Skip to main content

Full text of "Althochdeutscher sprachschatz;"

See other formats


Google 


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  prcscrvod  for  gcncrations  on  library  shclvcs  bcforc  it  was  carcfully  scannod  by  Google  as  pari  of  a  projcct 

to  make  the  world's  books  discoverablc  online. 

It  has  survived  long  enough  for  the  Copyright  to  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subject 

to  Copyright  or  whose  legal  Copyright  term  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 

are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  cultuie  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  maiginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  flle  -  a  reminder  of  this  book's  long  journcy  from  the 

publisher  to  a  library  and  finally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  this  resource,  we  have  taken  Steps  to 
prcvcnt  abuse  by  commercial  parties,  including  placing  lechnical  restrictions  on  automated  querying. 
We  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals,  and  we  request  that  you  use  these  files  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrain  fivm  automated  querying  Do  not  send  automated  queries  of  any  sort  to  Google's  System:  If  you  are  conducting  research  on  machinc 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  laige  amount  of  text  is  helpful,  please  contact  us.  We  encouragc  the 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attributionTht  GoogXt  "watermark"  you  see  on  each  flle  is essential  for  informingpcoplcabout  this  projcct  and  hclping  them  lind 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use,  remember  that  you  are  lesponsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countries.  Whether  a  book  is  still  in  Copyright  varies  from  country  to  country,  and  we  can'l  offer  guidance  on  whether  any  speciflc  use  of 
any  speciflc  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  mcans  it  can  bc  used  in  any  manner 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liabili^  can  be  quite  severe. 

Äbout  Google  Book  Search 

Google's  mission  is  to  organizc  the  world's  Information  and  to  make  it  univcrsally  accessible  and  uscful.   Google  Book  Search  hclps  rcadcrs 
discover  the  world's  books  while  hclping  authors  and  publishers  rcach  ncw  audicnccs.  You  can  search  through  the  füll  icxi  of  ihis  book  on  the  web 

at|http: //books.  google  .com/l 


Google 


IJber  dieses  Buch 

Dies  ist  ein  digitales  Exemplar  eines  Buches,  das  seit  Generationen  in  den  Realen  der  Bibliotheken  aufbewahrt  wurde,  bevor  es  von  Google  im 
Rahmen  eines  Projekts,  mit  dem  die  Bücher  dieser  Welt  online  verfugbar  gemacht  werden  sollen,  sorgfältig  gescannt  wurde. 
Das  Buch  hat  das  Uiheberrecht  überdauert  und  kann  nun  öffentlich  zugänglich  gemacht  werden.  Ein  öffentlich  zugängliches  Buch  ist  ein  Buch, 
das  niemals  Urheberrechten  unterlag  oder  bei  dem  die  Schutzfrist  des  Urheberrechts  abgelaufen  ist.  Ob  ein  Buch  öffentlich  zugänglich  ist,  kann 
von  Land  zu  Land  unterschiedlich  sein.  Öffentlich  zugängliche  Bücher  sind  unser  Tor  zur  Vergangenheit  und  stellen  ein  geschichtliches,  kulturelles 
und  wissenschaftliches  Vermögen  dar,  das  häufig  nur  schwierig  zu  entdecken  ist. 

Gebrauchsspuren,  Anmerkungen  und  andere  Randbemerkungen,  die  im  Originalband  enthalten  sind,  finden  sich  auch  in  dieser  Datei  -  eine  Erin- 
nerung an  die  lange  Reise,  die  das  Buch  vom  Verleger  zu  einer  Bibliothek  und  weiter  zu  Ihnen  hinter  sich  gebracht  hat. 

Nu  tzungsrichtlinien 

Google  ist  stolz,  mit  Bibliotheken  in  Partnerschaft  lieber  Zusammenarbeit  öffentlich  zugängliches  Material  zu  digitalisieren  und  einer  breiten  Masse 
zugänglich  zu  machen.     Öffentlich  zugängliche  Bücher  gehören  der  Öffentlichkeit,  und  wir  sind  nur  ihre  Hüter.     Nie htsdesto trotz  ist  diese 
Arbeit  kostspielig.  Um  diese  Ressource  weiterhin  zur  Verfügung  stellen  zu  können,  haben  wir  Schritte  unternommen,  um  den  Missbrauch  durch 
kommerzielle  Parteien  zu  veihindem.  Dazu  gehören  technische  Einschränkungen  für  automatisierte  Abfragen. 
Wir  bitten  Sie  um  Einhaltung  folgender  Richtlinien: 

+  Nutzung  der  Dateien  zu  nichtkommerziellen  Zwecken  Wir  haben  Google  Buchsuche  Tür  Endanwender  konzipiert  und  möchten,  dass  Sie  diese 
Dateien  nur  für  persönliche,  nichtkommerzielle  Zwecke  verwenden. 

+  Keine  automatisierten  Abfragen  Senden  Sie  keine  automatisierten  Abfragen  irgendwelcher  Art  an  das  Google-System.  Wenn  Sie  Recherchen 
über  maschinelle  Übersetzung,  optische  Zeichenerkennung  oder  andere  Bereiche  durchführen,  in  denen  der  Zugang  zu  Text  in  großen  Mengen 
nützlich  ist,  wenden  Sie  sich  bitte  an  uns.  Wir  fördern  die  Nutzung  des  öffentlich  zugänglichen  Materials  fürdieseZwecke  und  können  Ihnen 
unter  Umständen  helfen. 

+  Beibehaltung  von  Google-MarkenelementenDas  "Wasserzeichen"  von  Google,  das  Sie  in  jeder  Datei  finden,  ist  wichtig  zur  Information  über 
dieses  Projekt  und  hilft  den  Anwendern  weiteres  Material  über  Google  Buchsuche  zu  finden.  Bitte  entfernen  Sie  das  Wasserzeichen  nicht. 

+  Bewegen  Sie  sich  innerhalb  der  Legalität  Unabhängig  von  Ihrem  Verwendungszweck  müssen  Sie  sich  Ihrer  Verantwortung  bewusst  sein, 
sicherzustellen,  dass  Ihre  Nutzung  legal  ist.  Gehen  Sie  nicht  davon  aus,  dass  ein  Buch,  das  nach  unserem  Dafürhalten  für  Nutzer  in  den  USA 
öffentlich  zugänglich  ist,  auch  für  Nutzer  in  anderen  Ländern  öffentlich  zugänglich  ist.  Ob  ein  Buch  noch  dem  Urheberrecht  unterliegt,  ist 
von  Land  zu  Land  verschieden.  Wir  können  keine  Beratung  leisten,  ob  eine  bestimmte  Nutzung  eines  bestimmten  Buches  gesetzlich  zulässig 
ist.  Gehen  Sie  nicht  davon  aus,  dass  das  Erscheinen  eines  Buchs  in  Google  Buchsuche  bedeutet,  dass  es  in  jeder  Form  und  überall  auf  der 
Welt  verwendet  werden  kann.  Eine  Urheberrechtsverletzung  kann  schwerwiegende  Folgen  haben. 

Über  Google  Buchsuche 

Das  Ziel  von  Google  besteht  darin,  die  weltweiten  Informationen  zu  organisieren  und  allgemein  nutzbar  und  zugänglich  zu  machen.  Google 
Buchsuche  hilft  Lesern  dabei,  die  Bücher  dieser  Welt  zu  entdecken,  und  unterstützt  Autoren  und  Verleger  dabei,  neue  Zielgruppcn  zu  erreichen. 
Den  gesamten  Buchtext  können  Sie  im  Internet  unter|http:  //books  .  google  .coiril  durchsuchen. 


Althochdeutscher 


p  r  a  eh  s  eha  t z 


oder 


Wörterbuch 


der 

althoehdeutsehen  Sprache^ 

[  in  weleliem 

Dicht  nur  zur  Aufstellung  der  ursprijoglicben  Form  und  Bedeutung  der  heutigen  hochdeut- 
schen ^Yörler  und  xur  Erklärang  der  althoclideutschen  Schrillten  alle  aus  den  Zeilen  vor  dem 
12^~  Jabriiundert  uns  aufhewahrten  hochdeutschen  Wörter  unmittelbar  aus  den  handschriftli- 
chen Quellen  vollständig  gesammelt,  sondern  auch  durch  Yei^eichung  des  Althochdeutschen 
nit  dem  Indischen,  Grieehischeu,  Rdoiischen,  Litauischen,  Altpreulsischen ,  Gothischen,  An- 
^  gdsachsiscben.  Altniederdeutschen,  Altnordischen  die  schwesteriiche  Verwandtschaft  dieser 
Sprachen,  so  tvie  die  dem  Hoch-  und  Niederdeutschen,  dem  Einmischen,  Holländischen, 
Dänisclien,  Schwedischen  gemeinschaftliclieii  Wunselworter  nachgewiesen  sind, 

etymologisch   und   grammalisch   bearbeitet 


#• 


TOB 


K5iiigL   Preuf«.  Rcgiema^ratlic  und  ordenlUclirm  MitgUede  der  KuoigL  Akademie  der  WifisensckaAeii.  zu  Berlin. 


Zweiter    Theil. 


Die  mit  den  Liquiden  L,  R,  M  und  N  anlautenden  Wörter. 


■f  ■  ■ » 


Berlin, 

beim  Verfasser  und  in  Commission  der  Nikolaischen  Buckliandlung. 


«        t 


2« 


loAiitiwiUAHHiÜi, 


n  IE  ^ 


►. 


•J  11  •!  fl  ^ 


ii  ♦>.fMl*i'>^*!  h'ff 


\ 


'.y^hiVlü^    iV>ik>^UObkhi:ÜÜi 


I 


n 


.    •*:  •  ' 


•  -  •         •  {     1  ' 

:  ;'   •:     ■    ■    ?■  t.i  ;   i, :  i:'.r«' 


.  f 


• ;    »  .  : 


• . .     1. 


I  •  • «      -  •  «    • 


f    » 


•  I  ■ 


•  I  ,  -  .■ 


■■».    ■  ' 


»'  : 


::  -  .      1'»  *;    ■  tt  .    .  •;,    /  •■  •-  I.  ■  ■       ;' 


t .    ■ . 


\t,*.vsV>  .V^  :A  /i«I5 


'«  .«• 


'■     I    ■■  l- 


.  .         ' 


•rv-   ♦, 


/ 


«  .'  .• 


'       B       -  I 


t>  i:  f^  -■* 


Althochdeutscher  Sprachschatz. 


Zweiter    T  h  e  i  1. 


Die   mit  den  Liquiden  L,  B,  M  und  N  anlautenden  Wörter. 


AmhI*^^:' 


I'^»jr>i^lf?'?b:i'-Hhhl/ 


k. 


t        ^    ■ 


s 

»  l 


'•  ■ 


I     .i 


,   ) 


f     I 


■    » 


■4i 


. » 


I  1 


I 


?..;■' 


!.=  ; 


iM 


.\    n 


,  ■•  »     .   -.-  r 


...     I 


./    .1/  .«i  .t 

I  ;  .1 

ij.  .•••    •        I      -  i 


*»>»     •••^*^^ 


.   .     '.\. 


f 


.  «    ■ 


'  I  ■     • 


•   •:-)t'  » 


-:,  ii; 


«  .  -  ■ 


*    K  P  t  « 


■    I 


L 


.iJiif"    - »  » 


;i 


•  ••• :  . 


t .  t .  . .    rt    I  •  • 


in 


dem  fdcr'tiefftcUederiMi  altdetoUGkieb' DUkkte, 
X.  &  m  Mukr.  Iih,  ^cA  At»xMv  lit  Umgtre, 
lit.  Ukti,  goüi.  laigon,  aogeU  licc}mv  ahd. 
lekoa«  oder  iii  dem  SufBx  -1,  dae  sick  ai  al- 
len Tenrndten  Spcacben  selgt  Birimien'^  ist 
es  (wie  aehoa'im  Sasakr.,  Griedi.  und-Lat«  &• 
B;  aaMkv.  TTi,  var  ond-  val,  iJfMv  aanakr. 
am,  '^mdire,  griecfa.  n^iW,  lät  cibMrif)  aoa  ei- 
nem mrspringiielien  r  entlanden  (ef.  R),   s.  B. 

WAL,  skt.  TM  (TfOfc  MAL,  pkr- 

mar  (mri),  FUL,  a^na^piLrVLtJ^ 

aansk.  rac  (oderltic)',  slfumo  (t  von  s^v  iriit 
J7aere)p  acilf,  lat  sdrpus;  so  auch  ini  cÜili- 
cha  ans  ckirihha,  gliloh  aya  grinan  (cf. 
auch  roiUflfid.  glei,  gamueb'ak  mid  äanakr.  gi- 
Uti  sU  gIvBtu  3>  Z'.  «i.  prae$.yfm  grit  lüv''^ 
tircp  aopl^B.€4lrr^).  :ln  damili»  damiriitJA*^ 
tcra,  martela,  fieraari,  moraali,  mnr- 
muron«  mn'rmal^tf  koniita  awei Teiacliiedene 
SuffOxe  aUtt  finden;  In  Olfrid'a  fillimn  flalt 
firinran  iat  r  dem  folgenden  1  äaainulieffl  (wie 
im  lat  pdlmsidmB  startt  pigrlucUH$)  mA  aa  audi 
woU  t  in  gvoMib  neben  gnotlili,  firiWcbt 
mich  in  w*llih  nebe«  will ih  (cf.  diiie  Wör- 
ter in  Gnnd  W);  ^  •' 

Aach  ataimnen  Peinige  1  ana  einem  .mapMng» 
liehen  n,  z.  B.  in  all  ina  aänakr.  anyä,  nnd 
anTaerdem  teigt  äidi  auch  ein  Wediael  iwiadien 
1  und  n,  s.  B.  ilinmb  nnd  anrnnio;  in  toiigli 
und  tongni  sind  vielleicht -9' terKhiedenia  Suf- 
fixe; cf.  aMh  trebenon  nnd'lat  IraMo^Icu- 
fliil,  cntnt^  und  amnmmm» 

Anch  aoa  |  hat  aidi  1  entwidkelt,  i^  in  le- 
bar,  lat  feair^  'aan^.  jakrit;  anch  in  ladon, 
vocartf  itipiturg  ana'  j  in  aanab*  fäi^  mdnäi? 

in  biaaan  aeheint  1  ana  m  enlatandaa,  wenn 
manf'  aanakr.  dhmi  damit  snaammenlüOlt  sollte 
II. 


anch  l^lahan  atif  sahskr.'  f  mi  belogen  'werden 

'   kSnneh?  doch  stellt  sich  avch  Mnsk.  sridhv'ri- 

dere,  htaf,  sonum,  ^r^j'hl'Ad,  gaudere  i^yt- 

Aai;?)  und  haf,  rider€  (cf.  fli^hah  neben -lat 

fugere)  zur  Vergleichüng  hin. 

Ist  AI,  angiiilla  An  saiiskr.  ^Vx^'serpensin. 
J^h)y  so  enlwickelt  sidh  1  afidi  aus  ursprungli- 
diem  h* 

Sollte  andi  ein  Uebergang  des  t  in  1  statt 
finden?  Cf.  aansk«  yad  (dessen  d  aber  ein  ahd. 
X  yennuthen  liebe)  mit  laden  (odfr  iat  ladon 
auf  yat,  adaiti  oder  auf  logtä,  #aoskr.  1a p  zu 
beziehen?)  und  mit  lopbn  [welche  BeJenfiing 
aanskr.  v,and  (Nebenform  von  ya'dj.W],  sVap 
mit  alÜuL  alafan« 

Der  in  andern  Sorachen  aich  zeigende  Ueper- 
gang  des  d  in  1  erscheint  auch  iiq  Dentscheni 
p  B.  in  Üb,  sanskr.  d6ba«  corptu^  la^^z-an» 
\aabskr.'  dA,  dare.  Bonp  atellt  auch  lif  mit  da- 
i«aA{  Hfl  iüBlti^l)  nit^dlrisii  ^Ptakrit  diaa)  zu- 
aammen;  ist  etwa  auch  liobtan  auf  dip  an, be- 
igeben, und  nicht  auf  rnc  oder  l^c? 

Viele  anlautende  1  amd  urspriin^ich  hl  (ei 
nigeaueh  wl;  cf.  lisper,  Uaenu,  mgL  vl|sp, 
antlnai,  vmlims,  goth.  utid;  anpls  ivlii;)^  *von 
dem,  wie  von  hr^  hn,  hw^-h  ubf^Uenist, 
in  leo  neben  hleo  (immdm: ' et  ytk  hlaJT, 
sepalarumj,  Itta  neben  hlitn  (tlivAi;  nnrd. 
hlid,  angela.  hlidh^,  linen  neben  hlinen 
(reemmbere;  angda.  hlinfan;  tL  mdb  goth. 
hlalna,  cd2K»> Jaih  Mmshlaib^^mus;  goth. 
hUiba,  angele,  hlif,.  alafaMhehliew/(pohi. 
ehleba,  ealhn^  leib),  Kt  ke^allM,  Jciepnlaa 
(von  kepti^  betfcn;  iat  hier  aber  1  anagehllen? 
oder  iat  kepti  nicht  vieUekht  daa  aanak.  pae, 
latcnfifefv?)^,  lahannebcMhlabaniYWäkr^; 
golk  hlah»n;..ef.  HLAilAN;>,  lofaü  «eben 
\\'h\^]m^ (mUgire;  nngeis.h1ävan;  lit/aberibti, 
V«lMh^,UiJUn  nkbtabUda»j|!^iiä-ii^f tag. 

[1] 


3 


■j 


and  tiord.  hladan;  ist  sanskr.  bri,  cnpere^  %a 
vergleichen?  cf.  angek.  hladan,  /uiurirej,  Iftt 
neben  hlüi  (sonorus;  alts.  und  angels.  hlüd; 
gC  sanskr.  sru,  audirej,  lätar  nftben  hlütar 
Cclarns;  angels.  bliktor^»  ludowic  neben  hlu- 
dowic;  cf.  Sut^er  und  hlotar,  chlotar  (^A/tf- 
tarius,  Anf&hrer  der  Kadurker.  Jul.  Caes.^,  lei- 
iar  neben  hleitar  (scalay  angels.  Iilse der, 
altfries.  hladdarJ.  laufan  neben  l^lanfan 
(cuiTtre;  golh.  hlaupan,  altnord.  hlaupa^.  an- 
gels.  hleäpan,  alts.  iil&pani  ^Itfries.  bUpa; 
cf.  sanskr.  sri,  ir^,  oder  aucb  frii,  flwsrt^)* 
liamunt  neben  hliumunt  (^/ima;  cf.goth. 
hliu'ma,  niirii,  griech.  xAvciv,  lat  clnere^hVx. 
'sxvl;  ändire),  lösen  neben  bldseh  .(^öiwr^; 
angels.  hlystan,  sanskr.  sru^^  Hot  an  neben 
lilioxan  ($orttri;  alb.  und  angels.  hleotan^. 
libjan^  parcere,  heben  gofb.  hleibjaii.  —  In 
eihigen  Denkmälern  zeigt  sich  auch  ein  unor- 
gamsdies  h\  statt  1,  %.  B.  hliuhtenti  st  li'üh. 
tenti*  Ka^;  s.  HL  in  H. 

Anlser^li  s^eht  von'ä^n  andern  Consonanten 
nur  c,  k,  g,  cb,  b,  p,  f,  v,  s  (bisweilen' auch 
ac)  tor  1  im  Anlaut  [bisweilen  als  PrSfix  (mit 
Apökope)  antuseben,  x.  B.  gloüba  st  gilv^nba, 

flcosa»  st  farleosanj.    Si^be  BLi.  (FL.) 

FL.  (VK)  (i.  (G3L  KL.  CHt)  $L. 

SCSa  im  Ahbaitge.  ^  . 

Keine  althochd.  Wonel  schliefst  mit  eihem 
«iiflitttelbar  einem  Consonanten  folgenden  L 
^ef;  B.  M..  N«);  wo  also  in-  oder  auslautendes 
L  jiiinrn  iajitni  Consonanten  onmittelbar  Tor 
aidiluit,  s^'B..  in  erl,'  einchuosU^  ist  L  als 
Suffix  uaüftehmi.  GewSbnlich  lautet  dieses  Suf- 
-fii^  .alyillt  ul»  in  welchen  Sylben  der  Vokal 
entweder  achon  ursprün^ichi  zum  Snfßx  gehört 
odermlleidit bisweilen  n v  aur  ErleidHernng  der 
Aussprache-  dedi  Saffii  h  wngieseUt  ist. .  &  Sofffic  L. 
'•  Aa  itikmtendflsXvivie  an^e  anbutände 
U^mb^Ad^  B^  M..N.)  adiUefsi  sieh  keid  ande- 
•larCaascfetant  unmiNelbar  am ;  auf  in»  oder  aus- 
lautandas  L  kann  Jeder  Crniaonaat  folge»! '  gc- 
arohnliok  ( J/  W  nnd  die  Ugnidäe  immer)  inur 
alt  Saflix  (tot  dMi  aft  \ain  Vokal  abgefdlen 
ist).  &  LBi  (LP.)  h¥.  L&  O'G.  LK«.tCH.) 
LH.  U.  LDu  (LT;)  LM.  Ui.  UL  LS.  LW«  LZ. 


im  Anhange  und  die  ableitenden  B.  F.  C.  G.  H . 
J.  D.  M.  IS.  R.  S.  \V.  Z. 

Der  Vokal  vor  1  mit  folgendem  Consonanten 
(also  auch  vor  geminiertem  1)  ist  immer  kurz; 
milla  (neben  mila)  und  geilla  sind  Unreget 
malsigkeiten. 

Gemination  des  wurzelhaften  1  [das  sußigierU 
I  geraMieii.fewar  auch  in —  raUoi.illa-^  alLd, 


AllayiilUy  aber  i  Bidbt  iili  aAMylbigen  Sufifix  al, 

•  tJ^^'.nlv  Ireiui  ihm  flexianasylben  antraten/  z.  B. 

aph«!,',^^ii«  aphules»   czzal,   ^c.  tzzalan 

(dtoek  andk   ausnahmsweise  fravallan   neben 

ifRaValaa;   labelies  neben  labelas«   uunr- 

V  zeltoll  st  w.nrrzal an)]   findet  nur. inlautend 

.'.statt  ua4  oor  (^..dia  wenige  Zeilen utarher  ge- 

machta  Bemeikiing)  nach  kurzen  Vokalen;  ihm 

/!  folgt  alsdann  immer  eine  Tokalisch  anlautende 

Sylba,  -anlfer  in  kellnari  (nahen  kcljiari). 

'Dddf  4iicfct  alia  Wurzelsilben  fMl  kurzem  Vo- 

>l|al  iejkinic^en  ihr  auslaii(eudes  1,  wenn  es  zum 

Inlaut  wird;  so  bleibt  lin  mala n  einfadies  I,  in 

'   f^llan  aber  tritt  Gemination  ein.    und  stelan 

.■.;i"i|  '  *     *    ' 

ist  von  stellan,  quelan  von  quellan,  hc- 
lan  vön.hellan.  swelan  vonswellan  unter- 

•ehieden. '  Die  Wurzel    W  AlmJ^   volvere, 
Mimtil  in  aUe*  ihi^n  Bildungen  ein  doppeltes  1 

i%  die  Wmoel  TVAL,  ti^/e,  behalt  in  ei. 

nigen  ^  Bildungen ,  s.  B.  wili»  wilis,  wilit, 
•  :  weUf  :.W4»la,  wala  einfaches  L     Daher  sind 

.YJallcicht  auch  Wurzeln   mit  auslautendem   11 

'.,  aHM^ehssen,  wenn  gleiich  AM  Ende  eines  Wor- 

Ti;MSiJMlPer  nur  einta^lies.l   geschrieben   wird. 

Einfaches  1  neben  geminiert^  1  zeigl  sich  auch 

J;i^  .wf^lira  und  wallira,- lagela  und  lagella, 

..  medili  und  medjlla,  mlla  upd  milla,  elina 

.. .  und  elline,  nale»  und -nalles,  ala  und  al- 

ler,  unkebilot  und  billon.     i 

'.<  fiil|ig)l^: U  entsteheo  :auoh :    i .     ,  . 
.  •  ,1,  ^m  1|^  &  B;  ip  aellan  aus  f^e^jan,  zcllan 
aus  zeljan,  illan  aus  il)aj^^  und  so  audi 
)    !..  ^nbl  fUloil^iis  (nicht vorkommendem)  filja, 
..,    :    filii^lid.  die.folgende  Nr.  2r); 

&  ans  Znsaafiraaoziehungan  ^ .  z.  B.   in  sellon 

(       V   aiii.a6dilo«,'ellenti  aus  elilenti;   auch 

fülbl  mvm  filioius?  (d.  die  vorige  ISr.  1.); 


L,  6 

2*  ^i|«  ;A8Mttibi|üon,  :«»*'B.  .ilti4U4iKraffe  .'ms     .  WItchael  dec  sanikr.  Saflixe  ila*  luid'ir«,.  iU 
fi.rlortfn^*  .«l    •  .    .         :     .    i  :{        -  ■  •  und  Ira.  —  Einige  -1  wechseln  auch  mit  -n» 

Aiiiber  den  hier  n^^fftlufteii  VKorlem  «eigen       %.  B.  chumil  tind  dhomiv/    ' 


^  ■  » 


noch  folgende  eio  gemiuerUs  hr  ello;  ella,  •  •  Ia'«inig»n  WSrtera  maclit  der  Aiuta»  eines 

gelUI,  «Ulis,  lUo,  Ulinc,  AIUJikox,  «1-  '  W,  fa;  g  das  Suffix  1  unkcnntlidi  arid  giebt  dem 

Üniiii^,  ,|:i«Uo,  Loll»,  loll>!(Mft  hlkm'),  >  l  den  Schein  eines  xor  Wand  gehSrigen  Con- 

|ii|ll4:CMq4<i>Pl)*  mUlbelUt  «.KS^eilif,.,!»^!.  aonantetf,-  s.  B.  ih  ac^la   (e£   di«  Nebenform 


lao,  boUa  (und  bo;!),   pf44»,>,i;Jiibili«lia,  '  lleifa  iÜid'dai/'gbtK.  säiyala),"!»  fil«  (rf.  die 

ffllK  pbfitUU  fill»,  plKUlAX^U-i^t^Ua»  'MAeiirfbnn  rihila),  in  tuöi  (cf.  xttbiiy,  in 

challo.i», .«»11«»,  <gcUU^„croJU,    guUi,  br6il"(tf.  bro^H)!,  in  plnit  (cf.  plnwil). 

chiillfrniar,  j^iUi^  diUon  (voB>dil,.dilo),  Sollte  aocb  geil  mh  gaÜal  sosaanhen gesogen 

scllo,  scoUo,  scellan,   still«»^  sneller,  leynl  cf.  rf«  gr<n^a/i6M  ««  iiwr«<rM»4iW  und  da« 

g«mal)L\,                                      ...    .1..,.  «Itbritt.  gadal,  i^AMuM^. 


.1    ,. 


pi«:«^.).«nhwlfndenWw««i«  «riifcjiM  üc  u    gj^ftte  «h  nül  dirtert  Snlfix  I  tusammenhän- 

be(9kii^deii.)iYi«i«lnun  A4li«wge.,.|  .-    „  >■:•  ^      T  Ih  _j  j     t»-   -    .•       i 

Tfc«    •      A,.Lj       j.       "     j        *   1.^.  .  .^  .  gen"  s.  Lda  und  das.Diminubons  L 

Die  im  Altbd.  Torkommenden  stMÜdonafie^  .  ^>u.  ^     _    . 


uie  im  Aitna  TorKommenaen  »umm^^pe-   .   -t..   .      .   ;  .     m,  .  •    ' 

Tcnden  miA»  <aucli  die  beiden  ämwa/ari  «bUl  n,  "«  "»eh»»«».  v«ellcicht  alle  1,  mit  Ausnahme 

•cAl>  mit  anslMMdem  I  od«  11,  «««r  1  mit       *«'  DimJnniartden,  leiten  «DniitteHMff  aus  der 


(wobliuMMr  aUeilMider)  «Ml»  mr.i«i  fitawm.  'Warwl  «h.    Doch  mögen  anch  einige  eia>Tad. 

«ylbe,  seigen  nnr  ein  windhdkeft  kr.(<Meht  eU  Itti"»««*  «ndi  «.  B»  ileh«oU,  »c«d«lv  au» 

■en.ätifci  »ba  ei  wd«h«ekidite  Wmilt«M  i  '**■  Snbrtwrtw  dehs«  o.  sca^  gebildet «eyn. 

oder  einen  mit  in  und  au  wedisdbdte :%Vur*  >  Dinem  Siffilc  fBgten  nodi  i  (au*  )«?  8'>Saf- 

aeUokaltt),.  wie  sich  au«.folgciidflcUcberSKht  JEat  l)'öder'r«i     ' 

dieser  vertut  ergiebts  ;            . .        -     •      ,  ^;  ^j„;g,  „tf/^pfi^,  gi^Wi  den  apd«;rn, 'Ä  mit 

quelan.   hfclan.  tw.lsn.  «leWü^elan,  j  ibgdeitelfp,;*elhe^.'»ebe^ >5W  (W*  Ab. 

gamalan.  wellan.  kclUfe  «eUbai  4uel.  W^iwg  des.  SWBw  a)  co^sepanfisch  au«. 

latt^-heMan.  sc«lUth:«iia«IW««LibMM»n.  =     UiewIeiStomm  *uctie|ocai<efceMUMi»  mit 

fallan^gedbä».  delfeftn.  h«lfinn...«»^an.  "  •  j  „Zei»S^^io  ». t'  w'i r/u!!; iWtViheiU 

falgbn«f«Uh«n.«s^bh«A.«wclbil««wal.  j^  w»flekt,rte»  Zustande  immer  i' law  ja) 

cl^n.  g«U«n.  sceitaoi.  wall«n<  Mtan.  1^  ^isüiut  j^t^^  ^-,e  ^  g;  mür?:  lÄeftfef 

haUan..apaiU«j|.  säaha».  «mfeU«»..wal.  '^'fir,^  aufcer  den  von'&hnm  «nill^ten 


h 


aaa.  Mriaan.«.    .  .».i  il^;    i!    .r.liM-'.il 

.    .  t  ,  ;.  I    .f  Ijj  J  «if  •    .1/  U  !  iL*  /     --      .1:  Si  :  Wli:>I 


'ceßoir^  aö&er  den  Voa'&nniD  Anj^ilftSi; 

.1,1    .;i:  1*11.1:  ifc-ifat;.  •«"..    '.«»«>  il.MH.' 


nur 


«o 


,.         .1  ;^    Vi-T    ^'X"-       ,•  j/'    .  «Ftieitn  awem  paKiii,  onieii  scnneise»» 

Sirf|i»eH«.>.»iU.:W.-.»U,d^ii,j5|iiy,pides  .  .«r  ^  .?'*  -^.  ^ftt^de»  Ai«,^,*«,.A^wew 

•ufiLc  .« ,ip,  .4V«  dfulSfih^»  ]Nf«pwl«<a|nwi  ab.     9.  die  nentialen  ndstanhtuf,  u»,\,^pri^Vf^  ga, 
ge{i|ll«^.j«L  .KniiP:^J  vüg«^.,wh.,fTpSriing..,:;    ^e^weij»u«te»  die^Ail«^ 
licb.rKs^lt  «»«l  ■»»!  deni,s«ns^^.Pi49ii-i»  »«Blieh:    geedere-  giwixsih,  geDibele, 

KUsamvieiiiMi^eB»  k  «ie  m  eiBf«i%,.MIeBde  ;       j|ibunl^j,  gif ^,gnv|ii|»,Ty Uijl^^f  c 

Bcd«mpns  <  «ffljp.  ntft  Tf.  wd  l^.if^ljj^ea   .  ,.  «^ne•^  »»»P.^^f  »f?»-  «»»»4»Vt..    t        .. 
=l(Vart«f,  »..J|«*;f*Br  j}njl!«i?fcse^<«ijB«r«nd    ,v.>  „pl^»  |^f»  bisweileft  et« :«.  T«»  dien;^» 

g»ng»i  «4n.49»chalr  «it^,4u.1»|WnW#  *«»  :  ,■  ;.»«W  •«».»'alfr  <^iifW>.^*H)^  (^Pf'^f  »M»«! 


L. 


s 


( 


dici  niriu  'bisweilen  auch  schm  im  Neihi- 

nativ  hervor,  z.  B.  gibuntilirii;  cf.  ll« 

4«  eit^^.smbsianiiva  gen.  nen^r.j  die  sich  wohl 
nur  auf  ubili  neben  ubil,  ediJi  neben  ^dal, 
wiluobili  iiqd  ptmahali  beschränken,  wenn 

..  nicht. aoch,  epfili«  :gibili,insigili^  iiino- 
dili,  innouili  und  wichili  neben  .^ichil 
hieher  zu  rechnen  sind.  S.,.9uch,  weiter. ^n* 
tea  die  Abljeitiin^  s-al  und.  die  Dimiini(iv|i. 

5.  die  smbst.  ftm. ,  die ,  wie  viele  andere  mbsi. 
fniUj.MViS  4id/eciiviM  durd  Suffix  t  gebildet 
werden.  In  der  Deklination  ?  dea  Plnmltf  fü- 
gen sie  ein  n  xwi^.eil  Sl^ffinii.nndiJFJ^s^ion 
ein,  welches,  n  aber  i|uch  bisweilen  schon  im  n. 
Sing,  sieb  zeigt,   z.  B.   rnichilina  (n.nLj, 

ubevazilin  /li.  s.J;  cF.  11  •  (Aas  einigen 
adf*  wvtA^n  anch  durch  dajf  i  Suffix  a^wMK 
SubsUntiva  gebildet,  wie  z.  &  «bil^  Ibdvla 
aua/'ül^il,  luziL).  Es  ainA  falgehder  nbMi. 
>edilif  itali*.  azili.  waclhali.- luzilij  mi- 
cbili.  ubervan^eli.  forscali. fraVifl^Lgi- 
chosili  (^?),  agezzali.  sinhwerbili.  trun- 
ehalL  dnteehali.  zuifali.  zvisgili.  gizün- 
galf.  spV^n'geli.'  unscadfcll.  iscannali.  Ste- 
diril, i'wjgali.'  wiäarstrqpft?  (mit  ei- 
bi^  iHk^ai'dardi  i;  wädb'es'^^^^  m^Tiatur 
anzeigt).  „ 

&  fi^gepde  Snbstantiva,    voi^  penen,  nicht  be- 
a^ipmit  angegeben  werden.  Icänn,  ob  üejhn. 


^if^fl  canall.  cruslU in  (neben,  cruipli  !a). 
dj^iscufli.   turtilitub.i^   tupili.   scimhli. 


We!l^ii(^e  jSu1i«(aiitivii^'€kie  nic^^^^  ilüs'ii/^'  auf 
-1  gebildet  'äind  (docli  (inäii^  sicti  auch;  wie 
dben  bcihrtW  ist;  wJjjf'/i4n:' ÄiiPS  ii\is  ad/., 
wie  ubilk  UM  tutila]f  Itigeki  ihter  Abiritung 


•  «-1  diia  ^e4#ohiiliche<  Snffix  a  himki',  'nnd  gehen 
tlieils  nach  der  starken  (z.  B.  gtfbala),  Uheils 
nach  dert  B4£\t&cA«n  IMtlinartiotl,  einige  auch 
nadi  b<!Jden,  z.  B.  anchala,  eiehila,  uwil*», 
-wahial«.' 'S-  andi  weiter  unten  die  Ableitung 
a^a  I «  die  Diinii^lifa  '  und  immk  prcp.  '  Fol- 
gi^nde  M^$§^  fem.  dieser  Art  Ißtfieb  sich  in-  den 

iMid/'DelikrtiMipm  voi<:       '''"     '•■'-'• '   ' 

-  eiehiiiL'^agagbla?  affa?  egal«,  eglecopa- 

la.  ahiii'la'(od^  zur  Ableitung  s-al?).  etila- 

fiureirtiltt.  an'cliala.  isila.  »siita.  uwila. 

*     ämpull*.  '     '  .  ;  *'  ■ 

wahtala.    wurzala.  wisala.   wihse>la.  win- 

^  '  d^l4M'^#ihÜla;  wantä'ltK-'«#<)r^'*ltf  iauch 

wagele  /^üMli*<^>?  Wpj^l^Un'  ttelariaj?}. 

-riBdslW.reirnila.  rotila.  rieenlla.  rnnzila. 
.  ringnia..  riatella.  riffila;  liartrngala. 
•itmoVcbilaisImasala.  niQa>otila.'aaaffuIa.  gi- 
i*  )Äia*ha4sk.iiiabdiN. 

:  blCillajsiMuiiuii'exrl-a^  neslila.  nadia  (aach 
'■'"  ''4ia^a--l)«-- 
''  protpe^chilar-^eraia.  bnrzala.  papala.  pri- 

citella.  pricella.  pedala. 
'  rargUa.  ftidiJa.  Cäekala»!  fidnla.  fistula. 

ferialki  («criaw'ffliala. 

•ii  gfr^vnrdilaw  dbpoal  «la.:  gaba  la; -chervol  a.:ch  e- 

•'  *  .^olb*xögnla.  geisila.  chiiiichla.  kentila. 

gifbilla-crewifdella.  chapeila.chancella. 

'toastelli.  eroinetlla;  grimmiia.qmenula. 

'    //qtlAnelai'^vattala.  quedi^la.        i 

biufila.    buchila.   hasela.-  anhnewirpila. 

hantilla.  —  turtula.  torcula.  tubila.  ta- 

T      irala.  dehaala  (oder,  zu, -r-^l?;)!  dihsili' 

.      tragaJJi»  trennila.  droscela.  tnpila.  dwa- 

''  -  ÄillA.'ldVn«l ja.  drstnia.  titnl-a. (hädi  dem 

'\  'd.y. 'iVi^^^  a.  pl;  titHirl«n  zu  scblie- 

-"'''  fiilh ^" Mich 'imuNf.^  lituK'titnlo;   auch  'er- 

"-  ' ''Ifämlir  iK^^Isi  5,  &  titdlo  als  torr.;'^lMl  als 

.ö.fiMf^^^/Al^i^^j^Ma;c>ihbiit^Jz^ 

^nlh^  kl'n^llTi^'cief iidilla.  il^tella^  ^ster- 

•'''     •ttdra.'-Ü^etgil^lai   «paän^la.   %prliöhillla. 

'  stsfiftri-Fsl.  •  strim'ufl*'.    aälala'.'    iTpetoa-la. 

'"'ft'jjioH'ala.    srinlala.    s€lipena'.''iicnvala. 

•  '«tlck^hafa.   sluffala.   stuphila.'  aela  (W 

'''"  ¥Vh9Sbi)L    sIt^iHu.  >  rMi'^^at;».^  s^t'ft'fala. 

>  bf4nttf?lli.'ipeichilal üSeitiU.    ft<^efiila. 

sca- 


9 


10 


6cuzi1a.  itrimila.  simila«  sigilla«  sidila« 
siiila.  stigilla.  snoobila.  auffila  (auch 
atramilon,  staramilun,  lues?  strifelen, 
lineae?  swcdllc,  malagma?  switbelon, 
irutitis?  -^  Das  aus  Docens  Miscellaneen  In 
Grimms  Grammal ik  aufgenommene  sprizala 
oder  sprizal,  yV/:r,  ist  wohl  unstalthaft  Im 
glossierten  Virgilj  aus  dem  diese  Glosse  her- 
stammt, steht  sprizala  über  incidc  (novat 
faces.  EcL  VIIL  29.^  und  gilt  Tiir  sprizalo, 
^ie  die  Glosse  sprlzalot,  inspicat   (faces* 

Georg.  I.  292.^  zeigt    S.  sprizalon  in  S. 
Einige  mit  -1  gebildete  subst.  masc.  nehmen 

audh  noch  das  Suffix  o  (s.  Suffix  O  und  N) 
oder  gehwache  Deklination  an.    Cf.  auch  weiter 
unten  die  Ableitung  s-al,    die  diminuiiva  und 
nom^  prop.    Es  sind  folgende: 
armilo.   wibillo«    widillo.    ludilo.    rifilo. 
nabulo.nestilo. uochumilo.  hevilo.  tum- 
philo,  titnio  (cf.  titula).   ziegalo.   zin- 
silo.  zuenelo.  einsedalo.  lantsidileo. 
Sollte  auch  ein  o  in  iubst.  neuir.  angenom- 
men werden  und  acc.  titulo,  titulum  h.  5,  2. 
und  acc.  wih  lichamilo,   sanctum  corpusai^ 
lam.  H.21.  dadurch  erklärt  werden  können?  oder 
ist,  wie  auch  Grimm  vermuthet,  in  tiinlo  o  aus 
o  enlataaden,  und  ein  mit  dem  Suffix  u  gebilde- 
tea  masc.  titain  (cf.  mendislo  und  wegislo 
in  a-al)  und  in  wih  lichamilo  eine  Verken- 
nnng  des  lat  -acc.  in  sanctum  corpusculum  an- 
Kunebment    Aber  cf.  auch  al  gizungilo  thaz 
ist  O.  L  2,  33. 

Aufser  diesen  die  Nominalbildung  vollziehen- 
den Suffixen  i,  a,  o  schliefsen  sich  auch  noch 
folgende  ableitende  Suffixe  an  die  Wörter  mit 
—I  an. 

1.  in  (Ableitungssuffix  weiblicher  stibst.): 
eailin  (d.  h.  esil-in,  gen.  esilinna),  pa- 
galin  (d.  h.  pagal-in,  erynnisy   friu- 
dilin  (d.h.  friudil-in,  a.  friudilinna)« 

2«  tn  (zur  Ableitung  von  adj.  dienend): 

ahtalin.  nnedelin.  igilin.  erlin.  wan« 
chelin.  luogalin.  plechilin.  folgalin. 
forscalin.  agezilin.  chosilin.  widarcre- 
gilin.haTmelin.  hesilin.  hruomilimhnm- 
belin.  huorilin.  dinchelin.  ziegalia  zwi- 


filin«  gizninilin.  slaffilin.  biswichilin. 
scamalin.  struchlin. 
3«  agi  ig  (zur  Bildung  von  ad/,  dienend)  und 
igi  (zur  Bildung  vveibL  snf}st.  aus  diesen  ad- 
/ed.);  cf.  die  unten  folgende  Ableitung  s-al.-^ 
jukiligi.  wanchilig.  wachllig.  richelig. 
prazelig.  feselig.  fravalig.chosilig.que- 
kilig(oder  ist  es  queki--lih?  cf.  aber  quih- 
hilunga).  zwifalig.  scimbalaa  scran- 
ehelig.  swebelgiu  steht  doch  auch  wohl 
für  swcbiligiu? 

4.  oht  in  astaloht.  miseloht  hadiloht  rin- 
giloht  zwisilloht  sprechiloht.  scru- 
delattemo.  stramilaht. 

5.  isc  nur  in  himilisc.  unadalisc. 

6.  iz,  azi,  izzi,  eizi  nur  in  snebeliz.  ma* 
.   halazi.  malizzi.  himilizzi.  agaleizi  (cf. 

goth.  aglo  und  noch  in  St  Gallen  aglen, 
miseria)  (auch  in  scurliz?). 

7.  ida  nur  in  mihhilitha. 

8.  unga,  womit,  wie  aus  anderen  verbis,  auch 
aus  den  v^röi^auf -Ijan,  -16 n,  -lin  weib- 
liclie  substantiva  gebildet  werden,  z.  B.  wan- 
talunga,  wadalunga,  rammilnnga;  von 
einigen  dieser  siibsU  finden  sich  die  ihnen 
zum  Grunde  liegenden  verba  in  den  althd. 
Denkmälern  nicht  vor,  z.  B.  von  qnichi- 
lunga,  frowelunga,  flegilunga.  Cf.  auch 
die  Ableitung  s-al. 

9*  ing  und  das  adverbiale  -ingnn.  Aus  die- 
sem an  -1  angehängten  ing  scheint  sich  eine 
un ursprüngliche  Bildung  ling  entwickelt  zn 
haben  (cf.  auch  das  angels.  u.  nord.  -ling). 
So  ist  in  silbarling  kaum  ein  früberes  sil- 
barli  vorauszusetzen.  Allein  von  den  mehr- 
sten  Wörtern,  die  keine  Bildung  auf  -1  ne- 
ben sich  haben  und  doch  mit  ling  endigen, 
wie  z.  B.  in  scuzziling,  buweling,  ho- 
siling  kann  doch  wohl  eine  Bildung  auf  -1 
vorausgesetzt  werden,  oder,  wenn  auch  keine 
Bildungen  auf  -1  ihnen  vorausgehen,  so  kann 
doch  das  Suffix  -1  mit  ing  (und  nicht  ing 
mit  1)  bekleidet  worden  seyn,  da  dieses  ling 
auch  bei  Wörtern,  die  keine  frühere  Abbil- 
dung auf  -1  zeigen,  immer  die  Bedeutung  der 
Annäherung,  Aehnlichkeit,  Abstammung^  Ver- 
kleinerung, die  im  -1  liegt,   mit  sich  fuhrt 

[2] 


15 


16 


Gemination  des  SufGxes  I  icigt  sich  nnr  in 
den  Formen  illa  (illo).  cIlL  elta.  ello.  el- 
lin, nlla.  ulli;  nicht  alla.  Ist  es  als  iija, 
elja,  nlja  (mit  angehängtem  Suffix  ja;  cf. 
lantsidileo  und  lantsidillo)  oder  als  ilila, 
elila,  nlila  (mit  angeliangtem  DiminntiTSuffix 
ila;  efi  esil  und  csillin,  mantal  und  man- 
tellin)  anzusehen?  Die  Form  ella  ist  biswei- 
len auch  geradezu  aus  dem  Lateinischen  her- 
Abergenommen.  Die  Wörter,  in  denen  illa, 
ella,  nlla  yorkonamt,  theils  neben  ala  (z.  B. 
wurzala  und  wurzella,  dwahal  und  dwa- 
hilU)>  ila  (z.  ß.  eichila  und  eichilla»  spci- 
chila  und  speichella,  stachila  und  sta- 
chulle)  und  ula  (z.  B.  papula  und  papilla, 
turtulaund  turtella,  riecula  und  ricculla), 
tbeils  miteinander  wechselnd  (z.  B.  hantilla, 
hantella),  theils  ohne  Nebenform  sind  folgende: 
1.  ella  (ello,  cllin). 

preciiella.  pricella  purcella.  lagella. 
•rislell«.    chapella.     chanzella«    char- 

chella.  castella.cromella.  chrewedella. 

haiitella.  turnella.  turtella.  tabella. 
'  aeupelta.  swertella.  speichella.  wur- 

sella.  zistella.  zuisella.  mantellin«  wi- 

dellb. 
2«  illa  (itio,  iliin). 
'  elcllillakiftilla.amsilla.  wihilla. gibilla. 

gMtilltt«  chervilla.  quedilla.  hantilla. 
'  medillaL  ridilla.  papilla.  dihsilla.  dwa- 
•  hilla.   zuisilla.    speichilla.   sidilla.  si- 

gilllin.  stachilla.  stigilla.  wibillo.  wi- 
>!'.  'diHo.  lantsidillo.  esillin. 
.13.  Ulla  (ttUi). 

( *>  ampullli.ricculla.spTachulla;stachulIe 
Hl  sir^tnulle  (prunchulle,  luncculle,  vicl- 
vtlelebt' Komposition),  mittulli. 

Obgleich- 'il  und  ul  bei  dem  häufigen  Ueber- 
gangb  'des  a  in  i  und  q,  zumal  vor  einer  ligtäda, 
flieh  aus  al:  (Erzeugt  haben  oder  durch  Assimila- 
tion mit  dti^m^  Volci»!  der  Wurzel  oder  eines  fol- 
genden affines  entstanden  sejn  könnten ,  oder 
auch  wohl  das  Suftix  -1,  je  nachdem  es  auf  ei- 
nen alten  Stamm  mit  a  oder  i  oder  u  stiefs, 
ab  al  ^er  il  od^f  nl  erscheinen  mag  und  da- 
bar'Griibms  Scharfi^  Absonderung  und  Terlhei- 
lung  dieser  Suffixe  unsti^aft  ist,  'so  ^d  doch 


•f 


.  I 


wohl  al^  il  und  al  als  ursprünglich  versdiiedene 
Suffixe  anzunehmen,  da  das  Gothische  sie  von 
einander  scheidet,  audi  im  Sanskrit  schon  ala, 
ila,  ula  gelten.  Weldien  Wörtern  aber  al, 
welchen  il  oder  ul  zukommt,  ist  bei  dem  Wech- 
sel zwischen  al,  il  und  ul  an  einem  und  den!^- 
selben  Worte  und  bei  dem  Uebei^ange  sowohl 
des  al  als  il  und  ul  in  das  oft  nur  allein  sich 
zeigende  el  nur  selten  mit  Bestimmtheit  anzu- 
geben. Für  spatere  Weiterforschung  (uhre  ich 
hier  alle  Wörter  auf,  die  nur  mit  1,  oder  nur 
mit  al,  odar  nur  mit  il,  oder  nur  mit  ul  (ol), 
oder  nur  mit  dem  gesell  wachten  el,  oder  mit 
wechselnden  al,  il,  ul  (el  und  ol  lasse  ich  in 
diesem  Falle,  als  blolse  Abschwächung  und  As- 
aimilaüon  fort)  endigen  und  bemerke  noch,  daCs 
in  denen,  die  neben  al  auch  il  oder  ul  zeigen, 
in  der  Regel  al  als  das  ursprüngliche  Suffix 
gelten  muis,  und  in  denen,  die  nur  mit  einem 
dieser  4  verschiedenen  Suffixe  vorkommen,  des- 
halb dieses  Suffix  nicht  bestimmt  als  das  ur- 
sprünglich ihm  zukommende  angesehen  werden 
darf;  theils  würde  eine  gröfscre  Menge  von  alt- 
hochd.  Sprachdenkmälern  vielleicht  noch  ein  an- 
deres Suffix  zeigen,  theils  weicht  das  vorfindliche 
bisweilen  vom  Gothischen,  Angelsachs.  etc.  ab. 
Unter  den  ad/edivis  zeigen  sich  keine  ausschliefs- 
liche  Bildungen  mit  ul,  am  häufigsten  Bildun- 
gen mit  al  (nur  von  adal  kommt  einmal  die 
^iebenform  adoles  vor),  die  mehrsten  subst. 
masc.  endigen  sich  auf  il  und  von  subst.  neutr. 
auf  ul  giebt  vielleicht  nur  torcul  ein  Beispiel 
und  capitttl  neben  capital.  Auch  die  unten 
folgenden  nom.  prop*  sind  zu  vergleichen,  so 
wie  die  diminutiva  und  Bildungen  mit  s-al  u. 
l-^ing,  1-ingun. 

1.  1: 

erl  (angels.  eorl).  afla.  fiuremla?  verla. 
chunchla.  hahla  (ocreas).  bambl  (um). 
smirl.  struhlin.  stukloht 

2.  al  (im  Gothischen  mehren  theils  nur  als,-l 
sich  zeigend). 

agal.  ahaL  amal  (cf.  aber  auch  emilo). 
itaL  ezal.  eglecopala.  avalon.  unda- 
Ion.  astaloht  wortal.  wimpal.  wasaL 
'  Ipogalin.  misal.  morsali.  masala.  mcta- 
lari.   mctalodi  (et  mittil).   mangalo^n? 


17 


L. 


IS 


(mangolon).  martalon?  (niartolon). 
mirtaL  nechaL  burzala.  bramaL  paga- 
lin.  penaaliin.  ferala.  pheraL  folgalin. 
gradaL  gamal  (ahn.  gamall).  canalL  clef- 
faL  cle8sal?cuinpal.  gebal.  krankalon? 
(krankolon).  quattala.  hainaL  hazzal 
(angels.  hatol).  hiantalon.  hapalon.  trun- 
chal.  tr^abal.  turnalon.  cicindala.  zio- 
aaL  cesalarL  zidal.  xeadaL  aprataL 
stnffala.  sezaL  spasaL  scaodal.  atechal 
(calix,  goÜL  atikls^.  stadaL  vrstodali. 
•  aprnalon.  scrannala?  (in  scrannolon)« 
atropalod  (stropolod).  acraacbalon 
(seranGholoii). 

3.  il  (et  die  obige  Gemination  illa). 

usil.  igil  (nord.  iguil).  SLn^il.CangelusJ. 
armiL  esti  (^oih«  asiluB,  angels.  asal, 
esol).  ihsili.  isila  (lab  iumla).  wituo* 
bilL  uwila.  endil.  .  antiloili?  vrah« 
til  (vigilj.  wincbiL  Mrindila.  vibiL 
^iphiL  wibil  (angs.  vifel,  liU  wabalas). 
MreibiL  weriL  worfiL  luzil  (gotfa.  lei» 
ii^8)•  lefil  {akaord.  lepill).  ladilo.  ri- 
tfila.  rennila.  rotila.  runziila.  risiL  rib- 
siK  reilribtit.  ribii.  reitii.<  rifilo.  rif- 
fila.  riziLo*  rigii.  liiandilon.  mittil  [ine" 
äUis,  alind,  medal  (SSittel);  cf.  meiitlari]. 
mergil.  miiidil.  meziL  mediliL  moirbila. 

;  inncbil.  mutilon.  niespiL  miltifl  (cf. 
mitknlii  in  der  Gemination  ulla).  niftila. 
nesiljan.  nnoiL  protpecbiia«  prucbili* 
steinbrukil«  pruitil.  broiLpargiLpluiL 
bendil.  pensiL  butiL  putigilape.  ple* 
cbilin.  prittil.  boziL  giprugilon«  fiz- 
zil.  vargila.  flcgiL  fendil.  fezzil. (aliud* 
fetill)i.  fordili?  fusliiari.  grnndila. 
gengil.  puohchoumil.  chegil.  cbezil 
(gotii.  kalils).  gibiL  cbnuUil.  chnebil 
(chembil).  grebiL  griffil.  grintik  gnr- 
tiL  grimmila.  chumil  (cutHirmm/*  uo« 
chumiL  nahchumil.eihcbrigilik.chan* 
zilarL  quitilon.  chizilon  (cf.  allnord. 
kitl).  clengilon.  grubilon.  herefaerdiL 
bochila.  hevil.  wirvil.babiL  beimodiL 
liimiL  hregil.  buotiL  baspiL  hadilobt 
biwilon.  dorihil.  boratubil.  tninpbilob 
tegil.   dinchiL   dobil.  tupilii  trempiL 


drcmil.  tripil.  tri-kil?  turbil;  JwengiL 
thuiril.  treunila.  pitrohsiljan«  tnimlon. 
bidumbiljan.  ciiilin.  zuinil.  zinsil.  za> 
gil  (allnord.  tagl).  zugil.  winznrik  cir- 
kil.  zobil.  zuisilai  lispilon?  atolziL 
biswichil.  sekkil.  söncbiL  snbtik  s'u- 
ril  (allnord.  sufl).  spigil  (epelta).  s^prin* 
zil.  speichila.  scefil.  scoziL  scubiK 
screchil.  stemphil.  stengiK  stoziL  stri- 
gil.  sluzil.  alegil.  snuzil.  swcdii  swir* 
biL  scenila.  scribilon;  scuzila.  süila. 
staramilun  (slramilon).  stup fila.  si- 
cbila*  Sprachila  (cf.  sprachnlla  in  der 
-  Geminalion  ulla).  spnrilon.  widirspir- 
diljan.  sprechiloht. 

4.  ul  (cf.  die  Gemination  nlla). 
agagula?  linnol.  muffula?  neiula?  fi* 
dula.  fistula.  fillol.  cberola.    turtula. 
zuinuli?  zuergula.  scergula.  stefnnla. 

.  spahnula.  screzzoL 

5.  el  [stall  älterem  al  oder  il  oder  ul  (cf.  die 
Geminalion  ella)]. 

vribsela.  weppelon  (ielaria).  wiselon. 
virruocbelon.  richelic  (oder  ist  ea  rih- 
lib?).  miscelon.  briteliu.  berehtel  pra- 
zelig.  pedela  (udanes)*  pfaitel.  ervi- 
scbelcn.  chlepfeL  crospeL  qnenela. 
castel.  hnbel.  basela.  hegelari?  bar- 
mdihf.  tercel.  tugeli?  borotumbeL 
droscela.  zurdel.  zwichelizaseL  sprun* 
geL  eoscefeh  sceldeL  sti^beL  acripbe- 
lin?  stendeL  strifeL  sii^i-theL 

6.  1  und  al. 

abllin,  ahtalin.  lumbal,  \^fSk\b\%  (g.fh)^ 
warblon,  warbalob  (allnord;  bvärTla). 
bimilzungal,  himilzungla  (anga^  tungl)* 
acimblac,  seimbalac. 

7.  1  und  il  (cf.  die  Gemination  illa). 
innobli«   innovrli  (bord.  innifli).-  erla, 
erila.    eihlo^   eichila.   meizil,  meizli. 
choslin,  cboailin.    driacila,   triscbliD. 
ursiodli,  «instuodiL    a'carli,  »carili 
acaitljan,  sceitila. 

&  I  und  ul  (cf.  die  Geminalion  all«). 

mnacla,  muscnla.  ampla^  a-mpaL 
%  \y  al  und  il  (cf.  die  Geminaltön'  illa> 

ab8ala>  abola,-  ftb'sila,      - 


19 


2( 


axliy  azali,  azilL 

anchlai  anchalai  enchila. 

wadal  CvagabundusJ ^  watle^   waJilari 

(angels.  vadhol,  vadia). 
nadla,  nadal,  nadila  (gotb«  nethla). 
geisla,  geisala,  geisila. 
chumistuodl,  chumistodali  chumista- 

Ail 
raomli,  ruamali,  ruamili. 
habla,  hahala,  hahila. 
huiribal,  humbil^'humblono. 
tejnpal»  templli  temples  (gen.). 
debsla,  debsala,  dehsila. 
dibsla,  disala,  dibsila. 
stechlj,  stechal,  stechil. 
scintla,  scintal'a,  sclntila.^ 
10«  I9  al  and  al. 

perla,  perala,  perula. 
xadali  zadol)  zadlon. 

11.  1,  il  und  ul  (cf.  die  Gemination  illa  etc.). 
innodli,  innodili,  innadoli. 
huorlin,  bnorilin,  huorolin. 
awintilod»  awintolod,  swintlungi. 

12.  1»  al»  il  und  uL 

japbul,  aphily  aphal,  epfli  (altn.  epli). 
fd'cla,  fa<^hala,  fachila,  fachnla. 
cbarl,  charaly  cbaril,   charoL  (angela. 

ceorl). 
gouclari,  gongalari,  gougilari^   goa* 

gulari. 
tougliy  tongali  tougiljan,  tongolo. 
acnfla,  scufala^  scufila,  acufula. 
sprachal,  spracbll,  spracbul,  spracbli 

(liilgeU.  sprecol). 
zabal^  zabil,  zabul,  zäples  (gen.)  (cf. 

altaord»  tabl). 
stumpal»  piatumplan,  biatumpilon,  bi- 

atan^polon. 
ziegaly  ^iegil,  ziegol  und.  die  Genitive 

ziegles,  zieglo  (altnord.  (igulj).» 
tuncli»  tuncbal,  tunchil,.  bitunkulat 
torcla,  torcala^  torcul,  torciL 
zuiflon,  zuifalon,  zuifilon,  zuifalon. 
tavla,  tabla,  tavala,  tabila,  tabula. 
13«  al  und  il  (cf.  oben  die  Gemination  illa  etc.). 
.  pbil,  upali  (gotlu  ubil,  augek.  ebul). 
uodal,  uodil  (nprd.  odbal). 


jucbalon,  jnchilon. 

irächal,  wacbil  (angela.  vacol). 

vancbal»  wanchilig  (angela.  yancol). 

weval,  wevil  (angels.  vefl). 

wanial,  wandil. 

wartal,  wartil. 

rammalon,  rammilon. 

mandala,  mandiia  (SRotlM). 

mandal,  mantil  (0Ran(e()* 

mihbil,  mihhalitba  (gotb.  mikil6> 

mezalari,  mezilari. 

madalger,  madilger. 

mabal,  gimabiljan. 

nestila,  nestala. 

podali  podil. 

bagil,  bagalin. 

gibuntali,  gibuntili. 

biral,  biriL 

bihali  bigil. 

faaaly  faail  (angela.  fasel). 

forbtal,  forhtil. 

fraval,  fraviL 

fangalon  (fangolon  wobl  nur  Aasimil 

tion).  fangilon.  • 

fibala,  fibila. 
fogal,  fogil  (goth.  fugls). 
foracala,  foracili. 
fenacbal,  fenicbil. 
pbiaal,  pbisiL 

agezzal,  agezzilin  (altnord.  getall). 
gabala»  gabila. 
giaal,  gisil  (altnord.  gial). 
ehisal,  chisiL 
cbandal,  kentila. 
werbal,  werbiL 
hagall  hagil  (altnord.  hagall}, 
wispalon,  wispilod* 
tregil,  tragala. 
tuchil,  tuchaL 
dwahal,  dwahila. 
dawalon,  douil. 
kazungali,  gizungili. 
caziucali,  kaziugili. 
zinzala,  zinzila. 
alafal,  alafilin  (angela.  slapol). 
acadal,  scadil. 
acamal»  acamil. 


21 


L. 


22 


8tamaloB|  istamilon. 

stodal,  stodil  (angels.  aiadhal). 

swigali,  awigilju 

atiagäl,  stiagiL 

stahal»  stahil. 

bisigaljan,  bisigiljan  (goth.  8igl|an). 

sedall  aedil^angels.  setel). 

snegal,  snegiL 

satala,  aatila. 

scudalariy  scudilarL 

stechala,  stJchila« 
14  al  und  ul  (ol). 

jussal,  jussol. 

M'urzala,  wurzala  (c£  die  Gemination  ella). 

lirol,  livaL 

pedala,  pedula.  papala,  papula  (ef.  die 
Gemination  illa). 

cugala,  cugula. 

litula,  titalon. 

cymbalom,  cymbolon» 

sportala,  sportula. 
15.  al,  il  und  ul  (ol). 

adal|  edil,  adol  (altnord.  adiial). 

,egala,  egila,  egula. 

urzal,  urzil,  urzoL 

angal,  angil,  angul  (angela.  angol)* 

wahtala,  wahtil4>  wahtula. 

ivisala,  wisiUi  wisula  (angela.  vesle). 

vradal,  wadil,  wadol  (flabMwnJ.  ■■, 

labal,  labil,  labuL 

iDundalon,  mundilony.mundulon. 

nagal^  nagil,  nagul  (altnord.  na  gl  i,  da- 

nabalo,  nabilp.i;  nabulo  (allnqrd.  nafli). 
petalunga,  petilung^i  peti^tlunga« 
friudil,  frindal,  friudoL 
chrustala,  chrustila,  chruatula.  . 
cornul^  quirnal,  chuirniL 
chrowil,  crowal,  grauuL 
quenala,  qucnula,  chenila.   -  ,  ^  . 
capital,  capitil|  capitul. 
hachal^  bachil,  hachul  (altnd.  hSkllll)^ 
haaaly  hasil,  hasul  (altnord.  haal)- 
tinfal,  tiufil,  tiufol. 
zeisala,  zeisiia,  zeisola. 
zuiacalari,  ^nisculari|  zuiacili. 
aueral^}  ^uebil^^au^bul  (goUk  avib^a)« 


spiegall  apiegili  spieguL 

aegali  aegil,  scgul  (angels.  aegel). 

atrimalahtii  strimila,  strimuUa» 

snabal,  snabil,  snabuL 

staphall  staphil,  staphol. 

satall  satili  satul  (angels.  sadul)* 

spenala,  spenila,  spenula* 

swegalai  swegila,  swegula. 

swertala,  swertila'i  swertula«^ 

spinnalai  spinnila,  spinnula» 

simalai  similai  simula. 
16.  il  und  ul  (ol);  cf.  die  Gemination  illa  elc« 

echil,  echol. 

urichili,  wichula. 

baittrugili,  hartrugula. 

murniuloni  murmilon. 

marmul,  marmiL 

nezilai  nezula. 

nuseili  nusculi« 

nebul,  nebil. 

pi|hll|  puoL 

butil^  butol. 

phcUol,  phclliL 

chcryola,  cborvila. 

quichilungai  qujcnlunga. 

biufiluni  hiufolun« 

ringilai.ri.ngnla. 

barzoll  harzil. 

distili  distula  (altnord.  thistill)« 

turtulatuba,  turtiltuba. 
■  tangoll  tangilari. 

serudiloni  scrudolon. 
Einige  Substantivbildungcn  nehmen  vor  dem 
Suffix  1|   mehrentheils  in  der  Fc^fm  al,    noch 
ein  ableitendes  s  (wie  z.  B,  die  verba  auf-s-on) 
an ;  die  daraus  entstehende  Sylbe  s  al  .giebt  als- 
.    dann  dem  mit  ihr  gebildeten  Wort  den  Schein 
eines  comppsiti,   wie   denn  auch  im  Neuboch- 
deiftfchen  neben  der  abgeschwächten  Fcfcm  sei 
.    deß  Siuffixes  S'^al  sich  .  die ,    eifie^Composition 
,  n^cbabmende,  Form  säl  zeigt,  i^  B«^dt(^fe( 
aber  £  r  d  b  f  a  (.   pie  Vergleicbung!  tnit  dein  Ooth-i 
Aogeh^j  Nord«  zeigt  aber,  wie  schpn  Grimm  be- 
merkt bat|   deutlich   in   der  Form  s-l  (z.  B. 
.    bunsl,  be'rmsli  fcedsla)   eine  Ableitung  und 
.    keine  CompositioUi  u^d  auch  die  abd.  Wörter 
cnosli»  ,mendislo4^wegisio  lassen  an  keine 


^ 


O>inposition  denken.  Bei  einigen  AUeitangen 
dieser  Form  ist  das  8  (s.  fiber  die  ableitende 
Kraft  des  s  den  Bocbstaben  S)  schon  früher  mit 
der  Stammsjlbe  verwachsen  ge>yesen,  so  dals 
die  Wörter  dehsala^  dihsala  (rielleichl  ancb 
ahsala)  so  wenig  wie  chelisili  (von  che« 
tisa)  hieher  gehören,  sondern  in  ihnen  schon 
an  einen  Stamm  dehs  (welcher  auch  in  dehsa 
vorkommt),  dihs  (ahs)  das  Suffix  ala  ange- 
hängt ist  und  nicht  an  deh,  dih  (ah;   cf.  was 

bei  AHS  bemerkt  ist)  das  Suffix  s*-ala.  Ge- 
wöhnlich verbindet  sich  dieses  s-al  dürdi  «in  i 
(selten  durch  a,  nur  in  wartaseli  ti.  amasia) 
mit  der  Stammsylbe,  bisweilen  wird  es  auch  ohne 
Vokal  unmittelbar  angefugt,  in  cnosli,  weh- 
sal,  wartsali,  gimersai,  rihsil,  fnorsal, 
neizs^li,  ruomseli,  amsala,  drahsil^ 
drasli  (st*  drahsli).  Mit  Ausnahme  von  weh- 
sal  (wehsil,  wehsol)»  welches  als  wmsc»  u. 
als  neutr,  vorkommt,  sind  die  Wörter  liiit  sal 
neutra;  durch  die  Anhängung  eines  i  oder  a 
werden  von  einigen  auch  feminina  gebildet  Au- 
fserdem  zeigen  sich  masc.  mit  s^il  (nämlich 
drahsil;  auch  ribsil?  howisel  ist  wohl  als 
howisal  neutrum?)  und  mit  s-lo  [nämlich 
mendislo,  radislo  (es  kommt  ze  radialen 
vor),  wegislo;  im  Altsachs«  sind,  nach  thiu 
herdislo  zu  urtheilcn,-  diese  subst.  weiblich 
(doch  findet  sidi  auch  mendislis  g.  s.  masc. 
starker  decL)\  \&i  hier  ein  mit  u  gebildetes  sahst» 
fem.,  wie  vielleicht  in  titulo  ein'  mit  u  ge- 
bildetes subst  masc.  anzunehmen?].  Durch  das 
Suffix  ig  leiten  sich  von  ihnen  adfectiva  ab. 
Folgende  Bildungen  dieser  Art  kommen  in  den 
ahd. ' Denkmälern  vor: 

ahtisaV  ougisal  (oucbsal,  ousal/^ouge- 
jsal).  howisal.  howisiL  hüo*saL  amtaäla 
TamaBia,  amsla,  amsala,  amsilä,  am- 
ßilta,  amsal).  irresaL  uopisal.  rihsil. 
rnomisal,  ti.diey!fin.  runriisala,  rnomisäli 
(ruomireli,  ruoilhseli).  renhisal.  rad'Mo. 
gemersille.  marrisat  und  das  fem.'thtt- 
riseli«  mendislo.  neizisal,  das  /m;^6iz- 
seli,  neizzeseli  und  das  ci£(^. 'iieizzi'Se- 
lis:.  brntesal.  vestisal.  fluzzesafL  ftior- 
sal.  fufisal  cntiö-sl  ihid.  Ank  ädj^  ein- 
Inosli.  grbnisal.  ''cl6ib«sal.  'xrHiolia^I. 


throozisal  (chuozisal  in  Docena  M 
neen  ist  entweder  thruo«isal  oder  ci 
sal).  drahsil,  toruarius,  drasli,  toi 
dchsala?  dibsala.  trnobisal.  her 
(im),  wertisal,  die  ^^sm.  wartaala, 
sali,  unwartaseli,  die  ad/\  warta 
unwartesalig  nnd  das  von  ihnen  ge 
subst.  fem.  unwartasaligi,  wehsal, 
sil,  wehsol,  d.  s.  wesle,  d.pl.  we 
das  subst.  neutr.  kiwihsli  nnd  adf.  s 
lig.  [Von  allen  Bildungen  mit  sal  ist 
sal  die  einzige,  von  Aet'verba  gebildc 
den,  und  Ableitungen  mit  od,  unga 
ari,  ao  wie  Zusammensetzungen  mit  li 
heit  vorkommen  (wehsalon,  wih; 
wehalodi;  wehselunga,  wihsaling, 
salari,  wehsallih,  wehsalheit); 
dies  auf  wehs-al  (und  nicht  auf  wel 
hindeuten?],  wegislo.  certisal. 

Sollten  auch  ziosal,  spasal,  pensa 
anch  morsali  bieher  gehören?  auch  n 
salin?  ho  enselin? 

Wie  schon  im  Lateinischen  und  Lilai 
(aber  noch  nicht  im  Sanskrit)  dient  au 
Deutschen  das  L  zur  Diminution.  L  sehe 
sprun^ich  Abstammung  und  Aehnlichkeil 
zeigen  und  hieraus  die  Funktion  der  V 
nerung  fibemonnnen  zu  haben.  Zeigte  si 
diminuirende  L  nicht  schon  im  Lat  uni 
so  könnte  man,  da  es  mit  k  (ch,  h)  die  B 
nung  der  Diminution  theift,  versucht  ^ 
es  vom  adj.  11h  (goth«  leiks)  herzuleite 
dem  einige  Wörter  den  Anfangsbucbstabi 
andere  den  Endbuchstaben  k  (ch,  h)  ztir 
nntion  verwandt  haben.  Zusammenhanj 
sehen  1  und  iih  scheint  sich  theils  au 
Wecfasd  "zwischen  Iih  n.  li  im  schweizei 
Dialekt,  theils  aus  puholl  ichinun,  co 
und  Wörtern,  wie  junglifa,  welarlih  (1 
von  wetar,  aiirigo),  wanclih,  liubli 
denen  der  Begriff  der  Aehnlichkeit'und  V 
iattxxnj^  in  einander  überspielt,  theils  aus  l 
den  ältesten  Glossen  bisweilen  sich  zeig 
Wechsel  zwischen  li  nnd  Iih  (z.  B. 
ninchli  und  chnninchlih)  zu  ergeben 
wenn  «udi  Dicht  li  aus  Iih  entstammen  f 
konnte  vielleicht  Iih  aus  li  sich  g^bild;et  1 


iS5 


L. 


li 


^ 


lih,  welches,  eben  so  wie  sabaättlihl^'^faotidas 
...  bte«M^«iiät?jiii!faßD0td^'^9i''^''<*teiiri^ii^  nur 
I   galidb^  »idbi^IibtatteitiMifecMid^.lrorlRHnMtni  S. 
.    aber  a«ck  I  LlUl  -   v;...i-,i;i«.«ti;   il   >:i   t!-..>n 
..    .i  In  der.  Aegtl-  eiceheint  ^ai  Tcrideiöcnfk^  Suf- 
1   Sat'h  itt  der  F«rfh  li^  die^  in  der  Flexkm, '  oft 
,  aüch^schpn  im  Moiaihhtiyaoch  ei«  N  anaininit 
(z.B.  lentilines,  mantelline,  petiillnum, 
:.  >ildilin)ial2dfbritk6der'mk4lcaiVlolflaII'(sel- 
'..tea  mit'A  oder  .17,  s.iB.'«lidali^'taitiili)  oder, 
warn  das  Worl,-  dem;«s  angehängt  wird,  mit  L 
odfir  R  endigt,  unmiilelbar  sich,  anschliefet,  wie 
10  eiailiiny  maintellin«^  soärli  (neben  sca- 
rili),  acharli,  chamarli,  polstärli  (neben 
-  polltatili),  Yfrngerlin..  [Auch  einfgo  Wörter 
rmit  aosIaiÄenldom  D,  T^  Z,  £  nrirnien  li  nnd 
oidit  ili  an,  -z.  B.  innodli  (neben  innbdili), 
bootli  (neben  buotili),  imbizline,   «aclij 
Diese  dlnänuiioa  sind  immer  gen^  neutr.    Hie- 
her gehören:  ... 
1.  mit  li  (li),  ili  (ali,  uli). 
ingili.  acharli.  irinodili.  wnrraili.  wa- 
gele.  lowili  (neben  lewilin).  luhhili  (ne- 
ben lochilin).  lidali  (neben  lidilin).  lam- 
pili.  lentiii?  (es  kommt  nur  Aer gm.  len- 
tilines  vor,  und  kann  daher  «lucli  Icntilin 
seyny.-  ntthili  (neben  rokk^lin).  man  ili. 
'    mantelli?  '(es  kommt  but  de^  dat.  man- 
tel Mite  vor  und- kanni  didi^r  anck-im  nom. 
mantellin  lauten).  mnosili^rAorsalili.Bib. 
7.).  nus^ciH  (und  nuBCuli).  nezzili.  noz- 
zil7  (nodili  in  Frg.  37.  ist  wohl  ein  falsch 
eeleseoes  Wort),  pahhilii  palkili.  p-olsla- 
tili   (und  ifiolstarli)'  purdili.   imbizli? 
(da  nor  deri/o/kifibbizline^  votkoihmt,    so 
kann  auch  imbizlin  angtnommidn  werden), 
poehfll.  pettili  (y^ pLfieiiiUnuAtJ.  plo- 
ehill.    brethiti.   pretttili?   <k>d*p'prenti- 
lin•? 'ts'*lcommt  närdet  ^^'/rfi^pr^ntilino 
Voilr)i<p^rtfstUi  (rreben  pTUStelin)jifarbcli 
neben    (ar^h<6lin   [fu^ili  gohirtsi  da   das 
in  dttesem  Würte  diminairte 'sn/>j»#.  nickt  fug 
sondern  fugil  ist,   nicht  hieher  (sondern  zu 
ieti  diminut.  mit  1),   wenn   man  .nicht  fu- 
gili   als   aus    fugilli,    fugilili   entstanden 
ansieht],     gadimili.     chamarli.    charili 
IL 


?..   .  (stach  6aroi  »-sä^  U).,  gisrhiliti^go.bi- 
isir  i:*Kn?.  da,  ^mr  4kT..  ä^  i/ML"g!erii4i»Mfij^:;^or- 
\  iVi    ikommi)».   cbeli^salS.:  .feb'ftrajfli»  ^c^M^ili. 
<  f)    ?€sbliuw:Ui.  «hmbliäi(cbnieliB?I:fla  kommt 
irr.   viuir  .der  ^4./iiL  ;ohji>i!el-ine-  v«r.)«u  cfatw^i  1 L 
;.  «*.•  eorneli?  (co)riieLiB?..«s  koöimt-lwr  i^t  g*. 
j    »i  /9i/*  caraeHnot^Qr).  coronili.  igTUAbili. 
chrapfili.    chrettili.    chu«srlt«'.*,hna«iili 
,  „   .  (  fiix  1^  pl.,  ^  f^m  1  i  n  .ist.  aui^  i^a)4  neben 
M^ifreimili./ioh^imiJ^a  .aawiq^linwBi^:),.  haf- 
/    teli   (es  kon^ipit i^iUT;  4er|£2^#.  p2..>ia.ftelin 
..vor),   hinteli.,  blaufili.  hutl|i.   hMOtili. 
.,,    hosili    (auch  bu^ilin?  ^^[A^^npu^  pL  u. 
:.:     df^i.acc.  siiiff.  b;US^ilio.l^it)..  hu^olj^ili.   ta- 
UlL  lamili.  4rupili  [nebon  dx,upiljn  und 
:  tr.upilo  (oder  tKupila,?^].  tr,U£p,^  tut  tili 
,,•    (und  tuttuli),:iarili.  z,^ip^ili..|zojumilL 
.  s.acli  (neben  saccilin)«.  spannili  (neben 
spannilin).  sperili  (neben.^perilin).  sca- 
rili  (und  scarli).  scellili.dm  d> pl  scel- 
lilinum).  scibilL  stoufilL  steinili.  se- 
..     lidili.  snuojrili.  snuobili.sQCchilifSuili. 
,,    suphili.  swertilL  s^neroli:  (d.pL  sme- 

rolinun).  ■: 

%  mit  lin,  ilin,  woraus  unser  -hin  z^JB.  in 

gRasMein.        '         '  .'  !  "' 

'esillin.    waldilln.    lewilin    (s.    li,  ili). 

'  lochilin  (s.  li,  ili).   jidilYn  (s.  li,  ili). 

lambelin.  leniifin?   fs.  li,  ili).   rokke- 

'  lin  (s.  11,  ili).  Tubthilin.'  manäilin.  man- 

tellin    (s.   li,  ili).   bendilih.   palgaÜn. 

-  bscnkeliii.  inbizlin?  (s.' H,  ili).  bou'mc- 

liri.  pusilin.  prentiiin?  (s.  li,  ili).  jict- 

tilin?  (s.  li;  ili).   pfusteliil   (s.  11,  ili). 

uellelin.    vingerlin.   varchelin    (s.    li, 

'  ili).  froschilin.  eapseliit.  perbilin?  (s. 

Ir,   ili).    kastelin.    geizilin.    chernilin. 

«Iristelin.  clungelin.  chnehtelin.  chnie- 

•lin?  (s.  li,  ili).  chnopfelin.  chuehelin. 

harmclin.  hesilin.  hcimilin  (s.  li,  ili). 

holzilinY'^m.'/y/.^.  drupilin  (s.  li,  ili). 

druoselin.  zangelin.  sakkilin  (s.  li,  ili). 

sahselin.' s'partnilin  (8.1f,ili).  ^^rilin 

(s.  li,  ili).  scellilin?  (s.  li,  ili).  scifilin. 

scruftdelin.  stukkilin.  sibelin.  smero- 

.  lin?  (s.  li,  ili).  suvelin? 

Die  im  Sansk«,  Lat.,  Lit«,  Goth«,  Angela,  und 

[3] 


•'»  ;f 


87 


Al(iior4.  geltende  B*6«»>  <"*»  *•»  Geschlecht  der 
njmiiHitiVe«ieh  nach  demGescUeoht  des  Stamm- 

#Mtes-  nebtet,  >6iidet  un  Allbd.  (wie  im  Griedi.) 
nur  'aeUen  statt  In  diesem  FäHe  Uutet  das 
dimuk.  ma9e.  anf  •^iloy^nnd  da»  dun.  fem.  auf 
iU  t^li')-  ^^  folgende  Wörter  dieser  Art  kom- 
men vor  (cfi  audi  die  wdter  unten  folgenden 
mäm.  prop.y. 

1/  m&sciiKfia:  scalcbilo.  libhamilo  (cf.  was 

»  ,1 

"-  obM  bei  den  mäsc.  auf -^lo  Über  licbämilo 
-  gesagt  -  ist).  Das  von  Grimm  angeführte  c  b  i  u- 
nibahhilo  ist  aus  cbinnibahlon  in  Ke- 
'  rös  Interlinearversion  der  reg.  bened.  nicht 
zu  folgern,  Iveil  cbinnibahlon  Druckfehler 
ist;  der  Codex  hat  chinnibabbon.  Aus 
trtipilun  scheint  auch  auf  ein  trnpilo  ge- 
'iBcblossen  werden  zu  können.  S.  audi  me- 
nichilo  unler  den  mit  beiden  Dtmtnntivsuf- 
(ixen  -cb-  und  -I-  gebildeten  Wörtern. 

2.'  femihtna:  bnrgila.  channala.  chizzila 
lind  vielleicht  noch  einige  von  den  oben 
in  -I  (k  angeFDbrteh  sub^f.  fem.  S.  auch  m u  o- 
dichila  unler  den  iiiit  -cb  und  -I  gebilde- 
ten diminntivis. 

Das  weibliche  Suffix  in  kommt  nur  in  fil- 
lolin  vor  und  fillol  ist  wohl  nicht  als  eine 
deutsche  Diminutivbildung,  sondern  als  eine, Nach- 
bildung des  lat  ßliolus  anzusehen. 

Da  dieses  diminuirende  L,  eben  als  diminui- 
rend,  sich  immer  an  ein  schon  gebildetes  nomen 
(und  nicht,  wie  das  blofs  ableitende  L,  unmit- 
telbar an  die  Wurzel)  anschliefst,  so  können 
ihm  auch   andere  Suffixe  voranstehen:   von  die- 

■  -  ■ 

sen  zeigen  sich: 

amingadimili  (licbämilo  gebort  doch  wohl 
nicht  hieher?  oder  sollte  statt  einer  Compo- 
sitioo  lih-ham-o  eine  Ableitung  lih-lim-o 
in  iihbamo  angenommen  werden  können?). 

il  in  esillin. 

ar  in  acharli,  polstarli,  vingerlini  cha- 
marli. 

id«  od  in  selidili,  innodili. 

is  in  chelisili. 

Hinter  sich  leidet,  auch  abweichend  von  dem 
nicht  diminuirenden  Suffix  L,  das  diminuirende 
L  kein  anderes  Suffix  (die  Suffixe  a,  i,  o  aus- 


.genommen* and* jn  saceliiiclLia  daa  S^ 
nolifpuffix  ch); ' 

I  Einige  Worteiv  mihronlhf  ilg  Thifimaini 
mta  erat  das  Dinioutivtnffik '-  -ch  «*  uim 
noch  das  Diminutivsuflix  -L^  anf(|cL  < 
Diminuftivendttng:  ^Unculue^^^uacula:  ai 
nmgekebrte  Stellung  dieser* beiden  Suffixe 
^ eben  erwähnten  aacclinchin).     Es  sii 
.  gende: 
eninchil  (^ifal«  eninchltne^^  eselin< 
Iewinchili'(lewincl>,  g.pL  lew 
lino,    a.  pl.    leunchailin).    meni 
muodichila.  versicliu.  gaensinci 
chli.  hunichlin.  tubichliu.    Audi 
niciin? 
Zur  Vergleicbung  der  verschiedenen  I 
und  Functionen   des  Suffixes  L  lasse  ic 
noch  einige  mit  diesem  Suffix  gebildete  i 
profyria  folgen. 
1.    ftlännemamen: 

amal.  engiL  umpal.  pluwil.  podi 

bil.  wodal»  widil.   camul  (us). 

meiol.    cheziL   zagil.    trutiL   i 

houdil. 

amalo.  analo.  otilo.  engilo.  epil 

gilo.  ensilo.  azilo.    frewilo.  fi 

gundilo.  gaudilo.  gisalo.  wenil 

zilo.  wolfilo.  berahtilo.  birli 

cbilo.    putilo*    sunilo.    suapili 

-malo.   liupilo.  hunilo.  heimih 

ganalo.   sarbilo.    mundilo.    tr< 

tekilo.tuotilo.  tuobilo.truhtilo 

tolo.  tassilo.  cherilo.  nandilo. 

alli.  ruoi^ill«  matali  (tisj.  chentii 

zili.  certili.  sigili-  sindill  hac 

adaghilin.    eckilin.    watilin.    w 

erlin.    ennelin.    urchilin.    zu« 

hiltilin.  haccbilin.  hizilin.froi 

fattilin.    fizilin.  fridulin.    nap 

theginzilin.  sitilin.  richilin.  i 

lin.  reginzilin.   waiilin.  mumi 

ripilin.  certilin.  chnehtelin. -e 

enstelinc.    eiilinc.    orlinc.   picl 

budiling.  pusilinc.  wililinc.  wal 

tuttiling.  trullinc.  sibelinc.  t\ 

ling.  riutiling.  redilinc.  uuspil 

adalung.  amalung.  eolunc. 


tt 


LL.häSi 


ULiLAiil 


3» 


S.  Frauennamen:     .«'  .)*:  .^  ♦iio:;ii-iof 

egila.  azala.  curicila..t)ia«^iIa9lgoziIa. 

gaudila.    gundilaü  .ctfaciU^«;  »lil^i^ct« 
hettila.  hirxaliuTkijüil0i'ft««Aila.Tea- 
tita.  radoIa.woIfiIa.9K9lltLAl.WiJ|kla. 
liubila.  nandila.  baldiläLUt«{lV/'n 
otilana.adelane.  wantilüiiaJlMvItfiltfiia. 


boazilane.  listillonä  1/  -'  l»":  ' M 
otanlU». 


•  *'-  f\  i  I  ■ 


^i .  4  . •  1 


f  ■ 


.  ft 


erilinga.  gebalinga. 

3.  Geschlechlanamen: 
charlinga.  hohilinga. 

4.  Völkernamen :  •    '       ■  i?.; 

unelli.  vandali.  vindilL  .anglL  ai'gailo- 
Des.  gabalL 
&  OrMameo: 

noBBiinpabil.  forahapvhtl.  arekili 

eifla.  argelia.  broxola.  «tekelia.  win- 
chela.  iöpUa.  oantillaw  bargilli. 

afeleia.  mareleia'(iiiarr€igia). 

pigiluna. 

allingas.  utlinga«  budilingen.  bvaelin- 
gen.  piralinga.  *  berselingen.  plat- 
linga.  flurllngeb.  ezilioga.  euste- 
liiif;a;  uatavlinga.  aacaliDguih.  win- 
chilinga.  weibelinga.  wolfilinga.  ol- 
linga.  erilinga.  lecfailinga;  lutilinga. 
riidUnga.  mavcbelingen.  rintilinga. 
ralolinguD.  richeliDga«  rupilinga. 
tuzitinga.  iuotelingun.  denchilinga.^ 
gahtelingcn.  hetelinga.  liegiliiiga,' 
bolzollinga.  nordilinga.  scirilinga. 
scartilinga.  sibelingen.  '    ^ 

e.  Bergnamen:  .  .  ^ 

adnlas  ("d.  h.  adulo,  St  Gothard^. 
7.  Fliifsnamea : 

euttal  (lisj.   Tistula.   mpsetla.    musi^ä. 

hurula«  aentila.  zinzila.  ^i-asaliä.  >va* 

balis. 


•   I 


nere;  cf.  sanskr.  ml  und  aUhodidt'flUlJU) 
-I^«h  ^ht  uiia  tihAodtÄ.  -FLIJZ'9 '  griecli.' 

I  II'  Ä 

il^  J^&mH;  afi(^  piiinteM  LA.lmwei^ 
.-fi^s.^eiqq  ^a0fk  gettpldela  aekondäre  Worzel  an- 

»uAdl|«n?   Ihc  kwille  «tfnakr.  di;  dbre^Ml^ve- 
•  eben  [a*'.die  Votred«  mfcd  L;   cf»  aiicb  Ücit  Za- 

aappineiibang  von  G^b^a  lind  LaDifo  (m;  JS.  in 

nuaga  ne  liez  er  mine  fuozze,  Moa\Medit 
;,M  oommotwßem  p^rfff. niMf^-R  4i&i!9^)>^aUpr. 

.44^t,  %%htn  Had  Uf Ml  io  wif!id«ra«niki  IVmr- 

;Zfl  14,  neben  4A}  nnd:  ^nlfter:  JiiaXi^^^^n^ 

XaAJMj  (als  WiincliKöQ  lawjan,  golkjl^. 
•  Jan,  tradire)  ihr  imtergMrdoat  weidem  Aacb 
.  iB'  sansk.  bJI,  deiet&rtk  rettsmrivikSnate  man 


A . 


» 


denken  und  Ju/L  als  JtlliiL  (nil'eingeadio- 
bencm  L;  cf.  fliuhan  undyi^tfr#t  bltfban  nnd 
aanskr.  hafy  ridar^)  anaeben «  vm.  de«  da*>h 
spater,  aber  schon  (riib,  abgef#Ui;|i  ist^  ^ie  fa 
laban  aus  hlahan,  wenn  die  Vergleicbung  y|on 
fliuhan  (cf.  goth«  tbiiuban  nnd  sansL  dru) 
mit  f Ufere,  und  b  1  a b a n  mit  b a f  statthaft .  ist. 
Bedenken  aber  erregt  der  mögliche  Zusammen- 
hang zwischen  laz,  tardus,  lezjan  (gotbi^at- 
ian)|  tardare  und  lizan*  sinere,  aus  we)cb#n< 
auf  ein  kurzes  a  in  dor  Wurietsylbe  geschlos- 
sen werden  mülste.  Ist  fBrlaz  und  lAzan  ^e 

kurzvokalische  Wurzel  MjAJtd  anzunehmen,  ao 
vergleicht  sich  mit  ihr  vidleicbt  das  sansk.  re- 
duplizierte dad,  dare,  teuere,  oder  rab,  deutgre 

(s  MjAjU/m    Cf.  aber  auch  lit.  leid.mi,  l^id- 

ziu,  i(^  (a0c  und  LI;    LiU« 


IA§.  SnfBxL. 

A  .  .      .         i      : 

La*     Ist  eine  soldie  deutsche  Wurzel  anzn- 
ndimen  nnd  liA/l  (Wurzel  von  Uz  an,  41-  LAO  s.  LAWer. 


LA  in  Grimms  Gramm.  III.  als  vermuthlidie  In- 
terjektion aus  der  St.  Galler.  Uebcrsetzung  -des 
Boetbius  angefiilJrt,  ist  JA!«  Cf*  aber  auch  die 
angels.  Interjektion  la  und  das  äitbd.  W£LA. 


[3'1 


ai 


htl.LkOl 


len  vor:  y  - 

;  zi    Ulla  le, 

^  t'   ''  •)■  f        maiijigf  altotw  OV  IVi^*j'47, 

•fitfaria,  sidvißcai  ini  verimm  slattha]  ümä  tn- 

ierfteiio  ^epredrltig',  tpmd  ih  n&sirä  Rvipui 


•  • 


-r/- 


i'i    Oicnur  le  iw/  li^y  afcuif  '1?^  lio^  doo  4a^ 

.-j  :  E»  Atfaeint  itaM  l'eW<(f.  v.)'ftii  MehMi^  ond 
mit  der  BedeuCmig  'dcauftlben,  itenn  diese'  nib- 
liun  i|t,  fiberelnzustimmen.    Allein  in  der  Stelle 

i;Otfrid#  kam«  ztii^tu  le,  iredert  |ttbicf  Uetef/ 
bedeuten,  weil  in  diesem  Falle  zi  uiln  leuu^s 
'Sleluhi  müTstev^Äoch  lann'  le  als  Adjieküv  ge- 
lUNnmen  veidta^  weil  niditt  cin<  fft  iinilu 
le,  ikmdäD!  iir(aii)  elirrm  tfl  zi  Vilo  le  steht. 
Vielleicht   ist  qs   %Ia  Adverb    oder  Interjektion 

•amumlien  «iidtnit  4 io  in"£p.  2.^s;  auch  LIO) 
ein  nnil  dasselbe  Wort  (er.  sne,  snio,  snio, 
Gd^nffrldo»,  U«,*'C^tV^)«  Hängt  es  nicht  mit 
'LEW-  iüMiinmen,  tfö'lälst  es  sich  vielleHt 
*tait  sanA:  ii4a  (®bft)'.oder  div,  diva  (J^im-. 
md)  Tergleieheh,  das  im  Althd.  zu  einer  Inter- 
jektion verwandt  seyn  konnte.   CfTlJ^i  TinS, 

t<EO,  ia..(ah8^JciP^  ilt.  Utas),  ih»ti  ko.  h. 

■9;  4.. A^.  Ne;  Sg,  ,24-2.  ■    ; 

iio.  Sg.  242.     , ..  ^ 

. lcvo./Tr.  t.".  •       '        ' 

leuuo.  N.  10  (a>».S.  16|  12»  21/14.  Mcik 

louuao«  N.  62)'1L         .... 

loewe.  Es.  ,      f 

(Icwe.  Gr.  5.) '     '      '  ' 

g.  s.  louuucn^  Pl  57.«  A 
leuuen.  Bo.  5* 

d.  if..  leiiuen.^Bo.  5t  r 

^.///.leuuon.  Wn..4.  8. 

.  luoufioi).  Wip«  4,  8.  IL 
leuuen.  Bo.  5.  « 

leon.  Em.  18.  (in  Pez.  thcs.  ist  fälschlich 
leosi  gedruckt).       .^..  *    /    | 


•  ff.  f «I 


■•fi 


.  •:  • 


.1. 


.::1 


»    .  •    • 


*  • 


k     I 


I       '     1!. 


.1 


LEO.U. 

f./i/.  lenaon.  N.  56,  5.  57|  7.  Yfmi  4^' 
louuuon.  N.  21,  5. 
M.  leön«.  Rb. 
<^;)9l*  leunoiLiBo.  Su-  '  1  : 
r    .fl4viiio«i:ii>37y  17. 

LEWBNBiLDL^ 

•  leivinwuhzl; 
lewinchraft.     ^ 

LIOIN,/.,  £&mini  Z^ama.  Sg.  242.  . 
louuin.  Es. 
(lewin.  Gr.  5.) 

(lein.  B.)  .      :    .  ' 

Ca.  s.  leuinnen.  Mos.^ 

L10NNA,/v£&miiu 

lionna,  leaenae*  Rb. 
(LEÜÜELIN,  n.  Wn.  460.    leulin.  Tr.   1 

lin.  Bib.  6L  loewelin.  Es^  leuneulu$.) 
liOWlLl,  n.,  latAadms. 

a.pL  loauLlinifarnai/of.  Bib.  11. 
LEUUIiNCHlLI,  lt.,  Jeunadui.  Sb.  Bib.  4. 

leuuincli.  Bib.  1.  2. 

leunchili.  Bib.  6. 

leuainchli«  tAK  7. 

IcuuinchiL  Bib.  5. 

S'pL  leuuinchilino,  leunadortun.  Mi 
leuuinchlino.  Bib<  1.  2« 
leuinchilinö.  Sb.  > 

a.pL  leunchuliu,  lemncmlas.  Bib.  10. 
LEULlN,  leaninum  ($(8).  Em.  31.  Wn. 

LEO  s.  HLEO. 

JLil^    ÄJm,^  sanskr.  li,  lique/acere,  solveri 
lat  Unere.    Vielleicht  die  primitive  Würze 

LIB  (q.  V.).    Cf.  aber  auch  LA    (di( 
deutungen  von  bleiben  u.  (apen  liegen  < 

der  nahe)  und  LlU«    Au&er  JulO  ge 
auch  wohl  lim  und  leim    [die  aber  aucl 

diesem  (sekundären?)  JLiJLD  (q.  v.)  hcrgc 
werden  können],  und  auch  klenan,  coL 
(cL  k^liban),   lin,  Umim  (auch  lind, 
Uquidus?  lid,  Kqiior?  lidar,  corium?)  hi 
SolUc  auch  liusaoi  Solvex,  liuhaui  lueti 


3S 


u^mj. 


liBv-MU 


34 


vere  hieher  geboren,   so  dafs  ihr  iu  sSA  picif 
ioi''tti(|iMAM!r  au(fT>€tftwiekell ltiit?^*^^.'(MM 

Li2|    'i  ■'....    \  '..:■•     i        '  ••'■>■     •!.'.    !    .'■  .    f 


.* '  f  •  ■  •     ■  ^ 


,tü 


.ii.    ■•.••••■:    .  •'. 


I 


f  '.  I 


uo.     ..  .    . 

ums  »«08*1  in  mih  Ho  tagelidiea  mil  ti- 
ae^  clilago^^  ,9^^^  ^^  o  homQ  teajn  ine 
coiidicinU  agis  merelU.  Bo«  5,  f  S.  audi^  ii  o 

in  ljLä» 


:  :1.<3.  3}  aua  JLU  gebildet  --  Ist.aMb  la- 
.'  !ver,  gtl^u,  lewina^  («ppi»  loft,  loftYftf- 
V  A«n^;  Iura  (lat  /(miK*^^^>^9 /''*^^^"^><^«'ito 

..  oft^-a:  bieher  gehörig?    Cf.  auch  IvljO^^nd 

1\UJ;  und  altnord;  Tinfa,  rnmpere,  s6  wie 
'  Yit  lupiij  decorticare. 


tXJ. 


I  • 

«    •  •  •• 


i    Vielleicfat  ist  dieaea  2le  JLiU)  von  ier 

vprigen  Wurzel  JjU  ganz  veracbie^en,  nnd 
dem  sansk.  Tn^souare  entsprechend,  flirlio^d^ 
Carmen,   liu-don,    canere  anzunehmen.     Cf. 


•  •• . . 


-LO  s.  Suffix  JU. 

LO,  ianum.  Wn.  460.  (bei  insirum.  calcificum).  LÜ6n  S.  HLOjdIL 
Wohl  unser  8p (c  (outf  eit(K<urhi^  lum  9ktbm) 
und  tanum  statt  dea  gewöhnfichen  mittdlaU'  tan* 

mm.   Zur  Wurzel  LU  ? 


LUD,  LÜT,  HLU ».  oloja«. 


IX)jan  g.  HLOJAN. 

■  ■         i 

MJU^  JjU«  Eine  Wurzel,  in  der  vielTeicht 
saiisUMA,  als  eine  Nebenform  von  It,  Tlqäe/a- 
cere,  ^Ivere  (cf.  Inere,  lavare,  Auciv,  Aoueiv; 
o4er  sind  diese  mit  sansk.  plu  (ahj.p.)  zusam- 
meniohalten?  vergL  sfXwzrv^  lavare  y  lit.  lyti, 
lat  pluere,  altbbchd.  iiuua,  inpluvium)  'sich 
nut  siDskr.  1 A ,  scindere ,  vellere  gemischt  hat. 

Cf.  aach    Jul«  ''  Wie  im  Sanskrit  aus  lA  sich 
eine  sekundäre  Wurzel  lu-p,  scindere  gebildet 

bat,  so  zeigen  sich  im  Allbd«  Jj  U"1j   (wo- 
TOik,  mit  vorgesetzter  guiiuraiis,  k-liuban, 

scindere),  JLlU"'0  (los,  ^fiZ/a,  farliusan, 

perdere)  und  LU-H,  LU-CH  [liuhhan,  veU 

Ure;  auch  Iinh)an  (luere)?  linhjan  (faverej? 

l&ban  (clauderej?  Ittuc.flamma?  lioht,  lux? 

(cL  angels.  leoma,  nord. liomi,^/>iu/(9r;  auch 

bL  lu^men;  oder  ist  hier  eine  ursprüngliche  grif. 

iuralis  ausgefallen?  a.  LUH  u.  LUCH. 


LAU,  teciua(7J.  Sg.  913.;  wohl  gicichbedeiitend 
mit  lauga  oder  daraus  verslümmelt,  nnd  leciva 
statt  des  mittellaU  lexiva,  liarivia  (llxj^     Cf. 

LAWER,  LEWINA  und  LU. 

LAlJ  i^le|Ie  icb  als  (ein  d^r  Wurzel  IjU  ange- 
höriges)  simplex  ixit  GILOÜi  GILOWI,  GILO- 
WEli  (GILAWER),  GILAWIDA  auf  und  trenne 
für  den  möglichen  Fall,  dafs  gilawi  u.  glawi 
verschiedenen  Stammes  (law  und  glaw)  sind, 
die  als  gilaw-  vorkommende^  Worter  von  den 
ihnen  wie  in  der  Form  so  auch  in  der  Bedeu- 
tung nähe'  liegenden  oder  auch  gleidien  (gilo- 
uui,  astutia.  M^.  glouui,  astutia.  Sb.)   Wjir- 

tern  glaw-  (s.  viLAW^  in  G),  die  mit  dem 
nord.  gloggr,  perspicax  und  goth.  glaggv  in 
glaggvnba,  diUgenter  [vielleicht  das  \^.  giial 
vus  (havus;  gmwiter,  naviterj;  cf.  sansk.  xaa 
(mit  lingualem  n),  acuere']  zusammen  zu  han- 
gen scheinen.  Im  goth.  gloggv  ist  noch  nioht 
eine  Zusammenziehung  gl-  aus  ga-N,  die  im 
althd.  glaw-*,  wie  auch  im  angels.  gleav  und 
olts.  gl  au  statt  finden  kann,  anzunehmen.  Da- 
gegen kann  i  in  gilou,  gilow-,  gilaw-.  ^jt<» 
geschaltet  seyn  (cf.  gilanzer  neben  glanzer, 
cheleini  neben  chleini,   cbolochot  nebeo 


35 


LEIiiH4XU. 


^ 


!IUB.;. 


36 


chlochoty  chulupt  itebe»cfaluft,  cbenehta 
Deienr  chnehta;  gn'oti  ntbei  giaaif^  i^r^ht 
neben  gireht,  chiaiio,  ginitu  neben  gnito, 
r«iiAe»iitietneb6i>'€hiiie^tet,'  kinutiil -neben 
knfittil,   wiewobi  scbon  bei   einigen  von, die* 
'   fBieik  es  zweifelhaft  ist,  ob  i  eingeschaltet  idt  oder 
,'%wf^,  Präfix  gi  gebort).  •    Anch   spricht  fti^  die 
Identität  von  gilow-  qi\d  glow-  d^r  Umslßfid, 
dafs  eines  Theils  in  Ö.  IV.  7,  9.  der  cod  F. 
>  gilanue  neben  glauue  der  beiden  andern  Cfdd» 
*'  liat  (g^auner,  perspedus  in^  Caii.  11.  und^gi» 
.   louuen,  instrucium  in  Can.  11.  konnte,  viel- 
leicht für  die  Versdiiedenhcit  der  beiden  Wor- 
ter  zengen),   andern   Theils  von.  den   übrigen 
Denkmälern  einige  nur  die  Form  gilow-,  an- 
dere nnr  die  Form  glow  zeigen,   wonach  eine 
bloCse  dialektisclie  Verschiedenheit'  dieser  For- 
men angenommen  werden  konnte.  "—  CL  anch 

LAWer  nnd  LU. 

GILOU,  slavi  vermitus.  Ic  (cf.  GLAW-). 
iu  s.  f.  kelouuin,   sollers  (ze  triegenne 

mit  rertigen  redbn).  Mcp. 
a.  s.  m.  gilouuen,  insintctum.  M*  29.  Can. 

10.  11.  (cf.  GLAW.) 
n.phnu  gilaoue.   0.  IV.  7,  9.   in  cod.  F. 

(ganmet,  qnader,  thero  dato, 

ioh  uueset   gilanne  thrato); 

cf.  GLAW. 
a^pLm,  gilouna,  gnaros,  Mo.  Bib.  1. 
GILOÜUI,  f.,  astutia.  M^.  Ran.  Bib.  1. 2.  (cC 

GLAW.) 

KILAUUIDA, /.,  uuistnam,  indusiria.  Ic. 
Gehort: 
ANLOUUENIN,  cambri,  uassin   (st.  uuas- 
ain),  sagacitas.  Ic.  hieher? 

LiEIA,  8a9/  Ortsnamen.  Cf.  Leia  in  Du  FreOte. 
und  auch:  nnard  that  corn  fatloren,  that 
tbar  an  thertt  leian  gilag.  Hcl.  73.  cod.mon.; 
hoUind.  lej,  9(^fefer.  In  Hei.  124.  cod.  mon. 
atebt  leia  für  hl ea  (cod.  coU.J,  &tüb^ifl;  cf. 
HLEO. 

-LEIA  s;  Suflix  L. 

LEU  8.  LEO. 


»     •  .'■    ■-.-  ."    i>      ,i; '.  .l.r.;i  T  ■.'■»1:1  'h    %* 

jA»  jjenUfllNi  WutmI.  ainnmelinmn^^.  be- 
rechtigt das  sanskr.  labh,  adipUci  (cf.  grl^ph. 
Xa^äo^  Aniser  dem  ihr  hier  untergeordneten 
laba,  mag  auch  wohl  labal,  ItAium  (pelvifL 
80  wie  anch  das  lat  labium,  fbAifere''n.*'aBd; 
laffan,  lefsa  zu  ihr  geboren.    CC  ^uch  yVurt 

zel  LUB  (sanskr.  lubh)  nnd  LIB9  die 

:  vi|el|ei^.p9it(  JUxjLjji  eiaer  u,  4eiaelben  Yl^ur^I 

\jrD  ahjgehoren.  Auch  die  Wurzel  LAMF 
ist*  vielleicht  nur  eine  sekundSre  Wurzel  von 

LAB. 

LAUA,y*.j  8a6f/  refectio.  Ic. 
so  nuirt  in  laba  paupertaiis.  N.  68,  30. 
ia  ne  nuirt  mir  laba.  N.  37,  7. 
des  einotea  laba.  N.  62,  6. 
des  dfirstes  laba.  N.  62,  2. 
lab«  Amte  aelo.  N.  103,  16. 
laba  uuerden  tero  durfto,  anferri.  Bo.  5. 
dero  geistlichun  labo.  N.  41,  2. 
irdiskero  labo.  N.  115,  4. 
er  tuot  dir  ia  laba.  N.  36,  5. 
laba  sinero  chlago.  Bo.  5. 
laba,  proventum.  Ep.  P.  1. 
giCechpnt  thob  thie  uuclfa,  tbeisb  faba* 

in  ioh  ouh  helfa, 
thero  brosmono  sih  fullent,  thie  fon 

then  disgin  fallent  O.  111.  10,37. 
not  heiz  ih  hiar  thaz,  uuant  es  rat  tho 

ni  uuas, 
laba   noh    gizami,    fon    imo    uns    iz  ni 

quami.  0.  IIL  21,  16. 
oba  sie  thes  gigabent,   zi  giloubu  sih 

gifahent, 
gidonfit  uuerden  alle,  so  ist  iro  laba 

tbanne.  O.  V.  16,  32. 
ouanta  es  nist  laba  furdir,  thaz  giloubi 

'  thu  mir, 
er  uuergin   megi   ingangan,    uucrd    er 

thar  bifangan.  O.  V.  19,  15. 
Flexion : 
n.  laba.  Ic,  O.  III.  10,  37-  21,  16.  V.  16,  32. 

19, 15.  Mcp.  ßo.  5.  N.  37,  7. 62,  6.  68, 30. 
g.  labo.  N.  22,  2;  41,  2.  115,  4.  142,  7. 
o.  laba.  N.  36,  .5.  Bo.  5.  Ep.  P.  1. 


LAB. 


■  •!•. 


LABJAN,  la»ft. 
(ib)  Iiii>ev  wifßdam*  Ran. 
(ne)  laktt4»,'  ttfwUarent.  Bib.  6. 
'  labet^n,  refodlarenL  Uib«  4. 
CtLABAN,  reßcere.  Ic. 
(er)  gilabet,  refödlabii^  Bib.  4. 
(er)  gilabiti»  refocilavit.  Bib.  6. 
(de)  gilabitln,  ritfeeerunt.  Bib.  5. 
p.p.  gilabit  ttuerde  (selä).  Ct'.  83. 
LAB£N  (?),  labeiii   Auf  dies«  andre  tcbwa. 
che  CoDJugaüen  achdot.  bezegen  werden  zu 
muaaen: 

gilaiia,  reereei.  D.  IL  346.  und 
ki  lab  ata,  refodlavit.  Bib.  8. 
LAB6N,  lafteui  refovere.  Ic. 

i/j/1  lapon,  reficere.  Gh.  recreäre.  VK 
labion.  Mon.  2. 

ze  labonue,  commendari.  VP.  4. 
(ih)  labon  iuih,   reßciam*  T.  &7,  9.  N* 

13,  3. 
(du)  laboest  den  hnngergen.  N.3$,27. 
iwp  labo  mib!  N.  142,  7. 
/i.o. labonte^  reßdenies.  Ib.  Rd. 
GALABON. 

(er)  gilabot  ihie  muadon.  O.K7,34. 
(er)  gatapu,  snpplcai  (vesira  abundan- 

tia  illorum  inopiamj.  Gc.  4 
(er)  kalapota,  refocilavit.  Em»  19.  re- 
fovei*  Em.  21. 
kalabota,  refocillavii.  Ib.  Rd. 
g  i  1  a  p  o  t  a,  rrpaiisavii.  AL  32^  VP.  1 . 3. 
kelabola,  refuvit.  VP.  4. 
(aie)  gilapotun,  refecerunt  (explelo  je^ 

jiuUoJ.  Mv.  Bib.  1.  2. 
p.  p.  gelab.otia,  refectior*  Mcp. 
kilapota,  refocillatum.  Ic. 
kilaboten,  refedis.  Ib.  Rd. 
kilapot,  ybv^itr.  Em.  21. 
gilabot,  refrigerelur,  A. 
galapot  uuesan,  contineri  (mise- 
ricordes  per  se  caeieros  videni). 
Gc.  4. 
gilapot  uuirdet  M.  30.  Gh,  3. 
gelabot  uiiirt  N.  36,  25.  22,  2. 
gelabot  uuerde  (aela).  No. 
gilapot  uuard,r^aci7/a6a/ffr.Bib.l. 
kilabot  uuard.  Rf. 


LAPPA— Lffi. 

LABCNGA,  /,  ea^tttis. 
d.  ».  labango,  rtfectione,  Rc 


38 


LAPPA  [liL  lopas«  angeis   lappa  (lacimo)^ 
nord.  lappi  (assumentinnj ;  cf.  skr.  lup,  sciw' 
//^r^  u.  noird.  lappa,  sarcirey  reparare],  Sdppci 
ladnia,  Em.  19. 
BR13STLAPPA,  paliaria  (beim  Ochsen).  TV. 

LAPPO,  m.,palinula  (beim  Schiff).  Tr. ;  cf.  LAFFA. 

LEB^Q  s.  LIB. 

IjIIS^  aanskr.  lip,  illinere  (sekundäre  Wurzel 

von  sanskr.  li,  Uquefacere,  solvere?  s.  July« 
Die  ursprüngliche  Bedeutung  hat  sich  nur  in  der 
mit  einer  anlautenden  gutturalis  vermehrten  Wur- 
zel ICIjUd  (kliban,  {(eben;  cf.  k-lenan, 
colUnere  mit  sansk.  II,  Uquefacere,  k-liuban 
mit  sansk.  lup,  scindere)  erhallen,  die  ich  un- 
ter den  mit  Gutturalen  anlautenden  Wodcrn  ab- 
gehandelt habe.  Wenn  lim,  glnten  und  leim; 
limns  nicht  unmittelbar  aus  der  Wurzel  LI  her- 
zuleiten sind,  so  geboren  sie  auch  hieher;  cf, 
cht  ei  m  (gluten)  neben  chleib,  Acijumv,  pratum 
und  Aci^o/iou,  fluo.  —  Da  biliban,  manere, 
leiba,  redduum,  leibjan,  relinquere,  so  wie 
lib,  vita,  liban,  vivere,  den  Buchstaben  n^cfa 
der  sanskr.  Wurzel  lip  [das  anlautende  -b  der 
hier  angerührten  allhd.  Wörter  wechselt  mit  f 
(s=  sanskr.  p);  cf.  altnord.  leifa,  relinqnere, 
'  lifa,  t;/t;^r^^  goth.  laibos  und  aflifnan]  ent- 
sprechen, so  führe  ich  aie  hier  unter  Wurzel 

LIB  auf. 

Die  in  biliban,  leiba,  leibjan  liegende 
Bedeutung  wird  durch  k-Iibu  (adhaereo,  lit. 
limpu;  cf.  sanskr.  limp^mi  von  lip^  vermit- 
telt; cf.  das  lit  likti,  (aßen,  ftfeiben,  lAi* 

kyti,  galten  (altpr.  laikut),  deren  k  durch 
den  häufigen  Wechsel  zwischen  Gutturalen  und 
'  Labialen  sich  erklären  lafst.  Aus  der  Bedeutung 
manere  in  biliban  hätte  sich  alsdann  dii^  Be- 
deutung von  relinquere  in  leibjaii  entwickelt 
Da  aber  audi  die  Bedeutung  manere  sich  aus 


39 


.'  ... 


US.: 


ua 


10 


-J} 


der  Bedeutung  von  rellnquere  enlwtckdt  haben 
kann  (bUifeeit  als  gclaf  <ni  Dirlaf  cn  fepn  an- 

gesehen),  so  ist  JjJ.L>  als  Wurzel  Toq  bili- 
ban  und  leibjan  Tielleicht  nicht  auf  skr.  lip, 
sondern  auf  skr.  vrij  oder  rah,  relinqitere  zu 
beziehen    (alsdann  wäre   nicht  die  labialis   in 

JjUj  und  Xiit,  sondern  die  gutturalis  in  lit. 
lik-,  lat  linqu--,  ursprünglich  und  vri  oder 
ra  wäre  in  li  übei^egangen),  wiewohl  auch  aus 
dem  Begriff  des  Flüssigen  steh  der  des  Verlas- 
sens  und  hieraus  wieder  der  des  Bleibens  ent- 
wickelt haben  könnte,  und  X^JUD  von  «ansk«. 
lip  nicht  getrennt  werden  dürfte;  cf.  liquere  und 
Unguere,  Xlica,  oleum  und  Xei^Biv,  relinquere. 

Dafs  ich  aber  auch  Iib|  vita,  liban,  vivcre 

unter  die  Wurzel  JUJLD  bringe  (cf.  auch  an- 
gels.  leofan,  vivere  und  linqiiere,  in  der  letz- 
tern Bedeutung  auch  Isefan),  läfst  sich  durch 
den  Begriff  des  Bleibens  vielleicht  reclitfertigcn, 
oder  auch  lib,  vita  sich  eben  so  von  lip,  Uli- 
nere  herleiten,  wie  das  sanskr.  ddho  ( corpus y 
altbd*  lih^  von  dih,  ohUnere.  Vielleicht  ist 
auch  zwischen  lih  und  lib  ursprünglicher  Zu- 
sammenhang anzunehmen.  Oder  es  könnte  auch 
die  Bedeutung  des  Dahinflicfsenden,  Dahinschmel- 
senden  die  Bedeutung  von  lib  vermitteln;  cf. 
Xslßoinaiy  fluo.  Aber  vielleicht  ist  lib,  vita,  li- 
ban,  vivere  von  biliban,  man^r^^  Icibjan, 
relinquere  ganz  zu  trennen.  Könnte  liban,  vi- 
vere mit  sanskr.  jiv,  vivere  zusammenhängen? 
cf..  den  Ueb ergang  des  sanskr.  y  in  persisch  j 
(z.  B.  sanskr^  yuyan,  pers.  jnvan)  und  des 
althd.  ]  in  g,  so  wie  überhaupt  die  Verwandt- 
schaft der  gutturalen  media  mit  dem  Qalb vokal 
j,  und  halte  dazu  das  sansk.  yakrU,  althd.  Ic- 
bara  (8cber).  Oder  ist  sansk.  klrip,^m  mit 
liban,  vivere  (k  abgeworfen,  Iri  z^u  li  gewor- 
den) zusammen  zu  halten?  Man  könnte  auch 
an  rS  i^c  denken  und  lib  in  liban  als  li-b 
ansehen ;  hinge  ßeofiai  mit  ßalvstv  zusammen,  so 
wäre  hierin  ein  analoger  Uebergang  der  Bedeu- 
tung. Auch  sansk.  dip,  lucer e  und  drih,  eres* 
cere  entzieht  sich  nicht  der  Vergleichung. 

Liban  und  libjan  (beide  parcere  bedeutend) 


wage  ich,  obgleich  sie  in.fiedjBodiiEaft^Biganz 
mit  biliban  zusÜnoMmti^pvieo  'und  diciBedeu« 
tung  des  Lassen«  der  de«  Vmchdndns  gapiz  nahe 

liegt,  doch  nicht  mit  der  Wurzel  ■l^':'^  zo- 
sammen  zu  briugen,. weil  das  goth.  bleib) an, 
fuvare,  Jovere  und  das  nord.  blifa  (im  Nord, 
ist  aber  h  vor  liqiädis  oft  unorganisch),  parcett 
mit  h  .anlautet;  doch  könnte  afterhiaibo,  das 

wohl  nicht  fagiibli  der  Wurzel  JjJLD  entzogen 
werd^ür  kann,  fiir^  die  Vereinigung  beider  lit^an 

sprechen  und  in  JjJJD  sich  die  beiden  Wur- 
zeln JjJLD  und  lljLiljD  gemischt  haben,  wie 
in  antlutti,  anthlutti,  antluzi  die  gothi- 
schen  ludi  (lud ja)  und  vlits.'  Vielleicht  ist 
zwischen  ibnen  und  laba  (welches  dann  ur- 
sprünglich hlaba  seyn  mülste;  oder  ist  laba 
mit  liban,  vivere  zusammen  zu  stellen?  das  a 
der  Sjanunsylbe  macht  in  beiden  F^ällcn  einige 

Seh  wierigke^ ;  ich  habe  laba  zur  Wurzel  Jjxl.  J3 
sanskr.  labh  gebrächt),  so  wie  mit  hiaib  Zu- 
sammenhang?   Cf.  jLAJi  nnd  MJLilJ« 

LIBAN  (goth.  liban,  alls.  libjan, libon,  ie- 
hon,  angels.  leofjan,  lefean,  lifjan,  altn. 
lifa),  gewöbniich  leb  in  (bisweilen  auch  le^ 
ban)^  Ubeni  vivere^  ver^ari. 
wola  leben.  N.  55,  2. 
lebeen  de»  touues.  N^  146,  9. 
sie  leben t  sin  (von  ihm).  N.  77,  25. 
daz  (febo)  heuucs  lebet.  N.  105,  20. 
sie  lebent  nah  iro  gelnsten.  N.  80,  13. 
uuelihcs  leides  ih  lebe.  Wm.  1,  6. 
so  uuenaglicho  lebetun.  0.  V.  6,  44. 
leb  er  gimualo.  GL  33. 
daz  sie  leben  mit  engelin.  N.  106,  1. 
in  demo  got  lebeta.  N.  112,  7. 
tbäz  er  ekord  eino  le|>eti  so  reino.    O. 

IL  4,  20. 
lebet  rehto.  N.  II. 
le)panter,  supersUs,  Gc.  8. 
der  leb«nto  leib,  panis  vrwis.  T.  82. 
lebentes  uuazares.  T.  129. 
lebendin  bilde,  vivos  vullus.  Mcp. 
in  imo  er  suazo  lebeta.  0.  II.  9,  37. 

az 


41 


LIB. 


LIB. 


42 


as  er  fora  in  iho  thare  thax  uatsatio 

sie  zi  uuare,    ' 
ibaa  er  thax  ferah  habeta  in  lichameo 

lebeta.  O.  V.  11,  42. 
Form  und  Flexion: 
lepan.  Me.  Bib.  1.  Tg.  3. 
lepen.  H.  19. 
leben.   O.  V.  12,  25.  36.  T.  226,  2.  Bkp. 

too.  &  N.  67,  10.  55,  10.  59,  2. 
lebin.  Bib.  5. 

sin  leben,  ri/n.  N.  71,  15. 
dar  min  leben  ist  N.  145,  2. 
dax  leben.  Hd. 
leben,  eonverstUio.  Hd. 
mines  lebennes.  OÜ. 
dea  lebennes.  Hd.  Ne.  IL 
in  gnotemo  lebenna.  Co. 
%t  lebenne.  N.  83,  2.  85,  5.  118,  53.  Bo.  5. 
ih   leben.  T.  164,  4.  82. 

lebo.  N.  22,  6.  55,  10.  103,  33. 

lebe.  Nd.  II. 
(do)  lepea.  M.  28.  Gd.  2. 

lepest.  Gd. 

lebest  N.  44,  5. 
(er)  lebeet  Rb. 

lepat  R. 

lebet  T.  15,  3.  55,  4.  60,  2.  Pa.  Rb. 
Mcp.  Bo.  5.  N.  17,  47.  21,  31.  38,  7. 

lebit  D.  II.  3dl. 

libit  Ic  Rd. 
(wir)lebame8.  H.  10. 

lepemes.  H.  20. 
auir  leben.  OL  80.  Ne«  IL 

lebeen.  Bo.  5. 
(ir)  lebet  T.  164^  4. 
(sie)  lepant  Sb. 

lepentb.  Mi.  Bib.  1.  2. 

lebant  Bib.  7. 

Ubent  Ho.  N.  8,  8.  21,  27.  37,  21.  T. 
68.  127.  Bo.  5. 

lebint  N.  70,  19.  Bib.  5. 
Ob)  lebe.  N.  118,  40.  Wm  1,  6. 
(er)  lebee.  Kp.. 

lebe.  N.  68,  33.  88^  49.  106,  8. 

leb  er.  OL  33,  95. 
(wlr)lepame8.  Bib.  1. 
(sie)  leben.  N.  106,  1. 
II. 


lebeen.  N.  146,  9. 
(er)  lebeta.  T.  7,  9.  223,  5.  O.  L  15,  3. 
IL  9,  37.  y.  11,  42.  Oi^  Bo.  5. 
N.  58,  IL  112,  7. 
(sie)  lebetum  O.  V.  6,  44.  Can.  7. 
lepetnn.  M.  3.  Can.  10.  12. 
lebeten.  Mq».  Na.  IH.  67,  26. 106, 38. 
lepeton.  Can.  13. 
(er)  lebetL  0.  IL  4,  20.  IIL  24,  52.  T. 
55,  6. 
libiii.  S. 
(wir)  lepitimes.  Mx. 
lipttimes.  Bib.  2. 
lepitemes.  Sb. 
imp.  i.  lebe.  Mcp. 
imp.pl.  lebet!  N.  IL 

lebent!  N.  4,  6. 
p.proe^.  leb  an  ti.  T.  82. 

lebenti.  T.  215,2.  O.L  6,6.  Co.$.f) 
ein  lebende  ding.  Bo.  5. 
lebento  firnlustigo.  T.  97. 
n.  $.  m.  lepanter.  Gc.  8. 
lebanter.  Ib. 
lebenter.  Rd.  Ne.  Rb. 
lebender.  N.  142,  2. 
der  lebento.  T.  82. 
der  lebendo.  Org. 
n.$.  n.  dax  lebenda.  N.  64,  2. 
g.  $.  m.  lebentes.  T.  129. 
lebendes.  Bo.  5. 
des  lebentin.  Org. 
d.s.  m.  lebendemu.  Is.  9,  2. 

lebendemo.  Org.  Bo.  5. 
demo  lebenden.  Bo.  5.  N«  41,  3. 
lebenten.  T.  190,  1. 
a.$.m.  lepantan.  Tg.  1. 

lebentan.  T.  218,  3. 
lebenten.  N.  17,  44. 
lebenden.  N.  83,  3.  Bo.  5. 
a.  s.  f.  lebenta.  a  IV.  26,  36. 

lebenda.  Mcp. 
Q.  $.  n.  lebent  ex.  Wm.  IL  4,  14. 
lebenti.  T.  87. 
n.pl.  lebende.  N.  54,  16.  123,  1.  Nrn.  II. 
lebente.  Sg.  70.  K.  5.  N.  106,  38. 

114,  18. 
lebinde.  N.  82,  6. 

[4] 


43 


ÜB. 


ÜB. 


44 


ff.p/.  lebentero.  0.  V.  23,  86.  T.  127. 
'    leben dero:  Ne. 

dero  lebenton.  N.  16, 14. 33, 17. 36,22. 
dcro  leben  tun.  Ne.  H. 
d.ph  Icpenten.  Em.  33.  • 

lebenten.  N.  21,  23. 
lebenden.  N.  82,  11.  9»,  3.  144,  11. 
Org.  Bo.  5. 
•    cphrn.  lebende.  N.  57,  10.  123,  l.  Nf.  Mcp. 
lebente.  N.  59,  2.  Ns.  N.  IL 
lepente.  Em.  19.  Da. 
übende.  Ct.  85. 
a  pl.n.  lebendio.  Mcp.  Org. 

V.  pL  lebente:  N.  47,  13. 
ÜJNLEBEN'n. 
g.s.n.  unlebendes  tinges.  Bo.  5. 
d.pl.  unletrenden.  N.  144, 11.  Org.  Bo. 5. 
GALEBF:N,  alts.  gilibian. 

thaz   uuir  kriste   sungun   in    unscra 

zungun,  ioh  uuir  oüh  tbaz  gilebe- 

tun,  in  frenkisgon  nan  lobotun.  O. 

I,  1,  126. 

sie  kelebeton  decies  eeninm  annos.    N. 

89,  4. 
(nu   icb   gelebct   han    daz,    daz   min 
snn  noch  nist  tot  nicht.  Mos.) 
UBAULEBEN,  dberleben. 

der  uparlepento,  superstes*  Gc.  4. 
sia  uperlepenta  (uperlepinta.  Gh.30f 
superstitem.  Gh.  1.  2. 
LEBENTIG,  UbenMg. 
g.  lebentiges  gotes.  T.  90. 
a,  lebentegaz  (lebendegaz.  Wm.  III.), 
corpus.  Vi xtk.  4,  14. 
SUNDIRLEBIN  (sunderlebont),  n.pl.,  pha^ 

risaei.  N.  93,  1. 
UPARLEPAZ,  posihummn  (pastuma  prolcs). 

VA.  VI.  763. 
LEBUHA,  vivncem.  SaL  4. 
LIB,  m.  und  n.  [woralis  unser:  Selb  (oder  aus 
lih?),  aber  in  anderm  Sinne;  nord.,  alts.  und 
angels.  lif,  im  Gotli.  nur  mit  Ableilungssylbc: 
libains],  hat  Sebeii. 
rrto.  gl.  IL  IL.  7.  T.  1,  3.  N.  31,  a  GL  3. 
€onver$atio.  K.  p.  Gc.  3.  Rd; 
spiraadum.  M.  29.  Gc.  1.  6. 
lux.  M.  3a  Gh.  1.  3* 


habitiis.  Rb. 

[Selten  (und  nur  vielleicht)  in  der  jetugen 
Bedeutung  Setbf  corpus.'^ 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
arbcitsamo  lip,  activa  tnta.  Em.  16. 
kemcine  lib,  communlo  (sanctarumj»  N. 

103,  17. 
ubil  lib,  mala  vita.  N.  30,  12. 
in  suelihhemo  tipe,  in  quölibet  modula. 

GIi.  1.  3.  M.  30.  Sb. 
eiiuigan  liph,  vitam  aeiernam.  Frg.  39. 
uucrltiskemo  lipe,  vulgari  mia.  Da 
lip  saligan.  H.  20. 
laz  thaz  lib  minaz  in  sconi  ricfai  thi- 

naz.  O.  IUI.  31,  20, 
thnr  ist  lib  ana  tod,   lioht  ana  finatrL 

().  L  18,  9. 
thaz  thaz  euuiniga  lib  lerta  thar  ein^ 

armaz  uuib.  O.  II.  14,  84. 
uuio  kurt  in  uuas  thes  libea  frisL    O. 

IL  3,  28. 
thaz  ih   ouh  hiar  giscribe  UUB  li  fch- 

temo  libe.  O.  I.  2,  11. 
thie  ungtloubige  gikerit  er  ^i  libe.  O. 

I.  4,  43.  :    .. 

so  uuarun  se  unz  in  elti  tbax  lib   lei- 
ten ti-  O.  I.  4,  10.  *    . 
allera  unorolti  ist  er  lib  gebanti.  O.  I- 

5,  31. 
ih  bin  leib  libes.  T.  82. 
in  urresti  libes.  T.  88. 
oba  thu  uuollcs  za  libe  ingangian,  halt 

bibot  T.  106.  *      ;. 

tbaz  lib  uuas  in  imo  iati  thaz  üb  uuas 

lioht  manno.  T.  1,  3, 
slem  mir  din  lip,  per  saluiem  annna&iuae* 

Ue.  Sb.  Bib.  1. 

Form  und  Flexion. 
m.  s.  lip.  M.  2a  H.  20.  30.  Ma.  Sl.  Bib.  1. 
Em.  33.  Gh.  1.  3.  &  gL^K.  Rd. 
liip.  Rb.  f 

liib.  K.  6. 

lib.  T.  1,  3.  162,  3.  177y  2.  tt  1^8,  9. 

il.  1,  45:  ^4>  84.  K.  7.  4a  Org.  Mcp. 

Bo.  5.  N.  26,  4  29,  6.  30,  11. 

g.  s.  libes.  k.  6.  H.  6;  32.  K.  1.  31./S2.  OtL 

Rb.  O.  L  8,  15.  16,  20.  IL  3^  28^  T. 


45  ÜB. 

82.  8S.  131.  gl,  K.  Mcp.  Bo.  5.  N.  5, 
7.  15,  11.  17,  IS.  Wm.  3,  10.  4,  2. 
lipes.  H.  21.  Gc,3.. 
libis.  N.  80,  11.  85,  5.  89,  9. 
d.  $.  Übe.  H.  17.  Frg.  47.  Ib.  Rd.  K.  p.  1. 
58.  T.  40,  10.  95.  106.   0.  I.  1,  17. 
2,  11.  4,  43.  Ct.  Uib.  9.  Mcp;  Bo.  5. 
N.  12,  3.  16,  7.  17,  15u 
lipe.  Pn.  D.  M.  30.  Sb.  Da.  Gh.  1.  3. 
lipo.  Gh.  4. 

zi  Hb  er  biuairbit.  0.  UI.  24,  30. 
.  .  a.  A  liip.  Sch.  85. 

liib..Ct  66.  72. 

lip.  Gh.  3.  Gc.  U.  5.  20.  Em.  33. 
Iib.v0.  L  4,  10.  5,  31.  11,  7.  T.  21,  8. 
177,  1.  234,  2.  K.  p.  49.  61.  Bo.  5. 
Mcp.  N.  7,  6.  27,  &  33,  1. 
liph.  Fi^  29.  59. 
n.p/.  liba,  vitae.  N.  62,  4  101,  7. 
ERDLIB,  vita  terrena. 
d.  erdlibe.  N.  68,  1. 
LEOHTLIB. 

durah  desan  leohtlib,  per  haac  lucis 
vitam.  Kp.  < 

GUOT  UUERCH  LIB,  acHvam  vitam.  N.  32, 2. 
IIIMILLIP,  contemplativa  vita.  Em.  16. 
TODLIB,  vita  mortalts. 
d.  todlib«.  N.  68,  1. 
ZITLIB,  temporalis  vita. 
d.  zitlibe.  INL  88,  52. 
UFSCOUUOLIB,  cantemplativam  vitam.  N. 

32,  2. 
ILLGUSTALT  UIP,  edebtm  vitam.  B. 
LiBOPHER  (?). 
LIBLEITA. 
L1BEL0S.     . 
LiBREGULA. 
LIBMIMNA.      - 
LIBNARA. 
UBPf^H.: 
LIBWANDIL. 
1.IBFESTIG0N. 
LIBTOD. 
LIBSCRlBa 
LIBGIDINGI. 
LIPSIKD,  FiaaenDameli. 
LIBULF,  Maansiumen.. 


LIB. 


46 


LlBLlH  ((eibiic^),  vitalis.  Sg.  242.  Bo.  5. 

liblih,  onimale»  Rg.  2. 

liplichu«  animalis  (sapientiaj.  Rc. 

Iiblicha,  vivacem*  Tg.  5. 
LlßUAFT,   LlBßAFlI^   vitalis  (der  Form 

nach  unser  leibhaft )• 

al  daz  mennisco  ist,  libhdfte  ding 
ist;  al  daz  libhafte  ist,  ca^caft  is^ 
omnis  hämo  animal  est,   omne  animal 

'   substantia  est.  Syl. 

n.  ^.  m.  liphafler    plast,    vitalis   Spiri- 
tus. Rb. 

n.  5.  n.  Iibhaftaz.  O.  IL  1,  4!^. 

g.  s.  n.  liphaTtcs  (alles).  0.  L  5,  24. 

o.  ^.  m.  liphaftan  keist,   vitalem  spiri" 

tum.  Ic* 
[a.  s.  f.  libhafta,  animatam.  Mcp* 

n.pLn.  libhaftiu,    animaiia*  N.   80,    1. 

144,  16.  - 

g^pL  libhafiero,  memArorum.  Mep.  — 

llbhaftero  din^o, animaniium. 
Mcp. 

dero  libhafton,  ammaniimnMcp. 
ÜNLlBHAFr,  Ublot. 

n.pLn.  unlibhaftio.  Bo.  5. 
LlBHAFri,  /. 
[g.  diu  diemuoti  siner  (€^f{(<)  lib- 

hafte.  D.  UI;  25.] 
a.  libhafti,  auram  mentis*  Mcp. 
GALiBHAFrÖN,  vivißcare. 
(du  gelibhaftos  mich.  D.  II.  299.) 
gilipbaftDt^  visn/icalnt  M.  3i. 
gillbhaftoe,  t;ivfy;c^  N.  40,  3. 
giliphaftat,  vivi/icatus.  D. 
LlBI,  /.,  vita. 
i/.  Ui)J.  N.  IJ. 

LANCLIPI,  /.,  longaevitas.  Sbe. 
lanclibi.  Ec  U  2.  Bib.  1.  3. 
^.  langlibi.:N.  89,  9. 
a.  lanslibL.N.  d4,  24.  •  . 
UUELAUBI,  deliciis.  Ic 
GEMAHLlBI,  feliäiaie.  Bo.  5. 
LiB  (i?),  vivus. 
€HAL1B,  in  gl,  malU  zu  L  sdL  44,  3.,  vivus? 
LANCliP  (angda.  Ianglire),i/of?^YiA;//j.gl.K 
fu$.m.  Iancliper,/oiigfa«tMiiif.Ra.  Le.M.31. 
a.s.  m.  langlifetky  Umgaev9tm.Vii.lLb2b. 

[4*1 


47 


ÜB. 


ÜB. 


48 


8^P^  dero  langlibon.  Mcp. 
BILIBI,  I».  (angds«  bigleofa,  bileofa,  vic- 

tus),  Ka^rttnt.  (Hiebert  oder  zu  ULiBan; 

,  et  aocfa  Laba  in  JLixl.JD«/ 
n.  pilipi,  esca.  Pa.  manna.  Gg.  4. 
a.  pilipi»  panem  (quoiidianum).  Pn. 

PILIPAN,  tnctui.  gl.  K.  esca.  gl  K.  wcUm. 
gl.  K. 

biliban,  vidum.  Pa. 
pilipan,  stipenditi.  B* 
biliban,  ttipaidüs.  Can.  4. 

LiBAN  (leib,  lib),  angels.  Uran  (cf.  gotb. 
bilaif  nod  afllfnan,  aflifnon),  aber  llt 
liekti,  lafmi  Mdftra  und  laikytis,  fOt  »o 

MtfMfOi»  Cf.  die  Wand  LIB  o.  Ußan 

inHLIB. 

OfiALlBAN  (cf.  oblflzan),  demsUn  (cf.golb. 
aflifaan). 

oblipun,  destiterunt.  Ra.  gl.  K. 
obalipom,  destitermä.  Pa. 
BILlBAN  (alts.  biliban,  bilibhan),  onser 
jetziges  hltihtn. 
remanere.  Rb.  Wm.  8,  2.  H.  K.  59.  Is.  8. 

T.  211,  1. 
rendere.  ib.  Rd. 

desisterc.  R.  Gh.  3.  Ra.  gl.  K.  Pa. 
ßeficere.  Can.  4. 
cessare.  Re.  k.  7* 
bilibe  nngidan.  0.  L  24,  10. 
hiar  onh  forna  bileib,  thaz  ih  iz  aU 

laz  ni  giacreib.  0.  IV.  1,  27. 
pileib,  occubtäi.  Ic. 
miniu  nnortbilibant,  non praeteribunt. 

Frg.  2S. 
bileib  nngilonot.  Oa«  20. 
bileib  eino  tber  heilant  T.  120. 
bilibun  ano  berrun.  la.  8. 
bilibeneai,  cessantibus  (praecepiisj.  Is.  7. 
her  auihhit  in,   fior  taga  biliban  ist 

(mortuusj.  T.  135. 
•    Form  und  Flexion« 
ib/.  bilibnn,  remanere.  Rb. 
beliban.  Wm.  S,  2. 
beliben.  Wm.  IL 


ih  pilipo.  Pmd*  1. 
er  pilipit  Gh.  3. 

pilibit  Ib.  Rd.  Re* 

bilibit  Can.  4. 
(sie)  bilibant  Frg.  25. 

pilibant  H. 
(er)  pilibe,  remameai  fmspidoj.  K.  59. 

bilibe.  0.  I.  24,  10.  IV.  1,  37. 
(sie)  piliben,  remaneani.  K.  43. 
(er)  bileiph,  remansii.  Is.  Si> 

pileib.  Ic. 

bileib.  Oh.  30.  98.  O.  U.  2, 5.  T.  120. 
(sie)  pilipun,  destilerunij  ti 

bilibun.  Is.  8w 
(sie)  bilibin,  remanerent.  T.  211,  1. 
p.praei»  biIibaner,mor/iiw. O.UI.23, 50. 

a.  bilibanan.  0.  IV.  35,  6. 
i/./TAbilibenem,  cessantibus.  Is.  7. 
biliban  ist.  T.  135. 
81  biliban.  O.  III.  23,  55. 
nuas  biliban.  O.  III.  23,  48. 
UNPILIPAINTO,  sine  iniermissiane.  Gh.  3. 
UiNPILlPONO,  indesinenier.  Pn. 
UiNBILIBANLIH. 

nnbilibanlicherustimmo,  inceesabili 
voce.  H.  26. 
LEIBA,  f.,  golh.  laibos,   angels.  Uf,   alts. 
lebha,  altnord.  leifar,  lit  lykns,  palai- 
kas,  reliqmae. 
xa  leibu,  residuum.  Ib.  Rd. 
za  leibu  ist,  resiaL  K.  Rb.  reUqwsm  est.  Ja. 
xa  leibu  sint,  residiia  sunt.  K.  18. 
uuard  druhtin  thar  zi  leibu.  O.  IIL  17,51. 
tbo  uuard  in  theru  deil«  thiulunicba 

zi  leibu.  0.  IV.  28,  5. 
ci  leipu,  residui.  Bl. 
nist  zi  leibu,  non  est  snper.  Rd. 
za  leipo,  religuum.  £c  reliqm.  Ec* 
ze  lelbo  uuerden.  Bo.  5. 
ze  leibo  uuard.  N.  45,  4.  74,  9.  80^  6. 
taz  uuart  ze  leibe.  Syl. 
daz  iro  ze  leibo  uuurde.  N.  105^  86. 
cborn  uuirt  ze  leibo.  N.  34,  18. 
imo  uuirt  ze  leibo  sin  lib  mit  euui* 

gemo  lone.  N..36,  37. 
ze  leibo  uuirt  der  eid.  M.  131,  12. 
ze  leibo  uuerden t.  R  101>  7. 


49 


Lm. 


lIB— LIPPIA. 


50 


daz  noh  xe  leibo  auas,  rimduum.  Ne. 
%\  leipo  ooesanteino,  sitperMisienii.  VL 

39.  Gc  1.  4  6. 
dai  11  le  leibo  ouerde.  Org. 
se  leibo  uuerden,  npn  fieri.  Or^ 
%\  leipo  uuisit,  sup^abil.  V6.  II*  339. 
nehein  utiirt  xo  leibo.  N.  105|  11. . 
aint  xe  leibo  uoorden.  N»  80,  11« 
irone  uuard  einer  xe  leibo»  N^IOS,  11. 
ce  leibe  Unart  Nd.  II. 
ce  leib  ist,  resiat.  Gr.  1. 
der  xe  leibo  nnortena  liunnent,  nsper^ 

sies/mma.  Bo.  5. 

UDOLAIB,  gt$od  in  die  obitus  sid  rdinquit* 
Leg.  Roth.  nZ.  (al.  lidinlaib.) 

RADOLEIBA,  res  tfuae  dio  deßcit.  Vc ;  cf. 
niederd.  radeleve,  reKquiae  uienulium; 
oder  gebort  dieses  xu  rAt? 

TOTLEIB4,  rcliquiae  in  moHe.;  s.  Grimms 
Rccbtsalterthiimer.  S.  365. 

ALEIPAt  /.,  residuam.  Mn.  Bib.  1.  % 

g.  s.  aleiba.  0.  HL  10,  40. 

91./9/.  aleiba,  residua.  Ib.  Re.  reHgoiae. 
N.  73,  la  77,  38.  36,  37.  75^  IL 

g.pl. zleihoao.  T.  89. 

</./!/. aleibon.  N.  20,  13.  T.  89. 

41./^  aleiba.  T.  80.  231,  2. 

aleibo  in  ioh  uuard  thero  aleibo,  tbe- 
ro  fisgo  ioh  thero  leibo^  ni  fraxun 
sie  ix  allax,  sibun  korbi  obar  thax. 
O.  lU.  ^  «^  scheint  ein  subsi.  aleib 
anndioien  zu  lassen;  oder  ist  es  g.  s.? 
dodi  gilt  ein  jf.  j?/.  y.  auf  o  neben  ono. 

L£1BJAN  (altnord.  leifa,  angels.  Isefan),  re- 
Kngnere  (auch  eonservare?} 
lesent  xi  in  thia  redina    thie  bohun 

gotes   thegana    in  giscrib    ix  klei- 

bent  thax  mine  giliehon  leibent  0« 

lU.  7,  52.  (hieher?) 
tho  nam  er  thax  er  leibta^  mit  thin  er 

in  onh  tho  linbta,    gab  in   thax  xi 

suazi,*thax  iagilih  thes  axi.    0.  V. 

11,  43. 
er  fCicero)  eruollon  uuelle  daz  pane^ 

thitss  leibta«  Bo.  5. 
linde  liexen  iro  chinden,  dax  sie  leib- 


ton, ^  demiierunt  reiignias  4uas  panm- 
lis  Sias.  N.  16,  14. 
(nicht  si  da  leipten.  D.  HL  87.) 
FARLEIBiJAN,alts.farlebian,farlebhia]k 
(wir)  firleiben: 

thax  uuir  thar  xua  huggen,  in 

herxen  uns  iz  leggen, 
ttuiht  es  ni  firleiben,  niooirix 
thar  glkleiben.  O.  IL  24,  32. 
(er)  firleibti: 

thax  er  es  firleibti,  ixauurtha- 
ra  kleibti  in  then  boum,  thar 
si  ix  nam.  0.  IL  6,  30^ 
p.p^  farleipter,  reliquue.  Ib.  Kd. 
firleipter,  renduus.  SaL  1«  4 
LEIBEN  (alU.  Iibh6n). 
appaeiia  leibet  in  univenaübus^  contraria 
ne  leibet  nicht  Org. 
LEIF  und  später  LEIB  (hieher?).   Mannsnamen: 
ORLEIB?  ORTLEIP  (jOrtlUb).  ADALLEIP. 
MARCOLEIP.  MARLEIF.  BANDOLEIF.  BAÜ- 
DOLEIF.  WOLFLEIB.  WÜNNILEIF.  HRÜOT- 
LEIF.     HADULEIF.     HUSLEIF.     COTLEIP 
(©ottllt^).  THIOTLEIP.  TAGALEHi'.  DRA- 
SALEIB. 
LEIUOLF. 
LIBO. 
UBARLIBO,  m.9  aperstes. 
ubarlibon    (ubarliban.   Rd.),    supersii- 
tem.  Ib. 

AFTERHLAIBO,  postumus.  Ra.  ist  doch  auch 
MFohl  hieher  xu  stellen  u.  h  in  hlaibo,  wie  in 
mehreren  hl-  bei  Ra«,  für  unorganisch  xu  haken. 

lIb  8.  LID. 

lißan  (bilib.n,  hUXhtn)  s.  LIB. 
LIBjanl*  /»»*»«  "•  HLIB. 

LIBO,„.;;r.  («qLIB?) 
LIBULF,  n.  pr. 

UPPIA,  %{ppt,  Fl;  cf.  lappia. 
LIPPIAHA.  LIPPIHEIH. 


51 


LOB.  LU& 


LUD. 


52 


LOiB  8.  LUB 

JuUJÖ  1.,  skr.  lup,  findete,  sekundäre  Wurzel 

von  JLiU  (q«r  V.),  die  sich  in  dem  unter  den 
Wörtern  mit  GuUuralanlaut  abgehandelten  k-1  iu- 
ban  (mit  vorgesetzter  ^fi////ra/Ä^,  wie  k-liban 

von  JLiJJ3^  cf.  sansk«  culump,  perire  u.  lat. 
sciilpere,  scalpere,  griech.  yXatpsiVj  yP.vtpcii;), 
vielleicht. auch  in  loft|  suber  (luppi,  veneiimn? 

und  \\iitj  aer?  oder  diese  zu  xjU  •  j  zeigt. 
Auch  lanb,  folium  (undlauba,  Mnfjraculum?)^ 

unter  IjUXJ^  sanskr.  lubh,  aufgeführt,  kann 
hieher  gehören;  cf.  die  lit.  Formen  luibiti«  cu- 
pere,  lobis,  bonum,  aber  Istp^s,  foliuni,  doch 
auch  laupsi,  laus  deL 

JuUJD  2«,  skr«  Inbh,  lit  lubiti,  cupcrCy  angs. 

\iiV\^rk^  amare\  cf.  auch  ijAJtj  und  XiJLlJ« 

Unter  der  Voraussetzung,  dafs  der  Bedeutung 
{cuperejy  die  das  sansk.  lubh  hat«  eine  andere, 
sinnliche,  zum  Grunde  liegt  (vielleicht  ampUcti), 
habe  ich  auch  laub  u.  lauba  unter  diese  Wur- 
zel gebracht;   cf.  aber  auch  JuU^    ijiixS^ 

IjJLD^  im  Lit.  ist  labasy  bonris,  lobis,  bo- 
wa/n ,  possessio ^  laupsi,  laus  dei  und  lap«s, 

folkmiM  ' 

LIÜB  (audi  leub),  Xitii  goth.1inbs,  angcls. 

leof,  alts.  lieb,  liebh^  liofy.Iiob,  liobh| 

leob,  nord.  liufr. 
'  gratus.  Ib   Bd.  A.  Bib.  1.  2.  Mk.  Bo.  5.  Mcp. 

carus.  Gh.  2.  3« 

cpiatus.  Bo.^5.  VA.  III.  132.  RIcp. 

desiderabilis.  \m:  i.  Sb.  M^.  &i  29. 

gratuitus.  Bib.  5.  7.  Me. 

dilectus.  VA.  h  348..  N^  79,  18.  Org. 

gratiosus.  Jski 

denderatus»  Zf.  1 

acceptus.  Mz.  M.  8»  Can.  10.  11. 

probaius.  M.  19.  Can«  10.  11*' 

amabilis.  Gc.  1.  & 


I     c 


•  comphciius.  Mc^.  ^.    . 
benfpladkis.  K  88,  18.  101,  4. 
amicus.  Mcp.  6.  70.  N.  93,  11- 
dulcis.  VA.  IV.  318.  I.  663.  VG.  lU.  495. 
Prod.  1. 

'  vothuuCatu  13. 
pJacaMSs.  lAn,  Bib.  2.    .  . 

plaaens.  Gc  3. 
.    apirtis.  W4  Bib.  1.  2. 

Auch  liupiiliupi,  gratam.  Gh.  3.?  oder 
ist  es  gratiam? 
.^  liub  kAnd  min.  0.  I,  9,  1& 

Hob  hereron  mine.  O.  11.  15,  18. 
,allax  39  thir  liub  ist  0.  III.  24,  20. 
dien  min  leid  lieb  ist  N.  34,  26. 
siu  sint  mir  lieb.  N.  118,  97. 
min  sun  leobar.  T.  91. 
lieb  ist  mir,  so  uuaz  imo  zierda  tuoL 
Mcp. 

li^b  unde  leid,  optata  et  odios'a.  Bo.  5. 
do  leidiu,  nu  liebiu.  N.  89,  14. 
liebez  zit,  iempus  beneplaciium.  N.68,  14. 
lieba  iro  uuas,  umica.  Mcp. 
alles  liebes  cnnege.  l)b. 
liup'^mo,  drsiderabili  (regionej.  Mij. 
an   dinemo  file  lieben,   beneplaciio.    N. 
88,'  lä.      * 

liebamezchnoli,  amicaw temperiem.  Mcp. 
minlteba  gemageda,  grata  propinquiias 
Mcp. 

thie  Itebbn  holdon.  O.  III.  23,  29. 
Ihie  kristes  liubon/  O^  IVl  35,  22. 
thio  li^bon  arabcllt.  O.  V.  7,  52. 
■'  ze  lieben  habeton  iro  sIeina,  beneplaü^ 
\     ioe.  N.  101,  14 
z^  liehen  seldon,  in  oplatas  doiaas.  Mcp. 
/.llel);9ian!  o  hämo!.  Bo.  5.  . 
Form  und  Flexion:, 
liqj^.  Mart  Bib.  1.  2.  ib. 
liub.  A.  0.  I.  9,  16.  111.  24,  20.   VA.  IV. 
318.  Bd. 
.  lioWP.  II.  15,  la  V.  1$,  13.  IV.  22,  16. 
lieh.  N.  34,  26.  96,  8.  118,  97.  Mcji.  ßo.  5. 

\Vm.  2,  16.  8,  13.  Bib.  5. 
n.S4m.  liuper.  VA.  1.348.  Mz.  M.  19.  Can. 
10.  11.  Gc.  1,  & 
liuber.  O.  I.  4,  33.  25,  17. 


LUR 


LUB. 


54 


Haber.  O.  I.  1%  46.  (cf.  Varianten 

zu  Otfirid). 
leobar.  T.  91. 

liobo.  0.  III.  21, 1.  23,  8.  V.  15,  18. 
n.  $.  f.  liobiiL  Ja. 
iieba.  Mep. 
R.  a.  n.  liupaz.  Bib.  1.  Sb. 
liebez.  N.  68,  14. 
g'.  s>  m.  R.  liupes.  Blk.  Bib.  3. 

liobes,  liabes,  liebes,  Uabes.  O. 
L  18,  40.  II.  16,  20.  19,  2a  III.  2, 
27.  V.  20,  103.  22,  18.  23,  230. 
liebes.  Bo.  ö. 
g.  s.  f.  liapero.  VA.  HL  132. 
g.m.ti.n.  (schwach)  lieben.  N^*67|  13. 

lioben,  Haben,  liebet,  liobon. 
O.  111.  1,  36.  V.  10,  24 
d.  m.  u.  n.  liqpemo.  Mt^.  Bib.  1.  2» 

liobemo.  O.  V.  4,  14.  10,  16. 
liopun.  VA.  L  663. 
lieben.  N.  8S,  18. 
lioben,    liaben,  liebeb,    liebin« 
0-  III.  24,  64.  IV.  6, 16.  V.  7,  42. 
a*  s*  m^lio^ban,   liaban,  lioban  (liubon, 
liebon,  liobon  8ohwaeh'<).'-0.   I. 
15,  47.  22,  4.  111.  2^  34.  13,  49.  24, 
4».  IV.  35,  28.  V.  7,  29.501^.^ 
leoban.  Frg.^Su  -  * 

licbl^n.  N.  44,  1.  Bo.  5.      -  »^ 
-      lichia  N.  7»,  18. 
€!«#.«/  liaba.  O.  111.  10,  6.       ' 

liupa.  Gc.-3.  • ' 

Iieba.  Mcp;  '  ' 

liBbe.  Call.  13.  >  '  -         ^ 

tiabon,^  UuUun.tO.  IL  9,  4Sw 
0.  s.n.  Habaz.  0.  V:  11,  30l  .^ 

liubis:  Bib.  5< 
liebet.  Nsitt.  ; 

lia4>a,  lioba.  O.  IL: «,  SXt.  V.  7,  30. 
'«.  s.  m.  lieb^itHi'n,  "o  Homol  Bo.  5. 

*  liofc^!   0^35.  Ö.H.  7,  27.  IIL  1^ 
'  ■    ^l.  IVl  llr  36.       ' 

r.  s.  yi  liebal  Mcp. 

n.  u.a.  pLmi  Ueberliube«   a  IV.  34,  10, 
V.  20,  45.  26,  24.64.     ^ 
■  liebfe  R  73,  1.'     '    ••  '  ^i  J'.l 
liobon,  liubtoij,' ltebnliV'>Kobun, 


liebon.  0.  IIL  8,  20.  23,  29.  IV. 
35,  22.  V.  15,  2.  21,  25.  22,  14- 
23,  279. 
Hebin.  N.  93,  11. 
n.pl.f.  liebun.  0#  V.  7,  52. 
a. pU  f.  liuba,  desiderntas.  TJL 

liupun.  VG.  liL  495. 
a.pLn.  liupiu.  VG.  I.  414.  Ms.  Prud.  1. 
liuppio.  Bib.  7- 
liebiu.  N.  8b,  14. 
liupun.  VA.  IL  138« 
d»  pl.  lioben,  lieben,   liaben,  liebin. 
0.  111.  8, 19.  V.  9,  40.  20,  94. 104. 
liupen.  M4.  Bib.  1.  2. 
lieb^en.  N.  101,  14.  Mcp. 
liupin.  Bib.  7. 
liebin.  Bi6.  5. 

liobon.    0.  IIL  5,  19.  7,  4.  IL  24, 
19.  IV.  7,  63.  V.  20,  11. 
V.  pl  Habun.  O.  V.  20,  68. 
liebtn.  N.  73,  19* 
Comparativ:  -    •      ' 

n.  s.  libor>  iolerabilius.  Di  IL  283. 
liupor,  desiderabiliiss,  Gc.  3. 
'        Iiupora,e/^A'^rii&i7iW.M.29.Gc  1.& 
liebera.  Bo.  5. 

uuanda  in  der  scat  liebera  ist. 
•  '      N.  57,  2.    ■■  ■'  ••   ' 

'•'        '    in  «nez  libera  ist  danne  du.  N. 
'  ■  '     '-    ^      72,  27. 

*!'    -'dien  diser  Hb  Hebe^a^  nnas.   N. 

-  123,  1.  • 

nuas  iro  liebera   le^  si^Zpenne, 
potius  voliHLMcpJ' 

-  ihir  tttraS'  litsbra  >r6  tiüoii-tarnia 
=1  sin.  N.  68,  iU' 

liabara  bist  thii  hio.  O.  IL  22,  2a 

diu  seti  uuasin  Hebra.  N.  16,  14« 

•!•  '      '  Huber ora-jf^^'e^y  grc/ior  fßi  do- 

minoj.  Rc. 

Ii  .*»l  .!..*  •  mir  truäre  liebera,  Incarä^m.  Bo.  5. 

ist   tir  ieht   liebara,   pr^ihsias. 
Bo;  5. 
g.  s.  n.  Huporin,  caritis.  Gb'.  $.'3. 

-     nicht  lieberen,  nee  Qliqidd  dul- 
ciiis,  Mcp. 
<i.  s.  n.  dai  lilebrtä.  Bo.  & 


S5 


LUE 


LUB. 


56^ 


0./jl.  tie  in  lieberen  sint,  dlledi.  Org. 
tenebrae  uuaren  dir  lieberen  dan- 
ne  lux.  N.  51,  5. 
a.  pl.  lieberen  uuercb  gote  danne  Op- 
fer. N.  49,  5. 
Superlativ: 

n.  s»  liobosto,  carisdmus.  0.  IL  7,  75* 
liebosta,  graiissimum^  Gg. 
daz  imo  liebeata  muge  sin,  daz«-. 
Bo.  5.  • 
a.  n.  liobosta.  0.  IL  11,  45. 

V*  liobosta  (manno).  0,  L  22,  43.    , 
II.  p/.  liebesten,  amatismmi*  Mep. 
<i./i/«yi)iupo8tun.  M.  &  Can.  10.  IL 
liebesten.  Can.  13. 
v*pl*  liupostnn.  E. 

liebistun.  Scbi  75. 
li.ebeston,  liebealon.  Wm«  5,  1. 
thaz  ioMi  al  liebesten  (liobesten)  ist 

(kind).  0.  IL  13,  33. 
Nom.  pr.:  UÜPO.  LlüBA.  LIUBILA.  LEU- 
BIN.  LIUBUiMMANALIUB.  WOLALIÜPA. 
fVITELIUB.  UÜPINC.  LIÜBINZA.  LlUB. 
PII^TO.  LIÜBHILDA.  UUPWARA.  LlüPI- 
Ria   LIÜPABAT.  LIUBMAN.  LIÜBOLF. 
LIUBOLT  iitppolb,  leoboldus.  Urk.  6690* 
LlUPCOZ.  UUBHERI.  LIUBHART.  UUB- 
TRUP.  UÜBSINDA.  UEBSWINT  und  in 
der   noch  älteren   Form  LEUB:   LEUBA. 
I^UBASTES.  LEÜBOVEBA.  RATLEÜBA. 
VEBTUEUBA.  C01NTLEÜBA.HUGILEUBA. 
UUBISABA  C&ufac^),  Mebenflols  der  Isar. 
LUJPO,  diligenier.  Mo*.  Bib.  2» 
liubo.  Bib.  1.  3« 
%e  dien  dir  liebo  ai.  N.  103,  4. 
IQID  ne  ist  liebo  s^e  dero  starcbi  des 
rasße«.  JV.  146,  10. 
UNUUB,  unliti, 
nnlinpiu,.  iMtfuw.  AL  12.  Sb.  Can.  11. 
nnleube.  Can.  13*   . 

nnlinjp en^nonoptairsm.  M.  19.  Can.  10. 11. 
HANALIUPI,  humane,  gl.  K. 
manaliupe,  humane,  Pa. 
MANEUUP,  n.  pr. 

UUB,  n.,  alU.  liobh,  iitbtti  gratia,  au 
rum,  bonum. 
n.  s.  liup,  lux  (oculorvmj.  Me. 


linb,  b$x  (ocuhntm).  Bib.  t  S. 

daz  chunftiga   linb,  futura  bonOmm 

N.  30,  20. 
lieb  ane  leid.  N.  26,  4. 
g.  «•  Hubes,  liabes,  liobes,  liebes.  0^ 
l.  16,  &  2a  V.  10,  30.  23,  4a  43t^ 
47.  50. 
liebes,  compendiL  Bo.  5. 
leides  ioh  liebes.  Bo.  6« 
A  s.  liobe.  Habe,  0. 

liebe.  0.  Mop.  N.  Can.  la 
zi  liebe  ioh  zi  uuunnon.  O.II.  14,26^ 
*     zi  liebe  iz  thir  irge.  0.  IV.  37,  14 
uns  zi  liab^.  OL  28. 
niuzist  mit  liebe.  O.  V.  23,  211. 
se  liebe,  quoplaceant  (virginij.  Mcp. 
in  liebe  unonet  sin  sela,  m  bonis. 

K  24,  13. 
liebe,  gralid*  Can.  13. 
a.  $•  liob.  O.  lieb,  N. 

aüaz  liqb  inselzit  0.  V.  23,  191. 
Hob  filu  managaz.  O.  V.  23,  229. 
leid  umbe  lieb  tuonten.  N.  7,  5. 
leid  füre  lieb  haben.  K  88,  50. 
iiulr. mit  liebu  (liobo).  O.  V.  20,  72. 
a.pL  so  manigin  lieb  keheizen.  Bo.  5. 
LlUBI,/.  (angels.  lufu),  Uthtt  gratia,  amor, 
lux,  dUectio,  affecitis. 
mit  michileru  liubL  Ob.  22. 
pi  dero  liupi,  graiip  (refrigerantUJ.  Mi^. 
ih  zelltt  iu  ouh  sconoliubi.  0.V.4, 51. 
Hubi,  odore.  Rg.  2. 

Form  und  Flexion: 
n»  #•  liupL  Gc,  1.  6«  Ep.  can.  1.  3.  4. 
Hubi.  La.  I.  1.  Bg.  2.  Ep.  can.  2. 
g.  8.  liupi.  M.  15.  Can.  6*  10.  11. 

Hubi.  0.  a  9,  36. 
dl  $•  liupi.  Mtfi.  Mc  Bib.  1.  3. 

Uubi.  Oh.  22.  O.  V.  20,  44.  RgTs. 
(wenn  dero  liopiminno,  cujus di* 
ledlone.  Gb;  3.  keine  Composition 
ist,   80  gebortauch  liupi.  Gh.  3. 
bieher. )    . 
a.ß.  Hobi.  £b.  Gx.  Ep.  can.  2.  0.  V.  7,  4. 
a.p/.liobi.  Q.  Y.  4,  51.  7,38. 
LIUPA  (angels.  lufa),  gtaiia  (curmum.  i.  e* 
amarj.  VA.  VL  653.  < 

LÜBI, 


67 


hVB, 


LUD. 


58 


I      ^ 


.  VBS^^.dikffhffm'  V'  n.  284.  ist  wohl  Uabi. 
LUPA.  (angels.  lufa,  Qm»r)^  • 
lopn,  qffiKttt.Vit»  g).  K.       ' 
MOTLUBA,  <;^ec<i(.  »Qiin.  4. 
LllJBTATI  6.  TUON. 
GALIUB  (einander  Htficnt). 
(do  .mnirdea  uile  gelieb  die  zuene 

brao4er.  D.  UL  8») 
8ih  sceident  tbar  %\  libe,  thie  uua« 
.!  rail  hiar  giliabe.  0.  V.  20,  39. 

UUBtlH  (goth,  liubaleik,  angels.  luflic, 
alta  lioblic),   (ieblit^i  amoenus,  venu^ 
Sias,  pulcher,  graius,   elegans,  lepiduSt 
..'    ifplendidus,  levis,  decorus. 
.  liroplicb,  amoejaa  (Iocq).  gl.  K. 
\\\i^\\\L\\3L^  ditgans  (vitula).  |d>. 
liuplibero,  urbanae  (eloqiieniiae)-  Mi^.' 
.  liupliheiii  splendidam  (juvenem).  Mr. 
lieblicba  seltaani  malennea,  elegan* 

tiam.  Mcp. 
linpliba   ia  noatlibi«   detöroi  forma 
(ßiosj.  Mk. 
Form  und  Fle&ion; 
linplih.  gl.  K.  Ra.  Pa. 

liuplicb-  Pa.  Ra. 

IV.  f.  171.  liuplibQ,  ecrx;rifjuxri(Tfuvoq.  D. 

liuplicber,  venustus.  Gd«  3* 
n.  f.jf.  linpllbia.  M>.  Bib.  1.  2. 
liuplicbia.  RC  BIb.  7. 
liupllbbiu.  Prud.  1. 
g.  s.  m.  liuplihea.  M^  2S.  Gd« 
g.  ^.  /.  lioplibero.  Mt]. 

liuplibbero.  Bib.  1.  2. 
liuplicberi.  Bib.  7. 
'     liuplicher.  Bib.  5. 
a.s.  m.  liuplihen.  Mr.  Bib.  1.  2. 

liuplichin.  Bib.  5* 
O.  s.  f.  lieblicba.  Mcp. 
d.pL  liuplihan.  Mart. 

liupliben.  Mx*  Bib.  1.  Can.  10*^ 
luplihen.  Bib.  2. 
a.phm.  liu.pliha.  ftlk.  Bib.  1.  2. 
LIÜPLlH,  n.  pr. 

LIUBLIHO  (aus,  lioflico),  adv.    ; 
lioplibo,  gravia  (sonansj.  Pa.  evitaliter. 
Can.  Z.perfloride.  lA^.gratifice.  M.  32.  VP. 
lioplih'ho,  gravia  (sonans).  gl  K. 


lioblibhoi  evitaltiePf  Cm.  % 
liublicboy  lioblicbo..0.jscirmta.  01.52. 

habeta  minna  sin.  0.  III.  23,  23.  bi- 

sah.  IV.  29[,  3a.   gilocUo.  IV.  37,  18. 

sprah.  IV.  37,  19. 
liuplicbe,  perßöride»  Bib»  5« : 
LIUPLIH  (wobi  nicbt  Substantiv,  sondern  das 
vorige  ad/.,  es  mOratö  denn  statt  liuplichi 
stehen),  amoenitas.  Pa.  Ra.  gl.  K. 
pulchriiudo.  Ra.  gL  K. 
venustas.  Ra.  gl.  K, 
melodia.  Ra.  gl.  K. 
/Torem  (sermonisj.  Bib*  1. 
UUBUHI,/.,  eiebUc^feiti  amoeniias. 
I  i  u  pl  i h  i,  anilia,  amentia.  Ra.  florem  (ser^ 

monisj.  Mtj  Bib.  2.  . 
liuplihbi,  anilia.  Ra#   .. 
GALIÜBLIHÖN. 

kiliuplihota,  venusiaviU  Ra.  gl.  K. 

MVBSAM,  Ucbfain/  gtatM. 
liebsam,  probus.. Org* 
daz  is  imo  si  liebsam.  N.  1&,  8. 
niebt  ne  si  dir  liebaara  anesina  ana- 
'     «iht  N.  85,  7. 

liebsam  frolutti«  grata  hculentas.  Mcp. 
.  tiu  liebsama  Cerfis,  grata.  Mcp. 

mit  liebsamero.gezumfte,/o^d^re  com» 
/      placito.  Mcp. 
UüßS AMl,  /.,  gratia. 
d.  s.  liebsami,  gratiä,  Skp. 

an  dero  liebsami  dines    Hutes, 
in  beneplacito.  M.  105,  4. 
d./>/lliebsamiflon,      ajffectioniöus.      N. 
105,  39. 
LIUBJAN(ang.leof)an,  lüfjan),  lieben,  (te6 
.  mac^eUi  diligere,  ajffectare,  commendare. 
liebo,  amabfi,  verba  blandieniis.  Pr.  v. 
tben  tbu  thir  zi  thiuliubis.  O.  IL  14,53. 
er  auur  themo  liubit  ih^^sinan  uuil- 

Ion  uabit  O.  III.  20,  153. 
liupit,  commendat /hos  deoj.  Gc.  3. 
diz  ist  exdamatiöy  diu  uns  liubet  unde 

nuirdet/i^iira  bona.  N.  30,  20. 
si  liubet  unssia  ze  zuein  uuison.  Bo.5. 
[daz  er  (satanas)  uns  ie  die  sunde  liu- 

bet.  D.  HL  53.] 
auir  unsih  gote  liuben.  0.  III.  26,  12. 

[6] 


59L 


LUB. 


LUB. 


/ 


liabemes,  commendamus.  Wo.  ^^^ 

tho  nam  er  thaz  er  leiliu,'  nilt  thia 

er  in  onii  tho  liabta, 
«gab  in^tbas  ^  8nazi,*thaz  iagillh  thes 

axi.  O.  V.  11,  43. 
ir  sie,  so  ih   iuih  h^ize,  ^iduet  mir 

•  ■    i'     filu  aiiase,      ••         *    - 
ich  10   mir   in   mu»te  Mdie -linbet   zi 

'  guate.  O.  IL  17,  6. 
GALIUBAN,  alts.  giliobbon,  deleciare. 
Inf.  giliuban,  probärei- Can.  13.  ^ 
giliupa n, /^roAur^.  Can.  10. 
iuuich  imo  giliuban  (giluiban 
\Vm.  IL  IX.  giliban.  Wm.  IIL). 
Wm.  6,  2.  i 

tbaz  aculun  uuir  gilonben  ioh 
hario  iz  ans  giliuben.  0.  I. 
26,  11.  ' 

giliQ'pen,pro&ar^.M.19.Sb.Can.ll. 
kiliubin  (giHupiia.  Ctfi. 6.)\  pro- 
bare*  Can.  5. 
(er)  giliupat^  commendQi.  Vtfik.  1.  4. 
kiliubit,  commendat.  Zf;  • 
giliupit,  coiiime/i</a/vM^Sl.Lfa.l.3. 
^    giHubit,  ct^mm^iu/tf f.  Pro; Ep.  P. 3. 
^eiiiib^it,  dommertdaU  Ar.  3. 
:  .  •)*«    g^Iiubet,  commmdät.  Vim 

keliubit,  conoAendati  Rg.  2. 
(er)  giliupe,  commendet.  Ge.  1.^.6.7. 
giliube,  commoi/^/.  A.«  •    *> 
giliube,  componat  (officium  lau- 

äando  ad  vitam).  Gc  5. 
giliuppe,  comm^/icf^h  Mi'fi9. 
(sie)  giliuben:  thaz  sie  thaz  ninthe- 
ken,  mit  stala  nandirzkken, 
.noh  inan  thar  gitbinben,  then 
liutin    sih  giKuben.    0.   IV. 
36,  12.      ' 
(er)  giliubta: 

sili  airaA^zmdriihtine 'giliubta. 

0.  L  3,  13. 
tbcr  thir  giliubta  so  fram.    0. 

IIL  20,  71. 
ther  mir   so  fram  gilitfbta.    0« 

IIL  20,  146.  ', 

keliupta,^nia«iY.  D.  IL  336. 


geliebta  imo  siä,  cbinmenA 

Ißfn^  Mop.  '    '•    ' 

(er)  kiliupti,  coifim^TicKar^^' A.'  ' 

giliupti,  cämmendaPet.  Gc. 

im^. keliube  uns f  tommenda  ( 

siiamj.  N.  67,  29. 
^./9. keliubit,  persuasum*  D.  IL 
giliupterv  eonmiendatus  (rt 

Bib.  1;  2.  ' 

giliupit   (kiliupit  Gh.  6. 
]\L  30.),  commenddiur.  Sb. 
giliupit  uuirdit,  commendi 

geliubet  werdan^  proban\ 
LIUBÖN  (in  Ni  7,6.  ist  liehen  tu 
liupot,  ditexiU  gL  K. 
lubon^  (qui  hanc  rem)  affectan 

LOB,  n.,  angels.^  alts.  und  nord.  loj 
läUs  d.  h.  lauds  und  sansk.  slägh, 

Sollte  lob  zii  diiesem  und  nicht  zu 
gehören?  oder  zu  sansk.  lap,  loqui? 
vad,  loqid  und  die  Nebenform  va 
dare)j  8ob. 

laus.  K.  11.  OlL  N.  2t,  4.  H. 
favor.  Ja.  Gh.  1.  2.  3.  Sb.  M.  30.  I 
acclamatio.'Bo*  5. 
aura.  D. 
iubilatio.  Da.  - 

magnificentiat  Btb.  1.  2.  Mcx. 
hymmM.  K.  4  i.  13. .  R. 
confessio.  Mcr.  BiU  1.  2.  N.  106,  2 
assertio.  Mcp.  70. 
lop,  praeconia.  M.  29.  magnalia. 
gotes  lop,  allelu/a.  Mr. 
dir  ze  lobe.  N.  25,  7. 
mit  lobe  hären  ih.  N.  17,  4. 
salmo  gesungener  in  lobe  seil 

vidi  N.  60,  1. 
mir  iz  ze  lobe  sprechent.  N.  3! 
in  lobe,  in^magnijicentia.  Bib.  1, 
al  thaz  folc  so  iz  gisah,  gab  g 

T.  115. 
lob  tuon  ih  cote^  benedicam.  N. 
er  nist   in   erdringe,    ther  ira 

singe.  0.  L  11,  47. 


V   .         i 


t    '  .  \  l 


H 


um. 


um. 


A2 


Jifiermotganticjbe'm'lo^üia^  poHmaUUU 
nas  laudes»  11.  9.- 
Form  und.  Flexion: 
%J9.  lop.  D.  H.  6.  2d.  Ja.  Gb.  1.  %  3.  Bir. 
lob-  K,  H.  A.  Od.  0*  I.  11,  52.  V.  25, 
102.  T.  116.  ßo,  5.  K  21, 4. 32, 1. 36,6. 
lopb.  Sb. 
f.  s.  lo.pe^.  M.  30.  Sb.  D.  Da.  Pa. 
lopig.  A- 
lab  es.  0.  V.  23,  225.  Co.  Bo.  5.  N.  25, 

7.  49,  14.  65,  8. 
lobis.  R  55,  14.  62,  6.  87,  14.  Nb.  IL 
d.  M.  lope.  Pa.  Bib.  1..  2. 

lobe.  K  8,  3.  38,  1.  68,  31.  Bo.  5. 
a.  s.  lop.  Bib.  1.  2.  6-  8.  13.  Mo.  Mcr.  Pa. 
gl.  K.  Ps.  2.  Co.  4. 
lob.  0.  I.  1,  34.  2,  5.  11,  47.  T.  115. 
117.  Bo.  5.  N.  8,  3.  25,  10.  47,  13. 
Gr.  2.  K.  11.  17.  R. 
loph,  Bib.  2. 
t;.  s.  lob.  Mcp. 

n.u.a.pL  lop.  M.  29.  Mz.  Gc.  Da.  Tg.  1. 
Le.  H.  Bib.  1.  %  5. 
lob.  H.  K.  12. 13.  N.  54, 1. 105,  2: 106, 
.  21.  9,  15.  105,  12. 
d.pL  lob  um.  II.  1. 
lop  um.  II.  9.  19. 

lopin.  A.  » 

lobin.  N.  54,  1.  76,  18. 
loben.  N.  70,  14.  99,  4.  SyL 
ABANTLOB,  n.,  vespertiruz.  K.  13, 

in  abantlobum,  in  vespera.  K.  18. 
MORGAN  LOB  /n.^,  n.pL,  matutini.  K.  8. 
g-.p/.  morganlobo,  matuiinorum.KA3.i6. 
d.ph  morkanlobum,  matuiinis.  K.  12. 
a.pl^  morkaivVob,  matiUinos.  K.  11. 
NAHTLOB,  n. 
nahtlobum,  nahtlobun,   noctunus.  TL 
15.  16.  17. 
SIGELOB,  R..BO.  ö. 
:  LOBEWlRDiG. 

lobchjerm;,      : 

.  LOBESAWGi 

LOBSl^GIG. 

LÖBSAiNGON. 
:  I^QBAIIERI»  «.  ;»r. 

LOPANHELD,  aber-  Au^Ji  1  u  opap))«rld,  OcUn. 


.» 


*  <. 


.  • 


LOBDUAM.     : 

tbaz  ih  Hl  icribu  tKuruli  rÜalD  sun- 
tar  bi  tbiti.lobduatn.  O.  L  2,  17. 
LOBOSAM,  alu  1  o  f &a  m,  ( 0  6  cf a  in.    . 

lobesam,  9amini  loben.  Syl. 

tiheix  thir io  uueite  lobosam.  Q.IV.  1,39. 

lobesam  ze  divinis  eloguiis.  N.  67,  31. 

löhesstm, prQbaMi$.  Dh.     »* 

lobesam  ist  got  N.  47,  2», 

lobesam  du  neb  et  Bo.  5. 

sin  bin  ih. lobesam  nais  min  selbes. 

.  N.  33,  3.      .     . 

thaz  iz  lobosamaz  sL  0.  IIL.26,  13« 

)obeftama;e,  melodUnL  D,  U.  317«; 
.     mit  lobesamero  pagina,  epica  pagina. 
Mcp.  .    ! 

1  o  b  e  s  a  m  a  i  39rdia&i7an.  Db. 

mit  lobesajneii  arbeiten,  meritis  labo- 
ribus.  Mcp.  *  ,  . 

LOBOSAMQ  lebet  N-  146,  1. 

UiNLOBDSAM,  inglariosus.  K  111,  6. 
unlobeaam  sint  N.  32,  1. 
LOBHAFT. 

lobaf.ter,  lauiabilii.  H.  17. 
LOBELIH  {ShhWfS)),  laudahilfs.  N.  95,  4. 

lobelib  si  sin  namo.  N.  112,  3. 

loplih,  landabilis.  Pa. 

lobelicher  (lobelichir.  Nm.  11«)/  iau^ 

dabilis.  Nrn.    . 
lop  lichiuruava,  laudabilis  numerus,  H.  25. 
LOB,  adjecL,  aus  lop  an,  probqio.  Ec.  zu 

scbKelsen? 
JLOBÖN,  alts.  lohh6n,  lou6n,  lobdn,  altn. 
'  leyfa  und  lofa,.  angels.  lofjan,  (oftcn/ 

so  lobo  ih  dih  des.  N..118,  7. 

ih  lobon  ati  gote  miniu  uuort  N.  55,5. 

loVonk'i'hymniso.  Pr,  e.  .r      • 

lobo.t  dih,  QonJiUbitur.' tibi.  Nc. 

min  sela  lobo't  goiy  magnificat.  Nsm. 

loppt,  probat  (dona  im^fuorum  non  pro- 

bot  altisiimWi}^  Mor^    ,,  -  d ,. ' 
lopot,.6^;/i^</iVT7,  M.  99.  commmdat.  Gc.5. 
lopomes,  approbamus.  Gc.  8.'    . 

VLtx\\\ihi}\oho\,}^^giorißcavenmt(deumJ 

Fxfr      3k  ; 

loponta,  adnfirati  (spedem  mulicrisj.  Mü-, 

[5^] 


6a 


LI3B. 


LUB. 


64 


Form  und  Flexion: 
Inf.  lo1>on.  T.  116.  O.  I.  8,  a  18,  16.  N. 
39,  4.  40,  14.  133>  2. 
°  za  lobone.  H.  1. 

le  lobonne.  N.  105,  % 
(ih)  lobon.  N.  55,  5.  62,  Ö.  144,  3.  Bo.5. 
T.  67,  7.  107,  3.  Pr.  e. 

lofoo.  N.  118,  7«  144,  2.  145,  2. 

(er)  IftboL  N.  Ne.  N.  70,  24.  Nsm.  O.  V. 

12,  83.  Bo.  5.  Bib.  3.  H.  26- 

lopot  M<r.  M.  29.  Bib.  2.  Gc.  1.  5.  6. 
(wir)loboines.  H.  1.  7.  26.  >Vo.  2. 

lopooies.  Gc.  8. 
(sie)  loboat.  Is.  7.  H.  7.  N.  21,  27.  34, 18. 
42,  3.  O.  II.  10, 16.  17.  V.  23, 180. 
(ib)  lobo.  O.  L  2,  48.  V.  24,  19. 
(er)  lobo.  0.  II.  21,  11. 

loboe.  N.  112,  1.  145,  1.  150,  5. 

(loboige, /av«/.- A.?) 
wir  loboen.  IN.  42,  4.  117,  27. 
(ae)  loboen.  Frg. 4L N.  9, 15. 68, 35. 102, 1. 

lobon.  O.  ir.  17,  21.  20,  12. 

loboien.  N.  144,  10. 
(er)  loTiota.  T.  7,  5.  108.  0.  II.  7,  54.  III. 
10,^42.  11,  25. 

■lopota.  Bib.  1.  2.  Le.  1.  3.  Mz.  M.  31. 
(wir)  lobo  tun.  O.  I.  1,  126. 
(sie)  lobe  ton.  0. 1. 13, 24.  IIL  15, 42.  Frg.  3. 

lopotun.  Mz.  Bib.  1.  2. 

loboton.  N.  101,  8.  Win.  6,  8. 
(er)  lob.oti.  Q.  II.  11,  12. 
(sie)  lobotin.  0.  I.  2,  37.  N.  72,  1. 
Unp.  s.  löbol  Frg.  53.  Is.  3,  6.  Ne.  N.  102, 

22. '103,  1. 
im/?. p/.  lobon t!  laudate!  N.  21^  24  65,  8. 

67,27. 
p.  a*  lob«nto.  N.  99,  4. 

lobondo.  N.  101,  8;  Bo.  5. 

lobontL  O.  L  9,  31.  36.  U.  24,  46. 

lopondi.  gl.  K. 

lob^yntiu  (h.s.f.J^.  T.  6,  3.  • 

lobonte  (h.pl.m.J.  T.  6,  7.  244. 

loponta.  Ucr,  Bib.  1.  2. 

GALOfiÖN  (seloftrn). 
(er)  gilopot,  tidprobat.  GÜ.  1.  3. 
p.  o.  cL  t.  m.  gelobontemO)  annuente 
(JotieJ.  lAc^»     '  ' 


p.p.  kelobot,A«n«ilM:Aw.N.aO,i3.133,6k 

kiiopoL  Ra. 

kiloDod.  el.  K.  ^'^ 

kelobotp^ist  du.  N.  118,  «.144,10. 

ist  gilobot  Oo  V.  12,  »1.  23,  123. 

Oh.  37. 

sint  geloboL  N.  44,  18. 

81  kelobot.  N.  27,  6.  40, 14.  65, 19. 

ttuas  gilobot  T.  17,  8. 

gilopot  uuirdis.  Le.  Bib.  1.  2. 

uuirt  kelobot.  N.  33,  3. 

sie  uuerdent  kelobot  N.  62,  11. 

63,  11. 

(er)  ouerde  gilobot  O.  I.  1,  117. 

unerdent  kelobot,  laudamini!  N. 

104,  3. 

gelobet  habet  Bo.  5. 

WIDAR  LOBÖN. 

er  uuider  loh6t  die  gedancha  dero 

littto,  reprobat.  N.  32,  10. 

SAMANTLOBÖN. 

samantlobonte,  conlaudanies.  H:  1. 

LOBilN,  (oben,  laudare. 

ze  lobenne.  N.  121,  4.  Mq». 

(du)  lobest  mih  des.  N.  49,  15. 

(er)  lobet  N.  29,  10.  118,  175.  Mop.  . 

(wir)  lopemes,  laudamus.  H.  26. 

(sie)  loben t  N.  48,  14. 

(er)  lobe.  N.  150,  5. 

(wir)  lobemes.  Is.  6. 

(sie)  loben.  N.  66,  4. 

ih  lobeta.  N.  55,  10.  118,  164. 

(er)  lobeta.  Mcp.  Bo.  5. 

''  (sie)  lobeton.  Ma.  Bo.  5.  Wm.  HL  IX.  6,  8. 

(lobitin.  Bib.  5.) 

imp.pL  lobet,  laudate!  Nd.  II. 

part.  act.  lobenti.  0.  I«  9,  31.  ' 

lobentemo.  Mcp. 

lobende,  laudantes.  Seh.  81* 

p.p.  nuirt  kclobet  N;  10  (jk),  3.  34,  18. 

uuiruuerdcn  gelobet' N.  43,  9. 

gelobet  uuirt  N.  10  («),  3.  34,  18. 

nuerden  uuir.  N.  43,  9. 

gelobit  si,  benediclus  sit.  Nz.  II. 

LOBARI,  m.  («o6tr.) 
lopara,  adulatores.  M.  30.  Gh.*  1«^3.  4. 

•'  lifb^Tty  faBtores.  A.^    * 


i',.i 


/ 


6S 


LUBL 


LUE 


66 


QELUBEOA;/.  (fitmttt'9ilUhttO,  favor. 

Mq».  iudicium.  Bo*  5«        '    p    -        (  .  J 

föne  gelubedoy  placUo.  Qt%.  '.  t 

after  derp  g«lQbedo,#«i»iiNfiMi/>/acäiim.Org. 

LilUB,  I9.J«  2ftttft|/<»/fä  (gotb;  läubs,  m.   alte. 
16bh»  angels.  leaf,  m.  altoord.  lauf,  m.   alt- 

fries.  Uf,  I».   litt  Upaa^;  4:f.  M^  JLUJj^ 
sanskr.  lup). 

n.  laub.  Sg«  913« 

loup»ybZiMm.  Rb.  i. 

loub,  folium.  N.  1, 3.  ^^lOM.  Bo.  5»  Mq». 
lauph,yb/ia«  Frg.  3&.  ;  . 
</.  loupe,jfroA£/^.  VGL  U.  13« 
loube.  N;  II.  7|  64« 
ji.p/.Iöbe[r»yranc/€^«  Tr. ' 
(g*pl.der  loube«  D.  IIL  51.JI 
d. pLlofnUf  frondibus.  VCL  |I^  362. 
a.pLlauhirjfolia.  Rb. 

loubin  T.  121.  , 

LOÜBFOL.  : 

LOÜPFROS? 

£EBINLt)B,  tüttymianb,  pamptnmTt. 
BRAMLÖB,  rumicedo.  Pa  .1.  3. 
UÜINLOUB,  SBeititaufri  paimes.:^^  T.  167, 3. 5. 

palmitem*  T..167,  1. 
HANALAUOP.  WOLALAUP.  Mamasuameii. 
LOUPMEISA.    LOUPHAIM    (tattfrca»eiin> 

Ortanamen. 
LOUPAZ,  nemorosum.  Bih.  1.  3« 

GELOUBER»  virens.  Mq^ 
giloupaz,  nemorosum.  Ma,  Bib.  1.  7. 
g.  ^il oupe9ffrondeniis(^acanihiJ^VG0 

II«    lllT«-  ... 

a.  giloapaz,  nemoroimn^W, 
giloubfz.  Bib.  7. 
a» pl  ^iiou^ixjkf  frondmies  fremosj,  VA« 
IV.  399. 
LOUBINER,  frondeus.  Sal.  t  ^.  4. 
UNGtCQUPAGIU,  armiia.<;c  t.) 
ungiloupigiiii  ürentku-Qc^  6. 
LAUBEN.  Tduftin,  //oncfer^   vi 
loupei,/rMi2^  (^jcu/itf A> VGr/II.  !& 
(giI«ubi-t,>ii^iiioraftim*  Bili..:5.) 

LAUBAZAN,  vemare. 
laubazzevt,  vemabUnt^^i, 


laupetzentj.tiA^isiM//gl;.iL  ' 
LAÜBARÖm       .     .:  o     : 

.  loubfota^'jrrondiiierffib.  R^  >2L 
LAUBA^/;,  Sattftei  ^m/Mk  Sg.  184* 
I}.  ^.  louba, /^f7ipi>«Sg.  290»  iim£raai/Eim.  Aid. 
R  U%  Blb.  5. 7.  L.  \$ceha: Em.  31.  Pr.  f. 
loupa,  tempis*  yVn.  863.    mnbracuium^ 
Ml).  Bibil.  2..a^^i»7.  Va  IIL;  24. 
•  t    luba,  •imii&riibM/riiii.iBIb«  134  ' 
loube.  Hd.  'Fr.  Bib.  4  6. 
a.  ^.  löu^ua.  MX.  5.  Bibl  1.  2. 
loubun.  Bib.  7. 
loubin.  Bib.  ä.  6. 
Hupen.  Sb. 
d!/?/.  in  loubon  i[Iouliin.  Zf.)^  lVl0ll6raal- 
/lV4  Gr.  3.  Bib.:  a  12.    .       ! 
n.^/.  louppun,  propolas.  SaL  4. 

loupa,-7n<igpa//<7.  Prud.  U  proäcmia.  D^ 

IL  335.  ' 

1 0  u  b  a ,  mappaüa.  D.  iL  337.  .proscenia. 
D.  IL  335. 
LAUBIA,  OrUnamen.  .    /  .     ' 

LAUBJAN'(ängel8.  lehi^xti  eredere  u.  lyfan, 
permitterej  tkorA. leylaypermUi'ere  u.  laudare). 
GALAUBJAIN    (goth.  galaubjan,  alta.  gild- 

-  •  beaB)^  glauben,  rr^dl^iv. 

Mit  an;  nufttei-Notker: 

gelouVea'^an'ia^'N»  47,  3.  :, 

uliit  geloubefi  »n  iq.'NI^,  9. 

keloube4it  «n  dih.  Nb/^'N.  13,  5.  88, 
5.  121y  4«  20)  13.  30,  13.  36,3.  68,7. 
Mit  in: 

kiUubu  10  got  Sg.  91t.     A 

gi'Ibubih-in  thiua«  duam.  Ö.  III.  20^  179. 

giloubia  iü  tbeu  gote»  anti.  T.  133. 

gloiubeut  iti  id.  Nh.  ü.  ~  ScUi  85.  Wo. 
2.  T.  82.  87.  119.  139.  lÄi.  133. 162, 1. 

-  r-    '0.  IR  24i  29*  33.       '     • 
'  •=    ÜBlt^l.«  •'  •' 

giloubit  ivM.^^.  8ft 
giloubet  kriflte.  0.  Vi  6,  30. 
uuir  gloubeA'diK  N.  «d4;  16. 
giloubton  tero  maaegt.  Bo.  5. 
geloubent  dinen  gebeizzen.  N.  73,23. 
giloubtoa  ntineu  uuorton.  'T.  2,  9. 
'"gilorthi  fibinea  uuortott.  O.  V.  13,  4.  — 
T.  88. 123.  N.  105, 14. 0.  V.  7, 4.  IV.  10, 6. 


.'  -«j 


^7 


hVB. 


xua 


68 


I  • .. 


t  \ 


\K.i\'\ 


i    k 


.1      I  • 


.i 


'  .        J 


Mit  Are.  de»  Objekte:, 
giloubu  ih  thaz.  0.  IIIi  94, 123:  i 
kel^ubft  di«  menniskehciit  chrlsti.  Nf. 
di0  iii  ae  gel^aiilieüt  irsianden^n«  ^. 

■  .•.■4a,^  ^   ..  • .  •  ■•  V-  .   .  .    .. 

;T-  135.  O-  V.  6,  31.  N.  73,  21.  89,  10. 
Mit  jT^«  des  .Objekts: 
>gilöiibi  mir  Üies  j^uoitftes.  0.  V.  7,  4. 
gilo^:bet  thes  mix.  O.  ivi.  19;  53.  :  - 

gilonbemes  tfaero  dato.  O^IH.  26,  4. — 
Os.  45:  0.  IV.  12,  22.  W.  9,  44  4,  .56. 
Blit  thaz:  . «   .« 

gilonbet  ir,  thÄzah  iu  tlLa.z  tuon  inu-*'i>'' 

gi.  T.  61^  2. 
.'.ni  'giloiibtAiil  -thie.-  iudaei;if.6D.  imo, 

thaz  her  blijitluj&ari.  T.  .132. 
Rlit  fatiä:  ^  .  .  '  . 

gilonben  föne  in.  N.  95,  4, 
pi  giloubtun  fon  imO,  thaz  her  blint 
uuAri.  T.  132.. 
Formen  und  Flexioneit:  . 
Inf*  chilauban.  Isi  5,  5.  ri 

gilouham  T.  145.  Wo,  2.  ,  .     . 
.     .  gelouben.  N.  47,  2.  71, 3.  77,  5.  Bo.  5. 
.'  ■         Mcp. 

gilouhen,  O.  L  26,  6.  UL  20,  75.  22, 

63.  t.  «8.,92J  134. 
gldubin.  Baii5i(Nd.  IL   > 
.    .Ic^Uiupliine  .pi6(t|  trederi^^  H.  26. 
/     .<fti-^hiläuba[nne.  Ja.i3,  3.!4,.         ^ 
:..  .ju.gbUuUepnei  Ergr.Sl..'. 

za  galaupenne.  E.       .     i  .    ' 
xi  gilowfeanji«.  ^227,  1.    . 
.  .1  j  .i^e..geIi[^Aifb<eiinb;  (N..  62^  UO.; - 
.'Ze-glo!U:]^etfiAfei  Bö..5.;i   ,!i  . 

;  gilaubjti.  .iWo*.^'  l  '  .'f  .1' 
giloubu..T.  92.'  m.lQ.  Ä.  24,  23.  .,:  / 
geloubo.  Ns.  N.  70,  7...73,i.^ji.  Bo.  5. 

geiouibK^  0Ö..34.  :  :;.;:.'»:i,: 

.  glpuftÄ..iGt. .  :.i: 
glo«be#  Ct.  Ns.>Ilv,. 
.;   .gilo^ba.  Co. 
.ikel|>uben.  €9.  2. 
giloub  ih,  0.  m.  20)  179.  m.  24,  35. 
/  (du)  gilQ^Jbis.  T.  Ä7, 6.  103,  3.133.  0.  III. 
.     •  .24^-8.5. 


»• 

.1 


.1 


%v 


.    V     . 


.     «      •  «. 


<:o^lMb,i^0.m;20, 173«2lt,33.T.lSS. 
(er)  galaubit  Frg.  .511  . 
giLa«3iit  Wow  2,  . 
chijlaiibit^  Ig.  ^3,  3. 
V  giloubit  T.  21,  8.  164,  !•  242,4.  0. 
.  .  Ij  1$,  32.  m  24,  5i9.  IV.  27,  84.  • 

.,geloubit.  N.  44,3.. 
?     gloubit.  Ct.  86.  Ns.  IL  T.  88. 
'»-»    «j^^loube-k  Ns.  N. '120^  4. 

giloubet  T.  143. 
(wir)  gilaubamesw  Wo.  2. 

chilaubeilfiesv  Is.  4,  3. 
• '  ''■■-  kelir^ubem^s.  H.  24. 
kelani^ames.' K.  48. 
kil»i>bames.  K.  49. 
giloubemes.  T.  87.  176,  2. 
giioube».  O.  II.  14,  109.  IU.  24,  23. 
V.  12,  10. 
-•  'gelouben;  N.  63/  9. 
glouben«  N.  34,  16. 
gloube  uuir.  Nh.  IL 
ir   giloubet.  0.  IL  12,  59.  IIL  2,  12.  16, 
66.  T.  61,  2.  162,  1.  163,  4.    ^ 
(si^  giloubent  0.  IIL  24,  31.  2.S,  9.   IV. 
29^  11.  T,  172,  5.  243,  1.  94.  . 
*  gelo«bent  N.  73,  22.  43,23.  89,  10. 

geloubiuL  N.  88,  5. 
•1  -gloubent  Oll.  Nh.  IL   .     .    '    i» 
["iii^'irl  .gloubint  N.  13,  5.  '     -.^ 

(er)  giloube.  0.  IL  12,  5&  IIL  9,  7.  IV 
30^  29.  T.  179,  1. 
keloube.  Nf. 
J  ,\  ..    kelaube.  K.  7. 
J  f  .v;^  A.v.   g^Uube.  Ct.  70.  _    ; 
(wir)  kalaupemes.H..  10. 
* .  kalaubpamj&cs.  iK.  7« 
gilouÄemes.  T.  82. 205,3.  0.  IIL  26,7 
*Hi  .   gilottben«  0.^  IIL  26,  12. 
gelouben.  Nf. . 
.   .LgljDuhien.  Bo.  5.  ] 

(in)  gfcltojubet.  ..0.  ill.  93,  53-  T.;  156,  6 
.)    ■>;)165,-.^7>.Ä3.4k:il.^|..    ii  .    .. 
kelaubeövlMfi.it7,.27.      .    . 
U(sia)  cbilaubeii.  la^ ^  2..  7. 

(,  gilouben.  Ov^iL  13,  26.  V.  16,  28 

t  ■  ^  \  •  y  *    .•  4 

(ih)  k»la..ttpta. H-^Pav 


I 


69 


IMM 


UM 


70 


kilaupta.  gl.  Kjl  ..^.  |  .*l':\ 


_■«• 


giioabta.  T.,136l 


.  \  .A 


geloubta.  N.  70;  17.  lid, :iO.  118,66. 
(da)  giloubtos.  T.  2/9:  AlyK^,  8. 
(er)  giloubta.  0.  IL  14yiiltJ  ail.  3,  37. 
16,  69.  T,  i,  Ai  bb,fk  3ä»,  5. 
giloupta,  T:  55, '&.  n.i di; -it. 
geloubtfi..Bb.  5.  .t.:.>  >!  i.i 
giloubt  er.  .0.  i  4,84.  UL  2, 23.  IV. 
'.>  ■  16,  '26..  *  .  I.    ■     <) 
(wir)  gitoubtomei.tT.'8a.!      ' 
(ir)  giloubtut.  T.  i75«>6.  123. 
(sie)  galauptua..Frg.  47.M         '.; 

giloubtup.  ,a.;II..S,  56,  11»  ^.  12, 

85.  T.'l3,'6.  19,  9.  177,  ß. 
giloubt«n^  0.  lU.  7,  22*  iV.  17,  24. 

T.  104.  N.  105i  1%  . 
giloubdun.  T.  104.,     lo 
gelouptom  N.  i2l,  4,,. 
(gel|Oubioi).  Bo. .5.        ,    ,! 
gloubton.  N.  77,  22.  .   ;     j 
(ih)  kloubti.  Bo.  .5.,  .•     i    .^    ,. 

(er)  giloubti.  0.  II.  2,  9.  ÜI,  i  13. 
geloubti.  Bf>.  5.        '      I 
giloubt  er..O.  UI.  2.  lo«. 
.  .(ir)  gilo-uktit  .T..88.  123,'    . 
'''  '(sie)  giloubtin:  0.  m.  26,  9., 
cbilaubidin.  Is.  5,  f.    .    ,, 
kelouKtl».  JS.  20,  a  äOi:i2. 
ftmp.s.)  giloubl!  6.  IL  14,61.  HL  20, 178k 
IV.  5,  34.  T.  54,  4.  60,  11.  87: 
keloube.  N.  36,  3. 

t 

kelbp;  S.*^'  •     . 

(imp.plj  gtlöubcl!  O;  IIL  22^  62.  IV.  10, 
6.  19,  53.  T.  18,  5.  162,' !•  163,  4. 

geloubent,  keloubiat«  N.  6&f  7. 
p.  a.  keloubendo.  JN.  17,  16^ 

geloubenti.  O.  I.  6,  .6* 
'  tbemo  giloubcnt.en.  T4.92. 

giloubetite  sjnt  T.  179,  1.^  .,• 

gilouben.te,  crederdes.  T.  234, 2. 129« 

geloubente,/i£f^/e9.  N.  i^,  11. 
^.  p/.  kalaupantero,  credentium»  H.  1* 

keloubentero.  H.  22« 
J.p/.  caiaupentem,  credeniibus*  H«  26. 

gilonh en itn j'  credeniibuitT^  231,  1. 

ge(ottbenteB,yii/^/i&M^  I^  64,  lU 


■t.  > 


.7]IK')»  i¥i4v'ealaupit,ieM^/kir.  H^ 

ist  kelaubit  K.  2J    «  • 
. '  .'  ^  kallEiupit  !pi8b,  'erederis:  Vi*  't6.\ 
VmaiLAUBE^DS/incräduliM.  U.  5,  7. 
n.p/i  ibeoiliiititjlätibiiiduii,  incredtdi* 

Sin  ^MjAJüBJASiirit^d^e,  dinerere  mit  ;• 
des  Objecl».  /•'     '  "^.'  .    •  '    ■- 

solti  Ih  tin  ^^\tivkh^ti^tles^}rm^ie*^o^b. 
der  sih  sundon  geloub^t.  N«  39,  ll« 
das  41i  tkiih- ti^^n^^^  jg^lo^ibon^minero 

constantiae.  Wm:  1,  6. 
beT  irtiolda-'sik'ifro^sQ- sti'Ilo^elou- 
baiv,  ^voliäi  ^üiMtiä  ^Smiitere  eii^ii.  Gx. 
.''  k^odbit  e^raih^aber'dcB  feinen,  so  ge> 
/  i  .   loübet  ^isiU  o^uh  tes  ^nderio.  Syl. 
'  g^il-ottpiä  sib  es,    deficiehat  (qvibus  au-' 
V.    .diiis'consternaius  ahimo  deßcitbatj.  Mt*;. 
die  sih  samfto  gislouSent^  facile  sol- 
'  venfur  fmntationes).  Org.* 
die  sib  k^loubton,  r<rr^«j^f7^#.  JN.43, 25. 
giloubi  ^tb,  abL  VA.  XI.  366. 
p^diu  geloube  dih  hinnan.  N*  44,  12. 
Inf.  sih  g'ilouban,  recedere. 
■■"■''    •»'    sih  geloutien.  Bo.  5. 
sih  klouben.  Bo.-5. 
*  •^^'-     mib  {(elofbaii.  yVm»  5^  3.  • 
mih  geIo<iiben.  Bo.  5<  * 

(ih)  geloibeni  ^az  ib  mib   geloiben. 
Wm.  1,  6/1. 
•  geloul/on;  Wm. >II.  IX* 
.^geloibbn.- Wiii  HIr       »• 
(er)  sih  gelottbi^.lN.d9,9.  ll.S^.  Bo.5. 
sih  glottbeti-N-  25,"i;"'    - 
'  sih  keloubit.  Syl.    *      •  !i     i 
(sie)  sib  geloubeiit'  N.  30,  26.  72,  27. 

103,  29.  143,  6.  Oig. 
(er)  sib  keloube.  Bob'  6.  • 
(ih)  geloubta  mih.  N.  11«;  «7, 
(er)  giloupta  slb.-*^!'«^.  Bib.  2# 
giloubta  sih«  Bib.  1« 
•'k'^loubta^  sih.'Nd. 
glonbte  sib.  Nd.  IL 
(sie)   sih  geloubtbn;  N.  43,  12.  25« 
imp.  giloubi  dih!  VA-  XII.  366. 
geloube  dik  H.  34,  22.  44,  12. 


n 


JJM 


UM, 


n 


p.  a.  sih  geloiibeBdo«  Bo4i6^  / 

«th.keloabijit^Dy  relingtieaiibus.  N. 
30,  11. 
pi  p..in  babest  dih  kelonbet  Bo,  5.  N. 
.         IO(ä),  1.  84,  4. 
.   r:      ,  babet  aih  ^^loobet  Bo.  ^. 
babent  sib  k.eloabet  Bo.  5. 
\  \.^ih  keloubief  babetoo«  Bo.  5. 
LAUBQ»  m.,  eiaubt 

dp  loiben.  VVm.  3,  4. 
GAliAUB,  Ad|.  : 

.    3l  ji.ilir  geloaby  si  probas  ffelicitatem). 
Bo,  5. 
KltOBO  (?)  unelrdiiit,  vid^amim.  A. 
GALAUBO;  glauftc«»^  credens. 
ni  bist  es  io  gUoüb-pw  Q.  L  18,  19. 
.  tbes  diia.Q  ih  tbib  eib>jibj>«  0.  IV.  13, 28. 
O.  HL  23,  8.  24.  V.  32,  11.  23,  227. 
Gebort  aucb  lusil  kiloubun»  unime  fi- 
del. Ic  bieber? 
UNCmLAUBO,  incredHlui.  K  5,  7. 
Miph  ang:alaubuii.  Frg.  51.  53. 
nnchilaubun.  Is.  3,  4. 
dbes  sindan  okichilauban,  tum 
putant.  Is.  4,  1. 
g,  pU  uncbilaubono»  incredtUorum.  Is. 
9,  4. 
GALAUBA,  /.,  angels.  geleifa,  CUtlbei  fides. 
kilauba»  yii/e^.  H«  25. 
kilaupa,  symbolum.  la 
rebta  galaapa.  Wess. 
ze  geloabo  cbamen.  N.  40,  14. 
ze  geloubo  bringen.  M.  40,  14. 
mit  gilonbo.  O.  II.  7,  37. 
in  giloubu.  O.  m.  12,  30. 
xi  giloubon  sinen  ladota.  0«  I.  1,  118. 
picorte  dera  kilauba,  sucdncti  fide.  Kp. 
n.  s.  kilauba.  H.  25. 
calauba.  E. 
kalauba.  H.  3.  15. 
kelanba.  H.  22. 
kila.apa.  Ic 

gilouba.  0.  I.  26,14.  HI. 8, 40.  10,43. 
gelouba.  N.  32,  5.  36,  6.  104,  11. 
glouba.  Nf.  II.  Co. 
kiloube.  Ho. 
geloube.  Hd. 


i  • 


•-  •  k 


« «t 


g»  $.  galanpa. 

kalauba.  H.  6.-  • 
.(dalaupa.-  E. 
aupa.  E.    • 
ilauba«.  Kp. 
.      kelatiba.  H.  24.. 
.:gilbuba.  O.  IIL  6,  19. 
kelouba.  N.  104,  a       ' 
glioaba.  Mk  II.  i 

geloubo.  N.  58,  7.  67,  28.  68,  36. 
gloub«;  N.  17,  13.  20.  25.      ^ 
^löube;  N.  46^  10. 
gloube.  Ct.84.         ; 

'    d.-#.fkalaTibu.  H.  8.  «0. 
*'kilauba.  K.  p.  - 

•  gilotibu,  O.  L  23, 11.  n.  2, 25.  IIL  9, 13. 
gelouba.  N.  64,  11. 
glouba.  Na.  IL  Otl. 
geloubo;  N.  5,  7.  8,.  3.  4^,  1.  Bo.  5. 
gloubo.  N.  73,  17.  96,  L  101,  14. 
kelauira  (?)  liugant.  K.  1. 

a*  f.  |i^ala,upa.  IL  '8J 
tilaupä.  H.  20. 
gal^upa.  E.  Wess. 
gilaüba.  Wo.  2. 
giloüba.  0.  L  19,25.  IL  7, 70. 13, 27. 

a  66.         ^         . 
geloübä.  N.  24,  16.'  45,  3.  46,  10. 
glouba.  N.  68,  22. 

d.pl  gilbübon.  Ö.  t  1,  lia 

scbwacbe  DekL: 

calaupun,yfi/^iii.  gL  K. 
caliint»un,yicf^m.  Pa. 

GALAUBO,  m.  (alts.  gilobo),  ^UtkUi  fides, 
sjmbetum. 

n.  s.  kilaupo.  Ba.  gl.  K. 
galaupo.  Pa. 

giloubo.  T.  60,  9.  160,  4.  85. 
g.  #,!gilouben»  T.  38,  5. 

«elottben.  Wni.IlL  IV.  IX.  S,12.iL  8,7. 
geloibem  Wn.  L  IL  2,  12.  L  8,  7. 
geloben.  Wm.  IX.  8,  7. 
d.  s.  galaubin;  cf.  galaubi  Frg.  51. 
ghilaubin.  Is.  3,  3. 
•  •  cbilaubin.  Is.  9,  4« 
'  gUoben.  T.  6t,  3. 

8« 


73 


LUB, 


LOB. 


74 


gelauben.  Win.  U.  IIL  IV.  3,  3.  IL 

IX.  3,  4.  IL  IV.  IX.  4,  2. 
geloiben.   Wm.  L  3,  3.  L  IIL  IV.  3, 

4.  L  IIL  4,  2. 
gelonbon.  Wm.  IX.  3,  3. 
a.  s.  giloubon.  T.  47|  6.  54,  4.  92. 
GA.LAUBI,  /,  fidef. 
a.  galaupin.  Frg.  3* 
kalaubin.  Frg.  21. 
gloubi.  Otl. 
GALAUBTRIWA, 
GALAUBOWERRARL 
GALAUBIRRO. 

13NGALAUBA,  f.,  ttnd(att6e/  incredulitas, 
infideütas,  perfidia. 
n.  s.  nngelouba«  N.  9,  7.  12,  3. 

UDgeloube.  Hd. 
g»  s.  nngilouba.  0.  UL  8,  44.  V«  6,  45« 
nngaloupa;  Prad.  1. 
ungeloübo.  N.  95,  1. 
g»  od.  d.  s.  ungiloupo,  perfidlae.  Gh.  1. 3. 
d.  s.  migiloiibn.0.n.l2,83.IV.5,27.2a 

unglöbe.  Nz.  IL  .  • 
o«  s^  nngalaupa.  Can.  9. 

nngaloupa«  Em.  5.  Can.  10.  12. 
nngilouba.  O.  V.  7,  64. 
nngelouba.  Nh. 
nngeloubc.  Hd. 
nnglouba.  Nh.  IL 
In  folgenden  Stellen  .acheint  g»  pl*  statt 
m  finden: 

föne  ungelonbon  finstri.  N.  77,  53. 
nob.  do  ne  irdroz  sie  dero  ungelou« 

bom  N.  77,  17. 
fon  itngiloobon  feslL  O.  V.  6,  34. 
UNGALAUBO,  m.,  UnsUubt. 
a.  ungilaubon.  T.  78.  92. 
UNGALAÜBFOLL. 
UNGALAUBFÜLLL 
KILAUPFl'O?       .      ' 
.  rallicber  kilanpfto,  cathöUcus*  Ic.  (ki« 

laupfol?  kilauphaft?) 
IRRIGALAUBARI,  haereiicßs.  i 

a.pU  ivregeloubare.  N.  67,  3K 
GALAUBIG  (alts.  gilobig)  (»(dnbig). 
..  dffz  anJn  geloubig  uuirdeL  N.  27,  8. 
•o  uuerdent  iudaei  geloubig»-  N.  58,  7. 


keIoubicsela,,oniiiiayii/^/rV«  N.  10(b),4. 
der  glonbige  liud,  fidelis popidus.  Na.  IL 
kelaabigemu  atume,  fideli ^intn.  Hm 
dero  rebto  geloubigon,  caihoücorum. 

N.  67,  31. 
gloubigero,  crederUium.  N.  17,  12. 
n.  s.  giloubig.  0.  L  4,  76.  II.  12,  12. 
keloubic  N.  10  (b),  4.  87,  11. 
keloubig.  N.  44,  17.  Nsm.  IL 
scbwacb:  der  gloubige  liud.  Ma.  IL 
d.s*m,  kalaubigemu.  H.  4. 

geloubigemo.  N.  104,  11. 
.  a.  s*  m.  kelaubigan.  K.  7. 

geloubigin.  N.  67,  35. 
n.p/.m.  kalaubige.  GL. 2. 

gloubige.  N.  94,  3.  97,  3. 
scbwacb:  n.  pL  tbie  giloubigun.  0.  HI. 

25,  13. 
dine  gloubigen.  Nm.  IL 
g*ph  keloubigero.  N.  17,  39.  46,  4. 
kalaubigero.  H.  8. 
clobigera.  N.  7,  8. 
gloubigero.  N.  17,  12.'  • 
acbwadi:  dero  geloubigon.  N.  49,  1.  74, 

4.  96,  8.    dero  gelobigon.  N. 
10(b),  1.  der  geLoubegen.Hd. 
dero  geloubigon!.  IN.  II, 
d.pL  kalaubigem.  H.  12. 

geloubigen.  N.  44,  1.  9. 
gloubigen.  N.  28,  t  N.  IL 
Gloubigen.  M.  7»  8.  , 
gluobigen.  INb.  IL 
a.pl  geloubige.  N.  67,  19.  79,  11. 
v^pL  ir  geloubigen,  N.  67,  5. 
HALBGELOUBIGE,  halbgeloubege,  ca. 

techumenos*  Hd. 
UNGILOUBIG  (alts.  ungilobig),  ungldu« 
bffl.  N.  IL 

ungeloubig  sela«  N.  87,  12. 
ungeloubig  aint  N.  47,  2.  uuaren.  N. 
77,  32.  uuarent  ir.  N.  4,3.  ze  uuer- 
denne.  N.  103,.  9. 
ongilaubiger^  infid^lis.  K.  28. 
in  ungeloubigeiQO  berz.en.  N.  4,  3» 
demo  ungeloubigen.  P^..87,  17. 
nngeloubige,  infideles*.  N.  96,  1. 
tbie  ungilottbige.  0.  L  15,  42. 

16] 


75 


LUB. 


LUB. 


76 


dero  ungelöubigon,  N/64,  8.  17,  5. 

unkalaüpigeHy  perdiiis.  H.  20. 

ungeloubigen.  N.  Ji4,  1.  46|  4«  87|  14» 

UDgloubigen«  N.  7,  8« 

ungeloubegon.  N.  IL 

UDgeloubige,  infiddes*  N.  58,  9. 

ungiloubige.  0.  L  4,  43. 

UNGALAUBIGi;  /•,  inßdelitas. 
n.  Qngeloubege«  N.  IL 
g.  ungeloubigi.  N.  87,  14. 
GAL  AUBLIH,  g  ( a  u  b  ( i  di)r  probabilis,  ctedibilis. 
kelouplicb  narratio.  D. 
cloublicb  causa.  Db. 
gel-oublich.  Bo.  5. 
geloublich  uuarden.  N.  93^6. 
keloublih  tuon.  Bo.  5. 
geloublib  ketuoL  SyL 
cloublicha,  probabilem.  Db.  (im  Drack 

fehlt  das  Wort) 
klaublichiu  (n.  pL  n.J,  pröbabilia.  Bo.  5. 
geloublicben,  probabilibus.  SyL 

Compavativ: 

geloablichora  (Jides  abundaniiorj.  Bo.5. 
-    ^IcMiblrchoren  aint  siniu  uuorL  Bo.5. 
<  ^ILIUPLIHRO,  credibiliter.  gl  K. 
gloubliciio  sägeta.  Bo.  5. 
clbublicho  chosot.  SyL 
ih  -kloublichor  chosoe«  Bo.  5. 
UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^)  ist  Bo.  5. 
•      -da«  ungloablicha  ding.  Bo.  5. 
a.  ungloublih  ting.  Bo.  5. 
d.  pL  ungloublicbea»  Bo.  5. 
I    GALAüBLlCHl, /. 
'  n.  clöublichL  SyL 
a.  klonblicbi,  yic/^m.  Bo.  5. 
UNGALAÜBUCHi,/. 
fore  ungloublichL  Bo.  & 
GALAUBNISSA, /fc/^r^. 
d.  galaapnisflfu.  Frg.  61* 
a.  galaapnissa.  Fi^.  43. 
chilaupnissa.  Is.  9,  4. 
URLAUB,  n.  u.  URLAÜBI,/.  (nonL  orlof, 
auch  das  simplex  leyfi»   alts.   orlobh), 
->    ÜrUnb,  frlaabnitfy  licentia^fm. 
•  m.  s.  orlo6p,/<i#.  VG.  L  267. 
tirlaup,  licenfia.  gL  K* 
'  iirtaupi,  liceniia,  Pa. 


trlanbii^  Bcentia.  IL.  6/43, 
d.  ^.  orloupe^  ücito.  Pnid.  1. 

urloube^  permism.  Can.  13. 

urlSbe,  nrlube,  orlabo,  UceaHäm 
D.  IL  324. 
o.  $.  nrloub.  Ct  95.  Co.  3. 

urlaubii.  K.  43« 

urlub.  N.  73,  5.  Bo.  & 

(ze  gbte  urloub  genanu  Mos.) 
d.pLin  urlouben  bin  ih  sculdig.  Co» 

URLAÜBBÜOH. 

URLAUBLIH. 
ürloaplihaprieai,  dimisiorias.  BL  27. 
Can.  10.  11. 

ARLAUBJAN,  etlaubettf  pennütere. 

erlaubpan,  ücere.  K.  1. 

erlauben.  K.  53. 

arlaupit,  licet.  Fa. 

arlaabiti  UceL  K.  33. 

irlaupit,  licet.  gL  K. 

erlaube,  üceat.  IL  5S.  61. 

erlaube,  liceat.  K..  33. 

erlauppe, /ic^o/.  K.  63. 

arlaopta,  cancedendo,  Gc.  8. 

erlaubte,  Ucuit.  IL.  58. 

(er  erloupte  in  minneklichen,  mtfief 

%  D.  IlL  83.) 
irloupi,  permitte.  Mz.  Bib«  1«  2L 
irloubL  Bib.  5. 
ist  arloubit  mannei  zi  vorlaszanna. 

T.  100. 
ist  arl-oubit  zins  ^i  gebanne.  T«  126. 
ist  arltfobit  zi  heilanne.  T.  110. 
arloubit  si,  liceat.  T.  69,  4. 
irloubit  si,  liceat.  W. 
erlaubit,  liceat.  K.  54. 
arloubit  nist,  non  licet.  T.  68,  2. 
»ist  thir  arloubit  T.  7a 
nist  arloubit  dir  zi  nemmenna.  T. 88* 
uns  nist  erloubit  zi  slahanne«  T.  194,3. 
nist  erloubit,  thaz  man  «— ,  non  licet. 

T.  193,  4. 
nist  'mir  arloubit  thaz  ih  uuitla  tnon. 

T.  109. 
thiu  erloubit  ni  uuarun  imo  zi    ez* 

sänne.  T.  68,  3. 


t\ 


77  .    LOB.  LUPPl  LUPPA— LABAL.  j  78 

t 

erloibet  habet,   dax  sie  besuochen.  LUPPÄRI,  jil,  vcnrficus.  R.  D. 

\Vm.  5,  1.  lubpara,  maleßd.  Rb. 

üNARLAÜBANTLlH.  tttoda  tttooiä 

unartaupentlichem.   R.     unarlau*  LUPPA^  Flaüsnanieif;  cf.  LUPFIA. 
bantlibheeni.  K.31.  unarlaupenl^       MARHLUPPA,  Flufanamen. 
lih.  Pa.  Ra«   unurlaupantlib.  Da., 

illecebris.  LUPPIA  (LUPIA  b.   Fell  pat),  Flufmamen 

MISSILAUBJAN.  (öpp<?>  TA.  TH.  Strabo.   (Cf.  UPPIA.)  — 

%e  miaaeloabenne,  noncredere^^.n^VJ^      Stadt  io  gernu  m.  bei  PtoL 

mR  «^  TTTR  LAIB? 

wo  s.  XAXJU*  PLUSLAIB?  (al.  pluslayp^  «  tpoUa  de  ipso 

T  TTPPl  /j-    -u       n\        1  D-v  4      k  •-»  mortuo  tuUrit,  id  est  pluslaib.  Legi  Botk.  14. 

LUFW  (die  altere  Glosse  luopes.  B.b  1.  scheint  ^  percu„„it,  p^  una  ferila  i.  e.>Iaslaib, 

aopi  vorauszusetzen)    conondn«».  Em.  3L  ^  ^^  ^^  j.^^  appamerit.  L.  Roth.  125.; 

luope».  eonandn.  Bib.  1.  cf.  die  hie»i  gehörige  Glosse  in  D.  IL  358., 

TTTCTOl        r«jf.N      f      .u   1    k«   1   •      •  ptolaub,  «|po//a  rf«  mortuo,  die  in  corf,  cö. 

LUFFl,  n.  (©Ift);  cf.  goth.  lubjaleisei,  q««.  J^   ploderanb  lautet     Der  S.  gaU,  Co- 

r  c  k    TiTT      TiA'R      Til  \K  dex  730.  hat  ploderabi;   auch  findet  sich 

fuoota.  —  Siehe  JUU*    JUzlXF«    UMJJm  ,    j     u    .u   /r-       •    u  o«ov  i?-      »k 

!"  .  ^  '  '  plodraboth  (Georgisch  949).  —  Eine  ähn- 

JjUXj»  •  lieh  entstellte  Glosse  ist  paUaib,  percutere 

n.  Inppi,  maleficium.Vi.  querimoma.'Rsu f^lL  in  cod.  cavens.  •' 

g.  luppis,  succi  lethiferi.  D.  IL  334.  '-^ 

n.pl.  luppi,  male/!cia.  R  r^g    LEjg        HUB  U.  IIB. 

AUGLUPPL  colfyrium.  Gc  &  *^^"'  ^^        xjj-ixi^  «.  «.ixj^. 

Schluppe.  Gr.  4.  T  TTU 

CHESILUPPA,  coagulum.  D,  D.  312."  LAUB  8.  JLiUJj. 

chesluppe.  Gr.  5.  " 

KALUPPAZ,  /oarica.  Ja.  LEIBÄ,  LEffijan  s.  IIB. 

gilupperoy  medicato ,  toxicato  (vuiaere). 

kaluppera,  toxicata.  Em.  13.  LIÜB  8.  JuUJlS. 

giluppiu,  toxicata.  Em.  31*    medicata.  D. 

V*^-'    ..       •         ^,     n  ,1  ri.   I-OUB  s;  LUB. 

geluppiu,  keluppia,  iMai^oto.  D.  IL  o3o. 

gUuppa,  toxicos.  Bib.  1.  TTr>i>AT*rk         *«^  ^  ^,  , 

Gehört  auch  giblapeco,  pundenias.  vene^  Lt-PAIU,  in.,  QBat(e,  5RaW/  naems.  macula. 

natus.  Sg.  292.  als  entstelltes  Wort  hieher?        p'  ^*°-  ^*-  „      .       

IiUPPÖN,  medicare  (cf.  mittelhochd.  Ifippen,  ,      \  •         '    '    J?*    \o 

'  ^  *^*^      •       a.  lepetun.  nevum.  Can.  13. 

lupponte,  medicans.  O.  IL  333.  T  nMTTrh 

geUpet  strala,  ^co/ywo*  Tr.  LiUßJIilU,  ».  ^r. 

kilttppotiu,  iincicL  D.  IL  335.  T    A  "D 

giloppotero,  medicato,  toxicaio.  Eb*  TjABATj  [cf.  LaAJj^  aber  auch  das  mittellat 

geloppotero,  medic(Uo.  D.  II.  335.  labelhun  ("vcisculumj  undangels.  laefjl,  isfel, 

gilupip  oia,  armatam feile  venera  (sagittamj.       manilel^  m.,  labium.  Ib.  Rd. 
VA.  XIL  857.  labrum.  Rb. 

[6-] 


75 


LUB. 


LUB. 


76 


\ 


dero  ungeloubigon.  N«  64»  8«  17,  5. 

unkalaupigeHy  perdiiis.  H.  20. 

ungeloubigen.  R  Ji4,  1.  46|  4«  87|  14» 

ungloubigen.  N.  7,  8. 

ungeloubegon.  N.  IL 

UDgeloubige,  infiddes*  N.  58,  9. 

ungtloubige«  0.  L  4,  43. 

UNGAIAUBIGi;  /•,  inßdelitas. 
n.  Qogeloubege.  N.  IL 
g.  ongeloublgL  N.  87,  14. 
GAL  AUBLIH,  g  ( a  u  b  ( i  di)r  probabilU,  ctedibilis. 

kelouplicb  narnUio.  D. 

cloublicb  causa.  Db. 

gel-oublich.  Bo.  5. 

geioublich  auurden.  N«  93^.6. 

keloablih  tuon.  Bo.  5. 

geloubiib  ketuot.  SyL 

clonblicha,  probabilem.  Db.  (im  Drack 
fehlt  das  Wort) 

k lo-u b li c h i u  (^n.  Z?/.  n^J^  probabilia.  Bo.  5. 

^tXo^hWchtn ^  probabilibus.  SyL 

Compavativ: 

g  elo  ablichora  (fides  abtmdaniiorj*  Bo.  5. 
Iglo-üblichoren  aint  siniu  uuorL  Bo.5. 
<  EILAUPLIHRO,  credibiUter.  gl  K. 
'gloubliciio  sägeta.  Bo.  5. 
clbublicho  chosot.  SyL 
ih  -kloublichor  chosoe*  Bo«  5. 
UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^)  ist  Bo.  5. 
•da«  ungloablicba  ding.  Bo.  5. 
a.  UDgloublih  ting.  Bo.  5. 
d.  pL  ungloublicbea«  Bo.  5. 
1    GALAüBLlCHl, /. 
'  n.  cl^ublichL  SyL 
0.  klonblicbi, /ic/^m.  Bo.  5. 
UNGALAüBUCHi,/. 
fore  uiigloublichi«  Bo.  & 
GALAUBNISSA,  ßdes. 
d.  galaapnisflfu.  Frg.  61» 
a«  galaupiiissa.  Frg.  43. 
chilaupnissa.  Is.  9,  4. 
URLAUB,  n.  u.  URLAÜBI,/.  (nonL  orlof, 
auch  das  simplex  leyfi»   alla.   orlobh), 
•'    UrUnbi  frlaabnitfy  licmtia^fm. 
m.  s.  orlo6p,/<t#.  VG.  L  267. 
^rlaup,  licenfia.  gL  K« 
■'  urlaupii  Uceniia.  Pa. 


iirlaubii^  Uceniia.  K*  6.' 42. 
d.  5.  orloupe^  Ucito.  Pmd.  1« 

urloube^  permisiu.  Can.  13. 

urtSbe,  nrlube,  orlabo,  Ucentidm 
D.  IL  324 
o.  M.  nrloub.  Ct  95.  Co.  3. 

urlaubii.  K.  43« 

urlub.  N.  73,  5.  Bo.  5. 

(ze  gote  nrloub  genam.  Mos.) 
d.pl.in  urlouben  bin  ih  sculdig.  Co» 

URLAÜBBÜOH. 

URLAUBLIH. 
ürloaplibaprieui,  dimsiarioi.  RLS?. 
Can.  10.  11. 

ARLAUBJAN,  etlaubettf  permiitere. 
erlaubpan,  licere.  K.  1. 
erlauben.  K.  53. 
arlaupit,  licet.  Fa. 
arlanbit,  licet.  K.  33. 
irlanpit,  licet.  gL  K. 
erlaube,  Uceat.  K.  5S.  61. 
erlaube,  liceat.  K..  33. 
erlauppe,  liceat.  K.  63. 
arlaapta,  cancedendo,  Gc.  8. 
erlaubte,  licoit.  K.  58. 
(er  erloupte  in  minneklichen,  mlltef 

fir.  D.  IIL  83.) 
irloopi,  permitte.  Mz.  Bib«  1.  2^ 
irloubi.  Bib.  5. 
ist  arloubit  mannei  zi  vorleszenne. 

T.  100. 
ist  erloubit  zins  ^i  gebenne.  T.  126. 
ist  arliiobit  zi  heilanuc.  T.  110. 
erlonbit  si,  liceat.  T.  69,  4. 
irloubit  si,  liceat.  W. 
erlaubit,  liceat.  K.  54. 
arloubit  nist,  non  licet*  T.  68,  2. 
nist  thir  arloubit  T.  7a 
nist  arloubit  dir  zi  nemmenna.  T.88. 
uns  nist  erloubit  zi  slahanne«  T.  194,3. 
nist  erloubit,  thez  men  «— ,   non  licet. 

T.  193,  4. 
nist  mir  arloubit  thez  ih  nnitle  tnon. 

T.  109. 
thiu  erloubit  ni  nuarun  imo  zi    ez* 

senne.  T.  68^  3. 


n 


77               LOB.  LUPPl  LUPPA— LABAL.  i          78 

erloibet  habet,  dax  sie  besuochen.  LUPPÄRI,  m.,  vcnrficus.  KD. 

\Vm.  5,  1.  lubpara,  maUJici.  Rb« 

üiNARLAÜBANTLlH.  tttooa                            tttooiä 

unarlaupentlichem.   R.     unarlau*  LUPPA^  Floliinaiiienr;  et  LUPFIA* 

bantlibheem.  K.31.  unarlanpenl^  MARHLUPPA,  Flu&aamea. 
lih.  Pa.  Ra.   unurlaupaatlib.  Da., 

illecebris.  LUPPIA  (LUPIA  b.   Feü.  pat.),  Flilfniamea 

MISSILAUBJAN.  (öpp<?>  TA.  TH.  Strabo.  (Cf.  UPPIA.)  — 

xe  miaaeloubenne,  non  credere^Ü. 77f  11$  Stadt  in  gernu  m.  bei  PtoL 

T/^R  «^  T  TTR  LAIB? 

lAJD  s.  XJKJlß*  PLUSLAIB?  ^al  pluslayp^  »  spoUa  de  ipso 

T  TTPPl  / j«   -u       ni        1              u-u  <      k  •-»  mortuo  tulerit,  id  est  pluslaib.  Legi  Bath.  14. 

LIJPFI  (die  altere  Glosse  luope».B.bl.8<Je.nl  ü  pereusserit,  jm,  una  ferilai,e:^Vii,U\\ 

Dopi  vorauszusetzen),  coriöBdrwn.  Em.  3L  si  minus  aut  livor  appamerit.  L.Eoth.nb.; 

loopes,  eonandn.  Bib.  1.  ^  ^.^  y^^  gehörige  Glosse  ili  D.  IL  358., 

T TTPPl        ..«ir.N    ^      »u  1   k-   1  •     •  ptolaub,  spolia  de  mortuo,  üe  in  cod.  ca. 

LUFW,  n,  (©ifO;  cf.  goth.  lubjalcisei,  <fa^  J^   ploieraub  lautet     Der  S.  gaU.  Co- 

pa^  -  Siehe  Lü,  LAB,  LIB,  ^v']^^  ^'  fr''^""i''Laf'  ^*'*  i** 

T  tttä                                             y               ^  plodraboth  (Georgisch  949).  —  Eine  ahn- 

J[jUx>«  lieh  entstellte  Glosse  ist  pulsaib,  peraitere 

n.  Inppi,  maleßdum.TL  guerimomikliA. ^K.  in  cod.  cavens.                                   * 

gm  luppiSj  succi  lethiferi.  D.  IL  334.  ^ 

I,^ÄX-^r<^^  LAB,  LEaB  ^  HLIB  a  LIB. 

Schluppe.  Gr.  4.  t  TTD 

CHESILÜPPA,  coaguban.  D,  D.  312.'^  LAUB  S.  XjUJO. 

cheslnppe.  Gr.  5.  ' 

KALUPPAZ,  toxica.  Ja.  LEIBÄ,  LEIBjan  s.  LIB. 

giluppero,  medicato ,  tomcato  (vulnere). 

kaluppern, /oa:ica/a.  Em.  13*  LIUB  8.  JuUJlS« 
giluppiu,  toxicata.  Em.  3L    medicata.  D. 

V'^'^    t  ,       •         ^'   ,    n  „  ^.  LOUB  s:  LUB.                   '      ' 

geluppiu,  keluppia,  iMoi^ato.  D.  iLoSo. 

gUuppa,  ioxicos.  Bib.  1.  TT^DAnnrk         *«^          ^  *#                        , 

Gehört  auch  giblapeco,  purideniiis.  vene^  LM'AIU,  in.,  QBarfe,  ffllaW/  iwimi^,  mooi/a. 

im/w.  Sg.  292.  als  entstelltes  Wort  hieher?  i   u^*"*f*m       q   e     2 

lAJPPÖN,  medicare  (cf.  mittelhochd.  läppen,  ,      \   '         *    *    Js*    \o 

.                ^                               *^*^      '  a.  lepetun,  nevum.  Lan.  13. 

iupponte,  medicans.  D.  II.  333.  T  OTlirTn 

gelupet  striata,  scorpio.  Tr-  LiUBHilU,  ».  pr. 

kilnppotiu,  iincia.  D.  II.  335.  T    A  "D 

giluppo.tero,  medicato,  taoncato.  Eb.  LABAL  [cf.  IjAXj^  aber  auch  das  mittellat 

gelnppotero,  medic(Uo.  D.  IL  335.  labellum  (vasculumj  undangels.  laefji,  Isefel, 

gilnppoia, armatamfelleveneni (sagittamj.  manilel^  m,,  labium.  Ib.  Rd. 

VA.  XU.  857.  labrum.  Rb. 

[6'] 


79  LEBEIJEU.  ÜBEL.  LUPIN -^LEOPARTO.        80 

-  *  * 

concha.  Sg.  184.  d.pL  livolon.  Oh.  125. 

buculare.  Sg.  299»  a.pL  liuoli.  OL  95. 

cannQbus.?fl  1.  2.       '  ^  LIÜOLPÜOH. 

marCy  qu^d  in  templo  factum  est,  ob  magnit»-      xrrm^ 
dinem  suam  mare  vocabatur.  Ib.  Rd.  LUPiN,  hipa  (meretrix).  Ra.  gl.  K. 

erin  lapel,  luteres.  R.  t  iriTWMwTrr«! 

n.  $.  labul,  pelvis.  D.  IL  324.  LEPONTL,  Volk  auf  den  Alpen.  JuL  C. 

.   Iflbol,  concha.  Bib.  9. 
labil,  buculare,  labium.  P.  1.  2.  labrum.   LABEIR  S.  LABAL. 
Wn.  232.  Tr.  Bib.  13.   pelvis,  concha. 

Mon.  2.  D.  n.  319.  LAPARA,  Flufcnamen. 

label,  mare  (fusile).  OA.  Bib^  4.  6.  13. 

Em  le.  pelvis.  VS.  D.  IL  319.  Sg.2:i2.  LAPPARA,  abdomen.  Pb.  2. 
.  Prud.  1.  F.  2.  labrum.  Hd.  Bib«  a  con- 

cha.  D.  IL  348.  LEiBEIR  (angels.  Isefer,  leb  er;  in  emem  an- 

lapel,  mare  fusUe»  Bib.  1.  5.  7.  8.  Mr.       gels.  nomencl.  plant,  ist  sium,  herba  quaedamp 
labrum.  M.  30*  Gh.  L  3.  4.  Bib.  6.  ma-      mit  lab  er  übersetzt),  scirpus,  herba  ratunda* 
.     «  fdle.  D.  concha.  ijn.  31.  Bib.  Zf. 

laber,  concha.  Mon.  2- 
^    g.  i^lapelles,  luteris.  M&  Bib.  1  5.  7.  wuiris.  LJBARA,/.^  altnord.  liff,  lifur,  angeb.  lifr, 
M4.  Ml.  Bib.  1.  2.  7.  Ufer,  griech.  vi;sca^  sanskr.  yakrit  (cf*  I4  snd 

labelles.  Bib.  4.  6.  8.  .  F.),  itbtXi  jecur.  Em.  31.  C.  SaL  4. 

labeles.  Bib.  13.  lebara.  W.  Sg.  913.  184. 

d.  J.1apelle.  M>.  Bib.  1.  2.  7.  lepera.  Pr.  t 

a.  s\  labal,  pelvim.  T.  155,  2.  lebera.  D.  Em.  27.  31.  32.  Rd.  Mon.  2.  SaL  1. 

labul  (es  steht  lahul),  pelvem.  Em.  19.       libera.  Ib. 
labol,  concham.  Bib.  12.  (lebere.  Gr.  5.  SaL  2.) 

label,  mare.  Rh.  pelvim.  Pr*  m.  luterem.      g.  leberun.  Sg.  292. 

Gc  11.  concham.  Bib.  5.  d.  (lebere.  D.  III.  45.) 

Iapel,/fi/^effi.Gc.3.4.5.c07»cAtfm.Bib.l.7*      a.  lebera.  Bo.  5.  « 

ii.;7illaballa,  biteres.  Rh.  (lebere.  D.  HL  45.) 

lapella«  OA.  n.  p/.  lebera.  Gr.  4. 

.    d.  pl.  leberon.  Bo.  5. 
LEBELEIA,  regula,  mitra  virginaJis.  Wn.  863.      LEBARLAGO. 
Bib.  9.  12.  —  fibula  (juncturas  mordetj.  VA.       LEBARMEBI  (hicher?). 
2.  Xtt.  LEBARWÜRST. 

labeleia,  regula.  A.  LEBARSTEIN. 

(lablegi,  legulam?  Rx.)  .  [GILIBEROT. 

lobileion,  bratteolis.  D^  II.  343.  ein,  mere  (in  der  Uebersdirift  lebiroMre 

genannt)  ist  giliberot  Fst  hiebertl 

ÜBEL,  LIBOL,  LIVOL,  m.,  »uc^i  wfo-  ^ 

men  (et  Ubellus).  LEOPARTO,  m.,  itopavt^,  leopardus. 

».  1.  libol,  Volumen.  Bib.  1.  2*  lehatto,  pardus,  besiia  varia  ei  muliieohr.h, 

livallf ,  commentarius.  Rb.  lebard,  leopardus.  Tr.  Wn.  460. 

g.  i.  libelles.  Is.  4,  4.  lebart,  pardus.  Gr.  4. 

a.  $.  livoL  0.  IIL  1,  2.  V.  19,  36.  liebart,  pardus.  Mon.  2. 

ii«p/.  liyola,  volununa.  Ec.  0.  L  .20,  23^  *•           d.  leopartun  crimmistnn,  tigridi  ferodssi. 


U       HJBISTECH4L— LAG. 


LAG. 


B2 


mae.  Em.  12.  setzt  eia  fem.   le«parta 
vorans. 
LIOPARTO,  n.  pr,  hieher? 
[HELLOLIUARTO  (?),  erehus.  Hs.;  oder  ist 

es  bellowartoT]    . 
LEHPARDIN,  leopardinum  ($(0).  Wn.  460. 

LUBISTECHAL  (angels.  lufeslice),  ßUh^ 
fttdtli  libusticum,  lublsticum,  levisticum  (PfL) 
lubisteehaL  Em.  21  31.  Sg«  184  29a    ' 
lopistecbil.  Em,  31. 
lubi^techiL  Tr. 
lubestecil.  Wn.  232. 
labisiicbel.  Hs. 
lobistikeL  Mon.  2. 
labestecco.  L. 

LUPraURDüM  (sRelf[*n?),  St  in  gem.  m. 
bei  PtoL 

UBLEGI  s.  LEBELEIA. 


LEPS  s.  LEFS  ia  LAF. 

JÜAlj«    er.  Xexpqj  lat  lectus,  altpr.  last!»  ahd 
le^^ar.    Ist  es  sansk.  lag,  contiguum  esse,  ad" 

haerere?  Oder  bangt  Jjjcxljr  mit  8an«L  lab, 

bt  labi  zusammen?  JJXJxX^  das  icb  als  be» 
sondere  Wurzel  aufgestellt  und  mit  sansk.  Idk 
Terglicben  habe,   könnte  auch  (6  als  Verlange* 

mng  Ton  a  angesehen)  Ton  JLuiLvir  abgeleitet 
werden;  et  lä^B,  insidiae. 

LIGAN  (lag,  Ugun,  gilegan),   gotb.,  alte« 
u*  angels.  ligan,   nord.  liggia,  Ifegctl/  fa^ 
cere,  cuÖare,  situm  esse,  recumbere*  \ 
liget  in  cbindebette.  N;  52,  1. 
liget  uffe  sdlen.  Wm.  3,  10. 
ligent  under  sinen  foezzen«  If.  8,  9« 
ligent  in  grabe.  N.  87,  12. 
ligge  bigraban.  0.  lU.  23,  56, 
uuar  er  lige  an  demo  neldCf  sHwn  siV« 

Org, 
gptaes  ligit  ander  genere^  Oi^   ' 


.1 


sus  ligct  tiz  teil  enemo  teile.  Org. 
tiu  cinluzzcn  accidentia  ligent  andren 
unde  in  dien  einlnzzen  substäniiis.  Org. 
ib  lag  in  sundon.  N.  58,  10. 
nuir  ligen  in  unchrefte.  N.  89,  7. 
(übe  die  erde  läge  wnoste.  Mos.), 
(dannoch  daz  Hut  lach  slafen.  D.III.87.) 
so  diu  sela  den  libhamun   likkan  laz- 

zit.  Em.  33. 
ligit,  ingrtut  (vitibus  umbra).  VQ.  IL  410. 
ligit,  recumbit.Wk.  IX.  713. 
lac,  procumbit.  VA.  IL  426. 
sie  sahun  thie  duaeba  liggan  snntar« 

0.  V.  6,  55. 
tbiu  in  bette  liget  inne,  mitsnlichremo 

kinde.  0.  L  11,  44. 
nu  ligit  uns  umbitberbi  tbaz unser  adaL 

er  bi.  0.  L   18,  17. 
in  sinne  ligen.  Mcp.- 
tbie  (pprzicba)  lagun  fol  mannes  sie- 

cbes.  0.  IIL  4,  8. 
lagen  in  uuige^   ceciderunt  in  gladlo,   N> 

77,  64. 
lagen  demo  zorne.  N.  92,  4. 
liccet,  cubate^  MA.     .        .i 
eteuuio  ligeaden,  posiiionem  habentibus 

(partibusj.  Org.» .        . . .    .  •    ■ 
dero  in  eben'ligenflan'teila  Org« 
ligent  mit.andero  ebenon.  N.  49,  18» 

Form  und  Flexion.     .... 
Inf.  likkan.  Em.  33. 

Uggan,  liggen.  O.  V.  6,  5Sv 
ligen.  Alep.  Org.  Boj.5. 
taz  ligin,  acöubäus. , Org, 
fonne  ligenae«  Org. 
( 1^  u.  2<*  p.  s.  praes.  kommt  nicbk  vor. ) 
(er)  ligit  VG.  IL  410.  VA.  IX  713.  T.47. 
2.  0.  L  11,  44.  18, 17.  IL  1,  22.  Wm. 
W-  Org. 
liget.   Org.  Bo,  $:  Mcp.  N.  10  (a),  7. 
16,  i2.  20,  10.  Wm.  1,  13. 3,  10.  8,  3* 
(Iit  schon  im  12.  jabrh.  D.  UL  45.) 
(wir)  ligen.  N.  89,  7. 
(ir)  ligent.  Bo.  5. 

(sie)  ligent.  N.  8,  9. 9,  16.  49, 18.Bo.5.  Org. 
'  X      liccant.  Em.  18. 
liggent  0.  IV.  7,  4^ 


83 


UG, 


LAG; 


ligint  Org. 
(er)  licke.  K.  44. 

.  ligge.  0.  m.  23,  5& 

lige.  Org. 

liggez  (8t  ligge  ix).  0.  V.  1,  37. 
(sie)  ligin.  Org« 
(ih)  lag.  N.  58,  tl. 
(er)  lac  VA.  IL  426. 

lag.  T.  60, 14.  88.  107.  O.I.  20,  13.  U. 
2,  22.  9,  52.  N.  74,  % 
(sie)  Ugun.  Rb.  0.  III.  4,  8, 

lÄgen.  Mcp.  N.  17,  40.  78,  3.  103,  7. 
(er)  lägi.  0.  III.  2,  7. 

läge.  Org.  Bo.  5. 
(sie);  Ugin.  Org.  Bp.  5. 

imp.pL  1 


ecet!  MA^  2.  Bib.  1.  2.  5.  . 
gel!  BIb.  7. 
liganti.  .Ct.  95.  . 
gen  de.  Org. 
genti  (a.n.J.  T.  220,  4. 
gender.  Org.    . 
gentis.  Org. 
gentemo.  Mcp. 
cchentan.  Frg.  3. 
gentan.  T.  88. 
genta.  T.  48,  1. 
genda.  Mcp. 
gente.  T.  44,  1. 
gen  de.  N.  134,  2. 
gend6n.  Org. 
genden.  N.  87,12.  Org. 
ckante,7ac^i3/^^.  H.25. 
gente   zantron,   posiUu  pruiicu. 
T.  .237,  1. 
ligentia.  T.  220,  4. 

UNLIGENDEN  stucchin,  parübui  nonha. 
bentibus  posUionem.  Org. 

G  ALIGAN. 
Inf.  giliccan    scolanter    (s^olonter. 
Mif;.),  habitaturus  (cum  faj.  Bib.  1. 2. 
daz  stuppe  geligen  ne  mag,   so 
der  uuint  uuat.  N.  34,  5. 

(ib)  geligon:  so  ih  in  bette  geligon. 
Wm.  2,  6.       '    ^ 

(er)  giUgitf  procubet  (saxeaumbrmj.VG. 
ULU5,:  -i 


1 

p.  praes. 

I 

1 

h.  1 

d.  1 

o*  s.  m.  1 

1 

o.  s.f*  1 

1 

n.pl.  1 
1 

g.pl  1 

d.pl  1 

a*pL  1 

1 


(sie)  giliepent,  procumbunt  (jproc 
VA.  IX.  190. 
geligent:  die  regenuuinc 

gent,  ru^cn.  Bo.  5. 
kiligent,  deficiuni,  delabuni 
(er)  giligge: 

thoh   er   nu   biliban  si,   f 

thoh  thar  er  si, 
si  thiuz  na  sar  giligge,  1 
bigraban  ligge.  0.  III.  22 
(er)  calac,  concubidU  Tg.  1. 
(gelach:  der  regen  niene 
D.  IIL  60.) 
(er)  gilagi,  praebeatur  (ocazsioj 
suppetat.  M.  29.  Gc.  1.  6.  j 
(facultas).  Prud.  L 
p.a.  a.s.m.  giliccenten  (gilicl 
Sb.),  coeuräem.  M.  29.  C 
p.  p.  kelegen,  ^gelegen: 

so  ist  iz  kelegen,   daz 

tig  f^ne  erdo  sin  hab 

mele.  Mcp. 

föne  diu  istizsogeleg 

undertaniu^a/o  undei 

providentiae) ^  quo  fit.  I 

gilegan:   uuio  bi  nan  { 

uuas  thaz  uuar.  0.  IIL 

kilegan,  situm  (estinvol 

Em.  30. 
gelegin,  sita.  A. 
kilegan,  situin.  Ic.  Rd.  si 
a*  J. m.  gilegahan  (haz  ubar  s 

IV.  7,  15. 
o.  s.  f.  nahkilegana,comiiii/2i;ff  A* 
n.pl.n.  V^iXe^huiiij  sitae  (in tumui 
a.pl*m.k9ilekcnef  sitos  (inkadu 

Rb. 
gilegan,  proximus,  cognatus. 
der  uns  kelegen  ist,  proximus.  P 
^W^^^LXitXyConsanguin^us.  VA.  V 
giIegaiio(gilegino.  Ec«),  consobrl 
des  ingelegenen  (in  gelegenen 

tes,  cognaii  luminis.  Mcp. 
fiinemo  gelegenen,  proximo.  N. 
mit  iro  gelegenen, /7/Y>^ii?io.  N. 
gelegenemo,  cognata  (spiegele 
iro  geleginun,  propinquam.  Mcp 


15  LAG.  • 

mine  gelegenen,  pvoximt.'Vi.  37,  13. 
die  iro  gelegenen  sinti  pf^ximae.   N. 

44,  15.  ; 

allia  dien  gelegeniu,   oimiä  his  cag* 

nata.  Org* 
gileganono  (giIeg^nono.  Can»  7.   gile- 

gono.   Can.  IS.)»  natalium,  parenlunh 

M.  19.  Can.  40.  11. 
gilegenes,  propior»  Bib.  5. 
gileganoro,  propior.  M«,  Bib.  !• 

GELEGENLICHO  (tt>{e  meine  SDAc^flen) 
minnota  ih  sie,  sie  ahton  min  fient* 
licho.  N.  34,  14. 

GILEGENI,  /.,  positio  {itQ  teil?).  Org. 
Situs.  Pr.  e. 

kelegini,  habitus  /acentis.  Rg.  3. 
gilegini,  situ.  Prud.  1.  2.         ]■ 
gelegen!,  conditionem.  Bo. .5.    situm, 
posUioncm.  Org. 

ARLIGAN,  er  Hegen. 
Inf.  irliccan,  defecisse.  M.  19.  Can.  6.  lOl 

11.  13. 
(ih)  arlicku,  fulcio  (?).  Fr.  e. 
(er)  arligit,  deficit*  Pa^ 

irlikit,  deficiU  gl.  K. 
(ir)  irligent:  daz  ir  dar  atia  ne  iili* 

gent  N.  104,  4. 
(sie)  irliceent,  deficierU.  M.  81«' 
arlikent,  deßciwU.  Pa. 
irlikent,  defidunt.  gl.  K.  Si^ 
itVicVent^  deßciuni.'Ltek 
irligent  dero  bizxa.  N.139,'7. 
(sie)  irlikken,  deficiani.  N.  70^  13. 
(ih)  irlag  andemo  dencben>iAe.*N«76,4r 
ih  irlag  ze  dien  ao  hohen  dingi^ 
dingendo.  N.  118;  2& 
(sie)  irlagen,  defecerunt.  N.  63,  7« 
(ib)  irlage  fore  bizze.  N.  139,  7; 
p.p.  irlekiner,  reses.  SaL  1.  '2.  4. 

eines  erlegenea  s^likn^senü  ocd^ 

dui.  Mcp. 
irlegenen  (irleglnen.  Nd.  II«)  iuiN 
gon,  fcfytuac^en.  Nd.  11. 
ih  bin  irlegen  andemo  lei4^. N.54,3L 
ih  bin  irlegen   in   minemo  aliemew 
N.  142,  7.  .:  ;    ■   '    - 


lAa 


86 


-  \ 


t 


•    ♦ 


.  i    .' 


näir  irlegen  binin-diaemo  zorne  fore 

siehbeite,  defecimus.  N.  89,  7. 
sie   irlegen  sint,  deßviunt.  N.  17,  38. 
(sie)  nnaren  irlegen.  N.  63,  9. 
UMRLEGEN  sint  mine  fuoze,  nonsunt 
inßrmaii.  N.  17,  37i 
an  dien  zueinilo  ih  unirlegen  sin. 
N.  118,  24.  - 

ANALIGAH  anliesen.  i 

Inf  analicean,  ingruere  (infensos  ho- 

stesj.  VA.  XI.  899. 
f         analigen,  inesse.  Bo. 5.  —  nnerlt- 
kireda  mir  analigen,  nobisdch 
minari.  Bo.  5. 
antf'tzi  liccanne  (ana  ee  licane. 
Can.    13),    incubandum.    M.    11. 
Can.  11. 
(er)  analigit,  1/7^1^.  M.30.  Gh.  1.3.4. 
impendct.  Prud.  1. 
analiget!  der  tod  liget  in  ana, 

manet.  Bo.*  5^ 
io  D6  liget  ana  nebein  bungar. 

N.  36,  19. 

iruuartni^sa  liget imoana.N.37,4. 

durftheit  liget  mir  ana.  N.101,3. 

arb'eit^dremir  analiget  N« 24,18. 

aber  beuuifenen  istroerdazin 

•    'ana  iige^,  'sed  miseris  fnalorum 

,)   *'v         altior  sensus  est.  Bo.  5. 

siechetago,   der  mir   analiget. 
Wm.  5,  8.  IIK  ' 

i  diu  (mistsaskilht).  mir  ana  liget, 
saevit  in  me.  Bo.  5.- 
'  ^  der  (scado)   liget  ana  dien  un- 

•  •        .sculdig€in,jtiri;iiiitiMaiz/^5.  Bo.  5. 

aneliget«  Wm.  5,  8. 
(sie)  analigent,.  iasurrexerunt:  in   me. 
N.  26,  12.;     ♦ 
in  allen  ziten  ligent  mir  pres* 
su^ue  inB.N.  '^h.  3.        r 
•'   (er)  inalicce,  lar/i/n/ur«  Bifai  7. 

•  (e#)  analac,  ingruit  (horror).  VA.ILSOl. 

analagr  adamis  sooda  lag  mir 

ana.  N.  17,  6.        . 
bettr,  thar   her  analag|   in  qtto 

faceöat.  T.  54,  8. 
therliut  n^it  ihiaa  im'of  analag 


87 


LAG. 


LAG. 


nnt  selben  mitfeli.  tken  dag. 
O.  IV.  24,  23. 
dien  allen  cbleino  analag.  Mcp. 
uuanda  in  iro  forhta  «nalag.  N. 

104,38. 
anal  ach,  inhiabaU  VP. 
(er  naht  unte  lach  sineme  nater 
anelaeh,  das  er  ime  die  selben 
diernen  bewarf  ze  gem^helen. 
D.  III.  86.) 
,  (wir)  analagun.  O.  IV.  1^  46. 
i(sie)  analagen   mir,    molesii  erant.  N. 

34,  13. 
(er)  analagi,  imptnderet  fcerta  mors  eis. 
..     Mx.  JBib.  2.  7.  imgrueret  (bdlumj. 
VA.  VIIL  534. 
ESNI  LIGAN,  Itilugen. 

(sie)  lagen  ihiie  Cmtnaii):^.  104,  24. 
des  ingelegenen?  (in  gelegenen?) 
lieht  es,  cognaüi  luminis.  Mop. 
UNTARLIG AN,  unterUegesi  subjacere. 
nntarlicke,  subjäceat  (poenaej*  K.  13. 

32.  45. 
untarlegan,  interjectam,  (rapinae  nequi^ 

iiamj.  Gc.  9. 
untarleganiu,  subpöuta»  Gc.  8. 
OBALIGAN. 

(er)  lag  oba.  0.  III.  24,  65. 

ob  ai  igen  tan,  suppositum  (piscemjm 
T.  237,  1. 
UBARLIGAN. 
'  £duo.  du  mine  chebis  uberlage   (6c# 

fc^Kefffl).  Mns.] 
'  [daz.  si  wäre  überlegen  (Don  einem  on# 
bnn  aUi^tm  SSanneii^efc^Iafen}.  D.  III.  72.] 
UTE  LIGAN,  üufriegen. 
thar  ligit  uffe.  O.  II.  1,  23^» 
diesule,  da  der.disk  uffe  lag.  Wm.3,9. 
NIDAR  UGAN.  i 

niderelrgo  ih.  ff.  7(^,  2. 
uns  er. buch  aiderli^esdaiü  43,  25. 
cythar>a  habet  niderligenten  buh.  N« 
70,  22. 
ßlLIGAN  abtlU^tn). 

pilikan,  .opprimere  (vüU  reginam;  Voiu 

gen,  iiit^ttj.  Mx.  Bib.  1.  2. 
pilicoemeis  (pilickimes.  Sb.  Bib.  1.  bi- 


.IKkixnes.  Bib«  5.),  dognoscam 
1  Buch  Mose  19,  5.>  Mo. 
pilach,  effbemmavit.  Prud.  1. 
pilak  sih,  adcubanii  (7).  Em.  \ 
piliccenter    (pilicganter.  Gc 
ckanter.  Bib.  1.   pilikkantei 
pUchizenter.  Bib.  5.),.  opprh 
virginemj.  Mo.  M.  29.  Gc.  6. 
pileganero,  x»j^r^^^a.  Prud.  1. 
FARLIGAN, 
f.urligan,  moechßri  T.  29,  2. 
ni  furligi  thih,  non  moechaberis! 
fiirlegan,  adultera  (generatio)» 
ferlegener,  segnis.  Bo.  5. 
farlegana,  contaminata.  Sg.  91c 
furleganen  cunne,  aduüeragen^ 

T.  44,  22. 
habet  srä  forlegiana,  moeehatus 

T;  28,- 1. 
Terlegena,  siti  (infra  quercum). 
FORLEGANI,  huar,  stuprum.  Rd 
.(         de  farlegani.  L.  fris.  9.    . 

in  den  varleganen,  stnprts.  I 

LEGJAN  (golh.  lagjan,  nord.  leggia 

lecgan,  alt^.  legian,  lagian),  legeti 

legitun  in  thie  korbi.  0..II1.  7, 

.  l^gg^A  un$  \%  in  herzen.  0.  II. 

legitun    iro.  hant.in   t.hen  heil 

(h^ilant  ana?).  T.  184,  6. 
diz   lichiamhaftiga   legiA.9.9   s> 

chambafti,  induet.  IN.  84,  % 
legit  er  an  sih  indttmentuifi.  Org. 
.'  l.ecgent  dca  in^flyur^^^  ouan,  mi 
.  .in^tflwinwn  ignis.  Frg.  .15..    . 
;  legeii  mina  haut  an  Ai^^nüdsSi 
.  €os.  N.  80,  14. 
legiti  sina  :hant  anan  inan   (th 

bau).  T.  86. 
leg.entciialberufendinen.alta:re. 
lekkent  ufen  got  iro  sculde..  N. 
legetpsi  alle  die  drouuuii  u^fc 

induxisiL  N.  87,  8. 
liBgeta  .ai.ufea:iro  ho.ubei  goldr 

ponit  Mop. 
legetiaisie  (seulde)  nfen  ei^ei 

ren.  ßoi  5.  i. 

legitun  thar  uf.  Q.  IV.  4,  15. 


) 


IA& 


L4G. 


90 


lege  ein   iro  liifelit   ober  daz  an^der, 
ih  lego  niuuuez  l<^b  ze-allen  anderen. 

Np»g\     JA'':««-                                 .*■' 
,      /  U-      X^«^  :*   ■  I  *  .  *  i • •  -  - 

lege-'ti>a«a  ttkö'i-adde.  Be.  5. 
tara  zu  le^»  ik-  taz>  cu/i/9.'  Mep. 
legeta  aro-ttli  taraiuiMcp.;  cf.tuolekjan. 
fund^ment  lekkih,  ']90ii^/»tf.  N.  79,  16. 
(eier  legin.  d;  HI.  M.) 
dar  er  legis  sine  i-ungen,  fionat.  N. 83, 4. 
erlegitasingiuuatvUgeeab.O.lV.  11,12. 
legeta  in  tagtdi'ng,  praesöribit  ih  diem. 
*  Be*  5»  * 
leg«ton  otanoate  sina  etat,  desölavefunf. 

N.  78,  7. 
pi  demo  uuege  legeten   ai  daz^  'dar  ih 
'■  mih  ana  stieze.  N.  139,  5. 
uuara  thu  inan  legitis*  T.  221,4« 

Form  und  Flexion. 
Inf.  lekkin.  N.  79,  16.  86,  2. 
leggen.  0.  IV.  35,  16; 
legen.  Org.  Bo;  6. 
ze  legenne«  Bov  &. 
ih  Ugo.  TS.  70,  14.  Mcp. 
du  legest  N.  20,  10. 
<er)  legit  N.  84;  9.  Örg.  Syl.    ^ 
(wir)l^e'cime^  Mb. 
(sie)  lekkent  N.  öS,  & 
lecgent  Frg.  15. 
legent  N.  50,  2L  T.  243,  3. 
(e?)  lecce.  K.  68. 

lege.  N..83,  4.  Org. 
(wir)  leggen.  O.  IL  24,  31. 
(sie)  leggea  O.  IV.  5,  32. 
(4u)  iegetoat  N.  87,  8. 
er  legita.   O.  I.  11,  36.  II.  9,  47.  IV,  35, 
35.  T.  155,  2.  213, 2.  MJr.  Mtp.  Bib.  1.  2. 
legeta.  Mcp.  Bo.'5. 
legite.  Bib.  5. 
(sie)  legitun.    VA.  IX.  687.  O.  HI.  7,  56. 
IV.  6,  4.  V.  5,  12.  T.  221,  2.  184,  6. 
legeten.  N.  78,  7.  139,  5. 
(ih)  legeti.  N.  80,  14.    ' 
(<iu)  legitis.  T.  221,  4. 
-  (et)  legi  li.  O.  IV.  35. 13. 24  V.  7,  40.  T.  86. 

(lit)  legitin.  0.  III.  24,  61. 
Ü. 


legetin.  Bo.  5» 
Am^.  s.  l^e\  N.  68,  2a  Bo.  5i 
p.  a.  felise  lekentis,  siutä  ajipo^ens.  gl.  K. 
«ALEGJAN.  '  • 

kileken.  gl.  K.  kilegen.  Ra.  kalacken 
(arslahan).  Pa.,  effudire  (effbdere.  gl. 
Hfk),  interficeri. 
ze  kelecka'nne,,rij90iiaEMf<i.  K»  56. 
er  gUegit  \h\t  fumiammia.  T.  67,  13. 
kilekit,  stermt.  gl.  IL. 
aor^o  Quir  in  uuage  gileceimea  iuniht 
•  Bib.  2. 

gilegita»  recUnavit.  Le.  1.  3.  p^kicbat*  0. 
■[  '"  I.  11,  42. 
•^    ^  -  gtl'iigita  inaii  in  crt^pea.  T.  6,  13. 

kalegita,  exposuit  (tncar^scMjfi  Rb. 
"'    '«gilegitum^  dwr/^oiiiAif.  VA.  IIL  237. 
gilegiti,  poneret:  O.  I.  11,  33.' 
gilegiti  inan  i;^  bänt  O.  IV;  12,  64. 
^ gil^itin,  pohetehi.  Ö.  IV.  3&^  f 6. 
dar  ana  gelegeter  Finder.' Bfi  5. 
ketegietiu  tant'iäiJPea  mih.  M.  ^^  4. 
kilekitemo  nagtlei'vnmo.'Rb; 
- -keUgetemo  fingere  über  defn  niunt, 
.'id  OS-  iom/fresso.  Mcp. 
a.  s.^n.  gilegitaz,  pasitum,  T.  6;  !2.  0.  I. 
•    I2i  20. 
a. pl.n.  gilegitiu,  posila  (liMltäminaJ. ' 

T.  220,  3. 
ehristns  iat  gelegit  in  nnsered  licha- 
men.  N.  34,  25. 
'  fnndamenta  aint  keleget  M.  86,  2. 
sint  keleget  zo  -— .  Ox^. 
ain  kilegit,  reponantur.  IL  58. 

gilegituua8,po^Meni#.T.  214, 1.217,6. 

gelegit  uuas,  N.  86,  2. 

geleget  uuas.  N.  79,  16. 

uuirdit  geleget  (geleit  Wm.II.)  in—. 

Wm.  7,  5. 
ioh  zu  iro  aber  änderest  keleigit(^2nk^ 

nuirdit    iro    eriro    teil,     assumitur 

quod  prius  est.  SyL 
geleget  uuirt.  Bo.  5. 
geleget  uuirt  ufen  — •  Mcp. 
gilegit  uuart,  T^r/mali^.  Gh.  1.  2.  3. 
gilegit  uuard  in  daz  viur.  M.  30. 

[7J 


H 


LAG. 


LAG: 


92 


.» *» 


gilegit  nnrtin,  fxmtfentar.  Gc  3. 
den  d|i  habest  geleget  ztfundamenlo. 
,.   .N.  79,  16. 

ARLEGJAN  (im  and.  Sinne  als  uns.  irlt^cn). 
lairleccan,  volvere  (sicparcas;  cf.  urlag^. 

VA.  I.  26, 
arleckeantRa.,  irlekent  glKtoA/Tonon/. 
,:A»%  ex  (fupUer^  im^   (fiNnne)  spre- 
•   /;.icbcndoeYlegeti,attflcflU|bf^9l(cBo.5. 

ÄNALEGJAN,  anlegen.. 
.;: :  (  9 n^lepkan,  impimere^  :K.  27*  42. 

[daz   (gewati)  hiez  sl  in  .anblecken. 
.,,XvAUt73.]        . 

analegen  novum  hominem*  N.  iidj  !• 
}  analegit,  inniiiUfr  ^(mani^  suasj.  MX  3. 
:     Bib.4.  2. 

74iz.vuarta8eliga  legit  ana  unaoarta- 
scli,  Mi^/.  N*  37,  5.    » 

aaalf^c.kent  Sb».JLe*  «nf^lekent  Le.  3', 

.;   ,^U-.liegcto8jt  d^h  fimi  zierdai  induisti 

.,jdu,ljegetostmih  ana.dinil^aptN.  138;5. 

analegeia,  induU^^.  %0^,  l.\J9l^* 
y\  .dfigetaer  an^^  zierda.  :N.  92^.1.. 

legeta  er  anafluohalso.aaatvN.  108, 18. 

\vu#ftÄ*^ßU\m^.  mjecerunt\(ei  manu^J.  Mz. 

Bib.  1.  2. 

ia^aUgiUi  8ih  iz  (5Weit>).  0.  IV.  29,  37, 

a  n  a  1  e  g  i !  mitte  (falcern  et  mete).  Af g.  Bib.  1 . 2. 

an  al  e.c  c  e  t,  mifiUe  ifcücesJ.W».  %  Bib.  1. 2. 

(anlegit  Bib.  &•)  :     • 
analegende,  assumens (wdamenia).  Mcp, 
analagkende  (analazcentc.  glK.),  ab- 

inmittentes.  Pa« 
analeegende  (analeickianti.  Ra.  ana- 

.lagdc.  gL  K.),  abingruentes.  Pa, 
d.pL  dkn^iXeckevkiem  (vestimentaj.  K«  55« 
ANAGALEGJAN. 
anagilegitost,  imposuistL  Zf. 
anagilegiten  hanton,  inpositis.  T. 7& 
anageleitcn  beiden  banden.  Ma. 
die    (druhe)    uuerd^nt  anagelegct 

chrisiianis  prißcipibiis.  N.  149,  8. 
ana  gelegct  habeti,  arrogarit  (culti- 
IfusJ.  Mcp. 


UMBILEGJAN,  nmleten. 
umbeleget  mih  uxit  epfelen«  siipate 
me.  Wm.  2,  5. 
UNTARLEGJAN,  nnferlegei..    w, 
an  tarleccan,  submiHere  (colbmfugQj*  Kp. 
untafl'ekid,  sutponif.  gj.  JK.    , 
«nterleccet(antirlegiu£ib«  h^^fylcUe 
:     fme ßQPiAusJ.  M«:  Ab.,  1.  8*  ?•    :, » 
unterleget  (underlegj^iL  Wm»  IIT*  nn- 
dirleget  Wm.  I^)  mih  mit  blao* 
mon.  Wm.  2,  5. 
UBARUEGJAN,  A^btttt^tn. 
temo  hertuome  habest  ta  filQ  harto 
.  überleget  aitia  urt^ilda,  inarepßiisti. 
Bo.  5.  •  . 

UßARI  GILEGJAN.  ^ 

gileggent  thir  obari  irositobilidl 
0.  IV.  5,  33.  .       ; 

ÜFLEGJAN,  aufUgen; 

ufkeleget  uuerdent.  Bo.  d.    i       V 
»nSSALEGJAN.  , 

misselegiten,  divaricatis,  D.  H.  322. 
NIOARLEGJAN,  nit^bixU$t% 


.  I 


V 


nidarlegita  (nidirUgjLte.  Bibl  5;),  pro* 

fecit.  M$.  Bib.  1.  .'    ' .     '  * .    I     )i 
nidarlegita  sih,  jact(fiat  H*  Bib.  jL.  2. 
nidirlegita.  resohnt (iergaJ^Yh^yiiAii. 
nidarlegitun  sih,  faotavenml,  ee\(}ante 

altarej.  Mi{;.  Sb.  Bib.  L  2.  (didirlegi- 

tin.  Bib.  50 
niderlegiti  sih,  jactasset  ^-f/uxta  pa- 

rietem  et  obdormiss^J.  Mr. 
nidarlegi,  depone.  Ib;  B4.  .  .  . ;    r'    ) 
leg  iz  nidar  haldaz.  Q.  V.  U  31»  \ 
nidargilegit^n  (kneunon),  |lo#äi4  ^^ 

nibusj.  T.  181,  l.Lei  1*  3.         ;  . 
.lüidargilegiteii, /?a5//t7^.  O«. 
uuerdent  nider  geleget  (AadresesJ.  N. 

91,  11. 
B1I£GJAN  (bereuen).  ;  ) 

pilecges^  operies  (attro).  Gc.  3. 
pilegit,  obturat  (aures).  M^.  Bib.  i.  2.5. 

reponit.  Pa.  Ra. 
pilakit,  reponit.  gl.  IC  ^ 
pilecat»  siipate.  Rb.   . 
tragabetti  mit  golde  bilegit,  leoU 

rei.  Bib.  Zf. 


d3 


LAG. 


MG. 


94 


mit  8egafi8-nA   pMegHzf  cum  faldbus 

mit  isarna  pilegita   (pilegite.  Wh.  6. 

.  belegita.  Bib.  13.  (^iUgit  Bib.50  nua- 

gana,  ferrata  carpenta.  Mc  Bib.  1«  2«  Rb, 

mit  iaarna  pilegttcn  (isaroe  pllegitin. 

.     Sh.y^  falcatiu  JAy. 

FOLLiL  LEGJAN. 
V     -da  das  d^ra  xuo  folle  legeati  adjicU. 

FARLEGJAN  (in  anderm  Sione  als  onaer  Der# 

lesen). 

dannan  begondon   sie  iro   anasinne 
•    ^  .   .  {^rljegen  cavatis  lignis ^  diu  latininu 
larvas  heizent  Nf« 
ZÜOFARLEGJAT^- 
.  ejr.jsnijfta  luvirlegit  nuerdci  anfe  ig- 

ncm,  Gbarl«  3»  .  

FORALEGJAN  (»Mlegen). 
der  faragi^egito  iac,.  praescriptus  dies^ 
Pmd.  1.        •  • 

HINAIJIGJAN  dinieren).   . 

dax  hingelegte,  depositum  (pignus).  Hd. 
iZUOIJgGJ^  (cf.  legjan),  |u(cgetu 

hara  xuo  legen.  Bo.  5. 
:   legest  tu  tara  xu.  Org. 

suleget  (er)  eteuuaz,  cremenium  sumit. 

xnoleccent,:i3tp/p//rais/.  Mi.  mqndparunt 
(librum  Tobiae  iis,  quae  haghgrapha 
memwnmtj.  Mr.  Bib.  1.  2, 

snolegent,  applicqnt.  Bib.  5.  .. 
.  tu  ne  Ipgist  mer  xu*  Org. 

er* ne  lege  zu-  Org.  *  ^ 

legetoA  xfibi   appostUrunt  (ddhuc).  N. 

\'n\:vi.  '    ■  _         ■  '[^^ 

legeten  zu  ze  iotns  redo,  ad/idiimt  sen 
tmtiae  fovi$\  Mq>. 

zuolegende,  ag^erans.  Mcp. 

zttgelegeteiao.  Org- 
2üRLE(;JAN  u.  ZÄÄRLEGJAN  (jerU«en). 

xeecl«kke)  dissölvat  (den  menniaken). 
'     Bo.  5. 

zelegeta,  dUsölvU  (gentes).  Kh. 

zelegete,  segregäii  (lide).  Bo»  5. 
ZlSAMAf^A  LEGJAN,  {uratnmenUflCQ. 

xisamana  leccan,  componere.  VL  30. 


xesamene  legen.  Org.  • 

•lege  ho^o  unde  curtit  zesamiAe.  Org. 
'zeiamene  legende.  Örg. 
n^pLui  zesamine  gelegiti«,  dmplexa. 
Org. 
tiu  zesamine  gele^getin,   com- 
plexa.  Oig. 

tiu  zesamine  gelegeten  uuort 
Orfr 

g^ph  zesaminegeleiteroüuorto*Org. 

d.pl.  zesamene  gelegeten.  Org. 
17./?/. 71.  zesamine  ge legeten; 'Org. 
samo  siu   si  zesamene  geleget  Org. 
siu  ne   uuerden    zesamene   geleget. 

Org.  L       i      • 

SÜP^TARGALEGJAN. 
suntar  kilckes,  rcponas.  Ib.  Ad. 
suntar  kilegit,    seposiia  ^dicia^    quasi 
^    searsttm  posita.  Ib.  Rd. 
KILAGUN?  (cf.  kilekan),  cmsangitmto.  Eh 

II.  345.  (oder  ist  es  kilangdn?) 
ANALAGUN,  infestos.  Tg.  5. 
ÄBELIGES  frostes,  torpentis  frig^ris.  Mcp. 
Gebort  hieber  abalaga,  inbeUes^  D.  IL  341.? 
ÜBERLiGA,  f.,  dedamaiio.  Bo.  5. 

be  diu  runezton  sie,  uberlaga  tuende 
gote  unde  moysu  N.  105,  25. 
FÜRILAGA,/.,  Ocrt^fiMgunfl. 
dero  fürolago,  defensionis. 
LEBARLAGO,  uterinus.  Ib.  Rd. 

Gehort  hieher  renunculi,  leuuintlcgun. 
Pb.  4.? 
LiGA,  /. 

laga,  seditionem.  W. 
fona  lagom^  de  insidiis.  Rh. 
in  lagom,  in  insidiis.  R, 
lagun  (lagin.  Bib.  5.),  atniculis.  Bib.  1. 
2.  7.  Mx«  (mendadorum  conentur  subver- 
tere  laude  dignosj. 
a.pL  laga^  tendiculas.  M^  Bih^X,  3L  furia 

belli.  VA.  XI.  515.       . 
LlGELICUER,  insidiasas.  Sal.  2.  ! 
LiGÖN  und  LÄGfeN,  insiditiri. 
in  lagen  ne.  Co. 
lagos,  insidiaris*  BI. 
lagot,  insidiatur.  N.  16,  12.       * 
lagont,  obsident.  Gh.  3.  molinntur.  Rf 

[7-] 


d5 


lAa 


LAG. 


1  ■  • 


lagcnt  imol  per$eqtdnuni!Ji..l%  11. 
^  lagoniin,  insidiantem.  N«  Q0,;t3. 

lagonte  (a.ph),  insidianie$m.fL  ib. 

UOL  LAGEN.  ^    V 

[so  hat  er  (aatao)  uns  uol  läget.  . 
■  .■     D.  HL  53.] 

GALÄGÖN. 

JciUgotun-.  Ra. 

kilakoton.  gl.  K,,  oösidiavemni. 
..si  kilagöt  imUi  insidiet^^Bk. 
[kilecti  (?),  proseqtiere^^A^2 
IAGARL  factiosus. 

lagaro  (lagara.  CaD.  7.)»  factioso- 
rirnu  BL  12«  Sbe. 
LAÖARIDA  (?),  cunabiUa. 

ligeride,  cuna  v*  cunabßila  ff*  tviäobulum. 

F.  .1.2. 
d.pl*  lagaridupi  (lakaridunv  Ja.   lagi- 
ridan.  M/i,),  ctinabulis»  Rb. 

GELJBGOy  neben  einanter  bet  Sdnie  nadf, 

(wie  gesito),  ligent  die  fingere  (dem 
gl  orto.  entgegengesetzt  f.  Org. 
UNTARLEGA?  biier/ecia.  Gc.  & 
LüGAR,  n.  (alts.  legar,  aogels.  leger),  ia* 
Ser^  cubile  (dtacofmnij.  Mn«  Bib.  i.  2.  5. 
Prnd.  1. 
legir.  aoa^itus.  Org. 

d*  legere,  legare..  O.  IIL  SM,  96.  V. 
.   20,  26. 

in  senftemo  legere  (baä  ili  ge- 
.suftdot).  Cq. 
ji.pü.  legar   (legir.  Bib.  &)>   edncubitM 
( concupisceniiae  ne.  appr^hädant 
mej.  Üff.  Bib«  L  2.  3.  (cL  das  an- 
geb.  legerwite»  mulda  concubi- 
Uis  iUegitimi,) 
legar,  lu^a.  VG.  U.  47L 
dlpl.  legarun,  sUibus.  Pmd.  1.  cubiübus. 

Prud.  4. 
«i.pZ.  leger,  lustra.  VA.  IV.  15|. 
LEGIRHÜOR.    ' 
LBGERSTAT. 
L1G1RI,  LIGARL 

unebuski  ligiri,  fomicaticmM,  stuprum. 

gl.  K. 
FORLIGIRI  (cf.  alta.  farlegarnessiV^/<^ 
pnwi.  T.  84. 


£i>rlegatfi,  stupmm.  Ib.  - 
firligariy/oniica^oii^.  gl«  i 

BlLEGARIfin. 
n.  pl  pilegara,  concubilojhe$.  IUI 

ANALEGI,  indumenium. 

iro  analegi  ist  din  analegi. 

niidunga    unde  erhafti   si  ' 

legi,  die  — >,  induanlur.  Ji. 

Ca.pL  die  tiurlichen  anelei 

ANAGILEGI,  indutae  vestes.  V 
UZILEGL 

in  uzilegi  han  ih  gesandot 
UZILIGER. 
nzou  (uzuo.Sb.)  ligero,  ejti 
üerej.  M4.  Ran.  Bib.  1.  2. 
SCAPFLEGI,  armorum  depontio. 
LEGIDA,  y*.,  accommodatio  (idoi 
borum  ad  mventionem).  Db. 
GILEGIDA,  GILIGIUA,  /. 
giligido^  situ.  ÄL  30.  Pnid^ 
gilegidu,  situ.  VG.  1.  72.  C 
gilegido,    affinitate   (cf.  g 

Bib.  1. 
gibonita  gilegida,  tension 

rumj.  Gc.  3. 
gilegida  (h.plj,  situs.  VA. 
FÜREGLEGIDA, /.,  pF«;?o«/ 
UBARLIGIDA,/^  adidteriam. 
ANALIGUNGA,  Stnlegung. 

d.  analigungo,  afjixione.  M( 
LIGERUNC  (ligirinc  v.  scubel. 
bil,  subtel.  Tv. 

URLAC,  m.,fatum  [nord.  orlog 
n.  Sr  |a£>^>  angels.  orl.ag,  orli 
nrlag,  fatum,  bellum,  alts.  orl 
nrlajgi,  urlogi,  bellum'].  Gehe 
nicht  bieher;  ist  lae  mit  dem  i 
altnord.  log,  lex  zu  vergleichen 

arlegjan  (hier  in  ijAxK/^  n. 


LUG), 


'^  das,  obgleidi  es  ni 
sondern  bellum  übersetzt,  doch  y 
eine  andere  Form  von  urlag  ist. 
n.  MtXtLCy  fatum.  Ja. 

der  nrlag,  consieüatio^  Mcp. 

vrrlag, /a/eon.  Bo.  5. 


97: 


LAH. 


LAH: 


98 


4«  »I^Sa.  Sg.  242;?  (kam  amli,*d*  in  Sg. 
242.  die  deutsche  Gloss€l  immer  im  Mo» 
minativ  Blebt)  gleich  dem  utlaga,ya- 
tum  in  B<v  2.  Ec  Hs«  Nominativ  ii/i^. 
eines  subsL  fem.  oder  der  nom.  pl.  von 
nrlag  seyn). 
a.  tisen  urlag.  Mcp. 
.  ii.|rf.nrUga,/0ifar  Mcp.  D.  IL  330. 
0,|^Qrlaga,:paffai##/a/a.  SiLl« 
Aach  uraluga  (a.pLj,/€Ua.  Aid». 4« 
»       URLAGKM /a/^/u^ 

vrlaclicher,  faialia.  Ifa. 
orlaglicbun  metemo^ngOi  /krtofif  !!»»• 
p^omm/A;  Mcpi     ^ 


;:•../    . 


.  ■  '      l   •  •«  1 


.»     ' 


=  I 


1 


IjiLtL»  Ist  aansk.  lajj,  puäore  a^dymyei* 
gleichen?  oder  lach  und  lAc^i,  änimaliiferiife, 
oder  langh,  transilire;  t/lKperders? 

LAHAN  Quog)f  g0b.  la^an,  nord-ll^a^gfls. 
lean  (aberpra^i  loah)]i  alts.  Hb^P»  vUfi^ 
perarei  rq}rehendin*d,  (orguere,  ;vetQre*  W?^^ 
die  hierunter  aufgerührten  pra^^  1^98«  ^^^ 
gin,  biluagi  hicJiier  gehorea,  so  kwnmt  dem 
lahan  nach  der. Analogie  der  übrigen  verba, 
dift  iod  /ir(9€^.  \]h|re|i  Wurzelyokal  a  fo  A  (uo, 
na)  verlängern,,  kunes.a  }U^  der  S^aqqifylbe 
zu;  das  reduplizirende  goth.  t;^r6.  laian  lälsl 
abfr  ein  praet*  liab,  liag  (wie.  ange1s.'l^aby 
vermutbeui  voraus  apf.eiji  langes  k  in  der 
Stammsylbe  geschlossen  werden  mObte;  in 
Idhiti  vUuperat  ist  a  auch  ata  lang  bezeich* 
net.  Ist  i^acb  dem  gpih,  laian,  nord.  U, 
r  angels.  lean  ( Bher  praet.  leab)  eine  yoka* 
lildi  auslautende 'Wttr2el  anzunehmen  liäd  h, 
mae  in  äk-h^an^  ,serere,  und  ähnlichen,,  ein- 
geJBchoben? 

Uhit,  vittiperat.  Em.  3.  Can«  9.  10«  12; 
tho  druhjtin  ihemö  man  luag,  iKea  ib 

biar  obana  cjuuuag,  obax  tbeikhiar 

fora  quad,  th'az  er  mo  harto  firsprab* 

0.  II   6,  3. 
tiuanta  in  thio  buah  luagin,    tba2  »it 

man  slnagin.  O.  IV.  20,  36. 
Iahet,  prohilnie.  Gh.  3« 

BILAHAN. 


•  ■  •    f 


"  /•    .,  :. 


.:  I  # 


in  thin  fauari  uns  iFginba^Vi^  dragi 
bn>s  ni  bilaagi,  f^n>Jierxejl4z;ni  int- 
fuarti  thiu  unser  ubarmuati«    0*  II. 
i   '3, 47.  •    A   '       :.i  -■•'  .'•  .j 

LASTAR,   n.  [schon  aua   der  Wurzel  laan 
(gotb.  laian),  die  noch  kein. h: eingeschoben 
hatte?  oder  statt^altatar,  wie' mittellid.  fo- 
reht  und  forest  (8or(l),'iaUbd.  tVuht  und 
•trüai  (Od^aa'r),*gotk 'niaih«itus  und  olibd. 
mist  (^til),   nord.   Ii6s   ubdalibd.  lioht 
'•(Sic^t);   im  Angeb.  'ist  h';(wi^  in  labst  er. 
Hs.)   geblieben,   lcabter;«fw^6rim],    nord. 
last  (auch  lostr),' alt8.'la$tar,  angels.  Icah- 
ier,   iaftttt  vitupirätio^  reprehensio,  igno- 
^imnia^  dqfiumiio,  querela,\crimgn. 
'■  all  la^sters,  propudoiuH.  IL  343..  flccco 
intrlastar,  maeukuV^tiA.  4a^  meista 
.    Iz&itt^  prima  Tepwehensio.  AL  6<i  Can.  10. 
11.  13.  an  dien  lastix  ne  vhty. dohts.  N. 
87,  l»*lastar,  hlasphendam»  G)L»\\2iSi2it^ 
.#c/Jri/ioto.Prud;l.  ^igcginSimouuasthar 
filu  manag  laatar.  O.  IV.  30,  23. 
li  ».  lastar.  O.  IV;  90,23.  Ic  W.  Ib.  Rd. 
lasier*  Mu.Bi(i,1.2.M.  6.  Can.lO.  11.13. 
lastir.  Bib.  öw  K  87,  1.    '• 
lahster.  Ha. 
g4  Si  lastera.  D.  II;\343i'' 
d.  #•  lästere.  Co.  '>' 

lastiri.'Ca)i.  1S«> 
■ä.  s.  laatar.  Mv.  Gx.  T.  2.  681,  '4.  108.  Rb. 
lasier,  Sb.i  Rg.  1.  Bib.  1. 6^13  Ps.  2.  Zf. 
lastir.  Bib.  ö»  I 

'    mpLlasiar.  Prodr  1»    *  '^ 

LASTARLlH  (IdflerUc^V    .  V, 

71.  s.  ml  1  asia  r  1  ih  h  t^rj-repriheAsibiUs.  K.  21. 
UNLASTARLIH,  iinprvAtfM^?/^.  R. 
LASTARBAR  C(af{erbar)j  dämndbilis. 
lastetparer,  M.  29.  Gc. 
laaterparrer.  Ge.  6. 
tf«  laslerparramo«  Sb.  '■    '-    • 
d^Snf  laatarpairerio.  Can.  10.  11. 

la8terp'avirun,.ifa9)Mi4i7io7^«.  M.  29. 
Sb.  Gc-  6» 
ÜNLASTARPARA,   inconfle:tibikm  (con^ 
feinwiemj,  Can.  10.  11. 
•  t         Qnlastevj[>arai  M.  25' 

unlastefpere.  "Cani  13.      •  '.  \     - 


■  •  I    •  < 


-■  .  t 


99 


LAH. 


LAHrt-LiCHA. 


t  r 


lASTARBARI,  obusionAi  Ps.  9.   n  i 
^UJNLASTARBAiUG  Ainerb  daitl  Q.  lU. 

17,  66«-  v'  ij   ■;  •  r\ 

URLASTRI  (cf.  hlust),  inlusirU.  gi*  K.  (an* 
gek.  orieahtre,  sine  culpa).       . 
orlaatere,  inluitris.  Pa« 
urlastrem  (Form  des  cL  p/-)»   inhsstris. 

Pa.  gl  K. 
arluatrem  (Fonn  des  d.ph)y  inlustris. 'Ra. 
ÜNLASTRI?         !    . 
unläsiT ttüf  inlustris»  f^.}L;  cf.arlaslrem 
inURiiASTRL  <  >' 

LASTARÖN  (lästarjan),    (dfierit  (aigels. 
leabti^a^jn-^  noid.  las^ta,  altsr  iastfean). 
las  itQnfimfamare.Em»  19«  repFoäärgkGc  8. 
lastero'ik  elcniiaa'niitcfaQi'aticbia  eo^ 
quid  .'gtiumnaiica  ttringere  '■  regtila  (so 
maa  of to  tuet  bctrbarkmum  aide  so* 
loecismmm).  >. 

xi  lasirw^nef  culpanda.  Obtl.   . 
(ih)  lastron»  r^rthendo.\6h..i..30 

lasiiron,  reprehendo.  H*   I  ' 
(du)  laatrois,  r^r4sAr/?t&V.]M[.29.:Ge«l'.5.6. 
lastros,  reprthendis.  Aa    '• 
luafttfos^  defruhis.  Ib.  Rd» 
(er)  lastrot,  blasphemat*  Fi|g/3. 

lastrot^.ri77H;AMd!f^'lWd>  Ep.  can.  1. 

3.  4.  detractai.  Pa.  gl.  K*     .'  > 
lasterot  dlh..H.  48,  19.  ; 

\^si\ixii\repre}tendiivE^'.cva.6* 
if  laslcc0Dl;^^«AUQ<b)^^,  .4.1 
(sie)  lastront,  scändäiizaniur»  Is.5, 7.  ca^ 
lunwiantur.  Em.  tö.  derog^nL^  Gc  10« 
(sie)  lastroJt^ii.T.'84.       .    ■ 
\    aie  laaterottia  .Ini  N.^  37^  13^.     . 
laadr 6di ni\sUgUUiiirJkUi  4. : 

G'ALASI^R6jK;:7n :t'.;.:.-.A.^ 

sie  uaolt'4ln  tiiat  gifuageoi  tbaz  sie 

naB.tnjQhtio<|r.aage|i, 
ioh  tbia^isioa  gritati;  gilastpfioii   bi 

%ilaBtt^ii. repnehenditi  Prud  ll* 
gilastrota,  reprekensos.  Gc.  3* 
nnirt  geia&terot  (got).  Nj34j  18. 
g  i  1  a  s  t  r  0 1;  u  u  e  r  d.ä  kl  t,  rtf/TTtf/itfif  dlr//i/ar.  Gc 
LASTRARI;  m.,  £d(ierir,  criminator.  K 
a.pL  lasterara*  r^.  38,  2. 


LASTÜRA,  /.,  infidatrix.  D.  tt  3 
iASTRUNGA^/.  (aogeU.  leahtKan 

d.pL  lAstrongon^  qutrelis.  Bo. 
lastrungin,  quereäs.  Bo.  i 

LAHan  s.  HLAH. 

LAE  (€r.  LECH;  ^er  ist  die  eigentt 
deulQDg:  S^ii^eilf  QSf tCilial.?'  doch  ver 
Xojcfiv/ fpaifCHf  ^oex4<Miv,  staken.) «—  im 
6ori#iii  ^W  lachus  ()ttrOrrti|6e^mi«tms) 
fra  i7/om  incmmum^^rborum  seu  lach 
.  orieati  I*^  610,  ^tfn  nosira  signa,  /• 
trad.fuld.%  49.  (Ist  os  Üb  oder  lab? 
544.    Ubbi,  medicusy  als  SEBuabatiff   i 
nicbt  bieber  zu  beziehen.)  —  Mittelbd.  1 
inbidere  q.-  glacb,  incisio  arborum,  — - 
CÄLASNEO,    Gehört  die  2.  Sylbe  in 
ciVrfl/rio;,  hieher? 
LAflBOyM.  LACHBUOCHA. 
'•     Gehört  hielicr  auf^!' 
LÄHiSOL^O  fai  cod.  paris.  4614.  der 
g^nTJ^Hquis  roborem  aut  cerrum  s 
cum  quödani  modo  laMsclo  — «  ihcid 
ltoth.90bj;  dagegen  haben  die  ande; 
'   •   quercmn,  guod  est  mbdularsclo  \ 
liebes  *s.  tnodüla  und  asc.  ' 

JLiXxAu)   rielleicbt  Nebenwurzel   von 
(q!  V.).    Cf.  auch  Ifihhi  und  lacha.  -^ 
von  unser  Sact  (cf.  mittellat  laca,  spt 
.  ^'/2a^)  herzuleiten? 

LEKJAN,.  nprd.  .leka,   angels.   lecj 
lasz-eti  ((ecfcRiyob,* einem  Geiafs; 
Xropfm),  rigare^  siillare,  6ene$en  ( 
lacta'mit  ira  zaharin,  irrigabat. 
lelc^ndi,  rigqns^  gl.  K. 


ausgelassen?) 
TuACM^A^  f,   (^nord.   Isekia,   angels.    la 

JjAJv)  auch  locus?  s.  aber  LAGU.^ 
paliiSj  VG.  III.  432.,  botinus.  F.  1.  Si. 


101 


LAGL  LAhHL 


LAKI-^UK 


102 


lacb^  foliaa.  Di.L  342. 
lacba,  in  lutosa  aifuai  Ac. 
lacb,  botini.  Sal.  1.  4.  > 

LACHA.  FISCLAH!  Ortsnamen. 
CRUNTLACHA,  scatungiaes.  N.  77,  44. 
HORLACHEN,  sterguilimo.  Hd. 
SULACHA,  porcaria.  SaL  2. 
saUe,  potcaritia.  SaL  1.  4. 


■  •  ■  ^ 


!r 


LAGl  (aU  largicam^.  si  coxam  ruperit  stipra 
gennoifam  (Gc^enfdfiie^cn)^  hoc  est  lagi.    L. 

Roth.  3S7.  er.  LEICH  fcpxaj  uild  mittellat. 
/occa  (ur  iura,  iibia. 

LAnnl,  m.  (oDgs.  laec,  lece,  engt,  le^'th,  dän. 
}^i^9'  P^^  Ifikeis,  leikeia,   lit'  lekorus; 

d  auch  LAK  iui4  LAH/9  9(ri(,  m^- 

lachi.  H.  24.      .    ;     : 
f?  laches.  T.  96,  4.  ^  .   ..  ! 

».  lahhi.  T.  78.  ,       / 

Af>{L  UcliiB.  T.^Oi  3L-.  f  '       :  '  t; 
lAHHITOAM,  lachitoam  (^ngc^.  laecedom, 
schwed.  Isekedom).  gl.:K  laclvhi^toam.  Pa, 
laktonif  ^.^  medicina^  m^icam^ntum. 
lantuam,  fomcnia..  )& 
^.pL  lachintuomo,  ybm^/oriini.  Cao.  (cL 

geiler  unten  LACÜiiM) 
UHHITUO^tiH/ 
lahbitvomjihberp.  9L  30«  lachitaom- 
lihejo,  Gb,  1.  3..  temperaäpa^. 

Uhjan,  ^in«Yr.       •"•■       "   '.  •' 

lachennes,  medidr^ae  (zii  ist).  Bo/5«  ^eder 
ist  lachennea^gleicb  lacheneSi  gert.  yon 
lachen,  medicina?)         •       ••  ••      i 
LAHUINKA,  f.,  remedlam.  f^.  K.    (angeis. 

lacnung). 
LAHIDA,  /.  Ra.  lachita.  gl  K.,  vuieki. 
lahcbida,  medicamina.  K.  28»  ! 

lACHIN»  n.y  9lr|enit/  remedium  (eß  laebln- 
tnom  im  obigen  LAHHITQAM).  M.  70y  1. 
g.s.  lachen  es.  Bo.  5* 
a.s.  lachen.  Bo.  &.  l 

n*u*a.pL  lachen.  Bo.  5.  «^  > 

LACHENHArrO,  ^eUfatt.  Bo.  5.W.h  J 
LAHINON.  Gh.  8.  lacbiflutt.  GL  i;  3.    la- 


chehöii;  B|.  5..  mederi.  (^oth..  I^ikinon, 
tior*  Tainat  ängelsllactlga*,  Ifcktfjaii.) 
labliiq^t^  fomentaL. Sg.  913.      ^ 
lahbinonto.  M.  30.  Gh.  4.  lackinonto. 
,  Gh.  3.9  temperando. 
I^G$ENÜNGA^ y,,  (fl-  «}Ji,  jftedidmm.  N. 

L^ÖmMARltAy  f.,  QlrrtHn^  medicans 
(uuas  siu).'Bo.  5v^(,cf.  nord.  liaekaari, 
medicus.)  '      i 


«L  ' 


LAKI-BURGIUM  (Rollorf ?)>  St  in  germ. 


. '  >. 


LAGUv  tu«. {fietd.  logr,  alts».  und  .ai^el4.:Iaga 
(lal.  Iaais?)f  marel^  Kunennamen  fiir  den  ^uch- 
Stäben  L.  -    -  .     * 

..."         j  •  .■•■• 

LicICH  stelle  ich  besondersr  aul^i  vnul  ich  zwetfel- 

liaft'Un,'  ob  ich  es  zh  luAlC  oder  DAH 

{incisio)  bringen  «olL 

ZE  LECHEN,  Uä. 
fulile  heizet  tax  ongebabafaz,   taz  ze 
Iecbe,ii,  aide  erunoxten.ist  Bo.  5.  — 
cf.  ndrd.  lakr,  siillatio    und  lit  laszas, 

%  '  ^S^^f^l  ^ber  aufih  altn,  lekff|  angels.  blece^ 

'"    rimqsüs]  ')s.  auch  JUÄJrJL  ükd  angels.  le- 

'        tsitk\' private^ 

j     ■  •    I        •   ■  •  ■  •  I 

liECH,  »i./  f  ec^  (FIuTs),  Kaui.  Tt:  Hd.  Hs.    ' 
[Cr.  nord.  läkr  (auch  noch  fd  $cfavtraben  (rc^), 
riifusr,  altb.'lekf  aa,  tiotd.  lekb^  r^gäre,  stiHaTe.'} 
LECIISGIMUjNDI,  LECHFELD, .  Ortsttämoi. 

>  ■  1  I 


«     «  4 


LEGjan  s.  LAG. 

• .'  •  •   ■ 

UBGGE?  —  tomaturas,  in  traasversam  Ugna 
..  .torno^a, ■  legge.  Pb.  1.;  cf.  LEGGET. 


a 

LEKons.  liOC. 
LIGan  s,  LAG« 


i  .      .» 


fin:, 


sanskr.  lib,  griecb.  kLxß'^y  lat  Ungcre, 


tos 


./ 


UH. 


Tk   ". 


LUL 


>  •    '  ■' ;  l 


anzose- 


■  / 
i 


. lii;..Ukti  tu.  laiZY'li.:   Cf/JUilJßL«' das  viel- 

leicht,  fh   Nebenwurzel   von    lilJ\: 

hen"iSfc   '"^        ■" '  •     '■    '/'-'' 

LEKÖN,  alts«  llccon,  leccpn^.  angela.  licc- 
jan,  götL  i>i1aigoii,  btUttii'{it  auch  laf- 

fan,  lambere.  Jaus  Wurzcil  XjAjti^ '  sanskr. 

labfa),  Udttii  lämbe^e. 

lechon,  lambere.  Rb. 

(ih)  leckon,  üngo*  Pr.  e. 

(sie)  lecchont.  N.  71,  9.  8V7.    V. 

lechont  fiib.  1.  2.,  lingent  fiärtamj. 
(er)  lecchota,  lambebat.  Mcp. 
sie  Iteccodun  siniu  giäa«e;r.- T.  107. 
p.  präes.  lecchondei  Imgms.  N.  S%  -7. 
GALEKÖN,  Udtn. 

gilechont  thoh thieüuesotafTamöifii/^. 
O.  m.  10,  37.  i 

[der  auä  des  anderen  (prunnin)  gi- 
leche.  Fst  148.3  *! 

LECCHARI,  m.,  itdtt.  Ra.  lekhati.  gl  ^., 

lurconem,  devoratoretn  (lectere,  tecator. 

Wn.  460.);  cf.  angels.  liccera,  gulosus. 
(LECHESPIZ,  Uchsa.yixi.  460.') 


« I 


r- 


JLlxl.  Cf/  dte  ^aDskr. 'Wnrzete  iihSoblinere 
(d&ha,  corpus)y  dS.^ ^  monstrare,  dris,  videre. 
likh  und  lig,  pmgere,  aus  denen  die  deutsche 
Wurzel  gemischt  zu  seyn  scheint  Ist  aufser 
den  bierunter  aufgeführten  Wörtern  auc^  LElfl^ 
GILEIH  hieher  «u  nehmen?.  ,    . 

Ld,  golh.  leik,  nord.  li^  alts.  u.  angeb*  Itc 
C?cicJ>e)/  corpust  coro. 

1.  neuir.  in  fleisches  liihhe.  Is.  5,  1. 

2.  fem.         •  '      *  .  • 

n.  X.  lih  taotiu,  corpus  mortuum.  Pa.  gLK. 
lib,  corpus.  gU  K.  Alart« 
g.  Hehl. 

then  manzen  fnazon  gir^liy  tber 

zeinot  ander  gimah, 

ther  zeinot  scona  giuuurt,  tkera 

selbun  lichi  giburL  0.  V.8,20. 

libhi.  gl.  K. 

d.  i  n  I  i  i  h  h  i,  m  carne  (hättis  est).  Is.  5;  7. 

zi  lihhiy  ad  carnem  (vestiius  eratj* 

Mb,  OA«  •  V  .• 


mit  thcru  diuriin  liebi  «b  '* 

uuorolt  ricbi, 
Ducnnisgon    buh    alle    mit 

todea  falle.  O.  IV.  ^7,  13. 
then  rnarla  mit  tfaeru  lieh 

rihtit  htmilr)chi,  O.  V.  Ij 
thaz   sie  guallichi   instuan 

tbera  lichi.  O.  V.  12,  45. 
Aie  ftunicamj  ih  ze  liehe  tr 

21,19. 
aigab  irouuat  ze  Mcht^vesie 
%i  lichi  (zi  lieh.  Bib.  5.),  ad  i 

ßib.  7. 
ze  lic,  ab  intus.  Bib.  6. 

€ip  lih.  :     % 

thiakristeslih  hiruarti.  O.I\ 
biuuuntun  sie  tho  scono  th 

bon  lih  frotl^     - 
mit  lininemo   duache  ioh 

chemo  ruache.  0.  IV.  35, 
oamun  sinalihintibigrnobc 

in  grabe.  T.  79. 
in  lih  kithrunkan,  corpore  ad 

gii.  K. 

n.u.a.pl.  licfaL 

thxu  grebir  sih  indatun,  lo! 

gun  uz  thie  dotun, 
bera  in  uuorolt  richi  thie  s 

lichi.  0.  rV.  34,  4. 
sciltes  Ühhi«  Uneaterga.  VA. 
lihhi,  terga  (fern).  VA.  X  41 

CHAR(^LiH,  lychmis.  Sg.  292.  gehü 
nicht  hieher? 

LlCHLlHl,  f.,  fragUitas.  Gh.  3. 

LlHHAFT,  carnalis,      .. 
liehhaften  kedang,  camalem  co 
nem.  N.  36,  36. 

LtHMALw 

LtHKAR. 

LlHHAMO. 

LtHHEMIOL 

LiHHOF. 

LlHZEUIAjy. 

Gehort 
CALICHEOT.  Pa.  KILIHOT.  gl  K.,  h 

iÜM  hieher?  -—  auch  iihlao,  cicaii 


m 


IM 


IM 


t06 


^  -Mj^  Cll*i4)>.il44>l>fit«.i.änd«l«M3fai«i-wit  du 
:,:,|^tlU' )itikit, .tiitftE  \*U,'>iiM/thai, •toHttt  nur 

.v,igaUb,.:Yrt«bu»  «ilart  tltL<tMliN>i^i»di  und 

.i;iAAgeU>Jgilt:i$Beb{!dwil«*ipfArvu  Qb*e'dieie 

;i;;;:V«<tlbei;ijilfi(iii^etJiA)!«wn|^o4ifcTt  M  aich 

.„;  iiliLitoalini&Rj.(Scä)it...UJAd}4J,.;il'«rM4<oder 

. . '! : lietnAr  dem .8U«inid^i>lb4D,. ohjA  (BSnitiv. 

':ijlb%  wchmU /iaf4'ff^(w):«b(k<dijBigeD  Par- 

,:   ■<ttkalB4  .)iot^A(]ickti];ai.iinit..uil<linhiie.^egriff 

der  Aefanlichkeil,  xu  bilden,  wie  folgende  Zo- 

.  -MoMiymstcIlun^  dieser  Corano^!üonea  f-eiA,  in 

i^ic  ich.  puch    die    nur  .ailvcrbjalcii   camposita 

(auf  Ubo)  aiirgenumincii  liabe.    Es  fad^t  sich 

^die^adireiiiung  Uli,  llcli,  lic,  figc  pnd  bei 

ntclifötgendciii   Vokal    liJi-,   lieh-,    libli-, 

tiVcb-,'Hcüii-:  Cf.'sumxt:'  ;  ' 

«btoDtlih.  (ftblilf?).  ack'iuuifililibjo.  »char.  . 
Iih.  ablriili.   adallib.  'stnmUh.   älüb. 
allelifa.  etihor  (?j.  aacballih,  angusU 
I    Iih.  ajigtih.  engiUih.  ai)iler|ib.  anilih. 
aitlih.  arplib..(ariuplib).  armalib.  ast- 
lib.'e'paifiltb.  'eliilih,  etisiih.  eltalib, 
etheslib.    eitarllb..   einaclih.    e(nlih. 
einluzlib.  anentlib.  erlib.  erdlih.  er- 
oust1ifa.esillib.eonb,  eofaaftli'b.'ewic- 
'        iih.  didgalib.)   iUa'lih'.  inlih;  inn^elih. 
'        >inAitilie.   inneohllih«   irriciib.   islih. 
'  odlibi  ofranlib.  oFlKb.  opherllb.  os- 
terliti.  ubillih.  uflib. 
'jamarKh.  jarlib.  ioncMb;  jugundlth. 
ntlaglih.  )at:benluonilifa;lang4ib.  lastar- 
Üb.  gilvaplib.  urlaupKb.'ttniart4upaat- 
lib.  gilrdilaxHb.  leblib- Uiclib-Uler- 
lih.  licbamlih-  tagejih.  libtlib.  ungi- 
litlih.  leidlih.  lebanlib.  inllebanlih. 
gilimflib.    unlindifb.    t^nbilinn^nlib. . 
Diibilibanlib;;listtih.   liatiglih,  .Unp-. 
Iih.  lugilih.  li.utUb.  framliuUib..  liut-. 
.  parlib.  vlorolib;  lob9lib-lpt>>^l>i>- un- 
ziloslih.  unzal«8at)tlib.  luftlib.  lust-. 
Hb.  urlustlib*  .zarlii^tlib.,firiDlt^8llib. , 
brotlouftlib.  snqUneotlibho*  orbliu- 
^   ,  muntlib.  h)ptarl;ib.., 
.   nnarTaf^hontlib;  unarrekiDlib.  vadalih. 
noratlLb.  eiaratlih..  rep;tlih>  kaphlib. 


.   ;rTfe4)l,lib..irc(Uhafl:l:ih.,>(;dil>h.;  'UMkirer- 
iii'V^nlUbiUfWTktrbiMih'riblliib.  vilalitvireiu 
')'i>Uh.girrtstUh"«!TiupUb<ri»t)blih.'thoiilib. 
j"  .hreiUb-  hi-aon^lih-  ttngaiir'aoreiiUlb- 
..IwMblib-iQagAdlib.  mabtlibw   niflbtklib. 
,,.  laHnlib,  mej^BiBcIih.  iD:4Ailib..ini|iti]^lilL 
vai!tn*iii»tflUb.  ^vntarmArctlliht.  martir- 
.■  I  Wk.  n1avUi:bt!>rnk«riUb.  metayUb.;  .ka- 
i  :    iiicii(Hlkm«inllb^gJip«lnUb..ginBiii^am- 
iÄh.:!Uei»|a4lllw  ofleril.ih.  »uivarilih'Dn- 
:  /rw.iidBi!ine4i|ii)ilili^ne»lih,  k;iniezlih.;inez- 
,:    haUUh-  [»rcbinib^  midanüii|.:tunvtrini- 
,      Haolifa..  iiQitl-.Ub.   nKiiiii,»lib;    mimt^clib. 
::!  iiniiiti9>i.tJ;ibi>Bua9Alib;.  i4o;ifgavUlk>'  mo- 
«aU4>.  l;di9n)nA(ljb4!.ehal)m^ptIib.^-ein• 
.    mvatlib.  iub.MtB(ii<Ht2üi..;|ib«<ioii.«ff]clib. 
*; . :   wi<darnm«tlib.  n,aar.in«d>anlib.  nfbtoler- 
.lib-  muoxiclib,  afmBibtih.<'MpMisLrjlib. 
,Dfthlicho..  nabtUb.   giDKdlib.  g^nadfclih. 
,1    DtUrlih.  Da,tptAJh4  n;im«Ub;.gi«iaintlih. 
,      ncnoilib.  bi»)efidi«libr«isA>»mltUb.pi. 
numnUb.  unamesaDtlib*  pin).l:ih.,nuz- 
,  Iih.  dur»bnobtUb;Dqtlifa.  ginuhtlib. 
ipaldlib.  palalib.-p«rl.>lv,  pafrjtnllitk'pau' 
chaolih,  pau,niUh..p^QpiauiTilib..uBpipoi. 
g«nlih.  purclih.  aaTaTpurt}*b>  p.erant- 
i     .Dh.  Ifipuk-jttiltf/Cap.or.lib.'itipUh.  .p>itcnt- 
]ih.,uag4gaU■b..,K98rf  «tcnjih>'«q:arpe- 
tontlib.  pildtih.  pillih.  piscoltuomlib, 
-  <^r*>p.isct)ftHonnliib:     kip^ugaptlib.   un- 
pouglih,.  potolib.  :yviDpla.tilib<   kipfaa» 
Iih.  ple,bl)b-.pl>d^iib..pblu'ml4b.  pljuoni' 
Iih.  pO«lib.gipjretl>h..preitlib<  pA4tent- 
.  Ufa.   pri«8t».rlih.  .priokanUib;    prosUh. 
prahanlib.  pr^^litvi  pruttilib,,  prupdar- 
lih.  un^uantlih.  kapurficarUh.kipurlih. 
purlibr '■ 
antTapkUh.nnpivanlEaDl^b.TKt«rli^.;pbaf- 
>;.'  lib.  p:b*iUaziili.:;eiBy,altl(bk  ;iajv«Jtlih. 
,  drivaiii^^h. .  anJtiTaldj|ptli)i.,,,uA>arva- 
.raplibi-  ,-^r|BiitUb<  ..vnFlf r^|t.r^f>'"lib, 
„  ;-nr.afit|ilv~:iinubarTarilib>   ziva^aptlib. 
;;}  ,4|UrBhyatUib.  varlib.  kiTUorlib.  Tastlib. 
pivelabaqtlih,  pivalahanlib.  vertolih, 
.,i  .  ycfqi^UJ^.,'iofie^cnoUfaba?  -vehelib.  Tie- 
lih?  v,ia'i|llih,,Tifnla<^^FA^'':^''>l''to-  >"^ 
-    :■  .fintJvh,:i^ifjttii.taff)ih.  Tip'rzucl^b.  viTia- 

■  ;  18] 


Hi 


dHi 


mm 


l^flS 


«       « 


"  >  7i**ir.«yi  gi^Iichi«;<£ie;  4.:      '     '    <  <i 
'    f  kilieliio;  Gh.  6.: 

gilikliiaMtfr.BiUljS^       : 
'      '   ''     gilicUiii.  Bib*  &         . 
^      .         .  gelicbitf.  Boi  &  Mcp.  Nf.  n 
g.  s.  m.  u.  I».  gUiche«;  O.  II*  7,  4S« 
ff*  #. yi  kalikohert.  K. 
d.  s.  m.  «.  n.  calikhemo.  Pa. 
calihchemo.  gl.  K. 
gelichemo.  Mu.  Mcp.  Org« 
gelihemo«  Mu»  (cod.  gad) 
<!•#.  m.  chiliihhan.  Is.  3,  4. 

gilicheo.  O.  m.  5,  14.  Nh^  IL 
geliehen.  N.  68^  6.  87»  7.  Org. 
€.  S' f»  gilicha.  Ol.  45. 

gelichov  N.  77/69.  Mcp*  Org. 
n.  1»».  kalichaz.  H.  24. 

gilihhai.  T.  64,  12. 
gilieHax.  O.  I.  20,.  22.  - 
kilichis^  Hoi 
kelichcz.  Mcp. 
n.pLm.%ilihe.  Ct  6B. 

giliche.  Ct  82.  O.  I.  11,  5$.  27,  8. 

V.  16i  29.  T-  141. 
kelieke.  Ho. 
^          geltche.  N.  68^  22.  Na  Mcp. 
ifc />/•/•  gelichei  Org. 
n^pL-n*  getichio.  Mcp.  Org. 
•^•;9^  gelichero.  Org. 
li /»/.'kaUhem.  Ja. 

gelieheB.  Org.  Bo.  5. 
o./^»».  geHcfce.>N.  55,  9.  68,  %  Bo.  5. 
«.J9/.II.  gilrciithT.  84. 
gelfchim;  Bo.  5.  - 
9. /?/.  geli.che.  Bo.  5. 
(       Sdiwack  ^ekKniierl;  es  nur 'in  Aef  aubatan- 
=  -  •    ÜTis^hcWBädiefbibfigt  i&Uki^tX^  vxki  auch  als 
'  •    '  M^./4FetinVätf8MbaUintlv,4emda8' Genannte 
gl^idi'  istj  ^ei*BUhi<iB  welcbeni  letaleren 
^  *ip^He  M>er  '^'A'tXmkt  decl.^  a  nber  auch 
daa  obeh  ih^dläicle' Beispiel  aus  Is.  4,  4. 
imd  tkSst  gär  ouh  tbiu  gilicho*   0.  IV. 
22,  28.).     *  '       • 


t  ^ 


i     • 


i*4hiax4Bi«BUr9ilie£ä<:ia'kiiiHrtt€tt<;iQ.  DI« 

mik5gilidbo.:0.  ]r^i20yii2.  25;  S6w.  ^ 
.!  ;  iaia  glIic!koiO:iU.20,  36.    '.        :! 
.li.'.diaemejgtHckeä,  pnvaio  (danmo).%o.^ 
iuuera  gelickon.  \Vm.  2,  7. 
ithAxmine  geliGhonleiben-t  .0.UL7, 52. 
iTO  geliehen,  N.  1384  2a       ; 
der  liure  gelicho  i»m/iM.  Mcp. 
.  dero-ttiiliche  gelichun  aho.,  laciü  Jhi' 
,  minls.  Mcp. 
^Comparativ: 
13.  j;  li.  kelichera«  Org. 

uuaz  ist  kelichera  dannesiben 

daga  in  uuechun.  Mcp. 
uuax  mag  aetheri  gelichera  sin. 
Mcp. 
lupLn.  kelicheren.  Org. 
Superlativ:  ai  ist  iro  gelicKista.  Org. 

Auch  wird  gilih,   wie  üb,  m\i\gen.pL 
(auch  g.  s.  in  guätigilib)  der  nomina  zu* 
'  aanunengesetzt,  in  der  Bedeutung  Tön  Icbcff 
oder  auch  irgcnb  ein.  leidogilih.  io  m an- 
no gilih.  allero  mannagalih.  nahtege- 
lih.  uuortogilih.  guätigilib.  chunno  ki- 
i  lihax.  Em.  33.  iarogelih.  teilegelib.  the«^ 
.  gano  gilih  (nicht:  fftlbtniltidtf  sondern: 
itbtt-JSftlb).  zitogilih  (cf.  auch  iogilib) 
Auch  calib)  unusquisque.  E. 
GILIHHO,  pariter.  VA.  XI.  592. 
gilicbo,  promüni^.  D.  II.  324.  gilicko 
gab  antutturti.  O.  L  17,  36.  salomo 
ther  richo  ni  uuatta  sih  gilicho. 
0.11.22,8. 
.  gelicdliö.  Mcp^  Org.  Bo.  5.  Ni  so  irster- 
beut  ir  alle  gelicho,  mni/i/^.  N.  1.7, 
!&    gielibho  er  in  allenhilfet.  N. 
45,  6.    dien  ne  tuon  ih  kelicho.  N. 
^   ..     48, 4.  sie  ttuarun  gelickio  J&€]ii€7i/e^, 
xN.5p6,5.  eciruolta  unskeU^^kona^ 
('  ii\K  ;i  ^•«iori.  N.  109,'7.  imo  ^unkiprospera 
':    »uade\  advstrsa  gelicha  Ni.  138,.:13. 
igelicbo  getane. Mcp.  gelicbö  ereti 
..dem^isnne.  Mcp.    gelicho  misseli.* 
ick^ii  Bo.  5.    keizent  siu .  geliolio. 
•  .Org.  ne.gat  iz  kelicho.  Oi|^.        . 


■  ■ 


113 


IUI 


LDL 


lU 


r  . 


^  *,  :i 


.  ■ »    .1   .  .t 


galihho.  Frg..43.' 

glicho.  SyL 
:  10  GALtCHa  (cf. 

&cirjtttft.'imo  i.o.gilichQ  drahlin  liob- 
l£ch.o^OL53«  «ie  ihesln  io  gilicho 
flixun.  guallicEo..  0. 1.  1,  3.  theslo- 
baiuiotjB^ie  io  gilicho  druhtingua^ 
licho.   O.  L  13,  24  —  O.  I.  15,  24. 
i6,  10.  17,  47.  19,  8.  23,  34.  27,  40. 
47.  lL4v62.  6i  %.  5,4.  6>13.  10,16. 
11,  la   13^  14.  14,  70.  16,  32.  2i,  26. 
23,  6.  111.  10,  14  16,  22.  20,  36.    sia 
kuQftiist  ia '.gilicho  ungiseuuan- 
licho.  O.  IL  12,  44.   die  uuaza&eren 
ieo  gelicbo  diezzeat  N.  6S,  2. 
UNGALIH,  ttO|(etc^r  diisimilis.Pa.  impar.  Gh. 3. 
€ontrarunu.!G\ui.imdispar.Vi.  angalih  pim 
dir 9  dUsimilo  tiöL  R*  unkalih,  dispar.  Pa. 
unkilih,  dissimiiis.  gl  K.    dissimilem.  Ic 
nngilih,.  indisparabUis.  VP.  4.  impar.  Gh. 
1.  2.  jconirariion^  Gh.  3.  theist  leidon  al- 
len ungijiih.  0.  V.  7,2&.  —  0.  III.  23,  4. 
IV.  7,  30.  V.  12.  3.  42.  43.    ungelih,  di^ 
versa.  Org.  ungelih  ist  er  dien.  N.  11,7» 
sngelih  sint  6iu.0rg.   sih  uuieo  unge« 
lih  iz  ist  anderro  uberteilidon.  N.  34, 
23.   ter  demo  eristin  ungelih  ist  SyU 
irocheoa  üuardn  ungelih,^V^'o^>Mcp. 
n.  4.  m.  unkelicher^  impar.  D.  II.  346. 
Kl.  #•  y.  nngilihhiu,i2^co/or(7'/^^^*Pnid. Ir 
n.  s.  ri..uiigiUbaz,  decolor  (aetias^).  VA. 
)  VIIL  326. 

.      Ängilichaai  O.  V.  20,  15. 
I    -  ;     ungilichiz.  Mcp^ 
I '.    ^•.^.  K  vu  fK  ungeiicbis.,  Org# 
-.    dL  4.  m.  ungelicbemo  bände.  Mcp. 
d.  s.  f.  ungilihero,  iniqua  (hcoj.  Marlr 
^  a».M.,m.  u^gelichei».  N.  36^  12. 

ungelichin..Org. 
:  I9L  J^./..  nUgjeticha.  Org^ 
fl.  Sm  iir  ungUihbaz   tuont  sie   ira  an« 

•.  jkVk^zi^  eoUermirumt*  T«  35,  1. 
a.pLm.  ungelifthe,  dissimiles.  Bo.  & 
fUpUm  ungelichiu.  Mepw  Bo.  9' 
gf./i/.  uQgelicJbiero  ca^iiffi9i».0rg. 


V 


d.  pL  ungilibhen^  äbsöhis.  Pvii»  1. 
.  !   .'  ntogelichen  sprachon,   voce  va- 
.riu.  Mtp. 
'n.p/.ii. ungelichiu.  Bo.  5.. 
.    Schwäche  Deklinstioov 

die  ungilichuü  uniftunga,  dis^ 

sona  texta,  Prud.  1. 
iro    ungelichen   nusta^.  dissona 
ncxa.  Mcp. 
Comparativ. 
n.9.n.  ungelichera.  Org. 

SuperlatiT«  .         .       • 
ix.p/.7». ungelichesten  sint  Org. 
UNGALlliilERZt. 

UNGELICHO,  aäv.,  ttnaUlc^.  Org. 
ANAGALiU,  uiu&er40nltd}  (goüu^analeiko, 

andergabotanagalihdemo,  alhidman- 
da^um  simile  huic.  Frg.  45. 
.   o.  f.  m.  duoenies  mannan  uns  anachi- 

1  i  i  b  ha  n ,  faciamus  hominem  ad 
imoginem  nostram,  Is.  3, 4.  4, 4. 
got  giscuof  mannan  ana  chi- 
liihhan.  Is.  3,  4.  got  chiuuo- 
rahta  mannan  imu  anacbi* 
liihhan.  Is.  4,  4«  . 
anagalihhan.  Frg.  51. 
anakalihän«  Frg.  51. 
EBANGAliH  (^olh.  ibnaleik). 
epancbiliih',  aeqnalis,  Is.  5,  3. 
epancalibhcmo.  Pa. 
: ,  aepancalihchemo,  iia7tf<rij/<?^  ^  IL 
ebangiltche,  coaequales.  Ct.  6^1 
epanglliho,  aequales.  Glu  1«  3. 
1   tati  sie, uns  ebangilichc^  IV  109# 
EBANCHIUIHNISSA,   aequalitatem.    I9. 

4,  6. 
ANAEBANGALIH,  aequalis.  Frg.  51. 

anaebanchiliih.  Is.  3^  4. 
UILOGEUHO,  effi$sc.  Gc.  3.  ist  \Tohl  nicht 
hteher  zu  zählen?  cf.  oiiigali. 
.  SINCALIHlio,  jugiier,  P»  gl.  K. 
SUiNTARGALlH,  fonDirdlctd^ 

daz  sunderglicha  uuunder,  insigne. 
Bo.  5. 
GAlJtCHl,  f.,  similiiudo,  ßpecies. 
.  «.  ^.  gelichi  JHcp. 


tu 


ua. 


ua. 


« .  • 


..s 


^^#.  gelichK  Bo.  5*  ' 
17.  ^  gtlichi  M.  114,  6.  143,  12.  Mcp. 
du  habest'  nnsib-heidenen  ge- 
se&set  in  gelichi  dinero  pas- 
sianis^  in  dmiUiuAnem.  N.  43, 15. 
die  ffib  an  dia  geltcbi  cherent 
dero  irnuurgton.  N.  124,  4. 
UNGILIHHI,/^  varietas.  ML  15.  Can.  10. 1 L 
ungilihi.  Can.  6. 
ungelicbi.  Org. 
diu  ungelicbi  dero  zito.  Mcp. 
a.  tia  ungilicbi.  Org^* 

GALiHNISSA, /.  (®Ici(^ni<). 
n.  s.  kilihnissa,  schemaAc.  imagoJlh.  Rd. 
'  gbtek  kcfliebenissa,  jmci^.  Bo. 5. 
gf.  u  cbiliibnissa,   imaginis  (divinaej. 
k.  5,  7. 
kilibnissa.  H.  24. 
dmS»  chiliihnissu,  parilitate.As.  4,6.  «i- 
militiidine.  \b*  3,  4.  farmae.  Is.  5, 3. 
kaiibnissiu.  Frg.  51.  (oder  zu  ka- 
.    libnissi?) 

kelibnisso,  stmilitudirn.  N«  7,  1« 
glichnisso.  N.  24,  10. 
gelicbenisso.  N.  90,  4 
a. #•  kilibniaaa  licbamin,  foTTnamcor^ 
poris.  H.  24. 
chiliihnisBa,  imaginem.  Is.  6. 
in  gilibniasa  zi>agol«n0|  in  iypo 

laierum.  Ib.  Rd« 
in  kilibinissa,'»»  /7710.  Rb. 
CAUHNISSI,    galifanasst,    galihnuasi, 
galibnessi  (®Ui(^ni4),/.  u.  i».  (alts. 
gelicnessi). 

n«  ^.  gilihnusai,  yi^MTi?.  Sg.  242.  spe- 
ciwien.  VmAs  I.  instar  (agminisj. 
VA,  VIL  707. 
calibnassi,  imago.  PaJ  ' 
kilihnessi,' intn^o,  /ypü^.  gl.  K. 
kilibnisij  ifhago.  Ra* 
kilihni8si,#j77W.|la^,  illegoriaAc 
thaz  gilihnessi,  imag6ifi:aesarisj. 
T.  126.       ' 

galibnis8i,^g7iri7.  Frg.  59. 
galihnessi,  typns.  Pa. 
gelibniase,  «ii7iii/a€Tii9ii.  Org.  ima- 
^o.  Bo.  5.  vestigiä.  Bo.  5. 


f 
.  I 


f  . 


daz  aelo  gllbaiasey  müd 

animae.  IM^.  *. '  1    »i    *  i   *  ' 

g.  s*  feicbenea  ulitt  glihniäata 

Wm.  1,  15.         .  ' 

d.  s.  zi  calibhiinisai^  a^'»Bifli^J 
'kilibhig8i,  {|l^i^JA  VP.  4; 
kalihnaasi,  habiiu.  Da. 
in  galihniase.  R. 
ingeliobenisBe,JNii«&*/vi2Mi^ 

iV.  103,  18. 

ze  gotes  kelibniase.  Bo.  l 

•    '     ''■  mit  kelifaenisse,  ip^aV  (Di 

rito/^,^ mit  uuarbeite).N.] 

€7.  #•  ^tV\hxt^9s\^»näJitudinem(dii 

T.  56,  7.  i05.  122.,  para 

T.  146. 

nuanta  sin  gilifaneaai,   ti 

guratus  est  1\  91.    • 

calibnassi,  effigiem.  Pa» 

kilibnessi,  effigiem.  gl.K.  ( 

n  e  s  6  e,  imaginem.  Ra.  ist  wol 

kelibnisse  des  paUadiL  M 

n.pL  gelibnisse,  sunulacra^  N.  i 

sindüiudines*  Org. 
dph  gelibnissen,  »midacrls.  N. 
In:  aliger,  sabbari,  allobrcgi 
gilibnassi  (in  gitibnussi.  Ra.  in 
nissi.  gl.  K.>  Pa.  (Diut  I.  13&3 
in  gilibnassi  wobl  nicht- als  Ue 
zung,  sondern  wie  kalibida  (q.  1 
idem,  und*  so  ist  vielleicbt  ancb  t 
kilibnissi,  tanitmdem.  Ictn  nel 
GALtHINUSSIDA,  /.,  imago. 
gilibnussidun,  iiiiii^im£tf^.  Gb.  i 

GALlHSAM  Cslei^fam),  limiU.  Fi^« 

ni  nemani  gaumnndbiero  iro  cl 

samono  lugino  antdbt^otiii 

nee  attendimt  simulaiionis  mua 

daciun^  deiegi.  Is.  8.  '   ••• 

CALIHIÜA,  f.,  mmiliiudo.  Pa.  figmenti 

iconisma'm  Pa. 

kalibida,  ^Tg^iird,  Vsi*  sithidtufum. 

galibbida^ /fg'iiT^i?.  Pa;       •     . 

kilibida,  figmentMn. 'Ra.  icamsm 
simulacrtim.  Ra.  '' 

kilibbitba,  yiVmm/imi,  simiüiudö 
lacmm,  figura.  gl.  IL 


l 


ua 


UHi 


118 


■  H-.-.i 


tto  ?lc31i^|iai/;gir4£  fgkfiL^9im^lacnim.  gl.  K. 

I  ^  -j)  i  >  16(1  •  mkmM  w  in  -  ^Men/  i  Glossen  für 

r.c'.  stfbtoi9<p.trttlic%<ifir«fmae%  iritf^in  der  meb- 

.  ^xtenn-  ^iQ^ohbedeaUiideiKtWöftor ^l>tig0B^lzt 

.ist  S.I  B<  jifrj(rA«.iialiioiti|iiiiii«itf«#',  kili- 

^  V  Jri)|a, !  Ra.»975.  '  In  f  folgfenden  PiUen  Ischeint 

^dit0  flMJliU  finUeiilalihlild«  (iKilibida. 

^^Kjy^Ast^^^jrri^eiik^^^a. >ldS.    kali* 

hida  (kilihchida.  gl«  K. )   ibi,   anfora 

.«lt.  Paul92^'eailihida'(kni:%fda.  Ra.  ki- 

>  .ItUUhm^'sk^KOf  yii'Ji&M:  *Ptf.  929.  cali- 
^    •  hida'  (kilibitba.  gUKO»  ^oMtahia*  Pa. 

236.  kilibida  (kilibhitha.  gl  K.),  ne^ 
morosa»  Ra.  263.  kiliUHiih k ^  puhgiitnu 
gL  K.  «(Sir  adieint  aucb'  kilibo  in  assi- 
'dtmSi  kilibo.  Ra.273.  genommen  werden 
zn  miUscin«)*  •  •'  .  .•<  ^ 
ALALiCHl,/, 

tbeiz  uuaiii  in  alalicbi -ibera  sinera 

licbi.  a  IV.  39,  45«  > 
tbartöugta  in  alalicbi  imo  ellu  uuo- 
1  •  rolt  r i  cb  i.  O.  ■  IL  -  4,  82.  cod.  pal^  \  In 
cod.  vind^  i§i  alalicbi  in  analicbi 
corrigiert,  und  cod.  fiis.  bat  aucb  ana- 
licbi.) '  r 

AKALlCHl,  fv  (ümiUtudoJ. 
^    ^'e^iie-sebentscono  then  gotes  sun 

'in  snnniuianalicb«  in  sin-emaricbe. 
*  (V    jO.'IIL  13,'  42.^^  8.  äucb  daff  vorige  ala« 
■  »licbi.  ■      •  ■  .u :   :     1 

ANALIHIDA,  f.,  imago  (du).   Sg.  7a 
•^      «atialii^biida,  «mn^'iiei  Dl.^  >' 
EPANLIH^  tanium.  NG.  lll.  843^. 
1     lebanHb,  liorniviii.  Prud.  1.  '' "  -    < 

>  'tbarzrfie  ebenlib  intpbäben,  ut  recU 

'  •  plant  aequalia.  T.  32^  6.  * 
I  epanlicbiu  k^tcundi^  a^ua&V  deilas* 

H. '  10. 
:*  el^anHcban  sih  tnanti  gote.  T.  88. 
'  ebanlibhen,  cöaequalibus.  T.  64,  12. 
.  EPÄNLIHHO,  aeqnaUter.  R. 
ebanlibbo.  K.  2. 
EPAIN  LlHl,  ißüc^quaUtate  (veitraj.  Gc-  3. 
1  ANAEßAMLIIH,  tieqnälis.  U.  ^,  4, 
GAEBAiNLlHÖri,  aequiparare. 
kepanltbbonty  aequiparant.  R. 


fdemo  GOTCBUNOfiiffilN^   c^Timim  ^^ 

simile.  D.*^  .NiAw-vüc.»*  riil 

^}    lilflA,  hfp&cryns:* Kbc  ^^  <!  : 

MANLIHA,  manliho,  maivl'ib,i#afiiiijiii2€7o*o 

humana  (gotb.  manleika,  nord.  mann- 

'Ukan,  ahgels.  manlica)^ 

manlicha,  anlü^lypha^  h.  Bib.  6.  13.  F. 
>'  '        Iv  2.  siaiiuii  Bib.  6. 

raanliba,  anaglypha.  Cr.  Bib«8. 

manalicbo,*  imog-o.  H.  15* 
'  mianaliho,  #/afiM7. > Sg.  913.  Mk.  Bib.  1.2. 
figura.  Pa.  effigiem.  Ra.  i 

manälibbö^  y%4ira.  gl  K*  ^jj^gi^m.  gt.  K. 

manlicbo,  statiHmu  Bib.  7., 

manlib,  stßiwh  Bib«  4. 

man  lieb,  statua.  D.  Bib.  13.   anaglifa. 

.lt.»'   .  k  XjffO*»  4*   "  » •    •       ■  I  ■  ■  ■  ■  » . 

manli<^bev^a/iM7.  Bib.  5. 
i         in  manlicbe,  in  statua  (salisj,  Zf. 
•     *  .    inanalibuii,  ^a/iia.  Em.  19. 
'    manalibun/i/afii<i^«  Emi  8r  Rb. 
^     MANALiHER,  aflT/. 

manalibiu,  anaglifa.  hb» 
if. ^.manalibbemo.  M^; 
'    manvalibemo.  Bib.  1. 
manilibbemo.  Bib;  i.  ^ 
•  manlibhemo.  Sb. 
manlicbimo.  Bib.  6. 
manlicbem.  Bib.  5.,   opere  sta^ 
tuario. 
.':.    GALIHJAN,  §  (fielen/  slmilare,  assimilare 
(gotb.   galeikon,   similem  €sse;    aequU 
parare;  cf.  nerd  11k ja,  comparare)* 
.^     •      calibhet  Pa. 

^k  •  kiiibhit  gl  K^  adsimilat^ 
catibbant  Pa. 
caiibcbant  gl  K.,  similant. 
KILIHINOiN,  toaequare.  V6.  II.  «9i6. 
liCHÖN,  po/w. 
licbon  (lieben.  Sal  \,),  polio.  Sal  4 
gelicbotemo,  polito.  D.  IL  315. 
LICHARE,  nu  polymitarhis*  F. 
LIHISARN. 
LIHSTEIN. 
•  LIHISÖN,   comparare^  simularh,  dissimu- 
lüre^  palliare,  Jingere. 
'licbisol,  comparat,  Em.  19. 


p  •  •  .-  •  ■  . 


119 


LIHJ 


BOC: 


flQ 


•.> 


J '  • 


«•1 


\  I 


* 

.V.l 


,i    !. 


t . . 


libhisot»  dissimulat.  M^i  .>' 
sib  licheBot  ifta^vaueson,   daH.ei  nc 
a\.»'tet  JBo^  5«  •   •   -  ^..  i.\   ;.;.'! 

Itciiisont,  fingunt.  Gc  8.  9. 
lihhisota^  disiimulabat*  M£jBib.l.Gh.l.3* 
Jichiäotd..Ein.  19. 
sih  Wch^BoiiinaequalemySimularetanO' 

mahaß.  Alcp. 
lichiso«  finge.  Em.  19. 
Xihiioniemo j.dUsimulants^  Bib.  i. 

GAlilUSÖiN* .  . 

Jkelihbisony  dmulabQ.(eiiniviro  so- 

kalibhisuta,  comf^aravil.  Dfk* 

kilibiSOta,£/^//i72a:i/(augonsiDiu).Rb. 

ka^ichisoliu  (minna),  simi^aia.lhb* 

AMLtlllSÖN,  dissimulare. 

.'  iDtlib<b^i&ot(intl4chi8oLBib.3.  inlh- 

lihhisotk  Sb,) y  .dJs,nmidat  Bib.  I.2. 

intIiJii6QU(i0Uihbi^oLfl.lUL3O.Gh.3. 

intlichsote.  Bib.  5«),  dissümdabah 

.Gb..l.  2.    .      .    .; 

intlihisot  uuerdent  (es  steht  indi« 
h\soi)y.  disainudantiir^  k» 
LUmODl  figmentum,  IIb. 
lihhisodi»»  typÖA  K.  31. 
liHISUNGA,  f.,  simnlaih, 

*  lichesungOi  niendaci  coJore.  Bo.  5* 
l\\i\sxiVL^2L^  simidalionem.  Gc  3. 

in  GELlCHESUtVGI  han   ih   gesun. 
dot  Co, 

FORLIBHISÜNGA?  f. 
de  fona  deru  forIihhis*ungu,  qui 
ex  simulatione  (disciplinae  minisie- 
rinm  regiminis  vertit.,in  usum  do- 
minationisj.  Gc.  4.  . 
LIHISARI,  771^  inipoUor.  Sb« 

lihhisari,  switdaiar.  Bb.  üfipäsior.  M. 
32.  VP.  t  3. 

•  X'*  /?/•  1  i  c  h  e  s  a  r  a,  fi^pocritae.  D.  IL  283. 

IjchisAra.  Bg.  1. 

licbisare.  IN.  34,  19. 
g'pl»  libhisarro,  sarabaitarum,  K- 1* 
d.pL  lihhlsarum,  sarabaitis.  K*  1« 
GILICHISARB,  w.,  hypocrita.  Tr. 
1»./;/.  keIihseara(geIicbisara.Gx.), 


f  • 


I.' 


t 


'      .r>>i  .«(UebcMgang  m  iinMm:  flUic^^Bcrf 

. .  liHIZAM.(^gglat Jici^fcUn^  ,mnmlare. 
. .    lidi«»tQnniafl,-  hyp6criiis^\T^.  141. 
'  .licküi:ila[«i;li  iumof  .üijrate,t.j|(miri#  foo- 
:)    ^W!iiyir1V.;S28,lL:aSott«'b«^it  liz- 
%Wif  i^jiiittiartf^tyiji^^iv  jus^ammtohängen» 
s.  liz^oli.)     •         *     i-  .'^  bu  . 
LiHtZUNfiAt  )C  (angels.  Ucc^Ung). 
/'  €r.  j/'liKtfcangaj  dimnmUtiiiUäk.  Caii.4. 

•■  cHtß* ..'  -.  ;■  i  ■  i !  i  .1 

V..M.  itbbiiati.  T.  39,  7,  . 

a.pi Uhbisara.  T.  34,  1. 

Ithbazarja.  T.  33^  2:  35,  1. 
lichicera.  0.  II..  20,  U. 
c/./i/:iHibizerin.  T.  .147^       . 
t;.p/.Iilrhiiata.  T.  126.  . 
lichazera.  Ti  84.     . 
licbexerb.  T.  103.  141. 
L1CH£;N,  goth.  leikao,  liord.  Uka,  a\ls.  li- 
koD,  angela^  licean,  ^tf^lltn,  placere,  com- 

placere.  ' 

^       Bedeutung  und  Gebrauch. 

ih  liehen  gote,  pläcebö*  M;  115,.9.'  dine 

Uttort  licbent  min  >Vm*  2,  14^   daz  li- 

cheta  dir  an  mir.  N.  40»  13.  *th«x  lieh 

iu  iues  m'uates.   Oa.  24.    liebet  dien 

ougon.  Bo.  5.    liehet  dir  dar  ana  ain 

ouilio.  N.  35,  11.  imo  ne  liehet  uuoJa 

in  di^n  Saldos  des  comenes.  N«  146, 10. 

in  imo  liehen  ih  mir.  O.I.  25,18.  (waz 

uns^ereme  suephare  an  uns  lltbtf  oder 

misselicb-e.   D.  UL  32.)  hi  iz.  hiar  in 

erdriche  fora  thinen  oügon  liebe.  Ö. 

IV.  1,  38.   ich  lichee  fore  gote.  N.  55, 

.  '  '   15t    lichee  dir,  daz  do  roihirlosest, 

€H)mplaceat  tibi.  N.  39,  14«  th  liehen  dir 

des«  daz  ih  ne  saz  in  dero  maoigi  de- 

ro  nppigbeite.  N. 25^  4^  gentibu$  liehet 

ze  cbedcnnc.  Org.    mir  liehet  ze  ah- 

tonne.  Rlcp. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  liehen,  Bo.  5.  Mcp.  0.  IL  7^  32.  N.  7, 
6.  18,  15.  42,  4,      . 
üb  han.  Gc.  8» 

liehas 


L21 


LOL 


m 


licban.  0.  Hl.iS,  13. 
ih    licheD.  N..25,  4.  115,  9.  O.  L  25,  2& 
(er)  liehet  Org.  i\lcp.  Bo.  5.  N.  7,  6.  17, 
28.  38,  8.  O.  IL  22,  36. 
lihbei.  igt*  K. 
liihfaet  b-  5,  1. 
(sie)  licbent  N.  18, 15.  50,  21.  52,  6.  Wm. 
2,  14. 

hhent.  T»  13L 
ch^e.  N..2&,  3.  55,  15. 
che.  0.  I.  2,  43. 

che.  0.  III.  26,  62.  IV.  7,  82.  10,  8. 
chee.  N.  39,  14.      . 
iCh  icu  Os.  24 

cheta.  N.  40,  13.  77,  Sa  103,  9. 
hheta.  gl.  K. 
heta.  VA.  HL  15. 
cheli,  placußsseh  Bo.  5. 
p.prtus.  lihbenti.  R.  Pa. 
hcbendl  gL  K. 
hentl.  Ra. 

hhendi.  gL  K.,  placHus. 
hhentan,  placilum.  U. 
c  h  a  n  t  a  z,  pla^abilem  (mentcm).  Gc  3. 
che  nie,  placenles.  H.  8. 
U^UHHAINTLIH  Xunlihantlili.   Ra.),   i/a- 

placabilis,  Pa.  gL  K. 
GILICHEN  (alts.  gilicon),  placere.  Mcp. 
thaz  gilihhet  berode,  placuit.  T.  79. 
gilihheta.gote.  T. 

nuola  gilihhcta  minero  selu*;  T.  69,  9. 
in  imo  galibheta  mincru  seulu,  bene 

complacuiL  Frg.  5. 
chiliibheda  imu,  complacuit  sibi.  Is.4,  6. 
tiuola   gelicheta,   bene  complacuit.   D. 

IL  283. 
uuola  glicheta.  Rg.  1. 
in  themo  mir  uuola  gilicheta.  T. 91. 
einejD,  so  gelUheten  berg,   benrplacU 
.  tmn.  K  67,  .17^ 
gelicheten,  beneplacitis.  N.  140,  5. 
dieu  dir  gclicheteu  musis,  compladtis. 

Blcp. 
des  pin  ih  dir  gelichet  in  dinero  uuar- 

hei^i  (omplacui.  N.  25,  3. 
imo  ist  uuola. gelichet  an  dien,  die-. 
N.  146,  11. 


I 

ih    1 

1 

(er)  1 
1 
I 

(er)  l 
I 
1 

(er)  1 


1 
1 
1 
1 
I 
I 


11. 


dir  gelichet  uuag  an  i^a^  fiompkic^dfti 

in  eis.  N.  43,  4.  , 

iz  uuas  gilihhet  fora  thir.  T.  67,  7. 
noh  uuirt  dazin  gelichet  se  chedenne. 
•  N;  140,:  &.     ■      . 

PILlftCHIT  (?) ,  displicet.  K.  18. 
MISSILICHf:N,  mlÄfallcn. 

Inf.  misselichen,  displicere./üi.QSt  15. 

ih  misselichen  menniscon..  N.  25,  3. 

du  misselichest  dir.  N.  49, i22. 

misselicbet  mir,  motret.  Bo.;ä.i   . 

misselichet  dir,  piget.  Bo*  5. 

nb'e  dir  daz  misselicbeh  N;  35,  11. 

daz  misselicbet  p^u^r^/^  N.  17,  28. 

misselichent  imo  sine  urteile,   N. 
.  74,  6.    . 

(missilichent,  discrepant.  Em«  19.  zu 
missilib-,  diversus?)  ..    r    . 

ddz  mir/ misseliche   (misdelieche. 
Wm.  IIL).  Wm.  1,  10. 

daz  minen  eigen  misselicbe    (ioais- 
selihe.  Wm.  IIL).  Wm.  4,  1. 

uuanda  doh  sie  beide  gote  misse- 
lichen. N.  72,  7.    • 

daz  misselicheta  mir.  N.  54,  10. 

dien  er  misselicheta.  N.  92,  !•. 

die  mir  misselicheton.  N,  118,. 59. 

imo  iz  missclicbeti.  N.  93,  4. 

ZUOLICHMACHON,  affectationibus.  N.  105, 39, 
KIDERUCHENTE  (?),  despiciens  (solum}.  Ar.  2. 
Ist  es  niderblichente? 

UHan  [zu  sanskr.  dd,  dare?   oder  zur  Wurzel 

JjJL  •  (Uh,  liwun,  liwan  u.  libap)],  goth. 

leihvan,  nord.  leigia  und  lia,  angels.  lihan 

(aber  auch  laenan,  von  lean,  Isen;   cf.  althd. 

Ion),  Ut^Citf  commodare,  Jenerare,  mutuare. 

\\\i\i j  foenerat.  R. 

lihit  sinan  solarL  O.  IV.  9,  10. 

leb  (er)  in  Hb  unde  guat.  0,  IL  15,  12. 

lehjhaz  gadum.  0.  IV.  9,  12. 

thie  euuarton  liuuun  filu  knehto.  0«  IV. 

16,  13. 
lih  mir  uuizzi!  0.  IIL  1,  29. 
alle  dagafristi  thie  er  uns  ist  libanii*  0. 

L  10,  18. 

[9J 


m 


lIh. 


LIH« 


iU 


li'enten,  fenerantem.  D.  IL  316. 
ANTLIiIAJN  (en(Ut^cn),  commodare,  fenerare, 
mutuare. 
Inf.  inlihen,  muiuari.  A. 

daz  hiez  er  sili  intlihen.  N«  104,  37. 
(du)  anlihi s i  /enerabis.  Ib.  Rd 
inthlihis.  Ä. 
intillihis.  Bib.  12. 
intlibist  Zf. 
'inliehist.  Bib.  9« 
(er)  intliebet,  rnuinainr.  N.  36|  21.    com- 
modat.  R  36,  26. 
•  intliebet  andermo.  N.  111,  5. 
(sie)  inXXih ^nl j  foenerantur.  T.  32,  6« 
imp.s.  intlih!  commoda»  T.  40,  i. 
p.  praes.  i  n  1 1  i  h  e  n  t  i,  feneranteitu  D.  IL  316. 

inlibante,  oceommodantes.  Hb. 
ANTLlHARI,  m. ,  foenerator. 

d.  iitlihere y  foeneratoru  T.  138. 
FARLIHAN  (0€rlei^en),  alls.  farlihan. 
f arlih o ,  foeneror,  R. 
farlibant,  praestant.  FT.  7. 
(er)  firlihe  (firliche,  firllache).  Os.  47. 

Ö.  IIL  21,  1.  L  2,  28- 
firlibe  iu  sines  riches.  Os.  37. 
farlaeh^  defeneravit*  R. 
f arlih  9  praesta.  H.  8. 
firlih  uns  muates!  O.  IL  24,  28   29. 
:    firlih  mir  githinges.  O.  IIL  1,  43. 
farlihantian,  praestolantem.  Ra. 
farlihantero  (?),  accommodalius.  R. 
firlihon,  praestitum.  Can.  13. 
fai^liuuaner,  accommodatüs.  Ja.    * 
sinfarlihan,  accommodentur  (solaiiaj,  K.  53. 
der  imo  icht  ferliuauen  habe,  foenera- 

tor.  N:  108,  11. 
ZUAFARLIHANAZ,  adcömmodatlän  (Irüli. 
tirie).  Rb.  *      • 

KALIHNASSI,  pi^/ior^.  Da. 
L^LHAN,  n.   (£^e()en)  (cF.   angcis.  lean,   alts. 
h  an  und  nord.  län,  mutuum,  aber  audi  nörd. 
len^  lien,  feudum  censuale%  foenus,  usura. 
F.  beneficium.  D.  I.  341.  praedium.  L. 
l^hin,  pr Gestatio.  F.  Ild.    beneficium:  Tr. 
questus,  usura.  Tr. 
■  *  g.  s.  ic'hanes.  D.  IL  311. 

lehnes.  Prud.  1.  ' 


lechnes.  Pmd.  %^  fenoris. 
d.s.  lehina,  feuere.  A. 
lehine.  Bib.  9. 
lehinan.  Bib.  12. 
a.  s.  lehan,  fenus.  Mart  Em.  82. 
yi.  u.  a.  ph  leb  an,  beneficia.  Rb.  Mip.  Bib«  1. 2. 
praestationes,  tribnta.  Bib. 
leb  in,  beneficia.  Bib.  6. 
i/./^/.  lehannm,  beneficiis.  Rb. 
IIERTOMLEHAN  (oder  hertom,  lehan), 

mutuö.  Em.  29. 
LfeHANHERRO. 
LfeHANMAN. 

LEHINLICniiN,  mutuum.  Bib.  7. 
ANALEH  AN,  ti.,  91  n  ( e  ^  e  ii|  mutuum.  Ib.  Can.  Rd. 
g.  s.  analehnes,  usurae.  Eb. 
d.  s.  analehane9/o^or^.Mp.M4*Bib.i.2.7. 
analehan.  Ja. 
analehena.  Bib.  6. 
analehene.  VYn.  863. 
anlehin.  Bib.  5. 
a.  ^  anlen,   mutuum  (habeta  er  föne 

dien).  K.  108,  11. 
dLp/.  analehanum,  commodis.  Rb. 
ANTLtHAN. 
inlehan.  Zf.  A.  Bib.  9.  12.  inlicheit  A., 

mutuum. 
d.s.  antlehane, yb^nor^.  RF. 

anthlehan,  mutuo.  Bib.  1. 
ENTLEHANLIH,  mutuum.  M^.  Sb.         -' 
intlehanlihaz.  Bib.  1.2.Sb.  intlehan- 
lihhaz.  Mt2.    inlehinlihea.    Bib.  7., 
mutuum. 
intlehcnliha,  mutuo.  M.  31« 
INTLEHANLIHO,  mutuo.  Sb.  Le. 
LIBANON,  (eN^n  (cf.  nord.  lena,  eoqferre). 
lehenet,  mutuatur.  Ild.  " 

ANÄLfellANÖN. 
analehanot,  yi?it^r6r/f/r.  Rb.      •  ' 
analehanoes,  accommodes.  Rh. 
ANTLilHANÖN,    Al^TLlilHANJANi    enf* 
le^n^n. 
antleheon  (antlenon.  Gx.),  mutuari. 

D.  IL  282. 
antlehinnen,  mutuari.  Rg.  1« 
intlehanont.  Sb.    inthlebanonL  Le.. 
1.3.  intlehenont  M.  31.  ybenero/i/or. 


1?7    -  UGI— LÖtt 

..  »ntUbinota.  Bib.  1«  inilehnota.  Bib.2. 

i  D tl  ^hj^^o  t  a  ^  •  fqeneravii.. .  läp.    mutua- 
Vit.  \;P. 

.  niTLEHAKOTLD.  intblehanotl  Le.3., 
mmtuo.      . 
:  .  INTLEHENART,  m.  M«.  Bib.  6.  intleb- 
'  .    a»ru  Sb«>Ps. -2.  Bib.  1.    intlehner. 

E&LEHNUNGA,  foenore.  D.  II.  346. 

UGli,  deutsches  Volk.  TG.  TA. 


LOHA— LOG. 


12$ 


»: 


Mk:(.«;LU?  oi„ ..  LUCH?),  „., 

nörd.  lockr,  allsl  und  angcis.  loc,  Socfc/  ein- 
cinnus.  Vfri.  460.  caplAus.  T.  145.  crinis.  Sg.  242. 
loch,  captUßs.yVn.  460.  Sal.  1.  2. 
lock.  SaL  4. 

d*  loccbo,  dncinno.  Bib.  7.  , 

locbe.  M<.  Bb.  Bib.  1.  2. 
n«/?/.  locha,  crincs*  Rd.  capifll.  Em.  27.  31* 
loccba,  ariiiae\[  R.  Wm.  IX.  5,  2. 
locka,  cincinnL  Ja. 
locca.  Wm.  I.  III.  IV.  IX.  5.  2. 
loco.  Wm.  II. 

lochi,  cnpillU  Tr.  cirrhi.  Tr. 
g»pl»  lokko   Wm.  4,  3. 
d.pl  locon,  capilUs.  t.  138.  O.  IV.  2,  18. 

lochun,  crinibus.  VG.  IV.  482.   cirrhis. 
Sg.  299. 
a.pl.  locha.  comas  fpampineäsj.  vers.  Ovidii 
ante.  VG.  II. ;  cincinnos'.  Rf. 
'  *  loccha,  comtu.  Mop.  cirrhos.  D.  II.  340« 
crines.  Prud.  5. 

FALALOI^  puererum  flavicomantum.  Prud.  1. 
WIRBILOCH,  cincinnus.  Wn.  460. 
LOCHÖNTA,  comantes  (sctas).  WG.  IIJ.  312. 
(LOCHESÜEPIN  8.  LAUH.) 

-LOGI-,  fohlogi  8.  foh. 

LOH  s.  LÜH  1. 

LOH,  m.,  lucus,  So^  (%ufc^,  OBafb).    Ist  es  das 
lat  /ociw.'  cf.  aber  auch  L IJCH9  LUK. 


und  loh,  loch.  Oder  ist  es  hloh,  gleich  d^m 
angels.  hUw,  .^ägd?  cf.  die  damit  zysammen- 
gesetzten  angels.  Ortsnamen,  z.B.  hundeshlaw, 
mit  den  unten  folgenden  althd.;  ist  angels.  hlAw 
aber  das  golb.  blaiv,  so  widerspricht  wohl  das 
diesem  gleich  allhd.  h'leo  dem'Zusammenbaifge 
zwischen  I.oh.  und  hlaw. 
R.  s.  \^ch,htcus.  Hd.  Tr.  gl.  bl.  Bib.  1.  2.  Ils. 
a.  s.  (loh.  FsL  16.) 
<2ij9/.  lohen,  lucis.  Mop. 

•  lohun,  lucU  (sacratis).  Prud.  1. 
DORNLÖH. 
n.  dornloh,  dianus.  R. 
dornlaoh,  rubiis.  R. 
g.  dornlohcs,  tribuli.  Rh. 
n.pl.?  dornlohe,  rubi.  Rb. 
Ortsnamen :  LOHA.  LOHHUSUN.  LOHKIRCHEN. 
AHALOH.  IRMINLOH.  PT)ULÖH.  POULÖH. 
PERALOH.  NORDOLOH.  HADÜLÖHA.  HESI- 
LINLOH.  IIESINLOH.  WÜLFLOHA.  STRAZ- 
LOH.  SERILOH.  SUFRINLOH  und  die  Wald- 
namen: OTTARLOH.  WARTLO.  LANCLO. 
LEGURLO.  BURLO.  PERINLOR  WOLFIN- 
LOH.    Cf.  efc^lo^e,  ^ofytnlo^t.  aQater* 
■    (00  etc. 

Mannsnamen :  AD ALOIL  OTALOH.  LANTO- 
LOH.  MAGANLOH.  NORDOLOH.  WOLFO- 
LOH.  CH  ADALOH.  CR  ALOIL  KERVLOH. 
THEOTOLOH.  THIOLOH;  auch  .wohl  RE- 
GINLO.  MAGANLO.  RÜADALO.  KERLO. 
KERALOO. 

LOHA  8.  LÜH.  4. 
LCHjan,  lohon,  s.  HLOjan. 

LOHjan  s.  LUH.  4. 
LOKön  s.  LUH.  2. 

LOGön,  LUOGfeN  (sansk.  I6k,  loc,  angels. lo- 
.  cian,  engl,  to  look),  (usctlf  fc^auctt/  videre, 

adspicere,  prominere.  •—  Cf.  JJxIlVT« 

opaz>  daz  criat  leget  ar  paume,  grasa.  R. 
luagent  zemq  {irgea.  0.  V.  25,  67. 

[9*] 


129 


XUG. 


130 


l^oa^kent,  prödeunt.  Rb. 
Itfdgan^,  exstant.  Sal.  1.  4. 
tbafx'er  tbes  scaden  uniht  ni  luage.  O.II. 
12,  94. 
'=  (e^  lüageta  aour  that  in.  0.  V.  7,  112. 
liia>geta  in  tbaz  grab.  O.  V.  ^  ^. 
(sie)  luagetun  tbar  after.  O;  V.  18,  1* 
luak^nii,  \vL9i\iQih\,tj  prominentes.  Rb. 

ARLUOGEN,  txinitnftxhWdtniadspicere: 
ther  scoai  sina'ir'luage.  O.  IL  12,  32. 
aie  erlaogeen  samo  so  duth  nnot}   ad* 

spiciant  Bo.  5. 
(sie)  irluagalun'j  irluegetan.  O.  V.  6,  8. 

17,  14. 
(er)  irluegeli.  0.  V.  6,  24. 

erluoget  habeta,  adspexerat.-  Mcp. 
UZLÜOGEN. 

'   uzloket,  emhißt.  R.  '  ''* 

Qzluageton,  eminebant.  Ib.  Rd. 

FRAÄILUOGEN. 

framluogent,  piHxniincnL  Ic.. 
LUOG,  12.,  specus. 
looc,  aibile.  Sg.  913. 
nu  duent  iz  (gotes  hus)   man  ginuagc 

zi  9cahQro  luage.  0.  II.  11,  23. 
luöge,  cubilL  N.  II.  10 (a),  8. 
n.pU  leuuon  luoger  Rubber.  Wm.  IIl.)- 

\Vm.  4,  8. 
d.pl.  luakirum,  spccubus.'^.  delubris.  "Rh. 
fona  luccAirum, de cubilibus* (}cono)* 
Rb.  (cf.  loh). 
LUOGA,  /.,  cubile. 

der  leuuo  in  sinero  luogo.  N.  10 (a),  8* 
LUOGALIN,  ndf. 

mit  luogalinemo  ougin,   lumine  lubrico 
(spectare  sacram  formamj.  Prud.  1. 

JjlJvf«  Die  in  der  Form  entsprechende  sansk. 
Wurzel  luh  (die  aber  aus  lubh  entstanden  Btjn 
kann)  bedeutet  desiderare;  vielleicht  liegt  die- 
ser Bedeutung  eine  andere  sinnliche  zum  Grunde^ 
worauf  auch  eine  zwiefache  Bedeutung  des  gotb. 
lingan,  meniiri  und  nubere  Q^üxatf^txC)  und  die 
zwiefacbe  Bedeutung-des  lat  nähere  (D^r^älJen 
iiind  ^eira(^en)  hinzudeuten  scheint« 

LIUGAN  (laug,  logon^  logan),  goth.  liu- 


4   I 


Inf. 
(Ih) 


.  r 


gan  (meniiri n.  mAereJy  nord.  lioga,  angels* 
leogan,  alts.  liugan,  li^tn ftHentiri. 

'  Bedeutung  «ind  Gebrauch.'  • 
liugan,  mentiri.K.i.  ni  Ilttgu  ih  davide* 
.ItL  9^  1.  liukit, ;/a//i7..PA^.  der  in  ai. 
nemo  herzen  uuar  sprichet}  also  der 
luot,  der  8in«a  tanches  na  liuget.  N. 
14,  2.  sie  liug£atidin.  N.  65*,  3.  heretici 
liugcnt,  die  miv  apdcrea  uuieo  ge- 
haezzeiu  N,  101^23.  dergotei  fiaut 
long  imo,  N.  80,  17.  mit  iro  zuneoii 
lagen  sie  imo^  meniiii eunt  Jßi.  N.TT^Sd. 
thanne  sie  zellent  thuruhmihal  ubil 
'  anaii  iuih,  thaz  ni  hilab  iuib,  thac 
liagent  se  al  thüruh  mih.  O.  IL,16, 36. 
jtugun  sie  giuaisso,  druhtin  er  ni 
(fuad  so.  0.  IV.  19,  33.  thaz  ib  in  ihe- 
sen  redinon  hi  lugi  in  theaangelion. 
O.  V.  25,  33.  . 

Form  und  Flexion. 

iugan,  mentiri.  E.  1. 

iogannes.  Ct  94.  Co.  3.      '    '    -'" 

iugu.  Is.  9,  1. 

iugo.  Uy.  Sb.  Ps.  2.  Bo.  5.    ', 

iuge.  Bib.  5. 

iugi.  Bib.  7. 

üge.  Ar.  2. 

iukit  Pa.  gl.  K. 
bliugit  Ra. 

luget  N.  14,  2.  Nh.  Org.  Bö.  5. 

iugit.  Syl. 

iugent  N.  65,  3.  101,  23. 

iagent,  liegcnt  0.  IL  16,  36« 

xt^esif  fingäs.  D.  IL  332* 

iuge.  Org. 

ugi,  mentltm  ^^.  Mk. 

oug.  N.  80,  17.  0.  L  17,  51. 

ugun.  0.  IV.  19,  33. 

ugen.  N.  57,  4.  77,  36.  80,  16. 

ugin.  N.  80,  17. 

ugi.  0.  V.  25,  33. 
p.praes.  leogando.  Is.  8. 

iegendo.  Org. 

iukanter.  K.  45. 

iegentiu,  mentiens.  Bo.  5. 

i^gente,  mentientes.  T.  22,  16« 
ir./i/. Hegente.  N.  65,  5. 


(er) 


(sie) 

(da) 
(er) 
(du) 
(er) 
(sie) 


(ib) 


131 


LU6. 


Lua 


132 


p.  praet.  ist  k el-ö^ e^ii ,  falMmy  brg. 
sint  gclog^'A;  0rg.*      ^^^'  » 

h  a  bie  t  k  e  t  o-gD  1^  C'iArj; ,  ^i^itä  est.  N. 
26    12.-'''  '"^  .0«'  •;«««■ -r-i     T» 

.     ARLHJGAN,  -tkUttril  £tm  '93.  *  ' 
irliügil,^ri«//*/  j^/Fiib^ 

2.  Ä.-&^'-'  •^-  •'■'   «'^ü"     i'^ 

^  ^ft  irfJfug'cüta«k-KÄ:'1TJ  ''\  >•'  ) 
a  r  16^ Wd'»  tkmfthx'ehoäf.  Et.  •   '     • 
sie  if  lügen  daz  sie  «iibddn^-.  N.  63,9. 
aie^fierf^tfiitfc^e  uulge,  dir>tf*jih\irlu. 

f;eD'si'e  in;  N«.  77,-9.-:' '»•'• ' 
(«e)  irl^getf  i6ir'<liii  triiib».' n1  17,  46. 
in  erlog  eil  enfb  üirehiin'd^eJ  Öo.  '    '  ^^ 
AiNALIUGAN,  aniÄ8e».--  '■^•V.  •  ^'"»^'^^^*«   .' 
(feie)  äilaliigtin  miL'N.  401'^/'  ^ü^  lu- 
giin  isfe  lh4hanai'Ni  34,'  7i'    --. 
BIUÜGAN,  befugen.  -  > 

(dak  er  den''8inen'tiufer<ih -beliuget. 
D.  llt.  65.)  .  i>i  :  iJ  : 

-  FARLIUGA-N:'    -J'        '■-    -'  •• 

firloganer  (DiE'rlogcntr),  /^f^ifj.    M.  30. 
.     Gb.  1.  3.  4. 

'LIÜGARl,'m.   (nörd.  liagari,  ang^k.  Ico- 
•  gere),  Hsntrißcitfr.  IXb. 
LOÜÖNA, /.,  tttgf;  tengnnbj.  ^ 
-  '    er  ^uanli  uii'8-stilih  hträ  lieim,   tbes 
ilidt  longöa'nihfein,  ' 

thas  duent  buäh'teati,  nuiiiatct  mit 

'gilQati.'Ok  iL*3/*l.-  •»•  '      ^ilii» 
uuir  uQizon  sagen  ntiir'iu -ein,   thes 

Bist  lougnaüiheifi,      '    '     ^ 
anlib  so'ünti^  ütiarnn,  tfraa  nuir  nan 
blintayi'b'arnk  0.  IH.  ^0,- 89i 
'  a.  iab  er  tho  aus  iz  uua^  af  giang  in 
atrit  nmbi  tha«,  ^ 

in  l'öttgnahoh  in  ba^a  üulicbera 
fra^ga.  O.  L  27,  18.        •    '»  * 
lX)ÜGEI<f/  m/,  yiegaiio.  K-  86,  ft^Örgp.  Bo.  5. 

Ol'  /^  .1.4         '  '*i         ■|■•■■■ 

^%V|g      ■.«         .*.'  Jii.i:4 

1  d 0 g in ,  negtiiio. SjL  meniacUim.  M. 91, 5. 
-'     örg. 
^.  ^.  des  longenis,  Syl.     •''    '-- 

des  lougene*s.  Öö^»  5. 
d.s.  \o\k^^fk4\'ncgaihhe.'Sji.Qr%\ 
a.s.  lougen.  Ni  3/a^50rg.'c    »^-s  • 


-i; 


•  I 


I.- 


■»-    t     i  /] 


V  ■ 


.« ■  j 


UM 


lougia.  N.43,  32.  -      F 
n. /?/.  lougena.  Org»    •  j.    w    :  ^    .  • 
ALLIS  LOUCEN^  iii;v  uinveriale  abdicatU 
Wim.  Syl.  •'    .•    '•• 

</.  föne  atiiis- iia«genej' r:r  universali 
abdicatiOMi'Syli  • 
TEILIS  LQUGEN;  »». 
I  i/i  fdäeit^ilia  Idug^ne,  etsc  patticulari 
abdicaiiVOn  $jK  ' 
a.  einen. ieilia  lotk^en^  parfictdare ab- 

.  f  ^  ..     dicfiiiuiim.  SyL   :  . 
LQUGEfiilG  te^9Ky  negativa,  Org. 
LAUG  AN  JAN,  LAW.GAJStN,  LAÜGANÖN 
.0  (»aHsk'Ugnei(ii>r.$nQtels.>lygn)an),  (cug* 
ncn/  Dcrleugncnf  negqrß.   , 
Bedeutung  und  Gebraüefa. 
;    laacncLU,  dt^slari.  ^rg.  31.    laugncn, 
rrtffuiii^^».  IVa«  tPi  lougaDin,  necinficia- 
6or.  Marti  0  n  g  ane  t  e,  rr/T?!////.  Gh.  1. 1  a  u- 

.gcn^eale,  i^^^afif^jp«  UL  25.  lougnan, 
c//^/m..  Mart.  '  tbo  irfirta  uns  mer 
oub  thaz'güat,  thaz  crlpugnengi- 
'stuant,  0.  IL  6,  40.  lougnis  thrin 
^tüntoii  mit  thines  selbes  uuor- 
l'Oil.  Ö.  W.  1^,37.  die  resurrectionem 
(citiUs  X'oxx geh  etil.  K  88,  38. 
Mit  deih  ^^.':'tö'n!gni|s  min.  0.  IV.  13, 
39*  Ibugei\en  is.  Bo.  5*.  des  einer 
löugbbet  Org;  iougcnet  dero  täte. 
Bö,  6: 

Fo^M  dAd  Fliexion: 
Inf.  laugnen.'Ra. 

'  lao^nan,c/OQ/?/m.  Mart 
■    lougcrieri.'  Ofg.  Bö.  -5.' 
ibirfenfeü.  O:  IL  6,  40."  IV.  18,  27. 
Ikucnerii^F^^.^  jl; 

t-eloügenenne.  Org. 
(ib^^ottganfti.  Mart" 

luginoJ  Psj      '  ' 
(du)  longiiisi:  O;  IV;  'M,'  35.  37. 

rlougentest.^Bo.  6;   < 
.(er):toi4rtft'Oi'nL  22,'53.  IV.  18,  10. 
'  '     Iougcnet  Org.  ßo.  5. 
(sie^loageneHnti  Mi  -88,  Sa  126,  5.  Org. 
(er)'labganeta.  Gh.  1*  3. 

loug«Ua;iTM88,  8.  0.  V.  15,  24. 
-4aü<:nita:'Figi;  31*  * 


.! 


■  r    » 


.  •     J   '  m 


•   1  f 


A      •;« 


I      •! 


133 


LUG. 


JJüQ. 


lougenda.  N.'68^;^.    . 
(er)  lougnetu  M<k.. 

.    louchneih  D.  Ep.  coli.  1,  4.'. 
p.praes.  lougendL  N«  118,  43^ 
lougenendk).  Org. 
der  lougenento.  Org. 
lougcneBte  (a.  pLjAih  i^*  i 
GALAUGANJANJ  nc-la  mih  din  gelou- 
genen.  N.  tlS,  ^JS.-    ^  '■  » 
kelougnen^es.  Bö.  6i-^ 
übe  man  des  ne  mag  keloagenen, 

si  his  non  contradieiinr.  Syl.  i 
xi  giloacnanfi«.  D.  -      •    ■ 

(du)  gjlou^nis  tkcro.nuotitu  O.  IV. 

uuitdet  gelougenet  Drg. 
gelouginit  diierde-  (anfeMiurJ.  SyK 
kelüngenei  Uttuvle*(3.-fv).  Oi^. 

ARLAÜGNJAN,  ARLAÜGNfeN. 
a  r  1 0  n  g  n  a  B  li  t  ^  MienegärA.  Ein.  19. 

FARLAUGiNJAN  (öerUüflnen),  farlaug- 

n&n,  farlangiüdni  alts.  tarlognian. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
farlaugnen,  abnuercTX.  ni  moht  ih 
thaz.  firlougnen,  nub  ih  thes 
scolii  gounite;n»  thQz  iti{  al  dati, 
ibes  karitas  mihliatu  0.  V.25, 13. 
uuio  mag  thaz  sin  firlougnit, 
thaz  himil  theru  uuorolti  ouglt. 
0.  IL.  3,  20i^f  trjLujui»  ferloginita, 
fideni  negavii,  A.      ,,.,-. 

Mit  gen.:  th^c;i^  thin  fi)rlougneti.  O. 
IV.  13,  48.  gotes  fexj<)ugenen.  N. 
78,  1.  feTloygen^iij.ipinero  ferte, 
inficiari\  ciif jp/7i* .  Bo.,  5..  furloognu 
sin,  negahp.  T.  44^.22^  miin  for« 
laucnis,  me  t^egabiSf  JPrg«  ,31. 
Form  und  Fl^ion:. 
Inf.  farlaAgneo^iR  Ba.  J^, 

ferlougCLneqi  JS.  78,  1.  Bo.  5. 
firlotignen.  Q^  y>  .%b^ii^ 
ze  ferlougei)iiew.I>^  108,  24. 

(ih)   fuTlOQgQV..T.  44,tS9^i:>; 
fo^lQUgnu.,  %  \^U  iSl  I  ■  \ 
.  (du)  (prlaucpiSMFffg.  31, 
(er)  furlpu«nifc:Tt:44,.ß2. 


fajtiqii.ginit  Jb.;     ; 

farlauginit^  $.d. 
(sie),;ferl;augene.T^l.  N-  30,  20.  S|2, 
ih    f^rlop&e^e.  N-tlSi,  iiX. 
er    ferlongene.  Nl  90,  6.  .-  - 

firlpugn  er,  Q.  UL  13,  28..; 

firlongenda.  N.  103/ 2^,    : 

(sie)  ferlptigjefndo.i>.N,Ä5,i<.;6?,Ä: 

ih    firlqiigfl^eti.,aiV.  13,4iJi 

.  ferlpqgendi.  N,  118>  Slo.; 

.  1  .P^P^^f^*  \h  h^Q.  ferlo^geaoV.  Co« 
firlougnit  sin;  Q.jIL  ;3,^:20. 

EERLOjüGEJNÄJiNGA,  C^alJ: 6»tQa. 
LÜGGj[,(i)its.,juggi,,  aogek.  log.«,  .1 

mendaXf  falsus^fipt^, 

;  Uedeuhing  uod  Gel^rai^b :,  1  u c k  i ,  '  n 

gl.  K,  1  uski  i.S;t„  pqfß  €sU  JU  iftcl 

falsism  (testimonimnj.  Ji.  it.     Ii|C< 

, .  i^  /c^jo;.  H^jlä..  Ijucpar,  psauffo.  ]Ein,  3 

ker  urchundo.  N.  b8,  23.  lukki^r 

Bo.  5.  lukkiu  reda.  Örg.  lukki.n 

losi,    insoiiiu  falsa.   IS*  39,  5.  il 

falsa    (accusalioj.   Pa.  ,  lukkez 

falsa  spi{ci€Sn  Bo.  5.    lukke.s  null 

des  f  fa/si  fceleris.  Bp.  5.  lukkero 

heite.Bp.'S.  lu,fckan  fridu,  ^|< 

«      cetn.,l^.i.  lugge;uuizagon.  T,14^ 

Christa.   T.  ^45..    liaggiv  gjuuiz 

T.  8^.   Lukkero  sa.ldon.  Bp.  5.  1 

leidungon.  Bo.  5^.1ukk^Q  antfi 

.  gpn.  M*  10 (b.),  3f .  ?e  lukken  j 
ne  tröste.  ,di|^.  ;iN*  SOy  16,  lugg* 
N«:  4)  3.'  I.uCipa  fiiruni^ze, ya/Zü^ 
siias.,  Mcp.  defp  lukkon  jpnotpi 
dofy  fßllaciupt  ^jffe^ii^Fmm.  Bo.  I 
gezungeler  ijft,  dfir.  ii5t  dicch 
ker.  ]^. .139,  ;11;  luggi  glaui^nc 
106.  lu1ckft9st,yV///a<:r  (gupllichi 

•  iHkke.  sin..Bo.  &.  da,i^  r-^zi^Jt  lü 

mannes  heili,   fal/ax.    N.  32»  1 

muAV  una^Jukke,^'.  65, 17.  uii< 

sinnelosi  anderes  sin  &ne  lak 

39,  5.     .1        .  ; 

Form, .  und;  Fjexion : ,  ,         ! , 

lnf«iv:r..lQ4.\106.Jl3L^    :  :  .^  .,  ' 

lucki.  gl.  JLJ}^Kk  4v  . . 


*  ■    * 


35 


LUG. 


LUG. 


136 


lucci.  H.  15J 

e-  ßo.  5.  N.  32,  17.  39,  5,  63,  17. 
Starke  Dek!.: 


n.  Sm  m* 


ff-*-/- 


0.  ^.  TU. 

n.pln. 
dpi. 


a.phm. 


a.pLn. 


ih  i^m. 


uccär.  Em.  30. 

ukker.  Org.  N.  88,  2a  139, 11.  Bo. 5. 

uGcer.  H.  15. 

■ 

akkia.  Bo.  5.  Or§.  N*  39,  5. 

uckio.  Pa.  gl.  K. 

ukkez.  Bo.  5. 

nkkes*  Bo.  5.    '  '    ' 

nkkero.  Bo.  5. 

ukemiL  Rd. 

ukcma.  Ib. 

ukkemo.  Org.  Bo«  5. 

ukkan.  K.  4. 

nkken.  Bo.  5. 

uckjez.  Scb.  75. 

ukfce:  N.  61,-5.  10.  Ito,  11.  Org. 

uggc.  T.  189,  2.  3.  T.  145. 

uggiu.  T.  84.  ' 

ukkiu.  Bo.  5.  '  \ 

ukkcro.  N.  30,  12.  Bo.  5.    ' 

uggen.  T.  23,  4.  41,  I.  O.  IL  .23,  8. 

okken  leidungon.  Bo.  5.  R  10(b.), 

3.  80,  16. 
ocke.  K.  7.  ' 

ukke.  N.  II.  4,  3. 
agge.  N*  4,  3. 
ukke.  N.  39,  5.  Bo.  5» 
ukkiu.  N.  37,  14.  Bo.  5. 


Schwache  DckL: 


ttggeo.  Sg.  913. 
lu<:co»  ^Org. 
n.i.f.  lucca.  Mop« 

ukka.  Bo.  5. 
tf. #.in..deino  lukken.  Bo.  5« 

f.:^4  Iiikkon..  ßo.  5.  ^  ..- 

Compar.  lukkero,  magis  falsus.  Org.i.. 
UNLUkKIU,    infucatos    unpitrogaplihu, 

t^üpisuiblil).  Em.  6.  Can.  9.  10.  ll.  1^. 
HALB.  LÜKKE  (j^Cilh^ fäli;c^^*  Org.*   ,  ,' ; 
a.  ^.jf.  halb  lujLka.  Org.  ^        */ 

LUKKI, /., /fl//acia.  Org.  ':  '[ 

Lüg  (m.?J,i\Xii  mendacium.  N.  139,  a^ 
d  s.  luge,  mendacio:  N.  58,  12.    ' 
Ap/.lugen.  Co:  N.  IL    ' 
^YA^*4CLUG  (aL  wancluga,  wsfnclugt).— 


si  quis  Uberam  feminam  suäsetit  quasi  ad 
conjugeni  et  in  via  eam  dimiserit  quod 
baiuuarii  wandug  vocanU  L  bn/\  7,  17. 
( Oder  ist  das  Wort  nur  eine  Ableitung  von 
wanc"?  —  Andere  codd.  haben  uuacbsit- 
dqc,  uuachstadat) 
LUGI  (nord.  lygi),/".,  £u9<i  mendum.  D.  IL 

^332-  faUum.  Org.  Syl.  figmentum.  Ec.  fic- 

tum.  Gc  10. 

g.  s.  giuuoncrolugi,  aspersaefaUiiatis.  A. 

d  s,  lugi,  fucOi  Sbe.  Ec  1.  2. 

a.  s.  lugu  Mcp.  Bo:5.  Org.  N.  5,7.  104,  18. 
108,  1. 

7i.'pl.  lugi.  Bo.  5. 

a.pLlugiy  fabräas.  Gr.  1. 

LUGIN  (^//i.?  I?.?;,  Hstf  mendacium.  Sg.913. 
a.  lugin.  N.  24,  5.  91",  5. 
g^pl.  lugino.  Is.  8. 

d.pl.  loglncn  (cf.  LUGLNA).  N.  27,  4.  5,  7. 
Bo.  5. 

;  LUGl^A»  /•  (alta.  Ipgina),  i&Q^f  mendacium. 
i:.    g.  s.  I»gino,  Tn^M^aciV.  Bo.  5. 

a.  s.  lugina,  T.  131.  0.  V.  25,  43. 
,      rf./?/.  iMginon;  O.  IL  4,  lli  IIL  18,  46,  IV. 

.  '      19,  25. 

.  LÜG  HIN,  mendax.  la  8. 

•  17.. iugin an,  yVz/tfarMim.  Bib.  7. 

LUGIREHT. 
•LÜGIMEISTAR. 
LUGIBRIAP. 
•LUGITRAGARL 
LUGISCRlßARL 
LüGISfcRIBO. 

Das  zu  seinem  SubslahtiT  nicht  passende 

luggu  in  I'u^gu  urcündi,   falsum  testima- 

•^    nium.  T.  189i  L  ««d  in  luggu  Urkunden, 

falsos  testes.  O.  V.  19,  24.  scheint  auch  auf 

•*' :  tih  ^ compositum  hinzuweisen.  ••  » 

^     LÜGIHEIT,/. 

-• »     'd'tfz  sie  fro  lugeheit  petriege.  N.  27,  4. 
LUGILllL 

lugelichir, /aZsfi^.  Nd.  IL 
'  \    ..(ir  lere.iat.iugelich..  U  .IIL.  ^.) 
LÜGILIHO.  (Gh.  1.  3. 
^     lugilicho  (er  spunota,  8<os  es  uuas« 
ihaz:g{^erib  tbai  er  las^  er  kerta 


f    • 


.  •■  ii  ■■ 


i37 


JJÜCK 


LUCE 


.     iz  10  giliclio  \zl,kTi8te  luglUcho). 

O.  IL  4,  62.  I 

logelicho,/öaa«*tfn  N*  83*-7»' 

LUGIHAF T,  fuilacia.  Ra.  > :  ; » 

LUGINARI,  m.,  iüflno..     — 

.lugenare  ne  üuirdo  iYky, nonjnenilar. 

N.  88,  36.  :.';;.: 

a.  ^«  luginari,  jTaZsizri^iin.  vEp. ,  c^D.  1.  4. 

D.  IL  282.  y-    .■  ,)  ,  .••.•.■» 

lugenari.  Ma.  •> .  *. 

luginare.  £p«  oaiK\5..      -  /    ^« 

lugenare.'£p.  can.'2.'  .  . .^ 

luginare,  paracaraxinium.  Zf. 

n.pl.  laginara.  O.  IV.  7,  10.  .V..^f  16. 
1  u  g  e  n:a i;*;  hypoCrilae^  Bg. . 4. .  . 

.lueinare.  Ho. 

d.pL  lukinaro.u,  hypocrUis.  ,Gc.  4... 

URL lU Gl,  Tl.,  bellum y  f^brc  iqhbi^^desSb.mna- 

vokals  ,iu  wegen  auf.    Alan,  vergljeiche.  aber 

auch  urlag,  m.,  fatum,  daä  icb'4n  JLixxvX 
abgebandeU  habe ;  '•  beide  Wöiierx^iad  Tielleieli t^ 
ein  und  dasselbe  Wort,  in  d'cYieil'  stdi'  ein 
unorganischer  'Wechsel  de^  Stdfnnrr^okals  ein- 
gescblicbetr  hat  und'  gdhoren*  biefat  iMa-'den 
Wurzeln,  unlcr  denen  ich  sie  aufgeführt  habe. 
Man  vergleiche  .aueh  .das  .  hollöiid.i  öortog, 
scbwed.  oeriig, .miücihdt'urlittge:, tirleug, 
urlaug,  urlug,  urlog,  orlog,  urlfgi  c^r- 
tarnen,  bellum  und  urlogeji,  certare.  FoL 
gende  Formen  kommen  im  AlihdfiiFpr;  ,  .^ 
n.  urliugi,  iempestas(bcllumJ.\fuyiL%%i* 

urloge,  bellum,  gl.  bL,    ;/   ;  ';  « 

urlogc,  carmula  (tyranni^.^SA^^  ]^ 

Ö'rloge,  ^«i/f^F»:  Tr. 
^^.  in  utliuge-Sf^U^te..  FstJi  ,.    ^     ....\ 
d.  urliuge,  iyrqnr44^*  Gap,  4-  rfiVoiu^.VA. 
VIL  228.      '-  .  '    ->  .    y^  .,.,-•* 

In  Aid.  4.  .erscheint ;di^  Fiprm  ^t%\uj^2i  (a. 
pLJj  aber  in  der  Bedeutung^  y^  ?J?ll>9ji/fl- 
ium;  ^ieUeicbiiat.iir^luga  nurSchf^bfehler, 
st  urlaga.  j  - 

._      _,- ■  '  .V  '•.,'.■    .  'I  f  1  i  "  1  ■   *  ■  •  •  ■ 

Jj  VJ  v>«xJU  •  •!..  Wurzel  iiion  jUachaji,  i  vellere 
und  lüchan,  claudcr^),  yr^Jchoi letztere. Bedeu- 
tung aus  (der  er«leTe^-.  l^orv^rgeg^ilgea:  ist  (cf. 
%i\ö^2Lni\ki  Mevulia  /^yKpp/?a^^^>|<ziiohhan 


uuerdint,  revelluntur  Cpedef)*  sie 

-  ff  r»  '••.<'l,i». 

chany  eyellaiitr-  [ab  arte  sua,  piJo 
u  u  r  t  u  n,  plicabantur  (ostiola)  /liooban 
bron),  vollere;  vielleicht  is^  auch  lun, 
tti  Betradt  zu  ziehen].  J^ntweder  aus 
lü,  scinaere i- vellere ,  mit  angerügter 
raus  oder  aus  akr.  lup  (welches  auch 
anderes  als  die  mit  p  vermehrte  Wur 
ist),  dessen  p  in  k  (goth.  lükan)  über 
gen  ist.  X  Obgleich,  die  Bedeutungen  z\v 
liuchan  und  luchaa  oft  in  einander 
und  beide  verba  dieselben  Ablaute  laul 
faun^.  lohhan  zeigen,   so  sondere  ich 
da  auch    das    angels.  lükan,   clauder 
lyccan,  vellire  unterscheidet  (das  Gull 
set  nur  lükan,  clßudere  und  das  Nord, 
liuka,  claudere^ -aperire  auf)  und.liu 
vellere^  «us  aans^r.  lup,  lüchan»  c/a 
aus  sanskr.  früh,  impedire,  includere  ei 
den  seyn  kann,   auch  liuchan,  veiter 
praes.uuAinf.  imuier  iu,  lüchan,  cloi 
im  praes.  und  inf,  immer  u  h£|t,    liu 
von  lüchan  ab  und  stelle  unter  erstßrci 
die  Formen  upd  Flexionen  zusammen,  d 
Ucbersetzung  des  lat  vellere  dienen.  - 

auch  LiUH  und  HJCH«  2.,  dl 

diesem  JLilJ  V^JUL»' l.  vielleicht  Eine 
Sprungs  aind,  und  sich  aus  dem  Begri 
Lösens-  theils  unmiEtelbar  tlieils  -durch  f< 
BegrifEsentwickelungen  ableiten  lassen, 
können  sich  in  ihnen  mehrere  sanskr. 
zeln  gemischt  haben ;.cf.'sanskr«  lu  und 
scindere,  vellere,  luh  (aus  lul>h)v.  </ 
rare,  luj,  lucere,  laedere,  i6kj  löc,  i; 
lucere,  ruh' (aus  rndh),  impedlre^  con 
gere,  includere,  i nCy' lucere ^^piacere-^ 
dere,T\^]ifrangere:    '  I    . .' 


.i. . 


das  folgende  tÜI0AN).'     Gehört  fliehe 
/er^,.j^imbronV.  l'ipcKah.  Ic.? 

ARLiüHflAN,  wr/i^^.  R. 
si  er\ oh Q,h 2Ln ^  '^evellatur  (ab jarUi 

u; 


.  •      \ 


199 


rr^ 


HO 


*.  •  . 


uzarli-yches«  evellas.  Bib.  !•  % 
UZWUHIIANl.,    ^  .       ^ 

zkuüiffiÄN;         ^ 

'^   '  '  xiiocbabiu/dn^/^^  (eompago).  Pnicl.  1. 
■  tf .  ZALUCHAÄ. 
xilohhan  uuerdint^  revtliimtur  (jpedesj. 

