAGER s. GER.

MABALO, m., Slabel, umbtKtns (welche^ %vie o^KprjcA^*, mit nabalo ein' und dasselbe Wort ist, wie nagal und lat. tmgula), angels. na- fela, nafel, nafol, nord..nafIi, skr. n^bhi. ?^ s. nabalo. Ib. A.

napalo. M:t. Bib. 1. 2.

nabulo. Rd«Sg. 242.913. Em. 27. Bib:13.

napulo. C

iiapolo.^Bib* 1.'

nabolo. A. Em. 31»

(nabilo. Tr: Bib. 5. 6. IX) "' nabelo. L. \Vm. 7, 2.

(nabele. Wn. 460. Bib. 4.) ' napulo, lumbus. L. d. s. nabalin. Bib. 2.) ....

napalin. Gh. 3. ) Schon in Wn. 460. adieml nabelei öm- phalos, einen nom. nabel (auch in Bib. 10. kommt schon nabil vor) und sksiike declln, annehmen zu lassen. In D. III. 26. lautet der a. s. nabile; auch mnb wohl imgemeikt werden, dafs von den unter dem nom. ange» führten Formen nabalo. A. nabolo. A. na- pulo. C. nabulo. Sg. 913. Bib. 13. nabiloi Bib. 13. das lat umbilico iibersetsen.

Gehört KEBELWURZ hieher?

N£iB£j, nom» pr.

NIBU s. IBÜ. NOBA s, Bü. NÜBI 8. Bü.

■■

I

NABALO 8. NABA.

NABALIA, FIuTs in Batavien. TU. 5, 26.; cf.

NABA.

NIBUL, m., tRtbtl (cf. nord. niflheimr), ne^ bula, nubes; sansk. nabhaf, aer, grieeh.' vccpo«; und vE<piXri^ lat. nubes und nebula, lit debbe- sis (n zu d geworden). Cf. lat nubere; auch persich nuhuften, abscondere* n. s. n e b u l, nebula. Ra. gl, K. Sg. 242. 913. Mcp.

nepoly nubes. Mart

nebil (Ild. Tr..).

nebel (Wn. 460.). Mcp., nebida. ii. s. nebnie. N. 147, 5.

nebele, nube. Bo. 5 a, s. nehul, nebnlam. N. 147, 5. c/.j9/. Uebulcn. Mcp.

993

na:

iSi

QQi

(er) genidcrli. N. 105, 26-

ginidiril- M4. Bill. U % 5r\M- 31.

uuirdlt Gc a BIb, 7. unerdcn

(wir). M. 31. Sb. Lc. 1. S. ttuerde

(er). Mor. Bib. L.,2. 5. geniderct pin ih. N. 37, 9. ©uard .;ib. N. 34, 14. 87, 1& auatd er.

N. IIS, 69. uourden sie. N. 105,

42. 43. 106, 17. ouurde'ih. N.

118, 67. habest N. 118, 73. kc-

nideret'uirL Rc ganidrit unas« Frg. 31. giniderit uoerden (wir). Le. 1.3. n* $• n?» kinidarter. Gc 8.* a* s. IQ. kanidartan. K. 58. "^ n. j. 7i«.geaidertei. N. 50, 9.

i»./^.iit.:ginidaria. Gh. 2.

ginidarle. Gh. 3. AL 30«

BINIDARJAN. also er oub aar dannan, übe ix imo penider^t, uuidere uf kestepfen mag an daz obere. Ma. FAUiMDARJAN, l^erurtt^eilen, damnare, candemnare.

Lif^ fornidaren, condenmare. T. 39, 2. (er) furnidirit, condemnabit. T. 57, 5. (sie) furniderent^ condemnabuni. T. 57, 4. (ir) uornidaret (ist es ind.? es steht gisehet, ihaz ir ni uornidaret, Fie coodcmnaiis), T. 96. p.p. fornidarit utiirdis> condcmnabcris. T. 62, 12. ne sit fornidaritc, ne condemnermnu T. 39, 2. fornidirituuas,i2ami<7/'/^.T. 193,1. uuirdlt, condemnabitur. T.242, 4. FIRMDIKiDA, /., contritio (os siuHi cou triiio e/fuj. Sb.

uirnidirida, ro/2/r#7/o. M4. Bib. 1. FARNIDERARI, m., extinctor. Prud. 1. KIDANA (ni-dana? oder »id-ana? cf. NI- DAR) und MDANAiN [scheinen weniger der Beiiculnog (wie unten und t>on unten) aU dem Uial^t nach Terschieden zu seyn^ da in keiner Quclfe beide Formen vorkommen, son- dern einige Denkmäler nurnidana, andere nur nidauan aufweisen|, ni^tn|.!:Unteni

db:an,: QeodbsQ, aosd. DedlisiK>

1. urdaoa (Oi Sg. »242i Wlll.^ ^ nidina (Wm«'lL)w •-' nidaae (M^. 3. Bib.« 1. 2). nidina, udUus. Sg. 242. aoanla er gi-

scuaf Ihesa «rdia ich bimilisga lubunFna, ooh Ifceö aehiar nida&i, bi thiu giaag ^v ibar ao obina. 0. III. 9, 16. thaa uiiaa ein al in tmra umbikirg iin flava, ofaaaa i^h ai* dana, ao uuola tbie aine theganii O. IV. 27, 22. nidana, sub itiferim. iWm. 7, 7. (nidina; Wro. IL), nidini breit, obena smal. Wm. 7, 2. diedi nidana aint Wm. 2, 9. nidane, «(• ter. UK 3. Bib 1. 2.

2. nidanan (VG. IL 158.). nidenan (N. Mu. Mep. Org.). nidinan (Bib. 5.).

nidanan, infra (alluit). VG. IL 153. (nidinan, subter. Bib. 3.) nidenlaif dide obenan nider. Mop. (bohi)git nidenin üf. Org. daz nidenjl:n ist Org. uucder obenan aide nideoai. Org. cithara habet nidenan (im Dnck Sicht nideran) buch also psalteriim obenan habet. N. 42, 4. ir blresl fonc nidenan, de dcorsum. N. 7, 15. ih habo not nidenan, du bist aber obenan. N. lül, 2.

NlDANEN'n.

(nidineuti, radices. Bib. 5.)

MDANENTIG, ad/, d* pl, nidenautigän (wohl zi, adyi» zudenken), imos. D. IL 346.

NIDAiNEVnGi, / d,pL (zi den) nidanenligin (nidanea-

tigcn. Bib. 6. aidanentigH

Bib. S.), ad radices (montis)»

Ma. Sb. BiU t 5. a.pl. nid'uncnit gl jfimdamenta (accr-

vornmj. M^. ^Bib. 1. 2.

\'

\1

)1

\:

\\

NA s. NA. '

IS

]S£-^f4ABA.

NBBE^^NmtnL

9d6

»»■■NA.

* I

1 ••'' ' .• .

rU als WutzM, s. JBNU-

ü,- W s.- NA.

. ' i

. 1

I >

a

V'- ! ' '

I I

I I .

' /

füA,TOoa^ 8.N1WI

I

(UA^./rfinc/iia s. ijLWUt

»i.

j:f

. F .

1 : .

lüA, incastraturä ' s. iiA-JuL«

. .,^ .1.

EO, NIE, NIO & lO in' EWA.

lU a iSIWl

i ' >

ABA, Flufsnamcn; cf. NABUS V NÄHA,

NA VA, NAWA, mCHO/; . "

CKU»1BA I^ABA (cf. NAHA, AUA), Flubaraien.

ABA, /., ^aht (am fKait)i modiolus; aogels. auf«', Bafu; cf* Sfindkri^ nablii^ umbilicus. n. s. naba, modiolus. F. Wd. 232. St medio» lu$. L. modiolum. Rf. ^vTiV« D. IL 343. napa, muzolus^ Tg« !• .. (nabe, modioltss. Tr.) ii./?/. naba, modiolL Sg. Id4. ßib. Bib. 5. 6* 7. 9. 13. Zt .

Bapai modioli. M«. Bib. !• & Wn 863.

3355. OA. Em. 26.. 31. (nabe, modioli. Wn. 460.) . (nap, modioli. Pb. !• nabon. Id.) o.p/.napa, timpana^ VG. IL 444.

IN AB AG ER s. GER.

MABALO, 171.^ iRabfl/ umbifitus (welche^ Wie ifiipaX^y mit nabalo cm* und dasselbe Wort ist, wie nagal und lat. tm^i//a), angeis. na- fela, nafel, nafoL nbrd..nafli/'skr. n£bhi. n. s, nabalo. Ib. A. -

napa'lo. Mä. Bib. L 2.

n a b u i o. Rd« S^. 242. 913. Em. 27. Öib/ 13.

napulo. C.

h«pblo.^Bib. 1/ *^' ■'

nabolo. A. Ena. 31» ^

(nabilo. Tri Bib. 5. 6. i3:> '•' iDabtelo. L. Witt* 7i 2.

(nabele. Wn. 460. Bib. 4.)

na'pulo, lumtfui. h^ d. Sn nabalin. Bib. 2.) *•!•

n.palin. Gh. 3. I » •^*'^ Schon in Wn. 460. adieint nabele« om- phalos, einen nom. nabel (auch in Bib. 10. kommt schon nabil vor) und starke cfer/Z/i. annehmen zu, lassen. In D. III. 26. lautet der a. s. nabile; audi mnfs wohl iingemem werden, da£i von den «nter dem nom* ange^ führten Formen nabalo. A. nabolo. A. na- pulo. C. nabulo. Sg. 913. Bib. 13. nairiia Bib. 13. das lat umbilico iibersetsen« ,

Gehört I\£BELWURZ hieher?

JSEBE, nom. pr.

NIBÜ 8. IBÜ. NÖBA s, Bü. NÜBI 8. Bü.

I ... -

NABALO 8. NABA.

NABALIA, FluTs in Batavien. TH. 5, 26.; cL

NABA.

NIBUL, m., Zttbtl (cF. nord. niflbeimr), ne-^ bula, ntibes; sansk. nabhafi aer, grieeh.' vetjKV und v£<ptXri^ lat nubes und nebida, lit debbe- ^is. (n zu d geworden). Cf. lat nubere; auch persich nuhuften, abscondere* n. s. ncbul,/2^6///a. Ra.gLK.Sg.242.913. Mcp.

nepoly nubes. Mart.

nebil (Ild. Tr..).

ncbcl (Wn. 460.). Mcp., nebida. i. s. nebule. N. 147, 5.

'nebele, nube. Bo. 5 a. s. ^ebul, ncbularn, N. 147, 5. d.pL nehulcn. Mcp.

997

NEBAN-r^Niü

.iNAit.i,:

NIBALGOWX

MBILUH, INIBILUNG (der .^ipamame der

IRifcelungf). . , .•

NIBÜLNISSI, ».,€lnfr<rttU, ,; .

tfaeist dagoah nibnlnis^esiob ouintes bruti 1^9,9,68. p. V. 1%>27.. NEBULGIÜ, nebidosß /o. s.f.J.^c^. 11. KIBÜUAN. . ... ,••' :i :.;... .

n i b u l f ortr,' tr Wli k i 1 e t o o, cajigß^nferunt. Ib. Rd. ..(GEMBf^, n^a. Wo. 1512.) ; FABNIIJÜÜ, Pa , ^ ^„ . .

FARNJPÜ^TE. f.. ,..L ., „^,^^..v „FmiNIPOJÜTE. .Bfl. ^X'll 1\ r 'V''.:.

NEBAN-VEBÄ/,'

\

. I

4l

NABUS ^varVNablis^, Ftufspamen. Vcn.fort;

cf. naba.

NAHA, SRa^t, Flufenamcn; et NABA, I^AVA.

—^ .^_ __ __. •"■ . t . A ,

llixU^ sanskr. nah, lat. nectere.^ Ich setze, bler zwar nähan (nawan), des lat tkere mA griech. vi^xv wegen, her, allein nahan, nawan

könnte auch zu JrJLL i U geboren und das FI, W in nahan, nawan eingeschobeb jseynj €& die Formen ohne H und W. Auch nua und 6 not, bei denen ich einen, Ausfall des H an^ nehme, führe ich unter dieser Wurzel auf. Viel- leicht ist auch näh, prope und ginah, mffidU ginuog, ginuht dieser Wurzel angehörig« NÄHAN, NÄWAN, na^en. (ih) naio, sarcio. F. Tr. Mon. 2. nein, nagjen, neo. Wn. 232. neie, sarcio. Ild. (er) nauüit, assuit. T. 56, 7.

nahit? s'iuuit vel chliubit, fmderiU Eo^. 21.; bieher? (er) natä vel siuuita, cusehaU Em. 2L GANAHAN. kinaant, consuunt. Rb. ginäit ist. O. IV. 29, 9. g. ginfites (ni uuas thar uuiht ginatea nob gibosotes). 0. IV. 28, 7. UNGINAIT, inconmtiUi. T. 203, 2.

t.\\

.». '

\

dpi unginaten [gi8car|ot% sia (^. nica) 80 so iz zan*, ibh sb m bezist biquam, mitfiloklei* nen fadumon lobAiä^iniitf^ redinon]. 0. IV. 29, 31 (WIDERNEIEN, resardre. Hd.) - ,

NATARE, TO., sartor. F. L. Tr. Cr. Hon. 1 UMBEHATHLICHIU, nefitiß. D. ilf Ht j^

wohl umbenalhlic&iiil NÄDAL und JSkDALLf fjf^$ Slttbel, jjojk

nethla, angels. n^edl, nortl.*naL*'

17. s. nadal. Sg*.lS4.,

nadela. Tr. Cr. nadl^JWn^863. .33q5,

g. s. nalduh, acus. T. 106.

NAD^TEIPL.' f >• /

NUA, NUOHA, NÜI? Incästratura. & kom mcn folgende Formen vor (cL N9P): . nua, tupili, incästratura. ßib. 1.* i «nuO'ha, inc^irotura. Bib. 9. , , nuai, nuati. Ib. \ , .

nuau, nuati.'^Rd. A nüav'iubila. Bib. 6.1 , ineasirätBräe. ' * nuon. Ma..Bib. 7. \ onaön. Sb« ^ /• > -^''^

rifnis, hno9^ jänetuth, katogif IttitshinM*

Ra. .'■..'.■•.' 'v^'-*.»-^- rimis, neo» gl. K. ^^^" KANOI (K1^0LgI. K.) «do kafogi pan mes, contextum arboribus. Pti. NÜOT, /. n. J. nfiL Tr. \ ■-•

tauth. Mon. .2.'r , incMtratmra, cön- not Tri F. 2. r junciio iabularum. not F. 1. )

n OD tb, > nma. F. g. $•? oder d. sJ oder n^/^A?.* ntiali. Ib. Bi«

incastraturae* j ; o. $• ndot, rimuUm. Ba.-^/-^.tdiirh eiaa cingan,üol ß^hen^tfinuirimula^Bo.i' durh tia niiot tera turon nuar- iendo» rimatin^ ob ostio, Mq>. 44i NÜTRIH, f».pr. bieher? GINUOTI, contignati». Mo. Sh. (GEmJIET, incastnateir H^)

» "

V.

m.

Nla

Nia

1000

I^JpT (cL.BaaiDpartike} ii/Sk) ab^.lW^ Wur- zel lixjLjtl/) goth. netiya, nehV, angels. ncab,. neh| nord. nser (in der Zusammenset- lUDg auch nä-), urisprünglich na(^e/ itifprope, Ixbdeutend, wie denn auch das Goth., Angels«, Mord, nur in diesem Sinne das Wort gebraucht Apfser nah zeigen sich in. spätem Denkinälem atlch die Formen nach und nahe, f^uich na; in Ar« nahi als subito.

1. Adverb. Es geht aus .der Bedeut^ung na^f/ prope, in die von (dna^f/^Vr^, tta^/ post^ fiber: na ah, con^nus. Q* sequis» gl K. nah, pohe* Ic. prope. Pa. gl- ,K« Sg. 9i3«

nah ist (na ist Ic), presto esi. Re. prope

est. Frg. 25, , . .

in nah ist sn^nar, prope est aestas. T. 146.

min zit nah \^\,^ prope. !!• IpTi 3.

iiahi) subito. Ar. 2. (Qi.,adj\ xxnAsubst.).

unkustjrumosinu ioh Utah gina-da thinu.

Ö. I. 2, 31. ioh sjner'ö "uuorto er bor*

ta (ilu barto, .tho er in sulih thing

gigiang, so nah zi herzen gifiang.

,0. n 19, 58*

nah, az a^W^My fermek IW. Rd. uah^ fere.

£a. Ra. gl. K. ^o. & ;n aJi , pdne^ Gc 3.

drciten D, IL 252^

nah eben n^icheUn, 6cinal&e |(etc^: grof en.

Mcp. ist näh al soUh, s6*^, bm^^i fo,

; t9te-. Mop. mine ge.igige .siBJbiJiah ze

, QuiUueifte uuordep, peneH-J^* 72, 2.

,. .-, uaangton nah ./;?tf/?^^ «;ba v'f ebtemo

uuege. N. 1% 2. diu s^uht ^lüret sie

nab all^. R:.(, i,,.tex^6.i>i0! iättnfih ter

' univehles.tOiiOjcg,,.,UQzisnaI^ feordun,

f. . 1 usqfie pene^guarfa^fif /horamj. K. '4&;Mt

; [) nah se:<ita^. qußsi ^epptü. T. 87. .u4di&eta

I ;(\ jna^ia ,mit) ity^ nab (qtiasijA,t\)ui9i*

^:/;|VQ^a. T..4, 9-i- . : r - ,/ LW

kund^ht, d4z- die' xlffbn (-uig^my^'nAb (balb) sulen kuman.:Wiii..2,/13nII..'- , taa.n^b kdt, qnod conseqtätur. SyL **•?

aar näh, gUid^'nac^^cr: föne dien chit et sdr näh. Org. ' /•*

iiara nah, ^ernac^ Bo. 5.'N. 43^ 18» also iz hara :nah' chit M. 64f 57 aolhara

11 .

. ■»

\

2.

t r

nah stat N. 113, 6. hara nah folget diu chlaga.'N. 37, 11. hara nah chu- met himelskiu geburt'N. 88, 5. hara nah gibet er vitamaetemcnn.^.bl^Vi. hära näh ist ze thie^enne-** Org. dara'ndh, barnttc^. Mu. Seh. 75. >N. 140, 10. Syl. Wm. 4, 14. (diare nah. Wm. I III. DL darnah. Wm. tt HI. darnach. Wm. III. dära nach. Wm. IX.). dara

- nah uuanctön nline taga. N. 101, 11« dara nah irran din 6iinna. N. 103, 22. nnde dara nah fctrhtetit iah alle dieta dinen namen. N. 101, 15. ein luzzel darnäh. Wm. '9, 1;

sär dara näh: s& darnäh (sa däirnacb. Wm. I. sa därnahc Wm. ILIV.). Wm.

3, 4 data »ab sär: da näb^ä gescriban ist

Wm. 8, 10. 1

pi>tiah, htxiX^^tipene* Ic* ebah*^ näh. -^ die eben näh stänt pri-

- mae substäntiae. Org.

Piiiposition , mit dem Dativ; Aus der ur- sprünglichen Bedeutung na^ ^^i/ ^'^ ^^ bei T. und N. vorkommt, hat sich die Be- deutung nac^ (raumlich und zeitlich), f^initti ^kxtn^^iposty n«c^, %txa^r secundum, ent- Wickelt S. die abd. Präpositionen. nah them'o uuege, secus viam. T. 121. stuont na-'b t'hemo uuage, iaa:ta stagnum. T. 19, 4. saz nah truhlines fnozun. T. 63,. 2. quam nah imo, secus eum. T. 128. gängeiiti nah themo seuuu. T. 19, 1. er gesazta die marcha nah (luxtaj Aeto menigt Aero' arigelorum. NdJ iii liuf nah iii. N. 61, 5;< hinder mih ' uuerden lechöret, daz ^ie nah mir

gangeit. N.* 39, 15. eruuolta er uuäre geuuftltes nahimo,

itieisteronrie^ for'e imö. N. 104, 22. näl^r^^oretlir," noh' inebeü dir, nfube

nah dir. N. 62, 9. *

zuieh mih näh dir, trahe me post te.

Wm. 1, 4. nah ii^o, posttergunu M. 31. Sb. si^er se.

M. 31. Sb. die ir nah in becheren ne'mugent N.

lOOL

Nlll

NiR

im

3.

61, 4. A'\^ nab dien iibclen ne fahent ti. 124, 4. iaz da mih nach i^ir brin- gest Wm- 8, 2.

ndb Biben tagen dero uucchun cbumct AßT abiodo. N. 6, 1. nah allq.mo irre- den uuerdent sie kelihsara. N. 48, I4« nah. in cbamen anderiu uuäszer. N. 92, 4. nah disemo libe gefreuuist du mib. N. .137, 7. nah der bluote. Wm. 7i !!• snanne verum mane chum ei näh dirro uuerltoinstre. Wm. 2, 17. nah uns, pasi nos, ßg. 1. zcrist näh in. . Wm. 4, 13.

nab tiefibornen gechrumpte (sterncn).

: Mep.

et neiget sih nfth uns. Wm. 2, 0.

uar näh demo spore. W'm. 1, 8.

nab 4cettUorfenemo lozze tcilta-er daz lant mit mazseile. N. 77, 55. nah rebte ettcUes du. N. 66, 5., .iQno in nab iro uuercben, JS. 27, 4. irhuge du min nab dincra.gnado. N. 24, nah sinemo yuillen«; Wm. 3^ 1L| nah minemo raie. VVjn. 4^ 2. nab ainemo gcheiize. Wm. 5, 1.

namot näh tien*. Mu. er maz näh te- mo eristen. Mu. sie lebcnt nf^b iro gelüsten. M. 80, 13. nah siebten uuor- tin, secnndttm litteram. N. 33, 21. diu nah menniscen sune menniscen cbint heizzent N. 35, 8.

näh diu, iiac^bcm, 5. DIU in JJA«

adj., nQ|)<:

nah, cofiiigua. RIarL contigimm. Mart trübten ist di^n nahe, die-. N. 33, 19. theiz io zi thiu .irgiangi, sus naher

uns gifiangi. 0. 111. 24, 15. n^baer, couiigims. 11. naber, vicintu (vicinß ripaj. V'G. IV. 23. nabaa, conjuncium (coufuncia domus s^ma^

gogoej. Mz. BIb.il. 2. nabemu cbumCti, pf^oximo adventuL II. 4.

nahemu ficiske, vicina cürne. Ib. Rd.

nahemu i uazzc ^ vicino (obidiaUiaeJ

pcde. K. 5. fona nabun, e vicino. Rd, i.

nabantodb^' v'tinam mortem. Rb. nabaa, pufioorimfim* Prtid. 1 . n a bn h , eonßnem. Ehi nahe, sin t, vicinL N. 30, lt. na'biu, vidna. Ic coniima. Mart minen nahen, vicinis. N. 30, 12« Comparativ nabor^ ang^ls. near, nS^er.«» näheren sin dero niderostun, dero oberostun uuarbo« Mu« Superlativ; auch in der Bedeulimg des ben- agen: SRäc^jler. nahist, proximus. Pa. nahlat, pr^^

qidtas. gl K. nab is ter, /?roar/m£U. Tr. nahisto,po- ximus. Pa. gl. K. propinquus. ^ L ' nuer'ist miti nahisto. T. 128. aoai ' nahisto giseiszo. 0. IV. 12, 31. si ist nähesta dero erdo. Mqi. din al> ^' ' ' Uro ndbista ist. Bo. 5.

daz imo n^hestauuas. Mcp. .; d e s na h is4 1 n, proximi famorem). Fi^ 43. i (dcmo) nabisluni proximo. K. p. * minno thiinan nabiston. T. 32, 1. r nabistun,''/7rcu7i?tiiiii (a. s. m.J. K. i

; Frg. 45.

uabistcn, proximum (a. i. m.^. 'Ho. 2., ihr nahiston, vieini: T. 132. . na bis ton dcil fproximae pariesj* gl.K. nahistun, propinquiias.^ Pa. ira'näboston inti-ira cundon-, wdd et cognail ejus. T. 4, 10; > tbero-na'bistono (g. pl.j! O. IIL 15,16. '. ' nabistnn, naiales {contra natales suos « indigmis injurüs ägij. Mt^. proximou

')' K ;-. . Frg. 45. •'• '• - •- !'• flnabistil», iltffo/^^.Bib. 7i «*> .nahiston, vMnas^Ti 4, id. 96. Co. 3. NiHWEKTIGI. -WIST. -FOLGEN. -FOL GANLIH. «FOLGARI. -FABAN. -Gl\ -^GANGAN. -GEl>G1L.^GAIUAN. ^QCL MAN. -CIIOMELI. «HLAUKAN. -SlüiMG

.^SfGttarr. -staw^on. -^ziuhan.

NAHO, Ady.,:ita$e. .: "

nihA ligent-Org. bimele filo nahe g^

.' cbttiuucntiu. Mcp. 73.

Comparativ^ nihdr gliode. Bo. 5. genc

.. r. f .:nabor. Frg. 33. nabot' giangun. O-D.

1 . 15,. 17. nahor sintl M6p. dio engen oa-

bor

'..•

KS

NlB»

nAe

i&H

hör tuande, cannii^ens» Mcp^ 69* nabov

8 tat, propinquior &si. Oi^« Superlativ: nahöst Bo. ter naböat

temo d&men atit Mcp« thar sahun sie

nan nahist. 0. V. 17, 40/ /kHUN und NAHUNT, nuper, protima, pro- xime; cf. fona nahun im Adj. nibi. nahun^ nuper. Ic« Em. Can. 1. 3. 9* pro-

tiniis. Em. Can.^ 9. 10. 12« e vicino. Ib.

recens. Ic. nabum, nuper. W. nahant, nuper. Can. 13. nn nahan> proaime^ D. II. 320. nu nahun. Rd. Rf. | nn nabunt Ib. S ^ . P- * VHANA, conßnis. Pa. gl. K.

Lei,/., SlaH

d. s. nahi. Mcp. 12. -^ unas in nabi it- * mali tag. T. 104. 111. gistuantun in thera nahi thes gotes buses nuihi. O. III. 22, 1. iz iat in ala nabi thaz thu nan gisahL O. III. 20, 177. a* #. nähi. Bo. 5. LHIDA, /.. propinquitas. Pa. GANiHlDA, /. in ganabidu« P. a. ) . . in kinabitbu. gl. K. i' iHLlH..

NAHUCHO, Adv., ferme. Gd. NAHLIHÖN, na^ctti fic^ na^cn, appropin- quare.

(er) nahlihhot thiu zit, appropinquabit ^ra.T. 182,7. nahlihhot ther de m i h 8 e 1 i t, apprapinqfMbit. T. 182, 8. nahlichot iuuuer losunga. T. 145. (er) nahlihota themo beilante^ appro- pinquavit. T. 183, 3. nablichota. T. 116. , I. nalichota themo buse* T. 97« (aie)nahlichotun thera bufgilun, ap* propinqiiavenmi. T. 228, 1* nabli« chotun zi fäerasolimis. T. 116. p. praes. nahlichonti, appropinquans. T. 224, 3. LHJAN (auch NAh£:1N), goth. ndbvjan, anga, n^hvan (cf. nord. n&, consequi)^ na^etti ft(^ l.

M^en (mit und ohne 8ib)| mit dativ oder

auch mit zi.

Inf. nahen.—- do begonda ih nahen ze tode. Ne. ir acnlut ior thes giga- hen« mit solicbu iuib nahen. 0. IL 16, 23. sib nahen. Mcp. nftban: ih uuil mih den nftban. Wm. 4, 6.

(er) nahit himilo ribhi nahit sib. T. 13, 2. 18, 5. nahit sjb im. a V. 23, 122. oub aih thar zuä ni nahit uuiht, thes ist ginait O.IV. 29, 9. bra to nahit, ai/c^/^rii/. Pa. gl. K. nahet. d^er sib imo nahet N.

«

148, 14. nahet ze dir, appropinqua^

bit. N. 00, 7. nn nahet himelriche.

N. 17, 16. (wir) nahumes^ propaganuu. Ra. (ir) nahet, praperatis. Rh. mit muatu

ir mir ni nahet ioh mih nob nir*

knahet. 0. IV. 15, 32« (sie) nabent. * so thie sar got nir-

knaent onh imo sib ni nabent O.

IV. 5, 16; ne nabent ze imo. N.

31^6. nabent sih zemir. N. 54, 19. (er) nahe sih mir. O. IV. 23, 30. sib uns.

0. IL 24, 37.

(wir) nahen unsib imo. O. HI. 7, 10. (er) nahta. -* ther engil imo nahta. 0.

1. 8, 19. sib nahta drubtine. O. 111.14,22. uuio er sib thara nahta. O. IV. 1, 7. er sih zuo imo nahta. N. 33, 7. (cf. zuonähjan). zu iro nähta. Mcp. diu rehta fernumeft nahta sih. N. 54, 22. sin herza nahta. N. 54, 22.

nahita zi thera nidarstigu. T. 116.

nahita phortu. T. 49, 2. sih na- hita thiu zit T. 124. (sie) nahtun. ostoron tho nabtun. 0.

IIL 4, 1. sih nabtun eino ziti. 0.

IIL 15, 5. sih nahtun zi themo

kas teile. O. V. 10, 1. nabhitun hierusolimu. Frg. i7. nahton ze obenahtigero lufte. Mcp.

nahton sih, appropinquavenmt. N.

118, 150. mine gelegenen nabton

[64]

liN»

GANiÜS.

CiiUÜAH

sih ouider teifr ^^ aalit#lii;8ih iiidei Christo. N. 37, 12. (€r> Babti «ih irÄ O L 8^21. himilfichi nahii. O. I. 23» t2. * (sie) »alkliB sih theaiio kuainge. 0. I. 18, 9. iihp.pl nahent iuili Imo! K 104| 4. p.praes. nahenti. uuaruB tfahenti sih imo« T. 10t. inti sih Dahcnii hant sina iBuiHua; ¥• 128. d. s.f. na- henterOf advittienie4 flibp. prcpiore* 'Marl* GANlHJAN- Geburt giiiah«n, das über praiestati sunt in proiesiati sumi in ordi» natione et diasetunt se vfelle canfugio cfh pulari. Can. 13i. steht, hieher? (er) genabct - ze deltto sih nieman

Be g^nahet M. 42, p.praet. habet sih kenäbet Bo* 5. ZDONAHJAN. S. auch nähta im vorigen nAbjan.

(er) xuanahit, properaU Bi« (sie) zaa sih nabant, patraniur. Ic (er) zuonahta, appUcuit (ad eosj. Mip.

Bib. 1. 2. (sie) %VL^n9\iiinjappü€uerwd(Emmaum). Mt|;. Bib. 1. 2. zoanabtvn. Pa. \^ adpmpinqitave» zoanabtoB. gl. K. I runi*

GANAH. Nur diese 3^ p. $. praet. in der Be- deutung des praes. kommt vor. Q. NAH und

Wurzel NAH. kinah, mfficii. Ib. Rd.

ganah inan steht als Uebersetzung zu a&irn- dabit in qtn cnim habet dabitur ei et abtm- däbit. Frg. 11. NOG, genug/ angels. nAb, nord. n6g, satis. nuog ci gituonne, saiisfaeiendtun. W. GAtNÖG, genug/ goth. ganöb, angels. ge- nöb, nord. gnög, satis.

Formen: ganoc Pa. kinoc. gl. K. canoac. gl. K.

kiatto.c« Ra., . *

kinuok. Emu 33»

g^nuog. Ti^ W.

ginuoc« Sb» Mart Gh. LS...

ginuoac. VP. 2.

ginuaob. D. II. 325.

ginaag« 0.

ginuoch. M. 32. Pmd. 1.

genuog, ketuog^ N<

gnuog, knuog. Mu. Mcp. Bo.r St» IN Bedeutung und Gebrauch:

satis. Mart abunde. Pa. Bb. g^« K% ciens. gl K affatim. Psud. i.D.]

ginuoac zxtxo^ satis decare^W..% 1 starch. N. 32, 17. gnuag iati Mu. gnuog emezig. Mcp- goB« cbele. Mcp. gnuog micbelei eben, maximum fomitem. Bb.5. ( manege uientskefte« Boc 5.

belfa kinuok. Em. 33. aalida gi 0. 111. 16, 40. sagen mag man ginuag. 0. IV. 28, 17. arabeil nuag. 01.48. alles guateaiogi O. IV. 26, 26.

in brote ginuag nist O. IL 4, 4'

so ist uns alles ginuag O* IV. 1

thar ginuag uuari. O. IL 9, 54 ist ginuog, suffidt nobis^ T. 1 allen liutin io ginuag. O. IIL es ist zi zelienne ginuag. O. V

ginuoc hapet, abundat. Cih.l.3L eigist noh knuog manigerosi abundes» Bo. 5.

ginuog tuet, saiisfecerit W.

UBAHGAiNOG. ttbargnoac gl. K. uparcanoc R. Pa. uparkinuc Ka, satis, ubertim. GAMÖGI, sujfficiens, ccpia^ss* Im un£ - ten Zustande ist dies Adjektiv von dei

stantiv gan6gi nicht immer zu mita

den und eiaige der folgenden Beispiel

Den auch zum Substantiv gan6gi gc

Auch wird ganögi adverbial gebraao

kann dann d>en so gut aac. des a

aec. des subsL seyn.

GANAE

QiNAH.

leos

Bedeutcmg und Gebraacb; «uns errent sine pluagi bi iaroB io gi- nuagi* O. 11* 4^ 43« sie quatun tbea ginüagi, oba man nan nirsluagiyiha« sie mit giuuelti uuur tin elUenii. 0. III. 26, 15. in tbio Quarinns al ginnagl O.IL3,47. xi tbiu uuas tfaar ginuagi. IL 8, 29. so uuer aekil, qnad er, eigl, ni si imo in thiu ginuagi, nuanta iu no not uuirdit, neme tbia dasguniliar mit. 0. IV. 14, 5. fon tbesaes d»gea friatii so nuas in tbaz sid festi, in muale gin^nagi, :tbaz man «lan irsluagi. 0. BL '25, 3S. ' rSfrtnn ibes ginuagi, u«io fn^in inan traluagü O. IV. 11. tbie fn riaton tbaz gihortnn iob ein giraii «datun, mit unorton tbo gi- nuagi, tbaz man nan gifiangi. 0. 111. 16, 74. tberöeigun ae io ginuagi. 0. 1. 1, 100. ^ne duncbet in nicht cnuoge. Bo. gnuoge duohti. Mu.

-ginuo^i i^t tbemo tage in sinemo ba- In^iu«) siifficit diei maliPia sua. T. 38, 8. . ib^btfbo genuoge an dien-. N. 16, 15. ' < dar'De iot is ana gtiuoge. N. 36, 27. silabat ginuagi. 0. L 1, 71. ricbiduam ginuagi. 0. I. 1, 63« ' des ist tir gnuoge xe subtCf mapiae 'causae. Bo. föne in si is sus cnikege. Org. : (fo»^ dien babo ib cnüoge geaaget'Org. tes ist gnüege gesaget. Org. 'abs'i-des cnAoge redeta. Mop. 95. gnftogex sagen. Org. uuir sehen gnftogez. Bo. hi genuogiu lerä, copiasa. N. 106) 38. -' iinammunti-ginuagaz. 0.* 10. 6, 34. nu duent iz man ginuage zi scacbero

luage. O. IK 11, 23. thar stuaotun tbo ginüage inti habe-

tun nan zi huahe. 0. IV. 30, genuoge n, muliis. M. 143, 7. gnuoge, plures. Mcp. 12. cnto%e f^pbsrimi. Org.

kenu6ge zellent diu offenen nuunder.

«. 9, 2. gnftgiu nuabsent Org. ' IcennAgez uuirt ferror gesprochen dan. ne sin fernumest si. Nrn. a'k-ef sint cnüegiu ine ruoder. Org. unorton tbo ginuagen bigondun sie

nan ruagen. O. IV. 20, 15. (Aint cnüogiu. Bo. 5. Form und Flexion, ginuogi. T. ginuagi. O. genuoge. N.

gnuoge. N. Mn. Bo. S. Org. Mcp. gnuege. Org. gnAge. Org.

"• ^«Z* genuogiu. N. 106, 38. ' n* $• n. ginuagaz. ü. IH. 6, 34, cnftoiz. Org. kenuAgez. Nrn. a. s. n. gnüogez. Org. Bo. 5. ?i.^/.iri. ginuage. 0. H. 11, 23. IV. .30, 3. genuoge. N. 9, 2. 34, 18. 47, 2.

68, 13. 80, 16. 90, 6. gn Aoge. \Vm. 7, 4. Mcp. Bo. 5. Org. n^/i/.Ti. cnfiegiu. Org. gnügin. Org. d. pl. ginuagen. O. IH. 7, 8. IV. 20, 15. ginuagin. O. IV. 37, 27. ginuagon. O.iL 16, 24. V. 23,229. genuogen. N. 143, 7. gnüogen. Mcp. Org. n./i/.iii. genuoge. N. 55, 9. 80, VT*

gnuoge. N. 39, 2. Bo. 5.. «. /y/.fi. gnüogiu. Org. Bo. 5. GANÖGI (Subst),"een&d^ Sfinn und Form lassen oft unentschieden, ob ganogi subsi. oder €idf. ist, und so wie einige der zum Adjektiv gebrachten Beispiele hieber geboren kennen , so sind audi die bier angeführten ' tielleidit zum Theil dem Adjektiv znznwei* aen; wenn das hier beigebrachte ginuages Substantiv ist, so ^ebt es neben dem fem. ginftgt auch ein neutr. gind'^i, Oder gar kein fem.

n. s. kanokL Pä. > . , ^.. kinokL gL K. J » "*^*^«^

[64*]

1009

GANAa

GANAH.

tftlO

ginogi, abundantia. Ra.

ginuagi: thax mir queme alles

guates in euuon ginuagL 0. L

2,54. in tbiu uuas imo ginuagi.

0. II. 9, 33.

gnuoge. j ^ similiter ieuiomce postu-

cnuege.f lantibus obtonia promitti-

mu$ sie: alles liebes cnuege

(gnuog^ Rh.), intelligitur per con-

traritnn propfer graviiatem vocis. Db.

^.^.?ginuages: thoh ni bristit in thes

zi uuaru thoh ginoages, ni sie

sih ginerien ioh scono giuue-

rien. O. IL 22, It

a. ^. ginuagi: thara ouh xua gifnagi

blintero ginnagi. HL 14, 71.

thob unser nibein uuiht druagi,

tboji babetun uuir ginuagL O.

IV. 14, 4.

GANOGO? Ist ein solches subst. masc. anzn-

nelimen für ginuagon in: tbaz guates sie

ginuagon eigun in euuon. 0. IL 16, 16.

GANÖGA? Ist in folgender Stelle kanoga

subst. fem. ? oder ad/, neutr. ? oder steht im

cod. kanogi?: nist uns bear kanoga.

' ' ' Frg. 27.

CAINÖCSAM (kinozsam. Ra. gl K.), faam^ . , das. Pa.

' GANÖGJAN, jfnßgett.

. Bedeutung und Gebrauch: snfficere. K. 44. 55. suppetere. Mart. M. 30.

Gh. 2. 4. Gc. 10. A. ub^ des ne gepuoget..N. 6, 7. so |ila is cn^Aoetai quanium sat erat. Mcp. 14.

,P^.;> fST-ö. (frag^) nioncr antuU;ttfte8 ne ^J:i *.5«^.Vf«Set, satis est. Bo. 5. .12". -&'^4PS^ ^omauis tero fruondo ze demo iare. Üo. ^ fnzzel gBÜ.ogct. t.erp naiurae. Bo. 5. ,.^ gni^egtaze <;bedennc, sufficiebat Org. ojfficia liiiguaene genuogent ze sagcnne,

uuaz ib freuui habo inae. Nsm. iha^ minna sie ginuage iob karitas gi- fuagc- O^ V. 12, 68. Form und Flexion: Inf. kenvaekan. K. 55»

r

"" ginuogan. Abrtw

(er) kanv'akit K. 5d:

kenuakit K.44. ginuogit M. 30. Gb. 2. 4. genuogit. Gc 10. gnAoget Bo. 5 N. 6, 7* (sie) genuogetit. Nsm« (er) kanvage. K. 55w

ginuage. 0. V. 12» 6S. (sie) ginuokin. A. (er) cnüocta. Mcp.

gnftogta. Bo. 5.. r

gnüegta. Org* 4. .

GANÖGIDA. /. . in ginuogido, in fluxu. Gh. 1. 8. GAMUHT, GANUHTI,/.^ ®ettttc^t, IStnW^i ®Ctt&ge/nord. gn6gt (auchuAgt)» abundatiO'

Bedeutung und Gebraudi: sitfßdenüa. Bo. 5. copia* Ib Rd. BL abim- (faniia. Pa. gl. K. N. 29, 7. 71, 7. 121, 6. 122, 4. 144, 7. T. 41, 6. ubertas. Pa.N. 35, 9. opuleniia. Tr. Ic. ajfflumüün Ba & UiSits. Mcp. gnübte, Copiae* Bo. & , tbo quad krist: giscriban ist» in brote , ginuag nist, nob in thiii gi^ubti ti

thes mennisgen zubtL 0* IL 4».48i. gireino uns tbif gitbanka, uair biraa tbine skalka, mit ginadono ^inubti fon suntono snbtL O. IL 34, 32. in bimilrichcs scone so uuerde iz ia xi lone, mit geltes ginuhti, tbaz ir mir datut. zubtL Os. 22. thia da^aiicbun zuhii gib hlnittiinsniit

ginubti. 0. IL 21^ 33*. i .. .

uuaota.alle tbese fon . iHl^ittohti \fl (sibi) ginuhti?} saMu>u in. g.aiaa geba, nam omttes hi ex abimdanii sibi misenad in ißftncra dei. T. 118. do ib in ppradyso uuas ia miner.» gpnbtc^

frides kenuhte. N. 71^ 7% . genubt faabent brotes. T.:97« gnubt geben, snjffjdentiain^praestffre. Bo.i, alles guates io glaubt O. 111. i\ 14. mit spisono ginubtiur O. ^IL 15, & ni uuir fuarin mit giA«MiD./OL.IV. 14,3.

GANAE

m!SAXi

1012

»

m

; . \

:■ r- 1

Form und Flexion) ' ff. s. canahi^'Pa; gl. K.

kanuht Ib. Rd.

ginuht Bl.'

kinuht. le.

genuht N. 121, 6.^7. Ü«, 4* 144, 7.

gnüht Mcp. Bo. &. IV. '-» '■ ^

ginuhti. 0. IL 4, 48. ^

k6nulite.>N.'*71, 7.* ^ ^^

g. s. gennhte. N. 144, 7.

gnuhte. Bo. 5. d. s. ginuhti. Os. 22. O. IL 31> 33. 4ii-^tr T. 41, 6. : 'g€nuii.i€i N. 29, 7.»3S, 9.-77, 'Jfe.^i'i r * gnuhte. B)o. 6. Mcp. 35w N. 80, 3^ n 41« r. gimihi O. UL d, 14. 'f. 97.

genuht. N. 35, 9.

gnuht. Bof- 5.| , I .; ,

g-.p/.ginuhto. 6. IV. 2, 33. </.p^ginuhtin. 0. I. 15, 16. III. 15,^8» ty.

^ ' * ' * '■ t4, 3. V; te; 18. ' '' ' " '

unganii^t« iriiber/Zia^a^ (jSd' 4.

üßARGANtJtJT, 7, ■'"'"" '"^' "■:

(ifih gab i/ne ;weizze8 iibergnubt D.

. 75.) , , , . GANUHTLIHO, Adv. ., , ^iv

^ ^.ki^nh^ljcho^ s^jffidentpr. K. :&3*

canuctlicho (es steht cunuqtlicho), largiter» Rc. ,«rj .;»>.....

GANUHTSAM, QANUBTSAm . ^i Bedeutung^ luid Gabf aocbe . . ' / ^. \ il : . aifmdms, gl K»; Pa. AV»flU! 460. fL. fH. co- »111:1 ^4E#j. gl. K^lICi 36. Ro. 6.Mlaf*j[w. Gd. / VG. IL .390. M, 3tl>L#. opimm$. K ido^ nws. Pa. gl4 K. Jitm mnUmmk%1!>. IL 321. mpersuksUMialu* Em. Ifibi kinuhsa/i^en. a^^MU^'-Ai^u 0 ginuhts'am ibn, copMia mfrwR». Ti22, 17. knnhtsam Biatii^eapiosmi $i4Mi.^ Bo, 5. 1/ diu^ginahtsamä giletti^ hcMples /a^ cundia. Prud. 1. : ' ' gibuhtsaman miet8€B»,''a3p/oiim. T. :. . 823, '«9^* ..- '^

rginuhtsamä truhi^ nberes^. T. 105. ginubtaamamehigiy coj^JMmn; T. 19, 7.

I

b\-' .

. »i

k . -«<

»

!■•

if. '

t

sa- gahnelaamerii tati, ad saiirfactio*

nem* K. 24. ginuhtaami, large$ (rares). VG. L 385. fona-iganuhtsamemo muote sprilifhit

muik^hyeX'ahundantia citrdis» Frg«.7. kanuhtsam katairnueaan, satUfedsse*

Form und Flestiön^ i

kanuhtsam. R. K. 44. 46. * n ^ caimblsam.'Pa; kioubta»m. gl. K. ginuhtsam. T. 22, 17.' knuhtnam. Bo. 5. itinuhisam. ^ L E. H. A ]»!..• canuhtsambr« Pa. gV K. •kinnbtsamof.^Ra. (gnuchtsamer. Wn. 460.) kinnhgaiher. 'gl. K.- lt. s* f. ^innhtsama. Pnid.

gennthsafma (siaj. D. IL 321. ' (if,-i.iiiii. )gantfbl8amemo. Frg. 7. ftf'*' ginubts«memo. YG. IL 390»

' il. ^. ^. gannetsaineru. K. 24. w' \ •• kenohtsamern. K. 5.

' i' cannbtsamera. K. 24.

cannctsamera. Ki 27. kanuctsamnn. K.. 27. Ic^nubtsamnn. K. 43. a. s* m, ginuhtsaman. T. 222, 2.

ginubsamen. Gd. 0. s. jf. ginubtsama. T. 19. 105. o. ^. n. kantifbstsamaz- (sicj* Em. 19. n.pl.f. ginnhtsamö» T. 49, 1. 'i ' vd.'ph kinuhsanlen. A.

a. ph ginuhtsami. VG. I. 385. Comparaliv. kenubtsamera loon, cor

piosior metces. K. 36. Superlativ. kinuhtsamozta (stc), co» ' 't piasisäimust gh K* ginuhtsamostin, lar- > ^'^^^gissime. M. 31. Le.

GIINUHTSAMO, suppOenUr. Sb. "^ <- ' kinubtaamo'tue) satisfaciat. K. 11. (in K. 44. steht kanttbetsami tue). GANÜHTSAMl, /. 19. s. ginuhtsami, co/9ia (fmdi). VA.

L 524. ' \\uxk\k\hmtsa^ 99^ffi€ienlia(no$tra).