Pnii  i; 

LÜHßAN   (laob,  lohftnn,  löbfaan)  (goth. 
n.  angels.  lüikan,  norä,  luka,  liukai  loka, 
fcfllicpen,  claudereyj-tt.LWHHA^. 
Tdiii'OQgen  er  (gt>t)  lu'chet.  Mos.] 
lAtoüHHAN. 
arluchit  Pa^    irltihhtt:   gl.  K.,   expedit 
[wollt  esrpeiit^  xlic  Gl(>S9e  hat  flfigitat, 
quaerity  posftilaf,'t'xpediij  earpbsdt  und 
eitle  andere  (unter  E)  efflagitaty  expe- 
'    fit,  eotposcit,  in  welcher  expetit  mit  ar- 
'!  '    p^itit  übersetzt  ist    Hat  der  Uebersetzer 
*  eotptdlt  fibersc^tzcfn  wollen,  so  «gehört  a  r- 
-oliicbit  wohl  hieher;   soll  aber  •expeiii 
übersetzt'  seyo,  so  ist  arluchit  wohl  un- 
ter luchjan,  favere,  ftwere,  mulcere, 
flagitare  zu  bringen]« 
.  ANTIiUHUAN  (alts.  antiokan).  Pa.,  inluh- 

kan.  gl.  K.  intCuhhan.  K.  6.,  aperire. 
.'*  ^aniluhbjt,  ir/itfrio^  Fi^.  öL  Is.  3,  3. 
.intlochis  (^h\m\\)ypandis.  H.  2. 
antlubit*.  Pa.  antlubcbit^  inlubhitgl. 
K.  inlukitRa.  intluchit.  Pmd.  1.  int- 
luchet.  D.  lil.  89;,  aperit. 
intluhhit,  pandit^  Da. 
daz  unsariu  auguü  inluhhen,  aperian- 

#w.'Frg.  17. 
intlaub,  expUcavit*' Yaxi*  \1.' 
[intlouch  (sac).  D.  III.  104.] 
intlouh  (himilrichi).  Ho. 
intluchuo,  explianmiis.  Da. 
antluuh,  apcrL  Frgi  27. 
inluhcnti.  Pa.  Ra.    inlukhendi.  gl.  K«, 

,dehiscens. 
intluchhsintc,  aperierUes.  Pa. . 
antluhhan.  Pa»  i nlpbb an.  gl.K., o/^/iiii}. 
intlochaniu,  depulsa  (compagoj,.  Pmd. 2. 
intlohhancem,  apertis- {ocuHäJ*  K^. 
UNINTLOHA^E,  inpenetratae.  Gc  8. 
IL 


?  INLUHHEN,  (^erire  (^xspectarej.  gl.  K. 
UiNTARLOHAN,  intersepta,  interdusa.  Ra. 

*cf.  d.pL  von  lob. 
'     PILL1IIIA1>(  (alt&  bilukan;   c£  franz.  blo> 

quer).  Pa.    pilubcban.  gL  K.  excludere 

(de  memoria). 

piluhen,  deslruere.  Gh.  3. 

piluhit.  Pa.  piluhchit  gl.K«,  conchtdit. 

piluhhit.  gl  K.  pihluhit  Ra.,  recludit. 

uzzana  ni  pilouh,  excliisit.  Is.  2. 

piluchanti,  conchtdens.  H.  14. 

piluchanter,  inclusor.  Rb. 

p  1 1 0  b  b  a  n,  clausus,  gl.  K.,  praeclusum.  gl.  K. 

pilohan,  praecluswn,  Ra.    "  ^ 

pilochaner,  clausus*  H.  19. 

pilocbaneru  (turi),  clausa*  H.  L 

J.p/.  pilobhaneem.  K.  1. 
.  pilohban      (nuerdent),     replicantur. 

Gc.  a 

bilohhan  tiuerdent.  Is.  3,  3* 
piloccbin  uuerdent  Bib.  7. 
pilohban  (ploban.  Mf.).uurtiin,p//ca- 

bantur  (ostiolaj*  Bib.  1.  2.  Sb. 
INNE  BILOHAN  (pilocban.  Rd.)  uue- 

San,  includi.  Ib. 
UZPILOHIIAN      uuerda,      excludaiur. 

Prud.  1. 
PILOIIHAKI,  conclusa.  gl.  K. . 
DÜRAHLOHnEN,per/i/ji/w(iBfufeO.  m;l  10. 
Z ALLCHAN,  dehiscere.  Prud.  1.;  cf.  ZA- 

LIÜIIHAN. 
[ZUOLUCHIN  den  munt  (rc^Ueßoi^  {uma* 
.c^>cn).  Mos.] 
LOH,  n.  (notd.  lok,  finis,  operculum,f9ir\gels. 
loc,  clausura,  sera,  lob,  loais,  baratrum; 
'  cf.  loh),  It^&ji  foramen.  \h.  N.  103,  18.  Rd. 
Sg.  913.  242.   Gb.  L  3.  Prud.   1.  Mcp.  Hd. 
•    specus.  Pa.  gl.  K.  baratrum.  S^  299.  A.  fo- 
ven.  T.  51,  2.  periusura.  Bib.  1.  2.  3.  per- 
cussura.  Mcr.  Bib.  7.  os  (infernij  föramims,* 
putei,  angoris  etc.)  Mii.  Bib.  1.  2.  6«  7.  Gd. 
VA.  IL  482.  N.  68,  16.  M.«.    agger.  Bib.  5. 
valvae.  Ra.  gl.  K.  boupitlob,  capiiium  (s. 
dies  compositum). 

Form  und  Flexion, 
n.  s.  loh.  Ib.  Rd.  Sg.  242.  299.  913.  Gh.  1.3. 
Gd.  Mfj.  Bib.  1.  2.  5.  7. 

[10] 


141 


LUCä 


LUGR 


loch.  Tr.  Hd.  Hs.  Dib.  1.  2. 
d.  s.  lobe.  M<r. 

lob  he.  Mjti.  Bib.  7. 

loche.  Bib.  1.  2.  3.  7.  A.  N.  57,  5.  VA. 
IL  482. 
a.  «.  loh.  Pa. 
hloh.  gl.  K. 
lock  Bib.  5.  N.  68,  16. 
<iL/>/.  tohhuB.  Pnid.  1. 
loche«.  N.  103,  18. 
itntar  lohunkPa.  ontar  lobhnm.  gL 
K.,  iatersepta  (Pix  inter  $qtta  geneni- 
nen;  cF.  untarlofaan  ia  liUian). 
m.pl.  loh.  T.  51,  2.  Ra.  gl.  K. 

(»»eher.  D.  III.  44.) 
ARSLOH.  Sg.  184.  arsloch.  Em.  ZU  omu, 
<RIEMLÖCHER.  coUtmbaria.  Id.) 
MUNTLOCHEN,  caminis  Cf^esumiJ.  Be.  5w 
NASLOCHER,  ^niih^tx,  nares.  Wn.  460. 
HELLILOH»  baratrum.  Pnid.  1.  2.  Eb. 
HOLBERLOCa  F.  1.  holb'  loch.  F.  1.  ba- 

ratrum.  (ist  es  bot  t.  loch?X 
HEGGELOCHERON,  covemis.  Wm.  111.2,13. 
HACBnXOa  Ib.  Rd  heupilloh.  Bib.  1.2. 
houbitloh.  Sg.  292.    boobitUch.  Bib. 
5.  6.  boabetlocb.  L.  Wa  232.  46a  h». 
betloch.  Hd.  Tr.  F.,  capitium. 
if.  h^^apitlo^he.  M;».  Sb.  henpitloehe. 
Bib.  7.  bob  et  locke.  Bib.  13.,  capi^ 
tio  ftmutttej. 
(TUMSTLOCH,  porus.  Eng.  2.) 
8PUNTLOCH(6|>tintlocl)>  apiracuhtm.  Rs. 
SWEIZLÖCHER,  «(^toeifUc^c?,  pori.  Tr. 
STEINLOI^  »pämea.  Ib.  Rd 
.•tei»lo«ber«D,  foraminiU$s petrae.  Wm. 
2,  13.  14. 
LUCBIR,  n.pf,n.r  ist  wobt  umgetavtet  aus 
lacbir,  Plaral  von  loh;   es  kommt  nur 
erst  in  N.  Mcp.  a.Gc.  12.  tot  (tacckirnm 
m  Rh.  halte  kh  für  loakirum). 
'  il.pL  laeheren,  mntris.  Mcpt 
m.pl.  laeber.  N.  62,  11.  103,  2^ 

tuhhir,  eellas.  Gc.  12. 
ERDLUCHEREN,  d.  pL  Mep. 
LOCHILIN.Ra.  lohhilLPa.  lBbhinD.gLK. 

hiatas. 
7L0HHAHTI,  haiax,  scabra.  IX  ü.  316^ 


lahhabti,  scabra  (kutmgoj.   IX  IL 

cT.  johanti  ia  JUSjan:    .      ,  . 

IRLOflONT,  «jueaffon«,  Bib.  |.  (D«^  ä 
codd,  haben  in  dieser  Glosse:  irbolo 

BILOH  (cf.  bloc;  9(0(^1 95(oct),  n.,claum 
d.  s.  zi  piloLhe   des  pehbes    ("ad 
stra).  Rb. 
bilohhe,  conclusiüne. IRh. 
11.11.  a.pL  pilok.  pH.  Ra.  gl.  K.  K*^& 

pilohbir.  K..4.,  dausira. 
d.ph  pilochvm.  Rb.^ 
UMPILOH  (anpilob.  Pa.),  ctausura.] 
PILOCCniDA^  a.pl.,  clausira.  Pruf,  i 
PILOaiNISSI,  cltiusura.  U. 
PILOaiANISSA,  eonclave.  Rd. 
INTLOCHANASSI,  reseraiione.  Em.  1£ 
PILUHLIH?  —  Stupor  tarn  corporis,  p 
Hb.  honü.  quam  animu  so  sama  sei 
IL   (Ist  es  piluh  libbaminl.  oder  p 
lih  homiman?  oder  piliiblib  bomii 

LUCHA,  SttcCei  Si(te,  äperiiira  (iibrd.  1 
S:^rti  loka,  8tic^  6c^lop> 
II.  s.  lucba.  M^. 

luccba.  Sb.  Bib.  1.  2.  tio  Incch 
der  xnisken  boamenbiei. 
Valium.  Bo.  5.  .1 

luga.  Bib.  b.,  dcatrix  (parieim 
duccbatur  per  mmmss  eorumj. 

lucbe,  a'pertura.  Wo.  460. 
o»  #•  lukuo,  Inchoo.  O.  iL  4,  14. 

lukkoo.  Wm.  6,  3. 

lucchao.  Wm.  6,  9. 

lucchuo.  Wm.  IL 
<7.;9/.  luchun.  MX.  3.  Bib.  1.  2.  13. 

luobun.  BUk  7. 

locbio.  Bib.  4. 

luccheo.  Bib.  5» 

tucbao.  Bibv  8. 

lochan.  Bib.  6* 
LUCCA.  Ortsnamen. 

LAUHy  m.,  nord.  laukr,  angels.  leic,  2 
cepe,  porrmm. 

loocb,  cepa.  F.  2.  Em.  22.  D. 
loobc^  cepa.  Sf;.  299^ 
oehy  porrum.  Tr. 
iBch^  eepe.  D.  |L  324. 


143 


Luca 


LUCtt 


144 


[loiichii  nssQiiy  £psane  CPfUant).  Tf.  (lo- 
cheioepin.  F.)J 

A8CL0UH,  ascoloniam.  Sg.  184.   ascolium. 

Eau.  Zi.  eepe.  Prad.  1. 

•SGlooGh,  Qscalamum.  Em.  33.  Sg.  S99. 

ascioh,  eepe.  Prud.  1. 

ascIScb,  ascoltntim.  Tr.  F.  2. 

asselouc,  scoUnium.  Gr.  4. 
BRACULÖCH,  finicedo.  Tr.  emicedo.  Hs.  hU 

nula.  PfL 

CHLOUOLOUCHCftna6(ait(^)4£i/2iiiin.Em.23. 

chloaolouc  Em.  31. 

chloualonck.  Sg,  184. 

cbloualouhc  Prud.  1, 

ehloüolocb.  Sg.  399. 

chlofolaub.  Ib. 

clofolaab.  Rd. 

clobeloucb«  L. 

clobelonc  £b.  Wn.  232. 

cblobiloub.  Bib.  9. 

klobilScb.  Tr. 

cloueloobc,  chilobalocb.  D.  IL  324. 

klobeloub.  Sg.  292. 

blonilouch.  Em.  31. 

clobelScb.  F.  2. 

clobelocb,  cbnobelScb.  ^Vn.  460. 
ÖÜNTLÖCH,  ermadactUi.  VfL  3. 
SNITILOUCH,   6c^nittlau(^,   cepe  minor. 

Em.  23. 

sniteloücb,  cepe.  Em.  31. 

sniteloc»  cepe.  Eb. 

snittelöcby  pretula.  Eb.  Tr. 

*  ■ 

JjlJvyljL«  2.   stelle  idi  für  liuchan,  fovere, 
lacbjaoi  locbon,  fovere,  mulcere,  allicere 

als  Worzel  bin.  Cf.  LDH«  Ist  sanskr. 
Iah  (wabiacbeiDlicb  urspriinglidies  lobb), 
de^derare,  lit  lauktii  exspectare  zu  Ter- 
gleicben?  I 

LIÜCHAN? 
LJUCHE,  pruette»  rigiloe,  favetur.  Ib.  In 
Rd.  stebt  lilncbe;  sollte  dies  blucbe  seyn 
u.  dadurch  auf  das  nord.  blAa,  ybvrr^  ge« 
schlössen  werden  können?  cf.  LIUHJAN 
und  LOCHON  und  AJRHLUIT  in  LIUHJAN. 


LOCHÖN  (lochen,  locbjan)trod  LUCHEN, 
nord.  locka,  angels.  loccian,  (octen;  al- 
licere. 
1.  lochon  <Iocben,  locb}an). 

%\  lochonne.  Gc  xi  loccbunne.  Sb., 

mulcendL 
loccbost,  palptu.  Prud.  1. 
loccbust,  ntäriqs.  Prud.  1. 
lobot,  fovet.  R.  mulcei.  Gc.  4.  demul- 

cet.  Gb.  3. 
hlobot,y7<7j770f.  Ra. 
lobcbot,  flagiiat..  gl.  K. 
lochot,  favet.  AI  29.  Gc  5.  permulcei. 

M.  29.  demulcet.  Gb.  Gc.  1.  6.  refo. 

vet.  Gc.  3.  obleciaL  Prud.  1.  4.  lac^ 

tat.  D.  11.317.  inculcai.Pa.flagrat.Pa. 
lohkot  (loblot  Ra.),  inculcai.  gl.  K. 
\q Qhoihj  favet.  Gc  1.  6. 
locchot.  lactat.  D.  IL  317. 
(cblocbot  Pa.  bchochoL  gL  KL,  ad- 

trectat.) 
lokket  (lokcbet  Wm.  IX.    löloket 

Wtn.  U.)  ze  "sib.  Wm.  7,  8. 
locket  (lokket  Wm.  U.  IIL  IX.)  au. 

ditores,  daz  sie  ilen.  Wm.  7,  13. 
locfait,  provocaL  Nd.  IL 
locbont,  demulcent.  Gc  6. 
krist  loko  mo  thaz  muat  sin.  OL75. 
lockota,  muLci.  Sg.  292. 
lobota,  delirdvit.  Gc  8.  9. 
lokota  mit  minnon  tbie  dirntmen* 

nisgon.  0.  V.  11,  35. 
loccbeta.  (lokketa.  Wm.  IL)  te  imo. 

Wm.  5,  13. 
loboti^  nuUceret.  Em.  29. 
lohonteru,  lenodnante*  Gc.  8. 
lobontiu,  mulcentia.  Em.  11« 
3.  lucben   (cL  liucban).  —  Nor  in  N. 
Mcp.  Bo.  5. 
ze  demo  mag  man  unsib  Incchen. 

Bq.  5. 
also   der  aro  luccbet   nzer  neste 

sine  jungen,  provacat  Nd. 
be  diu  lucchent  sie  catholicos  dam. 

N.  10  (b.),  1. 
sänge  unsib  luccbentemo,  favenü. 

[10^] 


141 


LUCH. 


LUCH. 


142 


locb.  Tr.  Hd.  Hs.  Dib.  1.  2. 
dL  s.  lohe.  Mor. 

lob  he.  M^k  Bib«  7« 

loche.  Bib.  1.  2.  3.  7.  Ä.  N.  57,  5.  VA. 
IL  482. 
a.  s-  lob.  Pa. 

hlob.  gl.  K. 
locL  Btb.  5.  N.  68,  16. 
dt^Z.lohhuB.  Pmd.  1. 
loch  es.  N.  103,  18. 
Mntar  lohaiii.Pa.  untar  lobhunu  gL 
K.,  iaiersepta  (für  inier  sqjfa  genoni- 
nen;  et  untarlohan  ia  I&han). 
^.pl  lob.  T.  51,  2.  Ra.  gl.  IL 

(I'acher.  D.  III.  44.) 
ARSLOH.  Sg.  184.  arsloch.  Em.  81.,  onus. 
(RIEMLÖCHER,  coUmbaria.  Id.) 
MUNTLOCHEN,  caminis  (FesnvUj.  Bo.  5w 
INASLOCHER ,  9latfl&(^er,  nares.  Wo.  460* 
HELLILOH,  baratmm.  Pntd.  1.  2.  Eh. 
HOLBERLOCa  F.  1.  halb*  loeh.  F.  1.  ba. 

watmm.  (ist  es  bei  t.  loch?). 
BEGGELOCBERON,  covemis.  Wm.  IH.  2,13. 
HAÜBlTLOa  Ib.  Rd.  houpitloh.  Bib.  1.2. 
boubitlob.  Sg.  292.    hoobitUch.  Bib. 
&  6.  boobetloch.  L.  Wn.  232.  46a  h^ 
betloch.  Hd.  Tr.  F.,  capitium. 
d.  h^iiap.iilo'bhe.  M/t.  Sb.  honpitloehe. 
Bib.  7.  bobetlocke.  Bib.  13.,  capi^ 
iio  (Umutae)* 
ITÜNSTLOCH,  ponu.  Eng.  2.) 
8PUNTLOCH(epiiiitlo4>  Mpiraculum.  Fla. 
SWEIZLÖCHER,  ec^oeifUc^eri  p»i.  Tr. 
STEINLOH,  speimea.  Ib.  Rd 

.•Cei»le«beroii,  foraminiAus petrae.  Wiik 
2,  13.  14. 

LDCBIR,  ihphn.r  ist  wobt  iiingeta«tet  aus 
lackir,  Pkiral  von  lab;  es  kommt  nur 
erst  in  N.  Mcp.  n.  6c.  12.  Tor  (lucckiruiD 
m  Rh.  hafte  ich  für  loakirum). 

'  tLpl»  lueberen,  aniris*  Mcpi 
m.pt.  loeber.  N.  62,  11.  103^  22. 

tuhbir,  eellas.  €Sc.  12. 
ERDLUCBEREN,  d.  pl  Mcp. 

LOCHILIN.Ra.  luhhilLPa.  UbhiUQ.gLK. 

7L0HHAHTI,  haiax,  scahra.  IX  H.  316^ 


lahhahti,  scabra  (ixmmgoj.   Dt  IL  350.; 
cf.  Jolianti  in  JUK|aiL    ',     '    . 

IRLOHONT,  ea^apani,  Üih.  L  (Di^  andern 
codd.  haben  in  dieser  Glosse:  irbolont) 

BILOH  (cf.  bloc;  e(o4  95(ocC),  n.,dausura.  R. 
d.  1.  ZI  pilohhe   des  pehhes    ("ad  dkm- 
siraj.  Rh. 
bilohhe,  conclusume.  Rh. 
n.  u.  a.  pL  piloh.  Pn.  Ra.  gL  K.  K. ^ Etßi  18. 

pilohhir.  K..4.,  dausira. 
d.pl.  pilochnm.  Ub^  •     » 

UMPILOH  (onpiloh.  Pa.),  ckuuura.\^}L 
PILOCCniDA,  a.pl.,  clausira.  Pmf,  1. 
PILOHNISSI,  chiusura.  Ic 
PILOaiAKISSA,  eonclave.  Rd. 
INTLOCHANASSI,  reseratUme.  &n.  19. 
PILUHLIH?  —  Stupor  tarn  corporis,  pilnb* 
lih.  honu.  quam  animi.  so  sama  selSZ  gL 
K.    (Ist  es  piluh  libbaminl  oder  pilub* 
lih  homiman?  oder  piliiblih  bominum?) 

LUCHA,  SttcCei  Si(tei  äpert&ra  (nbrd.  Iftka, 
S^rti  loka,  8tiCj)fI,  Cc^lop). 
II.  s.  lucha.  M^. 

luccba.  Sb.  Bib.  1.  2.  tio  Inccha  nn* 
der  xnisken  bonmen  biei.  in/^. 
Valium.  Bo.  5. 

luga.  Bib.  5«,  dcatrix  (pmrisium  oh- 
duccbatur  per  mmmss  eorisrnj. 

loche,  äperturu*  Wn.  460. 
o»  j;  lukun,  Inchun.  O.  II.  4,  14. 

lukkon.  Wm.  6,  3. 

lucchon.  Wm.  6,  9. 

lucchoB.  Wm.  IL 
<7.;9/.  luchun.  MA..  3.  Bib.  1.  2.  13. 

luobun.  BUk  7. 

lach  in.  Bib.  4. 

loccben.  Bib.  5. 

tucban.  Bib.  8. 

lochan.  Bib.  6. 
LUCCA.  Ortsnamen. 

LAUH,  m.,  nord.  laukr,  angels.  leic,  Sattc^f 
eepe,  porrum. 

lonch,  cepa.  F.  2.  Em.  22.  D. 
lonhc^  cepa.  Sg.  299^ 
och,  porrum.  Tr. 
iBch  ^  eqpe.  D.  )L  324. 


143 


LUCtt 


Lüca 


144 


[lotichis  nasQiiy  dipsane  (^flonnt).  Tf.  (lo- 
cbetuepin.  F.)J 

ASCLOUH,  ascolonium.  Sg.  184«    ascolium, 

Eni.  31.  eepe.  Prad.  1. 

asclooGh,  ascalamum.  Em.  33.  Sg.  S99. 

ascioh,  eepe.  Prud.  1. 

ascIScb,  ascoKfutm.  Tr.  F.  2. 

asseloac,  ecoUnium.  Gr.  4. 
BRACULÖCH,  finicedo.  Tr.  emicedo.  Es.  hi^ 

mda.  PfL 

aiLOUOLOUCHCftna6(ait(^>la//iiiin.Em.23. 

chlouolouc  Em.  31. 

chlouoloack.  Sg,  184. 

cbloualoohc.  Prud.  1. 

ehloüolocb.  Sg.  399. 

chlofolauh.  Ib. 

clofolaub.  Rd. 

clobeloacli.  L. 

clobelonc  £b.  Wn.  232. 

cblobiloub.  Bib.  9. 

klobilScb.  Tr. 

cloueloobc,  chilobalocb.  D.  II.  324. 

klobelouh.  Sg.  292. 

hloailoucb«  Em.  31. 

clobelScb.  F.  2. 

clobelocby  cbnobelocb.  ^Vn.  460. 
ÄUNTLÖCaa,  ermadactUi.  VfL  3. 
SNITILOUCH,   Gc^nittlauc^/   cepe  minor. 

Em.  23. 

aniteloücb,  cepe.  Em.  31. 

aniteloc,  cepe.  Eb. 

anittelÖGby  prelula.  Hs.  Tr. 

LiUv/IjL«  %  stelle  idi  für  liucban,  fovere, 
locbjani  locbon,  fovere,  mulcere,  allicere 

ab  Worxel  bin.  Cf.  LUxl«  Ist  sanskr. 
Iah  (wabiaGbeinlicb  urspriingliebes  labb), 
de^derare,  lit  lauktii  exspectare  zu  Ter- 
gleicben?  \ 

LIÜCHAN? 
UUCHE,  pruette,  rigiloe,  fovetur.  Ib.  In 
Rd.  stebtlilncbe;  sollte  dieshlncbe  seyn 
XL  dadorch  auf  das  nord.  h\ik9i ^  fovere  ge« 
acblossen  werden  können?  cf.  LIUHJAN 
imd  LOCHON  nnd  ABHLUIT  in  LIUHJilN. 


LOCHÖN  (locb«n,  loch  Jan)  und  LUCHEN, 
nord.  locka,  angels.  locciani  loctttti  al- 
Heere. 
1.  locbon  {lochen,  locbjan). 

%\  locbonne.  Gc  zi  locchunne.  Sb., 

nmlcendu 
loccbost,  palpaB.  Prud.  1. 
loccbust,  nutriqs.  Prud.  1. 
lohot,  fovet.  R.  mulcei.  Gc.  4.  demul- 

cet.  Gh.  3. 
hlohot,y7i7j770f.  Ra. 
lobchot,  flagiiat..  gl.  K. 
lochot,  favet.  AL  29.  Gc  5.  permulceL 

M.  29.  demulcet.  Gb.  Gc.  i.  6.  refo^ 

vet.  Gc.  3.  oblectai.  Prud.  t.  4.  lac- 

tat  D.  11.317.  incuIcat.Pa.fIagrat.Pa. 
lobkot  (loblot  Ra.),  mculcat.  gl.  K. 
loQhoih^  favet.  Gc.  1.  6. 
locchot.  lactat.  D.  IL  317. 
(cblocbot  Pa.  bcbocboL  gL  KL,  ad- 

treciaU) 
lokket  (lokcbet  Wm.  IX.    loloket 

Wm.  II,)  ze  sib.  Wm.  7,  8. 
locket  (lokket  Wm.  IL  IIL  IX.)  au^ 

diiores,  daz  sie  ilen.  Wm.  7,  13. 
locfait,  provocaL  Nd.  II. 
locbont,  demulcent.  Gc  6. 
krist  loko  mo  thaz  muat  sin.  OL75» 
lockota,  mulxi.  Sg.  292. 
lobota,  deümvit.  Gc  8.  9.^ 
lokota  mit  minnon  thie  drntmen* 

nisgon.  0.  V.  11,  35. 
loccbeta  (lokketa.  Wm.  IL)  ze  imo. 

Wm.  5,  13. 
lohoti^  nuUceret.  Em.  29. 
lobonteru,  lenodnante*  Gc.  8. 
lobontiu,  mulcentia.  Em.  11. 
3.  lucben   (cf.  liucban).  —»  Nur  in  N. 
Mop.  Bo.  5. 
ze  demo  mag  man  unsib  luceben. 

Bo.  5. 
also   der  aro  luccbet   nzer  neste 

sine  jungen,  provocat.  Nd. 
be  diu  lucchent  sie  cathoücos  data. 

N.  10  (b.),  1. 

sänge  unsib  luccbentemo,  favente. 
»fcp.  '^ 

[10^] 


145 


UM 


Lua 


galoch6n,  kiluchjan. 

%i  gilocchonoe,  mulcendi.  M.29.  Gc.6« 

(er)  geloccbet  (gelochet  Wm. IX.  ge- 

loeket  WnEu  IL  IIL)    ze   sich. 

Wm-  4,  10. 

(er)  giloko(gilocho)un8ihliublicha. 

0.  IV.  37,  18. 
giloko  mir  thaz  minazmuat!   0.  III. 
-  1,  32. 

ir  eigut  gilocbatsiuchU  0.  V.20, 76. 

gelubtero,  permulsd  (cybtlej.  Mcp. 

FARLOCHON,  FARLUCHJAN  (wrlocfen). 

der  in  nzer  sinemo  loche  nuile  fer- 

lucchin.  N.  57,  5. 
iaz  ferluochet  sie  ze  dien  ambah- 

ten,  allicit.  Bö.  5. 
ferlockint,  allidunt.  D.. 
ferluhter  (föne  Vencris  spensten), 
lactaius.  Mcp. 
LÜCHEDA,  /.,  illecebra. 

lucchedon,  illecebrartim.  Mcp. 
lucchedon,  illecebris.  ßo.  6.  N.  90,  3. 
Ivccheda,  illecebras,  Mcp. 
LOCHUNGA,/.  (SocfuRg),  obUctamenium. 
g.  s*  lochuiigo,  adulatioms.  Rg.  2. 
n.pL  lofaunga,  fomenta,  Gc  81  9. 

.  lochunga,  crepundia.  Pnid.  1.  D^ 

IL  326. 

d.  pL  lochungnn,  blandimeniis.  Giu  1. 3. 

a.  p/.  lohunga,  obleciamenta.  Ib.  Re.  Rb. 

LINTLOKARI,   m.,  mulcator,  qtd  blandis 

verbis  mulceL  Tr. 

y^KUrnilGE^pudüammes.  Gc.  8i 

MÜOTKALUIITIGE;  pusiUammes.  ,Gc.  8. 

LUCH,  nord.  \ncka ^  fortuna-y  unser  heutiges 

^  &l&dy  hieher?  Kann  biezu  gerinnet  werden : 

CILUCHEMO  fd  s.  mj,  viridanie  fgurgitej. 

c:  Prud.  1.? 


>  •  •  • 


LÜH*  1.  VieilUkbl  mit  LUCH*  2.  eine 
und  dieselbe  Wurzel;  vielleicht  beide  von  ei- 
ner ursprünglichen  Wurzel' JLrlJ^  losen.    Cf. 

LÜCH-i.      ■;....    . 

I,IÜHJAr(,,LÜ(iJÄN?   .,:,,.. 

luhen  (luhben.  gl.  K.),  lueikß, 'solvere.  Ra. 


luhit.  Ra,  liuhbit  gL  K.,  lotäs^  l 
er.  nord.  lykja,  liuka,  solverti 

lavare,  loa,  alluere  und  das  ober 

die  Wäsche  lu^en/  afrfpuUn. 

ARUÜHJAN. 

irluhit.  gL  K.  arblait  Rs^.,  luit 

LUH*  2.  Wurzel  zu  Hobt,  lux, 
lobazan,  micare,  cormscare,  laiic, 
er.  sanskr.  ruc,  lucere  und  lök,  Idc 
videre.  Vielleicht  ist  aber  auch  der  B 
Feuers  der  ursprüngliche  und  auf  diese 
Zeichnung  für  Auflösen,  Zerrcifsen   an 

so  dafs  ein  ursprüngliches  JLiU    (cf 

dem   JLi  U  XX  zum  Grunde  liegt.   Auch 
urcere  (a  geht  vor  h  wie  vor  liquiden  le 

über)  ist  zu  vergleichen.   Cf.  JLiU  vj 

LIOHT  (aus  lioh-ad),  n.,  lit  likt 
liuhath,  nord.  lios,  alts.  und  angel 
lioht,  Sil^t;  lux.  —  leoht,  lumi 
lioht,  //AT.  IL  25.  sunnun  lioht. 
14.   tages  lieht  N.  5,  5.    Icoht, 
K.22.  lioht,  lucernam.  T.  25,  2.  lie 
tes,  hix  liicts.  N.  35,  10.    er  liohi 
lucanum.  Rb.    pi  Höhte,  dilticulo. 
liebte  sia  brahta,    an  bai  Sagedli 
tem  Unterretc^).  Bo.  5.  liehto  fatcr, 
pater.  N.  18,9.  so  iz  under  zuisk 
ten  ist  Mcp.    Uoht  za  chuichan 
chonne^  concinhanda.  Ib.  föne  fii 
liebte.  N.76,11.  thaz  rchta  Hob 
21,  10.  cÄr/rff/Tudin  liebt.  N.  42, 

Form  und  FlcT^ion. 
n.  5.  lioht  T.  1,  3.  13,  4.  21,  12. 
21.- IL  1,  45.  2,  11.  Rd.  Ib. 
Icoht  Frg.  61.  K.  22.  Sg.  91 

gl.  K.  Ra. 
licht  Syl.  Mcp.  Bo.  5.  N.  4, 
29,  6. 
g.  s.  liohtes.  0.  IL  2,  10.  T.  108. 
leohtes.  K.  41.  H.  2.  Pa.  gL 
lichtes.  N.  35, 10.  55, 15.  Mcp.  1 
i.Hehitis.  N.  98,  2. 
,  ,,     IlSeichlcfs^iWini  IL 


7 


LUE 


149 


■  1        > 


lihtea.  WfiL  IIL 
d.  i.  Höhte.  %  13,  4.  44,  19.  236, 1.  0.  I. 
.12,  4-  IIL  24,  100.  IV.  1%  52.  Rfa. 
leohcte.  Kp.  •   . 
leohtc.  Frg.  47.  K.  8.  41.  b.  3,  5.  R. 

tt  3. 
liebte.  N.  33,  10.  55,  15.  66,  2.  Mcp. 

Bo.  6.  Uo.  2. 
übte.  Gc-  10. 
a.  s.  Hobt.  O.  I.  2,  14.  15,  19.  H  2,  7.  T. 
7,  6.  21,  12.  119. 
leobL  Ftg.  25.. k.  41.  IL  3. 
leot  V. 
liebt  N.  4,7.  17,29.31,8.  Mcp.  Bo.5. 

Wm.  8,  6. 
Hecht*  Wm.  IL 
r.  s.  Hobt,  lux!  H.  25» 
g.pLliohto.  0.  V.  22,  5. 

liebto.  N.  18,  9. 
(/./i/. liebten.  Mcp. 
n.}La.pK  lieht.  Mcp. 
leoht.  IL  22. 

LIOHTLIP. 
UOHTMACHARL 
LIOHTVAZ. 
UOHTKAR. 
UOtfHRAGARL 
UOffrSKIHTIG. 
LIOHTSTERRO. 

OÜGON  LIEHT  («U8enli*t>  N.  37,  11. 
MORGANLIOHT  (SKorflenllc^t),  ipane.  MX.2. 
morganliotb.  Sb.  Bib.  2. 

NAHTLIOHT  (SRac^tl^t),   lucubrailonem. 
Sb.  Bib.  2. 

KLANZLIEHT  (©laojHc^t). 
föne  gelanze  liebte,  lumen  de  lumine^ 
N.  35,  10. 

ÖIMILLIOHT  (J&lmmdnc^t). 
d.  bimelllebtte.  Mcp. 

TAGESUEHT  (lagegltdjt).  N.  5,  8. 
t).  tage&liebt.  N.  148,  3. 

SUNNALIOHT  (©onnenllc^f).  Ob.  104. 
LlOHlt,  LIOHTI,  adj.  (alt»,  lioht,  altnord. 

Iros)-,  liilir  lucidus. 

naht-  80  lioht  also  fach.  Pa. 

leoht  üaolcaD,  n^bes  Ikeidoi  T^9ii  - 


ougon  liebt  tuonde,  illuminans  ociilos. 
N.  18,  a  .    ! 

unde  uuirt  dla  naht  samo  Hebte  so 
der  tag.  N.  138,  12.    .  • 

lichter  ist  al  tbin  libbamo..T^  36,  3. 

[tat  liobtaz,  convalle  inhistre  (o,dcr  in 
lustro?  lusiraiione?').  Rd.?'  es  -steht  in 
last,  mit  einem  Abbrevialionsstrick  über 
st;  dagegen  steht  in  Ib.  talliobtaz,  con- 
volle  und  in  D.  I.  277.  gL  K.  talobti, 
vallata^l  '  > 

in  (mänen)  diu  sunna.  liebten  (wobi 
acc.  und  nicht  inf.)  getuot  Bo.  .^. 

Comparaliv:  leobtor,  lucidins.  W. 

liohtoro  (iiobttoro.  Mcr.  Sb.),  lucidins. 
Bib.  1.  2. 

Superlativ:  1  e ob lo s t a, iiicm/iWmi^.  gl*l^« 

tbaz  liobtosta.  0.  IV.  33,  10. 

LlOHTO,  ad/.,  lucidius.  Bib.  3. 

VILOLIOHTIÜ  (viloleotbtiu.  Sb.  filo* 
liobtiu.  Bib.  1.  filoliotbtiu.  Ps.  2.), 
prae  fulgore  (in  conspectu  ejus  nubes 
fransiertmtj.  Mv. 

LEHOTPARO,  Ince  clarius.  Gc.  8. 
LEOHTSAMO(zi  firstandahne).  Is.3,3. 
Frg.  51.     zi  arcbenncnne.  Is.  4,  2. 

LIUHTA  (lubte.  Wn.  460.),  Un6)tt,  ig^ 
nitabulum.  Em.  31.  Wn.  3355.  Sal.  2« 

LlUHTiNlSSE,  illuminatione.  N.  98,  2. 
LlüHTlDA.Ra.  liubtitha.  gl.  K.,  /w^/rw» 

(quinquenniufn), 

liubtitha.  gl.  K.  hliuhtida.  ^a^.iitania 
(lunaj. 

DURCHLUHTIGE  (^urd)reuc^tf9),  tram-^ 
lucidae  (gemmaej.  Ild. 

LlUHTJAN  (alts.  leobttan^  liubtian, 
angels.  lybtan),  leud^ten;  lucere.  -^ 
liuhten,  micare,  Ra.  gl.  K.  in  linb- 
tanne,  in  lusiraiione.  Rb.  dero  setio 
liebtet  naturale  ingeniunu  Mcp.  truh- 
teiies  kebot  liebtet  dien  ougon  des 
herzen.  N.  18,  9.  so  liuhte  iuuar 
Hobt  fora  mannon.  T.  25,  3.  thaz 
Hobt  in  finstarncssin  linhta.  T.  1,  4. 
liuhtanti,  lucens.  T.  88.  Iiubtendi, 
lucidum.  gLK.  leobtanter,  illuminans^ 


149 


LUH. 


LUH. 


j 


K. 


H.  3.    Iiuhtenii,  /acfi/a.   Pa«    eines 
liahtenten  fiures.  Mcp.  daz  iz  (fiur) 
in  lUkti,  liiceret  eis.  K  104^  39. 
Form  und  Flexi0n. 
Inf.  li«hten.  Ra.  gL  K. 
in  lauh(anne.  Rbu 
(er)  liebtet  Mcp.  N.  18,  9. 
(sie)  luihtent  \Vm.  8,  6« 

liihtent  \Vm.  IL 
et  linhle.  T.  25,  2.  3.  0.  IL  17,  iS.  2L 
(er)  linhta,  T.  1,  4.  Wess. 
(er)  liehti  N.  104,  39. 
p.praes.  liuhtanti.  T«  88. 
linhtendi.  gl.  K. 
liuhtentL  Pa. 
hliuhtenti.  Ra. 
leohtanter.  H.  3. 
g.s,n.  liuhtenten.  Mcp. 
ABLIUHTJAN,  alts.irliohtian,er{ett(^(ett. 
BedenUing  und  Gebrauch, 
trübten  ist  der  mibirliebtet  N.  26, 1* 
offenunga  dinero  uuorto  irliebiet 
luzzele,  illuminai.  N.  US,  130.     ir- 
liebte  den  himel,  stellet.   Mep.    ir- 
liebte  ipioiu  engen,  illumirut»  N.  12, 
4.  irliebte  dia  finstri.  N.  17,  29.  lo- 
dei  irblendet  sint,  geates  irliebtet 
aint  N.  65,  5.  sin  bilde  uuerde  an 
uns  irliuhtet  K  66,  2. 
Form  und  Flexion: 
(er)  erliebtet  N.  26,  1.  118,  130. 
(er)  irliebte.  Mcp. 
(er)  irliebti.  N.  138,  11. 
imp.  s.  irliebte.  N.  12,  4.  17,  29. 
p.praet.  irliebtet  sint  N.  65,  5. 
uuerde  irliubtet  N.  66,  2. 
üuerdent  ir  erliebtet,   illummO' 
mini!  N.  33,  6. 
INLIUBTJAN,  erleuchten  (ssintliuhtjan, 
welcbes  nur  erst  bei  N.  u.  Ho.  vorkonunt  ?) 

Bedeutung  und  Gebraucb: 
thaz  Hobt  ist  filu  uuar  tbing,  inliub- 
tit  tbesan  uuorolt  ring.  0.IL2,  13. 
inliubten,  illuminarcT.  4, 18.  inliub- 
tent,  translueent.  Od.  tber  dar  (aband) 
inliubtit  in  tbemo  eristen  sam* 
'    baztage,  lucesdL  T.  216, 1.  inlinhte 


tmo  uuunn«  tbia^uniniga  am 
OL  96.  Hobt  tbas  iaHuhlita  t 
ouelicban  man.  T.  13,  4.  inli« 
min  berza!  OtL   ialiubtendi,  < 
sirans.  gL  K.    tbcr  tbi«  ongun 
inliubta.  O^ia  20,  146. 
Form  und  Flexior.. 
Inf.  inliubten.  T.  4,  18. 
(er)  inliubtit  T.  216»  t  Pa«  Ba.  ^ 
(sie)  inlittbtent  Gd. 
(er)  inliubte.  OL  96. 
(er)  inliubtita.  T.  13,  4. 
inliubta.  0.  IIL  20, 14& 
inliubt  er.  0.  lU.  20,  29« 
imp^s.  inliubta.  Otl. 
p^praes.  inleobtanier.  H.  20« 
inliubtendi  gl.  K. 
inliutbeodl  Ra. 
p.praei.  inHubtit  Pa. 

anleobtit  gL  K. 
n.pLm.  inliubte.  0.  IIL  21,  21 
MupLn.  Inliubtiu  sint  (ougun^.  i 
unurtun  inliubte.  0.  I.  12,  4 
ANTLIÜHTJ.VN     (et    inliubt  Jan), 
leuchten. 

(er)  intliuhtit  (intliubtR  36,6. 
lubtet  ]Nb.  U.),    illumiaaAii 
100,  8. 
(er)  intlubte^  illuminabat.  Ho. 
p^praet.  daz  ir.uuerdent  intliuht 

104,  4. 
(sie)  unurden  intlinbte.  N.  75,  6. 
BILIUHTJAN,  C6elcuc«(eii> 
piliubten  (pilucben.  Pa«),  enites 

Ra.  gL  IL 
piliubta,  elnxit.  Pa.  gL  K. 

DURUHLIUHTJAN,  burc^Ieud^fen. 
in    durbliebtentero   itali,   perh 
inaniiate.  Mcp. 

durbliebtenten  feit,  j9^fM:^7if^^'c« 
Mcp. 

LIERSEJNEZ,  lucidum  (ist  truhtenei 

bot).  N.  18,  9. 

UÜIDARLIEHSENL 

bediu  ne  ist  sin  (desmlaea)  1 

ine  uuiderliebsene.  Mcp. . 

LAUCt  m«  (lit,  lepsnai   angek.  laeg, 


1 


Lua 


LUC— LEIH. 


152 


li|,  aoid»  log,  legi),  U^ti  ^lammti  ßam* 

(loach'Tioref.  Mo«.) 

hnnf  ßamma.  K  82;  15.  105,  18. 

i.  looge.  T.  107. 

a  beizzan  lanc  Em.  33. 

LAU6A«  f.  (alts.  Id ^na) j ßamma.  K.  65. 

Geb&it  lohafior,  Impetigo  bieher? 
LOUGIU? 
äha  artraknet  moor  uarsauilbit  sib  sui- 
lizot   longio   der  bimil  mano   uallil 
priniiit  mittilagart  Em.  33. 
lAUCMEDILI  (golb.  laubmuni),  fidmen.  Ja. 

lauem edi H,  jf<//^ora.  Ib.  Rd. 
LAUCSPIAN TAZ,  flammivomum.  Ja. 
lAUGIN,  angebe  Hgen,  flammeus.  —  taogi« 
»em  (iiicbt  lauhmonr,  wie  in  Scbiiters  Gloa- 
aar  atebt)  radam,  flammeis  rotis.  H.  2. 
LAUGAZAN. 

dia  loagezenta  aba,  pjrriphlegeion  amnis. 

&Iq». 
a.  das  loagezenta  bcllenuazer,  pyrphle* 

getonia.  Mcp. 
ÜZLOUGAZAN. 
uzloogaztun,  vomebant (ignemj.  Prud«  1. 
LOHAFIUR  a.  fiur. 
I#OHJAN  (et  nord.  loga^yZammar^). 
lohiat,  ruÜlaU  Ic 

Jöhehtiu,  viöratä  (sttbito  luminej.  Bo«  4. 
LÖHAZAN  [goük  laahatjan,  angels.  liget» 
tan  (und  liget,  Ixgei^  fubnen^l^  fulgtsrare. 
Inf.  lohaceBf  fiämen.'  Pa. 
lobazenes«  gl.  K. 
lobacenea.  Ra. 
(er)  lebazat,  virescit  faurmn).  Prod^  fr 
lobazit,  ruiilat.  H.  19. 
locbazzaty  mieat.  D.  II.  333^ 
lo a zzit f /lanescit.  Ja« 
loizet,  lueet.  Ar.  % 
lecbeezat^  mieat.  VG.  III.  4391 
^ie)  lobezent,  coruscani.  VG.  IV.  99i 
lebezettt  liebiaaz.  Wok  %  & 
locbicent,  riUilant.  A. 
(aie)  lohezze By  comsscant.  TG.  IVr  731 
^cr)  lacbezia  (ist  ea  lecbezat,  locbeaat?), 
mifßt  fvüria  arte  laquendij»  Piad.  1. 


p.praes.  lohezender,  vsbratus.  Bo. 
lohizenies,  vibrantis.  D. 
lobezentemo,   corusco   (soU).    VG. 

I.  237. 
lohazantaz,     aestuantem    (lenamj. 
Prud.  1. 
a.pl.  lohezcnta,  corusca  (fubnina)..  VG. 

I.  328. 
p.  praet.  I  o  h  e  z  t  e  n ,  rutilis  (squdmis).  VG. 
IV.  93. 
(Gehort  es  auch  mit  sanskr.  Idbita,  nAer 
zo  Einem  Stamme?) 

LOHIZUNGA,  /,  coruscatio.  Bib.  7. 
lozanga,.rorii^ca/io.  Mcr. 
a.  s.  lugizzunga,  cremationem.  Prad.'l. 

LOHIZIDA,  /• 

d.  lobizido.  vibramine*  Aid.  3.  5* 

LXJCus,  municipium  vocontiorum.  TH.  1,  66. 

LAIH,  aus  dem  griecb.  Xat»o^  (aogels*  lav^d» 
Ixvd,  levd,  nord.  leikr). 

leigo,  laietis. 

a.pl.  leigui»,  iaitni  btn  ißfaffm  intititngf^ 
ff^f.  Oll. 

LAIHMAN,  laicus,  s.  man. 
LEICLIHIU  (leiclibbin.  Ue.  leiihhia.  Sb.) 
vel  liutprotb,  laicos  panes.  Bib.  U 

LAUC,  LAUCH  s.  LÜH.  2. 
LAUH  s.  LUCH.  1. 

LAUGA,  f.,  angels.  leäh,  Ixg,  itVfti  tix; 
cf.  norJ.  laaga,  lavarej  zu  xjU  •    oder  ztt 

LÜH? 

longa 9  lixlvia.  L.  Pfl.  6.  MoRr  2.  Sa).  %  4. 
I8ga,  lixivia*  Cr.  Em.  32. 
rn  longa,  in  lemva.  Pow 

L£aH,  nu  (und  n.?),  nord.  leikr,  ladus  xu  lag, 

melodiay  angelsw  lie,  mimus;  8ci(^i  modu9j  ver* 

mss  Carmen,  modulus.  -^  Cf.  ancb  gothr-  lai- 

kas,  BOfd.  leika,  angda  lakoD,  hsdere*^^ 


i53 


LEia 


Ist  leib  auf  Wurzel  JjJJtl  zu  bezichen?  dem 
nord.  Iciky  angeU^läc  entspricht  nicht  nur  das 
ahd.  leih,  sondern  auch,  wie  es  scheint,  bis- 
weilen das  ahd.  lih;  z«  B.  nord.  daudleiki, 
morialitas,  ahd.  todlih,  morialis  [dem  nord, 
daudiigr  (aus  daudlikr)  gleich],  angels.  ge- 
ueahlaecan,  ahd.  nahlihon,  appropinquare, 
angels.  Tundorlsecan  und  ahd.  giwundarli- 
hon,  mirificare;  doch  kann  der  Sinö  dieser 
"Wörter  in  einander  fallen,  ohne  dals  sie  selbst 
einander  gleich  sind. 
?!./?/.  1  e  i  c  h  a  (u  n  de  1  i  e  d),  cantandi  opera.  Mcp. 

leiche,  modi.  Bo.  1.  5. 
►  A/?/.  leichen,  versibus.  Ar.  3. 

leichin,  modis.  Prud.  1. 

Icichon,  modttlis.  D.  II.  314. 
O'pl  alle  naturliche  leicha  habet  tiu  se- 
la  in  irp.  Bo.  5. 

leiha,  modos.  Ar.  2. 

leichi,  modos,  carmina.  Bo. 

AMALLEIH.  OR TLEHI.  OTLEIH.  ASLEIH- 
ADALLEITI.  WITLEIH.  WINILEIH-  KER- 
LEIH.  CHUNDLEIII.  GÜNDLEIH.  HILTI- 
LEIH.  HERILEIH.  HROADLEIH.  RATLEIH. 
SIKILEIII.  N,  pr.y  hieher?  auch  der  Orlsn.: 
LEICHILLMGA? 
EIGILEIHL  Pa.  EIKILEIHHI.  gl.  K.,  phalanx, 

bieher? 
RANGLEIH. 

nah  tcmo  salbe  des  rangleiches,  post 
unctionem  palaestricam^  Mcp. 
CHLAFLEIH,  fragor. 

der  chlaficih  heizet  toncr.  Mcp, 
chlafl eichen,  bombis,  Mcp. 
CHARALEIH. 

charcleichen,  flebilibus  modis*  Bo.  5. 
"  HILEIH. 
HlLElII  Cef.  niWAN),  conjiigium.  Rf. 
hileihi,  matrimonium.  Ja. 
bileichcs,  thori.  Prud.  .1- 
bileihhe   (hileichi.  Le.  2.),   mairimanio. 

M.  31.  Le.  1.  3. 
l\ileich,  copulam.  Can.  13.  '   ' 
hileih,  msptifis*  Mcp. 
',:,  ,  l^kl^ichviny .COmiubiis.  VA.  III.  136. 
,<s4[9fIlILEm,  91.^  Tnairijnomu^i.  Sbe.  Ec*  1.  2. 


glbileich  (gibilech.L),€OAnttiMmJ 

Em.  32.  conjugium.  Tr.  .  '* 

kihileicbes,  copulae.  A. 
gehileiches,  connubiL  Mcp.         ' 
gehileicbe,  complexu  fsacroJ.Mcp. 

lamis.  Mcp.    cormubiorum  copfdi$^ 

—  N.  59,  10.    . 
gihileih, copulam.  M.  15*  C0npighim.^] 
gibileich.  Can.  10.  11.  i     ' 
gehileih,  connubiunu  Mcp. 
n.pL  gebileicha,  gebileiche,  oonj 

Mcp. 
a.pl.  gehileicha,  gehileicbe,  ial 

foedera.  Mcp.  ^ 

GEHILEIHIU    (adj.,  a.  pl.J,  iugale^ 

nesj.  VA.  VII.  319. 
GEHILEIHLIII,  nuptiaüs. 

diu  gehileihlicha  meraiiga,    c 
bialis  adjectio.  Mcp. 

aftcr  gehileihlichemo  gelimfi 
napfiali .  congmentla.  Mcp.       * 

SANCLEIH,  m.  und  n. 

sanghleicbis.  N.  67,  1.  sancteich 

90,  1.,  cantici. 
sinen  sangicih,  Carmen,  Bo.  6. 
daz   sancleih    (sangleich)    der( 

zelto,  choros.  Wm:  6,  12. 

in  sangleichen,  cöw/im.'N.  76, 

SCliSLElH    (angels.   scinUc),    v.%z\ 
monstrum,  R. 
scinleichi.Re.  skinlehchi.  Ib., mon. 

LEICHOD,  hymeneos,  concubiius.  VG.  1 

LEICH,  coxa,  V.,  clivns.  Wn.  232.  (oder 
bleib,  eine  Nebenform  von  bleo,  gotbJ 
^ugd?).  Cf.saoskr.  lig,  ire,  se  movere. 

auch  LAGI.    Gehören  folgende  Worter  fa 

KILEICII,  72.,  ©Heb,  arhis.  Ic. 
gileiche,  artns.  Hs.  2. 
gelichi,  artns.  Tr. 
diu  geleiche  des  fingeris*  Org. 
[GILEICHE, /?w//;ö,  qmd palpitet.  Hs.  2.  ( 
gjjuöfel.)]     ' 
I     [LEICHE^.  —  da  ze  deme  chnierad 
>  iint  si  (beine)   gebogen,   daz  sie 
•  ■     leichen,  suenne  si  scriten.  D.  III 


Ik 


155        LEUGA— LUGOTO. 


/ 


UÜCHIDI— LAHHAN.        156 


EIKILEIHHI.  gl  K.  eigilaihi.  Pa.  eingelibi, 

Ra.,  falanx, 
(PERLEIII,  Glosse  zu  tianuhu  in  rod.  mon.  lat.  2. 

hleher?  &  Gfüdids  MylhoL  S.  183—188.) 

LiEjUGA?  Ut  dieses  als  leiiga,  leuca,  lema,  für 
ein  Wegemaafs  (Ilesycliius  nennt  die  Xsiyyn  ein 
gallisches  Maafs)  häufig  vorkommende  Wort  (i* 
B.  Ifftga  gallica  ntUle  et  quingentorum  pas- 
tuum  quantitate  metitw  Jörn.  d.  reb.  gel.), 
ans  dem  das  franz.  Wort  Heue  entstanden  ist, 
denUcb?  cE.  angels.  leove,  milliare. 


LJIJCHIDI,  OrUnamen. 

LUAHIDO?  (cf.  JÜCKIDO  und  LOHAFIÜR). 
luahido  mit  prunsli,  prurigo.  Ic. 
luchiden,  scabiem.  A. 

LAGELLA,  /.,  «agcl,  lagena.  L. 
lägela,  lagena.  Us. 
(faegela,  lagena.  Wn.  460.) 
(lagcl,  lagena.  Ild.) 
a.  läge  IIa,  lagunculam.  Mt].  Bib.  i.  2.  5. 
Cd.pl.  la  gell  in,  lagenis.  Hd.^ 
(SALZL/ULGEL,  gitula.  Tr.) 


UUGan  9.  LUG. 

LIÜHan  s.  LUCH.  l.  und  LUH.  i.   ^«^^  ^  HAM. 

LIUCHan  s.  LUCH.  2. 

LOUC,  LOÜG  s.  LUH.  2. 


LOLTI, 


s.  LUCH. 


1. 


LOÜGA  8.  LAUGA. 


•LUUC  in  Snaennamen,  scheint  weder  zu  laue, 
flamma.  noch  zu  lauh,  cepe,  zu  gehören,   da 
die  nordischen  Zosammensetzungen  weder  -log 
noch  -lauk,  sondern  -laug  zeigen. 
ALPLOUC.  ADALLOUC.  ERCANLOUCMÜOT. 

LOUC.  PERAHTLOUC.  WIHLOÜC.  KUiND- 

LOÜC.  HADÜLOÜG  HILTJLOUC.  HRUOD. 

LOUC.  TRIULOUC.  SIGILOUC.  SWANA- 

LOUC. 

LUAGan? 

ANTLUAGAN  (?),  pladtum.  Ib.;   in  R.  steht 
anthlognan,  vel  siebten  v.  lihhentan. ' 

LUOGen  s.  LOGen. 

Ii£jGG£iT7  vel  cuspas,  commissuras.  Zf.    Cf. 
LEGGE. 

LUGOTO  •RIX)  Namen    eines    Britten    bei 
JaL  Caei. 

a 


LAHHAN)  n.  (angels,  lach,  chlamys,  alts.  la« 
can;  cf.  sanskr.  läkh,  vestire),  tattni  paU 
lium,  panmis,  paludamentum,  toga,  chlamys, 
sagiim^  sagellum,  velum,  manstrugga,  annua- 
bile,  coriina,  velamen,  peplum,  lena,  aulaeum, 
linteum.  —  tho  uuard  sar  firbrochan  tbaz 
gotes  huscs  lachan.  0.  IV.  33,  33.  biauant 
61  nan  thoh  thare  mit  lachanoo  sare.  O. 
L  11,  35.  mit  lachanon  biuuuntan  ioh  fa- 
non  so  gibuntan.  0.  III.  24,  102.  lachan, 
pallam.  VA  I.  111.  lachan,  chlamydem  (phry- 
giamj.  VA.  IIL  484.  lachan,  atdaea  (purpu- 
reaj.  VG.  III.  25.  sie  streuuitun,  thaz  uuas 
uuuntar,  then  uueg  tbar  imo  suntar,  seit- 
sami  racha^  breittun  iro  lachan« O.IV.4y32. 

n.  lahhan.  C.  R.  gl.  K. 

Iah  an.  T.  209,  1.  Rn.  Pr.  e. 

lachan.  H.  24.  Ib.  Rd.  Sg.  184.  Pr.  v.  Em. 
31.  0.  IV.  33,  33.  Gd.  5.  D.  IL  340. 

lahin.  F. 

lachin.  L.  Pr.  m.  F.  2. 

lachen.  Wn.  460.  Tr.  A.  Sg.  183.  Mcp.  Org. 

lachun.'Pr.  t 
g.  lahhanes.  T.  200,  4. 

lachan  es.  0.  IV.  33,  36.  Rb. 
d.  lahhane.  Gc  4..K.  59. 

1  a c  h  e  n  e.  N.  108, 29.  Mcp.  D.  II.  313.  (UL  95.) 
a.  lahhan.  K.  7.  T.  31,  4.  200,  1. 

laahan.  D.  IL  316. 

lahchan.  D.  IL  316* 

[11] 


157 


LAUHAN. 


LAHHAN. 


158 


lachan.   Rg.    1.   VA.  I.  711.   lü.   484. 
\Vm.  5,  7. 
n,pL  labban.  Rb. 

lacha  D.  Ib.  Rd. 
g>  pl>  lacbano.  Em.  12. 
d.pL  lacbanon.    1\  220,  1.  0.  I.  11,  33.  III. 

24,  102. 
a,  pL  lahban.  K.  35. 

lachan.  T.  220, 3. 0.  IV.  4, 32.  VG.  Ilf.  25. 
ALTERLACHEN,  pallae  et  vesies  aliaris.  IIA 
ARAHLAHHAN,  n.,  stragulum. 
n.  ^.  arlacban,  stragulata  vestis.  BIb.  1*. 

arcblachaB,  stragulata  vestis.  Bib.  2. 
a.  s.  arahlahban,    stragulam  (tulit  et  ex- 
pandit  super  faciem  ejus),  hie, 
arahlahben.  Sb. 
aralabhan.  Bib.  1. 
aralachln.  Bib.  5. 
aralachUn.  BIb.  7. 
AMPAHTLAHAN,  n.,  genuale.  \Vn.  3355. 
ambachtiachen,  gausape.  Wn.  460. 
ambetlacliin,  gausape.  mensale.  F.  1.  2. 
amptlachan,  causapa.  Em.  31. 
ambatlabcban,  mappa.  Sg.  292. 
'  üiMBELACHEN,  anlea.  Wn.  460. 
LINLACHEN,  SetnUfcn  (nord.  linlak),   lin- 
teamen-  Wn.  460. 
linlacbin,  lanacnssim.  F. 
LIHbAUAN,  liiiteamina.  Sg.  1S4. 
lihlachan,  lena.  Sg.  299. 
Itblabcan,  Imteamina,  Wn.  863. 
LILACHAN    (Entstellung  aus  Hu-  oder  IIb- 
lahban),  lena.  Mon.  2. 
lilahan.  Trad.  fuld. 
lilacben,  lena.  L.  Unteum.  Em.  31.  lintca- 

men.  Tr. 
lilabchan,  lintenm.  D.  II.  318. 
lilachin,  Unteamen.  Em.  31- 
•lilachen,  lifitea.^  D.  .II.  318.  pannos  lineos. 

Sal.  1.  2. 
lejlach,  pannos  lineos.  Sal.  4»   (Noch  jetLt 
in  Baiern  {ctlac^/  S3eU(afrn.) 
RÜKKILAHOAN,  n.,  SRucfenlafen,  dorsale. 
ruggelachen,  dorsale.  Gr.  5. 
Tuclacchen,  dorsale.  F. 
rukelacben,  cortina.  Wn.  460. 
mggelacheu,  cortinae^  Tr. 


ruclachen,  cortinae^  Hd.  ' .  -.  i  \ 

NÜSKILAHUAN  (SKantel),  chlamydem.  gl.K. 
nuskilahan,  chlamydem.  Ra. 

PANCHLACHAN,  55anr(ar<n/  stragulum.  Wn. 
863. 

panchlahhan,  sagma.  Ib. 
panclachan,  sagma.  Rd. 
banclachin,  bancale.  F.  1.  2. 
panchalachcn,  pancales.  Em«  31. 
panchlachin,  stratoria.  Bib. 

PADELACHAN,  SSaÖelafen/  saganum.Y,m.Zl. 
FEHLAHAN,  stragulum,  Sg.  184.  Z.  Wn.  863. 

(fehiz  lahhin.  Em.  3t.) 

feh lahban^  stragulata  vestis.  D. 

fehlachan,  stragula.  Rf.  Bib.  1.  2. 

ielachin,  stragulum.  F. 

fe lachen,  pegma.  D.  II.  327. 

vech lachen,  stragulum.  Wn.  460.  Tr. 

fechlachenes,  pegmatis.  D.  IL  327. 

fehlachan,  stragulam.  Em.  31. 

UUILLACIIAN  in  husc,  oppansum.  Ic. 

UüANTLAIIAN,   JIBanbUfen  (©arWne),   cor- 
tina.  W. 

nuantlahan,  cortinae.  Bib.  1.' 
uuantlachan,  cortinas,  Rd.  Ib.        f  - 

UUINDLAHIIAN,  paludimentum.  gl.  K. 

uuintblahan,  paludimentum. *}kik. 

uuintIahhan,yVi^c*/a.  Rb. 
'    nuinllahhan,  Unteamina.  Rb. 

UülZZILAHAN,  rationale.  Gc.  8. 

d  e  m  o  u  u  i  z  E  i  I  a  h  a  n  e,  rntionalifudicii.  Gc  4. 
CllUUTILAHH AN,  a/////;«.  R. 

curtilachchan,  airlinas.  Rb. 
CHCZFLAHIIAN  (gRunrel).  chlümys.  Pa. 
CIliMLACHAN,  ^^/i/zö/^.  Em.  31. 
HULLILAHAN  (SKantcI),  velamen.  Sg.  70. 

hulilacban,  chlamydem.  Em.  14.  BI. 

HEMIDLACIIAN,  ^emOlareit/  cmnisile.S^  184. 
Wn.  863.  '    ' 

hemitl  achin.  F.  '  .-  ^      . 

hemitlachan.  Em.  31. 
bemedlachen.  Tr.  ,    ^  . 

hemdelachcn,  hemcdelachen.  ^Vn«  460^1 
hemetlachin,  sagum.  F. 

HENGILACHAN  (^ingelaf en;  ©Äiöifhe);« 
tinas.  Ib.  Rd. 


159       LAGANO— LtGENA. 


LÜKON— liHTl 


160 


HOÜBETLACIIEN,  J^anptlattn,  ed^UUripe- 

plum.  L. 

hob ctia eben,  peplum.  Tr 
houpilacbin,  capuiiavium,  D« 
hopitlacbin,  mavorte.  St. 

TÜRILACIIAN,  lurilacbin,  plurlma.  Em.  31. 
TUMHLACHEN,  sarcile.  F. 

(tucblacben,  plurina.  'Wn.  460.    ist  wobl 
aus  diesem  oder  dem  vorigen  Worte  entstellt) 

DENIL ACHAN,  ientona.  Rd.  Ib! 
(ÜECHELACHEN,  ©fdlafen,  paludamentum. 
Wn.  460.  coopertoriunu  Tr.) 

DISCLACIIAN,  Zi{d)laUn,  gausape.  Pr.  m. 
tiscalahan,  mensale.  gl.  zwetl. 
tiselachen,  mensale,  Tr. 
tislacban,  mensale.  Em.  31. 
(dislachcn.  Wn.  232) 

ZUZILAIIHAN,  chlamidcm.  gl.  K. 
SUUEIZLACÜAN,    Gc^meiplafen,  sudarium, 
T.  200,  4. 

SCARLAGHEN,  rö^/Zw.  Tr, 
STÜOLLAIIHAN,  ®i\x\^\\(iUni  stratorium.  Sb. 

Bib.  1. 

s  tu  oll  ach  an,  sfraiorium,  Me. 

stuoliacbin,  siratorium.  Bib.  7. 

(stollachcn,  panchole.  Wn.  460.) 

6 tu II ach cn,  siraloria.  Bib.  5. 

STREUUILACHAN  (.©(rcutaren),   strataria. 

Ib.  Rd. 
INLACHENES,  intrinsecus  (kommt  nur  in  Wm. 
vor,  in  Wra.  II,.  inUcbcnjBs).       '      '        ^; 
dazan^ir  inlacb^enes  uerholani&t,'^4t></ 

intrinsecus  latet.  Wm.  4,  1.    ..  .  * 

daz  noh  inlacbenes  an  dir  uerbolan  ißt. 
Wm.  4,  1.  3. 


LrUKOlNes,  Volk  in  gcrmania  magna.  Ptol. 

LEGAR  s.  LAG. 


LAGARIDA  s.  LAG. 


•  ( 


\ » ■ 


•  \ 


LAGANO?  —  eita  (oder  etta;  die  Handschrift 
ist  undeutlich)  lagauo,  de  fanatica. 'Da. 


LEHAN  Si  LIHwi. 


I  >  I  i  k . 


tEGIAN;  Ortsnamen. 

LtiCENA  [iaugcn  (Sifd))/  cyprinüe^,  lodaU 
gia.  Id.  (twftrJMir  in  dieser  niederdeutseL  Glisäe, 
ist  ab«r  noch  oberdeutsch  iils  Saugen;); 


LOKORITUM,  St  in  gdrm.  m.  bei  Ptol. 
LAGARMANUS,  dux  gothorum.  An»;  Marc. 

LIGERINC  s.  LAG. 

LOUCHIRINGA,  Ortsnamen. 

I 

LIHESI,  OrUnamen. 

LAHISCLO  s.  LAtt 

Llull,  angels.  liht,  sansk.  laghn,  gr.  ;^4mpqo^, 
lit  lengwasy  nord.  lettr  (auch  gelten  im  An- 
gels. sowohl  für  lux  als  Für  levis  die  Formen 
leoht  un^  lihtj  dieser  Wechsel  zwiacliea  eo' 
und  i  findet  aber  auch  sonst  statt,  z.  B.  leodh 
für  lidh,  artus)j  leicht/  levis;  bei  JN.^  Org. 
Bo.  5.  Mcp.  lieht  —  liht  (lith..  Wm.  ilL) 
ze  uernemene.  Wm.  4,  ih.  so  ist  iz  lieht 
Org.  liebte  uuas.  Bo.  5.  Iihti  ist  min  bur- 
din.  T.  67,  9.  Iihti,  levis.  Pa. 

h.  s.  hi.  lihieVj  faclliS'  Mart. 

liht  er  laufo,  levis  Cursor.  Rh.' 
n.  s.  n.  daz  liehia  flu v^  pendulus igjfis.  Bo.  5. 
g.  s>  1^.  lihtes    uuintes,    lenis   aurae.    M/n. 
Bib:  1.  2.  ; 

d.  s.  f.  lihteru  kirüarida,  levi  motu.  Rb. 
a.  s.'m.  \\\\\ tri ^levem/culniumj.  VC*  I.  320. 
n.  pl.  n.  Iihti u,  Uves  t^pes).  VG.  ly.  ,55^ 
lieht! u  (ding), '/^/2ia.  Bo.  5.  * 
d.pl.  föne  liehUn  sculden.  N.  80,  16. 
a.pl.n.  liehtiu  herz^,  leviacorda.  N.  82, 14. 
Comp.  UfehtorV  *' 

'  uuaz  fallet  liehtor   (als  der"  taht- 
huffo).'N.  il?:  13.   '        ^  '''' 
liehtera  reda.  Bo«  6. 

.  \         dazlibterdfir8tanini8«i.OiIL9,30. 
daz  liehtera  flur^  purius.  Bo.  5. 

[ir] 


161                   LtHTI  GILOOHT— UHLAO.       162 

a.  daz  licLtcra  sang,  leviores  modos.  nnnrte  gclihtcrot,  rdevareiur  (poenaji 

Bo.  5.  Bo.  5. 

Soperl.  libtista,  levisaimus  (sernio).  BL  30.  ARLUIT£RÖN  (erleic^Um). 

Gli.  1.  2,  ih  erlitlideron,  lewgo.  L. 
LIHTO,  leviter.  Ra.  gl.  K,  leve  (praenaians). 

Prud.  1.  da*  sie  lihlo  te  demo  diske  uf  GILOOHT  (?),  infectum.  Pb.  2.  (ni  Lü? 

getrctan  roohtcn«  Win.  3,  9.  '             T  TTITOX 

lithlo,  leniter.  R.  oder  zu  JLUjjL  i). 
liehto  bclemphcn. N. 39, 13.  liehtonnirt 

becheret  N.  118,  134.  liehto  erliden.  OOHT  S.  LUH.  2. 
Mcp.  licbto  triegent  Bo.  5. 

LIHTIRA  dient  in  gl.  K.  zur  UeberseUung  ton  t  TTi^T\Yri^TTTii/r 

lehhas,  welches  statt  Uheies  steht.  LUGDUNüM  (St).  TA.  TH.    [Plularch  giebt 

LIHTMUOT.  ^  ^^  ^  *■"  keltisches  Wort,  conm$  bedea- 

LiHTÜÜERP-.  tend,  aus.    S.  auch  DUN.  —  (Cf.  Ingidu- 

LIHTLIH  CIei(^((i(^),  infimm,  hundlimmus.  num,  St.  in  germ.  m.    loggididuni,  Volk  in 

Ra.  gl.  K.  (unliudlih.  Pa.^  germ.  m.  und  lugodinnm,  St.  in- keüogalatia 

sine  liehtlichen  sacha,  levesopes.  Bo.  5>  belgica  bei  Plol.)] 

UHTLimiO  (lithliho.  Pa.),  lernt  er  (decur-  ^  _^_, 

ritj,  gl.  K.  levius.  Pa.  gl.  K.  LECTAR,  m.  (mittellat  lectorium),  ?efep«rt# 

LlUTl,  /.,  levUas.  jnJpHum,  analogium.  Sg.  299.  D.  II.  324. 

n.  lihti.  Pa.  gl.  K.  lector.  Mar.  Sb.  Can.  7.  10.  Prud.  1.  KB. 

'  liehti.  Bo.  5.  (lectir.  Tr.) 

d.  lihti  tagalti,  labons  leoamtne.  Mart  (lecter.  Ild.) 

Hehti,  levitate.  Mcp.  Bo.  5.  *'•  ^ecture.  K.  9. 

LlimDA  quimit  imo  in  muat  0. 111.23, 46.  "*'''•  I*ct'rri!  D™ü  327      ul  Ha 

Mit  lihditha  übersetzen  gl.  K.  lena,  vitio-  •     .     .        .,  p  p     . 

-    ''7'  "^'^'"^'  LECTAR?  tnaceria.  Bib.  9.  (ist  es  LEBTAR, 

GALiHTJAN  (cf.  nord.  letta,  $ttMevare).  nairix?)                                           »^«"An, 

^W'ihien,  lenire  (doleTUemJ.\.ti.\V.2QZ. 

frandeJ,\G.  11.400.  j^^,^  matrix,  »eamdae.   Pr.  t.  m.  Wn.  863. 

gilihlis,  hius.  ob.  l>ib.  1.  %  n.i    ^    .« 

(er)  gilihta  imo  ellu  sinn  iar  thin  nan  Jchter  SaL  S 

ibnhtun  filu  snar.  Ol.  .'>4.  lechti'r  D 

gilihtJ,  /mirrt  r«e*lf«>  VA.  Vit  496.  ^  Ichtaro,  seamdarum.  Bib.  6. 

g.hUe    rcleva.  &b.  1.  ,^htro.  M«.  BJb.  1.  5. 

gilibtit,  gidounit  noerdent,  digermtur.  leihtaro.  Bib.  8. 

.      **'**•  *•           ,      ,    ,            ,,  lehlero.  Mcp. 

gilihtit  uucrde,  leojgatur.  Gh.  GILEHTEK,  matrix.  D.  Sb.  Ph.  2;             -  '    . 

gilihtiu,  expedita  (cordaj.  Prud.  1.  gileihter,  tnairix.  M.  33.  Pb. 
LlaTER6N? 

ich  lideron,  levigo.  Wo.  232.  LIHLAO?   (cf.  LIH,  LAO,  LAH;  ist  aach 

GALlFITERÖN.  nord.  liklus,  venvca,  m  ve^eicben). 

keliehterot  unirt,  rektatur   (infortu-  UHLOf«  dcatrix,  vestigiam  vulneri$.  R. 

niumj.  Bo.  &  lifal«,  varix.  Pr.  t.  t. 


LAGTir-^LECZA. 


LAD. 


16i 


ihlaoa,  etcatricem.  Pa« 
ihlauoi,  cicatrictm.  gl.  K. 

Nus,  tinus,  amiermintis  dmbrts.  Plin.  4. 

JGNA  s.  LUG. 

S,  m.9  nord.  lax,  angels.  laex»  leax,  Iit- 
liszas  (cf.  aiigets.  lixau,  g(dn)CB),  Sac()^r 
r^  salmo.  Sg.  242.  299.  913.  L.  Wo.  232. 
n.  2.  Tr.  F. 
laha,  esocem.  Mart* 

[S   (nord.  lynxdyr,  angels.  lox,  lit  Ins« 
),  itxdt^i   lynx.  L.  Wn.  863.  Em.  24.  31. 
Tr.  Sg.  299.  panihera.  Fr.  v.  t 
cbsy  fyyira:.  Wn«  460.) 
hs,  pardiis»  St  2.) 
iL  lubsa,  lincas.  Fr.  v.  t. 
HSA,  iLiMa  (sylvestris,  ®ott^ntJ.  Mcp. 
flSIN,  luc^r^ni  linceus. 
luxin,  Unclnura  (Sut^^fcO).  Wa  460.] 
r.  p/.  11.  luhsinia   ougeOi   linccos  oculos. 

Bo.  5. 

asEN  s.  LUH.  4. 

lOVIi,  Volksnamen  bei  h  Q. 

ZA,  LECZIA,  /,  lecHo. 

u  lectai  lectio  (aposioUj.  K.  9.  —  TL  17. 

leetza.^*.  13.     , 

lek^a  therei;oi|aoTtq.  O.  Y.  12»  4* 
I.  lecziun.  K«  42.  ^  . , 

r.  leczinn,  leciiani  (ifdentusj*  K.  48. 
f.  lecxQD,  lectioneai  (Ue  mangdioj^  IL  ii. 

lekza  (tberera  buacbi  aendu  ib).  08.5. 

Iecxiaii,t|»^i]9i7iii/(tf4  K,'18v  iM  '<  i    ^    ' 
iJL.fecxonö.  K.  •&>'    V  .^    i   .i'   II    -1  ■ 
iL  IciCzioiii.  K.  48.     *     -  ^  * 

leaiiom.  K*  1.  >      '    ! 

lecxeonit  tiecxeoa.  K.'iO.'  ('fcJciiftiiiiir 


iJiULI«  Ist  sansk.  yat,  operam  dare,  adniii, 
auyei|;leicbcn?  oA^ttirih^postulare?  oderlap, 
logui ?  oAei  lad  (mit  lingualem  d),  loqui,  desi- 
derare?  oder  rat  (mit  lingualem  t),  loqui?  oder 
Tat  (mit  lingualem  t),  loqui?  —  Gehört  aucb 
lad,  lat  in  unlad,  unlat  bicher?—  Cf.  auch 

LID. 

LADÖN  (LADfeW,  LADJAN),  golh.  lathon, 
nord.  lada,  angels«  u.  alts.  ladbjan,  Ubctti 
inviiare.  Gh.  1.  3.  arcessire.  R«  Bib.  13.  vo- 
care.  Ar.  4.  Le.  1.  3.  Ho.  Kp.  N.  104,  16.  Fa. 
gl.  K.  convocare.  Mcp.  invocare.  N.  85,  5. 
Bib.  5.  provocare.  Fa.  Ra.  gl.  K.  corrogare. 
Mq^.  ob  unsih  auur  ladot  beim  manar- 
m^r  tbehein.  0.  III.  3, 23.  ladot  mih  zuo 
imo.  N.  61,  7.  ladot  xe  sinero  urteildo« 
Fi«  49,  4.  er  ladota  zi  giloubon  sinen. 
O.  L  1,  118.  ladotun  aour  tho  then  m  an. 
O.  IIL  20,  105.  ouh  man  thara  ladota 
tbie  iungoron  tbi  er  tho  babcla.  0.  II. 
8,  8.    xi  goumon  tbara  ladotun.  O.  IV. 

6,  2a 

Form  und  Flexion. 
Inf.  ladon.  Ra.  Fa.  O.  L  19,2^  T.  110.  Mcp. 
ladbon.  gl.  K. 
se  ladonne.  Mcp. 
(ib)  ladom«  Fa.  R. 
latbom.  gl.  K. 
(e»>  ladot.  0.  UL  3y  25.  V.  23,  16».  N.  49, 
4.  61,  7. 
Il.doot  Kp^r 
^  ladat  Bib.  5; 
(iie)  ladant  K  90;  18.  Mcp.  Gb.  1.  3* 
\tt)  la^oe.  Bo;  5. 

i  («f )  Udot«.  O.  1.  1,  lia  17^  42.  IL  7,  75. 
8,8. 43.  T.  lia.  Ar.  4.  Prg.  17«  Lc.  1. 3. 
ladote:  Ho.  Sek  75. 
ladeta.  Bo.  5.  N.  76,  2l'N.  104,  16« 
.!       '       ladota.  Bib.  13. 
ladite  Ho. 
(sie)  ladotun:  d.  IlL  20,  105;;  IV.  6,  20.  2^. 
-'  ' ' imp. pl'UA0l\  tT^4  19« 

ID.  a.  Ifrdoiido.  N.^144,  8^ 
.   }  A'/A  lado^nt^*'Ri85,  & 
GAUU)ÖN,  «AtAtUAN. 


.  1 


{[ 


165 


LAD. 


..  Lm— IjAT. 


■  •>  < 


kiladon,  revocare.  Ra.    gilado^n  ihine 
friunt  T.  110.    zigaladonne, -/irova^ 
candum.  Can.  4.  caladot,  provocat. -Va. 
ih  durfdige  man  ci  hus  ni  giladoda. 
Co.  4.     ther  inan  zi  thiu  giladola. 
Os.  4.  giladoli  (invliaretj.  O.  IL  7,63. 
giladot  zi  thero.brutloufti!  T.  1^5. 
keladanter,  invitaiis.  Kp.   kaladonti, 
advocans.  II.  15.    giladot  er,  vocatus. 
M.  31.  diu  gel&deta,  synagoga.  N.  49, 
1.  5.  caladote,  evocati.  Pa.  ze  goumo 
geladete,  ad  conviviuin  corrogath  Mc^. 
geladol  uucrdeo,  corrogari  Mcp. 
Form  und  Flexion. 
Jnf.  kiladon.  Ra. 
kilalhoD.  gl.  K. 
giladon.  T.  110.     • 
zi  g'aladonne.  Can.  4 
(er)  caladot.  Pa«  .     > 

(ih)  giladoda«  Co.  4. 
(er)  giladola.  Os.  4.  T.  110.     i  . 
(ih)  giladoti.  T.  56,  4.  > 

(er)  giladoti  0.  IL  7,  63.      : 
imp.pL  giladot  T.  125. 
p,  a.  kaladonti.  H.  15. 
keladanter*  Kp.   . 
/i.p.  geladot    biiti    Nd.     gil^dit    bist. 
^'d.  IL  .geladot,  fiint,  N.  86,  1. 
giladolb  si;nL  T.  109.  ^5;  gila. 
dot  si.  T.  tlQ.    giladql;  uuarun. 
O.  IV.  ;1,  .19.    kftIa4.Qt,^  uui^ruii. 
Frg.  19.  giladplemuprun.  T.  125. 
geladot  uue.r4»^nf,Jlt}(;p..i  giladot 
uuirdis.  T.|ll^f  gi^J.^jdpt  uuirt 
I    N.  42,  li  iat4,  14.  i&iiÄc|tirt,;|iuer- 
des.  T.  110..^e4ad9Am.i](ar^  Wm. 

,      .   3,  (6.>|cp.  ge^a4o.V«HnntfO*KiO' 

:  .  -    H^i'  (€?^^?t  u^uuT>en.  Mcp.  N, 

106,  j[^  i^  ha^bf  n  gi?M4et.  Wm. 

n.s.m.  giladoter.   1^. ßii  ]lif..ä,.ß.  0.  IIL 
3,  24.  .  ji    ,;;;.,.f 

.  n.^v/rfieUdeta.  N»i49,  l,,5i.  !m  !     ..'^ 
7».p/.  m.  c a  1  a  d  o t a  iPa. .  |c i'I|?.4^Q;4e.\:^9»  k  i  1  a- 

ihot^.  gl:K^gi»|.^,4,et^i  Mq^ 

d.pl.  giladoiev^^r,:84,,^ipHUJi«dj»^\<ft|i(?). 


a.pLm.  giladotuD.   T.  125i.    kalac 
Frg.  19. 
UNGELADOT  cbumet  der  tod.  Bo. 
WIDARL GALADÖN.  —  uuidiri  gil 

reinvitent.  Gc.  3. 
LNLADON^  ejnlaben. 

A  ih  inladota  dib,  invocavi  N.  30, 

ÜFLADÖN. 

er  ladot  uf  den  himel,   adoocal 

lum  sursum,  N.  49,  4. 

FÜRILADÖN,  tJOtloDen. 

fureladot,  evocat.  D.  IL  350. 

UUIDARLADÖiN. 

die  solichen  ladota   uuider  dis 

da.  N.  118,  1. 

ZUOLADÖN. 

zualadoter.  Ic     \ 

zukilatot.  3I.  K.  /,  adoocatus, 

zoacaladot.  Pa.    / 

LADUNG A,/.,  eabung. 

7?.  s.  ladunga,  evocaiio.  Ic.  Pa.  K. 

lathunga,  vocatio.  N.  59,  2. 

d.  $.  ladungo,i>ocfl//o/i^.D.N.84,7. 

a.  s*  ladbunga,  ccclesiam.  Wo.  5. 

LAD,  LAT? 

U.NLAD.  gl.  K.  ÜNLAT.  Pa.  siebt  in  fol 
Glosse:  expericntia,  uruucrf.  exsupe 
(unlad,  unlat)  in  apoh  cbregen 
es  mit  angeis.'  linläda,  inexcusabilh 
Jan,  entfc^ulDtgen  (ursprünglich  duccr^ 
das  fries.  lÄdfa?'  cf.  lada,  purgaiio^ 
dngels.  Gesetzen;  odei^ist  das  angels.  la 
aanskr.  jat,  purificareylnitrcfrey'iidB^ 
iu:-liaKfen?3  xü  vcfgHicHetf?*-^  GoAl:i 

ist  paupertas. 

*    •  •   •   '_.    '^«' 

LADah  «.  ^HLADi 

.      •  I  .  I    *      ■  .      f  r*.         .1     •'  \d     'B 
t 

TlaMu  m^ß^Qkkini  [^taitv/ite&o'louiBm  Y)M 
miaj],    incisio,  lat.   Ib.  scbeioft^'mk,   o 

'  man  lat  für  ehte  .lioch^tfay  goÜLut  4yewa 
alte  Form  für  laz,  welches  sich  noch  Jb 
laß  befindet  und  auch,  für  iicb  alteiD^e 
91b erlaß  bedeutet,  anscbeil  kofanto,!  dennA< 

.  i^Cril^dias)  Wttrt  Jtu  «y&',  solidem  iaiini 
deuten;  cf.  das  folgende  Jata&'arm.  •' 
LATISARN9  sarculum.  U».  .On::  diesem 


.'  .  -  ■       ■..»-.  J 


.  I 


67 


LATO--IJD. 


LID. 


168 


scheint  lat  zwar  auch  den 'Bcfgriffider  Ibcision 
zu  haben;  dennoch  halte  ich  es  fUr  einen  Le* 
sefehler  des  lanius  flir  iatisarn.  (Grofses  I 
ist  in  den  alten  Ilandsdiriften  leicht  mit  1  zu 
verwechseln.) 

■  • 

lATO-BROGU,  Volksname«  bei  Oros.^  lato- 
brigi  bei  Jul.  Caes.  ^         ( 

jATTA,  lit.  Iota,  angels.  latta^  £at(f|  asser 
und  niittellat.  lafa» 
latta,  tegula.  Gd.  5. 
lata,  asser.  Pr.  f. 
n,pL  latta,  tignn.  Rb.  , 

latta.  Pr.  v.  latto.  Pr.  t  latteo.  Pr.  m., 

laterciiU. 
lättun.  F.  laddun.  Tn,  asseres.  - 
g.pl.  laltono.  D.  II.  378.  Mcr.  Sb.  Bib.  1.  2.  3. 
7.  8.  12.  13. 
lattonc.  Bib.  6. 
latton.  A.  Zr. 

(laddo.  L.  F.  2.  ladda.  F.  lattin.  Bib.  5., 
asserum. ) 
SUMARLATFA,  ©ommerlatte,  vibex.  Aid.  3. 

8.  SÜMARLOTA  in  LUT. 

IJErTTO,  m.  (nord.  ledja,  latum)^  tttttxii  ar- 
gilla» 

Icddo,  argil/a.  Tr.  Hs   Hd. 
letdOf  argilla.  Mon.  2- 
liet,  argilla.  Hd. 
iieie^  glis^  terra  tenax.  Hs. 
(denselben  lettun  iki  er  ze  adaren.    D. 

111.  46.  letten.  Mos) 
LETTIN,  (etcig. 

lettigiu  Oeltiga.Brb.  13.  lettihera.  Bib.  8. 
iettikera.  Bib.  10.  11.  laeitkera.  Bib.  4.) 
erda,  argillosa  iirra.  Bib.  6.  * 

UD^  membrum  s.  XJLlJm 

IJmJl}^   Wurzel   von    Hdan,   ire    und    liJan, 

ftrre,  pati,  welche  letzlere  Bedeutung  >ich  aus 

der  Bedeutung  ire  entn^ickelt  haben  konnte;  cL 

arlidan;  ancfa  pässkf  tikd  passus^  und  sanskr. 

rit,  ir^  nnd  omsse,  iidi-ire  und  vexarc.   Un- 


ter dieser  Voraussetzung  kann  JjJLLI  das  skr. 
rit,  ire;  odisse,  oder  vrit,  ire,  versari  seyn. 

Es    kann    aber   auch   JjJJLI^    ire^    aus  -LiX^ 
sanskr.  r^,  ire  durch  ZuRigung  eines  d   (goth. 

Ih)  entstanden  seyn,  JjlJL/^  ferre,  pati,  aber 
aus  rit,  ire,  odisse.  Ueber  das  bleißendc  d  in 
leid,  dolor j  und  den  dazu  gehörigen  Wörtern, 
'SO  wie  über  das  in  1  e i t j  a n ,  ducere,  feststehende 
t  siehe  das  hierunter  abgehandelte  verbnm  lidan. 

LlD-AN  (leid,  Htun,  Htan),  goth.  (ga) 
Icithan,  angels.  lidhan  und  leodhan,  a1^ 
nord.  lidha  und  lida  (cf.  lit.  lydeti,  gelek 
ten),  ire,  proßcisci^  kommt  im  Hochdeutschen 
so  wenig  wie  im  Gothischen  als  simplex  vor; 
erst  seit  dem  9.  Jahrhundert,  und  nur.  in  O. 
Prud.  1.  Ju7.  3.  N.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  Otl.  Wm. 
zeigt  sich  das  simplex  lidan,  doch  nicht  als 
ire,  sondern  als  ferre,  patij  leiöett.  In  ar- 
lidan liegt  der  Uebergang  des  transire  in 
pati  nahe;  cf.  auch:  sumelih  prunno  ir- 
leidit  vuinis  uvunne  (vini iaedium affertj* 
Fst  143.  Die  übrigen  compo.sita  (calidan, 
untarlidan,  furilidan,  zilidan)  zeigen 
nur  die  Bedeutung  ire.  Auffallend  ist  in  leid, 
odiosus,  trist is,  leid,  labor ,  dolor,  leidon, 
accusare,  detestari,  die  Beibehaltung  des  d 
im  Gegensatz  des  t  in  leitan,  ducere;  so  un- 
terscheidet auch  das  angels.  lädh,  altnord. 
lieidhr,  odiosus,  sich  von  angels.  Ude^  alt- 
nord. leid,  iter,  und  angels.  laedan,  diiccre 
[dos  altnord.  zeigt  leidha  und  leida,  du- 
cere (cf.  auch  nord.  snidha  und  snida)  und 
wiederum  heifst  nord.  lida  sowolü  ire  als 
pati].     Im  Alts.  lidan,  lithan  uiid  lidon,    ' 

lithon,  ire.    Sollte  leitjan  von  JULL/  ge- 

.  trennt  und  einer  Wurspel  JLil  1    zugewiesen 
werden  müssen  (cf.  aber  auch  ©c^tlciOer  und 

Gc^nitter),  oder  ist  ein  zwiefaches  JLlJLr 
anzunehmen,  eins  für  die  Bedeutung  ire,  ein 
andres  fiir  die  Bedeutung  ferre,  pati,  so  dafs 
sich  von  dem  ersten  das  abgeleitete  verbum 
leitjan  mit  dem  im  pl.  praet.  und  part.  er 


169 


LID. 


UD. 


170 


schemeodcn  t  gebildet  hat  ?   Cf.  was  oben  bei 
der  Wurzel  JLuJLI  bemerkt  isL   Siehe  auch 

LAD. 

Bedeutung  nnd  Gebrauch: 
lidan,  agitare  (laborem  sitis).  Juv.  3.  li- 
den,  susiinere.  M.  129,  3.  pati.  Org.  li- 
dan^  ferre  (iacturam  salutisj.  Prud.  1. 
acadon  lidan.  0.  IV.  10,  5.  arbeita  li- 
dan.  Oti.  bittere  des  todes  lidan.  Wnk 
1,  13.  iruucrteda  liden.  M.  15,  10. 
chestiga  ze  lidenne.  N.  37,  19.  leid  ze 
lidenne.  N.  132,  2.  himelfiur  ze  li- 
denne. l\Icp»44.  ib  lido  not,  vim  potior^ 
JNe.  ih  lido  hunger.  N.  87,  16«  ih  lido 
uberteiida.  N.  34«  23.  ih  leid  uuizze, 
poenas  dabam.  N.  68,  5.  ih  leid  iteuuiz. 
N.  68,  8.  du  lite  durfte.  Bo.  5.  er  lidet 
pedruccheda.  N.  55,  1.  so  ne  lite  ih 
auslih.  N.  21,  2.  doh  er  tod  lite^  N.67, 
22.  lident  iz  pe  aculden.  M.  34,  23.  sie 
lident  ahtunga.  N.  34»  23.  sie  lidint 
nuehsel.  N»  lOl^  27.  daz  cliristm  dnrst 
lide«  N.  56,  9. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  lidan.  Prud.  1.  0.  IV.  5, 10.  Jov.  3.  OtL 
\Vm.  1,  13.  5,  4. 
liden.  Org.  Bo.  5.  N.  43, 18.  78,  1.  87, 

8.  108,  27,  117,  17. 
lidin.  N.  89,  13. 

xe  lidenne.   Mcp.  N.  34,  16.   37,  19. 
107,  1.  132,  2. 
ih    Udo.  Bo.  5.  Ne.  N.  24,  17.  26,  13.  37, 

19.  87,  16.  115.  13. 
ih    lidon.  Wm.  5,  2.  (lidun.  Wn.  II.) 
(du)  lidest  Bo.5.  N.  36,  5.  67,  24-  88,  23. 
^^  m.  7,  6. 
(lidist  \Vm.  II.  m.  IX.) 
(er)  lidit   Org. 

Udet  Org.  Bo.  .5.  N.  24,  22. 55, 1. 118, 73. 

(wir)  liden.  N.  70,  21. 118,  151.  122,  3.  Bo. 5. 
(sie)  lident  N.  33,  20.34,  23.  103,  29.  Bo.  5. 

lidint  N.  101,  27. 
ih   lide.  N.  34,  23.. 
(er)  Ude.  N.  34,  23.  56,  9.  69,  2. 
(sie)  liden.  Bo.  5. 


ih  leid.  N.  16, 4.  54,  9.  68,:a  87,  16. 115, 
6.  118,  43.  Wm.  4,  9. 
leit  Wm.  2,  14.  8,  6. 
(lait  Wm.  IL) 
du  lite.  Bo.  5.  N.  19,  4. 
er  leid.  Bo.  5.  N.  34,  16.  51,  9.  103,  19. 
104,  18.  115,  13.  Wm.  1,  14.  IH.  K. 
leit  Nf.  Wm.  1, 14.  L  II.  IV.  3,  4.  5,  4. 
sie  Uten.  Bo.  5. 
ih  lite.  N.  21,  2. 
(er)  Ute.  Bo.  5.  N.  67,  22. 
sie  litin.  Bo.  5.  N.  87,  19^ 

Uten.  N..  36,  18. 
p.£i.lidendo.  N.  42,  4. 
lüNLIDlGI,  /..  impüssibilitas.  N.  83,  12. 
LEID,  UiDi  angs.  lädb,  alts.  Ud,  Icth,  altn. 
leidhr.  eocosus.  W.  odiosus.  Ib.  Rd.  M^. 
Bib.  2.  5.  invisus.  Sg.  299.  Ec.  Prad.  1. 
trtstis.  Bo.  5.  Bib.  5.  informis,  M.  15.  ^• 
nistet.  D.  II.  316.  337.  execrabitis.  M^ 
Bib.  1.  2.  5.  7.  inplacabilii.  Mart  disin 
leida  uuerltfinstri.  N.  lf,l.  dia  leida 
stunda,  trisils.  Bo.  5.  so  leid  ist  mir 
diser  lib.  N.  76,  4.  uuas  harto  in  leid 
thaz  uunntar.  0.  III.  Si4,  112.  uuio  leid 
tber  anderer  ist  Oh.  39.  fila  leidaz 
ist  iz  gote.  0.  IL  18,24.  mina  leidan 
stiga.  N.  13S,  3.  ziu  sint  dir  die  nu 
leide,  die  dir  er  uuarcn  liebe.  N.  73, 1» 
sie  nuaren  in  leide,  übe  sie  in  chont 
uuarin.  Nd.  17.  leiden,  ingratis  (periai- 
UsJ.  VA.  VIL  425.  die  leiden  tiefela, 
tnalignos  Spiritus.^.  77,  54.  leidiu  ding, 
mala.  N.  89,  15,  daz  leidera  (uuelf, 
idem  liebera  entg^engesctzt).  Bo.  ö.  he- 
reiici  sint  mir  des  de  leider  (leidra. 
Wn.  IIL>  Wm.  1,  7.  leid  si  uns.  Oh. 
136.  in  unard  leid.  0«  V.  5,  21.  dar  iru 
leid  uuirdit  Em.  33.  (zuo  dinempruo- 
der  ist  dir  leit^  iraius  es.  D.  III.  58.); 
cf.  Subst  leid. 

Form  und  Flexion. 
n.s*m.  leider.  M^.  Bib.  1.  3.  7. 

leader  [es  steht /.  (/rancic^  dar 
über].  3g.  299. 
n.s.f,  leidiu.  Prud.  1.  JN.  42,  2. 
leida.  .ri[.!  Xl,  1*  Bo.  5. 

n. 


171 


LID. 


LH). 


172 


n.  in.  Uidai.  0.  IL  18,  24.  D.  IL  316. 
a.  s*  m;  leiden.  Ibw  Rd. 

leiden.  Ec« 
a.  s.  f.  leidun.  N.  138,  3. 

n*pl.m*  leida.  M.  la 

leide.  N.  73,  1.  Nd.  17. 
d.pl  leiden.  VA.  VIL  425.  D.  IL  337. 
a.pt.m.  die  leiden.  N.  77,  57. 
a*p/.n.  leidiu.  N.  89,  15. 

Comparativ:  des  de  leider  (leidra.  Wm. 
IIL).  Wra.  1,  7. 
daz  leidera.  Bo.  5. 

LEIDO,  Adverb,  invise,  odiose.  Ec. 
%e  demo  uns  leido  ist.  Bo.  5. 

LiEIDOR,  adverbialer  Comparativ,  Ulbcr. 

balo  tber  uns  klibit  ioh  leidor  nu 
ni  libit.  O,  H.  6,  36.  iz  irglangt 
thanne  zi  beziremo  thinge,  got 
ginadoti  sin,  Icidortbazni  scolta 
sin.  0.  n.  6,  46.  —  0.  IV.  31,  12.  V. 
9,  31.  Nc. 

leidir.  Co.  Ne.  IL 

GOTELEIDO  (hieher?). 
thaz  kurzit  druhtin  sare  thuruh  tbie 
druta  sine,    thuruh   thcn  gotelet- 
don  mit  sinen  ginadou.  O.IV.  7, 34« 

LEID,  n.  (cf.  neut.  von  Adj.  leid),  angels. 
ladb,  nord.  leidi,  alts.  led,  it\bi  labor. 
K  10  (a),  7.  dolor.  Bo.  5.  Rg.  2.  Gc.  3.  ' 
Prud.  1.  N.  30,  11.  moeror.  Bo.  5.  inju- 
ria.  Ep.  can.  2.  ea:ecpatio.  M4.  perturba* 
tio.  Bo.  5.  scandalum.  N.  103,  17.  ma- 
han.  Rg.  1.  N.  22,  4.  87,  4.  tempestas. 
Gc  4.  timor.  Rg.  2.  iro  leid  iruuindet 
an  iro  houbet  N.  7,17.  uuelihes  lei- 
des ih  lebe.  Wm.  1,  6.  uora  leide  gi- 
poran  uurtun,  venerunt  fiUi  isracl  w- 
que  ad  partitm.  Me.  ze  leide  ist  mir 
uuorden.  N.  118,  94.  uns  z!  leide.  0. 
L  28,  2.  leid  umbe  lieb  tuonten,  re- 
irihuentibns  mala.  N.  7,  5.  leid  füre 
Heb  haben  uuir.  N.  88,  50.  lieb  Ane 
leid.  M.  26, 4.  leid,  valaera.  VA.  X.  29. 
diu  leid  sckielten  sie  ufen  dih*  N. 
20,  12.  äna  sorgun  ioh  ser  ioh  Ana 
leido  gilih.  O.  V.  23,  218.  , 


Form  und  Flexion, 
n.  leid.  O.  H.  16,  18.  IIL  18,  68.  V.  7, 

22.  23,  83.  254.  Oh.  98  N.  7,  17.  34, 

26.  42,  5.  77,  64.  Bo.  5.  Rg.  2. 
leit  Wm.  1,  6. 
g.  leides.  Mo*.  Bib.  1.  2.  3.  Gc.  3.  Prud.  1. 

O.  IL  12,  82.  24;  18.  IIL  24,  16.  V. 

20, 104.  N.  22, 4.  37, 11. 106,  39.  Bo. 

5.  Wm.  1,  6. 
</,  leide.  Rg.  1.  2.  Ep.  can.  2.  Gc  4.  Me. 

M^.  0.  I.  28,  2.  IL  6,  23.  Bo.  5.  N. 

30,  11.  54,  3.  106,  26. 
a.  leid.  Mc.  Bil?.  1.  0.  JIL  11,.  8.  24,  52. 

V.  9,  16.  22,  8.  N.  7,  5.  26,  4.  88, 

60.  132,  2.  Bo.  5. 


le 
instr,  m 
n.pL  le 
g.plU 
d.pl.  le 
le 
le 
a.ph  le 


IL 


t  N.  IL 

t  lei4u.  O.  L  28,  3. 
i  VA.  X.  29. 
do.  O.  V.  23,  218. 
don.  O.  V.  7,  25. 
den.  Bo.,  5. '   ^ 
din.  N.  87,  4. 
d.  N.  20,  12.  103,  17. 
MAZLEID,  MAZLEIDL 

demo  mazieid  ist.  N.  118,  20. 
alla  fuora  leidizton  sie,  uuanda  sie 
mazleide,  fastidlum,  ana  chamkeist- 
llches  kuotis.  N.  106,  18. 
LEIDA,  f;  accusatio, 
n.  s.  laida.  Pa.  gl.  K. 

leitha.  gl.  K. 
n.  pl.  (lenocinidy  seduciiones,  persecutionesj 
leida.  Ra. 
leitha.  gl.  K. 
LEIDUNT,  /.,  atcusJaiio; 
tho  uuuasg  er  sino  henti  er  uuolt  es 
duan  tho  enti,  sih  uuolt   er  rehto 
ubar  lut  neman  ir  thera  leidunt  0. 
IV.  24,  26. 
DAGLEIDAN. 

uaant  er  deta   in   dagleidan.   0«  III 

20,  168. 
Ist  daga  leidenti  (leitenti)  in  0.  I.  V. 
60.  hiermit  zusammen  zu  halten?  aber  es 
steht  auch  leita  ira  daga.  O.  L  16,  7. 
LEIDWENTI,  LEIDWENTIC. 
LEIDVARWIZA. 

[  12  ] 


173 


UD. 


UD. 


n 


LEIDHOLZ? 

LEIDTAT. 

LEIUSER. 

Gehort  LEIDRAT,  n.  pr.  hiehcr? 

LEIDLIH  (alls.  ledlic,  angels.  ladhlic), 
ItibH^i  aber  nicht  in  heatiger  Bedeutung, 
•6ndeIn-a^8  ^dflUc^i  ah^dftulid).  leidlih» 
dettstahUis^l^ti  g\.K.; eMcrabilis.  Pa.  laid- 
Ith,  deiestabilis.  Pa.  thaz  ist  leidlih 
Tora  gote,  abominatio.  T.  106.  leidalih 
(leidilifa.  eöd*  fris.)  zi'sagenne.  0.  V. 
7,  23.  leidlih,  obseoenkatem.  Da. 
fi/s.  m.  leidlicher,  5/iKrcai.  SaK^l. 
n.  s.  f.  leidlibu',  deti^rrima.  Da. 

diu  leitficha' (farawa),  luieus 
(colorj.  Prud.  1. 
a.  s.  f.  leidliha,  exosam.  Ib. 

leidlihha,  exosam.  Rd.,  detesta^ 

bilem,  Rd. 
leidlicha;  detesfabilein.  Ib. 
</•  f?/.  leidlichen    imerkoii.    O.    III. 
17,58. 
leidlichen  nuorton.  O.IL  23,24. 
a.phn.  leidlichin,  horrenda.fomJ.VG. 
n.  3S7.  '  • 

LEIDLICHO  ( A<iv.).       \\\\ 
uuib,  qui)ä  jer,''V^  xeli   mir,    uuar 

sint  thie  uuidoroton  tnir*.     . 
thie    sih  zi  tbiu   hiar.  fuaetun«    bq 

leidlicho  nu  rnagtun.  O.Iir.  17,52. 

LEIDLIBÖN,    LEIDUHfil,'   a^opiinari, 
profanare.  ,.     | 

(ih)  leidlihon,  pfofanakoi  Bib.  1. 

leidlihan«  profanaffo.  \Ji^h.  — 

'  qversor.  Ib.  Rd. 
(sie)  leidlih enty  detesianiitr^  Ih.  Rd. 

leidlichent*  Ja. 
(du)  leitlichetoa,   Iforruisfi  (nee  hor- 

ruisti  virgihis  ttternwi^p  H.  >  2$. 
(er)  leidlibeta,  deieista(faiur.  Qc.  3. 

LEIDSAM,  invisiis.  Bo.  5.   eX€crabilis.  Rb. 
•    trisiis.  Bo.  5.  leidsam  ikuilloj  ncfanda 

sensa.  Mep^  37.    iz  mir  leidaam  uuas. 

«.100;  3.  -        '    Jv  - 


h*  i.nu  leidaamer,  iräeslabilis.  Prod.  1 

(leitsamer,  abominatUf.  Sdh  L] 

leidsamar^  invlsus  (invisa  avu 

VG.  IL  320.   sacer  (ignis),   V 

III.  566.  . 

17.  j.  yi  Icidspmiu,  .  invidipfa     (James 

Prud.  1.  :  .:  , 

71.  s.  n.  Icidsam^z,  infame.liir  IL  ^31. 
reht  :(!)  -leidsamaz,- /iM  .^ro/ 
nrnn  (!J.  Rb. 

i7.;9/.77i.  Icidsan^e,  abominabiles.  IL  7.  i 
13,  1,  52,  2. 
leidsama-,  informes.  Sfb.        | 
die   leidsamen    bliccha,    $aa 
fulmina.  Mcp.  51. 
d.ph  leidsamen  ziten,  nioestisl'  3o^ 
I7.p/.7}i.  leidsama,  exosos»  Bib.  8.13. 
a.phf.  leidsamo,  saevas  (saeva  agmine 

VA.  VL  572. 
a.p/.R.  leitsamun,    invisa  (Invisas  am 
tiisj.  VG.  IIL  563. 

LEIDSAMI,/. 
n,  s,  leidsami,    execratio.   Ja.     Q^an 
leidsami.  N.  144, 12.  leitnsai 
cowfilium^  ratio.  Bo.  L  leitsan) 
anathemon  N.  41,  7. 
d.  if  leidsami,  execratione.  N.  58|  12.  Rl 
leidsemi.  Mo.  Bib.  1;       *  '  ^ 
a.  leidsami.   exccrantentum   (error 
ödit  dem).  Bib.  1.  3.  abaminati 
Ti^m.  N:  41,  7.  leidsami  äbkot 
■  ••.;:  T«:  78,  1.    • 

leidsemi.  Äfo*. 
;Ieitsami.  Bib.  7.'  "^ 

d.pl.\n  leitsaminon   (leitsamin.  K 
II.)|  in  abominationibtis.  Nd. 

U^lTSAMlDAt /,  abominatiq.  J^ih,  13.  , 
..     ^jleiisaipiden,  abominatloaibus.  |Jib.  6. 

LKIPSAMÜNQA, /,  .       , 

.t    ,    »in  l^idsai^ungci  han  ih  geaunilot  C 

.      LEIDSAMJA?«,  LEITSAMfeN?  . 

•'^  laitsamit,  vHuperat.  Can.  13.     .• 

•'  leitsameton  mib,  posuerimi  mi  alpom 
-'•        ^  nationetn  sibL  Pfc  87,  9;      ■   i- o 


•  i  •    • 


I       • 


u 


175 


LUX 


LID. 


176 


./ 


*t 


Leidasamenler,     horeicens     (nuptias). 
Cao.  13. 
LEIDMSSA,  /m>  abominalionei,  idola.  Ib.  Rd. 
LEIDAG,  alls.  lekhig^LeiOig.    leideg  sin» 
mntrUiaru   Org.    röin  herza  ist  leideg* 
N.  37,  11.  leidec  uuirdet,  po$nitet  Bo.  5. 
ik  Q-uas^lei-dcg?  minero  aundoa^   turba- 
'ttt$  aun.:^.lbf&.  leidicR  IL 
R.  5.  nu  leideger»  conlritialus.  N»  34,  14. 
conturbaius.  N.  37,  7.  trisiU.  N. 
41>  10.    gemens  (des  egesen). 
.    Bo*5.  leidiger,  odiosus.  Bib.  1. 
dev  leidigo  ivianit  OÜ. 
li .#•  f.  diu-  ieidega,    tristis '  (foriunaj. 

-.  •■■i  *«'BcL'  5«    i     1 .  .   -'  ■  .• » 

ff.  äJ  midies  Uidigin  viantca»  OtL  ^ 
«•  j.  m.  leidegen,    tristem  {sineto  mls- 
ii^skihte).  Bo.  d. 
.  9«  s.  nu  leidego!  Bo;  5. 
»mpLni*  leidege  (leidigi  Nm.  IL)  uuur. 
■    ^  .  '  den,  contiu4fati  suni*  »Nm«  Mei- 

•  d e ge  b i  n,  turbati  sumus.  N.  B9,  7. 
n^pl^f  leidege,  lacerae  (musaej.  Bo.  5. 
LEIDIGI,  / 
foDe  dero  nneichi  des  herxen  cha- 
met  irchomeni   unde   leidigi.    N. 
37.  11. 
LEIDAGÖN,  conturbare^  coninstare. 
da  1-eidegost  sie,   coniurbabis  eos^    N. 
'.     143,6. 

dai  tih  nu  leidegot  Bo.  5. 
leidtgont  mih.  N.  17,5. 
.    »raJeidegont  sie  dihsO^-N.  41,' 6. 
'-.  leid-egoen  diu  h^erzen,   corda  dolori* 
bus  ciani,  Mcp.  37. 
(sie)  leidegoton  mib.  N.  76,  6. 
GALBIDAGON,  GALEIDAGIAN. 
geleidigist,  debilitas.  D.  IL  321. 
got  keleidegot  sie,   ioniurbabit.  N. 

20,10. 
geleidegoter,  contrisiatM.  Or(^ 
daz   keleidegota   berza  {^o.  s.  n*), 

ictum  cor.'  B04  5< 
ih   geleidegot  uuard,   coniurbatus. 
.  -  r  N/29,  8.^"  ^"'"'  ■  '   •' 

geleidegot  uuBtij  iurbatum est  (corj. 

N.  142,  4,:'  ..  -• 


/    . 


habent  mih  ketrostet  nals  kelei. 
dcgot  N.  22,  4. 

LEIDEGUNGA,  / 
g.  leidegungo,  calamitatis.  Bo.  5. 
LEIDÖiN. 

'  (ih)  leidon,  accuso.  SaL  5. 
(er)  leidot.  Bo.  5.  mannolichen  leidot 

*  '  dan  sin  conscieniia.  N.  9,  9.    daz 
'^'            leidot  mih,  N.  50,  6. 

*  {du)  leidoges,  accrises.  M4. 
(sie)  leidon,  accusent.  Mz. 

leidun.  Sb. 

leidogen.  Bib.  1.  2. 
(er)  leidola  sea,   aversus  est  eös,   OA. 
er  mih  leidota,  de/erebat/Bo.  5. 
^. a. leidondo,  atcusando.  Bo.'ä.  i 

IdLidonix^  detestandum.  Pa. 

leiduntiu,  ödiosa.  Prud.  1. 

LEIDAN  (angels.  Udhjan,  detestari),  ac- 
cusare.  Can.  13. 
leithandi,  detestandioA.  gl.  K. 

LEIDEN, 
den    uuir    iomanne    leiden    uuellen. 

Bo.  5. 
er  leidet  sih  gote.  0.  V.  12,  76. 
gelber  der  namo  ieto  adversiiaiis  ter 

leidet  sia.  Bo*  5. 
(leidet,  execratur.  Üd^) 
frecchi  leidet  tie  mennisken,  odioses 

facit.  Bo.  5. 
leident  imo  in  brusti  thio  eriran^i- 

lusti.  Ö.  V.  23,  143. 
si  ne  leidet!  in  nieht  Bo.  5. 
leidet,  invisus.  X. 

FARLEIDÖN. 
er  ucrleidot  uuas,  accusatus.  Bo.  5. 

LEIDÜNGA,  /.,  criminaiio. 
a*  s.  Uidupga.  Bo.  5. 
</.p/.  leidungon.  Bo.  5. 

LEIDARI,  m.,  äccusator^  asor. 
g'.'leidares,  delatoris.  Bo.  5* 
n.  n.  iz./?/.  leidara  (leidare.  Ep.  can.  6.), 
osores.  Ep.  can.  1.  3. '4.  accusa- 
•  toree.  Bo.  5. 
^.;?/.Ieidaro,  leidarro,  acmsaniium. 
Bo.  5«  •  .  ■ 

[12'] 


«  » 


177 


m>. 


UD. 


17« 


d. pL  leiAtkreUj  defcreniibus*  Bp.  5.  ac- 

aisatoribus.  Bo.  5« 

LEIDAZIAN    (angels.   lädheltan;    bei   Ot- 

frid  kommt  das  Wort  nicht  vor),  detestarL 

T.  188,  5.  A.  Gh.  3.  Rh.  D.  11.  196.  ana^ 

ihematizare*  N.  41,  7.    obaminarL  Rx.  N. 

5,  7-105,  40.  106,  la  118,  163.  R..  accu^ 
sare.  A.  Gc  3.  M.  4.  Sb.  Can..lO.  11.  aver- 
sari.  Qib.  1.  A.  Bo.,5.  condemnare.  N.  91, 
12.  exhorrescere.  VA.  VII.  265.  Bih.  1.  2. 
M/i.  perh&rrescere.  Ba  5.  execrare.  N.  55,* 

6.  100,  8.  Pa.  Ra.  gl,  K*  imdiytarL  Rg.  1. 
Bo.  5.  Gx.  vituperare.  Can.  4.t  aspernarL 
M.  31.  Le^  leidezto.u  U»  qifti^uefunt  do- 
lores* J^m. 

.  Form  und  Flexion: 
/a//*.  leidezan.  Can.  IQ.  .11. 
eidezzan.  M.  4.  Sb. 
cidczen.  T.  18S,  5,  N.  41,  7. 
eidczin.  N.  13^  2. 
ei4izzin.  N.  91«  12*. 
e  Ieid( 


(ih) 

(er) 


(sie) 


du 
(er) 

ih 
(er) 


(«ie) 


•  '.• 


ezcnne.  Bo.  ö. 
eidizo.  Bib.  1.  A. 
eithizon.  D.  Tl.  190. 
cidazit  Ra. 
äida'zil.  R.  Rx. 
aidacit  Pü.    '. 
eidizit  Bö.  1. 
eizit  Cah.  4.  st.  Icidazit? 
eidezzit.  gl.  K. 
eidicit  A. 

eidezet  Bo.  5.  N-  5,  7.  113,' 20. 
eidizet.  N.  IL 
leidizot.  Gc.  11.) 
eidazant.  Gc.  3. 
eidezent  Gh.  3.  Gc«  3. 
eidezzent  N.  93,  16. 
eidfzzant  Rb.  * 
eidezist  Bo.  5. 
eideze.  VA.  VII.  265. 
eidezta.  N-  118,  139. .163.   .  . 
eidezta.  B»b.  2.  M^«  Bo.  5. 
eidez^ta.  Btb.  1. 
cidizta.  N.  105,  40. 
eideztun;  Rg«  1.  M.  31.  Le. 
^idezion ;  Nrn.  N*  104;  28. 
cidizton.  N.  106,  18.  Gx. 


imp.pl.  Ici dezent!  aversamini!  Bo.  5* 
p.  a.   leidizzindo.  N.  100,  8. 
leidezenter,  exqsiis. 
leidezentiu,  exosa.  Prad.  1. 
KELEIDEZET  pircn  uoir  christiani  fo 
ne  paganis.  JM«  43,  10* 
^  .    <.er)  uuard  geleideret  N.  55»  & 

iiunrden  keleidezet,  exeeräbim 
iur.  N.  65,  6. 
LEIDAZARI,  m.,  osor. 

n.pL  leidczara,  osores.  Md. 

LEIDAZUNGA,  f.,  obominatio. 

a.  s.  leidasunga.  T.  145^ 

ABLiID AN,  transire  und  pati.  e  r  1  i  d  e  n ,  trans 

currere.  Mcp.  72.     irleid,  iransierat  (cor 

repthaem  präeseritis  vUaeJ^'M.  30.  Qk.  1 

3.  4.^  erlitenen,  evolutos.  D»  II.  325.  ar 

litana,  acta  (nox).  VA.  III.  512.   arlita 

nen,  actis  (imbribus).  VG.  L  413.    arlita 

nan,:  ^aroc/z/m  (mensemj.  VG.  L  435.  Jirli 

tancfro,  abactae  (noctis).  VA.  VIIL  407 

irlit«nero  forte,  transacti.  Mcp.  10.   er 

.liten4u,  confecta.  Mcp.  58«  arlitana  (?) 

effoelus  (vinitorj.  VG.  II.  417.   arlitaniu! 

eotiluiusta  (mala).  VA.  XL  256.    du  täte 

in  föne  arbeiten  so   irlittenen   undc 

8o  mageren.  N.  38,  12.  uuauda  ib  fonc 

imo   uuisaa   merun   not   irlittena*    N 

54,  9.    also  ih  irlitten  babo.    N.  55,  8 

uuaz  s>  föne  ubelen  crlitckL  habe.   N 

128,1.  iruer  irlidet  dero  uuellono  doz 

sujf'ert.  N.  64,  8*    abta  ze  irlidenne.  N 

.8(^  4.  sie  i ritten  uiortem.  M.  9,  16.  arli 

tan    (hab^n),   sotveram  (satUp^Mnam) 

Mart 

Form  nud  Flexion: 
Inf.  irifdcn.  0.  U.  4,  19.  N.  61,  6.  79,  6 
118,  43. 
erliden.  Mcp. 

ze  irlidcnne.  N.  28,  11.  30,  4.  Bo.5. 
(er)  e.rlldet  N.  64,  8. 
Ür)  irleid.  M.  30.  Gh.  1.  3.  4. 
(sie)  irliten.  N«  9,  .16. 
.    p.p.  arlitan.  Mart. 

n.s.m.  arlitano  (es  steht  arlitana).    VG. 

IL  417. 
n.  s.  f.  erliteniu.  Mcp* 


179 


UD. 


LID. 


1«0 


arlftana.  VA«  III.  5(3. 
f.i./.  arlitaner4i.  VA.  VIII.  407. 
d.s.  f.  irlitenero.  Mqi.  10.    ' 
a.s»m,  arlitanan.  VG.  I.  435. 
erliiteneii.  N,  38^  12. 
a.  jl/1  irlitiena.  N.  ö4,  9. 
n.pl.n.  arlitania.  VA.  XL  256. 
dpi.  arlilaneü«  V6.  I.  413. 
0./i/.iii.erlitenen.  D.  II.  325. 
a.pLn.  arlitaniu.  VA.  IV.  14»  • 

ih  habo  irliten.  N«  55>  S. 
8i  habe  urliten.  N.  128,  1. 
ERUDIDA,  f.,  dimensio.  D.  IL  327.  (Prud.  5. 
hat  irleiiida.) 
GALiDAN  (alts.  gililhan),  peregrinaru  Mc* 
^  can.  2.  3.  4.  cedere.  V.  exire.  Rc  dis- 
cedire.  K.  7.  28.  58.  61.    excedere.  M.  29* 
Gc  1.  3.  6.  7.   recedere.  Kp.  decünare.  M. 
31.  Le.  1.  2.  evanescere.  M.  31.  Le.  1.  2.  3. 
occumbere:  Ra.  gL  K.  kaliSe,  abscedat.  IL 
14.  Lalidit  emittit  (a  corde).  Pa.    gtlida- 
tue 8  xi  gote»  excedimus  deo.  M.  29.  gcli- 
tiiiy  desciscereni.  Can.  10.  11.  M    15.  kili- 
tan,  transactus.  Ra.    kilitanaz  cit,  pri- 
d^wn.  Ic.  kehtanio,  praeieriia  (peccalaj^ 
K.    4 

Form  und  Flexion: 
t'^.  gilidan.  Mc.  £p.  can.  2.  3.  4. 
(e«^)kalidit.  Pr. 

kelldit  K.  2& 
kilithit  gL  K. 
(^^iT)giIidame8.  M.  29.  Ga  1.  6  7. 

.gelihiomes.  Gc  3<  .. 
(^m€)kelideii(t)   Rc. 
(e>)  kalide.  H.  14. 

kelide.  K.  7.  2&  61. 
kilide.  V. 
(il3)gileid.  Le.  1.  2. 
(^^)  keliti.  Kp. 
(.  ^^T)  gUeid.  Le.  1.  3.  M.  31. 
kileid. 'Ra.  gL  K. 
giled.  Le.  2. 
C^ie)giirtin.  M.  15.  Can.  10.  IL 
^^^i/i.  s.  kalid!  discede!  K.  58. 
p.  p.  kill  tan.  Ra. 
calitan.  Gh.  3b 
kililana.a.  Ic* 


d.  pL  kalitanem.  Pn. 
11./7/. n.  kelitaniü.  K.  4»  - 
ÜZGALlDAN. 
azxigilidany  excedere,  efftigere*  Ec 
uzkelidit,  excedit.  K.  46.  ^ 

uzgeliden,  excedimus  (mentej^  Gc.  11. 
ZüOGALlDAN. 
zogalidea.  Ra.    zogalidia.  Pa.    zoaca* 

lidbis.  gL  K.,  accedas. 
zoacalidan.  Pa.  zogalidant  Ra,  zocä- 
lidhant  gL  K.,  accessus,  introitus*     * 
UNTARLlDAN,  succedere  (tectoj.  VG.  IIL  418. 
FÜRILlDAN. 
furilidit  Ra. 

furlidit  Pa.  farierlidit  gLK.,  aniecedit^ 
ZELIDANTIU,  iransitura.  Em.  19. 
GALir. 
UZGILIT  (ac),  excessum.  Gc  6. 
fd.?J.  nzkelite.  K.  45. 
GALITANI,  /. 
g.  dera  kiiitini^  transitoriae.  Bhj, 
HINAGALITANI,  f. 
d.  hinageliteni,   excessu  (merUisJ.  N. 

67,  2a 

ABLID. 
after  moyseses  ablide, /ioj/oii/iim  9101- 
eis.  Is.  6. 

UZLITE  (?),  excessue.  Ic 
fora  uzlite  sinan  (?),  pro  excessu,  K.  45. 

FORALIDO9  tn.,  antecessar. 

^  a.pL  foralidon.  Jal 

timUHEI^ffencUculunu  Rg.2.  bieher?  oder 
ist  66  nnbilidi?  oder  nnblidi? 

UINKILITLIH.   Pa.  gL  K.    ungalitlih.   Ra., 
inaccessibile. 

GALlDON? 
in  demo  galidontin  enti  uneralti,   in 
consummatione  seculi.  Frg.  15. 

[LIDIGEN,  expedire.  Hd. 
gelidegct,  expediti.  Hd. 

Hieber  oder  zu  Übt?  oder  hangt  es  mit 
ledig  (er.  nord.  lidugr,  Idc^t^  (cer)  zusam- 
men?  cf.  ledigon,  geledigon  in  Alos.  (ih 
uuil  ai  ledigon.  —  got  mich  ledige 
Qon  dirre  not  --  du  ne  habest  si  ge- 
ledigot  ^  er  habeta  uns  geledigot 
uon  der  not  — )] 


181 


LID. 


UD. 


n 


LEIT-. 
LEITJAN,  alts.  ledean,  angels. leadan,  Ic- 
dao,  laedan,  altnord.  leida,  IcitCtt/  dii- 
tere.  leitan,  tolerare  (vitam  coloj.  VA. 
VlIL  409.  after  sietin  leiten.  O.  III.  2, 
17.  Qzzer  egypto  leiten.  N.  43,  18. 
carta  za  leitanne,  choros  ducendos.Bb* 
leittn,  ducam  (stilumj.  Rb.  leitu,  ad- 
duco.  T.  197,  2.  leitu  inan  hera  nz.  O. 
IV.  23,  3.  nie  ne  leitest  da  unaih  in 
ursuoch,  inducas.  N.  79,  5.  din  geist 
leite  mib  in  rehta  erda.  N.  142,  10. 
leitta  sie  in  hohan  berg.  T.91.  leitta 
inan  in  hus.  T.  128.  leitent  ze  fride« 
Nz.  leitent  ze  gote«  N.  9,  15.  leiten 
ze  himele,  dent  meare  coelo.  Mcp.  54. 
leitit  inan  zi  trenku.  T.  103.  er  leita 
sie  an  den*  rehten  nueg.  N.  106,  7. 
leite  mih  in  dinemo  rehte.  N.  ö,  9. 
leite  mih  an  chrisio.  N.  85,  11.  leite 
mih  an  dero  stigo  dinero  geboto.  N. 
118,  35.  leite  hara.  N.  118,  120.  leitet 
dara.  N.  112,  1..  leitet  hera!  T.  151. 
leitet  ferror.  Bo.  5.  ih  leitta  qnennn. 
T.  125.  leita  daz  here.  Bo.  5.  leitun 
then  folon.  T.  116.  leitet  gifaotrit 
calb.  T.  97.  so  uuar  sunna  Höht  lei- 
tit Oh.  104.  (si)  leita  ira  daga.  O.  L 
16,  7.  (du  muost  mit  arbeiten  allen 
den  lip  leiten.  U.  III.  54.) 

Form  und  Flexion. 
Inf.  leitan.  VA.  VIll.  4P3. 

leiten.  0.  III.  2,  17.  i\.  43,  18.  105, 
7.  Bo.  5. 

za  leitanne.  Rb. 

ze  le itenne.  Bo.  5. 
(ih)  leitttt.  Rb. 

leitu.  T.  197,  2.  0.  IV.  23,  3. 
(du)  leitist  Ct  83.  Nrn.  IL 

leitest  N.  25,  2.  79,  2.  Nm. 

1  eiltest.  N.  24,  5. 
(er)  leitit  Em.  33.  K,  5.  Wo.  2.  T.  40, 
9.  100.  103.  238,  3.   0.  IV.  5i  35. 
15,  43.  Oh.  104, 

leitet  N.  3,  6.  17,  6.  24,  4.  43,  19. 
44,.  5.  66,  2.  77,  53*  112,  1.  Mcp. 
Bo.  5. 


(sie)  leitent  gl.  K.  0.  IV.  31,  25.  Mc 
Ho.  Nz.  If .  9, 15. 23,  7.  39, 12.  99, 
lai teilt  P*. 
ih   leite.  0.  IV.  15,  22. 
(du)  leitest  N.  79,  5.  118,  35. 
(er)  leite.  Org.  Bo.  5.  N.  142,  10. 

leitte.  K.  31. 
(wir)  leittem.  H.  4. 
leltenk'H.  8. 
(sie)  leiten.  N.  26,  11.  Mqi. 
ih    beita.  N.  80,  U. 

teilt«.  T.  125. 
du   leittost  Nm. 

leitest  N.  60,  4.  70,  20. 1%  24.  7 
20.  79,  2. 
er  leitta.   T.  16y  4.  91.  128.   O.  II. 
33.  IV.  16, 12.  V.  4,  52.  83,  4.  V 
IV.  533.  VA.  X.  198.  Mm.  91  3 
Le.  1.  3.  Mq>. 
leita.  N.  22,  3.  39,  3.  77,  14.  IC 
9.  106, 7.  135, 16.  O.  L  16, 7.  Bo. 
Nm.  II. 
leit  er.  0.  L  17,  57* 
leida.  Hr. 
(ir)  leittat  O.  V.  20,  108.      ' 
(sie)  leitton.  T.  120.  132.  185.  193(  2C 
O.  III.  20,  6a  IV.  17,  32.  20, 
26,  2. 
leitun.  T.  78.  116. 
leiten.  N.  64, 4. 118, 136^  Mcp.  Bo. 
leititun.  Frg.  31. 
(ih)  leitti.  O.  III.  7,  31.> 
(er)  leilti.  O.  IL  7,  66.  9,  35.  12,  79. 
43,  18.  ■  .      i--      ■ 

(sie)  leittin.  0.  IV.  5,  28. 
imp.  t.  leiti!  O.  V.  23,  27.  67.  129.  i't 
183.  193.  205.    * 
leite!  N.  5, 9. 24,  5. 85, 11.  liS, 2 
imp.pl.  leitet!  T.  97.  161.  183. 
p.a.  Iciteridi  (leitantL 
I.  4,  10. 
leiten ti.  O.  I.  5,  60. 
n.s.f.  leitentio.  VA.  XI.  433. 
g.s.f.  dero  leitentan.  Bo»  5. 
a.s.m.  leitenten.  VG;  IV.  510. 
V.  pl.  leittcnde.  N.  23,  9. 
leitente.  ("ig.  81. 


r«.}.  < 


(83 


UD. 


LID. 


184 


^  iiltUtttf  ditcere*  dara  zuo 
geleiten«  N.  118,  lil?.  calaiten  inuuir- 
sirai  deducere  in  pejus.  Pa.  kileitan, 
reiucere.  Ra.  geleiiit  tili  ter  aueg  ta- 
ra  ze — .  Bo.  5.  gileiteit,  inducas.  T. 
34,  6.  kaleitla,  cominxU  (mercedej*  Rb. 
gileittun  inan  in  bua.  O.  V.  10,  14. 
kileitit  8int,  educuniur  (navesj.  gl.  K. 
geleitet  uuirt,  r.ef^ur  (exercilus).  Bo.  5. 
sie  uaerdent  gileitit  in  alla  Ihiota. 
T.  145. 

Fonn  und  Flexion: 
Inf.  gileitan.  T.  109. 
kileitan.  Ra*  . 
calaiten«  Pa. 
kileiten.  gl.  K. 
geleiten.  N.  118,  127.  Bo.  5. 
(er)  gilciiit  0.  1.  18,  56.  Olu  130. 

geleitet  N.  59,  11.  Bo.  5. 
(du)  gileitest.  T.  34,  6. 

.    geleitest  Wm.  8,  2« 
(er)  gileite.  Ob.  160. 
(er)  gileitta.  Ol.  55. 
kaleitta.  Rb. 
keleitka.  K.  p. 
gileita.  T.  109. 
ir    gileittnt  T.  139, 
(sie)  gileittun.  0.  V.  10,  14. 
imp.  s.  gileiti!  Ob.  5.  Wo.  2» 

gileidi.  Wo.  2. 
Ni9/7.p/.gileitel!  T.  116w 
//•  p.  calaitit  Pa. 

kaleitit.  H.  10. 
kileitii  Ra. 
gileitit  X  193.  t. 
kileidit  gl.  K. 
gileittn,  ductn.  Prud.  t. 
kileitit  sint  gl.  K« 
nuäs  gileilit  T.  .15,  L 
iiuarun  gileitit  T.  202>  f. 
^gelieitet^  niiirt.  Bo.  5. 
ir   uQ^Vdet  gileitte.  T.  44,  12. 
aic  uuerdent  gileitit  T.  I4;>. 
.geleitet  uuerde.  Bo.  5. 
ttuir    nuerdhcn  gileitte  Wo.  2.  * 
rireftit  noard.  O.  iL  4,  l! 
g^Iihft'iitturtin.  Bo«  5« 


er  habet  geleitet  N.  80,  11. 
ARLEITJAN,  alU  aledean.  —  irleittan, 
a^ere  (vitamj.  Sb.  irleittan,yiarc^^(W#Vm 
dominicumj.  Sb.  irleittamea,  faciemus 
(ibi  annnm).  Sb.  zirleitanne  den  uuin- 
ter,  od  Jiyemandum*  Mz.  dn  erleitest 
dincn  lib  in  rauuon,  dtices.  Bo.  5.  ein 
tag  ist  in  aeternitate  zuo  disen,  die 
er  hier  irleita.  N.  60,  7.  arleittun, 
egerimiis  (hoctemj.  VA.  VL  514.  irleitti, 
fecUsem  (ibi  multum  temporisj.  Mcr.  ir- 
leittin,  trahereni  (tempus).  VA.  VL  537. 
arleitti,  reduceret  (navem  a  terra J.  T. 
19,  5. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  irleitan.  Mo*.  M.  9.  Can.  11.  13. 
irleittan.  Sb.  Can.  10.  11. 
zirleitanne.  Mz. 
zerleitanne.  Bib.  2. 
zerleittanne.  Bib.  1. 
du   erleitest  Bo.  5. 
(wir)  irlcittames.  Sb. 

irlcitemcs.  Ep.  can.  3.  4.  Bib.  1.  2. 
(ih)  arleitte.  Gd. 

irleitte.  M.  28.  (^d.  2. 
(ih)  arlaitta.  Pa. 
irleidda.  gl.  K. 
arleitta.  Mart  Ee. 
(er)  irleitta.  Mz.  Bib.  % 

arleitta.  Bib.  1.  VA.  XI.  569. 
•   irleita.  Sb.  N.  60,  7. 
(wir) arleittun.  VA.  VI.  514. 
(ib)  irleitti.  hl(r.  Bib.  4. 
(er)  arleitti.  T.  19,  5. 
(wir)  irleittimes  Mb.  Ep.  can.  h 
(sie)  irleittin.  VA.  VI.  537. 
*  p*  Om  irleittenter.  Bib.  1. 

irleitenter.  Bib.  2.  Mz. 
p*p.  urleitit,  snbduftnm.  Ra. 

irleitter  (aciiisj.  Can^  10.  If. 
irleiter.  M.  22. 
d.s.  f.  irleittero.  Mz. 
d.s.n.  irleittcmo.  Bib.  1.  2. 
d.pl.  arleitte o.  T.  19,  9. 
ANALEITJAN. 
anale ittos,  induxisii  {nos  in  laqtienmj. 
K.1. 


185 


LID. 


LID. 


186 


I^XEITJAN  (dntcUiti). 

inleitis,  inducis.  Ib.  Rd. 
inleitta,  introduxit.  T.  186,3. 
INGALEITJAN. 
ingileittun,  inducebani.  T.  7,  5. 
fituligun  ingileitaz  C^ip)f  subintro- 

diictum).  Can.  13. 
incaleitit  (werdan),  induci.  H.  2. 
[werde  ingeleitet,  imponatur (mauM 
ei).  Hd.] 
ANTLEITJAN  (alts.  antledian). 

intleitit,  abductus.  R. 
ABALEITJAN,  ableiten. 

apaleitit,  deducit.  VG*  I.  114. 

UBARLEITJAN,  dbetleiten. 

abarleita,  transduociU  Rb. 
ITLEITJA?<?  (ist  es  Sehreibfehler  für  irlei- 

tian?). 
•     iileittan,  agere  (vitam).  Bib.  1.  2. 
itleitti,/^/«^diii  (ibi  mtdium  temporisj. 
Bib.  1.  2. 
UZLEITJAN,  aniUittn. 
(er)  leitit  sie  uz.  T.  133. 

uzleittent,    deducunt  (oculi  lacry* 

mamj*  Mp. 
leitta  uz,  adduorit  foras..  T.  198,  2. 
1  e  i  i  a  u  z,  ediixit.  T.  144.  N.  104, 37. 43. 
UZGALEITJÄN. 
uzgileite,  ejiciat  (Judicium).  T.  69,  9. 
uzgileittan.  Bib.  2. 
uzgileitan.  Bib.  1.,  deducant* 
MISSALEITJAN,  miiltittn. 
misseleitet,  abdiicit.  Bo.  5. 
misseleitent,  abducunt.  Bo.  5. 
BILEITJAN. 

(esau  wolt  in  bilciten  mit  sinen  he« 

liden  gemeiten.  U.  lU.  86.)     * 
pileittu,  obduxero.  Ib.  Bd. 
pileitti.  Rd.pileiti.lb.  bilcittih.  Bib.9., 
proseqiierer. 
VOL  LEITJAN. 

dara  folle  leiten,  eo  perdiicere.  Bo.  5. 
FARLEITJAN,  alts.  forledean,  tetleüen. 
dediicere.  Pa.  gl.  K.  abdiicere.  Pa.  gl.  K« 
subducere.  Pa.  gl.  K.  seducere.  P«.  gl.  K. 
N.  9%  i.  T.  104.  ferleitet  sie  ze  demo 
lukken  guote.  Bo.  5.  firleitet  sih,  se* 


«ftic'il ^.  Na« IL  ni  firleiti  in  kboronka. 
Sg.911.farleitanti,  dilatarfdiabaiusJ.Bxu 

Form  und  Flexion: 
Inf.  ferleiten.  N.  10  (b.),  2.  90,  6. 
(er)  farleitit  Ra. 
farlaitit  Pa. 
firleitit.  gl.  K. 
ferleitit.  N.  92,  1. 
forleitit  T.  104. 
firleitet.  Na.  IL 
ferleitet  Bo.  5. 
(sie)forleiteat  T.  145. 

ferleitent  N.  10  (b.),  3. 
(er)  forleite.  T.  145. 

ferleite.  N.  35,  12. 
(er)  firleitt«.  0.  IL  4,  12. 

ferlcitta.  Sg.  183. 
(sie)  fer leitton.  N.  106,  40. 
(er)  firleitti.  0.  IIL  15,  45. 
imp.s.  firleiti!  Sg.  91L  Ct  189. 
p.a.  farleitanti.  Ra.    farlaitentL  Pa. 

firleitcnti.  gl.  K. 
p.p.  farleitit.  Pa.  farlaitit.  Pa.  gL  K. 
ir  birut  furleitte.  T.  129.  ik 
uuerde  ferleitet  N.  18,  li 
uerleidid  uuerdan,  sedud^lA 
L  1. 

FLTRILEITJAN,  Dorlelfen. 

uurileitit,  inirodttcit.  M.  31.  Lc.  1.  2.3. 
uurileitcn,  reducant (ante oculosj.  Gc3. 
forileitit,  obductwn.  Rb. 

FRAMGALEITJAN. 
sih  fram  gileitit,  se  produdt  (fructut), 
T.  76. 

DURAHLEITJAN,  bttrc^(e{teit,bnr4fi(rei 

dhurahleidit,  perducit.  la.  6. 
er  Icita  sie  dure,  perduxii.  N*  77,  13. 
dar  dure  leitta.  N.  135,  14. 
durhcleitta,  lusirct?  A. 

Z130LE1TJAN,  {uleiten,  lufa^rin. 
zualeitit,  adducii.  Kp. 
zuoleiten,  admoveani.  Can.  13. 
d.pl.  dara  zuoleitenden  dingen.  Bcj 

LEITÖN  (?). 
leitomes,  gerimus  (pauperem  viiamj.  Hr. 
leidomes,  trahimu$.  D.  IL  314. 

lii 


87 


LIIX 


€88 


er   leltota   (leitpday  Wm..  III.)   miii  in 

l^incgegademe^  introduocii^  Wm.  %^^  4. 
ARLEITÖIN,  irleittomcs;  gerimus  (paupe- 

rem  v^tamj.  Sb. 
KAANALEITOT  sin  (lara  %mq) .  sinf  dispo^ 
situ  Org. 
LEITA,/. 

leita,  yV//Mi5.  Ib.  Rd. 

d.  s.  leito,    dttcaiu.    N.  105,    16.      Gehurt 
'    leito,   ducatunw  Rg.  1»    hiebier?   cf. 
LEITUD. 
aphUWolh,  RA 

leita.  Rf.,  exeqmas. 
ANALEITA// 
n./>/.^analeita  des  üaerchis,  elementa. 
Örg. 
•INUEITA, /.,  introduciio  (gentium).  N.65,4. 
(LANTLEITA,  ©renjbegeMng  »•  J&altau«.) 
LlBLElTA,  /.,  Sta^runs;  victus.  Ib.  Rd. 
ff.  4iblcit(a).  K.  40 
l/;  lifiieita,  ^^u.  Pa.  Ra. 
ouliibleita,  annonam*  K.  31.  ^35. 
Hb  leita.  S.  alimomum  (igmsJ^TXh. 
n.ph  liipteita  (fiiei sing.?), stiperidia^lXh. 
d.pl Alibi Qiiomf  alimentis.  K.  37.,. 

'libleitom,  cibariis,  Rb. 
a.ph  (^oAer  sing.?)  libleita,  cscas.  Bo.  5. 
lüfeLElTA. 
^.       ^.  ^  r^leito,  exequiarnm.  Mart  (oder^i^jf 
I        releiti  aozunehmen  und^  rel^^to 

lELTL  /.,  du(:/fts.  Ft.  e.  (ci  angels.  lade,  <^- 

,.    nfl/u.)  ...  .  ■  ■  .    ..    .!■> 

,,    liZl£J(Jl,  Jlv  exeqiuae.,  .    , 

.i  ]>.. MZ^^iti.  :D.  ...... 

.  a.  iifJteiti.  D.  II.  332. 

'y^AZJJ?^TUf.,.aqua(dftctus. ..^ 

n.  ^u4,zar|eitL  Hc.  Bib.  1. 

rf.Jip,lje^d|.  :gl.  K.    ,,!  ., 

FARLEllX  /.,  abductio,  ,        , 

j^d^  f^rl.i^ite,^  abdifctione,  Bib.  5.Jt 
H£D)U^ri\  A  nuptiae.  Mcp.  22^ 
LEITUlüN'f.  [In  A  PÄo»»...92.  «teht  JaiJi 

U. 


i:    .     • 


,   • 


<     1 


I  . 


.>     «  * 


,. ,.     t^R,  rf#42v  W.  00*1 4.  lOSi  '13-       .  V\ -»  .;  \\ 

.   I   'mpli\^^\i^n,^ttXi  ssi^ii^i  xaKietes^oviitm. 
.    .       '   .     .N.  64,  14.    v.    :.      .    >.-..  ■..,•^.^ 
j., :I.PTA,  f,^m%^^  8tU<rlri.» 

,;    \YEGAI4EITA, /.  ..\.^  .;  : 

,xß*\s^  «luegol^ittuO)  iV^cftM?«mA.llkp.61. 
GALEITJ,  n.  ..  ',..•■..•  •  .1.:'  .y  *;;t  .>..■:   ■, 

{d,  ge\tx\^9\diM:mtu.\tl^,j.A  ..»i!  . 
LEITARI  (angels.  Iaddarie)sl7n«^  ^r,  8et(et. 

7».  leitiri  (leittajri.  cod.fns.)s  O.  IV.  16,23. 
'  ö.  leitajBi.  Juy.  2. 

.  ,  ,  ilLEITARU  /rgiÄÄi/arOT.  N.  11.  ist   wohl 
eteilari?  ...  ..■;.;, 

.   VARi^VlfApf,  rti.,  iedücior^  SJMleitcr. 
n.  forleiteri.  T.  215,3.   ..(' 
n.pl.  firleitara..  N.  1>,  15i  .ItÜ 
LEITID,  m.,  c///^.    .,  ..,     .;,    .uibil 
.       »..teididb.  Is.,ß.   .    I  .0  ..'UiI  .V'^. 
o.  leididh.  Ig.  S.     .    ^  .*  .01 
leitid.  H.  7.    ,.l  .  .  .1  ,.l!ll 
^     fi.p/.jfcijida..a  22.1    M    .m.L;I.V\A. 
..     v.pi.  lc[iHdai.T.  i4t.. 

leidila.  Frg.  21.       . 
LEITIDO  (?),  m.,  dux.id.  LElTüD. 
a.s.?  leitidxiu,  du43atüiin.'T. ihi:  .\  \  .>. 
n.pl.  leitidon.  T.  84.    :v^.l  .I>!1 
v.pl  \midot^\W.  Uh]    <:     \YVi:\.\ 
LEIDIDHDÜOM,  iw.,'  dux.ia:  &       :J  ' 
LEITUD,  m.?  ducafns.  ».  v.:.i 

a.  leidud,  ducatum.  D.  U.  284.    :■  i. 
(leidit  Gx.  leito.  Rg.  .1.).'     <   i<\\. 
LErriDA?/.  1  :    i^  .  1' 

in  uuazzares  leitidu  (?),'  in) iiAfAbsduc- 

tum.  Rb.  '  .  ?!'  )<^     ./ 

UZLEITIDA,  /.,  ddäißra.)      .  i !         !. 

FARLEITIDA,  /,  abductio.  .  1  : 

ÜAJRI^ITIDI,  /:  . .      > 

.:   .in  f  UleiUdi  ba^a  ib  gesundbb  Ca 
FARLEITANI,/.;  oA/oc/fö* . 
..  4-.£arFcitinL..Rb. 
FARLEITIG. 

'\;  fpi^na^t^ge  nnde*  ferleiiige  inöftniscen 
also  die  cbuoe.  N.  67,. 31.  '    ..\ 
LID^  9gUy  i(oV^0ib9.tlUJi*^^MiQrdli]iidIirv;  älts. 

[13] 


189 


LID. 


LIT. 


19 


lith,  «ngels.  Hdb,  6(ie5f  meminim,  articu- 
hujOrtttS,  Hiehcr?  nehein.iniiilidiienaa8 
iro  uszentn.  N.  87,  18.    furista.lid  ist 
eo/Mi/.  Gh.  lidi,  membra  (monasteriij,  K.  34. 
diabolus  uade  «ine  lide.   Nm.  16.    uoUa 
lidi,  pleno  brachia.  AL  30.  lido  starchiu, 
robore  corporis praeparata.  Mcp.  lidin,  ar- 
tubiu.  £p  2.  lid,  articulos.  Bed.  3. 
H.  s.  lid.  N.  87,  18  Gh.  1.  3.  a  4. 
f.  j;  lid  es.  D.  II.  283. 
d.  #.  lide.  N.  30,  10.  B»;  5. 
n.pl.  lidi  K.  34.  C.  0.  11.  9,  6.  V.  2, 17.  3, 
10.  Sg.  913.  ÜL  30.  Gh.  1.  2.  3.  FVg.  43. 
'      lidhi.  gl.  K. 

Eide.  Tr.  N.  30,  1.  37,  18.  40,  7.  Mcp. 

Org.  Bo.  5. 
lid.  Ra.  Sg.  242. 

lider.  Wn.  460 

g.pl  lido.  0.  IV.  Sr,  18.  Bo.  5.  Mcp.  N.  30, 
10.  68,  6.  84,  2. 
litheo.  glK. 
d.pLUden.  0.  I.  7,  4.  26,  2.  11 L  5,  6.  N. 
29,  13.  33,  15.  38,  12.  Mcp.   Org. 
Bo.  5. 
lidiQ.  Ep*  3. 
a.pl  lide.  iN.  17^  37.  34, 1*  56, 3.  Mep.  Bo.  5. 

lid.  Bed.  3.  • 
GILITH  (®Iiel>>,  janctatae.  Bio.  5. 
LIDAGIL^. 
LIDALOS. 
LIDOUÜEIH.   . 

UDUWAfil.    :■       >  »     ' 

LIDOSTARH.  .      '<      ■ 

UDASÜHT^  ; 
LIDASCARTA. 
LIDOLIH,  je6€«-e(M); 
tbohmirmegilid^Uhspreeli'an^ittorto 

gUih,  ''       .•»...- 

ni  ma^  ih -iii^ob 'riiit  «dOTte  th^s   lo- 
bes  quemaa  zi  cnte.  0.  L  18,' S» 
LIDILICHO,  mimitatim  (^^eissaj.  Pttid.  t. 
LIDALI,  articuhss.  Sg.^  2i2.  •  ' 

lidilin    (lidelin.    VVn»-  460.),    ariiculus 

(digUiJ.  Tr. 
FRIST  LIDIU^  ariiculum   fprf^gatio- 


ms).  Re.»"'    •  '      <  ii«I »  'i-* 


fi^   •    »y*. 


KANZLIDI,  praeputium.  N.  94,  4 
SCARTLIDI,  drcumdsione.  N.  94,  4.    Du 
aes  Wort  findet  sieb  aucb  statt  orscard 
im  cod>  paris.  4404.  der  /.  alam.  (tiL  60.^ 
in  der  Form  scardlithdi. 

UÜIBLIDO,  hermaphroditus.  Mcp. 

LIDARE,  lictores.  Zf- 

LIDÖN,  secare. 

Udos  (lidest.  Bib.  5.),  secahis  (in  Jruüa 

Ucc  Bib.  1.  Sb. 
lidonta  (lidinta.  Bib.  7.)«  caedeate$  C 

frnsta  bovemj.  M«. 
gilidoten  (kilidoten.  Gc.  2.  gilidotn 

Gc.  3.),  separat  um.  M.  29.  Gc  1.  6. 
gilidotaz  (gilidotb.  Bib.  5.   giliditt: 

Bib.  7.)f  concisam  (hostiam  in  frusta^ 

Mo.  Bib.  1.  .   . 

Hiervon  das  miltelbd.  zerliden,  tittf^dbll 

LIDEO,  aiUator.  Ra.  (hieher?).  —  In  Pa 
stobt  adulator  (blanditor) ,  slihteo  und  ii 
gl.  K,  adulatoris,  litbeo;  ist  diese  lelitcr 
adulator  i.  slihteo  zu  lesen?  S.  D.  I.  152.  < 

Cf.  LlTuS.    Gebort  hiehcr: 

KITRIUUUA  UIO^,  ßdejussores.  gl.K.?  d 

LITus. 

r 
1 

lilT-US  [var.  WAus,  letw^,  Iedr/5^  laetitl 
\\\o,  lido;  die  malb.gL  zu  /.  sal.  XXX.  ma 
tho  chiado  frcoledo  ^a/.  .maltho  hitfa 
frio  blito,  maltho  theato  n^eo  lito^  sdieb 
die  dcutsclie  Form  des  Worts  zu  enlhalteiT,  i 
casns  ist  unbestimmbar;  aber  die  maJb.  fß.  t 
l.  sal.  XLVl.  druchle  lidio  (^ö/.' drtch  1 
dio,  dructc  clidia^  enthält' wohl  deof  |^.  fi 
des  deutsehen  Worts  und  es  durfte  daher  ei 
deutsches  litu  oder  liti  angenommen  wp.rdeff 
bezeichnet  in  den  fränkischen,  alamdnmscbe 
sächsischen  und  friesischen  Gesetzen  den**B5i 
gen,  der  bei  den  Longobardcn  tind  Baiern  €k 
dins  (s.  ald-)  heilst,  und  in  leg.  langab,  Ci 
roli  magni.  83.  dem  fiscalinns  gletch^etlel 
wird  faldiones  eä  lege  vivant  in  itklim  i 
$ei*vitiUe  dominorum  snomm,  qua  fisdafini  vi 
tf€i  wmnt'  infrancia).  Eine  Gtosiie^nr  / 
ripuar.   (D.  I.  341.)-  übersetzt  litus   imt  lai 


191 


LIT. 


UDÜ— LOT. 


192 


(i.  IjAlJU  7  9  in  Urkunden  findet  sich  auch 
die  Form  latus  und  wie  lit  mit  laz  die  Be- 
deutung theilt«  60  scheint  es  auch  mit  ihm  gc« 
meinschafllichen  Stammes  zu  seyn;  oder  gehört 

lit  tu  LID  und  laz  zu  LAZ?    Cf.  die 

io  Ammian.  Marcdl.  und  in  der  noiifia  digni- 
tat  Imperii  vorkommenden  leli,  laeii  u.  Grimms 
RechUalterthümer  366  —  309.  —  Folgende  Stel- 
len werden  den  Begriff  des  Uhis   hervorircten 
lassen:   si  qtiis  pner  regii  vel  lidns  ingenuam 
fminam  trasperit.  L.  saL  XIIIL  si  qtiis  lidum 
alientim  extra  consilium  domini  sui  ante  regem 
per  denarium  ingenwim  dimisertt.   sol  C.  ad- 
fob.  jtidicetur\  si  quis  servum   alienum  ante 
regem  p.  denar.  ingenuum  dimiserits  sol.  XXK. 
eulp.  jud.  L.  sah  XXX.   si  quis  ingenuus  aut 
Uiu  —  L.  saL  LIII»  si  quis  lidam  alicnam 
in  con/ugium  sociaverit.   //.  sah  XV.   si  quis 
servum  suum  tribuiarium  aut  litum  fecerit.  L. 
rip,  LXIL  inier  centian  viginti  homines,  nobi- 
let  ei  ingenuos,  similiter  et  litos,  servum  et  an- 
dllam  eidem  ecclesiae  tribuant.  Capit.  de  par- 
üius  saxon.  15.    si  de  nobili   gener e  fuerit, 
CXX.  solidos  fisco  componaty  si  ingenuus  LX.^ 
ü  Utas  XXX.  Cap.  de  part.  sax.  19.  —  homo 
regius  i.  e.  fiscalinus  et  ecclesiasticus  vel  Udos 
Mierfecius  -^  Cap.  aqiäsgranense*  —  qui  /lo- 
winem/rancum  ocdderit  solidos  seaxentos  com- 
ponai  —  qui  hominem  ingenuum  —  ^   solidos 
iueentos  — ,  qtn  lidiun,  solidos  centum  —  qui 
eeruum  <—  solidos  quinquaginta  componat.  Cap. 
Ctavli  a.  813.  si  quis  feminam  ingenuam  colpo 
percusserii  — ,  solvai  solidos  duos,  si  Uta  fue- 
fit,  soUdum  uman  ei  iremissem,  si  ancilla,  so- 
Uhb  uatimn  L.  alam.  93.  —  si  Über  homo  «— » 
MÜff  sen  übero  seu  etiam  lito  in  personnm  et 
h  terviiium  liti  se  subdiderit.   L.  fris.  IX,  si 
&w  semeiipsum  proprio  pecunia  a  domino  suo 
feiemeriU  L*  fris.  IX.  liii  compositio  -—  me- 
Säate  minor  est  quam  liberi  hominis.  L.  fris. 
ff!bg.  quicquid  servus  ßut  litus  jubente  do- 
MO  perpeiravii,   domtruis  emendet.   L.  sax. 
XI.  —  tarn  liberqs  quam  et  latos,  Urkunde  v. 
HL  Aono  regis  i.  e.  fiscalinus ^  vel  ecclesiasti- 
cm  h  e*  lidus..  Leg.  Carol.  magn.  —  In  Mos. 


(12.  Jahrh.)  kommt  auch  die  deutsche  Form  Tor: 
Dan  (3<ifobd  ®obn)  scol  gibieten  ouch  si- 
nen  LITTEN. 

Ist  lideOy  adlator.  Ra.,  adulator.  Pa.  gl.  K. 
und  kitriuuua  Mion,  fidejussor es.  gl.  K.  das- 
selbe Wort?  cf.  uord.  lidi,  socius,  Iid|  auxi- 
lium. 

Gehort 
LITLÖN  hicher? 

LIDU)  n.  (golh.  leithusi  alts.  u.  angels.  lidh), 
liquor,  poctdum. 

n.  s.  lith,  poculum.  Ic.  tyaeus.  Sah  2. 
lid,  Uquor.  Prud.  1.  potus.  II.  3. 
g.  s,  lides,  laticis.  VG.  II.  192. 

ni  ftttlit  er  sih  uuines  ouh  lides  ni- 

heincs.  O.  I.  4,  35. 
tho  zigiang  thes  lides  ioh  brast  in 

thar  thes  uuines.  O.  IL  8,  11. 
thiu  faz  thiu  namun  lides  zuei  odo 
thriu  mez.  O.  II.  9,  95. 
d.  s.  uuarmemo    lide,    calido    liquore.    N. 
10 (b.),  6. 
81  nan  ouh  tho  qualtun,  mitezziehu 

dranktun, 
mit  bitteremo  lide,  thaz  datun   se 
al  bi  nide.  0.  IV.  33,  20. 
a.  s.  lid^  ßalam.  gl.  K.  siceram.  T.  2,  6.  N. 
143,  13.  ,dinaz  drinchem  lid,  biba* 
mus  poculum  luwm.   IL  8.    bczouue- 
rot  lid,  poctda  iacta  carmine.  Bo.  5. 
n.pL  lid,  pocula.  Ib.  Rd. 
a.pl.  lid j  latices.  VG.  IIL  509.  Prud.  1.  3. 

Sind  hiezu  die  liiones  (SrfdPO»  ^^^  in  Urkun« 
den  vorkommen,  zu  zählen? 
UDÜAZ. 


LIT,  operculum  s.  JlJUuI« 


lIta, 


clivus  8 


HLL 


LOT? 

ain  lot  stat,  asylum.  Pa.  gl.  K.  (fst  in  lot 
eine  Entstellung  von  loh?  gleich  dem  angels. 
hieow,  asylum  anzunehmen?) 

LOTSTAT,  Ortsnamen ;  hicher? 

[13*] 


101 


LÖTH— IiC3Tv 


UM, 


LODO  s.  LÜDO. 


I   ■'i 


} 


LOTTO,  „./iK     • 

JulJ  JL  9  sansk.  ridli,  vrid,  txlcr  auch  rnb.  (st. 
Tudh),  cresccre.  ^ —  Die  Formen  arhlutun  und 
erhlot  kal^n.icniwcdec  ein.  uborg^tirscbcs  b  odeii 
lassen  sich  durch  das  sanskr.  vridk  erklären. 
In  Ileliahd.  73.  bat  cod. .  mon.  h  1  u  d ,  \codk  cot- 
ton.  la(ij\cresc£lKitt  aber  dagegeo  beide  codd. 
den  inf.  lioddn»  tlothan  ohne  ankiiteadcsji. 


S.  auch 

.1 

LlUT  [in  zusaniKncngc8Qt3^ten  n.pr.  audi  Icud; 

80  wie.  iqi  .(^r/n  ingcmos  ^uam  et  leutos. 

,  UrkjuQd^  V«  ,$2!3.  ,cum  Icifdi^  nofitris.  Decr. 

Childebertt.  interjeude^y,  /,  wispgpfh,  IV.  5. 

fm4.1civdi|   cajnppjitiq  /tonufi^ü;,  vieUeicbt 

auch  in  leudinia;    aucl)  leod  ip   unus  de 

Jidelibus  et  l^^üiöus.  edict.  chlotar.  IL  cum 

leod/j  nosiris.  Decr.  ChiUleberti  und  leodi 

st.  lejudi.  {q.  y.);  alinovd.'l.yclri  ^.'und  liod, 

/.,  populus ,  im  Ang^Ii-  U94,rli0d,  popuhis 

und  /74  li)io4e.;.r/|vj;   cEx/üucb  gcrlii.  .ji\g- 

galai^tb/s,:  qr4f}i^ctf/ȟ,   aU$:   Itu.dJ,   m.  und 

n.;  bcti  Olfrid  finden  «iich  im  /^/..(ille  3  Ge« 

^cblecbt^rr.i  JNeudfxutscb  nur  der  pl^  %t\xU. 

Bedeutung  ukid  Gebrauch. 

Im  sidlg^  popuJäs y  plebs ,  \ftk  pl.^djpiilüS\\vkA 

.1  .;t  JiQmiMs.  (ifod  8b  aoch '  im  All«.)j  -^.<  üu  i r 

tiuur  israhel.  riuk  pir«ni.:  H«     dor  ij>t 

iudon  liut,  umbefangenez  mit  tieiin. 

N.  45,  3.    liut,  populus.  Üb.    liut,  plebs. 

Jo.  liV^r^^iz/W.  Sg.  913,  M^t|,,/?fef4f< 
Rb.  des^Ehj^iuleo,  popnu  tuijus.  Frg.  11. 
dca  furistiin  de^o  -liuieo,  scniores^nO' 
puli.  Frg.  29.  floÄ/w/ killt* 'glr«;^  tfr^w,- 
liuti.  Pa.  daz  smala  Hut,  vu/^us.  Bo«  5» 
nist  liut  thaz  es  bj^^inne.  O.  L' 1/81. 
autierf  des  Hutes,  a/t/ecfidßlelvi.^  ^.^l, 
'^"7;  Hut,  terrbm  '('titrbavifj' Üt^y^i  Pplc- 
rin  uuoroili.uuas  er  (adam}  Jiut  b.c- 
ranli.   O-'ii'ä,  7.    lluti  sua«tf,  iitVA/V 

'      i.  i    !  ■ 


pes.  Em.  12.  alte  liuti,  jEf«fe  bt\ 
-'■  '  Wcp.  tiiierdhdöt  wiin*^  liüdi,>r 
in  popäinm.  h.  3,  6.  'tuniber  li 
liuto,  hominum.  Mcp.  Ihic  gotc 
Ol.  59;  Hute  dieto,  populos  gen 
17,4a;  liqU  des  tic^elc|.  IN.,2$, 
de.ro  stcti,  clves  loci.  Kb..  der  li 
;  '  drnan  Hut.  IL  21.  daz  Hut.  W 
l|bic  Huti.  O.t  3,  10.  Ihio  zu 
O.  I.  14,  21.    thiu  liuti.  0.  IL  : 

Form  und  Flexion: 
n.  s.  Hut.  Jo.  H.  gl.K.  N.  4,  5.  17, 
32.   0.  LI,  92.  4,  71.  9^  2 
^     Bo.  5.  Ho.  2.  Rb.  IL  21.  Wi 
.    Huth.  Pa. 
liud.  Na.  n. 

.  S-.  *.  liut  CS.  O.  L  2,  34.  4,  15.  N. 
7.  JVIcp.  Bo.  5.  Gc.  4.  Wm.  II.  1 
.liuli^.  N.  82,  1.  ÖJ),  U  Nh.1 
,    luites.  Wm.  I.  8,  11. 

d.  s.  liute.  O.  III.  20,  112.  iV.  7,  2 
N.  17,  20.  21,  32.  Wm.  II.  11 
>     luilc.VVin.-HV.  IX»  Ij  la 
a.  s.  lint   Me.  Sb.  Bib.  5.  O.  I.  4, 
7.  19,'22.  N.  3,  9.  13,  4.  17 
-  ^  79.  Rb.  H..21.  Wirf.  II.  IX. 

luJt  Wm.  I.  HI.  6,  11. 
liutb.  Bib.  1. 
V.  s,  liut.  N.  32,  12.  49,  7.  89,  9. 
//./;/.  liuti,    Frg.  53.  R.  Ra.  Rb.  P 
Sg:  913.  Em.  12.  O.  I.  3,- 10. 

II,  19.  24,  t.  27,  I.  II.  14, 
14,  •  104. 

liudi.  Is.  8,  5.  6.  Is.  3,  6.  ' 
liule,    N.  2,  1.  44,  (J.  66,  4. 

III,  2.  Mrp.  Bö.  5.  Syl. 
thie  liut  ouh.  O.  lII.  12.  17, 

g.pl.Untco.  K,  p.Frg    11.  29. 
'  liudeo.  Is.  9,  5^ 
;     liulo.  O.  I.  1,  l":  3,20   5,  29l 
17,  44.  32,  10.  Org.  Mcp.  Bo 

.   iruie.  Ncr.n.  ■    ■  ;■ 

Uuli.  N.  II. 
d.pl.liiidim.  Is.  5,  5.  Is.  6. 
;•    .     liutin.  Ö.  I.'Ö3,  6.  11.  1,  18.  i 
'     '         16,  8;  17,  6D.  76,'l7.  Gc.  5. 


■■  •    \ 


vA        ■»'■ 


UJT. 


LXJTi 


tm 


itetu  N.  18,  9;  43,  15/56, 10.  Bo.  5. 

Org.  Wm.  2,  3.  II.  HL  IV. 

iten.  Wm.  2;  3.  I.  IX. 

iti.  Ho.  IIb.  0.  I.  4,  45.  23,  15.  IL 

2,  3.  4,  29.  7,  13.  IlL  24,  95. 

ate.  N.  9,  9.  28,  3.  43,  3.  Bo-  5.  Wm. 

[L  IX.  8,  11. 

udi-  Pb-  2. 

Uta.  Co. 

ite.  Wm.  L  8,  11. 

Ute.  N.  23,  9.  94,  1.  Bo.  5- 

£ODT,  s.  D.  I.  330.    (aogeLs.  Icod, 

miitellaL  laudis,  laijLdum)^  gleich  wc- 

ursprünglich  composiiio  ho^nicidiL  -^ 
iL  US  id  est  fvcregildiis.  Brnns  Bcitr. 
Nur  die   /.  saL^  fris,,  angU  und  die 

kennen  diesen  Aufdruck,  ict^dcm  non 
,  sah  3S.  medictatcm  de  ipsa  leudi 
lt.  /.  sal.  39.  si  mortuits  fnerit,  toia 
ua  componntur»  L  sjaL  43.  si  ^vcro 
alter  altcri  imputaverit.  /.  sah  56. 
lemtio  nsque  ad  lendevi   sie  perma- 

sah  56.  si  talis  fuerit  causa  unde 
$oL  atit  awplius  usque  ad  Icudem 
ux  dehct.  L  sal..  76.  solvat  leudem 
.  /ris.  li.  icrtiampartem  leudis  com- 
/.  Jris.  2.  soluiio  leudis.  l.  augl.  6. 
Icudem  liberi  Iwmhiis»  Capif,  aquisi!;i\ 
^/us  leudum  ipsuni  pertinuit.  L  pipin. 

interffcii  solücre.  Cnpit.  ivrtruiac. 
malb.  Gl.  mehrmals  LEUUF,  LE()!)I. 
Y.  3,  9.  XLIF.  1.  4.  6.  —  S.  Grr.  652. 
<1A  (al.  LKODIMA)  Jwlb.  Gl.  in  /, 
8.  scheint  auch  zii  Hut  zu  gehören. 
r,  alicnigma.  R. 

iL  LlüT.  IL  ..  .     ; 

LlUTO.  Hild.  austre leudi.  c.  paris. 

TE,  allenigenae.  N.  55,  1. 
IDT  (angels.  landHod).     j- 
lantliut.  0.  L  9,  3.  II.  3,  34-   - 
lanlliutes.  0.  IV.  3,  19.  22,  li5. 
läntliute.  D.   III.    107.   (Scute  leö 

laatliuio.  O.  L.  10,  &  IL  7/68.  IV. 

■  ■    4,   44.  I   i:     .      »:■   . 

1  a n t li u 1 0 >  pnoviridalium.  Bo.  4.  5. 


i.! 


d.pl.Axtn  lantliüteiLlBci  }5.  . 
RUiVlLIUTI  (alls.  romanoliudi),  romani. 

d.pL  romliutäh.  N.  89»  5. 

a.ph  rumliuti.  VA.  L  281. 
NORDLIUTE,  a.pl.  («eute  im  SRort)ni>  Bo.  5. 
KORDLEÜDI,  NORDLIUDI.  c.  paris.  125. 
PARLIUTI  (cf.  par,  parnian,  parscalh  etc.). 

qnaedam  lil(dra  femina  Juota  nomine  ex 
eis,  qni  dicuntur  parioute.  Urk.  1190. 
PÜRCLIUT  (alts.  burgliud),   ciw^.  Pa.  R. 
'"gl.  K;  He;  urbanus.  R. 

g*  s.  des  purgliutcs,  populi.  Bo.  5. 
•  cT.  s,  demo  burgliutc.  Bo.  5. 

ii.f7/i  burgliuti.T.  151. 
.  borgliule.  Mcp. 
parcbliate.  Db. 

g.  pl.  dero  burgliuto.  Bo.  5.  . 

'd.pL  purubcliutim,  civibus.  Rb. 

flrp/.  burgliuti.  0.  IV.  4,  60* 
burgiiute*  Bo.  5. 
ÜÜOROLTLIUTI  (bei  Otfrid  /.)  0)opuU,  sc- 

cularesj.  O.  III.  7,  22. 

uuerltliute.  N.  19,  8, 

g.pL  uuoroltliuto.    O.  IIL    14;  90w   16, 
69.    V.  15,  41. 
uuerltliuto.  N.  92,  4. 

a.pL  uuoroltliuli.  O.  I.  8,  23. 

v.pL  uuerllliute.  N.  148,  10. 
UÜERHLIUTI  (5B<rfleufO.  Ho. 
UÜESTARLIÜT  (©allUr). 

uuestarluti,g  al/nm  (rcbcllumj.  V  A.VL  859. 

uuesterliut,  gnllum.  Mart. 

uuestirltuti,  galli.  D.  IL  353. 

uuesterluiti,  galli,  Mart. 

uuesterliuto,  gallorum.  D   IL  353. 
lUDEOLIUDI,  fiuiaei.  h.  4,  1.  5,  7. 

iudeo  liuti.  Frg.  53. 
.    iudialiutj.  Fi^.  47. 

d.  pL  iudeö  liudim.  Jg.  5,  6. 
'     Aach  s:  iodönliuL  N.  45,  3. 

i/.  iudenoHüte.  N.  33,  1. 
CHOÜFLIiriE,  n,  pl.  Bo.  5. 
HOÜELIÜTE,'j£)bflcufr,  a.pl.,  aulicos.  hn.h. 
DIWCULlin  EN,  judicibus.  N.  93,  4. 
DIETLIÜT. 

d-eii  diettiut  tikvtkn^Xiti^  gentil4m  himi- 

«  ./eni#N.  74|  & 


197 


LUT. 


LÜT.  LUD. 


TRIURECHEITE  LIUT,  poptdut  meroris.  N. 

82,  7. 
SM/ÜILIUT,  mJgits.  Wn.  460. 
LIUrLiFIr  popidaris,  publicu*. 

Hall  ich,  populäre.  D.  IL  323. 

liutlicber,  popularis.  Sal.  1. 

liutlichin,  publica  (moneta),  Rb. 

g.  liutliches.  D.  II.  323. 

liatllchun,  publice.  BI. 

FRAMLiüTLlH. 
g.  framlintlihes,  popularis,  famoti, 
Prad.  1. 
L^JTPARIf   in  oculis  hujus  soUs  (dormiet 

mm  uxoribus  tuia).  lle.;  Bib.  4.  13.  haben 

liutparo,  Blb.  6.  hat  lutparo. 

liutparrero,  publicae  (monetae).  Blb.  9. 

GELIUTPARET  naerden,  pnblicari.Mcf. 
LIUTSCAF,  alls.  liudscepi   (wörtlich  itaU 

idtaft,  IßoIO.  adhor.  Pa.  Ra..gl.  K. 
LIUTTRISTE. 
LIÜTMARJAN. 
LIÜTMANIGI. 
LIÜTPAGA. 
LIÜTPROT. 
LIÜTFROWA. 
LIUTCHÜA. 
LIUTCOT. 
UUTHAZ. 
LlUTSALDA. 
LIUTKISEMIiM. 
LIUTSTAL. 
LIÜTSTAM. 
Hieher  geb&it  auch  wobi  LEODARDl  in  den 

malb.  Gl.  s.  ART. 
LlUTI.  LIÜTO.  LlüTIRIH.  LIÜTMAH.  LIUT- 

^URINC.    LEUTMUiNDÜS.    LIÜTPALD. 

LIUTßOLT  (Stopolfc).  LlüTPERAHT(8cu» 

ttri).  LIUTOLF.  LlUTOLT.  LIUTPIRC 

LIÜTPÜRC.    LIÜTPRANT.    LIÜTFRID. 

LIURFRIDING.  LIÜTWART.  LIÜTWIN. 

LlUDEWIT.  LIÜTKER.LIUTGART.  LIUT, 

KIS.  LIUTCOZ.  LIÜTRAM.  LlüTHART. 

LlUTHERI.  LIüTOILT.LIUTHELM.  UUT- 

TRUD.   LlÜTSIND.   LIÜTSWIND.    UN- 

ROHLIUTA,  M  pr. 
Auch  mit  der  Form  lend.  —  LEUD ASTES. 

LEUDOGISILES.  LEÜDOALDÜS.  LEUD- 


KCA.  LEÜTBALT.  LEUTBERT.  WULF 
LEUDÜS. 
LIUTCHIRICHA.  Ortsnamen. 

LIUTAN  (Idt,  latun,  lotan),   angek.  t 

goth.  (icfV  •  •  •  •  o  crxo:to<;  ßXo/qavri  xai  fi^xwfp 

jabai-thata  fraiw  keinith  jak  liudil 
st"  sefAen  germinat  et  crescit)  liudany  al 
liodan,  liodfaan,  germinare,  pullulare. 

ARLIUIAN. 
a  r  1 1  u  d  1 1,  egredietur  (virga  de  radice  ieu 

Is.  9,  3. 
arleoten,  v*,  melden,  prodanU  Em* 

^hieber  oder  zn  blintjan?) 
arblutun,  pnltnlabant.  Ib.  Rd. 
FRAMARLIÜTAN.  —  fram  erhlot,  p 

pagavU  (latens  opus  ante  omnesj.  K. 

fram  arlotan,  propagatum.  Ib.  Re. 

SINLEOTAN,  bieher?—  nalles  sinleot 
uzzan  bolan,  non  solidum  sedinane.  B 

SÜMARLOTA  CfJ,  cf.  LATTA. 
n.  s»  sumarlata,  pampinus.'lS.m.  19. 
(sumerlata,  virgultum.  Tr.) 
(sumerlate.  Sal.  1.) 
(saminerlaL  Sal.  4.) 
a.  s*  sumarlatun,  virgnltum.  Rb* 

sumerlaiun.  BI. 
n.n.a.pl.  sumarlota,  virgulla.  R.    pt 
mites.  Rc. 
aumerlata^  viAurna,  virgulia.   V 
I.  26. 
cf.jEi/.  sumarlatum,  pampinibus,  Em.  11 

LÜT  8.  HLUT. 

XiUD.  Ist  eine  solche  Wurzel  für  LfO: 
LIUDON  anzunebmen?  oder  ist  das  d  in  dies 
Wörtern  schon  Ableitung?    cf.  sanskr.'ru,  . 

nare  ond  die  Wnr^l  JuU*  2.  Zur  Annabi 
eines  urspriinglichen  HL  Anlauts  darf  die  Nä 
der  Bedeutung  von  hlutjan,  sonore ,  nieht  v 
leiten,  da  liod  und  liudon  auch  im  Gothisch« 
Angela,  und  Altnord,  kein  hl  zeigen,  auch  # 
in  diesen  Wörtern  constante  d  (im  goth.  1 
angels*u.  nord.  dh)  gegen  einen  Zusammenha 
mit  hlüt  spridit;   dieses  d  niithigt  auch  zu 


199 


LUD. 


LEID— LATTÜtt 


20Q 


LUD 


und 


lier   Trcnnmig    der   Wurzeln 

IjU  X  •  Oder  ist  liod,  Carmen j  Abb  sansk« 
irnti»  traditism,  Gage  üuß  bm  ^Uigeii  Sdd|^eni 
(d  leodarsazznn  v.  uuizagun,  arioli.  Euk 
li  hleodarsazzo,  negromanticus.  gl.  K.  und 
cmmen  als  incantaiio)!  Dann  Märe  schon  in 
einer  Zeit,  die  über  die  Denkmäler  deulscber 
Spqkcben  binausreicht,  h  von  liod  abgefallen 
(in  hlepdarsazzo  wäre  h  dann  organiaefa)  und 
liod  als  hlio-d  mit  bl&t,  als  blii-t  auf  die 

Wonel  xjLLilJ  zurückzufiibren. 

LIOD,  n.,  angels.  leodh,  altn.  liodh,  8icb| 
Carmen*  [Schon  bei  FenanL  Fortuna ttis  (6« 
Jahrb.)  baröarös  lemlos,"]  —  S.  die  Wurzel 

LUD.  (Cf.  LU.  2.  auch  LUT  Q. 
HLU.) 

n.  s.  leod,  camien.  Pa.  Ra.  gl.  IC 
g.  s.  liedes. 

ther  selbo  liut  guato  sang  gimein* 

muato 
thesses  liedes  uuuj^na    al   einera 

Stirn  na.  0.  IV.  4,  54. 
n.  vua.pl.  liod,  carmina.  R],« 
leoth,  carmina.  Bl. 
daz  ze  singen nc  getan  ist  also  licd 
unde  leicha,  mela.  Mcp. 
WIMLIOD,  n.,  ©efellfc^aft^Ueb,  ZitUi^ 
licO. 

a.pl.  uuiniliod.  W.  uuiniliot  M.  6.  uui- 
nileod.  Can.  3.  9.  11.  Em.  Sl  uui- 
niliot h.  Can.  10. 11.,  seculares  can^ 
tilenas;  psalmos  vulgares ,  sccula- 
res;  plebe/os  psalmos ,  canticn  ru^ 
stica  et  incpta. 
Schon  imi  capit.  III.  anni  78d.    kommt 
das  Wort  vor:  nuUatenus  ibi  (in  monaste- 
rüs,  ubi  nonnanes  sine  regula  scdentj  uu i- 
B  i  I  e  o  d  e  s  scribere  vel  mittere  praesumant. 
TODLEOD  (?),  contentio,  dedsia.   Can,   1. 
to/iUod(?),  epilaßum.  Can.  3. 

SCOFLEOD  odo  unxnWeoAj  plebefospsaU 
mos,  caniica  rustica  ei  inepta,  Em.  5* 
Can.  9.  11, 


SCIPLEOD.  — ubaruuortes  scipleod,  epi- 

logi  celettma.  Ep.  2. 
UODSLAC.  '  , 

LIOD  AR,  angels.  h  1  e  o  d  b  o  r ,  sonitM,  hieber  ? 

.HLU? 

LEODARSAZZO  s.  SAZ* 

LIUDÖN,  goth.  liuthon,  canere. 
liudon,  jubilare.  N.  94,  3. 

Ist  auch  liudeon,  harmonia.  R*  Rx*  als 
Infinitiv  anzusehen?  cf.  lindom,  celeuma. 
Rb.  und  leoden,  Carmen.  Fa. 
«  taz  ih  tir  liudön,  tdai  \ii  bit  fitise.  Bo.  5. 
sage,  uuaz  tu  liudoest,  apportes.  Mcp. 4. 
1  i  u  d  0 1  a ,  obloqiütur  (humeris  SücerdosJ.  VA. 

VI.  646. 
liudoton,  fnbilabant»  N.  46,  6. 
liudont  gote!  fubilate!  N.  46,  % 
liudondo,  in  pMlatione.  N.  32,  3. 
liudonto.  Ra.  liudonteo.  Fa.  llutbondo. 

gl.  K.,  bumboso. 
liudonte,  modulata.  D.  IL  312* 
daz  ist  keliudot,   daz  man  freuui  mit 

niumon  ouget  Ane  uuort  N.  32,  3. 

LIÜDÜNGA,  /.,  jubilatio. 
d*  liudungo.  N.  46,  6. 

LIUDOD  (accj,  melodiam.  Rb. 

UUDOM,  celeuma.  Rb.  (cf.  mittelhd.  Indem, 

sonitus,  das   aber  vielleiebk  zu  XULiU 
gehört ) 

LEODEN?  Carmen.  Fa. 
LIUDEON,  harmonia.  R.  Rx. 
UUD^RI,  m.  (goth.  liuth»reia,  cantor)^ 
bardns,  carminum  conditon  Ra.  Fa.  gl.  K« 

LUTl,  Volk  in  germ*  magn.  PtoL 

LÜDEO,  „,  pr.  cf.  anch  HLUT.  ' 

I  ■ 

4  « 

LUDO,  LODQ  (in  D.  steht  Udo,   m.    an 
gels.  lodha,  sagnm,  chlamys).    Cf.  sanskr. 
Inth,  circumvolvi,  auch  vri,  tegere. 
n.  s.  ludo,  birruSf  penula.  P.    lodo  (tcsti- 
mentnm  guod  lodo  diciturj.    Keiner 
diplom.  quedlinb.  S.  12. 


20i  AUrail   i.i  LUT-rrUJDO. 

'\oAo,lodix,genusnestimeniLSB\.i:^.D.  analiute.  N.  33, 1.  41,  7.  44, 

lodc,  lodix.  Wn.  4b0.  sarradüs.  MVn.  -  d.^pl.  änaluiitn^  vultibus.  Mcp;: 

460.  a.pl.  analutte  (dpjo  .sternon).'^ 

n^pl.  lodnn f  sarraciles.'^tn»  31."   pkldstae.  '                 an skliniej facies(peccaioruni^ 

Sal.  1.  4.                          .  FROLÜTTI,/.  (oder/i.?),  tuculentitü, 

LUDILO,  171.^  qniliuSf  palfeus.  Iah  an.  Ra.  269.  Mcp.  6. 

quilias,  paileas,tsLh2in.RR. ^70.  lodix,  ge-  GROZLUTER,  vuUuosus.  Prud.  1. 
nus  vestimenH.  Ph.  2. 

LUDRA,  "cnna.  F.  conäbnla.  R.  LEID  s.  TjI  IX 
ludera, /7a/2/2zV  ^/^.  Sg.  292.   ■ 

lüdarbm.  Rb.  ludrun.  Gh.  3.>  cunabulis.  -r  ttV 

•  •'*    lüdriiA.  Bib.  l;  ludröii.  Bib.  T,  utiinli.  LETTjan   S.  JLilJL/. 

lun,  involumentis.  '  

•;     '    lodcron,pfl72n/V.  VS.  LEOD    &  LUD. 

lüdrom.  Ra.  lutharöm.  gLK.,  pannosum* 

•  ■'*■•.  ■•. 

LiEOD? 

LUTTI  (cf.  LUZI,  antluzi),  /.,  golh.  Judi       TODLEOD?  if^mio,  contentio.  Can.; 
(oder  lu^dja?'  es  }^ommt  hur  der  acc»  ludja.  y  yjTX 

T  TTrn  in  JjUI/« 

Math.  6,  17.  TÖr),  fades.    Cf.  UU  1  •   und 
'  goifa.  TÜts,  altnord.  Iilr,  angeis.  v Ute  o.  lyt,   LEOTAN'^ 
vfdius,  color,  altii.  andlit,   angels.  andvlite,  -■  TTm 

vultus.  Sind  aWo  2  verschiedene  Stämme,  lutii,       SINLEOTAN  s.  JLiU  1  • 
'gleich  dem  goth.  ludi;    und  luzi,  gleich  dem 

goth.  vlits,   alts.  wliti,    angels.  vlite,   nord.  TETTT)       iTfTT  '    LTJT 

litr  anzunehmen? 

ANTLUTTI, ».,  SInfllö-   Istanch,  wie  im  Golh.  LJEf  §    LETTO 

das  Simplex  feminimtm   ist,    ein  femminum 
•    anilutti  nach  der  Glosse  t  TTpv 

antlutti,  ore.  gl.  K.  LIOD  S.  JjUJJ. 

""  "anzunehmen?' ' 

g.  s.  antluttes,  vultus.  Ja.  LiIUT  S.   TjTJT 

d.s.  antluttc.  Frg.  51.  • 

anthlutte,  y*aciW.  Is.  3,  3.  t  fTTi 

a.s.  antlutti, /«ci^wi.  Is.  4,  7.  Frg.  M.         LIUDon  S.  liUJLl. 
•      n.p/.antlutti,  or£7.  le.       '    ' 

ANALUTTI,  n.,  sintiis.  LATECHA  s,  LETICHA. 

n.  s.  analutte,  vultus.  Mcp.  .  *      . ; 

analiute,   vultus.   N.  33,  17.  45,  6.  LATTUH  (cf.  LETICHA),   angeU. 
89»  16.                       \       ,  -    ^      iatüdii  ealatf  lactuca.  Em.  ZI. 

g.  s.  analuttes.  Bo.  5.  lädduch.  L.  Em.  23.        . 

analiutes.  N.  41,  7.  42,  5.  43,  4.  68^      lattouch:  Bib.  6. 

3a  79,  17.  .  laddich:  Tr. 

d.  s.  analutte.  Mcp.  Bö.  5.  ./j    j  latich.  ßib.  4. 

Aüaliutte.  N,  20,  7.  .\  latocb.  Wn.  460.- 

analiutei  N.  45^  6.  .  ladduch«*  Sg.  .999.         \    •■ 

a.  s.  analAttc.  Bo,  %       .  ,,  d.pl.  latichen,  lactucis.  IIA 


m        LETJteHA—LOTAR. 


LUTAR— LATRIS. 


201 


LETICHA  (cf;  LATTUH),  lappa.  L.  arge, 
noma,  PO.  1.  2. 
letacha.  Tr. 

letaha.  Pfl.  6.  .     ,       .. 
letecha.E8.    )  * '^P^'^'*^ 
latecha.  Hs. 
HUFLETICHA,  ^ufUttiäj,  lapatiran.  Pfl.  1.2. 

LUnCHA.  Tr.  l&ticha.  Hs.,  Leodium  v.  bra- 
tua.  (braUca.  Hs.^,  Süttic^. 
LUTIZIN,  luuici.  Tr.  Hs. 

LA13DAAT?  ».  pr. 
LATINISC,  uednifc^. 

in  latinisgon,  latihe.  T.  204,  2. 

UDANTARl  (et  LAVENTARI.  -  Angeis. 

lad  Jan,  purgare  bt  wohl  nicht  damit  zu  ver- 
gleichen). Mf].  Bib.  1.2.  7.  ladentare^  Cr.  Hs. 
fullo. 

I^dantenaris  (sie) ^  fuJlonis*  Bib.  6.  , 
ladantaro.  Me.  M.  31.  Bib.  1.  2.  Le-  t  3.  la- 
dantero.  D.,  yW/oiuim. 


neqtiam,   angeis.  loddere»  scurra,  lodrang, 

nenin,    S.  aaci  OLTER. 

dar  (mtuis  cloquasj  ist  nchcin  loter  äÄa. 
N.  17,  31.    .  i  : 

sines  mundes  uuort  sint  nnrebt  unde  lo- 
ter, verba  oris  ejus  iniquiieu.'H.  3bf  A, 

nim  mir  aba  nbihen  iteuoiz,  des  ih  an- 
dere anauuanota^  da«  ib^siie  miBes  to- 
teres ne  ziehe.. N.  118,  39i>    "    * 

zi  lotare  (zi  loterc.  Ra.)>kitap,  labefactus. 
gl-  K.  ..   :  • 

mi^  lattere.  ßo.  5,  / .  ,•   .  • :  i  * 

mit  lotere,  nais  mit  tugede  (feret).  Öo. 5. 

unibe  loter  nalsiuaibcl'uged.  Bb.  5.. 

LOTAR,  adj\         '   \ 

.   .  latara,  cassa^  vajia,  inßma.  Pa.  itl.  K. 
lotarun  spracha.  nenias.  Zf. 

,  purdilotere^,,  Ja^ciifatJQ  (cf^  burdbafti). 
Ja.  gehurt  doch  wohl  nicht  als  purdi  tote- 
res lieber? 

LOTER  CIJOSON. 
LOTER^PRACHA.  , 
LOTERLICHO,  atin. 

so  man  uuallicbo  cbosot,  taz  man  lo- 
terlicho  meinet  IVIcp.  ■ 


LCDAR,  Seter  (cf.  JLI/5  nord.  4edr>  aogels.  L^j^^  s^  HLÜTAR 
•  ^5  X  o  e  r. 

»•   leder,  cormm.  Tr. 
(f-   ledere,  iMrio.  Hd. 

GAGENLEDER,  wpracedri  (bOn  ^fertcsefd^), 

Wn.  460. 
SPORLEDER,  calcariim.  Tr* 
I-."EDERMAGHARIj 
tiEDERCHALC. 

i-.t;dergaravv  — . 

l^LERHOSA. 
I-IDIRIN,  Utern. 

lidirinn,  p«//iceo.  Em.  19. 

in  lidrinem  kanaatimi  in  meiotfw«  Eai.  29. 
IJIDERARI  (Icderare.  Bib.  10.  11.  13.   Itetdi- 

rBre.'Bib.  ö.   lederer.  Bib^  4.),  cariarmm. 

Bib.  6. 


<  I  •!       •      f 


LiOTAR.    (Im  Fridank:   den  ziegel  onl  den 
bösen  man  nieman  volle  waschen  kan, 
so  datz  liiter  ab  in  ge.^)   C£  noid.  loddäri, 
IL 


LEITAR,  LEITARA  s.  HLI. 

UDIRRUN,  pleclas,  Bib.  9. 

■  • 

LÜDÜSA,  Ortsnamen  (7.  Jahrb.). 

r 

LUDOWIC  s.  HLUDOWIC 
LUnZI  s.  LUTICHA. 
LUDRA  s.  LUDO. 

liiUOTRUDIN.  Ha.  lölrudin.  Tr.  varmatim. 
ses,  V.  vangiones.   Cf.  LUTRINGI  in  ULUTAR. 

LATRIS,  Insel  an    der  Mündung  der  vistula. 
^PUn;>4. 

[14] 


205 


LAF. 


LEFA^LBF. 


LA^.  a  LAB,  LAK,  yK, 

und  sansknlabb  (jgi^iecli*  ^?^v)^  ndipisii^ 

LAFFAN   (luof),   lecfeo/    lambere  (angeb. 
'  lapjae,  nord.  lepja). 

laffu,  lambQn  Ja. 

laffant,  lämbunL  Ib.  Rd. 
:    luafixn,  lambuernnt  (uuazLar).  Rb. 

laffantl,  lamberU.  Rf.     . 

LEPFENTI  (cf.  gricdi.  Xtxrhq,  Utte/ndas), 
lepidum,  voluptarinm.  Ra.  leffendi.  gL  K. 

LIFFAN?  oder  LIFJAN  und  LEFJAN?    Aus 

dem  ersteren    (slatkconj.  Verb.)   lasseo  sich, 

wenn  das  Folgende  kiliphit  3.  p*  s.prdes. 

ind.  (und  nicht  pari.)  ist,  kiliphit  und  gi- 

iephcs  erklären';   nimmt  man   dil'  schwach 

konjugierendes  Vetb  an,  so  fordert  kiliphit, 

es  sei  nun  pärt.  oder  3.  p.,  ein  Verb  lifjan 

und  gilephes,  ein  Verb  lefjan. 

ni  habes,  quad  si,  fromin,  faztesuuiht 

zi  thiu  hera  in,   thu  hera  zu-a  gilep- 

phes  (gilephes.  cod.  F.),    uui^bt  thes- 

ses  sar  giscepph^s«  O.  II.  149-2S. 

kiliphit.   gl.  K.    calippfit  Pa.    kliupit 

Ra.,  expofaia.  (Nach  der  Nebeiiglosse  hcui- 

sia,  suphit  scheint  3.  Pers.  sing,  und  nicht 

pari,  angcnommaa  werden  zu  mfiaaea)    • 

LAFFA  [cf.  lappo  u.  golh.  löfa,  nord.  lofa, 
laefd,  palma  (fla^K  ^anö)]f  pabniUa.  D. 
II.  322. 

lasfa    (wohl  laffa  zu  lesen),  palmula,  eoc^ 
irema  pars  remL  F. 

LEFIL,  iw..  (nprd.  lepill),  Wffel,  cochlear. 
Sg.  184.  Pr.  e.  Em.'3>.*' 
lephil.  Mon.  2. 
leffil.  F.  2. 

lepfil.  Em   31.  .  . 

lefcl.  Tr.  * 

l»ff«l  F. 
leifel.  Wn.  232.         * '^     '^^    '      "  '•  ^  '^- 


leiffcl.  Em.  31. 

PRÜS TLEFIL,  ' rär/iVögv.   Sg.  M  -299.'  D. 

II.  378.       •■' ■  •        ■*  ''    ''' 

prustlephil.  D.  Em.  31. 
brustleCel*  L.  Tr.  •  -  ^i.  .     •  . 

LEFFUR,  m.  (v.),  leffura?  (alts.  lepoaril,./a- 


lloj,   loporoi    labiorum,  leporoäi  i 
Sippc^  lajfium. 
leffura,  labia.  Sg.  913. 
mit  leffuron,  labiis.  T.  84. 
LEFS,  m.  (das/I^m.  lefsa  bezweifele 
Allh.),  liU  lupa,  angs.  lippa,  Sippe 
labiiun,  labrmn. 
72.  s.  lefs.  F.  2.  L.  Mon.  2. 

lefse.  Tfi 

1  e  p  s ,  labiam  (calicisj.  Rh. 
g.  s.  lefses,  labst.  Rb. 
d.  s.  lefse.  Rb. 
w.  pl  lefsa.  C.  N.  11,  3.  ,30,  19.  70,  2 

4,  3.  11. 
g.pl.  lefso.  N.  16,  4.  20,  3.  58,  11. 
d.pl.  Icfsen.  N.  4,  5.  13,  3.  16,  1. 

lefs  in.  N.  37,  13. 

Icfson.  ,Wm.  7,  9. 
a.pi.\qt8a.K  11,  4.  5.  33,  14. 

kcf^a.  Kp. 
LEFSÖi  balborum.  Rb.    Ist  balborum 
hiorum  zu  bessern?    oder  giebts   e 
.    lefs|  ftamauint)/  balbusi  cf.  leffsm 
lot,  balbulit.  Rb. 

LEFA?  cervum  vel  cervam,  ursum  aui 
apram  vel  le/am,  capreos  vcl  copreas, 

LIF,  wird  in  cinlif  (11)  und  zwelif  ( 
den  beiden  ersten  CardinalzaMen  zuaan 
setzte  wie  im  L\L  die  9  ersten  Cardioi 
mit  lika,  um  11 — 19  zu  bezeichnen  {\ 
lika,  dwylikay.trylika^etc).  Die  Hc 
dieses  lif  (lit.  lika)  voo  Uban  (lit* 
scheint  zwar  sehr  nahe  zu  liegeu  und  i 
von  Grimm  (und  früher-^schon  von  A 
weshalb  Uopps  Annahme,  Grimm  sei  du 
higs  Erklärung  des  lit.  lika  aus  likti 
verführt,    wohl    unstatthaft  ist)    aufgen 

.  .  Denhoöb  «eheint  Bopps  ZusammensteUiiö^ 
(Hl  lika)  mit  sansk.  dasan,  griecb.  j$e» 
sebanund^zug)  den.  Vorzug  tu  verdien 
durch  das  prakr! tische  raha  st.  daha» 
v£raha,  12  und  attäraha,  18,  so  wi 
das  hindostanische  Ich  in  söleh,  16, 
deb  in  caudeh,  14,  und  rcb  in  egar< 

.   bareb,.:12j  tireh^  13,  pandr^ehi  15, 


aul 


201 


UFF— LUVINA. 


jLi:i 


LUFT. 


208 


17,  ttthÄreb,  18,  (».  Bopps  vergl.  <3r.)  bestätigt  LEFFINC,  ».  pr. 

tu  «erden.  Um  jeden  Zweifel  zu  beben,  müftte 

der  Uebergang  des  d  in  r  nocb  in  andern  Wutltra  LEjFFINCA,  Ortsnamen. 

Btcbgewicsen  werden,  und  zwar  um  so  mehr,  da 

danraha    reh  eben  so  das  skr  rah,  Ä«^|fr^   LEPFENTI  S.  LAF. 

Wie  dfi  ilini  gleiche  deutsche  liban  Ciit  likti)  .i   . 

dem  deotscbeo  lif  (lit  lika)  zum  Grande  He-  t  ATnrXTTAllf         /  r  i    j      a     •      a  i.  i*  i 

.«     ^         j  j-            D              ••  L       •  IjAVJCjIXIA'^'i  »».  (cf.  ladantan.    Aehnhdicr 

ren  konnte  und  die  von  Bonp  zurückgewiesene  «^r    t     i        •    i                 i    i     •  n  •  l.        i    • 

'                                            '  "^             "     '  Wechsel  zwischen  v  und  d  vielleicht  auch  in 


Deutung  des  einlif,  zuelif  aus  i\ni  ihxi^i 
\mi  Abrig  (nämlich  fiber  10)  nicht  griilsem 
ÄDStob  giebt  als  seine  Deutung  des  sansk.  pan- 
can  aus  ttnl)  cinf  (nämlich  Dicr  unb  eiiitf)* 

LiETiis. LAF. '    .       :      I 


LOFjaD?     .        ; 

ERLOFFIT,  relabitur,  Ic  (cf.  HLAUFAN.) 
LüFFQ,„.^r, 

UüFan  s.  HLAUFan. 

-  *  1  • 

LHFiLIB: 

GALÜAF? 

«ELTGäITJ^F,  rarus. 
senkalo'uTfer,  rarus.  'Bh. 


innovili  und  innodili«  Lavantari  setzt 
^ne  Ableitungssilbe  ant  voraus,  wie  die  verba 
kiar-indan,  untilium-unton  die  Suffixe  -i«/, 
-i/n/.  Cf.  auch  die  ähnliche  Bildung  in  olben- 
tari|  burgundari;  doch  ist  auch  das  mitteilst. 
lavandarius  .\xk  Erwägung  zu  ziehen),  /W/o. 
Sal.  .1. 
lavendare  v.  wascari.  Tr.  lauantri.  ^.  4, 

fullo. 
lauantaris.  Bib.  9.  lauintaris.  Bib.  11.,  yW- 

lonis. 
lauentari.  Bib.  6.  lauantinari.  Bib.  4.,  fuU 

lonimi. 

LAVENDLÄ,  l(k\>txi\it\,  lavenduia.  Tr. 
lavendel,  samsuciis.  ^Yn.  460.  Em.  31. 
(diu  suoze  lauendele.  D.  lU.  48.) 

LEF^UR  8.  LAF. 

1.:    ■ 


sellclafer,  rarus.  Gh.  3.  t  rkiT^r         T  TT        T  ^VCX 

SELTGALÜAFFO  farl^eban  ist  urlaobii,  ^^^  ^  (^f-  JLilJ  und  JuUJlKi  1.),  »aft  suber. 
Tara  concedatur  Uceniia.  K.  6.  '^®°'  2.  D.  IL  330. 

seltan  ist  enti  seltcloffo,   ranm  est.      läft'Hs.  löft  Tr. 
T^   1  * 

LUFT,  f.  und  n.  (im  Mjttelhd,  m,,  selten  f.; 


IJUVIHO,  „.  pr. 
I-EFTLaLAF. 

^  ■ 

UV0L.8.LIBEL! 

^HANA,  St  in  germ.  m.  Pt  (^«««»»«rtj 
I-OVENA?  Ortsnamen. 

LÜVBVA,  Euplne. 

ff*  laninun,  lupini.  VG.  L  75. 


im  Altnord,  auch  a),   golh.  luftif«,  alts.  luft, 
angeb.  lyft,  altn.  lopt;  .icf.  auch  altn.  lopt^, 

elevare   und    Wurzel   JLrIJ    und    JjUJj^ 

iüfti  aer. 

h)  s.  iuft  R.  Ib.  Rd.  gl  K.  Sg,  913.  242.  Em. 

19.  33.  Ild.  Tr.  Bo.  5.  Mt'p.  Ja. 
g.  s.  luftc.  N.  49,  11.  Mcp.  Bo.  3. 
d,  s.  lufti.  gl.  K.  Ic. 

lüfte.  O.  II.  4,  56.  80.  V.  17,.  16.  Mcp., 
luft.  R. 
n.  «.' luft.  Pa.  gl.  K.  Mcp.  *     • 

g.pl.  lufteo.  K.  55. 

[14-] 


309 


LEFS— LOLLO. 


LI0IJL+-L1M. 


*      •  ■  ^  ■ 


d.pl.  lufdin.  Aid.  4.  V 

a.plAxxii.  D.  II.  340.         ^ 

LUFTGOT.  ... 

LÜFTSAMO. 

LÜFTLIHj  jfmonius.  BIq>.  ' 

fol  alles  luftliches  äämen,    aerts  tottüs 
.  .,  seminib.us  referia^.  RIcp- 
luftlihebi  dcrinis  (vesftbiis).  Mx. 
lurtlicben.  ßib.  7>  lupbtlihhen.  Bib.  1.2. 

lufti liehen.  Bib.  6.,  aerinis. ,.  '  . 
lufUibbeo.  Cap.  6.  luphtlihen.  Can.  IL, 
,  celestibus.,  .,'"  ,  .     . 
LÜFTlN.      ,'"''  '"':'"  ' 


if      I      '    .  I  ; 


luftinun,  öÄ'Äi.  Gc.  4. 
LCrriG,  luftig,  d.  h.  jur  ?uf»  g^tl«;  '   " 
luftige  mabtinga,  acrinae  pote^faUi.  N. 

/6,    5. 


LßFS  s.  LÄF. 


1 1       •     •  ■       * 


^- 


.  I     « 


L ALLO ,  m.  und  LALA ,  f. ;  nom.  prap^    Cf. 

LOLLO. 

LAIXINC,  noni.  pröp. 
LEL,  nom.  pr€p. 


.  «.  ::  .    i 


•       « 


■     '1     *'        .>■■ 
•    •  ••    •    ' '  ■ 


. .  I     •    « 


' ;  ^ '  .      1 


■       ■ .       «. 


LIUA,  /  LILIO,  m.,  aHp,  Iilli,.gia'e,  «ff«», 
n.  *.  1  i  1  i ».  0. 1. 1 6, 23.  V.  23, 273.  Rb.  Wm.  2, 1. 

der  lilio.  «.  47,  10. 
■  g.  s.  lllrun.  Rfr:*-    ' 
a.  s.  lilion.  Wm.  2,  2. 

liliun.  Wm.  II. 
n.pl.  lilion.  Wm.  5,  13. 

Hliun.  Wih.  11.         ' 
dpi.  lilio«.  V/itt.%  46;  4,  6.  6,  t'l,  2. 
■o.Jö/iliHon;- Wm.  6,  1. 
r  .  -    liliun.  Wm..il.     :  ,    ,  . 

"      lilia.  T.  38,  4r ... 

Ist  ia  uzer  lilieiu  Mqiu:  liLieji  für  J.  sing, 
masc.  und  nickt  für  d.pL  xu  ncbmcn? 

LOLLI,  Sotc^f  iolium.  Le.  5.  zizania.  Le.  4» 

LOLLÖ:  LÖLLINC.  LOLt AN  A.  LtTL.  tiUL- 

■  I 

LO,  nom.pr.   Cf.  LALLO  uad  nord.  Ulla, 
segnities. 


(M;),  cinis  prionei.  IIs.        \ 
lidfa;  titls  alba.  Pfl.  3.  v 

'  LTULA.  Frauenname. 

I 

'LIf!LA,  Ortsnamen. 

LIELIN,  örf/.  hicher?   [da  bl   (beim  & 

'   stant  ouh  licllihe  gerta.  AVn.  24 

D.  lU.  29.  lautet  die  Stelle  in  deme  w 

sintmanige  gerten  chleine  unde  \ 

LILAHAN  s.  LAHHAN. 

Li  AM.  Vielleicht  als  deulschc  Wurzel  Tu 
luomi  (auch  für  lamb?)  anzunehnien,  aus 
klam,  conßci?  oder  aus  sansiL^sram^ 
cere^  cessare?  oder  aus  sansk.  dam,  cit 
esse?  oder  yam,  cohibere?  oder  gebort 
lam^  luomi  zur  Ableitung? 

LAM   [angels.,   alts.  und   nord.  lern  '^a 
membris  fracttisj^   Itt«  lumas,   la^m  i 

{)anb);  cf.  JjAJjJ.^  sansk.  kl  am,  conj 
Hängt  das  mittellid.  Iimphen,  ^infdi,  gd 
frpn.  D.  III.  85.  hiemit  zusammen?  auch 
agnus?^y  la^iU/  paralyticus.  T-  54,  2. 
piais.  Sg.  913. 
n.  s.  m.  lamer,  claudus.  C.  manoüs^.S 

■  ■ 

paralyticus.  T.  47, 2.  Ja.  manu 
d.  s.  m.  demo  laqiin.  Frg.  3. 

tbejno  lämeh,  paralytico.  T. 
d.  s.  f.  lamero.  D.  IL  331. 
a.  s.  VI.  laman,  paralyticum  Frg.  3. 

lamin,  manaim^  F. 
n.pLm.  1  a  m  e ,  siupidi.  N.  55,  4. 
a.pl.n.  lamiu^  debilia.  Rb. 

d.  pL  lamem,  debilibus.  Rb. 
a.pl.J*.  lamo,  debiles  (solun).  \l.  13. 
HANTALAMON,  mancum.  Prud.  L 
LAMA,  ariiiam.  RL  31.  Le.  1.  2.  3. 
LEMI  (nord.  lami,  fractura)^  fragmetäa 

brorum  patij.  Prud.  1. 
LEMJAN,  Id^men. 

lemiton,  debilitabant.  Rf. 

kilametan,  debilitatian.  Rb. 

ARLEMJAN. 

arlemit,  debilitatum.  Ib.  Bd. 

BILEMJAN,  alts.  bilamon. 


m 


hm— IM. 


LIM— LEIM. 


212 


:  plIemiL  Gh.  2.  pilemmit  Gh.3^</innaa/. 
bilemti  (?),  prosequerer.  Zf. 
bilemit  auas  tbera  spracha.  O.1. 4,76. 
(LßUF-)AN,    l^inftn,  flebcec^Iicf)  frpn;  cf. 
bam  und  hamf.    danen  begunde  er  lim- 
phen.  D.  III.  85.) 
DIAMPSTA  (biehee?),  appilate  (conciderent, 
kimiazzin^.  Rb. 

LAM6n  s.  HLAM6n. 

liM  (cf.  LI   and  LIB;   8.  auch  LEIM), 
aogels.  lime,  nord.  lim,  Seim. 
B.  ^  Hm,  ghUen.  L.  Ild.  Tr.  St  Wn.  232.  Bib. 
6.  Em.  32.  Aid.  3.  D.  IL  338.  Tg.  5. 

»gliUinum.  D.  IL  3l8.    viscus.  VS.  Sg. 
292.  bitnmen.  Bib.  1. 
if.  ^  Hmo  (instr.?)y  Into.  Hdv.,  Bib.  2. 
Itroa.  Bib.  1.  Prud.  !•   . 
yme.  My).  Bib.  7. 
lemo  finsfr,?J.  Bib.  7. 
a»  s,  lim,  viscuin,  D.  IL  336. 
EßTLlM,  bitumcn.  F.  Hd.  Tr.  F.  2.;  cf.  LELU 
FOGALLlM,  aSoteileini,  viscus.  Aid«  3. 
HONLiM?  pix.  Pfud.  1. 
I      UMJAN  (nord.  lima),  {einten. 
p         [so  oaste  hiez  er  si  (arche)  cblamphe- 
ren  unde  limen.  D.  III.  60.] 
limit,  con^liUinat.  Mcr.  Sb.  Bib.  1.2.  3.  4. 
GALlMJAN. 
kilimet,  conglutinat,  Rb. 
kaliimta,  couglutinaviL  R. 
caliimenti,  conglutinans.  R. 
kalimit,  congfutinaia.  Gc  8.  9. 
gilimter,  conghitinains.  Bib.  7. 
gilimit  ist:  Mr.  Ps.  2.  Bib.  1.    gilimit 

ist.  Bib.  6.,  conglutinalus  esi. 
ZUOGILlMit  i  s  t,  conglutinatusest.  Bib.  13. 

UMailf'LIAUANf   er.  lit  laimetl,  ®fA<f  (a6nt, 
iaima,  bin  @(A(f«fli(tin.  —  S.  auch  HLIUMUT^T 

Qnd  das  folgende  UMjan. 
limit  (quij  favet  (faittor).  Pa.  Ha.  gl.  K. 
Hm  endo,  adsintator.  Pa. 
hlimando,  eslomacator.  gl.  K. 

I  •  Item,  LIMRUN?    Cf.  das  vorige  LIMaa 


limit,  infremuit  (aper  ferox).  VA.  X.  71*1.     • 
limmentes,  frementis  (equij,  hinnientis.  Tg.  3. 

LlMburg,.Ortenameii. 

LÖMF,  LUOMI,  LÜAMI  (angs.  löma,  geloma, 
audloman,  suppellex,  gelAme,  frequentcr, 
lomlic,  crchery  gelomisecan,  freqnentare\ 
altengl.  werkldme,  utensile.  —  cf.  lit.  luma, 

genus^  species).    S.  JJ-lLItjI« 
KILÖMO.  g].  K.  kilamo.  V2^.\  frequerüer. 
UNMANALOMI,  immanis.  gL  K. 
KAMANACLOMIT,  mnltipUcat.  Em.  29. 
GASTLUOMI,  hospitaUs. 

kastluome,  hospltales,  Ep.  can.  2. 
GASTLUOMI,  /.,  hospiialitas. 

kastluamii,  hospitalitatis.  K.  61.> 
(gastuomes.  Co.  darf  wohl  nicht  id  gast- 
luomes  geändert  werden.) 
GASTLU0:MJAN,  kospUare. 
castluamta,  hospitavit.  Rb. 
sint  gckastluamit,  hospitantur..\L  1. 
SÜHTLUOiMI,  corruptus  aer.  Sb.  sübtioüme. 
Bib.  ^6.  suhtlumiu.  Le.  Bib.  1. 
suhtluomen,  pestilenterti.  M^.  Sb.  Bib*  1.  2. 
suhtlumen.  Bib.  7. 
SUHTLUMIGIR,  corruptus.  Bib.  7. 
SCATELÖMIN.  Tr.  schatelome.  Hd.,  cpaca 

loca. 
SCAZLUOMIRA.  Bib.  1.  scaziomira.  Rf.,  com^ 
modins,  utilius. 
.   STATULUAMER,  loaipletatus.  Rd. 

LEilM)  m.,  alts.  Um,  angels.  Idm  (altnord.  ober 
leir,  wie  noch  im  Schwedischen  und  Df^ntsctren 

Icr;  cf.  LI,    LIB5  LIM),  it^m. 

n,  s.  leim,  limus,  Ild.  Tr.  Bo.  5.   argilla.  Hd* 

Pr«  t  m.  St.  Rf.  lutum,  R.  sanda.  Bib.  1. 
laim,  argilla.  Wh.  460.  creta*  Sal  3. 
g.  s.  leimes,  timi.  N.  39,  3» 

leimis.  N.  68,  16. 
d,  i.  leime,  creta.  VG.  I.  179.  (tet  nz  deme 

leime  einen  man.  D.  IIL  44.) 
0.  s.  leim,   argillam,  Pr,  v.    (den  laim  nnt 

den  leiten.  Mos.  er  nam  einen  leim. 

D.  IIL  44.) 


213 


LUAMI— LAMB. 


LIMP— LAMF. 


(€HLEIM»  gluten.  Sal.  2.  ist  vielleicbt  eine  Ne- 

benform  von  CHLEIB.) 
ROTILAIM.LEIMBÜRC.  LEIMBAtt  LEIMGAR- 

TEN.  RICILNOLEIM.  Orlsnamen. 
LEIMO.  LEIMINC.  LEIMÖLT.  Mannsnamen. 
LEIMO,  m.,  creta.  Sal.  2. 

laimo,  argilla.  Sg.  913. 

d.  leimun    (daha   vonna    leimun,    tesia 
de  samiis).  Mi^.  Bib.  2.  7. 

<7.  leimen,  lutum.  T.  132. 
LEIMBILIDARL 
LEIMVVÜRHTO. 
LEIMARI?  fictilcs.  Bib.  7. 
LEIMtN  (angeis.  Isemen). 

leirainero, //V/i7/*  (muri).  M>. 

lelminera.  Bib.  7. 

leim.enero  uuende,  Ititei pariefis»  N«70, 7. 

leimina,^r//7^.v  (murij.  M«.  Bib.  l, 

LEIMIG,  UMtfl. 

1  e  i  m  i  g  i  u,  argillosa  (tcrraj.  Mc.  Em.  26.Bib.  7. 

lemigiu.  Sb. 

leimige,  argillosa.  Bib.  5. 

leimigaz  lant   Bib.  1.    leimagaz  lant, 
argillosa  terra.  Rf. 

in  leimagemo  lante,  in  argillosa  terra,  l^h. 

In  leimigerb  erdo.  Bib.  1.  9.    in  leimo- 
ger  erd.  A. 

leimige,  fictiles  (mnri).  Bib.  5. 
LEDENARI,  argivos.  D. 

LUAMI,  LUOMI  s.  LÖMI. 

LEMANNus  lams  (©cnfcrfee).  Jul.  Caes.  Amm. 
Marc* 

UUMUNT  8.  HLIUaiUNT  in  HLU. 

liAMEKE)  Flalsnainen. 

KEMOVß  (protinus  ab  oceanoj,  ©olf.  TG.  43. 

LEMOVICes  (®aai»r).  J.  c. 

LAMB  (cf.  LAM,  auch  LAMF), »., 

{amm/  goth,  altnord.,  angels.,  alls.  lamb,  ag- 
jifis.  —  Gehört  bieher  auch  die  malb.  Gl.  lamb, 
lamph  in  /.  sal.  V.  de  furtis  caprarum? 


n.  j..lamp,  agmis.  T.  16,  1«  O.  IL  *; 
7.  21.  Sg.  913.  241  Wn.  863. 

lampb.  Tr. 

lamb.  N.  39,  7. 
g.  s.  lambes.  H.  1.  12.  21. 

lampis.  Ho.  2. 
a^  s.  lamp.  O.  IV.  9,  % 

lamb.  N.  39,  8. 
instr.rtiiX,  lambu.  Is.  9,  4. 

V.  lamp!  Ct.  73. 
71. ;;/. lempir.  C. 

lember.  N.  113,  4. 
g.plA^mi^o.  Pa.  gl.  K. 
a. plAhm p.  N.  79,  7. 

lembir.  O,  V.  15,  2L  T.  238/1 
LAMBELirS,  n,  li^mxkxUitii  agneUus.  ^ 

LIMP..  s.  LAÄIR 

LAMPILl  (gdmpc^cn),  abelum.  D.   ( 
lampi,  lampas.) 

LUMBAL,  m.,  lumbiis. 

lumbala,  renunculL  Sg.  292. 
lumblo,  lumborum.  Is.  9,  4. 

LAMPRETA  s.  LANTFRIDA. 


a 


mJAjjLm:  m    er.  sanskr.  lamb,  labit 

sanskr.  labh,  adipisci. 

LIMFAN    (lamf,  lumf),   nord.  l^m 

d^ari,  angs.  limpjan,  evenire,pert 

lit.  laimeti,  @IudE  f^abtni  lemti,  bt 

Nur  Infinitiv  und  drille  Person  sing. 

limfen,  convenire*  Bo.  5«    ubil  b( 

rit  ^baz,   thaz  imo  ist  gislah 

duat  ouh  ther  guato,  ^iz  lim 

gimuato.   0.  IL  23,  16.    harte  1 

iz  so.    0.  IV,  29,  2.    60  liraph 

man  fahe.  0.  IL  12,  67.  ia  Irmf 

cod.  P.)    so  sie  gisagelun,  fon 

sulih  zclitun,   er  al  iz  so  irfi 

selbo  sulih  thulti.  0.  V.  9,  45 

Mit  dat.  der  Person: 

ia  limphit  mir  thcib  uuerbe  in 
fatcr  erbe.  0.  I.  22,  54.    uns  li 


;5 


LÄMF... 


LAMF. 


216 


Xiuh  mit  ouillen  guatalib  irfullen.   0« 

i.  25,  13.    mir  limphit,  ihaz  ih  tbenke. 

0.  IlL^,  13.    dia  imo'Umret,  converut. 

Bo.  5.  liJAphent  \\aQ  sumelicbe  trophfeD. 

K.   64,  11. 

Fonn  und  FIcxior.. 
Inf.  limfen.  Bo.  5. 
3i/7«  $.  praes.  limpbit  O.  I.  22,  54.  25^12. 

IL  12,67.23,16.111.20,  13. 
IV.  29,  2. 
limpit  0.  IV.  29,  2.  cod.V. 
limfet  Bo.  5. 
i*  f3.pl. praes.  limphent.  N.  64,  11. 
3.  fj.  s.  praet.  lamf.  O.  V.  9,  45.  cod.  V. 

lanipf.  O.  V.  9,  45.  cod.  P. 
KA.LIMFAN  (mit  inf.,  mit  zi  und  //{/*.,  mit 
t.haz,  mit  acc.  c.  inf.;   mit  dat.  und  acc. 
der  Person  und  mitzi-),  cowpetere.  K.25. 
kilimpliit,  competit.  Rh. 
ktlimfit  imn,  eondecet.  K  3.    convenit. 

K.  6. 
gilimphit,  Hcei.  T.  69,  6.  debet.  T.  166, 3. 
gilimphit  zi  uu«8cnne,  oporfeLT.iSöjb. 
gilimphit  mir  üuesany   oportet  me.  T. 

12,  7. 
8tat,  dar  gilimphit  zi  betonne.  T.  87- 
gilimpjiit  zi  gotspellonne.  T.  22,  4. 
mir  gilimpbit  zi  uuonaune.  T.  114. 
gilimphit  uns  zi  gifullcnne.  T.  14,  2* 
gilimpbit  zi  uuirkennef.  T.  103. 
gilimpbit  mir  zi  sterbanne.  T.  161,5* 
iu  gilimpbit  abnr  giboran  uuerdan. 

T.  119. 
in  gilimphit  nuabsen,  mib  zi  minni- 
rönne,    ilfnm  oportet  crcscere,  me  au- 
fem  minui.  T.  21,  6. 
80   arbeuan   gilimphit   mannes    sun. 

T.  119. 
gilimpbit  tbeib    tbiz   unollc.    0.    IV, 

17,  22. 
gilimfit  zi  betonne.  T.  87. 
gilirofit  mib  gangen.  T.  92. 
iz  gilimpfit  aus  zi  uuesanne.  T.  145, 
gilimpfit  mir  zi  sterbanne.  T.  16t,  5. 
gilinpfit  zi  erhefanne.  T.  139. 
gelimfet,  conveniens  est.  Org.  Ba  5. 
kalimfant,  competimt,  Can.  10.  12. 


galimpbant,  competunt.  Em.  1. 
kaliinpbant,  competimt.  Can.  9. 
tbiu  (scaf)  gilimpbent  mir  zi  balonne. 

T.  133. 
gi limphent,  competunt.  W. 
thaz  gilimpbe  Iieliam  zi  erist  queman. 

T.  91. 
gelimfe,  convemat.  Bo.  5. 
giiamf.  0.   V.  9,  45.  cod.  F.  sUlt  lamf, 

lampf  der  codd,  V.  P. 
giiamf  inan    uaran   thuruh  samarlam. 

T.  87.     • 
giiamf  sia  zi  losenne.  T'  103. 
ni  giiamf  ci  imo,  pertinebat.  T.  138. 
tiu  dara  zu  gelamf.  Mcp. 
gelamf.  Org. 

gilampf  tbir  zi  bifelahanne.  T«  149. 
goumon  inti  gifeban  tbir  gilam^if.  T.97« 
tbisiu  gilampf  zi  tuonne.  T.  141. 
gilanf  (Ihisiu)  christtruen,  haec  opor- 

tuit  c/iristum  pati.  T.  227,  2. 
tbir  gilanf  zi  miltenne.  T.  99. 
gilum-phi,  competeret.  Gh.  1.  2.  3. 
kalimfanti,  competens.  H.  8. 
kalimphenteru,  competente*  Em.  5.  Can. 

9.  12. 
galimpbcnterQ,  competente.  Can.  10* 
gilimphanta,  competentes.  W. 
kalimfantem,  kalimfanteem,  con^peten* 

tibus.  K.  47. 
Ui\KlLlMPHANTI,  inconveuiens.  Hb.: 
GALIMPHO,  bene.  Gh.  t.  2. 
KALIMF  oder  KALIMFI. 

//.  gelimfe,  congruentid.  Mcp. 
UNGELIMFE  ist  zc  chedenne,  non  contin- 
git.  Org. 

daz  ist  ungclimfe.  Org. 
n.pLn.  u  n  g  e  1  i  m  p  h  i  u,  inconvenientia.  Org. 
a.pl.n.  manigiu  ungclimpbe.  Org. 
GILlMPniDA,/ 

d.  gilimphido,  consequentid.  Ec« 
GILÜMPHIDA,  occasio. 

a.  giluinpbida.  T.  154,  2. 
KALIMFLIH  (dlimpflic^),  competens.  R. 
kalimfliib.  Rx. 
kilimflih.  Ja. 
gelimflib  si  (langiu  suegala).  Mo. 


317 


LIMF^LANNA. 


LENIr-LiN. 


21 


after  gelimpfllchero  redo,   congruenti 

raiione.  Mcp. 
in  gclimflichero  fuogi,  consentanea  iu^ 

gifate,  Mcp. 
ze  puazzu  kelimfliherai   ad^emendatio- 

nem  congruam.  K.  43^ 
a.s.m.  kalimflibclian.  K.  24. 
d,pL  gilimfllchan,    parcis    (viciibusj. 
Prud.  1. 
kilimpliha,  convenientia.  VP.  4  (h.  oder  a. 

pL  m.J 
KILIMFLIHHO,  cotisequenier.  Ib.  Rdv 
kilimpfJichoi  congruenler*  Ic« 
gilimfliho,  competenter.  Can. 
kelimflihcOi  competenter.  Prud.  1. 
keliniflicho,  convenienten  Org.  Bo.  5. 
giilimphilihco,  diligentius.  Canr  13. 
..   .    .  .Compar.  kelimflichor:   uuaz  mag  kc- 
limflichor   bczelchenen  diabolum. 
N.  73,  14.  ; 

UNGALIMFLIH    (ungUinpfUc^),     incon^ 
grwim.  R. 

ungclimflih,  absurdum.  K.  63. 
ungalimfalib,  clandcsiinum,  obstrusum. 

gl.  K. 
ungallmhfliih.  Pa.  ungellmphlicbyii}-' 
;  conditus.  D.  II.  327. 
ungelimflih  ist,  non  convcmens.  Org. 
.     GELIMFLICHI,  congruentiam.  Mcp. 
GILUMPHLIH,  opporiunus  (dies).  T.  79. 
giibmflth,  gilumplih,  gilumpblih.  0. 

I.  16,  25.  25,  25,  IV.  11,  2.  15,  4. 
6iat  filu  ricbui   zi  thiu  gilumphlichu. 

O.  II.  14,  60. 
gilomflicho  (st.  gilamflicba),  conpeten- 

tem  (reverentiamj.  Can.  4. 
GILUMFLUIO,  decentius.  Can.  4. 

LlMFan  s.  LAM  und  LAMF. 

LAN?  Wurzel  zu  LINNAN?  lant? 
LANO? 

MEGINLANO.  Ortsnamen. 
LANNA?  lamiaa.  St  (btJm  SBfNrgerdt^). 


liKlNI^  nord.  linr,  lenis  (cf.  auch  ängels.  Ij»r 

teruttt,  madlentus,  fragilis  and  LdND.   , 
lenen,  Unibus  (fumentis).  Bo.  5.  ■ 
LEfiO,  Uniter  (sang).  Bo.  5. 

LEjNJNE,  scortrum,  mcretrix.  Ra.  gi  K. 

UNNA  (nord.  llna),  glnlc/  Unea.  D.  IL  333 
linnin,  lineas.  Bib.  5. 
LINNOL,  m.,  linea,  alphabctum. 

d.  linnole,  vel  puohstape,  alphabt 
(quadrupüci  planxU.  civitatis  m 
ruinasj.  M&.  lie.  Sb.  Bib.  .5.  ; 
0-  linnol,  alphabetum  (inlibro  Ester 
minio  usque  ad  ,^theta*'  littram  ^ 
cimus  diversis  in  loclsj.  Mpc» 
a.ph  linnola,  /i7»^a^  (eiisdem  üng^ae  lim 
in  translatioM  servare  nolueruniSi 
tuaginta  interpretes).  Ux.  Bib.  2. 

LINNan  (lann-,  lunn-),  aufft&rcnf  liai 
lafen  (cf.  lit  lau-ti,  das  dieselbe  Bedentn 
hat),  cessare,  .^o\!tL  linnan,  nord.  lioDa. 
Gehört  bieher  kalienne  (st  kalinne?)^  q 
sentiat.  IL  16«,  oder  ist  es,  wie  Griinm  mel 
kahenge? 
PILINNAN,  cessare.  K.  6.  :  . 

bilinnen  thes   armilicbea   uailleM 
IV.  36,  1.  A  . 

ZI  bilinnenne.  T.  122. 

bilinnen t,  cessard.  Vf. 

bilan  zi  sprehhanne,  cessavit.  T.  19^^ 

bilan  cussan  mine  fuozi.  1\  iSS. 

bilan  ther  uuint  1\  81. 

pilunnun,  resipuerunt.  VP.  4. 

bilunnun  dhiu  blostar.  Is.  5^.6. 

bilunnan  uurdun  ghelstar  iob  salbiiJ 
CcessavcruntJ.  Is.  5,  6. 

ÜNBILINNANLIHHAZ,  incessabiBier.  VLt 

LiN,  Uixii  gra(^)ö,  linnm,  golh.  lein,  aogetif^ 
nord.  Itn,  Iit  linnai. 
a.  lin  riobbenti  ni  leskit,  liman  fum^ 

non  exlinguet.  T.  69,  9. 
LBNLACHAN. 

LIjNPRUAJL  !- 

1 


m 


'lilNA— LÖN. 


hön 


290 


UNÜÖAT.' 

UNSAWa- ■     "'.■■•  ■     .  ■! 

LINSOC. 

B&TLUSIAS,  a.pl.  des  laÜQi5ittenbetIiQi.ca;^. 

d.  villis. 
HALSLINE,  orario.  W. 
LINÄMES,    linteoli.  Pmi.  t.  (oder  gehört 'es 

Ulm  folgenctcn  adjeCtiv?) 
LInIN,  ltin<n(  lineus. 
liniDaL,  Uni  vestid,  C 
lioiDemo  duacbe.  O.  IV.  35,  32. 
lininemo  Gabane.  O.  IV,  -3»,  33. 
lininemo  hcmide.  Rb. 
lioiDemo,  bysto.  T.  107. 
tfaen  lininen  Iscltabon,  iinteamimOas.  Tl. 

920,  4. 
ia  lininen  hitncch eTi,carbasims  volumi- 

ntbtts.  Mcp. 
tbiuIininunlachan,2(nt«ainüio.T.S20,3.4/ 

IS'A^f.  (angcls.  linc,  sptra),  itittti  cher^ca. 
.Hb.  remuJcus,  /uais  qno  detegdta  navis  trani- 
V.  Hb. 

NA,  UiNEN  8.  HLI. 

wo,  nom  pr.  -     •  < 

DN,  m.  u  '».,  So^tt  (golh,  laun»,  nord.  laui^ 
itfc  Ion,  angels.  lean,  lien;  cL  aacb  angebe 
tcDtn,  ccmmodare  neben  angets.  lihan,  com- 

Fare  und  Isenian,  reddere.  S.  auch  IjU. 
faemium.  N.  70,  19.  So..5.  Va  lUv^ni^ 
ces.  Üb.  Bo.  5.  ^.4.  bravium.  M.  3i.  vicit- 
ütudo,  Mc.  M4.  G^.  stipenäiuof,  Tr.  fld.  jfbtfr 
REU.  Ra.  Pa.  gl.  VL/retrÜHitio.  N.  2,  5.  red- 
fStio.  U<r.  enKtliipuntum.  B.  /ructtf*'  M^.'  mtf* 
«tf.  WJ.*25.  gl..  |C^  preiiiim.  Gc  8,  9,  'H'*' 
^fiaum.  Tg.  1.'  rcinrittcrat'iq.  iti.  ^^al^n.^a- 
lii.  Mit.  La.  1  1.  R«.  2^  '    '      i 

II,  lou.  M.  31,  T.L  1.  i  BJbL  i.  2.  4.  5.  6. 
7.  13;  11,.  &.  Pa.  gl.  K.  ,fr.  Hd.  N. 
2,  5,  15,'  11.  IS,  12.  Hi,  M<r.  Sb.  D. 
Ib.  Ic.  Rd.  »%  Bo.  5.  0.  IL  16, 38. 
10,  26.  ?i;,"13J,  ■-.  , 
loon.  K.  p.  35.  (lööl.'K  4.) 


laon  R. 
:  ;.  «  lanes..H,  20.  30.  g|^  K.  Can.  10.  11.  N. 
43,  13.  IS.  102,  2.  Bp.  5.  VVm..7,  2. 
Gh.  3. 
lonie.  Ho. 
laones.  Pa. 
d.  t.  lone.  MC.  U4.  Sb.  Bib..^.  2.  5.  60.  5. 
Mcp.  N.  18, 19t  27,  4."  54,  21.  Rb.  K. 
59.  Gc.  1.  a  9.  IL  11.0«.  21. 
mit  Ion  er  lu  is  riegelte.  Os.  18. 
a.  s.  Ion.  Bib.  1.  2.  5.  Gc  Bo.  S.  N.  49,  7. 
57,  12.'  78,  12.  K.  40.  49.  Ho.  T.  32, 
6.  33,  1.  2.  M,.  Rg.  2.  M.  3.  Ib.  Gh. 
1.  3.  Rd.  J».  O.  IL  20,  7.  21,  19.  V. 
25,  47.  Em.  19. 
n.  n.  o.  pl.  lona.  H.  21.  i-i.  ,W.  N.  77,  67. 
Ion.  N.  102, 18.  M.  31.  Sb.  Tg.  1.  Can. 

10.  Ep.  P.  3.  4  VG.  lU.  49. 
lonun  (?).  Can.  11. 
d.pl.'\or,an.  M.  16.  Can.  7.  10.  11.  13. 

lonoD.  Em.  21.  O.  IL  16,  27. 
lona  Cfi,  S'1)\  vifiuitudtHem.  Bib.  7. 
LÖNLÖS. 

LÖNGELT,  LAÜNIGILD. 
1TL6N  (angels.  edleao),  SlcrgcUuitgf  retri- 
buiio, 
'     g.  itlones.  T.  18,  2.  Frg.  43.  45. 
itloones.  K.  7. 
('o.  itlof.  K.  S5.^ 
UUIOARLON  (alts.  onidharloii),  rxompm- 

gio.  Ib.  recompensaiio.  Re. 
(LITLON,  bel.Hallaus;  tobnCtC  titlll!  >.  lit) 
KAGANLON,  t.itOT.H.'8.     ' 
HANTLON,  iWuii.'Gc.  8.     ' 
TAGALÖN;  J.a'älB!(4|"    '    ' 

d.  tagelone,  'dettai^o  dtlirno.  T,  109. 
LOMLI,  n.,  merceduli/:  Sat.  1.  loenlin.  Sal.4 
LÖNÖN  (angels.  lea'djVn,  nord..Iauna,  alts. 
lonon),  «(rfltlten,  lo^nftit  tlrafcn. 
relrütuite.TS.  i«,'n,  102,  10.  437,  S.  vtn. 
dieare*  fl.  K.  ■nnii«nar«.-gL  SU  Pa.  vicem 
referre.  Bo.  5J  reddiT*^  K.  7»  5. 
Mit  dat.  den.Penon  und  ^n*  der  Sache: 
'  ubelia  foit  ubele. lonon.  N..&,  9.    lo- 
nont  guotes  mit  ubele.  N.  37,  22.  lo. 
r.    ^nota  mir  4ibeIes,i»it|Eu(>te...N.  116,12. 
in!!,.  'KJP"?*'. '^"^  ^.^'  9f.j^--^\;Z^t    l«noBt 
1 16  ] 


321 


LtlN. 


LUN— LANGHA. 


nost  du  gote  so.   Nd.-'  lonöst  iegli- 
-    chemo  nah  sinetiunerchen.  N.6t,  i2. 
Ion  OS  t  itiiiren  fi  enden.  N.  137,  &•   lo- 
nont  mir  unrehto.  N.  31,  31« 

Foim  und  Flexion. 
Inf.  lonon*  PJ.  5,  9.  Bo.  5.  0.  V,  20,  110. 
ih  lono'n.  0.  V.  20,  72.  Nd.  N.  40,  11. 

•lonb.  Nd:  ir. 


derdeulsch  lun,  ohex.  Id.   lunisM,  As 

Ih.;  daher  unser  £&nfe).    d.  LTJU« 
luna,  obex.  Eis. 
Ion,  o/ßeXf  Tr. 
luni,  hmnernli,  Em.  31. 
LUNFRID,  n.  pr. 
LÜNING,  jiöjra&rw  Tg.  1. 
(luninge,  hmnerulL  Id.) 


(dto)  lonos^t  Nd.  N.  61,  12.  137,  8. 

(er)  lonoL  0.  V.  23,  5.  N.  7,  ll  30,  25.   LUN-SEE,  Ortsnamen. 
54,  21.  ' 


..\ 


taobot  Pa. 

lonod.  gl.  K..  . 

(wir)ioöonteis.  gl  K. 
(sie)  lonont  N.  37,  21.  22^ 
(du)  Ibnast  OU. 
(er)  loiioe.  Bo.  5. 

lon'ö.  Os.  29. 
(ih)  lonola.  N.  7,  5. 

lotfoto;  N.  II. 
(dn)  loüotosl,  N.  136,]'!». 
(er)  loiibta.N.  1Ö2,  1().  115,  12- 
(sie)  lonoton.  N.  34,  12.  lOS,  4. 
imp.s.  lono!  N.  27,  4. 
p.  a.  lonoddo.  Bo.  5. 
p,  p,  lonot  (uuesan,  mimerari)..Vt.  26. 

GlLONÖiV,  rttribuere:  t.  110.      .- 

gclonon,  safisfacere»  Gk.      r  .:      > 
geloaptip  dero  uiiarlo«.N.  9,  12»* 

kilonont,  r^/}|/4/7^ra7}/.  Ja. 

.'■      ,.     ■  ■ .    ■..,■■%.        '  \* 

(ejr)  gilono  in  ^s.  0.  IL  21,  10.     ,  : . 
uuescn  gelan^l.  J^o^,^.   .  .  • ;  •  ., 

ist  gilonot  t>VvÄ''^vW  .//T^^^^^^ 
gilonot,  recwnp^fu^bitfir.  ^^-'I.  «^;.u>»i 

ihiF.4n^u^^j^t  güo^npttT.  ;i^a^ .  \ ' 

gelonot  uuejrdfi  ,(er).  \;t.  ^    \     ., 

th  ne  habe  golonet,  di^n  >a  .^cvidic 

.  •sint.i(arilo«iioC^:Fflrai*(«r«faRfttP.<  BhT 
LONARI,  'm.y%o\xtiti  remutietkitok'^}  24. 


LUNA,  Wald  in  germama  magna. 

LUNA. 

NIUUI-LUNE  C32(umonb),  neomenia.  St 
VlNCEr.üNA»  —  de  hmae  defecttam 
..  dicurU  vinceluna.  Cap.  v.  743. 

LEDSA  ».  li^vyiNA,     


tElNdn '  s. 


LEUÖNi,  Volk  in  scandia.  Plol. 

UONNA  J  ^  ^^ 

lilüNl  (cf.  LÜ),  V.  so  'bue,/«r«.<. 


t  > .' 


i-< 


•  -^  \       •  ( •     •  ^ 


i         •\.»        .V-4         *.' 


'rf."rdif'<iV'a;"'/Ä:r; 


*».').•' 


I  {• 


i    I 


I   •  • 


)  ■. 


».|i)iT 


M^.  r^/i^f.  N.  15,  7.  2o,  2.  72, 


LLTV,»  SjeV^lfr;; Wa^^^^  2.  4.  lanka,  ilia.  S^'A 

zf. //wi^w/.^zf.;(,%iii^:r^^^^  ian^;iÄa.>rokt  •    • 


i^i 


m 


LANG. 


hma 


^ 


d/Alancbom^  lumbis.  Kp.  Rb. 

lancbon,  rerübus»  N.  7,  10.  Mcp. 
8dl Wiche  DekL: 

0.  i.  lancbuD,  inguen.  VA..  X.  589. 
m/^IancbuDy  i/io.  Ib.  Rd.  Rf.  D.  IT.  346. 

iancben.  Hs. 
lo  Prad.  L  ateht  n^  s.  lancbo,  inguen  und 
40  Em.  ,31*  liBDcbi,  iäa. 
UNCHÖ  ii»d  LANCUA,  n.  pr. 

liAil  tjr«  Auf  sansk.  1  a  n  gh ;  iransiUre  oder 
aochauf  ling,  amplecti  zu.  beziehen?  Vielleicht 
sind  die  hieif  .vereinten  lang,  Fängin,  galin« 
gao  etc.  Terschiedenen  Wurzeln  angchorig.   Sind 

etwa  auch  die  Wurzeln  LAIN  und  LAG 
anwendbar?    CC  auch  LUNGA,  LTJNGAR. 

LIKGAN, 
GALIINGAN,  stUnstn. 

mir  gelang  ubelo  an  diu,  daz  ib — • 

N.  118,  125. 
ioh  salida  in  gilungun  thiu  uuort  in 

iro  z;ungun.  O.  I.  2,  36. 
demo   gelungen   si   an   sinero    fertc, 
prosperatt^r  in  via  sua.  N.  36,  7. 
mSSILUNGAN. 

dien  misselungen  ist,  infefices.  Bo.  5. 
UNGISO,  m.,  bai  ©dingen/  prosperitas. 
N.  89,  11.  (cC  das  miltelhochd..  UngcIinsC/ 
UnglOd). 
LLNGO,  LINGOLF,  n.  pr.  bieher? 

lilNGONES,  galliae  populus.  TH.  (bieher?) 

IiANG£)N  (langön),  terlangeur  angs.  lang- 

Jan,    alts.  langon,  nord.  langa.     Cf.   auch 

LANG.    Mit  dem  Genitiv  des  Objekts,   oder 

mit  dara,  hina  oder  zi  mit  dem  Inf.;  und 

(aufaer  dem  Inßniliv)   nur  in  der  3.  Person 

mit  dem  Accus,  des  Subjekts  (im  Angels.  mit 

aefter,  wie  wir  mit  nad^). 

uiianda  dib  sar  beginnet  bina  langen. 

N.  119,  5.  laze  sib  langen  dero  giredo. 

PI.  118,  10.    in  langen  guotes*  Bo.  5. 

den  dara  langet  N.  13ä,.L    darumbe 

langet  mib  tara.  N.  26,  4.    den  bina 

langet,  der  suftot  se.  N.  37,  9.    mich 

langet,  coardor.  fi^*  1.  mib  langet,  de- 


sidero.  Rg..  2.  mih  langet  Ke-asgenne. 
Bo.  5.  des  unsib  harto  langet  N.39,2. 
den  sin  langet  N.  79,  3.    dia  des  er. 
bes  langet  N.  5,  2.  sia  langet  dinero 
anasibte.  N.  62,  2.  des  langet  aib  mit 
rehtc.  N.  43,  23.   diu  inuuertig'un  ou- 
gen  langet  s!n.  N.  11»,  8'2.   sin  langet 
mib.  N.  118,  123.    aia  langet  des  len 
zen.  Mcp.  dib  langet  uninebero.  Bo.  5. 
tbaz  unsib  heim  lange.  0.  I.  18,^43. 
daz  si  dara  langoe.  N.  85,  1. 
dara  langeta  in.  N«  37,  1.    dfea  sie  lan- 
geta  (ne  habeton).  N.  106,  5.   deto  in 
langeta.  Mcp. 
GALAM6EN. 
(dich  gelanget  minea  obezzes.  D.  III. 

79.) 
dea  kelanf  eta  sie.  N«  106,  5. 
GALAMGÖN,  reichen,  fic^  erfire(e«ii,  erlam 
gen   (cf.  auch  LANGr  iber  aneh  alU.  gi- 
lang   in:    thar  is   thiab«elpa   gelang 
maniio  gib-unilicnn.  HtLiaE3»^ 
ni  thaz  mino  dobti  giuuetkon  tbaz 
io  mohti  odo  in  theo  thingon  (bio 
huldi  so  gilangon.  Os.  14. 
iz  (gladitim)  giUngot,  periingil  (usqtie 
ad  divisionem  animaej.  Prg.  '39. 
ARLANGEN,  t>txlanitn.        - 

(daz  si  derdaneuertedestemin  mähte 
erlangen.  D.  IIL  69.) 
BILANGEN  (cf.  alts.  bilang  in  an  sibbiun 
bilang.  Hei.  44.),  t^erltinscri. 
ne  lazet  iub  pelangen,   uuenne  iuh 
got  reche  an  dien  sundigen;   uuc- 
sent  die  uuil a  patientei,  er  tuet  daz, 
so  iz  zit  ist  N.  30,  26. 
ne    la   dib   pelangen    sines   trostes, 
nube  hier  bechenne  uuesen  iempus 
laboris.fi.  36,  34. 
ne  laz  dib  is  pelangen.  N.  84,  9. 
aia  belanget  des  tages.  N.  41,  3. 
samo  so  in  belangee,  uuanna  in  sin 

fater  reche.  N.  34,  17.  « 

übe  mih   dinero  chumfte  ne   belan- 
getL  N.  118,  147. 
GALANGER,  Vtmanbtttf  affinis. 
petruse  giüanger.  0.  II.  7,  83.  Ilt  ^  25. 

[15*] 


m 


LANG 


LANG. 


n 


•\g\9f:Kk^ty  0dßmias.  R. 

In  VA.  VI.  25&'  ist  gilanger  in  gilega- 
ner  corrigiert 

CILENGWA,    ^cttoanbt{^aftf    cognatlo. 
.  §8.  299. 
giUngido.  Me.    kilenkida.  Ja.    kilen« 
•gidütilb.  Bd.   gilengidi«  Uib.  5;,  affi- 
^//tf/i;.  (gilegido.  Sb.) 
ANTLBNGAN,  ANTLBNGAN,  ANTUNGÖN 
(ist  auch  litlenktl,  biegen,  -link,  -tt>drt< 
EU  yergkicben;  cf.  antwurtjan  und  wart), 
$UiXOftUnß  respondere. 
1.  antlen-gan. 

anlengan,  respondere  (tat im).  Kp. 
antlenken,  ri^j/iom/^aol.tK.  11»  \ 
antalengita,  respondit.  T.  217^  5.  106. 
antelengita,  respondit.  T.  104.  ' 
:    antalengitun,  r^.79(m£2fnii2/.  T.i  236,  2. 

adtlengentan»  tcspdndeniem.  :Kp. 
%  antlinga».    :      . 

av(t^in ^%A 3. respondere.T.  130*.  : 
ühtli^^ißyrespondeSi  T.  187,  4. 
ant.Lingit,  respondet.  T.  Iö2.. 
antlingent,  respondent.  T.:152. 
^  i^hJkting^tnSi^  re^pimdistL  T*\  t28.i 
aEtlin^lta,.  vre^oni/fV.  T.  21^  5.  68,  3« 

161,  1.  etc.-  : 
atitlingitnn,  responderimt.  T.  57, 1. 184, 

1.  197,  6.  etc. 
antlingenti,  r^4j[ion(/e7i^.  T.  76. 123. 152. 
a  n tLingiati,  respondens.  T.  Ö7, 2. 123. 124. 
3.  antling&R«  .1 

antlingota,  respondit.' T.  4;  11.  13,  16. 

20,23.3,7. 
antlingonti,  respondens.  T.  2,  9. 
.   SI  KEANTLEMKIT,  respondeatur:  K.  13. 
AMLEiNKI,  responsum.  gl.  K. 
antlangi,  responsum.  Pa. 
antleAki,  responsa.  gl.  K. 
antl engl,  r^^/7o/2^ci.  Ua.    . 
^ih)  IRLEiNCHO,  luxo.  St  bieher? 
LANG,  lang^  longus,  golli.  laggs,  nord.  langr, 
^alt8.'lang^,  angeU.  lang,  Iseng.  leng.    Oder 
gebort  CS  zu  sanskr,  dirgba  (drÜgh-),  des- 
sen d  entweder  dordi  1  verlr^tehi  (-inArelcbem 
'L'  IRallt  aber  derl  Uebcrgtpg  dfes  iy(rii)fnan 


Anstols  giebt]   oder  abgefallen  ist,   mit  Uc 

Wandlung  des  ir  (rA)  in  la  und  Einscfaiebuii 

eines  n  zwischen    la  und  g?     Cf.  auch  li 

ilgas,  lang  und  poln«  dlugi. 
Bedeutung  und  Gebrauch. 

zueio  elnoiT  lang.  Org.  -einero  eino  lar 
giil  suegäla.  Miu  langer,  procenis.  h 
langem  kiuuabsti,  proccrae  sfaturfi 
Ib.  den  langen  nöeg.  lü(d. •  ein  labge 
triangnlutn,  Mcp.  lange  trüben,  dacii 
botri.  Tr.  langen,  prodtictilibm  fiubis^ 
M(r.  macha  dia  eristun  suegela  s 
langa.Mu.  ze  lang  uu^rdent;  (suegela 
Mu.  lange  namen.  Mcp.  lange  syttabc^ 
Org.  lange  taga.  Bo.  5.  daz  zit  lang! 
ist  Org.  diu  utist  langiu  ist  Org.  la 
gerlouft  Org.  langiz  uuerh.  Org.  lang^ 
gibetis.  T.  141.  thio  langun  inissida  ' 
O.  V^  6,  43.  thia  langun  herti.  O. 
6,  46.  thcra  langnn  ungilouba.  0. 
'6,  45.  ziu  ist  min  eilende  so  Iang< 
uuorden.  N.  119,  5.  after  langemo  g 
trahtede.  Mcp.  mit  langemo  din 
chose.  Mcp.  lang  sin  daga  sine.  Ol.*^ 
lang  ist  iz  zi  sagannc.  O.  IL  9,  73. 
lang  zi  nenncnnc.  O.  V.  IT,  33.  ni 
lang  zi  themo  thinge,  nub  — ••  0. 
14,  38.  so  lang  i  o  'der  dominus  ne  ic 
servtis  tar  mite  ne  ist.  Oi^.  unien  lai 
rihtest  du  mir,  quando.  N.  118,  84.  i 
lang  die  sparen  darumbe  ne  lazeo 
sie  ne  niitten  in  in.  N.  114,  7.  (lai 
gescie,  orcodesy  radii,  species  öUvarui 
VG.  IL  86.  ist  doch  wohl  nicht  durch  lang 
scie  zu  erklären?) 

bora   lang.  —    ioh  theiz   ni   nnas  ou 
bora    lang,    thaz    heriscaf    mit    im 
sang.  0.  IL  3, 13.  thar  tho  thero  gsng 
ni  uuas  er  bora  lange.  O.  IL  11,  3. 
Forni  uud  Flexion: 

n.'S'  "^  langer«  Ic.  Bo.  5.  Org. 

m  9.  f.  langiu.  Mu.  Org. 

n.  s.  n.  langez.  N.  119,  5. 
langiz.  Org. 

g*. .A  (H.  langes.  T.*141. 

cf.  jvi.  n.  I».  langemo.  Mcp.  . 

d.  !•  f.  langem.  Ib.  Ra.  Rd. 


»  N 


37  LANa 

lanlceru.  gl.  K.        ' 
langäro.  Bo.  5^  Ru. 
a.s.m.  langcYi.  Nd. 
0.  #.  y.  langa.  Mu. 
a.s*  n.  langez.  Mcp. 

iBstr.?  lango  uWilhvL^lorlgo  limine,  gl.  K. 
n.pLm.  lange.  Bo.  5.  Tr. 
g.  ph  langero.  N.  90,  16. 
d  pL  langen.  Mor.  Bib.  1*  2. 
langin,  Bib.  5. 
apl'fn,  lange.  Mcp. 
a.pLß  lange.  Örg. 

Scbwaclie  Dekl: 
tt.i.m.  lango?  0.  IL  11,  3. 
g.i*/''  thcra  langun.  0.  V.  6,  45. 
a.s.f.  thia  langun.  O.  V.. 6,  46.  IV. 33, 30. 
a.phf.  thio  langun.  0*  V.  6,  43.  IIL  4^  19. 
Comparativ: 

langeran,'     prolixiorem    (librumj. 

Em.  30. 
lengirun,  prolixiores  (psalmi).  K  18. 
Superlativ: 
^  lengesten  un>besn«ift.  Mcp. 

LANGO,  n.  pr. 

LA^60,  alts.  lango,  (aitgc/  diu;  cf. LANG. 
Ho.  N.  35,  12.  118,  1.  124,  3.  gl.  K.  Mcp, 
lio.  5.  D.  IL  284.  0.  L  15,  49.  20,  3L  IL 
11,  3.  Wm.  4,  6.  K.  44.  Rb.  T.  56,  6. 
132.  152. 

lange.  N.  IL  Rb. 
langhe.  Is.  5,  5.  6.  Ic. 
lango  bctota.  Mcp.  langoliabeta.  Bo.  5. 
lango  laz  imo  thie  daga  sin.  01.35. 
tho  ni  uuas  iz  bora  lango.  Lu.  acr 
langhe  bifora  sungun.  Is.  5,  5.  iu 
langhe,  olim.  Is.  5,  6*  zi  lango.  O.  V« 
'33,  52.  so  lango,  tarn  diu.  K.  44.  O* 
IL  8,  46.  N.  94,  10.  quam  diu.  T.  56, 6. 
so  lango  so,  quam  diu.  Rb.  N.  57,  10. 
T.'132.  152.  so  lange  *80  ir  iz  ni  ta- 
tut,  qunmdiu  non  fecistis.  Frg.29.  also 
lango  tuont  sie  iz.  Wm.  4>  6.  huueo* 
lango,  quam  diu.  gL  K.  auia  lange, 
usque  quo.  Rb.  uuieo  lango.  N.  51,  10. 
61,  4.  67,  17.  wio  lango.  D.  IL  284. 
aaea  langhe,  qtiousque^.  Ic.    langeo, 


LANG. 


22B 


•.  eddestn  langeo,    aliqfiomdiu  (lang 

eo,  lango  eo?).  Ra.  *    . 
Comparativ: 
1  an  gor,  7inp//>iiiJ  (betota).  T.:182,  '2. 
langor  sizzis.  O.  IIL  7,  81.  an  de  ne 
hal  dih  lang-or  min  unreh^.  N.  31,  5. 
Superlativ:   '         » 
langost  gehabeti.  Bö*.  5.  unz  si  lan- 
gost  uueret  N.  91»  15» 
UNLANG,  unlang. 
unde   über  unlang   ne  ist  hier   der 
sündige.  N.  36,  10«  <  ^  . 

unlanga  muoza  (a.s.  f.).  Bo,  5. 
unlengerun    C^-pl^f-J   iö   iyo   fcrte, 

restriciiores.  Mcp. 
UNLANGO  uuercn.  N.  38,  7.  55,  3. 
unlango  taten  sie  dciz.  N.  d05,  13. 
unlango  lebe  er.  N.  108,  8. 
UBAR  LANG  (über  laitd). 

innin  überlang   aide  sar  niemcr.. 
N.  72,   14.    tisc    ersterbeut   plle, 
überlang,  postprolixum  aevum.  iMcp. 
(do  hine  über  lauch.  D.  III.  56.) 
noh  über  lang  noh  über  churz. 
Org.   Cf.  über  unlang  in  unlang. 
EBEN  LANG,  gUic^  lang.  Mcp.  Org.  ebin 
lang.  Org. 

UNEBEN  LANGE  sita,  ungleich  lange 
©ciren.  Org. 

ÜFLANCII,  sublimis.  N.  59,  2. 

BORALANG  ist  vielleicht  auch  als  compo- 
situm zu  nehmen.   S.  LANG. 

LANGONllORST.  Ortsnamen. 

LANCLIP. 

LANCMAR. 

LANCMUOT. 

LANCPARTO  (cf.  lanch), 

LANCPEIN. 

LANCPECHO. 

LANCFAIIO. 

LANCFARL 

LANCWIRIC. 

LANGWIT. 

LANCHUS. 

LANGLIH. 

ana  langlicfaa  frist  0.  V.  15,  25. 


/ 


229 


LANG. 


LANG. 


I 

LANGSAM  (nord.  langsamr,   alU.  lang« 
aam,  angels.  langaum),  Ungf  langf^ani/ 
longuSf  protixus,  diutumus. 
lanchaam,  longüm  (ut  dicerej.  Bib.  2. 
langsam  xiti,  ditUurnitas.  Ic* 
in  60  lancsamemo,  9ffa/ito»M.  31.  Le.  1.2. 
langsamiu,  prolixa.  Gh.  1«  3* 
lancsamiui  commata. 

Comparativ: 
langsamiro,  prolixior* 

Bei  Bo.  5.  in  der  Form  langseim*  — 
langseimio,  diuturmor.  Bo.  5. 

LANGSAMO,  adv. 
lanchsamo,  dudum.  D.  II.  325.    uuie 

1  a  n  c  h  s  a  m  o ,  ^tfo  tM;^!!^ /and^m.  Prud.  1  • 
80  lancsamo  denninoh,  quoaduiqne 

adhtic.  Gh.  3. 
Bei   Mqi.  nnd   Bo.  5.    langseimo.    -* 

langaeimo  truffen  ana.  Mcp.    lang 

aeimo  sageta  ih.  Bo.  5. 

LANGSAÄII,  LANGSEMI  (nord.  längs  emi), 
Sdngf. 
lancseml,    extenia  (divinorum  Ubro- 

Tum),  Le. 
d.  lancsamL  Sb.  RB. 
lanchsami.  Can.  11. 
lanchseml  RL  2.  Can.  10«,  proc^ssu 

(temporum). 
in  langsami  des  uuerchis,  quanta 

sii  actio.  Org. 
in  langsam!,  in  longinqimin.  A. 
In  Bo.  5.  langseimi,  ditüumitati. 

GILANGSAMOT,  proiilentur.  A. 

LANGAN?  (^orf/.?;  — pi  ladganemo(oder 
pilanganemo?),  deorsum  (non  ut  des* 
cendatis  deorsum,  sed  quasi  impetumfa* 
cientesj.  Mv.  Bib.  1.  2.  perpetim,  coli' 
die.  Em.  19.  paidatim.  R. 

LENGI,  /.  (angels.  lenge),  HttQti  longitudo* 
N.  103,  3.  Mu.  proUxitas.  Mcp. 
d.  lengi.  Mcp.  Org.  Bo.  5. 

lengi,  processu  (temporis).  Can.  13. 
in  lengi  dero  tago.  N.  22,  6. 
habet  dodrantem  in  lengi.  Mu. 
an  dero  eristun  suegelun  lengi. 
Mu. 


(Ist  auch  lengi  in:   ihaz  nne' 
uuäa  in  lengi.  0.  I.  20,  10. 
her  zu  rechnen?) 
a.  lengi.  O.  L  1,  22.  Org.  Bo.  6.  1 
5.  118,  1. 
zueio  elnon  lengi  haben.  Oi 
a.pl.iVLO  lengi  (dero  ahtoduü  h 
tanne  diu  erista  auegela). 
diu  erista  habet  fier  lengi  < 
finftozendun.  Mu. 
UFLENGI,  staiura.  Gh.  1.  2.    uffili 
Gh.  3. 

uffalanger  (?),  statuta  (staturä?  a 
turj.  Rb. 
LENGJAN  (angels^  langjan,  lengjan, 
lengja),  Dcrldnflern,  protrahere. 
lengist,  protrahis.  Bib.  5. 
lengit,  differL  Gb.  3. 
lenget,  protrahk  (mina  fr  ist).  Bo« 
lenget,  trahitis  (iniquitatetn  in  funh 
vanitatisj.  Mij.  Bib.  1.  2.  lengit.  Bib. 
sie   lengeut  iro  unreht  also  seil 

118,  61. 
lengen,  protelent  (tempora).  Aid. 
langta,  fatigabat  (ascensum).  Mcp. 
GILENJAN,  extendere.  VA.  XII.  21.  tra 
VA.  VII.  315. 
gilancta,  proiraxit  (sermonem  ttsqti 

medium  noctemj.  Mz.  Bib.  1. 
gilanchta.  Bib.  2. 
gelancter,  protentus  flemo).  VG.  2.  l 
gilanctiu,  protracta,  £c. 
g  i  1  a  n  c  t  a  z ,  protendens  (sefums).  Pn 
skiero  gilanctaz  faJiSi  crinis  od 

Prud.  1. 
gelangte,  deductae  (paginaej.  Mcp 
aint  kelengit,   relaxantur  (diesj. 
gilengit  uuerdan,  extendi.  BB. 
lenget  uuerden.    Bo.    5.     gile 
nuerdent,    protelantur    (dies). 
Bib.  1.  elongabuntur.  Mi].  Bib.  2. 
lengit  uuerde, /iro/^/^iir.  Em.  1. 
9.  12.    gilengit  uuerda.  Can.  8. 
lengit  uuerden,  protelaUur.  Sg. 
fORA  KILENGJAN. 

fora  sint  kilengit,  proidentur. 
ARLENGJAN,  t^crUnjctn;  prohngan 


LENKA— LONGANAHA. 


LAjSGARA— LANT.         23ii 


arlengit,  prolongat.  Ra. 

^  (cf.  uflenki),  ble  Untfi  leva,  sini- 
Ra.  gl.  K.  (mUtelh.  lenk,  link,  sinisier; 
n  hant  Eng.  2.). 

1 

-LENKIy  Stadium.  R.  —  Cf.  lii.  Icnk-ti, 
leRi  bifgfit/  ^ftum^f^/  linkimmasi  ®eUnf; 
nk.  -Odrt^. 

r  s.  L. 

««.LANG. 

la,  linces.  Em.  19. 
U,  LIiNCHO;  n-  pr. 

5A,  LUNGINNA,  LUN€UiNNA,  LUNGINA, 
»rd.  lunga,  ft.,  angels.  lungcn),  SungCi 

a,  pttlmo.  Tr. 
in  na,  pulmo.  F. 

Unna,  pulmo.  Prud.  5.  pulmon.  Sg  242. 
unne,  pubnime.  C. 
Unna,  plettmones,  Ic.  Rd. 
Qnne,  pulmonee.  Sg.  913« 
Ina,  pitlnio, 'l&m»  3t i 
je,  lun^e».  IVn.  460.) 
Iung«iDv*piir/ifH»^.\Sg;  184.  Em.  27. 
inf^eneC  D«I4Ii  45(i   Vi.  Iniigen,  pulmo- 
»CTi.  D.  II.  »39*  D.  ni;  45.J 

felHWf5*tet,  feÄ*t7.-^Wn'.  -ilÄ).  ist  wohl 
LUlNGENWURST  zu  nAmcnTj 


r  ■  ■      ' 


i. 


lATüN^  Ortsnamen* 
lüNNA  g.  LUNGA. 


1 ' 


1  ■  ' 


«> 


JfNNAi  dhrc*^<>V'iöÄ*d  (5ef(^).  Pr.  n». 
itIONt  Orlsnamcn* .        **'.''* 


Fluftiiäi^e'ä' 


LANGARA,/.  (cf.  langinnon, /^or/ictm.  Gx.), 
deambiilatio    (ei^ßi    ante  gazophylaziaj.   M/. 
Bib.  1.  2.  7. 
langärun,  deambulacra.  Me.  Sb«  Em.  26.  Bib. 

1.  5.  6-  7. 
langarrun»  deambulacra.  OA. 

HASANLANGARI,  Ortsnamen. 

LUNGAR  (alls.  lungra,  angels.  lungre,  con- 

festim;  cf.  LANG  und  LING),  Ra. 

lunkar.  gl.  K.,  strenuus. 

o.  p/.  Inngare,   snelle,  za  fest!  karusle, 

expeditos^  Ib.  Rd. 
Cf.  lancraho  etc.  in  rabha;  ist  es  lunkarhi, 
lunkari? 

LANCHASALAHL(lanc--basalahi?lancha- 
aalahi?)^  Ortsnamen;  es  steht  auch  lanha» 
salaha. 

LANGEZ,  LANGIZ  s.  LENZO. 

LANT)  n.,  lanb  (goth.,  nord.,  alts.  und  angcis. 

^  land;  cf.  JuAii  /^  terra,  regio,  rus,  ager, 
cuJtum.  —  laut  mandungo,  regio  gaudendi. 
N.  54,  1.  zesamine  habig  lant  N.  96,  1. 
marcba  lautes.  Ic.  so  uuas  so  er  lautes 
giangi.  0.  IV.  8,  6.  uuanana  lantes  du  sis. 
O.  IV.  23,  31.  [daz  er  in  uz  d'eme  clUtlte 
fuorte  ze  laute  (Saterlonb).  Mos.]  die  eige- 
nes lantes  sint.  N.  104,  23.  landis  onde 
liuto.  N.  62,  10.  liute  ioh  laut.  N.  62,  10. 
in  therao  lande,  in  hoc  popufo.  Gx.  kcrta' 
aih  zi  laute.  0.111.2,23.  tbie  dar  uz  themo 
lante  sin,  in  regiouibus.  T.  145.  er  (juam 
ao  riai  hera  in  lant  C^uf  Me  Cr(e>  0.  IV. 
12,  61.  hiar  in  laute,  \fitt  auf  btt  €rl)e.  O.  V. 
19,  26.  föne  jordania  lande.  M.  41,  7.  in 
lebendero  lande.  Ne.  in  uuuostemo  lande. 
Nd.  du  sendest  sie  after  lande.  Nlt  in  iu- 
deno  lant  T.  104.  in  alliu  lant  fuor  iro 
scal,  in  omnem  terram.  N.  18,  5.  zi  lante 
uuas  thaz  skef.  T.  81.  unnestaz  laut,  ter- 
ram  immunitam.  Rb.  leimigaz  laut^  terra 
argillosa.  Bib.  1.  in  steinahti  laut.  T.  71,3« 


233 


LANT. 


h&JST 


sehet  thiu  lant,  rura.  T.  S7.  sie  nexient 
thiu  lant  N.  88,  6.  lant,  rura.  ti»  Iaht, 
agrum.  Ic.  lant.  cnlia.  D.  IL  329.  hohez  lant. 
Md.  lustlih  lant.  N.  105,  24.  lando,  terra- 
mm.  Mcp.  landen  des  bimelis,  regionlbus 
coelL  Mcp.  durah  mittaz  lant,  per  mcditer- 
ranea.  Mi}>. 

Form  und  Flexron. 
n.  s.  lant   O.  I.  12,  13.  18,  15.  I.  23,  10.  N. 

54,  1.  96,  1.  Bib.  1. 
g.  «.  lant  es.  Ic.  Pa.  gl.  K.  Mat  O.  I.  21,  6.  III. 

26,  18.  IV.  8,  6.  N.  104,  23. 
laiides.  Mq).  Bo.  5. 
landis.  N.  62,  10. 
d.  f.  laute.   O.  I.  1,  66.  72.  119-  Wm.  2,  11. 

1,  6.  M.  28.  Gd.  2.  3.  T.  81.  145. 
lande.  N.  26,  13.  41,  7.  73,  17.  Bo.  5. 

Mcp.  Wm.  III. 
a.  s.  lant   Em.  33.  T.  5,  12.  71,  3.  82.  O.  I. 

1,  77.  8,  27.  17,  9.  Ps.  N.  36,  It  44,3. 

104,  11.  Mcp.  Bo.  5.  Bib.  5.  7.  Rb.  lo. 
n.pl  lant  R.  D.  II.  329.  N.  105,  7.  Bo.  5. 
g.pL  lando.  Mcp. 
d.pl  lanton.  O.  II.  3,  18. 

landen.  Mcp.' 
a.pL  l^nt  (0.  L  23,  32.  kann  auch  als  pL  ge> 
.     nommen  werden.)  T.  87.  Bo.  5.  N.  IW, 

5.  88r  6. 
LAiStO,  LANDO.  n./7r.;  cf.  LtNTF. 
LAiSTUOPO. 
LANTLIUT. 
LAjNTLEITA. 
LANTWALTO.       , 
LANTREHT. 

LANTRIAN.  '• 

LAISTMARKA. 
LANTBU — 
LANTVVIP. 
LA^TWISA. 
LAINTBIGENGO. 

LANTGRAVO.  , 

LANTCHUNING. 
LANTHERRO. 
LANTHUOBA. 
LANIDERI. 
LANTMEZSEIL.  , 
LANTSIDIL  — . 


.1   f 


-  •    • . . 


LANTSÜHT- 

LANTILOH.  LANTRm.  LANTOLT.  LA! 
LANTPOLT.  LANTPERAHT  (U 
LANTWART.  LANTFRID  (gamftib 
DEGISALO.LANTHERI.  LAINTIIELM 
SINDA.  WICLANT.  WIELANT.  \V1 
WARILANT.  BERAHTLAND.  THIW 
GÜATLANT.  HERILANT.  HRUOE 
ITISLA^T.  MEGINLANT.  ADALAN' 
LANT.  HILtlLANT.  GOTELaNT.  7 
LANTSCAF, /.,  alts.  landscepi  (angel 
scipe),  ^an^fc^afO  regio.  T.  13,' 
Ra.  gl.  K. 
lantscaft.  Gh.  3. 

provincia  s.  statt  alemannia  ist  ii 
scaft,  regio s.  sicut  tiurcgouue 
gebiurda.  N.  106,  2. 
g.  s.  lantscaffi.  R. 
d.  s.  lantskcffi.  C.  T.  6,  1.  21,  13. 
lantsceffi.  K.  55. 
Untskefi.  T.  53,  8. 
lantscefi.  T.  97.  135. 
fona  betlemes  lantscaffi,  dt 

betlecm,  Is.  9,  3. 
lantscefte.  N.  15,  .3. 
a,  s.  lantscaffi  Is.  6. 

lantscaf.  T.  13,  2.  49,  6.  53, 
g./i/.  lantscefto.  N.  104,  45. 
</./>/.  I an tsbaffim.  K.  55.  61.  . 

lantskeffln.  T.  13,  1.  i.  ■, 

lantsceflen.  N.  105,  27.    • 

a.p/.  lantscaffi,  provitteiof.  K<  1.  • 

\»nX$keMe,.regi(trtas,  N.  104,  4 

(ALENDE,  M4iiAz<.!alts.)i    .:     ,      .V 

ENGILLANT«  en^JAnl»,  brüamiot  1 

gellanL  IIs*  /      ' 

(ISLANT,  3«laiib.'Fst  65  ) 
(UNGERLAND,  UüitxUfi^,,param 

lls.) 
OSTARLANT.  ;  .-    ' 

in  ostarlante,  in  Oriente.  T.  8, 
in  ostatlaiKdin,  in  orientis  paH. 

.   67,  34.  

MITTILANT.  ,     .  , 

MilT^ANDIG.  mtttelandigem 
medltfrrofleo  m4iri.ß.  71^  Ä,'  ► 

(MOÜLAitri'e/^o;;«»-  %••  ^M-  -Vi 


3S 


LANT. 


LANT. 


336: 


LANCPARTOLANT,  halia.  JVess.  atuonia. 

BENAVEKTONO  LAKT,  iapänia.  Weas. 
.  PHAFFKNLAND.  OrUnamen. 
.  PEIGIRO  LAMT,  arnoricus.  iVVe». 
PRETI  ONO  LANT,  domnoniam.  Wess. 
lf2«iIjBLAN0A.    OrtsnameD. 
FINSTARLANT. 

i\nBl\x\»n^«,  egypto.  N.  80,  '11. 
FATERLANT,  S}a»rtant,  patria.  IIs. 
(VORLANT:  de  agris  ad  tptciale  jus  vilUci 

■p^rtiiunti^us,  qui  dicmtlui*  vorlant.  MB. 

(12.  Jahrb.) 
FUIBTLAJNT,  provinda.  N.  49,  8. 

flihtlant,  provinciam.  Bo.  5. 
FKANCHONO  LANT  (SraafcJilattt).  ger. 

jmania.  Wesa.     .     . 
MILANDEN.  OrtSD.  (UrL  952.) 
ÜUALHOLANT(aBd(r<4Un»),80/&'(7.  Wess- 

cfuwtoniciau.  Wess. 
UVASCONO  LANT,  aguUania.  Wess. 
UüOROLT  LANT.  .         ■ 

thit.wuorolt  lant  C<^cc-J'  0.  III.  22,  51. 

nbar  auorolt  lant.  O.  V;  16,  35. 

itbar  eil»  auorolt  :laDl.  .0.  U.  13,  22. 
CRiZLANT«  arena*.  Bo.  .5.     . 
IVDEONO  LANT,  palaestwo,  Weä. 
^EDEiZLANT,  terrapromiMUMtit.fi.  105,24. 

des   keheizlandis.  tertae  promissionis. 

Wt     •?,    öi*.  »•»  ••    i-A. 

BARLANT.  Orlsnamen. 
BIRSLANUA.  Ortsnamen.    ;  , 

HAMULANT.  OrUnainea. 
.    SiLANT;  maritima.  Rf. 
8AHS0N0-LANT,  eat^fenlaa». 

.8AWLANT. 

de  talilant  j'ugeret  CXX.  Meichelb.  Nr.  562. 

selHaitt,  ierra<a/<<;a.p.  2.  Em.  31.  Wn.863. 

duot  s^Iilaot  Alficb^lb«  Nr,  464. 

8  e  11  a  o  t/  terra,  safkoi'  W»  -460, 

S.  aal  und  seljan. 
r;  8ERZLANT,  orabia.  M.  31.  Le.;  U  3.    aer- 

cUantLe.  2.     '         •' 
SIRLAND,  eprirn. 

alrlaodes,  syriae.  N..  88^  ^13. 
SiCOTrrONO.LANT,  Aybemfa..  Weis.  ■ 
SVABOLAiNT»  6<^n»a6<(iil«iit>..      - 
U. 


•1  •    '    I 


f 


LENTf,  siati^fCtutUämti  nwik).  VG.  IVi.  4SL 
GALEINTI,  n.  —  gilende.  Tr.   gclende. 

Hd.,  ms. 

kil^nti,  coloniam.  Bib.  9.       ... 

gilenti,  atJta.  D.  IL  333. 

diu  gelende, '«riMi.  Nh.   ' 

unseriQ  g^leoid^  N.  84>  13.       i 

MIUGELENTI,  novalia.  Ein.  31... . 
AULANTi,    n.    (al(8.   elilendijr,  JEUnb 
..  (fi.  Vorrede  IV.>  ^traxUi  .exiUu$n. 

n..s.  elilenti^  0.  V.  20,  88..  ..   .. 

eilende,  ./ran jii?f)jrr£i/io..I^.. ^64,  J. 

incolatuiß,  N.  119,1 5.  ..^^    .1 
el elende,  exilinm.  Bq.:5*  N^  76,4. 
g.  s  eliendegy  capHvUni4s.,Xi,  70|  1. 

elHentes.  T-  97.  147. 
d.  s.  eilende,  cqpiiviiaie.  N.  .64,  2.  73, 
9.  87,  16. 
eilen  le^  Moi>.         .  .  .  ^  ..  v. 
föne  .ferremo    eilende    iruuin- 
i    .         d«ii4o..N.  117,  25. 

elilenie.  P,  I.  21,  3.  V.  9,  17. 
in  gnarenio  e,Ulie.a(e.  0.111.26,23. 
:    a.  $•  eli ^niief\Cf»piivUaietn.^   N*  .67,   19. 
.(..   ■       !       77,  6K  120,  1.  (^n  das^Uende 

.  tea.kagequuariigen  llbes.  \Vn. 
j     .  244.)  1    . 

ellcnte.  Bibp  .5.. 
:  in  ellenti  virtfeib.  .Mt|v.  Bib.  1.  2. 

.1    .        .         in  elilenti  virlreib.  JSb;,.  6h/e;/i. 

vaveraL 
in  elilenti  fuot^  peregrei^T.  124« 
in  eUlenlin.uu^a^'faraKti^  peregre. 

Frg.  27w    .         ..i    .   .    t;,. 
in  elilenti.  O.  V..23,  IQQ. 
in  ellenti.  Le»  5.  ,:i 

in  eilende.  Le..  4» j'^ 

in  eiUeute.  ^i^  i'i.\  pm^egrt. 
v.  8.  elilenti,  0.  L  Jia,t  37.,{;  > 
Der  Genitiv  elilentes.  steht i^iich  adver- 
.  ..      .  .    bialiter;  r.    I  «. 

elilentes  f}f Qr9.^re;f(r^..T.  97- 
\\i  elilenUf  farenti^jT«.  147. :, 

ALILENTI,/. 

n.  ellenti,  captfmiq^* ,((.  70,1 1* 
g.  eilen di,  captwitaii^ri  fi*  70|.l*.  pcre- 
grinatUmis.  N..,l^,i7. 

[16] 


iv»    ■:      » 


.2371^ 


LANT.  i 


L^aVT.^ 


•»i).i .»         84,  2.    •     ■  •'■     ' » '^   ■       •' 

17.  eilen  dl,  capiivitatem.  Ji»  67^  i(k  13,  7. 

ALILANTI,    alts.   elilendi,    <7i//.^   c(cnt), 

fretnb,  t)frlrifbeni  eaiils  peregrians,  captivus. 

alilanti,  aßvenm*9d^  aliiandi,  üdvena. 

Pa.  gl.  K:  elrlefftiv  ädverHi\  gl.  K^  perc 

grifäis.  T.  325,  1.    incota;  Ra.  '(Pa.  und 

1 11 « - 3gl..K%  habdn  url eoti).  el len te,  cajMvns. 

N.  70,  17.   iefllende  ist  min  VeU,  pere- 

grinata.  N.  119,  6:  »h  bin  eilende,  p^- 

:     1  regrifuis.  N.  38,  13.    cüpfimi.  N.  84.  2. 

ih  pin  ^llend^'  hit>  in  erdo,  incola. 

i    ».  N.  118,  19- 

.^   tf^-i/m*  eülenter,  capHvnsj  Shn  - 

ellen^teV.  M«.*Bib.  1;  2.  5. 
-  d.  $*  m.  ellentemo,  captivo:  M.  '99.  Gc 

1.  6.         ' 
a.  «•  m.  elilentiBrn>  proäelyiAm.  T.  141. 
::  r   i       '     eilenden, »/i^rgfrirlrAn.  N.  93,6* 

capiivum.  R'  70>'  1.  84,  2.  ad- 
*•    '  tiMolii.  K«  98,'6.   ' 

elelenden,  exnlrm'.'Bo.  5. 
*  1      a.  s.  /;^«liiend»v^ca)7/it;»m:\b.  9,  4. 
*    ^.pLm.  elileÄte  (eccuitB).  0.  L  18,  55. 
"  elUnde,  capiivf:^  73,  9. 
^./i/.  eliientero,     pe^egrinorum.    T. 
193,  5.  '     ' 

r  .»       -JAp/.  elilentun,^Ätr?iÄlii.VA.VII.359. 
'Vi^     clftenti  uunrtin.  0.  ill.  26,  16.    eli- 
lente  uuerden  nnir.   O.  III.  26,  21. 
ii .   .1  dvent  nasih  elilenti.  O;  IIL  25, 18. 
'•'^;-/*'  '\  eliUtttfe,  i^^iW.  Pa.  e'Ulente,  pc* 
regrine.  Ra.  gl.  K.    el  elend  o,  pcre- 

ELILANT,  n.  pr.    • 
ELILEINTI0A,  captiviMiem.  Pt. 
EbliANTUOM,  limmium.  Sal.  2. 
ellentu^j^me,  KmAno.'VP.* 
idv:>»:   \^t\entuon\6;'  Ikhinio*  9twA.  4;  > 

ellentuom,  exilium. Hdv 'tapiiviiaiem. 
y'   Ü?.  MitW,-7iBJb.  1.  2i'   ^ 
in^naJiiii<ym  (ellenltuoitt.  D.  IIL 

ZS.)y  peregre*  Gh.  1.  3.       '        ^« 
•elllntibiin^V  j^^ritffim.'Mülrti'  '  •' 
-■^»■••\  ALIfiiEiNl'dJit«^-^' ^•\''*  •    -«i'^li^    ri 
ellenUt/fei^a/;  VJS.AU225. 


CAALILENTÖ^.  i 

sie  ^eellendotoh  un^ih.N 
k  a  el  i  1  e  n  t6 1,  c#7///i^i7>ä  (^Mj 
^geellindot  (fone^gote).  TS 
fon    demo    geelle»dötfen 

N.  64,  1.  : .  /    .  .  i 

-keeliendota,ca;7lit;aiii.  Mc 
pironi   kiciilentot,  p€reg$ 

(a  dusminB).  Sg.  ^O.» 
8intgeellend«t,  aayifitMM/^ 

ßo.  5. 

nnirunurdenge^JUndotrPi 

die  unsih  keellendot  ba 

captivos  ducperunt.  N.  186. 

GEELLENDOTI,    captivkaU 

125,  4.  '  : 

ELLENDÜNGA, /.    . 

ellendungo,  captivitatUi  JS 
cllen^l'naga,  cnpiiviiäiem.  I 
INLENTI,  Snianft;  pa/iw.    i' 
inlehdes,  inira  termmos  mnim 

Bo.  5.      •  ' 

d«z  efr  ime  inlentis  gniidew  D 

inlenti,  pairiam.  Epi  P/21-  "^ 

UZUSNTI.  -Ml 

^   lii  tharremo  nzletite,  Alif  Mi 

San».  O.  V.  13,  18. 
NIUUILENTI,  novale.  UK  h  Bi 
Sg.  292.  i 

niulenti,  notMifr.  Sb.  Bibb  li 
n iulente,  iMH^oi^; «Bib.  6.*''  ' 
niulento,  liovmle.  Bib.*  7«   im 

IV.  Buweleade.  Hd. 
niuuilentl,  y.    phlanzun^^a 

(oiivorumj.  Mv, 
niulenti,  nev^Uae.  Sb.  Pa»  ^3. 
•niuuifentij- yiOf;«i//dr«' Ai^;«'   '' 
ninleartf,  mvMa.  Sb.  VP;    ' 
niulenti,  nov&les.  D.  IIi'34h 
o'iuuilentif),  novalibus.  M«:^.  f 
1.2.  niulenlin.  Bib.  7.  niui 
Bib.  4.  6.  niulendin.  Zf.    - 
LANTILINES  (gen.Jrn.,  agetti.  ^ 
GtLATQTä,  indigenh:  K.patnhid  ^ 
giUnley  ^patthüi. ^aJ.  %  j^  1 


1312«:— UND. 


LINDA.  LINT. 


m> 


t,   •• 


INLENTE,  mcef4h  P«.  gl.  K.. 
.    ÜIiLAJ«TI,  irif<>/a.  Pa.     .     , 
urlenti.  gl.  K»    • 
urlante  (ur  ünte?),   bargincs  pere- 

grme*  Jf9^      .  --. 
nrlente«  Ra.  gl.  K. 
ÜZLENTI,  eaniles.  Ja. 
•  UJNTJAIN,  lantin  (allnord.  Ienda> 
lantumes,  applicnimus*  Sb..* 
(da  dei.scef  leptin«  Mos.   da  it  himil 
er  lenti.  Mos.)  .  . 

-  {(ilantej),  subdiiclis.  M.  31.  Le* 
ZUOGILANTEN,  subduclh.  D.  Sb.  Le. 

vmi.  .  "■ 

P1*LENT  (?)  (pisleht.  Pa. ),  «mT/ii^.  Rs)^ gl. K. 


#         f 


I^IE^^i  /•!  £en5e/  Spiere  (alts.  Icndi^angels. 

lend,  lenden,  altn.  lend.  Cf.  LANCHA). 
i«i  I.  l«»ti,  ftäk  M.  33,  Pk  1.  ^.  • 
8.^|e«fe^  r«o««.  C.  Sg.  242   Rd. 

lendl,  rettet,  gl.  K.  Tr.   . 

lentin,  lumbi.  Sg.  2Ui).  T.  '150.,r«nM.  Ib. 

lendin,  lumbi,  Em.  27.  reues.  Sg.  21)2. 
f.p/.  lacndino,  renuml  Is.  9,  4. 
ff.^lcnti,  luäibos.  Em.  31.  r«n«.r.  K.  7. 

'   lentis;  Atoito«.  T.  13,  11.  r^n««^.  Frg.  41. 
IJNTI,  LENTINC,  ».  pr, ;  oder  zu  L\i\T? 
LENTIPRi^TO. 
lENTIFANO.      ' 
LENTIWÜRZ. 
LENTISWERE. 

USD  (Ifnb,  gelfir»), /^/5  (ang.  Udh;  cf.  LENJ, 
Woii.  linr,  /^i;f). 
Sit  io  in  datia  fila  lind.  0.  IL  19,  18.  sy- 

meon  biatuniuaies  lind.    0.  IL  7,  36. 

1  i  n  d  i ,  Uqnidiim.  Ra.  1  i  n  t  k  i ,  liquidum,  gl.  K. 

[ruch  ist-minbruod^r   (Sfau),    ich  pin 

aleht  unde  linde.  D.  HL  73.] 

UBiDt  linder,  zephyrus»  Ic 

lindez,  lene.  Sg.  183. 

lindis  winijs,  Imns  aurae.  Bib-  5« 

fiteuaat  lijidea  ze  trincbenne.  (^ino//^^* 
Bo.  5. 

lindemo  muate.  O.  IV.  37,  20.  ^ 

lindemo  uaske.  Bo.  5.  i  , 


mitliodero  anaaikte,  tenero  tiKi/tf.'.Mcp. 
linden  lenzen,  placidum.  Bo.  5. 
,:  mit  lindem  (lindefi.  Em.  7.  Can.  10;  ^2.) 

uuorton  iachanteodo  slichantef  scal- 

pentes.  Cao.  9.  

Comparativ:    aiaiu  i^uort   aint   linderen 

danne  ole^m,  molliti  sunl  mper^. oleum. 

N.  54,  22. 
mit  linderen,  Icmoribus  (reaiedÜMj.  Bo.  5. 

LINDLOKARL 
LliNDMLOnC. 
UJiUO/adv. 

^  lifÜdb  uaiüic't.    Witi.  4,  16.    lindd  •«•prab* 
>  1'    '-   O.  f.  25,  9.  lind'o  laz  tbia  kestiga  sin. 
.  i'        O.  in.  1,  3L  lindo  anlyuurtita.  O.  IV'. 
23;  39.  lindo  uzgiadg.  O.  IV.  12^  42.  sih 
'  freuuen  lindo.  O.  IV.  12,  65/  d^ost  gi- 
"'.'.rahan  lihdö.  O.  I  20,  301  utiirfU  druh- 
.'     '  -  iin  in  fho  lindo  tlies  n»^ge<s'fiaman- 
^    :.8indo.  O.  V.  9,  9.  -  ^ 

LINDI,  y*.,  lernüis*^    ! 
d.  lindi.  Mcx.  Bibi<L  2. 

GELINDER  (fletittbir),  hrandas.  Hs. 
ÜMLINDLIH  (?),    infimiis,  Jmmilissimus.    Pa. 
(lihtlih.  Ra.  gl.  K.) 

LIMDJAN  ((intern),  molUre  (angs.  lidbjan). 

lindi t,  mollif.  Bib.  5.   ölanditur.  Bib.  5." 

ist  kalindit,  Icnietnr,  Rb. 
GILLNDIZU,  delinio.  Gc.  12. 

LINDA,  /.  (angels,  altnord.  lind),  UxL^rH- 
tia.  F.  VG.  2.  L  173.  Sal.  4.  Zf.  Imüscus.  L. 
Wn.  232. 

linta,  tilia.  Em.  22.  3t.  Sg.  184.  299.  YG. L 179. 
linte,  tilla.  Sal.  1. 

LIISDINUiN.  LINTVVILVRL  UNTOWA.  LlNT- 

IIART.    LINDTHORF.    Ortsnamen;    liieher? 

Auch  der  Flii£sna|aen  /7i«»i«9  liadillUc|iiti 

(Siinmac). 
LINUEA  (?),  dfitiUq.  Sg.292.  {H  a  adj.  Wt^ 

dina   oder  dßr  gen,   oder   dat.,  vom  st^st, 

linta?). 


....    1 

I 
.  i 


LONTT  {Vini^.basiUscus.  Id.,  altnprd. .Unnj^  und 
lingvi,  seipens),  :•'  <    . 

hibera,  bestia  diciiur  eLsol^t  morare  ißfumu- 

[  16-  ] 


•SU       LUT^-i-LANTf1UDA. 


UN^-^LENeO. 


9 


'  '^'^  U»'')ae  rignißc'at  mortaJitatein,  qwu  üllo  no- 

mineiinttticitm'tZft 
-  LlKTWURNt  (noM.Iingorfnr;  im voca6,ih€ut. 
•  v«ff  1 48-2  wird  Sptttwurm  durch  boa,  eocodril.  ■ 
/r/x  .übersetzt).    Sind  hieber  die  mit  tiod  zu» 
=  <'    iain^engeiettten  Personennamen,  die,  wenn 
.-.li.  .  lind  den  letzten  Theil  der  Compbsition  aus- 
macht, immer  weiblich  sind ,  xu  xäblen?    das 
.'',  -»^hord^  ».  j9r.  sigrlinn  scheint  dafSr  sa  spre 
eben;   oder  ist  linda,  tiut>t  (im  Nord,  und 
Angela,  auch  (5(^{Ib)  oder  das -dazu  geböHge 
altnord.  lindi,  O&rtcO  in  diesen  Namen?. i 
..i<;    UMDOLF.  LINTFRIT.    LINTHART.  (ÄRA. 
;,       LIND.  ALPLIIND.  UODALLINa   EKKL 
,1  UND.  ACKILINO.  IRMINUISa  ASCLINO. 
;  .    :.  mSLIND.  RATLIND.  RIHLINDA.   RE- 
. ,       .  GüNUMD.  BERAUTLINDA.  BOUCLINOA. 
'BURGILtND.  VAflLINDA.  WARALINDA. 
WIMUNDA.  WOLFLINDA.  KEBÄLIND  A. 
KERLINDA.    COTALINDA.   COZLliNDA. 
HADALIINDA.     MERLIND.    MAGIUND. 
HUGILIND.  HILTIUMD.  HELMLIND.  TA- 
GALIIND.    DACHILINDA     THIOTLIND, 
THEUDELINDA.  SIKILINDA.  TiURLlN- 
DA.  TRUTLINDA. 

LÜNT?  ^    ■ 

6UMDLÜNT?  —  Istriarum,  uualana.  uuira 
plecias.  gumdlunt.  Pb.  1.  (Nordisch  heifst 
lund,  indoles,  modus,  lundr,  nemus  ) 

LUNDA  (angelfl.  lynd,  adeps)^  arvina.  Tg. '5. 
i:ÜNf  DSSA,  pectusculum.  Gc  8. 


•*•••«•    ti 


tumphrit,  iturena.  Sloii.  S. 
lantfridun,  murSulam.  Sb«  Biba  la'9.  7. 
lanifriguD,  murentäajm,  Hft^ 
Ikniitvi^  murenulam.  Bib.  5. 
goltketenon  in  lan  tfrid-e  (lanifrideiL  1 
^  111.)  uuis  gcbroihla»  mii/yyi/i/af.  Wm.  t 

LINSI,  /,  gjnff,  Uns;  Kt  Icnsic.  M.'Ä. 
184.  Ph.  2.  Pr.  e.  St  D. 
linsin,  fens.  L.  Gr.  4.  Hd.  Mon.  2. 
linsi,  lentis.  A. 
linsi,  lentes,  Sg.  299.  Em«  31* 
linso,  lenticulae.  D.  VP. 
mit  linsinin,  lenticu/a,  N«  46,  5. 
(^hele  gemachot  ein  muos  uz  linken 

III.  71.) 
LIINSLN,  ad/\,  Hnftn.  , 

Iiif&inei  Oi'uosesj  tehliY idiäid.  Bit.  i 


•  :•  .:    ■ 


•  ! 

•  •     * 


(ängeU.  Innren;  ist  an  nord. 
landr,  nentus  zu  denken?),  Lunduna  ($t).Tr. 
Idttdiniuirt  (Sonb^n);  TA. 


■  1 


LÜNTÜSSA  8.  LUNDA. 

LANTFRlDA,'8«|irj)tcte  C5ir4)  («ngel»  la^m- 

prxda),  murena.  L.  F.  Gr.  4.  Hör.  Pr.  v.  t.  m. 

Em.  32. 

lampreda,  murenula.  Bib. 
'  laAnpV^ta;  IV.  murenula.  Em.  31. 

lantprida,  murenula.  D.  II.  378.  ^ 

'  lattiphrlday /anK/ir^a.  Ha. 


LANZ?   Ist' dieses  Wort  als  iimplex  inm  g 
(gi-Ianz?)  anzunehmen)     S.  XJflJAjSZi^ 

auchLENZa.         ■    " 

•         I 

LANZO,  LAiNZA.    jybm.  prqp. 

LANZIMCV  n.  pr.;  cf.  .lenzo,  ver;  a^er 
Landefredtts  ^iii^Lanzo,  welches  hiei 
Abkürzung  von  Lande/red^  ■..  tu  seyn  sc 
(cf.  Ingezo«  Regizo«  Winii^Oi  Teüso), 
ist  es  eine  andre  Bildung  mit  izo  a^  dei 
Theile  d^s  compös.  und  lanzosslantizc 

LENZO   (auch,  LENZIN?),  m.,  %tn\  [ai 

.    laenten,  lencten,  lengteo;   ist  alav«  1 

lato,  (Sommef/  zu  vergleichen?  (c£  die  i^ 

Form  langiz;  audi  LAINZ)]; 
n.  lenzoy  ver.  N.  73.  17.  Bo.  5. 

lenze.  Hd. 

langea.  Wn.  460.  D.  III.  88. 

langiz.  gl.  zwetl. 
g.  lenzen.  Mop. 

d.  lenzen.  Mcp.  Bo.  5.  ^ 

a.  lenzen.  N.  73,  17.  Mcp.  Bo.  5* 

lenzin  (oder  ist  es  nom?)  Sg;  913. 
Cf.  w.  pr.  LANZO.  • 
LEcNZIMANOT. 
LANZIC. 


tt3  UNZ— LlR.  -«EfeR— LIEHL     :       2U 

Uütlgnn  eiti t  veno  temporei  D.      ■■• '      LfcRan  )        ■«•»>>, 

LENZISa  '  s.  LIS. 

dio  Icmesca  sonn».  Mq>.  i«.i-i      ^7*.   '  ,/ 

»a  lensi»keino.  uuetere.  Mcf.         -      '-      -rtD« 
mit  Uii%'uk*n..hlaomon,.  vtrniferU.  ser-  1-^A  (8<ler),  /jr«,  i?ÄrÄ'. 
fii;  Mop.  B.  *.  lira.  O,  V.  23,  198w 

lyra.  Mcp. 

UNZ,  noZ/iWa  *.  muiiebria.  Tr.  ff-  *•  J"»«-  B»-  & 


•    I". 


dmS.  lirun.  Mu.  Mcp. 

UNZ,  ir.;^!-.  '  fyrun.  Mcp. 

a.  s.  liruiL  Mu« 

LANZIG  &  LENZO.  ■         '  lyrun.  Mcp,    ' 

.!  ii.pLViten.  üA. 

X^AAR?  sMtktl  (aar  ilh  bistis.  Pr.  e. 


I  I 


LARI  (alte,  liri);  reet/  inumi;  cf.  ängellk^laer' 


farLOR— ,  farLUR—  s.  LUS. 


c  TiAÄ  LOR— ,  LAUR  — ^au»  dembt. /«ir«*. 

are  dero  guoti,  titam».  N.  7,  5«  .  nnnimi 

o.  9.  j.  lar«  seia,  ammam  mattem  fsaUävttJ.    .  xOtlBAUM 

M06,8.  '  LAURIN, /a«r«<5. 

habenl,  die  liakent  hang**,  rfu.n-  «itiaönnen  houbetpeadelen,  «/«-/««/a 

da  sie^trost  nehabentin  irisel.  laurieira.  Meo. 

b  e  n.  N.  36,  19.  Schreibfehler  des  cod.  *  ^ 

.*''*'.*?.'•'.       ,.'  ;       .    .        LORes-ham,  Ortenamen.    Ct  LORICHA. 

0.  ./M.  Ha«*  (4ie  cich«n  lieser.lareX  >»«• 

""•  '*•"'»•  .  Lt)RA,HJRRA,  /./Sauer,  flBiiii  an«  M 

IRLAREIN,  alts.  alaria«.  -r  y-r 

er  anaih  acolti  irlaren  thes  maofigfaU  Zuftmii  lat  lora.  —  Cf.  JjU« 

ten  nueauen.  (X  V.  9, -33.  Iura,  mustacca.  M.  33.  Pfa. 

.  larra,  miutacea.  Sb.  Ph«  2. 

LAR  in  Ortsnamen,  eiWst  domms?  ^tt  norii  lis,  Inrra,  acinum.  Tr. 

wäm;  aber  auch  lat*  /ar;  lArM,  deren  Ir  urspriing-  .  IfJktxt^aeimi^*^  Hd-  ., 

lid»  a  iat.-.  S,  »neb  JUAp.  -  ^Jl.  FRI-      iü„«p/,;^^i«.  it^;  i.lSb. 

DfiSLARI  C8tl»lar),  aoph  J-ricD^SLAÄ.  ZI.      i„„„r  ,.    -jVoji,  ^Äurc«:  Bib.  1.  2. 

DILARI.  SCEFTILARl  (S4»rfU«r).   LONG-      gLÜrI  Bib.  6.  Ö.  13.  gluira.  Bib.  10.  gliura. 

L.\RI.    BERGURE.   DIWULARI..  BqXJLAR.  Bib.  11.,  »i««c,a. 

GOZLAR  (OfOdf  ar).  —  Gehdrtn  die  QrUn.L£RA, 

LERWbieber?  .        •. ,  LURO,  „.  pr. 

GILiRi,  9tmt^i  mrtfuhi  .  .  LURINBÜRC.  LURINBERC.  Ortsnimen. 

tbar  ist  in  ala  uuari  maoa^ f4lt.  gilarl 

{  :     O.  IV.  15,  7.  duio  lAanAgfaitgilari  In  LIER^  Solrc  (gfni^r  liter.  Hd.  Tr.  H».. 
himilricbe  uuari.  O.  V.:23,  2.  .    ligvre..    ..  .». 

xi  si  nemo  alt  gi4iitel  0.»J>iii,iU»,-  u.  «^ui       .«j*.i««u    a  •      -     • 

«na  dbht  eiV)nian.gil»ti.a  IV.  9,  10.      |4|^  JWPC<l9j|^.  QtU^^ 


r-     ■» 


I.'.-     1 


24S    .    LIRDN^NJEII'MI.AS. 


•  r 


i  LAÄ/! 


-i»    t     - 


LUUPENTER,  liripens..S^.  ^.  4.    ^  f!.:;i:'    : 
LERAHA,  /.,  itxdft,  alauda  (angeh.  lafcrc| 


laverc;  schottisch  laverock). 

12.  s.  leraha,  carädrius.  ,^g.'^4i. 

1  e  r  a  c  h  a  9 '  laris,  laudnlä.  Epi,  31  .j 
leriha,  caradrio.  A. .     '' 

i^-:i.u^      f.-         v^m:  'Lat'!      •••1    .' 


Ss.  299. 


fe 


iVn.  232.- BJk 'S. 'd.' Em-  24. 

.':T^   .f»  i«  '  I :    .'*.  .V, 

lerehha,    caradrio  vi  hfQda.  'D.    c/ira- 
drion.  Bib.  1.  '    ^.   1    .^.V 

^6r£h«,    caradrion.   Wn.  460.    laudula. 

'  -^   Wii  460.-   .^^i   .:  .'-;in:j'.f,i 

o*  lerabhun,  caradrlonem.  Mo. 

Uracheii.  Bib.  5.-  /;  U.I   .--JKM 
LERICHUINVELT,  Serc^enfcIO.  Ort&i|aRtt»i.l 

LORICHA,  LORICHO,  8orc^.    OKlsMl*l*f^(cf. 
lauriacum  bei  Am.  Marc.)..,  ,vv\..i  \    /f;l  //j 

LORICHI(>Sallin(^«n)««l«»lVlM//»^.F<1.^^^ng.) 

lorichin,  cwtiadus.  Tr.'$|C  2494\4aS^\ 

LEIHl5M..\HiiE0..:  „...1.  .<;     :*.,l-r  >;iO.! 


URIMlRIä 


iM 


LAÜRIN  s.  UÖfi  "\      --^o^  ■'•='  .nr,n«l. 

LIERAN,  Orlsnsnnerf.' '    "■' .  ]' '  "^^';<««*  •'.■""«' 

.1  I'    .U\V.\\u\    ff;  Ulli 

LARMIDA,  colamitaj  m^^amm'lfaiiMw. 
terbuch  aus  dem  FrAhkÄirl!i^V''c«^.'S9.M»ig^Art, 
finde  ich  in  meiner'AbWBilftBlSKtV'M'MiV^- 
scbcinlkh  eine  Wn^  "OltfeHra^är^ifiY  fiSiUl^a 

LERNen)      ^     -^ 

LAS.  Ich  stelle  iiMie.{^tiHel;fttg  4£i^ 
auf  und  halte  sie  für  sansk.  laf,  manavifa^äri, 

las  wird  mt  stiBaiiunelnnMs^TWMtnefl  'fn^n 


und  \bX.*  legftgiy^i^wdk  ^\^^\^.\  Uyßm^i 
Vielleicht  gebort  auch  LÄRI  und  GMUil 
hieber;  auch  U^V,  L\SmE^i%{x  .Vn\  ;: 

LESAN  [ttsSi,  ia&,'Usaii^  parKltk 

"  l«eraii  (s.i  g^leM&^iiutuliIeeaiis  g 

er.  aber  auch  angels.  leornjan^;W^d 

cere  und   auch  legere  bedeutet);   siel 

X^IOJ^  goth.  lisan,    famtneln/    cc 

nord.  lesa,  alts.  und  angels.  Ic^gaUi,  J 

der  Bedeutung   von  legere  und  collig 

lesan,  legere.  K.  Ö8^  Wei  prg.    >d^ 

lisit  föne  Esau.  N.  37,  9.    lisei  ^ii^. 

Mcp.  li$it^)-//r£i^  Jla.  gl.  K-  IfJ^/B.  /ij 

145.   läse,  legchni*  Bo.  5.    lesante, 

,..  /^f.  Sb.  ^^.%1\b  Cprosag^^  ^iki^n 

findist  injii)  g|zaitan,    thar  uuai 

er  sin  gfni/aJÜL,  ^o4{io  thir  iha.r 

mäht.  O.  £  23,  .17. 1&  lesaa,  co/%. 

.1  \    SU  dicJi^t.  er.  a^,e..^ih.  Wjiv  Ä.  t,  1 

colliguni.   T.  41,  3.    jU)h  M^^nt   th 

\..j4^Ut«,gaf}4.«iil  ir;o  a^ot^  <Q,;|;  1,  ' 

:i;i;ki.««  e^iiftiOiqi^eiiutt.Us,  ^kgit.  O. 

(itiirma  a:lsi^  4iAle  aoimanida  lese 

Form  und  Flexior^t      •    <i^ 
V  ^^  //^.ilenn:  K.  a8i!4d:r  gl.K;  Oi*K  3d, 
3,  4.  Ol.  44.  Can*'4..    ^^ 
lesen.  Me.  Org.i    '•      ;|.    ..;;.' 
'•  ..    .  >. Ahes  Icsaftüäs;  Os.  7»  mi 

zi  leaannet:  'II,  lÖ,  1. 
ze  Icsenne.  N.  56,  11. 
.    .  '  (dttVlksis;  Oi.  V.  14;  6.         :       .      :i 

,K         :.    fi»!«!«  O.   l..ly,30.   i^   7.   ILj,9,; 

lisistuOh.  40. 
'i^CeJJ  lisittfc'I.  19,  25;  V.  25;  41.  Ȁ 

- j  X  .  n  /...  vTfi j  ^t.. .  jj..:4^  1. .  77.^.  49,  ^ ,  .^ 

-. )/««.!  •.'■■VVrt.  6"  1.  "  •  •  '  '  "  -'i ' 
■''^'M^UUia^l'ti^mns.  Frg.  i4l'l  > 
,'.>I.IJ..:  Ifstii."».- Oh;  68.  «Y:«ö.'fe:  •• 
(sie)  lesent  T.  41,  3.  167,  S.  Ö)  f. 
20,  23.  Hl.  7i  51.  N.  -80,  15J/ 
i  i.i(4u)il^«M)iOo  Hl.  13,4:4;  : 
ii:  )i(«r)r  lesfi.  Kj  11.  T.  145;  0.  U:  23/  1 

(wit>  l(^^adiebl  K.i  l6L;!40l       >^-  •  ■ '  - 
.01  ,»;  .as4ib,iltfJ!Nai'a:lV;  6,  «6;   ^.  < 


»7 


r-.i.  <LiS. 


^  k 


LBS. 


51-te 


{ •■ . 


L» 


\     ..  • 


1 


(ne)  Itnik^Kr  18. '■ 
ik  tat.  0.  I.  1,'87. 
(te)  last  O..  V.  49^  31 

(er)  las.  O.  I.  4,  3.  IL  4,  6f. 

liiiir  lasnn.  O.  IV.  25,  6. 

i(ir)  laaii«.  T.  68;' 3.  100.  117..  :    J 

(sie)  iMaiw  O.  II.  10. 9.  HI.  6,-4&  T.  204>  3. 

Ä^R  jMis!  0. 1.  93, 17.  II.  7,  75.  111.7^75. 

Org.  Sb. 
nn/y./»/.  leset!  0.  III.  20,  15&.  ^ 
p.jmies,  lesendo.  Mqi.  ■      ^ 

lesainti.  RW    ^  '      .     .     1 

lesan^i.  gl.  K. 
'-'     L'     letknter.  K.  4ä 

lesante,  legmilha.  Sb.  Ps.  3. 

GALESAN,  alts.  gilesan. 

**  kilesan,  reeolere.  Ka;  gl.  K.' 

kelUit,  cottigit  (cbrefti).'H.'35. 

gibot  tho  drahtin  sinen,  tbax.qiioLa 

thie  liuii  tbes  firiiuasiii,^  thie  ibpos« 
.    .        mun  tbar.gilaaiA.  0«  lU*  6^.46. 
keleaeoida«,  co//^^w«iRe. .       .* 
calcsan,  4:oileeta  {9imlUlüdoJ.Jp9i*  i^Wilt- 

.    raiOJ  gL:Ka:)    !  -  i    i!  ■- 

gele«eiiih*beiit  JN.'78^  L  >    . 
'((äleaan  ist,  leoium  esL  Frg/  59. 
Bin  kaleaan,  legimiur.lL*  9..  10»  iL 
gelescoi  iiuerden,  recitarL  Mcp« 
gelesen^uuirt  (tou)l  Mcp.  ''•^* 

galeran  (pari*  praet.LmÜiii  |alesan  Gn- 
"\  'lUiVii^h  iV  fol^eh^len  Stelfeh  (cf.  ^aiie. 
>an  at;  gane^iatiii^w'etan  8lL'  ii^wesan; 

;       ,1jleran  (calesap.  Pß.),  coNßcia.  g\.K* 
^  ■    •   '  cal eriirt;  colteciio(müHortänJ:  I^A/  gi- 

[ ;  y^  iM^f^K^^  hcaof4  m  ^, f»:,*  3. 

gileranu,  rei^^tp.gQh,  5.  kileraniu, 

.       •  ^  :mriMrci.Bt>..kilef4üieinWaciiviKi42. 

I       {        —  ist  karer  an  (sicJ.coUigitnr.  Rh* 


>-  ..(caleran«  Gk.3.}9;ir^tf7i«09/iir.  Gh.3. 

sin  kaleran,  legantutl  lip  9. 
Z15AMANA  GALESANi 
zisamana  gileran.  ni  uuirdis,  noncoU 
ligeris^  MC  Sh.  Bib.  1^  2. 
AUUU  ZI  KlLESA^iiE;r€aoiHigendum.  K.  32. 
■     ;l)ZGALESAN;      •■.■....:■• 

uzgiicsin,  dolligimus.^  Le.  2. 
Hzgii.eran  uner Atn ^  colliganlur*  GI^3. 
ARLESAN  (alts.  alesan),  erlcfeiia 
arleaent,  coUigenL  T.  76. 
arlasun,  elegernnL  T»  77». 
. '  arleaanii^y  jmrgala  (membra  JlyppoUiiJ* 

;  Prud.  4*      ;        .. 
8  o;s  o  a )?  I  e  s  e  o  e  si  n  t .  colliguniur  (zizania). 

uz  ABiLESAN,  Att««rlffett. 
arle^emes,  iz  uz,  colUgamus  (zlzamaj. 

■'■"  IfJL'ESAN,'t'inUfeii.'  "' 

SQ  daz  pbaz  ingelesen  nuirt,  N,  TS,  1. 
'     ÜNtÄllLESÄN. 


}  ■'.      J' 


*  * 


•   •      », 


^      •  ■ 


Text  kiJiCsaBfJn  der  Handschrift  aber 
i.  f     ..  deutlich dulex « nf  K.)  dfri  .6S  «h 


ii.    ■;!'.Mt|'*i/    ii  i!:»it>i^  (Je".    !  *ni 


ioub  zuntarlesanne,    m/^raf^  legendae 
"  ' "  •  7>oArf^:i>.  Vis.  ir.  366.  " 
ÜFLESAN.  aafl<f*n.   '  ^ 

iirtas,  /rg-iV  ffrä^hltnä  'chMrumJ.  Prad.  J. 
_.^  ÜZLESAN»  auiUfftt.         \'_  •'     ••'' 

'"uzlesaiiics  (uzlesan.  L'e.  $.)>  eo/ßgfmitf. 
M.  31.  Le. 

"' dxtesent,  cötUgent.  M.  3Q.  Gh.  1.  3.  4. 

WIDARLESAN,  »ifb<rlf:f«ri; 
uuidcrlesan,  rcfegamus.  Ec. 
^^^   pURüHLESA^l,  buvc^jlf yen.:  ' 

*^unibIeraniu9'/7;^r/i?/ftaV*Ik.  II. 
,   ZISAMANA  LESAN,  jufammfnfefen. 
,,' daz  er  die  lili'on  zcsamchc  lese*  Wm. 

■  ■  ■     , 

"•'■"■  "ci'sänieiiiB  lV^ei(tÜ,'rMo///j^«n/^j:  Rg.  1. 
***L*E9Ö;  m.;  l«rtdr  (^t«»c4i/iy>.  Ni' 93i  20.  *'   • 
r-lMSiÄErm.,  ti»n£r<n»ua/4r.>:Tr.  Cf.'i     .    ,  ; 
.LESARIHTLS..REHT....  :    ;      .!    . 

1  GI^ERIM,  rtcUatioßem.  Qap.  13. 

'  ^  •***'•  '  • "        :  i     •      •      * 

iXmS  kBntite.  in; if<)ig^den. Stellen  gleicli^  4eni  an* 
-:f>'.g^8ii  liai  ^Iteiedard.  les, .  minmf  non^ne,^  Tür 
.ghUcran  Itineiafi  fiiegalauni  gehalten  vircffd^A:.  .      : ,  |  .  ,. 


^19  iitS,  LESA.1JS. 


f  . 


•ie  «e  «uiixen  U«  iikai  sie  taont.  N.  68,  ben,  dab  die  Spi^che  aodk  Negatioaea  (wit 

1 4.  10t ,  7.                         ^  affinnaüve  Partikeln,  z.  B.  j  a)  ab  laljerjtk 

br  hia  er  aib  thes  leidea  er  ni  nuärnoli  gebraucht;   dab  aber  auch  in  mehre^eti-  d< 

les.  0«  III.  24,  76.         -       :  geführlen  Stellen  les  weder  ab  Ne^üon 

tboh  ni  habeta  er  bu  Ua  mera  thes  gitbi*  als  Interjektion  steht 
^    gines.  0.  IV.  16,  8. 

aib  ouh  non  ni  niida4i  Us  ainea  bjilssla-  LESA  (cf-nord.  Its^-  lamfitiam),.  v^:  wi 

gonnes.  O.  IV,  19,  7«.  '  m/^ak^a  (Xletttmg).  Li  Tfr.  H&.  Moni     : 

«i  daamea  qnaton  se  lea  uuertiaal  thea  '  ItH vLU,  Ihin^afi,  gausapae. 'St.  l}$.icL  II 

nnerkes.  0-  IV.  28^  11.  LESESTOCH?  inßnna  (M/oMna,  miira] 

ni  uueiz   ih  les* in  gäbe  nuar  ih  i«  ana-  460.    Hieh^} 

fabe.  0.  V.  7,  84.                   ^  USINA,/.                               .    ,        ;. 

In  a.  a.  a.  äbles,  n^^mr^Mim.  BI.  Sl.Sb.  Le»  lisinun,  lisinnas,  Wji.  863.  ., ; 
3.  übersetzt  es  sogar  ohne  n  i  eine  Mejgation. 

Allein  eben  dieses  ab  les  steht  in>  ab  les  '^^^SA,/,  ruga.  Mon.  3.    Cf,  das  vorige  1 

welihes   mutes  die  sint  die  ir. vTo|rderen  Icsuii,  rrig^*#.'SaL  4 

so  ne  cren  t  — .  Diul.  Ill^  38.  rfs  liitMjektion  GALESÖT.                              .             ,  . . 

(eben)  ohne  Verneinung  und  in  d^n*  folgenden  "»"^  kelesotemo  tuoche,  con/racfa  i 

Stellen  gebt  ihm  auch  die '  verneinende  ^l^^eu-  SP?^  ^^  ^     . 

thaz  ziunurfun  se  les  mit  bittir&  tO:des.  UlO^  vielleicht  eine  zu  sanik.  ri,  tre  gel 

0.  IL  11,  47.  -    tmd  mitis   vetDfiebrte  Wurzel;   of.  altpr. 

thes  githuingnissea  thes  nuoroU  tbultit  />r/nAr*adep  re/miUjj  lit  iysti,  j^cyi^r^.     I 

tbanne  les.  O.  IV.. 7»  29.  Hao,  leisa,  leiso,  leis|an,  leisanoa,  1 

iob  rjafu.n  filu  beizp  cru^^o^Iesni^O  cruzo.  '    leiste  leistjän  reibet  sich  des'gotb..laii 

0.  iV.  23,  18.            ■        .  []'■  ,'j\    l  docere,   wegen  auch  Uran  und:  lirnen 

ia  uuortun  dote  man  oub   les  q^ielce  si«  häufigem  Ueber^nge  des  s  in  r)  an  diese 

nes  uüortes.  0.  IV.  26,  18.  \  ^^^  anJ  •  Auch  daa  goth.  pr^ieientam  L^is 

«uara  thenkist»  les  uuio  meg  iz  uuesan  (von  dem  lai«jan  herzuleiten  ist)   deute 

alles.  0   V.  1,  45.  /    ,  T  JA-     r  WPJT^ 

mag  mih  quad  si  zlin  tKo  les  güusten       ^^^^   cf.  va,t,^«o,von   Vyil. 

ttueinonnes*  0.  V.  7,  21,  »  >.r  *"  :«» '«.,J»k  I  j  Ä^  i  •  t  •'    *»    \  i 

.     ,  .  '  .         .    •  .    i'    «'J    U      ...  ist  aucii  JU/x.k3  zu  vergleichen  und  das 

übe  sie  les  m  uuass^in,  si  cmm  cognovtsseni.      ^.u,^„  ^»  ».il^c.«'   j         . u  '  •"*-    i    • 
^   ^Q    ^  V  TJ.r«:.!'  ...  gAieran  st  galejsan;  das  goth.  ai  m  lai 

.^V  •  »'•    '     k      *    'r    ' 'f^L^    1     '     tonnte  aus  a,  durch  Apßigung  eines  1  *(und 

zitt  les  minnont  sie  achuste  furet,ugede,       j.,^^l  r«  .«• ^j       %      .  i    j  \  - 

,.  ,       .  ^  /      .,.       \     '      I,     /       durch  Gunirung  das  i)  enlataiiden  se?»  (cf. 

.'i  .^  :  ^."   '».     .   .  ...  im  MT  A 

Die  Bedeutung,  von  ebeUi  dlf^l/^s/u^^ mehre-  :  .j^i|Und  althochd.  j4,   vaila  und    VVjfl 

ren  der  hier  -^Berührten  .Slel)««,>.^,s^^^  ^   g^ 

als  eine  Contraktiöh  von  lewes^  «•  *^"'^"i.*'»    «J '  *^^  -^    '"D  4T>  '  ^ 

ansehen  zu  lassen,  um  soimebr  da  defenft^tÜ  Ie-  .L'i  hAira:l^'und.J3iLJL\9.taibun>  mid  aanak 
uues  cramda  göt  d^rtflibelo  in  N.  iöi(ik]f,12.     .1  .•.   »'.-;,.  .       T 

die  Slelle:    ziu    les   minnont   sie    achi^sle.  v^^^^i.  4"V**»^^'^^ 

fore  tugede.  ßo.  5.  zu»  Seite  geatdU  «Irt^  in  Rücksicht  di^r  Bede, 

kann.    AiiKtöisig  ist  es  aber,  dals  neben»- cman-jon-    '•   li.-.  <:.ii  '•••«•7^7-  *  ^^  -^-. 

der  beide  Formen  leer  dnd  )efu«eä  m  Muund  rcniadeFStonti  (oft  V>V.ÄjS  Q«.wiat,  ISjt 
Bo.  5.  vorkommen«    Auch  ist  nicht  zu  überse-       und  nist)  gleichen  Anspruch;  oder  sie  gel 


25t 


LBi 


LliS. 


25^ 


Tielleicht  zu  keiner  *TOti   beiden  Warzeln   (list 

gehurt  vielleicbt  zu  LAtjCd,)^  deshalb  habe  ich 
fiie  auch  besonders. aofgel'iihrt. 

LISERA.   Flufsn.   Hieher? 

LitSO  (nur  adverbial,  Uifc),  sen^lm.  Tg.  1.  er 

feret  also  liso  in  sin  er  o  muoter  uuomba 

also  deJT  regen  an  den  seapare.  N  71, 6. 

noh  ze  liso  nc  ruo-re  sieb,   nee  moUiter 

agitandi  sunt  gtstus.  Db; 

LEISA,/. 

ÜÜAGAiNLEISA,  /  (JBagengcfelfe).  VG. 
HL  293.  Ka.  Prud.  1.  1>.  H.  312.  Can.  3. 
tiuakanleisan.  Ja.  uuafgenlel^sa.  Tr.  Em. 
32.  Sg.  292.  nöaganlesra.  Can.  uuagen- 
leise. Hd.  ouagcn  131812.^0.460.,  orbita. 
d.pl.  uuaganleison,  orbiti^.' Vtud.  1. 
LEISO,  m. 

FORALEISO,  m.,  praevius.  Ar.  2. 
des  foreleisen,*  ^ra^c^/e/2/iV  Mq». 
dero  uuison  undc  fortilcfison  dcro  go- 
tes  berto,  arieium,  N.  65,  15. 
LEISJAN. 
ANAGALEISJAN. 

anakilaisit,  invasit.  Ib. 
LEISANOIN,  imitarL 

lei'sanonti,  imitans  (ilominumj,  k.  7. 
leisanunto,  emulando,  Prud.  1. 
LEISANJAN. 
GALEfSAIN JAN,  irmtari. 

keleisanit,  imitatur.  K.  27. 
siirt  keleisinit,  Imitanfur.  K.  5. 
''%i  keleisinit,  imiteiur  (ifoccm  dominij. 
K,  7. 
JLilSTA,/.  (8eifle;  angcls.  list,  nord.  lisii), 
Umbus.  Tr.  St  Em.  32.  pletia.  M£.  Sb.  Bib. 
6.  fimbria.  Mon.  2. 

liate,  /ijn&//^.  Hd.  membranumjjnembrQnula. 
Mon.  2. 
•    liati,  plectä.  Bib.  7. 

XiEIST   (cf.  göth.  laists,  angels.  last,' t;^^/i- 
'  g*/«!»),   angels.    Iseste,    Seiflf/   calöpO€lium, 
Jhrma.  Tt.  F.  2.  Wn.  460.  3355. 
last  F. 

LEISTJAN,   alts.' lestian,    angels.  Ises tan, 
leffien  (goth.  laistjan,  sequi). 


# 

(Ao  miüos  er  letzten''  die  uart  die  wir 

aHc  sculen  leisten.'  I>.  Ilt.  70.) 
(daz  ich  dinem   üatei'  hän  g/sheizzen, 

dat  wil  ich  dir  leisten.  D.  IlL  72.) 
leistin,  reddere.  N.  75,  12. 
ih   leisto   dir   minc   intheizza,   reddam 

mca  Vota.  N.  65,  14. 
leist  ih  triuna.  VVm.  fc,  2:  ' 
du  leistes  mir  die  truitiua.  Wm.  4,  8» 
er  leistet  mir  gnada.  \Vm.  6,  2. 
er  leistet  als  er  gchiez.  Wm.  6,  1. 
•^    daz  ih  leiste   (leisten.  Wm.   11.)   (uuil- 
leii).  Wm.  5,  6. 
daz  sie  siu  (gebot)  leisten.  N.  102,  18. 
ioh  so  iz  zi  thisu  uuurti  thaz  ir    mir 

Icfistit  huhli.  O.  IV.  12,  9. 
leistet  imo  triuua!  Wm.  6,  2. 
leistende.  N.  97,  3. 
GALEISTJAN  (alts.  gilestian),  seletflen. 
geleisten,  <^<Ver^  (daz  siu  gchcizent). 

Bo.  5. 
er  gehicz  daz  er  gclcistcn  ne  mahta. 

N.  138,  16. 
ze  geleistenne  den  cid  den  er  suuor. 

Nz. 
(er)  geleistit  then  eid.  Schw. 
du  geleistost  daz  dugchiezc.  N.137,2. 
er  so  geicista  so  er  geliiez.  N.  144, 13. 
sie  eigen  geleistet  also  sie  iro  ge 
biezzen.  N.  d.  ps.  gr.  uuirdct  gelei- 
stet (gnada).  Wm.  7,  S.  uuirt  gelei- 
stet, redditur  (libi  votumj.   N.  64,  2. 
uuerdent    geleistet    (promissa)..  N. 
88,  48. 
FOLLEISTJAN    [das  alls.  ful  lestian  zeigt 
deutlich  die  Zusammensetzung  von  fol  mit 
leist] an    und    spricht   gegen    eine  Ablei- 
lungssylbe  -eist  in  folleisl-.     Die  For- 
men follust-,  follisl-,  folleät-,  fol- 
leiz-  sind  nur  als  Entstellungen   anzuse- 
hen (ist  in  der  Form  follust  ein  comp. 
von  fol-  und  lüst-  anzunehmen?  et  aucli 
die  voti  mir  hier  untergebrachte  Form  uuol- 
lusii  in  uuollusti  mir.  OA.)]. 

Bedeutung  ütad  Gebrauch: 
suppetere.  Gh.  1.  2.   3*.   Gc.  3;  A.  Rl  30. 
Sb.  adsidere.  Mij;.  Bib.  1.  2.  Sb.  suffra- 

[17] 


353 


LIS. 


US. 


m 


gart.  M.  19.  Can.  ,10.  LI.  solatiari.  Gli.  3. 
favrre.  Prud.  1.  providert.  Mij.  Bib.  1.  2.  5. 
uuollusti  mir,  terva  me.  OA.  biclier? 
folleistanlcro,  obstetricante  (mana  ej'iis 
ediictiu  est  coliAer  tortuoutsj.  M/t. 

Fonn  nnd  Flexion, 
(er)  roUcisLit.  Gh.  1.  2.  3, 

uolIeUtit.  M.  19.  Can.  10.  tl. 
noilistit  Gc.  3. 
(siejfolleiiitent  M.  30.  Sb. 

uolleisteot.  Gh.  3. 
(du)  folUistes.  Prud.  1. 
(sie)  follistan.  A,   (es  übersetzt  suppetimt; 
ist  dieses  suppetunt  nidit  Schreibfeh- 
ler für  suppetaut ,  so  fehlt  am  Ende 
TOD  follistan  ein  t  und  das  Wort  ge- 
bi'irt  zur  3.  p.  pl  ind.). 
(er)  uolleista.  Mtfj.  Bib.  1.  2. 
iiollesta.  Sb, 
imp.  uuollusti.  ,0A.  (hieher?  oder  zu 

wol-lusl-?) 
p.a. 
d.  *./.  folleistantero.  RV».  Bib.  6. 

follcslantero.  Sb.  Bib.  1.  2.  7. 
follestentero.  ß!b.  13. 
foleisteDtero.  Bib.  H. 
n.;>/.flt.  foUeifitenta    (follcistcnti.   Bib. 

1.  2.).  Ml- 
KIÜOLLISTIT  uucrdc,  siiffragelur.  A. 
FOLLEIST,  FOLLEISTI,  «.  u. /.  (alts.  fül- 
lest). 

Bedeotung  und  Gebrauch: 
■  quxiliinn.  N.  59,  12.  favor.  Pnul.  1.2.  VA. 
V.  343.  subsidium.  A.  praesldimn.  \  A.  XI. 
58.  Bo.  5.  Erf:.  siipplementum.  A  Gc.  3. 
adminictUum.  Ec.  ad/'uvamen.  Em.  2b.  be- 
neßctum.  Miit.  Bib.  1.  2.  5.  Gh.  1.  3.  be- 
nedictio.  Bib.  l.  8.  13.  Mf*.  fortuna.  VG. 
HI.  4&2,  munuf.  VA.  V.  337..  manus.  M. 
19.  Can.  10. 11,  opera.  VA.  VIL33*  imo 
.  c e  foUu'4tJ-ni  aiuirdjiit.  S.  Mu.  dir  zi 
uuDiiiie.  S.52.  in  d!na  follusti.  O.IV. 
14,14.  guod4^fu|Ie44(.(|iabeti  ih  thcs). 
lir.  kib  uns  toXhitl  /ffu.Ti/iiuuJ.  fi.  59, 
12.  Mlc $lfpfvte4ÜiiaJ  dctoitieuelo 
fordcroQ.  lio.  &.  ,' 


Fonn  und  Flexion. 
'i».  s.  folleisl,  Prud.   1.  2.  VA.  V.  343.' 
volle!  si.  Ee.- 
follaist.  Bib.  13. 

follisl.  A.         .    .      ,  ... 

(uUuäl.  Em.  Id. 
:  .uultust.  Prud.  1. 
(olleiz.  yC.  III.  452. 
g.  a.  uolleisli.  Bib.  1.  b-        '  .    i 

uoilesti.  M1^  Bib.  2.  : 

d.  t.  iollusli.  SlIiw.  VA.  V.  337. 

uollisle.  S.  ö2. 
a.  s.  fulleist.  llr. 

folleist.    Ai|J.    llib.   1.  S.  N.  59.  13. 

Pnid.  2.  VA.  XI.  5S. 
uo^eist.  AL  19.  Clin.  10.  11.  Gc.  3. 
aollaist.  Bib.  6. 
follusti.  0.  IV.  U,  14. 
n.  a,pl.  uolleiüt.  £c. 
follcdU  Ba.  5. 
folliflt.  A. 
i}ollcistiu.  Gh.   l.  3. 
FOLLESTIDA,  /.,  pevseverantla  (boniope- 

risj.  N.  103.  3. 
FOLLEISTAKI,  m. 
n.a.pl.  udllciislnra  (in  AI.  25.  steht«  D,ql. 
Icislara},   inlerve/ftores.    Can. 
10.  11.  puirOHOS,  Prud.  1.  i 
uoilestara,  irttereeräorss.  fib. ; 
follestrara  (sie) ,  faatoret,  Gc. 
S.  9.  ■  .  I  '      ' 

FOLLEISTAKA,  FOLLEISTARIN,  /, 
,     R.  s.  folle5tarin,/av/r(>.  D.,11.-  916.  ' 
a.s.  follcistarun.  Mq.  ■« 

follcstarun.  Bib.  l,2.7,f 
(uqjieiätarin.  Bib.  5.)  | 

LERA  («.„die  Wurxcl  LlSjlij!^ 
lare,  lare,  alls.  Icra,  it^tt,  dpctrhm,dh^  ' 
dplinu,  exhortatio,  praesagium,  dogma,  Pv- 

..ditio,  eenturtt .  inslriimentian,  »ecta,-Mfwt9, 

,.  it^orWütiOf  via,  insti/utatH ,  Jaus ,  ulitw,  ton- 

mltrnn,  rviüliiuttum,  tpraccefttifift.  9MUfia, 


tbai  aiea  naola  lusll,  tbia.^cio  in  mta 


-..1 


*>PÜ* 


i  LIS. 

thia  se  thar  innnn  thea  hortun  mitbon- 

tes.  O.  II.  24,  11. 
nuanta  aie  aint  alle  thera  kristes  la- 
ta falle.  O.  III.  7,  61. 
mit  geistüchetu  Icru.  O.  III,  7,  48. 
«fter  uoorton  maoagen  ich  lerun  filu 
hebigen.  O.  III.  17,  1. 
Form  und  Flexion; 
■>.  lera.   K.  p.  2.  gl.  K.  N.  67,  9.  71,  6. 
106,  3S.  O.  II.  14,  116.  21,  24.  24, 
11.  r.  104.  Org.  M  2!>.  Ja.  Ib.  M«.  Sb. 
D.  IL  322.  352.  Can.  1.  3.  4.  Zr.  üc. 
laero.  Pa. 
g.  lera.  K.  2.  O.  II.  15,  16.  24,  6.  III.  7, 
61.  Gc  4. 
lero.  N.  44,  4.  64,  II.  94,  5.  Gc.  1.6. 
d.  lern.    O.  III.  7,  48.  16,  2.  17,  32.  T. 
1S7,  1.  89.  104.  K.  p.  2.  61. 
lero.  M.  31.  Le.  Bib.  I.  2.  Mcp.  ^.  32, 
6.  41,  8.  64,  10.  Org.  Bo.  5.  Sb.  übe. 
Ec.  1.  2.  Wm.  4,  8. 
lera.  Ho.  Mi.  Bib.  1.  5.  VVm.  4,  S.  III. 
a.  lera.  O.  I.  3,  30.  27,  43.  II.  3,  311.  T. 
43,  3.  84.  et  83.  iN.  45,  3.  49,  17. 
59,  2.  IM  31.  Mz.  Gs.  1!|.  1.  Sb.  Ilib. 
1.  ä.  Le. 
n.  pl.  lera.  Bib.  1.  2.  Gc.  lt(.  M.  11.  16.  Sb. 
Ec.  Ran.  Can.  10.  11.  13.  N.  64,  4, 
140,  6.  VP.  4.  U.  IL  284. 
leera.  K.  4. 
laera.  Pa.  Ra. 
hlcra.  gl.  K. 

lero.  D.  U.  361.  ' 

lere.  Bib.  6.        ■ 
g'pl-  lerono.  M.  31: 

leron.  N.  41,  8. 
a.  pl.  Ictoii.  0.  III.  17,  (.  IV.  IS,  38.  Gc4 

N.  17,  12.  103,  18.       •'    •' 
o.pl.latt,.  Co.  a«.>'Billil|9atll 
AFARLER^'.  ^J 
I     ratio  doctr' 
LEKIG  («dg 
N.  «M 

>;iLEHLil' 
ERAM 


US. 


256 


Mit  Akkus,  der  Person  uni)  SmIic,  die  man 
lehrt:  ili  lero  iuh.  N.  48,  5.  du  leris 
gnlcs  uueg.  T.  126.  dar  lero  ifa  tib  iz. 
Oi^.  ih  lero  unrehte  din«  uocga-  N. 
50,  15.  ili  lero  iuli  götes  Torlitun.  N. 
33,  12.  Icrta  sie  dax  gual.  O.  HI.  23, 
36.  —  O.  11.  23,  1.  II.  11,  43.  V.  12,  92. 
111.  22,  36.  15, 17.  N.  27,  3.  79,  5.  59, 12. 
24,  9.  34,  2S.  89,  16.  T.  132.  VVm.  2,  9. 

IHitlDfiniliv:  lercst  sie  fercbiesen  iiDota. 
M.  64,  9.  Ici'ct  mili  tara  follecbomea. 
n.  17,  36.  leret  sie  iz  pedenchen.  N. 
72,  10.  lerct  uiisih  diemuote  uucsen. 
N.  3S,  9.  leret  pelon.  N.  56,  2.  lerct 
unsih  pcchennen.  N.70,  !■  Icrcnt  ntih 
scribeu.  Bo.  Ö.  lerta  sie  fcrnemcn.  N. 
77,2,  lerta  in  cliomen  ad  virtutem.  Nd. 
lerta  die  eonuarten  singen.  N.  72,  1. 
lerta  iuuili  trost  haben.  N.  13,  6.  1er- 
ton  mih  ufinduon  den  niunt.  N.  65,  17. 
lere  mih  kan  dine  uaega.  N.   118,  26. 

Mit  acc.  cum  infin.:  leret  tiscn  antorem 
uucsen  gehcizcnen  Mariianum.  Mcp. 

Mit  zi  und  liilluitiv:  der  niinc  kendc  le- 
ret in  uuigc  ze  uberuuindenne  mine 
^eisllicben  fienda.  N.  17,  35.' 

Mit  daz:  hier  leret  unsili  chrittut,  dai 
ans  sin  rcht  in  muote  si.  W-  ^t  1^ 
lerct  unsih,  daz  sulen— ^>  ff^** 

Mit  waz:  lero  dili,  au*S  do  looa  soll. 
N.  31,  8. 

Mit  wio:    ze  lerenD«;  »""•  "  ^'""'  "**'■ 

187,  2.  inar,«'-  *'«•■  **•„'•  f,-  """- 
tem,  Gel  1, 6.  «»»'"••  "'"•  ''3.  tra- 

i,re.  C.n.  4.  „„timm.  T>-n.  3A  i„. 
formari.  B.H  3J9.  "»»"'•  ^-  >■  3.  «w 
dirt  i\.  UM.  K  «^•"^f'""'  ^  -l-  reit 
Hetaolo,  "'"«"."■ 

Ir,.n.M  «»m.  ;.  7.l.m.:lX.  X. 


\  t.  3.  Gc.  1.  6. 
■»1121,25.  m.2sA 


I.I'-., 


/ 


257 


US. 


LISt 


!   i     .  : 


•  ■ 


,:'  Urin.,  Syl    .  r  ür' 

if  Re.lerCvnne.  N.  114,  16.  Org.i,. .; 
:  (}h)  Jtirii.  K.  IX  O,  U.  23,  1. 

1er«».,  N.  48,  5.  31,  8.  33,  12..0iig, 
1er  iJi.  O.  II.  33,  1. 
(du)  leris.  T.  126.  132.  gl.  K.   : . 
.. :  .laetts.  :Pa.      .i 
.  .    •  levist.  Dl  U'.  313..     . 

•  letcÄtN.  27,  3i  69,  12.  79,5.  ßo.  5. 
(es)  1er it.  T.  25,  6.  173,  1.  .165,  4.  IL  2.  R. 

:     Org.  Q  .11,  1,  55.  SH,  9,  R,  13,  24. 

Can.  4.  II.  9,  ;      .  , 

leret  K  17,  35.  24,9.  34,  2S.  Otg.  Bo.  5. 
,    ..    Md.  II.  Mcp.  ,Wm.  ,4,  1.    . 
(wir)  ler Uta ea':(^ttoce»iurJ.  gl.  K. 

(sie)  Urent  IIo.  N.  48,  5.  1(K),  12.  144,  7. 
Mcp.  Bo.  5.  Wm.  2,  12.  7,  4. 
lerrint  D.  II.  352. 
(er)  lere.  0.  IV%  20,  32.  Bo.  5. 
(ib)  lerta.  T.  497„2.  O.  IV.  19,.7..N.:70,15. 
118i  13.Bq.  5.  ..V         . 

fhlcrd^a.  Co.  4. 
(du)  lertos.  T.  113. 

Urto.st.  N.  65,  3.  70,  17.  Bo.  5. 
(er)  I^rta.  T.  17,  8.  19,  5.  22^  7;  ,Q.  I.  3, 

,  .1,8.; II,  .2,  .9, 14,. 84.  ;W.  15,  7.  1$,  9. 

49,1.  Mcp.,.Qh.  l.:3.  M»t.  Bo,5^  Wm. 
2,  9.  P.U..348. 
.li^erta.  Gc.  4.  T.  104.. 
lerda.  Wm.  III.  2,  9.       i    . 
,    .,  lert  er.  O,  IV.  7,  89,  15,  43. 
ir  lertut  Os.  12. 

fie^lertun.  O.  I.  1.  83.  12,  2p«  Ulv  15^  17. 
,     ,.    .     T.  66,  1.64,9.    .       .      1   .     : 

lerton.  N.  65,  17.  72,.  15.  74,  4  Mcp. 
Bo.  5. 
(er)  lerti.  T.  44,  30.  O.  IIL  16,  10.  Bo.  5. 

N.  104,  22.  118,  66.  i    . 
(sie)  lertin.  O.  111  26,  10.  IV.  d,  35.  Mcp. 
tmp.  «.  lerL  T.  34,  5 

JereuiN.  26,  11.  44,  5.  118,.I2.r 
in^.plAeteV.  Frg.  33.  ...  ,., 

p.praes.  letfnti  (doopnsj.  T.  32,  1.  43i  4. 
, ':    '..    •■!  18^»  8..  '    .  :•  •   ..I        . 

lerendi.  gl..  K. . 
laercndi.  Pa. 


.4 


»      I 


.    »   ■ 


leren  de.  N.  2,  6. 
Jeriode.  N*  93«  1. 
:   rf,  leren temo.  T.  123. 
n*  pL  1  ereilte.  T-  84. 
lerenti  uuas.  T.  113.  129.'  140. 
lerendo  (docendoj.  N.  59,  3.  60^  8. 

leranto.  Da. 

• 

GALER  AN,  docfr$,  insfruere^  ermdire,  infar- 

; :  fnare,äi$ciplinare,cqfechizare*  — ^  tber  man 

sih  iha^.  gilcrit  O.  II.  13,  35.  geleret 

..   in«  iz.  JN.  89,  11«    geleret  iden  man  sih 

,  gelben, niderren.  N.  41,  7.  geleret  ke- 

uuaro  gan.    N.  85,    If,  .  kelere   unsih 

mil^non.  JN;  67,  29.  kelere  mih  kan.  N. 

24,  4.    81  e  gelcrentdaz  uaieo  ein  ie- 

4tam^i^^^ihtt  zc  demo  anderen.  N. 

4t^;8t:du  geiertost  unsib,  uoieo  ferro 

unser  uucg  ist  M.  43,  19. 

Form  und  Flexion: 
kal^r.e$  (docerej,  E. . 
(er)  kalcrit.  E. 

gilerif.  O.  II.  13,  35. 
g(k)clet«U  N.  41,  7.  85,  11.  89,  11. 
(sie)  gc^lercnt.  N.  41,  8. 
du    gilerlost..N.  43,  19. 

(er)  ki lerta.  Ib.  Ud. 

(er)  gilcrti.  O.  «I.  17,  34. 
;  imp.  s.  kelere.  IN*.  24,.  4.^67,  99. 
p.proei.  gaIcrit/</ac/fi^,  gfic^re^.  Frg.  15. 
kilcrit  (doctiis).  gl.  K* 
calaerit.  Pa. 
kalaeril.  Pa.     . 
kilerter,  disertiis.  Ic.      .    . 
gilcrter,  dortus,  %  »77.  .141. 
kilcrtiu,  informata.  U.  U..  diO»^ 
gelertes  (listmeifiteres).  Wm.  7,1. 
geleretes.  Wm.  II.  III.  IX.  ^ 

kilertc,  instructi.  Ra.   peritL  gl.  K. 
n    '  keleeric.,  doi^.  K.  1.   (euua}>gi. 
,.'    ..  jlerten,  doctis,  T.  141.   ^«lerien. 
N.   101,  25.    galer ita,   mstmctos* 
Can.  4.  gelerte,  erwUtas.  IV.d9,12. 
uuoH     g.eUrte,     erudifas,.    Mcp. 
Xeuua)  gilerle!  T.  141.  kilerlto, 
tir^.  Iq*,:ge.lertp,  sophisia.  lo.  4a2 
k^c^l  1^  r  t a ,  disdfdinatitm.   Oi*g.     d  e3 
,l(;^Ier-tin,  discipUnati^  Org.    demo 


j  .1 


- 1  » 


5& 


US. 


Lis: 


260 


gc\tTt\n,disciplinaio.  Or^.  gölertun 
f  d  i  e  r  n  u  n ),  doctissimae.  Mcp.  ä  e  n  g  c 
l«rtin,  disciplmatnm.  Org.  ibie  gi- 
lerton,  scpibas.  T.  8,  3.  die  geier- 
tosten des  listes.  Bo.  5.  kilerto, 
docte.  D.  IL  347.  keldrtOi  sdenter. 
Gr.  1. 
gilerit  bist  fona  — ,  eriiditm  i$  de-^. 
Tp.  da  bist  uuola  gilerit,  vernx  es. 
D.  If«  285«  81  ist  mit  go'tes  zuo- 
sprachon  geleret.  N.  67,  14.  gelc- 
rit,  catecizatwr.  Can«  4..  pirum  kile- 
rit,  dacemrir.  K*  7» '.kalaerit.  (kile- 
rit  gl.  K.)  uueset,  erudiminL  Pa. 
uueset  kalaert^,  ^rtkUmni.  B.  sin 
keierit,  erudiantur.  K»  61.  tatun  %p 
sie  uuarun  gilerte,  edovti.  T.  222, 
4.  geleretuuirt,  iti^ignitur (animusj. 
Bo.  5.  uuerden  uuir  daz  kelcret. 
Mcp.  du  babest  mib  keleretf  daz 
ih— .  M.  118,  98.  daz  habet  mih 
kelcret,  daz — •  M.  53,  9.  daz  ha- 
bet er  &ie  geleret  f«re  uuundcr 
ze  ahtonne.  N.  15,  3.  . 
UNCALAlERHY  vnflcU&rt,  indoctus.  Pa. 
UBgiU^rter  (uqgaJiaerte»  Ra.),  idiota. 
Ra. 
ungilerte.  Ra.    ankilerte.  gl.  K.   an- 

gilaerte.  Pa.,  indoclL 
uncalaertan,  indoctis.  Pa« 
ist  angeieret  Bo.  5. 
ih  habe  ungclerct.  fCof 
DÜRHLERTEN,  inwttritnm.  Bo.  5. 

UKTHURüHLERIT(undurUhlaerit.Pä.),. 
ineruditiis.  gl.  K.         ' 
NIDUUILERTER,  idiota.  VP.  4- 
LERRAINTLIHHEMO,  doiiJi.  Rb. 
UlRäRI)  m.  (nord.  Iserari,  goth.  laisarcis), 
~  «c^ter.     ' 

•  '  19.  'S.  leraTf,  legislator.  Mb.  Ep.  can.  1.  3. 
4.  6-  catagiia.  Tr. 
A  s*  lerarL  Mv.  Ps.  2.  Bib.  .7» 
lerare.  Bib.  5. 
..  II. pl.^  1  er arra.  N.  50,  10. 
lerar«.  N.  89,  12. 
laerari.  Pa. 
lerare.  gl.  ^. 


-  f. 


g'pl»  derc  lerari.  Ho. 
d.pl.  lerarum.  K.  5.  9. 
lerarun.  Bed.  2. 
lerarin.  T.  12^  4.  N.  67,  13. 
a.pL  lerare.  N.  -671  15. 
EUUA  LERARI,  legis  doctor.  T,  128.     ^ 
LERÜiNGA,  /.  (nord.  l«ring),  instiUUio.  Em. 
14.  materia.  Em.  19. 
a.  leranga,  doctrinam.  Is.  9,  4.  T.  84. 
GILERE  (cf.  gilir),  ex  adinventione.  Sb. 
GILERTI,  /.,  facundia.  Prud.  1. 
LIR. 
GILIR., 
gilire.  M.  2.  Can.  11.   gilira.  Can.  5.  6., 

ex  adinventione. 
gilir,  iuggestiones*  Can.  5.  13. 
LIRIG  (cf.  LERIG). 
lirige,  docibiles  (g-otes).  T.  82. 
LIRNEN  (et  lernen),  lernen;  discere.  E.  N. 
118,  66.Bo.5.  meditari.  K.  48.  ih  Urnen, 
uuieorebt  tu  bist  N.  42,2.  lirne,  uuio 
sin — •  Org.     uuer  lirnct   imo  gnada, 
misericordiam  quis  reqtä^et  ei.    N.  60,  8. 
kenuogc  l.irnent  sie  an  dien  buochen. 
N.   60,  8.    die  lirnent  sie  i.n  selben, 
für  fic^.  N.  60,  8.    ih  lirnee  die  reht- 
nissa.  N.  42,  2.    ih  lirnee  an  iro  non 
superbire.  N.  113,  56.  lirne  es,  meditabe- 
ris.  Ib.    lirnee  toon  Judicium'  N.  98,  4. 
lirneta  smidon«  Bo.  5.    dia  sie  lirne- 
ton  föne  dien  buochen.  N.  16,  14.  lir-- 
neton  be  dietin.  N.  105,  38. 

Form  und  Flexiok.» 
t .za  liraenne.  Ib. 
ze  lirncnne.  N.  118,  34.  146,  8.  Ma. 
ze  lirnene«  K.  8.  ' 

ih    Urnen.  N.  42,  2. 
(er)  lirnet  N.  60,  8. 
4sie)  lirnent  N.  60,  8.  124,  4. 
(ih)  lirnee.  N.  42,  2.  118,  56.  118,  71. 

liraem.  K«  7. 
(du)  lirnees..Ib,  Rd. 
(er)  lirnee.  K.  58.  Bo;  5.  N.  98,  4. 

Urne»  Gd.  3. 
da.  lirnetost  fia  5« 
(er)  lirtaeta.  Mcp.  Bo.  5. 
(sie)  lirnetan«  Em.  3.  Can.  9,  10.  12. 


• 


261 


US. 


lirneton.  K.  1.  N.  16,  14.  105,  38. 
(er)  lirneti.  INd. 
imp.  s.  lirne  (discej.  Org. 
imp. pL  Viin^i  (discite),^.  IL 

lirnent  N.  2,  12.  68,  30. 
p.praes.  lirne  nie,  discenies.  Kp. 
GhLm^^^ ,  discere.  E.    gelxrnen.  N.  118, 
108.  Bo.  5. 
ib   gelirnen,  considerabo  (mirahilia  de 

lege  tun).  N.  118,  18, 
ih   gelirnen  mine  fienda  minnon.  N* 

118,  18.  —  N.  118,  34.  Bo.  5. 
(er)  gelirnet.  Org.  Bo.  5. 
ir   ge lirnent  föne  imo  docirinam.  Ne. 
sie  gelirnent  sifa  nuidere  chercn  ze 

Christo.  N.  113,  3. 
sie  gelirnent  be  mir.  N^  39,  4.    , 

daz  ib   kelirnee  diniu  gebot.    N. 
118,  73. 
(sie)  gelirneen  föne  in  rebt.  N.  71,  3. 
gelirneen  fernemen.  N.  89,  12. 
gelirnen,   daz  du  in  fore  niiare. 
N.  103,  29.  Bo.  5. 
ih   gelirneta.  Bo   5.  N.  41,  5.  118,  13. 

>kilirnela.  gl.  K. 
(er)  kelirneta.  N.  41,  9. 
(sie)lwelirnetoii.  N.  30,  12.  71,  ih. 
daz   unirt  föne  in  gelirnet  N.  120,  2. 
gelirnet  sin  ^3.71.  pLconj.J,  Syl. 
ib  babo  gelirnet  N.  53,9.  118, 
12.  tu  babest  kelirnet  Mq).   gi- 
lirnet  habet  Bo   5.  gelirnet  ha- 
beut  Bo.  ö.    so  er  gelirnet  ha- 
beta   be   sinero   muot-er.   06.  5. 
uuir  eigin  gelirnet,  taz — •  Org. 
UNGÄ.LlR1N£T,nt(i)r 0t lernt,  si  habeta 
ungelirnet  Bo.  ^.    habet  sie  unge- 
lirnet  N.  118,  135. 
LIRNUNGA,  dtsciplina,  doctrinUy  indu$tria, 
lectio. 

n.  s,  lirnunga,  indüstria.  Rd. 
d.  s.  lirnungo    (post-Tullii   lectianetn). 

Bib.  2: 
0.  s*  lirnunga,    diseipUriam.  N.  118,  66. 

lectionem  (Qäintiliäm/,  Mk.  ' ' 
71.  p/.  1  i  r  n  u n  g a ,    doctrihae,'  Mcp<    studia. 
Gc.  8.  9.  instrumenta.  Ib.  Rd.  ' 


LÖS.  Lua 


<21/Ei/.  Irmungon,  discipUnis.  Org. 

tf./j/i^Iirnunga,  disciplinas/t/lc^. 

LIßNUNG,  H.  pr.  hieher? 

GIURNUNGA,  discipliM.  Org. 
GELIRN,  disciplina.  Org. 

kelirnis,  doctrinae,  N.^  103,  10. 
GILIRNIC,  gelehrig. 

gelirnigen,  ^ci«i»/7a^  süsceptibltem.  Org. 
LERNi:N^u.  LERNJAN,  lernen,  discere;  an- 
gels.  leornjan;  cf.  LIRNEN! 
hiar  mag  er  lernen  nbar  al,  nnio  er  gi- 

lonben  scaL  O.  I.  26,  6. 
daz  sie  I«rnen  (trinkan).  Wm.  5, 12.  (ler- 

nan.  Wm.  I.) 
lerneta  (herodes)  fon  in   ihte  zit  thei 

sterren.  T.  8,  4.  —  T.  104.  O.  IlL  16, 16. 
lerna  (lerne,   cod.  V.):   lerna   hiar  thia 

gnati,  Quio  unser  druhlin  dati.  0«I1L 

19,  11. 
lerne,  meditare.  VP.  4. 
lernet,  disciie.  T.  56,  4.  67,  9.  146. 
GALERNI:N  und  GALERNJAN. 

80  du  neu  in  gelernest  Wm.  1,  8.  ge- 
lern es.  Wm.  III. 

gtlern^n,  discant.  0.  I.  1,  108. 

dabi  sie  igelernen.  Wm.  b,  12. 

ka lerneta,  didici.  Pa. 

ff 

gilerneta,  didicit.  T.  82.« 
gilerneten,  calentes.  Prud.  1. 
gelernit  babes.  Bo.  5. 

FORALERNEN,  praemeditari.  T.  145. 

LERNUNGA,  indüstria.  Ib.  schola.  Ic 


•1 


LÖS  s.  LUS. 

Lösto  s.  HLÜ. 


A 


LUS  (LU-  S  ) ;  cf.  \\vntil  Lü  and^LI. 

Vielleicht  ist  auch  LuST  (q.*  t.)  hieher  sa 
bringen. 

LIUS-AN  (lös,  lurun,  loran),  angels.  leo* 
san,  perdere;  cf.  liL  lausz-ti,/r9ii^r«. 
FARLIUSAN,    golh.   fraliusan,   alte,    far- 
leoaao,   farliosan,  ttrlicrcil   (st  »er« 

lUfcn)!  lerftircn.   paniere.  Pa.  Ra.  gl  K. 


/ 


263 


LÜS. 


LUS. 


264 


Fif.  5.  T.  44,  20-  N.  52,  6.  K.  43.  Bo.  5. 
Mcp.  wdtiere.  R.  Gh.  1.  2.  3.  Rc.  VG.  IL 
198.  disperdere.  11%.  Sb.  Bib.  1.  2.  Mi?.  N, 
105,  22.  firliusit,  conteret.  Bib.  1.  2. 
fliesen,  omittant.  Rc  Carlos,  dcmoliiits 
est.  Ib.  Rd.  f erlös,  occidit.  N.  77,  31.  uer* 
liesent,  sanguinem  peiuni.  Ba  5.  uer- 
liereatez,  dissipans.  D,  II.  317.  farlo- 
ranero,  distraetamm.  Ja.  floren,  eonsum- 
*  '•  tos.  Ran.  ferloren  sin,  perire.  N.  9,  19. 
floran  uuerdan,  capU  VA.  VII.  295. 
floran  uuirdit,  coruumabitur.  Bib.  1. 
▼loran  uuard,  devoratnm  est.  M>.  suo- 
chit  then  kneht  zi  forliosenne.  T.  9, 2* 
rihtuom  ferliesen.  N.  52,  6.  Ferliuset 
sin  gebet  N.  9S,  9.  ferlicsent  freuui. 
M.  35,  9.  firliascst  arabeiti  O.  II.  21, 
20.  firliesesi  mina  stXsk^  tradas*  N. 27, 
3.  dar  er  die  einen  ferliuset,  dar  hal- 
tet er  die  andere.  N.  75,  10.  iro  nuin- 
garten  ferlos  er  mit  hagele,  omcf//. 
M.  77,  47.  sie  ferloren  liute  ioh  land. 
N.  62,  10.  sie  ferluren  iro  eristporna. 

N.  77,  49.    thax  sie  flurin  then  hei- 
Mant  T.  199,  6..  farloranan  tod.  IL  20. 

kouche  ferlornemo,  stidto  pereunte.  M. 

57,  11. 

Form  und  Flexion: 

farleosan.  Pa.  Ra.  gL  K. 

forleosan.  Frg.  5. 

firliasan.  O  IV.  26,  22. 

furllosan.  T.  69,  4. 

ferliesen.  Mq>.  N.  52,  6.  118,  128. 

uerliesen.  Bo.  5. 

fleosan.  R. 

fliosan.  T.  44,  20. 

zi  uorliosenne.  T.  129 

xi  forliosenne.  T.  9,  2. 

xe  u.erliesenne.  Bo.  5. 

xe  ferliesenne.  N.  13,  5.  69,  3. 
ih   ferliuso.  iN.  58,  10.  118,  144. 

(du)  uerliusist  Bo.  5.  \Vb. 

ferliusest  N.  5,  7.  142,  12. 

(er)  farliuMt  K.  43.  Gc.  9. 

firliusit.  Bib.  1.  2.  A.  O.  IIL  13,33. 
forliusit.  T.  44,  26.  124. 
forliusit.  T.  90.  Gc.  8. 


uorliusit.  T.  96. 

ferliuset  Mcp.  Bo.  5.  N.  75,  10.  77, 

38.  98,  9.  144,  2a 
Uli  US  it.  Mi{).  Bib.  1.  2. 
Ir   ferliesent  N.  61,  9. 
(sie)  farlcosant.  K.  43. 
uerlicsent  Bo.  5. 
ferliesent  N.  35,  9.  48,  15.  Bo.  5. 
ferliseut?  inlidunt  (afflictionibnsj. 
Rc 
ih  furliose.  T.  82. 
(du)  firliasest  O.  II.  21,  20. 

ferliesest  N.  27,  a  37,  2.  54,  24. 
ferlierest  N.  27,  3. 
(er)  forliose.  T.  90. 
uirliose  Gh.  3. 
ferliese.  N.  78,  5.  Bo.  5. 
fliose.  T.  133.  Gh.  1.  2. 
forliosez  (st  forliose  iz).  T.  139. 
(wir^ ferliesen.  Bo.  5. 
(sie)firliasen.  O.  IV.  1,  3. 
uerliesen.  Bo.  5. 
ferliesen.  N.  13,  5. 
fliesen.  Rc 
(ih)  forlos.  T.  96.  184. 
ferlos.  N.  118,  43. 
du   ferlure.  N.  17,  41. 
(er)  farlos.  Ib.  Rd. 

firlos.  O.  L  25,  19.  Ob.  41.     ' 
furios.  T.  125. 
fori 08.  T.  147.  VG.  IL  198. 
ferl6s.  Bo.  5.  N.  68,  5.  77,  31. 
(flos.  D.  IIL  27.  48.) 
(wir)firlurun.  O.  V.  23,  102. 
sie  ferluren.  N.  13,  5.  62,  10.  72,  1.  77, 

49.  103,  20.  Bo.  5. 
(ih)  virluri.  Mt2. 
firluri.  Sb. 
uerluri.  Bib.  2. 
uluri.  Bib.  1. 
flure.  N.  15,  5. 
(er)  ferlure  N.  105,  22. 
sie  ferlurin.  N.  HS,  95.  123,  1. 

flurin.  T.  199,  6. 
imp*  s.  virlius!  Bib.  1.  2. 

fcrlius!  N.  25,  9-  47,  12.  53,  7. 
ulius!  Mx.  Sb. 


- ' 


265 


LUS. 


p.  a.  aerlierentez,  dttsipantem.  D.  IL 

317. 
p,  p.  farloran.  Pa«  gl.  K. 
ferlorKn.IN.  30,  13. 
ferlorn.  N.  118,  176. 
floren.  Ran. 
n.  s,  f.  ferlorniu.  Bo.  5. 
n.  s,  n.  uerlornez.  Bo.  5. 
g»  s.  ji.  ferlornes.  Bo.  5. 
r/.  ^  m.  ferlorn  cm  0.    N.   57,    11.     flora- 
nemo.  VG.  IV.  213.   ferlornen. 
Mcp. 
a.  ^. m^farloranän.  H.  20.  ferlornen.  N. 

48,  10. 
a,  s.  n.  farloranaz.  H.  10. 
n.phf*  ferlorne.  N.  126,  1. 
g*  pl*  farloranero.  Ja.  uerlornon.  Bo.  5. 
d.  pl.  farloranem.   Pa.  gl.  K.    farlore- 

nem.  Ka. 
a.  pl.  florene.  N.  15,  5. 
V.  pl,  fi /Zorane.  O.  I.  23,  37. 
ferloren  (florn.  N.  U.)  sin.  N.9, 19.  ulo- 
ran  ist  MA.  2.  Bib.  1.  2.    ist  ferloren. 
N.  10  (a),  15.  lOi),  5.  sie  sint  ferloren. 
N.  48,  10.   72,  19.    (sie)  sin  ferloren. 
N.  82,  18.   uuir  uuarun  firlorane*   O. 
}S.  5,  11.  sie  uuarun  firlorane.  0.  IL 
2,30.  uuaren  ferlorn.  Bo.  5.  ih  uuarc 
ferloren.  N.  118,  95.    ferloren   uucr- 
den.  N.  24,  19. 118,  192,  ferlorin  uuer- 
den.  N.  101,  25.    floran  uuerdan.  VA. 
VII.   295.    ih  uuirdo  ferloren.    N.  80, 
Ib.  118,  93.  er  uuirt  ferloren.  N.  1,6. 
36,  28.  ferlorin,  N.  48,  11.  ferlorn.  Kf. 
florn.  PI.  IL    floran  uuirdit.  Bib.  1.  3. 
ir  uuerdent  ferlorin.  N.  103,  7.    (sie) 
uuerdent  ferloren.   N.  36,  20.  54,  16. 
72,  27.  79,  17.  ferlorin.  N.  80,  16.  flo- 
ren.  N.  IL    floran.  Bib.  2.     ih  uuerde 
firloran.  0.  IlL  8,  42.    ferloren.  N. 
118,  8.  ferlorn.  IN.  118,  173.  er  uuerde 
ferloren.  IN.  68,  12.  108,  14.    firlorn. 
N.  89,  6.  sie  uuerden  ferloren.  N. 91, 
8.    (er)  uuard  ferloren.  Bo.  5.    ferlo- 
rin. N.  70,  3.    ferlorn.  N.  84,  6.    ulo- 
ran.  Sb.  M?r.  Bib.  1.  2.    floren.  N.  9,  6. 
(sie)  utturtun  fi//orini;ii.    0.  L  20^  6. 


ferloren.  N..82,  11. 101,  25.  er  üuarde 
f ärloren.  N.  68,  12.  ferlorn.  Nt. 
FARLORJAN? 
forlorta  dea  manslagun,  perdidlt  ho- 
micidas.  Frg.  19. 
ULIOSARI,  m.  M.  22.  Can.  10.  11.    flio- 
sari-  Cao.  6.,  elisar.  r^ 

Geborte  flosari,   mendax.   gl«   K«   und 
caflaosari,   mendax.  Pa.    aach  liieber? 
oder  ist  ein  flosian,  farloslan  abznneb-  ^ 
mcn?    S.  diese  Wörter  hinter  L6SJAN. 
tSCAZFLIESO;  n.  pr. 
FERLIESA,/.,  prodiga.  D.  IL  342.' 

LEIPFLIUSA,  Franennamen. 
FORLÜST  (alls.  farlust,   Sfrl«|t|    golh.' 

fralusts., /■),  m.y  perdiiio.  1\  138. 
FARLOR,  m.  Pa.,  farlo^.  gL  K.,  perditio. 
*  g.  forlorcs.  T.  178,  4. 
c/.  furlore.  T.  40,  9. 

verlöre,  interitn.  Wb.     . 
o.  vlor,  intemecionem.  Mf.  Sb.  - 
FERLORNI,/,  perditio.  N.  89,  11. 
g.  ferlorn L  NA  N.  54,  24.  flo^ni.  Nd.  iL 
d.  ferlorn i.  Bo.  5.  floreni.  N.  139,  11. 
n.  florinii.  K.  65.  ferlorni.  Bo.  5. 
FLORINLIC  (?),  perniciosa.  Gc.  10. 
FARLORANISSA,  FARLORAKISSI,  FAR- 
LORANUSSI,/. 

n.  s.  ulornussi,   damnum.  M.   19.   jac- ^ 
iura.  Can.  11. 
flornussi, /Vic/i#r/i.  M.  17.  Sb.  dam- 
num. Sb.  Can.  10.  11. 
ferlornissa,  perditio.  N.  105,  30. 
d.  $.  flornussi,  exitio.  Ec 

ferlorinisse.  N.  10  (a),  %  \ 
ferlornisse.  N.  10  (b),  6.  89,  11., 
interitui. 

ferlornissi,  perditione.  N.  87,  12. 

forlornissu,  perditione.  Frg.  45. 
er.  $.  ferlornissa,  interiimn.  N.  48,  10. 

ulornussi,  jacturam.  Can.  10. 
n.pl.  farloranissa,  dispendia.  Jb. 

crimmo    ulornussi,    praecipUia. 
M.  22.  Can.  6.  11.  13. 

floranussi.  Mi);. 

ulornussi.  Bib.  1.  2.  Sb.    *    - 

flornussi.  Bib.  5. 

ulo- 


liUS. 


Lua 


•   .1  * 


'• .'  f 


.•  I . .  •  v » .     « ". 


uflorinussa.  «Bibi  7.,  extermitua. 
FARLORANiSSlDA,  F  ARLORANUSSiD  A,  / 

feploini^sid«.  M.  I05^^'23.  ^ 
I     jT*  ^*  ferlornifisedok  ^.  13,  4. 
«eviof  •i«8ed#.' Bö!  5. 
42*'«i  ferlorsisfidt).,.  ihteritn.  ti.  SV^  12. 
i\  ..«Mt  102,  4.il39,  IL.f     /.«;!;: 

.1.   V  ferioraisfred».  N.  57,  11^^ -' 

*tfiv4;*  ferltifnis^ida,  inietkämJJi.  34,  7. 
uerloroifisida,^  tfj^iVmffiJ  Bo.  5. 
-ut^orn{8$edaCj^M^MdbMb.  Bo.  5. 
v^  ulornuasida« /efic//irajii«'Gd 

I   flbranusbida,  «rcfi/wii.  VA.  Vill. 

..Oiipf. n^^BUs&ida-,  excidia.  VA;  IL  648. 
IRFLORENJNISSIDO  (?),    interUioM.   N. 

106,  19. 
FARLORANHEIT,  / 
rf.  in  allero.florenheite«  Co. 
LOS,  lit  losas,  alts.  los,  angels.  leas,  goth., 
DOrd.  laas  [et  auch  nord.  Leysa,,  leysi,  va^ 
CtfMi  und  in  der  ZusaipmenseUung  (=golh. 
-^l^ua,  althd*  -lo«)  z.B.  veidileysa,  nihil 
capfittae;  aber  nord.  leysa  heilst  auch  sol- 
vere,  wie  das  abd.  losjan],  lot. 
las,  lev€.  D.  II.  821. 

der  z!e  iquoseLbemo  loa  ist,  inrpis*  Bo.5. 
loser  t^  firl^.^aaer,  levis.  HL  30.  Gh. 
iD   losero   uberzierda   (han   ih  gesun- 
'  ^  dot).  Cd. 

lösen,  levem^  D.  IL  351. 
uuellent  ir  iah  aet  in  (menniscon)  fer. 
:  «•eh<^,'^da'nne   gesehenk  ir  sie  lose; 
got  ist  aber  tugedig.  JN.  61,  10. 
Comparativruaaz  mag  loisera  sin?  inrpius. 

;  pb»  5.  .    .    •  

Superlativ:   losista    v.  lihtista   (lososta. 
Gh.  2^),  levissimus  (sermo).  Gh.  1.  3.  Sb. 
LOS  CHOSON. 

LOS  SPßJECHAX 
.LOSfl£IT.  i       .; 

-  iosheite>  levitiiie.  Bo.  1. 

in  allero  losheit^lian  ib  gesuntot  Co. 
L06I,  jf.j  libtihnoti,  levütu.  Gd. 
losi,  levitate.  G(^  4. 
'  AERIiOSO  (r^doif)»  impiu$.  U.  3,  3. 


''•'^erloso  tat«n  -als  Uüleii^tnng  yon  dem 
falsch  verstandeneil  imptgilrUnt  (ventij* 
'•  .  -fai  £^  p: .'      ^'-    '     *'    '      J  *  ' 
ie  ri  OS  n  n ,  impii*  b;  5/2^*       ^   • 
ÄRLOSIDA,/.    >  J        i   : 

a^  ^*  erlosl4a\ofiiij9i^a#emj  K.-7. 
ORLOSER^(i&ti«o4},  lacer.  Tr. 
km?\L6S,  tx^t^ii^exhaeres. 
tuo  sie  erbelos.  N.  5>  11.     ''  ^  '^    ' 
crbelosef ,   kxha^res.  W.   OfdM   liherU. 

So«  5.  ■ 

ä'ripilosa,  exhae^dtm.  Gd.'       '• 
a.  p/.  erbelose.  N.  II.    die  &«  tnot  er 
erbelose.  N.  102,  13^ 
ARMAI^AUSI   auf  der  peuUngeriScben  Tafel 
gehört  wohl  nicht  hieher;   tL  auch  arme- 
lausa  als  MöncUsskapqlier. 
fiOLÖS,  lege  Solution.  Bo.  5. 
OÜGILOS. 

ougelos^n,  tf.  s.  m.  Bo.  -5. 
AZALOSI,/  (AZLOSA,/.  Bib.'6:  8.),  ine- 
dia  (invadat  costas  iUius/.  M/i.  Ec.*!.  2. 
Sbe.  Bib.  1.  2.  7. 
LÖNLÖS. 

LONLOSEN,  praemii  expertem.  Bo.  5. 
LIBELÖS,    alts.    liflos    (U6Io4),    ihanis 
(bilde).  Org. 

nuaz  ist  libeiöses.  Bo.  5. 
LIDELÖS  (o^nc  &iitt>). 

uuaz  ist  lideloses»  Bo.  6. 
RATILÖS  (rat(lotf),  abs^uB  amnlio.  Nd. 
IL  ratelos.  ^A. 
a.  s.f.  ratefosa.  Mq^r 
RATELOSLICHO,  tefnerc.  Ba.  6.  ■' 
RUAHHALÖS  (hiervon  unser  riK^(otf),  füXi* 
loif  kadilifiif  negligens;   cf.  angeb.  rece- 
leas,  receeleas,  curae  expers. 
a*pLm.  ruahchalose,  negUgentes.  K.  2. 
RUAUCHALÖSO,  negligenter.  K.  32. 
RUACHALÖSi,  /.,  negUgentia.  K.  11. 
d.  s.  ruachalosi.  K*  45. 
a.pL  (-oder  sing.?)  ruachalosi,  'fiegli^ 
gentias.  K.  49. 
RÜAHHALÖSÖN,  negligere. 
rüachalosom  (st.  ruachaIoson)|  ii#. 

gligant.  K.  64. 
ruachalosonti^  negligens.  K.  48.7  d^pL 

[18] 


I 


249  lifcS.  LES1.LIS. 

m 

§ie  oe  «bissen  Us  i«a«  sve  tvont  N.  68,  ben,  dab  die  Sprache  aodk  Negatioaett  (wie 

14.  101,  T.                         ^  affirmaüve  ParÜkeln,  z.  B.  ja)  als.lBeerjieki 

-  bi-  hia  er  sih  thes  leides  er  ni  nvärnoti  gebraucht;   dals  aber  auch  in  mehfcteii'  de 

les.  0.  III.  24,  76.  geRihrten  Stellen  1  es  weder  ab  Ne^üoa 

Ibob  ni  habeta  er  ov  I«s  aera  thes  githi«  als  Interjektion  steht 

gines.  O.  IV.  16,  8, 

sih  ouh  nna  ni  midu-n  \^%  »iaes  hjilssla»  LciSA  (cf.-oord.  Xti-^Uimfikiwu^f  ^.-.mi 

gonnes.  O.  IV.  19,  78.  •  mpptora  (JtlnMmg).  L.  31.  HfuMoo;         i 

BI  duame«  qnatan  te  les  auertisal  Ihes  >  Ie'»a^  litinnag,  gaiuapae.  Vt.  lU- i  cLlf^ 

nuerke».  O.  IV.  28,  11.  LESBSTOCH?  infmna  (bn/axia,  mit^). 

ni  oueiz  ih  lesin  gahe  ouar  ih  i«  ana*  460.   Hiehferf 

fahe.  0.  V.  7,  94,                   -  USINA,/.                                   ,        V" 

In  a.  a.  a.  ähles,  n^^fm^riam.  M. 31.Sb.Le*  lisinun,  lisinnas.  Wa.  863.  . 
3.  übersetzt  es  sogar  ohne  n  i  eine  Negation« 

Allein  eben  diesem  ab  les  steht  in:   ah  les  ^ESA,/,  ruga.  Mon.  3.    Cf.  das  vorige  L 

welihes   mules  die  sint  die  ir,  vorderen  lesun,  rf/g-i^.SaL  4 

so  ne  eren  t  — .  DiuT  Ulf  38.  äli  Intfeifjcktion  GALESOT.                                           i  ■      . 

(eben)  ohne  Vernetnühg  und  in  den'  folgenden  ^»^  keleaotemo  tuocbe,  coniracla  l 

Stellen  gebt  ihm  auch  die  verneinende  ^J^^deu-  gam*  Bo.  5.                              ^^ 

timgab:                                    ■:    ^^[^'^'J'  t'tQ'  *  '."    '.         /                  —  ••>  . 

thaz  ziunurfun  se  les  mit  bittiri  todes.  iJlo^  vielleicht  eine  zu  san^k.  ri,  ire  geh 

O.  IL  11,  47.  -    tmd  mit' 8   vermehrte  Wurzel;   of.  altpr. 
thes  githuingnissea  thes  uuoroU  tbultit       fW/nrle  oder  repuntj,  lit.  Ij sii j  repere.     A 

thanne  les.  O.  IV. .7f  S9.  Üso,  leisa,  leiso,  leisjan,  leisanon,  1 

Job  rjafun  filabeizp  erna^o^fesni^Q  cruzo.  -   leiste  leistjän  reibet  sieb  des^'gotb..lai8 

O.  IV.  23,  18.     *               .  ?'  ,y    ,    [•  docercy   wegen  auch  Uran  und  Urnen  ( 

ia  nuurtun  dote  man  oub  les  q^cle  si«  häufigem  Uebergange  des  s  in  r)  an  diese  ^ 

nes  uuortes.  Ö.  IV.  26,  18.   .^     .  atel  an.' •  Auch  das  golb.  praeieritam  Imis, 

uuara  thenkistq  les  uuio  meg  iz.uuesan  (von  dem  laisjan  herzuleiten  ist)   deutet 

alles.  O   V.  1,  43.  /    ,  T  JA*     r  \/lTJT^ 

mag  mib  quad  si  zJ  in  tU  les  gilusten       ^^^^   ^^^  vait,  ^«o  von    Vyil.     1 

uueinonnes«  0*  Y-  7,  21«  .  :  ,  .^»  ''  :<,»  *«.,J,k  Tj  A  S  i  •  l  ''    '^    H  m 

,        .     ,  .  '  .         .'  .  ...i»    .  i    ii  ,   ist  auch  UJ!Xi3  zu  vergleichen  und  das  i 

iibe  sie  les  in  uu^ssin,  ^j  cnim  cognovissent.    ■  ^    i  .        ,  ,®        "T  -  .V    .    .' 

N   99   3   '  '      '  T:rrö:,p  . ..  gsleran  st  gal(e^|in;  das  goth.  ai  in  laii 

.    V          •    '       *  '  •    '  '  1,      *    'f     '  '»^L*^  j  könnte  aus  a,  durch  Aoßjgung  eines  i  (und  i 

ziu  les  minnont  sie  achuste  füre  t^gede,  j     u  r«     •         j     -x      .  i     j             \  -. 

/•  *      .  ^    .      ,.^  ^  -j^i'  tt->  ^  ""^^'^  Gumrung  das  i)  eatatauden  aeyn  (cf.  i 

cur  enim  reuet a  virtute  viiia  secianiur^  ISo.  5.  .                       "                                   ^^  \      i 

Die  Bedeutung,  von  eben^  die.l/^s.m^raebre-  :  J^.i|Und  jiltbochd.  ja,   vaila  und    VVjfi 
re«  der  hi.r  •ngeCüh.^n  .StelU>a^  isc^^^  ^   g^ 

als  eine  Conlraktiöli  von  lewesj' »•  **'*'^''i.»'»    '^  * '•  -^    '     Ti  A  T>^  *  -i 

ansehen  zu  lassen,  um  ao  hiiehr  da  deM  tfi'd  1e-  .l'i  htiran^'und .  JjixJLl.^  iaibun  md  aanak. 
uues  cramdÄ  göt  d^r  tibeloin  N.  iO<ik)i,12.     M  .•!   »     '.  "'       T    >l 

die  Slelle:    ziu    les   minnont   sie    achjiate .  /  *^»?^.v4"^J»8t  »»d  lis^ 

fore  tugede.  ßo.  5.  zur  Seite  gestellt  ^üiia  :.>^rftf  LIS  ;owohl  in  Rücksicht  d*r  Beden 
kann.    AiiKtOIsig  ist  es  aber,  dab  neQens-cuian-'."/ff-    M    i^>.  ...i«  '"-^j^j'  «  ^^^  _^ 

der  beide  Formen  leK  dnd  )0u«es  m  Munnd  n  ciU  der  Cbmi  (ol  VV  AiS  «•wist,  j\;;^ 
Bo.  5.  vorkommen.    Auch  ist  nicht  zu  iiberse-       und  nist)  gleichen  Anspruch;  oder  sie  geh 


Ui 


US, 


US. 


25!S 


vielleicht  xa  keiner  'van  beiden  Warzeln   (list 

gehört  vielleicht  zu  J^X/i.y  ^  deshalb  habe  ich 
sie  aach  besonders. aofgeruhrt« 

LISEKA.   Flufsn.   Hieher? 

LlSO  (nur  adverbial,  l^ift)«  sen^im.  Tg.  1.  er 

feret  also  liso  in  sin  er  o  muoter  uuomba 

also  de.r  regen  an  den  scapaire.  N  71,6. 

noh  ze  lisu  ne  rtiore  9icb,   nee  molliter 

agiiandi  sunt  gesius.  Db; 

LEISA,/ 

ÜÜAGAKLEISA,  /  (SBaöengereifc).  VG. 
IIL  293.  Ka.  Prud.  1.  I>.  If.  312.  Can.  3. 
tauakanleisan.  Ja.  uuafgcnlol^sa.  Tr.  Em. 
32.  Sg.  292;  uüaganiefrn.  Can.  uuagen- 
leise.  Hd. '  n  u  a  g  e  n  la  i  s  b.  Wn:  460.,  orüita. 
</«/7/.  uuaganleison,  orbiti^'Vmd.  1. 
LEISO,  m. 

FORALEISO,  m.,  praevius.  Ar.  2. 
des  forcleisen,'  praecedenils:  Mcp. 
dero  uuison  unde  fortilüison  dcro  go- 
tes  hertö)  artet  um.  N.  65,  15. 
LEfSJAN. 
ANAGALEISJAN. 

anakilaisit,  invasit.  Ib. 
LEISANON,  imitüri. 

leilBandnti,  imitans  (domimim),  K.  7. 
leisantinto,  enudando,  Prud.  1. 
LrElSAKJAN. 
'  GALEISAIS JAN,  inntari. 

keleisanit,  imilatnr.  Kl  27. 
aiirt  keleisinit,  imiiantnr.  K.  5. 
'*^i  keleisinit,  imiteiur  (rioccrn  domini). 
K..7. 
LlSTA,/  (Seifle;  angels.  HäI,  nord.  listi), 
UmhuM.  Tr.  St.  Em.  32.  plecia.  M£.  Sb.  üib. 
6*  ßmörion  Mon.  2. 

liste,  limbus.  Hd.  membranum^  membranula. 
■     Mxm.  2. 
'*    liati,  plecta.  Bib.  7. 

LEIST   (ef.  goth.  laists,  angcis.  last^'v^^i- 
•  ^Mfifi),   angels.   Iseste,    SeiflCf   cahpodium, 
/Mito.  IV.  F.  2.  Wn.  460.  3355. 
last  F. 

■ 

LEISTJAN,   älls.- lestian,    angels.  Isestan, 
Icificn  (goth.  laistjan,  sequi), 
II. 


(jlo  tnnos  er  Icii^terf*  die  ua'rt  die  wir 

alle  sculen  leisten.'  I^.  IH.  70.) 
(daz  ich  dinem   üatet'  hän  geheizzen, 

da%  wil  ich  dir  leisten.  D.  IIL  72.) 
leistin,  reddere»  N.  75,  12. 
ih   leisto   dir   mine   intheizza,   reddam 

mca  Vota.  N.  65,  14. 
lei^t  ih  triuna.  \Vm.  ^,  2:  ' 
du  leistes  mir  die  truiüua.  Wm.  4,  8. 
er  leistet  mir  gnada.  Wm.  6,  2. 
er  leistet  als  er  gchicz.  Wm.  6,  1. 
^    daz  ih  leiste   (leisten.  >Vm.  IL)   (uuil- 
Icn).  Wm.  5,  6; 
daz  sie  siu  (gebot)  leisten.  N.  102,  18. 
ioh  so  iz  zi  thisu  uuurti  thaz  ir    mir 

Icfistit  huliii.  O.  IV.  12,  9. 
leistet  imo  triuua!  Wm.  6,  2. 
leistende.  N.  97,  3. 
GALEISTJAN  (alts.  gilestian),  seleifien. 
geleisten,  e^iVer^  (daz  siu  gchcizent). 

Bo.  5. 
er  gehicz  daz  er  gcleistcn  ne  mahta. 

N.  138,  16- 
ze  geleistennc  den  eiddcncrsuuor. 

Nz. 
(er)  geleistit  then  eid.  ScLw. 
du  geleistost  daz  du  gchiezc.  N.137,2. 
er  so  gelcista  so  er  gehiez.  N.  144, 13. 
sie  eigen  geleistet  also  sie  iro  ge 
hiczzen.  N.  d.  ps.  gr.  uuirdct  gelei- 
stet (gnada).  Wm.  7,  8.  uuirt  gelei- 
stet, reddilur  (tibi  votttjnj.   N.  64,  2« 
uuerdent    geleistet    (promissaj*.  N. 
88,  4§. 
FOLLEISTJAN    [das  alls.  ful  lestian  zeigt 
deutlich  die  Zusammensetzung  von  fol  mit 
1  eist)  an    und    spricht   gegen    eine  Ablei- 
lungssylbe  -eist  in  folieist-'.    Die  For- 
men follust-,  follist-,  feilest-,  fol- 
teiz-  sind  nur  als  Entstellungen    anzuse- 
hen  (ist   in  der  Form  ftiihist  ein  comp. 
von  fol-  und  Iti st-  anzunehmen?  cf.  auch 
die  von  mir  hier  utitergebrächle  Form  uuol- 
lusti  in  uuolltisti  mir.  OA.)]. 

Bedeutung  ühd  Gebrauch: 
suppetere.  Gh.   1.  2.   3*.   Gc.  3;  A.  Rl  30. 
Sb.  adsidere.  Mij;.  Bib.  1.  2.  Sb.  snffra- 

[17J 


353 


LIS. 


US. 


m 


gari.  AL  19.  Can.  ,10.  11«   solaiiari.  G^.  3. 

favere.  Prud.  1,  providcre*  Mfj.  Bib.  1.  2.  5. 

,.    UM  oll  US ti   mir,    serva  me,    OA.    bielier? 

folleistanlcro,  obstetricante  (manu  ejus 

ediictus  est  colufier  tortuosusj^  M/u 

Fonn  und  Flexion.  ..« 

(er)  follcislit.  Gh.  1.  2.  3, 

uolleiutit.  M.  19.  Can.  10.  11.  , 
uollistit  6c.  3«. 
(sie)roUei^tent  M.  30.  Sb. 

uoll^istenU  Gh.  3. 
(du)  foll^istes.  Pnid.  1. 
(sie)  follistan.  A.  (es  übersetzt  suppetimi; 
ist  dieses  suppetimi  niclit  Schrei(>feh- 
1er  fiir  snppelant ,  so  f^hlt  am  Ende 
von  follistan  ein  t  und  das  Wort  ge- 
bort zur  3.  p.  pL  ind.). 
(er)  uolleista.  Mi};.  Bib.  1.  2. 
uoUesta.  Sb. 
iwp.  uuoIlustL  .OA.   (hieher?   oder  zu 

wol-lusl-?) 
p.a. 
d.  s.  f.  folleistantero.  M/4.  Bib.  6. 

follestantero.  Sb.  iJ^ib.  1.  2.  7. 
folleslentero*  Bib.  13. 
foleistentero«  Bib.  8. 
?l.p/.  nt.  folleistenta.  (folleistenti.    Bib. 

1.  2.).  M»i.  .  , 

KIUOLLISTIT  uucrdc,  sujfragetur.  A. 
FOLLEIST,  FOLLEISll,  n.  u.  /.  (alts.  ful- 
lest). 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

*     auociliuin.  N.  59,  i%  favor.  Prud.  1.  2.  VA. 

V.  343.  subsidium.  A.  praesldimn.  VA.  XI. 

58.  Bo.  5.  £c.    supplcmcntum.  A    Gc.  3. 

adminiculum.  Ec.  ad/nvamen.  Em.  26.  be- 

nefidum.  Mtj;.  Bib.  1.  2.  5.  Gh.  1.  3.   be- 

nedictio.  Bib»  1.  8.  13.  M/5,  fortuna.  VG. 

IIL  452.   munuf.  VA.  V.  337. ,  manfis.  M. 

',     19..Can.  10.  If,  opera.  .VA.  VlL33a-  imo 

\.x  .  .  ce  foUu4li*ni  |^uird|lit^  S.  Mt;.    ^ir  zi 

uollis^e.  S.52.  in  din,a  follusti.  O.  IV, 

1.4, 14L  guod,§;ifuUeUA;(|iaben.ih  thcs). 

Hr.  kib  un^  lo\l^i%t »(nwriliianj.  H.  59, 

12.    follcst. ((ppae4i^ißj  dcroUieuelo 

forderon.  Uo.  5.    :      «;'     . 


Fonn  und  Flexion.  .    .. 

».Vf  oll  ei  St.  Prud.  1.  2.  VA.  V.  343. 
vollelsl.  Ee.»«'  »  '■.■■■'. 

follaist  Bib.  13. 
follist  A*  ■        .....  ..   .    .« 

foUust.  Ein.  26. 

,.  .Mollust.  Prud.  1. 

(ollei«..VG.  HL. 452. 
^  ^«.uolleisti.  Bib.  1.  5*    -    !      .    .    i  ? 

uollesii.  My\>.  Btb.  2.  : 

d.  s.  lollusti.  Schw.  VA.  V.  337. 

uolliste.  S.  52. 
a»  s.  füll  eist.  Hr.  .:. 

folleisU   M|3.   Bib.   1.  8.  N.  ^9,  12. 
Prud.  2.  VA.  ^L  58.'. 

t^ofleist  AL  19.  Can.  10.  11.  Gc.  3. 

uollaist.  Bib.  6. 

foUusli.  0.  IV.  14,  14. 
n.a,pL  uolleist.  £p« 

folIcsL  Bo.  5. 

follist.  A. 

.,'...■ 

uollcisttu.  Gh.,  1.  3. 
FOLLESTIDA,  /.,  pevseverantia  (bom  cyK- 

risj.  N.  103.  3. 
FOLLEISTARI,  m. 
n.a.pl.  uollcistara  (inM.  25.  steht)  a<|l« 
Icistara),   i/i/^vfv^oref.    Can. 
10.  11.  pfitronos.  J^tudr  i.  i 
uollcstara,  interventöreSm  Sb.  ■ 
follestrara  (nc),J«uUoTe*,  Gc. 
8.  9.  '  I 

FOLLEISTAKA,  FOLLEISTARIN,  /. 
n,  f .  fo.Ilestarin,yatf/n^.  D..IL'  316. 
a,s.  follcistarun.  Mq. 


« 


{ 


oiicisiarun,  J>ig.  \   •        .      . 

oUc«tarun.  Bib.  1 2.  7,  V  ^^-^S 
uqlleistarin^  Bib.  5.)  y         \ 

LERA,(s  die  Wurzel  LIS/ 5./,  Mgels. 
lare,  laere,  alts.  Icra,  tt^xt^  thciri^ß,  dis- 
ciplina,  exkortatio,  praesagi^m,,dogmaiJtra» 

,,dUiq,  .censuroy  instrumentuin,  sectu^'^ffftf^, 

.  ü^ornuftioy  via,  institutnm ,  Jons ,  ulkQPi  ^on^ 
suitiim,  rudimt^tuin,  tpraecept^mi,,^^$$nfifia, 
murmur.  \    j    ,  j' 

thaz  sies  uuola  lysti^  thiu  leJia  jn  Hüart 

•        ,  i  •       fesli,  ^  /  I  »  ."' :  ^  l 


's  *> 


LIS. 


US. 


S56 


thia  se  thar  innan  thes  hortun  mithon- 

tes.  O.  IL  24,. It 
onanta  sie  sint  alle  thera  kristes  le- 

rä  foHe.  O.  III.  7,  61. 
mit  geistlicberü  leru.  O.  III,  7,  48; 
afteir  onorton  managen  ioh  lerOA^fllu 
hebigen.  0.  111.  17,  1.  •    .    i 

Form  und  Flexion:  .'.'.'   ) 

II.  lera.«  K.  p.  2.  gl.  K.  N.  67>  9;^71,  6. 
106,  38.  O.  II.  14,  116.  21,  24.  24, 
:        !!•  r.  104.  Org.  M.  2a  Ja.  Ib.  Mz.  Sb. 
D.  IL  322.  352.  Can.  1.  3.  4.  Zf.  Gc. 
laera.  Pa.   .  ^.  ' 

g.  lera.  K.  2.  0.  II.  15^  16.  24;  6:  IIL  7, 
61«  Ge.  4. 
Uro.  N.  44,  4.  64,  11.  94,  ft  Oc.  t.6. 
d.  lern.   O,  IIL  7,  48.  16,  2.  17,  32.  T. 
187,  1.  89.  104.  K.  p.  2.  61. 
lero.  M.  31.  Le.  Bib.  1;  2.  Mcp.  N.  32, 
6.  41,  8.  64,  10.  Org^  Boi  5.  Sb.  Sbe. 
Ec.  1.  2.  \Vm.  4j  8i  i      • 

lera.  Ho.  Mz.  Bib:  1.  i5.  \Vm.  4,  S.  IIL 
a.  lera;  0.  L  3,  30.  27,  43.  IL  3,  30.  1\ 
43,  3.  84.   Ct  83.  N.  45,  3.  49,  17. 
59,  2.  M.  31.  Mz.  Gx.  Kg.  1.  Sb.  Bib. 
1.  2.  Le. 
n.pl.  lera.  Bib.  1.  2!  Ge.  Mi^.  M.  11.  16.  Sb. 
.Ec:  Ran.  Caii.  10.  11.  13.  N.  64,  4. 
140;  6.  V**.  4.  D.  IL  284. 
leera»  K.  4.      ^ 
laera.  Pa.  Ra.     • 
hlera.  gL  K. 
-    lero.  D.  H.  35i.  1 

ilere.  Bib.  5.^      '» 
^.^jfliiL  lerorno.  M.  31.^ 

leron.  Nb  41,  8. 
AplAeton.  0.  HL  17,  1.  IV.  15,  38.  Gc.4 

N.  17,'  12i  103,  18. 
a.^.lera.  Co.  M^.  Bib.l.  2.  6:  Mcp. 
APilRi£RA;.  gl.  Ki  afarlaera.'^a.  Ra.,  iie- 
'     rath  doctrinae. 

LERIG  '(^ vi f I r i-g)  (tie^uaren'),  dociblles. 
.     N.  It*,^"  16.;  cf.' LIRIG.  •'   •  '^^ 
IjERHAFT.^  gLK.,  ta^rhafft  Pa.Ra.,  do^ma. 
KILERLUfflAZ,*«/€^7^.  lb.-R4.' 
LERAN  (gt^h.  laisjaii^  alU.-  lerean,  angeb. 
lieran,  likord.  lä?ta),  U^rctlf  ^^ere. 


Mit  Akkus,  der  Person  und  Sache,  die  man 
lehrt:  ih  lero  (uh.  N.  48,  5.  \lu  leris 
gotes  uuig.  T.  126.  dar  feto  ihUlb  iz. 
Org.  ihtero  unrehte  din«  *u6cga.  N. 
50,  15.  ih  lero  iuh  götes  förhtun.  N. 
33,  12.  lerta  sie  dai  guat:  0.  Ilt.  22, 
36.  —  O.  IL  23,  1.  IL  14,  43.  V.  12,  92. 
III.  22,  36.  15,  IT:  N;  27s  »•  79,  6.  59, 12. 
24,  9-  34,  28.  89,  16.  T.  132.  Wm.  2,  9. 

Alit Infinitiv:  lerest  ^ie  Tercbiesen  ünola. 
M.  64)'9.  Icret  mili  tara  follechomen. 
N,  17,  36.  leret  sie  iz  pedenchen.  N. 
72,  lÖ.  leret  unsih  diemuote  uuesen. 
N.  38,  9.  leret  peion.  N.  56,  2.  leret 
unsih  pcchennen.  N.70,  1.  lerent  ihih 
acriben.  Bo.  5.  lerta  si«  fernemen.  N. 

•  77,  2.  lerta  in  cho-men  ad  virtutem.  Nd. 
lerta  die  eouuarten  singen.  N.  72,  1. 
lerta  iuuih  trost  baben.  N.  13,  6.  Ur- 
ion mih  ufinduon  dehnlunt  ISl65, 17. 
leremih  kan  dine  uüega.  IN.   il8,'26. 

Mit  acc,  cum  infinl:  leret  tisen  dntorem 
uuesen  geheizcnen  JUarfianum.  Mcp. 

Mit  zi  und  Infinitiv:  d'er  mine  herid'^  le- 
ret in  uuige  ze  uberuuindenne  mine 
geistlichen  fienda.  N.  17,  35.' 

Mit  dal:   hier  leret  unsih  c^m/i/^^   daz 

'  ans  sin  reht  in  muote  si.  N.  39,  10. 
leret  unsih,  da%  sulen— .  Mcp. 

Mit  waz:    lero  dih,   üuaz   da'tuon  solt. 

N.  31,  8. 

Mit  wio:  ze  lerenne,  nbio  er  tuen  sol. 
Org.  ■  i    .  u  .1    .  :    : 

'  docere.  K.  2.  «.  gl.  K.  Pa.  flö.  N.  48,  5.  T. 
187,  2.  i/ii/r«^r^.  M.  21).  Gh.  1.  3.  insii. 
tuere^  GcJ  L  6.  monit^are.  D.'Ä.  313.  tra- 
dere.  Can.  4.    constUnere.  D.  lt.  352.    in* 

•  formari.  Ö.*  IL  348.  monere.  Gh.  1.  3.  eru- 
dire.  N.  104,  92.-  rÄ/örg^w^^.  Gc  4.  reht 

Aet9kfiiiiyiatholite.  Da.     '      •'  '' 

Formen  und  Plexionenr    *• 
leran.  M.  29.  Wm.  7,  7.  L  in.'tk.  X. 
leerran.  K.  6.  *  ''     V  \  ' 

lerran.  K.  2.  Gh.  1.  3.  Öc.^1.  6f.     ^    "\'\ 
leren.  0.  I.  22,  59.  IL  21,  2«  IIL  26,  26. 
N.  2,  10.  49,  17.  94,  9.  Wm.  '7,  7.  IL  Org. 
Bo.  5.  '■  '  ■ 

£17*] 


257 


LIS. 


f» 


!  r    .'  i 


■:  te.lerfijaae.  N.  114,  16.  Orgiui' 
:  (ft)  Itr«.  K.  [x  au.  23.  1. 

l«sr*.,IN:.  48,  5.  31,  8.  33,  12.,0rg, 
leriJ».0.  11.  33,  1. 
(4a)leri8.  T.  126.  132.  gl.  K.   : . 
.  ..':  .laetis.  ;Pa,:     .i 

.  r.«  UitisLPi  U'.  318..     . 
..    •   ...leteÄtN.  27,  3«  69,  12.  79,  5.  ßo.  5. 
(oc)  lerit.  T.  25,  6.  173,  1.  .165,  4.  K.2.  R. 
.  .:     Org.  Q..JI,  .1,  55.  5H,  9,  R.  J3,  24. 

Can.  4-  H.  9,  ',;•,, 

.    leret  K  17, 35.  24,.9. 34,  2S.  Org.  Bo.  5. 
,    .[    Wd.  II.  Mcp.  ,\Vm.  ,4,  1.    . 
:  (wir)  Ierume8T(Vpctfni<4r^.  gl.  K.    ' 
-,  ■Ia0rem<8  (dQcemitrJ.  Pa. 
(sie)  Urent.  IIö.  N.  48,  5.  103,  12.  144,  7. 
Mcp.  Bo.  .5.  Wm.  2,  12.  7,  4. 
.    lerrint  I).  II.  352. 
(er)  lere.  0.  IV,  20,  32.  Bo.  5. 
(ib)  Icrta.  T-  487„2.  O.  IV.  19,.7..1N»:70,15. 
118,  13«  Bo.  5.  ...         . 

fh'l«rdj.  Co.  4. 
(du)  Urtos.  T.  113.  , 

Urtost.  N.  65,  3.  70,  ,17.  Bo.  5». 
(er)  l^rta.  T.  17,  8.  19,  5w  22,  7;  ,p.  I.  3, 

. ,   18.; II,  .2,. -9, 14,i84.  iW.  .15,  7;  18,  9. 

,      :  .      49, 1.  Mcp.  ,.(Jh.  1.!  3.  Mat.  Bo.  5^  Wm. 
!2,  a  p.  II.. 348. 
.li^erta.  Gc.  4.  T.  104.: 
lerda.  Wm.  III.  2,  9.       f 
,     .  lert  er.  O,  IV,. 7,  ^9;  15,  43.  • 

ir   lertut  Os.  12.  .    ,; 

fider^un.  0*  |.  1,  83.  12,  2&.  III  lö^  17. 
T.  6ft,  1.  64,  9.    .       .       1'  . 
letlon.  N.  Ö5,  17.  72,.  15.  74,  4v  Mcp. 

(er)  lertK   T.  44,  30.  O.  IfL  16|.10.  JSo.  5. 

N.  104,  22.  118,  66.,,  : 
(sie)  lertin.  0.  HL  26»  la  IV.  d,  85,,  Mcp. 
imp.  s.  lerL  T.  34/5 

Jpre^iN.  26,  11.  44,  5.  118,.  12. 
imp.ph\etei\  Frg.  33.        .  .        ,',. 

p.praes.  Xer^nW  (docpisj*  .T.  32,  1.  43^  4. 
f'    ,. .  ..I  185,  8..  /'    .     t  ■   ..I    .    . 

f;     lerendi.  gl..  K. .   .  . 

laercndi.  Pa. 


i\    y 


.1 


■  i      '    .»l 


:  l 


< 


.  - 1  ■  - 


leren  de.  N.  .2,  6. 
Jeri0de.  N»  93,  1. 
rf,  leren tenrio.  T.  123.    ^       ^ 
n.  ph.  lere  nie,  T.  84. 
lerenti  üuas.  T,  113.  129.'  140. 
I.erendo  (^ocmdo).  N.  59,  3.  60^  & 
leranto.  Da. 

GALER  AN,  docere^  irvUruere^  erudire,  infar- 

. :  mare,diseiplinare,€0iechizare.  — .  tber  man 

sih  ihaz.  gilcrit  O.  IL  13,  35.  geleret 

..   in«  iz.  JN.  89,  11.    geleret  iden  man  sih 

,  gelben  iniderren.  N.  41»  7.  geleret  ke- 

uuaro  gan.    N:  85,    If.  .  kelere   unsih 

:  '  minnon.  JN;  67,  29-  kelere  mih  kan.  N. 

24,  4.    81C  gcicrentd.az  uaieo  ein  te- 

MaPicntuin ^\hti  ze  demo  anderen.  N. 

41,:8t'du  gclertost  unsib,  uaieo  ferro 

uqfi.er  uucg  ist  M.  43,  19.   • 

Form  und  Flexion; 

k  a  l^  r.ej»  (docerej.  E 

(er)  kalcrit.  E. 

gilcriL  O.  IL  13,  35. 
g(k)elet«U  JN.  41,  7.  85,  11.  89,  11. 
(sie)  g gieren t.  N.  41,  8. 
du    gilerlosN.N.  43,  19. 
(er)  kilerta.  Ib.  Rd.  .  .     _   . 
(er)  gilcrti.  O.  HL  17,  34. 
imp.  s.  kelcro.  JN*.  24,.  4.^67,  -29. 
p.  proei.  g  a  I  c  r  i  t  /d^tiis,  ijAiffiiJ.  Frg.  1 5. 
kilcrit  (doctiisj.  gl.  K,. 
calaerit.  Pa.    ., 
kalaeril.  Pa. 

kil  erler,  disertiiß.  \q.  .    .    » 
gilertcr,  dortig,  T.  i77.  .141. 
kilertiu,  informoia*  U.  IL.  3i()'.> 
gel  er t  CS  (listmeisteres).  Wm»7yl. 
.    geleretes.  Win.  IL  IIL  IX. 

kilcrte,  instructi.  Ra.   peritL  gl.  K. 

.„    '  IcelccrlC:,  doi^u  K.  1.   (euua}^gi. 

..i\    ..  fl^rten^  doctis,  T.  141.   gi^tlcrien. 

N.   101,  25.    galerita,   msintctos* 

Can.  4.  gelcrtey  erudifos.  I>J,69,tl2. 

uuoH     geUrte,     eruditas,.    Mcp. 

;(euu0)  gilerle!  T.  141,  kilerllo, 

tirj^.  Iq.,.geiertp,  sophiita.  lo.  4a2 

k^c^ll^ r ta,  discifdinaüan.   Oi*g.   ^ d e3 

,lR^|er-tin,   disdpiinati^Ors.    demo 


r 


59 


US. 


US. 


260 


gcUrtin,  disciplinaio.  Or^.  gölertun 
C^  t  e  r n  u  n ),  doctissimae.  Mcp.  ä  e  n  g c 
l«rtin,  disciplmatnnu  Org.  tbie  gi- 
lerton,  scribas.  T.  8,  3.  die  geier- 
tosten des  listes.  Bo.  5.  kilerto, 
dode.  D.  IL  347.  kcldrlo,  scienter. 
Gn  1. 

gilerit  bist  fona  — ,  eriiditiis  is  de-^. 
Tp.  du  bist  uuola  gilerit,  verax  es. 
D.  If.  283.  81  ist  mit  go'tes  zuo- 
sprschon  geleret.  N.  67|  14  gelc- 
rit,  catecizatur.  Can«  4..piruiii  kile- 
rit,  docfimnr.  K.  7v  kalaetit.  (kile- 
rit  gl.  K.)  uueset,  erudiminL  Pa, 
uueset  kalaert^,  erikUmni.  R.  sin 
kelerit,  erudiantur.  K,  61.  tatun  %p 
sie  uuarun  gilcrte,  edocfL  T.  222, 
4.  geleret  uuirt,  iti^ignitur  (animusj. 
Bo.  5.  uuerden  uuir  daz  kelcret. 
Mcp.  du  babcst  mib  keleretf  daz 
ih— .  N.  118,  .98.  daz  habet  mih 
keleret,  daz — •  N.  53,  9.  daz  ha- 
bet er  sie  geleret  f«re  uuundcr 
ze  abtonne.  N.  15,  3.  . 
UNCAL/VERl T,  vnflcU&rt,  indodus.  Pa. 

ungila^rter  (uqgajaerte.  Ra.),  idiota. 

Ra, 

•  « 

ungilerte*  Ra.    ankilerte.  gl.  K.   an- 
gilaerte.  Pa.)  indocli, 

uncalaertan.  indoctis.  Pa« 

ist  vngeleret  Bo.  5.  ' 

ih  habe  uogcleret.  .Co* 
DÜRHLERTEN,  inwttritnm.  Bo.  5. 
.     UKTHURUHLERIT  (undurUhlaerit^Pä.),, 

ineruditns,  gl.  K.         ' 
NIUÜUILERTER,  idiota.  VP.  4- 
LERRAINTLIHHEMO,  docUi.  Rb. 
Li&RARI,  m.  (nord.  Iserari,  goth.  laisarcis), 

;  Sc^rer.    •; 
-  '  19.  'S.  leraTf,'  legislator.  RIb.  Ep.  can.  1.  3. 
4.  6-  catagiia.  Tr. 
a.  s.  lerarL  Mv.  Ps.  2.  Bib.^7. 
lerare.  Bib.  5. 
..  ii.p/»lerarra.  N.  .50,  10. 
lerar«.  N.  89,  12. 
la€rari.  Pa. 
lerare.  gl.  .%> 


i. 


.'. 


g'pl'  dere  lerari.  Ho.- 
d.pL  lerarum.  K.  5.  9. 
lerarun.  Bed.  2. 
lerarin.  T.  12^  4.  N.  67,  13. 
o.p/.  lerare.  N.  -67,  15. 
EUUA  LERARI,  legis  doctor.  T.  128.     ^ 
LERÜNGA,  /.  (nord.  l«ring),  imtitutio.  Em. 
14.  materia.  Em.  19. 
a.  lerunga,  doctrinam.  Is.  9,  4.  T.  84. 
Gl  LERE  (et  gilir),  ex  adinventione,  Sb. 
GILERTI,  /.,  facundia.  Prud.  1. 
LIR. 
GILIR., 
gilire.  AL  2.  Can.  11.   gilira.  Can.  5.  6., 

ex .  adinventione. 
gilir,  iuggesiiones*  Can.  5.  13. 
LIRIG  (cf.  LERIG). 

lirige,  docibiles  (g-otes).  T.  82. 
LIRNEN  (et  lernen),  lernen/  discere.  E.  N. 
118,  68.B0.5.  meditari.  K.  48.  ih  Urnen, 
uuieoreht  tu  bist  N.  42,2.  lirne,  uuio 
sin — .  Org.  uuer  lirnct  imo  gnada, 
misericordiam  quis  reqtä^et  ei.  N.  60,  8. 
kenuogc  l.irnent  sie  an  dien  buochen. 
N.  60,  8.  die  lirnent  sie  in  selben, 
fdr  n4  N.  60,  8.  ih  lirnee  die  reht- 
ntssa.  N.  42,  2.  ih  lirnee  an  iro  non 
superbire.  N.  113,  56.  lirneea,  meditahe- 
ris.  Ib.  lirnee  toon  Judicium'  N.  98,  4.  ^ 
lirneta  smidon.  Bo.  5.  dia  sie  lirne- 
ton  föne  dien  buochen.  N.  16,  14.  lir- 
ne ton  be  dietin.  N.  105,  38. 

Form  und  Flexiok.. 
t  .za  Jiiraenne.  Ib. 
ze  lirncnne.  N.  118,  34.  146,  8.  Ma. 
ze  lirnene.  K.  8.  '^ 

ih    Urnen.  N.  42,  2. 
(er)  lirnet  N.  60,  8. 
4sie)  lirnent  N.  60,  8.  124,  4. 
(ih)  lirnee.  N.  42,  2.  118,  56.  118,  71. 

liraem.  K.  7. 
(du)  l}rnees..IU  Rd.  ^^ 

(er)  lirnee.  K.  58.  Bo^  5.  N.  98,  4. 

lirnei  Crd.  3. 
du.  lirnetost  Bo.  5« 
(er)  lirtieta.  Mcp»  Bo.  5. 
(sie)  lirnetun^  Em.  3.  Can.  9.  10.  12. 


r 


261 


US. 


LÖS.  LUS. 


lirneton.  K.  1.  N.  16,  14.  105,  38. 
(er)  lirneti.  INd. 
imp.  s,  lirne  (discej.  Org. 
imp. pl. Wxnti  (discite).  N.  IL 

lirnent  N.  2,  12.  68,  30. 
p.praes.  lirnente,  discenies.  Kp. 
GALIRINEN,  discere.  E.    gelirnen.  N.  118, 
108.  Bo.  5. 
ib   gelirnen,  considerabo  (mirahilia  de 

lege  tun).  N.  118,  18, 
ih   gelirnen  mine  fienda  minnon.  N« 

118,  18.  —  N.  118,  34.  Bo.  5. 
(er)  gelirnet.  Org.  Bo.  5. 
ir   gelirnent  föne  imo  doctrinam.  Ne. 
sie  gelirnent  sifa  nuidere  cheren  ze 

Christo.  N.  113,  3. 
sie  gelirnent  be  mir.  N*  39,  4. 

daz  ib   kelirnee  diniu  gebot.    N. 
118,  73. 
(«ie)  gelirneen  föne  in  rebt.  N.  71,  3. 
gelirneen  fernemen.  N.  89,  12. 
gelirnen,   daz  du  in  fore  nunre. 
N.  103,  29.  Bo.  5. 
ib   gelirneta.  Bo   5.  K  41,  5.  118,  13. 

kilirnela.  gl.  K. 
(er)  kelirneta.  N.  41,  9. 
(sie)kelirnetoii.  N.  30,  12.  71,  13. 
daz   unirt  föne  in  gelirnet.  N.  120,  2. 
gelirnet  sin  (Z:p*  pLconj,).  Syl. 
ib  babo  gelirnet  N.  53,9.  118, 
12.  tu  babest  kelirnef.  Mq).   gi- 
lirnet  habet  Bo   5.  gelirnet  ba* 
bent  Bo.  ö.     so  er  gelirnet  ba- 
beta  be    ainero   muot-er.  •  B6.  5. 
uuir  eigin  gelirnet,  taz — •  Org. 
ÜNGA.LIRNET,  nicljrstlctiit.  si  babeta 
ungelirnet  Bo.  5.    habet  sie  unge- 
lirnet  N.  118,  135. 
LIRNUNGA,  discipUna,  doctrlnUy  industria^ 
Jedio. 

n.  s.  lirnunga,  indüstria.  Rd. 
d.  s.  lirnungo    (post  'Tullii   lectionem). 

Bib.  2; 

0.  s.  lirnunga,    diseipUnam.  N.  118,  66. 

lectionem  (Qüiniiliam^^  Mk.  ' ' 
n.  p/.  1  i  r  n  u  n  g  a ,    doctrihae:  Mcp.    studio. 

Gc.  8.  9.  instrumenta.  Ib.  Rd.  ' 


<21/Ei/. lirnungon,  disciplims.  Org« 

tf.^/. lirnunga,  disciplinas/Vlc^. 

LIRNUNG,  H.  pr.  hieher? 

GIURNUNGA,  disciplina.  Org. 
GELIRN,  disciplina.  Org. 

kelirnis,  doctrinae.  N.  103,  10. 
GILIRNIC,  gelehrig. 

gelirnigen,  seien fiae  suscepiititem.  (hg. 
LERN £:N^u.  LERNJAN,  lernen,  discere;  an- 
gels.  leornjan;  cf.  LIRNENi 
hiar  mag  er  lernen  ubar  al,  uuio  er  gi- 

louben  scaL  O.  I.  26,  6. 
daz  sie  lernen  (trinkan).  Wm.  5, 12.  (ler- 

nan.  Wnu  I.) 
lerneta  (herodes)  fön  in   ihte  zit  thei 

sterren.  T.  8,  4.  —  T.  104.  O.  III.  16, 16. 
lerna  (lerne,  cod.  V.):   lerna   hiar  thia 

guati,  uuio  unser  druhlin  dati.  O. HL 

19,  11. 
lerne,  meditare.  VP.  4. 
lernet,  discite.  T.  56,  4.  67,  9.  146. 
GALERNI:N  und  GALERNJAN. 

80  du  neu  in  gelernest  Wnu  1,  8.  ge- 
lern es.  Wm.  III. 

gilern^n,  discant.  0.  I.  1,  108. 

dabi  sie  igel^rneo.  Wm.  5j  12. 

kalerneta,  didici,  Pa. 

gilernefa,  didici  f.  T.  82; 

gilcrneten,  calentes,  Prud.  1. 

gelernit  babes.  Bo.  5.       ' '-  »      ■ 
FORALERNEN,  praemeditarL  T.  145. 
LERNUNGA,  industria.  Ib.  schola.  Ic 

LÖS  s.  LUS. 

Lösto  s.  HLÜ. 

LUS  (LU-S);  cf.  Wurzel Lü  iind,LI. 

Vielleicht  ist  auch  LUST  (q/  v.)  hieher  la ' 
bringen. 

LIUS-AN  (lös,  lurun,  loran),  angela.  leo- 

san,  perdere;  cf.  lit  lausz-ti,  jTrffi^/v. 

FARLIUSAN,    gotb.    fraliusan^   alts.    far- 

leosan,   farliosan,  tetlUrcit   (st  Der* 

liefen)!  lerfiiren.    perdere*  Pa.  Ra.  gl  K. 


K3 


LUS. 


Lua 


264 


.  Frg.  5.  T.  44,  20.  N.  52,  6.  K.  43.  Bo.  5. 
Ucp.  cmiiere.  R.  Gh.  1.  2.  3.  Rc.  VG.  IL 
198.  disperdere.  11%.  Sb.  Bib.  1.  2.  \Ln.  N. 
105,  22.  firliusit,  conteret.  Bib.  1.  2. 
fliesen,  cmittant.  Rc  farlos,  demoliiits 
est.  Ib.  RdL  f erlös,  occidit.  N.  77,  31.  uer- 
liesent,  sangitinem  petuni.  Ba  5.  uer- 
liereutez,  dissipans.  D.  IL  317.  farlo- 
ranero,  distraciarum.  Ja.  floren,  'consnm- 

•io^.  Ran.  ferloren  sin,  perire.  M.  9,  19. 
flaran  uuerdan,  capu  VA.  VIL  295. 
floran  uuirclit,  cofuumabitur.  Bib«  !• 
yloran  auard,  devorainm  est.  M9^.  suo- 
chit  then  kneht  xi  forliosenne.  T.  9, 2* 
rihtuom  ferliesen.  N.  52,  6.  ferliuset 
sin  gebet  N.  9ä,  9.  ferliesent  freuui. 
N.  35,  9.  firliasest  arabeill  O.  IL  21, 
20.  firliesesi  mina  sela,  tradas^  N. 27, 
3.  dar  er  die  einen  ferliuset,  dar  hal- 
tet er  die  andere.  N.  75,  10.  iro  nuin- 

garten  ferlos   er  mit  hagele,  omc///. 
N.  77,  47.  sie  ferloren  Hute  ioh  land. 

rf.  62,  tO.  sie  ferluren  iro  eristporna. 

TU.  77,  49.    thaz  sie  flurin  then  bei- 
Mant  T.  199,  6..  farloranan  tod.  IL  20. 

kouche  Cerlornemo,  stulto  pereunte,  N. 

57,  11. 

Forn)  und  Flexion: 

farleosi^n.  Pa.  Ra.  gl.  K. 

forleosan.  Frg.  5. 

firliasan.  O  IV.  26,  22. 

furliosan.  T.  69,  4. 

ferliesen.  Rlq).  N.  52,  6.  IIS,  128. 

uerliesen.  Bo.  5. 

fleosan.  R. 

Cliosan.  T.  44,  20. 

zi  uorliosenne.  T.  129 

xi  forliosenne.  T.  9,  2. 

xe  u.erli^esenne.  Bo.  5. 

se  ferliesenne.  N.  13,  5.  69,- 3. 
.     ih  ferliuso.  IS.  58,  10.  118,  144. 

(du)  nerliusist  Bo.  5.  \Vb. 

ferliusest  N.  5,  7.  142,  12. 

(er)  farliusit  K.  43.  Ge.  9. 

firliusit.  BIb.  1.  2.  A.  O.  IIL  13,33. 
förliusit  T.  44,  26.  124. 
forliusit  T.  90.  Gc.  8. 


uorliusit.  T.  96. 

ferliuset  Mcp.  Bo.  5.  N.  75,  10.  77, 

38.  98,  9.  144,  2a 
uliiisit.  Mt|^  Bib.  1.  2. 
ir   ferliesent  N.  6t,  9. 
(sie)  farleosant  K.  43. 
uerliesent  Bo.  5. 
ferliesent  N.  35,  9.  48,  15.  Bo.  5. 
ferlisent?  inüdunt  (afflictionibtts). 
Rc 
ih  furliose.  T.  82. 
(du)  firliasest  U.  II.  21,  20. 

ferliesest-  N.  27,  3.  37,  2.  54,  24. 
ferlierest  N.  27,  3. 
(er)  forliose.  T.  90. 
uirliose  Gh.  3. 
ferliese.  N.  78,  5.  Bo.  5. 
fliose.  T.  133.  Gh.  1.  2. 
forliosez  (st  forliose  iz).  T.  139. 
(wir^  ferliesen.  Bo.  5. 
(sie)firliasen.  O.  IV.  1,  3. 
uerliesen.  Bo.  5. 
ferliesen.  N.  13,  5. 
fliesen.  Rc. 
(ih)  forlüs.  T.  96.  184. 
ferlos.  N.  118,  43. 
du  ferlure.  N.  17,  41. 
(er)  farlos.  Ib.  Rd. 

firlos.  0.  L  25,  19.  Ob.  41.     ' 
furios.  T.  125. 
forlos.  T.  147.  VG.  IL  198. 
ferlds.  Bo.  5.  N.  68,  5.  77,  31. 
(flos.  D.  IIL  27.  48.) 
(wir)firlnrun.  O.  V.  23,  102. 
sie  ferluren.  N.  13,  5.  62,  10.  72,  1.  77, 

49.  103,  20.  Bo.  5. 
(ih)  virluri.  Mf2. 
firluri.  Sb. 
uerluri.  Bib.  2. 
uluri.  Bib.  1. 
flure.  N.  15,  5. 
(er)  ferlure.  N.  105,  22. 
sie  ferlurin.  N.  118,95.  123,  1. 

flurin.  T.  199,  6. 
imp.  s.  virMus!  BIb.  1.  2. 

ferlius!  N.  25,  9.  47,  12.  53,  7. 
ulius!  Mx.  Sb.  r 


265 


LUS. 


p.  a.  oerlierentez,  ditsipantem.  D.  II. 

317. 
p,  p.  farloran.  Pa«  gl.  K. 
ferlorKn.N.  30,  13. 
ferlorn.  N.  118,  176. 
floren.  Ran. 
n,  M,  f.  ferlorniu.  Bo.  5. 
n.  s.  n.  uerlorncz.  Bo.  5. 
g.  s,  Ji.  ferlornes.  Bo.  5. 
d.  s  m.  ferlorncmo.    N.   57,    11.     flora- 
ncmo.  VG.  IV.  213.   ferlornen. 
Mcp. 
17. ^.niiT farloran!^ n.  H.  20.  ferlornen.  N. 

48,  10. 
a.  s.  n.  farloranaz.  H.  10. 
n,phf.  fcrlorne.  N.  126,  1. 
g.  pl»  farloranero.  Ja.  uerlornon.  Bo.  5. 
df.  pl.  larloranem.   Pa.  gl.  K.    farlorc- 

nem.  Ka. 
a.pL  florene.  N.  15,  5. 
V.  pl.  fi /Zorane.  O.  I.  23,  37. 
ferloren  (florn.  N.  II.)  sin.  N.9, 19.  ulo- 
ran  ist  MA.  2.  Bib.  1.  2.    ist  ferloren. 
K.  10  (a),  15.  109,  5.  sie  sint  ferloren. 
N.  48,  10.  72,  19.    (sie)  sin  ferloren. 
N.  82,  18.   uuir  uuarun  firlorane*   O. 
|V.  5,  11.  sie  uuarun  firlorane.  CIL 
2,30.  uuareu  ferlorn.  Bo.  5.   ib  uuare 
ferloren.  N.  118,  95.    ferloren  uucr- 
den.  N.  24,  19.  118,  192,  ferlorin  uuer- 
den.  N.  101,  25.   floran  uuerdan.  VA. 
VII.   295.     ib  uuirdo  ferloren.    N.  80, 
Ib.  118,  93.  er  uuirt  ferloren.  N.  1,6. 
36,  28.  ferlorin.  N.  48,  11.  ferlorn.  Kf. 
florn.  M.  IL    floran  uuirdit.  Bib.  1.  3. 
ir  uuerdent  ferlorin.  N.  103,  7.    (sie) 
uuerdent  ferloren.   N.  36,  20.  54,  16. 
72,  27.  79,  17.  ferlorin.  N.  80,  16.  flo- 
ren. N.  U.    floran.  Bib.  2.     ih  uuerde 
firloran.  O.  IlL  8,  42.    ferloren.  N. 
118,  8.  ferlorn.  N.  118,  173.  er  uuerde 
ferloren.  K.  68,  12.  108,  14.    firlorn. 
N.  89,  6.  sie  uuerden  ferloren.  N. 91, 
8.    (er)  uuard  ferloren.  Bo.  5.    ferlo- 
rin. IN.  70,  3.    ferlorn.  N.  84,  6.    ulo- 
ran.  Sb.  M?r.  Bib.  1.  2.    floren.  N.  9,  6. 
(sie)  uuurtun  fi//orini;a*    0.  I.  20^  6. 


ferloren.  N.-82,  U.  101,  35.  er  unorde 
färloren.  N.  68,  12.  ferlotn.  Ne« 
FARLORJAN? 
forlorta  dea  manslagun,  perdidit  ho- 
micidas.  Frg.  19. 
ULIOSARI,  m.  M.  22.  Can.  10.  11.    flio- 
sari.  Can.  6.,  elisor.  > 

Gebort,  f los ari,   mendax.   gl*   K.   und 
caflaosari,   mendax.  Pa.    auch  iiieber? 
oder  ist  ein  flosian,  farlosian  alizuneh- 
mcn?    S.  diese  Wörter  hinter  L^VSJAN. 
fSCAZFLIESO;  n.  pr. 
FERLIESA,/.,  prodiga.  D.  IL  342./ 

LEIPFLIUSA,  Frauennamen. 
FORLÜST   (alls,  farlust,   fflcrlöfli    golh.* 

fralusts.,  y.),  m.,  perdüio.  T.  138. 
FARLOR,  m.  Pa.,  farloj.  gL  K.,  perditio. 
'  g.  forlores.  T.  178,  4. 
d.  furlore.  T.  40,  9. 

verlöre,  interiiu.  Wb.     , 
o.  vlor,  intemecionem.  Mr.  Sb. . 
FERLORNI,  /.,  perditio.  N.  89,  1 1. 
g.  ferlorn  L  Nd.  N.  54,  24.  flo^ni.  Nd.  iL 
d.  ferlorni.  Bo.  5.  floreni.  N.  139,  11. 
o.  florinii.  K.  65.  ferlorni.  Bo.  5. 
FLORNLIC  (?),  perniciosa.  Gel  10. 
FARLOR ANISSA,  FARLORANISSI,  FAR- 
LORAINÜSSI,/. 

n.  s.  ulornussi,   damnum.  M.   19.   /t7c-, 
iura.  Can.  11. 
flornussi,/ac/i/r£7.  M.  17*  Sb.  dam- 

num.  Sb.  Can.  10.  11. 
ferlornissa,  perditio.  N.  105,  30. 
d.  s.  flornussi,  exitio.  Ec. 

ferlorinisse.  N.  10  (a),  2.   \ 
fcrlornisse.  N.  10  (b),  6.  89,  11., 
interitui. 

ferlornissi,  perditione.  N.  87,  12. 

forlornissu,  perditione.  Fig.  45. 
a.  $.  ferlornissa,  interitüm.  N.  48,  10. 

ulornussi,  /acturam.  Can.:  10. 
n.pl.  farloranissa,  dispendia.  Jk. 

crimmo    ulornussi,    praedpiiia. 
M.  22.  Can.  6.  11.  13. 

floranussi.  Mi};. 

ulornussi.  Bib.  1.  2.  Sb.    ' 

flornussi.  Bib.  5. 

ulo« 


I.US. 


Lua 


\'  »mf 


^*  ik 


"•  I 


ulariniusa*  Bili.  7.1  ext0rminia. 
FARLORANISSIDA,  FARLORANUSSiDA,/ 

feFlMniWsid«.  M.  i05^^'23.  ^ 
1     S*  s*  ferlorni«sedo.  N.  13,  4. 
ii'evioraijbed«.' Böl- 5. 
4l.'j.  ferlorBisiiidt>.^>  ihieritu*  N.  «67f  12. 
'y\,Vid  102,  4.il39,.ll->     «     •=!.- 

l.   .V  faHorfliis^ed».  N;  &7,  11.'-'^ 

tf«'«.  fcrlt)riiili«iday  inietHian.  H.  34,  7. 
uerloroissida,.  €xitiuml  Bo.  5. 
-u^riornissedai^JiMiMdUiA.^Bo.  5. 
>.^       -  ulornusaidäi /WifMrojii«  ISd 

I   flüvanusbida,  «rcrf^MTfit.  VA.  Vlll. 
■   386, 
.    .a^pl.  flo  rttu  SSI  da-,  excidia.  YAu  IL  648. 
IRFLORENJNISSIUO  (?),    interitioM.   N. 

106,  19. 
FARLORANHEIT,  / 
d*  in  allero.flocenbeite*  Co. 
LOS,  lit  losaa,  aha.  los,  angcis.  Icaa,  goih., 
oord.  laus  [.cf«'aucb  nord.  Lejsa,.  leysi,  va- 
€ttMi  und  in  der  ZusaipmenseUung  (=golh. 
— laua,  altbd»  -loa)  z.B.  yeidileysa,  nihil 
capfiftag;   aber'nord.  leysa  heilst  auch  sol- 
nere,  wie  das  ahd.  los j an],  \oi. 
los,  leve.  D*  IL  821. 

der  zie  irpoaeU^emo  los  ist,  tnrpis*  Bo. 5. 
loser  t^  firko.gaaer,  /o;/«.  RL  30.  Gh. 
in    losero   uberzierda   (han   ih   gesun- 
'  ^  dol).  Co, 

lösen,  levem.  D.  IL  351. 
uoelleot  ir  itfh  ze'in  (menniscon)  fcr. 
'  .aeh^nv^da'nne   gesehent  ir  sie  lose; 
got  ist  aber  tugedig.  IM.  61,:  10. 
Comparativruiiaa  mag  lojseraain?  iurpius. 

.  D^K  5.     . 
Superlativ:   losista    t.  libtista   (lososta. 

Qb.  2^),  levissimus  (strmo).  Gh.  1,  3.  Sb. 
LOS  CHOSON. 
I.QS  $Pli£CUAi\ 
JbOSfl£lT;  i        : 

.|oabeiie>  leviiaie^  Bo.  1. 

in  allero  losheil^lian  ib  gcsuntot  Co. 
LOSlffu,  libtitiuoti,  Uviias.  Gd« 

losi,  levitate.  Gc^  4. 
'  AERLeSO  («^rloif)»  impius.  Is.  3,  3. 

ir. 


i ) . 


j; 


.  I    ■ . .  I 


;i.!efrtoao  iatwn  als  Ueleriettimg  yon  dem 
fakch  verstandenen  impkgerUni  (ventij. 

ierloaiin  ^  iifi^piii  b;  5/  2.^ 
feRLOSIDA,/.    - 
€ti  4*  tT\t^9\4^\  impÜBiafem^  IL.'^ . 
0RLOSER.  (t^rf^i),  lacer.  Tr.       ^  ^ 
'     hRlVlhdS.txbt^ii^xhaeres. 

tuo  sie  erbelos.  N.  5^  11.      ■ '  '  '''   * 
Qih^Xoi^^tf'kxkaeres.  Tr.  orbui  liberis. 

Bo«  6.  •" 

äripilosa,  exhainiedem.  Cd.  •      '- 
a.  pl,  erbelose.  N.  II.    die  ne  tnot  er 
erbelose.  N.  102,  13.        ■ 
ARMAL AUSI   auf  der  peutiogeriäcben  Tafel 
gehört  wohl  nicht  hieber;   cjf.  auch  arme* 
1  a  u  s  a  als  MöncUsskapidier. 
£20LÖS,  lege  solutum.  Bo*  5. 
OÜGILOS. 

*     ougelosen,  ä.  s.  m.  Bo. -5. 
AZALOSI,/.  (AZLOSA,/.  Bib.  6;  8.),  ine- 
dia  (invadat  cosias  illius/.  M/i.  Ee.'l.  2. 
Sbe.  Bib.  1.  2.  7. 

lOnlös. 

LONLOSEN,  pratmii  experiem.  Bo.  5. 
LIBELÖS,    alts.    liflos    ((cblo«),    inanis 
(bilde).  Org. 

uuaz  ist  libel6ses.  Bo.  %. 
LIDELÖS  (D^c  ®lict)>. 

uuaz  ist  lideloses*  Bo.  6. 
RAT1L6S  (rai$(o<),  abs^uB  canüUo.  Nd. 
IL  ratelos.  Md. 
a.  s.f.  ratelosa.  Mep^ 
RATELOSLICHO,  fernere,  ho.  6. 
RUAHHALÖS  (hiervon  unser  riH^(a0),  forg« 
Ml  nad^ldfHgf  negligens;   cU  angels.  rece- 
leas,  receeieas,  curae  expers. 
a*pLm.  ruahcfaalose,  negligentes.  K.  2. 
RUAHCHALÖSO,  negligenier.  K.  32. 
RUACHALÖSi, /.,  negligentia.  K.  11. 
d,  s.  roachalosi.  K.  45. 
a.pL  (oder  sing.?)  ruachalosi, 'if#^/i> 
gentias.  K.  49. 
RÜAHHALÖSÖN,  negligere. 
räachalosom  (sL  ruachaloson),  n#- 

gligant.  K.  64. 
ruacbalosonti^  negligens.  K.48.;  d.pL 

[18] 


JbUä 


LUä 


keraahhalo80  0tsin,iM;^/f)^afi/''r.K.36. 
MOTILOSl^..  onfi^iMias.  Bib.  1.  ^ 
[METARLOS   (hleber?]^  —  negoÜQtor  tive 

NAMELQS  .(aaiii<ii(o4),  innauünabiB^  Qi^. 

GiNADAl^S.      • 

[NASILOSEK  (na«(o<),  onaass,  Tr.] 
GAPARLOS.  Pa.   kiparlos.  Uäi   kibarlos. 

burgilOs. 

iv,!    «o  4lio   gebiurfila  Y/irovinciri^y)   purg- 
.     ;iloa  Jiuetdea  Nj  49,  8. 
BRÄTELÖS  (proteloaL  Na.  IL)  uQerdcn 

(brorlo<).  Na. 
FERAHLÖS,  cntfecle. 

(da  viel  verbloa  der  mortgire  man. 

.    FaA\\iL63    . 

frauuilaose  (fraQuilose.  Ra.  frauuio- 

loae.  gl.  K.),  iiiCOTisnIii.  Pa« 
FROUUmOSI,/,  paldi,  Uweriias.  D. 
KRIUNTLAÖS  (frcuADlo«)  man.  Hild. 
^VAZARLÖS. 
uuazzecloaa  erda^    tcrram  sine*  aqua. 
N.  106,  35. 

\yazarl6sI  / 

in.  vuaxzerlusii  in  inaquosü.   R  103, 
14.  106,  4.  .     I  . 

UUIZZELOS,  insfpie^s.  B^.  5. .  » 

uuiz^eioaer  «(luiiielojit;  Nd«  IL')»  '^^<- 
'  piensm,  Nd. 

uoiiselosia«  hwation^hiie.  Org«  i 
\\  IZZILÖSI,  /,  indpimiiQ.  -. 

d.  uuift^eloai«  N.  37,  6. 
AUU1ZIL0SER,  Ulsans.  Ja. 
U(jlSLAOS.(aui8lo$«  gl.  K.),  mcm/iV.  Pa. 
CHORNLQSER,  elusu$  Cereris  fide,  Bo.  5. 
GOVMALÖSt  negKgenSt  meglecius.  ^ 
iob  then  einegon  aungoumilosan  lia. 

zun.  0.  I.  22,  10. 
CAUMALAOSI  (kavmaloai.  gl  K.),  /., 

negligentia  (inatriaj.  Pa. 
FAKGAUMALÖS6N,  negtigere. 


fargoumolbsotun  Ci'X)f  neglextmnt. 

\    n.ir'"  :T.  125.-  i;       ■'!      ..-/.:•'  \Ui 
.  CHlNI>lL6S(fiitb<rlt<).  ii        ^  .a 

a.sitn.  den  cbiO'd^Ioselny  Iror^nfMi  /£- 

Am^.  Bo.  5; 

a.  jf. /•'  dia  cbindel«sokK  Na. 

,!G£'nLÖiS(cr4  aliiiord..9ed,  m#ii«).A*—  (ge* 

tiloser.  SaL:  l..ff  tlk>9«r.  \Vn.  A60^  pe- 

itilaiis,)  ^etilm$e-Uy  Ittscivieniibfis.  M.  11. 

.     UClILOSlv /.,  peiulnntia.  h.  (gete loae. 

Hd.);  cL  KEarriLÖs.    : 

'  QETILOSbi|IJUN,  peiiäartierrD. 
KErriLÖS?  KET1L6S?  I«t  dieses  Wort 
voh  GETIliOS  XU  (rennenf  iketiiloser, 
faAciviiiS.  Bib.  12.  kellil4«e,  pampaiice. 
Bib-  kelifose  man»  beliaJi  fifii  absqm 
fttgo^  Ib.  Hd.        '  »    '.11 

GüOTILÖS. 

d.  s.  m.  den  guoteIose'n,iM/ii'äfiiri(t.Bo.5r 
n./i/.  gnotclose,  panpere»  (builiiaej. 

N.  78,  8.,  iwpü.  N.  60,-16.  > 
g*  pL  gu^telosoB»  Bo.  5. 
d.pL  kootelosen,  impii$4  N.  2Si^*t. 
kUOTELOSI, /.,  improbiUiSi  Bo.  ftJ 
dL  guotelosi,  impieiaie.  N.  1%  ,6.^ 
aiUSTILÖS. 
n. pl.  chustolose  (cbustilvse.  Ndi  II.) 

suni^inßdelesßliiTii:    *'^ 
0.  p/.  cbusteioseyfiliofo^.  Bo.  5.  ' 
CHUSTELOSI, /.,  vitiontas.  Ba  5.  ^ 
CRUNTLAOSI  (grunt)lDtf).P«i.  cToiiilossi. 

gl.  K.,  profundum* 
CURAFllLOS^Irafeltd«: 
cbraftelos  unaren,  defecerunt,  Nd. 

cbraiielos  sin.  Bo.  &. •  ; 

cbraftelos  uuerde  ib«*N/  70,  9^*    > 
eniu  uuort  uuaren  cbraftelos.  Nil40|6. 
II.  s.  n.  cbrafielosez.  Bo.<  &    ■ 
a.  f.  01.  qbraftelosen    aueiit  ^n  mih. 

N.  62,  8.  ■  'i  '  -'*  .1 

a./?/.  m.  chrartelos^.  Bo.^S;  W.'  43,'  iO. 
CHRAFTELOSI, /.  ist  altk  N.'iM»,  j|. 
a.  /.  cbraftelos i;i^r/iiyi9i^  in^irmUcL- 
iemu  Mc^.  35. 
HELFELOS,  alis.  bulpilos  (^älf(«#),' am 
adjulorio.  N.  87,  5. 
a.  ^.  m.  belfelosen,  «nci^iii.  Nt  119,  7. 


sn^ 


ixs. 


LÜS. 


9M 


J 


IIARLOS  iiakvUt)\Hrte  cdpitlh.  Or^. 
^   HMtNLeS  (i(|  0Mt  1 0^«),  /non/e  ffirpdtin.Bo.  5. 

lWmhO»\^  peiutans  {luxttsj,  Ptüd.  1. 

<BANDßLOSER,  mancns  Vfoi  460.) 

HkUAi.6S\  inops.  '  • 

^      ^^.  »«8  fiitelösin.  N;  40   11. 
•  )i  -    miit^nt^  AenhuheVosek  N.  34,  ia36, 14 

-^  ' '  #^fi/t'n..li'o«betl<i^9ii].  Org.   fao'ubciolo- 

siu,  v^r/ic«  destitnta*  Bo.  5. 
H0D0L0SER/A<f^i9«iyk  Bib.  6. 
.  DROSTOlLOä  (CrDfilü«^,  siu  ne  nü&ri.  O. 

•\'--^'«IVi'32,  ft^  ■•       ••  *^  .  .   :   ■ 

SSA5Eb6S  Oa^nio«)  •  edentafus.  Or^. 
.  ttfaB'loBer,  Bdentnlns.  Tr. 
'  ' o.i xAnelAff'en,  edeninlnm.  Org. 
«'    ZÜiiGlLOSER,  elmguis.  Tr.  o.  zungeUscn. 

I'     B<K  5. 
.<   (2ITL0SE>,   3eit(iire    (PtL)»    emenduciica. 
::  ;:Wjw.460.)'5 
^  SIKMELÖS  (finnfo«),  insensibilh  (pildc>. 

■  Org-. 

•  •Jfe.p/.  sinhelösi,  dementem.  Org. 

SlM!SEL6st ,  /. j  dementia.  Org,   secordia. 
.D.  IL  330i    • 
SIGULÖS,  fieg(o«. 

pidiosci»!  er  sigaloa  unerdan.  Em. 33. 
sigel^a  vuvrden.  N.  82,  JO. 
gi  d'«B  atgelAaen.  Bo.  5. 
dL  aigelAaemo.  Bo.  5. 
deine  a^gelösen.  Bo.  5. 

■  n.  pL  atgielöa«.  M.  67,  32. 
SITULOS,  fittrivio«. 

siteloaa,    rüudala,   serva  sirieritu.   Sg. 

S92.  Mart  2. 
SITOLOSO,  abunve.  Zf. 
SITILÖSI,  afßiMiO.  D. 
^-    «  dL  in  sitalosi    (sitilosi.   Bib.   7.),    in 
!••    •     T:        almsiane*  Mv.  Ps.  2.  D. 
1  .SUNTILÖS,  rtfnM0& 

-m^SinK  auRliioaen  O.  III.  17,  37/   ther 
auntiloao    (santoloso)    man. 
O.  III.  31,  4. 
a^s.m.  auntilosan.   O.  IV.    26^  S2.   V. 
21,  12. 
SLAFLOSAR  (f(^lafl0«),  immumV.  VA.  IIL 
151. 


.ii 


alferfldsiz,  inioifiif^;  Prrid.'  li    *' 
SPRAHHALÖS,  fprac^lo«,  elingfiis: 

'    g.  apra'bb aloses, '^ifig'/ri^/bf^V«  Prud.  1. 
SOÄMALÖS,  rc^aamlB^/  impudens. 
skaiaelos.  Bo.  5.       ' 

d^s  öiias  ih  scaiilelos.  Pt.  68,  S* 

■  ■  ■       '         . 

'   äcatnratioser,  impudens.  Mf):  Bib.  1.  2.  7. 
<    (»eamilos'er.  Bib.  b.)  '■ 

d.  s'c'amalaseiho    (sciniti-Vosemo. 
Jia.)^- procad  (mit»}*'  ii£,.  Bib.  1. 

d.M.  f.  sc  am  Silo  6  et  OyinfrmiiaefhnimaeJ. 

Mtr.  Bib.  i.  2.  3. 
n.  pL  scamal-osa,  impudenie9.iil.^. Sh. 

Gc.  6. 
d.  pL  scamalos-^n,-  impuderdibus.  Sbe. 
Ec.  1.  2.  " 
SCAMALOSO,  impudenfeK  Mi.  Bib.  1.  2. 
8CAMAL0SI,  /.,  inpudeniia.  Can.  10. 
scameldsi,  irreverentia.  N.  68,  8. 
a.  scamelosi.  N.  20,  13. 
SCAFFELOS,  informis. 
n.  «.  n.  skaffelösa  zimber,  informisma- 

teria.  Ru. 
a.  s.  R.  daz  scaffelösa  zimber,  i/i/brm^m 
materiam.  Bo.  5. 
STETILftS,  instabilis. 

d.s.m.  stetelösen  stapfe;inom^/o.  Bo.5. 
LÖSJAN,  l&fcni  soluere  (angs;  losjanr,  le- 
aan,  alts.  losean,  nord.  Ie;^8a,  losa). 
tben  lichamon  losen  (tH)m  Jtrm)0«  0. 
IV.  35,  7.  ir  loset  then  folon.  T.  116. 
euna  (legem J  zi  losenne.  T.  25^  4. 
lose  ih  dih,  ernam,  N.  49,  15.  ih  loso 
in,  Uberabo,  IN.  90,  14.  lose  mina  se« 
la,  rcdime.  N.  115,  4.  Idsendo  daz 
here.  Bo.  5.  uuas  aih  losenti  thera 
znngan  gibenti.  O.  I.  9,  30.  losit 
zinsscaz.  T.  93.  loses  thih  thezzea 
onizea.  O.  IV.  30,  18.  er  lose  iro 
sela  föne  tode.  N.  32,  19.  aia  fon 
Ihesemo  gibente  zi  losenne.  T.  103. 
du  losest  den  menntsched  Cone 
dero  tiefalo  banden.  N.  34,  10.  er 
loset  mih  föne  demo  slricche.  N. 
90,  3.  losit  sin-an  oh-son  fon  crippu. 
T.  103.  ik  losta  plebem  uone  serviiuie. 

[18-1 


m: 


LÜS. 


Lü§. 


j 


Win.  1^9.' erflost«  mih  fon«  CjcndeUf 
eripuit.a.  17,  18«  er  lost«  «Sff.demo 
fiare«  Bo.  5.    er  losta  mioa  tela  qz- 
zer  mitten  leuuon  unelfere^n.'  N.50,5. 
uzer  dien  allen.io.set  sie  got-N«  33, 
2(K  er  leset  mine  fuozze  nzer  demo 
.str^cclie*  N.  24,  15^  Ib  loaaiB'daroz. 
N.  90,  15.  sie  lostqp  pen  tbo.tb^nana 
.  (IHMU  4(rru)e).  O.  IV.  35,  2L 
.    .  tForni  nnd  Flexioo. 
losen.  O.  IV.  35,  7.  gLHS:.  Bo.  5.  N.  15,5. 
.;  31,  7. -48,  8.  ,  '.       . 

zi  losenne.  T,  25,  4.  103. 
'le  losenne..  N;  27,  4.: 
ih    loso.  N.  90,  14,  15.. 

lösen,  Wm.  1,  9.'    :  ..    <, 

(du)  losest  N.  17,. 44.; 49.  34,  10.  43,  2. 
(er)  losit  T.  93.  103.  N.  30v  a 

loset  N.  17,  3.  24,  15.  26,  l>t.u33,  20. 
36,  40.  40,  2.  50,  a  70,1.  71,  14. 
90,  3*  M    ^ 

(ir)  loset  T.  116. 
(sie)  losen t  Bo.  5.  0.  V.  19,  45. 
ih  lose.  N.  49,  15.  55,  11. 
(du)  loses.  0.  IV.  30,  18. 
(er)  lose.  N.  7,  3.  32,  19,  53,  1.  70,  11. 

88,  49. 
iL  16sta  (loista.  Wm.  III.).  \Vm.  1,  9. 
(du)  lostos.  Oll. 

lostost  N.  21,  5.  30,  8.  43,  2.  53,  9. 
'70,  18.  73,  2. 
(er)  J6sia.  Bo.  Su  N.  17,  18.  41,  »,  48,  8. 
f    56,  4,77,  42. 
lost  er.  0.  IV.  27,  la  , 

(sie)  los  tun.  0.  IV.  35,  21. 
(er)  lösti*  Bo.  5.  N.  70,  1.  88^  4a 
imp.  s.  losi!  K.  13.  0.  II,  21,  39. 

lose.  Ct  79.  N.  6,  5.  7,  2.  16,  13. 
21,21.  24,17.  25,  11.  30,  2.  50, 
16.  68,.  19.  115^  4. 
imp.pl.  loset!  T.  116.  > 

losent!  N.  81,  4. 
p.praes.  I6sendo..  Bo.  ä. 

losentl  T.  208,  5.  O.  I.  9,  30.  lo- 
sende.  N.  80,' 6.    rf.;iA  losen- 
ten.  T.  116. 
GALÖSJAN. 


ga losest,  levigat.  Gc.  4. 

AULÖaiAN  (alis.  alosian),  erlifi 
rare,  redhuere.  ^xlo^tkXi^r^emi 
irlosta,  so/t^^^^.  Prud..l..arlosti 
pedicbant.  VA.  1. 182. 706.  irlos4:« 
vit  (eajn  cri^ainibn^J*  Mi)j^  solvebat. 
V*  200.  iirlosit,  ensti^  Da.  -ar 
'lilHiraiq. ,  Fa»  ^rlo6t.em,  so/fflii. 
iflofit,o  T9  y  expeditiores.  Gc  l.i 
redemios,  N.r  77,  53.  arlöstar,  ] 
(revuUa  fibula).  Prud.  1.  arloi 
vuisas  (cycladtu).  VA.  VlIL  60t 
stiu,  vacontes  (meliora  agere  ps 
Gc«  9.  arl6stiu,  scissa  (frusiaj. 
ni  uuirdit  urlosit,  npn  carei. 
nnsili  ze  irloscnne.  M.  19,  5. 
mina  sela.  ^\  48,  16.  so  uueli 
ir  arloset  obar  crdu,  uuerd« 
lostu  in  liimile.  T.  9a  irlose 
V.  19,58.  daz  du  Irloslist  minc 
M.  30,  6.  arlosi  iz  (ouga)  ii 
uuirpli  iz  fon  thir,  ^rw^.  T.  28, 
mines  kebeizes  ze  iriösenoe. 
irlosta  unsib  ihcra  burdin*  0. 
12.  irlosta  thero  arbeito.  0.  V 
irlosta  sie  thera  freisun,  O.  I 
irloset  inan  tbes.  0.  IIL  24,  1 
irlostost  föne  egypto.  M.  73,  2. 
lostost  min  sela  föne  dero  bc 
85,  12.  irlosta  unsib  foue  tieu 
71,  12.  arlosi  unsib  fon  ubile. 
6.  uuirt  irloset  föne  acbustin 
6.  diu  uuerlt  uuart  irloset  i 
nemo  tode  oone  des  tiuuel 
uualte.  Wm.  3,  11.  ist  erlöse 
erdo.  Bo.  5.  arlaosit  ur  paotui 
raii^  e  vincuUs.  Pa.  erlösen  ui 
todes  iocbe.  Bo.  5.  irloset  uz 
rebtin.  N.  129,  a  ib  uuerde 
daruz.  N.  118,  19.  ib  uuirdo  i 
an  dir  föne  des  (ieuelescboru 
te  eripiar  a  iemptatiouc.  N.  17,  J 
Form  und  Flexion: 

.arlosan.Hb.: 
ir  lösen.  N.  68,  4.         . 
erlösen.  Bo.  5/,  •:. 
«a  arlosanne.  H.  26. 


» 


hm. 


IXJS. 


im 


le  irlosiane.  N,\7;3«:19><'/ iKl.'  '. 
u'..i-(er>  Atl«s>|.  T.\13t..    .  :'ir.r. - 

A     .  >tl98Qt  N.,4d».16.  64,  1%  129.  8. 
'  (ir)  arloset  T.  98.       .'l    i^ 
(er)  »t\oBtAM^(.ftO:  . . 
..    itl9»*;.Q<,.Vi.  Wi  W.  .    .     I 

..erl<oa««(N><\2|,!  fti...,    .-.  :;.• 

ib  irUsti».  N..3iv3t*  >Vai.  '4,  3.  8. 
(du)  irl08U»t.  JN.  73,  2.  85,  12. 
(er)  .irlosU»  y.rlo«.ta,.  Üb:  87.  O.  I.  3, 
.,    12.  1«,  4.:  l^.,  25,  12.  V.  25,  97. 

•rloAtfK.  FVg.  4U.T.  lat. 
.  f  •     :  irlost*.  iHUlr  üib.'  1.  :2..  Prud.  t. 

irlosta,  erjo^U.  .fii^43,^18.  71,12. 
,.      i   ..         13'^. Qß.,      ■     •:   !:iir: 
erlösta.  ^yln.  6,  11»  . 

.    iiUst«r.  0.lll26i  Mk, 
:  (sie)  arl»«t.«ikn^  .V^  1^182.  70(1.  V.  209. 

(4a)  Ul<ghßUüi„M,.:8l(b;  6<.-... 
(er)  itiosli.  (X;1V.  2,.4..N..196,  4. 
itttp.  9.  «rI«.»ilT.28,2.34,6<lt2t\Vo.2. 
erlosil  Cu..t89. 
.irlp.ael  Na.i  IL 
ünp'pl,  ititffiiUXUV  24,  t04. 
ei4^seU  'Jl.  135.  i 

.     ..     p.  fk.  pnlo^^mS'MikVtit  rtdtmturat 

.. ,,      .,i  i    ,..*<*.•  T.  225,3.  . 
.  ,    ,  P'  ftm  «vlosit-  Da.. 

'.   .  arlaofiit  Pa.  '^^   '■■ 

.  n^f'j,m.  aclAvtcar.  Prwd..-  It     »v 
.  m.fif.m.»x.\o,»ie.\T^  4,.li'  iel«ste.  O.  L 

IQ,  15.  V.  23,  7&>^>..  urloste. 
Da.  I    ..,    . 

». p/*n.  urIo8tiu.  Gc  8.  9. 
^  ;>/.  «r laste m.;  U..  19.  .;    .  '■  J. 

«.^.ni-iiilpsta.  Mf.  i;rjos($.  Q.  IV«  ^7, 
17.  N.  77,  53.  urloft^e.  Diwl^p. 
can..6,  d|«  .(xUsted..  tim,  Ik 
a.pLf.  arlftsto.  VA.  VUI.  ;691. 


:  f  .  - 


•  I     1 


.   •     1 


■  ■    I 


a.pln.  arlostiiu  ProiL.L:    ^    .  .-  j 
Compar.:  irlöatora;lGCi  1. &-irIoatoranü 
IVL  2U.  Sb.,  eapedUiotes. 
iBtifUset;]N;423,7i.  Ut  erlöael.  Bo.  5. 
ir  birnt  .irloset'  N*  46»  3»  jirlosit 
uu^rdenuM^  70^.17*    ib  QüiH^  i'- 
loset. m:  IT,  30.  (isr)  uuirdil  urlo- 
ait  Gc.!&   ifflosat.N.  80>,  6.  (sie) 
uuerdejat  Irlo^et    IM.   73,  13.    ar- 
.j.       lostu.  T*.98.>ih:  uaeiitde  irloset.  N. 
X       118,  19.    (sie)  üuerd.en  irloset  N. 
j69t  7.  107,  6.    (er)  uuart  irloset 
\Viii.'3,  IL  .uuirluuartuD   irlosit 
''  (.    0.  IV.  33, 32a -nuiff  «uardeo  irlosit 
M.  68^  1*  (sie)  uuurden  irloset  N* 
65,  11.  du  habest  irloset  N.  30,  6. 
65,  15.  76,  16.  85^  12.  (er)  kabet  ir- 
loset  N.  97,  1. 
ANTLOSJAN,  etttl&fetti  solvsre.  . 

inlosit,  solviL.^h  K. 
inlaosenies«  Pa.'iiila8iain6S  (!).  gI*K., 
solviumr  (!) ,  ftsagimur» 

ÜZLÖSJAN,  tu^I&fcn. 

Qzlosi  iz  (oüga),  erue!  T.  95«' 
BILÖSJAM  ^alts.  bilosian),  intUfttii  li- 
bercLfe,,  pribare* 
pilosit,  privat.  Ba. 

belose  unsih  föne  ubele,  llbera.  Ct  79. 
pilosit,  privaiüs.  gl.  K.  Ra«. 
haubitu  pilosit  Re.'hopite  pilosit 
Ib.  hanpites  pilaosit  H-,  decollatus* 
pilosit  uuerdan,  spoliari (veiiiöusj.  Mij?« 
Btb.  1.  2. 
FARLÖSJAN.  -^   Sollte   flosari,  kiflos, 
kiflosida,   caflaosari  auf  eio  Verbutn 
varlosian,  vlosian   scUiefsen  lassen. 
ZALÖSJAN,  |ert6f<nf  dJssolvere.  z^alaosit, 
desolvit.  Pa.  zalaosl^s;  dissolvistu  R.  li- 
loaUisih  gibenti  sineru  zungun.  T.  ^. 
er  zilosta  sambaztag.  T«  88.    zilostin 
7    thaz  'gotes  hus.  O.  IV.  19,  34.   ztlosct*' 
ihiz  tempAl.    T.   117.    zaüaosit,    div'iH 
(Pharisäei/»  Pa.  resobUa*  fai.    si  zilosit 
moyses^s  eaua.  N.  104%  »ilosit  uuirdit 
ftilAif- dirumpetur  spiritmt^  Mi]. 

F«rni  und  Flexion :  •  i 
(du)  zilosis.  T.  90« 


277 


.ZJBI 


.£ltlS. 


'i 


(er)  lalioftitJ'Pay  '  = ;  «^    '     .v.  .»»\  v 

(du)  zalaost^fta  R.  ^■ 

:    (er >  'liUsüa;  T:  8ft  SSl  PrtdJ >1( 
(si]i).xilo«^tuii.  O^  IL  11^  48.  i 
(sie)  ^ilostini  D.4V.  19^34.0 
imp^ph  aiilos^U  TJ  lf7.  ! 

/i./r.'zaladsrt.  Pa.  ciloait  Ra.  gl  K.  li- 
•T    iosicL  §1.  KJsi  litosit.  T.  104. 
.      iK.  viloaitJ  ttüefdfrii.    T.  134.    zilosit 
i<  (-««irdis. /lil&.  Rib.- 1.  %    zilosit 
>  Quitdjst  I  $bi     zil^tit   uuirdit. 
.     .        Mfi;)Bibüil.  2l  T.:90 
ZERUU>SI  ki:^  udfrotliKo  rii  furifalie 
zerolasi,  immaiurae  praesens  levigei 
Gc.  8«?  ist  vieUeioht  ler  vioki  zu  lesen. 
•  luQSUNGA  i  ofifd.  l«y ai  »g,  alt&  1 08 u  n  g  a, 
dolus),  f.,  ra^^J9»/io,  ScIofttiiS.  T.  145. 
zi.loftttBgtt '(fiiviiii'anef  e  geben  sin 

fcrah).  T.i  112.  \'  -  .  i 

loaunga,  redemiibnemA\  4, 14.  N.  1 10  9. 
SELLOSUNGA,  n.  ptl,  eUmösynae.  K  83, 4. 
IRLOSÜISGA,  /.,  «rlifuwrj.       ri 

g.  irlosiLivgo»  redemtidnis.  Jü.  89,  10. 
lLdSAlNI,/,(ErIafrtii|.    . 
g*.  dhera  alosnin.vJä.'  9r  ^ 
a.  in  alosaai,  b^M&^rÜ»t€ni  fgioriae). 

Sg.  70.        .:: 

aloosnin,  redemfiorufm  (mundlj.  b. 

5,.  7. 
gebanainaseiila^nftloatiin.Frg.  17. 
ÜRLOSl,/,  ^rlifangi  ii  ; 

thaz  sulih    urlosi.foie- igote    unsih 

firaiuisi.  O.  ü.  6,.  54.*        •'      i 
urlosi,  redemiiönü^  ri  44/ 3:  i 

urlösa;/     '    '■ 

a.  nrl 0A9iiredfnitian€m(hmndiJ.T/L>iiyS. 
ARL6S1DA,  /i     ' 
nl  s.  mrle«id«^  abiöhdm.  HüSOi 
erloai(la.^'rmtfciiAifij  Ig.  *: 
icloaeda,  ndemtioi  Ma139,  7. 
f»  ««rlo&lda.  n.  7i0i»'i4.  i   \ii  • 

rrl,oj»ed.ir;  Nr  68,  ■  * t.-^  <  v  t»  r:: 
i{.  urlosido.  IL  30l  6b.  4.:.  ; 
irlosidtti.  Gb.  1.  3^  wetramento. 
ZILÖSIDA,/.  .        ; 


■  i 


ARLÖSNBSSty//  •'  =' «:  i  t. .  I  i  .» .t 
a.  ariosneks*^  PtdaatkndkoJiM.  7 

iosare,  liUrktik.  K  «4»^^  S^-rede 

N.  17,  3/f 8,  15.  t7i' i35i 
'0ji)»iriire«-«foAMiam.l^(1I;  5,  7.  (c 

gcls.  leasere;^in«iM/ax). 
IHLOSAAI,  --€rKriiir>  iin^giu»  UU 
gl.  K.  •'•    •''■<•  •  •■  V  »" 

irlosare,  'li&Äiztor.  'Kl47^  '48. 
U^ZILÖSLlllt  «natefUMA^  imo/»« 
unziio8if€bs-iii<xnr«cwffA/.  Bib*  ^ 
.-    l/.  tfjy.  iiJ)rz4locrfieber#^ii/iiri'io/«i/ 
M  /      -   iö&i*i/i.  Bo;  i.       »^    I 
•^        !!•)[?/ m.  unsel'oaiicba;  Bib.  6.  un 
•        .'     '    *  !       '8««hfe.  BSb.«,  inexirica 
UNOEHLOSLIGHO,  tmoMi/iter.  I 
UNZALOSANTLIHO  (iiii|tr(^«Ii<^), 

Sind  folgende  WMer  aucb  bieb 
bringeril 
FLOSARI,  mmdösc^V.  K*  f  ef.  v  a  r4  i  i 
und  ▼  ar  I-o  s  i  a  n  und  d^a  f ölende 
fUfoa^ifi^i  a6ch  angek;  Itäs^^  me* 
(in    der>'2hlmri(m^aiets«in^  <-(od) 

) '  •  CAfLAOSARI,  mifiBiAw.  Pai      ^- 
KIFLOS.  Aac.'S^  ke-flioÄAsc  \.,$9isnn 
KIFLOSIDAS,  präesiigia  (fallacin).  F 
CC   fMlImM,  fatlaftjaiiV'Atlo 
und  angeU.  4leai|  meü^dax   (in  dci 
"    •''«Mtomefiaeliiutig-i(a<)ünd4eaVjan, 
<iri.  DieZuaamcnebscHsung  f  liosan  kl 
aicb,   zunoal  bei  dem'ichon  absgeit 
nen  iiiTi/i/^dr'litiaan-i  aa  ycrhartelb. 
dafis  sie  for  •dal»  Prifix  ga  enipianglic 
wordenl  wiire;  rfvdaa  l6ofca&'^firlk>r, 
I  <>    >  4<raC'    Oder  ^b^ren' aHe^^i«^  W 
-  ga/  niek t  bielier  V  sondern  zu  einain 
plex  fliusan. 


•  •'  •- 


■•*  •..    : 


/  •.  t       f      •   M.\i      t       % 


<h         1  •    .1 


LljS  ( angeis., •*iibrdj  Ifts),  t^tii  pe^icults 
,  ^^4i«  9d9.  Emi^  Wn.  460.'  'Pr.  C  m  Bib. 

lU  ph  \  vAw,  piAcuU.  Th  '■  ' 
LUSFOIV  k.  fi^H    / 


m     LEiSA-r^-LAiesam^ 


LEISAN— LASC. 


280 


Bib.  7-  Wn..460..  l  /  ■  .V-.mVA^  ,i;'>>  '.' 
CITTARLUS.  Rb.  citerlas;  Etah^^fiSi;  oovt^r- 

las  (▼•  töMa^'Imj'  irnfMigo:-  /i  '1-)^'  1 
SVIMiSLUS  <M€h  ngela  »wvrias  Ja»]!,  miVz, 

vermis  porci.  L.  •«' 


LEISANon,  LEiSANjan  s. 


US. 


.  i     ■ :  •     .  i  ! 


I  j 


.\        ' 


aatet 


.«.  1 


.'  t) 


r/-- 


. . »  1 


•• 


■)M 


■.V.:V 


^     ' 


LEiYSOr)  m.ffragor.  Prud.  1.^ 

L£SUOl  (laisum,  laeisum,  Icisum,  lisum. 

^uifofiimam  sunm  dedit  in  lesum  illiiisl  quem 
iiü  äegarät^  'ßat»tcam  jackMn  -^x/fMfMihinr'd 
[  iüiim  debent,  qui  fortunam  suaohiu^  lesum 
decti  jactauit ,  nee  non  et  ilftnä  Uk  dufiUKle- 
ium  fesiiicam  jactavit  et  haeredänkippMti' 
.  nt.^a  -^,betrd\ßr  ErwühloiigUitei  JMieti^JU 
Es  wird  darunter  äintis\  Streit»  <5d)0^f  M  SitU 
M|  yerstanden;    cf.  Icsa  und  Qrn  t2S/;   alier 

anch  JÜxjL  n^id  laxaa,  -auch  sil^st 

USA]}Ien  (zuLIS?KTl>)(>cI»IfiflerS(^v«aiz« 
liimttt,  (Iritfen.  •'^  ^  '    •^      ^   •'    --^^ 

GELISEMET,  laconsutilis  CtunkaL  HJ. . 

«iLAoSIlNl?  farra   (lübemo  laelissima  f/d^ 


•*       »    !•• ^ 


f      I 


:.ISINA  s.  LtSA. 


.   L 


^ÜSONIA,  ^Frtttennamcii.       ■     •     •    •' 


LISP  (angels.  vlisp).  

-' lisber.<BiA.'38.  lispar.  Wn':460.,  blaesus,  qui 
^  ^un  EibilcUihne  loqHitaf  (iiipUxy 
LISPJAN  oder  LISPEN  (Ii<pfln>     - 
^-w]|ii|i:Qader.:]IIon:  2.  lispauter.  £iil«SI.  lis- 
pinder.  6.  lispinter.  Tr.  St,  Maesus. 

..    .J.QBp'antQA/£/tffjo^.  Tg.  5. » 

Ilspentiu  y.  zispilontiu,  anhelantia  (et 
. .  strideniia :  verba  lintfiiae  ärabicocj.   Mk» 
Bib.  1,  2.  5- 

JLixLOv>^ii  cf«  sanskr.  laj,  iniertre,  evanescere; 
öder 'h 09,  perire,  extingui,  lat^,  ne.v,  griecb.  v&- 
xvj:  (morUuisJ? 

LESCAN  [liscu^  läse  (luscun),  loscanj, 
,  Jcoinini   nur   im   bochdeiiUcben    Dialekt   vor. 

Cf!  auch  LÖSG^a 

ARLESCAN,  .frUf*<tli  £M:///ig^ia, 

^rJlif^UCfiurVfr^  95. 

in  mir  ne  irlisket  Caritas.  N*  HS,  61). 

arlescant,     extinguuntur     ( lampades). 

Frg.<  27,      ' 
C\iS  irleske.  N^  IL  4,  5. 
a  r  1  a  a  c ,  einoritur  (rogus).  Prud.  l. 
...   irloscjiene  xaa.der.eQ, rr//-^9/M^.  N.  17»  0. 
liohlfa»  sint  erlosganu.  T.,14S. 
.    X^nseriu  lie-ht  sintirlo^ken.  D.  IU.33.) 
'   ;^y  Ü;j4RLESCA^^^^^    ,ui\üerl6(4enD. ' 

unarleakentemo,  inextinguibili (igne). 
T.  13,  24. 

UNARLOSCArÜ,  uneflofcien: 
r^^\  'unlrloscinitfio  fimre.  N.  49,  3. 
'   '       '  ünarloscanuu,  vigilem  (i^nem).  VA. 

.  ,        IV,  2oa 

ERLOSKAN,  errJfc^en,  e.rtingui. 

erlosken  ne  mag  Cfiur),  Mcp. 
■    .dar  irloftChe  iz.  N,  4,  5. 
Gehört  auch 

iicl^ak^t,  redarguit  (veris  falsa).  Bo.  5. 

hieher?  cf.  LOSG4a 


•  •  < 


.  I 


.'  »    I 


:      .V,  •     ■■■     • 


■  I 


/        * 


281 


USCA— LGSC 


./. 


r/Kl 


»^.1 


iJßTi:^.T 


LESKJAN  (altfl.  leskian),   Ihfäftn,  extin- 

lescaiiy  restringere  fignesj.  VA.  IL  691. 
lenken,  sopire,  compe$ce^%^.  ^.[K*  ' 
leskit,  extinguet.  T.  69,  9. 

leschit  Frg.  5,  «       .  ..  , 

lesk^t  daz   fieber  (cracM)  (leschet. 
Wm.  HL  leakit  Wm.  IX.).  Wm.  4,  14. 
leskijOÜ. 

ARLESKJAN  (dts^aUakian),  €T(&f<^<n, 
^xtingrsere. 

irleskan  (irleacan«  Wia.  IL)  mioina. 
yVm,  8,  7. 
•     trlaaken.  Pa.   irleachen.  gL  K.,  ex- 
iinguere. 


uner  Ottiäix  liatS)«iii  cam«  ED ak^d'lN/flB;  7. 
losketa,  deliiui.  VA.  IL  136...  '*   .7 
lofiketa;  ifaKteiVä  Tg^  6.     i  ü  .-  \\  r.  .d 
luscheta,  iUlilmif  VaJII.  A17.i  .. 
dir  loakeater  saniQ  «o  ja  einekrtf/iitfMi. 

zn  ze  imo  loskende,  attentos.  Db. 

diu  jlar  i)ine  (in  i|ii|0}ie>  i<Oiftoh  Iptktiiif 

t^n  bildei   qiäescenius  mtri^secfis'/brmas. 

Bo-  5. 
Hieher  auch :  1  o  8  u  n  k  on  di»  ielibetanfei^  j^  K.I 
loacento  (loscanto.  Gc.  3«)  v.  pimidento, 

deliiescen4fa.M.  «9,  Gc  1.  d^  .6.  i      •    V  \A 

IRLOSCEN,  hichcr?  cf.  LA^^C*  /       -  '  i 
irlosket^  redargnit  (veris  fahaj.  Bo.  5« 


yy 


irlesgen  thia  fruma.  0. 1.  17,  52.  IV. 

26,  23.    .        .     .  : ;  5;  :* 

-    -V)^^^^^^^^  LOSC.  a  LASC 

^rleskit^  cxlinguct.  gL  K. 
arlescaii'ta,  ror'antes*  MarL 
arlaskit.  Pa.  irleakit^  erleskit.  gLK., 

extihctiis,        •         ' -"^  ^ 
arlastiu,  exfincta.  «Ta. 
arlasctiu  leiihtkar,  extindas  lampa- 

des.  IL  1.  • 

■  *  * 


-  f 
1     f 


•  ■  —  • 


LOSKI  (fti  den  ctmpos.  auch  LUSK-)  (Caft 
V^ti'iy.jßhrücum.  Em.  31.  (lose.  131  lösche. 
Wii.  460.9  pärticum,  lösche,  rubra  pelBs  BI.; 
toe^}!«  ttfc^i  atuta.  vocab.  von   1419.   lifd)! 

nMcorium.  vocab.  yoo  1445);  et  JLiixOV^) 
auch  LUHS9 
LOSKISHUT.  . 


.A,  ßUx.  L.  carex.  .  Pr.  f.  Papias.  Eine 
altniederdeutsche  Glosse  (bei  Junius),  hiat  lese, 
scirpus,  päpirm;  cf.  auch:  sebeden  u.  lie- 
sehe.  '  Grimms  Reditsaherlh.  3611  Das  Wort 
bat  sich  noch  in  unserm:  Sicfc^^ratf  erhalten. 
Cefarirt  hicher  (als  CompOsition  mit  aha)  spur» 
ciiiae  senilna  aqua  nodbi  v.  LISIIlNÄCU.  \V.? 

LISCuS)  /i,  pr.  bei  JuL  Caes. 

LOSCÄn  (XU  HEU?  ist  auch  LÄSQ 

oder  auch  LUZdn  zu  vergleichen),   Iauf(()cn| 

tatere. 

los  gen,  deliiesco.  Ep.HK. 

losket  (tar  inne  funcho  dero  uuarheite), 

haeret,  Bo.  5. 
thiu  gouma  losget  thare  so  fisg  in  themo 

uuage.  0.  IIL  7«. 34. 
dar  er  löschet  (in  latibulo,  corde).  N.  17, 12. 


ROIULOSCUI,  pdle9  ariethm  idem  sine  lana 
quasi  partica.  Pb.  L  '  ' 

LOSCIN,  ad/. 

loskinen,  iantinis.  Bib.  i.  t 

loscinin,  {acjmiinds.  Bib.  1. 


4  k    1 


HLAD, 


I 


I 


w  ■  * 

ge LASTE,  gmlmen.  St  (zu  hlastt  od.  leistt). 

LIST  (und  ÜSTI?),  m.  u.  /  (anseb.  v..  nocd. 
list,  alts.  listi;   aber  auch  angels., ) fiig ,  Ij« 

tig,  asiiitus),  SifL    GL  LAS  und  LIS 

und  LIZ.  ,.  ....    f  f 

ars.  K.  4.  48.  57.  Em.  7.  N.  39,  6.  Cao.  &  9. 
12.  Is.  2.  Mcp.  Bo.  5.  Org.  in^mk.  Gc.  4- 
astuiia.  Rb.  experientia.  D.  1  348.  periiia. 

Ja. 


283 


LIST. 


LIST. 


284 


e 


Ja.  argumentum.  M.  30.  Ja«  A.  Sb.  Bib.  1.  5« 
6.  7.  An  Gh.  1.  3.  6.  Gc.  3.  Rb.  listo,  dis- 
ctpünarym.  Bo.  5.  (den  list,  der  zuo  cbii^t- 
*pette  guot  ist  Mos.)  list  gougulares.  O. 
IV.  16,  33.    ter  geuobto  list  Org.    lihi- 
miskera  listi,  physicae  dispuiationU*  Em. 
19.    mit  ubilen  list  in,  malefahris.  D.  IL 
336.    Iho  qaamun  ostana  in  thaz  lant, 
thie   irkantun    sunnan   fart,    sterrono 
^irusti,  tbaz  uuarun  iro  listi.  0.  !•  17,10. 
Form  und  Flexion. 
n.  s.  list  K.  48.  Kb.  U.  IL  34S.  M.  30.  Ja.  A. 
O.  IV.  16,  33.  Gc.  4.  Org.  Mcp. 
st  es.  N.  57,  6.  Bo.  5. 
sti.  K.  4.  57.  Em.  19. 
ste.  Org.  Bo.  5,  \Vm.  4,  8.  Can.  8. 
sti.  K.  46.  57.  Rb.  Em.  7.  Can.  9.  12. 
st  Ma.  Sb.  Gh.  Is.  2.  Bib.  1.  5.  6.  7. 
sta.  Gc.  3. 

sti.  K.  66.  0.  L  17,  tO.  Ar.  Gh.  1.3.  6. 
ste.  Mcp.  N.  39,  6.  N.  IL 
stin.  Gh.  1.  3. 
sto.  Mcp.  Bo.  5. 
stio;  Rb. 
steo.  Ra. 

sten.  N.  10  (a),  6.  Gc.  10.  Bo.  5. 
stin.  D.  IL  336. 
ste.  Mcp.  Org. 
sti.  K.  57. 
WSTILLOiNA,  n.pr.fem.;  hieher? 
ARCLIST  (arclisti?),  9lr0ltil. 

ane  argliste,  sine  mala.  N.  10 (a),  6. 
ane  arcliste.  N.  IL 
in  asitiiia,  arglisten.  N.  57,  7. 
BUOHLIST. 

iB.'pI,  buohliste.  Bo.  5« 
g^pL  buohlisto   (Uebcrsetzung  Ton  libera. 
lium  artinviy  Bo.  5. 
FLIZLIST  ist  wohl  aus  per  ambUionem,  f  1  i  i  z- 
listeo.  Ra.  nicht  zu  folgern,  sondern  die  GL 
fliiz  listeo  zu  lesen;   doch   cf.   listiger, 
ambitiosuM. 
CHLEWLIST,  solertia.  Bib.  b. 

cleinlist,  argumentum  (dubiae  rei  faciene 

fidemj*  Ild.    * 
chleinlistes,  sollertiae.  Mcp. 
CLEINLISTICH,  ingeoiosus.  Id. 
IL 


s.  1 
1 

d.  s.  1 
1 

a.  #.  1 

n.pL  1 
1 
1 
1 

g.pl  l 
1 
1 

d.pLl 

1 

a*  ph  1 
1 


ZOUBIRLISTE,  magicae  artes.  N.  10  (a),  6. 
SPILELISTI,  Indicra  arte.  Can.  10. 
HIMTARLIST  zu  schliefsen  aus: 
BINTERLISTIGER  (^tntcrltfli0>    Bib.  6. 
HINDERLISTIGER.  Bib.  4.,  versutus. 
LISTMACHARL 
LISTMEISTAR. 
LISTFANC. 
LISITRAGANTER. 
LlSTLlH. 

listlicb  uunr cn  (^blandimentaj.  Wm.  L8, 7. 
listlihhiu,  sophistica.  Ja. 
listlihemo,  arteßciose.  Gel.  6. 
LISTEO,  172.  —    vates  qui  et  fariotus,  fila 
anti  (endi.  gl. K.)  filu  listeo.  Pa.  gl.  K.* 
EINLISTEO.   Ra.    EINLISTEO.  Pa.   gl.  K., 
ariolus. 
LISTIC,  (iß  10. 

listig  ze  besuichenne.  N.  10(a),  8. 

Gebörtauchlistigant  (st.  listigan,  acc?)y 
ingeniosum,  industrmm.  Ib.  hieher? 
listiger    (hlistiger.    gL   K.),    ambitiosus. 

Pa.  Ra. 
listi k er,  astutur.  Rb. 
listigo,  argniiis.  Aid.  5. 
listiga,  daedala  (CirceJ.  VA.  VIL  282.  ver^ 

suta  (fraus),  Prud.  1.  callidus.  Prud.  1. 
listigemo,  arteficioso.  M.  29.  Gc.  4. 
listigem,  callida.  Rb. 
listigem,  colli dis  (argtimentis).  Rb. 
Comparaliv  üstigora,  callidior,  Rb. 
LISTIGO,  callide.  Rb. 
UriLISTlK,  unsneller,  iners.  Em.  19. 

unlistiger,  infrs.  Wn.  460. 
LISTEKLICII  (lifliglic^))  uuaren   ßlandi. 
mentaj.  \Vm.  IL  IX.  8,  7. 
LISTJAN. 

1  i  s  t  i  n ,  blandiri.  Bib.  7. 

listit,  blanditur  (procaci  vultuj.  M4.  Ran. 

Bib.  1.  2. 
listen t,  blandiuntur.  M.  29.  Gc  1.  6.  blan- 

dientur.  Mt}.  Bib.  1.  5.  « 
listen,  blandientnr,  Bib.  2. 
listi,  blandire  (viro  tuo  et  suade  ei,  ut-^J. 
My.  Sb.  Bib.  1. 

LISTARI,  m. 

n.pL  listara,  artißces.  K.  57. 

[19] 


285 


lIsta. 


LUST. 


886 


g^ph  listaro,  artißcum.  K.  57. 
LISTISITNGUN  (M4.  hat  lustungnn),  ille- 

cebris.  Sb. 
BILISTINÖN. 

pilistinonti.  Ra.    pilistinondi.  gl.  K. 
(pilidmonti.  Pa.),  derogans. 

LISTA  s.  LIS. 

LTjST,  f.,  golh.  lustus,  altnord.  lyst,  angcis. 
lost,  lyst,  alts.  lust,  £u(l.  Ist  es  das  lat.  lu- 
Xi$s?  oder  yoii  liusan  (wie  chust  von  chiii- 

8 an)?  oder  setzt  es  eine  Wurzel  JjUoJL 
yoraus  (cf.  altnord.  liosta,  ferire^  losti,  U- 
bido,  lyst,  voluptns).  Ist  nuch  lusinunga, 
scnsus  zu  vergleichen?  litxns.  R.  nppetitns.  Kb. 
flnxa  constictudo.  G.  4.  affectus.  Ein.  19.  in 
des  lichamen  tust,  camali  delectatione.  N. 
12,  4.  io  losti,  in  appetitii.  Rh.  lusti,  flanu 
mae  (veteris  vestigia).  VA,  IV.  23.  lusti,  a 
cnlore.  Oh.  3.  lust,  venercm.  VG.  IL  329. 
lustig  passiones.  Gc.  8.  in  thines  herzen 
lustin.  O.  V.  2,  10.  fon  armalichen  lustin. 
O.  V.  3,  13.  uuid^r  iro  lustin,  advcrsiis  con- 
cupiscentiäs.  N.  106,  12.  lustin,  iUecehris.  VG. 
III.  217.  fleisclicbe  luste.  N.  17,  39.  lusta 
iuuares  fater  uuollet  ir  tuon.  T.  131. 
lusti,  luxu.  VG.  III.  133. 

Ist  in:  ther  stad  bizeinit  lusti  ihcs  si- 
nes  libes  festi,  0.  V.  14,  7.  lusti  als  adver- 
bial gebrauchter  casits  zu  nehmeu? 
mit  lusti  irsezz  ih  iz  in  thrio  dago  fristi. 

0.  II.  11,  34.  lust>  illecebris.  Prud.  1.  di^ni 

lusti  m,  qiübtislibet.  K.  7. 
Form  und  Flexioi . 
n.  J.  lusL  R.  Gc.  3.  4.  5.  Em.  19.  0.  I.  U  17. 

Rb.  Prud.  1. 
g.  s.  lusti.  VA.  IV.  23. 
rf.  s.  lusti.    Rb.  Gh.  3.    VG.  III.  135.  VA.  I. 
641.  O.  IL  11,  33. 
lust.  N.  12,  4. 
a.  s.  lust  V.  G.  IL  329. 
ii.pl.  lusti.  O.  IIL  7,  63.  Gc.  8.  9- 
g.  ph  luslo.  Co.  3. 

d  pl.  luslin.  0.  V.  2,  10.  3,  13-  N-  106j  12. 
VG.  UL  217. 


<      luatim.  K.  7. 
•  luston.  $• 
ii.pA  lusti.  0.  V.  7,  36.  10,  30. 
luste.  N.  17,  39. 
lusta.  T.  131. 

LUSTO,  nom.  pr. 

LÜSTMACUUNGA. 

LOSTLIIl,  luflHc^,  delectabile.  R.  Rx.   delec- 

tabilia.  Ra.  gl,  K. 

diu  uuas  lustlich  (lustlih.  \Ym.  O.  IIL). 
VS^m.  5,  13. 

mir  Instlich  ist.  \Vm.  8,  13. 

Itistliher,  geninlis  (hiems).  Pnid.  1. 

lustlihe.  Mcx.  lustlihhe.  Sb.  lustlichero. 
Bib.  9.  gisihti,  vcnuslo  aspictu. 

LUwSTLIHO,  carnaUter.  Gc.  3. 

lustlihho.  T.  79.  lustlicho.  T.  140.,  /i- 
benter. 

LUSTSAM,  goth.  lustnsam,  (uflfam. 
lustsam^  samint  gelustin.  Syl. 
lustsam  ist,  delectat.   Uo.  5.    lusaam  ist 
mir.  Wni.7, 1.  nuie  lussam  dine  genge 
sint,  ptdchrL  Wm.  7,  11.  daz  uuaa  mir 
lussam.   N.  76,  4.    imo  lussam    uuas 
ubelo   ze    luonne.   N.    lOä,   18.     uuie 
lussam,    quam    carissima   (-in   delitiisj. 
Wm.  7,  6,  (iz  wart  ein  degen  lussam. 
Mos.) 
n.  8.  f.  diu  lustsama.  Bo.  5. 
g.  s.m.  u.  n.  lustsames  listes*  Bo.  5« 

nicht  lussames,  pulcliri.  Bo    5. 
g.  8.  f.  lustsamero  sconi.  Bo.  5. 
n,pl.f.  (lussame  »ici^^  amoena  loca.  lld. 
Tr.) 
lustsame  (föne  zieri),  Jatidabile8^ 
Mcp.  54. 
d.  pl.  luslsamen(ziten),  duldbus.  Bo.5. 
a.pl.f.  luslsame  uzferle,  ecciUu  deleda- 
biles.  N.  64,  9. 
V*  pl.  lustsame,  dulces  fsyrenaej.  Bo.  5. 

Compar.:  harto  1  ustsnmercn  denne  golt» 
desiderabiKa  8uper  anruin,  K.   18,  II. 

LUSTSAIVK)  nietont  sie  aih  frides,  de- 
lectabuntiir  in  nwltiiNdine  paci8.  N.  3$,  1 1. 
Iustsamo;reben.  Bow'5. 

UNLUSTSAMO    geaberter     puobslab, 


% 


2sr 


LUST. 


LUST. 


288 


asdduitas  atjusqtie  liierae  in  odium  re- 
petif4ie.  Db. 
LUSTSAMI, /.  Bo.  5.  lussimi.  N.  1&,  II., 
delectotio. 

iro  lussami  an  dien  ist.  N*  75,  6 
min  lussami  ist  an  imo,  deleclabor^^. 

103.  34. 
g*-  lustsami,  vohipiatis.  N.  35,  9.  oblec- 
tamrntorum.  Mcp.  lussami,  i/^/^c/a» 
tiOFiis.  N.  22,  5,  76,  4. 
d.  lustsami.  Bo.  5.   lustsami,  mmvita- 
ii/ms.  Mcp.  47.  lustsami  dcro  uui- 
sun,  Julei  modulatii,  Alcp«  47.    lus« 
sami,  delidis.  N.  138,  11. 
a.  lustsami  habe  an  gote.    N.  SC),  4. 
min  berza  habet  lustsami,  delcc- 
tatum  est.  N.   15,  9.    umbe   lust- 
sami. Bo.  5.  lustsami,  voluptates. 
Bo.  5.    lussami,  dehciationem.  N. 
26,  4.  6.  76,  4. 
d.ph  las Is a m  i n on ,  vohiptatihtis.  N.  1 05, 39. 
<3.  />/.  t u s  ts a  m i  n a,  dulces illecebraa.  Mtp.  35. 
GALUSTSAMÖT. 

gelustsamote,  deleciati.  N.  89,  14. 
uuerden  sie   gelussamot,   delecteniur. 
N.  67,  4. 
LÜSTAC,  JujHg. 

lustac,  libuU.  t^lK.  (oder  ist  es  Instat?) 
lusticher,  genialis*  £b.  (oder  ist  es  lust- 
licher?)' '  .\  «    i^ 
LUSTI,  Adj.  }  \    . 
topazius  habet  z«io  farei^ua,  cioa  gol- 
des,  Btidera  lii^te  unde  al»o  scone 
-*oaga,   BO  skinet  er  i(n>^«Ldie  (:t).   N. 
.  '     -  •:  ll»i'427. 

(er  halst  unte  chusrte  dei  ehtnl  also 

luste.  Mos.)  .•  ^'' 

GALUST,  /.,  ©rt»(».  hxiis.  Prud;  1;   cowa^ 

pisceniia.  N.  12,  3.  57,  11.  67,  Uä*^  cupi- 

.  ,/.    >r.iÄ7#JLiN;  74v>5yi79,ri7,    UbUlovho.  5.  N. 

7/MT.^//w>r.  ^ßib.'iS:^  desiderikm.  Rg.  2, 

mv^nigful'tiu  g^ly^t  cbimr.sU^^na.  N. 

57,  9.  gelust  unde^gireda  ein  sint  N. 

'     ..     :•  118/40.  tchtcs  kclust  N.  11*,  20.   sie 

lutfl*  gelaste.  INi  lld,'20.''mtl»  gi)usti. 

O.  I..  U»,  37-  1«,  -57.  mtt^i<aM^n.  O.ll. 

11,  68.  zi  suazertt  giUstii' 0.^411.  6,  39. 


<  ■ « 


■t 


L/: 


.nbila  gelost  N.  74,  5.  scana  gilust. 
O.  I.  1,  30.  thio  argun  gilusti.  0.  IIL 
7,  84.  mit  suazlichen  gilustin.  0.  H. 
14,  96.  unchiusee  gelüste«  N.  138,  13. 
gilusti,  caritis.  Gc  3.  in  gilusti,  in  carne, 
Gc.  3.  gilusti,  ex  voluntate  carms,  M.  3 1* 
gclust  lichamin,  stimulum camiSi  H,2ij 
3.  sinero  gelaste  hangta  er.  N.  1,  1. 
in  gelüste  haben,  r/^^iV^rar^.  N.  118, 20. 
iiitfahent  thes  gilusti.  O.  HL  14,  119. 
(der  gelust  si-  geduanch.  D.  III.  50. 

In  terre/m  delectameniOy  irdischiu  ke- 
luste.  N.  38,  1.  zeigt  sich  das  neutr.  ga- 
lusli  oder  soll  man  lesen  ierrena^  delec- 
tamenia  ? ) 

Form  und  Flexion: 
fi.  s*  gilust    Prud.  1.   Bib.  13« 

gelust  N.  57,  9.  79,  17/118,  20. 
glust  N.  12,  3. 
g.  s.  gilusti.  Gc.  3. 

gelüste.  N.  30;  9.  57,  9.  ItS,  20. 
d.  s.  gilu&ti.  M.  31.  Le.  1.  2:  9J  O.  I.   11, 
37.  18,  57.  II.  1,  8.  3,  2.  7,  22.  IIL 
6,  59.  IV,  5,  35.  V.  14,  18.  Gc.  3. 
gelüste.  IN.  1,  1.  7,  17.  118,  20.  Bo.  5. 
kelusta.  N.  IL  (also  auch»,  kelusta, 
f.  oder^icelust,  m?) 
a.  s.  gilust  O.  I*  1,30.  12,  271 

gelust  N.  21,  3.  74,  5. 
n.pl  gilusti.'  O.^IH.  7,  «4.  Vi  23v  148. 

gelüste.  N.  38,  4.  79,  17,  118,  20.  136, 

9.  146,  3.:ßo.  6. 
gluste.  Rg.  2. 
g.  pL  geiusto.'  Ct  d4w 

ghisto.  N.  67,  15. 
dpi  f  Austin:  N.  29.  Gc.  1.  6.  Prad.  1.  0/ 
IL  11,  68.  14,  98* 
gelust  in.  SyL=  '    • 
\        gc>#»tön.   Co.  0#;'5l  N.  10(a),  3.  17, 

33. 75,  4.  mi'  tac . 

'   -    •gtli*t*oÄi''Kg'^'*2.Jv:  ..  '       ■ 

a.pl.  gilusti.  O.  IIL  14,  119..  V.  23,  84. 
-'   g^l.iiUe.'McJ9..N.«Q54  2.'38;t  62,  10. 
77,  29.  138,  13.  \Vm.  3,-8* 
(guluste.  WiJl'in.'  glu)slc/Wifi.  L) 

n.pL  gelüste  unde  iäitkgtUUii/Boj  5. 

[19*] 


289 


LUST. 


i- 


a.  pL  er  leidezet  inne  ungelaste.  N. 
118"  20. 
HIMILGALUST,  /. 
€1.  dia  himelgelusti  appetitum  coeUtem* 
Mcp.  38. 

caLusitat. 

GALUSTLla 

mit  gilustlichemo  uuiUen.  0.  IL  6, 10. 
GALUSTIC. 
min  herza  gelustig  uuard  iro  salig« 

Leite-  N.  72,^21- 
rehtes  kircdo  uuas  ai  girig  nnde  ge- 

lustig.  N.  118,  20. 
kelustig  hersa.  N.  118,  32. 
iheiz  gilustichaz(gilustlicbaz?)uuur 

ti.  O.  LI,  22. 
a.  ^.  in.  kelustigen.  N.  118,  65. 
a.pl.  er  tuet   unsifa  kelustige   des 
pezzeren.  N.  84,  13« 
UNGALUSTIC. 
ungelustig  ist  N.  118,  20. 
UDg.elustiger  nuola  tuot.  N.  118,  65. 
tJNLUSr,  /.   (goth.  unlustus),  taldium.  kc. 
R.  luxus.  gl.  K.  (urlust  Ra.) 
Unlust,  fastidio.  Da. 
unluat  (tholein),  taedmm.  Pa.  gl.  K. 
URLUST,  f.,  luacns*  Ra.  acidia.  Ja. 
in  urlttsti,  inedia*  Rb. 
URLUSTJER,  disiidiosus.  Pa.  gl  K. 
URLUSTLIHMO,  aeide.  Ja. 
VRLUSTJAN. 
urlustit,  taedet*  Ib.  Rd. 
ANALUST,  /. 

zi  gotes  analusti  0«  L  4,  42.    .. 
ERDLÜST,/. 

.  J.  erdlaste,  terrenaoipiditaiif..^  103,35. 
WERALTLUST,/».  alts.  IV  eroldl  US  t,  aQcItIu({, 
a.  uuoroltlusL  0.  L.  18,  53y 
a.pL  uuerlllttste,  .  terrmas    concupiscen- 
tias.  n  2,  9.      .  - 
WOLLUST,/.,  SBoUtt;(l  (weh  ohne  üblen  Ne- 
.    bensinn)..  .    '  /     . 

.d'f^h  ^oiluaten,  delicii4.  Di.  IL  342. 
WANALÜST. 
WANALÜSyUCH..  ; 

uuanelustlichon,  t&^lnpt^$mf.H.' Vi. 


unnnilutt,   voluptas.  K.  1.  Re.  luxm 

IL  311. 
uuuunelust,  hucus.  D.  IL  311« 
d.  uuunnoluste.  Bo.  5. 
d.  pL  uunnelusten,  voluplaiibus*  Na^ 
LKJHAMINLUST,  /. 

a.  pL  lichamenluste,   camis  concupi 
tias.  N.  67,  30. 
LEIDLUST,  /,  dolor. 

d.  leidluste.  0.  L  20,  18.  V.  7,  34- 
MINMALUST,  /.,  amor.  N.  79,  17. 
FIRINLUST,  /.,  libido,  luxtiria/voluptai. 
n.  s.  firinlust  R.  Pa.  gl.  K.  A^c.  Ra. 

firinlusti.  Wo.  2. 
PIRINLUSTLIH,  volnplariim.  Ra.  gL  I 
firinlustlibhem,  luxuriosis.  Pa.  ^. 
UIRNLÜSTIGO,  luxuriöse.  T.  97. 
FRAUÜOLUSTI  in  O.  V.  7,  36.  ist  wohl 
mit  Grimm  für  eine  compos.,  sondern  als 
uuo  lusti  fa.  pl.  f.J  zu  nehmen. 
HUORLUST,  y.,  lascivia,  luxud'ia. 
n.  s.  buarlust  0.  IIL  17,  62. 
g.  s.  huorluste.  N.  17,  43. 
d.  s.  huorlusti.  N.  IL  Gc.  4.  5. 

huorluste.    IN.    72,    21.    (hnrlf 
Can.  3.) 
a.  s.  huorlust.  M.  14.  Can.  .10.  11. 
HÜGULUST,  /.,  gaudium. 
n.  pl.  bugulusti.  0.  IV.  37,  9. 
d.  pl.  bugulustin.  O.  IV.  37,  38. 
o.  pl.  bugulusti.  0.  IL  11,  64. 
ZÜRLUST,  /.,  acidia.  RH. 

:J.  zuKlusti,y*a^id!ii>.  Gh.  1.  3. 
g.  pl.  %^Qx}\x.s\Oj€'örporeae  volupiatis. 
60.  (oder  g.  s.  eines  subst.  zurlu 
%nT\\islo,^  füMidium.  Mart 
ZURLUSTLlH. 

%VLx\\K&i\\\\tn..  fastidiosis.  Mi].  Sb« 
ZÜRUJSTAa- 

der  g>rimrao  unde'der  surlustigo 
•   r  0 ^ « iaevieittis  lüxuriae.  Bö. .  5. 
,     g.  s.  f.  tero  xurlustigun  veneria,  v 
, ..  .      tnariae,  Mcp.  60. 
tl.pl*  zntlustigen ^  /asiidiosis.  Eil 
ZVRLÜSTON  und  ZÜRLUSTJAN. 
tntl^^ttit^t  J<federe.  Me.  Blb.  1. 
X  .  tvatlnatoa.  Mo^« 


)1 


LUST. 


LUST. 


292 


inrlustoes.  D*  II.  378* 
luurlaslos.  Bib.  1.  2.,  acide  feras. 
siirlu8t08,  acidieris.  Mcr.  Bib.  1.  2.  4t  12. 
ZARTLUST,  /. 

d.pL  zartlusten,  delicüs/Wm»  7,  6. 
LUSTJAN   (alts.   lustean,    angels.   lusian), 
iajiltl/  desiderare.     Aufser   im  Particip  lu» 
stenti  (welches  vielleicht  einem  Verb,  lu« 
stin  angehört)  und  in  lustonto  lusta,  de-' 
iderio  desideravL  T.  158,  2.  zeigt  sich  die- 
ses.Verbum  nur  As  Impersonale  (mih  la* 
stet,  libef)   mit  acc.  der  Person  und  gen. 
der  Sache I    oder  zi   mit  dem  InCniliv  (auch 
inf,  ohne  zi),  oder  mit  conj.  daz. 
Inf,  la  dih  sin  lusten.   N.  36,  4.    uuieo 
mähte   in  goldes  lusten.   N.  118 1  20. 
in  losten  sol  guotes.  Bo.  5. 
praes.  ind.  lustit,  juvaL  Eb.    deledaU  Ra. 
gl  K.  Übet.  Rh.  Gh.  1.  2.  3.   thih  lustit 
es.  0.  I.  1,  14.    so  uoelihhes  thih  eo 
lastid,  cupislibet.  gl.  K.  iso  uuieo  in'luh 
stet.  N.  39,  5.  also  mih  lustet,  ex  vo» 
luntate  mea.  N.  27,  7.    übe  dih  sin  lu- 
stet N.  36,  4.    übe  mih  iro  lusteL   N. 
49,   11.       iro  consortii   lustet   mih.    N. 
100,  ^.    den  iro  lero  lustet.  N.  126,  5. 
des  lichamen  gelüste  lustet  die  sela. 
N.  118,  20.    mih  nieuuetes  ne  lustet. 
\Vm.  5,  6.  des  sia  lustet.  Mcp.  mih  lu- 
stet ze  ahtonne.  Mcp.  37.   tara  lustet 
mih  ze  chpmenne.  N.  26,  4.    die  sie 
lustet  ze  lirnennc.  N.  146,  8. 
pr^aeM.conj.  luste,  libeat.iti.  Gh. 3.  so  uue- 
libes  so  luste,  cufiislibet.  Pa  gl.  K.  übe 
dih  is  loste,  $i  placei.,  Bo.  5.  sid  in  is  , 
'    ".luste.  N.  108,  19.  *den  des  libes  luste. 
K  33,  13.  übe  dih  iro  Iqste.  N.  33,  14. 
thih  es  nuola  luste.  0.  III.  7,  78.    so- 
liches  segenes  luste  dih.    N.  127,  5. 
den  loste  ze  gesehenne.  N.  33,  13. 
f^^*^.  iadf  lusta,  iibtät.  R.  sumeliche  lu- 
ata  iro  stanches.  Mcp.  12.    sin  selbes 
losta  mih,  nals  goldes.  N.  33, 5.  lusta 
dih  dero  chuningo   tohteron.   N.  44, 
lOL  dero  dih  lusta.  N.  44,  10..  dero  sie^ 
losta.  N.  106,30.  sie  lusta  gelteste.  N. 
118,  20.    so  sie  lusta.  N.  40,  12.    lu- 


Btida  sie  chihoran.  Is.  9,  4.  den  chei- 

ser   lusta,    daz   er    ze   houe    ladela. 

Bo.  5.  ' 
praet»  conj.    thaz  sies  uuola  lusli.   0.  II. 

24,11.  thaz  sie  lusti  rehtero  uuercho. 

N.  118,  20.  u  be  mih  ne  lusti  füre  iuuih 

pringen,  coUibitum  foret,  Mcp.  37.    mih 

lusti,  ze  fernemeune.  ßo.  5.    mih  lu- 
sti, daz  tu  mir  daz  offenotist  Bo.  5» 
p.praes.  lustenti.  R.  Rai  lustendl  gl*  K., 

Ubens.  lustenti.  Ra.  lustendi.  gl.K.,  de*^ 

iectandiis*   noh  es  keronti  ni  lustenti 

(lustonti.  Can.  9.  12.)    ni  uuarun,  af- 

fecLantes.  Em.  3.  Can.  10.  11. 
GALUSTJAN. 

mag  unsih  thera  ferti  gilusten.  0.  IV. 
5,  51. 

mag  mih  gilusten  uueinonnes.  0^  V. 
7,  21. 

gelüstet  in  gelüste.  N.  118,20. 

mih  gelüstet  minnon.  \Vm.  2,  5. 

unsih  es  giluste.  O.  II.  10,  21. 

nan  es  giluste.  0.  II.  19,  4. 

inan  es  gilusta.  0.  11.  4,  45. 

thes  mih  noh  io  gilusta.  O*  IL  14^  92. 

inan  thes  gilusti.  O.  II.  12,  77. 

then  lesan  iz  gilusti.  0.  I.  1,  10. 
LUSTUN  (nicht  impersonal) ^  goth.  lustAn, 

desiderare,  delectari,  mit  gen.  der  Sache 

oder  mit  zi  und  ////*• 

truhtin  lustot  sines  uuerkes.  T.  116. 

ir    lustot    zi    gisehanne,    desideratis. 
T.  145. 

lustont,  appetunt.  Em.  19. 

lustoges,    delecteris    (in  setnitis  impio^ 
rwnj.  I^  Bib.  1.  2. 

lustontOj  desiderio.  T.  158,  2. 
LUSTIUA,  /,  delectaiio. 

g.  lustida.  K.  7. 

d.  lustida.  K.  7. 
LUSTU.NGA,  /. 

n*\k.a.pL  lustunga,  muliebria.  Mo.  Bib. 
1.  6.  affecius.  Prud.  1. 

if.  /i/.  1  u  s  t  u  n  g  u  n,  illecebris.  M4.  Ran.  Bib.  7. 
LUSTIDÖN. 

ih  lustidom,  desidero.  Rh« 

lustidati,  oblectaret.  RIk 


293 


LEIST— LUSTAR 


LASTR— LAW. 


KELÜSTIDOT  (werdan),  deleclari  K.  33. 

ist  keluslidoot,  delectatur.  IL.  7. 
UNLUSTIDON,  taedere,  horrere.  Bib.  1. 

UDliislidet  (also  aucli  ein  verb.  unlu- 
stiden?)  mib^  taedet  me.  Bl. 
LUSTISÖN. 
lustisot,  luxariabiUir  ( alias  in  bonis  iV- 

liusj.  Mtr.  BIb.  l.  2. 
luslisoges,  drlecteris.  Sb. 
luslosotost  tu  dih,  deleciabaris,  FIo. 
lustesotn,  oblectaverat.  D.  IL  320. 

ARLUSTISÖN,  taedere.  Ib.  Rd. 
LUSTISUNGA,/. 

diu  lustcsunge,  delectatto carnis,  N.ll. 

d.  lustisunga,  obleciamine.  Prnd.  1. 

Ti.p/.  lustisunga.  oblectamenta.  Gh.  1.3. 

d»pL  lustisunguQ,  inlecebris.  Bib.  1.2* 


LEIST 

LEISTjan 


s. 


LIS. 


ia 


LASTAR  s.  LAII. 

LISTERA.   Vc.   1.  3.    (listra.  Id.),    lisleta. 
Vc.  6.,  sepicecula  (SSoflri). 

LiUSTARjan.    Es  kommen  folgende  particip 
Tor:  luustrenter,  adtonitus.  IIb. 
lustrentem^  adtoniiis.  Ja. 
lustrentcn  oron,  attonitis  auribtis.  D. 
zualuuslrentcem  oorom,  attonilus  uuribus. 

K.  p. 
hlustrenti.  Pa.  Ra.  hlusterendi.  gl.  K.,   in* 

hians  (intentusj.  ' 

umpihlustrenli.  Pa.  umpihlustrcndi.gL  K., 

conhistrare. 
lustrante-,  y.,  tole.  Em.  19.  lustrenta.  M.31. 

Sb.  Le*  t.  3.  lustrintr.  Le.  2.,  prm^ientes. 

Sind  2  verschiedene  verba  lustarian  und 
hlustarian  anzunehmen?  oder  auch  norh  ein 
3*^  lustarian?  Ist  das  \2A.hisirnre  desselben 
Stammes?  —  cf.  auch  sirlustrem  (wolür  die 
andern  codd.  aber  urlastrem  haben),  illtistri- 
bfis.  Ra.,   aber  auch  lusinunga,   sensus  und 

IIJL  Ij  •    Gehort  aüdi  hleher  r  • 


LUSTRTHON.  Ra.  lustrihhon.  gl.lC.,  bui 
circuire? 

LASTRön  s.  LAH. 
LUSTRfflön  s.  LUSTARjan. 
LASN.? 

CALASNEO,  CALESNEO.  --  common 
quem  calasneo  dicimus.  lex  baioar.2L  \ 
Stamm  lisan?  Grimm  (Grammat.  IL  ' 
emendiert  calasueo  in  Bezug  auf  ai 
läsve,  pascunm;  c£  Grimms  Rechtsal 
498.  Das  n  scheint  zur  Bildung  zu  geh 
nach:  in  omnibus  calasnis  et  in  ieri 
Ilixtor.  frising.  Siehe  auch  Scbmellcrs 
VVorterb.  tt  428,  wo  U^^xntn  aU  G 
marken  angeführt  werden.] 

LA  Wer.    Cf.  angels.  vläc,  tepidus\   aber 
nord.  hlä,  liqnescere;  und  dagegen  nord.  hl 
calescere,  hlikik,  fovere,  hlyr,  hlxr ^  tep 
auch  nord.  lü,  lui,  lassitudo  (Saujril), 
^J^ffa^igore.    S.  auch  LAU.    Ist  hl  Ai 
so  möchte  Ich  es  auf  das  sansk.  srI,  srai 
quere,  sudare  beziehen,    und  dann  gehör 
zur  Ableitung  und  das  thema  wäre  Ia. 
Anlaut,  so  scheint  es  zur  Wurzel  Ift,  scii 
oder  li   (mit  Nebenform  lu),  solvere  zu  | 
rcn;    dann  wäre  thema  lau  oder  law^-. 

lavare  und  JLil^     JjU« 

LAÜÜER,  tepidus.  M.  29.  Gc.  1.  6. 

'   lauuaz,  tepens  (aqua).  Re.- 

'   lauuez  uua^zer,  tepens  aqua.  A;  ' 

a.pL  I  a  V  Q  n ,  fumantia  (eMa). » VG.  -  IL 
Der  Mannsnamen  clirenizlao  gehSrt 

nicht  hieher'und  eben  so  we^ig' lihlac 

eafrix*  *  .  *  -  i 

LAW  1-, /.y  f€/>or.  •<•'..! 

i.  lauui,  tepork^.  29.  Gc'.-'ö.^  "  • 
1[LA\VEN   ((an  »ftten).  —  f'ft%eV'f^ 

(ardor).  Wn.  1542.]  ,.    - 

LAWjan  (L.4-JAN,  Ll-H-JAN)?  cf. 


auch 


LA. 


LEW— LlfcW. 


UÜUA— LUOWO. 


296 


iWAN? 

)  gildti.  ^*  sie  imo  gibiazun  michi- 
lan  scaz  in  thiu  er  (Judas)  tbaz 
gidati  so  gisoaso  inan  (cliristum) 
gilati.  0.  IV.  8,  24- 

[iiWAN? 

')  firlAti.  —  mit  in  nnas  sin  girati, 
tbaz  selbo  er  (Judas)  nan  (Chri- 
stum) firlati.  O.  IV.  8,  19. 

Bn>  LtVVJAN?  An  gotb.l6vjan,  f rädere, 
rre  u.  l&v,  occasio,  alteraiio  ist  wohl  nicbt 

enkcn;  s.   LAWjan.     Hängt  es  fnit  Hb 

imen?  cf.  simulare.    S.  auch  LtiVV. 
kund  uns  Ihaz  girati  uuer  tbiu  ou- 
n    imo    indali,    thcs    leuucn    oub    ni 
ollen  so  uuir  iu  biar  nu  zellen.   O. 
.  20,  92. 
Sehort  hierzu: 
JET,   LIÜUIT.   —    Ofto   uuirdit    oba 

•  t  thes  mannes  iungoro  giduat,  tbaz 
leuuet  (liunit.   cod.  V.)    thrato  tber 

btari  guaiu.  üs.  28.? 

0  s.  LEO. 

•  (malum?).  Dieser  sich  in  der  Genitiv- 
lew es  zeigende  Stamm  ist  vielleicht  auf 
r.  li,  sohere  oder  di,  perire  oder  dev, 

zu  bezieben,  lim  mit  dem  gotb.  1  £  v , 
i^  (cxiins,  occasiop  aversatio)  zusammen- 
ten,    verbietet  wohl   der  Vokal,    da  goUii- 


ziu  Iftuues  cramda  got  der  ubclö,  pn^- 

ter  quid  irritavit  impius  deum,  N.  10(a),  12. 

in  in  irbuggu  ih  leuucs  leides  filu  seres. 

0.  III.  1,  17. 

tbia  fruma  er  uns    intfuarta,   uuant    er 

nan  biruarta,  * 
deta  unsih  uruuise  fon  themo  paradysc, 
fon  scincnteru  uuunni,    uuaz  er   leuues 

uuunni, 
tbo  irfirta  uns  mer  oub  tbaz  guat,    tbaz 

er  lougnen  gistuant.  O.  II.  6,  39. 
theist  dag  oub  nibulnisses    ioh  uuintcs 

bruti  leuucs.  O.  V.  19,  27. 
tharben  uuir  nu  leuues   liebes  filu  ma^ 

nages, 
ioh  thullcn  biar  nu  noti  bittero  ziti.    O. 

1.  18,  19. 

tbaz  uuas   engilo  uuerd  iob  himilricbes 

alles, 
erdiin'iob  ibes  seuues  tbob  sie  tbo  da- 
tin leuues.  0.  IV.  35,  16.  \ 
tbiu  uüib  thero  lantliuto  tbiu  iruueino- 

tun  tbo  luto, 
uiDEinu  siu  oub  tbaz  ruzin,  uuaz  sie  imo 

leuues  uuizin.  0.  IV.  26,  6. 
firfaban    unsih  scolti,    tbob  uuibt   es  so 

ni  uuurti, 
tbiu  sin  selba  guati  tbera  altun  arabeiti, 
tbes   managfalten    seres,    tbaz   uuir    nu 

thullen  leuues.  O.  V.  9,  35. 
(do  uergazzen  siliwes  des  heiligen  cbin- 

des.  Fdg.  149.) 


1  ^  althocbd.  k  entspricht,  altb.  6  aber  auf      wv-r|-r4 

at  und  auf  den  Wurzelvokal  i  hinweiset  LIÜÜA,  inpluvium.  Em.   3i.  (2  mal);   mit  le- 


.  undE);  doch  mag  auch  der  gotb.  Wech- 
fiftchen  k  und  i  und  zwischen  i  und  ei, 
ie  lio  neben  Id  und  die  spätere  Form  li- 
,  in  Erwägung  gezogen  -werden.  —  Siebe 

LE,  LIO  und  LLS,  die  vielleicht  hie- 

ehören;  cf.  auch  LEWen,   UWjan. 

ES,    mebrenthcils.  adverbial  oder  interjek« 

lell  (alsIeiDer/  eheu)  gebrauch  ter  Genitiv. 

ichet  er  leuues  an  dia  toubun  erda,  t  fixr«  t  c^imr 

!#».  Bo.  5.  LivVjaQ  a  LEWen. 

IS  leuues  ist  tien  ubermuoten  ge- 
aht  Bo.  5. 


wina  zusammenhängend  (und  dann  inpluvium 
in  der  spätem  Bedeutung  von  SKegenguf  genom- 
men)? oder  (cf.  den  acc.  liupen  als  Meben- 
form  von  laubun)  mit  lauba  {inpluvium  in 
der  früheren  Bedeutung  von  fßovfyaüt  genommen)? 

Cf.  LU  aber  auch  lit.  lyti,  regnen  und  norj. 
loa 9  alliiere»  Ist  etwa  p  von  skr.  ipX^y  ftüere 
abgefallen? 


LOWjan  s.  HLOHjan. 


297 

LOUWO 
LUOWO 


LEVAC—tAZ. 


s.  LEO. 


»■ 


LEVACi,  Volksnamen.  JuL  C. 

LEWILIN  s.  LEO. 
LEWIN  s.  LEO. 

LEUUINA  (8an>fne),  torrens.  Ib.  RJ. 

louutn.  Ic.  Icina,  torrens  (mortisj.  Gb.  3. 

d.  s.  ci  Icuiiinnn,  nd  torrcntem.  BI. 

</.^/.  Icuuinum?   (Es  steht:  deterrentlhiix  la- 

tomis,  fona  leuuinum  steinpozzila. 
Kb.) 

Gehort  hicher: 

LAU,  lectva.  Sg.  913.;  cf.  LAW. 

S.  auch  LIUUA. 

LÖWIN  s.  LEO. 
LEWINCHILI  s.  LEO. 

LEWARI  8.  HLEO  in  HLI. 

LAZ«  Cf.  JuA«  Ist  sanskr.  dad  [RedupIU 
calion  von  da  (Nebenform  lä)],  dare,  teuere 
zu  vergleichen? 

LAZ  (der  Umlaut  io  Iczist,  Iczjan   und  das 
doppelte  z  spricht  für  kurzes  a;    aber   Bo.  5. 
bat  A),  goth.  la^ts,  nord.  latr,  ahs.  lat,  an- 
gels.  lat,  laet,(a0/  taj'duSy  segnisy  siupldus, 
piger,  hebeSy  ignavus]  cf.  hkZ,  liitts* 
laz,  piger.  Pa. 
lazzer,  segnis.  R.  Em.  29. 
läzir,  sfupidns.  Bo.  5. 
laziuy  tarda  (gens).  VG.  IL  125. 
lazzez,  hehes.  D.  II.  329. 

V*  ubil  scalk  inti  lazzo    (^ie  Ulfilas\ 
unselja    skalk  jah   lata),    /7j^^r. 
T.  149. 
n^ph  lazze,  tardi  (cor de).  T.  227,  1. 
a.ph  lazze,  tardos.  N.  106,  38. 
In  Bib.  1.  auch  lasse,  corifectae. 
Superlativ:   zi  lazost  (angels.  latost,  last, 
alts.  Iazt,le2t,  last),  iul<|t/  tardcGh. 
1.  3.    za  lazzost,  iandem.  Em.  13.    zi 


LAZ. 


lezzist  Oll.  zi  lezist.  0.  IV.  13.  33.  ic 

lezzest,  ze  lezest   N.  150,  !•  N.  d.  ps. 

gr.  Bo.  5.    za  lazzust,  demian.  Pnid.  1. 

•z  lazost   Can.  3.    az  lazzost   Can.  1., 

demiim.  I  e  c  i  s  t  i ,  extimum  (vestisj.  Prod.  1. 

in  themo  lezislen  tage,  novissimo.  T. 

82.  in  demo  lezesten  sige»  ultimo*  Bo. 

5.    tbaz  lezzisla  teil  sines  fingares. 

T.  107.  iro  lezze^ten  uuerch  (ßinbriae). 

N.  44,  14.  iro  lezesten  ding  (denche). 

N.  72.  17.  [lezzigisti  novissima  ( terra J. 

Bib.  5.] 
LAZO  (angels.  lacte,  tandem)^  tarde  fnaw- 

garemnsj:  Mz.  Bib.  1.  2.    lazzo,  tardius. 
'  Ra,  gl.  K. 

Comparaliv:  lazzor,  ignaviM  (carpere). 
VG.  III.  465. 

LAZI,/.  (nord.  leli). 
g.  dera    lazzi   dera   zungun,    tardiorit 

linguae.  Rb.  494. 
c/.  forc  lazi.  Bo.  5. 
a.  lazi  (haben  föne  Saturno).  Mop. 

LAZÖN,  tardere. 

lazot,  tardat,  Sb.  Ep.  can.  1.  3.  4. 
lazota,  hesitabat  (pigris  cursiiusj.  flfcp. 
lazota  an  sinemo  gange,  gressibusiar 
das  incedit.  Mcp. 

LAZ^N,  tardare.  • .   .  I 

lazzeta,  tardabat  (in  temploj.  T.  2,  10. 

LEZJAN  (golh.  latjan,  nord.  letja,  angab, 
latjan,  Isetjan,  alts.  letian),  tetardarit. 
retentare. 
lezit,   retentat  (nexantem  nodos).   VA. 

V.  278. 
lezze,  retardet.  Mcp. 
lazta,  retardabat,  prohibebat.  Prvd;  1. 

[Ist 

LEZJAN,  irretire,  stimulare,  laedere  da^ 
selbe  Wort  (und  gehört  auc;h  lezi,  per» 
r^ifAf  hieher)?  lazta,  irretivii.  BI4.  Bib. 
1.  Z.  (Bib.  7.  hat  lizta),  siimuiabta. 
Mcp.  »daz  in  is  lazti  anderes  Vnan* 
nes  tod  aide  sin  selbes  siihit.  Bo.  5. 
Cf.  aber  auch  lat  laedere  mit  skr.  vadh.] 

GALEZJAN,  goth.  galatjan,  impedire. 
gilezent,  retardant.  VG.  UI.  2&3. 

thas 


»» 


LAZ. 


LAZ. 


300 


iBaz  inah  nu!ht  gileizt  {laedcntJ^O. 
■■■  V.  23,  947. 
•I'-  Kilc'iit  uuerdan,  )9}ö7//h'^^f//mm.  Marl, 
gili^sait  werden,'  retarderitnr.  Caii.  13. 
LAZ«  /#IM  CSrtigeläpnfr).  D.  L  342.   (cf.  auch 
leü  in  Amm.  MdrcelL  und  laeiica  terra). 
n.  79/.  J  a  1  a:,  libertini.  Sg.  1  vS4. 
MI7/  iVi//rr  i7/o^  (saxones)   qui  edhilingi, 
Sfint  qui  frilingiy  suHt  qui  latzi  (lassi, 
Pertz  momim.  II.  361.)  Ulorum  Vmgtui  lU- 
cuniur,  laiina  vcro  Ihigna  hoc  $unt:  nobi- 
leSf  ingenni  atque  serviles.  JNilhurd  lib.  IV* 
S.  Grr.  306. 
L\ZA  (lazza.  Bib.  9.),  prosttinta.  Bib.  12. 

HÜKULLAZZA,  prosiitufa.  ZF. 
AFI'ARLAZ,  superstitem,  Kb. 
FRILAZ,  m.  und  FRILAZA,  /. 

mamimissa,  quam  fri lazza  CaL  frllazin^ 
vocant,  //.  buioar.  VII. 
o.  s*  frilaz,  libcrtnm.  Rg.  2. 
n./?/«  frilaza    (frilazza.   Wn.  863.    fri- 
leiz.  Can.  13.),  Ubcrtini,  libcrti.  F. 
M.  13.  Can.  10.  11. 
d.  frilazen,  libertis.  SC. 
HANTLAZZA  (^w.  pLJ,  liberti.  Can. 

Gehört 
LAZGUT  (8.  GUOT)  hieher? 
LiAZAN  (liaz)y  golh.  lötan,  nord.  läla,  a1(s. 
lätan,  angels.  Isetan,  leian,  liL  ieid-^ini, 
td^  la^f  1«/.  leisti,  Xa^tn  (nicht:  la<ffen)/ 
mnerCy  relinquere,  permitterei^-^  lazzit,  si- 
nit.  K.  66.  den  lib  liez  er  umbexünsih. 
N.  87,  1.  er  liez  sie  anc  kirte.  K  106,  41. 
diirh  in  ne  liezen  sie  iz.  N.  ö3)  5^*  laz- 
xet  sin  erbe,  derelinqtset.  N.^^3,  14.  ne 
Idzet  sin  säuert  uone  sineAio  diehf;> \Vm. 
3f  7.  ih  laz'iu  gibot .niutt.ua«^  O.  IV,  13, 
7.  -ob  if  in  muai  iu1azeU*01  II.  21,  4L 
«  ih  liii  mi«  4bio.  huhh^  umbiruah.  --Q.  V. 
25,  34.  die  riehen  liez^^rlare,  dimhit 
inanas^^sin.'-'thia  fi^iinrä  liafttiii  sie  fon 
in.  Ö.  IV.  24,  84.-liez{  rWi^Ä/.  VG.  I.  35. 
liez,  mUit.  VG.  IV.  362:  lUt^  dimisit  T. 
14,  2.  ni  lazit,  arc^. ''IU.*IaEes^t,  küseras. 
Bo.  5.  ni  liez  man,  vmiwmuM  emn»  T. 
83,  IS:  Ih  lazu  iiiih:tin«ls«tt^  O.dV;  15, 
47.  ih  lazo  sie  belfelos.  JNd*->e¥  ne  laz- 
U. 


..i 


-  zet  nieht  nngcrihles.  N.  36^  28.  ni  laz, 
-ne  sinas.-  gl!  K.  \^t  Viu,  sine.  T.  14,  9.  laz 
uzan,  ejice  foras.  Mg.  ih  lic*ze  Aiciii  zuo 
-mir.  Bo.  5.  du  lazzesrt  unstfi  in  durften. 

•  Nrf  10  (a),  1.  liezist  tu  dincn  segel  dcino 
uuinde  ze  geuualie.  Bo.  5.  daz  hrzo  ih 
in  dinero  urteildo^  stan,  relinq^io^  Bo.  5. 
'ih  lazu  ihrz  zi  thineru  giauelti.  O.  II. 

'  4,  '85.    (weit  ir  iz  an   minen  fat  lazen. 
D.  III.  92.)   laz  dina  zuugun  ze  arge.  N. 
33,  14.    laz  thafc  lib  minaz  in  sconi   ri- 
eh! thinaz.  O.  IV.  31,  20.   ni  laz  thir  in- 
nan  ihina  brüst  arges   uuillen   gilust. 
O.  I.  12,  27.     laz  ihetno  ihia  suorga.  O. 
II.  32,  23.    got  ne  lazet   in    imo  nndcr 
ken<lc.  N.36,33.  lazet  in  unthraU  (hero 
li^itO  miata.  0.  III.   14,  99.     lazzet  unz 
an  nu,  sinite  nsque  huö.  T.  185,  6.    lazzct 
thie   luzilon  inti   ni  curet  sie  uuercn 
zi  mir  coman.  T.  101;  ih  lazu  fridu  mit 
iu.  O«  IV.    15,  45.     in  uuaga  ne  liez  er 
min-^  fuozze,- 7101»  dedit  in  commoiioncm. 
N.'65,  9.    laz^t  iuuuer  herza  an  in  (rih- 
tuomen)  sin.    N.  61,   11.    thaz  christcs 
uuort  uns  Sag^tun  ioh  druta  sine  uns 
zelitun    bifora    lazn    ih    iz  al  so   ih  bi 
rehtcmen  scal.  O.  I.  1,  52.    nuir  spulun 
lazan  sin  thaz  slafan.   O.  V.  37,  7.    laz- 
zen  unrehta  freuui  sin;  N;  94,  1.  sin  la- 
zo, parco.  M.  31.    thcn  lazit  ther  durst 
sin.  S.   daz  er  iz  sin  lazaerEm.  1.  uuc- 
san  lazamcn,  absislamus.Vk.  IX.  355.  liaz 
thaz  tiuüäitaueldr  sin.   O.   I.  23,  9.    la 
din  menden  sin,  gmtdiu* pelle.  Bo.  5.  laz- 
'Z^n    den  'Hb-  uinbe  ~;   H.  i87,   1.     sela 
umbe  friunt  ke  lazfcct/Ac/  N:  19,  5.     la. 
zelV\n^^x^ey  derelinqnei.   iV.  93,  14.    sin 
balteiien  ni  lazit  in  fallen.  Db.    uuah- 
san  lazant.  Sb.  lazet  gescchen.  N.  54,  23. 
nuir  lazemes  uns  licha-n  man  thenfilu 
richan.  0.  III.  3^  13.    lazent  stan.  O.  II. 
23,18.  lazzest  unser  geeherot  uuerden. 
No.    do  liez  ih  sie  tuon.  N.  80,  13.    got 
ne  liez  mih  fallen.  N.  117,  13.    liaz  rc- 
gonon.  0.  III.  12,  15.    lieze  släfen.  Mcp. 
laz  mih  ane  goteheit  m-ennischen  sin. 
N.  27,  1.    laz  sie  f^tloren  uuerden.  N 

[20] 


301 


LA2. 


UZ. 


30 


Ui  19.  laz  mih  scimcg  uuerdeo.  N*  24, 
90.  ihaz  laz  thir  aae^an  suazi.  O.  I.  1, 
41.  las  mih  mit  druton  thincn  sin.  O« 
I.  2,  40.  la  dih  sin  lösten.  N.  36,  4.  laz- 
zet  iuh  toufen.  N.  5S,  13.  daz  er  iz^on- 
8»h  lazze  uuizzin.  N.  43,  21.  ni  liez  ei- 
nigao  imo  folgen,  permisit.  T.  60,  11*  Ic- 
pan'ni  liez,  non' vivlficavit.  M«»  \hz  6r 
ihlu  kind  gisatotiu  uuerdan.  T.  8&  laz 
tote  bigraban  iro  toton.  T.  51,  3;  la 
uaerdeo  ze  hcleuuon.  N.  34,  19.  lazet 
iuh  leren,  enuthninL  N.  2,  10.  so  fram  so 
inan  lazit  thiu  kraft  Ol.  65.  lazet  sie 
sament  imo.  N.  5,  ?•  uzer  Syon  lazet 
got  die  gerta  dinero  chrefte,  emittiL  N. 
109,  2.  lazent  es  frist  O.  II.  14,  4.  so 
lang  die  sparen  dar  umbe  ne.lazzent, 
sie  ne  nisten  in  in.  N.  114,  7.  uuar  umbe 
ih  sie  (lacrimasj  lazzo*  N.  38,  13»  [ma- 
ni-chen  zäher  ob  ime  (über  3a(ob)  lie(3o* 
frp^).  Mos.]  uuajizcr  liez  er.  uzzer  demo 
steine.  N.  77, 16.  thaz  er  her  iz  lia)&  thaz 
er  in  ofto  gihiaz.  0.  I.  10,  12.  la  dir 
zorn  sin  ze  demo  tiefete.  N.  7,  7.  ni 
lazet,  ni  ir  gihugget  Oh.  153. 

Form  und  Flexion. 
Inf.  laz  an.  O,  IV.  37,  7-  Wnu3,  8. 

lazzan.  Wm.  IV.  IX« 

lazen.  N.  11,  5.  118,  151.  Mqp,  . 
'  lazzen.  N.  94,  1. 

lazzin.  N.  87,  1. 

zi  lazzanne.  Prud^  1« 

^e'Uzenne.  N«  19i'5.  50, 6.87, 6,  ßo.  5. 

ze  laz^enne.  ^i.  97,  1.  !; 

(ih)  lazu.  0. 1. 1, 63.  U«  4, 85.  IV.  lüy 4.V  47. 

laz  \\K.  a  LV.  13,  13.     i  i       f   M 

laz  ih.  0.  I.  19,  25.  JS.  20,  3.    :- 

lazo.  Nd.  N.  131,  4.  Org.tBo.  b.M  31. 
Le.  1.  -3.  ■;■■■   I.  ■  . ■  :    f   .: 

laza.  D.         '  : 

luze.  Nd.  II.. 

lazzeil.  \Vni.  .3,  '2. 

laxun.  Win..  11. 
(du)  lazist  0.  1.  15,  t5w  ,  •      . 

lazes.  Wm.  6,  3«. 

lazxes.  Wm.  IL  .        *    .- 

lazest  N.  12,:2-  15,.  10.  S»,.U.  Ä.Il 


4        *     . 


"I 


• 


■;    > 


lazzest  N.  10(a),  1.  72,  20.  79«  6. 
(er)  lazit.  Can.  10.  11.  M.  26.  S.  Db.  R 
O.  II.  13.  96.  19,  21.  23,  21:  Nm.  1 
lazzit  K.  66.  gl.  IL  Pa,  Em.  33. 
lazet  Rh.  N.  5,  7.  36,  33.  54, 23.  B9. 

N.  II.  V^  m.  3,  7.  Mcp. 
lazzet  N.  32,  4  36,  28.  42,  S.  Wi 
Ilf.  IX. 
\    lezzet  Wm.  II. 
ttuir  lazemes.  O.  III.  3,  13. 
,     ir  lazet.  T.  141. 

lazzent  N.  81,  2. 
(sie)  lazant  M/.  Sb.  Bib.  1.  2. 

lazent.  M.  29.  Bo.  5.  O.  II.  14,  4.  1 

28.  23,  18.  N.  114,  7. 
lazzent  N.  37,  8.  45,  3.  48,  12. 
(ih)  laze.  Bo.  5. 

lazze.  N.  38,  13» 
(du)  lazes.  Ra. 
lazzis.  H.  2. 
lazest   Bo.  5. 
lazzest  No.  Oll. 
(er)  laze.  O.  III.  10,  19.  Can.  9.  Mcp.  Bo. 
N.  118,  20.  124,  3. 
lazze.  K.  22.  Em.  1.  Can.  12.  N.  4 
21.  90,  12. 
(uuir)  lazames.  Gh.  3. 

lazamen.  VA.  IX.  355. 
<ir)   lazet  O.  II.  21,  41. 
(sie)  lazen.  O.  U.  4,  58.  V.  7,  64.  Bp.  5. 

lazan.  Gc.  1.  6. 
(ih)  liaz.  0.  V.  <25,  34.  Co.  4. 

liez.  N,  68,. 5.. SO,  13. 
(du)  lieze.  N.  65,  11.. 

liezte.JN..4i,  10«  .  >   1 

I     (er)  liaz.  O*  J,.tO,  L2.  234  9.  IL  6,  .11. 
lieAi  T.  14,  a   53^  13.  63,  3.  AU.  Bi 
.  .   .\    t.  5.:N^  63,  3.  65,9^  77^  16.  Ru.  Bo. 
(sie.)  liaiuu.  O.  I.  22^  .la  dlLSl^iia  1 

\,'\  ,1    17,-. 88Ä')ii       '  .!'ii    :ii*      .1   ■ 

-  lieseit  I<iil6{  14.  53,i&  Mcp»  . 
t     ■  liaAften.  N^128,  8. .» 
A   ..\v  •  Mezziti.  M-lOi,  33.     . 
.'-A  (fih)  liez-ek.!B4Ui5..   . 
. :    .(ibii)  tiei^titiAe..5. 
A.{  (a)  ilia«i.a.iUI.  17,  27.  IVii?,  Sa  33j  1 


•  1 


1  * 


t  \ 


I     •  J  »m. 


i    . 


3(Mf 


LAZu 


LAZ. 


304 


f  > 


licxe.  Mq>.  Bo.  5. 
(sie)  lieain.  N.  S3,  9.  Mcp. 
imp.  s.  lazl  gl.  K.  T.  14,  3.  39«  &  SOS,  5. 
Mg.  O.  I.  1,  41    47.  48.  N.  36,  7. 
6S^  S6.  70,  4.Wai.  8,  6.  14. 
lazh!  Ct.  84. 

U!  VA.  V.  163.  Rg.  1.  N.  34,  19.  36, 
4.  38,  5.  Bo.  5.  Wm.  8,  13. 
imp.plUi^W  T.  72,  6.  84.  135.  0.  II.  16, 

40.  21,  8.  III.  14,  99.  N.  II. 
laziet  T.  101.  184,  5.  18.i,  6. 
lazent  N.  2,  10.  30,  26.  32,  1.  Na. 

Bo.  5. 
la»ent.  N.  6,  9.  45,  11.  38,  13. 
GILAZAN,  adnuere.  Prud.  1. 

daz  da   geuaerdcst    gelazen   statige 

beclierda.  Co. 
gilazi&o,  cedo.  A. 
Quax   kelazzest  du  in   dara    gagenc 

durh  ablaz.  N.  93,  2. 
kilazit,  gilazzet,  pmentfit,  D.  II.  336. 
gilazit,  admiaii,    M.  22.   Gh.  i.  3.   Caii. 

10.  11.  dictai.  Mt)>.  Bib.  I.  2. 
Lela^et  Mcp.  Bo.  5.  N.  148,  13. 
•ih  kelazet  in  ungedulle,    dai  manus. 

Bo.  5. 
sih  nidcror  gelazet  Bo.  5. 
gilazent,  adnunnt.  VA.  XI.  20. 
gilazzent,    dederunt    fse    multü   melius 

noctej.  V6.  I.  282. 
ih  geinze  frauuo  lust'i  in  mino  brusti. 

W.  7,  72.      ■■      ^ 
tbiu thu  tharA  zna  gilaiies.O. III.  12,38. 
•  0  du  mir  frist  gelazest.  Co.*' 
ih  bito  dfaz  du  tfnir  gilazzaat  allero 

dero  tuginde.  OU. 
gilaze,  cedatrVA.ia.  359. 
za  demo  lazey  da^uuir  unsibd'ara  ni 
l^iUttarti'es ,  üd  PefnissiM^i:^Gki*  4.  2. 
ih  giliaz  sino  liubi  in  lifvth.^'Ö.  V.  7,  38. 
jgeliez  mih  zoo'z^  diti  ^ttie'^bi^itepostti. 

Pcrs.  2.  IV. 
du  giliasi  mi^^  fianton.  O.^  IV.^^^  18. 
imo  druhtin  iz  so»  giliat'tliilBi'gäli^ida 
jgihiaz.  O.  III.  2,  36. 
t     gllii^i  ntihit  (sd  otM  ^coelö).  «Vj^  'XV 634. 
keliex  aib,  tradebaf.  Ep.  ^an.'-8. 


is  geliez  aih,  Urnen  excesut.  Bo.  5. 
daz  keliez  er  onh  martyribtu.^.  108,31. 
ttuanda  mir  geliez  michel  diog,.  quia 
fecit  niilu  magna.  Nsm. 
-'     gili«,  mdtdsiL  Ec  —  cesf^at  £c^ 

giliezi  (giliezzi*  Sb.),  largireü^r.  M.  29. 

Gc.  1.  3.  6. 
gilaz   thir   thara  .ibinaz  'Biuat   0.   V. 
.  23,  164. 

daz  kelaz  mir.  N.  118,  111. 
■gela  dinehio  aune,   daz  er  geauinnc, 

concede.  Mcp. 
gilaz  et,  lajpate  (retiä).  T.  29,  6. 
'    kelazzen,  remissNm.  D.  .IL  336.     dia  ge- 
ba  dero  uuerlie   gelazena,    deditam* 
Mcp.  imo  gelazen e  animas.  Mep.  föne 
imo  ist  mir  gelazen  solih  gedult.  N. 
61,  6.    ain  genada   ne  ist  mir  einun/ 
gelazen,  nube  allen.  Mam.    föne  diu 
ist  kela'zcn  ^inluzzen  accidcniiöus  an 
^eivluzzen^if^i/aii/ii^  uueaen.  Org.  tien 
ai  (tuged)  gelazen  iat,  0fl^<wur/a.  Bo.5. 
istkelazen.  *{f^nimae  sempiiernitasj.  Mcp. 
una  iat  kelazen(foreuuiz^n  diu  diug), 
vacuum  est.  Mcp.    daz  dien  goten  ge- 
lazen ist,  qnod  superis  (pracscirej  da-    . 
tum.  Mcp.  dien  gaoten  aint  mähte  ge-^ 
lazen.  Bo.  5.  in  gelazen  ai  ze  tuonne. 
Org.  er  uuirt  demo  liate  gelazen.  N. 
148,13.  uuirt  kelazxen,  datur.  M.  103, 
15;  uüaz  uuirt  dir  gelazen  unde  uuaz 
uuirt  dir  gagenatellet,  dabiiur.  N.  119, 
••'-  '  '3i   ^tlatzen  ikiiirt  eeciesiis,  das  siege* 
nesen.  N.  103,  26.  derdih  hier  uuir- 
digo  tobotv  d^mo  uuirt  kelazen,  daz' 
er  dih  l-obot^cuu^igo.-  M.  144,  2.  allen 
■        ainefl*  heiltgon  'vLuiriet  ymwis  kela- 
zen  ze  sin'genne.  N«  148,  13.  uuerdent 
kelazzen  i'ii  gotit»  cbetUrfaz,  Hquati. 
•^^  '  ff.  83,i  1.    kelazeh-  uuet^e^^c/^^fm/nr. 
Bo.  5.     diu  erda  unätA *^z€tcheo  gelaz« 
-   >     Iten.'  N.  111,  2.    in  uuafd  kelazen  ze 
bechennenne.  Bo.  5.  gilazan  uuart  in 
^f    sopöremy  sohebaiur.  Mart^ 
' ÜRLAZAN^  alla.  alatan,  g^tb^^aaletan  Y>^. 

cluderej^  crlaflen. 
w-^  derUi«  iai  irttiMev  «« c««iatta^  'R70, 1. 

[20'! 


30S 


LAZ. 


BAZ; 


3ae 


'(p*t  sich  so  des  mcrdis  irlazzeniMos.) 
arlazit^  praeierimtiiL  Gc'  3. 
da  ne  irläzest  -mib^ih  nc  trinchc  in. 

N.  21,  3. 
irlazcn  vaare  allej  ufnages^  feriaia  es- 
set cuiicto  gurgiie.  Mcp. 
ANALiZAN,  anlaßen, 
f      dcA  tiefe I:es^i7iri;i7m/iilazo  ihsieana.  Nd. 
ih  lazo  dih  obenan  ana.tdaz. liebt  in- 
ielligentiae.  N.  31,  8. 
.  ..zitt  lazzest  du, dih  ana  deheialeid.  N. 
42,  5.  . 

uuaz.Iazest  tu   dih    ana  so   uppiga 
m e  n  d  i ,  quid  incunbus  gaudiis^ ra^cris. 
Bo.  6. 
er  sih  IQ  Ctod)  ana.  lazct;<N.  40,  9. 
.81  sih  ander  ana   ne  .lazct^    mscipit. 

Bo.  ö. 
der  sih   unreine   gelöste,  analazct, 
immetgiiiii\  ho.  5.. 
nie  läzea  unsich  uieht  ana  clurLsiianam 

religtoneta^-am  2,  3.   ...  -^ 
dia  (scalhheit)sie  »ihManaliezcri.  Bo.  5. 
nc  U-z  iüiih  aua  fremedasun'da.N»  18, 14. 
aualaz«ende  (analagkende.  Pa.),  alnn- 

^■■     miilentes^  gL  K.      .   . 
fltuagilazaaeB,-  iBifirnfV..  VjG.  IlL  ^71. 

AMLÄZAM,  catlaMn^  ;       ^^^ 

avtläzzutr  Pa.  in.lazzu.  gl.K,  iulazu.  Ra«, 
exuror,  propiiiar.i        ■■..;; 
inlazu,  laxabo  (rctej.',^\  \%  6.: 
.    intJazit,  cedet  \(tu>x.  dieij.  \h  4..    . 

inX^zii^.rÜajocaLiM'Gp  hAi%r:r  ncmittih 

.     iulU^et  den.  züol,;>rm//!/«/^  iB.o.;,5. 
;       ijc.oji.eyrztf  iAt  ikeruanifea'  dUo  milch, 
")      M.iai'ferkerleft  undbiad  iiHtii^it  sih 
zeiguotie,  N.  113»  70..     \  r.'i,: 

;,  .piattMzitfiit4A>'6tf/»  P*.:.  .v\:  :  »/ 

do.  inilioat.w  sih  uiid^  HUAtd.  in  /o/i^-% 
inlicz,  laictiverQtx^aHiisJ.  YA*  V.  857. 
ignosce.  M'il\u\\4  .v  .' A..iVi 


■ . .    1 


monia,  deilncmandiydat  ist  inlaz- 

zandi  fon  imu./ frugff Utas. ^h  K* 

intltizzaner,  del^nitUs,  R(..\  ifc'Q.gttOPun 

'    hartun  iptlazeniui  de  ingenito  ri- 

i        göre  desceudens.  AIcp«  • 

INTLAZAM.    Gc.   Sb.    iritlazini.   M.    29. 

.  Gc  6..   inlazzini.  .A.  .anlalini,  Gc.  3., 

ejfpenaiio.  .    ., 

IJ^AZAN,  tinla^itt  :    .     l 

iitlatca  hiez  er,  admit fi. ,Mc^. 
neq.wiia  ne  lazc:t  sie  dara  ,ii(.  N.  36^  9. 

inlazzit.  Pa.  gl.K-  inlazltlRa.,  Uiatiit. 
uucr  liez  hara   in  ze  disemo  siechen 
tise  huorra,  perniisit  ac^edere»  Bo.  b» 
UiNTARLiZAN,  unterlaß««,.       .   C'     .  * 
untar leaz,  intermisii,  Rf.      •:      .      ; 
ui  iaz  iz  untar.  O.  I.  19,  7.|{  .^ 
unlerlazel,  submittite^  Me»  Bih»  l*: 
OBUZAN   (abUzau?    cf.aber  auch  Mhali. 

ban),  dimitfcre..  \ 

.   .uqir  oblazein  (oblazqü.  Ct^   189J),    di- 
ftiiliimtis.  Sg.  9J11.  ..         .   .    *  i    ; 
oblaz,  rfwi///^.  Ct.  189.  Sg.  JJl,    ; 

UZLtoiN,  auölaßen. 

la    niih   uuizzen,    uuieo   ih  .uz)#zzen 

sule  niincn  lib.  N.  38,  ö. 
ih   lazo  uz,  ejfundam  (uiiu   gebet).    R 

141,. 2.  .   .._   .:;;.      .     -.^ 

uzlazzist,  emiuis  (fwifesJ.TS.  103»  .*10. 
uz  ui  lazit,  non  Ubei%il(ii  (muledijDtinkJ.  M^ 
'.  Bib.  \.%.        ..     .    . 
sie  (uuinda)  lazet  der.uz,  qnir*  Bo.5. 
:    «l»J*k,  sj/riatdii.,  a  U..3iW.  .     .,  '  [ . 
du  ÜQ^j  uai.  iKm.  Il.t   ,,;  ..  ..,    .;. 
,  ,  i    4u  Ul^i^sK^!  uz.din,i  ob.Q;tgi,  n4'U0fi.  Nm. 
dar  du  uzliezei  jf//i/ix/Wf,  ^o.:  Sf^ 
uzliez,  ejecii  /eacrtüitsffi^,}^!^,  .JJiJi.  1.  2.  5. 
.;   ,^i  Uc.ida«  ^^ni^,  ^z,  Jiniverffi.  Bik  5. 
.1    J!|i4;(.^n,ja^utJ2^siim«tesu««iiu0^^  O.  IIL 

\v.v.vvvÄifi.JM«taWtc.niJU»  Jroi  :bIjaot,.  ejffiulerNiU. 

xN.  78,  3.  ./:  ..    .    .,.{ 

,ct  Ä05?'«/<i.©Uui9d#ili«I|ctzfi^  öp.  j5-  !■ 
:::^   Jii|3l^i9^,mib,  li  Iaz  uza«.  Mg.  ßib.S^j  «yVc^ 


p  t 


»7; 


LAZ. 


LAZ.. 


308 


NIDARLAZAN  inUbttlaftn),  ihcn  segaL 
O.  V.  2p.  5. 
nidirlazit,  remiltit.  A« 

lazet  die  hcfide  nider.  N.  118,  48« 
nidar  (nider.  Qc».  5.)  Uxaat,  submiiiimt. 
^   M.  29. 

niderlazent  iro  muot  Bo.  5. 
lazent  sib  nider,  descendimi^  N.103,8. 
liez  81  h  nider,  .descendifß  Mcp. 
(bi  daz  maj)  die  rede  nider  lie.    D. 
III.  77.) 
n.iderliezua    (nidirliziji.   Bib.  7.),    snb- 

.  mittebant  (alasj,  Mi.  Bib«  1.  2. 
8ih  nidarliazr,  0.  II.  Si,  21. 
las  tliih  nidjir.  O.  H.  4,  55. 
niderlaz,  dcmhte.  VG.  IV.  542. 
ladicbheri^nid  ex,  miiteie  deorsnm.  Rg.  1. 
MIDARGILAZZAN,  ^r^bmiUere.  Rf. 

nidergilazzaneri    imnissa  (barbaj.   VA. 
HL  593. 
nidergilqzziner.  Ep.  P.  1.  —  nidir  gi- 
lazener.  La*  I.  1.,  dunisstis  (snm  per 
fenestram). 
PILAZAN,  rclaxare.  Gh.  l.  3.  Rl  30.  Sb. 
blazzin,  dimitUre  (peccatuinj.  N.  105,23. 
pilazit,  (igjnoscit.  Ic. 

er  dir  belazet  ao  iiuaz  du  ubeles  ke- 
tan  bftiiesl..  IN    49,  14. 
uair  belazen,  dimitimus»  No. 
thas  suiit^  ir.  i.O  bilazeJU  0.  II.  21,  41. 

ir  Aiinta  aio.bilazcJt.  0.  V.  II,  11. 
beliezze,  remisisti   (mir.  die  ubeli   mi- 

nfrp  aundon).  N.  31,  5. 
iz  got  biliazi.  O.   II.  6,  33« 

piliezi,  solzfcret.  AI.  30.  Gb.  1»  3* 
pilaz  uns,  igr^o^c^  nohis.  II.  24. 

beta^jn,   ignospe  Ulis  (blaz,  plaz.  N. 

27,  2.  93,  2.).  N.  18,  13. 
belaz  unsere  sculde,  dimifte.  No. 
pelazzendo,  igno,scerido  N.  111,  5. 
dir  sint  dine  sfinda  belazzeu.  N.  38, 13. 
dien  iro  uoreht  pclaz'cfn  sinl,   re-^ 
missae  stmt».Ji»  3i,  i.  pilazina,  r#* 
liia:ata$  (cylpnsj.  Gc*  3. 
FARLAZAN,  alls.  farlatan»- gotli...frnletan, 

nrrUfcnr  iafletii  untetUlcor.  trlafim,  cur* 
U^flU^LCrififiLCiif  -crUiibclL  fAtUzzan,  de- 


relinqtiere  (carilatem}.  K.  4<  fnrlazan,  di- 
mittere  (peccaia).  T.54)7.  uaenänuuollet 
ir  iu  fco  ibesen  zuuein  forlazzan.  T. 
199,  7.  Vwy^'L^iWy  praetergrtdU  M4-  que* 
nun  zi  forlazzanne.:  T.  100.^  farl^azu, 
omiito,  Ra.  ni  forlaz'zu  ih  ittuuih  uuci— 
son^  rclinquam.  T.  164^  4  forlazzu  inan 
gibuoztan,  emendatum  dhnittaih.  T.  197, 
3.  ib  forlazzu  iusibbai  relinqüo.  T.  165, 
5.  forlazu  imo.  T.  98.  forlaziaiuuerolt. 
T.  175,  6.  nu  forlaz  tbu  ihiaan  scalc 
in  sibba.  T.  7,6.  frian  farlazzis.  Über- 
berlate  donaveris.  Rd.  firlazzkt,  UnquiU 
gl.  K.  ferlaz,  dimilte.  Rg.  1.  farlazzit, 
pennitüt  (tempus.  K.  42.  abbas,  K.  57.^. 
thanne  forlazit  lu  iuuarfater.  T.84,  7. 
ni  forlazent  in  tbir  stein  obarsteine. 
T.  116.  firlaze,  destituam.  Sb.  bi  tbiu 
firliaz  ib  thrato  thero  druhtines  dato. 
O.  IV.  1,  35.  ferlicz,  commisiL  D.  II.  336. 
farliaz,  pernüsit  (incendioj.  Rb.  thaz  fie- 
bar  furliez  sia.  T.  48,  2.  er  ne  uer- 
licz  nieht,  er  ne  scribc.  Bo.  5.  ni  fir- 
liaz, ni  si  imo  folgeti.  O.  III.  11,  22. 
ni  firliaz  sib  krist  in  uuara.in  tbero 
liuto  fara.  O«  II.  11,  61.  si  nan  sar  ir- 
kanta  so  er  then  namon  nanta,  tbaz 
si  garo  er  firliaz,  unz  er  sia  uuibbiaz. 
O.  V.  8,  34.  sie  al  firliazua  tbaz  buah 
sie  duan  hiazun.  0.  IV.  6,  50.  furliezun 
saxnon.  T.  127.  firliezun,  fwstponebant 
Gh.  1.  firlaz,  sine,  gl»  K.  ib  sunda  ni 
uerliez  (orrgab).  Co.  3. 
Inf,   farlazzen.  K.  4. 

furlazan.  T.  54,  7. 

forlazzan.  T.  5,  7.  100.  199,  7. 

firlazan.   li^.  Sb,  Bib*  1.  2.  Os.  33. 
O.  II.  22,  26. 

uerlazan.  Wm.  IIL 

uorlazen.  T.  89. • 

uerlazen.  Wm.  7,  2., 

firlazen.  Bib.  7. 

firlazin.  Bib.  5« 

f lazan.  Pn. 

zi   Corlazanoe.   Can.  4    «a   forla- 
zanne.  Frg«  3^'  21« 
.    '/«i  aorlazzunna«  T.iOQ... 


^ai3 


hAZ. 


LAZ. 


\ 


•f     H  läu  deroi  etistün  fore  so   nilo   des 

•  dlameiri  si.  Mu* 
'     ■  Id  fore  allä  dia  utiiti.  Mu. 
•  PKILAZEIMER,  manumissNs.  Cr.;  cf.  frllar.    • 
FRAMLiZAN, 
Iramlazrib,    disserit   (für  deserit   genom- 
fnen).  Pa.  gl.  K. 
'     sie   liesun 'fram   thaz   sGeltan.    0.   IV. 
•,,  I  !:  .30v  24.- 

HINALiZAN,  ^Inlafcn. 

lazen  -ttuir  id  «o  hina^,  iiidimiUimus  cum 

sie.  N.  13,  5. 
lasen,  uuir  In  bina.  lebentpn,  N.  17,44. 
ZÜOLiZAN,  ZÜÖGILÄZAN,  julaßtn. 
.  zuogilazes,  accommod^s. /Bih*  1.  2. 
.zuolazet,  ^uhmiltite.  Bih.  1. 
z  u  g  1 1  a  z  a  n  ä ,  aÜmissi.  Marl. 
ZUOLAZAPi,  aämissura.  Uib.  1.  (zölazzin. 
Bib.  6.) 
ZALAZZAN    (alts.   telatan),    |etla0fn    Pa. 
%ila-zzan.  gl.  K.  zilazan.  Ka.,  dcsinere. 
zilazit  (zalazzit  Pa.),  disserit  (für  dese- 

rit  genommen).  Ra.  gl.  K. 
;Eelazct,  Uqnefaciet.  N.  147,  7. 
der  uuint  spiriius  sancti  zeliez  unsere 

sunda.  N.  125^  4. 
zatlaszanli,  li^jt^faci^s.  Ib.  Rd. 
sie  sint  zelazen  foue  .sinero  uuarmi. 

N.  147,  7. 
■ÜNZERLAZENEZ  Cunjerlafien),  non  dif 

flueni.  Bo.  ö. 
ZILAZAINI.  Ra.    zilazzani.  s1.  ,K.    zaiaz- 
zähe.  Pa.,  rcpudinm,  divöHiurh, 
SELBLAZAN,  aotjuie^cere.  ßib.  U 
«clpliez,  quiemL  Aft|>...Bib.  1.  2.  - 
sciplaz,  desine,  tace,  Em.  21; 
LAZ,  m.  :.    •  :    V    i  •' 

•>       zi  demo  laze>  ad  remissionem.  Mi  30.   Gb. 

.   liktai'discrimine,6fMtiO,intBrttaIlo.  VA»  V.  154. 
AKT&AZ,  m.  (Cntlol). 
d*'  Zti : a  n tla  z e,  i  atf  molliiiem^  M.  29^  Gc.  1 . 6. 
ze  antlaze  d.ero.0jiiD.dtiii. .;Ksw 
ze!  anilazza.  ;K.  .pk       :    i    i 
za  antlazze.  TSb,^* ad\indaicias. 
\[\i  i:  •     aQila;!^!  reloJcat^me^  Gk.  t.  ä. 

a.  antlazi  venigOt,  W»  fiu  46.  E;  Co. 


■  / 


!•■''»       -1       > 


a  n  1 1  a  a  z ,  indadas.  Gh.  3«.  * 
AINTLiZIG  ist  srQortimäjAifiien  U 
den.  Bo.  5. 

antlaziger,  reniissnt.  Pirud.  1. 
prtiestabiHs    f  super  "malkiaj.    W 
M.  31.  Le.  1.  3.  Bib.  1.  2. 
antlazigir.  B!b.  7. 
irrtlaziger.  Le.  2. 
d.s./.  antlazgero  lera,  remisso 

mate.  Prud.  1.' 
d.  pL~  föne  antlazigen  gelustei 

17,  13. 
Compar.  antlazigora,  indinatiorA 

Can.  10.  Ih 
ANTLÄZIGO  ze  sleuuennc^  dij) 
et  emarcescere.  Bo.  5. 
ANTLlZÖiN,  erlagfn. 
(sie)  antlazont.  Co. 
GAANTLAZÖN. 
giantlazota,  ignovit.  MarL 
kianlazzotiu,  indulcata.  Rb. 
kaantlazot    (babeiun),    relai 

runt.  Da. 
caanilazot    uuard,     refocilal 
Bib.  1. 
(ANTLAZZ/ffiRE,  m.,  indultar.  Wh.) 
ANTLAZIDA,  Srlafuns. 
antlazido,  remissione.  N.  84|  2.   ; 

gehtia.  Zf. 
antlazida,  indnlgeniiam*  H.  24 
UNTARLiZ  (UntcrUp),  m.  und  UN 
LiZA,/. 

unterlaz  (untirlaz;  Bib.  &),  -comnu 
Bib.  1.  %6^  interslitium.  Can.  6.  1 
in^erva/Zitfm.  N«  IL 
unterlaza,  interstilium*  M.  4« 
i/*  •aoterlaze(üntarlat.  Sb.  Le. 
termissione.  Mz. 
Qttterlazo   (anterla&iRL   15 
Can.  10.  11-),  interütUlo.  Ca 
a.  unterlaz,  iW^mM^ionMK  fiib. 
ano>  unterlaz,    sine  intetmis 

n.pL  an  diatesserm^  sin  dri  uadei 

Mu. 
<frp/.  Q&tarlazun,  interpantkmibus.  1 
ttnterlatnn    (unterlaiteft.  B 


115 


LAZ. 


LEZI. 


316 


underlazen.  Bib»  4.   underlaza. 

Bib.  13.),  incisionibfis.  Me.  Bib.  8. 

a.|)/.  untarlaza  (unterlaza.  M|3.  M/.  Mij. 

Ui.  Bib.  1.  8.    untirlaza.  Bib.  7. 

■  uptarlazun.   Bib.   1.    underlaz. 

'     Bib.  4.  13!    untirlaz.  Bib.  5.  7.), 

cola  (versuiimj^  Bib.  6. 
underlaza,  Unmiata.  Mq>. 
nnderlaza  Aero  planetarum  ringo. 
"     Mcp. 
ABLAZ,  m.  und  ABLÄZT,  n.  («blau). 
ablas  peccaiorum.  Ct  66.  86-  N.  29,  13. 
abläzL  0.  IIL  1,  30. 
>^.  äblazeSi  ablazis.  Co.  2. 
1'     d.  MhUzey  indiJgeniia^  N.  59,  4.  78,  8. 
142,  11. 
Oi  ablaz,  indulgentiam.  .N.  93,  2.  138,  2. 
Ns.  Co:  2. 
ÜZLiZ,  m«,  Ktt^iaf  /  yimj.  Bo.  5.  exitus. 
.  Bo.  5u 
düz  iat  ein  nuunderllh  iizlaz,  mira  il- 
.:  laiio.  Bo.  d.  *  . 

g.  uzlazJ^s,.  eocitus.   Bo.  5.    conclusionis. 

Bo.  5.    \   . 
if.  uzlaze,  conchmoni.  Bo.  5.  M^  M.  30. 
Gh.  Jine.  Bo.  5.  Mcp.  Bib.  3. 
an  deiho  uzlaze  des  ganges.  Mcp. 
föne  allero  sänge  uzlaze.  Mo. 
uzlazze  (uzlazi.  Bib.  7.),  conclusione. 

Bib.  2. 
nzlaz«,  caiu  (der  Deklination).  Org. 
et  efficitur  quintus  moduSf^  qui  sola  in- 
laiioae  dlffert  a  primo  modo ,   t  c  r 
demo  eristin  ungelih  ist  echert 
an  deme  üzIäze.  Syl. 
d.  uzfaz,  conclusionem.  Mi.  M.  13.  Bib.  1. 
2.  5.  7.  Can.  10.  11.  13.  Bo.  3.  finem. 
Bo.  5.  N.  44,  14. 
(sang)  habent  uzlazan  demo  B.Mo. 
^    n.  pL  allero  sango  uzlaza.  Mu. 
,  GILIDILÄZLICIIO,  menibraiim.  Prud.;  cf.  li- 

dagilaz  in  gilaz. 
FORLAZNESSI,  remissionem  (peccaiorüm). 
T.  4,  17.  13,  2. 

frian  farlazanissi  siebt  in  Ib.  bei  Über* 
täte  donaveris. 
FRILAZUN  (d.plj,  mammissionibus.  M.11. 
IL 


IIANTLAZ,  manumissio   Can. 
SELPLiZ,  effrenatio.  M.  29.  Gc.  1.  7. 
GILAZ  (m.  und  n.J^  commissura.  Rf.  Bib.  1. 
concessio,  Bib.  1. 

g.  kelazzis,  carismatis.  N.  103,  15. 
d,  kelaze,  numere  (gotes).  Bo.  5. 

kelazze,  <2o/m> (gotes). N.  91,5. 118,111. 
zi  gelaze,  ad  remissionem.  Gh.  6. 
£7.  gilaz,  veniam.  Mo*.  Bib.  1.  2.  3.  5. 
in  daz  kalaz  dero  uuego,  ad  exitus 
viarum.  Frg.  19. 
71. ;?/.  g  c  1  a  z  a,  conjuncturae,  membra.  Sg.  9 1 3. 
(zuene    poume,    niisliches    gelazes, 
ungliches  obezes.    D.  HL  48.    ouch 
scolte  er  geniezzen  sines  uaCer  ge- 
lazze.  D.  IIL  90.) 
LIDIGALAZ,  artus.  Em.  19. 
lidagilaza  (lidigilaz.  Bib.  7.),   iunc- 

turae.  Mtc.  Bib.  1.  2.  6. 
lidigilazza,  compagines.  Rf. 
lidigilazzi,  Organa.  Sg.  292. 
lidagalazzom,   compaginibiis,  Em.  19. 
GILIDILAZLICHO,  membratim.  Prud. 
URLiZ,  erlaß, 
o.  urlaz  peccatorum.  V. 
URLiZIG? 
vrlaziga,  Uberi.  Rg.  2. 
LAZ  (oder  laz?),  n.,  amen  tum  (G^toungriemen 
am  aBurffpiejI).  VS.  Sg.  292.  lazc.  D.  IL  343. 
(L  lazza,  lazze,  lazo,  amenio.  D.  IL  343. 
<7.  ^/.  laz,  amenta  (torquentj.  VA.  IX.  665. 

LEZI  (zu  LAZ?    Cf.  aucli  LIZ),  per. 
versus  (noch  in  Obcrdeutschland  und  der  Schweiz 
le$/  Derfc^rf;  malus,  perversus,  sinister). 
auuikkiu   slahta    unde   lezziu,    generatio 
prava  et  perversa.  Nd. 
d.  demo  lezzen,  perverso.  N.  17,  27. 
d.  pL  leizzcn,  perversis.  N.  17,  28. 
LEZI,  f,,  perversitas. 

mit  demo  lezzen  uuirdest  du  gezigen 
lezzi,  cum perverso  perversus  eris.  N,  17,27 
er  chlagoe,  daz  er  nu  dürftig  istirdis- 
kero  labo  ecchcrt  ze  dises  libes  lez- 
zi,  demo  er  irboten  uuard  himel- 
skitt  seti  ze  euuiges  libes  statigi 
N.  115,  4. 

[21] 


/  _ 


317 


LEZO— LUZ. 


LUZ. 


LEIZJAN  ist  wohl  aus  leizlt,  vüuperat.  Can.  4. 
nicht  zu  folgern;  wahrscheiDUch  ist  leizit 
Schreibfehler  fiir  leidazit 

(LEZO,  gUs,  ammal.  D.  IL  71.) 
Gehort 
LEZO,  n.  pr. 

hicher,  oder  zu  LEZI? 

LlZ.  Goth.  LITA,  simulatio  (cf.  Jjl  und  nord. 
UJta,  adspicere,  lita,  tingere;  s.  auchLUZEN, 

LEZI,  LIST). 

UtOtar  demo  lizze»  stA  abientu  (lar^tatisj. 
Ga  3. 

LIZZÖN,  goth.  liljan^^i/nn/are  (ist  angels. 

lettan,  arbitrari  damit  zu  vergleichen?    cf. 
y-   auch  lezjan  und  angels.  Xeiinu^  iihpcdirc^. 

lizzot,  effingit.    Pa.  gl.  K.;    cf.lihhot  in 

LIH. 

LizrröN. 

lizitonti  (licitontt.  Ra.),  simulqta.  gl.  K. 
LlZZrrUNC  (simulatloj,  ßcta.  Ra>  gl.K, 

Loz  s.  HLUZ. 

3lJ\J£ä  (nord.  litt,  parum)^  Slannm  von  luzil 
(golh.  leilil,  angels.  lylel,  alts.  luttil,  altn. 
litill)  und  luzic  (allnord.  luttik);   cf..  auch 

LUZI)   LUZen,   LlZ.      Hieher  (oder  zu 

LUi^l?)  auch  wohl  die  7/om.  prop.: 

LUZO,   LUZINC,    LÜZIWIB,   Personennamen 

und  I^UZA,  Flufsnamen.  .  - 

EliNLUZI,   EINLUZLIH,    EINLÜZIC  gehören 

auch  vielleicht  hieher;   oder  zu  bluz?  ^Siehc 

EIN. 

LUZIL,  Hdn,  »enig. 
pauxiHulum.  Ic.  parum.  Mg.  Bib.  1.  2.  Ja* 
paucum.  Org.  parce.  M.  29.  Gc.  paulhper. 
Rb.  paidatim.  Gc.  4.  tenuiter.  Gh.  Rk  .30. 
Sb.  pantmper.  Ic.  levitcr.  M.  30.  Gh.  1.  3. 
4*  qtiippc*  Ic.  minus.  Rc.  mediocriter,  Gd. 
uuie  luzil,  qiuintus.  Mb.  ein  luzzil, 
pusillum  {reduceret  navcm  a  terra).   T. 


19,  5.    ein  luzil  restet!    requi 

sillum!  Ti  66,  2.  ein  lucil,  pai 

314.    noh  nu  ein  luzil,  adhuc 

(et  mrmdus  me  jam  non  videtj.. 

ein  luzzel  (zorneg).,   pandispi 

ein  luzzel  darnah.  Wm.  3,  1. 

zil  min,  qtu  modico  minoratus  < 

Jovem  laztft  daz  ein   luzzel,  ^ 

Mcp.  22.    daz  (kezelt)  in  erd 

luzzel  uuas.  N.   73,  7.    hob  ! 

luzil,  neque*  ad  denctiram  nequi 

ström .  (est  ex'oinnibus  his^   qui 

est  domitws).  Mf.Biib.iL  luzil  k 

Ic.  luzlles  glloubenwT»  81.,  m 

dei.    luzzel  eigehca\'kQsmaigifi 

luzil  piuuigit,  parvi  pendiii  K 

halitonler.  Ja.^  laeli  uucganti, 

zil  mezzinti.  K.  2.  .  lu^il  pid 

AY»',  parvi  pendeusi    luzzil.  pi 

parvi  duxerwit.  Em.  19.    der^  I 

quae  minus  snjffJci4ifU.^^M.'30.'  liii 

ih  es.  O.  IL  9,  25-     luzil  ih  *« 

O.  IL.  9,  26.  iz  auarl  lu^il.  O.» 

luzil  sumilili,  quidam.^lc*  .n 

nee  quisquam.  Tc. '  dero  ist  lu: 

iz  beohennen  chunnin.    N.>3 

bet  Inzsel  undn;  inphafaet  ftl 

2&    des,    daz  ih  habo,   so  1 

uuider  demo,   des  mir  gcbr 

38,  5.  luzzel  gegen  andermo 

iro  luzzel  uuas,  cum  essent  wm 

N.  104,  12.    sament  dien  luzi 

heite.  N.  11,-2.  pezzera  ist  Ii 

mo    reuten    danne    michel 

dero  sundigon.    N.  36,  16.    c 

friste  luzzel  si.  N.  101,  23. 

zil  zi    thechcnne,    tugurium. 

uuahst  luzil  uuas.  T.  114.     1 

vis.  Bib.  L  2.  luzil,  pusio.  D«  I 

zilo,  pusio.  D.  II.  331.    lucilai 

Ins.  D.  IL  325.  luzil  er,  modicus 

pnuhis.  TId.  I  u  z  i  I  a  z ,  minutum,  II 

zil  c  h  1  n  d ,  puer  parvuhts.  Is.  9 

zil  cuuit,  pusillus  greoc.  T.  35 

zelcr  berg.  Bo.  5.  Inzzeler  fi 

luziler  psalmus.   K*  18.  :ther  ( 

zilo  githank.  0.  V.  19,  40.   d 


if9 


•  , 


LUZ. 


320 


■  .  «trh.  Prad.  1.   luzzilaz  teil.  K   64.    lu- 

lilaz  folchy.vulgus.  Ic.  luzzeles  tinges. 

:Ai«  6.'  lutzelero  erdcK  ßo.  5.  luzzilema 

.,  kascribc.  H.  10.  luzila  cbrouuila,  tri» 

,'.  denies.  Mo.  luzila  siunta,  modicumiem^ 

.jpue.  T/174>  1.  luzzela  fart.  Bo.  5.  luz- 

,.   jHo!  XuriVi^posterulac.  Em.  t3.  luzzelmo 

steine.  N.  42,3.  luzzelmo  umbesueifte. 

:    Mcp.    13»    die    luzzilun   purdi,    mobile 

MM,  Prad.    1.    dirro   luzzelun  ucrnu- 

.«  mjate.  Bo.  5.    luzzileru  unlarstuntu, 

parva,  irltcrvallo,  K.  42.     luzzeliu  lier. 

K  103,  25.    luzilen  fillungon.  T.  108. 

die  luzzelon  uolipn.  Wm.  2,  15.  buuaz 

luzziles   keduunganor,    quid  paululum 

restrictius^  K.  p.  1  u  c  g  i  I  e  s,  parva  (assuetaj* 

VG.  II.  472.    mit  demo  luzzelen  ist  er 

salig.  N.  36,  16.  in  themo  luzilen  un- 

reht  ist  T.  108.  luzziliu, /^nii/iip^r.  Gc  8. 

luzilo  {insir.?J  mer.  K.    after  thiu  lu- 

zilu,  past  ptisilliim.  T.  188,  4.    luzilem, 

^paulatim,  Rd.    fona  liuzilemo  za  uax« 

saune,  de  pusilla  crescere.  Frg.  17.   siid 

Iju^ilu  after  diu,  post  pusillum.  Frg.  31. 

Form: 

Intil.  Ic-Bib.  1.  2.  Me.  Mb.  Mg.  M.  29.  30. 

Gd.  D.  II.  331.  Ep.  can.  1.  3.  4.  5.  Gc.  1. 

Gh.  1.  3.  Sb.  Ö.  T. 

Itiiiil.  Ja.  Rb.  Rg.2.  K.  T.19,5.  35,3.  Em.  19. 

linzil.  Is.  9,  4. 

linizil.  6c.  4. 

lucil.  Ib.  W.  D.  II.  314. 

luwcl.  Rc.  Org.  Bo.  5;  N.  Wm.  Mcp. 

Flexion : 
R.  «.  m.  luziler.  K.  18.  Bib.  1.  2. 
luzzeler.  Mcp.  Bo.  5. 
luzilo.  0.  V.  19,  40.  T.  94.  Prud.  1. 
D.  II.  331. 
I«  #•  n.    lozilaz.  Ic. 

luzzilaz.  Ib.  Rd.  K.  64. 
lucilaz.  D.  II.  325. 
luzzelez.  Mcp. 
luzzila.  No.  II. 
luzhila.  Ct.  83. 
luzzela.  No. 
g.i.  m.  u.  71.  luziles.  D.  T.  80.  81.  89.  ^ 
luzziles.  Kp. 


\  .. 


lucil  CS.  T.  3S,  5.  52,  5. 

luccilcs.  VG.  IL  472. 

luzzeles.  Bo.  5. 

luzzclis.  Org. 
g,  s.  f.  luzzclero   Bo«  5. 
d.  s.  TU.  u.  n,  luzilemu*  K.  55. 

luzzilemu.  H.  10* 

liuzilemo.  Frg.  17. 

luzzelemo.  N.  89,  3. 

luzzelmo.   N.  41,  7.   42,  3.    Mcp. 
Org.  Bo.  5. 

luzilen.  T.  108. 

luzzelen.  N.  36,  16. 
d.  s.  f.   luzzileru.  K.  42. 

luzelun.  Bo.  5. 
a.  s.  m.  luzilan.  T.  94. 

luzzelen.  N.  68,  18.  Bo.  5. 

luzzelin.  Org. 
a.  s.f.   luzila.  T.  129.  174.  0.  IV,  13,  4. 

luzzila.  T.  160,  5. 

luzzela.  Bo.  5. 

luzzilun.  Prud.  1. 
instr.  Inzilu.  T.  188,  4.  (auch  luzilo.  K.  8. 
und  liu^ilu.  Frg.  31.?) 
n,phm.  luzila.  Ma. 
n.pLf.  luzzilo.  Em.  13. 
n.ph  71.  luzeliu.  Org. 

luzzeliu.  N.  103,  25.  27.  Bo.  5. 
d.  pt  luzilem.  Rd. 

luzzilem.  Ja.  Em.  19. 

lucilem.  Ib. 

luzilen.  T.  67,  7.  108. 

luzzelen.  N.  18,  8.  Org.  Bo.  5. 

luzilon.  T.  94.  96. 
a.pLm.  luzile.  T.  101. 

luzzele.  IN.  115,  6.  118,  130. 

luzilon.  T.  101. 
a.pLf.  luzzelon.  Wm.  2,  5. 
a,pl.  71.  luziliu.  T.  89. 

luzziliu.  Gc-  8. 
LUZILO  (ado.J   lutit,    minntas  voces  for- 

mat,  Gc.  8- 
LLZILMÜOT,  LUZILMÜOTAC. 
LUZlLt,  f.,  XUinfftit,  SDcntsfeit. 

in  luzili,  in  diminutione  (victus  labora* 

vit  pauper).  Mor.  Bib.  1.  2.  3. 
fon  luzili  tbes  uuiches.  0.  II.  7,  48. 


321 


LUZZO^LUZI. 


fore  luzzclL  Bo.  5. 

ihoh  uuill  ih  es  mit  uuillen  Jiiar  la- 
zilin  gizellen.  O.  V.  14,  5. 

LUZILA  (?),/; 

melnlda  dher  forasago  chianisso  in 
dheru  christes  lyuziluDi  parvulus 
enim  chrisUis»  Is.  5,  2. 

LÜZlLlBÜRC(guj:em6urfl).LUCILÜN0WA. 
LUZILUNSEA.  LUZILAN  ISAPAR  Lli 
ZILHEIM.  Ortsnamen. 

LUZILLIHÖN,  gering  machen. 

mih  selben  luzzellicbondo  erhuge 
ih  din.  N.  41,  7. 

LUZIC,  alts.  lultic,  fleln.  eanUs.  Pa.  gl.  K. 
pusilhis.  Ra.  gl.  K.  iantilbis.  Ha.  gl.  K. 
pauaifliis.  Ra.  minnhis.  gl.  K.  exigruu*  Pa. 
modiais,  gl.  K.  C.  Ra.  K.  13.  gracilis.  Pa. 
gl.  K.  luzzic  uuagun.  Rf.  luzzic  ab- 
tönt. Rf.  Iuzigem,^att/a^im.  Ra«  Inzzi- 
kem,  paul isper,  gl.  K.  luzig,  paiJisper. 
Ra.  luzicu  mera.  gl.  K.  lucicu  aer.  Pa. 
.  lucic  er.  gl.  K.,  paulo  ante.  luzicbiz, 
parum.  gl.  K.  holz  luzzic,  virecta.  gl. K. 
den  luzigun  uinger.  Em.  33.  dia  Inzi- 
gun,  parva.  Rb.  pi  luzigemo,  parvo 
(pretio).  VA.  X.  494. 

Form: 
hluzie  und  hluzzic.  Ra.  (wohl  mit  unor- 
ganischem h). 
luzic.  C  Ra.  K.  13.  gl.  K. 
luzzic  Ra.  gl.  K.  Rf. 
Inscic  gl.  K. 
lucic.  Pa. 
luzig.  Ra. 
Flexion: 

d  s.   luzigemo.  VA.  X.  494. 
a*  s.  nt.  Inzigun.  Em.  33. 
a.  s.  n.  luzichiz.  gl.  K. 
instr»  luzicu.  gl.  K. 

lucicu.  Pa. 
d»  pL  luzzikem.  gl.  K. 
luzzicem.  gl.  K. 
lucikem.  Pa. 
luzigem.  Ra. 
lacigem,  Pa. 

LUZIKUNAWIA.  Ortsname. 


THÜRÜHLUZZIC.  gl.  K.  durhlatsic 

paululum,  perparum. 
LUZJAN,  fc^mdletn.    Cf.  lueftn  ond 
das  nord   lyta,  deformare,  vituperar 
daz  man  niomannen  nemmendo 

meine  achuslc  \%xzzei  (vituperat). 
(sie)  luzzent  mih  uuidir  f,o\^  dein 

mihi  apud  deum.  N.  108,  20. 
daranah  cramdon  sie   moyaen   i 

aaron;    sie   luzton    die,    föne 

dr/ca/i^  sie  gehalten  uuaren.  N.IO 
LUZEDA,  /.,  inßrmatio.  Db. 

€1.  luzzeda,  infirmationem.  Bo.  5. 

LUZZO?  (cf.  angels.  lot,  solertia,  ver 
lote,  callidus)* 

SAHSLUZZO,  7ii.|  maguSj  qua»  magU  gr^ 
Gh.  6. 

LUZ^n  (oder  LUZJAN?),  angels.  luljaE 
tere;  cf.  goth.  liuta,  hypocrita,  nnliuta 
simulatione,  liutei,  versutia,  nequitia,  li 
seducere  und  althd.  LUZIAN  in  luz,  auc 

folgende  LUZI;  auch  LOSG^n?  od 
auch  das  lat  Intere  damit  zusammen  zu  hi 
luzzenter,  latens.  Ja. 
luzente,  latentes.  Bib.  1. 
luzzentero,  lateritiwß  (vtilnerumj.  EL  S 
(under  sconem  schade  luzet  Cdg«  19 
(hochvart  manege  vuoge  hat,  si  sl 
in  vil  arme  wat  unt  läzet  dann  dfl 
ne  in  goteliche  minne.  Fridanc.) 

LÜZI,  (cf.  LUTTl  «,ch  LUZ,  LU2 

goth.  TÜts,  angels.  Tlite  und  lyt,   aUn. 
vultus. 

ANTLÜZI,  71.   (cf.  ANTLUITI  in  LÜl 
goth.  andavleizns,  angels. 'andTlite, 
antlit,  W///j(9(n(Ii6).  —  Gehort  anc 
diluz,y>o/i^  D.  bieher? 
71.  s.  anlluzi,  vultus^  Sg.  913* 

antluzz.  H.  5. 

aniluzzi.  Tr. 

(antluze.  Wn.  460.) 

antluzze.  Wm.  2,  14. 

antlutze.  Wm.  III. 


)23 


'•".•"*  .• 


UOZ— LEZIST. 


324 


'S  p.:w--  •  ■" 


g.  s*  antluzes.  N.  IL 

•niozzes   (ni  brutti  thih  maates» 
noh  thines  anluzzes  farauua  ni 
ttuenti).  0.  I,  5,  17. 
A  s.  antluxze«  O.  V«  2,  4.  cod.  F. 
a«  s.  9^ niXuzzi ^  faciem.  H.  19.  24. 

antluzze.   O.  IV.  33,  5.  cod.  F.  Wm. 

2,  14. 
antlitze.  Wm.  HI. 
Aas  diesem  antlazi  hat  sich  die  Form  an- 
tiu»i  gebildet,  die  aber  nur  bei  T.  und  O.  sich 
vorfindet;  in  Ep.  can.  2.  steht  orfmiBzk  d. 
h.  oremizzi. (entstellte  Form  von  antnnzzi?), 
tmliui. 
n.  s.  aonnzi.  T.  135. 

annuci  [sin  annuci  für  ec  (sin  an- 
nuciuuas  farenticihierusalem)]. 
T.  136. 
A  s.  annuzze.  0.  UI.  21,  34*  V.  2,  4. 

annuze  (fora  annoze  aliero  folco). 
T.  7|  .6.  uuidar  annuz«  duoman, 
adverstis  fadem.  T.  104. 
A  #.  aBnazi..T.  67,  1.  218,  3.  96.  fiel  in 
•in  annuzl  T.  111.  sizzent  obar 
an|ittzi  alleru  erdu.  T.  146. 
annuci  (her  sin  anniici  festinota). 
T.  136. 


annuzzi.  0.  IV.  19,71   33,5.  T.4, 17. 
35,  1.  64,  6. 


UOZ  s.  HLUZ. 


LACINA  ? 

via  lacina  (ah  via  lacinia,  viae  lacinia.  via 
lasina,  via  lazinaj  in  der  Ueberschrift  des 
SO.  Titels  der  /.  rip.  und  des  34.  Titels  der 
/.  saL  von  der  Wegelagerung  ("de  via  lacinaj, 
und  als  öfters  vorkommende  malb.  Gl.  (audi 
bei  andern  Gesetzen,  die  nicht  von  der  We- 
gelagerung  hätid^In;  bisweilen  steht  noch  ur- 
bis  oder  orbis  davor)  hSlt  Grimm  (Rechtsal- 
terthümer  632.)  für  ein  dem  deutchen  wega« 
Ugi  nachgebildetes  Wort.'  Eine  Glosse  zu 
/.  rip.  D.  I.  342.  erklärt  lacina  durch  veege- 
wahta. 

LiAZARUS  lautet  kaac.  lazarnsan,  lasarum. 
T.  137. 

LICEISC  —  des  liceiskin  panos,panos  U- 
cei.  VA.  VIIL  344. 


LEZIST  s.  LAZ. 


j  -  ' 


.< 


>  I 


'MJ 


i 


i  i. 


_^ 

.    H'       I 

}.  ■■.'■:    »s     ':    i    «.  j  .( ii           •  V  i' !  ,1  ►: 

.*  J    1  i'UiJit'l    Ä!  vMilar.  r.'jiiiii,    »1^  .i 

•                                    ,    •    ^1  •  .1    .^ '   . .  i  ■ .  •  » 
■  ( 

•     •        -."     '       »                         J        .     •          -1  '       •    •     ■     '     i  '    1    .    ;  .  ♦;       .  ' 

1    1     • 

1   *. 

• 

R 


11    i: 


l| 


r  i  I 


ist  llieils  urspr^ÜDglich  und  wie  das  r  der  ver* 
waifdleq^SpiT^ben  ;dem  sanskr.  r  (^aüch^dem  r 
im  ri.  Vok^l)  en^reobendi  x*  B,  in  sanskr.  ru 
(^sontsm  ed^reJx  j\kd  YflereJ,  piech*  oovystv,  lat 
rudere,  rugire,  lit.  raudoti'/?a^^/0riJj  ^llhd. 
riuzan,'rohon,  oA^tm-s^nflLsix^fslemereJ,  • 
lat  Stratum,  griecb.  crro^roi;.  lit.  sziraiHS,  alllid. 
stro;  tbcils  aus  andern  Consonanlen  entstanden: 

1.  aus  1?  wie  vielleicht  in  RUF^  sanskr.  lup, 
in  erila,  st  etira  (MLicf/m^)«  Dk^ittiiin 
im  Sanskr.  stattfindende  Wechsel  ."a^sdien 
r  und  1  (z.  B.  in  rap,  lap,  in  rup,  lup, 
in  vri,.  yar,  ival,  \ixi  Suffix  -rukirV  Inka) 
läfst  nicht  entscheiden,  .ob  r.oder  1  ti^spriing- 
lich  ist    (cf.  auch  in  L  den  Uebergang  des 

r  in  1);  \*  ,*     i     ^^  'i  r!  X'iJ 

2.  aus  w.  Man  verglercnö iihha.  birum'es^^^Vi- 
rut,  mit  sansk.  bhavämaf,  bhavath,  allhd. 
scrirun  (cf.  auch  irscriwun  und  irscri- 
run)  mit  sanskr.  sr&v-  (aus  sru,  oder  ge- 
hört scrian  zu  sanskr.  hv6,  aus  jfrp  ^-^^ 
erst  srian  und  dann  scrian  entstanden  ist?), 
althd.  fiur  mit  sansk.  pivaka,  althd.  rek« 
Jan  (dicerey  wenn  es  von  rekjan,  exten- 
dere,  verschieden  ist^  mit  sansk.  vac  (doch 
kann  auch  sanskr.  lap  der  Ursprung  von 
rekjan   seyn),    allhd.   baren    mit    sanskr. 

bava-  (aus  hv£),  althd.  llAlJÖ  mit 
sanskr.  dhvans  (cf.  im  Folgenden  die  Ein- 
schaltung des  r).  Auch  im  Lat  zeigt  sich 
ein  Uebergang  des  sanskr.  v  in  lat.  r,  z.  B. 
in  cras,  sanskr.  svaf,  in  serere  (wenn  hier 
keine  Reduplikation  anzunehmen  ist),  sansk« 
fav-  (aus  fu); 

3.  aus  f,  wohl  nur  als  In-  und  Auslaut  (re. 
gan,  pluvia,  gehört  vielleicht  zu  skr.  vrifb 


und  nidit  ziifsanskt;  Hc);  cf,  •&  «» 
Vieto'gang  des  T  in  t.  (der  sichi  siii' 
Sanlskrifam  schliefsenden  X^  demieii 
(mit  Ausnahme  des  a,  &)  vorangeht, 
nem  vokalisch  oder  mit  y,  v,  I',  r,  i 
und  mit  media  (auch  aspirierter)  ai 
dem  Worte  xeigt^  und  häufig-  im 
sehen,  namentlich  zwischen  2  Voka 
B.'pliirifkä  sUiii  plrmma,  eratn  m 
pignoi^^'ial^ea  pignus  (auch  arbos 
ni^kt  '^a9*bör','  woftiir  das  Wendische  t 
sprechen  -konnte  »-^  scheint  nach  af 
in  uriheilen,!  kirs^rfiagU^h)^'  nares  nel 
iw>(dcHiskr..b'arA),  A^/*i>  («eben  hes 
sanskn  h  y  i  f,  auröra-,  sanskf •  u  f h  a 
g.  pk'-^ntm/^ aanskr.'  «^fa m]  ^findet 
thischen  [aufser  bei  ns,  dessen  s  eii 
genden  r  assimiliert  wird,  wie  in  urr 
urrumnan,  urreisan,  urrugkai  ^e 
selbst  urriquiza  st  us  riquiza;  < 
gebt  im  Gothischen  auslautendes  s 
eine  Flcxions  -  oder  Ableitungssylbc 
tritt,  bisweilen  in  z  über,  z.  B.  hatis, 
hatiza,  Of/io^  ha tizon,  0£/iJ5e^  und 
das  Suffix  s  des  g.  s,  f.  und  g,  pL 
jectiva  und  prononiina,  ynd  das  C( 
tivsuffix]  noch  nicht  statt;  allein  in 
(und  den  übrigen  deutschen  Dialekt 
er  häufig  und  erfolgt  nicht  nur  reg« 
im  Suffix  des  /i.  s.  m.  (cf.  lakonisch 
voutifOQ  statt  itOQaytvoiiiEvo^^^  des  g»  s 
Gotb.  wird  s  zu  z),  des  d.  s.f.^  de 
(im  Goth.  wird  s  zu  z)  der  adjecti 
pronomina,  so  wie  in  mir  (goth.  mi 
(goth.  thus),  wir  (goth.  vcis),  ii 
)us)  und  in  dem  Comparativsuffix  (ii 
wird  s  zu  z),  s.  Suffix  *-R-;  sondei 


Bl 


R 


328 


lldO'rtn  AblaiuHgssQnkfen.ohd:  in  den 
AsyJbeii- selbst]  wieiintdiiir<;igotB.  ahs, 

itj»viji§o\h'j laeis'fmi ^'ror^tgoih.  raus, 
gosth;  b  <|  S4i; na Qoh  t « r;t  a^>' giBlh.  »t a  z  d  a, 
golh.  gazd,  ho4^t,  /gdliii  buzd  ist 
•iir  aichcdv^ctj 'auchi  rrj  Ja  mii^iniel- 
blaitmigen  'urlATurnicn  Iciiio^  tind  der- 
!  rWuracI  2bigi'ifiiab  r^st^yi^z;  B.  in 


^    n^^rjan    von 


O5    tarlorjah  vöii  Xi/IJOi    jer- 

*n'rfüf\.0  trti*  stitet  fn  4lÄ  <:oftju- 
^eiAl^er  t;^/'Aer' mit^b^lnüFätitleifh  s  in 
lltoWjylbc  Witimt  der  ph^pra^fi,  die 
8^  pwa^L  •  üfAi'  fftf^'  •^/7/V  y>/«ö^r/.  •  f «o  wie 
7/'/.  praeL  z.' B.'  a*tcrhför*Ä'W  vin  ar- 
an)  V'sR''^'  &h,*-3B.'  Brf  stfe  *^^ttiA  von 
n,"äu  gichiiifl'Vön'cfhiui^äni'ihvir- 
ron  lirllu^aii  (im-  Neufaööhtledlschen 
Jet  sJch  dieser  üebcrgartg  des** '5n  r 
schein  anf  die  !*•  und  ^^'pys.^prftet., 

iiSi  xoar,  tt  wavi  ahd,  hö^IrWi  wiis, 

lä).  —  Auch  dbni^änsk.  fh' (dfls'seiion 
nskrft  oft  aus  f*  entstehf )  entspricht 
fen  das  afad.  r  (wie  das  lat.  /-'^  i.  B. 
r^/ sanskr.  ufh),  z.  B.  stitir,  m/rw-y, 
i'rnufhä;  '' ' 

?■  wenn  hari,  cxefcilus',  mit  sansltr. 
und  razi,  ruhics,  mit  m'adä,  ^r^riV- 
'€vA^niia  zu  vergleichen  ist.   * 

(>,  Nebenform  von  eddo,  gpth.  ailh- 
er«  scheint  r  nuch  niclit  ursprünglich 
ci.  auch  die  rorm  aide. 


.  I 


^ihd«  ^inc  Einschaltung  des  j  anzu- 
wie  €;inG  .Einschaltnug  des  1  (S.  L)? 

ngcschaltctes  r  auch  in  JÖlVjfV.Xjl^ 

II,  TRAT,  TRtS  .M, 

jich  deshalb  brechan  (und  lat  yra/i- 
sanskr.  bhanj,  brüchan  (und  lat. 
sanskr.  bhuj,  tretan,  golh.  Irtodan, 
r.  du  (vixarlf  'sanskr.  lud,  tnnlei'Cj 
h,  des  auslautehd'cu'd*  wegen,  der  Vier- 


■igkichung   mit  tretan  isu   entziehet)   und   mit 
iididzan  unddiov^m  verglichen  werden  xu  müs- 
sen), ^.X  jtjt  vi  i^    (wozu  golh.  driv&an  und 
.    df^  a)Lhdh  abgeleitete  v^rAiin»  :trtrj/».U:gehöjrt) 
.    auf  sanskr.  4hvai^r...  (an  ausgefallen!  upd.  v  zu 
.:  a,£ewordeu)    beziehen?     Odpr  ,ist:  in;.dhva.nf 
4^  V^u  r  £e>yQrden    (cf.  oben  den  ^t/ebergf^g 
:   des  yf,  in  ..r)  und  in  bhan),  bbuj,-  du  scl^on 
der  Ajusfa1l,eii)es  sanskr*  r  an^unebo^en?    Viel- 
JcipUt  ig^jkrJL  ;^uch    brucb^if.,  //?»   flicht  .zu 
Ifhuj.,,  soQfiern  zu  bhri, 
;  ^  Picfijm  ApgeUächsid^n   (.bis)f eilen  auch  im 
Altnordischen)  vorkommende  Er^ einung)  dafs 

•  .^«(.ivoir-^oeia  Vokal  (fuf  c^cnn,  odpr  s  folgt) 
;'  stehen^  p  .vua., Miner  Stelle.  g^nQininen    und 

dem  Vokal  nach  gesetzt  wird,  z.  B.  angela  b  i  r- 
r   nan  st*. ibrinoan,    therscan   ^t  tbrescan, 
^Itnprdf.  ff  rsk  st.  Cresk,    belebt,    wie  im  JUit- 
.   tclbd-/or3^,6U  ros  (bros)  pf}^  ynse.rnfi  berflcn 
n.Btv  dks  ajUf^q  hrcstai^f,   auol^.^nfi  Allhd.  einjgc 
: Mal«.  Iierypr«  i^  hurst  (st.  hru^t).  T.  159,2., 
chars  (6(.e)ira&).   B!b.  1.   und  in  purnnen 
.:<6t  pcttiiinfii}.  ^g.,  dirs^ucfili  (st-  driscu- 
vili)«  Adi;  ik^'enOi 'diese  .beiden  l^zLen  Beispiele 
:  :i^iclit.zu;.dQn 'Violcn  ^chrelb^cblem  in  Gg.  und 
;   A^.gebiVE'en.f   Ufngekebirt  tritt  .das  einem  Vokal 
,  , nachfolgende  r  deii>8.elb€;n  vor  in:  cbriesiboy  m 
(st.  Ghirsiboum)*  Em.  22;  "-r-  In  pilern  i^nd 
'  pilren,  in  okrod.und  «kord,    bivinstlrta 
/und    bivinstrit,    gi^€lbre(;ht    und    gis/el- 
be|rcbt.(gisalberabt)  undälm)ichen  ist  wohl 
kfiine  Umsetzung    des  r,    sonder«   Auswerfung 
des  ihm  vorangebenden,  oder  nachfolgenden  Vo- 
kals anzunehmen* 

Viele  anlautende  -R  sind  nur  scheinbare  An- 
laute und  haben  ein  ihnen  ursprünglich  %'oran- 
stehendes  U  abgeworfen  (cf.  U\V,  HL,  IIN) 
z.  B.  in  raban,  ram,st  hraban,  hram  (cf. 
rorvM«,  gr.  xa^ifu^y  sanskr.  kdrava),  in  ruo- 
fanst. -hruofan  (golh,  hropjan,  von  sanskr. 
sm^-audire^j  in  riwan  st.  hriwan  (cf.  sansk. 
hrt,  pHdore^  affid).  Sollte  auch  rafsjan  (cf. 
.  HRA$P)  mit  incr^/Mir^  rawer  (angeis.  hreav, 
'  Dord.hrair)  mit  crudns  (cf.  auch  Dtat^m  und 
er^m^r/fiöpcn-  un^ crispare^  zusammenhängen 

•  und  diesen '!VM5A(9fn -der  Anlaut  ih  zukpmmen 


329 


R. 


a 


oder  in  ihnen  der  Abfall  einer  anlantended  CUit- 
tutalis  '  angenommen  Mreitden  können?  *  Ueber 
diesen  HR  Anlaut,  der  vielleicht  in  einigen  ^Vö^- 
terh  tiicht  wurzelhad.  sondern  dessen  H  nur 
eito  eirrgeschlichener  Vorhaudi  vor  ihrem  anläu- 
tenden R  ist  (cf.  das  griech.  ^)  und  dessen  Ur- 
sprUnglichkeit  mir  nur  dann  gewifs  scheint, 
vrenn  €T  Murch  einen  gleichen  oder  ähnlichen 
Anlaut  im  Sanskr.,  Griech.  und  Lat. ,  oder  von 
allen  Sltem  deutschen  Dialekten,  oder  auch  nur 
vom  Gothischen  «(sein  Vorkommen  nur  im  An- 
gelsächsischen oder  nur  im  Nordischen  giebt 
keihe  Sicherheit;  cf.  HL)  bestätigt  iHrd,  a.  HR 
in  H  und  den  Anhang. 

Einigen  mit  R  anhutenden  Wörter*  komYnt 
filatt  dessen  ein  ursprüngliches  W'R  in;  «.  >VR 
in  W. 

Die  Gemination  des  inlautenden  R,  die  man 
nur  nach  kurzen  Vokalen  (cf.  11,  mm,  nn)  er- 
warten sollte,  findet  auch  nach  langen  Vokalen, 
doch  in  der  Regel  nur  neben  der  häofigem  Form 
mit  einfachem  R,  statt,  wie  in  sclierrnn?*  in 
ziairrer  tieben  ziari,  stiurrer  neben  stiuri, 
stiurre  neben  stiur je,  tiurraz  neben  tiuri, 
höörreen  neben  kdren',  und  in  den  mit  Liän- 
gezeichen  versehenen  ftrrerun   und   in   vltfra 
heben  vlra,    rArra  beben  rdra,    machliTra 
lieben   machara,*  f^htärra   neben  fehtara, 
'wonach  auch  vielleicht  in  lurra  neben  Iura, 
gi'Varrer  neberf  vAra,   marrer  bebeti  mdri, 
swarr-  neben  swar-,    warr-  neben  wAr-, 
nicht '  eine  Verk&rzung  des  Vokals  eingetreten 
ist'  Viele  Geminationen  des  R  sind  entstanden 
i.   aus  rj  (ri),    wie  z.  B.  das  oben  angeführte 
stiurre  ausstiurje,  und  auch  wohl  stiur- 
rer  aus   stiur jer,    ziarrer   aus  ziarjer, 
tiurraz  aus  tiurjaz,   macharra  ans  ma- 
oharja,  fehtarra  aus  fehtarja,  givarrer 
aus  givarjer^  marrer  aus  marjer,  war- 
rer  aus  war) er   und   so  auch    zistorran 
aus  zistorjan,    magarrant  aus   magar- 
jant,  ncrrendo  aus  nerjendo,  gispur- 
ran  aus  gispük'jan,    terran   aus  terjdn, 
erran  aus  arjan,  gicberrent  aus  gicher- 
jent,    giburran  aus  giburjan,   wintar- 
rant  aus  wintarjant,  werrant  aus  wer- 
'  janif   inburro  aus  inb.HTJOi   surro  aus 


1 1 


'tsu!r)o,  fAterro.iias  fatoreo:  i({a 

Tita zarirbr  .AUS.  fraz^arjerV^liaeh 

aus  lachah'aifiii,   .tympiiiarra  au 

.  pinaija,  .irumibAr.rö* :  ans  .trun 

isdecjiarro .«US   scecnf^rjo,  ilerai 

'•.  .Le.r(idr)a^.- ;pQttiDe;aui»  paarte»    rai 

ausimalarj.eiBbr'i  ,1,  ^     .         .    . 

;2.  aus  TS    (und.  gollu  >rz}t.'  wie  in  irr 

•    airzja,  farre»  cbi#.  von  far^ilwem 

nach  fer^a  zu  urtbeilen  aus  fars>enl 

ist,  durri,'||0th*  thftorsja,  giduri 

gidarj  g<nb.  grdars,'  merfah,  gdth 

jaöi  viepeicbt  auch  in  wirrj^/{d 

goth,  vairs).  ^- 

Z*   durcih  Synkope,!  wi^^ui  a|\;d()rfo^, 

.   .^ererp,  unserro^^msunsq^eT«^^  ii 

..     p^us.  i.uwerero9.,,^j^.rro  auf.  4»rei 

.wederroaus  newedererOy  erro  an 

herrp  aus  |i.eriro.  .       \ 

Deipi.  rr  in,  vverra. neben  werna,  stc 

ben  ster.Qo,  ein  friih^res  rn  unterzt^l^ec 

ich  Anstand,  da  ich  werra  und  ster^o 

ältere  Form  halte;    cf«  auch  varix  um 

Eben  so  scheint  mir  auch  ferra  und  nich 

die    ursprüngliche    Form    zu  «eyn;    ci 

fjairra,  procul,  und  daneben  fairni,  t;. 

Aulser  den  bereits   angeführten  Wort 

gen  noch   folgende  ein  geminiertes   R» 

Gemination  theils  auf  der  Aussprache  de 

ruht,  theils  aus  rj  oder  durch  Synkope 

den  ist:   Ambarri  (Volksnamen),  ujn 

iiliterra.  wacherro.  lasterparrer.  li 

langarrun.     pildarra.     parranto., 

Plarra   (Ortsnamen),     farra.     farricl 

strarra.  folgerra.  forderrä.  phörr 

tirra.    carra'.    carruh.    kilstirro.    cl 

gnarrun  (neben  gnarun).  chumbirr 

burrulii.  harra  (neben  hara).    derrai 

berriu.  turri,  turra  (neben  tura).  z 

run,  zimberrc.  scerrap.  askerrru.  gi 

scorran.  scultarra   (neben  scultira] 

rieh,  merra.  narro. 

Mit  Ausnahme  der  liqnidac,  Z  und  J 
alle  Consonantcn  [s  nur  in  der  Verbind 
(auCser  in  seltenen  Ausnahmen,  wie  z*  B.  i 
sp,  st]  vor  R  im  Anlaut  stehen ;  bisweil 
gehört  der  vor  R  stehende  Consonanl  ni 


331 


R. 


a 


332 


WoiM^  sondern  ist  PräCx,  Wie  z.B.  in  gravo 
(cC  jDgel&  gerefa),  grekt.  S.  WR.  BK  (PR). 
FR  (VR)*  CR  (GR.  KR.  CHR).  HR.  DR  (TR). 
SFR.  SCR.  STR. 

Als. Auslaut  bat  R  in  der  Wnrzelsylbe  nie 
einen  an<lcrn  Consonantcn  unmittelbar  vor  sich; 
wohl  aber  kann  dem  Schlufsconsonanten  einer 
Wurzel  bisweilen  ein  R  un  illelbar  sufßgicrt 
werden,  in  welchem  Falle  in  der  Regel  der  Aus- 
fall eines  Vokals  augenommen  werden  mufs, 
S..B,  in  ubiiro,  adrV    S.  L  und  Suffix  R. 

Ueber  die,  nur  im  In-  und  Auslaut  slattGn- 
d<^nden,  Verbindungen  RB  (RP).  UF.  RC  (RG. 
RK.  RCH).  RH.  RJ.  KD  (RT).  RL.  RM.  Ri\. 
RS.  RW,  RZ  s.  B.  F.  C.  II.  J.  D-  L.  M.  N.  S. 
W.  Z.  und  den  Anhang. 

Die-  Zusammenstellung  der  auf  R  endenden 
.Wiirzeln  s.  im  Anhanges 

Die  starkconjugirenden  verba  mit  auslauten- 
dem R  oder  RR  oder  R  mit  (ableitender?) 
ßtuta  in  der  Stammsylbe  haben  a  zum  Wurzcl- 
Tokal,  nicht  i  oder  u  (cf.  L),  wie  folgende 
Uebersicht  derselben  zeigt: 
«ran.  faran.  swerjan.  wcran?  heran,  qae- 

ran.  dweran.  zeran.  sceran.  snerahan. 

aweran.  werran.  cherran.  scerran.  wer- 

dan.    werfan.   bergan,    ferzan.    kirnan? 
.  ,:^  hwerban.  biderban?  sterban.  swerban. 


t 


Suffix. 

.1.  Ableitungssuffix.  Zu  vergleichen  (wenn  auch 
( nur  selten  init  Zusammenstellung  derselben 
■  lanskr.  und  deutschen  Wörter,    so  doch  für 

den  Ursprung  des  deutschen  Suffixes  R)  sind 

die  sanskr.  Suffixe  -£ra,  -öra  (für  siibsian- 
.    iivß)f  -ra,  -ru,  -4ru   (für  ad/ectiva;  -ra 

als  Taddhitasuffix    auch    für   subst.)^    -ira, 

i  -nra  (für  sübsU  und  adj\)  und  auch  wohl  die 

.  •■  xur  Bildung  von  Substantiven  dienenden  -af, 

.  -if,   -«uf,  -ifha,  -fa    [allhd.  demar  und 

sanskr.  tamaf  (cf.  aber  auch  timira),    ob- 

icuritas,  aJÜKl.  hier,  cerevUia,  und  sanskr. 

payaf,  aqua  (Wurzel  ^ky  bibere)  scheinen 
•si^r  in  denselben  Wörtern  das  sansk.  Suffix 

«f  i^d  das  deutsche  Suffix  r  aufzuweisen]; 
-auch^tar,  tri?  s.  unten  Substantivsuffix.   Die 

Veraduedenheit,   die  sich  unter  den  sanskr. 

n. 


Suffixen  zeigt,  berechtigt  vielleidit  zu  der  An- 
nahme, dafs  das  althd.  Adjektivsuffix  -ar 
(<*ara),  -r  (-ra)  ursprünglich  von  dem  Sub- 
stanlivsuffix  -ar  (-ra),  -r  (-ra)  und  auch 
ajri  dem  Ursprung  nach  von  -ar  verschieden 
ist  Einige  -r  zeigen  sich  noch  im  Gothischen 
als  ursprüngliche  -s,  z.  B.  in  ahir,  goth. 
abs.  —  Die  ursprüngliche  Form  des  althd. 
gewöhnlich  als  ar  (ir,  auch  ur)  erscheinen- 
den Ableitungssuffixes  scheint,  nach  dem  Go* 
Ihischen  (mit  dem  das  Nordische  mehrenthcils 
'  tibereinstimmt)  zu  urtbeilen,  das  nur  in  -ari, 
in  Partikeln,  z.  B.  afar  und  in  den  pron. 
poss.,  z.B.  unsar  (anthar  ist  an-thar  und 
nicht  anth-ar,  dauhtar  istdauh-tar,  bro- 
tbar ist  bro-thar,  swistar  ist  swi-s-tar,  ' 
fadar  ist  fa-dar;  kaisar,  karkara  sind 
nicht  deutsch)  a  vor  r  zeigt,  -r  (-ra)  und 
nicht  -ar  (-ara),  -ir  (-ira),  -ur  (-ura) 
zu  seyn;  da  aber  schon  das  Sanskrit  in  den 
mehrsten  seiner  R  (und  S)  Suffixe  einen  an- 
läutenden Vokal  enthält)  so  kann  auch  bei 
der  unmittelbaren  Suffigierung  des  r  im  Go- 
thischen, so  wie  in  einigen  althd.  Wörtern 
(mehrenthcils  späterer  Quellen),  der  Ausfall 
eines  Vokals  vorausgesetzt  werden. 

Bei  subst*  masc.  (und  neuir.)  zeigen  sich 
die  Formen  ar  und  ari  (im  Gothischen  auch 
-ru,  deshalb  einige  althd.  -r  nicht  nur  ur- 
sprünglich -ra,  sondern  auch  -ru,  z.  B.  in 
hungar^  gewesen  seyn  mögen)  und  die 
schwach  deklinierende  Form  aro,  arjo;  bei 
$ubst.  fem.  (ar,  arin  und)  ara,  arja(theils 
starker,  theils  schwacher  Deklination);  bei 
adjectivis  ar  und  ari  (stark  und  schwach 
deklinierend,  also  auch  aro  und  arjo),  aus 
denen  durch  Zufügung  des  Suffixes-  t  weib- 
liehe  abstrakte  substantiva  gebildet  werden; 
beim  pron.  poss.  (unsar,  iuwar)  die  Form 
ar,  bei  Adverbien  ar  und  ari.  S.  die  fol- 
gende Zusammenstellung  der  mit  diesen  Suf- 
fixen gebildeten  Wörter, 

Bei  den  auf  tar,  dar  endigenden  Wörtern 
ist  häufig  tar,  dar  und  nicht  ar  Suffix;  z. 
B.  in  andar,  bruodar,  fater,  nidar, 
las  tar.  Die  Unterscheidung  ist  oft  schwer; 
bisweilen    wenn    das    Sanskrit    nicht    Aus- 

[22] 


333 


a 


a 


kunft  giebt»  unmöglich;  einige  ««tar  kön- 
nen «uch  -t-ar  seya,  in  ifrelcbcm  Falle  die 
hierauf  analautenden  Wörter  zu  denen  mit 
dem  Suffix  ar  gerechnet  werden  rafiaseii,  x. 
B.  ah-t-ari,  ^  Cf.  auch  ar  als  Suffix  des 
pron.  poss.  und  der  adverbia. 
A.  Subfitantivtaffix. 

a)  ar*)  (fir  mnsc.  und  neutr.  starker  decl,, 
aro  (arjo)  für  mcLSc.  schwacher  dech, 
ara  (ursprünglich  arä,  arja)    fiir  fe- 
minina  starker    und    schwacher   decL; 
einige  yi^xri.  zeigen  auch  blofses  ar«   Bis- 
weilen auch  ari  neben  ar.   Cf*  daa  un- 
ter b)  folgende  ari  und  das  beim  Ad- 
jektivsuffix angezeigte  arL    &•  Bueh  das 
Suffix  -tar  in  T*     Die    dem  Lateini- 
schen nacfagciiildeten  Wörter  im  folgen- 
den   .Verzeichnisse    gehören  ^  eigentlich 
nicht   hieber.    amar.   ancher.  angar. 
(endar?  in  endarhafto  und  eateriu). 
achar.  ogar  (es  kommt  nur  d&c  dativ 
ogra  Tor).   ebar.   etar.   ottar  (oder 
fem,?),  utar?  (es  kommt  nur  der  dat. 
utrin  und  die  Zusammensetzung  nder- 
balgvor).  eitar*  opfar.  altar.  ostar? 
abir   < aus  .  ursprünglich    ahis;    doch 
auch  ahartera).  elbar  (neben  albari). 
ianiar.  wetar  (oder  we-tar).  wintar 
(oder  win-tar?)*  wekir.  wabar.  wuo- 
cbar.  widar.  wuldar?  wuntar  (oder 
W4in-tar?).   westaf?  wazar.  leber 
(scupit^)*  legar.  lectar.  lehtar.  le- 
der.   lotar.    leffur   (oder  leffura?). 
ricstir?   (auch  Iriostra   und    im  pl. 
ri^star,  riestra).  reiger   (auch  re- 


*)  Ich  setze  überall  a  vor  dem  r  an;  die  Ab- 
weichungen dieses  Vokals  oder  sein  Fehlen  sind 
bei  ticn  einzelnen  Wörtern  im  Wörterbuche  nach- 
zusehen. Mur  die  Wörter,  die  niemals  die  Suffix- 
form ar  zeigen,  führe  ich,  wenn  or  <or)  allein 
oder  wechselnd  mit  ir,  er  sich  zeigtj»  mit  ur, 
wenn  ir,  allein  oder  mit  er  wechselnd  sich  zeigt, 
mit  ir,  wenn  nur  er  (gewöhnlich  spätere,  abge- 
scliwächte  Form)  sich  zeigt,  mit  er  und  wenn  nur 
r  sich  zeigt,  mit  r  auf.'  In  der  Flexion"  steht  vor 
einem  Voknl  häufig  ^r  ^ne  vorangehenden  Vokal, 
X.  B.  achrc;  «.cluutn.-  . 

I    -■  " 


gera).  riter.  ruodar.  rudor.  m 

marmor.  masar.  metar.  meim 

Star  (oder  meis-tar?).  mortei 

dar.     munster    (auch    munu 

malter?  (schon  in  den  ältesten 

den  kommt  maltra  vor),    bur. 

(neben  giburo).  pollinar.  bal 

polstar  (und  polstari)*  ploal 

-tar).    hier,  paner*  bibar.  b 

phechar*  fedar.  phefar.  feli^ 

lefor.  fenstar.   fiebar.  fing« 

Star,  phistur.  flastar.  fledar 

bar?  fludar.  fuotar  (oder  fuo 

fodar.  fulter.  galstar?  gelsta 

tar  (neben  cantari)«  chevur 

sar  (keisures).  chloster.  cl 

(neben  chohhari).  chollantar 

tar.  chuphar.  custor.  quattei 

dar.  hleodar.hungar.  bovar. 

heigir  (neben  heigare,  st  h 

heigero).    herder.    demar. 

(neben  tenra).  donar.  trebe 

stir.  trisur  (in  trisurhus;  sc 

so),    zahar.  zepar.  cedar.  X' 

center.    zeotar.    zimbar.    ^ 

cittar.  zitwar.  zoubar.  sahai 

sahara).  spregar.  scerdar.  s 

(neben  scephari).  scur?  silat 

tar.  suniar.  sumbir  (neben  si 

sundar?  swehur.  swager. 

amero.  aftero.  mardero 
dreo.  fledarmustro.pecmar 
marun,  piris),  giburo  (und 
innapurio.  kataro?  kilstir 
laro.  habaro.  heigero  (cf.  I 
hamastro  (auch  amstra)? 
xantaro.  —  Auch  gialtro? 

adara.  avara.  elira.  ostr; 
pera*  walira.  lappara.  leb 
'dara.  lidirra?  (lidirrun,  j 
leffura  (cf.  leffur)?  lang 
stera?  martira.  natara.  nati 
s tra.  (et  riestir).  ritera.  purj 
napuria.  butra  (und  butere). 
(maR.odpluatera,  menstruae 
vielleicht  nicht  hieher;  die  End 
kann  Flexion  seyn).   fedara< 


335 


R. 


R. 


336 


(ZoleünsJ.  fezzcra.  fiarat  vespera.  fluo* 
h^Li^L  (cQnsotatio).  flüclira?  chamara. 
chichura.  chilbura.  cliuhinara?  (ea 
ist;?/.),  calcatora.  calcture?  (in  der 
ZusaminensetKnng  kelter).  chasara?  (es 
kommt  nur  der  d.  pL  chasarnn  vor), 
chuburra.  chumbarra.  hadara.  half- 
tera  (half-tera?).  hieitera  (neben 
hleitar).  tamara?  (tamarttn,  hastas). 
zatarra.  cythara«  zuntra.  zinsera. 
zucura?  salzara  (sambncusj?  scullara. 
leivara  (seivar?).  slengura.  -swigar. 
hLeilar.  kelter? 

Zu  diesem  Stiflix  geboren  auch  die  Flufs- 
namen:  Ilar.  Alster.  Ister.  Isara.  Lier. 

.  Wisara.  Nehhar.  Lisera;  der  Ortsna- 
men Ustera;  a^ich  der  Volksnamcn  Un- 
gure  (ungari)  als  pl.  von  ungur? 

b)  ari  für  subsL  mäsc.  (theils  sMsnonnnibns 
theils  aus  verbis)  gewohnlich  für  Perso- 
nen, bisweilen  auch  für  Thiere  und  Sachen), 
für  subsL  neutr.  (g^ewohnlich  mit  dem  Prä- 
fix ga)  und  ara,  arin  (arina?)  für  weih* 
liebe  Personen.  Nolker  schreibt  -ftri  [wo- 
mit die  Länge,  die  in  einigen  Gegenden, 
s.  B.  in  Berlin,  dem  t  in  -er  (z.  B.  §{# 
fd^&r/  9t<5Q£r)  gegeben  wird,  zusammen- 
luing^ly  >i^  O.  ist  auch  mehr^nilieils  -$ri 
anzunehmen;  aber  das  umgeiautete  eri 
.  bei  Anderen  zeugt  wiederum  für  das  ur- 
sprüngliche kurze  a.  Der  gewohnlichen 
Bedeutung  nach  stimmt  dieses  Suffix  zu 
aanskr.  tn,  lat  toPy  z.  B.  kar tn',  Crea- 
tor (cf.  goth.  blostreis);  sollte  es  durch 

'  Abfali  des  t  daraus  entstanden  seyn?  Für 
die  ursprüngliche  Form  -ar ja  (woraus 
später  ari)  spricht  sowohl  die  Deklination 
der  mit  diesem  Suffix  gebildeten  Wörter, 
als  auch  die  Gemination  des  r  in  dem 
weibl.  subst.  (z.B.  lachanarra)  und  im 
p/.  der  männL  sahst,  (z.  B.  fehtarra). 

uobari.  äbtari.  acbari.  ahslarL  egi« 
darL  eherari.  ohsinari;  osari.  offi- 
rarL  ellinari.  aatharari.  artari  (cuh 
tar)*  artari  (biduus).  arnari.  irr  ari. 
..angari  (und  angar).  ältari.  olpentarl 
arabari.  anazari.  arzenarir'«aneri.  ia- 


garS.  iehari.  keiihtari.  bigihtari.  we- 
beri.  wephari.  wegari.  wagari.  waga- 
narL  wehsalari.  wa-btari.  wuochirari. 
wehhari.  missiwendari.  fenningwan- 
taleri.  weidinari.  wadilari»  walkari. 
waltftsari.  piwellari.  wemmari.  win- 
nari.  wcrari.  werrari.  wartari.  worta- 
lari«  unwihtari?  (es  steht  der  d.  pl.  un- 
wihtarin).  wilari.  wängari.  wernari. 
wurzari.  waseari.  wescunari.  wihari. 
"wiwari.  unwitari.  wuostari.  wizinari. 
wizzesari.  re'chari.  lopari.  iewari.  gi- 
lovbari.  lupparj.  lagari.  piligari*  lec- 
chari.  lihhisari.  lihhizari.  gilihsinari. 
lichari.  intlebenari.  inliheri.  liugari. 
luginari.  ligiri.  firligari.  tastlrari.  lo- 
kari.  leidari.  leidezari.  leitari.  lidari. 
liudari.  ladantari.  lederari.  lerari.  le- 
sarL  losari.  fliosari.  listari.  flazarl. 
leimari.  leinnarf.  lonari.  rachari.  ra- 
gari.  ratiri*  ratissari«  roubari.  ribtari. 
ringari.  rediaari.  reipfhari.  reisari.  rei- 
sari.  romari.  rizari.  runari.  runazari. 
machari.  madari.  malari.  maugari.  mar- 
tirari.  metalari.  meistarari.  meldari. 
mesinari.  mezari.  mezilari.  metari? 
minnari.  muhhari.  muchilari.  muli- 
nari.  munizzari.  murari.  musari.  mor- 
sari.  ginadari.  naschere.  natari.  pinei- 
midari.  nemari.  notnumftari.  farnide- 
rari.  notari.  puari  (cf.  auch  puur,  cel- 
larms).  pulgari.  pilidari.  pilari.  para- 
vrari.  bergari.  burgari.  portari.  bem* 
bari.  pimentari.  pintari.  pagari.  buo- 
cbari.  ambahtari.  betari.  betalari.  bi- 
boteri.  predigari.  phlumari.  blezzari. 
pluostrari.  brievari.  brechari.  putigi- 
lari*  buozari.  buckeler.  pnstare.  psal- 
tari.  gibosari.  vabari.invangari.uber- 
va'ngari.  bevalgore.  vanari.  fararl  fe- 
räri.  forari.  fascari.  festinari  nasse- 
zari?  fehtari.  pivelihari.  fikari.  fih- 
hari.  phifari.  fanari.  phetarari.  felarin? 
philari.  fingiri.  firinari.  fiscari.  fiu- 
rari.  flastrari.  flegari.  flehari.  flihtarl. 
flizaru  fluobaferi.  fliucari.  fluochari. 
fogalari.  fotari?  voUeistari.  arfurllari. 

t  22*  ] 


/  / 


337 


a 


R. 


2I& 


folgari.  fo^derari.  forstar!.  freidari. 
pfreasere.  anifristari,  anäfriatari. 
fruoDiari.  frumari.  fuogari.  fuatilari. 
fuoleraru  phrasarhari.  cballarL  gal- 
atarari.  chamarari.  bigangcrL  ganga- 
rari.  gantinari.  chanzllarl  gartari. 
gartinari  gertark  chafterc.  charcbari. 
carmioari*  led  erger  wcre.  cbastari. 
chasti.narl.  gougalarL  cbaufari.  intgel- 
tarl.  gebart  geilerL  geizzari.  kelnari. 
cbellari.  cberrari.  giinmari.  bicborari. 
clagari.  i^loainari.  upf  reboparari.  cbo- 
atari.  irgrabari,  bigrabari.  grammati- 
chari.  kramari.  greifari?  gripfere.  chro- 
nari.  gruozari.  .cbundarl  gclstarari. 
hazari.  bibabati*  bib^ftari.  baainari. 
bayanari.  baltari.  bamaräri.  harogari. 
begelari.  bintri?  (/>?)•  howari.  bal- 
aari.  beilari.  beilisari.  bibeizari»  bel- 
fari«  harfari.  heriaari*  facr'iari»  hirtari. 
blaofari.  unbliumundari.  hliozari.  blo- 
sarL  briodirari.  broddari.  hroaffari. 
hromarL  bunteri*  huotari.  huorari. 
*  bwer.bari.  tabernari.  ardempfari.  tan- 
gelari.  tanzari.  toufari.  irteilari.  ur- 
teildari?  uberteilarl  landeri.  tarste- 
sare?/  dingari.  .dansaru  tobari.fragari. 
bitrahtari.  troumari*  irutari.  trjpari. 
trincbari.  tricbtere.  truganari.  triu- 
gari.  trumbari.  tocbarL  tupilarl  tu- 
mari.  noUwingere?  zawarL  zabelari. 
zalarü  xebaningari?  zcitari.  eente- 
\\2lx\  (ceninrioj.  cenienari  (^doleaj^.cessi- 
lari.  xebari.  zeigarl.  citheratu  cide- 
lari.  zimbarari.  zundari.  zinsari.  zou- 
barari.  zubtari.  zoccbari.  zollanari. 
zwiacalari.  zwifalari.  sckilari.  aab- 
bari.  aagari  (sectorj.  s^^axi  /garrulusj. 
sabari  satilari.  aaccari.  aalpari.  aau- 
mari.  apiohari.spekalari.  spicbari.  spa- 
nari.  sfiarwari.  spentari.  spilarL  apot- 
tari.  framspuotisari.  spracbari.  spran- 
garL  spurari.  acabari.  acephari.  «cap- 
pari.  acawarL  traumaceidari.  sceltark 
acernari-  sccrarL.  sciparL.scillari.  scu- 
dilari.  sculdinari*  bintar^crancbari. 
aceinari.  scirmaru  acribari.aberacrec- 


k 
r- 


h. 
ri. 


eh^re.  aeuolarlw  scuntari«  uberstep^  _ 
:   pbare.      dincbstei  lere.      atamilar 
atiurari.  stozaii.   ataffnfirL  atrita 
atupfilari.   stuotart    anaaebari.  fe 
aeiari«  aelidari.  sitari.  sigitdrL  ae 
tari.  aangari.  aezzaru^irslabarL  al 
tari.    jlibtari.    slingari.    slengela 
slintarL   slopbari.  sIopbezarL  sl  ^Sz. 
zarL     amelcbari.     smidari.    -anit^^rl 
anizzari.   sundari*   suocbari.    auT -fe. 
lari.  aolari.  suouari.  satari.  «we  ^9. 
lari.  awcigarL  swelgari.  biawer^r£ 
awertari.  swichari.  sweinarL 

So  aucb  die  Namen  für  Völker,  und  Be- 
wobncr  eines  Orte:    elisazari.  peigira. 
aainarl    bulgare.   burgendare.   per« 
aaro?  {\sig.pL;  von  pcrai?).  bructeri* 
britdandari.  coslinzeri.  (ungure? 
gari;  cf.  -ar).  ambarri?  carntari.  d 
nimarkera    tusculari.   franbonofu 
lari.    waltebirihbari.  buniogbova 
Auch  andere  nom.  pr.   z.  B.-  tbeolar 
alpari?    landari?    raginari.    berta 
weidari;  aucb  abgari?  abbari?  au 
Ortsnamen  z.  B.  piiari. 

giwitiri,  ungi^iliri*  gebulsiere. 
fiogir.  gifedare.  gicamäri.  giizlmba 

antbarara,   recbara.   itidirire.  1 
cbanarra.  brotbeckeva?.  (eaalebt  b 
heicceriny  .pariificps,).. .  brieTara«  p^^i. 
fara.    folleistara* .  folgara.   «fiaraHra. 
fuotirta.  cblagara^nkalataraia.  htemU 
tara.  t}rmpinara..zamara..zleTara.z  «i^ 
gara.  zubtara.  zugedara.  aalpara.  s^  o- 
gara.  apildara.  ateffara^  aubcrtfra. 

\(reberin*  irwuriigarin.  meiateria  af 
(oder  ist  bier  ina  Suffix),  folleatarin« 
volgarin.  brotbecberin.  ücbeiaerlo» 
knetarin.  liczerin.  zamarin«  soubrai* 
rin.  zubtarin.  .1/ 

A.  Adjektivaiiffix.    ar  und  ari    (cf.  onch  daa 
.    Adverbiälsuffix  a'r).   apir?    (es  steht  d^' 
dat.  apirin,  aprico).  eipar.  atar.  gi^I- 
tro?    eraebar  (und  erachari)w  ustai** 
läinar.  wachar.  weigar.  lun^ar.  mst^ 
gar.  .mu.otar.  pilidari    (ea  kommt  dss 
nmä^  pilidara    und  das  jf^nn.  p;ildarra 


R. 


a 


340 


bittnr.  (pciskres?  mordax\  he- 
r.ar?  fagar,  fagari.  fibhar.  fin« 
riuobar.  frazari.  gangan  gam- 
chlcpar.  hcitar.  beisir?  (neben 
)•  hlutar.  taphir.  timbar.  dufar« 
sketcr.  sihhar.  sieffar,  sieffari. 
bar.  snottar.  subar,  subari  swe« 
9  swephari.  swangar. 
rcb  das  Suffix  1  werden  von  diesen 
^ivis  abstrakte  weiblicbe  subst.  ge- 
• 

ri.  ustri.  waeharu  weigari.  ma- 
muntri.  bittari.  fagari«  finstarL 
»ri.  beiteri.  heiscri?  tiraberi.  sme- 
u  sleffiri.  subiri.  swepbari. 
;  ier  pron,  poss.  nnker,  unsar»  iu- 

INach  dem  Lat.  und  Griecb.  (z.  B. 
%  illLi£7£Qoq)  zu  scbliefsen,  scheint  die- 
mit  dem  Comparativsuffix  tar,  dar 
£.  tara),  das  sich  aacb  in  andar, 
lar,  aftar  etc.  zeigt,  zusammenzu« 
n,  wobei  ein  Abfall  des  t  angenom- 
n^erden  müfste  (cf.  das  Adverbiatsuffix 
aber  es  \jLann  auch  das  unter  B;  auf- 
rte  Suffix  für  adjecllva  seyn.  Das 
:.  [bildet  seine  pron*  poss.  durch  das 
:  iya.  Es  scheint  der  Beachtung 
I,  dafs  iyaf  ehi  sanskr.  Comparativ- 

ist*     Ist  dieses  tya-f?   und  f  das 
bliebe  Comparatiysuffix? 
rbialsuffix   (auch    für  Präpositionen). 

bei  diesem  Suffix  läfst  das  gleichfalls 
dvcrbialbildung  gebrauchte  Suffix  tar,. 
cf.  ni-dar,  af-tar,  hin-tar,  un- 
an  das  Comparatiysuffix  tar  denken, 
sinen  Abfall  des  t  vermuthen.  Man 
auch  die  aus  diesen  adverblis  gebil- 

adj,  mit  dem  lat.  eocfer,  interior, 
US  (cf.  auch  das  superlativische  inlu 
und  ähnliche)  zusammen.  Doch  zeigt 
;chon  im  Sanskrit  das  Adverbialsuffix 
.B.  upari,  super^  punar,  iternm  u» 
I  den  ad  f.  an-tara,  inferior  y  alias, 
-a,  aliustic.  stehen  die  on^.  apa-ra, 
,  ava-ra,  postems. 
ar*  ubar.  sar.  uiar.  widär?  (oder 
lar?).  suntar?  (ist  wohl  sun-tar. 


wieni-dar,  hin-tar,  af-tar,  un-tar). 
Gehören  auch  ostar,  westar  hieher? 

Die  von  den  Ortsadverbien  gebildeten 
ad/,  obaro,  uzero  scheinen,  wie  untero, 
aftaro  aus  untar,  aftar,  aus  obar, 
uzar  entstanden;  doch  konnte  auch  die 
Adjektivbildung  (ar,  aro)  die  frühere  und 
und  das  adject.  ( etwa  im  acc.  neuir.  star- 
ker decL)  zum  Adverb  verwendet  seyn; 
cf.  innaro,  dem  kein  innar  vorangeht 

E.  Zahlwortsuffix  in  fior  (cf.  goth.  fidvor, 
lat  qtsaiuor,  sanskr.  catur). 

F.  Verbalsuffix.  Ist  nur  i  n  einigen  von  den 
das  Suffix  r  zeigenden  Verben  anzuneh- 
men ,  die  mehrsten  dieser  verba  sind  von 
Wörtern  (nominibus  und  adverbiis),  die 
schon  mit  ar  gebildet  waren,  gemacht  wor- 
den, wie  das  folgende  Verzeichni&i  in  das 
ich  auch  die  letztem  aufgenommen  habe, 
zeigt  (einige  der  hier  aufgeführten  gehören 
vielleicht  zum  Suffix  tar,  cf.  tar  in  T; 
andere  sind  vielleicht  von  Comparativen 
gebildet,  cf.  das  Comparatiysuffix  r): 
uoberon.  obaron.  avaron  (und  avar- 
Jan),  opfaron.  kieitarit  inneron.  an^ 
taron.  argeron.*  amaron.  wintarjan. 
wacharon.  wuocharon.  weigaron.  wa- 
tarjan.  widaron  (und  widarjan).  we- 
verjan.  wuntaron.  wirsiron.  lihteron« 
lustarfan*  geruoderot  magarjan.  mar« 
taron.  maseron.  meislaron.  minni- 
ron.  mBntrjan.  murdrjan.  murmuron. 
bittaron  (und  bittarjan).  beziron. 
blintirit  gefidert  phefferon.  gifn- 
riffot  fordaron.fnotarjan.kafezarot 
finstarjan.  flediron.  flogaron-  floga- 
razjaD'.  fluobarjan.  gaugaron.  irko* 
boroo.  heitarjan.  blutarjan.  hungar- 
jan.  gitapffarit  tantaron.  temparon, 
bitimbarjan.  donaron.  zotarjan.  zit- 
teren, zimbaron  (und  zimbarjan). 
zoubaron.  gizohharon.  gatwirnot 
swizeron.  epirdarjan.  ■  irscaboron. 
atobaren.  irseigreta.  sihhoron^  gesil- 
bert  slaferot  slenkirendi*  smeche- 
ren,  gesmechrot  subarjan.  sniitaron. 

Hieran  aehlieCsen.aidi  die  von  verbis  ge- 


341 


a 


R 


bildeten  Substantiya  auf  od  ^t,  oth) 
und  auf  uoga  an. 

opfarod*  weYiroth.  giwirsirotl  wei- 
grlsodi  (eia  verb*  weigrison  yoraus- 
aeUcnd  )• 

uoberunga.  obarunga.  avarunga. 
offrunga.  anterunga.  argerunga.  wuo- 
charunga.  Mridarunga.  weverunga. 
wirsirunga.martarunga.  minnirunga. 
murmurunga«  beziruoga.  zimbarun« 
ga.  zouberunga* 

Zu  den  Wörtern,  in  denen  das  Ableitunga- 
suffuL  r  'statt  findet,  gehören  auch:  . 

eimuria.  luneiri. 
und  die  mit  einem  an  r  suffigierten  n: 
andorn  (und  aador).  untarn.  felarn? 
diorna.  zwitaro.  8intarn(und  sintar). 
.  apilarna.  nuabtarn.  nohturna.  —  Auch 
ostroniy  weatroni,  nordroni,  sun« 
droni* 

Auch  in  mezras  (Nebenformen:  mezzraz, 
mezreSy  mezeres,  mezzir,  mezzqr)  zeigt 
sich  das  Suffix  r. 

Aulser  den  im  Obigen  schon  vorkommenden 
Suffixen  leiden  die  mit  -r  abgeleiteten  Wör- 
ter noch  folgende:  - 
ah:  federah. 
ahi:  saharahi. 
cht:  bovaroht.  maseroht 
*S  C^S)'    eitarig.    iamarac.   wintirig. 
zuifidrig,  hungarag.  suntarig.  &laf- 
rag  und  später  auch  noch  mit  heit  com- 
ponirt:  subricheit 
ady  at:  hovaradi.  snnderata. 
ida:    camuntrida*  giburda.  zimbrida. 

unsubrida. 
in:   ottfin.  alpari^.  widirin.  ledirin. 
marmorin.    purpurin.    bibirin.    phi« 
strin.    silberin.    sun'dirin«    cedrin. 
zunterin. 
ing,  ling:  amerincb.  amaringe.  enge- 
rinc.    ligerinc,    puringa.    fiderinc, 
centrinc.  hungerling.  silbarling. 
isc:  gipuriscb,  aintrisc. 
>  iz-^;  bib.irize. 
ussa;;  biberussat 


lii  lin:   wilarlin.   chamarli.   pöli 

fingerlin. 
nissa,  nussiy  nessi:  heitarniaaat  i 

nusse.  fagarnessL   finstarness 

barnessi. 

Ist  auch  ein  -r-ih  anzunehmen  in 
rih,    Wegerich,    wuoterich,  bald 

(pherrich),  puterich? 

Auch  Composition  mit  lih,  haft, 
heit,  tuom: 
wazarlih«  wetarlih.  wuocharlih* 

tarlih.  westarlih.  loterlih.  mel 

meistarlih.  giburlih.  cheisarlil 

tarlih.  dufarlih.  zatarlih.  zimb 

zouferlih.  smecbarlih.  sumarlil 

tarlih.  martarlilu 
wuocharhafL    wunderhafL   yraza 

ceburhaft 
meistarscaft  kapurscaf  (lih). 
bittarheit  tuberheit  6?hharheit 
martartoam.meistartuom.cheisai 
S.  Comparativsuffix,  ursprünglich  s,  wie  di 
-8  und  -z,    das  sanskr.  iyaf  und    d 
neuin  ius   (im  mcuc.  und  fem.  ist 
schon  zu  r  geworden)  zeigt  [das  grie< 
ist  defti  sansk.  iyän  (st.  iyänf)  nachge 
erscheint  theils  als  6r,   theils  als  ir, 
auch  in  er  abgeschwächt;   einige  Mal 
in  einigen  Dialekten  als  ar  in  1  iah  an 
nara,  ziarara,  giwissara  bei  O.}  f 
bei  lia.;  glanzara  bei*M4.  Bib.  1.  2. 
Wdr  bei  A.;  tiufar  bei  VG.  (ist  «icl 
digaro  in  uuis  huldigaro,  esio  p, 
lU.  N.  89,  13.  hieher  zu  rechnen?), 
im  Gothischen  bilden  einige  €ui/\  den 
parativ    mit   öz-,    andere   mit   is<*t 
scheint  sich  aus  dem  ursprünglichen,  i 
den   deutschen   Wörtern  schon  abgefa 
Mominalsuffix  a  und  dem  a  in  tyaf, 
aus   dem  i  in  iyaf  gebildet  zu  habei 
Althd.  steht,    wenn   an  das  Comparati 
weder  eine  Flexionssylbe  noch  das  Si 
o  tcitt  (also,  auch  im  Adverb)»  gewShol 
folgt  aber  noch  eine  Flexionssylbe  od 
Suiüx  a,  0,  so  gilt  theils  ör,  theiU  i 
mit   Ableitungssylben  Morseheaen,   odi 


* . 


13 


R 


a 


344 


bar»  lih,  sam,  hafl,  fall  znsammengesetz- 
len  adj.  haben  fast  immer  ^  auch  in  der  Fle* 
uon.  ör. 

Im  aoflektirteii  Zustande  zeigen  Ar  (die  spa- 
tem Ahscbwächongen  in  er  führe  ich , nicht  an): 
agaleizor.    oftor.   elor.   elihor  innor.   in- 
naror.  upiror.   untaror.    arendor.  eror. 
witor.  giwiiligor.  giwaror.  warlihhor. 
ervrirdigor*  liubor.  liobtor.  lihton  ke- 
llmflihor.  lazzor.  gimachon  magenigor. 
.magaror«     mammuntor«.    gameziicbor. 
milllihhor.  camotsamor»   mozigor,   na* 
hör.   ginadigon    ginadlichor.    nideror. 
gnotor.  anrailihor«  rascor.  rehtor-  un* 
rehilihhor.  redihaftor.  ruahlibor.  pal- 
doT.   ferror.  vordaror*  gernor.  kitagor.^ 
chleinor.  chraftlihor.  grimmon  grimli- 
hör.  hartor.  hevigor.  heizor«  hlutaror. 
Iiohor.  honiihor.  horscor.  reinor.  hra- 
dor.  romor.  pidarplifaor.  kidiginor.  tiu- 
for.    dichor.    drahor.    drator.    dunclor. 
«ornagor*    gizitor.    zitlibhor.    spator. 
spaotigor.  stritigor.  sidur.  smahlibor. 
^  aniumor,  slinmor. 
ir  (andi  in  er  abgeschwächt): 

bezir. 
Wltx  glowar.  A.  iindtiufar.  VG.  (sonst  tiufor). 
er   [hier  folgen  nur  die  compar.^  die  nur  (ab- 
geschwächtes) er  ubd  nicht  auch  6r  oder  ir 
seigeo]: 

alter,  glanzer.  holder,  sconer.  suozer. 
Teixter. 
Ar  und  ir  (auch  in  er  abgeschwächt): 
leidor  und  leidir. 

Folgt  auf  das  ComparativsufBx  noch  eine  Bil- 
dongi-  oder  Flexionssylbe,  so  zeigen 
Ar  (bisweilen  in  er  abgeschwächt): 
oberoro.  aftror  — .  willigor — .  wene- 
gor — .  inwertigor— .  wi^rdigor — .  wi- 
Bor-r-.  liubor — .  geleganor— .  liohtor— . 
liatigor— •  antlazigor — .  Tnahtigor — . 
managfallor — •  manacfaltigor — •  gi« 
meitor— -•  gimartor— .  rehtor — .  arpol- 
ganor— •  veiztor — .  viznsor— .  unfrei- 
•igor— .  froor — .  froniscor— •  chrefti- 
gor — •  unpihaftor — •  hantagor — .  hevi- 
gor—'. hintaror — .  hlutaror— •  kihror- 


tor— •   piderbor— .   kidiginor—»  dun- 
chelor— .  zagor— •  saligor  — •  nnsinni-^ 
gor—,  antsazigor — .  suntrigor— ^« 

ir  (auch  bisweilen  in  er  abgeschwächt): 

odira.  armir— .  engir — .  unohir — .  gi- 
warir — .  unwer  ir — .  lengir — .  kla- 
wir — .  raskir-— •  ungiredir — .  framba- 
rir— .  plidir— .  furir — •  funsir— .  chlei- 
nir — .  grimmir — .  hartir — .  heizir— . 
hlulir— .  horskir — .  reinir— .  dichir— • 
gizelir— •  ziarir — .  semfti^ — .  star- 
chir — .  stiurir — «strengir — .  slehtir— • 
sinahir — .  suozir— • 

ar: 
liabara,  sconara,  ziarara,  giwissara, 
grozarainO.  (sonst  liubor^,  sconer — , 
ziarir — ,  giwissor  — ,  giwissir— ,  gro- 
ßer— );  surara  in  Ra.  (sonst  suror— »i  su* 
rir — );  glanzara  inM4.  Bib.  1.2.  und  har- 
tara  in  ßib.  1.  2.  (sonst  hartir — )• 

er  (spätere  Abweichungen,  neben  denen  aber 
weder  Ar —  noch  ir—  vorkommt): 
erhaftera.  weicher—,  welcher—,  wa« 
rer — .  warmer — .  gelicher  — .  lukker— . 
lihter — .  leider — •  Hader — •  loser—« 
lustsamer — .  redihafter-^.  ungema- 
zcr— .  naher — .  nuzzer — •  balder-— . 
burlicher —  (böser — ).  foUer — •  fre- 
cher—, unfrier— .ganzer— .cburzer — • 
heitarer-*.  hugelicher— -•  tiufer  — . 
aarfer — .  sconer—.  seltsaner — •  sichu- 
rer—-*  gismacher— •  smeler — .  snel- 
1er—.  swater — . 

Ar  und  ir  (anch  bisweilen  in  er  abgeschwächt): 
eror—  und  erir — .  iungor—  und  iun- 
gir— .  wirsor—  und  — wirsir— .  giwis- 
8or —  und  giwissir—.  manigor—  und 
manigir — •  meror —  und  merir  — •  min- 
nor—  und  minnir — .  heror—  und  he- 
rir — .  hohor—  und  hohir — •  hwassor  — 
und  hwassir— .  tiuror—  und  tiurir— « 
fiuror—  und  surir— • 

Höchst  selten  wird  r  ohne  Vokal  suffigiert , 
wie  in  licbra;  aber  die  ZMsamnnfenziebungeii 
erro  (für  eriro),  herro  (ftir  faeriro)  sind 
häufige  auch  merrdn  (d.pl.)  in  Wm.  HL  ist 


3i5 


R. 


a 


läellcicht  80   aniüseben;   die  übrigeo  £odd. 
des  Wm.  haben  meron. 

Auch  in  mir  ist  r  aus  früherem  s  ent- 
standen;  cC  goth.  mais,  lat  magls;  eben  so 
kündigt  sich  auch  £r  als  Comparativ  an,  ob- 
gleich schon  im  Gothischen  air  (manej  als 
Positiv  erscheint.  Cf.  £K  in  Sprachschatz  I. 
Bisweilen  zeigt  sich  eine  zweimah'ge  SufTigi- 
rung  des  r,  eine  wicderliolte  Comparatlon,  in 
meriro,  «nd,  wenn  6r  und  wirs  (s.  WIRS) 
Comparative  sind,  auch  in  eriro  und  wir- 
siro.  S.  auch  einmal  alt-er-or.  Ist  hult- 
triro.  Frg.  17.  kein  Schreib-  oder  Lesefehler, 
so  gehört  es  auch  zu  diesen  Fällen.  Eine 
solche  Gemination  findet  auch  in  den  mit 
dem  Comparativsuffix  tar  gebildeten  "VVortem 
statt,  wie  in  un-tar-or,  ni-dar-or.  Da- 
gegen hat,  wenn  in  acerbiora,  pilterun, 
wirklich  der  compar.  übersetzt  ist,  in  pitte- 
run  das  Ableitungssuffix  ar  das  Comparativ 
Suffix  ar,  oder  dieses  jenes  verdrängt. 

Wie  von  den  Comparativen  mer,  minnir 
die  verba  meron,  minniron  gebildet  sind, 
so  lassen  sich  auch  vielleicht  mehrere  abge- 
leitete verba,  die  ein  SufOx  R  zeigen,  als 
solche  ansehen,  denen  ein  Comparativ  zum 
Grunde  Hegt,  wie  z.  B.  beziron,  argeron, 
wirsiron,  lihteron. 
3.  Flexionssuffix. 

A.  bei  den  pronominibus  3^'  Person  und  ad- 
fectivis  in  der  sogenannten  starken  Dekli- 
nation 

a)  des  nom.  sing.  masc.  Ursprünglich  S 
(cf.  S),  wie  das  Goth»,  Lat.,  Griech., 
Lit.  und  Sanskr.,  nicht  nur  bei  proru 
und  adj\,  sondern  auch  bei  subst.,  zeigt; 
auch  im  Mord,  steht  schon  R  statt  & 
Bei  ir,  der,  hwer  ist  das  Nominativ- 
suffix unmittelbar  an  die  Stämme  i,  da, 
hwa  angehängt,  wie  im  Goth.  hvas; 
bei  den  übrigen  (abgeleiteten  und  zu- 
sammengesetzten) pronominibus  und  den 
adjectivis  erscheint  aber  in  nom.  sing, 
masc.  nicht  wie  im  Gothischen  (z.  B. 
.,  in  jfiiDia^  gdds)  das  blolse  S  (abd.R), 
.  .  sondern  -er  als  Endung,  z  B.  in  je« 
Der,  gaotec»    In  einigen  der  ältesten 


Handschriften  wird  diese  Endung  ab 
geschrieben  und  auch  spätere  acccnl 
Handschriften  versehen  das  E  in  -ei 
dem  Längezeichen,  doch  nicht  dord 
fend  (selbst  nicht  in  einer  und  ders« 
Handschrift).  Auch  wechselt  '^et  nich 
mit  -ar,  sondern  auch,  und  zwar  i 
in  denselben  Handschriften,  in  denen 
sich  vorfindet,  mit  *ir.  Cf.  Jeoba 
liuber.  T.  luccar.  Em.  30.  fnehai 
bastinar,  winsuntar,  wentantarj 
dar,  quemanar,  kihaftar,  zoogicl 
tar,  grimmar,  kichrinnotar.  Pn 
slaflosar,  widarpollanar.  VA.  r. 
Aid.  3.  Icidsamar.  VG.  wildar.  B 
calwar,  holohtar.  A.  sozkosar 
frolihar.  M.  33.  Sb.  Prud.  1.  dah 
Bib.  5.  10.  11.  und  ir  statt  er  in  ti. 
Ho.  F.  2.  Ph.  Bib.  5.  6.  7.  11.  D.  1 
%.  B.  einluzzir,  wachentir.  M.  e 
gismiritir,  lobelichir,  fremidir, 
bir.  N.  H.  niheinir.  Ho.  gimplt 
F.  2.  iungir.  Ph.  gimastir.  Bib.  5. 
tir.  Bib.  6.  wildir,  antlazigir.  B 
grimmir.  Bib.  7.  11.  Le.  2.  bifilti 
In  Bib.  7.  findet  sich  auclr  lutor,  i 
sus  (clangorj,  wenn  dieses,  nach  dei 
teinischen  zu  urtheilen,  positivus  ist 
her  Ist  -das  L  in  £r  wohl  als  eine  ue 
nische  Verlängerung  des  E  anzusehen, 
auch  als  eine  blofse  Abweichung  ii 
Aussprache;  man  vergleiche  ^mis  mj 
maf,  oder  -äri  neben  *ari.  Nur 
man  annehmen  könnte,  dafs  sich  im 
sing.  masc.  der  hier  in  Rede  steht 
Worter  an  das  zu  ihrem  Thema  geho: 
a  (z*  B.  in  guota)  das  ganze  pron 
as  (ahd.  ar)  in  seiner  Nominativfon 
geschlossen  hätte  (cf.  S.  548  im  c 
Theil  dieses  Werks),  so  lielsen  siel 
diesem  a<-ar  ein  a-ir  und  hierau 
(oder,  wiewohl  ft  selten  fiir  i -steht, 
a-ar  ein  ftr  und  hieraus  £r),  also 
tir  aus  guota-as,  vielleicht  begrü 
Allein,  da  das  zur  INominalbildung  diei 
a  nichts  anderes  ist,  als  -eben  die  xom 
nomen  «  (von   dem  noch    im    Sai 


K 


K 


348 


ir 


•ich  einige  casus,  erbalten  haben,  x.  B. 
afya,  hujus^  afmai,  lunc)  verwcodete 
Raunipartikcl  a,  so  würde  aus  dieser  An- 
nahme die  sonderbare  Folgerung  sich  er- 
geben, dals  der  Pronominalstamm^  a  zwei- 
mal (als  Thema  a  und  als  Nominativ  as) 
diesen  Wortern  im  Nominativ  angehängt 
worden  ist,  da  doch  vielmehr  angenom« 
men  werden  mufs,  dafs,  entweder  dpm 
achon  durch  den  Pronominalstamm  a  gebil« 
deten  adj.  zur  Bezeichnung  des  Nominativs 
nur  noch  das  Nominativsuffix  S  ( R )  zuge- 
fugt oder,  wenn  zn  dieser  Bezeichnung  der 
ganze  Nominativ  des  Pronoms  Tas)  ge- 
braucht wurde,  das  erstere  a  als  unnütz 
abgeworfen,  und  also  guoter  nicht  aus 
guota-as,  sondern  entweder  aus  guota-s 
oder  aus  guot-as  entstanden  ist.  Daher 
auch  der  kurze  Vokal  in  dem  sansk.  -af, 
lat  -u^,  gr.  -ot;,  lit  -as  (s.  auch  die 
hier  beim  Flexions  R  abgehandelten  gen. 
sing,  fem.y  dat.  sing.  fem.  und  g.  pl ,  so 
wie  die  Flexionssuffixe  M,  N,  S).  Ueber 
die  Uustatthaftigkeit  der  Annahme  Bopps, 
dafs  durch  das  angehängte  pranomen  ja 
{nom.  jas)  die  Sylbe  ir  im  nom*sing.  m. 
des  adj.  entstanden  sey,  s.  meine:  Theo- 
rie der  schwachen  Deklination, 
b)  des  gen.  sing,  fem.^  in  der  Form  -ra  (ro, 
ru),  z«  B.  ira,  iro,  iru,  dera,  dero, 
dern,  altera,  allero,  alleru.  Auch 
dieses  r  ist  ursprüoglich  s,  wie  das  goth. 
vor  Vokalen  zu  %  gewordene  s  in  izös, 
ihizos,  allaiz6s  zeigt  (cf.  das  skr. prono- 
minale Genitivendung  im /m. -fyif).  Aus 
dieser  goth.  Flexion  ergiebt  sich,  dafs  die 
allhd.  Endung  -ra,  ro,  ru  das  Genitiv- 
kennzeichen  s  abgeworfen  hat  In  den 
pron.,  i-r  und  de-r  tritt  die  Sylbe  ra  (rO| 
rn)  unmittelbar  an  den  Stamm,  i^-ra, 
4§-ra,  bei  den  Adjektivdeklination  zeigt 
sich  vor  dieser  Sylbe  noch  eine,  goth.  ai, 
z.  B*  altera,  goth.  alaizos.  Dieses  ahd. 
et  goth.  ai,  vor  der  Eiidung  (zos)  gebort 
entweder  zum  Nominalsuffix  a  oder  zum 
angebängten  Proaominalgeoitiv,   dh.  al- 


laizoB  ist  entweder  als  allai-zos  oder 
als  aUrai^os  zu  nehmen;  cf.  das  Nomi- 
nativsuffix R  und  den  bisweiligen  Zutritt 
des  I  zu  a  in  der  starken  Deklin.  Die 
verschiedenen  Formen  ira,  iro,  iru  des 
g*  sl  f.  von  ir  und  dera,  dero,  deru 
(auch  deri,.  dere,  der),  desg.s./.  von 
der,  so  wie  die  Denkmäler,  in  denen  sie 

vorkommen,  sind  in  X  und  JLIjnL  nach- 
zusehen*   In  der  Adjcktivdeklinalion  zeigen: 

ra.  E.  0.  K.  Is.  N.,II.  R.  Rb.  Bib.  7.  Em.  7. 

Can.  9.  12.  Frg.  Le.  2. 
ro*  N.  Bo.  5.  Mcp.  Org.  Mu.  "Wm.  Le.  1. 

3.  Gc.  1.  6.  10.  Gh.  1.  2.  Sg.  184.  Prud.  1. 

VA.  VG.  M.  Bib.  1.  2.  Zf. 
ru.  Gb.  3. 
ra  und  ru.  gl.  K.  H.  T.  (auch  therro). 

Die  abgeschwächten  Formen  eri,  ere,  er 
zeigen  sich  in  Bib.  7.  (eri)  in  Can«  13. 
(ere,  auch  unsercre  bei  N.  discre  bei 
Ho.)  und  in  Wm.  J[er)  Otl.  (er)  und  Bib.  5. 
(er);  auch  diser  st«  disero  in  N. 

c)  des  dat.  sing.  fem.  in  der  Form  ra,  ro, 
ru,  z.  B.  ira,  iro,  iru,  dera,  dero, 
deru,  allera,  allero,  alleru.  Nach 
dem  goth.  dat.  izai,  thizai  {dem  dat. 
sing,  der  starken  weiblichen  Adjektivde- 
klination fehlt  das  z,  z.B.  allai,  laggai) 
Au  schliefsen,  ist  dieses  r  auch  ursprüngli- 
ches s.  Cf.  das  obige  ra,  ro,  ru  in  gen. 
sing.  fem.  Statt  des  dem  ra  (ro,  ru) 
voraostehendcn  regelmälsigen  e,  das  nach 
dem  oben  beim  Flexionssuffix  R  des  No- 
minativs und  Genitivs  Gesagten  zu  beur- 
theilen  ist,  zeigt  sich  o  in  Can.  8.  (also 
«oro  St.  -ero)  und  bisweilen  i  in  N.  (z. 
B.  üb i Uro).  Den  Wechsel  zwischen  ira, 
iro,  iru  und  dera,  dero,  deru  (auch 

deri,  dere,  der)  s.  in  X  und  mJA.9 
In  der  Adjektivdeklination  zeigen 

ra.  Pn.  Seh.  75.  Bib.  4.  8.  10.  11.  N.  IL 
ro.  M.  Bib.  1«  2.  9.  N.  Mcp.  Bo.  5.  Org. 

Mu.  Ar.  2.  VA«  VG«  Can.  6.  S.  10.  11. 

Gr.  2.  Sb.  Ep.  can.  1.  4.  Mart  Ps.  Db. 

'      [23] 


3d9 


R. 


R 


Gb.  1.  2.  4.  Gc  1.  3.  5.  6.  10.  Oll.  Co. 

1.  2.  Pnid.   1.  Wm.  D.  IL  826.  335. 

338.  A.  £b.  Ec. 
ru.  gl.  K.  Em.  3.  13.  14.  19.  Frg.  Pers. 

Gc  8.  Is.  Can.  9.  12.  C.  Wo.  2.  Seh. 

85.  Sg.  911.  Ct  Ra.  Rd.  Ic.  E. 
ra  und  ro.  Pa.  Bib.  7. 
ra  und  ru.  H.  Ib.  Gc.  4. 
ra,  ro  und  ru.  K.  T.  O.  Rb. 

Abgeschwächtes  ere  zeigt  sich  inWm., 
abgeschwächtes  er  in  Wm.  A.;  auch  in 
thincr.  T.  60,  9. 

d)  des  gen.pL  aller  Geschlechter  in  der  Form 
ro,  z.  B.  iro,  dcro,  allero,  ubilcro. 
Auch  dieses  r  ist  ein  ursprüngh'chcs  s,  wie 
die  sansk.  Genitiveiidung  der  />ro/7.  3.  Per- 
son^  fäm,  zeigt,  die  im  Lat.  zu  mm,  im 
Goth.  zu  z2  (bei  fem.  zu  zö)  geworden 
ist  Im  Pronomen  ir  wechseln  die  For- 
men  iro,  ira,  iru   (auch    abgeschwächt 

ire),  s.  X^  vom  Pronomen  der  kommt 
auch  bisweilen  statt  dero  die  Form  dcra 
(in  N«  II.),  deru  (in  Can.  9.)  und  die 
spätem  Abweichungen  dere  und  der  vor; 

s.  JLIxjl«  Die  Adjektivdeklination  hat 
immer  ro,  aufser  in  dinera.  N.  II.  za- 
nontera.  N.  IL  sumilichera.  Ic;  und 
in  hereri.  Ho.;  Abschwächungen  in  re 
und  r  finden  in  Wm.  Ho.  2.  und  Otl.  statt 
Bei  der  Adjektivdeklinalion  zeigt  sich  (cf. 
oben  72.  s.  m.,  gen.  und  dät.  sing,  fem.) 
e  (golb.  ai)  vor  -ro;  bisweilen  erscheint 
dieses  e,  vielleicht  als  Assimifation  des  o 
in  ro,  als  o  in  offonoro,  managoro. 
O.  rehtoro,  seochoro.  T.  frehtigoro, 
sumoro.  Ra. 

B.  iesnom.pL  ir,  wir,  dessen  r  auch  ursprüng- 
lich 8  ist;  cf.  golh.  jus,  veis. 

C.  des  daf.  sing,  mir,  dir,  in  welchem  r  auch 
ursprüngKches  s  ist;  cf.  golh.  mis,  Ihus. 

4.  Piuralsuffix  einiger  snbsf.  nentr.  in  der  Form 

IT  (abgeschwächt  er),  das  in  unserer  beutigen 

Sprache  noch  als  er  (z.B.  Sdmmcr)  erscheint, 

.    lind  sich  auch  auf  subsK  maJt.  (z.B.  SRdnner) 

*    auasedehnt  hat.   Von  den  altem  deutschen  Dia- 


lekten kennt  nur  das  Angels.  diese  AnPii 
oder  vielmehr. Einschiebung  des  r  vor 
Fiexionssylben  des  pL,  z.  B.  äg— r-*u, 
8g-r-a,  ovorum,  äg<-r-um,  ovis.  Im 
dischen  läfst  sich  das  einzige  Wort  boe 
gleich  dem  allhd.  huonir,  für  diese  Art 
Pluralbildung  aufweisen,  woraus  ein  orspi 
liebes  is  für  dieses  ir  zu  folgern  ist'  Bc 
kcnswerlh  ist  die  Adjeklivbildung:  huon 
die  vielleicht  der,  allerdings  bedenklichen 
sieht,  dals  dieses  plutale  ir  Ableitungs 
sey,  die  sich  nur  noch  im  Plural  (an 
cbalbire,  vittdo.  Rb.)  erhalten  hat,  ei 
Gewicht  geben  könnte.  Die  Wörter,  w 
diese  Sylbe  im  Plural  zeigen,  sind:  c 
(auch  d. pl.  orterin).  eigir.  iuhhirui 
pLJ.  wihtir  (in  der  Bedeutung  von  anim 
auf  Menschen  bezogen  nur  n.  u.  a.  pL  ^ 
g'pL  wihto,  d.pl.  wlhiin).  wabsir? 
fer  (neben  welfi,  welfa;  von  h weif), 
kir.  luhbir.  (locher,  lider,  inisjr2.  J 
-statt  des  altern  n.  pL  loh,  lid,  lidi) 
lohhir  (neben  pilx)h).  lembir  (neben h 
laubir  (neben  laub).  redir  (neben  i 
radum)  (reher.  D.  111.71.).  nozzer. 
tir  (neben  pant).  bletir.  plehhir  (i 
pleh).  bretir  (neben  g^pl'  breto).  pc 
rom  (d.pLJ.  faribir.  feldir  (neben  f 
gefilder  (neben  gefildi).  abgotir.  p 
rir.  grebir  (neben  grab),  chruter  (i 

*  chrut).  chalpir.  huonir.  hriair.  1 
(neben  hus).  harir  (neben  har).  hri 
holir  (neben  hol),  holzir  (neben  b 
hornuzir  (neben  hornuzza  und  hon 
brewir  (neben  hre).  telir  (neben  tal 
mir.  tierer  (erst  bei  Wm.  statt  des  i 
tier).  diufilir?  zoagir  (neben  zwig>: 
zuoga).  spriur,  spruir,  spriuuir  (i 
spriu).  swinir  (neben  swin).  seidi 
ben  seid). 

Ar  statt  ir  zeigt  sich  in  plechär.  1 
und  seidar.  Bib.  1. 

5.  In  zwiror,  bis  un^}  driror,  ter,  scheii 
erste  r  aus  s  entstanden;   cf.  sanakr. 
trif;   das  orhat  den  Anschein   einer 
parationssylbe';  'doch    cf.   allnord.    t^i 
thrisvar. 


m 


RA 


RAU— RABA. 


352 


tiiX)  eine  durch  das  skr.  ri  (der  Vokal  r,.  wech- 
selt nicht  nur  mit  ar,    sondern  auch  mit  rä), 

ire   (cf.  A,I\)   bestätigte  Wurzel,   von    der 

l\A"  1^  JLl  (r  e  c  h  j  a  n,  extendere)^  IxArU 

(in   redja),   Jtl.il."'  1    (rätan,  consiilere)^ 

■RA-M  (räm^n,  tcndere),  RA-N 
(rinnan,  currere),  und  vielleicht  auch  noch  mit 
'andern  Consonanten  schlicfsende  Wurzeln  als 
iekondife   angesehen    werden   können.     Siehe 

RÄCH,  RAT,  RAD,  RAM, 
RAN. 

RA  s.  HRABAN. 
B£.  s.  AR. 

'J\L  ist  vielleicht  (cf.  sanskr.  r:,  trg  etc.;  siehe 
)    ASX)   ak   primäre  Wurzel  von  IaX^IJ) 

RI-H,  RI-T,  RI-S  .pd  RI-Z 

(s.  diese  Wurzeln)  anzunehmen. 


tp  s.  RAWer. 

lü  8.  RUtt 

(cU  wird  als  Wurzel  durch  sansk.  ru,  sonare 
'  liestaligt;  ihr  gehört  nicht  nur  h^raban  (Stabe), 
'  co^ri^^t  sansk.  kä-rava,  sondern  auch  viel* 
leicht  ROHON,  ROHJAN  und  RURA  an.  Durch 
aufBziertes  z,  sansk.  d,  ist  von  ihr  auch  die  se- 
kundäre Wurzel  IaUZi,  sansk.  rud,  ßere, 
etstatanden;  auch  l\Ud  durch  sußig.  a?    Ist 

aocli  eine  zweite,  gleichlautende,  aber  auslJiJ 
cntslandene  Wurzel  anzunehmen  (cf.  sansk.  1& 
mit  aansk.  lup;  beides  ^n^f^^  bedeutend ),  aus 


welcher    die   sekundären  Wurzeln    m\  U  "  Jlj 

(cf.  raub  und  raupjan),  X\U*1;    (cf.  rauf- 

jan),  auch  mWj  ~  X  •  entstanden  sind?  doch 
wird  auch  sanskr.  ru  mit  der  Bedeutung  ocd- 

dere  angeführt.    S.  RÜB,  RUF. 
RAIA,  arlstohcia  (arislolochla,  Pfl,^.  Sal.  1. 

RAIA  s.  RAHA. 

REIA  s.  REH  und  RAHA. 

l\xxJL>«  Ist  diese  Wurzel,  gleich  dem  sanskr. 
rabh  =  labh,  tangere,  obti'nere,  für  rap,  jfu. 
sfis,  raba  und  ruoba,  rnpa  (dies  lat  rapa 
spräche  dagegen),  reba,  vilis  (ihres  Umschlin- 
gens  wegen)  anzunehmen?  S.  diese  Wörter. 
Ist  auch  angeis.  raefnan,  sustinere,  perägere^ 
hieber  zu  ziehen,  obgleich  auch  die  Form  hrsef- 
nan  gilt?  cf.  aber  auch  ranp  und  hraup,  an- 
gels.  reafjan,  hreafjan,  rapere,  poln.  robic, 
arbeUfH;  rabowac,  rauben  und   nord.  riifa, 

et  RIß,  RUB,  RAF, 

XXUJl«    Ruaha,  wsmcrus,  setzt  anch  eine 

Wurzel  X\ ixO  voraus ;  g  i  r  u  o  p  t  a  n ,  frixum, 

das  auch  auf  eine  Wurzel  XXxLJD  hindeutet, 
ist  wohl  nur  Schreibfehler  für  die  gewöhnliche 
Form  giroupt-. 

RAP,  fiistls.  gl.  K.  [cf.  Jl\AjDj  »"aha  und 
repa  (auch  das  oberdeutsche  Stapp/  die  Stiele, 
der  Kamm  der  Weintraube),  ravo  (später  raf), 
tignum,  altdord.  raftr,  sruies,  tignam^  angels. 
raefter;  auch  angels.  repel,  bacuhis\  Oder 
bt  stap  st.  rap  zu  lesen? 

RABA  (auch  mittellat  ra6a),/'>  9iAbe/  tuipus; 
cf«  lat.  rapa,    griech.   ^oncvg,    lit.  rope,    alav. 

j.,  .uch  RAR,  RAP,  REBA; 


vagari. 


re 


353 


RABA— REBA. 


REBA. 


m 


äachdasheutigeStcp^i  Stcp^famcn.  ac.  raba, 
napum.  lu 

RUBA,/i  dl&ht  (nprd.  rAfa,  altniederdeutsch 
rumbc)/  rapa*  'Fr. 
a.  pL  ruoppe,  fapula.  Hör. 
RU0B1GRAS. 
RÜOPILIN,  n.  pr.,  hiehcr? 

RABA,  Flufsnannen. 

■ 

RABO  s.  HRABAN. 

REBA, yi, 9l<6f,  vitis.    Cf.  l\Ax  ^  ab  .rauch 

1\xjL13  ^  die  Form  uuinrapiin  in  Pa.  -cheint 
auf  ursprüngliches  a,  das  später  zu  i  (e)  .;ewor- 
dcn  ist,  hinzudeuten  [in  Mcp.  ist  r6bemczers 
(fehlerhaft?)  geschrieben];  durch  die  Beziehung 

auf  1\xxJl>  (mit  den)  Begriff  des  Umschlin- 
gens)  würden  auch  die  composita  churbiz- 
rebe,  gundreba,  canareba  und  hirnireba 
erklärlich  werden.  Ist  rebiis^  gcrms  vitis,  Pap. 
zu  vergleichen?  —  Bei  einigen  casus  zeigt  sich 
starkci  bei  andern  schwache  Deklination. 
n.  s.  repa,  psythta.  VG.  IL  93.  lageos.  VG. 
[1.93.  lageos.  VG.  II.  93.  uuildiu 
repa,  labrusca.  Mt}.  Bib.-  2. 

fcba.  Org.  —  uuildiu  reba,  labrusca. 
Bib.  5. 

rehi.  —  uuildi  rcbi,  labrusca.  D. 

(rebe,  vitss.  Ild.  uuildiu  rebc,  labrusca. 
Wn.  460.) 
d*  s.  (reben,  vite.  Ild.) 
a.  s.  repun,  vitem.  VG.  I.  284.  II.  289. 
V.  s.  repa,  bumaste,  VG.  II.   102. 
i/./;A  rebftn.  Bo.  5.  N.  143,  12. 

repun,  vitibths.  VG.-ll.  221. 
a.f^/.reba.  N.  79,  12. 

raeba,  vites.  Db. 

REBALIil,  pawpinetis. 

d.s.m.  repalihemo,  pampineo  (auiumno). 
VG.  11.  5. 
d.pl.  repalihen,  pampineis  (habenis  //• 
berij.  VA.  VI.  804. 
^  WtNREBA,/.,  aCiinrcbe,  vitis. 

n.  ^.uuinreb^,  vitis.  T    167»  1.  4.  IIo. 


uu^nrepa,  vinea.  Pa.  gl.  K.  anlldin 

uuinrepa,  labrusca.  Tg.. 3. 
(winrebe,  uva.  Wn.  460.) 
g     •  uuinrebun.  T.  160,  3. 

uuinarepun  asneita,  sarmentum  is 
vite.  Em.  15. 
d.  s.  uuinrebun,  vite,  T.  167,  3. 
a.  s.  uainrebun,  vitem.  Rh. 
n.pL  uuinreba,  viudamina*  Rh.   (oder  iat 
es  w.  s.?J. 
uuinrepa.  —  unchunnea  uuinrep« 
(ist  es  nom.  s.?)f   uperouthsiiiia 
phlanzun,  spuria  vitulamina.  Bik 
1.  2. 
uuinrepun,  pahnites.  Ra.  gl.  K« 
uninrapun,  pahnites.  Pa. 
g>pL  uuinarepono.  R.  Em.  12.  29. 
UÜINREBBLAT. 
GU.NDEUEBA,  /.,  acer.  U  Em.  31.  W.  PH  & 
vel  mazziltira,  acer^  arbor.  F.  1.  2.;  io 
Em.  23.  Tr.  steht  gundereba,  acer  unter 
herbis;  cf.  den  heutigen  Mamen  ®unbclrebc 
für  glechoma  hederacea.  —  Nebenformen  t 
gundreba,  /ic^T.  Es. 
cundrcba,  acer.  Sg.  299. 
cundrepa,  acerum*  VP.  3.  | 

(gunderebe,  acera.   Wn.  460.   atehl  nntcr 
her/ßis,) 
CAM  ABEBA.  —  licium  est,  qfto  stawina  ligan' 
tur,  quasi  Hginunij  idem  canareba.  Ih.  — 
ist  kaum  hieher  zu  stellen;    cf.  Rfbfc^Bnri 
S&inbfaten  und  reif. 
(CHURBIZREBE,/.,  tanaceta.  Wn.  460.) 
IIIRMREBA,/.  (hieher?  cf.  ®frcb,  als  em%h 
todbfi  auch  href,  uterus)^  cerebelia.  Mon.— 
hirnereba,   cere/ßella.   F.  1*  2.  L.  Mon.  1 
(hirnireuo,  cervella.  Sal.  2.  4.  hirnireoc^ 
cervella.  Sal.  1.  —   er  zeslndh  ime  die«* 
hirnreben.  (Tdg). 
SCUZREBA,  /.,  propago. 

a.  pl.  scuzreben,  propagines.  Ps.  3. 
REBEMEZRES. 
REBABLAT. 
REBAGERTA. 
REPAHÜON  (hieher?). 
REPATORSO. 
REBESTOCIL 


355 


BIB. 


idPH— RUB. 


356 


BEBESnCHiL. 

REBESiMT. 

REPAZWI. 

£uJ5«  Wenn  diese  Wurzel  nicht  mit  dem 
ainbelegten^  «anskr,  r&bh,  sonum  edere,  oder 
mit  .  riph,  laedere,  zosammenhängt,  so  ist 
Ticlleicht  das  schliefsende  B  als  ableitend  an- 
SQsehen  und  sanskr*  ri,  ire^  laedere  zu  ver- 
gleidien,  oder  auch  der  Abfall  eines  anlautenden 
Consonanten  anzunehmen  und  sansk^'^mri  (des- 
wen  labiales  m  des  angehängten  labialen  b  we- 
fjOk  abgeworfen  seyn  kann),  oder  die  mit  dem 
gr*  TQtßeiv  u.  lat  terere  zusammenhängende  Wur- 
sei  trty  oder  wri  (cf.  walzan),  jrt,  conteri, 
ditfjrqngere  {ctfricare;  auch  griech.  5(^e:c£ii'^ 
carpere)f  sti,  defringeve,  zur  Vcrgleichung  zu 

lieben.    Cf.  auch  lXix.JL>« 
BIBAN  (ribu,  reib,  riban),  rei6ctt|   nord. 
rifa,  larerarCy  lai.  fricare. 
Inf»  ribin  (chleino  sol  man  ribin,  daz 

er  in  sin  ouga  sol  salin).  Rg.  3« 
(Ih)  ribu,  tero.  Pr.  e. 

ribo,/nVo.  F.  l.  2.  Tr.  (ribon.  L.) 
(er)  x\^\l,  fricat.  VG.  IIL  256-  Sah  1.  4. 

Tibit  Sal.  2. 
(sie)  ribcnt  Can. 
(er)  x^i^,  fricavit.  M.  28.  Gd.  3. 

texh^  fricavit.  Gd-  4. 
pm  praes.  ribant,  confricantes.  Le.  4. 

riphante,  confricantes,  conieren* 
ies.  D.  Le«  5. 
GARIBAN,  retb<n/  fricare,  confricare,  re- 
yricare,  atterere. 

(er)  gireip,  yriVat;//.  Gd.  1.  2. 
p^praei.  caripan.  Gh.  3.  \ 

giripan.  Gh.  1.    >,  confricatnnu 
karibanaz.  Rb.  ) 
(ist)  karipan,  atteritur.  Gc.  8. 
(si)   kiripan.  (3ao.  1.  )         /•  «    . 
kiriban.  Can.  3.  )        ^ 
(RIBÜNGE,  /,  SXcIbungi  Jricaius.  Hd.) 
RIBIL,  9leibe(|  pistellus.  St   vel  stamph, 

püatiiM.  Pr.  V.  m. 
REIBUN?  reibonte,  purreate,  reßcicntes 
reiia,  steht  in  Rg.  1«;.  ist  es  rih teilte? 


RP^PI  (und   nach  ^em  dat  pL  rippun  auch 

RIPPA?),  f.,  THippti  Costa  (angels.  rib, 
ribb/  nord.  rif).  Ist  in  costis,  rippeo.  V.  co- 
stis,  wie  vrahrschdnlich  auch  in  costis,  rippi.  * 
C,  als  nouL  genommen,  so  gilt  auch  das  schwa- 
che masCf,  rippeo,  das  seiner  Form  nach  auch 
g.  pt.  sejn  kann. 
n.  s*  rippi.  Sg.  242.  C. 

ribbi.  Tr.  Wn.  232. 

(rippe.  Wn.  460.) 
»./;/.  rippeo?  V.  rippi  (oder  ist  es  g^s.y^  co* 
stae.  Em.  27.  31. 

rippe.  F.  2.  (D.  III.  45.;.       ^ 
g*ph  rippeo?  V. 
i/./7il  rippun,  costis.  Prud,  1. 

(rippen.  D.  Ilf.  45.) 
a.pl.x\\fi  (wie  d  pL  riben  in  Parzival.  ed.. 
Lachmann»  S.  95),  costas.  D.  IL  346. 

ROB?  Simplex  zu  girob?  und  grob?  (zur  Wur- 
zel RUB?   cf.  Rlüß).  Mcp.   hat   grob- 
neben gerob-.     Oder  ist  e  in  gerob  einge- 
schaltet?   Cf.  auch  grouer,  grossus  (homo). 
Id.  und  das  slav.  grub,  böhm.  hrubi. 
GIROB? 
gf.  5.  m.  gerobes:    so    gerobes   llchamen 
sint,  corpulenti  (daz  sie  gesih- 
tig  sin  menniscon).  Mcp.  63. 
a.  pl,  gerobe:  rähta  gerobe  luta,  gra- 
ves  ptilsus.  Mcp.  20* 
GROBO. 
(er)  sang  also  grubo,  so  dores  singent 
Mcp. 
Cropa  zascruntan,  fissura.  R.  gebort  viel- 
leicht zu  gruoba. 

1\UJ3  1.,  vielleicht  sekundäre  Wurzel,  ent- 
standen aus  X\U  (q.  V.),  oder  auch  gleich 
dem  sanskr.  lup,  scindere,  das  lat  nimpere, 
auch  rapere,  wenn  gleich  weder  au  noch  b  im 
goth.  raubon  damit  zusammen  zu  stimmen 
scheint;   cf.  aber  auch  mittellat  rabaria,  fur- 

*  tum  und  t^ls.  en  rciob  regin&catho.  Ilel.  163. 
Ich  stelle  sie  für  raub,  raubon  etc.  ala  Wur- 
zel  auf;  cf.   aber   auch  die  Bemerkungen   bei 


357 


RUR. 


HUB. 


raab  und  die  Waneln  RUB.  3.V  RUF9 

die  vielleicht  von  diesem  Jl\UJ3  nicht  ver- 

schieden  sind;  8.  audi  JLVxjLD* 

RAUB,.m.^  2tau6/  f&t\xtt,  spoUum;  iAi8.r6hhf 
röf,  rapina,  angels  rcaf/  vfstts,  spplium; 
cf-  das  miltellat.  rauba  als  vesfimentum^  su- 
pellcx,  spolium. 

Die  Glosse  spoUa,  hraupa.  Ra.  scheint  ^ 
für  den  Anlaut  HR  zu  sprechen,  iindi  ^*enn 
dieser  Anlaut  ursprünglich  ist,  das  Wort  der 
gansk.  Wurzel  hri,  r apere  oder  8r>,  abrum»  . 
pere,  auch  wohl  gruc,  furari,  zuzuweisen, 
oder,  nach  der  Form  w  ruh  hl,  die  sich  in 
einer  Variante  von  rhairaub  zeigt,   auf  die 

sansk.  Wurzel  vr»  (cf.  VV  Al\/^  tegere, 
hinzudeuten,  wodurch  die  dop|>eltc  Bedeutung 
des  angels.  rcaf  (auch  des  franz.  robe,  siehe 
dii  Fresne  voc.  raub  und  roba),  als  vesiis 
und  als  spolium  (cf.  auch  angels.  briegl,  ve- 
siis und  spolium^  erklärt  würde. ^  Cf.  auch 
lit  ruba,  XUibf  rubbawimas,  tRavb.  Der 
Mangel  des  h  im  angels.  reaf  (aber  auch 
*  angels.  hrypan^  fnrari  und  hreafjan,  ra- 
pere nthcn  reafjan,  cf.  nord.  hrifa,  rapere)j 
allnord.  val-rauf  und  goth.  raubon,  spo* 
liare,  allnord.  riufa,  angels.  reofan,  rum- 
pere,  so  wie  in  raub  der  alten  alain.,  bair. 
und  langob.  Gcselze,  spricht  aber  für  den 
Anlaut  R  und   stellt   das   Wort  zur  Wurzel 

RUB  (cf  RU,  RUB). 

n.  s*  r5b,  spolia.  Tr. 
d»  s.  rouba.  Co. 

a.  s.  roub,  spolia,  Nm.  praeJam.  Bo.  5.  (ma- 
nubias.  Bib.  bj 
roup.  Nm.  II. 
n,  u.  a.  pL  ra npa,  mannbiae.  R.  spolia.  gl.  K. 
excubias.  Ph.  Ra.  gl.  K. 
hraupa,  spolia*  Ra. 

PLODERAUB?  mit  den  Varianten  plode- 
rabi,  plodraboth,  prolaub,  pluslaib. 
—  si  spolia  de  ipso  mortuo  tulerit,  id  est, 
ploderaub.  L.  Roth.  14. 

HRERAUB,   spoUatio  mortui.  —   dk  rhai- 


raub (vor.  yrubhi^:  si  qtiis  homim 
tuutn  invenerit  et  exspoUaverii*  L.  I 
reroub.  Ild.  rcröb.  Tr.^  maimbia 
WALARAÜPA:  de  vestitu  morttioruTi 
walaraupa  ('var.  waluraupa^  i 
7.  baf.  18,  3. 
RATJBÖN,  rauben/  spoKäre;  älts.  r< 
angels.  reafjan,  rypan  (cf.  raui 
L  sah). 

(ih)  roubon,  despoUo.  Sal.  1. 
roubo,  despolio.  SäL  3.  '4. 
(du)  roubost   (übe  du  armen  n 

host).  N.  36,  27. 

(er)  rottbot,  uuastit,  vastat*  Ic. 

richo  roubot.  N.  72,  7.  - 

anderan  roubot  0.  V.  S 

GARAUBÖN  (garaubjan,  garaul 

(daz  si  da  geroubten.  I).  IIL  : 

keroupnt>  eruuostiti  populati 

ARRAUBÖN. 

irraupot,  exspoUat,  gl.  K. 
BIRAUBÖN,   golh.   biraubon,   s^ 
berauben. 

Inf»  beroub6n.  Bo.  5. 
(sie)  biraubodon, exspoliavenm 
Is.  3,  6. 
biroubotun  inan.  T.  128. 
p.praet.  biroubot.  —   ih  an  de 
chon  beroubot  pin. 
a.  s.  m.  ^ixouhoiitxijexspoliatm 
RAUBARI,  m.   (angels.  reafcre, 
raufari),  Slduber;  raptor. 
n.  s.  roubare,  raptor.li.  80,  1 
r Ol  bare,  mqnubins.  L. 
röbari,  predo.  Tr. 
n.ph  roubare.  Ho. 
GARAUBI,  n.  (alls.  gir&bhi),  6( 
SKaubf  exspoUatio,  spolia. 
n.  s.  giroubi,  manubia.  M.  33. 
caraupi.  Pa.      ) ,j/io/iii(ka 
kiraupi.  gl.  K.  S     pU  seyn 
In  VA.  II.  374.  steht  b( 
rapiiint  inccnsa  ferimtque  pc 
die  Glosse  giroufL 
g.  s.  giroupes,  expiJationis.  "Mi 
a.  s,  (cf.  a.  pL)  giroubi.   —  s 
mnn  tbaz  giroubi.  O* l\ 


i 


(59^ 


■  i 


RÜB. 


I  <  ■ 


RtjPA--RElP. 


360 


.  tbat  nam  er  sin.  giroubi«   O* 
V.  4,  51. 
o.'pif  (cf.  o.^O^croube,  spoKa.  N.  67, 
13*  — -  der  manigiu  geroube 
findet.  N.  118,  162. 
kiroube,  exnvias.  D.  IL  351. 
giroQüi,  mnnnbias.  Mi.  Bib.  1.2. 7. 

cxiivias.  Bib.  2. 
grouui,  exuvias.  Bib.  1. 
GIRAUB?   Ist  ein  solches  mbst.  masc.  an- 
zunehmen für  äc.  ph 
ktrauba,  smibola  (dantes).  Rb.? 
BIRAUBOTI,  S3eraubun0i  exspoliaiio. 
in  piroupoli,  exspoliaiione,  M.  31.  Sb. 
Le.  1.  2.  3. 

11 UV^»    2.     Wurzel    für   raup] an,  frigere^ 
griupo,  /rLrofitnn,  viclleichl  nur  sekundär  und 

lus  1\U  (sanskr  ru,  sonare^  enlsLandcn, 
aber  tielleichl  ist  srü  (der  Vokal  sliinnit  n!cbl), 
coq9i€re,  oder  bbr»j,  yr/g-rro  die  entsprechende 

•ansk.  Wurzel;  oder  auch  dieses  ±\UjI3  mit 

RÜB.  1.  und  RUF  (q.  V.)  identisch. 

HAU P JAN,  xiüttnf  frigcre. 
^roupta  (roabite.  Bib,  ö*)?  fri^it*  M><  Bib. 
1.  2.  7. 

GARAUPJAN.  Da  das  simpl,  raupjan  vor* 
kommt,  so  sind  die  Formen  graup-  statt 
g  i  ra  u  p-  wohl  durch  Zusammenzichung  und 
nicht  giraup-  durch  Einschiebuug  eines  i 
xuerklareuj  die  Formen  gi^roubit,  ka- 
crau'pta  sprechen  freilieb  für  ein  simplcx 
graop-,  doch  kann  schon  früh  in  ein^el- 
nen  Dialekten  die  Elision  des  i  nicht  mehr 
gefühU  >vorden  seyn;  cf.  auch  griupo. 
(  er )  g  i  r  o  u  p  i  t,  friget.  M.  29.  Sb.  Gc.  1. 6. 

groubit,  frigcU  Gc.  7. 
p*  p.  giroupit  uuerdan,    forreri  (in 
sartnginej.  Mi}».  Bib.  1.  2. 
.   giroupit  (girofit  B!b.5.)  uuir- 
dit,  frigetiir.  Bib.   1.  fricaUir. 
Mo.  Sb. 
a.  #»  m.  girouplan,   frixnm    ^shhilnm). 
Bib.  1.  Sb.  (Ma.  hat  girnoptan.) 


girouplen^  frixuih   (juveMM)n 
Prud.  1. 
ö.  s.  f.  giroupta  '  chichuriu(i,   frixum 
cicer.  M«.  Bib.  1.  Sb. 
Nach    dem  beim  In/.   Bemerkten   setze  ich 
hier  auch  noch  folgende  parL  her: 
GIGROÜBIT,  olco  frigatur.  A.   kigrou- 

b  i  t  w  i  r  (I  i  t ,  fricatur*  Zf« 
KACRAÜPrr,  frixum.  Uf.;  auch 
UiNGACRAUPTA,  inßonitus.  R.? 
GIROÜPTI,  /.,  frixum  (meniisj.  Rl  29.  Gc 
l.  5.  6.  7. 
GRIUPO,  m.,  v.  pfanna  (SÄofl,  SRojIpfanne), 
frixoritun,  grcinium  vel  siccärtiina  lignorum. 
D.;  bieber?  cL  giraup.jan*  —  griobo,  cre^ 
mium.  L.  (gricben;  fegedo.  Wn.  4600' 

RÜPA,  /.,  SXaupe/  eruca.  Tz.  (Ist  xüpa  mit 
eruca  in  Zusammenhang?  cf.  mitlelhd.  Stau  ff« 

RUPBA?  /.,  trutda  (Fisch).  Tn 

* 

RAUB-  8.  RUB.  i: 

RAUP-  S.  RUB.  1.  und2.  ; 

KEilPlIS  (var.  reippiiSy  reiph$s,  reipsus;  auch 
reipfie,  rcipej  im  47  »^"  ///.  der  /.  *rjr/.,  wo  von 
der  Verlobung  einer  Witwe  die  Rede  ist  Der 
Bräutigam  soll  tres  solidos  et  denarinm  (dem 
tutor  der  Witwe)  zahlen^  hiernach  scheint  rei- 
piis  im  folgenden:  cui  reipus  debetur,  das  Kauf- 
oder  Bindegeld    zu   bedeuten;    auch   steht:    in 

fiscnm  ipse  reipus  coHigatur.    Cf.  REIF  und 
Grr.  425.  426. 

Gehort  hieher: 
ANDREIPHÜS  in  /.  sal? 

6i  quis  hoininem  ingenuum  sine  causa  liga- 
verit,  malb,  andfeiphus  fvar.' audrepkus, 
andrepus,  obrepusj; 
Ml  eum  ligatum  in  aliqnam  partem  dtixerit, 
malb.  nndreiphus   (var.  andrepus,  andre- 
pfuis,  andripusj ; 
n  quis  in  campo  alieno  araveritei  semina» 
-   'verit,  malb.  andappus  (var.  obrepptiä,  ob* 
rebus); 


361 


lUOB— RQPUARI. 


RTOB,  RIUB  s.  HRÜF. 

RIUB  (zu  RUB?   cf.   ROB)/- riuber, 

severus.  D.  II.  339.   (cf.  roer  in  RAW).    Ist 
dieses  rinber  Scbreibfebler*  (ur  ariaber? 
ARIUB   (cf^  altnord.  6rof,  saemtiei)^   dirus. 

R.  Re.  Ib.  (Hieber?) 

AARIUPO.  gl.  K.  ariapo.  Ra.,  trux. 

ARiyBI?/  —  dera  ariubi,  dire.  Rb. 

ARIUBLIHHO   arsprichit,    rigide  affabi- 
für.  Rb. 

RUABA,  f.  (alts.  raoua),  3^^^  numems. 
n.  ruaba,.  mtmerns.  Rb.  indiotio.  Rd.  Ib. 
roapa,  numerus.  Pa.  gl.  K. 
ruaua,  numerus.  IL  7.  26. 
rooa,  summa.  Gb.  3. 
d.  ruabn,  numero.  K.  18. 
rnaba,  ^umero.  K.  18. 
ruaua,  numero*  K.  p. 
ruauo,  numero.  H.  7. 
ruouu:    der  (tiuual)  hapet  in    mono 
rabono  ueliha.  Em.  33« 
n.   ruaua^  numerum.  K.  2.  H.  13. 
RUABÖN,  id^leii/  numerare. 
ruopont,  cessemnt  v.  ccllant  Gc.  4. 
GARÜABÖN. 
ketuobdiiy  reminisci.  Bo.  5. 
kiropot,  dinumerat.  Ra.  gl.  K. 

RUOBA  s.  RABA. 
RUOPMORSO  Ä.  TORSO. 

RUBET  s.  HRÜF. 

RÜPIUNGA,  Ortsnamen. 

RABAN  s.  HRABAN. 

RAPANA  (SRaDenott/  SXaben).  —  PentapoU. 

sie  nominatur  ilia  patria,  ubi  rapana  siai.* 
Wess. 

RlPUARIi)  Volksnamen  (leges  ripuariarum;  re- 
gio  ripuariorum;  pagus  ripuariusj. 


RUOB£RA--RA€ä 

RUOl^EIRA.  Ortsnamen  (7.  Jabrh.). 


36 


RXJBEAS.  —  Promontorium  (oceani  ,  septei 
triondUs)  rubeäs.  PI.  IV. 

JLcxjlv^JlIj  eine  ein  früheres  deutsches  I\/1lJ^ 
(cf«  gotb.  rakjan,  tendere)  voraussetzende  ali 
hocbd.  Wurzel  [von  der  sich,  nach  verr Acheo< 
detitae,  zu  scbliefsen,  auch  ein  starkes  verbui 
rächan  gebildet  hatte?  cf.  aber  auch  alts.  ra 
hanen   (in  Hild.)   und  nord.  raeüa,   spoliar 

und  WRACH  )•    Zu  ihr  gebort  racl 
Jan,  rechjan  (q.  v.),  tendere  und  im  abgez.« 
genen  Sinne  efficere,  narrare    [wenn   das  fi 
diese  beiden  letzten  Bedeutungen  geltende  rac 
jan(rechjan)  nicht  zu  raha,  res,  causa  m 

mit  diesem  Worte  zu  einer  Wurzel  JLV/jLt 

zu  ziehen  ist.  Siehe  JlVxLJlL«  Eben  so  kan 
ruoha  (ruohha,  ruocha),  atra^  mit  den  daa 

gehörigen  Wörtern,    entweder  zu  JLl.ilLV^JL 

oder  zu  IXÜlH.  (wohin  ich  es  gestellt  habe 
gezäblt  werden];  die  übrigen  unter  diese  Wui 
zel  gebrachten  Worter  geboren  vielleicht  ab  ein« 
andere  Stelle.  Sollte  auch  riühhan  (q.  v.)l)ie 
her  gehören? 

Vielleicht  ist  X\/V.VyjLL  als  die  durch  eini 

g7//fMra//^  vermehrte  Wurzel  JaxjL  (s.  JlVA. 

anzusehen;  oder  ist  es  sanskr.  rnh,  deserere 
oder  das  ganz  zu  seiner  Form  passende  sanski 
Ttü^ygusiare,  adipisci?  oder  vaCj  facere?  viel 
leicht  hat  sich  auch  sanskr.  arh  (aus  dem  ril 
und  rah  werden  konnte),  aeqfiare,  convenirt 
posse  ( dann  wäre  eine  unregelmäfsige  Umwand 
l\ing  des  Endkonsonanten  anzunehmep),  ode 
sansk.  ran  j  (adhaercre^  dedltumesse;  et  saosk 
rftga,  Studium)  oder  ric  (dis/urigere,  conjim 

gere,  aiiticj  eafendij  in  xV/Ll^jtl  eioge 

mischt  —  S.  auch  ixAljt  —  Sollte  ruch 
j^n  auch  unter  diiese  Wunei  gebracht  werden 
;Hiqb.r^cJio,,.^ttr«c? 

RACE 


RACÜ 


RACa 


361 


lACHJAN,  RECHJAN.  (liiefaufli  iinser  uU 
fftt).;    tf.    golh.    rakjaiL»    exiendere,   nord. 
rakna,  porrigere,  angeln«  reccan>.rccccan, 
dicere,  narrare,  coltaq^n  ( regere Jy  racan, 
raei:ean,.  extendere,  porrigere,   attingere, 
alta»  reckean,  dicere,  narrare,  nord.  rek- 
ja,  retexere.    Obgleich  dieses  Wort  die  ver- 
schiedenen   Bedeutungen    eoctendere,    porrU 
gere,  pikwehere,  efficere  und  dicere,  nnr- 
rare,  explicnre  hat,    so  stelle  ich  doch  für 
diese  Bedeutung  nicht  2  verschiedene  räch- 
Jan  auf,    einmal  weil  die  Formen  für  beide 
Bedeolungen    immer    diefifelben    bleiben    (wo 
sich  Verschiedenheit  zeig(,  beruht  diese  auf  der 
Verschiedenheit  des  Dialekts),  dann  aber  auch, 
weil  diese  Bedeutungen  sich  luglich  aus  einan- 
der erklären  lassen  {\n  einigen  composith,  z. 
B.  in  ar  rech  Jan,  ist  oft  gar  nicht  zu  unter- 
scheiden, ob  ihre  Bedeutung  aus  dicere  oder 
exiendete  herzuleiten  ist ).   R  a  c  h  j  a  n ,  in  der 
BedeatuDg  dicere,  liefsc  sieh  Freilich  auch,  in 
Vergleichung  mitsansk.  vac  öder  sansk.  lap, 
fön  räch  Jan,  extendere,  trennen.  —  Cf*  auch 

recban    in     VVxVxLJtL?     rachon    in 

xiAJjL?   reichän  in  IxJJlJL«     Um  die 

Uebereinstimmung  der  Formen  bei'  verschie- 
dener Bedeutung  übersehen  zu  lassen ,  führe 
idi  hier  die  Flexionen  und  Formen  nach  der 
R^ihe  auf  und  füge  jeder  die  Bedeutungen  bei : 
'  Inf.   (Gehort  audi  recon,  aequipararc.  D.IF. 

V  312:  4iieher?  a.  rachon  in  RAH; 

>--      cf.' alls.- Icaealthit' land  rekoui 

l'  thif  ^ere»d  taflatis  uuillion.  Hei 

28.>-reccheit:  unz  uuara  sie  (ter* 

■  msiiiV  te'ceh^ri  sulh.^N.  73,  17.  — 

,^    •       VL^t*prßet6^ee'A^n  is'caz  recchen 

I  '^  '•  '    aoltonj  d*r^'^  m«btti  ane  arbeite 

|^>^:  ..    l^hieht  8in;iBi.i6.-<'-  >i 

'*  <'!  xe  Tet«henn^;^«M>JiMr«  (tougene 

■-'^./;.   .rw»a.).Ba-'5i"''-  =  '•  '>) 

•   rek^in  <reche^n2  Cod»  Vs  F.  desOtfr.): 

üigin^ent  frami&a)j  reken,  thaz 

sie  thaz  guata  thek^d/.V,  Vi  fiS, 
;;  66«/kiujl.Chu  liz;  kUi^aorirek^n, 
.  .ipi,inuUe  ;giÄaii«:ke%)ifi>ii  krisle 
I, 


scäli  thu  iz  .ziellen,'gi6teist  thu 
•''     c    •      thaz  iruuelien*  O.  IL  "9*,  69. 

(du)  recchest  diu  zorn,  e'x/fflife^.  N.84,6. 

(er)  recchet,  extenBlt  (mantim  snam  in 
retribiiendoj.  N.  54,  21.  ziu  heiz- 
zent  sie  (ffisiiJicattonesJ^nheT  sine 
(gotes),  ane  dazei*  sie  recchet 
N.  ItS,  5.  diu  (^oph e^y Caritas  rec- 
chet tiats  timor.  R  J18,  108.  ///• 
stitia  recchet  fudiciüm.  %  HS,  121. 
sin  uuillö  recqhet  tcq  rat  Mcp. 
53.  der  hoüue  linde  gras  recchet, 
prodiicit.  N.  146,  8.  diu  sunna  rec- 
chet den  tag,  provehii.  Bo.  5.  so 
unederez  teto  daz  ander  rec- 
chet, caiisn'est.  Org.  Providentia 
uueiz  tiu  ding  sament,  fatum  rec- 

chet  sin  einigen: 'B'o'.  5.' 

rachit,  narrat,  disserit  Pa.   (cf.  ra- 

jchon  in  JAjnLJLLy« 

rechit:andher  quidit  aildeTr.ecbiL 
gl.  K.  (cf.  die  folgende  Form  rekil). 
.    .rekit:.aaanta  imo  ist  al  inthekit, 
thaz  mannes  bugurekit  (rechit. 
Cod.  F.).  0.  IL  li;  67.    iz  aiigusii^ 
nus  rekit  ioh  filu  kleino  inthe- 
kit O.  V.  14,  27. 
..(wir)  rfchemes,. f^mf/inii^;  Gh.  1.  3. 
(ir)  recchent:  pezzeront  iuh  föne  go- 
tes haraerslegen,  so  recchent  ir 
M  :  iuh  (et  gerecchit);  N.  97,  5. 

(sie)  rCidcbent  sili  uf  »ehin»ele.  N.64, 13. 
^  v^       -^      (bluoman)  recchent  keluste.  Mcp. 
.i  die  (samun)  dingoliJb  recchent, 
.tfansae.  Bo.  5.  ■ 
!         rAg.ent,  in^i/i/üi/.  Pa.  (hieher?   cf.  ki- 

regen  in.  girecfajan).  • 
.:(dii)'reechfcst:  uuie-^diitiarclcchist,  quid 
l  .     :   .•toiMAä!iMr&»  Ba'Su.  .m  h 
:(er).iccixbe:i  linaz  .Üa  nnindä'reccbe 

(erregt).. fio.&f. 

(sie)  recchen,  praeslent  causam  fsöiintiaej. 

Bob  5..'dAK  die  rehten  r«€chien  iro 

heade  ze.  demo  unrehtc,   extern 

daia.K  124,  3.  .  1     i  *  »r. 

(Üi)  xuhiM  v^iat^.K%B4€.t^eAiii(ixpandiJ. 

[24] 


*    <■ 


36& 


RÄCH. 


lUGH. 


»6 


1.    « 


«     4 


19.  143»  6.  ih  rabta  minen  gedang 
*  mber  dia  geaibt  min  selbes.   N. 

Cdu)  rabtosi  dina  bant,  extendislL  Nm. 
ubar  daz  zorn  minero  fiendo 
rabtoat  du  dina  bant.  N.  137,  7. 
du  rabtost  des  uuineerarlen  zou- 
gon  unz  ^x^'  mare  magnum,  exten- 
disii  paliniies — N.  79,  12. 
rahlist„  extendisti  (manumj.  Nm.  II. 
(er)  rabata,  porrexit.  Da. 

rebbita  sina  bant  ubar  sine   lun- 
I     girun,  eaiendit.  Mat. 
-    rabtfi:    ier   gerobe    luta    in  beisa 
.       uuis  rabtai  graves  pnlstis  modis  rati- 
cioribus  penonabat.  Mcp.  20.  rabta, 
inierpretabaifiTn  N.  86,  $.   daz  cina 
ne  rabta  dia  geskibt  niebt  anc 
daz  ander,  i?^i^i/.  Bo.  5.  diu  (min- 
na)  imo  den  uuuoft  rabta.  Bo.  3. 
(sie)  rahton.imo  risutm  (erregten).  Bo.  5. 
(er)  rablt:  ai  (sela)  ne  rshti  sib  über 
aib   selben.    N.    41,  .3.    uuannan 
.     ..  .   cfadraiu  alle  sacba,  übe  diu  un- 
geliebt d'ero  zito   sie   ne   rdbti. 
Mcp*   ih  uutilta  81  i ihn  incidentes 
quaestioMs.  Bo.  S.     - 
p.praes*  racbendi  (recb^ndil  gl.  K.   sa^ 
beolL  Ra.),  citaiiis   fagilis  in 
JingiiaJ.  Pa.  (bieber?) 
rachenteo  (rehctreten.  gl.  K.),  • 
Ezechid  (in  gl.  K.  vnd  Ra.  mit 
.  :  der  Glosse  nuatspcUo).  Pa. 
reccbende,    $nsciians  (nubes  ah 
MXiremia  terrae J.  M.  134,  7.  iro 
muot  reecbendo.  Mcp. 
d.  s*  m§  recchehtemöv  exponerae.Mcp.  iU 
a.  5.  f.   recchenien:  die  hohcreccben-^ 
teitobeaerift*  christre   «iSn- 
non,  süperemineniem.s'h.  103,  3. 
!!•  pl^f^^  reccli endet  inir  träne  stcviien- 

de  miaar..Bö.  5*'    : 
G  AREaiJAN. 
/#{/*.  geTtccben,.  Ar;iadir^..fio^  5. 
ki roc barn  ^  mcepianare*  Rb. ! 
carecbcn,  ixprimeri,  R^  ^ 


■  ■  f» 


ir^ii 


k^vekea,  dbtfrrbiu;  gk  Kl« 


»• 


kirogen,  enarrare.^  Pa. 

fti  karechanne,  exponendum.  Rb. 

^^e  gerecehenne  (VoTTOft^rv^.  N.  118,1« 

(er)  gereccbet:  den  (suftocf)  si  gerec. 

chel,  yaci/.  Bo.  5.  der  aib  kerec. 

cbct  unz  tara  er  gesuitbet  Bo. 

5.(189.) 

carechit  P*.    )     .  ^    _,    .  ^ 
kirckit  ^x,  ^,\ '  "^^ßretat. 

(er)  kcreccbe  (sina  tat),  perficiat. BoA 
ter  nuestene  uuint  kereccbe 
daz  lonb|  revehat.  Bo. '5. 

(ih)  ketahta  \z^  expomu  N.  118,  1. 

p.praet.  gereccbet,  expedita  (res),  BaS. 
kirekit   gl  K.  \     .  ... 
garacbit.  Pa.    )  ' 
gcrabt: 

n.  s.  m.  zc  uerro  bina  gerächter  arm. 

Üb.  -*  Gehurt  blchcr  auch  ge- 

r acter,    exiciUa   (uumuj.   Hd. 

oder  ist  es  d.  s.  f,? 
tu  s.  y.  einzen  malen  ^erabtiu,  irmpth 

ribus  explicuta.  Bo.  5.  (211). 

n.  ph  ferrost  kerabte,  //erinde distaäa 

(aämiaaj.  Mcp.  (10). 
d.  pL,  hn  erinen  blasen  mit  hamere 
gerabton,   in   tubis   duciüibus.  \ 
N.  97,  5.  i 

girecbltsin,  werdan,  baben.^> 
.'  Jaz  ist  fore  gerecchet  (vor- 
her erklärt).  N.  55,  12.     si  ke- 
•  i(»hhii^porng€UUr/responstPttJ. 
^K.  81'i(hii»lier?)  uuard  gerec- 
cbet» pßrduetJts  ( das  Buch  Iliob). 
.  K»  97,  5«.  haben   gereccbet, 
'  <^i£4'€ri;€ij;l^.(rieiltskefte).Bo.& 
;  ili  babo  dir  .gereccbet  allero, 
4iDgo  'Pik'C^sta,  exegi^  Bo.  5.  da  | 
babcAt  jR^i:eticbi3r.  (aUiu  mit  ' 
M  :)  T^^i^tgw^n(ie)iti  expIic^boM.  Bo.  5. 
(er)  iiabet'kor'ecchetv^ili^^Ao. 
.  .1   '.     .1.  /!  nfinlernobile' germef$J.  Bo.  5.  ba- 
l'j '  betker.eccbel9ttCM!f/ioiief.Bo.5. 
ARRECHJAN. 

•/li/I'iTPcdceD  (irrechen.    Cod.    F.)    foa 
I  ^ : .  ^  iithMi^^alwfe.  0.  HL  23^  44. 


i  ? :  \ 


•'  1 1 


! 


:    ii 


i  ■   ii  j  I    L  fil. 


il'i 


«7 


JIACH« 


Rica. 


3H6 


UV  V  '.ibia  kleififi  aj  «tg i69g.e.nne,   ioh 
il  .irrckcnne«  U«  V.  14,  4. 
.     ^xtechtiti^  ex/UHmtr/e^  Ib*  Rd.  expla- 

.  Irrecban,  expticare.  \Gh.  1.  3. 

tj(Ui).  irrechöy  espedior,  Jiberor.  Sah  4  (?) 

(er)  irreecbet  daziiur/Mcp.  min  sang, 

daz  mir  nichdlrrzjscchet  N.70,7. 

.   eTf  eccbet  (oAt).  JDou  -.5«    . 

irrechit   (cf.  daB  folgende  irrekit), 

solvit.  Ec.  exprimt.  Gb.  1.  3. 
irrekit   Cirxechit.  Ood«  V.  F.)   uns 
-  •         atn  guaii  allo  the£0  dati.  0.  II. 
;  14,  77. 
(sie)  iVrecchent:  .ioiic/^^  animae  ne  ir- 
.  r^ccbeBt   ii^^   nuahda   er   allen 
creaturis  incomprehemuiilis.  ist  N. 
17,  11. 
(Ih)'>{irr«ke  (irreche.  Clod.  F.)t    tbaz  ih 
mih  biar  irrekc  iati  bina  nidar 
•crikkc.  O.  II.  4,  Ti).< 
(er)  arrecbe,  arsagee, .^r^/m^ra/.  Ib.  Rd. 
(äe)  irreken:    tbax  iogiiicJien  tbanne 
tboh  foUer  mund  uuerde,  tben 
'         inund  zi  thiu  irreken,  thes  bro- 
tea  maiht  gisraeken.  0.  III.  6,24. 
(ib}  airacta,  i^:)t^«tfi.  Gb.  2. 

irracla,  earposui  (verba  chaldaica 
sermanibus  latinisj.  Mr.  Gb.  3.  5. 
Bib.  1.  2.  5.  irracta  vel  gisageia, 
exposnL  M.  30.  eatpressi  (quae  ha- 
bentur  im  hebraeo^  plena  ßde  ex- 
pressijl  lä%.  Bib.  i«  2. 
arrahta,  -expressi.  Rf. 
irrabta  (alle  die  anderen  aalmen). 

N.  US,  i: 

(er)  irrabta:  si  (uaizzeloai)  irrabta 
mir  al  tbaz  iblido.  N.  37,  6.  ein 
aunda  die  anderun  irrabla.  N. 
50,  2.      : 

arrahta,  digesserat  Ib.  Rd.  dlspula 
Vit.  Ib.  Rd. 

arracbda,  expUasit.  Ec 

arracta,  arzalta,  expressit,  expla- 
navii.  Ec.  ^ 

irracta,  exprimit.  Gb.  1.  2.  3. 

erracta,  edidii-  (PouIumJ^  PnuL  4. 


V.L' 


11  /    9ittc\LXi%i.ififmpreiwfbatüK  T.  227,  3. 
(wir)  crrachtomea^  digesninms.  Ic. 
urrahtun,  explicuinms* . Dm.  ■■' 
.    isiey  jirr^abtpn:    gpies  .  pfi^ate  .irrahton 
iro  Mounsle.  N.104,25.  die(8unta) 
irrabton  din  zorq.  N.  37,  4. 
arrabtun,  dispntavenint*  Eiik  49. 
irractiin,  ^xpositerimt.  Mz' Af.  2.  Bib. 

1.  2.  Can.40.  11. 
irrahctan,  eos^posuerwU.  Can.  13. 
(ib)  irracti  (irractc.  Bib.  5.),  digererem 
(scnsimm.  barba^riewj.  M^.  Bib.  1. 

imp.  irrecbi,  ^£ii^^«r^.  M.  31.  Le.  1. 2.  3. 
^.^ra^:^.  arrcch^inti,  expo$iinrus.  Ib.  Rd. 

riupi.  irreebaqtä  (irr^cbept^.  Bib.  5.), 
disserentes  fomnes  ediiioHcs).  Mß, 
BJb.  1. 
r  p. praet^  BT ^hi,  arrecbit«; 
71.  s.  m.  arraetar^  ediitis.  PruJ.  1. 
J5I.  5..  /.  i  r  r  a  c  l  i  u^  eocpemta  (UtterisJ,,  Prud.  1 . 

errahti^  ^o^/ica/a^  Bo.  5. 
d.  s,  m.  irractejcno^Vi^^^/o  (stiUnrenimJ. 

Prud.  1. 
n.phm.  arracte.  Ra.         \ 

arracbie.  Pa.       |,  exciti. 
irbahctje^  gt  K«  f 
arrckit  (ist),  in/erpreiatf/m  (est).  T.  5,  9. 

16,  2.  4.  5.  132. 
errekit.  T.  202,  2. 

irrecbit,  exprimittir.  Gh.  1.  3.  exponi- 
iur.  Bib.  1.  2.  sint  exptanan- 
ttir,  scribuniur.  M/i.  Bib.  1.  2. 
unirdit  irrechit,  exponituv.  Mg. 
arrechit  uuirdit^  cxprimiiur. 
Gc.  3.  irreechet  habet:  spes 
habet  mir  irreechet  die  exul- 
tationem.  N.  83,  3. 

HF  ARRECHJAN.     . 

üf  crrechc; eXcilet ((fniescentei  forwasj. 
Bo.  5. 

UNARRECUANLIH,    UNARRECIIANTLUL 

Cf.  rachön  ia  RAEL 
uiiarrekinlib)     inexiricaiilfs    (mors). 
Prud.  1. 

unarrecbentlib,  inexpKcabileni.  Gd. 
unarrabintliba  (a.  s.  n*J^  um»  enarra- 

124-1 


^fi9 


RACa 


RÄCH. 


r       f 


L  :\   nie  (iexhtm  clypH).  VA.  VIII.  625. 
'   (••  f«cbon}b  ■ 

INRECHJAN.  ^ 

(er)  rachta  (rahia.  Wm.IL  racta.  Wm. 
Ilf.)  sind  hani  in  ze  mir.  V^m. 
5,  4.  < 

CFRECHJAN.  ' 

min  gebet  recche  slh  nf  also  roah 

fore  dir,  dirfgaiur.  N.  140,  2. 
frfrahtun^  prdehdebant  (dgnn).  Prud.  1. 

FARRECHJAN,  exUndere.  ~  Gehort  hiezn: 

uirrcchit  (firrccjiil.  A.),  excriU  M.  29. 

\  Gd.  3.  Gc.  1.  6.  und  farracba'(mit  übcr- 

'    geschriebeherh  i  zwiischen  a  und  ch) ,  ex- 

ierminät  (tetnhcj,  ägitat,  iago.  Prud.  1.? 

(ib)  fertecchb,  extendam  {calceamentum 

meumj.  N.  ^9,  10.  107,  9. 
(ih)  feryahta,  expandi  (mine  bende  ze 

•     dir).  N.^87,  10. 

'  p.praetyiixt^ciin^  portecta  (inanut  ad 

'     accipifnSimJ.  Mcr.  Bib.  1.  2.  3. 

ih  habo  mih   nu  ferreccihet  an   in, 

freisa  uüarie  mir^  übe  ih  folle 

stuonde  an  mir.  N.  76,  11.  scri- 

pturae prophkiartm  uuurden  onh 

nah  iro  Hbe  Ferdenet  unde  fer- 

recc1iel;zeaIlendieten.Rl03,2. 

DURAHRECrUAN. 

thurab  raclomca,  perstrinximtn,  Ic 

FOL  RECFIJAN. 

■         >  > 

,si  uuolta  {q\\^  vtf^QYitii propositas quae- 
,    siiones.  Bo. &.'ube  er.uuile  uollerec- 
eben  den  syl/ogismum»  SyL 

ULNA  RECFIJAN. 
fon«   biaa  reccbenne,   a  parro  pan- 
gendo.  N*  79^  12. 
RECHIDA,  /. 

H.  s.  recc-hcda:    uuir    birn.  riccheda 
dcrd  chumdiQti  tifprincipium^OTg. 
expasiiio.  N.  74,  4. 
a.  s.  recckeda,  solNiionem  (profuneUta' 

ik)]^  N.  80,  17. 
UNREECHIDA .  (im  Druck    ateht  urec- 
chida)   V.    untarteili  da, :  i/i^pAonici^. 
•£m..*i9&<  hieher?  ' ' 
GARECHIÜA,/..; 


n.  $.  g^ereccheda^  expUcaiio  (tt 
Us  ordinisj*  Bo.  &. 
karecbida,  iranslaiio.  R. 

r/nra.R  expositio.  R* 
kirechida  (carebtida.  P« 
ria  (d.  h.  historia^  Ra. 
'kir6cki>da,  siöria.  fiä. 
-  !      kirekhitho,  \f/oria.  gl.  K. 
a.pL  kar«cbida,  expositiones.  K. 
bort  karehida,  exsequl 
bieher? 
UINAGARECHDDA,  / 
c&  Xi.fone   dero   hinageric 
des  kotes  uuillen, 
Serie.  :Bo.  5. 
ARRECHIDA,/.  —  Gehört  arrachi 
rihhttba.  gL  K.   irrida.  >Ra.), 
Pa.  bieber? 

ir.  ä.  erreccheda,  causa.  Bo.  & 
-    irrechida,  argumentum.  S 
g.  s.  irrechido,   expressianis. 

tionis.  Zf. 
i/.* JL-urrechido,  expressiame.  € 
planatione.  Gh. 
irrechido,  eiXT^nciiMiii^.  Gl 
^^  .:  itrechrdu,  Az/9r^^jib7i^.  Gl 
pbsitione.  Gh.  3.    expläi 
Gh.  3. 
arrechida,  editione.  BI. 
er.  s^  urrechida,  explanaiionem 
Gh.  2.  a. 
irrechida.  Gh.  3. 
gr*/'/.  urfe'echido  (oder  sing.?), 
iionum.  Ec  . 
urxechidoDO,  ediiioumn.Mi 
FRAMARRECHIDA,/^  translaH 
FRAMRECUIDA,  f..  trdnslatio.  Rl 
i  d.  s.  framrechi£a,'  translatiom 

(IRRECUUiNGE,  editiowan.  Bib.  5. 
RECH  AR  r,  w/.  (cf.  racha),  executi 
ioTf  assertor^  {^isprahhaler.  Pri 
FRAMRECIIAUI,  m. 
13.  p/.  franrechara.  Rh.       ),/ 
..  framreiccharra.  Rh.) 
TROÜMRECHARE,  ni.,  conjectot 
ÜNGERECHEN?    (hiehcr?),    über 
nuaa  k^uuon  denchcn   an   die  1 


RAR. 


BAU 


372 


,  ntiz  «r  uiger^cbeiü^  iifß0r  (noch 
im  Gcfi&ugaisse y  du»«].  Bo.  5.  (H). 
sich  bieraoi  fluf  ein  slaHLOonjugiercndett 
rech  ah  schlielsen?  /  Gehdrt  «angels.  ra- 
I,  vinaditm^  rü/^/ia ' daanil  oder  ist  in 
Hieo  zu  Iksed?  &  GARBH. 
HTUm  c&iiaa.  D.:JI.r339.    ist  wohl 

ihlun;  8.  pirafta  in  Juv/\JD  • 
IHANUN  (es  sieht  im  Codex  pirch- 

•  a 

n),  sopitos  (igneäj.  YA^  lU..  409.  Ilie- 
i^r.  auch  RECUO  und:  hüi  gcttCt  {tl» 

CHENE,  (feditae  (vitiis  aMmaeJ.  Bo.  5. 
^r?);  cf.  birahanen^  raubmin  flild. 

»  Auf  diese  Wurzel  fuhrt  vielleicht  schon 
m starken  Verb  angehorige  verrächen e, 

,  das  ich  unter  iX^vyJrJL'  aufgestellt 
hr  entspricht  vielleicht  die  sansk.  Wur- 

(s.  in  JtVjnL V^ JtX / 9   oder  auch  rax^ 

,  tiieri?    Oder  ist  IVxjLtL  als  sekun- 

1  XVxjL  (q.  V.)  anzusehen.  Cf.  auch 
ich,  ire  oder  auch  das  einfache  ri^  aus 
I  sich  sowohl  die  hier  aufgeführte  deut- 

urzel  IXxxXl^  als   die  weiter   ünlcii 

XVLxX«  i.y  entwickelt  haben  konnte, 

[lers  zwei  verschiedene  Wurzeln  JlIlxjlJlL 

ULjL  anzunehmen  nothig  ist,  da  in  den 

JjL  gebrachten  Wörtern  IxixlJL  sicli 
diinat  haben,  oder  vielmehr  ri  in  eini* 
rtern  zu  ri-,  in  andern  zo  ra-  gewor- 
1  kann.  Auch  sanskr.  vas,  desiderare 
zu  übersehen,  an  das  sich . namentlich 
nahe  anzuschliefsen  scheint.  Ich  ziehe 
ahha,  res,  causa  [doch  ist  auch  nicht 
ngels.   race,    racu,    wenn   dieses    das 

ihha  ist,    mit  dem  es  zu  KACH  ge- 

)nnte    (die  Bedeutung  Spriebl nicht  da- 

sondern  auch  das-  tot.  rei,  ianiskn  rsif 


(Tbenia  rai)  zu  vergleichen;  vielleicbt  .auch 
.  gahlia]v  femer  rahhon,  das  von  rabha  abgif- 
leitet<  M  seyn  rsdieint  (antrahhon  ist  unbe- 
denklich von  lantrabha),  wenn  gleich  auch  die 
in  einander  spielenden  Bedeutungen  von  rah. 
hon  und  rächjan  anf  eine   gemeipschafttiche 

Wurzel  JxA-^Ji  hinweisen;   femer  ruoh- 

han,  cfttyare  und  reclianon,  compuiare;   cf. 

goth.  rabnjan  und  das  bei  rechanon  Gesagte. 

;£ben  djeses  h  in  goth.  rahn jan  veranlafst  mich, 

^iese  hier  aufgeführten  Wörter  von  JLViLv>'rl 
zu  tren'ned.    Doch  könnte  das  lit.  rokoti,  rec^» 

ntttf  auch  das  althd.  rcchnon  zu  Jtlil.V^'rl 
hinfuhren,  wie  das  angels.  recan,  curare,  nord* 
^hk  (n%pL')f  argumenta,  rsekjai  colere,  dein 

allhd,  rnohhan  die  Wurzel  Jtl.xiLVyJLL  an- 
zuweisen scheint.  Aus  allepi  diesem  ergiebt 
sich  die  Unsicherheit  des  Unterschiedes  zwischen 

RIH,  RAH  ..d  RÄCH,  ..1  der 

'  Udtetbrihgiing  der  einzelnen  Wörter  untt&r  diese 

Wurzeln.  Cf  auch  Iv AG* 
RAHUA,  Jf.  [angels.  race,  racu,  narraiio, 
'  expoatio;  cf.  auch  SAHHA  und  lat.  res,  skr. 
räf  (Thdma:  rai)],  ©ac^e,  res.  K.  7.  Ib. 
Rd.  «•  72,  28.  H.  24.  T.  98.  causa.  Rh.  K.  2. 
34.  46.  scnientia.  D.  II.  342.  ratio.  Pa.  le- 
po^  Ra.  gl.  K.  gratia.  Gc.  8.  edeslicbera 
■  racha^  aUcujns  rei.  K.  60.  fona  deseru 
rahhii-,  c/^  hac  re.  K.  7.  rachu  uuarern, 
reoera.  K.  58.  in  rachu  relicheru,  in  re 
fu9iebri.  Ib.  Rd.  nuanda  ih  iz  noh  ne  ha- 
bo  in  re,  in  racoho^  ^az  ih  iz  ha.be  in 
spe.  N.  72,  28.  pi  dero  racha,  quare.  VG. 
II.  35.  rahcha,  reni  (nuUamJ.  K.  33.  fona 
deseru  rahhu,  de  hac  re.  K.  7.  uncbuska 
rabha,  foedam  rem.  Ib.  pedo  racha,  om- 
bae  res.  K.  5.  rachono,  rerum.  K.  2.  55. 
IL  24.  rahhom,  r^us.  K.  7.  32.  58.  er  rah- 
chom,  ex  rebus.  K.  59.  er  rahhom,  ex 
öausis.  K.  63.  opa  dem  rahhu.  R.  dar 
acaJ  «r  «z  rahhu  stantan  Our  Stfc()enrc^afO. 
Em.  32.  racha,  circumloctitione.  Prud.  1. 
rahhom,  yii^i>.  K.  43^!  manakem  rah- 


r  • 


878 


nAEL 


RAH. 


11 


i     « 


1 


h#in,  mtJtifarie^  gLK.  racha»yi?iii2a4k  Pa. 
gL  K.  ra'ha,>:iM72iii^.  Ra«  rabhon,  negQiiis. 
Gc.  4^  fon  iögHiclierii  rachu  (dt  omni 
re}  sih  gizumftigont  T.  9S.  thax  uaas 
HO'  ungimacha  ioli  egtslichu  racha«  ^O. 
IV.  4^  69.  nifit  unser  racfaa,  qoadan, 
uuiht,  3*1  frammort  uuibt  ni  thihit,  ni 
muazi  si  thihan  tiüanne  fora  themo  sei- 
beo  manne.  0.  IV.  4,  73.  ist  tbaz  äelba 
mar!  faarlo  äcitsani,  haTto  ramo  oba 
unaah  üuan  sulib  racha  gidan.  O.  V. 
f2,  8.  thaz  uuir  firnemen  alle,  uuaz 
tbiu  jracba  uuolle,  ioh  uuaz  aiu  hiar 
'bizeine  inti  uns  zi  frumu  meine.  O.  V. 
12,53.  uuaz  uuari  racha  roinu,  niunari 
ginada  ihinu,  thuruh  tbio  mino  ubili 
loh  managfalto  frauMi.  0.  IIL  17^  59. 
tbeist  auazi  ioh  ouh  nuzzi  inti  lerit 
unsib  uuizzi  himiles  gimacha  bi  thiu 
ist  thaz  ander  racha.  O.  I.  1,  56.  uuer 
quedent  sie  theih  sculi  sin  odo  oüh 
racha  uuese  min.  0.  111*  12,  8.  alle  tbie 
thar  uuarun  ioh  ouh  thar  furifuaru-n, 
zurntun  thia  gimacha  sincs  selbes  ra« 
cha.  0.  IV.  30,  6.  ein  ist  thaz  man  uoo- 
kit  fon  dode  man  irquickit,  theist  an- 
derlicb  gimacha  thaz  mau  zimborot 
tbia  racha.  0.  IV.  19,  38.  tbie  jungoron 
in  uuara  bizeinont  racha  mara.  O.  V. 
6,  1.  thuruh  thesa  racha  datun  eina 
apracha.  0.  III.  25,  2.  ih  scal  thir  sa- 
gen, tfaiarna,  racha  filu  dougna«  O.  I. 
5,  43.  giangnn  zi  tbcn  rachon  aalbon 
iro  mach'on.  O.  IV.  35,  40.  mit  gotkund- 
lichen  rachon  scal  man  sulih  macbon. 
O.  IL  8,  22.  ■  thaz  uua.run  seJis  kruagi, 
zi  thiu  uuas  thar  ginuagi  tho  zi  then 
rachon,  tbio  drubtiu  auolta  maehon. 
O.  II.  8,  30. 

Form  und  Flexion: 
n.  $.  rahba.  K.  2.  gl.  K. 

raba.  Gc  8.  Ua. 

rabcha.  K.  46. 

racba.  Pa.  Rh.  D.  IL  342.  O.  L  1,  58. 
tu.  12,  8.  17,  59.  IV.  4,  69.  30,  6. 
V.  12,  a 
^.  «.  racha.  K.  60. 


.t 


d.  9.  rahhu.  K.  7.  R.  Em.  ^33. 

racbu.  IV  98«  K.  &&  Ib.:Rd, 
raccho»  M^  72,  2a       .  \ 

ra;eba.  VGi  ü.  35w  Prad.1* 
a.  s»  rahii«.  Ib.  Rd.    . 

rakba.  K.  34.  0.  L  5,  43.  8,  6.  IL 
15.HL  25,  2.  IV.  19,  38.  V.  6, 
n.pi^  racbii.  K.  5. 
.pl  rabliono.  Tp.  Rb.  ' 
räVono,  Em.  33; 
raxibono.  K.  2.  55.  H.  24. 
d.ph  rabhoom.  K.  2. 

rahbom.  K.  7.  32.  43.  58.  gL  K. 

rahom.Rb. 

rabchom;  K.  59. 

(rabham.  K.  63.  ist  wohl  rabbon 

lesen?) 
rachom.  Ra. 
rabbon.  Gc  4. 

rachon;  Q.  IL  8,  22.  IV.  35,  40. 
a.pU  rabba.  gL  K. 
raba.  Ra. 

rabcha.  K.  55.  38. 
racha.  Pa.  gl.  K. 
UNRACHAFT,  inenarrabilis  (candorj.  I 
AINTRAHHA,  /.    Pa.    antrajia.   Ra.    a 
rabba.  gl.  K.,  apologia. 
an  trab  cha,  excusatio.  K.  55. 
n.  pl.  an  trab a,  defensiones.  Gc.  8. 
TATRACHA,  /.,  hisiona.  BI. 
0.  tatrahha.  Prud.  1. 

tatracha.  Gh.  1.  3.,  historiam. 
g'pL  tatrabhono.  Mcc 
tatrabono.  Bib.  1. 
tatrachono.  Bib.  6.,  hisioriärm 
CATATRACHA,  /.,  historia.  Ena.  21. 
a.  ka tatrahha.  Em.  19. 

ka tatracha.  Gh.  2.,  historiam. 
KATATRAUHASCRIPO. 
LAKCRAHI? 
Tonna  lanrabi,  ex  jndicio  (prava  i 

mUtereJ.  Gc  3. 
lancraho,   sUidiotiim  (propter  malit 

stfuliorum  vestrorum).  Gc.  3. 
lanrabi,    studia    (pravitatis    mseqti 
dem).  Gc  3. 
RAHdöiN,  fagin. 


^ 


KAä 


RAft 


376 


Inf.  r&hhon: 

daz  bort  ih.rahköttr.clia  tioerolt 
rehtunison.  Jübdü  33* : 
vacbon: 
ih  acal  thir  ottk  na. rachon,   ni 
drenkih  tlies   gioiachon.   O* 
II.  8»  58. 
er  acal  gioaUi^o  racbon  fon  ir- 

diagen  aacboiK  0.  11.  13,  20« 
ni   xnaht.auur  tbaz   gimachon 
.  ihara   ingegin    racbon,    uuio 
managfalto  uuunta  biar  ihul* 
tenthurobQUDta.  0«V,23, 133. 
racbon,  dUpittare*  Syl. 
racbon,  dixser€t€.J^^.h. 
rachonnia,  dispuitmdi.  SyL 
ze  rachonne,  disserere.  ßo.  5« 
(ih)  racbon: 

ao  ib  Ibir  racbon.  0.  IV.  19,  64. 

21,  IS. 
aos  ih  i'u  biar  nu  racbon.  0.  IL 

14,  107. 
racbon,   cdissero.  Gb.  3.    meditor. 
11.  352. 
(da)  rahbos.  gl.  K. 

racbos.  Ba.,  agis^  inqtds. 
(er)  rabbat,  disserit.  R. 
rabot,  rettiiii.  Rb. 
racbot,  agii.  Pa. 
(•ie)'racbont,  dissermd.  Gh.  3. 
(wir)  rhhhomen^referamiisflaudesJ.K.  16. 
{wir)rachoton,    colUgimus    (daz    ende 

g^not  uttesen).  Bo.  & 
p»  a.   rabonti.  Ra.. 

'    rabcboiidi.  gL  K.^  siipuiator. 
racbon ii.  Pa. 
racboDd«'gI:  K.,  fahuUnL 
.;  in  zuei  rabbondL  Pa.  in  zne  ra- 
j.  bokiiL  lUui)  lii  quei  rahcbondi. 

gl.  K.,  cassäbunduM. 
.i^    ;!     rabchatiu  (rabchontiu?),'  semi* 
.:  /  nans  (secta  pravumj*  Priid.  1. 

qniarachonde,dMpfi/aii/r«.N.57,6. 
Gelior(recon,  aeqiuparare.  D.  IL 
.    31X  bieber?  cf..rek]an. 
V\iRKAHU6N. 

uuirraiuJiAtiy  ratiocüfori.  Syk 


tcr  uu&rrdcbot,  ier  mit  r«do  ater- 
chit  onde  ze  uuare  bringet,    taz 
er  chosoL  SjL  - 
mit  kedingunnuarracbondoy  inaiT^ 
ditioaali  syJlagin^  SyL 
CARAHHON,  exprimere.  R. 
chirabhon,  narrare.  la.  2>  2.       ' 
kirabbon.  Em.  33. 
(er)  caracbota,  expotmL  R. 

cbirabbpda,  enarratiU  la..  2^-2. 
ARRAHHOiN,   enarrare.   Is.  2,  2.    expri- 
fitere.  Rb.  ze  urrachon,  perstringenda. 
Em.  19. 
(ih)  urrahho,     expUcito     (escpUcol)^ 

Em.  12. 
(du)  errahhoa,  enarras.  K.  2.       * 
(wir)nrracbomes,  detegimue.  Em.  8. 
(er)  urracbota,  cxplicavit.  Em*  17. 
arrachon,  effatu?  Em.  19.  •     - 
UNARRAHHOiNTLIH. 

unarrabboiitliba,  irifanda^^VykX. 
unerrahbontlibbera  suazi,  inenar- 

rabili  dulcedins.  K.  p. 
nnirracböntlihero, .  inaeetimabilL 

Gb.  3.  > 

u  n  a  r  ra  b  i  n  tl  i  b  a,  19071  ^noiTii&i/i?  j7<jr- 

tiirn  clypei).  VA.  VIIL  62S. 
unirracbontlibin.  Mcr.  nnirrabont- 
lihin.  Sb.,  insuspicabilia  (cordisj. 
irabon  tlibiu,  inconsiderabilia.  Bib.  3. 
ist  auch  wohl  unirrabontlibrn  zu 
lesen. 
AIVrRAHHON,  exousare.  Ki  68;    > 
(er)  intrahboe.  K*66.aiitrahbo.  Gh.3., 

excuset, 
/7.j9.  antraboter,  excusaiM.  Rf.  Bib.  1. 
ai  entrachot,  ai  entrachoot,  ex- 
cusetur.  K.  35.  .     . 

UiNTARRACHON. 
untarracbotem,  nntariancte-m,  in- 
terjectis.  Em.  19. 
ZUARAHHON. 

zuarabhotfto,  asserendo.  Rb. 
RACHARI,  fm,  adtesiatar*  Pa.  153. 
rabchari,  atesiaias.  Ra.  gL  K. 
rachara,  narratores.  Em.  19. 
KATATRACHARI,  m.,  hisiaritfis.  Em.  19.   . 


a77 


mML 


HSäE. 


2 


:>:     JlA€IlUfiiGA, /. 
)    .  t  )  geaaar  rahchnnga  (oder  ist  es  com/?.? 

cf.  uuarrachoa),  Syllogismus*  Syl. 
ROHA,/.,  oira,  6er«e,  eor^fort,  ^erftcfßc^ds 
gun^i  lUbrrleguilS  (cL  das  folg.  ruah).  riiaha, 
a/ra.  Rb.    rocha,  procuratio,  gl.  K^    ontar 
Tuahhababeen, «»6  cura  habere.K.2.  raab- 
hun  tue  fona  alleem,  airam gerat  de  om- 
nibus.  -K,    31.    armero  mit  60<eouucIib. 
.  henu  pibucti  ruabba  toe,  panperum  cum 
omni  solliciiudine  airam  gerat.  K*  31.    got 
babot  min   ruochun,    dominus  curam  ha- 
bet mein   N.  3!),   IS.    so  uuellcbemv   pi- 
huctikemy  kepruader  kamabboe  dcsa 
raacbum   (st   ruachun)    daz   alliv    citi 
(st.   citim)    kalimfantem    kafullit   sin, 
.    tali.  sollicito  fratri  injimgat  hanc  curam y  ut 
ömtna  horis  conpetentibus  compleantnr»  K*47. 
'    nist  tber  sin  babe  ruachon.  Ob.  40.    so 
niugun  sie  mit  ruacbon  uns  sagen  in 
tben  buacbon.  O.  II.  9,  18.    sie  kiesent 
uns   mit  ruacbon   ihen   uuin   in    tben 
buacbon.   0.  IL  10»  15.    tbaz  ib  io  mit 
...   laacbon  zi  goumon  si  indben  buacbon. 
0.  III.  1,  25.     oba  ib  mib  mit  rnacbon 
,  biginnu^eino  guallicbon.  O.  III.  18,  39. 
ni  dnet  iu  iz  oub  xi  ruachon,   oba  iu 
.    thie  liuti  fluacbon.  0.  II.  16,  33.     tbaz 
deta  ib  bi  einen  ruacbon,  theihlibi  in 
tbesen   buacbon,.  tbaz    iz   zi   suar   ni 
saltii  tber  iz  lesan  uuolti»  0.  IV.  l,  33. 

Form  und  Flexion., 
n.  s.  FocbA.  gL  K. 
.    .  ruaha.  Hb. 

ruacba.  K.  36..  .53« 
Tuabcha.  K.  2. 
g.  s.  ruaheba.  K.  3. 
d.  5.  ruabba.  K-  2. 

und  schwach: 


1  ■  f 


•     4 


/  ^ 


.:    \ 


: ruabhun.  K..31. 
ruachun.  IL  47. 
a.  s.  ruabba.  K.  31« 

.  und  scb.\^^9ch::i.  .. 
.     ruabhun.  K.  27.  31.  i(in  K.,47.  steht 
rtiahhum.)«  \ 
ruohun.  Gh.  1.  3.      .. 
:     rttochan.  N.  39,  .19* 


g.pL  ruschono.  H.  15.       I  '.  i  .v  ' 
Api.  rnachöfh.  iHJ  il&.        ^    ^ 

ruäcboA.  H.  lö.:?0;  H.  9,  1&  10, 
16,  33.  III.  1,  24.  18,  39.  IV.  1, 
tuochon   (es  wird  curd  damit  £ 
acüit).  Mq».  7. 
a.pl.  ruachon  (^odet  wtg.?^  Ob.  40. 

U.NROHA,  f.,  iru-urla.  R. 
in  onrta'ocha  (hin  lbsc»ldic).  Co.  i 
daz  feruüorfen  ist  föne  unroocl 
N.  30,  13.   in  unruochon  siny  ea 
ies  cutae.  Bo.  5. 
n»  '#.  unroba.  R.  Pa. 

unTobba.  Ra.  gl.  E* 
unruoha.  Gd. 
d.  s.  unruocha.  Co. 
a»  s.  unrnocha.  Oll. 
cf.;?/.  unruochon.  N.  30,  13.'Bo.  5. 
RUAIIHALÖS,    RUAHilALÖSt,    RUAIl 


LÖSÖN  8.  LUS. 


RUAH   (m.?),   cura,   Gor^l  (cf.  das  o 
röha). 

d.  s.  mache:   biuuuntun  sie  tbo  sc< 
thia  selbun  üb  frone  mit  I 
.  nemo   duacbe   ioh   64>rglichc 
mache   O.  IV.  35,^ 
a,  s.  ruh,  curam.  Prud.  .4.   '    t 

ruah:  ibemo  dihlon  ib  thiz  bu 
oba  er  habet   iro-  ruah,   ado 
tbaz  giuueizit,  tkäi  er  aa  le 
heizii.  Ol.  87.-    in  aih  aeilbon 
.rn.ah  luadua  michilan  fluah. 
IV.  24,  30.        .  i  >    ■'■"..-    . :«    ' 
to^>,  litem.  gl.'  K.  (bieber?) 
Geboren  die  n.  pn  ROII,  ROHBERT,  RI 
CIIERl  ROHOLF.  ROHFRia  GEBAR 
FOLCROU.  WOLFROH.  SIGIROH.  C 
.     ROH,  UNROH,  CUINDAROU  htkier? 
ÜKBIRÜAH,  «i//.      -  . 
:m^'.  a#  liäzun  in  io  umhiifuabcbie  seil 
lÄdean  got,es  buab.  Oa  V.  6,  17.  ti 
.sie  thepodato  gifolgetan  ao  Bpi 
ioh   in   liazan  umbiruah,    thaz 
zaltnn  thio  buah.i  a  V.  6,  73.    ti 
ib  in  tbesen  redibn  nllafiihitb 
aa^elion^  tbaz  ih' miir'ItA^i'ao  i 


«    1 


79 


KAK. 


MH 


380 


birniib  («nbiro^b.  eod^rF^)  ijb&o  ml- 

vnohliho,  curiosius.  Bib.  1. 
RÜAHLtHOR  ftomp.J,  catioms.  Rf. 
ÜNROAIIUHHÖ,  lA^/iV^  Pa.  gh  Kv 
nnrtthlibo,  hMiite.  Ra. 
UNftUACHISC  (?). 

i«i(hii8)  iiiDDrüochefirkiin(f)UDbe4cn- 

'  chit  Atat,  quaeCdomusJ  temert  ti  nullo 

canmliß  ammimstratur.  SjN. 

*R Anj AN,   curar^^  forgett,   UatJsiivx  [hiervon 

unser  gerufen  (venK^ieden  yon  Xt^t^  guies- 

c«f«)  i|iit  figjgendeai  Inf,  un,d  )tt^  a^  B.  bcr 

Jtiteiig  .gjtru^t  |U  btUkltni  a.  gir&hjan].    CL 

lit  rupti,  angs.  recaUj  alt8..r6kean,  ruo- 

kean,  curare. 

Mit  genüiv; 

•anno  34>,da.iin8er  ne  uuellcstrabchen« 

N.  43,  24.     dero  soll  du  r.uochen.  N. 

73|  %!•    ri^o^bfst  min.  Wn|..  2i|  17.    zi 

guatuir  mia.i^i  ruacbeti  ihob  bin  ib 

tban  ir  Siuacbet.  0.  IV.   16,  40.    also 

got  iro  ne  ruoche.  M.  10  (a),  1.  kumta 

itbar  ibax  ira  ser,  niruabta  gomman- 

-.n^s  foer.:  0.  .1.  16,  8.    si  thia  stat  nob 

tho  nirgab,  ioh  luagata  auur  in  thaz 

grab,    si   an.ur   ibar   tho   suabta,    so 

harto  siii  sin  ruabta.  0.  V.  7-,  S«    iro 

soiicia  eccUfia   nt   ruobta.   N.  106|  40. 

(wil  du  mines  rates  ruocben.    D.  IIL 

.  ;     ^j>niriiab.ib  tfaerouiiorto.  0,11.4,93. 

ni  rnacbub  iro  tbingo.  O.  II.  23,  28. 

iie,|ruocbo  menniscin  trostes.  N.  76, 4. 

arebt  des  mines  ne   ruocho    ih   ane 

.in,  JJi.  J3il,5.  nje.t  Aft.suochest  feiche- 

oes.  lYm.  1,  15.  ..fruacbit  tbes   libes. 

fO.  IIb  93,  59.  tbanne  ir.  betot,  nuizit 

tbai.  duet  iz  knrzlicbaz,  ni  ruacbit 

.flrnbtiA.,  bßrto    tbero     managfalton 

«norta  P«  li-  21,  16.    tber  tbaz  sna- 

.  cbit,  tbes  er  harto  ruacbit  O.V.  7,9. 

:rii(|cbet  ffinero  saidon«  N.  48,  11.    ne 

,  cvipebet  nannnpn,  despicit.^o.h.  neo* 

,,  \    auiht(  up^raltebteo  ni   rifobbit,    nil 

^.ppmtit.  Fq;.  43.    es  ni  robhit;  negltgii. 

Frg.  45.   des  ni  robbilun>  neglextruni. 


I  ■ 


!l 


■   I  ■ 


II 


Prg.  19.    sics  alles  liuio  ni  rtuachent, 
ni  so  tbie  fulizi  suacbchL  O.  LI,  24. 

L  dero  niiifunn  .(eo)  ne  ruochent  sie. 
N.  17,  46.  du  rbocheist  miaero  guo- 
Ion  unercbo..  IN.. 140,.  2.  sipt  in  thc- 
semo  bniicbeiitbeB.gomo  thcbein  rua- 
che,  uuorted  odo  ^uales,  tbaz  lieb 
in  iues  muatcs.  Os«  23.  nnz  ib  des 
ruobta  in  veieri  tesiamento.  N.  49,  9. 
so  uuer  so  tbes  rushta,  tbaz  frnma 
zimo  suabta.  0.  III.  14,  79.  ne  ruobta 
des  uuazeres,  spernii.  Mq».  er  sprab 
zi  then  es  ruahtnn,  tbie  sinan  douf 
suabtun.  .0.  1,  23>  35.  ne  rnochender 
friskinges,  iffplacabilis  hosiid.  Mqp.  5. 
sie  kundtum  tbac  then  liutin,  .thob 
sies  tho  niruabtin',  tbaz  in  uuas  que- 
.«rian.  beiaau»  tber  gotes  einigo  sun. 
O.  IL  3,  25.  tbaz  s.ie  .oub  tbes  ni  ruab- 

.  itini  Mü  duniebun  in.suabtin.  0.  HL 
14,  95. 
Mit  folgendem  b wer,  bwaz^  bwin: 

got  ist. min   baltare,    bediu  uuercbon 
ib  paldo  ufide  ne  r.uocbo,  qtudfmciat 

.  mifu  homo.  Ne.  ne  ruochent,  quid  aga- 
für  in  terra.  N.  93,  \.  ne  ruocho  ih, 
unaz  mir  nbel  menniscö  tnoe.  ^N.  117, 
6..  ne  tuocho,  uoieo  ih  menniscon 
misselichen.  PL  25,  3.  ne  rudtiiin, 
uuieo.dero  linto  dincbfare.  1>L72, 15. 
Mit  bi  tbaz: 

mit  tmorton  iz  gimeinta,  mit  zeicho- 
'  non  gisceinta  al  tbaz  iro  fruma  uuas, 
sie  ni  ruabtun  bi.tbaz.  0.  lU.  20,  186. 
tbaz  suert  ni  uuari  in  uuorolti  so 
barto  bizenti,  odo  oub  sper  tbehein 
«so  uuas,  thaz  ib  ruahtibi  tbaz.  O.IV. 

.    13,  44. 

Form  und  Flexion: 

Inf.  ruocben.  N.  43,  24.  73,  21.  (D.  III. 99.) 
ruochin.  N.  72,  15. 

zi  ruochanne,   soltlciianda   (teUu$), 
VG.  IL  418^ 

(ib)  ruacbu.  0.IL4,  93.i:cod.  V.bat  ruah 
ib)  2^,  28, 
ruocho.  Ne.  N,  25^  3.  76,  4.  117,  6. 
131,  6. 

[251 


864 


MML 


BS4ia 


() 


.  f\  ■  '       nioche*  N*  II. J  •   -  »  '     •  »      'i 

TOOGhest  Ni  öO,l»  iWta  1,  t&;  2, 17. 
'  i  <ef)  rohhit  FiTg.'46i      •        :   .  I     ' 
.!   <t     raohbit.  Frg.  43.  -^    ••'^"'  ^*"^ 

Tuacfait.  0. U.  ^U  i6All  Sd,  69/V.  7, 9. 

ruochct  N.  48,  11.  Bow  =6.  •    "  » 

(r&chek  D.  III.  79*)  » 

(fr)*ruachet  O   IV.  «16,  40.    •      wt 

(sie)  ru'acbent  0.  I.  1,  S4.  HL  7,>  S9. 

!  ;  rnochetit  N.  17,  46.  93,  1.      * 

'    •  (du)  ruocbeist-  N.  140,  2.  -    " 

<er)  Macbc.  0«.  23.     ' 
.       •■      rtioche.  N.  10  (a^,  1.  ^  ^ 

(ih)  ra^hta;N.  49,  9.»     -^  '  -« 

•  ter)  rutfbta.  VA:t  IXi  218:'Oi^lL  16,  8.  III. 
.  •  •'      14,  7&  V;  7,  S.  '  '        •     -  •.' 

r«ebtaHS.^7r6«il06i-40.  Mcp. 
(sie)  robüitM.  Prg.  Ift  i.     ' 

'     roabtoiKO.  Li23s  35.  IlL  20,1186. 
(ih)  ruabti.  O.  IV.  13,  44.       ''      l 
{h)  ruobtibt  Bo.  6i     *  * 

(«sie)  ruabtitu  O.  II.  3^-25.  III.  14,  94; 

.  CiAR/ÖBJAN  (woraM  unter  iitn^iny  s.  das 

•  iimplix  roh) au).   •' 
\  ^(g-rr&cbtesl  Qtis  Jfraigeti.O.  lli^lOS.  — 
ob  er  imesag'en  ger&hle.'(D.  III.  91.) 
i  BIRÖHJAN,  bt^titn/  i 

.  ni  biroo^bit,  p&s^onit^  A.     *    -> 
er  seibo  sie  biruachiK'  0\  W.  29,  8. 
manQt   misih'  tbis«  'fart;*  ihai^^^uir 
es  iiaeseii«kiäii«srt,iii]k'iiiififib  ooh 
Uirua'ebeft  int  eigan  lant  sinicben. 
■    O-  l  18,  2.  '■'      !  ^     :    t'     ^    .1» 
(Uli  wole  er  in  b^tffilile.  D.  IH:  93.) 
'  tbia  zit  eiscoU   er'^fon^in^   se   tber 
sterro  giuuou  uuas  queman  Z'in,  bat 
sie  iz  ouh  biruahtifti',  bi  itiax  selba 
.    kind  iTSuahtin.  0.^.17,44.     -'^ 
(da£  ne  wirt  uone'gote  uieitiiner  be- 
rScbei  D.  III.  74.) 
(FARRUOHALÖN,  negliffere;  i>ernac^raptgett. 
uirruocbalon  uu-i^  die  -^.  IM.)*^*  > 
RECMAINÖN,   disponire  [ef.  gölb.  rabnjan 
X^stT  rcc^ttftt )  /  compiäüre,  lili  ^o  k id  t i  ].   Nur 
unter  der  Vorausselzung,  "dafs  ^Icm  recba> 


.  •  • 


.  r 


.'t 


«•41  elar^Ghaiif  an  (rObcfr  ^up^Seile  g€ 
ittn  ^ndf  ihhi  seböii  sein  ^  In  der  Slimm^ 
nÄtgttbeiltlial,  läfsIrBtebte^hiifi^n  nii'l 

Sicht  ,«yBf,..:gQ|h^  rahi^jafit  i«^^er.  lilJ 
bringen;  fjelleicbt  Vnid;4bnr.4^pb  goCb;  r 
Jan  und  al.Ul^.  r(^^b.9n .<>>":  uicfat  ^ti^ils  ( 
die  Conjngation  sondern  a|ic)i  .^emfriytsf 
,  .  >iiAeh  yon:fe«)^nd||r;i^r«<;hjcf|(o».^q  wi§es 
.)  ^If  ijitung  ist  und  r c  cb a  n  e^  gebort,  viell 

„.  RÄCH  bJÄ  Rift  sHiC 


i>  .   '  . 


-i.    f  I 


'i/i/.  fccheirfen,  raffO*«^)pÄ/iirtJ.  tldi^ 
'    8^e   recbeuonftie   iiind   uüegiVj 
•'^r^trÄ  Nz.'     •  '•    •-.  "^ 
(du)  reche nost,  regis.  Bö.  5.  '"■ 

imp,  rccbeno,  rege.  Bö.'  6. 

recbeffbnt  den^ty'deh'  uue^,  i& 
•   •    rf/^.  N.  67,  «.  -•      * 
p/irf.-  r^ciiinonde,  ca/iÄwiifo.  €xi   • 
'    •  GARECtlAN^N,  disp6n*re. 

Inf.  cc  gcreihennennc,  jjö/w^^ift 

>      '  Ctbfirt'äbdi  zc  "^^r^t^heänih  t 

*  -^     '•' hero  geslinliedoV  JirtrowriYjV 

•  '  *   ^  '    '  *  sospitntik.  Bo.  S.^biebcr?  'cf.  g 
*'        •  ■  •    Und  gfi'ecbjän.     • 

•'      '(sie)  gerechertoVit:'  alHii   ding   k 

•' '  •   •       'öhenont'sib  föne  sineroY 
'  *  tursri.  Mcp. 

'   '{ii)  ke^reth^noe,  tUsporiat  (illrb  d 

."•    '  '*Bö.  5;     ■  •     ''  '       •    ^^ 

•  pflr/.g?tchha'noldr     ('g'iiehhfac 
•*  I  Bib.  ö:«),  'tf/r^frt/^'CiiwiTVHlt 

•-'  iüaindas  etühi  et  dilech$s  in 
^    '      State  ^ea):  M^.   B^b.   1.  2. 
—  •  ■  •        >     (heis>ä11^s  iriiige's  litrrrfih 

•  «   ^"   ^st,  rf#VdÄVmi/ÄÄ;  Bo. ;6.*^»h 

•  '**kerecb6no(,  dispösfifi  ffya 

r^nnm  coelorkni).  N.'  83*,'  T. 

^  BiReCHANÖN  (hieraus  unsef:  6ereiE9tt 

^  'der*  mjan  ne  berechenoit  kih  -Ah 

al^Icfs  sfrics'fin'&Ics,  'ald^' Ube^c 

'  'p\^i!^ecbenot;so'fst  iz  unuui^rF^. 

'  du 'berechenotost  IZ,  77«^jQ«rffi 

>    KTi  10.      * 


t  ..  • « 


3B3 


RAHA—RAG. 


RAG. 


dSi 


FARRECHANON  (iet  Fotm«  aW  oiUt  der 
BedeatuDg  nach  unser:  terrec^itttl). 
sin    selbes    ferrechcnonde, '^^/^fiimi 
sese.  Bo.  5.  .      ^ 

RECIIANUiNGA  (9ted)nun9),  f.,  dhpositio. 
g.  rechenungo,  dispositumis.  Bi^  5.; 
d*  rechenungo,  dispositioni.  Bo*  5* 
rehnungi,  £Kjp«7}#afio/ii.  D. . 
RECHIjNG  (Gr.  hat  redia),  rationem.  K 

Jan,  accmsare  gezogen  werden  müssen,  wehh 
AAHA?  ßguhis  (ßciorJ.'fM,   IXh.   gL;K.;'cL  •'  nicht  das  golh.  vreh)an  und  angels.  v.raegan 
RUADA.  ^  ^^^  Anlaut  halte. 

.   'RAGUNARI  (8:  Jahrh.)f  Mannsnamen  (oder  ist 
RABAy  RAJA,  RAUA, /.,  raAVa (altniederd.    '•''''  es  ragjnhari?  rf.  aber  raginari  auf  eidem 


ikaaa  daß  .ahd<  JL\xjLVx  seyn;  cL.aüch  ä^x^'v. 

Oder  ist  XXxjLvI*  das  sansk.  rah,  d<is  in  der 
Bedeutung  von  ire  unter  den  sanskr.  Wurzeln 
aufgeführt  wird«    Gehören  hieher  auch  die  nord. 

iTi.dti  ethnicornmregenies?"  S.  JtvixV^^xl^ 

x\xjlJlL«   Zu  dieser  Wurzel  würde  auch  ruoe- 


reg 


j  Ta^a);  vielleicht  gleich  dem   lat.  Wort,    mit 
'  ibffa'die  Bedeutung  von   ©pctt^c  üni^fult 

theilend;  doch  ist  auch  RAVO  zn  .veiigUichen. 
.Gehört  ancfiiunser  ;SKa(e,  @tan0Cf  ^Cd^lfi^ige 
bieher?  cf.  nord,  x ä  ^  \veli4in  siiönecisi*^  <mtfia(ih. 
n.  #».fai.a,t/uv4<Vi4/€i..Pr.  v,  t« 
a.  s.  raia,  radium,  L.  Sal.  1.   . 

reia,  radium.  SuL  4. 
Hfpl.  raigin)7Vi4^/V  (unterldeaVTcbergeiälhei>)..Tr« 
d. pA  ra u un ,   radiis  (carporj.  ^  $g. '  84).  >( cf* 

RAVO). 

hrahun,  radiis.  Aid.  2.  6. 
I  GAI^CRABAi   cmrb^,  antJiUa,  F.   ist  vi^^ek^t 
'.)i.     galcKaha,;  in  Aid.  3.  steht  dafür  galgarueta« 

uanK  s.  RAH  und  WRACH. 


}     • 


,]KA(^CO,  fit.  pr.  m..  nqd  BACCA,  [ri  ptJf.   l 

MxAXXm  Diese  Wurzel  tritt  auch  in  golh.  ra* 
^"-giii,  cahstiium,  raginon,  regetei  ragit^ja, 
ftäor  hervor.  =  Cf.  auch  nard.'reginleif  (Na- 
men einer  der  Valkyren),  reginthin^,  comi' 
fKsTy  tej^nt\b\l^  mohte^'ahissiri^i^  iregiÄHinp, 
InaHUnMä  'pf&fufMiiäs ,  alts.  rejgin'fclibdi  re- 
^ijilfki6F,*T^egins^atho,'regfangi8cä]iu.  Der 
'Sdditilufeig  ihädl   sKIIt^irith'  ih^/  Wf)e"deAi  lat 


Seite-    Aber^'aÄA  /an^'^'iiyJl^A 


MCH) 


zu  Carlfaago  gefundenien  Gewicbt)- 

REGIN,  Flufsnamen;  higher?,  ,.      :  ;  '- 

:.|^E)GIIJP„..M.an4ayNDaincn  in  einjer  wetsoAf«  jtfrL 

.  voi»  793;  daher  die  OrUnamen  REGIMIUSEN, 

.    MQANESBVRG  C9tc8(n«6urg)?^     ,' 

RAGUNOL:r.(;9lei«o(^,9l(tD^o(b).RAG!]SOLF. 

RACIiNBALüv  R^UNBALD  (REGINBOLD, 

...  .  9l<in^o(0).    REGINMAR  (gtcinnac,,  fSLtu 

mer).  REGLNBOTO  (gt(im6oQ,  RAGINFRID 

SSeinfrib).  RECKINFRID  (?).  REGINROC. 

RAGU4BERN.  REKIJNBERT  (?,  auch  RA- 

CHIBERT,    RACUBERT).    RAGfMVVART. 

R£GINLll>iT.  REGIiNBURa  REGINOBIRGA. 

,    lUGIMiiQH.     REKLNLEOZ.     REGL^\VIC. 

REGIMIELM.     REGIINUAD.     RAGANRFH. 

REGI^HART    (9l(in^arb).     RAGINHILT. 

RAGINGER(R£6INGER).  REGAISDOZ.  RE- 

GINDEO;  REGlNTAG.  RACHINTRÜD.  TIA- 

Glf^SWINDA.  Personennamen. 

•B&eiiNSE.  REGlNBAa  REGINBERG.  Ortsn«. 

men;  hicher?  '  ' 

RAGhNBURGIf,BAGANBURGir,  RACHiNBfJR. 
'  e\\.  HACHIMiftURGII,  RACINBURGII  (siehe 

JjxxxXvf  /  in  den  /.  taU  und  ript  .Ist  die- 
ser Namen  liiehcr  oddr  zu  r ahh  a  (in  .mxASJl) 

''■'iicr  zu*  >aclijah  (m  RAGH)  ku  zie- 
hen? Da  er  Urtheilsprechende  bedeutet,  so 
kann  er  aus  allen  'dwsen  3  'Wörtern  «tlsiärt 
werben;    efi^Gnri  293: '294.  774.  775. 

BÄGAREi  thne^nuti  mentis  proeeeps.-%Q.  5. 
(231)?  Gehört  dieser  Wort  hieh^f  DieStclIc, 

[26-] 


3B5 


RAGET— REH. 


REH— Rica 


(  ■ . 


i . 


10  der  es  vorkommt,  heibt:   temerarius.  i.       REHBOCH.  REHPOCIHIILI.  / 

meniit  praeceps  ist  ter,   der  ne  'ra^cAet      REHCHALB. 

uuax  er  tuot,   unde  der  bQ^  rat  tuot,  -    REHKEIZ^ 

ta^  imo  miltundes  uf  uuir  Jet;  t^il  hei-       REHZIKKA. 

zen  QÜir  rdgare.  —  Ist  cHra^ilöiii  gar* 

rulum  esse  zur  Vergleicbung  Mi  zlieheilt  caREH  S.  IvLxx«  1« 

piRAGET  s.  HRAG-.  RECH  an  b.  WR  ACH. 

RACHO,  m.,  fRadftn  (allniederd.  riccho,  pa-  i^TT 

'   kUam,  im  Angels.  aber  mit  anlautendem*  h,  REiCHjdll  S.  JtlLixi^JLitt 

hraca,  guitur  und  itissis;  of.  das  hieber  gezo- 
:  :  geäe  raebtson,  spuere),   sMingmum.  ¥.  Tr.  RECHO,  m.,  dttAtn,  JbatU;  nord.  reka,  j 
.  Sg.  184    m  Em.  27.  Mon.  2.    (In  Sg.  242.       ,^^  „^eW. \acal   a  nori  raka/Ldbi 
steht  giila,  kela  raha.)  T>  A  I 

WITRACHÖ,  m  pr.      '  angels.  racjan,  sarculare;  auch  tVcLI 

^  ^AiacmiNZA/Aiigo  CJS^iiMMb).p.fl.  337«  wohl  RTCH 

nicbt  hieber;  cf.  aiigels.  riaecenta,  taima.)  * 

RACIIISÖN,  screare,  heftig  att«f|»tt(((li  (cf. 
angels.  hraecan,  nordhrttkjan,  Jpom  imd 
angels.  hraca,  tussisf  maa  vergleiche  auch 
angels.  roccettan,'  eructare,  refeetung, 
riirt«//o,  mit  aW.  roffa.ja«|M«r«rt«re  und  ßg^jjQ  RECCHO,  RECKio 
raskezan.  T'XTTi  k  OTT  • 

^  •'   raebiso,  screQ,  per  t^  4j9M.  Bnk.  28.  VVlxAvyJtl. 

-^   '    racliison,  #ci*€b.  Pr.'V.  Oi  Ka«  «trufAjrttkPr.m. 

•[RA&SI]NJAN<>«wer  si  (g^He)'iift  g^rah-  Tl 

•     Sinei,  suerine  si  inie  uhtVget,  der  ist  JÄlvyrl.     Cf.' die  sansk.  Whrzcl  riic,  di 


recbo,  raeieUum.  F.  Tr.  Cr.  Sgl  f99.  Ea 
rebbo,  rasielhis.  Tg.  1. 
(reche,  rastellus.yfn.AW.  redheOi  tat 
Wn.  460.) 


1  •• 


.  1 


g*enern.  D.  III.  45.]' 


HkCHEO  .  l^S^RÄCH. 


■■■i. 


'i! 


dem'PrafiiL  ati,  die  Bedeutung  yfon  earien 
tra  aliquidf  praevalere  hat  und  goth.  r; 

congerere.    '  Siehe     auch     XX!^     Jt\J 

RAGH  9   Rj^H.    Gebort  iiilb^ 
hier  unten  aufgeführten  Wörtern  auch  tt 
.    rat/tf///Af  bieber? 

^,  jftiCßAN,  jiiii/72c;r    des.   staKkopnjugier 
. ,  /    Su\^^,  ga  r  j ch fi  a,  prß^akre. 

m 


rl,  angels.  rä,  räh,  hraegeX       . 

.,  ^.  s.,  rech,  (cqpreia.^^^^jfij^OtC^pr^f•^  F- 
1.  2.  cabolus.y^n4^^€wnpofl^  Tr. 

mpL  reh,  capreae.  Rd.  •  .  ?  •   *   <r 

gr;p7.  rehaVcrz/vrmruirL'BSb.  1^^  '  /    :  C 
.«.»/.cecb,  capreas.  Bo.  4.  ,„„1  TJ,be^i.\Pa.  riMe.il4i..sl,.ICr^5W 

•  i  <     <reher.'D.  Ilfc  i^l.)    •  •'  -mi  .:  ^lliM^er  »^.zichfin?   ct.  rthj,*^,  ^U^ 

REnO/m./r^r^^,S5.242.m  -  reeho,  ^    ''   i^Ä^N^  "^^ 
g.  •#.  reion. .Wn«:4i<  l?,^ >4,r5.  ?,,  3^.,//  ^j,,J 


•L"  I 


BiCIIi 


RI€R 


388 


innWin«  iodi^id  GthämibB..'K  75,  4. 

::£bik:4.  MViitttl'.afcittMfaiL  Gim  4.  obti- 
Mmat  (ikk'£pSscd^pafn9A»Mifäääufuepro- 
I  vmeiam  OfnUütia^  ^i^dä/tU)^.  CiH.  .4.  ob^ 

timdt  fdiMiiuUiiäiQj.  Cäi^  L 
g^reih  ivt  äiiniM[nppegh6ii^i  ptaeva* 

lAdiia  tmüMtä  iud.  M.  51y  9. 
UANS  OitdäeerBy  dkare.  Ich  itelle  dies 
kwMJikiMiltigiereiide  iVedb  IBr  Jle  liiier  foL 
Ma  Eormea  lid^.  4k  das  iUrkkunjagierende 
tk'  gdrlcliail'  iiuri  neattük  Bedetftnng  zu 
btei  akheint,  dQch;8.'Mieh  die  fönenden  Bei- 
de ans  fl  in  ifariehjaa;  c£  fited.  rikja, 
puxre^  &  anch.RiCHAN.  :  .  !  ' 
Khian.  It  19.  -)  i-i-^    ^' 

^iet.ttnstlii  MaU  Nri.i  i . . 

LRlCBiAN;  cf,  GARiCHAN.  : 
girichaoi  t4&^jar0;.Cafei4  13.       I'. 

kftiich€!ini!in  jtuäln. uhil f'  4>inammi  in 

baiukmalaßau  H.  5U. 
kiriehaikU  ia  «giai»  kirichante  nue- 
.c  t%W\^  ierroiMf.nici9  $0dnli  (wUam  beatam 
.pomdmU/i  H..22«  (woikiricbante,  vm- 
.   c«K#i0if  kodeolen  kSwattty  •wmQ.egiaon» 
.  .egUu-n  alfinde)  .  üti.h  .    i  .. 
:  .' :  «w^il.der  achwadikoa)«gierteii:  i 
ktaihUtio,  0km€iä  (moriis aadlgoj.  H.26. 

bieher  zu*  ttabeuT^todttil^iUI:  )\/\. 

katiebem.fittd  ^kirjcllaJ*i%  .zu  lnlcl^^ti? 

cf.  auch  kiiübbafenes,!  «ffidJCkm/Af  n  ga- 

rehbaiK'.IXe  •b«MritWiiUff..kerihtemo 

/.ludrkarihti  (erinHerUfinicb  »aii.««Ui  tj#n. 

;pi,  rfll(^f  «iS4ti0|.ilfi;^<,;7ii/ailf;.4o||i.  reiki 

tc  gotk  ceiks«  re4>),  alU.  rfki^tMgals.  ric, 

fiO.  irik.  <In  T.  li.  Md,  K.  koumt  dies  Ad- 
klüirniiidit.iror«)!!  .  .t^Liiii.    i     ! .  ./ 
,iB«de9t»QC  und  GebiGiMlM.v  .•..< 
vm  lü-  33,.».  .44, 19.1 491 3«)73»T.  Vrud.  1. 


M.  9.  QfxcWyfyrafmAi.  R.  Magnus.  Gc  3. 
.  •  r  üpälefUuiJ  WL  11.  Jiib.  1.  2.  7.  Sb.    rtchi 

wesan.  Bo.  5.  N.  iO  (a)vl4.  72,  13.  lli,  3. 

riebe  bin  ih  an  imOi  N.  39,  18.    richi 

werdan.  N.  48,  17.  123,  5.. Bo.  ^    richi 

toon.  N.  13,  16.  33,  10.  64,  10,  richi  gi- 

tuon.  N.  40^2.. O.  lY.  .7^  82.  loaton  nan 
.  <  ii   tbo  tbanana  ibie  süene   ricban  the* 

gana.'0/  IV^  35,  21.*  petnss  ther  richo. 

Oa.  29.  salomon  ther  fiebo.  O.II.22,  13. 

ma^rian  kuningin  thia  richun.  0.1.3,31. 

ther  aelbo  kuning  richo.  O.  V.  20,  13. 

tbie  ricbnD«  lantunalton.   O.  I.  27,  9. 

gab   armer  i-oh  ther  richo   antnnurti 

.giiiah.0.  O.'  hl  17«  .36.  «tat  filu  richu 
. '(bietoÄolimii).  O.  IL  14,  60.  arme  ioh 
.  {riebe.  O*  L  27i  8..8calka  ioh  tbie  riebe. 

O.  V.  19,  63.  '  uoartun  in  in  note  thie 

.Jicbam'cin  djtit«,.  tbio  aeU   filu   riebe 
in  themo  hobea  bi'tiilriebe«0.  V.23,  70. 
nuir  unsib  muazia  aamanon  zen  go* 
tea  drut  theganon,  mit  uverkon  filu 
riche  zi  tbeitfo. hoben  bimilricbe.  O. 
L  28,  12.    fona  borhs^^dale   zistiaz   er 
tbie  riebe.  0.  I.  7»  15«   r.iebon  nuazze- 
ron«  Wm.  5,  12.  der  aia  (sola)  beeben. 
.  1  i  Inot. Anaiirbiga  finde:  ata  gerot  uuer 
. . .w«  dettricba  dea.ojnuuebaaUieben  kuotes. 
-    N.23, 4.  nist  maa  aibein.ao  richi,  ther 
atige  in  himilriehi,   ni   ai  ther  oien- 
niagen  ann^'tber  tbanana  quam  ,oub 
heraana.  O.  IL  12,  61.   nu  uuari  tbn  io 
.  •;[    iiBDtrichi  nbav  ui^otpltricbi.,  Q.  V.IO,  59. 
richL  Ha.  und  ribbe.  gl.  K.,  libüni,  poteiu 
tcM  seaiK.  ; 

.•^i>  V  »  Fläxionaloae  Föhn: 
richi.  0.  IL  12,  61.  IV.  J7,  70.  V.  19,  59. 
riebe.  JN.  39, 18.;  48, 17.  72, 13.  111,  3.  Bo.  5. 
M  ./i  iriSeaike/DeUbiatiQa:!   .  . 
. :  ilik  *.  qk/rirbbiM(del:J[)ftck.hat^ radbrr).  R. 
.i^t:. t\L.  .:i-tihh'fa*f'M;-aiiEin.  29..CBni.  tl. 

.!i)i:H')  /  t{tbjeftvPfr494:3.    ;    ..   ■..' 

/itiVäi fi :rJ.(jbit;a::W..rt4M 6a  ■'    • 

Vv^A.JtiJii*  vicbefAQ&iQ«.  UL.3,  27. 

A  ritCs,\m'ri!ih^n^\1^  ilik;0,  13. 
iii:i:ir(;i(i.kiieb!fii,il|».  A«;  .f:  i 

-iill»  .\>  Si  .9&ii^  Gp*i.3f 


■\ 


«  t 
■  I 


389 


mesi 


RIQlfi 


;i 


a.  s.fi  rieha.  Mcp.a.N.'SSj'-'L    .    I. 

n.pl.m.  riclte.'  O.  L  27,  &  VV\19/5^^  N.  9, 

•••i   '."10.  33,  11..  ■    .'■  .  '•''  .'!■  ■.  ••"• 

rictn.  Rsi  •  •''.    n    f    •i'»   ■■ 

(      rShhi.  gl  K.:   .'i     -''   ■■■■■'■''  im 

».>/./.  riebe.  O.y.  93,  70.     '    :•      ' 

4.  ph  riehen.  Oi  10.40,  22.'  ■  ■    < 
a.pL'  ito.  ^rihiia  [Isami' dücli  ftm.  sleyavfek  über. 
•«efKt  opüUntas  (jgentts/^  -MA.  1 1. 

■   •■'      -Bibk*.?.-   ■  i---'-  'i'-  ■  ■■::• '; 

riebet  O.  I.  7, 15.  -V,  16^  99.  K  11, 
'    ■    8,  8l,'3.    •  ■'    "•   •• 

o./>/./ rihho.=  Sb;  Bib;  1;  Si'     >    >  • 

-   Scfa>teclie  Deklinatiof»:   <i  =  ■> 
n.  s.m:  rkbo.  Os.  291  Ol  I.'  17,  SBiiDi  82, 13. 

V.  20,  i  13.  N.  4%  9t  72}  IjilO. 
d.  s/m.  richem  0<  V.''l9,  4a(  ^;  4S,:  12. 
a.  s.  f.  richuDi  O.  i.'3,  31.     '     ^  •'•> 
n.pl.  m.  ricbun/  O.  I.  ä7v  9.  IV.  35,  31. 
ribhani  Prtidv  1>     ■  '"••  ■  '  •  i-i 

rieben.  N.  76; lö. ^    '  ' 

g.  pl.  ricb60.  D»v  &     •         '•■'i-     • ' 

•'  d.  pl.  richvn.  AVih.  i^i  121     '•    «  •    ■ « 

ricbun.  >V4n.-lL  :       1    i 

a.pl.  m.  rieben.  ■Nsnii'Bo'.  5.  -    :  •   • ' >i ' 

Compar.      ■        -■  •■    • '  .not 

•  ■    'tiehoröipt'aesMtttibrr'lc.itimheto, 
'  'dUior.  Mc[f.:'34i-''  t\h>9tWi> iaetior. 
•    '   --^  ■  VA.  VlI.  «53i'  '  I:     •  .:-•./: 

SupCrlat.  .■!  .     ;  ;    i^i:; 

n.°  f.  I»;  r}cbe«'io.'fio:>5^  '         :  u. .-..'.-: 
•EBAfNRiCHl,  gM(^  r(ic(^,' c6<i*  (J^vai^'i 
-(e^  ntac-het  ib-  Yme'  seibeb'  ebenriebe. 

■ '"V    ■Mos.')  ■  .■!! -i  :.i.:     > /!  .•.■.!'i-; 

^^'ERALTRiCHI. 

n.pLm.  uu«tUi\che,dieiM  terrae.  N. 

•    .'  i  ..'  .  -    "51780.''     'I    H     '     .l;-i 
'    '•Vtpffni.  :ir-«i)«lrl'tricbettv  K.  %3l,jh 

Aom.  pr.  RICIA».'  =RlOfllLA»'lRieHILIN.  RI- 
VtllMG.  RA3ill£Aal>  ttieillSäA.t»EiiNKIH? 
£ARl€HOv  ECftRIHKEKKlAieH.  ALTRIII. 
ALDERIH.  ALPRIHr'ARTRlH.  ASCIRICH. 
PATARICH'.'  »ÄLttBi€»i  ft^AGA^ieib  ER- 
MA^Ri6  t-U^blerMtaliAK"  Vob  llepmMgel- 
dus  in  Ga.).  'IläUFMüP  »ltEtFIUH.1  M>VI. 
RICH.  VVISIRIGfi.  fff LTilttCH.  DIOTERIH 
(Z)tr(ri(^;  </.  diätet^bwtt«.  &  a.  dio- 


/  , 


'rt-t^ rieben.  ;Bin&)<  fiERRIHtr^t« 

GEBARIH.  HEBIRm.  eEFfiRIHifii 

!•:    'HEIDÜNHItti   PAflIBIiL . '£UOflUU 

>      GAiNBItL-iBRURRJa:  GlSALRDl 

■V.  ..  SHi  .<9ri«.r«(^)..x^FRfJMIBiH.M€ 

V      WlGRiU.  YVlTERICft  vAMARUi<l 

..    \  AMAUUH.  AM$RIH.>'ASRIH.  hXÜi 

-<■■■    .>HARTRiCH.U0DAliUeH(ttIrt4> 

Rica  GUMARIHv  WlLURKiL -^ 

.V.  ■:  «rülELMRlH.  LlVTRllL  LANVRIIi  1 

RIU.  H^nHRIEL  HEUNRUL  MUMR 

:C!LNRIHJ  MUMIHIH.  HUNRIHi'  .< 

i  .    .HOHRICB;  RUMRICH.  lN<JTRilH3 

.  >  laH. ISANRIM. ERFERUiSELBRtt 

" .   :■  RIHJ    COKSAiRIH.  •  RIHHJkRlV  .(9 

'■    fK.ti^iih').  RIHKART  (/•)-  RIC 

RICHARI?  RIHKIS.  RICHGER;  R 

RUlHf LT.  RIHPURC.   EICHELN 

^cIm).RICHqLF..RIHBEftART,  Rl 

RIIIBOLT,    RlHBALD.   RIHFRID^ 

WIN.   RICUTRÜl^.  ■RIHMUN'r.    13 

(9lei(^mai(ii;   Etlinfann).'   RICHJ 

RIIIRAM.  RICHMAR:  RIULOZ.  Rl 

RIIICOZ-RIHLIMD.  RUIiNANaRIK 

'     liMier  -gebitreb  aucb  die -in  den  gri< 

lat    Schriftstellern    voikommendvn 

-  •    •'  die!|uIt-rTv-ic«inponferl  sind,   Wie 

''  >rixV'bai;tbr«ib>  «dieutlorix  bei  &ra 

l6^r»X --bei '(Tbei/««';- aiiibiortx,   o 

..!.<■  >>ix,iirp'«rr«d«ri!K,  rercinget^rt: 

getorix,  dumnorijc  bei  JukCaet. 

rix  bei-OMni'iaad.die  auf  rrnttr-si 

''•  '  I  gcndenv  '«Ne-««rioic«s,<at»rt<ioa 

naricus,  ermenricus,  meAcfici 

i4riiD>u4r>be*d»rtctisvvidbricu 
RlCIiEUA|GAi»OrtBniinwm>     >•  •»> 

•  RlbHi,  »K,  WtitdiiregaiAn,'iti^erim^p^i^ 
-'  :  rict,'bh»<-itBd-«0Nl».4i''ki.'  > 
" »>  >'■'   '    l(edMiuVg^>«M  iOebraudfirl  ■  -•  ■> 

-'•ri<^iit«ni-'Ot.'>489l'  'Pni>T:  il4d.>'lVD.  i 
i  .H  i-.-i  gl.  >%,,  ,ig..«8^v  Ä'.  Mcp.::W.  :»6V'ii"    m 

•  i:     ni'OO.ri^o.  0.  ni.l6,49.bi^ta«i 
! '   '  ><%9n«c>Jie4iii><a  11.  -Sl,!-!».  -riwh« 

N.  71,  4.  himilo  richi.  T.itfOi'da^ 
riebe,  yviyfawwW/ft-iW.-  N.  96,<1j' 

I  i  ''Ac1i^~omiim4,!  106.  iit.'ij  ar  i« 


II 


ma 


mm. 


392 


n$m.  ^  B8r9.  'iiirieke  ^iMJdhiH.  HHL  57. 

.  tSWite^iiMO  (•i«hiiiDO)|(br(>(tlkL>JQI.55. 

•:  »biimiliolie  f»B't1kemo»«elbiefairfiobe*  O. 

IIL  16v  401' ■b^igä«:4l>  ■tas'iiebes  ti  ente 

■  i)th«ss««fricbes  ^laot«s.'4:od*''F.|t'«0.  IV. 
'■  >;S0^39i  xH  dento  i^ilib«,  -m'' eafcelÄm (mag- 

.Ifu/Staüt'eum  Mtm).  ■^.^'  ■^> 

\  .n-    «FMv «nd  FltRlW  °  ■> 

V^  ■*  «  tibi.  fX.  Mm,  {O.  tVAU  17.  In  cod.  V.) 

■  i  •>     :  fibbL  Pn;  £ib.  dS.  T.^Sy^.  34,  6. 
■  ^   •  >  tö|  3;  77.  148;:  Frg.  fa-  15. 

•    >  '   ■  •^iobl.  Piu  W«.iS.  a  0.  IV  99.  140. 

n  i..L.u:>i.;i4s.0/i&si'j  ».  iv.>»i,  17.  23. 

t;i  l.x  -i  i87u'V:  38,<86.-'''  'i'  >- 

ii  ti   Mlilcbei  GtiiSQl^N.-^  ö;  83;^'l.  44,  7. 

g.  *.   riibbes.  Is.  8.  3,  2.'         ^■ 

ribhe«.F  It|U'''ls.!>5,  3^  1^«^.  11.  13.  T. 
«O    '    8^  ö;£2«;  ll'4T-^>7l  Gbl  1;  3;  gl.  K. 
ii.'  .-l   !^'M;^30.'-''  •■'•!    u-'l 

riebe«.'-  II.' Ti- 90; •  146.  212,  2.  Os.  37. 

0.  III.  26,  Sl'  I¥.:20,«9.  V.  16,  1. 
•  i    ."      iNv'  44)  r.  8»,  29t  93^  «.143,  2. 

144,  11. 
richbefc'Gb.  4i 
d.  s.  riiblJe.  U/a,^8;>9,  1.  Kp. 

rit^e:'!^.  Wv*.  76<?7i'Frs.  15.  M^. 
Biß.  1R6.     =      '      '  =  1 
-     •   .»»1  eiBib.il.    '  '       '    ■      »     ■ 

rieb«.  'r.'94i  i4&.  Oi;57.  O.  H.  14, 
iO&  IIK  li>8/"l*,  iti  13,  42.  15, 
28.  16;  40.24^7«^  iV^lO,  8.  V.  2, 
11.  4,  49.  84,  ».  *fi«;  & 
fihcc'le.<&n;>da.'l    -     > 
a.  «:  riibhi.  Is.  äf,  Itt '"       .>        '^ 
rtbi.>Eib.  33. 

ribbi.  K.  2.  T;-22,  4/  38,  7.  51,  3. 

■'  205,6.     •■         ••      •  ' 

ricbi.  T.'94f.'a  6.'20t>ei.  67.  O.  II. 

8,  33.  Iir.  18>'  19J  IV*  4,  46.  12,  62. 

-      »1, '20.  V.  9i  4l  ^0,  «7.   ricbimo 

BAsaitimengeKögen    ftilS' ricbi  imo. 

01.  55.  < 

•   riebe.  N.  9;  20.'  18^  9.  90>'  lOl  11,  4. 
98>  1.  Boi  5.     '  •   '   '^' 
riccbe.  N.  127,  3i'  *      ^ 
n.pl.  riihi.  Is.  4,  3.  •'    >'-•-'»   '^y  ■ 


:  I 


g^ph  rickrt.  .B«w.vfc  •  .^^..^  r»'v  •'. 
»>äl  Tichin.tO^HL.13^i8öi.  :  ' 

.   piche&;N.^,'IO.f4h.l!L  Mcp.  Bo.5. 
<i«/i/.  illclii  EL^'&jS«  .v\    ••  !  . 

rich«ilN..78>  «.  134^  U*  Bö.>  5. 

EBDRtCSU» n.^  ults-nectbriki  (etbreic^), 
.  r^gnrnn  mfmdi^  rignwn^  terra. 
HL  &  erdjriche,  r^gmuii.  N.  72,  1. 
|f..  &  aerdÜTÜhbes»  iemai.  k.  3>  3. 
VJ      r       L  erdrihkes.  Eig4-5h  . 

erdriches    (tb'd%~'8e    erdricbes 
.^'fiiätleii!)l»(X.:L  lly-S..^  .w 
.  :ii:&.  e:rdTidbe.:0.  L  3,  83,  5,  53:  11.  19, 

sa  iy,;i,  38.  V..23,  lai 

•II       .  a-s.  :erd'ricbu  O.  L'.tl»  &i»     '     i 
.    ei;d:ricbe..N..98,  9. 
erderiebe.  N.  113,  5. 
i  L' , '  'ia.pLIitAiichuy  regha  immdi^  T.  15,  5. 

v.pL  erderiebe.  JN.  67,  33. 
.'  ^    iOS^rARRlCHI,  n:,  X)itordc^,  ori^^  (hieraus 
.'  1  /Deflrerc^).:  . 

71.  osterricbef  (mens.  Hd. 
-I         . :  bstirrichev  €OiM.  Tr. 
.  (t    '.  i  g:::o,Qs Mitrtiihhes y  oneritis,  Is.  8. 

a.  ostarricbi  (ludouuig  tber  snello, 
*!    *i     ''    *  tbesi  uuisduames  follo,  e^r  ostar- 

rieb!  iibtit  al,  so  frankono  ku- 
i        ^  ::i   aing. säal).  OL  2. 