.#

1013

GANAH

NAC-*»D6.

mu

\

Sg. 70. ubertas-lMm spülmUia. D. II. 340. kanuhtsami, copia. P)iu kinuli>8am!i, ub€rtas. Ib« :g. oA.d.s. d-erok^moiiitsiiinificI^iiiii^Rb* d. 4, ^inuhtsa'iniy abundatid* T462. lOö. GANUHTSAMO? Ist elo solches sistst. masc (iir g in uh ts aiiniMi ia'felgepder Stelle an- xnnehroen?

daz sie lib haben ijati ^in.iLbt«amon haben, ut viUiim h€ibmni%% 133. GANUHTSAMÖN. ,

Bedeutung und >Gebfwdi:f sufficere. T. 44, 16.. ;K. L 39. abundare. T. 2&, 7. 14d. 14& 149. $g. 70. .nyi- petere.^E^ restagnari. Ic locupleiare* Sg. 70.

Form und Flesbn. ' (eOiginuhtsamotT. 44, 16. 146. 149.

kinuhtsamot» Ic. <8ie) ginuhtaaoiant» mppett. M;29. ge- hört vielleicbt totdit hieher, sondern MippetU ist nach der Reichen Glosse in Sb.: gianJbtaamo, suppetentCTf in welcher .ginuht^amunt zu gi- Aubtsamo verbessert ist, für sup^ petenUr zu inehmeH. ginubsamunit« Gc 1. (er) ginühtaftn^o. T. 25. 148. (sie) kenuhtsaiDoen. K* 39. (er) giinuhtaamoti. Sc !|i. o. n^yy/.!». kintth'tsaoionte. Sg. 70. UBARGANUHTSAMÖM.;

ubarkintthtaamoiit;efero,r:m^^7Yin/^. Rb. GANUHTJAN.

knuhten, redundmt. VwixA* 1. GANUHTIG. cnuhtig alles tinges, wffidenM. Bo. 5. a* s. m. kenuhtigciit überem , (moniem). N. 67, 16. cnuhtigen.^ «{^QfEtaf^n^tfüii; Bo. 5. n.plm. kenubtige aint, abundantes. N.

72, 12. . n.phn* genubtigiu.{uuet;zer). N. 77,20. a.pLm. gnuhtige, mfficientes. Bo. 5. a. pL n. geAuhtigiu (ulia&zer). N. 77, 16«

ÜB ARGANUHTIGt /

uparginuhtigi,wyaMp:iWtfi/ifyii;.fe.a GANÜHTIDA, /.

kinuhtida, copia. Pa.

kinuhtida. Ra. )

kannhtida. Pa. \^€apuML

kinuhtitbiik gl K.)

NAC? carex. Tr. X ist i> "fan J^hnt abgeUlen; ist statt carex etwa MrtwSr.MtWaeBS).-

. . I

NACBC/).m«, aagels. .naca« bobL aickvi, So» c^ttt; &. mttns und das ^tert iaoqB (Ueber- gang des ^ in k, ch, ykik kl titaH^^^uek}^ S.

auchNAWA.

(nachun. Hs. nachon. Tr., amhicai.)

' ' . .

J^il.\X« Kommt d^er WSanel/ein guttunkr Anlaut zu? Es zu sansk. na9,.|i#v^,;faJino- gen, hindert vifcUeipht der Ausbaut G, stritt des- sen ein H erwartet werden si^te. riAGAM (nuoc), n^$iiti nörd. iiä^a, gnaga. l^ ' nag 0 , cörtodo, ^dXitigröi L. TÄCü. :2. (nagenty corrodunt. Hd.) GINAGAN, gnageit. •'*' * '' ' zi ^\tinf^äikri^l'n¥roäendiimi Ma.E|i.aa

gnagu, Todo. Pr. v. ' "* ginegit^ iM>rVttiML^BIb.i4c BINAGAI^ ifteyti^^niV ctrnkMiA ' itehi A!4i»it«e'si4luog^n«'ii41 >§»fe si li .!>) v. vvb^nägenV ><ileB'*ior*eb)etf^TiK0b dank- iVi.\ .-; MM-fti inid4l£ plfuk*0..llL M.)

hi\fam%4y'WPr6d9:'^v'% . bigne^iAfc*'lld.Mi.<^\^^uiiL.

. . )HpLik«aa«a£ky.c(v>'K><'t^»JA«:i

raderenttir. Aid. ß. . . ANGAftGNM^, «nil^h'iehcvT rf. laber eigL nag, vilis equtis. n deierhr.(kfmujfit' tut, )^uod.%ngn fßumgo ^iimvAiigargnacq/

\'

S.

ata .' ite-^NACiuar.

»

NAGAL.

1016

Igflo, itiKiaa s. HNIG. . "• OH 8. NA.

ÖCH (cC HNU; at>«c a«ch NAOI 0. NUOSC), cuniculus, foratmok Hd. in noblen T. io dr6gu^, it^, etmmUktu. ^• «92. Pt

ElGjan & HNia

BlHAIfc bt der AnUnt N wonelhaft? ist H ns G eststandent S. auch nichjaa and seine

eompos. in HNIGi cT. aacfa neizjan. neibbit^ immolat. Ja. neihhenter, Ubans. Ja.

Gebort hieber: INEIHAN pim, tIeUbor, R.?

und auch: KUNEICHIT (das k ist in der Handschrift ans-

radiert), excerehret. Rb.) NElHUJNtiA, /., liltatio. Ja.

UOG s. GA-NAa

uoHA 8. NAH.

ACHAT) goth. naqvathsi angcls. nacod,

nacod| nord. naktr und nakinn (sansL naj,

pudere, nagna, nudus)^ ttacEti nudus.

ir ni tholtut thuruh got, thaz ih giangi; naköt. 0. V. 20, 75. ther nakotan ni tfae- kit 0. V. 21, 9. giuuatit mit aabana iibar naccot, amicfus iindone super nudo. T. 185, 12. uuer mag nuanen drubtin thes, thaz man io in ala gafai thib au* lichan gisahi, dotan thib io fuarti iob nakot dag thib roarti 0. V. 20, 85. Form und Flexion:

Dabbut^rg. 29.

iiaccot^ 185, 12.

nacot T. 152.

nackot T. 236, 6.

Aakot O. IL 22, 21. V. 20, 85.

nacbot 0. V. 20, 75«

Buchet. Bö. 5. (nakchit 0i DU 3ft) a. s. m. nabhntan. K. 4. naebtanw T. 152. nacbotam O. V. 21, 9. nacb#t0B» Scb. 75. naclieten« Mcp. Bo. 5% naccl^eten. N, 36, 27. (naebitM. D. III. 3a) a.pl.nu nakote* 0. IV. 2, 24«

nacbote. O. IV. 2, 24. in cod. F. KINACHATON (etit6»f tti), demtdare. Hb. kinachatotio, nudata (viscera). H. 22. ANTNACHATÖN, rntlt»flcti, denudare. antnacbutot Pa. \ innacbtttat Ra. (, deiwdaU innakbutod. gl. iL )

NAGAL (zu J^ Avr cf. aber imgula n. skr. nakba, unguis)^ m., {Ragel/ unguis, davus; angek. nägel, nord. nagli, nagla, nogU R. s. nagal, unguis. Sg. 242. Pr. t. t AI. 2. anguis. Pa. (cf. UMGNA6AL). davus. Gd. 5. clavis. Mi). Bib. 1. 2. 7. Em. 32. clavis tabemaculi.'Rd. seraculumfosHiJ. Pa. gl* K. paxiUus. Bib. Bib. 1. 2. im* gula. VS. Em. 27. 31. unda. C. (na- gal iaernin. Pb. 1.) (nagul, paxillus. Pb. 2.) (nagil, davis. Bib. 5. ungula. Tr.) na gel, davis. Bo* 5. dapus. Wn. 232. dL $• n agala, davo. Bo* 2. fadj unguem. fied. 2. nagale, davo. Bh. ungue. D. IL 333. nagele dero guoti, davo^ (gubemare omniaj. Bo. 5. II. s. nagal, davum. My. Bib. 1. na gel. Bo. 5. (nagil. Bib. 5.) n.pt nagala, ungues* R. davi» A. Rb. nagala, unguis. F. und nagala, angia,femim inter buada scuti. Pa. Ra. gl. K. ist docb audi wohl als n. pl. nnd nicht als sing, zn nehmen, negili, ungues. Em. 31. g*ph nagalo, davorum. T. 233, 3. di/i/!. hagalum, davis. Rb.

negilan, ungulis. Bib. 1. 8.

1017

NAGAL.

negilin, clavis. M>. Bib. !• vnguUs

(des Pferdes). Mi]. Bib. 6.

o./i/.nagal, clavos. A.

negili, ungues» D. IL 345*

UNGNAGAL) angiäs (terpensj. gl. K. ist wdil,

inric in Ra. steht, für ung, nagal za nehmen

und durch die doppelte Deutung, die der Glos*

sator dem anguis gegeben hat, vol erklären;

cf. auch anguis, nagal in Pa.

(ISINNAGELE, clavi. Tr.)

SARNAGIL, iarinca. F. 1. 2.

(SPANNAGEL, dentaU. Tr.)

SnURNAGAL, clavus (es übersetzt davo

amisio sopitus gubemator)*> Gc 8. 9.

stiurnagel. F* )

(stiernagel. Tr.)[9 clavus.

Starnagel. F. )

d. J* stiurnagale* JMfn. Bib. 1.

stuornagale. A.

Btiurnagele. Bib. 6. \ , clavo*

stiurnagile. Bib. 7.

sturnagili. Bib. 4.

NAGALHART, n. pr.

NAGALJAN, annageln/ angs. naglian, nord.

negla.

er nagalta (nagalte. ^od. V. P.) sie in

thaz kruzi. 0. IV. 25, 13. in thaz

kruzi man nan nagalta. 0. IV.

27, 17.

(sie) nagaltun: in thaz kruzi sie nan na-

galtun (nagultun. cod. V. P.). 0.

IV. 27, 7.

(sie) n a g a 1 1 i n , imprimerent (imprimant mer»

sunt Caput J. Prud. 1.

imp. s. negile. N. 63, 6. } . « . '

1 TVT p-, « an chriuze. negele. N. 57, 7. J

GANAGALIT, gen a gel t-

canacalit Pa. \

kinegilit Ra. ( , infixam.

kinekilid. gl. K. )

ginegilit wn^ifi^ figebatur. Prud. 1.

ginagalten. M. 28. Gd. 1. 2.v , °. ° ,, CL / > clavatis

gin agelten. Sb. Xrcalisis)

ginagiltin. Can. 7. ) f^^^'^'V-

IKTiNAGALJAN, entnadeln.

in n egi I en, pandere, reseraretOperire.ghK.

innagili thih [stig fon themo boume

(Kreuze) tha« man thir giIon))e, ia nagili thih thananaV ntiff tioerden thine thegana]. O. IV 30, 30.

BINAGAUAN, benageln, (efefligen, «et« fc^Iiepeit. thoh habet therer thiiruli not, so

druhtin selbo gibot, thaS'fiant uns ni gaginit, fhiz fasto

binagilit OL 72.

NECHAL, m. (oder NECHALA,/?). CT. nacm,

naccum, nacium, siragulum.*^ Zxl L^ AH: ncchala, hosnui periscelides. Mo. Sb. ne* chala, Jiosun, peingarauni, penscdides. Bib. 1. !Z. nechala, v. nuipohosun, pi- riscetides. Mti. Bib. 7. a. pL nechala, spo- run, talaria (aiirea pedibus nectit). Vi IV. 239.

NÜHIL, NüGIL s. HNU-

NEEALENNIA, celUsche Gottheit

NIHEIN s. EIN.

NEKIR. Hd. Hs. Tr.) ', ^^"^»^ (Flofi»)! '^^ Tvri?mro i ^^^^^' '^^ griech. iww,

riECHlR. Hs. ) lavo (cf. neptunus) xa w-

gleichen? cf. angels. neck er, SRepfünj s. auch

n ich US, XrofobU.

INICHAR. Mannsnamen.

*

NAHARVALI fear. NahanarvaliJ, Namen ei- nes zu den Lygiem gehörigen Volkes. TG. 43.

NICHUS (woraus unser Slfjce. Nach D. in.25. ist nichus ncutrum; ist nicchessa, fymphae in Mcp. als Plural .von nirchjes anzusehen, so ist nichus auch masc; doch ist nicchessa wohl ein weibh'ches derivatum yon^ichn& S. NEKIR), ÄrofobU. Nord, iiikr, ^v^ 4)ofamu«; angels. nicor, 9Semmje|^er.

n. n i h u s , crocodillus. W. crocodriUos. Sg. 34i n i h h u s , crocodillus. Mo. Eql 19;^^ P^ t

nicbaf

\

NAHT.

NAHT.

1020

bus> corcodrilla. Em. 21. corcodillus.

al. 2. 3.

Lhns. D. IIL 25.)

ihes. Tr.)

:liuse. D. IIL 25.)-

los, crocodillnm, Bib. 1.)

hus. Bib. 5.)

hus. D. III. 25.)

ESSA. lymphae (SRff eti). Mcp. 27.

f's iRac^t^ gotli. nahts, angcls* naht, neabt, niht, nord. nätt,- n6tt (nach ]a Matter des Tages), sanskr. nis (in npos. auch nakta; cF. sanskr. nas, pe- r. vv^y lat. nox, lit. naktis. ilung und Gebrauch. [In den altdeuU icsetzrn und Urkunden >vird nach Käch- ht nach T.igcn, die Zeit gemessen, z. B. loctcs Vll (den 8"^" Tag), wie auch

späterer Zeit und im Augeis., und nach im Engl.]

nox. T. 159, 7. Mcp. Bo; 5. H. 4. N. Syl.

naht, media nox* Mcp. hta naht, iheophania. Sb. , 6ei SUac^t, nocte. T. 9, 3. N. 21, 3. 0.

13. auch des nahtes. Wm. 3, 1. inde nahtes. Mcp. tages ich nacb- Ei. 47. nahtes inti tages. T. 76. ra naht, hac nocte. T. 105. in naht, de, T. 135. in mittero naht, media . T. 40, 1.

tero naht Mcp. ze dero naht. N. 91.

ihti, a nocte. H. 25. fona mittilodi , de media nocte. K. 8. ie naht, perdia pernoxque. Mcp. lanne mit theii khehton in tben jrg zen nahton. 0. IV. 7, 91. Form und" Flexion.

ht. Frg. 27. T. 132. 159, 7. 0. H. 12, 14. HL 20, 15 17. IV. 12, 51. Sb. N. 5, 4. 18, 3. 48, 15. 103, 20. H. 4. Mcp. Bo. 5. Syl. cht. Ps.

ht. H. 1. 2. K. 8. 9- R. Jo. T. 81- 0. III. 20, 16. Mcp. N. 89, 5. 135, 8.

nahti. H. 1. .

nahtes. T. 9, 3. 76. 212, 4. 222, 2. O. I. 19, 13. II. 12, 5. III. 23, 37. IV. 4, 68. 9, 2. 11, 4. 13, 2. 15, 54. 19, 18. Mcp. Bo. 5. Ib. Rd. Wm. 3, U 7. nachtes. K. 47. nahtis. N. 76, 3. d. $. naht. T. 40, 1. 105. 135. 235, 3. O. IV. 15, 59. V. 7, 32. Ol. 145. Org. Bo. 5. Mcp. N. 16, 3. 101, 7. 103, 20. 118, 91. 129, 6. nahti. H. 25. nahte. H. 16. N. 18, 3. a. s. naht H. 4. M. 31. T. 19, 6 70, 1. 0. iL 1, 13. IV. 7, 59. 94. V. 13, 5. Mcp. Bo. 5. N. 1, 2. 15, 7. 26, 4. 43, 9. g.phntkhio. K. 10. T. 15, 2. i/./i£ nahtum. K. 15. nahtim. U. 5. nahton. 0. IV. 7, 91. nahten. Mcp, o.p2.naht T. 57, 3. Mat HINAHT, hüc nocte. 0. IV. 12, 11. 13, 32.35.

V. 10, 6. 7. N. 103, 20. [EBEMNAHTE: dannen abe bechennet man daz ebennahte sint (Sag uttb Slad^t gletd^/ ^ aequinöctium). D. III. 27.] WERALTNAHT, /.

so disiu uuerltnaht zegat unde diu uuara sunna irscinet. N. 58, 17. MirriNAHT, /., gRteternac^t, media nox. Pa. gl. K.

DÜRHNAHT, pernox. Ra.

NAHTABAND.

NAHTWAHHA, NAHTWAHTA, NAHT W AH-

TARI. NAHTVVIG. ~ Auch n. pr. NAHTLIOHT. NAHTMUAS. NAHTBRAND. NAHTFOGAL. NAHTFORHTA. NAHTFARAWA. NAHTFINSTARI. NAHTIGALA. NAHTHRAM. NAHTTIMBARL

[65J

1021

INOHT.

NAHTTROPHO.

NAHTSCATO.

NAHTSCULDL

NAHTSTERNO.

NAH TOLF, Noctumus. Mcp,

NAHTLlH, noctumus y näd^Utc^.

nahilih lioht, nocturna lax. H. 25. nahtlicbemo scateuue (lucifugaj. Mcp*

Dahtlichemo zite. H. 24 nahlHhhem, nocturnis. K. 42. 43. NAHTELICHES. N. 6, 7. ) , per singulas noe- NAHTEGELICHES. N- IL j tes.

NAHTIG, nä(^ttg^ noctumus.

[iiahttgy nocturna (lux). Wn. 1542.} DRlNAHTIG, kxixnaiftx^ so mm'm martern sahen uuiderfaren de- no manen, do er drinalitig uuas. Bo. 5. trinahtigun (?) sang^ triterica orgia. VA. IV. 302. (obgleich es trite* rica nicht wiedergiebfc als iri-nahiig^ so ist tri-n-ahtig doch eben so wenig dem triterica entsprechend). NOHTURJN, nac^tlic^, ist wohl nicht als dedt* sehe Ableitung von Naht anzusehen, sondern das lateinische noctumus* (B. pL n oh t u r n ä^ noctumas (vigiliasj, N. 76| NAHTEN, nackten (nord. nätta^ uoctem p/era- gere; noctescere).

iz. näht&t, nox funditur^ ho. 5. r BLNAHTfcN, obscurare.

cui credit t qni non habet mdum- et de- flectens ubicunque ohscuroverity hinab- tei, quasi latro exiliens de civitate in eivitatem. Mo*. Bib. 2.. DüRüHNAHTEiNTL R. ^ DüRtLNAHlElNTr. Ra. 1 '^ P^^^^"^' UBAIINAÜIEN, u6<r nackten, pemoetare. nupar nahtet. Ma. |, non pernoctabit ai up.nrn.ahte. Bib. 1. )' f^a/7K6( te pigßus- paupeiis}^

rNÜHxr in durhnaht Gehort es ui: naht? oder nuht? oder ist N eingeschoben?

DÜRHNOHT, DURHNOHTI, uoIUaramien,,p^- Jiedus^

Bedeutung und Gebranchr durenohte, perßectL N. 7ä, 14» th-urarfi^

1022

nobtiu minna, perfecta Caritas. R 22. duruhnohtiu driunissa, perfecta trim- tas.li,!. an durnohtero Bhto^ perfecta ratione. Mcp. 70. turnobtimo ehr isla- nin, Christian operfecto. N. 25, 1* dörndli. tes guotes. Bo. 5. dero dürbnobtanzi- lo. Mcp. duruhnoht ruaua,/7^r/4M:tomDii- merum. H. 13. durnobtemo haze, /?€r- fecto odio. N. 138, 22. durnbnohteem discoom, perfectis discipulis. K. 6. tor- nobten uzlaz. N. 44, 14. siniu uaerch durnobte siniNd. ze dinemo durnoh- ten lobe, N. 8, 3. tkurabnöbt, mera- cissimum. Ic. duruhnoht, ejffectus. Rb. durnobter, consummatus. Mq. darob* nobtiu, ybr/ia. Gc. 3. Form und Flexion: tburabnoht Ic. durubnobt Rb. H. 13.

durnobte. Nf. N. 80, 16. 118> 145- II. s. m. durb nobler. M^^.

duro nahter. Sb. Bib. 1. 8. jf. thurabnobtiu. II. 22. duruhnohtiu. IL durnochta. N. 5, g. s. /. durhnobtun« Mcp. g. s. 11» durnobtes. 5.

dura bnoh tes, plenissime.^ AI 30. ist auch vielleicht als g*. n. zu neh- men; cL aber aucb dea sup. da- , rahnohtost. d. s. m. durnobtemo. N. 138, 22.

turnochtimo. 25, d. s. f. durnohtero. Mcp! 70. N. 18, 10. d. s. n. dürbnobten. Bo. &• durnobten. N. 8, 3. a. s. m. turnobten. N. 44, 14 B. pL ».. duruhnohtiu. Gc. iurnobtlu* Bo. 5.. d. pL duruhnobteem. K. 6.. a.pLin, durnobte; N. 58, 13. üiNDüRHNOHT, imperfectus. d. s. /!.. demo ündurnohten. Bo. & fl* s. m, mineu uadurnoiiten,. (petrm) iinperfectum. N. 138, 16. DÜRAILNOHTü (Adverb), plene. Gc 1.2.1 pure. Gh. 1. 3. simjfliciter (nee simplidur . iiidaeum se esse quisq/tank conßtebaiut).

23

NOHT.

NIEHT— NADA.

1024

M^, Bib. 1. 2. durnohto geoffonot (uuard gotes nuillo). N. 54, 22. (dur- nahte, simplicitcr. Bib. 5.) Compar.: durnohtor sehenten ougon,

prospicacibus .ultra, Bo. 5. Superl.: durahnohtost, plenissime. Gh. 2. durabnohtos, jc;/^j^iiii^. Sb. (cf. g. s. 71. des adj.) duranohtos, plenis- sime. Gh. 3. DÜRHNOHTi, /., perfectio. n. s. durnohti (christus ist unser dur-

nohti), perfectio. N. 54, 1. g^ s. durnohti, consummationis , peefec^

tionis. N. 58, 13. d. s. durahnohti, consnmmatione (virtu- tis). Mo-. Bib. 1. 2. durnohti, perfectione. Bo. 5. ze uuelero di^rhnohti ih mih hef- ten sule. N. 38, 5. zi durnohti, ad liquidum. TÄ. durnohte (oder ^etzt dieses' ein suhst. ncutr. voraus, zu dem auch das oben hei Adj. aufgeführte durahnohtes gehören könnte; cf. auch UMDU- s RAHNOIITI ) , perfectione. N. 22, 5. (durnote^ consummatione. Bib. 5.) a. s. durnohti. Mcp« d.pL? thuruhnahtin in: sibarunsthu- ruhnahtin theu bimilisgon druhtin ist vielleicht als d. pl. von thuruhnahti zu nehmen. üNDUßAHNOHTi; imperfectio. d. undurnobte, imperfectione. N. 22, 5. SADURIliNOHTJAN, GADÜRHN0HT6N,;[;er. ficere. sih ze gedurnohtonne. N. 73, 14.

kedurahnotente. ) n c%

« j , ^ ^ / 9 consummans. Kg. 2. Kedurebnotante.) °

kedurehnotante, adbrevians. La. L 1.

dahabest kedurnohtet, /^^r/'mj^/ (alle

marcha dero erdo). N. 73^ 17*

DURHJNAHTLICHEN. j , perfecte (sich be-

DURNAHTLICHEN. ( kehren). Ho.

DÜRIINOHIIG, perfectus.

daz da durhnahtig (durnahtig. Wm. I.)

acalt sin. .Wm. Ay 8.

(turnehteger, perfectus. Ha.)

diu durnohtigi minna, perfecta Cari- tas. N. Ih min durhnahtiga (durchnahtiga. \Vm.

!•)> perfecta mea. Vfm. 6, 8. J. s. 71. dum oh t igen (lobe)« N. IL o s. f durnohtigi becherda. Ct. DÜRHNOHTIGl, /., perfectio. diu durpobtige^ perfectio. Na. IL UNDüRHNOHTIGl, /., ww/jtfr/irc/io. . in allero undurhnohtigi (han ih gesundot). Co. GADÜRHNOHTIGÖN. . ze gedurnohtigönne, conformandae (sapientiaej. Bo. 5.

NIEHT s. WIHT.

NOHTURN, das lat noctnrnus. S. NAHT.

NUOHTüRN, nüchtern. Ist N nicht wurzeL hafter Anlaut, sondern gehört das Wort zu uohta? cf« unten die Form uohtarnina.

Oder ist NAH seine Wurzel? oder sollte C9

mit nohturn (s. in NAHT) zusammenzu- halten seyn? cf. nocturnae vigiliae. [nuhter, sobria (mens). Wn. 1542.] nuoh-

turna, fejtma. Gh. 1. 2. NUOnTARNIN. ne aze du, ne trunche du, so bist tu nüehternin. SyL mir uuas liebera iro nuohtarnin sin, malui jefunare ab Ulis. N. 68, 11. üoht* nina (d. h. uohtarnina), /V/e//»i. Gh. 3. (zu uohta?)

WUCHS« imbrex.intecto. Pr. f.: cf. nua. mint

m

NAH,

IijcVXI« Wurzel zu ganä da? s. das hier gleich folgende näda. Spricht goth. nithan, ad/u^ vare für diese Wurzel?

NADA (nord. näd; cf. nord. nädir, qüies und .li2, consequi, impetrare). Dieses nur mit dem Präfix ga (ganäda) vorkommende Wort stelle idi, 80 sehr sich auch nfth, na^C/ als Stamm aufzudringen scheint (cf. prope, na^e und pro.. ' _ [65-]

1025

NlDA.

nAda.

im

pitius, 9 tt ab ig und s. näh), doch isoliert auf, weil nicht allein das goth. nithan, adjnvare^ und, falls man eine Verletzung des liautvcrschie- bungsgesetzes hier annehmen darf, auch sanskr. nälh, nadh, rogare, potentem esse y fausta precari oder sanskr. näd, bicere, gadere, auch

auf eine Wurzel NAD führen kann, sondern auch das sanskr» na y, tneri, vielleicht Anspruch darauf hat, oder auch skr. ni (praes. nd^y tim\J^ ducere (cf« nätha, dominus y pranaya, bene* volentia)^ oder auch sanskr. nat (mit lingua- lem t), commoverey lucer e, perficcre; oder auch, "wie Bopp annimmt, sanskr. nam, inclinare.

GANAdA,/, ©nabe-

Bedeutung und Gebrauch. (In T. kommt das Wort nicht vor, wohl aber gi nadig.)

propitiatio.R* Ba. A. gratia. N. 1. 3. 22, 5. 44, 3. IIo. misericordia. Nsm. N. 22, 6. 24, 10. miseratio. N. 39, 13. 118, 77. 144, 9. humanilas. BIb. 1. 2. Mi|;. M. 2. pietas. p. venia. Gc. 3. beneficium, £c. # s a n n a interjectio , , quasi dicas : h e i 1 o aut willecome, quasi barbfirus dicat: wola herre, heile, gnäde. Hd. hieher? ki- nndsijopem. ßa. uuaz uuari racha minu,. ni uuari ginada thinu. O. 111. 17, 61. ob auur uuir iz ahton ioh uuola iz al bidrahton, thanne ist uns ouh thaz uuuntar ein ginada suntar» O. 1, 10. uuio sin ginada thaz biuuarb, thaz er bi uasih irstarb. O. V. 6, 69. nub ih io bi iuih gerno ginada sina fergo« Os. 34. er zeinot hohi in uuara thera siuera ginada.. 0. IV. 5, 21. thaz ni&t bi uuerkon minen, suntar rehto in uuaru bi tbineru ginndu.^ 0.. I. 2, 46. ni fiintun ginada nihcina. 0.1.20,20. thaz si sih bithahli, ginada aina suah» ti. IL i2^13. zi gote ouh thanne ^* thigiti, thaz er giscouuoti, then Hut, liier ginada thar uze beitota. 0. L 4,, 11.>»nrsahun sih zl uuaru zi sineru .ginadu. 0. IV» 5, 65.. ginada sina^groa-. zet. O. iL 21, 23. druhtin, .quad si^ quamist tbu er, uuir ni tIf.uUin tfaiz sqr, ginadaz thia nihfingti.,. th^z. tod

uns sus io giangti. .0* IIL 24)14. heih' duhter mina thuruh ginada« thina. O. IH. 10, 31. thia ginada ouh, drui- tin> dua in mir mit mahtin. 0. IV. 31, 27. selben kristes stiuru ioh si. ncra ginadu, bin nu zi thiu gifiarit; zi Stade hiar gimiarit. O. V. 25, 1. gireino uns thia githanka, uuir bi. rnn thine scalka, mit ginadonogi- nuhti fon suntono suhti. 0.11.24,3*2. daz tuot gotes kenada mit demohal- tare christe. N. 70, 1. sin genada ist omne, quod possumus, quod vivimus, quod sumus. ^ic. er skeinet kenada, misert- bitur. Nd. habe min gn&da, miserere mei. N. 6, 3. din gnäda, dextera iua (infieng mih). N. 17, 36» sinero gnade fol. N. 32, 6. in dien gotes knada scinent. N. 35, 6. uuird kenadon ir- beten umbe dine scalcha, deprecahl lis esto super servos tuos. N. 89, 13. mit ginadon. 0. I. 28, 8. mit sinen gl- nadon. 0. IV» 7, 34. mit ginadon thk nen. O. IL 21,40. mit niuuuen gena don. N. 17, 46. nah dinen gnadon. Co. aftcr dinen gnadoa. N. öC), 3. zi then druhtines ginadon. .0« IL 3, 63*-

ze gnadon ioh ze rehte,. N. 50.^ 16. an dinen genadon. Nm. N. 30, 17. in gotes gnadon. Wm* 3, 10. föne gnadon. N. 56, 11. minna ist föne gnadon, forhta föne uuarheite. N. 39, 12.

Form und Flexion r 71. s, kenada.. R. kinnda. Ra. ginada. O. I. 2. 61. HL 17, 27. IV.

31, 32. V. 1, 10. g(k)enada. N. 22^ 5. 67, 15. 70, 1

80, 4 Ne. Nsa>. g(k)nada.. N. 1, 3. 17„ 36. 20, 8. ö, & 21, 10. VVm. g. s. ginada. 0. L 4, 14. IV. 5^ 2L ginado^ Mip. Bib» 1. 2. genado. Nsm. JM 97, 3. 100, 1. gnado. N. 32, 6* äSy 17«>68, 14.

w

j^iDA.

nAda.

1028

.1

fginadi. Bib.'5.) . tLs. gin^d«* A' Gc. 3. . ) gnada. K. p. Ne. IL ginadu. Ö. L 2, 46. IV. 5, 65. V. 25, 1. ginado. M, 2. Ee. genado. Iff 44, 3. 84, 11. 88, 3. 89,^

14. 91, 11. gnado. N. 20, 8. 24, 7. 30, a.32, 18. 58, 18. m. s. ganada. Wess.

ginada. Ol. 31. Os. 34. 0. L 9, 5.

20, 20. kinada« Ra. kinatha« gl. K. genada. N. 35, 8. 36, 25. 67, 13. 70,

15- 74, 2. gnada. Oll. Wm. 1, 4 2, 16. 17. Mcp. N. 6, 5, 17, 51. 30, 22. 32, 5* 33, 8. 35, 11. (wo der Druck fälschlich gnade hal). Neben dem mit gnada wechselnden knada (a. Vorrede) steht auch cnada. N. 68, 17. (ginadi. Bib. 5») «.;!/. ginada. 0. I. 10, 23. II. 3, 67.

genada. N. 88, 50. 118, 77. 144, 9. gnada. N. 35, 6. 78, 8. genaden. N. 118, 156. g.p/. ginado no. 0. IL 24, 22.

genathono (so ist doch wohl statt

genatb^mo zu lesen). Hr. gnadone. Co., gnadona.' Co« genadpn. N,66^4 72, 1. 89, 10. 105,

7. 1Q6, 2U gnadon. R 32, 5. 38, 9. 50, ^. 68, 17. Bo. 5. Wm. 1, 13. 2, 16. 6, 12. 1J./9/. ginadu n; Ps. gnadun. OlL . .jginadon.. a I. 28, 8- IL 21, 40. IV. 37, '4p. Vy 23, 14. gena4om N. 17, 46. 49^ 1. 67, 10. •7Ö,;?2..7i9,'l5. . :; .. gnadoQj. Oft N.,. 24, a 36, 6. 39, 12. 50, 3. 56, ii. Win. 1, 4. 3, 10*

gpntac)in. Pn; , ^

a.pl.«inada, a If 17^ 22. IIL IJl, / 11^ JV.

I

»

genada. N. 88, 2. (;. gnada. N. 16, 7. .35, 6. 36, 21. 39, 13. UNGANADA, /., Ungnabe. . .^6. üngnädon geeinote,. m severitate

eoncordesm Bo. GANADILOS. GlSADOiNFLEHA. GANADHÜS.

GANADIG, flttäbfg/ nord. nadugr. Bedeutung und Gebrauch : Clemens. R. Ic. H. 19. benignus. T. 32, 8. misericars. N. 77, 38. 80, 16. 85, 5. pius. . . .Ic. N. JOO, .1. humanus. M. 2. Can. 13. inclinatus» Can. 13. eanadic uuirdu, Tii/^er^or. Pa. uuird uns

giiadie, miser$re, nosfri. Frg. 17. gnadiger, an guoten uuerchen (ist

got). N. 61, 12. ^ginadi^iu, ./^//«r. /. e, propHia* VA. 1. 334. kenadige^u prusti, pio pectore. H. 11. gitiadigero uuor.to. 0. IIF. 17, 26. mit kenadlgen ougon. N. 118, 168.

Form und Flexion, ennadic. Pa. kanadic. R.- kinadic. Ic gl. K.

ginadig. T, 32,8. 0. ül. 21, 14^IV.13,41. ge^adig. W. 77, 38. 80, 16. 85, 5. 101, 8.

115, 5. kenadich. N. m 1. gnadic. Co. Prg.W7. gnadig. N. 61, li 78, 9; .. »• ^ ni. kenadiger. Ic. , ,,. . ginadiger. 0. L 2, 52, Itt 17, 33.

gnadiger. N. 61, 12. ginadigo. Ps. 0. I. 13> 6. 26, 9. gei^adiigp. JN. 110, 4^ n. 8^ f. ginadigiu. VA. L .334.. d. 8. f. kapadigeru. H. 11.. a. s. Hl. cnadig.en. Mcp. .:j ..:•: ig» pl^ gift^kdigejco. O. III. 17, 26.. .,;;,. . jrf.T?/. ke.pa^igeiu ]>J. 118, 168. : .. (Spmpacativf . . .

, klßtkdif^fyhunumius. Can. gi^a^igpra^t inclinatior. Can. 13; ,t, ginadigorun (genadigere. Can. 13«),

f . f I ' *l

1 « » .

1029

isAda.

NlOA.

i«30

Superlativ: t;. k B n a dl ^0 8 1 O9 clementisiimefrexj. H. 19«

GANlDIGO, adv.

gnadigo nals freisigo tempta me* N. 25 2. UNGANADIC. R. \

UNCANADia Pa. ( .,„^«sKi^ ;«/.;^^^ UNKINADIC. gl. K.(' ttngttaMft inc&m^.

ÜKGINADIC. Ra- J

a.phm. ungnädige, imim7^^(gota).Ro.5. GINADIGI, f., virtus. Ge. 5. a* s. ginadigi, humanitatem {praesta* bant nobisj. Mz. Bib. 1. 2.

GANADIGON, gnäbig fepn. '

eanadicom« Pa. ) ...

kinathikom.gl.K.P'^'^'^'''^'^- GANiDIGLtH, Qn&bidUd^. GANADIGUHO, Adv- genadeglicho, in misericordia (ir* refsit mih). N. 140, 5. 142, 2. ÜNGENADEGLlCH ist der nith. Wm. 8, 6. GANADLIH- d. pL ginadlichen ougon. 0. IV. 18, 42.

V. 20, 59. GINADLICHO (Adverb) dilo mino sunta. O. I. 2, 20. unsih retita. 0. IV. 25, 4. KINADLICHOR, indulgentius. ho. 2. KANATHHAFT. Pa.\ KLNADHAFT. Ra. L , CANATHAFT. Pa. F «/m^iw KINATHAFT. gl. K J

GANÄDJAN und GACJADliN (die Abschwächung des a und i in e läfst in vielen Formen nicht entscheiden, ob sie zu ganadjan oder ga- naden gehören), gnSbig fepit. Bedeutung und Gebraudi: kinaden, mulcere. Ic. genadct, dat gratiam. N. 106, 31. * ' ginadeta, misertus est Gh. 2. Mit dativ: du gnadist-rittuuenten. Nh. IL gnaden uuolta er mir. N. 65, 19. gna- dee er uns. N. 66, 2. genadeest iro (oder ist iro die bet N4 ßelteneHi Form des g. s. f.). N. 101, 13. truhltn kinade uns, hyrie eleison^ K; 9* gnade in. OlL kenada dir aelbemo. M< 68/9. (i«cob

gnadet deme chunige nnt benalchin gote mit sineme aegene. Mos.) Form und Flexion: Inf* kinaden. Ic

gnaden. N. 65^9. (du) gnadist Nh. II:

genadest Nh. (er) gnadit Seh. 75.

genadet N. 102, 13. 106, 31. 115,5.

122, % gnadet N. 36, 21. (sie) gnadent Seh. 75. ,

(du) genadeest N. 101, 13. (er) kenade. N. 122, 2.

gnadee. N. 66, 2. (du) gnade tost N. 50, 15. (er) ginadeta. Gh. 2. imp. kinade. K. 9.

genada. N. 62, 9. 85, 15. 118, 132. gnada. Oll. N. 30, 10. cnada. N. 85, 3.

genade. N. 4, 2. 118, 29. 122, 3. gn a d e. N. 9, 14. 40, 5. 50, 3. 56, 2. 66,1 cnade. N. 50, 6. 118, 58. Na. DL GANADÖN (bei Ky. 0. und Wo. 2), gnSblj fepn. Mit gen. und mit dat.; auch mit bi. Inf. ginadon. Ky. nu noilit er gini* doo then unsen altmagon. 0. 1. 7, 20. 10, 11. oba thu ginadon uuili min. O. IIL 2, 19. so er thu tho uuolta uuerkon, ginaden si- nen scalkon. 0. IV. 5, 19. (er) ginadot uns. 0. I. 3,39. iu. 0. 1. Sl«

11. in. 0. IL 16, 19. (er) ginadotf sin. O. II. 6, 46. then men- nisgon. O. IV. 2, 2. thaz man theo in noti mit thiu ginadoti. 0. IV* 2, 26. ffm/7. ginado min. 0. I. % 25. III. 17> 57. IV. 31, 36. thinera muadan thia- nui. 0. HI. 10, 30. itfir. e. III. 10, a thir. 0. lil. 13, 13: hionsib. 0. •' V. 24, 15.' gfhadhir ÜD8, misenre. ^^ <- "Wo. 2: "■ ♦•' '•

/7./>rae^. ginadonti' ist Oi^f.'ff, 11. uANÄÖÄM, m.'— ^ genddate/ tniserutor. N* 144, & '

1

(

J

m

NATTO— Nh).

Nor

1032

(filGNAIffiN zeigt ^h erat ins Sfittfelhocbd;^ mit acc, ^ daz si in bignadltin. Fdg. 96.. bi- gnade daz urme wip. Fdg. 103.)

EDfbi? NEDfbaTRES? ~ sacriUgos igne», pios nediratres vocant. Cap. lib. V. Cf. ie ignf fricato de Ugno, i. e. nodfyr. Indieal.

luperslitumum. S. FIUR. nO-BRIGeSy VolkstKunen. Slrabo. JaL C.

a K a

li) m.^ Zitx^i 4^af / g^th. Reitbs^ aags. nidb. 3f. sanskr. nid> vituperarey spemere; Lautver- chiebung^ wie ki sizao uad seda-l? und sa kuch nidon und neizjan?

Bedeutung und Gebrauch:' fividifu N. 17y 6. Mcp. 67. Bo. rancor. la 4iscidium. Prud. 1. iniquitas. gl Fig» 23^. invideniia, £p. can. 6. lidha, ir^^. Wo. 2; alt nidua 0. UL 22, 39. i nide,,0. IV. 33^ 20. » nide. 0. IL 3, 62. are nIde. N. 100, 5v onpa nide. Gh. 3l

nit alten nides uuillen. O. IV. 23^ 22. nit groab^vu Hngiuuurti, mit michilemo

nide. 0- UL 18, 26. haz mih mit ßiau nide tbev fiant »a bi^ mide. 0. V. 3^ 19. id Cilu hebigan. a IIL 14, 117. lid filu strengan. 0. IV. 7, 16. iehort hieher^ nlda (nitha. gL K.)f ist, jus est, Pa. Ra.? ef. untan i^l. Form und Flexion: te #. aiid. R.

^ nid. gL K. N. 17, 6. Oh. 84. nitb^ Ic*. Wm. 8^ 6. ntt. Prud. 1. V. s. »id^is. Frg. 47. Ct 94 O; IV. 23> 22. V. 26, 70* Bo. 5. nldhes. Frg. 23. L «a aide. Co. 1. 4. Gh. 3. 0. L 2, 22. IL 3^ 62. UL 18, 26. IV. 33, 20. 36| 3i V. 3, 19. Oh. 100. N.. 100, 5^

o. l nid. Hiia. O. L 15, 50. UT. 14, 116. 20, 182. IV. 7, 16. Mcp. Bo. 5. nith. Ep. can. 6. Wm. 8, 6. »i^r.nldu. 0. IIL 22, 39.^ n.pL nid ha. Wo. 2. a.pLn\A\. Frg. 45. Nom. pr. NlD. NIDING. NIDBERT. NIDGER.

NIDHART. NIDHAD. NlDIG, neibid, neibif<^, ^a^enb.

nidic, zelotivus* ic. miqrius. Sg. 913.

nidik aint, invidk N; 100, 5%

nidiger githank. O. V. 23, 113.

nidigaz muat O. IIL 14,. 117-.

nidhiguB (h*^ pJ»), subdolL Is. 9, 4.

nithigun (h* pl), 0. V. 21,. 16.

NlDIGO, Adv.

den sluogen sie nidigoi N* 68, 27. GANlD, GANlDL

ambe davidis kenidesluoch daech sacer- dotesy umbe christis kenide slahet anüchristus martyres. N* 5i, 2. NlDÖN undNlDJAN (oder nidfen?), neibeit,

Raffen. Ps. *

Ihaz m«annilih giborge sih zi iamanne

ni beige,

ioh oub thaz bimide, er man niheiii ni

niJe. 0. H. 18, 16.

n^iithonti. Ra.. ) ,.

nithondi. gLK.h''^^- GINIDOTER. M. 11. Can. 10. 11. ) . ^., GINIDITER. Can. 13. i ' ^*^''"*-

(VERNIDEN. alle sis irslugen, sueher

ante gesuien ilten slyernidentD. ItL87.)

NOT, NÖTi, /, SRot^ (goth. in der Comp, nau- dibandl und in dem Verb, nauthjan), angs* nead-, neod, ned, nord. nand, neyd, neces-

mtas^ Zu HNü, HNÜT? oder zu sansk. na 8, perire (ef. lat necare)! oder zu sanskr. du,, angi (durch* Uebergang des D in seine* Tsa- ' s&lis^

Bedeutung und Gebrauchs (Zwang und- Fessel ist des Deutschen Noth.) vis. VG, IV. 37. VA. VIL 464: Bo. Ja* Ic. Can, 4.

D. IL 346. Ne. Gc. 3. R 18. tnolentla. Ib. Ic Rb. M4. Sb. Bib. 1. 2: eocaetio* Rf..

1033

. NOT.

NOT.

1634

necessiias. Db. Mcjp. 21. Oig- Bo: 5.' fortuna, VA. IX. 41. . iribulaiio. N. 21, 12. 85, 7. angor* N. 60, 3. 5. ...

pressura, N. 31, 7. 52, 1. noot kataniu, riV inlata, IVL 36. n&t ist, necesse est. Mcp. 15. . ib die note (necessitaies) Udo. N. 24, 17. uuerltlicha not. N. 59, 7. in not praht uuerdest Bo. 5. . ' die in not kestozen &\xiiy misenU Bo».&. in noot farslagene, incustocdamtnisi* M. 36. thu uns helfa, druhtin, .datizi.thcira obe- TOSlun noti. O. L 11, 62. . ther bulfi iru in theru noti. 0. IIL 14, 12. oba thiz ist ihes suli, ther liuti fuärta herasun, thuruh tbaz einoti in mana«

gern noli. 0. IL 4, 30. qnad, io giharteti mit imo in theru noti.

0. IV. 13, 22. unz sie in ala thrati uuarun in ther noti.

O. III. 8, 22. in sulicheru noti er uns ginadoti.. 0. V.

1,6.' ' . . M . .

ib quam bi theru noti, tbeih thic gisa-

manoil.' O. IIL 10, 26. an dcrioinote des keberennes, in partus

discrimine. Mcp. 61. tbaz er in ni borti ioh nandi ir tbera^noti

0. IV. 24, 2. in dcro hbte dero passionis. N. 27, 7. in bin in dinero noley tribulor. N. 68, 1& da '^ib lostost föne note, denecessitatibus.

N. 30, S. 'uzzcr derö note. N. 85, 3. uuanda ib föne imo uuissa merun notir- liltena. =N. 54, 9. nol beiz ib biar tbaz, uuant es rat tho

ni uuas, laba nob gizami, fon ima uns

iz hi quami. 0. IIL 21, 15. die not sol niannolib uberuuinden mit

dicmuot. N. 30, 8. tbes sarpben uuizodes not. 0. III. 7, 23. tburub niicbila not O. V. 11, 2. äne alla not nc sin sie doh, daz in iro

Corona ne ingange. N. 89, 13. tbaz sie diufal flubtin in armiUchensoh-

•> 1

tin, ich in allen ii^in btfIfVii 10 -tfien liutin. am. 14, &8. '

gibot er tho in thennotin tliai sie sib

uuarnotin. 0. IV. 14, 7. ioh bittet ouh tbie buhila, thaz silB WA theken obana,. biscirmen in, ibep Bo- tin fo'd sulichen giziten. 0. IV. 26, 4ff. an di-en ^oten dero ahtungö; I^; &9| 6. ' in den noten dere hunkclriar^.' Ho. ist not tien chuningen meranaligenuae- negbeite, necesse est, regibtis inesse majo- rem miseriae poriion^fn* Bo. 5. . is ist not, mir ist not, mir ist is not mit ist not zi-: --« thes tinas not-O. L3,10i .- nu ist. 68 not O. IV/ 80, 31.- (newan '. doch des gebotes por not D. IIL 111.) föne diu, echert erzueioiehc, testrit* tin ist not, ergo in sumptis eoncessio, in illatione vioientia. Syl. tho unsuuas harto ' so not O. IL 6, 50. uuiea not in si in vinculis. N. 78, 11. so not ist mir hier. N. 41, 10. so dir not&i. N. 49, 15. so ifiir not ist, so gefliebo ib s^e dir. N. 58^17- ni uuas imo es nihein not O.* IL 4,-42. theru muater uuas -es filü not 0. L 22, 29. ni si tbir es not O. I. 2tl, 7. aais iro ze iro not undcernest-^ adeamtflm stü(Uo^affect9Üjue concr^rrit. Mcp; - ^^ mir .wirdit not, mirtwirdit es tiiot': tbanne iu uuirdit so not* O. IIL 2^ 11« i'oäafnita iu nu not uuirdit O. IV. 14,6. so in not uuirt, in tempore iribulaliomt, M. 36, 39. harto uuirdit iu thes not 0.

IV. 26, 32. .! .

'i\ot'tQQn s. tuon. . . . '^

not dolcn s. dolen. '

not lidan s. lidan. j

in noli und io in noti: ofto in noti er uuas. Ol. 19. tbaz er ist io in noti gotc thiononti. OL j66. ni^ du^nt sies uuibt in noti ana sin ^irati.» O.L 1,106. auolaga ^tihuati*, so* guat bistu fo 11 noti. 0. I. 5, 67. bi ihiu ist er selbe io noti nu unser unisontL Or I. 10, "24. er thör himil umblsusemmizigeli nnarbi, ödo uuolkan ouh in noti^ tben liatio regonoti. 0. IL 1, 18. baflido in ooti

tbes

035

NOT.

NOT.

1036

thes sines fater guati. O. IL 4, 34. 8a> lig thie in noti thultent axabeitu O.II« 16, 29. mit thiu er io in noti thuangta thie liuti. O. III. 7, 24. uuanta ih zellu in noti iro armilichun dati. 0.111.15,31. hilf druhtin mir in noti, so thu hiar nu dati. 0. III. 17, 63. then mennisgon 10 noti oub tho ginadoti. 0. IV« 2, 2. thaz man then in noli mit thiu gina- doti. 0. IV. 2, 26. thcr ungisaro in noti 80 baldlicho dati. O. IV. 17, 8. ni loscnt thar in noti gold noh diuro uuati. 0. V. 19, 45. die hareton in nQ.te. N. 17, 42. skirmen iuh in note. Nd.

in ala not: er kundta uns thaz in ala not, thaz andere uns ni zeinont. 0. II. 3,21.

in ndtin: riat got imo ofto in notin, in suaren arabeitin. Ol. 23. halt unsih in notin fon allen uuidarmuatin. 0. II. 24, 23* ther iu in liaz in notin regonon then liutin. O. III. 12, 15. thaz emmi- zen in notin uuir so sama datin. 0. HL 19, 26.

üna not: mines tanches ane not. N. 3, 6. die föne note unde äna not mis- setuont. N. 72, 7. ouh thanne irfullit ana not thaz got hiar obana gibot. O. IL 24, 19. sie quement scioro ana not, thar man in ginadot. O. IL 16, 19. thaz sitot, quad er, ana not, themo ih biutu thiz brot. O. IV. 12, 37.

mit noti: - mit noti, necessario. Bit?. 1.2. Alz. mit noti, violenter. Bib. 1. 2. MA. 6. mit note guan otacheren. Bo. 5. mit not, viribus vßlidis (nidergezogen uuirt). Bo. 5* n)it note guuunnenen richtuom, opprcssione quaesitns. Mcp. 34, mit note genomen, t^/o/^/2/ia. Bo, 5.,.,? , .,

bi n6ti (und daraus auch wohl das. spätere be- note) und io bi n6ti! <> ia farent uuan- konti in anderen bi noti, thisu kuning- jrichi ioh iro guallicbi* 0}. 69« ioh

' .allo thip ziti so z^altun sie bi npti, iz

.i)fli;iit a.na baga al ip sulib uuaga. O. L

1, 25. ioh hintarquam bi nptithera mi-

chilun guati. 0. I. 8, 16. thazi^^c.o^ta sin

bi ö.ot>, thaz er in thionojj. Of.L, 13, 12.

IL

er fuar in einoti, ni dela er iz bi noti. 0. IL 3, 59. thoh ad am ouh bi noti zi thiu einen missidati. O. IL 6, 53. que- ment noh thio ziti mennisgon bi noti. 0. IL 14, 62. giangut ir bi noli in an- derero arabeiti. 0. IL 14, HO. quad er io bi noti lagi dauualonti. O. IIL % 7. ioh er io bi noli sih druhtine ebonoti. 0. IIL 5, 13. uuoltun tho thie liuti fa- han nan bi noti. O. HL 8, 1. ioh fra- geta bi noti uuer nan thar tho ruarti. O. III. 14, 30. thar bredigota scono ther gotes sun frono, thie liuti io thar bi noti ioh selb thaz heroti. O. IIL 16, 4. in thia sina guati gilastoron bi noti.- 0. HL 17, 23. quat er ouh bi noti thaz man sia steinoti. 0. IIL 17, 31. alliu , uestenunga sol benote sin lukki'n aide uuariu. Org. iro teil habent sih io be- note zesamine. Org. sulen siu benote ,sin, contraria^ Org. daz penöte der man ter daz eina uueiz quisso samo guissb uuciz taz ander. Org. föne diu ist pe- nöte iro uerte etelih*skepfo. SyL daz tien benote uolget. SyL manbechennet aber benote nieht-. Org. taz ein uue* derez benote ana ist (necessariumj, Org. penöte uuariu, necessaria. Bo. 5. übe du dero erdo dinen samen beuulehist, so uuagest tu benote guotiu iar unde ube- liu. Bo. 5.

bi nötin: tho iltun sar bi notin, thaz sie nan steinotin. 0. HL 22,34. uuanent sie bi notin, thaz uuir then urheiz da- tin. 0. UL 25, 19.

fona nöti: -^ die föne note unde dnanot missetuont. Pi. 72, 7. uöne nöte. Org.

durah not: durh noot, necessario. SL

. pervix. Ra. gihialt dauld thuruh not, thaz imo druhtin gibot. 01.63. thoh^ha- bet tberer thuruh not, so druhtin selbo gi^bot, thaz fiant uns ni gaginit, thiz fasto binagilit. OL 71* iz ist al thuruh not so kleinp giredinot. O. I. 1, 7* selb so man thuruh not sinaz körn reinot.

, O. L 1, 28. i

b. L 11, 19. 25, 14. 27, 22. IL 6,. 6. 9, 50.

[66]

iOJ7

NOT.

n6t.

iQ3a

12, 23. 64. 18, 10. 19, 18. IIL 4, 39. 6, 42. 7, 18. 77. 13, I. 34. 57. 15, 2. 6. 16, 16. 42. IV. 5, 17. 20. 6, 46. 48. 1, 11.

zi nöti und io zi nöli: za noti, advini.^h, dihto io thaz zi noti tbeso sehs zil>, thaz ihu lliih so girustes in theru si- buntun gircstcs. O. I. 1, 49. ni sie biro guati In ihionon io zi noti. O. I. 1, 78. zi noti man thar uucsli thero fordc- rono festi. O I. 11, 22. firsprechent io zi noti tliio uuuntarllchun dati. 0. L 15, 44. ioh batun io zi noti mau iz in zeigoti. 0. I. 17, 14. thu scalt haben guati ioh michilo otmuati» in herzen io zi noti uuaro karitati. O. I. 18, 38. inbran er sar zi noti in michil heiz- muati. O. I. 20, 2. irfullent sih zi lioti thes dalcs ebonoti. 0. L 23, 24. thaz si sint ouh in ahta ther iuuuera slahta, ioh bcziron zi noti theru iuuueru guati. O. I. 23, 50. spuan er io zi noti genau zi ubarmuati. O. II. 5, 7. bat thesan ouh zi noti thoh er mes ni horti. O. II. 5, 19. thar lisist thu io zi noti so samalicho dati. 0. IL 9^ 72. firmonames zi noti anderero armuati. O. IIL 3, 14. thrang inan thiu menigi, thiu thar uuas tho ingcgini, thar thie selboh liuti, druh- tiu krist zi noti. 0. III. 14, 16. firsteit thaz hcroti, thaz er si krist zi noti.O. IH. 16, 55.

zi einem nöti (cf. ganöti): niet ze el- nera nöte (n6di. \Vm. II. nöde. Wm.UI.) an den-, nobe ioh an den-. \Vm. 3, 3.

uAti, adverbial gebrauchter Dativ (doch cf. auch ginoti und noto, ginoto): noti, violenter. Ib. Rd. noti nimit, usurpat, Ic er selbo thulta ouh noti iu manago arabeiti. OL 38. thoh sint these noti furista thera guatL O. L 3, 22. ioh thulten hiar nu noti bittcro ziti. O. I. 18, 20. ih io mit atabu noti giang uueges greifontL O. III. 20, 38. ih uuant ih scolti noti sin iamer mornenti. O. IIL 20, 115. unol- lent haben noti zi imo thaz heroti. 0. IIL 25, 14. starb auur Iberer noti, er unsih sauianoti. O. III. 26,47. hiar scal

man zellen noti thie geistlichnn dati. O. I. 5, 1. thuruh dumpheiti so blmn uuir iz noti. 0. IV. 5, 6. bi thiu scal is uuesan noti in andero giziti. O.IV.8.16. ni hclen uuir quatun noti thaz thinaz heroth O. IV. 36, 5. thohintarquamno noti thar in ala thrati, ioh f orahtnnin tho gahun, thie thes grabes aabun. 0. y. 4, 33. klagont thanne noti thio ere* run zitL 0. V. 6, 70. iz ubarstigit noti allo uuidarmuoti. 0. V. 7, 26. mit iroo iz niaze noti, ther thionost sinaz dati 0. V. 20, J102. daz sie n6te uuurtin. Org. übe man dero übet, so übet man nAte des tritten. Bo. 5. sid taz nAte daz ma- rista ist, taz ouh taz forderosta ist Bo. 5. so uueret si nAte, necesse esL Bo.5. taz oberosta ist nAte höh. Bo* 5* tai meista ist nAte michel. Bo. 5. samoso die nAte sin poetae, die in trinchen. Mcp. so muoz er nAte furhten, necesse est, Bo. 5. daz mir note suozze si din gnada. N. 68, 17. tiu driu aipbabeta sint tanne nAte so gelih, daz-. Ma uuanda ouh selbez taz sang nAte sti« gen sol fone-unz-. Mu. so istteroah- todun nAte zuiualt tanne dero finf- tozendun. Mu. taz tu beneimest, taz ist nAte chumftig, futura ilUgqt decräiih Mcp. 11.

Form und Flexion: 77. s. not. N. 21, 12. 60, 3. Mcp. Can. 4. Ic. Ib. Rd. Rf. Db. Org. Bo. 5. VA. IX. 41. O. l. 3, 10. II 4, 43. noot. M. 36. Rb. D. IL 346. uoth. VG. IV. 37. VA. VIL 464. noht Bo. g. s. note. Bo. 5. N. 19, 2. 3(1, 9. «5, 7. d. s. noti. H. 18. Rb. Bib. 1. 2. O. I. 11, 63. IL 4, 30. IU. 10, 26i IV. 13, 51 V. 20, 90.

note. Bo. 5. Mep. Org. N.' 9, 10. 17, 7. 8Q,&

a* «. not Ja. Gc. 3. Bo. 5. Wm. 1, 6. 0. V.

* 11, 3. Can. 9. 10. 12. N. 31^ 4 (Ü^i

101, 2. noot M. 36. noth. Bib. 1. % M^. Sb. N; 53, 1.

039

NOT.

Dod« 'La*

n.pk note. Bo. 5.

d.pL notin. O. IIL 14, 87. IV. 14, 7- 26, 46. noten. Rg. 2. Ho. N. 21, 3. 31, 7. 33, 7. 59, 6.

a.plnoie. N. 24, 17. 43, 18. J18, 151.

NOT, m., nur bei Olfrid.

iL note. mit michilemo note. O. III. 20, 112. V. 20, 54. insiilicbemo note. O. III. 15, 52. ioh thie mit Imo in note uuarun uuallonte. O. IV. 9, 26. sie ouurtun selb so dote in tbemo selben note. 0. V. 4, 35. ni sorget fora themo liule, tbar ir stet in nete. O. IV. 7, 21. in tbia krippba sinan legita bi note tbib nu sageta.

0. I. 11, 36. ioh fastcta zi note in uualdes einote. O. I. 10, 28. ili thu

- zi note, theiz scOno tboh gildte. O.

1. 1, 37. sih fuagt er io zi note zi tbemo berate. 0. I. 22,34. thob bat er nan zi note thie steina duan zi brote. O. II. 4, 44. irgebent mib zi note fremidemo tbiote. O. IIL 13, 3.

a. not. sit uuachar io so ihgibot, tbaz ir bimidet then not. 0. IV. 7, 62. firdamnot in euuigan not. 0. V. % 16. ni si auur tbaz iruueliti, then not imo gizeliti) tbia thurfti mo giklaguti io after ruafenti» 0. IIL 11, 23. tbincs selbes lanttbiot gab tbib mir in ibesan not (cod. F. bat fem. desa). 0. IV. 21, 12. tber dre- git biar in sinan not finf girstinu brot O. III. 6, 28. sie flubun ouh then selbon not, ioh er in fridu sar irbot. O. V. 11, 7.

NO TO. NOTING. NOTOLF.NÖTBALD.NOT- GER (SRorter). ADALNOT. ANSNOT. FRI- DUNOT. GERlNOT. SIGENOT. N. pr.

UNNÖTL unnote, non necessane, geskehent Bo.5.

\\ERALT^6T, /. in minero uuerltnote, iribulatione. N. 65, 14. . linder allen uuerltnoten. N. 61, 8.

n6t. 1040

NOTWEG.

NOTWEUAU.

NOTMEIOR.

NOTMEZ. NOTMEZON.

NOTNEMO. INOTiNüiMFT-

NOTBENTIGOM.

NODFYR?

NOTFOLGIG. NOTFOLGÜNGA.* NOTFEST.

NOTFRIÜNT.

NOTGOZ?

NOTDURFT.

NOTTHVVINGARI.

GINOTZOGON.

NOTSAMAINÜNGA.

NOTSÜONA.

NOTSUOCri-.

NOTS TALLO. NOTGISTALLON.

NOTSTREßO.

NÖTLtH.

thu lougnis min zi uuare er hinaht hano krähe, in notlichemo tbioge er thaz huan singe. O. IV. 13, 36.

riat got imo ofto in notin in suaren arabeitin, gigiang er in zala uuer- gin tbar, druhtin halT imo sar, in

notlicben uuerkon, thesscaler gote thankon. Ol. 25.

NOTLICHO, vioUnter. BI. NÖTHAFI', NÖTHAFTI, not^^aff. Bedeutung und Gebrauch:

uuanda ih notbafte bin, tribuhtr. N 30, 10,

n6thdfta geskiht, necessariam. Bo. 5.

mit tero nölhaftun rihti desurlages, per fatalis necessitatis seriem, Bo. 5.

notbaften, egeno. Ho.

notbafte, necessariam. Bo. 5.

nothaftiu, necessaria. Bo. 5.

notbafte, pressus (imqids domimsj. Bo. 5.

notbafte, capti. Bo. 5.

habita einan nothaft uuitmaran, ha- bebat vinctum insignem. T. 199, 2.

st liget in chindebette, si ist not- hafte. N. 52, 1.

(eines chindes wart si notbnfi. |) Ilf. 64. )

[66*]

1041

NOT.

n6t.

1042

Form und Flexion: nolhaft. T. 199, 2. nolhaftc. N. 30, 10. 52, 1. Bo. 5. d, s. nu nothaften. Ho. d. s. y. nothaftun. Bo. 5. t

a. s, 771. nothaflen. Bo. 5. a. s. y. nolhafta. Bo. 5. a, pL h. nolhafliu. Bo. 5.

V. pf. nolhaftc. Bo. 5. L^.NOTIIAFTl. unnöthafte sint siu((ling)j nonncces-

saria, Bo. 5. a. pL n, ünnothaftin. Bo. 5. KO rilAFTO, violenter. Rc. 1 HAFT, NÖTHAFTl, /. w^üilkikiiy forceps, Pa. \\oi\\:i{\.\y forceps* gl. K. nuthafti, iiccessitas. Bo. 5. g. s. nolhafti, tribulationis. N. 68, 18. </.^.? nothaft, oder ist es das adf.? es steht in tribulatione, nojLhaft, ist N. 30, 10. a. s. nothafti, necessitatem. Bo. 5. GANOTHAFOT, GANOTHAFTOT. ginothaftit (keno-thaftot. Ns.) uuard, passus est. Ct. 85. Ns. IL ?sOTO) adverbial, nur bei Otfrid; die Substan- tive Natur des Worts dringt scheinbar in . zala noto (wenn dies liieher gebort) her- vor, wie auch im folgenden noton; doch könnte es auch ein Adjektiv not, noti, das durch ganoti bestätigt nird, voraussetzen und davon hergeleitet werden; cf. ginoto. bi thiu bcitota er so noto. O. I. 4, 84. , uuizod thero liuto gibot in filu noto. ü. 1. 14, 9. ala noto? sar so zala noto heidinero thioto, irfuilit uuirdit uuanne thara in zi

ganganne. O. V. 6, 51. UiNXOTO. er fasteta unnoto thar niun hunt zito. 0. 4, 3. INÖTOIV, adverbial; s. das obige NOTO; ist es als ein d. pL anzusehen? stuant er thar tho noton untar fian- ton. O. IV. 19, 3.

NÖTAG, der Form, aber nicht der Bedeutung

nach, unser nöt^tg.-

noteg. so ih noteg unirdo, so ster- ehest du mih. N. 137, 3.

notigi, violenta (custodia). Gc 3.

a. S' 171. notagan. then furiston the- rera uuorolti notagan giho- loti, in baut inan gilegiti, er furdir uns ni deritL O. IV. 12, 63.

UNNÖTAG, unuöfM«. tiiaz :er unnotag inteceta then diu- ran dag. 0. lil. 4, 36« KÖTIGUiNGA, /., mmsuni. /i.notegunge, necessitas eveniendi» Bo« d. notegungo, coactione. Mcp. 23. notigunga. Bib. 10. 11. 13. ) » ejrai://o- notigunge. Bib. 6. ) tu.

INÖTAGÖN, nit^idtn, gotb. nauthjan, nord. naudga. ne nfttegöt, nihil necessitatis'importat.

Bo. 5. notegoton mih, vimfaciebant. N.37, 13. GINÖTAG^N (oder ginötagjan?) und gi- ndlagftn.

ginptageta, flf^t'/rg'i/iav//. Bib* 7. genodegoth, ejfrenata (ira). Gc 11. GANÖTl, Adj.

ginoti, contra naturam. Mart.

chnöti kapurt, consparsio. Gc 8* hleher?

oder ist es gleich chnuati? gn6te: uiiio gnote der rihtuom ist! angtistas diviiias! Bo. 5. uuio gnote diu guol- lichi si, compressa. Bo. 5. uuer mag so gnote daz chit so chunnig af- terchomo sin JSumae, quis Numae muL tiis successor-. Mcp. 28. (hieher?) g. s. m. des genoten geduuinges, 5^9^-

rae industriae. D. IL 315. a. s. n. genota gediuuinc, parcam dis- ciplinam. Prud. 1. ' d, pL gnöt^n: mit so gnötSn mar- chon, angustis. Bb. 5. in gnd- ten dingen^yu/irm* Mcp. 15. Superlativ: tiz ist daz cndetesta (so steht es im

13

NOT.

NOT.

104 t

« »

Druck), haec est summa (syllogismij. Syl. taz ist taz kndtesta. Bo. .5^ tia gnfttista scalhheit, extrema servitus* Bo. 5. . . . I

g. s. n. ics knö testen, sammae. Bo. 5. d, s. m, ze demo gnöiesten^ pQsiremo. Bo. 5. iede^dgtidtesten brin- gen, in summtuh redigere.Bo. 5. a. s. n. daz knötesta,' 5a/3^;/iai7i VC^ueiz

. si).'Bo. 5. ; ^

GINOTO, Adverb (vom Adjektiv ^inöti? cf. aber auch-noto; oder ist es wie giiaro, gizito und ähnliche anzusehen?'). ^

Formen: . . ginoto. O. Gc. 3. ginoto. N.

gnoto. McD. Bo. 5. N. Org. Rg. 3. zi thiu mag man ouh ginoHo mana- . wgerothioto hiar namon nu gizel- len ioh snntar ginennen. 0. 1.1, 11. sih merota iz ginoto zi seti thcro liuto. O. III. 6, 38. sie auur tho gi- noto ei;9Cotun tljitero dato. O. IIL 20, 119. bigondun imo thratoflua- •^ chonsthaginote. #111.20,130. thaz <• i|ian so ginoto irbarmeta ther do- to. <0. III. '24, 60. ginoto, districte. Gif. 3. sie rietun uuas siesuuoltin 'ioh uuas sies duan scoltin^ harto ginoto thcro selbun gotes dato. ^/O. III. 26, 8. giuuuag in ouh gi« noto tbes antikristen zito. O. IV. '7,28. bi thiu sit ioginoto unachar filu thrato. O. IV. 7, 53.. du hiezze diniu gebot kenoto behuoten, ke- noto uuer en, mmi>. N. 118, 4. mmis stat hier pro välde, iz bezeichenet zuene sinna, einer ist apud grae^ cos agan, daz chit, ze filo, andrer ist sphodra, daz chit, filo unde barto unde genoto. N. 118, 4. daz ne MMitiS o n sernores, die Iotas manus so genoto forderoton. N. 118, 100. ih so genoto ne hareti. N. 118, 147, dina uuarheit kebute du genoto, niinis N. 118^ 138. daz ist föne diu gesprochen, uuanda cbristus pat

. I

iro gnoto, do er sih solben umbe sie patri opherota. N. 2, 8. gut retri- buunt mala pro bonis delrahebant nühi, .quoniam perseculus sunt iustitiam, uuan- )da ih knoto reht forderota. IN. 37, 22. cnoto choretostdu min in dcro mar* Iro. N. 16, 3. so gnoto choretost du min unde so luter uuard ih fuiiden, daz ih iz so ne sage, du uueist iz. N. 16^ 4. sihet er des cnoto, daz bei- .zet chiesen. Syl. diz merchen dio ab- bata gnoto. Rg. 3. tisa reda festenot ai'fono diu so gnoto, uuanda sisor- get) taz er missetrüuuee Bo. 5. tca ist cn6te ze urägenn«,* magnopere. Syl. suohta gnt^to, scrupulosius requi* rebaU Mcp. 75. cnoto unde instendigo sih umbesehentiu, intenta circumspec* tione cauiissima. Mcp. ö4. gnoto for- scondiu. Mcp. 60. suohton in gnoto, ^a- gaci cum investigatione disquirunt. Mcp. 9. gnöto fordcrota, exegerat. Mcp. 25. cn6to ze bedenchenne, maxime coi> siderandum, Bo. 5. sines cn6to geah- toten 16zes, deliberätäe sortis. Mcp. ,8. uuirt tcs cnoto uuaraze tuonne, animadvertendum magis. Bo. 5. uuaz ist nu dcsgeuualt, nahlcmoirsognolo gan sulent. Bo 5.. sumelichen chrü- teren gnölo dara zu eruucliten, prae- lectis quibusdam herbusculis, Mcp. 41. uuio gn6to ih ze iro losela. Bo. 5. gnöto sulcn-. Org. do du suigendo gnöto losetost minero uuorto. Bo. 5. uuio gnoto iz ilet. Bo. 5. (9.) mih cnöto anasehentiu, fotis in me intenta luminibiis. Bo. 5. ih sia gnöto chos, in^ tnitum defioci. Bo, 5. übe du aber gnöto forscost, properus scrutator inquiris* Mcp. 4 Comparaliv :

ginotor, arctius (ligant). Gc. 3. gnötor zeahtonne, amplius deliberandum. Mcp. 8. chiesen iz noh cnötor. Org. du mih kenidertost, daz ih so filu gcnotor lirnee dine rehtunga N. 118, 71. diu (tcstimomaj man so filo genotor hal-

1045

NOT.

NOT.

i

ten sol, so filo sia.genolor geboten sint. N. 118, 138. Superlativ: gnötöst keroty prae ceteris petit. Bo. 5. gnötöst ze chiesenne, maxime consi- derandum» Bo. 5. GINOTON (cL NOTON), adverbial gebraucht: ioh fallent sie ginoton fora iro fian- ton. O. UI. 26, 43. GANÖTl, /. 71. s. gnöti, summa (rationumj. Bo. 5. </• s. gn6ti: ferrorist fonedero gn6ti des Stupfes, individtdtate pun^i. Bo. 5. * gnöte (gnodi. Wm. IL note. Win.lII.): .du ne bist nieth ze einer gnote scone an dien-^ sunter ioh an dien-. Wm. 4, 7.; cf. noti. BIGONOTO (auch biginoU. in cod F.). uuard uuola in then thingon thie sei« bun mennisgoui thie thar thoh bigo- tt oto sint sichur iro dato. 0. V. 19^ 12. 20. 42. 56. 64. liefsc ^ich vielleicht auch hieher ziehen. JS. BIGOJNOTO in B. GNÖTMARCHÜNGA. GNÖTMEZÖN. GNOTMEZüiNGA. NÖTJAN, ni^t^igen; goth. nauthjaa, angel& neadjan, neodjan, nydjan, nedjan, nord. nauda, neyda.

Bedeutung und Gebrauch:

cogare. Mop. 77. urgere* D. II. 352. Ja. Prud. L

exigere. Mr. M. 30. Bib. 1. 2. Gh, 1. 2. 3. 4.

ang^riare. D. IL 282. Kg. 1. caiazizare. Ic

irahere. Mart

so imo nöten gestat (fo et in S^ot^ fommQ.

Bo. 5. n6ten, €onvemre (ierusalem non 4iudentJ. D.

IL 285. sie noton unsih sament in uuesen im*

pios. N. 118, 51* noti sie des choufes, eodgereL Bo. b. sie notent unsih opheron. N. 78, 1. daz si in nötte die uüitina er uuallon.,

urgeaU Mcp. erda bibinoia, thiu gotes kraft sies

notta. O. IV. 34, 1. tho nottun sie nan ginuagi, thaz er mit in giangi. 0. V. 10, 4.

Form und Flexion: ' .<: *

luf. notten. Mart. .

njoten. D. IL 285. Bo. 5. (er) not it. Ic. Rg. 1. D. IL 282. 352.

: nötet Mcp. 77. (ir) nottet Mr.

natet Bib. 1. 2. (sie) notent N. 78, 1. (er) notte. Mcp.

(er) notta. Ja. O. IV. 34, 1. Prud. 1. <8ie) nottun. 0. V. 10, 4.

Jioton. N. 118, «.: (er) n6ti. Bo. 5.

p.a. d. m. u. n. nottantemo. Gh. 3. 1

notentemo. Gh.* !• 2. ^/. ^.jT. nottantero. Gh. 4. GANÖTJAN.

Bedeutung und GebAuch: \

; cogere. R. £o. 5. Pa. gl K. Ra. Gc k

impellere^ Ja. ^ubigerek ?D. II. 350.

^riare. la M. 31. D. U. 286. St

1. 2. 3. Rg. 1. £xigere.

mit cheli genoten, jupliciis adigeri

Bo. 5. i .

Jiuuanda «ina e.ogihuuelicba g beit got endi truhtin ci igigeh fona thera christin!heiti uuar -giniotames» compelUmur. Wo. 2. ginota, ngebat (palantes iroasj. \

265. xa ungaristlihen opfjodon Jie g

tun, impellebant. Em. 3. ^nöton, .co/i;9z^/^r^(sie sia forechoi

Mcp. 55.

ther fiant io so hebiger, then il

1 riati thiu mer, thaz ni.ih io gii

4heih thin firlou^netL O. IV^. 1

:ga n a 0 1 i t , coarctor. Pa.

J^enoottantcru millu, angariati

•üario. K. 7* ginottiu, ^angusta. Gh. 1. 2. x^anotter., coac4i&s. Gh. 3. <:anaotit, coacta. R. känott«!*, invitus. Em. 19. kinottiu^ violenta. Rh. genolter anapraht uuartli, comp est. Bo.

%b

047 NOT. NOTA— NIÖT 1046

ginotta, districti. M. 29. noatida. Ra. | . . ' .

kenotet uuärd trinchen cieatam. Bo>5. noditba. gl. K.) ' °

sie uuurden genotet gotes ferloDge-

: nen. N. 75, 1. NOTA, /, «Rot«.

Form und Flexion. notono, AO^a«; Pa. gl. K.

Inf. genftten. Bo. 5. N. 123, 1.

(er) kanaotit. K NODI?

ghinotit. Ja. . EINGINODL Ra. ), ,

kenotit D. n. 350. EINGLNOTHI. gl. K. ! '««'«""«*' '^'^'•'^*"*- .

(^ir) ginotames. Wo. 2. . ^ enginodi in ANG.

(er) canaota. Pa. _ °

kinotta. Ic. NODO*^

leinotda. gl. K, KINODO, lorum. S- chiiodo in CH. fcinota. Ra.

. genotta-^Bo. 5. . NUD ^^

cinota. VA. V. 265. inrirkAT

/ V ** n o 4o NÜDAL, ». pr.

(aie) ganottuD. Cati. 9. 12. ^ r

ginottun. Em. 3. Can. 10. Sb. Le. 1. 3. - lVTTTr7 TT1VTTT A

ginolun. M. 31. D. II. 286. NIOT (cf.i^ UZ undUil U, nuchNOT;

genoton. Rg. 1. Jiieher wohl unser UtebUc^), m,, S^CrUngen/

gnoton. Mcp. 55. ^ desiderium.

ginottin. La. 2. n. niot, desiderium, A.

(er) ginotti. O. IV. 13, 48. niet, desiderium N. 139,8. cupido (und er

p. a. d. s. f, kenoottanteru. K. li ougön brinnende). Mcp. 3.

p.p. ganaotit. Pa. g. niotes (alles niotes, amorum)* Mcp. 35. canaolit. R. E. Pa. _ . _ d. niete, desiderio (fore niete ne gebest

kanotit pim. Rb. du mih trübten' denio tiefele, netra-

kinodid. gl. K. das me domine a desiderio meo pecca^

kinolit. Ra. uuirdit A- torij. N. 139, 8.

ginotit. Gc 3. Gh. nite, desiderio (dero s&Ido). Do. 5. \

kenotit Rg. 2. NIOT, avidus.

•kenotet uuard. Bo. uuurden. niot sin mit ncc. der Person und ^^n. der

N. 123, 1. Sache: solih'niet uu^s mih Is (atnäum

n* 9. in., canotter. Gh.. 3. .'. mej. Bo. 5. thes ist sie iamer filu

kanotter. Em. 19. nioL O. V. 22. 7. petrus ther altq in

gcnotter. Bo. . thes giscribe« uuorto, thes thih

n. s* f. ginottiu. Gh.. 1..3. .. ^^?i uuesan ttuoFo* niot, bizeinit

kinottiu. Rb.> heidinan thioL O. 6, 14.

. n. s. n. ginottaz. Gh. 3. Compar.? daz«unftih'-^es de nieter si ante

ginotaz. Gh. 1. 2. . -' fadem ejus apparere. Wm. 5, 9.

' di s. f. ginotero. A. ' ••' * SdperKs' daf; in* all^r nietesta ist an sl-

.72.^/. »I, ginotita. W. » 'n^ff'h^iti^6ti dero ^uirginif aus. Wm.

. ginotta. M. 29; Sb. .Gc 1. ti. »2', ft '<* :•' .: =

...... 6. Gd. >. ^'MOTSAJ«; ^^•-■'^-' '''

a.phm', kanotte. Em. 19. aller ist er nietsäm, desiderabilis. Wok

NOTIDA,y*. Sy 16.' u nie nietsam mir sint dine

naotida., rigor: Pa. doctores. Win. 4, 10.

1049

NIOT.

NUOT r^^ATÜRJL im ¥

nietsain* Wm. 5^ 13. . )8iDt ane ze nietsaino. Wm« 5, 13. IL f sehenne (uuurzbette).

NIOTIG.

nietig nn ort et er f succensus^ Mcp. 23. nietig uuortener, concitus. Mcp. 5. a.pLm, die nietegen,yrtt^/i/^^. Bo. & NIO tlGi, /., voluptas. ze nietegi cruozta si sia, ad volfsp» tatem. Mcp. 8.

NIOTÖN, verlangen, genießen, mit gen. ioh muazin mit then druton thes hit

milriches nioton. O. I. 28, 15. sih nioton, iz niotot mib, mit gen.: unde mih sin nieton muozze. N.26,4. ih nieton mih dinero uuundero, excr-

cebor in-. N. 118,27.

lustsamo nietont sie sih frides, de-

lectQlMuitur in mUltUudme pacis. N.36, 11.

ih nietota mih dero lussami. N.76, 4.

niotot er sih libes ioh euuiniges lio-

bes. O. 1. 16, 20. siÜ nioto frauues muates ioh euui-

niges guates. O. II. 12, 70. sines obezes nietet ih mih. Wm. 2, 3. IV.; dagegen sines obezes nietet mih. Wm. 2, 3. I. und sines obezes niteta mih. Wm. 2, 3. IlL Form und Flexion: Inf. nioton. 0. L 28, 15.

nie ton. N. 26, 4. (ih) nieton. N. 118, 27. (er) niotot O. L 16,. 20. nietet Wm. 2, 3. I. (de) nietont. N. 36, 11.. («r) nioto. O..JI. 12, 70.. .. :

(ih) niota. N..76, ;4,

nietet ih. Wm. % 3. IV. . .. (er) niteta. Wm.,2,. 3. IIL .

GANIOTÖN. .

ih genieton. (ginieton. Nd. II>): mih an . in vMictaex-^a^tta^-nim^/tcan^

eis. Nd. dar gcniet^in .rh pluotes mina strala, inebriabo sagiHm^läteas in ^ianguiniC. Nd. i i ;,.:...;,; I , du genietost mih it^u,viif,iadlmplebis me Ia€titia.,\SS' 15>,11.( .<.• *. wvj\!

ih kenietota (kjehietnfa ih tih alles teß mih haftet in sconi, drcumdedi

j te^). Bo. 5.

kenictot uuerden (des uuile mih got kenietot uuerden)« N. 54, 4.

genie.tcytia, pätiens (maUJ. Bo. 5.

. ... I

NUOT s. NAH. .

NUOTon s. HNXJ.. NODIU?

umbe daz elidiut .•.•••• anagaz nodili meinita apostolus, quad, de illa barbara variaque locutione patdus -apostolus ait. Frg. 37. (Stellt vielleicht .. .aga gazungili?).

NIDANA s. NA.

NUITHONes (vor. ruithones), deutsch. Volt TG. 40.

NATARA s NATRA.

NIDAR s. NA.

NATURA, /., !Rattt(/ fiatura, nord. nftttüra.

n. s. natura (kann «auch das lat Wort seyn).

Mcp. alliu geistlichiu natura, om-

imis spirituSy loboe unseren truhte-

nen. N. 150, 5.

g. s* naturo (naturo sagin, phyeiologi). N.

101, 6. cL s. naturo. Bo, 5;

natiiru. O. V. 42, 49. a. £. natura (in uns). O. III. ^. ^/. n a t A r ö n , naturarum. Bo« 5.' NATUROSAGO- NATÜRLln, nÄturIi<^' (norinÄttürlegr).

naturlih anibaht. Bo.ö; natflrlih ist daz .i j kesitirie. Org. natikrlih electrum. Mcp. n. s. f. nalurlicha r^munga. Bo. 5. diu natürlicha in hfmile» Urania. Mcp. g. s.f. natürlichero mit-eiiuist Mep*

ißSa NOTARI— NATRA.

NAPH— NÜFFO.

1052

g. s. n. natArlichcs knotes. Bo. ^ d* $. f. natürlichero näte. Bo. 5.

in sinero natürlichün ord^no. Bo. 5. a. s. /• naturlichabezeicbenhissida.Oi;^.

naturlicha not. Bo. 5. a. $• n. naturlih ambaht lero fuozo.Bo.5. g. pL dero naturlichon geskefto, ele-

mentorum. Mcp. d. pl. mit naturlichen sagon. Mcp. 9. a.jp/.i??. naturliche leicba. Bo. 5. o./^/.jT. natürliche ferte. Mcp. 69. a»/?/» 72. natu r lieh iu. Bo. 5. NATÜRLlCHO, naturaliter. Org- Bo. 5-

NOTARI, m.s Slotar, noiarius. a.ph notara. M^. Bib. 1. 2. noiari Bib. 7.

NTTISSA, Flufsnamen.

!.

notarios*

NATRA (ist es nicht nat-ra, sondern aa-tra? cf. lat nare, fc^tDtmmen und natrix, anguis na- tan$)j f.,^attttf golh. nadr, vipera^ angels« nftddra, n^d'der, nedr, alts. nadere, nord. nadra;

TL s. natra, <JSfns. Sg. 242. serpens. Pa. Ra. gl. K. H. 18. salamandra. Sg. 242. hör- nohtin natra, cerasies. Ib. Rd. Aadra, serpens. Is. 9, 4* natara, serpens. Bib. 1. Rb. 0. IL 6, 13. V. 8, 50. g. s. natrun, serpeniis, Pa. gl. K,

nadrun, n^gulL Is. 9, 4 a. ^. natrun, serpeniem. T. 40, 6. 119. : D4i4arun. O. II. 12, ^. 22, 32.

natra^ celydrum. Aid. . ,h.pln^iT\xn. T. 44, 11.

natarun hornohteo, serpens comuta^ ^ V . gl* K^ ist vielleicht auch als n. pl. xu nehmen; auch natrun, serpentis aquatid, hydrae. Pa«? g^pl, na trono, viperarum. 13, 13. Frg. 7. 23. ;natruno. T. 141. natarono. 0. L.23, 42. ^ dL/9/. nataran. 0. I. 23, 37. : . . tff.p/.natruQ, T. 67, .&.. natarnB. Rb. 11.

V'pI.na^iruTu Frg. 23.

NATERWURZ.

WAZARNATRA, /, SBafferitattet.

uuazarnatra, natrix. M. 33. Ph. 2. ^ uuazzarnatara, j-cfrM.f. Bib. 7. uoazarnatrun« Ra. ) , serpeniis aqua- uuazzarnatrum. gl K«) tici.

NATRALlH.

narterlichin, {sicj anguinos. IL 346.

NAPH s. HNAPR

rifiF erscheint im campos* nefkiri, avaru tia^ und ist vielleicht bnef; cf. nord. hnappr^, arctus, gnapa und napa, intueri, inhiare; auch nord. hneppa^ curvare^ hnäfa, ad- unca manu prehendere; angels« hneav, te- nax, entzieht sich wohl der Vergleicfaung.

NEFKIRL & GER.

NEFO, m., ^tfftf sanskr. naptrj, lat neposy angels. nefa« n. s. n e V o , nepos. Do. Bo. 5. Tr. sobrinw» Ic.

(«eve, cognatus. Wn. 460.) a. s. neuen, nepotem. SI. g^pl. nef&n^ nepotum» Mcp. 4. 21. (niphen. Sal. 1. niplun. SaL 2. nlplao« SaL 4., cegniveo)*

FERNEÜUON, abneptdes. Prad. 1.

NIFT, /., SRic^tf, nepiis. Pr. v. t privigna. Sg. 299. Nord, und angels. nift.

NIFTILA,/., SRt<^ee. a. s. niftilun. Sb. Can. 7. ^ , nep^

niphtilun. M. 26.Can. 10. IL) tem.

NOFF-?

si quis mortuum hominem auf in noffo fal. naufo, nachao, «ffo, aufa^, aut inpetroy quae vasa ex usu sarcophagi dlcuniur, su- per alium nuserit"-. //. sah XV IL

Cf. sancta corpora paltis ac nanßs exürhatOi Gregor, tur. S. auch n o h , /oramen, canaüs und hnapf. Sollte auch goth. na vi, mar- tuus, navistr, sepultura^ zu vergleichen scyul

NUFFO, n. pr.

[67 J

1053

NAUIGO— NAM.

NAM.

1054

NAUIGO [scheint kaum ein dem Lateinischen nachgebildetes Wort zu seyn, sondern auch dem Deulscben den vielleicht einer anlautenden guU tnralis verluslig gewordenen Stamm NAW (aus nu? oder na-w?), lat. nav (iii navare) zuzu- weisen; cf. auch unser genau. Oder soUle U in nauigo V = F seyn, nach dem ich dem Worte hier seine Stelle habe anweisen müssen?]^ naviter. Can. 3.; cf. mittel niederd. nauweleke, distvicte.

NÄFIZan, NAFIZÖN, fc^Iafen (mit anlautendem H?), angels. hnappian, dormitare. Inf. naffixanne, dormitio, Rb. (er) naphezit, dormitaL N. 120, 4. (er) naphze, dormitet. N. 120, 3. (sie) hnaffezen, dormifent Gc. 4.

nafi^on, dormitent. Gc 11. (sie) naffezitun, dormitaverunt- 14S.

naficudun (sie), dormitaventnU D. IL 286.

naffazton, dormiiaverunt. Rg. 1. p, praes. g. s. nafficenten, dormientis. D.

II. 316. NAFFEZÜNGA, /., dormitatio. M^. Bib. 1. 2.

NIFTILA s. NEFO.

NEL, NOL s. HNEL, HNOL,

INILÜ^ n. pr^

NOIL, NOILA s. HNU.

NUL s. HNU.

NU1LS.HNU. NUILA s. HNOL.

NUOL s. HNU.

NALLES, NALS s. AL.

liiVifX^ sanskr. nam, aus dessen Bedeutung, inclinare, die Bedeutung der deutschen Wurzel,

zunächst als tollere, sich leicht entwickelt ha. ben konnte, wie sanskr. nam mit dem praef, ul- oder mit sam -ut-, extollere , bedeutet. Polt leitet es von sanskr. ni-yam, coercere, her, aus dem er auch das saiiskr. nam enUt^ hen läfst. Cf. lat. entere und lit in^ti, allpr. enimt, saniere. Ist aus ncman das mitlellat namium, namarcy entstanden?

NEMAN (nimu, nam, noman), nehmen, golh. niman, angels. niman, neman, nord. nema.

Bedeutung und Gebrauch:

nen>an, tollL R. Pa. gl. K. nimist, tollis, Aid. 4. nimit, tolliL Ra. nimil, adtoUit Pa. Ra, nemant, tollanU Can. 10. ne- mint ir in, tollite eum. N. 16^ 12. nc- minte, tollens (illud de medioj. Sg. 183. neman, tulisse. D. II. 328. neman, ecri- mere. Ec. neman, carpere. VG. IIL 435. neman, vettere. VG. IV. 108. nimit, ad- sumit. Ra. nimit, carpit. VG. IIL 347. nim, cape. VG. IIL 420. nimit, capiL R.yneme, capiat. Aid. 4. nim et, hauriL D. IL 353. nemunt, hauriunt. Prud. 1. nemant, auferunL Pa. ih/nimu, al{/'^ ram. Is. 9, 1. neman ti, rapierUis. Rb. ne« munta, sortita. D. IL 352. [nement, contingnnt (sacra oblataj. Can. 10.]

ihina tunicbun neman, tollere. T. 31, 4

quecbrunnan neman. T. 28.

unz tiu fluot quam inti nam alle, tuüL T. 147.

nimist unsera sela, tolUs. T. 134.

zi nemanne sin ginnati, tollere. T. 147.

nimist thaz thu ni saztost, toUis. T.151.

nimis, premes (mellaj. VG. IV. 101.

ther andercmo nimit sinaz hos. 0. V. 21, 8.

ni nimit se mennisgen baz. O. IIL 22, 27. ther nimit sunta mittiligartes^ tolUi T. 16, 1.

nimit sibun geista, assuniit. T. 57, 8.

n i m i t fu 1 1 i d a, ai//^/^ «i;3)t;/^iii^,t/iiiii, T. 56, 7. nimet allen scerm. N. 45, 10. nimct mir dia luteri des herxen. N.54,3. iz (scarsahs) nimet das har. N. 51, 4.

^

055

IN AM.

NAM.

1056

80 qoement romani ooh ub-ar thax, ne*

ment thaz lant allaz. O. IlL 25, f5. nemint uns stat unde liu.te. N* 13> 5. notnumfiige nement iz, rapiunt. T.64^ 10« ne nemest du mir dinen heiligen geist,

ne auferas. N. 50, 13. ther thiu neme, thiu thinu sint, aufe-

rat T. 31, 7. uuer ist fon iu man, thie tbar habe ein

scaf inti, oba iz bifellit in sambaz-

tag in gruoba, nibi her neme (tene^

bit) inti iz ufheue, T. 69, 6. sunto neme allero^ pcccata tollat omnium.

H. 20. neme cruci ainaz. 0. III. 13, 29. neme thia dasgun thar mit. O. IV. 14,6. thu hiar thia fruma nami. O. III. 14, 50. nam er tho selbo thaz brot, bot in iz

giseganot. O. IV. 10, 9. sid er hera in uuoroit quam, ioh man-

nes lichamon nam. 0. II. S, 54. daz nam in dia heiligi. N. 55, 1. nam filz, tulit sogum. Rh. noti nimit. unrecte nimit, usurpat. Icl nam iohannem, tenuit. T. 79. namun sie thioaleiba, tulerunt reliquias.

T. 80. nemest, suscitabis feum de niedio fra-

trumj. OA. uuar nimist thu thanne ubar thaz uua.

zar fliazantaz. 0. II. 14, 30. quatun iz so zami, er sinan, namon

nami. O. I. 9, 13. uuiht mit in ni namin. O. III. 14, 88« nim thin betti mit tbir. O. III. 4, 27. nim üuafan unde seilt, apprehende^

34, 2. nim thih (tolle ie) inti uuirph thih in

then seo. T. 121. ni nemet scazzes unibi thaz« O.UI. 14, 98. thaz mez uuir ofto zellen, ioh sextari

iz nennen, namiagiiihin redin u thri-

zug stunton zehinu. 0. II. 8^ 32» thiu faz thiu nauiun lides zuei odo

thriu mez. 0. II. 9, 95. neme sin bruoder sina quenun. T. 127. neman fon: pilatus uuolta sliumo

8ar fon imo neman tho then uuan^-O. IV. 21) 9* uu<az fon sinemo huse zi nemanne. T. 147. iuuueran gifehan nioman niinit fon iu. T. 174, er nam mib fon unimahtim. 0.111.20,118. er nam in fbue dien scafhurten. N. 77; 71. ncni iz fon ther brusti« O. L

. 20, 18. nim mih fon then stankon, O. m. 1, 20. nim mih föne des tieueles munde. N. 21, 22. tho druhtin thio unganzi nam fon themo kumigen man. O. III. 4, 34.

neman aba: daz si diu ougeaab imo fillintin er ne neme, er er iro ge- nada sende. N.d. ps.gr. nemen sie aba dir erdo, tollarmis eos de terra /^. 32, 10. er nam sie aba des unrehtes uuege. N. 106, 17.

neman ar:— -siii uuolt er r^hto «barlut neman ir theru leidunt O. IV. 24, 26. thaz er in ni borti, ioh nami ir ibera noti. 0. IV. 24, 2.

neman uzar: ifa nimo sie uz«t dien uuellen achusto. N. 67, 23. nimet uz- zer dien haften. N. 67, 7. uzzer dien sundon nam er mih. N. 39, 3. nim difa selben uzzer dero quotenton banden. N. 56y6. nim mih uzzer unrehte, ^oriiue. N. 70, 2.

neman in (cf. in sin, in muot, in herza, in gadanch, in ahta, in fiiht neman): doh ih iro hungerg uuas unde sie pit* tir uuaren, do ne uuolt« ih sie sol- che nemeo in minen lichamen. N. 68> 11. die sint pittir, die ne nimo ih in mib. N. 68, 22. übe du in in din berza ne nimest. N. 80, 9. ziu nimest - du in muntmin t€stamentum? N. 49, 16. ne nimit nicht in sih des gotkeistli- chin dlngi's. N. 94, 11. si nimet mar- tyres in hant ^. d. ps. «gr.

neman an sih: an sih nemen mag, susceptivum est. Org. ih nimo in an mib, euscipiam. N.'35, 1. substantia t^n sih uimii accidens. Org. nimet homo an sih qitaütatem^ Org. ir nement an iuh dero sundigon analiute. N. 81, 2. mih name

[67-]

1057

NAM.