WEHALTfilCHI,     n.   (alts.    weroldriki; 
'M&€lttti^),'orBiS  ttrrnrum. 
.':  'i  >=^..;fi<QnarHricbi8»  —  uns  aüuuerlt- 

ricbis^bnde,  usqne  ad  ierminos 
'brbia  terrarwn.  K  79,  10. 
a.  :#. 'uuotroUricbi.  •—  so  lost  er  uuo- 
roltticbi.    O.  IV.  27,  13..  «i ob 
giangun  uz   tbte  dotUA;  hera 
ia>uaoraltrichi,  ibie  saiigun 
.   HcbL  a  IV.  34,  4. 
-•'  «' .4ii/9£.buov^oL,tsiebi.- *-^  tbar  ougta  in 
.11      .      .   aLaliobi'   imo    ellu    <uuorolt- 
;»    .;,  M   i^  ricbi.  a  II.  4^  82.     .        : 
\;  ^WESTAI^ICHI,  n.,  occidens. 
-«'  •'•:«i  j^'Westerricbie.  Hd. 
••{I .',.'.  .  westiVricbe.  Tr. 


ii 


j  ■ 


I»  'j  ■■ 


393 


RKIHL 


FRANCRICHE,  ü.  C8r4a»id^),  inferior 

germania  circa  rimmtL  HU. » '.  i  .  < 
CHUMRlCUI,  h.;p^giUim/rts.piiUfM. 

tfiii  iäkuketitht]  r^;mis.  Bo»  5. 

chunirichey  res  putäca^  Bo..4 

chnu^richkr'beaüiSi  B««: 
CHU!«iN<3RlGH|,  if^aIU:cliftihg4<iki,  Stif 

nigreftf^f  regkum)  ref^ puMiceh  ^ - 

>  chuniiicniiiT  ^i^^'vm^  Em.  29. 
-  '  kuuicTtch e,*  f^' pisiKca»  Hd^ 
if ^ ^^.  kvniericbej  .m:pflr&/ica^..  lld. 
a.  s.  kotiiDgricJii  aUL  26,  57.   IV. 

:-'    '    7,  7a;    .V».;  .:■!  - 

n./?/.  kuninig^Jclii;  OL  30. 
HIMILKtCHI,  »L  (^Ita.  himilTiki^liebao. 
riki),  J^itamtlttifi^f'regwim  coelorum. 
n.  himilricUi.  (0,il.  23,  12.  2ä^  13.  II. 
16,  3.  «1,^'29;>.V.;28,66. 
himtlriöhV.  Pi  74.  >  9.  ii 
l)im«Ivr^elM^^^  N.  17, 16.  77; 66;  105, 24. 
himelrih.-flo^     ;  i      '  :  > 
g.  himilriehes.  Os.  ü,  67^.0jX  4,  64. 
12,  23.  28,  15.  N-  77,  53.  «1,  14. 
faiinilrihb^B.' Kp»  Ky.  >:   !>  ... 
d.  bimilricbe/  O.  L  2,  43.  11,  56.  12, 
38;  25,  23;  28, 1^  IL  5^*2&  12,  60. 
:]N.  88,  7.  '  :  '.  .     »  .V 

a.  bimilricbi.  OL  91.  0;  I.  5,  56.  IL  1, 
25.  12,  81.  1V:4,  50.   . 
himilriche.  0.  L^-a,  32.  in  Cod.  F. 

N.  13„  5.  44,.a  67v  4.  80,  .16. 
himelrich^.  N.  73^  2».  !l04,:ll« 
KAUUIRICH,  victoriam  finartyrwnj  in  H.  22. 
fidieint  ein  entstelltes  Wort  zu  seyn ;  et>Ta 
ka  wer  ab?  Grimm  «eriBotbet  kann!  rieb 
(d.  b.  kauuin,-TieU)^oderfka.ricb. 
RlHLtH,.  der  Form i nacb  tinser  ttidflidff  re- 
gaUs,  diues,  *  >!.., 

tihlicha/regalem>..Ef.  oau.  2. 
ricblicfaa,  rcg^lei^^  La.'J.i  1. 
r  i  h  1  i  h  o,  splendidäel  feptdaeJ.iBJk\  lv2. 3.  Mcr. 
rib'lib^n^  rihlicbeni !i/i/£6im.  D.  II.  336. 
hmhülQ,  adv.,ls/aemade.i  M.  30.  31.  Gb. 
Gc.  1.  3.  6.  Lcv  i.  Qi  ^pipät^yiiUripce. 
Pr.  Y.  ricblicbo/yifj^ivA.Bo*  riclicbo, 
splendide.  Le*  %  tichlithif'/estive.Bo.i. 


.« < 


.  «I 


*    « - 


■ .    ■ 


M    t 


iip.y  JiMf.i  K  .'4Sr<12>:    w.  .V 

J)  .".Ii^tbidoiil^^angaiiritfed^ai^iofAiEifci 

•  1     •  :  .   .  .  Bodbuiiin^and  .Gebtancbo-   .i 

didtfoB..  K.  36|!  Ifi^  61»  &i64yria  1 

,  ..fi^  .&.»G«.  Z.Aiaiperimm.J.  13^  t 

daniia.  BlL29.  Q^^  •6«imi&iMi(\^ 

Can.  10.  lUifimd.]  t.  ambiiU^  M 

.  /  ! i^%  .$fe^/BiU  K  2. 2t  ricloma, 

.^CiO^i  nals.goideii  aUt  ribto« 
Hj  93;,  .54';miejijrteii  labtuomi 
49»  Z>  in.ribiM^ooies.ftfeelii.  G 
.::  .T;  .ken.finiejB  kwdMa  »i.ciobidvai 
minnon.  OL.  88..:aj>ndn:fcr  io  s 
.;g.en2^a  KiLu>axiimali^;Si;giri  i 
ruaine,  zi  8j|Brem0Tleliidttaiii 

IL  5,  8..:.  /  ..    .  '  .      .  i  T     . 
:    Fimq.'  Mnd.  Flei*ioa&  •  • 
n,  H  riibtpTom..  M*  i»..29;  Bo.  S.  Ci 

11.  Gc.  1.6.  N.  36^16/64, 10. 
•)   L-  ,1  ric.b#(lqafli,iOl  83..  1    . , 

.  ?ib$&.mi  ftrg.  .  /,;  .  » 
.  y..i.i  cikli^Qin.#f.  N.  33,  5.  48,  7. 
i.  Co. 
ricbtuo(De.s^::Wni.*8,  7« 
.,fi(;tuo!n)»s.iytn.  IL;:..    . 

n   .   ,  iriic^^ipojn.^^*  >^«0.  IX-i 
ribtuomis.  >\i58,  .5«:i 
d.  s.  ribtuome.    l^t^v  Sbe«  £f.  1.  J 

.     ll,8.  »fl^  a.:l>!n5l,  a.: 
.  .    libtAQnimfj^  INjiSOj  U.  68,  3 

;ric)itu.O(ttf..M.  70||  7.j 

ricbidu»mfff:0...lL  5^8. 
a.  ^.  ribtttom.!  N;  30,?.  35^  6.  i 
52,  6.  6S,  ^X.  Jllo«  Pa.  Pnid.  1 

ricbtuom.  Wm..  8,.  11,  Mcp. 
.!:  ...     ■,;.  .i«ihduoni^:Vyip..  4,.2i 

!.•  LI  ..-.  ,rioi|dupnfi.,^\m..lX.  4,  2. 

,j    .:.:    :!    .  viqjied]i^oi|i.  .\Vnn..IV.  4,  2. 
.,. ;    :  .   i.rifibe^um^in.  \Vin..lU.  4,  2. 
ribiduam.  U.  I^,t^  .^ 
r  n^pi^iribtuo^ma.  ISt;  ^l,  11,  ,7a,  6. 

ricbtuoma.-  N,::10ß,-3i. 

rictoma.-Gc.  JO.  i    :   ii 

if./i/.  ribtaomeQ.  IS.  118,  i^  .  «^  ,i 


I       . 


395 


Rica 


RlCEl 


me 


rihti^omiin.  Gc.  3. 
a./rf.rih4itoina.  N.  48,  12.  73,  26. 
riclituoma.  N.  72,  25. 

ÜÜERALTRlCHlTÜOM,  m. 
a.pl.  uucrltrihtuoma,  diviiias.  N.  72, 12. 
lÖCHIDA,/.,  Jj^errfc^aff. 

rihchida,  tyramidem.  K.  27. 

rihliidotn?  —  rihhidom^unrehtrichisodi 
ijrrahnidem  (sibi  adsumerdesj.  K.65.  (rih- 
hidom  für  trihhituom  za  nehmen  verbie- 
tet die  kcronische  Form  tu  am  f  ür  tnom). 

itICHISÖN,   ^errfd^eni    regnare   (cf.   angels* 
rjcajah). 

rihhiaot  in  huse  iacobes  zi  enuidü.  T. 
3,  5.  er  rihhisot  glthiuto  kunin^  Ihe- 
rcro  liüt'o.   0.  I.  5,  29.   trübten  riebe- 
sota  über  diete.  N.  46,  9.  rihhisonter, 
naolcrimmer,  tyranniis.  TEm.  1.  an  dien 
impieias  ricbesot.   N.  87,  7.    so  uuieo 
michil   unreht   in   uucrltc  richesoe. 
N.  118,  69.  uuie  lango  sol  mir  daz  uue 
•     1uon,dazungelouba  ricbesot.  K.  12,3. 
Hif.   ribhison.  Is.  9,  2.  T.  151. 
ricbison.  T.  95. 
ricbcson.  N.  1,  1.  44,  7.  59,  10.  88, 

12.  95,  10.  Bo.  5. 
te  richesonne.  N.  71,  7. 
(er)  ribbißot  T.  3,  5. 

ricbi8o!t.  0.  I.  6,  29,  N.  II. 
rkhespt  N.  10(a),  5.  12,  3.  54,  20. 
60,  7.  71,  5.  88,  5.  98, 1.  145,  10.  Nrn. 
(«iCL)  «icdieaoat  N.  46,  4.  ^,  13. 
(er)  ricbesoe.  Ji.-  118,  69.. 
(er)  vIcMaota.  T.  11,  3. 

richesota.  N.  46,  9,  92,  U  95,  10.  96, 1. 
ij9i/n   riebest).  N.  44,  5.  . 

E^ar/*  rHcbisundewiCan.  10.  12.   • 
rihhisanter.  Em.  1; 
richisonter.  Can.  8.  9. 
richesondo.  N.  28,  10. 

aiCHISOD,  n. 
g.  hero^stin  ricbisodes,  arc/ätyrannica. 

Em.  7.  Can.  8.  9.  10. 
0«  unr <^h-t  richisod  (im  Druck  steht  fälsdi- 

iirii  ttorebtrichi  so),  tyrannidem. 

IL.6ä. 


REICHJAN,  reichen,  fic^  erflrwfcn.    CS.  auch 

liAL^xl    und   vergleiche   andere    Ufber* 
gänge  des  a  in  ei,   wie  z.  B.  in  .^nan  und 

mcinjan. 

;.  ..  i: 

uuieo  ferro  unsih  praht  babettdta  go- 
tes  minna  unde  uuieo  hoba.ai;fei. 
chet^N.  103,  3.  dar  ana  sceinet  iro 
(gnada)  manigfalti,  daz  isi  sQ.Cerro 
reichet  iob  ze  menniseonioh  %^  fäbe. 
N.  35.  8. 

GAREICnJAN,  ser€i(^en,  pertingtre. 
Inf.  min  humanitas  hina  uf  ze  dir  ge- 
reichen ne  mag.  N.  16,  6.  ib 
sago  in,  poieniiam  iuam  ei  justi^ 
#miii  gereichen  hina  ufz^  dien 
hohes  teil  dingen.  N.  70,  19. 
{ex)  gereichet:  datva  sanctä  ecclesia  fer- 

^    rost  kereichet  N.  If2,  3.  '  \  . 
(sie)  kireicfiant,  pertingum.  Rb.  • 
(«e)  gereichen:    er  ist  hohor  danne 
t  doheiniu  Corpora  coelestia  ge- 

reichen. N.  114,  3. 
/lonr.  kereichet:  men^nisken  stimma  ne 
mag  iure  fiernalt  nicht  kerei- 
chet uuerden.  Mu. 

ARREICHJAN,  errege«.     '  •' 

Inf.  irreichen.  Mcp.  •• 

erreichen.  Bö.  5.  ♦ 

ze  irrerchenne:  üuanda  zc  tficn 
so  hohen  dingin   d^ihgehdo  ir- 
r  ^-     -r     .lag  ib,   nah  mir-ne  gesBii#Ui| 
sie  le   irreichende,'  so  ittw 
ih  is  kedingta.  N.  118,  28f  •  -< 
(sie)  irreichent  dib,  aceedini ad te (ma^ 
laj.  iY  90,  10.f.. 
.  (er)  erreiche  den  bioleL  Bo.  5.      -.  .. 
1    (er)  irreibti:   si  (sela)   ne.  rahti  gib 
ubersih  selbun,  uuiealrreibti 
(Schillers  Abdruck  hat  rälschlidi  Ir- 
rcibta)  si   danne  den  der  obe 
iro  so  hoho  ist   N.  41,  5. 

ÜBARREICHJAN,    überreichen    (nicht   im 
Sinne  des  Gebens),  supereminere. 

du  alla  folli  uuizzinnis  überreichest, 
qm.  sedts  smper  cherubim*  N.  98,  1. 

[26J 


397 


RH. 


ROL 


396 


•  n  sinero  imiNorlii/ila/^  überreichende 
alliu  mortalia.  N.  71«  5. 
FitAMG  AREICH  JAN?  (ist  es  framgarech. 
Jan?). 

framgareibta  odo  gadenit,  porrectum. 
Em.  la 
ZÜAGAREICHJAN,  atiingere. 
xn'akereihhan,  ailiugere^  K.  7* 
-iiGAHANTREICHJAiN  (Mnbretc^en,  fic^  wc^ 
MlibcitiDerfc^mirett),  conspirare,  conjurare. 
kahantreihta,  pepigiL  Re. 
kibantreihta,  conjuravit.  Rb. 
.  cabanireihlut, /9^/E^i^i^/f;.  R. 

kibantreihtoti  coniitrastis.  R. 
'   kihantreihtin,  coniurassent.  Rb. 
HANTREICHIDA.  f.,  con/uratio.  Rb. 
KAHAISTREIHIUA,  conspiratio.  R. 
kibantreiebida,  canjuratio.  Rb. 
REICHÖN. 
GAREICHÖN,  gereid^cn,  periingere. 
.    der  nidtro  sin  ne  gereicbot  nieht  ze 
demo  oberen,  consurgit.   Bo.  5.    tiu 
dijffimiio  gereicbot  xe  allen  relativis. 
'     Org.i  kereiebot  ioh  ferror.  Org. 
.■  te  ende  dero  erdo  gereicbontes  (no- 
minisj.  So.  6> 

ARREICHÖN,  erreichen. 

reda  ne  irreichot  tax  einfalta  gotes 
pilde,  ratio  non  capit.  Bo.  5. 
ZUAGAR(:iCHÖN»  aifingere. 

xoakareigotin,  aitiugeraU.  Ib.  Rd. 

Rltttt  aRACH,RAH,RICH 

nnd  sansk.  r«jtt,  redus,  das  vielleicht  eine  saosk. 
Wnrecl  ri)  (die  aucb  von  den  indischen  Gram- 
matikern unter  andern  mit  der  Bedeutung  fixnm 
e$se,  valete,  anfgef&brt  wird)  annehmen  lafst. 
'Wiewohl   mm  die  bieranler  anrgeflihrten   reh 
midreht  dem  sanskr.  riju  entsprechen,  so  be 
durfte  es  doch  vielleicht  keiner  besondem  Auf- 
stellung einer  Wurzel  JlvIJlI  ^  s.  die  Bemer- 
kungen bei  JLVxjLtL« 
GAREH,  adj. 
ir  birnt  gerech,  reht^ze  findenne,  sponie, 
i.f  sine  dociore,  recta  censeiis.  Bo.  5. 


uuieo  snochet  er  danne  den  naeg,  an 
demo  ^r  ist?  ane  daz  er  dar  ana  iraile 
pro/teere  undesin  gereh  nnerden,  daz 
er  an  imo  follecbome  ad  pabnam  sw- 
pemae  vocaiioms  dei.  N.  liS,  33. 

ih  tib  so  gerechensiho  ze  fernemenne, 
promtisäimwi^  Bo.  ö. 

diu  zeichin  unde  zite  des  iaria  faabint 
kereccba  nnde  geuuissa  nart  fdtfini- 
tum  quendam  ordinem  servanij.  Syl. 

Lereccha,  prosperum  (iier,  tuot  er  ans/ 
N.  67,  21. 

grech,  emendnios.  Bib.  1.2.  (M/u  half  reh  ta.) 

garechor^Comparativ.  istgerechera  (hos), 
apparatior.  SyL  —  neh.eines  tiagis  fart 
kerecbera  danne  dero  nnerlle.  Syl. 
8o  ne  ist  tanne  nebeln  ding  kere» 
chera  unde  ordinhaftera  danne  aeL 
biu  diu  nuerelt,  mhil  auiem  amnium 
rerum  melius  quam  misndus  administraivr.  | 

UNGAREH.  —  minia  bein  ungereck  sint,! 
coniurbaia  sunt  o$sa  mea.  N.  6»  3.    ^       1 

GARECHO,  adv.  (cf.  greht  in  garebt).     j 
grech o  den  biniel  siheai,  recio  tw/tej 

Bo.  5.  I 

80  gant  sin  grecho  nmbe.  Org.  | 

[daz  iz  (ore)  ferneme  gereche  awal 

iemen  spreche.  D.  HL  45.]  . 
rehto  geskafeniu  ding  fariat  io  ge 

recfao.  SyL 

GAREH,  fi.  (kreg,  pertinadae.  Dj  fc  S79.f  g^ 
hört  wohl  nicht  bieher). 
mir  gereh  aide  nugereh  pegngenfe,  im 

danchon  ih.  N.  33,  3. 
in  allen  gerechen  sin,y7oner».  Be.  & 
sid  tes  siechen  muot  se  ereat  in  die 

gerechen   ne  uuas,   das  ai  mit  im 

mahti  dispuiare.  Bo.  5. 
do  du  in  grechen  uuare,  imteger.  Bo.  5* 

UNGAREH,  n. 
II,  a.  nngireh,  immultui.  T.  163, 4. 199, 1 
g.  s.  nngereches:  ende  »Heia  ungerc 

ches.  N.  10  (a),  18. 
0.  s.  nngareh  odo  fara,  emUiionem.  % 
JMfr.nngirehbu:   mit  mihkiln  nogi 


3W 


Rm 


mu 


m 


't^hhUf  magno  impeia  (grexprae- 
cipitaiui  est  iu,  mawej.  T.  53,  10. 
n.pL  ungareb,  inquietrulinäi.  £«|.  1.  Cao. 
8. 9. 13.  seditiones.  Em.  3«  Can.  SM  1. 
d.pL  nngarehkonii  passitmibus.  ILnus  19. 
ungerechent  min  aela  ist  batto 
in  ungerecben)  valde  fyrbaia. 
R  6,  4. 
KEHT  (Stade  nju,  goÜi..raibt8,  alla.  r«bt, 
aagels«  rebt,  ribt,  nord.  rettr,  lat  rtctus\ 
rci^ t|  reetuä,  fuiUü.    Ist  vielleicht' van  reb 
iiiobt.su  (rennen  (im  Alts,  wiehselt  reb-  mit 
•    f  eht«-)«  •  . 

'1.-.      )\  fiedentmig  und  Gebraocbs 
1  .   l^MfM.  gL  K.  Sg.  913.  m  N.  77»  36.  ;m/ii#. 
T.  hil.  Wm.  1,  4.  N.  42,  S.  gl  K.  Ra. 
.  otffxfiis.  D.  IL  352.  N.  17,  27.    rebter  v. 
kartervr«S9HAM.1l.  ittrebti  las  in  oui- 
liest-—.,  par  est.  Mcp.  22*    das  ist  föne 
idiii  rebt  N.  94,.  6.  min  helfa  ist  reb. 
tin, /Mf#a.  M.  7,  11.    got  ist  rebter,  />#• 
istfM.JJd»  iroherza  ne  nuas  rehtes  nui- 
der  in,  rectum  cum  eo.  N«.77,.36.    sie 
macbont  iz  so  rehta-s,  lob  so  filnsleh- 
taa.  O.  L  I,  15.    tbaa  nuir  seheni  reb- 
taz.  O.IL  12,  56.  sprab  tbaz  rehta  thar 
ibo  zin.  O.  IIL  22,  47.  .tbie  rebte  iob 
tbie  gnate.  O.  V.  22,  2.  die  rebte  sint 
in  iro  berzen.  M.  72,  1.  fon«  rebten 
triuuon.  Bo.  6.    die  nuirsisten  rebte 
getnon,  impias/ustiJicare^^^lOfilk  tuet 
.  rebio  sino  stiga,   reetas  faeite  semiias 
e/iis.  1\:13,  3i  maerde  abaliu  in  reb  tu. 
T.  13,  3.    got  unser  rebter  fst,  redus* 
N.  9t,  16.  rebt  man,  justus.  N.  104,  8.  — 
-    ,      glot  rebter,  justus.  M.  10  (b),  7\.  -^  der 
rebto  trubteib,  /rolM«.  N.  128,4,  —  der 
rchte  ribtare.  N.  7,  12.  **-  rebt^rin- 
geltare.  N.  50,. ft  •^.rehtero  sanonsm. 
La.  1.  •-*  rebt  urt^ilda  Bo-  5.v.—  rjeb- 
tiu  gUoubaw  6t.  70.  -^  Yehtin  relaiio. 
.  lOrg.'^-irieb'tiu  rei«uil^aj'Ba.  Jii.  ««^idiu 
-    rebta  fermimert  R  54^  22.  t«-  lebtcra 
rejdina.  O.  IV.  7,'S4.  *—  minero  rebton 
cinonga.  C.  —  in  rebtemoim'uatei'  0. 
IIL  20,  141.  -*  in  tebt^ru  knsti.  O.IV. 
37,  9.  «.  unter  rebteru  eidsuuertiu. 


K:  59.  ~  reh^an  diiom.  T.  104.—  r.ejita 
chlaga.  Bok  5.  •^;rebte;i  «»ize.  Bo.  5.— 
rehte  gedancha.  N^  93,  14.  —  rebtero 
uuercho.  ]N.  118j  20.  —  rebten  gitrab* 
,  t<r0,  0.  IV.  37,  1.  —  rebte  Site.  Bo.  5.— 
rebtiu  berzen.  N.  18,  7.  —  rebten  hu- 
gulistin.  0.  IV.  37,  38. —rebt  arno  gi- 
zit.  0.  IL  14,  104.  —  rebt  erda.  N.  142, 

/  10.  —  rebtaz  bluot  T.  14L  —  rebtes 
Sanges. ;Mq>.  -^  rebtes  libes.  N.  52,  3. 
—  rehta  stiga.  N.  75, 1.  —  rebtero  ferte. 
JN.139,4.  —  rebtemo  uuege.  N.  2, 12.— 
rebtemo  fade.  N.  139,  5.  i^  in  rebtero 
slabto.  N.  13,  6.  ~  tbas  rebta  Hobt 
O.  IIL  21,  10.  ~  rebt  medkel  N.  70,  2. 
Form  im  flexionsloseu  Znslandec  ' 

rebt  T.  5,  7.  7,  4.  212,  2.  Wä.  1,  4.  N. 
7,  11*  3>,  22.  42,  2.  74,  6.!  gL  K.  Ra.  O. 
IL  14,  104.  Bo.  5.  Mop.  Ho.. 

recht i.  Sg.  913. 
'  starke  Flexion: 

'        ■ » 

».-  s.  m  rjebter.  a  H.  20.  Bo.  6.  Nd.  N.  10  (b), 
/7.  50,  6.  91,  16.      • 
'  r^htir,  lÜfAilt .       .     *      ■      . 
n.  s.  /.  rebtiu.  D.  IL  352.  Ct  70.  Org.  Bo.  5. 

N.  2,  ILNP. 
n.  s.  vh  rehtas.  T.  141. 

rebtes.  N.  77,  36. 
'  ^.~ik  m:  V.  ii.,rebte&  N..36,  30äilcp. 
rebtis.  N.  62,  3. 
g.  s.  f.  rebtera.  O.  IV.'7,  %L  ^    f    • 

rfehlero.  Ma.  M.  13B,  4.     ..^  .^  ,  .^ 
.\d..s.m.u.n.  rifhtemo.  0.  L2,  IL  IIL  20,  141. 

IV.  37,  14  N.  2,  12.  30,  19.  138, 
12.  139,ii5.rOrg.  Bo.  & 
,  d.'s..J.  rebteru.  0.  IV.  37,  9*  Ia  9,  4.  K.59. 
rebteco.  Nf.  N..  13,  6.  Oll 
rebtera.  N£  IL  .   .  i 
o.  s.  m...  reb  tan«.  Tw  104.  . 


1  .  .T    ^»  /^ 


rehteil  (kann  auch  sckwacb^ si^jm^  N. 
7,  10.  26,  11.  33^u22i^a6,  25.  68, 
28. «106^ 4^- '\       '•  i.i  »i    '.^  ...  .1. 
^rebti«\(schiiack?)4)Ii.lOO(  &  .i^ 
o.  s.  /  rebta.  Wk^  Bo^  &:II.»il4a,  .10.^^ 
a.s.  n.  rebta»'  0. 1  1,.  lftjiL'liL,.&^lIL 
16,  46ii'*    ■'  ■    .  .'  ^  ^• 

rebtez.  Bo.  5. 

126'! 


v^l 


RDL 


RIH. 


»     n.ptm.  rehte  K.  7.  0.  V.  22,  2.  T.  76.  118. 
-  '■  ■■  N.  15,  6.  16,  a  33,  la  36, 29.  72, 

1^  93,  11. 
nipl.  n.  rehtiu.  T.  2,  2. 
.»   g.pl  rehterio.  Le.  1.  3.  O.  V.  25,  84.  T. 
2,  7.  77.  141.  Co.  N.  118,  20. 
rcbtoro.  T.  110. 
d'^pl*  rebiem.  H.  1. 

rehten.  0. 1. 13.  28.  IV.  37, 1.  Bo.  5. 
N*  33,  16.  57,  12.  68,  29.  101,  25. 
rehiin.  Ho. 
ü.pl.m.  rebta.  N.  118,  128. 
•  »i^i.i  rchtc.  T-  32,  3.  56,  4.  96.  O.  I.  26, 

.      i     ^       14.  N.  7,  11.  11,  9.  36,  14.  49,  4. 
-    •  •    '        61,  10.  70,  17.  81,  3.  Bo.  5. 
a.plfi  rcbto.  T.  13,  8. 
■'^  ä.  pL  n.  xehxXvL^  N«  18,  7* 
.^*  .1  !         trebtn-O.  IV.  6,  60.  T.  13i  3. 
v.plm.  reble.  N.  32,  1.  96,  12. 

8cbwadi: 
B.  s.  iti.  rehto.  Bo.  5.  N.  10  (b),  3.  36,  21. 
,  r     5  57,  11.  63,  11.  128,  4.  140,  5. 

n.  s.  f.  rebta.  Ct.  68.  N.  54,  22. 
g.  3.  m.  u.  n.  rebteo.  T.  141. 199, 11.  N.  36, 12. 

93i  21. 
g.  s.  f.  rebton.  Co.  1.  ■ 
d  s.  m.  u.  n.  rebten.  N«  5.^  13.  36, 16.  54,  23. 

96,  11.  T.  199,  5. 
a.  j.  Q.  tehta.  O.  IIL  2K  10.  22,  47.  IV. 

20,  33.   V 
V.  s.  m.  rebto/T. '179,*4.       ' 
n.pLm.  rtblott.  T.  182.  Wm«  1,  4. 
.\i\  cl'  -■  rehuri.  N.36,6.61,8.124,3. 139^13 
,-u\  .  relitiii.  N.  64,  12.  88i  37.  91,  13. 

^./7/.  rebtono.  N.  U. 
v/ribtorf.  N.  1^6^  33,)2a  34,  3.  36, 
'  •    39.  39,  6.  48,  15. 
tecton.  N»  1,^  5.   i  ■      •  i 
a.pLm.  rebten.  N.  36;  17.  138^'20i    '    ^ 
^  d«  pL'ß  «ebte  o^  M.  1 18;  ?•         > 

n.  s.  m.  rebtero,  jiutiar^'Otg. 
n.  i^  m  relAera^  nmgU  jttttumi  Org. 
o.»a  ik^eBterenJN^Vi;  6.    '       :\    '     . 
.llb.^flt:rtht«lreil.  K  ll%.d9l    .         .   u 
d.  pl  rebteren.  0.  III.  26,  11. 


■■■   1 


rebtoran,  emendathribus.  VL  30.  Sb. 
Gb-  1.  2.  3.  ^ 
Superlativ:  •  ^ 

IT.  f.  n.  rebteata.  Bo.  5w 
a.  Si  m*  reb  teste  IL  Bo.  5^ 
REirr,  n.  pr. 

UNREHT,  unrecht,  in/usites. 
Bedeutung  und  Gebrauchs 
«nrebt,  perperam.  M.  31.  Ec.  Le.  1.8«  in^ 
rebtiu,  inproba.  Gc;  8.'  unrebt;,  imqwis. 
T.  108.  untehtan,  simsirisfärtibusJ.PmA.  1. 
der  ttnrebto>,''iir/iijliyf.^  N.  35,  2.  bn^ebt 
bio,  {ididter.  R.  unrcbtiu  fernuorf eni* 
Bo.5.  kiuurt 'iinrebt,,oM0cf<ff/io.  Ra.gl.K. 
unrebten  rJKtüotan.^Ps^ -^  onreliteD 
4u<g.  NaJ-^.dn^eblea  giratea.  OL  94. — 
«nrebtenAö  belenneJ  Ca  — -  in.*tbero 
tinreetun  na-iau,'tiniiu»NiM« -Gaii.'4»  —  ir 
oarebtcn  diete.  R  10  (a),  16.  —  anreh- 
temo  nian.N..17,49. -— unrebtemo  gute. 
Md.  -»^  unrebterö  miakelango.  Bo.  5.— - 
unrebt  uuorl.  N.  40,-19.  —  inirefatemo 
gebileicbe.  N.  59, 10.  — >  unrebteiro  oue- 
lunga.   Co.   ««•  unrebtero   suobhunga. 

-  Can.  10.  —  unrehtere  anadabti.  ^Co.  — 
1        nnrebteu  uttolen.  T.  108.  -^  oafebten 

uiiehsal.  Bö.  5.  ^-  unrfebta  frettul  M. 
..>  94,  1;  —  unrebtiu  berxen.  N*'73;  20. — 
unrebtero  gitbanko*  Ct  63.  *—  nuelib 
ununterskeit  magiunrebtera  sin  fam» 
fusio' -^  initpäarj.  Bo.fi.  unrebte.in  iro 
geloobo,  heretici^   M.  5,  7.    in'  anreht 

;  Flexionen.  :    ^        <  .     « 

—  '•     atark': .  ^'.  -  :.i  i  :  .  .*' 

-i    R.^  in.  unrebter.N.10(a)y3. 93)20. 118,118. 
1  *  )  -••        «arebtir.  M.  II.     ... 

-ii.^.tj/1.  unrcbtiu.  Bo.. 5« 
.    nu  «;  R.*- onrebtia.  Orgi 

.i  gM  s.  nun^-ik  unrehtea.  *Ct  03r94.  C».i3.  Otl. 
.-.    \ .     i! i  ..  N.  70,  .4;  Bo.  5w 'Wnu  3,  10. 
i.i^.-#.  f.MtithUw6.  N.  54y  22.-61,. &.tBo.  5. 
i  ;  af.i#^m.-«.  ^unxebiemo.  Co.  Bo.  5.  Md.  N. 
n.r^  >    .        17j  49.  42,  1.  69,  la  139,1. 

O  ifa  A  /v  onrekferoi  Co.  Can..  10.  Bo.  & 
./)  M  un? ebtere.  Co. 


4 1 


3 


Ria 


Ria 


404 


.1  ■ 


*    0^  f.  m.  onteble«  (sdiwacb?)^  Na.  N.  59, 3. 

7«,  14- Do.  5. 
'     unrchtin   (schwach?).   N«  91,  6. 
100,3.. 
a.  «•  /.  iinrehta.  N.  94,  1. 
Ulirefada.  Co.  4. 

n.pl.m.  anrehte.  N.  5;  56.  24,  3.  26,  13. 
34,  ii.  36,  29.  48,  15.  53,  5.  72, 
11.  T.  118.  Bo.  5. 
ünrehti.  N.  IT.  • 

n^pL  J^*  u n r eh  tö ,     comtptae    ftörrupfe' 

Gc  9.^  Gc.  8.  ■ 

n.'pt.  il.'uDTehtiu.  N.  73,  20.        ^^ 
^   g*. /i2:  tffarehtero.  CtOd.  Co.3.N.73,20. 
•    AT^/.^iifirchteii'*  T.  166,  3.  N.  50,  15. 
-•V     74;  5.  119,  2.  139-  4.  l40,  4. 
orirehtan.  Prud.  I. 
a.pl.M.  üArihte.  T.  32,^.  Bo.5.  N.  49,4. 

50,  15.  118,  113. 
a.  pl:  A.  unirehtiti.  Gc.  9.' 

jBchw^ch: 
f^.  i.  iK.  imreh'to.  N.'  35,  2. 
g»  #•  "in.  anrehten.  ßo.  5. 
d.  s.  m.  anrehtcn.  N.  35, 5.  96, 11.  T.  108. 

unrehtin.  N.  50,  15.     ' 
dL  j;  yi  unrectun.  Can.  4  .  * 

0.  's.  m.  aiirehtoo.  Ps.';  cF.  ^rke^Piexion. 
a.^s. '/.  ünrebfon.  Bo.  5.   ''    ' '    ' ' 

n.  pLm.  uiirehteD.  N.  If. 
^  unrehtin.  Ne.  IL 

gf.  fH.  unrehton.  I^.  4^  ISw 
0.  nL  nu  onreh^en.  N.  72,  3. 
unrehjiin.  pl.  72^  15. 

t;.  pl.  nnVehten  (diele).  N.  10(a),  16. 

Comparaliv: 

unrehiera,  «iiu^ttMM^.  Bo.  5. 
.o.  «•  p«  anrebteray  Qrg- 
la^jy/.M.ji.firebteren.  M.  74,  Sf* 

.    Superbtivi 
;«  der  Mnairiiteako.  :Org.    - 
dai  nnrehiesta.  Bo.  ö.  '     '-l 

BKHTOy  «An.,  ri^t/  ^«ele>  /iwiry  n 
rdit*,  «i#ela.  tibtc). 


f         • 


I  ■■=■ 


.«        f 


^    1 


Formen: 
Fcbto.  K.  T.  R.  Co.  0.  Ib.  Boi  5.  N.  Pa. 

Rä.  gl.  K.  Rb.  Em.  33.  Syl. 
rcchto.  N.  4,  6. 
rchtlo.  Rb. 

rchte.  Ho.  N.  II.  (Bib.  5.) 
reto.  Em.  33. 
reht.  gl.  K. 
^et  Em.  33.  ^ 

Bedeutung  und  Gebrauch : 
i^i^fe.  Pa.  gl.  K.  9A^.  flo.  N.  II.  T.  205,  5. 

K.  3.  recte.  gl.  K.  Rb.  riie.  Jo.  Rb.  gl.  K. 

Gg.  8.  rebto  sus,  dtuüaxat.  Ib.  R.  rehto 

in  uuaru,  rehto  in  uuara.  0.  I.  2,  46. 

IV.I  10,  5.   18,  14.    rehto  in  alauuari. 

O.  III.  2.  28.    iz  ist  thcr  aelbo  rehto. 

O;  III.  20,  33.  rehto  leben.  N.  1,  6.  47, 

II.  0.  I.  15,  3;  sprah  rehto.  T.86.  daz 
hu8,  tes  reht^  undc  rcdelicho  ge* 
flegen  uairdet,'<foiim^  ea,  qnae  raiione 
tegitiir,  Syl.  rehto  gechoront.^.  134, 3. 
hazeta.  N.  138,  22.  cberta  ih  mih.  N. 
58^  5:   phadon  N.  14U  3.   giscribe.  O. 

III.  1,  12.  gangan.  O.  lil.  23,  39.  pinot. 
O.  IV.  7,  78.    sprechet.  O.  IV.  11,  46. 

^  liuunn.    O.   IV.    16,    13.    antlingitos. 

T.  128.  duomtoa.  T.  138.  arteile.  Em.  33. 
becbennei  bäbo.  Bo.  5.  der  rehto  fe- 
.i: '-•'•■  Cet  (im  gedruckten  Text  steht  fälschlich 
:  •  •  r    de'ro).  N.  39, 11.  [uil  rchte,  be^e  (ira^ 
.r.  .'  .  igcor/.  Bib.  5.]    daz  ist  ret   uirinlih 
'  ■■  ding:  Em.  33.    daz  ist  rehto  pealuuic 
dink.  Em.  33. 
Oomparativ: 
!      rebtor.  — ^  rebtor  gilouben.  O.in.26, 12. 
;1         röbtor  a-nafiang.  Oh.  67..  rchtot  ze  sa* 
^cnilc.  Org.    aide  ao  iz  rehtor  chit. 
N.  30,.  18.    ih  naile  iz  rehtor  sagen. 
N;  143,  15.- 
rebtere,  reciiusfcompararej.  Ct  T5. 
I    '  AL AREIHTO  uuartent,  qiuilitimque  cogi- 
'  'taihne  prospicitis.  Bö.  5. 
UiNREHTO,  adv.^  unred^t    injusie.  K.  63. 
'improbe.  Gc.  8*  indigne*  Ri:  29.  6c.  1.  6. 
pKae/udicabiliier.  M.  24.  Can.  10.  11.   un- 
t     r'ebloj  wrripU*  Gc.  9.  ist  \YohI  n^pl.f., 


.m:  * 


u 


-•  \ 


•  > 


i  • 


.-i 


405 


Rttt 


Bifit 


^ 


da  In  Gc.  8.  corruptae  MUkL  unrehto 
kioaalctoS)  usurpasii^Ja»  kifaicton, 
usurpaverunt.  IIk  Rd.  farenicQ;;  mi^r/a 
gereniibus.  N.  25,  4.  lononr.  N.  $7f  21. 
unandost  N.  49,  22.  niipdeilet  0.  HL 
16,45.  dati.  0.  IIL  4,  35.  uuegept.  N. 
61,  10.  chosont  N«  74^  &  g^lonot 
Bo.  5.  uurecti  n\\n\i^ MSwrpaUlß^  un- 
rehti  uernomcniu  geacrift  N.  U» 
Superlativ: 
iinrehtiste,  nitiosissime  (varietaiem  mul- 
forum  codicum  ampuiarej.  Mu. 

UFREHT,  aufrecht,  erecius.  N.  56,  7*  (uf- 
reht  8ol  er  gen.  D.  IIL  44.}. 

REHT,  n.  (alta.  rebt),  Siedlet 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
JUS.  Rb.  Rc  Org.  Gc.  8.  Can.  4. 8.  9«  Prud.  1. 
fustitia.  T.  25,  7.  N.  4,  2.  16,  t  17,  28. 
k.  3,  3.  5,  5.  K.  2.  16.  Judicium.  Mi].  M>- 
Sb.  Gh.  fusiificaiio.  Bib.  1.  2.  raiio.  Pa. 
gL  K.  aequum.  Ec.  atquiias.  K.  p.  N. 
16, 2.  rectiiudo.  Frg.  43.  vicioria.  Biil  1. 2. 
luge  rebt,  falsa  fusiiiia.  N.  18;  9.  iz 
ne  uuare  rebt  Bo*  5.  dien  rieht  tun« 
cbet  N.  5,  9.  aie  gitbahtun  rehtes. 
O.  L  17,  64.  thar  ihabt  er  fiin  ? ebtea. 
O.  IL  1*2,  6.  rebt  minnonti.  O.  L  4,  8. 
ib  rebt  habeta.  N.  9,  &  rebt  frum- 
min,  Judicium  factre*  SyL  rebt  finden, 
fudicare.  N.  97,  9.  ius  dicert^  &^.  rebt 
(iprechen,  jus  dicers.  SyL  uaeg  rebtea. 
O.  IV.  15,  19*  opber  dea  rechtes.  N. 
4,  6.  des  rebtis  scidango,  scismaiis. 
N.  54, 16.  leite  mib  in  dinemo  rebte. 
N.  5,  9.  in  dinemo  rebte  loa«  mib. 
ff.  30, 2.  manota  sie  managfaltes  reb- 
tea.  0.  IV.  15,  54.  umbe  lebt  abtunga 
lident  N.  34,  23.  föne  mii^en  uuan* 
heilen  liden,  dienobandemo  reblo 
hincbent,  ne  niruerreist  da  dina 
gnada.  N.  39,  12.  giloübeit  »ie  io 
rebtes  in  licbamon  kriat^ai^'  0.  IV. 
29,  11#  die  mib  dines  rdbtta  irrent 
N.  6,  8.  mit  meren  reblea  Mcp.  mit 
domo  rebte,  cum  jusiUku  IN.  46,  15. 
mit  rebte.  Ct.  82.  N.  &,  8.  7,  &  11,  9. 
33,  6.  37,  5.  40,  5.  Mcp.  Bo.  5.  Org.  — 


mi/t  rebte  min  brnoder  hotzea«. 

8,  1.    die  4int  mit  richte   begr 
>:  smb  -^/ Wra.  6,  6.    mit  rebtu.  C 

Schw.  Gc.  8.  9.    after  rebte.  Bo. 

9,  9.  34,  24.  Da.    nab  jr.ehte,  im 
täte  (judicas).  N    66,  5w    nah  tii 

,.  rebte.  N.  7,  9.  pi  rehL^,  jute^  Sg 
VA.  IX.  642>  Gc  5.  W.  probaMiter. 
Can.  6.  .11.  13. .  bene ,  (irascij.  MX.-t 
1.  2.  preragoiiva.  Ra,.  gL  K.   thai 
rebte  uuaa  sin  drat  0.  IL  9,  4 
er  giloubti    ubar  al  so  ix  bi  i 
nuesan  scal.  O.  IIL  2,  13.    in  i 
ounnderbaft  N.  64, 7.  t,|]\|oo^oroef 
j        in  rebte.  T.  4, 16.  fop  xehte.  t.  1 
N.  5,  13.    uuidar  rebte.  O.  IIL  ' 
Org.    zi  reble:  tbai  %\  i;ehte  un 
(jiufum  fttentjy  gibn  iu.    T.  10£ 
rebte  erteile  daa.  N.  36,  6.    b< 
rent  ze  rebte.  Np  44,  6.  so.  rebt 
tont  ix,  recia  judicate.  N.  57^  2.  i 
ein  ze  gnadon,  nube  oah  ze  i 
poeniientem  suscipere.  N.  50,  16.  r« 
ejp  ratione.,  Bib.  1.    ex  jiMUcio.   fi 
diu  rebtu,    ea  raiione.  Pa«     uual 
rebtu,  q9Ui  raiione.  gl.  K.    trubl 
.     .    teht  sint  crebt  N.  .18,  9.    in  dii 
rebte  uuerdent  sie;  irbphet,  na 
iro  rebten.  N^  88,  17. 
Form  und  Flexion, 
n.  s.  reht.  T.'  35,  7.  0.  V.  23,  126.  ^ 
16,  1.  17,  28.  18,  9.  35,  7.  ; 
39.  10.  42,  2.  Rb.  Gc.  8.  Cm. 
Pc.  Org.  Sb.  Gh.  Syl 
rehd.  Is.  5,  5.  gl.  K. 
rect.  Can.  4.  i- 

retb.  M>.  €an.  8. 
g.  t,  rebtes.  O.'  I.  16,  13.  17,  64.  II. 
IV.  7,  84.  15,  19.  19,  18.  2£ 
K.  p.  2.  16.  T.  123;  Ni  6.  a  1 
IS,  10.  22^' 8.  23^ 8.:C4K  Ec  C 


Bo.,5.  N.  H. 


ii  • 


.  rebtis.  Org.  M.  64,  16.  70,  3;  10 

rechtes.  N.  4,  6.  50,  9t.  70,  2. 

d»  *i  (et  i)tstr.)  0.  IL  9,  4«^  IIL  2,  ; 

68.  T.  4,  16.  ;I09.  17a,  4  fi- 

5,  8.  7,  9.  9,  11.  16,  15.  17 


_» 


\ 


(K7 


lUH. 


Bm 


408 


i  j  ■  33,  6.  U,  24v  36,  6.  37^  a  40,  5. 
44,  6.  50,  16.  57,  3.  64,  6.  66,  5. 
.  66,  39i  Na.  Nol  O^  Bo.  5.  Mcp. 
Yim.  6,  .5.  8, 1.  Bih.  U  3.,  Mi  f.  Mi). 
ku  5.  W.  Cna.  4.  6;  11.  13.  Ra. 
t^J^.  Ffg..43.  Pa.  Sg.  193,  Gc.  5. 
VÄ.  ix.  642.  Ru. 

rechte.  Wm.  II. 
Teht«.  N!  39,  12. 
«.  «.  relit  6.  I.  4,  8.  24,  6.  Is.  3,  2.  K.  p* 
2.  4.  T.  22, 11.  33, 1.  38,  7.  W.  14,  2. 
16,  2.  34,  27.  35,  11.  36,  6.  39, 10. 
N.  11.  Prod.  i.  Bi^  i.  %  Mij. 
reth.  Sb.  Bib.  2.  Ho.  1. 1 
JMfr.(ef.dl«^  rc^tu.  Pa.  sl.K.  Ct.  94.  Gc. 
8.  9.  Schw. 

f 

rehto.  gl.  K. 
ii./i2L  reht,  fudicia.  Mo.  Bib.  1«  P««  3*  yV^Jfi- 
</af.  ?l.  18,  9.  , 

lir^ct',  /ura.  Can«  4. 
g»pL  rebto.  Syh 

dLfi/.relitcn.  R  88,  17.  118,  118. 
0.^/.  rehti  /vro.  Rc.  ftssiiiias.  IS.  10  (b),  ?• 

'  17,  23.  88,  31.  147,  8. 
BEHTOLIH.  —  allero  rehto  lih,  amne 
'  juHum.  SyL  , 

KEBTI,  justitia.  Pa.  gl.  fc 

*ehtc,  fiUiitia.  N.  '^O,  il.  IM,  1. 
VjNREirr,  lt.,  Unrecht  (alta.  unreÜt). 
Bedeutung  und  Gelirauch: 
iniqfutas.  Is.  3,  2.  ö,  b.  T.  108. 145.  113. 
Org.  H.  8.  l^rg.  45.  N.  7,  4.  17,  26. 
25, 10.  K.  2.  Bo.  5.  injmiitia.  gl  K.  Pa. 
K.  7.  N.  88,  33.  89,  a  102,  12.  wtyVi. 
'  ria.  M.  31.  Mart  Sb.  Le.  1.  3.  nefas, 
Bo.  5.  prarfudicium.  M.  30.  Gh.  1.  3. 
unrehtes  scuntan,  solUcitare.  Em.  4« 
unrecte,  inordinato  more.  Can.  4.  die 
dar  sagent,  daz  in  unreht  kitan 
si,  91a  se  laesos  adserunt  Em.  5.  si- 
nes  mnndea  uuort  sint  uiireht  N. 
35,  4.  80  unax  so  ih  onrehdes  gi- 
sahi.  Co.  3.  ze  unrehte  gebelle 
sint  M.  57,  3.  in  unrehte  inphieng 
mih  min  muoter^  m  iniquitatilrtu.  N. 
50,  7.  mit  onrehte  mir  leidin  ist 
vlndicfm  originalis  peccaii.   N.  42|  2. 


mit  ührchtu;  mit  narieihto  nparua- 
ran«  pervadere.  Can.  ,9.    mit  unrehtu 
farchaufta.   Can.  9.    bi  uarehte:    pi 
nnt^hi^r pcrperanu  M.  1.  pi  unrehte, 
immerito.  Mart    pe  unrehte  hareton. 
N.  24,  19»    pe  unrehte, mih  hazzent 
N.  37,  21.  be  unreht^,  sine  causa  (ad- 
versantesJ.K  3,  8.  sie  uuaren  mir  be 
unrehte  fient  N.  54,  4. 
Form  und  Flexion: 
n.  s.  unreht  M.  30.  Gh.  1.  3.  Ra.  gl  K. 
Pa.  H.  8.  Frg.  45.  Org.  T.  145-  N. 
7,  4.  17,  26.  25,  10.  26, 12.  30, 19. 
35,  4,  Em.  5.  Can.  9.  ,10.  12. 
unrehd.  Is>  5,  5. 
unrehcd.  gl.  K. 
g*.  s.  unrehtes.  Frg.  45*  Em.  4.  T.  108. 
113.  122.  141.  N.  16,  10.  17,  5. 
38,  12.  48,  9.  Can.  9.  10.  12. 
unrehtis.  N.  65,  15.  66,  4.  100,  8. 
linrehdes.  Co.  3. 
unrehtdes.  Co.  4.  ^ 

unrectis.  Db. 
d.  s.  unrehte.  K.  2.  T.  212,  3.  83.  Bo.  5. 
N.  3,  8.  17,  5.  18,  5.  30,  11.  42,  2. 
61,  3.  71,  14.  72,  6.  93,  4.  »L  1.  3. 
Mart  Can.  10.  12.  13. 
unrecte.  Can.  4. 
ü.  s.  unreht    Is.  3,  2.  T.  42,  3.  76.  Frg. 
43.  M.  31.  Sb.  Mart.  Le.  1.  3.  Bo.  5. 
N.  5,  5.  7, 15.  16, 2.  25, 10.  30, 10. 
35,  3.  37,  20.  38,  12.  40,  7.  44,  8. 
unreth.  Ho.  2. 
nnret  Can.  8. 
im/r.unrehtu.  Can.  9.  12. 
unrectu.  Em.  1.  3. 
unrehto.  Can.  8. 
R./i/.  unreht,  iniquitates.  N.  37,  5.  39,  13. 

93,  4. 
g.p/.  unrehto,  iniquitatum.  H.  78,8. 
c/./^/.  unrehte n,    iniquitatibus*   N.  38,  9. 
102,  3.  10. 
unrehtin.  N.  129,  8. 
d./iJ.  unreht,  in/nstitias.  K.  7.  N.  88,  33. 
89,  8.  102,  12. 
ANTRERT  in  N  95,  6.  ist  antreit 
(ARBIREHT,  71.,  ^tbvtdtt 


im 


Rm 


Bffl. 


o.  s.  din  erbereht.  D.  III.  72.) 

LANTREHT,   n.    (alts.   Undrcht,    angeb. 
landriht),  iatihttäft 
g.  s.  lantrehtes,  hrniani  juris.  Hd. 
er.  Si  lantreht;  Irteili  mir  ein  lantreht, 
responde  mihi /ridiciunuMB.  Bib.  1. 5. 
lantreth.  Bib.  7. 
cf./?/.  lantrehten,  legibus.  N.  94,  4. 
lantrehtiiij  legibus.  N.  93,  4. 

LUGEREHT,  n,  falsa /ustifia.ti.  18,9.  (kann 
auch  aücomponiert  scjn). 

WERAHREHT,  n.,  jnst\pcntio. 

o.  ph  uuerchreh  i^fustificationes.^.t  IS^U. 
uuäz  sint  fustificationes  ane  aber 
mandaia,  qnae  fusiosfaciuni  ?  u  u  a  z 
ßintsicane  facta  juslitiae,  opera 
fustorum,  quae  imperatdeus?  ziu 
heizzcntsie  aber  sine,  ane  daz 
er  si  recchet?  pcdiu  inugen 
uuir  sie  diuten  frumereht  aide 
uuerchrcht  N.  118,  5. 

d.  ;[7/.  u  u  c  r c  Kr  e  h  t  e  n.jiistificationibus  (dci). 
N,  118,  16.  23.  48. 

0»  p/»  u  u  e  r  c  b  r  e  h  t ,  juslificaiiwies  ( tuas). 
N-  118,  12.  . 
uiierghrebt'N.  118,  26. 

BURGRfeflT,  jju,  SBurgrfc^t  (de  jure  civlli 
ipsonsm  dominorum,  quod  vulgariter  p  u  r  c  h- 
irecht..Ürk,.v.l297  in  ßlon.  Iwic'JL  2H. 
addenies  eideui  domrä  et  monastcrio  in 
eodeni  oppido  ius  urbanum  et  civile,  quod 
vulgariter  purchre^ht  oppellatur.  Urk.  v. 
1245  inßlon.  boic*  Hl.  144.  uns  ze  purh- 
reht  zwen  pfenning*  Ürk.  v.  1303  in 
Mon.boic.III.i88:j. 
a.  j.  burgreht  (scuofen  deino  liut^). 
Bo.  5. 

FRUMIREHT,  n.  —  s.  werahrchl. 

g.ph  frumcrchto,  j'ustificatioßum  (deij. 
N.  118,  33. 

a.pl.  frumereht,  jiMtißvationes  tuas.  N. 
118,8.  sezzcmirzc  eo  frume- 
reht (kann  auch  a.  s.  seyn).  N. 
118,  33. 

(FRONEREHT,  res  publica.  Hd.>  ,  - 
DIiNGREHT,  !>., /WiWujh,  6rric|t^9r((etl. 


'I 


«   dTaz^dincbrehtgaK  et  dtfmo  son 
-♦  ..'71,^10.. 

diachreht  feirroidenie.  N;  82,-  10. 

DIÖTREHT,  n.  —  qualifas  dividitur  in 
cidle  i.  e.  stritumbe  dik  tielrecl 
negfotiale,  u  e.  strit  antibe  des  qi 

heite.  Db.         •'  '    * 

GAREHT  (golh.  garaih^,  fustus^,  red 
ra&Ci  rectus  (der  Por(n..jnäch  udser  ^c 
justuSf  aber  der  Bedeutung  nach  vei 
den,  da  gareht.  nicbt  (n  der  Bedeutu; 
stMt  sondern  nur.  iri  der, Bedeutung  ; 
vorkOnihit). 

caröfarpüä'ni^da.  Pa.  '    \ 
kir'ehd  t^uiiiit'ha.  gl.K.j'/'''«**^" 
gereht,  directa  (erat  virgaj.  N.  73, 
gerehter,  rectus.  Nd. 
girishtir,  rectusi  Nd.  IL   (goC   ist 

ter  und^  gerehter,  justtis  ei  rec^ 
gerehtiz,  r^c//im  (aide  chrumbez). 
girehtiu^  in  directa^  Gh.  %*  \Xik.  « 

grehtin.) 
(iBo'bin  ich  dir  is  uil  gerehi  D.  1 

Neben,  dieser' Form,  die  nur  in  den 
'gen  Stellen  sich  zeigt,  komint,  und 
in  häufigeren^  Gebrauche,  die  Fuirh^  ^ 
(auch  aur..a1s  rectus  und  nicht  als  /Vi 
.vbr|'  die  \\ohl  ifur  aus  gareht  ^os^n 
gezogen  ist  Doch  ist  auch  grihti,  dii 
.  und  gar  in  ti,  j'udicimn  zu  vergteichen 
vielleicht.einc  Mischung  vefscbiederier  l 
me  anzunehmen  (s.  auch  garihti 
ribti);'man  halle  aber  auch  gerebti 
grihti  und  girihtan  und  grihten 
wie.  geccht  und  gjreht,  beide  als  <//> 
in  ^'.  73,  11.,  zusammen;  s.  auch  g 
und  grecho  in  reh,  gareh, 
GREHT,  rect^s^  _ 

truhtenes  reht  diu  sint  creht. 

fiae  domini  reciae^  N.  18^  9^ 
greht,  rectus  (ist  gol).  N.  24,  8. 
greht  iaiyiticolumis  (geuualt).  Bo. 
creht,  directa  (era^  virgaj.  N.  73, 

n.4*^  gr^hter;  suozer  u-bd«  gre 

:    :    (sa  sieht  im   cod.)  ist   u 

i^ubitn^  dulde  ei  reciuA 


\ 


Ul 


Ria 


RIH. 


412 


1 


24,  8.   uuanda  er  (got)  suozer 
unde  grehtcr  i$t  M.  24,  8. 
n.  $.  f.  grehtiu,/iiira /^in/i/ii^.  M^.Bib.  1.5. 
n.  s.  n.  crehtez,  rectum  (ist  sin  uuort). 

W.  32,  4. 
d.  4.  n.  crehtemo   herzen^   recio  corde. 

N.  93,  15. 
o.  #•  m.  grehten  sin,  ^iriium  rectum.  N. 

50,  12. 
ii.pL  m.  grehte,  recti  (hominesj.  N.  24, 21. 
35,  11. 
d. pL  crehten,  rectis.  N.  32,  1. 
<r./i/.iit.  grehta,  emendaiüs  (codUccMj.  läp. 
(Bib.  1.  2.  haben  grech.) 
crehte,  recios  (tait  ii).  M*  32,  4. 
die  grekten  uuega.  M.  24,  4. 
a./i/.  I?.  grehliu,  in  directa»  Gh.  3»  (tih.  1. 
hat  girehtiu.) 
GKEHTO,  Adverb,  Conjunkt  und  Interjekt 
das  crebto  einfalle  ial*  Bo.  5.  hinair- 
broitini;  xpcht^  dih  crehto  mit  paulo 
ae  himele,  te  exiasis  asm  paulo  rapuU 
in  teriium  coelum.  N.  U3,.  16.    grebto, 
^fltur.ho.b.  ir  ligcnt  crehto  80,  daz-, 
jacetis et^o prorsus.  üo. b.  mir  ist  crehto 
uu^rdea.zorftet  erbe,   etenim  heredi» 
'     .    tasmea  praeclara  est  mihL  N.   15,  6. 
«ie  sint  crehto  so  tiure-.  Bo.  5.    ih 
ahton  grehto  unsalda  unilon  beze* 
ruQ  uiresen.  Bo.  5.  ein  raare  geaualt 
ist  crehto  des  nu,    der  noh  sih  sei- 
:    beq. halten  ne  mag,  o  praeclaram  jMh 
ieniiam^.  Bo.  5.  auola  grehto!  o!  Bo.5. 
Anola  grehto!  o  igiiur!  Bo.  5.    iiiiola 
greji^o  be   dih  saligen,  o  ie  felicem. 
Bo.  5. 
UNGEREHT,  ttttgerccfetr  falsa  (justitiaj. 

N.  1^,  9. 
-  qnger^htez  herxa.  N.  100,  3. 
UNGREHT  bist  du  an  dinemo  herzen. 
?I.  35,  11. 
fior  habet  io  ungrehten  gang,  samo 

ao  der  halzo.  Mcp. 
UNGBEHTOST,  Superktiv.   . 

ungrehiostun,  vUiodssimam.  Bib.  2. 

GAREHTl, /. 
OmS.  gerehti:  boote  onde  behalt  dina 


unsundigi  unde  uuarte  an  dia  gc. 
rehti,  custodi  innoceniiam  et  vide  di- 
rectionem  (aequiiatemj.  IN.  36,  37. 
GREHTl,  f. 
«•  grehti,    crehti:    diu    grehti    (dero 
gerto).   Mcp.    —   crcbti,   rcctitudo 
(unde  chrurobi).  Org. 
d.  grehti:    min   fuoz  folle   stuont  in 

grehti,  rectitudine.  JN.  25,  12. 
a.  grehti:   ze  filo  chosig  man  ne  gc- 
uuunnet  niemer  grehti  obe  erdo, 
non  dirigelur.  N.  139,  11. 
ÜNGREHTi,  / 
der  ist  diccho  lukker,   daz  ist  mi- 
chel  ungrehtl  IN.  139,  11. 
£:RAGREHTI,  /,  ma/estas?  pi'etas?  nur 
bei  ptfrid  vorkommend  und  zwar  in  foL 
genden  Stellen: 

sinero    (gotes)     eregrehli    uuarun 
thiggeuti,  thaz  erouh  gihorti,  thaz 
ther  euuarto  bati.  O.  1.  4,  17. 
er  (oliberg)  zeinot  hohi  in    uuara 
thera  sincra  (kristes)  ginada,  thaz 
olei  ouh  thia  slihti  thera  sinera 
eregrehti.  0.  IV.  5,  22. 
in  thiusin  furdir  uuonenti  ioh  druh* 
tin  iamer  lobonti,  ioh  Ihankon  io 
gimalon  then  sinen  ginadon,   si- 
nera eregrehti  ioh  sinera  mahti, 
ther  uns  gab  thaz  gimuati  thuruh 
sino  guati.  O.  IV.  37,  41. 
er  (krist)  ougta  in  io  filu  fram,  bi 
biu  er  hera  in  uuorolt  quam,  mit 
•   uuerkon  in  girihti  bi  siiiera  cre- 

grehti.  0.  III.  14,  114. 
thaz  üuir  thaz  irkantin,  uuara  uuir 
gangan  scoltin,    pedin  in  girihti 
«I  sineru  eregrehti.  O.  IIL  21,  32. 
oba  thu  armen  uuihtin  duest  drost 

mit  eregrehtin.  0.  II.  20,  1. 
gihugi  mit  eregrehtin  (eragrehlin 
cod.  V.P.)  thines  scalkcs  druhlin, 
ioh   läz   thaz  Hb   niinaz  in   sconi 
richi  thinaz.  0.  IV.  31,  19. 
mir  deta  thaz  gimuati  sinesselbes 
guati,  nam  mih  fon  ummahtin  bi 
sinen  eregrehtin.  0.  III.  20,  118. 

[27] 


413 


Ria 


RIE 


414 


• 


T^Hs 


it  zi  thiu  ni  uuurti,  ni  Duarin  (hino 
mihi,  al  bi  ihinen  malitin  ioh  ho- 
hen eregrehtin.  0.  IV.  1,  52. 

uuir  unsih  thcs  thar  frouuon^  sel- 
ben drubtin  scouuon,  sines  sel- 
bes sconi  ioh  allaz  sin  gizami,  ia- 
nier  in  then  mahtin  bi  sinen  ere- 
grehtin.  O.  V.  23,  290. 

REHTLIH  (angcls.  rehtlic,  recias,  rihtlic, 
regfilaris,  fustus)^  unser  rec^tlic^/  doch 
nicht  in  der  beschränkten  Bedeutung  dieses 
Worts- 

rehtlih  uparal,  cathoUcns.  Pa.  Ra.  gl.  K. 
rehtlich  rebt,  jus,  fas.  gl.  K. 
rehtlihiu,  jus,  fas.  Pa. 
so  rehtlicher,  reverendiis.  Bo. 
theser  manrehtlihoist,yVi^///^.T.210,2.  ' 
refatlihhun,  regulari  (disciplinaej.  K.  3. 

32.  48. 
rehtlibhnn,  regtdarem  (disciplinam).  K.  60. 
rchtliha  puoh,  canonici  libri.  Da. 
rehtliho(rehtlicho.  Em.  4.  Can.  10. 12.) 

nrlouppoh,  canonicas  episiolast  Can.  9. 
citi  rehlihbiu  (dc!J,  horas  canonicas* 

K.  37. 

üiNREIITLlH,  unrec^tdc^. 

unrehtlihemu.  Can.  9.         \  site,  inor- 
unrehtlibemo.  Can.  10. 12.  (     dinato       ^ 
unrebtlichemo.  Ein.  4.       )      more. 

ÜNREHTLIHHOR,  iniquiiis.  Rb. 
REHTHAFr,  rec^tMft/  ji^tißcatiis.  gl.  K. 
N.  70,  15.  84,  12.  98,  5.  104,  9. 

GAREHTHAFTÖN,  justißcare   (nur    bei 
Notkcr). 
diu  (chorunga)  den  man  gerchthaf- 

tot.  N.  25,  2.     bediu  gerebthaftot 

er  mib,  so  hallet  er  mib.  N.  61,7. 
ibgcrehthaftot  h^jtistißcavi  (cor  meumj, 

N.  72,  13.  '        ' 

kerehthaftote  an  in  selben,  jnstifi- 

cata  (judicia)  in  semet  ipsa.  N.  18, 10. 

GAREHTHAFriGON,  justißcare,  nur  bei 
Kotker. 

girehtbaftigcn, /W///imr^.  Na.  II. 
kerehthaftigot    ouas,   justijicatus. 
»•  33,  21. 


uuir  ttuurden  gerehthaftigot.   N. 
84,  12. 
REHTSAM,  rcc^eram. 
GAREHTSAMON. 
garehtsamos,  justificahcris.  Frg.  7. 
REHrWIS. 
REHTLERANTO. 
REHTREDINA. 
REiriMACHARI. 
REHTBRECHARL 
REIITFESTl. 
REIfrPOLGARL 
REiriFRUMIG. 
REIlTGERiNr. 
REHTGUOTI. 
REHTCULICHONTER. 
REHTHERZER 
REHTSAGA. 
REHTSPRECHAN. 

REH'rSCElDlG.  '    -  ] 

REHTEMO,  M#6^.?  oder  r^litem,iii^:?  s.  RL 
d,  rehtemen:  so  ih  bi  rehtemen  scaL 
O.  I.  1,  52. 
REHTMSSA,  /.   (alts.  rehtnnssiv   angek 
rehtnis,  reciitudo,  jusiitia,  raiio^. 
rehtnissa,  aequitatis.  Is.  3,  3.    ' 
zi  rehtnissu    nnerchum,- ad  fusiiiiae 

operaiionetn.  ts.  5,  7. 
tehtniBSh ^jisstißcationem.  N.  4f,  2. 
REIlTÖiN; Stallt  mtbfrfa^r^n  lafctt;  cf.  Hhtjan. 
pari,  rehtonde  (mannolicbemo).  Mcp. 
FOLLEREHTON.  —  so  do  mine  brao- 
dera  mih  paten,  daz  ifaminuuerch  i 
folletale  iinde   ih   in   follerebtoli 
an  disemo  salmen.  N.  HS'«'!. 
REHTÜNGA^  /.,  regula,  justitia,  fusH/ica' 
tio  (cf.  rihlunga). 

71.  s.  rehtonga,  justitia*  Is.  9,   4.    rc* 
gfda.  K.  58.    regimen.  R^    (re- 
hunga.  gl.  K.  rihtunga.  R.) 
g.  s.  rchtungu,  regulae.  K.  3.  (in  K.37. 
ist  regulae  mit  ribtungu  über- 
setzt). 
d.  #.  rehtnngu,  regulae.  K;  {i.  3.  62. 
d;  ^.  rehtunga,  jMiiliam.  i^.  9,  2. 
n.pl.  rehtunga,   jfistißtathmee    (deij^ 
N.  11»,  54.     •         ■    '    ■ 


i  -.  l 


15 


BlU. 


RIH. 


416 


g*pL  rehliingon,    fnstißcaiiomtm.    N. 

118,  83.  14t. 
d.pl.  rehtungon^  jnMiificalianibui.   N. 

118,  80. 
Q.ph  rehtun^ a»  justificatianei.  N.  118, 
68.  71.  94.  124.  135-  155.  171. 
dine  rebtunga  lere   mi-h.   N* 
118,64.  dinerebtuDgazetuon« 
ne.  N.  118,  US.  dine  rehtaoga 
suocho  ib.  N.  118|  145. 
REIITAIU,  Ol.;  cf.  ribtari. 
-   LAMKEHTARI. 

/!•  s.  lantrebtare  (io  Tr.  steht  lant- 
cebari).  fib*  u*  laatbre^tare. 
Cr.,  rachinburgius. 
v,*pi.  Untre chtara  fgui  /tuficaiis  ter^ 
ramj.  K  2,  10. 
RIHTi,  /.,  Stickte. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
regiäa.  Sal.  1.  Ra.  gl.  K.  E.  wdo.  Bo.  5. 
Mep.  50.  canon.  Da.  rectiiudo.  A.  rep^ 
mim.  Bo.  5.  fustitia.  "N.  30,  9.  irames. 
AI.  15.  Can.  6.  10. 11. 13.  series.  Mcp.  36. 
Bo.  5.  dia  ribti  des  kechoses  fardi- 
nemJ.Mcp.bO.  diu  rihti  des  fati.  Ba5. 
dineto  ribti  ze  lebenne  (proprio  füre). 
Ba  5.  aba  dero  ribti  sinero  ordeno. 
Bo.  5.  tazter/M>/M^  uf  in  ribte  sibet(?). 
Bo.  5.  (95.)  rlhli,  compendli  (wa).  Ib. 
tiaegä  rihti,  via  compendii.  Ib.  Kd.  (ef. 
den  comp,  wegaribti  und  stat  rihti.) 
dannan  behabo  ih  mina  ribii  an  in 
(uoegen).  N.  118,  168.  si  habet  tboh 
thia  ribti  in  sconeru  slihti.  0. 1. 1,36. 
^uaebet  io  mit  mahti  thes  himiiri- 
riches  ribti.  0.  II.  22,  29.  stat  ribti, 
ordinem.  N.  24,  9.  (comp.?  oder  ist  ribti 
auch  als  adj.  zu  nehmen?  cf.  auch  uuega 
ribti.^  in  ribti,  in  directum.  Rh.  di* 
reeiim.  Syh  in  ribti,  directanei  (sine 
aniiphona  psalmi  dicendi  srmtj.  K.  17. 
k  in  iihti  drenkit.  0.  L  1, 19.  —  freuue. 
O.  I.  1,  44.  —  fernemet  O.  IL  9|  7.— > 
izfulli  thaz  giscrib.  O.  Ik  9,  91.  — 
lasun.  O.  IL  10,  9.  «*-  sprachun.  0. 
HL  16,  70.  —  quederaes.  0.  IlL  26, 13. 
.— ^  ilent.  O.  y.r6j  38.  -^  thssuuir  sin 


imo  thinonti  in  uuihi  inti  in  ribti. 
O.  I.   10,  17.    ioli  unir  uuescn  blide 
in  themo  euuinigen  übe,  mit  scaU 
kon  thincn  iamer,  uuir  ni  geronuuih- 
tes  mer,   mit  engilon  Ihinen,   thaz 
uuir  then  uueuuon  miden,  in  himil- 
riebe  in  rihti,  in  thineru  gisihti.  O. 
IL  24,  44.  thaz  ir  stet  in  rihti  in  mi- 
neru  gisihti.  O.  IV.  7,  88.  iz  uuas  al 
in  rihti  in  sines  einen  krefti.  0.  IV. 
12,  60. 
Flexion : 
n.  s.  rihti.  Ra.  gl.  K.  Bo.  5.  Mcp.  SaL  1. 
g.  Si  rihti.  Bo.  5.  Da.  Ib. 
i/.  s.  rihli.  A.  K.  17.  O.  IL  9,  91.  IV.  7, 
88.  12,  60.  Bo.  5. 
(rihte.   Bo.  5.  setzt   vielleicht  einen 
nom.   ribt  voraus»   wie  in   rihte, 
direciim.  Syl.) 
a.  s.  rihti.  Can  6.  10.  11.  13.  Bo.  5.  Mcp. 
E.  N.  30,  9.  118,  168.  »L  15.  0.  L 
1,  36.  II.  22,  27.  Rb. 
ALARIHIX  /.,  oder  alariht? 
in  alarihte,  simpliciter  (sament  uue- 
scn). Org. 
in  ale  rihte  gin.  Mcp. 
UNRIHTL  /.,  tementas.  Bo.  5. 

d.  unrihti,  temeriiate.  Bo.  5. 
EINRIHTL  /.,  series  (fatij.  Bo.  6. 
UUEGARlirrn  (oder  Utes  uuega  rihti?); 
cf.  rihti. 
giang  er  uuegerihti,  suahta  sin  gi- 

knihti.  0.  IIL  8,  19. 
uuega  rihti,  via  compendii.  Ib.  Rd. 
LESARIHTl,  /.  —  disa  lesarihti,  ro/i- 
simdionem^  habent  diu  uuort.  IN.  64, 1. 
HERZARIHTl,  /. 
in  mine  herzerihti,  in  directione  cor* 
dis  (conßtebor  tibi).  N.  118,  7. 
STATRIirnc?);  s.  rihti. 
GARIHTi,  /.   (goth.  garaihtet,  fusiilia^ 
Gehort  hiehcr  (cf.  garibti,  n.)  oder  zu 
rccha,  ulcisci,'   • 

girihti,  uhionis.  T.  145. 
kirihti,  vindiciae,  correctioni.   K.  42. 
45.  48.? 
in  kirihti,  in  direcittm.  K.  12.  17. 

[27'] 


417 


RIE 


RDi 


418 


r 


in  giribli:  kundtun  sie  uns  thanne,  so 
uulr  firneinen  alle>  gilooba  in  gi- 
riliti,  in  ilierü  uuuntarlicliun  gifli* 
O*  L  17,  70.  ist  tbar  uuilit  so  sarphes 
odo  iauuiht  ouhso  geipbes,  iz  uuir- 
dit  in  girihti  si  sconeru  slibti.  O.  I. 
23,  26.  grubilo  in  giribli  in  tbes  gi- 
scribes  slibti.  0.  II(.  7,  76.  er  ougta 
in  io  filu  fram,  bi  biu  er  bcra  in 
uuorolt  quam,  niit  uuerkon  in  gi- 
ribli bi  sincra  eregrebli.  .0«  III.  14, 
114.  er  quam  in  giribli  in  tbesa  uuo- 

-  roll  slihll  O.  II.  2, 17»  tbaz  uuir  tbaz 
irkanlin,  ouara  uuir  ganjganscoltin, 
pedin  in  giribli  zi  sincru  eregrcbli. 

0.  111.  21,32.  tbes  muazin  niazan  ia- 
mer  iob  midan  suntono  ser,  freuuen 
in  giribli  in  ibineru  gisibli.  O.  IV. 

1,  Ö4.  so  brab  er  sar  io  Ibie  esli, 
tbaz  er  in  giribli  iben  uueg  mitlben 

.  gislibti.  O  IV.  4»  34.  sie  quamun  mit 
gitbrenge  in  tbemo  selben  gange, 
iob  mit  iberu  krefli  in  ibia  bürg  in 
giribli.  (X  IV.  4,  58.  tbaz  thar  nist 
manno  mcra,  ni  si  ekordo  in  giribli 
sin  emmizig  giknibli.  O.  IV>  8,  22. 
tbaz  ist  in  giribli  Tora  drubtines  gi- 
sibli. O.  V.  23,  177. 

in  geribli:   übe  ib   mine  fettacba  ze 
n^ir  nimo  in  geribli,  mdirecium.   N. 
138,  9. 
.  ..Aucb: 
GKIHTl,/  —  dar  ist  diu  gribti  (entgegen- 

gesetzt  der  cbrumbi).   N.  36,  37«  —  sib 

dia  gribli  riiine&Joufles.  N«  58,  6- 

UNGARIIlTlj  /.  ~  in  ungerihli  hair  ib 
gesundot  Co.  •      .  . 

GARIIITI,  7?.,  ®fxidft,  /witdfMi  (cf;  aucb  ro- 

cban  in    VV  jLt.jc\.JHL/# 

.       fk  s.  gcribte9  fudidum,    N.  88,   15»    Syl. 

(regula.  Hd.^ 
g.  s.  geribles.  N.  105,  3. 
a.  s.  geribte  unle  soona  (bietan).   Co. 

geribte,  /udiciuin.  N.  .32,  5.  36,  28. 

geribte  ze  tuonne.  N.  71, 1.  98,  4. 

118,  121. 


giribt  (cTi  garibti,  /.),   mndiciam 
(tuot).  T.  12,  2. 
n.pl.  geribte,  fudivia.  N.  10  (a),  5.  104,  7. 
d.pL  geribten,  judicihm  M.  88,  31. 
a./i/.  geribte,  judida.  N.  0,  17.   147,  9. 

Bo.  5. 
UNGKIIfri,  n.  —  daranab  bito  ili  umba 
allaz  daz  ungribti,    ioub  umba  alla 
den  unfrido.  OlL 

RIHTIG  (bierans  unser  rrc^ft^). 
ribtig  uuard  ib  ze   dinen  geboten;   dlri- 
gebar.  M.  118,  128. 

ÜNRfmiG  (iinrtc^tig),  temerarium.  Bo.  5. 

ÜNRlHTiGO,  l^/iierir  (uueibolin>  Bo.  5. 
EINRIUTIG. 

der  einrihtigjo  Catö,  rigidui.  Bo.  5. 

HKNARIHTIG. 

binariblige  ferle,  rectos  üu9,*tko.bS 

RfflTlüA,/.  , 

ribtida  dera  galaupa,  ^fmbolumi  Da.  «« 

regidß.  E.  *—  catholicq.  Pi^         , 
ribltilba,  caihoiica.  gL  K. 
GAIUH TIDA  (golb.  ga r ai b l i lba,/iMl£/ia),  f. 
n.  j. .  g  i  r  i  b  t  i  d  a ,    instnatuntum  fdiviiiae 
. ,    piae  et ,  thesauri  iui  et  mulii/dix 
instruineqtism  tuiim  cadeniin  conie 
Maris J.  Ml.  Bib.  1.  2.  7. 
kiribtida,  carredio.  K.  28l 
k^ribteda»  correclio  (sedh  e/us). 
N.  p6,  2.        .     ,.    ... 
^.  s.  giribtida,    ordinatianeifL    M.    17. 
Can.  id  11. 
kriblida,  ordinem.  Rg.  2i> 
71» pL  giribtida, injUrumenta, sumpius* RB. 

UFARRIHTIPA, /,  . 

m^na  ufirribtod^^  do  ib  cham  unde 
abUz  keuuan.  K  138,  2. 
RIHTNISSIDA,/. 

d.  t ihiüisaedo 91  gubertHUioMm  Bo.  & 
RUITIL,  ifi. 

REITRIHTIL,  m..  amiga.  V&  L  514.   agi. 
..      taior:  Bib.  1.  5«  > 

g.  «.  reitribtiles,  aurigae.  VJL  V.  146. 
n.pL  reitribtila,  £7^iiMr««.  UK  ?•  Bib.  2. 
Sb. 

a./9/.reitTihteU9  aurigae.  Bo#  & 


9 


läE 


RM 


420 


RIHTJA?i,  richten;  atk  rihtian,  angels.  rch- 
tan  und  rilitan,  regere y  dirigcre,  erigere, 
emendarei  nbrd!  r^tta,  rectificetfi\  vindi- 
care,  porrigere  (also  wohl  verschiedenen 
Startimeir),  golb.  garaihtjan,  dirige:^. 

Bedeutung  und  Gebi'.'iuch: 
iurdinare.  Mi^.  -M.  14.  Can.  10.  11*  13.  diri' 
gerr.Vi.  iL  13:  N.  97,  5;  Ra.  gl.  K.    re- 
.  ^ei  Ik^.  &  N.  2,  9.  22,  li  47, 15.  67,  18. 
79,  2.  H-  3.  6.  8.  Tl  8,^  3.    judicnrc.  N. 
10  (a),  17.  'dhponere^  Rc.  Rlart.  Gc.  3.  cor- 
rigere.  Ic.  -ytiiHfi/are.  f;\.  K.   erigere.  Pa. 
gl.  K.  €c.*8.  hkstriiere.  Me.  disg  rihten, 
eiimn pl^eber^.Wö.  diaV^he  rilkl^b,  pa* 
rare  >werÄ^ii#'.  ' N, * 77 , '  19.    sine  uucga 
'  ^ihtä!bi^.  li  '10,  S!0.  uüert<  'riVtl/lU|  re- 
gere. Oow'fr.'   in  rehläflftig'a -rillten.  N. 
75,  1.  dannesled'crtazelirron,  der  sie 
i*iblen  Solu:  N.  80,  i;^.'  T\hXt\  dlspen- 
Met:  M.  7.  CnVi.  10.  11:  13.  '  anitnas  ze 
'rihVano^.  K.-!J.  rihte  lifith'  ah  den  reh- 
-  fen-  nut^^' dirtge.   N.- 26,   11.  'unsere 
<'^    fiios^^an  den  liue'c  ze  ribiehne.  Nz. 
'     Ulf se^fu'ÜzPonh*rrtit«'in  sfhi  uuege 
rehtt   O.  I:  tO,  26.  -  din  sre  rihti  ze 
unege.   N.'S4,  8.  'daz  dtx'rfie'rihtest 
unde  tr^iatest  (Hl.  rihtät  sirfa  skara 
nnider  una,  itruitr.  ßo.'  5.  ri4itit,  oget. 
Bib.  1.  2.  vihrat.lc  ■  dine  ettangtlistae 
die  du  rihtest  Nh.    rihtis  then  dag. 
O.  V.  24,'  14.    rihtest  dia  rerta, '  c/omi- 
te».  Mcp.  71.'   daz  litiibet  rihtit  cetera 
membra.  VVnr.-2,  6.  rihtest  in  bisuuih, 
dolos  poir^^tt  eis.  Ji.  ^2,  18.    ir  rihtent 
nezze.  Bö.  5.  rihteril'e,  refirienlcs  (re- 
Ha  ma).  T.  19,  3.  rihtent  disa  i^uerlt 
in   misselrchen'^ev/^^ifj;   N.   106,  23. 
minisiravit,  gab  vel  rifata.  'M.-30.  Gh.  1. 3. 
rihta  sinen    fttuol,   partäbat   thronam 
imtm.  N;  9,  8.  strich  ribU  er.^N:  9,  17. 
ribton  fmb  sin  teniorhmf.  Bo.  5.  (sine 

fltadile  er  ribte.   D.  UI.'IOO.)    rihta 
sin  heraa.  M.  79,  1.   der  sih  tibtihde 

iBti  dirigens,  li.  79,^2.    di^- ged^iiling 

ribta  mib  ain  daz  enAc'y' düciplina  cor- 

.   rexii  me  uü  fmem.\  N.  17,>36i  m  a no'  r i h ti 

thia  nabt  4).  IL  .f»  l3*tiliti|  statueret 


'C^tHkt  li^ifj.  OA.  fihiint,  ^dirigite (mciu 
fem  hd  dthihj.  N.  97,  5.  iz  (kruzi)  rih- 
tit  nuorolt  enfi  zi  sines  selbeshenti. 
O.  V.  1,  40.  rihtit  sinberza  thur  zua. 
O.  III.  18,  8:  rihtit  unsib  zi  thcmo 
kast^He.'O.'I?:  5,  36:  er  ostarrichi 
rihtitäl.  Öl.  2.  thaz  rihtit  thiu  sia 
gruualt  ellti.-*d.'  4.    er  rihlit  thaz  in 

•   •  ilu</rn^t'is•t  Ö.  n.  4;6?.  er  s'elbo  ribte 

mir  thaz  uuort  0.  IV.  1;'5.  ribta  ge- 
tier^cono'tb'i^  gotes  linti'  in  frono. 

i'  -'  --'  Ol.  &9.  thcr 'ibi-'a  arka'^sin^n  kindon 
I    ii^ihtW  iti  tb^w  nndoif.'  O.  I.  3,  11.    zi 

.,  .;*  .;.  .|Q,^-g  tlbta  airahiiya't.O.  I.  t6i3.'rihta 

•"    '^    th'eri  STii,  O.  H.  H,  42.-ribt  er  zi  uns 

'-*  '"-  cniib  lierliint.  Ö.  i''l0,"9.    diu  gilouba 

unsih    ouh   rebte  ^iti  «lbi4)nost  sinaz 

^    "    filitÄ  O.  IvMf  l'i  tl^oWbt  dnsih  thiu 

.'l  -.»...   redlnaj  Hh-a^t-Truir'-U'Äs -»uartcn  iha- 

nana.  0.  III«  5,  5.  ZT-iins'^iht  er  born 

heiles.   0.  I.  10,  5:'  tbü'd'ruhtito  rihti 

uuort  min. -0.  t.  Sl,  32." '^ruhtin  min 

'  -    -^ '   ihtev  guifto,  nu^ribtt  rtiibgrmuato,  zi 

thisu   mir   then*  hiiffu- diia   iob    thaz 

berza   that*  zua.   O. 'IH-.  7,   1.    ribtet 

t^ie  ilnan  k/ad. O;  V.  27,  42. 

"  *M{t  dc^  Dativ,  ohne  Obj^kl'sdkkusativ: 

trübten  ist  der  genad)Ei  S'cbeinet  un* 
de  allen  ribtet^,  die  un'riebt  t^lent, 
Judicium  facit.  N.  102,  6.  ib -pechenno 

-  dax  ^ot  dien  unehtigen  ribtet,  judi- 
dum  inopum  'fmiet.  N;  139,  1^.  die  a  n- 

'^     ''deren   rihtent  unde  aellfe  rebto  le* 
^    ''bent  N.  105-  3; 
*  Ist "aWcb  In  ir  stehen  zu  lassen  in:  unde  din 
g^eduuing   ribta    mib   an   daz    ende, 
''    data' ih  sol;   ze  dir  ribta  er  mir.  N. 
'  17,  36. 
Mit  ubar: 
ribte  got  über  sie,  judica  illos  deus. 
N.  5,  11, 
Mit  acc.  der  Person  und  gen.  der  Sache: 

uuaz  uuollet  ir' nü,   quad  er,   tbes, 

.     ih  ribt  es  luib  alles.  O.  II!.  20,  123. 

er  eab  in  tbes  mit  tbulti  suazaz  ant 

-  Huurti,  rthta  sie«  in  uuar  min,  thob 
Uttibt  aiea  ni  fifRami^.  O.  III.  13,  38 


421                 Blü  *       fm 

xia  thii  frages  es  mih,  fehie  selbuo  .    .                   rihte«  N.  5»  11.  26f   IL  3 

rihten^  es  thib.  0.  IV.  19,  tt  138^  25. 

Form  und  FIctmoo.  Unp.  J9«  ribtet  0.  L  23,  27.  27,  42. 

Inf.  rihtan.  Mi|i.  ribiiat;!^.  97,  5. 

rihten.  R.  N.  75,  1.  77,  19«  89,  13.  , p.praes.  tihiuni^^  erigens.,  Gc  S. 

•  Ho.  Bo.  5.  Q&  L'IO^  SO,  ribtendq,   regens.  Bo*  5.   /> 

ribtennes.  Mcp.  Bo* ^.   :     ,  fadend0.  Ji.  145,  7. 

se  ribtanne^  K..^..  ,/.             ribtentl,  dirigei^s  Ka.  .. 

xe  ribtennei  K-  2.  Nx.  ^t  lQ(a),  17.  .                        xihitnAxi,  dirigens.  gl.  K*.  /> 

Bo.  5.                            j  /        .  -        .  cQneh.  gl.  K.      : 

(du)  ribtia.  0.  V.  24^. 14,  H.  6.  25.  ribtindei,  regm^  N.  44,  8. 

I     ribteat.  N.  2,9.  72,  18v  7$»^  2.  118,  ,ji  .,,.,..     .    g^ns.JH.^lB^^.  • 

84.  Nb.  OtL  Bo.  5.  IN.  U.  Mcp.  ..  .    m  .            n.pl.TihUnde,refici^e$.T. 

(er)  ribtit  Rc«  Ic.  Pa.  gl.  K.  T*  8,3.  Bib.  ...^    jDh^rii^^jribtet:.aaxex(M  iofiBKe  Jl 

.,     1.  2.  ScU.:75.  OL  2..  4,J|7.  0.  11.  j  .  ,,.;    ..             riiitcl  auerde.  Olk 

.  4,.<7,  .JU  18,  8.,  iV.  5,:i36k  28,  12.  .     ^I|r^lÜr<GA, /.  (cf.  rebtiuii«a),  wgela 

V,l,  44..|,f.     :                   /  .'        li^ig,  rihlung,  SRic^tiiUg.  • 

rih|et..,Bo.  5.  Wra.  2^  6.  Sc^.  75.  N.  .  .          Bedeutung  und  Gcbraucb:. 

22,:  ^..47,  ]^..67pl8...3ß^.5f  103,  6.  .     ,    regimen^  R.  moderatiq.  M.  22.  Can.  14 

139,  12.         -                      ,  .          .  im^da$io.  AI.  30.  Gh.  2.  5.    di^m 

(ir)  rihtent  Bo.  5.  Can.  5, 10.  11.  13.  M.  7.  re/ormiftio.  ü 

(aie)  ribtant  Ic.  Mart.                  ,,  Can.  la  11.  13.  diipositta.  JfiiM.  29 

fibtenU  Scb.  75,  Q.  IV.^^^  11.  N.  1.  2.  7.  Gc.  1.  6.  adminisi raiio.  Gh 

105,  3.  106,  23.     .        ^  ;  1  .    cmm.  Gc  1.  3.  4.  6,  M.  3.    ribtu 

(ib)  ribte-  0.  U.  13,  8.  ,        .:  gubfrnaada.  M4.  Raa  Gh.  1.  3.3.  < 

(er)  ribte.  Os,  3^.  O.I.  10,  8^  26,  14.  q^imit   xe   deru  rihtungu  Y/«d 

IV.  1,  &  M.  7.  C«n.  la  11. 19^  Bo.  5.  l^m.  33-  ribtunga^  mente.  Prud    1. 

H.  3.  8.  Form  und  Flexion:     .. 

(aie)  ribteu.  H.  13.              .   ;.  n.  ^.  ribiunga.  R. 

rihiin.  Gcv  3.      .         ,  v     ..  ff-  ^.  ribtunga.  Cao.  10.  11. 

(ih)  ribta:  ib  Tibi  ^s.  0.  III.  20,  123.  d.  s.  rihtunga.  Prud.  1.  Gh.  &  Bib. 

(du)  i:ibt08t./]V.«.22,.v5.  rihiungu.  Em.  33. 

(er)  ribta.  M.  14.  30/  Can.  10.  11.  Gh.  1.  3.  ribtungo.  M.  22. 29. 30:  M^.  Can.  1 

Ol.  59.  O.  I4  3,  11.  ,16,  3,  IL  7,  8.  ,.         .          Gh.  2.  Gc.  1.  6.  Bib.  1.  2. 

11,  42.  IIL  18,  38,  IN.  .9^  8.  |7,  36.  .                (rihluiige.  Bib.  5.) 

79,  1.  •        a*  ^.rihtunga.  M.  3.  15.  Can.  10.  Ij 

ribte.  N.  IL  Can.  13.  (P.  W.  100.)  -           1.  4.  6.  Gh.  1.  3. 

ribt  er.  0.  L  3,  50.  10,  9.   fibl  un-  .    ,     ,,    .  rijicLunga.  Gc  3. 

sib.  0.  HI.  5,  5.               .       '  r.ibtungi.  Can.  13. 

(sie)  rihtun.  Me.  mu^a.pl.  rihtunga.   IVL  %  M4.  ßan 

ribton.  Bo.5.N.56,7.^18iil0.139,5.  ^                    1.  2.  3.  Gc.  a  Can.  5., 

141,  3.        I      ,    :   ...  ,1           '  ribtungp.  Can.  13.     .             ■ 

(rihtotin,,  w/jfi«rm/»/.  Bib.  5.)  RIIITO,  m.,  rector  (lucisj.  H.  6. 

(er)  Tibti.  Ho;  OA.  Q.  IL  1,  13.  Mcp.  N.  ,.;aUiTARI  (cf.  rehtari),ni.,  Stc^ttr,  , 

24,  8.            .  (angela.  ribte re,  nord.  rittari): 

imp.  s.  ribti.  H.  26.  Oh.  7.  0.,lp  2,  32.  n.  s.  rihta/i,  regulu$.sT.  bb,  1.  4«'   r 

HI.  7>1.     ;  N  .             .    Ra.  gLK.  K.Ii.          : 


A 


RIH. 


ROI; 


424 


rihtare,  judex.  K  7,  12- Bo.  d. 
(rihclere.  Wn.  460.) 
a.  s.  rihtare.  Scb.  75.  Nd.  Bo.  5. 

obe  diu  auereit  habe  rihtäre,  nifi/z» 
dus  amsliio  regatur.  Syl. 
V.  1.  ribtare.  Bö.  5. 
»•/9l.  ribtara.  N.  140,  6. 
i/./iA  rihtare n,  jndidhus.  Bo.  5.     regibus 

Oertaej:  N.  75,  13. 
a./9/.ribtara.  Oil. 
t;./:i/lribtara.  N.  148,  11. 
LAMTRIHTARI,  Sanbrtc^tef  (s.  lanireb* 
tari),  m. 

v»pt.  lantrthtari  (qtd judieaiis teframj. 
'  N.  II. 
CEIUNINGRIH TARf,  m.,  r^g-^M. 

n./i/.chuuighrihtare,  ivjren/^^.N.67, 15. 

GAHIHTJAN,  golh.  garaihtjan,  rtd^tem 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

äiHferei  K.  7:  26.  61.  Pa.  gl.  K.  N.  66,  5. 

*    Ha  regerei  K.  3.  'Rb.   ertgere.  K.  7.  Ho. 

dispofiere. '  CA.  Gc.  3.  Prud.  1.    ordinäre. 

Gc  1.«  &  8.'  9.  M.  2».  Mi|i:  tblhtäre.  M«. 

Sb.  Bib.  1.  conigere.  K.  2.  62.  65.  H.  25. 

Hb.   cMipanere.  Da.  Gc.  1.  6;  Gh.  1.  3. 

aiSßMre.'MSr.  Bib.  t.  2.  afipönerel  Em.  19« 

dlnÜhMre.  M§.  Bib.  1. 2i  dhpdnmi^e.  Gc  3. 

cönfirTe.  Em.  11.  iuscliart.  Bib;l.  2.  ge. 

ribtau   ra#io/i^  meniü  äd  sMpiranda 

fketernai'yifn.  %  iS.    zt  girihteOne  un- 

'-    sera  fu'otxi'  in  uiieg'8i(>Va.  'T.  4,  18. 

I  •  gerihtem}t)«'genge;dfr;^^.N.118,133. 

^erlht^   ihjiltin  tideg 'Iti  dini^ro  ge« 

'•     ^ihte:*  N.  5,  '9.   üuaraJia'gerihtet  der 

iungfo  a^inerf  VLXxt^^  törvfgU:  N.  HS,  9. 

faium  gerihtet  sin  in' ilrö  YäH.  Bo.  5. 

kerta  gerihtennis,  Wi^  diredfionis.  N* 

44,  7.    er  geribtet  die^'tniim'ihenden 

in  altnelrbürteildö,  ie//r/g-^/. 'i!t.  24,  9. 

*ai  get'itftet,  die  er  chrtrmb  öuaren. 

N«  44,  7. 'uuartda  sie  Hiömer'dara  ne 

gerihtent  ^ad  reqvieni  öctlM^'  diei.  N. 

11,9.  gerihte,  expedint  fmorii^tisamj. 

VG.lv.  397.  diudai&hettdfieg^erihta, 

dirtxU.  N.  77,  8.    girihtunytite  «^cki». 

darimi  fvisfssJi^yA.  III.  86.'  ao*sie  gi- 

rihtttii  aUaa  thaz-,   ich' ^r^  it  ^muase 


gisat,  giboC  ^r  tha^  sie  aazin,  mit 
iino  a1  saman  az'in.  0.  IV.  9,  17.  gi- 
rihti,'  prospera  fdiem  triumphalem). 
Prud.  2.  in  dinero  uuarheite  geribte 
mrh,  dirige.  N. 24,5.  geribte  iro  aune, 
dirige.  N.  89,  6.  keribte  daz  eina 
uuercb,  dirige.  ü.  89,  16.  die  sih  ke> 
rihtente,  dirigetUeS.  Vi.  i9j  ii  geribtet 
uuerdeü,  ad  rectum  deduei  (mores).  Bo.  5. 
föne  sinemt)  üu'orte  uuerdent  men- 
niscen  grihtet.  N.  3ä,  4.  dannan  ha* 
bet  er  geribtet  otbem  terrae;  correxit 
N.  95,- 11.  pehuote  mih  fore  demo 
striccbe,  d^  sie  'mit  getihtet  ha* 
he nt 9  siatiierunt.  ^.  140,  9. 

Mit  acc  -der  Person  und  gen.  der  Sache: 

thu  unsih  ni  belea  uuiht  thcs,   ioh 

.unifib  es  giribies.  O.  IIL   17^  20.    er 

'aelbd  so  so  iz  dohta  sconon'ies  (i.  e. 

scono  in  es)  giribta.  '0.  HI.  20,  176. 

giribti  unsih  es  alles,  uuara  thu  fa- 

ran  uuoUes.  0.  IV.  15,  17.    nuaz  ist 

'"^     '  tbaz,  qaad  er,  suliche^,  nu  gitihtet 

mih  Ihe«.  O.  t.-9,  21. 

Mit  übst:  ' 

keriht^ober  unsihf'  Jirige  mper  nos. 
:'^'".  N.-89,  16.     •  ■        ■;;     •- 
-'    Fortfi  und  Flexion:'    ' 

/»/.  katihtän.  K.  26; 

•    ^eii^itan.  Witt.  2,  &'   ,  ,, 
carib-ten.  Pa.  . ...  .< 

--       •  ']^irfbt«il."gl.-K. '*      '     ■■■  ■  " 

v*         •    ai  garShtatiüe'Gd;  Ü": 

ze  keribtanne.  K.  2.     '   '      ' 
'•'  ze  keribienrie  K."^.'     '   '' 
''ii  girihtenne.  T.  4,18. 
geribtennls;  N.  '44,  1: 
'    gerihtinnis.  N.  44;  8.^ 
(du)  giribrti«.  Gc  1.  6.  M.  29. 
.  -  •  geribte».'  N. '66}fti   ' 

'    ••'  '     •  geribfestl  N.  ?; 'lÖ. 

(er)  giribtit  Ma.  Sb. -Dib.  1.  5.  Gc.  3. 
:     kerihlit.  K.  62.  i65. 

ceribüt  N.  24,  9.  44,  7.  118,  9.  Bo.5. 
-  !    (Sit)  kvrihfiiilt  Da.       ' 
gc«iiit<;nt  N.  li,  9.' 


•»  I 


.  I 


\^     '• 


f.\     \    ^ 


4*25 


i^%^^^^*^y 


(i^)  gitihte.  M^.Bib.  U  2.  K  . 
(i)u)  girihtes.  0.  III.  17,  20. 
(«r)  girihte.  VG.  IV.  397.  Gc.  1.  6. 
(er)  karihta..Eiq.  19.  <    :      i 

girihta.  M^nBlb.  1.  2.  0.  Ijii.  20, 176. 
..Gc.  3.  pruii.  1. 

B^i^i')^^  ^  "^y«  3.. 77,  8.   , 
I()iftfatida.,K..61. . 
(wir)  karibt\in  (es  «teht  kaT.ibti.u.)k.Ein.  11. 
.(«»).S}Mh^u«..,XA.  Wl,36..0,,fy,  9,  17. 

Bib.  1.2/   .       .; 
.  [{(Bf)  k.aribti,  \VM:m<!  ./fSoi  nocttt^J.  H.  4. 

.  :  gcbjirt  wfthl.-au,  rihjtan.]-    , 
imp.  4.  kirifaiti.,  H.  (!5.  i  . ; ,  •  . 

girih,ti./Pnid.  2.  O.  IV.  los,  17. 
gerihte.  ^.  5,  9.  .-24,  5.  bü,  16. 
lt8,  133. 
mp.pl%\T\\xieL  0.  V,  9,  aUGhv.l.  3. 
p. praes^  jß.*pl^  keribt^Ate.  N.  79,,  1. 
p•praet.%ix\\k)i^p^    U^.,    gerihtel    (slit 
stuoi).  Aicp..  (isl)  kftrihliL  Rb. 
*    keriht^tt  K..p.  2»  7.  ,(;5yit)  ke- 
rihtitvK.55^  (810)  kairibrlit,  rar- 
rigantur.  Rb.  {  werden)  ,^f  r  i  b  t  e  t. 
Bo.  5.    (wirdit)  gjr,ibLit»;|Gc.  3. 
.     keribteL,  ^q.:Befi)i'tft.iN.  101, 
28.  (werden!)  gcribtet.^.  36,23. 
118,  7.  gilijitiitf:  iN\  .32.  4!  kerib- 
tel.  Ilpi.  (hpbfiO  gp^iljle^lN.  »5, 
11.  (babeiH)  geriht^L  N.  140,  9. 
UNGARIHTIT/ unger icjue^^  i , , :, 
oe  laz  iz  unger|btjst|  ^If^;?^.  34,  22. 
ungaribtit  B\n\y^desffntm\S^f^ 
GARIHT,  gari'Ifii.  , — ,  kaxiKley    ordinaia* 
Gc.  8.  9.    •      ;  .         ., . 

!!•  8.  m.  keribler,  cqrrectuM.  K.  21. 

,^\t\hifix^  ordiruttusm  fUb.  1.2.  Sb. 
gribfcr<  ordhi^aiHß.  }\^. 
kirihiejr  (q4pJC.f(^)^8  falscblich 
-^   fUr  kirihtet?)f  ;^ua;r4^  .4l^i^r//Af 
(at^iptruhtjqea in  David).  Rb. 
giricht-er/  qoit^^silus.   (siaitis). 
.:.    •  ßm.li.     .    /  :,;   .•^■.,; 
n.  8»  f.  garifalia  (uuela.  gairibtiuy  ido- 
:    -  nea).  £m..^  Q^..12. 
karihtiu  [iii|^la(iiupj|a.  C^Q- 10.) 
karihtiu,  idqoea^.Qaxu  9.  10. 


1  ■ 


n.  s.  n*  kirihihz  istf  directum  ffierlL 
d.  s.  m.  giribtemo,   cQmpositQ  (pai 
Prod.  1. 
d.  /i/^-giribten,  ordiuia(if.,l^}b.  1. 
ktribtaa,  duposftijf.  1).  II.  i 
a.pLm.  giribten*!   dig€sia$  (wrstu 
mm  per  ordia^^  dige^p^j 
Bib.  1.  2. 

■  «    ■  • 

girihti  (kann  aucb  flexionslos« 

seyn),  emendqtoM»  Bib..  7* 
karihte,  orcb'na/o.  Gc*  8.  9. 
,    Gebort  kicibcbe,/iM/icfiiiii^Ji^fi€iiM 
K.  49.  hieher? 
UÄGARiHT,  UiNqAJUHTL    1      ■ 
er  nc  lazet  niebt  u^gierihies.  N. 
ungirib(i,  inf09yfpsiias,(ßfinßm$J.  f 
UFCARIHTAIS,  oqmvon^re.  Pa. 
AURIUTJAN,  olts.  arihtian.cjrrtc^te« 
Bedettiupg=  uad., Gebrauch:  .  • 
crigerß.  Rb.  T.  4,  14.  K;  7^   deo  mi 
|.  /;  l^rc^  4ii>^g^^iQ'>^s.^.>^?il>ten.  Bo.  i 
,       «ib.  lh^.;s,f  rfis  tb^r  unt^r  tkir  m 
ribtit  uuidar  tbir.  0*  UI.  .7,  83. 
V  .IT  fculq.n  ihes  bigjnaan,  sulid  gi 
,s;    \     ,j(huiingaR,;iob  tbio  ^ifio  suaxi  a 
in  .;;  :;Uji  uaMr  raa3i;i,>ibaz..sf.a^mi(J 
..;;  .  uuerke  ;b1.  untisT  uns   ispHCill^e 
V  .P^b.  pub  uuidar^  rcJkip.Xurdir  z 
,  Ol  irrib^e.  0.  III.  7y  68.    mit  in 
,01er  ni  fib^it  tob  (ur^ir  Sfb  0}  i 
. ..     ,    iit  0.  V.  4,  50.,  n)j4n|gf.4rrich,ler 
.:^i  .'toqidcr  wijr,.wJÄ^#yw#f,  IN-  3,  2.   l 

„^     ,»U^,tMb  ^i,.^^^I^^efi^  ibn^  tbu 

V  !.  ■  .  CbpI*«-  I».u»)  irrihUs  /sar   Jn 
.     .      noti  \n  tbrio  dago  zijtl  O«  II.   1 
..'   acr;irhta- hpro:  beili  w«,  d^xit 
./  ,.  ,  salfsfif  PobU.  T.  4, 14.;ii[rib|t  er  ßW 
ii-.f»i.    :t,h^i,Itin,  mit.tbeÄcn  antiniufti 
ji    j      HIv  17,  38. .  er  yrribt.iib.,(bos}  8 
.„.. ,    ,ioh  hfirlQ  filu  x.ioro..O.(L  il,  41 
...  Ifet  uns^b  |rribtet,,.Bo.  ^.    »ril 
:    sreloHtrei  (co^iscul^m  laieris,mißläi 
\  .^    ...flfarU    in,ti    sliarao    opard    arr 
.i.  .   . ,^ect/tß  €it  ^muli^r, mfirmaj.^.  103 
^n^'  .AUt  acc.  der  Person  und  gtru  A^^ßau 
;.^       du.  mib  is.erribtist,  decenȧM. 
rfda  ^rribtet  ansib  allea  tes 


27 


RIR 


RIH. 


438 


ttritet  Syl.  ih  tth  des  iTTikto.  Bo.  5. 
mit  dia  uuir  sie   des   efribten,  des 
sie  nnsih  zuifelo-ot  N.  40,  14. 
und  in  demselben.  Sinne: 
sieonerdent  deserribtet(le(e^()-Bo.5. 
Formen  und  Flexionen. 
Inf*  arrihtan.  Rb. 
irribten.  Bo.  5. 
erribten«  Bo.  5. 
(ih)  irribto.  Bo.  5. 
(er)  itribtit  O.  IIL  7,  83.  V.  4,  50. 
arribtit  H.  5. 
crribtet  Syl.. 
(wir)erribten»  M.  .40,  14. 
(sie)  irricbtent  N.  3,  3. 
(da>  irribtesw  0.  II.  11»  39. 

erribtftst.  Bo.  5. 
(er)  arrihte.  Rb. 

irribte«  0.  IIL  7,  68. 
(er)  arribta.  T.  4,  14. 

irribt  er.  0.  III.  17>  38. 
yrribt  iz,  irribt  iz.  O.  IIL  11,  49^ 
(er)  aribteti.  Mart 

p€irt.praet.  (Hieber  aucb   wobl   inribdit, 
ereciuSn  gl.  K.,    das  statt   irribdit 
...  XU  stehen  scbeint)  errihtitsl  k.S. 
erribtet  uuerdent.  Bo.  5.  arrib- 
tit uuard.  T.  103.    irribtet  ha« 
best  Bo.5.  irribtet  habet.  Bo.  5. 
ÜFARRUrrJAN,.  anferrtc^teit. 
uf  irriht^n  ne  mag  ih  mih.  N.  70,  2. 
(er)  arrihta  sib  uf.  T.  120. 
sie  datnfi  so  ih  zelita,  in  thazkruzi 
man  nan  nagalta,  so  sie  tbo  fastos 
mohtun,  ioh  tbar  nan  ufirribtun« 
O.  IV.  27,  18. 
pffarrihtenter,  subrigens.  Ec. 
ufarrihtit,  praiereclus.  Em.  13. 
uf  erribtet,  erecta*  Ho. 
dm  üferribtemo  (licbamen).  Bo.  5. 
onir  birn  ufirrihte,   erecU  summ.  N. 
19,  9.   ir  bint  uf  irribte.  N.  134,  2. 
ir  uuerdent   ufirrihtet,   elevamini 
(portaej.  N.  23,  9.  sie  habent  uf  ir- 
ribtet (turresj.  N.  47,  13. 
ANTRIHTJAN  (der  Form  aber  nicht  der  Be- 
deutung nach  unser:  entrichten). 


dannan  habet  er  gerihtet  orb4n^  t^ 
rae,  der  fnrder  intribtet  ne  üuir- 
det,  etenim  cortexU  örbem  Urra&y  qui 
fum  ccmmovebitur.  N.  95,  11. 

inribdit,  ^tfclM.  gl  K.  ist  wohl  irribdit 

CFRIHTJAN,  aufrichten;  engere. 

(du)  ufribtes  dich  od—.  Wm.  7,  7. 
ufribtest  dich  ad — •  Wm.  II. 

(or)  rihtct  uf:  kefelle  ribtet  er  uf, 
implebit  riunas.  M.  109,  6.  —  Aii 
sih  so  fore  imo  diemuotent, 
daz  er  sie  ufribtet  N.  109,  6. 
—  alle  ferchniste  ribtet  er 
uf.  N.  144,  14.  er  ribtet  uf  die 
geuuirsoten.  N.  143,  7.  —  er 
(boum)  ribtet  sib  uf  xe  bi- 
mile.  Bp.  5.  er  (mennisko)  rih* 
tet  sib  uf.  Bo.  5. 

(sie)  ufrlhtent  sib  uuider  mir,  insur- 
gunt.  N.  IL 

(ih)  ribta  uf:  do  ribt  ih  mib  uf  ze 
guoten  uuerchoo.  Wm.  5,  5. 

(er)  ribta  uf:  beila  ribta  er  uf.  Nz. — 
ribta  sib  uf.  T.  120.  —  gelo- 
bet si  er,  daz  er  uns  ufribta 
daz  born  dero  beili.  Nz. 

(sie)  rihtoti  uf:  ribton  mib  aber  vf. 
N.  118,  43. 

imp.  rihteuf:  ribtedih  uf  in  dinemo 
geböte, ^j»»r^^.  N.  7,  8. 

p.  a.  nfribtender,  erigens.  Na. 
ufrihtenter,  erigens.  Na.  IL 

BIRIHTJAN,  der  Form  aber  nicht  der  Be- 
deutnng  nach  unser:  berichten. 
diabolus  der  ist    umbegang,   der  ne 

hexihtet  sih  niemer  ze  uuege.   N. 

139,9. 
die  sint  iemer  irre  in   iro   herzen, 

soltin  sie  sih  iemer  berihteo,  daz 

uuare   in   fierzeg   iaren   uuorden 

N.  94,  10. 
.(uil  wole  er  birihte  ein  iegelicb  am- 

bähte.  D.  IIL  100.) 

GERICTE,  dyocesis.   Dwk  hie  vides  ge- 
riete, spiritualem  paiius  quamcarnälem 
\  potestaiem  iateUige., 

[28] 


4^ 


RIH. 


RIH— ROK. 


JXLPL«  2.?  I^t  £ine,  ^olcb^  Wurzel  für  das  ein- 
mal .Yorkqaimffide  reh  \%praßcm^aty  fora- 
Äanc,  reh  .anzunchpaen?  .  Ich  ^auc^  mittelhd. 
jKcigenf  \cantus,^m  verigleiphen 7  ;(cf»'KIGA). 
Vielleicht  ist  auch  rihunga,  anlkcütus  (cf.  aber 

auch  JL\IJ£X/'  hSefnit^  znsatfinvcR  zii  halten, 
wodurch' man  kof  sanskr.  svaf,  r^j/7zrar^^  ge- 

flilirt  werden  konnte,  woraus  HKIU  und  später 

.RIH  sich  gebildet  hätte,  oder,  ist  RIH  aus  skr. 
.dis,  docere^  diccre  b^irzuleilep ?  oder  aus  grij 
(mit  abgew;orf^ne|ni;g),  sonum^edere. 

.  t~  X4^h(?),,  ioio^s^vkCy  praednebat.  Rd. 

RIIL  3.  (?)  (odfcr  RIG?)  sdieint  für  ga- 
rigan  (cf.  dihan  nnd  p.  p.  gadigan),  antri- 
han  angenommen ■  werden  zu'm{I^en^  Ich  habe 
auch  noch  riga  und  girigi  ihr  zuzufügen  ge- 
wägt. Cf.  auch  riccullaf,  rigilj*  rigilon,  ribo. 
Ist  ängels;  vrigah,  tegerey  vcstire  zu  verglei- 
chen? -(cf.  angels.  rridhan  und  »ithd«  ridan, 

torquere  ^ud  die  skr*  Wunscl  vr»;  s.  V  V  AjXJ 


intxJgaa  uoirdit,   reveUMiär  { 
.  .*   mannes  ann)..  T.  147«     r  •  : 

intnigane  unerAen^  revelenkir 
gitaiiones).  T.  7,  8w 
ANTRIGANI,./.,  rtfüd/a/iÄ 
inricani.  Ra»      )  •      f  ,>  >   • 
inrikani.  gl.  K. '•     -    ;        ••  *;•• 

ANTRIGAWISSI,  n.,,rh)daHo.  -   . 
Hobt  zi  inriganiiease   (dcr^Dmcl 
intrigannesse)  thiotonOf   Auiii 
revelütionem  gentimn.  T.  li  '^.  ■  ^   * 
RIGA  (bicher?  cf.  auch  rigistab^^'rigil 
ribstab),/.,  SÄeifleit (1)Ui{le)i  circiiÄ 
ßed.  1.    riga,  Un^.  Orgj       i  ■  "' 

d.pL  rigin,  ^/m.^Ebj  :    >  ■  •*'•«  -'>'  > 
GIRIGI,  ^ra4ti,^^/iebii'(cf^aocli'H&Efl 

^•'^^'^sM,..r^.D-il.  353.     ' 
gerige  '  •  ;       .   ' 

d.  pl,  kerigeu,  seriis.  Mcp«  55.'   ' 


WRACH 


.       I        '  1  j  '   ..  p:     i 


■  •  .  »   I     •        .   :•      -^  »     I     .  I 


BIH. 

I   » 


>  I         I 


oder  rij   (s.  in  JLVJLXl«   1.)?; -i^dei;-  auch  si, 
ligare? 

GARIGAN  rpar/,fij, 

daz.ziero  g^rig.e^ia  geflnhte,  sertata  con- 

girigaaen^  fi^icig^nep,  sutjUbus.  D.  II.  334. 
girigina,  sutiles,  bis  ßcutos  (tapilli^s).  Pxud.  1. 
gerigenen,  kechasloten,^ii/i/i^f2!a/9i//o^. 

D.  IL  316:'-''  ■■'"'?  ••*:*•'  ^  ■•'•''* 

GARIGIT.  "  ;  ^ 

giVrgetoii,  Ä«föÄ^ii5.'*Ö.  iL' 35t 

GARIGÖT.    . 
gerigbt  first,  Ci^/?^*;fa:/6r/iim.  Mcp.  74. 

ANTRmAN,>^^fo/*^;;  '^:  '   ' 

'■     (er)  intrihhit  k.'3.*  V*.    "    ' 


_r   • 


intribit.  R. 


',  nvelat*^  ' 


L 


inribhit.  gl.  K-p  Lj 

inribtit  ('sicj.  Ra.  /  *  * 
(du)  intrl'gri  ^l^^/^tJ/i.    ^^^    -  '  M/  .> 
«np.  intr4Ii,'ri?0rtfl^;  Kv-7.  ^•^'  -^ 

p.pract.  intrigaaiaii;  >yv^Miitoti)l^.'T.  143. 


RIGA  s.  RIH.  3. 

RIGI-STAB  (rigilsthb,  rilhBtät»)  s.  S 

RIHO^  m.,  SDBabe,  ©d^ti'nbelÄ/  sura,  pof 
n.  s.  riho,  /ocii«  ^rorr^a^/Tr. 
d.  s.  riben,  popliie.  BiU' 1.'  '  '*;'^v '^  - 
d.pL  rihon,  uuadoto, '^nV.   äifr.'  i;, 
musctdis  iibiarum." Rdl '  '       ^ 

'  r  i  h  o  m ,  suri^,  nussadis '  fSSiäMn.'^  I 

RICHO,  Ortsnamen.  '  -  -r 

ROK,  m.,  fHodf  aogels.  röcc,  nord.'roi6I 
nica  (roccfis  in  capit.  CaK  m.J:  *        * 
n.  roch  (timita.  \Vn.  460.  Tr^^, 
rochum.  Sg.  16^.  * 

(rok,  colobiism.  Hd.) 
(roc,  tunica.  Hd.    gistuchet  roc, 
märücata.  Tr.  gislizet  roc.  Tr.) 
(  r  6  c,  ^irrg-a  vel  vestido.  Wn.  3355.  /wm 
rogh,  tunica.  Org. 
c^.  tokke.  Wm.  IL  5,  3. 
rocke.  Wm.  IlL 


•.» 


•  >f 


I     « 


m 


ROH. 


RÖBA--R6& 


4% 


rocebe.  Wiä.  I.  IV.  iX. 

8.  rogh,  tunicam.  Org. 

hf^ocb,  melütem.  Em«  S9. 

(rftch.  D.  III.  iin.) 

pelliz.' rohc,in0/o<0i».  Em.  21. 
AUUIRCHIN  ROC.  Tr. 

CSPÜKNIN  ROC,  stnpeum  collobiim.  F.  Mon.  8. 
U6IRR0CH,  ntUttod,  uiirrochus.  F. 
^VErriN  ROC.  Tr. 
(ROTROK.  Tr.) 
(PUftPRUN  ROCH..Tr.) 
BRUN^AROCU,  torax.  Pr.  e. 
d.  pr'unniroche,  torace.  A. 

PRÜSTROCH.  Ja.  \ 

BRUSTROCH.  D.  IL  339.  ( ,  thorax. 
BRUSTROC.  D.  II.  339;     ) 
g.  nmatroeciies,  pectoralis /astiae.  Bib.  7. 

(G&LROC.  Tr.) 

COTÜÜUEPPIROC,  clamidem.  Ic 
(GltieiLllEHCROCH,  mullicolor  tunica.  Tr  ) 
(gikkeluecbrok,  polymita  varia  vel  miil- 
ticolor  tunica,  Ild. ) ' 

(GRÖNROC.  Tr.) 

SARROCH,  paludamentum.  Em.  31.  Sal.  1.  Pr.  t 

sarröc,  paludel.  \Vn.  3355. 

GISARROCCHÖTER,  palitdatfts.  Pr.  m. 

(SUARZROC.  Tr.) 
(ROKKELliN,  coloUum.  Hd.) 

RUCHL- 

ÜBERRUCHI,  levltatorhm.  Em.  31. 

BVCHfLI,  vestimeMum.  Gx.  plez,  plagulam. 

Rg.  1. 

(r&.belin,  ricinium.  Tr.) 

rdotbi'Hn  (tb  Scbreibfebler  für  cb},.  ve- 

stimenlum  (vetusj.  D.  II.  283. 


.  \ 


■  r    •     . 


aus 


ftOH6n,  ROHJAN,  brüllen,  lat.  rugire,  angcls. 

i  ryn&B  [b.  JaU>  ^  cf.  aber  auch  sansk.  rl  ( 
dessen  ay  in  dem  rednplizierten  riraya  sich 
das  deutsche  -*oh  entwickelt  haben  könnte), 
rugirey  Hitnm  Yielleicht  unser  röcheln;  doch 
cf.  anc^  ragalm  (j€an  habebat  in  gnttm^e  lo 
ragalon,  quod   est  Signum   mortale J   in    Du 

Frtme. 

rohin  (lennin),  rugitus.  Ic. 
rohot,  rugit.  R.  D.  III.  23. 


'!  tnhii; ragit  (i^o.fore'^itegi).  N.  31,  14. 
(der  rohende  lewe..D.'IiL  27i)'  • 

RIUOIIIT,  mgitus.  Ni  ai,  14.  '  • 

ROHÜiNGA,/,  mugiU^s.  VP. 

a.  rohunga,  grmmitum.  Phid.  1. 
ROHOZIDA,  /.,  rictus;  cf.  jtatuch jan. 

d.  rohozeda,  riet u.  Vi .  II.  338. 
RUOD,  m.,  rngiinSi         * 

d.  ruode,  rngitui.  N.  37,  9.  103,  21. 
ARRÖHON,  rugire. 

ih  irrnota,  rugiebatn  (a  gemitn).  N.  37,  9» 

er  irruota,  rugiebat.  N.  37,  9, 

RÖHAs.  RAH. 

•      *   ■ 

■ 
_         _      _  « 

ROCHO,  m.  (Kocfeil/  i^pinbel;  nord.  rockr), 
colus.  Pr.  V.  Em.  32.  T«.  5.  &il.  4.  VA.  VII. 
805.  VIII.  409. 

rocchoi  colus.  F.  L.  Pr.  t.  m.  F.  2«: 
rocco,  colus.  Pr.  e. 
rocke,  colus.  Mofk.  2. 
roocha  Pr.  m. 

LUOLLEROCHO   (wollerochc.   \Vn.   460.), 
lanipendium.  F. 

(ÜARENROCHE,  glrgillum.  Wn.  460.)  ' 

ROGjan  (hieraus  unser:  rfigeii),   golh.  vroh. 

jan   ( also  eine  Wurael    V  V  JtV/x JjL  voraus- 
setzend?), alts.  wrogian,  angels.  yrdegan,.€7C- 
'.  cusare,    nordisch    raegja,     calumniari.'     Gf. 

WRACK,  RÄCH,  RAH, 
RAG. 

rogan,  accusare.  Ra.  ruogen  sih  selben^ 
acaisent  se.  N.  66,  4.  uuar  sint  thie  uui- 
dorotnn  thir,  thie  sih  zi  tbiuhiarfuag- 
tiin,  so  leidlicho  nu  ruagtnn.  0.  tll. 
17,  54.  rnogit,  interpellat.  £p.  P.  1.  ruo- 
git  sih,  addicitnr^  Gt.  8.  uuorton  tho  gi- 
nnagen bigondun  sie  nan  ruagen;  O. 
IV.  20,  15. 
Inf,  rogan.  Ra.  ' 

roken.  gl.  K. 
"ruogen.  T.  120. 
ruagen.  0.  HI.  17,  22.  IV.  20,  15. 

[28-] 


4a3 


ROGGO— RUK 


RüK. 


431 


ruegen.  O.  IV.  30,  15.  in  cod.  V.  n.  P. 
zi  raogenne.  T.  69,  2. 
(er)  ruogit.  T.  88.  Ep.  P.  1.  Gc  8. 
(ir)  ruogct  T.  197,  2. 
(ih)  ruoge  T.  88. 
(sie)  mögen.  Mz.  N.  66,  4. 
(sie)  ruogtun.  T.  120.  198,  4. 
ruagtun.  O.  III.  17,  64. 
pari,  toaken Alf  acct$satio*  Pa. 
rogenti,  accusatio.  gl.  K. 
ruogent^,  accusantes.  T«  196,  6. 
RUOGSTAB. 
BIROGJAN. 

(wir  senln  iz  eber&gen,  nil  warlicben 
beriuwen.  D.  III.  57.) 
FARRÖGJAN. 
farrogit,  accusat  Pa. 
firrokit,  accusat  gl*  K. 
FARRÖGIDI. 
in  firrnogidi  han^h  gesundot.  Co. 

ROGGO)  m.  (altniederd.  rogge,  angels.  rige, 
ryge,  nord.  rugr,  lit.  ruggei),  SlodtUf  Sog» 
gen  (Octreibeart,  secale). 
rocco,  siligo.  Mon.  2.    sigalU.  Em.  31.    sigi- 

lunu  Sg.  184. 
rpgco,  siclo.  Sg.  242. 
roggo,  siligo.  L.  sigala,  F.  1.  sigale»  F.  2. 
(rogke,  sigale.  Wn.  460.) 
(duos  modios  de  rogone.  Rp.  485.^ 

RUGIi  (protinus  dei  ab  oceajnoj.  Volksnamen. 
TG.  43. 

RUGluiD)  Ortsnamen.  Pt. 

RUK  (RUCH)  Jan,  xndtni  se  movere  (cf. 
nord.  rogrf,  moliri,  f^rrcy  rugga,  amas  agi- 
iare  und  rickr,,8lucf/   fractfis  vehemens  uno 

nisu,  rickja,  siriugere).  Zu  RÄCH  (u  aos  a)? 
oder  dorch  Suffigierung*  einer  Gutturalis  aas  skr. 
ri,  ire  (der  skr.  Vokal  rs  wechselt  sowohl  mit 
f  i  als  ra  und  rn);  oder  sollte  es  mit  skr.  ruh, 
etescere  oder  ruj,  frangere  zu  vergleichen  seyn? 

■udi  skr.  lunc,  removere. 

ichen  in  uuidaruaartige.  stete,  mutaiio 
— .  Org. 


demo  rnccbenne,   mi$iationi  (secunAm  lo- 

cum).  Org. 
undö  inin  des  ruhta  ih,  transivi.  N.  36,36. 
GARUKJAN. 
Inf.  uuir  suln  an  imo  (gotes  berge)  ge- 
rucchen  ze  dero   hobi  dero  to- 
gedo.  N.  47,  2.  . 
(er)  kcrucchet  so  uilo,  daz  er  betero 

uuirdet,  proficiet.  Org. 
par/.istaba  sinero  stete  gernccbet»Bo.5i. 
gerucchent  (siclj  sint  Bo.  S.. 
kcrucchet  sist  aba  dinero  eben« 
muoli,  descisceres.  Bo.  5. 
n&hftr  garukjan: 

nahor  gerucchet^  vicinius  peiit  Bo.S.  ; 
ferro  garukjan: 
daz  ferro  gerucchet  föne  demo  for» 
ganden  uuillen,  longius disc0dU.V^i> 
ferrdr  garukjan: 
ferror   geruccben,    sumere  crementum, 
Org. 
furdir  garukjan: 
so  er  erheuet  (sang)  unde  furder  ge- 

rflcchet  Mu. 
nnz  er  (mäno)  aber  furder  gerucchet 

Bo.  5. 
daz  du  furder  gerucchöst,  tnuUeriara 

contendas.  Bo.  5. 
samo  so  hirto  gezelt,    diu  in  einero 
stete    lango  ne  staut,  nnanda  sia. 
umbe  uueida  ieo  furder  unde  farder 
gerucchet  uuerdent  Ne. 
hohör  garukjan: 
bohor  geruhta,  sublevaium.  Mq>.  71. 
ARRUKJAIN. 

arrukit.  Pa.  irruckit  Ra.  irrukiL  ^  K., 
fulciiiu. 

ÜFRUKJAN,  aufrucfcn. 
dfrücchen  uuideruuartig  i^t  temo  ■!•' 
derrucchen.  Org. 
UBARRUKJAN. 

uberrucchet  haben,  /rmuitwiufo^e.  Mcp. 5& 
NIOARRUKJAN  s.  ÜFRUKJAN. 
FOLRUKJAN. 
follerucchest  du  \z  (argumentum)  ad  iria 
membra,   so  ist  iz  f oller  syilagisnms. 
Bo.  5. 


RÜE 


RUH. 


436 


FARRDKJAN,  btttidtn. 
tero  neuueder  uerrucchet   tax    ander« 
Org. 
FURI  RUKJAN,  b ort 8 (fett, 
fore  rncchentiu,  praeiergressa  (drculum 
jmAs).  Mcp.  72. 
FDRDIR  RUKJAN. 
er  babeti  iz  no  uundin,  übe  iz  furder 
ne  ruh  iL  Org. 
ZESABIANE  RUKJAN,  {ttfammenrficfen. 
(doo  got  leiniixen  siucchen  den  man 
xesamene  wolte  rucchen.  D«  III.  46.) 
lOK,  m.^  SKticf ;  moius. 
n.  p.  tie  ruccba  dero  planeiarums  moius. 

Mcp*  43«  « 

t)FRUK,  m.,  oHus. 

'  'd.  üfraccbe,  oriu  (deroaternon).  Mq>. 
UKIDA,/. 

FURDER  RUCCHEDA,/,  secundum  locum 
muiatio,  Org. 

CUjan? 

'ARUCHJAN,  ruminare,  toUbtttüntn;  cf.  alt- 
niederd.  idrig,  rwnen,  angels.  roccettan  n. 
Ut  atairftgti  (lit  rugti  ist /ermenieseere^ 
ructare,  emctare.    Sollte  es  mit  ruciare  zu 
Einer  Worzel  geboren?  (cf.  andi  rofazjan) 
oder  mit  rukjan  zusammen  hangen? 
der  uuin  zimet  minemo  trute  ze  trin- 
kenne  unte  sinen  lefson  unte  sinen 
ftene«  ze  itrucbenne  (Tabiis^se  et  den- 
tibus  ejus  ad  ruminandtunj.  Wm.  7, 9.  (z  e 
itdrukkenne.  Wm.  LUL  xe  itdruckene. 
\Ym.  UI.) 
itrucbo»  rumino.  F.  Mon.  2. 
itarucbit,  ruminaL  Ib. 
iturnchit,  ruminat.  Ig.  Rd. 

JJuL  •  Ist  sanskr.  ruc,  lucete  zu  Tergleir 
ent  oder  ruj,  frangcre?  oder  die   Wurzel 

VA.  (me^n)  (cf.  den  Uebergang  des  w  zu 
and  a  in  u)  mit  aogehänglem  gnttaralis?  oder 
ite  p  in  skr.  pnj  (foeieri)  in  den  Halbrokal 
ibti|;egangen  seyn?  *)    Man  könnte  auch  an 

^)  In  Pott's  etymoL  Forschungen  finde  ich 
VOM  pi-wA  erklärt;  hiemach  wäre  also  die 


RÄCH 


denken,    falls   sich 


RUCH 


(cf.  rucbjan)  hieraus  durch  Uebei^ang  des  a 
in  u  entwickelt  haben  sollte  (iu  und  ,on  in 
riuhhan  und  rauh  wären  dann  Verstärkung  von 
einem  aus  a  entstandenen  u,  auch  wäre  alsdann 

Xl.lJv>'JjL  und  nicht  jLVUJjL  anzusetzen) 
und  der  Begriff  des  Stiec^en^f  2)ttften^  aus 
dem  des  Stufßeigen^  herleiten.  Ein  älmlicher 
Uebergang  der  Begriffe  spricht  auch  für  den  Zu- 
sammenhang mit  skr.  ruh,  crescere.  Vielleicht 
ist  auch  RUH  (q.  v.)  hieher  gehörig. 
RIUHHAN  (hiervon  unser  heutiges  riechen), 

rauchen/  buftttl/   oUre,  fumigare  (angels. 

recan,  reocan,   nord.  reyk)a,  riuka,  lit 

rukti). 

(er)  riuhhit,  oletf  retinet.  gl.  K. 

riuchat,  aesUuU  (ber  aefc^Iac^tefc  6tier). 

Prud.  1. 
(sie)  riechen  t^fumigant  (inaniesj.  N.  103, 32. 

143,  5. 
(er)  T o TL ch ^  fumebat.  A. 

rouh:  an  sinero  irbolgeni  rouh  der 
rftch  poemtentiae,   ascendit  funms. 
N.  17,  9. 
p.praes.  riohhenti,  famigans  (linumj.  T. 

69,  9. 
a.  8*  nu  riuhhantan(flas,/iiin%a/M/iiu«iii). 

Frg.  5. 
n.  pL  n.  riuchenten  (iux ,  fumißcos  ignes. 

Bo.  5. 
R1HUNG4?  —  Ist  dieses  Wort,   welches  in 
dieser  Form  anheUtus  in  3  verschiedenen 
codd.:  M.  30.  Gh.  1.  2.  übersetzt,  hieher 

zu  ziehen?  cf.  auch  iVLil.  2. 
RAUH,   m.,  Slauc^i  fiMus    (nord.   raukr» 
reykr,   angels.  ric»   roec,   alts.  rocj  lit; 
rukis). 

Gehört  ruohi.  Pa.  ruihki.  Ra.  mcchi. 
gl.  K.,  fuma,  arva,  hieher?  In  R.  steht  auch 
die  Form  ruchi,  Jumus.  —  In  Sfcp.  kon^t 
daa  iseu/r.  taz  rouh,  incensus,  vor.  . 


Herlei tune  des  althd.  riuhhan  von  VV^Il  eine 
und  dieselbe  mit  der  Herleitung  von  puj. 


433 


ROGGO— RUK 


RüK 


m 


ruegen.  O.  IV.  20,  15.  in  cod.  V.  n.  P. 
zi  rnogenne.  T.  69,  2. 
(er)  ruogit.  T.  88.  Ep.  P.  !•  Gc  8. 
(ir)  ruogct  T-  197,  2. 
(ih)  ruoge  T.  88. 
(sie)  ruogeD.  Mz.  N.  66,  4. 
(sie)  ruogtun.  T.  120.  198,  4. 
ruagtun.  O.  III.  17,  54. 
pari.  tohktnAij  acct$satio*  Pa. 
rogenti,  accusatio.  gl.  K. 
ruogent^,  accusantes.  T«  196,  6. 
RUOGSTAB. 
BIROGJAN. 
(wir  scoln  iz  eber&gen,  oil  warlichen 
beriuwen.  D.  III.  57.) 
FARRÖGJAN. 

farrogit,  accusat.  Pa. 
firrokit,  accusat.  gK  K. 
FARRÖGIDI. 
in  firrnogidi  han^h  gesundot.  Co. 

ROGrGO,  m.  (altniederd.  rogge,  angels.  rige, 
ryge,  nord.  rugr,  lit.  ruggei),  8lo;(t(ll^  Sog» 
gen  (ßbttxAbtoxti  secaley 
roeco,  iiligo.  Mon.  2.    sigalU.  Em.  31.    »gi- 

tum.  Sg.  184. 
rogco,  sich.  Sg.  242. 
Toggo,  siligo.  L.  sigala,  F.  1.  sigale*  F.  2. 
(rogket  sigale.  \Yn.  460.) 
(duo$  modios  de  rogone.  Rp.  485.^ 

RUGIi  (protinus  dei  ab  oceanoj.  Volksnamen. 
TG.  43. 

RUGIuiD)  Ortsnamen.  Pt. 

RüK  (RUCH)  Jan,  rurfeti/  se  movere  (cf. 
nord.  roga',  moliri,  ßfrre,  rogga,  amas  agU 
iare  nnd  riekr,  Slucf/   tracti^s  vehemens  uno 

nisu,  rickja,  sfrlagere).  Zu  RACJH  (u  aos  a)? 
oder  dnrch  Suffigierung*  einer  Gutturalis  aas  skr. 
ri,  ire  (der  skr.  Vokal  ri  wechseU  sowohl  mit 
ri  als  ra  und  rn);  oder  sollte  es  mit  skr.  rnh, 
crescere  oder  ruj,  frangere  zu  vergleicben  seyn? 
cf.  auch  skr.  lunc,  removere. 
Tocchen  in  nuidaruaartige.  stete,  mutatio 
in—.  Org. 


■ 

• 


1 


demo  rncchenne,   mtsiationi  (eeamium  bh 

cum).  Org. 
nnd 6  inin  des  ruhta  ih,  tnmsim.  N.36,3& 
GARUKJAN. 
Inf.  nuir  suln  an  imo  (gotes  berge)  ge- 
rucchen  ze  dero   hobi  dero  to-    , 
gedo.  N.  47,  2.  .  j 

(er)  kcrucchet  so  uilo,  daz  er  betero 

uuirdct,  proficieL  Org. 
par/.istaba  sinero  stete  gernccbet.Bo.5i. 
gerucchent  (eidj  sint  Bo.  &■ 
keruccbet  sist  aba  dinero  eben« 
muoti,  descisceres.  Bo.  5.    " 
nfihftr  garukjan: 

nahor  gerucchet>  vicinius  peiit  Bo.5.   '. 
ferro  garukjan: 
daz  ferro  geruccbet  föne  demo  for» 
ganden  uuillen,  longius discedii.hQ.i» 
ferrdr  garukjan: 
ferror   gerucchen,    sumere  argmenium, 
Org. 
furdir  garukjan: 
so  er  crheuct  (sang)  unde  furder  ge- 

rflcchet  Mu. 
nnz  er  (mäno)  aber  furder  geruccbet 

Bo.  5. 
daz  dn  furder geruccböst,  inuUerioira 

contendas.  Bo.  5. 
samo  so  birto  gezelt,   din  in  einero 
stete   lango  ne  staut,  nnanda  sia. 
umbe  uueida  ieo  furder  unde  furder 
geruccbet  uuerdent  Ne. 
hohdr  garukjan: 
bohor  geruhta,  subUvaium.  Mcp.  71. 
ARRUKJAN. 

arrukit.  Pa.  irruckit  Ra.  irrukiL  gl  K., 
fulcittis. 

ÜFRüKJAN,  aufrucfcn.  *j 

dfrüccben  uuidernuartig  i^t  temo^ni-' 
derrncchen.  Org. 

UBARRUKJAN. 
uberrucchet haben,  transcendUse.Vco^W^ 

NIDARRÜKJAN  s.  ÜFRÜKJAN. 

FOLRUKJAN. 

follerucchest  du  \%  (argumentum)  ad  itia 
memhra,  so  ist  iz  foller  syUaginmi. 
Bo.  5. 


RÜE 


436 


rARRDKJAN,  berrScfen. 
tero  neuueder  uerrucchet   tax   ander« 

Org. 
njRI  RUKJAN,  Dorrficfett. 
fare  rocchentia,  praeiergressa  (drailum 
jmais)*  Mcp.  72« 
F1XDIR  RUKJAN. 
er  babeti  iz  no  uundia,  übe  iz  furder 
ne  ruh  iL  Org. 

ZESAMANE  RUKJAN,  {ttfammentficren. 

(doo  got  leinitzen  siuccben  den  man 
sesamene  wolle  ruccben.  D.  UL  46.) 
lOK,  m.^  SKticf /  motus. 
0.  p.  tie  ruccha  dero  planaarum^  motus, 

Mcp.  43. 
ÜFRUK,  m.,  ortus. 

'd.  üfmccbe,  ortu  (deroaternon).  Mq>« 
UKIDA,/. 

FÜRDER  RUCCHEDA,/.,  secundum  hcum 
muiatio.  Org. 

CHjan? 

ARUCHJAN,  ruminare,  tDieberfauett;  cf.  alt- 
niedcrd.  idrig,  rumen,  angeU.  roccettan  o. 
lit  atairftgti  (lit  rugti  isi  fermenieseere'), 
ruciare,  erudare.    Sollte  es  mit  ructare  za 
Einer  Worzel  geboren?  (cf.  ancb  rofazjan) 
oder  mit  rukjan  zusammen  bangen? 
der  uuin  zimet  minemo  trute  ze  trin- 
kenne  unte  sinen  lefson  unte  sinen 
ftene«  ze  itrucbenne  (Tabiis^se  et  den* 
tibus  ejus  ad  ruminanduinj.  \Ym.7|9.  (ze 
itdrukkenne.  Wm.  LESL  ze  itdruckene. 
\Ym.  UL) 
itrucbo,  rumino.  F.  Mon.  2. 
itarucbit»  ruminat.  Ib. 
iturucbit,  ruminat.  Ig.  Rd. 

JJlX  •     Ist  sanskr.   ruc,  lucere  zu  Terglei- 
ent  oder  ruj,  frangcre?  oder  die   Wurzel 

T  A.  (me^)  (cf.  den  Uebergang  des  w  zu 
ind  a  zu  u)  mit  aogebängtem  giMuraUs?  oder 
Ite  p  in  skr.  puj  (foeteri)  in  den  Halbvokal 
ibti|;egangen  seyn?  *)    Man  könnte  auch  an 

^)  In  Pott's   etymol.  Forscbungen  finde  ich 
ma  pi-wA  erklärt;  hiernach  wäre  also  die 


RÄCH  denken,  falls  sich  RUCH 
(cf.  ruchjan)  hieraus  durch  Uebergang  des  a 
in  u  entwickelt  haben  sollte  (iu  und  on  in 
riuhhan  und  rauh  waren  dann  Verstärkung  von 
einem  aus  a  entstandenen  u,  auch  wäre  alsdann 

X\Uv>'JlL  und  nicht  jtVUJtJL  anzusetzen) 
und  der  Begriff  des  Stiec^en^f  2>ttften^  aus 
dem  des  Stufßeigen^  herleiten.  Ein  älmlicher 
Uebergang  der  Begriffe  spricht  auch  für  den  Zu- 
sammenhang mit  skr.  ruh,  crescere.  Vielleicht 
ist  auch  RUH  (q.  v.)  hieher  gehörig. 
RIUHHAN  (hiervon  unser  heutiges  riechen), 

rauchen/  buftttt/   olere,  fumigare  (angels. 

recan,  reocanj   nord.  reykja,  riuka,  lit 

rukti). 

(er)  riuhbit,  oletf  retinet.  gl.  K. 

riuchat,  aestuat  (Ott  flefc^Iac^tefc  6tier> 

Prud.  1. 
(sie)  riechen  X^fumigant  (mantesj.  N.  103, 32. 

143,  5. 
(er)  Tonch yfumebat.  A. 

roub:  an  sinero  irbolgeni  rouh  der 
rftch  poenitentiae ,   ascendit  fumus. 
N.  17,  9. 
p.praes.  riobbenti,  fumigans  (UnumJ.  T. 

69,  9. 
a.  s.  nu  riubhantan(flas,/iiini^an« /ii3iiiii> 

Frg.  5. 
a.  pL  n.  riucbenten  {int ,  fumißcos  ignes. 

Bo.  5. 
RUIUNGA?  —  Ist  dieses  Wort,   welches  in 
dieser  Form  anheliius  in  3  verschiedenen 
codd.:  M.  30.  Gh.  1.  2.  übersetzt,  hieber 

zu  ziehen?  cf.  auch  iVLil.  2. 
RAUH,  m..  Statte^/  fimuis   (nord.   raukr, 
reykr,   angels.  ric»  roec,  alts.  rocj  lit; 
rukis). 

Gehört  ruohi.  Pa.  ruibki.  Ra.  rucchi. 
gl.  K.,  fuma,  arva,  hieher?  In  R.  steht  auch 
die  Form  ruchi,  /umus.  —  In  Sfcp.  konQ(mt 
das  neutr.  taz  roub,  incensus,  vor.  . 


HerltttuuE  des  althd.  rtuhban  von  VVilL  eine 
und  dieselbe  mit  der  Herleitung  von  puj. 


437 


RUH. 


RUH. 


II.  roab,  t;/7/7or.  Mcp.  51.  incensum.Ji.  140,2. 
i         rouch,  fumiu.  Tr.  Bib.  13«    thymiama* 
Hd.  incensntn.  Hd. 
rüch,  fumus.  N.  17,  9. 
xM^liy  fumiis.  N.  36,  20.  67,  3. 
,  rough,  ^7/1712/5.  N.  101,  3. 
ruhe,  Lucas  (ip^^  consurgens*  g'^^v^  i^^ 
vielleicht  auch  hichcr  gehörig, 
gf.  roucbes.  Mcp. 

rucches:  in  rucches  unis  zcgantMcp. 
rf.  rouche,   incensu.  N.  65,  15.    aromate. 

Mcp.  59. 
a,  rouh,  incensum.  Mcp. 
roueb,  incensum.  Hd. 
.  WfflRAUH  (alts.  wlbroc,  ^Uot),  SBci^* 
rauc^/  thus,  f/iymiama,  incensns, 
12.  uuibrauh,  gutta.   Rh. 

uuihrouh,  cinamomum.  Gc«  4. 
uuiroub,  thus.  Ma.  Bib.  5. 
uuirouk,  timiama.  A. 
uuiroh,  thimiama.  Bib.  12. 
w  i  r  0  c  h ,  g'/i/./a  thuris.  Tr.  thimiama.  Zf. 
(wie roch,  /ä//j.  Wn.  460.) 
uuicrouch,  thymiamata.  Bib.  9. 
gp.  uuirobes  (uuirochcs.  Wm.  I.  IV.  IX. 
uuirohches.  Wm.  II.    auiroicbes. 
Wm.  I.  in.).  Wm.  4,  11. 
d.  uuibrouche  (uuiroche.  Wm.  I.  II.  IX. 

üuiroiche.  Wui.  III.).  Wm.  3,  6. 
a.  uuibrauh,  incensum.  R.  Pa. 

atiibroub,  incänsum.  T.  2,  3.    f^^. 

T.  8,  7. 
uuii!aub,  incmsufn:  gl.  K. 
■*'        uuiroub  (myVtun  inti  uuirouh).  0. 
I.  17,  65.  '■  * 

WIHRAÜHBÄÜM. 
WIHRAÜHBR^iNST. 
WiHRAUHBUHIt. 
WlIIRÄÜHFAZ.'    '      " 

RAUHGERTAt 
.  RAÜHCHAR. 

RAÜI^CilEUiA. 


'.-  ■ 


•  I      '   i" 


j       r 


r.  i\'  )       \ '. 


RAÜHHÜS. 


RAUEI3T^K. 


•I 


■i{ 


ein  ruclib  toum,   fumidae  coli 
aura.  Mcp.  10. 
•i.  ^  RAUHIG,  xaviii'xii  fumosus. 

n.  s.  171.  rocbiger,yf/}7ti/7c/if.  SaL 
rucbiger,y£ii7ii/iaa.  Sal 
n.pLn.  ruccbegiugema]e,/ifmo 
gines.  Bo.  5. 
'  RAUHJAN,RAUCHEN,  räuchern; thu 
Inf.  rouban,  sufire.  Prud.  1. 
roucbem,  /f/ri/7car^«  G. 
roucb«n,  adelere  (JlammU p 

VA.  I.  708. 
tbes  rouhennes,  incensi (h 

(er)  rouhhit,  vaporat.  Prud*  1. 
(sie)  xo\i\i\.\xn^vaporabant(te9fipki\ 

VA.  XL  481. 
p.  praes.  n.  s.  m.  roubenti  (daz  1 

I.  4,  20. 
n.  s.  f.  roucbeniitt.  Vk\ 
GARAUHJAN. 
geroubta,  Ubavit  aromattbus. 

RUH,  xan^,  angs.rAb,riig,  reob,  xil 
asper,  hirsntus;   nord.  ruf  in  n,  hirsui 

velluS'    Cf.  X\lJJtl9  wenn  die  urspi 
Bedeutung  dieser  Wurzel  auf  ({eigen  4 

ist  h  in  r&b  Suflix?  dann  ist  vielleicht 
rawer  und  auch  lat.  rau-^cus  zu   yer{ 
oder  ist  r  Ah  auf  sanskr.  rüxä,  asper, 
zu  bezieben? 

Bedeutung  und  Gebrauch : 
hirtus.  Ja.  Prud.  1.  D.  II.  317.  hirsutu, 
VG.  III.  231.  F.  vitlosus.  l\.  hispidus. 
Sb.    setiger,  SaL  1.    scaber.  Mon.  2 
Org.  samo  rüöcb  so  ein  ige!.  Bb. 
ruhon  echinorum,  asperorum,  Bo.  S 
'Hllasärh,  fiuhicafhj.  'K.  55.    rubes ' 
^hirii.  PtuAl  1.    ruhiu,  htrtae  farin 
.  III.  55.  ruhiu,  aspera  (linguaj.  VG. 
..  .fialfD^a  Ist  nidana   ruh.  Wm.  7, 
eine  ^JS'f^aMJ  was  ruch  und  rot  D 
Form  und  Flexion, 
muh.  R. 
^    fuh.  Wm.  IL 


M  /     "'! 


.» 


■  * 


RXJKKI— REGULA. 


rigil—riegola: 


440 


u  Wm.  I.  III.  IX.  X.  (D.  m.  71.) 
eh.  Bo.  5. 

]R.  roher.  Ja.  Ma.  Sb.  Sal.  1. 

/.  ruhiuu  VG.  III.  508. 

17.  ruhaz.  Ja. 
ruoz.  Org. 

n.  rnhes.  Prud.  1. 
.fi  rnfaa.  K.  55. 
.iK  rii)]iu.  VG.  III.  55. 
pl.  ruhen.  VG.  IIL  231. 

adiwach: 

1^  hiriae.  D.  IL  317. 

mf  a$perortim.  Bo.  5.'  '* 

PO,  hitsntas^  F. '  - 

in'  (e»  steht  im  cod.  dieraban  st  ^ic  ru- 

n),  Ursutas.  D.  II.  339. 

ÖNt -^Gebort rnhchont,  n^ganitir. Rg. 5. 

iher?  = 

lRÜIIJAN. 

;irüliit,  exasperat.  M.  29«  Sbi  Gc.  1.  6« 

üs.  HRUKKL 


1S.RÜH 


.    •        ' 


p         •.! 


ijan  &  RICH. 
San  8.  RUH. 


•^ , 


}  \  > 


31  S.  RUH.  —  rnoche,  i^M  in  N. 
1.  ist  keuche  zu  l^eu-  ' 


'  M-'  , 


I  &  BRUOH. 


|C  v) i^masica,  cristaiä.  T^.  5'. 


i     '. " 


lA,  R€oeHÄ  ö.  RAH. 

?ja9  s  RÖGjäiL 

DÜLUM  {Ott  an  der  Mojsel).  TH.  71. 

■  •  ■  ' 

[i  s.  HREGIL.       . 

^^) /•!  tüc^tlf  regtda;  w^eh.  regul, 
regia. 


n.  regula  (therero  buaclii).  OL  91«  thas 
laz  thir  uucsan  suazi.,  so  mezent  iz 
thie  fuazi,  zit  ioh  thiu  regula,  so 
ist  gotes  selbes  brediga.  O.  I.  1,  42. 
regula,  regula  (monasteriij.  K.  7. 

d.  regulu  (mit  regulii  bithuungan).  O.  I. 
1,  35.  chamffanli  untar  regulu^  miU- 
tans  sub  regula.  K.  1. 
regulo,  canoni  (contra  suum  carionem  In- 
tinis  auribus  ista  transferre).  Mr.  (Sb. 
hat  in  derselben  Stelle  regula.) 

LIBREGELA  (so  steht  im  cod)  municho  C^e» 
6<n4rfdel/  Crben^re^el  Itx  3)}Snc^e).  N.21, 19. 

RIGIL,  m.,  gtiegel  (et  hregil;  auch  RIH.  3.). 
rigil,  repaguhmu  Mon.  2. 
(rigolt  repaguUtm^  Wn.  460.  vectis.  AVn.  460.) 

RIGILon  (rfegfln),  fovtre  [cf.  RIIL  3.; 
auch  bregil;  auch  unser  regen  (ftc^  regen)?]. 
nu  SGulununir   unsih  rigilon   mit   tbes 

ktufces'scgonon.  O.  V.  %  1. 
r\^\\6t^'foveat.  Rd.  Ib. 

GARIGILQN. 

Inf.  girigiluh,  fovere  (quiete  fessum  cor- 

pus).  Prud.  1. 
7^. a.  girigiluntarj  fovens  (arenis  viscera). 

Prud.  1. 
p.  p.  ö.  I}.  girigilotaz,    recline    (corpus). 

Prud.  1. 
d.pl.  kirigilotan,  conriolutis  (artubus 
dornürejn  Prud.  2. 

RUGIL?  '  . 

HARTRUGIL  s.  TRAG. 

RKXÜLLA,  /.,  Kgäiura,  (ct.  RIH.  3;;  ^st 
auch  ricula,  mitra  virginflAs  capitis' t\]^  "91^1' 
gleichen?).  ,J',:,    j.  .  . 

(riccula,  ligatura.  Sal.  2.)   '  .p.ij  "'/*,, 
ricidullfi,  ligäiuras  (ccntüm  uveie  pds$ae).  iju. 
Bib.  I.  ... 

ricfeilun,  ligaturas.  Bib.  7.  (riccilin.  Bib.  5.) 


RIEGOLA,  Ortsnamen. 


^  #  \'   t 


441    ROCBIUCHROt-BEGAN. 


BEGAN; 


I 


ROCHIUCHRO  (?),  ettviUo.  F. 

tUGOMAGUM)  Ortonameii  (9lnnas<ti>  Am. 

RECHANon  s.  RAH. 

REGAN)  m.,  Stegen,  pbwia  {ct.  sanskr.  Tr^rb, 
pluere,  griech.  ßgex««v);  golh.  rign  (neutr.), 
nord*  rcgn,  alU.  regan,  angels.  regen;  cf. 
norcL  rak,  humar,  hragla,  pluere  und  angek« 
hreh,'  inundatio,  racu,  humor,  pluvia,  hreg* 
nan  und  regnan^p/u^^and  nord.  hregg^iini^r. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
pluvia.  R.  T.  43,  1.  2.  Pa.  Sg.  913.  N.  71,  6. 
Frg.  61.    imber.  Sg.  913.  242.  MX.  tl.  VA. 
VUI.  429.  Bib.  1.  2.  Aid.  4.   does.  Ic.    iro 
regena  machota  er  ze  hagele  f^o«iM/p&- 
vias  eorum  grandtnemj.  N.  104,  32.    ze  re- 
gene  uunrde  min   lera.   Nd.    er  uueis 
uuola,  uuieo  dürftig  unbirigio  herxin 
sint  des  regenes  sinero  lern.  N.  91,  S. 
regin  sinero  innelungo  gebe  er  uns.  N. 
66,  2.   er  sendet  den  regen  sinero  prae- 
dicatornm  saugen  ze  Übe.  N.  10 (b)^  6« 
Form  und  Flexion; 
fi.  $.  regan.  R.  Ic.  Pa.  Sg.  242.  913.  T.  43,  1.2. 
regen.  Nd.  N.  71,  6.  134,  7.  Mcp.  Bo.  5. 
(Hd.  Wn.  460.) 
g.  $.  regan  es.  MX.  VA.  VIII.  429.  Bib.  1.  2. 
regenes.  N.  71,  6.  94,  5. 
reginis*  Bib.  5. 
d.  8.  rekane.  gl  K. 

regene.  Nd.  Mcp. 
a.  s.  regan.  Frg.  61. 

rigen.  N.  10  (b),  6.  102,  11.  134,  7. 
regin.  N.  66,  2.  67,  10. 
II.  p/.  regan a?  Sg.  242.  (es  übersetzt /^/nvia). 
.  dn/.  rigeiien.  Bo.  5.  Aid.  4. 
a!pl  regana.  0.  II.  19,  22. 

'   regeiia.  N.  104,  32. 
CLASTREGAN,  m.,  imber.  R.  Tg.  1. 
REGANIIAFT,^  regen^oft/  imbrifer,  nimbasus. 
(it.pl.  rdganhaftem,  imbriferis.  Eni*  17. 
reganbafdcn  regenen,  nimbasis  im- 
bribus.  Aid.  4. 
REGTNBAH,  REGINSE,  OrUnamen,  bieher? 


REGANWURM. 
REGANWINT. 
REGANWAZAR. 
REGANMAMOTH. 
REGANBOGO. 
REGAINTROPHO. 

REGANÖN   (gotb.   rignjan,    ahnerd.  r: 
angela.  regnan,  hrcgnan),  tt$tntnip 
ther  iu  ni  Kaz  in  notin  regonoa 
liutin.  0«  III.  12,  15.  iz  regenot, 
Sg.  111.  Mcp.  (ther)  reganot  ub«ri 
inti  ubar  unreble.  T..  32,  3.    hii 
föne  dien  diu   uiiarheit  regem 
88,12.  er  regenot  über  sündige 
cha.  N.  10  (b),  6.    die  (lera)  du.! 
nost  föne  himele.  M.  103,  13.  (de 
genot   dero  erdo,   ('guij  parai  { 
pluviam.  N.  146,  8.    regenota  Cio 
himile.   T.  147.    regenota  in  m 
Cphdt  aih  mannaj.  N.  77,  24.    h 
regenoton,  perga  regenoton«  N. 
die  regenonten  himela.  N.  95,  t 
Inf*  regonon.  O.  III.  12,  15. 
(du)  regenost  N.  103,  13. 
(er,  iz)  reganot  Sg.  913.  T.  32,  a 
regenot  Sg.  111.  Mcp.  N-  10 
88,  12.  146,  8. 
(iz)  regenota.  T.  147.  N.  67,  9.  T 

regenoda.  Is.  3,  5. 
(sie)  regenoton.  N.  67,  9« 
(er)  regonoti.  O.  II.  1,  18.     * 
part.praee.  n.pl.  regenonten.  N. ! 
BIREGANON,  be regenen/  ctmpluere. 
beregenonte,  umbrifiame  {iprrQ% 

101,  25. 
pireganot,  eqmpluia.^UX.  3.  —  pi 
notiu,  compluia.  Sb.  —  piregin 
compUäa.  Bib.  7.  *-»  diu  bere, 
erda.  N.  95,  12. 
beregeno  t  uuirdet  (erda).  N.  114» 
beregenot  uüard  (erda).  N.  39 

UNBIREGANOT,  unberesnct 
ünpireganotiu.  Mi.  Bib.  1.  2.  un 
ginota.  Bib.  7.  (urobireginit  B 
non  compluta  (terra J. 

REGAN,  REGEN,  nufcnamcn. 


REGIN— RIHT. 


ROHT— RAD. 


4JU 


N  -  s.  RAG. 

NA,  REGINO,  Ortsnamen. 

NO, ».  pr.  8.  RAG. 

mN  (rogin.  Id.  nord.  hrogn),  m.,  Stogcn 
AaUfy'),  polygramum.  Tr.  (rogun.  Hs.) 

lNANTA,  tepenies  (prunas).  Prud.  1. 
rohl  trehananta.  Cf.  auch  pirchhanun 
l  pirehhanun),  sopitosfignesj.  VA.III.409. 

UNG  s.  RAH. 

NGA,  /.,  anhetitus.  M.  30.  Gb.  1.  2.  Cf. 
H.  2.  und  RUH. 

naiNZA,  baga.  D.  II.  337.  (cf.  aogels. 
enta,  catena. 

ilRA  s.  REIGIR. 

IR,  m.  und  REIGIRA,/,  3ieiter(95o3eO. 

s  HRfilurlR?  c£  angels.  hragra,  ardea. 

ra,  ardca.  L« 

ler^  ardea.  Wn.  460.) 

gra,  larum.  Sg.  913«,  aogels.) 

[AR£C  Tn  der  Glosse  exercuere,  racha- 
Em«  19.  in  Pez.  ihes.  ist  zu  slreichen ;  der 
bat:  exercuere,  aruueizzan.  compressis, 
uDganem.  naratores,  racbara,  von  weL 
6  Wortern  die  4  mittleren  in  Pez.  thes. 
lassen  sind. 

ISon  s.  RACHO. 
>ST  8.  ROST. 


s. 


RIH. 


1. 


aa  8. 


RIH. 


1. 


ROHT? 

PIROHT,  cadaver.  gl.  K. 
UMPIROHT,  cadaver.  Pa. 

RIHSIL. 

RIHSILSTEKO. 

RAHSINjan  s.  RACHO. 

RIHSINUN  (?)  steht  am  Rande  bei  caricis 
suttentari.  Mart 

I 

RAD   (Grimm  nimmt  mit  Unrecht  HR  als  An. 
laut  an),  n.y  tSlabf   rata;   cf.   sanskr.   ratha, 
currus  und  die  gall.  rheda. 
13.  ^.  rad.  R.  gl.  K.  Sg.  184.  O.  III.  7,  13.  K 
82,  14.  Wn.  863. 
rat  Pa.  Em.  31.  Tr.  Wn.  460. 
g.  s.  rades.  VG.  III.  183. 
d.  s*  Kade.  Bo.  5. 
a.  s.  rad.  Bo.  5.  N.  82,  14. 
?3.^/.  redir.  Em.  31.  Wn.  3355. 
g.pL  rhediro   (feor  rhediro  reitun,    qua- 
drigae.).  Em.  12. 
rediro.  ü.  II.  343. 
(redir.  Bib.  5.) 
d.pL  radum.  IL  2. 
rederen.  Mcp. 
a^plrediTj  curriss  (Imos).  VG.  I.  174. 

Gehort  hieher: 
planarati  (var.  planaratrum,  plaumorati, 
plammorati^   in:    ut  duas  adderent  roiu- 
las,  quod  genus  (arairi)  vocant  planarati. 
PI.  18.? 

JLVnXI«  1«  Wurzel  von  radja,  redja  (cf.  auch 
goth.  garathan,  numeratm)  und  der  damit  zu- 
sammenhangenden Wörter?  sekundäre  Wurzel, 

aus  1\xjL  mit  angefügtem  D?  cf.  lat.  reor  und 
sansk.  r*  (oder  auch  vn'?).  Oder  ist  sansk.  rat 
(mit  lingualem  t),  loqui  zu  vergleichen?  oder 
brü)  loqui  (cf.  Qeco)?  oder  wohl  gar  arth,  pe- 

tereXd.  artba,  ratio)!  —  S.  auch  JKj^lI  • 

RADJA,  /.,  goth.  rathjo»  angels.  rsed,  red, 

nord.  rdeda^  8te&C/  ratio,  sermo.  Das  a  der 

[29J 


445 


RAD. 


RAD. 


Wunekylbe  hat  sich  nur  noch  in  radia,  ra- 
tianem.  E.  erhalten;  alle  übrigen  Qaellea  xei- 
gen  schon  den  Umlaut  e.  Neben  der  nur  in 
K.  E.  0.  und  Can.  9«  vorkommenden  Form 
red  ja  (red  ia)  ist  die  gewohnlich  re  Form  reda; 
einmal  auch  redu 

1.  redja,  starker  und  sdiwacher  Dekl. 
n.  s.  redia.  Can.  9. 

d.  s*  rediun.  K.  p. 
o.  s.  radia.  E. 

redia.  E.  0.  III.  17, 6.  (redina.  cod.  F.) 

redea.  Frg.  7. 

rediun.  K.  2.  3. 
d.pl  redion.  OL89.  O.  III.  20, 144.  (cod.  P ) 

2.  reda,  nur  stark  deklinierend. 

n.  s.  reda.  T.  21,  3.  Is.  2.  Bib.  i.  2.  6.  M. 

10.  15.  24.  M/i.  Em.  5.  Can.  7.  10. 

11.  12.  Mart  Sb.  k.  Org.  Mcp.  Syl. 
N.  50,  10.  102,  5.  103,  26.  118,  1. 

(rede.  Wn.  460.  Bib.  6.) 
g.  s.  reda.  Mart. 

redo.  A.  Mcp.  Bo.  5.  Sb. 
d.  s,  red  ha.  Is.  5,  7. 

redo.  M4.  Me.  M.  15.  Bib.  1.  2.  7.  Sb. 
Syl.   Can    10.   11.    A.  Mari  Gh.   1. 
2.  3.  D.  II.  332.  Org.  Bo.  5.  Mcp 
N.  12,  5. 
(rede.  Bib.  5.) 
a.  s.  reda.  T.62, 12. 99.  108.  149.  Sb.  Co.  4. 
O.  IV.  13,  2.  19,  2.  V.  10,  35.   IS 
16.  Bib.  2.  5.  7.  M.  9.  Mij.  ^f.  Org. 
Bo.  5.  Can.  10.  II.  13. 
red  ha.  Is.  2,  3. 
n.  u.  a.  pL  reda.  Mcp.  Bo.  5.  N.  139,  5.  M^. 
g^pL  red  An.  Bo.  5. 
d,ph  redom.  Ic. 

r6dAn.  Mcp.  Bo.  5.  Org.  Ma.  A.  D. 

II.  351. 
redun.  M.  29.  Gc.  1.  5.  6.  Ep.  can.  1.  4. 

3.  redi.  Can.  4. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
ratio.  Is.  2,  3.  Bo.  &.  Mcp.  ratiocinium.  Ic  sen- 

tentia.  N.  50,  10.  Bib.   1.  2.  Ma.  M^.  Mart. 

Gh.  1.  2.  Mcp.  Bo.  5.  Ep.  can.  1.  4.    qnae- 
\  stio.  t.  21,  3.  prosecutitK  M.  10. 15.  Sb.  Can. 

10. 11.  thema.  M.  15.  Can.  7. 10.  11.  cotnma. 

Bib.  1.  2.  6^  M/u.  ailegatio.  hl  24.  Sb.  Can. 


10.  11.  Wn.  460.  diaputoiio.  Ic.  supf 
Sb.  oraadum.  Mt].  Sb.  Bib.  2.  5.  7.  i 
las.  D.  II.  351.  seiisus.  Mcp.  50.  pro^ 
Bo.  5.  akercatio.  Em.  5.  Can.  4.  9. 
oratio.  Is.  2.  Org.  M/t.  scrmo.  Mart 
Can.  10.  11.  13.  via.  MarL  tiu  mah 
selo  gegeben  ist,  kuot  unde  ul 
bechenninne,  unde  uuar  unde  lu( 
ist  reda,  ratio.  SyL  reda  bexeic 
pcdiu,  rationem  ioh  orationem.  Org* 
lih  reda,  prosa  oratio.  M/i.  reda 
(causansrnj.  Mcp.  36.  redo,  oris.  A. 
(verba  posuitj.  Ms.  dhera  bigun 
redha  folghemes,  seqnarnnr  debit 
dinem.  Is.  5,  7«  singo  gote  den  licl 
rertendo  nah  redo.  N.  12,  5.  zi 
ad  satisfactionem.  A.  uuermagli 
holz  unde  stein  after  redo  zanelo 
demo  gote  dero  redo,  deo  rationis 
curio.  Mcp.  42.  dara  zuo  sihet  dis 
da.  N.  102,5.  uuaz  ist  diu  reda?  N.  1 
die  solichen  ladota  disiu  reda.  N. 
reda  ne  toug  tar  uuizze  ne  sinl 
unrehda  reda  ih  deda.  Co.  4.  g 
tene  reda  ze  irreden^getane.  N. 
sint  unsu  uuort  in  rihti  in  sine 
sihti,  irthenkit  uuihl  io  mannes 
er  im  es  alles  reda  duat  O.  V. 
sluant  druhtin  innan  thes  in  uu; 
thenio  biscofe  thar,  tbazeuuinig 
duam  scolta  reda  thar  tho  duao. 
19,  2.  sie  in  tho  reda  dalun,  ui 
nan  ouh  irknatun,  ioh  uuio  sie  in 
ferti  giaugun  kosonti.  0.  V.  10,  3; 
nahtes  er  in  zalta  reda  managTa 
IV.  13,  2.  gib  reda  tbines  aml 
T.  108.  redea  argeban,  ratianeni  i 
Frg.  7.  er  sazla  reda  mit  in,  iy: 
T.  149.  reda  sezzan  mit  sinen  sc 
rationem.  T.  99. 

( UMBIRED A,  exsecutioncs.  Bib.  5.) 

UUIZZEREDA,/.,  ratio  (scla  ist  daz  h 
uuizzereda  ist  iro  scheitela).  N. 

SLOZREDA,  /. 
an  dero  siehtun  slozredo,  inprei 
syllogismo.  Syl. 

(REDELIN.  Sal.  1.  redlin.  Sal.  4.,  raiii 


447 


RAD. 


RAD. 


448 


GIREDI,  etttbt. 

giredin«  veniU  eioguii.  Prud.  1. 
BEDISPAHI.  ^ 

BEDOLIH,  t>  er  ({an  big,  rationabile.  Mcp.  Bo.5. 

Diesen  Ausdruck   fiir  Derflanbig   hat  deat- 

I    sdier  Sinn  später  zur  Bezeichnung  des  RechU 

fcbaffenen,   Ehrlichen   verwandt,    wie   unser 

.    beniiges  rebltd^  zeigt. 

REDELlCHO.  —  das  hus,  tax  rehto  unde 
redelicho  geflegen  uuirdet,  domus  ea, 
qua€  ratione  regiiur.  Syl. 

UJNREDILIH,  unDerßSnbts. 

das  ist  unredelih.  Org. 
UNREDILICHO  (unredelichun.  K  11), 
irrationabiliier  (uuerchot).    N.  7,  17. 
unredelicho,    absolute  (ordiiianUirJ. 
Can.  13. 
UNREDILlCHt,/  —  in  onredelichi  (ge- 
sundot).  Co. 
REDIÜAFTI,  raiionabilis,  disertus. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
taikmabilis.  Bo.  5.  K.  2.  7.  Nf.  Wo.  2.   ra- 
twnalis.  HU  Ct.  70.  intemeraius.  M.  2.  Sb. 
Can.  5.  6.  10.  11.  13.  disertM.  Märt,  thar 
ffnarnn  man  manage  fora  tberoo  ku- 
ninge,   heri   ouh   redihafter   so   fol- 
geta  thar  after.  0.  IV.  4,  38.   redihaf- 
tia  rahha,  rationabilis  causa.  K.  2.    re- 
dibaftin,   iniemerata  (gerensj.   Sb.     ih 
bio  uueg  rebtes  ioh  alles  redibaftes. 
O«  IV.  15, 19.  nist  uuibt  so  redibaftes,' 
drof  ni  zuiuolo    thu   thes,    lax   thir 
queman  iz  in  muat,   so  thaz  karitas 
giduat.  O.  IV.  20,  53.  redehaftero  sclo, 
raHonali  anima.  Mf.  buabun  sie  tho  ho- 
liax  sang  filu  sconaz,   imo  tho  gima- 
chaz  ioh  filu  redibaftaz.  0.  IV.  4,42. 
Ohne  Flexion: 
redobafte,  rationabile.  Bo.  5. 

Flexionen : 
IS,  s.  m.  redihafter.  O.  IV.  4,  38. 
19.  s» /•  redihafliu.  K.  2. 

redhihaftiu.  Wo.  2. 
redehaftiu.  Mf. 
g.  9.  m.  redibaftes.  0.  IV.  15,  19.  29,  53. 
gi»  #•  m.  redohaftemo.  Bo.  5. 
-d.  s.  /.  redhihafteru.  Ct  70. 


redehaftero.  Nf. 
a.  s.  n.  redibaftaz.  O.  IV.  4,  42. 
n.pLm,  redahafta.  Mart 

redobafte.  Bo.  5. 
n.  pl.n.  redohaftiu.  K.  7. 

g.  pl.  redehaftero.  Bo.  5. 
a.pl.n.  redibaftiu.  Sb. 

redahaftiu.  Can.  5. 
redahaphtiu.  Can.  6. 
redehaftiu.  M.  2.  Can.  10.  11. 
redebafte.  Can.  13. 
Comparativ. 
redibaftor  (fuar  si  therero  dato  redi- 
haftor   thrato,    ioh   baz   in    thereru 
noti,    thanne  ther  kuning  dati).   0. 
in.  11,  3. 
IS. 5. II.  redohaftera,  ratiocinatione  firmius. 
Bo.  5. 

UNREDIHAFr  uuas  iz.  Ob.  70. 

REDIHAFrO,  Adv. 

thaz  giscrib  in  rihti  irfulli  thu  io  mit 
mahti,  so  kuallst  thu  thih  ofto  mit 
brunncn  redibafto.  0.  II.  9,  92.  redo- 
hafto  denchendo   Bo.  5. 

ÜNREDlHAFrO,  inordinateiW.  fernere.  Gc.3. 
Can.  10.     er  tho  sar  thara   (in  drubti- 
nes  hus)  ingiang  ioh  filu   hebigo  iz 
intfiang,  thaz  sie  iz  zugun  ofto  so 
unredibafto.  O.  II.  11,  6. 
unredibaphto,  fernere.  Can.  12. 
unredabafto,  inordinate.  Gc.  9. 
unredauuafto,  inordinate.  Gc  8. 
unredahapla,  temere.  VA.  IX.  329. 
unredibapt,  temere.  VA.  IX.  375. 
unredebaft,  temere.  Can.  13. 

REDIHAFrt,  /,  ratio, 
n.  redebafti,  ratio.  Bo.  5. 
d.  mit  redebafti,  per  rationem.  N.  101, 10. 

REDIflAFTIGO,  ordinabiUter.  W. 
REDIHAFTLIH.  —  redihaftlihaz  cauoati, 
rationale.  Rh. 

REDIHAFTLIHHO,  rationaUliter.  K.  31. 
61.  65. 

UNREDIHAFTLIH.  —  a.  pl  n.  onredi. 
haftlibbio,  inrationabiliter  (posttdatj. 
IL.  31. 

[29*] 


449 

'MrmKF 


RAD. 


REDI9  ad/.,  beiOlfrid,  hieher?  oder  zu  hradi? 

odet  RID?     S.  REDI.     Das  folgende 
compos.  ungiredi  in:   ungiredirun,    tar^ 
dioHs,  würde  so  isoliert  dastehend  für  hradi 
.    sprechen;   allein   tardioris  gehört,    wie   der 
Text,  zu  dem  diese  Glosse  gehört,  zeigt,  za 
Ihiguae,  wonach  auch  ungiredi  ebeft  so  gut 
für  non  disertus    als    für  non  promtus  gel- 
ten kann. 
UNGIREDI. 
g.  s.  f.  des  compar.:  ungiredirun,  tar- 
dioris (linguaej.  Mo.  Sb.  Bjb.  1. 
.,  REDJÖN, REDÖNLauchredenHerredjan?)], 
.    alts.  rethion,  reben. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
raiionari.  Ba  1.  4.  fari.  Tr.  ioqui.  Bo.  5> 
disserere.  Bo. 5.  altan  nid  theih  redota, 
then  cain  10  habcta.  Oh.  135.  thaz 
uuib  10  suslih  redota,  selbo  4ruhtin 
thageta.  O.  III.  10,  16.  eiscota  sie  in 
thrali,  uuaz  thiu  uuorolt  quati,  uuaz 
sie  fon  imo  rcdotin  ioh  uuio  fon  inio 
zelitin.  O.  III.  12,4.  bigond  er  in  tho 
redion  selb  thcse  evangeliqn.  O.  HI. 
20,  143.  sie  ne  redeton  nicht  samo 
so  sie  huruuine  uüarin  unde  stir- 
bige. N.  72,  9. 

Form  und  Flexion. 
Inf.  redion.  O.  III.  20,  143. 
redon.  Bo.  1.  4. 
(red in.  Tr.) 
(ih)  redion   [wechselt  in  den  3  codd.  des 
Otfrid  mit  redinon  (q.  v.)].  0.  II. 
9,  71.  Ccod.  V.  P.)  14,  66.  (cod.  V.) 
III.  14,  4  (cod.  V.  P.)  V.  6,  6.  (cod. 
V.  P.). 
(du)  redost  Bo.  5« 
(ib)  redota.  Oh.  135.  Bo.  5. 
(er)  redota.  O.  III.  10,  16.  Bo.  & 

redeta.  McfK 
(sie)  redeton.  N.  72,  9. 
(sie)  redotin.  O.  III.  12,  4. 
part.  redondo.  Mcp. 

GAREDÖN. 

.    keredon,  exorare*  Rg.  3. 
ze  geredonncy  explicare  sermone.  Ba  5. 


RiD. 

keredoton,  blasphema(ba)nuir.  ] 

causati  sumus.  |Ie.  2. 
thaz  beilege  io  giredotun  onl 

fon  mir  gisagetun,   ioh    for 

zelient,   thio   ziti  iz  nu  irf 

Ö.  IV.  14,  IL 
du  habest  geredet«  Bo.  5. 
GAVORAREDÖN.  —  ih  kcforcredo 

mitto.  Bo.  5« 
FOLREDÖlN. 
do   er   uol  redote,  cum  consun 

Rg.  1. 
(du  er  dai  fole  redite.  D.  IIL  ] 

(du  si  uolrcdeten,   des   si   be 

zam.  Mos.)  ^ 

IRRETANI,  /,  ratiocinatio.  Dbu 
REDINA^  /.  [  wechselt  in  den  codd.  dei 

weilen  mit  redia  (q.  v.)]. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

ratio.  K.  64.  Rb.  ratiocinium.  Kl  2 
gismtis.  Sg.  183.  narratio.  O.  LV 
r  e  d  i  n  a ,  rationem  (reddituri  sunt) 
desiv  ist  redina,  ista  erit  rati 
vati  a  mensae  consortioj.  K.  24. 
scauunku  der  redina,  juxta  ca 
iionem  rationis.  K.  8.  gidan  ist 
redina,  thaz  sie  sint  guate  tl 
O.  L  1,  lll.  ma  g  iauuiht  quem 
nana,  thaz  si  thiheinig  redina 
giliches  fon  luzili  thes  uuic 
111.  7,  47.  thisu  selba  redina^ 
zalta  nu  hiar  obana,  breitit 
barto  geistlichero  uuorto.  O. 
tho  ribt  unsih  thiu  redina,  tb 
uns  uuarten  thanana.  O.  111.  5, 
thiz  alles  uuanana  nisi  sines 
redina,  thaz  det  er  selbo  m 
gotes  sun  uuari.  O.  IV.  30,  33. 
quad,  iuer  redina  ioh  iuer 
uuida,  ir  iucrero  uuorto  get  s 
rento.  O.  V.  9,  13.  nist  thaz  si 
dina,  thoh  sagent  sc  alle  tl: 
thie  hiar  thaz  iruuelleni,  tl 
thara  uuollent.  0.  V.23,  31.  eil 
redina  uuir  hiar  du  scribun 
0.  II.  4,  103.  thu  findist  fol  tl 
mon  fon  thesen  selben  tbingi 


RAD. 


lUO. 


452 


lichera  rcdina,   thaz  zelit  er  allax 
thanana,    0.  IV«  28,  24.    ih   uuisero 
imorto  giuuaTnon  iuili  hario,    reh- 
tera  redina,  ir  birut  mine  thegana. 
O.  IV.  7,  24.     oba    ih   thero   buacbo 
gnati   hiar   iauuiht    missikertiy    gi- 
krumpti    thcra   rediDO,    iheca   quit 
ther  eaangelio.  Oh.   2.    ioh  fand   in 
tberu  redinu,   thaz  fon   maecdoniu 
ther  Hut  in  giburti  gisceidiner  uuur- 
li.  O.  Li,  ÜL    mäht  leaan  in  theru 
redinu  zeichan  filu  managu.  O«  UL 
14,  51.     ni  mugun  uuir,   thoh   uuir 
unollen,    iro  lob  irzellen,    bi   thiu 
fahemes  mit  freuuida  nuframmort 
zi  thera  redinu.  O..  IV.  9^  34.    nu  ih 
Sttlih  thuitu  uuidar  thie  thih  uuaitu, 
mit  suslicheru  redinu,  then  minen 
mih  8U6  nidiru.  O.  IV.  11;  4S.  ouh  si- 
zcn-.herlicho  ioh  filu  guallicho,  af« 
ter  therera  redinu,  zi  selben  gotea 
zesauuu.  0.  IV.  19,  56.    fuar  er  mit 
theru  bredigu,  mit  miehileru  redinu* 
O.  h  23,  33.  fuar  tho  druhtin  tkanana 
aid  tho.  therera  redina,  sid  tho  ihe- 
mo  thlnge,  zi  tbemo  heiniinge*  O.IL 
l&y  1.   thisu  selba  redina,  thia  uuir 
hiar.scribun  obana«  0.  V.  12,  4.    ih 
duan  es;  quao  er,  redina  iatitoug  iu 
mina  sellda.    0.  I(.  7,  19«    nuizut  ir 
thia  redina,  thio  buah  thio  aagenk 
thanana,   uuio  ther  uuizod  thuruh 
not  alten   liutin  gibot   O.  IL  18,  9. 
ih  duan  es  «nur  redina,  niatmin  ri- 
eh! hinana.  O.  IV.  21,  23.  thie  aelbun 
gotes    thegana,    thie    uns    acribenk 
kristes    redina,    thie   uns   scribcnt 
sino  dati  ioh  sclbaz  sin  girati.  O.  V» 
8,  13.    er  zalt  in   managfalto  tunzli» 
chero  uuorto  al  thia  selbun  redina, 
thia  80  scribun  thanana»  O.  V.  9,  54 
firnim,   quad  er,    thi»  redina,    thia 
ih  zalta  thir  hiar  obana.  O.  V«  15,33L 
laai  thn  io  thia  redina,  onio^druh« 
tin  threnuit  thananar  O.  >V.  19,   31. 
ih  irkennn  inan  io,  sprichu'ih  anur 
alles  Quio,   bin  ih   thanne  in   lugi- 


Bon,  gilicber  iuen  redinoii^.  O.  III. 
18,  46.  uuir  sculun  unsih  samanon 
zi  rehteren  redinon.  O.  III.  26,  11. 
sih  nahtun  sie  tho  alle  zi  themo  ka- 
stelle,  thara  zen  iro  selidon,  mit 
thesen  seihen  redinon.  0.  V.  10,  2.. 
so  bijrut  mir  urkuiidon  mit  michi- 
len  redinon,  mit  kreftigera  henti 
in  ellu  uuorolt  enli.  0«  V.  17,  11. 
gibot  er  sinen  theganon  sid  tho  the- 
sen redinon,  thaz  uüola  sie  iz  fir- 
namin,  ingegin  imo  quamin.  O.  V. 
16,5^  tbazih  hiargizeine,  uuaztbiu 
thin.gouma  meine,  mit  geistlichen 
redinon  then  jbbinen  liobon  thega. 
noB«  0.  UL  7,  4.  thaz  mez  uuir  oi'lo 
Zellen  ioh  sexiari  iz  nennen,  nam 
iagilih  in  redinu  thrizug  stunton 
z^ebinu.  0.11.8,32.  ni  uuas  ihar  uuiht 
ginates  noh  gibosotes,  uuas  siubar 
al  mit  redinu  ziaro  giuucbanu.  0. 
IV.  28,  8.  ioh  birumes  mit  redinu  in 
zuifalteru  freuuidu.  0.  IL  6,  37.  ioh 
sint  sienu  mitredinu  inhimilriches 
freuuidu.  Ob.  20.  so  thu  io  in  thia 
redina  thar  langer  sizis  obana.  O. 
HL  7,  81.  ni  habat  er  in  thia  redina 
ni  si  ekord  einlif  thegana.  O.  IV. 
12,57.  uuio  sie  in  tbesa  redina  uua- 
rnn  ana  selida,.in  hutton  ginuaro 
sazon  fiarzüg  iaro.  0.  IIL  15,  13.  ioh 
sie  in  thesa  redina  niazent  iaYner 
/reunida.  Q.  V.  23,  282.  sos  bi  thesa 
redina  so  duent  thie  gotes  tbcgana. 
O.  y.  25^' 5t.  giscafota  sra  so  so  iz 
zam  xoii  so  siu  bezist  biquam,  mit 
filu  kleinen  fadnmon  ioh  unginaten 
redinon.  O.  IV.  29,  32.  bizeinot  thia 
ira  (tanicae)  redina  thie  selbun  kri- 
stes thegana.  0.  IV.  29,  3.  pilatus 
huab  giseribana  sines  selbes  redina 
ubac  sinaz  houbit  thaz  uuorolt  al 
giUttbtt.  0.  IV.  27,  23.  thinu  uuort 
hiar  obana  thi  uns  zellent  alla  re- 
dina. O«  IL  24,  27.  deta  einer  thes 
tho  redina,  flrsprah  thie  selbun  tbe- 
gai»a<rO;  IU«  12,  23.   lesenl  zi  in  thia 


453 


RAD. 


RAD. 


redina  thie  hohun  gotes  thegana,  in 
giscrib  iz  kleibent,  thax  mine  geli- 
clion  leibent.  0.  III.  7,  51.  oba  ix 
ttuard  iouuanne  in  not  xi  fehtanne^ 
60  uuas  er  io  theroredino  mit  gotes 
kreftin  oboro.  Ol.  29.  nnanta  er  ist 
edil  franko,  unisero  githanko,  uui- 
sera  redinn,  thax  duit  er  al  mit  ebinn, 
Ol.  14.  nu  krist  in  tberera  rcdinu 
xeichan  duit  so  menign.  O.  IIL  26,  1. 
ih  xell  iu  auor  tbanana  mines  sel- 
bes redina,  selbon  ban  minaa,  thcn 
ih^eixu  anur  scriban«  O.  IL  18,  13. 
tbax  xiuuurfun  se  lea  mitbittiri  to- 
deS|  mit  noafanu  ana  redina  xilostun 
sie  thia  selida.  0.  II.  11,  48«  oba  thu 
in  reht  redina  tbir  unirkes  elemo- 
fiyna.  0.  II.  20,  9.  in  suslieba  redina 
80  sant  er  xuelif  thegana.  O«  III.  14, 85. 

Form  und  Flexion. 
12.  s.  redina.  K.  24.  64.  O.  I.  1,   111.  IL 

7,  47.  9,  1.  IIL  5,  5.  IV.  29,  3.  30. 
33.  V.  12,  4.  29,  13.  23,  31. 

g.  i.  redina.  E.  8.  O.  IV.  7,  24.  28,  24. 
redino.  OL  22.  Oh.  S. 
redinu.  Ol    14. 

d.  s,  redinu.  0.  L  1,  91.  23,  33.  IL  6,  57. 

8,  32.   IIL  14,  51.  26,  1.   IV.  9,  31 

11,  48.  19,  56.  28,  8.  Oh.  20. 
redina.  0.  IL  15,  2. 

a.  s.  redina.  Ct.  72.  Rb.  O.  II.  7,. 19.  11, 
48.  18,  9.  20,  9.  24,  ?7.  IIL  7,  51. 

12,  21.  14,  84.  15,  13.  IV.  12,  57. 
21,  23.  27,  23.  V.  8,  13.  9, .54.  15, 
33.  19,  31.  23,  282.  25,  51. 

cZ.p/.  redinoom.  K.  2. 

redin on.  0.  IIL  7/4.  18,  46.  26,  11. 
IV.  29,  32,  y,  io,  2.  16,  5. 17,  IL 

UNREDINA,  /. 
firsteit  thax  heroti,   thax  er  «i  krist 

xi  noti,   thax  michil  anredina  ist, 

suis  uuizun   unola  uuanan  er  ist. 

0.  IIL  16,  56. 
aus  mit  unredinn'so  unurtun  sie  bi- 

dr Ogino.  0.  l:%i,  17.     .     :  • 
aim  nagouma  harto^Jthes  tatanases 


«uorto,   uuialicha    unredina   < 
imo  sprah  hiar  obana.   O.  IL  < 
giloubt  er  unredina,  ther  fater  i 
furira.  O.  IV.  15,  26.    nam  tho  < 
tin  thanana  thia  aelbun   obre 
Quant  er  in  abuh  ix  instnantt 
er  mo  alles  unio  thax  rnuat.   ( 
15,  29. 
thu   bist  al  boner   in  annton  gil 
ner,  mit  allen  unredinon  tho  v 
thanne  bredigon.  O.  III.  20, 164 
sie  thar  in  gahun  sconi  aino  s; 
unio  sie  ouh  mit  unredinon  In 
tun  thar  giselidon.  0.  IIL  13,  4^ 
REDIMÖN,  alts.  rethin6n,  ttbtn. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
disserere.  Prud.  1.  Pr.  t  A.  recii4ar€.K. 
inserere.  Mart    conferre.  ZL    revo 
VA.  IL  101.  revocare.  VA.  VU.  40. 
rare.  N.  49,  16.  iexere.  Zf.  rettxa 
Prud.  1.  D.  IL  326.   orare.  VA.  VI 
perorare.  Prud.  1.  allegare.  Fmd.  1 
£c  1.  2.  Mi^  Sb.  Bib.  1. 2.  &  6.  7.  d 
tare.  Ic.  vaticinari.  Zt  expoiiutare*  I 
disfHdare.  La.  I.  1.  SyL  dusertare. 

•  329.  pbiiasopharL  Matt  xe  erisl  c 
man  reda,  dannftn  chidit  man 
non  Ande  redenunga.  Syl.  thia  ' 
uuirdar  thir  redinont,   guae  ü 
versus  ie  ie^iificentur.  T.  189,  4» 
noe,  recket  (lectionemj.   K.  24. 

•  nontio,  reteocens  (taliaj.  D.  IL  32 
grin  tho  druhtin  redinon  then  si 
xuelif  theganon.  0.  IV.  10^  1.  l 
druhtin  eines  redinon  giauas« 
then  theganon.  O.  IIL  12,  1.  th 
biginne  bredigon,  fore  himil 
redinon.  0.  II.  12,  60.  thax  bi 
er  redinon  mit  froniagen  bil 
O.  IV.  1,  15.  nu  bigin  uns  redi 
ouemo  thih  uuolles  ebonoo.  ( 
18,  35.  so  matheus  ix  redinot  * 
6,  46.  sie  xigin  nan  in  uaara, 
er  thia  altun  lera,  then  niiixo 

.  man  horti,  in  abuh  redinoii.  ( 
-  17,  30.  sie  imo  redinotnn,  iinax 
;    alle  hortun.  0.  IIL  i%  9. 


IS5 


MD. 


RAD. 


456 


Form  und  Flexion; 
A/   redinon.  Zf.  O.  I.  1,  60.  3,  7.  II.  7,  1. 
12,  6a  111.  1,  1.  12,  1.  18,  35.  IV. 
1,  15.  2,  30.  10,  1.  V.  23,  190. 
redenon.  Syl. 
redinun.  Mart. 
(xi)  redinone.  K.  9.  17. 
'  (ih)  redinon.  VA.  II.  101.   VtL  40.  Pr.  t 
O.  IL  2,  23.  21,  13.    IV.  34,  13.  V. 
7,  35.  11,  8.  12,  40.  13,  20.  25,  19. 
redin o.  O.  II.  14,  35.  18,  3.  (conj.?) 
(da)  redenost  N.  49,  16. 
(er)  redinot  Prud.  1.  Zf.  Oh.  143.  0.  IV. 
6,  46. 
redinat  Prud.  1. 
redinit  Prud.  1. 
(sie)  redinont  T.  189,  4. 

redin onib.  VA.  VI,  849. 
(er)  redinoe.  K.  24. 
(sie)  Tedin on.  O.  V.  25,  73. 
(er)  redinota.  O.  III.  11,21.  26,54.  Prud.  1. 
(er)  redinoti.  O.  III.  17,  30.  Sbe.  £c.  1.  2. 
imp.  redin o.  Prud.  1. 
p.  a*  redinontl  0.  III.  10,  13. 
redinondi.  Zf. 

redinonte.  A.  Bib.  9.  La.  I.  1. 
R.1. m.  redinonter.  Mi^  Sb.  Bib.  1.  2.  5. 

redinontir.  Bib.  6. 
ff.  i.y*.  redinoniin.  D.  IL  326. 

redin  in  tiu.  Prud.  1. 
a.  s.  m.  redinonten.  Mart. 
d.  pl.  redinonten.  D.  IL  329. 

redinondcn  (est  steht  rcdinoden). 

D.  II.  329. 
redinnunten.  Bib.  7. 
GIREDIINÖT. 

thas  ist  uns  hiar  gibilidot,  in  krisle 
giredinot  O.  II.  3,  57.  \t  ist  al  thu- 
ruh  not  so  kleino  giredinot    O.  I. 
1,7.  tho  thiz  uuard  sus  gihredigot, 
fon  imo  al  so  giredinot.  O.  IL  13,  40. 
INTREDINÖN,  t>ert(^ftbi9en,  excusare. 
ni  nuill    ih    thcmo    ouh    uuidoron, 
.thentho  gisteist  intredinon.  O. HL 
12,  42. 
ARREDINÖN,  percurrere  (omnia  HeminaJ. 
VA.  VL  627. 


ni  mag  man  nihein  irredinon,   uuio 
thar  ist  gotes  theganon.  O.  V.  23, 191. 
arredi nonter^  ^«ro/Yinj.  Ec. 

BIREDINÖN,  bereben,  btfäfulbistn,  accu. 

sare,  convincere* 

thaz  sie  nan  thoh  mit  luginon  moh- 

tin  thar  biredinon.  O.  IV.  19,  25. 

piredinoL  Gc  8.    )   .    ,  ^     ., 

*  .      1         .    ^     ^    I   ist,  convincUur. 
piredanot  Gc.  9.  ) 

nub  er   sculi    thuruh    not,   uuerd  er 

thar  biredinot,  thulten  thanne  in 

eouon   thes   helliuuizes   uueuuon. 

O.  V.  19,  17. 

mit  thtu  uuard  er  al  biredinot,  thax 

iamer  er  nirkoborot  1/.  V.  2,  14. 

REDIINARI,  m.,  SKebner,  orator. 

n.  s.  redinari,  ratiocinator.  Tr.   condth 

nator.  Tr. 

rede  na  ri,  executor.  D   IL  328. 

(redenaere,  concionator.  Hd.) 

g.  s.  redinares,  oratoris.  Mart. 

is.p/.  redinara,  oratores.  VP. 

redenära.  Syl. 

i/.  /i/.  r  e  d  i  n  a  r  u  n  ,  oratoribtts.  Mart. 

REDIINÜJNGA, /.,  assertio.  Gc.  10. 

n.  «.'redenunga.  Syl. 

d.  ^.  redinunga,  disputatlone.  Gc.  4. 

n.f»/.  redin unga,  collaiiones.  Sg.  183. 

RADALHICHO,  strenue  in  dum  quarido  le- 

gamus  sanctos  patres  nostros  uno  die  hoc 

strenue,  radalihcho,  implesse,  nos  vero 

aut  Mma  septimana  integra  persolvamus. 

.  K.  18.  gehört  wohl  zu  hrad  (q.  v.). 

GIRAD,  gerate  (von  Zahlen),  par  (cf.  numerus 

irrätumalis).  -—  Kommt  erst  im  11.  Jahrb. 

und  nur  bei  Mcp.  und  Org.  vor,  und  nur  in 

dem  lüer  angegebenen  Sinne,  nicht  als  rectus, 

im  Gegensätze  zu  frumm.  •*  Cf.  HRAD; 

-.   aber  auch  golh.  rathizo,y*acf7/£#^. 

^  '■  keHd  6nde  dhgeräd,  par  et  impar.  Org. 

n.pL  gerade  numerL  Mcp. 

'     d.pL  geraden -numerfs.  Mcp. 

Gehört  hierzu  oder  zu  hrad  das  in  T.  für 

MC«  stehende  giradu? 

imo  th'O  thaz  thenkentemo  giracfo  trnh- 

iines   engil   in    troume   araugta  sih 

imo.  T.  5,  8.    tho  sie  thanan  fuorun 


fjj),  B^T. 


*^  Hiosebe 

^^;  D  von  s.«Vr.  tO  ^^^  ff^^  cbradO. 


ra^ 


•  9  oder  18^  "**  .^    • 

gleichen.     ^;-  «KJ.TAd»»^»' 

er  uns  S*  ^  S***^*    AI    «a.    tbob 

«^•'^.^"  Ä  in  »'^»^•»^.^u!:  selbe» 
^V^l'o  atubün  «JJ^  •y;;^  beton 

«'^'^'o  ?'at  i^-  «•»\-  CiL"  i*  "•' 
U  aU.n  ii'-»*''  *'•., 


tatan»»-.^        Ob.  91-      .^   ,      -d, 
^^''^  •  Aar    riete«  «u»det, 

"^  '"J';»  -?  «'^^  tol6ende«»/^\u 

,.u»  "' "  o  la  16,  «♦•  - 


i9 


BAT. 


KAI. 


M> 


.    •:  .:    H.1,  l&IML  a4;28Li8ai.  in.  26,  7. 
ly.  .8,  *il.r\?0^17;  :2a,  i9.  r 37,  25.  V. 
.       21,  t7.  Dlu/Sl.  .101. . ':      r 
rielniiiyMA.  ll.'fiib.  1«  21  7.  Ps.  Sb. 

:  rieton.  Ps*  \ymil5,  7* '  . 

reton.  Wüi.:ll;  S,'7.  !     i.' 

(er)  rittL  a  L  24,>ilL  IV«  12,  30. 
(«^  riaiiiu  O.  IV.  S«j  13.  ' 

im;». -r^tli.  Mi}i*  Bib.  1«  2. 
pivt.^rälanitiii^  ^io^iäms  '/hMericordtaJ. 
Gc.  3.  '•     .^•' 

G^RiTAISf,  alts.  gir^dtiiii. 

cansulere.  M,  1.  ßb.^Ie.  R.  prospicere.  Can. 

.      la  11.  13;  Sb.  M.  12.  Acemere.  Can.  4. 

.  «ie  4faaz    aT«nti'''gJrialiMi   iuh  iro 

\  vfefti  Htuff.  0*  Ik  27,  13.  -sprah  er 

,  .>  ihö  «^eii  lititiK,  8i«£  aileÄ  uuio  gi- 

fiätin)  ni  findd  jh,  q^urad  er,  thesan 

üMii^^ii  tailieiiTen /sacbon  fir<lan.  0. 

JV;*^r&*t}i^ä^^ies  alles  uuialtin, 

80  uuiö  60  siez  giriaiin«  O.  V.  11, 16. 

niiait  da  ger^t&aU  Bo.  5.^    g^raian, 

'  lie  etmspiriiiioke.  Can;  4.  fSiraUn  (sie), 

pravisum.  Can.  13. 
g^rauii  zii  'uade   diiiia  uuefc&rebt 
fiini^   se  dien  ih  habo   geraten,  et 
.     ^'  amsiltum  "ni^Wir  justificatlanes  kiae.  N. 
•  ^  118,-34«'  'd*AKer  imo  geraten  habet! 
...  Bt  &A  tifgedtgero  mägede.  Mcp.  17. 
ÜR/l'giratan.  M.  1.  Gan.  10.  11.  13. 
(du)  kiratis.  Rb. 
(er)  geratit  Can.  4. 
(du)  ger&Uflt  Bo.  5. 
(ib)  giriet  Sb. 
(er)  kiriat  Rb. 

giriet  Gc  8.  Can.  10.  11. 
(sie)  giriatun.  0.  L  27,  13. 
,  (8te)  giriatin.  0.  V.  22,  5.  V.  11,  16. 
imp»  garaat.  R< 

part.  karatan.  R.  garaton  ('sicj.  Can.  13. 
kiratan«  le.  giratan.  M.  12.  Can. 
10.  13*  geratan.  Can.  4.  gera* 
ten  habo.  K  118,  24.  habetL 
Mcp.  17. 
0. 


>  i  \ 


jf 


■ '  "i 


flntutlf  also  der  Fe^n^'aber  nidit  der  Bedeu- 

;  I ; :    tuilg  nach  wser:  antaf^em    MU  acc.  der 

Person:  du  min  einmuOtigo,  min  uui- 

•''^o,'m^  ebiiado,  fiele  (ini  Druck  sieht 

falschlich  riebte)  mih  ana,  daz'liuiget 

mir  harior.--N.'54',  14  si-b'egoti^da  un- 

lrebt|i^x^en/  d-o  si-tkrhtum  etiH^t  ana- 

•  riet  -R  7,  lö!    ubile'Tietcn  <mih  ana, 

•  ••'^  eogikiv^kjU  ädverstun  fhe.-  N.  189,  8. 

j[  Üi'm&TAH.hereriy  Untere  ist  Wohl  in- 

• '"    trftta^tf  Kodier  }t]?t«--tr&ta^rif);  cF:  alis.  an- 

dridao,  a^t^rdilan,   an^els;  on-drae- 

dan  sTRAT. 

ARRlTAN,  ettÄt^e». 
conjicere.  Rd.  Di.  prapkeltisare.  D.  II.  286. 
comprehendere*H.  103^  3.  argumentari. 
Syl.  erraten,  uuannaii  ir^ft  tisiu  uuerlt 
kescäf^n  <si.  *Bo.  5.  'errfttb,  prophe- 
^  tijoa.  Hjg.  1.  -uuir  eiti-  föne  andere^ 

errdt6n.  Bo.  %;'  'sebscftn  stete  sint, 
^'  •'    'iatoaii  min  alli'u  ding irHtit,  «^c/^ 
ctra  hcä  sunt,  ex  ijuibus  omnia  argu- 
■     •'  ihenta^ßuht  it  omnes  eyJlopsnn.   ^L 
'■:.r  .      d^tc^eTrktifni,iitkiMlvenlhwt'(quaestiO' 
•  ^  •^''*  .in^^.  Bo.  5.   al-dax  m^nniskin'irra- 
tin  nhigin,  ^  ^17^  m  httmanäm  cddisnt 
rationem»  Syl.  nob  erra8ten(^Mr^uuer- 
den,  ne  fingL  Bo.  5. 
Inf.  afrratan.  Rd. 
aträthan.  iti. 
irratin.  N.  103,  3.  Syi 
erraten.  Bo.  5. 
ze  irratenne.  Bo.  5. 
(er)  irratet  Bo.  5. 
(ir)  irratet  My.  Bib.  L 

(irratit  Bib.  5.) 
(sie)  erraten.  Bo.  5. 
imp.  errät  D.  II.  286.  crrätb.  Rg.  1. 
p.  €1.  g^pL  errAtent6n.  Bo.  5. 
p.p*  erratan  uuesan.  Ib.  irraten  uuer- 
den.  Bo.  b,  uuirt  Bo.  5.  erraten 
uuerden.  Bo.  5. 

UNARRiTAN,  unerrat^ett;  incamprehen- 

sibilis. 

auanda  er  allen  creaturis  incompre- 

[30] 


461 


JUS. 


BAT. 


^eotifiHk,  ktHchtmä&ti' MittAtin, 

m 

ist«  N.  17, -ii».  ; .        ii;  -i'.r«  r 
oogta  8ili  ifH^mprekeruibUems  unittä' 

PIRiTAN.  Pa.  pirataiu  Ba.^JL, /ordre; 
biehfjr? 

FARRlTAN,  tKrtat^cri..       .  i 
propere.  D.  IL  285.  Hd.  trader0.Vr^.  31. 
Hd.  D.  )L  286.  N-  63,  7^    machinari. 
fiib.  6.  der  aiiderei;^,feTXAtea  uuile. 
K  56,  7.    (^az  Unt  CeritaUn«  D.  III. 
102.)  der  i/it>&ellH>.  {erraten.  N.56|7. 
/a/1  ferraten.  Ni,:$6i  7« 
(sie)  uirratiat  Bib«.  6. 
(er)  forreat,  Frg.  31.        .       .a. 
forriet  D.  IL  28$.  . 
(uerrlet.  Hd.) 
/i.  j9.  (uerraten.  Hd.) 
(uerrateaer.  Hd.) 
fe^rr^ten  jst  N.  56,  7.     . 
£orradan  uuirdit  D*  |L  286. 
ferratin  oaerd^  (er).  N.  63,  7. 
ZOAKAPiATAK.  Pa.  xikiratan,  gLK.  li- 
kiratam.  Ra^  bilis,  iro.  „Hii^r? 
RÄT,  m.,  fliat^4  lit  ro.d^s,  aItf.-ii.nord.  rld, 
angels.  rasd   Obgl/^ich.;diese4  W94  in  2  ver- 
schiedenen Bedeutungen^  als  jfoq^ajr,yriic/M^ 
o/ief  und  als  cqn^iUum  sich  zeigt ,   so  stelle 
ich  es  doch  in  beiden  Bedeutungen  mit  RÄTAN 
susanunen ,  da  eines  Tbeils  die  Bedeutungen 
in  mehreren  Fällen  in   einander  fib.crgeheni 
andern   Theils  ich  mich    (ur    keine    andere 
Stelle,  an  die  rat,  aX^  facultas,  zu  bringen 
¥^are,  entscheiden  kaun.    Cf.  auch  nord.  rad, 
consilium  und  faadtates.    Doch  handle  ich 
hier  rat  in   jeder  Bedeutung    besonders  ab, 
erstens  als  facultas  ^  proventas  und  dann  ala 
consilium,   bei  welchem  letztem  ich  die  Ue- 
bcrgänge  der  Bedepitung  mitnehme,  2.  B.  rat 
werdan. 

1.   rfit,  facultas y  proventus,  fructus,  opes 

(cf.  auch  unser  SSorrat^/  GerSt^). 

überlas  frugum,  qtiod  significat  raht.  Vc. 

niuuo  rät,  veris  fructus.  Mcp.  28.  ri- 

tes,  opum..ho.  5.    alles  tes  rfltes, 

proventus  frugisque.  Mcp.  alles  r&tes 

feracissima  ist  Bo.  5.    (alles  rates 


■'  nbllin  iät;  IX  HI.  99.).üaat  P; 
r  aa  d.  '^ L\  K«,  fataltötemL  \ 

UNRAT.  Pä.  Ra.,  nnrad.  gl;  K.,  eoi 
(alt  Nebeüglos^e  vcfn  faüiam,  da 
Glossator  für  fames  genonunen  ist 
nnrat  im  2^"  rftt 

ERDBIT.  -^  proserpinai  das  ist 
erdrftte^  Üiehsamo.  Bbpi' 

HtRiT,  J^eifttt^  coff/ijitöfm»  log 
da  es  in  Mcp.. Als  femimnipn  tn 
( Wm.  braucht  eft  als  maic^  niehl 
Uder;  .idi  habe  es  in  htwaiL 
handelt 

HANTRADAl  inamnnüäa.  GdbSrt 
Wort  hiebisr?.  Es  steht  in:  fa 
hantradam  ('vor.  haniradaan) 
nem  ingenuum  dimitiete  volugrit  h 
qui  didiur  sandum,  suo  mäou  1 

.  dma  ipstm'.ingenutnn  dimiitere  J 
Capit.  813.  qui  per  chariam  a\ 
hanXtaA^im  ingemwi  esi^.Cäp.  i 

RlTXiCHl/;  -^  diu  rifli^lii  (ii 

ter  geuuizzes,  :ij7isaaim  Y^ 
Bo.  5. 

RlTHAFT,  locupUx.  Pa.  gl.  K»; 

BiiTSAnil  —  in  ritsäiAemo  i4ie, 
Bo,  5.  ...  1 

2.  r At,  consiliiim  (kommt  ii^ K-Is.  T^iiiieb 
Bedeutung  «nd  Gebrauch: 

sermo.  Mz.  Bib«  5.  propositio*  Mi;.  Bil 
cmsio.  Mcp.  37.  cotisiliuvu  N.«  1, 
6.  26,  14..  30,  14.  33,  8..  36,  2^ 
Mcp.  Bo.  5.  conspiratio.  M«rt;#ll 
rata,  omnia  con^lia  eorum  (äd»^ 
mej.  N.  55,  6.  raten,  faiikus.  M< 
mit  ubelen  raten.  N.  69|  4.  in 
heiligon  rate.   N.  88,  8.    an  « 
rate  dero  rehton,  in  cansilio 
rum.  N.  110,  1.  in  rate  sizzet 
in  dero  argon  rat  ne  gegien. 
1, 1.  gehorrent  minen  rat  N. 
frcisigen  rat  N.  7,  1.    rat  hei 
consiüa  cordum.  N.  36,  6.  sie  fu 
argen  rat  über    dinen  liut, 
populum  tuum  malignaverunt  consi 
M.  82, 4.  unstate  iro  rates.  N.  8 
gotes  rat  IN.  85^  5«  nnant  er  es 


tfa 


BA!EI 


RAT. 


464 


r..    Wkinttti  Mknat^'  nu  ist  «ctbeziro 

:    rat,  ;iKo-Biuata'druhtih  siaan  snn 

.£aa  liiatilriche  herason.  0*  II.  6, 47« 

Iker  g.eist  tber  blasit  stillo  thara 

■  iimo  ist  mnatunillo,  er  thanana  ni 

nneiiküt,  S'OiSto  imo  rat  thuakit  O. 

;IL  12,  43i  : Bot  heiz  ih  hiar  thax» 

unant  ea  lak  tho  ni  anas,  laba  noh 

.  :.gitami,  £on  iiD.ö  nns-izni  ^uami. 

Q..III>  '2i,  15.    (goV  tian  ze  sinen 

engelen'rat,  wie  st  ime  rieten.  D. 

.-.  1II<  A%^  [si'babent  «naerivil  guo- 

itn  ia<t  (^bSrfm  ttnfrtt  taidU'),:  ir  ge. 

bnrt.hant  si  varebrabt  Mos.]  intel- 

.  ,levtvat  inphabebd»  uuirt  ain  rat 

N.  118,  170.;  cf.  unrftt. 

F.orm  und  Flexion: 

jfc  A  rat  O.n.  6, 47. 12,  42.  in.  21, 15.  Mcp. 

:.  Bib.  7<  I^.  30,  14.  85,  ö.  118,  170. 

.^.'.ratb.  Me.  Mz.  Bib.  5. 

g.  ,«*  fates.  Rc.  Mep.  Bo.  5.  N..1,  1.  82, 14. 

i.  Yatis,  N.  33,  8. 
d.  $.  Mte.  Mq>.  Bo.  5.  N.  1,  .*>.  88,  &  110, 1. 
Hd.  Wm.  4,  2.  SyL 
rata.  Mart  '  . 
a.  $.  rat  Bo.  5.  Mcp.  N,  1,  1.  2,  10.  7,  1. 
;.  43,  6.,.3§,  24.  44,  11.  62,  9.  63,  7. 
82,  4 
n.j9l.rata..'|tfqi.  N.  55,  6. 
4./^.  raten.  Co^  Mcp.  17.  N.  69,  4. 
a.pl.  rat  N.  36,  6.   (deutet  auf  gen.  neutr., 
wenn  es  mcbt  als  a.  s,  zu  nebmen 
oder  Fehler  füir  rata  ist). 
iVbai.  prop.  (von  denen  einige  auch  zu  hrad 
{dioren  mögen):  BATO?  RATING.  ELLIN. 
RAT.  ADALRAT.  ALTRAT.  OTRAT.  COZ- 
ZARAT.  FASTRAT.  GOTRAT.  DANCRAT. 
HERIRAT.  HARIRAT.  IIEILRAT.  HART- 
I^T.  HELFRAT.  HUGIRAT.  UADARAT. 
BILTIRAT.     HERZRAT,     BER TRADA. 
DEÖTRAD.  FRIDRAT.ENGILRATA.KER. 
RAT.   GUNDRADA   igm.    GÜNDRAÜÄ- 
NAE).  CHUNIRAT.  CHÜONRAT  (€oiirab). 
CÜNDARAT.  KEBERAT.  FOLRAT.  FOLC- 
RAT.  LANTRAT.  LEIDERAT.  LÜSTRAT. 
LIüTRATi      MURCRAT.      MAG  ANRÄT. 
•  1\0LFRAT.\YALTRAT.SN£LRAT.SAN0. 


.'  RAT.  SINDRAT.  BURiQARAT.  >WINIRAT. 

. :     v'WAürBADA<iD)der  FIfirion  WaUvia'ah  a). 

LIUPRAT.  WITR  AT.  WICR  AT.  EMIZRAT. 

IRMINRAT.     MÄHTARAT.     EBURRAT. 

GELFRAT.  ANSTRAT.  GASTRAT.  RAT- 

MAN.  RATBOTivRATBOTO.  RATBALD. 

.  .  .  BATBERAHT.  RATCOZ.  (RATHCAUZ.) 

RATOLF.  RATFRID.  RATLEUBA.  RAT- 

BERGA;(in  der  Flexion  ratbergana).  RAT- 

:.     UNDA.  RATBURC.  BATKIS  (cf.  rbada. 

. gaisus,  ratger).RATMAR.  RATSWINDA. 

,  .  RATSIND«  BATBiaRATftIOT.RATHELM. 
.  RATLEIH,  i!       . 

UNRAT,  m.  {A  vnrat  in  ersten. rat). 
.  £B/e//«c/«m  inp:hahendo  uuirt  sin  rat, 
onanda  durb  sib  feruemendo  uuirt 
sin  unrat  N.  118,  170.     : 
■.■m  allemo unrata  (bao  ib  ge8UDdot).Co. 
.  WERALTRlT,  m. 

:il«r.unerltratessih  ne heuet  N.21,  25. 
MEINRi-T,  m.,fulfum  consilmm. 
■ .  iu  meinrate  Chan  ih;  gesundet).  Co. 
.  .;.(PlNRiT.  —  dizte  heizet   der  pinrat, 
wand.«  iz  allez  gevruraet  wart  under 
:.    «ivem  pineboiimf  mit  samt  dem  nn 
:>.t  igetriwen  ganeluue.  Cdg.  2410.) 

RiTLÖS. 
j  BATGEBO. 
RATGRAV0. 
iRiTLlH.     : 

i    :  UNRATLIHER,   ineonsult»*.  Can.  7.  (ist 
;   .        wohl  als  Comparativ  zu  nebmen  u.  incon- 
.  sultiu*  zu  lesen;,. 8.  die  gleiche  Stelle  im 
folgenden  Comparativ). 
ComparatiT:    unratlihor,    incomsultitts. 
M.  18.  Can.  10.  11. 
iRi^TSAM  (rdt^fam),  samint  rAte.  SyL 

rAtsam!,  /. 

.   g,  pU  tkii ami n  0 n ,  graiiarum.  Mcp.  23. 
RATI,  suba.  u.  {td/.    . 
i;iNRiTI,  ad/.. 
mabti  ih   eiarAte  gefru,mmen   mine 

beneimeda.  Mcp.  37. 
.aintati  (kann  auch  suöst.iaejn),  tecreta. 
Pa.  gl  K.  . 

EINRiTlG,  ad/.,  mo  coruUio.  N.  40,  8. 

;    einMtigi,/,. 

[30'] 


46& 


H&r; 


i  '*. 


t  • 


EIKRATUHBO^i  ionHahM  (tiädüiMisJ.  T. 

GAKiTI,  p,  Alfa.  ^xtdAi.  :  ..  :  i. 
sConsiliism.JA.  %  64.  Is.  9,  %.T.  6<,a  19% 
6.  ^2%  2rPi.'  äecr^tmL  Pi.  gl:  K.  mjr. 
Stadium.  Ra;  gl.*  K.  cansoläiii'.  Sg.  70. 
is  datun  ganiaheiti,  this  ioei  sel- 
bes gadti,  iueriiÄ  gfrati,  oales  mi- 
no  datL.Os/16.'  Ir  'bi^ttl  michil 
nnerda-WaTzi'  theierä  erda,  inerast 

.  girati  scal  4alMtt*  »norott  daiL  O. 
IL  17,2.  sint  raer  thir 'inäfliäes  dati, 
tlrannie  sio'girtftii  Ol  IIL  13,  3&  nist 

.  kn^nd  «ns'tbaz-g^trati,  uliertbluou- 
g'on  imaindati.  O.  HL  20,  91.  thaz 
81  gisunt  ihrer  selbo  folkthurnb 
thes  einen  mannes  dolk,  tburuh 
sino  eino  dati,  tbaz  tbMkli  mib 
girali  fiid/\?J.  0.  IIL  25,  28.  mit  in 
uuas  sin  girati,  thas  s«lbo  et  ttan 
firlati.  O.  IV.  8, 19.  sie  tbnnkit  thaz 
girati  tbairti'e  filto>  spaii.  0.  V.  6/39« 
ni'duent'^res  nwibt  in  noti  anra  sin 
giräti;  O.  h  t,  106/  tlicfs  <iiSV  üuibt 
in  uuorolti,  thaz  got  an  inhi>>uno- 
rahti,  thaz  druhtin  io  gi'dalti'lina 
sin  girati.  O.  IL  1,  38J  tbie  id  bi 
alten  uuoroltin  then  Iiaffn 'i^Mn* 
tar  zelilin  kunftigo  dati  iob-drub- 

-  tines  giratf.  O.  IIL  12,  20.  tbie'  furi- 
ston  tbaz  gibortUD  iob  ein  girati 

-datun  mit  uuorton  tbo  giüuagi, 
thaz  man  nafti'gifiaAgi.  O.  IIL  16,  73. 
nu  zeit  tlii8''aiiu'T  folloH  biär  then 
thinan  uuilloii,  thaz  tfafnaz  girati, 
uaaz  iz  the^ses  qcaVi.  0:  HL  1-7$  18. 
mir,   quad  er,   so  folgcy  tber  rehto 

.  gan'gän  uuelle^nüisso  io'  iik  ala 
thrati,  so  scounet  min  giratt.'  Ö. 
IIL  23,  40.  thaz  got  is^t  alles  tbtr^gi- 
-  '  losy  so  naes  so  ihn  nan  fergos,  iob 
allaz  ihiir  gitatt- frnmit  sar  zi  stati. 
O,  IIL  24,  19;  gab  einer  tbo  girati 
thuruh  thaz  heroti,  bibiaz  stb  tber 
tbes'uttares,'  ther  biscof  nütfs  ibes 
iares.  0.  IIL  25,  21.    nn  tble-^uar- 


VI   Iti 


.<  i 


iten  bi'aotl  maiiboikffcftbaz'giri 
i.'IY«  1^  l.'ifabiarfgnsorSbefaHoi 
-ithinan  nunailadilLdii,.  tbinas  g 
'    thaz   tba  nba^i- lukiiids  dati    i 
ly  42«    thie  ^elbua  ^ötea  ibe 
*      tbie!  uns   acribeot.  kriste^   r 
ibie  äns.'9cribent  tfiiio  dati  io 
bäz'sin. girati..  0.i  V.'  8,  14«    tl 
4>bfa.min  giraii  ii2  alias  kunc 
'.  fife  lVi.d2;  6.  *tbänni^enlun'  ni 
•gäbeni' thaz*'  nuiv^iz  änafffbe 
an-deve«  gitatih^-tbafine  tfaei 
iin.  O.  iV.i37/4^  nnaTtfbtan  k 
cakisUlwn  ./€certmt  Frg.  ^29.    tbv 
gii^atea  ȟibt  ni  uueist,  tbaz 
druhtib  nullit  meiisb  O.  HI. 
fraget  I^ivatess  consultat.  Ic 
^ahyCondliumdederaL  T.  185,  li 
gün  in  gir^iüi,  thazsieinbifi 
T.  126.    ze  kerate^  ad  ctmriliu 
cftr/^.'Kr  3.    ebanemn  keratti 
consilio  ("ele^eriij^  K.  64i    b^il 
keraie^saniori  ^xmsiiio.  K.'64.- 
Form  und.  Flexion :'  - 
n.  s.  carati.  Pa.  gL  K/' 
kir^ti.  Ra.  ■['■■' 
girati.  Os.  16r  0;  IL  17, 2.  HI. 
kiradi.  gl.  K. 
g.  s.  girates.  Ce.94;  Oi  HL  13,  2 
kirates.  Sg.  !70.  Ic 
^   kerattes.  K.  3. 
chirades.  Is.  9,  3. 
d.  s.  girate.  T.  193-,  &  022,  2. 
berate.  K.  3.  64l' 
keratte.  Ä.  31  64' 
o.  i.' carati-.  Pa.      •  =  /  ■ 
karati.Prg.  29. 
kirati.  K.  3; 

girati.  T.  64,  9.  i26;  185i  1 
*1,  106.  iii,  38.  IIL  12, 

•i,  i.v.-6,'-i4.' 

kerati.  K.  3.' 
rf.;»/.  giratin.  d.  IV.  33,  4. 
UKGARÄTI,  72* 
al  thit   nngir^ti,    ioh   tbiW 
chnn  dati. ^0.  vi  4,  5. 
ANARATI,'^.  (iöercttt^j  cf.  rata«  a 


167 


.i«.!.:,lbkT:.r>.  i 


RAT. 


468 


fon  U'A&^^o  (|]irA:ii'sii'lihthrog,  soune* 
liclio  daltii^b*  luISh  abaxhti.  0.  IV. 
12,  18.  tlifl^h  hAhei  Stfniilih  thaz 
muat,  ttitf  hiii9li4:  anatalilduaty  iob 
glb-ft  «'mih  %i.  ba-iit<w  tbi^n-' minen 

•  fiftötön.  Ö.  IV.  1%  11.  tbo  frageta 
er  Hht-o  "dabi  iob  ihaz  aaaratl  0.  IV. 
i3'9'35.  er  faäi^  ilonto  st  furisten 
tbere  liutc^;  maebo*U  2i  noti  thaz 
kriftlies  ana^rati.  O.  IV*  1%  b4L  suar 
in^  10  ai  n^o-i^,  tbaz  ^il  nan  Biir  nir- 
kn'ati,  tvob  et  anat^ti  mii  imo  io  ni 
^dati.  OJlV.  18,  33.  sie  silit  tu  in 
aharaCid;  in-acaiftnen  giunAiin.  0. 

,  BALARATI  (h.plj,  nequiilae.  T.  04. 
CHIRADO;  m.,  cortsiKariai.  Is.  5,  2. 
RiTARI,  in.,  SÄat^er. 
tf.  -*.  rätiri,  cah/ectarem.  Sg»  292;'  ' 
RATARI,  TT.  >rj 
(RATUNGA,  /,  problema.  JBib.  5.  proposi- 

tionem.  Bib.  5.  propösiiiones.  Bib.  &:) 
RÄTIDA. 
GÄRATIDA,/ 

mit  kiratida,  oim  consiiiöi  It.'  3.    ' 
PIRlTID A,  /.,  cohspiratio.  !Em.  a  Call,  a  a 
j^.  piratida,  conspiräfiimis*  Oain,  «10. 
n.  ;7/.  piratid»,  ^dii^i^eilm/i^^  Em.  5. 
Can.  12*--  "'    ■'^• 
ARRiTANl,/;     .-..!., 
eines  tiirgi'S  irtitini  (irtatebi.  Db.) 
unde  guuisheit  foA^äadereA,  syU 
Sog^sfnußi  Syi.  "^ 

irratini  fa.phj,  properitionee*  N.77,  2. 
FARRiTMSSI,  /.,  aJerratN«- 

forradannessi,  pröditio.  Ase.  1.3. 
'      (verratnisse^  procir/ioiti^.  Hd.)    - 
RlTISSA,  RA TÜSSA,  /-  » 

n.  ^.  x^ixss^j  problema.  3z.  A.  Btb.  12.  F. 
ratussa,  problema.  ^^.^Ib.  Rd«,Bib^ 
1.  7.  Ic.   aenigma.^^- parfMgjnd. 
M.  30.  GL  confecturd.  Sb.  Ec  1. 2. 
«2.  $.  ratissu,  parabolae.,T.  13^  1. 
ratusso,  aenignuUs.  Le.  U  Zi 
a.  s.  ratissa,  parabolam.  T.  72, 1.  73f  1* 
74,  1.  ' 

ratttssa,  prapositionem.  My.  ^ßß.  Sb. 


.    Ps.  2.  Bib.  1.  conjeciuram.  M<.  Bib. 
1.  2.  aenigma.  Mi.  Bib.  7. 
ii«/9/..ratisso,  enigmata.  Ja. 

ratussa,  «n/^ma/a;.  Rb.  M^.  Sb.  Bib. 
1.  2.  propositiones.  Mv.  Sbt*  Bib.  1. 
Ps.  2.     . 
ratussi,  propositiones.  Bib.  2. 

auch  schwacb: 
ra  ti SS un,  enigmata.  A.  Bib.  1.  2. 
g;p£  ratusso,  aenigmatam.  MX.  8.    pro- 
:    positionunu  Gb. 
vatussa,  aenigmatum.  Bib.  7. 
'  .</.p2.rati8som,  enigmatibus.  Rb. 

rati  SS  ön,  parabolis.  T.  124.    ^/ifg:- 
.  ^  maiibfus.  Bib.  a  12. 
ratissun,  parabolis.  T.  70,  2.  74,  2. 

3.  4.  5. 
ratissen,  proposiiis.  Bo.  5. 
ratttssom,  enigmatibus^  Rb. 
•a.pü.ratussa,  propositiones.  ßlk. 
RATISSÖN,  RATüSS6N,  conjicere. 
ratissun,  conjicere.  Gd. 
radisaon,  conjectare.  D.  11.  333-    co/z/V- 

c^r^.  Mart  2.  Gd.  5.  Sg.  292. 
ratussun,  fingere^  componere.  ßlart 
ratis-on,  conjido.  Bib.  2. 
ratisson,  conjicio.  M^.  Sb. 
RATISSARI,  HI.;  conjector. 
a.  #.  ratisMrL  M£.  Bib.  1. 
ratisare.  Bib»  5« 
RATBCA,  /. 
n.  s.  ratisca,  conjectura.  Db.    problema. 
L.  proposilio.  N.  77,  2. 
rätiska,  problema.  Bib.  6.    conjec- 
tura. Bo.  5* 
o«  ^.  (ratisca,  propositionem.  Bib.  13.) 
ratiska,  propositionem.  Bib.  6. 
(ratiscbe,  con/ecturäm.  Hd.) 
{t^iisthe^- propositionem.  Hd.) 
7i./7/.ratiscay  qaaestiones.  N.-.41,  5.  pro- 
positiones.  N.  77,  2. 
ratiska,  propositiones.  Bib.  6. 

aucb  schwache 
ratiscun,  enigmatß.  Tg.  4.      , 
dl/7/.(ratiscuii,  €M;^ij;iiia^iitf. -^Bib.  13.) 
(ratischuOy  aeßigmatibiu.  Bib.  4.) 
ratiskiny  aenignuUibus.  Bib.  6. 


469 


RAT— RADO. 


RATO^BEDL 


(rsetiscfaen,  coujecturis.  Hd.  propo* 

sitwnibus.  Hd.) 
ritiskön,  orgumenHt,  Ba  & 
RiTISCÖN,  conjicere.  AL  28.  Sb.   canjec. 
tare*  D.  IL  351. 

ratiscum  (sie!),  confectare.  D«  IL  333. 
ralUcon,  confido.  Zf.  conjecto.  Bo.  1. 
ratiscoy  conjicio,  arbiträr.  Bib.  1« 
ratiscost,  con/ectas.  Bo.  3.  5. 
raitscot,  somniaL  Bo.  4  irmi^adiit  (sfA» 
ritus).  Pnid.  1«  ter  man  rachot^  ter 
rado  chosoi,  spuetigo  chosot^  ra«» 
tiseot,  cloublicbo  chosot  SyL 
ratlscoot,  somniat.  Bo.  1. 
ratiskotiniti%ii£5  unde  mit  argum€n» 

ils.  Bo.  5. 
(ratiscunty  adaestimavenmt  in  GLIsid. 

ist  vielleicht  ra/i  w/3^) 
räliscöen  (3.  p.  pk  praes.  conf.y  Bo.5. 
ratiscota^/7/i^/^  Prud.  1.  conjeüuVnAA. 
8ie  rätiskotön.  Bo.  5. 
ratisconta^  conjectanies.  Mart- 
(RATISCUNGE,  pvopositionem.  Bib.  4.) 

RATISLl?  RATISLO?  aät&fel 

i^e  radijslen,  ad  proposiiiimem.  Gx. 
(RATMUSSA,  con/ecturam.  Bib.  5.   omigBM- 

tum.  Bib.  5.)  . 

RATINISCA,  proMema.  Bib.  & 
RATNISSIDA,  propositionem.  Bib.  U. 

RATÖN.         

ratonte»  sontes,  nocenteSs  Ra.  gl  K« 

JxA.1  •  2.  Ist  eine  solche  Wurzel,  im  sansk. 
ridh,  cresceret  nachweisbar,  für  rato,  ratich, 
ruota  anzunehmen?  auch  für  ritta,  culmusl 

RADI,  celer  8.  URADL 

RADO?  RADA?  cf.  RAD.  2. 

Gehört  hiezu: 
RADESTECCHO,  sudes.  Ja. 
CHMORADO»  m.    CHNiORADA,  f.,  9nU^ 
fc^etic/  ^dfitubiin,  poples. 
11.  $.  knieradoi  poples.  Tr. 

kiiiirado,  poples.  Sg.  293. 
"kniredi),  poples.  Ka. 


■.  \ 


dmeorada,  tabss.  Tg.!.   :    . 

knieradaj  popUs.  F« 

knirada^  poples.  L. 

knier at|  poples.  Mos.  8. 
d.  $.  ehnipradini  poplite.  VA.  IX. 

cfanioradnn^TKJ/iii/e.  VA.  XU. 

(«hnieraden.  D.  UI.  46.) 
n^pL  kneoradnm  fticj,  ptMiies.  Ra. 

kneoradon,  puplitesit  gl*  K. 
Aolserdem  kommen  noch  vor:  ' 
ehneoradai  pobtiie.  Bib.  12.  chiae 
poblite.  A.  chniunerada,  pobUte* 
knieradej  poblite.  Hd.,  die,  wenn 
tive  sind,  auf  einen  n.  chniorat  \ 
sen;  vielleicht  ist  aber,  wie  es  oft 
schiebt,  das  deutsche  Wort  dem  1 
sehen  ink  Nominativ  beigesetzt 

RATO,  m..  Statte/  Sta^t/  gUs;  angels 
nord.  rotta,  altniederd.  ratta,  mitteUat 
n.  (radda,/.  Tr.  Hs  ) 
g.  ratin,  suricis.  Cd«  4. 

RATO  (oder  RiTO?),  {Saften  (PfL 

niederd.  täd». 

n.  tHOf  Jolium.  Hs.  D. 

raddo,  loliism.  L. 

rate, >/ifi9ii.  Wo.  .232.     . 
g^  ratan«  lolii.  Ar.  2. 
a.  ratin,  loKum  F.  2.  D.  IL  333.  Le.  4. 8 
Bd.  zizama.  Tr.  Hd.  Le.  5. 

ratun,  zizßnia.  Ra. 

ratan,  zizania.  gl.  K.  Em*  21.  Bg.  1. 
.    r^don,  ziiania.  D.  IL  284. 

radan,  ziuinia.^  Qx. 
.  raden,  lolium.  D.  IL  333. 
MAGERATO,  m.,  aRoffurabeo/  sigiUm 

monis.  Pfl.  1.  2* 
:miger4ten,  girada.  Pfl«  1.  2. 

ml. 

RA1?0?  Rata? 

r^tjQn  (?)  y.  tochin^  i»lUs.  F. 

RED.  8.  RAD. 

REDL    Ein  nur  bei  O.,  und  zwar  in  fol{ 
i2  Stellen  vorkommendes  Wort: 


t  . 


71 


RET. 


KID. 


472 


nist  antar  ons  theis  tbnlte  ifaa/x  nnsili 
i«iran  »celte;  Iheist  sar  fila  redi  (re* 
dii  codi  P.)j  thaz  uuir  thar  aprechen 
QuidarL  O.  III..  19,  4.' 

lie  •intfilaredieaihfianton  zirrettinne. 

a  1. 1,  7$. 

hh  führe  dieses  Wort  hier  besonders  auf, 
da  idb  nicht  zu  entscheiden  weils,  ob  ich  es 
n  redja  (die  Stelle  theist  sar  filo  redi 
gdiebt  zwar  auf  Linges  £  zu  deuten,  die  Va- 
rimte  redii  d.  b.  jredji  läfst  die  Lange  der 
BSten  Sylbe  durch  Position  erklaren;  et  red  je 
iä  der  2*^  Stelle  Otfrids)  öder  zu  hradi  oder 

ureid  in  JxLLI  (ef*  angels.  hradh,  celer, 
ngels.  vradb,  alt&  wred,  nord  reidr,  iraius, 

mwus)  bringen  soIL    Cf.  auch  JtviluLI«  3. 

ndungiredi  in  jLtJ^LL/«  1. 

üljaili  retten;  et  angels.  retaa,  Uberare, 
iun,  aretan,  geretan,  reßcere,  refovere, 
reichen  Wörtern  ein  allhd«  rezan,  und  nicht 
littes  retjan,  entspridit;  dagegen  wieder  angs. 
ireddan,  rapere,  eripere,  ahreddan,  eruere, 
\6erare,  wozu  dieses  althd.  retjan  stimmt, 
em  dann  auch  vielleicht  h  als  Anlaut  zukäme. 

!t  anch  J\xL  X  •  —  Sollte  es  auch  durch 
letithese  ans  sansk.  trä,  Uberare,  entstanden 
syn?  Das  simplex  kommt  nur  bei  0«  vor  und 
rar  in  folgenden  Stellen; 
üer  fon  then  freison  retita.  0.I1L8, 4d. 
giaadlicho  unsib  retita.  0.  IV.  25,  4. 
n  themo  (satanase)  er  unsih  retita. 
0.  V.  16,  3. 

STTO,  n.  pr. 

IRETJAN,  erretten, 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
^iherare.  Bib.  L  eruere.  H.  10.  Ib.  Rd.  eri- 
pere. IL  21.  defendere.  Bo.  &.  excutere» 
'NLy.  Sb.  Bib.  1.  5.  arrettan,  exciäere 
Ccrinem  flagrantem)*  VA.  II.  691.  sie 
sint  filu  redie,  sib  fianton  zirret- 
tinne. 0.  I.  1,  75.  irretit  thiz  (lamp) 
mit  uuorton  thia  uuorolt  fon  then 
sunton.  0.  II.  7,  14.  tho  er  unsih  hiar 


hü  nerita,  fon  fianton  irretita.  O.  V. 
1,  3.  fon  snorgon  sie  al  irretiti.  O. 
IV.  12,  36.  thaz  er  thaz  gisitoti,  then 
meistar  irretiti.  0.  IV.  17,  4.  thaz  sie 
mih  hiar  firsprachin  ioh  mih  sar  gi- 
rachin,  irretitin  mit  suerton  uzar 
ird  hanton.  O.  IV.  17,  20.  thaz  sie  mih 
in  irretitin.  0.  IV.  21,  22. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  arrettan.  VA.  11.  691* 

zirrettinne.  0.  I.  1,  75. 
(ih)  irret to.  My.  Sb.  Bib.  1. 

(irrette.  B'ib.  5.) 
(du)  arretist  Bib.  1. 
(er)  irretit.  0.  IL  7,  14.  Mi{;.  Bib.  1.  2. 
(er)  arrette.  H.  10. 
(er)  irretita.  0.  V.  1,  3. 
(er)  irretiti.  O.  IV.  12,  36.  17,  4.  22,  4. 
(sie)  irretitin.  0.  IV.  17,  20.  21,  22, 

imp.  erreti.  Rd. 

erretti.  Ib. 
p.p.  arratte  (n.  pl.  m.J,  erepti  (de  duris- 
^mo  imperioj*  H.  21. 

erretet  uuard,  defendebatur.  Bo.  5. 

ai  sib  mit  redo  erretet  habet  Bo.  5. 

XvLLI«  Wurzel  zu  rtdan,  torquere  und  reid, 
crispus.  et  angels.  vridhan,  torquere,  ligare, 
angels.  vradh,   alts.  Tr&d,   nord.  reidr,  pra- 

pus,  iratus  [gebort  auch  Otfrids  RCDI  (q.  y.) 
hieher?],  das  aber  auch  auf  sansk.  vyath,  tur* 
bari  oder  vyadb,  ferire,  hindeuten  konnte. 
Scheint  yon  dem  sanskr.  vri  {volvere  und  ie» 

gere;  et   V  V  jnLJtV/  durch  angefügte  denta- 

lis  (wie  RDS,  RIG,  Wurzel  von 
rihan,  angels.  vrigan,  durch  angefügte  gnttu- 

raus  und  IxXJb  ^  Wurzel  von  reif,  funis^ 
durch  angetiigte  labialis?)  entstanden  zu  seyn. 
Sollte  als  Ableitungsbuchstabe  dh  angenommen 
werden  können,  der  in  einem  Stamm  die  den- 
talis,    im   andern    die   guttitralis    beibehalten 

hatte?  Oder  lafet  sich  RID  auf  sansk.  nrit) 
saltare  (ab/.  n.J  beziehen  ^  unter  der  Voraus- 


473 


|ud; 


Setzung,  dafs  die  w^rungliche  Bedeotuog  von 
nrit,  torqfiere  ( und  >  daher  von  den  Korperwin« 
düngen  auf  den  Begriff  saltare  übergetragen) 
ist?  Dann  Tügte  sich  auch  ridila,  pelUsCf  leich- 
ter bieher.  -^  Oder  ist  in  ¥rit,  ire  (et  vertere) 

der  Ursprung  von  1\ULI  zu  suchen?   S«  auch 

RH)    (RIT).    Gehort  auch  rinda  mit 
eingescballetem  n  hieher? 
G AIÜD AN.   Cf.  angs,  v  r  i  d  h  a  n ,  ligare,  rt  e  d  h- 
Jan,  tor quere,  drcumügare. 
kiridan,  cantorquere.  Rb^ 
kiride,  deiorqueat.  Sg.  193. 
kiridan,  tortuosos  Ra. 
g  arid  an,  co/2/or/ii^.  Sg.  913. 
caridan,  distorta.  Gh.  ä* 
n.  s.  m.  kiridiner,  cervicatus.  Ja. 

kiridener,  iorosus.  Bb. 
g.  s.  m.  giri^anes  reganes,  imbris  tortae» 

VA.  VIII.  429. 
d.  s.  m.  giridinemo,  crispo.  Prud.  1. 
n.  ph  garidane  ridun,  tmsiones  strßtae 
(chordarum  in  cytharaj.  Gc.  4. 
die  giridanun,    iortiles  (receisus 
vcntrisj.  Prud.  1. 
ö.  pL  {oAcxsing.?)  durah  kiridana  ategai 
per  cocleam.  OA. 
AUUlDAN. 

irridit,  exiorserit.  Tg.  1. 
RIDA,  /  (gehört  es  zu  rid-,  hrid-,  |itfem? 
cf.  nord.  rid,  vibratio). 
n.pL  ridun,  fensiones  (stratae  chordarum 
in  cytharaj*  Gc.  4.  5.  8. 
RiDILA,/.  oder  RIWL,  m.?  (cf.nrtrd.  ridill, 
typus  macularum  reiis  und   angels.  hvrae- 
del,  fibula).    S.  auch  risil,  ricculla  und 

RIH.  3. 

ridila  v.  unterpenti,  discriininalia.  Mij. 

ridilla,  discriminalia.  jSb. 

ridila,  fahsreita^  liäa  (crinibus  addtmtj. 

Prud.  l. 
RiDlLÖN. 

rid i Iota,  discriminavit  Bib.  7. 
GARiDILON. 
giridilota.  Mu  )  y.  giuuittota,  A'jcri- 
g  i  r  i  d  i  11  o  t  a.  Sb.  i     minavit  (crinemj. 


BSD. 

WJIiilUkvelclktpis^  pdlex^kl  ii 
imDy  REIDI,  nocbimhd.  reit,  reide» 
•  aispui.  .         •.  ■     t 
n.  $.  m.  reiderj  mj;pU5.  Sg..fi42i  F»  LI 
d.  s.  UL  o.  r^idemb,  crispo.  D.  IL  824 
Spante  (crinej.  Mop.  Bib.'  L 
reiideano  fahsfii   implexa  ^ 
.     Mcp.  ib. 
t    ^reidem,  trispante^  Bib.  9.) 
REID A,  n.  pr. ,  f.  hieher  ? 
REID,  äntü»  ( toten ).  R.  « 

GIREIDI,^/  :   .^ 

tgir-eidda,  tibrjotos  forbies).»V k^'jSll 
REipfeN,  crispare. 
'  teidet,  crispat  K> 
reidenti,  cHspans.  Rb. 


*  •  • 


RID  (RIT?)*2.  Ich  nehme  diese 
zel  Tür  die  ihrer  Bedefutung  nach  sich  nab 
genden  Wörter  ridon,  tremere,  rit0|^ 
neben  ridan,  febricitore,  '^^edjan,  cr/i 
ritara,  tribrum  auf.  D^r  Wechsel  zwi 
d  n.  t,  oder  einem  alleren  db  u.  d,  komm 
sonst  vO)r.     Doch  i^t  Vielleicht  audi  auf 

Seite  Zuiammenhang  oder  Mischung  mit  JLl 
Wurzel  >on  ritän,  rdten  (es  könnte  beid< 
Bedeutung  der  Bewegung  zu  Gtunde  l 
nord.  istridä,  {fttent/  riJa,  reiten;  ef.  au< 
versehiedeilen  Bedeutungen  von  reit-*)  ui 

der  andern  mit  xlXL/^  Wnrzel  Ton  r 
torqiiere  [cf.  gireidda,  vibratos  (crinei 
ridaiies  teganes,  imbrisiortaes ^ng^l 
Jan,  fabridtare,  mit  dh  bridrjan^  cru 
mit  d,  wogegen  aber  das  Angels.  in  vric 
torquere,  w  und  in  hridhjan^  febridiai 
bridrjan,   cribrare,  h  zum  Anlaut  hat 

RID   ist  vieUeicht  skr.  vr;,  in  JtlJLX  • 

ri,  und  im  Torliegenden    JtvIJL/^     JLt 

bkr.  vri  und  r:,  oder  kri  (mit  abgevroi 
k  und  angehäAgter  dentaUs)^  disjicere  (\ 
brkm)^  oder  auch  vyath^  timore  offHgi 

moveri.   S.  auch  JlvL JJ^  J\l  1    u.  li 

REDJAN,  ratteln. 


? 


m 


m- 


^ 


eerota.-iuer  harta    selb,  ther    uui 


dar- 


ttiinU,  UTify-ans.  Bib.  12. .   . ;   . 

bellum,  hriädel.  mSAiin)/ @trp«i:>  j 

R.  ^.  r  i  t  r  a ,    cribrum-  •  Wn. ,  S63«  >  fnMllum. 

iritacre..  Hd.  ritere.  Wn.  460.) 
r.  j.   ritrun.  Mor.  Blb.  1.  2:  5.  6. 1  8,\ 

riterun.  Bib.  10.  11.  13.       /.  ^j.  . 
(ritirin.  Bib.  5.)     ''"^^  ;      .>ii«»'^- 

iiSj»?>rAta,'*r/irtf/Efn.  31. 
ILTj^Ailii^Jtngfeh]  liridrjian,  cr/irizrtfi  r.l>tcrn. 
:X«*^;^^  iJtto^T 4FriÄfe*  (vos  sicut  trUicum^.  T. 

160,  4. 
(er)  ritfo.ta:  Bib.  10.    \  .'> 

*  .'  »./Bit^rotaiiBib,  11. (,  cnibrabaL  . 

ritereta.  Bib.  13..) . 
Qety  rii^roti»  criban^  (te  sicut  trilieumj. 

N.  103,  20. 
(sie)  r id\to.din y  cribrarent.  Sg.  292. 
p,^<  jhtiiarpinti,'  cribrans.  Rd. 

d.  riderendeinfo,  b^vi  iriiurantL  Gc.  12. 
lSXXm\Ji^QbL;fy.mp€rcussura  cribA.&i.  292. 
IDO,  m.,  nord.  rida,  tfemoru 
die    stMchelteil    cham   ana   riduo.'  Nm* 

■;  Na  IL    •  ..   . 

IDÖN,  {ittfrtt;  nonl.tida^,  tremere.   Cf.  nord. 

hraeda,  terrere.  . 

slachiu:  hut   ridot    an    chraftelosemo 

"X         ^     ■  *"  "■  ■.»•■..■I*  ■•  •  - 

lichamen,  tremit.  Bo.  5. 
miae  lide  ridont  onder  slacbero  hiute. 

Bo.  5. 

ridon4o^,^#/in  tremore*  N.  2,  11. 

ITO,  in.,  SXJeeeitf  %\AtXt  febris  (cf  angels. 

r  i  d  e  r  o  tK,  febris)- 

n.  s.  rito.  VG.  lll.  458.  )     ... 
ritto.F.  \^febns. 

(rite  iouch  fieber.  D.  HL  450 
L 


J.  ^.  riten,  febri.  Bo.  .5.;  .auch  in    riten 
u i n  n  e n  ii  e n 4 a  tsicj^  [tebricilantem. 

D.  IL  2&;^7.  •  ■ /^  :^'  •'  '  ' 
dp/,  ritun.  M.  ^o:;^fcb.  1. 2^     ;  '\ 

KID  AN,  febricitare  \  angcW.  H  r  i  d  li  f  a  n  ).  Gd.  1 . 
RITA  [öden  sojlte  es  auf  sanskr.  kf't,  ßndcre 
(ab/\  kj  zntiezieiicnVyn^j,  j^^  Sf^f.  l.), 

•  i.nmciiia.  Sal,  4«:  cf.  1UT£I(A.  ' 

.  JtttJrO,  m.\  fribidus'ilribiilusij'.  Pr.  e. 
RITTA,  <?«/m/«.  Ja.    €F/  RiÄ-T  J  2.  ' " 


. ;  i  )   -.  i 


RiTi  <*cV'BJ8;lr  .»i.  ni"  TMa:n ,  td  f en 

und  seine  Ableitungen^  60ii|4^ri|au(:by  r eilt  (&c« 
reü)  führe   icli  bjerun^tef  jiJ^f. , -^C^« ; ab^r  *  aud^ 

•''RED,'  RITj'  '  Viettclclii-'ist  CS  66nsk.  r; 
oder  Sri,  \venn  die  Bcdeutui^^  cfesj  n\opßrf  die 
ursprüngliche  ist' '  Cf.  aiiclr 'die 'ähnlichen'  Ue- 
bergänge  der  Bedeutung]  von  *J9r£>)iiC/^£,^^  ui^d  pa. 
rare  m  rei&a.    ,'    . 

,J{\J,TAN  (rj^it,  rit),   tel^CII/    angels.  r\dan, 

.nord«  >^i4a«\  ;  i         .^^ 
\  i ; '  . .,.  :  B,edßuluW  »pd  pcbrpiH:)(i:    '       ' 
^ ^eft^ilare,  Sl.  Bo,,p.   nehein^  liste  ne  ge- 
.  tuont  memiUcen  ritep  ze  hinaile  aide 
gan  über  den  mere.^  N.  39,  6.  gistuant 
•    ,  er  iho  gibiatan,  lUuanl  erlharuuolta 
.    .\,ritan,  thaz  sie  thcs  gizilotin  imo  ci- 
nan  esil  holotin^.O.  IV.  4.  Q...  ritendo 
,.  , , .  -ufen\*cinemo.blaiichen  rossen    Bo,  5. 
dii  diniu  ros  rite^t«  fffn  ascendes  super 
equos  tuos.  Nh.   der  finger  al  umbe  ri- 
.-  .     I  ten,t&n^J3o.  5.    xitendo  in  curru  ad  cu- 
riam.  Jßo.  5.  ritenlju  (sunna)  ufen  iro 
ijeito  (q^MdrigisJ.  Bo.  5.    fore  dcjro  ri- 
tentün  sunnun,  i7?i/^  ciirrum--*  Mcp.53. 
-  Form  und  Flexion. 
Inf.  ritan.  O.  IV.  4,  5. 

riten.  j>}.  39,  6.  (Mos.) 
rjidaa.  ST. 
(du)  ritest.  IIb. 
(er)  ritet^  Bo^  5.. 
(ä)  reit.0.  iV.  4,  39.  (»los.) 
par/.  riten^dei  jBo.  5. 

t  31  J 


lE^ 


M 


m. 


•ÜMl 


•    . .  ■  • 


.  .      ritendp.  uo.  5. 
n,3,m.  ritenler.  lSo*,D«^^     .    ,. 
w.  s.  f.  Titpntju.  Bo, ',5."  ,     .^ 

.  d.  3.  f.  riteiilup.  Mcp.      •  .   .  v     •  .     i.i 
€1.  5. 7/1.  ritentea,  oo.  5.  ,,  ,,., 

ni  s)Qt  thfe  imo  o.uh  denen,  ..in,  tniu 
nan   irajikoa   uuer^ien,   tnie  ^a.nfiili 
sine  irbilen,.  tbaz  0ie.  nan  üiAP^jri- 
ten^  p.  I.  1,  1U4. 
ARH|'l>^i«,.4rJ{jfenv    .,;  .„....,,    ,•  ;  |  .;i 

(als  ers  irreit  D.  IIL  107.) 

die  (uuolchen)  sint  4j>  teitaf^'B^fea 

NÄHRiTXN,  litt  Cordten.  -    ^       i  ^ 

(hicz.dep-  amtman'i^-i^h  riNi('- D* 

bina  fitin.  oyL 

"*••  2tJo'RitAN;'  jur<iecn.  '     ■  *  'V        ' ;" ;'; 

(sin  man  zuo  reit..D.  II(.  70.} 

RlTARI,  m.,fk<iUt,  mtnifithon  frfili  sdieint 

in  diesem  Worte  .i  mit  i  zu  "Widti&ü;   d. 

auch  c'a'VTlt'e,  in  ^aiit),'^9tie'i,' nprd.  rid- 

'   .dari,  aii^«l8:'r'ideJ^e;"Mlniedetd.d2dere. 

'      Icrlter.V^lw.  Mos.  rH^t,eqpUs.'Wn.i&i. 

.  '      UINSCILTttlTfip,  er:  fein»ciUi6,«rrfHM»- 
'fius,' ^ü  ndaääm  <x>ti£eaHaä  'esthliquem 
'  gf'atbuii  hqäörts.  Tr.'  " 

OR0TKtDD£RE,^i5d>&s  ftilr'föj;  ^' ca/Ma 
'  i}ipt)t' siquiiür.  lA-l  '       '* 

'RlTllilH,  «^/»^«'rt*. 

g'. /»/.  rilili'clieto,  >^i«*fr/iAk' Rd.    tit- 
'  lilice,ra,  >^//^.J/Wü*i.  11». ' 
'     GARtt,  GARiTli'n.,  eqttHiÜtui  cf.  noifd.  reid, 
«     aiigels.  ra'd,  effililario.^    *' 

w.  j?.  girit,  equitatus^  Vk.Vl\h  585.  o/a« 
VA.  XI.  604. 
'  karit,  eqf^itaius.  'Rh. 
g  i  r  i  l  h ,  eqnitatus  (et  attrüs  pharao^ 

nisj.  Ma.  Sb. 
Gehört   auch    da2 'kertete,   pompa 
(niu^ammj.  Mdp;  feo. '  bifehet? 
d,  s.  karite^  eqißiiatu. ^^'  ''  '  ' 


caritte  minemu,  eqmtabum 

gitite,  milijte.  VA..3tI!  SKil'*  , 

.   d.  i.  daz  ander. girit,  resiautm  a 

a./Ki/.  girif)in,  Opt^J  o/^f.  Marl, 
ö.p/.  girit;  W«.'  Vä:  Xi.  73|)v 
,.      HERIIMRIT,  if9A*i7a/M.  Ib;!  (in  W-, 

^^"^RttAS(iOte}l'(hi4li^i^r  /' "  '    ' 

REITJAN?   RElTJfeNI   C^aWA  im  Nor 
reida  ^kliv'tor neutral^ 
^  r^itei^iiü  (bil'iinitl  ufen  kVonbro  i 

■    REITO,  wi.,  aürtgä. . 

g.  jfi.  reiton,  aUrigarum.  G^  10. 

REITA,  /.  (cf.  das  folgende  rei^i  joL-apird. 
angels.  r ad,  und  the4a  in  , Jol,., Giyes 

:     rQtfint;  L  &;•&  anpb  RAD),  IBif^til/^ 
•  i'    o.  <ff.  teiU,  cfirriur.  Mep.  67v'S&  Wrw 

Zr.  Sal,  1.  4.  reda.  TUhtt 
d»  s.  reito,  curnäJMtp.  Bo.  5^ 
a*  3.  r£ita^  currum.  Mtp.  Bo.  &  -quadi 

Mcp.  71..   I 
ii.»frf.  reita,  quadrfgae.  JNli*  Bib.  7. 
Bib.  7.  /    • 

.■    leite,  qiuidrigae^  Nh.  II. 

rcitün:  feör  rhediro  reitmi) 
.'  i  drigke*  Em.  12. 

-  M^^pi'^^^^^y^hgdarutii^'iAg.  Bib.  I.  8» 

zu  reiti?) 
'  d^pt.teiie^m,  ve^Kulis*  Em«  19l 

r^it6n,  curriöus.  N.  19^8^  Mep. 
*    reitnnl  Ge*  8.  • 

a.pl.  teiiBj  currus.  H.  St.  Nou  t 

KEVfl,  citrus  Ott;  nbrd.  reiid,  rhädä^' 

ephippium\  ' '  \    t     ..:,;.■  ; 

'g>  ^.  reiti,^//(ic/lhi^ä^.  lilX^  7.'i]fib.  t. 
a.  5.  reiti,  redam.  VP« 
n./:iA  reiti-^  Ifigaei'B'A:  1.  2l  ISii» 

REITLIH,  !/£// 

g'pl'  reilUheto^  eUrPiCuUum.  RcL 
REITWAGAN.  RElTWAGENARl. 
REITWEKO. 
(RElTtEHEN.) 


w 


mi 


rtHTIL'    ■     •'    ■  '     -        ■■  ■  ''■'^' 

> HEriNies.-  •-■  ■'■  ■"■^■'"        "  ''^""■ 

■BfitTHilNO.       •■■'■■'  -'■■'■-■■'  ■■  ■"■"■■' 

vMQAsmov      ":         ■,  ■'  ;■'■*■' 

HEBI^ITA'  Ctari  httit^lAi,  hkt'niiiä»,  [ 
arirsida,  haroida,  atiragid^,  a'rtiga- 

mM  hastiii'mamt  ifclndcM/.-'^Jorf  btti- 
Teitä  diamt-i.ij  A-^tiMt  qäadjiai^fita'  dao- 
hua  tfypei».  liia/y-3,-9:'-'''^-^si''guif-komi- 
nan -ü' damit-  proprio  caM  ftkriraid'a  in- 
to'/eearit.-L  ri/i«  64.  '  -^   •' 

CAREITI  (cif!  T^}ti,  •por^tas)[  m 
dürb'däz  gereite   (gertitai' Wrt','IL)» 

-quaäHgaa.  iVm.  6,'  11;  •*    ' 

'(ie*the,7»Aa/e/'0R  Hd;/a/«*a.Wn.460. 
hiex;  in  fe*tzeri'Tif' -Mb   ger'elfc.    D. 

■■  ML'too.)  ■-■■-:         ■-..■., 

(^Iteite,  (iigak:Wi.b.  fwtdhrf a«.  Bib. 5.) 
tgereiia, /liZefa.  Tr.)'    "' 
■  ÖATALGiiaEltl,  >&rofam.  Pnid.  1; 
BEITU.,  m.,  Qunga.Yk.  II.  47^.   [". 

^  tyAgXnreITil,  n.v' ;■■■''"  ■■■  ;■':; 

'qbagnnr'etiTA,  aüfn^ä.  H'.  IL  3li.  \ 
B^nX  at^'.fWo^of^iipef  fiitrt^/;cf;iioxd.reida, 
■pFfl^paicitioy  vrom/iliido,   gptly  garjid,  po-  ' 
ratuf,  mhi.  reit,   reite,  gcrcit,   gereite. 
Hiebeip  das.lieulisc  aus   dein  Nicdcrdeulechen 
aufgenommene  aij cd (/  SÄ^tt"  C©d)ipr^(ber),  - 
'  wie  das  bvUiindische  reede^  Strcttund  reedc,   - 
i_^^tbfi  reedef,  Sj^^tf/  »ofi  reidari  icigt? 

.cf.  aber  auch  ^<\bti  litlus. 
.  S£4]NHC:iTI.„  "  .  i,.    .  _  '.,     .      ■"". 
.sie  sint  al  «baaieiti  ifi  tbera  a^Iban 
arabüiti;  O.  V.  19»  ÖO. 
BETTCHAMERA. 
BEITI  HUABA?  s.  fa,uoba. 
UNGEREITENÖT. 

a.  ».f.  uDgereitenota^    inevit^na  CPV' 
chmj.  Mcp.  J7. 
Gehört  auch  hiebet:  < 

kioteiditt  stabilitum.  gl.  K.  biobreidi* 
aedei.  gl.  K.7 
ANTREIT!,/.  (cf.  ancb  Avad.mg.'iy  ordo, 
teries  (et  auch  anti). 


."t"!' 


w 


ri:i 


j .    ,  Bcfleutimg.  ^nd,  Ge|>tauch y 
ij  ^    .*«W.  R.  5™,  i9.' (Jl!.'!' V  oi;^o"."Kp.  38. 
,.^''^.".'55..63V'Gc.";8,^^^^^^^       i^i.'ill  t\^:  m.  za 
''gajdiODOtero    aiitreiti,'  crf  emerilum. 
.    ,     C^n..  10,    dbanne  uui'r  in  andreidim 
.         dbatabfaremes  dhax  hear  aer  dbia 
ZI  sagepn'e  ist  ts. '6/ ^. 
Form  und  ITIexioii.   "  ' ' 
I   •;*  A'.äritre.it'it'jEp.,"  , 

"""antrei'li.  jft/.Ehi  29.  Gb.!  d. 

,     ^ffj  ».a^yttejli.Gc.  S.  9.   \ 

'  dL  j-antreiti.  Em.  1.  Can.  9.  tO.  12. 

hantKeiti.H.ll.Ymit  demu,    so 

,     .    wie  .unf'areniu   inbucti.   H.   8., 

',,  atsp  auf  eii;  m.  öAex^n,  de^tepd*,  dem 

,..     .    ,'       aber'  oie^e    OaüVidrin    £'ahtreiti 

nlÜt  eplsprichtj.  . 

aBlceitln-  Frg.  59.  (zii  eii)'efh  Tiom-: 
'    antreito?  oder  an'tr'eitin^) 
,  .(qa^h^d.er,  antr^it^  per  ardiaet/i'  D. 
"tu.  \ix.,.80  g(^ni  äi  alle  in  ant- 
flei^.  p:  I.ll.,33.)      V 
ä,  'a,  a.ntf  eifti.  K.  3^.  5'8.  (Jcaiinaucb,  wenn 
;    daS' vor  ortÄ'n^  .siehende  jp^  von 
.,^       ,   .     ,K^   dureh  .ajf)!£r  Übersetzt  ist,   der 
,  ^'    ;    ^         Dativ, seyÜJ., 
;■./■'.    äugelt  lcl%  95,  6." 
■'  "'         'tÄntrehi'(sin»),  tt  ^4.  ■' 
(.    ,d^p/.antreitiiD,  k,'63.  '     '      ,^ 
andieidim.  Is.  ^,6. 

,:  ANTREITA, /■    ;    " 

iiitT  itiiz%\\'a^  ex  ordineYscribere).  T.  p. 
.,,.    4n  antreitu  sipes  uueb^ales,  in  onÜfoe 
v^cw  suäe.  "V-  ä,  3.  _  , 
Üb  tbar  in  antteitä, '  uuio   scono  er 
tbaz  gimeiota.  O.  IV.  6,  33. 
UNANTREITLIH,  ädj.       '  '  ■       h 

nn  jntreitlichu,  extraordlnaria.  Sg.  iS3. 
ANTREITÖN,  ANT^EITJAN."  ■ 

(antreitender,  ördmans.'u.  III,  171.)' 
GAANTREITÖN,  GAANTRE^TJ^. 
Duisi,  ke'antreititf  aaJsam  C^J.  Ic. 
kiantreitoto,  digesta.  Bo.  2. 
[die  (hosen)  waren'gantraitet  von 
gel  de  unde  von  perlen.  Cdg.J 
ANTREITtoÄ,  /„  ordti.  K.  11. 
fl:<«.  antreLtUül  K.  11.  13.  43.' 
■"■   ■■'--■    ■  '^■■■[31')  ■     ■ 


4Sß 


»ÖT. 


nöTv 


uuer  uairt   kerotigot»   ih  ne  branne, 
qfiis  scandalizatnr  et  ego.  non  uror?   M. 
101,  3.       . 
IRRÖTAGEN  (oder  irrotag)tn?)- 
irrotageta.  £p.  Cüii.  8.  \ 
irrotegcta.  Ep.  Can.  ^••[9  emginß^it.. 
irrotigiL  Ep.  can.  5.      ).         .     . 
RÖT£^N|  anga-readjan,  re^djan,  Dord.rodna, 
ry Ana f  ruba^e,  rubesccre^ 
Inf.  rot£n,  rutilare.  R.  Ra. 

rontein  (sicj,  rutilare.  gL  K. 
(er)  rot6t,  rutilaU  R.  Ra.  gl.  rK«  •.       •  . 
(er)  r6teta|  rutilabat.  Mcp.  72» 
par/.rotendi,  rubeus.  gl.  K.  ruborei  fji  K* 
roten ti,  rubicundiun.  R.  Pa.  rubwB*  Ba. 
rodentiy  rubicundum.  gl.  Ra. 
rottend! t  (sicj,  rubicundum.  gl.  K» 
I'  r6tendör»  rubeus.  Org« 

rotenter,  erubescens.  Mart» 
g.ph  (rötender,  purpuraniiim»  Ud.) 
d.pl.  dien  t b tenien  planeiis^  rutilantHus. 

Mcp. 
ARRÖT&H,  iXtU^ini  erubescere.  f 
irröt&t  und  irr6tet,  erubescU.  Org^ 
'  '    *errote(a,  €rx^'i9Öt^iV.  Ep.  caa  3. 

errotendiu,  rubore  mffuso.  Mcp.  25. 
irrotende  (uore  achamon).  Bo«.  6.  - 
RÖTJAN,  r»t|<ti.  . 

QARÖl'JAN*        . 
(gerfttete,  TtAricamt.  Hd. ) 
(gerötet,  rubricatas.  Hd.) 
kirotaz»  Bib.  12.  >        7  -  ^^  ^ 
kirottaz.  Li.     .     ) 

kirottiu  (keroattio.  Wd.  863.)i   rubri- 
catas  (pellesj.  Bib.  9. 
RÜTICHÖN,  rutilare. 
TUtichot,  ruiilaL  Rf.  Bib.  1.    ■ 

'  ratachoenti  ib.) '  • 

ROTAMO,  w.,  SRStJe,  retor;  cf.  ROSAMO. 
n.  rotomo.  Sal.  4.K.  rM6tfr(giebtetihi0mach 

rotom.  SaL  1.  )    auch  ein  ac//.  rotam?) 
d.  rotamen  kepreitojnoi  rubore  sujffuso. 
Em.  21.  > 

rotemen,  rubore.  D*  II.  317.     ■ 
r otemi  9  ruiore.  Prud.  5. 


a«  rQtemen:  die  ^ih  mldent«  dai.a 
temen  gefa^heiit  {ßß  mola  d 
Druck  stehende  jrole  menee  ti 
verbeasM  werden)  u.nder  ougc 
70,  13. 
RÜTEMHAFTÖ,  riailans.^  Mcp.  11.  . 
ABINTROTO,  temperanms.  f;.  . 

MORGANROT,  m.    M0KGiAlSRJ3TÖ,  w 
MORGANROTA, /,i  aj^pracnrot^,  au 

(der  oiorgeqfol^  oiirfra« -Wn.  1542. 
der  Afgftnte  ipoTgeirQti,a<{':ori7.  Wn 
morgenroth,  a«rona.,Wn.  1,67^ 
niorgenroto,,€iMf*ora.  Wm,  ^L 
morgenrota,  aurorod  Hs»      ,     . 
B.  /lA  die  morgenr6tea  xe^chenen 

'  I  pestmtfim,  Bo^-  5. 
MÖRGEiNRÖTlU  /a^/T^  ^unpa.  Bo.  5 
TAGARÖD  (tagar6t?)3  m.,  ai}or9fti;ot 
rora,  angela.  dägred.  Die  Fprm  tag 
in  R.  scheint»  ^i^ie^  auch  schon  .Grim 
merkt  bat.  dies  Wort  ^on  r&t  abzuso 
da  R.  ein  aus  u  und  nicht  aus^  a  entata 
b  durch  ao  bezeichnet  (s.-  0,),  alleir 
r6t  wird  Ton;  den: Glossalofea,  die  so 
fiir  dieses  o  gebrauchen,  nije  fnit.ap^s 
nur  mit  o  geschrieben,  so  dals  ihr  o  in 
00  in  diesem  Wort  nur  dag  lange  6  1 
giebt,  daai weder  seiwin.Ursplfnnge  soi 
ner  Aussprache  nach  :mehr  als  ata'  | 
wurde.  Ist  r.6t  das  skr.  rakta,  w 
00  in  der  Ordnung  und  das  ö  (das 
auf  n  zurückweist,  wie  in  rutiloq  v 
nord«.  raudr  und  lit  rauda)  lielsi 
durch  eineq  Uebergapg  des  a  ia.u  erklär« 
röt  das  skr.  röhita  (st  rödhita), 
das  b  als  qin  schon  voin  3imskr.  überk 
nes  anzusehen  und  daher  die  Bezeichnu 
die  in  andern  Fällen  für  das  eigentlicfai 
sehe  ö  (upd  nicht  für.  da^.  pur  19  \ 
hochdeutschen  Denkmälern  ^tatt  an  stc 
gilt,  natürlich.  Freilich,  erlogt  aber  au 
schliefsende  d,  das  sich  selbst  bei  Mi 
det,  Bedenklichkeiten  und  tagaröd  ka 
comp,  von  tag  und  einem  auCser  dief 
sammensetzung.  nicht  mehr  Yorkomi 
röd,  ruod  seyn;  cf.iKJODAR;  oderi 


Ji'^ii}  ROttA. 


ROTTA» 


488 


n  rqada,yu:/or  (q.vO  zu  denken)  cf.  aiAdi 

ilt8.  radur,  coelum.  S.  iXoJLI«  Da  aber 
uch  die  ähnliche  Zusammensetzung  morgan- 
At  Üir.ta'gardttEii'aprelbben  acbeint}  so  habe 
eb-  äafi  iVVort  biet»  untei'gebvacht.  • 

f/ t^\^n)t  oh  Ayi^fmsasf um:- Ki 

itagarp^,  «ri^nWf.J^«  Ib.  Rd.  ilt  H.  3. 
v  tagarotti»  aurqra.\  I(v 
.  (liageK64.,v  wr^ra»  iMcp,  77* .  kucoihea. 
Mcp.  45-)  .:  .. 

[ttgaprits  crepuscuUm.  Em.  19^ jist  viel- 
leicbt  nicht  Sd^r^bfebler  (sL^ti^garoi)» 

"~-  aondern'  Ikann  zur  "Wurzel  JL  JtlJflL  1 
gehören.]      . 

u  tagarode  in  der*  enUiellten  Glosse  ar- 
-,/8tantea  tagarode^  sufgentis  aurorae. 

Rh.  ist  wohl  iiieher  zu  ziehen« 

•   ■      ■ 

tagarode,  crepuscülö.  Vib.  . 
tagarote,  crepusculo*  "Me.  Bib.  1. 
tagerote 9  <rr^/7iMCii/o.  Bib.  7. 
tagarota   (zum    folgenden    tagarota?)^ 
. .   crepuscido.  Bib.  8. 
(tagrotby  crepuscido.  Bib«  .5.) 

AGAROTA,/.,  aurora.VG.  L249.;  cf.  auch 
tagarota  in  daU  von  tagarot 

'AGAROTl,  f.,  lälst  sieh  vielleicbt  für  den 
Dativ 
tagarotk  Gd.        \ 
iageroti.  Bib.  6«  (y  {^epuscido. 
^  tagroeti.  Bib.  4^    ) 
annehmen;   doch  zeigt  sich  auch  sonst  in 
den  lungern  Quellen  die.Dalivflexion  i  statt  e» 

rO,  in.,  rubus  (Slfc(>).  Ve.  1. 

rote,  rnbeta  (gifc^).  Wn.  46a] 

riLA.  Ve.  2.  6.  \ 

riL.  Ve.  1.  a    > ,  cupude,  cupuda  Qß^tl). 

HLO.  Tr.  Hs.    ) 

OTILSTEIN. 

DEDA»  hieher?  In  feroeiam  animi,  quam 
abuerat  vivus,  in  vultu  retinens*  SC.  steht 
odeda  über  in  vultu. 


TA 


>  f*f  (^^>  psaUerium,  cythara.    Am 


Ende  der  Ilandscfirift.  von  Notkers  PsalmcnUber-j 
Setzung  steht  folgendes  über  psallerium  .und 
rofta :  sciendum  est  qnod  antiqnum  psalterium 
iui'rumentum  dechacbordum  utiqne  erat,  in 
haß  videUcet  deliae  lilerae  ßgura  imdtlpliciter 
mystica*  -  Sed  postqnam  illud  symphoniaci  qui- 
'detn  et '  ludicratores  üt  quidam:ail  ad  aunn 
opus  traxerant  fermam  utique  ejus  et  figuram 
commödii-aii  suae  habilem  fecerant  et  plures 
chprdas  annectentes  et  ndmirii  barbärico  rot^ 
tarn  appellanie»  mysticam  illam  triäitatis  for* 
mam  transmulando.  —  In  •  demselben  Werke 
steht  bei  Ps.  91,  -2^  tttr  Erklätimg  von  psalte* 
rifun:  psalterium^' foih^  ist  genus  organi,  ein 
slahta  orgi-nsangis,  so  also  seitspil  ist, 
daz  ruoret  man  mit  banden^  und  bei  Ps. 
80,  3.  zur  Erklärung  von  psalterium  und  cy* 
thara:  psalterium,  saltare,  habet  orbenan 
buh,  dannan  gant  nider  die  Seiten;,  quasi 
'  eoelestis  praedicatio,  aber  cythara  habet 
'  nidenan  buh,  uuanda.eoi7iora/ia  opera  in- 
cheden  suln  praedicationi  verbi  dei.  Diz 
Uli  de  daz  erera  (nämlich  im  Anfange  des 
Verses:  accipite  psalmum  et  date  tympanum') 
sint  ein,  dar  ist  psabnus,  saltirsanch, 
.unde  tympanum,  timpana,  hier  ist  psalte» 
rium,  aaltersänch,  unde  cythara.  Daz  saL 
'  tirsanch  heizet  na  in  dutiscun  rotta  a 
sono  tocis,  quod  gtammatici  facticiwn  vocant 
ut  fintinabnlam  et  clocca.  Dennoch  ist  daa 
gri^ch«  xQoT&i}  und  xQoraXov,  80  wie  chratta  (als 
Insfrumcnl  bei  den  Brillen,  der  lyra  und  harpa 
zur  Seile  gestellt)  in  Fortun.  7,  8,  und  das 
schottische  cruth  (St^^cr)/  das  engl,  crowd  nicht 
zu  übersehen   und  rotta  vielleicht  als  hrotta 

anzusetzen.    Cf.  auch  JlIIaIJ* 

m  fotta,  psalterium.   N.  70,  22.  80,  3.   har* 
pha  ioh  rotta.  O.  V.  23,  199. 
rota.  N.  91,  2. 
(rodda,  lyra.  Hs.) 
g.  in  rottun  lätun  ist  scal,   in  psalmo  est 

sonoritas.  N.  67,  1. 
d.  in  rottun,  in  psalterio.  N.  56,  9. 
an  dero  r6lün.  Mu. 

ftODOARI,  m.,  cytarcda.  Tr. 
ROTON,  psallere  (deoj.  N.  91,  «. 


i&9 


ROiraE.  RiT. 


IWÖDii-RJEM>4r 


m 


ROTEli  (?),  sconfjio,  genns  machinae.  Bifa.  1. 
(cf.  rbla,  genns  tormenti). 

RUT  ?  Sekundäre  Wurzel,  gebildcl  aus  JA  U 

mitT.?  cf.RU-B,  RU-F. 

RIüTJAN,  reuten;   cf.  lit.  rau-ti,  rawe«-ti, 
aui  btt  ftxbt  rrtpen;  au^reuteii. 
riutit,  everilt  (nemoraj.  VG.  IL  20S. 

.    «•!_    i-  (  >  siiccine  (tibi  spaUa  m 

rnti.  Bio,  o.  .>  .            ,        '    .  i    . 

Tk-L    t  \  1  terra  pnerezaet). 

(ruite.  Bib.  5.)  ^  ■ 

AURlüTJAN,  exsiirpart,  au  freuten. 

arriutton,  exstirpaverunt.  Uf. 
RlüTACHUS. 
HlUTSEGANSA. 
ÜlNGARILTI,  adj. 

ungiriuttar,  /iiriiis  C^gerJ.  Prud.  1. 
•   ujigiriutter.  Sb.  Bib.  3.\,720/iiVim/4i(^i^/m. 
I  ungiriutcr.  Mcr.  Isilibanu^nonincU 

u  n g i r i  u ti  r.  Bib.  7.         \  sus  vaporavi hnbi- 

(ungiruitiL  Bib.  5.)    jtatiouem  ineamj. 
.    '   RIUTI,  novafe.  Bib.  i.  2.  (nord.  riodr). 
;  MÜRIÜTI,  rwvale. 

f  .     ■       an  demo  niuriuie.  Bo.  .5. 

niuriotc,  novales.  1).  11.  34t. 
i  u  n  i  u  r  i u  l  i  n,  lA  novalibns  (patrwn).  A. 
RUTLN.  ELS1^KUTE,  HASII.IUCTA,   Or(s. 

namen;  hieher?   auch  TÜMIILÜA  (TUiV 

RLTHA)?     ROHOLVES  RIUTI?     UZIN- 

»ILUA?    ENGILBEKTES  RILTI?    PLO- 

ZEKIS  RLÜDA?  \V()LFENESKUTI?  SA- 

MILINES   RUniN.    ÜTIK   RLTTIN.    Cf. 

HlUOU. 
RIUTILINGA.  OrUnamen. 
REUTINC.  HKEÜTING  (zuIIUlOI)?).  RIU- 

TILLNG.   N.  pr. 
{RlUTEL,  wi.,  grebcl,  paxillnm.  Wn.  460.) 
XJRIIIÜ'ITO,   eastirpator  (snbslantiae   mo- 

naaterii).  K.  31. 
ROI),  novale.  Bib.  2.    (roth//m  illnm.  qnod 

didtnr  widubcrg.   ürk.  v.  71*1).) 

rodli,  novale,  Bib.  1. 

r  od  ein  (sie),  novalibus.  Bib.  1. 
ROT?  WEruMGERüDA.  WERIKEMJOTH. 

BLÜMEMIOÜA.  LÜZEKRODE.  HASIGE. 

RES  ROD  (cf.  IIREOD). 


rCtAn. 


■  ■  •  • 


■  b 


al  rüt^ntem^  norduuinde,  sevis  aqtülO' 
fiibtis.  Uq.  3.  .  .•    f*       .    ' ; 


.i  .1 


RUDA  (später  ancb^rtidt);  rudeil,  m.?),  /., 
SKeube;  Scabies  (et  angels.  hreadhni&.nebeo 
lireohniS)  ve ohnis fSeabriiics  ui^d  althocfad. 

HRUF;  also  aOch  hrttda  und  nidit  rada?)L    ' 
7?.  s.  TU da^  Scabies:  F.iV'Htipeitgo.  F.  i.MotL% 

Ttidej*tt/cif«.  Ec.'  t.  sealies.  (Wn.  460.) 

ryde,  ulnis.  Ec.  2. 
rty^do,  im;i^t^9  couter1u9r:L»j 
:(ruilen,  .fcoÜ^f*  fld.)     •  ■•     '* 
'  ;a.  j.rudun,  scabiem.  Gc  .3.  VG.  lil.  299. 
'  n.^I.  (oder  sing.?)  ruda,  ulcera.  Ü»  77,  48. 
RLT)I,..RIUD1,/,  Keu.De.       /     ' ' 
d.  riudi,  scabie:  VG.  II.  220: 
a.  r'udin?  (es  steht  Tudih)j^inlpetiginem.  L 

lllDIG,  RIÜDIG,  reubig.    ' 

n.  s.  TU.  (rindiger,  scabiosus.  Wn.  460.)     '^ 
rudiger,  scabiosns.  Em.  31. 
g,  pl*  deri)  rudigon  scafo.  N.  48,   15. 


■  1  •  ■  I 


A 

RLTA, /.  (rutc.  Id.  rudc.  Im.)«  Staute (9fL> 

rula.  Em..  23.  31.  Tr.  (D.  III.  48.  Wn.  460.) 

RUDO,  SKtibe,  Dldube,  7iio7i*iiii^;ang.rodhhQnd. 
n.  8.  rudo.  Tr.  Wn.  863.  Es. 
rudho.  Ic. 

roudu.  F.  '  \\  niolossus. 

riidi.  Em.  31. 
rüde.  ^Vn.  460. 
rirde,  sendo,  Wn.  460.     ' 
g.  s.  rudin  (oder  ist  es  n.  pt.?)j   molossi»  F. 

Em.  31. 
a,  s.  rudun,  molossnm.  VG.  IIL  405.  '^ 

d.  ph  r  u  o  d  e  n ,  molossis.  Aid.  6. 
a,pL  rüdun,  moiossos.  Tg»  5. 
lIIlLODRrDA,  n.pf.ß,  hifiber?  odcraa  tnü\ 
wie  vielleicht  auch  TEUTRÜDA? 


REIT-  s.  RIT. 
REID-  s.  RID.  1 

ItrilDA.   Ortsnamen. 


REOD, 


REOD^-Hiim  ^  i  i  HOTACr^ROTAIU. .       493 

w 

I  % 

),  RIODs.;HIUOD.        ■      ;    :!      t     r  eUch,  rorfir.  .W».  460. 

raeticb,  rafaman.  D. 

A  s.  RfiDA.  lliERIRATICH(9leerr((fig),ra;>AaniiM.Eni.23. 

-Ql-jm  -r  t  laerratich,  raphanum.Ij.TT.  rafanoleon. 

Jan  a  ÄU  1  •  "  ^  •  Vl^.  radegiidium.  Em.  31. 

^            '  4    ni.«rt4tib)  raphaman.  VP.  3.  Pfl.  6.  racB- 

>iu  Ra.       )                             PAUA  j^j        , V- #wÄK«.  Em.  31. 

lA,  P*        I  IWJlAvj.  — •  Ct.  rotag  m  rot 

4 .  i^i     rotogo  (ein  andrer  cod.  bat  statt  dieses  Wor< 
D  s.  ROHon  und  HRUOD.  .,}ef  rosdagemo),  scabrosa.  D.  IL  338. 

r^A  -J      k^A    *     D      c '•''A*  (^'wto^t';  hiehcr? 

DA.  ^  Qni  nobifem  occiderit,  MCCCCXL      hrotage.  Ra.  )  V 

M  componat.  ruoda  ^iiocf  diciiur  apud  xii''^tntl  dAi^ 

w  C7XX  Moüdi  €t  inpraemUm  CXX  mh  ^^  U^Hon  S.  KUl, 

'^'^''  .,    ,     REUDIGNi  (var.  rendigitt),  deutsch.  VolL TG. 

TA,  /.,  gittt^e,  alts.  ruoda,  angcls.  rod,  pirvrri^fri*      PAW 
ia.    et  sanskr.  ridh,  crescere,  dem  dne  '^vilAl    S^  HAYver. 

Wurzel  J\i\.  1    etit^prödien  haben  kaitn*  nTniT  a         "D  TT| 
iota,i;ir^ö.N.22,4.Bo.4.,oii/Mfl.Ald.3./"^"-*^  ^-  1\11^.    1. 

>rfda1  *  •?"*«>  uniiidQ.  P.  5L.  347.     :     RODEL,  rotula,  convoluta  cariula.  Mon. 

f*  Unfa^t'lant  mit  maxseile  also  ROTHOMAGüM,  Ortsnamen  b«  Am.  Marc 

man  nn  tuot  mit  ruoto.  K  77,  55.        nrk'riitf    — ,  «.»»,.  «. 

lüOTA,  /.,  pertica.  Bed;  KüllIS,  Simone  {Jl^),rhodqrm.  Tr.,    ^ 

ZRCTA  (,vohl  mezT^lah  perüta.  Tr.,         <"*'•"•  ^^  ^'  ""^^  ^-  ^'^ 
?Äta;'  /■"  "'''^'''  '^*'^'  ^'  RUTENi,  Volk  in  Gallien.  Jul.  C. 

;>  ^!^*'i*"•  "''I'™'''"  ^''^^  RAITIN.  iV.  nr. 

oL  Be gl iT Sie j  antCMiae.  Tt.     ;  .*»•  pf 

•'*«!!!}'""!i**  n  !  >  «"'«»»«^'-       :        RAUTIN.  IV.  pr. 

segelruada.  D«)  ...      ^ 

.eigoruolo.  radio  ('descri&eret  iwu  sU  ^^UTENA.  Ortsnamen. 

M      «PTimi  RITBRA  s.  RID.  2. 

I,  Sleü'lt^,  ist  wohl  das  lat  radix,  aord.  ^^ARI  S.  KU  . 

cka,  raphanus.  nnn^knx 

,,  r«/(ir.  Ph.  tlUlAlUus,  n.  pr.  (8.  Jahrh.)    Ct  bruodba« 

h,  radix.  £m.  23.  Sg.  S99.  r jus  in  HRUOD. 

[32] 


4S9 


ROTiaS.  RVT. 


WÖPii^igEK^Af 


j  snccifle  CfiBi  spatia  in 
terra  jihcrczaei).   ' 


ROTEE  (?),  scorpio,  igentis  ma^inah.  Bib.'l. 
(cf.  rola,  genus  tormenti). 

R ü T  ?  Sekundäre  Wuncl,  gebiWel  au»  li  U 

mitT.?  cf.RU-B,  RU-F* 

RIÜTJAN,  reuten;    cf.  lit.  rau-ti,  rawe-ti, 
ani  bit  (&xbt  rrtpen;  au^rcuten. 
riutit,  evertit  (nemora).  \Q.  IL  208.. 
riuti.  M/i  Bib.  1. 
ruti.  Bib.  6. 

(mite.  Bib.  5.)    >  .^ 

AURlüTJAN,  exslirpart,  awixmtiiXL 

arriutton,  exstirpavenmK  Kf. 
RlüTACHUS. 

HIUTSEGANSA 

ÜNGARIÜTI,  «flfy. 

ungiriultar,  hirius  (ng^rj.  Prud.  1. 
■   migiriutter«  Sb.  Bib.  3.\,  710/1  i//m/i5(^a- 
)  ungifiutcr.  Mcr.         .    Isi  iibanu^/ionmci» 

ungiriutir.  Bib.  7«         Isusvqporavihqbi- 

(uiigiruitih  Bib.  5.)    jtatiouem  meamj. 
.    •   RIUTI,  novale.  Bib.  i.  2.  (nord.  riödr). 
l  ^IÜR1UTI,  novale. 

f  .     '       an  demo  niuriute.  Bo..5.  . 
-.  '\  niuriute,  novales.  !)•  II.  34t. 

-i  in  niu riuti n,  /i»  novalibus  (patiiimj.  A. 

RUTIiN.  ELSINRUTE,  HASILRIUTA,  Orls- 

namen;  hieher?   auch  TÜNRIUÜA  (TLN- 

RLTHA.)?     ROIIOLVES  RlUTl?     UZIN- 

»lUUA?    ENGILBLKTES  RIUTI?    PUO- 

ZERLS  RUODA?  WOLFENESRÜTI?  SA- 

MILINES   RUITIN.    UTIN   RUITIN.    Cf. 
\u     HRIOD. 
RlUTILliNGA.  OrUnamcn. 
REUTINC.  HREÜTING  (zu  HRIOD?).  RIU- 

TILLNG.  N.  pr. 
{RITJTEL,  wi.,  grebcl,  paxlllam.  Wn.  460.) 
URRlU'rrO,   estslirpaior  (siiltslantiae   mo- 

nanteriij.  K.  31. 
ROI),  novale.  Bib.  2.    (roihi/m  iUunky  quod 

dicitur  widuberg.   ürk.*  v.  791)^.) 

rodh,  novale.  Bib.  1. 

r  od  ein  (^sicj,  novalibus*  Bib.  1. 
ROT?  WERMGERÜDA.  WERIKENßOTH. 

BLUMEMIODA.  LUZE^RODE.  HASIGE- 

RES  ROD  (cf.  HREODJ. 


RCT^N, 


I  ji» 


'  :  .  ii 


al  rüt^ivt^m^  norduuinde/  sevis  at^ 
'Tiibi$s.  Bö.- 3.'  -.  /.-■[..  -   .-.. 


\  • 


.  t . .  i .  I  - 1  •'  ^ .  f  I 


RUDA  (später  cracb{Hid*o;  rudeil,  .»•?) 
SKeubC;  Scabies  (et  angek.  Iire«diini&;i] 
hreohniS)  x^ o)kni% ^  seabritias  .^^ii,  alllu 

HRUF;  also  ätich  hrtidä  und  nidil  rad 
n.  s.  rnda,  scabiesiF.tViHipeitgo.-F.  1.  M< 
••■    Ttidei  *tt/di^.'£c.'  t.iiealiies:  (Wn^  ki 
ryde,  ulrus*  Ec.  2. 
'    xiy^  io\  inipe^iffO,  c'6u  t  etl  u  9r:  LL  i 
:(Tuilen,'-AYi^fVj;' Hd.j     •  '  ' '  'I 
ia.  j.^:rudun,  scabiem.  Gc  .3.  VG.  III.  29 
'  71.^/.  {'oder  sing.?)  fuda,  idcera.  IS.'  77,  ^ 
RUüi,.RILDl,/,  SXctt.t)e. 
d.  riudi,  scabie:  VG.  II.  2SiO; 
a,  t'udin?  (c8  steht  rudih);'iii9i^/^M 

RÜDIG,  RIÜDIG;  reubig.    ' 
n.  .9.  777.  C^iudiger,  scaliiösiis.  Wn«  460 
rudiger,  scabiosns.  En^.  31. 
g.  pLdero  rudigon  scafö.  N.  48|  1 


•  •  I  i  • 


•  •  .) 


RLTA, /.  (rute.  Id.  rudc.  ImOi  Staute ( 
ritta.  Em..  23.  Sl.'Tr.  (D.  III.  48.  Wn.  4( 

RÜDO,  9ia6f;  SlAube;  mölessm ;  mg.  rbdhh 
n.  s.  rudo.  Tt.  Wn.  863.  Es. 
rudho.  Ic. 

roudu.  F.  '  V'  ^'^f^^^ff^* 

rudr.  Em.  31. 

rudc.  Wn.  4lf)0/         '     f  » 

rwd^,  setido.  Wn.  460.    •'    ■ 
g.  s.  rad  in  (oder  ist  es  ti.  pl*?)^   moiossi 

Em.  31. 
n.  s.  rudun,  molosmm,  VG.  III.  403. 
d.ph  r  u  o  d  c  n ,  molossis.  Aid..  6. 
€7./?/.  rüdun,  molossos.  Tg.  5. 
IIRUODRUDA,  71. /7/./,  hicher?  odetzu  t 
wie  vielleicht  auch  TEUI^RÜDA? 


REIT-  s.  RIT. 
REIB-  s.  RID.  1 

ltl!jIDA.   Ortsnamen. 


R] 


i:     '       REOD— RATItt^^  HöTÄß— ROTARLi       493 

lOD,  RIOD  S.;HIU0D.  i    :  !  '  i     teUch,  ««?«:.  ;Wn.460. 

raeticby  rafaman,  D. 

ÜDA  s.  RÜDA.                                       -  aiERIRATI(Ä(SRccffet«g),ro;iÄöiiiiw.Em*23. 

•    Sg.  299u 

^Yj^                                   ' '  -  r    nerratich,  raphanum.  L.  Tr.  rafanoleon, 

lUTIan  8.  l\|jl  •  *  •  •  Vt.  «iAg7/rfir«B.  Em.  31. 

<•'•''  4    »«rratib,  raphanum.  VP.  3.  Pfl.  6.  rod»- 

UADA.  Ra.      ^       -            ^,     nillA    j...  .,#«<&«».  Em.  31. 

r\kr\k     ,   ^   {  '  •^*"''     ^'-    *^^*"^    **»^  merrctich,  rßphanmm.  Wn.  460.  Hs. 

DATA.  Pa.       )  '^^^'  ^'       ...  .  RÖTAG.  -  Cf.  rotag  in  r6t 

'    >.';.!     rotogo  (em  andrer  cod.  bat  statt  dieses  Wor- 
ÜOD  8.  ROHon  und  HRUODi  .  üte»  rosdagemo),  scabrota.  D.  II.  338. 

^ODA' —  Olli  nobtfem  Qcdderit,  MCCCCIX     htotage.  ßa.  ) 


eomponat.  ruoda  guod  dicitur  apud  WV-f/ptr^a  dAi^ 

mxiuw  CXX  soKdi  et  in  prammm  CXX  Mh  "^  U^Hon  S.  ttUl. 

*"*''    ^  .     ,     REUDlGNir»,ar.r«f«Ägw;»  deutsch.  VolLT€. 

»JOTA,  /.,  Sittt^C/  alls.  ruoda,  angels.  rod,  •orvvk^        nkXKT 
ftnkm.    C£  sanskr.  ridh,  erescere,  dem  dne  '^"^^^    ®'  *^"'«P• 
alld.  Wurzel  xV/V.  1  'entjprödien  haben  käitn.  pTn|T  a    .    TlTn 
fc  rupta,  virga.  N.  22,  4.  Bo.  4.  anthlia.  Aid.  3.,  '***^"^  S.  ll.ixy.   1. 

*  roo^dal  *  •P^***>  arundo.  J).  II..  347.     :      RODEL,  rotuJa,  convoluta  cariula.  Mon. 

*  W  Wuht  i.n.  n,U  0.....1I.  .1..  ROTHOMAGÜM,  Ort««»«,  bri  Am.  M«c. 

'  man  nü  tuot  mit  ruoto.  -N.  77,  55. 


tCHRÜOTA,/.,  pertica.  Bedi                        .  KUlir>,  Sl^Otte  (Flufc),  rA^^ni«.  Tr..    , 

MERZÜCTA  (wolil  mezrfita),  perüea.  Tr..  <'*'*°-  ™'  ^-  ""'"•  '^-  ^'^ 

aE^AÄrt^*' '^''*''''' "^^^^^^  RUTENi,  Volk  iu  Gallien.  Jul.  C. 

'^  %  "'^^■'i'*' "^''^''   V^'^^  RAITIN.JV.pr. 

»•^'•»egilröte,  antennae.  Tr.  ^ 

fl.  ^/. ^egelruola.  F.  j        ^^      _        .  RAUTIN.  JV.  pr. 

segelruada.  D«)            .  .../'• 

d.  «eigoru^olo,  roÄo  (describera  ^na*  d.  ^AUTENA.  Ortsnamen. 

.    denimJ.ho.b.  Tk-rrx 

r^Tx,      ™xTr.^,  RTTEÄA  s.  RID.  2. 
rODI  s.  HRUODI. 

TIH,  Vtttm,  ist  wohl  das  lat  radix,  nord.  ^^^ARI  &  Kii  • 

Itib,  ri/^PlT*  .  ROTARIus,  ».  pr.  (8.  Jahrb.)    Ct  bruodba. 

«ticb,  «««/Mir.  Em.  23.  Sg.  299.  rjus  in  URUOD. 

IL  [33] 


m        RUOOR-r-RUODAR  REIETHEBASI^-^RAFO. 

RUDORt;rfat!ce,iW«rÄ.'F.  REDETHERASUN  SJ  HRlODi   ' 


■  ./  ' 


RüODÄR,7i.,  fStnf>tt,rm,a,  «ngek.  röiliw.  RADESPONA.  Em.  31.)     ...   ..  -    ' 
Cf.  angels.  rovan,  reoyao,  revanf  undiiord.  u^rkTcorwc  a  i'  ^**^"^  ("' 

r6a,  remigare.    SeUt  eine  Wunel  mAAsJ      Auch    in  Urkunden  des  'SH  Jahrhunderfi 
Toraiia,   xü  der  aufch  RAD  md  r  Ad  in  tüga-  RADASßONA,  RADESßOiNA,  RATISBi 

r6d  gehören   kann,   und  die ^ ipiellekte  wooere  nirrt/itic    « 

bedeutet^  fct  aber  auch  RÜOHAN.  tUl  «MJö,  das  griech.  ^u^^o^v 

n.  s.  ruodar,  pahnula.  VfL  V.  163.    rmßiff.     ^-  A^^'  ritmuae«,  ifiimeri^.  VA.  VL  646. 

ruadar,  r«n««,  Bib,  1.  D.  li.  339.     *  '     KErJNlZ,  Flufcnamen. 
tbai^lin  th es  Stades  feste  ihlHirua.  .  -'■■        v       ••   ■  '  •     "^   *' 

dar  nu  ßlresu.  O  V,  25,  6.  -  JU.F  (RAPH)-  Kö«nen  imH,. 
ruoder,  remiis.  Org.  Sal.  1.-2;  4.  '■  ^  ^^uriel  rafjin  urtd  rafslan  g^iraTATWi 
rüder,  remus.  Tr,  SaL  4.   clavm,,gifber^.  ■'•  '      "DA"!?* 

naculum.  D.  conto.  Sah  3^  '    ^         rarsjaA  luitereiQe  Wurzel  XlLclL Jb  >^  '  { 

(rudir.  Ep.  can.  6.)  «■   >  sanskr.  rap,  loqui,  zu  bringe||,<8Cbeiiit  Wi 

d^  s.  ruodara,  pabmda*  Prud.  1.      '  rathlich,  ab  es  mit  corripere  und  increffa 

ruodere,  remo,  Org.  Bo.  5.  .    .  t     !  ,  •       '     .  'h^ 

a.  s.  ruodar,  rfoww.  VAi  V.  852.        '  :  '     -     TCrgleichen.    S.  auch  RAFSJAN  und  i\ 

a.p/.ruoder,r^,   M.  J^Uß      j^^JF      RAB- 

ruodrun.  Bib.  L         1,  .:■*.!:?;       '  ./    -r  .    # 

STIURRCOmR'  «^  «f*uerr«b*r    ^.ju^!  RAFjan  (raphjanj-     Ist  nnser  9la6*  («^ 

B.  Stierruder,  or<<riijo.  Tr.-i;        :;;'j'{);j  aas  enUtanden?    Cf.  Ji-A.D. ''KlA.* 

Stierruder,  gf'*Ä^r«acw/«jn.Tr.  '  rabhentin, 'accn<if«ci^/i6iMj;  diw^ 

stuorr&odcr,  gru^^rnocu/iMii.  Bo.^&/  mV."  Prud.  1.                              '  , 

d.  siAorrAodere.,  Bb;  5.  Gl RAPHIT,  ro%jV  *<•  ^cico/rix^i  Hndi" 

stiarruodre^  Mb.  Ep.  can.  3.  4.  BIRAFJAN.                                  .  ■  ■>     ■ 

stiurrodre.  Sb.                     ,         ■{  {    ;  ;  piraft«,  iteu«ft»/«<?ö'"'*«*j!- PM 

stiorruode're.  Ep.  can.  l;  pirafta.  presicca  (ulcera).  "fvai.  1.  S 

stiurruodera.  Bib.  13.               ...  jy  .  j  pirailfcta,  c/tfi«*».  Wf.  29.  Gc.  11  6. 

stiurrudari.  Ep.  can.  7.  Hieher  auch  wohl 

stiurruder.  Ep.  can.  5.       ,      ,  .,•  .^    j  purahtun  («L  pirAphtun),  eläiUia 

o.  stinrruodar,  clavum.  VA'.  V.  17/.  /norj.  D.  II.  339. ' 

stiorriioder.  Bo.  5.             .  f'yy  f  '  •'  \  ■      '    '■  ' 

RÜODARSCIF.                     ^  ^'^^*'   •  '    •  RAFFI? 

DRIRUODARI,  breirubrig.  desa  raffi  infuaridu,  aspere ittoeetion 

g.pl.  driruodrero'^  [drirnodrc/fitoi/tnjji  Ist  raffi  zu  lesen?  oder  gehurt  sa  von 

in    Mt)>.],    trirenuum    (naviumj.  sa  raffi,  also  sa  raffi,-  st.  s'arapbi,  -it 
Bib.  1.  2.                '               .   ,  . 

GARUODERÖT,  geruöetf.     '         '  '  '  lUVA  8.  RAHA. 

gerüoder«5t^  remitum.  Org.           .    ■.  . 

g.s.m.-n.  des  kerüoderötin.  Org. '  RÄFO   (Rävo),  S&alfffl,  SBreff^  Hgnm 

ist  gerüoderot  Org..  angs.  raefn,  oüfer^üa^uear;  hrof,  rof>-'i 


^5 


RIFFO  --»BF. 


RIF. 


a6 


1    it.  1.  I  i 


laqmear  und- genAfä^  allb.  graföu.    bt'auch 
lat  t'^rabs  dänii.tu  verglejcbeh? 
I».  #.  raua,  iimmf.  F.  asser.  fr.  v*  t  m.  Tg.  5. 
tigilliim.  jSaL  3.   luctans.  &L  -(raf|  li« 
...  .    .  A  ,  gillrnn^  &s\i  4.'  iignism.  Eag»  'S») 
»•/ulrauin,  /a^if^aria.  D. 
raaan.  /i^a.  Em.  31. 
(ravcn,  /ff/ia.  Wir,  4601i) 
dL/i21  raiiun  (?),  radiis'/öarfßorj.  Sg^  342.  (ii»t 
«    earawuD?  cf.iir^hunVriuAfiti  Aid. 2.) 
Laf^  8i(^.ailch:.ravB,  y.  aonchoieB  dlir: 
"■  t9L)ÄPf  assere.  Tg.  li:      ..^  .^  ^ !:••'.:■  i. 
"^  iiuö'j'iigna,  trabes.  Mac^.Bib^  1;: i&.:i&.r 7. 

woza  auch  der.  öhiga  d.^pt'*  raatool  (Mftnn 

.li  ( .jlu^Mbl'Anifht  ra^vu»  ist),  .gcbo^tn  ikSnnte? 

,' iiridodt'kADniiaach  in   dieten-CloaBcniiidea  lat. 

.IKtekem»  .das  defatsdie^Wort'liai:  9i.fik  beige- 

adiiebt 
GdiSrt  rafuUii^^'^a/iirMMMr«  •€{•  'fai( 
CIRAUOTI,  co7ilJ^£7tM».sfiib^\\lvw&.  giMvodl 
Bib.  7.  (gilaQStc'/\Bih>^6.^      ^^^     »<  i: 
€»•  girauoli,  .i^onilgnmü^nem  .(^itothöMumJ. 
U4.  Bib.  .1.  .Sil  grftuodi»  Bik  »7«  i  (gi- 
rauit  Bib. '5.).''^^^    »^  •    t     »üif 

».    ••!.*..  "v   .  *     1 .11.  n 

RAFFOLT,  »« j9n«  .:.-.;  .    "   .   i 

BEF  s.  HREiF.-  .  •< 

fflr  reif,  hrum,  tf^unis,^  pifa^i^  jf^<fr«^rifila^ 
serra  (aach  njr>  rifi,  mffii4riffY)   aff%^ieUea. 

''4b&httfii&'miJ\A.h  etitsfahden  ä^jni?  oder 
aus  aanskr.  ri,  das  ^ar '  ri/^i? '  bedfetttbn  aoli, 
deaaen  ci^!4i7/^.^alsd 'iViit''aTfgebSA^teiU  jp,  deut- 
schem f)  aber  de^  Be^tlS^ociJdere'*ätis4mckt 
Ware  lortun  die  fr&bere  xthi^ffmisthf^ies^' 
tere  Bedeutung  von  rcif>  ^.fh^^  sich  dnidi 
den  Begriff  des  rumpere,  sclnaere^  occidere,  die 

Wjorzel  l\iA.Jb^  oder  das  sansk.  r^B^ylipi. 

occtao,  oder  auch  srf,   dejnn^ere,  lur  dieses 

,:i^o4k  dar.;/  «od  so! könnte. tatich  rlfl^ »ificals 

.  .dM^iiw^K^bgescbnitieta  itird» .  genomknenl^er- 


'  dea;/  ist  Iraif  ulrspriinglic}!  ftms,  ,sq  würde  es 

»  RI-F  (cf  RI-D,  BiiG), 

*  sur. Wurzel  4riii  gdiorig,  stirmhcn,  aber  auoh  als 
lärum*kbünle  es,  ab  das  Jiihdendev  Tön  .Vri  ab- 
stammen^ *' iSollte  auch  rimfan  (dnrch  einge- 
schobenes n,  vor  y.  zalnu  geworden):  ihieher 
gehorenf^oder  isti  ia'Vtmfirn.aos  a  entsUinden?). 

REIF,   cf.  JilF^   auch  reba  (et  reip.ua), 
^^if>  S9^'  iraips,  lorüm,^  ange1s..rap^  nörd. 

d.  j.  Teife,   circ^lp  j(4cra  slingun,  /im- 

o.  s.  reif,  circulum  (taga)-  Rb» 
"'^-**V^/?/*<^^iJ^f<j^^  Ra.    •  .  .  .* 

.i      >  ,i  •   ridiifm^'\fuB€s.  glir.K.;  /orit •  R. 

Hieher  gebort  doch  auch  wohl:  | .     . .    . 
-i'i   raiffs.  Pa./''\  .{  . 
. i'»<  ri0iifa.''Ra.  -     l^  Uniiürium. 

r  r«e4if4l.igU-Kv>ii    i' /   .^     i. 

/.  ^  ;  AFTARREIF,.  iM  C@(^<tnsncmcs,  beim  ^fttbe^ 
'^'«1    '  9^d^>i  postilena:. : . 

aftarreif,  postile*  St.       .  . 

aftirraif,  pi^iflUi^  Tr«: 

afterraif,  postena.  Wn.-460. 

afterreifi,  postelina^  'Wn.  3355. 
WATREIF,  m.  (?) 

uuatreifa,  rudls^  (rudens?)^  R. 
CHliNNERAlF>  in*.  .^ii6iR^/iii/e  (beim  Vfe((6 

gcfc^trr).  Wn.  460.  .i 
DIOREIF,  m.  (mit  diq?  oder  mit  dioh  zo- 

sammengeaetKt?^),  fuguau 

dioreif  (dioreh.   £p.  can.  3,  4)9  jtigo 
(de  subjugo  erutosj.  Mf. 

dioreif,  jugwn  (imponere)  Mz.  Bib*  1«  2. 

.!t  i   Bf9EJQKMXe,m.,  erfgreif,  efetsbfigcl,  üapia. 
1  '  i<      •at>egereif,  dlsiola.  St  siernipes.  Tr.  cin- 
go/a«  Wd.  3355.  siuios.  Wn.  460.  j/o^^;. 
Sal.  2. 

•  stegeraif,  sirepe*  Wn.  460. 
..ategareifa,  staffe.  Sal.  4. 

REIFARl,  m.,  loHor. 
.  s«  «.77/.  reiphara,  t.  uuizinara,  tortores* 

Em.  19. 
UMBIREIFT,  circumdatio.  Zf. 
FIRAIFIT  (piraiffit.  gl.  K,)y  faneratui.  Pa. 

[32^ 


197  Biffl.  IHFO.  RUF;{ 


RIFILA,  /.  (oder  rifil,  riftlo^  m£y.   QL  auch  :  .:.  FRUOfilFI,  frfi^reif,  praecöat.     -• 

AÜJ?.  ..        '  f    \            \-,,  rf    ..V  r      FßüMIHlFI,  frfi*cetf,./wtieco;r-    . 

rifilnn  rifiliinta.  SkBib.li.2.'|vroMraj€r.  ..    :  .  frunürifi, /^r^ixu:.  A. 

..    riffilaQiriffiianta*  Uq./  :  :..:):     rtmiia  ftnmarifi,  fruaU  daiaberiy  P^ 

C3^#cfenr£ttt^  sl  Jes.  41|  15).     .1  rit;a^.  Ib.  Rtfr 

.:    rifilan.  Bib  1k2.:'^     .,     y                    .?  i  frumirifazJ  Mcr.  Bib*  1.     \           » 

»tffilun.  Jdf2.^5bj.BiU  T.iji,  arm>..  rv     i  frumirUf»».  Sb.Bib.  1.2.  ['  'J^^ 

riffilin.  Bib.  5.^     .   /^M/j     .,       rj  f  ^'''    '^friuöulii».  Bit-  7.            ).   /^?> 

^lIFILÖN' (cf.'ilas  spatere  r  ff  fei  lt|  vellerk;^  z*B.  ;.!'  iM/framirlfia»  praecacae  (itvae/.  Mc 

gtac^'tf  riffeift).          '*'     \     V  \.   .!  .  firmmiiifin.  1JA..6.  Bib.  1..2.^^    ^^ 

riffiloala.  Mf\.,              ^  ^serrariiia(r^tra;  frumerifiu.  Bib.  9»    ,  .    .    [    ''^  *' 

riPiluiila:  SB;Bib.iVi  jj    :   s,  riftla;).  TrÄiiiäirlfe..Bib.:6.                )^^*^ 

RiFI  (cf.  RlFVoderi  *ip,k..  W  . .;.  *-h-ii«iÄi  ««fl«/« 

zu  vergleich«.?),, r*if,«-i<V*-»  •>*..  r  p.,  an-  ,^  .4,|f£LiEm- WCh.12.!  -  AgrmOtc 

mö^ur«..  R.  R.  Pa.  gl   K^x.  «^-'Eb»   '-  geb.  ripjan.                                   ,: . 

""■'«  f«'«''«~*«>>-  ^'G.  "•&?•  ;!;«'!*''•«'"-  iL  ,.iffei..*.it/«*«lc*rr.  Mart!^  .       ■  ■  » 

r««;a*;.Ald    r.ifferstUm,ii»,«urti|ri*i«o.  ^  ,  ,,f^fc4a»  oh»»«.  Bo.  5.  ..i 

rtbus.  K.  31.                :.,...  .    .  ,jfe^, j,,  charn.  Bd.  5.  ..ia  .- .: 

Form  und  Flekioa:.       •  ■  ■  •     •»  riff eta,  maiurasset.  VP.      i  ;  .  i 

rifi.  R.  Pa.                       x      •        "  «  ripheta,  aruit.  Bib.  5. 

ri f fi.  Ra.  ^.  Kv'<      '   ;\        Y  '  ■  '■ ';"  - '  GARlFJAN,  GARIF^N,  GARipAN<C. 

"f'fe- Tr.                         '        .<!;«!•./  tipon^y  vtiftn,  mature^ere. 

n.s.m.  riiff«r.  K.  31.      ••       '    •^•«i  girifc,  cogitat  (mafuritasJ.  ProA 

ripher.  VG.lL5a2.      -^'M^  giriffela.  Mg. 

n.s.f.  riiffiu.  Rx                     ^     -^  girifeta.  Sb. 

rt. «.  ff.  p/.  Vrife.  Aid.       '^            it.iCi  Biriflta    Bib    4      ^1      '     »  ", 

riphnn.  VG.  I.  448.  =;         -«  h^'     'grJtpll'etli.'  ßib.'l.'S.f  ***-^?^ 

rifiri.  Eb.     ■               ;j  •     .iii  "" ' '   ' gff IriVä.' ftib.  l3.        l'  >^   '    ••*• 


,  I  i  <i  ti  I.  I  •  . 


riferi).  ) 


(od«r  »t  e>  g-.  4t%.'Uttih  ttüto  lat.  ,.         kaniffeta.  Can.  12- 

uvae  pa$M>B?  im  Deutsches  gehört  ;"        gwiffeta,  .Can.  lO'  _,  ,  . 

aberauinperio  an  rifer«.)  ,        kariff ete,  Em.  7.  i  L '  *^.,       . 

.  pl.  rlfin.  Bo.  5.  .-.  .k*rif?te,  Gau,  y.     7       , 

Gehört  auch  rifbo  rirgenn^  'eut/iene.   G.  ■  '         •      _j«,   '#?v   " " 

hieher?  ist  eine  Entstellung  v«n  ingenii?  iif  **IrU.  Ö.  HnIFO. 

/w/i'on«?  darin?  •  .   .  \         ;' ül  '      '      '  .       "       "' 


RlPm,  purpureoeCvkes}.yG.ll95.  RUF.WuncUu  rauf  Jan?  t;^«^; 
ÜNRIFI,  unreif/  immaUims.  '  Tfc-rTVi  ' 


nAUU mrn4J,  ,--  ,- ^-.- '*•'?   t^urzci  zu  rauijan,  v^i/^^;  v; 

unriffi,  immatura.  Pa.  Rai'gt  If.'  '•'  mit  X\UjD-  eine  and  dieselbe  Wohc 

unripher  aphol,  immaiura  mo&tf/^RI        '  KebertJebergan^fider  Bedeutung  ini  p«| 


m       RUF— HOPHÜNUT. 

drapae,  frklfn  und   drapiex,  9tatt6.     Cf* 

lodt  JtVcxf  •  Oder  ist  H  jo^  Anlaut  abge- 
fallen (selbst  acbon  im  gotb.  raupjan?)  und 
,mdtt.  srf^  airumpere,^^  mit  ihr  zusammenzu- 
stellen? cf.  andi  angeU.  hri^pan,  vf//q*e^  und 
.ht  car-'p^'^e.    S.  das  hier  folgende  rf  u  f  j  a  n 

ond  RÜ13.  :    .  \ 

■  ^ 

RAUFJAN,  gotb;  taupjan  ^cF.  ai^gels.  hr4o- 
pan,  vellere,  nord;  hr anh,  div^l/Sre,  räufa, 
perforare,  viJnefare  u.  rinfä;  sotvere,  rüm* 
MT^),  raufen/  velleri. 
sie  rouftun:  tMe  l/irusti  s^ie  ilt  ougtun, 

thaz'HFahs'tba^^  röürt'ufi.  0^4.  20,11 
raufanti,  veHienns^  Bb.       '  "    ** 


.  ■     / 


X  . 


a.rroufit,  evulsus.  Gb.'ST.'    '    .V.\^.,..„ 


m 


geworden?) 


ijtfsn;  ii^sq.  Yi^lleicht 
^^^Ifi^es  f 


:i> 


i 


!• 


I 


i-  f-  y  .n^ ♦•«'iii  ( iii I 


lüF,  /«ira  8.  HRÜF.  V  ..,;,!...:;  •;-.!;; 
UAVA  s.  RÜABA. 


••  «^  .  '.    J  1"  I     K   '  '  t 


HR<itÄn/ 


IFILA  s.  RIF,;  /^ 

I     '  :     / 

WVUO .  IB.  .HBEF I  und 
AFAN  8.  fflUBAN. 

<n     ..■'■*    '  ■ 

OPHUNUT  in  D,  11. 

fotfotjs;  offai' 


I  ■ 


J  -,  «♦      r  '  <    f   »1        :;f    ) 

■  •.--'!  HT'  i   ,'ii>. ) 

■  /    >  •  '  / 
1      .  -11 


RIFERSCHEIT— RAFS.      500; 

RIFERSCHEIT,  Ortsnamen. 

ROFAZjan,  ROFAZÖN,  eructare   (cf.   angels. 
roccettan^  eructare;  auch  brof,  roff  palo' 
trtm?).   Vielleicbtmib  rohon'zusammenb^ngepd 
und  nur  durch  den  ALleitungeibuichstaben  f  ver- 
schieden; oder  mit  eructare  (und  itaruchjan?) 
durch  Uebergang  der  gtiitaralis  in  die  Mßial. 
roffizzin,    erUciare   (pegitino   ib    kenada 
zelliiido  diu   roffizzin^   eructare^   dero 
du  mih  sattofit).  N.  74,  2. 
roffazzit,  eructitt.  Pa. 
^o-ffazent,  eructant.  R. ' 
'*  tkph-e'zeüt,  emctabaht  fmemoriam  abundan» 
'-    iiae  mätritatis  tuaej.'^.  144,  7.  •  > 

'^'rop-hzt^a   (also  lobatlndis  'i^oumota  üliirt- 
'       scaft  HäbeSido  super  'pe6td$' domini  iiinde 
• "  '  i^pbzta*:  in  pirthcipio  erat  verbwn)i  N.  144, 7. 
-'ipbfzola,'r/5ic/cr*öJ:  B.^li.  842.''^ 
'  töfäzört  ta',  'ei\i6tixhtiai  T^/  Sf.'-   ^   <  ^ 
•  ARROFAZJANJ  ARRt)FA^^,  ter»r#flnri?.'  ^ 
''     ih  aToffoMofa^n  iratissiin'ihina'n  tnund, 

*•  ■        ib'4rröfbzü'  giborga'niJV'^'*^^^^  ^*" 

'    'athtotfaiit.  Rä.     )      '         ]^  e- j      -i* 
•^••'»rroffrfiifit^^JKV'^^'V^*-''-       '•: 
-   t^d^  rrtbprzbFt  i'iU'i^ort^aeRTO^vge/c/iV^ 

-    '  'dlk'micedft'\Ai%iiih.  N.  tei'O;       ''i  '• 
'  '/küot  ttübrlrll^rVl^fezta  ihlrf  h*frza,  irwc- 

''tzmfX^Kiruci^rei,      '''''    •"     '•■  »i» 
uzropbez'ot^n,  >r>iilejr€/£tfiil^.  Öib^  6. '  '<  ^ 

REFT  (zu.Rir?"oder  R'AlP'^)yirfi^, 

'omäinkfäa  i^e^Ha.B.    Cf.  ab|ehfl  r»fit,viv|^i- 

mentum,  sdgum,  veluin  xüid^renomee'^sunt  vela* 

mina  humerorum  — ,  '"^äot\  ^^g^'  repios   vo* 

cant.  Papias.  '■  - 

PEINREFFA,  iibarii.  Rf.  ^ia^abilta.  Rf.     . 

'•    1  .■  .  i  —  j  . .     .■    '  •   , 

RAFSjan,  refsjan,  corr^er^./Ct  die  Wurzel 
"  xi-Al^  ^    oder  gehört]  ral^ja'n  einelr  Wurkel 

jLt.il.  15  an?  vielleicht  hSngt  es  aucb  mit  nord. 
rifta,  rescindere,  angels.  riix^f^  föht'j  zusam- 
men; oder  ist  sansk.  riph,  reptkRendereT  oder 
rabb,  welches  gaudere  bedeuten  s6ll,  d^s^ 


501 


RAFS. 


:RAFS. 


compos.  ärabh,  aggredi,  incipere,  bedeutet»  da- 
mit xusammen  zu  halten;  die  sanskr.  aspirata 
spricht  dagegen,  es  miifete  denn  die  deutsche 
'""media  oder  tamis  ia  der  Verbindung  mit  8  zur 
^^■äBpfi^ifio  geworden  sejn*  Cf«  auch  «span-^rep« 
tarj  atmuiare.  Ist  auch  in-^crepare  miti'TAfajan 


■  i  = 

i  i; 


•'■ .- . 


.AUfiawnen  zu  bringen?  oder  auch 

Bedeuluqg  und  Gebrauch: 

cwripere.  Bih*  h,  5.  IN«  Ht  6,  %  inqrepare*  H« 

25.  K.  2.  N,JL  9,6.  or^w^r^^  H,.?5,.N.  IL 

9,  6.   redargtsere.  Ic   reprehendepSf  Rb^.i^- 

pirgare.  Ic.  Md.  Ej^,  can.  3«  4  6.  ,BU^  7«^  >  f ^- 

.feuere.  Ic.  suggillars.  Eai.  19.;  T,  12?,,  jpfr- 

entere.  Em.  19...  die  er  sah  qb^jq,  Vv^»» 

e  jpafßt#n^r  jbali«)o.  jjl.  93,  .1.   caiajäi^t, 

jpefait,  iiG^Utj,iizu,ui/rjit,.ICiiirnajr.  .er.mit 

:  .  theti^  .bre4igu,,  Riit,mi,chilerij,r.fd}nu, 

ioh  rafsta/j^ijp  jp  fliljfihoJilu  Ij>a(M»- 

cho.  O.  I.23t34.:iz^,?i|WAjiher,hi^r.  f9.Tfia 

!.(   sie  rafj&^,a„lJiar|.W),^a^fA9.   Ot.  JI.,i^,  4. 

i .  valaLt,9,oai^,tI)fo,Q.Qort9  tli^«rf:iiing|louba 
liarto.  0.  III.  8.  44.  so  petra8.lh;iz  tho 
uuests,  er  inan (c^i^(imJ^t;fmißT ft^fßla^ 
ioh  ouh  *tiiü'Kl^rio^;^s<alic;I(^i;Oj,fii^^rto. 

sprafa,  j».iii.l;he^o j]^j|Oijp f.j^mo  f ^^>, sluag 
-y.  in»»  A?!Ttx.  ioh  ^ijf9.t,»,o?9^,fxo,^^jrto. 

thi  w^pl!  8V,,f wM,a^n. ,,q^  ,Xv.%^» .,3- .  o 
,F«m  upd  Flexion. 

.x4*>  .tefio.i[<it . ;  I.  vi.-.  .  ^d.iil  ...;•  i'^'l 
rcfset  N.  II.  .v.i„  ;  *\  .\rti> . 

(du)  tBf9iftA«i.\Ä..n-; ;•  .v.o...\\ ./.!  m;i/i:im 

(er)  refse.  K.  2.  T.  122.  Bib.  1.  5,       . 

'  (ff(i5'rÄ^stb«L.N;^*K^  .:i.;  l-.!  .m\t^.\J  ,1 

(er)  rafsla.  O..  L  23.. ai  II.  2,  4.  'MD8|44. 


'  coüripete.  K.  ;2ß.  43.  48.  repreixmdgrt. '. 
deprehendere.  K.  33.  34.  cüstigtur* 
objitrgate,  Id  coereerie.  Rd.  biscölti 
er  hsrtD  ioh  bonlicbe^o' ntiottö' 
sinero'vndäto  girefsit  filti  tb 
O.  I?.  33,  14.  pi  daz  si  Jcereftfit 
Tofsi-t  ist'^Drudirehlcr),  pM  hoc  em 
tur.  K.  43.  •:  •   i 

.    .   ..  FiOriÄ  uud  FIe:^ipn;  .,  , .' ;  ;. 

(er),.l(ir9($iL  K.>1.  .\  .     . 
-  >  . P:  /?;.  kajaJTf  fcey.  K.  ^%^  34.     ,.   ! ,, , 

kirafster.  K.  33.  ßd.  ., 

....  ;.  .  ..  \nff^\^lt>.J^\  4?ri      :.:i.    I;.  .J   • 
..    '.'■:  .0W)e.';?i-t!l«t»-.Q;.iy»-23,l.l:2.,,.,|, 
keref«it^i„K,  43,,48,  .;  :.>,:■.„ 

ÜNKIREPSESTLWI.  gl,  K,,  ,^i«inej 

prehensiouu*   ... 

IRREFSJAN.  •^•■''>  •'^■"••••^    M. ...,•,...; 

'^"^"JÄefMiV  rifc"  Wic'su-Ä'ti.%:'*li'; 

irref«et  er  herettcosV  N^^fO'^), 

irrefset  die,uuerlL  N.  9,  6.    iw.i 

'    -  •inAl''irt-dfH'iaiö  ziLb'.  W*,'i  4 

;   ••'■? 't6girVHi'  digtl^;  «:''*»•  *^'1tfriirt( 

Form  und  Flexion:         '   '""''' 
(ih)  irrefso.  N.  49fn8n<Tf 

(du)  irrefsist  Ne.-^-"'"'  '■   ■^'"■^'''^ 

(erj  irrefsit.  N.  89,  10.  ,     ,  ,  ^, 

r  •"  iti^N(MhJß;'9^'&;vm  (tf),4.i 

(du)  irrefsest  N.  6.  1^.37,  2. 

(er)  irrepfse.  M*.   '?i^-  '^1    •''-  7  ' 

(ih)  irrafata.  IN.  37,^16. 

(du)  irrafstost  N<  §,l^)'i4j  11  «1«| 

(er)  irrafsta.  N.  62,  9.  104,  14.  105, 

(sie)  irrafaton.  N.  17, 'ifii  '.  |     ..     , 

im/?,  irrefse.  N.  27,  31. 

p.  a.  irr^Sspy do.  N.  13,  1. 

p.p.  irieJacttiuUdit  NJskil!..ttu^^ 
den  irrefset  N.  89,  10. 
WIDARREFSJAN.       ''    ;./   il    .^    r' i 
uuidirrefsin,  redarguere.  N.  93,  10. 

correpUo.  Rd.    mvecUo.  GI^  JU^.S*  6. 


I 


m 


KOFZ— RAM. 


RAM 


504 


ii' 


».I  ■  :  •. 


i  .    ti 


i'.      I 


Sb.  A.  Gc«  1. 3. 5.  6.  8.  animadversio*  Gc  3* 
Oft  86.  CaiL  10.  11.  Sb.  Gb.  t.  3.  castiga- 
ikk  IL  %.  rtdargmtio.  P».  2.  Bib.  1.  ca- 
iimmia.  Em.  19.  iturepaih.  K.  3.  virga. 
^"  Ce.  tr  3.  6.  M.  29.  Sb.  Mi].  Oib.  7.  petcus-^ 
^*'  •'do.'M.'t9.  Gc  i  6. 

ifcTj^  MfMog«.  Mn-  Rd.  Sb.  Bib.  7.  Gk  6.  ^ 

(€8  steht  in  A.  raffunga). 
'    ''*  •rapHiuogii.  Gc.  3. 
g.'g.rtiUu'a^o.  M.  30.  Sb.  Gb.  i;  3.  Gc  3. 

raphsungo.  Gc.  1.  6. 
'tf.  A^rArsungä.  Co.'Gc.  3.  8.        ' 
'     '  '     '^afguKgo.  A.  SbiM.  2a  Gc3.  Can.  10. 
*  '  ■        mfatitig'a.  K.'2.\* 

rapli^^uiigcK'M.S6. 294  Gc  1. 6.  Can.  11. 
^'    •  •  ^rapfl^ungDJ  Gc.  5.  ^  ^ 

^*'€i.ij  tahungB.  Ekn.  19.'(raffanga  latDrack- 
'='       '     »  »febler).  D.  ■ 

raphsanga.  Gh.  1/-3.      '  •' 
»•/»/•rafsunga.  Ps.  2. 
refaanga;  Bib.  1. 
ii./?/.  rafaungom.  K.  2. 

'  ^  IRRAFiSUJtQA,  /.,  increpätio.  N.  81,  l!  f05, 9. 

correpiio.  PI.  89,  10: 
Ii  •      -  41  j;  ircaf 8«  n  g  o ,  kicrepatioM.  N.  ■  17^  1 6. 

56,  7.  75,  7.  79,  17.  cm^iohi.  N. 
i.:  i.i'-    ■^•■•»93,"iÖ/'  ■•*     " 

g^pl*  irrafgangoik^N.  38,  12. 

il.j9/.irraf8ungon.  N.  70,  21. 

•ir«  j97«irraf8Ui»ga.  N.  149,  ^. 

IRItAFSIDA,  //  tedargfitio. 
a.pl.  itrtFsc^da;  N.'37,  16: 

ROFZ6n  8.  ROFAZjan. 

RILE  und  RIELE.    Ortsnamen. 
ROUNG.    JVom.pr. 
RIJOLANT,  SlclÄiit».   iVbm.  pr. 


RAM. 


.•  Wune!  xu  r£nnen,  iniendere*  Ist 
ca  das  aansk.  ram,  deleciari?  oder  iat  ein  Con* 
sonant  yome  abgefallen  nnd  sram,  advocaret 
oder  kram,  progredi,  zq  vergleichen?  Sollte 
aacb  ram,  rammalon,  rimfan^  ramfl  bie- 


ber   geboren?     S.   diese  Wörter.    Sollte   auch 
das  miltellat  ramire,  adhramire  (mit  den  Ne- 
benformen   adramire,    adframire,    afr andre ^ 
hachramirc,  ahramnire,  achramnire)  in: 
testimonia  ramivit  et  talia  dare  non  potuit, 

qualia  ramita  habuif.  Mab. 
res  SIMS  per  tertiam  manum  adhramire  de- 
bet.  l.  saL  40. 
:..     de  Über  täte  sacramenta  adhramire,  vel  ju- 
rarei  Capitid.  IV.  28. 
sacramenta  qnae  ad  palaiium  fuerint  adhra* 

mita.  L.  caroL  m* 
de  adframire.  l.  sah  49.  de  affqtamie  /.  saX 
emend.   (cf.  de  affaiomie  (üxerunt ,  quod 
traditio  fuisset)   qui  vadium  adhrajnivit. 
Capitul.  a.  813.  illi^m  adhramire.  Ci^iiuL 
a.  813. 
biehcr  gehören,   Mrelches  ein  ^  im  Anlapt  zu 
fordern  scheint.   Cf.  Griomis  Rechlsaltertb«  844. 
RiMilN,  RiMJAN  (et  ramta  in  Ö.IV.  J7, 3.), 
rannten/  intendere,   nord.   ramma.   •—   Ct 
auch  RAN,  intentio. 

Bedeutung '  und  Gebrauchs 
rain an,  ii2/tfAi/^^.  M.  9.  der  rämendo  scor* 

piö',  minitans.  Mcp.  68. 
Mit  dära,  hwara:    dara  rimet  oah  daz 
aiiiriB«eir  in  evahgelio.  ISt.   ih  ne  muo- 
ze  foUe  chomen,  data  ih  ram^n.   N. 
liS,  31.'  uuära  alliu  natura   rAmee, 
intendat.  Bo.  5. 
Mit  zi:  ze  dero  tilegnngö  t'fltiiftn.  Bö;  5. 
hMartecHonem,  ze  dero  diu  passio  tä* 
met.  N.  21,  1.  sie-rdmdnt  ze  dero  sa- 
ligheite.  Bo.  5.  sie  rtmönt  ze  einero 
stete.  Bo.  5.   uuanda  sie  ze  ubele  ti- 
meton  nais  ze  guote.  N;  77,  57i    rä- 
mendiu  ze  guote,   ad  b^nmn' di^gens. 
Bo.  5. 
Mit  ana:  daz  rUmet  an  die,  die-. 'N.33,1. 
Mit  genitiv:  übe  uuir  cheden-,   so  rd- 
meen   uuir   des  selben.  Bo.  5.  'tli^s 
houbites   ramta.    0.   IV.    17,   3.    thia 
.    bant  duat  si  furi  sar,   ob  iaman  ra- 
met  es  thar,  gihugit  sar  thes  sindes 
thes  ira  liaben  kindes.  O.  III.  1,  35. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  räm&n.  Bo.  5. 


505 


RAM— REM. 


RM  RIMEJ 


L. 


raman*  M.  39. 
(ih)  rimen.  N.  118,  31.  13S,  9. 
(er)  rimet  Nf.  Nh.  N.  21,  1.  33,  1.  66,  a 
(wir)rAmeen.  Bo.  5. 
(sie)  rAmint.  Bo.  5. 
(er)  rämee.  Be.  5. 
(er)  rimeta.  N.  76,  3. 

ramta.  0.  IV.  17,  3. 
(sie)  rAmeton.  N.  77,  57. 
(er)  raineti  (ramet-es).  O.  III.  1,  35. 
.     pari,  rämendo.  Bo.  5. 

I?.  i.  m.  der  rämendo.  Mq>.  68. 
n. ^.y.  rämendiu.  Bo.  5. 
7?»  pL  tarnende.  Bo.  5. 
ä.  pL  rämende.  Bo.  5. 

RlMUNGA,  /,  intentio. 

d.  s.  rämungo.  Bo.  5. 
RAMERl,  n.  pr.;  hieher? 
R^MA,  f.,  siisientaculum.  Wn.  33S.  eolumen. 
Tr.  Hs.  Mon.  1.  Em.  32.  eolumen,  fextatale 
Ihstrumentum.  Mon.  2. 


RAM  (xu  RAM?),  m.,  mibbtx,  anei, 
angels.  ram;  cf.  nord.  ramr,  robusiui,  fortis. 
n.  «•  ram,  vervex.  Af.  33.  Pb.  3.  ariei.  Sg.  913. 

Em.  31.  iVn.  863.  Tr.  (D.  IIL  80.) 
g.  s.  (rainmea.  D.  III.  82.) 
</.  $.  remmi,  capto  emissario.  Bib.  1. 
a.  s.  (ram.  D.  III.  67.) 
«.p/.(temme.  D.  III.  84.) 

RAM<?).  RAMMO.  RAMOLT.  RAMMING.  RAM- 

MILINC.  N.  pr.;  cf.  HR  AB  AN. 
RAAIMALON,  rammeftt. 

rammiloton,  ascendebantur.  Zf. 

rummilontemo,  capto  emissario.  D. 

RAMMALOD  (in  Ib.  steht   rammalond), 

coiiiis.  Rd. 
RAMMILUNGA,  f.,  admissura.  Zf. 

RAM  8.  HRABAN. 

RAMMO,  m.,  agripiria  (Pfl).  Sal.  3. 4.  ramme, 
agripina.  Sal.  1. 

REMi   belgisches  Volk.  Jul.  Caea.  ~  Ortsnamen 
(Sl^eim^).  Am. 


RDf 


r  m 


setze  idi,  yielleieht  als  mit  M  bA| 
tes  RI»  als  Wurzel  fiir  die  folgeculeii  ¥^ 
im ;  abfcr  .tibeila  das  bisweilen  vorkoinmciidl  I 
atatt  r  Im  ^erregt  Bedenken,  theils  kmn  m 
aus  einem  frühem  n  sich  entwickelt  habei 
aucb  die  Fora  gir  ein  neben  gireimr  itn 
'neben  irreimta). 

IlRlM.  m.  (Sie im),  series.  Em.  19.  (angels. 
und  hrim,  numerus;  cf.  auch  altvoid. 
concentus). 

rim:  tbea  aist  zala  noh  ooh  rim» 
manag  miuatar  ist  jin^  O.  HL  1 
uuaz  tbaz  nezzi  zeinit,  tber  rim  t 
fijigo  meinit  O.  V.  14,  191 
d.  rime:  uuard  after  tbio  iracritai 
.  :  .  ao  «noht  ea  s.in  ein  halb  iaCf 
nodo  afterrimethriaatanta  zi 
O.  I.  5,  2. 
II,  h  ri  m.  Ra.  \  - .         i    . 

rim.  Pa.     (,  numerum.     . 
rim.  gl.  K. ) 
RIM,  NANDRDI,  STRITERUf,  HRDD 
RIMIDEO,  n.  pr.;  hieher? 

GARtMJAN,  |S^Utt|  numerare  (ai^els.  t i 
hriman),    . 
girimit:  iunares  honbitea:  har  all 

rimitn  annt  T.  44,  21. 
ARRlMJAN. 
uuanta   Ira   aun    guato   diurit   aii 

muato,  ist  ira  lob  ich  giuaakt, 

thu  irrimen  ni  mäht.  O.  I.  11,  52 
GARlMAN. 
tbaz   uuas  danid  therq   gomono 

tber  zi  kuninge  gireim  (girein. 

P.).  0.  I.  3,  17. 
lazarus  er  uuas  iro  ein,  then  thii 

lida  gireim  (girein.  cod.  F.), 
thaz  thar  zi  disge  sazin,   mit  im 

man  azin.  0.  IV.  2,  13. 
ARREIRUAN. 
ni  gilouben  uuir  in  uuara  thorah 

tbina  lera,nuun8  thiufruma  irre 

(cod.  F.  hat  irreinta),  tbaz  er  una  i 

zeinta.  0.  II.  14,  120. 


RIME  steht  in  VG.  II.  317. 


gelm.  Cf 


omSHü-RÖSIUL 


'\\ 


1607 


.iaUen  8.  RUN. 
ROMto. 

rometi:  bisah  si  iz  io  giliclio  terato  Hob. 

licho, 
giuuaralicho  ia  thrati.  tH^Zjaelt* 

säna  jgiuvali,  ,,  . !  .      , 

thaz  ihar  uuiht  ni  rdmeti,  so  er 

aib  iz  ana  legi,ti9  .  ^   i 

biquami  zicro  anp  uaaii^  ^thaz 

aelba  frono  qifanl^  0.  IV.  ^\  37. 

■ 

ROMA,/,  SRom  (St)/  roma  (all^  Ku,fl|o3. 
g.   romo.  Bo.  5.,,(i8t  so, aupli  .roipo 'io  vomo 
sunderfursto,  .-roif^/iatf    princtps^    N. 
79,  14.  zo^  nebmen  ?  j  ,  . 

d.   romu  (zi  romu)«  Qs.  30, 

ruiDU  (tb.ei^  keisor  ^opa  rAin^ju).   0.  I. 

11)2.  [Ist  bieber.iujch  un  rumu«  i^nru- 

miu  iiV  (asjflum)  quod  est  locnfi  sacer 

^romae,  daz  ist  stat  un  ruiiiui  Pa.    uo« 

rumiu.  na.  zu  bringen  ?] 

fomq.  —  fope  romo.  Bo.  5.    zc  romo. 

-       Mc|i.3o..$.  N.  24,  10. 

,  0.  ,.rQmä..PQ.- $[.    !  .. 

.,  RUIU3CUÖH)  cL  jaÜMO., 
RÖMCHUNING. 
ROMCHEISAK. 
.  ROMAM,RÖMANlNC(ROMANC);n.jDr.  Lieber? 
'   RÖIMARI,  m.,  StSinttf  romanus. 

n.plt  rpnukra.   romani*   M.  13,  &>  -~  ro- 
.^  tante.  N.  62,  10.  ruinaj&  Pa.  gl.  K. 
[In  O.  (I.  1,  13.  69.)  roroani.] 
^  ^,q.ph  fornara.  N.  40,  11. 

'flÖMISC,  RÜMISC,  römif^,  romanus.  —  Cf. 
auch  rumisc  in  RIUMO. 
II.  «.  nu  der  rumisko  geuualt  Bo.»^  '  \ 
'  H*  $.  /.' '  m  m  i  8  k  i  u,  romana  (ecclesijaJ^Ti.  13. 
diu  riimiska  selbuualtiiri.'Bo.^. 
'   n.  1.  n.  dhz  rftntiska  herAte.  Bo.  5. 
g*  $.  m.  riimiskes  mannes.  Bo.  S.   ' 
€L  $.  nu  römiskemo     (nah     romiskeipo 
■    '    •  Site).  Ns.  ''  ''' 

'As.  f*   dero  rftmisk^n  £6.  Bo.  5. 
a.  $.  f.   dia  rümiskAnselbttualtigi.  Bo.5. 
tf.  1.  n.   daz  r&miaka  hftrtuom.  Bo.  5. 
II. 


jstm 


508 


• . 


■ .» 


RÜMI  (rattm{$j^,    göiti:    ruins,    nori  rumr, 
aogds.  rü^9  spat'iosiis,  amptus. 

*■        '•     »    I  '17'       '  ' 

ruini.  gl-  K.  )  I      X    .      I 

hrumi-m    \  >  ^P'^^  ropimaj. 

n.  s./n  rumiu  stat,  spaiioms' Ucus^-Wk  Rd. 
II.  #.  n.  romaz:  <         *    -^     ' 

uuarun  zitr  mino,.  er;  auuftin  io 


thio  sino 


:  I 


i.n 


miri  uQGsan,  uiizi^irthas,  erinro 
fllq  rumaz.  0.  UI.  18,  64. 
d.  pL  rumen:  fona   rumcn  lantsc.affip, 
f?f  tonginquis  prgfyinciis.  K.  61. 

r.^mo..  I>a.  g).  «.  It  Gc.  4.  V.  O.      ^ 

.    hiruino..  Ra^  Em.  .14.  .    , 

....    Bedeutung  pnd  Gebraodi: 

procul.  Ra.  V.  Pa.  gl.  K.  lange,  Ra.  Pa.  gl.  K. 

,.    .  ß..   riimo,  longe  ante  .nqs.  .Gc.  4v  rumo 

81,  ionge  sii.  Va.   hrMQio  uuesajiti,  d7. 

simcie.  pjm.  14.^  er.all^n  uuorolt  kref. 

tin   ioh  .engilo   gificeTtin, 'so    rumo 

oijiih  60,-in  ahton  man  ni  mag  gidrah- 

j  .  ^,  top.  .0.  iL  i,  2.    sje  druagun  in  then 

.  ,.    ..bajpton  paimoop  gertun,  ingegin  imo 

,      rumo,  zuig  oyh^olibounrio.  O.IV.3,22. 

ist  tlia^z  .8elba  ma-ri  harto   sc^ltsani, 

barto  xuioo  oba  unsan  uuan  sülib  ra- 

cba  wd>q..  O.  y.  12,  8.  ther  seLbo  nid 

.fnan  tiruuant  rumo  in  anderaz  laut 

^  .C|Ii.,84.  mit  thiu  uuar.d  filp  harto  selb 

-;   theK  u.uidaru.uerto  giuuuntot  ioh  fir. 

;|dam.not  rumo  in  ^uujnigaQ  not  O.  V. 

2,  16.  ist  rumo  er  in  then  guatin  f%a 

unsen  arabeitin,   suntar   biuuuntan 

80  thar  ther  duah  uuard  funtan.  0.  V. 

/        6,  65.  upkust  rumo  sinn,  ioh  nah  gi- 

nada  thinu«  0.  I.  2,  31. 

%.  RLiMÖR  (alta.  rumor),  adv.  campnr. 

rumor,  C09inii>/w.  J^.  rumor  faran,  Ion- 
gius  ire.  T.  228,  1.  O.  V.  10^  3. 

CARÜMO.  Pa.     )  , 

KIRÜMO.  gl.  K.  S' 'W^''''"^- 
RUMO,  RUMALI,  n.  pr.  bi^r? 

RÜMI,  RÜI«,  RÜMIN,  m.  n.f.,  SPatrm,  goth. 
rftms  oder  rurais,  nord.,  alls.  o.  angs.  rAm. 

[33] 


609 


wbm 


•  *.    ,*'. 


.Vi  ■> 


n.  8'  rumi,  aiaiium.  Ib.  Rb.,Rd..     i;/  '•  » 

rumm,  capaaias*  Ic. 
o.  «.  rum,  spailum.  ii^.  st>.  Bib*.  1.  Zr  5.' 

ARUMI    gehört    auch    wohl    Ifif)fierjj.^%he 

.     ARUMI  mA. 

'    RÜMLlH. 

RÜMLtlK),  aOv.,  ttitge.'  ' 
rumlihho*  Pa.  >     -"    .  '* ' 

Tuumlifiholr,  targiüs;  R. ' ' 

RÜMANA,  ton  ferne.  '     ' 

nimana  giaah,  a  tcnge.  T.  107.  thar  riaf 
er  itno  filQ  fraa  thrato  l^teÄhb  %Qa. 
O.  IL  4.  54.  petrus  fol^eta  imo  tho 
rumana  idh  f^rrk  <!>.  kV.  16,  iL-  tfilles 
rumana   (rumafib.   Pa.) 'kHeMit/  imus 

I6ng0:  K.  7.'     '■  '       '•  ■'  ■        ^';*^-  •. 

'  RÜMJAP/,  rffitmeii,   alts.^  afnj^etls:  tiiinjaii, 

locam datCy  ah^cli.  hryjnisihf  t^er^»' 

"Bedeutung  .ubä  ueDfaiicn: '      *.' 

laxare.  Ral  gt  X.  cedete.  Ktf:  Mcjil  i9.  dis^ 

•   ceäere.  ßö.  5.  [ahlre.  Bo,  5.  löli'lagilih 

aih  kamiU  aar  8ih  Ih'Ä^  heif^ii  Vumit, 

fon  uhgtrihblih  lei'ti  i>uüeiih«nt  tho 

ito  btiiit'r;  ö.  V.  0,  35.  'rtj'WWo,  ccdo 

)V/re.  b;  tu  tlflm'eÄt'tei'o  Vialit  före  de- 

tiiV\n^ii\;tcAebr^sp  Mcp.  71. 

nnanda'  aödete  togela  rQMent^'aparo 

ist  heitne.'  N.'  ^1,  V  'slat  rumbnten, 

iö€mH"AäkiiliM.  Mtp. 'ä'azlant  rürhicn,  in 

eckthÜÄ"  frei  ßo.  &:*  romdiA'Vürti dir.  Bo.  5. 

tribcdic'uz  (eo^pnVstl  eosJ.Am  du 
in  (^i/.p/./rdrtidtst  N.43;3.  omorrebsCelcJ 
8tieit^e''du' ifz  üridc 'rünidoa't  itno.  N. 
79,  9.  er  ffitndli  äcmo  uueg'e  ginero 
itbMgeni,  wViUt'yWrft  ni^iteielhfe^ae. 
N.'  7*7j  90.  üuanda  d*  thrUhn  ff-ltuont, 
do  Qour'd^fi  -sie'iPttihiig'tind^.  do  rnnv 
don  SIC  fidelibus.  N.  103,  ti.  {h;r*mdi 
dien  so  getanen  undic  fuorlB  ii>ei4otc* 


.1 


..[ 


RDMO*-RIUlIO. 

Form  und  Flexion. ,*'   ^\\ 
rum  man.  Rd. 
rümen.  gl.  \L  Bo.  5* 
h.rumen.  Ra. 
(ih)  rümmo.  D. 
(du)  rumest  Mcp.. 
(ef)  tümiL  O.  V.  6,  33.  Bd. 
(sie)  rument.  N..  löl,  !7. 
*'    *    ^ÜbfneiiL  Bö.  5:  (disceäunij. 
(er)  rflmü.  Bo.  5. . 
'(do).rftmd6Ät  N.  79,  9; 
ter)'rttfndaV  Mcp'.  59.  N.'  77,  50. 
(sie)  rftmdon.  N.  103,  22.  ^ 

(ihV^^ümdi.  N:  54,  13.'  • 

(du)  rftnld?8t  N.  43,  3.  '      -     "'* 
(sie)  rftkhdift.  Bö.  5. 
imp.pl.  rftment  N.  118^  115. 

j9.  a.  rftmendo.  Bo.  - 
'  n.  pL  rVirnenleVi.  M\{t  Bib. '1.  %  ■ 

'GARÜMJAN;  räumen.   '^     ''      -^'\ 

rnf.  gnrumniah,  admttierd.  Sb:  X 
g?yrumman,  q-'v.)  '    ' 

(er)  gerumda:  rariVe/^  cham,  so 
cupiditatis  kerümdä.  IV.  11 

(er)  girumti  then  uufe;g:'0.  V.*  4 

pari,  gcrumet:  alle  inindci'chri 
beut  nu- gbYünk^i -eSftn^u: 
113,  3.  '  ■    'i 

ARRÜMJAN,  räumen,,  leer  ttiac^Vti. 
errA-hfict  in  (ac'hdr)' dies  ^richru 
berat.  Bo.  5. 
~  ererriimdadenstad  deB'iliialdei 
CT  irriimda  iz  (lant)^{ni6'mo  s 

tsrahel.  N.  134,  12.        '•• 
[do  der  cbor  ("angelorümj' ühau 
mel.  D.  IM.  42.] 


» 


■  Ji 


"».*':■■     i» 


!/ 


} ,,  nmis  aita:  dte  Gk  be 

^lUMro.  gl.  K.  j 

shiariumf  rupis  aliOn  v^ozm  noch  inüen 
nel pahtium /ovh  gehört;  ist  an  roma  zui 

RHüMO,  m.,  9liemeni  vinculam,   alta.  ; 
reomo,  apgela.  reo.n(ia9  nord»  reim,  01 
'  {C(.  alts.  ricmoy  remtis.) 


, .  I 


/ 


SU        RUOM-^REIAIAGO. 


ROUDEO^RAN. 


U^ 


i.:ii  xVamo  ^Mmgia.  Ut^  Bib.  1.  3^  forvä.  D. 
':..;.    -IL -328.-  .         .     V  •■ 

(rieiDO,  baltheo.  Bib.  5.)  '■  ) 

d.  %tUkm\n\  baliheo  (gerens  paxillam  in 
halteo).  Mo.  Bib.  1.  7.  habmdi  VA. 
VlI.  380.  IX.  587.         .  ? 

dlp/.riumQiL  M^.  Bib.  1.  7.\j  pUtaciirfcßlcea- 
riumen.  Bib.  5.  6.      >    inaUü  consuia 
i /  r i'e  m  en.  Bib.  4.  .        )        -  erantj. 
0./}/.rioinon  (thaz  ih  inklenkc  ihie  rio« 
mon  thi  er  giscreuke).  0.  I.  27|60. 
BlUliLOCH  8.  loch. 
'BINTRIUMO,  w. 

[bintriemen,,^^A<i  (6.etm  ißfirrbegcfc^trr). 
Wn.  46a] 
rBOBTRIUMO?  «*  bordremun,  rimis.  Gd.  4.; 
■    bt  teÖHS'ii*  rimis  xu  lesen?  riemo  bedeutet 
auch  remus(\A.)\  ist  der  2^  Tbeil  von  bord- 
remun  das  laL  renius?']  ■■ 
SCILTRIUMO,  m.,  edfilbfc{ftl  . 

acilirierao.  Db. 
SCUOHRIUNO,  m.,  Gc^it^rietnefi.^ 
a.  pl^  scuahrintnon   (-rioition.   cod.   F.) 
■zinbintanne.'O.  I.  27;  58. 
SLOUGRlUma  (?),  ragahiä.  Wn.  3355. 
Gehören  die  folgenden  WSrter  hieher? 

BUWSCüÖflr  (cf.  ROMA). 

CIRlüML  Sg.  2^. !  ^^^»^'^'«^^f-  rumscuoh. 

küMlSC,  öflSf.;  cL  rumisc  in  .^l.ÖMA. 
rum'isca  scuha.  D.  III.  141.  j>al.  4.  \  , 

^rajnjsca.scbua.  £m.  31.  >      .. 

riulniscan.scuoua.,  Wn.  pu3.  •   v) 


IdHIBEO.  Xpr. 
F(l]M|^ANC;  ÖrUnamcn?    . 
IUjIjI^A«  Frauennamen. 


r         •  i 


IuBIUJLjC— .  ad  xitniklcun 

RiÄMISO.  iv:»r. 

RAMESDRA,  '^irlg^um,  v. 

118.1,  2.  tr. 


uva  liipina  (Pil.). 


. .  t 


»   i''\  4  ■  ;. if  i!  i 


.  i  • .    ' '      -' 


DOMO?    ; 

[JUILldr  RbÜMO  (t),  voti  6ömpits.  Ek:.  Tg.  5. 
(et  .ngel«.  yHi^^—;;:- 
(anilierum,  voii  cßmpos.  Sil  L] 

*aamac«  Pa.  -J      i  >       «n- 

-amac.  gl.  K:|,/2<rtfa. 
iramac«  Ra. 


•    •  •   tM 
1    . ■  ■•    t  ■■»■.>  1 


•     Die  Ansetzung  dieser  Wurzel  Tiir 
'    rirtifan  iind  ramft  i^t  bcdeiikßdv,   theils  we- 

•  gbiiliriidfit  C^enn  diet^s  Aa'Ytmf'an  gehört), 
■  '  theils  weil  m  eingeschoben  (vielleicht  als  n,  das 

'  vor  f  ZQ  m  geworden  ist)  se^T^n,    oder  auch  F. 

•  aiifiigicrt  seyn  kann;   cf;  aneh   die  Form  ranft 

•  nebeft'>bmrtv  auch  i*unzila  und  das  lat.  rn^a, 
"  aucb*ni^j;  aber  avch'skr.  ramph,  ire,  semo- 

pet'k?  S.  auch  XVLl;   u«  chramf»  chrimfan. 
RIMFAN, .  rfimpfciii  tuni^l^,  caperare;    cf. 
.imgels.  riipp^n,  rug'nr^j  IjLrympelle,  niga. 
.:  .;))iri9ijrit,  terif.  gl.  K.  (higher?) 

^.,xall,ph.SaU.^     ,.    ..,.]*  ^''P^''«*«^- 
;  i   iGARüÄIFAN»  rug^m^,  ^^e/^iracUßs. 
n  /  giriijn.(ai^f«VJ(,,.ri^ift..Ald.  3.  Tg.  5. 
g'irufl^pif  a^o,  Amtractl^/JrigQrertmgesJ. 

D.  lL34a  .:  ;„,., 

kcrumff^pe.,iL€(i|k^,'  mßr€idas  crepidas. 
....iMcp.j9y   .-1     '    ,.,..'■  .,, 

X)  ,Rim»Fü?iqA,./,aMii»<lrri«a. 

d,  pL  rumfungun^  ri^>.  Aid.  3. 
REMPHINC,  n.  fir.  .hieher? 

•  BAM^T,  RäVölÄf.  RAMF  und  RAM). 
,^rampAt,  cai^ius.  St  .  •    ^ 

^  (rantt  vel  bort,  Corona,  ^±}  . 
ramft  ve/prprti  /o^ra^EoiV^L 
ramft.  Shum^. crmidinfm.  Ib.  Rd« 


<       t 


\      I 


t  I 


SIMAGiO,  Ortsnamen. 


I      ■  J  ■    O  ••      .     ■'•    I 


rVaULi)  akr.  taDri(auti  lifagualetai:«),  ire;  cf. 
auch  akr.  ri,  ire  und  angs.  irnan  und  rinnaa. 

[33-] 


m 


IUli;a 


ii 


\*  i 


lUNr 


<     * 


r 


a 


JNNAN   (ran,  run),   rtntun,:  {pf^^^^b^ 
und  angels.  rinnan,  nord.  rcnna. 

Bedeutung  und  Gebrauch:^  *  ;  ;* i /  t  <t 
/liiere.  Is.  4,  3.  R  147,  7.  mmar^."  R  gl.  K. 
Ra.  emanare.  Pa.  gl.  K.  Ra.  delafyU  <»^  ^ 
getierari.  Rc  sar  gab  alaly'iVax  ist 
uu^r.  iner  z\  rinnannc  thar.  bnijioy 
th^s  bluates,  si  tuaita  sar  tnes  gua- 
tes.  0.  III.  14,  26.  thaz  drubU«j teilet 
uuolta,  bi  unsih  sterbän  scoltiä,  lon 
sines  bluatcs  rinnan  uns  BJcbiirhefi 
giuuinnan.  0.  tU.  25,  36.  saiiia  .so 
tropfo  bluotes,  rinnenti  in'erda,  ife- 
currentis  in  terram,  T.  182,  jSb^rinjieii- 
ter.o  aboy  curreati  ßtMÜne.  ,¥$.;.  HL  Sijl* 

rinnenti<ri;0|  $ecmuio,(awrd),V^AW^T* 
.  T  i  n  n  ^  n  t^e  m^o , /od^Ts^^ /va^o^.  V A«  XL  62S« 

:  rin  n a  n  t Ol,  labentia  (fim^niß).  VG.  IL  157. 

er  teta  rinnen  uUasixer  uz^c  steine. 
:  .?L  28,  8.    samo  so  ougeiu  mejr.  TiBDen 

mugin,    danne.vurjipffinga:  n^uaiftero. 

K.  1  IS,  .136»  x\siM%^%^e$(vm^^Mi^* 
dannan  rinnet  «sa^  dar  der  urspring 
ist.  N.'35,  10.  daz^^ii^/iai/Mfii/ otth^nn 
an  sina  fitiat  (lieeeeftditji Hi^  i^2l,^^.'-ab 
imo  r«n  ^epiriiu^üianciM  ih'tposiohs.  N. 
132,  2.  Tinn6nt^^nnsc^fnr  ^iesJ.'^G.  L 
,434.  runneh  fbn^-it%  furderlftil  tfSteen. 
Mcp.  rinnantiü  au gnn\' ifiJfiiM' hculo- 
rum:  Jar.  fuilftattetA,  of*^Yiw<)i  VÄ  IIL 
156W  rite6eiit«V;'^>cM&/k/irV^udi:l.  rin- 
•   nent^v  pP^fna^  fß^minaj.  PjwL  Ic 

Form  und  Flexion :  '        '  * 
Inf.   ri<in«tti^Oi-lW«i,ie*      •'-*'* 
.riirnen.  Mop.  N.  28,  »!  IW,  136. 
li  Vi«hanni»<(4äir&.efeli'e'«  b^tf;  |)1).  O. 

Bi  \%7n.  •  f  »''^»^ ^ 

(du   rinnist  Bib/Si^^   ^^       •' 1  [  iirX-I 
.  (er) 


rinnit  Pa.   fgcbort  ni  nrinnit,  de" 

serit  gl.  K.  hieber,    oder  isUrJ^k^^ 

^.  Dilti. «LvhirMii)n«&i^  .tJ?.   •rUtiil 


•  It  li  il  «I  •  1     Oi'ii 


rirt 


ifiii;  \iVi  ,':i  .iil4  :i'Miift 


I  > 


(wis)  hjrinunaies  (?),  .deserimns.  gLKj  0^ 
n a n  als pro^/. ?  cf.  hrinnitinrio 
(sie)  rinn  an  t  Is*  4^  3..  .) 

M.\     riiineat  N.  147,  7.  VG.  L.434^ 
(er)  ran.  Mop.  Nv  132,  2. 
(sie)  runnen.  Mqi. 
p.  a»  rinnenti.  T.  182,.  3. 

n.  s*  n.  rinnenta.  N.  It  3.     i 
A  s.  nt.  R.  rianentcmo.  VA.! XI 
-   rinn-enten.  N^  i,  3.  * 
;    d.  s.f.  rinnentero.  VG.  IIL  360 
n./i/.y*.?rinnaato,  laAeniia (ßiuH 

VG.  IL  157. 
'n.pLn.  rinnantiu.  Ja. 

rinnenten.  N.  148»  7. 
i/.  fi/.  rinnenten.  N.  106^  3& 
Wm.  6,  12.  Pnid.  1. 
a.p/^yi.rinnento.  Prud.  1. 
rinnenic.  Mcp.  11. 
V'pL  n.  rinnentiu.  N.  148,  .7. 
P' p'  d.  #.  runnanero.  VG.  IIL  166." 
GARIiNNAN,  goib.  garinnan,  getifttt« 
Bedeutung .  und  Gcbraucb : 
gtran,  coii  (sangtüsj.  VA;  X.'452.  g 
cimcrivH  (»angmsj.  VA.  XIL  905.  j 
[natura  fluxa  (aqnae)  in  solidum] 
Prud.  1.  caran^  coagnlavii.  \\.   i: 
runnen,  coagidatum  (c^siontla 
'  IIA,  70.  girtinnana^,  concreUie  ( 
gl^cie  et—).   VG.  L  236.   g^crii 
(nuolken)   in   uuäzertne  %i%i 
\Mcp.  ?ih  meg  iz  lobon  harko, 
yrinnit  miK.jtticrö  uuortb.  ]6.  L 
(hieher?  in  cod.  K.  steht' gin  mit.* 
mont  imo,    dar  i|id<sro   (sc^ie 
iuuero  zu  lesen)  tti^OTlö  ne  gci 
N.80, 2.  dinero  chrefte  ne,g«rj 
aia  ze  irfollenne.  N.  .^^.ISÖ^. 
Pdrm  und  Flexion» 
Inf.  gerinnen.  Bb.  5.  \    . 

(er)  karinnit  Pa. 
ki rinnit  gl.  K. 
girinnit  O.  I.  18,  4.     a 
gerinnet  N,  1HJ,.I3^  j     .   . 
(sie)  gerinncnt.  Mcp,  ..;[ 

(er)  gerinne.  N.  SO,  2. 


•  I 


& 


RAN: 


Kjm 


StQ 


<cr)  caran.  R. 

giran,  VA.  X   43^.  XIL  905.  Prad«  1. 
(sie)  geronnen«?  Bo4  &. 
|i«p.  mi;  m.  giraniiefier.  A.  * 

M.p.nu  (unfern.?)  gironnana^  o&naretaa 

(zonae).  VG.  I.  236. 
ist  kerunnen.  N.  118|  70* 
ANARIINNAN,  anriunen. 
(die  xahere  in  anerunnca.  D.  111.107.) 

LNTRINNAN«  entrinnen  (cf.  TRAN/* 

Bedeutung  und  Gebrauch:  ^ 

ne  laz  sie  indrinnen.  N.  68,  2&  uuanda 
ouh  demo  mittetagigin  tiefele'  ge- 
"     Duoge  indrinnen  ne  m  ah  ton.  M.  90,6. 
uuata  magih  indrinnen  dinero  abol- 
gi.  N.  138,  7.    allen  saldon  ze  holz 
se  indrinnenne.  Syl.    intrinnit  (qui 
$e)  lapsuM  fuerit*  Ms.    der  dar  uz  ind- 
rinnet  N.  123, 7.  intran^^i^o^V.  Prud.  1. 
indraii,  abiit.  N.  70,  3.    endran,  pro^ 
Jjigit.Sh  demo  seile  intdran.N.118,61. 
zintrinnane,    aposiatart.   Mor.    inrin- 
i^i^^)«  gcnercUur.  Sb.  (die  andern  codd. 
haben  irrinnit) 
Form  und  Flexion: 
.  /rf/*-  intrinnen.  Ps. 

\indrinnen.  M.  68,  25.  90,  6.  138,  7. 

Bo.  5. 
zintrinnane.  Mo*. 
zi  intrinninni.  Bib.  7. 
(ih)  indrinno.  N.  138,  9. 
Xer)  intrinnir.  lie;  Bib.  1.  5.  7. 

indrinnet.  Bo.  5.  N.  75,  &  123,  7. 
X  .  .  .«.inrinnit?  Sb.   (die >  andern- coJJ.  ha- 

ben  irrinnit)    .. 
(er)  in  trän.  ML  26.  Can.  la  11.  Pnid.  1. 
indran.  Bo.  5.  N.  70,  3. 
int4raii.  ^^  118,  61. 
endraH.  jfli   '  »      . 

ARRIMNÜPi,  «trinn  tn/mri,  goth/orrvÄnan. 

\r.^  »     Bedeuiniig  4hd  Gebraucht 

generari.  M.  30.  A.  gignf.  Priid«  1.  oriW. 
N.  103,  22.  extniris  H.  64,  11.  hasci. 
M.  31.  Le.  1.  2.  3.  so  ouh  uns^  sin  ge- 
nada  irriünet  N.  102^  12.  der  stril 
eriibnei  Bob  ö.'  föne  dr^n-irristient 


tempesiate^  sedüiotium.  N.  106,  24.) föne 
tribas  unde  fone-^//«9r/tior  irrinnent 
alle /i/dr^Kie/?^iiro^.'Mcp.  so  er  (chimo) 
irrinnet,  eocorieliir.  ]M.  64,  11.  dar.a  - 
nah  irren  (efi  das  lat  sd  manat)  diu 
sunna,  orius  est  soL  N.  103,  22.  licht 
ist  irrunnen  deipo  rehten,  luaorta 
est.  N.  96,  11.  errunnen  mir  fient- 
skefte  Bo.  9.  dannan  disioyVi£/#/a  er- 
'  runinen  ist  Bo.  5.  errunnan,  eruuah- 
San,  na  Ann»  eii.  Rg.  1/  sanna  istluta 
dero  naso  treffende  ze  hüofe,  dan- 
nen  ist  irrunnen  fderivatumj  subsäAno. 
N.34, 16.  irrunnamo,  egesto.  D.U. 327. 
Fömi  und  Flexion, 
(er)  arrinit  Sg.  913. 

irrinnit.  M.30.31.  Gh.  1.2.3.  Prud.  1. 

Sb.  Le.  1.  3. 
irrini^  A. 
.  irrinnet  N.  64,  lt.  96,  3.  102,  12. 
errinnet  Bo.  5. 
(sie)  irrinneiit  N.  103,  26«  106,24.  Mcp. 
(er)  irran.  N.  103,  22.  D.  IL  351. 
(sie)  errunnen.  Bo.  5. 
imp.  irrin.  N.  79,  2, 
p.  a.  n.  s.  m.  arfinnenter.  VG.  I.  438. 
n.  s. /i  errinnenta.  Bo.  5. 
o.  ^.  m.  arrinnentan.  VG.  I.  441. 
p, p.  (ist)  irrunnan.  M.  31.  Le.  1.  3.   ir« 
runnin.  Le.  2.  N.  34,  16.    irrun- 
nen.  N.  96,  11.  111,  4.  errunnan. 
D.  IL  282.  Gx.  Bg:  1.    erruAncn. 
Bo.  5.   d*  s.  m.  irrunnamo.  D.  IL 
327.    erruhnemd.  Ar.  4*    a.  pl.  f. 
errunnene.  Bo.  5. 
VZARRDNiNAN,  exorius. 
uzerrunnanen  Jes  steht  die  Abbrevia^ 
^on'rttittanni),  obartis  ftacrymisj. 
Mart 
OZHINNAN,'  äntttnütni  emanare. 
ättlBrinnft,  emanäti  R. 
uzrinne,  influat  (hmc  aliisj.  Gc  8«  9. 
uzrnti'tiifi  yfliixeruni  faguaej.  N.  104,41. 
UZ6ARUNNAN,  a^^d'^ronnen. 

Azkrunnemo,  egMo  (IfongtsineJ.  Frud.  1. 
(goth.  birinnan,  percurrere). 
"jlririnnit,  Mvcurri/.  gL.K.' 


517 


BAN. 


mjs. 


pitinnity  cliscit»  ctudU  Pa.  (bieber?  ia 

gl.  K., siebt  prinnitO 
FARKUNNAN,  l^errinneii   (gotb.  in  vaid^d. 
Jans  frarann,  A'i;arai«irei^rci<m^  lifidthöei 
du    tbaurftai    ni   fairrannandy   rd    6%m 

uviiKpvr<x),    .  

an  dero  (abo  tadigi)  ferrinnen  uair« 

N.  65,  6. 
alle  sundige  unde  in  dirro  moHalitaU 

ferrinncnte  gesebent«— •  M.  113,  3* 
die  ferrinnenten  mendi  dirro  uuerlte. 

N.  13(6,  1. 
FURIBUNNAN,  torUttfen,  golb.  faurrinnan. 
buuaa(.  furirinnet  (Im  Druck  stebt  furi- 

Tinnit)  ir,  quid  praeceditis?  Frg*  61. 
ZARIINNAN  (unser  |errhineti  setzt  ein  zar- 
rinn an  Torans,  mit  dessen  Bedeutung  aucb 
dieses  zarinnan  zusammen  fallt), 
zarinnit.  R.  Pa.       \     , 
zirinnit  Ka.  gl.  K.  > 
(so  daz  chorn  zerinnet  D.  III*  99.) 
ni  zirinne  herrin  föne  iuda,   non  defi* 

ciet  princeps  eoc  iuda.  Is.  8. 
(zirinan,    ruinatum.  gl.   K.    gebort  wohl 

nicht  bieber,  sondern  ist  ziriranan;  Pa. 

bat  zariranan;  s.  risan.) 
ZUORIWAN,  jurinnen,  goib.  durinna'n«, 

zuoxinne  imo  daz  celd.  Bo.  5. 
NIDAR  RINNAN,  nteberrtnneii. 
.  Qiderran  [daz  (salb)  aba  demo  bou- 

bite  nider  ran  an  8inenbart].K.132,2. 
diu  niderrinnenta   (es  stebt  niderrin- 

n^nten)  aba  (n^s.f.J.  Bo.  5. 

HINA  RÜNKAN,  ^tnriniten,  mesrtnnen. 

siu  rinnent  bina.  Org.    .. 
rinnent  bina,  pertranmbunt  (afua^J.  N. 
103,  10.^ 
ZASAJMANA  RINNAN  nndzasamana  garin* 
nan,  {ufammenrittncR. 
gerinnen  zesamin«fMii)ZM€rtf.,B«^:.5^ 
zisamane  ran,;  caiV  (fornddiae ,$qfiguisj. 

VA.  III.  30. 

zisamane  giran,  canglutinflta  ui.  Gc.l3. 

tiu  gerunnen  unde  gjeuieleii  zeaamine 

(concurrvnt)*  Bo.  5.  . 

.^zesamine  rinnende,  coeunUf  ü*  VLj^^Xi. 

'  NJÄN»  rennen/  rii^nen  mae^^ji;  <;|[i  an- 


i! 


gels.  rennaui  currerc  und  nord.  rennji 

Bedeutung  und  (Sebraueb: 
voUtare.  D.  II.  340.  Prud.  1.  faiigare  f^ 
"VA.  L  320.    cogere  .  (mella  pre$sit  ß 
VG.  IV.  140. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  rennan.  VG.  IV.  140. 
(er)  rennit  VA.  I.  320. 
(er)  randa.  D.  II.  340. 
/9.0.  rennen  tiu,  voKttmtia.  Prüd    1. 
GARENNJAN. 
coagnlare.  M/iu  Bib.  1.  2.  5.  7.  confiar 
M>*  Mx.  Bib.  1»  2.  girennenti  comfit 
(gJadios  in  vomeres).  Sb.  girenne 
vonflans  (ignisj.    girantos,  '  coa^ 
(me  siciii  caseümj.  M/i.    giranter, 
gttlaius.  Sb.  kerandez^  cotnpacium. 
67^  giranton,  recoqtmni  (enses  foi 
busj.  VA.  VII.  636. 
form  und  Flexion: 
(sie)  girennent.  Sb. 
(du)  girantos.  M^  Bib.  2. 

girantosL  Bib.  1.  5.  7. 
(er)  giranta.  M>.  Bib.  1..2. 
(sie)  giranton.  VA.  VII.  636. 
p.a*  girennenter.  MA.  12.    (in  Bib.^ 
abgekürzt:  girent) 
(girennentir.  Bib.  5.) 
gireinenter.  Sb. 
p.p.  n.s.m.  giranter. Sb. Bib.  1.8. S. 7. 

granter.  M9.  ^ 

kiranter.  Bib.  -. 
a.  «.  n.  kerandez.  Mop.  67. 
girennit  aue^dent  (confUmtur) 
Bib.  1.  2.    . 
ANARENNJAN,  ttitrenneit 

anaranda, '£r3airr«6a^  SC. 

ANTRENNJAN?  s'.  TRAN.  ■ 

ZA^taSNJAN,  Uqwr^,  tonftar0.         l..^ 
ziranta,  fx^xit» ,Uk^  Sb,  Bib.  1.  t.    et 

mV,  Bib.  7.      ^  ';,  .  ' 

soranta,  coant,  Bib.  7*  • 
.(zirante,  confiavii.  Bib.  5.) 
.   .zir^nni,. ron^  fanrumj»  Kb. .1.  Sx 
^Aireqii^n;taz,.i:a/>//aM,AL.3i.'  Le^  ] 


19 


BAN. 


Kä^ 


520 


•.\"  1- 


•  ,    I 


,^  s|^cipiHOt,ix,  cßfifltms.  Lc.  %^  ^  ,    */  i  * 
serennct   «(cerennet    Wm.  *,IL)   upi^rl 

min  sela.  \Vm.  5,  6. 
siranUTO'oasi  (nes&-i.  D«  IL 326»),  Uquifio 
rare.  Prud.  1.  D.  IL  326. 
2^MANi  GAREiNNJAN.  ,.-  /  '  ;\- 

tiMinihe  girennp,  conselaverQ^  $g^  292. 
lesamine  gerennet  uuirt   (gold  unde 
Silber).  Mcp.  -    i       '       l\\ 

sesamine  geränd^n  fd.  pL).  Mcp. 
tAN  1  Gebort  Jileher  ran,  aperta  rapina,  fnif^ 
a&^ls.  Gesetzen? 
[lirilttAN,  m-f  impuis^s. 
ä.  anaran,  impulsnm,  Gc.  8.^    .     . 
lENNÜlNGA,/.,  cKT^w. 
d.  rennangu>  airsu.\k.  VII.  478.     ^,  , 
ENNISAL  (9ltitnfe(5;  gfiacium,  ifuäii'cod- 
gulaium.  IIs. 

ENNILA,  f.,  Uv  um(auftbbrtKu^fieiit?'QC!et 
bai  fSwUlfitb  am  9)7u(^(ftdit?  . :  .^ 

reiinela^,  sasssörMn.  Tf. 
(rennele,  iäratantera.  Wft.  4(50; ) 
RENMILACHURIN.F.renniUebuTne.Mon.2. 
scussorium.   Cf.  quirn. 

[NINA.,./,  Sttitiei  aBaferfaQi  cL  nonL  renna» 

canafUr.  a|pgeIs..riD9  airsus^ 

iif,  s.  j(rinnei  canale^  Wb«  460.). 

Ajn/.  rtnnnn,  ciitor^r/4?.  Rk 

a.|i/.  rinnon,  cßtor€icias,  R.  Rb* 

WAZARRIMNA,  /..  SBAperrunte,  canalis. 

d.pl.  o.naxzarrinnon,  ca/ii|/i^.  A« 
BIMILRINNA, /.>  cataracta^cqefi. , 

n.pL  bimilrinnun,  caiaroctm  OQelL  Ja. 
lb;.Rd;  Bib.  \,  %.  ,1., 

a.ph  himjlrinnun.,  MA.  12,  Sb.  Bib.;  1.  2. 
(himilrinnin.  Bibvö*)  t 

NSA,  Flufsnamen;  hieher? 
JN9  m^f  TfoeaiM.  Em.  10.;  cL  gqlh.,rQns,  eitiv 
WS,  fluxus.  j  :     f:   ;.^   .       :       .        I 

JNS,  RUNSL  RUNSA.  RÜNST,  RUNSTL 

i.  RUNS.  ;.    '.  ...  •  '■'  ■;] 

n*  s.  r  u  n  s ,  alvet^  (flimimim).  Idu  Bfb.  2. 
trames  (aquae  immensae  de  flth- 
vioj.  Mor.  Bib.  2.  ,5,  ,  j     .-    i-     , ; 

runsi,  amnis.  VA.  V^L  659. 

ruDse^  lapsiis(fluminumJ»D*  IE 31ft 
(kann  aycb  zu  runsa  gehoreo.) 


/ 


d.  «.  ninai,  fhmme.  V G.  Ih  Hl.  flavio, 
VA.  VIL  30.  aliHso.  VA.  VL  412. 
VIL  303.  proßuvio,  VP,  4. 
'  o.  «.mtjbq«»  icionii  (fluviij.  Sb.  ptdem  (re- 
vocat  iyberinu$).  VA.  IX.  125. 
:   I    .i      i  '"^M^»   ictwn   (fluviij.    Bib.  2.    6. 
,  (Jiu^nxk  auch  XU  runsa  geboren.) 
dL/^/.runsin  (kann  auch  xu  runsa  g^hö* 
ren),  lapäbus.  D.  IL  322.  0 

2.  RUr^SA,  /.  . 

n.  's.  runsa,  alveus.  Bib.  9.  nider  solta 

iro  runsa  sin.  N.  HS,  136. 
runsah,  alveus.  Bio.  12.  (in- diesem 

cod*  ist  oft  ein  überflüssiges  h  am 

Ende  des  Worts.) 
cf.  s.  runso,  alveo.  D.  IL  319.  VA.  1X\ 

32.   vprtice.  VG.  L  481.    in' iro 

runso.  Mcp. 
£f.  #•  runsa,  nw/uifi.  Prud.  1«    in  eina 

runsa  (cho'ment  sie),    in  uimm 

atrsum.  Bo.  5. 
^./)/. runsa,  concursns.  Bo.  5. 
g. pl.  tunsöny  fluorum.  Mcp. 
i2./f/.runsAn,  atpäs*  Bo.  5. 

runson,  meatibus.  D.  IL  322. 
runsuB,  amnÜHis.  VA.  IX.  3Q.     ' 
ü.pLrunBtti  jfiuenia  (Jordanis).  Is.  6. 

3.  RÜNST,  RÜNSTI,  /. 

R.  Jt  runst,  a20€M.  VG.  L  203.  Gd.  Bib. 
1.  7.  palus.  Prud.  i.  trames.  Bib. 
1.  5.  r/tM«^.  Tr.  Hd. 
runsli,  lapsus  (fluminumj.  Prud.  L 
g.  s.  runsti,  alvei.  A. 
a.  s.  runst,  aninem.  Gd. 
1/./7/.  runstin,  lapsibus.  Prud.  1.    vadis. 
Prud.  1.       . 
URRUNS»  URRUNST,  /.,  gotb.  urruns. 
II.  ju  urruns.  Pb»      ider  Qsten,  destages 
irrunst.  Nx.  U. )  urruns,  orienseotalio. 
il.  4|».irrufliste    (ze    aineiro   urrunste), 
;/  crtuh  Bo.  5. 

R./i/.  die  urrunse,  torrentes.  Ps.  3. 
UFRUNS^  UFRUNST./,  «uf^aos,  on4s. 
n,;  «i..?(ufriiiiftf,  atius  st^is.  Wn.  1542.) 
d.  s.  (ufrunst,  oriu  (noctis).  Wn.  1542.) 
o. «.  aXrui^s,  ürtum  (soUsJ.  N.  102|  12. 
AHARUNST,  /. 


521  RAOL  RAN-i^RUN. 


^ 


.»,.  (•h«ün8t,.«lMM.  Bd.  St>  RAN?  RAT«?  (mit  langem  a  nach  iike: 
oi  (aherunst,  ofo««i.  Hd.)  Cf.  rimtn. 

WAZARRÜNST, /.  rinc.  Sb.  ... 

rt.  (wazierrunst,  nquaedmtum.  Hd.)  Ta«e.  M;  29.'  Gc.  5.  6.  j '  '*'*"'*'***'  • 

IPLOTRÜNS,  S5Itttfltt0:  «  */ «oijgwiii«»/». 

'  derit,  quod  plotruns  voctmi.  D.  I.  337.  RANjan?  (Ist  angs.  ran,  rapina  zn  verbiete 
SPUNMRÜNS,  SPÜNNIRÜNST,  /.  »•  öiii t i n,  dementem  (leonem^.  N.  iM)j  "Jl 

spnnneranst,   ptnguedo  utbtui  ventrem.  „---,^,.  «  .,., 

Bib.  6.        .  RENNjan  s,  RAN. 

scrofae.  Mon.  2.  UENO  (rheno;  rheno  est  pelliciinn ,  vd 
£punrun8|   sumen,  pinguedo  in  mamiila      focia  de  peUibns,  j^endensque  ad.unitu 
scrofae.  h.  äT'-  t^O  hält  yarro  für  ein  gaÜisches',  J 

^puxiruns  (^iiV^,  sumen,  pinguedo  immanis      Rir  ein  deutsches  Wort 
C^icJ  scrofae.  F.  1>  A  TVT 

SKEFRUNS,  f.,proeella.  Gc.  &  9,  RINNan  S.  JtiAil. 
RUNSIG,  runslig,  fliefenft.  . 

g.s.ftuns\^eto^upiemgemm(kiiiJ.yk.  iUNail  &  £ttuN. 

VI.  800. 

n.  p7.  runsige,  manantes.  Mcp.  RlN,  m.,  SÄftcltt  (SIl^)/  rAe/sM  (nord.  o.  a 

a.  pl  runstigun^  prona.  Pnid.  L  rin).    Obgleich  ich  diesen  Namen»  da  «ir 

GARUNNIDA, /.  '  .  ^ie  Form  hrin  uns  erhalten  ist,  hieher  b 

girunnida,  concretum.  D.  II.  337.  «o  will  ich  damit  doch  nicht  bestreiten, 

kirunnida,  coagula.  D.  IL  312.  jhm  HR  als  Anlaut  und  HRIN,.  tanger 

ANTRÜNNJO,  m.  [%^hiitt  (wie  das  folgende      Wurzel   zukomme,    so  däfs    er  (auch    i 

antrunnigi)  vielleicht  als  anttrunnjo  (s.  die       Flüsse  (lihren  diesen  Namen)  BegreM»  I 

.     •^    V         Tß  ATV  /         V    ^     1.  *^*5    das  lat  rÄeAiwr  spricht  vielleicht  art 

Form  m  Pa.)  XU    1  IViU-l  (q-  y.);  cf.  ab-  „r^   ^^as  *  in  rhSnus  und  i  in  rtn  sii 

trunnigi;  s.  auA  intrinnan],  profugus.  verschiedene  Verstfirkongen  des  Wmxelvol 

n.  antrunneo.  R,      \  ^  ^-^  p^j^  1   p   j,  353   jj^  ^r.  Hs. 

anttrunneo.  P-a.  I  ^  ^j^^^   ^3^ 

antruneo.  gl  K.  > ,  profugus..  ^   ^j^  p^.  ^  ^^ 

antrunno.  Ib.  Ra.  \  RINAWA  (SÄ^elnati).  RINGOWA  OÄtelr 

alrunno.  Re.        /  RINHEIM.  RINTAL  (R^efiif^aO.  On 

ANTRüNNlGIj  /.,  apostasia.  [     \  RHsOLF,  w.  p.  hieher? 
n.  antrunnigi^  apostamanu  M.  14.'^ 

BRUWNO,/(w^^,  wage  idimcht  (als  hrirünno)  RINA   (rina?),    olta.   th.  -^   Nbch    jej 

'.   hieher  zu  ziehen;  die Zusammenziehung  mü&te  Oberdeutschland  Mc  9letn^  tpfomtf. 

sehr  frühe  geschehen,  seyn  ^   da  ^scholl  das  go-  '                                                            * 

thische  brunna  hat;  auch  scheint  die  Wurzel  RONA  (oder  rono,  m. ?),/.,  9t a^nc. 

"DU  4T\r  ronen,  trunci.  Bo.  5.' 

jDlAixii  darauf  .Anspmdi  zu  macbeii;  doch 

s.  auch  birinnit  in -birinnafn;   et  «aeh  das   RUN  S.  RAN. 
:    folgende^ Wort:  ' 

VÜRIPRÜNNANI,  ymonarfo  felätiiaHs).  läq.  RUN.  —   sosa  uuir  in  uuage^^ilecc 
;^ Gehört  yielleicht  nicht  hieher.)' '  iuuiht,  der  erist^  uuieh   den  ai   i 


3  r6na.  rÖNA.  S24 

iJe..  40,  15. );  cf.  sucÜ.  -  Zu  RAN ?  **^"^^  '""^  "  ^*'*^  .^  "^  ''-*'»•"»  '- 


Gebort'  Tdiuof  dorn' dös, rat  cen  gebo  huun  basel  nod 

BERÜNEiNT,  obrumt,  in  nbli  die  aha  berii-  f      u      d   ^  o     r      c      g       ua        H       n 

nen(  sie  (min ha).  Wm.  8,  7.  iik   ger   ih   perd    elux    sigi    ti    berg  eh    man 

'    und  >6*^P         xatbcm 

DERRUNE,  oimat.  Wn.  i542.  1Ȁ^  ine  tag  odil  ar.  ase  yur  aer 

.  .  f.i  .:  j,      •  p|Ay^ .  Ijpt-oaaaqz          • 

hieher?  S.  AiUJr'^A'  .'  niAt  ra  |||.  |||||||f.  und  f|.  |||.  stimmt,  so  nimmt 

ht^A     .>fi'      '                .  ^  "                         •   •  ^-  Grimm  im    ersten  Zeichen    einen    Fehler    an^ 

Ui^^/^  SÜune;  golh.  rüna,  mprsterium,  alis.  und  au^  dem  zweiten  Zeichen  folgert  er,  daft  die 

rAniy  aogeU.  run,   UUrß^  coUqq/iJunij  jmjrsie"  Rune  ih,  worauf  j|.  |||.  hinweist,   nicht  für   k, 

-nTT  '  sondern  für  i  (im  Gegensetz  zu  1)  gilt.    Allein  ein 

wn;  nötdrikn,  litera.    Ist  Jl1.U   als  Wur  Fehler  in   |||.  Illlllli-  kann  kaum  angenommen 

werden,    da  dieselbe  Bezeichnung 


bei  anzunehmen?  werden,   da  dieselbe  Bezeichnung   auch    bei  der 

AhliUra  aoch  schon  Bei  Venant.  fott.'.  bar.  fo'gen*:«»  /«wom/io  TOrfcommt,  und  audi  die  ha- 

•         ^      •    '      '       .  ^  t  iiii.  natrima  njcbt  4,   sondern  7   (ein  leichtmosucber 

iarafrax.nas  ptngaturruna  tabellh.  p^^^,  jy^  gj  S^^^  ^  ^j^  i\t  stofnmaln^e. 

rona,  msurno.  Ra.  gl.  K.  rnna,  mystena.  R.'  der  »  oder  9  (es  .ist  im  cod.  undeollich)  Punkte 

GOLDRUN.    FRIDARÜN,  FRIDRUNA,  FRE-  hat.    Dafs  die  Rune  fb  aber  i  und  nicht  k  seyn 

DARUlNA.  HILDIRUN.  WARTRUIN.  WOLF-  soll,  scheint  durch  das  i(KV\\ß  Ronenalphabct  des- 

RUN.  SFGIRUN.   K  pr.;  hieher?  seW»«"»  Codex  widerlegt  zu  werden,   da  in  diesem 

WLÄ^NA.  Mon.  2.  a  ,  mandrogora,  »Iraun;  cf.  "y*»  .^/j  'Jl»  .«*"  Buchstabe  k  steht;  seihst  der  auf 

A««iTTitf  m.  (       1    1.    fi  /  1    r^-..-  ^  tao.  liL  bei  demselben  Zeichen  stehende  nunoiv- 

iLRUN.  ly.         •  Jauch  die  AlrauYi  (als  Gottm)  ^^^^^  cth  (ech?)  scheint  dagegen  zu  sprechen. 

rfm 'Scheidewege  hei  Hans  Sachs.  In  einem  Runenalnhabct  des  cod.  vind.  3527  wird 

\LRUN,   ALAKUjN,   ».  pr.  —   Hängt   biemit  die  Rone  ih  durc|i  i  et  h  bezeichnet    [wie  ilox 

aurinia  {zw  aliruria?)   und  aliomnä  (var.  (clux)  durch  i  et  x  und  lag  (Schreibfehler  fiir 

aliorumna,  alyrumna,  aUurimca)  zusammen?  ing,  ine  (so  steht  in  c.  s.  gaIl.2J0)duTA  n  et 

r»*  -u^  *  «.  t  j        ^1-1  R  (sollte  dieses  auf  ein  nasales  n  hindeuten? )].  Wie 

'  Ct.  aber  auch  das  nord.  ulrun.  ®      •    *       j  i  ••     i       ^u  •    i  u    •  a 

McnriMA      c       •  j   •         ^  i;  ö^ö      •       nun  i  et  x,  das  x,  so.  konnte  auch  i  et  h  eine  ß^uL 

HSRUlNAv    So -wird  in  W£/.  j.  g-fl//.  279.  eine  ^,,^^/;^  bezeichnen.    Pafs  die  Zeichen  |J|.  |||||l||. 

Geheimschrift  genannt,  die  ein  in  bestimmte '  unH   |j.  |J|.  nicKt  zu  o'iind  i  stimmen,  liegt  aber 
:  -Reihen  abgeÜiciltes  Runenalphabet  voraussetzt  — und  hiermit  fallt  zugleich  der  Beweis  fort,  dafs 

and  zuerst  die  Reihe,  in  welcher  der  zu  schrei-  die  Rune  ih  ein  i  bedeuten  müsse'—  in  der  un- 

bende  Buchstabe  ßlcht,  durch  die  erforderliche  tiAtigen  Abtheilung  des  Rime^^^^  die  wahr. 