NAM.

1058

da ane Aih. N. 3, 4. diu gotbeit an sib nam dia manheit Kf. der an sib nam foenum. N. 102, 16* dia scalcbia pilidc an sib nemindc, accipiens. N. 35, 1.

Beman zi imo (stb): ze mir neman. Wm. 3, 4. füre sie nimo ib gentes ze mir. Nd. ih ze mir nimo roine fet- tacha, redpiam. N. ISS, 9. ziro ni- mit, absorbueriL M. 30. zimo nam, ab- sorbuit. M. 30. unz ib sia (sela) ze mir neme. N. 30, 6. saug ist der man, den dtt le dir name, assumsUtL N. 64, 5. tbi er zi zubti zi imo nam. 0. IV. 11, 6. nam er mib ze sib, assumsit. N. 17,17. halbe nam er sie ze sib, halbe feruuarf er sie. N. 28, 7. ir barraba- san nemet ziu. 0. IV. 22, 12. zu sib nemende, suscipientes. D. IL 286.

ncman ubar sib: diu sculd sines pluotes, daz nemen uuir uberunsib, sanguis ejus super nos. Rg. 1.

neman ufau: t-* er spreita sine f ettaeba unde nam in uffen sib (assumsitj und fuorta in uffen sinen skerten. Nd.

wara neman:— -uuar^ sLe neraenne. Bo.5. nimist uuara. Nf. des er uuaranimit, quemr€cipiU^.9i>%\Q. uuelib mennisco name des uuara. N. 85, 5.

gauma neman: gouraa nimit, adten^ dit/häif. uuir goum es neman uuollen. O. II. 10, 12. gouma ncma, adtendat. Sb. namun sin gouma> servabant eum. D. IL 287. nim is gouma, eousidera. Bo. 3. nemen gonma, conspiciänt. Gc. 3. neman gauma, Intendant. Gc nimit kaumun« Ib. sie tho-b bi tbia meina thes argen nemen gouma. (X V. 25, 72. gouma nIm, vide. Gb. 1. 2. 4. nemet iu^t g.anma, pidete vosmet ips^. La. 1. 1. kauma nemanti, speculcktor. Pa.

br4t nemani -— eccleüam tibi sponsann sur^ mere, dir brut ze nemenne^ N. 19, 5.

quenun neman: uuelicba er nemen mabti. Mcp. 6.

teil neman: teil nemandi, periicepx gL K.

bilide neman bi-: - neincnt pe imo

bilde. Bo. 5. bilidi neman fona-: pilde ne nemeist du föne arguuilligen, noK aemulari in malignantibus. N. 36, 1. rfit neman zi-: (gof nam ze sinen

engelen rat D. IIL 42.) sign neman: sigo nemen. Bo. 5. er nam in todes riebe sigi kraftliche. 0. V. 4, 49. er nam sign. Is. 5, & wundar neman: (den nater wunder

nam. D. IIL 9L) in gadank neman: in gedang ze ne«

menne, excogitaru Bo. 5. in berza neman: nimist in in din berza. N. 80, 9. nim nu unort minai in berza, magad, tbinaz. O. L 15, 27. in muot neman: ib nam inmuotdia euuigen iar. N. 76, 6. thaz thu namis. in tbin muat, uuio tbie beilegen düent. 0. IL 9, 96. in sin neman: er ne uuolta in sin ne- men, intelligere, daz er uuola täte. N. 35, 4. in flibt neman: namen dib in iro

flibt, cura te suscepit. Bo* 5. in ahta neman: ni nemen in tbia abta

manne scalkslabta. O. IIL 3^ 16. noti neman, rapere. T. 134. noti nimit, ifnrecte nimit, usurpai. Ic. nodi nimit, rapaoc. gl. K. Form und Flexion: Inf. neman. R. Pa. gL K. S. 2a Ec T. 31, 4. VG. III. 435. IV. 108. 134. O. lY. 21, 9. 24, 26. Wm. 3, 4. nemen. D. IL 328. Mcp. Bo. 5. Org. N. 35, 4. 68, 11. 0. n. 10, 12* cod. V. P. nemin. Org.

zi nemaune. T. 5, 8. 133. 147.. zi nemenna. T. 86. li nemmenna. T. 88. ze nemenne. Bo. 5. N. 19, 15. 30, 14. &7, 6^ 97, 1^ (ib) nimu. Is. 1. T. 133. 151.

nimo. Ni N. 35, 1. 67, 23. 68, 22 138, a

059

NAAL

NAM.

1060

(da) nimis. Wo. 2. 0. lU. ^ 12. VA. L 392. VG. IV. lOi. n i m i 8 1 Aid. 4. T. 134. 151. Mf. N. 80, 9.

0. II. 14, 30. n imest N. 12, 3. 49, 16. 103, SSk Bo. 5. (er) nimit. Ra. VG. UI. 347. Pa. B. Ib. Ic. M&. M. 30. Sb. D. II. 353; Gh. 4. 0.

III. 22, 27. V. 21, & T: 16, 1. 56, 7. 57, 8. 174, 6. N. 89, 10. 94, 11. Org.

nimet Org. N. 45, 10. 51, 4. 54, 3.

67, 7. 118, 60. Mcp. SyL . bnimit gl. K. (wir) nemen. O. III. 3, 16. Rg. 1. SyL

nemon? D. IL 286. (ir) nement N. 81. 2. (sie) nemant. Is. 8. Pa. nemunt. Prud. 1. nemint. Prud. 2. N. 13, 5. nement 0. IIL 25, 15. T. 64, 10. 135. 243, 2. M. 2. Can. 10. 11. 13. Org. N. 61, 10. 103, 28. . (ih) neme. T. 221, 4. N. 30, 6. (du) nemes. Kp. T. 178, 7. nemesL OA. N. 50, 13. nemeist N. 36, 1. (er) nema. Sb.

neme. H. 20. AM. 4. T. 31, 7. 69, 6. 90. 127. 166, 2. Ol IIL 13, 29. IV. 14, 6. Bo. 5. Ocg. N. 26, 1. N. d. ps. gr. (wir) nemen. N. 32, 10. (sie) uemen. T. 15, 4. Gc 3. a V. 25^ 72. Bo. i. ^neman. Gc. 3.- (ih) aam.. Is. Ca. 3. 0. II. 8^ 18w B». & K

76, 6. Wm. .3s 2. (du). namL Ps. O. IIL 14, 50.

name. N. 3, 4. 51, 4. 64, 5v 88, 11. (er) nam. A. Is. 5v 6. Rb. VG. IV. 427. M. 30. Lu. Gh. 1. 3. a I. 8, 6. 9, 25. IL 6, 24. 8, 32. IB. 4, 34. 20-, 118.

IV. 2, 15. 10, 9. 11, 6. V. 4, 5a T. 9. 11. 15. 79. 147. N. 3, 6k 17, 17. 28» 7. 39, 3. 54, 17. 56, 1. 77, 71. 102, 16. 106, 17. Mcp. Bo. &

nem iz. O. L 20,. !& (ir) namut. T. 80. Ul. (üe) uaiaati. Frg.^.27«i<X II» 9^ 84. IIL 1^

69. IV. 4, 16. T. 80. 89. 131. 319. 221.

D. U. 287. Wm. IL IIL 5^ 7. namen. Wm. 5, 7. L IX. ■naman. Wm. 5, 7. IV. namen. N. 77, 61. Bo. 5. Rg. 1. narain. N. 94, 3. (da) namis. O. IL 9, 96. V. 7, 49.

(er) nami. 0. L 9, 13. IV. 6, 14. 24, 2. 27, 36. 29, 19. 32, 9. D. U. 352. name. N 85, 5. (sie) namin. O. IIL 14, 88. Gc. 3.

imp. s. liim. 0. L 15, 27. IIL 1, 20. 4, 27. IV. 24, 15. T. 9. 11. 54. 88. 121. R. Frg. 3. Gb. 1. 2. 4. Ma. Mcp. Bo. 3. VG. III. 420. N. 21, 22. 34, 2. 56, 6. 70, 2.

i»i)».p;.nemet. 0. IIL 14,98. IV. 9,13. 20, 31. 22, 12. 23, 14. La. L 1. T. 44. 67. 135.

nement. N. 21, 14. Bo. 5.

nemint. N. 16, 12.

p, a. nemenda Bo. 5.

nemanti. Rb. P». K. 64. nemandL gL K. nementi. T. 90. 112. nemmenti, T. 93. nemeade. Mc[K D. 11.. 286. nemente. Bg. !• nemiatc. N/67, 20. Sg- 183. neminde. N. 35, 1. 6^, 5. a. s^f. ixemopta. D. II- 352. G ANEMAN.. V. fu^erre..^, 57t,,10..Ib, Bd. ^pxifuere. VA. K. 447. VI. 746.. ferrje. Pa. gl. K. ra- ^pere. T. 75^ 1^. abs(»fl)0rß*^ Gh. 1. 3. de- eipere. T. 62, 6. R. dimiftere (ab armis). VA. XII. 844. det^abePß^ VG. IV. 513. exhanrtre.Dst. aud^^termvadere. Can. A.

d»li aemag iarrabanieman geaemeii.

N. 2, a.

in sih kenemeia, redpere. Org- kiaemanir, consunnant gL K.

er genimet dih d.av uz;. N. 41, &

ä&tunga «6 geniiaet mir iz. N. 61t 6. ' a>tef ai genimet Mcp. -

koricageaiiAel miJk der tod.N. 1)08^23.

1061

NAM.

NAM.

1

. I

daz aitifna in niuot kciniinet, taz ke- ,

bindet memoria. Mcp. geneine mih aba dero zalo.. Bo. 5. al tbaz er tode ginam«. O. V. 4, 55. ginam in sina bant. Ö. V. 14, 8. also fiur die genann» N. 54, X6. die er demo diabolo genain. '67, 13. genam sigo. Bo. 5. ,

in briaf cinamvn. O. I. IL 6. uil micbel wunter in genam« D. IIL74.) ginomaner, sublata (mens). VA. 502. ginomancmo, accepio. T. 60, 14 as- sumto. T. 180, 4. ab/urafo, reprobato, furaio. Ec. suscepio. Mcp. 15. ginomanero quenun. T. 127. genomenemo ze gebelfen. Mcp. . dia genomenun ebenun, raptam. Ro.b. kanoinancm, ademtis. Can. 9. ze uerro geaominiu, longe repetita

(verbaj. Db. der namo (persona) ißt ferrano geno-

men. Nf. föne dero sueigo genomeniu (cbal*

ber). N. 50, 21. zi phante ginomenen (giuuatun), pig-

noratis. Bib. 1. ginoman, evulsus est. Gh. 1. 3. ginomän, abscidaiur. Can. 13. der ze himele genonien ist. N. 46, 6. sin leben uuirt genomen föne erdo.

N. 71, 15. ' (gemma) unas kcuomen uzer deroo

gilse cancri, assumta. Mcp. 33« sie uuerdent ' genomen ozi&er leid-

sami, evellentur. N. 58, 12. sie eignn mir ginom'anan liabon drub- tin min an. 0. V. 7, 29- Form und Flexion: Inf. kaneman. Da.

gineman. T. 62, 6- VA. XH. 844. geneman. Can. 4. keneman.. N. II.

geile men. Org. Bo« 5. N. 3, 9. 36, 39. 118, 24. 136, 7. <er) ginimit.l\75,l.VA.IX.447-Gh.l.3-^ genimet. N. 4L, 6. 57, la 61, 6. 108, 23. ;i45, 4.;Mcp. Bo. )5.i .

1

r

.1 r geniiTLit Syl. . (sie) canemant. .B.'

. kita£manJt. gl. K. (du) kinemes. Ib. Rd. (er) glneme. VA. XI. 746.

geneme. Bo. 5. (ili)/CBnam. Pa. gl. K. (er) «inam. O. V. 4, 55. 14, 8. VG. IV genam. N. 54, 16. 67, 13. Bo. 5. (sie) gentmen. Mcp. , (er) ginami. O. L 11> 60. (sie) ginamin. 0. I. 11, 6. p. p. ginoman« Gb. 1. 3. Can. 13« | man nurti. Mz. Bib. 1. 2. genomen ist. Bo. 5. sint. Bo. S. Mcp. uüirt N. 71, 15. Kh. \ dent N. 58, 12. Bo. 5. uuar uuurten. Bo. 5. uuurtio. Mcj bo. Bö. 5. babest N. 51, 4. 13 habet. IN. 26, 10. Bo. 5. ha Bo. 5.^ n. ^. 7».. ginomaner. VA. X. 5( d. s. m. u^ n. kenomanemu. K. ginomanemo. T.60, 14

4. Ec. genomenemo. Mcp. d. s. f. giuomanero. T. 127. a. s. m. ginomanan. O. V. 7, ' ginomanen. Gh. 1. 3. Q. s. f. genomenun. Bo. 5. n.pLm. genomenen. Bo« 5. n. pl. n. genominiu. Db. d. pl. kanomanem. Can. 9.

kaoomanjen.. Can. lOl

ginoman« MA. 3. ginomanen. Bib. 1. 3. ginomanan. Sb. ginominin. Bib. 7. a* pl. Hr genomeniu. 50,21.7 ^ genominin. Syl.

•UNGENOMEN ist, ^nanet (liberum '. trium). Bo. 5.

A'BANEMAN; a6ne{^men^ megne^tnen.

7/7/1 apanema«, detrahere (calceamt Prud. 1. abanemen. N. 149, 1. .i» .; a-ba fte«4ieinenne. Org.

»63

NiM.

NAM.

1064

(er) abanimet IQ sie alle. 33, 20.

also nu diu toufi abanim^t die

sunda. N. 135, 15. er nimet abadcn bendcL N. 146,3. (du) aba.name: du namc mir :aba to*

.digen lichamen. Ni 29, 12. (er) nam aba deii bendel^ e^solvii^Mcp.

abenain, exäebät. D...II^3t6. imp. nim aba: nim mir aba dine cbe- stiga. N. 38, 11. nim mir aba mi- neu iteuuiz, amputa. N. 118, 39. p.a. abanemendo, ai{/b-i;/ii2o (bella). N.

45, lö. ABA GANEMAN. so er uns aba genimet die miseriam,

N. 122, 2. sie aba genümen (tero bürg cfau-

ninges geuuait). Bo. 5.- du habest mir in (uuillen) aba ge- nomen. Mcp. aba genomeii uuirt (iUu4o selo^. N. 37, 8. ib bin aba genoraen, ablatus sum. N. 108, 23« apaginomaneru. Gc. 9. )^subducto(teg' apaginomineru. Gc. 8..) minej» abagenomenero spcnelun, resobUo ri-

ciriio. Mcp 7. mit aba gehomenen unitatibus, subrth gatis. Mcp. . ARNEMAN..

(so ernimit sieb xeware der arm sun-

dsere. Fdg. 198.) ernömen, e/a/f^. A. 119. AlMA ^EMAN,;antte§mett..

diie siu sih ane nimet- Wm.'3, :6. , AINTNEMAN, entnehmen, tt^egticlimtn. . antoCimit. Pa. ) .

ennimit. gl. K. > '

i ul n i ni i t , inter cedit. Sb.

inna>min<, abstulisserii (arichoras). Mz» Bib.

IININEMAM, eiitne^men. in namut mih (in nament mib. Rg. lOt

eollegistis me, in domum suseepistis* l>»

II. 286. inginomanemo sceffe, stAmis^o vase (s^

Apostelgescb. 27, 17.). Mz. Wb^i. 2.

UBARNEMAN, CC&etneMett).

ubernemen, attenuare Ccaliginem). Bp. 5. .r si imö habet übernoinen sin sir. Bo.5. :: UINTARiNEMAN (nur der Form nach unser heutiges: ttnterne^mett)^ (er) unterniuiit, intercidtL (rh. U 3* : (ih) ünteroam, a^rii/7t. Sal. 1. undernam iro, daz si nob to cheden uuolta, abrnpL Bo. 5. (sie) ündernämtn (übe iz maria ne ün-

dernämin). Bo. /i./i. untarnoman. Bib. 1.2.) uuerdan, in- unternoman. Mv. ) cidi fpraece-

pil aquaeductum). undernomen, interrupta. D. II. 349. iz ne uuerde undernomen, nisi stispensum siU Org. n.pLf. undirnomene, inierruptae (erda mit uuazzereu). N. 96, l. ÜZiNEMAN, auötie^en.

uznimo, excipiam. Mart (nicht ich uz- nime^ ic^ neunte ni^ti au& D. HL 43.) ,

u z n a m (es steht u z n n a), excepit. D. IL 325.

uznemente, educentes. T. 77.

ÜZGANEMAN. uzginimit, explicat. Prud. 1. uzginomaniu. M. 13. Can. 11. ) , desig^ uzgeuominiu. Can; 13. > nali.

uzconominiu, excerpia. Mart. uzglnomanen, desigriatis. Can. 10.

WIDARNEMAN (tt>iberite(>men).

unidernoman uuirdit, accipitur (dies . victoriae^ktiftis in numero sanctarum die- rum), Sb. (Mv. hat uirnomani)

MISSI NEM/IN, mi^ne^men, falfc^ nehmen, irren. also der missemimet^ ter in heiait al

bum. Org. daz er an im» ne feratiez nob ne mis-

senam, unde er in innuert nuissa

got, doh er in uzuiiert sähe men-

niscen. N. 40, % ko nuaz io man anderes sprichit, daz

tuot ev missen emend», aliorum vero

qmcqnid assignaverit quilibet, assignabii

extranee^ Org. ir habet missenomen (^iTAriJ^/i^JL Boi5.

1065

NAM.

NAM.

10G6

BINEMAN, f>tnt^mtn.

benem^n, resiinguere (^avarilinmj: Bq. diu (geuualt) manne ni^ht penemen

ne mag, in ne biz^n sor^än, quae so-

Bcitudinum morsus expeUere nequit. Bo. 5. iro uuuoclier benimest du der« erdo,

perdee. N. ^0, IL Eorn benimet imo sin^ gnada. N.76, 10. pinemant, auferunt Ra, du gefristost in, ne benamin uns niebt,

distulistl eum^ non abstulistL N. 88, 39. blnimit imo sin hus, diripit T. 62, 6. ioh mit tbejru krefti auur nan irquikti, ther er nan tode binam, biaz üzer

themo grabe gan« 0. IV. 3, 16. penement, detrahtmt Bo. 5. tie gcmmae bendmen daz mit tero

drati iro -skimon, daz in anastehente

ne bechnaton. Mcp. 33. pinimit, invadlL Gc. 8. ni piniiftit, non praejudicaL R. pinoman^ derogatimu M. 13. diu b«izza sunna hat mir mia« ^cdn«

benöman. Wm. 1, 6. pinoman uuart, exuitur. Prud. i^ beno^nen uuerden^ auferrL Bo. 5. pinoman, .aiii£ro. Pa. benomenemo zuiu^le« Bo. 5. uuix) ntag ih uuizan thanne^ tbaz uns

kind uucrde, int uns isi iz in tb«r elti binoman

unz in enti. 0. L 4, 56. len^i ben«m^ mir iz, ni prolixitas

perculeriL Mcp. 4. tiu in benomena lang-seimi, disperata

prolixitas. Mcp. 10. (du habest mir minen man bjonximeii.

D. III. 79)

Form und Flexion. Inf. bejiemen. Bo. Su (du) benimest N. 20, 11« (joi) benimit T. 62, 6.

pinimit. R. Can. Su 6. M). il. 13- G^

8. 9. benimmt N. 76, 10. Bo. &. (sie) pinemant Ra« pinimant gl. K.

p^R^ment. Bo« 5. (er) ^eneme. Mcp. (du) bena^ni (benamin «t benami iu\

N. 88, -39. <er) Unam. Can. 8. O. IV. 3, 1&

pinam. Em«. Can. 9L 12. •(sie) b^nftmen. Mcp. (er) binami. 0. III. 3, 7. hnp. ptnim. Ps.

p*p. pinoman. M. 13« Pa. Ra. gl. K. Can. 10. 11. U4iart Pmd. 1. binoHvan ist. 0. L &6« pinomin. Can. 13. benoman hat. Wm. 1, benomen uuirL N. 33, 21. auurte Bo. 5. uuerdeii* Bo- 5. habest Bo. 5. habet Ba 5. bab«tL Bo.& n. s. f. binx>mena. Mcp« 10. 4/. s. n. bejik)meaemo« Bo» &• UNBINOMAN. 4inde. biibe^t imo «nb^n-omea den uuilljen sinero .lefso, et vohmiaie labiorum £fus non fraudasti eum. K 20, 3. FARN£MAN> 4)^rtte^meit«^

Bedeutung und Gebrauch*:

ientire. Gh. L 2. 3. intdligere. N. 30, 16.

C. Pa. gl. K. Is. 3, 2. eoncipere* Pmd. L

miscipere. Org. percipere. . Ct 83. Mz. Bih.

1. 2. öapessere.V. animadvaiere. M£.Rb.

JSb. Bib. 1. accipere. VA. VIH« 155. VE

48. XII. 604. Prud. 1. eapete. M. 29. Gc.

1. 6. Mu Bib. 1. 2. .Gh. 1. 2. 3. uMm.

. gt Pe. sumere. Mu Sb. Bib. 1. 2. om-

. gumere. R. abäumere. Pa. ^l K. Ra. io-

ferre. Pa. Ra« colUgere. Gh. d. M. Sa

A. adtractare. Bib. 1. 2. dttendere. Mif.

Bib. 1. 2. 'odmiltere. Can. 10. 11«

£arii«manter, canax^Jm. firn4iaian, col'

lectian. M. 15. firnoman, cönsümia. Pi.

ioh sie dalufi siari^iihas er firno*

' mäa uiiarL, ioh ec •Ih'en dinfal ha-

.'betL O. 111. 14, 107. urTneman u«ir*

dit, accipitur {dies vicloriae hujtts ni

numearo €aneiarum .diermmj. Mu. ia% er

V knibfernomen hab^ minero digi. N.

27, 6. si fernomen luiard dirto digü

Mcpi

)!57

NAM.

NAM.

1068

HIcp. habo ih fernomcn, audioi. N. 30, 14. orcii fccnemcnnis, awes aii- diendi. N. 18, 4 firncmist, accipias (haec acribus). Prud. 1. got habet fcr- jiomen. minan uuoft N. 6, 9. unte ib uernoinen liabon, uuie uerro er isL Wni. 3, 4«. io ander gizungi flr- neiQan iz ni kunnL O. I. 1, 120. du fernimest niina antseida, übe siti nioman ne uuile ferne men. N. 37, 17. ih fernimo die scripiuras^ die du mei- strotost N. 8, 4. du fernimest sin gibot. Mop. farnimo, accipio (agnosco- que tej. VA. VIII. 155. kundtun sie uns thanne, so uuir firnemen alle, gi- louba in giribti in theru uuuntarli- chun gifti. 0. I. 17, 69. daz ih fer- nem c die stimma. N. 25, 7. ihaz uuir firnemen alle, uuaz thiu racha uuolle. O. V. 12, 53. daz fernemen arme unde freuuen sih, videar^t. IN. 68, 33. fcr- nlm niit oron minu uaort. N. 5, 2. 80 uuelcn frcisigen rat er dar fer- name. N. 7, l.* ih forie iVo uernam, cogNOvi eadcm prodenie, Bo. 5. naias thaz er firnami, er gotes sun uuari, firnam er sus thia sina mäht, thaz bizeinot thiu naht. 0. II. 12, 13. 14. farnam, exccpiU (futnros motusj. VA. IV. 297. sume firnamun iz in thaz, uuant er sekilari uuas, tJiaz hiazi er io then uuorton uuaz armen uuih- tin spenton. 0. IV^ 12, 47. fernamen darauuert, intenti ora tenebant, Mcp.36. " firnim, haurL VA. XII. 26. firnam, hausii (sirepitum). VA. VI. 559. nu, quad er, ni helet mib, uuio irfirno- man eigit mi|i. O. lU. 12, 21.

Form und ncxion: Inf. farneman. U. Pa.

firneman. gl. K. Gh. 1.3. 0. l. l, 120. II, 9, 63.

fern Oman. Gc. 5.

uerneman. \Vm. 5, 6. 8, 13..

(ern^mQn. ^. 30, 16. 37, 17. 62, 67, 8. Mrp. Bo. 5.

ucrnemen Bo. 5. Org.

I

11.

fen^emin. N. 64, II. Org. uerU'emin. Org. fernemefinis. N* 68,. 4. farnemnnnc. £• -

fernemenne. Org. ISL 32, 7. 43, 12.

4a, 3. 49, L 118, 165. wernemenne. Wm. 8, 13. U- ucrncmeTie. \Vm. 4, 15. 8, Ü

<ih) farftim». Pa. gl. K. ;

fornimu. V. firnimu. C

farnimo. VA. VIII. 155. firnimo. Me.

fernimo. N. 8, 4. 76, 11. 100, 2. Mcp.

Bo. 5. uernini<). Bo. 3.

{du> firnimist. 0.- il. 12, 46.

fernimest. N. 37, 17. Mcp. Bo. 5. (er) farnimit. Pa. Ra. gl. K. Rb.

firnimit. Gh. 1. 2. gl. K. O. III. 22, 16. fernimit. N. 91, 7.

femimeL N. 32, 15. 40,2. 73, L 91, 8. 118, Kib.

(wir) farnemame^v Gh. %

firnemames. C. Gh. 3. M. 30. firnememes. Gh. 3. firneman. VA. Vll. 48, firnemen. 0. I. 17, 69. III. 16, 2a iV. 5, 31.

(sie) firnement. 0. II. 9, 17. M. 29. Gc. 1.6. fernement. N. 58, 13. 118, 130.

(ih) ferneme. N. 25, 7. 72, 17. (du) firnemist. Prud.

fernemist. Bo. 5. (er) firneme. Ct 83. No. II.

ferneme. Prud. 1. No. Nf. (wir) firnemen. O. V. 12, 53.

fernemen. Mcp. Bo. 5. Org. N. 29, U. 41, 9. (ir) fernement. N. 117, 27. (sie) firnemen. O. V. 12, 67.

uirnemen. Bib. 1. 2.

fernemen. N. 68, 33- (ih) uernam. Bo. 5.

(er) farnam. VA. IV. 297. 0. IV. 4, 64. Sb. Bib. 1.

[68]

1069

NAM.

NAM.

1070

firnam. Me. VA. VI. 559. 0- 1. 21, 9.

II. 12, 14. III. 5, 10. uirnam. Bib. 5. 7. fern am. N. 76, 2. für na in. Hild. (wir) firnamun. O. IV. 5, 1. 16. (ir) firnamut. C. (sie) farnamun. VA. XII. 604.

firnamun- 0. I. 22, 55. 27, 43. II.

14, 112. III. 8, 24. IV. 12, 47- fern amen. Mcp. 36. N. 63, 10. 81, 5.

105, 7. uirnamen. Na. II. (ih) firnami. 0. 111. 3, 1. (er) firnami. Bib. 1. 2. O. II. 12, 13. 50. V. 11, 49. 12, 69. uirnami. Mr. uernami. N. II. fername. N. 7, 1. uernanie. Bo. 5. (sie) firnamin. Gli. 1. .2. 0. III. 14, SS. 18, 38. V. 16, 6. uirnam in. Gh. 3. inip» farnim (es steht farnam). Pa.

firnim. O. I. 3, 30. II. 9, 75. 14, 35. V. 15, 33. Is. 3, 2. VA. XII. 26. uirnim. Mu. Sb. Bib. 1. 2. fern im. Bo. 5. N. 5, 2. 18, 6. 38, 13. 44. 11. 49, 7. 53, 4. 77, 10. IiS> 68. Org. gl K. uernim. Org. Wm. 1, 11. imp.pLtAinemski. Rb. farncmet. Pa. firnemet. Mij. Bib. 1. 2. uirnemet. Mz. Bib. 2. Can. 10. 11. ferncmct. O. II. 9, 7. Seh. 75. uerncmct. \Vm. 1, 6. 5, 10. N. II. iirnemant. gl. K. fcrncmcnt. M. 2, 10. 47, 13. 48, 2. 49, 23. /;. (•/. iernemenda N. 118, 170. farncmantor. Sä. SiibvStnntivisch: uuislihho firneniti (über m ist ein Strich, also firncnianli oder fir- nemcnti), moralis intclligvtiiia, gl. K.

firnemmandi, electus. gl. K.

p^p' farnoman. Pa. Ra.

firnoman. Can. 13. gl. K. Gh. 1. 2.

uuari. 0. III. 14, 107. habetan. 0.

III. 20, 88. eigut. 0. m. 12, 19. uirnoman. M. 15. Can. 10. 11- uuir

dit. Bib. 1. 2. Mu. uernoman ist Wm. 2, 12. habet

\Vm. 5, 1. habon. Wm. 5, 17. ha- bet Wm. 5, 1. uernuraan ist. Wm. 2, 12. II. ha-

bon. Wm. II. 3, 4. habet Wm. E

5, 1. firnomen (uuirdit). A. Na. II. fernomen uuerden. Org. N. 26, 12.

50, 10. 78, l. 80, 17. 101, 25. uuirf.

N. 17, 39. 29, 9. 41, 7. 67, 9. 73,

14. 101, 25. uuirdet Org. uuer-

dent Nf. N. 108, 1. uuard. Rlcp.

uuurden. Nh. 11. habo. N. 30, 14.

habest Mcp. Bo. 5. habet N.6,y.

27, 6. haben. N. 49, 8. 77, 3. uernomen uuirdet Org. uuerdent

Nf. II. Syl. habo. Um. IV. IX. 5,t

Bo. 5. habet N*. II. habon. Wm.

II. 5, 17. fernomin uuerdent Org.

n.s.f. fernomeniu. N. 7, 14. 118,20. uernbmenin. N. iL d. pL fernomen^n. Bo. 5.

FURI NEMAN \vürde neuhocbd. fiirneNen

seyn; kommt aufser in füre nim daz uuola

Syl, wo füre nim mit farnim gleich i^t,

«nur mit sib vor, in der Bedeutung ^erDor»

rageii/ praeCellere; cf. FURINO.MES.

sih nuellen füre nemen mit tugede,

petunt gloriam. Bo. 5. nement sih füre, eminent. Bo. 5. füre nim daz uuola (naiandnm est Jili

genter). Syl.

sib füre nemende (in cKuski), prae-

cellens, Bo. 5/ [der dritte (finger) heizet ungezogen, ,

wände er ilet sieh furcnemen. D.

III. 45.]

FÜRDIR NEMAN.

1071

NAM.

NAM.

1072

nement furdcr iuuucre portas, iolUle. N. 23, 7. HINA NEMAN, ^innc^men.

hina ze nenienne, ad tollendam (amari-

iudinem). N. 85, 5. ~uuic lango sol ib sercg kdn in discmo

übe, daz du ne cbumest aide mih

bina nc nimest N. 12, 3. so nc nimct er iz bina mit imo, acci-

pict. N. 48, 18. hina hina nim inan inti kruzo thcn

man. 0. IV. 24, 15. in hina nemendo föne dirro uuerlle.

N- 33, 7. DANA NEMAN, tpegne^me«.

Bedculung und Gebrauch: auferre. Rb. N. 75, 13. 76, 9. tollere. Can. 5. 6. 11. T. 167, 1. 111, 1. M. 5. subtra- here. M/i. Bib. 1. 2. resecare. Sb. Can. 10. 11. Gc. 1. 3. 6. M. 29. abscidere. Gh. 1. 3. Gc. 3. M. 29. suspendere. M. 29. Gh. 3. 5. Gc. 1. 6. amputare. M. 29. 30. Gh. 1. Gc. 1. 3. 6. Mv, Bib. 2. du name thaz houbet dana. Nh. dana na min, abluerent (dellcla). Gc 3. nement armen dana, eripUe pauperem.

N. 81, 4. dana nemanto, corrlpiendo. Ge. 3. dana nemanta, secantes (librum de ca-

ialogoj. Sb. nam er dana sinen liut samo .so scaf,

abstiäit. N. 77, 52. er kleibta mir ein horoihar, gisab ih sar so iz gizam, so sliumo so ih iz thana nnm. O. III. 20, 60. sie namun thana thuruh not ihen sei-

hon stein so er gibot Q. III. 24, 87. nim thana garalicho Ihih. O. IV. 21,31.

Form und Flexion: Inf. dana ucman. Sb. Can. IK Gh« 1. 3.

dana zc ncmene. Gc. 3. (du) dana nimis. Ai/u Bib. 1. 2.

(dan nimist. Bib. 5.) (er) dana nimit. M. 29. Gc. 1. 3. 6. Sb. Can. 10. 11. Gh. dana nim et. N. 75, 13. nimet dana. N. 76, 9* Bo. 5.

ncmit (^sicj thana. T. 167. 1. (sie) dana nemant. M. 29. 30. Gh. 1. Gc.

1. 3. 6. (er) dana neme. M. 29. Gc. 1. 6. (wir) dana nemamcs. Gc. 3. dana neman> Can« 10. (sie) dana ncman« M. 5. Can. 11. Gc. 3.

dana nemcn. Can. 5. 6. (ih) dana nam. Mx^. Bib« 2.

(dani nam. Bib. 5.) (du) name dana. Nh. (er) dana nam. Gc. 3. 5. nam dana. N. 77, 52. nam thana. 0. III. 20, 60. (sie) namun thana. O. III. 24, 87. (er) thana nami. O. III. 20, 26. (sie) dana namin. Gc. 3. imp» s, nim thana. O. IV. 24, 31. iinp.pl. ucmei thana. 0. III. 24, 81. nement tana. N. 23, 7. 9. p. a. dana nemanto. Gc. 3. Mr.

r/./?/. 777. dana ncmauta.Sb Bib. 1.2. DANA GANEMAN. dana ginimo, dcmefam, OA. dana gencme er (memoriam). N.33, 17. dana ginemames, resccemus* M. 19. Sb.

Can. 11. danegneraen, toUant (controversiam).

Cnn. 13. dann ginam, rcmovit. VG. I. 131. dana ginoman, abscidltur. Gh. 3. dana g i n om a n u u i r<l i t , detruncahitur. M^i Bib. 1. 2. dana gin>onian uucrde abscidatiir. Can. 10. 11. dana gino man uu erden, re&ecentur. M. 2. Can 10. 11. die uucrdent dana geno- meo, auferentur. N. 57, 9. uuerd dane genomen der ubele, tollatnr N. II. da«e gonomen f^5ir^ werdan, evellantiir. Can. 13. dana genomon (sicj werdan, resecentur. Can. 13. dana ginomin C^icJ, exemfis (sie). D. dana ginomcnemo tage, adsumta monnde. Is. 2. dana ginomanan, re- fixum (clypenmj. VA. V. 360. dana ginomana, abscisi. Mi. dana gino- mana pirun, abscisi sumns. Bib. 1. 2.

[68*1

1073

nam.

NAM.

: 1074 ll

I

uurdin thana ginomane, tollereniur. T. 211, 1.

DANANA NEMAN, wegnehmen.

nain tho druhtin thanniia thia selbun

unredina. 0. IV. 15, 29. er man iz danue neme, priusquam eveU

latur (foenumj. N. 128, 6. dannan name du mih. N. 5S| 10.

ZINEMAN sih.

zcndme sih, develteret (coniuncta diversU tas naturarumj* Bo. 5.

ZUONEMAN.

zuanimis, adsnmis, Kp. K. 2.

ir zua naraut, adsumebatis. K. 27.

zuancmante, adsumentes (sibi tyrmmu

dem), K. 65. zuancmaiitc, adsumentes fspicasj. Rb.

NAMA, y*.^ aiigels. näme, nord. näm^ Staub. d. s. ncima. Cnn* 9. Em» 3. \ odo pi teilida, naama. Can. 10- 12. ) privalione. in thcro unrcctun namu, invasia- nis» Can. 4.

K6tNÄ»IA,/., SRau6- mit noinamo^ per rapinam. N. 68, &> NÄMI, gencr^m.

quatuu, iz ni znml, ni uuas in ther

namo namL O. L 9, 20. Compar. narairo: daz er uns teslo na*

me-ro si. N. 89, 1. GAN AMI, geite^vm. UNGANAMI.

(daz oppber was ungenamc,. got ne wolt iz inpbahcn. D. III. 58.) NOMO? NOMI? NOMA? et das folgende NEMa ., SIGÜNORIO? ' SKgonomo. Ra. Y

sikineomk Pa.. >, victoriae fmimus)^ sikinoman. gl. K. ) siclD;(>miii<, victoriae (palmcte). gl. K. poeu d[rifalt siginoroo^ PaA^arcwntrU pOgo aiginomo. gl K. nimphalenu

KEMO^ NOMO, NÜMEO, m., SRe^mec. sigcs nemO) vietor. H. 21. ZE SIH NEMO> m.

min ze sih nemo, susceptor. N. 45, IOl ABANOIO, m, 31 6 nehmet.

mer.

mercenaru.

die abancmen dero uaercho^ lUurgos. Mcp. 73. , ' ARPINOMO. Pa. ) , »i;, /laeres, €rbne^ ERPINOMO. gl. K. ) MIETANEMO, m. n. pL metanemun. Ra. > metanemon. gL K. i ' NOOTNE^IO. Ra. > . ,

NOTiNEMO. gl. K. 1 * ''^P'^''^- NOTiNÜMEO, roptor. Sg. 913. SIGÜiNEMO, m., eieger. s, siginemo? Ra. siginomo? gl. K. triumphato? (cf. das obige NOMO.) s i g e n e m 0, triumpliat€T,victor' Bo 5. rf. s. sigencmin, vincefifi. N. 83, 12. ^ d.pl, sigcttcmon. Bo. 5.

WARANEMO, m., aßa^rite&mer.

nunranemo goles, israhelita. N. 88, 1. SIGU.NAMLiH, inumphalis.

sigencmelih keehosc, invicia ratio. Sjl pogon siginaiiilicban, Janiicem triim- phnlein. Ib. NEMAUI, m., aRe^m^r. ther razo nemeri, rctbnla raptorj Aid. 4. ABANEMARF, m., Mfrne^mer. chrishnn, der aba nemari ist dero ar- beite. N. 13, 3. WARA.NEMARI, m., SBa^rne^mer. nuarnncmare, sitsceptor (sabiiis meae). N. SS, 27. NÖTNEMARI, 7n., SÄäirber. nolnemare, violenins ereptor. Bo. 5* NEMUNGA, / ABAlNEMÜNGA. Bo; 5. j - ABENEMUNGA. Db. M ' ^'' remotio.

(abenemunge, ademtio, Hs.) ANANEMÜNGA, /., assumfio. N. «J, 19. TEILNEMÜNGA, /., partieipium (Sict^

ti)tU). Ru. HANTNOIÜNGA, /., /frf^^ü^^Aj. Ca». 13. NEMIG. ANANESIIG.

diu ananemiga, si^scepiibllis. Org. GANOMAiNi, /. l'ramrechiüa ganamini(?)9 translalkme>

BL

ÜNGINOMANI, /, hreviQHo..hib. 2.

\

075

l^AM.

NAM.

1076

UNTERNOMANI.Sb.GbVl.ffJ .'' l \.

\^internq)honc.

UMTEKNOMIiM. M. 3a M1SSIN0M\NI,/.

diu misscnon>ini Ats nacges, devius error. Bo. 5.

BINOMAM, /.

in pinomanr. M(p. ' . )j in daninatlO' in pinomini. Bib. L 3,^ nein.

VIR^OlMA^^. RL 16. ) ^

VlRiNOaüNI. Sb. Gm. 10. 11. I*-^'' ^^P^^^' NUÄIFT, NÜMFTl, /. g, numfii (taga sineca ntiihffci)^ adsum^

tionis. T. 136. a, numft, exaihias. Pa. Ra; gl. K. BliNÜMPr, BliNÜMST,/.

n. pinumst, disir actio (pröprii rurisj. Ar.

d. in dcro btnumfte (das ih gelonat

ne habe^ den ib .sculdie bin). Cow

BI^JUMFTLIHO, Adverb.

i dionysins p i nr ir m ft I i c b » u ii i e 1 1 sicilioe

iinde be.diu sines kcuualtes Freist

becbantla^ Bol &. : > .

FARiM\Mn; FARNU3I&T, /., Senrunft.

Bedeutung und. Gebrauch:

intellecitis. K. 30. öJi. 4I> 5. intclUgentia^ N. 41, 5. capadtasi Mv. lua-, Ar.

unzint bara uuas diu fcrnuinest de oleo torculäris* N.- 80, 8. diu.rebta fcF- nuinest dero catlioUcortun. N. 54, 22. Aisüx psalmus ist fern ofii est deco sy- nagogae» N. 73, 1. fleiskUcb> fernu- mist N. 74, 9. sclbcmo david ist fcr- numist in lebesangen, intellecttts. N. 53, t. die selben /ir///i/^.$ sin t fernu- mist davidi, N. 54, 1. uues slnt sie ime fevnumis't. N. 54^'!^ sulih fer- Buinist ist dnvidis. N. 5-2, 1. an chri- $tnm friehet disiü f.ernumost davldis. N. 51^2. das liebt. in;isero ucrnu- miste. N. 31, 8. uuurdeh gesaiot reb- tcrc^fernnmeste. Na. mit fern u nie sle;^ N. 73, 18i zc dero fernu'iiieste dcro acrifto (bvinges-l du itifirmos)* N. 108, 3^ in Hernumfte sint. Org. 17. rosehe ze Eevnvmiste, veloees ad in- teU€ctum.^.^y9. an- iro feTnumi^te. Na. uernumiste dcro selo. Org. es

gab in fernamist snazzi, iniclhcUim suavUatls. :K SO, 17. äne fqrnumesl. N- 73, IS. so habet iz die selbun fer- numcst (Bcilculung). N. 8i^, 12. offcna fernumesl (babent diu unort). N. lOS, I. gib mir fernumist. N. 77,7*2. der unibe den dürftigen fcrnumest liabety intcUiglt super egenrnn- N. 40,2. iro fernamcste sint siuc täte. N. 77, 22. in dien fcrnumcslen sinero hendo leita er sie. N.77, 22. ih lero iuh unsemfta fernumist N. 4S, 5. Form und Flexion: n. A fernumist. N. 52, 1. 53, 1. 54, 1. 74j a 88, 1. 98, 5; fernumest ^• 41, 1. 5 42, 5 51, 2. 54, 22. n, 1. 80, 8., . . ocrnumst. 'Wm. IX. I farnufst. K. 30.

nernumfsti. Wm. 5, 6. I. narnunst. Ar. ueruunst. VVn>r IL uernunif. YVm. III. g. s. firnunstl. Mr. uirnunsti. Ps^ 2. uernumiste. N. 31, &: / . .

fernumeste. N. 41, 5; 7r2, 22. jNa.. d. s fernumeste. 43, 1. 44, l. 73^18. 103, 3. firnunste.' j\a.r It- »

fernu miste. N. 28, 9- 73, m 89, 12. Na. acrnumiste». Org. Bo. ., : uemumfte. Org. 17. »

fernnmest. N, ISi, 7. . ö. $. fernumi*tr N. 15, 7. 48^ 6. 73,. 18. 74, 9. 77, 72. SO, l7..l0rv.7..U8, 34 fernumest ü. 31, 8. 40, 2. 43, 18.

72, 17. 73, 16. 8ü,il2..WJ0^ ?•■ uernumist O^rg. firnuHst» Nh. .11. »im uns t. Nd. II. . ,

n./^. fernumeste. N. 77, 22^ rf./?/. fernumeste«. N. 77, 72.

UNFERNÜMEST (^a. s.J (Uns>ec«ttufO- N- 118, 165.

FARNÜMFTIG, FARNÜMSTIG, öocttünf. ttg/. iiUeWgcns.

1077

NAM.

NAM.

1078

{«mumcslig. (ir) uuerdent fernu- mcstig dero uuarheite. N. 33, 6. übe delieincr uuarc fernnmestig, intel" iigens. N. 13, 2. fornumestig uuard ih. N. 118, 104.

fernumstig. pcdiu sin (uuir) fcr- fiumstig sincro uuorto. N. 77, 67.

fernumenstig ist (tes). Bo. 5.

w. s, m. uirnunstiger, irigerdostis (pner). Sb. Bib/l.

n.s. n. uirnun Sil ^:iz ^ ingeniosiis ("pnerj. Mq. Bib. 2. d. pL fcrniimfstigen, capacibus, Ic.

a. ;?/. m. firnumstige, dociles. Db.

UNFAR.NUMFTIG, üiNFAR^ÜMSTlG, um

unuernumislig uuarcn. N. 44, 1. a^s. unfirnunstigin, incapacem.VvuAA. (in einer andern Stelle von Prud. 1. steht uunumftic, incapacem.) UiNFARiNüMFTIGi, /. in unfernunfligi ban ih gesun- det. Co. UNFARiNUMFTLIH. unfirnnslich (sie), incapabile, A. DANANUMFT, /

g, s. diinanumfti, elationis. Bib. 1. KOTNUMFT, NÖTNÜMFTi, /. (Cf. de not. numfti. L. fris, 8.)

Bedeutung und Gebrauch: violentia. L. Asc. 1. 2. vis. Ein. 5. Can. 9. 10. 12. rapina. Bö. 5. T. 83. U\. frmis. H. 3. nolnumpht, t*io/^i2f^. Bib. 1. in notnumfti bin ih sundic. Co. notnumpfti fol sint ' (rapinnj. T. 141. anu notnumft, absqne vL Em. b. 71* 5.-notnuft (sie). L. g, ^.-notinunifti. II. 3. notnunfti. T. 83. notnumpfti. T. 141. </. s, notnumfti (notuunft Asc. 1.). Asc. 2. Co. notnumfte. Bo. 5. a. j. nolnonift. Em 5. Can. 10. 13.

notnunft. Can. 0. KÖTNÜMFIIG.;

71. pl. notnumftige, violenti, T. 64, 10.

N6TNUMPTARI, m. n. pl. notnumftara, rnptores. T. 118. t»o- lenti. D. IL 283. notnunftara, raptores. Bo.5. ' HARINUMF T. gl. K. ) ,.

IIERLNUMFT. Ra. ) ' predia.

TEILNUMFT, /., S^eilna^me.

teilnumft, parlidpatione. 24* ze teilnTifti (^sicj, ad parlidpätionem.lL ü* SIGÜNÜMFT, SIGÜiNÜMFTl, /, ©tegittt^f I». s. siginumft, viciorla: gU "K.

sikginumfti, solemtiität. gL K. sikinuft (sie}, palma. Ib* . g, s. siginumftl Nd. IL > ...

siginumfte. ISm. IL ) a, s: 8 T g i n u m ft, palmam. Re. vexUluou H.24. triuwpimm. gl. siginumpft, /rii/m/7Ai»m« Ra. palmas,

Ra. sicnumf, palmas, victorias* gL K. d.pL siginumftim» /7€i/i7»/^. H. 7. ^7./?/. sighinumsl», vw/Z/fi^. Ja.: SlGüiNÜMFTLlH, irifimphalis.

a. s. mJ sigan^ihftlthen. Bib. l.K trium siganuflihen (siej. tdeA.phalm signumphlihhan. Rb. / (form- cemj, n*pLm. sigänuihfiiliGhelcitida, /n«a- phales duces. H. 22. >SIGÜi\U»IFTARl, m*, ©i^gen

77. sJ sigenumftari, victor. Mb. 11.

8igenunftare,^iaiiipAa/or.N. 111,5. n.pL siginumftate, victores, ^d. IL FURENOMES, FÜRNOMENES, flSnjltc^. Hie

her? ' fuftiomtne»^ fiindiiHS fcadatj, Rc furnomes, in finem (auanda so faroo^^ mes ne ouirt fergezeo dero arroosi quoniam non in finem erit oblimo pai rnmj. N. 9, la furenomcs, in finem (ziu got habest d unsih farenomes feruuorfeD, ifä^ dens reptdisfi in finem ). N. 73 , 1. lii uuendest du dana dina hant nnii dina zcscuunn uxzer mittemo dineoi buoseme 80 (urenomea, quid avertis'^ in finem, N. 73, 11.

\

79

NiMO.

NAMO.

1080

furenomes^ quae atm^^. Bo. 1.

sie antuuurlin^ib furenomes tara dien 1 e i d a r e n , se toios accusatoribm permiU terent. Bo. 5.

ziu sulen uuir soIusUa^m-es li-stes fure- nomes unancbunde sin? ßo. 5.

ze dero uuis mag iero durflo mit rih. tuome nah forenomes laba uuerden, anferri penitns non potesU Bo. 5.

furcnomis: echert tise sibene sint fü- re n o m i s qihQntiiateSy propriae aulem qnan- titates hat solae simt. Org.

MO) m,, Spanien/ nomen, saiiskr. näman ron Pott wobl mit Recht als jnä-man der /orzel jnd, fenncn/ zugewiesen, so d«fs auch ^men statt gnomen steht; cf. auch gnarns, MMTKCüy noscere)j gotb. namo (ncuir.Jy nord. amn, nafn (neutr.)^ angels. nama.

Bcdeutaiig und Gebrauch: >men. Is. 4, 1. R. Pn. 1\ 2, I. Pa. gl. K. Ra. N. y, 11. Wm, 4, 4. H. 6. Frg. 47. M. 31. persQfM. M. 3U. Gh. 1. 2. amo, nomen (ab'iiedclheil). Ro. ämou, vocabulis. Ra. gl. K. aroo uone namin, dcnomlnalivism. Org. ringen t guollichi sinemo nanien. M. i6,2. eüuent sih in dihen nanien. N. bS^ IJ. reitent sinen nanien. M.'28, 2^ nemo nanien salmosangi>n ib. N. 9, 3. 1 dinen n amen i eben uuir iem er. N. 43, 9. am an scuof, nomin impomiL Ib* len her audarenio nauicn hicx petrum^ quem cognominavlt petruw. 'V. 22, 6. i namin: in nanien simon hiez. T. 212« 1. in na min kotcs, in nomine dei. H. 7. tben der fater sentet in fn4nemo namen. T. 105, 4. ob ir uuaz bittet tben fater in minemo namcti. T. 175, 1. in drubti-ne« nemin quhedci>di, in dömini persona tlicens, b'^ 4, 5. in cyres nemin, sub cyvi persona. Is. - 3, riiamun (^oc^.^^:*-^ indlnen namen, Jiii6 nomine. Mcp. 71. in nomine tiio* M. 53, 3. 62, Gb, 0. in siiien namen uuerdent keloboL IN. 104^ 3. tbiu uuerk tbiu ib

uuirka rnnnn thes in namon faler mi- nes. O. UI. 22, 17.

bi namin: pi nemin, nominatim. M. 39. Gh. 3. er sie alle bc namen nemmet. N. 146, 4. dar ze iro grcberen bareton sie in be namen. N. 48, 12, bi namen uueiz ib tbih al. 0. V. 8, 38. be namon (wenn die Form richtig ist , acc. ) , wmmquemqne nominans appellat. SC.

uinbi namun. unibl dinen namen li- best du minen sundon. N, 24, IL er leita mih aftcr dien stigon sines reb* tes umbe sinen namen, nals umbe mi- ne frchtc. N. 22, 3. umbe gotes namen irsterben, pro-. N. 36, 17.

durb naniun: durh dinan namon ar- beita lidan. Oll. ther dar forlazit hos thurub minan namon.- T. 106. tho zalt in thiu sin guati thio sclbun arabeiti, thie sie scoilun rinau thurub namon sinan. 0. IV. 7, 14.

Form und Flexion.

n. s. namo. Is. 4, 1. 5, 2. 6. R. Ra. Pa. gl. K.

B. Ct. 60. 79. Pn. Frg. 47. H. 6. Äl. 30. Gh. 1. 2. T. 2, 1. 4, 11. 7, 4. 53, 7. 0. I. 7, 9. 9, 16. 14, 8. II. 7, 48. 21, 28. III. 22, 6. Mcp. Org. Bo. 5. N. 9, 11. 19, 2. 21, 16. 33, 1. 39, 5. Wm.4,4. Ru.

g, s. namin. Db. nemin. Is. 6. namen. O. I. 14, 4. If; 16, 28. 23, 26.

Mcp. Org. Bo. 5. N. 2, 11. 43, 21. 44,

18. 73, 7. 78, 9. d, s. namin. Pa. gl. K. Ep. can. 3. 4 Org. N,

95, 7. IL 7. nemin. Is. 3, 3. 4, 3. 5. K. p. 58. 63. R.

Frg. 33. 47. Otl. M. 30. Gh. 3. namen. T. 2, 1. 4, II. 22, 6. 165, 4.

175, l; 200, 5. 212, 1. 224, 1. 232, 2.

0. IV. 4, 47. N. 12, 5. 19, 8. 28, 11.

33, 1. 65, 2 Mcp. Org. Bo. 5. nammen. T. 88. namon (?). SC. na man. T. 164, 1. a. s. namun. R. Rd. H. 2. Frg. 5. K. 2. Is. 6.

C. Ct. 189. E. Gh. 1. 3. M. 31.

1081

NAMO.

TXmO:

1062

na man. Ib. nonian. B.

namon. T. 2, 5. 5, 8. 13, 6. 0. L i, %

9, 8. 27, 25. 11. 16, 27. Aid. 4. Mcp.

Ottmg. 1. . ,

na Dien. jVIcp. Org. Bo. 5. N. 5, 13. 21^ 23.

28, 2. 32, 10. 33; 4. 57, 6. 88, 13. Syl.

n.pl. namen. N. 100, 3. Mcp. Org. Bo. 5. Syl.

g*pL na mono. K. 63.

namon. N- 15, 4. Rlcp. d.pL namom. Pa.

uamon. Ra. gL K. N. 147, 1. €!./>/. na moiL O. I. 1, 12.

namen. Mcp. Org. Bo. 5. Kß. na min. Org. ALAISAlMO. remUiiis lerct unsih tisen cuiciorem in alyenämcn uuesen gebcizenen martia^ Tium unde mineum ctc- Mcp. MILTINAMO, w., cognomen. Pa. gl. K. R. VA. I. 571.

d. millincmin, cognomento. Ib. Rd. (miltnamen. D. III. 59.) BINAMO, 7/1., SBeinamen. //. inbinaminuuardh chincmnit, cogno- minabatur, Is. 6. j)inemin, pronomine, K. 2.

FOI^INAMO, 1»., 58ornamen.

a. foren&men^ praenotatiim nomen. Mcp. 68. (CHUiNTNAM, agnomen, Sal. 4.) DIENAMO? (ist es diu-namo?), persona mi-

rüfiri. W. SELBNA^lO, m., nomen (civitatis). N. 77, 43.

ü. ßclbnamin, nominativum, N. 77, 43. NAMALÖS. NAMAHAFT, namhaft, berühmt.

d.pL uuaz uuirt danne an in so name- haften feruomen ane aller iu« jdono Hut. jV. 77, 68. Superlativ:

naniahaflisla (namibafttsta. Bib. 11.),

opinatissima* Bib. 10, 13. naniabafdeste, opinatissimns. L. namaaflosto, nominatissimujn. P. a. sines namohaftesten diencstes, ofß-

ciornm potisiimorunu Mcp, 25. namahaftisfa, opinatissimam. Bib. 6. 8.

all ero namöhafie8tufi,p£>/iV4xmflm.Mcp,39. . :die namohjaili^sien^ potissimi. Mcp. 26. . jdie nsimoh aiii^len f'poiissimos. Mcp. 4. NAMAHAFrO, nominatim. Vih. namahafto ....Demniit T. 133; ihar gomo then ii zal* tut ioh namahafto üantut O. L 27,27. Superl.: namobaftöst kechieseat^ prae- sertim decernas. Mcp, 25. NARIAUAFTi, /.

. d. namhaflii, appellutione. K. 63. namehafti, auctoriißLe, üo. .5. NAMAHAFTIG.

nambaftign (sicj^ opinatissimam. ßib. 4. INAI^ULICH, memoriale (sit a generatione in

generationem). N, 101, 18. . Superlativ. n. pi. n. diu namolicbosteD

ding. Mcp. KAMIG.

Ü^i^AMlG, innominabile. Org

EIM^iAMlG sint, univoci. Org. einnaniig

heizent, nnivoca. Org, . KELlHiNAMiG sinl, aegniwcL Org. GEMELNNAWIG sint, univoci. Org. gemein.

namig heizen t, uaivdca* Orgv " MAiNAGNAMIG.

manignamigiu aint, plarivocn. Org. MISSANARUG.

miasen^migiu sint, diversivoca. Org. NAMITI,/., SBcnennung.

d, ۥ quatun iz so zami, er sinan namon

nami, ihaz man in tber n^rnUi thes altea

10 gihogeli. 0. 1. 9, 14. thaz er xeicban dati in mines na- men namlti (namatLcod. V. P.). 0. II. 13, 26. NAMNJAN, NAMMJAN, NANiNJAN, nennen (nord. nefna^ angels. nemnian).

Bedeutung und Gebrauch:

nominare. T. 22, 15. nuncupare. Ic* vocare*

. Is« 5, 2, appcUare. IL 63. conpellare. Bo. &

memorare* Mr. Sb.

nemniu tbih israclo^ot, voco nomen tttum

deßs israel. Is. 3, 3. thaz ih thes gi«

nendu, mih golc:s sun nennu. O. lU*

SS, 58i. ist siiii: ntfmo ao sie inan oem«

nant. Is. 9, 2. nemuit v. selit, censdw*

R

im

^AM&

lOSd

\.i ::;^rl!^i^'w^^?.>iAfm.sn nenn ist. O. V.

•<i ,h, ^Q.iiijii|/iiOfi^ ifuaa sie nennciitioh

AMl\..ftn^*cU^ 19,;fip..4l«r sih

:l rjn^'i)v}Aort';»/7af</rrto/ti7ii.- .'Ot^ er

imo ein iiuasciir^ ,0^ ilJ-ßO^ 2fufjih uua- r.n a, stx^ fi,i ftiioti/. ,«11 1 9 ma nr tjii 9 ;, k i n (1 iinnti. '0. L 9, 10« neinnis..4«^an na- "fnflP ?(^A?'w.^''';/ini2,,:ö. ne.^init inan ;truliijp<..^'v 130. 'iifinnU 'n^niahtfto. . 133. SQ &i^ inan nemii^nt Is. 9. 2. i,uz^ lliio ^uah ncn.i^ent ioh forasagon ^sinnent .^0.. y.^,f.43. iliie siap guali ,, naT?i;uD,,Q, nr,,l&, 47.;:;., \ ; r IfpmruQd Flexioq; •/ Ip/., neipans^u. K. 6i^

Dctmmen. lio. 5. . <, ,i; j M iiP.niJMÄne. Ig. .$^3, , zi aennenne. 0. V. 17> 33.

ze neminenne^ Bei. 5«, (ili) n c n) 1)0^41. Frg. 51. U*\f3y 8.- , nennu. O.JIL 22, 58. . .(4^) i^.emiiis« T. 2, 5. .

..; .oienflißt. Q. V. ,8, 3ft r

(tjr) neinmit* Ic.

ncmmet Mcp. ^. <146, 4/ ; ., .^^ti.em^iL R. T. 130 133j

nennit 0. III. 22^ 50. T. 130. (^ir) iiemS^. Qrg. ?.i

.Hennaq. 0. IL 8, 31. 14, ,8. V- 8, 7. (ir.) p^eanetO. 111. 18, 44.

{fae):iii.jeniB.aat. Is. .$9 2*. ^;. ,rue,iinejD^U Mr* Sb. gL K. 0. II. 14, 2. ' IIL 4, 4. 6, 6. 12, 12. .IV. 19, 40. V. 9, 43. (du) ucnnes. 0. IV. 21^ 35. (er) nenne. 0. IIL 26, 64. nemine. N. d. ps. gr. (sie) nemnien. K. 63» (er) nemnida. k. 4, 6. . ^ namta. T. 22, 5.

namda. Mcp. IN. 84, 12. ,nanlB. O. IIL 12, 5.i. \. 7, 53. 8, 33. uaut er. 0. Hl. 20, 25. , .: (wir) uautun. 0. IV. 8, 2.

(»ie) nantttn. O. I. 17, 37, III. 15, 47. IV. 16, 37. II.

M 'I

! ■;

i.* 1

''rT

I ;

l\l

nanitufi./Tv4| 11. (er) naati. Mi. Bib. 1. % 0, L 9, 10. p^a. nenimeiid^f Mcp. Bo..5. <

;neramindo;.Org.

nemmende. Mcp. PrP- S*Pf* namdon. Örg. (JAJNAMNJAN, nennen.

Bedeutung und Gebraucli: : s^\j^Qix\n\si vocabis. T..3, 4. ir ginenn'et > namon min. O. V. 16« 43. ni man sie j>u3 \Q ujiaiine zi k,orbin gincnne. Qt HL 7, 60. kinemmeet, invoceiis. K. p.,uucr ist^.qu,ad, biar untar iu, ihaz ipih ginenne zi tbiu, ther un. tar iu thaz. Quplle« thaz sunta in mib gizeile. O. III 18, 3. zi kriste er thib ginauti.. O. IV. 19, 50. ca- naninit (parU p»)y appellaiur. Pa. ca- ll einnit {pari, p,), censetnr Em. 19. uuenan her uuolta inan gincmni* tan uuesan, quem vellet cum vocarL T. 4, 12. uuas ginennit barrabas. T. 199^ 2. uuard imo ginennit namo heilant, vocatum est tiomen ejus iesus. X 7, l. nu ibie zi golc sint ginanl. 0. 111.22, 51. zi guaic si er ginanto. 0. I. 4> 2. ein bürg ist tliar in lante, fhar uuaruxi io ginantc, bi^ inti uucnli, zi edilingo henli. 0. L 11, 23. tho uuibta siu tber alto, tharforua iu ginanto. 0. I. 15, 25. Form und Flexion: Inf. ginenuen. 0. L 1, 12. IL 9, 29.

gcnemmen. Org. Bo. 5. (du) ginemniä. T. 3, 4. (ir) ginennet O. V. 16, 43. (er) gincnne. 0. L 1, 39. IIL 7] 60. 18, 3. (ir) kinemmeet. K. p. /

(er) ginanta. 0. L 27, 25. (er) ginanti. 0. IV. 19, 50. p.p. canamnit Pa.

canemnit Em. 19. ginemnit T. 63, 1. 107. 118. uuc- äan. T. 97. bist. T. 4, 17. ist. T. 3, 5. 5, 4. 78. si. T. 4> 11. uuas. T. 5, 12. uuirdit. T. 11, 5. uurdi. Frg. 51.

[69J

1085

r^AMö.

^jimö.

'1

(ginomÜ Bib. 5.)

ginennrt T. 97. ist T. 88. 117-

199, 3. sint T. 22, 14. uots. T-

199, 2. nuirdit. T. 3, 7. iiaard.

T. 7, 1- cliinemnit ist Is. 3, % «ttirdit

Is. 5, 2. Qiiard. Is» 3, 3. & «urdi»

h. 3, 3. kin^emmtt (m gl. K. steht kirnen-

nil) ist K. 2. Rb. si. K. 63. gin^emmia (!) ist K. 1.

genemmet sintOrg.N.98>6. aaas»

Bo; &. Q«'crdeot Ovg. genemtnit sint Syl. giti »Dt O. III. 22^ 5t. m s. m. gi- nanto. O. I. 4, 2. 15, 25. n.pLm^ ginante. O. L 11, 23, H. 9, &. GANAMT. n. s. m. genamdo: der ze guote ge- namdo,. heneälctits. N. 17, 47. ze ubelc^ geira^mdo.N. 117,26. t. s^ f, diu f ore gedamda aniipkoHa.MvL*^ 9>>pl.m. eanamte, vocati, Pa. gl. K.

genamde': ze güoiö genarade sint rr, benedicii. N. 114, 15. ze ub-ele genamde, maledietk N. 118, 2h geaamden: tisegenamdensin- na. Bo. 5. n.pt. 11. tin gen'amden. Otg. S*. ph deva genamddn. Bo. 5. dero- fore gciranrdon geferton, praedictarmn eondtunt. Mcp. 60. d. pL Kinamtem.'K. 9. ) genamdcn. Org. r KINAWTLfCHER, appelhflmm. Ic. ÜERNEMJIET, permufgaht. D. II. 342: GANAMNO, §Ui^namig. w. m, chinamno: dhes, dher ana ebanirih ist gate endi ehU nnmnu ist mit go dir, cu/ns^ ttna imago cum dto est et itni- cum nomen dhinitatis, Is. 3, 4w. (gnani>o, rognominalis. Hs» ö^ qriivocns. Sal. 1. 3* 4.) n. pL m. ken-anrvmin: iohannes uudft aber

iohännes d^t/iktttnmmh benl keliehfen namen.

' n*pl m kb^nammen, etetpirvoca. Oi

NEMNHilffO, mum^ftV^. Gh. 3.

NEMNITNGA;^/ tSlt«««««), jyifaÄo, ilennnn'kay ^cabula. gL K.

GANERINIDA, 43AMBMNIDI, /., nhitk

lt. ^. 'kcn'emniida, persona. Nf. IL g. 1; kenfemiteide, persorMe. Nf. 11 d. s^ irone dere gelieiinidi, ex'pe fchristi eh ad david). N. H. m. ä. k encnni da, j9^50/i«iit» Nf. IL ii.;i/. kenem^mrda, relationels (hrnh Nf. II. personae. ^t IL kenenneda, persohetk. Nf. U. f{lp/LginemiTifdirn, pers6nisi Gb« 3 ii./?/. keiiennida, /i^ric^iia^. Nt IL genenneda (thredri geneno personas. CoJ 2. GAG ANNEMNIDA, /, reläih.

tri gesceidenej9£rjmöi; ongent tri gdgenncmmed-a dero trmi nuaz ffini ga-gennemmeda an< latine sint relathnes. NL MISSANERINIDA, /. ' ^

n.pL die niis8en«^mmed^A^y%i^ m Bo. Sk " - '

CHINaMlDIU? der FottA liad^ Adjekti dhru sclba miEineghtu ebinor araughft dhaz itie^hri!rigli cb dhera dhrinhsra^ ipsa piuraUia sonamm irmitatis dem&Mirai mysti Is. 4, 4 NAMÖN, frenamen/ nmnmi

//i/l namd^n. Bo. 5. (er) namod. el. S. \

(sie) nament, vocant. VG. II. %& K (wir) namocm*, vocemus. H. 3. p.a. ntimöniQTjimphrans (nomine Mir VA. XII. 652. ». pl.m.na mt) n ta. VG. III. 148. K t namonde; Mcp^ j

p.p. genamoi Fst IVIcp. kenamot fnomüiamini). N.- 2, M.. gen isttt Mcpk OVg. Bo. &. genai

im .r/y WMi-MrxY

mm>

108a

Mcp. 11.. genaino.^.^u^T\iiiu IN. 4*.ps. , . gr^J^enaipotiioi'rditOrg. kjcnampt

«Ujerd^nV Org. : 41. itf«,^*. geiiainet-ex. Mcp. *; . 9. ^•; ii.;£€aai|iotez* Bo« &• fi.pLm. genamote. Org^ ..\ a.ni.:/i. g«Tiainoli«u Bq. ^,., m^\n&l\ nöminatu^i ibtXüimU

ixnamot uuaxd,^ nomnatm (est usqus ad

novissimum terrae)^ Mt}», Bib« 2. a. s. m. IT na moien jnominqtim^germenj.

Ml. B\h. 1. 2. ' ;

a.pLm.,irnaTnQia^ nominates .fiiSfensO' res equor{ßim). Mi« JBib. l.:?.

CIMjan, meinen/ kommt, so \\\t seine deri^ vata, nur in N. Mcp. Bo. 5. und einem cod» zu Einsideln von €£, M^NJAN mi blMEmJAJl neimo, loqiiOf\'D. 1^.332. er 11 e i m c t parnassum. Mcp. din gn^da nei^.Q ib. 14. ;$9, 11. t\''

daz neimit, id est. "Si. 11^ 31. liaerneimda, cfe quafoediis inst n bat. Mcp. 1 7. itliefat« miniu oagen^.ih neimö opgeq'

•dea hcrz^D^ N, 12, 4 .. ,.

föne ainero persona, ih neimo iob, chaden

eteliche uuesen gescrtbeo allen itTiseö-'

aalmem N. 37, 12. die ercsten fontes, ih n^imo apostoK^ die

chamen föne israhel. N. 67^ 27. qui fach angelos, n ei mit Rg^ 2.. . . aie gescheut noh alla die üuerlt nah mir

becberta, pediu nemcnt (sicj. sie, -daz

min namo fertiligot si, 'so sie la'stä. .N. ^'-40, 12. '' '' '

die tteimo ih, die'lüin folch ferslindcnt

also ttot. N; 52, S;

christils isl finis, ati \xi uuirt kcneimet di- ser salmo. ,N. 8, 1. . ..- ; /

do ih biez ophcr^n tagnum immaculatnm, . do neirada ib mib selben« N. 39, 8.

Form «nd Flcxioo« (ih) neimo,lb. IL 33?.'>J. 12, 4, 37, 12. 39,

11. 52, 5. 67, 27. ^43, a , (er)'n«iTnit>R 77, 3l. Rg.. t,

neim^t. Mcp. *,.^ . .,.

I »

(sie) neiment? ^. ^, IS. <ih) nej^nda. PL 39, 8.

(er).,9Mp^d«- A^F

fi.p. keneiiuet. «uirt N. 8, 1.

ßlNEinUAN, decernere,, disponerey statuere.

. b-enel.mc.t, disponit. Bo. 5. .

ih peneimda, dispo^n (testamentum). N.

ob $ 4. r I I '

daz (uuort) er aörahae boB-eiinda^ di^TO- , ,srnt. N. 104, 9. penemla, £?^f///u7t;//^ ?§•,!• sie beneimdon, daz ,sie iro stricche

ferburgin, disposuerünt*'.,^. 63, 6. diu (sang) 4ara zu beneixnet sint, dispo- ^ ,^i4» M6|).'4.

de 3ol mani daz kedultlgo tragen, daz .e> beneimet zc tuonne. j\e. ' 'tai'tti beneimest, decretio. Mcp.

dia (legem) got dien alten beneimda. N. 24, 10. ; drolicho beneimda, minahatur. RJicp. 14. beneimdon iro ougen ze stecchenne

an dia erda, statuerunt N. 16, IL '^e xdmö uüas s'ito, däz die forderen hiezen.in tabnlis al gcscriben, dai sie beneimdon iro aftcrchonion. N.

24, la

€on$ul<jium'm\r ben<eimendo, decernendo.

Bo 5. '

. -öint pineimet ze erbe, praedestinati, N.

32, 13.

ih ne hab^ noh tar aha hiebt peneimct,

/ mondtm^eü pYofnta^'Scntehtid est. Mcp. 24.

ih kehorta, uuaz du beneimet habest,

andivi andiiionem ftiftfni Nh. daz si (providentfa c/i^^ beneimet habet.

Mcp. nnai dn uns pencimet cigiist. N. 73, 20. beneimden, dispositisl Mcp. 14. Form und Flexion: V (du) b-eileirtiest.. Mcp: 21. ; (er) beneiitt«t.-Bo. 5. Ne. (ih) peneimda* ^N. 88, 4. (du) peneimdost. N. 43, 18. (er) vbeneimda. Mcp. IIJV. 24, 10. 14; 104, 9.

p nemta. Rg. 1. (sie) beneimdo^R. N.^ i§^ 11. 24, 10.63, 6.

[er]

108S^

NftlKJi.

p. a* bcneimcndo. Bo» 5. , p, p. beneimet sint Mcp. 4. N. 33, 13. b^c- ncimet uuas. N. 73, 12.' bcfneiMct habo. Mq». 24. benfeimet habest. ■Nb. I)eneimet habet. Mcjpr. penfe'i. mit ei^ist N. 73, 28. beneimet uuurten. Bo. 5. d.pl. beneimdeo. Mcp.

FORABLNEIMIT.

a.pL n. diu fore beneimden, praedesil^ naia. Bo. 5.

BINEIMSCRIFT. ]

BLNEIMIDA, /.

peneimeda, decrctum. Mcp, 25. p I n e i ni e d o , dispositione (deij. N, Ö3| 13. beneimedo, praedestinalione (deij.^ Bo. 5. beneimido heWt^i^ proposito sanciituth.

N. 24, 12. peneimeda, /^a:-. N. 17, 10. min beneinieda, t€Stanientum.li.Q^y29. altiu beneimeda, t;^*//!^ iestamenlum. N.

89, 16. diu niuoua beneimeda, nomm testa-

. oo, 4. t^eneimedo, decretis. Bo. 5^

Form und Flexion: li. #. peneimid^ N*. 74,. 9, . .^ .

pineimeda. N. 77, 10. :i

b(p)eneimeda. Mcp* >25v : JN.; 74^ 9. 88, 4. 29. 4a 89, 16. g. s. bineimeda 77, 66, , .

beneimedo. N^N. 67„.U» ^104, 8. . . 105, 45. .,,;..

d. s. bineimeda» 77,. 3.»

pineimedo* N. '93,13..

beneimido» N. 24, 12.

beneimeda. N. 49>Ä.77^ 25. 88, 19. 104, 10, Bo. 5». .,: , $1. s. beneimeda. Ni 2i,f lOr 4t>, 16. 73, 20. 77, 66. 88, 35^ ^. 1 110^,9. 131, 12.

penemida, praediesfmßiionem. X 2, 4. a.;?/. beneimeda. Bo«^ ...

BIINEIMIDARI, m., iesiaion :

dpi. pcneimf darin, /^/A/on^mr. N-82, 6w

NIUMO, m., moAdatio. Mi^ A3. (Him Hei N.

NEMET^NtJNNi. im

Und' M^^; cf. iidch neumäfä in Ecc IF. it

casf. s. ^altt.'cdd. ig. 915:) •<

'tf: 'ii'h-iumon, eäniito (ati dero cytharag^

8ungenem*o).'N. 91, 4 daz ist*ke.

liudot, daz man freaui mit nio-

mon fd. pht} onget ane nuort. N.

32, 3. '

^. ^/. n i u m o A , ' sonorum. Mcp.' '' 58. modalatk-

num. Mcp. 11. .'

i?./y/.n}umofi. Mcp. ^— ' ongen frenni mit - *nitimon (d: ä.?jyAät vivLxi mituaot ten ne^ihnügin. N. IW, 1. NIUMOiN, fiänlarty psailere. ^iurmoen. N. 94, 2. ) : ..; ' ^ ,

niumeien.N. 94, l.^^'^*''^'^(5^^^^ niamoni, psalUte. N. 97, 4. niumontimo, fubilate. IN. SO, 2.

4 I

NElVIffiTes, VoIksnameB. TG. 2& ^ElVlETulu, spira C6pK<r, St). Tr.

INIMlDas. de sacris siharum^qtiae nimidäs vocartt. IndicuL superstiitonam*

I >i'

'•■> \

JMEDIISC, numibifdf.

numediiscen, numidam (uigtfrtham). Prud. t.

.1 f ) ;

NÜMÜLISINTHIS, ihtaxkchcr Frauennaaien.

I

NIOMER s. MflR

NAN g. iR ii I.

1

riaf er tbo filu fram, so nona zit tho bi- . j 4^?;^* 0. IV. 33, 15.

thaz uuas in ala uuarai ion sextu uni iu

, nona. 0. ly. 33, 9i

NÜNNA, /., gionne, nord. nunna, angek nuiine. Cf. monacbi et nonnae.. Cap. Carlo* manni und de duabh 'nonrianis in einer Ur- kunde von 779. S. nonwis in Z)h Fresne. n. s. nunna, sacetdos. D, II. 325w\

nunna. Gh: 6. Tr. Sal. 4r .

n u n n i. SaL a S ' W»«'««ö»'«/'>-

n,p{. nunnun, sacratns virgines. Prud. I.

u>

NÜI<Ö— ]^1M

NEONALraE^NAND. 109^

fNO. ßfom.'pr.

UNNit. .iVoWI, BT.

;iN s.'EIN.-

t . ^

niuntuh. T. 109. 207. unzriza niunta xehantin, usque nonum '■ decimwn. K. 18.

« *

««;•

ÜN^ It^UU/ noi>em {^6\\\. niitn, nord.'iiiii, Igels. 11 igah^ sanskr. novaii, lat. növ^tn, gr. vÄi, lil. dcwyni. A. Bcnary scheint mir mit echt dieses ZaKlvTort anf sairskr. nava,'nhd. iwi, neU/ zn beziehen, als eine nctre Zahl, fch 8w Auch im Ossetischen ist ast,. ac^t^ rast, neun). K. 18. T. 96. VA. I. 249; Mc^.

nian teil* Mth niun uuisun, novem mo- s. Syl.

Alleinstehend (ohne Substantiv) lautet die Form uni (doch auch niun inti'niunzog. T. 96. ben ninni inti öiunzug. T. %.} und'wird klirt.

ie niuni. T. IIS. tero niuno. Mu.

in niuniu (teile daz ftnder). Mo. (in foc/. gnd> auch nuniu). UNAÜGA. UNLIUTIG. UNHU^T. üiNZEHAN. .ÜNÖN. mit tero regula ninnonn^s, per navena-

riam regulam. Mcp. 41. geniunot uuard (diu zala). Mcp. keniunoten (a* s*) namen (in 9 getheilt).

Mcp. ÜNZUG, 90 (nord. niuntigir). aiuni inti niunzug, auch niun inti niun-

zog, 99. T, 96. ,

NIÜ^ZÜG0ST0, der 901»«.

niunzogosto fiordo, der 94'**, K* 40.

tf. niunzogostin feardin. K. 9. ÜNTO, der 9^, nonns. K. 13. 18. ' ier niundo. Syf. manot niunto, meAsis

november. Pa. gl. K. j^ 3. f. niuntnn, K. 48w /. s* m. niunden. Mn. 1. s* f, nrirntun. K. 48;.

nlundun. Mep. 1,9. m. niunden. Mcp. r. J. y. niunta uuila, ntmam. IL 13.

NEONALDRE s. AL. NIONfcR & fcWA.

NBSlWETisC. )

}j' ninivita. ,

NINIWISC )

dea nineveliscun man. Mat. ), viri mm-

Viiae.

dea nineveliscun man. Mat ) ' thie.nin^eitiscon man. T. 57, 4.^

lixxli JL/) cf. sanskr. nand, gaudere;^ oder zu

NAM (m vor d zu n)? NINDÄN? andere? GAiNINDAN?

er ginand: nuio firdan er trnsih fand, tho er selbo todes ginand. O. I. 2, 12. NENDJAN; cf. nord. ncnna, se appUcare, a $e impelrare.

(er) n e n d i t steht über tempiantibtis in Can. i^

so uuer so na.n biruarit, er gnat

fon imo füarit, er fro fon imo»

gengity so oüer so zi imo nendit.^

O. IV. 26, 14. "

(sie) n enden t. —>' die äni n'nsih nendent,

insurgent.%. 43,' 6.^^ (ier) nandtä: er blid^V thana unanta,. so uuer'sozimonandta. 0.111.14,78. anto, pra.esumendo, Frg. 59. nendendo: sie heuent sih hoho nen»

dendo. N. 106, 26. a. pL hu n e n d e n t e,- inturgetites (in mej^ iN. 91, 12. GANENDJAN. ^ih) ginenda. thaz ih tbes gtnendu, . mibffotes sun nennu.0. 11122,58^ (er) kenehdit, andet. Rg. 3. (du) ginendes: slant uf^'^'qirad er, gihori mir, ioh nim thin betti mit thir, thes sar nuthuginen-, des, 'ioh gang ouh thines 'lin- des. 0. ni. 4, 28.

j/

4097 NARWA. NARWA.

■'■ NORDMAN, NORMAN. NORlXilBlL. NORDGAWI.

NORÜllALB, KORDIIALBA. NOKDZEIHAN. tOSTANNORD, vidhirnus. Tg. 3.

OSTARiNüRDWLNT. WEST ANNORD, chorus. Bo. Tg. .3. WESTARNORÜWINT. KORDAN, Ulorben, srptcnlrio. Tg. 3. nquilo: F. NORDANA. fon uueslana Iiiti nordaua. : T. 113. (du wirdest gebreitet nordane und suii- dane. D. III. 76.) NORDENÄN, »ob SRoritn. nordcnän chomene. Bo. ö. nordeuän aide sundenäa Org. NORDANONDI. gl. K. / ...

•KORDANOyriC. Ra. i ' «</'«'""««•

NORDRI. za nordri, ad aqu'donem. ÜL KORDRONI, septentrio. Eg. 1. 2. 3. 4. Sg. 3I»7.

fg. 2. Wn. 244. 863.

nordroner. Pa. ) .,

'nördaronar. gl. K. J ' "

OSTNORDRONI, viiUwnus. Eg; 1. 3. 4. Sg. 397. Tg. 2. >Vn. 244. 8ü3. ' "VVESTiNORDRONI. Zf.

ÜülSSTNüRDRONl. Eg. 1.2.3 4.

Sg. 397. Bib.-2. Wb. 244. 863i.

L'UESTNORDRUNI. Bib. 1.

UUESTNORDRONUN. Mz.

tüESTNORDRONNUiN. Sb.

SUJND.NORDT.OM. Bib. 2. )

SÜNDNORDUÜM. Bib. 2. (, euroaqiüto.

SÜNDNORDRONO. Mu Sb. ) NORDERT, septentrio. Ild. Tr imSiorbfn. Bo. 5.

nordret> septentrio. Us.

NÄRWA («Rorfc«) vel inasa, cicatrix. Ha. Ct

NAS,

NARWA, oder NARWO? ist nord. niprra, rcsarcire^ coarciare, zu vergleichen? n a T uu o. ßbulatura. Wn. 3355. ntrrwun. Bib. 13. narwaii. Bib. 6, \y ansulas, uarwn. Bib, 8.

0

NERVIi, Volksnameiu TG-'5& ('var. Kcruli/

, iJwrus, ad eh(h

' \

ii-LxÖ^ ZU sanskr. at, esse? oder zu r.aud, gaudere? oder zu iii (nayaiiii)^ ducere? oder zu fnä, lavari? Sollte auch nest, nidus, uod nasa, nasns, hielier gdiörcn? aber im San^kt heifhl iiesl schon nida^ und nasa schon uisl Auch narwa, cicatrix, hicher? 'VA'are resju- rare, spiriium ducere, der urspriifigliche Begriff

von JMAo^ 80 Tilgte sich sowohl nasa zo

NAS als auch' NAS zu skr. ui.' kl' NAS auf fnä zurückzuführeu^ so hienge uiit ihm viel- leichl gi-sunti, suntis, zusammen, und nasa kounle ihm auch angehören.

KESAN (nis, nas, när) kommt dls simplejc nur Einmal vor; schon im Golh, gilt nor ga- nisan^ sanäri, wie auch im Angels. nur ge- nesan; dem Nordischen felilt das Wort. er. NEST.

,' nisit, convalueriL Can. 5.

SANESA^.flencfnu '

, Bedeutung und Gebrauch:

wivei^. Us. Bib. 1. Rd. convaiescere. M.2. Can. 6. 10. 11. 13. Un. Bib. l. 2. 7. cva- derc. R. E. respirare. Mu Bib. 1. 2. rc- sipiscere. Gc. 3.

kinisit, spassa i. Gc. i. ni. gioisis, /m respirahis fyUraJ. Mv. uuir genesen, ;^ff«/a^W.JJ9, J. ana dia (gotes , l^rhtun) nienian gnc.senne mag, K. 33, 12. andere teta er genesen, aüos saloos fecit. N. 68, 20. übe du gen e- s^n uucUcst. Bo. 5. so diu sela giii- sct, SU .Qrslatderlicbamo. N. 36,33. ginari, convaluisset. Al^. uuir gene- sen, salvi erimus.'K bo, 6. gcnesiut, salvi fiunt. N. 80, 16. kineran, wfü. cens. Ka. gl, K. thaz sin sun ginerao uuari. 0. ilL 2, 28.

^\i\. £cn.: noh des nc gniset er, daz , iz (roz) knuog starch ist, erit saL

vi^. N. 32, 17. des knesen uuir alles in saLbato. N. 37, 8.

Mit fora: genesan uore demo habeche. >Vm. 2, 14.

Form

m

NAS.

NAS.

1100

Form und Flexion. ,In/l canesan. K. &

ginesan. Mc Bib. i.

genes an. Wm. % 14.

genesen. Bo. 5. N. 68, 20« 146, 3. ' gnesen. N. 33, 12. (du) ginisis. Maj. Bib« 1. 2. \ex) ginisit M. 2. Can. 6. la iL

kinisit Gc. 7. Rd.

giniset Can. 13.

geniset 147, 8.

gniset. N. 32, 17. 36, 33.. (wir) geneaea Bo. 5. N. 65, 6.

gnesen^ knesen. M. 37, 79, 4. (sie) ginesant Gc.

genesenL PL 55, 56, 9. 58, 13.

geneslnt N. 80, 16. (er) ginas. Lu«

(er) ginari (conf.). Mij. Bib. 1. 2. (sie) genAsin. M. 15, 4. p'P* kineran. Ra. gl. IL

gineran uuari. 0. III. 2,23«

genesener. Org. Ne.

gtnesinir« Ne« IL ARNESAN.

Inf. arnesan, evasisse. Sg. 193. (er) arnisit, resipiscit. Gc 3. (ir) urneset, recuperabitis. Em. 10. (sie) irncsent, resipisaint. Le. 3. (sie) irnesan. M. 31. \

irncsen. Le. !• ( > resipiscant.

irnesin. Le. 2. ) (sie) arnarun, e vaser nnt. Gh. 3. p* u r n e r a n i u , remperata. Em. 1 2. UiNAR.NESAINTLlH, uuivUabUe. Em. 19. GAiMST, /.

Bedeutung und Gebrauch: genist, sahis. N. 70, 15. ih bin din ge- nist, Salus. N. 38, 13. ih fordcrota iro kenist, 56r////^iii. N.37,22« ih scriio umbe genist Ne. xi chini.sti, ad veniam. Is. 5, 7. xi ginisti, ad recupcratianem^ Gc. 3. k an ist, repavatione. D. des einen uai ist des anderes knist.

N. 10 (a), 2. dn chicchest mih mit keniste. Ne. IL

Form ond Flexion: n. gen ist N. 38, 13. 70, 15.

knist N, 10 (a), 2. g. gl niste. Ne. IL

ge niste, keniste. N. 45, 10. 103, 26.

Ne. Bo. ö. gniste. Bo. 5. d, ginisti. Gc. 3. chinisti. Is. 5, 7. geniste, keniste. Ne. N. 13ä, 16. gniste. Bo. 5. kanist D. a. genist, kenist Ne. N. 37, 22.

genist ^e. IL ülNGENISTIG. NcI. ) , insanablle (vene^ UNGENIS TIC. Nd. IL S numj.

NERJAN, goth. nasjan, angs. nerjan, nS^rett Bedeutung und Gebraucli: alere. Ib. Rd. pascere. M. 3L M«. Le. L 2. Bib. 1. Sb. VG. IV. 152. suslentare. Äl^. M«. Bib. 1, 7.

des nerrendin druhtines, ja/{;a/orf>. Is.3,6. druhtin nerrendo christ, dominus iesus

chiistus. Is. 4, 6. 80 so ein man sih scal uuerien ioh'he-

rcTon sinan nerien. 0. IV. 17, 13. sin muot neren, curare. Bo. 5. die sola ze nerenne. N. 77, 18. sie uerent den iichamen. N. 4, 8. mit uuati er thih io uuerie iob emmizi-

gen nerie. 0. IL 22, 26. er nere sie in hungere. N. 32, 19. ni bunsih uuafan nerien. O. IV. 14, 18. in krippha man nan Icgita, thar man

ihax fihu nerita. 0. I. 11, 57. oba thax thiu liuti nerita loh hungeres

biuucrita. 0. IL 7, 13. ther alla uuorolt nerita. 0. IV. 16, 6. er sina haut tho thenita, then sinan

kneht thar nerita. 0. HL 8, 43. tho er unsih hiar so nerita, fon fianton

irretita. 0. V. 1, 3. in thiu man thax iruueliti, man arme

miti neriti. 0. IV. % 23. Mit gen.: er sih tcs nereta. Bo. 5. Mit fona: fon tode nerien. 0. III. 7, 90. nere mih föne minen fienden. N. 7,2.

[70]

ilOl

NA5.

"SAS,

1102

I

Form und Flexion: Inf* nerian. Ky.

üerien. 0. III. 7, 90. IV. 17, 13. neren. Bo. 5. za nerrenne. Ib. Rd. ze^nerenne. N. 77, 18. (ir) nerict M4. Bib. 7. (sie) nercnt N. 4, 8- (er) nerie. 0. IL 22, 26. Me. Le. 2. Bib. 1. nerige. M. 31. Sb. Le. 1. nere. N. 32, 19. Bo. 5. (sie) nerien. 0. IV. 14, IS. (er) nerita. Ib. Rd. O. I. 11, 57. II. 4, 31. 7, 13. III. 8, 43. IV. 16, 6. 25, 2. V. 1, 3. Bereta. Bo. 5. (sie) neritun. VG. IV. 152.. (er) neriti. 0. IV. 2, 23. imp. s. nere. N. 7, 2. »ii9/>./?/. neriat. Bib. 7.

neriet Bib. 1. Mr. p. a* nerrendeo. Is. 3, 6* 5, 5. aerrendo. Is. 4, 6. g. s. m. nerrendin. Is. 3y 6. A j. m. nerrentemo. Frg. 6t. a. s. m. nerrentan. Frg. 43. GANERIAN.

Dedeatnng und Gebrauch: servare. Ky. petsccre. Gh. 1. 3. suscitare^ M. 15. Gan. 6. 10. 11. 13. allevai^, Mb» £p. can. 1. 3^ 4. 6. r eparare. Gh. 1. 2. ' 3. 4 M. 30. recitperare. M(r. Bib. 1. //- berare^ Pn. regere. M. 30. Gh. 1. 3. con^ tinere. M. 29. Rc. Gc. 1. 5. 6. imhuerc. D. II. 317. salown facere. N. 68, 20- €ibsolvere. Mcp. 50. (renm). giuerist, palpns. Prird. 1. tho bigond er suerren, er uuoita b\\\ grnerien. O. IV. 18, 29. nist in crdriche, thar er imo io in- striehe, nah utiinkil nnlar himile thar er sih ginerie. O. IV. 5, 54. Ibeh ni- brislrt in ihes zi nuaru thoh gtnuages, ni sre sih ginerien iob scono giauerien. O. If. 22, 12. tha-z er ihaz srn ginerle ioh fianlon Uiuucrie. O. IV. 7, 60.

generiti sanaius. N. 102, 7.

daz sie kenerit ouardin, sanarentur.

N. 102, 7. generet uuerden (sieche), adjuvadwt.

Bo. 5. genereta, salvavil (eos)* N. 95, 10. thaz er quam hera zi unorolti, er

mennisgon gineriti. O. IL 14, 122. Mit fona: genere mih föne mih ana- oendenlen, libera.Ji. 58, 2. mit tbio sih in biuueriti ioh sih fon in gi* neriti. 0. IV. 16, 34. Mit fora: gineriti mina sela fore ah- taren, salvam faceret. M. 108, 31. Form und Flexion: Inf. ginerian. Ky.

generrin. N. 68, 20. ginerien. 0. IV. 18, 29. gineren. Bo. ' generen. Mcp. (du) ginerist Pmd. 1. (er) ginerit. M. 15. Mb. Mo-. Bib. 1. (^o. 6. 10. 11. Ep. can. 1. 3. 4. 6. Gh. 4. generit. Can. 13. keneret. Bo. 5. (er) ginerie. O. I. 5, 54. IV. 7, 60. (sie) ginerien. O. U. 22, 10. V. 19, 14.

44. 56. (er) ginerita. M. 30. Gh. 1. 2. 3.

genereta. N. 95, 10. |

(ih) gineriti. Lu. (er) gineriti. O. II. 14, 122. IV. 16,34 j

generiti. N. 108, 31. imp. s. kanerL Pn.

genere. N. 58, 2. p, p, ginerit. M. 30* Gh. 1. 3. uuerdan. Gc. 1. 5. 6. M. 29. kenerit uucrdan. Kc. generit. M. 102, 7. uuerde. D.H. 317. uuurden. IN. 102, 7. iiuur- din. N. 102, 7. generet uuerden. Bo, b. ARNERJ.4N, «rnä^reit.

sie uucrdfn irnerct, salventur.^.dSjl NARA,/., SRä^rung, ^tiaUnnSf Rftfunj. n. 5. nara, stipendia^ M. 30. Gh. 1. 3. 4. g*. s. nare, sastentationis, M. 30. Gh. 4.

1103

NASA.

NASSE-- NlüS.

1104

c7. s, nnre^ snstentaiioni. Gc. 3. a. s, nara^ liberationenu Is. 5, 7. n pl.nsLTOf snstentaiiones. Gb. 3.

LlBNARÄ,/.

n. libnara, stipcndia. Ja. Prud.

1 ! pn ar a, alimoma' Ib. Ic. victNS% Prud. 1. I). II. 315. alimenta. M. 30. Gh. 1. 3. (Iipnare, victrJ^. .Wft. 460.) ( I i b n a r , aümoniß, Tr. ) g libnara, stipcndiorunu T. 13, 18.

NERi, /

LIBNEKI, /^ Stipendium. F. SÜUTNERL/., Teilung.

g. 5. subtil erl, airdtionurh, N. 103, 15.

INCUIBEKT, I^ERISTEIN (hicher?), n.pr.m. ISEKIHILT, n.pr.f.

NEST, cihnria Ckapimu). Rb. (cf. NEST). \V EG AN EST.

/i. uueganest, viaticum, Bib. 1. Ma. MjB. Ib. Rd. Can. 1. cibaria^ Met. Mf. Bib. I. xiuek^Dest, viatiaim. Üb. uuegenist, viaiicmn. Bib. 5. 6. ciba-

ria. Bib. 5. nueginist, cibaria. Bib. 7. uuegencst, viaticum. Bib. 9. * uuegncst Sb. uuecnest Ic. ^va Cginest. Bib. 4. ^vegi]list. Bib. 5. d. zi uueganeste, in via (parotis om- ni/ms qnae in via portanda). Bib. 1. 2. Mr. zi uuegencste:

gibot, thaz sie firnainin, ouh

uuibt mit in ni namin, tho zi theino friste in zi uuege- neste. O. III. 14, 90. uueganesti viatico* Co. 4.