A       1 1  1 1  •        .    ,Ti  .1        in  schemlich  nach  der  Abschr^t,  qie  Grimm  erhalten 

Anzahl  kiemer  i  fRunenzeiehen  I,  Runenna.  j^^^^   «macht  worden  ist.    Im  Codex  ist  bei  der 

inen  us),  sodann  seine  Melle  19  dieser  Reihe  Aufzeichnung  dieses  ÄTphabe.ls  auch  nicht  auf  die 

durch  die  erforderliche  Anzahl  gröfser.er  i  (()  folgende  Erklärung  der  yei'schicdehen  Geheimschrif- 

*  anzeigt.     Zum  Beispiel  ist   das   Wort  corvi  ten  Rücksicht  genommen,   fiäondeifn  das  Alphabet 

gewähU;   das  nach  der  iisruna  auT  folgende  ^^..^  Zeilen  geschrieben, 'derett^Jsie. bis  P  reicht 

« .T  .  '          u  •  u             1          11  Für  die  hier  in  Kede  stehende  Geheimscnrill  ist 

\Ve«ege6chneben  werden  soll:               ^^  3^^,  j„  g^jj^^  ^^l  .    q  ßu^j^i^bcn  abxutheilen 

I-  llllil-  lil.  Illiliil-  illill- 1.  II-  l|.  III- )  (wie  in  cod.  vind,  863  in  Zjeileo  von  je  6  Buch- 

LÄGORÜNA  heifst  in  cod.  s.  galCilO.  eine  slabeny.  wonach  ||,  «,' jj|.  b,  |J||,  c,    |||||,  d, 

Geheimschrift,  die  eben  so  das  1  (>,  lago),  ||||||.  e,   |||||||,  f,   |j|,  &  'j|^|>  h  etc.  bedea- 

wie  iisruna  das  i,  zur  Bezeichnung  der  Buch-  tct),  .W9«o;: 

stauen  verwendet.   5.  iisruna.  u     -     :      »     i,     _     ^     i- 

.     ,•  i  b.    n.    I.     g.    k.    ik  .j|.    'K,, 


* )  Da  o  und  i  in  corvi  nach  der  auf  tab.  //. 


Oh- 


t^.  b.  ..e.,   m.  X    in.  ,jU.  .;jp» 


/  M^a  o  uno  1  m  corvi  nacn  aer  aui  lau.ii.         ,.      .  a,    aa.    q,   .  z. 
{  \V.  Grimms  Werk:    über  deutsche  Runen       *^  Tilicli  dteser  Xbtheitüng  stimmen  Sie  obenau- 
«rgcstellten  Abtlieilung  des  Runenalphabets  geführten  Zeichen  vollkommen  zu  corvi. 


IL 


[34  ] 


525 


RÜNÜL 


RÜNA. 


6% 


27fl   6.  iitrufifl.  *v  v 

HAHALRUNA/  Auch  eine  in  cod.  s.  gall  27Ö. 
angeführte  Geheimschrift, .  die  durch'  schräge 
Striche  an  der  linken  und  rechten  Seite  einer 
senkrechten  Linie  die  Buchstaben  eben  so 
^ie  die  iisruna  durch  kleines  und  grofses 


< 


i  bezeichneti  £•  B.  c  durch     t  (&  iisruna). 


HELLIRUNA.  F.  Tg.  5. )  ^^„^„..-^ 
HELLIRUN.  S.I.  1.  V  ««•«'^»**«- 
HOLTZRUNA,  lamila  (lege:  lainia>  F.;  cf. 

bolzmuwa. 
SCAFTRUNI,  temi»  e.  Rd.  semissem.  Ib. 
STOFRUNA,  eine  in  cod.  s.  gaU.  270.  «nge- 

fiUirte  Geheimschrift  durch  Punkte  (stupf, 

punctum)  wie  iisruna  durch  i  z>  B.  ...*••• 

bedeutet  &    S.  iisruna. 
RÜNSTAB. 

RUNISTRANC,  hieherl 
RÜNO,  m, 

6RRÜN0,  m. 
a.  örrünun*  Sb.  )  •    i     • 

Arrunun.  Me,  Bib.  1«  ) 

KIRUNO.  Rd. )  .    j    . 

ORKIRÜNO,  m.,  auricularis.  Ib. 
GARÜNI,  n.  (alts,  giruni),  mystcrium;  goth. 
garftniy  consilium. 
o.  s.  karnniy  mysterium.  H.  20. 

chiruni,  mysteHum.  la.  3,  1-   tfrca« 
num.  "U.  %  9. 

heilac  kiruni,  archana.  1c« 

kirunni,  uicrunu  gl.  K. 
tf.  $.  chirunes.  Is«  4»  6. 
a«  $•  karuni.  H.  13. 

chiruni.  Is,  3^  3.  4,  4. 

kirunL  Ra,      I    ,acrammta. 
kuruni.  gh  K. ) 
a.pAgllr«nu.T.74,4.,  .^ 

gbirani.  Frg.  11.  P     *^ 

GARIUNA,  f. 

(g^riTne,  hrief,  sage,  dica.  Wn.  460.) 
in  girivna  (han  ih  geauudot).  Co. 


ao  in  giriunoy  ex  rntio  (peiii  eamasj. 
<    /     VA.  VUI.  395, 

in  girinno  (griu'no.  cod.  V*  V.); 
ther  kuning  uuilit  sliumo  inanana» 
eben  in  giriuno.  O«  L  19^  19. 
aprachun  sie  auur  sliumo  ioJithra- 

to  in  giriuno, 
gahero  uuorto  frag<etun  nan  harto. 
0.  I.  27,  35. 
RÜN£N,  raunen,  angels.  rünjan,  susurfmn. 
Inf.  runen  (es  steht  rimen),  nui/iZar^.  Rb. 
(er)  runet  (ratit,  pisprechot),  susurrai. 
Ic.  surrat.  gl.  K.  in  aurem  suggerii. 
Mart. 
(sie)  runetQu,  susurrabani^  Ps.  2. 
p.a.  runenti,  susurans.  Rh. 

runendo  uuider  mir  faoreo»  amut- 

rabant.  N.  40,  8. 
11.  s.  nt.  runenter,  mussans.  D.IL3d(L 
d.  s,  m.  runentemu»  musaniL  Ja. 
n^pLm.  runentCy  musitantes*  Rb. 
d.  pL  run entern,  musitaiis.  Rb. 
a.pLm.  runente,  mussiiantes  fservosj, 
Bib.  5. 
GAUFRUiNAN,  gechundan,  enodare  (quai' 
stionemj.  Gc.  4.  (hieher?) 
kauffruntin,kaparoonyd!^^ferefi/.£m.& 

BIRUNEN,  das  in:  n6h  die  4ha  beruneot 
sie  (dia  minna),  obmenL  Wm.  8,  7. 
vorkommt,  gebort  vielleicht  hiehar;  c£ 
uerrune,   obruat  Csonrnolenüa  jHgrüüOH^ 

tes).  Wn.  1542.    Cf.  RUN. 

RÜNÜNGA,  /. 
[a.  rununga,  verbvm  (misit deuiJ.Wt^i^ 

RUNARI,  ifi.^  Slaunef/  angels.  raner^,  iviBn« 

o.  s.   runari.  Rb.  Em.  29.  R  i     _     " 

runare.  L.  ) 

(d.s.  runare,  susiirrane.  Bib.  5.) 
9upL  runare,  mtisttatores»  R«  (Bib.  &) 

RÜNAZJAN,  RÜNAZÖN  (hiervon  oDser  |fa» 
|cn),  Biussiiare. 

Inf.  daz  runezon,  murmuratiamem.  K 
105,  25. 
runazzenne.  Ib.  \ 
runizzenne.  Rd. ) 


I 


i 


s£r 


ieÜN^RANGJ! 


RANG. 


588  - 


p  I 


(er)  rllnezitMf^Sb•fiikLi;i;«lWMla&ii 
'  ^vttO]iäzif.'Bik  7.        '    >  (de  humo 

(sie)  runeztun,  miUsabänt  (jpatresj.  VA* 
XI/454-'         ^ 
tuBerton,  mm^uraveruntlLifilb^  25. 

r  u  n  e  z  z  cä ta.  Bib.  1  f '«  f  «iiiß«- 
rüdzatota.  1}ib.  13.  (•' ^. ämfos 

r:;:.IUOT<IÄWJA,/,  .-./i;: 

n.  4.  runezuQga»  suiurratio.  Sg'  299. 

'      r uA ez^Qn ^o .  (^^'c^»:  p^u^tfitio^,  RB. 
J.p/.  runizuBgon.  suitiTrh.  D.  II.  318. 

RDNÄZARI,  m.  ; 

fih.^.  «Upaizari.  I^.  Bdr.       ^     :  ':I 

^unizari-,  Bib.  3.  ,   . 
runezari.  Mor. Bib.1.2.  )  s  iii^iinrp.;r 
.„    .      ,     :ranizare..Zf.  . 

a«  1.  runczare.  M^.  Bib.  L  2.  x 
runizzari.  Bib..7.         i 

n./i/.  runizara.  Bib.  6.  \  ^mti^tatß- 

runezara.  Mt).  Bib.  1.  2. )        're$9 
runizare.  Bib.  1»3.\  '  / '1 

runizari.  Ep.  P.3  >  ,  susurrones. 
runzare.  Ep.P.8. )'     ,   r    -    irAill 

^IN,  m.,  tRaift  iwolil  zu   hripap^.ab?  aiI^ 
nrsprunglicbeiD  H- Anlaut;.  ..^ 

tan,  eines  Stades   reine   (ih   stuontl  D. 
IlL  98.1 


\  w 


,  susurrone. 


f  m 


HOHEINRAIN.  RIMISTINREIN.  Ort^iuip^^ft. 
HEIiNEFANO.  .  .1- 


4    ..    •' 


-    1 


•  I    :   •  T  7  I 


AIN  (oder  raina?). 
raine,  panuli^.  Sah  1. 

ÖNl  s.  HREINI: 


t  •  ■» 


'  t« 


•  t 


.:  .1  : 


f 


INANCHÖRÄ  (?),  r^/m  /ijcifijarja^;  in^  der 
Zeitscbrirt  für  Baiern  1817  aus  einem  cod.  von 
Tcgemsee  (Anf.  des  11.  Jahrb.).  ^  Cf.  SRindlK^/ 
SRcinanf;  Slcnf/ ein  Fisdhpmea.   ^   ,.^;;V^  ; 

tANG.   Wurzel  zu  RIBMaAN^?iObgyiKdtef 


.(CedtfQh^g.'foii^üiiisati  sidi  mit  der  fson  bring 
.T«rfteutt8iHi;jS6t..aiftiii:bisw  sieb 

?.ltteigt»:  QO.  aebcadt  das  angels«  yringan  (wenn 
.vca.daSxdUid.  riii:gan  ist)  uad  bring,  die  bei- 
den AYörter  doch  auseinander  zu  halten.  (Frei- 
>.-!ltcii'4apiii<a«clk  h  und  v  mit.  einander  gewecb* 
seit  haben.)   Ist  h  .eiagescbaltet  und  die  Wurzel 

^  Jl1^\J  i  oder  N  wurzelhaft  und  G  suffigiert? 

RINGXN  (raTig,  rung),  riogetti  cf.  angels. 
vringen,  exprimere.    . 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
lahoTQve.  Bo.  5.  Or^.  luciari.  Gc.  J2.  R.  Pa. 
•gl.  K.  R|.,  BI.    riacarL  Bo.  5.    conf tigere. 
VA.  IL  417.   itduersarL.  Bo..  5i    daz  rin- 
gen Aero.tiisXellöt 9  defeßsomm  opera. 
Bo.  &.    an  demo  .x'iQge.one,  fia/a^j/rJ. 
Mcf^sö..    min  9&orn  ringet  id  minemo 
^  /ihi^rwn^.N.  .30,^10.    uüir  ringen  in  di- 
semo  mere,    quatinMr*  ho.  b.   uuanda 
./    0  oif]^}ir  ^ise  ri{tifent|i,tredia  ne   mugen 
onb'sie  (6ä^)  samciat  sin.  Org.    diu 
.;.nl|ngejatii    inisstb.elli    dejro   naturon, 
diversitas  invicem  diseorsr^.  Bo.  5.  hrin«, 
ganten,  conluctantem»  £ai*  17.    ringen- 
.     (Au^i  UiftQnte$,'(jiwin(iosJ.   VA.  IL  357. 
die  ringei^tev  .$Am:eni  pugnaatia  se- 
mina.  Mcp.    tiu  ringinl  tin  ne  uuellin 
samint  sin,  rcpugnaidia  diiuUunt.  Sy\. 
ringinten  unde  u^iderujaartigen  din- 
gen, contrariis  pel  r(Bpugnanlibus.  SyL 
Mit  zi  und7fi/.;  cing-en  (laborarej  dih  ze 

geman.onue..']^.  5^      i 
Mit  daz  uild.£:ei^/t;' ringen t,  taz  sie  riebe 

VL\xerA^f^\(^lalßßrantJ.,^o.  5.     . 
Mit  näh:  (er)  ri-agi^t.dira.  ndh.  Bo.  5. 
Mit  nmbi:<  ih  vioge  dar  umbe,  laborem. 
Bo.  5.  .^ri'ring^.umbQ  sin  ding,  r^xe* 
tur.  Bo.  5. 
Mit  mit:  rang  d^?  mite.  Bo.  &'  ringent 
mit  terOiHu.^irUe,  fto.  5.   ring^ent  mit 
arbeiten,  contra  (9sper0  MluH  gerimt. 
Bo.5.  ringent^mit  teca9»iaftiliOM.Bo.  5. 
.     Mit  samant:  der  uuig  ifstindir,  sament 
.:       fdir  aelbem^  ringest, du.  N.:  75^  4. 
Mit  widar:    uuider   gote   runge  du.   N. 
75,  4.  ubel.n(timia>.i|ibel  fpr.bt^  graok- 

[34^ 


529 


RANG. 


RING-^iUNIÜL 


sar. 


sent  mih,  iiiiidef  dliefi  fiügoiklf. 
42,  3.  nist  lint'thät:  es  bi^innevthas 
uaidar  in  (^dat  pl.J  riage.  0,  I.  1,  81.' 
•ie  rungun  uuider  mit)  debellaiani  me* 
N.  119,  7.  ^ 
Altt  gagan:  nein  unde  iah  gagen  eioan- 

deren  ringent  Org.  i  -'    . 

Mit  ingagan:  nist  in  tbeino  thinge,  tller 
Ibara  ingegin  ringe*  0.  V.' 20^  4S. 
Form  nnd  Flexion* 
Inf.  ringen.  Bo*  5. 
ringennea.  Bo.  5* 
ringenne.  Mcp. 
(ib)ringo*  N.  42,  2.  Ga  12. 
(do)  ringest.  N.  75,  4. 
(er)  ringit  R.  Pä.  Oh.  73. 
rinkit  gl.  K. 

ringat  (es  steht  rigant).  Ra. 
ring^et.  N.  30,  3.  11»,  3.  Bö;  &•  Org. 
(wir)ringeii.  Bo.  5. 
(ir)  ringet  (kann  aacb  cor/  aeynr).'  0.  V. 

16,44; 
(sie)  ringent  VA.  IL  417.  Bo.  5.  Org. 

ringint  Syl. 
(ih)  ring«*  Bo:  ^. 

(eir)  ringe.  O;  1  1,  81.  V.  20<  4%  Bo.  5. 
(wir)riiigen;  O.  IIL  26»  20. 
(it)  ringet  8.  iWiV.  •''     '    '^^    ^   •• 
(du)  rnnge.  N.  7&,  4.  ■« 

(er)  rang.  Bl.  Bo^  5. 
(sie)  rangen.  N.  119,  7. 
p.  a.  ringendo.  Bo.  5.       ' 

n.  #.y.  ringendin«  Mcp. 
ringedt'a.  Bo.  6. 
a.s.m^  hringanten.  Em;  17. 

d.  pL  ringin tftn.  Sj). 
a.p.tn.  ringen  tun.  VA.  il.  957.' 
ringent^n.  ftlep. 
ARRINGAN,  errtnflen. 
»e  irringenne«  Mcfii. 
WIDARRLNGAI«,  se^enrin^rn.  • 

noidarhrtngit  Ra.      f      '>••/  !•' 
.   uoitharrinkit  gl.  K.'l  '  ''"'^^'^^"r.^ 
sin  /imj^ifor  tuotnnde  ringet,  sin  üoillo 
ne  tu6t,  unanda  er  nviderridget    N. 
118,  3. 

RIN6A,/.,  fRinitHi  Xampf. 


I. 


:     i< 


1  , 


'.'-.>iK-»r-finga.:Mc{i.. .  -  '  1 

•A    ^  '/   '  manigfaltiu  ringi»  studia.  Sa  S.    J 

d.  s.  ringun:  in  dero  ringUB  bin  ih  «i-    . 

fro;  N.  43,  2. 
a.  $.  ring&n,  bellum.  Bd.  5. 
'  g*pLtlngono,  palaesirarum,  A*  (hidierT 

oder  ist   es  g.  pU  tob   RINGQ?  et    : 
RAMGARL) 
d/»2.r^ngon.  N.  106,  11. 

GERING,  hiciamm.  Can.  4. 
RINGO,  m.,  9{inser.  —  CT.  g.plwn  BSSGL 
GARINGO,  m.,  9t in 0er. 
'  •  n.pl.  keringon,  iyrones.  Sg.  913. 
Gehört  hieher:  \    • 

kirongon  (?),  palaettta.  Id 

RINGARI,  m.  (gilnfler),  palesirli&.  Tr. 
n.pL  ringärra^  palesiricL  Org. 

RANGARI(?)* 
g-pL  rangaro,  paUstrarum  (etwa  at  pa- 
laestritarum?  cf.  g.  pL  Von  ^INGA). 
.  Gc.  4. 

^  RANGARI,  n.  pr. 

RANG,  Xampff  fRinitn. 
RANGLEIH. 
RANGWlG. 


RING 


i 


4 

RING,  RINGI,  fing,  deritt«!  levU. 

in  ringirom,  in  levioribus  (ciäpigj.  K»  ft 
pi  rinkirom^  pro  levibui  (culpüj.  K.  4i    I 
GIRINGO.  .,  ■ 

irrekit  uns  sin  guati  allo  fbeao  daÜ, 
ouh  scono  iob  giringo,  managero Ihia- 
go.  O.  II.  14,  78.  '   '       ^ 

ÜNGIRING. 
bigondun  sie  antuuur^en  onortoirfili 
berten,  uüorton  ungiringon,  mitamo 
tbar  tho  thingon.  a  HL  18,  13. 
(iAfeiNGJAN. 
..... ) s.l  L a r ^n g i t ,  levigatur.  Gh.  3. 

n  &  RANa 


:/ 


BlNKali  nois«iäkfe& 


./  • 


m.       RUKGALLE^RENT. 


RINDA— RITNZA. 


532 


rRUNGALLE^  roneaUae,  OftsnAnteL 


t     •  I 


iUNGOSON.  Ra. 
RAMKASON.  gl.  k. 

KUNCAZI)  Ortsnamen. 


I  rancor,  invidia. 


^BANT,  m.  (ct.  ramfl;  aber  auch  rinda),  8tAQ^ 
.  \9m60,  'media  pars  sctUorum  1.  ۥ  cupula  vel 
0ra  cfypei.  F.  L.  Em.  31.  D.  IL  341  (angels. 
rand^  rond,  nord.  rönd,  cfypeus,  margo, 
ara)m  Ist  hiervon  das  mittellaL  r^nda,  capai 
iaiiei  (s»  B.  balteum  militare  cingulum  €uju$ 

eapui  renda  vocd/ur.  Tr.)  gemacht? 
rand,  umbo.  D.  II.  341. 

.    rattto,  utnbene.  VA.  IL  546. 
randiot  umbombut.  F. 

;  SAMDO(Ain.).  RAJNDWIN.  RANDWIG.  RANT- 
QUiD.  RANTWIZ.  RANTOLF.  RANTGER. 
if.  pr.  (bieber?).  RANDODIINGEN.  OrUoa- 
mep,  lüeber? 

RANTBOUC  RANTBOGO,  RANTBUCHIL. 
GABUUIRAISD.  Bib. )      .    . 
CGABOLRIND.  Rx.)  J '  "'*^* 
PIREMTIT,  parma,  Pa.  Ra.  gl.  K. 


1 


;«M 


An,  fogeili  Stec^enfc^fk sf(m;  cf.  nord.  ren ta 
(Scn(e);  foenus,  renta,  lucrum  offerre  (bangt 
ca  mit  reddere  zusammen?  cf.  das  mitlellat 
redda,  reddUus  und  rendere  (frans,  rendre)^ 
reddere  und  renda,  reata,  rendua.  rmni&A  cen- 
sus,  praesiatio. 

bigondun  sie  tho  renton  förahtelen  nnor- 

ton, 
..sie  in  thar  tho  xelitan,   uuio  sie«  firno- 

man  habetnn.  Ö.  III. SO,  87. 
^.  ni  ai  sculin  herton  thar  iro  dati  renton. 

Q.  V.  19,  9. 
BENTQ,  n.  pr.  hicib^r?: 
IRREN1H>N.    ,  . 

la^g  iat  ia  xvs^ganpei  anio  ix  quimit 

.  ;al  zisamane, 
ia  mag  man  (hob  irreüton  mit  knrzli- 

chen  iiuorton.  0.  IL  9,  74. 


r. 


RJNÖA  (cf.  RIO,  aber  aneb  RANt),  /, 
fSCinbti  cortex,  angels.  rind. 

n.  #.  rinda,  cortex.   Sg.  878.    F.  1.  2.  Bo.  5. 
Wm.  UL  7,  13. 
rinta,  cortex.  Em.  3t.  Wm.  7,  13.  n/to. 
Sg.  299.  scorüa.  Sg.  913.  suber.  Tr. 
.    (rinde,  rinte,  cortex.  Wn.  460.) 
g.  s.  rindo  (oder  ist  es  daL?  es  steht  rindo, 
cortice  Ubri  und  saph  rindo,  cortice 
libri).  D.  IL  330. 
d»  #•  rinto,  cortice.  Prud.  L  (oder  geh.?  es 
steht  cortice  libri). 
rind&n.  Mcp.  Bo.  S. 
a*  s.  rinda,  librunu  Sg.  293. 

rindu  C'icJ,  corticem.  Wm.  IL  4,  14. 
rindon.  Wm.  IIL  4,  14. 
rinton.  Wm.  L  IV.  IX.  4»  14. 
rintun  (thaz  deta  druhtin,  thaz  man 
uueiz,  tho  er  thia  krustun  firsleiz, 
thaz  man  thia  fruma  thar  gisah, 
tho  er  thia  rintun  firbrah).  0*  III. 
7,  32. 
dp/,  rintun,  libris.  Eh. 

BIRINDJAN,  decoHicare, 
pirinta,  piskinta  see,  decmücavit  tot.li. 

RIND  s.  HFUND. 
RUND-? 

ADALRUxNDA?R.pr./. 

RUNS  8.  RAN, 

RIEiNSO  (?),  feradum,  ledum  est,  quod  por-: 
iari  solet.  Pt 

RUNST  s.  RAN. 

RUNZA,  f.,  ffmmtl,  ruga.   (Cf.  RAMF, 
aber  auch  Iat.  ruga  und  mittelniederd.  ranken, 
corrugare. 
a..s.  runza,  rugam.  Rg.  2. 


m 


RER^-RÖR 


RIJBA--BAHT 


.'■\ 


runxpn,   rugapt.  6p.  P.  3«  Bib.  t3«  — 
ti^e  runznn,  ntsque  tuga^'V.  Alf  19* 

runzin,  rif^am.' £p.  P.  4. 
n.p/.  ruiizuii.  Bib.  1.  2.) 

(runzin.  Bib.  5.)   J  *    ^• 
if./>/.  ruiiziin.'Sal.  2.  4.  | 

runzin.  Sal.  1.      J '  y^ 

RU?iZIL4, /^  Dtuntel,  angels.  vrliicli  ni^a. 
R.  runzila.  Tr.         ) 

runcila'.  Mon.  2.  i  *  ^"S^' 
d.  ran,celO|  rtfga.  Sg.  292. 

RÜNZILOHT,  tuniUd)t,  ruiijlig. 
runcilobter.  Mon.  2.  \ 
runciloter.  Tr.    '        |  •  "'ff«'«'- 

.    .  .  ■    •  /  -  , 

RERan?  ist  angels.  reran,  rseran,  levare,€rU 
gere,  molirii  zu,  vergleichen?  cf.  auch,  das  fol- 
gertde  rferjan. 
ist  kareran.(c£.  lesan),  colltgitur.  Rb. 

RljRjan.  Cf.  JluO^  aucb  angels.;r2eran,  m- 
gere;  aber  auch  das  mittelhocbd.  rftren,  i.  B. 
untriuwe  (hat)  ir  sämen  uz  gei'Srei  al- 
lenthalben zuo  den  wegen,  Wahb.  T.d.  V. 
^ez  wirt  alfaie  gerSret  unsir  blfit  menge 
wis.  D.  IL  153. 

AnAR^^RIT,  v^/Jnskiuplt,  snppedit.  Eni  19. 
UMPIPIRERIT  uuirdit  C»cJ,  impetuntur  (sa- 
gittisj.  Gc.  8.  9. 

RER^D)  oder  rerjan?   cf.  angels.  rarjan,  ra- 
gire,  clamare;  auch  althd.  rartjan?     .^• 
reret   (das  dazu  gehörige  lat.  Wort  ist  nicl^t 

mehr  zu  lesen)«  Sg.  913. 
rcrentes.  Mr.  Bib.  1.  2. 
rftrentes.  Sb.  |,  balaniis  (hoedij. 

(rerintis.  Bib.  5.) 


RURA,  fSit^rr  Flobnamen  (CdLl  t/8C 
schwerlich  st  hruora). 


f  \' 


\i 


ROR  s.  RUS.  1. 

• .  ■  '  '/   ■: 

kaRORx)  conventus,    loquemina.   gl. -K.^  zu 
hrörjan? 


RÖRjan  s.  HRÖRjan. 


3 

RUOHjan  s.  HRÖRjan. 
REROUB  s.  RAUB  in  RüB.  i. 

RAURICS,  Volksnamen.  Pt  rauracL  hl 
rauraeum,  Ortsnamen  (Slttjfl  W  9^rf3] 

•  .  *  . 

RARTjan;   et  angels.  reordjlin^  toifui 
razda,  sermo;  auch  althd.  reren?  [soll 
sansk.  i'af,  sapore  perdpere  (cf.  sapor  \ 
piens  und  red  ja,  ratio  und  sermo)  tu 
chen  seyn?]. 

sih  anderes  rerten  dne  nah  imot  de/ 
B6.  5.  er  ne  ch£r  iz  undft  rirte  Vi 
nemo  an  dermo  (referatj.  Org.  frei 
ain  ze  dien  Selben  zeich^ti^en;  M 
'  plicat'ho.  S.  rertent  -iuh  ze  guoleh 
chen.  N.  146,  7.  ddra  nlih  st  sih  fo 
d«  c1i.|  taz  at  to  It'rneta.  Mcp.  1 
(muot)  inspiegeles  uuis  binarer 
ro  corporum  bilde,  reddit:  Bo.5«  wet 
suozo  hellentiu  seitsang',  tem^ 
Bo.5.  singo  g6te  den  lichamen  rer 
nkh  t&do.  N.  t2,  &       '         *  .    f'  i 

/»/.   rerten.  Bo.  5.  ■' 

(er)  rertet  Org.  Bo.  6. 

(er)  rerte.  Org. 

(er)  rarta.  Mcp.  :    , 

p.a.  rertende.  Bo.  5. 

rertando.  N.  12,  5.  •        . 

GARERTJAN. 

iinreht  kererk:^nt  (im  Druck  steht 

haft  kereften)  iuuuere  hende,  < 

nant.  N.  57, .3.    er  keterte  die 

speras,  Tnodufeiur.Mc^.  11.  melpomi 

rarta  sih  ze  dWmo  mitten  KAig< 

dulaturj.  Mcp.  19.  fine  daz^ih  eni 

.  rertet  tt  sinero  urrdnste,   nis 

fini  iunxerit  ortüni.  Bo.  5.   die  iro 

'   len  gerftrtet  tiabent  nah  ^otes 

leii.  N.  32,  1.  ihit  meisterlicKo  j 

ten  lütön,  modulatioms  dociae  tim 


36 


RART. 


RAS.  RIS. 


^  '^*-III^^47l'- getartin,  conUmperata.  Bo.  5. 
gerdrte  m^ttoda,   consonas  gesticulatuh 
Msb;  Mtp/  56.  gerirte  nah  YninÄino  aite, 
msiiMi  nöstris  moribus.   Bo*  5t    gerarte 
ze  mammeotaamemo  sange^  m  bUuh 
dim^  cotiata  cantum»  Mqi«  47. 
(er)  gerettet  Bo.  5. 
(de)  kierertent  N.  57,  3. 
(er)  kererte.  Mcp.  11. 
•    (er)  kerarta.  Mcp.  19. 
p,p.  gerertet  habent  N.  32^  1. 
gerart 

tt.  pL  m.  gerarte.  Bo.  5.  Mcp. 
n.pL  n.  gerartia.  Bo.  5.  ' 

d.  pL  gerarteo.  Mcp.  47. 
a.p/.  m.  gerarte.  Mcp.  56. 

ANTBERTJAN. 
ungerebtez  herza,  aUodea  mannea  ist, 
der  aih  iatrertet  föne  gotea  aailleo. 
M.  100,  3. 

GARERTIDA,  /. 

n*  8.  kerertada,  prommtiaiio.  Db. 

gerertida:  pronuniiatio,   das  ist  tia 

gerertida    dero  atimmo  ioh  tia 

lichameii.  Db. 
rfL/i/.gfcrertedon,  succentibus.  Mcp.  10.  — » 

in  uberahtoden  gerertedoo,  oda» 

vis  ümcturis.  Mcp.  10. 

ENTRERTEDA,  /,  intemperUs.  Ro. 
RARTA,  /.,  medulatio. 

n.  s.  r irta:  so  gnissin  rirta  dero  nume» 
rarum  festenota  iro  dengihileib, 
sodatio.  Mcp.  44. 
g.  $.  rarto,  modulationis.  Mcp.  73.  — *  dero 
himeliskun  rarto  follnnga,   ra^ 
tionis  superae  perfectio.  Mcp.  43. 
*  d.  $.  rirto,     modificatione f     modulaiiaae* 
Mcp.  11.  —  föne  dero  fögalo  rirto. 
Bo.  5. 
o.  $•  raria,  modidationem.  Mcp.—  in  alla 

rarta  gennerbet.  Bo.  5«  (59). 
a./^/«rarta,  mela.  Mcp.  75. 

F06ALRARTA, /.  nnd  fogalrart,  m.  (oder 
fogalrarti,  n.?). 

n.  s.  fogalrarta,  cormnunif  proprium  Mh 
men.  Pmd.  1. 


536 


d*  s.  fogalTärte  partiacenko,coiiv2ic^t^^/ 

osüne  parihai  Pmd.  1. 
df*/i/l  fogelrirton^  mci&m.  Mcp.  52» 
ii.;B/i  fägelrarta,  valucres  (monstrahat). 
Alcp.  7.  fögelrarta  sägentin,  Oll- 
guratis  ominiöus*  Mcp.  62. 
FOGALRARTON,  auguriari.  Ib.  Rd. 
ELIRARTER,  alienigma.  R. 
SAMARARTI,  ad/.,  hieber?  cf.  samar^  v.,  rü- 
stig!,  barbariem,  M^. 

d.  samarartemb,   barbaro  (popiäo). 
Mv.  Ps.  2.  Bib.  1.  7. 
n.pLn.  samerartiu,  corrupta  (verbaj*  Db. 
SAMARARTI,  subst. 
a.  s,  saniarartj   (samararta.   Bib.   4*  13. 
samirarta.    Bib.    11.    samax.    M^.) 
V.   rustagi,   barbariem   (sensuumj. 
Bib.  1.  6.  7.  Sb. 
RERTI6. 
mit  r£rtlgi&n  r^don,   docticanis  sensibus. 
Mcp.  50. 

RASjan  (RASfeN?).     Cf.   nord.  rasa,   wUare, 

angels.  rasa,  hrasa-,  delinquere. 

KARASENTEMU,  reo.  H.  20. 
^  BIRASET,  damnaius  est.  Zf. 

RIS«    Cf.  auch  RUS.    Ist  es  skr.  ri  mit 

S.  Cf.  auch  JLVL  L  •  Einige  der  unter  diese 
Wurzel  gebrachten  Wörter  gehören  vielleicht 
nicht  hieber;  sollte  dagegen  auch  hris  nicht 
hris,  sondern  ris  seyn  und  hieher  gehörend 

RiSAN  (reis,  rir)  (hiervon  auch  unser  rie» 
fein?),  alts.  risan,  nord.  risa,  surgere  (an> 
gels.  reosan  und  hreosan,  decidere,  ruere 

gehört  vielleicht  der  Wurzel  Jli.|JÖ  an), 
cf  goth.  urreisan,  surgere,  angels.  arifian, 
surgere  nnd  althochd.  arrisan,  corrnere, 
cadere  und  anch  surgere;  dagegen  golh.  us- 
hrisjan,  afhrisjan,  excuiere,  und  alts.  hri« 
sian  beben  (hrisid  ertha.  Hei.  131.).  ertha 
biüoda.  hrisidun  thia  hohun  bcrgos. 
HeL  168.  Angels.  reran,  rseran  bedeutet 
levare,  erigere  [gehurt  dieses  angels.  Wor 
und  anch  das  ahd.  rftrjan  (q.  v.)   hieher?]. 


i39 


BIS. 


Ria 


540 


•     •    *  ■ 


Jf 


.    .    ,1  .     . 


•  \'  .  .  \  .    .  •. »  .  * 


i  n 


:   Form  und  Flexion: 
Mnfm  I^irisan.  Ig.     . 

zi^kirisanoc.  Ig. 
(er)  garisit.  Gc.  4. 
...  carisit*  Pa.^  Gh.  3. 
kari Sit  Gc.  4.  8.  Pn. 

•    >  •  •  « 

kiri&it  K.  11.  gl.  K. 
.       kerisiL  K.  3.  5.  6. 

geriscL  N.  24»  7.  44,  12.  fio.  5. 

krisit  H.  25.  r 

(fi€|t)  kariaant  Can.  9.  (Em.  1.  Iiat  kärisan)« 

k^riaent.  um.  12. 

kirisent  Can.  10.    .      . 
(er)  ^riae.  JN.  9,  21,  ; 

igiriai.  Mos.) 
(aie)  gerisei).  IN.  95,  8. 
(er).Ghirista.  Is.  5,  7. 

kerista.  Mq>.  69. 
<er^  gariali,  Frg.  47. 

geriati.  Mop. 
p*  a«  d*s.f^  garisanter.u.  Can.  9. 

garisentcTu.  £m.  5.  Can.  12. 
garisentero.  Can.  10.  ■   . 

U^K|RISANTI,  indecem.  Rb. 

GIRIST,  GIRISTJ,  f..  diguitas. 

d»  $.  geriale:  nah  tero  geriate/  pro 
dignitate.  Mcp.  6.*  ex  dignitate 
(renun  et  verborumj.  Db. 

GARISTLiH  und  garislih»  de{{em(tl^ 
giriatlih,  par.  M.  14. 
karistliih,  congruum.  Eni.  19. 
'O^'s.m.  gerialiGhen  ze  conaule,  ton» 
snlarem.  Bo.  5. 
comp,  karisllichor,  eminentlus.  Da. 
n*s.n.  geristliGhera,  dignius.  Bo.  5. 

GARIS TLlHO,  adv. 
karistlibho.  Can.  10. 12.     )|  decen- 
karistliGho.  Can. 9.  Em. 2. )     iius. 
karistlibo,  apte^  Gh.  3. 
gevisiUcho.  haudindecenter.VlcpJSO. 
ÜNGARlSTLiFI. 
unkiristlih,     absurdum,    inconve^ 

niens.  Ic. 
ungiristlih,  absurdum.  K.  65. 
ungeristliGh   ain,   indignum  esse. 

Bo.  5. 


11. 


d.pl.  zM  ungariatlihejn,  ad  nefanda 
(sacrificia).  Cao.:9.  12.       ■ 
za  ungaristlihen,   ad  nefmdß 
.   .       .  (^crißdaj.  Can.  10.  £m.  3. 
GARIST16,  digmss,  convemens* 
:geristig  ouide.rmeznnga,  digna.  Bo. 5. 
geristig  solGhemo  gehileiche,,  digna. 
.>    .  .  ■  -Mcp.  47. 

a.pLm.  gcristige  namen,  digna,  Bo.5. 
UNGARISTIG. 
ungiristic.  M.  15.  Gh.  1.  3.     •    ,, 
.       ;  :  ungii:istich.Can.iail.l3.    '»^S^'^- 
ungaristik  kauuati,  -deformis habitus. 

Epn.  14s.    : 
n.  Si  m.  ^ungirUtiger,  impar.  M.  29.  Gc. 
, ;  ^    •  1.  6.  8. 

unkeriatiker,  impar.  Gc.  2. 
KARISTIHLIHO,  decenier.  Gc.  4. 
BIS? 

oscilla,  ritaacppha,  seil,  ris,  tochun, 
padast  yG.IL3S9.  [der  Erklärer  scheint 
beide  Bedeutungen:  ©c^aufcl  und  .spoAAov 
aurgeführt  zu  haben  (cf.  rp^I/  rp^rap^r, 
fc^ocfi  ostillum,  scuia;  rp$df  ^p^elrop^/  ojciV« 
Itun  in  vocab.  iheut.  von  1482)]. 
Bis  A  (hieher?),  /.,  iheristrum.  Ha,  (riae,  flam- 

meum.  Flameolum  diminutiuum.  jßsi  hoc  in^ 

venire  et  pro  sacro  religioms  velamine  posi^ 

tum  Id.).    er.  ridila. 

S  m  .  . 

riae,  religamine.  D.  II.  344. 
RISIL  (hieher?),  v.  spenula,  crinaUs  acus. 

F.  prevenna.  F.    Cf.  ridila. 
RISI.  Pa.     .  )         .  z         ^.  , 

RISIBT.  Ra.  gl.  K.  !'  ^^^^^^^^P^ra.  ^ichcr? 

RlSIi  m.  und  RISÖ^  wi.,  JÄiefe;  gigas\  nord. 
riai;  weder  das  Angis.  noch  daa  Gotik  kennt 
dieses  Wort.   (Hieber?) 
11.  s.  riai,  cydops.  M.  33.  Ph.  % 

er  quam  so  risi  hera  in  liintioh 
kreftiger  gigant  O.  IV.  18,  61. 
riso,  Titan.  Mu  Bib.  1.  2.  f^gas.  Tr. 
N.  18,  6.  Bo.  5. 
g.  s.  risea.  VA.  III.  617. 
ii./i/.riai,  centanri.  VA.  VII.  676. 

risen.  Bo.  5.  Prud.  1. 
g.pI.Tiso,  cyclopum.  VA,  III.  569. 
d.pl,  rison«  Bo.  5. 

[35] 


541 


B£3. 


WS. 


m 


a.  ph  Hken^  gigantes.  Bö^  5. 
RIS0NBÜR6. 

Ris.  . 

NIDERRlS,  m.,  diabotus.  N.  17,  10. 
g.  niderrtsis,  dluboK.  N*  7,  15. 
d.  nidirri^iij  diäbolo.  K  7,  2.  38,  1. 
RISO.        • 

BETTIRISO,  m.,  lecio  decumbens,  cUnicus, 
päralytiäis- 

n.  s.  peterlse,  cUnicns.  Viru  232. 
n./;/.  biettiHs'oiir 

thar  siut  ouh  gizalte  bettirison 

alle, 
unmalitige  man,  thie  heilt  er  al 

sö'gizaiD.  O.  III.  14,  67. 
dote  man  irquiket,  tharirzi  mir 
^    ^        ^  es  thigget, 
•i  tharzua  sin  ouh  gizalte  beltiri- 
son  alte.  O.  V.  16,  4U. 
o.;9/.'petttrison,  paralyticos.  D.  IL  282. 
pettirisan,  paralyticos.  Rg.  1. 
ALTRISO,  silicemius.  Tr.  hieher?  in  IIs.  steht 
ALTISa 
RISAMAN,  m.,  eqtses  ^PharaeJ.  Tg.  5. 
RISÖN  (Irieher?). 
ri^ota,   minabafur   [saxnm  miJh  immane 
mAiatar  fCeniaumsJ].  VA.  X.  196. 
RlSIIiOl),  GÄRISIRÖN  (liieher?). 

girisiront^  dejiciunt,  M.  29.  Gc  1.  6. 
RI§T? 

Ist  beriiiscrist  in:   kanmias  ultromarlnas^ 

guae  vulgo  berniscrist  vocilantur.  Mab. 

611*  als  bernisc  rist  zu  nehmen? 

RIStÄ  (hieher?),/,  «Ri(!e,  mflt,  gC<nJ^*riPf, 

8(a(^6finbeif  cerUlum.  fVbffardtis  de  3Iiraciu 

lii  8.  walburgis^ 

riste,  cerilla,  tradula.  Wn.  460. 
RlSTELtA,/  (hicher?);  cf.  risil;  ist  auch 
das  Stifi  (9lfi(feri)  der  H:.nd  zu  vergleichen? 
auch  ch n  1 0  r e s t,  nmniile.  Pr.  t.  Iiieher  gchiirig? 
ristetlun.  Ma.  SU  Bib.  1.  7. 
ristclen.  Bib.  5.  i       >     ^     ?. 

ristcllin.  Bib.  5. 
ristille.  Bib.  12.  Zf. 
risteilun,  vei,  menihha,  de'xtratiola  (as^ 

siimsit).  Mv.  Bib«  1.  2. 
restilun(?),  dextrariola.  Bib.  7. 


REISA,  f.,  9t<(fe,  nbrd.  reikä'^  Her  (anck 
mittella;.  reisa,  iter  u.  expedUh  mUUarii). 
g.  thaz  datun  sie  bi  noti,  thaz  ros  ni 
krankoloti, 
ioh  iz  ni  firspurni,  so  er  thera  reisa 
bigunni.  0.  IV.  4,  20. 
d.  er  reit  in  mitte  so  gizam,   so  iz  zi 
theru  reisu  biqnani;  O.  iV.  4»  39* 
reiso,  pasi  peskön^m.  Gd.  (hieher?) 
PIREISA  (SBerrifunfl), /.  Ried.  18;' 
AEISÖN  (biehron  unser:  reifen);  iitedKisa, 
proficisci  (dagegen  rSsa,  currerey*   Ein  ihn- 
licher  Uebergang  der  BedentnngTJlNi/Ecijd  in 
disponere  zeigt  sidi  auch  in  reltt.-     * 
tho  druhtin  uuolta'reisön,'  sin  selbes 

riches  uuison.  O.  V.  16,.  1. 
zit  uuard  tho  gireisdt,   thaz  er  giangi 

furi  got^ 
opphoron  er  scolta  bi  thio  sine  sünta. 

O.  I.  4,  11. 
iz  allez  uuerde   rehto   gereisöt,   rteU 
'     fieri  amcia.  Bo.  5. 
daz  &l(ez  teisohta,  dispanentem*  Mcp.  44 
giuuisso  so  ih  thir  zellu,   tbto  uuerk 

bisihit  si  ellu, 
si  it  ällaz  gote  reisot  ioh  sincn  io  gi- 

zeigot  O.  IV.  29,  26. 
so  reisAi  iz  alles  kot  pezest,' i<a  r^ej}- 

iitne  reguntur;  Bo.  5. 
FUREREISAN,  praecurrere.  Mcp. 
REISUJNGA,/. 
0.  s.  reisunga,  praeparatio  fclbammj.  OA« 
Sal.  3.  casus.  AI.  19.  condiiio.  Can.  IL 
ardo.  Bo.  3. 
reisunia,  inachinaiio,  Bib*  7. 
a.p/. rcisunga,  machinas  (saccrdoitan  Be* 
lis  deprehensasj.  Mk.  Bib»  1.  2.7.— 
vel  machunga,   mßchsnatifmes   (ejiu 
pessmasj.  Mz.  Bib.  1^  2. 
REISARI,  m.  und  REISARA,  /. 
FÜRUIEISARI,  m. 

iro  fürcreisäre  ttuare,  a/i/^vo/e/.ft1cp.60i 
FÜRIREISARÄ,  /. 

n.  ph  fürereisdra  uuAren,  praecummt. 
Mcp.  60. 
fltRETSlRA,  prowiba.  Mcp.  21.  60. 
GARE1SA>1,  /. 


I 

1 


ÜNGAREISANl, /.    ,                  ,  ühtTKElSTl,  f:,  fornitai,      :     ^ 

n.  a.  nncar ai»ni t  yiagiium.  Pa.  d.  s.  lutrei'^ti:  iq  derö  .l,(li»tre«8li  dero 

=  =       '       vnjareisnL  Pa     v    y^^  ,               .  stimm ou,e^ypcit^.^hp AI. 

ankiresni.  gl.  K.(,' ■      ^^^      '^  *\       .            föne  dero  li^tre«»;|i  dero  t/m- 

iingiri8.oi.Ka.      }    <      '^     '  ■.>.'.           ■  pahoräm,  crfpitu.  I/Up.  b6. 

d.  $.  angareisoi,  dedecora.  Gc.  4.  HLt^TRpiSTIG.                       . 

n.pl.  ungareisn i.  ^a.    j  ^  ,^.^,  n.  s.  f.  liatreitftigia  {sUy,  argiud  (hi- 

.   :      -...vilinkireisni- gLKJV   e,,  riwiite^.  V6.  I.  377.      ...  • 

MfS^MPN?;»örÄ  Ic.  (jbt.ep  TeiniapJ»?)  ,  ..  HLÖTfiElSTIGl,./.^  w«orÜa#. 

R*<JS.4S?.Jwt?r?  fit  potil.  br,i*>,  c^maoda.  „.  ,,  lutrestigi.  Sal.4.  >             . 

«10,  wittelhd.  brj.geo,  wdiw.      ,  -^    ..;     ..     lutrc8tige.Sal.  l.j  *  **"*'"'°*' 

«.  p^  reisan,  ium/o«.  J«.   .  ,•  ..  RlSi  romi»  s.  HBlS. 

.Pliü-IIREISIG  (Weher?),  iwwrw'awitrep...^' 

fig  bei  Hans  Saab«;   et  aocb  da«,  spätere  ROS  &  HROS.        . 
ttt«mralfjs).  ^  , 

d.ph  lutreisigen,  cqnont  (awbiajjye.  RQSA,  /.,  JXefe,  fwa',  angsls-rAse,  hord.  rös. 

'  "•  ^^-  '  «.  *.  rosa.  O.  V.  23,  273.  Mi.  Sb. 


.t 


lolteisigtfn,  <!attorUrfidi6M}.' y^'  .  „. pL  t6si.  Bo.  ^ 

-..,•-.    ^*  *^^*                                        '  dl»/,  röson.  Mcp. 

ttLÜTHElSTI  (KttttX                             ;  (fl!jpfcrose«.\VD.t542.) 

Iilat^eiffter,  clamosus  (in  voce).  K.  7.  lut-  ROSABLUOMO.                          '  ' 

'  rViste  süng;  canora  moduiatio.  Meß.  10.  ROSGARTO      *                         ^^ 

sO'luIreiate  uu erde  min  gebeUN.  101, 1«  ROSFARO 

80  uuirt  lutreiste  der  ia  er  uaolta  *                         ... 

«uesen  stille.  J«.  67,  35.  UtttUitr^n  ROSA,/.  (oderROSO,  m.?),  €{«^0««?  oder 

»timipa.r«.  da. lntre.su horD.N.46,6.  „1,^^^;^      ^i„  Ueberri^,  sidi iosammenschie- 

.  .    lü^reistep  suegplon.  Mcp.    l«tre.ste  ^^^^  ^^,  ^j^l,  ^„f,^  ^„^  ^^^  ^^^  ^^^^ 

...  nuaren,  ,onavema  (immu.),  ^.  82,  3.  ^  ,.  ,os«n.  fftede«  (truduntfluminaj.  VG. 

lutreiste  uaurden  aposieh  in  iro  pre-  I   q^q            - 

iftÄionir  Mcp.  75.  ^^^  influmine  crustae).  VG.  lU.  360. 

Form  und  Flexion.  . 

latrei6te«,N.  67,  35.  lOlf  1.  Mcp.  1>TTC 

n.  s.  m.  blutreister.  K.  7«  JtVUd«  1.  setze  ich' : als .  Wund  vcmi  angels. 

;   .  .;  lutrei&ter.  SaL  1.  hreosan  ( mit unorganiichem  h?).,  riKre,  gotb. 

.'  iit  «.  n^.  Intreista.  N«  82,  1«  raus,  abd.  ror,  anmdo  ..i^*  angels.  breose, 

a«  «-  «.^ifttr/eista.  PIt.46«.^    .  caducus)^  rusa,  iui##o,  «n...  S»*  ror  und  rusa. 

n.  pL  m.  lutreiste.  N«  .82,  3.  92,4.  Mu«  (kann  Ist  S  ableitend  und  die.  Wurzel  das  sanskr.  ru, 

'  i  auch  fleidonlos  s^yn).  ^    ^.        ,  TJTQ' 

d.  pl.  lAlreisten.  Mcp.  *^''^''^'    ^f-  «^^  ^^^^ 

Ist  in:  uzer  dien  ClarmsJ  scullen  sar  RUSA  (rüsa?),  RIÜSA, /.,  8{eufe.    (bt  es 

I     durh  dfe  boli  lutreiateren  stimma,  der  lieber  zu  bringen  oder  mit  skx.  rudb,  impe* 

ODinparajtiv.in  lutreisteren  anzuoebmen?  dire,  coßiclifder^  ity  vsrgWrfiW?) 

:  ÜJNHLÜrREISTI.  n.  r i  u  8  a.  Bib.  11.  13.   x , 

Do|{  si  (lira)  fore  sJacbi  ze  unlutreiste  ruisa.  BibrlO.  üb* .  i  9  ^wgustianu 

ne  si;Al9.              ,  .          •     1  '  IrAssa.  Bib.  6;  .»       i)     m«     • 

[35*] 


^ 


*'. "  Y 


Rmä. 


■  n 


iffÖfi, 


rvissa,  «iff^jc?;  Sah  2«    '    -•  •    • 
dl  rdsiiii.  Bib.  1. 2.  \  '    .  ,  . 

«.*»».  Bib,  7.1  "f"»'''*^ '*^- 
<7.  (rusin,  gnrgustinm.  Bib.  S.)    *   -  1' 
RIUSA,  RUSA,  Flulsnamen.  . 

RÖR,  n.  u.  RÖRA,  RÖRJA,/  (auch  rAri?), 
tRo^Xi  arundo;  g^\h.  ran«^  noid»  reyr.  C£ 
franz.  roscau.  -    '  .i    i  .  \ 

€7rfmifo.  Pr.  oi^  fig.  242/  292.  299.  Em.  23. 
F.  2.  Pa.  Ra.  L,  Tr.  gl.  K.  R.  Frg.  5.  T. 
200,  3.  calamus.  Bib.  L  2.  4.  &  6.:  i^tln. 
Mi.  Sb.  Rb.  Rd.  Ib.  canna.  Wn.  460.  L.  R. 
iccefse  diu  tier  Aes.tiktta^  iMripk^fr" 
ras  ealamu  IN^  67,  31.  rora  fon  uulnle 
.  ^iu«egita»9  anmdmem  venia,  agk^iam. 
T.  6.4|,  4.  rora.giknQaita  ni  bibrihbit, 
antndinem  qnassatam  non  confnng^*s  T. 
69,  9.  rorrium  kesc.uttta,  ctfr^Mtiioi^M^^. 
satum.  K.  64.  sarztttni'Qra  insina  ze- 
aauun,  posuerunt  arundinem  m  d^^ra 
ejus.  T.  200^  2.  intfiengup  rqi:iin,J(nti 
aluogun  sin  houbit^  aceepeputU^  qeun* 
dinem  et  percuHebant  caput  efus.  T.  200, 3. 
€cuanii«ro  rorro.  Rk 
Foun.  und  Flei(ion :. 

n.  j.  roE.  Em.  23.  Sg.  299.  F.  2.  Wn.  ^0; 
g.  s.  rores.  N.  67,  31. 
d.,  s..  raorre..  B. 

naorcu  P.a. 

•    ■     .  '.         >     ■  ■   .  * .  . 

EOia.  gl.  K.  (oder  zum  fem.?  Ux  Ra; 
steht  ruta.) 
nipL  tont:  Ib.  Rd.  -    ^  ■'■'- 

g*pLfotj^!0.  Rb.  ^ 

%  rfrra^  rd'rja. 

ik  1.  rova.  8g«  249;  2921         '     -  •- 

»opta. '  L.  Ml].  Ift.  Sb.  Bib.  1.  Ä  7. 

Pr.  lAi«       . 
hroarä.  Ra..' 


■  »j  t 


'  •  • 


-     rqrea.  Frg.  5. 
röträ.  Bib.  6. 
,     .  rote.  Bib.  4.  {et  d.  s.  Too  r 
f  o^uii.  T.  200,  ä 
rorriun.  K.  64. 
TOrran.  Btb.  1-! 
^.p^rorreono.  Rb. 
a.  pL'?  TOTti  xtn  {esaiehlcakiinjus  dab 
RORÄHI,  lt.,  fkHvidtt,  fKobv ranmtk 
».  roi^aki  vet  kertaahi,- eo tonnst- C 
jr>  Tor»heB,  ttruHdinii  (fenu);'Klb.  \ 
d.  ro&e  (FeUer  fir  TÖr»he),    £< 
»«/o.  A". 
•1tOBMOS/il«>RBAH.  OrtfflatkieB.  G«he 
-  r:  RORAlGA  AHJSSISA  biekert 


RÜS, 


.U 


I  ■ 


rorra 


.  tfc-  '■ 


f 


I  j 


raorei  Pili.  ')  -Ibts^n  diese  Föhnen 
rorre;  Bl    Y-eiiiTori  'arniebmen?  cf. 
nore<  gl«  K.^' :    >        ac^So*    • 

dL'.'^.oß.iii  ^s.  nion.it&r«'. 

o.  dt.  roM..T:  64,  6i  69r'2:.8e0,  2. 


^ 


>  2.?  Wird  dSe  Annabme  einer  fi 
Wurzd  etwa  durch  sanskr.  r&fb,  9mar 
rechtfertigt?  cf.  auch  nord.  raesta,  inu 
Oder  hat  die  Wurzel.  H  zfin.  Anlqal:? 
konnlQ  bros  hi^^be^  ^gi^luirep),.  oder  müsE 
njeninUr  .gebrachten  Worter  von  einer  1 

RU  oder  RUD  oder  RUH  abgeleitet  n 

.R*JSTiAJN;.Fft|lftt. 

/ri/;  htn&tetkj  ornare.  Pa.  gf.  K. 
(sie  rtfslen.  3;  p.  pl.  praet  Ind.:  mi 
netlen  sib  rasten. -D.  III.  5 
(da)  rustfs.  ~  thaz  thti  thili  tlrai 
gcgin  ruatts.  O;  If.  3,  31.  (ig 
centrahiert  aus  rustitis.) 
GARUSTJAN. 
(du)  girusfes  (conj.yi 

diÜtoi'd  tlraz  zi  n-oir  tfaeso 

zi*tir 
thaz'thttthrh  sogirnstes,  in 
arbuütirn  grrestes;  O.  I.  1 
p.p.  karustit,  comp/U5.  R.  redhnii 
eehruefit.  Pa.  '    ) 

kihrn^tit  Ra;  gl.  K.  | '  ^^''^ 
kihru^tit,  ;E^//^a;*Riii 
Lz'  m-liehont  sie   al*  gfrnsti 
thih  es  nualaln-stih.  Ö..I. 

"ni'p/.  kirv&te,  instrnctL  Vb.  I 

e^pl.  za  festi'karuete,  rneM 
gare,  ea:peditö$:  Hi.  R 
RÜSTi,/.  (und  I».?),  JXüfhin«; 


w 


Äua 


REIS— RAfeC' 


5^ 


>  ' 


II   M 


g.  s.  l&az  qnser  muat  sih  inende  sali- 
cbera   rnsti  ingegin  akusti.   0. 
V.  2,  6. 
d.pl{iixxis\im.  Hfld.) 
GARÜSTI,  n.,  ©erüflf. 
insirumehium.  Org.  munitiol  6i6.  1.  2.  or- 
näntehium.  Pa.  Ra.  gl.  K.  machinq.  VA. 
n.  46,  Ib.  Hb.  Rd.  ^f.  Bib.  1.'  diz  uner 1 1 
licha  gerust'e,   mathina.  Bo.  5.    ge- 
ruste^  mnchiha  (facirtorum).  Bo.  5.  gi- 
rn^ii^  pitd  (saxea),  VA.  IX.  711.    ga- 
'-'  roB.ti,  instrumenta  fldndts).  Ar.  girus  t  e, 
tormento.   VA.  XL  616.  XII.  922.    gi- 
rosti,  aplnstra.  D.    daz  ist  daz  ge. 
rüste  gnoter  lero.  Wm.  4,  4.  ist  uns 
thaz  girusti,  bronia  alafestl,  ioh  ist 
uns  belm<  ouh  ubar  tbaz  iob  uaa« 
fan  ala  uuassaz.  O.  V.  1,  15.  nirme- 
ginot  sib.,  uuizist  thaz,  thiubelli- 
porlai  lubar  tbaz,  diufeles  gtrfisti, 
.      iz  atentii  in  tbero  festi.  O.iU.  12,36. 
tbo   quaman   ostana  in   tbaz  lant, 
thie   irkantun   sunnun  farti    ster- 
rono  girusti,  tbaz  unarun  iro  listi. 
O.  I.    n\  10.    er  giang  innan  tbaz 
hus  iob  uuarf  se  alle  thanana  nz, 
.    zluttarfallaz  tbaz  girusti>  ni  uuas 
TZ  10  BO  festl  Ol  II.  11|  12. 
Form  und  Flexion:  ' 
n.  s.  girusti.  O.  III.  12,  36.  V.  1, 15.  VA. 
IL  46.  IX.  711. 
^gernste.  Bo.*  5.  Oi^.  Wni.  4,  4. 
d.  $.  giruste.  VA.  XL  616.  XIL  922. 
a.  s.  ghrusti.  0.  L  17,  10.  IL  11,  12. 

geruste.  Bo.  5. 
II.  ;9/.  kann  ancb  n.  s.  seyn: 
'     "     cahrusti'  Pa. 

kibrusti.  Ra.  gl;  K. 
kibtüsdi.  gl.  K. 
kirnsti.  Ib.  Rd* 
gfpüsti;  fy. 
d.pl.  karustinr.  Bib.  1. 
kerbsten;  Bib.  t  2. 
kinr Stern  Bib.  9. 
a.;?/.  karusti;  Rb. 
•        kirusti.  Ib.  Rb.  Rd.'RC 
girostl.  Bib.  1'.    ' 


RUSTUNGA,  /.,  StOflung. 

a^pl*  rustunga,  machinas  (deij.  Bo.  5. 

Gebort  aucb  ** 

RUSTLIH  hieher? 

rustlicber.  SaL  1.)  ;..,.«. 

toslliher.  Sd.  4.    }.*«'"«"*''"• 

REIS-  s.  RIS. 

RIUSA  s.  RUSA  in  RUS.  I. 

KUSA)  rasa,  speciis  vestis.  Mon.  2. 

ROSAMO,  iii.,raÄor.R.;  cf.  ROT,  ROTAMO, 
ROST. 

a.  rösomon,  aeruginem.  K.  64. 
Gebort  bieber  aucb 
rosmun,   lentigo.   Hs«?    In   Tr.   stebt  ro- 
scnnun. 

ROSENNA? 

rosennun,  lentigo.  Tr.;  et  unser  tHo[tf  als  Krank* 
beit;  in  Hs.  siebt  tosmun,  s.  rosamo» 

RASP-  s.  HRASP-. 
RüSPjaa   (CfHRASP.) 

GARUSPJAN. 
giruspit,  inhorruit  (aper).  VA.  X.  711. 
RUSPILHAR. 

irRESPETOD,  inphraU  gl  K.  ist  wobi  ein 
entstelltes  Wort;  in  Pa.  stebt  araerpetot  u.in 
Ra.  arpetot   Doch  cf.  aucb  rind/iarrj  scrutaru 

HAoL/)  rafc^/  nord;  rosk,  fßrtis , M^cnmui.  cf. 
aucb  nord.  ra^k,  tumultus»  rasQa,  loch  mo- 
vere. Cf.  sansk.  rieb,  ire,  aber  aucb  IIRADO. 
a.  s.  m.  rusken  (sio).  Mcp. 

resikin   (oder  reskkin?   es   ist   mit 

r  

Gebeimsolirift:  cfskkin  gescbrieben)^ 

igniium.  D;  IL  336. 
ii«/72.];n.  roscbe*  ze  fernumiste,  veloces  ad 

intellectunu  N.  28,  9. 
cowpar,: 
rascör^  ardentlus.  M.  29.  Gc  1.  4.  (S. 


549 


BISKO— RAST. 


RAST. 


5» 


c.  i*  ift.  re6<!trin.  M.  29.  Gc  6. )  ^        .._.. 
^  •         <r.    4  \  jerventHJris. 

resciran.  Gc  1.  K 

RASCO^  vivaciter.  M.  24.  Can.  10.  It 
RASCIi  /.,  alacritas. 

d.  s.  resci.  Gh.  1.    \ 

reschi.  Gb.  3.  ( ,  vigore» 

rescki.  Gh.  2. ) 

res  et,  alacrltate  (animae  suaej.  Mi}»« 

Bib.  1. 
(reske.  Bib.  6.) 
a.  s.  lesci yfervorem.  M.  29.  Gc.  1«  3.  6. 
RASCIN»  vigor. 
d.  mit  sin  selbes  roskinc,  vigens propriU 
motibus  (mens).  Bo.  5. 

RlSKO,  n,  pr. 

ROSC  s.  RASC. 

RASCAZan  (cf.  mittellat  rascare,  cumjoi  ex- 
spuere;  s.  auch  rachison). 
raskezzan,  sdntillare  (oleum  videri^,  i«  €. 

scintiüas  enütterej.  VG.  L  392. 
raskeztdi  singultabat.  Prud.  1« 

RASTjan,  RESTJAN,  rafien,  requiescere,  alts. 
restian,  angels.  restan. 
Inf.   restan,  cubitum.  A. 
(ir)  festent  (oder  conf.?  es  steht:   übe  ir 

restent,  si  dormiaiis).  N.  67,  14. 
(sie)  restent,  requiescunt.  T.  51,  2. 
(er)  resti  (stcj,  requiescat.  K.  64. 
(sie)  resten,  pauseni.  K.  22.  48. 
(er)  rasta,  sabbatizamt,  firrota.  Rd.  Ib. 
(sie)  rasteton  (rastotan.  Bib.  8.  rastoten. 

Bib.   13.)    vel  scberoton,   meridiati 

sunt  Bib.  6. 

imp.  s»  resti,  requiesce.  T.  105. 

imp.  pLte Biet j  requiescite.  T.  66,  2.  182,  7. 

Vm  a»  resteilti.  Ra.       >  _     ^i .  •     «v 

.     j-     1   w  J  f  y^neus  (bieher?) 
rcstendi.  gl.  K.  j  '  -^    . 

a.  s. /.  rasisiuinnj  f er iatüm  (pectusj* 

Prud.  1. 

GARASTJAN,  GARESTJAN. 

Inf.  kirastan,  ccssare  (novalesj.  VG.  1.71. 

(ih)  giresto,  respirabo.  Sb:  Bib.  1.  2. 

(er)  girestit  (hiar).  0.  III.  6,  32. 


chirestity  requiesdi»  h.  9^  3. 

kerestit,  requiescet.  Kp. 

(du)  girestes: 

dihto  10  thas  zi  noti  theso  {sebs 
... 

Zltl, 

thaz  ihn  thihso  girusteSf  inthera 
.    sibuntun  girestes.  0*  L  1|  50. 
(er)  gireste: 

na  ttuill  ih  thes  giflizan^  thense- 

gal  nidarlazan, 
thaz  in  thes  Stades  feste  min  rUi 
dar  nu  gireste.  Q.  .V.  35^6. 
(er)  girasteti  (girasteta.  Bib.  7«),  resph 

rasset.  Mi|;.  Bib*  1.  2. 
p.p.  kirestit  si,  pausetur.K.  8m^ 

BIRESTJAN?  ist  dieses  Wort  aus:  ' 

inpeiebat,  marta  vel  piuenk  vei  pir£st4. 
Em.  12. 
zn  folgern?  hat  der  Glossator  inpetire  für  m 
ptfflb're  genommen?  oder  ist  pirest^  statt  pi 
rcflä  gesehrieben?  oder  statt  pireista? 

INNl  RES TJAN. 
in   dhem    dhiu    chrnmha   nadra   inne- 
res tida,  requiescebat.  Is.  9,4. 

RESTI,  RESTIN^/^  Kafi,  requies  (in  Bib.  7 
13.  auch  resta,  wie  im  Alts,  rasta,  u.  resta)i 
R.  s*  restin  (siin  restin  scal  uuesan  ar« 

lihbu),  reqtäes.  I&.  9,  5« 
g.  s.  resti,  quietis.  Gc  3.  PnuL  1,  reqnieth- 
nis.  Bib.  & 
(rsest,  requietumis.  Bib.  4 ) 
resia^  reqiiietionis.  Bib.  7.  13. 
d.  s.  resti:  fon  resti  slafes,  de  dormilknt 
somniL  T.  135. 
in  resti  ligentemo,  qtdescmiL  IKIcp.8. 
ih  uuillu  hiar  gimeincn  nnas  thie 

engila  bizeineQt 
thie  sconun  iob  thie  uipizun^  thie 

in  krisles  grabe  sazun, 
thie  thar  in    resti   frono   giaamna 
so  scono.  0.  V.  8.  3. 
a.  s.  resti,  reqmem.  T.  57,. 6.  67,  9.  quiei0L 

Prud.  1.  sabbatismum^  fkk. 
n.pL  res t in,  pulpita.  Prud.  1.   : 
g.pl.  (oder  sing.?)  resto:  thiiY  nulr  ni  fa- 
ren   furdir  uz,  mit.aineo    unsili 


^ 


RASTA— ROST. 


18 to  freuvea  thdro  reito.  O.  L 

dlp/.  restin: 

ioh   ouh   man   thaz  nnestin,   tbaz 
krist  stuant  ix.ihen  restin.  0.  V. 

ioh  sie  giünisso  ouh  üuestin^  thax 
er  staant  fon  tben  restin«   0.  V* 
11,  38, 
RESTIBERG.  Ortsnamen.. 
RESTUNGA,/.,  paüsia.  Hs. 
RASTAy/l  (hieber?),  golh. rasta,  nord.röst, 
mlUare,  SS  eile.  —  In  einer  frank.  Urk.  von 
675:  Ummos  sex»  quod  homines  loa  ilüus  $iti 
dkmU  rasias  tres.  **  Cr.  raw.a. 
rasta  (raste.  Wn.  460.)f  Ici^a.  St  Hd. 

EaSxA  (rast  Bib.  4.)»  massas  (caricarumj. 
fiib.  a  la  11. 13.  (rosta  in  D.  ist  DruckfehlerO 

tSn  s.  RASrpn. 

IST- ..  RIS. 

OST  m.  (oder  7i.?),  Stoft/  alts.  rost,  angels. 
rvat,  tiord.  ryd^  it.,  lit.  rndis,yi^  aerugOfru- 

tigo;  d.  RÖT,  ROSAMO,  aber  auch  roz. 
Jan  mid  roz,  wonach  (et  nord.  ryd  und  lit 
Fudis)  rost  aus  rod,  roz  entstanden  zu  seyn 
•c&eint 

aerugo.  T.  36,  i.  M.  31.  Le.  Bib.  4  Zf.  D.  n. 
383.  350.  L.  aunigo.  Bib.  6.  rubigo.  Tr.  Ib. 
Bd.  Aid.  Ra.  gL  K.  Bib.  12.  rubigo  vel  quod 
in  segete  spicas rubeas  et  inanes  fadt,  rost, 
miltS«  H(L 
u.   rost  Ib.  Rd.  Le.  L.  Bib.  4.  6.  12.  M.  31. 
Zt  D.  IL  283.  350.  T.  36,  1.  Hd. 
rSst  Tr. 
dL  roste.  Aid. 
a.  rost  Ra.  gl  K. 
ROSTAG,  roflis. 
rosdagemo,  scabrosa.  D.  II.  338» 

Gehurt  audi 
rotogo,  scabrosa.  D.  II.  338. 
hieher? 


ROST.  ROST. 


553 


ROSTJAN,  R0ST£:N,  cf.  rozjan,  roflen,  an- 
geb.  rustjan,  aemginare. 
rostet  Mcr.  Sb.  Bib.  1.  2. ) 
rostitBib.  5.  l^a^ruginat. 

ARROSTfeN,  rojfen. 

(errostet,  aeruginat  Pt) 

ROSTAGÖN,  ROSTAGÄN,  roflen. 

(rostigote,  eruginavit.  Ep.  can.  6.) 

GAROSTAGflN,  roflen. 
girostageta,  eruginavit  (aurumj»  D. 

iRROSTAG£:N,  roflen. 
irrostageta.  Mb.  Ep.  can.  1.4.  \,  erugina^ 
irrostegeta.  Sb.  (  vit  (au- 

irrostogata.  Bib.  13.  )     rwnj. 

ROST  [BROST?  et  alls.  hrost  thes  hu- 
ses  (2>a(^)]. 
rostirin,  ediiiore  (apicej.  Pmd.  1. 

ROST,  m.  und  RÖSTA,  /.,  Slofl,  nord.  rist, 
cralicula,  sartago. 
n.  roost,  arula.  Rb. 

rdst  Mon.  2.  Bib.  9. 

rost  Sg.  292. 

rost  Wn.  232.  L.  Bib.  7.    ) ,  etfatkula. 

rohost  Wn.  863.  Bib.  1.  2. 

rest  F. 

rost,  craies.  Hd.  rogus.  Wn.  460.  Tr. 
d.  rösta.  Mo.  Bib.  1.  7. 13.  Sb.  ,.    ,. 

rosta.  A.  Bib.  5.  6.  •  craticüla. 

roste,  sar tagine.  Rb. 
rostun,  catasta.  Prud.  1. 
o.  rost,  arulam.  Rb. 
rosta,'  craiiculam.  D. 
rtistun,  sartaginem.  Rb. 
ROSTISARN. 
ROSTPHANNA. 

RÖSTJAN,  roflen/  angels.  rostan. 
Inf*  (rdstin,  torreri*  Bib.  5.) 
(ih)  rosto.  Tr.  P.  1.  2. 

roesto.  Mon.  2. 
GAROSTJAN. 
(ih)  gerosto^  confrtgo.  F.  1.  2. 
p.^.  karostil,    torridum    (corpusculum). 
H.  2L 
girostit,  yri>/iiii.  Bib.  1.  2. 


,  frico. 


553 


RUST— RAW. 


-g.cr8«tel, /riawn.  Tr. 
g.  s,m.  girostites  fisges,   auL  T. 
231,  2. 
,  -gerostet   sint   miniu    bein»    con- 

frixa.  N.  lOi,  3. 

«IROSTI,  frixttra.  A. 
ROSTÜNGA, /., /riVrwra.  Gc.  12. 

RUSTjan  s.  RUS.  2. 

-REIST  (blatreist)  s.  RIS. 

RXJSTIC)  rustiais;   ist  es  aus  dem  I^at.  aufge- 
nommen, wofür  vielleicht  auch   die  Fonn  ru- 
•atib  spricht?  cf.  aber  auch  nord.  rusti,  rusti- 
cus,  rustalegr,  agrestis. 
rustih,  rusticus.  Pa.  gl.  K. 
rusti  hertlih  (ist  es  ruslih  ertlih?),  riM/i- 

cus*  Ra. 
Tustigiu.  M.  6.  Can.  11.  )  sanc  vd  uuiniliot, 
rustiuge.  Can.  13.         )     plebejos  psa/mos» 

RUSTIGi,  RUSTAGl,  barbaries,  ruslidtäs. 
g.  rustigif  rusticitaiis.  ßib.  2. 
a.  rustigif  barbariem  {senswnn).  Mt}.  Bib. 3. 
(rustagi.  D.  istLese-  oder  Druckfehler.) 

RESTILUN,  dextrariola.  Bib.7.  (cf.  nestila 
und  ristella). 

RIOSTAR  rm.  oder  n.?J  und  RIOSTRA,  /., 

Stießer/  ^flugfc^AAr;  angcis.  reost,  dentale, 

vomer.    Cf.  rastrum. 

n.  s.  riostra,  st  Iva,  VG.  I.  174. 

riester,  denti/e,  stiva.  SU  Mon.  L.  Hs. 

(riestere,  stiva.  \Vn.  4öO.) 

n.pL  riostar.  Sal.  1. 

riester.  Mon.  2.  m     j    ^.f 

•  denttua, 

dentes  ara- 

in. 


rister.  Sal. 

rcister*  Sal.  4. 

riestra.  \Vn.  332.  Tr.  Em.  32. 

rcstera.  F. 


ROSLA,  Ortsnamen. 

RA  Wer,  ro^,  crud<ts.  ü.  II.  331.  .Gehört  diesem 


RAWA.         ; 

I  W/tfteder  Anlaut.  H?  (aiig^  hretTi  bt 
nord.  brAr);  bangt  es  mit  a^dus  zustLum 
roer   (hieher?  ein  anderer  cod-  des  Pnid 

4riuber)^  sevefus.  D.  11^.  330» 
rouuaz.  Ib.  Rd. )  • 

rouaz.  Ob.  6.     ' 
rotat  C^icJ,  coro  viva*  A* 
(roT,  crudum.  Tr.) 
rauuiui  niuuiui  recentes.  Ib.  Rd. 

RAWA,  RÖA,  RÜOWA,/.,  Öltt^f,  nor 

'  qides.  Ist  es  auf  eine  Wurzel  Jtl.  U  zu  1 
hen?  cf.  aberliL  rimti,  quiescere,  sansk. 
delectari  und  sansk.  sram  (von  welchem 
gefallen  seyn  miifste).  quiescere»   S.  auch  r 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
qnles.  'He.  reqiiies.  Bo.  5.  IL  16.  N.  83, 13. 
BlaL  requietio.  Mz.  Bib.  1.  2.  A.  rej 
M.  30.  Gh.  1.  3.  4.  pax.  N.  37,  4.  mir 
iz  slaf  unde  rauua.  N.  56,  ö.  bral 
du  unsih  in  dia  chuoli'dero  eüu 
rauuo.  N  65,  12.  uuan^a  du  habest 
sündcrlicbo  getröstet  ze  dero  tl 
N.  4,  10.  der  geselidot  si  in  räu 
habitatorem  qußctis.  Ne.  habe  g64iQ 
euuigen  rauuou.  N.  115,  ?•  nu  ira 
truhten,  föne  tode  ze  rauiion.  <N.  1 
fergib  mir  mine  sunda,  daz  !b  r 
gcüunne  in  ihihcro  consöehtia/H.  c 
an  imo  hdbo  Ih  euuiga  riuua.  ü. 
dar  suobta  ih  rauua  unde  fant  so 
N.  54,  8.  äd  perenne  cingultim,  rauüi, 
stus  vocat.  Prud.  2. 

Form  uud  Flexion: 
I?.  s.  rauua.  IL  16.  Bo.  .5.  N.  37|  4.  56, 

12.  92,  1.  124,  4.  131,  14. 
g.  s.  rauuo.  Mz.  N.  40,  4.  65,  12.  Bib.  : 

rauua.  A. 
d.  s.  rauuo.  M.  30.  Gh.  1.  3.  4.  N.  4,  10. 
rauua.  N.  IL 
rauui  (?).  Prud.  2. 
a.  s.  rauua.  Bo.  5.  ^;  4,  9.  37,  1.  38,  1 
8.  94,  12.  115,  7.  131,  5. 
roa.  MaL 

ruouun.  Wm.  5,  2.  IL 
ruouuon  (oder  ;?/.?).  Wm.  5,  2. 


jr. 


RAWA. 


ROW-rPAZ. 


556 


.^rauQOD.  Ne.  N;  115,  7..13(/8.  Bo«  5. 
rauuan.  Nc.  II.  /      ^    .  .  ;i 

ruouuon.  ^Vifif  3|  10»  I*  IV.  IX. 
rSuuoD.  Wm.  III. 
ttiounn.  WiDi  II. 
INRiWA,/,  Unruhe.  . 
a.s.  anrauua:  selben  mineo  beinen  nc 
ist^Attua  jaehein;  uuaniiaiicbam 
diii  unrauu^?  N«,  37,  4. 
d.  s.  unrauua.  Co.  ' 

O' Sp  irnraaua.  N.  40,  4.  146,  3. 
Ä/i/. unrauuon:  uuand^  iro  tut  släf  16i- 
'    tet  sie  ze  uf^l^^uuoiu  N.  3^  .6«, 
unrauun.  N.  II. 

ÖOT*AWA„/.#  ®cmiitMru&^  . 

a.  s.  muoträuua«  Mcp.  ^ 

iWOGERNO. 

IWn  ifdp 

ran,  q^detns.  Prud.  1.  (oder  ist  rau  snöst.?) 

IWÄN,  RiWÖN,  RUOVVJAN,  ^L•0^^6i\, 

rtt^cn. 

9iaef r^rr.  Mcp# -24.  reqmesccrf.  /^^  54^  ?•  a/- 
£tfr^.  Wm.  1, 7.  r^uuin ty  dcgunt.  Mcp.  63. 
daz  ih  riiauee  ia  fride.  N.  4,  9.  aiu 
(unreht)  drucchent  mihi  fqne  diu  ne 
rauuen  ib.  N.  37,  5.  uuer-räuuet  in 
.^iiqele,  ri«il4«  1«  dara  zuo  rAuuel.piin 
martyrlih  fleisc  in  dcro  gedingi  ur- 
.s(e^ndldo.  M.  J^p,  9.  ran  demo  lopc.rA- 
iiuet  er...rf^.l89;lSL:.  slaf  riuuota  mir 
dafan|ii  soporaius^  sunu  JS.  3,  6.  •  >^.i 
Foi;pi  und  Flexion.. ,    .  .  , 

/^vjr«i>pen..N..40,  4.,j84,  9,      :      ., 

;  Vi   fuouuain.  Wm.  Sy.14,.  ;   ,,         .^\ 

tcf)  ra«ttet.  N-  1.4,.5,  ,i^,  9.  Iß,  ^9^x92,  1. 

103,  32.m,\l^. : 

ruouuct  Wm.  .3,  7.     ',;.,.. 

^uolrttot.::^Vlo.  W..,,  .    ,;.,  .,., , 

(sie)  rauuejat  Wfp-:<J3./:  ...,  »   i,,  (.,i;.) 
(ih)  rauuce.  N.  4»  9f  ß4t ;7n  Wl- .  i  .^  .  \ 
,T  ;-/IWfrf0.e.:N.  IL  \^,,    IkiI    -.r,  /  .M\i:i}I 
^4^\  rt| o 9 U;e 8.  Wm.ifJ^.  :  ./  *.\ 

(fff'X  fauuota..  Nf  3,. 6.  .  ,-..;.  ,i,  .  ..j 
(s|a):raKuqt|on,  JN..^  13f  ,,  iu... ;,« 
p.  o.  a.  pl  raunenjbf..  Uci^M\l  .iirM 


GERÜOWET  bin  ih  a  pp'semtiomrVfm 

1>  16-  .17    J i 

UNGER^lIUEi:,  uifi^V///^  I414  Lijl.  '  { 


ROWer  &  RA  Wer. 


•  '     •    .        .    •     I 

.1  :      I    ■  -1 


BH^UVVjaii?  20  RAWA?        ' 

spracbun  sie  tho  zi.n^o  ^fir,  meistar,  Zel- 
len uuir  thir  uuar, 

uuir  uiioHun  uatzan  in  giuuis,  uuar  thii 

"emmizigen  biruuui's. 

ih  duan  es,  quad  er,  redina  inti  oug'in 
'miYia  selida, 

ioib  iuih  unfarholan  daa-n  allaa  mijian 
suasduam.  0.  II.  7,  17 — 20. 

sie  quamunimit  giAhrenge  in  themo  sel- 
ben g^nge^ 

ioh  mit  tberu  krcfti,  in  tbia  bürg  in  gi- 

i;ri|Ui, 

bintarquamun  alle,  tbie.biruuD  (cod.  V.  P. 

biruuan.  cod.  F.)  tbar  inne^ 
in  iiiuft  iz,   uuapiihy   ruarti  thie  selbun 

burgliuti.  0.  IV.  4,  57  —  60. 

RlUWan  s.  HRlUWan. 
RUÖWA  s.  RAWA. 

RAZs.  RÄZI,  rabidus;  cf.  nprf.  brata,  riiere^ 
rata,  ificuriosum  ferrii  ,sthci  auch  mittelhochd. 
raeze^  acfr,  feraa;.  Ist  sanskr«  krx^d,  dolore 
offligh  ^amßre  zu  -vergleichen  l 

^ec^ujtyog  und.Q^|)raiich: 
rm^^  .M.is  fer^x.^fiq^b.    trucuktitus.  Ic. 
rabula.  Aid.  3.  5.Sal.  1.  Taze^ rapqf&i/liifpij. 
T.AUL  ]i^zi% yr^d(it^.0igresj^  VG.U.  151. 
raza,  scylleos  (canes).  Efir./i-l.   dje  ebere 
.  rai^i^f.;  D.  }\\.1)l..  jt^er  razo  nemeri,  ra- 
-i^WiWP*<v.  AM.  A  r?zen,  r4/)iV2i>  (derUi- 
busj.  Mart  ,  .    /  *  .     \  ' 

Fora»  tm^Pj^Jw.:  .  .  :.  n 

razo.  Ald4:4;  ... 

n.pl.n.  raziu.  VG.  IL  151.  -i 

d.ph  razen.  Mart  V/ 1  \?;i/,i 

[36] 


S57 


RIZ. 


■^ .  •  - 


'RIZ. 


a./7Ü,m.  mst.  Em.  ^1. 

(razze.  O.  lil.  71.) 
RAZAHEIT,/.,  protervitäs;  Prad.  1. 
RAZWURTL 
RÄZI,  /.,  rabida  ira,  Do.  5.  '    '  * 

d  s.  in  razzi.  Co. 
RAZO.  RAZI.  RAZA.  RAZILI,  RAZALA.  RA- 

ZiaiN.  RAZCHIMT? 

■ 

BIZ  (golh.  und  alte.  VRIT/l"  Ist  t  Ab. 

Ieitang88u(6x? 

RlZAN  (reiz,  riz),  hieraus  linaer  rirtfen; 
geth.  und  alte,  vritan,  scribere;  oordL  rita^ 
saihere,  relta,  carpere* 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
scindere.  Prud.  1.  scribere.  M.  31.  Le.  1.  2.  4. 
5.  Prud.  1.  ris,  exara  (in  libro  tüligenter 
exara  illudj.  Sh.    in  erdu  mit  themo 
fingare  reiz.  O.  HL  17»  36.     ; 

Form  und  Flexion: 
(er)  reiz.  Prud.  1.  D.  H.  325.  0.  IH.  17,  95. 

42.  Le.  1.  2.  4.  5.  M.  31. 
imp,  fiz.  Sb.  Bib.  1.  2.  5.  7.  Mtj. 
p.a.  d.pl.  rizintnn.  Prüd.  1. 
GARIZAN,  inddere  (arboribus  amoregj.  VE. 
X.  53. 

girizes,  describes.  Gc  5. 
girizan.  Mk.  Bib.  1.  2.),  exahafäm  fin 
fgrtzzin.  Bib.  5.V  t       pnrietej. 

girizzan  nnwiTly'insenbi^ur.  VA.  L  482. 
girizona  (sicj,  seeß  fajnces).  VrasL  W 
girizzarnta  (scheint  nach  dein'läit.  Schreib- 
fehltor fürgri-itzMa)^  €^a^£»/mi,  Bib/V. 
'  UMBIRiZAN.     ■••  •^•'  -•'  •-••■'      ' --• 
i>mpirize8ti>dSM^/4fV^.  Gte'S.   *  '*    •• 
ÜNTARKlÄAN.'*    -•  ■  '   •  ^V^"-  ^•'  <' -^    ' 
80  dal  ueld  underrizcKi  tinirdft,    so 
istii>ge{ibr«izftefnf^nemit]^ct[m;brg. 
RIZJAN,  ri^eu.  /     ='   V*-'* 

rizzit,  stiipnairMiMf}  pMfL  tV»  * 
tizka,-jkspitgei^.^)Pf^       sM/Ütinit  (hmc 
ha^aj.  VA.  IX.  5^7.    levitttHangii  fwsi- 
nere  corpus J.  VA.  XII;'  '      '  ^    - 
riztun,    secuerunt  '(v^^ei  cöfffdrtf):^*V^ 
HL  444#        •'*"^  ''    •'' '  .'JAfi-i  .i\.i\    X 

GARIZJAN.       "        •'^^»'  •^-^«■«  -H  - 

r  ö;,  j 


i.  • 


girizta,  perstrUutii.  VA.  X.  344  1 
kerizzini^ y  perstringms.  D.  II.  3^ 
RIZZÖN. 
r izzö in j  pupugerat  Prud.  1. « 
GARIZZON. 

gerizzot    uuerdent    (buohslabi 
kriffele).  Bo.  5. 
REZZON  (?). 
rezzondo  mit   adamantinero  uu; 
iihpressione  adamofitlni  coasminis*  R! 
RIZ;  nord.  rit,  scriptttra. 
n.  s.  riz,  apex,  i^a.  Em.  19.  Rf.  ^ 

Prud.  1. 
d'ph  rizin.  M^.  Sb. )  y  chararieribus 
rizzin.  D.        i  rarum). 

a.pL  Tizzif  notas.  Prud.  1.  stäcos.  Fr 
RlZA,  f.,  Sirfel,  ctrcimts. 
n*  s.  riza.  Bib.  1. 

rizza.  F.  1.  2.  Tr.  Cr.  Em.  3L  I 

D.  IL  349.  Wn.  232. 
rIzza.  Wn.  863. 
(rize.  Wn.  46a; 
d.  #.  rizun.  Mt).  Bib.  1.  2.  7.  Rh. 
rizzun.  Bib.  6. 
rizza.  Bib.  8.  13. 
rize.  Bib.  4. 
a.  s.  rizza.  Sg.  184. 
RIZO.  iRlZA.  RIZAMAN.  RIZAWIB. 
hieher?   ' 
REIZJAN,  reijfnjcf.  nord.  reita,  €»i 
Bedeultmg  und  Gebrauch:   • 
reizende  die  cfarefte  des  mootei 
vens.  Bo.  5   reizet,  exerceVCt^tram). 
reizta  ze  fehtcnney  in  cm^wkin 
iamenta  pnlsabat  Mcp.  68.    dafc  i 
cot  ze  zorne.  N.  77, 17.  si^  retzl 
^'  ztt\tnistel%^y  provacavermii,  N. 

Form  und  Flextoo: 
(er)  reizet  Bo.  5.  • 

(er)  reizla.  M.  «&.  N.  77,  17. 
(sie)  reizton.  N.  77j  il7.  S».    ■ 
p.  a.  reliendei  Bö;  &w    ' 
REIZ  JAN  auch  als  ^m^ifFV,  Wie  RiZAN; 
ist  wohl  nicht  falsebe  Sdiretbon^;  eT.  r 
und  rizari,  aber  iraefa  rezzAn  iiad  r< 
leizanten,    scfribieikibH9.^  D.    IL    39 
Pfud.  L  ale&t  riziBtüll).    ^ 


58 


REZ^  ROZ. 


BEI2J^RI,  m.f  lacfssifor  Tr.     ^7 
Auch  rcizare,  clrctäator^  PvU*  334.  (wo- 
liir  andere  omA/.  des  Prod^Tixarp  haben). 
GQTK£I2^ARL    , 
a.pL^oi  reia&akata,i»!iiar»a0iilwvNr67,8. 

GiREIZU  9 ereilt 

^^^^\  ^  rr    I  j  sediribt  cöneitatio. 
geraixe.  Tr.  ) ' 

IXZZl.Utes.  ^\.  K.  (hieherf ) 
REIZ,  ii/€w, /7«5/i;f.  iU.  (hieher?) 
REIZ,  m.,  £ini€,  linea,  noia. 

n.  s^  reisL  Mcp.  Org. 

j:«  «.  reizis.  Org. 

d.  8.  reUe.  Mcp.  49.  Org..  .  . 

a.  «.  reiz.  Mcp.  42.  Org, 

n.pl.  reiza.  Mcp. 

g.plyT^yio,  Ml].  Bib.  1.  3.  7.  Org. 

iLi;/.  reizzen. )         ^    •    t\   n   oao 
'^        .  .        ( ,  caienis.  D.  IL  323. 
.preizin.    ' 

a«j7/.  reizai^  noias.  Mcp.  57. 
REIZA./,  //Md[.  M£.  Enp.  26.  Bib.  1.  5. 
RIZARI,  «1.  (nord.  rit;iri»  scribay 

r iza r i.  Prud.  2.  D.  IL  324. )  ,  circulaior,  ma  - 

rlzzarl  Prud.  1.  )  lari. 

rizzarii  circumlator,  qui  famam  portai* 
SaL  1.  '  '     ' 


\    • 


■f 


i 


(rizziri,,arnW.  Bib.  5.) 
RIZILÖ  (?),  cursim.D. 

SZZA,  REIZZA,  <twsa<i(i^  ,<^ 

rezza.  Mon.  2.  Zf.  v         > 

■I  ... 

rezze.  Hd.  F.  2.     ( ,  coccirftm^ : 

reizza.  F4  1.  2.      )    ^ 

rezza,  cocasm.  ZU 

*e%%%^  fenicium,  toccineum.  F.  Ha.  Mcm. 

ezze.  eoccinium.  Wo.  232. 

)Z  (hiervon  unser  9lo$),  ra  Rlj/i  •     Cf. 

her  wgels.  rot) an,   nord.  rotna  ^nd  Vlhd. 
oz)an,  puirescere.    Oder  tsl  ea  hrtoz? 
.  hrdäB,  ntiMMi.  Sg.  913. 
•  loz,  üiMm^  mucte^.  Prud.  1.  2.  D.  IL  320. 

SA.  1;  L.  Eb.  M.  32.    Vomex.  Mon.  2. 

phlefima.  VP.  ^ 

rnoz^  mne»5.  SaL  4.     * 
.  In  tirOM^,  mrmmtf;  Eitt.  IS.     ^^ 


.( 


ROZ— RLZ. 

,RO^G  (ro^ig),  muatlemtui. 
-m^s-m.  ro&ziger.  SaL  2.  F. 
...       ro&xeger.  D.  IL  32a  Eb* 
d.  ph  ruxigen.  D. IL. 320. 
ruzzigen.D.  IL320. 
I      .  ,  .;  ro^zegen.  Prud  1. 
.  rotzegeo.  Ü.  IL32a 
.    ;  rotegen.  Prud.  2^   * 
Gebort  rozjan  hieher? 


560 


,  mfiaJeniU 
(haribusj. 


ROZ  s.  RUZ. 

RUZian;  ci  r.ostjan  (das,  so  wie  rost,  bei  N. 
nicl^   vorkommt),   aber   auch  angels.  rotjaUi 

nord.  Totna,  piürescere,   Ist  es  mit  ROZ  zu- 

aainmen  zu  bringe^? 

min.  lichamo  ne  fulet  iioh  ne  rözzet  N. 

1«^»  10, 
Tozzti  (stall  rostet  der  andern  Denkmäler), 

aerugingt.  Bib.,7v, 
ARROZAGON?         "• 

irrozegola,.  aeruginavii;. nur  in  Bib.  7«,  die 
andern  Glossen  zu  aerugiMiVit  zeigen  das 
Verb,  arröstagen  auf. 

arROZjah  (ARROZilN?).   : 

'  ütie'i(\]e   ttrozeten.  uu'iiiB ^    ab$qu4  vitiis 
semivtäsisi  Mcp.  9. 

f 

JtvUiuf)  sansk.  rud,//^^/aas  ru,  sonore;  cf. 
auch  lat.  rudere.  Gehört  hiezu  auch'9tSpe[| 
angeb.  vroi?  : ,    - 

RIUZAN  (roz,  ruz,  rox);  cf.  angels.  reotan, 
vreotan,  crepitare,  lit  raudoti,  fap^eiUari, 
nord'ryta,  grifonir^.  ^    ;.      . 

Beden lung 'und  Gebrauch:. 
/lere,  Bö.  S.  T«  28,  3.  174,  4.  deflere.  Bo.  5. 
H  24  plangere.  T.  .64,.  12.  SOI,  t  inge^ 
mere.  Em.  29..  ia/girk,.p/ofror«.Ra«^gL  K. 
•  ': . '.  stridere._iy.  IL  339k*int9UBb  er.  tho  thaK 
tingimab,  fto  er  ia.  riasan.grsah^  thte 
liiiti'Oub  rozun  allcj^thie  quamun 
sem0  tbrnge.  O.  HL  24,^  5ä  54.  nu  ria- 
zen  «lil4nte  in  fremld^mo  lante.  O. 
L  18,  16.    marioa  tbes.  tliök:io  nir- 

[36*] 


5ei 


rü;&  y 


iRüz. 


i 


throz,  stuant  uzana  tbesj^tai^^^'tlDZ. 
O.  V.  7,  i.  -fragetti^r  »a  bäte,'  «in  si 
ruzi  thare.  O.  V.  7, 47.  qtiVm  tho  druh«  * 
iin  unser  t6araria2aiiter'.'Ö.Ilfs^24,  63. 
ao'riutit  thir  tbat  berK'i'thnruh  mi- 
chila  smerza.  Ö:  I.  15,  49.'  ruzen  fore 
ämere/Be.  5.  ni  fia^ie  itt%r  herza.  O. 
IV.  15, '3.  thie  andere  iz-ni  niazent, 
thara  after  iamer iiaz^nt.  0.  V.20,52. 
so   ungimacho   riuzisL    0.  V.    7,   20. 

Transitiv:  bemeinen.  ^"^  .  T:  .  s^\yi 
ihaz  mugun  uuir  10  riazan.  0.1.18, 11. 
ni  thurfut  ir  nan  riazan..  O«  V.  4,  48. 
so  uuer  manne  so  sih  bnaziti  ioh 
sunta  sino  riuziL  0.  I.  24,  17.  tbar  si 
then  bruoder  liobon  roz.  O.  HL 24,48. 
daz  ruzen  siu  (engen).  N.  118,  136. 
üuann  sin  oub  thaz  rnzin.  0. IV. 26,6. 
ni  riazct  ir  tbaz  minazlib.  O.  IV.26|29. 
Form  und  Flexion; 

In/,  riazan  (riazen.  cod.  F.).  0«  L  18,  11« 
IIL  24,  53.  V.  4,  4a 

fdu)  riiizist.  O.  V.  7,  20. 
riuzes^t.  Bo,  5. 

(er)  rinzit  0.  L  15,  4a  24,  17.  lU.  1,  18. 

(w)  riazen.  O.  I.  IS,  16. 

(ir)  rioi^t.  T.  23,  3.  iU,  4. 

(sie)  riazent  O.V.>aa,öS.  23,7.  (tiesent 
coA  V.  P.)      •       ■: 

(er)  riaze.  0.  IV.  15,  Z. 

(sie)  riazen  (?).  0.  V.  4,  63w 

(pi),raoz.  R^. 
roz.  gt.'  tC. 

(er)  r«iz.  Bo.  5.  O.  III.  24,  48;  Y.  'T,  1:^ 
raoz;  Eni.  29.  •  ■'     '  "       '  •  •* 

(ir)- rnzot  T.  64,  19i      , 

(sie)  razun.  0.  I.  20,  9.  lü.  24;  54/ 

raszön.  T.  201,  1. 

rose«.  K. 'IIS,  136.  6^  &  ^, 

(e»)  ru*i;  O.  V.  7,  A7-     . 
'(■ie)  rasfn.  O.  IV.  96»  6.  . 
im/i.  ri  •  »et  (ti  ex  e  t  co4.  V. ).  O.  IV.  26, 29. 
p.  a.  rinisanto.  ü.  II.  339J 

n.  A.'  m.  riazaBiCT.  0.  IIl4  34;'63. 

dü^.;ci4rBientea.T.  293,4. 
GARIUZAN,'ilcitcri.:  .< 


1 ,1 .  A 


•  ■  I     •  ■ 


'I     '•. 


*       »i 


qnatHin  -äilti  loüfan  %i  tiiemü  '"^ 
'■  -  u^iidfan,^   •      ''"     -^  " 
"ibnt  81  tfi^iB'gtfHli,  sib-aata  thai 
ruzi  (girnzzi.  cod;T; F.);  0.111.24 
BfKIÜZAW,  ftf toehlt^t-    » '    " 

Inf.  biriazan.  0.  W.  :35,  2&.    i'!  '   ' 
3.  p»  pL  praef.  ind.x  fürncMn)    dej 

Prud.  1.  .  i     ^      • 

p.  p.  n.pL  m»  pit#f  aita^iyZtf/«.  VA«  Vf. 
GIRIU^INON  ist  ans  giriuzinootfe,  i 
randos,  D»  .nicUl»  W  folgern;  im  cod..  i 
giuuizinonne. . 

ROZ,  ßetus.    Cf.  R02^ 
n.  hroz,  vagUus',  phralns.  Ha.- 
d.  rozze,  fletn.  te.*  1.  3. 

ROZAG,  traurid/ me^nagenlft.  ' 

d.  s.  i}.  rozagerho  imuate.    D.  IV.  3S 
.V..Ä,  41.  50. 

rozegcmo  muate.'  0.'  tL  16, 
a.  s.n,  rözagaz  rhuaLO.1. 18,41.'lie 
O.  iL  16,  12. 
d.'pl  tbzäfe'en^ttrahloii.O/V.  S^ 

RU2JAN  (und  RUZCTN);  cf.  angelsi  hWl 
sitriere  und  vreotan,  cf'epUärf/ Uf'iph 
Inf.  ruzzan.  Prüci.  1. 
ruzan.  Prud.  1,  4. 
ruzen.  Sa1.  1.  \ ,  iiMer'e» 

ruzzeo.  D.H.  311. 
ruzzin.  D.  II.  311. 
(ib)  ruzzo,  Merto.  *D.  IL  311. 
(er)  rAzit  D.  IL  378. 
ruzit  Ja.  A. 
rucit.  Prud.  2. 
rnzzet.  D. 
ruzzoL  Bib.  1. 
(er)  ruzza.  Prud.  L  \  • 

ruze.  D.  IL  314.  > ,  steriai. 
ruize.  E.      '       )  .     ;  .  J 

.:!p.a.xacei,ti.   I    ,^^^,^^  jj  If.  ^47. 
ruzzenti. )  . 

n.  s,  m.  Ist  bieher  Iqpcea,  ßfiet 
rqzente  (in  Prud.  .5.:i 
'fibet  e  das  Abk^nwogneii 
für  r,  also  xosenter). 
Prud*  .5.  zu  bringen?  .. 
II.  s.  f.  r&$oiitiiif  stridiJa.  D.  |I. 


•f 

t  ■  1 


,  itaiiiJ 


•  •• 


3 


RUZI-»RUOZh 


»-^'    •♦•-•>-'• 


#\.  •• 


SüOZ<*'BHAl&AUa 


564 


d.  $•/•  roznntero«    strldenfe  (sagiiia).  rnosza.  SaL  4» 

VA.  VIL  531.  rfiz.  Hd. 

a.  9*  n.  tnzenl(!^Zyriidentem(firoramJ.W/L  RUOZAG,  ruffi^. 

III.  561.  n^pl  TU.  rnoz^^z y  fuUginosi (laresJ.Vi\iA.h 
d.  ph  rDzinion.  Prnd.  2.  )    ^  . ,    ... 

rüzuntan.Pnid.  l.i'^'''^^''''*''"-  RUOZwiiniL 

WIDARRÜZJAN,  abhorrere. 

uaidarruzir.  Ra.          \  RUOZjan.     Ist  Hf.  rauszyti,  tVu^Iett/   zu  ycr- 

imidarruzziL  Pa.        ||  abhorrei.  gleichen?   aber  das  UO  des  deotschen  Wortfd 

n^idbarruzzit  gl.  K. )  deutet  auf  ein  wurzelhaftes  A  und.nicbt  U. 

auidbarruzzant  gl  K. )    ,       ..        .    .  ruozit,  smcitat   (ierga,   itx  ^Pfag  im  3lcfer^. 

uzzand.  Pa.    i''^''''''''''^'^^"*'  VG.  I.  97. 


Boidharru 

JZI,  Stttf e? 
nsin,  roxi.  Tr.  Hs. 

BZ,  rhadia.  Ild.;   cf.  in  pago  resi.  Ecc.  fr. 
r.  I.  670. 

roz  s.  Rüa 


ruozzit,  movii  (agros,  pflftgfy).  VG.  I.  123. 
RÜOZI.  RUOZO.  RUOZILO.  RüOZILA.  KU- 

ZILA.  ROZf LA,  n.  pr.  hieher?  cf.  RUZAR A 

MARCA. 

RUCIMIR,  n.  pr. 


REZINA^  /.  —  rczinnn,  ragenäs  (steht  un- 
ter den  Namen  (lir  Kleidungsstücke).  Em.  31. 
rOZi  Vtn^ffuligo.    (Das  UO  deutet  auf  ein 

fuaj^lhaftes  A. )  (  RHEDO.  —  ornamenta  muKebria,  qtiod  r h  e  d  o 

.  0,  moz.  Prud«  1.  2.  D.  IL  321.  Sal.  1.  2.  dicunt  l  angL  —  Ist  reiti  zu  vergleichen?) 

roaz.  Pr.  e. 

RHAETi  mm  rhaetla»  —  rhaeticae  alpes.  (deut- 
scher Wurzel?) 


rnaz.  Sg.  292.  VS.  VE.  VII.  50. 
rus.  D.  Sal.  1. 
roQSz.  Sal.  4» 
roQz.  F. 
v5  z.  Tr. 
»  #•  raoE^.  Pr.  t  m. 

ruos«.  Pr.  V.  VP.  SaL  2. 


RHEDIR  s.  RAD. 

RHAIRAUB  s.  RAUB  in  RUB. 


•  .•'-* 


I 


♦  I 


M 


stimnit  nicht  nur  mit  dem  ^X  der  übrigen  «It- 
dentschen  Di&lekte,  amidern  andi  mit  dem  tkr., 
griecb.,  hL,  lit  M  Ubercin,  a.  B.  möier,  angs« 
m6der,   nord.  m6dir,   skr.  mitri,   gr.  f^VT^Qy 

ht  mater,  lit.  ^motina  oder  £dAjjL^  $kr. 
dam,  gr.  Sa/naiv,  lat  domare*  Cf«  auch  das 
Äbleitungssuffix  M  und  das  Flexiona-M  der  1. 
p.  pl.  Einige  M  haben  sich  aus  einer  andern 
Labialis  entwickelt,  wie  in  stimna,  gotb« 
atibna,  ram,  früher  hraban,  raban;  anch  in 
machon,  \2X.  f<icer4?  [Cf.  Mmrms  und  woA. 
ftapna,  o/i^qo«  (pluviaj  und  aanak.  ^abbxa 
(wenn  dieses  ab-bhara  ist),  nnbes,  r^ultfim 
und  itaXv.  S..  auch  in.  B  und  F  den  Uebergang 
des  M  w  B.  und  F.]  Solke  hiemach  auch  mflr  i, 
clarus  mit  sansk.  bhaf,  lucere  xu  vergleichen 
aäyn?  maz  (escaj  mit  saosk.  bh^z«  ^er§  m- 
sammen  zu  stellen,  verhindert  wohl  schon  das 
lat.  mandere.  Auch  aus  W  scheinen  einige 
M  entsprungen  zu  seyn,  wie  in  marii  mar€» 
sansk.  väri,  aqua,  mieta,  sansk.  v6tana, 
mercesf  auch  in  midan,  lat.  vitare?  (cf.  in 
WAen  Wechsel  zwistfaen  W  und  M;  ist  au6h 
wonen  mit  mauere ^  (niveiv  zu  vergleichen?). 

Wo  sich  M  mit  einer  andern  Labialis  verbun- 
den  zeigt,  ist  es  oft  schwierig,  ja  unmöglich,  zu 
entscheiden,  ob  M  ursprünglich  ist  und  GrTmnüi 
Ableitungen  mit  B,  P,  F  sind  zum  Theil  nicht 
mir  unsicher,  sondern  auch  unrichtig.  Die  auf 
J/l  folgende  labialis  kann  Suffix  [oder  auch 
(vor  folgendem  t;  cf .  P  und  F)  eingeschoben] 
seyn  und  in  diesem  Falle  ist  das  vor  ihr  ste- 
hende M  entweder  ein  ursprüngliches  M  oder 
es  hat  sich  durch  den  Einfluls  der  nachfolgen- 
den labialis  aus  N  entwickelt,  wie  dieses  selbst 
in  der  Composition,  bei  un,  bei  dem  aus  ant» 
int  entstandenen  an,  in,  bei  ein,'  f  eschieht, 
z.B.  in  ummaht,  ummageta,  umpiwanlib, 


umbetrogeni,  umbihuget,  umplitb 
ambaht,  imphangen,  amphanglihei 
pballen,  imfliehen,  eimpar,  cimTal 
(ist  so.auch  scimbar  ans  scinbar  entsts 
oder  ist  es  mit  scimo  componiert?);  aadb  i 
bette  st.  Span  bette;  ja  sogar  bisweil 
Ende  eines  Worts,  wenn  ein  mit  M  anlav 
darauf  folgt,  z.  B.  thie  firnfollum  m; 
33,  4.  Oder  die  auf  M  folgende  ladioi 
radikal  nnd  M  hat  sich  eingeschoben,  wi 
N  (s.  N.)  vor  Dentalen  und  Gutturalen  ein 
[auch  schon  im  Sanskrit,  N  vor  Dentale 
Palatinen,  aber  M  vor  Labialen,  z.  B.  in  lin 
vor  lip,  stambhi  vor  stabh;  wie  knG 
sehen  (z.  B.  Aa^i|3aixi>,  oTf/ipo))  und  Latein 
(z.  B.  lamlfcte,  tumpere);  cf.  auch  a/iqn», 
mit  sanskr.  ubhau,  lit  abbu«  'winpii  n 
bere,  oi^pri  mit  enrp«;].  In  Wörtern  wiecfh 
numft,  zumft,  auch  in  timberi,daS 
den  Schriften  Notkers  vorkommt  und  mit  i 

zur  AVurzel  mJAJjL  gehört,  deren  mapi 
eben  T- Anlaut  es  wieder  aurgetiommem  1; 
nun  die  Wurzelhafügkeit  des  M  klar;  i 
umbi,  griech.  oLfiqu,  scheint  wiederom  di 
Schaltung  des  M  sich  aus  sanskr.  abhi 
geben.  Aber  wie  ist  mf  in  damf  zu  ne 
Hangt  es  mit  sanskr.  tap,  urere,  zusamm 

ist  M  eingeschaltet;  ist  es  auf  DAM,  t 
tarn  (cf.  tamas,  tenebrae)  oder  auf  c 
ßare  zu  bezieben,  so  ist  F  zugetreten; 

es  zu  DAN,  sanskr.  tan  (ext endete )y 
M  vor  Suffix  F  aus  dem  wurzelhaften 
standen;  in  den  3  letzten  Fällen  könnte 
dunst  (cf.  aber  auch  daum)  zusammen  ( 
werden,  dessen  N  vor  S  unverändert  geb 
oder  aus  M  entstanden  wäre.  Ist  atan 
sansk«  stA  oder  mit  sansk.  stabh  (und  ati 

\ 


M. 


H 


668 


meti  tu  halten?  Li  stambiton  aus  stam 
Q8  Stab  gebildet?  Gehören  waniba  und 
t  zu  Einer  Wurzel?  Ist  in  iimfan  das 
e;es€hallet?  oder  hat  es  sich  durch  den 
*s  des  F  aus  N  entwickelt,  wie  hamf  aus 
I  a  n  f ?  Aehnlidie  Frageq  bei  d  u  m  b,  I  a  m  b, 
r.  chanif,  ranift,  trumbaetc,  Cf.  auch 
Die  Sdiwierigkeit  der  Untersuchung  häuft 
och  dadurch,  dafd  M  vor  F  bisweilen  zu 
d,  wie  in  chunft-  und,  wiewohl  selten, 
anft-,  -zunft-.  Ist  finf  aus  fimt, 
imf  aus  finf  cutstanden?  Grimm  nimmt, 
li  auf  das  golN.  fimf  und  gr.  7ci^%tj  das 
!  an;  aber  das  sansk.  pancan,  lit^  penki, 
inque  entscheidet  für  das  Gegentheil  und 

dafs  das  uri»prünglicbe  N  sich  im  Deut- 
¥0r  der  lu/nulis  in  M  gewandelt  hat,  wie 
cb.  xiftxBf  fk  geblieben,  in  nevrs  aber  zu 
Orden  ist.  [  Wenn  auch  Bopp*s  Aunahme, 
ancan  mit  pam  zusammen  gesetzt  sey, 
m  von  A.  Benary  (der  pancan  aus  pa- 

herleitet)  und  Pott  (der  pancan  aus 
nd  ni-ci  entstehen  läfst)  gegebenen  Er* 
gen  des  pancan  entg^enstellt,  so  ist  auf 
Ursprung  des  pancan  bei  der  Form  des 
ben  Worts  keine  Rücksicht  zu  nehmen, 
ies  sich  nicht  erst  in  der  deutschen  Sprache 
men  gesetzt  hat,  sondern  als  ein  schon 
lites  \Vort,  eben  so  wie  das  lit.  penki, 
ifert  ist.]  S  a  n  f  t,  s  G  i  n  f  ist  wohl  Ursprung* 
imft,  scimf. 

auch  ein  Ucbergang  des  N  in  M  ohne 
s  einer  folgenden  lab.,  wie  im  Neuhochd* 
n  aus  tnrn,  früher  iurri,  anzunehmen? 
darm  mit  lit  zarna,  lat«  hernia  zusam- 
ängen?  feim  mit  saask.  phina,  spuma? 
imo,  cbimo  aci-mo,  chi-mo  oder  aua 
o,  cbin-o  oder  aus  scin-mo,  chin** 
itstaaden  (cf.  scinan  und  arcbinan)? 
er  dife  Ab«chwäehung  des  Flexioiis-M  und 
ichon  bisweilen  des  Suffixe^  m  (z*  li.  farn 
arm)  in  N  s.  Suffix  M  und  N;  auch  M 
BfzeUylbe  assimiliert  sich  einem  folgende» 
B»iii  nennan  statt  nemnan.  Selbst  tod 
nidem  M  Gndcl  skh  ein  Uebergang,  ia  N, 

ne^piluii  neben  mespilun. 


Creminirtes  M  (MM)  zeigt  sich  nur  imInUut 
(im  Golh.,  Alts.,  Angels.  und  Noird.  aach  im 
Auslaut,  z.  B.  gotb.  .und  alta.  vallim,  angels« 
vemm,  nord.  vomm)  und  nur  (cf.  L,  R,  N) 
nach  kurzen  Vokalen  (doch  auch  ptaamma.  ^ii 
auch  rümman?),  z.  B.  swimman,  b'iwemmit, 
framm'ort,  amma,  grimmer.  In  einigen 
Worlem  ist  dieses  inlautende  MM  einem  aus- 
lautenden M  (oder  auch  wurzelbaftem  MM,  wie 

ich  in  VV  ijuTlifl  angenommen  habe>  gleich; 
wie  in  swimman;  in  andern  hat  es  sich  aus 
m)  entwickelt,  wie  in  rumman  (auar&mjan), 
in  andern  aus;  mn,  wie  in  aemman  (aus 
nemnan;  oder  hat  es  neben  der  Ableitung 
namnjan  auch  eine  Ableitung  namjah  gege- 
beuj  aus  der  nemmaa  entstanden  ist),  in  an- 
dern ans  BN,  it^s  zuerst  in  MN  und  dann  in 
MM  überging  z.  B.  in  stimma  (aus  stimna, 
goth*  stibna),  in  andern  aus  MB,  wie  in 
tnmma  (aus  tnmba)  (cf.  unser  Samm  aus 
ahd.  lomb)^  in  andern  aus  DM  (oder  NM?}, 
wie  kl  mammnnti  (aus  madmunti^  ef«  aber 
auch  manmundi). 

Ein  auf  einen  Consonanten  folgendes  M  im 
In-  und  Auslftut  ist  wohl  nicht  als  wurzelhait, 
sondern  als  ableitend  anzusehen  (ef.  L,  R,  N 
und  Suffix  M);  gewöhnlich  schliefst  es  sich  nur 
nnmittelbar  an  L  mid  R  an  (z.  B.  galm,  arm), 
doch  tritt  auch  bisweilen  hier  der  Vokal  vor 
(z.  B.  galum,  aram);  seltner  tritt  M  unmit- 
telbar an  andre  Consonanten  und  nur  an  Gut- 
turalen und  Dentalen  (s.  Soilfix  M),  z.  B.  ge- 
smagmo,  adhmon  (neben  atomon)>  wabsmo 
(neben  wahsanio)*  J 

Im  Anlaut  leidet  M  nur  5  vor  sietb,  z.  B» 
amero,  smalz,  smab. 

An  anlautendes  M  sefaKefst  sich  nie  ein  an- 
derer Ccmsonant  an,  an  in-  and  auslautendes 
M  nur  ein  labialer,  z.  B. -wamba,  damf,  oder 
s  (nirr  durbb  Ausfall  eines  Vokals)^  0.  B.  am- 
aals'st  nmisala,  f^rnamst  st  fernu'mist. 

Die  auf  M  auslaufenden  Wurzeln  s.  im  Ad- 
l^ange;  cRe  im  AflKocbd*  vorfindGehen  slarkcon- 
jugierendien  perba  mit  auslautendem  M  oder  IVI 
init  folgender  talnäÜs  sifid:  nemaa^  breman. 


y 


573 


('itt'  PtfteatiUai'  und  leinlünnjgcn  'Augment- 

;PräteriUini  als  am)  bci:der  1.  Perlon  sing. 

'  und  .  in  »ciB«r  PliiralTonn -juar,  .bei   der 

1.  P«rs«n  >^.  (pruts.  i»ti._/  im  Sanskr. 

zeigt  (cF.  aacli  ijUl/^  also  von  dem  Da- 

tivsunix  M>  mit  dem,c^  Grimm  ziuammea- 

bä1t|  gani  vcracliicdcn-. 

a)  im  Singular  des  Indicat  Pnes-,  wie 
noch  in  einigten  laU  \y(Jrtem  ('tum,  in- 
gnarnji  cf,  auch  gnedu  -fii.  Es  üt  (cF. 
dassanifk.  &  statt  m£  im  Atmaaepadaro) 
im  Althd  |im  Golh.  ist  es  auiaer  in  im 
(mm),  im  Alts.,  auiscr  in  bi^m./Juoi^ 
und  der  2.  sclinacbea  Conji^tioir  (wo 
CS  aber  auch  nicht  xnebr  m  geblieben, 
sondern  in  n  abgeschwächt  ist)«  im 
Angels.,  aufscr  in  com,  beomfxam^, 
im  Nord.,.,  aulser  in  «m  (tum)  überall 
abgefallen]  bei  den  verbU  starker  nnd 
1.  achw.  Coi^  abgcwo^ren  oder  zu  N 
abgcsdiwächt  (s.  Suffix  N,  A,  U  a.O)  o.  hat 
sich,  not  in  bim  (bei  K.  Pa.  gL  K.  R. 
Ra.  Rb.  Rd>,V^<  Ib.  I«.  Fi^. .  upd  mitunter 
bei  T.),  gam  (bei  K.  R.  Ra.  gl. K.J. 
tnam,  toam,  tom  (bei  K.  C.  R.  Ra. 
Pa.  gl.  K.  V.),  Stern  (bei  Em.  ;7.,Can. 
9.  12.),  die  in  den  andern  Dermalem 
schon  bin,  gan,  tuon,  staacdersten 
lauten,  und  au&erdem  in  der  2.  und  3. 
schwachen  Conjugalion  eibalteo,  jedoch 
nur  noch  bei  Pa.  R.  Ra.  Ic.  gl.  K.  Is. 
Frg.  Em.  39.  in  abanstigom,  an^tba. 
rom,  ereom»  farwanlalom,  ladom* 
ganadigom,  betom,  chlagom,  ho- 
hom  (insultoj,  luiflom,  stechom 
(und  8uilu£eom?)  «nd  in  eieni,  pi- 
wartem,  folgem,  hlinem,  dolem, 
sagem,  pismerem;  in  den  andern 
Denkmälern  (und.audi  bisweilen  in  ei- 
nigen der  obigen,  die  M  bewahrt  haben) 
ist  m  zu  n  abgeschwiicht  (doch  findet 
sidi  anch  in  den  späten) ,  trierischen 
Glossen  die  Form  gewom),  wie  z.  B- 
in  ib  chlagon,  cren;  selten  ist  es 
ganz  abgeworfen,  wie  in  fadimo.  F. 
b)  im  SioguUr  des  Conjonktivs  praes.  zeigt 


'.  \  ^  Bs^aidiriuitilRcb.'in'eUepiiJ 
,-'\  i\  Uinem  bei  •K[y:s«iriib  ist  o».  I 
-  .:ivSewosCeB,'^ifieia«Jlen:&bi^«il 
',    Xfolektco;  cT.  dss  Anskc  «. 

>    ti^aefiadam  «Mt  am. • . 

c)idnt  Plural,  sowohl  des  praes, 

■  ')   itn  beiden  medii  [im  pra^  t 

'  C<mjng.':mit  lorgcselstem  n 

'   biswc^cB    a)iün   indicatiT, 

'  OcnjuncttT   und  der  sdbwadi 

'      gsliort,  mit  dem  Toiangefaen 

.  tu,.tij,  slattder  ToIlen,  ucsp 

'Form  mes,  sansk.  maf,  p. 

.r.laU.mut,  liL  «le,  altpri  mai 

ü.^i  (schon  im  Sanskrit  ist  im.j 

■,  i>und/7ra«/.  maf  zamegewurd 

,1  mrkiirzte  Fonn  M,   die  im  I 

'    und  iNonliscbenr  [im  Alts>f  j 

.n   (auTscr   in  1.  p.  pL  praet 

■■  auf  d,  dh  endigt)}  durcbweg.ß 

'    Form  mes  siebt,  findet  sieb 

-  .8eltcQ..(im' ^riTM.  ün/.  der  i 

amf,  gar  nicht),  und  nur. 

_  .  Tut  das  prass.  snd.  'starker  C 

Sg.  911.  in  obUzem,  bei 

[urlazzem,   bittem,  qne 

bei  H.  K.  U.  Hb.  Pa.  gl.  1 

sin  hicum* 

für  das  praet>  am/,  starker  C 

H.  in  midtm,  piltem,  kel 

:      tem,   kakanlaUiffen,   ar 

.aehem,  singen!..   .- 

fiir  das  pract.  c&nj,  Schwachi 

btt  H>  in  leitem»  kaiich 

chem,  duruhuuacbeem, 

hem,  namoen,  frauooeiB 

tohem  und  K,  in  kearnei 

fUr  das  praet.  fiut*  «tarker  C 

C  in  quajnam  und  bei  Fi 

.  sahum. 

iur  das  praet. comf'.tnUrker  C 
F^.  in  uuarim,  bei  R.  i 
|ist  nicht,  wie  lÜrimm  nach  -  di 
daJenMrem  hat,  annimmt, 
ixm-piitr,  (vielleicbt  aber 
liir  »ruuelim&s);  das  dabe 
■     Jtpvertm  bat  im  Codes  ein 


( 


le 


VL 


576 


'>iLfA    ;rtioiisc»idNn>:liiiitervdeiii^  m  und  ist 

rni.4'fii:||s9r.3/!||*t0'mNrJii|&»le8fll].      Bei    Is. 


»  ' 


TL-  .    Ifir  das'jinMÄ.  irfti  «dn/t>ddlier  Conj.  bei 
;     tk'J  ia  ki^f\i^h%imj  hei'ls.  in  cbiof» 

dorn,  bei  gL 'Ki  ih^  ftifeiaciom,  ki- 

.>^  '  ::i. .'fttUofnef  'bti'Pil.  (io-foiabtum,  ca« 

:.  1  :j  //   igiacittin^  bew'itai  ifi^ifaactum,  ki- 

•)  )  :   *>aä2tuni',>  bei   C^    in  -a^htum,    bei 

:ii'i  :  t&r-das  pivM^i' dsfi/V  teh Wacher  Conjug. 
.  -  i    c'-   M  H:  Ml  «ir-beiBvetimir 

•  • '  ^  «dwfihrffthW'iA  die  vWfe  Form  mea 

*'  •  -  '(ln*y,  <iadr^lft!itto  ttacfes^ttf  UTibeileo) 

-  JM!«     ..'—■.     -  •,»!<»•.!  j         .If'i  TVrS 

;  in  den  allealen  imdN  alaU  M  (a.  11/ 

,    .i;r:.fa.den  jünygenilAeDkfiialerd;  doch  wei- 

•  :  iaen  auch  doch  einige  apäieiGlossen,  wie 

.1  ,  «ich  aujs  fdlgeodem;  Vcneiehnisse  ergicbt, 

.  Ti    Aie^.Form  miea  iiuf. .  -  Üioäd  volle  Form 

.1  mts  lieigt  .aick .  bei ;  : , . 

..gl  IL  in  -ttuoffemes^izenuerfumcs, 

•tif\9kzz\ane»i  <bji^4ime8,   cirpre- 

.  4;b^me8>  iii^amea«  fi.ifmullume8, 

I  ..I    taOaiii.mieiSv  thutubCtnmmiumes, 

;pvukh«ii\eaiiirapiljlJiiimes,  kien- 

^    teo^rä^SifUstJnoineay 'lonomeSi  ca* 

t;  mabjchtofne«^,  fkiniupts,  kizeho- 

mes,  xiibbrtkmea^.aci^ffomes,  ir- 

,  aufteüniqsy'angitsiemes,  arheis* 

I!  i.i»'emeaii«iiiipliiliu;ai'e0:,  aruuallc- 

^•. .;:  i :  *9i!ea,^^i>ah€ltein:ea;.iv^n  praet.  8tar- 

J(Or  rCiHifJ  kotomt  jkciai-Jieispiel  vor; 

,  r  Jtik )  pre^^  Afk  i  atb^Adiert ;  Conj.  neh- 

iimen  die.f^.  K»  Raf  fU  iU^  und  h.  nur 

.  \:».:IV^9  undiiiicbt  meis,  .an;c>uch  haben 

.gl.K^Pa..R<pirumui]tdDifhtpirume8. 

.    I  Pa;  in  au4iff>em08^  Eauaerfemea,  in 

f     :     t  laoiemesy  t^rahemes^'^farapilde 

mea^ikamtexunea^iiatiinomes^  ca 

'        ma>b4>mea>  bäblubmeai   zimbro 

^^ft^ea^acafornea^ra^aftdomea^aran 

guatemes/arbai^ziemeay  aruual 

lemeay  pv^bliames^  aoacbemea. 

..  -. . :.  I R;  iB/ka'evteoink^icli'aTotaies,  chla- 

■iA«l     f  «'■•Jltl-'  J»  >»i  1 -'L*  W  »I    tu    .1     .iii) 


■^•1  t 


I  • 


^  * 


,    •  i  •  ■  • 


:  i\r,i\)'  :    gomeä^tkä&pen(otnea,>kaprecba- 

mea^  ■•»»!.  ♦      t-«  .    • ' 

'sji  '\  .   '  Ka»>ini  farlazeraeay  mnUtmea,  na- 

*r.     "i  i       Iiixihe8,'durbfriii[imeine8,  denne- 

'i'^ri;/!'^     iBe&4(iiilHiprimea.,:iiatinomes,  ki- 

<  '■  j':t}  '  :..  anahnmes,  kizebomea^acaffcmcsi 

-f!i!iM  .;•  i^snackeraes. 

.rl  ];..!  .\    iUi.  in  eigamea,  piramea,  anakiuaK 

da«iefliy>£asam«8,arackiname8,  cp^ 

>  1.  I  iniscifriaeay  nnideirsakamea,  ka- 

!.  .'fi    .'{'1  Atecham««^  antoaea.  auuintilo- 

uies,aioz^anLeai  cbaoifemes,  ki- 

fiezzantes^  iiunxalm^&  . 

'^'I    '  '      Rdi  in  macfaom^^^ki^olhfromea. 

Ug.  2.  in  eruällemea'j'iiaichemea, 
ferni<!bimes,  pegoumemes;  be- 
-  '    'Idmlo'mitfK. 

.  Kl   in   pirui^ea,  ubaruninnamees, 

(ariazzamee^i  pittamees,  keba- 

.  jnc^  uueUeine8.qhuedame8.tra- 

:,   .      jjameea^  .ananamea.  uuannemes, 

kelaubamea,  nidarremeea,  hoor 

remes^  ki8uanneme8,  zuamano- 


:i  ;  r 


'       .         jnees,    piporakeme8|  hareemea, 
.tü'aiheea,  lesames,  piltames^  du- 


'V  ...       '^whinpinlAmes,  kängamea,  qhue. 

'      ;  "    .Vlneiiee8,.  erstantämea,   kaaeha,- 

ine89keliiuil)paniees^erfullemee8, 

kihenkamea,  kesezzameea,  auh- 

*  chomea^  ralihomes^  Crahemees; 

,        chuatümcs,  intfrahetomes,    ke- 

liorlomees,  ki^aztomea.    In  conj. 

pr.  nimmt  K«  m,  und  nicht  mes,  an. 

-.'./ri.Joi  f^'  ***  gebcqiea,  farlazzetnes,  piu- 

..     ,  ,ii  f».^ji5?"^C8,piUaipe8.,  pliuuamea,  ar- 

[uj       ,;  ^  »^i^*?*^^*   quhedemes,   singames, 

kelaifbemeay  fuaremea,  kalutte* 
'.r.n  1  .  ff?^-fP:'^^IV®"^^s,  atrcchemea,  lo- 
^^^^.:.  :j  ^boniea,  lo^pemes,  (ebamea,  ka- 
Jaupem^^;  uuantumca.  Im  conj. 
v:  j in . * :: i.  Pfß^-  %t  I^  fast  immer , ^  statt  mea. 
rt'jnro:  j:    Ja^in  flAzzames,   lAtf^demeS;  in- 

thell^ine4;'mittfmiies.*'  i 

'  T  jBi.  iapirnnmes^  macboibes;  kiror- 

-  f.i". .-.  i.i  il    tomea.  • '  »M*^  ■■: 

Olli*  i  j:  .^:i  "  .^  •'..»*  .--"1'  i  ['S?*^^  :I 


577  nt 

mes;  erracbtomes.-  »•' 

Is.  iDrcbanDenies,  berenles^  fare- 
mes^  lindeneSy  chUa«bemes>  ar- 
cheaaemes,    duoemes,   cbunne- 

•  mea^ '  s-ingbemesy  arangbemes» 
archandemes^  auobhemesy  lobe- 
mea,  folghemea.'  Xmjn^et.  bat  Is^ 
nobt  m-es^  sondern  m.  ' 

Frg;  mläuellemes-,  leaemes,  too- 
mea»  In  praei*  nimmt  Frg.  .niebl 
mta»  sondern  m  an. 

La,  L  Iw  in' bab eines.    • 
>..   Le».  l.in  luIesames^.unlAemeSy  pi» 
snibli.ames*        .,;    ♦- 

Ky.  in  pittemesvi    .     ■, 

Pn.  in  intfaha/neS|  dikkames. 

Sbr  in  i^iuulnnames,  arslabames; 
girrimes^  irleittames,  nzirnnrzo» 
meS|  znafosames^  goffonomea, 
nzgiunintemes^'pilicbimesi  lio» 
mes,  flrsprebbames^  preittime8> 
eepanamesy  rantnmes,  vorabto- 
me's;  forapigbuRitameSy  lepi- 
temes,  purititnes,  hejleztimes. 

Wo»  2»  in  quedbemes^'gilaubamesy 
ginotames,  brtfamaiii.esy  bi^eba- 
mes.  Die  Endung  m  ist  u  Wo.  2.  bau* 
figer  als  die  auf  mes. 

'Wo.  3.  in  ITubemes,  anerdemes^ 

Can..  5.  m  sprecbames. 

Can.  10.  in  wizames,  s^precbamea, 
gistantaines^  goffonbmes}  spra- 
cbomes. 

Can.  11.  in  wizaihes,  tiirj[iietemest 
sprecbames,  nperpürigemes»  gi- 
stantameS)!'  goTfohi^ÄeSi  uner- 
dames;  sprachome9.' 

Can.  13.  in'  w'i'tiiiies;'  ^jpVacbemesw 
''Ep.can.  t.  in  iicazomi^s';  irleittimesr 

£p.  can.  2.  in  ferj^ebctties. 

£p.  can.  3.  in  irleheihe's>  scazomeSr 

'£{>.  can.  4^  in  itle}t^m'es,^-'8eazomes, 

VP.'*.  in  ent&rti^'i^''' 

A.  itt^  nnidirnioBai^esit  tikomes^ 

Bib.  1.  in  ginuinnameSi  inkinna* 
m^M,  girtimesi  irleitemea,  gibne- 


m 


m, 


A 


•j '*  »r 


:-j  i 


-  :  * 


•  '  ii 


•  M'  .' 


<  '»  f 


f./ 


Ai 


. :  i  r  I  , 


;  oaA^ea^:  iiAifVi1if«om<^,   zuloso- 
r  one^,  igiuttum^Qi^Sy  (lilickinies, 
.  xUiiomea,  HtsiiAlevkti,  lepames; 
vatioAdm^a^  iraei^xiiiieB#  pnrito- 
f taea, ,  atnonttf mea/  fö^rapigoom* 
'  tameaji'artailtonfies,  pnritumesi 
JieitiztimlKa.    •;  <!  . 
ib.  2.  in  pilrumes,  inkinnames,  gir« 
vimieai  irJleJteineSf  nxirwnrxolo* 
mes»  zuolaaomes,  giuninneinesi 
muntrimea^ifiislinteinea,  giiee- 
cinles;  atiOK^mes,    iiacinomes, 
p.tttiton^es.,  stnontoives^  lipiti- 
]pa^;S»  puriti^ies,  heilfztimes. 
,  (I  ;;.,  {...  .  Bi|>.^.,in  bijüakimes,  gi^stizemis. 
M.  in  piromesi  ginuinnames,  vi- 
t'ames,    nzlesaraes;    gilidames, 
fifnemamea,  uuiderpeliames,fir- 
piotemes,    nallames,     inkipna« 
me«9  atozameSy  irslahames,  il- 
limes,.  girrimeS)    ginidiremesi 
uperpuriemes,  gibnccamea,  gi- 
atatemes,  uzirwurzbmes,  leito. 
'  mesyg'eroinesj'seazomeaj  zno- 
losamea;  giuuinnemes»  pilicce* 
mea^mnntrimeS)  ztohemesj  fir« 
'  apr^ebhaiheS)    firsl internes,  pi* 
•  aüibiiaiiiesi  preitimes,  zellimes» 
'  ceponö'ineS)  geoffonomea,  ana- 
'  dorne«;  aprabbomes,gistiozames» 
irsoinimes;  pariMmes,  atnonto- 
mea>  notabtomes^forapigonm- 
tani;ea;>leiiiiime89iritittime8,pii- 
fitüme^a^-  h'eileztrmea. 

Gc.l;ingi4idiim^sj'i&{o'bbme8,preit- 

teafiek;  ajpräclromes;  Torahtomes* 

'  Gc   3.   in  giHtliomes^  pimidames, 

i  f'  nemameSyUltiidaVlkn'Ccamea,  uni- 

>  dam  uanbamida,.  ginürriunes. 

j\'^-\>\Gq.  4.  in! gütlieziffones-.^'  untardoa- 

.rtiaoii  pen.es;;g«/daapam«ai. 
:  Jifii  V    Gc.6.  ingiilidamfS$.ziobomea,  prelt- 

"M  ,'        iemeai  gizamömaS'; -spracbomes; 
.      .     KorAKtoincs...    .;■(/:• 

^   -;      Gc  7^  iii^;gilidaf|i^s«Mii-M 

i.Ge.  8Lj.ip^^'lfipipinites[;.1iy»itlonies. 
Gb.  1.  in  uuiderpelUmea,  pinalla- 


i    i 


J 


.»    t% 


:  » 

I  ■ 
1     ■         * 

. «! 


!, 


..J 


fi'  -1 


:  W, 


j  ■  1 


JKL 


M. 


580 


•      \ 


.  t 


.!    ( 


.  I 


I 

1.  i 


'.     .♦, 


.■  ii 


,  .    .  .. 
f 


'  ! 


mes,  at#3(ain€S|  araliU^ames;  il-  . 
lemcs,  rccheme^,   giaicUremes,  . 
nuidarui^artoincs,   gerouies;  gi- , 
uuinoiam^Sj  pimidcme»,  firpera- 
.  mes/pizelleni^s^firsumimesyana» . 

.  domas;  uuadalotomea» 

Gh.. 2.  in  farne.mtnnes,  uuiderpel- 
:  lemejBy    atozames,    a^^lahamea; 
pimid.emes,  firpcramea. 

Ott.  3.  in  {i^nemamea»  ui^idarpelle-  , 
m^6,  piuaJiLajnea^'fifCalaxitames, 
atozames^   irsl^bameai  pislife- 
mes,.  illenies,  rechemea,  ginidi- 
timep  zilemes^piacirm^imea,  uui- 

;    ^Muuartopi^a,  flrjnanomes^  fif-  ;. 
manemes,    g^romes;    giuuinne-.   < 

^_iqe8>  laaapijes,  pimidemes,   fer- 

perames,  unnskemeSi  pizellemeS} 

-gaspargemes,  iraterpemes^  fir- 

aamimca,  anadogemea;  nperuüo» 

.  romea;  uua.dalotomes*. 

Gb«  4.ginidiremes;  firperamea,  fir-.. 
aprehhimes,  anadom^s. 

Virg.  in  piuindemes;  machomes. 

Ct  66.  in  eremes. 

Ct  72.  in  quedhemeai  tbancoitaes. 

Sg.  70.  in  pirumea   (neben  pirum). 
kistritamea. 

Prud.  1.  in  nezimea« 

Em.  8.  in  kaparomes. 

Em. 30.  inaruuidrames,  kioalgamea^ 

D.  II.  314.  in  leidomes. 

Bl.  in  gimiscemea;  pringemea. 

Tg.  1.  in  irscapames. 

T.  ^1  nuollemeiy  birumea,  iuomca, 
furlazemes,   intfahcmes,  finde- 

■  mes,  quememeSy  dibemes,  apreb- 
hemcSj  furstanteme$^igisebemea9    ^, 
alabemes,  giloi^bemes,  folgemea,  .. 
cundemes,  uuidarni'ezomea^  be* ' 
tomea,  leitomj&s,  babemea,  ezze- 
tnesy  arlesemesi  forlazemea,  fa- 
remcs,  gamea  (gemeß),  aratige-  .. 
mes,  ^gfsehemcs^  arslabemes,  bi»     » 
auichemea,  uuirkeraea,  gilanbe-    ^ 
mea^  garauucmes,  coufemes,  gou-    ;/ 
muipes.  iblonomea;  a-xumea,  nz- 


>  ;• 


■  I' 


.\'   ..'  I 


•  iiaa^ph^aiea,  nuizumca,  forliezu^ 
. M.iHiQS,  mpigumea^gifiengumasjfun- 
duinea^   gabunoiea,.  quamnmea, 
...truqgMmes^giaabnmea^uuarimes; 
.     ünanto^es,  uueritunies,  uiiiza- 
gpjtujnea,   giloublomea,   mobtu- 
xoeiij  afiibaJIititiUmeSi.gibalotun- 
inßSy  giborlnme^,  gibugilumes, 
'   tbionotuiDca,  tatumea,  suobtu- 
mes.   Danc|)cn  aber  aucb  schon  n  statt 
^ines;.z.  B.  trinken,  faren. 
.0^.  in  birumes,  laz.emea  firmona- 
mes  (firmanemea);   aimeSy   dua- 
mes^  ilemcs,  bi^ttemcia,  fahemes^ 
fareineay.fliabeines^iraterbemes, 
aingemes,  gavauuemes,  keremcs, 
tbenkemes,    fergoniea^   scouuo* 
i  imea,  folgemea^   ^culumea;   also, 
auEsef  diesen  letzten  und  den  3  ersten 
Beispielen,  nur  ia>-Con)unctiv^r<ii7^.; 
die  gewöhnlicbe  Endung  der  1.  p.  ph 
ist  bei  O*    schon  u,    z«  B.   geben, 
tbenken,  eiscon,  folgen,  fliehen, 
bidrahton,  irbarmen^  gabun;  fua- 
rin;  forahtun. 

In  Ga  3.  zeigt  sich  auch  das  der  ur- 
sprünglichen Foirm  gleiche  mas  st.  mes 
in  gipuozamaS)  hatamas,  auch  mns 
st  mes  in  pispurnemus.  Ep.  can. 2. 
Ein  Uebergang  des  mes  in  mar  kommt 
nirgends  vor^  für  das  in  der  schilterschen 
Ausgabe  des  Kero  vorkommende  tra- 
gamer  steht  im  Codex  deutlich  traga- 
mes.  Aber  men  findet  sich  bisweilen 
statt  mes  (cF.  das  gr.  i^^tv-y  doch  mufs 
auch  bemerkt  werden,  dais  in  den  Glos, 
sen  auch  statt  des  tat.  vius  bisweilen 
men  gefunden  wird,  z.  B.'  subigamen 
st  siUßigamus.  Gc  7.,  so  wie  in  clau' 
^efr^^.zuiziruntans.  Prud.  1.  eine  lat. 
Endung  dem .  deutschen  Worte  gegeben 
zu  seyn  scheint)  in  illemen.  Gc.  4. 
gizamen  (st  gizamomen).  Gc.7».  la- 
zamen,  arsuochemen.  Virg.  ziomen^ 
.piamaheton^en«Blb.I.ziomen.  Bib.2. 
gistAUtamen  XaQ.-  6,  gizamomen, 
gistantamea.  ]^  ~.  J3^>  ^^'  ^^^  "^ 


^81 


91 


M. 


finflcf  siMi  biatfeileni  vor  Wies  noch  ein 
n  eingeschaltet,  lii  fttruiihies.  Ib.  ga- 
bunmes,  com^nmes,  quamunmes, 
gisafauomes^  gihalotunmes.  T«  — 
Die  Formen sce'ltines.Zf.  duomenes. 
Can.  4.  kasezamez.  K.  beruhen  wohl 
*  nur  auf  einen  Schreibfehler. 

B.  ffir  den  Infinitiv,  statt  dl»  regelmafsigen 
N,  entweder  als  Schreibfehler  oder  als 
eine  dialektische   Eigenheit    (cf.  M.  Tiir 

*N  in  den  Flexionen),  die  wohl  nur  un- 
be^wnfst  dem  alten  (im  Sanskr.  aufbe- 
wahrten) -/»m  des  Infinitivs  sich  nä- 
hert, hur  in  stcondam,  kiantheiz- 
zom.  gl.  K.  gruotiähi.  Prud.  1.  ra- 
tiscum«  D.  11.333.  rouchem.  G.  fo- 
lom.  Pa. 

C.  fiir  das  pari.  pass.  {vielleicht  Schreib- 
fehler) st.  Ny  in  gispanam.  A.  gadun- 
sum.  N.  10  (a),  2. 

D.  Tür  die  3.  p,  pf.  im  coiif.  und  praei. 
statt  des  regelmafsigen  M  (cf.  das  vorige 
M  &tatt  N  ini  Infinitiv)  nrur  in  belfern. 
lU  Rd.  rnocbalosom.  K.  obalipum, 
capum,  airuaalztoni.  Pa.    martum, 

,u|^erscrictum.     M.      chradamtum. 
Prud.  1.  garuuitum.  Can.  12.  missa- 
förum.  Can.  3. 
2.  in  der  Deklination. 

A*  Tur  deii  dat  sing.  tu.  und  n.  der  pron, 
3.  Person  und  adject.  (starker  DekL), 
als  mn,  mo  (bisweilen,  doch  mehren- 
theils  nur  in  spätem  Denkmälern,  mi, 
nie,  m),  goth.  -mma,  alts.  mu^  angs« 
und  nord.  m,  lit  mui  und  m,  altpr. 
smu,  sanskr.  fmai  (aus  fina  mit  dem 
Dativsuffix  £). '  In  den  pron.  ir,  der, 
hwer  schlieCst  sich  dieses  mu,  mo  un- 
mittelbar an  den  vokalisch  auslauten- 
den Stamm  an ,  so  dafs  ihre  dativi  fol- 
gendermafsen  lauten: 
imu  bei  Is.  K.  Bb. 
imo  bei  La.  I.  1.  Frg.   V:  Ky.  Schw- 

Gg.  Db.  Em.  33.  Sg.  Iti.  Mart.  Mat. 

Can.  9.  12.  Gc  3.  D.  IL  282.  Gx.  Ct. 

62.  79.  M.  Bib.  i!  2.  T.  0.  N.  Mu. 

Mcp.  Org.  Bo.  5.  '      '   ' 


.,1 


■  t 


•  .  I  • 


1»  '■ 


iiilta  und  imt»  bei  Pb«         = 

(itne.  her  Mos«) 

dektttt  bei  h.  K.  Pn. 

demo  bei  gl.  K.  Pa.  Ra.  Ru.  IL  Frj 
L  1.  k  2.  Gx.  -Mai.;Ps:  Gg.  E.  Sc 
Ct.«2J8'4.  £m.  33.  Co.  li  2.  4.  S 
län.  2.  Ho.  1\  0.  Can.  7.  9.  IJ 
Pt%d.  1.  D.  IL  286*  3 13.  520.  Viq 
Ge.  1.  3. 4.  6.  8.  M.  <)«.♦  Tg.  5.  N. 
Bo.  6.  Mc]^.^7L  !Pw.  Hr.  Bib.  13. 

•«den^  und  deifro.  H.  Rbv  " 

IdeiAO  und  demi.  Bib-  7. 

demo  und  d-eme.  N.  II.  ' 

liwem^ü.  Is.  K.' 

bWcmo.    Ftg.  T.  O.    Prod^  1.   Vir 
Bö.  5.  SyL 
'■    Böi  Adjektiven  steht  dem'lnui  'mo^ 

ein  .Vokal  voiian,  nfimliehf 

a,  nur  in   einigen  mehreAtheils  der 
6ten  Zeit  angehörigen  Denkmälern, 
mit  e  wechselnd   (VP.  4.  weilst 

'  entdactamo  kein  andres  Beispiel 
Dativs  auf),  in 

gl.  K.  bei  cihinkiamu^  latrami 
K.  bei  chundamu. 
H;    bei    apa ns tigilmii,   Icideht 

d'esamu  und  desamo* 
Rb.  bei  desamo,  mlnaiüo,  din 

reitiamo.  * 

Prud.l.bei  giualclamo,  scernlil 
D.  IL  328.  331.  333.  gagingher 

altämo,  ili'gamo. 
VP:  4.  bei  <^ntdact^ttior:  ' 
T.  bei  nihcinagamo,  iÄiiaram 

e,  in  allen 'Denkmälern ,  x.  B.  enk 
altemo. 

i,  als  abweichende  AbschwSchung  i 
einigen  spätem  Denkmälern  und  n 
folgenden  Wörtern,  die  ihehrentheil 
'  auf  emo  endigen:  dinitno»  eil 
wizzintimo^  nnirlöscinimo,  f 
litimo,  turnochtimo,  irgangii 
>ibergaltimo,  guotimo,  hall 
mo,  riuuuontimö,'  slindoatin 
sclincliöh'imo.  t".  uncrtikemo, 
'chentimo^  gregitiiiimo.  A.  zi 
KiAio,  iligimo,  kiuualchiQimG 


a 


SL 


Mt. 


m. 


'  ^  raniiitaoi  cTadcfärima.  O.  IL'diSö.  333. 

-^   I  .350.  347.  323.  344.  iuneidigiifto.  Co.  3. 

,  *    BllHiirtageticbijnOy  hnaalichimo,  ua* 

.    Taniima  Bib.  6.  pisintitnQ.Bib.  7.  bei- 

•Cenbetnimo.  WmJ    . 
o,   ^lelleicbt  nur  als  A^sianilation  in   the* 
.  «omo,  giofnotamo,  einoinoi  iuuae- 
!         rämiQ^.suntigoino.  T.  selbomö.  0.  ili- 
.     güino.  D.IL  333- kiepreitomou  Em«  21. 
'     JkiJcapenoino^  kespentotomo;  !c  guo- 
'     'tam.ä»  Db.  zebansei^igomo.  Bib.  13. 
In  N.  B(L  5.  Mcp.  Org.  Sjll.  Wm.  wird 
L  fainfct  r  und  1  dieSylbe  mo  unno^iUalbar  an- 
s  gdial^:  eivermo,  bitt^rmo^  aüdermo, 
'  Unaernto,   iuuuermö,    Inzzelmo,    mi- 
clielfliio;  auch  dismo  findet  sich  m  N.  IL 
"■•  'OK  der  vor  mu,  mo  stehende  Vokal  dem 
'    Tbeaaa  des  Wortes  angehört  (ct.  M' als  Da- 
•  titBoffix  des  Plurals)?  oder  ob  die  Flexion 
[  -  dea  Adjektivs  in  der  Anliängung  des  ganzen 
; '  flrktirtw  Pronomens  besteht?   oder  endlich 
ob  der  Voka)  nur  alsi  Bindevokal  zwischen 
,?' geschoben  ijsii   d«  h.  ob  :^  B.'chnndamu 
i   ,#|s..cl(unda-n:ui,   öden  ajs.cbond-amuj 
oder  als  chund-fi-^iQu  zu  nehmen  ist?    S. 
FlexionssufGx  R,  N,  S  i|nd  meine  Abhand- 
lung Wer  die  sehwache  Deklination» 
'i  Die  Form 

mn  (cB.  allemu)  findet  «idi  nui^  in  Rd. 
•       HF;  Is.  Can.  9.  Ar.  4.  Bl.  und  neben  mo 
I  '^    in«  Ja.  Ib.  Ic^  K.  Pa.  Pn.  H.  gl.  K.  Rb. 
.     Gl;  'M. 

ino(z.  B.  iallismo')  in  aHeri  andern  Denk- 
itnilern.  ' 

Neben  diesen  Formen  finden  sich  schon 
die  abgeschwächten  mi/  nie,  m  und  zwar 
mi  nbr  bei  Ib.  in  kespranclemi  und  Bib.  4. 

in  mittertagilihemi,  uarent^mi. 

m-e  nur  bei  O.  in  unaemer,  b^i  Bib.  5.  in 

'     ^erahetemei  uarinteme,  betSal.  2.  in 

chrumpeme,  bei  D.  III;'69.*in  vrieme. 

-  .  D.  III.  62.  bei  Mos.  in  iureme*    '• 

m  bei  D.  III.  22—39.  in  ein^nK  bei  D.  IIL 

40 — 112.  in  innereni,  amarigem,  bei 

Hd.  in  einem,  bei  Fdg.  in  tultlichemy 

.bei  Bib.  5.  in  manlichem,  reidem,  chla- 

g^tiehemi  bei  Wn.  332&  in  heilerem. 


I.  r 


•  ■  I 


B*  ßir  den  daL.plidr.  (aulser  im  pran.  der  1. 
'u*  2.  Person),,  wie  im  Goth.,  Af\gel&,  Nord, 
(inl  Alts,  nur  in  im  und  them,  sonst  überall 
schon  in  n  abgeschwächt).  Dieses  N  hat 
steh  aus  dier  labialis  B  entwickelt^  die  sich 
im  bhi  der  sanskr.  Suffixe  bhif  (für  den 
insir.  /?/.), bbyaf  (für  den  dat.  qnd  nbL  ph)^ 
.  bhyäm  (für  den  dat.,  all.,  instr.  dual.; 
bbyam  für  den  dat^  pl.  der  pton.  A.  u.  2. 
Persoo)  und  im  lat.  -bis,  -^bus  (cf.  auch 
gr.  91,  911^)  zeigt  und  audi  schon  in  der  lit. 
Dativendung  des  plur.,  ms  (aua  mus,  wel- 
ches die  dat.  mumus,  nobis,  jumus,  vo- 
bis,  noch  aufweisen),  die  im  Allpreufsischcn 
schon  zu  ns  abgeschwächt  ist,  sich  in  31 
verwandelt  hat 

Es  flodet  sich  nur  in  den  ältesten  Denk- 
'  malern  und  in  diesen,  wi^  im  Golh.,  Angels., 
Nord,  (im  letztem  ist  es  bei  der  schwachen 
Deklination  der  ad/\  abgeworfen)  selbst  in 
der:  achwachen  Deklin.  Vom  9.  Jahrhundert 
äh  ist  es  schon  (mit  seltenen  Ausnahmen) 
ah  n  geworden. 

An  die  vokalisch  auslautenden  Pronomina 
],  da  (von  hwa  findet  sich  kein  Plural  vor) 
und  Zshl worter  zwei,  dri  hängt  sich  das 
m  des  dat.  pL  unmittelbar  an,  im,  dem, 
zneim  (doch  auch  in  gl.  K.  zuueom  ne- 
ben zuim,  zouueim),  drim. 

In  allen  übrigen  Dativpluralen  zeigen  sich, 
mehrentheils  durch  die  Hervortretung  des  Ab- 
lettungsvokaU  (cT.  oben  das  Suffix  M  des 
dat.  sing*  m.  und  n.  der  adject.  und  Suffix 
R,  N^  S)  dieSylben  im,  im,  um,  om,  um. 
[Die  Form  am,  die  im  Golh.  allgemein  für 
d^n  d.pl.  der  subst.masc.  (aufser  den  auf  i 
und  u  auslautenden  Stämmen)  iind  der 
aehwächdekL  adj.  ifiasc.  und  neutr.  gilt,  ist 
im  Althd.'  zu  um  und  om  geworden;  die 
beiden  althd.  Formen  kaheizzam.  II.  5.  und 
rahham.  K.  63.  stehen  ganz  isoliert  und  sind 
vielleicht  nur  als  SehFeibfehler  anzusehen ;  cf. 
aber  auch  Suffix  N  ]  Von  diesen  Formen  steht 
6m  in  der  starken  Deklination  der  Adjektiva 
und  entspricht  dem  goth.  aim  (das  Angs* 
und  Nord,  hat  um),  das  durch  einen  Zu- 
aabb  des  iy  wie  schon  im  Sanskrit  das  a 


.  I 


58^ 


M. 


SL 


▼or  einigcfi  Endungew  Qni  fiaifientllcii  anch 
im  di  pl^  (ijnci*  im  Vedadialekt-'auch  im 
insir,  pL  vor  bliif)  Tor  bh-ifiir  in  i  {d. 
s.  afi)  übergebt,  diese  Fonn  erhallen  hat 
Diese  volle  Form^'  %.  B^  inallem)  chal- 
tem,  dultigeem,  fremideem,  zeigt  sich 
nur  in  gl.  K.  Pa.  R.  Ra.  Rb.  Rd.  Rx.  Ja. 
Ib/  Ic.  Is.  K.  Pn.  Ct  60.  73.  Gc.  S.  E. 
Ec  H.  Frg.  W.  Wo.  2.  X.  Em.  7.  8.  13. 
17.  19.  29.  F.  Can.  4.  9.  10.  12.  Sg.9il. 
Mart;  Or.  2.  Prud.  1.  VP.  4.  und  biswei- 
len in  T.,  in  den  Übrigen  Denkmalen»  (und 
selbst  schon  in  einigen  der  hier  Terzeich« 
neten,  z.B.  allen.  Pn.  forahtagen.  Ic.) 
findet  sich  en  st.  cm;  s.  N.  Cf.  auch  im. 
In  unodcm^  dijficulialibui.  Ra.  unir- 
digem.  Ra.  'buirdtkem.  R.  Pa.  uuir- 
thikem.  gV.  K.^  fasdbus,  ist  auch  wohl 
Adjektivflexion  anzunehmen;  uu^roldem. 
Ct.  70.  kehem.  Frg.  gitatem.  Wo.  % 
steht  st.  uucroldim,  kebim,  gitatinu 
im  in  der  Deklination  deir  suhsLi  die  mit 
dem  Suffix  i  (auch  mit  ari  z.  B.  cliama- 
rarim.  W.)  und  u  [im  Gothisdien  zeigen 
die  mit  i  gebildeten  subsU  im,  die  mit  u 
gebildeten  um;  auch  aus  dauhtmm  ist 
auf  ein  Thema  dauhtru  neben  dafthtar 
zu  sdiliefsen  (aus  dem  sanskit  -rirt  kann 
sich  tru  so  gut  wie  tar  entwidceln);  das 
Angels.  und  Nord,  kennt  überall  nur  um^ 
gebildet  sind  (cf.  um,  om),  nur  bei  gl.  IC 
Pa.  R.  Ra.  Rb.  Rd.  Re.  Ja.  Ib.  I8..K.  Gc.  8. 
H.  Frg.  Em.  2.  19.  29.  Can.  2.  .4.. 9.  12. 
Mat.  Wess.  Aid.  i2.  6.  (und  in  bermesa- 
lim  bei  Wnt)  in:  ehtim,  i^njAi^rim, 
enttm,  arbettiui}  ubarazzilim»  uua* 
kim,  kinuikim^  kanuatim,  uaaftim, 
sclbuueldim,  piuuanim,  kiuuona- 
heitim,  uuerim,  uueraltim»  .ki«urih- 
tim,  wi^zim»  liutimv  ltinis.<9ffimy 
lustim,  antreitim,  otmi^hiliod^  ,um* 
mahtim^  uui4«rmuatim,  manahei- 
tim,  nahtim,  fiiginumfiim)  nozzim, 
pachim,  capnrtim»  ambahtimi  pet- 
tim^  uzf.eriim»  frauildim,  .firabim^ 
fimfchustim,  fisfkim,  fizuah^itim, 
fluzzim»   frehiim)  .sc^zfcagim,  ke- 


•i  ■  • 
.  1 


j .. 


.  I 


I ' 


•'  pimi-steinkeitzim,  picreftim,  c 

*  tim',  abcruntim,  achüstim,  hc 
aalim^heidim,  heiluuüns  (bier 
uuun?).  huctim,  lauf  tim,  qoh 
driscuflim,  bantdruhim^  tatim 
dim,  turim,  zenim,  citim^  kes] 
tim,  spurtim,  chiscaftim,  scu! 
ateifpbim,  stettm,  stukim^kisi 

!.  iseuiiim,  sitim,  suhtim,- alegin 
slizzim,  aunim^  &uuelJim,'8oai 
taiharim  [der  s.  'und  g*; /iif...seigt 
:  das  Thema  zahar  (a)^  aber  im  n 
o.  '.pL  (zahari),  wie  in  dem  hier 
führten  d.  ph  ist.  die  I-DekHliation 
treten,   die   jedoch  nicht  auf  da  P 

>  Ihema  mit  dem  SufTix  I,  sondeni,  w 
aanskr.  aaru  zeigt,    auf  ein  Tben 

-;  dem  Suffix  U  (zaharu)  hindeutet 
wie  fast  inüner,   so  auch  hier^  die 
nation  der  T- Stämme  ängenömnien  1 

im  4n  den  Zahlwörtern:  fiorim»-'lL  H 

fim.  K.  sehsim^  K.  HL  •> 

* 

im 'in  einigen  ad/,  st  6  m,  nämfidi  i 
'    lanim  bei  Ib.  cuatim,  tagälihhi 
K.  heilegim  bei  Id.  '  '  '  ' 

u  m:  I  (  cf..  IM  }  io:  der  Deklin.  def  nie 

i  abgeleiteten  [docli  auch  ehün nun 

:  eh^nni,  woaeben  vielleicht ':auch  cb 

bestanden  bab^n  mag,   auch  herru 

.  heri  (woneb^  yielleicht  her.ju), 
zum  neben  wizzim^  pettum  nebei 

'  tim,.  .entüm  ineben  entim,  otm 
(neutr.?J  neben  -lijn,-  uuidatmu 
neben  —tim,  .ki^lizzum  neben  - 

'  cf.  auch  citum  aus  citim,  sowie 
\^m  yoii  fem.  brüst  (brusfai)] 
mase.  und  netUr.,  statt  des  goth.  ar 
um  i(in  welchem  sich  a  utid  u  de 
als  Ableitungs^kale  .  zu:  zeigäi  ^chei 
.  dasi  Angela,  und  Nord,  hat  urie,  das  . 
um  6t.  am.    Diese  Form  steht  bei 
Pa.  R«  Ra.  Rb.  Rd.  Re.  R£  Ja.  Ib. 
K.  Pn.  E.  H.  Frg.  X.  Em.  15.  Can. 
Sg.i70.  Mat.  PruA  1.  2.  D.  IL  33 
Hild.  in: .  ubilum>   accb.tfr.um,   O] 

•  dum,  tfllrum,  inodilujn^  engilur 

di 


i7 


Bl 


Bl 


588 


II. 


dinam,  artariinii  feterberibiiiD,  isarn* 
«ssasum»  uoaganum,  uuachaminy 
nnehharumi  uoehialam,  uuafum, 
Quafanum,  uuolcbanom,  analum, 
eoalhum,  uuntrnni,  «ueram»  nnor- 
toniy  ennartum,  uuerchum»  tiuasa- 
rnnit  lobam,  libbisarum,  Icbamun^ 
Ittakirum,  lobom,  pilocbum,  lerarom, 
radttiDt  reiaanmn,  muatum,  mala* 
rum,  alafmaluin,  boafinalam,  man* 

.  nnm,  mundum,  murarum,  maragtun» 

.  iDuaauro,  measum,  meistram,  mex* 
sirabsum«  nagaluiDi  kepurum,  bili- 
dtfni,  pergum,  kaperagom,  pantum, 
pantiram»  beripoubbanum«  b4>ugiiiD, 
hleitarpaumum,  bnobbum,  ambab- 
txkUk  (minist ris).  pettilinunii  kcpetuiDp 

.  kipoturo,  plebhum,  pletirum^  pror- 
tnin^  pruobabum»  pruadrum,  fab« 
•41ID,  faterum,  fadummn,  fantum,  ur- 
farom,  kifebtum,  f^ibbanum,  fen^ 
diüguni,  fingrum,  fleisknin,  flöcbum, 
folcbumy  faaxzum,  cbamararum, 
kankararum,  leobtcbarum,  cbezzi- 
lum,  cbindundi  cboehtQin,  cbneum, 
kotqm,  cbrauuilunii  crintilum^  cbri- 
•  alaouni-C^vonebeii  aucb  die  adjekt  Form 
cbriatapem),  krnndum,  cbonnom, 
lialaaDDum,  beimingum,  berrum  (von 
keci),  bimilum,  bolirumi  bornum, 
horoum,  buarbosami  tagum,  dar- 
mum,  tauam,  teilum,  kedancbum, 
dbeobum,  dbeodum,  dornam,  treati- 
mm,  trincbum,  kidrinbtam,  tran- 
cbtiDa»  troffizzantiom,  zebanninga- 
rum^  i^eibnum,  citum,  pizogum,  zoo- 
roiim^  saumum,  apilum,  spottum, 
aporam,  scaffom  (von  acaf),  scal* 
chnm,  acamelgm,  scouuarum,  scel- 
liiinuoi,  scernum,  sceffum,  scucba- 
mm,  puobstapum,  ateinun,  siiaga- 
lum«  stancbum,  3eilum,  sangiim,  ae* 
dalnm,  sllngaram,  biamemm,  smi- 
dum,  auuinam. 

vm  fiif  den  d^pL  achwacbdekl.  im&^/.  ma^c. 
nur  in  cozzam.  Can.  4.;  iat  ao  aucb  nm 
ia  bebraiscnm,  hgbrgis.  Frg.  zu  neb- 


men?  oder  ist  es  starke  decl^  dea  subslan- 
titiscb  gebraucbten  Adjektivs?  et  aucb  das 
folgende  um. 
um  lür  den  d  p/.  der  adj\  nur  in  allum 
und  aldum  bei  la.    ^ 

um  (et  dm,  im  und  ii/.als  d  pl.  von 
siibstanL  fem,  nur  in  banbnungum.  Is. 
brustum.  Is.gl.  K.  lakaridum.  Ja.  pur- 
dinum.  Ib:  Rd.  amblum.  Em.  26.  su- 
marlatum.  £m.l7.  Ieuuinum,buabun- 
gum^  Isgaridum.  Rb.  russum,  Bib.'7. 
frumuln.  Caii.4.  klauuro.  Gc. 8.  bouum. 
Virg.  bobinum.  H.  trumpum.Da.  nab- 
tum,  bantum,  m^nungum.  K«  han- 
tum,  synagogum.  Frg.  —  Geburt  bieber 
in  uppum.  N.  118,  129.? 

om  statt  des  gewobnlicberen  um  der  fubst 
masc.  und  neutr.  bei  gl.  K.  Ra.  Ja.  E. 
Wo.  2.  Em.  19.  Da.  Bl.  in  engilom, 
mannom,  meistrom,  ganozzom,  un- 
garebbora^  uuntrom,  uuolcbonom. 
uuintom,  porstirom,  peinom  (auch 
peineoro.  gl.  K.)^  feiehanom,  fiorin- 
gom,  cbarlom,  coutanom,  busom,  de* 
ganom,  tboropbom,  tarningom,  spi- 
lom,  seom. 

om,  ak  daL  pL  (d^  6ra)  schwachdeklinie- 
render subsL  neutr.f  wenn  om  nach  dem 
gotb.  am  (Nominativ  6)  angenommen  wer- 
den kann;  oder  ist  es  Am,  wie  bei  den 
scbwacbdekl.  nom.  masa  [die  im  Gotb. 
aucb  am  (Nominativ  a)  haben]  und  fem. 
(goth.  Am,  Nommativ  A)?  Es  kommt  nur 
augom.  K.  Is.  Frg.  und  orom.  K«  Rb.  Frg* 
vor;  von  berza  und  wanga  finden  sich 
nur  die  d,  ph  herzon,  herzen,  wan- 

gon,  wangun.    Cf.  Suffix  i3l« 
Am?  (goth.  am,  angels.  und  nord.  um)  als 
</•  pl.  der  schwachdekL  subst.  masc.  (cf. 


N) 


bei  gLK.  Pa.  K.  Frg.  Ib.  Is.  R.  Rb. 
E.H.  in  ekisom^  uuilloom,  wizagom, 
rechom,  ribon)  chilothzssom,  ur- 
cbnndom,  namom,  narrom,  potom,' 
psalmom,  discoom,  scessom,  ste- 
cbom,  seitom,  anerom.    Ancb  in  al- 

[38] 


589 


91 


U. 


iirom  (parmiibm),  iiingirom  (diidpU' 
lisj,  fordhrom«  die  auch  lu  dem  d.  pl. 
der  compar.  gerechnet  werden  können. 

6in  (golh.  6ni,  Migels.  und  nord.  um),  die 
gewöhnliche  Endung  des  dL  pL  der  nicht 
mit  i  abgeleiteten  subsL/em.  starker  und 

achwacher  Dekl.  (cf.  um  und  li  /   bei 
gl.  K.  Pa.  U.  Ra.  Rb.  Ja.  Ib.   Ic.  Is.  K. 
Em.  6.  8.  II.  13.  19.  21.  29.  H.  Frg.  X. 
Bl.  Can.  4.  9.  12.  Sg.  70.  Wo.  2.  Tg.  1. 
in  ahsalom,  eichlom,  adrom,  alpeom, 
innidoom,    undeom,    erdom,   erom, 
eunom,    nahtnuahchom,    uuabtom, 
nuehhom,   uuerdungom,    uunriom, 
unifom,  lagom,  lecziom,  lanchom, 
ludrom,    libieitom»    reitom^    rali^ 
aom,   redinoom^  redom,    rnachom, 
rabboom,  rafaungom,  antreitidom» 
kimahidom,   mietom,   mannngoom, 
murom,  marchom,  mozom,   pimen« 
tom,  paucbanifsoro,  caprebbnngom, 
uallom,  fairungom,  feliaom,   fersa- 
nom,    filloom,    flehom,    folkidom, 
freisom,  fulidom,  cbartoni,  conmom, 
kiridoom^  cbluaom,  costungenii  bal* 
bom,  kihaltidom,  hizzom,beiliaom(?)» 
bellom,    hertoom,    uuilom^    chuue- 
noroydeotom^piderbidoomidrenuom, 
trumbom,  zilom,  cymbalom  (?),  aa- 
lidbom,  sprabboro,  aceitilom,  acran- 
Bom,  scrintnngom,  aculdrom,  nuir- 
darstentidoro,  nnatillidom,  atralom, 
stuntora,  aelom,  aantom,  siehttdoom, 
suanoom,  suntoom,  auaridom« 

Am  (auch  om?)  (golb.  am  in  masc.  nnd 
neutr>.  Am  \mfem.;  im  Angela,  um)  als 
d.  pL  der  acbwadidckL  adj\f  also  auch  des 
mebrentbeils  schwacbdekl.  Compar.  nnd  ge- 
wöhnlich des  Soperl.  (cf.  li/  beigl.K.Pa.R. 
Ra.Rb.K.l8.Frg.IIIat  inadelom?rehtwi. 
8igom>  nnhalannigoroy  festeom,  din- 
bilsiuhfaom,  MKb  kiladotomt  in  Frg., 
in  aftrorom,  altirora,  innaromi  in* 
narorom,  engirom,  eriromi  niserom, 
iungirpm,-  naeroom,  ringirom,  pei- 


sirom,  fordbrom,  boborom,  gac 
{^anorom,  atnriram   und  in  erii 
aostom,   herostom,   bobiatom 
bobostem.  Wo.  3.). 
CXnnofganiscb  (mitunter  auch  vielleid 
Schreibfehler  für  n )  In  einzelnen  Fillc 

a)  ac€*  sing.,  selten  in  der  starken 
der  ¥iom.  masc.  [in  welchem  Falh 
es  für  das  ursprüngliche,  im  S 
(und  Latein.)  noch  gellende,  Akki 
Suffix,  das  sich  im  Deutschen  su 
geschwächt  bat,  halten  könnte], 
ger  in  der  schwachen  Deklinatlo 
iiom.,  masc»  und  Jem.  Es  konui 
bei  gl.  K.  Fa.  Ja.  Ib.  K.  Virg.  Rd.  E 
Zf.  Sb.  Bo.  2.  Bib.  6.  A.  Can  4.  < 
F.  und  nur  in  folgenden  Worten 
spinnilum,yiM»m,  zuhtarnm, 
cem,  anntrum,  fomiiem,  phan 
sartaginem,  kelstrum,  tribsUatm 
darquetum,  atrocem,  agaleiui 
agaleiam,rAiijniiiuii,Glagnngnn 
rimoniam,  fimftum  (wennniebt 
tinn  zu  lesen  ist),  ifuifsiiUum,  n 
lum,  magnum,  minnirnm,  mit 
ezzantem,  edeniem,  aparirn-m 
dorem,  uszrostem^^scfpnmn,  ui 
ram  und  urniarem,  imsigaem,  n 
Inm,  magnmHj  firrontum,y«n 
gaumentem,  qMdantem,hwcke\ 
arbiiratorem,  belphantem,  cy^i 
fem,  vriem,  militem^  toug^m,  roi 
(anch^inkimeitum,  ungitrnsa 

b)  dat.  dng^  der  schwadien  decL 
des  regehnalaigen  un  (und  in), 
phan n um,  sartagine.  Ib.  che 
Siliifua.  Virg.  klauuirnm,  diiigi 
Em.  3.  (lehort  auch  horntrun 
classica.  D.  IL  351.  hieher? 

c)  gen.  sing,  der  schwachen  decL  sti 
regelmälsigen  un  nur  in  thier 
pirginis.  Hr.  nuaiaarnatram,  4 
üs  aqttaiici.  gl.  K. 

d)  nom.  und  acc.  pl.  der  scbwachei 
st  des  regelmafsigen  nn,  on,  i 
auanm,  cardines,  plnomam, 
l^raminm,  vqßres,  fineatruBj 


k 


KU.  MI. 


ML 


592 


1     <« 


t     \ 


•     '. 


■  i 


'.baus.  Ib.  sangarnnii  (ro/ilr»^«f,  mara- 
«Q^ni)  tenenas.  Uh*  Qt»pUedaIofn,yiisi. 
iänL  Pa.  Ra.  alagefaidarumt  pmnates. 

I  Ja«  kneotminm ^pt^Uies^  fordaronif 
ptoc0res.  Ra»  acrtfnnam,  wubsas^  Le.  2. 

.'  luabillittm,  mapfüilas.  Enu  29^  hre- 
cbiam.  exutes.  Em.  1!).  kolxmouumy 
.wlulae.  Bib.  neorum»  rewmtuU.  Bib.  12. 
elbalGiein,/r^»ie/i/eM.  D.  II.  31ö*  plo* 
iaiain.V.  cnchiik um,  rmlinue  (oder /sc. «•)* 
.GL  tbiorattm,  virgiMü.  T.^  Gehört  aucb 
ttomuiiiy  .gracilu  (Bat  gracUes?).  gl.  K« 
.hieber? 

iB|  ^.  ^  der  scbwacbes  JeeL  st.  dea  rcgeU 

:  .  «Üsigen  t>oo,'  nur  hi  sachuin.  Can.  4. 
ofcianiftraidillwiB»  Ic.  Ajäch  Bodet  sich 
hohem,  excMentiuuL  Ja.;-  gehört  auch 
iDisaabellem,  dissidenimn»  Prud.  1. 
hieher? 

:^  MAvMI,  MO,  MU,  Suffix; 

•uffix  M. 

^9  aanskr«  m&i  metiri.    Za  dieser  Wurzel 
Oft  «ttliier  d(er  mit  z  (geth.  t)  vermehrten 

imdSreii  Wurzel  MAZ  auch  ^yobl  MUO. 

fti  Mü'ra,  MAN;  auch  mahan. 

«re?  Cf.  aucb  MAHAL.   Gehört  auch  MÖT, 
JAN  hieher? 

StiiiDin  dea  Pronoms  der  ersten  pers.  sing. 
len  obliquen  Casus  und;  des  J^^op.  posse^s. 

1.  pers.  sing.  Dieses  mi  ist  entweder  aus 
f  dem  sftnsk.  Stanun  des  pron-  i.pers.  sing. 
den  Uebergang  des  a  in  i  in  der  Vorrede 

in  I)  ntsUnden,  oder  es  iai  der  aanakr.  Ne- 
stamm  mi  von  ma,  der  sich  in  der  sanskr. 
m  mi  verrätfa«    Ct  audi  aanakr«  ab*-ami 

und  das  unUr  Suffix  Jj!  abgehandelte  Con- 
itionMiHiaL  ^  Audi  iii  der  Zigeunersprache 

l  iif  wd  miu 


,  §.  mt%.tQelit|ni|itt'cr/iii€f»gotb.  roeina,  nord. 

'    und  Ungels»  mtn,  lit,  manea,  akr.  maroa. 

»aitti  aas  zeauan  halp  miin.  la.  3/6.  er 

.     teta  min.  unara»  M»  39^  2.    ther  min 

furlottgnit 'fora   mannon.   T.  44,  22. 

du  lougnis  min.  0.  IV.  13,  35.    min 
acamenti  unirdit  T.  44,  22.    knoto 
•     r    clioretost  du  min«  N*  16,  3.    niat  her 
rmin  uttirdig.  T.  44,  24.  ai  huotet  min. 
N«22,6.  oba  sie  nvin  ahlilun.T.  170,2. 
ti  gnatu  ir  min  ni  roachet  0.  V.  16, 
.\  .  .40.   gih.Qgi  min.  T.  205,  6.   irhuge  du 
'^^\^^    .f0tii.  N.  24,  7.  mitt  ne  uualtent«  N.  18, 
.'    ,i   .  14»    ginado  min.    0.  L  2,  25.    mine 
.11     .vifjeeda  ne  huoea  min.  M.  24,  2.  thie 
eigun   min  io  minna.   O.  U).  22,  22. 
.    ifr.  ..habe  mij^jrbarmeda.  N«  24,  16.    die 
min  «e  4BJ«  gedenchent  M.  70,  13. 
;?  .di.egelounton  aih  min.  N.  30,  13.  min 
liergezzan.  Wm.2, 17.  min  biten  snn- 
di^e  fexspeciaVeruntJ.  fi.  118,  Bb. 
Die  Verbindung  min  selbes  s.  in  selb. 
Da  das  pron.  poss.  min^im  n.  und  a.  aller 
Geschlechter  auch  uoflektiert  steht,  so  ist  es 
von  .diesem  g.  min  nicht  xu  antersch  iden, 
und  wohl  nur,  vrenn  min  hinter  dem  Sub- 
.   '  ■  stanliv  Jlebt,  kann  dieses  min  mit  Sicher- 
heit als  g.  des  pron,  pers.  angenommen  wer- 
den,  X.  B«  in  chnninch  min  nnde  got 
min»  N«^5,  3«    auch  in  rihti  nuort  min. 
.0.  L  2,  ^24.    Selbst  in:    min   minnero 
bist«   N.  2,  8.  kann  min  proii.  pers.  und 
auch  pron.  poss.  seyn.    S.  den  nam.,  acc, 
'  V6C  des  pran.  poss.  min«  ^ 

.  In  ist  min  wird  wohl  fast  immer  das 

prom.  pers.  angenommen  werden  müssen  [ob- 

gicidi  andi  x.  B.  in  thax  tbar  min  ist 

tT«  149.   niat  min  (meumj  in  xigebanne. 

T.  112«  tbiu  sin t  min,  mi^^niM.T.  173,4. 

.  min  ds;rrofi.;io^«.  angesehen  werden  konnte]. 

nuort)   thax  ir  gibortut,  .nist  min.   T. 

.   .  .      165 1  3.    al  dax  des  fater  ist,  daz  ist 

!  min«  Pi.  20,  2«   mir  sint  gentes^  min 

:.i  .  .  aifflt/vifei«  N.  107,  a  thu  bist  min.  O. 

I.  22,  50.    nualtitudo  martymm  ist  min. 

.  N.  69,  9. 

In  gisinni  miner.  O.  III.  20,  50.  ist 

[38-] 


593 


.n* 


M^' 


min  er  wohl  nidit  als  gen.  des  prin*  pers. 
(lyie  unser  benliges  mHner  %.  B.  gebcife 
meiiier),  sondern  gisiuni,  wenn  gleidi  es 
sonst  immer  nrntrum  ist,  ab  masc*  snza- 
nehmen,  wie  s.B.  enti,  $tuue*  neben  enti, 
nefiir. 
d.  mir;  vxiXi  mihi,  gotb.  mis,   sngels.  me, 
nord*  mer,  lit  man,  sanskr.  mahyam  und 
m&  —  Is.  3,  SL  4,  6.  Kp.  K.  5.  7.  T.  8, 4. 
13,  &  Rg.  1.  O.  L  2,  18.  24.  26;  3a  49« 
51.  53.  et  94.  Ms.  Mr.  Md.  Otl.  8.  Ps.  Mcp. 
Bo.  &  N.  16,  3.  37, 3.  68,  3.  Rb.  Wm.  1,  4. 
Pa.  gl  K.  Co.  4.  Frg.  29.    er  mir,  pHor 
me.  T.  13,  8.    kam  mir,  veni.  Win«  4»  8. 
mir  suigentemo.  N.  16,  4.  unuuixsan* 
temu  mir,  ignoranii  mihi.  Pa. 
o.  mih,  midfi  me,  gotb.  uq^ nord.  mik,  angs. 
mec,  lit  ma.ne,  sansl^nAm,  ml.  — -  Is. 
4,  4.  K.  2.  7.  35-  T.  T  6.  12,  7.  14,  6. 
Frg.  53.  V.  M>.  Od.  Ps.  Rb.  Virg.  Rg.  1.  2. 
D.  II.  286w  Bl.  O.  l.  2,  30.  4,  63.  5,  38. 
Bo.  5.  Mcp.  N.  2,  8.  3,  4.  7,  2.  Wm. 
micb.  Wm.  Co.  2.  Rg.  1. 
mig.  Scbw. 
MIN  {pnm.  posi.),  mein/  meue^  godi.  meins, 
angels.  min,  nord.  minn,  lit  manag.    (Im 
Sanskrit  wird  fiir  das  pron.  pass.  aller  3  Per- 
sonen fva  gebraucht) 

Im  nam.,  acc.  und  voe.  aller  3  Gescfatecb- 
ter  steht  min  auch  unflekiirt  und  ist  dann 
nicht  vom  gen.  des  pron*  pers.  (q.  t.)  an 
unterscheiden : 

miin  gheistls.  4,  5.  min  herro.  Scbw. 
miin  sunu.  Frg.  5.  min  uuinei»  Wm. 
1,  13.  min  truL  Wm«  5,  16.  min  liobo 
sun.  T.  14,  5.  min  druhtin  guater.  O. 
IIL  1,  44.  thiz  ist 'min  sun  diurer.  O« 
1.  25,  17  —  N.  3,  4.  70,  &  37,  4.  mün 
namo.  Frg.  47.  miin  sesnua.  k  4,  5. 
min  sola.  T.  4,  5.  min  quena.  IV  2,  8. 
min  sculd.  Co.  4.  min  zit  O.  II.  8,  18. 
min  freunida.  O.  IL  13,15.  min  lunga« 
N.  15,  9.  min  muoter.  Wm«  1,  6*  al 
minsconc.Wm.  1,  16.-^0.11.13,23.111. 
4,  2&  N.  6,  4.  7,  11.  16,  2.  70,  3.  min 
arunti.  O.  I*  5,  25.  min  granua  hou- 
bet  fl|cp.  min  heran.  N.  15,  9L  nehein 


ntin  lid;  M&  87,  18.'  min  marU 
fleisk.  W.15,9.—  0.II.14,  101.  N.! 
70,  5.  7.  mrin  unchraft  Wm.  1,  4. 
e^a.  Wm.  4,  1»  miin  dheob.  b.  7. 
f olc  T.  8,  3«  min  bonbet  N.  ^  4. 
analntte.  Bot.  5.  miin  hua.  B|it 
muat  O.  L  5,  38.  min  heraa«  Wm. 
miin  »teilt  Frg.  5.—  0.1.9,17.2 
Ct  94.  €.  Od.  N.  6,  10.  16,  1.  22,  S 

1.  37,  5.  38y  5.  68,  a  mrn  f ater!  T.  1 
min  cfaunin^!  N.  144, 1.  min  lieb; 
maaeda!  Mep.  min  tnba!  WnK'2, 1 
Is.  4,  6.  O.  L  22,  46«  II.  8,  13. 

Hinter  dem  Subst  (et  gen.  des  pr^m.  p 
bist  du  faler  min.  N.  21,  10.    thi; 
Hob  kind  min.  O.  I.  9,  16-   muat 
O.  1.  2,  29.    thu  druhtin  rihti  u 
min»  O.  L  2,32.  uuine  min!  Wm. 
chuning  min  unde  got  min!  M. 
fater  min!  N.  108,  21.    fruiniin 
Wm.  1, 9.  —  Mcp.  N.  108, 26.  Ol.  35. 

2,  1,  6,  35.  10,  19.  II.  12,  37.  T,  20' 
Auch  mit  Artikel: 

a)  min  vor  dem  Subst 

der  min  uuillo.  N.  15,  3.    der 
uuine.  Wm.  2,  8.    diu  min  sei 
21, 31.  diu  min  tuba.  Wm.  6,  8. 
min  liaba  herxa.  O.  V.   7,  30. 
min  uuighus.  \Vm.  4,  4.    thaa 
hus.  0.  HI.  12,  32.  thiu  min  oi 
(oder  ist  u  von  min  abgeworfen? 
L  15,  17. 

b)  min  hinter  dem  Subst 

ther  bruader  min.  O.  IIL  24 
thiu  moater  min.  O.  I.  2,  2. 
nuetan  min,  O.  III.  18, 61.  thio  n 
min.  O.  IIL  22,  57. 
Flektiertes  mtn: 

^  n.  S'  nL  miner.  0.  II.  7,  38.  V.  15 

T.  82.  N.  17,  47.  27,  a  41 
m.  $.  f.  minu.  O.  L  4,  50.  lU.  16, 13 

61.  mini«.  K.  7. 
m.  ».  m  minai.  K.  7.  O.  UI.  20,  14 

15,  51. 
f. «.  m.  o.  n.  mtnes.  T.  4,  3.  IS,  7. 1' 
O.  L  2, 53.  IL  14, 101.  lU 
24.D.1L282.0IS.BO.&I 


MI. 


ML 


596 


P«.  gl.  K.  N.  3,  6.  15»  3.  30,  18. 
36,  34.  43,  5.  48,  4.  Wm.  2,  b. 
4, 3.  Co.  4.  M«t.  minis.  N.  S9, 10. 
33,  L  84,  3.  95,  13.  minas.  OtL 

«.  /.  minero.  T.  125.  Bo.  5.  N.  15,  5. 
17,  3.  21,  10.  24,  7.  Wm.  1,  6. 
4, 16. 7, 5.  Co.  3.  minerA.  F^  37> 
miaer.  Wm.  1,  6.  3,  3.  minor. 
Wm.  IV. 

I 

.»..m.  o.  n.  minemn.  Is.  3,  3.  6.  9,  1.  K. 
3.  6.  7.  Ja.  minamo.  Rb.  mi- 
nemo.  T.  4,  4.  6.  47,  '5.  173,  3. 
Frg.  47.  51.  Ott.  Bo.  5.  N.  7,  9. 

9,  2.  17,  7.  21,  15.  39,  9.  88,  4.  ^ 
Wm.  1,  9.  13.  3,  1.  5,  3.  6. 

9,  f.  minem.  Scb.  87.  Is.  4,  6.  K.  5.  T. 
105.  134.  Co.  3.  Frg.  5.  O.  i  1 1, 
15. 18.  IV.  7,  8a  V.  25, 77.  (cod.  F.) 
minero.  Ct.  95.  Co.  3.  T.  13a 
N.  3,  3.  5,  3.  14,  3.  16,  7.  34,  3. 
87,  9.  Bo.  5.  Wm.  4,  4.  11,  5,  1. 
Co.  3.  minera.  Is.  9,  1.  T.  106. 
113.  V.  Nd.  IL  O.  V.  3,  3.  25, 

30.  32.  (cod.  V.  F.)  77.  (cod.  V.) 
miner.  Wm.  8,  7.  ' 

#.  M.  minan.  Rb.  Rd.  Is.  4,  5.  K.  5.  7. 
T.  3,  11.  9,  4.  44,  14  51,  3.  O. 

1.  3,  3.  II.  7,  20.  14,  39.  18,  14. 
IIL  18, 50.  (minon  in  meiner  Aus- 
gabe ist  Druckfehler)  24,  92.  IV. 

10,  11.  33,  24.  Schw.  Co.  3.  4. 
Frg.  5.  minen.  Ps.  Mcp.  N.  2,  10. 
5,  9.  6,  9.  7,  6.  38,  5.  Wm.  1,  6. 

2.  8.  OÜ.  min  in.  N.  20,  3. 88,  13. 

V.  /.  mina.  Is.  3.  6.  9,  1.  Rb.  VA.  II.  54a 
K.  2.  7.  T.  47,  4.  179,  3.  195,  7. 
O.  I.  2,  19.  5,  40.  II.  7,  19.  IIL 
10,  31.  la  4a  22,  22.  V.  15,  33. 
Otl.  Mcp.  Bo.  5.  N.  3,  7.  6.  ^  7, 

3.  9, 14.  16, 1.  Wm.  2, 14.  Ct.  94. 
Co.  3.  4.  mtne.  N.  40,  &  43,  4. 
Wm.  1,  4.  6.  Co.  4 

s,  n.  minas.  Rb.  K.  7.  O.  IIL  14,73.  18^ 

31.  IV.  31,  30  V.  16,  31.  mittel. 
M.  131,  9. 

9,  $,  niaer  (cF.  gen.  des  pron.ptrsJ).  N. 


21,  3.  27,  1.  29,  3.  37, 17.  39,  9. 
miniu.  N.  115,  7. 
n.^  m.  mine.  Is.  3,  6.  T.  40,  2.  59,  3.  195, 
,4  O.  L  7,  5.  in.  7,  52.  IV.  7,  24 

15,  49.  31,  25.  N.  15,  6.  16,  5. 
17,  33.  21, 15.  .37,  12.  Wm,  1,11. 
5,  5.  Otl.  Mat  Frg.  la  53.  mina. 
N.  6,  II. 

n.pt.f.  mino.  Is.  4, 5.  Rb.  T-  40,  3.  Os.  13. 

16.  O.  V.  3,  9.  15,  36.  miae  (O. 
I.  25,  6.  im  Reim).  N.  6,  3. 15,  6. 
Bo.  5.  Wm.  5,  1.  3.  mina.  Wm. 
5,  3.  IL  5,  5.  O.  II.  13,  16» 

n.fi.  H.  mino.  T.  7,  6.  134.  146. 17a  O.  IL 

13,  la  19,  a  31,  33.  IIL  la  33. 

Wm.  iV.    minio.  Rb.  Kp.  IL  7. 
T.  97.  Frg.  35.  N.  6,  3.  15,  9. 
16,  3.  37,  5.  89,  10.  Wm.  4,  5. 
g.  pL  minero.  T.  1>14  O.  L  4,  70.  19, 11. 

IV.  31,  31.  Co.  2.  3.  Bo.  5.  N. 
3, 1.  »,  4  9,  16.  17,  25.  140,  2. 
Wm.  1,  a  2,  14  4,  4  Ct  93. 
minera.  Nd.  iL 

dL  pl.  minen.  T.  2, 9.  4,  4  44,  20. 221,  7. 
O.  L  2,  45.  IIL  1,  16.  IV.  12,  12. 

V.  7,  69.  20,  104  N.  6,  7.  7,  2. 
9,  14.  17,  3a  21, 23.  Wm.  1,  13. 
3,  14.  Bo.  5.  Co.  3.  minan.  OtL 

a.pLm,  nine.  T.  105. 13a  151. 155. K.  6.  7. 
^J      Oh.  7.  O.  L  7,  5.  O.  IV.  11,  34. 

V.  35,  4  16,  5.  17,  35.  30,  4 

39,  3.  OtL  Bo.  5.  Wm.  5,  3.  7,  5. 

Co.  3.4.  mina.  O.  I.  3,  56.  Viig. 

Na.  IL  N.  5,  9.  Sa  3.  114,  la 
a.pl.  f.  mino.  P^.  T.  330,  5.  233,  6.  OL  11. 

O.  IIL  17,  62.  la  19.  V.  7,  36, 

35,  46w  mine.  N.  la  14.  21,  17. 

30»  12.  54,  4  72,  IX 
a.^.»  mino.  T.  132. 133. 14a  165.  Oh.  14, 

O.  ni.  33,  39.  lU.  10,  4X  (cod. 

y.  P.)  IIL  34,  33.  (cod.  V.  P.) 

O.  IV.  19,  a  {e9i.  V.  P-)  V.  4,  6a 

15,  9.  31.  35.  N.  5,  3.  8,  4  mi. 

aio.  Kp.  K.  3.  7.  T.  105.  338, 1. 3. 

O.  ni.  10, 43.  (cod.  F.)  UL  34,  33. 

(cod.  F^  Bo.  5.  N.  IL  N.  13,  4. 

31,  la  31,  a  44,  2. 


597 


ML 


ML 


VKpl.nL  mitte.  Bo.  5.  Wm.  5,  1.    mina. 

Scfa*  75. 
r«/?/«  n.  minu.  E.  O.  IV.  13,  3. 
Neben  dieaer  slaijken  Reklination  scheint 

6idi  «och  in  folgenden  Stellen  schwache  De« 

klination  zn  zeigen: 
II.  j.  m.  mino  gilicho.  0.  IIL  7,  53. 
91.  n.  t;  ^. y*  mina  sela.  N.  83,  3.  145,  1. 
Das  pron.poss.  min  wird  sowohl  vor  als 

nach  dem  Substantiv  gesetzt: 
miner  drut  ein.  O.  IL  7,  38.  liobo  mi- 
ner.  O.  V.  15,  18.  kirida  rainin.  K.  7. 
berza  minaz.  K.  7.  mines  trohtine^« 
T.  4,  3.  mines  tanches.  M.  3,6.  mines 
fater.  O.  I.  22,  54.  fater  mines.  0.  III. 
22,  17.  goies  mines.  Pa.  entes  mines. 
Bib.  1.  minero  heili.  M.  17,  3.  minero 
gouma.  T.  125.  minemu  christe. Is. 3, 3. 
mincmo  reue^  T.  4,  4.  minemo  lehte. 
N.  7,  9.  minemo  herzen.  Wm.  1,  13. 
druhtioe  minemu.  Is.  3,  6.  munde  mi- 
uemo.  K.6»  in  neatiline  minamo.  Rb. 
azs  minera.  antuuerdin.  Is.  9,  1.  zi  mi- 
nera  zesuunn.  T.  112.  zi  mineru  hentl 
O..  I.  11,  15.  minero  borg.  Wnu  4,  4. 
minero  zungun.  N.  3,  3.  in  zongon 
mineru.  K  6.  minan  gbeist.  Is.  4,  6. 
min  an  son.  T.  9,  4.  minan  bronnon. 
Ol  IL  14,  39.  in  minan  stal^  wcem*  Bd. 
minen  rat.  N.  2,  10.  minen  ooillon. 
Wm*  %  8.  uuillon  minan.  K.  7.  mund 
minan.  0. 1.  2,  3.  Hut  minan.  Rb.  mina 
miltnissa.  b.  9,  1.    mina  helfa.  Mcp. 

.  mina  theki«  T.  47,  4.  mina  sela.  N.  6, 5. 
mina  dumpheit.  0.  I.  %,  19.  mina  za- 
gaheit  VA.  11.548.  mine  scone.  Wm. 
1,  6.  aela  mina.  K.  7.  dohter  mina. 
O.  III.  10,31.  nuntuo  mina.  Rh.  minaz 
.;  lib.  0.  HL  14,  73.  nuort  minaz.  0.  HL 
18,  21.   got  miner!  N.:2Jl,  2.    sela  mi- 

'  Diu!  N.  115,  7.  mine  liodi.  Is.  3,  6. 
mine  rata.  Mcp.  mine  knehta.  T.  40,2. 
mine  giliclioo.*  0. 111.  7,  52.  mine  uin- 
gera.  Wm.  5,  5.  frionta  mine.  0.  IV. 
15,  49.  meistra  mine.  N..  118,  99.  farri 
mine.  Frg.*  19.  bo^oji  quement  mine 
thir.  0.  IV.  31,  25.  mino  hendi  Is.  4,  5. 


mino  tarL  T.  40,  8.  miao  buldL  < 
15^  36.  mint  chreTte.  N.  6,  3.  i 
locca.  Wfn.  .5,  %  furabi  mino,  \ 
Mißeckc*  Rh«  miQin  unreht  M.  37,  & 
niu  kint  Wm.  4,  5.  mina  oiig^ii 
7,  6.  mina  uyerk,  O.  IL  |3,  18.  o 
minin.  Rb.  minero  gootp.  T.  114 
nero  missidato.  0.  IV.  3|l,,  31«  mi 
iungiron.  N.  3,  1.  npiner^  scafo. 
i,  8.  minen  uuorton.  T.  ^  9»  m 
gidanchan.  Oll.  minen  tränen.  IN 
minen  pron.  Wm.  2,  4.  uuerkoi 
Den.  O.  L  2,  45.  mine  fiiante.  T 
mina  daga.  0.  L  2,  56.  mine  g 
M.  16/5.  mine  site.  Bo,  5..  mine  f 
Wm.  5,  3.  fuazi  mine.  O.  IV.  1 
uueka  mine.  K.  6.  mino  h^nl 
230,5.  mino  mahti.  Ol.  11.  stunt 
iio.  OL  10.  miniu  lembir.  T.  2« 
minu  uuort.  0.  IV.  19,  9.  unreh 
niü.  K.  7.  scaf  minu.  0.  V.  15, 9.  fr 
mine!  Wm.  5,  1.  kindilin  min 
IV.  13,  3. 
Flektiertes  mjn  mit  Artikel,  tor  ode 

dem  Substantiv,  nur  bei  OtTrid. 

thiu  quena  uiinu.  0.  I.  4,  50.  iha 
naz  moat  O.  IIL  20,  74.  tbea  i 
hei'minges.  O  III.  1,  30.  tberu  m 
nidiri.  0.  V.  25,  77.  then  minan 
O.  IV.  33,  24.  thia  mina  minna. 
15,  32.  thia  zungun  mina.  O.  L 
thaz  minaz  lib.  O.  IV.  26,29.  thi 
minaz.  O.  IV.  31,  20.  thero  m 
nuorto.  O.  L  4,  70.  then  minen 
ton.  0.  IV.  12,  12.  then  bruadoro 
nen.  O.  V.  7|  59.  thio  mino  nbi 
III.  17,  62.  thio  minu  nuort  ( 
24,  33.  thiu  uuerk  minu.  O.  HL  S 

•    thio  uuerk  firdtlo  minu.  Oh.  14. 
#Wenn  min  mit  subsi.  c.  adj\  std 

wird  es  vor  oder  zwischen  oder  nadi  | 

(im  nom.  und  acc.  masc.  und   neutr. 

kommt  in  diesem  Falle  nur  unffektiertei 

vor): 
mine  lide  starche.  N.1Ö8,  24.  m 
guoton  unercho.  N.  140,  2.  minei 
ren  sunton.  O.  III.  1,  16.    miniu 


f. 


m. 


MÖ. 


600 


!  -  gt«ten  ding.  N.  138,4.  mina  liebiston 
bradara!  Scfa.75.  in  millenio  minemo 
heixen.  N.3!)«9.  nehcina  mina  annta. 
OtL  neheineroniinef08achon*N.l31»5. 
liabe  friunta  mine.  O.  V.  S&,  24.  lia* 
han  druta  mine.  O.  V.  20,  68. 

Otfrid  gebraucht  auch  hier  bisweilen  Artikel: 
tluii  min  liaba  herza.  0.  V.  7,301  thia 

.    mina  mnadnn  aela.  O.  ilL  1,  22. 

Andi  bei  diaer  wird  min  Tor  oder  nach 

^em  SnbatantiT  gesetzt: 

^    ttäan  minan   bruodber.  Schw.    thisa 

mino  nuort  T.  43,  2.   fon  thesen  mi* 

nen  bruoderon.   T.   152.    tbisn   lera 

minik  O.  IlL  16,  13. 

Wenn  al  bei  mtn  und  Substantiv  steht,  so 

wird  al  gewöhnlich  zuerst  ond  dann   mtn, 

mit  folgendem  Substantiv,  oder  auch  Substai^ 

tiv  mit  folgendem  mtn,  bisweilen  auch  mtn 

mit  dem  folgenden  Substantiv  zuerst  und  dann 

al  gesetzt« 

in' allemo  minemo  herzen.  N.  9,  3.- 
allen  minen  Hb.  N.  37,  7.  allan  minan 
auaadnam.0. 11.7, 20.  alle  mina  fienda. 
M.  6,  11.  alliu  miniu  bein.  N.  21,  15. 
allem  minero  suntono.  Ct  93*  allen 
minen  fienden.  N.  6,  8.  alle  mine 
«nilleii«  N.  15,3.  alla  minechnnlinga« 
OtL  alle  mine  nuega.  N.  138,  3.  alle 
mina  aunda.  N.  50,  11.  alla  mina  ar- 
beita.  Otl.  alle  mtuejideies.  Wm.  7,  Ti. 
allen  kreftin  minen.  O.  V.  24,  20.  alle 
daga  mine.  O.  L  7,  &  mine  snnda  alle. 
N.  24,  18. 
Otfrid  geliffaucht  in  diesem  Falle  auch  den 

Art'dcel. 

thia  mina  frenuida  allo.  O.  IL  13,  16i 
thie  mine  liobon  alle.  0.  IIL  12,  31. 
mtn  ohne  Substantiv,  aber  auf  ein  vorherge- 
hendes Substantiv  sich  beziehend. 
U  mit  Artikel: 

nuar  der  miner  (got)  si.  N.  41,  4« 
dax  min  (nnazar).  S.    sib  an  din 
nuergf  nals  an  daz  min.  N.  137,  8<. 
dero  minero  (taro).  N.  101,  24. 
3.  ohne  Artikel: 

thian  leruminunnizit  niatsimino* 


daz  lob  ist  din,  nsis  mtn.  N.  118,  7« 
ih  forderota  din  guot,  nals  rainez. 
N.  121,  9.  iro  niizzeda,  nals  mina.  N. 
121,  8*  in  dinemo  rehte,  nals  in  mi- 
nemo. N.  142,1.  minunals  lhitto(seaf). 
O.  V.  15,  9.  intcnahent  mih  minu 
(scaf).  T.  133.  ih  incnahn  minn  (seaf)* 
T.  133. 

min,  alleinstehend,  als:  btt,  Mf|  bo^  ÜRctnigC. 
Das  unflektirte  min  kann  aueh  als  gen. 
des  pron.  pers»  genommen  werden, 
sint  din  nals  min.  N.  91,  5«  täte  ih 
ubelo,  daz  uuare  min.  N.  91,  5»  thaa; 
dar  min  ist  T.  149.  nicht  des  mines 
ne  ruocho  ih.  N.  131,  5.  fon  minemo, 
de  meo  (accipietj.  T.  173v  3«  '^^  acülut 
sprechan  thaz  min.  0.  I.  9^  18.  die 
mine,  bic  Nebligen.  N.  29,  13.  ketuo,  daz 
sie  mine  unerden.^  N.  34,  25.  minii 
allu  thinu  sint  inti  thinu  minn  sintr 
T.  178,  1.  allin  minin  sint  des  faten 
N.20,2.  allin  mvnin.  tkiniu  sint*/r.97. 
de^ro  minero  (6cr  ^cinfgen).  N.  68,  20. 
theA  liiinen  C^m  ÖBrimgru).  O.  IV.  11^48. 
mine  (Mc  Stcfni^m).  N.  140,  10. 

mina  halbun  s.  halb., 
min  selb  s.  selb. 

MÖjan  (oder  MOHjan?),  BfUOjan,  MUfan, 

mfi^cn;  nord.  mya,  molestare.  Cf.  auch  gr. 
^oyot;,  labor*  Hat  das  erst  in  spätem  Formen 
dieses  Wortes  sich  zeigende  H  nicht  mit  andern 
zwischen  Vokalen  sich  entwickelnden  H  glei- 
dien  Ursprung,  so  kann  dieses  Wort  der  Wur- 
zel JxLAlII  (cf.  auch  lelt  m4kt,  pfagCtt)  oder 
auch  dem  sanskr.  math  (cf.  auch  abd.  in 6t), 
cammova^  oder  bddh,  vädh,  pertiirbate,  zu- 
gewiesen werden.  Kann  man  einen  Uebergang 
von  Ü  xn  ö  annehmen,  soläist  sich  das  skr. 
muh,  cöniurbari,  zor  Vergicicbnng  ziehen.   Cf* 

•ttdi  MAHan,  mS^m  und  MÄ« 

Form  lind  Flexion: 
(ih)  mna  VA.  X.  42. 
(dn)  mnost  Bo^  &  muest.  .D.  II.  314. 
(er)  moid.  gl.  K.  moet.  Ra.  muoit.  A.  VA. 


601 


MÖ. 


mö 


VI.  533.  Gc.  8.  Pnid.  1.  nmit  Ic  muo- 
het  Nd.  N.  43,  2.  83»  3.  106,  25.  mii* 
het  Mqu  15.  Bo.  5. 

<Me)  moent  0.  V.  23,  167* 

(er)  maehe.  N.  31^  7.  mühe.  Mqi. 

(sie)  mnen.  O«  V.  23»  153.  (muon.  Mos.) 

(ih)  maohU.  N.  68,  4. 

(du)  niHotos.  Me.  Bib.  1.  mutos.  Sb.  mno* 
thest  BIb.  7. 

(er)  mnota.  VA.  XII.  33&  Prod.  1.  M».  Sb. 
Bib.  1.  5.  Nd.II.  muohta.  Nd.  muotta 
(rauoita?).  VA.  V1L393.  moita.  VA. 
VIL  405. 

(sie)  moatan.  Oh.  71.  muohton.  N.  93,  5. 

(er)  muotl.  VA.  III.  609.  Prud.  1. 

p.  a.  muhend o.  Mcp. 

d*  s*  nL  muogentemo.  Prud.  1. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

agitare.  D.  II.  314.  VA.  IIL  609.  exagUare. 
Pmd.  1.  Me.  Sb.  Bib.  1.  5.  f  atigare.  Ra.  gl.  K. 
VA.  VI.  533.  Mcp.  15.  agere.  Prud.  1.  VA. 
VII.  393.  405.  guassare.  Ic  quatere*  Prud.  !• 
VA.  XIL  338.  infesiare.  A.  Gc.  8.  affligere. 
N.  42,  2.  inquietare.  Me.  Bib.  1.  7.  Sb.  ve- 
xare.  N.  93,  5.  ni  mue  mih,  ml  moveor. 
VA.  X.  42.  ih  muohta  mih,  laborovi.  N. 
68>  4.  thio  fruma  ihen  thar  bluent,  thie 
aih  zi  thiu  hiar  muent  O.  V.  23,  167. 
■luhety  fatigat  (spes  mcerta).  Mcp.  15. 
muhet  sie  z^xn^  flagelJhU  Bo.  5.  doh  si 
(adverdtasj  sie  (sapientesj  muhe.  Mcp. 
(daz  si,ne  muon  iuch,  daz  ir  mit  goa« 
den  in  disme  gouive  muget  rawen. 
Mos.)  diu  {saevilia  diabolij  sie  muohet 
in  irdisken  kiredon.  ISd.  hina  muohet 
•ih  mina  sela.  N.  83,  3.  der  uuint,  der 
daz  scef  muohet  N.  106,  25.  danne  mih 
der  tiefel  muohet,  affligit.  N.  42,  2.  doh 
in  humana  miseria  muohe.  N.  31,  7.  sie 
muohta  iro  inunertiga  comcieutia.  Nd. 
moita,  agit  (reginam  stimiäis  alecioj^  VA. 
VII.  405.  muogentemo,  exagitante  (dolore). 
Prud.  1«  lango  mühendo  ferchnisti  (longa 
exerciiam  coUisione  vexaverat).  Mcp.  13.  du 
muost  mih  mit  tinen  chlagon,  agU.  Bo.  5. 
ni  sie  sih  jo  mnen  mit  managemo  nue« 


tiuen.  0.  V.  23)  153.  muatan  sie  aih  tl 
thero  iro  selbon  dato.  Oh.  71* 
GAMÖJAN. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  gimuoan.  Ee.  Cgemaon.  D.  UI 
(du)  gimuist  Prud.  1. 
[(ih)  gimuo.  D.  III.  86.] 
p*  p.  gimuot  VA.  VII.  384.  nnerdaii 
1.  2.  Sb.  kemoot  nnerdesL  \ 
gimüoit  Gh.  3.  nuerden.  Mi 
muit.  Gh.i.2.  kimotnnirdet 
kamoaitistRb.  gemnohotn 
N.  105,  33.  nuurden.  N.  106^3 
mugte.  SI. 
r*  s.  m.  gimuoto.  V^A.  IIL  182. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
agitare.  Prud.  1.  Bo.  5.  agere.  VA.  VII 
Mt|;.  Sb.  Bib.  1.  2.  lacessere.  Ec  exi 
VA.  IIL  182.  qnatere.  Gc  2.  fatigai 
iriMare.  Gh.  1.  2.  3.  vexare.  M.  II 
ist  kamuait,  lassetur.  Rh»  sie  um 
gemuohct  föne  dero  pino.  N.  1( 
gimuoto,  exercite  (iliacis  faiifjt\ 
182.  (uile  mähte  si  sih  es  gemu 
UL  94.) 
UNGAMÖIT. 

d.  s.  f.  ungimuataro,  inde/essa.  A. 
GAMUOGIDA  (gamuogidi?),  hiehert  c 
GAN.   —  in   allero   slahte    §emn> 
unde  intarahafti  hau  ih  geauQjdo 
ARMÖrr,  fatigatiis.       ^ 
irmuail;  thero  ferti  er  ouard  im 
(irmuii.  cod.  F.  jrmuaiL  cod.  F.). 
14,  3. 
n. /?/.  m.  armote.  Ra.    armoade.  Pi 

moade.  gl  K.  armoile.  I 
moite.  gl.  K.  armute.  Ri 
tigati^ 
a.  pl.  m.  armuate,  fessos  (labarej.  H 
MUUNGA,/.  (9»fi^un8). 

d.  pL  muoungun,  in/estaiicmius.  VI 
MÖm,/.  CaRfi^e). 
n.  ju  muohi,  quct^afio.  N.  105,  30. 

(der  ran>a  entgegengesetst).  Bc 
g.  s.  mühi,  laboraridi.  Bo.  5. 
d.  s.  mühi,  fatigatione.  Bo.  5. 


03 


Md 


MU— Äua 


fiQ4 


,  lO,  j;  i»aoki(tagelicI»aJiabetoii>N.98,a 

MÖDIt  müh.ti  iftord.  mödry  maktdiy  defäiigaUa. 

Form  und  Flexion. 

mvpdcr  N»38, 12.  Wnu  3»  10*  muede  Bo.5. 

s.  i;  m»  (müder.  IX  III,  71,)   mnader.  0. 

IL  14,  7. 
m  Mk  f.  muodiu.  Mq>«  mnida.  Prod«  1« 
j    iL  jR.  Mu  muodemo.  ßc 

ä.  $•/.  maadoo  (kann  audi  g.  $.  f.  aeyn). 
,  ;  O.  HL  10,  30. 

a«.4U  m.  ^laadan.Rb•maadon.  O.m,  13|31. 
0- <«•/•  muadun.  0.  HL  1,  22. 
17,  #.  o.  muadaa.  U.  15. 
M.pl.nL  moade.  H.  15.  mtiode*  Mqi.  73. 
d.  pL  mnoden.  Jut.  2.    muadon.  0.  V. 
23,  94. 
a.pl,m,mu»de.  IL  15.   muadon.  O.  L  7, 
i7.  IV.  6,  27.  V.  21,  26.    mua- 
dun.  0«  IL  6>  51.  muadeii.  0.  IL 
6,  51.  cod.  D. 
.  {a.pLn.  mSdiu.  D.  III.  86.) 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
fesms.  Ec  faiigattts.  Mcp.  73.  faiiscens. 
Pnid.  1.    lasstis.  Rb.    ihinera  maadun 
thiauuL  0.  IIL  10,  30.'(m5diu  wib.  D. 
IIL  86.)    muadon  man.   O.  III.  13,  3L 
inuadun  acalka.  0.  IL  6^  5L  mnadan 
•ela.  0.  lU.^  1|  22*    muada«  mntki,fes- 
.    säm  mentem*  IL  15.   muade  licbamunt 
feud  corpara^  H.  15^    muoden,  deftssU 
{membrU^.    Juv.  2.     muode   iat  dirro 
oaerllarbeite.  Wm.  3,  10.    ih  bin  ir* 
.  rafaonjgon  muode,  c/i^/^^'  in  imrepatiO' 
Mm»  N.  38,  lä.  muedin  dencbeanea* 
Mcp. 
rARTHUÖDI,  faxtm&bt,  itinere  fessug.  &  1. 
MÖDt,/.  CSRfiöe),  nord.  maedi,  maleOia. 
d.  $•  mnodl  Prud.  1*  4.  i 

nioudi.  D.  IL  348. 1 '  *^^*      , 
(aof  müde,  twr  aSObtsfeit.  D.  IIL^  29.) 
nÖDING,  in.,  nuser* 

V»  s.  maodincb:  ia  muodlnch  adam,  da 
,  uuoltost  imo  gelib  sin.  N.  70, 191 

c£;i/.'muodingen,  mUeris.  Bo,  5. 
HUODICHILA,  /.>  pauperada.  Gc  10. 
MÖpjAN  (MÖD£N)  (ermatcii),  nord.  maeda, 
fatigare,  iolKciiare* 
IL 


(du)  muedesl:  du  ne  raaodeat  iii«t  in 
dcmo  r^rtomiM.  Wra.  7^  & 

(er)  muode t,/ei/f^i^.  D.  IL  323. 

(bie)  muodaat,  y*a/««cif/i/.  Aid.  6.  . 

(er)  m«adee>  lacessaU  K.  7.  muode.  Gh.  1. 
muodege.  Gh.  3.,  lasseiur. 

(er)  muode ta.  VVm.  d»  14.  Prud.  1« 

p.  o.  mudente,  fati$cetu.  Eb. 
,      cf.  s.  m.  muodentemo,  latcissenie.  Rb. 

.    UNIMÜODENDO  ze  foUetuonne  alliuguo- 
tiu  unerch.  N.  17,  35. 
UMARMODENLIH,  istterm86(i<^ 
.  d,  M.  m.  unarmodenlicbemo  (die  ktzle 

Sylbe  mo  fehlt),  indefgsso  (iiU' 

dioj.  Sg.  193. 

HOLZMUOIA  (hieher?),    t.  uuildaz    uuip, 

lamia.  Mtj.  Sb.  Bib.  1.  2.  holzmuia.  Bib.  7. 

Tr.  Jiolzmuuua.  Wn.  232.  holzmAa.  F.  2. 

(hoixmSe.  Wn.  460.),  lamia.  holzmuuuo^ 

lamiat  monstrum  quoddam   muUeri  simUe. 

'.  L.  Cr«  holxmouum,  üUdae.  Bib« 


MUjan,  MUOjan  s.  MÖjaiL 
ÄLHOrMEIO,  H./pr. 


I ' 


iilixJLt^  aansk.  mah^^^jctfr^jt^ii^rarf. —  An- 
fser  den  unter'  diese  Wurzel  (zum  'JTbeil  sehr 
unaicher)  gebrachten  Wörtern  lieTse  aick^  viel- 
leiöht  audi  nodi  MÖJAN  hieher  ziehen. 

MAGAiy,  unser  m&gettf  dessen  ursprüngliche 

.  Bedeutung:  tinntUt  nur  noch  in  iotxmi%tn 

.geblieben  isti  poue^  goth.  und  aogs.  magan, 

nord.  mega,   lett  makt,  poln.  modz;  cL 

altpr.  massi,  tc^  fantt.    Ein  unregeluiä&igea 

V^erbum^  das  zum  prne$.  die  Fomen  eines 

.    starken  praeteriti  verwendet  und  im  praeie^ 

riinm  schwach  conjugierti  s.  die   folgenden 

Fonnen  und  Flexionen. 

Bedeutottg  und  Gdiraudi: 
in  des  unillea  er  sib  gatruet«  magan, 
das  einiges  mannes  unfesti  fleisc  ni 
mahta,  atfus  vobwiaie  credtdit  $e  paste, 
quodfttdi^infirmiias  Humana  passii.Fff^.b9. 
uuissa  daz  er  aolih  magan  fona  imo 
ha,beo  ni  mahta,  in  festem  galaup- 

[393 


605 


MAH. 


Mä. 


• 


nissu  mahta,-daz  manDiscliin  ülnfcsti 
ni  oiahla^  sciens  hoc  $e  a  ^  habere  nan 
posse,  fide  valmi,  4fuQd  humana  infimutas 
non  valerci.  Frg.  61.  mag,  valet.  R/also 
du  mahl    unta  cbanst   Od.    thaz  ni 
megt,  ne  voleai.   Aid.  4.    ni  dua  ihir, 
quatuh,   thia  arabeit,  liiiaiita  aband 
unsih  ahageity  uuis  mit  una^  hinaht, 
«nanta  f ardir  tho  ni  mäht  0.  V.  10, 6. 
uaio  auBtig  man  thax  mobti.' 0.  III. 
20,65.  zi  Biounibltt  mag  ix  clibor  (so 
ist  das  ibblorbaft  g«dvack(^  liiag'»  telibor 
XU  lesen),  ad  nihilum  valel  ultra.  T.  24,  3. 
dei^.bax  mag,  valeniwr.  Bo.  5.  magon, 
queunt.  gl.  K.  megia,  queas.  Ra.  ni  ma- 
gun,  nequeunL  Ra*   ne  m'egi,  negidverit. 
Can.  4.    ferror   dannc  du  rongist    N. 
119,.  2.    mabta,  quivL  Ic«*    megis,  vale. 
Ka.   mabda,  valeret.  Pa.   oba  tbu  uuax 
mugis.    T.  92.    [si   sprachen  dax   et 
wole  mabte  (^  tt)o^  befanb).  D.  111.76.] 
dax  so  furist  mcgl,  ut  praevalet.  K.  2. 
mabton,^IMerr//if.  gU  K;  mabton^'/i». 
iuernnt.  gl.  K.    mahtist,  velles.  Mqp.  35. 
so  sie  tho  fastos  mobiiibI^Ö^lV»Sl^t^. 
luzil  ih  esmobta*  0.11.9,26.  maganti, 
pollens.  Ic.    pax  magenden  duimiAi  Ife« 
t^n  habest,  refovhli.  Bo. ^.  ^  , 
IHit  Infuittiv. 
'  mar'ira  dolcjn  magän^/E^a^j^'^i/^iii.  ]^n|.5i. 
ünsiK  mngen   durstege' uuerden.;  N. 
41y  2.    ni  mag  arstanten^  nön  ppsswn 
eurgere:  T.  40;  2.  du  cino  rn  übertiuin- 
den  mkbt  f(;  9,  20.  drobtin,  quad  er, 
nuio  mag  sin,  ia  bin  ih  siAaher  sealk 
ihin,  that  thih  henti  ratne'xi  dou- 
fenne   biri'ne.  O:  I.  25,  5.    dax  uuir 

danhe  hohor  anaFaben  iie  mn^M-  Mu* 
fes  man  m^g«  ingeltin,  tcn  sol  man 
miden.  Syl.  bueomagut  tr  gnot  spreb- 
ban,  tiu  ir  so  ubrlo  birut  l^rg.  7.  an- 
dere beiligon  ne  mngon  imö  gelicb 
sin.  Wm.  2,  %.  giloobet  ir,  tbax  ih  tu 
thax  tuon  mBgi.T.' 61,  2.  nnieo  ferro 
du  sie  skeinen  inugisl,  thief  oueix 
dax.  N.  89,  lt.  megi  ftiidati.  K.2.  thax 
nuir  fon  seltsane  nuola  megin  sare 


l 


••  Ji 


• . . « 


*(f>v^  iu  meiner  Ausgabe  ist  Dmdifc 

'irkenifetf,  so  ix  gis^riben  aUt; 

nuuntarlitihun  gotes  dat-  O.  V«  1 

ir  megit  bringän.  O*  IL  2Si'  9; 

•rehtungia    duaren    mir    se  8oli< 

suoxi,  dax  ih  sie  singen  mahta. 

labiles  mihi  erant.  N.  118,  ^.    1 

mäht  p&diu  tnon,  pitin  ioh  hii 

tin.  Syl.    sinero  selo  ne  mahto 

taron.   N.  51,  4.    ni  mahta  arra 

Is;  2,  2.    so  moht  es  sin  ein  bal 

O.  I.  5.  1.    bibiu   nuir  Uli  böht 

inan  uxuuerfan.  T.  92.    fio  Ai  m 

ir  eina  xit  unabhen  mit  mir.  T. 

ni  mobtun  sprechan.  O.  I.  30,  5 

nige  fruschinga  mahti  ih  dir  bri 

N.  50,  18.  ihn  mohtis,  quad  sin,  < 

ruam  ioh  ein  gifuari   mir  gidus 

II.  14,43.  ob  ix  uuicsan  mobti.  T. 

übe  uuir  in  gesehen  mahtin.  N 

inan  forleosan  nUabtin,  eumpcTi 

Frg:  5. 

Form  und  Flexion. 
Inf.  maganl   Kp.  Frg.  59.  61.  T-  2 
'"  '    'Em.  5.  Can.  Sf.'lO.  11.  Ü    ra 

■'    »fcp.  Bo.  5.  N.  41,  2.  61,  4. 
(Ih)  mag.  T.  40,  2. 103.  V.  Sdiw.  0. 
6.  22,  52.  II.  1,  12  IIT.  4, 77. 
23,  13.  IV.  23,  20.  24,  12.  N. 
:'    26,  9.   70,  2.  Ne.  Nsin.  Wm 
'   *     '8,  14.    m  ^  c  Frg.  59. '  m  e  g  i 
O.  I.  4,  55.  25,  8.  V.  25,  36.  i 
^      IX.  0.  IV.  12,58.  mogan.  T. 
'   tbder  ist  es  Inf.?  die  Stelle 
uuir  gihortun  inan   qued< 
mugan  xiuuerfan  gotes  tc 
nös  diidiVimus  (licentem,  poss 
straere  templmn  dei*^ 
(du)  mäht  Frg.  43.  59.  T.  4,  9.  30, 
2.  161,  1.  S.  27.  56.  N.  9,  20 
37,  17.  44,  li.  Na.  Nd.  Bo. 
Mcp.  Org.  Otl.  0   L  11,  52. 
II.  3,  11.  29.  9,  90.  in.  20,  * 
IV.  5, 60.  6, 2.  V.  10, 6.  Syl  i 
n.  9,  23.  (cod.  P.)   2ä,  23.  1 
5.  T.  108.   mahluz  (mabt  tl 
0.  III.  24,  62.    mah'du.  N. 


.  1  :i 


^ 


) 


msu. 


MAR 


608 


e    .Kl'    mso?  kiliaUan»  $i  patts  observare. 

(«»)  niag.:T,  17,  Z..%U  &•  24»  3.  35,1.  37, 
.^  ,.i  .1.  38»3.  J5.  »In»  R.  K..48.  0;  LI,  11. 

22,  3.  23,  47.  25,  5.  Üß,  6.  II..  1,  2. 
v.i  •'. IIU  13,.  35^:20,  86.  94.  33,36.  Bo.5. 
i...  ;-.M<v.  Org.  Ni  2i  6.  5,  10.  V5.  16, 6. 

18,  10.  21,  8.  34,  10.  35,  7«  36,  39. 

38, 7.  48»  8.  68,l20w  Wm.  3, 14.  4, 1. 

■  SyU  Bo.  mac  Is.  3,  8.  3,  6.  Em.  33. 

•''    ■    .  IVg.d%  61»  K<  ß:  40.  CCt^  72.  Ky. 

; ;    •  i    Sek 73.  P#.  gl,  K..N.  IL  IL  24.  nfak. 

(,•     ;.  H..20k  Em.  33.  N.  64^  IL  macb.  Ky. 

V    . ;    Ps.  Db.  N.  79,  16.  80,  17.    meg  ii. 

T.  134.  O.  L  5,  37. 
[wir)  .taiagaau  IE.  magea.  N.  IL  Ne  IL  mu- 
'     .  gomes.  T.  112.  mu^un.  T.  162,  3. 

O.  L  18,  IL  UL  5,  li  6,  17.  7,  69. 

IV.  5,  57.  9,  5.  33.  14,  16.  V,  9,  20. 

tnug.en.  Org.-  Bo.  5.  Mo.  PL  45,  2. 
./      78*  &  8A,  1.   magio..  Org.  Fi  32,  4. 

93,  2.  94,  1.  117,  5. 
(ir)  magut.  Frg. 7.  magit  Nd.II.  magut. 

T.  37,  2.  38,  3.  62,  10.  O.  IL  7,  73. 

22,  28.  mugit.  T.  131.  Wm.  4,  16." 
.  .    roagint  K  79,  6.  103,  3.  mngent 

Nd.  N.  61,  4.  81,  2.  126,  2.  Bo.  5. 
(sie)  mag  an.  Ra.  Ic.  Wo-  2.  makun.  gLK. 
'  machttn,.Pa.  magon.  gLK.  roagen. 

Seh.  75.  Ho.  mag  in.  M.  96,  10.  mu- 

gnn.  T.  44,  20.  (mugunt  ist  Druck* 

feblcT)  56k  6.  119.  127.  141.  Gc.  3. 
...     O.  IL  1,  48.  9,  18.  33, 11.  IV.  7, 16. 

14,  15.  V.  33,  46.  Wm.  2,  2.  IL  IIL 

>    5k>  IL  IL  m,  8,  7.  IL  mugon.  Wm. 

.  -      ,    3,  a.  4,  12.  5,  11.  6,  10.  7,  3,   mo- 

§en.  Org.  Bo.  5.  N.  8,  2.  11,  2.  13, . 

5.  17,  39.  26,  6.  58,  5.  65,  3.  80,  14. 
'.  .  Wm.  3,  .10.  7,  2.  8,. 9.  Mop.  mugin. 
./     öo.  Org.  N.  34,  5.  38,  &  /74,t3.  82, 

14.  118^  136.  Wm.  3,  10.  6,  9.  7,  3. 

..  ^■  SyL  ■•■■■; 

XSk)  iiiegi.  4>U.  O.  I.  S,  55.  mugi.  T.  61, 3. 
[J  :iii    Wp^  6«  Wm.  3,  3..  6,  6.    muge.  N. 
I->3u'i3ij7.  30,  14.  76,  Oi-Wm.  3,  3.  5,  6. 


■»  •  •• 


•  •     • 
■  I   •• 


f.-. 


. ■■«*>.;     '9^    Xw>:     vi    H    :       '^ -• 


1 


(dn)  magis.  Pa.  megisi  Rai-mekis.  gL  K. 


mo«ii.;T.:92.  mugtst  Bo.  5.  N.  89, 

11.  119,  2.  Wm.  6,  4.  8,  13. 

;    <ict)  m'egi.  Can.  4.  9.:  10.  12.  K.  i2.  Wo.  2. 

Em.  4.  33.  H.  24.  Aid.  4.  T.  231,  1. 

:  O.  L  18,  5.  27,  57.  'IL  ß,  37.  14,  91. 

UL  20,  19.  V.  11,  30.  K.  2.    mege. 

Na.  IL  mugi.  Md.  4.  T,  67,  14.  95. 

.    :  100.   muge.  N.  3,  7.  40,  4.  50,  9. 

118, 137.  146,  8.  Mu.  Mcp.  Org.  Bo.  5. 

Wm.  3,  10.  4,  4.  Syl. 

(wir)  mekin.Pnt  megin.  Wo.  3.  VG.  L 351. 
O.  V.  12,  17. 

(ic)  megit.  O.  L  23.  41.  IL  22,  3. 

Cai^  m  eg ! n.  Ct  68.  Gh.  3.  Oll.  mügin.-  Bo.  5. 

(lih)  mabta.  Ic.  Bo.  5.  N.  6,  8.  17,  18.  36, 
36.  37,  7:  38,  ta  68,  6.  76,  4.  118, 
13.  54.  13L  mohta.  O.  IL  9,  26.  V. 
«3,. 240..  Wm.  1,  6.  IL  3,  3.  L  IIL 
IV.  IX.  mogta.  Co.  3.  ihobt  ih.  O. 
IL  7,  39.  WiD.  1,  6.  L  lU.  IX.  3,  2. 
L  IL  III.  IV.  IX..  3,  a  IL 
/  (4u)  mahtoat.  VA.  X.  81.  B«.  5.. Mcp.  N. 
15,  4. 

(er)  mahta.  Is.  2,  3.  Ic.  Fig;  44.  59.  61. 
gL  K.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  N.  8,  6.  20, 
4.  33,  7.  63,  5.  80, 13.  93,  5.  mahda. 
Pa.  gl  K.  (mähte.  D.  IIL  76.) 
mohta.  T.  2,  10.  53,  4.  60,  3.  79. 
O.  L  8,  3.  IL  4, 105.  15,  11.  UL  14, 
38.  18,  65.  31,  3.  22,  7.  IV.  3,  14. 
9,  20.  V.  25,  29.  Wm.  2,  13.  moht 
es.  O.  L  5,  1.  moht  er.  0.  E  4,  28. 
107.  7,  41.  in.  14,  7. 

(wir)  BiahtOD.  N.  65, 12.  mohtames.  T.92. 
m  oh  tun.  O.  ID.  21,  li.  IV.  1,  47. 

(ir)  mohtut  T.  181,  4. 

(sie)  mahtun.  Ra.mahtan.  Is.  5, '6.  mah> 
ton.  gL  K;  Mcp.  Bo.  5.  N.  8,  3.  20, 
13.  21,  19.  35,  13.  45,  2.  59,  12.  77, 
3L  90,  6.  94,  9.  mähten.  Nd.  IL 
(D.  IIL  68.)  macton.  Wm.  8,  7.  IL 
magton.  Wm.  8,  7.  IL  mohtun.  T. 
45,  4.  74,  2.  236,  4.  O.  L  20,:  5.  IL 
8,  1.  34  IIL  20,  ea  75.  IV.  23,  22. 
„  37, 18.  36, 1.  roohton.  Wm.  8, 7.  IX. 

mohten.  Wm.  8,  7.  L 

(ib)  mahtL  Mcp^  Bo.  5.  N.  50,  18.  76,  5. 

[39'] 


609 


biah: 


M^XH: 


•  < 


>  % 


I  . 


94,  9.  m»ht  ib.  Pft.  moht  ih.  O.  V* 
:  23,  225. 
(du)  mabtUt  Mq>.  Be.  5.   mobtis'  0.  U. 

14,  43. 
(«r)  mabti;  Is;  2.  2.  3,  4.  5;  7.  Mcp.  Bo.  5. 
Org.  Nf.  N.  35,  2.  4.  58,  6.  57,  7. 
61>  6.  80,  14.  9S,  a  ladhti.  T.  181. 
132.  O.  L  8,  4.  27,  2.  IL  4,  17.  19. 
6>  la  10,  1.  12,  22.  III.  16,  70.  19, 
27.  20,  65.  21,  6.  IV.  2,  22.  6,  44. 
.  *   ;   .  19,'a3.20y35.30^  11.  iuobl«r(kana 

auch  intL  seyn).  O.  IV.  30,  10. 
<wi  ).in£btin.  N.  46.  81  89,  9.  118,  l9t 
(sit)  nirihlin.   Mcp.  Org.  Bo.  5.  Frg.  &  Fl. 
32,  7.  58,  1.  82,  11.  93,  4  lOl^  11* 
102^  14.  E.  mahteii«  Nd.  IL  maihiiu 
£.  (cm),  fris.)  mobltn.  0.  IDL  17>  22. 
IV.  19,  25.  64.  V.  17,  38.  mobten. 
Wm.  3,  9. 
p.  prmes^  maganti.  Ic  IL  2.    n.  $.  m.  mi- 
xenden. Bo.  5.  • 
fiJLMAGAN  (btrmSgen)  kommt  nur  bei  T. 

(Gc.  30  N.  Mcp.  Bo.  5.  Org.  vor. 
*  fiedentung  und  Gcbi^aucb: 
afn  sama  kemag  filo,  paiem  erii.  Pf. 
111,.  2..  dlniu  uttort  kemugen  filow 
N;  44r  6i  unaz  er  gemag.  N.  77,  30. 
Fhftorita  gemag  micbelin  ding.  Bo.  5. 
alleade8,daz  sie  gemugen.  N.  139,13. 
sie  nnvient  dir,  dax  sie  selben  ge- 
nügen. N.  144,  4.  stani  nf  trnbten, 
i  sie  meni¥i»co  ne  geriche,  nie  der 
nuirsealo  ne  gemagee  (gemegino» 
N>  IL).  N*  9,  20.  gimaga,  mnvmlescaL 
€e.  3k  arg  ktrongen.  Bo^  &  dax  tro 
scox  niebt  jie  gemogin.  Vi.  34,  2. 
föne  dir«  gemabttt  ib  im.  X  118,  42. 
der  einc^  dax  keraabta.  N.  88,  49w 
der  liMxet  gemabta.,  imp9tm$.  Bo.  & 
»uai..ktm.ab(an  sie  d-o.  N.  57,  7» 
Quanda  diu  (uuort)  gemabtan,  po* 
iuenmt.  N.  140^  6.. 
Mit  DatiTr. 
so  da  mir  ne  biffest^'s»  g^mag  er 
mir.  M.  38^  6^  der  ze-  inio  fUbt  ba- 
bet,  deino  &e  gemag  er  (fienl).  N. 
60^4.  niebl  ne  gcinag  inl«  iler  f ien V 


.  \" 


nihil  prSfidM  in  eoJ  K  88,  Sa 
bunt  pbendingo  brM  vf\  gim 
in,  m>n  suffkimU  ms*  T.-86t7  di 
<  ima  Qi^bt  tfe''gemabt».  N.  i4|  * 
Mit  wid;Br:  • 
niebt  ne  geihugen'«ie'«nidei 
N.  88,  12.  ni  gimn^att^ttaidai 
T.  90.    :  ^ 

Form  nnd  Flexion:  *    *  -'' 
Infi  geiliugenl,  kemogienv^  Bo.  5. 
(er)'gem«^,*ke*ia'g.  Mcp.'Bo.  5«  I 
4^38,6.60,4.77,30.88,23.1 
(sie)  gimugnn.  T.  80l  !90. -gemngeii 
•   ^  mngen.  Org.  Bo.  5.  M.  44,  < 
12.  139,  13.  144/4    i 
(er)  güiiaga.  Gc  3.  (kann  midi  n 

G]^geb3ren.)  gem«gee.  M. 

gemuge.  Bö.  5. 
(sie)  gemugin.  N.  34,  2. 
(ib)  gemabU.  N.  HS,  42, 
(er)  gemabta,  kemabta.^  B(k5.  N. 

83,  49.    : 
(8ie)gimabton.  Nd.  11.^  gemtihton 

mabton.    Bo.  5.   Nd.  N.  5 

140,6. 
p.  praes.  g.  pi.  dcro  dax  kemügei 

BIcp. 
UlNMAGAN. 
nnx  imo  so  ünm4bta,  dax  er  des 
dota.  Bo.  5. 
UBARMAGAN. 

(ib)  upermacb,  mfßcio.Vi.  30.  Gh 
(er)  iibarmagt  Ibiu  (gin'ada)  nuo 

allax  ubarmag.   O.  IV.  31 

upermacb,  s//^c«f *  M.  30.  Gh 
FARMAGAN,  «ermSsrn,  kommt  anise 
pari,  und  einer  undeuiUcben  Stelle  m 
sib  Tor. 

Inf.  iibfermngen(sinesganges). 
^(er)  fermag  sib  sincro  cb^efie, 

viribus  poi€$L  Bei  5« ' 
(eer)  fnrmegi?  —  nzzan  er  ix  aL 
-  aana  fnrmegi  {meg'itft  ""m 
lieb). Em.  33.  f erm vger  din  i 
fermuge  sib  iXe  Terdrncci 
die  nbermuotiil,  firmeiw 
88s  14.  * 'i  .'».-■  ^ 


1  MÜH: 

'     (er)  fermalrtft  sib  rin^^Anes.  Bo.  5. 
p.'^^aei'.  d.  fi'jf.'ft^rmij^tnteroi  valente 

n7Rm<5AT<;  ;M^aM;A/<l-^.  K:  28.  64.  (cf. 
.     ffirist  m(|gi,in  miigbp.)  ' 
'''fürijoakanifl  pme^ti^ /mm).^  K.  3. 

n..Sj  i^.  uninagax,   ^egn^or  'fanmSg    se^ 
eguus).  VG.  tlt  95;   '^ 

n,pL  m^unaragey  parmäi.  G^'  8. 
'   n.p/.  n.  ummasuD,    ätssoluta    CgenuaL 

Gc»  5*  . 

tJÄMEG^,  /.,  Unma*?- .   ' 
J.  i.  unn^egi,  Ihfihmtate.  Gc  8. 
BIAG£N,  valere,  yigerei 
(eV)  joDagety,  v%^/?.  Ic.,\vafebit.  Rb.    ma» 

gat,  V7j|[^^  iBib« 
(sie):  m^keent,  vigent.  Rb* 
,  (er)  .niaketa|.t;ij^it.Rb. 
p.praes.  n.pL  maganta^  valeniiei.  Rb. 
GÄWLCSl^,  valere^eontküere,  invalere. 


m& 


612 


I 


visere* 


(er)  camaket|  t;i^^.  R» 
(ih}  ^ima geia y  convahii.  Mk.  Rf.  Bib» 
1.  2.  //it;a//iiVB^  iimakela,  in- 

,   vaZrii.  ib.  Rd. 

'"i  •■#  •••■ 

(cr.)'kimaketa,  convaJäii.  Rb. 
(iie)  girnagetuD,i/iiHi£$i^f^fiii/.T*196,2r 
P-  praeL  kimagei.  Ic.  i  .    . 

■  kamaVet.R.P^ff^'^'^'- 

GAtJi\M4G£:!^  (äiicK  gaonmagön). 
(Ih)  guhmäceia.  all  l     , 

gumniagcta..Alk.7  ° 

(er)  ^iunmagcla;  ßiß..l.y 
'  ^         glumigata.  M,;:;        L'defecii 
grpiiniaj^ata.&W;      V  (»arb  ttttir 
mngainagpta.  BJb,  7.  V  mSc^äg). 

ÄA^pOGIpJ  ^•d€p  wnrpo^da),  /  -  Hie. 

!i  Mr#iläto  alaVte  griiitogideQii.de  itt 
ItaVakaftr  hüh  fK'gifsdhd^L  Ce. 

f'  -rfiaifrty  iW«^lM,  n'onl.  Wirk>;  i/tttlr. 
'   -    Biedl^iflirtig  tind  G^raöeH: 
potestas.  N,  61 ,  12.  103,  28.  Bo.  &  Paw 


gl.  K.  Org.  vis.  Syl.  gl.  K.  poteniia.  gl.  K* 

^  ■  i  ^  Pa.  Org.  Syl  Ni  TO)  16.  T.  4,  7.  facul^ 
fdw.  M.  ^.  Gc.  1.  6.  ro*fir.  M^.  M.  29* 
.  .  ..  <2^.  I .  ^,  HfiinM.  Mcp.  mifM.  Rtf.  gl  K. 
ttfr/fijp.  Me.  Ep.  can.  1.  3.  4.  mahti,  r^ 
dubius^  reliqtiias.  Ra.  gl.  K.  mahl,  CCK 
/iiam  (abetmdij:  Matt  after  mahtin,  ^es- 
*  cundum  valelüdinem.  Org.  mäht,  kaol 
unde  ubcl  ze  b^cfaeniiinnre;  SyL  an 
dren  nehetnero  mäht  ne  Irristet  N. 
89,  10.  e  I  n  e  r  u  m  ä  h  t  i ,  nniui  3ub%taniiae. 
gl.  K.  des*  mäht  kascaf  Icot,  cujus  nU" 
men  crevit  lumen.  V.  rmo  unichet  aU 
liu  mahl^  N.  23,  10.  föne  dero  mähte 
des  aüissprachonis,  de  poteniia  dhpa- 
tandi.  Syl.  liuccche  dina  mäht  N* 
'79,  3.  teta  mäht  in  sinemo  arme.  T« 
4,  7.  mäht  zeitheno,  potentatum  mirh' 
mlorrnn.  N.  64,  7.  dero  inahte  dea  me^ 
res  nnattöst,  döminaris  potestaies  mo" 
m.  N.88, 10.  sinfero  zesnilh  heili  cha* 
met  in  mdhten.  N.  19,7.  übe  sie  (iar) 
aber  in  mähten  sint,  so  aint  rro  ah- 

^.  zeg.  N.  89,  10.  tho  selben  druhtinea 
-  !raafat  'snlrb  nntar  foaz  drat  O.  DL 
7,  19;  tir  stuanf  thin  mäht  thea  uni* 
ges  irt  tnbnYgf  thes  heries.  a  IV. 
12^  59.  thaz  giscrib  in>ihii  irfulli 
•  thu  10  mit  mäh  ti.  O.  H.  Ö,91.  stiachet 
io  mit'mähti  th'cs  hrmitriches  rihti. 
Q.  IL  22,  29.  ioh  uuer  thir  dati  thia 
niflit,  thaz  thu  so  scono  sehan  raaht.^ 

/'      Q.TSL  20,  44.    thaz  th»  g'isihva  gote^ 

Rr^ft  toh'.aerbcrh  drtkbtincs  mrabt  0. 

HL  24,  S6.   br  tiiia  uuahfet  alla  tbia 

AaBf,  fhoh  e^  iz  due  ubar  mäht  O.. 

"    IV.  7,  59.  thoh  quement  rn  thiemabti, 

;'';'"^rüiiälif  ioh  golcs  krefti:  O.  V.  17,  9. 

'  .'  ^  gi(ofä»  nttrt  "ni  nvurtuttt   er  Chine 


•  a-  •• 


:ibkh \^  ife  nnoltun.  0.  V. '  2Ü,  9.    tfain 

/Mo    alläz   Ifob  fnsetzit    ieh  mahto» 

''  '    nan  gibelzif.  a  V.23, 141.  tfrer  geist 

,   tber  ist  drühCin  init  frto  haben  mab' 

"  .  'l'Cin.  Ö.  fl.  14"  71.    thaz  iaginnar  isl 

\  druHrtm  mrt  srnea  selbes  mahtin.  (X 

TSL  2;  16.   thaz  er  mit  sfnen  mahtin 

vuaa  %\k^a  dages  druhtia.  O.  in.5»  10» 


^  • 


617 


MAK 


HAH. 


618 


86,  9.  94^  3.    mabtic.  P«.  8.  Kc.  IL 
nalidic.  gjL  Ki-     .    -    i;  . 
9u  s.  jfL  mahtig«r.  Ne.  N*  61i  12«  .¥A.  V« 

363.  £16.    mächtiger.  H.  2. 

mahtigo.  JV..S3,  8.  28,  3.  47, 

3.  126,  4. 
^.  $.  VfL  mahtiges.  Bo«  5^  tnahtigen.  N. 

.47»  3.  119,  4. 126,  4. 
§»$»/•  mabiig^a.   H.«  3*    ipabligero« 

Ba  5.  itiahiigilii.  PnicL  1. 
a.  $.  m.  malitigan.    T»  81.    mabtigeiu 

.  Bo.  5.  Met».  70.  N.  «a,  20. 
r.  s>  m.  mahtiger«  M.  .23,  8. 
n.pL  VL  in;ibtige.  Org.  V*  44,  6.  mabti- 

gitir  N«  101,  5. 
d.  ph  Qiabtikem.  Pa.    mahtigen.  N. 

89,  10.       . 
€r.p/.  m.mahtjga,  Nio).  IL   mablige.  N. 

28,  7.  94,  3,  Ba.  5.  T.  4,  7. 

m.abljgen.  N.  135,  19. 
er.  p7. M.  mahtigiu.  N.  77,  3. 
v.pl*  nt.  mablige.  N.  102,  20. 

Gonparatlv:., 
n*  s.  m»  m^btigoTo.  Bo.  5.   mabtlgero. 

l^  «•  j^.  mabtigera,  Bo.  5. 

fi.  Ss  n.  mibtigßiTA*  Afcp. 

g.  s.  m.  II.  nUbt  inabtigoreQ»  Bo.  5. 

c*  s.  m.  mabtigorea.  M.  46,  8. 

Superlativ: 
12.  s.  m.  der  mabtigoato  Rb.-. 
€i.;e?/.  TU«  mabligösten.    Bo.    5.     mabti- 

gostin.  N.  103,  17« 
AIAHTIGO,  Adv. 
mibtigo  teta  er  mit  sinemo  arme, 
fecit  patentiam  in  Ifrofhio  sao.  Nam. 
mehlige  uehtan.  Wm.  3>  7.  III. 
MAHTIGUN,  Adv. 
nahtigen  (mahligon.  Wm.  IL)  ueb* 
tan.  Wm.  3,  7. 
MAHTIGUH.  Pa.  mahdiclib.  ^lK.,caere 

MAHtiGHEIT,  /,  SRäc^ttflNÜ. 
d.  pl.  mahtigbeitiQ,   mahticheiten, 
pgiestaiibus  (nom  UsiameniiJ. 

N.  89,  10. 


\  ä ' 


•  M  <  >  •   » 'I 


1 H  •'  ' 


1 


I 


»     :tl99IABfEIG»  ttiiiii84t{0f  gotL  onmili. 

n  }    .P ;  iBelfeukttg  md  Cdbraacfa : 

iüM/Nbia.  R.  gLX  Pa.  T.  152.    mj/SK 

wo;  N.  6,  3.  101,  5.  Pa.  K.  4.  3L4& 

T.  44;  5.  7&  162.  imhedllis.  Pa.  glK. 

V  u«miihtjc  fleiac^  »/firmim.  T.  181,& 

.;:   «mmabtic,.//V/b/fk.  VP.  4.  unmiii. 

.  : :..'  i  tigiq,  ^ioluta  (genuaj.  Mcr.  M.  29. 

(.  .   »l^Cif^  L  6.  Bik.l.  2.. 3.    (onmahtig 

wart,  exemimala  esi.  Bib.  5.)  ix  iit 

.JiqvMbtig,  aiji  8^1  bis  Lt  hecbea* 

oenne.   N.  30,  13.     ist  aamaktig 

Form  und  Flexion: . 
uii(9ajbtig.  gLKi.  Bo.  5.  N.  6,  3.  39,13. 
*  Org. .  onmaktio»  B.  Pa.    unmahtiL 
Pa.  unmabdiCi  gL  K.  ummahiic  T. 
!   r     1521:181,  6. 

.    .^  #-  m*  unmübtiga».  K.  4.  ummah- 
ri  .!.;■>     ..   .  ■  :  lig«n.  T..  152:-   • 

m.pLn.  unmahtigitt.  liikt.  BL  29.  Bib. 

1.  a.  8.  Gc..l.  6w:    . 
g.  pL  iinmahtage^o.  XiSl.nnmalw 
< :.     •    aigan;  IH.  101^'^  i. 
.  ,  :d,pi.  onkBabtikea.  iL  48u. , 
1        .  O-goA  w^  uniif  abtige«  T.  44,  fi.  .78.  am- 
,  .     A  fUiabiige.  A  HL  U»  68. 

Comparatiy:       .    i 
.       #^  4»  n*  «HaA  findest  ta  Aamibtigi- 

':  ren«.  Bo.  5.  .  . 
iMjiaTlG  (uama^tig)  sint  B«.  5. 
o.  j.  m.  am«hiigen>(habeBt  ketaaji 

N.  38,12. 
-d.  pl.  4tniibtig£n,  ^JTetk.  B^  5. 
.  .    Al^HAHTIG,    ALAMAH116,  .«{aij(((t| 

mnnipotens. 
i  Bedenlung  und  Gebrauch: 

der  almabtit:o  coL  Wcss.   alnahtig 
.    «        fater.  Mit  dnherro  alniahttgo.E6. 

dbiias  almuhtiga  chicuni.  Is.  3|  1* 
Form  und  Flexion  i 
.    .abliabt{^..M(l  Na^  . 

nl-orahtic.  Is.  3,  3.  Nfn^  IL 
n.  9.m*  ieioer  almthtiger.  Nf.   ale- 

mscbtiger.  Co.  2.  almib* 


» 


MAH. 


MAa 


620 


tigo.  Ct.  60.  almahlico.Wess.  aU 

malitige.  Seh.  75.. 
it.'#.  R«  almahtiga.  Is.  3,  1. 
g.  $.Tn.  almahliges.  Ct.  65.  almahtighin. 

Is.  3,  7.  almahtigio.  Frg.  53.  al- 

mahtikin.  Seh.  85.  Sg.  911.    al* 

mahtigen.  Nf.  Ns. 
d-s.nL  alamahtigemo.  Oll.  almahtigin. 

Is.  2,   1.   Frg.  53.     almactigen. 

Co.  2.    almafadigcn.  Co.  3.    aU 

mahtdigen.  Co.  4. 
O.  f •  m«  almahtigan.  Pn.  almahtigcn.  Ns. 

Ho.  2.   älemahtigen.  Uo.  5.  ale» 

mactigen.  Co.  2.    almahtigon. 

Wo.  2.  alemactcgon.  Co.  2.  al- 

mahticun.  Seh.  85. 
t;.  s.m.  almahtiger.  Oll.  almahtigo.  H.  6* 

almahtico.  Wess. 
n.pl.m.  almahtigo.  NU 

CHÜNNEMAHTlG,  scibile.  Org. 
HABAMAHTIG,  AabiUs,  susceplibiUs. 

habemahtig,  habi/is.  Org. 

^.  s.  n.  habemahtigis     tingis,     habilii 
rei   Org. 

d.  ۥ  fn. n.  habemahtigen,  suscepiibHL  Org. 

g.  piß  habcmahtigön,  susceptibillunu  Of%m 

C£  TOLEMACHIG  in  MACHIG. 

MAHTIGl,  /,  potestas. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
potestas.  N.  88 ,  25.  Bo.  5.    potentia.  N. 
144,  4.  Bo.  5.  potentatus.  Bib.  majestM. 
Mep.  67. 

Form  und  Flexion: 
n.  $.  mahtigi.  Bo.  5.  N.  88,  25. 
g.  s.  mahtigi.  Bo.  5. 
d.  s.  mahtigi.  Mcp.  ^ 

a.  s.  mahtigi.  Bo.  5.  N.  144,  4. 
cLp/.  machtigin.  Bib. 

ALÄUHTIGl,  /.  ( 91 1  m  a  (^  t). 
mit  almahtigin,  cummajestate.  Frg. 25. 

UÜERCmiAHTlGI  J.,  mö57J*>?c«j/io  (W;. 
N.  8,  2. 

GAMAHTIGON,  ({arf  machen, 
anafluz  sancti  Spiritus  gemahtigota  aia 
(bürg).  N.  45,  5. 
MAHTUNG,  m.  (numenj. 
II. 


n.pL  luftige  mahtinga,  aeriae  potesta- 
tes.  N.  76,  5. 
ARMAHTfcN?  cf.  ÜNMAHT^N. 

irmactet,  infatuaium.  Gh.  1.  3. 
GAMACT;  hieher?    - 
quinquaginia  gamact^s  (var.  gamactos^ 
I.  e.  percussiaties  accipiat.  L.  bai.  %  4* 
MEKI?  hieher? 

mckom,  majoribus.  gl.  K.  260. 
MAGAN,  WLQM^^^Qg;iui^^graviSi  nord.  mcgn, 
gravis. 
majgan  uuetar  (oder  maganuuetar?),  tho* 

nar,  turbine*  Ic. 
makan  notdtfruft  allero  maunouuelih* 
bemo,  sih  selpan  desem  uuortum  za 
pidenchenne.   Pn.   hieher?    oder   ist   ea 
makannotduruft? 
megina,  validtnn.  R. 

MAG  AN,  MEGIN,  n.,  angs.  msegen,  meagn, 
msegn,  nord.  magan,  megin,  robur.  In 
N.  kommt  dies  Wort  kiicht  vor. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
robnr.  D.  Mcp.  35.  Can.  4.  vigor.  gl.  K. 
Ra.  Bo.  5.  virtus.  Is.  4,  3.  6.  5,  7.  T* 
60,  7.  24,  4.  gl  K.  Frg.  25.  vis.  gl  K. 
Ra.  Bo.  5.  Em.  19.  fortitudo.  Is.  9,  3. 
series?  gl.  K.  177.  Pa  majestas.  gl.  K. 
Pa.  Is.  4,  1.  ditio.  Ra.  Pa.  gl.  K>  siz- 
zentan  in  zesauun  gotes  megines, 
sedentem  a  deoctris  virtutis  dei.  T.  190, 3. 
in  geisle  inti  in  megine  hcliases, 
in  spiritu  et  virtate  eliae.  T.  2,  7.  in 
themo  megihe  gcistes,  in  virtute  Spi- 
ritus. T.  17,  8.^  zi  tretanne  ubar  al 
megin  thesfiantes,  virtutem.  !•  67,  5. 
thaz  man  nan  ni  firstali,  mit  me- 
ginu  ouh  ni  nami.  0.  IV.  36,  20.  mit 
mihhilu  meginu,  aan  virtuie  multa. 
Frg«  25.  diu  himilo  megin,  virtutes 
i^oelorum.  Frg.  25.  in  then  (burgin) 
gitanu  uuarun  managu  sinu  megin, 
virtutes.  T.  65,  1.  in  thinemo  pamen 
managiu  megin  tatumcs,  virtutes. 
T.  42,  2. 

Form  und  Flexion: 
II,  f.  mekin.  gl.  K.  D.  meghin.  Is.  4,  3 
megin.  Ra.  T.  3,  7. 

[40] 


621 


MAH. 


MAa 


m 


g.  s.  makanes.  Pa.    magenes.   Mcp.  33.^ 

Uo.  5.  meghines*  Is.  4,  1.  6.  5,  7. 

9,  3.  niegincs.  Frg.  37.  T.  190,  3- 

d.  5.  magcnc.  Bo.  5.  raegine.  Gg.  T.  2^7» 

17,  8.  128.  244. 

a.  s.  makan.  Pa.  magan.  Em.  19.  niagiii. 

gL  K.     mckin.  gl.  K.    megin»,  Ra. 

Can.  4.  Frg.  39.  T.  60,  7.  67,  5.  95. 

j/2^r.  maganu.  Pa.    mckinn.  gl.  K.    me- 

ginu.  Ra.  O.  IV.  36,  20.  Ffg.  25. 
12./7/.  makin.  gl.  K.  mcgin.  Frg.  25.  T.  65, 

1.  2.  78.  145. 
a.pl.  me^iu.  T.  42,  2.  78. 
AUGANPAII.  MEGINLANO,  MAGINHÜSIR 
(Urk.  V.  793.).  MEGLNOFELT  (SRclwfelb). 
Ortsn.   Hiehcr? 
MAGANALO.     MAGANLO.    MAGANLOH. 
MEGINCHIiNT.MEGIN!IARTC«»ein&ttr&). 
MAGIiNVVALT(sWcintoalb).  MEGINRAT 
On.  und/.;  SRcintaf/    MAGANRADA. 
MEGINRADA  (fj.  MEGINFRID  (SRcim 
frib>  MAGANGOZ.  MEGINLIUBA  ^f.J. 
MAGUNBERT.    MEGLNWART.    MEGIN- 
WERCH  (gRetitwcrf).  MEGINBERN.  ME- 
GliNlIERI.    MEGINIlELIVi    MEGLNBOLT 
(gKcln6oIb>   N.pr.   Hieher? 
MAGANWERAII. 

MAGANWETAR?        1     .,      ^Ttfir^ATM 
MAGANNOTDURFT? !  '^^f'^^^^^Z- »^^^AN. 

MAGANKRAFT. 

MAGANSÜL. 

ÜNMÄGEN,  n.,  infirmitas  (dero  ougon). 

Bo.  5. 
BIAGANIG,  mä^ti^f  valens. 
maganic,  eroas,  fortis.  Pa.  Ra.  gl.  K. 
dhaz    meghiniga    chiruni    (acc.J. 
Is.  4,  5. 
ComparaiiT :  m  a  g  e  n  i  g  A  r,  valeniior.  Bo.  5. 
MEGINIC,  majesiaie.  gl   K.  263. 
MEGHINIGO,  valenter.  Ja. 
MEGI?«ÖN;  cf.  nord.  magna,  augere,  vires 
dare  und  nord.  megna,  posse,  pollere. 
(du  noes  chint  bcgunden  an  ire  ge* 

burte  sich  meginen.  D.  III.  62.) 
GIMEGIKÖN. 

(nach  dines  vater   seginen   m&z- 
»est  du  gemeginen.  Mos.) 


(got  geruche  die  geseginen  nndlazzi 
dich  so  gemcgineni  daz  da  mit  Ha- 
ies chrefte  chomesl  zu  dinem  erbe 
rehte.  D.  HI.  76.) 
(den  ir  gewalt,  den  hast  da  vaste  ge- 
aterchet  unde  gcmegent  Fdg.  79.) 
ARMEGINÖN. 

Dirmeginot  sih,  uuiziatthazy  thiabel- 
liporta  ubar  thaz  (min  hus).   0.  IIL 
12,  35. 
ÜBARMEGINON. 
ubarmcginota,^ra^flr/itf«r<i/«Ib.Rd.nbar- 
meghinoton,  convalescebant.  Ja.  ube- 
lero  iera  ubermegenoton  an8ih,/7^a^ 
valuenmt  super  nos.  N.  64,  4. 
MIHIL9   gnth.  mikils,   nord.  mikiUf  angek 
micel|  micl,  micyl,  mycel>  micla»  mea- 
gol,  meagl,  gr  /n^^oa-,  hit  magnus,  saosk 
mahat,  grof.  , 

Bedeutung  und  Gebrandi: 
mihil  stein,  molta,  berg,  seo,  aaatar, 
mari,  feld,  palladium,  aolexi^  anfio, 
aterro,  teil,  hufo,  ding,  biraikora, 
tior,  fisc,  mus,  sper,  liohtfaz,  gazim* 
bar,  abgrunti,  scaz^  zit,  licht,  got, 
Christus,  kuning,  uuizago,  folk,  heri, 
manigiy  liut,  hluti,  doz,  bibeiz,  qp 
heiz,  ruora,  gift,  not,  gawalt,  fal, 
alilnissi,  andarsceit,  hungai,  galoobi, 
finstar,  finstarnissi,  erdbibot  nnre« 
dina,  egiso,  ubili,  Ion,'  mieta^  ung*- 
witari,  murmulunga,  waa,  koaa,  rib- 
tuom,  minna,  guoUichi,  girheit,  gelt 
heit,  gadwin^,  bibot^  wuoft,  bertnoin, 
acimo,  wert,  wirdi,  allar,  rat,  magaa, 
ortfruma,  helfa-,  itmali,  gaot,  gobti, 
chdsta,  sniumi,  chraft,  frebli,  namo, 
willo,  fliz,  nid,  haz,  gawin,  arabeit, 
mendi,  gafeho,  screi,  brochisod,  leidf 
arbolgani,  ursuochida,  festi,  stimini, 
milti,  unstati,  ila,  sculd,  forahtaL 
hrnom,  fluoh,  wuochar,  huob,  ganmi, 
giba,  wizi,  minna,  hera,  era,  anera,. 
aamanthafti,  baldi,  slahtai  tholti  an* 
gust,  gimeitheit,  frechi,  heizmootif 
seltaani,  auozniasi,  angamah,  ser, 
ungareh,  wunna,  otmaoti,  gar«iii|iei* 


» 


WiB, 


MAH. 


624 


han,  wolatat,  ganada,  ruocha,  hriwa, 
amers»  aku5ti,  llubi,  werah,  wuntar, 
darfty  wara. 

foiliil»  speciale.  M.  29  tnihily  graruKa,  Pa. 
mihhilera,  graadi.  Gc.  4«  ein  tier  aUo 
michel  so  der  igil.  M.  103,  IS.  daz  ist 
michel  ding,  daz — .  N.  3S,  7«  duncbet 

'  ia  daone  michil,  daz  uuir  uuerltkaot 
arneien,  magnum  est?  N.  80,  3.  ne  dun- 
che  daz  uns  michel  ze  lidenne.  M* 
34,  16.  michel  gagcn  eincmo.  Org.  si 
garo.ze  fargebenne  daz  luzzela,  also 
er  uuelle  daz  imo  fergeben  tiuerde 
daz  michela.  No.  5.  micbiles  älteres, 
grandaevus.Wi.fiA.  der  michilun  cliosta, 
preiiosi ponderis.  D.  II.  343.  in  michelmo 
teile,  pro  parte  mnlia.  ftlcp.  77.  michel 
doz,  multitudo  sonifits.  N.  76,  IS.  michel 
rnra^  motns  multus.  Org.  mihhil  menigi, 
iurba  multa.  T.  49,  2.  michel  bere,  e:rer' 
Htus  numerosus.  Bo.  5.  mihil  pibeiz,  eon- 
iisratio  valida.  OA.  michel  liut,  multi- 
plex populus.  Mcp.  67.  michilis  sneuues, 
male  nova  (torpent  cervij.  VG.  HL  370. 
in  micbilero  moltun,  pulvere  summo. 
Pmd.  1.  mihbilnm,  ingentem  (acervum). 
VG»  L  185.  nim  sin  mihila  uuara,  pane 

^ super  eum  oculos  tuos.  Mp.  mifaila,  im- 
mense*  Gd.  mihile,  proceros  (staturaej.  Rb. 
gnuog  micbele  (Sternen).  Mcp.  miche- 
lero  (uuolatato),  optimorum*  Bo.  5*  ih 
ne  gteng  in  michelen  dingen.  N.  130, 1. 
mir  teta  mihbilu,  yi^ri/  mihi  magna.  T. 
4,  6.  micbeliu  choseton  sie  fonc  mir. 
N.  37,  18.  Cmicbilis  wirs..  D.  III.  27.) 
michil  uuerda  (ir  birut  michil  uuerda 
aals  therera  erda).  0.  II.  17,  1.  michil 
mer,  multo  magis.  N.  80,  6*  micbiles 
mer.  0.11.22,16.37.  mibhilu  mer.  K.62. 
michilo  menigiron,  multo  pluref.  T.  87. 
mibhilu  min,  multo  minus.  K.  40.  michel 
mahtigen,  magnis.  N.  89,  10.  micbiles 
baz.  O.  IV.  1,  20.  mibhiles  bezira,*7na* 
gis  melior.  T.  69,  6.  mihhil  gotlih.  Pn. 
ouio  michel,  quantum.  Org.  uuio  mib* 
-kilo  «ler»  quanio  magis.  T*  44,- 17.  nulo 
mthhilea  mer.  T.  38,  &  40,  7.  thiu  fin- 


starnessia  uuio  mibhilu  sint,  ipsaete- 
nebrae  qtiqntae  crunt?  T.  36,  4.  so  michil, 
tania  (spes).  VA.  IL  503.  diu  kosa  ist 
so  mihhiL  Em.  33.  der  (geuualt)  so 
michel  uuirt  N.  9,  20.  so  micbiles  sci- 
min,  tanti  splendoris.  H.  12.  so  mibhiles 
uucrdes  uuerd  ist^  ianii  valet.  IVL  30. 
so  mihileru  ursuahida,  tanto  examine. 
Rb.  also  mikilo  merum,  quanio  magis 
ampUorem.  La.  I.  1. 

Form  und  Flexion.    (Cf.  auch  mib  ha  1  in 
MIHHALITIIA.  gl.  K.  und  MICHALA.  Prud.  1.) 
mihil.  Pa.  R.  Ra.  Rb.  gl.  K.  OA.  M.  29.  Sb. 
Bib.  l.  T.  85.  88.  116.  Wm.  7,  6.  IL    mib- 
biL  R.  Gc.  1.  6.  Frg.  47.  Pn.  Em.  33.  T.  2,  & 
3,  5.  21,  12.  43,  2.  49,  2.  5.  52,  6.  78.  128. 
Is.  3,  4.  gL  K.  Gh.  1.  2.  3.  michiL  T.  216,  3. 
VA.  IL  503.  N.  80,  3.  6.  98,  2.  michil  (mi- 
hil). O.  l.  20,  2.  IL  12,  50.  16,  3a    III   98, 
2.  6,  8.  8,  10.  14,  111.  15,  39.  16,  56.    V. 
Ay  21.    michel.  Bo.  5.  Mcp.  Oi^.  N.  9,  20. 
18,  12.  20,  6.  34,  16.  36,  16.  38,  7.  46,  3. 
47,  14.  47,  14.  68,  17.  76,  18.  85,  10.  89,  10. 
103,  18.  137,  5.  Wm.  7,  6.  mihili.  Pa. 
II.  s.  m.  (micheler.  Id.)  michelo.  N.  47,  3. 
90,  3«    mihilo  mus,  glis.  Pr.  e. 
ist  wohl  mihila,  y. 
n-  s.  /.  mibhilu.  T.  32,  8.    michilu  (mi- 
hilu).   0.  IIL  19,  10.    michila 
(mihila).  0.  IV.  4,  16.  V.  5,  41. 
michela.  Bo.  5. 
11.  S.  n.  michilaz  (mibilaz).  O.  V.  19,  22. 
micbelez.  Mcp.   micheliz.  Org. 
michila.    Ct.    83.    No.    IL     mi- 
chela. No. 
g.s-m.n.  mibiles.  T.  10,  2.    mibhiles.  Is. 

2,  1.  M.  30.  Gh.  1.  2.  3.  T.  38,  5. 
40,7.69,6.  micbiles  (mihiles). 
O.  IL  22.  16.  37.  IV.  1,  20.  mi- 
Chiles.  H.  12.  Ib.  Rd.  michilis. 
VG.  IIL  370.  N.33,  8.  (D.  IIL  27.) 
micheles.  Mcp.  Bo.  5.  N.  37,  18. 
mibhilen.  T.  30,  5.  michelen. 
N.  48,  7. 
g.  s.  f.  mibilera.  Rb.    mihhilero.  T.  129. 

micbelero.  N.  81,  2.  Bo.  5.  Mcp. 
Wm.  4,  14*    mihhil era.  Gc  4. 

[40^] 


625 


MAH. 


MAa 


miehilun.  D. 'II.  343.  michilun 
(mihilun).  0.  I.  8,  16. 
d.  s.  m.  fi'  mihilemo.'  Rg.  2.  Gh.  4.  miki- 
Ien)o.  Gg.  mihhilemo.  T.  8,  6. 
M.  30.  Sb.  ih!  Chi  lern  o.  T^  219,  1. 
244.  michilemo  (mihilemo).  O. 

I.  1,  110.  24,  14.  II.  4,  87.  9,  66. 
III.  6,  22.  11,  29.  18,  26.  20,  112. 
mihhcicmo.  Gh.  3.  michelemo: 
N.  98,  3.  Mcp.  Bo.  5.  michclmo. 
N.  37,  9.  98,  9.  Mcp.  mihhilin. 
Frg.  45.  michelin.  N.  98,  9.  mi- 
chelen.  N.  36,  16.  51,  9.  98,  3. 

d.  s.  f.  mihileru.  Rb.  H.  1.  T.  145.  207,  2- 

208,  6.    michileru  (mihileru). 

O.  I.  23,  33.  II.  12,  27.  III.  2,  9. 

7,  16.  14,  25.  IV.  24,  5.    mihi- 

lero.  VG.  I.  197.  O.  IF.  12,27.  in 

cod.  F.  mihhilero.  T.  4,  3.  6,  1. 

60,  17.  M.  30.  micbilero,  O.  III. 

20,  112.  in  cod.  F.  Prud.  1.   mih. 

belero.  Gh.  4.  michelero.  Mcp. 

R39, 11.67, 12,  mibilera.T.116. 

mibhilcra.    Mc.   4.    michilera. 

T.  111.  michelun.  N.  5,  ll.lO(a), 

4.  32,  16.    micbilin?  (sniami, 

provectu).  Ic. 
a.  s.  m.  mihilan.  T.  47,  6.  157,  4.    mihhi- 

lan.  T.  6,  2.  michilan.  T.  213,  2. 

michilan  (mihilan).   Os.  10.  O. 

III.  15,  1.  20,  97.  IV.  8,  23.  24, 

30.  35,  37.  mihhilam.  V6. 1. 185. 

mihilon.  0.  IIL  15,  1.  in  cod.  P. 

-micbilun.  0.  IV.  8,  23.  in  cod.  F. 

michilen.  O.  IIL  20,  97.  in  cod.  F. 

michelen.  Mcp.  Bo.  5.  ü.  64^  14. 

michelin.  N.  79,  10.  103,  1. 
a.  $.  /.  m'ibilax  Ct.  73.  M>.  Bib.  1.  2.  mih- 

hila.  T.  56,  1.  79.  michila.  T.  89. 

michila  (mibila).    O.  I.  20,  4. 

22,  18.  IIL  11,  17.  IV.  12,  32.  V. 

II,  2.  michela.  N.  104,  18.  Mcp. 
Org.  Bo.  5.  mihile.  0.  IV.  12,32. 
in  cod.  F.  michilun  (mihilun). 
O.  II.  4,  38.  IV.  6, 36.  michelun. 
Bo.  5. 

a*  s.  n.  micbilaz  (mifailat).    0.  V«   12,  5. 


micheliz.  Org.  mibila.  Gd. 
chila  (mibila).  O.  III.  8,2 
7,  53.  12,  99. 
inar.  mihbilu.  K.  40.  62.  Frg. -25.  1 
10.  mikilo.  La.  I.  1.  mih 
T.  44,  17.  micbilo.  T.  87. 

n.a.phm*  mibile.  Rb.  micbile.  T.  X 
michele.  Mcp.  michila(mil 
0.  I.  15,  48. 

n.a.phf.  micbilo  (mihilo).  0.  1.3, 

17,  40.  18,  37.  V.  7,  3.  4  5 
chele.  Bo.  5. 

n^a.pl.n.  mihiliu.  E.  (cod.  C).  T.  145 

cbeliu.  Org.  Bo.  5.  Mu.  N. 
37,  18.  103,  25.  27.  135,  4. 
hila.  T.  4,  6.  36,  4.    mibil 
mibilun.  T.  144.   michele 
135,  7. 
g.  pl.  micbilero.  T.  237,  3.    miche 
Bo.  5.  michelen.  Wm.  1,  1 
d.  ph  mibilem.  gl. K.  mibhilem.  Pi 
cbilen  (raibilen).  O.IV.  1 
V.  6,  48.  17,  11.  23,  74.  2i 
(mihilon  in  den  Varianten 
alreicJien).    michelen.  N.  ( 
68,17.  130, 1.  Mcp.  mihilo 
michilon.  Hr.  michilc»n  ( 
Ion).  O.  III.   10,  7.    micli 
Wm.  2,  9. 

IN  MIKILON  HURST.  Ortsnamen/ 

EBANMIHIL,  sletc^grof. 
eben  mich  el.  >  ,     ^ 

ebinmichel.  j '  «'W*- 9«- 

ebenmichel  sint  Mcp. 
d.  pl.  ebenmichelen  (sternon). 
ii./7/.m.ebenmichele.  Mcp. 
a.pl.n.  ebenmicbeliu  (teil).  Mu. 
UNEBENMICHEL)     .  ,     ^ 

UNEBlNRnCHEL.  j '  '''^^^^-  Org. 
ESDDAMIHIL,  aliqnantus.  Rb. 

ettemibbil,  modico.  6b.  1.  2.  3* 
d.  s.  ettiroibilemo.  Gh.  4.         ) 

elhimibhiiemo.  M.  30.  Sb.  1'  '^ 
ethemilo  (st  ethemibilo)  uuitor, 
latiiis.  Da. 
WUNTARMIHIL,  »uitbtrarofi  (oaersi 
folgenden  Worter  pi  Waatar — ?> 


HAH. 


MAa 


6^^ 


pi  nantermihhelemo*  Gh.  3.)  fpraemira 

pi  uaoterinihhilero.  M.  30.  /    (opera^ 

pi  uuntermihheJero.  Gb.  4.  /     tionej* 

ARIMIHIL,  magnißcus  Pa.  gl.  K. 

NMEZMIHHIL,  ingens.  R. 

g.d.s.f.  unmezmih-kilera,  eximiae.  Gc.4. 

rtonamen:  MICHILVELT.  M1CH£LU1NSTAT. 

IHILOROHT. 

[HILWERCBüNGiL  MIHILWÜRHT.  MIHIL- 

WURCHIG. 

[HILMUOT. 

IHILFAUSO« 

IHILTATI,  ÄUHILTATIG. 

[HlLlia 

a.  $•  nt.  mihhilliheiii  iUastrem,  magnifi^ 

cum.  Da. 
IS. /i/.ii.  michellichia    [diu    (ding)    du 
michellichiu  täte].  N.  70,  19. 
AIIHILLtHO,  Adv«,  angels.  meagollice. 
mlchillicho,   magnopere. /RA.    micbi- 
licho»  magnopere.    Ib.    qui  micbi- 
licho,  quam  (cuperemj.  Prod.  1.  mi- 
cheilicbo,  magnifice  (tala).  Ne.  ge- 
saget,  exaggeraiive.  A(cp.   zeicben* 
baft  Mcp.    garenuitu  Mcp.   miltai 
largissimam.  Mcp.  17. 
MIOIELLICHI,  /.,  magnißcmtia.  N.  67, 35. 
o.  s.  micbellicbi,  magnißcentiam.  N« 
70,  8. 
AUCHELLICHON  (nur  bei  N.),  magnificare. 
N.  69,  5. 
ze  michellichonne, '  i9U^7ii/!care.   N. 

10  (a),  18. 
(Ib)  micbellichon  in  in  Übe.  N.  68,31. 
(sie)  michellicbont  in,  magnißcabuni 

eum.  N.  71j  17. 
inp.pl.  michellicbont  got!    magniß- 

cate!  N.  33,  4.  98^  5. 
GEMlCHELliCHÖN. 

(er)  gemicbellicbot  gelonbigen 

liut  N.  67,  35. 
p.  o.  got  ist  kemicbellichonde  die 
h  eilin a,  magnißcans  salutes.  N- 
17,  51. 
p.p.  du  bist  gemichelichob  N»  103^1. 
ist  kemiehellicbot  (uuar- 
beit).  N.  56|  iL    sint  kemi-r 


chellichot,  magnißcats  mni  foperaj* 

N.  91,  6.    uuir  uucrden  getini^bel- 

licbot,  mngnißcabimkr.  N.  19|*6.  8. 

uuerde  ^tm\c\i ^\\\ t)\oiy  magmßcC' 

tur.  N.  34,  27.  39,  17.  69,  5.    da  ba- 

best  gemichellichot,    magnißcasti 

(dinen  namen).  N.  137^  % 

MieiLl,/,  ©röfc;  gotb.  mikiler.*      ^    - 

n.  ju  mibiti,    magniiudo,   Pa^     mibbilii, 

quantiias  (cibij.  K.  39.    micheli. 

Bo.  5.  diu  micbeli  deroforbtun. 

N.  47,  8..      • 

g*  9.  niihili,  magnitudinis.  Rb. .  inikbili^ 

molls.  Gh.  3.   micheli   So«  5.  N. 

144,  3.  150,  2. 

d.  s.  mibhilii    [in  mihhilii,   in  m<ignis 

.  (ambularej'\.  K.  7.  micheli  dines 

keuualtes.  N.  78,  11.    dero  ge^ 

nadon.  N.  89,  10.  dinero  chrefte. 

.     ,        Nm*  des  hufen.  Mcp.  —  Bo.  5. 

a.  ^..micheli.  Org.  Bo.  5.  N.  103, 1. 144,6« 
</./?/. mihhilinun,  moUbus.  Gh.  1.  3. 

EBANMIHILt,  /,  coaequalitas.  \ 

d.  s.  ebenmicheli.  ÄIcp. 
o.  s.  ebenmichili.  Mcp. 
ÜUEAMiniLI,  /,  quantiias.  K.  10. 

d.  s.  uueomichili,  quantitate.  K -lO. 
WülNTARSHHlLi, /. 
d.  s.  ixuun Aetmicheliy  granäitafemira* 
Mcp.  74. 
WAZARMIHiLl,  / 
n^  pL  unazzermicbelinay    abyssi.   N« 
103,  7. 
MICHALA?  ©röße.  —  Ist  dieses  Wort  aus 
folgender  Stelle  zu  folgern?  ■     •,* 

mitler   micbala,    micarum  nkolibui  (bis 
senos  implent  cophinosj.  Prud.  1. 
MIHILIDA,/.,  ©rdff. 

a.  s.  mibhalitba,  magnituifir$f^' gh  K. 
MIHILNESSI,  /.  und  n.,  ma/esttff,  angeW»  mi« 
c  ein  esse,  magniiudo,  meagplne^^^//'^ 
tentia.  : ' 

g.  s.  mihbilnessi,  majesiatis.  T.  152. 
d.  ä.  mihbilnessi.  T.  152.  \ 

micbilnessi.  T.  91.    |,  majestate. 
micbilnesse.  T.  145.)* 
MIHIUAN,  MIHILEN,  MIHILÖN,  gpth..mi- 


£33 


mm. 


mm. 


/, 


i: 


,  ^  * 


..  i! 


I      w    • 


■ 

Ol 


gennfrchen  IIb.  anasefaende^ipdfr^ni 
tHdens.JS.  72>3.  giroacbor,  ctm^fendio* 
sius^.(ic»  6^  huabun  sie  iho  hoha^ 
sang  filu  &€on.a%,  imotho  gimacbaz 
ioh  filu  redibaftasK.  O.  IV.  4,  42. 
Huir.sculun  biar  na  aantar  gixellen 
.ander  unanlar,  theaemo  gimacbaz, 
tbaz  uuir  firstanten  ,tbix  tb.ia  baz. 

.  O.  V.  12,  16.  tax  erista  stncche  des 

.^llogismi  (conditionQlisJ  ist  zuiskiz; 

nzer  des   balben  teile  nuirdit  taz 

ander  stuccbci  des  ^//cg'üiiK  mitlou- 

'.:  gene  aide  mit  festjenungo,  uzer  des 
Iceroacbin  (ex.  ea  parte ,  quae  restatj 
üuirdit  taz  tritta  ouh  mit  lougene 
aide  mit  festenungo.  Syl.  tiu  erista 
tijui^o  ist,  §0  der  erero  teil  dero 
zesamine  baftentun  pietungo  aber 
änderest. zuojro  gestozen  uuirdit, 
taz  ter  gimäcbo  teil  geuuirit  uuer- 
de.  Syl*  .assumptlo  xdicitur  daz  man 
dara  zuo  legit,  i.  taz  kemäcbii  daz 
man  stozit  zuo  dero  propositione.  Syl« 
ia  gisparatos  auur  tbu  tben  guaton 
^  uuijn  unz  in  nu.,  ib  scalthironb  nu 
xach'o-n.ni  drenk  ib  tbes.gimacbon. 
Oä  U.  8,  52.  ein  scaf  er  stantan  gi- 
sab,,  tbaz  uuas  zem  oppbere  gimalu 
O.  U.  9,  59. 
Form  mid  Flexion: 

camab.  Pa.  BI.  kamab.  Da.  Enu  3.  Can. 
a.lO.  12.  kimab.  Rd.  Ja.  Ib.  Ic  Ra. 
gjl.I^  kimak.  Ib.  gimab.  0.  IL  9,59. 

1t: ß"  ^  gimaber.  Gb.  2.  3.  gimähber. 
BI.  29.  30.  Gb.  7.  gimacber. 
Ge.  1.  5.  6.  kimabber.  K.  58. 
kimacbar.  A.  gemacbo.  Mcp. 
SyL 

u.  s.  f.  gimachiu.  VG.  IV.418.  Bib.4.  8. 
,  kimacbiu.  Bjb.  7.  kemacbiu. 
Bo.  5.  gemacht.  Org. 

n,,s*  n.  gimacbaz.  VG.  III.  62.  kema- 
cba.  SyL 

g.  s.^n.  ^l^emachen.  Mu. 

if.  s.  m.  n,.  k^m a ebio.  SyL 

i(.  s.  jf.  gemacbeco.  Mcp.  41. 

17.  i»  nt.  gamabben.,G(^.  4.5*  gimabben. 


commodins 
piitasj. 

,  campend 


Mt*;.  H.  18.   gimachen.  B 

2.  Can.  10.  11.  gemacben. 

22.  N.  72,  3.  gimachoD. 

8,  52. 
a*  s*  f.  gimacba.   Pmd.   1.    gemai 

Bo.  5. 
a.  s.  R.  gimacbaz.  0.  IV.  4,  42.  V.  1 

kemacba.Mu.  kemahcba 
n.pUf.  gimabho.  M.  30.  Gb.  1.  3.  | 

cbo.  Gb.  2.  VG.  IL  92. 

■ 

fKpt.n.  kamabbiuC   Can.  9.    gama 

'  Can.  10.  11.  kam« cht o.  1 

:  .  Can.  12. 

a.phf.  gimacbun.  T.  7,  3. 

Comparativ: 
gimabor.  Sb. 
gimahbor.  M£.  Bib.  1. 
gimacber.  Bjb.  7. 
gimabbor.  M.  29.  Gc.  1. 
gimacbor.  Gc.  6. 
cbimacbon  Gc  2. 

Superlativ: 
n.  s.  f.  gemacbesta.  Bo.  5. 
«AMAHCHO,  m.,  socius. 

n^pL  iro  kamabbun,  sociiearum.  F 
GAMAHHA,  /,  con/iix^ 

d.  #•  gima)ihuny  uxore*  T.  5,  12. 

a.  i.  tbina  gimabbun,  con/ugem 
T.5,  8.  sina  gimahhun.  T. 
GAMAHHO,  Adverb. 

camabbo,  apte.  Gb.  3.  gimaho,  < 
iune  (agerej.  Gc.  3.  gimacbo, 
mimiter  [im  Text  sieht  conüter  > 
bantj\  Mt|>.  Bib.  1.  2. 

UNGAMAfl,  ungemac^. 

Bedeutung  und  Gebrauch.  (Cf.  das  • 

UNGAMAH,  UINGEMAHHA.) 

dispar.  Pa.  gL  K.  aAstrusus.  Pa.  gL  1 

maiesiiis,  Bib.  1.  M5.    onerosus.  9 

Can.  10.  11.  Gh.  1.  3.  Mp.  Sb.  g 

.    Bib.  1.  absurdus.  Ra.  Pa.  gL  K.  n 

Uv.  Sb.  in/uriosus.  Gh.  1.  3.  impi 

P.  IL  354.    importunus.  M.  30.  ( 

2.  3.  VA.  XI.  305.  W.  minus  idi 

Mv.  Bib^  2.  Sb.  ungemacben  bei 

iniquis  dominis  (pressusj.  Bo.  5. 

gimahhai  onerasi  (cousofatores) 


■  N 


f» 


ma. 


wm. 


636 


.  sinlBOulun  franlcoiii   to  ih  qnad, 
.  fca'lhiiu  eiDBii  uuesan  ungimab.   O. 
I.  1,  57.    tber  man,  thcih  noh  ni 
sageta,   ther.tbaz  uuib  mabi^lta, 
•  fmai  imo  iz-barto  ungimab^    tbo 
^    *  '    er  aia  hafta  gisab»  O.  I.  8,  2»  unas 
in  barlo  ungiiüab,  tbaz  tber  blinto 
gisab.  O.  111.  20^  104.    ungimacbes 
inuates.  0.  IV.  29,  10.    ob  ib  biav 
«bilo  gisprab,  zeli  tbu  .tbaz  un- 
gimab, fiprab  ib  auur  ala   uuar, 
]%lvL  füllst  tbu  mib  tbanne  aar.   0. 
IV.  19,  19. 
Form  tmd  Flexion: 
tingamab.  Pa.  gl.  K.    ungimab.  M.  23. 
Can.  10.  11.  ,Ra.  Gh.  1.  3.  0.  JL  1,  57. 
8,  2    III.  20,  104.  IV.  19,  19.    unge- 
mät:b.  D.  II.  354. 
I».  s.  m.  ungimabber.  Bib.  1. 
IB.  #.  jf.  ungimabbiu.    Mi;.    Bib.    2.   MA. 
9L  30.  Gh.  1.  2.  3.    ungima- 
ebiu.  Sb.    ungimacba  6.  das 
SubsL  UNGIMAHHA. 
g.s^m.n.  uQgimachiss.  O.  IV.  29,  10. 
a.  s.  TTk  ungimachan.  W. 
a*  €>  fi*  ungimachaz.  VA.  XL  305. 
wi^phm»  ungimabba.  M/i.  Sb.    ungima« 
cha.  Mv.  Sb. 
tf.  ph  ilngemäcb^n.  Bo.  5. 
In  Bib.  1.  \sigravi  mit  ungimacba  und 
in  Pa.  2.  gravi  u  malij  mit  ungimabba 
glossiert 

UJ<GAMAHHO,  Adverb, 
ungimaho,   aegre  (patlebatur).   Mart 
ungamacho,  inportune»  Gc.  3.  ungi- 
mabbo.  M^.    ungimacho.  Bib.  1.  2« 
nngcmacbo.  Bo.,  moleste,  uuax  un- 
gifuaro  thinaz  ist,  so  ungimacbo 
riuzist.  0.  V.  7,  20. 
GAMAn  (®emac^/  aber  noch  nicht  im  beuti- 
gen Sinne  von  @tu6e,  SBo^ttung),  n* 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
compendinm.  Sb.  Can.  7.  10.  li.  con/tsgii 
partum.  Gc.  3.  oommodum.  Mcp.  64.  vo- 
luptas.  Bo.  5.  geraacb^der  arbeit  ent- 
gegengesetzt in  Bo.  5.  mit  ke mache, 
Jacile.  Mcp.  66.  allero  uuerlte  ze  ge- 
ll. 


mache,  in^^  commodai  Mcp. 63.  tbeiat 
al  ander  gimab,  so  ib  hiar  forna  gi- 
sprab.  O.  V.  23,  163.    er  i'#  man  ni 
gisab  thera  rainna  gimab.  O.  II.  6,  49. 
«uer  borta  er  ie  tbaz  gimab,  ib,aun- 
nun  er  ni  gtsab,  tbob  scottuot  ir  nu 
alle,   tbeib  sib  al  sea  ik  u^uill«.  O. 
IIL  20,  147.    zaltun  niTsa^iliii  gimah, 
:  uui#  ther  litit  fon  im-o  sprab.  0.  IH. 
*.    12,  10.  tbazaie  gualli^bi  in^stuantin 
in  tbera  licbi,  iob  ab  froniag  gimab, 
aotsennisgo  er  ai  gisab.  0.  V.  12,  46. 
tben  druhtia  uuaa  er  toboBti,  tber 
tbaz  uuaa  mäcbönti^  4b-ei '^maa  ni- 
hein  io  gimab  in  uuorolti  er  ni  gi. 
sulh.  Ö.  I.  9,  3i.^  er  fuar  sar  ^o  er  ea 
giuuuag  iob  tbaz  bero  tb^inatbuag^ 
'"  lirabta'  ixaoa^lben  guat  githab,  «uani 
er  scono  gisab.  0.  III.  30,  28.    tbea 
man  zen  faazon  gisab,   tber  iBreinot 
ander  gimab.  0.  V.  8, 19.  auir  a^izua 
alle  tbaz  gimab,   tbaz  got  zi    moy« 
aese  sprab.  O.  III.   20,  135.    giiH^uissa 
uuizit  tbaz  gimab,  fon  amo  ersulib 
hiar  ni  sprab.  O.  III.  25,  29.     (selbe 
du  nu  scaffe,  vraz  icb  dir  tuo  ze  ge- 
mache. D.  HI.  80.) 
Form  und  Fle^rion: 
n.  8.  gimab.  Sb.  Cän.7. 10.  ILO.  V. 23,143. 
g.  a.  keniacbes.  Bo.  5. 
d.  s.  gemache,  kemacbe.  Mcp.  63.  66. 
a.  s.  gimab.  Gc.  3.  O.  I.  9,  32.  II.  6>  49. 
in.  12, 10.  20,  28.  135.  147.  25,  29. 
V.  8,  19.  12,  46. 
^./77.  gern  ah.  Mcp.  64.  Bo.  5, 
Ü.NGAMAFI,  72.,  Ungemac^. 
Bedeutung  und  Gebrauch; 
molestia.  Bo.  5.-   injuria.  Mz.  M.  13.  Sb. 
Can.   11.  13.  Bib.  1.  2.    ni  forabten 
sie  tben  uueuuon,  nirsterbent  sie 
in  euuon,    ni   uuirdit  in  tbaz  un- 
gimab, so  Ib  hiar  mithont  gisprab. 
O.  IIL  18,  24.  then  iamar  allan  sa- 
hnn,  thiemilhont  quamun  gabun, 
thaz  ungimah  so  ruarta  thie  sine 
selbes  friunta.  0.  III.  24,  70.  ir  bor- 
tut, quad,  tbaz  ungimab,  uuio  er 

[41  J 


657 


BIAH 


:    I 


.:  nnidar  ^ote  sprah.   0.  IV.  19,  65* 

.er  tbulla,  so  ih  hiar  fora  qaad,  bi 

.  .    unsih  sQslih   ungimab,  in  siegin 

ioh.  in   uuorlon   bi  nnsen  suaren 

•uttton.  O.  IV.  2%  33.    si  ifao  luto 

I         irharetun  thurüb  tbia  suarun  fo- 

rabtan,   iburah  tbaz  micbila  un- 

gioiab,  auanta  er  man  snlib  ni  gi- 

sah.  0.  UI.  8,  26«    inlsnab  er  tbo 

tbaz  ungimab,  so  er  sa  riazan  gi- 

sab.  O.  UL  24,  53.  uueinot  oab,  so 

ib  zellu,  iu  kind  elln,  ibarub  su- 

.     lih  upgimab,  so  uuorolt  er  ni  gi- 

,  s^b.  0.  IV.  36,  34.  ongemaebes,  ma- 

j.      /!^i/jlEirfM7i.Bo.  5.  (da2  ime  dar  ane  ne» 

bein  ungcniacbgescabe..D.  III.  80.) 

Form  und  Flexion: . 

0.  s.  atogimab.  0.  III.  18,  24.  24,  70.  nn- 

.   gemab.  Do.  5. 
g.  s.  ongemaebes.  Bo.  5. 
iL  s*  ungimacbe.  Mz*.  Sb.   nngimabbe* 

Uib.  1.  2. 
a.  s.  ungimab.  M.  13.  Can.  it.  Sb.  0.  IIL 
8,  26.  24,  63.  IV.  19,  65.  22,  33w 
26,  34.  ungimabc.  Caa.  13* 
GAMiLHHA,  /. 
»•  s.  gimacba. 

ein  ist  tbaz  manunekit,  fontode 

man  irquikit, 
tbeist  anderlib  gimacba,  tbaiman 
zimborot  tbia  racba.  O.  IV.  19,38. 
a»  s»  gimaebai 

ioh  nneiz  tbob  tbia  gimacba,  si<» 

nes  selbes  sacba, 
«nio  iz  altaz  fiiar  thare,  thaz  sa- 
gen ib  iu  zi  uuare.  0.  III.  23,53. 
alle  tbie  tbar  uuarun  i^b  oub  tbar 

furi  fuarun, 
surntun  tbia  gimaeba,  sines  sel- 
bes racba.  0.  IV.  30,  6. 
lo  folgender   SteHe    kamt   gimacba    aU 
aom..  und  als  £zcc.  genommen  werden: 
Ibeist  suazi  iob  oub  nuzzi  inti  lerit 

unsib  unizzi, 
himiles  gimacba,  bi  tbiu  ist  tbaz  aD- 

der  racba.  O.  1.  iy  56» 
UNGiU^IiUlHA,  /. 


R.  s*  ungimacba.  — *-  tbaz  uvag  ni 
gimacba  iob  egislicho  ra 
O.  IV.  4,  69.  (ist  wobi  ttidit 
<f.  s*  ungimacbu. — tbiumeinent' 
sib  zer-bit  iobthia*  uuo 
nuerbit,  mit  Uiigimacbn 
rub  notsihemmizigen  st< 
O.  III.  7,  18.  (kann  aucb- jizsir 
ungamah  seyn.) 
a*  s»  ungimacba. —  zalta  in  tbis 
gimacba,  tbes  selben  mai 
sacba.  O.  UL  20,  8.   sie  sa 
ungimacba    iob  egislicba 
cb  a.  0.  IV.  17, 29.  (oder  ist  es  i 
GAMAHHI,  /. 
n.  s.  gimabi,  opportunitas,  Gc  3/ 
d.  s.  gimabi,  affimtate.  A. 
a.  s.  gimabi,  opporümiiatenu  Ge.  3. 
UNGAMAHHI,  /. 
71.  s.  ungimabhi,    inporiunitas.    G 
ungimahbi.   M.   19.  Sb.    v 
macbi.  Can.  10t  11.,  onerosi 
d.  s  ungimahi.    Gh.    2.     ungims 
Gh.  3.  M.  3a  Sb.,  wporiunii 
GAMAHLIBL 

GAMAHLtH,   scmSc^fic^  (angels.  mae 
opportiintis), 
KAMAHLUIHO,  Adverb^  connixe.  R. 

(gemeblicfa,  compendiose.  Hs.) 
UlNGAMAHLllI. 
a.  pl.  ungemahlicba,    ineptas    (\ 
las),  La.  L  1. 
GAMAHSAM. 

[gamabsam,  aptiim  Cgermen).  Wn.  1 

n.  u.  a.pL  kemahsamiu  ding    (dem 

bcitsamitt  entgegengesetzt).  Bi 

ALEGEMAHSAMO  (Adv.)  farendiu  ( 

tiis  moinj,  Mop.  11. 

GAMAHUIDA,  /. 

Bedeutung  und  Gebrauch. 
con/t/nctio.  Ra.  gl.  K.  connabinnu  Ja.  , 
Utas.  IIa.  gl.  K.  affmitas,  Rf.  A.  ca 
gaiio,  Ra.  gl  K.  consoriium,  R.  22.  It 
commercium.  Ra.  gl.  K.  JoedriSj,  Pa. 
hibentia.  Ra.  gl.  K.  compendium.  Pa. 
niveritia.  R.  caiaplum.  Ra.  Pa.  g 
eaniubemium.  Ja.  copula.    Ib.  Rd»  A 


MAR 


MM 


m 


gläßsa.  P».  R«.  gl  K.  curia.  Pa.  Ra.  gl.  K. 
Cßllega.  Pa.  Ra.  gl  K.  conditio.  A.  ac 
migmn.  gL  K.  Pa.  kimabidom,  prodicn^ 
tibus  (persodis).  Ra.  camahhida  (ki* 
nftlicbida«  gl.  K.  kimaliida«  Ra.))  ca- 
ietünilm.  Pb.,  camahhida  (kimahida. 
Ra.  kimahchttba.  gl.  K.),  elementis.  Pa. 
fta  dcru  Hhamlibono  gamahhida,  ad 
cuhil^  carnaliunu  Gc.  4.  thurahfleis- 
k  es  k  i  m  a  c  h  I  d  a,  per  carnis  cOntubemium. 
11.24.. 

$.  gamahbida.  Pa.  (es  steht  auch  an  an^» 
dern  Stellea  io  Pa.  gamabhido,  con-^ 
pmclio).    camahida.    Pa.     kama* 
hida.  Pa.  kimabida.  Ra.  kamab- 
hida.  R.  Pa.   camahhida.  Pa.    ki- 
.  mahitba.    gl.   K.     camahchidba. 
gl.  K.  kimahbida.  Ib.  kimachida. 
Ja.  Zf.  Rd.  gimachida.  Rf.  kimab- 
chida.  gl.  K.  kimabcbitha.  gl*  K. 
S.  gimachida.  El.  A. 
'S.  gamabbidu.  Gc.  4.   kimahbida.  Ib. 
Rd.  kamachidu.n.22.  gimachida. 
A.  gimachida.  A. 
.  s.  kamabida.  Pa.    kimabida.  Ra.    ki- 
mahhitha.  gl.K.  kimachida.  11.24. 
In   Pa.    steht   anch   einmal  die  £nt- 
atellung  gamahlihha. 
./?/. kimahidom.  Ra.    kimabhidom.  Ja. 
NKliMAHHITHA,  /.,  simuUas.  gl.  K. 
aVIIUIDI,  IB. 
>  s,  gimahidi.  M.  31.  \ 

g  i  m  a  h  h  i  d  i.  D.  Sb.  Le.  1.  3»  >  ,  par. 
gimachidi.  Le.  2.  ) 

[gemachide,  @attm  (des  Elepbanten). 
D.  IIL  28.] 
.  s.  eimubide.  M.  29.  Gc  1.  6. )  .     . 

gimacbide.  ob.  )         '  ° 

.  s.  [gimacbide,  @attin  (des  Elepbanten). 

D.  la  28.1 
.u»a.pL  zuei  gimachidi.  Sb. 
zuei  gimabbidi.  Gh.  3. 
zouuei  gimahhidi.  Gh.  2. 
ziaei  gimahhidi.  M.  30. 
.  pL?  zouuei    gimabhido,    par.   Gh.  1. 

(oder  zu  gamahbida?) 
nÖN  (doch  wohl  hieher?),  machen/  anga. 


par. 


m  a  c  la  n ,  facere,  formare.  In  T.  nnd  Is.  kommt 
dieser  gan/;e' Wörtslamm  nicht  vor;  daa  «m- 
pliüc  machön  fehlt  auch  bei  K.  —  Lal.  fa 
cere  ist  wohl  nicht  zu  vergleichen;  aucÜ  nicht 
aanslu;  bbaj^  colere,  vi-bhaj,  disponef^J 

Bedeotung  und  Gebraoch: 
moliri.  W.  Ja.  D.  ü.  325.  Ib.  Rd.  Rh.  VC.  L 
•  329.  iendere.  Mt{>.  Sb.  intendere.  Ec.  machte 
nari.  Ja.  Ib.  Rd.  Rb.  componere.  D.  sistere. 
Ic  instituere.  AI.  I.  conficere.  Bib.  ö.  fa- 
cere.  Bo.  2.  Wm.  1,  11.  effectare.  Can.  1. 
2.  3.  parare.  Mart.  condnnare.  My].  M^.  Mv. 
Up.  M.  11.  Bib.  1.  2.  6.  7.  13.  Can.  7.  II. 
13.  Ps.  2.  Sb.  lungere,  gl.  K.  siniere.  D. 
n.  329.  exercere.  Ja.  componere.  H.  IL  336. 
inducere.  D.  IL  333.  macbun^mo/iri  (In- 
eidtasj.  VG.  I.  269.  machun,  ducere  (pa- 
rem  sortis  humanae  vicemj.  Pnid.  1.  ma« 
cbon  driu  alphabeta.  Mu.  liobt  zi  mab- 
honne,  concinnanda,  Rd.  machoonnc, 
strftere  fpewimj.  VA.  1.  708.  ze  macbonne 
(carminaj.  Mcp.  machonib  tubemaadum. 
Wm.  1)5«  uuin  macbot  keluste.  Mcp. 3. 
machot)  affectat  (viam).  VG.  IV.  562. 
tbaz  siu  oub  furi  thaz  kind  sar  oppho- 
rolin  gote  thar,  so  ther  uuizod  biaz 
iz  machen,  züa  dubono  gimachon.  O. 
L  14,  24.  mit  gotkundlicbcn  rachon 
acal  man  sulib  machen.  O.  11.  8,  22. 
thaz  uuarunsebs  kruagi,  zi  tbiu  uuaa 
thar  ginuagi,  tho  zi  then  rachon, 
thio  drubtin  uuolta  machon.  0.  IL '8, 30. 
aalbun  machon.  O.  IV*  35^  40.  ni  ma- 
chön ih  then  urbeiz.  0.  IV.  18,  18.  ib 
machen  chara  sang.  ßo.  5.  macbot, 
statnat  ( horripilationem  capitij.  Mor.  daz 
sang  ist  suozze,  uuanda  kedult  ma- 
cbot iz  gotelicben.  N.  42,  4.  der  so 
getane  auditus  macbot  ossa  humiKatit, 
N.  50,  10.  irbugeda  macbot  den  suftot 
N.  37,  9.  ein  uuise  man  macbot  ande- 
ren uuisen.  N.  41,  8.  unrehto  ferno- 
meniu  scrift  machet  hereticos,  N.  7,  14. 
der  sib  dir  machet  heilig  bus.  N.  64,  6. 
machet  in  gedultigen.  N.  93,  14.  er 
machot  in  versibtigen.  N.  10  (a),  9.  er 
machet  sib  tonben.  N.  57,  5.    machet 

[41'] 


641 


MA0: 


mJEL 


sie  genanmeB.  Org.    macbet  in  gtve- 
gan.  Wm.  8,  7.  ir  maciiOt  sie  liuiahaf- 
tig.   Wm.  4,  16.    macha  mih  ao  from. 
OlL    ma.cha:dia  eristun  (suegela)  so 
langa.  Mu.    golez  macbota  ih.  iau.Bow  5. 
machola    er    ungeflecchotes    minen 
uueg.  N.  17,  33.   sie  macboton  ierusa- 
lem  uuuosia.  N.  78,  1.  der  daz  80  toa- 
geno  machet  N«  9,  9.    der  träne  ma- 
ehoL  N.  17,  9.    maehont,  excudimi  (ce^ 
tos).  VG.  IV.  57.    machont,  concinnafii 
(manus injusthiasj. Mv.  mennisclionforb- 
la  machet  unbaldi  N*  24,  14.    machet 
imo  stega^  disposuit  aseensas.  N.  S3,  6. 
ther  man  iher  machet  sinan  ruam.  0. 
Ui  25,  7.   sie  machent  steininiu  grap. 
N*  48,  12,    machont  dir  dnite,  diemfe- 
stum  agent  tibi*   N.  75,   IL     missetate 
machont  tougeni«  N.  18,  13.    machon, 
Optant  (lacerios}.  VG.  IV.  74.     machet 
dualm.  Wm.  7,  13.  machet  stank.  Wm. 
3,  13.    aar  kriachiMoh  romani  iz.  ma- 
chont so   gtzami,   ii   machant  sie  al 
*  girustit,  so  thih  es  uuola  luslit;   sie 
machont  izso  rehtaz,  tah  so  filn  sieh* 
taz.  O.  I.  1,  13  — 15.    nu  thie  enuarton 
bi  noti  machont  thaz  girati.  O.IV,l,l. 
die  uurmi  dia  daz  gotuuueppi  machont 
(bomhices).  Sg.  242.    machont,  suskinent 
(laborem).  Gc«  3.    dlaiesseron  unde  dia^ 
penie  maehont  ein  diapason^  Mu..    ehri- 
j/zij  machoti  sie  gota,  übe — .  N.  9,  21. 
nueder  s.ie  4eh  machotin  ranas — .   N. 
77,  49.  maha,  pariat  (coram  exiraneo  ne 
facias  consitium,  nescis  enim,  quidparietj. 
Mcr.^    machomes,  texamtis  (naves).  VA. 
XI.  326.    da   du  lateres   machatost.    N. 
80,8.  machota,  moverat  (delowes).  Prud.  1. 
mahhata,  statiät  (ex  alio  viro  filios  sta- 
mmt sibt).  Ucr^  machota,.  ministravit  (odii 
fomitemj^  Ma.    machota  disk.  Wm.  3,  9. 
mahhota,  tewpeva'vit  farieles  in  jnurosj. 
M/.    mahhota^   coneinnnbat    (d^los)^   Mv. 
an  dien  ahon  machola  er  sia.  N,  23,  2.^ 
uu^ft   macbentun,  hictlß<:nm.   VA.   VII. 
324..    hiza^e    macbonten    (stcrn).   Mop. 
pcennemdez  plichfiur  machota  er.  N« 


10^  32.  sint  ^milchontl  pi'snvthhla 
.    liuntuv.  Rb»  er  m-achota  sligaainei 
fen.  N.  107,  7.'  machando  sitona. 
der   ägez  mac&oodo    lichama  E 
.    prieken  machondo, -oro  tQrquemdc 
er  machota  chraft  an  mir.  N.  11 
mabhantero,    lenocinanie    (vielleicl 
,kuor  ausgelassen).    Ga  7.    onh  xal 
thiu  sin  guati  bi  eino  brutlonlti, 
kuning  ein  thio  sitota  ioh  xiorc 
chota.  O.  IV.  6, 16.  mach-ontemo 
mationem.   Org.    macL&ta  zt    noti 
kristes  anarati»   O.  IV.   12,  54. 
hondi,  jungenda.  gl.  K.    ne  mach 
thio   dati  noh  selbaz  tha&  giral 
IV.  35,  3.    ubilo  machont,    exierm 
sordidant  (facies  was).  IX  IL  283. 
machc^n  mit  zii 

got  uuolta  in  ze  herren  mache 
104,  17.  er  sculdige  ne  machet  z 
sculdigen.  N»  9,  9.  aha  machota 
bluote.  N.  77,  44.  iro  re,gena  ma< 
er  ze  hagele.  N.  104,  32.  er  ma« 
einote  ze  seuuenten  uuazzere 
106,  35..  mache  mih  dir  ze  einen 
sigile.  Wm.  8^  6. 
machon  mit  uz,  uzar: 

du  machost  uzzcr  sere  mns  keb< 
93,  20.  diu  uzer  manigen  ein  ma 
N.  21,  19.  diu  uzer  stengelen  iro 
machont.  N.  63,  8.  machoti  daruz 
N.  102,  16. 
macbön  mit  Infinitiv: 

machot,  ins tr tut  (aperire),  Ar.  2  si( 
chcnt  dormire*  Wm.  7,  13.    daz  sie 
chcn  f/orere.  Wm.  7,  12. 
Form  und  Flexion. 
Inf.  machon    D.  H.  333.  336.   N.  10^ 
Mu.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  Wm.  1,  1 
I.   14,  24.  n.  8,  22.  30.   IV.  35 
machun.   VG.  I.  269.   Prud.  1. 
cLan.    Wm.  tt   lU.  IV.  DL     i 
honne.  Rd.  machoonnc.  V^A.I. 
machonne.  Mcp.  Bo.  5.  Ib.  N.  1  i 
(ma  ebben  ne.  Bib.  5.) 
(ih)  machon.  0.  IV.  18,  18.  Bo.5.  Wm. 
(du)  machost  N.  93,  20.  Wm«  1,  3. 


6^ 


BiAE 


MAIL 


MA 


i    l(flr):aiA»hhbt  0114;  B.  Bib«  a.    machot^Sb. 

A  ,.;    .'V.G-L329.  lV.t66i  Bik.  1.  2.  13.  Syl. 

.    Rh-.  Mcr.  N.  7,  14.  9,  ÖJ  17,  9.  21, 19. 

24,  14.  37,  9.  41V  l(K-42,  4.  50,  10. 

-  &7>  5.'  64,  6.  83,  6;  93>  t4.  Ktp.  Ja. 

f     B*.  a  O.  DL  25,  7.  Ar«  2.    machet 

yVm»  2, 13.  7, 13.  8, 7.  macbat  Bib.  7. 

!  macbit.:B«b.  6^  ^  j  .; 

(wir)  machomes.  Ib.  RiJmacbeD.Win.  1, 11. 

'  (uc)  iinscbot  Wm.  4j  16.'  •    '  !.j  '  i  . 

.  (sifi).mablioQtr  ^Vk.  Ja.  Can.'42.     mabont 

C^a.  3.  macbdnt  VG.  IV.  57.  Ja.  Ib. 

Ic.  Bd.  MiiJ  P«.  2.  Bo;'&.'  Can.  1.  D. 

IL  083.  0.  L  1,  13^  14i  15.  IV.  1,  1. 

Sg.  242.  Ge.  3.  Mo.  N..  18,  13.  48,  12. 

63,  8.  75,  11.  Syl.  machcnt  Wm.  7, 

&  13.  mahchcttt  Wm.  Ur  aurchunt 

VG.  IV,  202.  Bib.  7. 

(do)  maJitboff:  W. .  macboesw  Ja.  macbcat 

Wm.  1,  7. 
(er)  ma^hoe.  Mtp.  D*1I.  329.*  Bo.  5.  mabo. 
Mdr.  macbo^  Sb»  Bib..  1«2.  mabboge. 
/  '  Bib;  3. 

(wk)  macbo^mes.  VA«  XI.^  3261^' 
(ab)  macboD.  O.  IL  14,  107.  machon?  (ea 
überseUt  aptant).  VG.  JV.  74.    mah- 
eh  Oll?   (es  übersetet  y(fc^i/)^.^o%  2r 
machen.  Wm.  7,  12.ri  . 
(ib)  macboia.  Bo.  5* 
(du)  machotost  N.  80^  8r 
(er)  mahbota.   Mi.  Uv.  Mo-.   D.  Er.r  Ps.  2. 
Mart  Wm,  3>  9.  IX.  Bib.  3.  maehota. 
Ma.  Mii.  Prud.  1.  D.  IL  325.  Sb.  Bib. 
1.  2.  7.  13.  Ib.  Rd.  Mcp.  Bow  5.  N.  17, 
33.  23,  2.  77,  44.  79,  11.  104,  32.  106, 
35.  39.  107,  5.  117,  15.  118,  99.  O. 
IV.  6,  16.  12,  5i  35,  3.    mahcbota. 
AI  1.  mahchhota.  Wm.  IV. 
(aie)  mahbotunv  Mip.  Sb.  Ec.    ma<^botun. 

Bib.  1.  2.  machotonr.  N.  78,  1. 
(et)  maehot'i.  Org.  N.  9^  21.  102,  1& 
(sie)  machotin.  N.  77,  49. 
imp»  s*  maebo.  N.  46,  9.  82,  14.  macha.  Oll. 

Mu.  mache;  Wm.  7,  12.  8,  6. 
ünp'pl^tnahhoU  M^   machet  Bib.  1.  2. 
par/.  praes^  machon ti^  Rb.  O.  L  9,  31.  mah- 
ho-adi.  gl.  K.    machunti.  Can-  13.. 


^ 


•f 


:.  t 


i    > 


.•    X 


machbndoii  *Bo.  .&  >Db.  Bfkp.    ma- 

^into.'Cani  7.  i£:^..i»/macbou- 

•'-    .teino.IOrg.    d.s.f.  mJEihbontero. 

'    M.  29.   machontero.  Sb.  Gc  1.  6. 

mabhanlero.  Gc.  7.  a.  s.  m.  ma- 

'Chonten.  Mcp.    a.  s.  /.  machen- 

tua  VA.  IL  324.  i7./7/.Ai;machonta. 

M.  11.  Can.  11. 

(äAAIAHQÖNy  angck.  gemaciaifi, /itcere. 

Bedeutung  ond  Gebrauch:   . 

facere.  Mj{>.    corj/Zc^r^.  M«,  SU  Bib.  1.  Gc. 

1.  6.  M.  29.  Ee.   formUre.  Nv  103,  2& 

ctcare/VJL  Vtt  283.. V.  condere.  VE.  X. 

50^  £c    Condnnare.   Ai  Rb.  Ja.  iCan.  13. 

parere.  Mart.   genärare,  M.  29.r  Gc.  1.  6. 

fabricärL  Ma.  Sb.  Bib.  1.    txHfucre.  Zf. 

•    VA,  V.  290.  comparare.  Pa.  gl.  K.  Mart 

ifuiniere.  VA.  L  642«    tetnperare.  AL  29. 

Gc.  1.  6.'  parare.  N.  7,  -14.    componere. 

VA.  Vffl.  317.  XIL  822.'  Mi{>.  Bib.  1.  2. 

.'    eapphcre^V.  DL  349.  repariere.  D.  IL  354. 

covtmiiUre*  Ra.  A.   Ib.  Rd.    pramnlgar^ 

Ra.    perpctrarciVb.  Rd.  patrare.  Ib.  Rd. 

exerderc.  Ja.  Tb.  Rd.  procura re^  M.  8.  17. 

Sbi  Can.  10.  11.  13.    rctractarr*  Can.  4. 

•  nedigerf»  D«  IL  354^  cöhfimgere.  R.  gl.  K. 
Rt.  H.  24.  Pa.  K.  copnlare.  R.  (3h.  3.  Rb. 
VLhigungere.  M:  22.  Rb.  Tg.  5.  K.  48.  53. 

*  sejangere.  K.  26.  adjiatgere.  P».  Ra.  gl.  K. 
,infungere*.K*Al^sociaiu  K«.43;  60.  6t. 
.conneciere.  Ic.    cangeminare.  Ic;    glome^ 

'  rafe.  Pa.-  Ra.  gl.  K.  eoacervare.  gl.  K. 
Par  Ra.  aeqniparare*  Pa.  gl.  K.  eaptare. 
K.  2.  Ic.  RB.  Ib.  Rd.  coaptare.  gl  K.  gi- 
mahhota,  transposint  *(nos  in  navemj. 
Alz.  gimahbotun,  praesirierutffi.  Mi. 
uorola  gimähchotun,  safis  insiruxere. 
Prud.  1.  gimachonta,  agendo  (foedum 
eist  apud  assytnos^  si  foemina  irrideai  vi- 
rUm  agenda,  ut  ffninums  ab  eo  transeat. 
Judith.  12,  12.^.  Mv.  camahbot,  aca- 
demia.  Pa.  klmabchot,  conpacia,  gl. K. 
kisiahcbot^  compfus.^ %l.  K.  kimahhot, 
nundinos^  gL  K.  gamahhot,  adnixa.  Pa. 
kimahot,  per/nurtus.'Ha.  gimahoter, 
secta  (viaj^  VG.  L  238.  kimahit?  co- 
meSfCOiiSars.  gLK.  »asamane  camaho^ 


649 


MAF 


€B0 


■^ 


UANIGMACHUNGA,  f.»  ifiultipJff^ti^  N. 

66,  8.  ..ii    .'  t.f  ■  .       ■•:.'':;: 

rem/  Bo.fS.  cßt^sef /fifice4sHqti^J^  öo.  5. 
HEILÄlGMäHHüNGA,  /.,  sanctißcatio. 

d.  s.  heiUgmachiUnjgo.  IN«  B5|  6.  : 
STAJNKMAHlHülNfiA,  / 
.  d^iS*  3tangmachu^go,    fragrantissivd 
.  •.      .ispiriius  Aalatibus.  Mcp.  3$. 
RIAHHARIs  m.,  SRac^er. 
o.  ^.^  machare  allero  natorjichero  mite* 

uuisl  Mcp.  • 
;n.jE^«mach^.ra   dcTO   heidenon   irridiDi 
t     .      gentilium  erronun  aactores.  N.  77}.  55. 
miichärra  dolungo.  Org. 

UESTMIcHERE  C^xx^'J*  P*-»  des  banen. 

Mcp.  .,       ,.  

J USTRIACnERE  (listmachsre.  Ud.),.fen<^ 

tifex.'Vr.J 
.,   SM\TMKCÜÄB^  m,,  justißcator.  N.  70,16. 

^IßClj^HniA^CilERE»  poeta.  IJIs.) 
£yERSMÄ.cirtARJ,  ja.  (Serbin «^ er).  Tr.). 
IltVIACHARE,  m.  (voc.J,  hjtnenee.  Mcp.  3* 
HIMACJUJRA,  /.,  prewAa  C/moJ.  VA.  IV. 

J9CQQMACI9ABJE:  (ttornachere.  IV.)«  m., 
Mßo.  F,  Wn,  m.    - 
.bpoTinachere,  /«oo.  Ein-  ^% 
/SCEIDMAÜHARI^  m.,  scismaticus. 

4'  pf'  ficeidmachariii,'  fcismatias,    N. 

.     106,  aa 

MABHIG. 
\yOi£Al!iMA|jlflIG. 
d.  s-  m.  uuolchenmacliigemo  UAijide. 
praecipite  cboro.  3.0.  5. 
UPlÖlNTlttACHlG,  vidnificus.  Mcp.  It    . 
NÖTMAHHIG. 

d.  pi-  n6tini«hig&n  .dingen.  Ro>  &• 
FBipUMAHHlie, 
d.  A'  f^i.dQ.in.ac^ig«n  man,  paci/icQ.  N. 
56,  37. 
DOLEMAHUIG  {(iQMi  sollte  d^lemahtie  er- 
v^arten;  cf.  4:huj|;iTie,mahtig^  scibilis,  ha- 
bamahtig,  finbilis). 


.{,..'    ..€?•«•  jii,$Ufnifickigen  cbopf,  craft^i 
.    .    .    '     ii  .  I  4omkifiimtn.  Mcp,  34. 

4i  91»^  ^icqriu;^  xmt  mabalmn  f^wr.  ma. 
4^hal|iin»  macbolam^maholuiDy  mafo» 
,     .,  I  IfiuxJ  cum  armona  incenderii.  L.  saltö» 
Cf«  iatera  pro  p^dilms  cum.  quatuor  mada- 
iJiAus  et,  bladis  in  chra^  mndeshemeM.^ 
Kommt  der  Ortsn.  ^t6)t{n  bienron  her! 
&  auch  ÄOTMAHALIi  auch  MALAHA. 
(mahela^  maniica.  Wo.  232.) 
.  OTMAHALI  (hieber; ),  dives.  gl  K. 
otmali,  div^^  Ra. 

Al'RIAHAU,  Seic^tj^um,  6^a^ 

.»atOtmaiiali.  Pa.     \ 

od  m  ah  all  gl.  K.  \ ,  gazophilaümm. 
AOtmall  Ra.  .       .) 
.  Qr  s.  aotm^li,  opem-  R. 
.  :    ■,f«/'A < Odern. ^.?)  otmali,  diviiiae.  B.  8. 
.„,   .  ,      ...  atmali,  opes.  Ja. 
^.p7.  ap.tmaleo,^/7iM?i.  R. 
i/./?/.  otmahlumc    iu   desem   iizaerom 
otmahlumi  de  boids  eacterioribm. 
Frg.43.  hotmabilim,  delidUlSSb. 
>MAHAL,  n.  (hieber?. cf^  maUus^  maUare,  ha» 
fnallus  und  abd.  MAL«) 
12.  s.  mahal,  concio.  Bib.  1.  Ib.  pactio.  Ra. 
gl.  K.  scogilo.  D.  L  341.  foedus  (hu/h 
I  tiarumj.  Cao.  4. 

jd*  s»  mabale.  Ra.    mahalen.  Pa*    macbt« 
len.  gLK.,  pac/o.  mabale:  xe  demo 
,  mabale  (quimit).  Em.  33. 

a,  s*  mahal:  so  denne  dep  mabtigo  kbi^ 
njnc  daz  mahal  kipannit  Effl.33. 
MAHALBAH.  MALBRÜN.  MALBERG.  OriJ. 

namen.  ilieher? 
MALO,  n.  pr.    Hieher? 

THIOTMALLI(SJe(moIt),  ©ctmot6>  Orte- 
namen. 

JMALLOBAUDUS,  Namen  eines  Franken  bei 
Avim.  Marc;  könnte  wohl  nur  hieber  ga- 
Jbörcn,  wenn  mahal  das  goth.  matbl  und 
II  aus  thl  entstanden  wäre. 

MALBERG. 

MAHALTAG. 

MAIIALSCAZ. 

MAHAL 


Lfej._.  ■ 


I 


l 


MAE 


MA£H— BtiGO. 


652 


MAHALSTAT. 
HAEALÖN. 
in«halet,  postulat,  eausas  ogit.  Can.  13. 
-aiafaelot^  postulat ,  eausas  agit.  Af.  15. 

Can.  5.  10.  11. 
maha]ont,  inierpellant.  Ib.  Rd. 

HIlON  aas  mafaal6a'? 'oder  gehört  es  zn 

MAL? 

(ib)  mälon  (umbe  diniu  opfcr  nt  ir« 
refso  ih  dih,  uuanda  ih  nemä* 
Ion  dib,   ziu  du  mir  ne  brin« 
ge^t  iaurum  pinguem  aliq  hircum 
Optimum),  N.  49y  8. 
(ier)  mälöt. —  so  man  den  man  malet 
umbe  sanplum  legis.  Bro.  5.    so 
der,  den  man  mälöt,  tero  täte 
ne  lougenet  Bo.  5. 
(4er)  m&loe:  ziu  er  sia  mäloc.  Bo.  5. 
^ie)  mäloton:  to  sie  (^philisteij  in  (sant* 
son)    mälotön,    ziu    er    in   iro 
ezeske  brandi.  Bo.  5. 
.|[er)  mäloii:  samo  so  er  sia  in  dinge 

mäloti«  Bo.  5. 
imp.miiXö  mih   fore   so  uuelemo  fo- 
gale  du  uuellcst,    contende  mc- 
cum  quovis  judice*  Bo.  5. 
BIMlLÖN. 
tes  si  bemälot  uuas.  Bo.  5. 
der  bemälj6to>  accusulus.  Bo.  5. 
MAHALÄZI,  71.9  cuusa. 
mälizze,  intentio.  Bo.  5.    raalize^  con- 
iendo.  Db.    mahilizze,  in  causa,  gue- 
rela.  Pr.  v.  t.  m  a  h  a  1  e  z  i,  causam  (si  ha* 
-    heni  adver^us  aliquem  causam,  conven- 
tus  forenses  aguntur).  Mz.  Bib.  1.  2.  in 
mahalazze.  Cao.  5.  13.  in  mabalezce. 
•Can.  6.  in  mahaleze.  M.  1.  Can.  10. 11. 
in  ma balze.  D.,   in  eausas  (Incidant, 
ni  in  uarebtero  suobfaunge  ni  u-ax- 
falle/ 
MAHALJAN  (bicrvon  unser  heuliges  tJrrmS^Im). 
Inf.  [damitc  (Sting)  der  man  spulget 
sin  wib  mabilen.  D.  IH.  45.] 
(daz  pischtum  mabilen.  D.  HI.  45.) 
(«)  mahella  (mahilta.  Wm.  III.)  imo 
selbemo  die  ecclcsiam,\SmiSfiU 
II. 


inafiaUat   tber  tkax   uuib  na- 
faalta.  a  L  S,  2. 
GARIAHAUAN. 
^er)  ki msihil'ii 9  disponderk.  Ib.  Rd. 
(ib)  kimabalU)    despondi    {quam    rm^ 

Äi-^>  Rh. 
/;./?.  n.  ^.y*  kimabakiu,  pacta,   dotaia. 

Tg, 5.  kim^ikt\ii\x^pranub(L 
D.  IL  349. 
d.s»f.  ^im9i\i^\t:exi}ydesponsata^(vU^ 
ginij.  T.  3,  1.   imo  gima- 
baltero  gimabbun^^iif^ 
epansata  uxore.  T.  5^  12« 
€X.^.jr..gimahalta^  päctam,  Pnid.  1. 
tiuas  gimabalit,  desponsaia.  T.  5»  7« 

GAMAHALO,m.,®<m«t(-  dhamaUuSimper 
quem  res  primiius  agnita  fuerJt  aui  intern 
tiata  {var^  hamalhis,  1.  e^,  qui  suscepit 
causam  ad  mailandwn  in  vicem  aüerius)^ 
Id.  sal.  50.  und  gamahalis  fvar.  gamalL- 
busj  i.e.  cCinfabulatis,  L.  rotlu  367. 
^  gemabejun^  sponsi.  N.  U. 
a.  gimahelon,  virum-  Rg*  1*  ^eBLake» 
)oB,  sponsum.  M.  U. 

GAMAlaALA,  /.,  ©ema&Iln. 

7?.  eemabalo.)  ««r      «    ^ 

LI     > »  sponsa.  Wm  3,  8. 
gemaheia. .(     ^  ' 

d.  gemiiluo,  con/fdge.  TSlcf^ 

o.  gemabalun.  Rg.  1.    gemaheluli*  DL 

11.28?.,  con/ugem. ^em;khje\uTkfiSpQa' 

sam.  N.  II, 


moioa  s.  MAH. 

MAGan  s.  MABL 


•  • .  ■  i  _ 


MAG  s.  MABL 

.MAGus  s.  MAH. 

AIAGO,  m.t  ?Wi)^li,  griedi.  yttV»»,  lett.  mag- 
goii,s,  llt.  agona,  papaver.  F.  L.Xin.  23.^1. 
.JV.  Sg.  184.  .299  Ph.  Pc  JB.  Tr. 
(magc.  Wn.  232.  460.) 
.yfWimh^t  .papaver.  syivaticim.  ft. 

[42]       ■ 


657 


MICHART— MMlT. 


MäT— MEDa 


a.  (s.?  Otter  pl*2}  magari»  iefuraa.   VG. 
IIL  128. 

M A.GAR JAN,  a  ngels.  mse  g  e  r  e  g  e  am,  macerarey 
nord.  megraz,  macrescere  (masettt). 
magarraaty  maceranU  Rb. 
magarente,  sqttalentes.  Rb. 

GAMAGARJAN. 
gimagirit,  tabcfaciet  (tames)*  Mor.  Bih. 
1.  2.  7.  gimagarit  (gimagirit  SL29.) 
uueide,  marceretur^  Gc  1.  6.  füpkm* 
gimagarta.  Sbw  Bib»  1.  2.  gtmagfrrte. 
Mt;.,  attenuati  (famej.  n*pl.n.  g  i  m  a  • 
gartiu.  Ml}.  Mv.  Sb.  Pa.  2*  Bib.  1.  3. 
gimagaritiu.  Bib.  7^  attenuati  (oculij. 

MCHART.  N.pr. 

MAGISTER,  sRadifttf/  ^tifiitt   magutgr; 

et  meisl&t.  —  g.ma^iBlteSfmmgisirL  H.  13. 

LSCÖLMA.6ISTER  i&tfvtimti^n},  seofastiau. 
X.      Tr.l 

MüCCAZAN  s.  MÜH- 

MÄHT  &  MAH- 
MAGDALENKC 

magdalenisgitt,  magdätena.  T.  22l>  tr  ma- 
ria  magdatenisg»,  maria  magäalena.  T» 
206,  1.  210,  5.  216>  2: 

MUHSINA,  V.  taaca,  ees^idUe.  Tt. 

MAI»    YielTeichl  Wurzel  zit  mftt,  ammus; 
ef.  aanski.  matb,  eommaiferg.    &  aber  aucb 

MAN. 

MAD-OLT.  A./TT. 

GUNDO-MADuS)  r#:v  atamannorum  Amm. 
Marc. 

CRA-MAT  (?)•  N.  pr.;  et  auct  das  7iOfw.pr. 
MATÜAS. 


HÜGI-MAT.  if.pr. 
HER-MAT.  iv.  pr. 

MADA,  andana  (1).  Tg.  1. 

MATTA^  /.,  SRatfC/  angels.  mealta,  \ 
i{>/a^og  (cf.  mantal).  Gehört  auch  unser 
als  SBicfc^  hieher?  cf.  mahaiu  Im  MtUel 
das  erstere  matla,  das  letztere  maia^  h 
das  mittellat*  matio,  St^flcl/  zu  vergleicbeo 
matta,  psinium.  Em.  2(k  Sg»  299i  /7ii 
F.  Sal.  L  4.  madda,  matfa.  Em.*  32. 
tiiim.  namo.  matthun.  matla,  Ra» 

HARMOLTES  MATTA,  Orlsn.   Hieher? 
MATAHOUE,  Ortsiu  (^70.)  Hieher? 

MADO,  m.^^aht  C^fte)/  vermis,  golL  i 
angels.  madha^  nord.  madkr» 
mada,  vermü^  N.  21,  7.   tarnus,  tarmn 
mes.  Tr.  Sg.  242.  299.    made,  tan 
Wn.  460.  modo^  tarnus^  ILnu  24 
n>pl.  madtn.  D.  madeiu  Hd» 

MADEWELLIG. 

TQUAfADO,  pernio.  BUk  7.  gemursa,  , 

nimo  digito  pedis  tnberculum,  gemer 

eum,  qui  id  geriL  Sal.  2» 

MATTIum  \id  genti  (cattls,  J&ef  eilj  i 
Namea  einer  deutschen  Stadt.  TA.  1,  5< 
her  gehören  doch  auch  wohl  die  Namen 

MATTIACÜM,  Ortsn.  PtoL  maltlaci, 
eines  deutschen  Volkes.  TG.  29*  ma 
in  germania  fontes  calldi  frans  i 
PL  3L   und  mattiaca^  aquae.  Am 

C?aJWbabeu?). 

MEDI,  hxt  gebier  (angeTs.  maede,  n 
medi).  0.  L  U  86-  {^^  AUTILARL) 

MEjDUt  angels.  medu,  medo,  nord.  m 
malsiim;  c£  sanskr.  madhu,  mel^  griecfa 
Ct.  m'edus,  slay.  med  (gothn  millth, 
SÜCt^r  —  Gt  medo,  mcda,  medi^  In  Du 
meda,  mulsum.  Pf.  v.  t.  mcL  M.  1.  Can. 
■teta,  mulsum.  RL  33.  Tr.  Ph,  1.  3. 


i9 


MIT. 


BOT. 


660 


medum.  Sg.  2%2.  (aiieh  in  cap.  de  vHUs,  das 
bt  mednmy 

\ky  vxxtf  gotfa.  mitb,  angcis.  mid,  midii,  nordr 
ned  [cfr  das  in  cap.  franc.  Schilter  II.  239. 
Dod  in  Ekkard's  catech.  S.  112«  vorkonimcnde 
kit  (noch  niiUelhd.  betalle  st  des  altern  mit 
lUn)},  cum.  Als  Adverb  und  in  der  Verbin- 
lang  mit  dar  erscheint  es  gewöhnlich  in  der 
form  miti.  Hängt  es  nvit  ^isra  zusammen? 
[st  M  der  ursprüngliche  Anlaut?   cf.  ahs.  vid, 

»m;  doch  s.  awch  WI  und  vergleiche  das  fol- 
gende Mirn. 

i.   Adverb. 

,  mili.  O.  Ib.  Gh.  1.  3.  M£,.  Blb.  2.  7.  Ran. 
Rd.  mite.  Örg.  Bo.  5.  Mcp.  Syl.  N.  Win. 
mitte.  N.  77,  9.  Org.  roik  0.  iL  9,  43. 

Zusammengeselztr 
rail:  Nomen:   Auch  das  n.  pr.  MLTHVAN? 

MrFIWAIU?  hieber? 

MITIVVIST. 

MlTIGABüRT? 

MniGAP*Ga 

MITISLAP. 
mit  Verb. 

MITI  WERFAN. 

MITI  WESAN. 

MITI  WlZAm 

MTI  BLU 

MITI  FARAN. 

NITI  FÜORJAPi 

MFTI  GAN. 

WITI  HLAÜFAN. 

MITI  TRAGAN. 

MITI  SIN. 

Aufser  der  Bedeutung  des:  ftrfanmten/  die 
miti  in  diesen  Verbindungen  hat,  bezeichnet 
miti  auch  das-  MiUcl^   gleichbedeutend   mit 
dar  miti.  cf.  v. 
quad,    man  sia    (salba)-  mo-htr  scioro 

firkoufen    filu  dinro    in    thiu    man 

thaz   iruncliti,    ma'U  arme  miti   nc- 

riti.  O.  IV.  2-,  23.  bedecchet  wuerden- 

sie  mite.  N.  108^29.    uuaz  kesiehesi 

du   dir  mite.    N;  90,   8;     daz  sie  got 

mite  lobotin.  N.  72j  1.  ih  Qua*rc  mite 

ermun^lrit.  N.  76,  4.    Quanda*  er  »ie 


mite  umbcrtngct.  N.3d,  &  unde  mite 
follcganl.  N.  30,  25.  gcreih  insinero 
u'ppeghcile,  foUefuor  mite^  pracva- 
hiit.  N.  51,  9.  doh  sie  bogen  spicnin 
unde  mi-tte  scuzztn.  N.  77,  9;  so  cho- 
sonda  gedremuoion  src  dii>en  liut 
unde  mnobto-n  mifce  drne  erbe.  N. 
93,5.  so  uuir  mite  (bamit)  iomannen 
geiibten  uuellen.  SjL 
ehr 

mite  (J^anrU}  aplFent  (tfe  syllogismi 
zetuont  sih  tnnne  baz,  so  die  rede- 
nara  i>n  dinge   aide  i-n  spräche  mite 
9pilent).  Syl. 
%   Präposition;   &•    die  ahd.  Präpositionen 
S.  110—128;     Nur  in  der  Form  mit  (in 
gl.  K.I  mittimuy  secuniy    Aufeer  dem  Da- 
tiv und  dem  Instrum.    [s.   die  Beispiele  in 
den   aHkd.  Prä*positioneiv  S.   HO.   111, 
2u  denen  noch  mit  meginur  0.  IV.  36,  20. 
mit  uuehselu.  Or  IV.  22,  4.    mvK  rehtu. 
Cf.  94.    mit  ei  gen  u  (na-min^).  gl.-  K.   mit 
einu  (nide).  Or  V.  3,  19.  zugerUgt  werden 
mögen]   findet  sich-  auch  in*  folgenden  Stel- 
len der  Akkusativ  bei  dieser  Präposition: 
mit   inan.    Wess.    mit   eddcsvvelihhai 
eJiqua  (madentemj.  K.  pw     mit  diasei- 
bnn  kespanst  sina,  cmn  ipsm  siia^ione 
sua.  K.  p..  nist  mit  cotan  heiteo  ant- 
fangida,  non  est  apnd  dema  pcpionarnm 
^ceepti(K  K.  2;    (oder  i9t  dcum  Tür   sich 
alhein  glossiert?)  mit  sih,  apnd  se.  K.  3. 
nvit  dih,   opml  te,  tecnm,  K.  7.    (cf.  ze 
dih.  K.p.  fora  di«h.  K.7.  fena  sih.  K.7. 
ze  allu?  ad  omma.  K.  7.   se  und  ie  hat 
vielleichl!  sib  nnd  dih  veranlft£«t;  s.  auch 
»ih,  dih).    mit  ^rena-  euua.   Is.  2,  1. 
mit  uunnder.  N.  95,  6.  mit  not.  Bo.  5. 
(oder  ist  in  diesem  u.  dem  \»origen  Beispiele 
der  Vokal  des  Dalivs  abgeworfen?). 
Die   ursprüns^Kclie,   räumliche  Bedeutung 
de»  mit,  als  {ufaiiimctt/  bei/  und  den  Ue- 
bergang  derselben  zur  Bezeichnung  von  Be- 
sitz«' und    Caus.ilverhältnissen    habe  ich   in 
den   akhd%   Präpositionen    auseinandergesetzt 
und  mit  zahlreidien  Beispielen  belegt.    Da- 
her kann  icb  mich  hiev  au£  folgende ,  grofs* 


661 


MIT, 


MIT. 


thcils  schon  in  der  erwähnten  Abhandlung 

enthaltene,  Belege  beschränken: 

liudi  mit  dhemu  zuohaldin  herizobin. 

Is.  by  6.  mit  imu  uuas  ib.  Is.  2,  1«  fra- 

hemees  mit  forasakvn,   Interrogemus 

cum  propfteta,  Kp,  qbuede  mit  ^vizza- 

gin.  K.  2.  quimit  in  diuridu  sines  fa- 

ter  mit  heilagen  engilon.  T.  44,  22. 

lebeta  mit  ira  gommanne  sibun  iar. 

T.  7>  9.  giloubta  thar  tho  selbo  tber 

kpnimg  irdisgo  tho,    mi^  sinemo  gi* 

Ihigine  ibemo  himilisgen  kuninge. 

^O.  )(1.  2)  3S.  geist  miner  mit  selu  gi'- 

fuagter.  0.  I.  7,  3.  far  ih  uf  ze  himile 

dar  pistu  mit  herii&.  Vs.  mitlimUt  se^ 

aim.  gl.  K.    dero  liulo  Fürsten   sint 

kesaniinot  mit  abrabamis   gote»   N^ 

46,  10.  uuanda  so  er  ir^tirbet,  so  ne 

nimet  er  iz  bina  mit  imo  nob  dann« 

ne  feret  mit  imo  ;sin   guollichi.   N« 

48)  }S.  so  ih  in  sulcbemo  bette  geli- 

gon  mit  mine  utijne.  \Vm.  2,  6.    nuijr 

SjQOchen  in  mit  dir.  Wm^  5,  17*    dbu 

slafis  mit  dhinem   falerum.  Is^  9,  2. 

ainu  mezzv  in  dcsemv  teile  mit  imu 

pirumes  kiskeidan,  sohnnmodo  in  hae 

parte  apud  ipsum  discernimur.  K.  2.  uuaz 

pst  dir  mit  uns,  quid  nobis  et  tibi.  Rg.  1. 

thu  fundi  huldi  mitgote,  apud dcum^ 

T.  3y.  4   uuonunga  tuomes  mit  imo, 

cpud  eum*  T.  65,  2.    uuas  zucne  daga 

jthar  mit  in.  0.  II.  14,  113.    mit  in  ei- 

gut  ir  ginphto  io  nrmero  uuibto«  O, 

IV.   2,  33.    mit  (apud)  mir  ist   libis* 

prunno  nais  noit  (apud)    demo  niu- 

uuen   gote.    N^   80,   11.     demo    febe 

uuard  ih  kelib  mit  dir  (apud  te).  N^ 

72,22.  mit  (apud)  dir  duon  ih  ostron 

mit  (cum)  minen  iungiron.  T.  157,  3. 

tbie  mit  diufile  uuunnun.  0,  HL  14, 

63.  mit  abbate  sinemv  fiizzan.  K.  3. 

mit  th(r  in   strite    bagcn.    T.  31,  A, 

reda  srzzan  mit  sinen  scalcon.  T. 99^ 

koson  mit  then  euuarton-  0.  II.  3,  30. 

ih  bin   ther  sprichu   mit  tbir.    T.  87^ 

zi  gisuonenne  thih  mit  thinemo  bruo. 

der.  T.  27,  1.  frido  hielt  ih  mit  dien, 


die  in  hazzeuL  N.  119,  7.  so  ist  i 
nes  sacha  mit  uuibc.  T.  100.  ni 
best  thu  deiles  uuiht  mit  mir.  ( 
11,  3i.  thaz  gideild  er  thanne 
mit  karlomanne.  La.  Iruhtin  mi 
losota  sina  miltida  mit  iru.  T.  4 
spil-it  mit  iro.  Phys.  mit  noti,  vi 
ter.  MA.  sie  mit  dhes  iudeiscbin  i 
tes  bartnissu  christan  arsluogui 
5,  6.  daz  mit  leobte  sin  alliu.  K 
vbiiiv  fiiniv  kelitaniv  mit  zabs 
cote  geban.  IL  4.  mit  eo'coua< 
beru  pibucti  ruahba  tue.  K.  31. 
deomuati  farzihe.  K.  31.  quam 
liohtfazzon  inti  mit  faccalon 
mit  giuuafanin,  inti  mit  sue 
inti  mit  stangon.  T.  183.  santun 
mit  thiu  bottu  in  mitti  furi  1 
heilant.  T.  54,  3.  gisabun  sume 
unsubren  hanton.  T.  84.  thero  b 
misgita  mit  iro  blnostron.  T. 
ih  intfieng  thaz  thar  min  ist 
pfrasamen.  T.  149.  mit  mibbilu 
girehhu  thaz  culti  uuas  biskre 
in  then  sco.  T.  53,  10.  mit  fastun 
mit  gibctu  thionota  tages  iiiti  i 
tes.  T.  7,  9.  thaz  sie  z^i  thiu  gif 
giu  sus  mit  stabon  giangin,  mit 
tun  in  henli,  harto  iienti.  O.  III 
j93.  94.  thaz  ih  iamer,  druhtin 
mit  thcmo  droste  mcgi  sin.  0.1.2 
mit  dera  furislun  eruuirdii  requi 
tur.  K.  6.  fuar  mit  ilu  ioh  mit  mii 
O.  L  6,  %  tliaz  leben  uuir,  sc 
mcinu,  mit  frcuui  ioh  mit  h< 
OL  80.  thaz  man  nan  gifiangi^ 
niauuihtu  er  ningiangi.  O.  IV.  16 
rint  mit  hörnen  unde  mitchlaui 
N.  68.  32.  mih  fillest  du  mit  rc 
N.  40,  5.  die  mit  kemulitemo  I 
zcn  sinL  N.  33,  19.  ih  kieng  in  c 
mit  irrafsungo  unde  mit  kehcis 
samoso  mit  zuein  fuozzcn.  N.  5( 
in  di nemo  garten  ist  mirra  «riteü 
mit  allen  den  hereslen  salbon.  \ 
4,14.  goiesliantuuasmit  imo.  T.4, 
tber  mit  mir  nist,   ther  ist   uui 


r 


13 


BUT. 


MIT. 


664 


mir.  T.  62,  7.  frida  lazu  ih  mit  in. 
O*  IV.  15>  45.  mit  gote  alliu  sint  odL 
T*  106.  in  thaz  kruzi  sie  nan  nagul- 
tun,  so  sie  iz  zi  thiu  gisitotun,  m,it 

*  fuazin  ioh  bi  hanlon  mitthrato  ber- 
ten  banton.  0.  IV.  27,  8.  mit  imo  sei- 
bemo  (6et  fic^  re(bfl>  bctota.  T.  118. 
uaizzanti.  T.  82.  nim  ibin  bctti  mit 
thir*  O.  II[.  Af  27.  noh  ouh  ni  fuartin 
in  thiu  thing  mit  in  niheinan  pen- 

j^ing.  O«  III.  14,  92.  mit  missalicben 
subtin  bifangane.  T.  22,  2.  der  uuirt 
peunorfen  mit  sande.  N«  39,  13*  er 
sab  iz  tbar  uuernon  in  bramon  mit 
tben  bornon.  0.  II.  9,  60.  slagezent 
mit  banden.  N.  46,  2.  ausser  mib  mit 
Cusse  sines  mundes.  Wm.  1,  2.  mit 
tiuuu  giruorit.  T.  123.  mit  uuafanon 
garauue.  O.  I.  20,  3.  nist  uuib,  tbaz 
io  gigiangi  In  merun  goringi,  odo 
merun  grunni  mit  kindu  io  giouunni 
0.  L  20^  16.  stincbente  mi'l  den  hei- 
zesten  salbon.  Wm.  1,  2.  skurgi  mit 
dinu  skiltu«  V.  mit  sinemo  fingare 
screib  in  erdu.  T.  120.  mit  uuafana 
ana  redina  zilostun  sie  tbia  selida. 
O.  IL  11,  48.  mit  den  guotcn  salbon 
gebeilet  uuerdent  die  sie cbon  lieb a- 
mon.  Wm.  4,  14.  ni  duemes  so  ihie 
rietun  tbie  tbie  knehta  miattanmit 
scazzu  iob  mit  uuorton,  tbie  selbun 
euuarton.  0.  IV.  37,  26.  mit  fiuru  sie 
nan  brantln,  mit  uuazaru  oub  ir- 
qualtin.  O.  V«  1,  11.  diu  sint  kefesti- 
not  mit  sinemo  unorte.  N.  32,  6.  mit 
besemen  gifurbit.  T.  57,  7.  mit  dien 
zungon  farcnt  sie  trugelicbo.  N.  5, 11. 
suarb  sine  fuozi  mit  ira  locon.  T.  138. 
mit  snabulu  ni  uuinnit  O.  L  25,  28. 
erbieng  sib  mit  Strien.  T.  193.  pla- 
sent  mit  borne.  N.  80,  4.  mit  gare- 
nnem  bilidum  izs  arcbundemes.  Is. 
dp  !•  mit  dbeseru  urcbundin  dbea 
gotnissa  ist  araugit.  Is.  3,  5.  so  mar- 
ren  uuir  dine  tugede  mit  seitspile. 
TS.  /tOy  14.  mit  ougon  nuinebent  N. 
34,19.  tbir  tbankon  mit  uuorton  ioh 


mit  nnerkon.  O.  JH.  24,  91.  lougnis 
mit  tbincs  selbes  auorton.  0.  IV. 
13,  37.  mit  iro  fingnron  ne  nuolent 
biruoren.  T.  141.  mit  füstin  sluogun 
inan.  T.  192.  sebet  mit  tben  ougon. 
0.  II.  14,  105.  mit  brustin  oub  ni 
sougta.  O.  IV.  26i3S.  min  sie  mit  ou- 
gon gisehen,  mit  orun  giborent,  mit 
berzen  furstantenf.  T.  74,  6.  ib  lo- 
ben dib  nals  ein  mit  tero  zungoOf 
nube  mer  mit  uuercbcn.  N.  25,  12. 
cbisalboda   dbib   got  mit  freuuidha 

olee.  Is.  3,  2.    mit  ira  zabarin  laeta. 

i 

1. 138.  mit  miliche  sint  gebadet  Wm. 
5,  12.  mit  cbalcbe  tunicos.  Ma.  so 
kualist  tbu  tbih  ofto  mit  brnnnen 
redibafto.  0. 11.  9,92.  daz  ib  keazzet 
uuirde  mit  starcberun  fuoro.  N.22,5. 
mit  giuuatu  ni  giuuatita  sib.  T.53,  3. 
mit  fuoztbrubin  inti  mit  ketinua 
gibuntan.  T.  53,  4.  got  ist  der  mib 
curtet  mit  tugede.  N.  17,  33.  bebal- 
bota  mit  suertc  sinen  liut.  N*  77,  62. 
mit  kenubtsameru  tati  puazzit  K.& 
mit  benti  scirmit.  0-  IIL  1,  37.  mit 
koufu  brot  giuuinnan.  O.  III.  6,  17. 
mit  eidu  iz  deta  festi«  0.  IV.  18,  16« 
du  uuoltost  imo  gelib  sin  mit  CP^J 
ubermuoti  nals  mit  diemnoti.  N.  70, 
19.  sie  ne  besizzent  niebt  iro  lant 
mit  iro  knehtbeite.  N.  43,  4.  tröste 
sie  mit  ablaze.  N.  59,  4.  ib  lobon  go«- 
tes  namen  mit  sangc.  N.  68,  31.  mit^ 
Ion  er  iu  iz  firgelte.  Os.  18.  bontun 
nan  mit  iro  sceltuuorton.  0. 11.9,86« 
got  bilfet  iro  mit  sinemo  analiute. 
N.  45,  6.  so  andon  ih  iro  unreht  mit 
kerto  unde  iro  sunda  mit  tiilon.  N. 
88,  33.    mit  ibionostu  iru  fagoti.   0. 

I.  8,  22.    mit  got  er  iz  ni  uuirke.   O« 

II.  12,  10.  mit  dinero  starchi  iagoen 
nuir  sie.  N.  43,  6.  mit  selben  kr  ist  es 
segenon  uuill  ih  hiar  nu  redinon. 
0.  III.  1,  1.  daz  tuot  gotes  kenada 
mit  demo  baltare  criste.  N.  70,  1. 
mit  steinen  gidanaz  (bus).  O.  IV. 
19,  36.    unorabt  er  tbo  ein  faoro  in 


/ 


665 


OTT. 


mt. 


•  ■ 


4iuaT  mit  $ineru  «peicbelu  sar.  O.IIL 
20,  23.  giscafoia  sia  so  so  iz  zam^ 
flob  so  sin  bezist  biquam,  mit  filii 
Jvleinen  fadum.on  iob  uDginiiten  re* 
dinon.  0.  IV.  29,  32.  b'm  d|-ut  ouh 
8:tuiint  tjiar  einer»  mit  ihiamAiduama 
reiner.  0.1  V.  32,5.  mann-an  mitdhem 
liobistom  sali^hom  odagan.  Is.  5^  7. 
jenoQu  ia  cboufit  man  zueiie  sparen 
mit  Bcsizzfj.  T.  44,  2Jl* 

mit  ajlu  8/  AI^. 

mit  diu  s.  DIU  in  DA« 

Jl^AJl  MITI,  txitmiti  iamtt  in  beiden  Be- 
deutungen TjQn  mii;^  ^Is  bei  und  als  buxi)» 

^ijier  deri)  zuelfo  dar  mite  uuas.  IV. 
j68,  5.   xii  si  man  nihein  so  feigif 
Iber   zuei   gifang  .eigi,   suntar  ia 
rebt  d^ila  gispento  daz  eina;   sjo 
ruuer  so  oub  muüs  eigi,  geb^c  themo 
ni  eigi,  tbaz  mit  miunu  gidua  ioh 
^ib  tbaz  drinkan  thar  zua;   uuir- 
ket  buh  tb^iz  tjiar  miüi   tbaz  uui- 
a>Qi   iuib  lerU,   n-ob  ungldan  bi^ 
übe,  ibaz  thej  forasago  scribe.  0. 
;|.  24^  &  — IQ.  er  fasteta  uiinx>to  tbajr 
oiun  bunt  zitx)»  Siehszug  ouh  thar 
miti  in  U4iari|  ßo  ruarta  pan  tho 
hungar.  O.  Ih  4,  4.  thiO  saut  er  pe- 
.  tras.an    s^t,    ioha;nnem    o<uh   thar 
miti  in  uuar.  0.  IV.  9,  3.  sie  uuegi- 
tun  ijx>  houbit  iobspracbun  ubilo 
thar  mit  O.  IV.  30,  7.    dar  mite, 
^//iie  (410:5  mit  i^nen  Auä))^  JAcp.  27. 
aar   da   mite  zegando   zegant  sie 
;bIso  r«gh,  deßcicntßs  quem  ad  mo- 
dum  fumus  deficieflt.  N.  36,  %^.  unde 
.dar  mite  dorreta   ib  als.o  heuue. 
TS»  101,  U.   jdiu  dar  mite  Ijutet  N,. 
17,  39.    dar  mite  ipugiint  «luizzeib 
PI.  103,  3.  si)  u.ui^in  nian  4.ar  mite. 
3yl-    dar  niite  sago  ih  di^a  uuar- 
Jicit.  N.  88,  %  da^  du  nict  .anderes 
dx^r  mite  ji.e  mei^ies,  jie  u,uare  mi- 
xia  minna.  Wm.  2,   14*    diu  salba^ 
da  mit  iparia  salbot^    Wm.  1,  12. 


da  ia  sin  muoter  mit  hat  % 
xct.  Wm.  3,  11.  da  mit  (ml 
S3(ufe)  ih  sie  erlosta.  Wm. 
iar  mite   li^ht  ist,    lux  igiU 

MITTUNT,  mithunt,  sdieint  nur  eine 
iong  von  mit,  worauf  auch  die  Form 
ihunt,  mithont,  middunt,  middoi 
mit  der  geth.  Form  mith  zusaramenl 
bintuweisen  scheinen;  cf.  das  goth. 
thau'ei -(aügels.  midtjion,  nord.  mec 
dum,  das  aber  eompos.  ist  mith-th; 

Cf.  MTTL 

Formen; 
mitdunt  Ra.    mithunt.  Gc  10.  0. 
14.  cod.  F.  mithont  0.  I.  20,  6.  < 
Jl.  22,  17.  cod.  V.  P.  HL  1,  37.  i 
P.  14,  40.  62.  76.  cod.  V.  P.  18,  2 
y.  P.  24,  69.  85.  cod.  V.  P.  V.  7,  1 
V.  P.  10,  26.  cod.  V.  P.  mitlhont 
20,  6.  cod.  P.  V.  10,  26.  cod.  F.  mi 
Ar.  3.    mittunt  Bo.  5.  N.  54,  20. 
middunt.  Ar.  2.  Prüd.  1.    midd« 
III.  1,  37.  cod.  F.  14,  40.  62.  76. 
18,  24.  coa.  F.   (III.  19,  24.  cod.  ] 
mit  then  in  cod.  V.  P.)    raiddo 
III.  24,  85.  cod.  F.  mitthon.  0.  II. 
£od.  F.   mithoiu   O.  I.  20,  6.  cod 
20j  14.  cod.  V,  P.    mittun.  Ps. 
XL  141.    mitten.  Wm.  8,  14.    m 
Ö.  III.  24, 69.  cod.  F.  midon.  0,V 
cod.  F. 

Bedeutung  und  'Gebrauch:: 
modo.  VA.  XI.  141.  cum  modo  (pa 
Ar.  3.  duduTTu  Gc.  10.  salthu  Ra. 
finU.  1^0.  5.  lob  uuurtuji  al  firl 
milbont  giboranu.  0.1.  20,  6^  i 
tiiir  sagen,  miji  kind,  then  bic 
Jbebi^  tbing^  t^ie  ih  mithont  c 
u.ucsta^  the«  uuines  ist  in  brei 
I{.  8,  14.  nii  er  tbaz  so  uuilit  uu 
tbaz  mithoüt  3cal  ir^orren.  0. 
17«  mi,t  hcnli  siu  mo  scirmit 
tber.u  si  \z  ipilbout  fillit.  0.  III 
,tbo  mithont  in  thcru  fjristi.  < 
14,  40.    Jicilt  er  ouh   iu  blinte 


f 


MlTTl 


MITTl 


668 


onarun  momente,  thie  ans  in  nnegc 
gahun  milhont  zimo  quamun.  0.  IIL 
14,  62.  tbaz  uuas  in  inouuon  ioh  uze 
jn  tlien  gouuon,  so  uuar  so  sie  sili 
klagetun  ich  milhont  itno  gagantun« 
O*  lU.  14>  76.  ni  uuirdit  in  thaz  ungi- 
mah,  80  ih  liiar  mithont  gisprah.  0. 
IIL  18,  24.  then  iamar  alian  sahun 
*  thie  mithont  quamun  gahun.  0.  IIL 
24,  69.  thih  deta  iii  mithont,  quad 
er,  Ullis,  oba  thu  giloubis.  0.  IIL 24,  S5. 
tber  man  ther  thaz  suacbit,  thcs  er 
harto  ruachit,  thar  er  es  mithont 
mista  in  uuar,  erkerit,  suachitauur 
thar.  0.  V.  7,  10.  ioh  inslupta  in  ga- 
haui  then  mithont  se  anasahun.  0. 
V.  10,  26.  sie  leitet  ne  uueiz  uuer 
mittunt  chomener.N.54, 20.  diu  (ding) 
mittunt  uuerdent  nnde  mittunt  ze- 
gant.Bo.  5.  nu  mittunt,  dudnm.Gi.  na 
middunt,  nuper,  Ar.  2.  modo.  Pnid.  1. 
DU  mittun,  paulo  ante.  Ps.  2«  skeine 
mir  ie  mitton  dine  helfa.  Wm.  8,  14. 
(ie  mittunt,  in}n>tfc^Cti.  Berchtold.) 

ITTÜNDES,  MITHONTES  (nicht  mittun 
des,  sondern  Gcnilivform,  wie  mithontes 
und  die  Acccnlnation  in  mittündes  zeigt). 

thia  se  thar  innan  thes  hortun  mithon- 
tes. 0.  IL  24,  12.  thie  sie  tho  thes  far- 
tes  gifiangun  mithontes  (mitthontes* 
cod.  F.).  O.  V.  13,  36.  mittündes,  pmdo 
ante.  Bo.  5.  so  er  mittündes  ciro  forbt- 
üb  uuas,  paulo  ante.  Bo.  5.  mittündes 
sageta  ib.  Bo.  5.  uuelcr  mittündes  ia 
cinero  churzero  uuilo  bcidiuuuerde 
salig  ioh  unsalig.  Bo.  5.  unde  uertri- 
tet  die  mitlündcs  antsazigen  cbu- 
liinga,  dudum  tremendos  proterit  reges. 
Bo.  5.  den  euuigen  (got)  nals  den 
mittündes  irdahten.  N.  80,  9. 

i i  1 J,  gotb.  midja,  angels.  midda,  middc, 
lord.   midr,   inedius;    cf.    das    sanskr.    Subst« 

Qadhya,  medium.    S.  das  vorige  MIl. 

Form  und  Flexion: 
^itti.  H«  3«  12.;  s*  auch  die  composiia. 
II. 


n.  s.  m.  mltter.  Bo.  5.  N.  36,  6.  4S^  6.  64, 

7.  75,  12.  Mop.  mitto.  Rh. 
n.  s.  f.  miltiu.  Mop.  mitta.  Org. 
n.  s.  n.  mitta.  Org. 
g*  s.  m*  mittes.  H.  17.  millen.  Org. 
g**  s.  f.  mittera«  H.  \*  mittun.  Mcp.  46. 
d»  4.  m.  n.  mittemu.  Rb.    miltemo.  M.  30. 
Sb.  Gh.  4.  Ho.  Pa.  T.  8L  120.  O. 
IV.  19,  a  Mcp.  Org.  Bo.  5.  N.  22, 
4.  39,  9.  73, 11.  19.  mitten.  Mcp.  19. 
Bo.  5.  N.  54,  18. 
d.  s.  f.  mi  tteru.  Is.  3, 6.  Frg.  53.  T.  145. 147. 
148.  mittero.  T.  40,  1.  Mcp.  N.  44, 
13.  45,  6.  73,  12.  81,  1.  115,  18. 
136,  2. 
a.  s.  391.  mittan.  Fw.  T.  72,  2.  D.  IL   285. 
mitten.   0.  IIL  17,  9.  IV.  24,  23. 
Rg.  1,  Mcp.  N.  36,  6.  Wm.  1,  7. 
mitden.  Wm.  1,  7.  II. 
a.  s.  f.  mitta.  Bo.  5.  N.  118,  147. 
47.  s.  n.  mittaz.  M^.  mittiz.  Blb.  7. 
n.pl.m.  mitte.  Mep. 

d.  pl»  mittem.  Ka.  gl.  K.  Is.  4,  5.  Frg.  15. 
mitten.  T.  12,  4.  13,  23.  O.  L  22, 
36.  m.  24,  68.  V.  11,  4.  12,  14. 
Mcp.  Org.  Bo.  5.  N.  17,  12.  28,  10. 
47,  10.  56,  5.  64,  10.  67,  26.  73, 
12.  103,  26.  109,  2.  118,  134.  135, 
11.  137,7.  mittben.  0.  IIL  24,68. 
cod.  F.  mittin.  N.  103,  10.  mitea 
N.  73,  4 
n.pl.m.  mitte.  T.  44,  11.  120.  0.  IH.  17,  10- 

Mcp.  N.  7,  1.  74,  7. 

n.p/./.? mitta   (untar   mitta   marca,   inter 

medios  ßnes.  T.  86.;   oder  ist  es  a. 

s.f.?). 

Bedeutung  und  Gebrauch. 

daz  mitta,  medium.  Org.    tiu  mitta,  media. 

Org.  durh  tie  zuene  mitte  ist  tes  manen 

farL  Mcp.  der  mitto  poum,  medius  stipis. 

Rh.  dero  mittun  gimmo.  medialis gemmae. 

Mcp.    46.     mittiu   naht.    Mcp.     mittera 

nabti,   mediae  noctis.    H.   1.    in    mi  tteru 

naht,  media  nocte.    T.  147.    ze   mittero 

naht.  Mcp.    in  mitta  naht  stuont  ih  uf. 

N.  118,  147.  in  mitta  naht  uuirt  edrpsis 

huiae*  Bo.5.  mitter  tag,  meridies.  N.  36,6. 

[43] 


669 


MITTI. 


MITTL 


mitii  tak,  meriJics.  IT.  3.  12.  (kann  auch 
als  comp,  angesehcti  werden.)  mittes  takes, 
,  metudte.  H.  17.  ze  mittcmo  tage,  sub  mc- 
ridicw.  IIo.  in  milten  lag,  meriJie,  N.  54^ 
18.  mitlen  dag,  meridicm.  N.  36,  6«  in 
mitten  dag  (tiu  hizza  starchesta  ist). 
Mcp.  unz  selban  mitten  tben  dag.  O. IV. 
24,  23.  after  mittemu  tage,  post  mcri» 
diem*  Rb.  umbc  mittan  morgan,  circa 
kor  am  teriiam.  D.  II.  285^  in  miltemo  hi- 
mile,  in  ceniro,  M.  30.  ze  dcmo  mitten 
ringe.  Mcp.  19.  gagen  mittemo  ende. 
Mcp.  durah  mittaz  lant,  per  mediterranea 
(fngiensj^  Mt};.  in  mittemo  scuue.  T.  81. 
in  mittemo  scatue  des  todes,  in  media 
umbrae  mortis.  N.  22,  4.  in  mittemo  mi* 
nemo  herzen.  N.  39,  9.  in  mittemo  gange. 
Mcp*,in  mittero  barg  (^mm^d/o-^. N.45, 6« 
in  mittero  erdo,  in  medio  terrae*  N.  73, 
12.  in  mittemo  lande.  N.  73,  17.  in  mit- 
tero brutsamenungo,  in  medio  ecclesiae* 
N.  44,  13.  föne  mittero  Infte.  Mcp.  in 
mitten  arbeiten,  in  medio  tribtUaiionis* 
Pf.  137,  7.  in  mitten  uucllon  uuerlte* 
N.  28,  10.  in  mitten  dietin,  inmedio  gen- 
tium. N.  73,  17.  in  mitten  lohteron,  in 
medio  filiarum.  N.  47,  10.  in  mitten  niu- 
uuen  gesamcnungan,  in  medio  novarum 
ecclesiarum.  N.  67,  26.  in  miten  dagen 
.  ^dero  Qzimorum,  in  medio  solemnitatis  tuae. 
N.  73,  4.  ih  sentu  iuuih  in  mitte  unol- 
na.  T.  44,  11.  so  uuaz  in  mitten  in  ist 
daz  ist  kemeine,  daz  medium  ist,  daz 
ist  commune.  N.  103,  10.  brahtun  sia  tha 
in  thaz  thing,  thara  in  mitten  thcn 
ring,  in  mitte  thie  liuti,  thaz  man  iru 
irdeilti.  0.  III.  17,  &.  10.  unlar  mitte 
iudeos  Santa.  N.  7,  1.  untar  sie  mitte. 
T.  120.  des  urteild'a  ne  infliehest  da 
^  föne  ostene  ze  unestene  noh  £oneuue> 
stcne  ze  ostene  noh  föne  deheinen 
uuuosten  bergen  undcr  mitte  liute.  N. 
74,  7.  in  millan  roten  loh.  In  mittan 
main.  Fw.  in  mittan  tben  uiieizL  T» 
72,  2.  an  mittero,.  in  medio.  Mcp.  6&.  i» 
miltemo  stantenti,  in  media stans.  T.  120^ 
fona  mittem  diem  rehtuuibigo>m,  deme-- 


dia  fustorum.  Frg.  15.  an  mitten 
strimon.  Org.  über  mitten  gan, 
nicht  undenan,  nube  obenan.  Bo. 
iro  mittero,  in  media  ejus.  N.  136,  : 
mitten  iro  bin  ih.  T.  98.  in  im  rai 
(in  iudea).  T.  145.  in  mitten  (im 
ten.  cod.  P.)  saz  er  eino.  O.  I.  22,  « 
milten  laglherdoto.  0.11124,63.  sl 
er  untar  mitten.  0.  V.  11,  4.  in  mit 
iro  ringe.  O.  IV.  19,  8.  uzzer  roil 
dinemo  buosemc.  N.  73,  11.  in  dbii 
tero  ardon,  habitabo  in  medio  iui.  h 
chrislas  ist  allen  gimeine  unde  b 
mitler,  medins.  N.  75,  12.  dar  ist 
mitter.  N.  45,  6.  ander  in  xuein  n 
sizzendo,  in  circa  duorum  medius*  \ 
mittiu  uuas  si  (gcrta)  tunchelin. 
68.  ,er  gat  milter  dero  planetarum, 
angeli  sint  mitte  ander  gote  unde 
niskon»  Mcp.  fona  mittemo  za  dr: 
anudiss  tertius.  Pa.  untar  mittem,  i 
vicem.  Ra.  undar  eu  mittem,  inmei 
siri»  Is.  4,  5.  untar  mitten  iu,  metä 
strum.  T.  13/23.  under  in  mitten. 
N.  17,  12.  47,  10.  103,  26.  undcr  ra 
dien.  N.  47,  10.  ander  dien  mitte 
103,  26.  under  milten  erben.  N.  6 
under  milten  dien  planetis..  Mcp.  i 
mitten  tben  Icrarin.  T.  12,  4.  i 
mitten  dien  uuerllkiren.  Nw*64,  1( 
der  mitten  dinen  fienden.  N»  1( 
milten  untar  in.  O.  V.  12,  14  uz 
mitten,  de  medio  eorum.  N.  135,  11. 
mitten  leuuon  uuelferen,  de  med 
tulorum  leomim.  N.  56,  5. 
MITTOiN,  mitten.  —  milton  in  die 
Fw.  (oder  ist  es  a.  s.  f*  und  nicht  adv 
gebrauchtes  nomen?). 
Mirrl,/.,  gRJtte,  nord.  mid,  midja,  s\ 
madhya,  medium, 

d.  s.  milti:  in  mitli  dines  huses,  it 
dia,  N.  47,  10.  in  dero  fquOi 
milti  gotcs  knada  inpbai 
ttu'irl.  N.  47,  13.  in  iro  milt 
medio  ejus.  N.  54,  11.  in  medl 
ri/m.  PI.  54^  16.  in  mitti  derobe 
ioter  medium  maniium.  N.  103, 


m 


MITTL 


MITTl 


67-2 


in  dero  innerostnn  mitlL  Mq>. 
0.  #.  milti.  Mcp.  ia  dina  inittL  N.  134,  9. 

santuQ   inan  In  mitti  furi  ihen 

hcilant.  T.  54,  i. 
n.ph  Aie  mittinä   dero   boumo,   media. 

Mcp.  10. 

Urm,  n.,  SRifte,  medium. 
er  reit  in  mitte.  0.  IV.  4,  39. 

MITTEGOWA.  Orlsn- 

MITTILANDIG. 

»IirrUMARI. 

MITTIMORGAN. 

MirnNAHT. 

MITTIFERAHL 

MITTIGARKI. 

MITTIHL'VnL. 

MITTITAG,  MITTITAGIG. 

RnrnD\\EiiGi? 

MITTAR,  mediiis. 

Superlativ:  roitlarosto,  medius  (digiiiis). 
C.  (metcnoste.  Wn.  460.)  (le  milte- 
rest  des  karten.  D.  III.  48.) 

Ml'rrlL,  medius,  angs.  middel,  nord.  medaL 
ther  selbo  inittilo  boum.  0.  V.  1,  21. 
'Superlativ:  des  iniltelosten,  mtttclflett.  Mcp. 

den  niittelösten  stupf.  Bo.  5. 
MmiLGART. 
MITTILATAGÜN. 
MITIIELONA,  Ortsn.  875. 
MITTlLOÜI,/.,und  n.,  SKittf/  medium. 
n.  daz    raittelodi    (mittilodi,    mitte- 
lode.  Wm.  IL),   medium  (mensciej. 
Wm.  3,  ü.  10. 
d.  xe  mittiioihe,  ad  vicem.  gl.  K.  fona 
m  i  tt i  1  o  di  n  n  h  t,  c^^  media  nocte,  K.  8. 
o.  thurub   mittiiodi    iro,   per  medium 
eorum  (ibat),  T.  78. 

Ein  ad,\  MH  TILOÜI  ist  w^ohl  aus  folgenden 

Stellen  nicht  zu  folgern?  Cef.  auch  METALODL) 

mittiiodi.  Pa.  Ra.  \  .  , 

•  ..1    .1  •     1    r-   J »  eminus,  non  ionge. 
mittilothi.  gl.  K.  j  ^ 

MriTILODÖN. 
mittilodontera    ahtodun   citi,    me^ 
diante  octavq  hora.  K.  48. 

MITTILARI.  Pa.  )  ,. 

BUTILARL  gl.  K.  i »  '""^'^  ^'''' 


MITTAMO    (sanskr.    n^adhyama),   medius; 
scheint  nur  als  schwachdekl..  Adjektiv  (und 
nicht  als  Subst.)  aufgestellt  werden  zu  müs- 
sen ,  zu  dessen  neutr.  der  in  folgenden  Stel- 
len vorkofbmende  Dativ  mittamen  gehört. 
S.  aber  auch  Suffix  M.    Cf.  RIETAM. 
d.  mittamen:  —  erstuont  ther  herosto 
thero    heithaftono    in   mittamen, 
fraget^  ihen  heilant,  surgens  —  in 
medium  — .  T.  189,  4. 
niittimen:  —   stuont  in  mittimen, 
in  media.  T.  233,  5.  stuont  in  mitti- 
men  sinero  iungoron,  in  media.  T. 
230,  2. 
mittemen:  —   in  mittemen«    Bo.  5. 
noh  thar  in  mittemen  stuant.  Ö. 
in.  17,  52.  in  mittemen  stando,  in 
media,  N.  81,  1.  rehto  in  mittemen 
'  fitat.  Mcp.    stat  in  mittemen.   Org. 

in  mittemen  dero  erdo.  Mcp. 

mittemin:  —  in  mittemin  ferzorn, 

in  media.  Org.  (er  reiz  marchot  sia 

(slihti)  in  mittemin.  Org.  / 

METALODI,  mediacri  (sie).  Em.  29.;  cf.  MIT- 

TILODI. 
METALARI  (SRittler),    medlafar.   Em.  29. 
(In  lld«  ist  media tor  mit  mediaere  v.  su- 
naere  übersetzt) 
METILSCAFT, /. 

die  tugent.  daz  ist,  die  metilscaft  des 
menniskinen  allers,  vires,  hoc  est,. in 
virili  aeiate.  Ho.  metilscaft  des  himi-  . 
\ es,  medium  caeli.  llo.  metelscaft,  me- 
zunga,  maderaiia.  Db. 
METAM  (cf.  MllTAM),  angels.  medum,  me- 
dcme,  mediacris. 

d.s.  f.?  metamun  s.  METAMSCAF. 
d.  pl.  metemen*  —    tie  aber  die  bei- 
zesten  sint,  tie  irteilent  tien 
metemen.  N.  1,  5. 
a.ph  m.  meteme,  mediaximos.  Mcp.  63. 
MEDIMSPORO,  hieher? 
METÜMÜNHAIM  (?!Rerten^eim),  METAMUN- 

HUSES,  Ortsnamen,  hieher?  cf.  medema, 
mctama,  metemon,  metamun,  ^^amen 
eines  Klosters;  ist  an  goth.  mailhm,  do^ 
nnm  zu  denken? 

[43-] 


673 


MID. 


ÜNMi^TAMI,  /,  intmpertei. 
n.  pL  unmc  lernt,  intemperiae.  Mcp»  65. 

MErrhmC\V,/.,mediocriias.J{h.  (mclar- 

•  caf.  Ib.) 

i7.  $0  dcru  mctamunsccfft  (?),  mediocri 
loco  (conloceniur).  K.  60.  (ist  es 
mclamun  flccffi;  cf.  das  Adj.  M& 
TAM;  aber  auch  dea  d.  pL  dieaea 
subsL ). 

a»  #•  melcmacart  geieta  ai,  temperabat. 
Mrp.  12.  metenscaft,  iiu  under 
dicD  zucin  ist  Mu.  metamun« 
acaftiy  mediocriiaiem,Em.29.  (me- 
tamun  scafti?  cf.  dat»  und  das  ad/. 
METAM). 

V.  #.  mctcmscafty  temperatio  (coelij*^ 
Mrp.  21. 

J./?/.  mctamuascaflim,  mediocribus  lo^ 
eis.  TL 

METAl^UllNy  aogcla.  mednajan,  mediare,  m<^ 

derart. 

(er)  mötcmftt:  — mötcm^t  iranuiiMram*. 
Mcp.  metemet  dia  uuerlt,  tenir 
perat.  Bo.  5.  got  mdtemet  sie, 
dimidiat  (dies).  N.  54,  24 

(sie)  mötement:  —  manslckkea  unde 
uizcsc  ne  metcment  iro  taga, 
dimidiabutit.  N.  54,  24. 

p.  a  «.  n.  m  c  t  e  m  6  a  t  e  Z|  modsrantem.Mcp.  69*. 

GAMETAMfeN. 

du  gcm£tcm6st  die  planetas,  modera^ 

ris.  Mcp.  70. 
aigemotem&t,  temperatfelementa).  Bo.  & 
(er)   gcm^temftta:   •—    thes   uuindes 
anasloz  kcm£tein6ta  den  dos 
ze  suozemo  sänge.  Mcp. 

METEMIINGA,  /.,  temperies.  Bo.  5. 
mötemunga   des  libes.   Mcp.    metc- 

inunga  goies  Übet  imo,  dispensa- 

iio  —  parcci.  Bo.  5^ 
jp.  j.  meiern ungo,  teniperamenti.Mcp.Ad. 
tf>  j.  luetemunga,  temperamenium.  Boi  5* 

VI  LI  iß  •   Ist  lat  viiare  zu  vergleichen?  CL  auch 

M£1T. 


MID. 


MlDAN,  melbftt  (mid,  meid),  miare,  aap. 
midhan,  latere,  nord.  mida,  wi09€re. 

Form  und  Flexion. 
Inf.  midan.  0.  II.  4,  77.  IIL  20,  13i  IV. 
1,  53.  26,  30.  Bib.  9. 12.  midee^OA. 
Syl.  midinue.  Bo.  5. 
(ih)  midu  (miduh).  0.  IV.  5,  8«    mitba 

(mithuh).  0.  IIL  22,  32. 
(er)  midit.  D.  Rb.  O.  V.  25,  42.  midet 

Bo.  5. 
(wir)  mi den.  0.  II.  6,  58. 
(ir)  midat.  Ih.  Rd.    midet  O.  IIL  1&  3& 

41.  midit  O.  III.  16,  35.  cod.  f. 
(sie)  mident  0.  V.  25,  75-  N.  70,  13L 
(er)  mide.  0.  V.  25,  37. 
(wir)midem.  H.  5.  miden.*0.  IL  24,  43b 
(sie)  miden.  N.  69,  4.  Bo.  & 
(ih)  meid.  Oh.  12.  N.  68,  8. 
(er)  meid.  Gc.  5.  0.  L  11,  38.  IIL  il,&13^ 

1.  18,  68.  19,  25.  V.  6,  27.  Bo.  & 
(wir)  mitumes.  Ja. 
(sie)  midun.  0.  IV.  19,  72. 
(er)  midi.  0.  L  10,  9.  cod.  V.  mid  iz.  ai 
20,  31.  cod.  y.    mitL  a  L  10,  a 
toA,  P.  F.  mit  iz.  0.  L  20,  3L  cod.R 
v?i;7.m.id.  Oh.  122. 

p.a.midantL  K.  p.  46*  R.  Rx.    midtnti 
(sicjy  delitescendo.  Gc  7. 
n.  s*jru  midanter.  Ib..  Rd» 
n.  s.  f.  midentiu.  Mcp.  25^ 
Bedeutung  und  Gebranchi 
viiare.  Ja.  Ib.  Rd.  H.  5.  Gc  5.  cavere.  OL 
Bib.  9.  12.  devitare.  Ib.  Rd.  laiiiare.  Rk 
latere.  K.  p.  46.  R.  Rx.  delitescere.  Gc.7. 
occultare.D.  fore  midinne,/iiM20r«.BOi& 
tes  man  mag  ingelten  deo.  sol  mal 
miden.  SyL    ni  kumet  iod  minan  li 
acal  ih  inan  midan.  O.  JW  26,  301  ik 
mag  iz  uuola  midan.  O.  IL  4,  77.  fal« 
gen  uuir  in  uuara  moyaeseslerai.fil* 
Icn  uuizod.  sin  an  ioh  uaollea  fkeiu 
midan.   0.   III.  20,  134.    thes  aiuxii 
niazan  iamer  ioh  midan  svntoaoscz 
O.  IV.   i,  53.    thaz  arga  hiat  omh  ai- 
dit  ioh  iz  thana  snidit  O.  T.  25,6 
nu  uuir  thaz  uuizi  miden  ioli  hiail* 
tiches  bliden.  0.  IL  6,  58u    IkasHir 


imD. 


MDX 


676 


then  Queuuon  miden^  O.  IL  24,  43. 
tbin -gibot  ib  ofto  meid.  Oh.  t%  nu 
sie  tbaz  -ni  midenti  00  bohan  gomon 
rinenl.  O.  V.  25,  75.  tbie  indeon  meid 
er  tbo  bi  tbaz  Ihurub  tfben  micbilaa 
baz.  O.  IH.  15,  1.  tbaz  steinina  bcrza 
raarla  tbo  tbitt  smerza,  ruarta  tbo 
Ihiz!  selba  leid,  tbaz  emmizigen  fru« 
ma  meid.  0.  III  18,  6&.  tbo  giang  nab 
tber  ander,  tbaz  selba  meid  er  tbar 
et.  O.  V.  6,  27.  tbaz  uasib  miti  fiant» 
a  L  10,  & 

midan^  ai-v: 
Bu  Ir  sambazdaznlBfiidet,  nir  iu  kind 
bisnidet  O.  IIL  16,  41.  .gibot  moysea 
ir  ni  mide.1^  nir  iu  kind  bisnidet  O. 
III.  16,  35. 

midan,  nibu-: 
tber  boldo  tbin  ni  mrde,   nub  er  iz 
tbana  snide.  0.  V.  25,  37. 

fiib  midan^  flc^  fc^amctt/  pudere,  erubescere. 
tbo  bot  si  mit  giluati  tbio  kindisgun 
brusti,  ni  meid  sib,  suntar  sie  ougti, 
iben  gotes  sun  sougti.  O.  LH,  38. 
p^edecbet  uuerden  mit  scamo  unde 
mit  midungo,  die  min^  ze  ubile  ge- 
dencbent,  also  dero  sito  ist,  die  sih 
mident,  daz  sie  rotemen  gefabcnt 
under  ougon.  N«  70^  13»  miden  sib, 
erubescant.  N.  69,  4. 

sib  mid^n  mit  gen.: 

esil,  uuizun  uuir  tbaz,  theist  (Ibu 
filu  dumbaz,  ni  midub  mib  tbero 
uuorto,.  ist  buarilinaz  barto.  0.  IV. 
5,  8.  er  midct  sib  sines  namen,  pude- 
bit.  Bo.  5.  sTc  sib  is  mid6n.  Bo.  5.  des 
ne  meid  ib  mib.  N.  68,  8.  minero  un* 
sculdo  sib  nc  meid,  puduit.  Bo.  5.  iob- 
sib  es  uuibt  tbar  ni  meid.  0-IILll, & 

mOkT^TLiaO,  latenter.  Rb. 

üAftÜDAIN  kommt  nur  Ein  Mal  vor: 

,     Imp.  kemid  tib  iro.  Bo.  5. 

BlMlDAN,  öermeibcn:   N.  Mop.  Bo.  5.  Org; 
SyL  baben  nicht  dieses  Wort,  sondern  ge- 

'    branchen  dafür  farmidan; 
Form  und  Flexion: 
£if.  pimidan.  Em.  33«  M.  29.  Gb.  1.  di 


Gc.  1.  3.  5.  6.  bimidam  0.  II.  7, 
41.  73.  UL  20,  132.  IV.  5,  10.  bi. 
midan  ne.  Ob.  66* 
(er)  brmidit.  0.  V.  23,  215.   pimidit. 

Ja.  Gc.  3. 
(wir)  pimidames.  Gc«  3r 
(sie)  pimidant  Ep.  can.  1.  3.  4.    pimiv 

dent.  Bib.  1.  2.  Mc.  AU.  3. 
(ib)  bimide.  Ob.  3.  O.  I.  2,  22. 
(er)  bimide.  OL  34.  76.  78.  0.  I.  23,  58i 
II  12,  1«.  25.  39.  18, 16.  V.  3, 19. 
(wir)  pimidemes.  Gh.  1.  2.  3.  bimidcm 
Os.  41.  0.  I.  28,  8;  14.  IL  5,  4. 
21,  40.  IIL  26j  68.  V.  23,  R  82: 
98^  108.  118.  148. 160.  bimitb^m 
O.  IH.  26,  68;  coA  P. 
(if)  btmidet  Ob.  156.  0.  IV.  7,  62.  85. 
(sie)  bi  miden.  0.  IV.  37,  36«  pimiidan. 

Gc.  9^ 
(ib)  pimeid.  Gc.  3i 
(sie)  pimitun»  M.  11«  Can.  10.  11.  13. 
(ib)  bimidi.  O.  IL   14,  46.    bimiti.  0^ 

IL  14,  46;  cod.  P. 
Tmp.  himid.  0;  L  19,  4« 
p.a.  pimidantOi  Sb.  pimidento.  M.  29. 
Gc.  1. 6.  n  pl.  m.  pimidanta.  Gc.  3. 
p.p.  bimitan  uuas.  T.  60,  8. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
evitare.  Ja;  devilare.  Gc.  3.  decUnare, 
Bib.  1.  2.  M.  11.  29.  MA.  3.  Gc.  1.  3.  5. 
6.  Gb;  1.  2:  3.  Can.  10.  11.  13.  se  decli- 
nare.  Gc  3;  ^fft^gere,  Mc;  Ep.  can.  1. 
3.  4.  subterfugere.  Gc  3.  delitescere. 
M .  29.  Sb.  Gc  1.6.  bimitan  nuas,  2a« 
tidU  T.  60;  8.  bimidan  thu  ni  uuol* 
les,  snntar  tbu  imo  folgest  0.  IIL 
20,  132.  iob  si  iz  ni  bimide  suntar 
sib  es  blidc  0.  IL  12,  39. 
Mit  acc. 
ni  mngut  iz  bimidan:  0;  II  7,  73. 
mag  st^adon  barto  lidan  ni  kann 
rnan  bimidan;  -0.  IV«'  5,  10.  tbnrub 
kristes  kruzi  bimide  ib  biar  tbaz 
nuizi.  Ob«  3.  allo  ziti  guato  so  leb 
er  io  gimuato,  iob  bimide  ip  zaia, 
tbero  fianto  fara.  OL  34.  bimiden 
tJieso  grunni«  O.L  28>  14    bimide 


681 


m6t. 


•minemo  hältare.  Nsdl    bi  tbU  mag  sili 
frcuuen  iuer  muat.   O.  IT.  16)  4.    nir- 
frcQue  sih  mit  muatu  lamer  thar  mÜ 
^4iat4i.  Os.  46.   min  muot  uuai t  kctruo- 
bet.  I^.   moot  momet,  mens  moeret.  jBm* 
1-9.  «^0  uucr  si  bold  in  muate  frankono 
tbiote.  O.  I.  1,  124.  otto  irhugg  ih  mua- 
ies  tbes   managfalten   guates.   Os*  IL 
ni  Jbrulti  tbib  mUates.  O.  I.  5,  17.  freuu 
ih  mih  in  muate.  0.  I.  7^  6.    tbaz  lieb 
in  ines  muates.  Os.  24.    thib  bittn  ib 
inines  miiates,   tha^  mir  queme  .alles 
gnales.  0.  I.  2,  53.    tbie  inan  tbob  ir* 
icantun  iob  muates  sib  binnantnn*   O. 
iL  2,  27.    in  muole  iirforbte   nuarnn. 
T.  218,  1.  uberbubtig«  mnote  sincs  bei- 
zen, SHperbos  mente  cordis  sui.  T«  4, 7.  arm 
i«  mnote.  N.  10  (a),  8.    die  njd^re  sint 
in  iro  mnote,  spiriin.  M.  33, 19.  mit  mno- 
ies   hartnissu.   Is.  5,  6.     du  täte  mine 
lide  folgen  dcro  uuiti  dcsmuotes;  diu 
«ui*i    ist   Caritas^  N.  17,  37.    beile    iro 
muotes  clinisicda,  sana  contrUiojics  ejtis* 
N.  59,  4.  in  dero  hina  gelitcnides  muo« 
ics.  N.  67,  28.  in  binauuorteni  des  muo- 
tes, in  exeesM  mcntis..  N.  .30,  1.    (in  bina 
inbrutieni  muotis.  N.  41,  10.)    der  an 
dih  kedanget,  der  ne  eruallet  sib  sincs 
muotes.  K.  25,   1.    er  uuirj;  föne    dcro 
crestun  uberslcpheda  adamis   geirrct 
sines  muotes.  N.  38,  7.  mannplih  uuirt 
ieo   dob   ingemeitun   getruobet   sines 
maotes.  N.  38,  12.    siuftogen  tiefo  in- 
inhalbmuotis  unseris.  '^.Zinl.  unchraft 
muotis,  inßrmitas  meniis.  N.  54«  3.  ib  ke- 
sieho  minif   li^bami;!   ca  unidiCT    bre- 
chintaminis  oiuotis  eo,  vldeo  legem  car- 
nis  meae  repugnantem  legi  mentis  meae.  N. 
84,  2.    ir  fallent  föne  irbabipi  muotis, 
elatione  animi.  N.  81,  6.    eigun  u^ir  thia 
guati«  gilich.a  tbeganbeiti,    in  tbesses 
selben  rpuate  zi  managemo  guate.  Ol.  46. 
ni  liaz  er  imo  tburub  tbaz  \fk   t]bemo 
niuate  iben  baz.  OL  49.    cberet  tbaz  in 
niuate  bi  tbia  ?.ubti  iu  zi  guate^  Os.  25. 
uuir  sculup  uns  7f\  guate  nu  kerep  tbaz 
7*1  muate.  O.  II.  5,  1.  baben  ib  gimeinit, 


ftlÖT. 

in  muate  bikleibit,  tbaz  ib  c 
mina  nuorolt  nuzzo.  0.  I.  5,  S 
borsam  lo  zi  giiatc,  ni  bori 
muate.  0.  I.  18,  40.  tbaz  thar  o 
ist,  tbaz  uuas  iö  in  gote  so; 
uuas  giabtot  io  zi  guatc  in  tbc 
nigen  muate.  0.  IL  1,  42.  tha^ 
muat  ni  uuankon,  sin  fasto  in 
ibankx)n,  in  bugc  iob  in  mua 
lemo  anaguate.  0.  IL  24, 15. 16. 
nu»  quad,  zi  guate  min  fatei 
muate.  0.  QL  12,  29.  tbaz  sp 
in  muate  uns  zi  allcmo  anagua 

7,  43.    eccledae,  in  dien  sib  ile 
föne  ubelen  scheiden  in  iro  n 

8,  1.    in  domo  licbnamcn  inte 
muote.  Ho.    daz  liecht  nc  mu 
mitougon  kesebcn,  nube  muo 
N.  4,  7.   in  uuas  ander  in  muo 
in  munde.  N.  11,  3.     daz  uns 
in  muote  si,  nieht  ein  in  mun 
10.    unrebt  uuas   dir  in  muote 
munde.  N.  51,  4.   er  (uuistuom 
suozzc,    pcdiu    habet    er   in 
muote  iob  in   munde.   N.  36,  3 
dir  in  muote  unde  in   munde, 
sjc  sprechent  daz  danne  in  mv 
nu  nc  ist  in  muote.  N..  58,  8.  c 
ne  gcbeiza  in  muote  habeti, 
N.   118,   148.     in  muote    sin,  ; 
esse,  Mcp.  5.     imo   cchert   bim 
muote  sint  N.  3S,  1.  dcmo  so 
ist.  \Stn.  8,  11.    des  in  niebt 
ne  uuas.  N.  lOS,  2.    uuaz  in 
uuas.  M.  108,  3.  uuizze  undef« 
diu  oub  muot  kehcizzcn  sin! 
daz  muot  gerot  rehlcs.   N.  1 
uuile  daz  din  muot  föne  mini 
dct  si.  N.  49,  S.    rchtc3  mani 
daz  cbit,  sin  muot  nhiot  den 
r^.  36,  30.    niazan  muazi  thai 
io  thaz  cuuiniga  guat.  01.93, 
quad  si,  duat  niih  uuis,    tha: 
sago  sis.  O.  IL  14,55.  in  thiq 
iz  uuoUe.  O.  IL  16,  1.  druhtin 
tbaz   guat    iob   freuuc   mo   c 
tbaz  muat.   OL   6.     krist   lok( 


MÖT. 


m6t. 