FARTiNEST, viaticum. A. NASTAIllT, NASTHAIT; hieher? s. EID.

NASA, f., SJafC/ nasus, nareSf angeis* nase, näse, nosu, nord.nc£$ (auch nef^ /}.), sansk. näsa. n. s. nasa. C. Sg. 242. 913. Em. 27. 31. Woi.

7, 4. Tr.

g. j. naso. N. 34, 16. d. s. näsum N. 2, 4. ö. s. nasa. Mi. Bib. 2. 5. N. 114, 4. •^ASALOft

NASA LOS. ^

NASACIIRUMBER. NASACRUSTÜLA. NASAHELM? NASÄSNUDAN, CRüMiNASER, simius. Tr. NESILENTER; hieher? » nesclcnter. F. 1. 2. \

neselender. Qlon. 2. Em. 32. (, halbuM. nisilinter. Tr. )

.(lÄonti, nom. pr.

NAÖSi, NISSA, NISSI, NESSI, NüSSA,

NUSSI, Suffix. S. SS. NESSIwura s. WÜRZ.

f

NlUSjan kommt als sternutare (unser: nie fett) und als niti vor. Cf. a^gcb. nie'ffan, it^rftu- tare, neosjan, visere, nord. nausna, olfa- cerCy niosnä, ^a:/;/öror^, hnerra, sternutare; hniosü 9 sternutare; labare, cespitare; hnosa, niti; hnysa, scruiari. Vielleicht ist nius- jan, sternutare, von niusjan, niti, zu tren- nen; cf. auch NASA. Das anlautende h in

Ra. scheint unorganisch. Cf. auch Jtlii (niusan. Sal. 4. niesan. Sal.2. ninscn. Sal. 1.,

sternutamentum. ) niusit, sternutare (sie). Em. 21. niusent, nitent. gl. K. niuse. Hild., als 3.p. s. con/\ praes. hieher? »iusenli, nisus, conatus. Ra. gU K. NIÜSUNGA. Bib. 1. X

NIOSUNGA. M^i. Bib. 1. 2. (, /., sternutatio. NIESUNGA. Bib. 5.6. 10. 11. 13.) NIESEVVÜRZ. UNGANIUSIT.

unganinstiu, inexperta. Gc. 8.

ARNIÜSJAN (mitlelhochd. erneufni). p. p. arniustai experti. Ep. P. 2.

BINIUSAN. ^

Inf. piniusan, addiscere. Gd.

[70*1

1103

NUGS— NASC.

NÜSCA.

1106

.piniusen, nanciscL Ra. gt. K. (er) piniusit, obiinet. Pa. gl. K. poiitur. Pa. Ra. gl. K. pihniusit, repperit. Ra. ^

(er) piniuse, invcniai. Ge. 3. (sie) piniusan, deprehendant. Gc. 3. (er) piniusta, invenit (culpamj. Gc. 3. (er) piniusti, rescisset, cognovisiehBih^l.

Me. Sb. imp. piniusi, ptrctmcta. Ra. p* a. piniusenti. Pa. \

piniusendi. gl. K. >, indeptus. pihniosenii. Ra. ) p*p, piniusil:, nacius, Ra. gl. K.

piniusit uurti, eaperiretnr, Gd» BINIUSIDA, y*., experimentum. d. paniosidu, experimenio. Bb.

i NüOSon s. HNU.

NISSIDA, NUSSIDA, Suffix. S. Suffix D. NOSSING, uom. pr.

NESPIL (cf. MESPffi, auch im franz. nefle

»t M in N übergegangeti)> mespila. D. nespeluB. Tr. | , nespelin. IIs. ' NESPILBAUM.

NUSPILING. IV. pr.

JNASG. SoThe biemit nastahit (»• cid) »»- sammcnbängeD ? filii rpis (CaroK} lötharins et pipinus et Itido-

viciis per regnum sibi derelictum nasg dila-

iBre eepertmt. Vc. res eeclesiasüeas sive minis sive blandimenth

tollent suisqfie satelUtibus more beneficii da-^

bwitj, qftod significat nasg. Vc.

NASa^ lentiga. Sbe.

NASCön^ irafc^eir. Cf. nerd naskr, mientaSr gnurus;^ angels.. aäsc^ nesc» hneac, moUis, tenery goib. bBasT)», moflis; nord. hnaska,

qumss4ire, mguietare; aber auch NASA* naaeoii» catillo. Wn. 232. Em- 32. F. 2-

na schon, catillo. L.

N ASCHERE, jn^ scurro, qui alinm vietusgra-

fia sequitur. L. scurro. Hs. gruito. Wn. 4(0.

er. UASCAR£. Im Nord, ist noskari, ia

rem intenius. NASCO, II. pr. Auch nesco, n.pr. hiebet?

NÜSCA, NÜSCJA, /., ßbyla («c^nalU); cf. die verwandte Form NUSTA, aucli NESTIU

und 1 1 XjlJlX* (Murenas, nuscas, monilia etc, L. anglj

n. j. nusca, ßhtäa. Ed. Em. 31. Rib. 1. D. ü. 316. 345. Aid. 3 F. lacinia. Bib. 2. nusga^j ßbfda. Sg. 292. {tiuscha f ßbula. Wn. 460.) it u ske ^ fibula, D. II. 345. {nusche ^ fibula. Hd. monile. Wn. 460*) rf. jr. ixuscsk^ ßbnld. VA. IV. 139. a.pl.iiusciun, bratteas. Rb. nuscun. Bib. 13. \ nuscan. Bib. 11. S, ßbmtas. (nuscha. Bib. &.) ) NUSCILAHAN. NUSCIU NÜSCILl

nuskil, fibula, Em. 321 Prnd. 1. F. (in F. steht u US kil.) sphiter. SaL 2. amßbolnm^ U. nuskel, /f£ii/£7. Mo. 2. nuscbcl, ßtbtda. St Wn. 460. Tr. monile.

Wn. 460. Buschil, amphibolwm. Sah 3. coada. D. nnscili. Pr. t m. v

uuskili. Pr. v. SjJ. 4. j * ' nuseuli, Itmala, F.

». u. a.pl. nnsktla, rrdimicula. D. II. 345. (n5schelia, bullae. Tr. > R u s k i I n , ßbtdas. Bib. 6.

GAMJSCJAN.

er ganusta, nexuit Bo. &. (hieher, wenn C ausgeworfen ist; es kann aber audi zu der Nebenform NÜSTA gehören.)

canusgit, amictnm. gl. K.

UMBENUSKET uuerdcn, vinciri. Mep. S. ANTNÜSCJAN. inlnusta, exßbalabat. D. IL 346. (oder itt

nusta, welches nur eine Nebenform van

nusca ist?)

7 NUOSC— NESTILA.

3SC, Nüosci (cf. NOCH), m., giöf($,

^re, SWititff ßsiula.

I den nusk er si (Stabe) leinte. D. HL

K). die ehnechte unde die siben wip^

)be den nuosgcn beten si den striuAIos.]

oL nuoskin, canalibus. Zf.

dL nuosci. Me. Bib. 1.

(noosche. BiL 5.)

(nusche. Bib. 4.) # ^

n u o s k a. Bib. 6. > ' 7?^/«'«^ (doma^

naosca. Bib. 10. \ *^'^^'

nuosa. Bib. 13.

T, n., SRefl, angcls. nest, nidus, str. nida.

NAS.

. nest (museo), nldus. Ra. gl. K. . neste, nido. Nd. IL . nesl, nidum. N. 83, 4.

iFSIiNNEST, w., 8SB e^ penne (l^ cahuint. D.

(TILI, NESTILLN, n., aflcRUiii.

r n e s t i 1 i n c , m nidulo.' Üb.

rJAlN, auch angek. uisljau, niflen^ «/V//-

u nisles in den frteinlacberon. Wm.

2, 13. r) nistet in peira. N- 103, 17. Wm. 2, 14 e) nisten t, nidificabunt. IN. 103, 17.

roN.

ir er nestota ande dar er unesen uuoF. «a, dar fermissest du sin. j\. 36, 10.

T ^. GNEIST^.

f'^T /• (cf. die vnrwandle Form RÜSCA^

ne&tila nnd iNAJlI/^ nexio, ÄIcp. 47. unsta, vexa. Rfcp. 3.

n US tun, finsti/üs. Rd. Ib^r riL) ansira L. USTJAN. % ^ j . ^ .->, . NüSTJAN.f S'^^'-'ö^A.

NASTHAIT. NA VA. . 1108

nord. hnesta, funis, nist, ßbtdn; angels.

nestan, nere. GL NÜSTA und NAH* l»i *. nestila, viita. A. mytra. Ra. gL K. nastlo* \Vn. 3355. ansuia, Bib. 1. //j^- wio (vittae). VA. VII. 352. /a^rm. SaL 2. limbtts est extrema pnrs vesih, quae instita dlcitur, nestila. ZL neslilo, ansa. Bib. 9. institnm. D. W//^?.

Ib. Rd. fimiculiis. Ib. (nestel, ansuia. Wn. 460.) ».;»/. nestila, redimicida. Eb.

nestilun, jf//mV/i/i. Mij. Bib. 1. 21 7. re-

dimicula. D. II. 345, (nestiiin, j^MuiV////. Bib. 5.) (nestilcn^ vittae. Hd. institit. W^.) d.pLucsiWonj vitlis. A. Go. fascioUs. D. IL 354. (nestilen, mstitls. Md, nestelen^ na- sluUs. Hd.) a^pL n t i I a ^ fibtdas. Bib. 11..

nestilun, ansidas* \Vn. 863w fimicnlos*

Ma. Sb. Bib. l. ncslalun, ansidas, Bib. 7.^ nesUlon, nnsas. Zf. uestitrn, fdmlas. Bib. 6^ (Junieule^^

Bib. &.> (nestiTenr ansidas, Bib. 5.): (nestiln, ansnlas. Bib. 6.) CHANiNESTILA. SA 2. CHANMESTILA^Sah 4..

lanistrim, Ilieher? HOÜBITiNESTILO.N (es stehi cübiliies^tiliyn^); institis, Gx.

IIOSANESriLA. Sb. Bib. Iv

hasenestila-. Ma.

hoainestcla. Bib. 6. lt.

bosenestcldw Bib. 8.

(bosirestita« Bib. ix)

(hosenesteK Bib. 13.)

(bosnesteL W«. 460.) IIALSNESTILJAN?

bal»nestilist, Sfd>nervahisr Bib. 4

y c&fTtgta.

AHIT s. EID.

NASTHAIT s. EID.

I

ILA, / BBd NESTILO, ,„„ fSttfttf^ NAVA, der Fruf« 3?a^«, bei Xn. itml Auson. Cf. fiöultt, vitta ; cf. das spätere lat. nastita, NABA, NAHA.

1109

NAWA— NIWl -

NlWl

111

NAWA (oder NWVI?) [zur Wurzel NU? und nicht mit dem lat. nare zusammenhängend, von dem denn auch navis abzusondern und nidit anf sanskr. fnä, als schwimmendes, sondern auf ganskr. xnu, als (Wasser) durchschneidendes »u bezieben wäre?], /., ©c^tff/ navis,, gnech. vavqj sanskr. nau, ist wohl in folgendem Worte enthalten (cf. Slau in Schmellcrs baicr. Wör- terbuche). S. NACHO. VERNAWN (ver-nawun) velkürroAin^ ca- lones, naves quac ligna portfint. Tr. BL '

NIWI, NIÜWI, neu, sanskr. nava (cf. NA und NU); Pott nimmt im s-mskr. nava Apha- rese, eines A an und leitet es von anu, post^ her. Golh. niuja, angels. niv, ncov, niva, nive, nord. nyr. S. auch NlüN.

ßjedeutung und Gebrauch: tk\nu\%r£ccns* Ic. niuui, rnde.lc. toi niuui, detis novus, Pa. niuuan kuning. 0. 1. 17, 26. niuuer phoebiis. Mcp. U. niuuiu sunna. Mcp. des lenzen niuuo rat, veris fnictus. Mcp. 28. niuuer uuahsamo. H. 5. niuui grab. T. 213, 1. niuues giuuiznesses. T. 160,2. niuuue bencimeda. N. 74, 9. niu- uua 1er a. 45, 4. niuuua ea. N. 1U3, niuuue gebot. N. 95, 1. niuuuer mano. N- 80, 4. niuuez lieht föne d^ro sun- nuninfahit. Mcp. niuuuer liut. N. 105, 4. niuuue gescepheda. N. 101, 18. niuuuen gesomenungon. N. 67, 26. niuuo uuin. T. 56, 8. niuuaz obaz. Wm. 7, 13. ni- uuan, recentem (caseum). Wn. 3325. niu- uue sang. N. 95, 1. niuuuez lab. N. 70, 14. felth holz niuuaz,' novales. Ic. niuuem scaffum, novellis ovibus. Rh. niuuuaz Hb. O.IV.37.24. niuuen ziten. Bo. 5. niuuuez hus. N* 95,2. niuncs tinges. Bo. 5. niu- uue sculde. N. 50, 7. dero niuuuon unrehto. N. 78, 8. nluua belgi. T. 56, 0. niuues duoches, pnnni rmlis. T. 56, 7. niuuue irreden. N. 143, 12. undcr niu- uuer genado. N. 44, 3. niuuue gelüste. N. 136, 9. niuuiu ambaht. Bo. 5. niuui lenti, novalia. isip. ni,uuuero ticfelo. N. 79, 7. niuuen uatarun^ modernos patres.

Cd. nuuucni fifßris neuierias i. novell

Mart niuttui ioh firni, nova et vetera* Frg. 15. ne uueiz uuaz niuues. Bo, 5. niuuiu smidon, nova. Rb. S. auch die composila.

Form und Flexion: n;uui. Pa. Ra. gl. K Ic. T. 213, 1. Frg. M?^. Mv. K. 58. 0. L 12, 13. in eod. F. niuuui. O. I. 12, 13. 20. niuuu€. N. 74, 9. 101, 18. niuu. M. 97, 1.

n. s. nu niuuer. Mcp. H. 5.

niuuuer. M. 80, 4. 9. 105, 4. niuuo. T. 56, 8^ Mcp.

n, s. f. niuuuiu. Ja. N. 79, 2. 103, 30.

niuuua. N. 88, 4. 103, 2. n. s, ra. niuuaz. Ic.

niuuuaz. 0. IV. 37, 24. cod. F.

niuaz. O. IV. 37, 24. cod. V. P.

g. s. VI, n. niuues. T. 56, 7. 160, 2. Bo. 5. niuuuen. N. 80, 5. 105, 5.

g. s. f. niuuun. N. 17, 46. 67, 14. 89, Ifl niuuuun. N. 21, 32. 74, 9. 105, ^ niuun. Kp. K. 9. N. II. niuuuen. Mm. II.

</• ^. m. n.. niuuue mo. N. 95, 1.

niuuuen. N. 80, 11.

niuttuin. N. 105, 4.

niuuen. Wm. 7, 9.

nuuuen. Wni. 7, 9. II. d. s. f. niuuuero. IN. 49, 9. 104, 8.

niunuer* N. 44, 3.

niuuiun. R\.

niuuuiun. R.

niuuuun. N. 77, 3. 25. 89, 1. 10.

niuuun. N. 67, 14. Org.

niuuuen. Nm. a. s. m. niuuan. H. 19. 0. I. 17, 26. T. 56 10. Wn. 3325.

niuuen. Org.

niuuueu. N. 77, 67. 143, 9. 149,

niuuuun. N. 80^ 4. 105, 47. a. s. f. niuuua. N. 21, 17. 24, 10. 34, 45, 4. 49, 16. 110, 9.

niuuuun. N. 44, 3.

*A 'A

NIWI.

]SIWL

1112

a* s. n. niuuaz, T. 160, 3. Wm. 7, 13. I. IX« 0. IV. 10, 8. cod. F. niuuuaz. Wm. 7, 13. HL 0. IV,' lO, 8- cod. V. . ! niuuuuaz. 0. IV. 10, 8. cod. P. niuuez. N. 29, 1. 95, 1. 2. Mcp. niuuuez. N. 32, 3. 39, 4. 70, 14. niuua. T. 56, 7. ^

n.phm. niuue. Ib. Rd.

niuuue. N. 143, 12. 136, 9. n^phn. niuuiu. Ib. Rd. Org. niuuuiu* gl. K. Gd. 2. niuiu. Sb. nüu. F. g- pl» niuuuero. N. 79, 7. niuuuon. N. 78, S. d*pL niuuem. Rb. niuuen. ßo.

niuuuen. T. 243, 2. N. 17, 46. 67, 26. nuuuen. Mart. iz.p/. m. niuua. T. 56, 9.

niuuue. N. 143, 12. niuuin. AI. 28. niuuen. Gd. 1. 2. a. pl*f» niuuue. N. 50, 7. a.pLn. niuuiu. Rb. Org. Bo. 5. Mcp. nivvviv. K. 55. niuuuiv. K. 64. niuuuiu. N. 21, 17. niuuu. T. 77. niuuin. Org. Superl.: niuuuost, reccntUsime. Frg. 57* ALA INIWI.

ih lazuy sagen ib iu lliaz, gibot ala ni*

uuaz. 0. IV. 13, 7. legita uan the ther cino in sinaz grab

reino, onh in ala niuuaz (niuaz. cod. V. P.), in felison irgrabanaz. 0. IV^. 35, 36.

NlüRAT C9Jeurat^), n. pr. INnvILUNE.

NIÜMANO.

NIÜMARI.

NlWfßOUAN.

TSJUBROCIIAN. MWIBRUHTI.

NIWIBLUOT.

NIÜFLA^ZOT.

NIÜGERiNI.

JN'IVVIQUEMAN.

NIWISOTAN.

NlüSAZTER.

NIÜUILICHO, novtllqe. Can. 4.

Kiwi,/., novitas.

niuvvii, novitiae. K. 1.

in dero niuuui folle stan ib. N. 42, 4ir

an des manen niuui. Mcp»

der dar inine iugent, daz chiC, mina niuuui gefrouuet; er gefrouuet dav ntin«!^ niuuui, uuanda er hier habet keunfrouuet mina firni. N. 42, 4.

niuuui üb es, novitatan vitae* N. 59, 3. MIVVON, angels. nivian, nord.ny», renovaref

erneuen*

die ih niuuon unolta. N. 17» 46-

ze niuuuanne (iro sunda). N. 103, 9*^

ih niuuuota fergcbiua sunda (ihat voft

neuem). N. 37, 6t nxviVLOt^* novat)s! Rb. GAMWÖN, renovare.

(er) g;eniuuot ^allia ding). Bo. 5v (wir) caniuomes. Pa. )

kininmes; gT. K. i * (er) giniuuoe, insolescaf, Rf., (du) kinrnuotos, reparasH, Rav r^io^

va^tL gl. K. imp. geniuuuo,. innova ^<\tn sin). N.-

50, 12. /7v;7. geniuuuot nuerden. N.r 147, t^ uuerden sie. N.. 101, 27. uuar(h N. 29, 1. 38, 3. nunrdrn. N. 3f, 3. geniuuot, refncentur. Can. 4 gcnivuetcn, innovatum. J>. U. 314. ARNIWÖiN, emeiretr. (du) irniuuuost unsih an imo.N.^17, 19".. (er) irniunuota. Gh. 3. { .

irniuuota. Gh. 2. \' '•^f^"'''^<'f'

p.p. irniuuHofcuueFdf^n uiiir, renovaiu -N. 88, 4. ernrnuot nuurton (liste). Mcp;. KIÜUÜO r, m., innovntio. N. 29, K MüWUiNGA,/ (€rtteuai>3).

niuuu unga, dcdicatione. N. 29, oT.

renovamuSi^

1113 NÖWE— NUWEL.

ITWWI, ttiHtxtttf »lebet neit.

itniuua, rediviua. Marl, itniuuuaz, irriguam (aquam). Mait ITMWI, reparatio.

i in i Ulli, reparatione. D. fora itniuuuiv, pro reparatione. K. 36. ITiNIÜUES, denuo. Prud. 1. D. 11 326. ithaiuues, denuo. I«. 2, 2. iUniuuucs SGuldig uuerden. N,90, 12- beauohlon den himelcsehen got N. 77, 56. ITMWÖN. (er iteniute sih, Cdg.) KAITiNIÜüON, recuperare. Gc. 8. kaitniuuot, reformat. Gc. 8. Jcaitniuuon, excolerentur. Da. keitniiiuot ßi, reparetur. Rb. NÜÜA, mox. Sg. 913. (oder zu nu?).

her gigarauuit mir nuuua mcr tbanne zuclif Ihusunta engilo herisccfi. T. 185, 5. nuuua, modo. T. 160, 5.

Gebtirt nua (nuuua. cod. F.) in thinu uuort nua tbiu ineldont ifaih in

driuua. 0. IV. 18, 28. hieber?

NIWANES (üngcls. nivan, ncovan, nnpcr). niuuenes cbonoiener gast Bo. 5. tbaz niutteues (nluenes. cod. V. P.) gi.

dan ist 0. V. 9, 19. ihaz er in theru gahi so niuuanes (ni- uuenes. cod. F.) gisabi. O. IIL 20, 76. niuuines runnaaero, recensorio. VG. HF. 156. ^1Ü^US^?), nvper. Prud. 1.

NÜIZ. gl. K. ( ' ^"^'''^- ^^ ^^^•

NIÜNT. Gehört dieses Wort hieber? Siebe

NIUNT.

NO^^'E, exirex v. posterior pars capitis. Mon. 2. Cf. UNOL und das damit zusammenliängende NÜILA.

NIOWIHT s. WIHT. NUWEL & HNü.

NOVES. NAZ.

Uli

NOVESIum, Stadt in DeulschlanA TH. 4.

JNAZ, naf (cf. madidus); sollte es mit na-^re XU sanskr. fni gebörea (Suffix T = Z7? cf. griecb. wj^, ttap.

madidus. R. Prud. 1. hamidiu. Tr. Em. 21. Udos. »Icp. 75. D. .IL 315. humectus. Rb. iV fnsus. Rf. liqmdiis. Bo. 5. liquens. Ih. RA fiazemOf rorante (pnmice). Prud. 1. nazen, roscidis (livoribusj. Prud. 1.

Form und Flexion, naz. R. Ib. Rxl. Bit 5, n- s. m. näzer. Mcp. 75. Bo. 5.

nazzer, Rf Tr. d. s. m. nazemo. Prud. 1. Bo. 5. D. II. 315.

nazzemo. D. II, 315- - n. pL n. nüziu. Bo. 5. nazziu. Rb. d pl. nazen. Prud. L nazzen. Prud. 1. a.plf. nazzo. Em. 21. NAZI,/, SRaße. n. s. nazi, humor. Gc. 1. 6. ras. Prud. 1. nazzi, humor. Ib. Rd. fiqwr. Prud. 1. nezi, liguor. VG. Ilf. 484. ff- s. nazi, roris. Prud. 1. undamm. Mcp. 12. d. s. nazi, humor e. Mcp. madore. Mcp. 6i rore. Prud. 1. nazzi, unguine. Prud. I. rigore. Prud. l. nezi, rore. D. IL 326. 42. s. na^i. Mcp,

nazzi. Prud. 1. NAZJAiN, uäßeit; ne$en; golb. naijan, li gare, uml auch NAZf:N,V<i|[ fepu, nag »erb«. ///. n a z a n , ^W^r^ fUmurn paludisj. Prud. 1. 4.

«ezan, tingere. VA. L 749.

nfezzan, imbnere. D. II. 34|. (Ih) nezzo min bette mit minea tri-

neu. K. 6, 7. («r) nezit, allmL Prud. 1. fowV. VG. ÜL 359. pcrfuderit. Ib. Rxl.

nezzit N. 1, 3.

necit, rigat. Rc. (sie) nezzent diu lanl. N. 88, 6.

nczent, iingmt. VG. IX. 172.

L15

NAZ.

NAZZA. NEZZL

1116

nazscent te bouma (n^erbm naf).

Sg. 111. (wir)nezinne8, /?^/iMniir#«. Pnid. 1. (er) nazia, infuderaU Bl 29. lavlt. VA. X. 727. Prad. 1. tMtndabaU 6d. 3. naztla, lavk. Eb. (uazte, infudU. Bib. 5.) (sie) naztiin, tingunt. VA. VIIL 450. la

vant. Prud. 1. (er) uazti (so in der regen nazti). Bo. 5. (sie) naztin« laverint. Prud. 1. infimde-

renU A. p* praes. nazzenli, madens CrareJ* Ib. Rb. Rd. nezzente^ rigans (monies). N.

103, 13. n a s e e a t i, hurmdiis (auster). Wn.

863. d.pl, nazenten uuolchenen^m/- bibus imhrißcatis. Mop. 51. GANAZJAN (s. auch ganeizjan)« Inf. kinezz 6n j imbuere. D. IL 34t. ze genezzennc, ad irrigandas (gentesj. N. 88, 8. . (ib) ginezo. M. 31. Sb. Le. LS-l^roTT/fz/i- ginezzo. Le. 2. ' dam. (er) gipczit M. 31. Le. 3.) . >. ,.

ginezzit. Le. 2. )' -^

(er) kcnezze. r/g'^/. D. U. 352. (er; giuazta, infnnderat. Gc. 1* 6. in- fudiU M«. mwidnbat. M.^%. gl nazti, mundo b ff t. Gd. 2. p,p. ginezlt, wfectum. ßib. 1. 2. gl nezituuirdiS) in/und r vis (rore codi). Mk. ' ginezii uuirdist. Bib. 1. ginezit uuerde^^ tingainr fröre coeliJ.Wn. Bibi 1. 2. 5. «ginezzit uoirdit, tingiiur. Bib. 7. ginezzit ^uuerdent), iingnntur. VG. III. 492. ginczzcl uuerdWralt-. Wm. 7,5. gcnczzct uuirdit (erda). N. 88, 12. genezzet nuerde. \Vm. 7, 5. IX. g e n e z z e t u u Q r d. N. 45, 5. 7 1 ,6. gcnezet uuerde. Wm. 7, 5. II. gcnczzit uaurdin, irriguti. K. 114, 16. '

II.

ginaztar, tinctus. Pr^d. glnaiptez, iinctum. D. II. -314. (ginezzitin, infejptntn. ,Kih. 5.) ERNAZEN, inmdare (ftuorifiusj. Mcp. 3a BINAZTER, irriciiui, tcnius. Ka. {biebei, wenn irngattis, tinctns zu leaeii ist; s.

aber auch binazter in M.fuZi^L DURAHNAZJAN, iurc^na^n. durahnezit, perluiL Prud. 1.

NAZZA, /, Siegel/ urUca. Sg. 299. [nowl, nötr, lit. noteres CpLJ, SHeßeln]; cf- xvtSn, giefel/ xvSvy fragen/ ttibUini Kvl^t^v, jndtn; wo- durch dem Worte eia H-Aplamt zugewiesen würde.

NEZILA, Slefleli apgels, nelele. n. s. nezila«. uriica. AU. 1. Sg. 184. B|b. 2. uiinlijfa. Tr. nczzila, urtica. Em. 23. Sg. 242. VP. 3.

Em. 31. ßib. 7. nezela, urtica* VP. 4. nezzela, uriica. Sg. 878. (pcscila. Bib. 5. ncscele.^Wn. 460.) n.pl, nezilun. M^. Bib. 1. 2. nezzilon. Ka. nezzulun. Sg. 202. (nezzilin. Bib. 5.) HABERNESCILA. Em. 31. , HABERNifSSELE. Wn. 460 > , gargamca. HABERNESCEL. Wn. 460. ) HEITIKNEZILA, ttWica germanica. Tx. hcidernizila, Urtica. F. heiternesc^Ia, greganega. I^fl, 1. 2. heiternezela« Pfl. 3. , .

(HERZNEZELE, acaUfe. PfL 4.)

NEiZZI, 77., SRe$/ r^/^^ aucb Omentum; goth. naii, angels. und nord. net. Cf. auch nassa in: si quis rete aut nassam levaverit. L. Roth. 304. Ist es das lat. rete? oder gehört es zu

NAH?

n. s. nezi, panthera. Ic.

nczzi, rete. T. 19, 7. A. O. V. 13, 21.

14, 19. 22. reticulum. A. Sg. 242. 292.

Zf. adeps intestitii, A. sinuosa. Prud. 1. (neze. Tr. nezze. Wn. 863. nczza. Bib.

9. 12.)

[71]

urticae.

1117

NIZ— INOZ.

NUZ.

1118

a. s. nezi. T. 236, 3.

nezxi T. 19, 1. 236, 7. 237, 3. 0. V. 13, 15. 30. o. a. ph n a z z 1 (es steht n uz z i), reiiacula. Ka« neziy reiia. T. 19, 3. iniesiina. Zf. nezi. Mc. X, retiacula {sep-

nezzi. Em. 26. Bib. i. 5. \tena versimm in nezza* Bib. 12. ) capitello).

nezzi, retia. T. 19, 4. nezza zuuei, retiacula duo. Rb» nezza, retia, N. 64, 6. netza, tendiailas. Bib. nezziu, retia. T. 19, 6. nezze, retia. Bo. 5. d.pl.nezin. T. 19, 3.

nezzi n. T. 19, 2. 0. V. 13, 10. MÜCCANEZZI, n. (angels. micgnet), g»ucf eit^ tteg, Sltegeniteg, conopeum. Rf. mnccunnezzi. Tg. 5. mugginezzc. Tr. muggenczze. F. lfd. moknezze.^yn.46(K </. moccancze, tonoj^o. Mu Bib. 1. 2. muozzinczi (de). Bib. 7. (niDggunnezze. Bib lt. mngunncze. Bib. 13. mnecinnezzi. Bib. 5.) FLÜGNEZI (Sliegenueö), conopeum. Ka. KLEBEiNEZE, n., m/««^ r^/^. Tr. ZüGElNEZZE, lina (humida). VG. 2. NEZISMERO s. SMERO. - NEZZILI, SReftreiiT, tj., retiadum. Rd. Ib.

(necilin. Wn.460»necelin. Tr. netzelin-L.)

77»^/. nezzili, reticida. Rb. BINEZZCH rwr^//rr.

prnexzota (inan), inretivit. Rb. BINAZTER, irricitus (wohl irretitus), teutn.u

Ka.; cf. BINAZrER in NAZ.

MZ (cf. NAZZÄ; auch neizjan), SRif, angs. bnilu, mitlelnicderd. nele, nord. nit, jf. /ens (leudUJ. L. M. 33. St Wb. 232. Tr. Pr. e. ro, V. t Pb. 1. 2. Bib. 9,

■• OENIZaNTRMO (?)^ hiulco rostra. Aid. 6.- cf. neizjan tind nazza.

NIZO. Nom^pr.

NUZ,

MJZ.

Ist es mit dem lat. uti zusammeDZB- bringen? cC abef auch NIOT«

NIUZAN, grnUflett/ gotb. niatan, angeU- niotan, nord. niota.

Bedeutung und Gebranch: niozzan, nti. Rb. niuzit^ utitur, la oio* zant, tituntnr. le. nioze, uiaiur. Ic. nio. zcnter, usus, Gc. 3. niozzames, abut(i. mrtr. Rb. niuz, utere. Ja. unebusko nioi- zanli, abutatur. Rb. niezan, usucepiue, Can. 13. niozzes, fruaris, Rd. niozan, capere (epulas)* Prud« 2. noz, capiebat fcibumj. M£. neozzen, sumamiis (gra- tiamj. H. 12. ninzzo, fungor. Sal. 2. nioze, fungar. Prud. 1. niozzcntcr, fwictus^GA. nieztenitmOjperfuncto.hc. niuzzity colit (terramj, Pa. nuzun, ;»(7^ cebantur. M. 29. nuzun vel bantalotun, iractabanf. Mt{;. niux, sortire (sobolm armento quotannisj, VG. III. 71. neoi- zandi, utensilia. gL K. niozanter, f>o/i. tus. Rd. niozanta, accipientcs (nihil, je- juni permanentes). Mz. ou niazet mit giluati. 0. 11. 3, 2. lUit acc.i

daz er den erdcuuuocher nuzze> co-

mederet. Md. sie niezent himelisca fuora. X21)Ü7. niuzct guot Bo. 5* niezcn dia uueida. N. 23, 9. mit in uuir muazin niazan, tliaz ha- best thu uns giheizan, tbesa selbei uuunna, thia uuir biar scribuDfor- na. O. V. 24, 3. ibcr auur oolar mannon niuzitmi-

uan brunnon. O. 11. 14, 39. iob muaxin mit Iben druton thes bi- milriches nioton, tben spihari ii- mer suazan mit salidon niazan. 0. L 28, 16. so ntnzis tbu theik zaita, thia froma

managfalta« Ob. 54. iiiuzit thar in uuara salida tbinseU

O. V. 23, 213. thie selbup gotes linti thar niaxeot liobto ziti. O. V. 23, 5.

119

NÜZ.

NÜZ.'

1120

A

tbai niaa^e Indouoig io tbar tfaio euui-

nigun gotes iar. Oi.'92. thaz uuir ibaz matnmuntl itt ibinera muntiy DiazeD uns in muateiilieuaon si gnaU.. 0. V. 33, 30. ; ..:

«Quiniga drutscaf niazen se iümer, so so ih quad^ in bimile zi uuare mit ludouuige tbare. Ol. S5. uuola tbaz gitblgtni, tbaz noz tbo ibaz giaidilL 0. IV. 9, 19. Mit gen.:

80 ibu thera beimuaisii niuziat mit

gilusti. O. L 18, 45. na niuzit parad jses. Ob. 46. lango niaz er libes. OL 74. nlaz er oub mammuntefi« Ol. 82. ibaz se erdricbes niazen. O. I. 11, Form und Flexion: Inf. niozan. Prud. 2.

niozzan. Prud. 1. Rb«

niazan. Ol. 93. 0. I. 28^ 16. If. 5, 9.

22, 26. IV. 1, 53. V. 7, 38. 24, 3. uiezan. Can. 13.

niezen. N. 28, 9. Bo. 5. (ib) niuzzo. Sal 2. (du) niuzist 0. I. 18, 45. V. 29, 203. 210.

niuzia thu. Ob. 54. (er) niuzit. Ra. Ic. Gc. 3. 0. II. 14, 39. V.

23, 213. Oh. 46.

niuizit. 0. II. 14, 39* in cod. F. niuzzit. Pa.

nuzzit? gl. K. (zu nuzjan?) niuzeL Bo. 5. (wir) niazen. OL 29. L 17, 32. 18, 19. (sic[) niozant. Ic.

niozenL 0. V. 22, 5. cod. F. niezent. N. 21, 27. O. V. 23, 7. cod.

VP. V. 22, 5. cod. P. niazent. 0. V. 23, 7. qod. F. IH. 7, 40. V. 10,. 52. 22,. 5. cpA V. V. 22, 12. 33, 282,- nlczzciit. N. 47, 10. 68, 22.- nezant? in ia ne nczant uuizze cbivUt tbie iudon un^^.era uulst. Sg. 15w, oder zu ezan? (Ib) nioze. Prud. 1. (du) niozzea. Rd.

neazzes. Ib« (er) nioze. Ic.

niaze. Ol. 92. cod. P. O. V. 46, 102. nieze. OL 92. cod. V. niaz er. OL 74, 82. (wir) niozzames. Rb. neozzen. H. 12.

niazen. 0. V. 23, 30. 60. 131. 174. 186. 196. 208. 222. 234. 241 258. 272. 286. 298. nua-zeji. 0. V. 23, 30. cod. F. (sie) niazen. OL 85. 0. L 11, 8. cod. F.

niezen. 0^ L 11, 8. ced. V. P. (er) noz. 0. IV. 9, 19. A. Me. Bib. 1. 7. Sb. (sie) nuzun. M. 29. Mi/;, (k. 1. 6. 0. IL 10, 10. cod. F. . nuzzun. Gc. 5. 0. IL 7, 22. 10, 10. cod. V. P- nuzzen« N. 61, 5. S. (er) nuzi. Bib. 1. 2. Mx* Sb.

nuzzie. ]Nd. imp. s. niuz. Ja. VG. IIL 7L Gb. 1. % BL imp» pLuistzeL 0. IL 3, -2. cod. V. F. niazent O. IL 3, 2. cod. P. pari.. neozzandL gL K.

niezzcnde. D. IL 353. niozzanti. Rb. oiozzanti si. Rb.

uuas. Rb. .,

niozanti uuas. Rb. uuarnn. Rb. 72. s. m. niozan ter. Rd. Gd^ 2.

niozenter. Sb. VA. X. 5Ö0.

Gc 3. niozzcnter. Gd. niozin.ter. Can. 7. neozentcr« Ib. - n. s. n. niozentaz. VA. XL 493. d. s. m. niezzentemo. £c rupl.m. nioza^nta. Mz. niozzanta. Sb. niozenta. Bib. 1. 2. d. pL ni.a^ziintem. Rb. GANIUZAN, sfnii^tn. Mit GeniUr. . tes kniezen, profnisse. Bo. 5. . gniozzen des gidingon« OlL des le-

bannes. OtL- ibaz si fiiin ginuzzi. V. 12, 24. ginuzun, comumpserunt (reliqtüasj. M^*.

[71-]

127

NüZ.

NUZ. NEIZ.

1128

^ buskinozza, domesticL Rd. RF.

husknoza, curiaUs (deonimjMcp,Z9» fa.pLhnsgenozze. Mos.^ KINOZSAM. Ra. ) - KINOOZSAM. gl. K. 1 ' Z«^''«^'^- . GANOZSAMI, f. a. s. dia ginozsemi, collegia ($ensns

repetat corpus). Prud. 1. UlNGANOZSAMI, /.

in ungenozsami (han ib gesiin- tot). Co. GANÖZSAMÖN. consociare. kanaozsamot. Pa. \ kinoozsamoL gl. K. > , consociat. kinozsamot. Ra. ) kanaozsamot, sociains. Pa. GANÖZSCAF und GANPZSCAFT, J., ©e-. no|ienf(^aft.

Bedeutung und Gebrauch:

consorlium. K. 24. 43. Mcp. 56. Ib. contn-

bernium, Blb. 4. 6. Jo. collegium. Em. 15.

D. II. 318. sodalitas, Prud. 1. 2. par,

Prud. 1. 2. Em. 19. scliola, Ic.

kanaozscafy socitis* Pa. kinozscaf, per-

sociis. Ra. kinozskaT, cliens, Ic kanozscaf, stationes. Em. 19. mcnniy unsuprista kanozscaf^ monilia.

Em. 21. nndar kinozseeffi. gl. K. in ginoz-

scerri. Ra., allrinsecus, iegelib ubermuoto, der andcrmo sU nero genozsceftc ne liehet, der i»t singnlaris. M. 79, 14. Form und Flexion. R. i. kanaozscaf. Pa. kinoazscaf. gl. K* kanozscaf. Em. 15. 19» kinozscaf. Ra. kinozskaf. Ic» kinoscaf. Ic. ginosapht ^^2C^. Pinid. 1^ gnozscaphat Prud. i, ginozscapbt. Bib. 4. gno.sschapht. Bib. ö. g. s. genozsceftc. N. 79. 14^ tt. $• kinozscaTfi. K. 43. Rd. kinozseeffi. K. 24. t^l. Iv.

kinozscaf. Ib. * ganaozsgaffi. Po. ginozsceffi. Ra. a. s. gnozscaft. N. 21, 22. n, u* a. pL genozschefe. D. IL 318.

gnözskefte. Mcp. 56. KINOZSCEFFENDI, sociandnm. gl. K. HERIG ANOZSCAF, /., amcos. Em. 14. GANÖZON, consociare.

daz ih mih dir genozzon (glctc^ fiedrn). uuoHa. N. 70, 20. KANOZZID, par (ohsono). Rb. GANÖZINNA, /., ©eiioßin. a. s. gnozinna, collegam, D. II. 340.

[gnozzinne (eine gnozzinne gäbe du mir). D. III. 52.]

NUZ,/., SRuf, angcis. hnut, nord. hnyt, hnot, lat nux (das lat. mix seheint gegen den An- laut h zu sprechen, obgleich auch in Bib. 2. hnuz, in Bl. hnuzboum steht). w. s. (nuz, nux. Tr. Wn. 460.)

bnuz^ nux, Bib. 2. a./r/. nuzzi, migdolas, Rb.

nuzze. M. NÜZBERG. Ortsn. INUZBAUM- NUZBRECHA. NÜZKERNO. NUZGARTO. ERDNUZ, /., €r bnuß, tuöura. Sg. 299. Em. 31.

iubera. Em. 23. Tr. Sal. 2.

crtnnz, tubura, F. MANDALNUZ, /, gJTanbel.

mandalnuz. Bib. 13.

niandalanuz. Bib. 10.

mandilnuz. Bib. lt.

mantalnuzza. Brb. 8.

mandilnuzza. Bib. 6.

mandelnuzzc. Bib. 4 HASALNÜZ, /., Jg)afelnng.

ha Sil nuzze, ovelinnae. U. hasfflnuzi, amygdalas. Bib. 1. HASALNUZKERNO.

^£1Zjan, cf. angels. nätan, premere, näting^ increpatio, corrrptio. Mit nazjan zu vor-

amygdalantm.

1129

NEIZ.

NIOZ— NG.

1131)

glcicbcn, worauf* die Form ganczit, ginc- zit (s. ualcn la ganeixjati] Hihren könnte (cf. auch maz und meiz)? sind diese Formen durch Schreibfehler zu erklären? oder die Sylbe nez all! niz (st neiz-) zu }csBnl (cf. bcn£- läida neben bineimida). Ist vielleicUt das sanskr. nid, vittiperare, mit ncizjan zusam- men zu Halten? so A&h ncizjan und nidan einer und derselben VVurzel angchiircn? S. auch

ctiNIZawtemo.

Inf. ncizzan, prinaan, torrendos. Em. 19. (sie) neizent, damnaHt. Gh. 3. (er) ncixe, lingual (cf. nazjan), cruciat. Pvud. 1. neizze: ni neizze, ilhs ne subjeclio conterat. Gc. 4. (du) nejzlosf, offlixisU (andere Hute). N.

43, 3. p. o. d.pl. ncizzenten, a^ligeritibtis. N. 43,1». GANEIZJA^.

(er) gineisla, affe^it (iüum aVio pretioj.

VA Xn. 352. p.p. gineizit, in/cclum (rare coeU). fllk. (cf. ginczit in naz). caneizit ist, atteritar. Gb. 3. kaneizit ist, atlcraiin: lib. kaucixzit uuitun, coiißciehantiir.

Em. ly. gincizzit uiiirdit, oJficitMr (corpus),

D. II. 234. gineizit uuirdit, aUeritur (confu-

sionej- Sit. kencizzil sin, offHganlur. K. 30. ganezit (s'icj, aUeritur, Gc. 4. ginezit (sicj uuirdit, allcritnr (con-

pmom). Rl. 29. Gc. 1. 3. 5. 6. n. s, m. kioeizter, confecius. WA. "• <- /• gbinetztiu, confecta. Ja. lt. s. H. gineiztaz, confecta {forma

viri maciej. VA. 111. 590. B. pl. m. gitueizlc niornun» moerore

inlerfecli. Em. 12.

a.pl. m. kanuizle, aUerilos. Gc. 8. 9.

In Em. 30. kommt folgende Stelle viir:

mdla causa erat pudoris, ubi proplic-

tae ortH3 date non affectate, kioei- tas C*icJ, fideiii gentrationit aätcitanl. ZUA GANEIZJAN.

zua kineizze, adßciat. Rb. NEIZISAL, n. ^EIZISAU, f. n. ncizseli, adßctio. d. neizisale, confraciione, Tg. 5. neizzisalc, confraHione. Uib. 1. neizzescli, adfliclione. Ic. NEIZISALIG. ~ in dero oelzzesetigu stete, j'n hco ojfflictioms. N. 43, 20:

FIbNIOZeT? attritis (non intrahit emmehu attritis vel ampntatis tesücnU'sJ. Sb. Cf. fitv muscet, firnuosolen, auch chnnsjan iiiid

ginoszan; odervlllc es zu ll \j£i gchüceg!

NEZZILA s. NAZZA.

NAZANZENISCO, „azianzenns. Gc 4.

NAZAUENISC, najardiifc^.

n. s. nazarcnisgo, rmzaremts. T. 204, 1.11*

d. s. nazarcnisgen. T. 188, 1. 225, 2 i.wmii-

nazarenischin. Frg. 31. ) rae.

a. s. nazarenisgOtt, nazareaum. T. I84,l.i

NAZARISCHO, nazareus. Ba. (Ncbcnfm von NAZAREiNISC.

k

i^VTa Sufiix in den Formen ang, ing, iii( ist, da es nicht im Sanskrit, GTicclii:«diea ul Lalciniscben, auch im Gothischen nur [derdct halsaggan, coüum, in Marc. 9,42. scb«itt(ii «iitstelltcs Wort, vielleicht Compog. biU-ig- gnn? cf. die Randglosse ustauhans (ptrjt lux) zu gamaiivida (paratm) in Luc. 6, 40, die nach Ibre's Versichernng u»ta«bins p- ficliricben seyn soll] in eiiugcn Vulkfiname denen auch bisweilen eine altere Form olw ng sich zeigt (z. B, amahmgi, früher ffino/i')< vorkommt, nicht als ursprüngliches SulGiiit zustellen. Seine dem eiufachcn gutturalen S^ lix G (K) oder 11 ähnliche Funktion (Abdia-

NC.

Na

1132

VcrwandUchaft^ Oeicfaartigkeit anzudcu- clunnt €8 tiuf dieses Suffix (cf. die sansk« r ki, ak, aka, ka, ika, uka^ aki, de- iige sowoM srdbst als ädf\, andere nom* f andere diminniiva ,^ andere collectivat patronymica bilden) zurückzuführen und ischiebung ei&es N annehmen zu lassen* ahtig und mahting, gorfg und go-

stnlingun und atuligun, samahaf- n und samahaftigua, svntaringun intarigun, einig und eining, thehei- id thefaeining, niheinig und nibei-

armicha und arming^ nibiluh und

ng, honag und Jie spätere /s. HO«

I Form honang; auch alang und al- (welches letztere im Gotlu al« alakjo^ ;el6. als eallunga vorkommt)? Kunig ich freilich erst in spätem Denkmälern, ; daher wohl aus kuning entstanden; esem kuaing kanp doch schon ei« fru- :unig zum Grunde liegen (cf. auch ku- s. Rb.). Vielleicht sprechen auch rau rnarsigni in Tac. hießir. [Weniger wahr- ch ist NG aus Stämmen auf IN (sey es )der blols angehängt )jentstanden und die-

beigefügt (£t dusJn, gilvus und tusin-

gilvo; gizwinilin und zwiniling, I erst M und dann mich G angesetzt ist, nliche), so dafs z. B. heimingi aus

erst dbich Anfügung «ines N, dann durch ug des Suffixea ; G entstanden , also als -n-agi anzusehen wäre] Klebt als ob t NG gebiUeten Wörter auf diese Weise len wären, sondern ^\xr den ersten Bil.

auf NG gebe ich diesen Ursprung; spä« diese Form NG ^hxi^ Ahndung ihres ür- s als Suffix zur Wortbildung verwandt , wodurch die Ableitung ,der sfibst, fem. rben dur^ ung;^ lerkl^rlicb wii;d.,

»r Flexion txiit immer das G he^rviNr; am es Worts erücheint aber neben NG nicht \ sondern auch NCH, NH. Ob die For,. if'ung, ing nur Umwandlungen des Vo- in ang sind, oder untereinander uAd von r^chieden sind, ist schwer zu entschei- >ch bezweifele ich das letztere; cf. ii.pr.

.- bu-lsDc neben, den gewohälicfaen Faraaen auf int,'.», ß. autiilc, das altniederdeutsche ver. ackag mit althoehd. friscing, samnang mit ;aäiati'UJiga,lutinga. neben den gewöbniicben Fomita auf tiniga, z. B. Uudunga; jcubi« * luD^a .{mducliUiJ nebeü acubilinc^ xiiifo- ra^isaingu liebeu unforot/rissungu, farin- ' :gün neben farun^un, tarningom neben tar- nunkum, chizilinge n^ben chizilunga; auch zeigt sich im Golfa. (aulser den Völkerna- men, die aber auch nur die Eine Form ing bä- hen) kein ing und ung. Das nordische ing acfaeint freilich gegen ein ursprüngliches ang spretbca« Auch ist nicht zu übersehen^ dafs schon im Sanskr. die SufGxe aka, ika, uka verschieden sind, sa wie auch, Jafs der Vokal vor NG schon der Ableitüngsvokal des Stammes, dem' das Sußix NG angeiugt wird, bisweilen aeyA "kann. Ueber die Form ling, statt ing^ in solcben VYörteni, iu denen das L nicht schon ' t;um Stamm gehört, s. Suffix L. ANG kommt nur in honang (statt des altem banag) Bo. 5. Mcp. N. Org. itnd in dem ' n.'pr. butanc vor. Auch im adj. alang? ING (angek. ing, altnord. ing). Ich nehme hier auch diejenigen Wörter -anf, die ling statt ing (s. Suffix L) 48uffigiert haben. iubst, mascuiina: efasiling. ediling. aftar- iing. amerinch. amaring obintinc. tfmpilin'C' engiring. arming. iunge- lirtg. weing. wehseling^ winding. wen- ^d^ling. 'Wurstreling. wisiling. ligi- - rinc luning. muoding (muodinch. N.). ' m'Ahling. iamundiling. messinc. bu- ^f^et'inc. puring. parlinh. budeming. ' h'osiling. pusiline. breiting. preci- ling. phafaling. f iderinc phenning, tp-henling« fioring. fierdeling. giwis- firinga. friscing. fusliling. galaling. clia4n«rling. ' cheisarinc cbenninc. *fensinc. garding'('tts). chebisiiinch. gerolding. chisiltng {-eh. M. Bib. 2. 5.), «huoelinch« cotinc. gormaring. gren- %ine. *gruzzi*nc. chiininc(-ch. N.). cliun- ' iniling.^homcli'n'g (-cb. N.). uochu- iheling (-eh. Sal. 5.). niwiquemalinc (-ch.Sal. i.). zuochomeling. hliumen-

[72 1

1133

NG.

NG

1134

ding, herting. harinc (-eh. Hör» Pr. T. tWn. 460.). belbeliac. kcrling. bint- vine. hofetinc. (faofinac, obolos. gLK.)» boltng ^a<(^,?^. bangerlinc. buorUng (-eh. Can. 10. 11. Bib. 8v 10. la HL), bu- stDg. tongcning. trvblinc. rebanning. feorrebining. lamflelittg. meniring (-cb. Wb. 460.)» xubaliBC. xuinilinc (-ob. Em. 32.). sarling. scetiing. acc- rilinC) acerniBc. seilline (-eb. Wn.* 460.)«acBbiHnc. acuz cl in c. stekk eting. atarilinc(-cb. VP.). aicbeling* silbar* ling. »naaideling. lantsrdeling. sniti« Hnc (-cb. Prnd. 1.)l snurrinck Priid.3. Wn. 46a Hieber auch die n. pr*: ebfnc» ehnrinc. agarine. egipetrne. eziline. anninc» aaolfing. adalinc» alborfncv antiocy •ntinc. ellincr illin-e. ulinc* eilinc» alpine, eniinc; imminc. ensteÜBC. oning. eininc angine, irfine» »rming» irinc. urine. orlinc. ostrolvinc. ez.zi- linc. wagii>g. wabbinc. wabaninc* wicbing..wattflinc. wiialinc. wiedinc» walling. waliining. wilcbing. wilzinc waninc. wtnina wanzine. w^lfing. walzing. waringts» wiring. wirding» wasaing. weztng. Iriiping. leffinc* lal- tinc. lollinc Icimine. liulmarinc. len- tine. lanzinc ramminc. rammilinc. ricbiacr willipicbinc. ralinc. ruching. rimcding. rifing. redilinc riutine. rlatiline. roling. remanincrem-phiBc. meaaing. Hie:tting. pcramuoting. mu»- olfing. »l»nFi>unling. getamunding. bazmnntiBg. liermuBtiBg. marcbiue. morinc. raebtingr meiBinc. noling. nuspilinc noa-sinc* niding. nandin^ naozing. balding. pacKing.. purehine. pirchiuc. bersininc» perolfing. ba- binc. poioplnc» pichilinc» bnccbinc. botinc. pariBundinc. puzinc. pozinc. pusilinc. pisinc. bisainc. briiniBC po- lasinga f/J. friding. faffing. filinc. i'iissific. duriag. Utliling. trnlline. tatliBg. irutlinc. denine. tanching. deozi.nc. teinine. ianninc. tbeotinc.

trosafag. trn'aing. cbolinc cbiemioc. chozzin&griubinc. kachinc GbntiBiigi cbrezing* cbnewing. ruadifac. balbin^ breotinc. bnnine. buling. boring. kaiD. minc* bmnling» bertinc. belfinc hngi- perting. botting. smaring. scroiinc apeicbinc ateinine scerzinc. stnbiiic. sibiiine* zezidc. zulltBc und die Gt- scblecbLs- und VdksnameB uffingi. albiigL asdingi. otbingi* mcrewingi. guntba- iingi. iburingi. Ihemingi. rcmdignl Biaraigui» cbarlinga. babilinga. Von diesen und abnlidieii fiom. prop» stamam die Ortsnamen: aiinga* agnringas. ailiii> gas. allingaa» ollinga. ellinga. alamaa- trnga. utlinga. isininga. asGuntinga. utlinga. ezilingff. ericbinga. antpi- ringa* oningeui eningas. ehrnga. alpe. sittga. eicbeldinga. ebnring^n. asol- vinga. nlingen. endingen. agamotta- gas. auwolfinca. erilinga. enslilinga. antberingen. laamanBinga. usingei. eribedinga» undinga, ntinga. ascalia- gUBU osiermundinga» uatarlinga. er- kipetrnga utid egipetinga. eminga. oit- rolFingen. wincbiliRga. weibeHagii witergingaa. witartingaa. victarlia- gaa. vrtltinca. wurmirfngun. wates- drngun. tvilcbrngen. wittinga. wil- zinga. walasrngaa. waltiningun. wel- lengen, willimundinngaa» wesaingWBi wenliÜBga. wtiliricbingun. winterfn* linga. wibrcbinga. wuldartingas. wnl* filinga. wernidlnga. wernaringun. vir* naningen. follinga. lahcbingcn. Inli- linga. leihilinga. lonebrringa. liupdi* bingum» liutfridingas. tendinga. lef finca* rupiliuga.- rorchinga. ratalin« gUB. rtebclrnga. rruttlibga. rnodiDio* gun: rudolfingen. randodingen. antir* »arcbinga. niHDlingeB« münolving» magbingaa. meringa. mecbingon. meck tingen. masgiBga mumolvingai. fli*- zingas. merebeninga» marebeiiagiz Bidiinga. nuspiliBguli. BOfdwiBga.aor- dilinga (SR^rbUngeB). piralinga. pili* ringas» bileb.eriil.ga. biribhinga perii-

L35

NG.

NG.

1136

gen. bar1>i«g«iu berseling^n« bürkhin- cas. aribertingas. heribrebtinga« gum- pxebtingen.beilingeo. puailingas, bo- aelifl-gcti. bircbinga. preitcring«. bis- 6inga. pi8i4iga6. baldingeiu bocbinga« poiiBga. bueÜAgen. bersininguo. pe- rahtHiuotingaa. peminingen. pattin- geH. plai4inga. bndilingun. pasman« diagaa. bazinaiidi«ga.pisi<igun. pasub* hinga. brunning^n. fridinguii. faringa. filingag. Taffifiga. fÜi sinisga. fiskinga. f-r4gi6«iiiga. frisinga, fri^ingin. flurlin- gen. talamazinga. daxiinga. tebinga. iuginga. ^iermnnting-en« traubidinga. tuziUnga. tuüiliaga. tbancliinga. den« «bilinga. iHoiuaringa. torointtOtiDguOi tulingas. deoiingBR/ tanningas. tau- tinga. dufinga«. tuoteUngun. tuttill- ningas* dagolvinga. tr^ihtinga. tuor- inatinga. tagawin^a. tr4>84nga. dainin- gii8. cachinga. gisinga. eras^ilvinga. gabtelingen. g'ea^ibin^a. coiniri^^hin- gun. cundiniugun. chieninga. gel- tinga. conningas. cheneinga. coznin- g4i« g'TU'Oniiigun. cbxesinga. clirez- aingun. cbnewinga. gut-inga. hegilin- ga« lieteliaga. kuninga. unbolzinga. hoiting.a. hiolzoclioga. gunth^ringun. gluringen. gotemon^dingen. cbupptnga. gjriesinga« bunlingan. hiltaninga. har- bcittinga. hollin^un. bohingon. hegin- gas« hahbingnn. baoliingas. s<:irilinga. 8cr4>xinga. scartilinga. aibelingen. stio- zaringas. sutininga«.' svamnndingo. alattinga« stiotzeUnguiL awaningas« . aickinga. «itinga. sisinga. «peichin- .gas-acarzingas. storzing'J. 6iaiDga.8nu-

-fdixiga. 8tr4ipinga. zumminga. zullinga. Ct. auch bodincam Y^amn^/ii;) u..ein4ngia »(losel). . } •:■ -.i

subst. fem.t Inttaga^ iiri«diii'gji».\g<OTingL heiiningi (auch fuw^l*.)j

subita netiir^7 h«iniing.i (auob /iem.).

4§d/*i tttsing. einittg. tb/eiieining. nihei-

Adverbial gebrauchte Flezioneii,. wie nnaer lingfif rficfting^: iialingun* arawingnn. aidin-

gnn. nbarwintelmgun. tinwaTtagon. unforawisinkun, u n Tora w isain ga.tnar- ziliiguii. blintilingon. faringan. ga- liingun. ehrumbelinguii. ruekilingun. halingon. farningnn. saiBahaftiagun. atalingnn. stulingiin. atuzzelingan. suntaxinguo.

DNC

in den nem. /7r. .ad.a4unc amalung. atonc. erdun^g. eolune. -ilsanc. waliung. wiz- zung. lirn-ung. nibilung. piUune. plio- 4iunc. hx)rnuinc snellunc tind den Volks- nameo: iuthnngi. tru-tun^i. greuthungi. Hieher auch ornongus, naturalis ßUus; cF. altnord. bornungr; auch bornungCSefiniar) und fiordunc, qnadrans? Aueh sonu« Catarufig'Os in HUd.; c[. allnord. fedrun- gar, fpaler et nqyoteä.

mtbH. fein, auf unga (auch in nnge, nngi abgeschwächt) vonverbis abgeleitet, und im- mer starkdeklinierend {aufscr in manungen ^tL s.J bei Win. II.j: uobungii« uobe- xnnga. obarunga. ebeaun^e(D.UL464.). aht'Unga. dhtAinga. egunga. auhhunga. atamunga. offenunga. abcrunga. 4»f. fcunga. altasiinga. eliinunga« ilunga. emizigunga. impiiunga. innelunga. ei- nunga. atiazun^a. entunga, gaantunga^ fexeRtunga. antharunga. er'Un^a. ar- iungü« ubaraxbei^unga. ajrgerunga. ar- parmunga« arnunga« lAdexunga. ordi- nunga. ciseunga.

|(iiazttnga. iuweznnge. iehunga. verie* Jinnge.

viderunga. wifiunga. 'wahliunga, naht* Mrahhujiga. •wahtung'a. wuecherunga. wahs4jnga. wi^hunga. \veh8eliinga. win- chunga. ^inchizujiga. wintunga. wan- talunga. wotunga. wadalun^a« weve- runga. walzunga* welunga. arwelunga.

. «rüJIunga.'wimizunga.biti^a nunga. ana- Mranunga. wonunga. windemun|;a. bi* jwarunga- wernnga« warnunga« arwar- tunga. unirwarlnnga. werachunga« nii- cbelwerchunga. werdunga. anawer- fuDga. wirJirwerfnnga. wirsixiinga« wi- aunga. aruascnnga. verwazunga. guis-

[72*]

1137

NG.

ISG.

1138

SQiiga» wis»gttnga, opbcTwixagonga» Mrizanunga.

labanga»8naligvnga. laatronga. lahnnga» lachenunga. lichisunga. gclichesnngu lihizuDga»erIehn,iingn. ferlougenanga. lochanga. lobiiunga. ladonga. leidsa» munga. leidegu»ga. leidunga. leida- zunga. liudasga. ellendunga. leranga. lirnuBga» gelirnunga. lernnnga« lo- sunga. sellasuQga. irlosunga. tistisun* gaw lusturiga. lirgti»unga.

ribunga» irreehunga. rahhutvgar rech- Aongi. rehtuirga. rihtangi. rahunga- libunga» redinunga. ratunga« ratis* cqnge. ritemnga. rafsuns-a. irraFsunga. TamuBga. rammilnnga. rumfunga. ren- nanga. rii.ni|nga. runezunga. reisunga, TQatunga. Festunga.. r^stunga.

mnasnga. machaaga. lustmachanga. ma^ nigmachanga^ natmachttnga. heilag- maci^unga. atankmacbungav roctemuU' ga» npidunga^ farmidunga. gamietunga* mcldiinga. farmeldunga.. manunga. Far- jRanunga« »ue>inanonga. minnivunga« metnirnga. bime^nnnga. mangelunga. maadunga. mendHunga. maruiiga. me- rH»ga. marchunga« under marchnnga. cnotmarchunga. martirunga. murmu- liinga, laurmurunga» miscunga. gamis- euRga. miskelunga. mastunga. mezun- ga. widarmezuBga. gBotmezunga» mit. zunga«.

neihunga^ nidarnnga. netigunga. naffc- znnga. nemnuiiga. abancmonga. aoa- nemnnga. teilnemutiga. hant-nemunga. nioaunga. nruwanga. nuzzunga.

biiunga. bellnnga. bildtiaga, kaptiriiinga. parzunga, parrungK pinunga. erdbi- b^unga. bibii»ung.% bagtiRga. babunga. bauhaunga. kapittgunga. betun^ga. be- talunga. beiiunga. bietunga. zuobic- tunga. bezztrunga. grp«zzcrunge. ptc- ohuDga. pleccaznnga. plaztinga. fram- bringufiga. caprehhanga. Forabrilnnga. predigunga. breslnnga. brastunga. jfahunga. willefagunga. Fatnnga. nnafal- liinga. bifaltunga. Falziinga. Farunga.

fttorQnga^faaconga.fe8tiniiiiga.ra8tni. ga? piFolabanoDga. ftHunga. fiadungi. bifiadunga. firmiingii. pklanzunga. fle- buBga. giflebtunga. Flegilanga. fli. znnga. Fluocfaunga. foUunga. folgungi. Botfolgvnga. fordarunga. forseaaga. fragunga. antFragiingaw ralFraganga. antFristunga. aBaFristunga. Frowehn- ga. Fromunga. duruhFrumuaga. fuot- rnnga. Fubtin«nga.

gabuDga. chacbizunga. gclUuBga» [er- geltunga. giraunga.. gcrunga. danake- runga. ebcsligUBga. ginuaga. chie* suBga. irchiesunga. chorunge. bicbo- runga. cbiwunga.cbizilunga.clagungau clafunga. chleinunga. cblingunga. co- chunga. CQStunga« bacosunge? (ist es iicboaunga?) (deUramentä. L.J. irgra- bunga. granunga? grcmizunga. griaun^ ga. cbruzigunga.

cbumuBga. quiobilunga»inquednnga.un- tarquedunga» wLdarqueduBga. cbelan- ga. queliaunga. ,

blobunga. hlaaunga. losinunga. hroFun- ga. breinunga. hwarbouga. umbihwar- bunga.habuBga.te»lbabBBga.haFtui»ga. hasinunga.^ batunga» umbihalbunga. balunga. bibalsunga. bantalunga. har- tuttga. bazzBBga. bellsunga. belisa- nmnga. heiloBga. heilazunga. heili- gunga. ptbeizunga. beriunga. firbe- runga hiwuugii.aambiwunga.hohunga. buagunga. bogezunga. bnoraunga.

damCunga. FardamFunga. Fardamnongi. doubunga. gitauganunga^ crtcilunga» tcmparuBgatdemcnunga. »aadahtunga. dcnnunga. tarunga. nntarunga. dibun- ga» tileguBga. firtilegunga. tobunga. tobazunga. dolunga, douarunga. dra-

ka8unga.trabluDga. tradunga.drauDga.

: {;adraig.unga.t drawmnga. dreschunga. Irophizunga. Ümruiiga. druunga. ioa- chunga. tBrnalanga. twerdttnga.

zarluBga. zebanunga. ziluiiga. widarzeL lunga. gizamunga. zornunga, zurnunga. zeigunga. zeicbantinga. bizeichinnnga» Forezeicbeniinga. zim^prnnea. zuntun-

139

NI>.

ND.

1140

ga. iniuntungak zaubrangar kinnga Qs. ftiohanga?)* xwiaebeniinga. znifalungn« •abhunga. segunga. sagnnga» aalbunga^ aalzunga« samanunga^ gasamanunga^ BO^t^amaniftDga. wibsamannnga^ spc- hunga. apanunga. spentunga. witspen- dunga. zuspiluQga. apiunga. uahsp^vc«^ ehuivgarwiaspracbunga. apurunga. spu- risHOga. scaffunga« widarscaffunga» acerrunga. scowunga« anascowungxr. fQroscowuttga. heilscowunga. scidun- ga. antaracidunga. ununtarscidunga. aceidanga. giacaidungaw uniarsecidun- ga* sceltunga. ascorunga. scernHngaw actmonnga» biscirmunga. gcsgizunga? zu f.? ansculdigunga* acrefunga. sctiir« tunga. scrodunga. scuntunga. eralan- tanuiiga (Otl.)* ingeginsCaiitu»ga. ia- geginatanunga. atatunga. starcbunga^ aliftunga* stehhunga» atcbnuaga. z.i- atoraDga« stornunga. atöuunga. ato» zunga. anaatozunga. strebunga« atFi- dunga. anasehunga. seatunga. bisen- guaga. santungi, sinaunga.ufslagunga«. alagazunga. erslahunga« hantslagunga^ slibtunga. beilslihluiiga. geslieznnga» slizzung-a. bismarunga, snephczunga* snizzunga. snuzuaga. soffuaga. aolgun» ge. auochunga. rrsuochuuga. auftunga* auntarunga. sauedunga. suilizuaga. ferauerunga. suigunga. anigeluagü auinunga* auiatilunga»

Auch kommen einige subst. fem. ohne daa Suffix A vor: afferunc. banhnunc. Is. ar- nunc, scftwunc. K. werdunc. gl. K. u. Ra.^ Hzzitunc. gt* K. u. Pa» kriatkrimmung, gk IL risamlnibeftung. IX fluohung, A. -acrauuae. Sg. 913. aceliunc. Em. 26. wk zinuuc gl. K. itawi^zung. Can. 13. biacir- innh^Bib.5. wafnung?M€p. 8teinuiich.Ni.

lal in featinunc^ vigax. gl. K. auch eia odj. auf yng^ anzunehmen?

Dieae Bildungen mit N6 zeigen die A»- naboM eiaeaS« Skifiüxea nur ia zebaningativ

D,]NT.

1. AUeitnngaaufEx. Mit Sicherheit iat ea nur im part. praes. anzuerkennen, wo oa auch vom Sanakr. [im nom. (imi Abwerfung üeti T.) und Q€C. Jw, n^m. und ace. daaL und nom. pL, als^ in den cas., die ktimef die vollste Form der sanakr. nömina zeigen; da aber in compos. daa part. nicht als ant^ aondera als a t erscheint, und compos. die Grundform bewabiren, so ist selbst schoa utv Sanskr. zweifelhaft, ob ant das ursprungKcbe Suffix, * oder ob N in ein ursprüngliches a t eingesehen ben sey; eben so verhält es sich mit mat und mant, vat und vant'], Griech.i Lat^ Lit. [masc. as (aus aula), aee. aniii fem. anti] aufgewiesen wird. Das ursprüngliche T ist, abweichend von der sonstigen Laut- verschiebung, im Gothr nicht zu .TH., scm- « dern zu D geworden und im AUbd. gewöhn- lich T geblieben; nur die ältesten Quellen gl« K. zeigen fast immer die dem ahd. re- gelrechte Laulverscbicbung zu ND [dock kommt bei ihnen daa parf.. praes.^ nur ein- mal mit consonantischem Auslaut^ (in wi- dharruzaat, wotür die mit gl. K. gleiche Quelle habenden gl. Pa. widbar? uzzand ^d mit Abbreviationsstrich^ alse aW -der oder di zu nehmen^ haben), sondern immer mit der Endung I vor, z. B. wahsandij^ und nur Pa. Is. zeigen MD neben NT auf;: unter den späteren lindct sich nur bei Aid. i^ (woslaadi.) D. II. 284 (ilendu) D. IL 316. (undenda.) SC. (athmonde.> SF. (uuieheadun.) Gx.. (»echcnoude > W. 2. 3. (wachenda, wachandi.) in den we- uigen bei ilinen vorkommenden part. praes.- ND, sa wie bei N. Mcp. neben NT auch ND. Im unflektierten Zustande end^gk daa part.^ praes. gewöhnlich auf I (auch im Pluralv z. B. wihanti warun. Rb. wernendi^aint gl. K. fareat wankonti. 0.)^ nur bei Can» 4. Gh. 2. 3. H. Hov gl K. Le. 4. Pa. zeigt sieh auch ein schllefsendea NT in: wenantr haltant, helfant,. accffaat, bibint,. widharruzzant, ribant, pcrant, piz- zant, fehtant. Die zu Substantfiveu und zu nom. pr. gewordenen part. pracs.^ (hei- laut, fiant,^ friuRt, eigant, augant, w.i-

. 1141

ISD.

ND.

1142

jant, 'waliant, wirant, Iierrant) Uiilcti aber immer censonanUsch aus. Die pari, praes., die im den verhis alarker oder 1^^' aeWacber Coftj. geboren, behalten A vor dem NT, x. B. wabsaati, vireganti» bi- wintanli, biMrellant-er, wallantes, wiu- nanteri weriantOy ablauli, uhbizanll, illanti, girrantemo, mir Bib. 7. Bo. 5. Can. !!• Ct. 70. D. II. 282. 325. Ec Gx. Mcp. N, Prud. 1. SI. W- babcn E und Gu 55. La. 10. D^ M. 0. T. Is , selbst (bei er- ster adiw. Conj.) gl. K. Pa. K. R. Rk. IL nufser A aueh E vor NT^ x. B. ezienti, wahsenti, wof«nti, ileaii, errcnio, ou- g«ndo, vi'entendi, Mraldend^o, \yanen. de, intwifaslenli, wacbenti; bisweilen acb-wächt sich A auch zu I ab, z. B. mez- zinti. K. winninter. Ib. wesinta. A ir- vurginte. Ar. 4. redinti. Bib. 12. rau- Cinten.Per«. f4iarinti.I]. Auchnemunia. D. 11. 352. Die zu vcrbis 2»* schwacher Con). gehören, bebalten ihr ö vor NT, z. B. aba^-onti, agisonAi, ahtonti, ostanonti^ fiffonti, giafaronti, opfaronti, alti- nonti, afalonjdi, atamontiu, andonde, arinlonte, ebcnondo^ innonto; in Bib« 1. 2. 5. 7. Can. 10. IL 13. D. IL 342. 346. £b. Gc. 1. 3. 6. Gh. 1. % 3. gl K. U. 1. 3. M. Prud. 1. ßal. 4. Sb. T^. 5. Virg. zeigt sich auch U, z. B. gepanunl^r, iagunte« elliaunta^ w int unten, wcidinunton, wadalunii«, winsuntar, »veipunlo« wadlunto. Die mit vet^is 3**^ schw. Conj 3LUsammcnhängendcn jMrt. praes. bcballeu ihr ii vor KT, z. B. altenii, erenti, fra- gen<di; bisweileji audi z. B* warmanta. Prud. 1. frakanie. B. Da mehrere scbwadu •conj. verha nach mehr als Einer Conj. ge- ben, so läfst .sich der Vnkalwechsel nicht immer genau bestimmen«

In der liedentung eines genmdii nder zu adverbialem Gebrauch Cügen jdie parU praes. ein O {instrumentalis? J an« z.B* «zii&anto, wabsindjO,walzanto,Aiobeudi>^Aht«nto, ahtonto, ebonondo, innontn, ougiendo, ilendo, giarnento, werianto^ wab^ndo, weipunto, wadlunto., welche Form mit

dem nom. sing. masc. ffrrcnto, walden- deo» atamanto cic. nieht verwecbsek wer- den mufs.

Mit dem Suffix I werden (wie andi mu dem part. praet. pass.) subsiantiva aas dem pari, praes. gebildet, komaien aber nur in wenigen Denkmälern vor (einige sind auch wohl nur als pari, anzulöten ).<: winaandl (vexatioj, inlazzaudi (frngeiUtasJ , dcil- ne m a n d i (parsimoniaj, f i r n cm andi (Wer- iusj, niu6 enii (nisMsJ, kbnebtkiperandi Cpuerperium) ^ faluu^iendi {crepusetslumj, flouerendi {cansolatariumj , wentendi {diverticulum) i rotendi (ruborjj rogenti (kiccusaüoj^ hr %di[<k\\A\{clamorJ, kepandi {graiiaj, picUpanti (inciiameniaj, sVii' zandi (severhasj, soahchandi (peiulan- iiaj, suuelkhendi (fiagorj. gL K.; einige von den hier aus gl. K. aufgeführten kom- men auch in Pa. Ra vor; aufser diesen ve- santi {MihslarUiaJ. Gh. 1. 2. 3. N. eow^ 6anti (e^scntifi). Re. farmanenJti (aspet- natioj. Bb. farlraganti (tolerantiaj. IL »rolcbnonti. Pa.

Wie die part pass. werden auch die pari, praes. mit IIb componiert; bei einiges di^ acr Compositioneti ist vielleicht das pari, pass. mit zugefügtem T anzunehmen, wie €8 z. B. deutlich in gicozantlib. Rb. ne- ben gieozanlih. Rd. steht; oder auch der inf. mit aogeCigtem T. unzaagantlih. fik ungawententlih. iL ttnarwententlib. R. wofantlih. Ra. willantlihbo. gl K. tJiuruhM^onientlihbo. gL K. werentlik Bb. weravantli^. Rh. weaantlibo. Gk 1. 3. unajrwisuntlih. £m. 19. iinarw«- niandilike. D. JI. 347. unarlajibantlik R. Ra. Pa. K. Da. unlihjiantlijL Pa. Ba. ^L K. unzalosantlijbo. Gc 3. «narre- icbentlib. jGd* .u^aarrahbojniliii. Hart E. Gh. 3. Viif. M. Bih. 3. Sb. xinkirefsent. Jih. ^L K. Ra. /ijrmanoiitlih. Gh. 3. mia- no4)tJih. Pa. R. gL K. nnwidarmeziaat' Jihho. Rb. uoarnesantlih. Em. 19. «b- puantlih. gl K. Pa. R. Ra« patrentlicba Ja. perantjih. gl. K. Pa. kapjukantlik gl. K. Ra. pttLenXliii. R. uarptttentlik

143

ND.

ND,

1144

R. pringantlih. Ra« br»stenfIihlo« Pa» uninfindantlib. 6c. 8. angifaldaatlih. Rb.iinarfarantlih.R.darhfarantUb.gI.K. Pa. Ra. zefarantllb« K. pifelabantliho. , Sg* 70w unzirganlllb. Can. 1. trnkicbia« santlfb* Rb. ancbnndentlib. R. anali- aentlibbo. Rb« bweravantlib. Rb* un- gihweravantlib. Ra, g}. K. pibahant- libo* gL K. Pa. Ra. biafaninh. gLK. Pa, harmentlibo. Pa..giheizanllib. Ka.gl.K. belfanilib. Ra. gLK. ungahrorentlib^R. angahorentliL Rr nnfertragentlib» N. IL uncatracantlib. Pa» dolentlib. Pa. Ra. gL K. nngadolenllib* Pa. Ra* gL K, tretaiillib.Rb« terianllib.gL K. kaduun- ganllibhe* Rbr an&uifolaalliko.Da. so- acntlibho. gL K. farsebantlib. Ra. ki- aekantUh. Can. t. forakasebantlibho. K. anaatantanlUb. K. fttristantlib.. K, faratantantlib. K. unfarstanilib. Gc 3% «ngiscawoDtlih. gL K.

Aock Ceinposilioii »U beil? m uawi- zantheii, forawizanlbeii? oder ist T eingescboben? cL wizanheit, farloran» beii etc. - In leben lig. T. VVm. ia^ Mich mit ig zusammengeaetat. In allen übrigen Wörtern, die in der Ab- leitnngssylbe auf ND, MT ausgeben, ist ca, ob- gleich ea auch ein, wiewohl aelten gebraucblear lanskr. Suffix anta giebt, und die in der Fle* xion griechischer und lateinischer jtomina heM vortretenden nt auf ein SuFGx MT hinzudeuten acheinen (cL auch das Is^t-^ -und-, -^ient^ und das aanskr» vat, vant, mal, mani), bedenk* Uch, MD, MT als BildiMigssuflix anzunehmen (im Golhischea kommt nur uibandus vor). Einige der so auslautenden Wörter sind irii*ht deutsehen Ursprung» (z. belpbant, gigant, iachant), andere können part. seyo, wie z. B^ talondi. gL K., bei anderen kanik N eingeschaltet r cf. tugunt mit tugathi, sa- inaat nüt goth. samalh, oder T suffigiert (als Ableilungssuffix oder als unbedeutender Buchstabe), wie vielleicht in hin out, fopnan- ' tigi) zuiront, oder T ganz unorganisch seyn, wie z. B. in lanchunty ilia^ Die Worter, ia

denen sidi ND, NT in der Abteitnngaaylbe

zeigt, sind:

Mubst.^ abant (abunrt, »benfy abont), alanf, inula, »laut (alunt, alont), olbenta, capiio, cilant C^f[an)e)/ wibunt, wisani (wisunt, wisint, wisent), weisunt (wei- aont), elsunt, beHvi>t(?), jnguod, in* gunt (togent, int), hliumunt (hliument, hliumint), la»chunt, leidnnt, arandi f^i7J/ftfr//£rj^, arandi(aFanti, ar4nt,»runttt arnndi, arenti, arunoti, arendi^ arindf)v mandaUun^ talundi (talondi), mnrmcntf (murmunto), mammunti, mammonti^ mammenti, manmundi, maumindi, ma» . fnunti, maminti, meihmiti; alta» mad« mund und dessen Ableitungen mammuR* tigi rnid mammnntAn, so wie die Ablei* tungen olbentari, wabsmuntigi und uf»- hliumuntcon. Hiezu kommen noch asta* noadrgLK. nordanondi. gLK. obanenti» O. Em. 13. uzononti. Isv fornonti^ Pa» nidinentL Bib. 5. und die Ableitungen nordanontie, Ra. obanontig. R. Ra^Rbw Ja. k. gL K. Par H. (oba»entig bei 0. Tr Virg.) uzanondic. Ja. (nzanentig. Virg.) fornontrg und fornondig. Pa^ Ra, gLK» Virg. (fornantig, fornandig. R. Pa. IL 340. 347. Virg. forn entig* Bib. 1. 21

5. 7. M. Prad. 1. Vrrg.) nidenantig» D. If» 346., an welche sich noch anschlielsett; in- nantig, aftanontie, aftanondic. RargLK.^ (afternentig. Brb. 7.) und hrntanoatic Ra, Rh. Bnd die von ihnen abgeleiteten 9filtsi^ obanontigik K. Ja. Ib. Rb. Rdr (obanan-^ tigi. Ja. D. IL 3td. Ko. 2. &• obanenligr» obanenrigi. Bib. 1.2. Ib. Prud. 1. T. Tg. du Sb.) uzancntigi. RL Gc. 6. fornonligr, fornondigi. Rb. gl. K. (fornanlrgL Rb» Bib. 2. M. Sb. fornentigL M. Bib. t. 3. S.

6. Can. 10. Gc. h. Sb^) nidanentigk. Mu.^ M4. Bik f. 2. h. Sb«; ancb aftanen- tigi? [Diese als Compoo. mit antr, enti (finis} anzusehen, verbietet schon die in den ältesten QueMeu aUein gülitgc Form onli.| Auch zigelinta OPfl) und der Volksnamen burgundari*

1145

ND.

ND.

li

Adjectiva*. arandl (ar«ndi^ afcrnt), mam-

munti (mammonti, mammenti).

Adverbia [cf. den Uebergang des hwiioa tai

liwilont; das von Grimm (Gr. III. 2l7.)

angeführte einzent i&t zu sireichen; der

cod* hat einzen]: enont (enii6nt, en-

n^nt)) hinon4; (hinnont), nahunt (jie-

heo nahun, nahum)| niuat, mittunt

j(n[iitdunt, milhunt, mUh^nt, mii-

thont. midtunt, middunt, middonli

middonti i^bea mitlh^in, raithon, miX-

. tun, mitton^ middon, niid4>n; auch niil;-

tundes)^ zuixont (zuirent neben zui-

ron, zuiro., zuiror)^ samant («aaient^

samint neben s^man, «amen, samiU

sam^t).

Zahlwort: t4i«unt (Xuseat, tuslnt) und das

davon abgeleitete dus endig.

3. Flexionssttflix für die 3^* ^. pl. prae$n ind.,

aanskr. antl, lat. MT, goth. IND/ (Das ab-

vreichendc .goth. D xmd T verhält «ich eben

so 'W'ie bei pari, praeß.; ND kommt in hlu-

tend, irciscond, rautilond, forond bei

gl. K., in sindun bei Is. und NTH in rjeüi«

nonth bei Virg. vor.)

Die stadcconjugierenden verl^a und die verba !**•' schwaclier Conj. bcliallen A vor NT, z. BL (sie) -ezaui, wahsant, wiutant, wintar- rant^ teriant, arle.kl^eanL Abschwachun- gen dieser ANT zu ENT, INT, ÜNT, ONT (einige der schwachcenj. ENT, INT, TNT, 0^T lassen sicli, da die schwachcon). verba oft nach 2x>der 3 Conj. geben, nicht bestimmt der !*•", 2*«" oder 3**" schw. Conj. zuiveisen) zu 'Czzcnt, waJisest, Y^allent, uobent, illent} irpurient, ezzint, veerdint, nc- mint, uobint, wurchint, irburgint, wer- dunt, p^runt, tripunt, blasunt, kerrnjat« gepiligunt, behaltont,4rrisont? foront? |lio Abscbwäcbung

EiN r zeigt sidi 4>ei A. Aid. 3. Bed. 2. Bib. :.. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 13. ßo. LS , Can. l. 4. 5. 6. 7. 9, 10. 11. 12. 13. Ct. D. II. 283. 286. 313. 331. 337. 242. 346. Eb. Ep. can. 1. 2. 3. 4. F. Fw. Frg. Gc. 1. 3. 4. 6. 9. 10. 12. Gd. 3. Gh 1. 2. 3. 4. Gx. Hd. Ho. Ib. Is. gl. K. Le. 1. 2. 3. 4. ö. M.

SUt. Mcp. N. N. II. 0. Oll Or^ Pa. Pro

Ps. 2. H. Ra. Rc. Rd. Rg. 1. SL Scb.

Sal. 1. 4. Syl. T. Tg. L V. Virg. Vf

\V. Wm. Zf. INT bei A. Bib. 5* «. 7. IL Can. 13. D

33 L 335. 337. %i% Ep. can. 6. Est. Gc. !

Ho. Le. 2. N. Or^. Pxud. L 2. 4. £c.

Virg. UNT ici Bib. 2. 7. D. II. 331. Ho. M. Pirn

Ab. Virg. Om nur in Wm. und gl. K.? Ra.? (dem

iris^nt und foront auch aach der 2'**64

Conj. gehen können.)

In Em. 19. zeigt sich auch die Form lau^naant (zur ^^«''scliw. Coaj.?).

Die verba nach der 2**'^ sdiw. Conj. neli O vor NT an, z. B. ababoat, epanont, ton^, das hei «in igen auch zu UMT, £ INT, ANT Mrird (cf. aber auch den Ueber; ider Conjugalionen), z. B. alomunt, k nunt, arnunt; aktent, offenent, mach ahtint, giminnirint, herbergint; atam giscuidant? bisprachant Von diesen weichenden Formen erscheint (JiNT bei Bib. 1. h. 7. 8. Bo. b. Can. 10

Gc. 1. 5. Gd. 3. M. M. II. Pxod. 1. Sa

Tg. 3. Virg. ENT bei Bib. 10. 13. Wm. INT bei Bib. 4. 5. 7. ANT bei Bib. 13. D. 11. 327.? Gc 3. 12.1

1. 2. Prud. 1.

Die verba der 3^^«diw. Conj. haben I NT, z. B. altent, lebent, lichent, ^dessen sich auch ANT (z. B. wahtant. baut, sparant) in Bib. 7. Sal. 4. Sb. INT (z. B. wahtint, lebint) in Bib. 5. Fi. zeigt. Von ha beut konunen alle Vi vor, habcnt Bo. 5. C. Ec. Alu. N. O. T. Wm. habant Od Wm. habint B Org. Sjrl< haiiunt. Wm. habont Wm.

NT ohne Vokal findet sich nicht nu i(8Mit) atdut, Stint, pichoiQt, hänt, üern auch in ferbe<rjit. Mos.

Offanod. gl. K. ist wohl nur als Set fehler £ur offanoud anzusehen.

Frg. Is. und MarL iiaben für sint die läugerten Formen sintun, sindun.

NZ.

i«4

i;-

JS&..

lldS

orgnnlscli bilden BU». 2. 5. Bo. 5. Can. 5. . Ep. can. 2. M. N. O. Rg. 2. T. die 2»*

(sLallmitT) mit NT, B. <ir)ezze]it, ;nt, gäat, eigent, angustent, wol« , wanint, vergoat; eisGoent, sint^ lent, werdent, riuuuoient, euerrent; ent» warent, wizzunt, fnntont, fer- ent, santunt; gichurint, raalilint eben so auch Bo. 5. Ep. can. 2. Gh. 6*

N. 0. Rg. 1. Wm. Zf. die 2«« /;. ///. % Zr B. aliljont^ ^igint^ oiigent,jlciit

iehcnt, wrendcnt, vranent, wcrent^ ent, werdant, v^esent, wisint, wi« , lebcnt, lobont, rihtint^ firnemant, ent, birent (birint, birnt, binl), fro- t^ gänt> sinncnt

Can. 12. kommt auch (sje)r oporolunt (sie) oporotun vor.

t auch ein zweifelhaftes SufCx; vidleieht ftier wo N schon zum Thema gehart und iiügt ist, z. B. reginzo, so wie In den Lcinischen Wörtern enUtandeucn Formen, hobilinza, M eingeschaltet; cL trophin- e/. pLj mit dem verb. trophczjün und aron gebildeten trophezunga (dasGoth. kein Suffix NT, alihd. NZ). Ist auch m 1 Namen victteicht Composition anzuneb* i. B. wegalenzo? oder ist hier L schon ing? Cf. auch NS. Aufser den Orts- und

Personennamen, wie alisunza, ascinza, ma- genza, breganz, ch^bilinza^ kostanza; abinzo, wegalenzo, werinzo, liubinzo, lopenzo, reginzo, megalcnzo, fakenzo, deganzo, subnrenzo, slouganzo; liubinza, Tihhenza, mngnnza, pagcnzn kommt die Endung NZ nur in aülrcnza, rahchinza, pha- Innza, fochonza, trophinzin (^d. pLJ vor; vielleicht audi in varrinenzenon (vcrrinen- zenon. Bib. 2.). M4{;. Bib. L, welches taureis Cfingris et taureis crnciatos) übersetzt. Ge- hört ganavenzota, ganavinzota, cavilläkat «nd das snbst. ganavinzode (^d. s.J zu gan? oder nav? oder venz? Das in Tr. vorkom* mende umbigaginzari ist nach nmbegangc- zere. Ha. in timbignngizari zu bessern.

NS

tritt auch im Ahd. anscheinend als Suffix auf (kommt aber weder im Goth. noch in an- dern deutschen IKalekten vor) in alansa, wa- ganso, segansa und eilinsin, ist aber ent- weder ein zwiefaches Suffix N und S, oder eine entstellte Composition.

Habensa, omaia comas. £b. ist wohl eine Entstellung oder falsche Lesart^ so wie chaz- zonso mit craphon, torqueo ungts/Js. N. 118, 161. [cf. ^eich darauf wirfo so füre tier {iubrogo bestiisJ2' Das 77. pr, richinsa kann aus richinz^ entstanden seyn, oder umgekehrt richinza aus richinsa?

«1

I

.\

-1«^

' ;.i

[73 1

M m

Der neu^oc^Deutfc^n ^BSiter, Die im 2««« ^<il De« att^oc^&eutfc^en ©prac^fc^afert i^rc

€r(&uteruud ftn&en.

9Mag. 315. ableiten. 185. abnehmen. 1062. abnehmet. 1073. 1074. aebnffct^. lU. 9(fermann. 739. Mermetfl. 884. a(m(i(i)t. 616. a(mad}% 618. aimenbe. 747. atraim. 523. amtmann. 739: anfff^n. 305. auteln. 91. anfcjwng- 96. anlegen. 124. änderen. 86. anlügen. 131. anmm^en. 699. anni^neti. 1063. anrennen. 518. andnnen. 515. antli}. 20 1( 322. aptil. 796. auferri(f)fen. 427. a»flef|en. 92. a«flefen. 248. aufliegen. 87. aufrecht 405. anfridjten. 42a aufrucfeii. 434. au9tn(td)t. 147. atiferUfett. 248. au6aercniien. 516i. au^ki^ 315. auefaSen. 306. au^leitetT. 185. anliefen. 248. aullofen. 276. au6net)men. 1061. äu^rinnen. 516.

25t.

S«t^efafen. 158. Sanflafen. 158. Segnagen. 1014. 2?einaf)e. 1000. SBeinamen. 1081. SBe!o^fiT. 307. Selcaen. 92. iPeleutten. 150. SBelieöcn. 87. QJdögen. 131. SBenagedt. lOlSw SSenc^men. 1065^ SBeraiiben. 358. SSeraufen. 499. S3ere(i)ncM. 382. SBereben. . 456. Seregenen. 442. »ereit. 479. ^eric^ten. 42& Sleiben. 47. ©lo*. 142. Sfocf. 142. Sracl)(au(t). 143. öroAmonaft). 796. SrotfoiJ. 269. aSnifilappe. 38. ^tnrgmduer. 843. SSnrgrcd^t. 409.

®«niit 665. S)^nnrf. 665. S)arnact>. 1000. IBedlofen. 159. S)emutl). 690. 697. S)cmti(^tg. 690. 696i S)emöf^igen. 698. S)ejfo me^r. 833. S)etmoIK 650. Sienfhnann. 745. ©iefnc^. 389.

r4 '.

Singmann. 745. S)oifmaun. 746. S)reinä(^tig. 1021. Sreirubrig. 493. S>tird}leiten. 186. S)urd)Iefen. 248. ®ttrcft(eu(bren. 150. S)urc^leu4tig. 14a

S)urc^meM- 892. ©urtftmrfcftt. 879. S)ur(^nJßtn. 1116.

€benmnnf. 90i. ebenmäf. 902. e^rlo«. 267. Stnlaten. 166. einlafjen. 306. einfeiten. lS5w eintefen. 248. 6inmtf(i)en. 879. 6inmn(f^'g. 691. einnehmen. 1063. gJetib. 236. 237. gllenmaag. 896. * .ümuäh 390. gnglar.b. 234. ent(a#. 313. gntfapen. 305. entlebnrn. 124. (fnt(ei()en. 123. entlöfen. 276. entnagtln. 1017. entnehmen. 1063. entrichten. 427. Entrinnen. 515. 6rb(o^. 268. 6rbne^mer. 1074. 6rbre(i)t. 40a 6rbmi(?. 883. erbnu^. 112a «rtrei^f. 392.

erfangen. 224. grlaß. 316. erlauben. 76. ertanbnif. 75. erlegen. 91. erleichteren. 162. erleftn. 24a erleuchten. 149. erliegen. 85. erföfc^en. 280. 2S1. erI5fen. 274. erlofer. 27a erlSfung. 277. erlugen. 129. erlugen. 131. etma^^netu 769. ermannen. 753. Crmcßen. 892: emtorben. 856. ermuben. 60X ermuntern. 818. * erni()ren. 1102. emarren. 1094. entbtemonotb. 796. erneuen. 1112. erratben. 460. erreichen. 396. 397. erretten. 477. erretten. 471. errichten. 426. erringen. 529. errinnen. 515. err9t(|en. 485.

er(^(o4e. 12a

^ortmube. 603.

>(bmau«. 873.

fefbme^n. 653.

jefhnuti^g. 695.

?flebfrmati#. 873.

Sletfc^martt. 852

L

lief. 1117. nianb. 235. ndl. 393. im. 741. loi, 269. l 390. - 243. \xt\j. 695. 4f^id. 695. if. 498.

(B.

g. 2.55,

L 258.

m. 252.

II. 183.

. 239. 240.

m. 223.

II. 63.

c. 65.

|. 895.

I). 632. 635.

)lid), 63».

^t. 615.

)I. 652.

i(in. 652.

inen. 768.

bf. 718,

\tt 882.

j. 899. 902.

i. 782.

Ute. 785.

iilic^. 784.

nfam. 784.

tifc^ft. 7«4.

^ 879.

L 712.

e. 869.

I). 684.

!^^ru^e. 56S.

T^et. 841.

e(r. 1016.

. 1053.

m, 1073.

n. 1098.

ien. 1118. il20.

. 1125.

cnfc^aft. 1127.

iu. 1128.

)t, (StirndjU. 1019.

. 1005:

e. lOOa 1010. en. lOOd;

?. 45Ä. bf. 358:' lt. 410.

f. 447.

I)fn. 396. 397.

e. 559.

lt. 417.

5. 530. .

ien. 514.

^p^ctif^cd $l^ei(§iit«.