684 


I.  Ol.  75.  ioh  itt  festin 0  in  thaz 
z  sinaz  managfalta  guat  Os.  36. 
in   muot  diu  euuigen  iar,    in 
^HiL  N.  76,  6.    ouh  tber  nuidar* 
hin   ni   quem    er   innan  muat 
.  %  29.  mih  io  gomman  nihein 
luat  ni  birein.  0.  L  5,  3S.    sie 
m  sar  thaz  guat  filu  fasto  in 
.  0.  I.  9,  38.   zl  gote  ribta  sira 
I.   16y  3.    ob  uns  in  muat  gi« 
laz.unsih  heim  lange.  O.  I.  18, 
uuar  imo  gizami  int  imo  in 
imi.  0.  II.  4^  84.    fore  imo  faU 
!    die    iro  muot  uuendent    an 
i.    N.   21,    30.     salbotost   min 
t    keistlichero    frouui,    inpin- 
oho  captit  meum.  N.  22,5.  gotes 
stinot  daz  muot.  N.  24,  14.  ta- 
uuerra    chellent    des    rehten 
Imam.  N.  69,  2.    rihtint  muot 
V.  97,  5.  ze  besuochenne  muot 
Icp.  18.   unseriu  muot  kelute- 
lent  Ho.  2.    ib  scrodota  min 
utabar  spiritum  meum.  N.  76,  7. 
te,  exanimis.  gLK.;  so  wird  auch 
in  Pa.  durch  fona  mote  glossiert 

0. 

IB-. 

'AJNT-. 

I 

FTTIG. 


INGA. 

«. 

ION. 

PI. 

TIDA. 

3IDA. 

iCHIDI. 

MÜOTSUHT,  ÄlüOTSÜHTIG. 
IGON. 


A? 


MÖTnAFT. 

moihafU  Pa.        *         .      . 
moathafi  gl.  K.  j'     .' 
maothafta,  animosa  (virgo).  Prad.  i. 
MÖTSCAPFI. 
azzana  mootseafH  (raoatscaffL  gL  K.), 
ahstjae  foedere.  Pa. 
MOT  und  MÖTI,  Sabet.  und  Adj.  in  compot. 
GIMÜATI,  n.  (hieraus  unser:  @(mfit6,  aber 
4n  anderem  Sinne),  Gegensatz  von  WIDAR- 
MÖTI.    Nur  bei  O«     In  einigen  der  hier 
folgenden  Stellen  ist  gimuati  yielleicht  ad- 
jektivisdi  oder  adverbial  zu  nehmen, 
ioh  dae  uns  thaz  gimuati  thurnh  thio 
sino  guati.  Os.  42.  thob  ni  uuollent 
lioti  intfahan  thaz  gimuati,  in  her- 
zen thaz  ouh  uaben,  thaz  sie  mo 
thob  gilouben.  O.  U.  13,  25.  got  gi- 
bit  in  zi  lonon  then  selben  namon 
sconOn,   ioh  duit  in  thaz  gimuati 
mit  thes  namen  guati.  O«  IL  16,  28* 
heili   dohter  mina    thuruh   ginada 
thina,  dua  mir  thaz   gimuati  thu- 
ruh tbin  selbes  guati.  O.  IIL  10,  32. 
thuruh   tfaino   guati  dua   uns  thaz 
gimuati.  0.  V.  23,  13.81.  97.  107.  117. 
mir  deta  thaz  gimuati  sines  selbes 
guati^  nam  mih  fon  ummahtin  bi 
sinen  eregrehtin.  O.  IIL  20,  117.   in 
in   uuir  lesen  thare^   thaz  uuizun 
uuir  zi  uuare,  thera  minna  gimuati 
ioh  managfalio  guati.  Oh.  128.  tber 
uns  gab  thaz  gimuati  thuruh  sino 
guati.  0.  IV*  37,  42.    thob  er  si  so 
niari  ioh  ouh  so  uuis  uuari,   ni  ir* 
zalt  er  thaz  gimuati,   thia  manag- 
faltun  guati.  0.  V.  12,86.  follan  go- 
tes  ensti,  selb  so  iz  man  giuuunsgti, 
uuares   inti  guates   ioh   druhtines 
gimuates.  O.  IL  2,  38.  (hieber?)   (gi. 
myati.  O.  IL  9,  62.  cod.  P.) 
GIMCATI,  Adj.    Nur  bei  0.    (In  einigen  der 
folgenden    Stellen  ist  gimuati   vielleicht 
substantivisch  zu  nehmen.) 
80  ist  ther  heilego  geist,  thiu  sconi 
ist  al  in  itno  meist,    suaznissi  inti 
guati  ioh  mammunti  gimuati.  0.  L 

[44] 


/ 


68S 


MÖT. 


MÖT. 


33,  30.    tbera  gilonbnn  festi  trkani 
er  in  thera  brasti,  uoas  dmhtine  12 
gimuati  ioh   lobota  sns  thio  guati. 
O.  HL  10,  42.  thuruh  tbin  heroti  nist 
mir  iz  gimuati,    tbax  io  fuazi  niinc 
zi  thiu  ibin  bant  birine.  0.  IV.  11,  23. 
thaz  sines  selben   guati  tbaa   eina 
uuas  gimuati,   in  sulichera  noti  er 
uns  ginadoti.   0.  V.   1^  5.     zi  uuihtu 
iz  (salz)  sid  ni  bilfit,  ni  si  tbaz  man 
iz  firuairfit,  zi  tbin  ist  iz  iboh  gi- 
muati, theiz  dreien  tbar  tbie  liuti. 
O.  IL   17,  10.    in  in  ist  uns  gimuati 
gold  ioh  diuro  nnati,   ni  nemen  in 
tbia  abla  manno  scalkslahta.  0»  IIL 
3,  15.  tbaz  (scaf)  gifiang  er  tbo  sar 
inti  oppborota  iz  gote  tbar»   nueb- 
aal  gimuati  bi  sines  sunes  guati.  O. 
IL  9,  62.  nuanta  tbio  zua  linti  ni  ei- 
gun    muas    gimnati,    nnergin    ziro 
mazze  in  cinemo  fazze.  0.  IL  14,21. 
gab  antuuurti  gimuati  sines  selbes 
guati   0.  IL  14,  50.   adcilo  tbu  es  ni 
bist,   uuio  in  buaehoD   siu   gilobot 
ist,   uuio  micbil  gimuati   aint  allo 
thio  iro  guatL  O.  V.  23,  124 
B.  s.  m.  gimaater:  —  thero  zueio  ander 
uuaa  petruse  gilanger,  brua- 
dcr  sin  gimuatcr,   nu  ist  go- 
tes  thegaa  guater.  0.  IL  7,24. 
gimuato  (gimyato.  O.IIL 6,26b 
cod.  V.  P.)  fater  unser  guato, 
bist  druhtin  tbu  gimuato,  in 
himilon  io  hober,  uurb  si  na- 
mo  tbiner.  0.  IL  21,  27.    an- 
dreassprab  tbo  einer,  petiusc 
giIanger,bruadersingrmuatOY 
Ihcr  kristes  ihegan  guato.  O. 
IIL  6;  26.    ist  kuiiing  uns  gt- 
mnato  selbo  krisl  tker  guato. 
O.  IV.  4,  48. 
M.pt.n.  gimuatiu  (gimnatu.  O.  IL  20,  3w 
cüd,  V.  IIL  22,  37.   cod.  P.    gi- 
myatu.  O.  IIL  22,  37.  cod.  V.). 
odo  uuerk  guatu  loli  driibtine 
gimuatrii,  unoITes  io  mit  uuil- 
Icn  f^ra  gate  irfullen.  (X  IL 


20,  3.   ib  ougt  IG,  qiiad,  gi 
tiu  manigu  uuerk  guat-u.  ( 
22,  37. 
GniUATO  (GIMYATO.  Os  32.  cod.  V. 

L  II,  51.  cod.  P.   15,  12.  t?od.  P.  IL 

cod.  P.  IIL  6,  54.  cod.  P.  7,  1.  cod.  ; 

Ihemo  si  iamer  beili  ioh  aalid 
meini,  druhtin  hohe  .mo  thaz 
ioh  freuue  mo  cmmizen  thaz  e 
hohe  mo  gimuato  io  allo  ziti  g 
01.7.  riat  imo  io  gimufito  selbo  < 
tin  guato.  Ol.  43.  allo  ziti  gua 
leb  er  io  gimuato.  OL  33.  thaz  1 
uuir,  so  ih  meinu,  mit  frenu 
mit  heilu,  stmbolon  gimuatc 
eigun  ziti  guato.  OL  81.  obani 
himile  sent  iu  io  zi  gamane-s; 
gimyato  scibo  krist  ther  guatc 
32.  (oder  n.  pL  f^^)  selbo  krrst 
guato  firlibe  uns  hiar  gimuato, 
iamer  fro  sin  muates  thes  eu 
gen  guates.  Os.  47.  unantair; 
guato  dinrit  sia  gimuato»  0»L  ! 
tbar  gaganta  in  gimuato  ayi 
ther  guato.  0.  I.  15,  12.  biatu 
guato,  sage  uns  iz  gimuato.  0. 
15.  ioh  zetln  tz  hiar  gimuato. 
2,  16^  symcon  ther  guato  ioh 
quam  gimuato»  O.  IL  3,  23»  thei 
go  ioh  ther  gualo  girah  ina 
muato.  0.  IL  5,  6.  iz  limphit  £ 
muato.  0.  IL  23, 16.  engil  gotes  | 
fnar  thar  in  gimuato.  0.  IIL  4,  1 
muases  sid  gab  follon  fiar  tbi 
ton  mannon,  scti  si.bon  brote 
(isgon  oub  gimuato.  0.  IIL  6,  5 
ribti  mih  gimuato.  O.  IIL  7,  1. 
unser  fr iunt  gualo  slafitnu  gim 
O.  IIL  23,  43.  giloub  ih  tbaz  gim 
0.  IIL  24,  35.  uuizlst  thaz  gim 
O.  V.  8,  16.  yrougt  uns  hiar  gim 
O.  V.  12,  35.  er  spunota  iz  gim 
0.  V^.  14,  25.  buent  oub  gimuat 
V.  23,  125, 

GIMUATFACON  (töillfa^reii). 
gimualfagola  er  tbo  rn,  uuas  z 
daga  tbar  mit  in.  0.  IL  14,  11 


f7 


MÖT. 


MÖr 


688 


GAMOTSÄM. 
Comparativ:  catnötsamoT«  Pa.   kimotsa« 

tnor.  gl;  K.,  commodius. 
GAMÖTSAftlÖN. 

Inf.  camotsamon.  Pa«     ) 

kimotsamon.  gl.  K. ) 

0.  n.  camotsamot  Pa.      )  . 

'    '    * .       ^  ^     1  TT  1 9  consacrata. 

.     .    '    kimotsamot  gl.  K. ) 

ÜNGAMÖTI,  n.  und  f. 

m  s.  uncamoii.  Pa.     \     ,.         ,.•      ^, 

^.   Tx       /  f  dispendium  (dam- 
unffimoti.  Ra.     \ '     ■ '^  ' 

UBKimoti.  gl. K.)  ^ 

'    €&  tf.  UDgamoti  (ungamuoti.  Cati.   12.): 

dazizpi^iheruungamotl  ni  si, 

ne  pHsillanimitate.  Em,  2k  Csxtt.  9. 

ungemuato:  mit  iro  ungemuote, 

in  in  Juri  am.  Mop.  6. 

II«  f.  ungamöti,  ^ontnmeliam.  Gc.  8.    un- 

gimuati:  thaz  firdruag  er  allaz 

i'oli  ouh  mcra  ubar  thaz,  al  thiz 

ungimuati,    thuruh  sino.  guati. 

O.  IIL  14,  110. 

UNGAMUOTI  (Adj.),  pwiZ/öwniiÄ  Can.  10. 

ungimuati  (oder  ^//Äj/.?):  iz  uuas  imo 

ungimnati  (SRaria  }U  Derlaflen).    thur 

ruh  sino  guati.    0.  I.  8,  11;    thai( 

uuas  in  ungimuati.  0.  UI.  18|  60. 

UNGAMOTOISSr. 

d.  s.  uncamotnisse,  humiliiate.  B» 

ÜNMÖT,  üiNMÖTI,  n.  (Unmut^). 

g,  s,  iinmuoKes,  perturbationis*  Bo.  5. 

UMMÖ'll,  Adj.,  amenticuSf  B.;  cf.  urm6ti. 

ÜRMÖT,  URMÖ TI,  Adj. 

ormoat,    disperatus.    Pa.  Ra.  gl.  K.     uf- 

muati  (ef.  unmoti))  amenticus.  Ic.   cr^ 

muati,  crucnfa*  Ic. 

EBANMÖTl/,  ©leidjinut^. 

d.  *.  ebanmüoti,  iranquillitnie.  Bo.  5. 
EBASMUATIylHHO,  eqnanimiter.  Rb. 
EBANMüTIG,  gleid^miU^lg. 

epanmuotigi,    animacf/ftiores*    Bib.    7. 
ebenmuotigen,  aequanimis.  Bo.  5.. 

EBANMÖTI,  Adj.,  flldc^miUl^ia. 

cbcnmuoteuertreget,^7f/fl»/iii///i/^.Bo.5. 
Comparaliv:  cpanmuotirun.  Mq.  Mz.  Sb. 
Bib.  1.  2.  epanmuotrun.  Bib.  1.  2.,  ani- 
maequiores* 


EßENMÜOTOi  Adv.,  aequo  ammo.'fioj  5- 
fe'benn\iiottf  ze'ttaj^enae  dln  flägcUa. 
N.  US,  66. 
üßARMÖT,  lUUmytt^, 

'»!?•  s.  ubermuot,  superbia.  N.18,  14. 
a.  s.  (?)  anas  uparmuot  (ist  es  ana  upar-  - 
muot?),  ne  süperbe  (sapere).  Gc.  3. 
BARMÖTl,/,  Uebermut]^ 

;Form  und  Flexion: 

n.  i.  ubarmoti.  Pa.  nbarmo^ti;  0.  I.  18, 

18/  IL 3,  48.  IIL  19,  &  abevmiioti. 

W.  35, 1^.  52,  5;  73,  23,  75,*  7.  118, 

.   21.  i39,  6.    «birmuoti.  JS.  92,  1. 

upermuotL  lOicr.  Uiti.  1.  %  jQhJl. 

g.  s.  uI^.armuatLK.  7^  upfiKp^^oti.  Bib.  7. 

ub.ermuotl  M.:35,  12.  ,   . 
d.  s.  ubarmualii.  K.  65. .  iibarmuaiL  0. 
II.  5,  7.    ubar9iy.ati.  O.  IL  5,  7. 
cod.  P.    upcroiiiioti.  Ec.  Gc.  1.  6. 
-  Gh.  L  2.  3.:  U;b€|rinuo.ti.  Cq4  1.  N. 
10  (a),  2.  16,  la  30,  19.  55,  3.  53, 
11.  70,  19.' 90,  7. 
a.  s.  üb ar muati.  0.  \.  7,  14.  18,  13.  IIL 
3,  26.  14)  119.  uberrauoti.  Bo,  5. 
N,  15,  11.  73,  3.  14.  137,  6. 
a.p/.  ujbaroiuati.  0.IIL3,  IL  ubcrmuoll. 
N.  73,  13. 
Bedeutung  und  Gebrauch { 
superbia.  Pa.  N.  15,  II.  16,  10.  30,  19.  35, 
12.  52,  5.  58,  11.  70;  19.  73,  23.  90,  7. 
1)2,  1.  K.  7.    elatio.  K.  65.  Gh.  1.  2.  3. 
Gc.  1.  6.    animositas.  Mcr.  Bib.  1.  2.  7. 
Ec     ni  niiisen  sino  guati,    so  duat 
u{is  ubarmuati.  0,  L  18,  18.  fon  her- 
zen iz  ni  intfuarti  thiu  unser  übar^ 
muati.    0.  IL   3,  48.     spuan  ir  io  zi 
lioti  genau  zi  ubarmuatl.  0.  II.  5,  7. 
thaz  er  ubarmuati  gisciad  Ton  thcru 
guati.  0.  I.  7,  14.    uuir  fuarun  tha- 
nana    noti   thuruh  ubarmuati.    0.  \. 
18,  13.  thuruh  ubarmuati  in  uuar  so 
suillit  uns  thaz  m.uat  sar.    O.  IIL  3, 
26.  bazzot  io  thio  guati  thuruh  ubar- 
muati. O.  IIL   14,  119.    hiar  streuuit 
thiu    sin    guati   in   uns    thio   ubar- 
muati. 0    HL  3,  11. 
UBARMÖTLlH* 

[44^] 


689 


MÖT. 


MÖT. 


698, 


n*  s.  7K  upermnotlibaz,  Ai£/iW.6cil. 6. 
g*  s»  n.  upermuotlihes,  iactatum  (quic- 

quam).  M.  15.  Sb.  Can;  6. 10. 11. 
ubermdtlich^n.  Cao.  13. 
7i.p2.li.  npermuotblibiu,   sMimia  (Uh 

quij.  Me. 

UBARMÖTLillO,  Adv. 
uparinotlihha,  hyperbolice.'R*  (hidier, 
als  Schrcibfebler  für  uparmotlihbo? 
oder  a.  s.  n.?) 
«parmoatlibbo^  elaiBj  hyperboltce^Vdu 
'  tibarniuatlicb'o,  proterve.  Ic. 
.     .vberiiinotIicho,5zi/^er3^(gareti).  Bo.& 

ÜBARMÖTIG,  a^ermüt&fg. 
nbarmiiodicy  coniumax.  Is.  5»  7. 
§•  s.  n.  ubermuotiches  (oder  ist  es 
^  Schrcibfebler   for   ubermuotli- 

ches?),  iactatum    (qmcquamj. 
Gen.  5. 
n,pl.m.  ubermaottge,  superbL  N.  93,  % 

ÜBERMÜOTECHLLCHÖ  tuont,  fadunt 
superbiam.  N.  30,  25.  sjp räche  föne 
mir,  magna  locutus  fuisset.  N.  S4>  13. 

üßARMüATÖlV,  Mpcrbire. 
ze  abarmuatonney  superbiernK.  K.  65. 
obarmuatoe,  superbiat.  \L  65. 

üßARMÜ0TI3ÖN,  superbire. 
ttberinuotespi  N.  10(a).  2. )  ,.^ 

nbermnotisoU  N.  II.  \ '  ^Z'^*''- 

nbermuotesi^tin.  Nd.       )  ,. 

ubirmHOtiseten-  Nd.  n. J^  ^«/>^*'^«^- 

ÜBARMÖTI,  fi&ermät^ts. 

Form  und  Flexion, 
vparmoti.  Pa.  uparmodii.  gl.  K»  über* 

muote.  N.  90,  1.  100,  7.  101,  la 
n.  s.  71?.  ubermuoto.  N.  79,  14» 
f.  s.  J\  nbermnotun.  Nam. 
#/.  A  »». /2.  Hparmuotema.  Bib.  1.2.  ypar* 

muotemo.  Bib.  1»  ubermoo^ 

temo.  N.  100,  5. 
A  s^  Jl  u-bermuotun.  Bo^  5. 
a.  5.  m.  ubarmuotan.  K«  4.   ubermno» 

tili.  N.  29,  9. 
mpLm,  ubcrmuote.  N.  8,9.  44,  6.  46, 5i 

5.S,  13.  65,  6.  72,  6,  Bo,  5w 
»*/?/.  n.  uperoiuotiu.  Bib.  1.  2. 


g.  ph  u))ermu'otero.  N.  85,  14.  über- 

.muoton.  N.  17^  8.  21,  22. 
d.  pl  ubermuoten.  N.  93,  2.  122^4. 
143,  5. 
a.phm.  ubermuate..£.  2«.  ub^rmnote. 
Nd.  N.  81,  3.  118,  21.    ublr- 
muote.  Nd.  IL    ubermuoten. 
N.  103, 32.  ubermuotin«  N.82, 
16,  88,  14. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
iuperbns.  Pa.  gl.  K.  17,  8.  29,  9.  46,  5. 
58,  13.  N.  79,  14.  100,  5.  K.  2.  4.  der 
aber  ubermuote  istundesihzeimo 
aelbemo   fersiehet,  'der  fallet  N. 
90>  1.    der  ubermuote  ist,  quifadt 
Sfiperbiam.  N.  100,  7.   pediu  irfaltost 
du    mih,    uuanda    ih  minero   hohi 
ubermuote  uua&  N.  101, 10.  er  uuolta 
uttidertuon    an    minero    diemooti 
^ie    alten  täte    dero    ubermuotan 
evae.  Nsm.    mit  iro  ubermuot&n  ze- 
seuuün,  superba»  Bo.  5.    ubermuote 
unde  furuuizkerne. N.  8, 9.  uuerdent 
dar  diemuote,   dar  sie/ubermuote 
uuaren.  N.  44,  6.  bediu  sint  sie  uber- 
muote, ideo  tenuit  eos  superbia.  N.  72, 
6.  die  nbermuotin  perga.  N.  82,  16. 
upermuotiu,  sublimes  (hailij*  Bib.  1. 2. 
uparmuotemo,  composito  (gradaj*  Bib. 
1.  2.  ze  ubermuote  ne  uuurten.  Bo.&. 
ÖDMÖT,  ÖDMÖTI,  ^emut^ifl;  humilis. 
a otm o  t, abrogans,kumilis. Pa.  oo dmua di, 
humilis.  Ra.    Comparativ:  aotmotiro»  Pa* 
odhmotiro.  gl.  K.,  humilior.    Super lali?; 
aotmoalista,  hmnilissimus.  Pa. 
ÖDMÖTl,  /.,  ©cmut^;  humiUtas. 

d.  s*  otmuati:  —    thaz   sih   liaz   thia 
sin   diuri   mit   otmuati  so  ni* 
diri.  0.  IL  14,  83.  quad,  sie  mit 
otmuati  suahtin  hcroti.  O.  IV. 
6,  43v 
a.  s,  otmuati:  —  nuant  er  otmuati  io 
mir  uuas  scouuonti.  O.  I.  7,  7. 
thiu  sin  hoha    guati  lerta  sie 
otmuati.  O*  IV.  11,  18.   ioh  un- 
tar  iu    mit   guati    irbiatßt  ot* 
muati.  0.  IV.  11,  51. 


MÖT. 


MÖT. 


692 


Pa    I 


hundliat. 


odmuotr  sinero  thiäui,  humilita* 
fem  andllae  suae.  T.  4,  5. 
v^  s.  otmaati:    uuolaga   otmuati,   so 
guat  bistu  10  in  noti.  0. 1.  5,  67» 
a.p/.  otmaati:  irbiat  er  ira  (niariun) 
guati  micbilo  otmuati»  0.  I.  3, 
34.    thn  scalt  haben  gnati  ioh 
michilo  otmuati  0.  I.  IS,  37. 
^DMÖTJAN,  humiliare. 
ftotmotit.  Pa. 
otmotit  gl 
GAODMOTJAN. 
dher  sih  dhurah.  unsih  cbiodmno- 
dida  so  selp  so  chind,  se  humilia» 
Vit.  f  s.  9,  4. 
©MÖTIG,  bmüt^ig. 
odmnotig  in  herzen,  humilis  cordc*  T. 

67,  9. 

a.pl.m.  odmuotige,  Aumiles.  T.  4^7.  ot- 

muatige:  gisidalt  er  in  bi« 

utile   tiiie  otmuatige.    0.  I. 

7,  16. 

Superlativ:  odhmuodigosta,  humillimus. 

Is.  5,  4. 
GAÖDMÖTIGÖN,  fmmiliare. 
(er)  giotmnotigotT.44. 141.)    sib, 
giotmotigoL  T«  118.        fhumiliat 
giodmotigot.  T*  liO* 
/?./9.  giodmaiigot  T.  110. 
giotmotigot  T.  118. 
giotmuotigot  T.  141. 
giodmnotigot  uuerde,   humilia^ 
bitur  (monsj.  T.  13,  ». 
:NM6TI,  e  i  n  m  Q  t  ^  t  g  /  .unanimis. 
cinmucte  quatvn,  eonstanter.   Frg.  47« 
einmuale:   sie  srnt  at  einmaate  zi 
allemo  anaguate.  0.  IV,  29,  5. 
EINMÜATUCHO,   simpliciter  (petitionei^ 
facere).  K.  50-  -- 

EINMÖTIG,  eiwmutHs- 
cinmuolige  puuue»,  unanimes  habt- 
farer^.  67^8.  cinmuolige  (einntuo-^ 
tigi.  Nd.  Ifr)  un>aren  aic  ac  sincn^o^ 
tode.'Nd«  du  mrn  einmnotigo,  minf 
tiuiso,  imanimis,  dux  mens.  N.  54, 14^ 
linder  einniiioiigen  »s>t  ieo  fridov 
N.  75,  3. 


se» 
nuirdit, 
humiKa" 
tur. 


EINMUOTIGO,  unanimiter.  N.  82,  6. 
GAEINMÖTJAN. 
si  geeinmuotet  tiu  elementa,  tempe- 

rat*  Bo.  5. 
samcnt  gote  sih  ne  geinmuota,  Tion 
est  credit  US  cum  deo^  N.  77,  8. 

ARMMÖT  s.  ARAM  in  AR. 
WEIHMÖTI  (wefdjmüt&i^). 
.  unz  ih  nueihmuote  uuas  (pusillaninnsj, 

N.  54,  9. 
uueibmnote,  molles.  Ga  8.  9* 
uueibmnoten.  Gc.  1.  )     /    *a 

nueibmuotken.  Ge.6.M.29.('  ^^'*'^'^' 
TVEUIRIÖT,  SBeJc^muf^. 

a.  s.  uueihmuot,  teneritudinem.  Gc  7« 
WEIHMÖTl,  /.,  2B  e  {c^  m  u  t  ^. 

n.  S0  uueibmoti,  pnsillanimitas.  Asc« 

uueibmuotx,  levitas*  Bib^9« 

dL  s,  \xu eihmuoii,  pusi/lo  animo.  N.54|9* 

uueibmuti,  pusillammitafd.  Gc.  3. 

a*  s*  nneibmuoti,/^/im//i£/m^m.M.29-Sb. 

UüEimiÜOTlG  ist  er,  animi  viribm  in^ 

yirnms.  Bo.  5. 

WIDARMÖTI,  Adj.  (tvf&ermfif^iff). 

suidermotiy  perperam.  R.     duit  Jmo 

nuidarmuati  tbiaiagUBdlicbung.ua^ 

ti.  0.  V*  23,  142. 

R.  s.  m.  unidarniuater,  ininriosus*li.Zl. 

,    a.  s,  m*  nuiAsivmuaisLiiy  iniiiKosiim.  Rbr 

\MDAR1M6t,  WIDARM6TI,  w.  u«d  WIDAR- 

MÖTI,  /.  Q^ibixmut^)f   Gegensatz  von 

gam6ti. 

R«  s*  nuidarmoti, //i//<r/a.Caii.4*  daznuK 
darraoti,  iniuria.  VA.  IX.  103. 

g.  s.  uuidcrmuoles,  iniuriae*  Bor  5. 

d^  s.  ünidarmoti,  aversione.  Gc  8.  9. 

Gehurt  ouidarmttatte,  ere  alle* 
nOy  inimta  debtto*  \ht  Rd.  hiebet? 

a^  8.  uuidirmnot,  sinistrnm,  scandahim* 
N.  105,  36.  uuidarm-uati,  iniu- 
riam  (non  facere  sed  sustherej. 
K.  4.  dciritnentum.  Ic,  aal  ig  tbtc 
in  noti  tbuUent  arabeiti,  then 
man  biro  gnati  duit  ofto  uui^ 
darmuati.  O^IL  16,  30.  ni  dfien 
»ifrii  bi  Ikia  g.ifati  tbir.  thaz 


/ 


mm. 


693  MÖT. 

u,uidariii4iati.  O.ID.  22,  43.  uui- 
idermw^te^  lere  mihdero  (lir- 
nunga)  gedultig  sin,  uuanda 
si  nieo  ane  uuidermuole  ne 
ist,  also  der  apostolus  chit:  om- 
Ttis  discipUna  non  gaudii  vidctur 
esse  sed  tristitiae.  N,  118,  66. 
/j.  p/.  uuidermuole,  scandäla.  N.  103, 26. 

advcrsa.  N.  37,  21. 
gu /^/«  ttuidarniuoto.  Gc  3. 

uuidermuoto.  N.19,4. 
d.pL  uuidariTiuatura. )  ^  - 
uuidarmuatim.  ) 
uujdarmuajtjn:  haltunsih  in  no« 
tili  fon  allcnuuidarinuatin.  0. 
11.24,23.  uuidcrmuoteii:  crge- 
Jjiclt  jnlji  unde  nam  mibuzzcr 
dien  uuidermuotcn.  N.  54, 17. 
/i,ö/.  uuidarmuati,  iniurias.K.  bS»  ibaz 
ser,  ihaztharruarit  mih,  theist 
leidon  allen  ungili|i^  iz  ubar- 
stigit  noti  allo  uuidarmuati. 
O.  V.  7,  26.    uuidarmuoti,  i7- 
lata  mala.  Frg.43.  uuidermuoiei 
molestias.  N.  103,  17. 
ÜÜIDARIMOOTLIHHO,  imunose.  R. 
ÜUIDERMUOTIG  (tfiibamfit^iQ),  inium- 

sus.  N.  55,  10. 
WIDARMÖ TIDA,  /.,  adversio. 
//.  1i«idaTXnx)tida.  Gc.  9.    )    ^„^..  ^^ 
uuiaarmuotida.  uc.  o.9' 
*VIDAR!MÖTJAN,  objupgare. 
uujtharmodjt.sl.K.) 
uuirdarmotit.  Ba.      ^'      /    O' 
lANGMÖT,  Unflmüt^ig. 
lanemot.  Pa.      )    ,  .    . 

lancmod.  gl.  K.)'       ** 
77.  s.  m.  lanchmuetej,  longa/iimis.  Bib.4. 
'  JLAKGMÖTI,/,  «angmut^. 

rf.  lancmoli  Em.  29.  j    ^         .^,v^^^. 

lancmujati.  Sg.  70.)        ^ 
LANGMÜTIG,  lansmütfttg. 
1  an  gm  nötig.  N«  7, 12. 102,6.  | ,  longam- 
lancmuoiig.  N.  IjL  \      mis, 

•    /}.  5. 771.  Va  n  c  m  uo  t  i  g  e  j,  longanimis.  Bib.  6. 
LINDÄKftTIß,  .Iint>möt(>i9. 
/^•/)/.  7/2.  iiAtmuoti^e,  7^/7^5.  N.  95,  13. 


MÖT. 

LlHTMÖTr,/,  geic^ftnuf^. 

71.  s.  libtmuoti,  levitas»  Gd* 
g*.  j.  lihtmuoli.  Sb«  Gc.  1.  6.i     .    . 
lilhmnoti.  M.  29.  f  ^' 

c/.  s.  lihtmuoli,  lemtate»  Gc  10. 
UUTMÖTIG,  lerd^tmut^ig. 

71.  tf.  771.  liebtm&otig^r,  levis.  Bo. 
LÜZILMOTI,  fieinmut^ig. 

A.  pL  772.  lutcilmvate^fit^iV/duzfinei.  i 
LUZIL3IÖTIG,  fleinmfU^tfl.      - 

72.^.772.  (luzzilm8iiger,/7//^7/i7iiim2 
MHilLMÖT    Csro^mutt^ts),    angels. 
golmod. 

mibilmoad.  gl.  K.  \ 
m  i  h  h  i  1  m  0 1.  K.        ( ,  magnanimus. 
mihiUmot  R.         ) 
michilmuoto,  animosum  (pedus), 

III.  81. 
mihilmuotero.  Bib.  9. 


mihilmoilaro.  A. 


tnagnamnUi 


mihilmutcro.  Bib.  12. 
RIUIILMÖTl,/,  ©rofmut^. 
dß  s,  mibilmuati.  Rb. ) 
mihilmuoti.  Lc.  ) 
MIHILMÜTIG  (großmfu^ig). 
/i^  s./.  michilmuotigin,  animosafv 
Prud.  1. 
CEMEINMÜOrr,  /.,  concordia.  Mcp.  6 
GEMEINMÜOTIGI,  /.,  foedus.  Bo.  5 
GA1\1E1&3I6T0,  Adv, 

gimeinmuato   (kimeinmuato.  co 

gimeinmuoto.   cod.   V.):    ther  i 

lijut  guato  sang  gimeinmuato.  < 

4,  53.  • 

gemeinmAoto,  socia  fide.  Bo.  5. 

MI^SIMUOTI    (mi^mu(^td),   puüüa. 

Can.  10. 
WlSSIMÖTl,/.  (SSJJi^mut^), 
d.  s»  missimuote.  M.  2.  jCan.  6«), 
missemote.  Can.  5.  11.       { k 
(missimut  Can.  13.)  )   i 

MEZMIÖTI,    /27i772/7/5. 

a.  s.  772.  mezmuotin,  hiimilem.  N.  2 
»)E:5njüOTI,  /.,  humiUtas.  N.  6?,  7. 
WUARMÖriG,  himilis. 

hohmuotige  unde  nidermuolige 
perbi  et  humiles*  N.  48,  3. 


^: 


)5 


MÖT. 


MÖT. 


696 


PASTMtVn,  (lanb^öfe  (feflrnttf^tg)- 

9«  ^.  jf.  fastmnoltlu,  constans,  Ptad.  f. 
0.  j.  m«  festmuoten    unde   gedultigeir. 

N-  93,  14. 
n^pLm. {asimusiiei  ioh  uuir  zi  themo 
guate  io  ouesen  fasimuale^ 
O«  IL  10,  22.  iofa  uQir  sin  fast- 
muate  zi  allemo  guate.  0.  IV, 
\  '  37,  22.    sie  sint  fastmnate  zi 

managemo  guate.  0.  L   1,  73. 
sint  sie  alang  io  zi  guate  i&b 
harto  fastniuale.  O.IV.  29,4. 
ÜNFAS'niÖl  I,  inconstans. 
unuastmuatcD,  non  stantibus,  Ge  3* 
üiNFASTMÖTIG,  inconsians. 

unfa'slmutico,  inconstantes.  Re. 
FASTaiÖTl,  /.,  constaniia. 

d.  s»  fastniuatiy  constantid.  le« 
FR6MÖTI,  fro^mütM* 
a.pLm*  frauuamuate  zi  allem<^  guate«' 
0.  V.  23,  182. 
FRÖMÖTl,/.,  Sro^mut^, 
a.s.  fromnoli,  hilaritatem^  N.  94|  1# 
FROMÖTIG,  fro^rnnt^ig. 
sint  fromuoiig,  pUiilate*  N.  80,  % 
GLATMÖ TI,  hilaris. 
a.  s*  m.  clatamuatan,   hllarem  (datorem 
amat  dens).  K«  5« 
HÖHinÖTI,  ^odjmfit^fg. 

d.  pL  hohmiioten,  superMs.  N.  106^  32^ 
HÖ[lM6ri  (HOIIMÖT),/.,  J&oc^mttt>. 
»•  «•  hohn^uati,  tumor  mentis.  Ase. 
bohmuoti.  N*  46,  10.  \  ,. 

hohmool.  N.  103,29.|'"^'"'''*'''' 
a.  s*  bohmuoti,  superbianu  N»  47,  8.  ela- 
iionem.  N.  74,  &.    die  buohmtlol, 
stibHmitatcm.  Nh.  iL 
HdHMÖTIG,  Mc^miit^tg. 
äer  dir  armuotig  (pauper)   ist,   der 

nist  habmuotig*  N^  71,  2« 
a.s.m.  hohmuotigen  sin«  N.  7&,  13. 
V,  p/.  hob m nötige,  snperbi^  N.  4S,  3r. 

HARrMUAT  CftarftnfttM.«)t  absihiaias.  I& 
HA»niOTi,  /.  ( J&  a  r  t  m  u  f  ()^), 

12.  5.  bartmoti,  ronshmtla.  Cc.8;9.  bap€« 

m  u  <n  l  i ,  oLstiiifilio.  Ic. 
O.  8.  bartmuotir  dt$riiinm.  Kg#  9L 


HARTMÖnGi,/ 

in  bartmuotigi  han  ih  gesüntöt.  Co.l. 
HEIZiMÖTI  aerßmfif^tg). 

d^s.m.  hcizmua t'c'mn,  furloso.  Rb. 

HEIZMOTQ,  örfy-,  nnimose.  Em.  17. 
HEIZMÖT,  HEIZMÖTI,  n.  u./.  (^eißmut^). 

n.  ^.  beizmuot.  Ne.  II.         )      /* 

beizmuoli.  N.  123,  3.  T  •^"''^' 
^.  #.  (beizmuo'tes.  D.  IM.  75.)bei^mruoti| 

furoris.  Gc  8.  9. 
d.  s.  bei^moti,  fnrore.    N.   6,  2.     beiz- 
mocMiy///ror^.  Nd.  N.  37,  2.  89,  7. 
N.  IL  Nh.  IL  bcizmuate:  in  bciz- 
muote,  in  fnrore.  Nh.    mit  bciz- 
m tto t e,  ywror^.  N.  2,  5. 
o.  s.  beizmuati:   —*•   inbran    er   sar   zi 
nott  in  raichll  beizmuati.    O.  I. 
20,  2.  inbrustnn  »ie  zr  noti  tbo 
sar  in  beizmuati.  0.  IIL  20,  129. 
spracbtrn   tbo  zi  noti  tbaz  iro 
beizmuati.  0.  IV.  30,  8.    beiz- 
moati.  0.  IIL  20,  129.  cod.  F.  beiz- 
muöti  (dina),  furorem.  N.  36,  8. 
ignein  (incendit  certamen  festina- 
iiimj.  Mcr.  Bib.  1.  2.  3. 
BEIZMÖTIG. 
g.  s.  m.  beizmuoliges,  j/omacÄöTrfiV.W. 
jupLm*  beizmuetigtn  (zc  guote),  fer- 
ventes  spiriln.  N.  73,  17. 
URHERZMODI,  vecor  animo.  gl.  K. 
DEOMÖTI,  bmlitf)i5  (kommt  bei  T.  nicht  vor). 
Form  und  Flexion: 
dbeomodi.  gl.  K.    ibeomoti.  Ra.    tbie- 
muati.  0.  L  3,  41.    IhJobmuali.  O.  h 
3,  41.  cod.  P.    diemuote  (tiemuote). 
N.  38,  5.  4t,  7.  77,  43.  106,  41.  112,  1. 
115,  6.   130,  2.    diamuote.  N.  37,  16. 
toumuote.  N.  10 (a),  8. 
n.  x#  m0  diemuoter.  N.  73,  21. 
d.  s.  m.  diemuotemo.  N.  10 (a),  17.  100,7. 

-dicmuolin.  N.  10  (a),  17. 

0.  s,  m*  dicmuolen.    N.   17,  28.  75,'  13. 

103,  32.  tiemnotin.  N.  74,  8. 

pLm.  dicmuc^le  (tiemuote).  N.  38,9. 

44,6.  65,  7.  73,3.  101,  17.  103, 

18.  107,  9,  137,  &.    diomualc. 


697 


MÖX 


MÖT. 


696 


d.  pl.  diemuolen.  N.  18,  8.  93,  3.  101, 
19. 106,32.  döinuoteii.N.46^5. 

a.ph  m.  dicmuotin.  ^.  88,  14» 

Qp  pl.  f,  deumuote.  Bo.  5. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

humilis,  gl  K.  N.  37,  16.  73,  3.  88, 14.  93, 
2.  100,  7.  101,  17.  103,  32.  106,  4L  107, 
9.  K.  2.  abrogans.  ßa.  parvulus.  N.  18, 8. 
dieinuote  uuard  ib,  humiliatus  sum, 
^\  105,  6.  übe  ih  diemuote  ne  uuas« 
si  non  humifitcr  senticbam.  N.  130,  % 
ticmuote  gebot,  humile  mandaium.  N* 
77,  43-  diu  Uut  diemuoter.  N.  73,  21. 
diemuolemo  uueisen,  humili  pupillop 
N.  10 (a),  17.  diemuoten  sin.  N.  75,  13. 
deumuotie  flehä.  Bo.  5.  $ib  tba^i  be- 
roti,  tbeist  imo  thiomuati,  so  uuito 

60  so  uuprolt  ißt,  uuaot'er  tber  druh- 
tin  ist  0.  I.  3,  41. 
DEOMOTI  (DEOMÖT),  /,  %>tmvit\ii  humi^ 

Utas,  submissio  (kommt  bei  T.  nicbt  vor). 
9.  s.  tbeomu^ti.   K.    29.    diumuoti.   N. 

41,  7.   dieniuoti.  N.  92,  1. 
g.  s.  deomuali.  I(.  7.  60.   diemuoti«  N. 

15,  11,  30,  8.  137,  6. 
d.  s.  deomuati.  K.  31.    deomoti.  Gc.  8. 

deomuoti.  Gc.  9.  deumuoti,  Bo.  5. 

dienmoti.  N,  20,  9.  30,  8,  59,  % 

65,  6.  70,  19,  Nsm.    tiemuote.  N, 

34,  22, 
a,  s,  denmuoti   Ru.    diemuoti.  N,  7,  8. 

9,  14,  21,  22.  24,  18.  118,-153.  die. 

inuDt.  N.  IL  Ho.  (djemout.  Otl.) 
DIEMÜOT,  n.  pr.  f. 

ündeomOtI,  /, 

inallerpundlemaotibinihsundicCo, 
DEOMÖTLllJ. 

fl,  s.  f.  deomu^tlibha,  humilem  (con^ 

fessionem).  K.  7. 
THIIOMPATLIPO,  h^miUter  (loqui).  IL  7, 
DEOMOTIG,  fcemßf^ig. 

tißmuotig,  humilis.  N,  82,  7. 
gr.  s.  n.  diemüotigen(gebetes).Wm.4,6, 
n,p/.7i|.  diemuotige,  hum^les.  N.  64,  14, 
93,  % 

g.  pl  diemuotigon.  N.  101,  17. 
n.;;/.JW.tiemuolige.  N,  71,  4. 


i 


DIEMÜOTIGO,  humiUter.  N.  17, 28.  44,  II. 
DEOMÖTJAN,  bmüt^igtn,  humiliare. 
(wir)  deomotemes,  abiicimtss.  Gh.  3. 
(ih)   diemuota   mina   sela,    humiliabam. 

N.  34,  13. 
(du)  doumuotost  mih,  humiliasü  me.  N. 

42,  2. 
(er)  diemuota:   daz  diemuota  mih.  N. 

115,  6.  / 

/9.;7..^  deomuati t  b erzin,  humiliato  ctn^e* 
JL  7.  (oder  ist  es  3.  /?.  #.  praes.?). 
GADEOMÖTJAN,  bttnüt^iscttf  humiliare. 
(du)  gedicmuotest,£i^mi7/a&V,N.  17,28. 
(er)  kedeomuatit,    himiiliat.  K.  7.  ki- 
diomotit,  siihficit.  A*  gadeomo« 
tit,  (sc)  deJicit.Qc.it.  gediemao- 
tet.  N.  28,  5.  6.  .54,  20. 
(sie)  gidiomottcnt,  postpommt.  Ge*  6. 
(er)  sih  kediemuote.  N.  126,  3. 
(sie)  gidiomuotan.  Can.  10.  11.  K^io- 
gediemutan.  Can.  13.         \ant(ti), 
(ih)  gcdlemuota  mih,  N.  38,  3. 
(er)  gedeumüota  sie.  Bo.  5. 
(sie)  gediemuoton   sih,   inclinata  toA 
(regna)..  N.  45,  7.  gediemuoton 
di n cn  1  i u t,  humiliaverunt. N.93,& 
p.p.  gediemuot    (herza),    humiliatwn, 
N«  39,  8.  kedeomuatit  pim,  hu- 
miliatus  sum.  K.  6.  g(k)ediemao« 
tet  bin.  N.  118,  107.    ist  N.  43, 
85.  uuard  ih.  N.  11.5^  10.   uuar- 
den.  Nb.   habest  N.  43,  20.  ha- 
bjent  M.  9,  14.   d.  s.  m.  ketheo- 
in V  a  t e  m  V,  humiliato.  K.  57.  n.pLn, 
gediemuoten  bein,   ossa  hum- 
liata.  N.  50,  10.   a.  pl.  n.  kedie- 
muotiu  bein.  N.  50,  10. 
DEOMÖTEN?  fic^  bemOl^igen, 

föne  des  einen  ubermuoti  diemuotet 
der  ander.  N.  10  (a),  2, 
DÜMPaiÖTI,  Adj. 
hngi,  nueib  thir  sageti,  ni  uuis  xi 
dumpmuati,  firnim  thesa  lera,  so 
zell.u  ih  thir  es  mera.  0.  L  3,  SO. 
nuoladuiupniuatezi  managemogua- 
te,   ze  tbesMi  tbingen  allen,  thoh 

iuz  tbio  buah  zel^^***  ö-  ^*  ^»  ^** 

TRüOß. 


MÖT. 


'MtjTJi-^mJJDlO.         700 


IMU0TI6  (tt«liiifit^id)>  iifrikius.^. 


iurbore. 


,  fortis» 


[6T,  ZORNMOTI,  ^t^tXL 
xornmuote.  Mor.  Bib.  6. 
Kornmuoti.  Bib.  1. 
SMOTI€,  {ornmiit^tg/  iracundus. 
f)l.  171*  xörnmiaoUgey  iracundi^  Org. 
RNMÜOTIGi,  /,  ira.  Org. 
MÖTI  (faitffmfit^a). 

tmotiy  Immilis.  Ka« 
Imoali.  gl.  K.  ^ 
tmoti.  R.  >,  abrogans. 

noti.  Rx.  } 

iTIGl,/.  (®c^n)ern?ttf^> 

irmuotigi  bin  ib  sculdic  C^. 
MUOTI;  /•>  tranquilliias  {it8  herz  in). 

,1. 

MÖTIG  (f!arfn!at^l8> 

muotig.  N.  II. 
;maotig.  N.  7,  12. 
cmStiser.  Tr.  )     ,         '  -    •   \ 
:müteger.  Hs.  1 '  ^o^"^'') 

'MIJT  (6trei(muf5>  Mos.] 
MOT.  Pa.         ) 
MOTI.  Ba.        j ,  hilaris. 
MOATL  gf.  K. ) 

MÜOT,  MÜATO.  MUOTOLT.  MÜAT- 
C.  MOATHELM  (770).  MÜATHARL 
HARIUS.  MÜATWIN.  MÜOTGISAL. 
TDANCB  ALDMUOT.  RATMOT.  HART- 
T.  PERAMUOT.  PEREMUOTINC.  PE- 
rMUAT.  WILLlMüOT.  WIGIMÜOT. 
VMOT.  SIGIMÜAT.  FROMÜOT  (hpr./.J. 
IMUAT.  HERIMOT  Cacc.  herimotan. 
.  ürk.  792;.  FARAMUOT.  WOLFMÜOT. 
LMÜOT.  HILTIMOTA  C/J.  WILLI- 
T  r/J'  AGIMUOT^  EGlMÜCynNC.  HA- 
ÜOT.    = 

KI,  y.y  animosiiaS'  Ja. 
müotigt,  rabie  cordis*  *Bo.  5« 
mtiotegina  {ahimae  passiones).  Org« 
N,  MÖTÖN,   woraus  unser  mutzen  in 
it^en/  t>ermut^<n  (angels.  mödjan  be« 
t  super bir^y  irasci). 
mikolön,  praeoptare*  Mcp.  15« 
tnuoten:  noh  ze  iro  (fortunae)  nio- 
man  be/eren  müotennesnIe.Bo.5. 


im/i.  miüoto:  ne  mi^oto  ai^ht  jiißl^li.eiiaaif 
ne  dßisid^eh  Bo.  j^. 
MOTAZJAN? 
.   motazit  Pa.     ^^ 

mödazit«  gl.  K.r     .  ^    .    .  /.- 

mundoziL  Ra. 


.-•  • , 


MÜTÄ,  gotb.  mata,  3oU/  KRattt^ 
nuffum  iheloneum,  neque  gtiod  lingua  theoXscm 

muta  vahatur^  ürk.  v.  889. 
fdanei,  quod  muta  didtur.  Utk.  von  15M)0« 
S,  auch  mtda  ia  Du  Fresae^ 


(<• 


V. 


[MUTTE  (zu  m6t?^,  mof.  C 
GEMUTTE.  —  in  ntana  gemutte^  4juatd  a 
moL  C] ' 

MUTTI  (^1».?^,  SBttm  (a»a«f ),  viodiut,  -^CL 

MA.,  ■■      ^ 

D«  ^.  mutli.  Wp.  363.      \ 

mutte.  R.  Tr.  Org.  ( ,  modkü. 
mutto.  Em.  3L       ) 
o.  $,  mutti^  modium.  B.   Bezzent  ix  aatar 

muttii  sub  modio»  T.  25,  2. 

ioMt.  lAU^ttu:  ni  brennit  man  ouh  thurah 
tbaz  giuuiss«  sinaz  liobtfaz,  thax 
er  iz  btuuelze,  mit  muttu  bisturze. 
0.  IL  17,  16. 

g./^.  mutteo '.(^untfio.  gL  K.)^  modhrum. 

•   '  ■      t>   öJ-  ^  ■ 

a.pL  müttun,  horrea  ff  eck  musj.  VC.  L 182. 
hieher? 

(GOWIMÜTTI.  —  ex  eadem  decitnatione  de 
unoqtioque.  dominicali  suo  unum  guod  WiU 
gari  lingna  gowimuiti  pro  antigita  thu- 
riagöruin  pMiitla  reddanU  Urk.  1105«) 

BÄÜPMUtTI,  dimidium  modum.  gl.  K. 

ÄIARCjaiMDTTE:  —  de  prediU  habet  modios 
qui  vocaniur  marchimuite.  Urk*  v«  1180; 
auch  marchmutte  in  Urk.  t«  1164« 

MAITA?  maita  l  maida  vd  mappüla  v.  naUa. 
TVn.  232. 

MAUDIO  (comes  ß&Ifcue).  Amm.  Marc 

L*5  ] 


s^; 


705 


MIETA. 


MUOD— ]yiADAL. 


706 


.  (ib)  mieten.  Mon.  2L 
(wir)  mieten«^.  63,  9i 
(ne)  mietetun.  MA.  1.  Bib«  1.  3.  (mieten» 
ten.  Bib.  5»)  iniattun.  0.  IV.  37,25. 
meaton.  Ib.  (inneaton.  Rd.) 
(sie)  mietetin.  Bib.  7. 
p^a.n^pl.  mictente.  Mt].  Bib.  1«  2*   mi* 
tenla,  Bib.  7.  mitente.  Sb^ 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
tonducere.  Mon.  2.  Mij.  Wi.  1.  Bib.  1.  2.  5. 
7.  Sb.  mietan,  redemisse  (praeceptorem 
iion  parvis  nummisj.  M/t«    uuir  mieten 
iuhy    damus  vobis  pecuniam.   N.  63,  9» 
ni  dnemes,  so  thierietun,  thie  thie 
knekta  miattun,  mit  scaza&u  iob  mit 
«Qort«n,  thie  selbun  eusarton«  O.IV» 
37, 2&  ^e .hcavcrunt,  sih  pifulahun,  sih 
meaton  (inneaton.  Rd.)»  Ib.. 
GAMIETJAN,  GAMIETÖN. 
S^rm  und  Flexion. 
//{/;  gimietan..  Bib.  1.2.  gimiedan.  D. 
II»  285.^  gemeten«  Can.  4.  kemi* 
jteiK  Bg.  1.. 
(ih>  gimieteta.  Bib.l.  gimietta.  Bib.  6. 
(er)  gimieteta.  Ms.  Gh.  1.  Bib»  1.    gl- 
meteta.  Gh.  3.  gimitaeta.  Bib.  7. 
kimietta.  Ib.  Rd.   kimtO'ta.  OA. 
gimeitta   (wohl  Druckfehler   für 
,    .         gintietta).  A^      ' 
i    (sie)  kimiatton. Rf.  gimieto tun. Bib.l. 
|^p.gimietit»  Prud:  L      \ 

kimietit  D.  IL  352.  (  uuirdit 
.     gi.mietet»  D.  II.  352i.) 

gemiettt  La.  LI.  gimeti-t.  A. 
n.  s.  nü  kimietter.  Ih  IL  324.   gf- 
mieter;  Prud.  .1.    (gimi« 
toter.  Bib..  30 
:  Ifc  a*.#.>7S.  gimietetaz..  Mt{i;  Bib.  1.  2. 
.    .        .gemitetii^Bib.7.kinuet» 
taz.  Bib;9.  glmetaz.Bib. 
12.  Zf..   . 
rf;  $.  ß  gfmietero.  VA.  XII.  520». 
«.  s.nu  gimi.et6ten..'Mart;  ^ 

«£rp/;  kirn  (Katern.  Ib/Rd«.      ' 
a,pL  iit..;gi.niftieietai  Marti 
:   B»4eMtung  111^  Gebraudi..'  ::   . .  .7 
QanducetA.V.\ll.  285.  324.  Rg.  li  Cän.  4 


Bib.  t.  6.  7.  9.  12.  Gh.  1.  Z.  OA«  Ib.R(L 
Rf.  A.  Mart.  Zf.  Prud.  1.  gimiedan  Ofe- 
rarios,  conducere.  D.  IL  285.  gimietaa 
praeceptorem,  redimisse.  Bib.  1.  2.  gi. 
mieteta  mercede  reges,  conduxit.Ui. 
kimeatem,  localis.  Ib.  Rd»  gimiete« 
taz,  eanductitius  (exercttus).  Mij».  gi. 
m  i  e  t  e  r  o,  conducia  (iellurej^  VA.  XIL  5M. 
gimie  toten,  nundinatum.  D.  IL  327. 
gimieteta,  obaeratos  (notarwX  ^^ 
gemietit,  corrupti  (pecuniaj.  La.  L  L 
gimietit  uuirdit,  earrum/Htur  (iuda 
auroj.  Prud.  1. 

FARMIETJAN,  UtmitUxu 
Tirmletton.  ZL        \ 
firmeotton.  Zf,        f ,  ee  lacaverunt. 
fermiton.  Wn.  244. ; 

METARI,  j/i.,  munißcus.  Pa.  gL  K. 

GAMIETÜlNGA,  /.,  rnttung. 

(U  ^.  grmietunge,  co/NJuc/i^  Bib»  &i 
GAMIETIDA,/ 

d.  s.  gimietido,  conductu  (man^  bia^ 

nio  in  suo  conductoj.  Ab.  Bib.  L 

MUOD  s.  MÖjan. 
MÜÖT  s/mÖT. 
ÄLiTtUC  a  MATTI.um. 
MATAH-GOWL  Ort. 

.  .  •_  ■  I  1  1 

MATAH-SE.    Ort    Ist  daa  spätefe  IttATISEO 
.    derselbe  Kamen? 


I 


^  ^'r  gestiadaiiö. 

a.  pL  mettoda,  gesticulationss.-  Mep.  5& 

f 

AIADAL;    cf.  goüik  mathl,  angels.  mcdhel^ 
^pnciOi  sermo. 

MADALGER,  basiUcum  (PH;  cL  doa  apUm 
modelg6r,  senecio). 

.  madalgen.  W.  )     ,     .,, 

j   1°       rn     \  i  oasthsca. 
:m'adelger.  ir.  ) 

madilger.  F.  2.  l     .     „^ 

-     «j^^j   1«       u      )*>  oastuca.- 
.(.   )'m»delgcr.  Ha.    ' 

JSbm.  pr.:  MADALA  ^/./  MADAWLT.  HAr 


MATAL-rMüTIL.  MADOLT— MfcTAR.         708 

.LOLF.  MADALWIN.  MADALGOZ.  MA-  mutilod,  subtilUer  murmurat.  gl.  K. 

LGER.    MAD\LIIELM.    MADALHART.  mulilont  Pa.      v  . 

DALFRID.  MADALPERT, RIADALBALT.  mutilond.  gl;  K.  \*  "»««»''"»'• 
.THALGARDE  (J.  827.). 

MÄDQLT,„.^r. 

JuUS,  bohrum  rex,  Liy.  METAM  8.  MITTT. 

LI,  a,tt^.  D.  [cf.golh.mäithms,  äomm,  MEDlMspOFO  (cf;  angels.  meotforna,  .'wr/Äcrfa' 
..  madbm,  vas;  cmelia,  gazae,  nofd.  ,^^^„.^  instrumenUm,  quo  Kcia  contrahit  and 
m»x(pLm.J,ameha.\  ,.       das  aBd.  MITTULLI  und  WEIT j  auch  METAM), 

lile,    scberpf,    mmutu  sc.    dona    (vi-       ■matara   Ti- 
li   I  j  I  .  .»      j'ii  \  j'1'9    j         meidunsporo-,  mtxtasea.  Hs. 
IIa  \d.  (statt  medille)  TOn  medili?  oder 

jt  es  eine  Farm  medilU, /.?!,  asse.  D.  BlATTINA,  METTINA,  /.»  ^ttU,  mamti^ 

283.  Rg.  1.  (es  steht  im  Druck  der  Lese»  nae,  vi^iliae. 

ler  meelilla)  Gx^  ( w» fälschlich pa»*r«*  ii«b  mlne  uespera  noh  mine  nretdina  noh 

t  asse  steht),  •       mina  messa  ni  gifoseda.  Co.  4i 

P -^  psahnus,   der  ze  ze.dueia  maftinon  sancti 

"'•     _  .  cyfwiani  gebredlgot  uuard,  perrngUms. 

aeAWif  fuTtnen.  Ja.  fulgora.  Ib.  Rd.  fi,  §8,  12. 

JL,  MITTULI,  n.,  Ueiatoritm.  BIEDENA  (cf.  goth»  maitbmr  donum)'.^  nee 

mittul.  Sg.  292.  mtttnli.  Rd.  Rf.  mit-  inbutumpersolveantnecmedenam;  verum,  si-,, 

tulli.  Rb.  Sg.  193.  Ms.  Bjb.  t.    mit-  *  *»*  ''"**«''«»  «*  merf«»«  sanctae  mariae  sU 

fule  (^«r<J  anapinl?;.  Ib.   mittil.  Bib.  ««*  "»'<'«  persolvantur.    Est  autem  medena 

te.  11.  13.  Tr.   mittuil.  F.  mituuiL  »eptena  de  agris,  tributum  vero  census  statutus 

Zf.    lieiaiopium.  '^^  vineis.  Urk.  y»  1083.  -«  S;-  auch-  medena  in' 

nittulle  (mit  milluUe  kipintis).  Rb.  ^^  Fhesne. 

Bib.  1.    mituuiTli.-  A.^  Bib.  9>    mit>  METTING    X 

uuili.  Bib.- 12.,  //cio.  *      *"* 

^  iraTTüNT  s,  mit: 

]1j^  n.,  ^obtlf  formula. 

8  int  siniu  modul,  udi  sunt  formulae  MlADAfiX  S«   IVIAHAN; 

OjrllogimiJ.  SyL 

AIETAR',  ».,  aR<ter>  ©(rUmaafT/  SJer«/  angi?.. 

öEiA*  D.  ir.  358.  MODOLA*  coAcav.  meter,  mctr,  metruM. 

den  beiden  angeführten  Stellen  zwar  da»  i».  Si  meter,  poema.  Prud;  1. 

ort  quercum  neben  sieb,  aber  wohl  nicht  g*  s^  metres;  -^  ist'  iz  prosnd  slihti;  tfitiz 

htige  Erklärung;   die  Glosse  ist  nur  aus  dtenkit  thih  in  ribti,   odo  metres 

ier  Stelle  in  L.  Roth^  305.  ausgezogen:  kleini^  theist  gouina  filii  reini.  O.  i 

r  rohorem  aut  quercum  seu  cervuroy  quod  I.  1>  20. 

)d^la  isclo  (var.  modula  iscol,  mo-  if«-A  m^tre:*  ze  metre,  metrlce  (g'etan  ist 

bisoloy.  modolaisGlO)<mo4ol«i«oaixi^  vitd  s^  galli).  N.  28^  11. 

cidepit..  Ok  #"•  met'ai^  -^  uuil  tfin  thes  nuola  drab- 

toBi  thn  mfitar  uuolles^ahton,  in 

iön;  Vhrna*  züüguii'  uiiitk-en  düam^  i'oh 

oty  wbüUt&r  murmurat,  Fai  ^eonii  oercPun^U'eB  d^iao^  (XHl, 43« 


713 


MAU 


CJERSTMELO,  alßda.  Sal  3. 
CRÜZZEMELO  (acc),  manna.  N.  77,  24. 
SEMALMELO,  farina  poler^a.  Ut.  Bib.  1. 
.8e;meli]i.elo,  similago.  St   Äemelmela, 
farina  polenta*  ßib.  7. 
SLEGEMELO  (cf.  alegimelc).  Hs.  Mon.  % 

«legimcli.  F.  2.,  battudo. 
SNEGItMELO,  haWido.  Sal.  2. 
MILITA.Ü,  aurugo,  hieh^r?  cf.  auch  J^Ottlge^att 
jueben  SKeJ^ft^Ott  u.  4as  golh.  mi  Hlh,  ^otifg. 
Bl.E.l4l^,  m.  (golh.  malma,  xirena)^  pidvis^ 
c..  s.  nuelm  [a^rscvt^et  4e.n  melm  (der  Ab- 
4n^:k,hat  (ehlerhaft  melin)  fon  iuua- 
T.CH  fuozin],  pulvercm*  T.  44,  9.  . 
MOI^TA,/  (undMOLT?  wi.),  golh.  mulda, 
nord.  m-pld,  pulvis,  jiogcls.  inx>lday  pulvis^ 
fiumus,  terra,  solum.    «• 
^.  jfc  ^olta.  R.  Sg.  513.  Chtmo,  terra.  Pa. 
Ba.  ^\.  K.JJ  Em.  29.  Prud.  1.  mx)lt. 
Bib.  1.  prud.  1. 
</.  j.  moltu.  Em>33.  molto.  Mof. Bib.  1.2.3. 
mx)lta  (m6lta.  Pa.),  humo  (terraj. 
Ra.  gl.  K.  mojle.  YG.  L  180.  ntol- 
jtun.  Prud.  1. 
(a.s.^Qii  molten»  pulverem*  Vfh^J 
d.pl.  moltiUD.  Prud.  1. 

Bedeutung  und  Gebraucht 
humus,  Rg.  Sg.  913.   solim.  B.  Eau  29.  M<r. 
3ib.  1.  2.  3.  tetra,  Bib.  1.  Prud.  1.  iellM. 
Ra.  gl.  K.   riArfiiJ.  Pr^d.  1^   pulvis.  VG.  L 
180.  Prud.  1.    moUun,  favillis.  Prud.  1. 
uoua  deru  moltu  arsteu.  Enh  33* 
MOLTWURM,  hicher? 
MÜLTWURF,  hiehei? 
MOLTVYERF. 
MOLTBRET, 
MOL  AW  f:iN  (MOLAWJAN?),  hich^r?  cf.  auch 
pord.  molij  mica. 

molauuenten.  Prud.  I.  D,  11.  332.  -mole- 
HuenteR.  D.H.  332.^  taberitibus(membnsj. 

MÜLTJAN. 
multit,   sarriet   (proscindat  et  sarciet  hu* 
mnmj.  Mt].  ßib.  1.  2.7.  (Bib.  5.  hat  raulit) 

MALZ  (angfi.  u.  nerd.  mall;  bicjber?  et  apga, 
iniltan,  liquere,  meltan»  nord.  mielta«  IL- 
quefacere,  S*  auch  milti^  milzi),  ^^Ht 
brasium.  Mon.  boic  111. 21.  1130.  U  W^.  460. 


MAL. 

Em.  31.  Sal.  1*  F.  1.  2.    v^i{%\^  iroi 
Em.  28.  (maltz.  Cr.)  (malsa.  Sal.  4.) 
MALZ,  MALZl  (nord.  mal tr,  mard<2ci^)j 
her?    Cf.  das  vorige  malz. 
d.  pl.  malzin  [mit  m^lzin  aacbpn, 

bus  (aegri  adiuvanturj\  Bo.  i 

4».pl.n^  mälziu  [in  (Orpheus)  ne  tro 

.   .    isine  leiche»  die  alliu  ding 

ziu  getan  habeton,    amcta 

egerant'\.  Bo.  5. 

MiL,  tu,  ^al  Hieher?  Im  Golh.  ist 
scrifijura;  tempus,  im  Angela,  msel^  spi 
temporis,  im  Nord,  mal,  tempus;  men 
scöpiis;  pictüra.  Cf.  aanskr.  töIA.  ßni 
mes;  tempus;  aber  auch  das  mit  dem  I 
<näl  in  der  Bedeutung  übcreinkommendi 
Tara  (z.  B.  2kavära,  einmal).  S. 
MAUAL. 

jd.  s.  mftle:  zeinemo  male.  Org.  Z( 
....  dermo  male.  Org.  N.  108,  3 
4emo  male  (bamal^).  N.  105 
io  ze  iogelichemo  mfile.  Mi 
g€uelligemo  male,  in  tempoi 
portuno.  N.  144, 15.  'ist  nu  ze 
gnuoge  gesaget.  Org. 
n.  p/.mil:   farcuua  unde  andcriu 

casus.  Org. 
^pZ. malen:  ze  drin  malen,  fcreimi 
103,  20.  einzen  mjilen  anas 
Bo«  5.  210.  einzen  mAlen  g< 
tin,  temporibusexplicata.  Bo.  5 
nigen  mdlen,  semper.  Bo.  5. 
10  GIMiLON,  tmmcr. 

in  thiu  sin  f^rdir  uuonenti  ioh  « 
tin  iamer  lobonti,  ioh  thank 
gimalon  then  sinen  ginadon.  < 

37,  4a 

MXL,  MALI  in  folgenden  Zusammensetz 
fallt  in  mehreren  derselben  mit  dem  v« 
MAL  zusammen;  in  einigen  ist  es  viel 
davon  zu  trennen;  beide  MAL,  so  wie 
LfeN,  MiLÖN,    gehören  vielleicht  gar 

^ur  Wurzel  MAL.    S.  auch  MALI 
AÜGMALl 

dL  ougmaljc,  collyrio.  A 

AUGGIMALA.  —  ouckimala,  stWic 


m 


MAL. 


MAL. 


716 


ANAMÄLI,  f.,  noia,  siigma,  cicatrix,  macula 
(tRarbe). 

n.  $.  aoamaliy   pilidi,   plaga  (leprae). 
Bib.  1.  Ma.  Sb.  anamali  uuntun, 
Stigma.  Pr.  e.    anamali,  cicatrix. 
Bib.  2.  Rb.  Rd.    animali,  plaga. 
Bib.  7.    dcatrix.  D.  II.  339.    ani- 
male  v.  masa,  cicatrix.  F.    ane* 
male,  cicatrix,  D.  II.  321. 
g*  s.  anamali.  Bib.  1.  6.      \('ista  est  lex 
animali.  Ma.  Sb.  Bib.T.f  omnisj  le- 
(anamale.  Bib.  5.)       iprae  et  per- 
(anmal.  Bib.  13.)         /    cussurae. 

a.  s.  anamali.  Mu.  Bib.  1.)  , 

•  n:.»<.i;    CK  [.maculam. 

animali.  ob.  S 

ii*/i/.  anemale,  Stigmata.  Rg.  2. 

a.pl.  anamali.  Ma.  Bib.  1.  5.\  .  ,. 

.Bimale.  Bib.  4.  7.       1^^''.'^'' 
(animal.  Bib.  13.)  MtetisJ 

anemale.  Rg.  2.  )  *"^'»"'«' 

anamali,  notas.  Prud.  1. 
ANAMiLJAN. 
animalit,  stigmarit.  D.  \l.  327. 
CAANAMÄLJAN. 
ganamalit,  stigmarit.  Prud.  1. 
ITMALI,  f.,  festivitas.  ( Cf.  angels.  e  d  m  ae  1 1 
Sacra.)  hiehcr? 

g.  s.  mibhilero  itmali,  magnae  festivi» 
iatis.  T.  129. 
ITMAL,  ITMALI,  solemnis,  festus.  Hieher? 
ctmal,  solemnis.  Pa.  gl.  K.    idimal.  Ra« 
idmaL  gl.  K.,   solemnia.   itmali  tag, 
dies  fest  US.  T.  88.  104. 
g.  s.  m.  itmalen  iages^festidicLT.  12,2. 
d.  s.  nt«  itmalemo  tage,  solemni  die.  T. 
12,  1.  itmalen  tage,  die  festo. 
T.  153,  4.  155,  1.  159,  5. 
a.s.  m.  itmaIentag,dim/e5/iim.T199yi. 
1TMALI6,  festivus. 

themo  itmaligen  tage.  T.  116. 
ITMALLIH,  festivus. 
in  itmallichemo  tage.  T.  104. 
WUNTMiLI,  SBunbrnal,  SRarfte. 
n.pL  roiniu  uuuntmale,  cicatrices.  N. 
37,  6. 
LiCHMAL,  Stigma,  signum  in  corpore,  h. 
BLAHMÄLI:  d.  plahmalei  p/imano.  Bib.  6. 
IL 


gablahmIlAt. 

geblabmälot  (geblächnrAlot  Wm.  I.) 

in  uuurmc  uuia   mit  silbere,   vfr- 

miculatas  argento  (jnurenulas^»  Wm« 

1,  11. 

FRISTMiLI?  cf.  mahal,  aber  auch  kimali, 

itmali.' 

fristmali,  inducias  (propter  emendatio- 
nem  malorum  hujus  vitae  dies  ad  indu» 
das  relaxanturj.  D.  RB.  frismale^  iis- 
ducias.  Tg.  5. 
FRISTMiLIG,  temporalis. 
g.  pl.  dero  fristmäligon^  temporalium. 

Bo.  5. 
a.  pl.  fristm&Iigen  (ge8kihte)i   /^m- 
porales.  Bo.  5. 
HANTMAL,  manuscriptio.  gl.  K. 
IlÜFMiL. 

d.  pl.  huufmalnm,  catervatim.  R. 
HLAUFTMÄL,  Stadium, 
g.  pl.  louftmJilo,  stadiorum.  Mop.  66. 
THUADVIALI?  [cf.  golh.  mala,  modus  (3Raafif 

©c^fffel)]. 

unda,  thummali  inhocloco.  Rd.;  ist  hier 
oder  im  Anfang  derselben  Glosse  in  Ib.: 
undatum,  mali  inhcolo.  unda  vero  unius- 
cujusque  rei  XII  pars  est,  sicut  est  un* 
da  in  libra,  eine  Entstellung  anzifnehmen  ? 
in  der  letztern  ist  wieder  mali  inhcolo. 
unverständlich.  Sdimeller  im  baier.  Wör- 
terbuch nimmt  auch  thummali  für  das 
richtige  und  erklärtes  durch  thüm-mäli 
(Maafs  von  der  Breite  eines  Daumens?). 

SPANMALI,  cubiat,  ulnc.  gl.  K.  ((Spanne,  atö 

SKaüß?). 
SPURTMALI,  Stadium. 

d.  pl.  spurtmalin,  stadiis.  M.  31*Le.  1.  3. 
SCRITAMALI,  passus.  Wess. 
critmali.  Sb.  Le.  1.  3.) 
gtitmuH.  M.  31.  ! '  f""'""' 

a.pl.  scritamali.  R..     \ 

scritamal.  gl.  K.  >,  passus  CXXV. 
scritimal.  Ra.       ) 
scritimale  (mille)  passus.  Rg.  1* 
STAPHiMAL,  gradus. 
d.  pl.  stafmalum.  Ib.  Re.  i  ,^. 

atapfma  um.  R.       \^  " 

[46J 


717 


MAL. 


MAL— MtLA. 


I 


KIMALI  (hieher?):  solemniias,  tuld,  kimali. 
Ib.  Rd. 
MÄL&N,  MALÖN»  malen/  nord.  inä1a,pm- 
gere.    Cf.  auch  mal,  mäli   und   das    goth. 
mdljan,  scribere,   das,   so  wie  das   hier  in 
Rede   siehende   mäUn,   vielleicht  gar  nicht 
mit  mala n 9  molere,  zusammenhängt 
Inf.  malon,  pingere.  Prud.  1.  Ihaz  (kruzi) 
sculun  uuir  zi  uuaron  in  unsen 
endin  malon.  0.  V.  2,  3.    malen, 
ludere.  D.  IL  351.    milennes,  pin- 
gendi.  Mcp.  23.  ze  mälenne.  Mcp. 
(ih)  malon,  pingo.  Pr.  t.  Sal.  1.  2«  4. 
(er)  mdUt.  Mcp.  ten  man  nacheten  ma- 
let. Mcp. 
(du)  males,  pingas  (pinxeris).  Rh. 
(er)  malota,  Inserat  (ej^ngere).  Prud.  1. 
(sie}  mjiletön  (sia  blinda).  Bo.  5. 
p.  praes.  malente,  imitata.  D.  IL  351. 
GAMlLfeN,  GAMALÖN. 
Inf.  gemdlen,  designare  (dea  uuerlt 

salda).  Bo.  5.  ^ 

(er)  kimaleta,  pinxit.  Rb. 

p.a.n.pl.  camalente,  conpingenies.  Rb. 

|i.p.  gamalet  {yriTA\i)^depingitur.  Gc.  4. 

gimalet  umbehange,  auleae.  Tr. 

kimalet  sint,  conpinguntur.   Rb. 

kemälet  ist  (pyramisj.  Mcp.    ist 

iz  über descriptio,  so  uns  echert 

kemikUt  uuirt,  uuaz  iz  (hnimalj 

si.  Bo.  5.  kemäUt  uuirt  (mercu* 

rius  alatis  talariisj*  Bo.  5.  gemä- 

let  uuerdent  (octo  modi  also  lei- 

terä/   Mcp.    gimalot:  er  mano 

rihti  thia  naht  ioh  uuorti  onh 

sunna  so  glat,   odo  onh  himil, 

so  er  gibot,  mit  sterron  gima- 

lot.  0.  IL  1,  14. 

iit  s.  m.  ter  gemdicto,  qui  pingitur 

(mennisco).  Org. 
n.  s.  f,  gimalotiU)  inlitus  (pariesj. 

Prud.  1. 
n.a.pl.  gimalota,  picta  (membra). 
Prud.  1. 
d.  pl  gamaleten,  fnctts.  Gc.  4. 
INMALET,  adnuit.  Pa.  gL  K.  140-   Hieher? 
cf.  auch  mabaL 


MÄLARI,  m.,  ^aUXf  nord.  mälarL 

71.  s*  malari,  pictor.  Tr.  Gc.  &  arcu 
Prud.  1.  malare,  pietor.  A. 

g.  s.  malarreSy  pigmentarii.  Rb. 

d,pL  malarum,  pigmentarüs.  Rh. 
GAMlL,  GAMÄLI,  semalt 

gimaler  (n.  s.  mjy  tincia  fawsj.  l 

6i'"*!!"j,iiiwVa/a.  D.  IL  351. 
kimaiiu. ) 

ge  m  a  1  e  n,  fulvis  (laqtiearibusj*  D.  I 

GAMlLI,  n.y  ®emalbe/  pictura. 

n.  s.  kamali,  pictura.  Em.  19.    kii 

scema,  Ra.  (stibioj.  Bib.  9.  gi 

pictura,    Prud.   1.    thes  hii 

gimali.  0.  V.   17,  34.    gei 

descriptio.  Bo.  5.  pictura.  IM 

d.  s.  gemäle  (S^ic^nung).  Org. 

a.  s.  kimali,  ejffigiem.  gl.  K. 

n./?/.  gimali,  laquearia  (tecti).  Pro 

d.pl.  (cf.  auch  das  adj.  gam£li)  gin 

laquearibus.   Prud.  1.    aftei 

gimalln,  per  laquearia.  Pro 

GAMiLlDI,  ®<malbe. 

d.  pl.  gemaleden,  laquearibus.  D.I 

MALIZZI  (multicolorj ,  fncus.  Prud.  1. 

malizzv^,  mtisci.  D.  IL  328. 

malizzen.  )      /.    .     n   n    oc« 
1  •  M  ß^is.  D.  II.  351. 

malicen.    J  '•' 

GEMAEXZE.  Tr.  i       .  , 
GEMELZE.  Hs.    j '  Z^«^«^«- 

MALAZJAN:  er  (zimberman)  iinsäi 
lezet  (daz  er  in  samohaftero 
uuurte  sines  muotes  pedfthta) 
temporales  ordines  ducit.  Bo.  5. 

MAL,  MlL  s.  MAH  und  MAI 
MALön  8.  MAH  und  MAL. 

MELO  s.  MAL. 

MILA,  MILLA  (angds.  and  nord.  mili 
SRcilt  (aus  dem  lat  mi7//<7 ;  in  finfstanl 
z  e  g  m  i  I  o  n,  qtüngentis  passuum  miUilm. 
tritt  die  Bedeutung  von  1000  Schritt  de 
benror;  cf.  auch  halpa  milia)k 


MILO— MÜL.  MÜLA— MALAHA,  720 

milla.  —  halpa  mtlla,    leuua,  Tg.  5.  n.  s.  mul.  Sg.242.  Rg.8.  N.31,aTr.  Wii.460. 

halpa    milla,    miliartis   et    dimidiiis  a.  s.  mul.  N.  31,  9. 

apud  gallos  leuuam  facity  habentan  d.pltanVin   Bib.  1.  2.  mulen.  Mos, 

passus  mille  quingenios,  duac  leuuae  (iMüLIN,/,  SKauleftlin,  mala.  Wn.  460.) 

sive  miliarii  apud  gennanos  unam  na-  ^^ 

Strom  efficiimi.  1).  mila.  Tr.  Gx.  milo  MULA^/,  gRottl|  norA  müli,  m.  (in  Mos.  daz 

(sicj.  Gd.  1.  (mlle.  Hd.)  müle.) 

mitlu,  milUario.  K.  7.  »•  s.  mula,  rostrum.  Em.  21. 

milta  (milla.  Sb.),  angariam.  M.  30.  d.  s.  mülo  [an  dero  mülo  tauri  sihet  man 

millun,  milibiis.  Gd.  1-  perscrutabor  eitm  einen  (stern),  einen  an-].  Mcp. 

in  cunctis  milibus,  millun.  OA.    mil-  ---•.-. 

lun  (milin.  Bib.  5.),  millibus  (miliar  MEIL  (meili,  meila),  golh.  mail,  ruga,  angs. 

ribtisj.  W^.  M.  28.  Sb.    milon  (oder  maal,  macula,  sanskr.  mala,  sordeSy  lutum, 

^. ;>/.):  finffitunt  cenzeg  milon,ywi/»-  lit  molia,  lutum;   auch  griech.  ^leXa^,  niger? 

gentis  passwitn  millibus.  Bo.  5.  cf.  aber  auch  lat  macula  und  meigil,  plaga. 

milla,  levas.  D.  I.  342.  Bib.  5.,  so  wie  mittelhochd.  meilic  und  mort- 

milla  )                                            n    j  4  nicil.  ^-  S.  auch  MAL. 

mila/  I '  ^^'^  ^'""'^^  peragiij.  Prud.  1.  ^^^^  ^jj^  ^^j,^  D  jy  52.  die  heidenisken 

roiU:  zu6  milä.  Mcp.  meilin  ni  sculen  unsich  nicht  unrei- 

nen.  D.  lil.  88.) 

,  MBLLO,  n.  pr.    Cf.  MELO.  —  Ge-      **•  ^'  "^^^^^  guerela.  M.  31-Le.2.  meila,  ma^ 

hiehcr  MILGAST,  n.  pr.?  ,      ^^'  ^^'"-  S^*  i.      «^  « 

17.^2.  meilun,  maculas.  Em.  29.  Re. 

r    At  r        ./•       ,        1         -iN   c     ono  MEILHAFT. 

I,  «frfe,  müium  (angcls.  mil).  Sg.  292.  „eilhaftaz,  vitiatum.  Da. 

GAMEILJAN. 

^/^//m),  papilio.  Em.  19.    5/rf/io  (anguis  (gemeilte,  polUdt.  Wn.  1542.) 

1051«,  lacertae  similis,  iergo  depictus  lu.  (UNGEMEILTER  meide,   iUibata  virgine. 

bus  guttis  in  modum  stellarumj.  L.  F.  2.  -yy^^  1542.) 

13.  Zt  Pr.  V.  t.  m.  stelio.  Ma.  M4-  A.  Ib.  GAMEILIGAN,  GAMEILIGÖN. 

Rd.  Bib.  2.  4.  5.  6-  Pr.  e.     siilio.  Ja.  —  j^  haben t   gemeiligit,   commaculastis. 

lolm,   olm,   molt,   moltwnrm« —  Cf.  D.  IL  280. 

IT  (so  hat  er  sich  gcmeilegot  D.  III.  52.) 

iT,  stelUo.  Bib.  4.  12.  (cf.  Molt  wurm).      IVTPIOT     ;v 
M,  stellio.  Bib.  1.  (cC  Moltwurm,  Olm).  ^**^^^  ^^  P^^ 

lim,  stellio.  AI.  2.  MÜIOL  (?),  ciatus.  Wn.  460.   Ist  es  URCEÖL 

•.j-  1  -r  (q.  y.);  cC  aber  auch  angels.  raele,  cyathus, 

an  s.  MAiJ. 

MÄLLOBAUDus,  ».  pr.  (francusj.  Am. 

MELIBEjISC.  —  g.  s.  melibeiskin,  ndüboei 
n.«.  .  T  (ducUJ.  VA.  m.  401. 

ULLI  s.  MAL.     • 

.  MALAHA  (cf.  MAHAL),  /.  —  mantlca.  Hör. 
,  m.,  angeU.  und  nord.  mul,  SRattlcfcIi  F.  3.  sabema.  VS.  St  cabema.  Sg.  292.  ca. 
9.  filida*  W.  y.  tasca,  pera.  F.  1.  Sal.  4*  ma- 


721          BULICHA.  MILUE  MEUBOC— MILCH.        ! 

leba,  mantica.  Mon.  2.  malba,  pera.  R.  Em.  filELCH  (cf.  angs.  melce.  foeta  femika  o.  i 

32.  Sal.l.  (mal he,  pulg e,2ai<roa.  Wn.  460.)  mjlKty  lacteuts),  m t It,  foetus.  Vi.  hidu 

a.  s.  malaba:  —  gibot  tbat  sie  firnamin,  d.  pl.  melch e m ^ /oetibus.  Rb. . 

ouh  uoibt   mit  in  ni  namin,   tho  a.phf,  melcho,  yb«/a«.  Bl. 

xi  tbemo  friste  in  t\  uuegeneste»  a.pt.n,  meichia ,  Joetas.  Rb.               ^ 

sekil  noh  tbia  malaba,  tbat  sas  (scaf  undc  cbno  melcbe.  D.  III.  83.' 

sie   fuarin   tbanana,  noh   oub  ni  SLEGIMELC.  Po.          )  (bieber?),  öo^todb 

fuartin   in  thiu  thing  mit  in  ni'  SNEGILAIELG.  Sal.  1.  i        SLEGIMELO. 

beinan  pending.  O.  III.  14,  m.  CHUAlELHTRA  (?),  miiltra.  D.;  bieher? 

n.p/.  malacba,  sisterciae.  Sg.  299.  MELCUBELIN;  biebcr? 
a.pl.male  v.  bu]ge,Jiscos.  O.  II.  345.   ^ 

^  Gehört  AIALAHERE  i:  bernhardus  qui  dicUur  MELIBOCum,  Berg, 

malahere,  hieber?  oder  xu  HARI?  «  . 

MfcLOCAUUS.  Ort  Piol. 

MIUCHA,  tinnus  (FIscb). 

milcba,  timuts.  Tr.  MALLUHINGA.  Ort 
milecba,  tiimi.  Tr. 

MELODUNUM  und  mcliodanum.  Oita 
MILUH,/  (und  n.?),   ^i((^f  gotb.  milaks, 

angels.  meoluc,  meolc,  nord;  miolk  (griecb.  MEILANA,  Ortsn.  Urk.  v. 947;  cf.  megiola 
yaJMig  yXayoq,  lat.  lac). 

n.  s.  miluh.  Is.  6.  Sg.  242.  milob.  Wm.  4, 10.  MELLERE.  Bergnamen. 

mileb.  Wm.  4, 10.  IL  milch.  N.  22, 3. 

d.  s.  milochi,  Rb.    milichi.  Wm.  3,  12.  U.  MALARICus,  n.  pr.  (franauj.  Am. 
milihi.  Wm.  8,  8.  II.   miliche  Wm. 

.    4,  10.  5,  1.  12.  8,  8.  Mcp.    milecbe.  MALORIX, /m/orioa  dux.  TA. 
Wm.  5, 12.  L  milche.  Mcp.  N.  67, 16. 

a.  s.  miluh.  Rb.  MEILIS,  Orls.  Urk.  t.  972. 
MILUII,  MILOH,  B.  pr. 

UUOLUESMILICH,  SBo{f«mi((^,  cardim  ayU  MILIWA,/,  gRU6e,  tinea,  nord.  melr,ini 

vaticus  (PfL).  Tr.  Tijr  AT 

MILÜHFAZ.  cf.  iTlillj. 

MILUHCHAR.  n»»l> ««»•  T.  36, 1.  Sg.  242.  Bib.  l.  2. 

MILÜHSMALZ.  mileuna.  Mcp.                                 . 

MELCHAN(molcb),  melfftt,  angel«.melcan,  miluua.  F.                                       j»"** 

meolcjan,  lit.  milsztii  slav.  molcti,  lat  («n»lwe.  Wn.  460.) 

mulgere,  gricch.  dfisXysivi  cf.  sanskr.  mrij. 

purißcare,  abstergere.  MOLA  Wen  S.  MAL. 

(ib)  milcho  (milcche.  Wn.  232.),  nudgeo. 

L.  Mon.  2.  Em.  32.  F.  2.  MALOüENDTTS    ».^.,.....  j  ^ 

GAMELCHAN.  fflAl.UUl!.l.>UU&,  marsorum  dux, 

.  zi  kimelchanne,    ad  eüciendum  (mi-  M|LIZA,  n.  pl,  miUtes.  Em.  29. 

luh).  Rb.  g.  pl.  mW'iiio,  miütum.  Pa.  gl  K. 
ist  kimolchan,  emtdgitur.  Rb. 

ARMELCHAN.  AIELCH  s.  MILUH.      . 

armolchanemo,  exhausto  (ab»e)%  VC- 

IM.  309.                               '  MILCH  s.  MILUH. 


HELHTRA-^MELb. 


HELD. 


724 


MTM  s.  MJLim. 
aTA,  mtiUi  cf.  MAL. 

$•  malta,  beta.  Mon.  2.  Sal.  1.  2.  Tr.  Wn. 

460.  melda,  atriplex.  PfL  1.  (melde. 

Pfl.   2.    moulta.  L.     mSlhta.  F.  2. 

mouhlta.  F.  1.  molta*  Hs.) 
f.  maltay  betae.  Bib.  7.  10.  IL    malt|  be^ 

tat.  Bib.  4. 
9.  malta,  atripüce.  St  6^/a^.  Bib.  13* 

J)A  s.  MALTA. 

•  I 

Jddn,  MELD6N  (auch  MELDJANr),  mtU 
1  (dessen  heutige  Bedeutung  schon  eine  ab- 
Bitete  ist),  angels.  meldjan,  prodere,  indi- 

^  Z.MAL? 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
dere.  Bo.5.  Mcp.  R.  Em.  19.  21.  30.  M.28. 
If.  Gd-  1.  3.  D.  IL  341.  deferre.  M.  15.  22. 
;an.  10. 11. 13.  Bo.  5.  Sb.  iraducere.  M.  31. 
iC.  1.  2.  3.  ni  tharft  es,  quatun,  loog* 
ten^thin  spracha  scal  thih  ougen,  thinu 
uort  nua  thiu  meldont  thih  in  driuua. 
).  IV.  18,  28.  ther  ni  thuingit  sinas 
nuat  ioh  thaz  ubil  al  giduat,  zelluh 
hir  in  ala  uuar,  ther  hazzot  io  thaz 
ioht  sar,  bi  thio  thaz  siner  scimo  ni 
leldo  dati  sino.  0.  II.  12,  93.  iudas 
neidet  christum  iudeis.  N.  18,  3.  meldet^ 
rra^  (delictuni  suum).  K*  46.  ioseph  tho 
ro  gomman,  mit  thiu  her  reht  man 
uas  inti  ni  uuolta  sie  melden  (tradiu 
ere)f  naolta  tougolo  sia  forlazzan.  T. 
,7. 

Form  und  Flexion: 
:   meldan.  M.  15.  31.  Le.  1.3.  Can.  10.  11. 

melden.  Bo.  5.  Mcp.  Le.  2.  Can.  13. 

meld6n.  T.  5,  7. 
)  meldet.  K.  46.  N. '18,  3.  R.    meldat 

Em.  30.  meldot.  D.  II.  341. 
)  meldent.  Bo.5.  meldont.  0.  IV.  18,28. 
)  meldee.  Bo.  5.  meldo.  0.  II.  12,  93. 


(sie)  melden.  Em.  19.  meldon.  0.  II.  12,  93. 

in  cod.  V.  P. 
(er)  meldeta.  M.  28.  Gd.  1.  Rf.   meldotai 

Gd.  3. 
(ih)  meldeti.  Em.  21. 
(er)  meldeti.  Bo.  5. 

p.  a.  i2.}it.  meld entcmo.  M.22.  meldantemo. 

Sb.  Can.  10.  11. 

gameld£:n,  gameldön. 

gimeldot,  promant.   Aid.  2.   steht  flir  gi- 
meldont,  produnt,  oder  gimeldon  pro- 
^     dani  oder  gimeldoe,  prodat. 
gimeldeta,  detulerat.  Mtp.  Bib.  1.  2. 
p.p.  gimeldet,  deUUus.  Mt{;.  Sb.  Bib.  1.  2. 
(gimeldit  Bib.  5.) 
n.'S.m.  gimeldatar,  delatus.  Bib.  7. 
n.  s.  f.  kameldetiu  spratta,  prodita 

regula.  H.  13. 
d.s*m.n*  gimeldetemo.  Mt{;. 
d*  s*  f*  gimeldetero   ('dato  indicioj. 

Mi{j.,  delatae,  Bib.  1.  2. 
ii./9/.jf.  gimeldato,     ddaiae    (pecU' 
niae,  midieres)*  Mtf;. 
f^imtXAoit^  delataeCpecuniaeJ* 

Bib.  7. 
gimeldeto,  ddatae  (peamiaej. 
Bib.  1.  2.  delatae  (muUeresJ. 
Sb.  Bib.  1.  2. 

farmeldI:n,  farmeldön. 

diin  sprahha  dih  formeldet,  mamfestum 

tefadt.  Frg.  31. 
(daz  sie  fermeldoten  beniamin.  D.  III. 

105.) 
f ermeld  et  j  proditum.  Eb. 
firmeldet,  delatae.  Bib. 
MELDA,  f.  (angels.  meld,  indicium)^  dela- 
iura.  Ja.  delatio*  Rf. 
dl  s;  meldu,  proditione.  Is.  2. 
HELDUNGA,/.,  SRelbung  (angels«  meidung) 
proditio.  Asc.  1.  2.  3.  delatura*  Bib.  7. 
a^s*  meldii4ga,  delaturam  (civitatis).  Mcr, 

Bib.  1.  2.  3.  12.  A.  D.  IL  378. 
FARMELDUNGA,  f.,  proditio.  -^  d.  s.  in 
fermeldunga  han  ih  gesundot.  Co. 
MELDARI,  m.,  ^tlbtti  angels.  melda,  pro 
ditor,  delator. 


721  BHUCHA.  MILUE  MEUBOC— MILCa        "i 

I  _ 

leha,  mantica.  Mon.  2.  malha,  pera.  R.  Em.  MELCH  (cf.angs.  meXce.  foeta  femiha  n.  n 

32.  Sal.  1.  (malbe^pulge,  jMi6€riia.  Wn.46Q.)  mylkr,  lactans),  me(f/  foetus.  R.  hiehe 

a.  s.  malaha:  —  gibot  thaz  sie  firnamin,  d.  pL  melchem^ /oeiibus.  Rb. 

ouh  uuiht   mit  in  ni  namin,   tbo  a.phf.  melcbo,  yb^M^.  Bl. 

zi  ibemo  friste  in  zi  uuegeneste,  a.phn.  melchia,  yb^/a^.  Rb.                ^ 

sekil  nob  tbia  malaba,  tbaz  sns  (scaf  undc  chuo  melcbe.  D.  IIL  83.] 

sie   fuarin   tbanana,  nob   oub  ni  SLEGIMELC.  Po.          )  (bieber?),  6ii/liNfo|* 

fuartin   in   tbiu  thing  mit  in  ni-  SNEGILMEL6.  Sal.  1.  i        SLEGtMELO. 

beinan  pending.  O.  IH.  14,  4L  CHUMELHTRA  (?),  midtra.  D.;  bieber? 

n.pl.  malacba,  sisterciae.  Sg.  299.  MELCUBELIN;  bieber? 
a.pLmsile  v.  hu]ge^ ßscos.  D.  IL  345.   s 

^  Gebort  MALAllERE  i.;  bernhardus  qui  didUsr  MELlBOCum,  Berg, 

malabere,  bieber?  oder  zu  HAUI?  ^  . 

MfcLOCAUUS.  Ort  PioL 

MILICHA,  tlnmis  (Fiscb). 
mileba,  iinnus.  Tr.  MALLUHINGA.  Ort. 

milecba,  iinni.  Tr. 

MELODUNUM  und  mcliodanum.  Oiten 
MILTJH,/.  (und /!.?),   SRKc^i  gotb.  miluks, 
angels.  meoluc,  meolc,  nord;  miolk  (griecb.  BIEILANA)  Ortsn.  Urk.  v.  947;  cf.  megiolai 
yoAa^  y^yoq,  lat.  lac), 

n.  s.  milub.  Is.  6.  Sg.  242.  milob.  Wm.  4, 10.  BIELLERE.  Bergnamen, 
mileb.  Wm.  4, 10.  IL  milcb.  N.22,5. 
'  d.  s.  milucbi.  Rb.    milicbi.  Wm.  5,  12.  U.  MALARICus,  n.  pr.  (francus).  Am. 
milibi.  Wm.  8,  8.  IL   milicbe.  Wm. 
.    4,  10.  5,  1.  12.  8,  8.  Mcp.    miiecbe.  MALORIX, /m/onm  dux.  TA 
Wm.  5, 12.  L  miicbe.  Mcp.  N.  67, 16. 
ö.  $.  milub.  Rb.  MEHJS,  Orls.  Urk.  v.  972. 

MILUH,  MILOH,  n.  pr. 

ÜUOLUESMILICH,  SBoIf^müc^;  cardum  ^h  MILIWA,/,  ^WU,  tinea,  nord.  melr.mö 

vaticus  (PH).  Tr.  Tiyr  a  t 

MILÜHFAZ.  cf.  iVlAJu. 

MILÜHCHAR.  miliuua.  T.  36, 1.  Sg.  242.  Bib.  1. 2. 

MILUHSMALZ.  mileuua.  Mcp.                                  . 

MELCHAN  (molcb),  ntelfen,  angek.  melcan,  miluua.  F.                                       j»  ^^ 

meolcjan,  lit.  milsztii  slav.  moicti,  lat  («nilwe.  Wn.  460.) 

mulgere,  griecb.  d/ns^stv;  cf.  sanskn  mrij. 

purißcare,  abstergere.  MOLAWen  S.  MAL. 

(ib)  milcbo  (mileche.  Wn.  232.)^  nudgeo. 

L.  Mon.  2.  Em.  32.  F.  2.  MALOnENnim    ^ t 

GAMELCHAN.  fllAl.UUll.l^UU&,  marsonan  dux. 

zi  kimelcbanne,    ad  eUdendum  (mi-  M{LIZA,  n.  pl,  milites.  Em.  29. 

luh).  Rb.  g.  pi  niilizzo,  miütmn.  Pa.  gl  K. 

ist  kimoicban,  emutgitur.  Rb* 

ARMELCHAN.  AIELCH  s.  MILUH.      . 

armolcban^mo,  exhausto  (ubirej.  VG.^ 

HL  309.  MILGH  s.  MILUH. 


MELBTRA-^MELD. 


HELD. 


724 


aTRA  a  SOLUH. 
CA,  gielbe;  cf.  MAL. 

malta,  beta.  Mon.  2.  SaL  1.  2.  Tr.  Wn. 

460.  melda,  atriplex.  PfL  i.  (melde. 

Pfl.   2.    moulta.  L.     mSlhta.  F.  2. 

mouhlta.  F.  1.  molta«  Ha.) 
maltay  betae.  Bib.  7.  10.  IL    malt|  6e- 

tat.  Bib.  4. 
malta,  atripüce.  St  6^/a^.  Bib.  13« 

DA  s.  MALTA. 

D^  MELDÖN  (auch  MELDJAN?),  mtU 
(dessen  beutige  Bedeutang  schon  eine  ab- 
tete  ist),  angels.  meldjan,  prodere,  indi- 

Z.MAL? 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
^e.  Bo.5.  Mcp.  R.  Em.  19.  21.  30.  Ma2a 
.  Gd.  1.  3.  D.  IL  341.  deferre.  M.  15.  22. 
D.  10.  11. 13.  Bo.  5.  Sb.  iraducere.  M.  31. 
.  1.  2.  3.  ni  tharft  es,  quatun,  loug* 
n,thin  apracha  scal  thib  ougen,  tbinu 
ort  nua  thiu  meldont  thih  in  driuua. 
IV.  18,  28.  ther  ni  thuingit  ainas 
lat  ioh  thaz  ubil  al  giduat,  zelluh 
Ir  in  ala  uuar,  ther  bazzot  io  thaz 
»ht  sar,  bi  thio  thaz  ainer  acimo  ni 
^Ido  dati  sino.  0.  IL  12,  93.  iudaa 
sldet  Christum  iudeis.  N.  18,  3.  meldet^ 
yjii  (delictum  suumj.  K.  46.  ioseph  tho 
>  gomman,  mit  thiu  her  reht  man 
aa  inti  ni  uuolta  sie  meldon  (tradu* 
*e)f  aaolta  tougolo  aia  forlazzan.  T. 
7. 

Form  und  Flexion: 
mcldan.  M.  15.  3L  Le.  L3.  Can.  10.  11. 

melden.  Bo.  5.  Mcp.  Le.  2.  Can.  13. 

meldon.  T.  5,  7. 
meldet  K.  46.  N. '18,  3.  R.    meldat 

Em.  30.  meldot  D.  IL  341. 
meldent.  Bo.5.  meldont.  0.  IV.  18,28. 
meldee.  Bo.  5.  meldo.  0.  IL  12,  93. 


(sie)  melden.  Em.  19.  meldon.  0.  II.  12,  93. 

in  cod.  V.  P. 
(er)  meldeta.  M.  28.  Gd.  1*  Rf.   meldotai 

Gd.  3. 
(ih)  meldet!.  Em.  21. 
(er)'meldeti.  Bo.  5. 

p.a. d.m.  meldentcmo.  M.22.  meldantemo. 

Sb.  Can.  10.  11. 

gameld£:n,  gameldön. 

gimeldot,  promant.   Aid.  2.   steht  (ur  gi- 
meldont,  produnt,  oder  gimeldon  pro- 
^     dani  oder  gimeldoe,  prodat. 
gimeldeta,  detulerat.  Mtp.  Bib.  1.  2. 
p.p.  gimeldet,  delatus.  Mt{;.  Sb.  Bib.  1.  2. 
(gimeldit  Bib.  5.) 
19.. j.  m.  gimeldatar,  delatus.  Bib.  7. 
n.  s.  f.  kameldetiu  apratta,  prodita 

regula.  H.  13. 
d.s.m.n.  gimeldetemo.  Mt{;. 
d.  s.  f.  gimeldetero  (dato  indicioj. 

Mi{j.,  delatae.  Bib.  1.  2. 
ii.p/.jf.  gimeldato,     delatae    (pecu- 
niae,  muUeresJ.  Mtf;. 
g  i  m  e  1  do  t  e^  cfe/^/o^  ()ieama^. 

Bib.  7. 
gimeldeto,  delatae  (pecuniaej. 
Bib.  1.  2.  delatae  (muUeresJ. 
Sb.  Bib.  1.  2. 

farmeldI:n,  farmeldön. 

diin  aprahha  dih  formeldet,  manifestum 

tefacit.  Frg.  31. 
(daz  sie  fermeldoten  beniamin.  D.  III. 

105.) 
fermeldetj  proditum.  Eb. 
firmeldet,  delatae.  Bib. 
MELDA,  f.  (angels.  meld,  indicium)y  dela- 
iura.  Ja.  delatio.  Rf. 
dl  j;  meldu,  proditione.  Is.  2. 
HELDUNGA,/.,  SRelbung  (angels«  meidung) 
proditio.  Asc.  1.  2.  3.  delatura.  Bib.  7. 
a*s*  meldii4ga,  delaturam  (civitatis).  Mcr, 

Bib.  1.  2.  3.  12.  A.  D.  IL  378. 
FARMELDUNGA,  f.,  proditio.  -^  d.  s.  in 
fermeldunga  han  ih  gesundot.  Co. 
MELDARI,  m.,  ^tlbtti  angels.  melda,  pro 
ditor,  delator* 


726 


MELD.  fiHLTL 


MELH 


n.  s.  meldari^  proditor.  Rb.  T.  22,  &  Tn 
meldäre,  delaior.  Bo.  5. 

a.  s.  meldare,  delaiorem.  Bo.  5. 

n.ph  meldara,  qui  detulerunt.  Bo.  5*  mel* 
dare,  proßitores.  R. 

MELDi^  Volksnamen.  Jul.  C. 
Gehört  hieher  der  Ortonamen:  MELTIN? 

BULTI)  mi(bf  gotb.,  angels.,  nord.  mild;  cf. 
malz  und  angels.  miltan,  liquere,  meltaSi 

liquefacere.    Zu  lY I  .ri  I J  • 

Form  und  Flexion: 

milti.  T.  99.  118.  milte.  Bo.  5. 

n.  s.  vfi.  milter.  V.  Sg.  913. 

d.  s,  m.  milten.  Co.  1. 

a.  5.  m.  milten.  Re. 

a.  s.  f.  milta.  Mop.  17. 

n.pl.  m.milte.  Gc.  8.  9.  Ep.  can.  2.  0.  IL  16, 
5.  N.  80,  3.  milde.  Gx. 

Superlativ:  miltisto.  Wess* 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

mansuetus.  Gx.  largiis.  V.  Mop.  17.  munißcus» 
Gc.  8.  9.  hospitalis.  Ep.  can.  2.  kunianus. 
Sg.  913.  60  so  ih  thir  milti  uuaa,  sicui 
ego  tibi  misertui  siim.  T.  99.  uuis  mir  milti, 
propitius  esio  mihi.  T.  118.  in  (iis)  sinea 
koldes  milte  uuJire,  mnlti  pradigus  auri. 
Bo.  6.  uuesent  milte  dero  carnaUum,  daz 
iu  got  kebe  spiritalia.  N.  80,  3«  demo 
milten  barmi.  Co.  2.  den  milten  ke« 
bare,  hilarem  daiorem.  Rc  manno  mil- 
tisto  (cot).  Wes8.  salige  thie  milte  loh 
muates  maromunte.  0.  IL  16,  5. 

MILTA,  n.  pr.  f. 

UNMILTI,  inmiiis.  Pa.  Ra.  gl.  K. 

MILTI,  f.,  ^ilbtf  nord.  milA'iy  dementia, mu^ 

nißcentia. 

n.  s.  milti.  0.  l  3,  19.  IIL  10,  15.  Bo.  5. 
N.  121,  7.  Sal.  1.  4. 

d.  s.  milti.  0.  IL  12,  27.  14,  49.  IIL  2,  9. 
18,  57.  V.  11,  25.  Co.  1.  Bo.  5. 

a.  s.  mihi.  Oh.  139.  O.  IIL  19, 12.  IV.  16, 52. 

ii.p/.milti.  0.  IL  14,  114.  IV.  1,  51. 

a.pl.  milti.  O.  IIL  14,  111.  IV.  37,  46. 


Bedeutung  und  Gebraudi: 
largitas.  Bo.  &  hilariias.  SaL  1.  4.  gi 
mo  antuuurti  mit  mammenteru  i 
O.  V.  11,  25.  gab  drubtin  aniui 
mit  suazlicheru  milti.  O.  IIL  1 
gab  er  mo  antuuurti  mit  mich 
milti.  0.  IL  12,  27.  daz  lerta  na 
miltL  O.  I.  3, 19.  tbiu  druhtinea  i 

0.  IIL  10,  15.  daz  ist  minna 
milti.  N.  121,7.  thia  milti,  thia  c 
druag.  Ob.  139.  sines  selbes  milt 
muates  mammunti.  0.  IIL  19)  12 
fiang  er  nan  mit  thulti  thurnh 
mihi.  O.  IV.  16,  52.  gimuatTago 
tho  in,  uuas  zuene  daga  thar  m 
milti  sino  iz  datun,  so  sie  nan 
tho  batun.  0.  IL  14,  114.  iz  zi  th 
uuurti,  ni  uuarin  thino  milti.  ( 

1,  51.    thuruh  sino  milti  uuas  i 
mammunti.  O.  IIL  14,  111. 

MILTAHA,  OHsn    Hieher? 

MILTINAMO  (hieher?). 

MILTHERZL 

MILTLIHHO   (uuuofanti),  largiier. 

Frg.  43. 

Comparativ:  miltlihhor,  largius.  l 

MILT  JAN,  misereri;  nord.  milda,  pi 
mitigare*    Nur  bei  T. 

Form  und  Flexion. 

Inf*  zi  miltenne«  T.  99. 

(ih)  miltiu.  T.  89. 

(er)  miltita.  T.  44,  1.  53,  14.  79* 

imp.  milti.  T.  61.  85.  92.  111. 

p.  a.  miltanti.  T.  99.  miltenti.  T 

Mit  gen. : 
thines  ebenscalkes  ze  miltenn 
sereri.  T.  99.  unser  miltenti, 
tus.  T.  92. 

Mit  dat.: 
miltita  in  (iisj.  T.  44,  1.    Iru.  ' 
thir.  T.  53,  14.,  misertiu  est. 
mir.  T.  85.   uns.  T.  61,  1.  mii 
sune.  T.  92.,  miserere.   miltiu 
menigi,  misereor.  T.  89. 

ARMILTJAN. 


k 


727 


MOLTA-'MALZ. 


MILZI—MAMSIÜNTI.       728 


ttermiltege,  ne  Klarescat  (aiumus), 
Gc.  10. 

.,  /.,  Stfiarmundr  miserieordia.^ 
Nur  bei  T.;  bei  Andern  miltnissa,  milt- 
nassL 

m  s.  miltida,  nasericonßa.  T.  4,  6. 
g.  t.  millida.  T.  4,8-  miltida  giruorit 

nuard.  T.  97.  12a  (^rfo/.?> 
dL  «.  miltida.  T.  49,  3.    miltidan  fol- 
gent,  misericordiam  consequuatur, 
T.  22,  12. 
a,  *.  miltida.  T.  4,  10.  56,  4.  141.  mil- 
tida teta  in  imo.  T.  12S. 
HILTNISSA,  /.,  mUericordia. 
dl  &  in  miltnisso  chindo.  b.  9,  4. 
o.  s*  miltnissa)  misericordiam.  Is.  9, 1. 
MILTNASSI. 
miltnassi.  Da.     \     .      j,  .. 
miltniasl  Tg.  1.  j »  *^^'"' 

MOLTA  &  MAL. 
MULTjan  s.  MAL. 

MALTER,  ^alttti  maidrum.  Em.  31.  wid 
sdion  in  den  ältesten  Urkunden. 

Bf ALDAViNus,  n.  pr. 

m 

MUOLTRA,  SRttlDe. 

muoltre.  Gd.  1.  Wo.  863. 
.mnoltera.  Em.  31. 

mulhtra.  D.  \  ,  cupisterium. 

moltere«  Wn.  460« 
roolter.  Tr.  Em.  31* 
dl  s.  muoltro.  M.  31«  Le*  1. 

muoUra.  Le.  3.  \^  alveolo. 

muoltera.  Le.  3. 
ii./i/.  niultera,  alveota.  L. 

BIELM&MAL. 

HOLM  a  MOL. 

IHALZ  s.  MAL. 


MSLZl^  n.,  SRilif  nord.  milti,  angels.  milte,  ^ 

milt,  spien.  —  Cr.  MAJu  und  malz,  milti* 
».  ^.  milzi.  Sg.  242.  Em.  27.  31.  Pr.  v.  t  Tr. 
m ilze.  Sl  Em.  28.  (Wn.  460. D.  III.  45.) 
d.  s.  (dem  milze.  D.  III.  45.) 

MAlMDyU  ^var.  MANIMI,  LANIMI;,  zu  den  Ly- 
giern  gehöriges  Volk.  TG.  43. 

MDIA)  Frauennamen.   (Cf.  den  nordisch,  mimir 

und  fiifm,  6dj|attfpte(er/  miou;,   ©c^aufpielerin^ 
fMfi^y  Slfff/  fufiiofjuxif  td^  Q^nte  nac^.) 

MIMIDRUT.  MIMIHILT.  Frauennamen. 

MIMUNI.  Frauennamen. 

MIMIDUN  (gRinDe»).   MIMILIBA  (?KemIeb<n). 

MIMIGARD,  MIMIGARDIFORD,  MIMIGAR. 

FOROA,  MIMIGERNEFORD.  Ortsnamen. 


,  'mater^ 
terae. 


MOMA)/.^  SRtt^mei  matertera,  consangmnea. 
n.  s.  moma.    A.  Bib.   12.    muama.    Ib.  Rd. 
muoma.  Bib.  9.  Mcp.    muma*  Tr.  Zf. 
muma.  Em.  31.  mume.  Wn.  460. 
g«  s.  muomun.  Mo.  Bib.  1. 6. 11. 13. 
mSmin.  Bib.  7. 
(muemen.  Bib.  5.) 

MÜOMÜNCHINT. 
MÜOMUNSÜN. 

MAMMALön?  ist  auf  ein  solches  Wort  aus 

LEFFSMAMMALOT,  balbuili.  Rb.  zu  schliefsen? 
cF.  stammalot,  aber  auch  lefso  und  das 
heutige  mummeltt. 

MUMMELINus,  n.  pr. 

MAMMÜNTI.  (Cf.  die  Nebenform  maomunti, 
aber  auch  alts.  madmund.  S.  auch  goth.  manv- 

jan,  parare  und  lYlxlLii«/ 

Bedeutung  und  Gebrauch. 
miis.  N.  24,  10.  85,  5.  95,  13.  manstietus.  N. 
33,  3.  36,  11.  146,  6.  149,  4.  suavis.  Mcp.  34. 
iractabilis  O*  '•  exorabiüsj.  VA.  IV.  439. 
blandius.  Mart  placabiüs  (linguaj.  M^  pla» 
ddta.  VA.  L  525.   dissoluius.  Gh.  IL   tener. 


729 


BIAMMUNTL 


MAMMUNTL 


D.  IL  337.  manmunte,  lento  (conamine). 
Mart.  manrounden,  lentis ßagelUs.  G.  in 
manmendero  unizi,  blandis  candtNribus» 
Mcp.  72.  dero  mdmmendun  undo,  Unis 
undae.  Mcp.  12.  manmendiu  metemscaft, 
o  blanda  (codi)  temperatio.  Mcp.  21.  thu- 
ruh  sino  milli  uoas  er  in  mammunti. 
O.  in.  14,  111.  salige  thie  mute  ioh 
muates  mammunte.  0«  II.  16,  5.  aelbon 
krist  tbar  betota  iob  sinaz  uuort  ouh 
lobota,  intfiang  iruz  zi  guate  mammun- 
temo  muate;  0.  III.  11,  26.  habe  mam- 
muntaz  muat*  0.  IIL  19,  35.  gab  er  mo 
antuuurti.mit  mammenteru  milti.  O. 
IV.  11,  25.  thaz  er  then  uueg  mit  nnati 
mammuntan  gidati.  0.  IV.  4,  28. 
Form  und  Flexion, 
mammunti.  O.  IIL  14,  111.  mammonti*  Le. 
manmunt— •  Mart  mammende.  N.  85^  5* 
Mcp.  34. 
n.  s.  77t.  mammonter.  VA.  IV«  439.    (mem- 

rointer.  Bib.  5.) 
71.  s.  f.  mammontiu.  M^.  Bib.  1.  2.  Gh.  3. 
d.srm.n.  mammuntemo.  O.  III.  11,  26. 
</.  1.  f.  mammontero.  VA.  L  525.  manmen* 
dero.  Mcp.  72»  mammenteru.  O. 
IV.  11,  25.  mammendun.  Mcp.  12. 
<j.  s*  171.  mammuntan.  O.  IV.  4,  28. 
a.*s.  n.  mammuntaz.  0.  III.  19^  33. 
V.  s.  y.  manmendiu.  Mcp.  21. 
n.pl.  771.  mammunte.  0.  IL  16,  5.  mamminte« 
N.  24,  10.  mammende.  N.  95,  13. 
manmende.  N.  33,  3.   mammen> 
den.  N.  36,  11. 
d.  pl.  manrounden.  G.    mammunden.  D. 
IL  337.  mamminden.  D.  IL  337. 
a,  pLm.  mammende.  N.  146,  6. 149,  4.  mam- 
menden.  N.  75,  10«    mamenden. 
N.  24,  9. 
MAMMUNTO,  molliter  (ventri  serviuntj.  Gc. 

4.  10.  Ec. 

mammondo,  suaviier  (disponit).  Bo.  5. 
mammonto  githagcta.  0.  IV.  23,  33. 
gizellen.  Oh. 96.  gistillen.  0.  IIL  19,20. 
aazL  0.  HI.  26,  30.  mammendo,  suavi- 
ier (sang).  Bo.  5.  leniier*  Bo.  5. 

Comparativ:  mammuntorj/rangiiiV/iM.  Ge.3« 


ÄLEMAMMENDO  (farendiu),  miiis.Vi 

ÜNMAMMÜINTL 

onmammunta,  minus  aequanimiier. 

onmammanteni    inmitibus   (nidisj. 
IV.  17. 
MAMMUNTI,/.  und  bei  0.  (auch  gL  K. 

Pa.?)  neutr. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

placor.  Ua.  Bib.  1.  2.  3.  6.  7.  10.  11.  1 
mansuetudo.  N.  33,  21. 44,  5.  89, 10. 
lenitas.  M.  29.  Gc.  1. 6.  iramfuUlitas. 
blandimentum.  Gc.  3.  Gh.  1.  3.  M.  < 
missio.  Gc  3«  sedus  (sine  dubioj.  Ra. 
lesia.  Ra.  gl.  K.  foetus.  Ra.  gL  ] 
mammunti 9  sinu  (tranquilUtatis). 
mammonti,  ji/iiM7t.  M.30.  duruhc 
mendi  mines  lichamen.  Co.4.  h 
diu  zorn  ze  mammendi  benue 
mitigasti.  N.  84,  4.  so  ist  ther  hc 
geist,  thiu  sconi  ist  al  in  imo  i 
auaznissi  inti  guati  ioh  mam 
gimuati.  O.  L  25,  30.  thar  uuas 
uuari  grases  ouh  gifuari,  mami 
ginuägaz,  thia  buah  zellent  unt 
0.  IIL  6,  34.  ob  ih  ouh  irstur 
uuas  ther  mih  bidulbi,  in  hu 
ouh  ni  leittut,  ioh  mammunt 
beittut  O.  V.  20,  108.  niaz  ei 
mammuntes.  OL  82.  quad,  after 
thult  i  zi  mammunte  in  iz  uuui 
IV.  15,  44.  er  uuas  dubun  gilih, 
uuas  so  gilumflih,  thuruh  thi 
guati  ioh  thaz  mammuntL  O.  L 
thaz  uuir  thaz  mammunti  in  th 
rounti,  niazen  uns  in  muate  in  < 
zi  guate.  O.  V.  23,  29.  59.  131.  17 
195.  207.  221.  233.  243.  257.  271 
297.  lerne  hiar  thia  guati,  uui 
8cr  druhtin  dati,  sincs  selbes 
ioh  muates  mammunti.  0.  III.  j 
ir  ni  thurfut,  quad,  bi  thiu, 
lazu  ih  mit  iu,  mammunti  ginv 
drof  ni  suorget  bi  thaz.  0.  IV.  : 
in  euuinigo  uuunni  so  ferit 
adalkunni,  in  mammunti  ginu 
hiar  githionotun  sie  thaz.  0.  V. 
thaz  selba  mammunti  thaz  dui 


» 


filAMMUNTL 


MEMPESC—MAN. 


732 


MiMONTiGI,  /.,  indidgsntia.  VC.  H.  345. 
UNMAMMUNTIGI,  /.,  inßequalHas.  Gh.  1. 
MAMMUNTÖN    (mainmuntjan,    inammun* 
tön?)«  —  mammenteiii  vuuisuescant.  Rc 

GAMAMMUNTÖN    (gamamniunt)an,    ga. 
inammunt6n?). 

gimammontis  (giinammonti8t£ib.7.)i 

Unis.  Mo*.  Sb.  Bib.  1.  2» 
gimammuntenty  emolümU»  Ge.  3.    ' 
gimammendeat,  mitiges  ('eumj.fi.  93, 13. 
gimammuntot  (gimammontot.  M4.  Bib. 

1.  2.)  uuirdit,  lemetur  (patientidfirifi^ 

cepsj.  Sb. 

MEMPISC-,  Ortsnamen. 
in  flandris  et  in  mempisco  et  in  ceterii  mari- 
ümis  locis.  Cap.  Car.  et  L.  4. 


tjhifi  sin  gnati^   nuant  eteino   thas 
biufarb,  thaz  er  bi  an«ijb;.irßtarb.  O. 
UL  26,  &9-    naman  sie  tho  \xo  uuat, 
legitan  thar  uf  in  gidat,    in  mam* 
munti  int  in  suazi,  tbaz  er  thar  oba 
saxi»  O.  IV.  4,  16. 
Form  und  Flexion  r 
01  I»  jinainmunti.  Ra.  Gc.  3.  Bib*  1*  0.  III. 
6,34.  mamnnti.  Bib.2.  mammundi. 
gL  IL   mammonti.  M.  30*  Mcr.  Pa. 
Gh.  1.  3.    mammendi.  N.  89,  10. 
manmindi. .  N.  33,  21.    mamintL 
Bib.  10.  (mammiti.  Bib.  13.)  (mam- 
minta.    Bib.   6.)    (maminda.   Tr.) 
.  (mamminto.  Bib.  11.) 
gm  $•  mammonti.  M.  29.  Gc.  1.  6.  Gh.  3. 
mammendi  N.  131,  1.   mammun- 
tes.  OL  82.  O.  V.  20,  108. 
dL  A  mammunti.  Gc.  3.    mammendi.  N.  BIAMBRA^  Ortsn. 
84,  4.  89,  lOi    mammunte.  0.  IV. 
15,  44.-  IWimiA^  Ortsn. 

Om  $•  mammunti.  Bib.  2.  3.  O.  I.  25,  26. 

IIL  19,  12.  IV.  15,  46.   V.  22,  4.  Tif  A  TW-  ,^  MA 

mammonti.  M.  30.  Mcr.  Bib.  1.  7.  iTlAi^?  «'^f-  «^«"^  cogitare.   Cf.  anch  iUil. 

Von  den  hierunter  aufgestellten  Wortern  sind 

vielleicht  einige  abzusondern,  und  wiederum  ge- 
boren vielleicht  noch  andre,  z.  B.  m  a  n  0 ,  m  ö  t, 
munt)  mund)  muntar,  mendjan,  hieher.  S. 
diese  Worter. 

IMAN^  m,,  goth.  man  nnd  manna,   angels. 
man,   mann,    nord.    mannr^   madr    (und 


i\ 


mammendi.  Co.  4.  N.  44,  5.  131, 1. 
(memmidi.  Bib.  5.) 
mtf«?  mammuntu    mir   mostn,   coimedo. 
gL  K.  (oder  bt  es  mammuntu  mir, 
mosiu?) 
UNHAMMUNTI(ummammunti.Ra.  unmam- 
^  montL  Pa.),  dumus  (Spinae  asperitasj.  gL  K. 
UAMMUJNTSAIVL 
d*s*ULn.  ze  maromentsamemo  san^e,  in 

blandum  cantum.  Mqi.  47. 
mit  manments^mero  anasihte, 
leni  vultu.  Mcp.  34. 
UiNMANTSÄMO,  blande  (sih  kesu&set). 

Bo.  5. 
MAMMUNTSAMI, /. 
4*  9.  mit  iro  manipentsami,  blanditiis. 

■  •  

Bo.  5.  blanda.  Bo.  5. 
GAMAMMÜNTSAMÖT.  ; 
gemimmentBamot    uuerden,    foveri. 
Mcp.  7. 

II. 


.V. 


man  als  servus,  serva)^  SRann^  SRenfc^ 
fskr.  manu  (2)enf(r)].  Cf.  celebrant  carmi- 
nibus  antiquis  iuisamcm  deum,  terra  ediium, 
et  JiHum  mannum,  originem  gentis  condito- 
resque.  TG.  2.  —>  Ist  auch  mauere,  fuvtiv, 
tOC^ntn  zu  vergleichen? 

Bedeutung  und  Gebrauch  (cf.  auch  die 

Composita ) : 

hfmo.  Is.  3,  3.  4,  4.  5,  7.  K.  4.  5.  7.  Rh. 

gl.  K.  Wess.  Em.  33.  Frg.  7.  E.  Pn.  Ct  63. 

Sg.  913.  T.  7,  4.  15,  3.  17,  7.  Bo.  5.  N. 

15,  7.  36,  a  37,  16.    caro.  Gh.  1.  2.  3, 

.  .  vir.  Is.  5,  4.  T.  43,  1.  2.  Ct.  95.  N.  1,  1. 

31,  2.  Wm.  3,  10.  mas.  Tr.  »tcp. 
Aus  folgenden  Beisp^len  ei^eben  sich  nicht 
fiur. diese  Bedeutungen,:  sopj^em  auch  die 

147] 


733 


MAN. 


•  • 


i&m. 


f.  I'. 


Bedeutung  des  man  als  SJ^antt;  im  Gegen- 
satt  zum  Kinde,  als  ^clbf  als  S^lmantl/ 

als  Dtfn  (Im  an  n. 

iange  man,  juvenes.  N.  77,  63.  trhin- 
desee  man!  juvenesl  N.  148,  IQ.  man 
got,  hämo  deus.  N.  13^  1;  got  man, 
deus  hotno.K^  44,  5.  salig  miBii,  bea- 
ius  vir.  N.31,2.  trn neben  raffru,  ebrins. 
N.  106,  27;  kettilose  man,  beKal ßlii 
obsque  fugo.  Rd.  sundig  man,,/?^cc/?- 
for.  N.  10  (a),  3.  heilige  maii^  sandi 
mrL  N.  97, 8.  reht  man,  /ustus.  T.  5, 7. 
unrehtemo  man,  viroiniquo.  N.  17,49« 
m  a  r  e  man,  memorabiUs*  D.  II.  348. 
ther  haflcs  man  ni  unisot  O.  V.  31, 
11.  tbemo  eristeo  man.  O.  IL  4,  11. 
erist  kiscaffanemo  man,  proiopla' 
stae.  D.  fridomachigen  man,  hQmini 
pacißco.  N.  36,  37.  ibemo  heidin^n 
man.  0.  IV.  20,  4.  christana  man, 
chrisiianu  Mz.  tbemo  br>ii%igei^%«m 
0.  IL  42,  33.  blintan  man.  O.  IL  1,  50. 
tbemo  kumigen  man.  O.  lU.  4,  34. 
tbie  nnola  unilligun  man.  0.  IlL 
10,  17.  dote  man.  O.  IV.  26,  18.  Iber 
naenigo  man.  O.  I.  17,  51.  so  utii- 
zio  man  dar  mite.  Syl.  strit  uuirdet, 
nbe  ein  man  uri  si,  qnaesHo  ^st  de 
quodam,  Über  sU  an  non.  Syl  dU  ist 
guodeiru  slahdu  dflan,  iste  est  ßlhis 
dauid.  D  IL  283.  so  siu  (Maria)  gisah 
tben  liobon  man  (den  Knaben  Jesus) 
intirn  thaz  berza  biquam,  tbos*prah 
si  zi  tbemo  kinde  mit  gidrostemo 
srinne:  nuio  uuard  tbaz  ib  nitiöesta, 
manno  liobosta,  tbaz  tbu  hiar  ir- 
nnunti  mir  untar  tbctu  benti.'O.  L 
22,  41 — 44.  nist  man  tbob  ernuolle, 
tbaz  gamisgi  al  gizell^. 'O.  I.  3,  21. 
er  nist  in  erdringe,  tbef  fra  lob  ir- 
singe,  nbb  man  iosogimuati,  tber 
irzelle  ira  guati.  O.'L  11^  48.  nist 
man  ni'bein  in  u'uotolti,  tbaz  sa- 
man  ftlirsageti,  nuio  manffg  uuun- 
tar  ünnfti'  ZI  theru  drirlitines  gi- 
bnrti.  0. 1.  17,  1.  ni  s?4nan  ilibein 
sd  fiigi^  ni  8Snali<zrfi»''ergff.    O.  I. 


1 

■  I 


■  • 


11^10.  tbar  tiuÄs'  ein  man  alt 
salidoti  gizalter.  O:  L  15,'  1.  se 
ttran  thurub  not  sinaz  kora  re 
O.*  L- 1,  28.  ein  wise  man  macbc 
deren  nufsen.  N.  41,  8.  so  ein  c 
man  riebe  nuordensi.  N.  48, 17. 
uuar  der  man  isi,  der  gotes 
ne  suobta.  N.  51,  9.  däz  ros  ist  1 
xe  mannes  belli.  N.  32,  17.  föne 
unerdent  keribtet  mannea  k 
N.  36,  23.  inquiHnus,  daz  ist  der  i 
hns  ae  babet  unde  er  anderes 
nes  seldare  ist  N.  118,  19.  ze 
nis  ebincbristanin  minno,  ad 
rem  proximi.  N;'  32,  2.  fon  demc 
ihannis  uucicbi,  eoc  eqnsueiudu 
manae  inßrmitatis.  N.  34,  17.  daz 
nc  sab,  ora  ne  borta,  nofainm 
herza  ne  cbam.  N.  64,  5.  mit  : 
gebntin  mitinon  gotes  undema 
geniinis  praeceptis  caritaüs'.  N.  6' 
ne  huas  danne  gotes  rat  be 
danne  mannis.  N.  85,  5.  brot 
mannis  herza.  N.  104,  16.  nieh 
ror  uuise  sin,  danne  manne  tu( 
73,  17.  der  andermo  man  suere 
* '  iisrat  proirimo  suo.  N.  14,  4.  iri ndei 
cbotost  andermo  man,  adversui 
trem  tuum  loquebaris*  N.  49,  20.  g 
nen  sun  sendet  man  nuortineo 
nnibe,  factum  ex  muliere.  N.  31,  ( 
abtunga  guot  ist,  mit  dero  mai 
den  man  bezzeron.  N.'  100,  S 
uuile  alle  man  nuesen  also  mi 
ben,  volo  amnes  homiries  esse  »c 
ipsum,  N.  146,  8.  got  mag  tbese  k 
ioh  alle  tbese  felisa,iob tbese 8 
alle,  irquiken  io  zi  manne.  0. 
48.  tbeist  mannes  lust.  0.  L  1 
sid  er  bera  in  nuorolt  quam 
mannes  Ircbamon  nam.  O.  |L  ! 
tbaz  imo  iaman  zalti,  nüaz  nia 
berza  nuolti.  0.  IL  11,  66.  sint 
tbir  mannes  dati  thannls  sin  gl 
0.  IIL  13,  25.  tbaz  si  gisnnt 
selbo  folk  'tburüh'  tbes  einen 
nes  dolk.  O.  IIL  25,  27.  ib  onani 


\ 


miK 


mn. 


736 


•M  rehto  itlLesses  ta[ia»»ts   knehto. 

O.  IV.  18,  7.    thaz  ecibnb  insperre 

'  himilrlcbi   mannei  Q41I.  6f.'33U    so 

^iat  mir  filü  manag*  maoi  0. 1.  17,49. 

.  the  drohtin  tllemo  itan  luag,   thea 

'   ih  hiar  obiMia  giuuiiag,.  obaz  tbeih 

hiar  fora   quad,   tbat.er  mo  barto 

firsjiTab.  0.  II.  6,  £  tkei'bl  einan  man 

•  .Jallan  in  tben  da^deta  beilan.  O.  IH. 
.  i6|:44..  ni  fifidn  ib,  quad  er,  tbesan 

man  in  nibeinen  sacbon  firdan.    O. 

IV.  22,  6.    fio  scribnn«  uns  in  4ante 

i  itibn  'ia  unoroUi  alte.  ^O..  !•  17,  27. 

^/:  ihiid   ihah.tfaob  tbie.  tbair   scapktun 

-  ikifiln  nuola  irkahluD.*  0.  IL  8,  41. 
'  80  tbicjnan   sih  tbanne  iruuinnent 

lob  drnnkanen  biginnent  0.  II.  8,49* 
tbar  fuarun  man  m-ana'gefora  tbemo 
küninge.  O.IV.  4,  37.  so  nuer  manno 

-  aö  sih  buazit  O«  I.  24^i7%-ni  bin  ib 
tb-erd  *manno*  ibe   ir    eiscot  nu    so 

*  gerne.  O.  I.  27,  33.  tbaz  kind  uuuabs 
ttiitar  mannon,  so  lilia  untar  tbor- 
non;  0»  I.  16,  23.  sid  nuacbeta  allen 
mannon  ihiu  salida-  in  tben  undon. 

'  O*  I.  26,  4.  thie  lagun  f'ol  al  mannes, 

aiaches  inti  bammes«  O.  HL  4,  8.  fon 

tben  gab  follon  muases  finf  ibuson- 

tb)i  mannes.  (X  TII.  6,  4.  engilon  iob 

manne»  0.  II.  1,  26.  tbar  spricbit  filu 

manno,   tbäz  8e*e?  in  h^lun  lango, 

giborgan  nid  in  manno'^l  ougit  er 

^Hih  tbanne.  O.  I^  15,  ^'^  tbaz  gras 

Biht  akdstii' tbes  lichamen  lusti,  sie 

blyent  biar  in  manne    sar   zirtbor- 

f enne.  0.  IlL  7^  61 

bi  manne: 

OQ  salige'nt  mib  alle  unotoU  io  bi 

manne*  CX  I.  7«  81  in  tbinemo  kunne, 

zcMz  al  bi  mann-e,  so  mst  tber  gi- 

hogeti,  thaz  io  tben  nsfmon  babeti. 

Q.  I.  9,  21.    sie  iltun' tbo'bi  manne 

fon  theru  bürg  alle-    Ö.  II.  14,  93. 

sie   gerotun   al   bi   manne  inan  zi 

rinanne.  O.  II.  15,  7.    thih  thringit 

man  bi 'manne  in  thesemo  selben 

gdnge.  0.  Ilf.  14,-33.    miti  ahtet  ir 


i.v'    . j.k^t.nidu  tburüb  tbioriniierk  minu, 
•  :    •:>  (iagilib  .bi  inimne  .<mit  iuomo   stei- 
r   inonne.  O.  ill.  22,. 40; 
.  mtt  manne: 
;)  >  )  in   uuisduam  tbeb   10.  tbanne  mit 
•v^    \  ' .  .gote  iöb  mit  manne.  O.  I.  21,  16. 
I      :!     inntaf  iHanine.: .  ^' '     ^   ^ 
f  •:*;.;:.  :knjning  niat  ih  unoröHi,   nisi  imo 
.   s .  tbiononti^nob  keiaor  nntar  manne, 
1       nimo  g>eba  bünge.  O.  L  5,  49.    tbiz 
:-  kjndiist  untar  manne  zi  managero 
.'>;  irfalle.  0.  I.  15,  29.  nuer  findit  untar 
M*  .        /-manne    mit    uuiu    man    gisalze    iz 
.  «I^ianne.    O.- 11/  f7,  8.     licbizera  in 
-  r.  .-i:       uuare  tbie  doent  sia  lutmara,  ofono 
.  VM^  >    nntar.  manne,    tbaz   sie    se   lobon 
r     .     .  :  tbanne.  O.  IL  20,  42/ 


I 

«     • 


1    <'il  r sirmanne: 


\  ..i  f  ^f:far  after  mir  tbanne  thu  satanas 
.'I:if    -.    «i  manne.  O.  III.  13,  21% 
'  .?.?.  .diu  Uttib  smi  fpagilioris  sexuB  danne 
die  m-an.  Wm.  3,   10.    in   ne  toufta 
man,  in  ne  toufta  uuib.  Syl.  (do  moy« 
i'  6«%   Wart   ze   man.    Mos«)     nuant   er 

nuolta  man  sin,  tbaz  uuard  sid  filu 
.  •«<        ircin,  tbegan  sin  in  uuarn  in  mana* 
gern  zaiu.  Ol.  39.   uuanda  dero  fer» 
lazzinuncbindo  istmicbil  m er  danne 
dero  diu  den  man  babet.  N.  80,  6.  er 
'Sliumo  sar  tbo  zimo  nam  tbes  sel- 
ben berizolien  man.  0.  IV.  16,11.  gi- 
leubt  er  selbo  tbatine,  so  zimit  go- 
'    ''tes' manne.  O.  III.  %  15.  [sin  (Isaaks) 
•   '"•  man  zuo  reit.  D.  IIL  70.]    er  buuuet 
i   in  dinen  fritbouen,    iz  ist  ein  man, 
•  ein  fidelis  populus,  des  boub  et  christus 
'ist-  N.  64,  5.    (nim  miner  manne  so 
-'■    ■     nile  dir  genalle.  D.  III.  86.)  (mituier- 
-  ^'  '  hundert  mannen.  D.  111.83.)  (er  beua- 
..'j   X  Ifecb  sinen  mannen.  D.  111.84.)  bero- 
'    •*    des  mannun,  herodianis.' T.  126. 

'  Aucb  wird  es,  wie  im  Angels.,  scbon 
in  der  Bedeutung  unsers  pronominalen  man 
gebraucht  (cf. 'franz.  on  d.  b.  bomme): 
dar  man  cborn  drisgit,  ubi  grannm 
Iriiuratiir,  Pa.  in  dbem  dbrim  heidim 
scäi    man    zi    uuare   eina    gotnissa 

[47*1 


t    f 


737 


BIAN. 


MAN. 


beoden,  in  tU  pertoms  una  dtviniteu 
praeeßcanda  est,  b.  4, 7.  so  man  danne 
ttuanit  Can.  9.  themo  man  noidar- 
quidit,  ad  eontradicitur.  T.  7)  8.  inti 
salta  man  imo  then  bnoh  thes  nni- 
sagen  esai«»«  et  traditus  e*t  iUi  liber 
esaiae  prophetae,  T.  18, 1.  in  thiu  man 
nen  irkenne.  O.  I.  7,  12.  in  krippha 
man  nan  legita»  thar  man  thaz  fihn 
nierita.  O.  I.  11,  57.  tho  sprah  er  er- 
licbo  nbaral,  so  man  zi  fronjian  scal. 
O.L  5,13.  das  man  singen  nfnge.  Mn. 
.  so  man  iz  uuizeri  mabta.  Mqi.  eie 
mag  man  heizin.  Oiig.  after  diien  man 
•  tigen  mahti.  Bo.  5.  nbe  man  des  ne 
mag  kelougenen,  ä  his  mm-contra^- 
citur.  SyL  suanda  man  ferro  dar  aba. 
Beben  mag.  N.  2,  6.  nnz  man  bier 
«ber  in  dingota.  N.  9,  8.  unanda  das 
ist  keliud.ot,  daz  man  frenni  mit 
ninmon  ouget  flne  nuort.  ,N.  32,  3. 
die  man  ie  dob  etesunanne  sibet. 
Wm.  2,  17. 

So  ist  «neb  selbst  der  Dativ  manne  m 
nebmen  in: 
manne  dnni:bitio<0&</fln/iam  ein  ding 
bezeicbenen.  Org. 
Form  und  Flexion: 
».  «.  man.  K.  p.  7.  Is.  3,  3.  5,  4>  Rb.  Pn. 

C.  E.  Frg.  7.  15.  41.  Rg.  1.  T.  5,  7. 

7,  4.  15,  3.  O.  L  1,  28.  3,  21.  8,  1. 

11, 10.  15, 1. 17,  1.  Gh.  1. 2.  3.  Bo.  5. 

Mcp,  Org.  Gg.  D.  II.  348.  N.  1,  1. 

31,  2.  36,  8.  37,  16.  41,  8.  48,  17. 

51,  9.  64,  5.  Wn.  460.  Wm. «,  11.  Tr. 
g.  s.  mannes.  gl.  K.  Pa.  Mat  Is.  5,  7.  K.  4. 

7.  Ct  94.  Frg.  a  7.  15.  T.  17,  7.  22, 

16.  44,  15.  O.  L  1, 17.  IL  8,  54.  11^ 
66.  liL  13,  25.  20,  8.  25, 27,  IV.  18r 
7.  N.  32,  17.  36,  23.  30.  m^  3.  118, 
19.  NC    maanis.  Org.  N.  32,  1.  34, 

17.  64,  5.  67,  14.  85,  5.  98,  9.  104, 
16.  man  in  tber  baftes  man  ni 
uniset  O.  IV.  21,  11.  ist  wobl,  da 
sonst  nirgends  der  ^.  man  vorkommt, 
nicht,  -wie  es  scheint,  ala  gfn.  anzn- 
sehen,    sondern    ala    aec^  .  wdcbcr 


eeuiu  «tdi  auch  bisweilen  bei  w 
i    findet'  ' 

d  #.  mabnei  Frg.  13.  T.  57,  6.  69,  & 

I.  O.L  4,44.  5^32.  18,3&  IL  1 
6>  21.  HL  2,  15.  7,  80.  Wflk2 

3.  4  Mat  Em.  33/Org;  Bo.  6.  P 
9.  73,  17   108, 18.  118,  L  man. 

19.  D.  T.  43, 1.  2i.  51,  3.  114  < 

4,  11.  5, 11.  6,  3.  12,  33.  IIL  4 

20,  71.  24  64.  V.  21,  14.  Bo. 
14  4  17,  49.  36,  37.  49,.  20l  1 
(Mos.) 

a.  t.  man.  H.  24.  Frg.  3.  31.  51.  D.n 
T.  13,  4 .20, 1.  64,  5.  79.  O.  L  2! 
IL  1,  50.  2,  2.  5,  2.  UL  12,  41 
34.  20,  1.  IV.  12,  29.  18, 16.  2i 
22,  6.  23,  9.  .mannan.  I&  3,4 
6,  7.  H.  24  26.  Frg.  19.  4L 

V.  s.-  man.  0.  IL  7,  27.  IV.  18,  13. 

n,.pl,  mAn.  Rd.  Mat  S.  Wo.  2.  Hr.  F: 
57.  T.  22, 16.  23,  4  31,  &  O.  : 
27.  IL  1,  48.  8,  41.  9, 17. 11, 23 

I  10,  17.  22,  49.  IV.  4^  30.  5,  56 

17.  V.  4,  5a  23,  128.  SyL  N.  J 
Wm.  3,  10. 

f.;)/.  mann o.  gl.  K.  Pa.  Wess.  Em.  33 
Is.  2,  2.  9,  4.  K.  7.  Frg.  39.  S 
19,  2.  89.  218.  O.  L  1,  3L  .3,  £ 
49.  22,  43.  24  17.  26,  5.  27,  di 
manaE.  Em.  33.  (manne.IXII 

cr.p2,  mannum.  K.  5.  7.  gl.  K.  Fi^.  3 
31.  mannom.  Wo.  2.  mannun.^ 
Em.  33.  T.  126.  Ct  mannon. 

II.  12,  9.  24  3.  25,  3.  32,  6. 
16, 23.  26, 4  IL  8, 28.  14,  Sa  2 
mannen.  Bo.  5.  (D.  IIL  83. 
manin.  Ho. 

a.pl,  man.  K.  7.  Frg.  45.  Gg.  Co.  4.  1 

.  .     . ,  344  T.  19,  9.  25.:  6.  44  23.  14 

L  17,41.  20,3.  IV.  16,11.  V.  1 

.,  N.  77,  63.  146,  8i 

t)./7/.  man.  0.  L  12,17.  V.  18,3.  M.li 

N.  pr,  MAN,  MANNO.  MANNAT.  ALA! 

DIOMAN.    HARTMAN.   KARAMAN, 

ROMAN.  WOLFMAN.  WELIMAN.  1 

MAN.   WICHMAN.    WINIMAN.   Wi 

MAN.  WARTMAN.  WALPMAN.  \y 


739 


MAN. 


MANv 


7« 


MAN.  ENGILMAN.  ATAMAN.  ARCMAN^ 
ARTMAN.  ALPMAN.  ALTMAN.  IUN& 
MAN.  ERFMAN.  ENZIMAN.  ISAMAN, 
ISAMANNING.  UADALMAN.  ADALIVIAN. 
RIHMAN.  RATMAN.  LIUBMAN.  PURC 
BJAN,  FILIMAN.  FARTMAN.  GAWßlAN. 
CARLOMAN.  GUOTMAN.  COTESMAN 
CRAMAN,  GRAHAM ANNUS.  HERIMAN. 
ROADMAN.  RUMAN.  DIOMAN.  TRUT- 
MAN.  TUTAMAN.  TUGEMAN.  SALA. 
MAN.  SCALCOMAN.  SIGIMAN.  SUAR& 
MAN.  ZEIZMAN.  LAGARIMANUS^  dux 
g&ih.  bei  Am.  Marc,  bieber?  BIANOALDUS. 

OrUnanieii:  DRO^FMANNIA. 

ALAHAN.  Hs.  alman.  Tr.,  alamanm. 

ALAMANNIA. 

'  pn^vincia,  sicut  alemanniai  ist  diu 
läntscaft,  regio,  simt  tioregouuei 
iat  dia  gebiurda.  N.  106,  2. 

ACHARMAN,  m.,  Stetermann/  agricola. 

B.  A  acchirman.  Ho.  Scb.  75.  acherman. 

Mcp.   Bo.   5.    akerman,    araior* 

Tr.  Cr. 
g.  s,  achermannes.  Bo.  5. 
i».;?/.  akerman.  Hd. 

In  Env  19.  ist  agricultura  mit  acbar* 
manne  y.  eincbo  übersetzt. 

ABilMANNos  s.  HARIMAN. 
AMBAHTMAN,  m.,  Amtmann. 

iks.  ampabtman,  iribunus,  R.    (ambit* 
^  man,    curator.    Tr.)     (ambetb- 
man.  Cr.) 
dl;?/. ambablmannen.  Bo.  5. 

WIGHAN,  m.,  Xtitiimann. 
«•  s»  uui gman, pugnaior.^nu  pugiLPt.t 

perduelles.  D.  II.  32^. 
g^ph  uuigmanno  (uuicmanne.  Nb.  IL), 

bellatorum.  Nb. 
dL/i/.  quigmannin    (uuicmannen.    Nb« 

IL).  N.  36,  28. 

NIUUIRTMAN,  nugaces,  inufiles.  D. 
(\Y£ID£AUN,m.,aBeibmatiii,  indagator.Tr.) 
(WINMAN,  m.,  caupo.  Eng.  2.) 
WERALTMAiN,  m.,  SSeUmann  (aber  nicbl 

im  beutigen  Sinne,   sondern  nur  als  irdi- 

•dier 


B«  s.  nuoroltman:  nigieiscota  &r  tbaz 
tiuorolt  man.  0.  HL  20, 157.  odo 
iz  uuizi  nuorolt  man,  uuannje 
iz  sculi  uuerdan.  O.  IV.  7,  47. 

g*pL  uneraitmannop  M.9.GC.6«  )  ^cano^ 
nueroltmanno.  Gd.  ]   li^»^* 

c/.;?/.  uuoroltmannon:  frageta  sie  mit 
minnon  fon  tben  uuorolt  man* 
non.  0.  IIL  12,  2.  deta  in  tbas 
xi  nuzze,  tbaz  fuarin  sie  ein* 
luzze,  untar  uuoroltmannon 
zi  suslicben  tbingon«  O.  IIL 
14,  98. 

o^pZ.  uuoroltman:  tbaz  er  fnari  tba* 
nan  fram,  uz  untar  uuorolt 
man.  0.  I.  23,  5« 

WERAUMAN,  m.,  SBcrfmann/  operarius, 
opifeoo. 
n.  «.  unerhman.    Ho«    2.     nuercbman» 

Wm.  5, 14. 1.  IX.  uuereman.  Wm. 

5, 14.  HL  Hd«  Tr.  uuerkman.Wm. 

5,  14.  U. 
a.  s.  uneracbman,  operarium*  E«  4.  7. 
I^.^EiZ.  uucrhmanno.  Bo.  5« 
a.pU  uuerbmanne  (in  sinen  aren  sen« 

ti).  Ho.  2. 
URUUERCHMAN,  n.  pl.,  artißces.  Ib.  Rd« 
HOLZWERHMAN  (bolzwercman.  F. 2.), 
carpentarius.  Em.  32. 

WARTMAN,  m.  (aßarlmann)« 

a.  s.  uuartman,  speculaiorenu  Mi.  Bib« 
1.  2.  5. 

n./?/.  uuartman,  inspectores.  Vier,  drctm^ 
spectores.  Bib.  1.  2«  5.  7. 
LAmiVIAN,  m.,  Säte,  laicus.  gl.  K. 

(leicbmannes  xoc^froccus.  Id.) 
LEHANAIAN,  m.,  Seemann. 

(lenman,y^0£2a/i^.  Id.) 
LANTMAN,  m.,  ianbimantii  patriota.  Tr« 

gl-  BL 
REITMAN,  JH.,  Sldter,  eques, 

n.  $.  reitman,  eqiies.  Bib.  1.  2.  7.  Mf|f« 
VA.  VI.  858.  Pr.  m.  Wn.  232. 

g.  s.  reitmannes,  equkU.  Prad.  1. 

a.  s.  reitman.  Nm. 

g'pL  reidimanno,  eguitum*  D.  IL  190. 
R^AMANi  Bt.,  equ€$  (pharao).  Tg;  & 


741 


MAN. 


MAN. 


mETMAN,  m.»  ÜRtct^manm 

(h*  s*  raietman,  mircemarius.  Cr»  conduo 

titius.  Wo.  460.> 

^71.  p/.  m  i  e  t  m  a  n  y  mercenariU  Tt.J 

MUMTMAN,  m.,  ^c^u^manii.  S.  du  Freme. 

(muntinan,  mimdibordas.  Wo.  460.)  min 

muntmänn,  hämo pacis meae.  N. 40, 10. 

MARGOMAINNI  (in  fb.  ateht  narcomanni, 

2  mal).  TG.  42. 
MORDMAN,  S^orbmann,  m.,  sarmata.  D.U.  353. 
trorman,  nortmanni,  Tr. 
nortmanni,  dad.  Hör.  nortmannU  Hs. 
a.ph  northman.  Lit; 
NORDMAN,  n.  pr. 
NORUMANNIA,  Landesnamen. 
BÜRIAN,  m.  (SSauer),  colonus.  Tr.  Cr. 

(da  got  aelbo  was  puman.  D.  III.  94.) 
PARMAN^  TU.  (cf.  parliuti,  parwib,  par* 

diu,  parscalh). 
'  guiäam  parmannus  nomine  sigihardus  de 
holzheim  cum  uxore  suä  isinpurch  dele- 
gavit  quasdam  ^feminas  in  nutnus  nto- 
dolß  villici  nosiri.  MB.  V.  95.  (13.  Jahrh.) 
«-  qiddam  parmannus  nomine  rapoto 
de  hechingen  delegavit  quendam  famu- 
tum  suum  etc.  ad  aram  s.  quirini.  MB. 
V*  141.  (12.  Jahrb.)  ^^  parmannus  s. 
quirini  quidam  Oute  dictus  de  gulingen 
servilia  mancipia  st/ä  ab  ^  ancilla  pro- 
genita  in  manus.  fratruelis  sni  ludolfi 
ad  delegandum  ad  aram  praed.  marfy* 
ris  tradidit.  MB.  VI.  120.  (12.  Jahrb.)  — 
seruomm,  qui  parmanni  dicuntur.  MB. 
VI.  58.  (12.  Jahrh,) 
(BORDMANNI,  qtd  omnes  iunc  fuerunt  bas- 

sae  tenurae.   S.  gloss»  man,) 
BETOMAN,  m.,  SSefer. 

i}.  pL  betoman:  thoh  qnimit  noh  thera 
ziti  frist,   iob  si  oub  nu  ge- 
ginuuertig  ist,   thaz    betont 
uuare     betoman    then    fater 
geistlicho  fram.  O.  II.  14,  68. 
a*pl.  bcftonian:  thrato  rebte  betoman. 
O.  II.  14,  69. 
(FARAMANNI?  L.  bürg.  54.) 
UARTMAN,  ni;^  gBan&er<r,  viator.  VG.  IV.  98. 
FRIMAN,  m.,  $reimann/  Ubertus.  Mart. 


FRIDOMAN,  m.,  päcißcus.  li  71,  i. 
CAUFfflAN,  m..  Sauf  mann,  insHiw.  l 
coufman^  caupo.  Aid.  1.  cböfmani  e 
tius*  Wn.  460.  kofman^  mereeBor. 
gm  $•  choufmannea.  M4.  Sb.  .Bib. 

cboufmannia  Bib.(5.)7*,iiMi' 
d»  e*  choüfmanne,  negtttiaiotk  Le. 
-  »•/>/.  cbou  f  AI  an.  Mi.  Bib.  1.2.7;  t, 
(cbonfmanne.  Bib.  5.)  f  tt 
f^./i/.choufmannei  institorum.  Hd.^ 
if.  p/.  koufmannon.  O.  iL  11,  17. 
.  o.p/.  koufman.  O.  IL.  11,  25. 
GOBfiMlAN,  m.,  ^ann,  vir.  Ist  hiervoc 
man,  als  eine  mit  der  Ablettungssj^l 
gebildete  Nebenform  von  gomo,  ritz 
dem?  oder  ist  das  con^.  gomman 
einigen  Glossatoren  (ur  ein  deriuatum  g 
an  genommen,  oder  yon  andern  umgc 
das  deriy*  gom-an  (ur  ein  comp,  g 
man  gehalten  und  als  solche,  Ijm^ 
worden?  Zwar  kommt  erst;  in  N.  I 
und  Mop.  nur  gomen  und  nicht  gon 
Tor^  aber  schon  in  S*  steht  commei 
acc.)  und  commane  (st  commani 
viro  in  Rb.  camano  (st  commani 
virorum  in  gl.  K.  commana  (st. 
mannd?)^  mares  in  gl.  ,K.  und  lla 
auch  in  0.  gommanes,  gomnienes  i 
gommannis.  Da  N.  Bo.  5.  Mcp.  ni 
ein  derivatnm  g  o  m  -  a  n  voraussetz 
Forihen  gometi,  gomenes>  gom 
zeigen«  so  führe  ich  diese  nicht  hier 
dern  bei  GOMO  auf. 

Bedeutung  und  Gebrauch:  ' 

vir.  Is.  4,  2.  K.  7.  T.  54,  2.  225,  S 

gl.  K.  Rb.  Mx.  Sb.  Bib.  1.  2.  Pr 

mas.  gl.  K.  Ra.  AI.  2.  —  Auch  mc 

^fftmanUf  wie  die  letzten  der  folg 

Beispiele  zeigen.  -—  thie  dar  tet; 

"*      an'aginne  gOm^an  (masculumj 

Quib.  T.IOO.  tfiie  nalles  fon  hl 

•  noh    fon    fleiskes  luste,    noh 

gommannes  uuillen,   ouh  fon 

giborane  uuarun.  T.  13,  6.  uuio 

iz  io  uuerdan  uuar,  thax  ih  ut 

suangar,  mih  io  gomman  n^ihe 

min  muat  ni  birein.  O.  L  6^  3 


MAN. 


MAN. 


741 


•i'thili  thes  uunnftlir,  tliiQauib  thid 

'    ^längun'sontar',  thiie  gomman  fua- 

mn  thanne  inthemo  ATteren  gange« 

^ '  0.  L  23,  14  gomman  loh  anib;  O.  I. 
11^  7.  fon  gommannes  gibnrti.  0.  L 
14^  15.  zl  themu  gutes  hna  fnar  ai 
sir  ich  leittiQ  sira  daga  thar,  kumta 
thaV  thaz  i^a-aer,  ni  tnaUta  gern* 
snannbs  mer.  O.  L  16,8.  gab  in  uuib 
ananne  themo '  gommanne  bittiri 
todes,  thiu  natara  gispnan  äea.  O. 
V.  8, 49.  thär  mäbtn  anafiirdan  nnio 
er  onh  einan  gomman  irquikta  in 
theru  baru,  thaz  sagen  ih  tbir  zi 
nnarü.  O.  IIL  14,  5.  uuib^  so  ib  tbir 
redinon,  £r  ist  gommannon.  O.  V. 
8^  52.  nnanta  ih  gommannes  uuis 
ni  bin,  verum  non  cognosco.  T.  3,  & 
zithiofnuh  gimabalterogommanne« 
T«  3,  1.  ih  ni  haben,  quad  ein,  in 
iinar  nuibt  gommannes  aar.  0.  IL 
14,  49.  sid  si  tharben  bigan  thes 
liobes  ziro  gomman.  O«  1. 16,  5.  holo^ 
qnlBid  er,  sar  zi  erist  thinon  gom* 
man  thar  er  ist  O.  II.  14,  47.  den 
thu  nu  babes,  nist  din  gomman* 
T.  87.  ioseph  iro  gomman.  T.  5,  7. 
lebefa  mit  ira  gommanne.  T-  7,  9. 
ioseben  goitiman  mariun.  T.  5,  4 
commen  nc  hebiti.  S.  thu  bäbetoa 
finf  gomman.  T.  87. 
Form  und  Flexion. 

»•  #.  gomman.  Is.  4,  2.  AI.  2.  T.  5,  7.  87. 
225, 2.  0.  L  5,  38.  11,  7.  V.  16,  30. 
cömman.  Pa.  gl.  K.  Ra.  Rb,  K.  7. 

^.  «..gommannes.  T.  3,  6.  13^  6.  0.  L  14, 

15,  (cod.  V.  P.)  16,  8.  (cod.  P.)  IL 
14,  49.  gommanes.  0.  I.  14,  15« 
(cod.  F.)  16,  8.  (cod.  V.  K.)  gom- 
menes.  O.  I.  16,  8.  (cod.  F.) 

i  s.  gommanne.  T.  3,  I.  7,  9.  0.  IV.  31, 

16.  (cod.  F.)  0.  L  16,  18.  V.  8,  49. 
commanne.  Kp.  gommane.  O.  L 
16,  18.  (cod.  K.)  IV.  31,  16.  (cod. 
VI  P.)  commane.  Rb.  gomman. 
0.  L  16,  5. 


€!,.#.  gomman.  T.  6,  4.  87..100.  P;  IL  14, 

47.;  51.  IIL  14,  5.  commen.  S. 
n^pl  goni'man.  T.  54,  2.  0.  L  22,  14.  IIL 

6,  10.  commana.  Ra.  gl.  K« 
g.  ;:i/.  gommanno.  T.  80.  commanno*  Pa. 
cainano.  gl.  K. 
•  d.ph  gommannoD.  0.  V.  8,  52. 
ä.pL  gomman.  T.  87.  gommana.  Mx.  Sb. 

Bib.  1.  2.  Pmd.  1. 
GOMMANBARN. 
GOMMANCHIND. 
GOMMANCHÜNNL 
GOMMANLIU,  mannltc^,  viriUs.  Pa. 
commanlib)  virilis.  Ra.  gL  K.  Gh.  3. 
cdmmanlih,  virilia.  Ra*'    comman- 
liba,  tirite.  Da. 
GOMMANLlHHi,/.,  gjJfittttUc^fcit,  wVi. 
Utas. 

fona  dera  commanlihhi.  Rb. 
C0M»1ANNIN,  /.,  virago.  D.  IL  340. 
CHIRHMAN,  sacerdotes.  Da. 
QüENOMAN,  m.,  uxorius  (L  e.  upcori  ser* 

viensj.  VA.  IV.  266. 
HAÜBITMAN,  m.,  J^auptmantu 

hanpitman,  satrapes.  IL  Em.  29.  han* 
;^  bitman,  satrapa.  Rb» 
HAGASTALTMAN,  m.,  mercerkirius.  Gh.  1.  3. 
HOFABI  AN,  m.,  J£)ofma»n.      • 

n.  s.  hofaihan,    scAoiasiieus  'de  ^foro. 

Can.  4. 
g^pl*  honanaanno.  M.  12.  Can.  7^  10. 11. 
houemanno.  Can.  13.,  lyronum* 
HALPMAN,  m.,  JE>aI6männi  semivir,  spado, 

cetstratus.  Sah  1. 

HOLZMAN,  m.,  lignarius.  Rb. 

HARIMAN  (in  Urkunden  berimann/i^),  m., 

J^eermantt/  angels.  hereman,  nord.  her- 

madr;   cf.  arimannii^  in  L.  Rachis.  5. 

'  und  die  Glosse  dazu:    arimann//^^   qui 

sequitur  scutnm   domimaaru   D.  II.    357. 

und  cod.  cay.  —   si  vero  comes  loci  ad 

defensionem   patriae   suae    arimannoj 

(var.  erimanno^^  suos  hostiliier  prae- 

parare  monuerit.  L.  Guidönis  4.  —  ari- 

roanni  seu  edelingi  (Utk.  des  13**'' Jahrb.). 

-^  Auch  das  fem.  a  r i  m  a  n  n  a  kommt  vor. 


745  MAN. 

g.  pL  h.rim.nno.  P..^  j    ^.^^ 
herimanno.  gl.  K. ) 
HÜSMAN,  m.>  J^auätnaitttf  incola,pQganui. 

bosman,  palones  (1).  Em.  3L 
DIONOSTMAN,  m.,  2){enf{mann. 

19.  #.  deonostmao^  serviior.  K.  36.  tbio* 

nostman:   ioseph  io  thes  sin- 

des    er    buatta    thes    kindes, 

uuas  tbionostman  guoteri  bi* 

suorgeta  oub  tbia  maater.  0. 

I.  19,  2. 
dienestman.  Tr. ) 
dieuesman.  Cr.   /,  apparitor» 
diensman.  F.  2,  / 
dienistman,  pedi^equus.  Bib.  11. 
g.  $.  dionestmannes,  famuli,  Mqp.  38. 
I9.p/L  dienestman,  curiales.  Tr.  ministrL 

N.  58,  4. 103, 14.  apparitores.  Bib. 

13.   dienist^an^  apparitores.  D. 

VfiinisirL  N.  53,  5.  dienistmannai 

apparitores.  Bib.  11. 
if.;:i/.  deono8tmannam,^^m/ori£ii5.K.38. 
a.pl.  ^ionosimtiXky pedissequos.hih.  1. Mr. 

dienestman,  pedissequos*  Bih.  4. 

5.  6.  13.   dienistman,  ministros. 

N.  104,  20.    dinostman,  pedissC' 

guos.Sh.  diuislman, pedissequos^ 

Bib.  7. 
.  DINGM^)  m.,  IDingmann/  airialis,  deau 
rio,  judex,  concionator,  orator. 
n.  $.  diu  gm äu^  concionator.  Gd.  1.  deau 

rio»  Sb.  Le.  1.  2.  3.    unis   min 

dingman,  judica  causam  meam. 

N.  73,  22.    dincman,  decurio.  M. 

31.  Tg.  5.  dbincman,  concionator. 

Ja.  tincman,  decurio.  F.  dincb- 

man 9  decurio.  VP. 
o.  s.  dingman,  concionatorem.  M4.  Bib. 

1.  2. .5.   tbincman,  rabulum,  qui 

semper  vult  ad  unamquamque  rem 

disputare,  sicut  xatoHfecit.  Ep.  2. 
ii.p2.  dingman,  oratores,  Bo.  5.  curia les. 

Can.  5.  dincman,  curiales.  M.  15. 

Can.  7.  13.    dincbman,  curiales* 

Sb.  Can.  10.  11. 
cLp/.fonna  den  dincmannun,  a  secre- 


BIAN. 


m 


tis.  Pr.  ▼•  t  sprabmannin  «ndt 
dingmannin,  rheiwibrns.  SjL 
n.pZ.  dingman,  yiM&ctf«.  Bo.  5. 

(DORFMAN,  m.,  IDotfmautt,  Saa6«aiii, 

rusticus.  Wn.  460.) 
DRÜTMAN,  m. 
tbaz  nuir  ni  missifiangin  onh  so  ni 
missigiangin,  ribta  uni   then  sia 
hiar  filn  fram  Iberer  gotei  drat- 
man.  0.  IL  11^  42. 
d»  drntmanne: 

60S  er  gibiax    in    nnanne   themo 

drutmanne^ 
tbaz  er  uns  sin  gisinni  in  licht« 
men  gabi.  0.  L  10,  13. 

ZIMBARMAN,  m.,  Stmmermiinii. 

zimparman,  aedilis.  Al.2.  cimparmao, 
faber.  D.  zimberman,  architectus.  If. 
P.  1.  carpentarius.  Hd.  zimbirman, 
mechanicus.  D.  cimbirman,  lignarm. 
Tr. 
ZINSMAN,  m..  Sindmann. 

I».  ;:i/.  z  i  n  s  m  a  n,  vectigales.  Mf].  Bib.  1.2. 5.7. 

(SALMAN,  m.,  & alm ann i  auctor,  confirm& 

tor.  MB.  V.   31.  39.    delegator.  MB.  V. 

25.  344.) 

SIMDMAN.  —  parschalctus,  sindmannis,  he» 

gist/uotris  etc.  Mbt  1,  151. 
SUNDERMAN,  n.  pl,  pharisßei.  N.  48,  5. 
SPILIMAN,  m.,  ®pielmaan. 

19.  s.  spiliman,  scurro.  Ib.  Rd.  mimi$s.1t. 
spiloman.  Bo.  5.  spileman,  ni 
mus.  Hd.  spiiman,  histrio.  Hd.Tr. 
g.  Sm  spilomannes.  Bo.  5. 
R.;?/.  spiliman.  thimelici.  M.  6.  Can.  10. 
fustriones.  M.  29.  Gc.  1.  7.  spiU 
man,  thymelici.  Can.  11.  spilo- 
man, thymelid.  Can.  6.  muM. 
Can.  5.  spileman^  thpneKcL  Cm. 
4.  striones.  Rc.  spiiman,  fustno- 
nes.  Gc.  6.  spilimanni,  thimelid 
Can.  13. 

d/^Z.  spilemannon,  scenicis.  Can.  13. 
SPRAHMAN,  m.,  ©prac^manti,  Slcbner. 

n.  s.  sprabman.    Prud.    1.    D.   IL  311-, 
spradbman.  £b.  Prnd.  2.,   t^;»- 

tat 


AIAN. 


MAN. 


748 


tss  0.  orafor.  8  pra  gm  an,  curialis. 
Gd.  6. 
.ii«/>/.  ^prahmaiiy  rhetores»  M^.  BIb.  7« 
,fd.pl.  8 pihhmBünin  y  rhetoriöus.  Sjh 
ii»./?/.  aprahmany    geniem  togatam.   VA. 
L  286.  sprahmanno  (sicj,  orato- 
res.  VA.  VII.  153. 
(SOliCHMAN,  m.,  SXäuier,  /a/ro.  Fdg.  176.) 
9GARAMAN!NI  (©c^aarmanner).  Cf.  SCARA 
in  Urk. ;  6.  auch  du  Fresne. 

SClFMAN,ut.,®^tffinann/  edfiffttiTunaa. 
Aid.  1.  Tr. 
g.  s.  scefmannes.  Sb.  Bib.  5.  )  ,    institO' 

acjephmannes.  Mt]. Bib.7.)    .   ris. 
i»«/9/f  scefman:   feriun  enti  scefmaDy 
nautae  atque  vectores.  Em.  19. 

acephman.  Bib.  1.  2.  \ 

acbefman.  Bib.  4.       L  instititores* 

akefman.  Bib.  5.  ) 

scef manna,  institores.  Bib.  10. 11. 13. 
g*.^/.  scefmanno,  nautarum.  Bib.  7. 
€1.1?/.  sc ef man.  Bib.  1.)  .. 

SKetman.  I\i.        ; 
Gehört  auch  ALMEINDE  (9l(men6e),  com- 
pascuus  ager,   Hd.    bieher?   cf.  nord.   al- 
mennr,  vulgaris;   oder   zu   mein  (com- 
Vfiunio)* 

EOMAN,  lOMAN,  lEMAN,  lAMAN,  3eman6| 

qmSi  aliquis. 

ioman,  quis.  Org.  T.  176^  2.  ni  bluchi- 
806  eoman,  nemo  dubitet,  Is.  3,  5.  eo- 
mannan,  aliquem.  Ct  63.  ist  iaman 
hiar  in  lante,  es  iauuiht  thoh  fir- 
stante.  O.  I.  17,  24.  so  ne  ist  mir 
des  furder  nehein  sorga,  thaz  mir 
ieman  si  tara.  N.  26,  6. 
Mit  Geniüv:  ioman  menniskön.  Bo.  5. 

Form  und  Flexion: 
eoman.  Is.  Frg.  Ct  63.    ioman.  T.  Otl. 
Mcp.  Bo.  5.  Org.  Syl.    ieman.  M.    ia« 
man.  0. 
g.  iomannes.  Mcp.  Bo.  5.  Od.    ieman- 

nes»  N.  85,  5. 
dl  eomanne.  Is.  3,  3.  Frg.  51.  iem^nnc. 
M.  32,  8.    iamanne.   0.  II.  18|  15. 
III.  19,  8. 
a*  ^omitnnan.  Ct  63..  iomannen.  SyL 
TL 


NEOMAN,  NIÖMAN,  NIEMAN,  NIAMAN, 
1    Slttiiian^/  nemo. 
1.  ohne  ni: 

neomannan  fien,  nullumodlre.  K.4. 
neoman  duruh  truabit  noh  kenn« 
freuuit  (si),  nemo  perturbetur  ne- 
que  contrUtetur.  K.  31.  inti  sin  gi- 
,  uuizscaf  nioman   intphieng.   T. 
{21,  7.  nioman  sentcnti  sina  haut 
in  pbluog  inti  uuidarscouuonti 
ist  gifuoglih  gotes  rihhe.  T.  51,4. 
so  thaz  thar  nioman  mohta  fa- 
ran  thuruh  then  uueg.  T.  53,  2. 
#       nroman    mohta    in   gizemen.    T. 
53,4.  niomannennemmendo.Bo..5. 
niomannen   anderes   hefenonde 
danne  so  er  uuerd  ist  Mcp.  54. 
Ihen  nioman  mac  triugan.  U.  24» 
firmonet  thih  hiar  nu  iaman?  si 
gab  antuuurti  so  zam:   niaman, 
quad  si,    druhtin,   theist  al  mit 
thinen  mahtin.  0.  III.  17,  56«  der 
fater  uberteilet  niemannen,   er 
gab  daz  dinchreht  al  d«mo  sune. 
N.  71,  1.    nieman  mag — ,   er  ne 
uuerde — •  Wm.7,4.  neoman  fona 
gote  uuirdit  festi,  nibu— .  Frg.  61. 
nioman  —  ,  nibi,  n^xno— -.  nisi*  T.  78. 
2.  mit  ni,  sich  nach  der  Stellung  des  Verbs 
richtend, 
a)  vor  nioman: 

ne  mag  nioman.  Mcp.  Org.  ne 
mahta  nioman.  Bo.  5.  ne  ist 
nioman.  Org.  ne  chtt  nioman. 
Org.  ne  uberteilet  niemahnen. 
N.  85,  16.  ni  duit  thaz  nioman? 
O.  IIL  15,  23.  nist  niaman  thero 
friunto.  0.  III.  4,  23.  so  se  er 
ne  tete  nioman.  Ps.  umba  dia 
ne  heizo  ili  niemannen  beton. 
N.  17,  6.  dih  ne  mag  tar  aba 
nieman  genemen.  N.  2,  9.  sie 
ne  mag  nieman  gefelscen.  N. 
18,^10.  unde  in  iro  selidon  ne 
bnuue  nieman  der  iro.  N.68, 26. 
thaz  ni  uuesta  nioman  thero 
aizzentono.  T.  159|  5. 

[48J 


749 


MAN. 


MAN. 


b)  bmler  nioman: 

Bioman  ni.  Rg.  niemaij  fte«  Wm.  3, 
10.  8,  1.  niomanne-ne«  Bo.  6.  nio- 
man ne  cbit.  Org.  nioman  ne  bo- 
ret. Mcp.  nioman  ne  geloubtLBo.5. 
taz  in  nioman  ze  rebte  ne  liez. 
Ru.  nieman  ne  getar.  N.  81,3.  nio- 
man ni  mag  zuuein  berron  thio- 
non«  T.  37,  1.  gotnioman  ni  gi- 
aab  io  in  altere,  deum  nemo  vidit 
unqiiam.  T.  13,  10.  niomannen  ni 
bliuuet  T.  13,  18.  gisih  thaz  tbu 
iz  niomanne  ni  que4e8.  T.  46}  4. 
thir  niaman  thes  ni  uoitere.  0. 
III.  12,  44.  es  niaman  ni  giuuuagi. 
O.  IV.  3,  10.  daz  fiib  furder  nio- 
man ana  ne  sezze.  N.  10  (a),  18. 
daz  nieman  ne  teilta.  N.  21,  19* 
ze  demo  sih  dar  nieman  ne  gena- 
bet.  N.  42,  4.  dar  scinet,  daz  dir 
nioman  gelih  ne  ist.  N.  34,  10. 
nbe  sia  nioman  ne  unile  ferne- 
men.  N.  37,  17.  nio  er  iub  ne  zuc- 
cbe  ze  racho  unde  iu  nieman  ne 
belfe.  N.  49^  23.  ana  dia  niemen 
gnesen  ne  mag.  N.  33,  12.  daz  imo 
nieman  geantuuurten  ne  mahti. 
N.  57,  7.  dar  iro  nieman  dürftig 
ne  ist.  N.  60,  8.  uuanda  mih  nie- 
man ne  seiltet.  N.  68,  10.  nieman 
ne  ist  der  in  lose.  N.  70^  11.  nob 
nieman  gnotero  ne  ist,  imo  ne 
begagenen  disiu  uuazzer.  N.80, 8. 
nuanda  mih  diu  not  ana  gat  unde 
mir  nieman  anderro  ne  hilfet  N» 
21,  12.  niomer  niomanne  guis  ne 
nuirdet.  Bo.  5. 
nioman  mit  Genitiv: 

nieman  guotero  ne  ist.  N.  80^  8.  nie^ 
man  anderro^   N.  21,  12.    niaman 
ibero  friunto.  O.  III.  4,  23. 
Form  und  Flexion: 
neoman.  K.  Pa.  gl  K.  Em.  33.  T.  91.  104. 

106.  116.  a  8.  niomaa  T.  Em.  33.  Org. 

Bo.  5.  Mcp.  N.  10  (a),  1&  34,  10.  37,  17. 

Fi.  Gb.  1.  2.  3.  O.  IIL  15^  23.  (oder  ist 

••  nio  maU|  da  sonst  O«  immer  iaman^ 


'      niaman  bat?)  niaman.  Oi  niem 

Scb.  75.  Ho.  Otl.  Wm.  nieoman.  F 

niemen«  N.  33,  13.  neman«  T^  8^ 

n.  neoman.  K.  31.  Pa.  gl.  K.  T.  1(M 

116.  Em.  33.  nioman.  Ps.  T.  1 

37,  1.   159,  5.   (O.  IIL  15,  23 

10  (a),  18.  34,  10.  37,  17.    nie< 

'Nd.  39.    nieman.   Scb.  75.  Ol 

'       N.  %  9.  18,  10.  21,  12.  36^  ä 

4.  49,  23.  57,  7.  60,  8.  63,  7.  i 

69,  5.  70;  11.  77,  63.  78,  13. 

nraman.  0.  III.  4,  23.  12,   4 

3,  10. 

g.  niomannes.  Gh    1.  2.  3.  Bo.  5. 

mannis.  Org.  niemannis.  N. 

df.  neomanne.  H.  8.  T.  91.  nioman 

,       46.  90.  131.    niemanne.  M.  1: 

Wm.  8,  6. 
a*  neomannan.  K.  4.  T.  91.  nioms 
T.  13.  131.  Mcp.  Bo.  5.   niema 
N.  17,  6.  71,  1.  104,  12.  118 
niemannin.  N.  85,  16. 
ALLOMAN,  jeberman/  uwisqnisque. 

gn  allomannis^  uniuscujusque.   Ct.  i 
GIMANNO,  viritim,  in  einer  gl.  cass.;  i 

in.  158. 
MANALAUB.  MANELIÜß.  BIANAGOLD 

prop.   Hieher? 
MANDOKF,  Orlsa   Hieher? 
MANEZO. 

MANU  WERG.  Hieber? 
»lANWERDANL 
MANLICHA. 
MANALIUa 
UNMANALOMI. 
MANABIRGE. 
MANPIZZO. 
MANCHÜNNL 
MANAHAUBIT. 
MENNESTINKA? 

MANSLAGO,  MANSLEKKO,  MANSLAl 
MANLIH,  mSttnltc^,  viHlis. 

g,  s>  f.  manlicber  tugede.  Wm  8, 

MANNOLIH,  männtgUc^/  wmsquisque  (i 

nur  bei  O.  N.  Bo.  5.  Mcp.  Org.  ror). 

cbristus  ist  ter  uoeg,    an  demo 

noiicb  kan  soL  N.  2,  12.   tia  si 


-  / 


5t 


MAN. 


.MAN. 


.752 


'mea  ^alle^  mannolih  bi  barne.  0.  I. 
6,  15«  £Q  no  mannilih  ist  sehenti.  O. 
L  3,  40«  xi  mannoliche«  uuenti  io 
brotes  betolonti.  0.  IIL  20,  39.  der 
;  ist  manneiiches  faier.  N.  94,  9.  er 
mannelichemo  nah  sinen  uuerchen 
IonotN.7, 12.  ib  sagen  thir  in  nuara 
racha  seltsana,  thiu  m.annilichan 
raarit,  tber  licbainon  fuarit  0.  IL 
12,  16.  mannolichen  leidot  dar  aide 
fersprichet  dar  sin  conscientia.  N. 9, 9. 
fermulet  herza  bringe  mannolih.  N. 

50,  19. 

Form  ^nd  Flexion, 
mannolih.  0.  I.  6,  15.  (cod.V.P.)  23,  12. 
N.  21,  5.  30,  8.  50,  19.  98,  4.  103,  23. 
112.  1.  118,  1.  55.  144,  21.  Org.  Bo.  5. 
mannolicb.  O.  I.  6,  15.  (cod.  F.)  N.  2, 
12.  105,  4.  mannilih.  Ol.  31.  0.  I.  3, 
40.  23,  8.  55.  59.  II.  2,  9.  4,  76.  17,  24. 
IIL  6,  44.  9,  7.  21,  23.  IV.  13,  9.  19,  68. 
mannilich.  0.  L  23,59.  (cod.  F.)  man- 
nelih.  No.  N.  69,  2.  77,  63.  118,  20. 

147,  2. 
gi  mannoliches.  O.  IIL  20,  39.  (cod.  P.) 
N.  145,  1.  ßo.  5.    mannilicbes.   O. 
IIL  20,  39.  (cod.  V.  F.)  O.  L  17,  31. 
manneiiches.  N.  94,  9* 
d,  mannolicbemo.  Mcp.  Bo.  5.  mannili- 
chemo.  N.  77,  55.   mannelichemo. 
Mcp.  N.  7,  12.  36,  6.  70,  19.  115,  4. 
127,  3.  129,  3. 
a.  mannilichan.  O.  II.  12,  16.  mannoli- 
chen. Bo.  5.  N.  9,  9.  14,  3.  manno- 
libchen.  N.  118,  39.  mannelichien. 
N.  11,  1. 
BIANNOGILIH,  ntännigUc^/  unusqnisque. 
thes  thigge  io  mannogilih.  Ol.  8. 

Hieraus  ist  auch  wohl  das  spätere  man« 
niclih,  manniglih  und  pnser  heutiges 
männigUc^  entstanden;  es  als  eine  Zusam- 
mensetzung von  manag  und  lih  anzusehen, 
yerbietet  sowohl  das  doppelte  n  als  auch 
die  Bedeutung  (manag-lih  würde  Diele/ 
aber  nicht  alle/  bedeuten).  Dies  mannig. 
Hb  zeigt  sich  nur  in  folgenden  Stellen: 
manniclib,  unusqmsque*  Ct,  83. 


\ 


manniglih,  unusquisqne.  N.  IL 
manniciichemo,.  unicuique,  N.  IL 
manniglichon,  unumquemque*  N.  IL 

er,  auch  gebet  alle^r  manniklich.  D. 
HL  33. 
MANHEIT,  MANHEITI  und  MANAHEITy  MA- 
NAHEITI,  f*,  humanitas  (ist  manheit  von 
manaheit  zu  trennen  und  letzteres,  wemr 
auch  mit  m  a  n  zu  einer  und  derselben  Wur- 
zel gehörig,  doch  nicht  mit  man  zusammen- 
gesetzt?   cf.  die '  verschiedenen  Bedeutungen 
dieser  Wörter  und  ihrer  Ableitungen),   nur 
der  Form  nach  unser  9)?attU^etL 
n,  s.  mdneheit,  societas  humanae  uitae.    ' 
•  Bo.  5. 

g.  s.  manahei.ti,  hwnanitatis*  Gh.  3. 
d*  s.  manaheiti,  Uberalitate.  Mart.  m an- 
bei te,  humanitatL  Nf.  Bo.  5. 
0.  s.  manaheiti,  kepa,  sportulam.  Ib.  Bd. 

manheit,  humanitatem.  Nf« 
</./?/•  manaheitim,  liberaütaie.  Can.  4. 
a.pL  (oder5.?)manaheiti9i?iiiiiiM^ii/a.K.54.^ 
ÜNMANAHEI T,  /.,  inhumanitas.  Can.  1. 
AIANAHEITA,  cinsare,  munißcL  A.  (Setzt 
es  ein  Adj.  manaheit  voraus?   oder  ist 
die  Glosse,  wie  viele  in  A.,  entstellt  und 
manaheitiga  zu  lesen?) 
MANAHEITIG,  liberalis. 
n.  s*  m.  manaheitiger,  iii»//ii#  ^^/ i&M 
ad  ignoscendumj.  Mq.  Le.  1. 2. 
3.  Bib.  1.  2.  7. 
d  s.  m.  n.  manaheitigemo,/i&^?V7/i  (ybe" 

norej.  U^  Sb.  Bib.  1.  2. 
n^pUm.  manaheitiga.  RL  29.  Gc  1.  6. 
maneheitiga.    Sb.,    munificu 
manaheitige,  hospittdes.  £p. 
can«  2. 
Superlativ* 
d  s.  m.  maniheitigistemo^     liberalis- 

simo.  Bib.  7. 
n*pl*m.  manaheiiigosiunf liberalissimi 
{sepultiiram  exstiteruntj.   Mi|;. 
Bib.  1.  2. 
lJNMANAHAITIC(anmanaheito.Ra.un- 
manaheideo.  gl.  K.),  immane.  Pa, 
nnmanaheitic  ist,  inhumanum  est. 
Caa  2. 

[48^] 


753 


MAN. 


MAN. 


754 


\   - 


MINAHEITIGO.  Sb.    ,     ,.,      ••. 
MANIHEITIGO.  Gc.  7.  ( »  ^'^^~^''^- 
MANAHEniGI,  /.,  Uberaliias. 
g.  s.  manaheitigiy  Kberalitatis.  Gq.  t« 

6.  Can.  10.  11.  IVL  29. 
dn  s.  manaheitigi.  M.  24.)    ,.,       ,..   .. 
manheitigi.  Sb.       ' 
MERIMANNIÜ  (n.  pl.  n,),  sirenae.  Wn.  244. 

S.  MERIMININI  in  MINNL 
(MANNIN,/.,  SRSnnln,  virago.  Es.) 
MANNIUN,  n.,^annUxn, homuncio.  Sg.242. 
MAMNIN.    Ist  in  mannin  uuenichet,  hu- 
mana  miseria.  N.  31,  7.  mannin  als  adj. 
anzusehen?  oder  2\sgen.  eines  subst.  manno 
zu  nehmen?  • 

ARMANJAN  (ermanttcn). 

ze  irmanninne,  ad  clarißcandam  (hu- 
milesj.  N.  88,  14. 
MANNISC,  der  Form  nach  unser  ntSttnifc^r 
der  Bedeutung  nach  unser  mcnfc^ItC^;  goth« 
mannisks,  angelsächsch.  mennisGi  nord. 
mennskr,  humanus. 

n^s* /.  raennisciu  starchi  (starhi.Bib. 

!>),  brachium  carneum,  M^.Bib.2« 

g,^.m»n.  ?menniscin  trostis.  N.  76,  4. 

ehunnis.  N.  72,  7.  (menniscin 

kann  aber  auch  Genitiv  des  Subst« 

mennisco  angesehen  werden.) 

In  mennischun  dinc,  hnmanas  res.  N. 

.72,  11.  ist  mennischun  Druckfehler;  die 

Handschrift  hat  raennischon  (^g*.  pL  von 

subst  mennisco^ 

MANMSCO;  in.^^enfc^(nord.  mennskr); 
cfr  auch  sanskr.  manu-Cbya,  homo* 
n.  #•  mannisca  Frg.41.  IN.  74,  8.  men- 
nisco. Org.  N.  IL  N.  9,  20.  21, 
7.  10.  32^  a  37,  9.  10.  11.  38^ 
7.  44,  3.  45,  12.  46,  7.  48,  8.  13. 
49,  11.  55,  2.  5.  56,  2.  61,  6. 
Syl.  Wm,  7, 10. 8,  1.  7.  mcnnis- 
go.  0.  V.  12,46b  mennisko  Mcp. 
Org. Bo.  5* Nf.  II.  mcunischo.  N. 
2,  8.  5,  2. 8, 5. 17, 19.  28.  6.  30, 8- 
m^innisco.  Wm.  111.  7,  10. 
g,  s*  manniscbin  unfesti,  fmmana  in 
firmitas*  Frg.  6L  (kann  auch  adj. 
seyn;  s.  das  adj.  MAININISKIN). 


mennisein.  N.53, 9. 62, 11. 70, 15.72, 
7.?  76,  4.?  77,  3.  79,  4.  88,  8.  90,  IL 
menniscen.  N.  21,  2.  29,  8.  35,  8. 
48,  3.  59,  12.  79,  16.  103,  16.  men- 
nisken.  Mu.  N.  U.  N.  103,  30.  31. 
107,  12.  145,  4.  mennischcD.  N.  8, 
5.  75,  11.  100,  3.    mennisgen.  0. 
IL  4,  48. 
d.  s,  menniscin.  N.  84,  2.  85,  14»    men- 
niskin.  Org.  menniscen.  N.  36,7. 
42,  1.  134,  8.  139,  1.  mennischen. 
N.  17,  12. 
a.  s.  mennisgon.  0.  II.  1,30.  mennisgen. 
N.  IL   menniscen.  N.  3,  4.  18,  13. 
37,  8.  38,  12.  39,  6.  40,  2.  58,  11. 
68,  28.  mennisken.  Org.  Bo.  5.  Mt 
M.  103,  32.  117,  8.  126,  1.   menni* 
sehen.  N.  21, 18.  27, 1. 30, 19.  34, la 
V.  s.  mennisko.  Ct.  82.  Seh.  269. 
ir./>/.  manniscun   (es  steht  mannisennt^ 
Sg.  913.    menniscun.  Mgu  Mz.  Sb. 
Bib.  1.  2.  meniscun.  Sb.  mennis- 
gon. O.  L  1,  79.  V.  20,  8.  21.  mea. 
nisgen.  N.  IL    menniscen.  N.  33, 
4.  35>  8.  38,  8.  43,  16.  46,  la  67,  ä 
mennescen  (so  bat  die  Handsdirift^ 
N.  68,  14.  mennisken.  Mop.  Bo. S* 
PL  115,  11.  118,  113.  mennischeo* 
N.  9,  9.  21., 24,  6.  29,  la  36,  18. 
menniscin.  N.  72,  7.  89,  SE.  96,  7. 
•     menniskin.  SyL  Bib.  5.  6.  menni- 
seh  in.  N.  70,  7. 
g'./7/.menniskono.  Ho.    mennisgono.  0. 
V.  12,  75.  menniscön.  Bo.  5.  Mcp. 
N.  IL  Ne.  Nrn.  N.  4,  3.  18,  15.  31, 
7.  24,  12.  30,  21.  32,  7.  35,  &  44, 
2.  48,  3.  56,  5.  61,  10.  89,  3.  Wm. 
7, 12.  mennisk6n.Bo. 5.0rg.  Wfli.1. 
mennischon.  N.  5,  9.  13,  1.  16,  i 
17,  7.  20,  11.  24,  14.  72,  11.^  men- 
nisgen.  Nm.  IL  mennisken.  Wm. 
4,  11.  meinnischen.  Wm.  III. 
cf./^Lmenniscon.  Otl«  N.  IL  M.  11,  2.  18, 
2.  25,  3.  30,  3.  35,  2.  44,  2.  50,  7. 
52,  6.    56,   11.    menni«kAiK  Mcp. 
Bo.  5.  O.  IIL  21,  12.  cod.  F.^  men. 
nischon.  M.  7,  1.  6.  17,. 35.  ^  l 


5 


MAN. 


MAN. 


756 


menneschon.  Wm.  5, 16.  mennis» 
gon.  0.  IL  8,  53.  14,63.  HI.  20,  22. 
21,  12.  IV.  2,  2.  9,  27.  37,  31.  men- 
niscun.  Bib.  1.  2.  mennisgen.  0« 
II.  6,  27.  Ct  83.  Ne.  II.  Nh.  IL  mea- 
Bisgin.Co.  3.  mennischin. N.94,3to 

a^jpZi  mennisgon.  0.  IL  2,  14.  12,  77.  14, 
122.  IV.  27,  14.  V.  19,  11.  mennis- 
con.  N.  IL  Wm.  L  II.  menniskon. 
Wm.I.IV.IX.  mennischon.  Wm.IIL 
menniscen.  N.  5,  7.  21,  17.  35,  8« 
65,  5.  72,  18.  93,  2.  mennisken« 
Mcp.  Bo.  5.  N.  103,  32.  118,  124. 
mennischen.  N.  10  (b),  6.  11,  9. 
18^  8.  22^  5.  24,  8.  meniscen.  Ck>.2. 
menniscin.  Db.  N.  79,  11.  93,  1. 

r.p/..inennisken.  Bo.  5.  N.  97,  4. 

mMENNISKO,  miiitmtnfdiinonhomo.  Org. 
UNMENNISCO,  Unmenfc^i  JRtc^tmenfc^, 

n.  pL  alle  unmennisken.  Org. 

DRÜTÄIENNISCO. 

0*  pL  drutmennisgon:  sua  lokota  er 
mit  minnon  tbie  drutmennis» 
gon.  0.  V.  11,  35. 

MANNISCLIH,  mettf^Uc^/  angs.  menniae- 

lic,  humanus» 
•     manisclih.  Pa.      ),   humana   {composi^ 
menisclib.  gl.  K. )  tio). 

mennisciih  (das  h  hat  ein  Abbreviation»- 

zeicben,  also  menniscliba  oder  men* 

nisclihaz),  mortale.  Märt, 
(mennisliche  sterche,    brachium  car* 

nmjn-^  Bib.  5.) 

MANNISCHEIT, /,  sajenfc^^eft 

n*  s.  mennisgheit,  humaniias  (loquaao). 
^   .  Mq>.  4.  mortalitas.  Mqi.  43.  men- 

nesckeheit,  humaniias.  N.  16,  6. 
g.  Sf  manskeite  (du  ne  nimeat  nuara 

dero  manskeite,  non  recipisper* 

sonam  hominum).  Nf. 
d.  s.  mennisgheite.  Nf.  IL 
a«  s.  mennisgheil.  Nf.  IL   menneske* 

heit,  incamationem.  HL 

MANNlSClN,  Adjektiv,  humawis. 
n.  ^yi  menntscina  (amahi).  N.  29,  13. 
(Gehört   auch  mannischin   un* 


festi.  Frg.  61.  hieher?  ct  g.  9.  m. 
MANNISCO.) 
g.  s.  n.  mannaschinea    chonnes,    tui* 
mard  generis.  H.24.  menniski- 
'  nen  (alter).  Ho. 
d.s.m.n.  mannaskinemo  sitiu,  AxniKino 
i^tf.Rb.inannisginimo(^aifi^. 
Wo.  2.  menniscinen  (bilde). 
N.  44,  5.  menniakinen.  Ho. 
a.  s*f.  menniskina  naturam^  Bo.  5. 
t;.  8,  f.  du  menniskina  alahta,  o  homi* 
num  genus.  Bo.  5. 
£f. ;?/.  menniskinen    gorpotdOi    cor* 
^  pori  humano.  Mcp.  65. 

MANNISGI,  f.,  humaniias. 
g.  s.  mennisgi.  Wo.  2. 
d.  s.  mennisgi.  Wo.  2. 
a.  s.  mennisgi.  0.  IV.  29,  12. 
MANNISKIiNL  —  zi  kikebanne  mannii* 

kini,  largiendi  humanis.  Rb. 
MANNISCNISSA,/^  angels.  mennisenease. 
g.  s,  ainera    manniacniasa    chiburti 
humanam  nativiiaiem»  Is.  5,  7« 
MANAG  (hieraus  unser  mancher),  goth.  ma- 
nags,  angs.  maneg,  menig,  nord.  margr^ 
mulius.   Hieher? 

Bedeutung  und  Gebranch: 
manig)  mulium.  Org.  manege,  nonntdH.lt. 
manakiu,  multa.  Rb.  in  maniga  uuia» 
mulia  raiione.  Mcp.  22.  m  a  n  a  g  e  ^  iotidem. 
Ra.  manage,  plerique.  Ic  managa,yr#- 
quenies.  VG.  IV.  216.  mauake,  plurimos. 
gL  K.  managen,  plures.  Gc  4«  5.  mana^ 
gern  rachom,  mulii/arie.  IRtu  manegeil 
quhitin,  multifarie.  Ic  managero  sunta 
heilit  thaz  bluat  0.  IV.  10,  15.  ma* 
nag  man.  O.  I.  17,  49.  manag  ediling. 
O.  I.  9,  9.  manag  gotea  drut  O.  IV. 
34,  9.  manig  leitsami.  N.  144,  12.  ma- 
nag menigi.  T.  89.  manago  menigi. 
T.  70,  2.  manag  murmurunga.  T.  104. 
manag  gnat.  0.  IL  16,  4.  manag  uuuii* 
tar.  O.  I.  17,  2.  manag  laatar.  0.  IV. 
30,  23w  manag  aeltsani.  O.  HL  14,  2. 
auero  manager.  0.  V.  23,  151.  mana- 
gea  liutea.  O.  lY.  4,  43.  maniges  fria. 
kiDgea.   Mcp^    maniger  alahta.   Wm. 


I     \ 


757 


MAN. 


MAN. 


2>  13.  manrge  slahta.  Mq^.  maniges 
anderes.  Ct.  95.  anderes  manages. 
Co.  3.  maniges  dinges.  Bo.  5^  mana- 
gema  megine.  T.  145.  manigemo  psal- 
mo.  N.  de  ps.  gr.  manake  geista.  Wess. 
manago  uuituaun.  T.  78.  managiu 
tcust  le.  fole  manegiu.  Frg.  11.  ma<* 
nago  Santa.  T.  138.  manogo  uuorolt 
linti.  O.  IIL  7,22«  manago  angusti.  0. 
V.  23,  84.  manago  ehti.  T.  106.  mana- 
kern  nuortum.  gl.  K.  manige  prutina. 
IS.  34,  16.  manige  arbeite.  N.  89,  13. 
manige  geba.  N.  147,  6.  manego  z:iti. 
T.  88.  manago  tbusunt.  muatoi  Ö.  V. 
Si3,  223.  thie  manegun  luginara.  0.  IV. 
7,  10.  diu  manigin  cbelbir.  N.  21,  13. 
tero  manigon  stcrnoli.  Mcp.  tero  ma- 
nigon  ringo.  Bo.  5.  iuuueriu  manigen 
hohchoae.  Na.  ander  leid  manegez. 
Rg.  2. 

Mit  Genitiv: 
manige  iro.  N.  24,  19.    xiu  sint  dero 
ao  manegen.  N.  3,  1.    so  manig  uuir- 
det  dero.  N.  138,  18. 

eiian  manag: 
eban  manago,   totidenu   Ib.  Rd.    eben 
manigin  tempora.  Mcp« 

filu  manag: 

(Uu  manag  f rinnt  0.  I.  9,  3.  filu  ma* 
nag  iar.  O.  I.  15,  2.  vilo  manig  man* 
Hr.  liebes  filu  manages.  O.  L  18,  19. 
drost  filu  manager.  0.  IL  16,  10. 

wola  manag: 

unola  manaker,  nonnullus.  Rb.  uuola 
manake,  nonnuUL  Rb.  uuola  munagen, 
compluribus.  T.  60,  3. 

aama  manag: 
samo  manege,  iotidem,  Syl, 

ao  manag: 
so  manakera  citi,  quaiUo  tempore.  K.  61. 
so  manig  cot,  so  manig  sterno.  Mcp. 
so  manike,  totidem.  gl.  K.  so  managa, 
ianti.  Gh.  1.  3.  so. managen,  tantis. 
T.  80.  so  managem  rahom.  Rb» 

80  manag  so: 
80  manag  so,  guotquot.  T.  40,  3.    alle 
80  manage  ao  quamun.  T.  133« 


wio  ntanag: 
nnio  manag  uuuntar  unurti.  O.! 
(wie  maniger,  quotus.  Hd.)  unii 
nige,  quoL  N.  118,  84.  uuio  ma: 
quot.  Ru.    uuie  managa,  quanti. 
üuieo  manigero  spracbon,  quot 
rum.  Mcp.  57. 
so  wio  manag: 
so  uuieo  manige,  quascunque.  P) 
so    uuieo    manigen,    quibuscunq 
88,  51.  mit  sue  managen,  quan 
Gh.  3. 
eddes    manego    (tbur    edbes    m 
gl.  K.),  aliquantisper.  Ra.    etbes 
nake,  aliquantos^  gl.  K. 
Form  und  Flexion: 
manag.  O.  (I.  9,  3.  9.  17,  2.  49.  24, 
30.  IL  4,  83    16,  7.  11.  IIL  7,  » 
14,  1.  2.  17,  67.  IV.  3,  11.  6,  45. 
34,  9.)  T.  (40,  3.  89.  104.).  manac 
manig.  Hr.  Org.  Mcp.  N.  (138, 18.  U 
manigh.  N.  68,  18. 
i>.  $.  m.  manaker.  Rb.  (maniger.  I 
12.  s.  y.   managa.  Gc.  1.  6. 
19.  a.  s.  n*  managaz.  0.  IL  3,  5.  V. 
L  20,  21.  (cod.  F.)  20,  3! 
V.  F.)  Frg  37.    manegaz 
20,  21.  cod.  V.  P   L  20,  35. 
manegez.  Rg.  2. 
g.  s*  Tfi.  n.  manages.  0.  IV.  4,43.  I. 
(cod.   V.  F.)    Co.  3.     ma 
0.  L  18,  19.  (cod.  P.  K.). 
ges.  Mcp.  Bo.  5.  Ct.  95. 
g,  s.  f.  managoro?  angusti.  O.  V. 
(oder  ist  es   g*.  ph    sc.    li 
maniger.  Wm.  2,  13.  3,  < 
d.  s.  m«  13.  manage  mo.  OL  46.  0. 1.  1 
IL  4,  32.  6,  7.  V.  9,  41. 
153.  T.  145.  Prud.  1.  mane 
O.  cod.  F.  L  1,  73.  IL  4,  3: 
cod.  P.  V.  23,  153.  cod.  V.  ] 
manigemo.  N.  d.  ps.  gr. 
d.  $.  f.  manageru.  O.  L   1,  74.  5, 
4,  30.  7,  65.  T.  196,  4. 
gern.  OL  40.  u.  cod.  P.  L 
managero.   0.  cod.  F.  I. 
II.  7,  65.  manegero.  Bo. 


lOAN. 


KUN. 


760 


nakera.  K.  61«  kann  aodi  g-t-f'    ■ 

seyn. 
t»,  $,  m.  managan.  O.  IV.-  7,  15.  T.  139. 

managen.  O.- IV.  7,  15.  cod.  F. 

manigfen.  Bo.  5. 
a.  $.  f.  managa.  O.  I.  4,  53.1  V.  23,  278. 

-maniga.  Bo.  5.  Mcp.  Ofg.  N.  64, 

10.   ?init  maniga  zanga  spre> 

c  h  i  n  t  e  n,  Unguis  loquentibus  (doC' 

toribusj.  N.  67,  13. 
imstr.?  managu.  Frg.  45. 
n.  a.  pL  m.. managa.  VG.  IV.  216.  Gc.  1.  6. 

Gh.  1.  3.  M.  30.  0.  IV.  17,  17.? 

T.  7,  9.  44,  31.    manage.  Ic  T. 

2,  6.  13,  13.  40,  9.  42,  2.  44,  31. 
47,  7.  50,  1. 125.  133.. Frg.  13.61. 
0.  I.  20,  3.  22,  39.  IL  3,  3.  15,  6. 

23,  23.  III.  24,  105.  IV.  4, 37.  Pa. 
manake.  \\'ess.  Rb.  gl.  K.  Pa. 
manega?  Wm.  4, 13.  IL  manege. 
0.  n.  3,  3.  in  cod.  F.  IL  23,  23. 
in  cod.  P.  L  20,  3.  in  cod.  P.  F. 
Ra.  gl  K.  H.  24  T.  89.  101.  106. 
109.  112.  116.  Ic.  Syl.  Bo.  5.  N. 
83,  11.  93,  19.    man  ige.  Ho.  N. 

3,  2.  4,  6.  11,  9.  17,  41.  21,  17. 

24,  19.  28,  3.  38,  2.  39,  6.  47, 11. 
ÖO,  18.  55,  3.  67,  31.  73,  15.  77, 
31.  90,  7.  91,  6.  118,  84.  Mcp. 
Bo.  5.  Wm.  4,  3.  13.  Mu.  Org. 
manikc.  gL  K.  manigi.  N.  II. 
mannige.  N.  39,  4.  147,  5.  ma- 
nagon.  O.  IV.  7,  10.  in  cod.  F. 
manegun.  O.  IV.  7,  10.  in  cod. 
V.  P.  managen.  Gc  4.  5.  mane> 
gen.  N.  3,  1. 

n.a.plf.  manago.  T.  70,  2.  78.  106. 138. 
162,  1.  OL  3a  O.  L  18,  23.  23, 
24.  IV.  15,  42.  V.  23,  77.  84. 223. 
Ib.  Rd.  manego.  Is.  3,  6.  T.  88> 
O.  L  18,  23.  in  cod.  V.  L  23,  24. 
in  cod.  P.  manogo.  0.  IlL  7,  22, 
managa.  T.  53,  3.  manage.  T. 
22,  3.  manege.  T.  46,  1.  100.  N. 
34,  3.  70,  20.  man  ige.  N.  15,  4. 
31,  6.  33,  2a  34,  16.  44,  13.  70^ 


20.  89,  13.  147,  6.  Wm.  6,  12. 
Mcp.  Bo.  5. 
n»a.pl.n.  managin.  Ic.  Pnid.  1.  T.  42,  2. 
165,  &  134.  .135.  196,  4  240,  1. 
V.  manakiu.Rb.  managu.  T.  13. 
25.  21,  2.  60,  3.  63,  4.  70,  2.  78. 
79.  80.  O.  IIL  Ui  51.  manegio. 
Frg.  11.  17-  Ra.  N.  39, 13.  74,  9. 

77,  6.  143,  13.  manigii^  Mcp. 
Bo.  5.  Org.  N.  17, 15.  21,  13.  38, 
7.  80,  8.  93, 19.  118, 162.  T.234, 
1.  O.  III.  22,  37.  in  cod.  F.  ma. 
nigu.  O.  in.  22,  37.  menigu.  O. 
m.  26;,  1.  manigin.  N.  21,  13. 
manigen.  Na. 

g.  pl.  managero.  K.  1.  Pa.  T.  7,  8.  53,  9. 
0.  L  1,  11.  101.  IIL  4,  16.  ly.  10, 

15.  L  15,  29.  in  cod.  F.  16,  2,  in 
cod.  F.  K.  IL  14,  78.  in  cod.  V. 
manakera  Pa.  K.  2.  O.  IL  14, 

78.  und  IV.  10,  15.  in  cOd.F.  ma- 
negero.  O.  L  4,  49.  15,  29.  in  ' 
cod.  V.  P.  K.  16,  2.  in  «od.  V.  P. 
20,  30.  in  cod.  P.  F.  IL  14,  78. 
in  cod.  P.  Nh.  Co.  4.  Bo.  5.  ma- 
na  gor  0.  O.  L  20,  30.  in  cod.  V.; 
auch  in  O.  V.  19,  24.  (oder  g, 
S'  f.?).  manigero.  Bö.  5.  Mcp» 
n  30,  14.  31,  6.  41,  5.  44,  11. 
83,  1.  88>  51.  92,  4.  manigere. 
Mb.  IL  manigAn.  Mcp.  B«.  5.  Oig. 

d.  pL  managem.  TL.  65i.  Ra.  Rb.  mana- 
kern.  gL  K.  manegem.  Ra.  ma« 
nagen.  Pa.  VA.  IX.  566.  T.  7,  S. 
44,  21.  60,  a  80.  Gh.  3.  O.  L  23, 
36.  IL  4,  35.  IIL  17,  1.  18,  1.  IV. 
5,  18.  16,  16.  20,  16.  V.  12,  3. 
manegen.  Ic-  Org.  T«  97.  O.  h 
23,  36.  und  IV.  5,  iS.  in  cod.  P« 
manigen.  N.  17,  17.  21,  19.  24, 

16.  28,  3.  3»,  12.  40,  7.  41 ,  la 
44,  10.  54,  19.  70,  7.  76^  2a  88^ 
51.  Mcp.  Org.  Bo^  5.  Wm.  3,  6. 
bf  10.  Rianegan.  Wm.  5, 10.  IL 

Cemparatiy,  nur  im  PJnraL 
mpl*  m.  menigirc^n,  plureSi  T«  87.  in»Bi- 


76i  BIAN. 

geren  sint  danne  mines  hon« 
betesliarer,  diemih  hazzent, 
rmdtipUcati  sunt  super  capiUos^^^. 
N.  68, 5,  inanigeren,p/rire5.0rg. 
{hpl.n»  manegeren  sint  aiu,  danne  diu 
bar.  N.  39,  13.  manegera  exer* 
dtia.  Wm.  4,  10.    . 
d.  pt*  minigordn.  Bo.  5« 
c^ph  IR*  manageron,  plures.  T.  21,  9.  äie- 
niglron,  plures  (then  eriroo). 
T.  124.  manigerenmenniscon. 
Wm.  4,  10. 
o,  ph  n.  managerun  zeichan.  T.  104. 

Superlativ,  nur  im  PluraL 
n.  pL  n*  danne  aiu  (iar)  manigosten  eint 

N.  89,  5. 
MANAGO,  muUum.  C. 
lUANAG,  n.  pr.    Hieher? 
UNMANAG.    Aulser: 
da  ist  unter  uile  unmanic  uuerbman. 

Ho.  2. 
nur  im  Plural. 

IK  pL  Jik  unmanege,  paucL  N.  88, 44.  ün- 
man  ige,  paucL  Bo.  5.  N*  39,  6* 
104,  12.  106,  39.  118,  1. 
n.  p/.  !>.  ünmanigiu   (buoh))  rari   (ü- 
bri).  Mcp.  57. 
d*  pL  ünmänig&n,  paucis.  Bo.  5.  Org« 
N.  16, 14.  54, 19.  89, 9.  106,  38. 
cphm.  unmanage,  paucos.  T.  78*  un* 
xnanege,  paucos.  N. 65, 7.  un- 
manige,  paucos.  Org. 
GAMANAGLOMJAN. 
MANAGMACHUINGA. 
MANAGNAMIG. 
MANAGFARO. 
MANAGDAHTIG. 
MANAGZALA. 
MANAGSLAHTIG. 

MANiLGFALT,  MAJVAGFALTI,  goth.  manag- 
faltba,  angs.  maenigfealdi  nord.  marg« 
falldr,  mannisfalt 

Bedeutung  und  Gebraucb: 

manacfald,  nadtiplice.  gl.  K.    dannan 

nuard  iro  fal  manigfalte,  muUiplicata 

est.  N.  105,  29.  manacfaltaz  (es  stebt 

manacfaltasj,  frequens  (campus  her» 


MAN. 


isk 


k 


bis).  VG.  n.  185.   iro  manigfalt  ist 
(mulüplices).  Org.  managfaltero,^^ 
qumti  (cüUu).  VG.  IL  51.  manacfalta, 
frequentes.  VA.  I.  711.  man igf alte  un- 
driuua,  multiplices  fraudes.  Bo.ö.  ma* 
päcbfaltörün,  largioribus^  D.  mit  ma> 
nigfaltero  lustsami,   multifidis  sua- 
tntatibus,  Mcp.  47.    managfalt,  varia 
(locutioj.  Frg.  37.  iz  ist  managfaltai 
thing.  0.  IV.  10, 16.  thaz  mari  nuard 
oub  managfalt  ubar  iudeono  lant 
0«U.  15,5.  ero  ist  filu  thrato  thero^ 
drubtines  dato,  iob  managfalt  onh 
manne  al  zi  zellenne.  0.  IIL  23,  & 
quaUtas  ist  mänigfalte.    Org.    unio 
manigfalte    dir  si    diu   misselichi 
dero  niumon.  Mcp.    nuig  uuas  ofto 
managaz  iob   filu  managfaltaz.  0^ 
I.  20,  21.    managfalt  gilari.  0.  IV. 
15,  7.  managfalt  segan.  0.  V.  1,  li 
managfalt  giscuabi.    O.  III.  14,  95i 
managfaltu  suegala.   0.  V«  23,  19& 
manigfaltiu  gelust   N.  57,  9.    thii 
ainaz  managfalta  guat.  0.  IIL  18^  IQ. 
managfaltes  rebtes.   O.  IV.    15,  öi 
managfaltas  liobes.  O.V.  23,  47.  thei 
managfalten  uueuuen.    0.  V.  9,  3i 
tbes  managfalten  seres.  O.V.  9,35* 
tbemo  managfalten  thiete.  0.111.6, 
SO.     mit  manigfaltero   lero.  Bo.  & 
managfaltan  drost  0.  IV.  15, 55.  thii 
managfaltun  uuibi.  O.  I.  8,  13.  ma« 
nagfalta  ginada.  O.  IIL  17,  25.  ma- 
nagfalta reda.  0.  IV.  13,  2.   manag- 
falta spracba.  O.  V«  16,  17.   manag- 
falta fruma.  Ob.  54«  managfaltonni* 
zi.  0.  IL  6,  18.    manigfalte  pina.  IL 
24,    17.    manigfalte^  irbarmida.  IL 
106,  1.    tbero  managfalton  uuortOi 

0.  IL  21,  16.  managfalto  uuunta.  Ot' 
V.  23,  134.  managfalten  ebtia  0.1 

1,  68.  manicfalten  lugen.  Co.  ma* 
nagfalta  smerza«  O.  L  18,  30.  ma- 
nagfalto frauili.  0.  HL  17,  62.  ma- 
nagfalto ziti.  0.  IV.  15,  31.  manag« 
faltu  uuuntar.  0.  IV.  1,  30.  uuixi 
managfaltiin.  0.  V.  21, 19.  ze  manig- 

fal. 


l 


»UN. 


MAN, 


764 


.t. 


II. 


faltero  uuis.  Org.  inmanigfaltaauis. 
BIcp* 
Fontk  und  Flexion: 
maD^agfalt  0.  (IL  15,5.  HL  14^  95.  23, 
2.  IV.  t5,  7.  V.  1.  13.  23,  2.)  Frg,  37. 
inanacfald.  gLK.  manigfalt  Org.  ma-. 
nigfalte.  Mcp.  TS^  105»  29.  Org. 
m  s.  f.  managfaltq.  O.  V.  23^  198.  ma- 

nigfaltiu.  N.  57,  9. 
n.  a.  $0  n.  managfaltax.  0,.I.  20,  .21.  III, 
7,  36.   IV.  tO,  16.  12,  26.   V. 
12,  89.    manacfaltaz.  VG.  IL 
.185.  manachfaltaz.  0.  IV.  10, 

16.  in  cod.  F.  managf^libaz. 
0.  V.  12,89.  in  cod.  F.  manag* 
falta..O.  U.  6,2.  IlL  11,  8.  18, 
10.  V.  9,  8. 23^  67. 71.  Ob.  36.  ma- 
nagfalda.  0.  V.  9,  8.  in  cod.  V. 

g*s.m*  n.  man agf altes.  0.  IV.  15,  54.  V. 

23,  47.    tbcs  mapagfaltea.  0. 

V.  .^  35.  in  codi  P.  managfal* 

des.  p.  V.  23,  47.  in  cod.   V. 

managfalten.  Os.  11.  0.  V.  9, 

32.  35.  managfalden.  0.  V.  9, 

32.  in  cod.  V. 
(L  $,.  m.  n.  managfaltcn.  0.  HL  6,30  ma- 

n  a  c  fa  1 1  e  n.  0.  III.  6, 30.  in  cod.  F. 
cf.  Swf,  manacfaltera  V6. 11.51.  manig; 

faltero.  Oig.  Mcp.  Bo.  5. 
a.$*m.  mana^faltan.  O.  IV.  15,  55.  (u. 

in  cod.  V.  U.  4,  90.  cod.  P.  D. 

IL  6,  35.)  m.anagfalton.  0.  IL 

4,  90.  lind  in  cod.  F.  IL  6,  35. 

managfaltun.'  O.  IL  6,  35.  in 

cod.  V. 
o.  $.  f.  managfalta.  Oh.  47.  54.  0.  L  18, 

30.  IlL  17,  25.  IV.  13,  2.  V.  16, 

17.  (und  0.  IV.  1,  45.  in  cod.  F.) 
manigfalta.  IS.  67,  33.  Mcp. 
managfaltun.  0.  I.  8,  13.  V. 
12,  86. 

n.a.phm.  manacfalta.  VA.  I.  711.  ma- 
nagfalta. O.  L  18. 

n.a.jd.f.  managfalto.  Ob.  128.  0.  III. 
17,  62.  26,  66.  IV.  1,  45.  9,  29. 
15,  31.  V.  23,  134.  manach- 
falto.  0.  IV,  9,  29.  cod  F.  ma-  ^ 


:  iiigfaUe.N.24,17.106,l.Bo.5. 

manigfalde.  N*  118|  2L 
m*€kpl¥k  managfalta.  0.  iV*  If  30.  ma- 
nägfaltiH.  0.  IV.  U^O. in  cod.F. 
managfaltun.  0.  V.  21,  19. 
;    g^  pt.  managC^lton.  Q..II..21,  16. 
.  dn  pl.  mdnagfaiton.  O.  L  1,  68.  18,  22. 
HL  i7,  4.  IV.  1,44.  manicfal- 
.ten.  Ca.  mani^falten.  ?f.  118, 
21.  managf alton.  O.  IL  23,  24. 
.  Comparativs      .^  . 

manacbfaltoruo.  Gc.  6.{     ,      ... 
manchfaJtorun.  Gc.  1.    '  ^ 

MANAGFALTO,  Adv^k 
managfalto  mera.0. 11.24,  1.  manag- 
falto deilta.  O«  IL  1,  33.  tbrate  ma« 
nagf^lto.  0«  IV.  9,32.   filu  manag, 
falto.  O.  V.   12^  84.    manachfalto. 

0,  IV.  9»  32,  in  cod.  F.  manakfalto, 
pluralUen  E^n.  19.  manacualto^  mul» 

_.    ti/ßriam.  he^'L  3.  inanigfalto  gean- 
gestet uuirdet  N.  62,  2.  unola  ma- 
.nigf.a.Uo  ist  dir  durstegmin  fleisg, 
giiitm  multipticiUr  tibi  caro  mea.  N.^ 
62,  2. 

Sopfrlativ:    ' 

manacfaltost.  Bib.  1. 2.}     .  ^.    . 
manacbfaltosL  Sb.  > ''»'"«^. 

MANACFALTLlHO,  iwi/Zi/iinViai  <  angels. 
msenigfealdli^^e).  M.  31. 
manicfalllicho.  Le.  2.  manicfaltli- 
cha.  Ep«  P.  3.,  nmhifariain. 

MANAGFALTl,  /,  SReii  je. 

Bedeutung  und  Gebrancb: 
multiUido.  N.  68, 14.  muliipUcaiia.  N.59, 9. 
ajfluenfia.  Gc.  3.  numerositas.  Gh.  1.  2. 
3.  4.  £c.  AL  30.    densitas.  M.  28.  Gd. 

1.  2.  Sb.  seges.  M.  29.  Gc  1«  6^.  U3ura. 
RL  21.  Sb.  Can.  6.  10.  11. 

n.  s.  manacfaltl^  Gh.  2.  3.  4.  M.  21.  29. 
Sb.  Gd.1.  maiiacbfalti.M.28.30. 
Sb.  Ec.  Gd.  2.  Can.  6.  10.  11.  Gc. 
1.  6.  Gh.  manigfaltL  Gc  3.  N. 
35,8.39,6.59,9. 
..  d.  9.  manigfalti,  N.68,14.  manegfalti. 
.»••&.       . 

[49] 


%l 


ttUK 


MANAGFAL'rÖN»  angd^  msenigFealdean, 
mfdtipUcare. 

(ib)  manigfatton  (mioe).  N«  140|  10. 
(sie)  manigfaltonl  sih.  N.  91,  15. 
(da)  manigfaUotoatdin  reht  N.70,2i. 
(er)  miiDigfäUotft in,  öiAxi/..N:i04,24. 
(sie)  manigf^Ho^on  ^\h  (^romie  mar* 
iyrum).  N.'^,  Sl. 

GAMAJ^ÄGPALTÖN  undGAMANAGFALT- 
'    -JAN;    ■ 

(sie)  kimanacraltont,  ttübttitdM.  Ic. 
imp.  kemanigfalto,  m»//77f/ca  (gene- 

rationesj.  N.'  64,  11. 
p.p,  kamanacfaltot'Pa.  - 1 ^^MtÜipU* 
kimanacfaltoti  gLK*f  >  c:i7^. 
gimanagfaUo!  hlibeüin.  0.  IV. 
6,   48;    g(k)eihäiiigfaltot  liä- 
best   N.  11,  9.  35,  a    ist  N. 
118,  69;  si;  N.  48,- 17;  uuirt  N. 
91,  13. «  «uerden-t  N.  91,   15. 
vuerden.  N.  78,  II.  gemanig- 
iialtot  (gemanigualdef.  Wm. 
IL)  Unart  Wm.  5>*7.    chima- 
'  n-aöfaldit  oüirdbii«  Is.  5,  2. 

MANAGFALTIG,  manniflftfftf«. 
manigfaltig,  miätipleoc,  N:-67,'  18.    ma- 

niehflaltieby  7iiii//i/Wri£7i7r.''£p.  P.  4. 
d.  pZ.  manigfaitig^Vik  WiQ.  1,  VL 
Comparalir:  •.  ' 

inanacfaUigornD^/iif^iörf^.Sb.M.29. 

■    Snifferlativ:  ' 

mana'bkftiltigöst,  latissime.  M/». 

MANIHÜÄLTIGI,  f.,  densiias,  Can.  7. 
AIANAGSAM. 
a.pLf,  so  msBacsamo  geba,  tarda  dona. 

Is.  9,  3. 
a.phn.  manaksainia,  numerosos.  Em.  19. 

^IßUMCH.  ilhd  MAi^AGfN;  »üs  der  Glosse  Je- 
gione,  nieliiga.  Prild.  1.,  \veail  itieniga  nicht 
Schreibfehler  ist,  ergiebt  ^icb^auch  die  Form 
managa  neben  ma dag L  In  Is.  4,  4.  steht 
dhia  selba  maBi^giifu  ^hinomidio  bIs 
Ve\^T0tH%m^'fmipsä'p'ltihiliias  personarum; 
ist  mane^liia  irt  nian-eglutn  zu  bessern;  cf. 
^n*iiMi.^#.1riaJia|^i'iV^in  Fif^f.  ITj^'und  den 
acc.  i.  manegbin  in  b.  4^'4.;  f.,  SRcngO 


MAN. 

'  ■  {goth.  managei,  angels«  m^mgn^  ms 
msnigeo,  muliituJo. 

Bedeutung  und  Gebrauch:    ' 
multihido.  T.  2,  3.  Mcp.  Pa.  Ra.  gl  K.  i 
20»  Kp«  pltiraUias.ls.  4,  4.  Im^ii«  T. 
Ra.  Pa,  gl.  K.  Frg.  11.    legio.  T*  J 
Ptud.  1»-  caUrva.  Ic«  fraiex  (peccati 
Mb.  Sb.  Bib.  7.  congregath.  Bib.  1*  \ 
chonis.  Mcp.  synagoga.  N.  7,  8.  Bib 
ecchda.  Mi  IL  manus.  D.  II  341.  VL% 
-  li  2.  Et.  Le.  1.    numerus.  Mt|i.  Bib 
■    ■'  '  Älep.  freqtieniia.  Gh.  1,  D. II.  351.  t 
*     '  Pmd.  1;  aginen^  Da«  ala.  Mart  plu 
Rh.  Tg.  3.  cohors.  R. 
Form  und  Flexion. 
n.  s.  managi.  Rd.  Ra.  Pa;  ^I.  K.  11. 7.  F 
'        -    '    manaki.  Pa.  gl.  K;    manag? 
(übersetzt  7;i£///i/fM/o).   manigi 
K  7,  8.  17,  5.  21,  1».  80,  20. 
39,  13.  43,  13.    ni^anegi.  Bo. 
59,  9.  U9,  3.  ihcnigi.  Mcr.  Sl 
1.  2.  Le.  1.  D.  IL  341.  351.  Pi 
Em.  33.  Ra.  T.  2,  3.  6,  3.  49,' 
7;  70,  2.  183>  1.  O.  I.  3,  32. 

12,  22.  15,  39.  H.  3,  14.  24, 
•t4,  15.  16,  27.  24,  3.  W;  3, 

•     17;  5,  41J'N.  IL  raenighi.  Ic 

niki.  gl.  K.  menige^  Watt  4, 

nagin.  Frg.  17. 

'g:  1*  manigi.  N.  81,  2.  108^,  30.^  m 

Gh.  1.  Wm.  7, 4.  IL  m e  n ige.  W 

-  H.  s.  iÄanagi4.  Kp.  manigi.  Mcp.  Bo 

'*      5i  8.  16,  13.  25,  4.  32,  16.  J 

'5Ö,'  3. '63,  3.  68,  17.  manegi. 

13.  Bo.  5.  meniki.  gl  K.   m 
D.  IL  341.  Mij.  Mtfr.  Bib.  t.  2. 
1.  60,  4.  236,  4.  O.  I.  2,  39. 
42:  13,  52.  20,  63.  IV.  12,  7. 

'  ineniga?  Prud.  1. 

d.  '£  maiikgt^  R.  manigi.  Mcp.  N.  3 

8.  25,  5.  60,  12.  105,  18.   m« 

'  Mcp.  21.  menigi^  Mt^.Ec'Bil 

N.  IL  T.  19,  7.  64,  3.  79.  D.  ] 

«'^     *       '  0:^L  9,  27.  U.  15,  9.  UL  6,  : 

•71.-Wm.  n.    rtenige.  Wm.  4 

'  ''  •';  '      "il:  meinege.  Wm.  UL  man( 

,. ..;  . .-  Ia  '  tc  4^  4; 


f  t  ,* 


r      I 


167 


mm. 


MAN. 


768 


«iina-iDa.  menigiy /Mri^r^.  T.13, 16. 
19,  4.  43»  Z.-6%  6.Mj  U  lü^nigi? 
(ubermuot'ero  suabton  mina  scia, 
,  •   \   «•'  -.  synagoga  potent  um  ^  xL^- )5i^p0rborum 
:  w;.4 «    }  qMe^ierwiikinimammeam)*  N.85y  14 
,1       ';  .:  miniglaä.  Mcp.  66>^ 
«Apftsncoigini  T.  5i),  1^;8(X  185,  7« 
o«/i/»  manaki^  turbas.  Pa.  menigi.  T.  19, 
;  5.  22,  5..  .44,  1.  154,  5L  Tg*  3.    mc- 
..  Digin.  Mart 
ÜNMANIGI, /,  pa««/«  <;iar6).  N.  101,  24. 
€k-A:.ujima*nigi,  paudtaitm  (d^üum).  N. 
.;.    101,  23.  i   . 
ÜFMANAGI^/.   .      :         ...t.  •.'  M  .. 

d.  s.  üfminigi,  aeiAtreo  coetim  Bl.  71. 
ÜUOROLTMENIGly  /  d  lU.  6,&  25,  4. 

MW*     <5,      ^ft  ■■•■•«■l.t.i       t.i» 

nntar  uooroUmenigi.  0.,1J.  9,  31. 
UU'miAINlGI,/,,  congregaHo  popuK.  N.  61, 9. 
die  liuloianigi,  turbas^  M  92,  1. 
.   CHORaiAWAGI, /• 

a,  s.  chormüni gl f'.chorwn*  N.  87,  1. 
vCEFMANAGI,/.,  gloue. 

a*.s.  scbefmcpigc,  dassem*  Bib.  6. 
..».p/.8cefmenigK  Bib.  1.   i     ^/^^^^^^ 
^     scbeimenigi.  Bib.  6.  j ' 

(In  Rd.   unTiusammengesetzt,   scefo 
maaagi.) 

MANÄGÖTI,/.,  SReitae. 

gi  s.  managoii.  Alk.     j ,  manus (dispersio 
xnenigoti.  Bib.  1.  >   maufis  populij. 

J.  s*  mancgote,  mami.  D.  II.  313. 
IIAMÖN,  MANilN,  ma^aenf  angeb.  manjan, 
monjan,  moner e,  nord.  m^u^f  provocare. 
Cf.  das  spätere  lat.  marmire  (ad  plpcltum,  ad 
mallum)  in  /.  ja/.,  /.  rip ,  in  jns  vbcäre,  wo- 
{ttr  auch  in  den  Gesalzen  iiu>i2^^  gebraucht 
nvird  (der  ^ISger  mannit,  der  Slit^ter  bannit). 

Bedeutung  otid  Gebrauch :       ' 
monere*  Ra.  gl*  K.  Ic.  Bo.  5.  Mcp.  21.  *admo* 

nere.  Bo.  5.  H.  1.  9.    common  er e.  K.  18. 

suggerere*  Can.  4.   exspectare*  M.  25.  Can. 

6.10.  11.  maoo«  conveniat.  AL13.  Sb.  Can. 

10.  11.  Gh.  1.    manonto  (manento.  A. 

mananto.  Gc.3.),  conveniendo*Qc.%.  thaz 

%\^  tliea  irhogetim  iob  iro  muat  io  ma- 


.  V    1  nptio»  t)pAf^  fenie^yptofttarun,  thie 

fordoron  iro  uqarnTi.  «O«  lUi  15,  11. 
:  Mit  o^c«  der  Pcrfion:   . , 

alao  der /9ro/AA^/aan8ih  m£(qoe.  N.47,2. 
'.' \  .«sie  6luaguai.ihie  fiie-^manotun,  zi  hi« 
• .  >:;|Dilriche  ladotuin.  0.  IV.  6>  28.  manota 
f   iii.cr  ouh  tbo.au&tar  thie  sine  iungoron 

rh 'Uuar^   thaz   sie    thaz   firbarin   ioh 
:*     jsoiliche  DiTUoarin.  O.IV^.  6,  41.  sie  ma- 

:noti-  O.II;  2,  12.  er  sie  thar  Iho  manola, 
:      '  tioaz  thes  ther  uuizod  sagcta.  0.  IIK 

•i:  23,-48.,     . 

Mit  acc,  der  Person  und  gen^  der  Sache. 
M«  ,  rd  sinves  ununillcB  ze  mänonne,  prae* 
versa  sensamonere. -Mcp.  18.    thaz  uuizi 
Vtiaii^ot  inantfaes.  :0:  IV..  30,   16.     die 
maneuuir  des,  dazsie  —  «ezzen.  \Ym. 
.    i'..  6^^.  .  uuas  biscofcr  thes  iares,   thaz 
manota  nan  thesduares.  O.  III.  25,  31. 
manota  sie.managfaltes.rehteJi.  O.  IV. 
15,  54;   manota  er  sie  iho  alle^  thes 
ereren  tbinges-^O.  V.  11,  45.  nnde  sie 
chrisiiis  mäneta  difro  scrifte.  N;  8,  3. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  manön.  Bo.  5.  zemanonne.  Mcp.  18. 
.  (ih)  manom.  Pa.  gl.  K.  manoa.  Can.  4. 
(er)  maiiot.  Ic-  So.  5.   gl.  K.  M.  25.  H.  9. 
Can.  6.  10.  11.  O.  I.  18,  1.  III.  19,  1. 
IV.  30,  16.  mancL  II.  1. 
(wii)  mane.  "VVm.  8,  9. 
(eO  «ano.  RL  13.  Sb.  Gh.  l.Cao.  10.  11. 
manoe.N.  47, 2.  man.oge.  M.30.  Gb.3. 
(mani.  Can.  13.) 
(er)  manota.  O.  UL  22,  48.  25,  31.  IV.  6, 
41.  15,  54;  19, 18.  V.  11,  45.  maneta. 
Bo.  5.  N.  8,  3.  Wm.  8,5. 
(sie)  manotun.  0.  IV.  6,  28. 
(er)  manoti.  O.  II.  2^  12. 
(sie)  manotit).    0.   IIL    15,    11.  imänetin« 
Mcp.  21. 
•    p.  a^  manonto.   Ge^  8.  <  manento.  A.  123. 
mananto..  Gc  3*-  *!•  ;.'. 

n«  pl.  m.  manqnte.  K.  18« 

•    GAMArtöN,  gamain£:n,  ^tma^ntn. 

Inf.  dih  tes  ze  gemin6nne,  inmemoriam 

rcvocare.  -Bo.  S. 
(er)  gimaivoty  meiioraL  Ga6.  kemanot: 

[49»] 


769 


BflütN. 


BIAN. 


ii«e8  kemanot  «mHi  dlser  pioi* 
mus.  N.  70,  1# 
/?. /7.  gimanot>  adnumiiM(7nmmneJ.T,iU 
gimanot  üiiirdit,  memon^iur.^Gc.3. 
kemstnoi  (hdmöneaiur}.  Ki  66.  tes 
uoiFde  fb  kemanot  mit  tlnero 
fthto,  eura  m&nemnr.  Mqk  l&*)Quirt 
kern  anet  le  ai>tiiuuvteiiiierN*87, 1. 
uvir  uoerden  gemanot»  datunir 
fernemen-^-r  M.  31,  1.  aie  uoer- 
den  gem-anot,  daz  sie  %e  gotea 
nuistuome  denchen  und^  irre 
BesvQ.  R  ^  i. 
9*  i;  m.  kimatoater,  comm^mitm  fpro- 

ditione}*  Is.  % 
n.  s.  f.  keiftanetiB,iifftiiöja£to.Mcp.i4. 
M.  ph  m.  ^imdßVkoit  unurtan.  O.  L  17» 
73*  gemaBete(f an epefro)» 
N.  45,  2. 
ARMAN£:N,  ermahnen  (ertntterti)* 

Inf.  irnanen  (gebngrda).  Co.    « 
FARMANÖN,  EARMANfcN  (FIRMONM  O.), 

nur  der  Form  nach  unser  t>erttta^nctt|  die 

Bedeutung  ist: 

tünigmmre.  N.  99,  3.  k.  K.  2.  7.  H.Wtem- 
nire.  Rb»  Ra.  gl.  K.  ikspieere.  Gc.  3.  Gd.  1. 
Bib,  la  11.  13.  Wm.  8,  1.  Ib.  Rd.  suspi^ 
cere.  Bib»  6.  spermre.  Rat.  K.  31.  H.  22. 
calcare.  M.  14.  30.  Gh.  1.  3.  Can.  10.  11. 
13.  Mt{f.  Sb.  Bib.  1.  2.  conculcare.  ML  29. 
Gc  L  5*  6k  A.  dissimiäare*  Ob.  l.*  2.  3. 
ab/icere.  Gb.  3.  repellere.  C3bl  1.  2.  3.  ze 
farmanonne,  remätare  (oceulia  cogita- 
iionisj.  Gc.  S.  unanta  da  diviiias  mundi 
nerkiusist  nnte  uermanest  \Vm.8,12. 
(si  uermaneten  mich.  D.  III.  36.)  uair 
lazemes'una  lichon  man  then  filu 
richan,  firmonames  zi  notiandcrero 
armnatkO.;  111.(3,  14.  nu  ihn  thax 
arunti  so  barto  bist  firmonanti.  O. 
L  4,  6fr.  .-firjnonet  (condemnai)  thih 
biar  nn  iandan,  si  gab  anlnuarti  so 
zam^  niaihan,  quad  si,  drubtin,  theist 
al  mit  tbinen  mahtin,  hob  ib,  quad 
er,  firmonen  tbik.  O.  IIL  17^  55 — 57. 
Form  und  Flesiom    > 

/a/I  farniaoen.  Rb«;  Cermanen.  R  99«  ä 


iiemanan.Gc.3«  ze  farmani 
Gc*  8.  za  narmanenne.  Gc 

(ib)  firmonen.  <X  IIL  17,  55. 

(du)  uermanest  Wm.  8,  13. 

(•er)  fa-rmanetRa.  firmanet^K.] 
firmanat  Bib.  10.  13.  nirni 
Bib.  6.  farmattot  Gh.  1.  2.  S 
manot  AL  30.  Gh.  i.  3«  lirm 
O.  UL  17,  57. 

(Wir)  fitmanomes.  Gh.  3.  firmoni 
0.  ni.  3,  14.  firmanemes»  ( 
3,  14.  in  cod.  F. 

(sie)  firmanontM/29.  Gc5.  nirma 
Gg.  1.  6.  firmanent.  A. 

(er)  uermane.  Wm.  8>  1. 

(wir)  firmaoemes.  Gb.  3. 

(sie)  nermaneten.  D.  IIL  36.) 

(er)  farmaneti.  Ib.  Rd. 

p*  a.  farmanento.K.31.  firmonanti 

O.  L  4,  65.    formonanii  bi 

L  4,  65.  in  cod.  V.  F. 

n.  u.  a.pL  m.  f  armanente.  K.  S«^ 

narmananta.  Gc  3. 

p.p.  farmanot  Gb. 2.  farmanotnu 

Gc.  3.  uirmanot  nuerden.  '. 

nirmanot nuard.  Sb.M^'.Bil 

n.  s.  m.  farmanot  er.  Gh.  3.  U 

neter.  Ic. 
11.  s.  f.  farmanota.  Gh.  1. 
n.pl.m.  farmanota.  Gd.  '1. 

d.  pL  fermanetem.  H.  22. 
a.phm.  firmanola.  Can.  13.  n 
nota.  M.  14.  Can.  10. 

FIRMANONTLIHE,  despicabiles.  Gh. 
FAFttUNENTI, /.,  aspernatio.  fih. 

ZUOMANÖN»  admonere. 
(er)  zuamanoot.  Kp. 
(wir)  zuamanomees.  \L.  2. 
p.  a.  n.  pL  m.  zuamanonte.  K.  40. 

ZUAKIUANOTER,  admomius.  K.  62. 

BIANUNGA,  f.,  augels.  manung^.oion 
SKa^nung. 
XI.  M.  manunga,  admoniiio.  N.  70,  2C 

gestio.  Can.  1. . 
d.  a.  manungu.  O.  IIL  15>  10.  K[k 
'     nu.ngo.  M.  30l  Gh.  1«  3«  Mq». 


«   •  t 


n 


MAN. 


MAN. 


772 


-  ^  •  5,6.  maiina|;a.  Gh.  4.) 

manan^on  (sicj.  Wm.  5,  6.  IL 
o»  #•  mununga,  suggesiUmem.Yf.  Cait.1.3» 
N<U  14.    aiaa  manunga  alla  iob 
lera  fila  folla.  O.  IL  34»  3. 
d.pLm^nnufoom.K.2.  manangaoL  Kpw 
FARMANUNGA, /,  SSerac^tuns. 

a.  1.  fermanunga,  contemtum.  N.  70»  19. 
ZUOMANUjSGA,  /,  adnumitio. 

dm  1.  zuaraanungu.  K.  2. 
FARM  AN  A ,  jf.^  aspernatio^  Ja.  contemptus* 
Ib.  Rd. 

FARMANO,  m«,  conUmior.  K.  23.  (io  K.  65» 

steht  farmanu). 
FRAMANO,  171.^  conUmior.  R. 
FARMAJNIDA, /.,  SSerac^tung. 

a.  farmanada,  dispectionem*  Gcy  3. 
FffiMANIDI,/,  aSerac^futts. 
in  firmanidi  haa  ih  gesandot.  Co. 
MENJAN.  Hieber?  cf.  manAo  undmeinjan 
(in  Bib.  5.  steht  menit  fiir  meinit),  aber 
auch  minore;  es  übersetzt  mannire  und  mi- 
nare;  häpgt  auch  franz. me^^r  damit  zusammen^ 
,menan,  vel  bannan»  mannire.  D.  h  341. 
ipenno  y.  tribo^  mijio.  F.  2. 
menita.  Bib.  6.  11.  \ 
menete.  Bib.  13.     (,  minavü. 
msentl  Bib.  7.  ) 

ÄINNA,  MINNIA,  MINNI,  f.,  SSinne,  HtU 

(hieher?  cf.  nord.  minni,  memoria;  aber 
atfch  altpr.  myls^  liL  mielas^  earus  und 
aanskr.  mil,  amplecti). 

Form  und  Flexion: 
o.  #.  minna.  K.  2.  5.  H.  5.  Pn.  Can.  7.  Gh.^ 

1.  2.  3.  Asc  1.  3.  D.  IL  349.  Em.  19. 

T.  179,  4.  Ol.  84.  Oh.  129.  O.  V.  4, 

42.  12,  66.  6a.  79.  100.  Mcp.  Bo.  5, . 

N.  &,  8.  16,  9.  17,  9.  21, 19.  39, 12^ 

42,  2.  47, 14.  79, 17.  98, 1.  Wm.  8,  6^  . 

minni.  Frg^  43. 
g.  $.  miiiAa.  Kp.  K.  61.  H.  10.  Ob.  128.  O. 

IL  6,49.  minno.  M.  30.  Gh.  1.  VA. 

IV.  18.  0.  HL  7f  12.t  N.  17,  20.  45> 

10.  67,  2a  95v  1.  103,  3.  Wm.  5, 8, 

.     minnuttr  Wm.>  5»  8.^  IL    minnon.. 

,    .    Wm.  2,  &.  6r  8.  5r  8.  8,  6,  7.  isl 

\icUeicht  der  g.  pL,  wofür  ich  auch 


die  Form  minnon  in  N.j  obgleich  es 
immer  caritatis  übersetzt,  nehme; 
doch  cf.  auch  den  dat.  s» 
d*  e.  minna.  K.  7.  Wm.  2,  5.  minnu.  K.  4. 
7.  20.  64.  Frg.  45.  T.  167^  8.  9.  Oh. 
144.  0.  I.  6,  2.  24,  8.  U.  13, 12.  HL 

22,  23.  IV.  5,  26.  21,  34.  V.  7,  37. 
12,  94.  minniu.  Is.  5,  7.  Frg.  57. 
minno.  VA.  XL  538.  Mcp.  Bo.  5.  N. 
17,  13.  18,  10.  24,  17.  32, 2.  50,  21. 
95,  2.  Wm.  5,  8.  minnun.  VG.  IH. 
285.  minnon.  Wm.  3,  10.  &>  8.  in. 
gegin  miner  minnon.  Wm.  8,  7. 

a.  s.  minna.  Ic  Schw.  Sb.  K.  2.  4.  Ct.  82. 
M.  9.  Em.  6.  Can.  9.  10.  li.  12.  13. 
Bib.  1.  2.  T.  60,  7.  141.  D.  IL  352. 
O.  IL  13,  10.  m.  22,  22.  23,  14.  23. 
IV.  5, 47.  V.  12, 92.  15, 5.  Otl.  Bo.  5. 
Mcp.  N.  43,  22.  49,  5.  67, 11.  77,34. 
103,  3.  108y  4.  5.  118,  97.  133.  163. 
Wm.  2,14.  3,4.  8,7.  minne.  O.  IR. 

23,  14.  cod.  F.  Ho.  % 

n*a.pl.  minna.  Ic  M.  15.  Can.  6.  10.  11. 

D.  H  351.  0.  a  19^25.  V.  7,  3.  12, 

57.  25,  2K 
g.p/.  minnono.  0.   IV.    15,  52.    minnon 

(carkatisj.  N.  67,  14  89,  16*  103, 3. 
dpi  minnon.  OL  83.  O.  m.  7,  a  12,  2. 

23,  29.  IV.  11,  52.  V.  11,  35.  12, 72. 

77.  15,  6.  SyL  Bo*  5.  Mcp.  (im  Lat. 

der  sing.)  3.  35.  Sg.  105.  N.  (im  Lat 

der  sing.)  17,  25.  47,  13.  49,  a  50, 

20.  54,  17. 

Bedeutong  und  Gebrauchs 

amor.  K.  5.  cupido.  Mcp.  35.  Caritas.  K.  3. 

Mcp.  37«  Gh.  1.  N.  67,  14.  103, .%    affec^ 

ius.  K.  2.  7.  Gk  1.  2.  3.  aßedio*  Can.  7. 

9.  la  11.  12.13.  humanitas.  Sb.  Bib.  1.  2. 

foediis.  Mcp.  6.  dnlcedo.  VA.  XL  538.  %- 

nis  (ariadneus  stellis  coelestibus  ignis  ad^ 

ditur.  Prud.   Sym.    L  142.>.    D.  IL  349. 

(quem  vos  lasdvis  violatis  amoribus  ignem. 

Prud.  Sym.  U.  225.^  D.  IL  352.    taeda. 

VA.  IV.  la  minna  lust,  amor  (zondot 

ieh  kuote  ioh  ubele).  N.  79, 17.  minna, 

siudia^lct  innostraviscera,  minna.  M.  15. 

minna,  yiiror^j.  D.  IL  351.  gotes  minna. 


773 


I  ■ 


•   M  «    • 


niAN: 

T.  141.  in  christes  minnio.  Frg.  57.  in 
godes  minna.    Scbw.    selbes   minna, 
amov^ui.  Asc.  1.    minna  rebtes.  Bo.  5. 
kuot  minna.  N.  79,  17.    nbil  minna. 
N.  42,^.  katriuu  minna, /d«i*  affectus. 
Em.  19.    bi  tbia  selbun  minna  tbiar 
lerta  uuorolt  alla.  0.  V.  12,  92.   fona 
minnun,   amore.   VG.   III.  285.     umbe 
minna.  N.  77,  34.    umbe  dina  minna 
tuon   ih   taz,   iui  causa.  Bo.  5.    durb 
minna.   N.  67,  11.    thcr  tod  nnas  in 
nuuhna  thuruh  gotes  minna.   O.  IV. 
5,  47.  taz  Santa  tir  tin  fredel  ze  min- 
Don.  Sg.  105.    mit  ilu  iob  mit  minnu. 
O.  L  6,  2.     tbaz  mit  minnu  gidua.  0. 
L  24,  8.  iob  borit  er  mit  minnu  tbes 
brutigomen  stimnu.  0.  IL  13,  12.  fol- 
gent  mir  mit  minnu.   0.  III.   22,  23. 
mit  minnu  got  irknatin.  0.  IV«  5,  26. 
mit  minnon,  per  dilecthnem,  caritate. 
N.  17,  25.  47,  13.  64,  7.    föne  minnon, 
caritate.  N.  49,  8.    an  minnon,  »»  cari- 
tate.  N.  50,  20.    tbu   uueist  drubtiU) 
•quad  er,  min,   tbaz  ib  minna  baben 
tbin,  iob  tbu  mir  bist  in  minnon  fora 
allen  uuoroltmannon«   O.  V.  15,  5.  6. 
triuua  niit  minnon  stercbende,  OTiior^. 
Mcp.  3.  nab  iro  minnon  ebelen  fcupi" 
dinej.  Mqp.  35.  ze  einemo  uucrcbe  min- 
fion,  caritatis.  N.  89,  16.  mit  zuein  ge- 
botin minnon  fcaritatisj  gotes  unde 
mannis.  N.  67,  14.  tbio  minna  sint  iu 
Leiz.  0.  II.  19,  25.  tbaz  iro  minna  da- 
tun.  0.  V.  25,  21.    zi  ibiu  simes  io  zi 
gote  funs  mit  tben  minnon  untar  uns. 
O.  V.   12,  77.   tbaz  sie  biquenen  fol- 
lon   mit  tbiu  zen  gotes   minnon.    0. 
V.  12,  72.   babeta  si  nu  in  uuar  min 
minna  micbilo  sin.  O.  V.   7,  3.    biar 
lerit  tbiu  sin  stimna  unsibzua  minna« 
O.  V.  12,  57*  minne  uuider  sinen  na* 
bislen  han.  Ho.  2.  si  zi  gote  oob  min- 
na tbera  selbun  kuninginna.    Ol.  84. 
tbiu  minna  iz  in  irfulta.    O.  V.   4,  12. 
minna  tbiu  diura,   tbeist  karitas  in 
uuara.   Oh.  129*    uuard   mir  uue   mit 


MAN. 


771 


minnu..  0.  V,  7»  37.  iob  beltit  er  thii 
minna  bi  aina  dratinna.  .0.  IL  13,10. 

UUPmiNNA  (oder  liupi,  minna?).— deio 
liupiminno,  ai/ns  dilectione*  Gb.  3. 

LlBMlNNA,  /.,  etmiitUrsa:caritas.Jio.i. 

(Hüorrenminlne.  d.  in.  30.) 

URMINNI,  ad/. —  kindes  urminnir,  oidit 
mehr  näcb  einem  Kinde  yerlangend,  nidit 
mebran  Kindergebabren  denkendj  in; 
kumig  bin  ib  iaro  in  filu  manegero, 

'  iob  tbiu  quena  minn  ist  kindes  ür- 

minno.  0.  I;  4j  SO. 

GAHHNNI;  In  iitU  tertint 

Form  und  Flexiovi:' 

cbimidni.  Is.  4,6.  geminne.  Ba&.Hcp* 

a.  s.  m.  cbiminnan.  Is.  4,  6. 

n.plm.  geminüe.  Bo.  5.  N.  138,  20.  gi* 
minnen.  N.  132,  3. 
J.  pL  geminnin.  Bo.  5. 

€Lphm.  geminne.  Mcp.  23- 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

cbiminni   mir,   dilectus  meus.   Is.  4,  6. 
cbimitinan  cbnebt,  dilectum  phenau 
Is.  4,  6.  die  gfeminneb  bruodera.  N. 
132,  3.    uüaz  nu  geminne  ist,  q^ni- 
qtiid  nunc   amat  invicem.   Bo.  5.    dai 
sib  kuole  skeiden  föne  ubelen  unde 
sie  dob  keminne  sii).  N.  138,20.  sie 
iu  förn  geminne,  iam  pridem  ämore 
mutuo  colUgatos.  Mcp.  23.  in  unde  sit 
geminne    tuende,    sexus   conctüam. 
Mcp.  3.  die  rebte  geminne  sini^  ßdi 
Bo.  5.  geminn6n,  consonis  (membris). 
Bo.  5. 
(WALTMUNNE,  /.,  lamia.  Fdg.  396.)  za 

■    MAN? 

IfERlMIN,  MERLMINNA,  MERIMINISI,  RI& 

RIMENNI,  /.,  ©{reue.    Zu  MAN?  et 

MERIMAINM  unter  MAN. 

nu  #.  mcrmin,  siren.  Pt.  e.  cdeuma.Vut. 

merimeni,  ^lla.  Tg.  1.    meri« 

menni,,M7V/ii.  Tg.  1. 
o.;?/.  merimin,   sirenes*    Bo.    1.     meri- 

minni,  syrenae,  Mt^.  meriminna, 

syrenae.  Bib.  7.    miirimenDi,  d- 


s 


UAN. 


BIAN. 


776 


.[ 


fStrenarum, 


rmae.  Rb.  Bib«  1.  2.  9.  13.  meri* 
minnun,  syrenae.Sh.  (merimin* 
non,  sirenäe.  PL) 
g«pJL  merlminnono.  Mß. 
meriminninG.  A. 
meriminnona«  Bib«ll. 
mereminnone.  Bib.  6. 
merimnoiia.  Bib.  13. 
BÜMNALÜSTT  oder  min  na  fgen.J  lusil  oder 

minna,  lusi?  S.  g.  s.  von  MINNA» 
HINNALtH,  amabilis. 
n^pLvfu  minnalihbe,  amahiles*  Rb. 
MINLICHO  (^iicft;.^  gegradet,  antore.  WoL 
3   9»  I.  If.  IX. 
MINNAHAFT,  MINNIHAFT. 
minnebaft  bist  du,  amans.  N«  79,  17. 
n.  #.  13«  ininnabaftaa&.Sb.  minnibaftaz. 
M^.  Bib.  1.  2«,  diligens  (mulierj. 
a.  s*7tu  minnabaften. M<r. Bib.  1. 2.  min- 
nihaften.   Bib.   7.,   affabilem 
(congregatiom  pauperum  tefa* 
cito). 
MINNIHAFTO,  btnigne.  Mz. 
MINNAHAFn.  Sb.      \     .    . 
MINNIHAFTI.  M.  30.  J '  -^'^  hamanitaB. 

'"■  g.  s.  minnihafti,  humanitatis.  Gb.  3. 
BONNASAM,  MINNISAM. 

minnesam,  i.  e.  aamint  minnon.  SjL 
iiMnnesaiD,  comis.  Mcp.34.  uuirdimo 

'    minnesam,-    diDemo    prlutegomen 
1      domino  de<h  N.  44,  12.    minnesam  ist 

-  der  mere  Cgaüdemus).  Bo.  5.  '  ^ 

a.3^m.  (xn\MXk\s2im\xi^  affabilem.  Bib. 5.) 
^    ^.'p/J   mini^esameroy    dulcium    (nepo* 

'  tum).  Mq>.  4^ 

Complir.:  uüaz  ist  minnesamera  uuf ne* 
Kiep. 

CNMlNNESAMzesprecbiiine,iftinm.Db. 
ÄHNNESAMO  (ädv.)  fergota.  Mcp. 
MINNASAMI.  N.  95,  2.     \  ^     ,.,    .. 
MINNESAMI.  N.  54,  5.  6.  j  ^''  "^^^^'^ 
d.  s*  minnesaini:  geba,  die  xe  min* 

nesami  xih^iii.  Mcp.  3. 
d. pi.  minntsaminoti^  affedionibus.  N. 
76,12. 
MfNNAG,  MINNIG.  * 

MINNAGLiH,  minniiUiXf. 


uo. 


.t 


,   a.  pl.  m.  tninnegliciien  gebileicba. 

Mcp. 
MINNAGLlHO.  adv. 
minneglicbo  duo,  jTac  benigne.  N. 
50,  20.  g e  gr  a  d  e t  (amorej.  Wm.  3, 9. 
III.  minniclicbo  gegradet  Wm. 
3, 9. IV.  minnechlicho  le^benten. 
N.  21,  23.  cbosont,  pacem  loquun- 
iur.  N,  27,  3. 
MINNÖN,  MINNEON  (aucb  minngn!  minn- 
Jan?),  minnett 

Form  und  Flexion: 
Inf.  minnoon.  K.  4.  minnon.  Scb.  75. 
T.  128.  0.  IV.  6,  55.  V.  12,  70. 
95.  Bo.  5.  N.  54,  3.  67,  29.  102, 
13.  118,  18-  19.  24.  72.  163.  min- 
nan.  Otl.  Scb.  75.  Wm.  2,  4.  (min- 
Den.  D.  III.  95.)  minnonae.  K.  4* 
O.  IV.  13,  9.  N.  15,  7. 
(ih)  minnon.  T.  164,  6.  165,  8.  238,  i.% 

0.  V.  15,  17.  N.  17,  2.  65,  15. 
118,  163.  Wm.  1,  7.  8,  2.  minno. 
Wm.  1,  7.  I.  IX. 

(du)  minnost    0.  V.  15,  3.  4.  T.  135. 

minnostu.  T.  23^  1.  2. 
(er)  minnoot.  K.  5.  7.  minnot  £c  Gh. 

1.  3.  Frg.  45.  T.  37,  1.  44,  24. 
164,  6.  O.  11.  2,  36.  13, 29.  V.  23, 
35.  25,  41.  Ob.  132.  Mcp.  Bo.  5. 
N.  10  (b),  5.. 7.  12,  4.  30,  25.  32, 
5.  36,  28.  44,  14.  15.  Wm.  1,  4. 
minneot  R.  Pa.  mineot  gL  K. 

(ir)   minnoL  T.  32,  4.  141.  164,  2.  N.  11. 

minnont  N.  4,  3.  104,  4. 
(sie)  minnoont  K.  4.   minnont  Gc  4. 

5.  T.  34,  1.  141.  H.  1.  6.  Bo.  5. 

N.  5,  13.  13,  6.  18,  11.  19,  7.  21, 

27.  27,  1.  30,  14.  35,  8.  38,  9.  39, 

17.  Wm.  1,  3.  4.  3,  10.  minnent. 

Ho.  Wm.  3, 10.  IL  IIL  IV.  IX.  min- 

non.  Wm.  1,  3.  IV. 
(ib)  minnoe.  N.  118,  143.  minne.  Wm. 

2,4. 
(du)  minnof.  T.  106.  128. 
^  (vr)  minnöe.  Bo.  5.  N.  18,  13.  118,  19. 

minno.  O.  II.  19,  12.   minniL  O. 

IL  19, 12.  cod. F.  minne.  Wm.  1,  4. 


777 


MAN. 


MAN. 


.» 


(wir)ininnoiL  Oh.  131.  142.  O.  11.  6,  56. 
m.  5,  22.  V,  12,  78.  23,  10.  naiu- 
noen.  N.  88,  25. 
(ir)  minnot  (kana  auch  iW.  seyn).  T« 
160, 6.  168, 1.  169, 1.  O.  IL  22,  4. 
V.  15,  51.  minneiept.  N.  30,  25. 
(sie)  minnoa  O.  V.  12, 65.  71.  minnoien. 

N.  86,  1. 
(ih)  minnota.  Co.  3.  T.  160,  6.  167,  8. 
168,  1.  M.  24,  19.  25,  8.  34,  14. 
65, 18.  100,  3.  115,  1.  118,  48.  97. 
113. 119. 127. 128. 139.159.163.166. 
(da)  milinodos*  Is.  3,  2.   minnotos.  T. 
179,  2.  3.  4.  minnotost  N.  44,  & 
50,  8.  5t,  5.  6.  118,  132. 
(er)  minnota.  D.  U.  337.  T.  155,  1. 159, 
1.  167,  8.  239,  2.  O.  II.  12,  71. 
m.  23,  18.  IV.  11,  5.  V.  7,  2.  13, 
28.  Mcp.  N.  46,  5.  101,  7.  108,  17. 
118,  19.  22.  140.  167.    minota. 
T.  135.  minneota.  Rb. 
(wir)  minnoton.  N.  73,  1.  79,  19. 
(ir)  minnotut  T.  175,  5. 
(sie)  minnotun.  T.  119.  143.  0.  IL  12, 
87.  IV.  6,  37.  V.  5,  3.  20,  50.  min- 
noton.  N.  72,  1.  77,  36.  66. 
(er)  minnoti.  T.  169,  3.  O.  IlL  24,  71. 

Oh.  148.  N.  40,  4. 
(ir)  minnotit  T.  131.  165,  7. 
(sie)  minnoiio.  0.  IV.  1,  14.  5,  25. 
imp.  #.  miono.  Frg.  45.  T.  32,  1.  minne. 

Bo.  5. 
iiii|f9.p/.  minnot  Ho.  T.  32,  2.  8.  0.  IL 
19,  15.  16.  IV.  13,  8.  minnont 
Bo.  5.  N.  30,  25. 
p.  a.  minnonti.  O.  I.  4,  8.  minneonti. 
Pa.  (übersetzt  adamas,  lapis  und 
eben  solcher  Mis verstand  ist  in 
minnontan.  gl.K.  minotan.  Ra.) 
minnondo.  M.  13,  1. 
n.  s.  m.  minnonter.  Sb,  Bib.  1.  2. 
minnunter.  Mz. 
g.  pl.  minnontero.  N.  118, 132.. 
d*  pL  minnontem.    Rb.    min- 
nonten.  M.  117,  12. 
v.pLm»  minnonta.  N.  96,  10. 


Bedeutung  und  Gebraud: 
amare.  Pa.  gL  K.  K.  4.  T.  238,  2.  dih 
T.  128.  164.  165.  K.  4.  Rb.  Bo.  5 
ampUcti.  Ee.  Gh.  1.  3.  fovere.  R.  I 
337.  affectare»  Gc.  4  5.  rainnooi 
€elanti6us.  B\l  slihtentominneot, 
C€/.R.  minn onier^iracianshumam 
ih  uuolta  die  minnon,  die  mih 
sent  N.54, 3.  minnot  io  thie  gri 
80  uuer  soso  iuih  hazzo.  O.II.  1 
ih  gelirnen  mine  fienda  minno 
118,  18.  kelere  unsih  den  min 
der  umbe  unsih  irstarb.  N^  67 
minnont  disa  uuerlt  N.  13,  6. 
filla  suln  sie  minnon.  N.  102, 13. 
ea  minnota  ih.  N.  118,  163.  ih 
nota  diniu  gebot  mer  dannego 
118,  127.  fastun  minnoon.  K.  4 
minnoton  diu  afterin.  N.  77^  66 
lih  erbe  ze  minnonne.  N.  15,  7. 
gen  uuillen  minnotost  du*  N.  { 
der  unreht  minnot  N.  10  (b),  5.  I 
minnota  er.  N.  108,  17.  got  m: 
dero  menniscon  reht  Fi.  10(1 
truhten  minnot  die  uuarheit  ] 
25.  uuant  er  thaz  guata  minn« 
V.  25,  41.  er  minnot  armherzi 
gerihte.  N.  32,  5.  truhten  minn< 
toilda.  N.  36.,  28.  ih  minnota 
geübte.  N.  118,  119.  si  minnot 
iugede.  M.  44,  15.  minnont  u] 
heit  N.  38,  9f  die  dinen  namen 
nont  N.  5,  13.  minnont  gotl  Ki 
den  fater  einegan  innot,  drut 
minnot  O.  II.  2,  36.  ther  fater 
not  sinan  sun.  0.  IL  13,  29.  ziu 
nont  ir  abkota.  N.  4,  3.  die  i 
haltare  minnont  N.  39,  17.  ir 
minnot  untar  in.  O.  IV.  13,  8. 
minnot  sia  iro  sponsus.  N.  Ai 
minnost  thu  mih?  O.  V.  15,  3, 
minnota  thie  sine,  O.  .IV.  11,  5 
iagilichermannosinan  friuntm 
O.II.  19,  12.  in  beino  minnon  i! 
N.  65,  15.  ih  minnota  sie  gel 
licho,  sie  lihton  min  fienilic] 


m 


MAN. 


MAN. 


780 


34,  14.     ihas   mannilih  irkenne  in 
.'  th«ino  minnoBne.  O.  IV.  13»  9.   unio 
se  minnotun  tbar,  thaz  man  sie  hiaxi 
meistar.  0.  IV.  6,  37. 

gaminnAn. 

Inf.  zi  giminnone^   colende  {pater). 
;  Can.  13. 

(er)  keminnota.  dilexii.  K.  7. 
p*p.  geminnoot  aiy  ametur.  K.  2.    ka- 
minnotist,  amatur.  Rb.  gimin- 
not  ist  T.  164,  6.  si.  T.  128,  ke- 
minnot  uuesan,  amari*  K.  64. 
n.  i.  m.  min  giminnolO}   dilecius 
meus.  T.  69,  9. 
MINNÖNTLtH,  Iie6enb. 
minneontiih.  Pa.  gl.  K.  minneonlihi. 
Ra«,  amentia  (als  amantia  verstanden ), 
anilia.  minnonilihhin,  amantia.  R. 
MONNARI,  m.,  amator. 

17.  s.  minnare,  €ima/or(^</(?i^.  N.  85, 7. 
(terrae).  N.  103,  27. 
n^a.pL  minnara  dina,  amatores  tuos. 
Vf.  minnare,  ainatores  (mun* 
di).  N.  91,  12. 
MUN-*-.    Hieher?    Cf.  goth.  man,  inf.  mn- 
nan;  fi.  auch  MUiND,  MUNT. 
Manhsnamen:  MUiN.  MUNLNC.  MUiNOLF.  MU- 
MFRID.  MüiNIHILT.  MUNLMÜIND?  Mü. 
KIRIH.  MÜNIGIS.  MUNIGISINC.  MUM- 
GiSIL. 
BIMÜISIGÖN. 

ais,  quad  er,  bimunigot  tbnruh  then 

himilisgon  got, 
bistioran  thuruh  thes  forahia,    iher 
alla  uuorolt  uuorahta.  0.  IV.  19,  47. 
MEIN    (hieher?   a  geht  häufig  in  ai  über;    ef. 
auch  im-munis,  com-^Tnunis)^  angs.  msene, 
Bidn,  goth.  gamains,  communis;  nefas  (cf. 
nord.  mein,  uicus,  dolor,  noxa)^  mein  (in 
SScinetb);   im  mitteihd.  nur  noch  bei  eid, 
z.B.  mit  meinen  ei  then.  bell.  c.  sar.  lii% 
n.  i.  mein  (kann  auch  das  juA«/.  seyn),  ne* 
fas^  R.   Mcp,  18.    nefas,  inliciium. 
Ib.  Rd. 
g*pl'  meinero  eido.  Cl  94.  Co.  3. 
d.pl.  in  meinan  eiden.  Co.  1. 
MEINO?    Ist  ein  solches  adverb*  in  folgen- 
IL 


der  Stelle  animidmien?   cf.  MEINA  und 

gimeina 

then  meistar  io   meine   liazun   sie 
thar  eino.  O.  IV.  17,  28. 
MEINO;  n.  pr.   Hieher? 
BIEINEID. 
MEINRAT. 
MEINFOL. 
MEINTAT. 
MEINSPRAHA. 
MEINSTALA? 
MEIiNSWERO. 
MEINLIH   (angels.  mdenelice,  male,   aber 

auch  commimiter),  nefandum.   Ra.'  gl  K. 

profana.  Ra. 
CINMEIN'(eide  unmeinelazen.  Roth.  9.}, 

rctn/  unfc^ulbig. 

dhiu  unmeina  magad  maria.  Is.  3. 
AIEIN,  angels.  min,  facinus,  noid.  mein, 
dolor,  noxa» 
n.  i.  mein,  nefas.  Bo«  5.;  s.  ancb  den  n. 

des  adf. 
g.  s*  meinis   uberteiltda,   nefanda  io- 
dicia.   N.  54,  11.    (gesuerit  er 
meinnes.  Fst  198.) 
d.  s.  meine.   Gehören  folgende  Stellen  hie* 
her?  thaz  sie  mit  then  nuunton 
nirfulen  in  then  sunton,  noh 
mit  themo  meine  ni  uuerden 
zi  az  eine.  0.  II.  17,  4.  thaz  io 
bi  themo  meine  thaz  mnat  si- 
fastoheime,  then  hngu  in  then 
githankon    ni    lazet    unergin 
uuankon.  O.  II.  21,  7. 
a.  s.  mein,  sacrilegium.  Bo.  5.    anefri- 
stendo  iro  mein.  N.  108,  23. 
MEINA,  /.   Nur  in  den  adverbialen  Ausdrük- 
ken:   thia  meina,   bi  thia  meina^  in 
thia  meina,  then  meinen  bei  O.    Hie- 
lier?  oder  zu  mein j an? 
thia  meina: 
ira   ferah   bot   thaz   uuib,  thaz  iz 
muasi   haben   lib,    ni   funtun   thia 
meina  ginada  niheina.  O.  L  20,  20. 
ouh  giborgestbu  thes,  bititerthih 
fisges,  ni  biutist  thia  meina  nata* 
run  niheina.  0.  II.  22,34.  gilechont 

[50J 


791 


MAN. 


MAN. 


■  ■  I 


tlioh  ihieuuelfa,  theisllabft  in  loh 
ouh  hclfai  tbero  brosAioii.o  sih  ful- 
l^ntt  thie  foä  then  disgin  fallent, 
thar  hercron  thie  uui^e  aiftentziro 
muase,  gismekent  tliok  ihia  meina 
thera  selbun  aleiba.  0.  HL  10,  40. 
sie  iiamun  ihia  meina  thes  licha- 
nien  gouma,  saliun  sinax  alliar«  bi 
Ihiu  uunsysics  filu  uuuntar»  O.  III. 

18,  53.  namun  sie  tho  steina  aar  io 
ibia  meina,  thaz  sliumo  sica  gibul- 
fin  iob  inan  anaunurfin.  O. III.  18, 69« 
ni  namun  sie  tbia  meina  tbero  uui- 
bo  klaga  gouma.  0.  IV.  27, 1.  ni  na- 
mun tbia  meina   uuafanes   goama 

.  liuto  fillennes  noh  fiurcs  brennen- 
nes.  O.  V.  23,  6&. 

bi  tbia  meina: 
%i  nuzze  grcbit  man  ouh  thar  er 
inti  kupbar,  iob  bi  tbia  meina  isine 
steina.  O.  I.  1,  70.  in  tod,  quad,  ni 
giangin,  tboh  siu  tbara  z^uo  fian- 
gin,  nob  bi  tbia  meina  in  freisa  ni- 
beina.  O.  II.  6,  16.  brgonda  genu 
drabton»  in  ira  muate  oub  ahton, 
si  sib  xi  tbiu  gifiarli,  tbaz  siu  inan 
biruarti,  tboh  bi  tbia  meina  tbia 
dradun  ekord  eina^  si  iz  zi  tbiu 
;gisilotr  tbaz  mera  uuilit  ni  gerotiw 
O.  111.  14, 19.  ni  uuasgu  ib  sie,  quad 
er,  tbir^  ni  habest  thu  deiles  uuibt 
mit  mir,,  oub  bl  tbia  meina  gimel- 
uida  rtihcina.  O»  IV.  11,  32.  er  quit, 
sin  sumllLcbe,  thob  in  ibai  uucrk 
liebe-,  sie  thob  bi  \lua  meina  thes 
argen  nenven  gouma» -O.  V.  2i>,  72. 

in  tbta  metnar 
erda  bibinota,  tbiiigolcs  kraft  sies 
notka,  ioh  in  tbia  meina  so  spial- 
tun  sib  Ihie  steina.  (X  tV.  34,  2. 

tben  raernon: 
sie  siafun  zi  Ico  steinon  8»r  io  tben 
meinon,  mit  tben  io  tben  uuilon 
so.  uuoltuft  sie   nan  pino-n»   0.   IIL 

19,  2a  grbe.rta  tbo  ther  Hut  tbaz, 
tha^  druhtin  krist  tbara  queman 
ttuas^  quam  tbo  tbara  ingeglni  mi«- 


chil   uoorolt    menigi^  'nal^s 
mfcinon  bi  drobtina«  ein^tt;  ai 
sie  in  tben  fertia  oub  IftZrcru! 
kantin.  O.  IV.  3,  3.    sav  alter 
meinon  so  uuoltun  sie  nattate 
0.  III.  20,  183. 
FARMEINJAN;   bieher?   oder  xu  meii 

cf.  nord.  meina,  impedirCm 
.   (ib)  fermeino,  p9*ofanabo  CmmfOi 
mentumj.  N.  88,  3a. 
(ib)  firmeinne.  M^-  Sb. ) 

uirmeinne.  üib.  )  '  "  / 
|9./i.  firmein it:  nist  lint  tbaz  c 
ginne,  thaz  uuidar  iü  r 
in  eigun  sie  iz  firmeiait 
uuafanoh  gizeinit.  O.  h 
ib  uueiz,  sie  thaz  oub  i 
tun,  mit  suntigon  nan  za 
mit  tben  uuurti  ouh  firm 
so  alt  giscrib  uns  zein 
IV^27,  6.  (geuelun  scoUe  i 
sin  vermeinet,  der  mit  i 
eiden  verriet  die  krisl 
unde  die  heidcnen.  Cdg.) 
FARMEINISON;  tf.  farmeinsamon. 

farniainsot  iil.  K. )        ,      .     .... 

f  •    •      »    II       >  9  aoonnnabms. 

larnieiniset.  ra.    ) 

MEINSCAF,  /.,  cominns  (wohl  für  €on 

genommen).  Pa.  gl.  K. 
GAMEIM,  GAMElNt  gemein,  golb.gan 

angcis.  gemscne,  communis.' 
Ucdeulurig  und  Gebrauch: 

communis.  Is.  9,  4.  N.  64,  7.  103,  1( 
Bo.  5.  Can.  4.  gemeine  zala. 
uamo.  Org  suhl.  Uo.  5.  durfte, 
achuste.  lio.  5.  gemeina  froaui. 
chinieine  lerunga.  Is.  9,  4.  i 
raeinemo  riebe.  Uo.  5.  daz  kei 
leid.  N.  77,64.  gemeina  marcbi 
publicns.  Bo.  generalis.  Mcp.  gi 
carum-  Prud.  1.  (hieber?)  gemein« 
communis.  Org.  kcmeinc  lib,  c 
nio.  N.  103,  17.  dero  apostolorwi 
ist  kemeine.  N.  103,  10.  ubez 
si  aide  gemeine.  Ru.  ist  tia  u 
gemeine,  si  compascuus  ager  est. 
diu  (totbeit)  in  allea  gemeti 


mm. 


MAN. 


7SI 


1 1. .'. 


N»  43^  20«  unanda  er  gemeine  got  ist 

.ȣ(496,  7.  daz  neiiat  in  gemeine,  aber 
i-ddro  SDnnun  Hehl  ist  in   gemeine. 

;:    M..  96^   11.   gemeina  nratende  tietin 
rohiudon.  N*  65,  1.    diaa  dige  habe 

'  '  ^em^ina.sameat  martyribus.  N.  69^  2. 
::daFS  da  dns  iro  fran-uigemeinatuoesL 

'■[  M.  105,  5*    die  gemein«  geloulia,  ca- 

iholicii  ßdes.  Pif.  .  gemeine   huolare, 

gemetäiii»  Mcp.  62.   [dilze  gebeine  IaI 

•.min  gemeine  (aagt  Adam  von  Eva).  D« 

'•.I][L  49.]  (al  daz  i\'ir  eigin,  daz  si  ge- 
meine. D.  (U.  87.)  ioli.ouiie'thiii  selba 
heili  nust  nuoroitii^inieiiii.  O.  I.  2, 

.  ilOi    tb'erer  ist  iuer  betJi  ioh.salida 

gimeini.  O.  IL  3,  39.    tfaaz  selba  ur* 

'deiti,  sihaz  unorelii  ist  gimoini.  0. 

'V«  SO,  3.  so  uuer  so  nan  biruarta,  er 

'  -frumathana  fuarta,  salida  inti  heili, 
tkaz  uuas  in  thar  gimeini.  O«  IIL  9, 
.12..  thi-u  kraft  ist>iu  gimeini.  0.  V. 
16,>41.  tho  Santa  got  giunaran  go- 
mon  f4iuraaran,  man  mit  unsgimei- 
nan,  sinau  drnt  einan.  O.  II.  2,  2. 
thern  selu  det  er  gimeini  ihes  licha* 
meii  beili.  O.  III«  20,  172*    duet  reh- 

-■*■■  taz  ufdeiU  un&  zuein-^biar  «gimeini* 

'    O.  HL  16,  46.    ouizitr  q'nad  er,  ubar 
ai  ni  haben  ih  tben  «linfal,  gihorgen 
ih  thes  relno,  'thaz  er  nist  min  gi* 
meine.  O.  HL  18,  16. 
Form  und  Flexion: 

gimein?  Pnid.  1.  gimeini.  O.  (I.  2,  10. 
IL  3,  89.  IIL  9,  12.  16/46.  20,  172.  IV. 
4,  43.  V.  20,  2.)  chimeini.  Is.  9,  4. 
g(k)'em6ine.  Uo.  5.  lU.  Mep.  Org.  N. 
(35,  a  43,  20.  64,  7.  75,  12.  77,  64.  96, 
a  103,  17.  148,  13.) 

!■•  #.  711.  giroeino.  O.  HL  18, 16. 

n^s.  f.  gemeina.  Kf.  Org« 

if»  s.  n*  gemeina«  Ocg.  M..  77,  '64. 

§*  ^.  y.  giüieinero.  Bo. 

dL'j.y.  gemeinero.  Org. 

idL  j.  ».  gemeinem«.  Bo.  5. 

o.  #.  m.  gimeinan.  O.  IL  2^  2.  ^eitieinen. 
Mcp.<  Org..  .■•  ..!•» 

lt.  s.  f.  chimeine.  k.^,  4.  (oderrlst  e«  die 


I  »  I  ■  • 


nnflektir(e\Form  ehii^rnl?)  ge- 
rn di  na.  Bo^  &•  Oi^  N.  65,  1.  69, 
2.  105,  5.  gem'einun.  Nf. 
g.  pl.  gemeiner«.  Bo.  5.     . 
>     tL  pK  gemeinem.  Can.  4. 
a.pt.  /«  gemeine.  Bo.  5. 
GAMELNMÜÖT 
GAMEINSCEZZO  (collega). 
GAMEINO,  Adverb: 
fraunnit  sih  gnmeino,  cimgat4<fe/,  Frg. 
'43.  naies  Ifaeih  tfiih  zieino  mit  uuo» 
rolti  ginieino.  0.  V.  8,39.  tho  fra- 
getun nan  gimeino  ioh  ha»rto  filu 
•-.    kleine.  O.  V.  17,  2.  thi«  tr-euui  ist 
in  gimeino  (?)•  0.  V.  23,  246. 
'.    U?<GAME1M  (ungttttfin),  mttft  Qtmfmfdiversus. 
ungemeine  ist  iz.  Org. 
ungemeinen  namin.  Org.' 
'   '.    ungemeina, iQb't;s^«iim(^c/^/ii//on^w^.Org. 
KLVIEIM,  f,,  participatiQ.  Ic 
IN  GAftlEIiNUN  (cf.  in  gamertun): 
'..      anilere  gnada,  die  in  erdo  sinf,  ki- 
best  du  in  gemeiüun  nbelen  unde 
guoten.  N.  35,  '6.      • 
GAMELNLiU,  geutcttilid^    *  r 
'.:','.  Juitielicbtu  (uuort)  sint  kemeinlifa, 
V  «nmelieb.iu  einluzlib.  Org. 
-    «Comp«:  (gemeinlieber,  communius.  Hd.) 
GAMEIINUHO,.  Admb. 
.  ^    •;' kameiuti-ciio.  £m.  19.        \ 

gimefnlihii.M.3n.Gh.l.3.V  fj^^^' 
.goroeiulicho.  Mcp«  Bo^  5.  ) 
gemenlLcho^  roii^o;9»///^r.  Can.  4.  ge- 
rn ein  i  ich  o^  con^o/i£r/i/^.  Can.  4.  ge- 
mei.nlicho  gesprochen.  Org.    ge- 
mein lieh  onrezen,a>/i^/Mis^r^.Bo.  5. 
..    i  '    :  '  i  .  kemeinlicho,  conmwni nonune {/iun- 

cupaniiirj,  Org.  kemeinlicfao  ze  sa- 
.  .    "     genne,-^//n/7/u*i/^r.' Org.  ' 

GASIEINSCAP,/.,  eemeiufd^aft 
-      camaiosc^f,  commercium.  Pa.  kimein* 
scaf,  coffpendium*  Ru.  gL.K. 
GAMEINSAM,  gfmdufanL 
•  •   gemeinsam^  eatlioli&o.  .^.  IL  338i:   ka- 
.*  i     meinsanum  (*icjf  communis  fregulaj. 
K.7.  eameinaamen,  i90i»iiiM3Mi(^jr//i/^. 
?       K.  33.   . 

[50-] 


ti  : 


'       # 


7^ 


bian:' 


mN, 


786 


A 


GAMEV>ISAMt  /.,  ammmio. 
11.  ^.  kimeinsami.  Rb«   gemeinsaml 

N.  100,  5. 
a^  s.  kemeinsamii.   K.  38.    gemein- 
8aini.  Ns.  N.  140,  4.   gemein- 
same. Ns.IL  gimein8amc.Ct.86« 
üNGAMEINSAMi,  /. 
in  nngamcinsami.  Co. 
KIMEINS AML1HH0,  communiter.  K. 
UNKIMEINSAMLIH,  ihcommtmicabile.  Rb. 
GAftlEINSAMÖN,   gemeinsam&n,   com- 
numicare. 

kemeiniamee  sih,  communicet.  Rg.  2. 
kemeinsamonto,    comimmicando.   N. 
.       101,  9. 
kemeinsamonte,    partiapantes*    Ep. 
can.  2. 
ARMEINSARll,  /. 
d.  s.   armeinsami,  excomnumcationi. 

ARMEINSAMÖN»  excowmunioäre. 
armeinsamoter,   excommunicatus. 

K.  28. 
aint  armeinsamot.  K*  44. 
FARMEINSAMl,  /. 

fermeinsami,  anathema.  Dl  II.  346. 
FARMEINSAMÖN,  excommumcare. 
.    firmeinsamon,  excommumco.  Gd.  1. 

firmeinsamot  unari.  O.  III.  20,  167. 
GAMEINITH,  GAMEINIDA,  GAMEINIDI, 
/.  (©emeinbe)^  communio.  '• 
n*  s.  chimeinidh  (iro  einiiiierche8)i 

commmiia.  Is.  4,  3.      . 
g.  $•  gimeinidi.  Nd.  IL 
d.  s.  kimeinithu.  gL  K. 
V    €u  s.  gimeinida.  O.  IV.  11,32.  gimei- 
nidha.  Wo.  2.    kemenitba. 
Scb.  85. 
MEINJAN  (in  Wm.  n.  N.II.  aucb  mein6n), 
metnettf  nord.  meina,  angels^mtenan,  sen- 
tire,  pelle  j  memorare*    In  T.  kommt  dieses 
Work  nidit  vor. 

Bedeutung  wid  Gebrauch:     . 

bicuaitun,  dax  aer  umbe  sie  meiuita, 

cognavemnt,  guod  de  iis  diceret.  Fr^  19. 

meinida,  05l^cU^.  Isi4,2.  meinidadhar 

sinan  snn,  dbuo  ir  chimiunan  chneht 


.  •  • 


1 1 


i.k 


■  • 


in  ' 


<    I 


hemnida,  ubar  dben  iraina«  gheist 

gab.  Is.  4,  6.   iiuaz  iro  .farl  meinda, 

cm$sam  adoentue.    Blep.   ib.  '  küuenan 

iuau   man  metnitin,    das  'er-^nuari, 

quemnam  homiaes  dicereni  eum  e$$e.  Frg. 

57..  tiaiu  meinende,  ad  hmec  OMpicien- 

te»*  Org.    sib,  uuieo  ih  is:  meine.  N« 

34,23;  uua&  taKunde.daz  meinet.  Bou 5. 

ein  guoiliihhin  dbera  dh^iiilssa  sy- 

rafin  mit  dliemu  dhrifaldiB-quhlde 

(lieilac,  heilac,   heilac):  meiuidon, 

prdclamaiant*  Is.  4,  7.  tßeintl^isigniß' 

eat  (h^  uc^az  meinit:  pergivnuuohs? 

^.  88,  9.  dbat  meinit,  id  eät»  ts.  5,  6. 

'{aliud loquitur,-  alindj  agit,  meibit  M/u 

See  hear  meinit   no'  dliriintcce  trioi 

Iß.  4,  3.   dheaa  stat  meinit,  Uc  locus 

sie  habet.  Is.  9,  5.     die  iz  iLbelo  mei- 

nent«  N.  27,  3.  du  iz  fateriicko  mei* 

siest.  Mcp.  derunin,  den  du>nlieinesL 

Win.  7,  9.    these  meintun;  aunr  thti 

m.it  steinen  gidanaz.   Ow  IV..  19,  36. 

ine  m.einon  nicht  .die.«**.  Wm.  8,  11* 

duniene  meinest  ine  minecra.Wm. 

4|  l;.'thaz  meinit  thäz  uuart. Ct  63. 

er  mfeiaet.hier  epilhalamia*  Mc^  3. 

daz  ib  kehore,  ib  meine,  daz  ihfer- 

neme«'N.  25,  7.    die  eines  sealches 

ftido  uuellen,   ih  meino^  chtuti  h\- 

Des  sunes.  N.  34,  27.  aehein  bilde  ne 

nim  be  demo,  deitio.  gelungen  si  an 

sinero  forte,   ib   meino,   domo  on- 

rebto  uarentcn  menniscen.  N.v36, 7. 

des. ist  föne  diu  dürft,  ib  meino,  das 

du  niet  ferro  ne  tuoiest  dine  genada 

föne  mir.  N.  39,  13.   sid  gotes  pilde 

dir  ana  ist,   ib  meino,  uuizze  unde 

fernumest.  N.  42,  5«    alliu  uuort  ni* 

derscreccbi  minnotost  du,  ib  meinoi 

die  in  den  dot  screcchent.  N.  51,  6. 

gotes  archa,  ih  meino,  die  tougeni 

dero  beneimedo.  N.  77,  66.  ib  meino 

sca  mariun.  0.  I.  3,  31.    thaz  leben 

uuir  so  ih  meinu  mit  freani  iohmit 

heilu.  Ol.  80.  mit  thiu  meintun  tbie 

man,   thaz  er  in  iode  sign  nam.  0. 

IV.  3»  23.  tha-z  ih  n«  meinu  mit  thin, 


MAK 


m^i 


788 


*  : 


I  >  • 


I  riinkikndb»rto  ist  iiMoJ«.  IV.  11,27. 

::'th«z*  driAtin 'a«k'  gi^ceinta  nuaz  er 

W'lnitlhio  meihta.  0.  lIiw-'34,  59.  uuax 

er  rait'thia  meinti.  O*  L  22,  56.    iz 

'    meintt  biarthöh  gi>teai  drut    0.  IL 

:  49i68/-'beda  tfaieu  biliAi  so  meinit 

.    tWaUvb'  ff^Ji/Hi.  O.  IV.  6,  27.    Quaz 

^'tbat  fihtf  nveiii^ei  thta'ttüat  oahbiar 

-4ii*^?n'^r  Ol'lV.  5,9;  nim  goama  nuaz 

•  tkir«  meibit,  thcix  tfntarerda  zeinit 
O.iV.  1^*96.'  uuaz  tbaz  uezzi  zeinit, 

''  tUer  riih*  there  fisigo'fim^inlt   O.  V. 

i4i>iaf^bta^e^ihentluQio  sib  zerbit 

''iobthis-u  äuoi^tfl't'unerbit  O.IIL  7, 17« 

tbieaetbun  fi^g'är  z^inent,   nuaz  fo* 

'  ri<aagbn>'tn  ein  eilt.  O«  ilt  7,  33.    thaz 

'  meine^it'theffd  datt.  O.  V.  6,  29.  tbaz 

-'  iKlhiargi2eine,^a[az  tbia  tbin  goa* 

•'  hfa-itte^ine.  O.  Uli  7,  3.' tbaz  utiir  fir- 

«•eVtieii  Wlle,  utra«lbiil  racba  uuolle, 

'loh  tmaz'siy  btar  bizeine  inti  uns 

•  %V  ttuniu  iheine.  O;  V.  18/54.  sin  lamp 
t)ia2fi«fio  meitttä,  thei^  uuizod  oub 

-  bizeinto.  0.  It.  7}  12.  -«r'Ierta  nnsib 
ieh  zeint'a>  tba-z  drnbtiÄ'unser  mein- 
ta,  tbaz'uutrni  'kertin  tbanana  nz 
ibaz  sin«6  licbamen  hns.  O.  IL  11, 43. 
tbo  irbogtun  filu' bilde  tbie  iungo- 
ron  sine,  tbaz  er  ir  er  biar  ndeinta 
iob  tbiz  gisciftb  it  zeiftta.  0.  IL  11, 
56.  aiu  nuantun,  drobtin  melnti,  er 
ainan  slaf  zeinii,- er  s^Ibo  meinta 
aniir  Ihaz^  tbaz  er  tbo  bilibanuuas. 
O.  IIL  23,  47.  48.  so  uuaz  so  al  az 
tbaz  bizeinta  iob  uns  zi  guate  io 
meinta.  O.  IV.  33,  39.  odo  er  uuanta 
meinti,  zi  ibemo  uaazareimo  zeinti. 
O.  IIL  4,  21. 
(Auch  scbon  in  der  Bedeutung,  colere, 

itmare  in 

daz  ich  got  einen  mit  allem  mnote 
wil  meinen.  D.  IIL  76.  daz  er  in  ei- 
nen füre  si  alle  wolte  meipen  mit 
arller  slabte  miitnen.  D.  III.  90.  daz 
tr  mit  wercben  iauch  mit  warten 
alzane  got  meinte.  D.  UL  95.) 


.  9 


-  Formoid  Flexioo.  # 

Inf.   meinam  ti^rg.  37.  meinen.  Org.  Bo.  5. 

•   (ih)  meino:  Ol.  80.  0.  L  3,  31.  IV.  11, 

•     "27.  meino.  Mu.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  N. 

1,  1.  N.  26,  7.  31,  7.  34,  27.  36,  7. 

''■  39,  13.  42,  5.  43,  18.  50,  12.  51,  6. 

•      •    -  '    67,  16.  77,  66.  79,  10.  Wm.  2,  17. 

■*■-''    8,  11.  mein  icb.  N.  93,  20.  meinen. 

N.  IL  Wm.  8,  11. 

(du)  meinest  Mcp.  Bo.  5.  Wm.  4,  1.  7,  9. 

meines.  Wm.  4,  1.  IIL 
(er)  meinit  Is.  4,  3.  5,  6.  9,  5.  Frg.  45. 
fifi.  Bib.  2.  Ct  «3w  0.  D.  4,  63.  IV. 
6,  27.  V.  1,  26.  14,  19.  N.  68,  10. 
98,  9.  meinet  Mcp.  Bo.  5.  Org«  me- 
^  nit  Bib.  5. 

(sie)  meiuÄUt  0.  UL  7,  17.  33.  V.  6,  29. 
8^  11.  N.  27,  3. 
'     (ih)  meine.  N.  34,23. 
-du    meines.  Wm.  2,  14» 
(er)  meine.  0.  IIL  7,  3.  IV.  6,  3.  V.  12, 

54.  Org.  Bo.  5. 
(er)  meinida.  Is.  4,  2.  6.  5,  2.    meinita. 
Frg.  19.  meinda.  Mcp.  15.  meinta. 
O.  IL  7,  12.  11,  43.  56.  12,  52.  lU. 
23,  48.  24,  59.  IV.  11,  4a  33,  39. 
(sie)  meinidon   Is.  4,  7.  meintun.  0.  IV. 

3,  23.  19,  36.  V.  20,  9. 
(er)  meinti.  0.  L  22,56.  UL  4,21.  23,47. 

IV.  12,  45. 
(sie)  moinitin.  Frg.  57. 

p.a.  meininto.  N.  62,  3.    meinende  fn. 
pl  vfi.J.  Org. 

GAMEINJAN,  judicare,  proponere^  destinare, 
dicere,  dicare,  momtrare,  cofutituere. 

Inf.  gimeinen:  ib  unilln  biar  gimei* 
aen,  uuaz  thie  engila  bizei* 
nen.  0.  V.  8,  1. 

(er)  gimeinit,  judicat*  W.  min  fater 
tbaz  gimeinit  iob  er  oub  selbe 
irdeilit  0.  IIL  18,  20.  N^anne 
quistn  ther  giduit,  tbaz  thinaz 
nuort  gimeinit,  so  uuer  ae  thaz 
biuaerbe,  er  iamer  aar  nir* 
sterbe.  O.  IIL  18^  31.  nibein  iz 


789  miüi 

thsT  ioaeinit  so^kraft  iz  sin 
gimetnit.  O,  y.  30^  38. 

(tr)  gimeinet  "—  bovagil^ruader  hei- 
let, so  6li«mo  ir  ix  gimeinet 
0-  V.  16,  37. 

(sie)  gimeinenL  — •  ir  ni  thurfut  thoh 
bi  thiu,  tber  man  ist  nu  unlar 
iu,  thaz  sinu  uuort  gimeinent, 
uuaz  thi8^  ttuerk  teincDt  0 
1.27,52;  alle  mau  ninineinent, 
tbaz  thinu  uuort  gimeinent.  0. 
IIL  10,  36, 

(ib)  gimeine.  -^  ferlilife  mir  nu  selbo 
krist,  tber  unseTjiabo  drubtin 
ist)  tbaz  ib  nu  biar  gimeine, 
uuenan  tber  man  bizeine.  0. 
IIL  2i,  3. 

(du)  gimeincs.  —  so  uuas  so  tbu  es 
bizeiues,  in  erda  biar  gimei- 
ncs, so.  uuesez  al  in  bimilc, 
tlrir  niaman  tbcs  ni  uuidire. 
0.  IIL  12,  43. 

(er)  gimeine.. —"  ni  mizit  er  imo  si- 
naz  gttat,  so  er  vn^s  suntigon 
duat,  jer  imo  tbaz  gimeine,  tben 
sinan  geist  deile.  0.  IL  13,  32. 
■uuio  er  sinaz  uuort  gimeine 
ioh  uuaz  er  in  jrdeile.  0.  V. 
20,  64. 

(ib)  kemeinla,  propomi  Rg.  2.  praedi- 
cebanitis.  Rg.  2.  —  gimeinta:  — 
ib  deta  ein  uuerk  maraz,  gi- 
uuisso  uuizit  ir  thaz,  tbelb  bi 
einan  man  gimeinta,  in  sam- 
bazdag  gtbeilta.  0.  IIL  16,34. 

(er)  kemeinta,  praedestinavit*  Ep.  P.  1. 
La.  L  1.  Rg.  2.  —  gimeinta:  — 
sin  uuort  iz  al  gimeinta,  sus 
managfalto  deilta.  0.  IL  1,  33. 
er  quam  in  girihli  in  tbesa 
uuorolt  slifali^in  tbiz  lant  brci- 
ta,  al  so  so  er  gimeinta.  O.  IL 
2,  18.  er  selbo  tho  gimeinta, 
tbar  borngibruader  heilta.  0. 
IL  24y  9.  thef  mib,  quad  er, 
beiltay  et  sus  it  al  gimeinta. 


I ,  ■ 


HiK 


m 


n 


I  •■ 


i; 


I    :i 


I.   |: 


I    .     I     (     \{  !'t 


'*  I 


4     I       .    • 


>• 


ti  . 


■j  '■'  ■»  1 

■  I 
1       ■ 


I.   I 


r4X;lILi  4,  37»?  .er  «elbf«  oub  tbo 
.  gineinla^abit  ififi^a  inStbatgi. 
d^iita;  O.UL.e,  iL.  tbo  drabtin 
tb tf z  gi  laei n  ta ,!  er-  ain^  suiger 
heilta.  lO.  IIL- .14^  54«   er^sib  sai 
'•iiid4sirneigta,.  aoikliAmo.  er  thix 
.  gim.eiilta.iOwUl4l7^4L:«ituttoi- 
Ion  ie  gim^iatla|iikiit««icbonon 
giseeirtta.  O.lli S0,.t85.  lis  thai 
in  ;9^tttreiU,  .alii<^  «conef  er  thtx 
MgivtAlnta«  .ioh  vnio  6r:in  thar 
;^zalta,'  nmk   Vbli»  .%li  nuesm 
(i$coIta.iOr  iV.  6t^  ^    uuio  er  it . 
tt  ginveialaii^ii^MBidrcfstf  deilta, 
untar.  siiidtt  .scalkjpn  M  suorg* 
lieben. tuiaevkon.i.O»  IVa^  7,  71. 
Uier  Hut  tbo  ^ar  gidi'Mnta,  li 
:tOde.9a,n  irdei|:ta..O.  IV«  19,69. 
tber  li:ut'tliil  tbiubiAea|ita,tbaz 
.  Ambliner  gim^int«»  \hA%  er  sia 
Üb  scolla  cnto^aiiji  heidinero 
hanton.  a IV.  20,^7«; tber  fruma 
in  io  gimeinta,  >c^b  al  tbaz  lant 
heilta,  0.  IV.  26»  .12.    gibot  in 
lbai(;«ie  giiltiQ  zi  theo' selben 
acfoneti  titin,   tbara  er  tbo  gi- 
meinto  i^h  selb«  in  iz  gizeiota. 
0.  V.  16,  8. 
(sie)  kimein toA,  dicßrant,  D.  II.  313.— 
gimein,tun:  -^    &ife  iz  oub   tho 
gimeintun  iob  in  aelbo*.  irdeil- 
tun^.tbaz   man  tbia  fruma  in 
nami  inti  anderen  gabi«  0.  IV. 
6,  13* 
-(er)  gimeinti':  —  sie  tbes  in  io  gili- 
cbo  flizan  guallicbo,  in  baa- 
cbon    man    gimeinti    tbio   iro 
kuanheitL  0.  L  1,  4.  tbaz  kraft 
sin  tbaz  gimeinti,    tbaz  er  ia 
sar  irdciltL   O.  IL   12,  7&    thax 
'    ■■•.'.    er  tbar  gimeinti,  tben  sonimo 
gibeiltL  O;  IIL  2,  6.  bat  er,  sin 
uuort  gimeinti  er  ^iaaji  scalk 
beilti.  O«  IIL  3,  6.  gilüubta,  ci 
.    .       sia  gibeilti,   ob   etf  iz  Uiar  gi- 
.     meinti.  O.  lU.  11,  12«     \ 


.O.^.i|lAN//M: 


MAN. 


792 


.>:  ar.   |iii^4nt^ebonl»:sid<fiItiiu  0.  IV. 

28,  4.  V  ./  >/    •"•  .:''" 

monürMnr.  Ifl/i3i>2.  —  gimeinit, 
O.  Co.  4.  allo  Quihi  in  uuorolti 
thir  goles  bo^  f^%f^^^  8ioqu«> 
ment  so  gimciniltiDar  thialiou- 
bit.  0-  !•  6»  14.  gimcinit  ist.  — 
ist  iiu^la  so  gi-mcLuit,- unaiit& 
er  thcn  liut  heilit.  0*  I.  14,  7. 
in  buachou  jjuik  irdeilit  i«k  al- 
les  uuio  glmeinif.   0.  U.  4,  94. 
tbaz  uuoroU  istgideiUt,  10  s^eb. 
SU  gl  mein  iL  O.  IL  9»  20.  tbeisl 
iu    sar    gimeinit,    tbaz   thi^mo 
ist  giuuisso  irdeiiit  O.IL  12«S4. 
iu  ist  salida  gimcinity   in  ihiu 
ir  herza  reinaz  eigit.  0«  II.  16,  21. 
mit  Ihiu  ist  tbar  bizcinit,  theiz 
imo  ist  al  gimeinit,  in  erdu  iob 
in  himile  inti  in  abgrunte  ouh 
hiar  nidare.  0«  V.  1,  27*  gimci- 
nit babcii.  —  baben   ih  gimci- 
nit,   in    inuote  biklcibit,    ihaz 
ih  cinluzzo  mina  uuorolt  nuz- 
zo.  0.  1.  5,  39.  des  ib  nu  gimei- 
nit haben.  Co.  4.  ihoh  habet  er 
mo  irdeiiit  iob  scibo  gimcinit, 
tbaz  er  nan  in   becbe  mit  k^- 
tinu  zibrccbc.   O.  I.   5,  &7.     ha- 
bet er  gimeinit,  mit  mir  thia^ 
uuorolt  heil  ir.  0.111.13,23.  thes 
habet  er  ubar  uuoroltring  gi- 
mcinit einaz  dagalbiiig.    O«  V, 
.  19,  1.    kemeinet  JN.  Bo.  5.    alle 
iro  rata  sint  zi  arg  liemcinel 
uuider  mir^   adverAum  me  omnia 
coiisiUa  corum  la  malum.  N.  55,  6. 
kemeinet  uuerden  ze  mari,  re^ 
fervi  ad  clmiindmenu   Bo.  5.    ge- 
nieinoL  —   an  in  uuirt  gemei- 
not  discr  saLmo.  N.  II. 
n»  ph  f.  gameinito  sintna,  intelli^ 
gimtnr*  Wo.  2. 
FORAGAMEINJAN,  pracdesUnare. 
(sie)  foragcincinidon.  Bg,  2. 


.r 
I 


>i 


BIMEINJAN  Ummt  in  k  K,  T.  O.  N.  Wm. 
iBq.  5.  Oig*  Alcp.  niebt  vor,  sondci^  nur  in 
Glossen*  und  in  N.  II.  undSyL 

' '  *'  '    Bcdctttijng  Httd  Gebrauch; 

deliberare.  Db.  iudicare.  M.  31.  Le.  1.  2.  3. 

addlcere*  Prud.  1.   diccre.  D.  II.  315.  di- 

care.  Prud.  1.  Ild.^  Ar.   dedieare.  Prud.  1. 

conferre.  M  10.  Sb.   Cnn.  5.  6.   II.  13. 

"   iftdhiere.  Cnn*  13.  con,stilueix.  D.  II.  286. 

^^'cönsicrare.  M.?.  Bib.  1.  2.    sacrare   VA. 

X.  419.  praeordinare.  Mz.  Bib.  1.  2.  pro- 

ponere.  Mk.  Mz.  Gc.  3.  Bib.  2.  Sb   desii- 

nare.  Prud.  1.  Märt,  delegare.  Zf.  praescri- 

bere*  La.  L  1.  damnare.  Prud.  1.  uuemo 

bemeinen  u uir -s i e (propositiones).  Sy I. 

bemeinet,  dtcäia  (deo  domusj.  Hd.  pi- 

meintiu,  addicta  (sacrisj.  Prud.  1« 

Form  und  Flexion., 
Inf.  pimeinnen.  Prud.  1. 
(er)  pimeinit.  Prud.  1.  pimeinat  Pmd*!. 

pemeinit.  Db. 
(wir)  bemeinen.  Syl. 
(sie)  piineinnent  RL  10.  pimeinent«  Sb. 

pemeinent  Can.  13. 
(du)  pi  mein  es.  Can.  13. 
(sie)  pimeincn.  Can.  5.  6.  11. 
(ib)  pimeinta.   M4  Bib.  1.  2.  I^.  2.    pi- 

ineinti  fconsccravij.  Bib.  7. 
(er)  bimeinta.   ZT.     pimeinta.  Mk.  Mz. 

M.  31.  Bib.  1.  2.  Le.  1.  3.  Gc.  3. 

Prud.  1.  Sb.    plmenta.  Mz.  Gc.  3. 

bemeinda.  I).  IL  1S6. 
(sie)  pmeintun.  VA.  X.  419. 

p, p.  bimeinit  uuerdc.  Ar.  pimeinit. 
Bib.  5.  pimeinet  bast.  INb.  II.  be- 
meinet Hd. 

19.  s,  m.  ...meinten  Märt. 
n.  8.  yi  pimeintiu.  Prud.  1. 
n.  s.  7?.  bimeinta.  D.  II.  315. 
n.pl.m.  pimeinta.  Mi.  Bib.  1.2.  be- 

meinle.  T>a.  I.  !• 
n.pLn.  pimeinton.  Gc  3. 

FORABIMEINJAN. 
proponere.  Rg..  2.  Bo»  1.    praedestinare. 
I4e.  1.  3.  pratftgere.  RL  7.  22.  Car*  7. 
10.  11.  13.  Sb. 


793 


MAN. 


man^mAno. 


u 


Form  und  Flexion:         .    ^  ' 
(sie)  norapimeinant  Can.  lO.uorapi- 

meinnent  M*  22. 
(sie)  uoropimeinen.  Can.  11.    uoripe* 

meinin.  Can.  7. 

p.p. 

n.  s.  7n.  uorapimeioter.  Lc.  1.  3. 
n.  s.  /l  uorapimeintiu.   Sb.   Can. 
10.  11.    furapimeintin. 
Can.  13.   uorapimentiii. 
ßl  22. 
n.  s.  n.  forepemeintax.  Bo.  1. 
d.  s.  m.  n.  (orabemeintemo.  Rg*2. 
tf.p/.  172.  uoraplmeinta.  M.7«  uora- 
pimeinti.  Can.  10.  uora- 
pimeinton.  Can.  11.  no- 
ripimeintan.  Can. 7.  no- 
Tapimunten(^/r^.Can.  13. 
FARMEINJAN  a.  vorher  unter  mein. 
MEINIDA,  /. 
heilig  meineda,  sacramenia.  N.  21,  19. 
GAMEINIDA,  /. 

kemeinida,  propositum.  La.  I.  1.  Rg«  2. 

BIMEIMDA,/.  (auch  BIMEINIDI). 

n.  s.  pimeinida,  oraculum.  Pnid.  1.  de- 

creium.  Prud.  1.  2.  cheisarlihha 

pimeinida,   decretum  imperato- 

rium.  Mk. 

g.  s.  pimeinida,  tesfamenti.  Nz.  II.  pl- 

meinido,  disposilionis.  Gc.  3. 
d.  s.  pimeinidoj prosecutione.M.^i.Cav. 

10.  11.  proposito.  Le.  1.  3. 
a.  s.  bemeineda,  dcUberationem.  Bo.  5. 
p  e  m  e  i  n  d  i ,    praedeslinationem. 

N.  II. 
FORABIMEINIDA,  /. 

d.  s.  forapimeinido.  M^i.  Bib.  2.  uori- 
pimeinida.  Bib.  7.|  propositione. 
a.s.  forabemcinida,  praedcstinatio* 
n^m.  Rg.2*  uorebemeinda^pro- 
videnfiam.  N.  IL 
FARMEINIDA,  /. 
d.  s.  firmcinido,  prae/udicio.  Zf. 
MEINÜNGA,  /.,  SReinung/  nord.  meining, 

opinio. 

n.  s.  mcinonga,  causa  (omnium  expeten^ 
dofumj.  Bo.  .5. 


-   .    if.  #•  lüetAiogof   flrib  te  fbinrokf  mei. 
. ';   ''      ..Tkntk%^%  in  camäm  fä€anu  JSLU^^ 
BIMEINÜNGA,/.    ,       »     ^ 
17.  ^pt'.  penretfiii n ga ,  pmposilionm  (Vor* 

SyL 


1 1 


MAN  s.  MAN. 

MAN^n,  mandii  o.  MAN. 


Ii 


\ 


MANA  (auch  MAMI),  f.,  ^Jk^tti  nord.  mSa,  \ 
jjuba  equina. 
n.  s.  manba,  jnba.  ¥• 

mani,  juba.  D. 
d.pt.  manun,  jubis.  VP.  D.  II.  340. 
a.p/.  mana,  ioros  fexcutiens  leoj.  VA.XIL7. 
mane,  jubas.  D.  II.  313. 
manun,  jtAas.  D.  II.  313. 
manon  in:  inbar^  manon.  F.  gehurt  aiidi 
wohl  hteher  {^iubar  at.  iubas  (oder  fl 
iHbis?)\ 
MANAHT  (colla)^  comaniia.  VA.  2.  XII. 

ALCMANA,  Flu&namen. 

MANO)  m.j  flammeolum^  F.;   c£.  manili  und 
menni. 

■ 

MANO  (iu  der  Zusammensetzung  auch  MAM) 

(cf.  MA  und  MAN),  m.,  9Ron5;  golb. 
m&na,  angels.mona,  nord.  man i,  pera.  mib) 
luna  und  mcnsis. 

n.  s.  mano.  Frg.  25.  Is.  9,  1.  Ra.  gUK/  Wcss. 
Sg.  242.  913.  T.  145.  0.  IL  1,  13.  IV. 
7,  35.  Mcp,  Bo.  5.  N.  71,  5.  80,  4.  - 
so  ninuuer  mano  ai,  initio  mensk 
N.  80,  4. 
(mane.  Hd.  D.  III.  4S.) 
g.  s.  mancn.  Mqp.  Bo.  5. 
..  d.  s.  manen.  T.  145.  Mcp.  Bo.  5. 
A.  s.  manon.  0.  L  11,  16.  V.  17,  ^. 
manun.  H.  5* 

manen.  Mcp.  Bo.  5.  N.  8,  4.  41,  4.  71i 
5.  135,  8. 
t;.  ^  maüo:  ~N.  148,  3. 

(UNTER- 


\ 


;  MÄNO.^ 


mAno. 


796 


JNTERMANE,  inierlwuum.  IIs.)^ 
lOMANI,  gieumonb. 

ninmane,  in  neomenia*  Bib.  6. 
niomane,  neomeißiam.  D. . 
OLMANI,  piemltmium^  Sah  1. 
\NINSEO  CaRonbfee),  Ortsnämeo. 
iNITAG  8.  TAG 
iNILlH,  lunaius. 

d.pL  m  ä  n  i  1  i  h  e  n,  lunatls  (pelits).  VA.  L  494. 
iNIN,/,  sKonb,  hma.  N.  88,  38- 
fd.  s.  der  maninnen.  D.  Ilf.  43.^ 
iNOD»  Hl.,  !RoiTafb/  golh.  m^nAths,  angs. 
monadh,  nord.  nn<inadr,  mänudr,  gr.  /i^^ 
laYL  mensis,  lit  mienn,  sanskr.  mAfa. 
n.  #.  mianod.  gl.  K.  Sg.  913.  T.  3,  8. 

manot.  Pa.  gl.  K. 
gi  s.  mänodes.  Ra.  Rb.  Mcp. 

manothes.  gl.  K. 

manodia.  N.  80,  5. 
d.  i.  itianode.'T:'3,  1.  Mcp.  (D.  HI.  97.) 
ii./»/.  manoda.  T.  87.  Mcp. 
g.pL  munx^dö.  Ib.  Rd.  O.  I.  5,  2.  ?,  23.  II. 

•     14,  103. 

*  manotho.  O.  I.  7,  23.  in  cod«  P. 
a.pLmdinodä.  T.  2,  11.  4,  9.  78.   (In  cod. 
F.   steht  auch  O.  L  7,  23.  manoda 
statt  des  gen.   manodo/  manotho 
der  andern  codd.)    * 

&EGAlSMANOD3e9tnmondtb*  InMcr.Bib. 

1:  2.  3.  ist  in  mense  deßno  dorch:  in  rc- 
*  fall  manode  (reg^inmanoL  Bib.  5.    re* 

ginmanodo.  Bib.  7.)  übersetzt;  in  der  vuU 

gMa  lautet  die  Stelle :  quasi  irames  äifuae 

immensae  de  fluvio. 
'    '"  Monatsnamen: 

aanuar:  WINTARMANOTII.  Eg.  1.2.  3.  4. 

üaintarmanoht.  Sg.3974  Qiiin- 

termanoth.Wn.863.winte-rina- 

•1   -  .' .    •■  n^tlld.  wintetinanetWD.'167. 

:1  iARMA3N0t.fid.iiirman>el.Wn. 


.0   ..    *   i 
.(*i    .»I  ■  ' 


•  • 


167. 


1  < 


•  « 


i: 


•^  Angela,  giuli.    -.     *'*    • 
CAntar(!HORNtJ]NG,  JS^atiitttts.    Sg.  ^7. 

>v  i:i    .Jj  -Eg^  8.  Wir;'167.  hrirnuptiic; AViu 
.1  • .  -.   :  i:;  ^863.  '0rn|ing.-  Eg.^.    lH>Tning. 
:}  ;:i  :w;li    Bglt  l'.^'bo-tnug^  Bg«  4.    '  •    < 
..;  .vU  A'.^'*«A^U;>')iVt4wob\atlii'i^'*iI'-*'^< 


asar}:  LENZINMANOTa  Eg.  Li  lentzinma. 
.(.•.•  iioU^Eg..3..4.  lentzinmanot  Eg. 2. 

Icngizinmanoth.  Wn. 863.  lengi- 
zinmanobt  Sg.  397.  lenzimanot 
Wn.  167.  lenzemanot  :Hd. 
MAUCEO.  gU  K. 
MERZE.  Wn.  167.  Hd. 
.  Angels.  redb   (red,  hred,  hreth, 
.hret)  monatb,  a  dea  retha(reda9 
.    hrcda«  hretha).    Noch  in  der  Ap- 
.  pciizeller  Reidnclironik:  redimonct 
.CC  rchde,.  d«r  Namen  des  Freitags 
im  EsLbniscben,   der  auch  auf  eine 
...  GoUKeit  hinzudeuten^  scheint. 

«pril:    OSTARMANOTH.  Sg.  3ft7.  Eg.  3. 4.  Wn. 
.    863.  08term.anoth.Eg.  1.   ostar- 
^      manot   Eg.  2.    ostermanot  Hd. 

Wn.  167. 
(ABRELLE.  Hd.) 

Angete.  eosturmonath. 
SRoC:     UUNNlMANOTH,gB0iiitemottat^Wn. 
863.  uunnimanoht  Sg.  397.  wn- 
nejBaAot  Wn.l67.  i/vunnemanot 
Eg.2.  uuinnemanoth.  Eg.3.4.  wi- 
nemanoth.  Eg.  1. 
(MEIE.  Hd.) 
Angela,  dhrimelci,  trimilci,  tri- 
mil^h.i« 

3mir   BRACjBIANpTH,  S5ra(^mona(^.  Eg. 
1.3.4.  Wn.460.  863.  braemanbht 
Sg.  397.   brachmanot  Eg.  2.  Hd. 
Wn.  167. 
Angels.  litha,  lidha.  lida. 

3ttlt:     HEUUIMANOTII,  J^xumonat^.  Eg.3. 

4.  Wn.  863.  beuuimanoht.  Sg».397. 

heuemanolh.Eg.l.  heumanotEg. 

2.  liowemanot  Wn.  167.  bouma- 

not  Hd. 

Angels.  iftha,  lidha^Iida. 
i^flifi;  ARANMA^MIIH,  ernbttnionat|.  Eg. 

1.  3«>4V'Wfi.  863.  <aranmanoht  Sg. 
g}/::!."!-  ::v  ;3!j7,;aTtiminot  Eg.9i.  ernemanot 

Wn.  167.  aernimanot'  Hd. 
^\v   'M^-M  -^  A«|(ela.  .ve'odmoAath. 
-ect^UL:  WnUMANOTH.  Eg.  U  3.  4.  «uitu- 
.11  W:/.;ii^  :  nianbbt  Sg^d97.>  utoitemanolh. 

Wn.  Si63.  widemanot  EgC'K.;.i'i 

[51] 


797 


WÄHO. 


MANNA— MIN. 


HERBISTMANOT. Hd.  hcrbeitma- 
not  Wd>  167*  — «  gi  herbistma- 
nodis.  N.  80»  4. 
Angels.  halegmonath. 
OtttAtt:    WLNDÜMEMANÜTH.  Eg.  1.  3.  4. 

uuindnnmanoth.  Wn.SöS.uuin- 
dunmanoht.  Sg.  397.  windema- 
not  Hd.  widumanot.  Eg.  3.  win- 
termanot.  Wn.  167. 
Angels*  wyntirfillid. 
SloMm^:  HERBISTMANOTH.  Eg.  1.  3.  her- 

bistimanoth.  Eg.  4.    beribist- 

manolh.  Wn«  863.  heriaistma- 

nobt.Sg.397.  beri8tmanot.Eg.2. 

WINTERMANOT.  Wn.  167.iH4. 

Angela,  blodmonath.     Aucb   in 

einem  Missäle  vom  Jahre  850  zu 

Düsseldorf  findet  sich  fiir  novbr. 

die  niederdeutsche  Uebersetzung 

blotmanoth. 

S>e{em(cr:  HEILAGMAINOTH.  Gg.  1.  3.  heilig- 

manolh.  Wo.  863.    heilag  ma- 
nofat.Sg.397.beyligmanotEg.2. 
.     HERnMANOT.Wn.167.  hertema- 
n^t.  Hd. 

Angels.  giuli.     Merkvfürdig  auch 
.   iib  Estbniachen  joulo  kuu  (^uU 
mottat^)  für  Dezember  und  joulo 
pceba  (2[ii(fc({)  Tür  Weihau:hten. 
MANOTHWILÜNO. 
»lANOTHVVlLIGER. . 
MANODBLUOT— . 
MANODFALLONTI. 
MANODFENGIDA. 
MANODTÜLDIG. 
MANODZALA. 

MANODSIUH,  MANODSUHTia 
MANODSTÜNTIG. 
MlNÖDLlH»  monat^lidt. 
A  pL  manodlihbn.«  Gh.  3.   odanotlilten. 
Gh.  l.>2.y  menstruism. 
MANÖDLICHESy  manat^lic^»  |cbm  gRottat^ 

(nuuoh)»en).  fio.  &  . 
AIANILI  (maalln.  Bib.-6.)»  Jumsla,  i.  quam  mu- 
lieres  poriant.in  psdc^.  Mf}.  Bft.  l«:7.->- 
In  Sb.  atclbft malinL.^  Hichcc?  cf.  MENNI  lu 


MANNA,  manne,  gl.  K. 
a.  s.  manne.  T.  82. 


MANÜA.  Pfl.  3. 
MENUA.  Pfl.  1. 2. 


»  armorada  (Pfl.) 


MENjan  &  BIAN. 


MANO^i 


..•I  i".  i.  ilfil'l  /■     ...i"' 
,     Ht  j 


.i:// 


MLNjNI,  pl,  nord.  raen,  fi.,  monile,  ang 
nas,  monilia;  cf.  mano,  raanili:  abe 
sanskr.  mani,  gernrna,  margariia;  gr. 
J^aliianbi  auch  MENIHIM;  s.  auch  Grg.  J 
menni»  monilia.  Ib.  Rd.  Em.  12.  Bib.  ! 
menni.  Ja.  Ib.  Rd.  Rb.  A.  Bib.  1.  2.p 
meinni.  Rb,  (  , 

MUN,  golb.  (noch  mit  dem  Comparativsnff 
mins»  minz^  nord.  minnr»  midr,  min» 
biXt  weniger. 

das  neonaldre  min  ..foqa  zi^elifii 
mono  uueomichili  sip  kachueti 
nunquam  minus  a  duodccim  psaJmorun 
iitate .  dicantur.  K.  10.  so  huuaz 
scaffnm  fatcr  hiuuiskes  piderl 
liera.  min  megi  finden,  quicquid 
bus  pater  familias  utilitatis  ejus  mii 
Urit  inverure.  K.  2.  einer  min  dl|an 
Is.  5,  6.  das  min  hebit  in  uns  c 
samftesi  qiu>d  minus  habet  in  nobis  \ 
possibile.  K.  p.  ein  luzzil  min.  Rg. 
uilo  sin  sichurera.  so  uilo  ih  min 
rehtcs  minnä  uuirs  keborget  hi 
Bo. 5.  mer  undc  min.  Org.  mcr  ald 

Als  Adverb.»  wie  im  gotb.  mins  frijod 
nus  diligor:  min,  minus.  K.  2. 10.  1& 
min.minnot  T.  138.  min  uuirdit 
.  i(an..  Ti  138.   ioh  sih  thaz  graz  tha 
tar  thir  min  irrihtit  uuidar  thir. 
7»  83.    min^  segnius  Cagei*eJ.  Can.  1 
-.  ^jdvk»  oiirh  petrns  nu  thai>  nun» 'ni  i 
' /.fuagethara  ain.  O.  V.  4»  61.    ni 
.    )  «n.tdägen.mio  quam  er^auur  sai 
in.  0.  y«  ll^.ö.    nieh.t  tuirii  daz  mi 
rechenoet  .nihik^tmnuA\diip<mai.  Bo. 


9 


MUS. 


Mßi\ 


806 


min,  nidfiti  minime  fpervemiar).  K.  p. 
min  sin  keleffaoi  nunime  legantur.  K.  lOl 

Ig  Conjanktion»  ne  (und  nee). 

min^  ne*  Sg.  70.  nee,  niih,  a  qaoqHam  be- 
nedicatur.  K.  25*  nee,  miuy- gnisqnam  suum 
aUqmd  dicaU  K.  33.  min  buenne  imv 
qhuede  cot,  ne  qnando  Uli  dicai  detis. 
K.  2.  lefsa  dina  min  spreb-ben^  labia 
tua  ne  loquantur.  K. p.  min  finstrii  des 
todes  eirib  pifahe,  n^«-».  K.  p.  min 
farlazxaniu  uuarin,  n^— •  Rb.  min 
fin^e  slafenti,  ne — •  T.  147.'  min  si 

'  1c  ip  robb  an  faz,  ne  fragalur  vas.  K.  64. 
min  kacboroe,  ne  attempteL  H;i8.  min 
huni^z  nnmez,  ae  quid  nimis.  K.  64. 

min  odo,  ne  forte  (thib  nuidai^  tadon). 
T.  HO. 

minodounan,  n^ybrM  —  min  edonuan 
'her  nuari  cbrisL  T.  iSi  19.  min  odo 
nnan  ihih.selcr  ne  forte  traäai  te.  T. 
27,2.  rain  odo  uuan  fiirtreten,  ne  forte 
conculcenL  T.  39,  8.  min  odo  nuan  un- 
^ireb  uuerde,  ne  forte  tumultus ßeret. 
T.  153,  4. 

,  '  .        .  !  I      «        »I  .... 

jqfiiif  odo  uuan  -ni,  aliqqu^  noi^  -^  min 
'  odo  uuan  Ion  ni  habet,  /alioquin  mer» 
cedcm  non  habetis.  T.  33,  1.  • 
i^IU  MIN,  tt>ie  t)ic.l  meniser« 

ob  ib  .tb^z  iruuellu^  tbiz  xirdisga  iu  gi- 
^elLu,  nob  nibein  niruuelit  tbaz,  tbaz 
tbph;  gilo'ube  bi  ihaz^.Uuioi  min  gi- 
loubet  thanne,  ob  iz  uiliirdit  Uuanne, 
tbaz  jb  b.iginnfi  bre4igan,  fon  bimil- 
richc  redinon.O^  IL  12,  59. 

:WIHTM1N,  NlWIHTÜÄnN,  NIWIHTES 
MlNv  NEOWIHT  MIN,  NEOWIIITI  MIN. 
NEOWIHTES  MIN,  nid)t«  weniger,  eben  fo,  wi- 

hilominus,  gotb.  oi  vaibtai  mins. 

lunuibl  ia\n^mhilamhius^\h.KA,  niunibtu 
min,  nihilominus,  Ic.  neouuibt  min,  ni» 

i  •  hilominus.  K.  18»  lieoauibti  min,  nihilo* 
mintis.  gl.  K.  neoib.ti  min  j  nihilominus. 
Ra.  ubar  tbaz  sibunstirri  iob  tber 
niagaho  gistelli,  tben  dracbon  nie- 
unibtes  (neuuibte8.F,)  min»  tber  sib 
tbar  nuintit  untar  in,  0.  V«  17,  30. 


MEIMÜ-MIN,  NI  DES  DlüMIN,  tiic^tf  Uflo 
-.-::»etti9rr. '  ■      •    » 
unaer  drubtin  ni  tbiu  min^sprab  tbaz 
relita  tbar  tbo  aih-  O.  III.  22,  47.   ni 
quam  tbo  petrus  tbob  tbiu  min,  iob 
giang  erl&ar  IQ  tbar  in.   O.  V.  6,  25. 
untarlhio  uuas  er  in^  ni  xiuas  er  drub- 
tin thes  tbiu  min.  O.  I.  22,  57.  in  tbaz 
acif  er  giang  tbo  zin,  ni  forabtun  sie 
in  tbes  tbiu  min.    O:  UK  S>  47.    thiz 
uuib  oub  tbaz  biar   sitota,   si   iz  al 
irauacbit  babeta,.  niauahta  siu  tbar 
i:      tbea:  tbiu  min,  luageta  auur  tbo  tbar 

i«.  O.  V.  7,  12. 
MCSPARN?  minäte?  D.  hieber? 
MINNIRO,  MINNOR,  Cömpan,  gotb.  minniza, 
miuoTs^fltintTf  weniger,  minfcer. 
n.  0p,  m,  minniro.  K.  63.  T.  64,  1.  Ct.  70. 
minnero.  N.  2,  8.  Mcp.  D.  II.  325. 
I    r  .:i  ,'    minaira  (bafati).  gl.  K. 
.»#  s.f.  minnira.  K.  39.  gl.  K. 
minira.  Pa. 
.  .*•  .*    minnera.  Oi^.  Bo.  5. 
n*a.s*n.  minnira.  Rb. 
f.      .         minnera.  Org.  Nf.  N.  144,  7.  Bo.  5. 

'I    :i       Mcp. 

:^Ain.ii.  minniren.  T.  210,  5. 
*;      •     ;    minneren.  Mcp.<Ct  69.  Bo.  5. 
J.  #.  m.  o.  minnirin.   K.   2.   39.   59.;   auch 
wohl  in  Frg.  17.  ist  minnirin  st 
;  minnirun  zu  lesen. 
a.  s.  m.  minniroB.  O.  II.  22,  23.  cod.  V. 
.    .minnitom.  K.  53. 
.  minnoron.O.  IL  22^  23.  cod.P.F. 
minneren.  N.  8,  6. 
minnerin.  N.  IL 
a.  s.  f  minnerun.  Bo«  5. 
,  s^^t^pl*  lt..  minnirun.  Rd. 
minnirtUTi.  Ib. 
.:    minnerun.  D, 

minneren.  N.  71,  3.  Bo.  5. 
'..  .'M^pf.  n»  minnirun.  K.*3. 
.    g.  ph  minneron.  Mcp. 
J« /?/•  minniron.  T.  152. 

minneren.  N.  114,  13. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
minor.  T.  64,  7.  Ct  70.  Pa.  gl.  K. 

[51»] 


801 


MFS. 


BIIN? 


Jt 


tet  minneroy  ber  tMnttt.  Mcp.  si  iliitrdit 
minncra.  Oi^.  fllo  minnero,  9kl  Heiner. 
Mcp  uuio  filo  minne'ro,  quanitäas.  D. 
IL  325.  minnira  quimtitas.  IL  30l  min- 
nerun  stoufi.  D.  fona  minnirin  eht 
.  K2.  minnirin  altere.  K.  59.  minnerün 
poenam.  ßo.  5.  die  minneren  Sternen. 
Bo.  5.  dero  minneron  dingo.  Mqp.  diu 
minnera  sigeera.  Bo.  5.  minniro,  ifin« 
9Cr.  K.  63.  iacobea  the8  minniren,  bti 
ißn^ent  T.  210, 5.  €i/7o^/o/i  inpbahen  föne 
chrisio  frido,  daz  chit,  suona  ze  chun- 
denne  sinemo  liute  unde  die  ihinne- 
ren  gelirneen  aber  föne  in  f«ht  N. 
71,  3.  minneren,  pusiliis  {unAe  meren). 
N.  114,  13.  niuuiht  minneren,  nihil 
minus*  Ct  69.  uuaz  mag  minneren  sin. 
Bo.  5.  pite  mih,  nüanda  du  mennischo 
bist  unde  an  diu  min  minnero  bist. 
N.  2,  8.  du  täte  in  eteuuaz  minneren 
dinen  arigtilis,  paulo  minus  abtifigelis* 
N.  8,  6.  giduan  ni  mahtu  in  uuara 
thili  minnoron  noh  mera.  0.11.22,23. 
minnira,  minus:  .>   -■ 

des  nieht  mer  noh  nieht  minera  ne 
ist.  Bo.  5.  ne  laz  iro  minnera  nuer- 
den.  N.  101,  24.  mer  noh  üiinHera. 
Org.  minnera  geuuai^es  babentMcp. 
die  minnera  habeton.  Bo.  5.  dn  gi- 
best  minnera  stundon  dero  naht 
danne  demo  tage.  Bo.  &  io  eines  min- 
nera danne  ceniu.  Mcp.  •'' 
In  folgendem  Satze  schon  ganz  adverbial: 
taz  man  sculde  hartor  aide  minnera 
andot.  Bo.  5* 

RnNNlRHEIT, /.,  WxnhttUUt  Sajeittgfelt. 

g.  s\  minnerheite.  Org. 
MINMST^  Supelrl.  (goth.  miunista,?iiJbiVii}^). 
n.  s.  m.  minnisto.  C.  T.  25,  6. 

m i n i s t a.'  Pa.  (bezieht  sich  vielleicht 

auf  ein  subst.  fem*) 
(minniste.  D.  III.  103. ;  auch  kommt 
in  diesem  Sprachdenkmal  des  12**« 
Jahrhunderts  schon  der  starke  nom. 
mihnister.  D,  Ilf.  106.  vor.) 
19.  s.  f.  minnista.  T.  8,  3.  73,  i. 


.i  \ 


y   o 


.  j 


> .  1 '. 


minnista.  Gd.  1.  [iatDoeon 
ni%l^ i^rewssimus  (iO€m)\ 
minnesta.  Mcp. 
n.,#,.  Kk^ngiinnista,  £c.  T.  38,  3-  0.  I* 
minaist.  Wm.  8,  7. 
miuncst.  Wm.  IL  8,  7. 
cT.,!.  yi' minuislun.  Gc.  3. 

^,  p/.  miunistQuo.  Frg.  39. 
,  d.  ph  minni.ston.  T.  25,  6.  44,  39. 
min  nisten.  T.  1(^ 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
ndpinms.  Pa.  T.  8,  3.  73, 2.  brevissimui. 
minoost4»ii  biboton.  T.  25,  6*  tha^ 
Qista  deiL  O.  L  3,  9.  minpisto  j 
.heizan  in  himilo   rihhe,   minimi 
25,6.  diu  minuesta  pyramis^Mcp. 
ist  minnista   allero  uuurzo.  T. 
oba  ix  thaz  ni  mugut,  thaz  thar 
nista  ist,    minimum.  T.  38,  3.    u 
minnistiin    pispracho,    de   ienm 
verbi  Jaceratione»   Gc.  3.    iz'i&t  ine 
mincr  ihinnon  daz  minni'st  Wm 
cinemo  fon  thesen  minniston.  '. 
29.    gitriuuui   in   niinnistejQ.  .J. 
minnisto,  minimus  (der  kleiiieFiii^« 
liuäs  rab  daz  altera  minnista,  ' 
feciL  Ec. 

minnist  hnii  zi  minniste^  Utittbe^^ 
intni)ef{en/  adverbial, 
so  iz  heiter  ist  unde   man   iro 
Wolken)  minnest  uunnet,  »o  sti 
siu  alles  kahes  uf.  N.  134.  7.  * 
01  minniste.  Seh.  75. 
»HNNIRÖNi  MINN0R6N,  ntlnbern,  m// 
Inf.  minnironrie,  diminuHone.  Rb. 
in    gilimphit   üuahsen,   mi 
minneronh^,  minui^  T.  ^1 
(er)  minnerot  Bo.ä.        '     •' 
(er)  minneroe»  nuntiat.  Bo.  5. 
(du)  minriorotost,  miaorasii  (dies 
88,  46.     ■ 

p.a.  minneronde,  minuens.  Mqit  41 
GAÄIINNIRÖN. 

Form  und  Flexion:  ,-. 

(er.)  giminnirot  MA^  a  Bib.  i;  2 
^(sie)  giminniront^  Mer»  Sb^fiikl. 

•  *    ••  •■       <•■•»■• 


«ri 


K  BliN^MOlN/  ME^ÄPI— MINOFLEDL     804 

giminntrint  Btb.  7.  MOiNWINIDr,  VolksnMneo. 

(ih)  caminnirota.  R.  WIZMOIN  (aBtiftnain),  Fl. 

(du)  chiminnerodes.  h.  5,  3* 

(er)  giminnirota.  T.  53,  4.  MElNAPIi,  Namen  eines  deoUch.  Volkes.  TQ.  4. 

p.p.  caminnirot  ist  R. 

giminnirotnuirditMt|.Bib.l.9.  M^NAG  5.  IttAN  in  MAN. 
geminneröt  uuerden.  Org.  auur-  a.---L^a.^ 

den.  Na.  MENIHHA  und  schwache  ded.  MENIHHÜN, 

giminnorot  uarten.  Na.  u.  .,            .  "^-.  ,1«!!.^,.                      *•***> 

l  .   /•  ^n.«;«««..«*o/rr««..n  N       ^®M  nur»/.  (Cf.  MENNL) 

50    14  meoiBba  (meiviba.  Sb.)  T.  risteUnn,  cfea?* 

Bedeiitnng  and  gebraucht  -      frariola.  Mu.  Bib.  1.  2. 
mimiete.  R.  Is.  5,  3-  roiw/iiinireri?.  T. 53,  4.       «»«"jcha,  mamca.  Emu  31. 

imminnere.  Org.  menihbun,  niflnira.  Em.  31. 

•innr«iA.i  «.Am;««»^»^»   «•.  im^  t^^^^        menibun,  hantscuoba,  colooium»  \r. 
nnorden  geminnerot  an  iro  lernu*  .        '  ' 

miste,  minorati  sunt.  Na.   geminni.      "^" ' ^„" "i "        ."'  '5;  „'    ,e 
rotunirdit,  attemiabititr CgloriaJ.  Mi,.       MEMCHILO,  mfliwca.  D.  U.  335. 

giminnit Ol,  attenuabit  fdeos  terrae).  n/rrTxrrmi 

'      m9.  ist  caminnirot,  minutaüis.  R.  J'^^^J^'*'-**;  in.,  SRiJiK^,  angels.  monec,  munuc, 

giminniront,   annuJlabunt  (substan-  "»"*•  "»unkr,  dem  monflcÄi»  nachgebildet. 

'    tiatn),  tJLcr.  "'  *'  munich,  monacAu«.  Tr.  cucullarius.  Tr. 

MINNIRÜNG A,  /.,  «SR  i  n  t»  f  r tt  tt  fl,  diminuth.  ff-  «•  m «  " '  c  h  e  s,  K.  49.  Gd. 

n.s.  minnerünga,  diminuth.  Org.  »./i/.  municha,  monacJu.  gl.  K.  R. 

«.  *.  minnirunga,  (inJdetnmentum.Jd<r.  ffp'- mnnicho.  K.  1.  N.  21,  19. 

Sb  Bib   1    2  3   7  MUNIHHA  (SRünc^m),  Ortsnamen. 

».,,/.  minnirunga,  rf/^Äa.D.  IL 336.      SS??«  ^^''^?-  .    - 

MUNIHLiH,  singtdans. 

ikMX  a.s.m.  mnnihlihan.  Sb.  *  S     •      i 

^S.ML  munihlihen.  M.  8.  h""^^'': 

'   '  mon ih liehen.  CaiL-lo.-  i-l  y 

üjj A   S    MAN  munichHhen.Can.10.lt.;         ''* 

MÜNIHTÜOM,  gRiJn(^rM«n- 

'NA,  Insel  (SRan)  bei  Britannien.   TA.  T.  S-  *  n.nniht„omes,  singulaAtatis,  Can.6. 

.  •  11.  M.  19. 

agriG. 

lü'        IVTAIVr  MADAGrOLT  [manigolt, -manog^ld»  nia> 

W-  S,  MAil.  nacaldi  (776),  SRaitgolb],  n.  A>r. 

INS.  MAN.  •     MINIGUZE,  ^  ;,r. 

■  Ti;r  A  TVT  "      MANAHT  s.  MANA. 

Mjan  s.  MAN. 

■  =  MANOD  &  BIANO. 

IN,  ai^ain  (FluGs;  moemw.  TG.),  Mdjg^iM.  Fw.  ^mnxr\^rr\M 

u  Tr.  Hd.  -  et  MAGINZA.      .  MINOFLIDL 

meines.  Fw.  .       MINOELEDI. 

QINAjGEWI  (SRain^aii).       •-•'.:>  «i  baro  fiurit  de  mimßldl».  Md.  ad.  l.  alam. 


805        MASOÄr^mmZ^ 


mnGQ.^ANa 


m 


si  quiS'  alterius  infam  minoßedU  ftierit.  Add. 
ad.  L  alam. 

MANIU  &  MANO. 

MANEVQ  (var.  mamtni,  laniini^,  xa  den  Ly- 
giern  gehöriges  Volk.  TG.  43. 

MANARl^lANIS,  Hafen  in  germ.  magn.  Ptol 

MANNISC,  MEN  WSCO  siehe  MAN  in 

MAN. 

Ml^NOSGADA,  Ortsn.  Ptol. 


.« 


MONASTERI,  «ttnller  (Kloster),   mönasie^ 
rhan,  angcls.  minstrc,  nord.  musteri,  altod. 
monster. 
n.  s.  munster,  monasterium.  Hd. 

g.  #.  monastres.  I  TT   4    o   j 
munistres.  i     *     '     '     ' 
munisdiures.  gl.  IL 
d.  s*  monastrc.  V|^   q.  .^ 
mun-istre. )     *     *    ' 
o.  s,  munusturi.  Oll. 

MÜNSTIR,   MÜNSTAR,   monasUrium    (Stadt 
SRfinPer).  ALTOMÜNSTER.  ILMINA  MUiM- 
STIÜRI  Olmmünfler).  OBERüiN  MUNESTRI. 
ZE  NIUUUIN  MU^£ST£RE. 
MUNIS^nULIfl,  monasieriaU.  K.  1. 


MüNEWA.  Tr. 
MÜNVA.  Hs.  1.  2. 


,  capedö  (Fisch). 


MUNIZA,  /  und  MüNlZ^  m.,  SRüwje,  das 
lat.  moneta;  angels.  mynet,  nord«  niynt 
n.  s.  muniza,   moneta.   L.  D.  IL  345.  F.  2. 
nummisma.   Ic.    rmndina  vel  commer* 
dum.  R. 
m  u  n  i  z  z  a,  moneta.  Ib.  Rd.  nömisma.  Sg.  292. 
muneza,  moneta.  Mon.  2.  Wo»  232. 
munza,.  moneta.  D.  IL  345. 
muniz  io:  chuniglicher  niQniz,  mone- 
iae  publicae.  Zf.   ist  doch  auch   Wohl 
als  n.  s.  anzunehmen ;   in  A^  aber  steht 
chnninliches  muiiis. 


g.  s*  mnniza.  . )  :       n  t?   oio 

^  •         1 }  monetae.  D.  IL  319. 

mnnizza. )  '    ^ 

munizo.  D.  IL  345.  .. 

mnnizzo.  A.  Bib.  9. 

a.  s.  then  muniz,  nomisma.  T.  12& 

CHALEMÜNZA    CÄalmünOi    MUNZIFILT, 

MOiNZACHA,  OrUnamen;  hipher? 

MUNIZISAR?  (muniz  isar,  ^sarn?),  ddi», 

Itlfra.  iBib.  i. 

MüiNIZSCRAlNNA. 

MU>'IZÖN,  ntfinjcn  (angels.  mynetian,  noii 

mynta),  cuder^  (nova.pro  veieribusj.  Mo. 

(er)  munizota.  Mi].  Bib.  2.  7.)         ... 

munizeta.  I3ib.  7.  ) ' 

(ste).muuizotun. 

thie  disgiy  ihic  ihar  stuantuni  ihir 

sie  Iho  munizotun, 

thie  stuala  ouh,  tbar  siesaznn  inli 

iro  kouf  mazun.  O.  IL  11,  13. 

BIUNiZARI  (9)irin{er),  m.,  angels.  mynetere. 

71*  ^.  munizari,  monetarius.  Tr.   nummulär 

rifis,  Ic.  VS.  trapezita.  Gh^  6*   In  D. 

II.  345.  ist  monetae  damit  glossiert 

munizzari,  numularius.  Sjg.  292. 

munezare,  monetarius.  Wu.  232. 

munzare.  Em.  32.  Cr. 

munizer«',  irapezita.  St. 

jf.p/.  munizaro,  nummularlorum.  Le.  L  3. 

c/.p/.  munizarun.  Gh.  1.  3.)  ,    .. 

munizzerin.  T.  149.    ; 

a.pl.  muniz skTSL,  trapezitas.  M.30^  GL  1.3. 

O.  IL  11,  8. 

munizari.  Ph.  )     ^ 

muniz«re.  Hd.h^''^''^«^^- 

[MANGO.  Tr.  MANGE.IM.,  machina  (beidea 
Geschossen;  cf.  magge,  balisia.  St  manga, 
mango,  manganum,  formentum  bei  Du  Fresni) 
und  conficinnt  longis  acqfie.  lignis  gemmafy 
mangana  quae  proprio  vulgi  libitu  voäiOMlm 
saxa  quibus  iaciunt  ingentia.  Pertz  JUon.JI.19i 

t 

M  I 

MANGjan,  mengen,  mifc^en;  cf.  angels.  meii- 
gan,  nord.  menga,  miscere  und  die  dt]lUde^ 
deutsche  Glosse  admkctd,  mengidam»  (elfa)i 
St.  2.  (cf.  MANAG).  :       -  . 

CHIMEINGHIDE  int  4ndhea  leiiitiate  üitiit 


m 


MANG.  BlANGiRl 


MANCUS.  MAND. 


808 


lanarius. 


pariiii  mit  gheizssinii-^  banhnit  dhea       MENGARI,  mango.  Tn 
nidhigun  chimenghide  mit  slm'digeni,       W'OLMANGERL  Tr.       .'  \ 
in  mfiis'wili  pardiis  cum  hoedo   accubat      WOLLENMANGERE.  Cr.) 
permixtimy  scilicet  subdoU  cum  peeöaforibus  -^   -vr/^  to 

ist wobl ab  J9anf.  u.  nicht  als  inökiH nehmen.  MANCÜS,  m.   (oder  ist  es  mancusa»./.?), 

'  angdls.  mancas,  .mancos,   mancuse,  ,^fi7ii- 
mula  nummi,  eine  MiuiLe^  Goldmünze.  &  auch 


lANGrjan^  mangeln;  aufset  dem  In6niiiv,  nor 
in  der  3^  Person  mit  dem  Dativ  des  Subjekts 
und  dem  Genitiv  des  Objekts;  doch  auch  unte 
man  sin  so  manga.  Fst.  dO.»  wenn  dieses 
hieher  gehört, 
/if/v 'm^nsen.  abesse:  Bo.  5. 

mdngin  (dir  d 6ro 's al don)^  mi/uii.  Bo.5. 
3.p.s»praet  menget 


Du  Fresne. 

a.  pU  mancusa,  aureos.  Gd.  4.  Le.   2.  Bib. 
1.  9,  Eb,  pfäUppos.  D.  IL  319. 
manchusa,  aureos.  M.  31.  Lc.  !• 
manqusa,  nummos  aureos.  l^Iart. 
manchussa,  philippos.  D.  IL  319.    so* 
Udos.  Gd. 


so  ne  menget  oub  nicht  temo  ^  liyr  A  1VTO 

uehcy  nubeiz  salig  si,  nihil  iuANDjdn  (zu  lYXjCiLi^  •    oder  ist  N  ^ge- 
causae  est,  quin pecudes  quoque      schoben?  cf.  auch  MUMTAR),  gaudere. 


beatae  esse  dicaniur.  ßo.  5. 
dien  ne  menget  neheines  kno- 
te s,  non  deßcient  omni  bono. 
N.  33,  11-     . 
Z.p.s.praet.  mängta:  tlrmangta  eteliches 

liebes,  aberat.  Bo.  5. 
GAMANGJAN. 
gemetlgen  (dir),  abesse.  Bo.  5. 
dar  ne  gemangta  suegelsanges.  Mcp. 
gemangta,  deerat.  Mcp.  47. 
MANGALÖN,  mangeln/  tntht\ttxii  mit  Geni- 
tiv des  Objekts, 
(der  muz  der  ewigin    wunnin  mangi- 

len.  Mos.) 
(der  i\e  wil  ih  mangelcn.  Mos.) 
thaz  ili  ni  mangolo  thes.*  Oh»  6. 
GAMANGALÖN. 

theih  gimangolo  thihJiO.  IV.  11%  36. 
•     (gimankolo.  cod.  F.)^    •»'  J       •-  ■    f 

MANGELUNGA,/.,  ^angilttttd-  > 

d,  s.  mangeinngo,  jactura  operatianis. 

Sg.  183.  «         •:  •'    -I' 


f.  i 


\V 


iNGARI,  17}.',  an^ils.  «langer«,  ^ma^vo/or, 
tnangian,  negoiian,  nord^  m2n^rr,^ineH^<i- 
]är,  minga ^negoiiari,  tnimg^mercatura.  Cf. 
rach  die  altniederdeutsche  Glossei^fleiscmen- 
rere,  laniit^if  Imio/ Id/  umdinangm,  carm/ex, 
^eiß9,'deteptor,  famidfis  in  Ou  Skesnß^^ 
MASGARE,  mango.  Hs-X-'^  ">  .;)/ii>:/.K 


. .     .  .  Bedeutung  und  Gebrauch :    . 
gaudere.  T.  2.  K.  2.  7.  gl.  K.  Pa.  Ha.,Kh.  N. 

74,  10. 
la  din  menden  sin.  Bo.  5.  mendet  in  bi- 
mile,  gaudeL  Bo.  5.  suntar  thes  gin^n- 
den,  mit  sinen  iamer  menden,  it«si- 
nen  iamer  bilden  ioh  iz  ni  bimiden. 
O.  in.  26,^67.  mendente,  iripudiantes.  Ic. 
mendit,  persultat  Is.  4,  7.  meuditi  vemat. 
Ra.  mendinti,  ovans.  Ic. 

Mit  gen.  des  Objekts:  —  ih  ne  uuile  nehei- 
nerö  minero  sachon  menden.  N.  131»  5. 
(daz  si  dirre  werlt  erone  m&sen  men- 
den. D.  UL  90.)  ni  mendit.  unrehtes, 
non  gaudet  super  iniquitatem,  Frg.  45.  dero 
mendit  david.  N.  64,  1.  der  mendet  is. 
N.52,  7.  uuanda  min  fient  min  ne  men- 
det, gaudebii  super  me.  N.  40,  12.  .d|es 
mendent  ir.  N.  46,  2.    so  manta  ih  iro, 

>  complarebam.  JS.  34,  14.  diu  manta  des 
maris.  N.  96,  8.  manton  iro  sculdo^  die 

^  in  u\iegen  solton.  Vi.  37^  18.  ne  mende 
dero  saldon.  Bo.  5.  des  mendento  gen- 
git,  prae  gaudio  illius  vadit.  Frg.  15.  (daz 
er  sin  werde  mendente. '^D.  III.  56.) 

Mit  umbi:  —  foro-mendi  mendet  ir  umbe 
die  lutun  des  priutergon^eo,  ga«tff/o^av 
det  propter  vocem,  sponsi.  N.  50,  10.  n 

Mit  ana:  —  sie  mendent  fin  dien  visilibus. 
N.  70,  70. 


>.  .r. 


809 


MAND. 


i  » 


MAND; 


r     I 


8 


Mit  in:  -^  sie  meudeni  in  maxie,  in  ttin« 

che  clc.  N,  70,  7. 
IVIit  daz:  — -  sie  mefadent  ouh,  das  er  irn- 
derest  cbumet— .  H.Qby  13.  diese  zuene 
pröphetae  roendent,   daz  gdte  lob   chn« 
met  föne  himile  unde  föne  erdo*    N« 
148,  1. 
aih  mendjan: 
thaz  sie  ouh  tbes  ginenden,  mit  uns 
sih  saman  menden.  O.  IV.  37,  35.    (wie 
ai  sich  manten.  D.  III.  110.)   thaz  fiant 
sih  ni  mende.  0.  V.  3,*  16. 
aid  mendjan  mit  gen.: 
(des  mäht  du  dih  menden.  D.  III.  84.) 
mendit  sih  der  eron.  Wm.  6,  8.    men- 
dent  sih  dinero  predicationis.  Wm.  8,  13^ 
thaz  sih  es  nuorolt  mende.  0.  II.  12,38. 
thaz  unser  muat  sih  mende  sulichera 
rusti  ingegin  akusti.  0.  V.  %  5.  in  thiu 
sie  tbes  ginenden,  sih  bimilriches  men« 
den.  0.  IL  12,  36.  ist  sinera  giburti  sih 
uuorolt  mendenti.  0.  L  4,  32. 
Auch:  bin  mir  mendenti.  0.  V.  25,  100- 

Form  und  Flexion: 
Inf.  menden.  Bo.  5.  N.  131,  5. 
ze  mendenne;  N.  96,  11. 
(ih)  mendo.  Kb.  N.  74,  10. 

mende.  Mb.  II. 
(er)  mendit.  Frg.  45.  Is.  4,  7.  Ra.  N.  64,  1. 
Wm.  6,  8.  I.  III. 
mendet  Bo.  5.  N.  40,  12.  50,  10.  Wm. 

6,  8.  IL  IX. 
menthit.  gl.  K. 
(ir)   mendent.  N.  46,  2. 
(sie)  mendent  T.  2.  N.  70,7.  95,  13.  148,  1. 

Wn.  8,  13. 
(er)  mende.  K.  2.  0.  H.  12,  38.  V.  2,  5.  3,  16. 
(wir)  menden^  O.  III.  36,  67. 
(sie)  menden.  0.  IL  12,  36.  IV.  37^  35.  N. 

95,  13.  I 

(ih)  manta.  N.  34,  14. 
(er)  manta.  N.  96,  8. 
(sie)  manton.  N.  37,  18. 
im/i.  mende.  Bo.  5. -        ; 
0.  o.  mandhendi.  gl.  Ki -^  ■  ^    v. 

mendanti.  Ra-         ^• 
mendintL  Ic  •  ^    v* 


.    mend^fti-  0.  L  4,  32,  V. ^  100. 1 
mendendi.  gl  K. 

mcntheati.  O.  V.  35»  100.  in  cod.  \ 
mendento.  FVg.  15. 
9KpLm.  mendente.K.  7.  Ic 
mendinte.  N.  67,  5. 
EBAN  ME3NDJAN. 
[so  ebenmendent  ime  (mit  ihm)  alle 
miliske  chrefte.  O.  III.  29.] 
MEND!,/.,  Steube,  gaudium. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
gaudhun.  N..  82,  10.  89, 14.  125,  2.  R  1. 
JK.49«Bo.5.  tripudium.  Ja.  alacriias^li 
hostarlicberu  meudi.  IL  21. 
daz  d.u  in  freuuist  in  mendL  N.  20, 
mit  mendi^  in  gandio.  Ne.  N.  125,  5. 
fore  mendi.  Bo.5.  €7/K>^/o/i  liudotonf 
mendL  N.  46,  6.    fore  mendi  men 
ir,  gandio  gaudet.  N.50, 10.  fore  me 
ne  mahta  ih  gedagen.  N.  76,  4. 
Form  und  Flexion: 
n.  s.  mendj.  Ja.  N.  89,  14. 
g.  s.  mendL  Bo.  5.  N-  26,  6.  82,  10.  12 
d.  s.  mendL  H.  1.^9.  21.  22.  K.  49.  B 
N.  20,  7.  46,  6.  50,  10.  76,  4.  12; 
a.  s.  mendL  Bo.  5.  N.  15,  IL  29,  12. 

25.  46,  %  50,  10.  80,  2. 
n.pl.  mendi.  li  4.  136,  1. 
MCINDLN,  gaudium. 
n.  s.  mendin,  tripudium.  Ic. 
c  *.  mendin,  trinmphum.  Ic. 
c/.^/.mendinum,  gaudiis.  IL  15.  (kann 
als  dat.  pL  von   mendi  genon 
werden ). 
SIGÜMEKDIN  r«.  s.J,  triumphnm.  Ic. 
WERALTMENDI  (-mendin?  -mendina 
a.  pl.  alle  uuerltmendina,  tatiug  m 
gaudia,  Mcp.  19. 
MENDISLO,  exultatio.  Asc- 
MENDILÖlN. 

mendili^t,  allndit^lfTwi.  1. 
MANDUNfiA;/,  8,reu^^ 
g.  «.  mandnngo;  laut  mandungjo,  r 

\gandendi.  N.  54,  1. 
igr*p2.  (a^andunge.  D.  IIL.89.) 
if.p/.  mank^nugen^  deliciis  (para^d).  1 

MAKDAG,  freubtd,.:i!   .-,.,,,.    '0-^\yä. 

n.  ^ 


i 


MEND— MUND. 


MÜNR 


812 


I 

»•«.III.  mandager,  alacer  (laelus  et  ala^ 

cer).  Mx.  Bib,  1.  % 
a.  s.  in.  mandegen,  gandentem.  Mcp.  73. 
0.  $•  f.  xnandaga  uuahsennes,  accessibus 

L  incr^mentis  gratulantem  (pro- 

serpinam).  Mcp.  34. 

MSDÄLÖN. 

mandilöh  Pa.        ^ 

m  en  d  i  1  o  L  Ra.        > ,  graiulatur. 

menibilot.  gl.  K. ) 

MANDALUNGA,  / 
d.  $.  mendilungo,  blandimento  [caudac 
suae  gaudebat  (cani8j\  Mr.  Sb. 
Bib.  1.  2. 

NDjan  s.  MANDjan. 

NTI)  das  lat  mens,  S3etg/  angels.  munt 
dnti  iob  (angeis.  munigiov,  munt  iofea), 
mons  iovis.  Tr.  (@t.  ^crn^arb.) 

EPTIMÜNT,  Septem  montes.  Hd.) 

IND)  m.,  SRunb/  goth.  munths,  angs.  mudb, 

rd.  mudr  (munnr);  cf.  MAN  und  MUND, 
JPiT^  auch  sanskr.  budb,  icire;  aber  auch 
•  mandere*  —  Im  Sanskr«  ist  mukha,  im 
tt.  musha,  SRunb. 

Form  und  Flexion: 
s.  mund.  Pa.  Sg.  913.  Em.  27.  T.  4,  12.  41» 
6.  62,  10.  O.  L  9,  29.  IIL  6,  23. 
munth.  Frg.  7. 

munt.  gl  K.  F.  1.  2.  Wn.  233.  460.  Mcp. 
Bo.  5.  N.  10  (a),  7.  13,  3.  16,  10t  36, 
30.  48,  4.  49,  19.  Tr. 
j^  mund  es.  Is.  4,  3.  Bo.  5.  Nd.  N.  35,  4. 
38,  2.  77,  1.  82,  3.  118,  13.  88.  108. 
Wm.  1,  2.  7,  8. 
mundis.  N.  58,  11.  73,  16.  Nd.  U. 
s.  munde.  Is.  2,  3.  H.  7.  K.  4.  5.  6.  T.  15, 
3.  84.  145.  191,  2.  0.  H.  4,  50.  IIL  6, 
36.  7,  74.  VG.  III.  203.  Mcp.  Bo.  5.  N, 
2,  4.  5,  10.  8,  3.  11,  3.  21,  22.  33,  9. 
86,  30. 
mundi.  N.  IL 
mund.  Ra. 
s.  mund.  Pa.  Ra.  K.  2.  4.  6.  R.  T.  4,  15. 
L 


22,  7*  74,  3.  0.  L  2,  3.  ü.  6,  26.  15, 
19.  III.  6,  24. 
munt.  gl  K.  Mcp.  N.  5,'  2.  34, 21.  38, 10. 
39,  4.  43,  25.  72,  9.  77,  2.  80,  11. 
103,  14. 
if.;i/.  mundum.  Is.  5,  5.  ' 

a*pLmunda.  H.  25.  Ho.  1. 

Bedeutung  und  Gebrauch:  ' 

OS.  Pa.  gL  K.  Ra.  Sg.  913.  Em.  27.  T.  4,  12. 

Mcp.  Bo.  5.  N.  13,  3.  Frg.  7.  Ig.  A,  3.  Wm. 

1,  2.  VG.  IIL  203.  H.  7.  K.  4.  bucca.  F.  1.2. 

Wn.  232. 

nicht  ne  ferbint  den  munt  demo  indraa- 

cantin  rinde.  N.  103,  14. 
'fallent  in  munde  sucrtes.  T.  145. 
in  forasagono  mundum«  Is.  5,  5.  durh  die 
munda  (dere  lerari).  H.  1.    tho   uuard 
mund  siner  sar  sprechantcr.  O.  L  9,29. 
thaz  iagilichen  thanne  thoh  foller  mund 
uuerde,   then   mund   zi   thiu   irreken, 
thes  brotes  uuiht  gismeken«  0.  IIL  6, 
23.  24. 
thiu  uuort,  thiu  er  irfinde  fonthemogo- 

tes  munde.  O.  IL  4,  50. 
indet  er  tho  then  sinan  mund.  0.  IL  15, 19. 
upar  mund,  super  buccas  (locaj.  R.  Pa.  (ist 

es  comp,  uparmund?) 
umpi  mund,  super  buccas  (JocaJ.  Ra.  (camp. 

umpimund?^. 
MÜNDLOH. 

GAMÜNDI,  n.,  SRönbrntg  (nord.  munni). 
d.  s.  gi mundi)  ore  (arethusaej.  VA.  IIL  696. 
n.a.pL  gimundi,    ostia.   Prud.   1.  VA.   I. 
404.  III.  688-  V.  281.  Or-  2.  VL  800. 
ora  (niiij.  VG.  IV.  292. 
gemundi,  osiia.  Or.  1. 
i?.p/.  gimundin.  Prud.  1.    aftar  niun'  gi- 
mundin,  per  oranovem.  VA.  1.249. 
Ortsnamen:   gimundi   (@mfinb)i 'phatagi- 
mundi. 
MU74DALON  (munth ilem.  gL  K.),   ejffare. 
Pa.  (cL  mundjan  in  Mund,  mummen). 
mundulit  Pa.     \ 
mundilit  Ra.      {,  infit. 
muntilit  gL  K.  ) 
mundalontL  Pa. )      ^ 
mnndilontL  Ra.  i '  "'ff^*^' 

[52J 


813 


MüND. 


MUND. 


814 


mundilancli,  effatus.  gl  K. 
MUNDAZIAN? 

mundozit,  infert.  Ra*   (Ra.  und  gl.  K«  ha- 
ben motazit.) 
MUND  JAN,  mfinben. 

mnndent^  coeunt  (flumlna).  Bo.  5. 

MUND,  MUNT,  MUNTI,  /.,  ®(^u§,  an- 

gds«  mnndi  mrmimen.  —  Zu  If  I  /i  I  i  •  cf. 
auch  bimunigon;  aber  auch  MUNTAR?  auch 
das  folgende  munt. 

dl  s.  munti:  thaz  uuir  ihaz  mammunti  in 

thineru  munti,  niazen  uns  in  mua- 

te  in  euuon  zi  guate.  0.  V.  23, 131* 

0.  V.  23,  29.  59.  173,  185.  195.  207- 

221.  233.  257.  171.  285.  297. 

a,  s.  munt:  fon  got  er  muazi  haben  munt. 

01.32.  tho  zcintun  uuorolt  enti  si- 

nes  selben  henti,  thaz  houbit  hi- 

milisga  munt,  thie  fuazi  ouh  the- 

san  erdgrunt.  O.  IV.  27,  20. 

FRASTRIÜNTI,  secreium.  Gh.  3. 

Hiervon  mundium,  L.  alam,  54.  in  cn/us  mundio 

femina  est.  L.Liutb.  mundium  muUcris  amiU 

tat.  L.  GrimoaldL  6.  qni  mundium  de  ea 

fecit.  L.  Roth.  184.  qui  mundium  ejus  in 

potestate  haheat.  L.  Roih^   186.    postea 

mundium  ejus  faciat.  L.  Roth.  187.    ad 

quem  mundium  de  ea  pertinuerit.  L.  Roth. 

189.  mundium^  dominum.  D.  IL  358«;  per- 

iinentia.    cod.   cavens.;   sine  mundeo.  L. 

Roth.  205. 

MUNT,  m.,  protector. 

d.  munde,  protectori.  Ho.  1. 

ÄMÜND,  sui  iuris,  über. 
üstmunAy  ase extraneum.  D.  IL  357.  Cod. cav. 
qui  amund  (var.hsiSLmxxnAJ  f actus  est.  L. 

lAutbr*  4,  5. 
iunc  erit  amund  (var.  haamund^.  L.  Roth. 

225. 
qui  servum  fulfreal  et  a  se  extraneum  i.  e. 

amund  (var.  haamund^  facere  voluit. 

L.  Roth.  225. 
si  dominus  ancillae  eam  liberaverit  ^  amnn  d 

fvar.  amondj  feceritm  L.  Liutbr.  6,  44. 
BALMUNT  (hieher?):  eo  tenore,  ui  quandocun" 


que  sui  commissi  praevaricatar  in  rAus  ms 
sive  homifäbus,  quod  vulgo  ha I munt  <b'ci/Br| 
existat  etc.  Urk.  aus  dem  9.  Jahrb. 

SELBMUNDIA,  sine  mundio. 
nulli  mulieri  liberae  liceat  in  suae  potestO' 
tis  arbitrio  i.  e.  sine  mundio,  selbmoD. 
dia   (var.   selpulnundia,    selmundia, 
silmundia^  vivere*  L.  Roth»  205. 

MüNDüALDus,  MÜNDÜALDa.    S.  WALT. 
MUNTBORO,  MÜNTPORTO,  MUNDIBÜRDI 

8.  in  B.   (angels.  mundbora,  patronus;  cf. 

mambumus,  mainbumus,  mambumia,  nrn 
bumia,  manibumia'). 

IV.  pr.  MUNT.  MÜNTUL  MÜNTRIH,  BIUNTKC, 
ALAMUNT,  ALAMLWrBNC.  ACHIUIL^T 
EGILRIÜNT.  ADILRIÜNT.  OTMÜNT.  WTC 
»lUNT.  WIIDIUNT,  WALDMUNT.  WOLF- 
MUND.  WALHMUNT.  WINBIUND.  WILU. 
MUNT.  WOLMLTNT.  WARMUND.  WAJi- 
MUND.  RIHMUNT.  REGMUNT).  RATMLIW. 
HRUOD^nJND  (ROTMUND).  BALDÄHTST. 
BAZMÜND,  BAZRIL^T)L\C.  BUUMLTST.FA. 
RAÄIUND.  RIUNIMUND?  KEMMUNT.  CTO. 
NßlUNT.  CUIVLMUNT.  GOTEMüND.  GHIR. 
LAÄIUND.  GER3IUND.  GISAOIUM).  HUGt 
MUNT.  HARIMUNT,  HEREVIUJiTBNC.  HAR 
MUNT.  HELIDÄIUNT.  HILTIMÜNT.  DRASA 
MUND,  TRASUIUNDUS  (rex  vandalorm). 
TRUDaiUND.  THEOTMU]NT.  THEVGMKST 
DEGANMUNT.  TAGAMUNT.  THIERÄIl^ 
TEVC.  SIGIMUND.  SUAMUNT?  SCARAr 
MUNT.  SAHSaiUNT.  (Einige  dieser  »./w. 
geboren  vielleicht  zu  mund,  os.) 

MUNTMAN. 
MUNTHERRO. 

FORAMUNDO,  m.  (^cmunb),  advocatus. 
n.  pl.  foramundun,  advocatL  Em.  12. 

FORAMUNTSCAF, /.,  »ormunbfc^aff. 
fona  ioxxtiVLnisQ^LVi^adefetfj^ßne.  Yjn.il» 
EOGAMUNTI  (hieher?).  -/'• 

cocamunti.  Pa.     )     ^  i 
eokimundi.glK.I'«^*''^«"- 
eokimundi,  uparitali,  supervaate.  ^t» 

MUNTÖN,  rc^O^en,  angels.  mundjan,  tom. 
(er)  muntot,  defendit.  Can.  4. 
(er)  munto: 


15 


MUNT. 


thoh  61  iz  86 A  fille)  nistnisiaoor 

uuolle, 
sontar  si  imo  munto,  theiz  iaman 
tboh  ni  uuunto.  0.  IIL  1,  34. 
GAMUNTÖN. 
er  scal  sinen  druton  thrato  gimun« 
ton  (gimundon.  cod.  F.).  0.  I.  5»  51. 
UUNDILING  (9);fini)Iin9),  m. 
JAMUMDILING?  —  liberos  et  iamundlingos 
monasieriorum  praedictorum*  —   ii  vero 
aliquis  ex  liberiis  voluerit  iamundiling  vcl 
.  Utas  fieri,  aut  etiam  colonus  ad  monaste- 
via  supradicta.  —  litis  ^  colonis  aique  ia- 
mundilingis.  Urk.  des  10.  u.  IL  Jahrb. 

MUMDJAN  (hieher?    cf.  auch    mundalon  in 

mund,  os)^  goth.munan  (praes.  man^^  ro* 

gitare,  gamunan,  recordari;  angels.  mind- 

gian,  mingian,   monere,  munan,  gemu- 

'  nan,   censere,  nord.  muna   (praes.  man^^ 

recordari \  also  vielleicht  zu  JjJL/xll  • 

GAMUiNDJAN. 

kimundit,  meminit  Ra.  gl.  K. 
G AMUNT,  y*.^  memoria  (goth.  gamund). 
a.  s.  in  ira  gimunt,  memoriam.  T.  138. 
in  mina  gimunt,  in  meam  com- 
memorationem.  T.  160^  3. 
GAMÜNTIGÖN. 
zi    gimuntigonne    sinero    miltidU) 
memorari  misericordiae  suae.  T.  4,  S. 

lUNT  (munti,  munda),  palma,  Cubifus]  an- 
gcls.  u«nord.  mund,  manus^  Skudi  palma  (men- 
sura).  Ist  es  mit  lat  manus  Eines  Ursprungs? 
Gehört  es  mit  munt,  munimen,  zusammen? 
n.  s.  munt»  palmus.  M^.  Sg.  292.  Rf.  Bib.  1. 
2.  5.  6.  7. 
munda,  palmus.  Bib.  10.  11.  13- 
ci  $•  munte,  palmo  (quis  coelos  palmo  pon- 
deravitj.  Uti.  Rh.  Bib.  2. 
muntiy  palmo.  Bib.  6. 
munta,   cubito   (consmmt  pulvillos   sub 

omni  cubito  manus)*  Gc.  3« 
munde»  palmo.  Bib.  7. 
mundi,  palmo.  Bib.  10. 
a.  s*  munt,  palmum.  Bed.  Rd.  Ib,  cubitum^  D. 
IL  283.  Rg.  t 


ALMElNDE-^lUüiOT  816 

MUNTMALI?  —  cubitum,  spanna,  muntmali 

(oder  munt,  mali'^).  Gx. 
GAMUNT, 

hominem  longum  ad  mensuram  VII  gemun- 
dos.  MB.  V.  135.  1175. 

AUMEINDE  s.  MAN. 

MANDAT  (das  lat.  mandatum?). 
er  stuant  ir  themo  muase^  tho  zi  themo 

abande, 
legita  sin  giuuati,  er  in  mandat  dati, 
nam  er  einan  saban  thar,  umbigurta  sih 

in  uuar, 
nam  after  thiu  ein  bekin.   goz  er  uuazar 

thar  in, 
fiang  tho  zi  iro  fuazin^   gibot  sie  stillo 

sazin, 
thio  sino  diurun  henti  uuuasgun  se  unz 

in  enti.  O.  IV.  11,  12. 
(die  uuzzc  er  in  duog,    bedaz  er   getete 
die  mandate,  so  uuas  daz  ezzen  geso- 
tcn  iSch  gebraten.  D.  III.  65.) 

MAjNDOADÜ?  in:  si  quis  aristatonem  super 
hominem  mortuum  capulaverit,  malb.  man- 
doado  (var.  madoalle^  aut  silaue,  quod  est 
ponticulus  (ah  staffelus)  super  hominem  mor- 
tuum deiecerit.  l.  sah  58.  Ist  ^rohl  nicht  man 
t6to;  cf.  si  quis  aristatonem  hoc  est  staplum 
super  mortuum  missum  capulaverit  aut  m an- 
dualem, quod  est  structura,  sive  selaue,  qui 
est  ponticulus,  sicut  more  antiquorum  fa- 
ciendum  fuit,  qui  hoc  destruxerit'^  .  L*  sah 
emend.  57. 

MANTAL^  ^anttlf  angels.  mentel,  nord« 
mottul,  mantellum,  chlamys.  — -  Cf.  manta, 
straguli  species,  genus  palliij  opertorium  ephip- 
pii  und  mantum,  pallium  in  Du  Fresne.  —  S. 
auch  MATTA.  —  Oder  gebort  MANTAL   zu^ 

MAN? 

n.  s.  mantel,  chlamys.  Tr.  pallium.  Wn.  460. 

mandal.  Cr.)  ,.,  , 

mandil.  L.  f '  «»/'A^«'««- 
a.  s.  mantel,  c/Uamu&m.  Bih.  8. 10. 11«  13.  Hd. 


817      JMANTAL— MÜNTAR 

mantil,  chlamidem*  Le.  4.  5. 
^  MANTELLIN,  SÄSitteUein,  n. 

mit  temo  mantelline)  chlamyde.  Mcp.  6* 

GAMANTALÖT  (partic). 

n.phm.   in  chriechiskun  gemantelöte, 

palliaiL  Mcp.  75« 

Gehört  auch 
MANTALN  (^jic;,  tabiilaia  (gitavili).  Prud.l. 

hieber? 

l^fANTALaha,  mantalahiy  OrUnamcn.  Cf. 
dea  Ortsnamen  ad  duo  mantala  nnd  das  ober- 
deutsche kantet;  gierte. 

MANDAL,  MANDALA,/.,  g»ant)el;  kommt 

nur  im  Plural  vor;  aus  dem  lat  amygdala;  cf. 

angels.   magdala-treov,    nord.   mandeltrd, 

amygdala  arhor, 

n.  ph  mandilun,  amigdala.  Tr. 

II.  pL  mandalon.  M« 

MANDALNÜZ. 

MANDALBAUM. 

MANDAL6n  s.  MANDjan. 

MINDIL,  7i#;io/mi(Gcbird  des  Zaums  ).a  IL  340. 
d.pL  mindilon,  lupatis* 

mit  fuhten  mindilon,   madidis  lispa* 

tis  (impatiens  eqnus  madidis  frenarier 

ora  lupatis.  Prnd.  psych.  i9LJ.  D«  If. 

340.  (aus  3  verschiedenen  codd.) 

KAMINDIL?   [oder  ist  es  kam,  mindil,  %vie 

eine   andere  Glosse  hat?   oder   kammindil 

(wie  chambriiil)T\  lupaiwn.  IX  IL  340. 

MUNTAR^ munter,  litmndrus;  cf.  skr.mud, 

laetari;  s.  auch   MANDJAN  und  MAN, 

mund,  munt 

muntar,  expediius.  R.  Rx. 

o.  #•  m«  münderen  sin,  vigilemmentem.  Mcp. 

MUNTARI,/  (gotb.  mundrei,  scopus). 
muntri.  Em.  15.  )     .    •    ._• 
n.  Sg.  913. 7 ' 

MüNTARJAN  (errnttittern). 

Form  und  Flexion: 
*    Inf.  muntran«  Mc.  Ep.  can.  1.  3.  4 


MINSILID^MINZA.       818 

(er)  muntrit  Gift  1.  3* 
(sie)  muntrint.  Gc.  3. 
(wir)  muntrimes.  Mt}.  Bib.  2. 
(ir)   munteret  Wm.  2,  7.  8,  4. 

munderet  Wm.  IIL 
(sie)  muntren.  Gc.  1.  3.  6. 
(sie)  muntretun.  Le.  1.  3.  M.  3L  Sk 
imp.  muntri.  Bib.  1.  2.  M^  Ran»  ^ 
(munterL  Bib.  5.) 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
suscitare.  Mc  M«^.  Mij.  M.  31.  Ep.  can.  1.  3 
4.  Bib.  1.  2.  Ran.  Sb.  Le.  1.  3.   exdiart 
Gh.  1.  3.  Gc.  1.  3.  6.  excutere.  Ga  1.3.6. 
GAMÜNTARIT. 
gimuntrit  uuart,  percelUUtr.  Mart 
d.  s^f.  gimuntiratero   (sie) 9  exdtalo. 
Prud.  1. 

ARMÜNTARJAN,  ARMUNTARÖN,  ermtiBi 
tern. 

(er)  armuntrit,  excitat.  Prud.  1« 
(er)  irmuntreta.Md. Bib.  1. I^i^an&fjii^ 
irmuntcrota.  Bib.  7.    )  dia  nocU). 
p.p.  irmundrit  uuart  ih|e:r^rci/tf/ii5Mi* 
N.  76,  4. 
CAaiüNTRlDA,  /.,  indusiria.  Pa. 

MlNSILIDo,  Orlsn.  Urk.  v.  754. 

(kUjNX:  annuatim  solventes  aureum  valentm 
XXX  munmos  coloniensis  maneiae,  qui  vulgo 
dicebatur  minx.  Urk.  v.  1167.) 

MANZO,  m. 

n.  pL  manzon,  Msbera  (thie  manzoOi  thie 
ihn  sugi).  T.  58,  2. 

l^II^^^2^/f  SRinjf/  menta  (PfL),  angs-miatii 
lit.  meta,  gr.  /uii^^tx. 

n.  s.  minza.  M.  29.  Em.  23.  Sg.  184.  399.  Gc 
1.  6.  12.  Bib.  &  PL  Tr.  Wn.  232. 
(minze.  Hd.) 
menza.  L.  F.  2. 

munza.  F.  2.  (mvnze.  Wn.  232.) 
a  s.  minznn,  meniam.  T.  141.  Sb.  Re.  (vc3* 
7.  11.  Gx.  Le.  1.  3.  a  D.  iL  285.  Rg. 
1.  Frg.  21.  M.  31.  Bib.  13. 
a.pL  minza.  VE.  IV.  2a 


119 


BIUNZA— MARL 


MARI 


620 


«wildiu  minza^  colocasia*  Tr.  Em.  33* 

Sg.  299. 
^izn  manza»  alba  menta.  F.  3» 

WIZMINZA,  nepeia.  W. 
BOSSES  MIJNZA,  meniasirum.  W. 
FELTMINZA»  colocasia.  Em.  31. 
FISCMINZA)  mentastrium.Ym.Zi.  vischininza, 
alenstrum.  Tr. 

GARTMIINZA,  menia  nigra.  W. 

SIGIMINZA   [sigeminze^   nepHa   (nepeta)^ 

Wn.  ^60,1^  sinrnbrium.  Ph. 

siminza.  SaL  1.  2.  4.)      .  •    ,  . 

sammza.  Sal.  1.  )  ' 

simiza,  nebeta.  Tr.  Hs.  nepita.  Em,  31. 

lüNZA  s.  MüNIZA. 

lijLJLi.^  skr.  mriy  conterere,  mori  (cL  skr. 
mrid^  conterere)^  .Wurzel  von  MORD,  auch 
Tonmarawiy  murg,  morncDi  marr}an(goÜi. 
marzjan)  und  merjan? 

AR? 

LANCMAR,  impudiats,  v.  medicus  (Miltelfin^r)^ 

Tr.  Hs. 
I»AIIST£CH0. 

ARjan?  cf.  MIARjan. 

Dartan,   steditun,    appKcuenmi    (kuadeten 
an).  Gz. 

ÄRA  iruta  (?)  y  scttrepodes.  Em.  26.  (et  angaw 
Dsd  nord.  mara,  incubus,  nord.  mir,  larus, 
vireraus  unser  ^üdt.  —  In  vocabul.  iheutOfK  v. 
1482:  Mare  ist  ein  trugnusse  des  Menschen  un 
knmpt  von  seinem  plul,  lebem,  und  lungen, 
wea  im  daz  auf  semem  bertzea  liegt,  ifffßltes, 

ARI,  m.  und  n^,  SRittf  golh.  mar  et,  angel» 
naere,   mere,   nord.  mar  (in   comp.,  z.   Br 
narsvin),  lit^  mares  (prumarev,  bii  tß'Om» 
nertl)t  I^t.  mare,  saoskr.  viwi  {aquaj^ 
u  s.  mafi,  mare.  Sg.  913r 

meri,  eqrwr.  Pr.  e, 

inere(dermeTe,  daz  aere).  Mcp.B^& 


N.  77,  53.  88,  10.  &1,  6.  103,  25.  113, 
3.  (Ild.)  wilde  mere,  oceanus.  Hs. 
g.  s.  meres.  Mtj.  Bib,  1.  2.  Ps.  H.  21.  Mcp. 
^ßo.  5.  N-  45,  3.  64,  8.  67,  23.  68^  3. 

88,  10.  104,  5.  ^ 
meris.  Rb.  N.  67,  24.  80,  8. 
d.  s.  mere.  Mor.  Mz.  Bib.  2.  Mcp.  Bo*  5.  Sb. 
N.  45,  3.  64,  5.  71,  8.    fonne  mere 
ze  mere.  N.  79,  10.  in  demo  roten 
mere.  N.  80,  6. 
meri,  aequore.  VG.  L  246.   cbalpir  nr 

meri,  phocae  marinae»  Em.  18. 
mari.  Rb. 
a.  s.  meri,  pontum.  Ra.    über  meri  gienk» 
Wm.  IL  5, 14.  meri  herinan  (es  steht 
heriran;  s.  £lR),  mare  ereum.  Rh.  (die 
andern  Glossatoren  setzen  dafür  labaL 

q.  V.). 
mere  (den  und  daz).  N.  23,  2.  39,  6. 
45,  3.  65,  6.  73, 13.  77,  13.  80,  11. 105, 
7.  9.  135, 13.  Nm.  II.  nnz  an  michel 
mere.  N.  79,  12.  über  mere  giene; 
Wm.  5,  14.  (di)ch  wohl  nicht  dat.} 

MARiiJ  (bei  Strabo  marisus),  Flufs  in  Deutsch* 
land.  TA.  2,  63.  gehört  wohl  zu  demselben 
Stamm;  cf.  sansk.  yäri,  aqua»^ 

l  ENDILMERI,  oceams.  - 

d.  s.  endilmere.  N.  71,  8^ 
WENDILMERl,  oceanus. 
n.  s.  wendelm^eri,  oceanus»  T. 

(daz  tiefe  wentelmere.  D.  III.  48k) 
a*  s..  wendelmere,  oeeanum.  Hd. 

WERALTMERI,  SBeftmeer. 
g.  disses  werltmeves.  N.  138,  9.  (si  dies 
ittdicii  est;  uuanda  dar  i^t  ende  di»> 
se»  uuerttmeres.) 

LEBERMERI  (Iebermere.Hd.nbermere.H5» 
2.)y  itbiXVMtXf  mare  mortuum.  Tr.  Hs»  1, 

MmiMERI,  m.  caRfttermieO» 
o,  8.  den  mFitte  were,  mare  magnum.  R» 
7&,  10. 

ROTMERE  (r atmer.  Tr»),  marembrmn.  Hd.  Ha. 

MER»  MERINC.  MERUNT  (n.  pr.  f.J.  MER. 
HART.  MEROLT,  MEROALDUS»  MEB& 
BOTO,  MERIPATO.  MERIDRUT  (f.).  ME- 
BEGART.  MEROLF.  MiSlULF,  MARULF 


821 


MARL 


(767).  N.pr.  Hiehcrl  —  Ortsnamen:  MERE- 

HUSUM,  ffiehcr? 
MERlWlB. 
MERlWiG. 
MERIWEG. 
MERIWAZAR. 
MERIMINNI. 
MERIMUSKELA. 
MERIRATICH. 
MERIF06AL. 
'  MERIFISC. 
MERIFLOSa 
MERIGOT. 
BIERIKALB* 
MERIGERTA. 
MERICAZZA. 
MERIGRAS. 
ftlERIGRIOZ. 
MERfflüND. 
MERISALZ. 
MERISANT. 
MERISCEF- 
MERISCALA. 
MERISNECCO. 
MERISWlN. 
MAREOSEO? 

MCRlLill»  aequoreus.  • 

n.s.m.  mcriliher(mcrlichcr.SaL2.).SaL4. 

^  ZülMERILIIl,  himaris.  Prud.  1. 

a.  s.  /.  zuimerilihha  (zuimerilihn. 
Bib.  7.)  9  bithalassum  (locim). 
Mz.  Bib.  1.  2. 

IdARI,  angs.  msere,  merc,  norA  maer,  clariis, 
illustris,  cf.lat.  memoru.  skr.  fmri,  niemor  esse. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
memorabilis.  D.  II.  348.  famost^s.  Ra-  gl-  K. 

Ib.  Rd.  Bl.  illustrii.  R.  BL  Rb.  X.   inctytus. 

R.  BL  X-  Rb,  Mcp.  insignis.  X.  eximius.  Pa. 

gl,  K.   egregius.  Rb-    celeber.  R.  Bo.  5.  Bib. 

1.  5.  6.  Me.  conspicuus.  Mart  perspicuus.  Mcp. 

opinatus.  M.  30.  Gh.  1.  3.  clarus.  Bo.  1. 4. 5. 

Prud.  1.  Bo.  5.  praeclarus.  Bo.  5.  N.  22,  5. 
gotes  djut  ther  maro.  0.  II.  7,  7.  thcr  fo- 

rasago  maro.   D,  III.  6»  öl.    beliaa  sis 

ther  maro.  0.  III>  12,  13.   abraham  ther 

maro.  0.  UI.  18,  29.   hieronimas  ther 


mArl 


maro.  0.  V.25|  69.  ther  bredigari  mira 

0.  V.  12,  83.    altfater  marer.'  O.  I.  3,6. 

8ca  maria,  thiarna  thia  mara.  (K  L6,l. 

man  filu  mari.  0.  II.  9,  32»   maater  ist 

sinmarn.  0.1.11,53.  marin «ntfristnnga, 

vulgata  editio.  Ja.  in  mare  geanalt  Bo.5. 

marun  magenchraft   Mcp.  56.    marero 

nnirdo,  praeclari  meriil.  N.  77,  67.  an  in- 

uuerroo  meran  duUetage,  in  insigni  £i 

soleanitatis  vestrae.  N.  80,  4.  ununtar  fiU 

maraz.  0.  IIL  6,  2^  ein  nuerk  maraz.  0* 

III.  16,  33.    es  maru  uaort  tho  quaman. 

O.  II.  15,  3.  lera  filu  nuara  in  alla  nuo- 

roU  mara.  0.  IV.  1,  32.   mit  zeichanon 

maren.  0.  III.  25,  8.    geba  fila  mara.  0* 

III.  17,  66.  noh  imo  ne  unas  daz  kadem 

mare   (im  Druck   steht  fehlerhaft  kadem* 

mare),  do  er  dero  neruohta,  umbedie 

iz  kemachot  uuas.  N.  77,  60.    erda  fiU 

mara.   O.  II.   16,  7.    marraz  ebantaL  Rb. 

ze  dero  märun  constantinopoli.  Bo.5.  mihi 

bil  enti  mari  ist  namo  miin,    magnmn, 

Frg.  47.   fermidennes  märiu,  abstineniia 

praedicanda.  Mcp.  54. 

ih  uuirdo  mare  föne  chnnne  ze  cbnnne. 
N.  10  (a),  6.  mari  uuard,  percrebtät.  M.  2S. 

uuio  harto  mare  diu  trang  ist,  proeclamnu 
N.  22,  5. 

dih  ketuon  ih  mare  in  allere  naerlte.  N. 
29,  2.  märe  getuon,  pubUcare.  Mcp.  39. 
Form  und  Flexion: 

mari.  R.  Ra.  Pa.  gl.  K.  X.  M.  28.  M^.  Gd.  3. 
Bib.  6.  7.  13.  Frg.  0.  L  4,  31.  27, 12.  IL  3, 
6.  m.  7,  87.  V.  12,  88. 

mare.  Mcp.  Bo.  5.  IN.  22,  5.  29,  2.  D.  IL  348. 

n.  #.  m.  marrer.  Rb.  Bl. 

marer.  0.  L  3,  6. 

maro.  O.  IL  7.  7.  IIL  6,  U.  V.  12, 83. 
Gehört  auch  mareo  seo.  Wess. 
hieher?  oder  ist  es  comp,  yon  mari, 
maref  und  seo? 

n»  $•  jf.  mariu.  Ja.  Mcp. 

maru.  0.  L  11,  53. 
mara.  0.  L  6,  1. 

n.  s.  n.  maraz.  0.  I.  11,  1. 

g^  s.  jf.  marero.  N.  77,  67. 
marun.  0.  L  %  28. 


*. 


^ 


MiRl 


miBi, 


824 


d*s.m.n.  marremü.  BL 

maren.  N.  60,  4. 
dL  ^.  /l  marun.  Bo.  5. 
a.  s*m,  maran.  0.  IT.  2,  1.  Bib.  6. 
maren.  Bib.  5.  Bo.  5. 
maron.  0.  III.  7,  86. 
a.  f.  yi  marra.  M£.  Bib.  1. 

mara.  0.1.  17,  66.  U.  16,  7-  IV-  1, 

32.  V.  16,  27. 
inarun.  Mcp.  N.  50,  3. 
n.  $•  n.  marra z.  Rb. 

maraz.-0.  III.  6,  %  16,  33. 
mdra.  Mcp.  4 
TkpLru  maare.  Rb. 

marre.  Ib.  Rd.  Bl. 
n.plf.  maro.  0.  IIL  23,  22. 
n.vu  a.pLn.  marriu  (kann  auch  n.s.f.  seyn; 
es  übersetzt  opinata   und  inclyta). 
M.  30.  Rb.  Gh.  1.  3. 
mariu.  0.  I.  7,  10.  cod.  V. 
maru.  0.  I.  7,  10.  15,  3.  IIL  5,  18. 
d.  pl.  marreem.  X. 
marem.  R, 
maren.  0.  IIL  25,  8. 
a,  pLm^tnsiTB.  Prud.  1. 

marro  (^sicj.  Bo.  1. 
märre.  Bo.  4. 
mdre.  Bo.  5. 
.    Superlativ. 

n.  1.  R.  daz  märista  ist,  clarissinmm.  Bo.5. 
n.pLm»  de  maristun,  celeberrimu  R. 

d.  ph  mirist^n  mannen.  Bo.  5. 
MARIMICHIL. 
MARILIH. 

raarlich  kepa,  mnnißcentia.  Ic. 
EINMARI)  eximius.  Ra.  gL  K. 
ainmari,  eximius,  Pa. 
thaz  81  kind  bari  zi  nuorolti  einmari» 
O.  I.  11,  30. 
URMlRL 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
inclytus*  Prud.  1.  celeber.  D.  H.  329.  ulsignis. 
D.  II.  345.  Ib.  Rd.  eximius.  R  Gd.  A.  egre^ 
gius.  R.  Ib.  Rd.  Rf.  Em.  19.  Bik  1.  ex^ 
spectatus.  Mart  snperbui.  Mart  praesians. 
Bo.  2. 


urmari  euuarlo.  0.    nrmare  scachara. 
0.  IV.  27^  3. 

Form  und  Flexion, 
urmaari.  R. 

urmari.  R.  0.  Em.  19.  Mart. 
nrmare.  D.  IL  345. 
R.  i.  m.  urmarrer.  Rf. 

urmarer.  R.  Rd.  Ib. 
n.  s.  f.  urmariu.  Mart 

urmara.  D.  IL  329.  A. 
g.  s.  m.  n.  nrmare 8.  Gd. 

urmarin.  Prud.  1. 
ö.  s.  y.  urmarram  ('sicj.  Rd. 

urmarem  (sicj.  Ib. 
n.a.pLm.  urmarre.  Bib.  1. 

nrmare.  Bo.  2.  O.  IV.  27,  3. 
URMÄRILffl. 

urmarlichor,  eximius.  Re. 
UNMiRL 

unmare,  incelebris.  Bo.  1.  4.  5.   obsurum. 
Bo.  5.    ünmäre  ist  imo   diu  vordara 
f uora.  Bo.  5. 
unmarer,  infamis.  Tr. 
WlTMiRL 

a.  s.  m.  uuitmaran,  insignem.  T.  199,  2. 
LÜTMARI  (cf.  liutmarjan). 

giduent  sie  lutmari  thaz  er  io  druhtin 
uuari.  0.  IL  13,  28.  thaz  duent  lut- 
roarl  thie  scriptora  fiari.  O.  III.  14,  3. 
ioh  deta  lutmari  er  gotes  sun  uuari. 
O.  IV.  34,  18.  giduemes  lutmari  men- 
nisgon  in  uuari,  thaz  uuorolt  uuizi 
thaz  guat,  thaz  krist  fon  themo  grabe 
irstuant  0.  IV.  37,  31. 
oba   thu  in   reht  redina  thir  uuirkes 

elemosyna> 
thir  zelln  ih  ein   gizami,   ni  dnaz  zi 

lutmari; 
lichizera  in  uuara  thie  duept  sia  Int- 

mara, 
ofono  nntar  manne)  thaz  sie  se  lobon 

thanne.  0.  IL  20,  9—12. 
lutmarreru  stimmi,  publica  voce.  H.  19. 
LIUTMARI  y.  tiuphi,  in  abruptum.  ftL  14. 

Can.  11.  13. 
UUMUNTMARL 


*. 


825 


MARI. 


MiRL 


826 


linmuntmar  ai  memorabilis  {amnis).  Prud.  1. 
SIGIMARI,  {Ui^tx^mU  gl.  Lips. 
GAMARL 

kcmaren,  compotem  (kuotes).  Bo.  5. 
MAR-  MARO-  MAROLF.  OTMAR,  AUDEMAR, 
AUTOMAR   (747).    AD  AM  AR.    AGILMAR. 
ADALMARL  LIUTMARINC.  LÜDIMAR.  CA- 
TÜMERUS.  CHNODOMARUS.  KISALMARI. 
RATMAR  VOLCAMAR  (773).  RUADMAR. 
,    DANCMAR.  TEÜTMAR,  Urk.  v.  678.  THEOT- 
MAR.  COMBOLOMARÜS.  HLOMAR.  FRAa 
MARIÜS.  TROSTMAR.  FROMAR.  FREDA. 
,  MAR.  HADUMAR.  HERDIAR.  HIRMINMAR. 
HUGIMAR.  ALTMAR(ALTMIR).  INGÜIOME- 
RÜS.  IDUTIOMARÜS.  WANDALMAR  WUR. 
MIR?WA1NTMAR(WA1NTMIR).WALDEMAR, 
WOLDIMAR.  VADOMARIUS.  VITHIMIRIS. 
VIRIPUMARUS.  WILÄIARI.  WINMAR.  WÜN- 
CflMAR.  WOLFMAR.    REGINMAR.    RAIN- 
MAR(RAIINMIR).  RIHMAR(RIHMIR,  RICHO- 
MERES).  PERHMAR.  SIGÜRMAR.  SIGIMAR. 
BARZÜMERES.     GISALM  ARL     GERM  AR. 
GILTMAR  (GILTMIR),  nom  pr.;  die  viel- 
leicht zum  andern  Stamme  gehören. 
Gehort  der  Ortsnamen  GAESMERE  (Sei^mar) 

hieher? 
MÄRI^yi  und  Tl.  ("n.  gewöhnlich  in  der  Bedeu- 
tung Ton  fama,  ^ci^vtf  wovon  unser  9R5^r^ 
^en^;  cf.  goth.  vajam^rei,  blasphemia* 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
claritas.  Bo.  5.  claründo.  Bo.  5.  fama.  Mcp.  40. 
diu  milre  min  er  gratiae.  Wm.  5,  10. 
xe  mari  treffent.  Bo.  5.  ze  mari  kemei- 
net   uuerden,  ad  claritudinem  referri. 
Bo.  5. 
uernemet  diu  mare  die  ih  iu  uone  imo 
aagon.  Wm.  5, 10.  (sageten  in  ze  mare. 
D.  III.  87.)  föne  demo  mare,  hac  fama. 
Mcp.  .5.    ioh  er  bi  thaz  mari  firmein- 
samot  uuari.  0.  IIL  20,  167.  thaz  mari 
nuard   ouh  managfalt  ubar  iudeono 
lant  O.  IL  15,  5.  thaz  ouh  sulih  mari 
unfirholan   uuari.    O.  IV.    34,   7.    ist 
thaz  selba  mari  harto  seltsani.  0.  V. 
12,  7. 
ioh  uuir  thaz  mari  bringen,  then  thara 
zua  githiugen.  0.  IV.  37,  ß3. 


ioh  zellent  uns  ouh  mari^  sin  sun  sin 

fater  üuari.  0.  I.  ?,  16. 
tho  gihort  er  mari,  thar  ander  kuning 

uuari.  O*  I.  21, 11.  nt  hört  er  uuergin 

mari,  uuerther  fater  uuari.  0.11.4,26. 
ioh   kundtun    ouh    tho    mari,    thaz  er 

ther  kuning  uuari.  0.  L  17,  12. 

Form  und  Flexion: 
».  s.  miri  (n.).  0.  IL  15,  5.  IV.  34,  7.  V. 
12,  7. 

m&re  (n.).  Mcp. 

mir!  (f.).  Bo.  5. 

märe  (f.).  W^m.  5,  10. 

mfere  (fj.  Wm.  5,  10,  IV. 
rf.  s.  mare.  Mcp.  5.  (D.  III.  87.) 

mari.  Bo.  5. 
o.  *.  mari  (nj.  0.  L  3,  17.  17,  12.  21,11. 
IL  4,  26.  in.  20,  177.  IV.  37,  33. 

mari  (fj.  Bo.  5. 

URMARI,  elegantia.  Pa.  Ra.  gl.  K. 
LUnVIARl  —  Ist   lutmari  Subst  in:  ni 
duaz  zi  lutmarL  0.  IL  20,  10.? 

(NIUM^L  —  61  in  uragoten  nah  allem 
niumare.  D.  IIL  69.  er  bringet  nia- 
mare.  D.  IIL  92.  si  sageten  starke niO' 
mare.  Cdg.  161.) 

MIRIDA,  /.,  goüi.  m2ritha,/a9iuz^  angeli. 
mserdh,  gloria,  majestas,  magnitudo. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
fama.  gl.  K.  Ib.  Rd.  Pa.  t.  79.  VG.  IIL 
47.  opinio.  gL  K.  Ra.  rumor.  Rf.  Gd.  1. 
praeconium.  Gc.  8.  vaticimttm»  Ra.  gl.  K. 
mod^latio.  gl.  K.  Ra.  claritudo.  Bo.  1. 3. 
diu  mareda  dincro  praedicaticnii.  Wo. 
7,8. 

Form  und  Flexion: 
fi.  s.  mari  da.  Ra.  Rf.  Gd.  1.  Ib.  Rd.  Bo.L 
gL  K.  (wo  coaridia  steht) 
maritha.  gL  K. 
mareda.  Wm.  7,  8. 
merda.  Wm.  7,  8.  HL 
J.  $.  marido.  VG.  IIL  47. 
a.  s,  marida.  Bo.  3. 
n*pL  marida.  Gc.  8.  • 

MARJAN,  goth.  m^rjan,  angek.  m^rsiao, 
nord.  maera,  celeörare. 

Bedea- 


r   . 


J7 


mH. 


mAju^ 


828 


Bedeutung  und  Gebrauch: 
diffamare.  T.  46,  5.  vaticinari'  Ra,  gl.  K. 
-  dumm  facere.  Bo.  5.  adnuntlare.  N.  106, 
.  22.  declarare.  MtJ>.  Bib.  1.  2.  liarißcare. 
RIz.  Sb.  Bib.  1.  2.  praedicare.  Mt].  i/i^- 
.  sultare.  Mcp,  4.  manifestum  facere.Frg.  5. 
marrit»   inquinat   (loquacitas  auctoremj. 

Gc.  5. 
80  marren  uuir  dine  tugede  mit  sin- 
ge ad  o,  cantablmus.  N.  20,  14. 
iiuanta  tho  iz  martun,  thie  then  balo 

da  tun.  O.  IV.  36,  23. 
scrib,  thaz  er  iz  quati  ioh  sulih  selbo 
marti.  O.  IV.  27,  28. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  maten.  T.  46,  5. 
(er)  marrit  Gc.  5. 
mar  it.  Ra. 
marid.  gl.  K. 
mliret  Bo.  5. 
(wir)  marren.  N.  20,  14. 
(sie)  maren.  N.  106,  22. 
*(er)  marta.  Mt|;.  Bib.  4.  2. 
(#ie)  martun.  Sb.  Bib.  1. 2.  Mt].  0.  IV.  36, 23. 

martum.  Mz. 
(er)  märti.  Mcp.  4.  0.  IV.  27,  28. 
(sie)  martin.  Frg.  5. 
p»pn  ze  upile  märten,  insignem*  Sb.  Le. 
1.  3. 
GAMiRJAN. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

diffamare.  Bo.  1.  T.  61,  4.  Rd.  La.  I.  1. 

propagare.  Bo.  1.  3.  5.    vulgare.  Bl.  R. 

•  promulgare.  R.  Bl.  Rh.  divulgare*  R.  Can. 

13.  T.  222,  4.  Rf.  Bib.  1.  2.  dimulgare. 

Ab.  declarare.  Is.3, 1.  celebrare.  Bo.  1. 2. 

argo  gimarta,  diffamavit.  Ib.    argo  gi- 

martaz,  diffamatum.  Rd. 
zi  upile  gimarten,  insignem.  M.  31. 
g  a  m  a  r  d  e ,  famosiy  fama  nominaii.  Ja. 
gemäret  uuirt,    transfundiiur  (iro  sa- 
ligheit).  Bo.  5.  gimarrit  nuard,  missa 
est  vox.  Bib.  1.    gimarit  uurti,  per- 
crehuisset.   Bib.  7.    uuurdun  gimarit 
allu  tbisu  uuort  T.  4,  13. 
Form  und  Flexion« 
Inf.  gimaran,  Bo.  3. 


n. 


kimerren.  Bo.  1. 
ze  genrärenne.  Bo.  5. 
(er)  kamarit.  R.         ' 
(er)  gimyrtc.  Can.  13. 
(sie)  gimartun.  T.  61,  4. 
(sie)  gimartin.  BL 
p*p*  kemarit  La.  I.  1. 

gimarit.  Mz.  uuas.  T.  222,  4.  uucr- 
de.  Rf.  Bib.  1.   uuard.  Mq).  Bib.  2. 
uuerdan.  Bo.  1.  uuurdun.  T.4|  13* 
iiurtl  Bib.  7.   . 
kimaret  uuerdant.  Bo.  2. 
chimarit  uuard.  Is.  3,  1. 
gemäret  uuirt.  Bo.  5* 
gimarrit  uuard.  Bib.  1. 
7t.  s^  f.  kamaartiu.  Rb. 
71.  s»  71.  gimartaz.  Rd. 

Gehört  uols  kimartaz,  infu- 
catum.  Can.  1.  hieher? 
a.s.m.  gimarten.  M.  31.  Le.  2. 
Ti./^/.Tü.gamarde.  Ja. 
FORA  GAMiRJAN. 

fora  gimarta,  promulgavit.  Bl. 
ARMlRJAN. 
(er)  ar marti  sih,  percrebuisset  (regis  im- 
perium).  Sb. 
irmarti   (irmartti.  Bib.  8«),  percre- 
buisset. Bib.  6. 
p.p.  armarit,  magnißceniius.  Pa.  gl.K.  ist, 
declaratur.  Is.  2,  1. 
irmarit    uuard,    percrepmt.   Gd.   2. 
uuart,   percrepuit.  Gd.   1.    uuurti, 
percrebuisset.  Mx.  Bib.  1.  Sb. 
irmarrit.   Bib.  1.  2.  und  irmarwit. 
Bib.  4.,  percrebuisset  ist  auch  wohl 
particip. 

iTmaretiiuetientjinclarescant.Bo.i. 

ermäret  habeta,  vulgaverat.  Mcp.  36. 

a.  s.  m.  etmäfien^  vuIgatum(homenJ. 

Mcp.  41. 

n.  pl.  irmarte.  Mcp.  37. 

d.  pL  armartem.  Pa.  Ra.  v,  vulga- 

irmartem.  gl.  K.     )  ribus. 
o.  pL  die  ubilis  irmarte,  publica' 
nos.  N.  101,  9. 
FARMiRJAN. 
[(sie)  uirrn arten,  praedicavenmt  Bib.  5.] 

[53] 


'/ 


829 


BiARR. 


MARK. 


830 


p.p.  farmarit  Pa.  )  ,  depre'dato  (gehört 
firmaritgl.K.  'vielleicht  zu  merran). 
(uirmarit  wrde,  percrebuisset.Bo.  5.) 

LIUTMlRJAN  (cf.  LUTMARI). 

liutmartun,  praedicavernnt.  Sb.  Bib.  1.  2. 
GILIÜTMARAN,  pubUcare.  M.  20.  Can,  10-11. 

MARRjdD)  goth.  marzjan,  angeis.  mearrjan, 
merran,  mirran,  errare,  impedire,  scandali- 
zare  (nord.  mcrja,  coniundere)l  cf.  marrire 
in  Cap,  reg.  fr.:  legem  vel  suam  iustitiam 
marrire.  —  lU  nemg  debitum  suum  vel  censwn 

«m«  ausus  «,.  -  S.  MAR. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
impedire.  Ja.  Ib.  Kd.  Ra.  gl.  K.  Rf. 
uiuuiht  ni  marrit,  nihil  impedit  R. 
merrit  dih,  fsi  pes  tuusj  te  scandalizet.  D. 

IL  285. 
uparl6d,  mtktiaj  fascinaviL  Em.  19.  hieher? 
marta,    v.    piuenk  y.    piresta,    inpeUbat. 

Em.  12. 
uns  uuidarnuert  ni  merrit  Ol«  73. 
thaz  uuir  hiar  ni  duellcn  thaz  arunti  ni 

merren.  0«  I.  27,  16.  (cf.  merjan.) 
thaz  imo  uuiht  ni  derrc,  thes  uueges  ouh 

ni  merre.  0.  IL  4,  65. 
uuio  er  iz  allaz  uuirrit  ioh  thesa  uuorolt 

merrit  0.  IV.  20,  28. 
ioh  er  iz  thana  scerre,   thaz  ih  hiar  ni 
merre.  0.  V.  25,  38. 
Form  und  Flexion: 
(er)  marrit  R. 

merrit  Ib.  Rd.  Ol.  73.  IV.  20,  28.  D.  IL 
285.  Gx.  Rg.  1. 
(er)  merre.  0.  IL  4,  65.  V.  25,  38. 
(wir)  merren.  O.  I.  27,  16. 
(er)  marta.  Ra.  gl  K.  Em.  12. 
(er)  marti.  Rf. 
(sie)  martin.  Ja. 
GAMARRJAN,  goth.  gamärzjan. 
Bedeutung  und  Gebrauchs 
impedire.  Rb.  Prud.  1.  D.  IL  233.  praepedirc. 

Ic.  frustrare.  Rf.  retardare.  Sal.  1.  4. 
kimerrit,  irritnm*  Ja.   gimarta,  impeditos 
(sonosj.  Prud.  1.  gimartorun,  impeditio- 


ris  (linguaeJ.Wx.  gamarrit»  förmurdrit, 

territus.  Em.  19^ 

nols  kimartazy  infucatum.  Can.  1.  O^idier?) 

thaz   er  mir  hiar  ni   derre   oah  uaiht 

mih  ni  gimerre.  O.  I.  %  3Ö.   thaz  sin 

thir  uuiht  ni  derre,  thera  gouma  ni 

gimerre.  O^IIL  7»  72,    ao  sidtiealle 

girrit,  thes  uuiges  gimerrit.  0.  E 

26,  41. 

(daz  wir  gemerrit  ne  werden*  D^ULSi) 

Form  und  Flexion: 
(sie)  kimarrent  Sal.  1.  4. 
(er)  kemerre  (es  sieht  kemmere).  Ic. 

gimerre.  0.  L  2,  3a  IIL  7,  72. 
p.  ^.  gamarrit.  Em.  19.    - 

kimerrit  Ja.  Ib.  Rd.  sis.   Rb« 
gimerrit  T.  84.    sint  O.  IIL  26,11. 

uuerdant  Rf. 
n.  s.  n.  kimartaz.  Can.  1. 
a.pl.m.  gimarta.  Prud.  i.  D.  IL  323. 

Comparativ: 
g.  s.  m.  ghimartorln.  Ja«    -      i 
S*  ^*  y*  gimartorun.  Mo.         *^ 
gimartorin.  Sb.  Bib.*  L 
UNGAMERRIT,  unflefeinberfc 

er   ingiang   ungimerrit   duron.sobi 
sperrit  0.  V.  12,  26. 
BLMARRJÄN. 

bemardaz.  D.  IL  284.  \      ...        ,^  . 
bemarlez.Gx.  '  *mUm  (Jm 

bimartez.  Rg.  1.  j       "»«»^«»«i 

FARMARRJAN. 

farmarrit,  irritum,  sine  effect»>  Pa. 
farma^ter,  inpeditus.  Rb. 


FARMERRID A.  Ra.  / ,  irritum,  sine  efftet»{ 

l.K.i 
FORAMARRJAN. 


FlRMERRrri.  gl.  K. )  es  part.  u.  nicht  «AA-I 


(otametteaijf  praepediente.  Ic  ■ 
(GEMIRRE,  impedimenttm.  Ha.)         ' 
MARÜNGA.  Ra.     v     ^  .        .. 
MARUiNKA.  gl.  K.  | '  /'  ""P'^*«*^»!^ 

MÄRRIDA,/.,  Jg>lnJ>«nef. 
d.  8.  tnerrida,  impedimento,  Ic.    ' 
GAMARRIDA,  / 

d.  gimarridoi  Can.  tO.    ■       )',  /mfi 
gimcrrido.  M.  15.  Gaolll.  1 


tut. 


31 


MARIit  MARO. 


Ml^ 


832 


ftmetfiio j  pradudicio»  Can.  13. 
MARRISi^L^  n.,  laesio.  Cm.  8.  9.  10.  12.;   cf. 
tarunga;  impedimenium.  Gh.  3* 
dl  #•  marrisale:   uuidari  ze  marriffule^ 
.  obstat.  Gc»  8. 

Hieber   gebort  auch   vfoYA  merzeaali 
in:  an  demo  merzeaali  des  gotea 
rebtes  han  ih  geaundot.  Co.  1. 
marriaal,  obstaculo.  Em.  21.  (oder  i?*?) 

filARRISELT,  /. 
f^  $•  dera  merriseli  dera  zungun,  impe^ 
ditioris  ünguae.  Rh. 

^ARIA)  0)2aria/  maria.  0.  accentuirt  märia, 
M.  maria. 

n.  maria.  0.  I.  6»  1.  7,  1.  T.  4,  1.  5.  9. 
g.  m^ariun.  T.  .4,  2.  135.  N.  21,  11.  79,  18. 
d.  mariun.  O.  l  5,  7.  Co.  2.  4.  T.  8,  6.  135. 
o.  mariun.  O.  I.  3,  31.  7,  25.  V.  7,  1.  Co.  2. 
•      F.  5,  8.  6,  4.  135. 

[ARO,  MARAWI  (cf.  MAR),  mürbe; 

angek*  mearu,  mearvu,  nord.  miot^  tener. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
tener.  R.  Rh.  T.  146.  Frg.  25.  D.  IL  347.  Em. 

19.  Mop.  Bo.  5.  Bib.  1.  Rf.  delicatus.  Ib.  Rd. 

t€nulu$.  W.  madidus.  Bib.  1.  marcidrss.  Em.  19. 
maruuui  zuelga,   tener  ramus.   T.  146.    so 
;  ain  aal  muruuui  uuirdit,  tener.  Frg.  25. 
spotiu  Tel  mariuu,  rudia.  Em.  19. 
mariua  uugilili,  teneros  foetus,  Em.  19. 
mareuuiz,  tenemm  (corpus).  Mcp.  67. 
niiireouero  fisco,  tenerorum.  JBo.  5« 
snurinuiatOy  tenerrimus  (Ugni   vermiculus)* 

Bib.  1. 
(ein  marwez  cbalp«  D.  III.  65.) 

Form  und  Flexion: 
maro.  R. 
marauuL  Rb. 
murauui.  T.  146.  Frg.  25. 
moroui.  W. 
n.  s.  m.  murucr.  Ib.  Rd. 
n.  $•  n*  maruuaz.  Em.  19. 

maruaz.  Bib.  1. 
d.  s*  m.  marauimo.  D.  II.  347. 
a^  $•  n.  mureuuiz.  Mcp.  67. 


■n.ptn*  mariuu.  Em.  19. 

g*  pL  moreuuero.  Bo.  5. 
d.pl.m.  marauuem.Rb.  (es  übersetzt  Z^ncro^). 
a.phn.  mariuu.  Em.  19. 

Superlativ: 
II«  $•  m.  muruuuisto.  Rf. 

muriuuisto.  Bib.  1. 
g.d*s.m.  marauuislin  paumes  kiuuuram^ 
muatemo.  Rb.  übersetzt  ^eA^mmiu 
llgni  vermicuUis. 
MARAW!,/.,  SRarbf/  teneritudo. 
</.  s.  mariuui.  Bib.  7. 

muruuul  Bib.  1.  2. 
marui.  Sb.  * 

muruui.  Mz. 
a*  $•  marauui.  A. 

muruuin.  Gc^  11. 
MARAWJAN? 

Gehört:  sie  sih  m^reuu^n,  iungantur  (con* 
trariaj.  Bo.  5.  bieher? 


MtR, 


mt^tf  lat.  magis,  goth«  mais  [daher  gc* 
hört  mer  mit  meist  (q.  v.)  zusammen],  angs. 
ma,  mse,  nord.  meir,  magis,  meira,  plus. 

Au£ser  mir  (meer)  kommt  auch  die  Form 
maer  in  Frg.  Pa.  Ra.  vor. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
magis.  T.  197,  7.  199,  10.  gl.  K.  Pa.  K.  3.  53. 

6a  Aid.  4.  plus.  T.  25,  7.  K.  2.  6.  40.  ma- 

JUS.  T.  17,  6.  197,  9.    amplius.  K.  2.  8.  T. 

13,  17.  potins.  Ct.  63.  gl.  K.  Pa.  Ra.  T.  148. 

Bo.  5.  42.  K.  38.  extra.  Bib.  1.  2.  Sb.  Mz. 

(nihil  extra  diccns,  qnam-^J.    immo.  gl.  K. 

VA.  IX.  98.  quin.  Je. 
substantia  ne  mag  mer  noh  minnera  sin. 

Org. 
uuaz  ist  nu  dos  mer?  Bo.  5. 
(wer  mähte  daz  getuon  mer  die  warego- 

tcs  sun.  Cdg.) 
mer,  stipra  splendorem.  Bib.  1.  2. 
mer,  ardentius.  Gc  6. 
zuifalt  mer,  duplo.  Frg.  21. 
mer  uuirs,  magis  deierius.  T.  60,  3. 
mer  uuili,  ultra.  Ra.  gl.  K. 
mer  minnont  N.  18,  11.  mer  ne  bedarf  er. 

Hi  10  (a),  14.   diu  imo  mer  mahti  sin.  N. 

35,  2.  mer  ne  firnen  ib,  mer  ne  alten 

[53»] 


«37 


MtR. 


H^ 


oüli  liintarquamnn  mera  theru  krefti« 

gen  lera.  O.  I.  27^  4. 
aiediom^ra  (bc({o  mc^c)  haretiiaiFrg.l7. 
mera  uuntar,  plus  ergo.  SU.  30.'  • 

MtlROy  goth.  maiza  (nord.   meiri),  major, 
grdfcr;  im  d.  pL  auch  starke  DekL 

n.  s.  m.  mero,  major.  T.  64,  7.  156,  4.  165, 
7.  Frg.  17.  Mcp.  ae  hear  mcro 
dannc  iona.  Mat;  cf.  MERA. 

n.  ^.  yi  Qiera  (et  MERA,  zu  dem  einige  der 
folgenden  Beispiele  gehören  kön- 
nen), eniu  commiimo  ist  roira 
danne  disiu.  Org.  diu  m&ra 
aige^ra.  Bo.5«  ibu  samanunga 
mera  uuisit,  si  congregatio  ma^ 
jor  fuerit.  K.  31.  mera  arbeit 
E.  39.  tbiu  praanta  simo  mera 
theru  druhtines  lera.  O.  IL  4, 
49.  uuanta  sin  selbes  lera  thiu 
uuas  in  harto  mera.  0.  IL 
14,  116. 

n.  a.  s.  n.  mera.  (cf.  MERA,  dem  auch  einige 
der  folgenden  Beispiele  zugezählt 
werden  können),  mera,  ma/iis. 
gl.K*  mera  loon,  major  merces. 
K.35.  mera  gisliz.  T.  56,7.  daz 
mera,  majus.  ^.  daz  m^ra  pein 
deohes,  o$  major.  C.  herodius, 
merfogilin,  ist  major,  mera  (al- 
len fogilin).  N.  103, 17.  so  uilo 
dizmerasi,  so  uilo  meruuesg 
mih.  N.  50,  4.  mera  ist  thaz 
(bibot)allen  bluostaroQ.T.12d. 
thaz  ist  mera  allen. T.134.  uue- 
dar  ist  mera?  T.  141.  uueder 
mera  si,  sol  aide  luna.  Bo.  5. 
huedar  ist  mera,  gold  odo  ki- 
ribba?  quid  majus  est.  Frg.  21. 
thia  dagalichun  zuhli  gib  bin- 
ttU^uns  mitgiauhtii  ioh  follon 
^ufa,  thei&t  mera,  thines  sel- 
bes lera.  O.  II.  21,34.  ni  uuir- 
dit  in  es  mera.  0.  IL  20,  14. 
ni  tbarf  es.uuesan  mera.  O.  IL 
21,24.  thes  selben  stuales  era 
:    sii^  ni  uuas   es   mera.   Q«  III. 


»  •' 


'S5j/3e.;  uttio:  mag  Awl.i 
Buuntar?  Q^  IL  3,7«  aonz 
con  tkuir  es  mera.  Ou  II.  3 
noh  jaera  baupitkelt,  omp/ii 
Em.  3.'  Can.  9.  10.  12.  mera 
iahenli.  T.  109.  an^derea  u 
gaben  sie  dir  daz.mrnnerai 
in  selben  daz  mera.  JN.  14 
.firnim  ih.esa  lera^  so  zell 
thir  es  mera.  0.  L  3,  30. 
mera  ih  sagen  nu  ni  thart 
17,5.  thaz  mera  sie  ni  bati 
IIL  9,  10.  thaz  firdruag  er 
ioh  ouh  mera  ubar  thi^z.  C 
14,  109. 

'g*.  s*  f.  merun.  — »  merun  giburti  hei 
maj'oris  natu.  Can.  4.    ethes 
merun  spoti  piscaunan,  Oi 
profectius  prospicere*  Em.  1. 
;•  «.  i>»  merin  itlones  bitit,   maiora 
,  mia  exspectat.  Frg.  45. 
meren:  niuuiht  meren^iu^i 
Ct  69. 

cf.  j.  m.  merin:  in  demo  merin  berif 
dextris   (entgegengesetzt  dem 
nistro  cornu  i.  minori  exertitu 
1.  2. 
meren,  maiori.  Mcp. 

d.  s.  f.  merun,  maiori.  K.  45*  46.  61. 
m^run  hirlichi.  Mcp.    aist 
thaz  io  gigiangi  in  merui 
tingi  (oder  a.  s.  f.?).  O.  L  2 

cf.  s.  n.  meren:   in  themo  nieren.  T. 
mit  meren  rehte.  Mcp. 

a.  $•  m.  meron.  — *  zi  hiu  giengut  ir  n 
aehan  uuizagon?  zi  sperisi 
ih  iu  meron  thanne  nniza 
plus  quam  prophetam.  T.  64,  i 
m^ren  Sternen,  majorem.  Mcp. 
ren  sueib.  Bo.  7. 

a.  s.  f.  merun,  maiorem.  T.  88.  105.  II 
N.  20,  6.  54,9.  deste  merun 
fa.  N.  59,  18.  merun  grnnn 
120,16.  merun  guati.  O.IL 
merun  gauueri,  ampUoremc 
tarn.  Em.  3.  Can.  9.  10.  12. 


m 


istR. 


MER 


840 


n^phtn.  mcron.  —  Ihie  th»  mcf <m  «i^t, 
maiores.  T.  112.  • 
d.'pU  mir&b.  Mcp.  mit  merensontön. 
0.  IV.  23,  43.  meren  uTide  intn- 
ncreD,  maioritus.'li.  114,  13*  me- 
ren bendelen,  maioribus  nexibus. 

meroom  (alteren).  K.  39.  inaiori' 

bus  {utilitatibus}.  E,  35; 
meroD   (merron.   Wflpu.lII*)  ruo.? 
4-    ...  uu-on.  Wra.  3,  10. 

a»phn.  meron  (uuerc),  maiora.  T.  88« 
diu  meren,  maiora.  Mcp.    ^ 
JifeRÖR  <ComparatiY),  Qvi^tVi  ma/or. 
n.  s.  m.  meroro,  major  ^amor^.  N.  lOS»  3. 

{casiorj  'ilic\^. 
n«  #•  jf.  merora:  nebein  arbeit  ne  ist  me- 
rora  danne  conscientiä peietatorum. 
N.  45,  2. 
iK  s.  n,  mdröra,  mmus. 'Ovgt  NF.  IL  lie'uilas 
«aeVora  resurgerequamd^cendete? 

:  i  n:  63,  9. 

g.  $.  m.  merorin,  matorSs  (66ereii).  K.  2. 
</.  #•  m.  merorin^  maiori  (jD6emt).  K.  7.  63. 
•V    *         ifieririn,  wioior/  (jDSeren).  K.  5. 
meroren  zuiuele.  Bo.  5. 
^  j;  ii.i(de-m  merern* liebte.  D;  III.  43.) 
o.  $.  n.  m&r6ra.  Oi^.  •' 

'  »./liL  m- m&rAren:  mugent  ir  nnerden  me« 
i'-^  roren  danne  helfenda.  Bo.  5. 

-'       gv  p£  merorono,  maiorum  (Oberen).  K.  7. 
d-  pL  meriron,  maioribus  (D6eren).'K.  5. 
-HERLICHA,  cumulafim.  D.  IL  331.    ' 
MfeRHEIT,/.,  sWe^r&eit. 

g.  Sm  m&rheite.  Org. 
GAMERISALI,  n. 

gemersale,  augmentum.  Hs. 
MERÖN  (auch  mirön?},  me^rett/  augeref^iommt 
in  Is«  K.  T.  nicbt  vor). 

Inf.  meron.  —  er  gistuantuns  meron  thcn 

managfaltan  uueuuon;  O.  n.|6,:35. 

er  zalt  in  oub'tho  tbar  meist',  iinio 

ther  heilego  geist,   tbie  uüit'zi  in 

•     acolta  meron   mit  aines  selbes  le- 

ron.  0.  IV.  15,  3S.  tber  sih  tliiu  brot 

I  -  liiaz-'meron.'O.  IIL  1,  86. 

(ib) «meron  din  lob.  N.  70;  14. 


• 


•  ;  (dn)  merost^  ou^^.  Aid.  4. 
(er)  merot,  ixaggeräL  Ga  3. 

merct,  extaL  gI.,K;)  /l-\    «%\ 
maeret,  extaL  Pa.    1  ^  . 

(sie)  meront,  alunt  (dolores)*  Bo.  5« 
(er)  merota,  auorit  (populum).  N.  104,  24« 
merota  in  tbie  uuizzL  O.  Vxll948. 
sih   merota  iz   (brot)    ginoto    zi 
seti  thcro  liuto.  O.  IIL  6,  38. 
(sie)  merotun.  —  uuola  iz  (dreso)  mero- 
tun.  0.  IV.  7,  75. 
meroton  daz  ser,  addiderunt  N.  68, 27. 

GAÄlfcRÖN.  • 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
auger e.  D.-  II.  338.  Org. ;  augmentare.  Mx. 
Bib.  1.    amplificare.  Mcr,  Bib.  1.  2.    ex* 
aggerare.  M.  20.  30.  Can.  10.  11.  Gc  8. 
Gh.  1.  cumulare.  Gc.  3.  amplare»  Sal.  3» 
lucrijacere.  ^Iz.  aedificare.  Mjit.  M<r.  Mz. 
Bib.  1.  2.  3  Sb.  nidrire.  Gc.  3.  D.  II.  333.. 
Form  und  Flexion: 
Inj.  gimeron.  Mz.  BI&»  Si  20.  Can.  10. 11. 
Bib.  1.  2. 
gimcrun.  Sb. 
(ih)  chemero.  Sal.  3* 
(er)  gamero.  Gc  S. 
gimero.  Ge.  3. 
(er)  gimerota.  3L  30.  Gh.  1. 
p.p.  gimerot  uuirdis.  Mjii.  Bib.  1. 2. .uuir- 
dit  Mcr.  Bib.  1.  2.  3.  Gc  3; 
gemerot.  D.  IL  338.   uuerden.  Org. 

uuirdet  Org. 
n.  #.  TU.  gimcrotcr.  Mcr.  Bib.  1.  2. 
d*  s.  f.  gimerotero.  D.  IL  333. 
.  AIERODI  (d.)^  augmeniatione.  D. 
MflRUMGA,  f.,  SRe^rung,  augmeniatio.  N. 
..  80,  6.  augmentum.  Org.  adiectio.  Mcp.  4. 
d:  s.  merungo,  nutrimento*  A. 
c/. p/.  merungan^  auctionibus*  Prud.  2. 

MEiRjan  (cf.    nordisch   merja^    tirere;    auch 

MARRjan  und  MEROD;  z„  MAR?). 

FARMER  JAN  (FERMERtN?),  corrumpere. 
sie  habent  dine  scviiit  fahit  interpreta- 
tUmibus  fermdret  N>  10 (b.),  3. 

UNFABMERrr. 


«.  t 


841 


MER^MÖRL 


mür.äiCra. 


m 


o>  S'  m.  unfermereten  (weg),  incörrup- 
lum.  N.  24,  10. 
UNFARMERIDA,  /. 
i  n  ü  Q  f e  r  m  e  r  I  d  o,  in  incorruptione-  N.  24, 13. 

MERispoto?   vacuU  avena.   D.  IL  334.;   d. 
BERESBOTO. 


MERI  s.  MARI 
MERI?  MURI? 

TOTÄIERI?  Sg.  299.) 
TOUTMÜRI?  Sal.  3. 1 ' 


cronna. 


> 


MERObaudes  (consulj,  deutscher  Namen  bei 
-    Amm.  Marc. 

MIR  s.  M. 

MIRRA,  /,  gRj>rr^f. 

72.  s.  mirra.  Wm.  4,  14.  5,  13. 

myrra.  Wm.  III.  K. 
g.  s.  mirrun,  myrrhae.  T.  212,  6. 

myrrun.  N.  44,  9. 

mirron.  Wm.  1,  13.  5,  5. 

myrron.  Wm.  IL  III.  IX. 
d,  s.  mirron  CpI*J.  Wm.  3,  6. 

myrron.  Wm.  III.  IV. 
o.  s^  mirrun,  myrrham.  T«  8,  7« 

myrrun.  O.  I.  17,  65. 
^mirron.  Wm.  5,  1. 

myrron.  Wm.  III. 
MIRRABERG. 
GAAnRROT,  dem^rr^ct 

77.  s.  712.  der  gemyrroto  unin.  N.  68,  22. 

a.  s.  772.  gjmirrotan  uuin.  T.  202,  3. 

gimirroten.  M.  31.  Le.  l.j  ,  TTij^r- 
gimyrrotin.  Le.  2.  Srhetum. 

MOR  — ^  MUR  — ,  das  lat  morus;  Ht  moras, 
morum ;  angs.  m  o  r  -  b  e  a  m ,  mprus  arbor  ;  norcL 
mörberi  morum.  —  muri  v.  musi^  v.  mur« 
per! es,  mori,  Bib.  1.  2. 

MURBAU3I  CSRauIicerbaum). 
MORBERI  (55Raul6«ue). 

MÖRI,  MÖR,  „,.,  gRo^r; 


maunis. 


. .  m^Xt  etAiops..  Wn.  460.  mgiurut.  Qd.  5, 
.   mdri',  aethiopes.  D.  .  «- 

.,  ippri,  aethiopia.  gL  K. 

WÖRLANT. 

Gehören  hicher  die  n.  pr.:  MORiMORO.  MORl 
.    .  MpRIlSZANI  (Urk.  V.  776),  AIAOBINZAN.  Ma 
RINUS^.MORU^C  (gleich  mitMAURINC»). 


W 


.  I         t 


mnÜR-PAH,  Flufenaracn.  Ujrk.,v.786.  CtMÖSi 
MÜOI^ 

MüRA,  MÜRI,/>  SRauer,  angs.  o.  notd.  mftri 
murus,  pariein  ^     , 

72.  s.  mura.  Sg.  242.  fifz.  Bib.  10.  11.  13.  Wol 
8,  8.  10. 
.     ..       muri.  Bib>  6.     •    • 
maure.  Bib.  4. 
g.  s.  maro.  N.  73,  13. 
.  d.  tf.  mijLro..  Rb.  Mi.  Bib.  1.  3.  6. 
a.  8.  mura.  gl.  K.  N.  17,  30.  Gä  4.  Wm.  8,  %. 
n,pLmuta.  N.  54^  11. 
muri.  D.      . 

d.pL  tauTom.  Pa.  gl  K..  ^tamurom,  admot- 
ni0.  Rb. 
murpn.  0.  IV.  5,  37r  N.  54,  11. 
murun.  Bib.  1.  2.  . 

STEIMMURA,  STEUNIC  MURA.  Ort^o.  Hkber? 
ABAMURAI    Ist  dieses  Wort  ans    abamam, 
murus  muro  additus,  contremur  { (^ani^).  G 
Carpentier,  zu  folgern? 
BURGMÜRA,  SJurgmauer. 

n.  pl.  burgmura,  muri.  N.  50,  20. 
UORÄIÜRA,  gjormfttter//.,  promurale,  Hs. 
[DURUEMÜRA  (durremute.  Hd.),  mcen» 
Tr.] 

(HECKEMÜRE,  maceriae.  Hs.' 
MÜRWAGA. 
MÜRPREHIIA. 
-MÜRHUOTIL. 

:  MURARI,  77i.,  SKöurer;  cementanus. 
71.  s.  murari.  Em.  19.  Bib.  1.  6.  13.  Tr. 
murare.  F.  1,  2.  Wn.  232;  Em.  31 
muraeri.  Bib.  4. 
g.  s.  murares.  MA.  3.  Bib.  1.  2.  6.  11.  tt 
7?.;?/.  murara.  Rd.  Me.  Epi.26.  Bib..  10.  IL 

mnrm 


»■ 


AIUBRA— BIUOBBA. 


MABOBUDÜMr-MABAE    814 


murari.  Bib.'  7.  8.  10* 
murare.  Rb. 
innrere.  Zf. 
f./?/.  murarum.  Rb« 
murarun.  M«. 
murarin.  Bib.  11.  13. 
murarirn  (sie).  Bib.  6. 
maurern.  Bib.  4* 

IRA-HARD.  Ort. 

tlO,  hiUes.  Sal.  2.  4. 
urio,  heries.  Sal.  1*  4. 

3R,  m.,  ^txiXi  aus  dem  lat.  major. 
\  maior,  conductor.  Can.  2. 
melor,  villicus.  M.  31.  Le.  i.  3.  exador. 
Sb.  procurator.  Gh.  6.   conductor.  Sb. 
Can.  10. 
meiur^  villicus.  Ic. 
meier,  villicus.  Cr.. 
.  meieris,  procuraioris.  Rg.  1. 
•  meiere.  Le.  1.  3. )  ^    • 

;  meior,  majorem.  M.  2S.  Gd.  1.  2.  3. 

f.  nieiora.  M.  10.    )  ,  _ 

•     '   r^       4o  (9  conductores. 
meieri.  Can.  jo.  / 

nVIEIOR  (notmeir.  Bib.  7.),  m.,  exactor* 

f|.  Gh.  6. 

ORAMBAHT. 

ORHOF. 

Ijan.    Cf.  MARjan. 
URIT. 

ilben  kristes  stinru  ioh  sinera  ginadn 
bin  nu  zi  thiu  gifiarit,  ti  Stade  hiar 
gimiarlt  (gimierit  cod.  V.).  0.  V.  25,2. 

'R  in:  aha  artrnknnet  mnor  uarsuuil- 
sih  aeilizot  longiu  der  himil  mano 
iL  Em.  33.  scheint  eine  Nebenform  Ton 
,  palus  oder  mari,  mare  zu   seyn.     Cf. 

ORRA. 

)RBAH  (auch  maurobaccus) ,    Ortsnamen. 
7;  anch  MORBRUCCA  bieher? 
lAHA,  FluCsnamen;  hieber? 

RRA? 


SALZMUORRA.  —  iro  erda  hiex  er  üner. 
den  salzmuorra,  salstigintm.  M.  106^)34. 

MAROBUDÜlVf,  Ort  PtoL  \ 

MEROBAUDES,  „.  pr.  Am.  .  ^ 

MARAG)  n.,  9Haxtf  angs.  raear^,  merg,  nord. 
mergr,  medulla  (sanskn  mridu,  tener).    CL 
auch  marga  in:  qtsod  genus  ("ierraej  fx>eant 
margam  (galli  et  britannij.  PI.  17.  &  mergiL 
n.  s.  marg.  Em.  27.  32»  Bo*.  &.'Tr. 
marc.  Sg.  242.  Mon.  2.  \Vn.  232. 
...  joArL  Ein.  1&    . . 
g.  s.  marges.  Mcp. 

d.  s.  marge.  Bo.  5.  ' ' ' 

a.  «.marc.  Frg..  39. 
d.pl.  maragum^  medullis.  Rb. 
MARAGHAFT.. 
a.pl.m  tnarghaftiq  opher^  hciopgusta me- 

dullata.  N.  6^  15. 
marachaftor,  me^Vfilfl^.  Rb«.  . 

MARAH;  G&  nord.  mar,  meri,  eqtfus,  mgels. 
maere,  rnftre,  equa*-  [Schon  Pßusanias  (Phoc. 
1l%)  nimm(/ua(}xoi  als  g4llijicbiB9\^jQirt  fiir^^iMa.]  — 
si  equus  est,  quem  maracb  dicimus.  L.  hai^ 
l^Sj  10.  ,1^  ialem  equum  involauerit,  quem  alo' 
marmt  marach  (var.  march,  marcha;,  mara, 
roar^  dicunt.  L.  alam.  69. 
MERIHA,  f.,  aSJf^rc,  equa.  Sg.  184.  Em.  31. 

Wn.  863. 

mericha.  Tn 

marhe.  C. 

merha.  Tr. 

merhe.  Wh.  460. 

jneria.  Bg.  8. 

marhe,  iumenta.  C. 
MARAHSEUU»  equestrium.  Rb. 
(MARPAIIIS  io^  sirator  erat,  quem.  Ungua  pro* 

priamarpahis  appellant,^^  und:  cum  stratore 

suo,  quem  Ungua  pr^pria  marpqhis  dicunt. 

Paul.  diac.  de  gestis  langobard.;  hieher?) 
MARACULEO,  Ortsn.;  hieher?  oder  zu  marcha? 
ftlAIlAHTAL.    Gehört  auch  mereheninga.  Urk. 
.    ▼.;  882.  hieher? 

MARHLUPP4,  Flub.  Hieber? 

[54] 


equa* 


849 


HARKA. 


.BIARKA. 


850 


UNTARMARK. 
■     Christus  ist  ytmV,  und  irmtrcb.:  N.  8,  1. 

UNTARMARCLIHHO,  «Ustinde.  Ja. 
MARCGRAVO. 
MARCSTEIN. 
MARCHMÜITI. 
BIERCHI,  R. 
UNTARIVIERCHI,  n. 
n»  s.  antarmerchi.   —    micfaril    untar* 
merchi(  chaos,  untar  uns  gi> 
festinot  ist  T.  107. 
'U.pl.  undermercb&  —  daz  eint  ander* 
merche  gemeiniu.  Org. 
tie  strimen  sint.updermerclie  de- 
r»  in  eben  ligendon  teilo.  Org. 
GIMERCHI,  R. 
n.  s.  gimercbe,  con/imum.  D. 
n.  /?/.  k  i  m  er  cb  i ,  eonftma.  Rd. 
d. pl, gimetchen,  Jjnibus.  N.  7,  7. 
GAMEINMERCHI. 
u.  s.   kemeinmerchei    commune  terml' 
nüm*  Org. 
GAMARCHI,  schwach  GAMARCHO  (gotb.  ga- 
mark,  eonßnis)p 

n.  s,  ID.  kamarchi^  conßfus.  Da. 
n.pt.m.  kamarehun,  affines.  Eni.  17. 

kamarchun    siDt,    conlindtani. 

Can.  a 
camarchuni  con/ines.  R. 
gamarchun    aint,    conlimiiani. 

Can.  la 
klmarchun,  J^/zi/im/.  Rb» 
kamarchiun.  sint^  canlimitani* 
Can.  12.  Em.  7. 
CAMARCHIDA,  /. 
n.  ^.  kimarchida,  conditio.  Bib.  9l 
i/.  ^.  kjmarchida^  conditione^  Wxh,  86^ 
Bib.  12. 

■ 

n,  #•  kemfirchida.  Rg.  3.  ) ,  dispenaa- 
imarehida.  La.  1. 1.)     tionem. 


t  ■ 


.1 1 


e 


n./!?/.  gfmarcbiday  confinia.  D.  IL  326. 
^GAMARCfflDI. 

'    '  17. /?/.  gimathTdi^  confihia.  Prad.  1« 
DENIMARRERA  (^enema^cbere.  Hs.), 

dam.  Tr.J'-  .'.'..• 

MARKÖN    (cfd  angdsw  mearkiiia,  liocd. 
merkia,  notare). 


Bedeutong  und  Gebraachi 
rigmficare.  R.  deßaire.  SaL  1.  3.  3.  4.  c/e- 
■  ^j#^izr^.'SaL  1*  3.  4.  eoUimUare.  Moo.  2. 
aestimare.  Cän.  4«   noiare.  Em.  14.  //&^ 
rar^.  Gc.  8. 
ans  iara  ne  marcbot  bomo  nicht  Oig. 
ter  reiz  marcbot  aia  (alikti)  in  mit. 
temin.  Org. 

Form  und  Flexion: 
(ib)  marchon.  Sah  1.  3#  4. 

marcho.  Mon.  2. 
(er)  marcho L  R.  Org. 
(sie)  marcont  Can.  4. 
(sie)- marcho  tun«  Em.  14« 
/?./;.  marchonto.  Gc.  8. 
GAMARKÖN. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
conÜminare.  Can.  8.  tcrminare.  Rb.  K.  17. 
alUgare.  Da.  constiiuere.  T.  241|  1.  de- 
cernere.  Ja.  Da.   explanare.  Pa.  gl.  IL 
deliberare.  Ib.  Rd.  defhure.  Org.  A. 
gemarchot  ist,  per  decreium.  Bo.  mit 
animali  uuirdit  uuitor  gemarchot 
tanne  mit  homine.  Org. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  camarchon.  Pa. 
kimarcon.  gl.  K« 
(er)  kamarchot  Da. 
(sie)  kimarchont  Caa.  & 
(sie)  kimarchoen.  Ib.  Rd* 
(du)  kimarachotos.  Rb. 
(er)  gimarcota.  T.  241,  1. 

gbimarchota.  Ja. 
(sie)  kamarchotun.  Da. 
imp,  s.  kimarcho.  Ib.  Rd. 
p.  p.  kiraarchot  ist  Em.  33.  nnirdit 
A.  81.  K.  17. 
gemarchot  ist.  Bo.  uuirditOrg 
n,pl.  kemarchote.  Org. 
UNGAMARKÖT. 

un gemarchot,  indeßnita.  N.  89, 13. 
n.pl.  üngcmarcb6te, //M/i^/mjfor.Or} 
FORAGAMARKÖN. 

foragamarchota.  Da.l  . 

foragimarchota.  Rt  \^  P^^l^^^»^^ 
ANAMARK6N;    ' 
anaraarcho,  collimüo.  F.  2. 


fiIUR& 


MURGA— MORGAN.        852 


emerchoa,  colUmito^  Hs. 
MARKÖT. 

ii  umbeinarchotiu,  nulUs  terminis  in^ 
lusa  (uuizentheit).  Bo.  5. 
LRMARKÖN. 

lermirchöt  uuerdm(aeld8libtimit 
emo  reize).  Org. 
RKÖN. 

larcbot,  pepigit.  iniit.  Ra« 
)TMARKOT. 

r/.  72.  gnötmarchotiu,  deßnita.  Bo.  5. 
lARKÖN. 

nerchonti  colüminant.  Can.  13. 
iN  (auch  markÖD),  angs«  mearkiani 
merkia,  merfeti. 

(loa  ist  hie  ze  merchcnne«  Wm.3, 5. 
er  merche   der  sterDeo  geverte. 
m.  44.) 

lercben  die  abbata  gnote.  Rg.  3. 
cbte,  designaviU  Hd.) 
iJRKJAN. 

Darb  tust,  notasii.  Pmd.  1. 
larbta,  adtitiilavit.  Ea 
larhten,  noüs  (terrisj»  Prud.  2. 

tmerkanty  cctnlimitant.  C^b*  1* 

larket  Ra.  gl.K.}      •    «    •.    •       .  «^ 

larebet  Fa.  i 

RKJAN. 

larbtun,  designavertmi.  Gd« 

iark£n? 


»marchent.  Can.  7.  ) ,    collimi» 

»merchent  Can.  II.  M.  14. )      nant. 

/HUNGA,  f.,  ierminus  (commwusj.  Org. 

oositum.  Da.  instiiutio.  Em.  14. 

.  marcbungu,  deliberatione.  Gc.  8.  9. 

OERMARCHÜNGA,  /.,  deßnitio.  Bo.  6. 
iTMÄRCHÜNGA,  f.,  deßnifh.  Bo.  5. 

noch   miltelhocbd.    innre)   (merfd^?), 

lorkinn,    marcidui.      Cf.    auch   nord« 

tenebroaus  (angets.  mirce,  tenebrae), 

9  mit  golb.  garoaurgjan,  ai(öftui^ 

I  zusammen?  —  Cf.  ifJulJtl* 


a.  #.  /l  murga.  —  so   mürga  uoila  uue* 

renta,  mutabilem.  Bo^  5. 
N.  pr.  MÜRCRAT. 
MURGFARO. 

MURGA,  Fiuis. 

MABKAT)  m.,  ^atttf  angels.  market,  nord. 
markadr. 
marcbat,  ybriim.  Tr.  merchatum.  Tr.   merca» 

tut  (sie),  gl.  K. 
marcat,  in  mercato.  Bib.  6. 
marcbot,  mercator  (sicj.  Ra. 
merkat,  macello.  Ep.  F.  1.  La.  L  1. 
marchato.  Bib.  10.  13.) 
marcbito.  Bib.  11.         >'.    ^ 
merkatL  gl.  K. )  ,. 

mercati.  na«      ) 
G AMARK ATER.  —  nundinatum,  mercantem, 

muneraium,  mercede  conducium,  gimarca- 

ten.  Frud.  1. 
liRMARKAT,  m.,  3a&rmot«t. 

II.  s.  iarmarchit  D.    ) 

armarchet  liA.\;  nundinae* 
armarket  Hd.  ) 

d.  $.  iärm^rcate«  Bo.  5. 

a./7il  iarmarchata,  nundinas.  Bib.  1.  2.  7. 
Ml.  M.  30.  Gb,  1.  3. 
FLEISGMARCHAT.  Zf.  )  „ 

FLEISMARCHAT.  Tr.  J^'^1        m 

FLEKCHMARCHATH.  Frud.  iJÖ^^MCpniartt. 

MERCADuß)  n.  prop.    Urk.  aus  der  Mitte  des 
&  Jahrb. 

MEIRGIL  (nord.  mergill,  matga)^  ^ix^il^ 
argilla*  F.  i.  2.  argilhm,  L.  :» 

MORGAN,  m.,  SRorgett/  gotb.  maurgins^  an- 
gela.  morgen,  nord.  morgun. 

Form  und  Flexion: 
n.  $.  morgan.  Frg.  31*  Wn.  233.  Em.  32. 
morgon«  M.  5,  4.  Mon,  2» 
morgen.  N*  IL  Mcp* 
morgin.  Em.  31. 
g.  $.  morganes^Bib.l.2.M%.5.M/i*O.V.13,7. 


853 


MORGAN. 


MORGAN. 


mofgeniSi  Seh.  75. 
morginis«  Seh.  75.  (Bib.  5.) 

d.  ^  (cf.  auch  ubar  morgana)  mprganc.  T. 
38,  5.  8.  92.  189,  1.  236,  1. 
iDorkane.  K.  48. 
morgen e.  Nc.  N.  103,  23.  Ho. 

a»  ^  (cL  auch  ubar  morgan)   morgan.   Pa. 

Ra.  gl.  K.  T.  17,  1.  116.  140.  147.  0. 

IL  7,  39.  IV.  3,  17.  V.  4,  7.  Oh-  145. 

Le.  1.  2.  3.  Gx.  D.  11.285.  U.3.M.  31. 

Bib.  1.  2. 
morkan.  gl.  K. 
morgen.  Mcp.   Rg.  1.  N.  5,  5.  54,  18. 

64,  9.  0.  II.  7,  39.  cod.  F. 
morgin.  Le.  2. 
moragan.  Bib.  1.  2,  Mk.  Sb. 

n.  a.  pL  moregana,  iugera.  D.  II.  345.  Ist 
auch  morgana,  v.  iock,  ftigerum.  F. 
als  pl.  zu  nehmen? 

d»  pL  Vielleicht  in  dem  adverbial  gebrauchten  m  o  r« 
g  e  n  u  n ,  oni  folgeitbcn  S>torg<tt.  Bo.  5.,  wie 
das  spätere  nebten,  in  Wtiitt  Sßac^t; 
doch  ist  die  Nebenform  morgenun,  so 
wie  das  adverbiale  abandun  in  Betracht 
zu  ziehen. 

»         •        I      ■  ■ 

Bedeotung  uüd  Gebrauch  (im  Angela,  bedeu- 
tet  morgan  auchdbi): 

!•  SSorgeUf  als  Tagesanfang  und  als  folgender 
Tag.  — morgane  giuuortanemo.  T.189, 
1.  236,  1.  duo  morgan  uuarth,  mane 
facto.  Frg.  31.  morganes,  dilucuU.  Bib. 
1«  2.  MA.  5.  M/i.  so  der  morgon  chumet, 
mane.  N.  5,4.  er  stuant  in  themo  Stade 
thar  tho  thes  morganes  sar.  0.  V.  13,7. 
fonemorgene  unz  ze  naht.   Ne.    föne 

demo  morgen«.  N.  103,  23.  fona  mor- 

kane,  mane.  K.  48. 
vnz  ze  morgene.  Ne. 
uinbe  mittan  morgan,  drca  haram  ter* 

iiam.  D.  II.  285.  und  so  auch  umbe  mit« 

dan  morgan.  Gx.    umbe  mitten  mor« 

gen.  Rg.  1.  ^e  mittemo  morgene.  Ho. 

der  initti  morgen  (kann  auch  als cooy?o^. 

angesehen  werden),   tempus  aniemeridia^ 

nrnn  (Sormittas).  Ho. 
morgane,  cras.  T.38,5.  hiutu  inti  mor« 


gane.  T.  92.  %i  morgane,  m  cnu 
T.  38,  8. 

in  morgan,  sowohl  mane  als  in  crasi 
in  moTgan,  mane.  Pa.  Ra.  gL  K. 
morgo,  mane.  N.  58,  17.  ist  Tic 
Schreibfehler  für  in  morgon,  od« 
in  N.  5,  5.  54,  18.  64,  9.  87,  14.  1 
und  auch  in  Mcp.  mane  übersetzt  wi 
morgen,  fruo  in  morgan^  dL 
H.  3.  uruo  in  morgan,  primo  mua. 

I.  3.  —  Le.  2.  T.  140.  Mk.  Sb.  in 
teru  naht  oda  zi  hanacrati  0( 
morgan.  T.  147.  unz  aunnun  d 
morgan.  0.  IV.  35,  42.  in  aunno; 
in  morgan.  0.  V.  5,  22.  tho  um 
aar  in  morgan  in  galilea  sinna 

II.  7,  39.  in  morgan,  in  crastim 
17.116.  in  naht  tho  er  uuolta  in 
gan  bi  unsib  selbe  irsterban.  0 
in  morgan  uuas  in  uuara  thero 
rono  fira.  0.  V.  4,  7.  thar  un 
tho  thio  fiar  naht,  giang  io  in 
gan  thanan  uz.  0.  IV.  6,  3.  biga 
freuuen  lindo  ther  kuning  euu 
tho,  thoh  er  scolti  in  morgan 
chi  sin  irsterban:  0.  IV.  12,  5 
morgan  sar  bi  noti  so  quamth: 
roti.  0.  IV.  19,  21. 

ubar  morgana.  Ib.  Bib.  8.  Rd.  über 
gane.  Bib.  8.  uper  morgane.  M 
Bib.  1.  2.  über  morgene.  Bib.  1£ 
167.  ubir  morkine.  Zf.  upar  mc 
Ic.  über  morgen.  Bib.  4.  6.  Wn 
ubir  morgin.  Bib.  5.  6.  7.  uliir  n 
Bib.  4.  ubermorne.  Bb.  10.  11., 
tnorgcn/  secundum  cras,  pependie. 

%  tSRorgcn/  als  Ackermaals. 
morgan.  Em.  32.  Wn.  232.) 
morgin.  Em.  31.  >,  iuger 

morgana.  F.  ) 

morgon,  iurnaUs.  Mon.  2. 
moregana,  ingera.  D.  II.  345. 
duo  morgani.  Urk.  v.  1083. 

MORGEiNON  und  MORGENUN,  adverb 
brauchte  Fotmen. 

morgenön  chumet  si  (aunoa)  uni( 


i5   aiARGABBACHO— aiORD. 


MURTHA— MIRTAL.        856 


iro  ortu  (6(ö  folsotbm  Stordcn^  dem  äben- 
d4n  entgegengesetzt).  Bo.  5. 

morgeniin,  altera  die,  Gx. 
1BABM0RGAN.    S.  MORGAN. 
HITTIMORGAN.    S.  MORGAN. 
.MORGANLOB. 
MORGANUOHT. 
MORGANROT,  subst, 
MORGANROT,  adj. 
MORGANGEBA. 
MORGANLIH,  matutinus. 

mprganlihlio  usfard,  exitusmatutim.Va.% 

morganlih  uzfard.  Bib.  1. 

mörganlicliein  lopum,  matiUini*  laudibiu. 
B.  9. 
BiDRGANIG,  crastimts. 

das  miirgeniga,  crastinum.  Bo.  S. 

demo  mörgenigen,  crastino.  Bo.  5. 
MORGAN^  oder  MORGANJAN,  Sag  totrben. 

(so  ez  morginet  D.  IL  293.) 

[ARGARBACHO  s.  BACHO. 

[ARTEEA,  aSart^ai  martha  (n.  pr.)*  1*^  133« 
g.  murthan.  T.  135. 
IT.  marthan.  T.  135. 

ERT,  MERDA  s.  MEROD. 

ORD  (cF.  MAR,  skr.  mri,  mori),  Sltor^ 
n*p  golb.  maorthr^  angels.  mordhor,  nord. 
mord.  Cf.  mordh,  mortb,  moroth,  mordi. 
L.  Rolb.  und  dazu  die  Glosse  mort,  homici- 
diufiu  D.  U.  338.  und  cod,  cav.;  auch  mordam, 
mordrum  in :  si  mordum  (var.  mordnnn)  totum 
quis  feceriU  L.  Sax.  2.  mordritus  in:  de  mor- 
drito:  si  gtds  hominem  occiderü  et  abscande- 
ret,  quod  mordritum  vocanL  L.  Fris.  20. 
mordridrain:  ü  quis  liberum  occideritfurtivo 
modo  ei  in  flnmen  ejecerity  qt$od  baioarii 
mordrida  (var.  mnrdrido,  murdarida,  murdri- 
dam)  dicunt.  L.  Baioar*  18»  2.  mordridus  in: 
de  homine  fhordrido:  si  quis  ingenuus  inge- 
luum  ripuarium  interfecerit  et  tum  cum  ramo 
'Xfoperuerit  vel  in  puteo  etc.  —  cdare  volue- 
'St,  quod  diciiur  mordridus.  L.  Jtip.  15.  — 
[si  der  wurzelbafte  Theil  dieaes  Worts  auch  in 


morimarusa  (sepientrionalem  oceanum  mori* 
marusam  a  cimbris  vocari,  hoc  est  mortimm 
mare.  PL  IF.J  enlhalten.  —  Alittelhd.  mort» 
mrrtuus. 

n.  s.  mord:  —  iz  ni  habent  Iluola  noh  is 
ni  lesent  scribara,   thaz  iangera 
uuoTolli  sulih  mord  uuurti.   O.  I.' 
20,  24. 
g.  s.  mordes.  Em.  33. 
Ca.s.moTl:  daz  si  taten  daz  mort  Mos.^ 
MORTO,  n.  pr. 

MORDUNOWA,  Orten.  Urk.  v.  763.    Hleher? 
MAGMORD,  parricidiumy  angs.  msegmordbre. 

d.  pL  magmordum,  parricidiis.  Or. 
MORTGIRL 
MORTCRÜT- 
MORTTOTO. 
MORDISC,  mSrbcrirc^. 

(mit  mordisken  sunten.  D.  III.  92.) 
MURDJA^,  morgen/  nord.  myrda,  occulte 
occidere. 

murdit.  Pa.        )     .      t  ^ 
mnrtbit.gl.K.|'^'«"'^'- 
MURDRJAN,  morbett/  goth«  maurlbrjany  an- 
gels.  mjrrdhrian. 
raurdrit,  iugulat.  Ra. 
murdrit  Ra.         )  .,,  . 

murlbirid.  gl.  K.P^^''^'- 
GAMURDRIT.  —  »  servus  furtivo  modo  su- 
pra  dicto  more  occisus  fuerit  et  ita  ab- 
sconsus  quod  ^amut  Avil  dicunt.  L.Baioar. 
18,  2. 
FARlMURDRJAN^  ermorbeti. 

In/,  farmurdran,  enecare.  Em*  7.  Can. 

9.  10.  12. 
p.p.  formurdrit,  territus.  Em.  19. 
MURDREO,  m.,  gotb.  maurtbrja,  angels. 

myrdbra,  SRörbcr/  latro.  R.  V. 
MORTOD  (?),  9Rer&.  —  in  mortode.  Co.l. 

MURTHA,  Flufii. 

MARTILLA,  OrUn.   Urk.  ▼.  866.    Ist  marti- 
liacai  mertlaba  in  Urk.  v.  849  derselbe  Namen? 

MIRTAL,  SRprt*. 

MIRTALBAUM. 


857 


MARTARA. 


MIRTALAHI,  myrtetum. 
mirtelahun,  Sb.  Bib.  1.  ^lO'^^^O  rmrteta. 

MARTARA,/,  gjjarfer  (in  N.  21,  1.  steht  der 

nom.  martero  und  in  Win.  4,  3.  ilL  der  dat. 

martela),  passio. 

n.  s.  martra,  mortyrtum.  Ra.  passio.  N.  29, 13. 

87,  1.  paiibnlum.  Gc  4. 

^.  #.  martiro.  N.  58,  4.  67,  24.  Wm.  4,  3-  L 

IL  IX. 

martero.  N.  16,  4.  21, 16.  Wm.  4,  3-  IV. 

martyro.  N.  43,  15. 

martro.  N.  27,  7. 

d.  s.  martiro.  N.  20,  13.  74,  4. 

martero.  N.  15,5.  37, 16.  39,  11.  44,  5. 

56,  2.  77,  39. 

martyro.  N.  2,  2.  34,  11.  107,  11. 

martro.'  N.  16,  3.  17,  49.  29,  8.  176,  8. 

roartira.  N.  II. 

martyru.  Is.  5,  5. 

a.  s.  martira.  R  56,  1.  68,  1. 

martra,  necem.  Em.  19. 

martra  dolen  magan, /7a5^i&i7^??i.  Em.  5. 

Can.  9.  10.  11.  12. 

durb  diua  martra.  Otl. 

o./?/.  martyra,  passiones.  N.  33,  20. 

v.pL  martera,  passiones,  N.  56,  9, 

»URTARTOAM,     ^axtttt^um,    martyrium. 

gl.  K. 

MARTARLIH.  —  min  martyrlib  IXtihky pas- 

sibilis  coro.  N.  15,  9. 

ff»  4.  m.  martirlichcs.  )  •  ?•   r^  ir  oa^ 

^     1-   L       (,iioa:jfl/w.D.II.327. 
marterliches. ) 

a,  s.  m.  martarlihen.  Prud.  1. 

martarlicken.  D.H.  323. »  .        . 

martirlichen.  D.  II.323.(    .     ^f'" 

marterliehen.  D.H.  323.  j'^''^'^-^' 

MARITTR,  m.,  sjRart^rer,  martyr. 

g".  pl.  martyro.  0.  IV.  5,  42. 

a.  pL  martyra.  0.  V.  23,  61. 

MARTUURI,  m.;  cf.  MAUTRARI. 

n.  pL  martirari,  martyres.  N.  II. 

martircra,  martyres.  N.  98,  1. 
g.  pL  marterero.  N.  9,  14.  43,  13. 

martirari.  N.  II. 
if. /?/.  martiraran.  N.  II. 


noxia* 


MARDARO^MORTABL*     858 

MARTARÖN,  marffttt. 
(er  ne  Heize  sich  martiren  an  äinemo 

übe.  D.  III.  87.) 
(sie)  martorotun.  O.  IV.  6>  54.  io  cod.  F. 
martarunta,  martyrizantes ,  iesia.  Ia  1. 

testes.  LfC.  3.  Sb. 
GAMARTARÖT. 
kimartroti  passus.  Scb.  85. 
gimartirot  uoard,  passui.  N.  lOi,.?. 
chimartirot  uuerdhan,  patL  fa»  5|  7« 
a.s.  m.  gamartrotan.  Frg.  59.  ) 

chimartirodan.  Is. 5,  6.  r ''^*** 
MARTIRUNGA, /.,  ^atttxung. 

a.  s.  martirunga,  ptissionem.  b.  5^  7. 
MARTRARI,  m.,  ffljartercr. 
n.pL  martrara,  manslaguDi  carmficu. 
Em.  17. 
MARTOLÖN,  martern. 

zi  martolonne.  O.  I.  15,  47. 

sie  martolotun.  O.  IV.  6,  54.    theo  sie 

hiar  gidottun,  mitkruze  martololaoi 

0.  V.  4,  43. 

MARDARO? 

caro  Viva,  flcisc  quechaz,  qhuec  mardaro« 
Ib.  Rd.  ^ 

MARDER,  m.  (angels.  meardb,  nord.  mordr. 
,  martes,  nmstela)^  SKarber/  martus.  \Vn.  46(1 
niartarM.  Tr.  Es.  squtrus.  St. 

Gehört  hieher:  cunicului  ammali  est  vvaz  lnl^ 
dero.  Pr.  m.? 

MORTARI,  MORSARI,  MORSAIi,  »., 

O^Srftri  mortarium;   angels.  mortere,  nonL 


MAR). 


morter,  mortel.  (CF. 
n.  a.  s.  morsari.  Bib.  10. 

morsare.  Bib.  5.  11. 13. 
Cr. 

morsar.  Wn.  460. 

morsaere.  Tr« 

moersare.  L. 

morser,  Hd. 

morsere.  Wn.  332« 

morsali.  Ma. 
a.  pL  mortara.  Rb. 


,  mortarimf 
ftkortariolumi 
frixorimik 


mor« 


)    MOB'£ER— MUBMUHÖN. 


MOBN.  MUBN. 


860 


in.orMra>  ^P» 

.oior&ala.  Sb.  Bib.  1.  2. 

morsari.  Sg.  292.  A.  Em.  26.  Bib.  7.  glos* 

.   si^rt  wobl-  als  n.  s.  das  lat  mortariola, 
[QRSAÜLI.  Bib.  6.    ) 
[QRSARLIvN.  Bib.  4.  >,  n.,  moHariolum. 
[ÖaSALlLL  Bib.  7.  )     . 


)RT£R,  SSSrtelf  cementum.  Hd. 

'  <  ■ 

JUjEGIA^  marelela,  Ortn. 

JBMENTI  (cf.  uiMcr  SRurmdf^Ur),  erwa- 

«*.  N.  103,  18. 

luremuuto,,  lepusculus.  Bib.  9* 

\pL  InurIn^nton,  erinaciis.  N.  103,  18. 

IlMOR,  MÄRMÜL,  MURM^  (daher 

oser  ^ur.m.ef,  JSKarmorfüdrlc^en),  SKartnor; 
igs.  marai,  marma,  nord»  marmari,  marmor. 
•  «..marmulcs.  Pa.  gl«  K, 

murmules.  gl.  K. 
[ARIffORFAZ. 
[ARMILSTEIN. 
[ARMORLN,  marmorn. 

n»  pL  maroi.orin^.  Wm*  5,  15.)       ,     : 

marmcrine*  Wm.  IL        / 
a*pLn»  marmoriniu  (bilde).  Albp.  23. 

IBMÜRÖN  und  MUBMULÖN,  nord. 

Lorra,  mumla,  murmular.e,  .mumteltt/  murren. 

muripuron,  murauirare.  T.  82. 
^(er)  murmorot,  mii^sitcrt.  Ic.  . 
(fsüfi)  marmeroot  M.  58, .16. 
(sie)  inurmürotun.  T.  82.  ) ,  murmu- 

murmorotun.  T.  82.  Xdi.S  rabüht. 
p.äa  mürmuronte:   gihortun,  thie  pha- 
risei    thie    menigi    nitirinüröiite 
fon  imö  thisu.  T.  129. 
marmulÖQ: 
Jii^*  murmilon.  Ho. 
(•r)  mortnulot,  murmorat  fsu 

murmuloot,  murmuraU  K.  5. 
(sie)  murmulont,  murmurant.  gl.  K. 
(er)  murraulo:  odo  iauuiht  tharaiDge* 
gibi  muimnlo  tbia  menigi.  0.  V. 
20,  35a 
L 


♦  i  ' 


(sie)  murmuloton,  murmurtAani.  T.109. 

114. 

p.a.a.s.m,  murmiilontan,  thurmurösum, 

K.  4.  ' 

a.  $•  n.  murmolontaz,       murmuraris 

(cor).  K.  5.  .  »i 

g.  pL  murmoloDteru,     murmuran 

^      .  tium.  K.  5.  ^    . . 

BIMURMÜLÖN. 

pimurmilotin,  murmurabant.  Ho.  1. 
MUR91UL0D,  MURMULODI,  murmurium. 
d.  s.   mit  murinulode.  K.  5. 
in  murmulode.  Co.  1. 
a*  $•   murmulodii.  K.  35.  4L 

murmulodl  K.  53. 
d.pht  murmulodin,  murmurationibus.  K.  40. 
(aber  es  steht  äno  vor  «ad  murmu- 
lodin  konnte    auch    eine  Akkusativ- 
Form  seyn. 
MÜRMULUNGA.  0.  HL  15, 39. ) 
MÜRMÜRÜNGA.  T.  104.  '  fnurmuratio. 

MORNto  (MORNJAN),   goth.  mavnnan^  an. 
gels.   mnrnan,   itttübti   btfotdt   f<pn.     Cf. 

MAR. 

(er)  mornct,  moeret  (mens).  Eib.  29. 
p.a.  mornenti,   moesttls,  T.  ISO,  4.    thera 
aprächamornenti,  thcs  nuaiiea  uüas 
aih  rreuoenti;  giloubt  er  filu  sj^lflito, 
bi  thiu.beitota  er  so  noto.  Q.  L-4, 
83.   ih  uuant,   ih  scolti  noti  sin  la- 
•  mer  mornenti,   blintilingön  honö, 
BU  sihuh  auur  scono.  O«  HL  20,  }15. 
ii./7/.mornente:    nu  birun  uuir  mornentc 
init..&ejru  hiar  in  laate,    in  manig- 
falten  uuunton  bi  unseren  sunton. 
.  ^    q.  \  18,  31.    heilt  er  ouh  iu  blintc, 
thie  uuarun  mornente.  0. HL  14,61. 
i-oh  biruB  moriiente  in  suaremo  eti- 
len te.  0.  HL  26,  23. 
FARMORNfeN,  FARMORNJAN. 
fermürndin  unde  angestanden,  tmo^. 
Bo.  5. 
MORNA,/,  moeror.  Em.  39.  mesiicia.  Ja. 
d.  s.  mornun,  moerore.  Em.  12.  Ib.  Rd. 

BIURN— ? 

[55] 


«61 


MARSI— BIESSA. 


MIS. 


CQB 


MIST  MURNUN,  Udumen.  Tg.  1. 
BIARSI.  Namen  eines  deutschen  Volkes.  TG. 
MARSO,  nom.  pr. 
MERSIbURG,  gRctfcbtttg/  mariipoUs.  Tr. 

lyiARSACI  Cvar.  marsntiij.  TU.  4.  marsacii. 
PL  4.,  Namen  eines  deulschen  Volkes. 

MARSIGNI  (marsingi),  sermooe aiUuqfie  sue- 
vos  referunl,  Namen  eines  deutschen  Volkes. 
TG.  43. 

MARSANA^  Ortsnamca 

MORSARI  s.  MORTARI. 
MARWI,  MURWI  9.  MARO. 
MARVINGi,  Volk.  Ptoi. 

BIARCEO,  ÜRfirj;  marthis  (mensis).  gl.  K. 
merxe,  martius.  lld.  Wn.  167. 
(^d.  in  dem  merzin.  D.  III.  39.^ 

MERZ,  MERZI,  merces  (cf.  merceman,  mer. 
cator.  Id.  mercescif,  Uburna.  Id.)- 
d.  s.  merze  (kesamenotemo),  mercibui.  Bo.5. 

MERZE,  martius  s.  MARCEO. 

MURZIUNGUN,  ab»oluie  (ordinaH).  M.  8. 
Can.  7.  10.  11.  13.    Cf.  nord.  murtr,  curtus. 

BIASA,  /.^  g}afr6e,  cicatrix  (nonL  masa,  ru« 
gari,  mäsa,  anhelari). 
n.  s.  masa.  VG.  II.  379.  I^rod.  1.  P.  Tr. 

(mase.  Wn.  460.) 
77;  n'.  a^pL  masun.  Em.  3X  Sg.  193. 

masen.  \Vb. 

m 

MASO,  71.  pr. 


MASSAi  f'f  &i^f{tf  angeis.  mace»  inasM« 
a.  5.  mJLsisa*  Do.  6. 


MESSA  s.  MISSA. 


I 


;r 


MIS,  MISSA,  MISSI  (die  verschiedeoea  For 
men  s.  in  den  compos.)^  ^dj.y  nii^i  kommt  an> 
der  dem  d.  missemo.  O.  V.  25,  80.  nur  ib 
erster  Theil  von  compontis  Tor,  jn  der  Bedes- 

hing  von  fc^Ur^afr,  ttnric^tf  atwei^nb, 

tcrft^lcben.  Im  Golhtschen  suffigiert  es  sich 
in  der  Form  miss6  (a.  $.  n.  schwacher  dMl?) 
dem  g.  i/.  a.  pL  der  pronn.  perss.  in  der  Bcdea* 
tung  des  tinanbtti  invicem^  aXki^Mtq  (wo  du 
griech.  eovrou«;  das  tat.  ^met  fibersetxti  ist  iouDcr 
der  Begriff  des  e  i  n  a tt  b  e  r  damit  yerbondcn j.  Top- 
jandam  seina  missoi  «Qoonqxi»vouinv  alii^ 
ad  invicem.  Luc.  7,  32.  uns  misso,  SJJfym^ 
Rom.  14,  13.  izvis  misso,  cxAAijXof«.  EpkS|9L 
izvis  misso,  oAA^Aou;.  1  Cor.  16,  20«  mitis* 
vis  missoi  hi;  oAAiqXou;  Eph.  4,  32.  Lac.7y3i 
mith  sis  misso,  irQoc;  oAAnAoiv-  Marc.  15,  31. 
ic^oq  iavroxx;.  Lüc.  20,  5.  —  Marc.  1,  27.  Lnc 
20,  14.  inierpr.  evang.  Job*  ed.  Maftmmau 
S.  41.;  du  sis  misso,  'x^^  äXkr^jofv^  Hait 
9,  34.  «^  iavrou;  (viilg.  ad  semet  ip§asj.  Wmt 
10)  26.  Tc^  iavTuui  fvidg.  ad  invicemj.  Hm. 
16,  3.  —  Luc.  2,  15.  6,  11*  in  izvis  miiio, 
£v  cx}J.r^i4;.  Rom.  15,  5.  in  uns  misso,  tk«^ 
Xr^xx;.  Rom.  14t  19.  In  der  ZusammensebiBg 
hat  das  Golhische  immer  die  Form  missa:  mii' 
saleiks,  itoixtXog,  missaquiss;  c^A^/ua,  nii* 
sadeds,  xceQcinrcojua,  mit  der  noch  heQtigeBB^ 
dcutung  von  mt^  (franz.  mes^y.  Die  angLii 
nord.  Form  ist  mis;  das  angs.  mis  kommt  so 
in  der  Composilion  vor,  das  nord.  anch  tlU^ 
stehend,  in  der  Bedeutung  ahtotgif  onvHl^;  aodi 
nord.  ä  mis,  invicem. 

Sollte  eine  Raumpartikel  ma,  mi  als'SlaoB 
angenommen  werden  können?  cf.  auch  nit; 
oder  ist  es  auf  das  skr.  Präfix  vi  (ye-,  dis-) 
xn  beziehen  (w  in  m  übergegangen)?  Cf.  aock 
lit  wissa,  omne.  Ibt  auch  vielleicht  laL  tka 
zu  Tcrgleicben?  oder  auch  miscan?  Ich  ^nge 
missjan  mit  diesem  misj  missa  zu  föeiBigeii 

d.8.m.n.  missemo,  vario.  — :0d«  oisscBt 

mnate  s.int  ubile  ioh  gvit^ 
.  thteein.unuo6neDiinn4Mrtlias 
guate  offanon  aar,  thioaadere 
m'it  iloa  iz  uvollcnt  sar  firdi* 
ion.  0.  V.  25,  80. 


..  I 


m 


AUS. 


MIS. 


864 


•  Formen: 
«mit#a^R;  Re.  Ib.  Rx.  Pa.  Frg.  Ä.  Bed.  2.  Gh* 

S.  a  gl.  K.  K.  T.  Prud.  1.  Can.  I.  3.  10. 13. 
.  i  VA.  €c.  3.  8-  O.  V.  17,  22.  cod.  F. 
aisal  Ib.  Ic.  Sb.  R.  Em.  19.  O.  K.  VA.  gU  IL 

Ra.  Ea  Bib.  1.  2.  3.  7.  9.  11.  12.  13.  Ep. 

P.  1.  Gd.  M  Mart.  A.  Prud.  1.  Can.  6.  7.  10. 

il.  fd.  Ep.  can.  1.  3.  4.  6.  7.  Cle*  1.  3.  5.  & 

VF.  Sg.  292. 
misse.  D.  II.  285.  320.  322.  347.  351.  VA.  K. 

Co.  1.  Eb.  R.  Ho.  1.  Rc  N.  Bo.  5.  Mcp.  Org* 

Bn.  Wm.  Hd.  La.  L  1.  Syl.  Can.  13.  Rg.  1. 

Gc.  10. 
mts.  gl.  K.  Pa.  Ra.  W.  D.  111.  48.  Frg.  Zf. 
mes.  Sg.  913.  W. 
misL  ^  K.  D.  IL  353. 
misso.  0.  IV.  31,  31.  cod.  V.  P.  V.  17,  22. 

cod.  V.  P. 

>       Zosanimensetzungen: 
MISSIV>  OPJEN. 
mSSlWEINTJAN. 
mSSIWlZAN. 
HISSILEGJAN. 
BflSSILICH^N. 
HISSILIUTAN,  -LIÜTIG. 
miSSIMACHON. 
MISSIMEMAN. 
MISSINAMIG. 
MSSIBURl. 

MtSSIBRUCIIAN,  -BRUCHIDA. 
MISSIFAHAN,  -FANG. 
HISSIFARAN. 
NISSIFARO,  -FARAWI. 
UISSIGAMGAN. 
MISSIKERAN,  -CHERIDA. 
MISSIGRIFAN. 
NISSIHELLAN.  -HELU. 
niSSlHIWAN. 

HISSAHUARPARI.  MISSAHUARPIDA. 
MISSITUAN,  -TAT,  -TATIG. 
MISSIDIHAN. 
MISSlTRUi:L\,  -TRIWIDA. 

mssrrROST. 

HISSIZUHTIG. 
MISSAZUMFTON. 
«ISSISITIGl. 
illSSISEZAN. 


MISSISKIHT. 

MlSSILlH,  miiUd)f  nur  in  der  Bedeulnng  von 

Dcrrc^icbett;  angcis.  misselici  mislic,  dis- 

fimilis,  varius* 

Form  und  Flexion: 
missalib.  Pa.  Rx.  Frg.  37. 
missilib.  R.  Oh.  58.  IL  19,  23. 
misselih.  Bo.  5. 
mislih.  Ra.  gl.  K. 
meslih.  Sg.  913. 

Ji.  s.  m.  missilicho  {diversum;  oder  steht 
missilicba  i».  s.  n»?  oder  ist  es 
adverb.?J.  Ic. 

n  s»  f.  misselieha.  Mcp.  12. 

n.  $•  n.  missalihhez.  A. 

g.s.m.n.  misseltches.  Mcp.  Bo.  5. 

misselices  (die  letzte  Sylbe  ist  im 
cod.   undeutlicb;  i^t  es   adverbial 
gebrauchter  gen.?  es  übersetzt  va- 
rium  ($e  exhibetj.  Rc 
(misliches.  D.  III.  48.) 

d.  s.  f.  misselichero.  Mcp.  49.  Bo,  5.  N. 
59,  8. 

o.  «.  m.  missilichan.  0.  III.  5,  14. 
misselichen.  Bo.  5. 

a.  s,  f.  misselieha.  N.  IL?  s.  a.  pl.  f» 

n.pUm.  misseliche.  Bo.  5.  Mcp.  N«  37,  8. 
62,  4. 

n.pLf.  missilicho.  K.  66. 

roissilihho.  VA.  VIIL  723. 
misseliche.  Org.  N.  28, 11.  Bo.  5. 

fua.phn.  missalihbiu.  Bed.  2. 


m 
m 

g.  pl.  m 
m 
m 
ro 
m 
m 

d*  pl.  m 


m 
m 


ssalichiu.  Gh.  2. 
sselichiu.  Bo.  5. 

ssalihhero.  Pa. 
ssilihhero.  gl.  K. 
ssilibero.  Ra. 
ssilichero.  K.  39. 
slihhero.  Frg.  57. 
sselichero.  Org.  Bo.  5. 

ssalihem.  Pa. 
ssalihchem.  gL  K.  K.  48. 
ssilihchem.  K.  18. 
slihchem.  gl.  K. 
ssalihhen.  T.  22,  3. 
SS ilihen.  ^  Bib.  12. 
[55»] 


865 


ABS. 


BUS. 


missilichen.  Bib.  9.  0.  IL  15»  10. 

IlL  15,  40.     . 
misliheD.  Zt 

misselichen.  N.  44, 10. 107,  7.  Org. 
Bo.  5. 
a.phm.  missilihbc.  K.  7. 

misse  Hebe.  Mcp.  N.  105,  29.  Bo.  5. 
Diisselichen.  Ho.  1>  Bo.  5. 
a,phf.  niissilibbo.  K.  1, 

misselicbe.  Ne.N.44,  10.  118,85. 

Bo.  5.  Mcp. 
nisselicha  (gcba,  dona;  aucb  a. 
s.f.?).  N.  67,  19.   spenta  (oder 
a.  s.f.?).  Ne.  II. 
misselicben.  Mcp. 
a.pl.n.  misselichiiu  Bo.  5. 

BedeuUing  und  Gebrauch: 
varim.  A.  Rc  Bo.  5.  T.  22,  2.  VA.  VIII. 
723.  diversus.  Sg.  913.  Bo.  5.  Pa.  Org.  K. 
1.  7.  18.  39.  66.  Gb.  2.  gl.  ?s.  Mcp.  Ho. 
dispar.  Mcp.  49.  Bcd.  2.  multiplex.  Frg.  37. 
muUifario.  gl.  K.  fticatus.  Pci.  Ra.  gl.  K. 
dissontis.  Bo.  5. 
fliis^ilih  san^,  modulaiio.-  misselicben 
uucg,  diversum,  Bo.  5.  tiu  misselicba 
drati,  diversa  rapiditas  (undarumj.  Mcp. 
12.  misselicbes  pildes.  Mcp.  misseli- 
cbero  distributione.  ]^.  59,  8w  mit  mis- 
selicbero  rcgula,  dispari.  Mcp,  49.  mit 
misselicbcKO  uuate.  Bq.  5.  mrssclib 
scaz.  Bo.  5.  misselicbe  spenda.  Ne. 
misselicbe  gedancba.  N.  37,  8.  mis- 
selicbe litle.'  B6.  5.'  itiTSsilicben  sub- 
tin.  0.  II.  15^  10.  misselicbe  sacerdo- 
tes.  Mcp.  misselicbe  gotä.  N.  105,  29. 
misselicbcro  liuto.  Bo.  5;  misselicbe 
zuspilttnga.  N.  28,11.  misselicbe  ski- 
dun ga.  Org.  missilibho  listi.  K.  66. 
missalibbiji  iar.  Bcd.  2.  misselicbejo 
generum.  Org.  misselicbe  uuiste.  Mcp. 
misstWcYk^'wrtutes.  N-.  44,  10.  profes- 
siones.  N.  118,  85.  i^^ia^.  Bo.  .5.  misse- 
liehe  gleuuaUe.  Mcp.  die  misselicben 
meterHtiunna«  Mcp;  uuel^sela.  Bo.  5. 
misselicbe  na.mep.iBo.  &  misselicbe 
uuisa,  Boi5.  misselichiu  A^g*o//r7.  Bo.5. 
missUiJbcn  gref  lin,  interra^ilan.  Bib.  12. 


missilichen  uuorton.  0.  IIL  15,  4D. 
du   getuost  \z   (iar)  misselih,.  «a 

Bo.  5. 
giuQisso  ihaz  iri  bilub  ibih,  tboh 

tbie   linti  missilih,   febemo  ma 

ubile  iob  guate.  O.  IL. 19,  23. 
hina   uuard   ihiu  uoor'olt  fnns,  tl 

allen  kund  biar  untar  uns,    in  ^ 

ton  uuard  siu  missilih,  giunisso 

ni  bilub  tbib.  Ob.  58. 
sie  imo  redinotan,  nuaz  sies  alle 

tun,  zaltua  missilih  gimab,  nuio 

liut  fon  imo  sprab.  0.  IIL  12,  10. 
missalihbcro,   diversorium ,  tlomum  A 

talem  (diversorium  Tür  diversorum  ge 

men;   derselbe   Mifsvccstand   audi   in 

gl.  K.J.  Pa. 
mislihcbcm,  midtis.  gl.  K. 
MISSILICHO.  Ic?  (cf.  n.  s.  m-),  diversum. 

misilieho,  dispar.  D.  H.  353.     i- 

missilieho    iicmmet.  Mcp.     fareo 
Bo.  5.  gcuallcn.  Org.  .' 
MISSILIHHI, /,  varietas.  gl.  K. 

misseliebi.  Mcp.     )  .  .  \ 

misseliche.  Uo.  1.)' 

d.  s.  misseliebi.  Mcp.  Nf. 

a./;/.misselichina,  diversitatds.  Mc 
MISSILICIIJAN,   MlSSILICHilN,  MIS 

CIIÖN,  t>tv{d)Ubtn  fe^n  (cf.  missilic 

displicere,  in  liehen). 

missllichent,  discrepant.  Em«  19. 

GAMISSILiHÖN,  vnriare. 
(er)  \iem\^s(t\\t\\o\^vüriai(vi€i$). 
(er)  kcmissclichota,  variaiäi.fflQ 
p.p.  sint  kamisselih-hot,  varianti 
MISSJAN  (ist  nur  unsicher  bieber  zu  briii 
miffettf    angels.    Inissjan,  aberräre, 
missa,  amittere. 

Form  und  FleXirä: 
Inf.  missan.*Kd.  1      . 
(er)  missa.  Cnn.  4. 
(ib)  mista.  O.  I  22,  :4a  ...  , 
(er)  mista.  O.  V.  7,  10. 
(sie)  mislun.  0.  L  22,  20. 
(sia)  missin.  O.  II.  5,  18. 


Bedeutung  und  Gebrauch:  •. 


-  •  i     I 


carcre.  Ud. 


T 


MäS&L 


•  -  I 


'MeS-riU:' 


86» 


AiBikf'dettqtierii  (canordinätiöMeniJ.Ctiik.  i. 

Mit'^Mi  des  Objekts:  qnat,  guat  io'b'übil 
uoesstn,  thes  guates  iboh  nrffiissiii. 

*  O.^  IL  5',  18.  80  ib  erisl  itiiata  thin, 
snuy  so  ilt  ih  sar  herasun.  0/1.3^  49. 

\B-6  sin  tbo  beim  quäman,  sih  umbi- 
bisahnn,  aar  io  tbesisifides  so  misrtan 
aio' tb^s  kibdes.  O.  I.  22,  20/tbief 'man 
ther  tbaz  suachit,  tbe«  eübartOrua- 
cbit,  tbar  er  es  miibont  misMi'^in 
uuar,  er  kerit,  suacbit  anor  tbar,  0. 

■  \.  7,-io.  '    i«; 

FARMISSjAN,  txmfffen. 

'.  Form  und  Flexiori. 
'(äu)  fermifesest  N.  36;  10.  "' 

uermissist,  Org. 
'.  (er)  fär'missit.  Ja.  Rb. 
(Ol')  färmisse.  Rb. 
(iii)  firmista.  0.  I.  22,  48. 
feFmissa.  N.  36,  36. 

(fiieyritmistun.  0.  V.  10,  25/ 

*  .1.1  .       .1 

p.  pyd.  s.f.  farmisseru.  Rd. 

farmisscra.  RF. 

Bedeutung  und  Gebraucb: 
,    carere.  Ja./Rh* 
farmisscru  uuutQn,ciif^O  tm/n^r^ ..  Rd. 
SlUt^^.  des  Objekts:  dar  fermjssest;  du 
sin.  N.  36,  10.  ih  firmista  tbin«  Q.  L 
.,  22,  48.  sd  ib  ze  sinne  cbara,  so  fer- 
missa  ih  iro  (stat).   N.  3^  36.    sie 
sin  so  fermi^tun.  0.  V.  lO,  25. 
^nMMmimai  t>ermiffcii|  auch  mit/r. 

des  Ob]ckt&.  -  •  ^ 

tes  ne  uermissist  tu  an  in.  Ors. 

■  ■  •  ■  ...  fj  ■  ^ 

^"^9  A'^^ffO  <^uf  dem.Iat  mwia;  angeU 
aeasa,  nprd.  messa. 
ju  misi^.Ct  94^/ ;  '  '       ..•.*♦/. 
mcssfi  (ni  gal(>se4;^i  ihr).  Co.,  4 
pLiißissßüy.missarum^  Mw  21,  .^9* 

SSAOPHAR. 

SSIBUOH.  .  ■     V 

SSntACMIL.  Hd.  i  >    .  ^.     iw. 
5SACHIL.  Em.  31.)  '^?^^'  ^.   .. 
SSOLA.  Sah  1.)        .      ,    \    -^or.^' 
SSULA.  Sat.  4.  f '  ™^^^^^      ^  ;  * 


MOS)'  kommt  in^^^  fted^utiing'sjt^ööif  musais, 
und  .9So0r/  palus,  vor'.'  vrobl'mit  muscus    zu 

'  Einer  Wurzel  giehtirjg.  \  Aus  der  crstercn  Be- 
deutung könnte  die  zweite  Mch  jenlwickelt  ha- 
b^n.;  deich  ist  viell^c^t  aju'cb  mos,  muscus,  von 

'mosy  patiisi  zu  tri^nnön y  ^oHlr  Vielleicht  das 
nord.  vaosif  muscus  und  myri,  palus,  {ct.  auch 
nord.  ,mör,  terra  pinguis)  spriclit  In  diesem 
Falle  'wate '  vietieioit  mos.   muscus,  als  mos> 

'  nnif  mos^  palus,  als  mos  zu  nehmen.  Die  Ac* 
centuation  m6s,  palus.  Prud.  1..  beweist  wohl 
nichts,  da  in  Prud.  l«' der  Qreumflex  als  Län- 

Sizeichen  gilt  Dafs  im  Nord,  und  Neud.  mosi 
s  'Sioio'if  8f  dagegen 'myri  und  ^oot;  r  ha- 
ben«  giebt  auch  noch  keinen  hinreidienden  Grubd 
für  die  Trennung  dieser  Wörter,  da  sie  in  ei- 
nem Sinne  das  s  beibehalten,  im  andern  es  in 
r  uingewandelt  haben  können.  Doch  ist  zu  be- 
merken, dafs  mos,  mhscus,  aber  nicht  mos, 
palus,  mit  der  noch  im  Oberdeutschen  gellen- 
den* Form  mies,  mios  (gleich  dem  angcls. 
meos,  muscus)  wechselt  Selbst  in  einer  und 
derselben  Quelle  Prud.  1.  wird  mios,  muscus, 
Ton  mos,  palus,  unterschieden.  Gehört  auch 
MUOR  (q.  V.)  bicfacr?  Cf.  unser  gRfec  st.  des 
pberdeutscbenSR it^  in  SSoselmier  (spergulä 
arvensisj.  Ich  stelle  biet  mo^,*  imi^rr^,  und 
mos,  palus,  yon  einander  abgesondert  auf. 

1.   mos,  muscus;  nach  dem  pl.  miosa  scheint 
es  771.  zu  s^yn,  wie  das. nord.  mosi. 
n*  s.  mo 8 j  ldnu^o,]fructuS  maturus  eardui, 
vel  lana  terrae.  Ia 
micS,  lanrigö,  frOctüs  cardui,  v.  lana 
terrae.  Moii.  2.  lanugo,  Tr.  muscus^ 
Fr.  2.  Em.  32.  Mön.  2, 
a»  s*  mps,  muscum.  Wn.  232. 

möüs,  muscum».  L. 
n.pLmiesy  musci.  D.  IL  32Sw' 
miosa,  musci.  Prüd,  1,' 

GDIUSI,  n.,  muscus. 
n.  pL  dei  glmusi,  muscu  Prud.  f. 

%  jüosy  palus. 

n.'S.  mos,/7a/fAf.  Prud.  1. 
n,pl.  mos j  paludes.  Sg.  913.  Bib.  %  VP« 
Sal.  1. 

MOSAIiH,  palmtris. 


869 


MOSA^MÖS. 


MtAv* 


m 


d.  t.  m.  mos »lichint  pahutri.  (oe^nfej* 

Pnid.  1. 
d.  s.  n.  mosalicbaz,  päluttrem  (uivamj. 
VG.  ni.  175.     ' 
MOSAPURCH   (SRoJ^urs).    TEGERENMOS. 
Ortsnamen.  RIC^MOS  (Namen  einer  drucke). 
Hiebet? 

«  i  • 

•  •- 

MOSA.  TA.  Anun.  Marc.    ),  {Raatfj  FL  (angs. 

MASA(MASE.Hd.).Tr.Hd.)'"*»«)J|^'"^^' 
MOS  ABURG. 
MOSAHEDL  Ortsn.;  hieher? 

MOS,  n.  (JSkni),  cibus  (cf.  mast  und  MAZ). 
Hienroo  auch  unser:  &tmü^t 
n.  s.  mos.  Pa. 
moos.  C. 
moas.  gl.  K. 
muas.  Ra.  Rd.  Ib.  Ic.  0.  II.  14,  101.  22, 

7.  IIL  7,  73.  79. 
muos.  T.  13,  11.  38,  1.  82.  Ib.  Bib.  13. 
(mäa;  Wo.  46&) 
mSs.  Bib.  7. 
g.  s.  muaaes.  K.  24  43.  O.  IL  22,  5.  IIL  6, 
7.  5a  IV.  9,  20.  10,  3. 
muoaea.  Bib.  1.  Frg.  29.  T.  44,  6.  236,  2. 
(mäaia.  Qib.  5.) 
d.  $.  moase.  Gc.  4. 

muase.  K.43.  49.  BL  0.  ÜL  10,39.  IV. 

9,  17.  12,  39. 
muose.  T.  155,  2.  160^  1. 
a.  $•  moas.  Pa.  gl.  K. 

muas.  0.  L  24,  7.  IL  14, 11.  21.  97.  IV. 

2,  7.  10. 
muos.  T.  87.  147. 
n.a.pL  muas.  K.  39.  Rb. 

muos.  T.  13,  16.  Bib.  10.  11.  13. 
^.p/.  muaso.  K.  49.  H.  18. 
cit./?/.  muasum.  Rb. 
muoson.  Gc.  4. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
cibns.  Ra.  Pa.  gl.  K.  K.  24.  43.  49.  T.  44,  6. 
82.  236,  2.  Frg.  29.  H.  18.  eica.  Pa.  gl  K. 
T.  13,  11.  38,  1.  esu$.  Gc.  4.  alimtma.  Ib. 
Rd.  comesfio.  Ic.  pulmentum.  Wn.  460.  Ib. 
eduUum.  Bl.  Bib.  1.  coena.  T.  155,  2. 
muasum,  cibariis.  Rb.    muasi  pubnentaria. 


K.)3^.'ma06|  puUei.  Bih.  IjOl  ii.  fl3.  nmo. 
n^n^\  dafHbus^  Go-4    xiiaei;  mmaa^iibof 
sorütiuneulas.  Rh.  linsines  maoa^a,  kn» 
iis  edulia.  Bib.  1.    (mäs  ax  linseit  D.  E 
71.);hlmillih  moaa.  gL  K. 
(der  tafel  suhte  sin  mus.  D.  IH.  187.) 
.  aiszenten  xl  muose,  coerumiibus.  T.160, 1. 
(si  stsqn  ze  muse.  D.  IIL  69.)  iiab  erxi 
mo|i.se  gisaz.  O.  IV.  9,  17. 
min.  muas  ist,  quader^  follo  mitfea  fiter 

uaillo.  0.  IL  14,  101. 
in  muate  si  lu  gifestit,  thazmnasei  ia 
ni  bristit,   mit  suorgon  ouh  ni  rateti 
mit  uuiu  ir  iuih  uuatet,  furira  istthii 
sela,  thaz  muas  ni  si  iu  mera.  0-  L  33| 
5—7. 
so  thu  thaz  thanne  giduaSjSO  uüehsittliii 
thaz   kristes   muas,   in  munde  loh  in 
muate  zi  thines  selbes  guate.  0.111,7,73. 
uuio  krist  nam  finf  leiba  ioh  zuenefisgi 
thara  z^a,  fon  then  gab  follon  muaiei 
finf  thusonton  mannes.  0.  ID.  6,  4. 
nuola  thaz  githigini,   thaz  hoz  tho  tbii 
gisidili,   thie  suazi   sines   muaaes  gi- 
uuerdan  mohta  sie  thes.  O.  V.  9,  20. 
thes  muaaes  gerota  ih  bi  thiu,  thaz  ihii 

azi  mit  iu.  O.  IV.  10,  3. 
after  themo  müasei  so  kleib  et'aatanaie. 

O.  IV.  12,  39. 
so  uuer  so  ouh  muas  eigi,  gebethemoni 

eigi.  0.  L  24,  7. 
muas  bolotün.  0.  IL  14,  11. 
thaz  muas  furibrahta.  0.  IV.  %  10. 
ÄBANDMOS,  n.,  fUhtubt^tUi  coeria. 
n.  f.  apandmuos,  coena.  Gh.  1.  3. 
J.  f.  abandmuase.  K.  42.       i  . 

Abhntmuose.  T.  239,  %y  ^^^^ 
a.  s.  abandmuos,  coenam.  T.  110^  137. 
ABANDMÖSÖN,  ABAINDMÖSJAN,  eoawi.  1 
(sie)  abandmuaseH,  coeneni.  K.  41. 
p.a.  d.pL  abandm'uaaontem,eMmlHrtf> 

K  39 
WARMMAS,  h. 
ttuarmos,  sorbiiio^  F.-  »uarmanaasi/i- 
ritalia.  Sg.  292: 
MAZZIMOS.  Pa.     )      ,     .. 
MEZZIMOS.  gl  K.  r ''^'''*^ 


n 


A 


MOS: 


•    i. 


<  1 


;t. 


MUS-^BÜSL 


872 


.  ,NÄHniO$i  "/.««MO. 

sa  nahtmuase  H.  21. 
so  demo  nabtmaose; 


»  .«  I 


17. 


1^;  ad  coC" 


>      r 
»  ■       -   ■  '    .         ■ 


,  .  .s^demo  iiaht,nio6>  Frg.  17 
POLZÜIUOS^  pidtes.  D, 
PLATAMOS.  Bib.  8. 

imaos.  BiIk,  8*  platam$«.  Bib.  11. 
platamus^  Bib.  7,*  i3-.platinu8.  Bib.  13. 
blatemuoa.  D.,  lagana  (d.  ^Icttten» 
mntii  in  Schmellers  baier.  W.)*  ' 

FARTMUOS:  nixas  siccas,  fartmuoa  (im 
Druck  steht  rälscblich  fastmaos),  diverse 
'hiccaias.  Em.  21. 
'  CHOHMOS.  R-        )  . 

^  GHOCHMÜäS.  «c.  [  ,dapes. 
COCHMUAS.  Ib.     ) 
TAGAMÖS.  -        . 

d,  i\  dagamuase  gisazi.  0.  IL  14,^,96. 
hiaz  er  czan  sare  zi  dagamuase 
thare  mit  imo  tbar  in  uuara  Ibte 
aine  fisgara.  0.  V.  13,  33,   .  . 
o.  ta  ga  m  u  o  8  9  prandium.  T.  - 1 10.  1^5. 
SUFMÖS^  SUFM6SI,  sorbitiuncula. 
si^fmqosi,  soriitiuaaila*  yP. 
.dfmnofli.  Bib.  7.  j    ,,^tf,i,„^,. 
aofmuaa.  Rd.         ' 
ZUOMÖS,  ZUOMOSI,  ZU0M6SA   (3«0^ 
mfife). 

m.  $•  zuamuas.^  palmmUtük.  Rd.  . 

zoumuosi,  pulmentarusm.  Gh.  6. 

zoumose,  episumen.  F.- 

zumuse,  obsonium.  Wn.  460.    epi" 

sumen.  Ein*  32.  .  '■'/.•' 

zumuese,  pfdmentunh  Bib.  4«    ^ 
zum 5s e,  comprandiumn  WA.  '4601^' 
1     r    ..  zSmuaef /9»A9i«filiim.  Tr*     --.^it 
.■'%QnmQU%t,wpiMmim.  L.   '    •" 
M^.n  V.   >    sSmSse,  €/iiJttm€n.  Wüj  292l:i'  > 
iotn4>8a^  puJmeniism^  Kb.-'9i  :^ 

zuomusea.  Bib.  13.t  ^^' 
d.  f.  znomuose,  pulmenioi  M^.  • 
li«  «.  snomn^8ey7WiiiciBlmii»''Blh^  1«^9, 
..    Kk p/^ znomoae,  o&iMia.  Hoti 
MOSGADUM.  .:..;- 

MASHÜS.  ^        .    ^, 


f 


JUUQSILT,  a.^  sqrbüiuncuki-  Bib.  9. 

-iL  .'^_  SÜFMOSILI,  lü,  »tbüimcula. 
»  . . ' !     '.  a.  z'/.'  8  üf  m  o^  A8  LI  i^sorjntiuneulas.  Mr.  Sb. 

Bih.  1.  10.  13. 

ZUOMÖSILI. 
a.  pL  z&mueslin^  sorbicünteulas^Bih.  4. 

MASJAN,  eftn. 
Inf.  moaen,  mandacathg^  gl-  K. 
(ih)  mosiu,  vescor.  gl  K.   comedo.  gl.  K. 
(er)  mosit,  comedit.Vtt^  {ts  steht  morit). 
[da  man  ihile(mitMil€h)i  ih&8it  dei 
cbint  Mos^l 
(wir)  moaiumea  (ea  st^  JMMiMnef)»  contr 

medanms^  gU  K.. 
/7.  a.  moasandi.  gL  K.  |       j^^^^ 
moasendiL  Pa..- .  y^ 
>    xtio%en%iy' idiiitin^  Ba. 

moaseniem-y  mmuktcmUem.  Pa. 

GAMÖSJAN. 
kemuoait^  ineseat.  D»  IL  336.^ 
(gem&steo  dea  Uden^  rejgetü  atlibus.^ 
Wm  1542.> 

>  • 

MUS— 7 

G^USA  (dai?),  uberaeCzt  ffaa  in  Prud.  t.  durcb 

'  W/ro  glossierte  hialo  in :  f^im  camuras  hyala 

insigni  värie  eüeinrii  areus^  dt  prmta  ver^ 

nis  floribos  remdMi^  Prud.  periti*  XIL 

gemnosilmtlazittrhawelbiaeineklufi, 

mit  edilin  marmfitateine,  mit  golde 

gemuosit  reine.  vD.  I.  20).  gebort  wohl 

nicht  hieher?  ^ 

MIjSS£7  >: —  nitiae,  mmpha  Ccürina,  aqmaj. 
iPn^ibuglKr 


j.  1 


»,» 


f  ^•■.  ."»-■.. 


roraga  MUSSEA^  Orf8n«  . 

MJÖSl  {^4inir^u*Ul),  lacertu  Em.  27.  31. 
lacerta.  Sg.  184.   lacerio,  pars  brachii.  Bib. 
musculL  Bib.  2« 
mnse,  iori.  Tn 
musiy  lacertos.  Zf. 
muiaet  toros*  D.  IL  3St.    ' 

MUSBBAT. 


873 


\:    t 


mos. 


MEASr^jKUSALA. 


m 


•  ■     ^ 


MÜS, /./SRatti/  ahgrfs.  u;  nord.  mÄ«.'—  Skr. 
muih\'surrlpere,  mftfhika,  niiilr.        • 
Tis  8.  ini>8y  mu$.  Wn.  232.  L.  'JiM^isbr.  Sg.  242. 
g/if.  F.  1.    niU'S  mihilo,^  glis.  Pr.  e. 
groz  mus,  sorex,  L. 
(mos,  muS'  Vfa.  460.) 
g.  s.  muse,  muris.  N.  103«  18. 
a«  5.  mjis,  murem.  Mt).  Bib.  1.  2.  N.  i03i  18. 
fif.  p/.  mus.«  o.  Ra.  gl  K, )     ,^  .^^ 
muso.  Gd.  :  ..)  .. 

d.pL  BptÜQsen,  muriius-  Bo.  5. 

MUSARO/ MUsilUybieber? 
MÜSÖRA. 
•    BiCSFAUiA,    :;.;,  ,,..  •  -,■..;.    ..    ■;.,•. 
MÜSFARO. 
MÜSDRECH. 

(VELTMÖS,/,  g«l*Ot«u«,  SQrex.  Wn.  460.) 
FLEDAR]\Iܧ»  /.„SUbtt  tn<k\xi,.v0speHiUo. 

n.  s.  .fledar,in;VS'  V'Va-  31.  Ma.  A« 

fledermus.  L.  Tr.  Zf.   ;,.  ' 

flederiAus..  Wo.  460. 
a.  s,  flcdermuSttBib.  lo. 
n.pl.  fledermusi.  Bio.  1.  2.       ,  - 

fledcrmuse.  Hör.  Bib.  4.  10.  11. 

flediriDusc.  Bib.  6. 

fledermuso.  Bib.  jlS.   -  ,  , 
rf.p7,nedarm}i,sin,  Wa///i..yG.'  IV,  243. 

FLEDERMÜSTRoi  vt^«irmq,%    , 
fledreniQStjrp.  fiib,-9.  12.. 
a..4^  flederemustrun..  Ib.  Rd.  ,,  .  . 

SISEMÜS.  Pr.  V.  t.\ 

ZISIMUS.  Ve.  3. .   (     : ,. 

ZISEMÜS.  Ve.  6.    ( '  ^''^' 

CISMÜS.  Em.  32-  ) 

[MIUSIN,  murinutih'  (Fell),  t Wn.  46a 5^-  •  t  ^ 

MUSARI,  772.  (etwa  ein  entstelltes'  com/kt^^'^U 
aro?  cf.  mitteihd.  ^w^aXi  vmricqjs,  und  der 
SRufäre),  /«rn^  (Vogelarl^):  ■  -    i^-        i    ; 

n.  musari.  Bib.  1.  Tr.  ^     ■ 

musarc.  F.  1.  Wm. 232.  863..     '  -  ^<*i 

musare.  Woft  460» 

musere.  L. 

musaro.  Bib.  5.  ■  '» 

a»  musari.  Mrx.  '..-.; 

musara.  Bib.  7.    ".!  .*<  .  .•••. 

musare.  Zf.  i ;.,-.  c  . 


MEiAS,  MIAS,  meniä,  gotb.  ni'ib;-«iDg8.  meose^ 

J.  s.  minsej  mensa  fsurgenieä  a  mensa  poM-  fi 
j^f  in  leitulis  itäsj:  K.  48.  ' 

i/.^/.  measum,  mensis  (mffietre  credhmn  ad 
rtfectionem  Omnibus  rhensis  eocia  dm 
'  putmentaria).  K.  39. 


I. 


» • 


■  ^       • 


DIEISA?'        ! 

SPERA^ISISA,  .erM/«mi7«(BmMrt). .  ^CJl  8& 

Vogd), 
parus.  cod.  vind.  hisU  eccL  iiQn .de  gptl^t  (k- 
rolL   parix.  .^,.  Tr.  Sg.;Si99..Eai.  3ji*;iffflrii. 

Sg.  242.  ^     ■  [  \    .  '; 

MEISA,  vffriola.  F,  1.  2.  L.  (ist  es  ein£  Neben. 

form  von  masa?). 

'''■■.*      ".  ■ 

SijEjS'A^  */i''(nord^  meis,  cor£/«  pabidataria)t 
Porcina ^  in^  ^na  portantür  clbi  et  qlia.  F.  1.2. 
ctstellä.  UL  Mon.  1.    '  ., 

m  e i 8 sä ,  cisiella.  Wn.  Ö32f.  Ent  32. 
m eise 9  sdrdna.  Hd.  cistelhi»  Mon^'S!. 
MEISIC^HAR.-  ' 


I 

3 


MBUSTA :(?'),  cfe^^,V/D.n.  3^4.; 
MIES,  ÄHOS  &  MOS.  ' 

Muos  s.  m6s. 


.V 


•  V 


!i 


'i 


.«  »  .'     .  •'■I 


* '.  f. 


> ^-  . 


MUSICA,/.,  gRftfO.  O,  V.  93,  187. 

musidQ  ^rar.  ndiO^ido,' mosedo^  malb.  GL 
zu  /.  säU  KVl.  de  ex^poliationibus. 

cbrAämosd'o  (ehreu^siusidoj  hreo  moiido) 
matb.  est  zu  iL  ioL  XVIL  (mpu$  hotmok 
moriuum  aniequdmin  tarraukimiiiaäir farto 
'ii^jfiotiäierU.)  ,    •?«  •  i    \ 

Aber  auch  beis ,     i      j. 

#1  guis  fiommem  dormieniem^  etxpoUaverit 
steht  ehTeomosdo  ^creiiomardo»  freo* 
mundo).  *'  li 


'I 


8E 


.  •  ^ 


MASALA,/.  (maseL  Wn.  460..), ^< 


SiL 
1.' 


imSAL— BIESSARL 


MOJSES--MUSPILLI      876 


.  Pr.  V.  Hs.    Cf.  SRafel  ("neuirj,  aße6er# 
^ff,  maftln,  bai  Sam  bdM^vnif  iaScbmcl- 

baier.  Wörterb. 


mfißsario  est.  L.  Hath.  Vi\. ,' messarlus  in  D. 
IL  3&8.  und  sarvus  messarius,  gm  ordinatus 
€$$  mper  alias  in  domo  senioris  sui  in  C.  cav. 


n.  moises. 


li)    leprosus   (altfranz.  mesel^    mittellat  MOISBüS,  SJofe^i  n.  pr* 

llus). 

\  m.  miselen,  leprosos.  N.  50,  9. 

\LSÜHT. 

IVLOHT,  leprosus. 

iselohtiu  uuas  (diu  haut).  N«  73,  11. 


& 


ELLA  (cf.  MOSA).  TA.  TA. 
ELA.Hd. 

LA.  Tr.  Hs. 
ALGOWI,  Ortsn. 


,  SRO  fei 
Fl. 


5ILIN-PACH,  Fiufen.  Urk.  v.  854. 

jlUM,  Ort.  Ptol. 
^,  Ortsn. 

NARI  (mesinare.  Hs.),  ^iiXHti  man- 
rius.  Tr.  Em.  31. 
(mesenaere,  ianitoresvel  aediiui*  Hd.) 

>INC)   nord.  messingy  angels.  mseslen, 
ling,  SReffing/  auricalcum.  Hd.  Tr. 

UNG   N.  pr. 

1^  m.,  SRafer. 

masar.  D.  II.  323.  \ 

masor.  Pr.  t  in.  ''\,tu6er. 

m  a  s  e  r.  D.  II.  323.  St  Pr.  t.  \Vn.  460. ) 
masar^  v.,  sprid^  rupem ex lignis.  Eni.21. 
masara  des  stobces,  nodes  trtmci.  ML  % 
masurun  (oder  maaarun,  das  1**  u  ist 

undeutlich ),   nodis  (gravaium  roburj. 

VA.  VIU.  220. 
OlOHT,  marcrig. 
serocbter,  iub^'osus.  Wn.  460. 

^ÖN,  mafcrtg  fcpn,  tocrten. 
seron,  exiubero.  Em.  3^2.  Tr.  Hs. 
seren,  exiubero,  iiodosus ßo.  F.  1.  2. 

ABIus.  «-  senmm  rusücanum,  gtd  cum 


moyses.) 

moysescs.  T. 7. 105. 127. 13L  0.  IH.  20, 133. 
moysises.  Is.  6. 
moysenes.  Rb. 
niofsenrs.  N.  73,  2.  76,  20. 

d.  nioysise.  Is.  6. 

moysese.  0.  HI.  20, 135.  V.  9,  49.  10,  11. 

mojrsenc.  0.  V.  8,  36. 

möyse.  N.  77,  12.  80,  5. 

moisi  (lat?).  T.  91. 
•     moysi  (lat?).  Is.  6,  7.  T.  Sa 

a.  moysen  (lat  Flex.?).  T.  107.  N.  104,  26. 

MESPIL,  MESPILA,/,  mipth  mespila, 
wechselt  mit  der  Form  nespiL 
nespil,  mespila.  D. 
mespilun.  abellana.  Tr« 
nespelun,  abellanae.  Tr. 
MESPILBAUM. 

MUSPELU)  altnied.  mudspelli,  mutspelli, 
nord.  muspell,  mnspellsheimr  (nadh  der 
Edda  die  Feuerwelt;  ihr  Hüter,  Surtr,  zerstört 
einst  das  Weltall  durch  Feuer,  und  eine  neue, 
schönere  Welt  ersteht).  —  Zu  SPEL?  [Hängt 
spildan,  nord.  spilla  (angels.  spillan),  cor- 
rumpere,  damit  zusammen?].  Ist  im  ersten  Theil 
des  WorU  die  Wurzel  MUT,  MUZ  (mutarej, 
80  dab  Untergang,  Verwandlung  im  Begriff  von 
mutspelli  liegt''  man  vergleiche  mutspelli 
Gumit  an  thiustrea  naht  al  so  thiof  fe- 
rid  darne  mid  is  dadiun;  so  kumit  the 
dag  mannun,  the  laxto  tbeses  liohtes, 
80  it  er  these  liudi  ni  uuitun  eta  in  He- 
iland mit:  es  wird  des  Herrn  Tag  kommen  als 
ein  Dieb  in  der  Nacht,  in  welchem  die  Himmel 
zergehen  werden  mit  grofsem  Krachen,  die  Ele- 
mente aber  werden  vor  Hitze  zerschmelzen  und 
die  Erde  und  die  Werice,  die  drinnen  sind,  wer- 
den verbrennen.  Ep*  petr.  IL  3,  10.    S.  aber 

[66] 


877; 


BIASCA— MISC' 


s  »  i 


i . 


msc. 


8 


auch  Schmeller»  muspilK  S.  23;  und  Gridllti's 
deutsche  MylhoL  S.  466—472.  ' 

d.  muspille.  —-.dar  ni  mac  ^cnne  mAk 
andremohelfan  vora  demo  muspille, 
denne  daz  prlelta  «üäsal  alla£  liar- 
priniiit  enii  viur  enti  luft  allaz  ar- 
furpit  Em.  33. 

/■  .  .  ■  V' 

MASCA  (na 8 ca.  D.  IL  358.).  «-f-  Hlervo»  an- 

ser  SRaöfC/  £arbf.  —  Nach  folgender,  von  Du 

Fresne  angefdhrtenr  Stelle:  lamias y  qua$  vulgo 

mascas,  aut  in  gallica  lingua  strias,  phy^ici 

dieunt^nocfismas  esse  imaginesy  quae  ex  gros- 

mite  humorum  anima^  dormientium  perturbant 

et  pondus  faciunt,  ist  ein  Gespenst  darunter 

zu  verstehen,    wie  AI[i,  Maar;  vielleicht  halte 

es  auch  die  Bedeutung  Hexe.  — >  si  quis  eßm 

siriganty  quod.esl  mascOy  clamaverit.  L.Roth. 

197.  .^  ancillamy  quasi  strigam,  quae  diciiur 

masca,  Qccidere.  h  lang* 

TALAMASCA  [hieher?   cf.  talamasca/^. 

monj  in  Du  Fresne  und  talmache  bei  jßo- 

qiufort  \i|id  mitlelniederd.  talmasge,  larva"]^ 

larva.  F»  —  moustrum  quod  dicipir  dala- 

masca  (datamischa).  Sal.  1. —  kl  mala- 

tasca,  daemon  (s.  Du  Fresne}  eine  EntsteU 

lung  von  talamasca? 

,  MASCA,/,  gjfafc^e. 

masga»  setae.  D.  iL  336. 

meLScnn yjin^  clausfra,  reiia.  Tg.  3. 

]na8Cua.M^^Bib.l.2.7.D.Il.3lii.)  ,.  ^ 

ä  u*      iiu   ex  lymaeuhsfre* 

(maschin.  B^b.  5.)  >         ^-  i 

mascon.  D.  IL  312.  )        '"-^* 

ma&coh.  Prud.  1.  4.  D* IL  333.  \      ,     • 
»asgon.  D.  IL  333.  \^  P^^^- 

Gehort  hieher:  quicqmd  in  m aihsiu  furaveni^ 
Cap.  reg.  frone? 

^  MASGO,  MASGINC,  n.  pr. 

BUSCjan,  mifc^ett/  aanskr.  max,   ItX.  miscere, 
grrech»  ftkrystv  (Ut  maiszyti,  an  teilen).    CT. 

MIS;  aber  auch  sansk.  mifb,  spargere,  misr^ 
miscere. 

Form  und  t^lexion: 

f  ' " 

Inf.   misgen.  N.  IL 


(miskaik  D.  IIL  61.) 
(du)  misgist  Nd.  IL 

miscest  Nd. 
(sie)^  miskton.  Mop. 

mischton.  N.  105,  36. 
p.  a.  miskenti.  K.  2. 

n.pLm.  miskiente.  Nf. 
misgentan.  W. 

^ ,  Bedentung  und  Gebrauch: 

miscete.  K.  2.  conf lindere.  Nf.  W- 
Mit  zi,  znp: 
'Sih  liiisgcn  ce  den  chinden.  Md.  O. 

:du  zjD  gentibus   dih    miscest    Nd. 

mischton  sih  ze  in.  N.  105,  36.  siem 

ton  sih  zu  dien  musis.  Mcp. 
(miskan    zu   dem    wazzere   den    vrin. 

lU.  61.) 

GAÄllSCJAN. 

Form  und  Flexion» 
Inf    gimisgen.  A.  Bib.  1. 
(er)  kimiscit  D.  IL  328. 

gemisclt.  D.  IL  328. 
(wir)  camiscames  (confundamus).  Rb. 

gimiscemes.  BI. 
(ih)  kimiscta.  Rb. 
(ir)   kemisktont  N.  13,6. 

p.a.n.pl.m.  gimisgente.  Wo.  2. 
p.p.  zasamane  kamiskit.  Da. 

gimisgit.  A.  Gc.  3. 

kimiskit  Ra.   unesan.  Rb.   auei 
Rd.  uuard.  A. 

gimiskit.  JPrud.  1. 

gimiscit  uuirdit  VA.  HL  696^ 

(gimiscbct  Bib.  5.) 

gemistet  ist  Wm.  1,  3. 

gemischet  ist.  Wm.  HL  (ztsam 
gemischei  Hd.) 

gemiscet  ist  Wm.  VIL 

gemist  Can.  4        . 

s.  £7.  f.  o.  kimistaw  Prud.1.  gtimisc 
(cemmixtaj.  Bib.  1. 

g.  $.  m.-ke>milste8  (hieher,  äbScbv 
fehler  für  keniiates?)  u 
nes,  mer&yvimk  Tg.  5. 

d.  s.  m.  kemisteme.  Gc.  % 

a.  s.  m.  gimisgitait  T.  203,  ä 


r 


9 


AIISC 


MISO 


880 


gemiscten.  Nd.  IL 
n.pl,f>  kimiscto,  confiise.  Ja.  (oder 

adverbial?)* 
n.  a»  pL  71.  gimisctiQ.  M^. 

kemisgtiu.  Mq>.  49. 
geiiiisten    (confuta).  D.  IL 
311.;  wohl  bieher* 
d.  ph  gemistSn.  Mcp*  12. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
miscere.  Mcp.  AdJ  conf andere»  D.  IL  311.  328. 
Hd.  BL  Wo.  2.  VA.  III.  696.  Rd.    conglu- 
iinare.  Gc.  3.  A.  conficere.  Rh.  Can.  4.  A. 
coire*  A.  ßib.  1. 
nominal  qnae  scriptorwn  confusa,  gimisc- 
tiu,  sunt  vitio.    M^.    camiscames  zun- 
gUQsina,  co/2////2£^ai7if/j.  Rb.  kemisktont, 
confndisiis  (consiliian  inopisj*    N.   13,   &• 
mit  kemistemo  muota,  confusa  mente. 
Gc.  2. 
zasamane  kamiskiti  confn^^a.  Da.  kimis- 
kit, /7roi?iii5aMi.  Ra.  drato  gimiskit,  per* 
mixtum.  Prnd.  1.  gimisgilan  ouin,  mix- 
.    tum.  T.  202,  3. 

Mit  untar:  —  mit  giezon  ander  sie  ge- 
rn ist&n,  intermixtis.  Mcp.  12. 
UNGAMIST,  unflcmJfc^t. 

d.pL  ungemisten.  Nf.  IL 
imilSCJAN,  efnmlfc^en. 

inmiscit)  inserii.  Ein.  3. 

ÜNTARMISCT,  untermifc^f. 

untermisctiu.  Gc.  6.)     ,  .     .    . 

•     .      £^     n    \y  ^nierjecta. 
nntermiscla.  Gc  o.   ) 

untermisctiu.  Gc.  1  |     . 

untermiscta.  Gc.  6.  Can.  10.  i  ^ 
FARMISCJAN,  tecmlfc^Mi. 

farmiskit  uuerden,  iniercidant, pereant. 
Can.  9.  10.  12.  Em.  1. 
DURAHMIST,  burc^mifc^f. 

n.pLm.  dvLTuhmistej  permixtL  K.  22. 

GAMISGL  m.,@tm^äfj 
a.  s.  gimisgi,    mixturam    (myrrhae   et 
aloes).  T.  212,  6. 
GAMISCIDA, /.,  SRifcftung. 
Form  und  Flexion: 
n.  $.  gimiskida.  Bib.  1. 

kimiskida.  Bib.  9.  Zf.  Rh. 
gemiscida.  N.  105,  36. 


S 


inserta. 


gim 
s.  gim 

d.  s.  gim 
a.  s.  gim 
a.pl.  gim 


isgidar  A.        ,: 

scida.  Bib.  7. 

scido.  M^  2.  Bib.  1.  3. 

iscido.  Prud.  1.    . 

fichida.  VA.  IV.  510. 

sgida.  VG.  UL  130. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
comnäxtio.  N.  105,  36.  cotrfu^itu  Rb.  MA.  2. 
Bib.  1.  2.  7.  chaos.  VA.  IV.  510.  Prud.  1. 
concubitus.  VG.  UL  130.  admissura  (de 
pecudum  coilu).  A.  Zf.  Bib.  1.  9. 

GAMISCMSSI,  /,  confusio. 
d.  s.  gimiscnissi,  confusione  {subHan- 
tiae).  Wo.  2. 

MISCUNGA,  /.,  SRIfc^ltttd/  canfectio.  Caa.4. 
GAMISCÜNGA, /.,  SRlfc^mtg. 

(äT- *.  gemischunge.)    _,   /.    •     •    iij\ 

°       °       .  i  5  confuuomt.  Hd.) 

gemissuBgc«    i        •'  ' 

MISCELÖN,  mifc^en. 
"  Forin  und  Flexion:  * 
Inf.  miskelftn.  Mcp.  15..  Bo*  S. 

miscelon.  Nd. 
(er)  miskelAt  ßo.  5. 
(ih)  misccloda.  N.  101,  9. 
(er)  miskel6td.  Mcp.  14. 
p.  a.  n,  s.f.  miskelftndio.  Bo.  5. 

Bedeutung  und  Gebraudi: 
miscere.  Mcp.  14.  15.  Bo.  5. 
■  Mit  mit: 

ih  misceloda  mintrincheü  mitauei- 
node.  N.  101,  9. 
sib  miscelon  zi,  zuo: 
sih  miscelon  zt  fiUis  h&miftum.  Nd. 
sib  miskelotzuoden  lugioeik.  Bo.5. 

GAMISCELON,  mif<^eii|  miscere. 
gemiskel6t,  ih/m:^.  Bo.  5. 
gemiskelot  ist.  Bo.  5.    gemisceiot 

sint  (zesamine).  N.  74,  9* 
daz  gemiskelöta  uuazer.  Bo.  6. 
UNGAMISCELOT,  unDermtfc^t. 
d,  pL  ungemiskeloten  (natmris).  Nf. 

ZUOGAMISCELOT. 
g.s.  zuogemi8kel6teskuote8.Bo.5. 
d.pl.  dara  zu  gemiskeloten  (atei- 
nen),  permixtis.  Mcp.  44. 
FARMISCELÖN,  DecmiMett. 

[56^] 


881 


MÜSC— MUST. 


MAST.  MIST. 


882 


uermlskelot,  perturbat  (quaüiatem  re* 
rumj.  Bo.  5. 
nnSKELUNGA,/.,  SJitfc^ttns,  conpmo.  Bo.  5. 
gf.  s,  miskelungo,  confusionls.  Bo.  5. 
d.  s.  miskelungOy  admixtione.  Mcp.  12. 
Bo.  5.  conftisione.  NF. 
miskclunga,  confusionie.  NF.  IL 
if«p/.  miskelu  n  gon,     commixiionibus. 

Mcp.  72. 
MISCELATA,  /  (?) ,  mixtum, 
calixpleniis  mixio,  foller  miscelatun. 
N.  74,  9. 

RIUSC— ? 

FIRMUSCET?  aitriiiis  (hon  inirabit  eunuchus 

attritis  vel  amputatis  testiculisj.  Ma. 

firmusten.  Bib.  7.  \ 

firmustit  Bib.  11./,  aitriti. 

firmusti.  Bib.  13.     / 
(ZIMUSCHET,  attriius.  Bib.  5.) 

MESCHEDE,  Orlsn.  Urk.  V.  913. 

MÜSCüLA,/.,  SBufc^el;  angeU.  muscel. 
n.  s*  muscula,  concha.  F.  2. 
muscla,  conca.  Em.  32. 
(oiüschele^  conca.  Hd.) 
ii.p21  muscula,- concAiY/a.  £c.  2. 

musculun,   conchiüa.    £c.    1.    murices. 
Pnid.  2. 
^•p/.  musculon,  conchanan.  D.  II.  334. 
£/!/>/.  muficuloa  Or.  2.  )  ,. 

ransgulon.  D.  II.  334.)' 
MERIMUSCÜLA, /,  gReecmufc^el. 
n.pL  meremaskela,  conchac.  Bo.  5. 

MASCRUNC  (m&8trunc?maserunc?),/af- 
cinaiiO,  laus  stulta.  Pb.  1. 

MAST,  III.J  8Raf{/  angels.  liidest,  nord.  mastr, 
maliis. 

n.  f.  mast,  malus.  Tx» 
a.  s.  masty  malum.  VA.  V.  487. 
if. /;/.  mastin,  maUs.  Aid.  1. 

Mastoaum. 

MASTHAFTA,  nicki^.  Tr.;  zu  maz. 


MAST,  RIASTA,  /,  oder  Ui^tB  maat,  ».? 
9)taf{|  sagina.  —  iwditiay  gnae  vulgo  dküut 

maat  Ala.  176.  —  Cf.  MOS  und  MAZ. 

W ALTMAST A  (a.pL),  ad  porcas  sagimmdm. 
Urk.  ▼.  770. 

MASTOHSO. 
MASTFOGAL. 
MAST,  gemSfiet,  ad/.? 
a.pl.m.  iro  mA8tafpingiie$eorum.N.71,il 

MASTJAN,  mSßeit;  angels.  mddstan j  sagman^ 
(sie)  folle  miston  sih  iro  unrebtes.  N. 
p.a.  mastcnti,  alendum.  Pa. 

mastendan,  alendum.  gl  K. 

GAMASTIT,  semSßet 

er  uuard  gemestet  (gimestit  Md.  E) 
mit  demo  guote  allemo.  Nd. 

GAMAST,  gemSflet. 
n.  s.  m.  gimaster^  inpinguatus.  Mo.  IIa 
Ps-  2.  Bib.  1.  5.  7. 
kimaster.  Bib.  7. 
e  «mastcr.  Nd.       r     •     • 
gimaslir-Blb.  5.}»"^'««^" 
gcmastir.  Nd.  IL 
n.  /!/•  m.  gi mas ta.  M^.  Bib.  7. )    .     . 

gimaste.  Bib.  1.2.»'"^'^««^ 

kiraaste  ohsun,  pascnales.  Rb. 

n.  pl.  n.  kimastiu,  altilia  tlicta  quasi  aU- 

tilia,  qtüa  aluniur.  Ib.  Rd. 

g.  pl.  kimastero  fogalo,  ai^i/Mcm.  Rb. 

MASTÜNGA,/,  Staftuna,  pasiura.  Wn. 
232.  Hs. 

AUST,  m.f  SRifi/  göih.  roaihstus,  angs.  meoz, 
miox,  nord.  myki.  <X  akr.  mib,  effmdat, 
mingere,  lit  myszti,  angels.  migan,  noii 
miga,  mingere,  aber  auch  skr.  misr^  lat  wiseert 

Form  und  Flexion. 
Ist  mist  murnu  (mit  AbbreTiationsafridi  fiber 

u),  lidumen.  Tg.  1.  hieher  su  ziehen? 
n,  s.  mist.  Gh.  3.  Na.  N.  77;  66.  Bo.  5.  Bd. 

SaL  1.  4. 
g.  s.  mistes.  VG.  L  105* 
d.  s.  miste.  VA.  V.  333.  358.  Na.  Bib.  7. 
niisla.  Prtfd.  1.  D.  iL  348.  (sollte  miido 


MAST.  MEIST. 


MEIST. 


884 


in  mis  du  murthiridi  sugUlat.  ^\.K. 

275.  hieher  gehören?) 

ist  M.  32.  Sb.  T.  103. 

istun,    sierquiliniis.    Ra.    hieber?    cf. 

MISTÜNiNEA, 
tedeutong  und  Gebrauch: 
VA.  V.  333.  358.  sferais.  Gh.  3.  Na.  Hd. 

1.  D.  IL  348.  N.  112,  7.  rudus.  Sal.  1. 4 
uilinium.  Bib.  7.  (Ra.) 
indiro,  ßmum  batim.  AL  32.  Sb.  gi- 
lea  mistes,  male  pingius  armae.  VG. 
I.  (ein  mist,  der  von  ime  vert  D. 
8.) 

UST,  n.,  erbmtß. 

erdemiste,  siercori  terrae*  N.  82,  IL 
SLLA. 
ABALA. 
3Rß. 
UFO. 

NNEA,  MISTINA,  /.,  sterqmlinium,  an- 
mixin;  cf.  d.  pl.  von  MIST.  , 
mistunnea,  stenpdlinium.  R. 
niistinun,  slerquiliniL  Rb. 
mistinun,  sterqidlinio.  M/u^  Bib.  1.  2. 
%  mijleni  stercorare.  N.  80.  7. 

m.j  9Ro(!|  angels.  u.  nord.  must,  lat 
» 

ost,  merum.  R.  mustum.  Tn  Wm.  8,  2. 
[)slc.  N.  74,  9. 
jst  Wn.  8,  2. 

metf!^  Saperlati V  von  camp*  mer,  wie 
aist  von  mais,  maixo,  angek.  maest, 
te,  nord.  mest,  maxhims. 
donlosi  gewöhnlich  adverbial: 
praesertim.  1c.  Mcp.    potissimum.  A« 
).  12. 

leist  uuanniu,  uipote.  Em.  16. 
luuirsesten  meistzuoslinget.  Bo.5. 
allen  arbeilen  ne  ist  nehein  ar-' 
nerora  danneconsdeniiapecca fortan; 
1  ist  dero  meist  ze  gote  ze  ge- 
enne.  N.  45j  2.  ziu  uoirt  gentium  sn» 
I  mit  carlaginensium  sceffen  bezei- 
et?  äne  daz  sie  nnder  allen  gentU 
ih  des  sceffuuigcs  meist  kuolli- 


choton.  N.  47,  8.  coelum  heizzet  er  sanc- 
tos  an  dien  gotes  knada  meist  scinent. 
N.  33,  6. 

apostoK,  die  meist  petont  umbe  dieherta. 
N-  66,  15. 

quad  allaz  tbaz  gizami  fon  selben  gote 
quami^  ioh  ther  heilego  gcist,  fonimo 
uuehsit  iz  meist  O.  I.  8>  24.  so  ist  ther 
heilego  geist^  thiu  sconi  ist  al  in  imo 
meist,  suaznissi  inti  guati  ioh  mam- 
munti  gimuati.  0.  I.  25,  29.  ther  selbo 
heilego  geist,  er  oogta  iz  after  imo 
meist.  0.  IL  3,  51.  theist  allaz  fleisg, 
so  thu  uueist,  bitharf  thera  reinida 
meist  O.  IL  12,  34.  mit  uuaru  uuilit 
ther  gotes  gcist,  thaz  man  inan  beto 
meist  O.  IL  14,  72.  thaz  selbo  druhtin 
uuilit  meist  O.  IlL  13,  22.  uuir  ni  ei- 
gun  sar,  theist  es  meist,  huses  uuiht, 
80  thu  uueist  O.  IV.  9,  7.  mag  iauuiht 
qucman  thanana,  thaz  si  thiheining 
redina,  guati  giliches  fon  luzili  thes 
uuiches?  iz  mag  thoh  sin  in  uuani, 
ther  namo  ist  filu  sconi,  iz  heizit  blua- 
ma  so  thu  uueist,  thaz  mag  thes  uua- 
nes  uuesan  meist  O.  IL  7,  50. 

zi  meist,  summopere.  Gh.  1.  3.  ze  meist 
Lia.  I.  1.  Rg.  2.  sectmdiun  duos  out  midinm, 
%e  meist,  tres.  Ep.  P.  1. 

allero  meist,  aKermetfi/  praecipiie.  Mcp.  5. 
Em.  3.  Can.  9.  10.  12.  K.  18.  33.  42.  magna- 
pere.  K.  27.  Rb.  summopere.  A.  Rh.  praeci- 
puimu  Ic  qnantocitis*  Rb.  theist  iz  allero 
meist  0.  V*  12,  91.  so  chede  er  allero 
meist  danne  er  in  note  sL  N.  69^  2. 

aller  meist  N.  61,  10. 

allermeiste,  principaliier.  Can.  13. 

das  allero  (allara.  Mcp.  29.)  meist,  princi- 
paliter.  Sb.  Gc.  1.  6. 

Flektirt,  mehrentheils  schwach: 
n.  i.  m*  meiste,  predpnus.  R. 
meiste  manium.  Mcp. 
ther  meiste  ofan,  ybrnijo:.  Pa.  gl.K. 

n.  s*  yi  meista  chraft  Be.  5.  diu  meista 
proportio,  Mn.  diu  meista  simpho- 
nia.  Mu.  diu  meista  bilteri,  ma- 


885 


M£IST. 


AIEiSXAIl 


rrim^«  Ne.  arabeito  meiata.  0.  IL 
14,  10. 
I?.  ^.  n.  meista,  maximum.  Bo.  5;  freqnentis- 
simtan.  Mart.  daz  meista  lastar» 
prima  reprehensio.  M.  6.  Can.  10. 
11.  13.  thaz  meista  bibot  T.  128. 
taz  ist  allero  dingo  meista.  ßo.5. 
dennc  heuit  sib  mit  imo  herio 
meista.  Em.  33.  sceftco  meista. 

gl.  K. 
maiata:  scafteo  maista.  Pa. 

g*$.m.n*  des  meisten  tiefeles.  N.  73)  14* 
lones.  Bo.  5. 

^d.  6*  f*  dero  meistun  sculde.  N.  18, 14.  ze 

allero  fragon  meistün.  Bo.  5. 
d.  $.  n.  mit  meisten  rehte  so  heiziL  Org« 

a.  s*  /•  meistun,  maximam.  N.  93,  2.  K.  36. 
meistün  hizza«  Bo.  5.  sfll.  Bo.  5. 

die  m eiston  era.  Wm.  3>  10. 

die  meistan  era.  Wm.  3,  10.  ll. 

die  meisto  (sicj  era.  \Vm.3,  lO.lX. 

die  meista.  Nd.  II. 
a.  s.  n.  meista  (allero  dingo),  maximum» 
Bo.  5. 

Auch  als  adverbial  gebrauchter  acc,  siod 
wohl  zu  nehmen:  meista,  potius, 
Gd.  potissimum,  Ib«  dat  gafregin 
ih  mit  firahim  firiuuizzo  mei- 
sta. Wess.;  auch  wohl  thia  in  thar 
tiuarun  meista  thes  sines  todes 
drosta.  O.  V.  10,  10. 

v.  $.  m.  heilant  meisto,   salvator   maximc, 
H.  7. 

• 

n.pL7ru  tie  meisten  manes  (snmanes).  Mcp. 
65.  die  (stcrnen)  in  cancro  mei- 
sten sint.  Mcp.  die  meisten  tru- 
bon.  Wm.  1,  14. 
die  meiston.  Wm.  1,  14.  11.  III.  IX. 

n.phf*  die  meistün  salida.  Bo.  5. 

n.pLih  meistun,  praecipua.  K.  3. 

a.pLn*  diu  meisten  gemah,   ma/ora  com- 
moda.  Mcp.  64« 

MEISTIG,  nteif{ig. 

(daz  fihi  lag  meistig  tot.  D.  lU.  101.) 
meistic,  praesertim,  maxime.  Ib.  Rd.   pO' 
tissimum.  Rd. 


meistig:   bi  thia  meistig  zoh   ih 

O.  IV.  12,  10. 
n.pl.Un  ajlia  ding  ifTeistia,  pturu. 

d.pL  dingin  meiallgin,  pluribtn 
.    in  allen  meistlgiii,/7/<iri6i< 
ÄLAIEISTIG  ainty  pene  omnes*  Org. 

MEIST  AR,   m.,   ^ti^tXi  das   lat   ma^ 
angels.  msester,  msegester,  nord.  mei 
n.  f.  maistar,  opifcx*  gL  K.   arces  \n 
'standen  9   wie  die  Nebengloase  ei 
zeigt;  cf.  n.  pL).  Pa.  gl.  K.    me 
magisier,  T.  16,  2.  doctor.  Frg. ; 
artifex.  Ic.    meistar  dero  ho 
heo,  architectus.  Em.  19.   ther 
Star  (Jesus),    quad  si^  hiac  \i 
bot  thir,  thaz  thu  quamiat  < 
24,  3S.   laz  sia,  quad  ther  mi 
(Jesus),  duan  thiu  uuerk,  tt 
bigan.  O.  IV.  2,  31.  thu  (nicoc 
bist  hiar  gilhiuto  meistar  th 
liuto.  O.  II.  12,53.  meistar  uu 
praeesse*  Gh.  2.  3. 
-maister,  opifex.  Ra. 
meist  er.  Mcp.  inspector.  Mt).  Blb. ! 
praeceptor.  Bo.  5.  didascalus.  S. 
pastor.  M.  24.  Gc.  1.  6. 
g.  s.  meisteres:  thes  meisteres.(Jes 
uuara   habetun  sie  michila 
0.  IV.  12,  32. 
meistres.  K.  p.  1.  2.  . 
d.  $.  mei  Stare.  0.  IV.  13,  26.  in  cod.  I 
meistere.  O.  IV.  13,  26. 
.    meislre.  K.  3.  6. 
o.  s.  meistar,  magisintm.  T.  44,  ^6«  6 
Frg.  3.  innan  thes  baton  thai 
iungoron  then  meistar.  O. II.  1 
gruazta  baldo,  ih  sagen  thir 
then  meistar  so  er  giuoon 
0.  IU.^8,  32.  thaz  er  thaz  gis 
then  meistar  irretiti.  O.  IV.^ 
then  meistar  io  meino  liazu 
thar  eino.  0.  IV.  17,  28.    ir  h 
allaz   thaz  iar  mih    druhtin 
meistar.  0.  IV.  11,  45. 
meister,  majorem.  Can.  10.  IL  13. 
cepiorem.  U^  Sb.  Bib.  1.  2.  magi 


w 


MEISTAR 


MEISTAR. 


888 


N.    108«  3.    meister  der    leaüo0. 

Bo*  5. 

V.  ir«  meistar,  in  der  Anrede  an  Jesus:  0.  IL 

7,  17.  12,  7.  13,  3.  für  rabbi.  T.  17,  6. 

82.  183,  3.  oder  praecepior.  T.  19,  6. 

60,  6.  oder  magjütir.  Frg.  7.  N.  S7|  3. 

34,  20.  101,  8. 

n.pl*  meistara  n#  sit  geheizane.  T«  141.    . 

meistera,      praesules     (eUmeniorum). 

Mcp.  28. 
meistra,  docenies.  N.  118,  99.  €irr^<ff  (cf. 
'  n.  ^.).  Ra.  fabricaiores  (mettdacii).  M/i». 

Bib.  1.  2.  compositores.  Gb.  3. 
meistiri^  presides.  D.  IL  324 
l^.pA  meist ro,  opißcum.  Da. 
*>^        meistire.  Nd.  IL 
c?.pl.  mätstrom,  magistris,  E. 

meistrum,  magisiris  (E.  in  cod,fri$.) 
meistaron,  magistraiibtis.  T.  154. 
a«p/*  meistera  samanon  bigonda.  O.IL  7|3» 
mesfiera.  O.  IL  7,  2.  in  cod.  F. 
^,  meistra,  scribas»  Frg.  23. 
maistare.  Co. 
v.ph  meistera  des  licbamen.  N.  2,  10. 

meislere.  N.  IL 
MEISTERES  HUSA,  Ortsn.  Urk.  ▼.  914. 
ADALMEISTAR,  m.,  opifex.  Ic. 
WfiRAHiMEISTAR,  m.,  gBerfmeffler. 
n.  s.  ouerahmeister.  Bib.  !•  2. )  ,   arHfex, 
uuerachmeister.  Mq.        /    faber. 
werchmeister.  Bib.  13. 
wercmaister.  Tr. 
g.  s.  ttuercmcistares,  yb&ri.  T.  78. 

BAUMWERAHMEISTAR,  m.  CSimmerntei* 
fttx). 
if»  s^  poumnuerkmeister,     abieiarüss^ 

Bib.  7. 
g.  s*  poamvnerftbmei5le?e8.Sb.\|ii&«e^ 
poumuuerabmeistres.  ^a.ytariL 
LUGIMEISTER,  m.,  logodocdalu$.  Sb.  Gc  1.6. 
USTMEISTAR,  m.,  artifex. 

g.  $.  listmeisteres.  Wm.  7yl.ILIIL 

Ustmeistres.  Wm.  7,  l.  L       ?  /•  • 
listmesteres.  Wm.  7,  1.  IX«     J*' 
BVOBMEISTAR,  m^scriba  Ce^ctftsefe^tter]. 
g.  s^  puohmeistres,  «cn'&a^.Mor. Bib.  1.3.3«. 
a.pL  pu  oh  meistra^  scribas.  Prnd.  1. 


I ,  archileftus. 


farii" 


(BRIVMAISTER,  m.,  cauponarms.  Wn.  460.) 
GELTMEISTAR,  m. 
n,  pL  eeitmeislra.  Cr.    )         ,•« 
gcitmeistare.  Tr.  x    '^ 
HÖLZMEISTAR,  m.  (3tmmertneiflcr> 

71.  s.  holzmeistar,  carpentarius.  Ib.  Rd.  Rf. 
bolzmcister,   carpentaritss.   Sg.  299. 

F.  1.  Bib.  r.  mrti/ex  lignarius.  Mn. 
holtzmeister^  iignarius.  Bib.  4. 
g.  s.  holzmeislres,  abietariL  Ib.  Rd. 
n.pl.  bolzmeistra,  tignarU.  Bib.  1.  ^ 

d.pL  bolzmeistrun.  Me. 

holzmeistrin.  Bib.  13w 
bolzmaistirn.  Bib.  6. 
holzmeisteren.  Bib.  5. 
(TANZMAISTER,  m.,  Jattimrifer,  coraida. 

VVn.  460w) 
ZIMBARMEISTAR)  m.,  Simmermeifier,  ^au^ 
meißer. 

17.  s.  cimbermaister,  arcMtectus.  Ep.  P.  4 

d.pL  zimbermaisterin, arcAiV^c/r5.Fp.P.3. 

^INSaiEISTER  Ccinsmeister.  Cr.),  numera- 

rius.  Tr. 
SAINGMEISTAR,  m.,  eanömej|ler. 

g*pL  sangmeistro.  N.  49,  1. 

SCIFi\IEISTER,  7/1.,  ©4iffin«if!er,  ©teuer* 
manti/  nauclems.  Tr. 

seifmester,  nanta,  Ia  , 

MEISTARLIH,  meifterUcfy. 

J.  j.  771. 71.  meiste rl ich emo,yi7£ro.  D.  11.332. 
d.  s.  f.  meistarHcherohenti,^y<i6ri7i  Tnci- 

nu.  Prud.  1. 
aiEISTARLlHO,  Adv.,  fabre  (/actis  lignis). 
Mc.  fabre  (factas  iuncturas).  Mc  Bib.  1. 2. 
meistarlicbo,  varie  (sculpsit).  Prud.  1. 
m eis tarlihhO) yViör^  (fact€i&  iunctuffosj. 

Sb. 
meisterlihho,  jfadr^  (facta).  M/.   mei- 
sterUbho  gitanazy/<i£r^a^ii77i  (fer- 
mm).  M*. 
meisterliho^yaftr^  (facta).  Sb. 
meisterlicho>ya6rß  (factas  iunelwrns). 
Brb.  7.    meisterlicho  singen,  doctis 
fidibus  personare.    Mcp.  23.    müsfer- 
ticho  gerarten  lAtAn,  docte.  Mcp.  47. 
MEISTARLICHI  and  meisterlich!  gitaniz, 
fabrefactiim.  Bib.  7. 


889 


MEISTAR. 


MISTIL^AIAZ. 


MEISTARLIHÜN,  fahre  (fadas  ümcturasj. 
Bib.  1. 
MEISTARTUOM,  ^dflttt^um,  angeb.  m«g- 
sierdom,  magistcrinm. 
n.  s*  roeistartuam  [es  übersetzt  den  do/ir. 

magisierio  CdeiJ\  Kp. 
g.  s.  meistartnomes,  prioraius,  Gc«  4. 

meistertuames  (christij.  K.  p. 
d.  s^  meistarduome,     magistratibus.     T. 

197,  1. 
<f.p/.nieistartuomoa.  T.  44,  13. 
MEISTARSCAFF,  /.,  gReiflerfc^ttft 
n.  $*  meisterscaft  cbiesennes  unde  ra- 

chonnis^  disputandi  scieräia*  Syl. 
g.  s.  meisterskefte  (siudiorumj.  Bo.  5. 
a.  s*  melsterscafty  doctrinam.  Mcp.  mei- 
sterscaft sines  kechoses.   Bo.  & 
tiu     gotelicbin    ding    uuerdent 
keistlicho   uernomcn    Une    disa 
meisterskaftt  divina  exceduni  tut- 
manam  rationem,  intdlectu  enim  ca^ 
piuntur.  Syl. 
RIEISTARA,/,  SKeiflecIn/  magUtra. 

n.  s.  meistra  des  alles  uuare   (du  Philo- 
logie). Mcp. 
d.  s*  meistrun,  magisirae*  K.  3. 
a*  #•  meistrun:    tie  chaden  sie  aaesen 
meistrun   allero   cbiuskl,   üdem 
deferebant   pudicitiae    principatunu 
Mcp.  35« 
t;.  s»  meistra  (allero  tugedo)}  jftagistra! 

Bo.  5. 
i».p/.  meisterun.  Mcp. 
UÜERCHMEISTERA,  /.,  praesul  operis  (pah 
las).  Mcp.  29. 
MEISTARINA,  U  3Rei(ierin. 
n.  f.  meisterina^   praesul    (des    huses). 

Mcp    68. 
d.  8.  ze  meistrinno  (meistrinna.  Wm.IIL 
meistreine.  Wm.  II.)  sazton  mih. 
\Vm.  1,  6. 
MAISTARARI(mai8trari.  Ra.),  m.,  magUirO'' 

tus,  princeps.  gl.  K. 
MEISTARÖN,  mci(iern. 

Inf.  meisteronnes:  eruuolta,  er  nuare 
geuualtes  nah  imo,  meisteronnes 
fore  imo.  N.  104,  22. 


(er)  meistrot,  praeesi.  Sb.  Le*  1.  3. 
meisterot:  die  ersamentini 

sterot  unde  nah  sinemo  ui 

eher  et.  N.  67,  13. 
(sie)  meistront,  praestsnt,  Rg.  2. 
(sie)  meistrogen,  praednt*  Pmd.  1. 
(du)  meistrotost  (meisterotoBt  F 

scriptnras.  N.  8,  4. 
(er)  meistrota,  gnbemabat.VAA.  \ 

(dominae  aulaej,  Pmd.  1. 
p.a.  g.s.  des  möisterAnteni  dispo 

Bo.  5. 

MISTIL,  sDtif{el  (angels.  mUiel) ^  viscm 
2.  L.  Tr.  Em.  31.  tuscus.  Sg.  184.  299.  Sl 
stel,  isca.  Wn.  460.).    Ist  es  das  lat 

m  st  V?   oder  zu  MIS,  MISc,   ÜUSt 
a.  mistil,  viscum.  VA.  VI.  205. 

MASTRUGA,  vesUs  ex  pellibus,  fingu 
lica,  siaU  acinacis,  lingua  per^ca.  f^c 
et  mastrugas  renones  alio  nomine,  qn 
stice  eroterina  vocatur.  F.  inpropria,  anti 
barbara,  endirskiu  aide  fremidiu, 
donatus  dicit  mastruga  etc.  Db.  ' 

Cf.  qfiem  pitrpura  regalis  non  commavi 
sardorum  masiritca  nmtavit.  Cicero  ort 
Scauro. 


MISNA.  Hs. 
MDSSNA.  Tr. 


,  mindina  (Stadt). 


MAWO,  MAUWO,  „.  pr. 
MUWO  s.  MÖjan. 

MÜWERF  8.  WARF. 

MAWIN-HARD.  Orten.  Urk.  T.  830. 

MOWEN-HEIM.  Oru«. 

SIlA.£A^  sanskr.  mi,  metiri,  ako  JuA 

iflix.  *  £1%  Gehort  auch  m  6  s,  licei  mituM 

ME 


^1 


MAZ. 


MAZ. 


«92 


MEZAN  (miZ|  maz,  mäz),  mef  eit  (nicht  mef^ 
f^n)/  S^^'  initan,  aogcis.  metan,  nord« 
mhiä ^metiri;  ^f.  gotli.  mitön,  considerare. 

Bedeutung  und  Gebraucht 
meiiri.  L.  Em.  32.  g).  K.  T.  39,  6.  hii.  Bib. 
1.  2.  4.  Is.  4,  5.    metarL  Prud.  1.  mensu- 
^     rar^.  L.    inpendere,  R.    dependere*  R.    //- 
brare.  R. 
man  sie  mizet  ze  andermo.  Org«  er  maz 
tia  forhtun*-  ze  dien  forbton — y  me- 
ium»^  terrore'^  simuiavit.  Bo.  5. 
miz  tia  anderun  (suegela)  bi  dero  eri- 

stnn.  Mu. 
er  maz  daz  ander  nah  temo  eristen.Ma. 

mezen  nah  tien  ereren  zuein.  Mu« 

« 

ih  mizzo  mir  in  teil  tal   dero  herebir- 

gon,  dimatiar.  N.  1Ü7,  7. 
iz  mizit  ana  baga  al  io  sulihuuaga.  0. 

I.  1,  26. 
sie  duent  iz  filu  suazi  ioh  mezant  sie 
thie  fuazi  (des  Verses),  thie  lengi  ioh 
thie  kurti,  theiz  gilustlichaz  unurti. 
O.  L  1,  21.  so  mezent  iz  thie  fuazi. 
0.  L  1,  41. 
ni  mizit  er  imo  sinaz  guat,  so  er  uns 

suntigon  duat  O.  II.  13»  31. 
thie  stuala  ouh  thar  sie  sazun  intiiro 
kouf  mazun.  O.  II.  11,  14. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  mezcn.  Mu. 
(ih)  mizo.  L. 

mizzo.  Em.  32.  N.  107,  7. 
(er)  mizit.  R.  O.  I.  1,  26.  II.  13,  31. 
mizzit  R.  gl.  K. 
mizet.  Org.  Bo.  5. 
(ir)   mezzet.  T.  39,  5. 
(sie)  mezent.  Mi.  Bib.  1.  2.  0.  I.  1,21.  41. 
(er)  meze.  Mu. 
(er)  maz.  Mu.  Bo.  5. 
(sie)  mazun.  O.  II.  11,  14. 
imp.  miz.  Bib.  4*  Mu. 

mez  neben  miz  in  Mu.  cod.  gud, 
p.a.  mezzanto,  m^/ä/ififo.  Prud.  1. 

,mezssendi  uuas«.Is.  4|  5. 
GAMEZAN. 
.        demetiH.  N*  59,  8.  Pa«  Ra.  gl  K.  R.  D. 
IL  335.  übrare.  Sg.  913. 
II. 


gemezenen  stepfen  liufen'sie.  Mcp.  15. 
der  teil  uuirt  in  gemezzen.  N.  10(b),  6. 
knoto  gemezen  ist  Bo.'5.  iob^si  iz 
allaz  gimaz,  so  kristes  lichamen 
saz.  O.  IV.  29,  29.  in  themo  mezze, 
thie  ir  mezzet,  ist  iu  gimezzan,  re- 
metietur.  T.  39,  5. 

Form  und  Flexion: 
(ih)  camizzu.  Pa. 

kimizzu.  gl.  K. 

kiniizu.  Ra. 

gemizzo.  N.  59,  8. 
(du)  kamizzis.  R. 
(er)  gimaz.  O.  IV.  29,  29. 

im/i.  gimezet  (nur  gimez-  ist  ^u  lesen), 

lihrate.  Sg.  913.  p.  205. 
/7.p.  gimezzan  ist.  T.  39,  5. 

gemezen.  Bo.  5.  ist.  Bo.  5. 

gemezzen  uuirt.  N.  (b),  6. 

gemezzena. )      ;.  rk   n   oot 

°      .  (  ,  dimensa.  D.  IL  335. 

gemizzcna. ) 

d.  pl.  gemezenen.  Mcp.  15. 

UNGAAIEZAN,  ungemeflen/  immensus;  cf. 
das  adv.  UNGAMEZZON. 
n.s.  171.  ungemezzener,  immensus.  Ct  67. 
g.s.f.  ungimezenera   meginchrefti, 
immensae  maiestatis.  H.  26. 

ARMEZAN,  ermef  en,  emetiri. 
Inf.  irmezzen.  Nf.     junde  begrifen  ne 
^  irmezen.  Nf.  II. '  mag  innebeinsin. 
/7.p.  </.  ^.  171.  armezanemo,  emcnso  (olym- 

poj.  VG.  I.  450. 
n./}/.  m.  armezzana,   mentiios   (ist  es 
für  771^/150^  genommen?  cf.  aber 
auch  farmezan).  D.  IL  333. 

FARMEZAN,  (fic^)  Dermefen/  praesumere. 
Inf.  fermezzin,  praesumere.  N.  90,  7. 
(ich  uermizze  mich  des  niehtD.  IIL98.) 
(er)  fermäze:  der  sih  tuomliiches  lin- 

ges  fermäze.  Bo.  5. 
(p*p*  uermezzen:   arrogantem  franci  vo- 

cant  uermezzen.  Id.^ 

FARMEZANHEIT, /.,  Setmef  enieit. 
d.  in  fermezzenheiti  han  ih  gesun- 
dot  Co. 
DURAHMEZAN,  Ourc^medett. 

[57  J 


893  mz. 

p.p,  thDrihmc.xin.  j     ^  j,  „  334. 

WIDARRIEZAN,  mtb^r  uiepen;  rependcre,  com- 
parare^  compensare. 
(er)  uuidarinizit,   comparat.    R.    reeom* 

pensat.  Gh.  3* 
(sie)  nuirdarmezzunt  (kann  auch  zu  wi- 

darmezdn    geliörcn ) ^    compensant. 

Prud.  1. 
(er)  uuidarmazy  rependebat.  R.  uuidar- 

maz  iTiib,  comparavit  mc.  BL 
p./9.  uuidarmczzan  ist,   recompenaabitur 

(?oM)-  K.  4. 
iiuidarmezin  uuerden,  compam  (ih^ 

taj.  Gc.  3. 
[iz  ne  wcrdcim  widermczten  (das 

Üebel  vergolten).  Mos.] 
a.  s,  nu  uuidermezzinen,  remensum. 
D-  II.  337. 
üNÜÜIDARRH;ZZANTLinHO,  incompara. 

biliier  Rh. 
UülDARMEZZliNI,  /.,  comparatio.  Rb. 
LUZIL  MEZAN,  parvi  pcndere. 

luzzil  mtzzinii i' parvipendens.  K.' 2. 
MEZ,  n.y  ^aa^i  nord.  mct. 

Bedeutung  und  Gebrauch:  - 
modus.  Da.  K.  D.  IF.  335.    mensttra.  K.  Org. 
Bo.  5.  Ic.  T.  39,  4.  metreia.  T.  43,  4.  vlio- 
rus.  T.  108.  Pa.  gl.  K.  R.  Me.  Sb.  Bib.  1.  7. 
gomor.  Pa.  Ra.  gl.  K.  salis.  A.  cadus.  T.  108^ 
hemina.  K.  40. 
vr/iff^  crap,  mcz.  Ic. 
ihiu  faz  thiu  namun  lidcs  zuei  odo  thriu 

mez.  0.  II.  9,  95. 
thaz  mez  uuir  ofto   Zeilen,  iob  sextari 

iz  nennen.  O.  II.  8,  31. 
dero  mezza,  (sicj  sesicrtiorum.  Pnid.  ^ 
XU  et  eine  mez,  bicubitum.  Org. 
teil  iro  mezis,  calicis.  N.  10 (b),  6. 
pt  demo  meze  infabcnt  sie  iro  teil.  N. 

10  (b),  6. 
mez  qubttio,  fropits,  Ic» 
unde    in    iinerö   chilichun    sagcnt    sie 
alle  sina  guollichi  iegclib  gagen  si- 
nemo  m«zze.  N.  28,  9. 
der  uuerbc  sia   (lir&n)  ze  demo   meze 
daz  si  ubcrdenetitt  ne  kelle.  Mu.  • 


DIAZ. 


m 


al  ze  themo  n^eze,  sie  erunt.  Gx. 
after  Fleisches  niczsse,  secnndumearnm. 

IS«  o^    l«  O« 

fona  smalero  manno  mezsse,   de  popu» 

lan  ordine.  Is.  9,  4. 
ni  gibit  imo  zi  niczze  got  geist,  neque 

d  ad  mensuram  dal  derss  spiritum.  T.  21,7. 
daz  mez,  summam.  Can.  1. 
zi  meze  gelirnet,  mediocriier.  Org. 
in  mez,  in  modum  (coronae).  Rb. 
des  mezes,  iwtc.  Mcp.  58.  66«  Bo.  6.  wox* 

Mcp*  69.  i^imul  (sang  si  sus).  Bo.  5. 
dcsses  mezcs,  dumtaxat.  Can.  9. 
solibes  mezes,  hidusmodi»  R. 
er  fuar  io  themo  mezze  zi  sines  selbes 

sezze.  O.  V^.  18,  7. 
xa  desamo  mezze,  dumtaxat.  Rb. 
zi  themo  mezze,  quemadinodum.  T.  142. 
mezu,  modo.  Ic. 
einu  mezzu,  solumnwdo.  K.  2. 
nohheinu  mezzu,  mälatenus^  K«  37. 
neininku  mezzu,  nulia  modo.  gl.  K. 
tiiia  mezu,  vcluti.  Ic. 
thiu  mezzu,  eomodo.^.K.  quemadmodum, 

II.  26. 
disu  mezzu,  hmusmodi*  Pa. 
suslihhu  mezzu,  eiusmodi.  Sg.  70. 
ni  uuas  thar,   tbcr  firstuanti,   uuaz  er 

mit  thiu  meinti,    ouh  thia  muatdati 

theheino  mczzo  irknati.  O.  IV.  12,  46.  ' 
upar  mez,  sttpra  modum,  Pa.  gl.  K. 
ubar  mez,  super  mensuram  fsibi  indictamj. 

K.  49. 
opar  mez  uuas,  super  est.  Gc.8.;  in  Gc.9, 

steht  nur  upar  uuas. 
bi  beze,  mit  SRaaß:  duunsib  azzestunde 

trenchest  mit   tränen    be  mezze,  in 

mensura.  N.  79,  6.  Setrcnchet  mit  tra- 

henin,  aber  dob  pi  mezze,  in  mensura» 

N.  79,  7. .  i ' 

fora  meze  (ist  so  die  Abbrev.  C  meze  n 

lesen?),  pro  modo  (c(mversathnisj,  K.3i 
Form  und  Flexion: 
n.  s.  me%.  Da.  Pa.  gl  K.  Ra.  IL  IL  2i4a 

R.  A.  Ic. 
'g.  «.  mezes.  R.  (}an.  2.f  McpwM.66.  69.  Bei. 
mezzes.  Can.  1.  X 


■   t  ^1 •• ' 


195 


MAZ. 


MAZ. 


B96 


mezis.  N.  10  (b),  6. 
€?•  «.  meze.  K.  22.  N.  10  (b),  6.  Org.  Bo.  5. 

Mu.  Gx. 
mezze.  K.  35.  55.  T.  21,  7.  39,  5.  142. 

Rb.  O.  V.  18,  7.  N.  28,  9.  79,  6.  7. 
mezsse.  Is.  9,  1.  4,  5. 

a.  s.  mez.  Can.  1.  Rb.  D.  11.335.  Org.  Bo.5. 
Ic.  Pa.  gl.  K.  Gc.  8.  K.  40.  49.  T- 
39,  4.  O.  IL  8,  31. 

insir.mezu.  Ic 

mezzu.  K.  2.  18.  26.  27.  28. 37.  53.  54. 

gl.  K.  H.  26.  Pa.  Sg.  70. 
mezzo.  Pa.  O.  IV.  22,  46. 

n.  u.  a»  pl.  mcz.  Em.  19.  Ib.  Rd.  K.  30.  M£. 
Sb.  Bib.  1.  7.  T.  45,  4.  0.  11.  9,  95. 
g.pl.  mezzo.  T.  108,  (Em.  31.?  s.  MEZZA.) 
mezza.  Prud.  2. 

UNAIEZ,  n.,  Unmaaf. 

n.  s.  unmez  (umez.  Ra.),   apustiOy  cra* 
pula.  Pa.  flabri.  Pa.  Ra.  gl.  K.  u  n  d  e 
dina  micbeli  zcllent-sie,   daz 
iro  unmez  ist  N.  144,  6. 
um  mez,  apustia.  R.  gl.  K. 

gn  s,  ünm^zes,  luxus.  Bo*  5. 

d«  s.  anmeze:  die  sint  fore  ünmeze 
ungezamestun.  Mu.  afterdemo 
unmeze  dcro  giredo,  superfiuU 
täte.  Bo.  5. 
unmezze.  0.  V.  23,  109.  in  cod.  F. 
in  guolis  unmezze,  in  luxuria, 
M.  70,  7.  in,  alles  leides  un- 
mezze. Co^  1.  za  (ze.  Gc. 9.)  un- 
mezze, intempesiive.  Ga  8.  9. 
ummezze:  uuirbiruu  ziummezze 
hiar  emmizen  mit  bazzc.  O.V. 
23,  109. 

d.pLunmezzon  uehonti.  Co.  3.  bieher? 

GAMEZ,  n.,  @emaaf/  mensnra. 
n.  F.  camez^  mensura.  Pa. 

kimez,  mensura.  Ra.  gl.  K. 
^.  #•  gamezze:  za  gamezzoi  adcomnuh 
dum.  Pa.  152. 
gamezza:  za  gamezz/i  (zokame* 
zan.  Ra.),  ad  commodum,  gl.  K. 

insi.  diu  kamezzu,  eatenus.  Re. 
diu  gamezzu,  eatenus.  1^ 


diu  gamczu,  quemadmodum.  R. 

tbiu  ki mezzu,  quemadmodum.  gl.  K. 

ELINAMEZ  {comp,  als  eUenmaali?).  gl.  K. 

WIDARMEZ,  ».^  SBibermaaf/  aSerdcftund, 

SSerdleic^ung. 

uuidarmez,  comparatio.  la  repensatio.  Pa. 

uuidermez,  conlatio.  VP.  4. 

uuirtharmez,  repensatio*  gl.  K« 

WIDARMEZGEBA- 

WINCHELMEZ,  n.,  ©infelmaaß,  or/ogfo- 

niimi.  Tr. 

NÖTMEZ,  ji.,  deßnitio.  Bo.  5. 

a.  #•  n6lmez,  definitionem,  Org.  Bo.  5. 

REH TMEZ,  /2.,  c€?iiura.  Gc  8. 

GAWLMEZ. 

n.  s.  gauuimez,   pagum,   vUla.   Ib.   Rd. 

massa.  Can.  2. 

geuuimez:  so  uuit  tbazgeuuimez 

(geiuuimez.  cod.  F.)  uuas.  0.  I. 

20,  8. 

keuuimiz,  massa.  Can.  1. 

d.  s,  geuui mezze.  )     ^   «      ...       vi  «a 
r  } ,  nn)  galilea.  H.  1 9. 

kauuimizze.  j '  *    ^  ° 

SCARAMEZ,  n.,  andecenas.  D.  I.  342.   ara- 

penteni.  Wess. 
SKRITIMEZ,  n.y  passus.  Ib.  Rd. 
WAZIIILÜ,  n.  pr.  f.   Hieher? 
MEZEIMBRL 
MEZVVORT. 
MEZMUOT. 
MEZRÜOTA. 
MEZPOTO. 
MEZFAZ. 
MEZCHUOLI. 
MEZSEIL. 
MEZSPRATA. 
MEZLlH,  maa^Hdf,  mä^ig. 

mez  Hb,  mediocrem.  Ra. 

d.pL  mezlihen.    \  •     n   yi    o*a 

^  1.1        ( j  parciS.  D.  IL  3o2. 

mezlichcnJ     ^ 

MEZLICHO,  moderate.  Ic 

MEZUCHl,  /.,  temperies. 

d.  s.  mezlihcbii,   temperiei  (turumj. 

K.  55. 

UiSMEZLtH. 

0. s.f.  unmeziicba  butdin.  0. IV.  5, 12. 

I?.  pL  oumezlihhe»  ingentia.  R. 

[57»] 


897 


MAZ. 


MAZ. 


8 


d*  ph  umnezlihem.  Ra.  > 

unmezlihhem. Pa.gl.K. ) 


yCOtnineS' 

sationi- 

bus  luxuriosh. 

KIMEZLIH,  mediocris.  gl  K.  mediocran.  gl.  K. 

KAMEZLIHO-  Pa. 

KIMEZLIHO.  Ra.  f,  commode. 

KIMEZLIFICHO.  gl.  K. 

Comparativ: 

gamezlihor.  Pa. 

kimezlihor.  Ra.       ^^accommodatius. 

camezlihchor.  gl.K.. 

UINCAMEZLIHO.  Pa.       % 

UNGIIVIEZLIHO.  Ra.        Lhyperbolice. 

UNKIMEZLIHHO.  gl.  K.) 
GAMEZLIHJAN. 

keraezlihbee,  temperet  (et  discer* 
nat  opera,  quae  iniungit),  K.  64* 
MEZCALIH,  mediocris.  Pa. 
MEZHAFr,  modestus.  JEi^.  gl.  K.  Ep.  can.  2. 
ika^pLn.m^zh^k  f  li  u^  maderata  (vestimentaj* 
K.  ö5*  mezhafiiu  sio^  moderaie 
filmt  (omniaj.  K.  48. 
alliu  mczhaftiu  iae»  omniamen- 
^  stNrate  faciaU   K.  31.;   cf.^inez- 

hafti. 
MEZHAFTO,  moderatet  tbo  gab  er  imo 
anluuurti,    ibob    uuirdig   er    es    ni 
uuurli,  ioh  det  er  tbaz  htar  ofto  fiiu 
mczhafto.  0.  II.  4,  92. 
ÜKMEZHAFT,  inmoderaius. 
diu  unmezhafta  bizza,  vaptßui ardor. 
Prud.  1. 
MEZHAFTL 

n.  s.  mezbaft,  mediocritas.  Ra. 
d.  s.  mezhaUif  moderamine.  Em.  6.  Can. 
9. 11.  temperantid  (morumJ,M.cp.bb. 
mezbaftii,  modestid.  K.  42. 

Ist  auch  ein  subst.  neut.  mezbafii 
anzunebmen   und    mezhafiiu,    mo- 
destid  (et  gravitatej.  K.  22.    mez- 
hafiiu, moderate  (se  cofiorteniurj. 
K.  22.  als  instr.  anzusehen?  cf.  n.a. 
pL  n.  des  adj.  mezbaft. 
»lEZHAFTLIUHO,  temperative.  Rb. 
MEZHAFriG,  moderatus. 
ze  mezbafligemo  uzlaze^   modificato 
ßne.  Mcp.  47. 


MEZHAFTIGO,  temperare.  Gc.  3.  (tea 

rate?  oder  mczbaflig6n?  oder  isi  m 

haftigo  der  Imperativ?^ 
MEZHAFTIGI,  /.,  moderatio.  Db. 
MEZHAFriüA,  /. 

n.pL  mezbaftida^  moderamina.Em 
RIEZHAFTÖN,  moderare. 

mezaftota,  temperavit.  Ja. 

mezbaftunier,  temperans»  Gc.  3. 
UKMEZHAFT    (unmazfaat   Ra),  in 

destus.  gl.  K. 

UINMEZHAFTI,  /.,  intemperantia.  E 
Can.  9.  10.  11.  12. 
KIMEZHAFT,  moderatus.  Ra.  gl.  K. 

UNGAMEZHAFT   (uncamezfast 
immoderatiis.  R. 
unkimezhafL  gl.  K.    ,     .^^^^ 


ic).  Ra.h 


ungimezbaf  (^^/c^. 

UNG  AMEZHAFilDA,  intemperani 
KIMEZHAFT,  /.,  mediocritas.  gl.  K 

destia.  Ra.  gl.  K. 
GAMEZHAFTÖN,  moderare. 

^imezhafiotf  moderat  (sermanes, 

UNGAMEZFAST?  [cf.  unmazfasi  (sl 
mezbaft*  gl.  K«).  Ra.],  immoderaü 
^        immodestiis.  Pa. 

CAMEZSCAFT  (cf.  kimezbafi),  met 

tas.  Pa. 
RIEZSAMÖN,  moderari. 
mezsamoe    sib   snelbeit,    temp 
velocitas.  Frg.  61. 
MEZZO,  m.,  ^t^it  f.  und  fS^e^cn,  iii 

angels.  mitta. 

I$t  dieses  Wort  aus 
mezzo,  eminus.  Em.  31. 
zu  folgern  ?  oder  ist  m  e  z  z  o  ^.  pL  TOn '. 
MEZ,  MEZI,  Adj  ;  angels.  maeie,  mediocr 
maz,  mazi. 

üiNMEZ,  üiNMEZI,  immensus  (cf.  UNÄL 
unmez,  inmane.  R. 
min  buuaz  unmez,  ne  quid  nimis, 
unmezzi,  immensus.  Pa.  ingens.  Pa. 
unmezze,  ingentia  (saxa).  Pa. 
UNMEZ  ALT. 
ÜiNMEZ  \^  iT. 
UiNMEZWILDI. 


f9 


mz. 


MAZ. 


900 


UNMEZWIZZO. 
UNMEZMICHIU     . 
UNMEZBITTANTL 
ÜNMEZFLÜOT. 
UNMEZGAHL       - 
UNMEZTIÜRI. 
UiNMEZTIüR 
UJNMEZSCONI. 

UNMEZZl,  /,  crapiila.  Pa.;  cf.  Ur^MAZL 
GAMEZ,  GAMEZI,  semSfl. 
ÜNGAMEZ,  ÜlNGAMEZI. 
u  D  g  a  m  e  z ,  inconcitium,  absurdum,  dispar. 

Pa.  gl.  K  enormem.  Sg.  913* 
unkimeZ)  superfluo.  gl.  K. 
ungamcza^i,  immensa.  Pa. 
ungimeze,  nimium (dileaniJ.YA.UL  A30. 
ungimczcn:    irqaamun    ungimezen 
thea  Haben  gimazen.  0.  V.  10,  24. 
ungimezzon:   minero   missidato   ist 

ungimezzon  thrato.  0.  IV.  31,  31. 
UPARKIAIEZ   [oder  ist  es  upar  kimez 
Csubst.J?],  snperoacuas  (res),  gl.  K. 
WIDARMEZZA,  /.,  ©Iclc^nlf  (et  widar- 
mazza). 

n.ph  uuidermezT^a,  parabolae.  N.  77,  2. 
a.pU  Quidermezza)  parabolas.  N.  77,  2. 
MEZIG,  mäpis  (cf-  MAZIG). 
80  mezig  uuint  ist  Bo.  5. 
n.  s.  meziger^  parcus»  Prud.  1. 
d.  s»  m.  n.  mezigemo,  parco.  VG.  III.  403. 
a»  s.  f.  meziga,  sobriam.  Bo.  5. 
n.  pL  m.  mezige.  ,N.  103,  16^ 
d.  pl.  m£zig6n,    mediocribus  (fomentis)^ 

Bo.  5. 
MEZIGO,  parce.  Prud.  1. 
MEZIGI,  /.,  parcitas.  Gc.  3.  frugi  (viven- 

iibus).  Prud.  1.;  et  MAZIGI. 
UNMEZIG,  unmaflis  (et  UINMAZIG).    . 
ze  unmezig  uuerdent,   in  ünmensum 

crescuni  (sorgun).  Bo.  5. 
unmezzic,  nimiumn  Ib.  Rd. 
n.  s.  m.  ünmezigör  sincs  zornes,   in* 
femperans.  Bo.  5.  incomparabi- 
lis  (clamorj.  Mu  Bib.  1.  2. 
n.  s.  f.  diu  unmdziga  drati.  Bo.  5« 
^  n.  a. 5. /2.ummezigaz  (arnmezzigaz.cod* 

V.  P.)  ser.  0.  Y.  23,  93- 


g.  s.  m.  12.  unmezzigea  .leohtea,  immen- 

sae  lucis.  VL  6. 
d.  s.  m.  n.  ünm^zigemo  sueibe^    intole- 

randa  congressione.  Mcp.  72. 
d.  s.  f.  ünmezigero  fleho.  Mcp.    un- 
mezziger4>  forhtun.  Co.  1. 
UNMEZIGO,  nimio.  Bo.  5.  inmodice.  Can.  13. 
UNMEZIGl,  /. 
R.  s.  unmezzigii,   nimietas  (aestatisj. 

K.  41. 
d.  s.  ummezigi(?),  opportmdtaie.  Gc.5. 
(In  Gc  6.  steht  unemizigi.) 
ÜNMEZIGHEIT, /,  Unmaßlgfeie. 
in  unmezzicheiii  han  ih  gesuntit- 
Co.  1. 
UNGAMEZia 

i/«  p/.  u  n  g  i  m  e  z  i  g  e  n,  incomparabilwus  (la^ 

crymisj.  Mr.  Bib.  1.  2 
UNGAMEZIGO,  Adv. 

ungimezigo,  immane.  VA.  VII.  510. 
^    ungamezzigo,  improbe.  Prudf  1. 
UBARMEZZICHI,  /.,  superstitio.  Can.  1. 
TRIMEZZIGER  (drimessiger.  Sal.  4.), 
irimodus.  Sal.  1. 
MEZARI»  m.,  SReßet;  mensor. 
g.  pL  mezaro.  MA.  11. Bib.  1. )  %  mensorum 
m e  zz  a  r  o.  Bib.  7.  \  (funiculusj. 

KIMEZIDA.  Ra.         )    ^        ^     ^^ 
KIMEZZrrHA.  gl.  K.  i '  -^^  rnoderauo. 

WIDARMEZIDA,/.,  Sergleic^ung. 

d.  uuidarmezzidu,  comparatione.  Rb. 
MEZUNGA,/.  (aXefutts,  ^Sf  idung),  mode- 
ratio  (vocisj.  Db. 

WIDARMEZUNGA,/.,a3er9(et(^unsi®(eic^^ 

n.  s*  uuidermezunga, com^ora/io.  Bo.5. 

Ro. 
d,  $•  nuidermezungo,  collatione.  Bo.  5. 
uoidermezzungo,  comparationi.  N. 
68,  12. 
a.  s.  nuidermezaionga,  comparationem. 

Bo.  5. 
</.p/. uuidermezsuDgon,  parabolis.  N. 
77   2. 
,  GNÖTIVIEZUNGA,  /.,  deßnitio.  Bo.  5. 

diffiniiio  interpretatur  gnotmezunga,  u 
nihil  plus  nihil  minus.  Dk 


901 


MAZ. 


MAZ,. 


9021 


MEZÖN,  moderarii  d.  MiZÖN. 
(du)  mezKOSt,  miiigas  (persecutionesj.  N. 

88,  10. 
(er)  mezot,  modum  statutt.  Bo.  5. 
KIMEZON.  Ra.        )  ,       . 

GIMEZZON.  gl.  K.  1  ♦  "«'''^''"- 
EBAJNMEZÖN9  comparare,  temperare. 
fiih  imo  ebenmezon,  comparare*  Bo.  5. 
epanmeszon/^^mperartf  (se  auditori- 

busj.  Gc.  3. 
GAEBANMEZÖN. 

Inf.  giepanmezon,  temperare.  M.i9» 
Gc.  1.  6. 
zi  gl epanmezunnef conferendam 
esse.  Mart. 
(ib)  giepanmezota,   coaequavi.   Mor. 

Bib.  1.  2.  3. 
p.p*  kiebinmezzot    nuerdin,    com- 
ponu  A. 
WIDARMEZÖN,  terflletc^en. 

(er)  uuidermezzot  sih  selben  grano 

fnmenti.  N.  77,  2. 
(wir)  uuidarmezomes,  com^araiimw.  T. 

73,  1. 
(jsie)  un\rAhtme%zxxiiijCompensard.^mA. 
1.   kann  aach  zu   WIDARMEZAN 
geboren. 
GEUUIDERAIEZOT  i  s  t,  comparatum.  Mop. 
GAWISMEZÖN,  definire. 
guism^zot  ist,  definita  est  (michcli). 
Bo.  5. 
MÖTMEZÖN,  definire  (sie  mag  man  gli- 
cho    n6tm6zön   mit    tisen    uuortin, 
possimt  unam  et  eandem  suscipere  diffi^ 
nitionem  in  httnc  modnm).  Syl. 
GANÖITMEZÖN. 

(er)  knötm^zdty     definiet    (snperfi- 

dem).  Org. 

p.p,  gndtmezöt  ist,   deßnitur  (mi- 

cheli).  Bo.  5.  nuirdet,  deßni* 

#{/r(bezeichennissida).  Bo.5. 

genötmezöt  ist,  definitum.  Org. 

GAGAMEEZON,  i^ergdic^ett. 
I^f^  gaganmezun,  comparare.  Ec. 
imp.  gaganmezzo,  comnutte  (formas  pe» 
stiumj.  Prud.  1.    canfer  (altemas 
luesj.  Prud.  1« 


INGAGANMEZÖN. 
ingag-n  meszz6t|  con^Hirai.  Ar.  2. 
MAZ,  MiZ. 

MAZHAFT,  munißcus.  Ra. 
ÜNMAZFAST  (?),  immodestus.  Ra.;  cf.  Clt 
MEZHAFT  und  UNGAM£2FAST. 
MAZSEIL;  cf.  MEZSEIL. 
FUOZMAZ  (es  steht  fouzmaz),  pediturai 

D.  I.  342. 
MiZA,/,  SRaaf. 

n.  $.  maza:  taz  ist  iro  mana.  Ho.  gnii- 

siu  mAza  an  ironiumonistMcp. 

d.  s^  mäza,  dimensiane.  Sah  8.    mazza, 

dimcnsione*  Sal.  3. 
a.  s.  mdza.  Bo.ö.  tia  selbun  inlza(gib 

dien  anderen  suegelun).  Mo. 
g4pl.m&zon.  Mcp. 

d.pL  m&zon   [an  drin  mAzon  gestaut 
(^Corpora,  in  lengi,  breiti,  hohi^]. 
Mcp. 
(EBENMAZE,  /.,  €6eilinaafl,  propor/io. 

Wn.  460.) 
WIDARMiZA,  f.,  eUi^ni«!  Sirgim 
c^ung. 

a.  s.  nuidermaza.  Mcp. 

d*pL  uuidermazzon.  N.  77,  67.K/iaro- 

uuidirmazzon.  N.  80,  17.)  boUs. 

o.^/.  uuidermftzd,  collationes.  Mcp.43. 

UNMAZ,  (JKMAZI,  gleich  UINMEZ,  UMftlEZL 

q.  V. 

unmazi,  iihmensus.  gl.  K. 
ummaze.  Ra.        )     •        ..     ^        \ 
nmmazze.  gl.  K.h ''«^^  ^*^^^> 
ÜNMAZWIZZO. 
UNMAZPITENDI. 
ÜNMAZFLÜAT. 
ÜNMÄZLlH. 

(n  n  m  a  z  1  i  c  h  e  n,  f it€Y)mpiiiYi^'/f9«f .  Bib.  5.) 
UNMAZZO,  nimis.  N.  77,  29. 
GAMlZI,  demSff  aequalis. 
kemize,  aequalis.  Bo.  5. 
gemjize,  aequale*  Org. 
UNGAMAZI,  uttgemfif ,  inaequalis. 
ongemAze^  inaequate.  Org. 

Compar. 
n.  s.  m  ungemAzera.  Orgr 
EBANMiZI,  thtnmij^i  eoaequalis. 


03 


BIAZ. 


.  ^  % 


■MAZ.^' 


904 


ebennaze  aSiit  teile  dri  penmiae^  coae- 

quaks.  M.       . 
UMEBAMMiZI,  ungleich 
.  d.s.f.^n6henm&zit0fdi^arifregulaj* 

Mcp.  49. 
FUODARMÄZL 

choffa  fodarraazia>  caiica  ticinne.  C. 
imo  sint  fueze  faodermazew  Db. 

hantmAzi. 

SuperL:    bantmazzistun,    slrebtiatun» 

Umphidissimi*  Ib.  Rd.^ .  « 

MiZIG,  mfifiig. 
mazziche  (scbeint  Adverb)  geloabige^  me* 

diöcriter  fideles.  N.  79,  11. 
mazigia,  temperans  (übido).  Prad.  1. 
MiZIGO,  Adverb, 
sie  ne  aaolton  mazigo  ttbel  aia.   N. 
72,  6. 
UNMAZIG,  tinmSffi}. 
unmazeg,  imrnensfis  (got).  M£» 
n.  s»  m,  unmaziger,  immetuus.  NF. 
n.pUm.  unfDazige,  immensi*  Nf. 
EBElNMAZIG  sint,  coaequaUs.  1S£  II. 
MAZIGI,  jT.,  pardias.         ... 
€1.  s.  mazigi,  parciiatem.  Prud.  1. 
HIZÖN,  nord.  mäta,  modecüriydisponere;  cf. 
MEZÖN. 

EBANMAZÖN,  coaequare,  comparare. 
(nu   wil   icb  dinca  libea  samen  den 
8t.ernen  ebenmazen.  D.  III.  61») 

gaebanmAzön. 

(aweme  mag    icb  dich   gebenmaz* 

zen.  Mos.) 
geebenmazzot  vnirt  (gdte).  JN.  88, 7. 
habo  ib  dih  minemo  reitgc^ainde. 
Wm*  1,  9. 
(die  pharisei  aint  der  «ippertt»  ge- 
•benmazet  D.  IIL  30.)     «     .  i  . 
GAGANMÄZÖN,  dirglete^ett  > 

die  nadevun-  aint  gagenmaxzel  Aieo 
.    iadon.  Fdg;  21. 
GAGAGANMAZIT,  tet3(id)rn. 
•  ..'fvuirditikiikageBiiuizait  D.  IIL'  t21. 
kigageDmazzit    iiae#de'n  .zi;  demo 
('   mettnukiniDa  altc^JB.  Fdg.v6t.  ' 
^  IJNGiH0aZ0OA,Mlm/^biij.iD.II.311. 
hieber?  oder  zu  moo^  '     ^ 


MEZALARI;.cf.  meziUriin  MjEIZ)  von 
dem 'es  vielleicht  nicht  za  trennen  ist. 

lUpU  mczalara  (mezelara.  cod.  V.  P.)* 
intercnt  iz(gote8bu8)alie  these 
koufman  ioh  t'bese  mezalara. 
0.  IL  11,  26. 

a.ph  mezalara:  er  fand  thar  (in  themo 
gotcs   bus)    mezalara   ioh  ouh 
munizara.  O.  IL  11,  7. 
meziarun,  trapezitas,  Prud.1.  gebort 
vielleicht  als  mezilarun  hieber. 

MEZZAL6N;  hieher?  oder  zä  meizan? 
mezzalonti,  iituranti  (sie).  Gc  4 

MAZ)  n.f  gotb.  mats,  angs.  maete,  nord.  mata^ 
matr,  esca,  gotb.  matjan,  angels.  metjan, 
nord«  mata,  cibum  promerey  nord.  metta,  sa^ 

tiare,  mcttr,  satur.  Zu  ÜjILAJU  •  aber  cf. 
laL  mando,  griech«  fiacrdofiou^  -»  S.  auch  mos 
(mnofif),  cibtts  nnd  mäst,  sagina. 

n.  s.  (maz  ioch  trancb.  Dv  IIL  45.) 

g*.  s.  (mazzes.  D.  IIL  48.) 

d.  s.  mazze.  —  in  mazze,  in  esca.  N.  70,7. 
in  uncidigimo  mazze.  Co. 3.  uuanta 
thio   z'ua  liuti  ni  eigun  muas  gi- 

,  muati   uuergin  zira  mazze  in  ei- 

nemo  fazze.  O»  IL  14,  23» 

0.  s.  maz.  Co.  4.  nist,  qnad  er  tha,  frnma 
thaz,  thaz  man  zuke  ibaz  maz, 
then  kindoQ  ir  then  banton  inti 
nuerfez  uz  then  bunton^  O.  III. 
10,  33. 

»»/•?  zi  mazzn  gabi  tbu  minan  scaz,  ad 
mensam.  T.  151.;  hiebet? 

MEZZI  (meizl  Ra.),  dapes.  Pa  gL  K. 

TAKEMAZ,  laba,  refectio.  le. 

MEZIBAN^  hieber?  a.  MEIZAI«. 

MAZLEIDL 

MAZZIMOS  8i  MUOS. 

MAZSAHS,  MEZZISABS  (gjfefer)  faieher?  oder 

«MAZ?;,toMEIZ? 

GAHAZI  t '  oder  vietteidit  linr  adbwadier  Dekli- 
nation, GAMAZO;  cf.  nord.  miii^.  sodalis* 
{^mazzi,  contdp€u  D» 


905 


MAZlü— MÖZ. 


tt6z 


906 


gamazzo.  Sal.  2. 

gimazzo.  O.  IL  8,  38.  Rf.  SaL  3- 

kimazzo.  Rd.  I 

•   gemazzo.  Cr.  ^ 

gimazo.  Tr. 

gemazze.  Sal.  1. 

g.  s.  gimazen.  O.  V.  10»  24. 

gimazon.  O.  V.  10,  24.  in  cod.  F. 

n.»/.  eimazun.  Mart  ) 
^    ? .  T      ( »  convtvae* 

kimazzun.  Ja.    ' ' 

d.  oder  a.pL  %\mizzviVk^  int  er  convivas.  Bib.  1  • 
MAZIU?  parta,  manneiras.  C;  cf.  PARTA. 

MEZ.  s.  MAZ. 

MEZA  (metza.  Hs.),  gReft  (St.),  metis.  Tr. 

MIZZA  s.  MÜCCA. 

MOZ,  muff;  goth.  gamöt,  angela.  m6t,  possum, 
licet  mihi,  hat  nur  praes.  und  praet.,  das  er- 
6t€re  in  der  Form  eines  starken  praet.,  das 
praei.  dagegen  conjngiert  schwach,  aber  ohne  t 
(bei  Wm.  zeigt  sich  wieder  das  t,  das  im  goth. 
gamosta  statt  findet)  mit  Verwandlung  des  z 

in  s;  cf.  weiz  nnd  wissa.  -^  S.  irJLijL/i« 

Form  und  Flexion: 
(ih)  moz.  Pa. 

moaz.  gl.  E. 

muoz.  Bo.  5.  N.  30,  10.  59,  9.  Wm.  8,  2. 

muaz*  O.  V.  7,  38. 
(du)  muozist  (oder  con/?).  N.  127,  5.  Mcp. 

muost.  Mcp.  70.  Bo.  5. 
(er)  moz.  Ra. 

moaz.  gl.  K. 

muoz.  Bo.  5.  Org.  Oll.  Nh« 

muaz.  0.  IV.  2,  32.  4,  74.  15,  6.  V.  14, 
17.  17,  36. 
(wir)  muozen.  Mf.  Bo.  5.  Wm.  6,  12.  (muoz- 
zen.  Wm.  HL  IX:  mouzen.  Wm.  II.) 

muozun.  VG.  IV.  531. 
(ir)  muozzint.  N.  92,  5. 
(sie)  muozen.  N.  15,  11.  147,  3.  Ba  5. 

muozzen.  N.  46,  5.  Oll. 
(ih)   miLiozi.  Hr.  M?Vn.  U. 


rauazi.  O.  HL  1,  94.  V.  24,  la 

muoze.,N.  26,  4.  60,  9.  118,  31.  131,5i 
Wm.  81.  11. 

muozze.  N.  26,  4  60,  13.  70,  2.  84, 9. 

mueze.  Co.  2. 
(du)  muazis.  O.  H.  24,  38. 
(er)  muozi.  Gc  8. 

muazi.  Ol.  32.  93.  O.  IIL  18^  SO. 

muozzi.  Em.  33. 

muozze.  N.  16,  2.  118,  19* 
(wir)muozin.  Pn.  Bo.  5. 

muozzin.  N.  40,  14.  66,  3.  105,  47.  Pi 

muazin.  Oh.  159.  164.  O.  L  28,  4.  11. 
15.  la  II.  4,  88.  24,  24.  IIL  20, 14i 
21,  33.  36.  IV.  1,  53.  V.  24,  2.  3. 
(sie)  muozin.  N.  16,  2;  34,  4.  Bo.  5. 

muozzin.  N.  24,  3.  68,  16. 

muazin.  O.  V.  23,  51.  25,  89. 
(ih)  muosa.  N.  41,  4. 
(er)  muosa«  Mcp.  Bo.  5. 
(wir)  muasun.  0.  IV.  5,  14. 
(sie)  muasun.  O.  II.  15,  17.  IV.  20,  4.  * 

# 

mfioson.  Mcp.  1.   •» 
miiosdn.  Mcp.  Bo.  5.    .. 
(ih)  müosi.  Ne.  Bo.  5. 
müsi.  Bo.  5. 
muoste.  Wm.  5,  6. 
(er)  m&osL-Mcp.  Bo.  5. 

muasi.  O.  L  20,  19.  IV.  13,  .16.  35,  7. 
(sie)  müost^.  Bo.  5. 
mjisin.  Bo.  5. 
mtaasin.  O.  IH.  9,  9.  IV.  35,  27.  39.  T. 

10,  22. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
licet.  Ra.  gl  K.  Bo.  5. 
muozun,  licet  (deponere  curasj.  VG.  IV.531* 
ni  raoa,:ccirfo.  Pa. 
du  muost  sehen,  y^j  est»  Hcp.  70. 
du  muost  kan,  ius  «i^..Mcp.  70» 
der  mere  muoz,  iuä  esK  Bo.  6.       .■ 
nupa  demo  lihhan .muozi,   ntt  ei  plactet 

Gc.  8.  i  .    ,  • 

rehl  muozin  incheunen^miM-in'amgeii,  «^ 

deant.  N.  16,  2.  m.«  \      .  i 

muozitt  hafUnt,  adbm'eMmL  Bo.  5. 
keBisbondetm«ÄzziA  u'ttaftftny'AMi/inM^ 
tur.  N.  24,  Sj;-    j\  : 

du 


)7 


MÖZ. 


MOZ. 


908 


daz  i^uir  ichen  fiiuozzin,   ut  comfiteamur. 

N.  105,  47. 
ir  maozzint  fressun  haben,  pressuram  ha- 

bebiiis.  N.  92,  5. 
so  muaze  ib  psalmum  singen,  dicam,  N.60,9. 
ne  rouozen  uuir  cheden,  prohibemur.  Nf. 
daz  ih  muoze  buuuen  in  sinemo  bos,   ut 

inhabitenu  N.  26,  4 
muoz  baben,  oportet.  Oi^.  Bo.  5. 
du  muost  ucrtragen,  toteres  oportet.  Bo.  5« 
ib  mnoz  dih  anasehen.  Wm.  8,  2. 
80  ib  in  Tri  de  ranoz  puen.  N.  59,  9. 
ambi  die  ioman  muoz  bitin  dina  gnada. 

Otl. 
daz  er  ferslinden  muoz  den  armen.  Nb* 
laz   sia,   quad   ther  meistar,    duan    tbiu 

uuerk  thiu   si  bigan,   thaz   siu  iz  nir- 

fülle  nu  thiu  min,  ni  muaz  si  sib  (i.  e* 

80  ih)  bigraben  bin.  0.  IV.  2,  32. 
nist  unser  racha,  quatun,  uuibt,  si  fram- 

mort  uuibt  ni  thihit,    ni  muaz  si  tbi- 

han  uuanne  fora  themo  selben  manne. 

O.  IV.  4,  74. 
quedan  man  iz  uuola  muaz.  O.  V.  17,  36« 
die  bluomen  muozen  risen.  Bo.  5. 
daz  sie  muozzen  gniozzen  mines  leban^ 

nes.  Otl. 
MÖZA,/.,  SRuffe. 

n.  s.  muoza.  Prud.  1.  Bo.  5.  Nf.  VGL  IV.  70* 
Mop.  56.  Ec  AI.  2. 
muoz  ist.  V6.  I.  214.    , 
g.s.?  mnoiUf  otii.  Mk.  Btb.  2. 
d.  s.  muozo.  SL  Gc  1. 

muzzo.  Sg.  292. 
0.  s.  muoza.  Mcp.  Mx.  Bo.  5. 
muozza.  Bo.  1.  4. 
muaza«  Can.  4.  ' 

(mueze.  Bib.  5.) 
n.ph  (oder  s.?)  muozza^  oiia.  Bo.  !• 
d.pL  mozom.  B. 
muazom.  Bb. 

mozon,  vacantes.  Ge.  10.  hieb^r? 
Bedeutung  und  Gebrauch: 
licentia.  Prud.  1.  Mx.  Bo.  1.  4.  5.  fai.  Bo.  5. 
AI  %  IVkp.  8.  56.    otium.  Bo.  t  Ec.  Mk. 
Bib.  2.  SI.  Sg.  292.  facultas.  Can.  4. 
muoz  ist,  licet*  VG.  I.  214. 
IL 


muoza  ist,  licet.  VG.  IV.  70.  Übet.  Prud.  t.- 

muoza  sih  ze  skeidenne,y£i^.  Mcp. 8. 
muazom,  paulatim.  Rb. 
opa  mozom,  paulatim,  R. 
MUOZA,  n.  pr.  f. 
MUAZ? 
irgcit  iz  zi  angusti  oba  uuir  mes  duen^ 
thie  fristi,  thaz  er  in  themo  muaze  ' 
(cod.  F.  hat  muate)  tben  liutin  sib  gi- 
suaze.  0.  IIL  25,  12. 
UNMÖZA,  / 
II.  s.  ünmüioza.  Bo.  5« 
unmuozza.  Ib. 
unmuazza.  Ja.  Re. 
d.  s.  unmuozo.  M.  8.29.  Gc.6.Can.l0.11. 

unmuzo.  Can.  13. 
£/./?/•  unmüozun.  Mv.  Bib.  2.  Gc.  3. 
(unmuzin.  Bib.  5.) 
unmuozun,   infandum,  VG.  I.  479. 
hieber? 
a.ph  (oder  Sp?)  ünmAoza,  studiOß  Mcp*  59. 

Bedeutung  und  Gebraueb: 
occupatio.  Ja.  Ib.  Re.  Bib.  2.  Mv.  Studium. 

Mcp.  59.  nefas.  Bo.  5.  non  fas.  Bo.  5. 
in  unmuozun,  occupatio  Gc.  3. 
UNMÜAZHAFT^  pro/anum.  Ja. 
ÜNMÜOZHAFn,  incestus.  A. 
ÜNRIÜOZHAFTO,  illicUe.  Mcp. 
sin  muoter  geuuan  in  be  iio  fater 

unmuozhafto.  M.  82^  7^ 
ÜNMÜOZHAFTIG. 
g»  s.f.  unmuozbaftigero,  nefando 
CpartuJ.  VG.  I.  27a 

gaunmOzhaftOt. 

habest    intheiligot    un,de   geun- 
muozhaftot,  profanasti.  IN.88,40. 
AI6ZIG,  muflis. 

Fx)rm  und  Fleziojou 
mozzic.  Pa. 
moazzic.  gl.  K. 
n^uozic  Ho.  1. 

muozcic.  Ho.  1.  ^ 

mfioztg.  Bo.  5. 
n.  s»  nu  muozigcr.  Gc.  1.  6. 
g.  s.  f.  muozigero.  M.  29.  Ge.  1.  & 
n.pLm.  muoziga.  Gc  3. 
muozzige.  Ho. 

[58] 


909 


MÖZ. 


MUZ. 


910 


a.  ph  muozigen.  D.  IL  332. 

Comparaliv:  mozigor.  Gc.  3. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

otiosiis.  Gc  1.  3.  6.  Ho.  feriatus.  D*  IL  312. 

muozig  heirae  sizzen,  mo/io.  Bo.  5.  muo- 
zic  sten.  Ho.  muozigero  slaffi,  lenti 
tbrporis.  M.  29.  Gc  1.  6.  mozigor,  libe* 
rius.  Gc.  3.  niat  mozzic,  caret.  Pa. 

MUOZZIGO  (hdv.J  sizzen  de,  sedens.  N. 
A9,  20.  In  Ha.  wird  durch  muazigo,  in 
gL  K.  durch  moazzicoi  munificentia  glos- 
siert 

MÖZIGl,  /. 
g.  s.  muozigi,  vacuitatis  (tempore),  Mor. 
Bib.  1.  2.  5. 

MÖZIGLtH. 
ii«p/.jr.  iro  muozeglichenzesamenegc^ 
hefteda,  tabensnexio.  Mcp.  21* 
MUAZZICLIHO  kitan  ist,  lecebre  factum 
est.  Kb. 

MÖZIGHEIT, /,  gRüjlJafeit 
in^muozicbeite  hau  ih  gesundot  Co* 

HIMUOZIGER,  maritali  vacatione  feriatus. 
Mcp.  22. 

UINMÖZIG,  unmafitd. 

uues  sint  ünmüoztg  iudices?  Bo.  5.  sie 
uuerdent  ünmüozig,  occupaninr.Bo.b» 
die  hende^sint  unmuozig.  N..  149,  3. 
des  sih  mennisken  ünmiiozig  tuont 
Mcp. 
UNMÖZIGl,  /. 

d.  s.  unmuozzigi,  negotio.  N.  SO^  6» 
XJNMÖZIGHEIT,  /. 

die  in  irounmuozzecheituuerbintej 
*    negoiiantes,   non  otia   sectantes.   N> 
70,  15. 
GAMÖZIGJAN,  GAMÖZIGÖN. 

darzuo  n(*  mag  ih  mih  gemuozegan. 

Wm.  8,  14. 
ih  habo  mih  gemuozeget  (gemuozze- 
got  \Vm.in.)  dero  sorgon.  Wm.5, 3. 
MÖZÖN,  vacare. 

(er)  muazzot,  vacat.  K.  p.  Ib.  Rd. 
(er)  muazzo,  vacat  (implerej.  Kp. 
(sie)  muozoen,  vacent.  Ic. 

niuazzoen,  vacent  (lectionij.  K.  48. 
(er)  muozzoti,  vacasset.  Bg.  2. 


p.a. 


a.  s,  m.  muozenten,  vacantem.  Gh.3. 
a.  s.  n.  muozzuAtaz,  vacantem.  Le. 
n.pl.m.  muazzonte,  vagantes.  Rb. 
a.  pL  muozondin,y!;mzf£W.D.E3K. 
GEMUOZET  habo  ih.mih  (dero  «orgboj. 
Wm.  5,  3.  IV. 

KEÜRIMÜAZON,  occupari.  K.  48. 
UJNGIAIOZZODA  (?),  iatemperans.  D.Hm. 

MUZjan.  —  Cf.  nord.  mftta,  largitlambu 
corrumpere.  —  Hängt  es  mit  mutare  zusamment 
mit  iro  gechose  müzton  sie,   Unguis  smi 

dolose  a gebaut.  N.  13,  3. 
MÜZÖN(altoiederd.  mAt6n),  mräare.  —  Hier- 
von unser  maufett;  maufern  (Me  Sebenif  ^mt 
toec^feln). 

Inf.   muzon,  variare  (morem).  Pnid.  1. 
(er)  muazoti,  mutaret.  Prud.  1. 
p.  a.  muzzonti,  mutans  (praemio.  crucem). 
H.  20. 
muzonde:   iro  chellera  sint   folle 
muzonde  daz  lidfone  einemoze 
an  dermo,  promtuaria  eonun  plena 
eriictautia  ex  hoc  in  illud.  N.  143, 13. 
GAMÜZON. 
(er)  ghimuzota  farua  antlattes  sines, 

mutavit  colore  vultus  sui.  Ja. 
P^P*  [gern uzet,  drfecatnm  {vinumj.  Id] 
a.;c;/.  m.  gemuzoten:    an    chrisinm 
siehetdizsang  umbedie 
gemuzoten    sune  cbore 
ze  fernumeste,  in ßnem 
pro  his,  qui  .comimitabuniur 
jilns  chorae  ad  inlelleetum» 
N.  44,  1. 
UNGAMÜZÖT. 

g.s,m.  ungimnozotes^immcito/^.  (ih.1 
MÜZGIWAII. 
MÜZHAFTt,  /.,  transmutatio.  Mb.  Ep.  am. 

1.  4. 
MÜZIG? 

moziho  giuuata,  muiatoria.  Bib.  7. 
MÜZÜKGA,  /. 
n.  s.  muzzunga  (cauaateo),  mutato- 

ria.  Rb. 
d.  s.  m&zungo,  metamorphosi.Mcf.ifi 


k. 


t 


911 


MEIZ. 


MEIZ. 


912 


°     1 9  mutatione.  Rb. 
mnzzungui  ) 


MEIZ.    er  MAZ.     Oder  ist  eine  Wor- 

zel  lyXJuLi  anzunehmen?    Ich  setze  auch  mc* 
Sarahs,  mezaras,  SReffT/  hieher;   sollte  auch 

mezilari  hier,  und  nicht  unter  iTXxlLiLI  stehen? 

MEIZAN  (m  i  a  z),  me if f n/  goth.  m  a  i  t  a  n,  scindere. 
meizzat,  incidetis.  Kd. 

gaMeizan. 

(sie)  kimiazzin,  conciderent.  Rb. 
imp.  kimeiZ)  praecide.  Ib.  Rd. 
p.p.  kameizan:    in     aere    kameizauj 
aere  incisos.  Em.  17. 
d.  pL  gimeizzaneui  scissis.  Rf. 
INGIMEIZAN  Cp.  p.J. 
ingimeizaniui    inmissa    (foramina). 
Prud.  1. 
FARMEIZAN. 
APAÜARMEIZZAN,  truncare.  Em.  19. 
(ih)  apafarmeez,  amputavu  R. 
p*j9.  apauarmeizan  (werde)i  excide^ 

tur  (arbor).  Gc  3. 
ABAFARMEIZLNl,  /. 
g.s*  abafarmeizini,  abscissionis.  Ic 
FARMEIZJAN. 

p.p.  farmelzit  (wirdit),  absciditur.  Gh.3. 
MEIZIL  (angels.  meottul,  ligo,  nord.  mei* 
tili,  scalper)f  SReJfIfl;  cisura.  Tg.  1. 
(maizel,  celtes.  Wn.  460.) 

MEIZO,  MEZO,  171.,  ^i%txi  6tetnme$er. 

n.  pl.  mezzon,   latomU  Sg.  292.  Oh.  68. 

(cementariLJ 
a.  pl.  mezzon,  cemenlarios.  W. 
STEINMEIZO,  STEINMEZO,  m.,  ©tellt# 

n.  s.  stein mezo,  latonms.  L. 
n.pL  steinmezun,  latomi.  Bib.  2. 
^•p/.  Steinmezono  (stainmaiza.  Bib. 

6.)t  laiomorum.  Bib.  1. 
d.pL  steinmeizzin,  lapidicinis.  Bib.  6« 

STEUSMEIZIL,  S TEirSMEZIL,  m.,  Gteim 
nieder. 

a.  s.  steinmeizel,  latomus.  Mon.  2. 
jp./?/«  steinmezilo,  politorum.  Enu  26. 


lapidici* 
nis. 


steinmeizila.  h\h.%.\\.)Jaiomorum, 

sleinmeziIa«Bib.lO.  13.)  oder  ist   es 
der  n.  pl.? 

d.pl.  stainmaiziln.  Bib.  6.    )     . 

stainmaizelen.  Bib.  13.1*  /a/omi^. 
slcinmaiziln.  Bib.  6. 
steinmcizilen.  Bib.  8. 
st^inmeizilin.  Bib.  11. 
stainmezelen.  Bib.  13. 
stcinmezilen.  Bib.  10. 
steinmezelen.  Bib.  10.  ^ 
MEZILARI  (mezelari.  Ka.),  lanio.  Sg.  292. 

cf.  mezalari  in  jjLAjIj* 
MEZIBAN:  de  mcziban,   i.  e.  de  latrme 
forbannito.  Cap.  Car.  M.  809.  Hieher?  oder 
zu  MAZ?  cf.  Grr.  735. 
GAMEZZOT  (p.  p.J. 
gimeztzot,  poUti  (lapidesj.  Sg.  292. 
gimezzoten,  dedolatis  (lapidibus).  Sg.  292. 
MEZARAHS,  MEZARAS,  «.,  SBefler,  culier, 
cultellus,  scalpellfsm;  cf.  MEZZISAHS,  MAZ- 
SAHS  in  sahs» 

n.xuQ.s.  mezzarehs  (dinaz).  Rb. 
mezzarahs.  Wn.  3355. 
mezzeres.  D.  IL  331.  Wn.  867. 
mezzires.  Zf. 

mezzras  (mezzraz.  Bib.  12.).  A. 
mezres.  Prud.  1. 
mezzer.  F.  2.  Em.  31. 
II.U.  a.pl.  mezziras  steininiu,  cultros.  Rb. 
mezer  es,  scdlpella.  Prud.  1. 
d.  pl.  mezzirahsum,  cuhris.  Rb. 
REBAMEZARAS,  ».,  SÄfbemeffer. 

n.  u.  ö.  s.  rdbemezers,  falceml  Mcp.  34. 
rebemezer,  v.  kertare,  hidu- 
vium.  F.  1.  2.  Cr. 

rebiroezer   v.  snitesahs,  bi- 
duvium,  Tr. 

SCABEMEZER,  n.,  scalpellum.  Wn.  460. 
SCRIBMEZARAS,  n.  (ßd^  re Jbmef  er,  eäfttiU 

,flriffri),  scalpellum. 

n.  s.  scribmezcr.  Tr.  Cr. 

scripmezer.  L. 

scripmezzir.  Bib.  5. 

scribmezr.  Bib.  4. 
d.  s.  scripmezeresse.  Bib.  1.  2. 

[  58*  ] 


913        BMUZ— MAZALTRA. 


MEZZIN— MEZZAR       914 


scripmezrcsse.  Sb. 
scripmeszresse*  M^. 
scribmczere'  Bib.  10.  11. 
scripmezzerc.  Bib.  6- 
SCROTiWEZZER.  Sal.  1. ) ,  n.,  ©c^rotmefler/ 
SCROTMEZZIR.  Sal.  2.  )         scabellum. 
SNITIMEZRES,  n.  (©c^iteiöemefer),  lanna  Ä/. 
pocraiis.  Prud.  1. 
R.p/.  snitaipczrehsy  scalpella.  Prud.  1. 

MlUZsuhti?  dyssenteria.  M.  30;   s.  uzsahti 
in  SIUH. 

A 

MÜOZ  s.  MOZ. 

MEZIH,  syricum.  R.  Em.  29. 

MEZALARI  s.  MAZ  und  ]\IEIZ. 
MACEDONIA,  swacebonten. 

cf.  macedoniu.  O.  I.  1.  91. 

MAZALTRA  (gWaß^öer)  (angels.  mapaldor, 
mapulder,  mapeldor,  mapel  treo,  acer)* 
mazallra.  VA.  II.  102. 
mazzaltra.  Em.  22.      ^,  acer. 
mazoltra,  Pr.  v.  m.  t. 


mazcldera.  L. 
mazziltira.   F.    1. 
mazziltra,  ZF.  2. 
mazzolter.  D. 


2. 


,  acer^ 


mazultra.  Sg.  184.   )     . 
mazzaltra.  Sg.  299.1  »"•'"^''^*- 
mazzoltra,  tramargra.  Em.  31. 
'  mazaldera,  tramaracia.  L. 
malzaldra,  irama  raiia.  F. 
MAZALTARBAUM 
MAZALTRIN,  acernus,  nord*  mapeldern. 

£/.  5.  m.  n.  mazaltrinemo,    acemo  (iolio), 
VA.  Vni.  178. 

d.  ph  mazaltrinen^  acemis.  VA«  IX.  87. 

MEZZIN-BACa  Flulsn.  Urk.  V.  m, 

MATZINGAS.  OrUn.  Urk.  v.  798.  mtxingi. 
Urk.  V.  894. 

ÄIAZIANISC 

<f.j.7i^mazianiscemO|  maziante.  M.  29.>i^* 
m azia n is ch em o,  maciante.  Gc.7.  [  mo- 
mazianitiscemOyi7iarfam/^Gc.6.(  /'V- 
maziantiscemo, mazianiU.Gt.U .  rm 

JVIEZZAR,  AIEZZARAHS,  MEZZARäS 

s.  MEIZ. 


1^ 


ich  dem  sansk.^  griecb.,  lat«i  lit.  N,  z.  B. 
bt,  sansk.  nis  (auch  in  eompos.  nakta), 
.  vi^y  lat  7200?^  lit.  naktis,  in  mauon, 
man,  griech.  ^//loua,  lat«  monere,  Itt 
li,  in  finf)  sansk.  panc an,  griech.  xivre, 
linque,  Ut.  penki,  im  Suffix  N.  Einige 
1  nicht  ursprünglich  9  sondern  aus  M  (cf. 
I  die  Gemination  des  N)  entstanden,  in 
lun  st.  mespilun,  scanda  aus  scam-, 
$t.  fram,  vor  f  in  giscinfit,  -chunft^ 
Ft,  -zunft,  gilänf,  in  dem  aus  am  ab- 
pachten Suffix  en,  in,  z.  B.  in  faden, 
[|,  gadin,  in  der  Flexion  des  d.  ph  und 
^•"  p.  s.  u.  pl.  (s,  das  Elexibnssuffix  N); 
ÜU6  L,  z.  B.  in  capitan  aus  capital, 
ch  scerning   neben  scerling  und  den 

sei  zwiscbcn  L  und  N  in  Jj^    auch  aus 

sterno  st.   sterro?    (oder   ist   sterro 

;erno,  Stella  aus  sterna?),   in  scöni 

msk.   c^rn?    in  sunna    aus   sansk.  für, 

ere?  und  aus  D  in  manmunti,  angels« 

lunti?     Cf.   auch  den   Uebergang   des  N 

m  lit.  dc\yyna,  novem,  debbcsis,  niibes^ 

len  Stnmmsylben,    die  mit  N  und   einer 

folgenden  dcntnlis  oder  gutiiiraKs  schlie- 

ist  diese  Consonanzverbiiidang  selten  ra- 

M'-ic    z.   ß.   in    bindan,    sansk.   bandh 

ielleicbt  auch  die  einfachere  Wurzel  badh 

runde  liegt);  gewöhnlich  ist  cntwißder  der 

^konsonant  als  ableitender  Buchstabe  an« 

Z.B.  in  andon,  von  xjlIi«  sansk«  an, 

..  (s.  SWm),  a.r  N  cinsc^L. 

•  B.  in  scindjnn  von  Öv>'XX-/^  sansk* 

wintan   (s.   VVAl  j.     Diese    Einschie- 
Ics  N  findet  schon  im  Sanskrit  statt,  wie 


z.B.  in  den  Wurzelverben  der  7*"  Classc  (chlt 
nadmi,  scindot  von  chid,  bhinadmi,  y7/2</p, 
vonbhid,yunjmas,/ei/2g'imfi.c^vönyuj,  khanda, 
poriio,  von  kbad  etc.);  cf.  auch  sansk.  das  u. 
dans,  mordere,  math  und  manth,  commovere; 
und  ebenso  im  griech.  und  lat  nicht  nur  in  den 
Stämmen,  denen  das  Sanskrit  ein  N  einfügt,  wie 
z.  B.  in  scindere^  ay^vöakfioq  von  sansk.  chid, 
jtmgere^  sansk.  yuj,  fuidcTd  sansk.  bhid,  pin- 
sere,  sansk.  pifh,  sondern  auch  in  andern,  die 
im  Sanskrit  obne  Einschiebung  des  N  bleiben, 
wie  z.  B.  in  xw'frivo^ai  von  budh,  iandere  von 
lud,  mingere  von  mih,  liugere  von  lih,  paiu 
dere' von  patj  cf.  auch  lit.  kandu,  mordeo, 
mit  sansk.  kbad,  comedere^  und  die  Einschie- 
bung des  M  vor  Labialen  (s.  M).  Wie  im  La* 
icinischen,  so  hat  auch  im  Deutschen  die  Ein- 
schiebung des  N  weiter  um  sich  gegriffen  und 
die  Erkennung  der  Wurzel  schwierig  und  unsi- 
cher gemacht  Ist  wie  in  den  angeführten 
scindjan  und  wintan,  in  wintar,  in  wan- 
chon  (s.  den  ersten  Tbeil  dieses  Werks),  in 
hund^  centum  (cf.  sansk.  sata),  in  muntar 
(cf.  sansk.  mud,  laciari,  und  lit  mudrus, 
inttntfr)^  so  auch  in  springan  ein  eingeschal- 
tetes N  anzunehmen'^  (cf.  gr.  ifqi^iyuvy  sanskr. 
fpurj.)  Ist  sinchan  aus  sigan  entstanden? 
der  Uebergang  der  Bedeutung  spricht  dafür,  die 
Verschiedenheit  der  guUuralis  vielleicht  dage- 
gen f:  doch  cf.  auch  das  pract*  seih. 

B,ringan  leite  ich  von  der  sanskr.  Wurzel 
bhri,  ferre^  ab,  an  die  zuerst  eine  gntluralis 
trat  (cf.  das  praet.  brabta  und  das  slav.  brac, 
nehmen),  vor  welcher  sich  nachher  ein  N  ein. 
drängte. 

Ueber  das  N  in  Jting  s.  JUING  nnd  das 
ND  in  zand  s.  ZAND. 


917 


N 


N. 


I 


Sollte  auch  in  dem  Suffix  -ing  das  N  ein- 
geschoben  seyn?  S.  Suflix  NG.  Auch  in  pina, 
apis,  halte  ich  N  für  eingeschoben  und  pia  für 
die  ursprüngliche  Form. 

Das  in  der  Stammsylbe  auf  einen  aiidem  Con- 
sonanten  folgende  IN  gehört  wohl  nie  zur  Wur- 
zel,  selbst  nicht  hinter  K   [die  in  den  sanskr. 
Wurzelverzeichnissen  aufgeführten  Wurzeln  mit 
rn,  wie   z.  B.  varn,   lassen  sich  auf  einfache 
ohne  n  zurückfuhren,  wie  das  angeflihrte  varn 
auf  vri;   auch  gehören  sie  alle,     auCser  ghürn 
(commovcrij  zur  lO**"*  (mit  ableitendem  y  con- 
jugierenden)  Classe]*    Gewohnlich  ist    dieses  N 
das  Bildungssuffix  N  (AN),  wie  z.  B.  in  alosni, 
samnunga,  zeihnit,  harn  (s.  Suffix  N).    In 
einigen  Wörtern  kann  dieses  einem   Consonan- 
ten  angeschlossene  N  auch  mit  dem  N,   das  in 
den  sanskritischen   Wurzelverben    der  5**"  und 
.g<«n  Qasse  (z.B.  strinömi,  stn'nämi,  stemo, 
von  stri,  rifhnämi,  divido,    von  rifh)     zwi- 
schen Wurzel  und  Flexion  eingeschoben  wird, 
und  auch  im  Lat  und  Griech.  (z.  B.  stemere, 
SdxvEiv),  selbst  bei  Verben,  die  im  Sansk.  kein 
N  anfügen,   vorkommt,    zusammengestellt  wer- 
den,  z.  B.  in  warnon.     Cf.  auch  die  Gemina- 
tion des  N.    Daher  ist  in  allen    Wörtern,   an 
deren  Endkonsonanten  der  Wurzelsylbe  sich  ein 
K  angeschlossen  hat,  eine  zwiefache  Erklärung 
dieses  N  statthaft,    nicht  nur,  wenn  schon  die 
sanskr.  Wurzel  der  5**°  und  der  9***  Classe  an- 
gehört,  wie  z.  B.  in  zorn  von   sansk.  drt  (9^® 
Classe),  sondern  auch  dann,  wenn  die  sanskr. 
Wurzel  kein  N  anhängt,    wie  z.  B.   in  afni, 
welches  doch  wohl  von  af  und  nicht  von  as, 
edere  (9^  Classe)    herzuleiten   ist     In  qüirn 
ist  N  weder  auf  die  erste  noch,   genau  genom- 
men, auf  die  zweite  Weise  zu  erklären;  es  hat 
sich  schon  im  sanskr.  tfchurn,  contererc,  der 
Wurzel  angeschlossen;    so  scheint  auch  hörn, 
hirni  schon  sein  N  überliefert  erhalten  zu  ha- 
ben,  cf.  sansk.  sringa,   lat.  cornu,  mit  sansk. 
siraf,  capuU    Eben  so  ist  auch  das  schliefsende 
N  hinter  einem  langen  Vokal   der  Stammsylbe 
oft  nicht  als  Wurzelbuchstabe  anzusehen,    son- 
dern   auf   eine    der   beiden    genannten  Weisen 
zu  erklären,  wie  z.  B.  in  suona,  von  jsansk.  fu 
(5^^  Classe),    ablui    [das  uo  in  suona  deutet 


zwar  auf  ein  wurzelhafles  a;  aher  entwi 
das  A,  aus  dem  es  entstanden  ist,  nicht 
(vvie  es  im  goth.  sauna  sich  zeigt)  e 
sondern  für  6=:ä  (s.  den  Vokal  ö)  genc 
oder  es  ist  das  N  in  suona,  nicht  d 
sanskr.  Wurzelverben  der  b^^'^  Classe  ein 
n,  sondern  das  Suffix  n,  an,  das  an  < 
nierte  u,  d.  h.  au,  im  Goth.  nach  I 
Weise  ohne  a,  im  Alth.  aber  als  an  aii{ 
ist,  wodurch  sawana  (aussau-ana)'  ni 
aus,  durch  Ausfall  des  w,  saana,  d.  h. 
sssftna,  suona  (s.  den  Vokal  ö)  ent 
ist].  Selbst  hinter  einem  kurzen  Vokal 
IN  vielleicht  bisweilen  nicht  zur  Wur» 

z.  B.  in  der  Wurzel  Ixxxli    (oder  v 

iXilL  mit  N),  die  ich  von  ri  (der  ri 
Vokal  geht  aucfi  in  ra  über)  abieile, 
O^'^  Classe  gehört,  d.  h.  ein  n  (z.  B,  r 
an  einigen   Stellen    der  Conjugation   aj 
S.  auch  Gemination  des  N. 

Mach  dem,,  was  hier  über  wnrzelhaf 
unwurzelhaftes  N  gesagt  ist  und  weite 
über  eingeschobenes  M  und  über  da»  f 
gesagt  werden  wird,  sind  die  Ableitunj 
auf  einfaches  oder  mit  einem  andern  Co 
ten  verbundenes  N  auslautenden  Worfer 
Theil  von  Grimms  Gramm,  zu  modifizir 

Wie  im  Gothischen  (s.  meine  Theo 
schwachen  Deklination)  diejenigen  nomi 
im  Nominativ  das  Flexionssuffix  nicht 
men,  sondern  das  GeschlechtssufBx  [x 
(ahd.  o),  fem.  ö  (ahd.  ä),  oder  e  i  (ahd.  i 
6  (ahd.  d)],  und  zwar  unverkürzt,  beib 
diesem  (leschlechtssuffix  in  allen  übrlg( 
buSf  aufser  im  acc.  s.  neutr.  und  im  d* , 
N  anfügen,  auf  welches  (aufser  im  di 
acc.  s,,  wo  die  Anfügung  des  Flexioni 
fortbleibt)  dann  erst  das  Flexionssuffix  f 
geschieht  dies  auch  im  Allhd.;  jedoch  1 
hier  nur  im  g*  pl.  (6nö)  das  Flexionssul 
ter  dem  eingeschobenen  n  erhalten  (uo 
nur  noch  in  den  älteren  Quellen,  in  den 
reu  ist  önö  schon  zu  6n  geworden)  u 
übrigen  casus  haben  das  Flexionssußb 
werfen,  so  dafs  sie  nur  auf  n  endigen,  v 


\ 


N. 


N. 


920 


eses  früher  eingeschobene,  jetzt  am  Ende  sich 
•fiadende  n  den  Schein  einer  Flexion  gewon« 
m  hat,  und  zwar  um  so  leichter,  da  das  vor 
nen  stehende  GeschlechtssofBx ,  das  im  Nomi* 
itiv  (und  Vokativ,  z.  B.  mennisko!  abuho! 
ebi!  wara!) 

ilmascndlsa,  z.B.  egiso,  ohso«  affo>  uvo, 
evangelio,   elaho,   illitiso,    amero, 
arpeo,    waranio,    ferio,   champhio, 
acapheo^  scario,  scirmeo  etc.;  obaro, 
oberoro,  oparosto,  abah0|  ubilo,  ah- 
todo,  aftaro,  alto,  eino  etc. 
\  fem.  als  d  (von  i  nachher),  z.B.  egidchsa, 
egala,  uohta,  affa,  apholtro)  ameiza, 
brunia,  chevia,  suntea  etc.;  oberosta, 
aboha,  ubila,  ahtoda,  aftara,  alta^ 
ei  na  etc. 
i  neutr*  als  ä  (oder  a?),   nur  in  den  SvhiU 
auga,  ora,  wanga,  herza,  dagegen  statt- 
haft bei  allen  adj.^   z.  B,   obera,  obe- 
rosta,  ubila,    ahtoda,   aftera,    alta, 
eina  etc. 
h.  zeigt,   in  den  übrigen  cas.  eine  Verwand- 
ig   in  andere  Vokale  erleidet  und    mit   dem 
gefugten  n  als  in,  on,  un,  jin,  en,  an  er- 
leinL    Die  vorfindlichen  Formen  der  einzel- 
a  Casus  dieser  N- Deklination  sind: 
^i3i.u.7kin  (z.B.  egisin,  augin,  oberin) 
hei  A.  Bed.  2.  Bib.  1.  %  3.  5.  12.  Can.  4. 
9.  10.  D.  IL  321.  335.  346.  Db.  E.  Ec. 
Em.  7.  31.  F.  Frg.  Gc  1.  3.  4.  6.  8.  Gd- 
1.  2.  3.  4.   Gh.  1.  2.  3.  Ja.  Ib.  Ig.  Is.  K. 
gl  K.  Le.  1-  3.  M.  N.  OA.  Org.  Oll.  Pa. 
Prud.   1.  2.  4.  Ra.  Hb.  Rd.  Sb.  Seh.  85. 
Sg.  79.  911.  Syl.  Virg. 
en  (z.  B.  egesen,  ougen,  oberen)  bei  BL 
Bo.  5.  Can.  8.  Co.  3.  4.  Ct.  69.  D.  II.  315. 
316.  321.  322.  D.  IIL  35.  475.  Mcp.  Mu. 
N.  N.  IL  0.  Org.  Od.  Rc  SyL  T.  Wm. 
Wo.  2. 
un  (selten,  z.B.  rantbogun,  heiligun,  von 
suhsU  neutr.  kein  Beispiel)  bei  Bib.  1.  2. 
D.  IL  341.  Gc.  1.  N.  IL  Oll.  Prud.  1. 
on  (selten,    z.  B.  swipogon,  liobon,  von 
subsL  neut,  kein  Beispiel)  bei  Otl.  Prud.  1. 
Wm.  und  in  liobun  und  heroston  bei 
O.  und  T. 


an  nur  in  aran,  ratan,  furihndan,  ant- 

wurtan  bei  D.  IIL  35.  Ar.  2.  Pb.  %  u.  K. 
g*S.f.  ün  (z.  B.  uohtun,  alton)  bei  Bed.  2. 

Bib.  1.  2.  3.  6.  7.  8.  10.  11.  13.  Bo.  1.  3. 

5.  Can.  4.  D.  IL  315.  330.  343.  Db.  Em.  1. 

Frg.  Gc.  4.  8.  9.  Gh.  1.  2.  3.  H.  Is.  K. 

gL  K.  M.  Mcp.  Mu.  N.  N.  IL  0.  Org.  Pa. 

Pr.  e.  m.  Prud.  1.  R.  Rh.  Sg.  292.  Syl. 

T.  Tr.  Virg.  W. 
on  (z.  B.  ewon,  alton)  nur  bei  Co.  1.  D. 

IL  352.  N.  n.  und  Wm. 
en  (z.B.  olbanteh,  alten)  nur  bei  Bib.  5. 

Ct  93.  D.  III.  37.  Mos.  N.  IL  Wm. 
in  (z.  B.  muomin,  oberorin)  nur  bei  Bib. 

1.  5.  7.  Rh.  Sb. 
d.  s.  m.  u.  12.  in  (z.  B.  egisin,  augin,  oberin) 

bei  A.  Bib.  1.  2.  3.  5.  6.  7.  11.  D.  IL  326. 

335.  347.  E.  Eb.  Em.  33.  Ep.  can.  3.  4. 

Ep.  P.  1.  F.  2.  Frg.  Gc.  1.  2.  3.  4.  5.  6. 

8.  9.  Gd.  2.  Gh.  1.  2.  3.  H.  Ja.  Ib.  Ic  Is. 

K.  gl.  K.  Le.  1.  2.  3.  M.  Mart  Mat  N. 

(0.  bisweilen  bei  adj.)  Org.  OÜ.  Pa.  Pn. 

Prud.  1.  Ps.  2.  R.  Ra.  Rb.  Rd.  Re.  Sb. 

Seh.  85.  Syl.  V.  Virg. 
en  (z.  B.  cgisen,  ougen,  oberen)  bei  A. 

Aid.  4.  Bib.  1.   6.  10.  11.  13.  Bo.  4.  5. 

Can.  4.  13.  Ct.  62.  73.  Co.  2.  3.  4.  D. 

IL  283.  317.  328.  335.  337.  338.  354.  D. 

in.  46.  Em.  21.  Gx.  Hd.  Ho.  Le.  4.  Mcp. 

Mu.  N.  IN.  IL  0.  Org.  Rc.  Rg.  1.  Schw. 

SyL  T.  Wm.  Wo.  2. 
on  (selten,    z.   B.   willun,   liopun,    vom 

subst.  neittr.  kein  Beispiel)   nur  bei  Bib, 

8.  11.  13.   D.  IL  315.  Ec.  Em.  12.  Frg. 

Gd.  1.  3.  K.  M.  N.  Prud.  1.  Sb.  SL  Virg. 
on,  nur  von  subst,  masc.  finden  sich  folgende 

Beispiele  vor  (von  snbstn  neuir.  und  von 

Hfl^'.  keine):  anon,  giloubon,  niumon, 

\?ingarton  bei  Mos.  Wm.  N.  Sal.  4. 
an  nur  in  aran.  D.  IIL  35.   und  cholban. 

D.  U.  324.     Das  in  T.  62,  8.  siehende 

beiligan  ist  nach  dem  codex  in  heila- 

gen  zu  bessern. 
d.$.f.  ün  (z.  B.  uohtun,  oberun)  bei  A. 

Aid.  1.  4.  Ar.  Bib.  1.  2.  6.  7.  8.  9.  13.  Bl. 

Bo.  5.  Can.  4.  8.  9.   10.  11.  12.  13.  Ct. 

Co.  1.  2.  4  D.  IL  342.  344.  345.  Em.  3. 


x    , 


921 


N. 


12.  15.  19.  26.  33.  Ep.  can.  2.  Frg.  Gc.  1. 

3.  4.  6.  7.  Gd.  1.  2.  3.  Gli.  1.  2.  3.  H.  Ja. 
Ib.  Is.  K.  gl.  K.  Le.  1.  2.  3.'ftL  Mcp.  Mu. 
N.  N.  IL  0.  Org.  Otl.  Pa.  Prud.  L  R.  Rb- 
Rd.  Rx.  Sb.  Syl.  T.  Virg.  W. 

on  (z<  B.  wambon,  erislon)  nur  selten, bei 
K.  gl.  K.  N.  N.  IL  0.  Sb.   (Prnd.  1.?  s. 

SUEGALA.) 

«n  (z.  B.  übten,  alten)  nur  erst  in  Bib. 5. 

Hd.  N.  N.  IL  Ps.  3. 
in  {z.  B.  uohsinin,   auwerchparin)  nur 

selten,  bei  Bib.  1.  2.  5.  6.  7.  Le.  5.  u.  M. 
an  nur  in  villan  bei  Prud.  1. 
a.s.m.  un  (z.B.  irradnn,  eristun)  bei  Bib. 

I.  2.  3.  5.  6.  7.  8.  10.  11.  13.  C.  Ct  83. 
189.  Can.  13.  D.  IL  316.  317.  324.  350. 
E.  Ec.  Em.  13.  19.  29.  30.  33,  Ep.  P.-3. 
Frg.  Gc.  3.  4.  8.  Gd.  1.  Gh.  i*  2.  3.  4.  5. 
H.  Ho.  Ja.  Ib.  Ic.  Is.  K.  Le.  1.,  3.  M.  Mart 
N.  IL  Pa.  Pn.  Prud.  1.  2.  P«.  2.  R.  Ra. 
Rb.  Rd.  Rf.  Sb.  Seh.  85.  Sg.  911.  913.  T. 
Tg.  4.  5.  Virg.  VP. 

on  (z.  B.  irridon,  eristen)  bei  A.  Äld.  3. 

4.  BL  Bo.  4.  5.  Can.  13.  Ct.  62.  96.  Co. 
g.  4.  D.  IL  284  312.  Fw.  G.  H.  Ib.  K. 
gl.  K,  Mcp.  N.  N.  IL  O.  Prud.  1.  2.  Ps.  R. 
Rg.  1.  Schw.  Sg;.  292.  Wm.  Wo.  2.  Wess. 

en  (z.  B.  willep,  oberpren;   ct.  Flexion». 

Buffix  N)  bjei  A.  Bib.  4.  5.  6. 7, 10.  H.  13. 

Bo.  5   Co.  3.  4.  Ct  D.  U-  315,  318.  333. 

335.  348.  D.  111.87.  Gg.  Gh.  2.  3.  4.  Mcp, 
-     Bios.  Mu.  N.  N.  II.  0.  Org.  Rg.  2.  Seh.  75. 

SyL  SL  Wm. 
in  (z.  B.  Mrahsmin,.  abelin;   oft  Flexions- 

suifxK  IN)  bei  A.  Bib.  4.  5.  6.  7.  11.  D.    , 

II.  3ia  324.  333.  348.  Ep.  P.  4.  F.  2.  Hd. 
b.  he.  4  5.  Mact.  Mon.  2.  N.  Org.  Prud.  1, 
Sb.  5g.  913.  Syl.  Tr. 

au  (z.  B.  irridan;  von  ad/,  kein  Bei^pid; 
,  «f.  Flexionssuffk  N)  nur  bei  B.  Bib.  6.  8. 
D.  IL  324.  Em.  21.  Gx.  Ib.  gl.  K.  OU. 
Rg.  1.  2.  S.  Wm.  L 

a.a.f.  An  {%,  B.  loubun,  altnn)  bjei  A.  Ar. 
3.  Bib.  1.  2.  3.  5.  6.  7.  8.  10.  IL  13.  Bl    .. 
Bo.  1.  4.  5.  Can.  7.  9.  10.  11.  12.  13. 
Co.  2.  3.  4.  Ct.  86.  D.  IL  272.  282.  283. 


N. 


285.  286.  312.  322.  331.  344.  348. 1 
37.  £b.  Ec.  1.  2.  Em.  3.  6.  17.  18. 1 
30.  Ep.  can.  3.  4.  7.  Ep.  P.  3.  Frg.  < 
3.  4.  5.  6.  7.  8.  10.  11.  Gd.  1.  3.  ( 
2.  3.  Gx.  H.  Ib.  Is.  K.  gl.  K-  Le.  1. 
M.  Mart.  Mat.  Mcp.  Mu.  N.  N.  IL  0. 
Oll  OA.  Pa.  Prud.  1.  Ps.  1.  2.  Ra 
Rc.  Rd.  Rf.  Rg.  1.  Sb.  Sbe.  Seh.  8 
911.  T.  Tg.  4.  Virg.  VP.  1.  4.  6.  W, 
Wn.  3355.  Zf. 
on  (z.  B.  forhton,  alton)   nur  selte 

D.  IL  312.  H.  N.  IL  Wm.  (O.?  s.  WJ 

WANTA  in  WAT).  , 

cn  (z.B.  lx>uben,  alteren),  abgescfa\^ 
Form  bei  Bib.  5.. Can.  13.  D.  III.  6 
Hd.  Ho.  Le.  5.  Mos.  N.  IL  Sb.  Wb. 

in  nur  bei  folgenden  siihsU  (bei  adj. 
nicbt  zu  entscheiden,  ob  es  eine 
fichwächle  Form  des  starken  acc»  u 
das  FLcxionssuffuL  N):  ampilin,  lo 
runzin,  rusin,  flaschin  in  Bib. 
13«  und  Ep.  P.  4.;  auch  frilazin  i 
haj.i  für  einige  dieser  suhst.  \s£&\,  siel 
leicht  auch  ein  Thema  auf  i  annehn 

an  nur  bei  Bib.  4.  8.   10.  11.  13.  Ca: 
Em.  6.  Gx.  Prud.  1.  und  Wm.  in  f< 
den  Wörtern:  agileian,  muccan, 
tan,  chiwan,  howan;    erestan, 
stan^  suslichan. 

n.  ns  a.  pL.vi^  un  (z.  B.  wadun,  ubi 
bei  Ar.  1.  Bib.  1.  2.  4.  5.  7.  8.  9. 1 
12.  13.  Bed.  2.  C.  Cr.  Can.  5.  6.  ! 
11.  12.  13.  Da.  D.  II.  340.  341.  345 
378.  Em.  4.  7.  8.  12.  17.  18.  19.  2 
29.  31.  33.  Frg.  Gc  1.  3.  4.  6.  7. 
Gd.  1.  2.  3.  Gh.  1.  2.  3.  4.  H.  Ho.  1 
Ja.  Ib.  Ic.  Is.  K.  gl.  K.  Le.  1.  2.  ; 
Mart  Mal.  Mos.  IN.  N.  II.  O.  Pa.  I 
Prud.  1.  2.  Ps.  1.  2.  R.  Ra.  Bb.  R( 
Ran.  Sb.  Seh.  75.  Sg.  184.  299.  913 
SJ.  Sal.  1.  2.  4.  T.  Tr.  Tg.  5.  Viig.  ^ 
Wn.  863.  Zf.  1.  2. 

oa  (z.  B.  wadon,  ubilon)  bei  A.  A 
Ar.  3.  Bib.  5.  6.  8.  9.  12.  13.  Bo,  5 
Can.  11.  Co.  1.  2.  3.  D.  II.  282.  283. 
317.  323.  346.  Em.   18.  31.  Ep.  ca; 


N. 


N. 


924 


Gc  8.  9.  Gh.  1.  3.  &  H.  Ho.  Ja.  Ib.  K. 
gl.  K.  Mob.  2.  N.  N.  II.  O.  Ott.  Pb.  3. 
Prud.  1.  4.  Pr.  v.  t  Ra.  Rg.  3.  Sg.  243. 
202.  913.  St.  2.  SL  Tr.  Virg.  W.  Wm. 
Wo  863.  Zf. 
en  (z.  B.  ohsen,  iibelen)  bri  A.  Bib.  1.2. 
6.  7.  9.  10.  1 1.  13.  Bo.  5.  Can.  13.  Co.  2. 
Cr.  D.  11.  331.  Eb.  F.  Tr.  Gc  4.  5.  10. 
Gd.  1.  2.  Gx.  Ild.  Ho.  1.  Hs.  M.  Mcp. 
MoD.  2.  Mo$.  Ma.  N.  R  IL  O.  Org.  Prud.  1. 
Rc.  Rg.  i.  Ru.   SyL  SI.  Tr,  Wm.  Wo. 

460.  zr. 

in  (&  B.  wadin,  ubilln)  bei  Bib.  1.  2.  4 

5.6.  7.  11.  13    D.  II.  319.  346.  D.  III. 

100.  Db.  £c.  Em.  31.  F.  Gh.  I.  Ic.  M.  N. 

Org.  Prud.  1.  Rd.  Sb.  Syl.  Tr.  Virg.  Z.  Zf. 
an  nur  bei  Can.  7.  D.  11.345.  Em.  31.  Prud.  1. 

Rg.  1.  Sal.  4.  ^Yn.  863.  in  ranan,  pet- 

terisan,   fladan,   cbnochan;    witan, 

rolan,  rumiscan  (heidanan  in  T.34,3» 

ist  ein  nach  dem  Codex  in  heidanon  zn 

befsemdcr  Druckfehler). 
[In  niern.  Wn.  460.  ist  das  GescblechtssufBx 

vor  n  ausgefallen.) 
%,xua.pl.f.  ün   (z.  B.   nndnn,  edelnn) 

bei  A.  Aid.  3.  4.  Bib.  1.  2.  5.  6.  7.  &  9. 

10.  11.  12.  13.  Bl.  ßo.  5.  C.  Can.  1.  5. 

6.  10.  11.  Ct.  D.  n.  283.  284.  316.  325. 

341.  345.  346.  347.  349.  Eb.  Ec  1.  Em. 

8k.  12.  16.  26.  29.  31.  32.  33.  Ep.  2.  £p. 

can.  2.  F..1.  Si  Frg.  Gc.  1.  3.  4  5.  6.  7. 

8.  Gd.  1.  Gh.  1.  3.  4.  Hör.  Hs.  Ja.  Ib.  b. 

IL.  gl  K.  Ky.  L..  Le.  1.  2.  3.  M.  Mcp.  N. 

O.  Org.  OA.  ^a.  Pb.  1.  Pcrs.  Prud.  1.  2l 

5.  Vt.  t  V.  Ps.  2.  R.  Ra.  Rb.  Bc.  Rd<  Re. 

Rf.  Rg.  1.2.  3.  Sal,  .4.  Sb.  Scb.  75.  Sg. 

184. 193.  242.  292.  299.  913.  SyL  T.  Tg. 

3.  4  5.  Tr.  Ve.  4  Virg-  VP.  1.  4  Wm. 
:  Wa>  863^1  3325.  3355.  Zt  . 

m  (t.  B.  undon,  edelon)  \uk  Bib.  D.  IL 

313.  331.  Em.  27.  31.  F.  Gd.  5.  Ib.  b. 

gl.  K.  La.. L  1.  O.  Pa.  R4|Sg.  292.  Virg. 
Wm.  Zt 
so  (z.  B.  ^mmcn,  e4eHn)  bei  Bib.  1.3.5. 

b.  &,  Bp.  5.  D,  IL  317-336.  O.  lU.  43. 

68.  H4  Ho.  Hs.  Mcp.  Mon.  3.  Mos.  Mo. 

K  N.  U.  0.;SaL.lf  2.  Wai.  Wo,  46a 


in  (&B.  rnnzin,  »hderin)  bei  Bib  1.  4.5. 

.6.  .7.  9.  11.  D.  IL  331.  Em.  31.  Hs.  Mcp. 
.-   Org.  SaL  2.  Wn.  232.  460.  Zf.     - 
an  nur  bei  (A.?)  Aid.  3.  Bib.  6.  7.8.  11.  13. 

D.  IL   339.   Eb.  Wn.  863.   in  luchan*; 

nuscan,    protpechan,    felgan,   cho< 

faU)    harephan; '  ruhan,    gisleiftan 

(scorrantan?). 
[.In  ädern.  Wn.  460.  nnd  nesliln.  Bib.  6. 

(wie  in  nuskiln.  Bib.  6.)    ist  das  Ge> 

schlecbtssufBx  ausgefallen.] 
.».tt-a-pLiu  &n  (un?),  z.  B.  aognn,  opa*. 

rostun,  bei  Bib.  1.  7.  C  Db.  E.  Em.  19. 

Frg.  Gc.  3.  4.  5.  8.  Gh.  1.  3.  IL  Ja.  Is. 

K.  gl.  K.  M.  Mart.  0.  Pa.  Prud.  1.  R.  Rb. 

R£  Sb.  Sg.  913.  T.  Tr.  Virg.  Wm. 
on  (z.  B.  ougon,  wiseron)  bei  BL  D.  II. 

337.  Gc.  3.  K.  N.  T.  Wm. 
en,  z.  B.  oogen,  oberen,  erst  bei  A.  Bo.5. 

Mcp.  N.  IN.  IL  Org.  SyL  Wb.  Wm.  Wn.  460. 
in,  z.B.  augin,  oberostin,  erst  bei  Ar.  % 

Eb.  Frg.  Mcp.  N.  Org.  SyL 
an  nur  in  ougan  (?),   fordroran.  Rg.  3. 

furstan.  Virg. 
gt-pLtub^  ra.  6no  (6n6?),  z.  B.  obsono,  bei 

A.  Bib.  1.  2.  3.  7.  D«  UL  3a  Em.  19.  33. 
:    Ep.  can.  1.  3.  4  Frg.  Fw.  Gc.  1.  3.  6.  H. 

Ho.  Ja.  Ib.  K.  gl.  K.  M.  O.  Pa.  Pmd.  1. 

Rb.  Rd.  T.  Virg.  Wess. 
ona  in  nuilona,  Bib.  7. 
one  in  inngerone.  Ho.  faerrone.  Bib.  6. 
•no  in  ratgepano.  Pmd.  1. 
ana  in  magtzohana.  Bib.  13. 
nno  in  scuzzuno.  SL 
eno  in  indeno.  T.  fnzuendeno.  SL  apei- 

cheno.  D.  IL  343. 
on»  ^  ^  iudon»  bei  Bo.  5.  D.  IL  <336.  Ep. 
F.  3.  Gc  10.   Mep.  N.  N.  IL  Sg.  292. 

Wm.  Zf. 
.  utt.in.'pardun.  Wnvaiegelnn.  Bib«  13. 
en,  s.  B.  iuden,  hbi  Bib.  5.  £p<  P.  4  Hd. 

N.  IL  Wm. 
ia  in  irridin  o.  herrin  beir^f.  n.  Bib.  5. 
g»  pL  tubst.  f,  Anfaer  den  ein  N  in  d^r  Dekli- 
nation   aufnehmenden   suhst'  yVm.   fügen 
!  •,  0  ,aucb  die  atadt;  deklinierenden,  «tbti*  fem., 

deren  Nominativ  auf  a  auslafitel»  im  §.  pl. 

[69J 


929 


N. 


N. 


'^ 


i,  71.  in  z*  B.  burdin 
^.  in    -    •   burdiD 
J.  in    -    •    b«rdin 
n.  in    •     *   burdin 
pLn*a.  in    •    •   bardin. 
Nur  in  ti*  s.  feslL   </.  s.  festin.  Frg,  ».  $• 
ewi.  d.  $.  ewio;  gL  K.  i».  ^  buldi.  d*  s.  bul- 
äin.  M.  g.  i.  resti.  n»  s.  resti.  fi.  /92.  restin. 
Prud.  1.  zeigt  sieb  vi^lleicbt  noch  eine  Spur  von 
der  Deld.  des  Suffixes  i,   aber  .such  nur  viel- 
leicht    Denn,   da  Frg.  gewöholicb,   «ulser  in 
turi>  finstriy   und,  nach  dem  n*pl.  burdi  zu 
schlielsen,  auch  iu  burdi,  den  MemioaUv  schon 
mit  in  bildet,   so  ist  neben  seinem  nom.  festi 
auch  ein  Nominativ  festin  (wie  n.s*  managi, 
Frg.  und  n.M.  manag  in.  Frg.  oder  auch  iu  Tr. 
festi  und  festin)  anzunehmen  und  so  wie  man 
von  den  beiden  daU  tiufi  und  tiufin  in  Virg. 
nur  den  ersten  (tiufi)    und  nicht  den  zweiten 
(tiufin)  zu  dem  in  Virg-  vorkommenden  u*  s^ 
tiufi,  oder  den  d.  s.  sniumi  ia  Ic  nicht  zum 
Nominativ  sniumin  in  Ic.,  sondern  am  einem 
Nominativ  sniumi  siellen  mu&,  so  gebort  auch 
in  Frg.  der  d.  s^  festin  nicht  zum  Nominativ 
festi,  sondern   zu   einem    Nominativ   fe^stin» 
Auch  das.  4**  Beispiel  aus  Prud  i^  zeigt  im  sing^ 
keinß  N- Deklination,  sondern. nur  m-fupi^  und 
dieser  n.  pL  (res t in)  lälst  vielleicht  neben  n.  s. 
c&st,i  auch  ein.n.^  s.  sestiijL  annehmen,  und 
eben  so*  auch  im  2^*°  und  3^  Beispiel  aus,  gL 
K.  und  M.  der  d.  s.  ewin  und  haldin  einen 
0.  s^  ewin  und  buldi a  neben,  n.  i.  ewi  und 
huldi,   wiewohl  Prud.  1.  gL  K.  uod  M  sonst 
keinen  n.  i^:auf  in  zeigen;  aber  weh  Jn  N«,  bei 
dem  der  11..J.  oder  jffsm.,  auf  1  in, der  Kegßl  kein 
N  anninomt,   kommt  n.  s.  touCin  neben  n.  s^ 
toufi  vor,  wie  in  gl.  Tr.  neben  dem  bei  ihnen 
regelmäfsigen  n.  s.  festin  der  n.  s.,  festL   Frei* 
heb,,  wenn  man  die  easiis  verschiedener  Wörter 
oder  au&  verschiedenen  Quell^  und  Dialekten 
zusammenwirft^  so  lälst  sich  eine  DekluMitioa 

n.  i 

g.itk 

d.  ia 

B.  in 
zusammenstellen,,  t.  B»  n^  witi.  f«  burdin.  A 
hwassiub   a^  guotlichia  cidtt  n.  giuitUcbi^ 


^*  *ff«  gnotlicbin.  Ia.  dL  gnotlichiD. 
gaotlichin.  Is.  Aber  bei  aufmerksame 
aonderung  der  Wörter  und  der  DcnkmSh 
denen  sie  vorkommen,  ergiebt  sich,  dal 
Mubst.  fem.^  die  im  g.  d»  a,  in  haben, 
schon  im  Nominativ  iu  zukommt,  die  abc 
im  Nominativ  1  haben,  audi  den  übrigen 
biis  kein  N  anTugen,  also,  um  bei  den  gi 
nen  Beispielen  stehen  zu  bleiben,  die  De 
tion  von  witi  folgende  ist: 

0.  witLN.  f.witlN.  dLwiti.  N.  a.w; 
von  burdin: 

n.  burdin»  O.    g.  burdin.  O.    ('d.  bn 
Can.  2.J  a.  burdin.« O.» 
von  hwassini 
n*  hwassin.  Ic  (^g.  und  d.  konunen 
vor^  a.  hwassin.  Ic 
von  guotlichin: 

n.  guotlichia  Is.    g.  guotlichia.  I 
guotlichin.  Is.  a.  guotlichin.  Ii 
von  gttotlichi  aber 
n.  gnotlichi.  N.    g.  kommt  nicht  vc 
gttotlichi.  N.  a.  gnotlichi.  R 
Die  Deklination  n.  i,  ;•  i^  d.  i,  0*  i 
zeigt  sich  bei 
A.  Aid.  4.  Ar.  3.  Asc  1.  2.  3.  Bib«  i 
Bed.  a.  BU  Bo.  1.  2.  4.  5.  Can.  1.  4.  6 
Co.  Ct  72.  Da.  D.  IL  283 --85.  311. 
320.. 322.  326.  &27.  328.. 32».  330.  331 
33&.  33B.  340.  341.  343.  344.  34aw  SU 
34&  349.  3ö0.  351.  352.  354.  378.  D.I 
£.  Eb.  Ec.  1.  2.  Em.  1—24.  2a  2ä  i 
33.  Ep.  can.  1-^.4.  Ep.  P.  1.  3.  4  F. 

1.  3—10.  12.  Gd.  1.  3.  5.  Gh.  1  — 
Ho.  1.  Ja  Is.  2.  La.  L  1,  2.  M.  Uat 
Mon.  1.  Mtt.  N.  N.  11.  0.  Or.  2.  Osg.  0 
Pb.  2.  Ph.  1.  2.  Pn.  Pr.  ewv.  i.  PruA  1 
Ps.  2.  Ra.  Rh.  Rc.  Rd.  R&  RL  Rg^  1. 
RB.  S.  Sah  1.  2.  4.  Sb.  Sbe.  Sg.  7a  192 
St  Syl  SC.  Si.  T.  Tg,  1.  3w  V.  Virg. 
4.  W.  VVm.  Wn.  232.  863.  Wo.  2.  3. 3 

dagegen  die  Dekl*  n,  in«  g.  in%  cL  iiL  «.  i 
auch  -in  in  Suffix  N)  nur  bei 

Ar.  3.  gl  bL  Can.  2.  D.  IL  344.  F»  2.  T 
Ka..AIon..2.  Sg.  292.. 

«nd  beide  b.  l    g.  r.     d.  u     a^i  . 
i   .^    . . :  B.^  in.  g.  in.  «f..  in.  o«  in 


N. 


N. 


932 


ich  bei  Bib.  13.  C.  (gew&bDiich  f)  Em. 
rg*  (gewöhnlich  in)  Gc  11.  (gewobolicb 
(gewöhnlich  t)  Ib.  Ic,  (gewäinlich  in) 
;ewöhnh'ch  in)  K.  (gewöhnlich  t)  gl.K« 
hnlich  i)  L.  Le.  1.  3.  Mart  (gewöhn- 
)  N.?  [in  nur  in  lngin(?)  n.  toufin] 
Q  nur  iQ  burdin)  R.  (gewöhnlich  t) 
in  nur  in  burdin)  Rd«  (in  murin  hrso* 
i)  Sah  4.  (in  nur  in  ainwellin)  Sg. 
!99.  913.  T.  (in  nur  in  burdia  u.^  len- 
Tr.  (gcwölinlich  in)  Virg.  (in  duv  in 
i)  Wn.  232.  (in  nur  in  linain.) 
Plural  zeigen  sich  nur,  aufiier  den  oben 
rlcn  wenigen  gen.,  die  dat.  dieaer  De- 
>  bei: 

inmahtigin.  urchundin  (kanDancb 
ifieutr.  gehören),  digin.  unaemfiin. 
i.  in  digin.  unsenftin.  biapiachin. 
^  in  bisprachiik 
\.  in  nuzzin. 
).  in  stiurin;.  wapaais» 
10*  in  wihin.  atiurin.  waaain«> 
1»  in  wihin.  piderpin.  atiurin.  waa> 

322.  in  runa^intr 
327.  in  waaain,- 
349.  in  heilinw 

71.  in  linaen. 

wassin. 
I  ttt.rim.p 

in  a£terwerti>n%. 

in  auzzim 

2.  in  swarin«^  *i  . 

in  unst-illin. 
unchuskim« 
turinr. 
antrellim» 

antrcitim.  inrin»  (bweatihoias»n> 
widarmuatiia  können  auch  nehtra 

wihin.  urchiindin?  digia»  onaemf«; 

»tiurln.  waaain. 

glrea  [kann  aaob  zo  gir  (giri)  und 
t  zja  giil  gehören],  leitsamiai 

wirdiur   Duzzin.  ginuhtin  (kana 
t  zu  ginuht  gehosen)r  reatio-  (Qotiiu 


Pmd.   1.    in   runatin.   ehrambia.    Intin. 

wasain. 
Pmd.  2.  in  waaafn.^ 
Rh.  in  ubarazilim« 
Pa.  2rin  urchundin? 
Sb«  in  nrchnndrn? 
Tr  in  menigin.  fest  in.  turin; 
vod  die  nom.  und  acc.  auf  t  bei 
Aid.  4.  in  hohL 
fiib.  1«  in  engk  wiar.  merinicnai  manigL 

anamali.  gruoni?  chleini.  hell  huldi* 

waaaL    gelougini.    salzauli»   aterchL 

snli.  • 

Bib.  2.  in  engl«  wisi.  merimenni.  ferri. 

feati.   chleini.   huldi.    waaai.  spuoti. 

aalsauti.  aterchL  snlL 
Bib.  4.  in  chleinL 
Bib.  5.   in   anamali.    chleini.    aalzauti; 

atercki. 
Bibb  6.  in  manigL  chleinL 
Bib.  7.  in  helL  spuotL  aalzaatL  aterchL 
Bib.  8l  in  chleinL 
Bib.  9.  in  merimenaL 
Bib.  i2r  ia  n^erimeanL 
Bo.  2.  ia  awarL 
Bo.  5.  ia  wirdel  hetL  diebL  laataaiaL 

iugL 
Cw  in  lentr. 
Gaa*  7.  in  wihL 
Caa.  9.  ia  digL 
Can.  10.  in  wihi.  digL  atiarf«- 
Caa.  11.  ia  wihL  digL  atioiL 
Can.  13.  ia  stiurL 
Da.  in  manigL 
D.  IL  33U  in  stitlL     . 
D.  IL  346.  in  ripL 
D.  IL  37a.  in  wafsL 
£b.  in  dichi.^ 
Enir  6.  ia  di'gi.. 
Em.  27.  in  rippL 
Em.  3U  ia  lentL  liaaL  rippi? 
Ep.  can.  2.  in  geilL  IugL 
F^.  ia  widarmuoti'?.  burdk  turL- 
€c  1.  in  waaai.-  unaemfti.  awarL 
€iC  3.  in  queti?  waaaL 
Gc  5.  ia  waasL  aaaemftL  awari»- 
Gc  &  ia  a»aemftL  awari.^   . 


933 


N. 


N. 


934 


>. 


Gh.  1.  3.  in  luti.  wassl  gitougini. 

H.  in  mcnili.  finstri? 

Ib.  iti  burdi. 

Is.  in  iuri. 

K.  in  wihi.  Icnti.  widarmnati? 

gl.  K.  in  I«nli.  unipiqaemanassi?  buldi« 
durri. 

BL  in  engl.  wisi.  wilii.  meriminni.  ana- 
mall, ferri.  fesli.  gruoni.  chleini.  heli. 
huldi.    vassi.     gitougini.    unsemfti. 
•  swari.   epuoti.  salzauti,  ^tercbi.  auli. 

Mart.  in  bi^erbL  ziari.  sinwelli*  an- 
aemfti.  • 

Mcp.  in  wirde?  weAdi?  digi. 

Mo.  in  engi.  lengL 

N.  in  "wirde?  ubarmuoiL  manigi.  mendi. 
burdi.  brutti.  festi.  finelri?  deccbi. 
iiufi.  tougeni.  selisani.  giridi. 

O.  in  wihi.  gaganwerti.  liubi.  gimeiti. 
milti.  ubarinnati.  ötmnatl  widar- 
mnati. nuzi»  fravali.  guati.  iinganzi. 
huldi.  tiufL  doli.  turi.  siuchi.  SGoni. 
amahi.  suazi.  ziari, 

Pa.  in  manigi.  prnrti.  haldL  durri. 

Prud.  1.  in  witi.  anamali.  fuli.  churzL 
hohi.  wassi.  gitougini.  tiufi.  dicbi. 

Prud.  2.  in  gitouginL 

R.  in  chrumbL  turi. 

Ra.  in  burdi. 

Rb.  in  merimenni.  manigi.  dichi.  auli. 

Rd.  in  lenti.  burdi. 

Sb.  in  wisi.  wihi.  festL  heli.  salzsuti* 
stiuri. 

Sg.  242.  in  lentL 

Sg.  299.  in  lin^i* 

SI.  in  festi. 

Sal.  1.  4.  in  heii. 

T.  in  menigi.  decchi?  turi. 

Tg.  3.  in  ainwelli.  menigi. 

Tr.  in  lentL 

Virg.  in  chnolL  hohi.  dichi.  sterchi. 
auf  in  bei 

Bib.  5.  in  wefsin? 

Em.  27«  in  lentin. 

Frg.  in  lentin« 

Ib.  in  lentin. 

gl.  K.  in  bardin. 


Mart.  in  menigi n. . 
.   Pfüd.  1.  in  restin. 

Sg.  292.  in  lentin. 

Sg.  299.  in  lentin. 

T.  in  lentin. 
Neben  dem  Thema  auf  i  oder  in  xrigt  sicli 
auch  ein  Thema  auf  ina  (cf.  Suffix  M.)  ia  le- 
wina.  Ib.  neben  lowin.  Ic  einsamina.  N. 
neben  luslsami.  N.  putina.  Wn.  3355.  neben 
putin.  C.  Ka. Sg.  184.  292.  Tr.  acugina.  Rib.6. 
neben  acugin.  Sg.  184.  lugin a.fio.  5.  0.  T. 
neben  lu^L  A.  Bo.  5.  D.  IL  332.  Ec  1.  2  Ep. 
can.  2.  Gc  10.  Mcp.  N.  Org.  Syl.  Sbe.  und  In. 
gin  ( wenn  dieses  ym.  ist).  N.;  auch  auf  iaiin 
festini.  Ib.  neben  festi.  Bib.  1.  2.  4.  5.  &  7. 
a  13.  Bed.  2.  Bü.  1.  5.  Can.  10.  11.  12.  13. 
Em.  5.  £p.  P.  3.  4.  Frg.  Gc.  3.  &  9.  Ib.  Ic  gj. 
K.  La.  2.  M.  N.  O.  Org.  Pa.  Ra.  Rh.  Bd.  SL 
Tg.  1.  Tr.  und  festin.  H.  Le.  1.  3.  Tr.  «ni 
auf  inna  in  scuginna.  Rg.  8.  Wn.  863.  neben 
scugin.  Sg.  184.  wie  brach  in  na  neben  l)ri> 
chin.  Mach  diesem  Thema  auf  ina  (ini,  inna) 
bilden  einige  Quellen  den  Plural  einiger  mbsL 
auf  i,  nämlich: 

A.  in  d.  pL  festinin. 

Bib.  1.  2.  in  c&  /?/•  rehtsprachi-nun.    , 

Bo.  1.  in  d.  ph  misisihurinon.        * 

Bo.  5.  in  n.  <7.  ph  Jwitina.  { 

C.  in  d.  pL  hartinon.  ■! 

D.  II.  325.  in  d.  pL  plawinin. 
Em.  11.  in  d.  pL  bnrdinon. 

Gh.  1.  in  d*  pL  michelinun.         ^ 
Gh.  3.  in  i2.  pl.  miohelinun.  swarinan. 
H.  in  dl  ph  mendinum.  finatrinaok  ho* 
,    hinum. 

Ib.  in  n.  a.  ph  festin  na.  d.pL  bordinafli 
M.  in  d.pL  rehtsprachinnn(dasin  Griibni'i 

Grammatik.  IL  171.  aufgenommene  seellv 
*   nun  ist  XU  streichen;  der  cod.  bat  fcelii> 

linun). 

Mqi.  in  n.  a.  ph  witina.  misailichiaii 
mittina.  manigina.  raendina.  festiaii 
belina.  hohina.  lustsamina  vakAdfl 
fuoginon.  ratsaminon.  aeltsamiooB* 

N.  in  n.  er.  pL  ainnilosina.  miehilioii 
brutina.fellink  fe8tiDa.finatrina.lief 
lina.  pnrghorina.  «faMbersittiL  kt- 


0 


N. 


N. 


936 


hina.  tiufin«;  im  g*./?/.  finstrinon.  tou« 
genon?  und  d.  pL  linsinin.  brutinon. 
finstrinoD.  burghorinon.  hohinoiL 
tiufinon.  lustsaminon.  liobsaminon. 
leitaaminon.  minnisamiiion. 

Org.  in  n.  a.  pL  wiolichina.  mnoiigrna. 
anachominina. 

Rd.  in  n.pL  festinna  u.  d.pL  burdinnm. 

Von  dem  Thema  aaf  ina  kommt  auch  in 
•  IL  347.  der  ru  pl.  enginen,  in  D.  IL  353. 
pL  puholl ichin un  und  in  Zf.  n.  pL  fol- 
arinun^  nach  schwacher  DekU  vor  *)• 


I  Nach  dieser  Auseinanderselzung  mufs  Grimnrs 
Stellung  und  Theorie  seiner  2^*"^  starken  und 
schwachen  Deklination  der  fem.,  sowohl  in 
früheren  Abfassung  (deutsche  Gr.  L)  als  in 
erneuerten  (deuUche  Gr.  IIL  S.  503^507; 
1  Abschnitt  a,  auf  S.  336  ist  ganz  zu  streichen) 
chtigt  werden. 

h  erlaube  mir  hier  zugleich  die  Anordnung 
Zahl  sämmtlicher  Deklinationen  mit  wenigen 
ien  festzustellen.  Die  Substantiva,  deren  Thema 
bt)  wie  Bopp  annimmt,  mit  an,  An,  son- 
)  mit  dem  Geschlechtssuffix  masc.  A  (althd. 
fem.  ö  (ahd.  A)  oder  EI  (ahd.  1),  neutr.  ö 
L  A  oder  A)  endigt,  nehmen  im  Nominativ 
t  das  Flexionssuffix  an>  in  den  übrigen  casi- 
(auCser  dem  d.pL)  fügen  sie  dem  Geschlechts- 
X  zunächst  ein  N  bei,  und  lassen  im  Gothi- 
n  alsdann  erst  (aufser  im  dat.  und  acc.  sing., 
ohne  Flexionssuffix  bleiben  und  mit  dem  an- 
ingtcn  N  schlicfsen)   das  Flexionssuffix   antre- 

im  Ahd.  aber  fallen  hinter  dem  angehängten 
I  allen  casibus  (aufser  im  g,  pl.)  die  Flexions- 
xe  ab.  Diese  Deklination  ist  die  sogenannte 
wache,  oder  N -Deklination.    Da  im  Goth, 

Ahd.  die  masc.  auf  JA  (ahd.  JO)  und  die 
.  auf  JO  (ahd.  JA)  eben  so  wie  die  masc.  auf 
khd.  O)  und  fem.  auf  ö  (ahd.  A)  mit  dem  Ge* 
cchtssuffix  masc.  A  (ahd.  O)  und  fem.  ö  (ahd. 
endigen  und  auch  mit  dem  masc,  auf  A  (ahd. 
and  fem.  auf  ö  (ahd.  A)  pnz  gleich  flekli« 
und  ferner  im  Gothischen  die  Deklination  der 

auf  EI  ganz  diesell[£  ist,  wie  die  der  femi- 
>  auf  ö,  und  im  Ahd.  die  fem.  auf  1  alle  De* 
itionsfahigkeit  verloren  haben  und  entweder 
llen  casibus  I  behalten  oder  in  allen  casibus 
h  im  nom.  sing.)  hinter  dem  1  eia  N  anneh- 
y  also  keine  Ueklinalion  bilden,  so  giebt  es, 
Bur  Eine  schwache  neutrale,  audi  nur  Eine 
kt  2)  achwache  männliche  und  nur  Eine  (nicht 


Wie  bei.  den  Sfibsi*  fem.  auf  I  wivd  andi  den 
subst.  neutr.  auf  i  ein  N  theils  schon  im- No- 
minativ angebangt,  theili  in  den  oblicpien  cas. 
der  Flexion  vorgesetzt,  z.  B.  pechin  neben 
pechi,  magalin  neben  magati,  fingirin 
neben  fingeri,  fulin  neben  fuli,  kizzin  ne- 
ben ki^zi,  lorichin  neben  lorichL  d.  s.  an- 
dine  in  d.  pl.  andinum  vonandi,  n»u.a.pL 
iunginun  von  iungi  (mit  Uebergang  in  die 
achwadie  Dekl.),  d.s.  eimberinet  d.pL  eim- 
berinen  von  eimberi;  s.  auch  die  neutr.  auf 
-ili  mit  der  Nebenform  -ilin  in  SufQx  L. 
Auch  gumnhiu)  resina,  ist  vielleicht  ursprüng- 
lich gummt  Ist  cussin  auch  aus  cussi  oder 
umgekehrt  cussi  aus  cussin  entstanden?  wie 
chnmi  aus  chumin?  Auch  ma^c.  auf  I  schei- 
nen ein  N  angefügt  zu  haben,  wenn  in  nau* 
fragnSf  acefsaufi.  R.  und  sceifsophin.  Ib. 
naufragium  zu  lesen  ist  Cf.  auch  //.  pl.  cn- 
zinon  von  eoxzo  und  a.  IN  unter  Nr.  2.  in 


3)  schwache  weibliche.  Für  die  starkdeklinieren- 
den  subst,  d.  h.  für  diejenigen  snbst.,  die  ihr  Ge» 
schlecht  nicht  im  Nominativ  durch  die  Geschlechts- 
sufßxe  bezeichnen  9  sondern  dem  Nominativ  beim 
masc.  und  fem.  das  Nominativsufiix  S  anfügen, 
(oder^  wenn  ihr  Thema  consonantisch  auslautet 
keip  Flexionssuffix  annehmen),  beim  fem. ,  wenn 
es  auf  A  endigt,  dieses  zu  A  verkürzen  und  ohne 
das  Flexionssuffix  S  lassen,  und  beim  neutr.  Re» 
xionslos  bleiben,  und,  wenn  es  mit  A  gebildet  ist^ 
aach  dieses  A  abwerfen,  sind  hingegen  4  Dekli. 
nationen  für  die  subst.  masc,  4  für  die  subst. 
fem»  und  [wenn  es  auch  neutra  mit  consonanti- 
spbem  Auslaut  oder  mit  dem  Ableitungssuffix  I 
giebt  (die  im  Golhischcn  auf  einen  Cbnsonanten 
oder  auf  I  im  Nominativ  auslautenden  neutr.  ver- 
ralhen  durch  ihre  Deklination  überall  ein  Thema 
auf  A  oder  JA,  dessen  A  im  Nominativ  abgefallen 
ist)]  4  für  die  subst.  neut.^  aber  nicht  nach  Grimm's^ 
sondern  nach  folgender  Vertbeilung; 

DekL  L     für  die  subst.  mit  dem  Ableitungsnfßx 

masc.  u.  neutr.  A  oder  JA,  fem. 
ö  (ahd.  A)  oder  J6  (ahd.  JA).  — 
Grimms  !*•  \x.  2»«  Dekl, 
Dekl.  IL    för  die   subst.   mit  dem  Ableitungs- 
suffix I.  —  Grimm*s  4**  Dekl. 
Diekl.  IIL  für  die   subst.  mit   dem  Ableitungs- 
suffix ü.  —  Grimm's  3»*  Dekl. 
DAL  IV.  für   die   subst.    mit   consonantischem 

Auslaut  —  Grimnu's  Anomalien. 


933 


N. 


N. 


934 


V- 


Gh.  1.  3.  in  lutL  wassl  gitougini. 

H.  in  mcnili.  finstri? 

Ib.  \ti  burdi. 

Is.  In  turi. 

K.  in  wihi.  Icnti.  widarmnatl? 

gl.  K.  in  lenlL  unipiqaemanassi?  buldi* 

durri. 
M.  in  engu  wisi.  wihi.  meriminni.  ana- 

mall,  ferri.  fesli.  gruoni.  chleini.  heli. 

huldi.    vaasi.     gitougini.    unaemfti. 

•  swari.  apuoti.  aalzsnti,  ^tercbi.  sali. 

Marl,   in    bi^erbL    ziari.    sinwelli«    an- 

aemfti.  • 

Mcp.  in  wirde?  weAdi?  digi. 
Mo.  in  engl.  lengL 
JH.  in  "wirde?  ubarmuoiL  manigi.  mendi. 

burdi.   brutti.    feati.   finstri?   deccbi. 

iiufi.  tougeni.  seltaani.  giridi. 
O.  in  wihi.  gaganwerti.  liubi.  gimeiti. 

milti.     ubannuati*    ötmuati.    widar* 

muati.  nuzi»  frayali«  guaii.  nnganzi. 

buldi.  tiufL  doli.  turi.  siucfai.  sGoni. 

amahi.  suazi.  ziari, 
Pa.  in  manigi.  prurti.  haldi.  durri* 
Prud.  1.   in   witi.   anamali.   fuli.  cburzi. 

hohl,  wassi.  gitougini.  tiufi.  dicbi. 
Prud.  2.  in  gitouginL 
R.  in  chrumbL  turi. 
Ra.  in  burdi. 

Rb.  in  merimenni.  manigi.  dichi.  auli. 
Rd.  in  lenti.  burdi. 
Sb.  in   wiai«  wihL   festL   heli.  salzsuti. 

stiuri. 
Sg.  242.  in  lentL 
Sg.  299.  in  lin^i« 
SI.  in  festi. 
Sal.  1.  4.  in  hell. 
T.  in  menigi.  decchi?  turi. 
Tg.  3.  in  ainwelli.  menigi. 
Tr.  in  lentL 

Virg.  in  chnolL  hohi.  dichi.  sterchi. 
auf  in  hol 
Bib.  5.  in  wefsin? 
Em.  27.  in  lentin. 
Frg.  in  lentin« 
Ib.  in  lentin. 
gl.  K.  in  bardin. 


Mart.  in  menigi n. . 
.   Pftid.  1.  in  res t in. 

Sg.  292.  in  lentin. 

Sg.  299.  in  lentin. 

T.  in  lentin. 
Neben  dem  Thema  auf  i  oder  in  xngt  sict 
auch  ein  Thema  auf  ina  (cf.  Suffix  M.<)  ia  le- 
wina.  Ib.  neben  lowin.  Ic  einsamina.  N. 
neben  luslsami;  N.  pntina.  Wn.  3355.  neben 
putin.  C  Ka.  Sg.  184.  292.  Tr.  acugina.  Bib. 6. 
neben  acugin.  Sg.  184.  lugin a.  fio.  5.  0.  T. 
neben  lu^L  A.  Bo.  5.  D.  IL  332.  Ec  1.  2  Ep. 
can.  2.  Gc  10.  Mcp.  N.  Org.  Syl.  Sbe.  und  In. 
gin  (wenn dieses ybm.  ist).  N.;  auch  auf  iaiin 
festini.  Ib.  neben  festi.  Bib.  1.  2.  4.  5.  &  7. 
a  13.  Bed.  2.  Bü.  1.  5.  Can.  10.  11.  12.  13. 
Em.  5.  £p.  P.  3.  4.  Frg.  Gc.  3.  &  9.  Ib.  Ic  ^ 
K.  La.  2.  M.  N.  O.  Org.  Pa.  Ra.  Rh.  Bd.  SL 
Tg.  1.  Tr.  und  festin.  H.  Le.  1.  3.  Tr.  and 
auf  inna  in  scuginna.  Rg.  8.  Wn.  863.  nebn 
scugin.  Sg.  184.  wie  brachinna  neben  br^* 
chiiu  Mach  diesem  Thema  auf  ina  (ini,  inni) 
bilden  einige  Quellen  den  Plural  einiger  subä* 
auf  i,  nämlich: 

A.  in  d,  pL  festinin. 

Bib.  1.  2.  in  c&  /?/.  rehtsprachinun.   \ 

Bo.  1.  in  d.  ph  misJBihurinon.        I   ' 

Bo.  5.  in  n.  <7.  pL  JW'itina.  1 

C.  in  d*  pL  hartinon.  i 

D.  II.  325.  in  d.  pL  plawinin. 
Em.  11.  in  d.  pL  burdinon. 
Gh.  1.  in  d*  pL  michelinun. 

Gh.  3.  in  A  pK  miohelinuiv  awarinun. 
H.  in  dl  pL  mendinum.  finatrinan«  ho- 
,    hinum. 

Ih.  in  n.  o.  pl.  festin  na.  d.pL  bordinafli 
M.  in  d.pL  rehtsprachinnn(dasin  Griarai'i 

Grammatik.  IL  171.  aufgenommene  seelli' 
*   nun  ist  zu  streichen;  der  cod.  bat  fcelU* 

linun). 

Mqi.  in  n.  a.  ph  witina.  miasilichiat 
mittina.  manigina.  mendina.  festiaii 
farelina.  hohina.  lustsamina  und  dl/il 
fuoginon.  ratsaminon.  aeltsamiooa* 

N.  in  n.  er.  pL  sinniloaina.  miehilioii 
brntina.fellink  festina.  finatrina-liei- 
lina.  pnrghorina*  «fiMiieriiu.  kt- 


N. 


N. 


936 


hina.  tiufina;  im  g*./?/.  finstrinon.  tou« 

genon?   und  d.  pL  linsinin.   brutinon. 

finstrinoD.     burghorinon»     hohinoiL 

tiufinon.   lustsaminon.  liubsaminon. 

leitaaminon.  minnisamiiion. 

rg.  in  n.  a.  pL  wiolichina.  muotigrna. 

anachominina. 

I.  in  n,pL  festinna  u.  d.pl.  burdinum. 

^on  dem  Thema  aaf  ina  kommt  auch  in 
L  347.  der  n.  pl.  enginen,  in  D.  IL  353. 
f.  pnhollichinun  und  in  Zf.  n.  pl.  fol- 
nnn:  nach  schwacher  Dekl.  vor  *). 


ach  dieser  Auseinanderselzung  mufs  Grimnrs 
lung  und  Theorie  seiner  2^*"^  starken  und 
iwachen  Deklination  der  fem.,  sowohl  in 
iheren  Abfassung  (deutsche  Gr.  1.)  als  in 
leuerten  (deuUche  Gr.  IIL  S.  503^507; 
bschnitt  a,  auf  S.  336  ist  ganz  zo  streichen) 
igt  werden. 

erlaube  mir  hier  zugleich  die  Anordnung 
hl  sämmtlicher  Deklinationen  mit  wenigen 
i  festzustellen.  Die  Substantiva,  deren  Thema 

wie  Bopp  annimmt,  mit  an,  An,  son- 
onit  dem  Geschlechtssuffix  masc.  A  (allhd. 
frt.  6  (ahd.  A)  oder  EI  (ahd.  1),  n^utr.  6 
L  oder  A)  endigt,  nehmen  im  INominativ 
as  Flexionssuffix  an,  in  den  übrigen  casi- 
iCser  dem  d.pL)  fügen  sie  dem  Geschlechts- 
zunächst  ein  N  bei,  und  lassen  im  Gothi- 
ilsdann  erst  (aulser  im  dat.  und  acc.  sing., 
le  Flexionssuffix  bleiben  und  mit  dem  an- 
Lcn  M  schlicfscn)  das  Flexionssuffix  antre- 
1  Ahd.  aber  fallen  hinter  dem  angehängten 
llen  cadbus  (aufser  im  g.  pl.)  die  Flexions- 
ab.  Diese  Deklination  ist  die  sogenannte 
che^  oder  N- Deklination.  Da  im  Goth* 
bd.  die  mosc.  auf  JA  (ahd.  JO)  und  die 
jf  JO  (ahd.  JA)  eben  so  wie  die  masc.  auf 

O)  und  fem.  auf  ö  (ahd.  Ä)  mit  dem  Ge- 
tssuffix  masc.  A  (ahd.  O)  ufid  fem.  ö  (ahd. 
igen  und  auch  mit  dem  masc.  auf  A  (ahd. 
i  fem.  auf  ö  (ahd.  A)  ganz  gleich  flekti- 
d  ferner  im  Gothischen  die  Deklination  der 
if  EI  ganz  diesell[£  ist,  wie  die  der  femi- 
if  ö,  und  im  Ahd.  die  fem.  auf  1  alle  De* 
Dsfahigkeit  verloren  haben  und  entweder 
;  casibus  1  behalten  oder  in  allen  casibiis 
m  nom.  sing.)  hinter  dem  1  ein  N  anneh- 
Iso  keine  Ueklinalion  bilden,  so  giebt  es, 
r  Eine  schwache  neutrale,  audi  nur  Eine 
l)  achwache  männliche  und  nur  Eine  (nicht 


Wie  bei.  den  snbst.  fem.  auf  I  wird  andi  den 
subst.  netitr.  auf  i  ein  N  theils  schon  im  No- 
minativ angebangt,  theili  in  den  obliquen  cas. 
der  Flexion  vorgesetzt,  z.  B.  pechin  neben 
pechi,  magalin  neben  magati,  fingirin 
neben  fingeri,  fulin  neben  fuli,  kizzin  ne- 
ben ki^zi,  lorichin  neben  lorichL  d.  s.  an- 
dine  in  d.  pl.  andinum  von  andi,  n»u.a.pL 
iunginun  von  iungi  (mit  Uebergang  in  die 
schwadie  DekL),  d.s.  eimberine,  if./7/.eim- 
berinen  von  eimberi;  s.  auch  die  neufr.  auf 
-ili  mit  der  Nebenform  -ilin  in  SufQx  L. 
Auch  gumnhin,  resina,  ist  vielleicht  ursprüng- 
lich gummt  Ist  cussin  auch  aus  cussi  oder 
umgekehrt  cussi  ans  cussin  entstanden?  wie 
chnmi  aus  chumin?  Auch  ma^c.  auf  I  schei- 
nen ein  N  angefügt  zu  haben,  wenn  in  nau* 
frngnSf  scefsaufi.  R.  und  sceifsophin.  Ib. 
naufragium  zu  lesen  ist  Cf.  auch  //.  pl.  cn- 
zinon  von  eorzo  und  s.  IN  unter  Nr.  2.  in 


3)  schwache  weibliche.  Für  die  starkdeklinieren- 
den  snbst.y  d.  h.  für  diejenigen  subst.,  die  ihr  Ge» 
schlecht  nicht  im  Nominativ  durch  die  Geschlechts- 
sufiixe.  bezeichnen  9  sondern  dem  Nominativ  beim 
masc.  und  fem.  das  Nominativsufiix  S  anfügen, 
(oder»  wenn  ihr  Thema  consonantisch  auslautet 
kein  Flexionssuffix  annehmen),  beim  fem. ,  wenn 
es  auf  A  endigt,  dieses  zn  A  verkürzen  und  ohne 
das  Flexionssuffix  S  lassen,  und  beim  neutr.  üe» 
xionslos  bleiben,  und,  wenn  es  mit  A  gebildet  ist^ 
aach  dieses  A  abwerfen,  sind  hingegen  4  Dekli. 
nationen  für  die  subst.  masc,  4  für  die  subst. 
fem.  und  [wenn  es  auch  neutra  mit  consonanti- 
Sfcbem  Auslaut  oder  mit  dem  Ableilungssuffix  I 
giebt  (die  im  Gothischen  auf  einen  Cbnsonanten 
oder  auf  I  im  Nonn'nativ  auslautenden  neutr.  ver- 
rathen  durch  ihre  Deklination  überall  ein  Thema 
auf  A  oder  JA,  dessen  A  im  Nominativ  abgefallen 
ist)]  4  für  die  subst.  neut.,  aber  nicht  nach  Grimms 
sondern  nach  folgender  Vertbeihmgr 

DekL  I«     für  die  subst.  mit  dem  Ableitungsuffix 

masc.  u.  neutr.  A  oder  JA,  fem. 
ö  (ahd.  Ä)  oder  J6  (ahd.  Jl).  — 
Grimms  !*•  \x.  2»«  Dekl, 

Dekl.  IL    för  die  subst.   mit  dem  Ableitungs- 
suffix I.  —  Grimm*s  4*«  Dekl. 

Diekl«  IIL  für   die   subst  mit   dem  Ableitungs- 
suffix ü.  —  Grimm's  3»*  Dekl. 

T)&\.  IV.  für   die   subst.    mit   consonantischem 

Auslaut  —  Grimm's  Anomalien. 


d37 


K 


N. 


938 


SuTGx  N.    Selbst  in  IN   (aucli  lu  en  oiltsicllt, 
z.  B.  in  wirlen,  herzogen),   das  in  offin, 
ceitin,  esilin.  weberin,  irwurigarin,  wi- 
fitniin,  fiill^jißlarin,  lewin,  tupin,  manin, 
mannin,  gonimannin,  m^gin,  bTachin,  (iU 
lolin,  phain,  fianlin,  friunlin,  pbistrin, 
fulisin,  gulin,  chaiserin,  chnningin,  gra- 
vin,   gcsiin,  cbnetarin,  hanin,  drcchin, 
drutin,  herizohin,  zum^rin,   zoubrarin, 
zuhtarin,  Äcelchin,  forasagin,  so  wje  bei 
^irtun  (cf.  fahsun, /owi>.  Pa)^  lungon  in 
un,  den  Anschein  eines  weiblichen  Geschlechls- 
sufüxes  gewonnen  hat,   sehe   ich  N   nicht   als 
SufG;Ci  sondern  als  einen  an  das  weibliche  Suflix 
l  an<'ehängt  n  Buchstaben  an;   z.  B.   aus  dem 
weiblichen  part.   fianti   (im  GoÜi.    zoigt  sich 
noch  diese  weibliche  Bildung  des />^rf.)  enUland 
fiantin  wie  in   dem   oben  abgebaltenen  fem. 
auf  1  die  Nebenfann  in.    Dodi  will  ich  dieses 
nicht  so  verstanden  wissen,  als  wenn  alle  diese 
feminina  ursprünälich  sich  aus  fem.  auf  l  ent- 
wickelt haben,  siöndcrn  das  in  einigen  fem.  aus 
1  cnUvickelle  i  n  ward  später  als  weibliches  Suf- 
fix angesehen  und  als  solches  angewandl.     Das 
Golhische   kennt  diese   Anfügung  des  N    noch 
nicht  und  braucht  nur  noch  allein  Ö  (aus  Ä) 
zur  Molion.    Man  könnte  zwar  auch  annehmen, 
dafs  dieses  IN  aus  IM  durch  Abfall  des  A  enU 
standen  sey;   aber   dieses   INA  ist  selbst  kein 
ursprüngliches  Sulfix   (aufser  wenn   es  sich  auf 
ein  musc.  auf  IN  stützen   sollte),    sondern  es 
hat  sich  erst  dadurch  erzeugt,   dafs  zuerst  das 
Suffix  l  sich  mit  N  bekleidet  und  alddann  noch 
das  Suffix  k  (auch  1,  z.  B.  menniskini)  an- 
genommen hat,   z.  B.  festi,  feslin,  festina. 
Die  hicher  gehörigen  Wörler  sind  lisina  (ne- 
ben lesa).  elina?  lewino.  wullina^  lugina? 
lungina.    redina.     meisterina.     muhsina. 
niistin^.  mettina.  festina.  phistrina«  fin- 
strina.    kctina.   chuchina.   chevina.   cru- 
sina.    chualina.  derrina.  putina.  scugina 
und  vielleicht  auch  einige  unter  dem  beim  Suf- 
fijt  IN  unter  Nr.  I.  2.  im  Suffix  N  aRgefiihKen 
Wörter;   cf.  auch  die  n.  pr.  f.  ilina.  emina. 
Eben  so  wenig  ist  inna  in  esilinna.  affinna. 
niaginna.  maninna.m  eist  rinn  a.brachinna. 
brutinna.    friuntinna.    chuninginna.    ke- 


linna.  ehovinna.  heninna.  cbesliQ«a.iriN 
linna.  cwartijina.  wostinna.  walahioBa, 
druXinnn.  leiginna.  chintlragerinne.  lon- 
ginna.  long  inna.  scuginna.  s  aha  inna,  odtr 
cnna,  unna  (cC  Sufdx  UN  und  Suffix  N)  ia 
ke'tenna.  wirlenna.  gutenna.  chophenni 
[Iruhlenna  in  N.  3S,  ä,  welches  Gciaim,  aber 
nur  als  ein  ihm  unverständliches  Worty  unter 
die  Ableitungen  mit  NN  aufgenommen  bat,  ist 
nicht  hieher  zu  zählen,  sondeni  in  trübten  ai 
(jB.  Partikel  NA)  zu  bessern],  woatnnna«  pir* 
tunna.  mistunnea.  lungunna.  hobnnni 
wirkliches  Suffix,  sondern  nur  durch  Gcmioation 
eines  eingeschobenen  N  entstanden« 

Dieselbe  Einschiebung  des  N,    durch  die  dn 
weibliche  1  zu  INA  ^erlängeK  wird,  findet  lidi 
auch  an  der  Verlängerung  des  weiblichen  k  n 
ANA  (hinter  B  zu  NA  geworden),  ONA,  U:U 
in  den  weiblichen  n.pr.  atana.  adelane.  adi- 
lene.  adalina  (zu  LNA?).  otilana.  waldra« 
dana.   berhtradann.  lollana.  anslenbaai. 
moterane.    boazilane.    bcrsprcdane.  fa« 
ranc.  adalfarane.   listillona.  bettone,  pc* 
riltalone.  adaluna«  adalpirna.  hizipirna; 
vielleicht  auch  in  den  subst,   uohsana,  troo* 
Sana   (cf.  AN  in  Suffix  N.  L  !•)•     Auch  [d 
die    subst*    ostroni,    westroni,    nordroni 
(nordruni),   sundroni,   auch   ad/,  nordra* 
Der]   in  den    mannlichen  n.  pr.   altuni  (all 
alto).   alpuni.  ebroni.    eburini.    adalanl 
aotlunL   erluni.    erleni.    eskini.  walanL 
wanzoni.  liubunl  baldini.beItHni.bobnaii 
betuni.  bettoni.  wanzino;  auch  in  agino! 
(cf.  IN  in  Suffix  N.  I.  (.  2.)  wie  in  den  mina- 
liehen  n.  pr.  eichin.  atin.  auttin.  altin.  al- 
pin, immin.  amin.  erlin.  walchin.  wenziai 
werin.  leubia.  pitin.  rau.tin.  berlen.  bai» 
min.  pipin.  pinsin.  hrodin.  agilin.  adaghi* 
lin.    ennilin.    watilin.   witilin.    puabilil 
(cf.  IN  in  Suffix  N.  I.  1.  2.)  ist  die  Anfugof 
eines'  N  und  nicht  ein  Bildungssuffix  N  aius 
nehmen.    Audi  in  den  FiuTsnanien  regin.  rt- 
tin.   Sabrina,    fachina.  wirmina.    aiganai 
sigena?   und  in  den  Ortsnamen  crnona.  sr* 
gona.  alkena.  angin,  ilmina.  alzina.  cno- 
lina.  wangiona«  walina.  wirtina.  legiaSi 
lephaoa.  longion«  regina.  rntin.  miasa^ 


N. 


na«  borchana  (Insel),  turn?    Cf.  Suf- 

er  nehmen  auch  die  Adjektitre  auf  I  im 
kliv  bisweilen  ein  N  an,  in  nnede- 
oldfarwin  (oder  ist  es  goldfarwln; 
U  In  in  Suffix  N).  hwtlin  (oder  ist  es 
t?)*  ateilin.  gizwinclin.  guotspra- 
und  selbst  von  denen  auf  iN  (s.  SufGx 
d  einige  vielleicht  keine  Bildungen  mit 
ffix  In,  sondern  ihr  N  ist  nur  angefügter 
ibe,  z.  B.  in  goldfarwin. 

Einsphallung  eines  M  zwischen  I  und 
Suffix  JA  scheint  angenommen  werden 
sen,  in  redina  neben  redia,  chevina 
chevia,    wenn- man    nicht   redia    und 

erst  zu  rcdi  und  chevi  werden  lassen 
&ben  redia  und  chevia  auch  ein  redt 
evi  annehmen  wilL    Cf.  Suffix  N. 

t  bei  einigen  Verbis  ist  das  an  die  Wur- 
igte  N  vielleicht  nicht  immer  als  Abtei- 
les Verbs  entweder  unmittelbar  aus  der 
oder  aus  einem  mit  AN  gebildeten  tio- 
nzuseben,  sondern  nur  eingeschoben,  z. 
tornjan?   Cf.  die  Verba  beim  Suffix  N. 

ch  schiebt  sicli  N  auch  bei  andern  Bil- 
eip,  z.  B.  chelnari.  gartinari.  mu- 
Testinari.  wizinari^  chastinari. 
nari.  truganari.  ernust.  werna^ne- 
rra).  bina.  zwene.  zweinzug.  zwi- 
,  auch  in  obnehti.  obenahtig.  obe- 
i.  uzenabtigi?  fornahiig^  fornah. 
der  ist  hier  an  ein  Siiffix  N  das  Suffix 
chängt?  auch  bei  Anfügung  des  Suffixes 
z.  B,  abohnassi. 

rfung  des  N  im  Nominativ  der  schwach- 
rcDdcn  nomina  ist  nur  in  einigen  Fäl- 
Linchmen.  S.  meine  Theorie  der  schwa- 
eklination.  Findet  im  Ahd.  auch  Aus- 
;  eines  N  aus  der  Mitte  einer  Sylbc  statt? 
imsylbcn   tritt  sie,    aufser  in   isila,  in* 

e  eil  (über  jugund  s.  JlJiNAjJ5  vicl- 
1  dem  Suffix  ing,  bei  einigen  Wörtern 
im  Denkmälern,  z.  B.  in  kunig  st  ku- 
wenn  dieses  auch  früher,  schon  kunig 
i  seyn  sollte,  cf.  Suffix  ng,  und  was  oben 
c  Einschiebung  des  N.  gesagt  ist,    auch 


N. 


940 


das  ihere  honag  mit  dem  spatern  honang, 
das  vielleichi  nur  Dialektform  ist  (nur  in  N. 
Rfcp.  Org.  Pnid.  !.)•  So  findet  sich  auch  in  N. 
Mcp.  Oi^.  Bo.  5.  tuged  st.  tugend,  und  in 
Hd.  Tochezen  st  vochenzun* 

Gemination  des  N  findet  weder  nach  langen 
Vokalen  (aulser  wo  NN  aus  NJ  entstanden  Ist, 
wie  %.  B.  in  suannan)  noch  am  Ende  eines 
Wortes  statt  (cf.  II,  rr,  mm).  Einige  NN  ha- 
ben  sich  aus  dem  einfachen  N  hinter  dem  kur- 
zen Vokal  der  Wurzel  [oder  auch  einiger  Suf- 
fixe,  wie  des  Infinitivsuffixes  an  (nicht  des  No- 
niinalsuffixes  an)  und  des  weiblichen  Motions. 
suffixeS' in]  entwickelt,  andere  sind  aus  mn 
(z.  B.  in  nennan  aus  nemnan)  oder  aus  nj 
(z.  B.  in  brunna  aus  brunja,  dennan  aus 
denfan,  meinnan  aus  meinjan)  entsfanden« 
Sollte  auch  RN,  ND  sich  im  Althd.  in  NN  as- 
similircn?  Für  sinn  an,  proßcisciy  z.  B.  findet 
sich  im  Sanskr.  keine  Wurzel  fan;  es  bieten 
sieh  aber  fri  und  Tat,  beide  ire  bedeutend,  als 
Wurzel  dar;  aus  ersterem  kann  far,  und  durch 
Anfügung  eines  N  (s.  oben  über  den  Antritt 
des  N)  farn  und  hieraus  durch  Assimilation 
fann,  aus  dem  letztern,  fat,  kann  durch  Ein- 
Schiebung  eines  N  (s.  oben  über  die  Elnschie- 
bung  des  N)  fand  und  hieraus  durch  Assimila- 
iion  fann  geworden  seyn. 

Einige  anlautende  N  sind  theils  ans  in  ent- 
standen, in:  neben  st  in  eben,  eonaltri 
st  eo  in  altri,  neonaldre  st  neo  in  aldre 
noh  nalthere  st  noh  in  althere,  vielleicht 
auch  in:  i^ner  und  nioner  st  io  in  er  und 
nio  in  er;  theils  aus  ni,  in:  nio  st  ni  io 
nalles  st  ni  alles,  nein  st  ni  ein,  nicht 
st  ni  ieht,  nibu  st  ni  ihn,  wie  in  nist  st 
ni  ist,  nintfahent  st  ni  intfahent  und  ahn- 
liehen  Zusammenziehungen. 

In  einigen  Wortern  ist  das  im  Anlaut  erschei- 
nende  N  ursprüngliches  IIN  (cf.  HL,  HR,  HVV), 
das  nur  noch  in  den  ältesten  Quellen  angetrof- 
fen, sp'ater  aber  abgeworfen  wird.  Dieses  HN 
kann  ich  für  das  Althd.  mit  Sicherheit  nur  den 

wurzeio  HNIG,  HNU,  KNUT 

zuweisen;  vielleicht  ist  aber  auch  in  hnapf  und 
hnol  das  anlautende  H  organisch. 

[60] 


Ui 


N. 


N. 


Aiiber  dem  oben  erwähnten  H  stehen  Tor  N 
im  Anlaut  nur  G  [nicht  immer  znr  Wurzel  ge- 
hörig, sondern  «Is  Präfix  (ga)],  K  (CH),  F 
(Y)  und  S. 

Als  In-  und  Auslaut  schlieEst  sich  N  (aber 
nie  als  radikaler  llieil  und,  aufser  an  R  und 
'neUeicbt  auch  bisweilen  an  S,  nur  durch  Aus^ 
wurf  eines  Vokals)  an  alle  ai^dere  Consonanten 
an;  am  leichtesten  an  R,  H^  S. 

An  in-  und  auslautendes  N  (anlautendes  N 
leidet  keinen  Consonanten  unmittelbar  hinter  sich) 
schliefscn  sich  nur  Gutturale  und  Dentale  ond 
bbweilen  F  an.    - 

Dicf  starkconjugterenden  verba,  deren  Stamm- 
sjlbc  mit  n  oder  nn,  oder  ng,  nch,  nd,  nl, 
ns  endigt I  stammen  nur  von  Wurzeln,  denen 
A  oder  J  als  Wurzel  vokal  zukommt,  nicht  Von 
Wurzeln  mit  U.  Es  sind  folgende: 
spanan.  chlenan. 

chinan.  grinan«  hrinan.  sctnan.  swlnftn. 
bannan.  spannan.  winnan.  linnan.  rtn- 
nan.  brinnan.  ginnan*  chlinnan?  spin- 
nan.  sinnan. 
gangan  (hangan).  Iingan*  bringan*  chUn- 
gan?  hringan»  dringan*  twingan.  sin- 
gan«  slingan.  springan.  trinchan«  stin- 
chan«  sinchan.  hinchan. 
blantan.  stantan«  wintan.  hintan,  seritt- 
ian.  ganindan.  findan.  slindan»  swin- 
dan. 
dinsan, 

IN*   SnfBx.  (CL  Raumpartikel  riA.  / 

L  Bildungssuffix.  Zu  vergleichen  sind  die  %\t. 
Suffixe  an,  ana,  ani,  in,  ina,  ina,  na^ 
nu;  auch  at?  tu  (ta)'^   Es  bildet 

A)  den  Infinitiv  [man  verg^  das  skr.  Suffix  a  nra  ; 
aus  dem  T  in  dem  skr*  Infinitiv  tum 
(von  ta,  tu)  hi  die  ahd.  Infinitivenditng 
a  n  wohl  nicht  entstanden  y  doch  cC  das  Par- 
ticipialsuffix  an  mit  dem  skr.  ta,  na]  ik 
erscheint  nach  Verschiedenheit  der  Conj^ 
der  verba,  von  denen  der  Infi  gebildet 
ist  (s.  Sprachschatz  L  S..  264 — 267.  u. 
530 — 566.  )i  als 
1.  AN  im  Infinitiv  der  starken   und   1^ 


schwächen  Conjugation^  a.  B*  cftai 
hau,  jetan,  wahsan,  wichai(, 
tan,  wallan,  werdan^  wiiffia 
zan,  liugan,  ratan,  meiz*n; 
Jan,  wegfan,  nerjan,  irpnrjali,i 
5an,  hugjan,  nrspurja-n,  ske 
uaban,  eckan, keanckan, nrac 
giavaran,  illan,  anazan,  arpe 
gir^an.  Diese  ungeschwäcbte  Fori 
det  sich,  unvermischt  mit  abgeadi^ 
ten  Formen ,  in :  Aid.  4.  Ar.  1.  B 
&  Bo.  3.  d  Co.  3.  Can.  1.  3.  ! 
D.  IL  284.  285.  286.  313.  334. 341 
345.  347.  351.  Da.  E.  Ec  Em.  2i 
£p.  can.  L  2.  3.  4.  Gc.  1.  5.  6.  12 
S.  Gh.  1.  Is.  2.  Juv.  3.  Ky.  Le. 
JLa.  L  1.  MaL  Prud.  2.  4.  Pers.  S 
Rg.  2.  S.  SI.  Sg.  70.  292.  Sal.  2.  4 
1.  2.  3.  3.  VS.  Wess.  W.  Wu. « 
Dagegen  zeigt  sich 

AN  und  EN  in  Bib.  1.  9.  10.  12.  i; 
Can.  4.  10.  11.  Ct  E.  Em.  1—2. 
Frg.  Gc.  3.  4.  8.  Gh.  3.  4  Gx.  i 
Ib.  k.  Is.  K.  gl  K.  M.  Mart.  Mos. 
0.  Pa.  Pn.  R.  Ba.  Bd.  Bf.  Sb.  Sg. 
913.  T.  Wo.  2.  X. 

AN  und  IN  in  Can.  6.  7.  Co.  4.  C 
Le.  i. 

AN,  EN  und  IN  in  A.  Ar.  2.  Bib.  4. 
7.  Bo.  5.. Can.  13.  Gc.  7.  Gd.  1. 

AN,  IN  und  UN  in  Gd.  3.  Prud.  1. 
pituuygiweichuuy  arwartun,sii 

AN,  EN,  in;  ON  in  Oü.  W.  z.  R 
ton,  vurebringon. 
Nur  abgeschwächte  Form  kommt  v( 

EN  in  Can.  8.  Co.  1.  2.  D.  11.  285. 
328.  33a  339.  341.  349.  351.  Gc  \ 
Gg.  Ho.  2.  L.  Mu.  Mcp<  OA.  Ps.  1. 
Bg.  1.  Seh.  75.  Schw.  Sg.  183.  Wn 
z.  B.  czen,  }ehen,  werden;  no 
irren,  weken. 

EN  und  IN  in  Bo.  2.  Db.  Eb.  Uo. 
Org.  Ilc  Syl. 

EN  und  ON  in  ZI 

EN  und  UN  in  Sal.  1.  . 

EN,  IN  und  ON  in  N. 

EN,  IN  und  UN  in  Virg 


\ 


N; 


N. 


944 


IN  itr  Bib.  4.  Can.  5.  D.  IL  311.  314.323. 
333.  341.  343.  348.  351.  Ep.  can.  6.  F. 

I.  2.  Rg.  3.S.  B.  begiebin^  ivahsin, 
lidin,  vrotiO)  waniiii  listin. 

.  ^N  im  Infinitiv  der  3**»  schwachen  Conju- 
gation»  z.  B.  garneoi  eren,  wahhen, 
wählen,  weichen,  wonen,  warten, 
wcren,  warlnen,  hlinen,  hangen, 
hören,  haben,  hlosen,  darben,  li- 
ehen, langen,  losgen^  leben,  roten, 
ramen,  piporagen,  folgen,  fragen, 
ehalten,  sagen,  awigen.  Dagegen  fin- 
det sich 
AN  in  Bib.  10.  13.  Can.  10.  Ep.  can.  1. 

3.  4.  Gc,  3.  8.  Gd.  1.  Gh.  3.  Le.  1.  3. 
M.  Mart  OtL  Prud.  1.  Pa.  Rb.  Tg.  3.  5. 
Virg.  Wm. 

in:  wahtan^  giwonan,  leban,  lih- 
h'an,  raman,  rifan,  gibitaran,  fra- 
gan,  haban,   hangan,  darban^  do- 
lan,  sagan,  giswigan. 
IN  in  Bib.  5.  z.  B.  leb  in. 
feN  und  AN  in  Bib.  1.  2.  0. 
fcN  nnd  IN  in  N.  Org. 
.  ON  im  Infinitiv  der  2^"  schwachen  Conju^ 
gation,  z.  B.  in  ebonon,  ahton,  ähton, 
auchon,    atomon,   offanon,    avaron, 
ophoron,   ellenon,    andon,    willon, 
bewaron,   willeon,   redioii,  herion, 
suntcon,  tretton.   Statt  dessen  zeigt  sich 
€N  in  Bib.  1.  2.  7.   Bed.  2.  Can.  10.  D. 

II.  353.  Ec.  Gc  3.  Gd.  1.  2.  Gh.  1.  2. 

4.  Ib.  M.  Mart  Pmd.  1.  Sal.  1.  Sb. 
Virgv  z.  B  altun,  atomun,  geinun, 
Hzarwurzorif,  girigilnn,  redinun, 
ratissun,  ratiscun,  machnn,  gime- 
Tun,  gaganmczun,  kcpluotigun, 
braehun,  prastun,  angifartun,  gau- 
garnn,  gichorun,  chofun. 

A]N  in  Can.  12.  Hr.  Wm.   z.  B.  wunta- 

ran,  macban,  chosan^  biscawan. 
EN  in   Bib.  5.  Ho.  2.    in   heilscewen» 

spentcn. 
IN  in  Bib.  4.  5.  6.  Gd.  3.  Tr.  in  ebioin, 

widereschin,  redin,  gichorin,  cho- 

«inw 


Hinter  L  nnd  R  nelimen  D.  III.  45. 
Mcp.  und  N.  auch  bisweilen  blofs  N  an, 
z.  B.  suln,  gebern,  ferbern. 

Bemerkt  müssen  noch  werden  die  Inf. 
gdn  undgftn,  stän  und  stin,  siän  (aus 
filahan),  tuan  neben  tuon,  tuen,  tuoan. 
In  der  Deklination  gcminiert  gewöhnlich 
das  N  des  Infinitivs,  z.  B. 
g.  Icsannes,    rihtenncs,    wcrennes, 

wuocheronnis,  capitulunnes. 
J.  ezanne,  gehanne,  wepanne,  ba- 
weganne,  wallanne,  winnanne, 
wizanne,  biwisanne,  uopanne, 
ougenne,  kierranne,  girranne,  ge- 
wurchenne,  ahtonne,  aachonne, 
offenonne,  offoroiine^  ellinonne, 
emizigonne,  gimachunne,"  for-  . 
scunne,  giepanmezzunne,  to- 
punne,  gipezirunne,  midinne, 
werinne,  wintinne,  irrettinne, 
anazanna,  ezzanna,  jaganna^wer- 
fenna,  wizann  a,  galutaranna,  le- 
benna,  angaltenna,  gegerunna, 
schenchenna,  sentenna,  sni^ 
danna,  suochenna,  firsuig4!nna, 
sculdanna,  irpelginna,  chlagun- 
na,  traginna,  wechanni,  wihanni,  ' 
quethanni,  intrinninni,  vuri  zi 
pringinni,  zanunni;  ferennu. 
d,  pL?  halsannun,  troffizzannuni. 

In  Gc,  3.  W.  Wm.  gl.  K.  Pa.  kommt 
auch  ungeminiertes  N  in  der  Deklination 
vor,  in  eichene,  arbeitene,  uberwin- 
dene,  nemene,  opfrono,  fraganu.  In 
Can.  13.  steht  der  dat.  saganena  wohl 
als  Schreibfehler. 

Sollten  die  Infinitive  auch  das  weibliche 
Suffix  t  annehmen  und  einige  (mit  ?  be- 
zeichneten) siibsty  die  hier  weiter  unten 
bei  dem  part.  praet.  aufgenommen  sind, 
bleher  gerechnet  werden? 

Der  Infinitiv  nimmt  auch  Compoa.  mjlr 
lih  an  (cf.  das  folgende  pnrL  praet.,  aber, 
auch  das  pari,  praes.  in  NT):  bringan- 
lih   (neben  bringantlih).   n^hfolgan- 
liho.  pruhanlib.  gihellanlih?  zirgan- 

[60'] 


915 


N. 


N. 


m 


lih  (neben  zirgantlib).  nnarrekinllh 
(neben  nnarrechentlih).  farsebanlih 
(neben  farsebantlih).  unarmuodenlih» 
unplwananlib.  unbilinnanlib.  un« « 
virmitanllh?  scerienlib.  minneonlih 
(neben  minnontlih).  unercherranlih 
(neben  unercherranillh).  bizeieban* 
lih  (neben  bizeichantlih).  onarpe* 
tonlih« 
B)  Die  part.  praet.  pass.,  die  mit  Wurzel  Ver- 
ben zusammenhangen  (merkwürdig  ist  ca- 
folgan,  consecutus.  Pa.  und  firspurnan, 
offensus.  gl.  K.).  Es  ist,  wie  die  sanskr. 
SutHxe  des  parL  praet^pass.  ta,  na  und 
seine  Dekl«  zeigt,  vollständig  als  NA  an- 
zusetzen. Die  Form,  in  der  es  regelmä- 
fsig  erscheint,  ist  AN  und  gewöhnlich  sieht 
es  mit  dem  Präfix  GA,  z.  B*  gawahsan, 
gawigan,  garatan,  selten  ohne  GA,  nur 
in  frezan.  wuntan.  wordan.  worfan. 
rnnnan.  boran.  follapetan«  bizzen» 
brungan.  funian.  kepan.  trostan.  tri- 
pan.  trunchan.  knitan.  graban.  Fol- 
quetan.  altquetan.  qucman.  faapan. 
hcizzan.  holan.  ana  si  hangan.  trun- 
chan.  zogan.  balpscritan.  scaffan» 
acriban.  scruntan.  —  AuCscr 
AN  in  Aid.  1.  2.  3.  &  Bib.  3.  Bo.  2.  BK 

Bed.  2.  Can.  2.  3.  4.  12.  Co.  4.  D.  IL 

263.  282.  285.  314.  325.  326.  327.  329. 

332.  333.  334.  336.  337.  338.  339.  340. 

342.  344.  348.  378.  Da.  Em.  26.  27.  29. 

30.  33.  Ep.  can.  1.  3.  4.  E.  Ee.  2.  Frg. 

Ge.  4.  9.  12.  Gd.  2.  Gh.  2.  4.  Hild.  Is. 

2.  KA.  OA.  Or.  1.  2.  Pb,  2.  Prud.  2.  4. 

Pers.  2.  R.  Rd.  Re.  Rf.  Rx.  RB.  S.  Sbe. 

Sg.  70.   184.  193.  240.  292.  911.  913. 

Tg.  1.  V.  VP.  L  4.  Wo.  2.  3-  Wn. 

86a  X. 
erscheint 
AN  und  EN  in  Bib.  iO.  Bo.  3.  4  5.  Can. 

6.  10.  11.  EU  Ge.  1.  5.  6.  Gd.  1.  Gh.  5. 

Gx.  K.  Pa.  Seh.  85-  Tg.  5.  W.  Wra- 
AN  und  IN  in  Bib.  12.  Ec.  1.  Gh.  1.  Ja. 

gl  K.  Le.  1.  2.  3.  Ps.  2.  Sb.  Tg.  3. 
AN,  EN  und  IN  in  A.  Bib.  1.  %  6.  7.  9; 

13.  Bo.  1.  Ct.  Can.  7.  £p.  can.  2.  Enu 


1—24.  Gc  8.  Gh.  3.  M  Mart  Rb.  Bj^ 

1.  2. 
AN  und  ON  in  Can.  9.  Oa.  Pn.  SI. 
AN  und  UN  in  Can.  1.  (ongidonsaik) 
AN,  EN  und  ON  in  H.  Ib.  Is.  Ra.  T. 
AN,  EN  und  UN  in  Bib.  11.  (arscrotan.) 
AN,  EN,  IN  und  ON  in  Can.  13.  Gc  3. 

N.  O.  Prnd.  1.  Virg. 

AN,  EN,  IN,  ON,  UN  in  Ic  Prnd.  1.  (gi. 
spannun.) 

EN  in  Ar.  4.  Bib.  4.  Co.  12.  Cr.  D.  IL 
284.  311.  313.  315.  316.  318.322.32& 
328.  336.  338.  340.  344.  346. 347. 349. 
377.  Db.  Em.  32.  F.  2.  Gc.  2.  10.  Hs. 
L.  La.  I.  1.  Le,  4.  Mos.  Mo*  Pr.  m. 
Pro.  2.  Ps.  1.  Seh.  75.  SC  VP.  2.  Wi 
460.  z.  B.  ferjehen. 

IN  in  Ar.  2.  Can.  1.  D.  11.  312.  313.334 
336.  337.  344. 349. 35a  351.  Db.  Em.  31. 
Ep.  P.  1.  Gd.  3.  Hör.  SaL  3.  Sg.  183L 
Zf.  1.  B.  gigelinin. 

ON  in  D.  II.  337.  (giperonaz.) 

UN  in  D.  II.  340.  342.  in  giswallun. 

EN  und  IN  in  Bib.  Bib.  &  Can.  5.  F.  i. 

Dd.  Ho.  Mcp.  N.  U.  Org.  SaL  1.  2.  i 

Syl.  Tr. 
EN  und  ON  in  Rc  (nngirochon) 

Die  Endungen  ON  und  UN  sind  oft  duitb 
Assimilatioa  mit  dem  in  der  Nahe  stebeor 
den  Vokal  herrorgebracfat  (aber  nicht  im* 
mer),  auch  sieht  ON  in  den  mehrsten  Pil- 
len im  flektierten  anstände«  Man  veigleicbc 
die  folgende  Aufstellung  deCfflDr^  in  die- 
ser Form:  erslagon.  gischaldon.  far- 
holon.  ungirochon.  gitragon.  geno- 
mon.  giraton.  gelogon.  bifalobon.gf 
coronero.  ferchoronaiL  chiholonoi 
anabrungono.  intproltono.  ginaont» 
girizona.  irkolgono.  chiborgoniOi 
nnpilipono  (iudesinenterj,  gil^g^^BO. 
nngaporon«.  einboronon.:gjporoniii 
—  gesuullun.  gispanun.  biduungiift 
kilruugun.  furrdunsun.  arscroUiL 
durhworfunun.  geunatunio.^ 

Hinter  L,  R,  H,  S  findet  sich  N  unoüt- 
telbar  angeßigt  be£  Bib.  5.  Bo.  4.  5. 


r 


ist. 


N. 


948 


Mcp.  N.  Org.  Oll.  Prud.  2.  St.  Tr.  Witt. 
Wo.  2.  in  ferholn.  giitialncmo.  giarn. 
geborn.  ferlora.  fdrxarn.  gechorncn 
gescorn — .  beseorn-^.  prfelffhna.  bi- 
folohn«.  erwahsnia, 

Eine  Zusammenziehnng  findet  auch  in 
git2n  statt 

Ton  diesem  part.  (cf.  aneh  die  pari, 
praet.  der  schwachen  Conj. )  werden  durch 
1  (bisweilen  vielleidit  auch  durch  A,  cf. 
g.  3.  nnpistantano.  Gc.  8.)  $ubst.  fem. 
gebildet,  die  dem  grofsten  Theile  nach 
Sprachsdiatz  I.  S.  29.  30.  verzeichnet  sind 
und  die  ich  hiermit  noch  vervollständige: 
erwerni?  ferworreni.  gewazeni?  far- 
leganL  pilohhani.  gilitani.  hinagil»- 
tani.  gilerani?  zilazani?  irredani? 
vnriprnnnani.  wtdarmezzini.  nngino- 
mani.  kibolgani.  avurborins.  erist« 
b'orini.  widarboreni.  gibuntani.  in- 
pvtant.  irbotani«  anaprungani.  um- 
bipifangani.  erfareni«  framkifarani.r 
gfgangenni.  ufarhabani.  haltinL  gr- 
baltini.  fartarefaini?  «mbetrogcni. 
gidruBgini.  nnbedunngen-i.  ungizo* 
gani  gisalzani  gesprocbeni  (istaudi 
vrsuohnt  und  wihmei  so  zu  nehmen?)« 
Sollten  einige  aus  dem  Infinrirv  abgeleitet 
aejrttf  zumal  bei  fehlendem  Umlaut 

Auch  das  pari,  ohne  weitere  Ableitung 
übersetzt  bisweilen  stibsf.j  z.  B.  ira,  ga- 
polgan.  Pa.  cwisiipaiio,  zis-amana  gt- 
drungan.  Ec. 

Andi  mit  assi  (a),  as^idi  (a)  werde» 
Ton  diesem  j9^rf.  prai^.  Subslantia  gebil- 
det: ziwerf0essi?'giwuB'tinussida.  b»- 
wsntinussida.  piwollawissida.  we^ 
•eoussi'da^  arlosnessi?  forfazanisaik 
intldehanaasr.  pi-lochanissa;  farlo- 
ran'issa^  flornnssi«  ferlo-ranusslda.* 
iairiganressi.  forradannesai;  raln>is^ 
otda?  poIcnU'Ssa?  potcnussida?  ar- 
pölgannssi.  arpolgannussida»  an-t- 
fangnis^a?  fnn-tannissa.  funtni^sida«- 
bi'fantannrssK  bifuntannls^ida.  ar* 
fofttinu'Ssidat  pnfuntnnssida;'  ingalt*^ 
Bisset   avfiu'eni'amisaib'    iMnpjpq^uema>-^ 


C) 


nassi.  gahaltnassf?  gihatCnissa?  bi- 
haltne«si?  gihworfanissa.  hthaban- 
nessi?brhabannissfda?gihell>anussi? 
irstantannessi.  arstantnissi?  fir- 
atantnissi?  ferstantnisseda?  bisnit- 
nessi?   Da  das  Suffix  asffi.  etc.  auch  oft. 

0 

mit  Vorselzung  emes  N  als  nassi  ange^ 
hängt  wird,  so  sind  vielleicht  mehrere  der 
hier  aufgerührten  Wörter  nicht  mit  dem 
part.t  sondern  mit  der  Wurzel  (die  auch 
bisweilen  ihren- Vokal  verändert  haben  kann) 
zosammengeselzt*  Seilten  einige  auch  Ab- 
leitungen aus  Infinitiven  seyn? 

Zusammensetzungen  des  part.  praet*  fin- 

den  nur  mit  lih,  hert,  acaft  slalt 

nnuperWHntanlih.  unbilibanlih?  gi- 

leganlih?  antfnntanlih.  nnpivan- 

ganlih?   pifolahanlih.   nnerfaran* 

lih?  nnpfporganlih«  unkrpoganlih. 

gicozanlib.    eachoranlih.    ercho- 

menlib?  ferbolanlih.  gttraganlih? 

vnbitroganlih,   gezogenUk   ungi- 

aewanlik 

wtzanheit«  forloranheit  fermezzen^ 

heit.  bitruncanheit 
bolgenscaft 

Diejenigen  von  diesen  Wörtern,  die  in 
der  Wnrzelsylbe  keinen  Ablaut  zeigen,  kon- 
.  Ben  auch  mit  dem  Infinkiv  componiert  seyn; 
ef.  auch  die  ZusammcHselzungen  ml  dcrä 
parf.  praes.  m  NTr 
substantwa  und  adjcetiva. 
a^  subsianlivff* 

\)  AN  [d.  h.  ANA,  ANU  (cf.  dovn,  golh. 
thaurnur),-  APil  ist  nicht  nachzuwei- 
sen} und  ANI  (ans  ANJA>  fiir  masc» 
Hnd  neuir.y  und  mit  dem  mannt  Ge- 
schlechCssnflßx  0  (goth;  A)  als  ANO 
für  nmsc.  mit  den  weibl.  Geschlechts- 
Suffixen  Ä  und  I,  als  ANA^  ANI  für 
femin.  Diese  AN  •  Form  sebwäeht  sich 
»icbl  nur  kl  ENy  }N,  ON,  UN  ab,  son- 
dern erscheint  auch  bisweilen  nur  als 
N,  wie  steh  aua  Mgender  Zusammen- 
steil  ung  ergiebt 
ofc  ohne  Geschlechtssuffikr 

AI^  und  ANI,  bukmvj?  ofan.  eil  an 


\ 


949 


\ 


N. 


cUiao.  ampian?  (oder  ampana?).  ir« 
man  (als  erster  Theil  componierter  n.pr.). 
aran  (neben  arOi  /*•).  ostan  (»•  u.  n.). 
wagnn.  wotan.  westan.  %vaganleisan? 
(in  Ja.  neben  waganleisa,  f.  anderer 
QucUcn).  rcgan.  rogan.  morgan.  mit« 
tan?  (in  mittangart,  mittingart,  ne- 
ben mitligart,  miltilgart,  goth.  mid- 
jungardy  angels.  middangeard,  oder 
ist  mittan  Adj.?).  nordan.  foih^an?  (ist 
CS  neut.?).  hraban.  hagan.  hafan.  (ga. 
langan  und  galgan«  Qalgant.)  goman? 
(ci.  die  Form  gomen;  oder  ist  goman 
ans  gomT-man  entstanden?)  degan.  tra- 
han.   saban.    segan.    sundan.     Hirher 

.  auch  die  Alannsnamen:  odan,  ^valan  (? 
4>der  ist  N  nur  angehängt?),  nentra:  ei- 
gan  (isan  ist  aus  isarn  entstanden)«  wa«* 
fan.  wolcban.  lehan.  lafahan.  reisan. 
magan.  panfahan.  feihan  (odermajc.?). 
gaman  (oder  masc,?).  zeihhan.  zoran. 
(wenn  zoranouga  Lieber  gehört).  Sollte 
auch  derpan,  azyma,  bieher  gehören? 
anch  pilipan^e^ca?  alamuosan  ist  wohl 
als  Umbildung  des  griech.  Wortes  anzuse^ 
hen.  —  giwafani. 

Bei  A.  Aid.  4.  Bib.  fiib.  1.  2.  3.  4.  7. 
a  9.  10.  11.  i%  13.  Bl.  Bo.  1.  3..  C.  Can. 
1.  7.  10.  II.  18.  13.  Da..D.  1.  342.  II. 
285.  311.  316.  318.  340.  341.  345.  378. 
p.  in.  76.  Em.  1—24.  29.  31.  32.  Ep. 
can.  2.  F.  1.  2.  Frg.  Tr.  Ew.  Gc.  1.  3.  4. 
5.  6.  8.  Gd.  1.  3.  5.  Gb.  1.  3.  6.  Gx.  H. 
Ja.  Ib.  Ic  K.  Ka.  gl.  K.  L.  Le.  1.  2.  3. 
Lu.  M.  Mart.  Mat.  Mon.  2.  Mos.  N.  O.  Pa. 
Prud.  1.  Pr.  e.  m.  v.  Ps.  2.  R.  Ra.  Rh. 
Rd.  Rf.  Rg.  1.  S.  Sal  2.  4.  Sb.  Sg.  70. 
184.  242.  292.  299.  913.  SC.  SI.  T.  Tr. 
Tg.  1-  3.  Virg.  W.  Wra.  Wn.  232.  863. 
3355.  W.o.  3.  Z.  gl.  zw.  L.  rip.  L.  alam. 

EN  und  ENI.  masc.:  ofen.  jellen.  aren. 
Osten,  wagen,  laugen,  regen,  roten 
(St^one).  morgen,  hagen,  hafen.  degen. 
traben,  sahen,  segen.  nentr:  eigen, 
wafen.  woVchen.  lachen  (remedium)* 
analehen.  lahhan.  bouehen.  gamen. 
zeichen,  zoren«  —  gewafeni.    Bei  A» 


N. 


Aid.  4.  Ar.  a  Bib.  S.  6.  d.  13.  fi 
Bo.  5.  Cr.  Ct  Db.  D.  II.  3l3.  314 
327.  3^.  D.  IIL  60.  Em.  31.  F.  1. 
Hd.  Ho.  1.  2.  qs.  Ic.  gl.  I(.  L.  Le. 
Mcp.  IVIärt  Mon.  2.  Mos.  N*  N.  U^  C 
PO.  1.  2.  Prud.  1.  R.  Ra.  Rc.  Bg. 
Sal.  1.  2.  Syl.  Seh.  75.  Sg.  183.  St 
Viig-  Wb.  Wm.  Wn.  282.  460.  8f 
L.  Roth. 

IN  und  INL   masc,:  ofin.  ellin«  arii 
gin.  lougin.  regln,  rotin  (SX^one] 
tin?  morgin.  hagin.  hafin.  dagi 
hin.  Sabin,   sceffin   (oder  zu  IN' 
aus  sceffi?).   Gehören  bieher  die  1 
namen  eichin,  atin  etc.  (s.  IN  in 
acgin.    nmtr.t  eigin.  wafin.  wo 
lachin  (remediumj.  lehin.  lahhi: 
gin.  pouchin«  gamin.  zeichio. 
wafini.  gidigini.    Bei  A.  Ar.  2.  Bi 
2.  5.  7.  11.  12.  Can.  4.  7.  a  la 
D.  U.  319.  282.  327.  Em.  1—24. 
1.  2.  Frg.  Gg.  H.  Ho.  1.  2.  Hs.  Hd. 
gl  K.  L.  Le.  2.:M.  Mos.  N.  N.  II 
O.  Prud.  1. 2.  Ra.  Sal.  3.  Seh.  75. 
Syl.  T.  Tr.  Wm.  Zf.  L.  alam. 

ON.  masc:  morgon.  sapon  boiBib. 
C.  ea.  1.  M.  Mon.  2.  N.  Sb.  —  a. 
lonan.  0.  -—  Assimilation  in  deg 
Virg.  sabonon  und  gisegonot.  T. 
non  (d.  ph).  O.;  neutr,  nur  durch  i 
lation  in  zeichono,  zeichonon. 
konOy  wolkonon.  O.  wolehon 
%volchonom.  gl.  K.   zcichonota. 

UN.  masc:  rogun.  degun  bei  D.  I 

.  fls.  L.  Rotb.  —  polunoci,  septent 
Prud.  1«  —  neutr.:  wolcbun,  lad 
Bib.  7.  Pr.  t  Tr. 

N,  NI  in  den  subst.^  die  aus  Würze 
R -Auslaut  durch  dieses  Sufiix  gebildi 
den.    Ob  und  wo  dieses  N  wirkli< 

.  Suffix  AN  ist,  oder  einem  Suffix  N 
(und  auch  ANa)  angehört,  oder  bl( 
gefügtes,  nicht  ableitendes,  N  ist  (< 
im  Buchstaben  N)  läfst  sich  nicht 
mit  Sicherheit  entscheiden.  Als  Bil 
fiufilx,  und  nicht  als  blofs  angefiig 
..nehme  ich  es  in  folgenden  Wörter 


M 


5. 


N. 


953 


fkäsc.  hsLtn  {od^T  nmiir.?).  dorn,  scern 

(in*  nnd  nj.  -^  asni. 
neutr.  barn.  garn.  cfaorn   (neben  cha- 

Tin  und  chorön).  zürn  (cF.  zoren  r. 

znrunta).  scern  (m.u.n.J.  — -  hirni. 

mittigarni.   gistirni   (gisiuni,  gi- 

atriuni;  bieher?). 

Ueber  quirn  und  born  (cf.  aber  aucb 
die  Nebenform  boren)  s.  RN  im  Bucb- 
alaben  N.  «^  Ist  farn  aaa  farm?  oder  umi 
gekehrt?  — >  In  eichorn,  ahorn,  andorn, 
jjiilarn^  sintarn,  untarn^  zwitarn, 
'  isarn,  felarn?  auch  im  n.  pr*  ebarn, 
lumn  N  ab  angefügter  Buchstabe  (cf.  ain- 
tar  neben  sintarn)  oder  ab  Suffix  Na 
'  angesehen  werden^  oder  ist  auch  ein  Suf- 
fix RN,  ARN,  anzunehmen?  Ci  auch  zwi- 
taran  neben  zwitarn,  wo  freilich,  wie 
auch  in  den  Obigen  Formen  chorin,  cbo. 
ron,  hoiren^  zoren,  zurunia,  der  Vo> 
kal  eingeschoben  seyn  könnte. 

Bei  Verlängerungen  der  subsi.  auf  AN, 
durch  Flexion  oder  fernere  Ableitung,  TäUt 
das  vor  N  atehende  A  bisweilen  aus  und 
N  schlieft  sich  unmittelblelt  an  die  Stamm- 
sylbe  an,  z.  B.  wafnun.  Frg.  wolcna 
R.  wolcnum.  Frg.  wolehnohti.  Pa.  el- 
nungo.  Rc  lehnes.  Pmd  2.  £b.  trüno 
statt  trafaano.  N.  Bo.  5.  pouhna.  VF. 
pouhnun.  Ec*  unpauhnic.  Pa.  feihnot. 
R«  bivehnota.  T.  eignun.  Sb.  Can.  10. 
zeihn-.  Can.  9.  Gh.  1.  2.  3.  la.  gl.  K. 
Lc.  M.  Mart  0.  Pa.  Pmd.  1.  Ra.  T.  Wok 
3.  Mit  dem  Geschlecbtssuffix* 

ANO  (INO,  NO)  für  masc.  pepano.  scef- 
fino  (wenn  sc eff in  hieher  gehört),  cher- 
no.  sterno?  sirno.  scirno.  —  n.  pr* 
aachano.  agino.  ragino  efc.;  a.  IN  in 
Nr.  2)  und  Anf&guDg  des  N'  im  Buchsta- 
ben N. 
ANA  (ENi.  INi?  NNi?  ÜNÄ),  NÄ  föri 
fem.  (brgana.  tympana):  agana  (bie- 
ber?).  offena.  ord'ena.  lougna.  diorna« 
apilarna.  stirna.  amtrna.  ferahana 
(forliana,  forhan,  forchna,  forana, 
forchinne).  crchana  (n.pr.f.).  Siehe 
auch  die  n,pr^  f.  auf  ana  im  Buchstaben 


N.  —  Ztf  bemerken  Im  tkrfch  das  n.pAf. 

>     woldarniii.  — -  GefiÖren  auch  die  Flufs- 

aamon  »darbar,  isäna,  waharna  und 

•  andere  auf  -na  hieher Z^  oder  sind  sie 

mit  aha,  zusammengezogen  zu  a,  kom» 

penjert?  Ortsnamen:  rabana,  auchiV^- 

nasana  ?  ietisna  ?   Cf.  die  Ortsnamen  mit 

angehängtem  N  im  Bochstaben  N  imd 

'  unten  di^  Or!^-  und  Völkemamen. 

2)  IN  für  masc.  und  neotr.  und  mit  den  Ge- 
achlecbtssuffixen  0  und  A,  als  INO^  INA, 
für  masc.  und  fem.  Ist  unsicher,  obgleich 
schon  im  Gothischen  [maurgin,  kin* 
6\T^ (praefectusjy  himin,  aigin,  ragin, 
fairina]  einige  subst.  auf  IN  Torkom- 
men;  wenigstens  ist  es  schwer  zu  ent- 
scheiden, wo  es  ursprunglich  und  wo  es 
aus  AN  (vielleicht  schon  im  Gothischen) 
abgeschwächt  ist;  aufserdem  sind  die  mehr- 
aten  subst.  auf  IN  [die  fem.  (auf  IN  und 
nicht  auf  INA)  ohne  Ausnahme]  nur  durch 
Anfügung  eines  N  entstanden.  S.  das  Suf- 
fix N  in  Nr.  1)  und  den  Buchstaben  N. 
Hieher  gehören  yielleicht  die  masc.  druh- 
tin  (welches  nie  als  d  ruht  an  vorkommt), 
lenzin.  sceffitt.  lagin  (^m.,ii.  oder jf./^ 
(cf*  auch  die  n.  pr.  auf  IN  im  Bochsta- 
ben N);  auch  immin  (hymnus).  perga- 
min  (m.  oder  n.^).  cinamin  (m.  oder 
n.7);  die  nrfi/.  arin.  erin.  roskin?  und 
mit  Geschleebtssuffix  das  masc.  s  c  e  f  f  i  n  o  ? 
nnd  diej^/N.  ebena.  elina..lugina*  er- 
line.  brabsina.  firina.  hegina«  zi- 
gena.  evina  (avtna).  erina  (arena). 
chotina  (eydomä).  aegrna  (sagina). 
lutina  (PB..  levina).  Ct  die  Anfügung 
des  N  im  Buchstaben  N. 

Als  Bildungssuffix  ist  N  vielleicht  auch  in 
einigen  von  den  nom.prop.^  die  beim  Buch- 
ataben N  aufgeführt  sind,  anzunehmen^  auch 
im  n.  pr*  f  lansonia,  wie  denn  auch  in 
den  Völker-  und  Ortsnamen  ruieni,  varini, 
pirnni,  levoni,  morini,  blanctoni,  ieuloni, 
tageni,  gothiniy  goiones,  Imgones,  caledö- 
nia,  codaniis  fsinu^J  das  N  zur  Bildung  des 
Worts  zu  geboren  scheint. 


953 


K 


N. 


m 


If.  aJ/eei.  Ct.  subsL  und  p4iH.  praet. 

1)  AN  (aus  ANA);  cF.  die  folgenden  AbschwS- 
cfaungen  in  EN,  IN,  ON,  UN.  eb an.  ei- 
gan.  offan.  erchan.  «rvafan.  an- 
^afaji«  magan.  brehan.  feiban.  hei« 
dan.  basan.  taugan.  triicban.  ein. 
zeihan.  sei  tan.  auma-nes  bei  Bib.  1. 
2.  3.  6.  13.  Can.  4. 10.  II.  13.  Ep.  can. 

1.  4.  CU  72.  D.  Da.  Em.  1—24.  29. 
33.  Ec.  Frg.  Gc.  1.  3.  4.  5.  6.  7.  Gd. 

2.  3.  Gb.  1.  %  3.  4.  H.  Ib.  Is.  K.  gl.  K. 
tc.  i.  3.  M.  Mart  0.  Pa.  Ps.  2.  Pn. 
Prud.  1.  R.  Ra.  Rb.  Rc.  Sb.  Sg.  913. 
T.  Virg.  Wm.  Wo.  2. 

Hinter  B  wird  blofis  N  suffigiert,  in 
firn.  jgcrn.  tarn  (ist  auch  n  oh  turn, 
liuohtiirn  hiehcr  zu  zleh/en ? ) ,  auch 
hinter  andern  Buchslaben  bisweilen  bei 
Verlängerung  des  Wort«  durch  Flexion 
/oder  Ableitung,  in  jgiofnotomo.  T. 
hasna.  Prud.  1.  erchuo«  ercna.  Is. 
beidn-.  Bib.  2.  Fvg. IIo.  N.  0.  taugn*-*. 
Bib.  1.  2.  Gh.  t  Ja.  Ic.  M.  O.  truchn-. 
Em.  33.  Pa.  R.  Rb.  Virg.  —  Abschwä. 
(cbungen  des  AN  in' 

JEN.  eben,  eigen,  offen-  erchenost. 
brehcn.  beiden,  t^ugen^  truchen. 
^eUen.  symeoes  bei  Aid.  1.  Bib.  5. 
7.  Bl,  Bo.  5.  Can.  4-  13.  Co.  D,  H 
313.  347.  in.  464.  Hd.  Ho.  Ic.  Is.  gl 
K.  Mcp.  N.  N.  II.  0.  Org.  Ps.  Rb.  Rg. 
2.  Sal.  1.  \S%  \Vm. 

IN.  ebin.  eigin.  offin.  heidin.  taur 
giu.  truchin.  megin  bei  A.  Bib.  1, 
2.  3.  5.  6.  7,  D,  IL  284.  328.  341. 
Gc,  1.  6.  Gh..  t  2.  3.  4.  K.  gl.  K.  Le. 
1.  2.  3.  M.  Rfart.  N.  N.  II,  0.  Org. 
Prud.  1.  2.  Ru.  Sb.  T. 

ON  in  offon  bei  N  und  Assimiblionen 
mit  folgendem  Q  in  ebono.  O.  gicbo- 
hos.  A.  geponotas^,  M.  eigono.  K 
pffono.  Is. 

UN  in  tougun  bei  Rdr 

2)  IN  (aus  L\A),  goih,  EIN  (aus  EINA), 
&inskr.  Ina  in 
ebenin.  elchhornin.  eichin.  igelin. 


r  .<! 


iidamaotin.  ottrin.  apholtrio.  ele« 
fantin.    ellinsin*    alparin.    erdia 
erin.    erlin.    Archolchin.    isarniai 
ejspin.  gotaweppin*  wahsin.  widio. 
weitin.  widerin.  wollin.  awirchia. 
wisiiLiin.    lewin.    lonbin.    laagia 
(ßammeus).  luhsin.  lidirin.  luftin. 
leimin.   linin.  linsin.   laorin.  log. 
ein.    mennisein.    marmorin.   mio- 
jsin.    mazaltrin.    pilchin.    pirchin. 
pirin.  purpurin«  lepardin.  banmin. 
olebifumin.    lorbonmin.    onzbon* 
min.    palmboumin.    cederbomoin. 
ciperboumin.  beinin,  elphantbei- 
nin.  pinuzin.  bibirin.  pehhin.  boc* 
chin.  buochin.  bissin.  baslin  bliia 
plechilinin?   bl>ip(in.   farrin.  fei* 
lin.  fiurin.  fleiscin.  fuhsin.  gallio. 
chexzin.   gaizin«    kizzin.    gerstin. 
glesin.    guldin.  hrindirin.  hrussin. 
haganin.  hanafin.  barmin  und  har 
melin«   harin.  hesilin.  hesiii.  hir- 
%\n.  holzin.  hurnin*  burwin.  hum. 
belin.    huntin.    huonirin.    dabin. 
tennin.    dinkilin.  durnin.   cedrio. 
cyprea^in.  ziegalin.  zinin.  zunte- 
rin.  sabqnin.  salabin.  spahhin.  6ca- 
fin.  steiuin.  senaw.in,  sidi|[i.  silba- 
jrin.  swamniin.  swinin.    Aufser  die- 
sen gehören  noch  folgende  mit  abvrei- 
cfaender  Bedeutung  de^  SufCxes  iN  bie- 
her;  einige  (wenn  nicht  alle)  sind  vid- 
leicht  aus  Adj.  auf  I  (JA)  cntslandco 
und  ihr  N  ist  nicht  als  Suflix,  sondere 
^als  eingeschobener  Buchstabe  anzusebeii. 
Cf.  den  Buchstaben  N. 

iswin.  ahtajin.  wanchalin.  Inogi- 
;  .'       Y}^'  *.ugin.    nunhtarnin?  plechi- 

l>-nin.    farin.  goldf.arwinT   folfi* 

lin.  forscalin.  agezilin,  cbosilin. 

cj:egilin.hrnomilin?hwilin?buo. 

rin.  huorilin.  zwifilin.  smamalia 

strucbiliu.  slafiliii^  sundirio.  bi- 

swichiün. 
Die  nomiiia  mit  dem  Suffix  N  (i^ufscr  Jen 
adi.  mit  dem  Suffix  iN)  gestatten  folgende 
Bildungen  und  Zusamnu^nset^ungen: 

ebinl 


5 


K 


N. 


956 


^    ebtnl.  eigänt  offanl.  tJkugant.truchaiiL 

.  beidaaugcttoni},häni?  Buohn!?  froh- 
-^ .   •  jii  firai?  {^snt  keisenl?  gareisanL 

ftiarnL    .': 
eichorntQ«  isarntn»:  Duobtarnln.  haga* 
I    Hin.  burnin«.durnlii*  aabenln. 
oatana.    weatana.    nordana.    aundana; 

oder  ist  bier  eine  Ableitang  ana,  an  osl 

etc.  angdäiigt^  anznnehäfien.l  cf.  obaoai 

ferrana.und  ShDlicbe.  i 

oatenan.  nordenan.  auDdenan. 
nordaaond.  oatanond. 
offannusaiy    ofrannuasa.    trocbnüssi» 

.bireicbaussL  gertmiaai,  gernnisaa. 
i  p««cbanLsaa«  taugaQniasa* 
offan  1111881  da»    bizeiebennossida,    hU 

seichenniaaeda.  inBeJbnnasida. 
ef  nnst  (bieber?). 
ellinuDga  und  die  übrigen  miinnga  aiebe 

bei  der  VerbalableituBg  von  den  mit  N  ge- 
.  biUeten  W&rtfrn. 
tanganing  ond  die  n.  pr.  wabaninc  ro«* 

manine.  beraininc? 
tarningan« 
ifraganso. 
^    cbernilin. 
:    tlirnella« 
aternula. 
qnirnaL 

tnrnalon  (verh*). 
grnonisaL  . 
kaatriunida?  epanida.biapiirnida?zaiw 

nida.  bezeichenida. 
arnari.  ellinarL  aaneri«  waganari  int» 

lebanarL  Inginarif  baainarL   bafa* 

nari»  auonari?  —  labbanarra« 
morganig.  maganig«  feibani^  zorna^ 

ougsiunig  (bieber?).  dornig»   nnpan» 

cbinig. 
dornahL 

dornobt  bornabt 
beidaniac  u.  wbst.  beidaniaeL  froniae 

n.  $ub$U  froniakL 
verhai  eiginan.  ebanon*  offanjan,  offi^ 

non.   arnon.   giiaarnt  ordinon*  wa* 

fanjan,  wafanon.  wolcbanon*  lacbi- 

non.  lebanon»  analebanon,  antleba* 
VL 


non.  louganjaü^  (ancb  mit  ga«,  ar-, 
far^),  louganen«  leisanjan,  leiaanon. 
reganon.  morganjan.  meginon  (auch 
inii  ga-^,  ar^,  ttbar->).  baubnjan.  firi« 
.  non,  feihnon.  basiaon?  taugnjan.  bi- 
tburnter.  deganon.  irfinjan.  tarcbi- 
nan?  truchanen,  trucbanon.  «eichan- 
jan.  gezwirnet  turnen,  (seganoo.)  ge- 
sternot,  gestirqit  stornjant  gistor^ 
cbanen?  atriunjan?  seiebenen?  ur- 
auo ebenen?  Elinige  derselben  baben  ibr 
N  vielieicbt  nicht  vom  nomem^  sondern  erst 
.  zum  Behuf  der  Verbalbildong  eiiigeseboben« 
&  unten  N  bei  der  Verbalbildung. 

Von  diesen  verhia  finden  sich  die  Subst; 
ellinunga.  ebenunga«  offanunga.  or- 
dinunga.  labbenunga«/  erlebnunga. 
baubnunc«  baubnunga.   basinunga. 
getaugenuuga«     stornunga?    suoh« 
nunga?  zurnunga.  zeicbenunga. 
ebanotL  arnoL  ellinod.  degonod.  infa 
lebanoti. 
ebanlib.    ellanlih»    ordenlib.   lebanltb. 
intlebanlih.    morganlih.    waganlib. 
pauebanlib*  gamaniib.  gernlib.  quirn^ 
lih.  offanlib.    beidanlib*   tauganlih» 
deganlih.    drubtinlib.    zornlib.    bi- 
:    zeibbanUb.acernlib«gisiunlik?aaon- 

Hb? 
offanbar. 

aiganbaft    ellanbaft    ordenbaft.  lab* 
hanbaft  reganbaft  zeibbanbaft 
amansam« 
ebanbeit  tauganbeit*  deganbeit» 
labhehtuom.  beidantuo^« 
eiginacaft.  beidanacaft. 
D)  verba? 

Die  mebrsten  der  ein  ablötendes  N  zei- 
genden verba  (schwachconjugierend  auf  an- 
jan^  anftn,  anön,  iuAn)  atammen  von  no- 
minibus  her,  die  schon  durch  das  Suffix  N 
gebildet  sind  (s.  die  Ableitungen  Ton  den 
Substantiven  und  Adjektiven  anter  der  vori- 
gen Abtheilung  C);  bei  den  übrigen  bleibt 
ea  zweifelhaft,  ob  ihnen  aneb  ein  verlorenes 
nomen  mit  dem  Suffix  N  zum  Grunde  liegt, 
oder  ob  aie,  ohne  eine  vcMrausgegangene  No- 

[61] 


957 


N. 


N. 


minalbiklang  mit  N ,  unmittelbar  aus  der 
Wurzel  durch  ein  SofGx  N  gebildet  sind, 
oder  ob  in  ihnen  nur  N  eingeschaltet  ist. 
Es  sind  folgende  [cf.  die  verba,  die  unter 
C)  als  solche  aufgefiilirt  sind,  die  Ton  einem 
durch  das  Suffix  N  gebildeten  nomen  abstam- 
men]: amen,  arnon.  eichinan.  arzinjan, 
gearzenon«  geerrinot.  giwabanjan,  gi- 
wahin  Jan.  warhon.  wernon.  wcidanon. 
uralrinon.  wesanen,  arwesanaa  wizi- 
non.  verwazinan.  gilichinon.  bilisti- 
non.  recfaanon.  gerahsinet?rchananta? 
redinon.  nemnan.  giburdinot,  intbur- 
dinit  bibinon.  pirnan.  faginon.  fcsti- 
non;  firinon?  ratfraganon.  garminon. 
girdinon.  kirnan?  glizinon.  kikhoro- 
not  hepinon.  hefinon.  truganon.  er- 
druasujan?samanon,  saminou,  samnon. 
spurnjan.  farscirpinon.  siunjnn.  gesi- 
beoot  arslciznan»  ursuochcnon. 

Hierzu  die  von  diesen  Verben  abgeleiteten 
Sfibst. 

Cestenunga.  wizanunga.warnunga.steh- 
nunga. 

truganod.  truginod.  tretenod.  fastinod. 
ungiwiziuoti.  garminod.  halftanod. 
dickinodL 

E)  ntuneralio,   siban  (sibun.  sibin,.  siben). 

niun.  zehan  (zehin.  zehen)i   ' 

F)  adverbia  (sind  es  Flexionen?  in  einigen  ist 

vielleicht  ein^  Composilion  mit  der  praep. 
ana  anzunehmen)  mit  an,  an^  ana,  anAn 
(deren  erstes  A  nicht  immer  zum  Suffix, 
.  äondem  zum  Stamm  gehört;  cf.  ferronan). 
Das  ungeschwächte  A  vor  N  zeigt  sich  in 
Bib.  1.  2.  Ct  69.  D.  Iß.  76.  Em.  33.  Frg. 
Gc.  8.  H.  Hild.  Ib.  K.  gl.  K.  Le.  1.  3.  M. 
O.  Prod.  1.  Ra.  Rb.  Sb.  Sg,  242.  T.  Virg. 
Wm.  Abgeschwächtes  EN  (auch  in  hin- 
trea)  steht  in  Bib.  13.  Bo.  5.  D.  II.  287. 
294.  HL  47.  48.  Mu.  Mcp.  N.  Org.  Pa. 
Rg.  1.  Wm.  I.  IL  Abgeschwächtes  IN  in 
Bib.  5.  10.  11.  13.  Le.  2.  N.  IL  S.  (obi- 
nin.  heimina.  obina.  uzina;  auch  hin- 
nin).  Durch  Assimilation  hohona.  gL  K. 
steit  hohana.  Statt  obana  steht  auch 
^'t-y^kllKi' Virg.,  statt  ostan«  auch  ostene. 


•I  > 
■»  • 


D.  HI.  4ai  &n  wediaeltmit  ana  inbin 
nan,  hinnana.  dan>aan(dansn),  dao- 
nana  (dahaha)«'hw-anvaii,hwannaai. 
uzan,  uzana.  innan,  ianänff;  fer> 
*  "rana  fiiitf'errano*'^^  GdiDrt  hieher  auch 
.Jan  (dannie,  denne).  hWaJine  (hwen. 
ne).  fona.  hina?  auch  hwcrgio?  audi 
forn,  forna;  aus  foran^  iforana? 
ufan.    innan.   uzftnw   enBiftn.*.hiDnaD. 

hwannan.  dannan.    ... 
«fanal    in  nana,    obana.    uxana.  rn. 

mana.  ferrana.-  hintaaa.  fainnana. 

bwannana«  dannana^  bohaa«.  hei»' 

ipina;>  also  auch  oatana.«  westana. 

nordana.  sundana  hieliör  uad  nicht, 
• '  mit  'Bopp ,»  aus  einem  Sapedätivsoülx 

XU  •  (erklären, 
opanan.  innenan.  ontinan«  oatenan. 

nbrdenan.  sundenan.  ux^'naa.  bis* 

denan*:ferronan.  heimenan. 
Die  Endungen  \vl  Aen  adverbiisi  Am\%t^^ 
emaz'ia.'emmizigen.einfaltlicheD. 
einin.  einzdn,  ainacen.  ccchenco. 
wirdiglichen.  getiloalihun.  mah* 
tigen,  mahtigon.  ereron^  erron. 
liutlichun.    jarilichun,  jaclicheo. 

arawun.  ara wingunX'*'8^'^»'*S^°' 
-guni).  italingun.  laalkun,  nahuoi. 
gahun,  -on,  -en.  üartun,  -od,. 
-om  sind  Flexionen,  wie  ab^ndün 
hitamun,  -um,  hitemön, hitumum* 
•  m^r^baun,  -'^n.  >    ^ 

IL  Flexionssuffix.-  •■  .•  ' 

A)  in  der  Deklination;    Die  in  der  sogenana- 
ten  schwachen  Dcl^iaatioa  vorkommcndeo 
Endungen  auf  N  sind  nicht  Flexionen;  s. 
'   den  Buchslaben'  N; 

.  1)  für  den  acc,  sing,  masa  (aua  urspruDg- 
lichcm  M,  wie  es  im  Sanskr.  und  Lat 
gilt,  entstanden).     Es  hat  sich  nur,  an- 
fser  in  den /iron.  hwen.  hwenao.  i^ 
San.  unseran.  iweran«minan.dina% 
bei  den  Ad jcktiven ^ .  und  in  mannaiL 
Is.  H.  Frg.    eomannan.  Ct  63.  K.  T< 
truhtinan.  H.  IL  N.  K  IL  O.  Bb.  T. 
fateran.  H.  heilantan.  Ct  70.  (aod 
in  polonan.  (X?)|  so  wie  indenno*' 


9 


K 


N. 


960 


n  <|m  ikbelaol  äbcahfliinaiiL.Bdainan.  isra- 

'  Tlielan.  iobaitaiam  :iudaaah«  barraban, 

;    barrabasaü  peirnaan.  christan.  sa- 

i>.:taBaaan  erbalten«    Daa  ungesdi wachte  A 

TiBT  idieaem  IN,  z.  B.  ubilain.  eiganan. 

adallihan.    otÄgam   italan.;  offanan. 

altan.  allan«  abanstigan.  gütiinahtiiin 

.   seigt  sich  in.  ^  Bib.  i.  5.  6.  7.  BK  Can. 

r    la  Ct.  66.  96,  Co.  3L  4.  Da-  D.  II.  285. 

834.:  345  : 382.  E.  Em.  29.^  Erg..  Fw.  Gc. 

.  a  5.  Gd.  3.  Gx.  EL  Ho.  Ib.  Ic.  la.  K.  gl. 

..  K,  Le.  21  M.  O.  Or.  l.  2.  Oll.  Pn.  Prud.  1. 

•  R.  Rar  Rb.  Rd.  SU  .Sek.  85.  87.  Schw. 

^Äg.-30.  T.  Tg.  L  VP.4,  W.  VVm.  Wn. 

:!    3325.  abgescb'wädit  ZU  E,  z..B.  iq  disen. 

iwcr.enl  etelicben.  allen,  pittren.  er- 

haften,  trezanen,  bei  Ar.  4.  Ba  5.  Co. 

2.  D.  II.  316.  Ec  tGci  4.  gl.  K-  Mcp.  N. 

N-  IL  O.  OÜ.  Pa,  Prud,  1.  Ps.  R.  S.  Syl. 

..  &h./75.  T;  VP.  Virg.  VVm.,  la  I/z.  B.  in 

u.mitiin.  dinrn.  diaih  bei  Co.  2.  o.  N.,  zu 

.;  .;0  in  naeboton^  SebI-75.  (naefaut  dekli. 

Diert  nur  atark);    auch  zu  U?  ihnabun. 

Da.    (aufscr  in^  fona  pahun,   \venn  dies 

;sdiwacbe  DekL  ist,  k6nimt  von  nah  keine 

.    .«echwaehe 'Form  Yor).u.cbristanun.  E.? 

I.  _l  Di^^dieae  abgefichwächten. Formen  en,  in, 

.   ..Toa^ ün  mit' den  Endungen  des  a.  s.  der 

v?  N*Dekl«;. zusammenfallen,    imd    fast    alle 

ad/\  auoh  der  N- Deklination   folgen,   so 

•  *    läfst-sicb,  in  Vtelein  Fällen,  wenn  syntak- 

I  tische  Gründe  nicht  entscheiden,  nicht  an- 

((  .  gden,  ob  idiese  Formen  zur  starken  oder 

achwachen  Dekl.  gehören^  i  und  daher  kann 

auch  die  Angabe  de^  Quellen,    in  denen 

Absehwäcbungen  des' an  statt  finden,  weder 

sicher  noch,  vollständig -seyn.     . 

'!'2)  för  den  dai.  pL  aller  Dekl,  aber  nur  als 

•'J     eine  abgt^wächte  Form  des  diesem  ca* 

'  i:*  4rtM  zustehenden  My  die  jeSdoch  schon  fast 

:r.     ia-  allen  Quellen  sichfindct    S.  Flexions.. 

• :    sufifix  M,  bei  welchem  die  Quellen,  die  das 

i     M  beibehalten,  angduhrt  sind.     Beispiele: 

.    eidun,  accaron,  igelen, mastin;  estin, 

esten;  sitin,  aunen;  opharun,  jaron, 

Mireteren,    gebetin;    fiehen;    ahton, 

«ban-,   mandnngen^ :  gazzin;    ebtin, 


1 « 


1  I 


I . 


.  ...    .g-ehurten;  egeaon^  wiilun,  wahsmen, 
fh     v<    men'nischin;  araron,  enchun,  ratis- 
.M  !    aen^  runzin;  wangun^  eron,'^ugen, 
ihercln;  ei^ganen,  miliin;  armon,  aU 
'     tun/oberen,  forde  rim  Die  Vokale  wech- 
seln wie  beim  regelmäfsigen  M  des  d.pL, 
■K-  .•      Uheils  nach  Verschiedenheit  der  AbJeitungs- 
•  ■      •    •  siifßxt»  A  oder  I,-  theils  in  den  verschiede- 
nen  Abschwöchüngen  dieser 'Vokale,  doch 
behalten  die  stark  deklinierenden  efd/.  meh- 
rentbeils  ihr  E  vor  dem  N*ond  gehen  nur 
selten  in  I  über.    Die  dat.pL  IM  der  stark 
.     !•'      .deklinierenden  ^ubst    werdcii   giewöhnlich 
:sui  IN,  seltener  und  später  zu UN,  bei  den 
.\  .:•       übrigen  stark  deklinierenden  subst.  masc. 
und  neutr.   wechselt  UN  mit  ON   in   k. 
:.       Bib.  1.  2.  7-  8. 12.  13.  Can.  10.  11.  12.  13. 
D;  IL  325.  340.  Em.  1—^4.  33.  Gh   1. 
2.  3.  M.  N.  IL  Rb.  Sb.  T.  Virg.  Wro.  Zf., 
.<  :'    -    dagegen  zeigen  nur  ÜN  Bib.  3.  6.  9.  Bed. 
2.  Can.  6.  7.  9:  Co.  3.  D.  IL  324.  326. 
'344-  352.  Ec.  1.  2-  Ep.  can.  1.  3*  4.  Em. 
26;  Frg;  Gc.  3.  Gd.  1.  H-  Hild   Hs.  Ib.  K. 
Ky.  Le.  1.  2.  3.  Mart.  Mat.  N.  DA.  Prud. 
;   ,        1-  2.  4.:Pr.  t  V.  Ps.  1.  2w  Pers.  Rd.  Rf. 
.1  .  i      Sbe.  Sg  299.  SC.  Tg.  3.  5.  6.  Tr.  VP.  W. 
.* :  ^       Wess.,  mir  ON  Bib.  Bo.  2.  Cäik  6.  Co.  1. 
.L.i       4.  I>.  IL  283.  314.  834.  337.  345.  350. 
:.\"       l\\.  26.  Gc.  4.  Gh.  4.  O.  Tg.  1.;  die  sahst. 
-    '■•  '  fem.  (stark  u.  schwach)  wechseln  mit  ON 
.         und  UN  bei  Aid.  1.  2.  5.  6.  Bib.  1.  2.  6. 
9.  Can.  10.  11.  13.  D.  IL  312.  334.  351. 
Eo.  1.  Em.  1^24.  Ge.U  3.  4.  6.  8.  Gh. 
:  i  I  I  ß-i  K.  M.  0.  Prnd.  1.  Sb,  Sbe.  T.  Tg.  3.  5. 
.11.  i    -  Virg.  Wni^^innr  ON  ^cigin  A^  Ar.  2.  Bib. 
'  Bib.  12^  Bo.  3.  5.  Canj  bi  Co.  1.  Db.  D. 
.  i  •     :  Ifc  314.  316.  318.  319.  320.  322.  325.  331. 
.*  .in    333.  337.  341.  343;  345*  349.  354.  Em. 
!   27^  83.  F.  Ge.  2.  9.  Gh.  6.  Gx.  H.  Hr.  Ib. 
«    Ic.  Mcp.iMü.  N.  Org.  Orr2.  Pr.  m.  Pn. 
Ran.  Rb.  Rd.  Rg.  1,  S.  Sg.  106.  Syl.  VS. 
;    Wn.  863.'  Zf„  nur  UN  Bib.  3.  4.  7.  8.  10. 
11.  13.  C.  Can.  4.  &  Co.  3.  D.  IL  324. 
340.  346.  Eb.  Ec.  2:  Ep,  can,  1.  Jr  Gc  5. 
!       7.  Gd.  1.  2.  3.  Gb;  Iv  2.  4.  Le.  1.  2.  3. 
.    Mos,  Marl.  OA.  Otl.  PVud.  2.  Pr.  t  Ps.  1. 
2.  SaL  i;  2.  4.:  Sg^  241i  Seh.  75.  VP.j 

[6r] 


«  I 


N. 


N. 


96« 


'ganeAf  »rbeiten',  wegen,  giwen^ 
>  -teil,  pewaAen.   Aü&er  ihr  gelten  audi 
die  Ferment'  ' 

an  bei  Bib.  1.  2.  Can.  10.  11.  13.  Gc  1. 
3.'6.  I8.  K.  M.,  z.  B*.  arbeftan,  uzgi* 
leitan,  gidiomnotan,  piniusan,  gi- 
pnozan,  giloaan,  znoloaan,  hU 
'chnaan. 
-  in  bei  A.  Can;  7.  Ga  in  ti^btini  vori« 
pimeinih,  ginnokin.' 
onbet  Sb.  in  znoloaon. 

/•  2^  schwache  Conj.,  als 

6bn  bei  Bo.  5.  D.  IL  328.  Frg.  H.  Ib. 

'  Ic.  K.  Mcp.  N.  Rd.,  z.  B.  in  ahtoen» 
opferoen,  keargeroen,  irroen,  ke* 
eschoen,  werchoen,  loboen,  lei* 
degoen,  rntichoen.  (In  Ib.  auch  die 
mit  T  endigende  Form  rutichoent.) 

oien  bei  N.  und  Wm«,  ^*  B.  in  gi* 
eiscoien,  minnoien,  betoien. 

eien  bei  N.  in  pezzereien. 

6n  hei  A.  Gc.  t.  6,  N.  IL  0.  T.  Virg., 
z.  B.  In  ahton,  offonon,  giafalon, 
geeiscon,  lobon« 

ogen  bei  A.  Bib.  1.  2.  Gc.  1.  6.  Gh.  3. 
BL  N.  IL  Prud.  1.  2.,  z.  B«  in  ahtogen, 
waUis^ogen,  leidogen,  meistrogen, 
fizisogen.  (In  Bib.  1.  2.  findet  sich 
auch  die  Form  egen  in  plodegen? 
oder  ist  es  1.  oder  3.  Conj.?.)  -r-  AuTser 
diesen  die  abgeschwachteren  Formen 

nn  bei  Ge  3.  Sb.  in  warnun.  leidun. 
en  bei  Wm.  in  machen^  pezzeren(auch 

ploden  bei  M.?   wenn  es  nicht  zur  1« 

oder  3'  schw.  Conj.  gebort), 
in  bei  Bib.  5.  in  piodin,  gebenin  (st 

Seebenön). 

1  3.  schwache  Conj«    Aufiser  der  regelmä- 
ßigen Form 

ün  bei  N.  Bo«  5«  qnd  £n  bei  Can.  10« 
12.  13.  Frg.  Gc  4.  Is.  M.  N.  0.  Org. 
T.,  z.  B,  in  ereen,  lebeen.  warten,  ha- 
ben, sagen,  auch 
an  bei  Gc.  3.  Oll.  Prud.  1.  Sb.  Virg., 
z.  B.  in  baldan,  haban,  sagan. 

}.  p.pl.praet  stark.  Conj.  finwizunt  I& 


svofnornnt  M/Sb.  auch  mit  schliefsendem 
T*;  in  suln  (Praterit.  Form  mit  praes.  Bo- 
dMtung).  Bo.  5.  N.  ist  N  unmittelbar  ange- 

fiigt]. 

a.  im  Indicativ.    Aufscr  der  Form 

nn  bei  AI.  2.  Bib.  1.  2.  3.  5.  6.  7.  8.  10. 

12.  13.  BI.  C.  Ct  72.  Can.  11  4.  10.  11. 

13.  D.  IL  284.  286.  287.  Em.  1—24. 
26.  30.  Ep.  can.  3.  4.  £c.  1.  2.  Frg. 
Gc.  1.  ß.  5.  6.  Gd.  1.  Gh.  1.  2.  3.  IL 
Hd.  Ib.  Ic  Is.  K.  gl.  K.  La.  L  1.  Le. 

1.  2.  3.  M.  Mcp.  Mu.  Mart  Mat  N.  0. 
Pa.  Pn.  Ps.  1.  2.  Prud.  1.  R.  Ra.  Rb. 
Rd.  Rf.  Sb.  Sbc  1^.  Virg.  VP.  1.  4. 
Wo.  2.  Wess.  Wm.,  z.  B.  in  eigun, 
arpunnun,  ierun,  a^un,  frazun, 
wagun,  wuohsun,  wurtun,  bilibun^ 
lugun,  luafun^  rietun. 

auch 

on  bei  Bo.  6.  Caji.  13.  Em.  30«  Ep.  P.  1. 
Gx.  gl  K.  Mcp.  N.  0.  Ps.  S.  T.  Wm., 
ft.  B.  in  wurton,  waron^  wisson, 
rieten,  buton-,  gichuron. 

an  bei  Ar.  2.  Bib.  6.  Ec.  1.  Wm.^  in  wur- 
dan,  naman,  anagigiongaui  pihie» 
San,  uzsuumman. 
und  abgeschwächt  als 

en  bei  Bib.  4.  5.  6.  a  10.  12.  13.  Bo.  5. 
Ct.  84.  Can.  13.  D.  IIL  48.  Ep.  can. 

2.  6.  Gg.  Ho.  Mcp.  N.  N.  IL  Org.  Od. 
Bg.  1.  2.  S.  SyL  Seh.  75.  Wm.,  z.  B. 
in  eigen,  azen,  frazzen,  wuohsen^ 
irwunden,  wurten,  waren,  lugeUi 
rieten,  runnen. 

in  bei  Bib.  1.  2.  4.  5.  6.  7.  13.  Co.  D. 

IL  319.  321.  Ec  1.  Le.  2.  N.  N.  IL 

Org.  Syl.  Wm.  Zf.,  z.  B.  in  eigin,  azin, 

warin,  lugin,  namin. 

p.  im  Conjunctiv.    Die  oi^anische  Form  ist 

in  (goth.  eina),  z.  B.  eigin^  azin,  ja- 
hin,  irwundln,  wnnn'in,  warin,  bi- 
libin,  litin,  riatin.  Diese  Fdrm  hat 
sich  abgeschwächt  zu 

en  (und  wahrscheinlich  zuerst  zu  in,  das 

aber,  da  auch  das  lange  t  in  in  selten 

bezeichnet  ist,  nicht  nachgewiesen  wer- 

.  den  kann )  in  den  spätesten  Quellen.  Ho. 


969 


NA. 


NA. 


m 


ne  festenpton  sie  io  selben  aber  de 

obelouillig  uuort  na?  (im  Druck  ist  die 

Stelle  versiammelt).  N.  63,  6. 
ne  uueisl  tu  iz  tanne  na?  Mcp. 
ne  ilet  ter  in  dionestmannes  uuis  na? 

Mcp.  38. 
ne  machost  tu  mit  tiu  zuei  tetrachorda 

na?  Mcp. 
ne  bist  tu  der  na,  tune  ille  es?  Bo.  5« 
ne  skinet  tiu  misseskiht  uuolana?Bo.& 
.ne  ferest  tu  iro  danne  unzalelicbo  mite 

na?  nonne  in/urius  fiierisl  Bo.  5. 
ne  uuas^tir   mines  sites   nieht  chant 

na?  Ol»  /i#  mores  ignorabas  meos?  Bo.5. 
ne  lirnetost  tu  na?  Bo.  5. 
ne  chamen  dara  umbe  daz  na?  Bo.  5. 
ne  babo  ih  tir  daz  keouget  na?  Bo.  5« 
ne  nueist  tu  na,  Bo.  5. 
ne  sibest  tu  nu  na?  Bo.  5. 
ne  sibest  tu  dar  ana  na?  Bo.  5» 
ne  mag  iuuib  oub  taz  irren  na?  Bo.  5» 
ne  sol  uns  mit  rebte  tiu  guot  tünchen 

na?  Bo.  5. 
ne  ist  taz  spenstigo  gechosotnat  Bo.& 
ne  sol  man  mabte  guot  abten  na?  Bo.& 
ne  mag  tie  rieben  niebt  bungeren  na? 

Bo.  5. 
ne   ist  oub    taz    allero   dingo  hugeli* 

cbosta  na?  Bo.  5. 
ne  duobti  in  danne  iob  ter  alcibiadis 

licbamo  ubelo  getan  na?  Bo.  5. 
ne  infindent  tero  rieben  lide  des  fro<» 

stes  nieht  na?  Bo.  5. 
ne  forderont  tiu  daz  iro  ding  sosamo 

na?  Bo.  5. 
ne  stuonden  nuir  in  disemo  strite  de- 

ro  ratione  bi  na?  Bo.  5. 

Bisweilen  steht  dieses  na  auch  innerhalb 
und  nicht  am  Ende  de^  Fragesatzes: 
ne  ist  nu  na  diu  saliglicha  suozi  ge- 

mlskelot  mit  bitteri?  Bo.  5. 
ne  nnare  er  danne  na  enes  unsaligoro? 

Bo.  5. 
nelirnetosttuna  chint  uuesenter?  Bo.& 
ne  chamen  dara  umbe  daz  na  multand^ 

Ua  ex  omni  graecia?  Bo.  5. 
-MI  (cf.  PIA),  Negation;  goth.,  slav.,  altpr.  ni, 


abf.  ni,  ne»  angeU.  na^  fte,  .ditAOid.9  Et, 

laL  ne,  sanshr.  na. 
FcMnn: 

ni.  Is.  K«  Frg.  Ra.  Pa.  gl  K.  Vvu  Ja.  Ic  Jd. 
Bg.  1.  (aoch  ne)  MaL  H.  T.  O.  Ho.  a 
60,  66,  Si.  189.  AL.  Em.  Co.  4  .Pmd.  1. 
D.  IL  282.  3S3.  378.  Aid.  4. -^  Aucb  ia 
N.  Mcp.  Oifg»,  wenn  ni  ohne  Vrrb  stebl^ 
oder  als  et  non,  nee  (a.  unten  ditses  ni). 

ne  in  den  übrigen  DenkmSlem..« 

ni  und  ne  in  Co.  3.  Gx.;  biswolen  and  ni 
in  N.  (s.  oben  ni;  andi  in;  der  «nsih  ai 
lazaet  ferror  iranochit  «nerden.  IL 
32,  4.). 

na  in  Frg.  13L 

Vor  folgendem  Vokalanlant  wiid  i  Ton  1 
abgeworfen  und  n  mit  dem  folgenden  Worte 
snsammengezogen ,  innallea  st  ni  all« 
(in  Ba.  aucb  ni  alles),  nio  at  ni  10,  nibi 
at  ni  ibu,  nein  st  ni  ein,  niat  st  ni  ist 

(mit  einigen  Ausnahmen  s.  Xk)  9  in  D.  HL 
40 — 112.  und  Mos.  zeigt  sich  achon  enisl 
neben  nist,  welches  pn  statt  nfi  .später  all- 
gemeiner geworden  ist);  ao  audbi  nieht  A 
niwiht  und  niowiht.*—  O.  T.  ML  Em. 33^ 
kontrahieren  ni  mit  folgendem  anlantendemi 
auch  in  andern  Fällen,  a.  B.  nih  st  ni  ik 
O«  IL  7,  30.  nir  st  ni  ir.  0.  nirknaentO. 
nirthruzzL  0.  nintfabent  0.  nintfuirl 
O.  nirfuor.  T.  nincnatnn.  T.  aeritiga 
T.  ninphallit  BL  niz.  Em.  33L 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
1)  ni,  non,  nidit;  unmittelbar  vordemVok 
stielend,  z.  B.  inandra  uuiia  ni  auardkl 
eo  einic  in  israhelo  riih he e^nci cti*l 
niemnit  Is*  3,  3.  ni  erpaldee,  nonprüfM 
sumat  K.  31.  uuanta  ih  gommaoseil 
uuis  ni  bin,  quaniam  wnrni  nan  (9f\ 
nosco.  T.  3,  6.  ni  fullit  er  aih  uaiseft 
O.  L  4,  35.  auohhit  roa  enti  ni  fii« 
dit  Frg.  9.  imo  hilfa  ni  qnimilb 
33.  sie  ne  habent  iro  gcuualt  KH 
24.  den  ne  uuirt  daz  gesidels  n 
demo  uuunne  diske  ueraaget  Wn 
3,  10. 

ni  — nibuy  non^nisi,  nan^^iei{hi> 


NA. 


NA. 


972 


Bi  tribit  uz  tiubiTa  nibo  durah-. 
Frg.  5.   ni  quam,  daz-,  pibu  daz-. 

'  Filg.  17. )  ti.  IBU  und  das  hi^  folgende 
ni  in  Nr.  2). 

;;*•  ^dnülnV         :    ;        ■  * 

fremede  betont  ihih,  ^hit  christus, 
qUi  mecum  snni  reghafuri,   die  sa- 
nlcnt  niir  tie  suln  richeson.   N. 
'   '-'■[     59,  10.  '  ' 

im'  LateiQJsbbcn  nicht  ^on  ausgelassen  ist 
lÄd  in 

snslichjBi  forhtun  ne  habeti  ih,  übe 
.^h  didiü  ougen  ze  mir  ne  eher* 
tist.  N.  30;  23. 

das  zweite  ne  nicht, Sphreibfchler  ist,  so  zei» 
gen  itiese  Beispiele, 'dafs  ni  in  conjunktiven 
Sätzen  auch  phne  negative  Bedeutung  ge- 
Bfauchl  worden' ist   . 

In:  ni  zo  ni  iiuirf,  non^a^/idas.  gl.  K. 

^eigt  sich  eine  Wiederholung  des  ni.    Eben 

80   wird  auch   den   Negalionen   nob,   nio, 

^  nehrweder^  niwibt,  nipwibt,  niomer» 

nioman,  nibein,  niheinig  (s.  diese  Wör« 

f  Ur):noch  ni  .yor-  oder  nacbgesclzt»  um  mit 

ihnen  gerneinachafllich  zu  verneinen,   nicht, 

'  • ,  um. sie,  wie  .es  im  Lateinischen  der  Fall  ist, 

'    aufzubeben,  z.  B.     , 

sie  nl  arbeitent.  nob  ni  spinnent«  T. 
•  ß&,  4*  .nie  ne>  uuerde.  Bo.  5.  ne  sol 
nio  euuiglicho  ferloren  sin.  N.  9,  19. 
ne  uuederez  ne  ist.  Org.  ne  ist  ne 
"^uuederez  guis.  Org.  ni^uibt  ni  mar- 
rit.  R.  mit  nipuu.ihtu  er  ningiangi. 
0.  IV.  16^  20.  ni  zauueta  imo  es  nia- 
uuibt.  O.  II.  5|  12.  nals  aber  nicht. 
Bo.  5.  er  imo  nicht  ne  gemohta.  N. 
14,  4.  sie  ne  tuont  is  aber  nicht.  N. 
18,  9.  niomer  ne,  mmquam.  IMcp.  ne 
uuirdet  niomer  sat.  Mcp.  ne  habet 
nebein  gcuualt.  Mu.  nehein  mareba 
ne  heflit  Org.  uuauda  aber  nob  zit 
ne  ist  Bo.  5.  niheininira  sabha  ne 
fant  ih.  T.  196,  1.  ni  sant  er  nan  bi 
niheinigcru  faru.  O.  II.  12,  75. 

Selbst,  wenn  schon  2  INcgationcn  mit  ein« 
ander  verbunden  sind,   kann  noch  ni  hinzu- 
II. 


.  t  \ 


'i&        getagt  Verden,  wie  s«  B.  BÖh  nihein  nir- 

.  uüelit  thaz.   O.  II.  12,  SS.    mih  ne  ge- 

cherta    nio   nehein   man    aba    demo 

rebte  an  daz  unrebft   Bo«  6.    tau  ne 

...    -unaltesot  nehein  manegi  nieht  Bo.  5., 

oder,  da  nibein  auch  als  u////^  genommen 

\\\  .  f  iweffden  konnte,  in:  tiatfiomerniomanne 

guia  ne  uuirdet  Bo.  5.,   oder  noh  taz 

niehit  taz  forderoata  guot  ne  ist  Bo.  5. 

Hierans  erklärt  upd  rechtfertigt  sich  unser 

vulgäres  n'x^ti  ntc^t/  fetner  oic^f,  nie 
tticf^t 

2)  ni,  non,  nlc^f,  ohne  Verbj  et  et  non,  nee 
in  Nr.  3).         . 

Aufser  ni  mit  folgendem  nibu  in:  ni 
der  saug,  der.  umbe  saligheit  quun. 
net  rihtuom,  era,  keuualt,  uuunna, 
nube  der  sälig,  der.  selbun  die  salig- 
heit  habet,  daz  ist  got  tL  32,  12.; 
in  welcheu»  Falle  N.  ni  nicht  in  ne  ab- 
schwächt (cF.  ni,  el  non  in  Nr.  3),  gehö- 
ren hieher  die  Verbindungen:    , 

nalles  s.  AL. 
nein  s.  EIN. 
neininc  s.  EIN. 
.   nio  s.  !EWA. 
niowiht  s.  IVJHT. 
nioman  s.  MAN. 
niomer  s.  MER. 
niwibt  8.   fVIHr. 
ni  mennisko  s.  MAN. 
nibu  s.  IBU. 
noh  s.  weiter  unler  unten  IVOH. 

nihwedar  s.   JllVVjrx« 

ninu  s.  INU  und  das  folgende  NU. 

ni  doh  s.  DOH  in  DA* 
ni  drof  s.  DROF. 

auch  niunt?  s.  NIIINT. 

3)  ni,  e/  non,  nee,  bei  N.  und.  Mcp.,  die  in 
dieser  Bedeutung  das  ni   nicht   zu  ne  ab-   * 
schwächen:  ist  es  ni?     Mcp.  accentuirt  ni. 
unser  hoho  geuualtteta  iz  al,  ni  got, 

manus  nosira   excclsa  et  non  dominus 

[62] 


9[73 


NA. 


NA. 


fecU  'hnec  omma.  Nd.  27.'  seone  in 
anasiht«,  xA  (nee)  föne  deh^inero 
irdabtero  machungo«  Mqi. 
4)  ni  in  cmi|unktitme]lcn  und  relativen  SaUen, 
als  toenn^nic^t,  bä^utc^t;  btrnic^fi  mü, 
quin,  ne,  mit  folgendem  Conjunktiv  (aber 
dieise  conjonktionclle  Bedeoinng  liegt  nicht, 
obgleidi  es  allgemein  angesehen   nnd   ge- 
lehrt "wird,  in  ni,  sondern  im  Gonjnnktiv 
des  Verbs,   wie  iaus  SSlzen  ohne*  Negation 
deatlich  hervorgeht,  x.  B.  föne  diu,  echert 

er  zueio  ielie,  tcs  trittin  ist  not  Syl.)* 
Gewöhnlich  in  Bezog  auf  einen  dazu  gehö- 
rigen negativen  Satz,  doch  auch,  wie  die 
folgenden  Beispiele  zeigen,  nach  afGrmati- 
ven  nnd  inlerrogativien  Sätzen.  In  der  Be- 
dentang Tim  wird  gewöhnlich  das  Subjekt 
•  (Pronomen)  dem  ni  vorgesetzt.  Hinter  den 
gewohnlich  mit  ni  verbundenen  verbis: 
brestan,  firberän,  firlazan,  midan 
nnd  ihnlichen  folgt  ni,  statt  des  heutigen 
(af  I  mit  dem  verb.  ßn.,  oder  (n  mit  dem 
Infin. 
ni  (ninj  duas  thu  so  ih  sagen  thir  ein, 

Ion  nihabes  thu  es  nihein.  O.U,20,7. 
tageliche  uuerra  cheilent  des  rehten 

muot,  nelideerduhneheine  uuizze 

lichamin.  N.  69,  2. 
tcr  adversarlus  ne  icbe,   anderis     ne 

bindit  in  ter  iihtare.  SyK 
ir  zeichan   ni  giscouuot,   thannc    in 

uuirdit  so  not,    uuuntar   seltsanu, 

ni  giloubet  ir  zi  uuaru.  O.  III.  2, 11. 
etcuuer  ne  strile,  nisi  qms  dicat»  Org. 
man  ne  chede,  nisi  qws  opponat  Org. 
iz  nc    uuerde   undcrnomen,  nisi  sus* 

ptnxftm  Sit.  Org. 
uuer  ist,   er  ne   getrinche   bcidero? 

Bo.  5. 
tise  geucrtun  ne  mahta  nioman  er- 

tiuendeA,  sie  ne  fu.orin  samint  mir, 

has  saltem  nullius  potuit  pennncere  ter- 

rar,  ne  nostram  comites  prosequerentur 

iter.  Bo.  5. 
tu  ne  legest  mer  zu,  so  ne  ist  iz  uuar 

hob  lugi.  Org« 


dfh  ne  minnot  nieman,  er  ne  si  t 
.  Wm.  1,  4, 

nieman  ist.  rel^ti   er  ne  ipinne 

Wm-  1,  4. 
nieman  mag-,  er  ne  u^erde•  Wm. 
drpf  ni  zuiuolot  ir  thes«  oiginni 

es  niihtes,  ni  er  bli.ntiiipfon  um 

ioh-^ero  firspuriie.  .Q.IIL  23,  3 
uuafan  ni  nuari,  thaz  ib  tn  thiu 

bari„  ni  ih  gabi  seU  inina  in  u 

sal  bi  thia  thina.  O.  IV.  lä,  4^ 
niheinemo  ne  brusti^  ni^r  alla 

ma  nuesti.  0.  IV.  15,  d9< 
ni  bristit  tboh  in  thes  tbin  min 

8ie,sihhazzon  untar  in.  0.V.23. 
thoh  ni  bristit  in  .thes,  züäuarm 

ginuages,   ni  sie  sih  ginerien 

scono  giuuerien.  O^'  IL  22,  12. 
ni  firliaz   ouh   in  therä   noti,  i 

imo  folgetil  O.  IH  11,  22. 
ni  mtfgut  onh*firlazän,  liirsBlHi 

lit  niazan.  O.  II.  22/28. 
gibot  mbyses  ir  ni  midet,  nirin 

bisnidet  O.  III.  16,  35. 
nu  ir  sambazdagni  mtdet,  nilrio 

bisnidet  O.  IH.  16,  41. 
thaz  siö  ni  uuesen  einö  thef  Se 

adciloy   ni  man  in  ifo  gizungi 

stes  lob  sungi.  O.  I.  1,  116. 
bruader  zellu  ih  thir  uuar,  ni  i 

ih  mih  intliabeh  sar,'  nihli^ra  ( 

zi  thir,  thaz  thu  thara  giangii 

mir.  O.  IL  7,  30. 
ioh  sie    alles  uüio   ni  datin,   n 

inan  minhotin.  0.  iV.  1,14. 
thir  zellu  ih  hiar  ubar  lut,   nie 

heinig  siner  drut,    thes  alles 

biginne,  ni  er  queme  zi  theroo 

ge.  0.  V.  19,  4. 
sies  alles  uuio  ni  ruachent  ni  sc 

fuazi  suacbenL  O.  L  1,  24« 
die  dorna  ne  mugen  die  lilion  I 
han,  sin  ne  uuasse  unter  in.  Wn 
ietemer  mugen  dih  geirren-,  d 

bluoiest-.  Wm.  2,  2. 
ni  deche,  ne  tegaL  H.  9. 


S 


75 


3HA. 


ISA. 