1152

Oeruberf« 493. <8eni^en. 379. 38 f. ettüfit. 547. ®(anilicbt. 147. ®fatL 35. ©laube. 7L 72. <!»(aubfti. 66. (»{äubio. 7X

@Iaubft4 75. @feiit. HO. ©leiten. iflS. ®{et4er. 111. <9(ei(^mut4. 687. ®Ieicf)n{6. 115. @(ei{4fam. 116. @I<i(^diier. 120. ©leiener. 120. ®(ieb. 169. eiimpfiidi. 216. @iuc!. 145. @niütib. 812. ©nabe. 1025. ©nabig. \{\Ü8. @ndbid(i(^. 1029. ©nadeii. 1014. ©oMar. 243. ©ottlieb. 50. ©ra6niu<fe. 654. ©vob. 356. ©ro^niutb. 6P4. ©ro^müt^ig. 694. ©ruti^en. 526. ©unbetrebe. 354'

)albtnann. 744.

)anbreid)eH. 397.

)dnde(dfen. 158.

)aadoi. 271. irtmtttb. 695.

jrtmüt^ig. 695.

^afelnuß. 1128.

)aupt(afen. 159.

>auptIo«. 27 L

>auptmann. 744.

)au«denoß. 1126.

)auemd!in. 745.

)e€rmann. 744.

)titat. 462.

)etMutb« 696. ^et^mut^ig. 696. ^emblafen. 158.

Htnadi 009.

»ernieber. 986.

^euitiondt^. 796.

)imme(It(4t. 147.

M'minelreid). 393.

)inla@en. 313.

>in(egeii. 93.

Mimebmen, 1071.

jinreiten. 477.

>ini*innen. 1)17.

)edjtnntf!^ 695. >0(tmut^'g. 695. »Ofmann. 744. loMo^e. 12a »ornlo^. 271. )Drnund. 795. mfiatiid^ 203. lülflo«. 270. ^unMattc^ 143.

Jafirmarft. 852. SemanK 747. Slmmunfier, 805. SCmmet. 834. 3n(anb. 23a anliegen. 87. 3llanb. 234.

trAfmun). 806. JlAufmann. 742. Xinberlo«. 270. jMeinmutblg. 691 JlnoUoucb. 143. Jl5ntgreid^ 39i ^onrab. 463. JTraftlo^L 270.

Sabe. 36. Sabin. 37. Sadjt. loa iadi€. 163. £aben. 164. Sabuiig. .166. Saget. 156. Saaer. 95. fiabm. 2ia Säumen. 210. Sadn. 23 (. Saie. 152. 740. Safen. 156. Samb^rt. 2 U. Samfrib. 234. . fiainm. 213. Sdmmlein. 214, Sdmpc^en. 214^^ Samprete. 24L'. Sanb. 232. Sanbin. 239. . Sanbric^. 409. Sanbric^ter. 42l Sanbfcbaff. 234. £anb€mantu.74a Sang. 225. Sänge. 226. Sänge. 22'». Saugmutb. 693. fiangntuttitg. 693. Sangfam. 229. Saj^e. 3a

Saffer. 98. Safierbar. 98. Säfleren. 99. Säfterer. 99. 2äfktl^. 98. SüOerung. 100. Sapen. 29a Sateintfcb. 20a Satte. 167- Satttc^ 202. Saub. 65. Soube. 66. Sauben, 6a Sauc^ 142. Sauer. 244. Sauge. 152. Saugen. 15a Sau#. 27a Saufc^en. 281. Sautraiftg. 541 Sat>enbe(. 20a Sai^ 3a Seben. 4a 41 Sebenbig. 43. SebeneregeL 44a Seber. 80. Sebermeer. 82a SebtD«. 26a Se*. 102. . Setztet. 102. Se«. 102.

Seifen. lOa 103. 203. Secfer. 101 Seber. 201 Sebem. 201 Seer. 241 Seffe. 206. Segeiu ba Seben. 121 Se^m. 212. Sedmig. 211 Seinen. 124. Sebnmann. 7ia Sebre. 254. Sebren. 255. Sebrer. 25a Scib. 41 Sfibbaft. 46. Seiblic^. 46. Sei*. i52. Sei<^e. 103. Seicbt 16a SeicbtKct). 161. Setcf)tmut^. 694. Seic^tmiitbig. 694. Seib. I7a 17 L Seiben. 16a Seibet. 171. Seibig. 175. Seiblic^. 171 Seier. 244. Seiten. 122.

[73^

M

usa

'9nm. 21t. fitimtn. 211. gtin. 21H. Iröi. 2fi. efitir. 319. Smt«. 219. Stinbrcn. 157. Snfr. 251. Srtflf. 251. Snilni. 251. itUtp. 1<8. 181. gtittr. 18S. Zialt. 222. 239. ftnj. 2i2. itopaA. 60. Sfopolb. 55. 197 Strdir. 245. 8rt*tiifHb. 2i5. errntn. 260. 262. etfra- 246- 8(tten. 167. £tttig. 167. gtMbflrt. 197. imOittn. US. Sn^n. 133. ^fit^nung. 131. ?fufadi. 55. ?nk. 193. —UOf. 105. Sidit H6. 147. Sirt. &1. fiftr. R6. Ütbtn. SS. 60. Sükr«. 55. eiibüd). 57. 2»tr«m. 68. eM^tttd. 81. Sin^tn. 138. ei(b. 199. iitgfn. 81. £K^ta«. 281. Silir. ■iO». ?imbiirg. 2ß. Simmat. 240. ei'nb. 239. Sfaibf. 210. Sinbrm. 240. Sfnbmütliia. 693. finbnurm. 241. Sinw. 218. iünft. 331. Smfr. 342. entftn. 242. «iUP». 205. Üip»e (3(.). 50. 78. giemtn. S7V. S^ptla. 280. artpr«. 280. 8tft. 282. Seb. 60. £Bbcn. 62. 64. Scbtr. 64. ?obtfdm. 63.

Sllp^ft&etififK^ fStrieü^ftf.

113

88fcr;A. 62.

Sod). 1-iO.

Sorf». 127. £«dtn. 144. Sctfiiirj. 115. fcffd. 205. 8(*. 127. Sollt. 33. 151. £cbn. -219. gebiiti'. 220. fiotinrr. 221. Loire. 244. Sold;. 209. SonliDii. 241. 8ot*. 215. 2ct. 267. SifAtn. 281. 2b\tn. 272. 85f«t. 278. Set. 193. iixet. 31. Serein. J2. Sudie. 163. 2Jt. Euc^ren. 163. Sud«. Ii2. £üdf. 142. 8ufc. 208. Siiffia- 209. ' Sufl, 13S. Saat. 131. 13«. SugtR. 12a £ügtn. 130. Süflntr. 137. Sü^tn. 146. Sungf. 231. gupin». 207. Süfti«. 203. Su^nnburj). 321.

SDIaar. 819. 3}Iadf. 669. 9»aaß. 893. 902. SDIao^Ii«- 896. «Old^tn. 639. 9Rac^tr. 6l9. ^dAtrn. 656. StRofbt. 611. ^ä*(tfl. 616. OTä(t)iiäf(it. 617. a31jt(i)fi.. 630. 631. OTabf. b58. Wa^ (id), (r):60e. ffltafl (b«). 629. SBtaflb. 630. Slßiigbtburg. '631. Sffdgfn. 653. SDfagtt. 656. Snügnt. 656. ^ajtrii. 6>7. «Kavier. 653. 9Ragi|)tT. 657. •mibin. 65J. Wtiitn. 653.

fXmt. 794. SRafjnta. 767. SRdbntiRg. 770. Sffiäbr*in. 825. 5l»ätce. S.'D, 814. OTflf. 796. 2Rain. 803. SRniiigau. 803. SRaiiit. oOÖ. aHol. 714. OTaren. 711. 717. SWoltt. 718. OTalfir. 727. OTolj. 713. S??oii. 736. aBoiKft«. 756. aSaiibtl, 817. 112a gRangrIn. 807. SrHaiueliiiifl. b07. SPiaiigclK mi. SRann. 732, aRoiinhfif. 7Ä2. 3}!flnniäfa[(. 761. OTaiinJafaliia. 765. sffiaim;,! Kh. 7»0. 751. SIRäüniii. TT)!. 9Räiii>ii'(b. 753. SßäimUin. 75 1. SRännltdj. '^. Stlaiiftr. 816. anantflltin. 817. Snarbtr. 858. SRorf. 814. &iS. aRdtfr. 8i)2. 931flritior 8i9. SRiUmorn. 8'i9. Sitarquarb. 845. fOIarf«-. 857. ^arttm. 858. SRarttrn. 85a <0far((r(i)um. 8.17. aKactfTung. 85& SOIärdjrtr. 857. «näct. 796. 861. aHofd)!. 877. SRaM. 876: asof«. 87a. OTaftrig. 875. aßflift. 877. SRafff. 861. a^dfl. 8öl. 882. anaffiin«. 882. «Dfjpij. 899. 903. Sßumit. 614. anattf. 658. SOtautr. 842. mn'l. 720. «DiaiilberTr. 811. SOIoiikffl. 719. SEKaiilrrdin. 720. aHourn. 842. SEHou«. 872. S73. ÜRMfra. 910.

3Raufnn. StO. aWaiitfi. 70a Sla^^olb«. 913. SDttittdi. 650. HRetr. 819. OTeeritiuiciicI- 881. ^Icfrrttii*. 492. SWtl)(. 712. aRwIlftau. 713. ^ibt. 832. 2B(hHn. 8J9. aVfMtic. 839.

2nci)riiiia. sia

2JI(i^f^. 674. anntr. 843. 3Reirf. 718. Sntin. 592. 593. 5t(iiitplb. 62L SRrtiKJb. 779. 2S<intn. 785. SRtim. 593. 5W. OTfinfdb. 621. anftnfrit. 62L aRtin^arb. 621. mrimat. 621. SRcmung. 793. 37ftinnl<ll^. b31. SRtinntrf. 621. SKtifi. 874. aBtift. 883. SPIttfItc. 8->7. 88& Sßtillertii. SS9. älffißirli*. 888. Smtilltrn. 889.- Si^itlfrtd-art. 889. ?:>;(i|lrr(l7imt. 889. Sltfifüg. 885. . Wiiitl 911. mditn. ÜU. - SKrIbr. 72a. SRelbrn. 723. •SJltlbn 724. andbunt). 724. SCRdf. 722. fÜftlffn. 721. ^trinltttl. 728. Bltngc. 765. SKengni. 806. SOItnidi. 753. aKnfflb^il. 755. aUfnfdjlidj. 75«. , SRcTgri. 852, antrrtn. 651. Sf«i"ebitrg. ö6i. 9Jt(f*itr SSI. afff^Mfr. 875. SHtfft. 867. aR((Ter. 912. OTeiÜita- S75. aJitötri. 89L 2ttfß«r. 900. 9Rtfung. 90a SRthr. 708L

Vit¥it6?i<t ahtick^W.

1156

me.*.l. 815.

ÜIItTt. 859.

67i

ffloTtn. 856.

TOrtw. 856.

»rtelfit. 856.

SHorflfn. 852.

in. 653.

SXnginlldil. 147.

aRöHdirotn. 486.

SMoif*. 851.

,.

mSrCt. 858.

741.

SXSrttl. 859.

16.

J»«(.r. 875.

a»«(n. 876.

aSsIl. 883.

BIM«. 658. (cC 679.)

min». 653.

HXm. 603.

i.

WSte. 61».

1.

äHiiJ«. 710.

801.

äüälie. 602.

12.

91lül|«i. 600.

603.

3Riillin>. 738.

2.

PJfübung. 602.

aliüili 651.

5

SDiodin. 655.

775.

inülbni»«. 1117.

SOlulm. 655.

ÜJlnl».. 727.

Smül». 712.

7.

BlüKanf™. 712.

30.

SHüIJct. 712.

95.

IDIumniirn. 728.

i.

<!l|ün4in. 804.

91.

tnunt. 811.

691.

SnünUIng. 815l

1061.

äHinMiiis. 812.

SBÖnlltr e05.

aSotiM. 817.

Smänjf. 805.

SDlüiij.». 806.

Dlüiiltt. 806.

Siiittt. 831. 8]2.

671.

SBurmri. 859.

830.

«Hurnifln. 859.

1.

aJtutmtItbiEt. 859. .

WM. 869.

1020.

3Ilu(4.r. «81.

SDlnfit. 874.

äüuH. 679.

?OIii(b»n. 699.

Wultt. 700.

no.

<miiti.r. 709.

SRÜlKtli*. 71».

ai«s. 90.-..

i.

itnuS.. 907.

7«.

SWÜS«. 908.

SüaSiäMt. 909.

881.

aSinlK. Sil.

srnmiit. 856.

5.

tl.

911.968,

Wiifcf. 995. 9;ab((. 995. ?Iad>. lOOO.

?facf)^(lll. lOOt. 9Iail)(iL JOU. 9ijd)rcit(ii. i"7, 9Iöd)fl(r. 1002. 9Ij4t. 1019. 9IjcflMa. I02I. ?<äd)tia. 1031.

?;a.t<t[i(f!. 1021.

«■{odillubt. 147.

9taät. 1015.

gidbti. 998w

SRaafl. Ii)l6.

9faatn. 1014.

fftabt. 997. 999. 1001. 1002.

1108. Stabe. 1003. 9?dlKn. 1003. 1004. 9ral)tii. 997. 9iJI)ir. 1002. maiirtn. 1100. 9Idt)runfl. 1102. gflflbf. 998. ^amtn. 1079. 9Im»nlo«. 269,

9?arbf. 1097.

giflrtdi. 1095. gTdrr. 1091. -liflMjeii. U05, 9Jjf(. 1103. g?a»lc(t!(r. 141. gid«Ief. 269. ?Ia». 1114, ^iäfr. Uli. mä$tn. 1114. 97<]tfrr. 1051. ?;atiiT. 1050. 9{atürltd<. 1050. ^au. 1109. 9fiitdniif((fi. 1130. ^tbil 996. !>f(fr. 1052. 9ttiimm. 1054. 9I(bmfr. 1073. 1074. tfltib. 1031. 9ffi>(n. 1032. ?tVibis. 1033. 9(1»». 101& SItnndi. 1082: 9;(niiuii(i. 1086. ntii. 1107-

mm- "07.

9;<t)lr'n. 1107. 9;{@([. 1116. fftio. 1109. 9IfUTnagflt. 631. 9iimoi\K 222. 795. 9I(Dn. 1091. 9ttutitt. 109L

(Jltwiiig, 1091. ?tciiiiiifl[l(. 1091. 9tmittb. Uli. 9?t9. 1116. 9IrRm. 1114. 9I«Bl«n. Itl7. «HibduRor. 997. 9?icbte. 1052. SiitmiiifA. 755. 9litin. 993. 9Hrt«. 986. 9ti(t»rt (b«)- i*88. ?}i(b(rliigcn. 3Ü7. 9?i(b(t!facn. 92. Sfifbtrriimeti. ')17. Ütifblif«. 1048. SlWrigtn. 991. 9ii(md^^. 748. fHint. Ht94. 3tUU«- 11U4. 9Iiiiiin(r. 835. 9?ift«i 1107. ??tf. 1117. 9?v». 1018. 1019. 9lc*. 980. 983. nsnt. 1090. ?Icnn(. 1090. «QorNn. 1096. 1097. 9torli;juifn. 1096. 9Iorbniann. 741. 9Io(ar. 1051. gieff. 1048. IVotli. 1032. 9Ec:ltWt. lOiO. 9ii?cl!ig. 104-2. Wi^igw. 10.12. 1045- 9IÖtbiAuna. 1042. 9Iu. 9T8. 9Iiid}ttni. 1024. 9Iumi>if(ti. 1090. Fliin. 979. 97ürnbtT«). 1094. mut). 1107. 9;us. 1128. 9?üBf. 1122. SRu^tii. 1123. 9;ufi(n, 9tüt(rn. 1124. 91ütfli4. 1124.

ßifllet. 268. Cr(li(b. 50.

giflbe. 494. Stabm. 361. !)Ii](t)m. 385. SHjb. 444. Siabfn. 470. 3tah(. 3S3. Slabmtii. 504. Staunt. 532.

#

It

1157

gUmn. 527. iRommeln. &05. Slanb. 531. SRafc^. 548. WofJ. 550. Sftafien. 549. SRatl}. 461. SRatijen. 457. Stat^ir. 467. SVat^Iol. 268.. SRottfam. 464. gtit^fel. 469. Statte, Sfta^e. 470. Rotth 357. SRaubeiT. 358. Sfläuber. 358, Stauc^. 436. Staunen. 436. SRauc^ern. 438. SRauclitg. 438. Staube. 490. {Raufen. 499. SRau^. 438 Staunt. 506. Stäumen. 509. Stittmt(). 508. Staunen. 526. Slauner. 526. Staupe. 360. Staute. 490. Staoenna. 361. Stebe. 353. Btebemeffer. 912. StebenUub. 65. Stechen. 386. Stec^nen. 381. Rechnung. 383. 8led)t. 399. 403. 405. Sted)tl)aft. 413. Sted)tlic^. 413. Stecfttfam. 414. Stebe. 444. Steben. 449. 454. N Stebli*. 447. gtebner. 456.

Stegel. 439.

Stegeit 441.

Stegenen. 442.

gtegen^aft. 441.

Stegenfburg. 384.

Stet). 385.

SteibeL 355.

Stetben. 355.

Stetbun^ 355.

gificb. 387. 390.

Steidjarb. 390.

gtcid)eit. 396.

gteiAI)e(ni. 390.

SReid)«*. 393.

Stei^mann. 390,

Steid)tl)unt. 394.

Steif. 496. 497.

9Ipl^a6etif$e< SDctsHc^il.

m

Steife. 498. iRetfen. 49a Steigen. 430. Steige. 430. Steifjer. 443. SReim. 506. Stiintann. 39a Steimbolb. 3S4. Stetmbot. 384. Stetmer. 384. Stein. 522. Steinfrib. 384. Stein^arb. 384. Stein^olb. 384. Steimnar. 384. Steinolb. 381 Steife. 542. SReifen. 542. Steigen. 557. Steifle. 541. Stetten. 476. Steifer. 477. Steitern. 475. Steiiien. 558. StcÄen. 363. SRemagen. 441. 631. SRennen. 517. Stetten. 471.

P{ettic^). 491.

JRcute. 490.

Steufe. 544.

Steutcn. 489.

Stbebe. 479.

gtl)eijn«. 505.

JKI)nn. 522.

Stbcinou. 522.

St^rinaait. 522.

Stf)eint^al. 522.

Stbone. 492.

8tid)arb. 390.

9ttd)te. 415.

Stiebten. 419.

Sticbter. 422.

gticbtig. 418.

Sticbtung. 422.

Stiecben. 436.

Stieget 440.

Stiegein. 440.

Stiemeit. 510.

Stiefe. 540.

Stiefeln. 536.

Stiefler. 553. Stijfeln. 497. Sttnbe. 532. Stinge. 530. Siingen. 528. Stinger. 530. Stinne. 519. {Rinnen. 513. Stinnfel 519. SRippe. 356.. Stifl. 541.

Stifte. 541. Stitten. 475« Stitter. 477. Stilen. 557. Stegen. 443. Stoggen. 433. Sto^ 553. Sto^r. 545. Stöf^rid^t. 54« Stfxf. 430. Stocfen. 432. 433. Stolanb. 503. Stom. 507. Stomer. 507. Stoimf4 507. Stofe. 544. fitoß. 551. 552. Stoffen. 552. Stoffen. 552. Stolfig. 551. iRotti. 481. 9Ioti)e. 484. StM^en. 485. Stottimif. 484. Stc(. 559. Stcttig. 560. *Stübe. 352. 353. Stu(t)(c^ 26a SRucf. 435. Stutfen. 433.

SRücfcnlafen. 157.

Stube. 490.

Stuber. 493.

{Rügen. 432.

Stu^e. 554. ' Stuben. 555.

Stu^r. 561

Stumpfen. 512.

Stune. 52X

Stun^el. 533.

SRun^lic«. 533.

Stuffen. 546.

Stuffung. 548

Stup. 563.

Stufe. 561.

Stu^el. 560.

dtufig. 561

Etuti)e. 491.

{Rütteln. 471

eia^fentanb. 235. (Salmann. 746. Sanftmut^ig. 699. (Baitgmeitler. 88a @d)damlcof. 272. Q^aatmännet. 747, ®(beftlar. 24a Sc^iffmann. 747. ®(biffmeiffer. 88a ®(b(affotf. 271. ®4neibemrffer. 913.

ßdiniittaMdi. 143. Sc^ottlanb. 235. @d)reibmefTer. 918. (Sc^rotmtffer. 913. 0(bu()tiemen. 51 L @d)u(metfier. 657. @(^»aben(anb. 235. Qid^iiilaUti. 159. @(bmeif(54er. 141. ^c^wermutb. 699. @teg(c«. 271. @tegnabnie. 107& einnlof. 27 L Sittenlol. 27L Somraetlatte. 167. &onberglei4|. 114. Sonnenlicht. 147. ®pielmdnn. 746. ®pra(^o#. S72L Sprac^mann. 746. Spuntloc^. 141. etarfmüthia. 609. ®tegretf. 496. Steinme^er. 911. @teuerruber. 493. ®tiefmuttet. 7ia etrettmutf). 699. ®tteu(afcn. 159. etu^Kafen. 159. eunMo^. 27L

SdgelK^t. 147. Sagtobn. 22a Sanpeffter. 8Sa Sbn'Ina^tne. 1078. Sifc^Iafen. 159. Srautmutter. 710. Itofflo#. 271. Zfübmuiiitg. 699.

U.

tiebettang. 228. Ueberleben. 43. Ueberleaen. 92. Uebetrlciten. 185. Uebetrmut«. 688. Uebennutbig. 689. Ueberna^ten. 1021. Uebernebtnen. 1063. Ueberreicben. 396. UeberrocT. 431. Ulrich. 390. Umlegen. 92. Unduf^orlid). 278. Unberegnet: 442. Unerlofct)eti. 28a Unermübli^. 604. Uncrratben. 4b0. Ungelebrt. 259. Ungeltnge. 223. Ungema<^. 634. 636.

;9

maß. 902. mein. 78i. fuffeii. 892. mim. 879. rab. 457. rrd)f. 411. :rd)tet. 425. rlanb. 234. lube. 73. iubig. 74. " ' wihüdj, 75. i^. 113. U4^ mpfti*. 217. abc. 1028. äbig. 1029. ig. 228. b. 65. i@. 893. t*t. 614. Icfetjg. 618. ißlfl. 899. 903. ißigfeit. 900. fnW. 755. itl). 687. ißig. 909. rl}!^. 10/j2. fc 1122.

ift. 402.* 404. 407. btlicb. 413. f. 497.

I}ti3. 418. ^e. 555. Id§. 314. (aßen. 306. legen. 92. mif*t. 879. nel)men. 1064.

.-■^v

'«j

1160

ttnbeftafc^enb. 280. Unvetuunff. 1076. Unvernünftig. 1077. Unjetlaßen. 313. Unhtvimidi. 27a Urlaub. 75.

V.

S^dfetfanb. 235. 93er(angen. 223. 224. ißeriängern. 230. »edaßen. 307. SBerfeacn. 93. a3erleif)en. 123. a5er(eiter. 188. S^erfettgncn. 133, Setlferen. 262. . S3erto4tn. 145. Seviogener. 131. SJetluff. 266. SQeniid^Ien. 651. Setmobnen. 769. 93ermeiben. 677. 93ernteßen. 892. SBermeßen^eit. 892. Sermfeten. 706. Sermtfc^en. 879. 93ermiffen. 867. 83frm5gen. 610. 93erm»tten. 699. 93erne||men. 1066. aSerminft. 1075. ajernünftjg. 1076. S^errat^en. 46 f. aSerrat^i«. 467. SSerrit^nen. 383.

Serrinnen. 517.

SBetfmoim. 740.

üittüdtn. 435.

gßerfmetffer. 887.

IBer^madjer. 649.

aOefpennefr 1107.

Serwanbter. 224.

SiberUfen. 248.

Scgeaeim. 611.

Sibetfmaaß. 896.

a3or(aben. 166.

iBibermeßen. 893.

SoWafen. 312.

3Bibermuti). 692.

Sorlegen. 93.

SBibermütl^ig. 692. 693.

Oorierten. 186.

SBibeme^men. 1064.

Bormauer. 842.

SBinfefmaaß 896.

Scrmunb. 814.

So(ftfmH(f^. 721.

Sormunbfc^aff. 814.

fflmmemcnat^. 796.

aSomomen. 1018.

SBorml. 631.

SBortuden. 435.

SBunbma^f. 715.

«0.

TS.

3BagengeMfe. 25L

Satnlol. 271.

fBafirnetmer. 1074.

Seittofe. 271.

SBälfcbfanb. 235.

Serlaßen. 313,

9Banb(afen. 158.

Seriegen. 93.

SBanje. 279.

SerlSfen. 276.

ffiartmann. 740.

;3errinnen. 517.

aBaßemotter. 1052.

Simmermann. '746.

Saßerrinne. 519.

Simmermeißer. 888.

SBaferloo. 128.

Sm€mann. 746.

SSet<^mut(f. 692.

Sornmut^ig. 699.

SEBei(tmä(^. 692.

Sugemüfe. 781.

SBBeibmann. 739.

Suiaßen. 313. Suifgen. 93.

äBeibrau^. 437.

SSeinldub. 65.

Suleiten. 186. '

Seinrebe. 353.

Sureifen. 477.

SBeißmain. 804.

Surhinen. 517.

99e(tmann. 739.

Sufammenlegen; 93.

SBeltmeer. 820. .

3u

ommenlefen. 24& >

«eUretc^. 392.

Sufammenrinnen. 517«

9Berf(eute. 196.

3u

ommenrutfen* 435»

k

I

) .

I . ..

Nachträgliche Berichtigungen und Zusätze

zum l*^** Theile des althochdeutschen Spr achi^clialzes.

AFTER-

S. IX. Z. 9. lies: Ist peika (90/»^ ^alttte) das S. 128. Z. 3. seUc Unra: eichhnrno. Zt i IhUßcns, so steht hier die deutsche fennis. 130. Z. 1. selze hinzu: «gadora, aejgidora,

IX. Z. 10. V. u. lies: fin st föna uad Z. 2. altnord. aegisdyr (4Reerrtt^ure).

Y. u. fotu st. fotu. «— 131. Z. 9. seize fainzu: agilstra. ZC 2. XXII. Z. 4. V. u. lies: intsabida? 135. Zu 8. v. u. setze hinzu: ZU %

XXXIV. Z. 2. T. u. lies: tegerns. st iergcnß, 140. Z.6. v u. hiulerj au tis setze: cf. estcn«, _ XXXVII. Zwisdien Z. 2. «nd;3. v. u. «tee: ^^^ ^ ^^ ^^ JUH, „„d Z. 20. t. il

Bp. Bopparler Glossen, gedruckt im Anzeiger für ^j^,^' gj '^;,^^. ochasan. Ka. «KC^Oa. Kunde der aeul«enen Vorteil. IWö. t». 4o4. ji-iwoo t" i- ji * ii-

-XL. Zwischen Z. K) o. II. v. u. «ctee: Ef. - 1/3. Z. 52. seUe l..«zu: adalard, adalati, Eidesfonnel aus einer lat. Handschrifl, in der »da Icod, Jidallag, und Z. 3a «eUe imun:

t'ir'^kt"' «""'"^•'•''^- ''^'^"S^"' ''*^- - Ä" 2:'v. «. .el« h«xu: Zf. 2.

-'XLVI». Z. 10. V. o. binler D. setee: IL - \f.' 'fl'J»« Zcije Jj«'" >'«' 6. «etee: Zf. i

-LXXIIl. Zwisdien Z. 1. und 2. seUc: Zf. 2. - tVa. Zwischen Z. 14.«. lo.8etec.affillr«.Zf.2.

Zweifaker Glossen, gedruckt im Anz. f. Kunde - \'i- ^^'^ ^,t ^^'' *I*S>

d. dculsch. Vocieit. 1836. S. 462. 463. - *»'• Z. 2a. setze hmzu: Ef. 30. Z. ih. V. u. lies; weli sL waii; Z. 14. 190. Zwiiwlien Z. 4. a. 5. v. u. fielzn

T. «. «inwell i St. sinwelbi und Z. 7. v. il ]SACHA, Oxlsnamcn.

«etze hinxu: hcbigi. _ 335^ 2. 6. setze hinzu: AUhtac

71. Z. 6. y. u. «ctze h«iza: SolUe auitovuii, 2. 8. v. u. setze binzo: alx. Zt 1

ampla fcmce. Pnid. 1. hieher gehören? cf. uui- «, TTT rk

. . «rrr Z. 18. v. u. setze unzut Cf. luilAJ,

tero «ng* in V>11. A,>iriiii nA 23a Z. 3. hinter Tr. setze: Zf. 2.

_ 9-2. Zwischen Z. 4. u. 5. setzen AÖACHILDA, _ _ Zwischen Z. 16. u. 17. setze: Ii«lpii6

"!"'/• ._„- Zf. 2.

_ 92. Zwischen Z. 12. u. 13. setze: ABi^L, _ j^j. Z. 14. setze bin»i: «id ULF.

«bd. - g-. abeles, abelis. a. abelan. _ 243. Z. 8. hinter €If< setze: nord. alfc

99. Z. 5. v.u. setze ümzu: aper. Zl 2. cbar, Z. 18. setze hinzu: Zf. 2.

'"'S?''*^'*-..?P- . u- «t c , r». 244. Zwischen Z. 14. u. 15. ietie: «IviBda.

.m- 102. Z. Mi' setze hinzu: 9l»ni>«a, als Diana ^f '■'>

auf Inschriften. />fl5*o«; r^c. ^er^. /. und Creu- _ g^J* 2 ^j ^, ^^t^ ,,j^. 2f. 2.

zcr aUröm-Cultuf p.63.65. 5. Gcimnis %- _ 353 2. 20. hinter Hs. seUe: dmar«. Zf. 2.

t>»^S'e 1 V- ... ,. , ... 254. Zwischen Z. 11. 0.12. flctze: aniisBilU

103. Z. 17. setze hinzu: «giheim, «ggihelm 2f. 2.

und Z. 18. setze fainzu: und CGJDOBA. <-> ..- 262. Zwischen Z. 6.0. 7. setze: uni« gecbon- Z. 7. V. u. setze hinzu: goth. at[is. fen ombe in (got) mit temo ouerde reh»

104. Z. 7. V. u. setze hinzu: cf. angels. «gcs- tero deumtioti daz tiura geltsinero Ea». grima. ^öfttdtni^tlm. ' don, justae humiliiati.% pretio iaaestima&Um

ItO. Z. 5. V. u. setze hkizur wllaha. wcem divinae grntiae promeremur. Bo. 5. 24i

127. Z. 20. v.u. hinter Bib. 6. setze: eich a.Zr. 2. —262. Zwischen Z. 8. u. 9. setze: ambi lait

dir,

1163 ' »wterfigtadto^C^AaiiilMi^ «iigr^|iifttp><tuM{ ihTheMiL 1164

'di^niwAc« e.«Kw4«,..«taK^i*4.' s..|/iVu.. Ut. atuter. f ^ .if'T -

TTiTTT 1 *. . . 502. Z. 8. «etze'Umui dl nMil. «tistri,t im

HWA. ,?^ ^ «d>t9djt

S. 266. leUte ZeiU s«U« itMxn: spiraaa. i . fS^- Z- 17. «et» fciD«i:-Aarotii« (««taiMi).

268. ieUle Zeile setze hinzu: K». 522. Zwuchen Z. «. u. 3. aefze: awila^o^ «,«-» .- .. AKrn livri . , '«<*• Zf. 2. und zu Z. 4. fiiee hinz«: Sa.' ..*■

282. Z. 17. lie* ANO at ANO.. . : _ 53J z^j,eh.n Z. 20. «. ^ aetze::hfczl iiit»i

~ oT* ?• 'l '"V!1ü.' ■•"?**'•'. " ';: '• . r««^. hüte! hwl.U /o«i*i Periz man. IL 64S.

294. Z>«acheo Z.'2tt.u.>8l.»eti«J an h.nbe«, __' 534 Zwischen Z. £ «u ü aelsk: GMnpteätiv« »ifl^ijn*. U«». 5.. .' -.;,. ■• ' ' ^ . A«4r: also derö nanigoa riüge,. di«:

30a. 2.-6. V. «. set» hwin: Perm «na j^„^ „j^ „„be eineo «Uft «nerhent, imafcolda (o«ahoUha. gl, Ki). P«. «nd im« 4er «eder alle« dec inneTOsl« iat^ let in Hnoh«Ide. N. 59, z. '

in «nonoiae. 1^. oa, x. .-. nah*«» «|efte i»t, und« «» ouh tien a»d«.

■*" oo2* ^' r *f' 1 "^^ %/ o ' '■'■ ' " »e«» özAr umbe in toüfe«jt«i» ducli lia wkt

~ 0.I' ^" r T5"ia 1* ... 1.- " V A" «lef*«« ««Iber ij^mo «« sielt Ul -Bo. 5-

34.V. Z. 4. y. u..uQ()Z.,12.T. 4*£eiMli|inzot,Ka. § 013 - . " -

"" 5S- 5* fn'**i^¥?*n' ?*^ ' - -^ - "- ^9^ Z. lU selae bitan i,«da, runo/ia; Ka.

353. Z. 30. »treicb« fleba. ,H^W;r. ' " ^OlS. Z, 24. «clze hiiizui auch»«r/&o, p^

354. Z. 13. V. u. «ette hinzu: Cf. ENZÜ*. jaro.

361. Z. 18. seUe kuntit £{. •• 619. Z. 27. Um 48. st 44.

373. Z. 11. faetze binzt^^ fia &' i- -?^. 64^. Z. 8. t. ü. b'mlei Vel S. setee{'.2^, 1' -i- 3^9. Z. 4. T- ». Ätze ^inäu* OE ENZa» - ; - «• J^., v. u. setze hinzu: Zf. 2.; ..

335. Z.2«.8*tzchii.Mi: Ct angds-enl, «»lefe; - ^*^- Z- 3. v. u. «elze hmziw «ord. gudre^f*. nnd: uMfuioä^igdnteamviam, enti^k^'w^. ^-6^. Z, 13. lies: WlliyAL; Z. 16. Inge

ürk. de« Kloster« Fbruibach. ,voQ 1130 ar.wtoiu. bis;^: Ka.'

boic. JP^.St„^f -.<ii' 6S^. Z. 10. setze hinza: OrtSDaineai.adlbaMiim

387. Z. 2. setze hinzu: Cf. angels. enC, Sllcfe. wilder« wibo. Trad. fuld.

388. Z. 13. «etze hinzu: -^ (>«ocfae8ar<<riMca «— 653. Zwischen Z. 20. u. 2L setze.: phaffe«- lingua deus vocarelur. Sueton. Octamtm. cap. 97. « ui b , presbyitra.

388. Z. 13. V. u. setze hinzu: goth. unsara. 653. Zwischen Z. 7. a. 8. v. «. setze: yirlb«-

393. Z. 14. ▼. u. setze hinzu: Ö. antisc, *n._ *?j»» "• A»^- /-

trisc; auch onto*. -- Ctiitn^tr^. "*" "•■ *78-" Zwischen Z. 21, «. 22. t. m. setze: wafu

_ 432. Z. 19. setze hinzu: Zf. 2. t',V?? 1!*°*f!ii°\^A \ -, ki -*«

_ 433. Z. 5. seUe hinzu: stokare, alietus. Zf.2. '^*- Ji*" '^* *^ °" ^"^f "»"''J '*^' ,

449. Z. 12. V. «. setze hinzu: gleich dem jetzt %' 20- »• «• ^»«»1" hieber? setze: oder zu

gen Si^tag und grt^fl. '^".[r in . t- j ^

**_ inA" '08. Z. 10. setze hinzu: angds. vicc4an,/a«.

449. Zwischen Z. 2. u. 3. v. u. setze: Jlt/i, cinare.

Flufsnamen (bei S. Gallen). _ 739. Zwist^ien Z. 14. und 15. setze: WI-

459. Z. 12. setze hinzu: ordoff. oraha. IITTMT i'>\ ^o > nn ^ «

462. Z. 15. setze hinzu: Zf. "Va J tp^ ,!'"«««* «".V; ^^- i* 7'. . .^ _ 471. Z. 7. hinter m. setze: «ind/.? " ^30. Z. 5. hmter va.hls und hinter vaht

Z. 8. hinter 0. setze: und ßo. 5. «t^o^ rC^ L ...

Z. 10. hinter 7. setzen tiu irdo. Bo. 5. - .'30- ^ 10. «. «. setze hinzu: i n demo mere

220. kuisser orda Bo. 5. 222. •'"* "^"***J[h uuihtir, diu heizxent st.

_ 472. Z. 13. T. u. hinter: ardingan, setze: '**»^*- *^- "*'

neben ardingun, und hinler: dalür, setze ia 745. Zwischen 2. 16. u. 17. setze: UfrlUIDf

der Klammer: cf. DING. «^5.^^ ^V^ ^^^J- cv, 01 .

475. Z. 13. setze hinzu: irminolt. - '»=*• Z*^»^»'«« Z. 20. «. 21. setze: scadun

Z. 18. hinter irmiasiuda setze: irman- ^*''"5"''' ^l' .. „,

. 7.56. Z. o. scite hinzu: £f.

_^487. Zwischen Z. 5. u. 6. selw: (lanesil, - ^'3- Z- 12. scUe I.intu: wida. Zt 2.

onager. Wn. 244.) Zwscliea Z. 21. u. 22. setze: Wirü

491. Z. 13. V. u. selrc hinzu: Zf. 2. T717 A HH

492. Z. 11. setze hinz«: Zf. 2. S. W AI

II [ 7* 1

1165

NacbtrSgiicfae . Bericlitigrin^ai nji SMUil ivm >U XÜwlc;

1166

S. 789« tträcheidie Arci leisten Zeilen. * 791. Z. 24. setxe hinzu: rf. unbeuoleonr, m. libatas. Gc. la !n FEUIAN.

795. Zwischen Z. 13. n. 14. t. u. sitsc: (er) ttv^ftlle: tob «o-uh ter^l^ieftenio uuint.uu.ülle den mere unde uelle den uoalt Bo. 5.

824. ZL 2. setxe bin7.u: Ef.

848. Z. 14. T. u. setzcbinxu: nörd. ülfr und Z. 11. Tk n. setze hiuter /ii///^:'XiJxo^. -

848. letzte Zeile setze binxiu: Zf. 2.

851. Z. 15. setze binxu: sclavos qüi dicuntur volzi. cod. parU. 4860.

888. Z. 13. setze hinzu: nord. queina.

894. Z. 12. V. u. hinter TÜSSINWANC setze: (2>tt9nang).

-^ 912. Z. 7. V. u. seize hintii: Gehart. giatä. roda, idonea. D. K 341. hieher? cf. g'sfuori.

929. Z. 3. setze hinzu: Hieher wohl such gi- nera, iftvistitura Em. 31.

931. Zwischen Z. 9. u. 10. t. n. setze hinzu: Gehort wiradardi in: si quis ingenuumica'' sfraverlt aui virilia iruncavcrlt » ut mancus fiaf^ malb. wiradardi. L. sal.'32, hieher? CT.'

Em .

937. Zwischen Z. 9. u. 10. setze: WERALT-

•FLAUM.

S. 949.. ^Ize die Seitenzahl 949 st 749. 9Be.'' iivisch At !&.» 1; u. «. v.

setze: IVJR,

Vir, 8. V V ixl\«

962. Z. 2; hihterr' iseheitaf; setlc: wie inaa- rige, ifighwi^^

962. Z. 7. Mtxe hitizo:'iind fuoräg. » 962. Zwischen ZI ^.'O. iselze:

uuoarigey i/i^ii«Vjr:.IX U. 346«. nuorigu, crapida. I). lLi344» ~ 966. Z. 18. St. ? seUe: Cf. asgs. cvildtid (£si be^lcÜ/ Stac^tfeir), cohtUimtm; also chwil« tiwerh» Arbeit beim (Einbruch in Zkaiinu

992. Z. 23. setze hidalit lo Gh. L 2. itdit unornL . ^ ;

-^'1016. Z. 26.'lie8t ä. >/. üt ». »/.

•— 1020. Zwischen Z. 7. a.8.T. o. selse hinzu: is

dien uuorten, hac raiione, haccanditioatt

Md baefaiohä. Bo. 3. Mcp.

1044. letzte Zeile setze buizu: a, pL regaa- uurma, lumbncoäJ. Bp.

-^ ld«^Nä:Mschen Z. iL m- % setze: WORM

a WORTANl iu WARD.

' 1078. Z. 20. V. u. setze hmtnt wisoaL Zt 1

1115. Z. 16. V. u. lies: lac€t<anda$.

.1

'. I

' J t

I .•

. /

1* '. *■ = %

/ .

I

I

'!/ .'/

. ' .

1

i

.l^*- »

.'

t . <

I :•

* .. »■

Bericbtiguiigeii und Zusätze

> * * *

zum 2^ Theile des aUhpchdeutschen Sprachschatzes.

■»•

S. 49. ZwisdienZ. I&il 19. ieUe: PLUSLAIB?

8. plodattab iq Jl\UXj« :

80. Z. 3. V. u. seUe hinzu: Ubart, Icopardus* Zt 3.

*^* 155. Z. 19. bioter c^^ setze : sondem za lauga.

163. Z. 12. hinter 299. 6eUe: Zf. 2. -«» 188. Z. V. u. streiche: m. ^ 189. Z. 5. 6. streiche: uolla \i6\^ pleMjbf^*,

chia. M. 30. * 189. Z. 6. hinter lidi setze: (cd follidi und follelidi).

189. Zwischen Z. 2. q. 1. v. n. setze: FOL. LIDI (darfgltebens; t>on ({artemi t>oOem JtSrper),

ii<(^'. Cf. folla lidi in LID. sin (saturtä) chena ist ketraganlih undef611ide.Mcp.62.

189. Z. t. V. u. setze hinzu: folla lidi (uolla lidi. M. 30.), plena brachia. Gh. 1. 2. 3.

194. Z. 10. setze hinzu: vrien liutin^ Orts* namen.

-— 214. Z. 2. setze hinzu: Ka.

220. Zwischen Z. 15. u. 16. t. u. setze: FO- RALOlM; cuattati Ion, fomloni, preroga- iiva. Ic

^ •— 222. Z. 3. ▼. n. setze hinzu: Ka. ^ 237. Z. 24. setze hinzu: Pt

239. Z. 22. setze hinzu: lendiL Pt j— 240. Z. 14. y. u. hinter Zf. setze: 1. 2. * 244. Z. 14. T. u. setze hinzu: acinum. Kä. ^ 245. Z. 9. st Zs. lie^: Zf. 1. 2.

252. Z. 4. V. u. setze zu dem Eingeklammerten hinzu: doch vergleiche auch angels. fulstjan, adjuvnre. fidcire.

269. Zwischen Z. 16. u. 17. seUe: BODAM- LOS, bobenlo^. inde ad bodemelosen stamphe. Als. 20.

.-i- 271. Z 25. füge hinzu: iz ist lukkiu sin* nelosi. M. 39, 5. uuaz mag sinnelosi an- deres sin ane lukke. N. 39, 5. a.pL lokke sinnelosina, insanias falsas. N. 39, 5.

279. Z. 2. seUe hinzu: Zf. 2.

293. Tu 21. hmter 3 setse: llstera. Zf. 2.

S. 312. Zwischen Z. 18. u. 19. setze: ANA.

FARLAZAN: «o ih sia diu oueun ana uerliez, iibi in eam dedtiari oculos, Fo. '5.

33L Z. 27. setze hinzu: spirnan.

353. Z 10 lies: RAP st RAP*

Zwischen Z. 11. u. 12. v. u. setze: n^pl. rebun. viies. Zf. 2.

385. Z. 12. V. u. hinter 460. setze: Zt 2.

407. Z. 17. setze hinzu: EC

440. Z. 9. V. n. st TRAG lies: in II -— 467. Z. 19. setze hinzu: Ka.

469. Zwischen Z. 24. u. 25* setzet radisli, problema. Ka.

' 475. Z. 19. u. setze hinzu: riderudiu. Ka. -^ 487. Z 8. V. u. hinter Ve. 1. 3. setze: Zf. 2.

490. Z. 7. setze hinzu: mid rudeni cum pru* rilu. Pt

•- 527. Z. 11. setze hinzu: susurratio. Ka«

532. Z. 4. setze hinzu: Ka.

536. Z. 23. setze hinzu: S. auch BRASJIN«

543. Z. 16. setze hinzu: und nord. hikreyatr^ grandisonns, sonortsjf, raust, vox.

562. Z. 13. ▼. u. betze hinzu: IL 176.

563. Zwischen Z. 12. u. 13. setze : RUZZUNGA, stemutntio^ Ka.

570. Z. 16. Y. u. setze hinzu: flaum.

595. Z. 26. setze hinzu: EC

596. Z. 9. setze hinzu: EL

609. Z. 20. 21. streiche: o. s. m. migenden. Bo. 5.

611. Zwischen Z. 20. u. 21. setze: BAZMAGfiN, tooH^t/ 6efler fe^n. p.p. a. s. m. bizma- genden: uuio filo du mih ketan habest pizmigenden, refouisti. Bo. 5.

654. Z. 4. y. u. setze hinzu: grasimugga, filomena. Zf. 2.

683. Zwischen Z. 38. n. 39. seUe: MUOT

FAGÖN.

[74n

1169

BerichUgungiea.iml

JUnttio*

1170

& 707. 2. 19. bUtlcr Sg. 292. setze: Ka. S. 911. Z. 14. t. u. liuiter 392. setze: Ka.

719. Z. 12. V. u. setze hinza: Ka. 912. Z. 19. setze hinzu: Ka.

736- Z 7. V. u. setze hinzu: manne, servien- 941. Z. 9. ▼• n. vor: aus setxe: oder ist. üwn. Bo. 5. 129. Z. 8 u. streiche: ist-

817. Z. 12. hiqter: kommt, s^tze: aufserraan- «— - Z. 7. lies: n Tielleicfat eatstamlent statt d-ai«, ixmrgdabtm. Ka« an wohl nicht entstanden.

829. Z. 3. lies: Bib. 5. st Bo. 5. 961« Z.. 26. saUe ^iz«: Bp.

845. Z. 11. setze hinzu: nierrif^bo. Zf. % r:-^. ^ 2S. t& itreidbei ZT« 2.

852.^Z. 20. setze hinzu: nundinae. Ka. 972. TL. 19. füge hinzu: und: nt bediu ge-

858. Z. 16. ▼. u. setze hinzu: mardir, ?iu7r- . skihet i;^, ta« iz kot fore sihet. nube

tarus^ Zf. S.

873. Z. 7. T. u. setze hinzu: Zf. 2.

Z. 15. Y. u* setze hinzu: Zf. 2. .^ «^ ^. 27. T. u. setze hinzu: Zf. 2.

^ 874. Z. \Z. hinter Em. 31. setze: Zt 2.

877. Z. 16. y. u. setze iünzu: masjo, ma- ' icülä* Kä.

tiuaada iz keskihetv pedtu f#re sihet er iz. Ba h. 238.

995. Zwischen Z. IL il 12. t. n. setze: na- bun« mediolL Ka.

^ 1018. Z. 3L ▼. IL setze hinzu: In Pf« wird mi- galt durch nichhus gfcissiert.

1106. Z. 12. TügS hiuju: nssgia. Ka.

» "■

\ f

'*

» . j

.'I

; >

* J' .

•II

1

> I

>

•• I .

Gelrsckt Bei Trowitiicb and Solin. '

V

- 1