^6 


I- ni;  odo  nistuns  iofa  iu  iie^rr  kaooga,  ne 
w  forte,  non  $uj[ficiüt  uobis  et  mbis.  Fxg.  27. 
.,lni<farcboraneer  si  fundan,  ne  rqjrobus 
^[.  ,  inpeniatur^  K^  2.  : 

,.    J^üv  die  Bedepiung  nisi  wirddeia;ni  auch- 
..     Bi  und  uuari  zogefi^gt* 
.   tjbiie  de  aubri  i^t«  ni  hitharf  ni  si  thas  . 
her  fnozzi  uua$ge,   qui  loias   est  nonr 
indiget  nisi  ut.pedes  lavet,  T.  155,  6. 
oiomaii   ni  cnoiit  zi  tbemo  fater  ni  si 

tburab  mih,  nisi  per  me.  T.  1^2,  3. 
nioman  fon  in  ni  foruuirdit  ni  si  sun 
.  f 0 r  1  o r  es ,  nisi  ßlius  perdßtionis.  T.  178, 4. 
nifi   brediga    tbiu  nist  ni  ai  tbaz  mir 

aoa  gibo.tan  ist  0.  II.  13,  23. 
nist  untar  in  tbaz  tbulte,  tbaz  kuning 
iTO  uualte,  in  nnorolti  uibeine,  ni  sl.. 
tbie  sie  zugun  heime.  0.  I.  1,  Ü.4. 
iol  mir  io  biar  ni  libe,   uuibt  iaHes  io.. 
ni  klibe,  Aisi  drubtin  tbaz  thin  nuillo: 
ist,  tbu  io  ginadiger  bist.  Ö.  I.  2,  52. 
tben  ingang  oub  ni  rine  nisi  ekordi 

(hie  sine.  O.  II. '4,  10. 
man  oub  bidrahtoti.  er  anderan  ni  be- 
'   toti,    in  nuorolti  nibeinan  ni  si  sei- 

bon  drubtin  einan.  O.  II.  4,  98. 
xi  üuibCn  iz  s^id  ni  bilfit  ni  si  tbaz  man 

iz  firuuirfit  0.  lt.  17,  9. 
allö  these  linti  giloubent  Io  zi  noti,  ni 
ai  oba'nuir  biginnen,  tbaz  suslib  uuir 
ni  b engen.  O.  lil.  25,  10. 
ni  niirani  si  oub  tbes  nnarikti,  ni  si  tbar 

giseanktl  0.  IV.  2,  11. 
quad  tbeiz  ni  uuari  bi  alles  uuaz  ni  si : 
tbnrub  sinan  einan  baz/0.  IV.  7,  20«    ' 
'   kuning  nist  in  uü^rolti  ni  si  imo  tbio- 
«'  '   adnti.  0.  I.  5,  48. 

•'  ak«lka  iob  tbie  riebe,    tbie  gent  biar- 
.    al  gilicbe,  ni  si  tbie  tbai*  bi  noti  gi.    ; 

fordoront  thio  guati;  0.  V.  19,  54. 
ih  ni  bin,  quad  er  thozin,  gisentitbe- 
»        ra'in  uuorolt  in,   ni  si  tbeib   gidue  * 
•  gitbiuti  tbie  mines  fater  liuti.  0.  IIL- 
10,  24. 
•  trieistar  sage  mir  in  uuar,  uuiö'bin  ib 
tbtr  kund  6ar,    ni  si   n'u  in   tbereru 
gabi  mib  er  io  ai  gisabi.  0.  II.  7,  60. 


ui  Irp-unont  ilkft  tb  imuate.ni.si  cin- 
.    falt/e.  Ibie  gua^.  0.  V.  23,87.   / 
tbaz  tbu  alles  u  uio  ni  d.ati,  ni  si  al  sos 
^r    ib  tbib  bati.  0,  IIL  ;24,  94. 
üist  tbiz  alles  Muanana.nl  si  sines  sei* 

.bes.:redina,.  O«  IV.  30,  33. 
niet  an4)cr^s,n:e  meines  ne  nuaremina 

minna.  Wm.  .2,  14^ 
nebein:  gediogene  baut-,  ne  nuare  ok- 

keret  in  gotes  gnadon.  Wm.  3,  10. 
daz  mib  ui^auptes  ne.lustet,  ne  unare 
.aineco  anasu.ne.  Wm.  5,  6* 
.=    nietb  anderes^  ne.  u.uace-«  Wm.  6,  12. 
■'      .   :  In         '■.:.'•.• 

kyning  nist  in  uuorolti  nisi  imo  tbio- 
-    ..  .  .  nont],liob  keisor  unlar  manne,  ni- 
..  .,.,..nMi.geba-b;ringe.  .0.  L  5,  49. 
kann  das  qui. non,  das  in  n imo  liegt,   dem 
ni,  aber  aucb  dem  imo  (cf.  die  Vereinigung 
det^  detnonstrat*  mit  dem  relai.  in  tber  und 
,den  relativen  Gebrauch  des   ir)   angeboren, 
\nt  in:  iero  bere  nio  so  micbel  kie  ist, 
iz  ne  si  ze  uerchiesenne.  Bo.  5.   und  In 
mehreren  andern,   zpm  Tbeil  oben  angetübr- 
ten^   Beispielen  scbon  das  mit  ni  begleitete 
er  die  Bedeutung  qui  oder  quin  bat. 
NU,  14  Ü,   gölb.  nu,    angels.  nü,    altnord.  nü, 
nuna,  ^edi.  vuv,  vv^  lat  nunc»   Das  Adverb 
nn,  nant,  ist  hacb  der  in  verscbiedenen  Denk- 
mälern- oft  vorkommenden  Accentuätion  als  nü 
aaausctxen;   ist  nu,   das  tbeila  als  enklitische 
Partikel  vorkommt,  tbeils  sich  an  imperative 
und  inter}ekliooelle  Ausdrücke  anschlielst,  tbeils 
^  ak  Conjunktion  gebraucht  wird,  eben  dasselbe 
Wort  als  nü,  nt^nc  (cf.  die  Uebergange  der 
Bedeutung  in  den  folgenden  Beispielen  und  die 
verschiedene  Aav?endung  unsers  heutigen  nun) 
und   also  auch  mit   langem  ft   zu   schreiben? 
Das  Gotbisobe,  das  keine  Bezeichnung  fiir  sein 
langes  u  hat,  läfst  ohne  Aulschlufs;  die  altlid. 
Handschriften,  welche  nü,  nunc,  mit  dem  Lan- 
't^ezeidien  versehen,  bieten  nur  seilen  ein  Bei- 
spiel des  andern  nu  dar,  und  dafs  dieses  ohne 
Läng^zeichen  steht   (in   uuaz  n&y   frouua? 
quid  igitur.  Bb.  5.  ist  ü  geschrieben),  könnte 
aus  einem  Verseben  erklärt  werden,  wie  denn 
aucb  nü,  nunc,  nicht  immer  in  ihnen  circum* 

[62*3 


977 


NA. 


flektiert  iBt  Der  Uebergang  des  bu  in  no 
(in  seno  statt  senn^  und,  wenn-inn  hieber 
gebort,  in  inno,  ino  statt  inu)  scheint  für 
kurzes  n  zu  sprechen.  Cf.  wv  und  vuy.  Wenn 
aber  auch  nu  von  nft  unterschieden  werden 
miilste,  so  verhindert  doch  das  bt.  mmc  {cL 
Urne,  hunc)  nü  von  nu  zu  trennen  und  von 
niwi,  niuwi,  nuwi,  neit/  abzuleiten;  im 
Gegentheil  könnte  niwi  aus  nu  entstanden 
seyn. 

Die  sanskr.  Partikel  nu  hat  nicht  die  Be- 
deutung nunc,  sondern  erscheint  nur  als  an- 
gehängt  in  nanu,  norme?  und  hinter  dem 
pron.  interrog.,  z.B.  ko  nu,  quis?  kan  nu« 
quem?  kin  nu,  quid?  num?  kva  nu^  ubi? 
kathan  nu,  qüomodo?  Ist  so  auch  das  ahd« 
inu  (num?  en.)  ab  i-nn  zu  nehmen?  cf.' 
die  gptb,  Fragepartikel  an,  annu  und  das 
nord.  hana,  hana  nu,  ecce,  angels.  heono, 
heno,  ecc€i  so  wie  auch  die  lat.  Frageparti- 
kel an  und  Interjektion  en,  wonach  in  inu 
die  Partikel  nu  an  die  Adverbialwurzel  A  oder 

I  angehängt  zu  seyh  scheint«  S.  INU«  Ist 
ninu  in  nrnumih|  mene?  VA.  nintty(^co/i- 
juxj  ne?  VA.  und  auch  liinu  uuene,  nonne? 
Ic.  nicht  n-inu^  sondern  ni-nu»  gleich  dem 

oben  angeführten  sanskr.  nanu?  S.  INU« 
Offenbar  angehängt  ist  nu  in  den  Frageparli- 

keln  innanu?  inunu?  enonu?  s;  iTiU. 
Eine  andere  Anlehnung  zeigt  sich  in  senu 
(0.  T.  Gc  4.),  seno  (T.),  sinu  (T.  auch 
in  Nsm.),  sino  (N.  Wm.),  tcce,  en,  und  so 
auch  in  sehent  no  (sehent  no,  gol  hiU 
fet  mir,  ecce  enim  deus  adjavat  me.  N. 
53,  6.  sehent  no,  ih  pin  mit  iuh  alle 
taga,  ecce  ego  vobisaan  sum  omnibus  die- 
bus.  N.  101,  23.).  Zu  diesem  nu  in  senu 
wird  auch  noch  ein  zweites  nu  zugeHigt: 
seno  nu  inpbahis,  ecce  concipies.  T«  3,4. 
seno  nu  ih  scntu,  ecce  ego  miilo.  T.  44, 
11.  seno  nu  so  sliumo  so  thiu  stemna 
uuard,  ecce  enim  uk  facta  est  vox-  T.  4,  4« 
Eben  so  auch  sih  no,  ecce.  N.  101,  2.  23. 
-Bo.  5.  Bei  N.  findet  sich  auch  in  2  Stellen 
die  Form  noh:  si  nob,  ecce.  N.  39>  8.  sih 
nob.  €cce.  N.  85,  16. 


NA. 

Auf  ähnliche  Weise   schliefst  sidi 
die  Interjektion  welaga  ant  uuoigfe  i 
Blep.  3.    welaga  uu  waltant  got 
und  so  auch  uuala  nu,  age  nunc!  Is. 

Dieses  interjectionelle  nu  finde  ich  ai 
nudu  (d.  h.  nu  du^.  Sal.  2.  )eic 
nudunu  (il.h.  nu  du  nu^;SaL4.)  to 

peraniium  clamor* 
nudunu  fd.  h.  nu  du  nu^,  age.  Ea 
^  Cd  mittelhd.  heia  nu  hei!  wanu!  ni 
nu  dar!  und  unser  heutiges  nn! 

Eine  der  oben  angeRihrten  sanskr,  ^ 
düng  des  nu  mit  dem  pron.  inierrog.  ä 
allhd.  findet  sich  in:  uuäz  nu  bist  tl 
lias?  quid  ergo  helias  es  tu?  T.  13|  20 
oft  frouua?  quid  igitur?  Bo.  5* 

Auch  das  nu  hinter  Imperativen  un 
junkliven  ist  zu  diesem  nu  zu  rechnei 
in  laz  nn,  sine  modo!  T.  14|  2.  fa 
enti  leret,  ermtes  ergo  docete*  F 
uuizo  uns  nu  christ,  huuer  ist  d 
aluoc,  prophetiza  nobis  etc.  Frg.  31 
uurdeen  nu,  respondeant.  Is.  3,  2. 
auch:  nu  si  iz  so,  esto.  D.  IL  331. 
dieser  nu  können  auch  schon  alsConj 
neu  oder  auch  als  n&  in  der  Bedeutoi 
genommen  werden. 

Endlich  ist  auch  wolil  das  na  in 
daz  nu,  dummodo,  Rd.  Ib. 
desiu  nu,  haeccine.  Rd.. 
bi  dhiu  nu,  idcirco.  Is.  %  3. 
endi'dhob  dhiu  huuedheru  nu, 

Is.  4,  4. 
ihes  so  uuelicbes  nu,  cujusquet 

noch  nicht  in  voller  Bedeutung  eine 
junktion  oder  eines  Adverbs  zu  nehrc 
wenig  wie  bei  auurnu  in  dhaza  auc 
auur  nu  ilbniuuues,  illud  denuo 
tnr.  Is.  2,  2.  und  vielleicht  auch  ni 
noh  nu  ni  quam  min  zit,  nondm 
venit  hora  mea.  T.  45,  2.  noh  nu  I 
stunta  bin  ih  mitiu,  adimc  modia 
pus  vobiscum  sum.  T.  160,  5.;  cf.  ab 
nu  noh  in  nü,  nunc.  CC  goth.  ithn 
nu,  thaft  nu,  than  nu  nu,  ni  nu  i 

Dagegen  tritt  n  n  deutlicher  als  Cooji 


79 


NA. 


NA. 


dSD 


henror  in  folgenden  Stellen^  in  denen  es  aach 
'    eine  andere  Stelle  annimmt  und  voran  gesetzt 

vritd  (cf;  nuc^  goth.  nn  als  itaque,  ergo)i 

nu  belose  unsih  föne  ubele,  sed  Kbera 
nos  a  malo.  Ct  79. 

nn  atlerb  manno  calihi  der  christani 
ain  unelle,  de  galaupa  iauh  da^tfrono 
gapet  allem  ilungu  uuille  calirneni 

an  80  ist  dhetu  sinern  heilegnn  chi* 

bnrti-,    dum  sacrae  naiivUatis  suae*^. 

U.  2,  2. 
bueo  magut  irgnot  sprehhan  nn  ir  so 

nbilo  birnt,  cum  sitis  malL  Frg.  7« 
tiner.acal  in  geheilegeni  nn  ist  er  hei- 

lic?  Ct  82. 
nbc  tag  ist,  liebt  ist;  nü  (aiquij^  ne  ist 

ix  lieht;  so  ne  ist  iz  oub  tag.  SyL 
Am  baafigslen  erscheint  diese  Partikel  als 
das  Adverb  nunc,  nnti/  und  zwar  entschieden 
als  nik  (gebort- nua,  nuwa  hieher?  8.niwi)« 
Mit  folgendem  ist  zieht  0.  nu  in  nust  zu* 
aammen:  nust  thritto  dag  theiz  ist  gi« 
dan.  0.  V.  9,  38.  ioh  uuio  thiu  selba 
heili  nust  (nu  ist  cod.  V.)  uuorolti  gi- 
meini,  0.  L  2,  10.  inti  nu  uuirdist  thu 
auigentl  T.  2,  9.  nu  uuill  ih  scriban 
unser  heil.  0.  I.  1,  113.  mib  feruuer* 
fende  umbestuonden  sie  mih  nd  N.  16, 
11.  Is,  2,  1.  gl-  K.  Wm.  Bo.  6.  Wo.  3.  K. 
p.  17.  H-  4.  V.  Ja.  Seh.  75.  S.  Ps.  Mu.  T. 
18,  5»  23,  3.  0.  L  1,  12.  31.  114.  123.  2,  9* 
41.  49.  3,  14.  N.  36,  25.  51,  10.  52,  5.  etc. 
nuaz  sint  tob  n&  mine  sculde?  Bo.  5. 
nü,  nuper.  Ba.  modo.  gl.  K.  ioh  to  uuolta 
ioh  nu  uuile  unde  iomer.  Bo.5.  nA  aide 
iu  aide  nob  uuanne.  Org.  tcr  nA  lango 
.    nerstozeno  basilius.  Bo.  5. 

nü  ftrist:  uuanest  tu  nü  örest  sapieniiam 

in  not  kestozena  föne  dien  ubelen? 

Bo.  5. 
an  10.  Wm.  7,  7. 
au.  nob,  adhuc*  K.  p.  1.  4L 
.     noh  nu,  adhuc.  T.  160,  5. 

nu  nahun,  nuper.  l^A^  proxime.  D.  IL  320. 
nu  mittunt,  dudum  anUa.  D. 


nu  lar,  modo.  Rg.  1* 

nniz  (?)•  gl.  K.  niuz  (?j.  Pa.  Ba.,  cbdbm. 

fona'nu:   ni  gisebet  ir  mih  fon  nn.  T. 

142.  fon  nu  giloubet  ir,  modo  credltls. 

T.  176,3.  fonc  nuunzin  euua.  M.  112,2. 
fona  disu  nu,  anudus,  a  nunc.  R. 
unzi  nu,  unzan  nu:  unzi  nu,  usquenunc. 

gl.  K.  Ba.    nnzan  nu,  usque  adhuc.  T. 

45,  8.  unzen  nn,  actenus.  Ja. 
nnlazs  hear  nu,  huc  usque.  Is.  5^  1. 
hinan  frammert  nu,  dehincla*  5,  1. 

NIH-,  MEH*,  INOH-  in  nibein,  nehein, 

nob  ein,  siehe  £lNj   cf.  auch  das  folgende 
NOH,  nee. 

MOH,  goth.  nih,  alts.  nee,  ne,  angels.  und 
nqrd.  ne,  no(^/  nee,  ei  non,  entweder  ni- 
oh,^  ni-<ioh,  oder  no-h,  wofiir  das  alts. 
nee  zu  sprechen  scheint;  das  goth.  nih,  wie 
das  lat  nee,  lälst  beide  Annahmen  zu;  viel- 
leicht ist  nob  von  den  obigen  nih-,  nob- 
in  nibein,  nobein  nicht  verschieden. 

^  Form: 
nob  ist  die  gewöhnliche  Form,   doch  findet 

sidi  auch 
noc  in  Aid.  4  Db.,  und  auch  in  H.  4.,  und 
noch  in  Db.  u.  einigen  Handschriften  des  Wm. 
Wenn  einem  negierenden  Satze  ein  zwei-< 
ter  regierender,  der  sich  auf  das  verb.  finii. 
des  ersten  Satzes  bezieht  und  nicht  ein  neues 
verb.  finit.  enthält,  angeschlossen  wird,  so 
steht  nob  ohne  ni.  Z.  B.  ni  zirinne  her- 
rin  föne  iuda,  nob  herizohin  fona  si- 
nan  dheobum.  Is.  8.  ni  mag  guot  boum 
ubilan  uuabsmon  tuon,  nob  ubil  boum 
guotan  nuahsmon  tuon.  T.  41,  4.  nist 
in  erdriche,  thar  er  imo  io  instriche, 
nob  uuinkil  untar  himile,  thar  er  sib 
ginerie.  0.  L  5,  54.  ni  mobt  er  nan  bi- 
ruoren  noh  uuergin  oub  gifuareu.  O.IL 
4,  107.  taz  ne  mag  sin,  noh  taz,  noh 
oub  taz,.  noh  oub  taz.  Syl.  gote  ne  ist 
neb  ein  zit  praeterilum  noh  futurum.  N. 
2,  7.  daz  er  sculdige  ne  machot  ze  nn- 
aculdigen  nob  unsculdige  ze  scbuldi- 
gep.  N.  9,  9.    iz  ein  namo  nc  ist,   noh 


981 


NiL 


KA. 


888 


ein  deflnitio.  Org-  niat  iungiro  ubarmci- 
Star,  noh  scalh  nbar-.  Frg.  3*  ne  do« 
leton  e    noh  binnan  uure.  Wm.  4,  15* 

Seibat  in  -  folgendem  Satzbaue  findet  sich 
noh  ohne  ni:  fit monci  ihih  hiar  na  ia- 
man?  si  gab  antuuurti  so  zam,  niaman, 
quad  si»  drahtin,  tbelst  4il  mit  thinen 
inahtin;  noh  ib»  quad  er,  firmonen  tbib, 
au  gang  tfau  franimort  inti  sih,  thaz 
ihtL  big'oumes  iamer  tbir^  thax  ihn  ni 
auntos  fardin  O.  III.  17,  57^ 
=  Auch  ohne  vorhergehenden  negativen  Satx 
Steht  noh  ohne  ni:  soso  ther  fater  uuec- 
chit  tote  inli  libfestigot,  so  their  sun, 
thie  her  uuili,  libfestigot;  noh  ther 
fater  tuomit  einigan,  ouh  ("sedj  ailan 
then  tnom  gab  thcmo  sune«  T.  83. 

Doch  audi  mit  ni:  oh  so  ir  dhuo  ubar- 
DOLUodic  endi  unchilaubendi  noh  dhea 
aelbun  euua  ni  uucreda.  Is.  5,  ?•  noh 
ain.loub  ne  riset,  ei  folium  ejus  nön  de- 
fluet.  N.  1,  3.  noh  ander  ne  ist  diu  saga 
danna  diu  generaiio.  N.  44,  2. 

S*  auch  noh -noh. 

Ist  aber  im  tweiten  Salze  noh  mit  einem 
verb./init.  ycrbuhden  (der  vorhergehende  Salz 
kann  auch  ohne  Negation  seyn),  so  wird  ihm 
ni  angefugt:  ne  nuecchet  noh  ne  mun- 
teret VVm.  2,  7.  ne  gebreste  noh  turft 
ne  nuerde.  Mu.  so  lango  so  ir  iz  ni  ta- 
tut  ein  hnnelibbemo  dero  minnistono, 
noh  mir  iz  ni  tatut.  Frg.  29.  mit  gi- 
uuatu  ni  giuualita  sih,  noh  in  huse  ni 
giuuoneta.  T.53^3.  sie  ni  arbeitcntnoh 
ni  spinnent  T.  38,  4.  ni  bin  ih  krist, 
quad  er  zi  in,  noh  ih  es  uuirdig  ni  bin. 
0.  I.  27,  19.  ni  bin  ih  thero  manno,  the 
ir  eiseot  nu  so  gcrno,  nohthennamon 
in  min  nuar  then  ni  felgu  ih  mir  sar. 
0.  L  27,  34.  der  in  dero  argon  rat  ne 
gegieng,  noh  an  dero  sundtgon  uuege 
ne  stuont  N.  1,  1.  enß  ne  irstanl^  noh 
tisc  ne  erstant  N.  1^  5.  siu  fuart  er, 
noh  ni  dualta,  in  lant^  thaz  ih  nu  zaita. 
0.  I.  19,  17.  ih  kebricho  sie,  noh  ke- 
stan  ne  mugen  sie.  N.  17,  39.  nio  truh- 
ten  in  dinero  heizmuoti  ne  incbunnist 


do  oirh,  ftoh  BÜ.dineto  a'bolgi^oe  irref* 
aeat  du  mih.N..i37,  3.  nkeiia  aaaa  ne 
toufta,  nöh  uuib  ne  toiifta,  'so  ist  er 
ungetoufeL  SyL  .* 

So  auch 
noh  ni,  nee.  TG.  I.  177.  D.  IL  S84..  a 
noh  iz  er  ni  liruetun.  Eou  3.' 
iiS«  auch  iloh-Boh» 

noh-,  noh,  nee-,  nee,  tOihtX-'r  oac^.  noh 
nilo  noh  luziL  £ib»  1*.  noh  er  ima  lel- 
betno  noh  anderer  imo.  Org^  imd  u 
einem  schon  eine  Negation  entkaltendoi 
Satze  gehurig:  ne  forderoe  nohpecwiiam 
noh  danch.  N.  118,.  37«  thas  maa  ni 
suuere  noh  br  himile«-,  noh  fai«ffdu-. 
T.30,3.  4.  thie  nallesfon  bliiote,  nob 
fon  flciskes  luste  noh  fon  gi^nMnan* 
nes  unillen,  ouh  (tedj  fon  gole  gibo- 
rane  uuarun.  T.  13,  6.  tbar  noh  rost 
noh  miliuua  iz  ni  furmelit  T.  36, 1. 
thaz  ir  noh  hiar  noh  ouh  tbar  ni  b^ 
tot  then  fater.  O.  IL  14,  63.  ni  noir- 
dit  imo  forlazan  noh  hear  in  1IH^ 
ralti  noh  in  euuin.  Frg.  7. 
Auch 
noh  ni-,  noh,  nec-^pmc.  Ct  66.  noh  ae«* 
noh.  Bo.  5.  noh  aiistcieü  ne  iihet  er, 
noh  sioieis.  Syl.  und 
noh  ni*,  noh  ni. 

dhaxs  ni  saget  apostoliis,  noh  foiAsage 
ni  bifant»  noh  angil  gotea  ni  uniata, 
fioh  einic  chisaft  ni  archennida.  k 
2,  2.  tbar  noh  rost  noh  milinnaizni 
furmalit,  noh  thioba  ni  grabcnt  noli 
ni  forstclent  T.  36,  1.  ni  naidaratri- 
tit  noh  ni  hrofit  noh  ni  gahdrit  ei» 
nich.  Frg.  5. 
ni  hwedar-,  noh,  oder  ni-ni  hwedar-i 
noh,  oder  ni-ni  hwedar  noh-,.  nok, 
oder  ni  h\«redar  ni-,  noh,  oder  nohai 
-nihwedar-9noh,t9jrber-7no(^isar^,aaei 
ne  uueder  in  divinitaie^',  nohisiaaia- 
nitate.  Wm.  2,  8»  tili  ne  nnederaiat 
cuot  noh  ubeL  Org.  dar  neauederiit 
z^  heiz  noh  ze  ehalt.  N.  65,  lii  aa 
sint  nenueder  uuar  noh  lugL  (hgi 
ne  zimberoe  ne  uueder  noh  an  daio 


3 


NA. 


NA 


984 


'-  ifaolij  sohtQn  demo  grieze.  Bo.  6.    ne 

notfder   ne   habet  lengi    aoh  breilL 

^   fio.  5.'  tax  ne'aueder  ne  istxnot  noh 

^nbcl.  Org.  «sennhanget  er  thar^  noh 
\}ni.>lii:ag   ni    uuedar  sar,   thea   hnses 

)  nnibt  biihiban,  noh  hera  pidaratigan. 
;,.Ö.,IV.  30,  13.  14. 
^oh  onh  (ßVijdi  tUf^O  -ta^&ne  mag  sin,  noh 

lLa:2^,;Bo,h  ouh  tax,  noh  oub  tax.  Syl. 
nöh  hwedari  neuter,  trintt  t>fiQ  btibfn.   S. 

/^VnbÄR  in  HWA. 

'*"■■'■       •  ■•  ■  ■  ■  ■ 

ildl^   danne,   wmdum,  nicdam  b.  JL/jCJl^ 

it;  Mch  ^OHj  adhit.' 
ti6h '  sai^i  ^M/ifint.   M.   30«   und    inninoh, 

Miämnsis.  INU).  M«.  wohl  xuMQH,  ad^ 

■'ihm:?i  Die  Bedeutangon  dieses  irnddes  fol* 

Agenden  noh 'laufen  alich  in  noh  danne 

xnsammen;  auch  in:    dax   er  noh:  tero 

toihter  ne  borget«   (fe(i(l  btt  Z^iitttt 

^ntjC^t)^-;13i0k.  &.  kar/i:  so^i^bl  nojb,  et  non, 

als  noh,  adhpc  umgenommen  .werden. 

OB)  bei  Wm.  (auch  bisweilen  bei  N.)  noch 
neben  noh,  in  T.  173,  1.  nnh  (der  Drack 
bat  noh)  und  in  Wm«  IL  auch  nohc,  noc^ 
adhuc,.  goih.  nanh>;im  Angek.  aber  statt 
dessen:  nn  gyt     Das  goüu  nanh  weiset 

deutlich  auf  deh  Stamm  NU  hin.  —  Beden« 
tdng  und  Gebrauch  ergiebt  sich  aus  folgenden 
BcnspnSlenl  Cf:  auch  KOH,  nee.  noh  uue- 
aan  seal;  fore.  Pa.  bi  dhiu  ni  uuellent 
ate  inan  noh  (adhacy  h\t  \hit)  quhome- 
nan'chiläuban  Is.  5,  6.  ih  uueix  nu  in 
fide  et  spe  die  gnada,  die  er  noh  gibet 
In  re.  \Vm.  1,  4.  noh,  hactentis.  Can.  4« 
thoh  qnimit  noh  tbera  xiti  frist,  ioh  si 
ouh  nu  geginuuertig  ist,  thax  betont 
nnare  betoman  then  fater  geistlicho 
fram.  O. II.  14,67.  ir  quedet  in  ala  uuari, 
thax  manodo  sin  noh  fiari,  thax  thanne 
si  so  man  quit  reht  arno  gixit.  O.  IL 
14,  103.  bi  thiu  forahten  sie  se  noh  8(h 
O.  I.  1,  84.  imo  ist  hiuto  al  dax  io  ge- 
schah aide  noh  geschehen  soL  N.  2,  7. 
fore  adventn  chriui  unarent  ir  ungelou- 
big,  uuellent  ir  oyb  noh  so  sin?  N.4,3. 


der  nnreino  horgeie  sich  nbch?  sordU 

dus  »rdescmt  adhuc.  N.  7,  10.-  bore  noh^ 

'     (8re  firrncr.  N.  70,  23.  hob  uuili,  mavis.  Ra. 

gLILsixxi  noh  hohorobax.  Frg.  17.  noh 
mnra  houpitkelt,  ampHorem  snmmanu 
Em.  3.  —  er.  noh  mer.  —  ein  mare  ge- 
nualt  ist  erehto  der  nn,  der  noh  sib 
selben  halten  ne  mag.  Bo.  5.;  et  dax  er 
noh  tero  tohter  ne  borgeta.  Bo-5.,  das 
•ich  schon  miter  noh,  nee,  et  non,  an%efuhrt 
habe.' 

noh-ni  oder  ni -noh,   tiod^  mift/  nondum^ 

quhedant  leogando,  dhaxa  noh  ni  sii 

dhaxs  xiidh  arfuHit  Is.  8.   dhaxs  noh 

.  ehrist  ni  quhami.  Is.  5,  6.    ther  man 

tbeih  noh  ni  sageta.  O.  I.  8,  1.    dero 

dn  nohne  irhugcst,  nuanda  noh  iro 

xit  ne  ist  xe  irfrtanne.  N.  87>  6.    ne 

^        sint  die  tot,   die  noh  föne  xeichinin 

•    mit  fcrhartemo  herxin  ne  nuellen  ke- 

loubic  uuerden?  N.  87^  11.   S.  auch  die 

beiden  letzten  Beispiele  aus  Bo.  h. 

ni  noh,  necdiim.  Ic.  —  S.  auch  noh  nu* 

noh  nicht:   des  ist  noh  nieth  xil.  Wm« 

«,  i2. 

noh  io, '^iom  nunc  i.  €.  ndhic.  VG.IV.  135. 
er  al  ix  ontarnnesta,  thes  mih  noh 
io  gilusta.  O.  IL  14,  i)2. 

io  noh  (fmmer  no<^).  pediu  suochet  er 
ix  io  noh.  Org.  unte  lax  ouh  dinen 
hith  naran,  der  der  e  ingegen  mich 
selben  unte  ie  noch  contra  eeclesiam 
also  herte  ist.  >Ym.  8,  6.  unde  lebet 
ie  noh  ttit  ende.  N.  48,  9*  (ie  noch, 
'^     etiamne.  Bib.  5.) 

io  noh  ni:  ie  noh  ne  mohta  ih  in  ^o 
uindan/ Witt.  3,3.  ie  noh  ne  haben  ih 
sin  nict  unndan.  \Vm.  3,  1. 

inti  noi::  ketemproe  inti  noh  kesexxe, 
temperet  atqne  disponet.  K.  41.  —  S.  auch 
noh  nu. 

noh  nft  und  nft  noh,  adhuc,  ncc^.  nph 
nu  luxxila  stunta  bin  ih  mit  iu.  T. 
160,  5.  oba  uuer  quimit  xi  mir  inti 
ni  haxot  sinan  fater  inti  muotcr  inti 
quenun  inti  kind  inti  dohter  inti 
auester  inti  noh  nu  (adhuc  autem  et) 


993 


na: 


^ 


m 


(er)  geniderli.  N.  105,  26. 
!»./>•  kainderiVist«R. 

ginidlrit*  M4.  3ii).  1.  %  V<M.  3L 
uuirdit  Gc  3.  Bib«  7.    utferdeo 
(wir).  M.  31.  Sb.  Lc.  1.  2.  ttuerde 
(eij.  Mor.  Bib.  L..2.  5. 
genideret  pin  ib.  N.  37,  9.  ouard 
.ib.  N.  34,  14.  87,  1&    uaatd  er. 
TS.  IIS»  69.  uQurden  «ie.  N.  105, 
42.  43.  106,   17.    oQurde.ih.  N. 
IIS,  67.   habest  N.  HS,  15.  ke- 
nideret'uirt  Rc 
ganidrit  unaa,  Frg.  31. 
giniderit  unerdcn  (wiif).  Le.  1.3. 
n.  $•  n?»  kinidarter.  Ge.  8.* 
a.  s.  IQ.  kanidartaiu  K.  58. 
^  n.  j.  n«  geaidertei.  N*  50,  9. 

i»,/^.in.:ginidarta.  Gh.  2. 

ginidarle.  Gh.  3.  AL  30- 
BINIDARJAN. 
also  er  oub  aar  dannan,  übe  iz  imo 
penider^t,    uuidere  uf  kestepfen 
mag  an  das  obera.  Ma. 
FARMDARJAN,  l^erurt^^eilcn,   damnare, 
condemnarc* 

Inf.  fornidaren,  condenmare.  T.  39,  2. 
(er)  furnidirit,  condemnabU.  T.  57,  5. 
(sie)  furniderent, condemnabuni.  T. 57, 4. 
(ir)  uornidaret   (ist  es  ind.?   es   steht 
gisehet,  thaz  ir  ni  uornidaret, 
ne  coadcmnntis),  T.  96. 
p^p.  fornidarit  utiirdis,  condcmnaberis. 
T.  62,   12.    ne  sit  fornidaritc, 
ne  condemnemuiL  T.  39,  2. 
fornidirit  uuas,i2aiiiii<7///^.T.  193,1. 
uuirdit,  condemnabiiisr.  T.242,  4. 
FIRMDIRiDA,  /.,  contritio  (os  siulti  con 
tritio  eJHä).  Sb. 

uirnidirida,  ro/2/r///o.  M^.  Bib.  1.  2« 
FARMDERARI,  m.,  extinctor.  Prüd.  1. 
MDANA  (ni-dana?  oder  nid-ana?  cf.  NI- 
UAR)  und  MDAMAN  [scheinen  weniger  der 
Beiieutnog  (wie  unten  und  t>ott  uutc:n)  aU 
dem  Uialekt  nach  Terschieden  zu  seyn^  da  in 
keiner  QueHe  beide  Formen  vorkommen,  son- 
dern einige  Denkniäler  nurnidana,  andere 
nnr    nidanan    aufweisen!,    ui^tn|..:Unten| 


$ubUu^  ^ßiubtetf^  infra^  idflvrsum,  Mgehi  ni. 
db^ant:  neodbai)»  aosd«  Dedli»iK  . 

1.  urdaoa  (O«  Sg.  i242i  Wlll.^  ^ 
nidina  (VVm.'lL)w    i 
nidaae  (M^.  3.  Bib.«  1.  2). 
nidina,  subtus.  Sg.  242.  aoanla  ergi- 

acuaf  Iheaa  ^rdla  ick  himiliiga 
^obunFna,  ooh  Ifceö  ae  hiar  ttida&i, 
bi  thiu  giang  ^v -tbar  »o  obäna.  0. 
IIL  9,  16.  thaa  uuräa  ain  al  in  tvara 
umbikirg  in  fiam,  ofaaaa  idh  Bi< 
dana,  so  uoola  tbie  sine  theganii 
O.  IV.  27,  22.  nidana,  tub  infenm. 
TWm.  7,  7.  (nidinaj  Wm.  IL),  nidani 
breit,  obena  smal.  Won.  7,  2.  diedi 
nidana  aint  Wm.  2,  9.  nidane,  ni- 
ter.  la.  3.  Bib.  1.  2. 

2.  nidanan  (VG.  II.  158.). 
nidenan  (N.  Mu.  Mcp.  Org.). 
nidinan  (Bib.  5.). 

nidanan,  infra  falluit).  VG.  IL  liSi 
(nidinan,  sttbier.  Bib.  3.)  nidenlaif 
dide  obenan  nider.  Mcp.  (hobi)git 
nidenin  üf.  Org.  daz  nidenin  ist 
Org.  uucdcr  obenan  aide  nideo&i. 
Org.  cithara  habet  nidenan  (im  Drtd 
steht  nideran)  buch  also  psaüenok 
obenan  habet.  N.  42,  4.  ir  bireat 
fonc  nidenan,  de  deorsuni.  N.  7,  15. 
ih  habo  not  nidenan,  du  bist  abei 
obenan.  N.  lül,  2. 

KIDANEN'n. 

(nidineuti,  radices.  Bib.  5.) 

MüANElNTIG,  nd/\ 
d.  pl.  ntdenautigän  (wohl  zi,  ad,'» 
zudenken),  inios.  D.  IL  346.    * 

NIDANEN'nGi,  / 
d,pL  (zi  den)  nidanentigin  (nidane» 
tigeii.  Bib.  6.    aidanentigaft 
Bib.  S.),   ad  radices  (m<mhs)> 
Mo.  Sb.  Bib.  t  5. 

a.pl,  nid^vtnenii gl,  fimdamenta  (aar- 
vontmj.  M^.  :Bib.  1.  2. 


)i 


\: 


\ 


NA  s.  NA.  ' 


<if»    ' 


•  • 


NE- 

-NABA. 

.    1 

'' 

•     n 

NEBE^^mtlL. 


996 


<  I 


.|i 


xj-  iNü-  s.  NA. 


»  I 


«UA,;: 


jymcina  s. 


HNÜ. 


■»      ' 


lUA)  incastratura  s.  1ijA.JlJ.« 

lEO,  NIE,  NIO  &  lO  in  EWA. 
iU  s.  NIWl 

■  ■      • 

ABA,    Flufsnamcn;    cf.    NABUS',    NAHA, 

NA  VA,  NA  WA,  NACHO. 

CKUMBA  I^ABA  (cf.  NAUA,  AliA),  Flubnamen. 

ABA,/.,  Ziaht  (am  Siabe),  modiolus;  angels. 
B|if«',  Bafu;  cf*  ssnskr.  nablii^  umbilicus. 
17.  s.  naba,  modiolus.  F.  \Vd.  232.  St.  mediO' 
lus.  L.  modiolum.  Rf.  axis*  D.  IL  343. 
napa,  muzolus.  Tg.  1. 
(nabe,  modiolus.  Tr.) 
n.pL  naba^  modioli.  Sg.  1S4.  ßib.  Bib«  5.  6. 7. 
9.  13.  Zt 
napa,  modioli.  Mc.  Bib»  !•  8.  Wn    863. 

3355.  OA.  Em.  26.  31. 
(nabe,  modioli.  Wn.  460.) 
(nap,  modioli.  Pb.  1»  nabon.  Id.) 
o.p/.  napa,  timpana.  \G.  11.  444. 

NABAGER  s.  GER. 

MABALO,  m.,  Slabel,  umbtKtns  (welche^  %vie 
o^KprjcA^*,  mit  nabalo  ein'  und  dasselbe  Wort 
ist,  wie  nagal  und  lat.  tmgula),  angels.  na- 
fela,  nafel,  nafol,  nord..nafIi,  skr.  n^bhi. 
?^  s.   nabalo.  Ib.  A. 

napalo.  M:t.  Bib.  1.  2. 

nabulo.  Rd«Sg. 242.913.  Em. 27.  Bib:13. 


napulo.  C 

iiapolo.^Bib*  1.' 

nabolo.  A.  Em.  31» 

(nabilo.  Tr:  Bib.  5.  6.  IX) 
"'  nabelo.  L.  \Vm.  7,  2. 

(nabele.  Wn.  460.  Bib.  4.) 
•   '    napulo,  lumbus.  L. 
d.  s.  nabalin.  Bib.  2.)  .... 

napalin.  Gh.  3.  ) 
Schon  in  Wn.  460.  adieml  nabelei  öm- 
phalos,  einen  nom.  nabel  (auch  in  Bib.  10. 
kommt  schon  nabil  vor)  und  sksiike  declln, 
annehmen  zu  lassen.  In  D.  III.  26.  lautet 
der  a.  s.  nabile;  auch  mnb  wohl  imgemeikt 
werden,  dafs  von  den  unter  dem  nom.  ange» 
führten  Formen  nabalo.  A.  nabolo.  A.  na- 
pulo.  C.  nabulo.  Sg.  913.  Bib.  13.  nabiloi 
Bib.  13.  das  lat  umbilico  iibersetsen. 

Gehört 
KEBELWURZ  hieher? 

N£iB£j,  nom»  pr. 

NIBU  s.  IBÜ. 
NOBA  s,  Bü. 
NÜBI  8.  Bü. 

■  ■■ 

I 

NABALO  8.  NABA. 

NABALIA,  FIuTs  in  Batavien.  TU.  5,  26.;   cf. 

NABA. 

NIBUL,  m.,  tRtbtl  (cf.  nord.  niflheimr),  ne^ 
bula,  nubes;  sansk.  nabhaf,  aer,  grieeh.' vccpo«; 
und  vE<piXri^  lat.  nubes  und  nebula,  lit  debbe- 
sis  (n  zu  d  geworden).  Cf.  lat  nubere;  auch 
persich  nuhuften,  abscondere* 
n.  s.  n  e  b  u  l,  nebula.  Ra.  gl,  K.  Sg.  242. 913.  Mcp. 

nepoly  nubes.  Mart 

nebil  (Ild.  Tr..). 

nebel  (Wn.  460.).  Mcp.,  nebida. 
ii.  s.  nebnie.  N.  147,  5. 

nebele,  nube.  Bo.  5 
a,  s.  nehul,  nebnlam.  N.  147,  5. 
c/.j9/.  Uebulcn.  Mcp. 


993 


na: 


iSi 


QQi 


(er)  genidcrli.  N.  105,  26- 

ginidiril-  M4.  Bill.  U  %  5r\M-  31. 

uuirdlt  Gc  a  BIb,  7.    unerdcn 

(wir).  M.  31.  Sb.  Lc.  1.  S.  ttuerde 

(er).  Mor.  Bib.  L.,2.  5. 
geniderct  pin  ih.  N.  37,  9.  ©uard 
.;ib.  N.  34,  14.  87,  1&    auatd  er. 

N.  IIS,  69.  uourden  sie.  N.  105, 

42.  43.  106,  17.    ouurde'ih.  N. 

118,  67.   habest  N.  118,  73.  kc- 

nideret'uirL  Rc 
ganidrit  unas«  Frg.  31. 
giniderit  uoerden  (wir).  Le.  1.3. 
n*  $•  n?»  kinidarter.  Gc  8.* 
a*  s.  IQ.  kanidartan.  K.  58. 
"^  n.  j.  7i«.geaidertei.  N.  50,  9. 

•    i»./^.iit.:ginidaria.  Gh.  2. 

ginidarle.  Gh.  3.  AL  30« 

BINIDARJAN. 
also  er  oub  aar  dannan,  übe  ix  imo 
penider^t,   uuidere  uf  kestepfen 
mag  an  daz  obere.  Ma. 
FAUiMDARJAN,  l^erurtt^eilen,  damnare, 
candemnare. 

Lif^  fornidaren,  condenmare.  T.  39,  2. 
(er)  furnidirit,  condemnabit.  T.  57,  5. 
(sie)  furniderent^ condemnabuni.  T. 57, 4. 
(ir)  uornidaret   (ist  es  ind.?   es   steht 
gisehet,  ihaz  ir  ni  uornidaret, 
Fie  coodcmnaiis),  T.  96. 
p.p.  fornidarit  utiirdis>  condcmnabcris. 
T.  62,   12.    ne  sit  fornidaritc, 
ne  condemnermnu  T.  39,  2. 
fornidirituuas,i2ami<7/'/^.T.  193,1. 
uuirdlt,  condemnabitur.  T.242,  4. 
FIRMDIKiDA,  /.,  contritio  (os  siuHi  cou 
triiio  e/fuj.  Sb. 

uirnidirida,  ro/2/r#7/o.  M4.  Bib.  1.  2« 
FARNIDERARI,  m.,  extinctor.  Prud.  1. 
KIDANA  (ni-dana?  oder  »id-ana?  cf.  NI- 
DAR)  und  MDANAiN  [scheinen  weniger  der 
Beiiculnog  (wie  unten  und  t>on  unten)  aU 
dem  Uial^t  nach  Terschieden  zu  seyn^  da  in 
keiner  Quclfe  beide  Formen  vorkommen,  son- 
dern einige  Denkmäler  nurnidana,  andere 
nur    nidauan    aufweisen|,    ni^tn|.!:Unteni 


db:an,:  QeodbsQ,  aosd.  DedlisiK> 

1.  urdaoa  (Oi  Sg.  »242i  Wlll.^  ^ 
nidina  (Wm«'lL)w    •-' 
nidaae  (M^.  3.  Bib.«  1.  2). 
nidina,  udUus.  Sg.  242.  aoanla  er  gi- 

scuaf  Ihesa  «rdia  ich  bimilisga 
lubunFna,  ooh  Ifceö  aehiar  nida&i, 
bi  thiu  giaag  ^v  ibar  ao  obina.  0. 
III.  9,  16.  thaa  uiiaa  ein  al  in  tmra 
umbikirg  iin  flava,  ofaaaa  i^h  ai* 
dana,  ao  uuola  tbie  aine  theganii 
O.  IV.  27,  22.  nidana,  sub  itiferim. 
iWm.  7,  7.  (nidina;  Wro.  IL),  nidini 
breit,  obena  smal.  Wm.  7,  2.  diedi 
nidana  aint  Wm.  2,  9.  nidane,  «(• 
ter.  UK  3.  Bib   1.  2. 

2.  nidanan  (VG.  IL  158.). 
nidenan  (N.  Mu.  Mep.  Org.). 
nidinan  (Bib.  5.). 

nidanan,  infra  (alluit).  VG.  IL  153. 
(nidinan,  subter.  Bib.  3.)  nidenlaif 
dide  obenan  nider.  Mop.  (bohi)git 
nidenin  üf.  Org.  daz  nidenjl:n  ist 
Org.  uucder  obenan  aide  nideoai. 
Org.  cithara  habet  nidenan  (im  Dnck 
Sicht  nideran)  buch  also  psalteriim 
obenan  habet.  N.  42,  4.  ir  blresl 
fonc  nidenan,  de  dcorsum.  N.  7,  15. 
ih  habo  not  nidenan,  du  bist  aber 
obenan.  N.  lül,  2. 

NlDANEN'n. 

(nidineuti,  radices.  Bib.  5.) 

MDANENTIG,  ad/, 
d*  pl,  nidenautigän  (wohl  zi,  adyi» 
zudenken),  imos.  D.  IL  346. 

NIDAiNEVnGi,  / 
d,pL  (zi  den)  nidanenligin  (nidanea- 

tigcn.  Bib.  6.    aidanentigH 

Bib.  S.),    ad  radices  (montis)» 

Ma.  Sb.  BiU  t  5. 
a.pl.  nid'uncnit gl jfimdamenta  (accr- 

vornmj.  M^.  ^Bib.  1.  2. 


\' 


\1 

)1 


\: 


\\ 


NA  s.  NA.  ' 


IS 


]S£-^f4ABA. 


NBBE^^NmtnL 


9d6 


»»■■NA. 


*  I 


1    ••''        '     .•       •     . 


rU  als  WutzM,  s.  JBNU- 

ü,-  W  s.-  NA. 


. '  i 


.  1 


I  > 


•  ■  a  ■ 


V'-  !  '  ' 


I  I  • 


I  ■    I . 


'  / 


füA,TOoa^  8.N1WI 


I 

(UA^./rfinc/iia  s.  ijLWUt 


»i. 


j:f 


.  F     .      • 


1  :  . 


lüA,  incastraturä ' s.  iiA-JuL« 

•    .     .,^  .1. 

EO,  NIE,  NIO  &  lO  in' EWA. 


lU  a  iSIWl 


i         '  > 


ABA,    Flufsnamcn;    cf.    NABUS V NÄHA, 

NA  VA,  NAWA,  mCHO/;    .  •  " 

CKU»1BA  I^ABA  (cf.  NAHA,  AUA),  Flubaraien. 

ABA, /.,  ^aht  (am  fKait)i  modiolus;  aogels. 
auf«',  Bafu;  cf*  Sfindkri^  nablii^  umbilicus. 
n.  s.  naba,  modiolus.  F.  Wd.  232.  St  medio» 
lu$.  L.  modiolum.  Rf.  ^vTiV«  D.  IL  343. 
napa,  muzolus^  Tg«  !•        .. 
(nabe,  modioltss.  Tr.) 
ii./?/.  naba,  modiolL  Sg.  Id4.  ßib.  Bib.  5.  6*  7. 
9.  13.  Zt  .  • 

Bapai  modioli.  M«.  Bib.  !•  &  Wn   863. 

3355.  OA.  Em.  26.. 31. 
(nabe,  modioli.  Wn.  460.)    . 
(nap,  modioli.  Pb.  !•  nabon.  Id.) 
o.p/.napa,  timpana^  VG.  IL  444. 

IN  AB  AG  ER  s.  GER. 

MABALO,  171.^  iRabfl/  umbifitus  (welche^  Wie 
ifiipaX^y  mit  nabalo  cm*  und  dasselbe  Wort 
ist,  wie  nagal  und  lat.  tm^i//a),  angeis.  na- 
fela,  nafel,  nafoL  nbrd..nafli/'skr.  n£bhi. 
n.  s,   nabalo.  Ib.  A.  - 

napa'lo.  Mä.  Bib.  L  2. 

n  a  b  u  i  o.  Rd«  S^.  242. 913.  Em.  27.  Öib/ 13. 


napulo.  C. 

h«pblo.^Bib.  1/  *^'    ■' 

nabolo.  A.  Ena.  31»  ^ 

(nabilo.  Tri  Bib.  5.  6.  i3:> 
'•'  iDabtelo.  L.  Witt*  7i  2. 

(nabele.  Wn.  460.  Bib.  4.) 

na'pulo,  lumtfui.  h^ 
d.  Sn  nabalin.  Bib.  2.)  *•!• 

n.palin.  Gh.  3.  I »  •^*'^ 
Schon  in  Wn.  460.  adieint  nabele«  om- 
phalos,  einen  nom.  nabel  (auch  in  Bib.  10. 
kommt  schon  nabil  vor)  und  starke  cfer/Z/i. 
annehmen  zu, lassen.  In  D.  III.  26.  lautet 
der  a.  s.  nabile;  audi  mnfs  wohl  iingemem 
werden,  da£i  von  den  «nter  dem  nom*  ange^ 
führten  Formen  nabalo.  A.  nabolo.  A.  na- 
pulo.  C.  nabulo.  Sg.  913.  Bib.  13.  nairiia 
Bib.  13.  das  lat  umbilico  iibersetsen«    , 

Gehört 
I\£BELWURZ  hieher? 


JSEBE,  nom.  pr. 

NIBÜ  8.  IBÜ. 
NÖBA  s,  Bü. 
NÜBI  8.  Bü. 

I   ...  - 

NABALO  8.  NABA. 

NABALIA,  FluTs  in  Batavien.  TH.  5,  26.;   cL 

NABA. 

NIBUL,  m.,  Zttbtl  (cF.  nord.  niflbeimr),  ne-^ 
bula,  ntibes;  sansk.  nabhafi  aer,  grieeh.' vetjKV 
und  v£<ptXri^  lat  nubes  und  nebida,  lit  debbe- 
^is.  (n  zu  d  geworden).  Cf.  lat  nubere;  auch 
persich  nuhuften,  abscondere* 
n.  s.  ncbul,/2^6///a.  Ra.gLK.Sg.242.913.  Mcp. 

nepoly  nubes.  Mart. 

nebil  (Ild.  Tr..). 

ncbcl  (Wn.  460.).  Mcp.,  nebida. 
i.  s.  nebule.  N.  147,  5. 

'nebele,  nube.  Bo.  5 
a.  s.  ^ebul,  ncbularn,  N.  147,  5. 
d.pL  nehulcn.  Mcp. 


997 


NEBAN-r^Niü 


.iNAit.i,: 


NIBALGOWX 

MBILUH,  INIBILUNG  (der  .^ipamame  der 

IRifcelungf).  .  ,  .•    ■ 

NIBÜLNISSI,  ».,€lnfr<rttU,  •  ,;    . 

tfaeist  dagoah  nibnlnis^esiob  ouintes 
bruti  1^9,9,68.  p.  V.  1%>27.. 
NEBULGIÜ,  nebidosß  /o.  s.f.J.^c^.  11. 
KIBÜUAN.  .  ...   ,••'      :i  :.;...  .    • 

n  i  b  u  l  f  ortr,'  tr  Wli  k  i  1  e  t  o  o,  cajigß^nferunt.  Ib.  Rd. 
..(GEMBf^,  n^a.  Wo.  1512.)    ; 
FABNIIJÜÜ,  Pa     ,   ^  ^„  .       . 

FARNJPÜ^TE. f..       ,..L  .,  „^,^^..v 
„FmiNIPOJÜTE. .Bfl.  ^X'll  1\ r  'V''.:. 

NEBAN-VEBÄ/,' 


♦  •  \ 


.    I 


4l 


NABUS   ^varVNablis^,  Ftufspamen.  Vcn.fort; 

cf.  naba. 

NAHA,  SRa^t,  Flufenamcn;  et  NABA,  I^AVA. 

—^  .^_  __  __.  •"■  ■  ■  .    t     .  A         , 

llixU^  sanskr.  nah,  lat.  nectere.^  Ich  setze, 
bler  zwar  nähan  (nawan),  des  lat  tkere  mA 
griech.  vi^xv  wegen,  her,  allein  nahan,  nawan 

könnte  auch  zu  JrJLL  i  U  geboren   und  das  FI, 
W  in  nahan,  nawan  eingeschobeb  jseynj   €& 
die  Formen  ohne  H  und  W.  —  Auch  nua  und 
6 not,   bei  denen  ich  einen,  Ausfall  des  H  an^ 
nehme,  führe  ich  unter  dieser  Wurzel  auf.    Viel- 
leicht ist  auch  näh,  prope  und  ginah,  mffidU 
ginuog,  ginuht  dieser  Wurzel  angehörig« 
NÄHAN,  NÄWAN,  na^en. 
(ih)  naio,  sarcio.  F.  Tr.  Mon.  2. 
nein,  nagjen,  neo.  Wn.  232. 
neie,  sarcio.  Ild. 
(er)  nauüit,  assuit.  T.  56,  7. 

nahit?  s'iuuit  vel  chliubit,  fmderiU 
•      Eo^.  21.;  bieher? 
(er)  natä  vel  siuuita,  cusehaU  Em.  2L 
GANAHAN. 
kinaant,  consuunt.  Rb. 
ginäit  ist.  O.  IV.  29,  9.  —  g.  ginfites 
(ni  uuas   thar  uuiht  ginatea  nob 
gibosotes).  0.  IV.  28,  7. 
UNGINAIT,  inconmtiUi.  T.  203,  2. 


t.\\ 


.».  ' 


\ 


dpi  unginaten  [gi8car|ot%  sia  (^. 
nica)  80  so  iz  zan*,  ibh  sb  m 
bezist  biquam,  mitfiloklei* 
nen  fadumon  lobAiä^iniitf^ 
redinon].  0.  IV.  29,  31 
(WIDERNEIEN,  resardre.  Hd.)  -  , 

NATARE,  TO.,  sartor.  F.  L.  Tr.  Cr.  Hon.  1 
UMBEHATHLICHIU,  nefitiß.  D.  ilf  Ht  j^ 

wohl  umbenalhlic&iiil 
NÄDAL  und  JSkDALLf  fjf^$  Slttbel,  jjojk 

nethla,  angels.  n^edl,  nortl.*naL*' 

17.  s.  nadal.  Sg*.lS4., 

nadela.  Tr.  Cr. 
nadl^JWn^863.  .33q5, 

g.  s.  nalduh,  acus.  T.  106. 

NAD^TEIPL.'         f  >•  ♦  / 

NUA,  NUOHA,  NÜI?  Incästratura.    &  kom 
mcn  folgende  Formen  vor  (cL  N9P): . 
nua,  tupili,  incästratura.  ßib.  1.* 
i  «nuO'ha,  inc^irotura.  Bib.  9.       ,  , 
nuai,  nuati.  Ib.         \  ,  . 

nuau,  nuati.'^Rd.     A 
•  nüav'iubila.  Bib.  6.1 ,  ineasirätBräe.    '  * 
nuon.  Ma..Bib.  7.      \ 
onaön.  Sb«  ^    •    /•  •  >  -^''^ 

rifnis,  hno9^  jänetuth,  katogif  IttitshinM* 

Ra.      .'■..'.■•.'   'v^'-*.»-^- 
rimis,  neo»  gl.  K.    ^^^" 
KANOI  (K1^0LgI.  K.)  «do  kafogi  pan 
mes,  contextum  arboribus.  Pti. 
NÜOT,  /. 
n.  J.  nfiL  Tr.  \         ■-• 

tauth.  Mon.  .2.'r ,    incMtratmra,  cön- 
not  Tri  F.  2.  r  junciio  iabularum. 
not  F.  1.  ) 

n OD tb, >  nma.  F. 
g.  $•?  oder  d.  sJ  oder  n^/^A?.*  ntiali.  Ib.  Bi« 

incastraturae*         j   ; 
o.  $•  ndot,  rimuUm.  Ba.-^/-^.tdiirh  eiaa 
cingan,üol  ß^hen^tfinuirimula^Bo.i' 
durh  tia  niiot  tera  turon  nuar- 
iendo»  rimatin^  ob  ostio,  Mq>.  44i 
NÜTRIH,  f».pr.  bieher?  „ 
GINUOTI,  contignati».  Mo.  Sh. 
(GEmJIET,  incastnateir  H^) 


»  " 


•  V. 


m. 


Nla 


Nia 


1000 


I^JpT  (cL.BaaiDpartike}  ii/Sk)  ab^.lW^  Wur- 
zel lixjLjtl/)  goth.  netiya,  nehV,  angels. 
ncab,.  neh|  nord.  nser  (in  der  Zusammenset- 
lUDg  auch  nä-),  urisprünglich  na(^e/  itifprope, 
Ixbdeutend,  wie  denn  auch  das  Goth.,  Angels«, 
Mord,  nur  in  diesem  Sinne  das  Wort  gebraucht 
Apfser  nah  zeigen  sich  in.  spätem  Denkinälem 
atlch  die  Formen  nach  und  nahe,  f^uich  na; 
in  Ar«  2«  nahi  als  subito. 

1.  Adverb.  Es  geht  aus  .der  Bedeut^ung  na^f/ 
prope,  in  die  von  (dna^f/^Vr^,  tta^/  post^ 
fiber:  na  ah,  con^nus.  Q*  sequis»  gl  K.  nah, 
pohe*  Ic.  prope.  Pa.  gl-  ,K«  Sg.  9i3« 

nah  ist  (na  ist  Ic),  presto  esi.  Re.  prope 

est.  Frg.  25, ,  .  . 

in  nah  ist  sn^nar,  prope  est  aestas.  T.  146. 

min  zit  nah  \^\,^  prope.  !!•  IpTi  3. 

iiahi)  subito.  Ar.  2.  (Qi.,adj\  xxnAsubst.). 

unkustjrumosinu  ioh  Utah  gina-da  thinu. 

Ö.  I.  2,  31.  ioh  sjner'ö  "uuorto  er  bor* 

ta  (ilu  barto,  .tho  er  in  sulih  thing 

gigiang,   so  nah   zi  herzen  gifiang. 

,0.  n   19,  58* 

nah,  az  a^W^My  fermek  IW.  Rd.    uah^  fere. 

£a.  Ra.  gl.  K.  ^o.  &  ;n  aJi ,  pdne^  Gc  3. 

drciten  D,  IL  252^ 

nah  eben  n^icheUn,  6cinal&e  |(etc^:  grof en. 

Mcp.    ist  näh  al  soUh,  s6*^,  bm^^i  fo, 

;    t9te-.  Mop.    mine  ge.igige  .siBJbiJiah  ze 

,       QuiUueifte  uuordep,  peneH-J^*  72,  2. 

,.  .-,    uaangton  nah  ./;?tf/?^^  «;ba  v'f  ebtemo 

uuege.  N.  1%  2.    diu  s^uht  ^lüret  sie 

nab  all^.  R:.(,  i,,.tex^6.i>i0!  iättnfih  ter 

'    univehles.tOiiOjcg,,.,UQzisnaI^  feordun, 

f. .  1  usqfie  pene^guarfa^fif /horamj.  K.  '4&;Mt 

;  [)  nah  se:<ita^.  qußsi  ^epptü.  T.  87.  .u4di&eta 

I  ;(\  jna^ia  ,mit)  ity^   nab  (qtiasijA,t\)ui9i* 

^:/;|VQ^a.  T..4,  9-i-    .        :     r      -    ,/ LW 

kund^ht,  d4z-  die'  xlffbn   (-uig^my^'nAb 
(balb)  sulen  kuman.:Wiii..2,/13nII..'- 
,    taa.n^b  kdt,  qnod  conseqtätur.  SyL  **•? 

aar  näh,   gUid^'nac^^cr:  föne  dien  chit 
et  sdr  näh.  Org.   '  /•* 

iiara  nah,  ^ernac^  Bo.  5.'N.  43^  18»  also 
iz  hara  :nah'  chit  M.  64f  57   aolhara 


11 . 


.  ■» 


\  •   • 


2. 


t  •  r 


nah  stat  N.  113,  6.  hara  nah  folget 
diu  chlaga.'N.  37,  11.  hara  nah  chu- 
met  himelskiu  geburt'N.  88,  5.  hara 
nah  gibet  er  vitamaetemcnn.^.bl^Vi. 
hära  näh  ist  ze  thie^enne-**  Org. 
dara'ndh,  barnttc^.  Mu.  Seh.  75.  >N.  140, 
10.  Syl.  Wm.  4,  14.  (diare  nah.  Wm.  I 
III.  DL  darnah.  Wm.  tt  HI.  darnach. 
Wm.  III.    dära  nach.  Wm.  IX.).    dara 

-  nah  uuanctön  nline  taga.  N.  101,  11« 
dara  nah  irran  din  6iinna.  N.  103,  22. 
nnde  dara  nah  fctrhtetit  iah  alle 
dieta  dinen  namen.  N.  101,  15.  ein 
luzzel  darnäh.  Wm. '9,  1; 

sär  dara  näh:  s&  darnäh  (sa  däirnacb. 
Wm.  I.  sa  därnahc  Wm.  ILIV.).  Wm. 

3,  4 
data  »ab  sär:  da  näb^ä  gescriban  ist 

Wm.  8,  10.  1 

pi>tiah,  htxiX^^tipene*  Ic* 
ebah*^  näh.  -^  die  eben  näh  stänt  pri- 

-  mae  substäntiae.  Org. 

Piiiposition ,  mit  dem  Dativ;  Aus  der  ur- 
sprünglichen Bedeutung  na^  ^^i/  ^'^  ^^ 
bei  T.  und  N.  vorkommt,  hat  sich  die  Be- 
deutung nac^  (raumlich  und  zeitlich),  f^initti 
^kxtn^^iposty  n«c^,  %txa^r secundum,  ent- 
Wickelt  S.  die  abd.  Präpositionen.  —  nah 
them'o  uuege,  secus  viam.  T.  121.  stuont 
na-'b  t'hemo  uuage,  iaa:ta  stagnum.  T. 
19,  4.  saz  nah  truhlines  fnozun.  T. 
63,.  2.  quam  nah  imo,  secus  eum.  T.  128. 
gängeiiti  nah  themo  seuuu.  T.  19,  1. 
er  gesazta  die  marcha  nah  (luxtaj  Aeto 
menigt  Aero'  arigelorum.  NdJ 
iii  liuf  nah  iii.  N.  61,  5;<  hinder  mih 
'  uuerden  lechöret,   daz  ^ie  nah  mir 

gangeit.  N.*  39,  15. 
eruuolta  er  uuäre  geuuftltes  nahimo, 

itieisteronrie^  for'e  imö.  N.  104,  22. 
näl^r^^oretlir,"  noh'  inebeü  dir,  nfube 

nah  dir.  N.  62,  9.  * 

zuieh   mih  näh   dir,  trahe  me  post  te. 

Wm.  1,  4. 
nah  ii^o,  posttergunu  M.  31.  Sb.  si^er  se. 

M.  31.  Sb. 
die  ir  nah  in  becheren  ne'mugent  N. 


lOOL 


Nlll 


NiR 


im 


3. 


61,  4.  A'\^  nab  dien  iibclen  ne  fahent 
ti.  124,  4.  iaz  da  mih  nach  i^ir  brin- 
gest Wm-  8,  2. 

ndb  Biben  tagen  dero  uucchun  cbumct 
AßT  abiodo.  N.  6,  1.  nah  allq.mo  irre- 
den  uuerdent  sie  kelihsara.  N.  48,  I4« 
nah. in  cbamen  anderiu  uuäszer.  N. 
92,  4.  nah  disemo  libe  gefreuuist  du 
mib.  N.  .137,  7.  nah  der  bluote.  Wm. 
7i  !!•  snanne  verum  mane  chum ei  näh 
dirro  uuerltoinstre.  Wm.  2,  17.  nah 
uns,  pasi  nos,  ßg.  1.  zcrist  näh  in. 
.  Wm.  4,  13. 

nab  tiefibornen  gechrumpte  (sterncn). 

:  Mep. 

et  neiget  sih  nfth  uns.  Wm.  2,  0. 

uar  näh  demo  spore.  W'm.  1,  8. 

nab  4cettUorfenemo  lozze  tcilta-er  daz 
lant  mit  mazseile.  N.  77,  55.  nah 
rebte  ettcUes  du.  N.  66,  5.,  .iQno  in 
nab  iro  uuercben,  JS.  27,  4.  irhuge 
du  min  nab  dincra.gnado.  N.  24,  7« 
nah  sinemo  yuillen«;  Wm.  3^  1L|  nah 
minemo  raie.  VVjn.  4^  2.  nab  ainemo 
gcheiize.  Wm.  5,  1. 

namot  näh  tien*.  Mu.  er  maz  näh  te- 
mo  eristen.  Mu.  sie  lebcnt  nf^b  iro 
gelüsten.  M.  80,  13.  nah  siebten  uuor- 
tin,  secnndttm  litteram.  N.  33,  21.  diu 
nah  menniscen  sune  menniscen 
cbint  heizzent  N.  35,  8. 

näh  diu,  iiac^bcm,    5.  DIU  in  JJA« 

adj.,  nQ|)<: 

nah,  cofiiigua.  RIarL  contigimm.  Mart 
trübten  ist  di^n  nahe,  die-.  N.  33,  19. 
theiz  io  zi  thiu  .irgiangi,   sus   naher 

uns  gifiangi.  0.  111.  24,  15. 
n^baer,  couiigims.  11. 
naber,  vicintu  (vicinß  ripaj.  V'G.  IV.  23. 
nabaa,  conjuncium  (coufuncia  domus  s^ma^ 

gogoej.  Mz.  BIb.il.  2. 
nabemu  cbumCti,  pf^oximo  adventuL  II.  4. 

nahemu  ficiske,  vicina  cürne.  Ib.  Rd. 

nahemu   i uazzc ^  vicino   (obidiaUiaeJ 

pcde.  K.  5. 
fona  nabun,  e  vicino.  Rd,  i. 


nabantodb^'  v'tinam  mortem.  Rb.  nabaa, 
pufioorimfim*  Prtid.  1 .  n  a  bn  h ,  eonßnem.  Ehi 
nahe,  sin  t,  vicinL  N.  30,  lt. 
na'biu,  vidna.  Ic  coniima.  Mart 
minen  nahen,  vicinis.  N.  30,  12« 
Comparativ  nabor^  ang^ls.  near,  nS^er.«» 
näheren  sin  dero  niderostun,  dero 
oberostun  uuarbo«  Mu« 
Superlativ;  auch  in  der  Bedeulimg  des  ben- 
agen: SRäc^jler. 
nahist,  proximus.  Pa.    nahlat,  pr^^ 

qidtas.  gl  K. 
nab is ter, /?roar/m£U.  Tr.   nahisto,po- 
ximus.   Pa.    gl.  K.   propinquus.  ^  L 
'  nuer'ist  miti  nahisto.  T.  128.  aoai 
'    nahisto  giseiszo.  0.  IV.  12,  31. 
si  ist  nähesta  dero  erdo.  Mqi.  din  al> 
■  ^'    '    '  Uro  ndbista  ist.  Bo.  5. 

daz  imo  n^hestauuas.  Mcp. 
.;       d  e  s  na  h is4 1  n,  proximi  famorem).  Fi^  43. 
i       (dcmo)  nabisluni  proximo.  K.  p.  * 
minno  thiinan  nabiston.  T.  32,  1. 
r  nabistun,''/7rcu7i?tiiiii  (a.  s.  m.J.  K.  i 

;  Frg.  45. 

uabistcn,  proximum  (a.  i.  m.^. 'Ho.  2., 
ihr  nahiston,  vieini:  T.  132. 
.  •    na  bis  ton  dcil  fproximae  pariesj*  gl.K. 
nahistun,  propinquiias.^ Pa. 
ira'näboston  inti-ira  cundon-,   wdd 
et  cognail  ejus.  T.  4,  10; 
>     ■   tbero-na'bistono  (g.  pl.j!  O.  IIL  15,16. 
'.   '      nabistnn,  naiales  {contra  natales  suos 
«  indigmis  injurüs  ägij.  Mt^.   proximou 

')' K  ;-. .  •  Frg.  45.  •'•  '•     -   •-  ■ 
!'•    flnabistil»,  iltffo/^^.Bib.  7i 
«*>     .nahiston,  vMnas^Ti  4,  id.  96.  —  Co. 3. 
NiHWEKTIGI.   -WIST.  -FOLGEN.  -FOL 
GANLIH.    «FOLGARI.   -FABAN.   -Gl\ 
-^GANGAN.  -GEl>G1L.^GAIUAN.  ^QCL 
MAN.  -CIIOMELI.  «HLAUKAN.  -SlüiMG 

.^SfGttarr.  -staw^on.  -^ziuhan.     • 

NAHO,  Ady.,:ita$e.  .:  " 

nihA  ligent-Org.    bimele  filo  nahe  g^ 

.'    cbttiuucntiu.  Mcp.  73. 

Comparativ^  —  nihdr  gliode.  Bo.  5.  genc 

.. r. f  .:nabor.  Frg.  33.    nabot' giangun.  O-D. 

1 .    15,. 17.  nahor  sintl  M6p.  dio  engen  oa- 

bor 


'..• 


KS 


NlB» 


nAe 


i&H 


hör  tuande,  cannii^ens»  Mcp^  69*    nabov 

8 tat,  propinquior  &si.  Oi^« 
Superlativ:  —  nahöst  Bo.  5«    ter  naböat 

temo  d&men  atit  Mcp«  thar  sahun  sie 

nan  nahist.  0.  V.  17,  40/ 
/kHUN  und  NAHUNT,  nuper,  protima,  pro- 
xime;  cf.  fona  nahun  im  Adj.  nibi. 
nahun^  nuper.  Ic«  Em.  6«  Can.  1.  3.  9*  pro- 

tiniis.  Em.  5«  Can.^  9.  10.  12«  e  vicino.  Ib. 

recens.  Ic. 
nabum,  nuper.  W. 
nahant,  nuper.  Can.  13. 
nn  nahan>  proaime^  D.  II.  320. 
nu  nahun.  Rd.  Rf.  | 
nn  nabunt  Ib.        S  ^    .  P-    * 
VHANA,  conßnis.  Pa.  gl.  K. 

Lei,/.,  SlaH 

d.  s.  nahi.  Mcp.  12.  -^  unas  in  nabi  it- 
*  mali  tag.  T.  104.  111.  gistuantun 
in  thera  nahi  thes  gotes  buses 
nuihi.  O.  III.  22,  1.    iz  iat  in  ala 
nabi  thaz  thu  nan  gisahL   O.  III. 
20,  177. 
a*  #.  nähi.  Bo.  5. 
LHIDA,  /..  propinquitas.  Pa. 
GANiHlDA,  /. 
in  ganabidu«  P.  a.    )       .    . 
in  kinabitbu.  gl.  K.  i' 
iHLlH.. 

NAHUCHO,  Adv.,  ferme.  Gd. 
NAHLIHÖN,  na^ctti  fic^  na^cn,  appropin- 
quare. 

(er)  nahlihhot  thiu  zit,  appropinquabit 
^ra.T.  182,7.  nahlihhot  ther  de 
m  i  h  8  e  1  i  t,  apprapinqfMbit.  T.  182, 8. 
nahlichot  iuuuer  losunga.  T.  145. 
(er)  nahlihota  themo  beilante^  appro- 
pinquavit.  T.  183,  3. 
nablichota.  T.  116. 
,  I.        nalichota  themo  buse*  T.  97« 
(aie)nahlichotun  thera  bufgilun,  ap* 
propinqiiavenmi.  T.  228,  1*  nabli« 
chotun  zi  fäerasolimis.  T.  116. 
p.  praes.  nahlichonti,  appropinquans.  T. 
224,  3. 
LHJAN  (auch  NAh£:1N),  goth.  ndbvjan,  anga, 
n^hvan  (cf.  nord.  n&,  consequi)^  na^etti  ft(^ 
l. 


M^en  (mit  und  ohne  8ib)|   mit  dativ  oder 

auch  mit  zi. 

Inf.  nahen.—-  do  begonda  ih  nahen  ze 
tode.  Ne.  ir  acnlut  ior  thes  giga- 
hen«  mit  solicbu  iuib  nahen.  0. 
IL  16,  23.  sib  nahen.  Mcp. 
nftban:  —  ih  uuil  mih  den  nftban. 
Wm.  4,  6. 

(er)  nahit  —  himilo  ribhi  nahit  sib. 
T.  13,  2.  18,  5.  nahit  sjb  im.  a 
V.  23,  122.  oub  aih  thar  zuä  ni 
nahit  uuiht,  thes  ist  ginait  O.IV. 
29, 9.  bra  to  nahit,  ai/c^/^rii/.  Pa.  gl.  K. 
nahet.  —   d^er   sib   imo  nahet   N. 

« 

148,  14.  nahet  ze  dir,  appropinqua^ 

bit.  N.  00,  7.  nn  nahet  himelriche. 

N.  17,  16. 
(wir)  nahumes^  propaganuu.  Ra. 
(ir)  nahet,  praperatis.  Rh.  —  mit  muatu 

ir  mir  ni  nahet  ioh  mih  nob  nir* 

knahet.  0.  IV.  15,  32« 
(sie)  nabent.   — *   so    thie    sar  got  nir- 

knaent  onh  imo  sib  ni  nabent  O. 

IV.  5,  16;    ne  nabent  ze  imo.  N. 

31^6.  nabent  sih  zemir.  N. 54, 19. 
(er)  nahe  sih  mir.  O.  IV.  23,  30.  sib  uns. 

0.  IL  24,  37. 

(wir)  nahen  unsib  imo.  O.  HI.  7,  10. 
(er)  nahta.  -*  ther  engil  imo  nahta.  0. 

1.  8,  19.  sib  nahta  drubtine.  O. 
111.14,22.  uuio  er  sib  thara  nahta. 
O.  IV.  1,  7.  er  sih  zuo  imo  nahta. 
N.  33,  7.  (cf.  zuonähjan).  zu  iro 
nähta.  Mcp.  diu  rehta  fernumeft 
nahta  sih.  N.  54,  22.  sin  herza 
nahta.  N.  54,  22. 

nahita  zi  thera  nidarstigu.  T.  116. 

nahita  phortu.  T.  49,  2.    sih  na- 
hita thiu  zit  T.  124. 
(sie)  nahtun.  —  ostoron  tho  nabtun.  0. 

IIL  4,  1.  sih  nabtun  eino  ziti.  0. 

IIL  15,  5.    sih  nahtun   zi  themo 

kas teile.  O.  V.  10,  1. 
nabhitun  hierusolimu.  Frg.  i7. 
nahton  ze  obenahtigero  lufte.  Mcp. 

nahton  sih,  appropinquavenmt.  N. 

118,  150.  mine  gelegenen  nabton 

[64] 


liN» 


GANiÜS. 


CiiUÜAH 


sih  ouider  teifr  ^^  aalit#lii;8ih 
iiidei  Christo.  N.  37,  12. 
(€r>  Babti  «ih  irÄ  O  L  8^21.  himilfichi 
nahii.  O.  I.  23»  t2. 
*  (sie)  »alkliB  sih  theaiio  kuainge.   0.   I. 
18,  9. 
iihp.pl  nahent  iuili  Imo!  K  104|  4. 
p.praes.  nahenti.  —  uuaruB  tfahenti  sih 
imo«  T.  10t.  inti  sih  Dahcnii  hant 
sina  iBuiHua;  ¥•  128.    d.  s.f.  na- 
henterOf  advittienie4  flibp.  prcpiore* 
'Marl* 
GANlHJAN-  —  Geburt  giiiah«n,  das  über 
praiestati  sunt  in  proiesiati  sumi  in  ordi» 
natione  et  diasetunt  se  vfelle  canfugio  cfh 
pulari.  Can.  13i.  steht,  hieher? 
(er)  genabct  — -  ze  deltto  sih  nieman 

Be  g^nahet  M.  42,  4» 
p.praet.  habet  sih  kenäbet  Bo*  5. 
ZDONAHJAN.  —  S.  auch  nähta  im  vorigen 
nAbjan. 

(er)  xuanahit,  properaU  Bi« 
(sie)  zaa  sih  nabant,  patraniur.  Ic 
(er)  zuonahta,  appUcuit  (ad  eosj.  Mip. 

Bib.  1.  2. 
(sie)  %VL^n9\iiinjappü€uerwd(Emmaum). 
Mt|;.  Bib.  1.  2. 
zoanabtvn.  Pa.      \^  adpmpinqitave» 
zoanabtoB.  gl.  K.  I  runi* 

GANAH.    Nur  diese  3^  p.  $.  praet.  in  der  Be- 
deutung des  praes.  kommt  vor.    Q.  NAH  und 

Wurzel  NAH. 
kinah,  mfficii.  Ib.  Rd. 

ganah  inan  steht  als  Uebersetzung  zu  a&irn- 
dabit  in  qtn  cnim  habet  dabitur  ei  et  abtm- 
däbit.  Frg.  11. 
NOG,  genug/  angels.  nAb,  nord.  n6g,  satis. 
nuog  ci  gituonne,  saiisfaeiendtun.  W. 
GAtNÖG,  genug/  goth.  ganöb,   angels.  ge- 
nöb,  nord.  gnög,  satis. 

Formen: 
ganoc  Pa. 
kinoc.  gl.  K. 
canoac.  gl.  K. 


kiatto.c«  Ra.,  .  * 

kinuok.  Emu  33» 

g^nuog.  Ti^  W. 

ginuoc«  Sb»  Mart  Gh.  LS... 

ginuoac.  VP.  2. 

ginuaob.  D.  II.  325. 

ginaag«  0. 

ginuoch.  M.  32.  Pmd.  1. 

genuog,  ketuog^  N< 

gnuog,  knuog.  Mu.  Mcp.  Bo.r  St»  IN 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

satis.  Mart  abunde.  Pa.  Bb.  g^«  K% 
ciens.  gl  K  affatim.  Psud.  i.D.] 

ginuoac  zxtxo^  satis decare^W..%  1 
starch.  N.  32,  17.  gnuag  iati 
Mu.  gnuog  emezig.  Mcp-  goB« 
cbele.  Mcp.  gnuog  micbelei 
eben,  maximum  fomitem.  Bb.5.  ( 
manege  uientskefte«  Boc  5. 

belfa  kinuok.  Em.  33.  aalida  gi 
0.  111.  16,  40.  sagen  mag  man 
ginuag.  0.  IV.  28,  17.  arabeil 
nuag.  01.48.  alles  guateaiogi 
O.  IV.  26,  26. 

in  brote  ginuag  nist  O.  IL  4,  4' 

so  ist  uns  alles  ginuag  O*  IV.  1 

thar  ginuag  uuari.    O.  IL  9,  54 
ist  ginuog,  suffidt  nobis^  T.  1 
allen  liutin  io  ginuag.  O.  IIL 
es  ist  zi  zelienne  ginuag.  O.  V 

ginuoc  hapet,  abundat.  Cih.l.3L 
eigist  noh  knuog  manigerosi 
abundes»  Bo.  5. 

ginuog  tuet,  saiisfecerit  W. 

UBAHGAiNOG. 
ttbargnoac  gl.  K. 
uparcanoc  R.  Pa. 
uparkinuc  Ka,  satis,  ubertim. 
GAMÖGI,  sujfficiens,  ccpia^ss*   Im  un£ 
-  ten  Zustande  ist  dies  Adjektiv  von  dei 

stantiv  gan6gi  nicht  immer  zu  mita 

den  und  eiaige  der  folgenden  Beispiel 

Den  auch  zum  Substantiv  gan6gi  gc 

Auch  wird  ganögi  adverbial  gebraao 

kann  dann  d>en  so  gut  aac.  des  a 

aec.  des  subsL  seyn. 


GANAE 


QiNAH. 


leos 


Bedeutcmg  und  Gebraacb; 
«uns  errent  sine  pluagi  bi  iaroB  io  gi- 
nuagi*  O.  11*  4^  43« 
sie  quatun  tbea  ginüagi,  oba  man  nan 
nirsluagiyiha«  sie  mit  giuuelti  uuur 
tin  elUenii.  0.  III.  26,  15. 
in  tbio  Quarinns  al  ginnagl  O.IL3,47. 
xi  tbiu  uuas  tfaar  ginuagi.  O«  IL  8,  29. 
so  uuer  aekil,  qnad  er,  eigl,  ni  si  imo 
in  thiu  ginuagi,    nuanta    iu  no  not 
uuirdit,  neme  tbia  dasguniliar  mit. 
0.  IV.  14,  5. 
fon  tbesaes  d»gea  friatii   so  nuas  in 
tbaz   sid   festi,    in  muale  gin^nagi, 
:tbaz  man  «lan  irsluagi.  0.  BL  '25,  3S. 
'  rSfrtnn  ibes  ginuagi,  u«io  fn^in  inan 
traluagü  O.  IV.  6»  11. 
tbie   fn riaton  tbaz   gihortnn   iob   ein 
giraii  «datun,   mit   unorton   tbo  gi- 
nuagi, tbaz  man  nan  gifiangi.  0. 111. 
16,  74. 
tberöeigun  ae  io  ginuagi.  0. 1.  1,  100. 
^ne  duncbet  in  nicht  cnuoge.  Bo.  5« 
gnuoge  duohti.  Mu. 

-ginuo^i  i^t  tbemo  tage  in  sinemo  ba- 
In^iu«)  siifficit  diei  maliPia  sua.  T.  38,  8. 
.  ib^btfbo  genuoge  an  dien-.  N.  16,  15. 
'  <  dar'De  iot  is  ana  gtiuoge.  N.  36,  27. 
silabat  ginuagi.  0.  L  1,  71. 
ricbiduam  ginuagi.  0.  I.  1,  63« 
'  des  ist  tir  gnuoge  xe  subtCf   mapiae 
'causae.  Bo.  5« 
föne  in  si  is  sus  cnikege.  Org. 
:  (fo»^  dien  babo  ib  cnüoge  geaaget'Org. 
tes  ist  gnüege  gesaget.  Org. 
'abs'i-des  cnAoge  redeta.  Mop.  95. 
gnftogex  sagen.  Org. 
uuir  sehen  gnftogez.  Bo.  hi 
genuogiu  lerä,  copiasa.  N.  106)  38. 
-'    iinammunti-ginuagaz.  0.*  10.  6,  34. 
nu  duent  iz  man  ginuage  zi  scacbero 

luage.  O.  IK  11,  23. 
thar  stuaotun  tbo  ginüage  inti  habe- 

tun  nan  zi  huahe.  0.  IV.  30,  3» 
genuoge n,  muliis.  M.  143,  7. 
gnuoge,  plures.  Mcp.  12. 
cnto%e f^pbsrimi.  Org. 


kenu6ge  zellent  diu  offenen  nuunder. 

«.  9,  2. 
gnftgiu  nuabsent  Org. 
'  IcennAgez  uuirt  ferror  gesprochen  dan. 
ne  sin  fernumest  si.  Nrn. 
a'k-ef  sint  cnüegiu  ine  ruoder.  Org. 
unorton  tbo   ginuagen   bigondun   sie 

nan  ruagen.  O.  IV.  20,  15. 
(Aint  cnüogiu.  Bo.  5. 
Form  und  Flexion, 
ginuogi.  T. 
ginuagi.  O. 
genuoge.  N. 

gnuoge.  N.  Mn.  Bo.  S.  Org.  Mcp. 
gnuege.  Org. 
gnAge.  Org. 

"•  ^«Z*  genuogiu.  N.  106,  38. 
'    n*  $•  n.  ginuagaz.  ü.  IH.  6,  34, 
cnftoiz.  Org. 
kenuAgez.  Nrn. 
a.  s.  n.  gnüogez.  Org.  Bo.  5. 
?i.^/.iri.  ginuage.  0.  H.  11,  23.  IV.  .30,  3. 
genuoge.  N.  9,  2.  34,  18.  47,  2. 

68,  13.  80,  16.  90,  6. 
gn Aoge.  \Vm.  7,  4.  Mcp.  Bo.  5.  Org. 
n^/i/.Ti.  cnfiegiu.  Org. 
gnügin.  Org. 
d.  pl.  ginuagen.  O.  IH.  7,  8.  IV.  20,  15. 
ginuagin.  O.  IV.  37,  27. 
ginuagon.  O.iL  16,  24.  V.  23,229. 
genuogen.  N.  143,  7. 
gnüogen.  Mcp.  Org. 
n./i/.iii. genuoge.  N.  55,  9.  80,  VT* 

gnuoge.  N.  39,  2.  Bo.  5.. 
«. /y/.fi.  gnüogiu.  Org.  Bo.  5. 
GANÖGI  (Subst),"een&d^  Sfinn  und  Form 
lassen  oft  unentschieden,  ob  ganogi  subsi. 
oder  €idf.  ist,  und  so  wie  einige  der  zum 
Adjektiv  gebrachten  Beispiele  hieber  geboren 
kennen ,  so  sind  audi  die  bier  angeführten 
'  tielleidit  zum  Theil  dem  Adjektiv  znznwei* 
aen;  wenn  das  hier  beigebrachte  ginuages 
Substantiv  ist,  so  ^ebt  es  neben  dem  fem. 
ginftgt  auch  ein  neutr.  gind'^i,  Oder  gar 
kein  fem. 

n.  s.  kanokL  Pä.     >       .      ,  ^.. 
kinokL  gL  K.  J »  "*^*^«^ 

[64*] 


1009 


GANAa 


GANAH. 


tftlO 


ginogi,  abundantia.  Ra. 

ginuagi:    thax    mir   queme    alles 

guates  in  euuon  ginuagL   0.  L 

2,54.  in  tbiu  uuas  imo  ginuagi. 

0.  II.  9,  33. 

gnuoge.  j  ^  similiter  ieuiomce  postu- 

cnuege.f  lantibus   obtonia  promitti- 

mu$   sie:    alles    liebes    cnuege 

(gnuog^  Rh.),  intelligitur  per  con- 

traritnn  propfer  graviiatem  vocis.  Db. 

^.^.?ginuages:  thoh  ni  bristit  in  thes 

zi  uuaru  thoh  ginoages,  ni  sie 

sih  ginerien  ioh  scono  giuue- 

rien.  O.  IL  22,  It 

a.  ^.  ginuagi:   thara   ouh   xua  gifnagi 

blintero  ginnagi.    O«  HL  14,  71. 

thob  unser  nibein  uuiht  druagi, 

tboji  babetun  uuir  ginuagL  O. 

IV.  14,  4. 

GANOGO?    Ist  ein  solches  subst.  masc.  anzn- 

nelimen  für  ginuagon  in:  tbaz  guates  sie 

ginuagon  eigun  in  euuon.  0.  IL  16,  16. 

GANÖGA?    Ist   in   folgender  Stelle   kanoga 

subst.  fem.  ?  oder  ad/,  neutr.  ?  oder  steht  im 

cod.  kanogi?:    nist  uns  bear   kanoga. 

'  '     '  Frg.  27. 

CAINÖCSAM  (kinozsam.  Ra.  gl  K.),  faam^ 
. ,  das.  Pa.  • 

'   GANÖGJAN,  jfnßgett. 

.  Bedeutung  und  Gebrauch: 
snfficere.  K.  44.  55.  suppetere.  Mart.  M.  30. 

Gh.  2.  4.  Gc.  10.  A. 
ub^  des  ne  gepuoget..N.  6,  7. 
so  |ila  is  cn^Aoetai   quanium   sat   erat. 
Mcp.  14. 

,P^.;>  fST-ö.  (frag^)    nioncr    antuU;ttfte8    ne 
^J:i  *.5«^.Vf«Set,  satis  est.  Bo.  5. 
.12".   -&'^4PS^  ^omauis  tero  fruondo  ze  demo 
iare.  Üo.  5« 
^     fnzzel  gBÜ.ogct.  t.erp  naiurae.  Bo.  5. 
,.^    gni^egtaze  <;bedennc,  sufficiebat  Org. 
ojfficia  liiiguaene  genuogent  ze  sagcnne, 

uuaz  ib  freuui  habo  inae.  Nsm. 
iha^  minna  sie  ginuage  iob  karitas  gi- 
fuagc-  O^  V.  12,  68. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  kenvaekan.  K.  55» 


r 


""  ginuogan.  Abrtw 

(er)  kanv'akit  K.  5d:  • 

kenuakit  K.44. 
ginuogit  M.  30.  Gb.  2.  4. 
genuogit.  Gc  10. 
gnAoget  Bo.  5  N.  6,  7* 
(sie)  genuogetit.  Nsm« 
(er)  kanvage.  K.  55w 

ginuage.  0.  V.  12»  6S. 
(sie)  ginuokin.  A. 
(er)  cnüocta.  Mcp. 

gnftogta.  Bo.  5..  r 

gnüegta.  Org*  4. . 

GANÖGIDA.  /.   . 
in  ginuogido,  in  fluxu.  Gh.  1.  8. 
GAMUHT,  GANUHTI,/.^  ®ettttc^t,  IStnW^i 
®Ctt&ge/nord.  gn6gt  (auchuAgt)»  abundatiO' 

Bedeutung  und  Gebraudi: 
sitfßdenüa.  Bo.  5.    copia*  Ib   Rd.  BL   abim- 
(faniia.  Pa.  gl.  K.  N.  29,  7.  71,  7.  121,  6. 
122,  4.  144,  7.  T.  41,  6.    ubertas.  Pa.N. 
35,  9.   opuleniia.  Tr.  Ic.  ajfflumüün  Ba  & 
UiSits.  Mcp. 
gnübte,  Copiae*  Bo.  &  , 
tbo  quad  krist:    giscriban  ist»   in  brote 
,  ginuag  nist,   nob  in   thiii   gi^ubti  ti 

thes  mennisgen  zubtL  0*  IL  4».48i. 
gireino   uns  tbif  gitbanka,  uair  biraa 
tbine   skalka,    mit  ginadono   ^inubti 
fon  suntono  snbtL  O.  IL  34,  32. 
in  bimilrichcs  scone  so  uuerde  iz  ia  xi 
lone,  mit  geltes  ginuhti,  tbaz  ir  mir 
datut.  zubtL  Os.  22. 
thia  da^aiicbun  zuhii  gib  hlnittiinsniit 

ginubti.  0.  IL  21^  33*.  i  ..  .    • 

uuaota.alle    tbese    fon .  iHl^ittohti    \fl 
(sibi)  ginuhti?}  saMu>u  in. g.aiaa  geba, 
nam  omttes  hi  ex  abimdanii  sibi  misenad 
in  ißftncra  dei.  T.  118. 
do  ib  in  ppradyso  uuas  ia  miner.»  gpnbtc^ 

frides  kenuhte.  N.  71^  7% 
.    genubt  faabent  brotes.  T.:97« 
gnubt  geben,  snjffjdentiain^praestffre.  Bo.i, 
alles  guates  io  glaubt  O.  111.  i\  14. 
mit  spisono  ginubtiur  O.  ^IL  15,  & 
ni  uuir  fuarin  mit  giA«MiD./OL.IV.  14,3. 


GANAE 


m!SAXi 


1012 


»        ■ 


•  m 

;    .   •  \ 

:■  r- 1 


Form  und  Flexion) 
'  ff.  s.  canahi^'Pa;  gl.  K. 

kanuht  Ib.  Rd. 

ginuht  Bl.' 

kinuht.  le. 

genuht  N.  121,  6.^7.  Ü«,  4*  144,  7. 

gnüht  Mcp.  Bo.  &.  IV.     '-»   '■  ^ 

ginuhti.  0.  IL  4,  48.  ^ 

k6nulite.>N.'*71,  7.*  ^      ^^  ■ 

g.  s.  gennhte.  N.  144,  7. 

gnuhte.  Bo.  5. 
d.  s.  ginuhti.  Os.  22.  O.  IL  31>  33.  4ii-^tr 
T.  41,  6. 
:     'g€nuii.i€i  N.  29,  7.»3S,  9.-77, 'Jfe.^i'i 
r     *      gnuhte.  B)o.  6.  Mcp.  35w  N.  80,  3^  n 
41«  r.  gimihi  O.  UL  d,  14.  'f.  97. 

genuht.  N.  35,  9. 

gnuht.  Bof-  5.|     •  ,         I  .;      , 

g-.p/.ginuhto.  6.  IV.  2,  33. 
</.p^ginuhtin.  0.  I.  15,  16.  III.  15,^8»  ty. 

^ '  * '  *  '■  t4,  3.  V;  te;  18.     '  ''     ' " ' 

unganii^t«  iriiber/Zia^a^  (jSd'  4. 

üßARGANtJtJT, 7, ■'"'"" '"^'    "■: 

(ifih  gab  i/ne  ;weizze8  iibergnubt  D. 

.  75.)    ,  ,  ,        . 
GANUHTLIHO,  Adv.        .,      ,  ^iv 

^     ^.ki^nh^ljcho^  s^jffidentpr.  K. :&3* 

canuctlicho   (es   steht   cunuqtlicho), 
largiter»  Rc.    ■    ,«rj  .;»>..... 

GANUHTSAM,  QANUBTSAm     .  ^i 
Bedeutung^  luid  Gabf aocbe .  . '  /  ^.  \  il 
: .    aifmdms,  gl  K»;  Pa.  AV»flU!  460.  fL.  fH.  co- 
»111:1  ^4E#j.  gl.  K^lICi  36.  Ro.  6.Mlaf*j[w.  Gd. 
/  VG.  IL  .390.  M,  3tl>L#.  opimm$.  K  ido^ 
nws.  H»  Pa.  gl4  K.  Jitm  mnUmmk%1!>.  IL 
321.  mpersuksUMialu*  Em.  Ifibi 
kinuhsa/i^en.  a^^MU^'-Ai^u  0 
ginuhts'am  ibn,  copMia mfrwR».  Ti22, 17. 
knnhtsam  Biatii^eapiosmi  $i4Mi.^  Bo,  5. 
1/  diu^ginahtsamä  giletti^   hcMples  /a^ 
cundia.  Prud.  1.  :    '         '    • 
gibuhtsaman  miet8€B»,''a3p/oiim.   T. 
:.  .     823, '«9^*  ■  ..-  '^ 

rginuhtsamä  truhi^  nberes^.  T.  105. 
ginubtaamamehigiy  coj^JMmn;  T.  19, 7. 


I  •  • 


b\-'       . 


.   »i 


k    .  -«< 


•  »  ■       • 


!■• 


if.    ' 


t 


sa-  gahnelaamerii  tati,   ad  saiirfactio* 

nem*  K.  24. 
ginuhtaami,  large$  (rares).  VG.  L  385. 
fona-iganuhtsamemo  muote  sprilifhit 

muik^hyeX'ahundantia  citrdis»  Frg«.7. 
kanuhtsam  katairnueaan,  satUfedsse* 

Form  und  Flestiön^  i 

kanuhtsam.  R.  K.  44.  46.         * 
n   ^  •  caimblsam.'Pa; 
kioubta»m.  gl.  K. 
ginuhtsam.  T.  22,  17.' 
knuhtnam.  Bo.  5. 
itinuhisam.  ^ L  E. 
H.  A  ]»!..•  canuhtsambr«  Pa.  gV  K. 
•kinnbtsamof.^Ra. 
(gnuchtsamer.  Wn.  460.) 
kinnhgaiher.  'gl.  K.- 
lt.  s*  f.  ^innhtsama.  Pnid.  1» 

gennthsafma  (siaj.  D.  IL  321. 
• '  (if,-i.iiiii.  )gantfbl8amemo.  Frg.  7. 
ftf'*'  ginubts«memo.  YG.  IL  390» 

'    il.  ^.  ^.  gannetsaineru.  K.  24. 
w'  \   ••  kenohtsamern.  K.  5. 

'     i'  cannbtsamera.  K.  24. 

cannctsamera.  Ki  27. 
kanuctsamnn.  K..  27. 
Ic^nubtsamnn.  K.  43. 
a.  s*  m,  ginuhtsaman.  T.  222,  2. 

■     ginubsamen.  Gd. 
0.  s.  jf.  ginubtsama.  T.  19.  105. 
■       o.  ^.  n.  kantifbstsamaz-  (sicj*  Em.  19. 
n.pl.f.  ginnhtsamö»  T.  49,  1. 
'i       '  vd.'ph  kinuhsanlen.  A. 

a.  ph  ginuhtsami.  VG.  I.  385. 
Comparaliv.  —  kenubtsamera  loon,  cor 

piosior  metces.  K.  36. 
Superlativ.  —  kinuhtsamozta  (stc),  co» 
'  't  piasisäimust  gh  K*  ginuhtsamostin,  lar- 
•  •  >   ^'^^^gissime.  M.  31.  Le. 

GIINUHTSAMO,  suppOenUr.  Sb. 
"^    <-  '  kinubtaamo'tue)  satisfaciat.  K.  11.  (in 
K.  44.  steht  kanttbetsami  tue). 
GANÜHTSAMl,  /. 
19.  s.  ginuhtsami,  co/9ia  (fmdi).  VA. 

L  524. 
'        \\uxk\k\hmtsa^  99^ffi€ienlia(no$tra). 


.# 


1013 


GANAH 


NAC-*»D6. 


mu 


\ 


Sg.  70.  ubertas-lMm  spülmUia.  D. 
II.  340. 
kanuhtsami,  copia.  P)iu 
kinuli>8am!i,  ub€rtas.  Ib« 
:g.  oA.d.s.  d-erok^moiiitsiiinificI^iiiii^Rb* 
d.  4,  ^inuhtsa'iniy  abundatid*  T462.  lOö. 
GANUHTSAMO?  Ist  elo  solches  sistst.  masc 
(iir  g in uh ts aiiniMi  ia'felgepder  Stelle  an- 
xnnehroen? 

daz  sie  lib  haben  ijati  ^in.iLbt«amon 
haben,  ut  viUiim  h€ibmni%%  133. 
GANUHTSAMÖN.  , 

Bedeutung  und  >Gebfwdi:f 
sufficere.  T.  44,  16..  ;K.  L  39.  abundare. 
T.  2&,  7.  14d.  14&  149.  $g.  70.    .nyi- 
petere.^E^  restagnari.  Ic  locupleiare* 
Sg.  70. 

Form  und  Flesbn.  ' 
(eOiginuhtsamotT.  44,  16.  146.  149. 

kinuhtsamot»  Ic. 
<8ie)  ginuhtaaoiant»  mppett.  M;29.  ge- 
hört vielleicbt  totdit  hieher,  sondern 
MippetU  ist  nach  der  Reichen  Glosse 
in  Sb.:  gianJbtaamo,  suppetentCTf 
in  welcher  .ginuht^amunt  zu  gi- 
Aubtsamo  verbessert  ist,  für  sup^ 
petenUr  zu  inehmeH. 
ginubsamunit«  Gc  1. 
(er)  ginühtaftn^o.  T.  25.  148. 
(sie)  kenuhtsaiDoen.  K*  39. 
(er)  giinuhtaamoti.  Sc 
!|i.  o.  n^yy/.!».  kintth'tsaoionte.  Sg.  70. 
UBARGANUHTSAMÖM.; 

ubarkintthtaamoiit;efero,r:m^^7Yin/^. 
Rb. 
GANUHTJAN. 

knuhten,  redundmt.  VwixA*  1. 
GANUHTIG. 
cnuhtig  alles  tinges,  wffidenM.  Bo.  5. 
a*  s.  m.  kenuhtigciit   überem ,  (moniem). 
N.  67,  16. 
cnuhtigen.^  «{^QfEtaf^n^tfüii;  Bo.  5. 
n.plm.  kenubtige  aint,  abundantes.  N. 

72,  12.      . 
n.phn*  genubtigiu.{uuet;zer).  N.  77,20. 
a.pLm.  gnuhtige,  mfficientes.  Bo.  5. 
a.  pL  n.  geAuhtigiu  (ulia&zer).  N.  77, 16« 


ÜB  ARGANUHTIGt  / 

uparginuhtigi,wyaMp:iWtfi/ifyii;.fe.a 
GANÜHTIDA,  /. 

kinuhtida,  copia.  Pa. 

kinuhtida.  Ra.       ) 

kannhtida.  Pa.       \^€apuML 

kinuhtitbiik  gl  K.) 

NAC?  carex.  Tr.  X ist  i>  "fan  J^hnt  abgeUlen; 
ist  statt  carex  etwa  MrtwSr.MtWaeBS).- 

.     ■    .  I 

NACBC/).m«,  aagels.  .naca«  bobL  aickvi,  So» 
c^ttt;  &.  mttns  und  das  ^tert  iaoqB  (Ueber- 
gang  des  ^  in  k,  ch,  ykik  kl  titaH^^^uek}^  S. 

auchNAWA. 

(nachun.  Hs.  nachon.  Tr.,  amhicai.) 

'  '  ■ .     .   ■ 

J^il.\X«    Kommt  d^er  WSanel/ein  guttunkr 
Anlaut  zu?    Es  zu  sansk.  na9,.|i#v^,;faJino- 
gen,  hindert  vifcUeipht  der  Ausbaut  G,  stritt  des- 
sen ein  H  erwartet  werden  si^te. 
riAGAM  (nuoc),  n^$iiti  nörd.  iiä^a,  gnaga.  l^ 
'    nag  0 ,  cörtodo,  ^dXitigröi  L.  TÄCü.  :2. 
(nagenty  corrodunt.  Hd.) 
GINAGAN,  gnageit.         •'*'         *  ''     ' 
zi  ^\tinf^äikri^l'n¥roäendiimi  Ma.E|i.aa 

gnagu,  Todo.  Pr.  v.  •    '    "* 
ginegit^  iM>rVttiML^BIb.i4c      '» 
BINAGAI^  ifteyti^^niV  ctrnkMiA 
•  '     itehi  A!4i»it«e'si4luog^n«'ii41  >§»fe  si  li 
.!>)   v.  vvb^nägenV  ><ileB'*ior*eb)etf^TiK0b  dank- 
iVi.\  .-;   MM-fti  inid4l£  plfuk*0..llL  M.) 

hi\fam%4y'WPr6d9:'^v'%  . 
bigne^iAfc*'lld.Mi.<^\^^uiiL. 

.    .  )HpLik«aa«a£ky.c(v>'K><'t^»JA«:i 

raderenttir.  Aid.  ß.         .   . 
ANGAftGNM^,  «nil^h'iehcvT  rf.  laber  eigL 
nag,  vilis  equtis.  —  n  deierhr.(kfmujfit' 
tut,  )^uod.%ngn  fßumgo  ^iimvAiigargnacq/ 


\' 


S. 


ata     .'  ite-^NACiuar. 


» 


NAGAL. 


1016 


Igflo,  itiKiaa  s.  HNIG. .    "• 
OH  8.  NA. 

ÖCH  (cC  HNU;  at>«c  a«ch  NAOI 0.  NUOSC), 
cuniculus,  foratmok  Hd. 
in  noblen  T.  io  dr6gu^,  it^,  etmmUktu.  ^• 
«92.  Pt 

ElGjan  &  HNia 

BlHAIfc    bt  der  AnUnt   N  wonelhaft?  ist  H 
ns  G  eststandent  S.  auch  nichjaa  and  seine 

eompos.  in  HNIGi  cT.  aacfa  neizjan. 
neibbit^  immolat.  Ja. 
neihhenter,  Ubans.  Ja. 

Gebort  hieber: 
INEIHAN  pim,  tIeUbor,  R.? 

und  auch: 
KUNEICHIT  (das  k  ist  in  der  Handschrift  ans- 

radiert),  excerehret.  Rb.) 
NElHUJNtiA,  /.,  liltatio.  Ja. 

UOG  s.  GA-NAa 

uoHA  8.  NAH. 

ACHAT)  goth.  naqvathsi  angcls.   nacod, 

nacod|  nord.  naktr  und  nakinn  (sansL  naj, 

pudere,  nagna,  nudus)^  ttacEti  nudus. 

ir  ni  tholtut  thuruh  got,  thaz  ih  giangi; 
naköt.  0.  V.  20,  75.  ther  nakotan  ni  tfae- 
kit  0.  V.  21,  9.  giuuatit  mit  aabana 
iibar  naccot,  amicfus  iindone  super  nudo. 
T.  185,  12.  uuer  mag  nuanen  drubtin 
thes,  thaz  man  io  in  ala  gafai  thib  au* 
lichan  gisahi,  dotan  thib  io  fuarti  iob 
nakot  dag  thib  roarti  0.  V.  20,  85. 
Form  und  Flexion: 

Dabbut^rg.  29. 

iiaccot^  185,  12. 

nacot  T.  152. 

nackot  T.  236,  6. 

Aakot  O.  IL  22,  21.  V.  20,  85. 

nacbot  0.  V.  20,  75« 


Buchet.  Bö.  5. 
(nakchit  0i  DU  3ft) 
a.  s.  m.  nabhntan.  K.  4. 
naebtanw  T.  152. 
nacbotam  O.  V.  21,  9. 
nacb#t0B»  Scb.  75. 
naclieten«  Mcp.  Bo.  5% 
naccl^eten.  N,  36,  27. 
(naebitM.  D.  III.  3a) 
a.pl.nu  nakote*  0.  IV.  2,  24« 

nacbote.  O.  IV.  2,  24.  in  cod.  F. 
KINACHATON  (etit6»f  tti),  demtdare.  Hb. 
kinachatotio,  nudata  (viscera).  H.  22. 
ANTNACHATÖN,  rntlt»flcti,  denudare. 
antnacbutot  Pa.     \ 
innacbtttat  Ra.       (,  deiwdaU 
innakbutod.  gl.  iL  ) 

NAGAL  (zu  J^  Avr  •    cf.  aber  imgula  n.  skr. 
nakba,  unguis)^  m.,  {Ragel/   unguis,  davus; 
angek.  nägel,   nord.  nagli,  nagla,  nogU 
R.  s.  nagal,  unguis.  Sg.  242.  Pr.  t.  t  AI.  2. 
anguis.  Pa.  (cf.  UMGNA6AL).   davus. 
Gd.  5.  clavis.  Mi).  Bib.  1.  2.  7.  Em.  32. 
clavis tabemaculi.'Rd.  seraculumfosHiJ. 
Pa.  gl*  K.  paxiUus.  Bib.  Bib.  1.  2.  im* 
gula.  VS.  Em.  27.  31.  unda.  C.   (na- 
gal iaernin.  Pb.  1.) 
(nagul,  paxillus.  Pb.  2.) 
(nagil,  davis.  Bib.  5.  ungula.  Tr.) 
na  gel,  davis.  Bo*  5.  dapus.  Wn.  232. 
dL  $•  n agala,  davo.  Bo*  2.  fadj  unguem.  fied.  2. 
nagale,  davo.  Bh.  ungue.  D.  IL  333. 
nagele  dero  guoti,  davo^  (gubemare 
omniaj.  Bo.  5. 
II.  s.  nagal,  davum.  My.  Bib.  1. 
na  gel.  Bo.  5. 
(nagil.  Bib.  5.) 
n.pt  nagala,  ungues*  R.  davi»  A.  Rb.  nagala, 
unguis.  F.  und  nagala,  angia,femim 
inter  buada  scuti.  Pa.  Ra.  gl.  K.  ist 
docb  audi  wohl  als  n.  pl.  nnd  nicht  als 
sing,  zn  nehmen, 
negili,  ungues.  Em.  31. 
g*ph  nagalo,  davorum.  T.  233,  3. 
di/i/!.  hagalum,  davis.  Rb. 

negilan,  ungulis.  Bib.  1.  8. 


1017 


NAGAL. 


negilin,  clavis.  M>.  Bib.  !•  2«   vnguUs 

(des  Pferdes).  Mi].  Bib.  6. 

o./i/.nagal,  clavos.  A. 

negili,  ungues»  D.  IL  345* 

UNGNAGAL)  angiäs  (terpensj.  gl.  K.  ist  wdil, 

inric  in  Ra.  steht,  für  ung,  nagal  za  nehmen 

und  durch  die  doppelte  Deutung,  die  der  Glos* 

sator  dem  anguis  gegeben  hat,  vol  erklären; 

cf.  auch  anguis,  nagal  in  Pa. 

(ISINNAGELE,  clavi.  Tr.) 

SARNAGIL,  iarinca.  F.  1.  2. 

(SPANNAGEL,  dentaU.  Tr.) 

SnURNAGAL,    clavus    (es    übersetzt  davo 

amisio  sopitus  gubemator)*>  Gc  8.  9. 

stiurnagel.  F*      ) 

(stiernagel.  Tr.)[9  clavus. 

Starnagel.  F.        ) 

d.  J*  stiurnagale*  JMfn.  Bib.  1.  2« 

stuornagale.  A. 

Btiurnagele.  Bib.  6.  \  ,  clavo* 

stiurnagile.  Bib.  7. 

sturnagili.  Bib.  4. 

NAGALHART,  n.  pr. 

NAGALJAN,  annageln/  angs.  naglian,  nord. 

negla. 

er   nagalta  (nagalte.  ^od.  V.  P.)  sie  in 

thaz  kruzi.  0.  IV.  25,  13.  in  thaz 

kruzi   man   nan  nagalta.    0.   IV. 

27,  17. 

(sie)  nagaltun:  in  thaz  kruzi  sie  nan  na- 

galtun  (nagultun.  cod.  V.  P.).   0. 

IV.  27,  7. 

(sie)  n  a  g  a  1 1  i  n ,  imprimerent  (imprimant  mer» 

sunt  Caput J.  Prud.  1. 

imp.  s.  negile.  N.  63,  6.  }  .  «    .  ' 

1      TVT    p-,   «  M»  an  chriuze. 
negele.  N.  57,  7.  J 

GANAGALIT,  gen a gel t- 

canacalit  Pa.      \ 

kinegilit  Ra.       (  ,  infixam. 

kinekilid.  gl.  K. ) 

ginegilit  wn^ifi^  figebatur.  Prud.  1. 

ginagalten.  M.  28.  Gd.  1.  2.v       , 
°.     °   ,,        CL  /  >  clavatis 

gin agelten.  Sb.  Xrcalisis) 

ginagiltin.  Can.  7.  )  f^^^'^'V- 

IKTiNAGALJAN,  entnadeln. 

in  n  egi  I  en,  pandere,  reseraretOperire.ghK. 

innagili  thih  [stig  fon  themo  boume 


(Kreuze)  tha«  man  thir  giIon))e,  ia 
nagili  thih  thananaV  ntiff  tioerden 
thine  thegana].  O.  IV  30,  30. 

BINAGAUAN,  benageln,  (efefligen,  «et« 
fc^Iiepeit. 
thoh   habet   therer    thiiruli  not,  so 

druhtin  selbo  gibot, 
thaS'fiant  uns  ni  gaginit,  fhiz  fasto 

binagilit  OL  72. 


NECHAL,  m.  (oder  NECHALA,/?).  CT.  nacm, 

naccum,  nacium,  siragulum.*^ Zxl  L^  AH: 
ncchala,  hosnui  periscelides.  Mo.  Sb.  ne* 
chala,  Jiosun,  peingarauni,  penscdides. 
Bib.  1.  !Z.  nechala,  v.  nuipohosun,  pi- 
riscetides.  Mti.  Bib.  7.  a.  pL  nechala,  spo- 
run,  talaria  (aiirea  pedibus  nectit).  Vi 
IV.  239. 

NÜHIL,  NüGIL  s.  HNU- 

NEEALENNIA,  celUsche  Gottheit 

NIHEIN  s.  EIN. 

NEKIR.  Hd.  Hs.  Tr.) ',  ^^"^»^  (Flofi»)!  '^^ 
Tvri?mro  i  ^^^^^'    '^^  griech.  iww, 

riECHlR.  Hs.  )  lavo  (cf.  neptunus)  xa  w- 

gleichen?   cf.  angels.  neck  er,  SRepfünj   s.  auch 

n  ich  US,  XrofobU. 

INICHAR.  Mannsnamen. 

■  * 

NAHARVALI  fear.  NahanarvaliJ,  Namen  ei- 
nes zu  den  Lygiem  gehörigen  Volkes.  TG.  43. 

NICHUS  (woraus  unser  Slfjce.  Nach  D.  in.25. 
ist  nichus  ncutrum;  ist  nicchessa,  fymphae 
in  Mcp.  als  Plural  .von  nirchjes  anzusehen,  so 
ist  nichus  auch  masc;  doch  ist  nicchessa 
wohl  ein  weibh'ches  derivatum  yon^ichn&  — 
S.  NEKIR),  ÄrofobU.  —  Nord,  iiikr,  ^v^ 
4)ofamu«;  angels.  nicor,  9Semmje|^er. 

n.  n  i  h  u  s ,  crocodillus.  W.  crocodriUos.  Sg.  34i 
n  i  h  h  u  s ,  crocodillus.  Mo.  Eql  19;^^  P^  t 

nicbaf 


\ 


NAHT. 


NAHT. 


1020 


bus>  corcodrilla.   Em.   21.    corcodillus. 

al.  2.  3. 

Lhns.  D.  IIL  25.) 

ihes.  Tr.) 

:liuse.  D.  IIL  25.)- 

los,  crocodillnm,  Bib.  1.) 

hus.  Bib.  5.) 

hus.  D.  III.  25.) 

ESSA.  lymphae  (SRff  eti).  Mcp.  27. 

f's  iRac^t^  gotli.  nahts,  angcls*  naht, 
neabt,  niht,  nord.  nätt,-  n6tt  (nach 
]a  Matter  des  Tages),  sanskr.  nis  (in 
npos.  auch  nakta;  cF.  sanskr.  nas,  pe- 
r.  vv^y  lat.  nox,  lit.  naktis. 
ilung  und  Gebrauch.  [In  den  altdeuU 
icsetzrn  und  Urkunden  >vird  nach  Käch- 
ht  nach  T.igcn,  die  Zeit  gemessen,  z.  B. 
loctcs   Vll   (den  8"^"  Tag),   wie    auch 

späterer  Zeit  und  im  Augeis.,  und  nach 
im  Engl.] 

nox.  T.  159,  7.  Mcp.  Bo;  5.  H.  4.  N. 
Syl. 

naht,  media  nox*  Mcp. 
hta  naht,  iheophania.  Sb. 
,  6ei  SUac^t,  nocte.  T.  9,  3.  N.  21,  3.  0. 

13.  auch  des  nahtes.  Wm.  3,  1. 
inde  nahtes.  Mcp.    tages  ich  nacb- 
Ei.  47.  nahtes  inti  tages.  T.  76. 
ra  naht,  hac  nocte.  T.  105.  in  naht, 
de,  T.  135.    in  mittero  naht,  media 
.  T.  40,  1. 

tero  naht    Mcp.    ze  dero  naht.  N. 
91. 

ihti,  a  nocte.  H.  25.  fona  mittilodi 
,  de  media  nocte.  K.  8. 
ie  naht,  perdia  pernoxque.  Mcp. 
lanne  mit  theii  khehton   in   tben 
jrg  zen  nahton.  0.  IV.  7,  91. 
Form  und"  Flexion. 

ht.  Frg.  27.  T.  132.  159,  7.   0.  H.  12, 
14.  HL  20,  15   17.  IV.  12,  51.  Sb.  N. 
5,  4.  18,  3.  48, 15.  103,  20.  H.  4.  Mcp. 
Bo.  5.  Syl. 
cht.  Ps. 

ht.  H.  1.  2.  K.  8.  9-  R.  Jo.  T.  81-  0. 
III.  20,  16.  Mcp.  N.  89,  5.  135,  8. 


nahti.  H.  1.         . 

nahtes.  T.  9,  3.  76.  212,  4.  222,  2.  O. 
I.  19,  13.  II.  12,  5.  III.  23,  37.  IV.  4, 
68.  9,  2.  11,  4.  13,  2.  15,  54.  19,  18. 
Mcp.  Bo.  5.  Ib.  Rd.  Wm.  3,  U  7. 
nachtes.  K.  47. 
nahtis.  N.  76,  3. 
d.  $.  naht.  T.  40,  1.  105.  135.  235,  3.  O.  IV. 
15,  59.  V.  7,  32.  Ol.  145.  Org.  Bo.  5. 
Mcp.  N.  16,  3.  101,  7.  103,  20.  118, 
91.  129,  6. 
nahti.  H.  25. 
nahte.  H.  16.  N.  18,  3. 
a.  s.  naht  H.  4.  M.  31.  T.  19,  6   70,  1.  0.  iL 
1,  13.  IV.  7,  59.  94.  V.  13,  5.  Mcp. 
Bo.  5.  N.  1,  2.  15,  7.  26,  4.  43,  9. 
g.phntkhio.  K.  10.  T.  15,  2. 
i/./i£  nahtum.  K.  15. 
nahtim.  U.  5. 
nahton.  0.  IV.  7,  91. 
nahten.  Mcp, 
o.p2.naht  T.  57,  3.  Mat 
HINAHT,  hüc  nocte.  0.  IV.  12,  11.  13,  32.35. 

V.  10,  6.  7.  N.  103,  20. 
[EBEMNAHTE:  dannen  abe  bechennet  man 
daz  ebennahte  sint  (Sag  uttb  Slad^t  gletd^/ 
^    aequinöctium).  D.  III.  27.] 
WERALTNAHT,  /. 

so    disiu    uuerltnaht    zegat    unde    diu 
uuara  sunna  irscinet.  N.  58,  17. 
MirriNAHT,  /.,  gRteternac^t,  media  nox.  Pa. 
gl.  K. 

DÜRHNAHT,  pernox.  Ra. 

NAHTABAND. 

NAHTWAHHA,  NAHTWAHTA,  NAHT W AH- 

TARI. 
NAHTVVIG.  ~  Auch  n.  pr. 
NAHTLIOHT. 
NAHTMUAS. 
NAHTBRAND. 
NAHTFOGAL. 
NAHTFORHTA. 
NAHTFARAWA. 
NAHTFINSTARI. 
NAHTIGALA. 
NAHTHRAM. 
NAHTTIMBARL 

[65J 


1021 


INOHT. 


NAHTTROPHO. 

NAHTSCATO. 

NAHTSCULDL 

NAHTSTERNO. 

NAH TOLF,  Noctumus.  Mcp, 

NAHTLlH,  noctumus y  näd^Utc^. 

nahilih  lioht,  nocturna  lax.  H.  25. 
nahtlicbemo  scateuue  (lucifugaj.  Mcp* 

Dahtlichemo  zite.  H.  24 
nahlHhhem,  nocturnis.  K.  42.  43. 
NAHTELICHES.  N.  6,  7.  ) ,  per  singulas  noe- 
NAHTEGELICHES.  N-  IL  j  tes. 

NAHTIG,  nä(^ttg^  noctumus. 

[iiahttgy  nocturna  (lux).  Wn.  1542.} 
DRlNAHTIG,  kxixnaiftx^ 
so  mm'm  martern  sahen  uuiderfaren  de- 
no  manen,    do   er  drinalitig   uuas. 
Bo.  5.  trinahtigun  (?)  sang^  triterica 
orgia.  VA.  IV.  302.    (obgleich  es  trite* 
rica  nicht  wiedergiebfc  als  iri-nahiig^ 
so  ist  tri-n-ahtig  doch  eben  so  wenig 
dem  triterica  entsprechend). 
NOHTURJN,  nac^tlic^,  ist  wohl  nicht  als  dedt* 
sehe  Ableitung  von  Naht  anzusehen,  sondern 
das  lateinische  noctumus* 
(B.  pL  n  oh  t  u  r  n  ä^  noctumas  (vigiliasj,  N.  76|  5» 
NAHTEN,  nackten  (nord.  nätta^  uoctem  p/era- 
gere;  noctescere). 

iz.  näht&t,  nox  funditur^  ho.  5.    r 
BLNAHTfcN,  obscurare. 

cui  credit  t    qni  non  habet  mdum-  et  de- 
flectens  ubicunque  ohscuroverity  hinab- 
tei,    quasi  latro  exiliens  de  civitate  in 
eivitatem.  Mo*.  Bib.  1»  2.. 
DüRüHNAHTEiNTL  R.  ^ 
DüRtLNAHlElNTr.  Ra.  1  '^  P^^^^"^' 
UBAIINAÜIEN,  u6<r nackten,  pemoetare. 
nupar nahtet.  Ma.       |,  non  pernoctabit 
ai  up.nrn.ahte.  Bib.  1. )' f^a/7K6(   te  pigßus- 
paupeiis}^ 

—  rNÜHxr   in  durhnaht    Gehort  es  ui:  naht? 
oder  nuht?  oder  ist  N  eingeschoben? 

DÜRHNOHT,  DURHNOHTI,  uoIUaramien,,p^- 
Jiedus^ 

Bedeutung  und  Gebranchr 
durenohte,  perßectL  N.  7ä,  14»    th-urarfi^ 


1022 


nobtiu  minna,  perfecta  Caritas.  R  22. 
duruhnohtiu  driunissa,  perfecta  trim- 
tas.li,!.  an  durnohtero  Bhto^  perfecta 
ratione.  Mcp.  70.  turnobtimo  ehr  isla- 
nin,  Christian  operfecto.  N.  25, 1*  dörndli. 
tes  guotes.  Bo.  5.  dero  dürbnobtanzi- 
lo.  Mcp.  duruhnoht  ruaua,/7^r/4M:tomDii- 
merum.  H.  13.  durnobtemo  haze, /?€r- 
fecto  odio.  N.  138,  22.  durnbnohteem 
discoom,  perfectis  discipulis.  K.  6.  tor- 
nobten  uzlaz.  N.  44,  14.  siniu  uaerch 
durnobte  siniNd.  ze  dinemo  durnoh- 
ten  lobe,  N.  8,  3.  tkurabnöbt,  mera- 
cissimum.  Ic.  duruhnoht,  ejffectus.  Rb. 
durnobter,  consummatus.  Mq.  darob* 
nobtiu,  ybr/ia.  Gc.  3. 
Form  und  Flexion: 
tburabnoht  Ic.    durubnobt  Rb.  H.  13. 

durnobte.  Nf.  N.  80,  16.  118>  145- 
II.  s.  m.  durb nobler.  M^^. 

duro nahter.  Sb.  Bib.  1.  2» 
8.  ^»  jf.  thurabnobtiu.  II.  22. 
duruhnohtiu.  IL  1» 
durnochta.  N.  5,  8» 
g.  s.  /.  durhnobtun«  Mcp. 
g.  s.  11»  durnobtes.  B«  5. 

dura bnoh tes,  plenissime.^  AI  30. 
ist  auch  vielleicht  als  g*.  n.  zu  neh- 
men;   cL  aber  aucb  dea  sup.  da- , 
rahnohtost. 
d.  s.  m.  durnobtemo.  N.  138,  22. 

turnochtimo.  N»  25,  1« 
d.  s.  f.  durnohtero.  Mcp!  70.  N.  18,  10. 
d.  s.  n.  dürbnobten.  Bo.  &• 
durnobten.  N.  8,  3. 
a.  s.  m.  turnobten.  N.  44,  14 
B.  pL  »..  duruhnohtiu.  Gc.  3« 
iurnobtlu*  Bo.  5.. 
d.  pL  duruhnobteem.  K.  6.. 
a.pLin,  durnobte;  N.  58,  13. 
üiNDüRHNOHT,  imperfectus. 
d.  s.  /!..  demo  ündurnohten.  Bo.  &  fl* 
s.  m,  mineu  uadurnoiiten,.  (petrm) 
iinperfectum.  N.  138,  16. 
DÜRAILNOHTü  (Adverb),  plene.  Gc  1.2.1 
pure.  Gh.  1.  3.  simjfliciter  (nee  simplidur 
.  iiidaeum  se  esse  quisq/tank  conßtebaiut). 


23 


NOHT. 


NIEHT— NADA. 


1024 


M^,    Bib.    1.    2.     durnohto    geoffonot 
(uuard  gotes  nuillo).  N.  54,  22.  (dur- 
nahte, simplicitcr.  Bib.  5.) 
Compar.:  durnohtor  sehenten  ougon, 

prospicacibus .ultra,  Bo.  5. 
Superl.:  durahnohtost,  plenissime.    Gh. 
1«  2.  durabnohtos,  jc;/^j^iiii^.  Sb.  (cf. 
g.  s.  71.  des  adj.)    duranohtos,  plenis- 
sime. Gh.  3. 
DÜRHNOHTi,  /.,  perfectio. 
n.  s.  durnohti  (christus  ist  unser  dur- 

nohti),  perfectio.  N.  54,  1. 
g^  s.  durnohti,  consummationis ,  peefec^ 

tionis.  N.  58,  13. 
d.  s.  durahnohti,  consnmmatione  (virtu- 
tis).  Mo-.  Bib.  1.  2. 
durnohti,  perfectione.   Bo.    5.     ze 
uuelero  di^rhnohti  ih  mih  hef- 
ten sule.  N.  38,  5.  zi  durnohti, 
ad  liquidum.  TÄ. 
durnohte  (oder  ^etzt  dieses' ein  suhst. 
ncutr.  voraus,  zu  dem  auch  das  oben 
hei  Adj.  aufgeführte  durahnohtes 
gehören  könnte;    cf.    auch  UMDU- 
s       RAHNOIITI ) ,  perfectione.  N.  22,  5. 
(durnote^  consummatione.  Bib.  5.) 
a.  s.  durnohti.  Mcp« 
d.pL?  thuruhnahtin  in:  sibarunsthu- 
ruhnahtin      theu     bimilisgon 
druhtin  ist  vielleicht  als  d.  pl.  von 
thuruhnahti  zu  nehmen. 
üNDUßAHNOHTi;  imperfectio. 
d.  undurnobte,  imperfectione.  N. 22, 5. 
SADURIliNOHTJAN,  GADÜRHN0HT6N,;[;er. 
ficere. 
sih  ze  gedurnohtonne.  N.  73,  14. 

kedurahnotente. )  n     c% 

«     j       ,       ^      ^     /  9  consummans.  Kg.  2. 
Kedurebnotante.)  ° 

kedurehnotante,  adbrevians.  La.  L  1. 

dahabest  kedurnohtet, /^^r/'mj^/  (alle 

marcha  dero  erdo).  N.  73^  17* 

DURHJNAHTLICHEN.  j  ,  perfecte  (sich  be- 

DURNAHTLICHEN.    (         kehren).  Ho. 

DÜRIINOHIIG,  perfectus. 

daz  da  durhnahtig  (durnahtig.  Wm.  I.) 

acalt  sin.  .Wm.  Ay  8. 

(turnehteger,  perfectus.  Ha.) 


diu  durnohtigi  minna,  perfecta  Cari- 
tas. N.  Ih 
min  durhnahtiga  (durchnahtiga.  \Vm. 

!•)>  perfecta  mea.  Vfm.  6,  8. 
J.  s.  71.  dum  oh  t  igen  (lobe)«  N.  IL 
o   s.  f  durnohtigi  becherda.  Ct. 
DÜRHNOHTIGl,  /.,  perfectio. 
diu  durpobtige^  perfectio.  Na.  IL 
UNDüRHNOHTIGl, /.,  ww/jtfr/irc/io.   . 
in  allero  undurhnohtigi   (han  ih 
gesundot).  Co. 
GADÜRHNOHTIGÖN. . 
ze   gedurnohtigönne,   conformandae 
(sapientiaej.  Bo.  5. 

NIEHT  s.  WIHT. 

NOHTURN,  das  lat  noctnrnus.    S.  NAHT. 

NUOHTüRN,  nüchtern.  Ist  N  nicht  wurzeL 
hafter  Anlaut,  sondern  gehört  das  Wort  zu 
uohta?   cf«    unten   die   Form  uohtarnina. 

Oder  ist  NAH  seine  Wurzel?  oder  sollte  C9 

mit  nohturn   (s.  in  NAHT)  zusammenzu- 
halten seyn?  cf.  nocturnae  vigiliae. 
[nuhter,  sobria  (mens).  Wn.  1542.]  nuoh- 

turna,  fejtma.  Gh.  1.  2. 
NUOnTARNIN. 
ne  aze  du,  ne  trunche  du,  so  bist  tu 
nüehternin.  SyL  mir  uuas  liebera 
iro  nuohtarnin  sin,  malui  jefunare 
ab  Ulis.  N.  68,  11.  üoht*  nina  (d.  h. 
uohtarnina), /V/e//»i.  Gh. 3.  (zu  uohta?) 

WUCHS«  imbrex.intecto.  Pr.  f.:  cf.  nua.  mint 


m 


NAH, 


IijcVXI«  Wurzel  zu  ganä da?  s.  das  hier  gleich 
folgende  näda.  Spricht  goth.  nithan,  ad/u^ 
vare  für  diese  Wurzel? 

NADA  (nord.  näd;  cf.  nord.  nädir,  qüies  und 
.li2,  consequi,  impetrare).  Dieses  nur  mit  dem 
Präfix  ga  (ganäda)  vorkommende  Wort  stelle 
idi,  80  sehr  sich  auch  nfth,  na^C/  als  Stamm 
aufzudringen  scheint  (cf.  prope,  na^e  und  pro.. 
'  _  [65-] 


1025 


NlDA. 


nAda. 


im 


pitius,  9  tt  ab  ig  und  s.  näh),  doch  isoliert  auf, 
weil  nicht  allein  das  goth.  nithan,  adjnvare^ 
und,  falls  man  eine  Verletzung  des  liautvcrschie- 
bungsgesetzes  hier  annehmen  darf,  auch  sanskr. 
nälh,  nadh,  rogare,  potentem  esse y  fausta 
precari  oder  sanskr.  näd,  bicere,  gadere,  auch 

auf  eine  Wurzel  NAD  führen  kann,  sondern 
auch  das  sanskr»  na  y,  tneri,  vielleicht  Anspruch 
darauf  hat,  oder  auch  skr.  ni  (praes.  nd^y tim\J^ 
ducere  (cf«  nätha,  dominus y  pranaya,  bene* 
volentia)^  oder  auch  sanskr.  nat  (mit  lingua- 
lem t),  commoverey  lucer e,  perficcre;  oder  auch, 
"wie  Bopp  annimmt,  sanskr.  nam,  inclinare. 

GANAdA,/,  ©nabe- 

Bedeutung  und  Gebrauch.    (In  T.  kommt 
das  Wort  nicht  vor,  wohl  aber  gi  nadig.) 

propitiatio.R*  Ba.  A.  gratia.  N.  1.  3.  22,  5. 
44,  3.  IIo.  misericordia.  Nsm.  N.  22,  6. 
24,  10.  miseratio.  N.  39, 13.  118,  77.  144,  9. 
humanilas.  BIb.  1.  2.  Mi|;.  M.  2.  pietas. 
K«  p.  venia.  Gc.  3.  beneficium,  £c. 
#  s  a  n  n  a  interjectio , ,  quasi  dicas :  h  e  i  1  o  aut 
willecome,  quasi  barbfirus  dicat:  wola 
herre,  heile,  gnäde.  Hd.  hieher?  ki- 
nndsijopem.  ßa.  uuaz  uuari  racha  minu,. 
ni  uuari  ginada  thinu.  O.  111.  17,  61. 
ob  auur  uuir  iz  ahton  ioh  uuola  iz 
al  bidrahton,  thanne  ist  uns  ouh  thaz 
uuuntar  ein  ginada  suntar»  O.  V«  1, 10. 
uuio  sin  ginada  thaz  biuuarb,  thaz 
er  bi  uasih  irstarb.  O.  V.  6,  69.  nub 
ih  io  bi  iuih  gerno  ginada  sina  fergo« 
Os.  34.  er  zeinot  hohi  in  uuara  thera 
siuera  ginada..  0.  IV.  5,  21.  thaz  ni&t 
bi  uuerkon  minen,  suntar  rehto  in 
uuaru  bi  tbineru  ginndu.^  0..  I.  2,  46. 
ni  fiintun  ginada  nihcina.  0.1.20,20. 
thaz  si  sih  bithahli,  ginada  aina  suah» 
ti.  0«  IL  i2^13.  zi  gote  ouh  thanne 
^*  thigiti,  thaz  er  giscouuoti,  then  Hut, 
liier  ginada  thar  uze  beitota.  0.  L 
4,,  11.>»nrsahun  sih  zl  uuaru  zi  sineru 
.ginadu.  0.  IV»  5,  65..  ginada  sina^groa-. 
zet.  O.  iL  21,  23.  druhtin,  .quad  si^ 
quamist  tbu  er,  uuir  ni  tIf.uUin  tfaiz 
sqr,  ginadaz  thia  nihfingti.,.  th^z.  tod 


uns  sus  io  giangti.  .0*  IIL 24)14.  heih' 
duhter   mina    thuruh   ginada« thina. 
O.  IH.  10,  31.  thia  ginada  ouh,  drui- 
tin>  dua  in  mir  mit  mahtin.   0.  IV. 
31,  27.    selben  kristes  stiuru  ioh  si. 
ncra  ginadu,  bin  nu  zi  thiu  gifiarit; 
zi  Stade   hiar  gimiarit.    O.   V.  25,  1. 
gireino  uns  thia  githanka,  uuir  bi. 
rnn  thine  scalka,  mit  ginadonogi- 
nuhti  fon  suntono  suhti.  0.11.24,3*2. 
daz  tuot  gotes  kenada  mit  demohal- 
tare  christe.  N.  70,  1.  sin  genada  ist 
omne,  quod  possumus,  quod  vivimus,  quod 
sumus.  ^ic.  er  skeinet  kenada,  misert- 
bitur.  Nd.    habe  min    gn&da,  miserere 
mei.  N.  6,  3.    din  gnäda,   dextera  iua 
(infieng  mih).  N.  17,  36»  sinero  gnade 
fol.    N.  32,  6.     in   dien   gotes  knada 
scinent.  N.  35,  6.   uuird  kenadon  ir- 
beten  umbe  dine  scalcha,   deprecahl 
lis  esto  super  servos  tuos.  N.  89,  13. 
mit  ginadon.  0.  I.  28,  8.  mit  sinen  gl- 
nadon.  0.  IV»  7,  34.  mit  ginadon  thk 
nen.  O.  IL  21,40.  mit  niuuuen  gena 
don.  N.  17,  46. 
nah  dinen  gnadon.  Co. 
aftcr  dinen  gnadoa.  N.  öC),  3. 
zi  then  druhtines  ginadon.  .0«  IL  3,  63*- 

ze  gnadon  ioh  ze  rehte,.  N.  50.^  16. 
an  dinen  genadon.  Nm.  N.  30,  17. 
in  gotes  gnadon.  Wm*  3,  10. 
föne  gnadon.  N.  56,  11.  minna  ist  föne 
gnadon,   forhta  föne   uuarheite.  N. 
39,  12. 

Form  und  Flexion  r 
71.  s,  kenada..  R. 
kinnda.  Ra. 
ginada.  O.  I.  2.  61.  HL  17,  27.  IV. 

31,  32.  V.  1,  10. 
g(k)enada.  N.  22^  5.  67,   15.  70,  1 

80,  4  Ne.  Nsa>. 
g(k)nada..  N.  1,  3.  17„  36.  20,  8.  ö, 
&  21,  10.  VVm. 
g.  s.  ginada.  0.  L  4,  14.  IV.  5^  2L 
ginado^  Mip.  Bib»  1.  2. 
genado.  Nsm.  JM  97,  3.  100,  1. 
gnado.  N.  32,  6*  äSy  17«>68,  14. 


w 


j^iDA. 


nAda. 


1028 


.1 


fginadi.  Bib.'5.)  . 
tLs.  gin^d«*  A'  Gc.  3.  .    ) 
gnada.  K.  p.  Ne.  IL 
ginadu.  Ö.  L  2,  46.  IV.  5,  65.  V.  25, 1. 
ginado.  M,  2.  Ee. 
genado.  Iff  44,  3.  84,  11.  88,  3.  89,^ 

14.  91,  11. 
gnado.  N.  20,  8.  24,  7.  30,  a.32, 18. 
58,  18. 
m.  s.  ganada.  Wess. 

ginada.  Ol.  31.  Os.  34.  0.  L  9,  5. 

20,  20. 
kinada«  Ra. 
kinatha«  gl.  K. 
genada.  N.  35,  8.  36,  25.  67,  13.  70, 

15-  74,  2. 
gnada.  Oll.  Wm.  1,  4  2, 16.  17.  Mcp. 
N.  6,  5,  17,  51.  30,  22.  32,  5*  33,  8. 
35,    11.    (wo    der   Druck  fälschlich 
gnade  hal).   Neben  dem  mit  gnada 
wechselnden  knada  (a.  Vorrede)  steht 
auch  cnada.  N.  68,  17. 
(ginadi.  Bib.  5») 
«.;!/. ginada.  0.  I.  10,  23.  II.  3,  67. 

genada.  N.  88,  50.  118,  77.  144,  9. 
gnada.  N.  35,  6.  78,  8. 
genaden.  N.  118,  156. 
g.p/. ginado no.  0.  IL  24,  22. 

genathono   (so   ist  doch   wohl  statt 

genatb^mo  zu  lesen).  Hr. 
gnadone.  Co., 
gnadona.'  Co« 
genadpn.  N,66^4  72, 1.  89, 10. 105, 

7.  1Q6,  2U 
gnadon.  R  32,  5.  38, 9.  50,  ^.  68,  17. 
Bo.  5.  Wm.  1,  13.  2,  16.  6,  12. 
1J./9/. ginadu n;  Ps. 
gnadun.  OlL 
.    .jginadon..  a  I.  28,  8-  IL  21,  40.  IV. 
37, '4p.  Vy  23,  14. 
gena4om  N.  17,  46.  49^  1.  67,  10. 
•7Ö,;?2..7i9,'l5.        .     :; 
..    gnadoQj.  Oft  N.,. 24,  a  36,  6.  39,  12. 
50,  3.  56,  ii.  Win.  1,  4.  3,  10* 

gpntac)in.  Pn;  , ^ 

a.pl.«inada,  a  If  17^  22.  IIL  IJl, / 11^  JV. 


I 


» ■ 


genada.  N.  88,  2. 
(;.  gnada.  N.  16,  7. .35,  6.  36, 21. 39,  13. 
UNGANADA, /.,  Ungnabe. 
.    .^6.  üngnädon   geeinote,.  m   severitate 

eoncordesm  Bo.  5« 
GANADILOS. 
GlSADOiNFLEHA. 
GANADHÜS. 

GANADIG,  flttäbfg/  nord.  nadugr. 
Bedeutung  und  Gebrauch : 
Clemens.  R.  Ic.  H.  19.  benignus.  T.  32,  8. 
misericars.  N.  77,  38.  80,  16.  85,  5.  pius. 
. .  .Ic.  N.  JOO,  .1.    humanus.  M.  2.  Can.  13. 
inclinatus»  Can.  13. 
eanadic  uuirdu,  Tii/^er^or.  Pa.  uuird  uns 

giiadie,  miser$re,  nosfri.  Frg.  17. 
gnadiger,  an    guoten   uuerchen    (ist 

got).  N.  61,  12. 
^ginadi^iu, ./^//«r. /.  e,  propHia*  VA.  1. 334. 
kenadige^u  prusti,  pio  pectore.  H.  11. 
gitiadigero  uuor.to.  0.  IIF.  17,  26. 
mit  kenadlgen  ougon.  N.  118,  168. 

Form  und  Flexion, 
ennadic.  Pa. 
kanadic.  R.- 
kinadic.  Ic  gl.  K. 

ginadig.  T,  32,8.  0.  ül.  21, 14^IV.13,41. 
ge^adig.  W.  77,  38.  80, 16.  85,  5.  101,  8. 

115,  5. 
kenadich.  N.  m  1. 
gnadic.  Co.  Prg.W7. 
gnadig.  N.  61,  li  78,  9; 
..     »•  ^  ni.  kenadiger.  Ic. 
,  ,,.  .  ginadiger.  0.  L  2,  52,  Itt  17,  33. 

gnadiger.  N.  61,  12. 
ginadigo.  Ps.  0.  I.  13>  6.  26,  9. 
gei^adiigp.  JN.  110,  4^ 
n.  8^  f.  ginadigiu.  VA.  L  .334.. 
d.  8.  f.  kapadigeru.  H.  11.. 
a.  s.  Hl.  cnadig.en.  Mcp. 
.:j  ..:•:    ig»  pl^  gift^kdigejco.  O.  III.  17,  26.. 
.,;;,.    .   jrf.T?/.  ke.pa^igeiu  ]>J.  118,  168. 
: ..  (Spmpacativf .    .    . 

,  klßtkdif^fyhunumius.  Can. 
gi^a^igpra^t  inclinatior.  Can.  13; 
,t,  ginadigorun  (genadigere.  Can.  13«), 


♦  f •  .  ■  f I   '    *l 


1 « » . 


1029 


isAda. 


NlOA. 


i«30 


Superlativ: 
t;.  k  B  n  a  dl  ^0  8 1 O9  clementisiimefrexj.  H.  19« 

GANlDIGO,  adv. 

gnadigo  nals  freisigo  tempta  me*   N. 
25    2. 
UNGANADIC.  R.     \ 

UNCANADia  Pa.     (    .,„^«sKi^  ;«/.;^^^ 
UNKINADIC.  gl.  K.('  ttngttaMft  inc&m^. 

ÜKGINADIC.  Ra-     J 

a.phm.  ungnädige,  imim7^^(gota).Ro.5. 
GINADIGI,  f.,  virtus.  Ge.  5. 
a*  s.  ginadigi,  humanitatem  {praesta* 
bant  nobisj.  Mz.  Bib.  1.  2. 

GANADIGON,  gnäbig  fepn.      ' 

eanadicom«  Pa.        )  ... 

kinathikom.gl.K.P'^'^'^'''^'^- 
GANiDIGLtH,  Qn&bidUd^. 
GANADIGUHO,  Adv- 
genadeglicho,  in  misericordia  (ir* 
refsit  mih).  N.  140,  5.  —  142,  2. 
ÜNGENADEGLlCH  ist  der  nith.  Wm. 
8,  6. 
GANADLIH- 
d.  pL  ginadlichen  ougon.  0.  IV.  18,  42. 

V.  20,  59. 
GINADLICHO  (Adverb)  dilo  mino  sunta. 
O.  I.  2,  20.  unsih  retita.  0.  IV.  25,  4. 
KINADLICHOR,  indulgentius.  ho.  2. 
KANATHHAFT.  Pa.\ 
KLNADHAFT.  Ra.     L    , 
CANATHAFT.  Pa.    F  «/m^iw 
KINATHAFT.  gl.  K J 

GANÄDJAN  und  GACJADliN  (die  Abschwächung 
des  a  und  i  in  e  läfst  in  vielen  Formen  nicht 
entscheiden,    ob  sie  zu  ganadjan  oder  ga- 
naden  gehören),  gnSbig  fepit. 
Bedeutung  und  Gebraudi: 
kinaden,  mulcere.  Ic. 
genadct,  dat  gratiam.  N.  106,  31.  * 
'    ginadeta,  misertus  est  Gh.  2. 
Mit  dativ:  du  gnadist-rittuuenten.  Nh.  IL 
gnaden  uuolta  er  mir.  N.  65,  19.  gna- 
dee  er  uns.  N.  66,  2.  d«  genadeest  iro 
(oder  ist  iro  die  bet  N4  ßelteneHi  Form  des 
g.  s.  f.).   N.  101,  13.    truhltn  kinade 
uns,  hyrie  eleison^  K;  9*    gnade  in.  OlL 
kenada  dir  aelbemo.  M<  68/9.   (i«cob 


gnadet  deme  chunige  nnt  benalchin 
gote  mit  sineme  aegene.  Mos.) 
Form  und  Flexion: 
Inf*   kinaden.  Ic 

gnaden.  N.  65^9. 
(du)  gnadist  Nh.  II: 

genadest  Nh. 
(er)  gnadit  Seh.  75. 

genadet  N.  102,  13.  106,  31.  115,5. 

122,  % 
gnadet  N.  36,  21. 
(sie)  gnadent  Seh.  75.  , 

(du)  genadeest  N.  101,  13. 
(er)  kenade.  N.  122,  2. 

gnadee.  N.  66,  2. 
(du)  gnade  tost  N.  50,  15. 
(er)  ginadeta.  Gh.  2. 
imp.  kinade.  K.  9. 

genada.  N.  62,  9.  85,  15.  118,  132. 
gnada.  Oll.  N.  30,  10. 
cnada.  N.  85,  3. 

genade.  N.  4,  2.  118,  29.  122,  3. 
gn  a d  e.  N.  9,  14.  40,  5.  50, 3.  56, 2. 66,1 
cnade.  N.  50,  6.  118,  58.  Na.  DL 
GANADÖN  (bei  Ky.  0.  und  Wo.  2),  gnSblj 
fepn.    Mit  gen.  und  mit  dat.;  auch  mit  bi. 
Inf.  ginadon.  Ky.  —  nu  noilit  er  gini* 
doo  then  unsen  altmagon.  0. 1. 
7,   20.   10,  11.    oba   thu  ginadon 
uuili  min.  O.  IIL  2,  19.  so  er  thu 
tho  uuolta  uuerkon,  ginaden  si- 
nen  scalkon.  0.  IV.  5,  19. 
(er)  ginadot  uns.  0.  I.  3,39.  iu.  0. 1. Sl« 

11.  in.  0.  IL  16,  19. 
(er)  ginadotf  sin.  O.  II.  6,  46.  then  men- 
nisgon.  O.  IV.  2,  2.  thaz  man  theo 
in  noti  mit  thiu  ginadoti.  0.  IV* 
2,  26. 
ffm/7.  ginado  min.   0.  I.  %  25.   III.  17>  57. 
IV.  31,  36.  thinera  muadan  thia- 
nui.  0.  HI.  10, 30.  itfir.  e.  III.  10,  a 
thir.   0.  lil.  13,  13:   hionsib.  0. 
•    •'     V.  24,  15.'  gfhadhir  ÜD8,  misenre. 
^^  <-  "Wo.  2:  "■  ♦•'    '• 

/7./>rae^.  ginadonti' ist  Oi^f.'ff,  11. 
uANÄÖÄM,  m.'— ^  genddate/  tniserutor.  N* 
144,  &  •        ' 


1 

( 


J 


m 


NATTO— Nh). 


Nor 


1032 


(filGNAIffiN  zeigt  ^h  erat  ins  Sfittfelhocbd;^  mit 
acc,  ^  daz  si  in  bignadltin.  Fdg.  96..  bi- 
gnade  daz  urme  wip.  Fdg.  103.) 

EDfbi?  NEDfbaTRES?  ~  sacriUgos  igne», 
pios  nediratres  vocant.  Cap.  lib.  V.  —  Cf. 
ie  ignf  fricato  de  Ugno,  i.  e.  nodfyr.  Indieal. 

luperslitumum.    S.  FIUR. 
nO-BRIGeSy  VolkstKunen.  Slrabo.  JaL  C. 

a 
K  a 

li)  m.^  Zitx^i  4^af /  g^th.  Reitbs^  aags.  nidb. 
3f.  sanskr.  nid>  vituperarey  spemere;  Lautver- 
chiebung^  wie  ki  sizao  uad  seda-l?  und  sa 
kuch  nidon  und  neizjan? 

Bedeutung  und  Gebrauch:' 
fividifu  N.  17y  6.  Mcp.  67.  Bo.  5»    rancor.  la 
4iscidium.  Prud.  1.  iniquitas.  gl  K«  Fig»  23^. 
invideniia,  £p.  can.  6. 
lidha,  ir^^.  Wo.  2; 
alt  nidua  0.  UL  22,  39. 
i  nide,,0.  IV.  33^  20. 
»  nide.  0.  IL  3,  62. 
are  nIde.  N.  100,  5v 
onpa  nide.  Gh.  3l 

nit  alten  nides  uuillen.  O.  IV.  23^  22. 
nit  groab^vu  Hngiuuurti,   mit  michilemo 

nide.  0-  UL  18,  26. 
haz  mih  mit  ßiau  nide  tbev  fiant  »a  bi^ 
mide.  0.  V.  3^  19. 
id  Cilu  hebigan.  a  IIL  14,  117. 
lid  filu  strengan.  0.  IV.  7,  16. 
iehort  hieher^  nlda  (nitha.  gL  K.)f  ist,  jus 
est,  Pa.  Ra.?  ef.  untan  i^l. 
Form  und  Flexion: 
te  #.  aiid.  R. 

^  nid.  gL  K.  N.  17,  6.  Oh.  84. 
nitb^  Ic*.  Wm.  8^  6. 
ntt.  Prud.  1. 
V.  s.  »id^is.  Frg.  47.  Ct  94  O;  IV.  23>  22.  V. 
26,  70*  Bo.  5. 
nldhes.  Frg.  23. 
L  «a  aide.  Co.  1.  4.  Gh.  3.  0.  L  2,  22.  IL  3^ 
62.  UL  18,  26.  IV.  33,  20.  36|  3i  V. 
3,  19.  Oh.  100.  N..  100,  5^ 


o.  l  nid.  Hiia.  O.  L  15,  50.  UT.  14,  116.  20, 
182.  IV.  7,  16.  Mcp.  Bo.  5. 
nith.  Ep.  can.  6.  Wm.  8,  6. 
»i^r.nldu.  0.  IIL  22,  39.^ 
n.pL  nid  ha.  Wo.  2. 
a.pLn\A\.  Frg.  45. 
Nom.  pr.  NlD.  NIDING.  NIDBERT.  NIDGER. 

NIDHART.  NIDHAD. 
NlDIG,  neibid,  neibif<^,  ^a^enb. 

nidic,  zelotivus*  ic.  miqrius.  Sg.  913. 

nidik  aint,  invidk  N;  100,  5% 

nidiger  githank.  O.  V.  23,  113. 

nidigaz  muat  O.  IIL  14,.  117-. 

nidhiguB  (h*^  pJ»),  subdolL  Is.  9,  4. 

nithigun  (h*  pl),  0.  V.  21,.  16. 

NlDIGO,  Adv. 

den  sluogen  sie  nidigoi  N*  68,  27. 
GANlD,  GANlDL 

ambe  davidis  kenidesluoch  daech sacer- 
dotesy   umbe   christis    kenide   slahet 
anüchristus  martyres.  N*  5i,  2. 
NlDÖN  undNlDJAN  (oder  nidfen?),  neibeit, 

Raffen.  Ps.        * 

Ihaz  m«annilih  giborge  sih  zi  iamanne 

ni  beige, 

ioh  oub  thaz  bimide,  er  man  niheiii  ni 

niJe.  0.  H.  18,  16. 

n^iithonti.  Ra..     )     ,. 

nithondi.  gLK.h''^^- 
GINIDOTER.  M.  11.  Can.  10.  11. )        .  ^., 
GINIDITER.  Can.  13.  i '  ^*^''"*- 

(VERNIDEN.  —  alle  sis  irslugen,  sueher 

ante  gesuien  ilten  slyernidentD.  ItL87.) 

NOT,  NÖTi,  /,  SRot^  (goth.  in  der  Comp,  nau- 
dibandl  und  in  dem  Verb,  nauthjan),  angs* 
nead-,  neod,  ned,  nord.  nand,  neyd,  neces- 

mtas^  —  Zu  HNü,  HNÜT?  oder  zu  sansk. 
na 8,  perire  (ef.  lat  necare)!  oder  zu  sanskr. 
du,,  angi  (durch*  Uebergang  des  D  in  seine*  Tsa- 
'  s&lis^ 

Bedeutung  und  Gebrauchs  (Zwang  und-  Fessel 
ist  des  Deutschen  Noth.) 
vis.  VG,  IV.  37.  VA.  VIL  464:  Bo.  Ja*  Ic.  Can,  4. 

D.  IL  346.  Ne.  Gc.  3.  R  18. 
tnolentla.  Ib.  Ic  Rb.  M4.  Sb.  Bib.  1.  2: 
eocaetio*  Rf.. 


1033 


.  NOT. 


NOT. 


1634 


necessiias.  Db.  Mcjp.  21.  Oig-  Bo:  5.' 
fortuna,  VA.  IX.  41.   . 
iribulaiio.  N.  21,  12.  85,  7. 
angor*  N.  60,  3.  5.  ... 

pressura,  N.  31,  7.  52,  1. 
noot  kataniu,  riV  inlata,  IVL  36. 
n&t  ist,  necesse  est.  Mcp.  15.  . 
ib  die  note  (necessitaies)  Udo.  N.  24,  17. 
uuerltlicha  not.  N.  59,  7. 
in  not  praht  uuerdest  Bo.  5.       .    ' 
die  in  not  kestozen  &\xiiy  misenU  Bo».&. 
in  noot  farslagene,  incustocdamtnisi*  M. 36. 
thu  uns  helfa,  druhtin,  .datizi.thcira  obe- 
TOSlun  noti.  O.  L  11,  62.  . 
ther  bulfi  iru  in  theru  noti.  0.  IIL  14,  12. 
oba  thiz  ist  ihes  suli,    ther  liuti  fuärta 
herasun,   thuruh  tbaz  einoti  in  mana« 

gern  noli.  0.  IL  4,  30. 
qnad,  io  giharteti  mit  imo  in  theru  noti. 

0.  IV.  13,  22. 
unz  sie  in  ala  thrati  uuarun  in  ther  noti. 

O.  III.  8,  22. 
in   sulicheru  noti  er  uns  ginadoti..  0.  V. 

1,6.'  '     •        .  ■  .  M  .     . 

ib  quam  bi  theru  noti,   tbeih  thic  gisa- 

manoil.'  O.  IIL  10,  26. 
an  dcrioinote  des   keberennes,   in  partus 

discrimine.  Mcp.  61. 
tbaz  er  in  ni  borti  ioh  nandi  ir  tbera^noti 

0.  IV.  24,  2. 
in  dcro  hbte  dero  passionis.  N.  27,  7. 
in  bin  in  dinero  noley  tribulor.  N.  68,  1& 
da  '^ib  lostost  föne  note,  denecessitatibus. 

N.  30,  S. 
'uzzcr  derö  note.  N.  85,  3. 
uuanda  ib  föne  imo  uuissa  merun  notir- 
liltena.  =N.  54,  9. 
nol  beiz  ib  biar  tbaz,   uuant  es  rat  tho 

ni  uuas,  laba  nob  gizami,  fon  ima  uns 

iz  hi  quami.  0.  IIL  21,  15. 
die   not   sol  niannolib  uberuuinden  mit 

dicmuot.  N.  30,  8. 
tbes  sarpben  uuizodes  not.  0.  III.  7,  23. 
tburub  niicbila  not  O.  V.  11,  2. 
äne  alla  not  nc  sin  sie  doh,   daz  in  iro 

Corona  ne  ingange.  N.  89,  13. 
tbaz  sie  diufal  flubtin  in  armiUchensoh- 


•>  1 


tin,  ich  in  allen  ii^in  btfIfVii  10 -tfien 
liutin.  am.  14,  &8.  ■  ' 

gibot  er  tho  in  thennotin  tliai  sie  sib 

uuarnotin.  0.  IV.  14,  7. 
ioh  bittet  ouh  tbie  buhila,  thaz  silB  WA 
theken  obana,.  biscirmen  in, ibep  Bo- 
tin fo'd  sulichen  giziten.  0.  IV.  26,  4ff. 
an  di-en  ^oten  dero  ahtungö;  I^;  &9|  6.  ' 
in  den  noten  dere  hunkclriar^.'  Ho. 
ist  not  tien  chuningen  meranaligenuae- 
negbeite,  necesse  est,  regibtis  inesse  majo- 
rem miseriae  poriion^fn*  Bo.  5.  . 
is  ist  not,  mir  ist  not,  mir  ist  is  not  mit 
ist  not  zi-:  --«  thes  tinas  not-O.  L3,10i 
.-    nu  ist.  68  not  O.  IV/ 80,  31.-  (newan 
'.    doch  des  gebotes  por  not  D.  IIL  111.) 
föne  diu,  echert  erzueioiehc,  testrit* 
tin  ist  not,   ergo  in  sumptis  eoncessio,  in 
illatione  vioientia.  Syl.  tho  unsuuas  harto 
'     so  not  O.  IL  6,  50.    uuiea  not  in  si  in 
vinculis.  N.  78,  11.    so  not  ist  mir  hier. 
N.  41,  10.  so  dir  not&i.  N.  49,  15.  so  ifiir 
not  ist,  so  gefliebo  ib  s^e  dir.  N.  58^17- 
ni  uuas  imo  es  nihein  not  O.*  IL  4,-42. 
theru    muater    uuas -es    filü   not   0.  L 
22,  29.  ni  si  tbir  es  not  O.  I.  2tl,  7.  aais 
iro  ze  iro  not  undcernest-^  adeamtflm 
stü(Uo^affect9Üjue  concr^rrit.  Mcp;        -  ^^ 
mir  .wirdit  not,    mirtwirdit  es  tiiot': — 
tbanne  iu  uuirdit  so  not*  O.  IIL  2^  11« 
i'oäafnita  iu  nu  not  uuirdit   O.  IV.  14,6. 
so  in  not  uuirt,    in  tempore  iribulaliomt, 
M.  36,  39.    harto  uuirdit  iu  thes  not  0. 

IV.  26,  32. .!  . 

'i\ot'tQQn  s.  tuon.       •   .  .    .  '^  ■ 

not  dolcn  s.  dolen.  •  ' 

not  lidan  s.  lidan.  j 

in  noli  und  io  in  noti:  —  ofto  in  noti 
er  uuas.  Ol.  19.  tbaz  er  ist  io  in  noti 
gotc  thiononti.  •  OL  j66.  ni^  du^nt  sies 
uuibt  in  noti  ana  sin  ^irati.»  O.L  1,106. 
auolaga  ^tihuati*,  so*  guat  bistu  fo  11 
noti.  0.  I.  5,  67.  bi  ihiu  ist  er  selbe  io 
noti  nu  unser  unisontL  Or  I.  10, "24.  er 
thör  himil  umblsusemmizigeli  nnarbi, 
ödo  uuolkan  ouh  in  noti^  tben  liatio 
regonoti.  0.  IL  1,  18.  baflido  nü  in  ooti 

tbes 


035 


NOT. 


NOT. 


1036 


thes  sines  fater  guati.  O.  IL  4,  34.  8a> 
lig  thie  in  noti  thultent  axabeitu  O.II« 
16,  29.  mit  thiu  er  io  in  noti  thuangta 
thie  liuti.  O.  III.  7,  24.  uuanta  ih  zellu 
in  noti  iro  armilichun  dati.  0.111.15,31. 
hilf  druhtin  mir  in  noti,  so  thu  hiar 
nu  dati.  0.  III.  17,  63.  then  mennisgon 
10  noti  oub  tho  ginadoti.  0.  IV«  2,  2. 
thaz  man  then  in  noli  mit  thiu  gina- 
doti. 0.  IV.  2,  26.  thcr  ungisaro  in  noti 
80  baldlicho  dati.  O.  IV.  17,  8.  ni  loscnt 
thar  in  noti  gold  noh  diuro  uuati.  0.  V. 
19,  45.  die  hareton  in  nQ.te.  N.  17,  42. 
skirmen  iuh  in  note.  Nd. 

in  ala  not:  er  kundta  uns  thaz  in  ala  not, 
thaz  andere  uns  ni  zeinont.  0.  II.  3,21. 

in  ndtin:  —  riat  got  imo  ofto  in  notin, 
in  suaren  arabeitin.  Ol.  23.  halt  unsih 
in  notin  fon  allen  uuidarmuatin.  0.  II. 
24,  23*  ther  iu  in  liaz  in  notin  regonon 
then  liutin.  O.  III.  12,  15.  thaz  emmi- 
zen  in  notin  uuir  so  sama  datin.  0.  HL 
19,  26. 

üna  not:  —  mines  tanches  ane  not.  N. 
3,  6.  die  föne  note  unde  äna  not  mis- 
setuont.  N.  72,  7.  ouh  thanne  irfullit 
ana  not  thaz  got  hiar  obana  gibot.  O. 
IL  24,  19.  sie  quement  scioro  ana  not, 
thar  man  in  ginadot.  O.  IL  16,  19.  thaz 
sitot,  quad  er,  ana  not,  themo  ih  biutu 
thiz  brot.  O.  IV.  12,  37. 

mit  noti:  — -  mit  noti,  necessario.  Bit?.  1.2. 
Alz.  mit  noti,  violenter.  Bib.  1.  2.  MA.  6. 
mit  note  guan  otacheren.  Bo.  5.  mit 
not,  viribus  vßlidis  (nidergezogen  uuirt). 
Bo.  5*  n)it  note  guuunnenen  richtuom, 
opprcssione  quaesitns.  Mcp.  34,  mit  note 
genomen,  t^/o/^/2/ia.  Bo,  5.,.,?        ,     ., 

bi  n6ti  (und  daraus  auch  wohl  das. spätere  be- 
note) und  io  bi  n6ti!  — <>  ia  farent  uuan- 
konti  in  anderen  bi  noti,  thisu  kuning- 
jrichi    ioh    iro    guallicbi*    0}.   69«     ioh 

'   .allo  thip  ziti  so  z^altun  sie  bi  npti,    iz 

.i)fli;iit  a.na  baga  al  ip  sulib  uuaga.  O.  L 

1,  25.  ioh  hintarquam  bi  nptithera  mi- 

chilun  guati.  0.  I.  8,  16.  thazi^^c.o^ta  sin 

bi  ö.ot>,  thaz  er  in  thionojj.  Of.L,  13,  12. 

IL 


er  fuar  in  einoti,  ni  dela  er  iz  bi  noti. 
0.  IL  3,  59.  thoh  ad  am  ouh  bi  noti  zi 
thiu  einen  missidati.  O.  IL  6,  53.  que- 
ment noh  thio  ziti  mennisgon  bi  noti. 
0.  IL  14,  62.  giangut  ir  bi  noli  in  an- 
derero  arabeiti.  0.  IL  14,  HO.  quad  er 
io  bi  noti  lagi  dauualonti.  O.  IIL  %  7. 
ioh  er  io  bi  noli  sih  druhtine  ebonoti. 
0.  IIL  5,  13.  uuoltun  tho  thie  liuti  fa- 
han  nan  bi  noti.  O.  HL  8,  1.  ioh  fra- 
geta  bi  noti  uuer  nan  thar  tho  ruarti. 
O.  III.  14,  30.  thar  bredigota  scono  ther 
gotes  sun  frono,  thie  liuti  io  thar  bi 
noti  ioh  selb  thaz  heroti.  O.  IIL  16,  4. 
in  thia  sina  guati  gilastoron  bi  noti.- 
0.  HL  17,  23.  quat  er  ouh  bi  noti  thaz 
man  sia  steinoti.  0.  IIL  17,  31.  alliu 
,  uestenunga  sol  benote  sin  lukki'n  aide 
uuariu.  Org.  iro  teil  habent  sih  io  be- 
note zesamine.  Org.  sulen  siu  benote 
,sin,  contraria^  Org.  daz  penöte  der  man 
ter  daz  eina  uueiz  quisso  samo  guissb 
uuciz  taz  ander.  Org.  föne  diu  ist  pe- 
nöte iro  uerte  etelih*skepfo.  SyL  daz 
tien  benote  uolget.  SyL  manbechennet 
aber  benote  nieht-.  Org.  taz  ein  uue* 
derez  benote  ana  ist  (necessariumj,  Org. 
penöte  uuariu,  necessaria.  Bo.  5.  übe  du 
dero  erdo  dinen  samen  beuulehist,  so 
uuagest  tu  benote  guotiu  iar  unde  ube- 
liu.  Bo.  5. 

bi  nötin:  —  tho  iltun  sar  bi  notin,  thaz 
sie  nan  steinotin.  0.  HL  22,34.  uuanent 
sie  bi  notin,  thaz  uuir  then  urheiz  da- 
tin.  0.  UL  25,  19. 

fona  nöti:  -^  die  föne  note  unde  dnanot 
missetuont.  Pi.  72,  7.   uöne  nöte.  Org. 

durah  not:  —   durh  noot,   necessario.   SL 

.  pervix.  Ra.  gihialt  dauld  thuruh  not, 
thaz  imo  druhtin  gibot.  01.63.  thoh^ha- 
bet  tberer  thuruh  not,  so  druhtin  selbo 
gi^bot,  thaz  fiant  uns  ni  gaginit,  thiz 
fasto  binagilit.  OL  71*  iz  ist  al  thuruh 
not  so  kleinp  giredinot.  O.  I.  1,  7*  selb 
so  man  thuruh  not  sinaz  körn  reinot. 

,   O.  L  1,  28.  i 

b.  L  11,  19.  25,  14.  27,  22.  IL  6,.  6.  9,  50. 

[66] 


iOJ7 


NOT. 


n6t. 


iQ3a 


12,  23.  64.  18,  10.  19,  18.  IIL  4,  39.  6, 
42.  7,  18.  77.  13,  I.  34.  57.  15,  2.  6.  16, 
16.  42.  IV.  5,  17.  20.  6,  46.  48.  1,  11. 

zi  nöti  und  io  zi  nöli:  za  noti,  advini.^h, 
dihto  io  thaz  zi  noti  tbeso  sehs  zil>, 
thaz  ihu  lliih  so  girustes  in  theru  si- 
buntun  gircstcs.  O.  I.  1,  49.  ni  sie  biro 
guati  In  ihionon  io  zi  noti.  O.  I.  1,  78. 
zi  noti  man  thar  uucsli  thero  fordc- 
rono  festi.  O  I.  11,  22.  firsprechent  io 
zi  noti  tliio  uuuntarllchun  dati.  0.  L 
15,  44.  ioh  batun  io  zi  noti  mau  iz  in 
zeigoti.  0.  I.  17,  14.  thu  scalt  haben 
guati  ioh  michilo  otmuati»  in  herzen 
io  zi  noti  uuaro  karitati.  O.  I.  18,  38. 
inbran  er  sar  zi  noti  in  michil  heiz- 
muati.  O.  I.  20,  2.  irfullent  sih  zi  lioti 
thes  dalcs  ebonoti.  0.  L  23,  24.  thaz  si 
sint  ouh  in  ahta  ther  iuuuera  slahta, 
ioh  bcziron  zi  noti  theru  iuuueru  guati. 
O.  I.  23,  50.  spuan  er  io  zi  noti  genau 
zi  ubarmuati.  O.  II.  5,  7.  bat  thesan  ouh 
zi  noti  thoh  er  mes  ni  horti.  O.  II.  5, 19. 
thar  lisist  thu  io  zi  noti  so  samalicho 
dati.  0.  IL  9^  72.  firmonames  zi  noti 
anderero  armuati.  O.  IIL  3,  14.  thrang 
inan  thiu  menigi,  thiu  thar  uuas  tho 
ingcgini,  thar  thie  selboh  liuti,  druh- 
tiu  krist  zi  noti.  0.  III.  14,  16.  firsteit 
thaz  hcroti,  thaz  er  si  krist  zi  noti.O. 
IH.  16,  55. 

zi  einem  nöti  (cf.  ganöti):  niet  ze  el- 
nera  nöte  (n6di.  \Vm.  II.  nöde.  Wm.UI.) 
an  den-,  nobe  ioh  an  den-.  \Vm.  3,  3. 

uAti,  adverbial  gebrauchter  Dativ  (doch  cf.  auch 
ginoti  und  noto,  ginoto):  noti,  violenter. 
Ib.  Rd.  noti  nimit,  usurpat,  Ic  er  selbo 
thulta  ouh  noti  iu  manago  arabeiti. 
OL  38.  thoh  sint  these  noti  furista  thera 
guatL  O.  L  3,  22.  ioh  thulten  hiar  nu 
noti  bittcro  ziti.  O.  I.  18,  20.  ih  io  mit 
atabu  noti  giang  uueges  greifontL  O. 
III.  20,  38.  ih  uuant  ih  scolti  noti  sin 
iamer  mornenti.  O.  IIL  20,  115.  unol- 
lent  haben  noti  zi  imo  thaz  heroti.  0. 
IIL  25,  14.  starb  auur  Iberer  noti,  er 
unsih  sauianoti.  O.  III.  26,47.  hiar  scal 


man  zellen  noti  thie  geistlichnn  dati. 
O.  I.  5,  1.  thuruh  dumpheiti  so  blmn 
uuir  iz  noti.  0.  IV.  5,  6.  bi  thiu  scal  is 
uuesan  noti  in  andero  giziti.  O.IV.8.16. 
ni  hclen  uuir  quatun  noti  thaz  thinaz 
heroth  O.  IV.  36,  5.  thohintarquamno 
noti  thar  in  ala  thrati,  ioh  f orahtnnin 
tho  gahun,  thie  thes  grabes  aabun.  0. 
y.  4,  33.  klagont  thanne  noti  thio  ere* 
run  zitL  0.  V.  6,  70.  iz  ubarstigit  noti 
allo  uuidarmuoti.  0.  V.  7,  26.  mit  iroo 
iz  niaze  noti,  ther  thionost  sinaz  dati 
0.  V.  20,  J102.  daz  sie  n6te  uuurtin.  Org. 
übe  man  dero  übet,  so  übet  man  nAte 
des  tritten.  Bo.  5.  sid  taz  nAte  daz  ma- 
rista  ist,  taz  ouh  taz  forderosta  ist 
Bo.  5.  so  uueret  si  nAte,  necesse  esL  Bo.5. 
taz  oberosta  ist  nAte  höh.  Bo*  5*  tai 
meista  ist  nAte  michel.  Bo.  5.  samoso 
die  nAte  sin  poetae,  die  in  trinchen. 
Mcp.  so  muoz  er  nAte  furhten,  necesse 
est,  Bo.  5.  daz  mir  note  suozze  si  din 
gnada.  N.  68,  17.  tiu  driu  aipbabeta 
sint  tanne  nAte  so  gelih,  daz-.  Ma 
uuanda  ouh  selbez  taz  sang  nAte  sti« 
gen  sol  fone-unz-.  Mu.  so  istteroah- 
todun  nAte  zuiualt  tanne  dero  finf- 
tozendun.  Mu.  taz  tu  beneimest,  taz  ist 
nAte  chumftig,  futura  ilUgqt  decräiih 
Mcp.  11. 

Form  und  Flexion: 
77.  s.  not.  N.  21,  12.  60,  3.  Mcp.  Can.  4.  Ic. 
Ib.  Rd.  Rf.  Db.  Org.  Bo.  5.  VA.  IX.  41. 
O.  l.  3,  10.  II  4,  43. 
noot.  M.  36.  Rb.  D.  IL  346. 
uoth.  VG.  IV.  37.  VA.  VIL  464. 
noht  Bo. 
g.  s.  note.  Bo.  5.  N.  19,  2.  3(1,  9.  «5,  7. 
d.  s.  noti.  H.  18.  Rb.  Bib.  1.  2.  O.  I.  11,  63. 
IL  4,  30.  IU.  10,  26i  IV.  13,  51  V. 
•      20,  90. 

note.  Bo.  5.  Mep.  Org.  N.' 9, 10. 17, 7. 8Q,& 

a*  «.  not  Ja.  Gc.  3.  Bo.  5.  Wm.  1,  6.  0.  V. 

*    11,  3.  Can.  9.  10.  12.  N.  31^  4  (Ü^i 

101,  2. 
noot  M.  36. 
noth.  Bib.  1.  %  M^.  Sb.  N;  53,  1. 


039 


NOT. 


Dod«  'La* 

n.pk  note.  Bo.  5. 

d.pL  notin.  O.  IIL  14,  87.  IV.  14,  7-  26,  46. 
noten.  Rg.  2.  Ho.  N.  21,  3.  31,  7.  33,  7. 
59,  6. 

a.plnoie.  N.  24,  17.  43,  18.  J18,  151. 

NOT,  m.,  nur  bei  Olfrid. 

iL  note. —  mit  michilemo  note.  O.  III. 
20,  112.  V. 20,  54.  insiilicbemo  note. 
O.  III.  15,  52.  ioh  thie  mit  Imo  in 
note  uuarun  uuallonte.  O.  IV.  9,  26. 
sie  ouurtun  selb  so  dote  in  tbemo 
selben  note.  0.  V.  4,  35.  ni  sorget 
fora  themo  liule,  tbar  ir  stet  in 
nete.  O.  IV.  7,  21.  in  tbia  krippba 
sinan  legita  bi  note  tbib  nu  sageta. 

0.  I.  11,  36.  ioh  fastcta  zi  note  in 
uualdes  einote.  O.  I.  10,  28.   ili  thu 

-    zi  note,  theiz  scOno  tboh  gildte.  O. 

1.  1,  37.  sih  fuagt  er  io  zi  note  zi 
tbemo  berate.  0.  I.  22,34.  thob  bat 
er  nan  zi  note  thie  steina  duan  zi 
brote.  O.  II.  4,  44.  irgebent  mib  zi 
note  fremidemo  tbiote.  O.  IIL  13,  3. 

a.  not.  —  sit  uuachar  io  so  ihgibot, 
tbaz  ir  bimidet  then  not.  0.  IV.  7,  62. 
firdamnot  in  euuigan  not.  0.  V.  % 
16.  ni  si  auur  tbaz  iruueliti,  then 
not  imo  gizeliti)  tbia  thurfti  mo 
giklaguti  io  after  ruafenti»  0.  IIL 
11,  23.  tbincs  selbes  lanttbiot  gab 
tbib  mir  in  ibesan  not  (cod.  F.  bat 
fem.  desa).  0.  IV.  21,  12.  tber  dre- 
git  biar  in  sinan  not  finf  girstinu 
brot  O.  III.  6,  28.  sie  flubun  ouh 
then  selbon  not,  ioh  er  in  fridu 
sar  irbot.  O.  V.  11,  7. 

NO  TO.  NOTING.  NOTOLF.NÖTBALD.NOT- 
GER  (SRorter).  ADALNOT.  ANSNOT.  FRI- 
DUNOT.  GERlNOT.  SIGENOT.  N.  pr. 

UNNÖTL 
unnote,  non necessane,  geskehent  Bo.5. 

\\ERALT^6T, /. 
in  minero  uuerltnote,  iribulatione.  N. 
65,  14. 
.  linder  allen  uuerltnoten.  N.  61,  8. 


n6t.  1040 

NOTWEG. 

NOTWEUAU. 

NOTMEIOR. 

NOTMEZ.  NOTMEZON. 

NOTNEMO.  INOTiNüiMFT- 

NOTBENTIGOM. 

NODFYR? 

NOTFOLGIG.  NOTFOLGÜNGA.* 
NOTFEST. 

NOTFRIÜNT. 

NOTGOZ? 

NOTDURFT. 

NOTTHVVINGARI. 

GINOTZOGON. 

NOTSAMAINÜNGA. 

NOTSÜONA. 

NOTSUOCri-. 

NOTS TALLO.  NOTGISTALLON. 

NOTSTREßO. 

NÖTLtH. 

thu  lougnis  min  zi  uuare  er  hinaht 
hano  krähe,  in  notlichemo  tbioge 
er  thaz  huan  singe.  O.  IV.  13,  36. 

riat  got  imo  ofto  in  notin  in  suaren 
arabeitin,  gigiang  er  in  zala  uuer- 
gin  tbar,  druhtin  halT  imo  sar,  in 

notlicben  uuerkon,  thesscaler  gote 
thankon.  Ol.  25. 

NOTLICHO,  vioUnter.  BI. 
NÖTHAFI',  NÖTHAFTI,  not^^aff. 
Bedeutung  und  Gebrauch: 

uuanda  ih  notbafte  bin,  tribuhtr.  N 
30,  10, 

n6thdfta  geskiht,  necessariam.  Bo.  5. 

mit  tero  nölhaftun  rihti  desurlages, 
per  fatalis  necessitatis  seriem,  Bo.  5. 

notbaften,  egeno.  Ho. 

notbafte,  necessariam.  Bo.  5. 

nothaftiu,  necessaria.  Bo.  5. 

notbafte,  pressus  (imqids  domimsj.  Bo.  5. 

notbafte,  capti.  Bo.  5. 

habita  einan  nothaft  uuitmaran,  ha- 
bebat vinctum  insignem.  T.  199,  2. 

st  liget  in  chindebette,  si  ist  not- 
hafte. N.  52,  1. 

(eines   chindes  wart   si   notbnfi.    |) 
Ilf.  64. ) 

[66*] 


1041 


NOT. 


n6t. 


1042 


Form  und  Flexion: 
nolhaft.  T.  199,  2. 
nolhaftc.  N.  30,  10.  52,  1.  Bo.  5. 
d,  s.  nu  nothaften.  Ho. 
d.  s.  y.  nothaftun.  Bo.  5.  t 

a.  s,  771.  nothaflen.  Bo.  5. 
a.  s.  y.   nolhafta.  Bo.  5. 
a,  pL  h.  nolhafliu.  Bo.  5. 

V.  pf.   nolhaftc.  Bo.  5. 
L^.NOTIIAFTl. 
unnöthafte  sint  siu((ling)j  nonncces- 

saria,  Bo.  5. 
a.  pL  n,  ünnothaftin.  Bo.  5. 
KO  rilAFTO,  violenter.  Rc. 
KÖ 1  HAFT,  NÖTHAFTl,  /. 
w^üilkikiiy  forceps,  Pa. 
\\oi\\:i{\.\y  forceps*  gl.  K. 
nuthafti,  iiccessitas.  Bo.  5. 
g.  s.  nolhafti,  tribulationis.  N.  68,  18. 
</.^.?  nothaft,    oder  ist   es  das  adf.?    es 
steht  in  tribulatione,  nojLhaft,  ist 
N.  30,  10. 
a.  s.  nothafti,  necessitatem.  Bo.  5. 
GANOTHAFOT,  GANOTHAFTOT. 
ginothaftit  (keno-thaftot.  Ns.)  uuard, 
passus  est.  Ct.  85.  Ns.  IL 
?sOTO)  adverbial,  nur  bei  Otfrid;  die  Substan- 
tive Natur   des   Worts    dringt   scheinbar    in 
.    zala  noto    (wenn  dies  liieher  gebort)   her- 
vor,  wie  auch  im  folgenden  noton;    doch 
könnte  es  auch  ein  Adjektiv  not,  noti,  das 
durch   ganoti  bestätigt   nird,    voraussetzen 
und  davon  hergeleitet  werden;  cf.  ginoto. 
bi  thiu  bcitota  er  so  noto.  O.  I.  4,  84. 
,     uuizod  thero  liuto  gibot  in  filu  noto. 
ü.  1.  14,  9. 
ala  noto? 
sar  so  zala  noto  heidinero  thioto, 
irfuilit   uuirdit  uuanne  thara  in  zi 

ganganne.  O.  V.  6,  51. 
UiNXOTO. 
er   fasteta  unnoto   thar   niun    hunt 
zito.  0.  4,  3. 
INÖTOIV,   adverbial;  s.  das  obige  NOTO;  ist 
es  als  ein  d.  pL  anzusehen? 
stuant  er  thar  tho  noton  untar  fian- 
ton.  O.  IV.  19,  3. 


NÖTAG,  der  Form,  aber  nicht  der  Bedeutung 

nach,  unser  nöt^tg.- 

noteg.  —  so  ih  noteg  unirdo,  so  ster- 
ehest  du  mih.  N.  137,  3. 

notigi,  violenta  (custodia).  Gc  3. 

a.  S'  171.  notagan.  —  then  furiston  the- 
rera  uuorolti  notagan  giho- 
loti,  in  baut  inan  gilegiti, 
er  furdir  uns  ni  deritL  O.  IV. 
12,  63. 

UNNÖTAG,  unuöfM«. 
tiiaz  :er  unnotag  inteceta  then  diu- 
ran  dag.  0.  lil.  4,  36« 
KÖTIGUiNGA,  /.,  mmsuni. 
/i.notegunge,  necessitas  eveniendi»  Bo« 5« 
d.  notegungo,  coactione.  Mcp.  23. 
notigunga.  Bib.  10.  11.  13. ) » ejrai://o- 
notigunge.  Bib.  6.  )       tu. 

INÖTAGÖN,    nit^idtn,  gotb.   nauthjan, 
nord.  naudga. 
ne  nfttegöt,  nihil  necessitatis'importat. 

Bo.  5. 
notegoton  mih,  vimfaciebant.  N.37, 13. 
GINÖTAG^N  (oder  ginötagjan?)  und  gi- 
ndlagftn. 

ginptageta,  flf^t'/rg'i/iav//.  Bib*  7. 
genodegoth,  ejfrenata  (ira).  Gc  11. 
GANÖTl,  Adj. 

ginoti,  contra  naturam.  Mart. 

chnöti  kapurt,  consparsio.  Gc  8*  hleher? 

oder  ist  es  gleich  chnuati? 
gn6te: 
uiiio  gnote  der  rihtuom  ist!  angtistas 
diviiias!  Bo.  5.  uuio  gnote  diu  guol- 
lichi  si,  compressa.  Bo.  5.    uuer  mag 
so   gnote  daz  chit   so    chunnig  af- 
terchomo  sin  JSumae,  quis  Numae muL 
tiis  successor-.  Mcp.  28.  (hieher?) 
g.  s.  m.  des  genoten  geduuinges,  5^9^- 

•         rae  industriae.  D.  IL  315. 
a.  s.  n.  genota  gediuuinc,  parcam  dis- 
ciplinam.  Prud.  1. 
'  d,  pL  gnöt^n:  —  mit  so  gnötSn  mar- 
chon,  angustis.  Bb.  5.  in  gnd- 
ten  dingen^yu/irm*  Mcp.  15. 
Superlativ: 
tiz  ist  daz  cndetesta  (so  steht  es  im 


13 


NOT. 


NOT. 


104  t 


« » 


Druck),  haec  est  summa  (syllogismij. 
Syl.  taz  ist  taz  kndtesta.  Bo.  .5^  tia 
gnfttista  scalhheit,  extrema  servitus* 
Bo.  5.  .     .     •  .      •  I 

g.  s.  n.  ics  knö testen,  sammae.  Bo.  5. 
d,  s.  m,  ze   demo   gnöiesten^    pQsiremo. 
Bo. 5.  iede^dgtidtesten  brin- 
gen, in  summtuh  redigere.Bo.  5. 
a.  s.  n.  daz   knötesta,'  5a/3^;/iai7i  VC^ueiz 

.  si).'Bo.  5.  ;     •   ^ 

GINOTO,  Adverb  (vom  Adjektiv  ^inöti? 
cf.  aber  auch-noto;  oder  ist  es  wie  giiaro, 
gizito  und  ähnliche  anzusehen?').  ^ 

Formen:         .       . 
ginoto.  O.  Gc.  3. 
ginoto.  N. 

gnoto.  McD.  Bo.  5.  N.  Org.  Rg.  3. 
zi  thiu  mag  man  ouh  ginoHo  mana- 
.  wgerothioto    hiar  namon  nu  gizel- 
len  ioh  snntar  ginennen.  0. 1.1, 11. 
sih  merota  iz  ginoto  zi  seti  thcro 
liuto.  O.  III.  6,  38.  sie  auur  tho  gi- 
noto ei;9Cotun  tljitero   dato.   O.  IIL 
20,  119.  bigondun  imo  thratoflua- 
•^  chonsthaginote.  #111.20,130.  thaz 
<•       i|ian  so  ginoto  irbarmeta  ther  do- 
to.  <0.  III.  '24,  60.    ginoto,  districte. 
Gif.  3.  sie  rietun  uuas  siesuuoltin 
'ioh  uuas  sies  duan  scoltin^  harto 
ginoto   thcro   selbun    gotes    dato. 
^/O.  III.  26,   8.    giuuuag  in  ouh  gi« 
noto  tbes  antikristen  zito.   O.  IV. 
'7,28.  bi  thiu  sit  ioginoto  unachar 
filu  thrato.  O.  IV.  7,  53.. du  hiezze 
diniu  gebot  kenoto  behuoten,  ke- 
noto  uuer en,  mmi>.  N.  118,  4.  mmis 
stat  hier  pro  välde,  iz  bezeichenet 
zuene  sinna,   einer   ist  apud  grae^ 
cos  agan,  daz  chit,  ze  filo,  andrer 
ist    sphodra,    daz    chit,    filo    unde 
barto  unde  genoto.  N.  118,  4.    daz 
ne  MMitiS o n  sernores,  die  Iotas  manus 
so  genoto  forderoton.  N.  118,  100. 
ih  so  genoto  ne  hareti.  N.  118, 147, 
dina  uuarheit  kebute  du  genoto, 
niinis  N.  118^  138.    daz  ist  föne  diu 
gesprochen,    uuanda   cbristus  pat 


•  ■ .  I 


iro   gnoto,    do   er   sih  solben  umbe 
sie  patri  opherota.  N.  2,  8.    gut  retri- 
buunt  mala  pro  bonis  delrahebant  nühi, 
.quoniam  perseculus  sunt  iustitiam,  uuan- 
)da  ih  knoto  reht  forderota.  IN.  37,  22. 
cnoto  choretostdu  min  in  dcro  mar* 
Iro.  N.  16,  3.    so  gnoto  choretost  du 
min  unde  so  luter  uuard  ih  fuiiden, 
daz  ih  iz  so  ne  sage,   du   uueist  iz. 
N.  16^  4.  sihet  er  des  cnoto,  daz  bei- 
.zet  chiesen.  Syl.  diz  merchen  dio  ab- 
bata  gnoto.  Rg.  3.  tisa  reda  festenot 
ai'fono  diu  so  gnoto,  uuanda  sisor- 
get)  taz  er  missetrüuuee   Bo.  5.    tca 
ist   cn6te   ze    urägenn«,*  magnopere. 
Syl.    suohta  gnt^to,   scrupulosius  requi* 
rebaU  Mcp.  75.  cnoto  unde  instendigo 
sih  umbesehentiu,  intenta  circumspec* 
tione  cauiissima.    Mcp.  ö4.    gnoto  for- 
scondiu.  Mcp. 60.  suohton  in  gnoto,  ^a- 
gaci  cum  investigatione  disquirunt.  Mcp.  9. 
gnöto   fordcrota,   exegerat.   Mcp.    25. 
cn6to  ze  bedenchenne,  maxime  coi> 
siderandum,  Bo.  5.    sines  cn6to  geah- 
toten  16zes,  deliberätäe  sortis.  Mcp.  ,8. 
uuirt    tcs    cnoto    uuaraze   tuonne, 
animadvertendum  magis.  Bo.  5.  uuaz  ist 
nu  dcsgeuualt,  nahlcmoirsognolo 
gan  sulent.  Bo    5..  sumelichen  chrü- 
teren  gnölo  dara  zu  eruucliten,  prae- 
lectis    quibusdam    herbusculis,    Mcp.    41. 
uuio    gn6to   ih   ze  iro   losela.   Bo.  5. 
gnöto  sulcn-.   Org.    do  du  suigendo 
gnöto  losetost  minero  uuorto.  Bo.  5. 
uuio   gnoto   iz   ilet.    Bo.   5.  (9.)     mih 
cnöto  anasehentiu,  fotis  in  me  intenta 
luminibiis.  Bo.  5.  ih  sia  gnöto  chos,  in^ 
tnitum  defioci.  Bo,  5.  übe  du  aber  gnöto 
forscost,    properus    scrutator   inquiris* 
Mcp.  4 
Comparaliv : 

ginotor,  arctius  (ligant).  Gc.  3.  gnötor 
zeahtonne,  amplius  deliberandum.  Mcp.  8. 
chiesen  iz  noh  cnötor.  Org.  du  mih 
kenidertost,  daz  ih  so  filu  gcnotor 
lirnee  dine  rehtunga  N.  118,  71.  diu 
(tcstimomaj  man  so  filo  genotor  hal- 


1045 


NOT. 


NOT. 


i 


ten  sol,  so  filo  sia.genolor  geboten 
sint.  N.  118,  138. 
Superlativ: 
gnötöst  keroty  prae  ceteris petit.  Bo.  5. 
gnötöst  ze  chiesenne,  maxime  consi- 
derandum»  Bo.  5. 
GINOTON  (cL  NOTON),  adverbial  gebraucht: 
ioh  fallent  sie  ginoton  fora  iro  fian- 
ton.  O.  UI.  26,  43. 
GANÖTl,  /. 
71.  s.  gnöti,  summa  (rationumj.  Bo.  5. 
</•  s.  gn6ti:   ferrorist  fonedero   gn6ti 
des  Stupfes, individtdtate pun^i.  Bo. 5. 
*   gnöte  (gnodi.  Wm.  IL  note.  Win.lII.): 
.du   ne   bist    nieth   ze   einer   gnote 
scone   an    dien-^    sunter    ioh    an 
dien-.  Wm.  4,  7.;  cf.  noti. 
BIGONOTO  (auch  biginoU.  in  cod   F.). 
uuard  uuola  in  then  thingon  thie  sei« 
bun  mennisgoui    thie  thar  thoh  bigo- 
tt oto  sint  sichur  iro  dato.  0.  V.  19^  12. 
20.  42.  56.  64.    liefsc  ^ich   vielleicht  auch 
hieher  ziehen.    JS.  BIGOJNOTO  in  B. 
GNÖTMARCHÜNGA. 
GNÖTMEZÖN.  GNOTMEZüiNGA. 
NÖTJAN,   ni^t^igen;   goth.  nauthjaa,   angel& 
neadjan,  neodjan,  nydjan,  nedjan,  nord. 
nauda,  neyda. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

cogare.  Mop.  77.  urgere*  D.  II.  352.  Ja.  Prud.  L 

exigere.  Mr.  M.  30.  Bib.  1.  2.  Gh,  1. 2.  3.  4. 

ang^riare.  D.  IL  282.  Kg.  1.  caiazizare.  Ic 

irahere.  Mart 

so  imo  nöten  gestat  (fo  et  in  S^ot^  fommQ. 

Bo.  5. 
n6ten,  €onvemre  (ierusalem  non  4iudentJ.  D. 

IL  285. 
sie  noton  unsih  sament  in  uuesen  im* 

pios.  N.  118,  51* 
noti  sie  des  choufes,  eodgereL  Bo.  b. 
sie  notent  unsih  opheron.  N.  78,  1. 
daz  si  in  nötte  die   uüitina  er  uuallon., 

urgeaU  Mcp. 
erda    bibinoia,    thiu    gotes    kraft  sies 

notta.  O.  IV.  34,  1. 
tho  nottun  sie  nan  ginuagi,  thaz  er  mit 
in  giangi.  0.  V.  10,  4. 


Form  und  Flexion:  '    .<:  * 

luf.   notten.  Mart.     . 

njoten.  D.  IL  285.  Bo.  5. 
(er)  not  it.  Ic.  Rg.  1.  D.  IL  282.  352. 

:    nötet  Mcp.  77. 
(ir)   nottet  Mr. 

natet  Bib.  1.  2. 
(sie)  notent  N.  78,  1. 
(er)  notte.  Mcp. 

(er)  notta.  Ja.  O.  IV.  34,  1.  Prud.  1. 
<8ie)  nottun.  0.  V.  10,  4. 

Jioton.  N.  118,  «.: 
(er)  n6ti.  Bo.  5. 

p.a.  d.  m.  u.  n.  nottantemo.  Gh.  3.  1 

notentemo.  Gh.*  !•  2. 
^/.  ^.jT.  nottantero.  Gh.  4. 
GANÖTJAN. 

Bedeutung  und  GebAuch:    \ 

;  cogere.  R.  £o.  5.  Pa.  gl  K.  Ra.  Gc  k 

impellere^  Ja.  ^ubigerek  ?D.  II.  350. 

^riare.  la  M.  31.  D.  U.  286.  St 

1.  2.  3.  Rg.  1.  £xigere.  A« 

mit  cheli  genoten,  jupliciis  adigeri 

Bo.  5.  i  . 

Jiuuanda  «ina  e.ogihuuelicba  g 
beit  got  endi  truhtin  ci  igigeh 
fona  thera  christin!heiti  uuar 
-giniotames»  compelUmur.  Wo.  2. 
ginota,  ngebat  (palantes  iroasj.  \ 

265. 
xa  ungaristlihen  opfjodon  Jie  g 

tun,  impellebant.  Em.  3. 
^nöton, .co/i;9z^/^r^(sie  sia  forechoi 

Mcp.  55. 

ther  fiant  io  so  hebiger,  then  il 

1  riati  thiu  mer,  thaz  ni.ih  io  gii 

4heih  thin  firlou^netL  O.  IV^.  1 

:ga  n  a  0 1  i  t ,  coarctor.  Pa. 

J^enoottantcru    millu,    angariati 

•üario.  K.  7* 
ginottiu,  ^angusta.  Gh.  1.  2. 
x^anotter.,  coac4i&s.  Gh.  3. 
<:anaotit,  coacta.  R. 
känott«!*,  invitus.  Em.  19. 
kinottiu^  violenta.  Rh. 
genolter  anapraht  uuartli,   comp 
est.  Bo. 


%b 


047                  NOT.  NOTA— NIÖT           1046 

ginotta,  districti.  M.  29.  ■    noatida.  Ra.      |       .  .     '    . 

kenotet  uuärd  trinchen  cieatam.  Bo>5.  noditba.  gl.  K.) '     ° 

sie  uuurden  genotet  gotes  ferloDge- 

:    nen.  N.  75,  1.  NOTA,  /,  «Rot«. 

Form  und  Flexion.  notono,  AO^a«;  Pa.  gl.  K. 

Inf.  genftten.  Bo.  5.  N.  123,  1. 

(er)  kanaotit.  K  NODI? 

ghinotit.  Ja.                            .  EINGINODL  Ra.        ),     ,      • 

kenotit  D.  n.  350.  EINGLNOTHI.  gl.  K. !  '««'«""«*'  '^'^'•'^*"*-  . 

(^ir)  ginotames.  Wo.  2.  .      ^  enginodi  in  ANG. 

(er)  canaota.  Pa.                       _  ° 

kinotta.  Ic.  NODO*^ 

leinotda.  gl.  K,  KINODO,  lorum.    S-  chiiodo  in  CH. 
fcinota.  Ra. 

.        genotta-^Bo.  5.       .  NUD     ^^ 

cinota.  VA.  V.  265.  inrirkAT 

/  •  V            **        n       o    4o  NÜDAL,  ».  pr. 

(aie)  ganottuD.  Cati.  9.  12.  ^       r 

ginottun.  Em.  3.  Can.  10.  Sb.  Le.  1. 3.          -  lVTTTr7         TT1VTTT                 A 

ginolun.  M.  31.  D.  II.  286.  NIOT  (cf.i^  UZ  undUil  U,  nuchNOT; 

genoton.  Rg.  1.  Jiieher  wohl  unser  UtebUc^),    m,,  S^CrUngen/ 

gnoton.  Mcp.  55.           ^  desiderium. 

ginottin.  La.  2.  n.  niot,  desiderium,  A. 

(er)  ginotti.  O.  IV.  13,  48.  niet,  desiderium  N.  139,8.  cupido  (und er 

p.  a.  d.  s.  f,  kenoottanteru.  K.  li  ougön  brinnende).  Mcp.  3. 

p.p.  ganaotit.  Pa.  g.  niotes  (alles  niotes,  amorum)*  Mcp.  35. 
canaolit.  R.  E.  Pa.                        _   .  _     d.  niete,  desiderio    (fore  niete  ne  gebest 

kanotit  pim.  Rb.  du  mih  trübten' denio  tiefele,  netra- 

kinodid.  gl.  K.  das  me  domine  a  desiderio   meo  pecca^ 

kinolit.  Ra.  uuirdit  A-  torij.  N.  139,  8. 

ginotit.  Gc  3.  Gh.  nite,  desiderio  (dero  s&Ido).  Do.  5.  \ 

kenotit  Rg.  2.  NIOT,  avidus. 

•kenotet  uuard.  Bo.  5«    uuurden.  niot  sin  mit  ncc.  der  Person  und  ^^n.  der 

N.  123,  1.  Sache:  solih'niet  uu^s  mih  Is  (atnäum 

n*  9.  in.,  canotter.  Gh..  3.     .'.  mej.  Bo.   5.    thes  ist  sie  iamer  filu 

kanotter.  Em.  19.  nioL  O.  V.  22.  7.  petrus  ther  altq  in 

gcnotter.  Bo.     .  thes    giscribe«    uuorto,    thes    thih 

n.  s*  f.  ginottiu.  Gh..  1..3. ..  ^^?i    uuesan    ttuoFo*  niot,    bizeinit 

kinottiu.  Rb.>  heidinan  thioL  O.  V»  6,  14. 

.   n.  s.  n.  ginottaz.  Gh.  3.  Compar.?  daz«unftih'-^es  de  nieter  si  ante 

ginotaz.  Gh.  1.  2.  .           -'  fadem  ejus  apparere.  Wm.  5,  9. 

'   di  s.  f.  ginotero.  A.      '    ••'  *  SdperKs'  daf;  in*  all^r  nietesta  ist  an  sl- 

.72.^/.  »I,  ginotita.  W.  »       'n^ff'h^iti^6ti  dero ^uirginif aus.   Wm. 

.  ginotta.  M.  29;  Sb.  .Gc  1.  ti.  »2',  ft '<*      :•'   .:    = 

......     6.  Gd.  •  >.  ^'MOTSAJ«;  ^^•-■'^-'  ''' 

a.phm',  kanotte.  Em.  19.  aller  ist  er  nietsäm,  desiderabilis.  Wok 

NOTIDA,y*.  Sy  16.'  u nie  nietsam  mir  sint  dine 

naotida.,  rigor:  Pa.  doctores.  Win.  4,  10. 


1049 


NIOT. 


NUOT  r^^ATÜRJL       im  ¥ 


nietsain*  Wm.  5^  13.     .    )8iDt  ane  ze 
nietsaino.  Wm«  5,  13.  IL  f     sehenne 
(uuurzbette). 

NIOTIG. 

nietig  nn  ort  et  er  f  succensus^  Mcp.  23. 
nietig  uuortener,  concitus.  Mcp.  5. 
a.pLm,  die  nietegen,yrtt^/i/^^.  Bo.  & 
NIO tlGi,  /.,  voluptas. 
ze  nietegi  cruozta  si  sia,  ad  volfsp» 
tatem.  Mcp.  8.  • 

NIOTÖN,  verlangen,  genießen,  mit  gen. 
ioh  muazin  mit  then   druton  thes   hit 

milriches  nioton.  O.  I.  28,  15. 
sih  nioton,  iz  niotot  mib,  mit  gen.: 
unde  mih  sin  nieton  muozze.  N.26,4. 
ih  nieton  mih  dinero  uuundero,  excr- 

cebor  in-.  N.  118,27. 

lustsamo  nietont  sie  sih  frides,    de- 

lectQlMuitur  in  mUltUudme  pacis.  N.36, 11. 

ih  nietota  mih  dero  lussami.  N.76, 4. 

niotot  er  sih  libes  ioh  euuiniges  lio- 

bes.  O.  1.  16,  20. 
siÜ  nioto  frauues  muates  ioh  euui- 

niges  guates.  O.  II.  12,  70. 
sines  obezes  nietet  ih  mih.  Wm.  2,  3. 
IV.;  dagegen  sines  obezes  nietet  mih. 
Wm.  2,  3.  I.  und  sines  obezes  niteta 
mih.  Wm.  2,  3.  IlL 
Form  und  Flexion: 
Inf.  nioton.  0.  L  28,  15. 

nie  ton.  N.  26,  4. 
(ih)  nieton.  N.  118,  27. 
(er)  niotot  O.  L  16,. 20. 
nietet  Wm.  2,  3.  I. 
(de)  nietont.  N.  36,  11.. 
(«r)  nioto.  O..JI.  12,  70..  ..  : 

(ih)  niota.  N..76,  ;4, 

nietet  ih.  Wm.  %  3.  IV.  . 
..  (er)  niteta.  Wm.,2,.  3.  IIL  . 

GANIOTÖN.  . 

ih  genieton.  (ginieton.  Nd.  II>):  mih  an 
.       in  vMictaex-^a^tta^-nim^/tcan^ 

eis.  Nd.  —  dar  gcniet^in  .rh  pluotes 
mina  strala,    inebriabo  sagiHm^läteas 
in  ^ianguiniC.  Nd.   i  •  i  ;,.:...;,;  I  , 
du  genietost  mih   it^u,viif,iadlmplebis 
me  Ia€titia.,\SS'  15>,11.(   .<.•  *.  wvj\! 


ih  kenietota  (kjehietnfa  ih  tih  alles 
teß  mih  haftet  in  sconi,   drcumdedi 

j    te^).  Bo.  5. 

kenictot  uuerden  (des  uuile  mih  got 
kenietot  uuerden)«  N.  54,  4. 

genie.tcytia,  pätiens  (maUJ.  Bo.  5. 

•  .  ...  I 

NUOT  s.  NAH.       . 

NUOTon  s.  HNXJ.. 
NODIU? 

umbe  daz  elidiut  .•.••••  anagaz  nodili 
meinita  apostolus,  quad,  de  illa  barbara 
variaque  locutione  patdus  -apostolus  ait.  Frg. 
37.  (Stellt  vielleicht  ..  .aga  gazungili?). 

NIDANA  s.  NA. 

NUITHONes  (vor.  ruithones),  deutsch.  Volt 
TG.  40. 

NATARA  s  NATRA. 

NIDAR  s.  NA. 

NATURA,  /.,  !Rattt(/  fiatura,  nord.  nftttüra. 

n.  s.  natura    (kann  «auch  das  lat  Wort  seyn). 

Mcp.   alliu  geistlichiu  natura,  om- 

imis  spirituSy  loboe  unseren  truhte- 

nen.  N.  150,  5. 

g.  s*  naturo  (naturo  sagin,  phyeiologi).  N. 

101,  6. 
cL  s.  naturo.  Bo,  5; 

natiiru.  O.  V.  42,  49. 
a.  £.  natura  (in  uns).  O.  III. 
^.  ^/.  n  a  t  A  r  ö  n ,  naturarum.  Bo«  5.' 
NATUROSAGO- 
NATÜRLln,  nÄturIi<^'  (norinÄttürlegr). 

naturlih  anibaht.  Bo.ö;  natflrlih  ist  daz 
.i    j  kesitirie.  Org.  natikrlih  electrum.  Mcp. 
n.  s.  f.  nalurlicha  r^munga.  Bo.  5.    diu 
natürlicha  in  hfmile»    Urania. 
Mcp. 
g.  s.f.  natürlichero  mit-eiiuist  Mep* 


ißSa       NOTARI— NATRA. 


NAPH— NÜFFO. 


1052 


g.  s.  n.  natArlichcs  knotes.  Bo.  ^ 
d*  $.  f.  natürlichero  näte.  Bo.  5. 

in   sinero    natürlichün    ord^no. 
Bo.  5. 
a.  s. /•  naturlichabezeicbenhissida.Oi;^. 

naturlicha  not.  Bo.  5. 
a.  $•  n.  naturlih  ambaht  lero  fuozo.Bo.5. 
g.  pL  dero  naturlichon  geskefto,  ele- 

mentorum.  Mcp. 
d.  pl.  mit  naturlichen  sagon.  Mcp.  9. 
a.jp/.i??.  naturliche  leicba.  Bo.  5. 
o./^/.jT.  natürliche  ferte.  Mcp.  69. 
a»/?/»  72.  natu r lieh iu.  Bo.  5. 
NATÜRLlCHO,  naturaliter.  Org-  Bo.  5- 


NOTARI,  m.s  Slotar,  noiarius. 
a.ph  notara.  M^.  Bib.  1.  2. 
noiari   Bib.  7. 

NTTISSA,  Flufsnamen. 


!. 


notarios* 


NATRA  (ist  es  nicht  nat-ra,  sondern  aa-tra? 
cf.  lat  nare,  fc^tDtmmen  und  natrix,  anguis  na- 
tan$)j  f.,^attttf  golh.  nadr,  vipera^  angels« 
nftddra,  n^d'der,  nedr,  alts.  nadere,  nord. 
nadra; 

TL  s.  natra,  <JSfns.  Sg.  242.    serpens.  Pa.  Ra. 
gl.  K.  H.  18.  salamandra.  Sg.  242.  hör- 
nohtin  natra,  cerasies.  Ib.  Rd. 
Aadra,  serpens.  Is.  9,  4* 
natara,  serpens.  Bib.  1.  Rb.  0.  IL  6,  13. 
V.  8,  50. 
g.  s.  natrun,  serpeniis,  Pa.  gl.  K, 

nadrun,  n^gulL  Is.  9,  4 
a.  ^.  natrun,  serpeniem.  T.  40,  6.  119. 
:  D4i4arun.  O.  II.  12,  ^.  22,  32. 

natra^  celydrum.  Aid. 
.  ,h.pln^iT\xn.  T.  44,  11. 

natarun  hornohteo,   serpens  comuta^ 
^      V  .    gl*  K^  ist  vielleicht  auch  als  n.  pl.  xu 
nehmen;  auch 
natrun,  serpentis  aquatid,  hydrae.  Pa«? 
g^pl,  na trono,  viperarum.  T«  13, 13.  Frg.  7. 23. 
;natruno.  T.  141. 
natarono.  0.  L.23,  42. 
^    dL/9/.  nataran.  0.  I.  23,  37.       :    . 
.  tff.p/.natruQ,  T.  67,  .&..  natarnB.  Rb. 
11. 


V'pI.na^iruTu  Frg.  23. 

NATERWURZ. 

WAZARNATRA, /,  SBafferitattet. 

uuazarnatra,  natrix.  M.  33.  Ph.  2. 
^  uuazzarnatara,  j-cfrM.f.  Bib.  7. 
uoazarnatrun«  Ra.         )  ,   serpeniis  aqua- 
uuazzarnatrum.  gl  K«)  tici. 

NATRALlH. 

narterlichin,  {sicj  anguinos.  D«  IL  346. 

NAPH  s.  HNAPR 

rifiF  erscheint  im  campos*  nefkiri,  avaru 
tia^  und  ist  vielleicht  bnef;  cf.  nord.  hnappr^, 
arctus,  gnapa  und  napa,  intueri,  inhiare; 
auch  nord.  hneppa^  curvare^  hnäfa,  ad- 
unca  manu  prehendere;  angels«  hneav,  te- 
nax,  entzieht  sich  wohl  der  Vergleicfaung. 

NEFKIRL    &  GER. 

NEFO,  m.,  ^tfftf  sanskr.  naptrj,  lat  neposy 
angels.  nefa« 
n.  s.  n  e  V  o ,  nepos.  Do.  Bo.  5.  Tr.  sobrinw»  Ic. 

(«eve,  cognatus.  Wn.  460.) 
a.  s.  neuen,  nepotem.  SI. 
g^pl.  nef&n^  nepotum»  Mcp.  4.  21. 
(niphen.   Sal.   1.    niplun.   SaL   2.    nlplao« 
SaL  4.,  cegniveo)* 

FERNEÜUON,  abneptdes.  Prad.  1. 

NIFT,  /.,  SRic^tf,  nepiis.  Pr.  v.  t  privigna.  Sg. 
299.    Nord,  und  angels.  nift. 

NIFTILA,/.,  SRt<^ee. 
a.  s.  niftilun.  Sb.  Can.  7.  ^ ,  nep^ 

niphtilun.  M.  26.Can.  10.  IL)  tem. 

NOFF-? 

si  quis  mortuum  hominem  auf  in  noffo  fal. 
naufo,  nachao,  «ffo,  aufa^,  aut  inpetroy 
quae  vasa  ex  usu  sarcophagi  dlcuniur,  su- 
per alium  nuserit"-.  //.  sah  XV IL 

Cf.  sancta  corpora  paltis  ac  nanßs  exürhatOi 
Gregor,  tur.  S.  auch  n  o  h ,  /oramen,  canaüs 
und  hnapf.  —  Sollte  auch  goth.  na  vi,  mar- 
tuus,  navistr,  sepultura^  zu  vergleichen  scyul 


NUFFO,  n.  pr. 


[67  J 


1053 


NAUIGO— NAM. 


NAM. 


1054 


NAUIGO  [scheint  kaum  ein  dem  Lateinischen 
nachgebildetes  Wort  zu  seyn,  sondern  auch  dem 
Deulscben  den  vielleicht  einer  anlautenden  guU 
tnralis  verluslig  gewordenen  Stamm  NAW  (aus 
nu?  oder  na-w?),  lat.  nav  (iii  navare)  zuzu- 
weisen; cf.  auch  unser  genau.  Oder  soUle  U 
in  nauigo  V  =  F  seyn,  nach  dem  ich  dem 
Worte  hier  seine  Stelle  habe  anweisen  müssen?]^ 
naviter.  Can.  3.;  cf.  mittel niederd.  nauweleke, 
distvicte. 

NÄFIZan,  NAFIZÖN,  fc^Iafen  (mit  anlautendem 
H?),  angels.  hnappian,  dormitare. 
Inf.  naffixanne,  dormitio,  Rb. 
(er)  naphezit,  dormitaL  N.  120,  4. 
(er)   naphze,  dormitet.  N.  120,  3. 
(sie)  hnaffezen,  dormifent  Gc.  4. 

nafi^on,  dormitent.  Gc  11. 
(sie)  naffezitun,  dormitaverunt-  T«  14S. 

naficudun  (sie),  dormitaventnU  D. IL 286. 

naffazton,  dormiiaverunt.  Rg.  1. 
p,  praes.  g.  s.  nafficenten,    dormientis.    D. 

II.  316. 
NAFFEZÜNGA,  /.,  dormitatio.  M^.  Bib.  1.  2. 

NIFTILA  s.  NEFO. 

NEL,  NOL  s.  HNEL,  HNOL, 

INILÜ^  n.  pr^ 

NOIL,  NOILA  s.  HNU. 

NUL  s.  HNU. 

NU1LS.HNU. 
NUILA  s.  HNOL. 

NUOL  s.  HNU. 

NALLES,  NALS  s.  AL. 

liiVifX^  sanskr.  nam,    aus  dessen  Bedeutung, 
inclinare,  die  Bedeutung  der  deutschen  Wurzel, 


zunächst  als  tollere,  sich  leicht  entwickelt  ha. 
ben  konnte,  wie  sanskr.  nam  mit  dem  praef, 
ul-  oder  mit  sam  -ut-,  extollere ,  bedeutet. 
Polt  leitet  es  von  sanskr.  ni-yam,  coercere, 
her,  aus  dem  er  auch  das  saiiskr.  nam  enUt^ 
hen  läfst.  Cf.  lat.  entere  und  lit  in^ti,  allpr. 
enimt,  saniere.  Ist  aus  ncman  das  mitlellat 
namium,  namarcy  entstanden? 

NEMAN  (nimu,  nam,  noman),  nehmen, 
golh.  niman,  angels.  niman,  neman,  nord. 
nema. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

nen>an,  tollL  R.  Pa.  gl.  K.  nimist,  tollis, 
Aid.  4.  nimit,  tolliL  Ra.  nimil,  adtoUit 
Pa.  Ra,  nemant,  tollanU  Can.  10.  ne- 
mint  ir  in,  tollite  eum.  N.  16^  12.  nc- 
minte,  tollens  (illud  de  medioj.  Sg.  183. 
neman,  tulisse.  D.  II.  328.  neman,  ecri- 
mere.  Ec.  neman,  carpere.  VG.  IIL  435. 
neman,  vettere.  VG.  IV.  108.  nimit,  ad- 
sumit.  Ra.  nimit,  carpit.  VG.  IIL  347. 
nim,  cape.  VG.  IIL  420.  nimit,  capiL 
R.yneme,  capiat.  Aid.  4.  nim  et,  hauriL 
D.  IL  353.  nemunt,  hauriunt.  Prud.  1. 
nemant,  auferunL  Pa.  ih/nimu,  al{/'^ 
ram.  Is.  9,  1.  neman ti,  rapierUis.  Rb.  ne« 
munta,  sortita.  D.  IL  352.  [nement, 
contingnnt  (sacra  oblataj.  Can.  10.] 

ihina  tunicbun  neman,  tollere.  T.  31,  4 

quecbrunnan  neman.  T.  28. 

unz  tiu  fluot  quam  inti  nam  alle,  tuüL 
T.  147. 

nimist  unsera  sela,  tolUs.  T.  134. 

zi  nemanne  sin  ginnati,  tollere.  T.  147. 

nimist  thaz  thu  ni  saztost,  toUis.  T.151. 

nimis,  premes  (mellaj.  VG.  IV.  101. 

ther  andercmo  nimit  sinaz  hos.  0.  V. 
21,  8. 

ni  nimit  se  mennisgen  baz.  O.  IIL  22, 27. 
ther  nimit  sunta    mittiligartes^    tolUi 
T.  16,  1. 

nimit  sibun  geista,  assuniit.  T.  57,  8. 

n  i  m  i  t  fu  1 1  i  d  a,  ai//^/^  «i;3)t;/^iii^,t/iiiii,  T.  56, 7. 
nimet  allen  scerm.  N.  45,  10. 
nimct  mir  dia  luteri  des  herxen.  N.54,3. 
iz  (scarsahs)  nimet  das  har.  N.  51,  4. 


^ 


055 


IN  AM. 


NAM. 


1056 


80  qoement  romani  ooh  ub-ar  thax,  ne* 

ment  thaz  lant  allaz.  O.  IlL  25,  f5. 
nemint  uns  stat  unde  liu.te.  N*  13>  5. 
notnumfiige  nement  iz,  rapiunt.  T.64^  10« 
ne  nemest  du  mir  dinen  heiligen  geist, 

ne  auferas.  N.  50,  13. 
ther  thiu  neme,  thiu  thinu  sint,  aufe- 

rat  T.  31,  7. 
uuer  ist  fon  iu  man,  thie  tbar  habe  ein 

scaf  inti,  oba  iz  bifellit  in  sambaz- 

tag  in  gruoba,   nibi  her  neme  (tene^ 

bit)  inti  iz  ufheue,  T.  69,  6. 
sunto  neme  allero^  pcccata  tollat  omnium. 

H.  20. 
neme  cruci  ainaz.  0.  III.  13,  29. 
neme  thia  dasgun  thar  mit.  O.  IV.  14,6. 
thu  hiar  thia  fruma  nami.  O.  III.  14,  50. 
nam  er  tho  selbo  thaz  brot,    bot  in  iz 

giseganot.  O.  IV.  10,  9. 
sid  er  hera  in  uuoroit  quam,  ioh  man- 

nes  lichamon  nam.  0.  II.  S,  54. 
daz  nam  in  dia  heiligi.  N.  55,  1. 
nam  filz,  tulit  sogum.  Rh. 
noti  nimit.  unrecte  nimit,  usurpat.  Icl 
nam  iohannem,  tenuit.  T.  79. 
namun  sie  thioaleiba,  tulerunt  reliquias. 

T.  80. 
nemest,    suscitabis    feum    de   niedio  fra- 

trumj.  OA. 
uuar  nimist  thu  thanne  ubar  thaz  uua. 

zar  fliazantaz.  0.  II.  14,  30. 
quatun   iz   so    zami,    er    sinan,  namon 

nami.  O.  I.  9,  13. 
uuiht  mit  in  ni  namin.  O.  III.  14,  88« 
nim  thin  betti  mit  tbir.  O.  III.  4,  27. 
nim  üuafan  unde  seilt,    apprehende^  N« 

34,  2. 
nim  thih  (tolle  ie)  inti  uuirph  thih  in 

then  seo.  T.  121. 
ni  nemet  scazzes  unibi  thaz«  O.UI.  14,  98. 
thaz  mez  uuir  ofto  zellen,  ioh  sextari 

iz  nennen,  namiagiiihin  redin u  thri- 

zug  stunton  zehinu.  0.  II.  8^  32» 
thiu   faz    thiu    nauiun    lides   zuei    odo 

thriu  mez.  0.  II.  9,  95. 
neme  sin  bruoder  sina  quenun.  T.  127. 
neman  fon:   —  pilatus   uuolta   sliumo 


8ar  fon  imo  neman  tho  then  uuan^-O. 
IV.  21)  9*  uu<az  fon  sinemo  huse  zi 
nemanne.  T.  147.  iuuueran  gifehan 
nioman  niinit  fon  iu.  T.  174,  6«  er 
nam  mib  fon  unimahtim.  0.111.20,118. 
er  nam  in  fbue  dien  scafhurten.  N. 
77;  71.    ncni  iz  fon  ther  brusti«   O.  L 

.  20,  18.  nim  mih  fon  then  stankon,  O. 
m.  1,  20.  nim  mih  föne  des  tieueles 
munde.  N.  21,  22.  tho  druhtin  thio 
unganzi  nam  fon  themo  kumigen  man. 
O.  III.  4,  34. 

neman  aba:  — •  daz  si  diu  ougeaab  imo 
fillintin  er  ne  neme,  er  er  iro  ge- 
nada  sende.  N.d. ps.gr.  nemen  sie  aba 
dir  erdo,  tollarmis  eos  de  terra /^.  32, 10. 
er  nam  sie  aba  des  unrehtes  uuege. 
N.  106,  17. 

neman  ar:— -siii  uuolt  er  r^hto  «barlut 
neman  ir  theru  leidunt  O.  IV.  24,  26. 
thaz  er  in  ni  borti,  ioh  nami  ir  ibera 
noti.  0.  IV.  24,  2. 

neman  uzar:  —  ifa  nimo  sie  uz«t  dien 
uuellen  achusto.  N.  67,  23.  nimet  uz- 
zer  dien  haften.  N.  67,  7.  uzzer  dien 
sundon  nam  er  mih.  N.  39,  3.  nim  difa 
selben  uzzer  dero  quotenton  banden. 
N. 56y6.  nim  mih  uzzer  unrehte,  ^oriiue. 
N.  70,  2. 

neman  in  (cf.  in  sin,  in  muot,  in  herza, 
in  gadanch,  in  ahta,  in  fiiht  neman): 
doh  ih  iro  hungerg  uuas  unde  sie  pit* 
tir  uuaren,  do  ne  uuolt«  ih  sie  sol- 
che nemeo  in  minen  lichamen.  N. 
68>  11.  die  sint  pittir,  die  ne  nimo 
ih  in  mib.  N.  68,  22.  übe  du  in  in  din 
berza  ne  nimest.  N.  80,  9.  ziu  nimest 
-  du  in  muntmin  t€stamentum?  N.  49, 16. 
ne  nimit  nicht  in  sih  des  gotkeistli- 
chin  dlngi's.  N.  94,  11.  si  nimet  mar- 
tyres  in  hant  ^.  d.  ps.  «gr. 

neman  an  sih:  —  an  sih  nemen  mag, 
susceptivum  est.  Org.  ih  nimo  in  an  mib, 
euscipiam.  N.'35,  1.  substantia  t^n  sih 
uimii  accidens.  Org.  nimet  homo  an  sih 
qitaütatem^  Org.  ir  nement  an  iuh  dero 
sundigon  analiute.  N.  81,  2.  mih  name 

[67-] 


1057 


NAM. 


NAM. 


1058 


da  ane  Aih.  N.  3,  4.  diu  gotbeit  an 
sib  nam  dia  manheit  Kf.  der  an  sib 
nam  foenum.  N.  102,  16*  dia  scalcbia 
pilidc  an  sib  nemindc,  accipiens.  N. 
35,  1. 

Beman  zi  imo  (stb):  —  ze  mir  neman. 
Wm.  3,  4.  füre  sie  nimo  ib  gentes  ze 
mir.  Nd.  ih  ze  mir  nimo  roine  fet- 
tacha,  redpiam.  N.  ISS,  9.  ziro  ni- 
mit,  absorbueriL  M.  30.  zimo  nam,  ab- 
sorbuit.  M.  30.  unz  ib  sia  (sela)  ze  mir 
neme.  N.  30,  6.  saug  ist  der  man,  den 
dtt  le  dir  name,  assumsUtL  N.  64,  5. 
tbi  er  zi  zubti  zi  imo  nam.  0.  IV. 
11,  6.  nam  er  mib  ze  sib,  assumsit.  N. 
17,17.  halbe  nam  er  sie  ze  sib,  halbe 
feruuarf  er  sie.  N.  28,  7.  ir  barraba- 
san  nemet  ziu.  0.  IV.  22,  12.  zu  sib 
nemende,  suscipientes.  D.  IL  286. 

ncman  ubar  sib:  —  diu  sculd  sines 
pluotes,  daz  nemen  uuir  uberunsib, 
sanguis  ejus  super  nos.  Rg.  1. 

neman  ufau:  t-*  er  spreita  sine  f ettaeba 
unde  nam  in  uffen  sib  (assumsitj  und 
fuorta  in  uffen  sinen  skerten.  Nd. 

wara  neman:— -uuar^  sLe  neraenne.  Bo.5. 
nimist  uuara.  Nf.  des  er  uuaranimit, 
quemr€cipiU^.9i>%\Q.  uuelib  mennisco 
name  des  uuara.  N.  85,  5. 

gauma  neman:  —  gouraa  nimit,  adten^ 
dit/häif.  uuir  goum  es  neman  uuollen. 
O.  II.  10,  12.  gouma  ncma,  adtendat. 
Sb.  namun  sin  gouma>  servabant  eum. 
D.  IL  287.  nim  is  gouma,  eousidera. 
Bo.  3.  nemen  gonma,  conspiciänt.  Gc.  3. 
neman  gauma,  Intendant.  Gc  3«  nimit 
kaumun«  Ib.  sie  tho-b  bi  tbia  meina 
thes  argen  nemen  gouma.  (X  V.  25,  72. 
gouma  nIm,  vide.  Gb.  1.  2.  4.  nemet 
iu^t  g.anma,  pidete  vosmet  ips^.  La.  1. 1. 
kauma  nemanti,  speculcktor.  Pa. 

br4t  nemani  -—  eccleüam  tibi  sponsann  sur^ 
mere,  dir  brut  ze  nemenne^  N.  19,  5. 

quenun  neman:  —  uuelicba  er  nemen 
mabti.  Mcp.  6. 

teil  neman:  —  teil  nemandi,  periicepx 
gL  K. 


bilide  neman  bi-:  — -  neincnt   pe  imo 

bilde.  Bo.  5. 
bilidi  neman  fona-:  —  pilde  ne  nemeist 
du  föne  arguuilligen,  noK  aemulari  in 
malignantibus.  N.  36,  1. 
rfit  neman  zi-:  —  (gof  nam  ze  sinen 

engelen  rat  D.  IIL  42.) 
sign  neman:  —  sigo  nemen.  Bo.  5.  er 
nam  in  todes  riebe  sigi  kraftliche. 0. 
V.  4,  49.  er  nam  sign.  Is.  5,  & 
wundar  neman:  —  (den  nater  wunder 

nam.  D.  IIL  9L) 
in  gadank  neman:  —  in  gedang  ze  ne« 

menne,  excogitaru  Bo.  5. 
in  berza  neman:  —   nimist  in    in  din 
berza.  N.  80,  9.    nim  nu  unort  minai 
in  berza,  magad,  tbinaz.  O.  L  15,  27. 
in  muot  neman:  —  ib  nam  inmuotdia 
euuigen  iar.  N.  76,  6.  thaz  thu  namis. 
in    tbin    muat,    uuio    tbie    beilegen 
düent.  0.  IL  9,  96. 
in  sin  neman:  —  er  ne  uuolta  in  sin  ne- 
men, intelligere,  daz  er  uuola  täte.  N. 
35,  4. 
in  flibt  neman:  —  namen   dib   in  iro 

flibt,  cura  te  suscepit.  Bo*  5. 
in  ahta  neman:  —  ni  nemen  in  tbia  abta 

manne  scalkslabta.  O.  IIL  3^  16. 
noti  neman,  rapere.  T.  134.   noti  nimit, 
ifnrecte  nimit,  usurpai.  Ic.  nodi  nimit, 
rapaoc.  gl.  K. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  neman.  R.  Pa.  gL  K.  S.  2a  Ec  T.  31, 4. 
VG.  III.  435.  IV.  108. 134.  O.  lY.  21, 
9.  24,  26.  Wm.  3,  4. 
nemen.  D.  IL  328.  Mcp.  Bo.  5.  Org. 
N.  35,  4.  68,  11.  0.  n.  10,  12*  cod. 
V.  P. 
nemin.  Org. 

zi  nemaune.  T.  5,  8.  133.  147.. 
zi  nemenna.  T.  86. 
li  nemmenna.  T.  88. 
ze  nemenne.  Bo.  5.  N.  19,  15.  30, 14. 
&7,  6^  97,  1^ 
(ib)  nimu.  Is.  9»  1.  T.  133.  151. 

nimo.  Ni  N.  35,  1.  67,  23.  68,  22 
138,  a 


059 


NAAL 


NAM. 


1060 


(da)  nimis.  Wo.  2.  0.  lU.  ^  12.  VA.  L 
392.  VG.  IV.  lOi. 
n  i  m  i  8 1  Aid.  4.  T.  134. 151.  Mf.  N.  80, 9. 

0.  II.  14,  30. 
n  imest  N.  12,  3.  49, 16. 103,  SSk  Bo.  5. 
(er)  nimit.  Ra.  VG.  UI.  347.  Pa.  B.  Ib.  Ic. 
M&.  M.  30.  Sb.  D.  II.  353;  Gh.  4.  0. 

III.  22,  27.  V.  21,  &  T:  16, 1.  56,  7. 
57,  8.  174,  6.  N.  89, 10.  94, 11.  Org. 

nimet  Org.  N.  45,  10.  51,  4.  54,  3. 

67,  7.  118,  60.  Mcp.  SyL     . 
bnimit  gl.  K. 
(wir)  nemen.  O.  III.  3,  16.  Rg.  1.  SyL 

nemon?  D.  IL  286. 
(ir)  nement  N.  81.  2. 
(sie)  nemant.  Is.  8.  Pa. 
nemunt.  Prud.  1. 
nemint.  Prud.  2.  N.  13,  5. 
nement  0.  IIL  25,  15.  T.  64, 10. 135. 
243,  2.  M.  2.  Can.  10.  11.  13.  Org. 
N.  61,  10.  103,  28.      . 
(ih)  neme.  T.  221,  4.  N.  30,  6. 
(du)  nemes.  Kp.  T.  178,  7. 
nemesL  OA.  N.  50,  13. 
nemeist  N.  36,  1. 
(er)  nema.  Sb. 

neme.  H.  20.  AM.  4.  T.  31,  7.  69,  6. 
90.  127.  166,  2.  Ol  IIL  13,  29.  IV. 
14,  6.  Bo.  5.  Ocg.  N.  26, 1.  N.  d.  ps.  gr. 
(wir)  nemen.  N.  32,  10. 
(sie)  uemen.  T.  15,  4.  Gc  3.  a  V.  25^  72. 
Bo.  i. 
^neman.  Gc.  3.- 
(ih)  aam..  Is.  Ca.  3.  0.  II.  8^  18w  B».  &  K 

76,  6.  Wm.  .3s  2. 
(du).  namL  Ps.  O.  IIL  14,  50. 

name.  N.  3,  4.  51,  4.  64,  5v  88,  11. 
(er)  nam.  A.  Is.  5v  6.  Rb.  VG.  IV.  427.  M. 
30.  Lu.  Gh.  1.  3.  a  I.  8,  6.  9,  25. 
IL  6,  24.  8,  32.  IB.  4,  34.  20-,  118. 

IV.  2,  15.  10,  9.  11,  6.  V.  4,  5a  T. 
9.  11.  15.  79.  147.  N.  3,  6k  17,  17. 
28»  7.  39,  3.  54,  17.  56,  1.  77,  71. 
102,  16.  106,  17.  Mcp.  Bo.  & 

nem  iz.  O.  L  20,.  !& 
(ir)  namut.  T.  80.  Ul. 
(üe)  uaiaati.  Frg.^.27«i<X  II»  9^  84.  IIL  1^ 


69.  IV.  4, 16.  T.  80. 89. 131. 319. 221. 

D.  U.  287.  Wm.  IL  IIL  5^  7. 
namen.  Wm.  5,  7.  L  IX. 
■naman.  Wm.  5,  7.  IV. 
namen.  N.  77,  61.  Bo.  5.  Rg.  1. 
narain.  N.  94,  3. 
(da)  namis.  O.  IL  9,  96.  V.  7,  49. 

(er)  nami.  0.  L  9,  13.  IV.  6,  14.  24,  2. 
27,  36.  29,  19.  32,  9.  D.  U.  352. 
name.  N  85,  5. 
(sie)  namin.  O.  IIL  14,  88.  Gc.  3. 

imp.  s.  liim.  0.  L  15,  27.  IIL  1,  20.  4,  27. 
IV.  24,  15.  T.  9.  11.  54.  88.  121. 
R.  Frg.  3.  Gb.  1.  2.  4.  Ma.  Mcp. 
Bo.  3.  VG.  III.  420.  N.  21,  22.  34, 
2.  56,  6.  70,  2. 

i»i)».p;.nemet.  0.  IIL  14,98.  IV.  9,13.  20, 
31.  22,  12.  23, 14.  La.  L  1.  T.  44. 
67.  135. 

nement.  N.  21,  14.  Bo.  5. 

nemint.  N.  16,  12. 

p,  a.  nemenda  Bo.  5. 

nemanti.  Rb.  P».  K.  64. 
nemandL  gL  K. 
nementi.  T.  90.  112. 
nemmenti,  T.  93. 
nemeade.  Mc[K  D.  11..  286. 
nemente.  Bg.  !• 
nemiatc.  N/67,  20.  Sg-  183. 
neminde.  N.  35,  1.  6^,  5. 
a.  s^f.  ixemopta.  D.  II-  352. 
G ANEMAN..  V. 
fu^erre..^,  57t,,10..Ib,  Bd.  ^pxifuere.  VA. 
K.  447.  VI.  746..  ferrje.  Pa.  gl.  K.   ra- 
^pere.  T.  75^  1^.  abs(»fl)0rß*^  Gh.  1.  3.  de- 
eipere.  T.  62,  6.  R.  dimiftere  (ab  armis). 
VA.  XII.  844.    det^abePß^  VG.  IV.  513. 
exhanrtre.Dst.  aud^^termvadere.  Can.  A. 

d»li  aemag  iarrabanieman  geaemeii. 

N.  2,  a. 

in  sih  kenemeia,  redpere.  Org- 
•    kiaemanir,  consunnant  gL  K. 

er  genimet  dih  d.av  uz;.  N.  41,  & 

ä&tunga  «6  geniiaet  mir  iz.  N.  61t  6. 
'  a>tef  ai  genimet  Mcp.  - 

koricageaiiAel  miJk  der  tod.N.  1)08^23. 


1061 


NAM. 


NAM. 


1 


.  I 


daz  aitifna  in  niuot  kciniinet,  taz  ke- , 

bindet  memoria.  Mcp. 
geneine  mih  aba  dero  zalo..  Bo.  5. 
al  tbaz  er  tode  ginam«.  O.  V.  4,  55. 
ginam  in  sina  bant.  Ö.  V.  14,  8. 
also  fiur  die  genann»  N.  54,  X6. 
die  er  demo  diabolo  genain.  N«  '67,  13. 
genam  sigo.  Bo.  5.  , 

in  briaf  cinamvn.  O.  I.  IL  6. 
uil  micbel  wunter  in  genam«  D.  IIL74.) 
ginomaner,  sublata  (mens).  VA.  X«  502. 
ginomancmo,   accepio.   T.  60,  14    as- 
sumto.  T.  180,  4.    ab/urafo,  reprobato, 
furaio.  Ec.  suscepio.  Mcp.  15. 
ginomanero  quenun.  T.  127. 
genomenemo  ze  gebelfen.  Mcp. 
.    dia  genomenun  ebenun,  raptam. Ro.b. 
kanoinancm,  ademtis.  Can.  9. 
ze    uerro    geaominiu,    longe    repetita 

(verbaj.  Db. 
der  namo  (persona)  ißt  ferrano  geno- 

men.  Nf. 
föne  dero  sueigo   genomeniu  (cbal* 

ber).  N.  50,  21. 
zi  phante  ginomenen  (giuuatun),  pig- 

noratis.  Bib.  1. 
ginoman,  evulsus  est.  Gh.  1.  3. 
ginomän,  abscidaiur.  Can.  13. 
der  ze  himele  genonien  ist.  N.  46,  6. 
sin  leben  uuirt  genomen  föne  erdo. 

N.  71,  15. 
' (gemma)  unas   kcuomen   uzer   deroo 

gilse  cancri,  assumta.  Mcp.  33« 
sie    uuerdent '  genomen    ozi&er    leid- 

sami,  evellentur.  N.  58,  12. 
sie  eignn  mir  ginom'anan  liabon  drub- 
tin  min  an.  0.  V.  7,  29- 
Form  und  Flexion: 
Inf.  kaneman.  Da. 

gineman.  T.  62,  6-  VA.  XH.  844. 
geneman.  Can.  4. 
keneman..  N.  II. 

geile  men.  Org.  Bo«  5.  N.  3,  9.  36, 
39.  118,  24.  136,  7. 
<er)  ginimit.l\75,l.VA.IX.447-Gh.l.3-^ 
genimet.  N.  4L,  6.  57,  la  61, 6. 108, 
23.  ;i45,  4.;Mcp.  Bo.  )5.i  . 


1 

r 


.1  r   geniiTLit  Syl.  . 
(sie)  canemant.  .B.' 

.  kita£manJt.  gl.  K. 
(du)  kinemes.  Ib.  Rd. 
(er)  glneme.  VA.  XI.  746. 

geneme.  Bo.  5. 
(ili)/CBnam.  Pa.  gl.  K. 
(er)  «inam.  O.  V.  4,  55.  14,  8.  VG.  IV 
genam.  N.  54,  16.  67,  13.  Bo.  5. 
(sie)  gentmen.  Mcp.  , 
(er)  ginami.  O.  L  11>  60. 
(sie)  ginamin.  0.  I.  11,  6. 
p.  p.  ginoman«  Gb.  1.  3.  Can.  13«    | 
man  nurti.  Mz.  Bib.  1.  2. 
genomen  ist.  Bo.  5.  sint.  Bo.  S. 
Mcp.   uüirt  N.  71,  15.  Kh.    \ 
dent  N.  58,  12.  Bo.  5.    uuar 
uuurten.  Bo.  5.  uuurtio.  Mcj 
bo.  Bö.  5.  babest  N.  51,  4.  13 
habet.  IN.  26,  10.  Bo.  5.   ha 
Bo.  5.^ 
n.  ^.  7»..  ginomaner.  VA.  X.  5( 
d.  s.  m.  u^  n.  kenomanemu.  K. 
ginomanemo.  T.60, 14 

4.  Ec. 
genomenemo.  Mcp. 
d.  s.  f.   giuomanero.  T.  127. 
a.  s.  m.  ginomanan.  O.  V.  7,  ' 
•     ginomanen.  Gh.   1.  3. 
Q.  s.  f.  genomenun.  Bo.  5. 
n.pLm.  genomenen.  Bo«  5. 
n. pl.  n.  genominiu.  Db. 
d.  pl.  kanomanem.  Can.  9. 

kaoomanjen..  Can.  lOl 

ginoman«  MA.  3. 
ginomanen.  Bib.  1.  3. 
ginomanan.  Sb. 
ginominin.  Bib.  7. 
a* pl.  Hr  genomeniu.  N«  50,21.7 
^  genominin.  Syl. 

•UNGENOMEN  ist,   ^nanet  (liberum 
'.    trium).  Bo.  5. 

A'BANEMAN;  a6ne{^men^  megne^tnen. 

7/7/1  apanema«,  detrahere  (calceamt 
Prud.  1. 
abanemen.  N.  149,  1. 
.i»  .;    a-ba  fte«4ieinenne.  Org. 


»63 


NiM. 


NAM. 


1064 


(er)  abanimet  IQ  sie  alle.  N«  33,  20. 

also   nu  diu  toufi   abanim^t   die 

sunda.  N.  135,  15. 
er  nimet  abadcn  bendcL  N.  146,3. 
(du)  aba.name:    du  namc  mir  :aba  to* 

.digen  lichamen.  Ni  29,  12. 
(er)  nam  aba  deii  bendel^  e^solvii^Mcp. 

abenain,  exäebät.  D...II^3t6. 
imp.  nim  aba:    nim  mir  aba  dine  cbe- 
stiga.  N.  38,  11.  nim  mir  aba  mi- 
neu  iteuuiz,  amputa.  N.  118,  39. 
p.a.  abanemendo,  ai{/b-i;/ii2o  (bella).  N. 

45,  lö. 
ABA  GANEMAN. 
so  er  uns  aba  genimet  die  miseriam, 

N.  122,  2. 
sie   aba   genümen    (tero    bürg    cfau- 

ninges  geuuait).  Bo.  5.- 
du  habest  mir  in  (uuillen)  aba  ge- 
nomen.   Mcp.    aba   genomeii   uuirt 
(iUu4o  selo^.  N.  37,  8.    ib  bin  aba 
genoraen,  ablatus  sum.  N.  108,  23« 
apaginomaneru.  Gc.  9.  )^subducto(teg' 
apaginomineru.  Gc.  8..)        minej» 
abagenomenero  spcnelun,  resobUo  ri- 

ciriio.  Mcp    7. 
mit  aba  gehomenen  unitatibus,  subrth 
gatis.  Mcp.  . 
ARNEMAN.. 

(so  ernimit  sieb  xeware  der  arm  sun- 

dsere.  Fdg.  198.) 
ernömen,  e/a/f^.  A.  119. 
AlMA  ^EMAN,;antte§mett.. 

diie  siu  sih  ane  nimet-  Wm.'3, :6.    , 
AINTNEMAN,  entnehmen,  tt^egticlimtn. 
.   antoCimit.  Pa.    )         . 

ennimit.  gl.  K.  > ' 

i  ul  n  i  ni  i  t ,  inter cedit.  Sb. 

inna>min<,  abstulisserii  (arichoras).  Mz»  Bib. 

IININEMAM,  eiitne^men. 
in  namut  mih  (in  nament  mib.  Rg.  lOt 

eollegistis  me,  in  domum  suseepistis*  l>» 

II.  286. 
inginomanemo  sceffe,  stAmis^o  vase  (s^ 

Apostelgescb.  27,  17.).  Mz.  Wb^i.  2. 

UBARNEMAN,  CC&etneMett). 


ubernemen,  attenuare  Ccaliginem).  Bp.  5. 
.r        si  imö  habet  übernoinen  sin  sir.  Bo.5. 
::     UINTARiNEMAN    (nur  der   Form    nach    unser 
heutiges:  ttnterne^mett)^ 
(er)  unterniuiit,  intercidtL  (rh.  U  3* 
:  (ih)  ünteroam,  a^rii/7t.  Sal.  1.  undernam 
iro,  daz  si  nob  to  cheden  uuolta, 
abrnpL  Bo.  5. 
(sie)  ündernämtn  (übe  iz  maria  ne  ün- 

dernämin).  Bo.  5« 
/i./i.  untarnoman.  Bib.  1.2.)  uuerdan,  in- 
unternoman.  Mv.         )  cidi  fpraece- 

pil  aquaeductum). 
undernomen,  interrupta.  D.  II.  349. 
iz  ne  uuerde  undernomen,    nisi 
stispensum  siU  Org. 
n.pLf.   undirnomene,    inierruptae 
(erda  mit  uuazzereu).  N. 
96,  l. 
ÜZiNEMAN,  auötie^en. 

uznimo,  excipiam.  Mart   (nicht  ich  uz- 
nime^  ic^  neunte  ni^ti  au&  D.  HL  43.)     , 

u  z  n  a  m  (es  steht  u  z  n  n  a),  excepit.  D.  IL  325. 

uznemente,  educentes.  T.  77. 

ÜZGANEMAN. 
uzginimit,  explicat.  Prud.  1. 
uzginomaniu.  M.  13.  Can.  11. )  ,  desig^ 
uzgeuominiu.  Can;  13.  >     nali. 

uzconominiu,  excerpia.  Mart. 
uzglnomanen,  desigriatis.  Can.  10. 

WIDARNEMAN  (tt>iberite(>men). 

unidernoman    uuirdit,    accipitur   (dies 
.    victoriae^ktiftis  in  numero  sanctarum  die- 
rum),  Sb.  (Mv.  hat  uirnomani) 

MISSI  NEM/IN,  mi^ne^men,  falfc^  nehmen, 
irren. 
also  der  missemimet^  ter  in  heiait  al 

bum.  Org. 
daz  er  an  im»  ne  feratiez  nob  ne  mis- 

senam,    unde    er   in    innuert  nuissa 

got,    doh  er  in   uzuiiert  sähe  men- 

niscen.  N.  40,  % 
ko  nuaz  io  man  anderes  sprichit,  daz 

tuot  ev  missen emend»,  aliorum  vero 

qmcqnid  assignaverit  quilibet,  assignabii 

extranee^  Org. 
ir  habet  missenomen  (^iTAriJ^/i^JL  Boi5. 


1065 


NAM. 


NAM. 


10G6 


BINEMAN,  f>tnt^mtn. 

benem^n,  resiinguere  (^avarilinmj:  Bq.  5» 
diu  (geuualt)  manne  ni^ht   penemen 

ne  mag,  in  ne  biz^n  sor^än,  quae  so- 

Bcitudinum  morsus  expeUere  nequit.  Bo.  5. 
iro  uuuoclier  benimest  du  der«  erdo, 

perdee.  N.  ^0,  IL 
Eorn  benimet  imo  sin^  gnada.  N.76, 10. 
pinemant,  auferunt  Ra, 
du  gefristost in,  ne  benamin  uns  niebt, 

distulistl  eum^  non  abstulistL  N.  88,  39. 
blnimit  imo  sin  hus,  diripit  T.  62,  6. 
ioh  mit  tbejru  krefti  auur  nan  irquikti, 
ther  er  nan   tode   binam,   biaz   üzer 

themo  grabe  gan«  0.  IV.  3,  16. 
penement,  detrahtmt  Bo.  5. 
tie   gcmmae    bendmen    daz   mit    tero 

drati  iro  -skimon,  daz  in  anastehente 

ne  bechnaton.  Mcp.  33. 
pinimit,  invadlL  Gc.  8. 
ni  piniiftit,  non  praejudicaL  R. 
pinoman^  derogatimu  M.  13. 
diu  b«izza  sunna  hat  mir  mia«  ^cdn« 

benöman.  Wm.  1,  6. 
pinoman  uuart,  exuitur.  Prud.  i^ 
beno^nen  uuerden^  auferrL  Bo.  5. 
pinoman,  .aiii£ro.  Pa. 
benomenemo  zuiu^le«  Bo.  5. 
uuix)  ntag  ih  uuizan  thanne^  tbaz  uns 

kind  uucrde, 
int  uns   isi  iz  in    tb«r  elti  binoman 

unz  in  enti.  0.  L  4,  56. 
len^i  n«  ben«m^  mir  iz,   ni  prolixitas 

perculeriL  Mcp.  4. 
tiu  in  benomena  lang-seimi,   disperata 

prolixitas.  Mcp.  10. 
(du  habest  mir  minen  man  bjonximeii. 

D.  III.  79) 

Form  und  Flexion. 
Inf.  bejiemen.  Bo.  Su 
(du)  benimest  N.  20,  11« 
(joi)  benimit  T.  62,  6. 

pinimit.  R.  Can.  Su  6.  M).  il.  13-  G^ 

8.  9. 
benimmt  N.  76,  10.  Bo.  &. 
(sie)  pinemant  Ra« 
pinimant  gl.  K. 


•     p^R^ment.  Bo«  5. 
(er)  ^eneme.  Mcp. 
(du)  bena^ni  (benamin  «t  benami  iu\ 

N.  88,  -39. 
<er)  Unam.  Can.  8.  O.  IV.  3,  1& 

pinam.  Em«.  3«  Can.  9L  12. 
•(sie)  b^nftmen.  Mcp. 
(er)  binami.  0.  III.  3,  7. 
hnp.  ptnim.  Ps. 

p*p.  pinoman.  M.   13«  Pa.  Ra.  gl.  K.  B« 
Can.  10.  11.  U4iart  Pmd.  1. 
binoHvan  ist.  0.  L  4»  &6« 
pinomin.  Can.  13. 
benoman  hat.  Wm.  1,  6« 
benomen  uuirL  N.  33,  21.  auurte 
Bo.  5.    uuerdeii*  Bo-  5.    habest 
Bo.  5.  habet  Ba  5.  bab«tL  Bo.& 
n.  s.  f.  binx>mena.  Mcp«  10. 
4/.  s.  n.  bejik)meaemo«  Bo»  &• 
UNBINOMAN. 
4inde.  biibe^t  imo  «nb^n-omea   den 
uuilljen  sinero  .lefso,    et  vohmiaie 
labiorum  £fus  non  fraudasti  eum.  K 
20,  3. 
FARN£MAN>  4)^rtte^meit«^ 

Bedeutung  und  Gebrauch*: 

ientire.  Gh.  L  2.  3.    intdligere.  N.  30,  16. 

C.  Pa.  gl.  K.  Is.  3,  2.  eoncipere*  Pmd.  L 

miscipere.  Org.  percipere. .  Ct  83.  Mz.  Bih. 

1.  2.  öapessere.V.  animadvaiere.  M£.Rb. 

JSb.  Bib.  1.  accipere.  VA.  VIH«  155.  VE 

48.  XII.  604.  Prud.  1.  eapete.  M.  29.  Gc. 

1.  6.  Mu  Bib.  1.  2.  .Gh.  1.  2.  3.    uMm. 

.  gt  K«  Pe.  sumere.  Mu  Sb.  Bib.  1.  2.  om- 

.  gumere.  R.   abäumere.  Pa.  ^l  K.  Ra.  io- 

ferre.  Pa.  Ra«  colUgere.  Gh.  2«  d.  M.  Sa 

A.   adtractare.  Bib.  1.  2.  dttendere.  Mif. 

Bib.  1.  2.  'odmiltere.  Can.  10.  11« 

£arii«manter,  canax^Jm.  firn4iaian,  col' 

lectian.  M.  15.  firnoman,  cönsümia.  Pi. 

ioh   sie  dalufi  siari^iihas    er   firno* 

'  mäa  uiiarL,    ioh  ec  •Ih'en    dinfal  ha- 

.'betL  O.  111.  14,  107.    urTneman  u«ir* 

dit,   accipitur   {dies  vicloriae  hujtts  ni 

numearo  €aneiarum  .diermmj.  Mu.    ia%  er 

V    knibfernomen  hab^  minero  digi.  N. 

27,  6.  si  fernomen  luiard  dirto  digü 

Mcpi 


)!57 


NAM. 


NAM. 


1068 


HIcp.  habo  ih  fernomcn,  audioi.  N. 
30,  14.  orcii  fccnemcnnis,  awes  aii- 
diendi.  N.  18,  4  firncmist,  accipias 
(haec  acribus).  Prud.  1.  got  habet  fcr- 
jiomen.  minan  uuoft  N.  6,  9.  unte 
ib  uernoinen  liabon,  uuie  uerro  er 
isL  Wni.  3,  4«.  io  ander  gizungi  flr- 
neiQan  iz  ni  kunnL  O.  I.  1,  120.  du 
fernimest  niina  antseida,  übe  siti 
nioman  ne  uuile  ferne men.  N.  37,  17. 
ih  fernimo  die  scripiuras^  die  du  mei- 
strotost  N.  8,  4.  du  fernimest  sin 
gibot.  Mop.  farnimo,  accipio  (agnosco- 
que  tej.  VA.  VIII.  155.  kundtun  sie  uns 
thanne,  so  uuir  firnemen  alle,  gi- 
louba  in  giribti  in  theru  uuuntarli- 
chun  gifti.  0.  I.  17,  69.  daz  ih  fer- 
nem c  die  stimma.  N.  25,  7.  ihaz  uuir 
firnemen  alle,  uuaz  thiu  racha  uuolle. 
O.  V.  12,  53.  daz  fernemen  arme  unde 
freuuen  sih,  videar^t.  IN.  68,  33.  fcr- 
nlm  niit  oron  minu  uaort.  N.  5,  2. 
80  uuelcn  frcisigen  rat  er  dar  fer- 
name.  N.  7,  l.*  ih  forie  iVo  uernam, 
cogNOvi  eadcm  prodenie,  Bo.  5.  naias 
thaz  er  firnami,  er  gotes  sun  uuari, 
firnam  er  sus  thia  sina  mäht,  thaz 
bizeinot  thiu  naht.  0.  II.  12,  13.  14. 
farnam,  exccpiU  (futnros  motusj.  VA. 
IV.  297.  sume  firnamun  iz  in  thaz, 
uuant  er  sekilari  uuas,  tJiaz  hiazi 
er  io  then  uuorton  uuaz  armen  uuih- 
tin  spenton.  0.  IV^  12,  47.  fernamen 
darauuert,  intenti  ora  tenebant,  Mcp.36. 
"  firnim,  haurL  VA.  XII.  26.  firnam, 
hausii  (sirepitum).  VA.  VI.  559.  nu, 
quad  er,  ni  helet  mib,  uuio  irfirno- 
man  eigit  mi|i.  O.  lU.  12,  21. 

Form  und  ncxion: 
Inf.  farneman.  U.  Pa. 

firneman.  gl.  K.  Gh.  1.3.  0.  l.  l,  120. 
II,  9,  63. 

fern  Oman.  Gc.  5. 

uerneman.  \Vm.  5,  6.  8,   13.. 

(ern^mQn.  ^.  30,  16.  37,  17.  62,  3« 
67,  8.  Mrp.  Bo.  5. 

ucrnemen  Bo.  5.  Org. 


I     ♦ 


11. 


fen^emin.  N.  64,  II.  Org. 
uerU'emin.  Org. 
fernemefinis.  N*  68,.  4. 
farnemnnnc.  £•  •         - 

fernemenne.  Org.  ISL  32,  7.  43,  12. 

4a,  3.  49,  L  118,  165. 
wernemenne.  Wm.  8,  13.  U- 
ucrncmeTie.  \Vm.  4,  15.  8,  Ü 

<ih)  farftim».  Pa.  gl.  K.  ; 

fornimu.  V. 
firnimu.  C 

farnimo.  VA.  VIII.  155. 
firnimo.  Me. 

fernimo.  N.  8,  4.  76, 11. 100,  2.  Mcp. 

Bo.  5. 
uernini<).  Bo.  3. 

{du>  firnimist.  0.- il.  12,  46. 

fernimest.  N.  37,  17.  Mcp.  Bo.  5. 
(er)  farnimit.  Pa.  Ra.  gl.  K.  Rb. 

firnimit.  Gh.  1.  2.  gl.  K.  O.  III.  22, 16. 
•     fernimit.  N.  91,  7. 

femimeL  N.  32,  15.  40,2.  73,  L  91, 
8.  118,  Kib. 

(wir)  farnemame^v  Gh.  % 

firnemames.  C.  Gh.  3.  M.  30. 
firnememes.  Gh.  3. 
firneman.  VA.  Vll.  48, 
firnemen.  0.  I.   17,  69.   III.  16,  2a 
iV.  5,  31. 

(sie)  firnement.  0.  II.  9,  17.  M.  29.  Gc.  1.6. 
•  fernement.  N.  58,  13.  118,  130. 

(ih)  ferneme.  N.  25,  7.  72,  17. 
(du)  firnemist.  Prud.  1« 

fernemist.  Bo.  5. 
(er)  firneme.  Ct  83.  No.  II. 

ferneme.  Prud.  1.  No.  Nf. 
(wir)  firnemen.  O.  V.  12,  53. 

fernemen.  Mcp.  Bo.  5.  Org.  N.  29,  U. 
41,  9. 
(ir)   fernement.  N.  117,  27. 
(sie)  firnemen.  O.  V.  12,  67. 

uirnemen.  Bib.  1.  2. 

fernemen.  N.  68,  33- 
(ih)  uernam.  Bo.  5. 

(er)  farnam.   VA.  IV.  297.  0.  IV.  4,  64. 
Sb.  Bib.  1. 

[68] 


1069 


NAM. 


NAM. 


1070 


firnam.  Me.  VA.  VI.  559.  0- 1.  21,  9. 

II.  12,  14.  III.  5,  10. 
uirnam.  Bib.  5.  7. 
fern  am.  N.  76,  2. 
für  na  in.  Hild. 
(wir)  firnamun.  O.  IV.  5,  1.  16. 
(ir)   firnamut.  C. 
(sie)  farnamun.  VA.  XII.  604. 

firnamun-  0.  I.  22,  55.  27,  43.  II. 

14,  112.  III.  8,  24.  IV.  12,  47- 
fern  amen.  Mcp.  36.  N.  63,  10.  81,  5. 

105,  7. 
uirnamen.  Na.  II. 
(ih)  firnami.  0.  111.  3,  1. 
(er)  firnami.  Bib.  1.  2.  O.  II.  12,  13.  50. 
V.  11,  49.  12,  69. 
uirnami.  Mr. 
uernami.  N.  II. 
fername.  N.  7,  1. 
uernanie.  Bo.  5. 
(sie)  firnamin.  Gli.  1.  .2.  0.  III.  14,  SS.  18, 
38.  V.  16,  6. 
uirnam  in.  Gh.  3. 
inip»  s»  farnim  (es  steht  farnam).  Pa. 

firnim.   O.  I.  3,  30.  II.  9,  75.    14, 
35.  V.  15,  33.  Is.  3,  2.  VA.  XII.  26. 
uirnim.  Mu.  Sb.  Bib.  1.  2. 
fern  im.  Bo.  5.  N.  5,  2.   18,  6.  38, 
13.  44.  11.  49,  7.  53,  4.  77,  10. 
IiS>  68.  Org.  gl   K. 
uernim.  Org.  Wm.  1,  11. 
imp.pLtAinemski.  Rb. 
farncmet.  Pa. 
firnemet.  Mij.  Bib.  1.  2. 
uirnemet.  Mz.  Bib.  2.  Can.  10.  11. 
ferncmct.  O.  II.  9,  7.  Seh.  75. 
uerncmct.  \Vm.  1,  6.  5,  10.  N.  II. 
iirnemant.  gl.  K. 
fcrncmcnt.  M.  2,  10.  47,  13.  48,  2. 
49,  23. 
/;.  (•/.  iernemenda  N.  118,  170. 
farncmantor.  Sä. 
SiibvStnntivisch: 
uuislihho  firneniti  (über  m  ist  ein 
Strich,  also  firncnianli  oder  fir- 
nemcnti),    moralis  intclligvtiiia, 
gl.  K. 


firnemmandi,  electus.  gl.  K. 

p^p'  farnoman.  Pa.  Ra. 

firnoman.   Can.  13.  gl.  K.  Gh.  1.  2. 

uuari.  0.  III.  14, 107.  habetan.  0. 

III.  20,  88.  eigut.  0.  m.  12,  19. 
uirnoman.  M.  15.  Can.  10.  11-  uuir 

dit.  Bib.  1.  2.  Mu. 
uernoman  ist  Wm.  2,  12.    habet 

\Vm.  5,  1.  habon.  Wm.  5,  17.  ha- 
bet Wm.  5,  1. 
uernuraan  ist.  Wm.  2,  12.  II.    ha- 

bon.  Wm.  II.  3,  4.  habet  Wm.  E 

5,  1. 
firnomen  (uuirdit).  A.  Na.  II. 
fernomen  uuerden.  Org.  N.  26,  12. 

50,  10.  78,  l.  80,  17.  101,  25.  uuirf. 

N.   17,  39.  29,  9.  41,  7.  67,  9.  73, 

14.   101,  25.    uuirdet  Org.    uuer- 

dent  Nf.  N.  108,  1.    uuard.  Rlcp. 

uuurden.  Nh.  11.  habo.  N.  30, 14. 

habest  Mcp.  Bo.  5.  habet  N.6,y. 

27,  6.  haben.  N.  49,  8.  77,  3. 
uernomen  uuirdet  Org.  uuerdent 

Nf.  II.  Syl.  habo.  Um.  IV.  IX.  5,t 

Bo.  5.   habet  N*.  II.   habon.  Wm. 

II.  5,  17. 
fernomin  uuerdent  Org. 

n.s.f.  fernomeniu.  N.  7,  14.  118,20. 
uernbmenin.  N.  iL 
d.  pL  fernomen^n.  Bo.  5. 

FURI  NEMAN   \vürde   neuhocbd.  fiirneNen 

seyn;  kommt  aufser  in  füre  nim  daz  uuola 

Syl,  wo  füre  nim  mit  farnim   gleich  i^t, 

«nur  mit  sib  vor,  in  der  Bedeutung  ^erDor» 

rageii/  praeCellere;  cf.  FURINO.MES. 

sih  nuellen  füre  nemen   mit  tugede, 

petunt  gloriam.  Bo.  5. 
nement  sih  füre,  eminent.  Bo.  5. 
füre  nim  daz  uuola  (naiandnm  est  Jili 

genter).  Syl. 

sib  füre  nemende  (in  cKuski),  prae- 

cellens,  Bo.  5/ 
[der  dritte  (finger)  heizet  ungezogen,  , 

wände   er   ilet  sieh   furcnemen.  D. 

III.  45.] 

FÜRDIR  NEMAN. 


1071 


NAM. 


NAM. 


1072 


nement  furdcr  iuuucre  portas,  iolUle. 
■  N.  23,  7. 
HINA  NEMAN,  ^innc^men. 

hina  ze  nenienne,  ad  tollendam  (amari- 

iudinem).  N.  85,  5. 
~uuic  lango  sol  ib  sercg  kdn  in  discmo 

übe,    daz  du  ne  cbumest  aide  mih 

bina  nc  nimest  N.  12,  3. 
so  nc  nimct  er  iz  bina  mit  imo,   acci- 

pict.  N.  48,  18. 
hina   hina  nim   inan  inti   kruzo    thcn 

man.  0.  IV.  24,  15. 
in  hina  nemendo  föne   dirro   uuerlle. 

N-  33,  7. 
DANA  NEMAN,  tpegne^me«. 

Bedculung  und  Gebrauch: 
auferre.  Rb.  N.  75,  13.  76,  9.   tollere.  Can. 
5.  6.  11.  T.  167,  1.  111,  1.  M.  5.  subtra- 
here.  M/i.  Bib.  1.  2.  resecare.  Sb.  Can.  10. 
11.  Gc.  1.  3.  6.  M.  29.  abscidere.  Gh.  1.  3. 
Gc.  3.  M.  29.  suspendere.  M.  29.  Gh.  3.  5. 
Gc.  1.  6.  amputare.  M.  29.  30.  Gh.  1.  Gc. 
1.  3.  6.  Mv,  Bib.  2. 
du  name  thaz  houbet  dana.  Nh. 
dana  na  min,  abluerent  (dellcla).  Gc  3. 
nement  armen  dana,    eripUe  pauperem. 

N.  81,  4. 
dana  nemanto,  corrlpiendo.  Ge.  3. 
dana  nemanta,  secantes  (librum  de  ca- 

ialogoj.  Sb. 
nam  er  dana  sinen  liut  samo  .so  scaf, 

abstiäit.  N.  77,  52. 
er  kleibta  mir  ein  horoihar,  gisab  ih 
sar  so  iz  gizam,    so  sliumo   so  ih  iz 
thana  nnm.  O.  III.  20,  60. 
sie  namun  thana  thuruh  not  ihen  sei- 

hon  stein  so  er  gibot  Q.  III.  24,  87. 
nim  thana  garalicho  Ihih.  O.  IV.  21,31. 

Form  und  Flexion: 
Inf.  dana  ucman.  Sb.  Can.  IK  Gh«  1.  3. 

dana  zc  ncmene.  Gc.  3. 
(du)  dana  nimis.  Ai/u  Bib.  1.  2. 

(dan  nimist.  Bib.  5.) 
(er)  dana  nimit.  M.  29.   Gc.  1.  3.  6.   Sb. 
Can.  10.  11.  Gh. 
dana  nim  et.  N.  75,  13. 
nimet  dana.  N.  76,  9*  Bo.  5. 


ncmit  (^sicj  thana.  T.  167.  1. 
(sie)  dana  nemant.  M.  29.  30.  Gh.  1.  Gc. 

1.  3.  6. 
(er)  dana  neme.  M.  29.  Gc.  1.  6. 
(wir)  dana  nemamcs.  Gc.  3. 
dana  neman>  Can«  10. 
(sie)  dana  ncman«  M.  5.  Can.  11.  Gc.  3. 

dana  nemcn.  Can.  5.  6. 
(ih)  dana  nam.  Mx^.  Bib«  2. 

(dani  nam.  Bib.  5.) 
(du)  name  dana.  Nh. 
(er)  dana  nam.  Gc.  3.  5. 
nam  dana.  N.  77,  52. 
nam  thana.  0.  III.  20,  60. 
(sie)  namun  thana.  O.  III.  24,  87. 
(er)  thana  nami.  O.  III.  20,  26. 
(sie)  dana  namin.  Gc.  3. 
imp»  s,  nim  thana.  O.  IV.  24,  31. 
iinp.pl.  ucmei  thana.  0.  III.  24,  81. 
nement  tana.  N.  23,  7.  9. 
p.  a.  dana  nemanto.  Gc.  3.  Mr. 

r/./?/.  777.  dana  ncmauta.Sb  Bib.  1.2. 
DANA  GANEMAN. 
dana  ginimo,  dcmefam,  OA. 
dana  gencme  er  (memoriam).  N.33,  17. 
dana  ginemames,  resccemus*  M.  19.  Sb. 

Can.  11. 
danegneraen,  toUant  (controversiam). 

Cnn.  13. 
dann  ginam,  rcmovit.  VG.  I.  131. 
dana  ginoman,  abscidltur.  Gh.  3.  dana 
g  i  n  om  a  n  u  u  i  r<l  i  t ,  detruncahitur.  M^i 
Bib.   1.   2.     dana   gin>onian   uucrde 
abscidatiir.   Can.  10.  11.    dana  gino 
man  uu erden,  re&ecentur.  M.  2.  Can 
10.   11.     die  uucrdent  dana   geno- 
meo,    auferentur.   N.  57,  9.    uuerd 
dane  genomen  der  ubele,  tollatnr 
N.  II.  da«e  gonomen  f^5ir^  werdan, 
evellantiir.  Can.  13.    dana  genomon 
(sicj    werdan,   resecentur.    Can.    13. 
dana  ginomin  C^icJ,  exemfis  (sie).  D. 
dana    ginomcnemo    tage,   adsumta 
monnde.  Is.  2.  dana  ginomanan,  re- 
fixum  (clypenmj.   VA.  V.  360.    dana 
ginomana,   abscisi.  Mi.    dana  gino- 
mana  pirun,  abscisi  sumns.  Bib.  1.  2. 

[68*1 


1073 


nam. 


NAM. 


:    1074  ll 


I 

uurdin  thana  ginomane,  tollereniur. 
T.  211,  1. 

DANANA  NEMAN,  wegnehmen. 

nain  tho  druhtin  thanniia  thia  selbun 

unredina.  0.  IV.  15,  29. 
er  man  iz  danue  neme,  priusquam  eveU 

latur  (foenumj.  N.  128,  6. 
dannan  name  du  mih.  N.  5S|  10. 

ZINEMAN  sih. 

zcndme  sih,  develteret  (coniuncta  diversU 
tas  naturarumj*  Bo.  5. 

ZUONEMAN. 

zuanimis,  adsnmis,  Kp.  K.  2. 

ir  zua  naraut,  adsumebatis.  K.  27. 

zuancmante,    adsumentes   (sibi   tyrmmu 

dem),  K.  65. 
zuancmaiitc,  adsumentes  fspicasj.  Rb. 

NAMA, y*.^  aiigels.  näme,  nord.  näm^  Staub. 
d.  s.  ncima.  Cnn*  9.  Em»  3.  \  odo  pi  teilida, 
naama.  Can.  10-  12.  )      privalione. 
in  thcro  unrcctun  namu,  invasia- 
nis»  Can.  4. 

K6tNĻIA,/.,  SRau6- 
mit  noinamo^  per  rapinam.  N.  68,  &> 
NÄMI,  gencr^m. 

quatuu,   iz  ni  znml,    ni   uuas  in   ther 

namo  namL  O.  L  9,  20. 
Compar.  narairo:   daz  er  uns  teslo  na* 

me-ro  si.  N.  89,  1. 
GAN  AMI,  geite^vm. 
UNGANAMI. 

(daz  oppber   was  ungenamc,.   got 
ne  wolt  iz  inpbahcn.  D.  III.  58.) 
NOMO?  NOMI?  NOMA?  et  das  folgende NEMa 
.,     SIGÜNORIO? 
'        SKgonomo.  Ra.       Y 

sikineomk  Pa..      >,  victoriae  fmimus)^ 
sikinoman.  gl.  K. ) 
siclD;(>miii<,  victoriae  (palmcte).  gl.  K. 
poeu  d[rifalt  siginoroo^  PaA^arcwntrU 
pOgo  aiginomo.  gl  K.  nimphalenu 

KEMO^  NOMO,  NÜMEO,  m.,  SRe^mec. 
sigcs  nemO)  vietor.  H.  21. 
ZE  SIH  NEMO>  m. 

min  ze  sih  nemo,  susceptor.  N.  45,  IOl 
ABANOIO,  m,  31 6 nehmet. 


mer. 


mercenaru. 


die  abancmen  dero  uaercho^  lUurgos. 
Mcp.  73.  , 
'  ARPINOMO.  Pa.     ) ,  »i;,  /laeres,  €rbne^ 
ERPINOMO.  gl.  K. ) 
MIETANEMO,  m. 
n.  pL  metanemun.  Ra.     > 
metanemon.  gL  K.  i  ' 
NOOTNE^IO.  Ra.  >  . , 

NOTiNEMO.  gl.  K.  1  *  ''^P'^''^- 
NOTiNÜMEO,  roptor.  Sg.  913. 
SIGÜiNEMO,  m.,  eieger. 
n»  s,  siginemo?  Ra.   siginomo?  gl.  K. 
triumphato?  (cf.  das  obige  NOMO.) 
s  i  g  e  n  e  m  0,  triumpliat€T,victor'  Bo  5. 
rf.  s.  sigencmin,  vincefifi.  N.  83,  12.   ^ 
d.pl,  sigcttcmon.  Bo.  5. 

WARANEMO,  m.,  aßa^rite&mer. 

nunranemo  goles,  israhelita.  N.  88,  1. 
SIGU.NAMLiH,  inumphalis. 

sigencmelih  keehosc,  invicia  ratio.  Sjl 
pogon   siginaiiilicban,  Janiicem  triim- 
phnlein.  Ib. 
NEMAUI,  m.,  aRe^m^r. 
ther  razo  nemeri,  rctbnla  raptorj  Aid.  4. 
ABANEMARF,  m.,  Mfrne^mer. 
chrishnn,  der  aba  nemari  ist  dero  ar- 
beite. N.  13,  3. 
WARA.NEMARI,  m.,  SBa^rne^mer. 
nuarnncmare,  sitsceptor  (sabiiis  meae). 
N.  SS,  27. 
NÖTNEMARI,  7n.,  SÄäirber. 
nolnemare,  violenins  ereptor.  Bo.  5* 
NEMUNGA,  / 
ABAlNEMÜNGA.  Bo;  5.  j      - 
ABENEMUNGA.  Db.    M  '  ^''  remotio. 

(abenemunge,  ademtio,  Hs.) 
ANANEMÜNGA,  /.,  assumfio.  N.  «J,  19. 
TEILNEMÜNGA,   /.,    partieipium    (Sict^ 

ti)tU).  Ru. 
HANTNOIÜNGA, /., /frf^^ü^^Aj.  Ca».  13. 
NEMIG. 
ANANESIIG. 

diu  ananemiga,  si^scepiibllis.  Org. 
GANOMAiNi,  /. 
l'ramrechiüa  ganamini(?)9  translalkme> 

BL 

ÜNGINOMANI, /,  hreviQHo..hib.  2. 


\ 


075 


l^AM. 


NAM. 


1076 


UNTERNOMANI.Sb.GbVl.ffJ   .''  l     \. 

\^internq)honc. 


UMTEKNOMIiM.  M.  3a 
M1SSIN0M\NI,/. 

diu  misscnon>ini  Ats  nacges,  devius 
error.  Bo.  5. 

BINOMAM,  /. 

in  pinomanr.  M(p.  '   .     )j   in  daninatlO' 
in  pinomini.  Bib.  L  3,^  nein. 

VIR^OlMA^^.  RL  16.  )     ^ 

VlRiNOaüNI.  Sb.  Gm.  10.  11.  I*-^''  ^^P^^^' 
NUÄIFT,  NÜMFTl, /. 
g,  numfii  (taga  sineca  ntiihffci)^  adsum^ 

tionis.  T.  136. 
a,  numft,  exaihias.  Pa.  Ra;  gl.  K. 
BliNÜMPr,  BliNÜMST,/. 

n.  pinumst,  disir actio  (pröprii  rurisj.  Ar. 

d.  in  dcro  btnumfte   (das  ih  gelonat 

ne  habe^  den  ib  .sculdie  bin).  Cow 

BI^JUMFTLIHO,  Adverb. 

i  dionysins  p  i  nr  ir m  ft  I  i  c  b  »  u  ii  i  e  1 1  sicilioe 

iinde  be.diu  sines  kcuualtes  Freist 

becbantla^  Bol  &.  :  >         . 

FARiM\Mn;  FARNU3I&T, /.,  Senrunft. 

Bedeutung  und.  Gebrauch: 

intellecitis.  K.  30.  öJi.  4I>  5.  intclUgentia^ 
N.  41,  5.   capadtasi  Mv.  lua-,  Ar. 

unzint  bara  uuas  diu  fcrnuinest  de 
oleo  torculäris*  N.- 80,  8.  diu.rebta  fcF- 
nuinest  dero  catlioUcortun.  N.  54,  22. 
Aisüx  psalmus  ist  fern  ofii est  deco  sy- 
nagogae»  N.  73,  1.  fleiskUcb>  fernu- 
mist  N.  74,  9.  sclbcmo  david  ist  fcr- 
numist  in  lebesangen,  intellecttts.  N. 
53,  t.  die  selben  /ir///i/^.$  sin t  fernu- 
mist davidi,  N.  54,  1.  uues  slnt  sie 
ime  fevnumis't.  N.  54^'!^  sulih  fer- 
Buinist  ist  dnvidis.  N.  5-2,  1.  an  chri- 
$tnm  friehet  disiü  f.ernumost  davldis. 
N.  51^2.  das  liebt.  in;isero  ucrnu- 
miste.  N.  31,  8.  uuurdeh  gesaiot  reb- 
tcrc^fernnmeste.  Na.  mit  fern u  nie sle;^ 
N.  73,  18i  zc  dero  fernu'iiieste  dcro 
acrifto  (bvinges-l  du  itifirmos)*  N. 
108,  3^  in  Hernumfte  sint.  Org.  17. 
rosehe  ze  Eevnvmiste,  veloees  ad  in- 
teU€ctum.^.^y9.  an- iro  feTnumi^te. 
Na.    uernumiste  dcro  selo.  Org.    es 


gab  in  fernamist  snazzi,  iniclhcUim 
suavUatls.  :K  SO,  17.    äne  fqrnumesl. 
N-  73,  IS.  so  habet  iz  die  selbun  fer- 
numcst  (Bcilculung).  N.  8i^,  12.  offcna 
fernumesl    (babent  diu  unort).    N. 
lOS,  I.  gib  mir  fernumist.  N.  77,7*2. 
der  unibe  den  dürftigen  fcrnumest 
liabety  intcUiglt  super  egenrnn-  N.  40,2. 
iro   fernamcste  sint  siuc    täte.    N. 
77,  22.   in  dien  fcrnumcslen  sinero 
hendo  leita  er  sie.  N.77,  22.  ih  lero 
iuh  unsemfta  fernumist  N.  4S,  5. 
Form  und  Flexion: 
n.  A  fernumist.  N.   52,  1.   53,  1.  54,  1. 
74j  a  88,  1.  98,  5; 
fernumest  ^•  41,  1.  5   42,  5   51,  2. 
54,  22.  n,  1.  80,  8., 
.     .         ocrnumst.  'Wm.  IX. 
I  farnufst.  K.  30. 

nernumfsti.  Wm.  5,  6.  I. 
narnunst.  Ar. 
ueruunst.  VVn>r  IL 
uernunif.  YVm.  III. 
g.  s.  firnunstl.  Mr. 
uirnunsti.  Ps^  2. 
uernumiste.  N.  31,  &:  /  .     . 

fernumeste.  N.  41,  5;  7r2,  22.  jNa.. 
d.  s   fernumeste.  N»  43,  1.  44,  l.  73^18. 
103,  3. 
firnunste.'  j\a.r  It-  » 

fernu  miste.  N.  28, 9-  73,  m  89, 12.  Na. 
acrnumiste».  Org.  Bo.  &»     .,  : 
uemumfte.  Org.  17.  » 

fernnmest.  N,  ISi,  7.  . 
ö.  $.  fernumi*tr  N.  15,  7.  48^  6.  73,.  18.  74, 
9.  77,  72.  SO,  l7..l0rv.7..U8,  34 
fernumest  ü.  31,  8.   40,  2.  43,  18. 

72,  17.  73,  16.  8ü,il2..WJ0^  ?•■ 
uernumist  O^rg.   •    .»  • 
firnuHst»  Nh.  .11. 
»im uns t.  Nd.  II.  .  , 

n./^.  fernumeste.  N.  77,  22^ 
rf./?/.  fernumeste«.  N.  77,  72.  • 

UNFERNÜMEST  (^a.  s.J  (Uns>ec«ttufO- N- 
118,  165. 

FARNÜMFTIG,  FARNÜMSTIG,  öocttünf. 
ttg/.  iiUeWgcns. 


1077 


NAM. 


NAM. 


1078 


{«mumcslig.  —  (ir)  uuerdent  fernu- 
mcstig  dero  uuarheite.  N.  33,  6.  übe 
delieincr  uuarc  fernnmestig,  intel" 
iigens.  N.  13,  2.  fornumestig  uuard 
ih.  N.  118,  104. 

fernumstig.  —  pcdiu  sin  (uuir)  fcr- 
fiumstig  sincro  uuorto.  N.  77,  67. 

fernumenstig  ist  (tes).  Bo.  5. 

w.  s,  m.  uirnunstiger,  irigerdostis  (pner). 
Sb.  Bib/l. 

n.s.  n.  uirnun Sil ^:iz ^  ingeniosiis  ("pnerj. 
Mq.  Bib.  2. 
d.  pL  fcrniimfstigen,  capacibus,  Ic. 

a. ;?/.  m.  firnumstige,  dociles.  Db. 

UNFAR.NUMFTIG,  üiNFAR^ÜMSTlG,  um 

unuernumislig  uuarcn.  N.  44,  1. 
a^s.  unfirnunstigin,  incapacem.VvuAA. 
(in  einer  andern  Stelle  von  Prud.  1. 
steht  uunumftic,  incapacem.) 
UiNFARiNüMFTIGi,  /. 
in    unfernunfligi   ban    ih    gesun- 
det. Co. 
UNFARiNUMFTLIH. 
unfirnnslich  (sie),  incapabile,  A. 
DANANUMFT,  / 

g,  s.  diinanumfti,  elationis.  Bib.  1. 
KOTNUMFT,  NÖTNÜMFTi,  /.    (Cf.  de  not. 
numfti.  L.  fris,  8.) 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
violentia.  L.  Asc.  1.  2.  vis.  Ein.  5.  Can.  9. 10. 
12.  rapina.  Bö.  5.  T.  83.  U\.  frmis.  H.  3. 
nolnumpht,  t*io/^i2f^. Bib.  1.  in  notnumfti 
bin  ih  sundic.  Co.  notnumpfti  fol  sint 
'  (rapinnj.  T.  141.  anu  notnumft,  absqne 
vL  Em.  b. 
71*  5.-notnuft  (sie).  L. 
g,  ^.-notinunifti.  II.  3. 
notnunfti.  T.  83. 
notnumpfti.  T.  141. 
</.  s,  notnumfti  (notuunft  Asc.  1.).  Asc.  2. 
Co. 
notnumfte.  Bo.  5. 
a.  j.  nolnonift.  Em    5.  Can.  10.  13. 

notnunft.  Can.  0. 
KÖTNÜMFIIG.; 

71.  pl.  notnumftige,  violenti,  T.  64,  10. 


N6TNUMPTARI,  m. 
n.  pl.  notnumftara,  rnptores.  T.  118.  t»o- 
lenti.  D.  IL  283. 
notnunftara,  raptores.  Bo.5.  ' 
HARINUMF T.  gl.  K. )  ,. 

IIERLNUMFT.  Ra.      )  '  predia. 

TEILNUMFT, /.,  S^eilna^me. 

teilnumft,  parlidpatione.  K»  24* 
ze  teilnTifti  (^sicj,  ad parlidpätionem.lL ü* 
SIGÜNÜMFT,  SIGÜiNÜMFTl, /,  ©tegittt^f 
I».  s.  siginumft,  viciorla:  gU  "K. 

sikginumfti,  solemtiität.  gL  K. 
sikinuft  (sie},  palma.  Ib*   . 
g,  s.  siginumftl  Nd.  IL    >       ... 

siginumfte.  ISm.  IL ) 
a,  s:  8  T g  i  n  u  m  ft,  palmam.  Re.  vexUluou  H.24. 
triuwpimm.  gl.  K« 
siginumpft,  /rii/m/7Ai»m«  Ra.  palmas, 

Ra. 
sicnumf,  palmas,  victorias*  gL  K. 
d.pL  siginumftim»  /7€i/i7»/^.  H.  7. 
^7./?/.  sighinumsl»,  vw/Z/fi^.  Ja.: 
SlGüiNÜMFTLlH,  irifimphalis. 

a.  s.  mJ  sigan^ihftlthen.  Bib.  l.K  trium 
siganuflihen  (siej.  tdeA.phalm 
signumphlihhan.  Rb.   /  (form- 
cemj, 
n*pLm.  sigänuihfiiliGhelcitida,  /n«a- 
phales  duces.  H.  22. 
>SIGÜi\U»IFTARl,  m*,  ©i^gen 

77.  sJ  sigenumftari,  victor.  Mb.  11. 

8igenunftare,^iaiiipAa/or.N.  111,5. 
n.pL  siginumftate,  victores,  ^d.  IL 
FURENOMES,  FÜRNOMENES,  flSnjltc^.  Hie 

her? 
'    fuftiomtne»^  fiindiiHS  fcadatj,  Rc 
furnomes,  in  finem   (auanda  so  faroo^^ 
mes  ne  ouirt  fergezeo  dero  arroosi 
quoniam  non  in  finem  erit  oblimo  pai 
rnmj.  N.  9,  la 
furenomcs,  in  finem  (ziu  got  habest  d 
unsih    farenomes    feruuorfeD,    ifä^ 
dens  reptdisfi  in  finem ).  N.  73 ,   1.  lii 
uuendest   du    dana    dina    hant    nnii 
dina  zcscuunn  uxzer  mittemo  dineoi 
buoseme  80  (urenomea,  quid avertis'^ 
in  finem,  N.  73,  11. 


\ 


79 


NiMO. 


NAMO. 


1080 


furenomes^  quae  atm^^.  Bo.  1. 

sie  antuuurlin^ib  furenomes  tara  dien 
1  e  i  d  a  r  e  n ,  se  toios  accusatoribm  permiU 
terent.  Bo.  5. 

ziu  sulen  uuir  soIusUa^m-es  li-stes  fure- 
nomes  unancbunde  sin?  ßo.  5. 

ze  dero  uuis  mag  iero  durflo  mit  rih. 
tuome  nah  forenomes  laba  uuerden, 
anferri  penitns  non  potesU  Bo.  5. 

furcnomis:  echert  tise  sibene  sint  fü- 
re n  o  m  i  s  qihQntiiateSy  propriae  aulem  qnan- 
titates  hat  solae  simt.  Org. 

MO)  m,,  Spanien/  nomen,  saiiskr.  näman 
ron  Pott  wobl  mit  Recht  als  jnä-man  der 
/orzel  jnd,  fenncn/  zugewiesen,  so  d«fs  auch 
^men  statt  gnomen  steht;  cf.  auch  gnarns, 
MMTKCüy  noscere)j  gotb.  namo  (ncuir.Jy  nord. 
amn,  nafn  (neutr.)^  angels.  nama. 

Bcdeutaiig  und  Gebrauch: 
>men.  Is.  4,  1.  R.  Pn.  1\  2,  I.  Pa.  gl.  K.  Ra. 
N.  y,  11.  Wm,  4,  4.  H.  6.  Frg.  47.  M.  31. 
persQfM.  M.  3U.  Gh.  1.  2. 
amo,  nomen  (ab'iiedclheil).  Ro. 
ämou,  vocabulis.  Ra.  gl.  K. 
aroo  uone  namin,  dcnomlnalivism.  Org. 
ringen t  guollichi  sinemo  nanien.  M.  i6,2. 
eüuent  sih  in  dihen  nanien.  N.  bS^  IJ. 
reitent  sinen  nanien.  M.'28,  2^ 
nemo  nanien  salmosangi>n  ib.  N.  9,  3. 
1  dinen  n  amen  i eben  uuir  iem er.  N. 43, 9. 
am  an  scuof,  nomin  impomiL  Ib* 
len   her  audarenio  nauicn   hicx  petrum^ 
quem  cognominavlt  petruw.  'V.  22,  6. 
i   namin:  —  in  nanien   simon    hiez.    T. 
212«  1.     in   na  min  kotcs,   in  nomine  dei. 
H.  7.    tben  der  fater  sentet  in  fn4nemo 
namen.  T.  105,  4.  ob  ir  uuaz  bittet  tben 
fater  in   minemo  namcti.  T.  175,  1.    in 
drubti-ne«  nemin  quhedci>di,   in  dömini 
persona  tlicens,  b'^  4,  5.    in  cyres  nemin, 
sub  cyvi  persona.  Is.  -  3,  3« 
riiamun  (^oc^.^^:*-^  indlnen  namen,   Jiii6 
nomine.  Mcp.  71.   in  nomine  tiio*  M.  53,  3. 
62,  5«  Gb,  0.    in  siiien  namen  uuerdent 
keloboL  IN.  104^  3.    tbiu  uuerk  tbiu  ib 


uuirka  rnnnn  thes  in  namon  faler  mi- 
nes.  O.  UI.  22,  17. 

bi  namin:  —  pi  nemin,  nominatim.  M.  39. 
Gh.  3.  er  sie  alle  bc  namen  nemmet.  N. 
146,  4.  dar  ze  iro  grcberen  bareton  sie 
in  be  namen.  N.  48,  12,  bi  namen  uueiz 
ib  tbih  al.  0.  V.  8,  38.  be  namon  (wenn 
die  Form  richtig  ist ,  acc. ) ,  wmmquemqne 
nominans  appellat.  SC. 

uinbi  namun.  —  unibl  dinen  namen  li- 
best  du  minen  sundon.  N,  24,  IL  er 
leita  mih  aftcr  dien  stigon  sines  reb* 
tes  umbe  sinen  namen,  nals  umbe  mi- 
ne  frchtc.  N.  22,  3.  umbe  gotes  namen 
irsterben,  pro-.  N.  36,  17. 

durb  naniun:  —  durh  dinan  namon  ar- 
beita  lidan.  Oll.  ther  dar  forlazit  hos 
thurub  minan  namon.-  T.  106.  tho  zalt 
in  thiu  sin  guati  thio  sclbun  arabeiti, 
thie  sie  scoilun  rinau  thurub  namon 
sinan.  0.  IV.  7,  14. 

Form  und  Flexion. 

n.  s.  namo.  Is.  4,  1.  5,  2.  6.  R.  Ra.  Pa.  gl.  K. 

B.  Ct.  60.  79.  Pn.  Frg.  47.  H.  6.  Äl.  30. 
Gh.  1.  2.  T.  2,  1.  4,  11.  7,  4.  53,  7.  0. 
I.  7,  9.  9,  16.  14,  8.  II.  7,  48.  21,  28. 
III.  22,  6.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  N.  9,  11. 
19,  2.  21,  16.  33,  1.  39,  5.  Wm.4,4.  Ru. 

g,  s.  namin.  Db. 
nemin.  Is.  6. 
namen.  O.  I.  14,  4.  If;  16,  28.  23,  26. 

Mcp.  Org.  Bo.  5.  N.  2,  11.  43,  21.  44, 

18.  73,  7.  78,  9. 
d,  s.  namin.  Pa.  gl.  K.  Ep.  can.  3.  4  Org.  N, 

95,  7.  IL  7. 
nemin.  Is.  3,  3.  4,  3.  5.  K.  p.  58.  63.  R. 

Frg.  33.  47.  Otl.  M.  30.  Gh.  3. 
namen.  T.  2,  1.  4,  II.  22,  6.  165,  4. 

175,  l;  200,  5.  212,  1.  224,  1.  232,  2. 

0.  IV.  4,  47.  N.  12,  5.   19,  8.  28,  11. 

33,  1.  65,  2   Mcp.  Org.  Bo.  5. 
nammen.  T.  88. 
namon  (?).  SC. 
na  man.  T.  164,  1. 
a.  s.  namun.  R.  Rd.  H.  2.  Frg.  5.  K.  2.  Is.  6. 

C.  Ct.  189.  E.  Gh.  1.  3.  M.  31. 


1081 


NAMO. 


TXmO: 


1062 


na  man.  Ib. 
nonian.  B. 

namon.  T.  2,  5.  5,  8.  13,  6.  0.  L  i,  % 

9,  8.  27,  25.  11.  16,  27.   Aid.  4.  Mcp. 

Ottmg.  1.  .  , 

na  Dien.  jVIcp.  Org.  Bo.  5.  N.  5,  13.  21^  23. 

28,  2.  32,  10.  33;  4.  57,  6.  88,  13.  Syl. 

n.pl.  namen.  N.  100,  3.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  Syl. 

g*pL  na  mono.  K.  63. 

namon.  N-  15,  4.  Rlcp. 
d.pL  namom.  Pa. 

uamon.  Ra.  gL  K.  N.  147,  1. 
€!./>/.  na  moiL  O.  I.  1,  12. 

namen.  Mcp.  Org.  Bo.  5.  Kß. 
na  min.  Org. 
ALAISAlMO. 
remUiiis  lerct   unsih    tisen    cuiciorem  in 
alyenämcn  uuesen  gebcizenen  martia^ 
Tium  unde  mineum  ctc-  Mcp. 
MILTINAMO,  w.,  cognomen.  Pa.  gl.  K.  R.  VA. 
I.  571. 

d.  millincmin,  cognomento.  Ib.  Rd. 
(miltnamen.  D.  III.  59.) 
BINAMO,  7/1.,  SBeinamen. 
//.  inbinaminuuardh  chincmnit,  cogno- 
minabatur,  Is.  6. 
j)inemin,  pronomine,  K.  2. 

FOI^INAMO,  1».,  58ornamen. 

a.  foren&men^ praenotatiim nomen. Mcp. 68. 
(CHUiNTNAM,  agnomen,  Sal.  4.) 
DIENAMO?  (ist  es  diu-namo?),  persona  mi- 

rüfiri.  W. 
SELBNA^lO,  m.,  nomen  (civitatis).  N.  77,  43. 

ü.  ßclbnamin,  nominativum,  N.  77,  43. 
NAMALÖS. 
NAMAHAFT,  namhaft,  berühmt. 

d.pL  uuaz  uuirt  danne  an  in  so  name- 
haften  feruomen  ane   aller   iu« 
jdono  Hut.  jV.  77,  68. 
Superlativ: 

naniahaflisla  (namibafttsta.  Bib.  11.), 

opinatissima*  Bib.  10,  13. 
naniabafdeste,  opinatissimns.  L. 
namaaflosto,  nominatissimujn.  P.  a. 
sines  namohaftesten  diencstes,  ofß- 

ciornm  potisiimorunu  Mcp,  25. 
namahaftisfa,  opinatissimam.  Bib.  6.  8. 


all  ero  namöhafie8tufi,p£>/iV4xmflm.Mcp,39. 
.    :die  namohjaili^sien^  potissimi.  Mcp.  26. 
.   jdie  nsimoh aiii^len f'poiissimos.  Mcp.  4. 
NAMAHAFrO,  nominatim.   Vih.     namahafto 
....Demniit  T.  133;    ihar  gomo  then  ii  zal* 
tut  ioh  namahafto  üantut  O.  L  27,27. 
Superl.:  namobaftöst  kechieseat^  prae- 
sertim  decernas.  Mcp,  25. 
NARIAUAFTi,  /. 

.     d.  namhaflii,  appellutione.  K.  63. 
namehafti,  auctoriißLe,  üo. .5. 
NAMAHAFTIG. 

nambaftign  (sicj^  opinatissimam.  ßib.  4. 
INAI^ULICH,   memoriale    (sit   a  generatione  in 

generationem).  N,  101,  18. 
.   Superlativ.  —  n.  pi.  n.  diu  namolicbosteD 

ding.  Mcp. 
KAMIG. 

Ü^i^AMlG,  innominabile.  Org 

EIM^iAMlG   sint,    univoci.   Org.     einnaniig 

heizent,  nnivoca.  Org,  . 
KELlHiNAMiG  sinl,  aegniwcL  Org. 
GEMELNNAWIG  sint,  univoci.  Org.  gemein. 

namig  heizen t,  uaivdca*  Orgv  •    " 
MAiNAGNAMIG. 

manignamigiu  aint,  plarivocn.  Org. 
MISSANARUG. 

miasen^migiu  sint,  diversivoca.  Org. 
NAMITI,/.,  SBcnennung. 

d,  ۥ  quatun  iz  so  zami,  er  sinan  namon 

nami, 
ihaz  man  in  tber  n^rnUi  thes  altea 

10  gihogeli.  0.  1.  9,  14. 
thaz  er  xeicban   dati  in  mines  na- 
men namlti  (namatLcod.  V.  P.).  0. 
II.  13,  26. 
NAMNJAN,   NAMMJAN,    NANiNJAN,    nennen 
(nord.  nefna^  angels.  nemnian). 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

nominare.  T.  22,  15.    nuncupare.  Ic*    vocare* 

.  Is«  5,  2,  appcUare.  IL  63.  conpellare.  Bo.  & 

memorare*  Mr.  Sb. 

nemniu  tbih  israclo^ot,  voco  nomen  tttum 

deßs  israel.  Is.  3,  3.    thaz   ih    thes  gi« 

nendu,  mih  golc:s  sun  nennu.  O.  lU* 

SS,  58i.  ist  siiii:  ntfmo  ao  sie  inan  oem« 

nant.  Is.  9,  2.    nemuit  v.  selit,  censdw* 

R 


im 


^AM& 


lOSd 


\.i  ::;^rl!^i^'w^^?.>iAfm.sn  nenn  ist.  O.  V. 

•<i    ,h, ^Q.iiijii|/iiOfi^  ifuaa  sie  nennciitioh 

■  ■  AMl\..ftn^*cU^  19,;fip..4l«r  sih 

:l    rjn^'i)v}Aort';»/7af</rrto/ti7ii.- .'Ot^  er 

imo  ein  iiuasciir^  ,0^  ilJ-ßO^  2fufjih  uua- 
r.n a,  stx^  fi,i ftiioti/.  ,«11 1 9  •  ma nr  tjii 9 ;,  k  i  n  (1 
iinnti. '0.  L  9,  10«    neinnis..4«^an   na- 
"fnflP  ?(^A?'w.^''';/ini2,,:ö.    ne.^init  inan 
;truliijp<..^'v  130.  'iifinnU  'n^niahtfto. 
.     T»  133.    SQ  &i^  inan  nemii^nt  Is.  9.  2. 
i,uz^  lliio  ^uah  ncn.i^ent  ioh  forasagon 
^sinnent  .^0..  y.^,f.43.    iliie  siap  guali 
,,      naT?i;uD,,Q,  nr,,l&,  47.;:;.,  \    ;  r 
IfpmruQd  Flexioq;      •/ 
Ip/.,  neipans^u.  K.  6i^ 

Dctmmen.  lio.  5. .      <, ,i; 
j     M  iiP.niJMÄne.  Ig. .$^3, 
,  zi  aennenne.  0.  V.  17>  33. 

ze  neminenne^  Bei.  5«, 
(ili)  n c n)  1)0^41.  Frg.  51.  U*\f3y  8.-  , 
nennu.  O.JIL  22,  58. 
.  .(4^)  i^.emiiis«  T.  2,  5.     . 

..;    .oienflißt.  Q.  V.  ,8,  3ft    r 

(tjr)  neinmit*  Ic. 

ncmmet  Mcp.  ^.  <146,  4/ ; 
.,  .^^ti.em^iL  R.  T.  130   133j 

nennit  0.  III.  22^  50.  T.  130. 
(^ir)  iiemS^.  Qrg.  ?.i 

.Hennaq.  0.  IL  8,  31.  14,  ,8.  V-  8,  7. 
(ir.)  p^eanetO.  111.  18,  44. 

{fae):iii.jeniB.aat.  Is.  .$9  2*. 
^;.    ,rue,iinejD^U  Mr*  Sb.  gL  K.  0.  II.  14,  2. 
'      IIL  4,  4.  6,  6.  12,  12.  .IV.  19,  40.  V. 
9,  43. 
(du)  ucnnes.  0.  IV.  21^  35. 
(er)  nenne.  0.  IIL  26,  64. 
nemine.  N.  d.  ps.  gr. 
(sie)  nemnien.  K.  63» 
(er)   nemnida.  k.  4,  6. 
.  ^    namta.  T.  22,  5. 

namda.  Mcp.  IN.  84,  12. 
,nanlB.  O.  IIL  12,  5.i.  \.  7,  53.  8,  33. 
uaut  er.  0.  Hl.  20,  25. 
,  .:  (wir)  uautun.  0.  IV.  8,  2. 

(»ie)  nantttn.  O.  I.  17,  37,  III.  15,  47.  IV. 
16,  37. 
II. 


M  'I 


!     ■; 


i.*  1 


''rT 


I  ; 


l\l 


nanitufi./Tv4|  11. 
(er)  naati.  Mi.  Bib.  1.  %  0,  L  9,  10. 
p^a.  nenimeiid^f  Mcp.  Bo..5.  < 

;neramindo;.Org. 

nemmende.  Mcp. 
PrP-  S*Pf*  namdon.  Örg. 
(JAJNAMNJAN,  nennen. 

Bedeutung  und  Gebraucli: 
:  s^\j^Qix\n\si  vocabis.  T..3,  4.  ir  ginenn'et 
>  namon  min.  O.  V.  16«  43.  ni  man  sie 
j>u3  \Q  ujiaiine  zi  k,orbin  gincnne. 
Qt  HL  7,  60.  kinemmeet,  invoceiis. 
K.  p.,uucr  ist^.qu,ad,  biar  untar  iu, 
ihaz  ipih  ginenne  zi  tbiu,  ther  un. 
tar  iu  thaz.  Quplle«  thaz  sunta  in 
mib  gizeile.  O.  III  18,  3.  zi  kriste 
er  thib  ginauti..  O.  IV.  19,  50.  ca- 
naninit  (parU  p»)y  appellaiur.  Pa.  ca- 
ll einnit  {pari,  p,),  censetnr  Em.  19. 
uuenan  her  uuolta  inan  gincmni* 
tan  uuesan,  quem  vellet  cum  vocarL 
T.  4,  12.  uuas  ginennit  barrabas.  T. 
199^  2.  uuard  imo  ginennit  namo 
heilant,  vocatum  est  tiomen  ejus  iesus. 
X  7,  l.  nu  ibie  zi  golc  sint  ginanl. 
0. 111.22,  51.  zi  guaic  si  er  ginanto. 
0.  I.  4>  2.  ein  bürg  ist  tliar  in  lante, 
fhar  uuaruxi  io  ginantc,  bi^  inti 
uucnli,  zi  edilingo  henli.  0.  L  11,  23. 
tho  uuibta  siu  tber  alto,  tharforua 
iu  ginanto.  0.  I.  15,  25. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  ginenuen.  0.  L  1,  12.  IL  9,  29. 

gcnemmen.  Org.  Bo.  5. 
(du)  ginemniä.  T.  3,  4. 
(ir)    ginennet  O.  V.  16,  43. 
(er)  gincnne.  0.  L  1,  39.  IIL  7]  60.  18,  3. 
(ir)   kinemmeet.  K.  p.  / 

(er)  ginanta.  0.  L  27,  25. 
(er)  ginanti.  0.  IV.  19,  50. 
p.p.  canamnit  Pa. 

canemnit  Em.  19. 
ginemnit  T.  63,  1.  107.  118.  uuc- 
äan.  T.  97.  bist.  T.  4,  17.  ist.  T. 
3,  5.  5,  4.  78.  si.  T.  4>  11.  uuas. 
T.  5,  12.  uuirdit.  T.  11,  5.  uurdi. 
Frg.  51. 

[69J 


1085 


r^AMö. 


^jimö. 


'1 


(ginomÜ  Bib.  5.) 

ginennrt  T.  97.    ist   T.  88.  117- 

199,  3.  sint  T.  22,  14.  uots.  T- 

199,  2.   nuirdit.  T.  3,  7.  iiaard. 

T.  7,  1- 
cliinemnit  ist  Is.  3,  %    «ttirdit 

Is.  5,  2.  Qiiard.  Is»  3,  3.  &  «urdi» 

h.  3,  3. 
kin^emmtt  (m  gl.  K.  steht  kirnen- 

nil)  ist  K.  2.  Rb.  si.  K.  63. 
gin^emmia  (!)  ist  K.  1. 

genemmet  sintOrg.N.98>6.  aaas» 

Bo;  &.  Q«'crdeot  Ovg. 
genemtnit  sint  Syl. 
giti »Dt  O.  III.  22^  5t.  —  m s. m.  gi- 
nanto.  O.  I.  4,  2.  15,  25.  n.pLm^ 
ginante.  O.  L  11,  23,  H.  9,  &. 
GANAMT. 
n.  s.  m.  genamdo:   der   ze  guote    ge- 
namdo,.  heneälctits.  N.  17,  47. 
ze  ubelc^  geira^mdo.N.  117,26. 
t.  s^  f,  diu  f ore  gedamda  aniipkoHa.MvL*^ 
9>>pl.m.  eanamte,  vocati,  Pa.  gl.  K. 

genamde':  ze  güoiö  genarade 
sint  rr,  benedicii.  N.  114,  15. 
ze  ub-ele  genamde,  maledietk 
N.  118,  2h 
geaamden:  tisegenamdensin- 
na.  Bo.  5. 
n.pt.  11.  tin  gen'amden.  Otg. 
S*.  ph  deva  genamddn.   Bo.  5.    dero- 
fore    gciranrdon    geferton, 
praedictarmn  eondtunt.  Mcp.  60. 
d.  pL  Kinamtem.'K.  9. ) 
genamdcn.  Org.  r 
KINAWTLfCHER,  appelhflmm.  Ic. 
ÜERNEMJIET,  permufgaht.  D.  II.  342: 
GANAMNO,  §Ui^namig. 
w.  s»  m,  chinamno:    dhes,    dher    ana 
ebanirih   ist  gate  endi  ehU 
nnmnu  ist  mit  go dir,    cu/ns^ 
ttna  imago  cum  dto  est  et  itni- 
cum  nomen  dhinitatis,  Is.  3,  4w. 
(gnani>o,  rognominalis.  Hs»    ö^ 
qriivocns.  Sal.  1.  3*  4.) 
n.  pL  m.  ken-anrvmin:  iohannes  uudft  aber 


iohännes  d^t/iktttnmmh 
benl  keliehfen  namen. 

'  n*pl  m  kb^nammen,  etetpirvoca.  Oi 

NEMNHilffO,  mum^ftV^.  Gh.  3. 

NEMNITNGA;^/  tSlt«««««),  jyifaÄo, 
ilennnn'kay  ^cabula.  gL  K. 

GANERINIDA,  43AMBMNIDI,  /.,  nhitk 

lt.  ^. 'kcn'emniida,  persona.  Nf.  IL 
g.  1;  kenfemiteide,  persorMe.  Nf.  11 
d.  s^  irone  dere  gelieiinidi,  ex'pe 
fchristi  eh  ad  david).  N.  H. 
m.  ä.  k encnni da,  j9^50/i«iit»  Nf.  IL 
ii.;i/.  kenem^mrda,  relationels  (hrnh 
Nf.  II.  personae.  ^t  IL 
kenenneda,  persohetk.  Nf.  U. 
f{lp/LginemiTifdirn,  pers6nisi  Gb«  3 
ii./?/.  keiiennida,  /i^ric^iia^.  Nt  IL 
genenneda  (thredri  geneno 
personas.  CoJ  2. 
GAG ANNEMNIDA,  /,  reläih. 

tri  gesceidenej9£rjmöi;   ongent 
tri    gdgenncmmed-a    dero  trmi 
nuaz   ffini  ga-gennemmeda  an< 
latine  sint  relathnes.  NL 
MISSANERINIDA, /.  '       ^ 

n.pL  die  niis8en«^mmed^A^y%i^  m 
Bo.  Sk      "  -  ' 

CHINaMlDIU?  der  FottA  liad^  Adjekti 
dhru  sclba  miEineghtu  ebinor 
araughft  dhaz  itie^hri!rigli  cb 
dhera  dhrinhsra^  ipsa  piuraUia 
sonamm  irmitatis  dem&Mirai  mysti 
Is.  4,  4 
NAMÖN,  frenamen/  nmnmi 

//i/l  namd^n.  Bo.  5. 
(er)  namod.  el.  S.     \ 

(sie)  nament,  vocant.  VG.  II.  %&  K 
(wir)  namocm*,  vocemus.  H.  3. 
p.a.  ntimöniQTjimphrans (nomine Mir 
VA.  XII.  652. 
».  pl.m.na  mt)  n  ta.  VG.  III.  148.  K  t 
namonde;  Mcp^  j 

p.p.  genamoi  Fst  IVIcp.    kenamot 
fnomüiamini).  N.-  2,  M..   gen 
isttt  Mcpk  OVg.  Bo.  &.    genai 


im     .r/y  WMi-MrxY 


mm> 


108a 


Mcp.  11..  genaino.^.^u^T\iiiu  IN.  4*.ps. 
,  .  gr^J^enaipotiioi'rditOrg.  kjcnampt 

«Ujerd^nV  Org. 
:  41.  itf«,^*.  geiiainet-ex.  Mcp.  *; 
.  9.  ^•;  ii.;£€aai|iotez*  Bo«  &• 
fi.pLm.  genamote.  Org^    ..\ 
a.ni.:/i.  g«Tiainoli«u  Bq.  ^,., 
m^\n&l\  nöminatu^i  ibtXüimU 

ixnamot  uuaxd,^  nomnatm  (est  usqus  ad 

novissimum  terrae)^  Mt}»,  Bib«  1«  2. 
a.  s.  m.  IT  na  moien  jnominqtim^germenj. 

Ml.  B\h.  1.  2.  '    ; 

a.pLm.,irnaTnQia^   nominates  .fiiSfensO' 
res  equor{ßim).  Mi«  JBib.  l.:?. 

CIMjan,  meinen/  kommt,  so  \\\t  seine  deri^ 
vata,  nur  in  N.  Mcp.  Bo.  5.  und  einem  cod»  zu 
Einsideln  von  €£,  M^NJAN  mi  blMEmJAJl 
neimo,  loqiiOf\'D.  1^.332. 
er  11  e i m c t  parnassum.  Mcp. 
din  gn^da  nei^.Q  ib.  14.  ;$9,  11.  t\'' 

daz  neimit,  id  est.  "Si.  11^  31. 
liaerneimda,  cfe  quafoediis  inst  n  bat.  Mcp.  1 7. 
itliefat«    miniu    oagen^.ih  neimö  opgeq' 

•dea  hcrz^D^  N,  12,  4  ..  ,. 

föne  ainero  persona,  ih  neimo  iob,  chaden 

eteliche  uuesen  gescrtbeo  allen  itTiseö-' 

aalmem  N.  37,  12. 
die  ercsten  fontes,  ih  n^imo  apostoK^  die 

chamen  föne  israhel.  N.  67^  27. 
qui  fach  angelos,  n ei  mit  Rg^  2..  .  . 
aie  gescheut  noh  alla  die  üuerlt  nah  mir 

becberta,  pediu  nemcnt  (sicj.  sie,  -daz 

min  namo  fertiligot  si, 'so  sie  la'stä.  .N. 
^'-40,  12.  ''   ''     ' 

die  tteimo  ih,  die'lüin  folch  ferslindcnt 

■  also  ttot.  N;  52,  S; 

christils  isl  finis,  ati  \xi  uuirt  kcneimet  di- 
ser  salmo. ,N.  8,  1.  .         ..-  ;  / 

do  ih   biez   ophcr^n  tagnum   immaculatnm, 
.  do  neirada  ib  mib  selben«  N.  39,  8. 

Form  «nd  Flcxioo« 
(ih)  neimo,lb.  IL  33?.'>J.  12,  4,  37,  12.  39, 

11.  52,  5.  67,  27.  ^43,  a  , 
(er)'n«iTnit>R  77,  3l.  Rg..  t, 

•  •  • 

neim^t.  Mcp.      *,.^  .  .,. 


I  »  •  ■ 


(sie)  neiment?  ^.  ^,  IS. 
<ih)  nej^nda.  PL  39,  8. 

(er).,9Mp^d«- A^F 

fi.p.  keneiiuet.  «uirt  N.  8,  1. 

ßlNEinUAN,  decernere,,  disponerey  statuere. 

.  b-enel.mc.t,  disponit.  Bo.  5.      . 

ih  peneimda,  dispo^n  (testamentum).  N. 

ob  $    4.  ■       r  I  •    I       •  ' 

daz  (uuort)  er  aörahae  boB-eiinda^  di^TO- 
,  ,srnt.  N.  104,  9. 
penemla,  £?^f///u7t;//^  ?§•,!• 
sie   beneimdon,    daz  ,sie    iro   stricche 

ferburgin,  disposuerünt*'.,^.  63,  6. 
diu  (sang)  4ara  zu  beneixnet  sint,  dispo- 
^  ,^i4»  M6|).'4. 

de  3ol  mani  daz  kedultlgo  tragen,  daz 
.e>  beneimet  zc  tuonne.  j\e. 
'    'tai'tti  beneimest,  decretio.  Mcp. 

dia  (legem)  got  dien   alten  beneimda. 
N.  24,  10. 
;  drolicho  beneimda,  minahatur.  RJicp.  14. 
beneimdon   iro   ougen   ze   stecchenne 

an  dia  erda,  statuerunt  N.  16,  IL 
'^e  xdmö  uüas  s'ito,    däz   die   forderen 
hiezen.in  tabnlis   al    gcscriben,    dai 
sie  beneimdon  iro  aftcrchonion.    N. 

24,  la 

€on$ul<jium'm\r  ben<eimendo,  decernendo. 

Bo   5.  ' 

.     -öint  pineimet  ze  erbe,  praedestinati,  N. 

32,  13. 

ih  ne  hab^  noh  tar  aha  hiebt  peneimct, 

/  mondtm^eü  pYofnta^'Scntehtid  est.  Mcp.  24. 

ih  kehorta,  uuaz  du  beneimet  habest, 

andivi  andiiionem  ftiftfni  Nh. 
daz  si  (providentfa  c/i^^  beneimet  habet. 

Mcp. 
nnai  dn  uns  pencimet  cigiist.  N.  73,  20. 
beneimden,  dispositisl  Mcp.  14. 
Form  und  Flexion: 
V    (du)  b-eileirtiest..  Mcp:  21. 
;     (er)  beneiitt«t.-Bo.  5.  Ne.  • 
(ih)  peneimda*  ^N.  88,  4. 
(du)  peneimdost.  N.  43,  18. 
(er)  vbeneimda.  Mcp.  IIJV.  24, 10. 14;  104, 9. 

p  nemta.  Rg.  1. 
(sie)  beneimdo^R.  N.^  i§^  11.  24,  10.63,  6. 

[er] 


108S^ 


NftlKJi. 


p.  a*  bcneimcndo.  Bo»  5. 
,  p,  p.  beneimet  sint  Mcp.  4.  N.  33, 13.  b^c- 
ncimet  uuas.  N.  73,  12.'  bcfneiMct 
habo.  Mq».  24.    benfeimet  habest. 
■Nb.  I)eneimet  habet.  Mcjpr.  penfe'i. 
mit  ei^ist  N.  73,  28.    beneimet 
uuurten.  Bo.  5. 
d.pl.  beneimdeo.  Mcp. 

FORABLNEIMIT. 

a.pL  n.  diu  fore  beneimden,  praedesil^ 
naia.  Bo.  5. 

BINEIMSCRIFT.  ] 

BLNEIMIDA, /. 

peneimeda,  decrctum.  Mcp,  25. 
p  I  n  e  i  ni  e  d  o ,  dispositione  (deij.  N,  Ö3|  13. 
beneimedo,  praedestinalione  (deij.^ Bo.  5. 
beneimido  heWt^i^ proposito  sanciituth. 

N.  24,  12. 
peneimeda,  /^a:-.  N.  17,  10. 
min  beneinieda,  t€Stanientum.li.Q^y29. 
altiu  beneimeda,  t;^*//!^  iestamenlum.  N. 

89,  16. 
diu   niuoua   beneimeda,  nomm  testa- 

.  oo,  4. 
t^eneimedo,  decretis.  Bo.  5^ 

Form  und  Flexion: 
li.  #.  peneimid^  N*.  74,.  9,    .  .^ . 

pineimeda.  N.  77,  10.  :i 

b(p)eneimeda.  Mcp*  >25v :  JN.;  74^  9. 
88,  4.  29.  4a  89,  16. 
g.  s.  bineimeda  N»  77,  66,     ,   . 

beneimedo.  N^N.  67„.U»  ^104,  8. 
.        .    105,  45.  .,,;.. 

d.  s.  bineimeda»  N«  77,.  3.» 

pineimedo*  N. '93,13.. 

beneimido»  N.  24,  12. 

beneimeda.  N.  49>Ä.77^  25.  88,  19. 
104,  10,  Bo.  5».    .,:  , 
$1.  s.  beneimeda.  Ni  2i,f  lOr  4t>,  16.  73, 
20.  77, 66. 88,  35^  ^.  1 110^,9. 131,  12. 

penemida,  praediesfmßiionem.  X  2, 4. 
a.;?/.  beneimeda.  Bo«^       ... 

BIINEIMIDARI,  m.,  iesiaion : 

dpi.  pcneimf  darin, /^/A/on^mr.  N-82, 6w 

NIUMO,  m.,  moAdatio.  Mi^  A3.   (Him  Hei  N. 


NEMET^NtJNNi.       im 

Und'  M^^;   cf.  iidch  neumäfä  in  Ecc  IF.  it 

casf.  s.  ^altt.'cdd.  ig.  915:)        •< 

'tf: 'ii'h-iumon,  eäniito  (ati  dero  cytharag^ 

8ungenem*o).'N.  91,  4    daz  ist*ke. 

liudot,    daz  man  freaui  mit  nio- 

mon  fd.  pht}  onget  ane  nuort.  N. 

32,  3.  ' 

^.  ^/.  n  i  u  m  o  A , '  sonorum.  Mcp.' ''  58.    modalatk- 

num.  Mcp.  11.  .' 

i?./y/.n}umofi.   Mcp.  ^— '  ongen   frenni  mit 
-    *nitimon  (d: ä.?jyAät  vivLxi  mituaot 
ten  ne^ihnügin.  N.  IW,  1. 
NIUMOiN,  fiänlarty  psailere. 
^iurmoen.  N.  94,  2.   )     :  ..;  '  ^  , 

niumeien.N.  94,  l.^^'^*''^'^(5^^^^ 
niamoni, psalUte.  N.  97,  4.  niumontimo, 
fubilate.  IN.  SO,  2. 

4 
I 

NElVIffiTes,  VoIksnameB.  TG.  2& 
^ElVlETulu,  spira  C6pK<r,  St).  Tr. 

INIMlDas.  —  de  sacris  siharum^qtiae  nimidäs 
vocartt.  IndicuL  superstiitonam* 


I  >i' 


'•■>  \ 


JMEDIISC,  numibifdf. 

numediiscen,  numidam  (uigtfrtham).  Prud.  t. 


.1  f  )  ; 


NÜMÜLISINTHIS,  ihtaxkchcr  Frauennaaien. 

I 

NIOMER  s.  MflR 

NAN  g.  iR  ii  I. 


•   •     1  • 


riaf  er  tbo  filu  fram,  so  nona  zit  tho  bi- 
.  j  4^?;^*  0.  IV.  33,  15. 

thaz  uuas  in  ala  uuarai  ion  sextu  uni  iu 

,     nona.  0.  ly.  33,  9i 

NÜNNA,  /.,   gionne,    nord.   nunna,    angek 
nuiine.    Cf.  monacbi  et  nonnae..  Cap.  Carlo* 
manni    und  de  duabh  'nonrianis  in    einer  Ur- 
kunde von  779.  —  S.  nonwis  in  Z)h  Fresne. 
n.  s.  nunna,  sacetdos.  D,  II.  325w\ 

nunna.  Gh:  6.  Tr.  Sal.  4r  . 

n  u  n  n  i.  SaL  a    •  S '  W»«'««ö»'«/'>- 

n,p{.  nunnun,  sacratns  virgines.  Prud.  I. 


u> 


NÜI<Ö— ]^1M 


NEONALraE^NAND.    109^ 


fNO.  ßfom.'pr. 

UNNit.   .iVoWI,  BT. 

;iN  s.'EIN.- 


t .  ^ 


niuntuh.  T.  109.  207. 
unzriza    niunta  xehantin,   usque  nonum 
'■  decimwn.  K.  18. 


«     ■  * 


««;• 


ÜN^  It^UU/  noi>em  {^6\\\.  niitn,  nord.'iiiii, 
Igels.  11  igah^  sanskr.  novaii,  lat.  növ^tn,  gr. 
vÄi,  lil.  dcwyni.  A.  Bcnary  scheint  mir  mit 
echt  dieses  ZaKlvTort  anf  sairskr.  nava,'nhd. 
iwi,  neU/  zn  beziehen,  als  eine  nctre  Zahl, 
fch  8w  Auch  im  Ossetischen  ist  ast,.  ac^t^ 
rast,  neun).  K.  18.  T.  96.  VA.  I.  249;  Mc^. 

nian  teil*  Mth    niun  uuisun,  novem  mo- 
s.  Syl. 

Alleinstehend  (ohne  Substantiv)  lautet  die  Form 
uni  (doch  auch  niun  inti'niunzog.  T.  96. 
ben  ninni  inti  öiunzug.  T.  %.}  und'wird 
klirt. 

ie  niuni.  T.  IIS. 
tero  niuno.  Mu. 

in  niuniu  (teile  daz  ftnder).  Mo.  (in  foc/. 
gnd>  auch  nuniu). 
UNAÜGA. 
UNLIUTIG. 
UNHU^T. 
üiNZEHAN. 
.ÜNÖN. 
mit  tero  regula  ninnonn^s,  per  navena- 

riam  regulam.  Mcp.  41. 
geniunot  uuard  (diu  zala).  Mcp. 
keniunoten  (a*  s*)  namen  (in  9  getheilt). 

Mcp. 
ÜNZUG,  90  (nord.  niuntigir). 
aiuni  inti  niunzug,  auch  niun  inti  niun- 

zog,  99.  T,  96.  , 

NIÜ^ZÜG0ST0,  der  901»«. 

niunzogosto  fiordo,  der  94'**,  K*  40. 

tf.  niunzogostin  feardin.  K.  9. 
ÜNTO,  der  9^,  nonns.  K.  13.  18.  ' 
ier  niundo.  Syf.    manot  niunto,  meAsis 

november.  Pa.  gl.  K. 
j^  3.  f.  niuntnn,  K.  48w 
/.  s*  m.  niunden.  Mn. 
1.  s*  f,  nrirntun.  K.  48;. 

nlundun.  Mep. 
1,9.  m.  niunden.  Mcp. 
r.  J. y.  niunta  uuila,  ntmam.  IL  13. 


NEONALDRE  s.  AL. 
NIONfcR  &  fcWA. 


NBSlWETisC. ) 


}j'  ninivita. , 


NINIWISC      ) 

dea  nineveliscun  man.  Mat.     ),   viri  mm- 

Viiae. 


dea  nineveliscun  man.  Mat     ) 
'  thie.nin^eitiscon  man.  T.  57,  4.^ 


lixxli  JL/)  cf.  sanskr.  nand,  gaudere;^  oder  zu 

NAM  (m  vor  d  zu  n)? 
NINDÄN?  andere? 
GAiNINDAN? 

er  ginand:   —  nuio  firdan  er   trnsih 
fand,  tho  er  selbo  todes  ginand.  O. 
I.  2,  12. 
NENDJAN;  cf.  nord.  ncnna,  se  appUcare,  a 
$e  impelrare. 

(er)  n e n d i t  steht  über  tempiantibtis in  Can.  i^ 

so  uuer  so  na.n    biruarit,    er   gnat 

fon    imo   füarit,    er   fro    fon   imo» 

gengity  so  oüer  so  zi  imo  nendit.^ 

O.  IV.  26,  14.    " 

(sie)  n enden t.  —>'  die  äni  n'nsih  nendent, 

insurgent.%.  43,'  6.^^ 
(ier)  nandtä:  —  er  blid^V  thana  unanta,. 
so  uuer'sozimonandta.  0.111.14,78. 
anto,  pra.esumendo,  Frg.  59. 
nendendo:  sie  heuent  sih  hoho  nen» 

dendo.  N.  106,  26. 
a.  pL  hu  n  e  n  d  e  n  t  e,-  inturgetites  (in  mej^ 
iN.  91,  12. 
GANENDJAN. 
^ih)  ginenda.  —  thaz  ih  tbes  gtnendu, 
.    mibffotes  sun  nennu.0. 11122,58^ 
(er)  kenehdit,  andet.  Rg.  3. 
(du)  ginendes:  —  slant  uf^'^'qirad  er, 
gihori  mir,   ioh  nim  thin  betti 
mit  thir,  thes  sar  nuthuginen-, 
des, 'ioh  gang  ouh  thines 'lin- 
des. 0.  ni.  4,  28. 


j/ 


4097        NARWA.  NARWA. 

■'■  NORDMAN,  NORMAN. 
NORlXilBlL. 
NORDGAWI. 

NORÜllALB,  KORDIIALBA. 
NOKDZEIHAN. 
tOSTANNORD,  vidhirnus.  Tg.  3. 

OSTARiNüRDWLNT. 
WEST  ANNORD,  chorus.  Bo.  Tg.  .3. 
WESTARNORÜWINT. 
•    KORDAN,  Ulorben,  srptcnlrio.  Tg.  3.  nquilo:  F. 
NORDANA. —  fon  uueslana  Iiiti  nordaua. 
:  T.  113. 
(du  wirdest  gebreitet  nordane  und  suii- 
dane.  D.  III.  76.) 
NORDENÄN,  »ob  SRoritn. 
nordcnän    chomene.    Bo.    ö.    nordeuän 
aide  sundenäa  Org. 
NORDANONDI.  gl.  K.  /  ... 

•KORDANOyriC.  Ra.  i '  «</'«'""««•       • 

NORDRI.  —  za  nordri,  ad  aqu'donem.  ÜL 
KORDRONI,  septentrio.  Eg.  1.  2.  3.  4.  Sg.  3I»7. 

fg.  2.  Wn.  244.  863. 

nordroner.  Pa.         )  ., 

'nördaronar.  gl.  K.  J  '     " 

OSTNORDRONI,  viiUwnus.  Eg;  1.  3.  4.  Sg. 
397.  Tg.  2.  >Vn.  244.  8ü3. 
'  "VVESTiNORDRONI.  Zf. 

ÜülSSTNüRDRONl.  Eg.  1.2.3  4. 

•   Sg.  397.  Bib.-2.  Wb.  244.  863i. 

L'UESTNORDRUNI.  Bib.  1. 

UUESTNORDRONUN.  Mz. 

tüESTNORDRONNUiN.  Sb. 

SUJND.NORDT.OM.  Bib.  2.     ) 

SÜNDNORDUÜM.  Bib.  2.     (,  euroaqiüto. 

SÜNDNORDRONO.  Mu  Sb.  ) 
NORDERT,  septentrio.  Ild.  Tr  imSiorbfn.  Bo.  5. 

nordret>  septentrio.  Us. 

NÄRWA  («Rorfc«)  vel  inasa,  cicatrix.  Ha.  Ct 

NAS, 

NARWA,  oder  NARWO?  ist  nord.  niprra, 
rcsarcire^  coarciare,  zu  vergleichen? 
n a T uu o.  ßbulatura.  Wn.  3355. 
ntrrwun.  Bib.  13. 
narwaii.  Bib.  6,     \y  ansulas, 
uarwn.  Bib,  8. 


0 

NERVIi,  Volksnameiu  TG-'5&  ('var.  Kcruli/ 


,  iJwrus, 
ad  eh(h 


'  \ 


ii-LxÖ^  ZU  sanskr.  at,  esse?  oder  zu  r.aud, 
gaudere?  oder  zu  iii  (nayaiiii)^  ducere?  oder 
zu  fnä,  lavari?  Sollte  auch  nest,  nidus,  uod 
nasa,  nasns,  hielier  gdiörcn?  aber  im  San^kt 
heifhl  iiesl  schon  nida^  und  nasa  schon  uisl 
Auch  narwa,  cicatrix,  hicher?  'VA'are  resju- 
rare,  spiriium  ducere,  der  urspriifigliche  Begriff 

von    JMAo^    80    Tilgte    sich    sowohl    nasa  zo 

NAS  als  auch' NAS  zu  skr.  ui.'  kl' NAS 
auf  fnä  zurückzuführeu^  so  hienge  uiit  ihm  viel- 
leichl  gi-sunti,  suntis,  zusammen,  und  nasa 
kounle  ihm  auch  angehören. 

KESAN  (nis,  nas,  när)  kommt  dls  simplejc 
nur  Einmal  vor;  schon  im  Golh,  gilt  nor  ga- 
nisan^  sanäri,  wie  auch  im  Angels.  nur  ge- 
nesan;  dem  Nordischen  felilt  das  Wort.  — 
er.  NEST. 

,'  nisit,  convalueriL  Can.  5. 

SANESA^.flencfnu      ' 

,    Bedeutung  und  Gebrauch: 

wivei^.  Us.  Bib.  1.  Rd.  convaiescere.  M.2. 
Can.  6.  10.  11.  13.  Un.  Bib.  l.  2.  7.  cva- 
derc.  R.  E.  respirare.  Mu  Bib.  1.  2.  rc- 
sipiscere.  Gc.  3. 

kinisit,  spassa i.  Gc.  i.  ni.  gioisis, /m 
respirahis  fyUraJ.  Mv.  uuir  genesen, 
;^ff«/a^W.JJ9,  J.  ana  dia  (gotes 
,  l^rhtun)  nienian  gnc.senne  mag,  K. 
33,  12.  andere  teta  er  genesen,  aüos 
saloos  fecit.  N.  68,  20.  übe  du  gen e- 
s^n  uucUcst.  Bo.  5.  so  diu  sela  giii- 
sct,  SU  .Qrslatderlicbamo.  N.  36,33. 
ginari,  convaluisset.  Al^.  uuir  gene- 
sen, salvi  erimus.'K  bo,  6.  gcnesiut, 
salvi  fiunt.  N.  80,  16.  kineran,  wfü. 
cens.  Ka.  gl,  K.  thaz  sin  sun  ginerao 
uuari.  0.  ilL  2,  28. 

^\i\.  £cn.:    noh  des  nc  gniset  er,  daz 
,   iz  (roz)  knuog  starch  ist,   erit  saL 

vi^.  N.  32,  17.  des  knesen  uuir  alles 
in  saLbato.  N.  37,  8. 

Mit  fora:  genesan  uore  demo  habeche. 
>Vm.  2,  14. 

Form 


m 


NAS. 


NAS. 


1100 


Form  und  Flexion. 
,In/l  canesan.  K.  & 

ginesan.  Mc  Bib.  i. 

genes  an.  Wm.  %  14. 

genesen.  Bo.  5.  N.  68,  20«  146,  3. 
'  gnesen.  N.  33,  12. 
(du)  ginisis.  Maj.  Bib«  1.  2. 
\ex)  ginisit  M.  2.  Can.  6.  la  iL 

kinisit  Gc.  7.  Rd. 

giniset  Can.  13. 

geniset  M«  147,  8. 

gniset.  N.  32,  17.  36,  33.. 
(wir)  geneaea  Bo.  5.  N.  65,  6. 

gnesen^  knesen.  M.  37,  8«  79,  4. 
(sie)  ginesant  Gc.  3« 

genesenL  PL  55,  9«  56,  9.  58,  13. 

geneslnt  N.  80,  16. 
(er)  ginas.  Lu« 

(er)  ginari  (conf.).  Mij.  Bib.  1.  2.  7« 
(sie)  genAsin.  M.  15,  4. 
p'P*  kineran.  Ra.  gl.  IL 

gineran  uuari.  0.  III.  2,23« 

genesener.  Org.  Ne. 

gtnesinir«  Ne«  IL 
ARNESAN. 

Inf.  arnesan,  evasisse.  Sg.  193. 
(er)  arnisit,  resipiscit.  Gc  3. 
(ir)   urneset,  recuperabitis.  Em.  10. 
(sie)  irncsent,  resipisaint.  Le.  3. 
(sie)  irnesan.  M.  31. \ 

irncsen.  Le.  !•  ( >  resipiscant. 

irnesin.  Le.  2.  ) 
(sie)  arnarun,  e vaser nnt.  Gh.  3. 
p»  p*  u  r  n  e  r  a  n  i  u ,  remperata.  Em.  1 2. 
UiNAR.NESAINTLlH,  uuivUabUe.  Em.  19. 
GAiMST,  /. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 
genist,  sahis.  N.  70,  15.    ih  bin  din  ge- 
nist, Salus.  N.  38,  13. 
ih  fordcrota  iro  kenist, 56r////^iii. N.37,22« 
ih  scriio  umbe  genist  Ne. 
xi  chini.sti,  ad  veniam.  Is.  5,  7. 
xi  ginisti,  ad  recupcratianem^  Gc.  3. 
k  an  ist,  repavatione.  D. 
des  einen  uai  ist  des  anderes   knist. 

N.  10  (a),  2. 
dn  chicchest  mih  mit  keniste.  Ne. 
IL 


Form  ond  Flexion: 
n.  gen  ist  N.  38,  13.  70,  15. 

knist  N,  10  (a),  2. 
g.  gl  niste.  Ne.  IL 

ge niste,  keniste.  N.  45,  10.  103,  26. 

Ne.  Bo.  ö. 
gniste.  Bo.  5. 
d,  ginisti.  Gc.  3. 
chinisti.  Is.  5,  7. 
geniste,  keniste.  Ne.  N.  13ä,  16. 
gniste.  Bo.  5. 
kanist  D. 
a.  genist,  kenist  Ne.  N.  37,  22. 

genist  ^e.  IL 
ülNGENISTIG.  NcI.       ) ,  insanablle  (vene^ 
UNGENIS TIC.  Nd.  IL  S  numj. 

NERJAN,  goth.  nasjan,  angs.  nerjan,  nS^rett 
Bedeutung  und  Gebraucli: 
alere.  Ib.  Rd.   pascere.  M.  3L  M«.  Le.  L  2. 
Bib.  1.  Sb.  VG.  IV.  152.  suslentare.  Äl^.  M«. 
Bib.  1,  7. 

des  nerrendin  druhtines,  ja/{;a/orf>.  Is.3,6. 
druhtin    nerrendo   christ,   dominus  iesus 

chiistus.  Is.  4,  6. 
80  so  ein  man  sih  scal  uuerien  ioh'he- 

rcTon  sinan  nerien.  0.  IV.  17,  13. 
sin  muot  neren,  curare.  Bo.  5. 
die  sola  ze  nerenne.  N.  77,  18. 
sie  uerent  den  iichamen.  N.  4,  8. 
mit  uuati  er  thih  io  uuerie  iob  emmizi- 

gen  nerie.  0.  IL  22,  26. 
er  nere  sie  in  hungere.  N.  32,  19. 
ni  bunsih  uuafan  nerien.  O.  IV.  14,  18. 
in  krippha   man  nan    Icgita,    thar   man 

ihax  fihu  nerita.  0.  I.  11,  57. 
oba  thax  thiu  liuti  nerita  loh  hungeres 

biuucrita.  0.  IL  7,  13. 
ther  alla  uuorolt  nerita.  0.  IV.  16,  6. 
er  sina   haut  tho    thenita,    then   sinan 

kneht  thar  nerita.  0.  HL  8,  43. 
tho  er  unsih  hiar  so  nerita,  fon  fianton 

irretita.  0.  V.  1,  3. 
in  thiu  man  thax  iruueliti,   man  arme 

miti  neriti.  0.  IV.  %  23. 
Mit  gen.:  er  sih  tcs  nereta.  Bo.  5. 
Mit  fona:   fon  tode  nerien.  0.  III.  7,  90. 
nere  mih  föne  minen  fienden.  N.  7,2. 

[70] 


ilOl 


NA5. 


"SAS, 


1102 


I 


Form  und  Flexion: 
Inf*  nerian.  Ky. 

üerien.  0.  III.  7,  90.  IV.  17,  13. 
neren.  Bo.  5. 
za  nerrenne.  Ib.  Rd. 
ze^nerenne.  N.  77,  18. 
(ir)    nerict  M4.  Bib.  7. 
(sie)  nercnt  N.  4,  8- 
(er)  nerie.  0.  IL  22,  26.  Me.  Le.  2.  Bib.  1. 
nerige.  M.  31.  Sb.  Le.  1. 
nere.  N.  32,  19.  Bo.  5. 
(sie)  nerien.  0.  IV.  14,  IS. 
(er)  nerita.  Ib.  Rd.  O.  I.  11,  57.  II.  4,  31. 
7,  13.  III.  8,  43.  IV.  16,  6.  25,  2. 
V.  1,  3. 
Bereta.  Bo.  5. 
(sie)  neritun.  VG.  IV.  152.. 
(er)  neriti.  0.  IV.  2,  23. 
imp.  s.  nere.  N.  7,  2. 
»ii9/>./?/.  neriat.  Bib.  7. 

neriet  Bib.  1.  Mr. 
p.  a*  nerrendeo.  Is.  3,  6*  5,  5. 
aerrendo.  Is.  4,  6. 
g.  s.  m.  nerrendin.  Is.  3y  6. 
A  j.  m.  nerrentemo.  Frg.  6t. 
a.  s.  m.  nerrentan.  Frg.  43. 
GANERIAN. 

Dedeatnng  und  Gebrauch: 
servare.  Ky.  petsccre.  Gh.  1.  3.  suscitare^ 
M.  15.  Gan.  6.  10.  11. 13.  allevai^,  Mb» 
£p.  can.  1.  3^  4.  6.    r eparare.  Gh.  1.  2. 
'  3.  4  M.  30.    recitperare.  M(r.  Bib.  1.   //- 
berare^  Pn.  regere.  M.  30.  Gh.  1.  3.  con^ 
tinere.  M.  29.  Rc.  Gc.  1.  5.  6.    imhuerc. 
D.  II.  317.    salown  facere.  N.  68,  20- 
€ibsolvere.  Mcp.  50.  (renm). 
giuerist,  palpns.   Prird.  1.    tho  bigond 
er  suerren,  er  uuoita  b\\\  grnerien. 
O.  IV.  18,  29. 
nist  in   crdriche,    thar  er  imo   io  in- 
striehe,   nah  utiinkil   nnlar  himile 
thar  er  sih  ginerie.  O.  IV.  5,  54. 
Ibeh  ni-  brislrt  in  ihes  zi  nuaru  thoh 
gtnuages,    ni  sre  sih  ginerien   iob 
scono  giauerien.  O.  If.  22,  12. 
tha-z  er  ihaz  srn  ginerle  ioh  fianlon 
Uiuucrie.  O.  IV.  7,  60. 


generiti  sanaius.  N.  102,  7. 

daz  sie  kenerit  ouardin,   sanarentur. 

N.  102,  7. 
generet  uuerden  (sieche),  adjuvadwt. 

Bo.  5. 
genereta,  salvavil  (eos)*  N.  95,  10. 
thaz  er   quam   hera   zi   unorolti,  er 

mennisgon  gineriti.  O.  IL  14,  122. 
Mit  fona:    genere  mih  föne  mih  ana- 
oendenlen,  libera.Ji.  58,  2.  mit  tbio 
sih   in  biuueriti  ioh  sih  fon  in  gi* 
neriti.  0.  IV.  16,  34. 
Mit  fora:    gineriti  mina  sela  fore  ah- 
taren,  salvam  faceret.  M.  108,  31. 
Form  und  Flexion: 
Inf.  ginerian.  Ky. 

generrin.  N.  68,  20. 
ginerien.  0.  IV.  18,  29. 
gineren.  Bo.  5»     ' 
generen.  Mcp. 
(du)  ginerist  Pmd.  1. 
(er)  ginerit.  M.  15.  Mb.  Mo-.  Bib.  1.  (^o. 
6.  10.  11.  Ep.  can.  1.  3.  4.  6.  Gh.  4. 
generit.  Can.  13. 
keneret.  Bo.  5. 
(er)  ginerie.  O.  I.  5,  54.  IV.  7,  60. 
(sie)  ginerien.  O.  U.  22,  10.  V.  19,  14. 

44.  56. 
(er)  ginerita.  M.  30.  Gh.  1.  2.  3. 

genereta.  N.  95,  10.  | 

(ih)  gineriti.  Lu. 
(er)  gineriti.  O.  II.  14,  122.  IV.  16,34  j 

generiti.  N.  108,  31. 
imp.  s.  kanerL  Pn. 

genere.  N.  58,  2. 
p,  p,   ginerit.  M.  30*  Gh.  1.  3.  uuerdan. 
Gc.  1.  5.  6.  M.  29. 
kenerit  uucrdan.  Kc. 
generit.  M.  102,  7.  uuerde.  D.H. 
317.  uuurden.  IN.  102,  7.  iiuur- 
din.  N.  102,  7. 
generet  uuerden.  Bo,  b. 
ARNERJ.4N,  «rnä^reit. 

sie  uucrdfn  irnerct,  salventur.^.dSjl 
NARA,/.,  SRä^rung,  ^tiaUnnSf  Rftfunj. 
n.  5.  nara,  stipendia^  M.  30.  Gh.  1.  3.  4. 
g*.  s.  nare,  sastentationis,  M.  30.  Gh.  4. 


1103 


NASA. 


NASSE-- NlüS. 


1104 


c7.  s,  nnre^  snstentaiioni.  Gc.  3. 
a.  s,  nara^  liberationenu  Is.  5,  7. 
n  pl.nsLTOf  snstentaiiones.  Gb.  3. 

LlBNARÄ,/. 

n.  libnara,  stipcndia.  Ja.  Prud.  2« 

1 !  pn ar a,  alimoma'  Ib.  Ic.  victNS%  Prud.  1. 
I).  II.  315.  alimenta.  M.  30.  Gh.  1.  3. 
(Iipnare,  victrJ^.  .Wft.  460.) 
( I  i  b  n  a  r ,  aümoniß,  Tr. ) 
g    libnara,  stipcndiorunu  T.  13,  18. 

NERi,  / 

LIBNEKI,  /^  Stipendium.  F. 
SÜUTNERL/.,  Teilung. 

g.  5.  subtil erl,  airdtionurh,  N.  103,  15. 

INCUIBEKT,  I^ERISTEIN  (hicher?),  n.pr.m. 
ISEKIHILT,  n.pr.f. 

NEST,  cihnria  Ckapimu).  Rb.  (cf.  NEST). 
\V  EG  AN  EST. 

/i.  uueganest,  viaticum,  Bib.  1.  Ma.  MjB. 
Ib.  Rd.  Can.  1.  cibaria^  Met.  Mf.  Bib.  I. 
xiuek^Dest,  viatiaim.  Üb. 
uuegenist,  viaiicmn.  Bib.  5.  6.   ciba- 

ria.  Bib.  5. 
nueginist,  cibaria.  Bib.  7. 
uuegencst,  viaticum.  Bib.  9.     * 
uuegncst  Sb. 
uuecnest  Ic. 
^va Cginest.  Bib.  4. 
^vegi]list.  Bib.  5. 
d.  zi  uueganeste,    in  via  (parotis  om- 
ni/ms  qnae  in  via  portanda).    Bib. 
1.  2.  Mr. 
zi  uuegencste: 

gibot,    thaz    sie    firnainin,    ouh 

uuibt  mit  in  ni  namin, 
tho  zi  theino  friste  in  zi  uuege- 
neste.  O.  III.  14,  90. 
uueganesti  viatico*  Co.  4. 

FARTiNEST,  viaticum.  A. 
NASTAIllT,  NASTHAIT;  hieher?  s.  EID. 

NASA,  f.,  SJafC/  nasus,  nareSf  angeis*  nase, 
näse,  nosu,  nord.nc£$  (auch  nef^ /}.),  sansk. 
näsa. 
n.  s.  nasa.  C.  Sg.  242.  913.  Em.  27.  31.  Woi. 

7,  4.  Tr. 


g.  j.  naso.  N.  34,  16. 
d.  s.  näsum  N.  2,  4. 
ö.  s.  nasa.  Mi.  Bib.  2.  5.  N.  114,  4. 
•^ASALOft 

NASA  LOS.  ^ 

NASACIIRUMBER. 
NASACRUSTÜLA. 
NASAHELM? 
NASÄSNUDAN, 
CRüMiNASER,  simius.  Tr. 
NESILENTER;  hieher? 
»     nesclcnter.  F.  1.  2.  \ 

neselender.  Qlon.  2.  Em.  32.  (,  halbuM. 
nisilinter.  Tr.  ) 

.(lÄonti,  nom.  pr. 

NAÖSi,  NISSA,  NISSI,  NESSI,  NüSSA, 

NUSSI,  Suffix.   S.  SS. 
NESSIwura  s.  WÜRZ. 

■ 

f 

NlUSjan  kommt  als  sternutare  (unser:  nie  fett) 
und  als  niti  vor.  Cf.  a^gcb.  nie'ffan,  it^rftu- 
tare,  neosjan,  visere,  nord.  nausna,  olfa- 
cerCy  niosnä,  ^a:/;/öror^,  hnerra,  sternutare; 
hniosü 9  sternutare;  labare,  cespitare;  hnosa, 
niti;  hnysa,  scruiari.  —  Vielleicht  ist  nius- 
jan,  sternutare,  von  niusjan,  niti,  zu  tren- 
nen;  cf.  auch  NASA.     Das  anlautende  h  in 

Ra.  scheint  unorganisch.    Cf.  auch  Jtlii  U» 
(niusan.  Sal.  4.  niesan.  Sal.2.  ninscn.  Sal.  1., 

sternutamentum. ) 
niusit,  sternutare  (sie).  Em.  21. 
niusent,  nitent.  gl.  K. 
niuse.  Hild.,  als  3.p.  s.  con/\  praes.  hieher? 
»iusenli,  nisus,  conatus.  Ra.  gU  K. 
NIÜSUNGA.  Bib.  1.  X 

NIOSUNGA.  M^i.  Bib.  1.  2.      (, /.,  sternutatio. 
NIESUNGA.  Bib.  5.6. 10. 11. 13.) 
NIESEVVÜRZ. 
UNGANIUSIT. 

unganinstiu,  inexperta.  Gc.  8. 

ARNIÜSJAN  (mitlelhochd.  erneufni). 
p.  p.  arniustai  experti.  Ep.  P.  2. 

BINIUSAN.  ^ 

Inf.  piniusan,  addiscere.  Gd. 

[70*1 


1103 


NUGS— NASC. 


NÜSCA. 


1106 


.piniusen,  nanciscL  Ra.  gt.  K. 
(er)  piniusit,  obiinet.  Pa.   gl.  K.    poiitur. 
Pa.  Ra.  gl.  K. 
pihniusit,  repperit.  Ra.  ^ 

(er)  piniuse,  invcniai.  Ge.  3. 
(sie)  piniusan,  deprehendant.  Gc.  3. 
(er)  piniusta,  invenit  (culpamj.  Gc.  3. 
(er)  piniusti,  rescisset,  cognovisiehBih^l. 

Me.  Sb. 
imp.  piniusi,  ptrctmcta.  Ra. 
p*  a.  piniusenti.  Pa.      \ 

piniusendi.  gl.  K.  >,  indeptus. 
pihniosenii.  Ra.    ) 
p*p,  piniusil:,  nacius,  Ra.  gl.  K. 

piniusit  uurti,  eaperiretnr,  Gd» 
BINIUSIDA,  y*.,  experimentum. 
d.  paniosidu,  experimenio.  Bb. 

i  NüOSon  s.  HNU. 

NISSIDA,  NUSSIDA,  Suffix.    S.  Suffix  D. 
NOSSING,  uom.  pr. 

NESPIL  (cf.  MESPffi,  auch  im  franz.  nefle 

»t  M  in  N  übergegangeti)>  mespila.  D. 
nespeluB.  Tr.  |       ,  „ 
nespelin.  IIs.   ' 
NESPILBAUM. 

NUSPILING.  IV.  pr. 

JNASG.    SoThe  biemit   nastahit   (»•  cid)   »»- 
sammcnbängeD  ? 
filii  rpis  (CaroK}  lötharins  et  pipinus  et  Itido- 

viciis  per  regnum  sibi  derelictum  nasg  dila- 

iBre  eepertmt.  Vc. 
res  eeclesiasüeas  sive  minis  sive  blandimenth 

tollent  suisqfie  satelUtibus  more  beneficii  da-^ 

bwitj,  qftod  significat  nasg.  Vc. 

NASa^  lentiga.  Sbe. 

NASCön^  irafc^eir.  Cf.  nerd  naskr,  mientaSr 
gnurus;^  angels..  aäsc^  nesc»  hneac,  moUis, 
tenery  goib.  bBasT)»,  moflis;   nord.  hnaska, 

qumss4ire,  mguietare;  aber  auch  NASA* 
naaeoii»  catillo.  Wn.  232.  Em-  32.  F.  2- 


na  schon,  catillo.  L. 

N ASCHERE,  jn^  scurro,  qui  alinm  vietusgra- 

fia  sequitur.  L.  scurro.  Hs.  gruito.  Wn.  4(0. 

er.  UASCAR£.  —  Im  Nord,  ist  noskari,  ia 

rem  intenius. 
NASCO,  II.  pr.  —  Auch  nesco,  n.pr.  hiebet? 

NÜSCA,  NÜSCJA,  /.,  ßbyla  («c^nalU);  cf. 
die  verwandte  Form  NUSTA,   aucli  NESTIU 

und  1 1  XjlJlX*  (Murenas,  nuscas,  monilia  etc, 
L.  anglj 

n.  j.  nusca,  ßhtäa.  Ed.  Em.  31.  Rib.  1.  D. ü. 
316.  345.  Aid.  3  F.  lacinia.  Bib.  2. 
nusga^j  ßbfda.  Sg.  292. 
{tiuscha f  ßbula.  Wn.  460.) 
it u ske ^  fibula,  D.  II.  345. 
{nusche ^  fibula.  Hd.  monile.  Wn.  460*) 
rf.  jr.  ixuscsk^  ßbnld.  VA.  IV.  139. 
a.pl.iiusciun,  bratteas.  Rb. 
nuscun.  Bib.  13.  \ 
nuscan.  Bib.  11.   S,  ßbmtas. 
(nuscha.  Bib.  &.)  ) 
NUSCILAHAN. 
NUSCIU  NÜSCILl 

nuskil,  fibula,  Em.  321  Prnd.  1.  F.   (in  F. 
steht  u US kil.)  sphiter.  SaL  2.  amßbolnm^  U. 
nuskel, /f£ii/£7.  Mo.  2. 
nuscbcl,  ßtbtda.  St  Wn.  460.  Tr.    monile. 

Wn.  460. 
Buschil,  amphibolwm.  Sah  3.  coada.  D. 
nnscili.  Pr.  t  m.  v 

uuskili.  Pr.  v.  SjJ.  4.  j  *    ' 
nuseuli,  Itmala,  F. 

».  u.  a.pl.  nnsktla,  rrdimicula.   D.  II.  345. 
(n5schelia,  bullae.  Tr. > 
R  u  s  k  i  I  n ,  ßbtdas.  Bib.  6. 

GAMJSCJAN. 

er  ganusta,  nexuit  Bo.  &.  (hieher,  wenn 
C  ausgeworfen  ist;  es  kann  aber  audi  zu 
der  Nebenform  NÜSTA  gehören.) 

canusgit,  amictnm.  gl.  K. 

UMBENUSKET  uuerdcn,  vinciri.  Mep.  S. 
ANTNÜSCJAN. 
inlnusta,  exßbalabat.  D.  IL  346.  (oder  itt 

nusta,   welches  nur  eine  Nebenform  van 

nusca  ist?) 


7      NUOSC— NESTILA. 

3SC,  Nüosci  (cf.  NOCH),  m.,  giöf($, 

^re,  SWititff  ßsiula. 

I  den  nusk  er  si  (Stabe)  leinte.  D.  HL 

K).    die  ehnechte  unde   die  siben  wip^ 

)be  den  nuosgcn  beten  si  den  striuAIos.] 

oL  nuoskin,  canalibus.  Zf. 

dL  nuosci.  Me.  Bib.  1. 

(noosche.  BiL  5.) 

(nusche.  Bib.  4.)    #     ^     • 

n  u  o  s  k  a.  Bib.  6.       >  '  7?^/«'«^    (doma^ 

naosca.  Bib.  10.     \  *^'^^' 

nuosa.  Bib.  13. 

T,  n.,  SRefl,  angcls.  nest,  nidus,  str.  nida. 

NAS. 

.  nest  (museo),  nldus.  Ra.  gl.  K. 
.  neste,  nido.  Nd.  IL 
.  nesl,  nidum.  N.  83,  4. 

iFSIiNNEST,  w.,  8SB e^ penne (l^  cahuint.  D. 

(TILI,  NESTILLN,  n.,  aflcRUiii. 

r  n  e  s  t  i  1  i  n  c ,  m  nidulo.'  Üb. 

rJAlN,  auch  angek.  uisljau,   niflen^  «/V//- 

u   nisles  in  den  frteinlacberon.  Wm. 

2,  13.        • 
r)  nistet  in  peira.  N- 103,  17.  Wm.  2,  14 
e)  nisten t,  nidificabunt.  IN.  103,  17. 

roN. 

ir  er  nestota  ande  dar  er  unesen  uuoF. 
«a,  dar  fermissest  du  sin.  j\.  36,  10. 

T  ^.  GNEIST^. 

f'^T  /•  (cf.  die  vnrwandle  Form  RÜSCA^ 

ne&tila  nnd  iNAJlI/^  nexio,  ÄIcp.  47. 
►  unsta,  vexa.  Rfcp.  3. 

n  US  tun,  finsti/üs.  Rd.  Ib^r 
riL)  ansira    L. 
USTJAN.    %        ^  j . ^  .->, . 
NüSTJAN.f  S'^^'-'ö^A. 


NASTHAIT.  NA  VA.  .     1108 

nord.  hnesta,  funis,  nist,   ßbtdn;    angels. 

nestan,  nere.  —  GL  NÜSTA  und  NAH* 
l»i  *.  nestila,  viita.  A.  mytra.  Ra.  gL  K. 
nastlo*  \Vn.  3355.  ansuia,  Bib.  1.  //j^- 
wio  (vittae).  VA.  VII.  352.  /a^rm. 
SaL  2.  limbtts  est  extrema  pnrs  vesih, 
quae  instita  dlcitur,  nestila.  ZL 
neslilo,  ansa.  Bib.  9.  institnm.  D.  W//^?. 

Ib.  Rd.  fimiculiis.  Ib. 
(nestel,  ansuia.  Wn.  460.) 
».;»/.  nestila,  redimicida.  Eb. 

nestilun,  jf//mV/i/i.  Mij.  Bib.  1.  21  7.    re- 

dimicula.  D.  II.  345, 
(nestiiin,  j^MuiV////.  Bib.  5.) 
(nestilcn^  vittae.  Hd.  institit.  W^.) 
d.pLucsiWonj  vitlis.  A.  Go.  8»  fascioUs.  D. 
IL  354. 
(nestilen,  mstitls.  Md,    nestelen^  na- 
sluUs.  Hd.) 
a^pL  n e«  t  i  I  a  ^  fibtdas.  Bib.  11.. 

nestilun,  ansidas*  \Vn.  863w  fimicnlos* 

Ma.  Sb.  Bib.  l. 
ncslalun,  ansidas,  Bib.  7.^ 
nesUlon,  nnsas.  Zf. 
uestitrn,  fdmlas.   Bib.    6^     (Junieule^^ 

Bib.  &.> 
(nestiTenr  ansidas,  Bib.  5.): 
(nestiln,  ansnlas.  Bib.  6.) 
CHANiNESTILA.  SA  2.  CHANMESTILA^Sah  4.. 

lanistrim,    Ilieher? 
HOÜBITiNESTILO.N  (es  stehi  cübiliies^tiliyn^); 
institis,  Gx. 

IIOSANESriLA.  Sb.  Bib.  Iv 

hasenestila-.  Ma. 

hoainestcla.  Bib.  6.  lt. 

bosenestcldw  Bib.  8. 

(bosirestita«  Bib.  ix) 

(hosenesteK  Bib.  13.) 

(bosnesteL  W«.  460.) 
IIALSNESTILJAN? 

bal»nestilist,  Sfd>nervahisr  Bib.  4 


y  c&fTtgta. 


AHIT  s.  EID. 


NASTHAIT  s.  EID. 


I 


ILA,  /  BBd  NESTILO,  ,„„  fSttfttf^  NAVA,  der  Fruf«  3?a^«,  bei  Xn.  itml  Auson.   Cf. 
fiöultt,  vitta ;  cf.  das  spätere  lat.  nastita,       NABA,  NAHA. 


1109 


NAWA— NIWl  - 


NlWl 


111 


NAWA  (oder  NWVI?)  [zur  Wurzel  NU? 
und  nicht  mit  dem  lat.  nare  zusammenhängend, 
von  dem  denn  auch  navis  abzusondern  und  nidit 
anf  sanskr.  fnä,  als  schwimmendes,  sondern  auf 
ganskr.  xnu,  als  (Wasser)  durchschneidendes 
»u  bezieben  wäre?],  /.,  ©c^tff/  navis,, gnech. 
vavqj  sanskr.  nau,  ist  wohl  in  folgendem  Worte 
enthalten  (cf.  Slau  in  Schmellcrs  baicr.  Wör- 
terbuche). S.  NACHO. 
VERNAWN  (ver-nawun)  velkürroAin^  ca- 
lones,  naves  quac  ligna  portfint.  Tr.  BL  ' 

NIWI,  NIÜWI,  neu,  sanskr.  nava  (cf.  NA 
und  NU);  Pott  nimmt  im  s-mskr.  nava  Apha- 
rese, eines  A  an  und  leitet  es  von  anu,  post^ 
her.  Golh.  niuja,  angels.  niv,  ncov,  niva, 
nive,  nord.  nyr.  —  S.  auch  NlüN. 

ßjedeutung  und  Gebrauch: 
tk\nu\%r£ccns*  Ic.  niuui,  rnde.lc.  toi  niuui, 
detis novus,  Pa.  niuuan  kuning.  0. 1. 17,  26. 
niuuer  phoebiis.  Mcp.  U.  niuuiu  sunna. 
Mcp.  des  lenzen  niuuo  rat,  veris  fnictus. 
Mcp.  28.  niuuer  uuahsamo.  H.  5.  niuui 
grab.  T.  213,  1.  niuues  giuuiznesses.  T. 
160,2.  niuuue  bencimeda.  N.  74,  9.  niu- 
uua  1er a.  N«  45,  4.  niuuua  ea.  N.  1U3,  2« 
niuuue  gebot.  N.  95,  1.  niuuuer  mano. 
N-  80,  4.  niuuez  lieht  föne  d^ro  sun- 
nuninfahit.  Mcp.  niuuuer  liut.  N.  105, 4. 
niuuue  gescepheda.  N.  101,  18.  niuuuen 
gesomenungon.  N.  67,  26.  niuuo  uuin. 
T.  56,  8.  niuuaz  obaz.  Wm.  7,  13.  ni- 
uuan,  recentem  (caseum).  Wn.  3325.  niu- 
uue sang.  N.  95, 1.  niuuuez  lab.  N.  70, 14. 
felth  holz  niuuaz,'  novales.  Ic.  niuuem 
scaffum,  novellis  ovibus.  Rh.  niuuuaz  Hb. 
O.IV.37.24.  niuuen  ziten.  Bo.  5.  niuuuez 
hus.  N*  95,2.  niuncs  tinges.  Bo.  5.  niu- 
uue sculde.  N.  50,  7.  dero  niuuuon 
unrehto.  N.  78,  8.  nluua  belgi.  T.  56,  0. 
niuues  duoches,  pnnni  rmlis.  T.  56,  7. 
niuuue  irreden.  N.  143,  12.  undcr  niu- 
uuer genado.  N.  44,  3.  niuuue  gelüste. 
N.  136,  9.  niuuiu  ambaht.  Bo.  5.  niuui 
lenti,  novalia.  isip.  ni,uuuero  ticfelo.  N. 
79,  7.    niuuen  uatarun^  modernos  patres. 


Cd.  1«  nuuucni  fifßris  neuierias  i.  novell 

Mart 
niuttui  ioh  firni,  nova  et  vetera*  Frg.  15. 
ne  uueiz  uuaz  niuues.  Bo,  5. 
niuuiu  smidon,  nova.  Rb. 
S.  auch  die  composila. 

Form  und  Flexion: 
n;uui.  Pa.  Ra.  gl.  K    Ic.  T.  213,  1.  Frg. 
M?^.  Mv.  K.  58.  0.  L  12,  13.  in  eod.  F. 
niuuui.  O.  I.  12,  13.  20. 
niuuu€.  N.  74,  9.  101,  18. 
niuu.  M.  97,  1. 

n.  s.  nu  niuuer.  Mcp.  H.  5. 

niuuuer.  M.  80,  4.  9.  105,  4. 
niuuo.  T.  56,  8^  Mcp. 

n,  s.  f.  niuuuiu.  Ja.  N.  79,  2.  103,  30. 

niuuua.  N.  88,  4.  103,  2. 
n.  s,  ra.  niuuaz.  Ic. 

niuuuaz.  0.  IV.  37,  24.  cod.  F. 

niuaz.  O.  IV.  37,  24.  cod.  V.  P. 

g.  s.  VI,  n.  niuues.  T.  56,  7.  160,  2.  Bo.  5. 
niuuuen.  N.  80,  5.  105,  5. 

g.  s.  f.  niuuun.  N.  17,  46.  67,  14.  89,  Ifl 
niuuuun.  N.  21,  32.  74,  9.  105,  ^ 
niuun.  Kp.  K.  9.  N.  II. 
niuuuen.  Mm.  II. 

</•  ^.  m.  n.. niuuue mo.  N.  95,  1. 

niuuuen.  N.  80,  11. 

niuttuin.  N.  105,  4. 

niuuen.  Wm.  7,  9. 

nuuuen.  Wni.  7,  9.  II. 
d.  s.  f.  niuuuero.  IN.  49,  9.  104,  8. 

niunuer*  N.  44,  3. 

niuuiun.  R\. 

niuuuiun.  R. 

niuuuun.  N.  77,  3.  25.  89,  1.  10. 

niuuun.  N.  67,  14.  Org. 

niuuuen.  Nm. 
a.  s.  m.  niuuan.  H.  19.  0.  I.  17,  26.  T.  56 
•  10.  Wn.  3325. 

niuuen.  Org. 

niuuueu.  N.  77,  67.  143,  9.  149, 

niuuuun.  N.  80^  4.  105,  47. 
a.  s.  f.  niuuua.  N.  21,   17.  24,  10.  34, 
45,  4.  49,  16.  110,  9. 

niuuuun.  N.  44,  3. 


*A  'A  'Ä 


NIWI. 


]SIWL 


1112 


a*  s.  n.  niuuaz,  T.  160,  3.  Wm.  7,  13.  I.  IX« 
0.  IV.  10,  8.  cod.  F. 
niuuuaz.  Wm.  7,  13.  HL  0.  IV,'  lO, 
8-  cod.  V. 
.  !  niuuuuaz.  0.  IV.  10,  8.  cod.  P. 
niuuez.  N.  29,  1.  95,  1.  2.  Mcp. 
niuuuez.  N.  32,  3.  39,  4.  70,  14. 
niuua.  T.  56,  7.  ^ 

n.phm.  niuue.  Ib.  Rd. 

niuuue.  N.  143,  12.  136,  9. 
n^phn.  niuuiu.  Ib.  Rd.  Org. 
niuuuiu*  gl.  K.  Gd.  2. 
niuiu.  Sb. 
nüu.  F. 
g- pl»  niuuuero.  N.  79,  7. 
niuuuon.  N.  78,  S. 
d*pL  niuuem.  Rb. 
niuuen.  ßo.  5» 

niuuuen.  T.  243,  2.  N.  17,  46.  67,  26. 
nuuuen.  Mart. 
iz.p/.  m.  niuua.  T.  56,  9. 

niuuue.  N.  143,  12. 
niuuin.  AI.  28. 
niuuen.  Gd.  1.  2. 
a.  pl*f»  niuuue.  N.  50,  7. 
a.pLn.  niuuiu.  Rb.  Org.  Bo.  5.  Mcp. 
nivvviv.  K.  55. 
niuuuiv.  K.  64. 
niuuuiu.  N.  21,  17. 
niuuu.  T.  77. 
niuuin.  Org. 
Superl.:  —  niuuuost,  reccntUsime.  Frg.  57* 
ALA  INIWI. 

ih  lazuy  sagen  ib  iu  lliaz,  gibot  ala  ni* 

uuaz.  0.  IV.  13,  7. 
legita  uan  the  ther  cino  in  sinaz  grab 

reino, 
onh  in  ala  niuuaz  (niuaz.  cod.  V.  P.),  in 
felison  irgrabanaz.  0.  IV^.  35,  36. 

NlüRAT  C9Jeurat^),  n.  pr. 
INnvILUNE. 

NIÜMANO. 

NIÜMARI. 

NlWfßOUAN. 

TSJUBROCIIAN. 
MWIBRUHTI. 


NIWIBLUOT. 

NIÜFLA^ZOT. 

NIÜGERiNI. 

JN'IVVIQUEMAN. 

NIWISOTAN. 

NlüSAZTER. 

NIÜUILICHO,  novtllqe.  Can.  4. 

Kiwi,/.,  novitas. 

niuvvii,  novitiae.  K.  1. 

in  dero  niuuui  folle  stan  ib.  N.  42,  4ir 

an  des  manen  niuui.  Mcp» 

der  dar  inine  iugent,  daz  chiC,  mina 
niuuui  gefrouuet;  er  gefrouuet  dav 
ntin«!^  niuuui,  uuanda  er  hier  habet 
keunfrouuet  mina  firni.  N.  42,  4. 

niuuui  üb  es,  novitatan  vitae*  N.  59,  3. 
MIVVON,  angels.  nivian,  nord.ny»,  renovaref 

erneuen* 

die  ih  niuuon  unolta.  N.  17»  46- 

ze  niuuuanne  (iro  sunda).  N.  103,  9*^ 

ih  niuuuota  fergcbiua  sunda    (ihat  voft 

neuem).  N.  37,  6t 
nxviVLOt^* novat)s!  Rb. 
GAMWÖN,  renovare. 

(er)  g;eniuuot  ^allia  ding).  Bo.  5v 
(wir)  caniuomes.  Pa.   ) 

kininmes;  gT.  K.  i  * 
(er)  giniuuoe,  insolescaf,  Rf., 
(du)  kinrnuotos,    reparasH,    Rav    r^io^ 

va^tL  gl.  K. 
imp.  geniuuuo,.   innova  ^<\tn   sin).   N.- 

50,  12. 
/7v;7.  geniuuuot  nuerden.    N.r    147,    t^ 
uuerden  sie.  N..  101,  27.  uuar(h 
N.  29,  1.  38,  3.  nunrdrn.  N.  3f,  3. 
geniuuot,  refncentur.  Can.  4 
gcnivuetcn,  innovatum.  J>.  U.  314. 
ARNIWÖiN,  emeiretr. 
(du)  irniuuuost  unsih  an  imo.N.^17,  19".. 
(er)  irniunuota.  Gh.  3.  {  . 

irniuuota.  Gh.  2.    \' '•^f^"'''^<'f' 

p.p.  irniuuHofcuueFdf^n  uiiir,  renovaiu 
-N.  88,  4. 
ernrnuot  nuurton  (liste).  Mcp;. 
KIÜUÜO  r,  m.,  innovntio.  N.  29,  K 
MüWUiNGA,/  (€rtteuai>3). 

niuuu unga,  dcdicatione.  N.  29,  oT. 


renovamuSi^ 


1113       NÖWE— NUWEL. 

ITWWI,  ttiHtxtttf  »lebet  neit. 

itniuua,  rediviua.  Marl, 
itniuuuaz,  irriguam  (aquam).  Mait 
ITMWI,  reparatio. 

i  in i Ulli,  reparatione.  D. 
fora  itniuuuiv,  pro  reparatione.  K.  36. 
ITiNIÜUES,  denuo.  Prud.  1.  D.  11  326. 
ithaiuues,  denuo.  I«.  2,  2. 
iUniuuucs  SGuldig  uuerden.  N,90, 12- 
beauohlon    den    himelcsehen    got 
N.  77,  56. 
ITMWÖN. 
(er  iteniute  sih,  Cdg.) 
KAITiNIÜüON,  recuperare.  Gc.  8. 
kaitniuuot,  reformat.  Gc.  8. 
Jcaitniuuon,  excolerentur.  Da. 
keitniiiuot  ßi,  reparetur.  Rb. 
NÜÜA,  mox.  Sg.  913.  (oder  zu  nu?). 

her  gigarauuit  mir  nuuua  mcr  tbanne 
zuclif  Ihusunta  engilo  herisccfi.   T. 
185,  5. 
nuuua,  modo.  T.  160,  5. 

Gebtirt  nua  (nuuua.  cod.  F.)  in 
thinu  uuort  nua  tbiu  ineldont  ifaih  in 

driuua.  0.  IV.  18,  28. 
hieber? 

NIWANES  (üngcls.  nivan,  ncovan,  nnpcr). 
niuuenes  cbonoiener  gast  Bo.  5. 
tbaz  niutteues   (nluenes.  cod.  V.  P.)  gi. 

dan  ist  0.  V.  9,  19. 
ihaz  er  in  theru  gahi  so  niuuanes  (ni- 
uuenes. cod.  F.)  gisabi.  O.  IIL  20,  76. 
niuuines  runnaaero,  recensorio.  VG.  HF. 
156. 
^1Ü^US^?),  nvper.  Prud.  1. 

NÜIZ.  gl.  K.     ( '  ^"^'''^-    ^^  ^^^• 

NIÜNT.    Gehört   dieses   Wort  hieber?    Siebe 

NIUNT. 

NO^^'E,  exirex  v.  posterior  pars  capitis.  Mon.  2. 
Cf.  UNOL  und  das  damit  zusammenliängende 
NÜILA. 

NIOWIHT  s.  WIHT. 
NUWEL  &  HNü. 


NOVES.  NAZ. 


Uli 


NOVESIum,  Stadt  in  DeulschlanA  TH.  4. 

JNAZ,  naf  (cf.  madidus);  sollte  es  mit  na-^re 
XU  sanskr.  fni  gebörea  (Suffix  T  =  Z7?  cf. 
griecb.  wj^,  ttap. 

madidus.   R.  Prud.   1.    hamidiu.   Tr.  Em.  21. 
Udos.  »Icp.  75.  D.  .IL  315.  humectus.  Rb.  iV 
fnsus.  Rf.  liqmdiis.  Bo.  5.  liquens.  Ih.  RA 
fiazemOf  rorante  (pnmice).  Prud.  1. 
nazen,  roscidis  (livoribusj.  Prud.  1. 

Form  und  Flexion, 
naz.  R.  Ib.  Rxl.  Bit  5, 
n-  s.  m.   näzer.  Mcp.  75.  Bo.  5. 

nazzer,  Rf  Tr. 
d.  s.  m.   nazemo.  Prud.  1.  Bo.  5.  D.  II.  315. 

nazzemo.  D.  II,  315-  - 
n.  pL  n.  nüziu.  Bo.  5. 
nazziu.  Rb. 
d  pl.   nazen.  Prud.  L 
nazzen.  Prud.  1. 
a.plf.  nazzo.  Em.  21. 
NAZI,/,  SRaße. 
n.  s.   nazi,  humor.  Gc.  1.  6.  ras.  Prud.  1. 
nazzi,  humor.  Ib.  Rd.  fiqwr.  Prud.  1. 
nezi,  liguor.  VG.  Ilf.  484. 
ff-  s.  nazi,  roris.  Prud.  1.  undamm.  Mcp.  12. 
d.  s.   nazi,  humor e.  Mcp.  madore.  Mcp.  6i 
rore.  Prud.  1. 
nazzi,  unguine.  Prud.  I.  rigore.  Prud.  l. 
nezi,  rore.  D.  IL  326. 
42.  s.  na^i.  Mcp, 

nazzi.  Prud.  1. 
NAZJAiN,  uäßeit;  ne$en;  golb.  naijan,  li 
gare,  uml  auch  NAZf:N,V<i|[  fepu,  nag  »erb«. 
///.  n  a  z  a  n ,  ^W^r^  fUmurn  paludisj.  Prud. 
1.  4. 

«ezan,  tingere.  VA.  L  749. 

nfezzan,  imbnere.  D.  II.  34|. 
(Ih)  nezzo  min  bette  mit  minea  tri- 

neu.  K.  6,  7. 
(«r)  nezit,  allmL  Prud.  1.  fowV.  VG.  ÜL 
359.   pcrfuderit.  Ib.  Rxl. 

nezzit  N.  1,  3. 

necit,  rigat.  Rc. 
(sie)  nezzent  diu  lanl.  N.  88,  6. 

nczent,  iingmt.  VG.  IX.  172. 


L15 


NAZ. 


NAZZA.  NEZZL 


1116 


nazscent  te  bouma   (n^erbm  naf). 

Sg.  111. 
(wir)nezinne8, /?^/iMniir#«.  Pnid.  1. 
(er)  nazia,  infuderaU  Bl  29.    lavlt.  VA. 
X.  727.  Prad.  1.  tMtndabaU  6d.  3. 
naztla,  lavk.  Eb. 
(uazte,  infudU.  Bib.  5.) 
(sie)  naztiin,  tingunt.  VA.  VIIL  450.    la 

vant.  Prud.  1. 
(er)  uazti  (so  in  der  regen  nazti).  Bo.  5. 
(sie)  naztin«    laverint.   Prud.  1.    infimde- 

renU  A. 
p*  praes.  nazzenli,  madens  CrareJ*   Ib. 
Rb.  Rd. 
nezzente^  rigans  (monies).  N. 

103,  13. 
n  a  s  e e  a  t i,  hurmdiis  (auster).  Wn. 

863. 
d.pl,  nazenten  uuolchenen^m/- 
bibus  imhrißcatis.  Mop.  51. 
GANAZJAN  (s.  auch  ganeizjan)« 
Inf.  kinezz 6n j  imbuere.  D.  IL  34t. 
ze    genezzennc,    ad   irrigandas 
(gentesj.  N.  88,  8.    . 
(ib)  ginezo. M.  31.  Sb.  Le. LS-l^roTT/fz/i- 
ginezzo.  Le.  2.  '    dam. 
(er)  gipczit  M.  31.  Le.  1«  3.)    .   >.     ,. 

ginezzit.  Le.  2.  )'    -^ 

(er)  kcnezze.  r/g'^/.  D.  U.  352. 
(er;  giuazta,  infnnderat.  Gc.  1*  6.    in- 
fudiU  M«.  mwidnbat.  M.^%. 
gl  nazti,  mundo  b  ff  t.  Gd.  2. 
p,p.  ginezlt,  wfectum.  ßib.  1.  2.  —  gl 
nezituuirdiS)    in/und r vis  (rore 
codi).    Mk. '  ginezii    uuirdist. 
Bib.  1.  ginezit  uuerde^^  tingainr 
fröre  coeliJ.Wn.  Bibi  1.  2.  5. 
«ginezzit  uoirdit,  tingiiur.  Bib.  7. 
ginezzit  ^uuerdent),  iingnntur. 
VG.  III.  492. 
ginczzcl  uuerdWralt-.  Wm.  7,5. 
gcnczzct  uuirdit  (erda).  N.  88, 
12.  genezzet  nuerde.  \Vm.  7,  5. 
IX.  g  e  n  e  z z  e  t  u  u  Q  r d. N.  45, 5. 7 1 ,6. 
gcnezet  uuerde.  Wm.  7,  5.  II. 
gcnczzit    uaurdin,    irriguti.    K. 
114,  16.    ' 


II. 


ginaztar,  tinctus.  Pr^d.  1« 
glnaiptez,  iinctum.  D.  II.  -314. 
(ginezzitin,  infejptntn.  ,Kih.  5.) 
ERNAZEN,  inmdare  (ftuorifiusj.  Mcp.  3a 
BINAZTER,  irriciiui,  tcnius.  Ka.  {biebei, 
wenn  irngattis,  tinctns  zu  leaeii  ist;    s. 

aber  auch  binazter  in  M.fuZi^L 
DURAHNAZJAN,  iurc^na^n. 
durahnezit,  perluiL  Prud.  1. 

NAZZA,  /,  Siegel/  urUca.  Sg.  299.  [nowl, 
nötr,  lit.  noteres  CpLJ,  SHeßeln];  cf-  xvtSn, 
giefel/  xvSvy  fragen/  ttibUini  Kvl^t^v,  jndtn;  wo- 
durch  dem  Worte  eia  H-Aplamt  zugewiesen 
würde. 

NEZILA,  Slefleli  apgels,  nelele. 
n.  s.  nezila«.  uriica.  AU.  1.  Sg.  184.  B|b.  2. 
uiinlijfa.  Tr. 
nczzila,  urtica.  Em.  23.  Sg.  242.  VP.  3. 

Em.  31.  ßib.  7. 
nezela,  urtica*  VP.  4. 
nezzela,  uriica.  Sg.  878. 
(pcscila.  Bib.  5.  ncscele.^Wn.  460.) 
n.pl,  nezilun.  M^.  Bib.  1.  2. 
nezzilon.  Ka. 
nezzulun.  Sg.  202. 
(nezzilin.  Bib.  5.) 
HABERNESCILA.  Em.  31.     , 
HABERNifSSELE.  Wn.  460  > ,  gargamca. 
HABERNESCEL.  Wn.  460.   ) 
HEITIKNEZILA,  ttWica  germanica.  Tx. 
hcidernizila,  Urtica.  F. 
heiternesc^Ia,  greganega.  I^fl,  1.  2. 
heiternezela«  Pfl.  3.  ,  . 

(HERZNEZELE,  acaUfe.  PfL  4.) 

NEiZZI,  77.,  SRe$/  r^/^^  aucb  Omentum;  goth. 
naii,  angels.  und  nord.  net.  Cf.  auch  nassa 
in:  si  quis  rete  aut  nassam  levaverit.  L.  Roth. 
304.  —  Ist  es  das  lat.  rete?  oder  gehört  es  zu 

NAH? 

n.  s.  nezi,  panthera.  Ic. 

nczzi,  rete.  T.  19,  7.   A.  O.  V.   13,  21. 

14,  19.  22.  reticulum.  A.  Sg.  242.  292. 

Zf.  adeps  intestitii,  A.  sinuosa.  Prud.  1. 
(neze.  Tr.  nezze.  Wn.  863.  nczza.  Bib. 

9.  12.) 

[71] 


urticae. 


1117 


NIZ— INOZ. 


NUZ. 


1118 


a.  s.  nezi.  T.  236,  3. 

nezxi  T.  19,  1.  236,  7.  237,  3.  0.  V. 
13,  15.  30. 
n»  o.  a.  ph  n  a  z  z  1  (es  steht  n  uz  z  i),  reiiacula.  Ka« 
neziy  reiia.  T.  19,  3.  iniesiina.  Zf. 
nezi.  Mc.  X,  retiacula  {sep- 

nezzi.  Em.  26.  Bib.  i.  5.  \tena  versimm  in 
nezza*  Bib.  12.  )      capitello). 

nezzi,  retia.  T.  19,  4. 
nezza  zuuei,  retiacula  duo.  Rb» 
nezza,  retia,  N.  64,  6. 
netza,  tendiailas.  Bib.  6» 
nezziu,  retia.  T.  19,  6. 
nezze,  retia.  Bo.  5. 
d.pl.nezin.  T.  19,  3. 

nezzi  n.  T.  19,  2.  0.  V.  13,  10. 
MÜCCANEZZI,  n.  (angels.  micgnet),  g»ucf  eit^ 
tteg,  Sltegeniteg,  conopeum.  Rf. 
mnccunnezzi.   Tg.   5.     mugginezzc.   Tr. 
muggenczze. F. lfd.  moknezze.^yn.46(K 
</.  moccancze,  tonoj^o.  Mu  Bib.  1.  2. 
muozzinczi  (de).  Bib.  7. 
(niDggunnezze.  Bib    lt.  mngunncze. 
Bib.  13.  mnecinnezzi.  Bib.  5.) 
FLÜGNEZI  (Sliegenueö),  conopeum.  Ka. 
KLEBEiNEZE,  n.,  m/««^  r^/^.  Tr. 
ZüGElNEZZE,  lina  (humida).  VG.  2. 
NEZISMERO  s.  SMERO. 
-  NEZZILI,  SReftreiiT,  tj.,  retiadum.  Rd.  Ib. 

(necilin.  Wn.460»necelin. Tr.  netzelin-L.) 

77»^/.  nezzili,  reticida.  Rb. 
BINEZZCH  rwr^//rr. 

prnexzota  (inan),  inretivit.  Rb. 
BINAZTER,  irricitus  (wohl  irretitus),   teutn.u 

Ka.;  cf.  BINAZrER  in  NAZ. 

MZ  (cf.  NAZZÄ;  auch  neizjan),  SRif,  angs. 
bnilu,  mitlelnicderd.  nele,  nord.  nit,  jf.  /ens 
(leudUJ.  L.  M.  33.  St  Wb.  232.  Tr.  Pr.  e.  ro, 
V.  t  Pb.  1.  2.  Bib.  9, 

■•    OENIZaNTRMO  (?)^  hiulco  rostra.   Aid.  6.-    cf. 
neizjan  tind  nazza. 

NIZO.     Nom^pr. 


NUZ, 


MJZ. 


Ist  es  mit  dem  lat.  uti  zusammeDZB- 
bringen?  cC  abef  auch  NIOT« 

NIUZAN,  grnUflett/  gotb.  niatan,   angeU- 
niotan,  nord.  niota. 

Bedeutung  und  Gebranch: 
niozzan,  nti.  Rb.  niuzit^  utitur,  la  oio* 
zant,  tituntnr.  le.  nioze,  uiaiur.  Ic.  nio. 
zcnter,  usus,  Gc.  3.  niozzames,  abut(i. 
mrtr.  Rb.  niuz,  utere.  Ja.  unebusko  nioi- 
zanli,  abutatur.  Rb.  niezan,  usucepiue, 
Can.  13.  niozzes,  fruaris,  Rd.  niozan, 
capere  (epulas)*  Prud«  2.  noz,  capiebat 
fcibumj.  M£.  neozzen,  sumamiis  (gra- 
tiamj.  H.  12.  ninzzo,  fungor.  Sal.  2. 
nioze,  fungar.  Prud.  1.  niozzcntcr, 
fwictus^GA.  nieztenitmOjperfuncto.hc. 
niuzzity  colit  (terramj,  Pa.  nuzun,  ;»(7^ 
cebantur.  M.  29.  nuzun  vel  bantalotun, 
iractabanf.  Mt{;.  niux,  sortire  (sobolm 
armento  quotannisj,  VG.  III.  71.  neoi- 
zandi,  utensilia.  gL  K.  niozanter,  f>o/i. 
tus.  Rd.  niozanta,  accipientcs  (nihil,  je- 
juni  permanentes).  Mz.  ou  niazet  mit 
giluati.  0.  11.  3,  2. 
lUit  acc.i 

daz  er  den  erdcuuuocher  nuzze>  co- 

mederet.  Md. 
sie  niezent  himelisca  fuora.  X21)Ü7. 
niuzct  guot  Bo.  5* 
niezcn  dia  uueida.  N.  23,  9. 
mit  in  uuir  muazin  niazan,  tliaz  ha- 
best thu  uns  giheizan,  tbesa  selbei 
uuunna,  thia  uuir  biar  scribuDfor- 
na.  O.  V.  24,  3. 
ibcr  auur  oolar   mannon   niuzitmi- 

uan  brunnon.  O.  11.  14,  39. 
iob  muaxin  mit  Iben  druton  thes  bi- 
milriches  nioton,   tben  spihari  ii- 
mer  suazan  mit  salidon  niazan.  0. 
L  28,  16. 
so  ntnzis  tbu  theik  zaita,  thia  froma 

managfalta«  Ob.  54. 
iiiuzit  thar  in  uuara  salida  tbinseU 

O.  V.  23,  213. 
thie  selbup  gotes  linti   thar  niaxeot 
liobto  ziti.  O.  V.  23,  5. 


119 


NÜZ. 


NÜZ.' 


1120 


A 


tbai  niaa^e  Indouoig  io  tbar  tfaio  euui- 

nigun  gotes  iar.  Oi.'92. 
thaz  uuir  ibaz  matnmuntl  itt  ibinera 
muntiy  DiazeD  uns  in  muateiilieuaon 
si  gnaU..  0.  V.  33,  30.  ;  ..: 

«Quiniga  drutscaf  niazen  se  iümer, 
so  so  ih   quad^  in  bimile  zi  uuare 
mit  ludouuige  tbare.  Ol.  S5. 
uuola    tbaz    gitblgtni,   tbaz    noz  tbo 
ibaz  giaidilL  0.  IV.  9,  19. 
Mit  gen.: 

80  ibu  thera  beimuaisii  niuziat  mit 

gilusti.  O.  L  18,  45. 
na  niuzit  parad jses.  Ob.  46. 
lango  niaz  er  libes.  OL  74. 
nlaz  er  oub  mammuntefi«  Ol.  82. 
ibaz  se  erdricbes  niazen.  O.  I.  11,  8« 
Form  und  Flexion: 
Inf.  niozan.  Prud.  2. 

niozzan.  Prud.  1.  Rb« 

niazan.  Ol.  93.  0.  I.  28^  16.  If.  5,  9. 

22,  26.  IV.  1,  53.  V.  7,  38.  24,  3. 
uiezan.  Can.  13. 

niezen.  N.  28,  9.  Bo.  5. 
(ib)  niuzzo.  Sal  2. 
(du)  niuzist  0.  I.  18,  45.  V.  29,  203.  210. 

niuzia  thu.  Ob.  54. 
(er)  niuzit.  Ra.  Ic.  Gc.  3.  0.  II.  14,  39.  V. 

23,  213.  Oh.  46. 

niuizit.  0.  II.  14,  39*  in  cod.  F. 
niuzzit.  Pa. 

nuzzit?  gl.  K.  (zu  nuzjan?) 
niuzeL  Bo.  5. 
(wir)  niazen.  OL  29.  L  17,  32.  18,  19. 
(sic[)  niozant.  Ic. 

niozenL  0.  V.  22,  5.  cod.  F. 
niezent.  N.  21,  27.  O.  V.  23,  7.  cod. 

VP.  V.  22,  5.  cod.  P. 
niazent.  0.  V.  23,  7.  qod.  F.  IH.  7,  40. 
V.  10,.  52.  22,.  5.  cpA  V.  V.  22,  12. 
33,  282,- 
nlczzciit.  N.  47,  10.  68,  22.- 
nezant?    in   ia    ne    nczant   uuizze 
cbivUt  tbie  iudon   un^^.era   uulst. 
Sg.  15w,  oder  zu  ezan? 
(Ib)  nioze.  Prud.  1. 
(du)  niozzea.  Rd. 


neazzes.  Ib« 
(er)  nioze.  Ic. 

niaze.  Ol.  92.  cod.  P.  O.  V.  46,  102. 
nieze.  OL  92.  cod.  V. 
niaz  er.  OL  74,  82. 
(wir)  niozzames.  Rb. 
neozzen.  H.  12. 

niazen.  0.  V.  23,  30. 60.  131. 174. 186. 
196.  208.  222.  234.  241   258.   272. 
286.  298. 
nua-zeji.  0.  V.  23,  30.  cod.  F. 
(sie)  niazen.  OL  85.  0.  L  11,  8.  cod.  F. 

niezen.  0^  L  11,  8.  ced.  V.  P. 
(er)  noz.  0.  IV.  9,  19.  A.  Me.  Bib.  1.  7.  Sb. 
(sie)  nuzun.  M.  29.  Mi/;,  (k.  1.  6.  0.  IL  10, 
10.  cod.  F. 
.    nuzzun.   Gc.  5.  0.  IL  7,  22.  10,  10. 
cod.  V.  P- 
nuzzen«  N.  61,  5.  S. 
(er)  nuzi.  Bib.  1.  2.  Mx*  Sb. 

nuzzie.  ]Nd. 
imp.  s.  niuz.  Ja.  VG.  IIL  7L  Gb.  1.  %  BL 
imp»  pLuistzeL  0.  IL  3, -2.  cod.  V.  F. 
niazent  O.  IL  3,  2.  cod.  P. 
pari..  neozzandL  gL  K. 

niezzcnde.  D.  IL  353. 
niozzanti.  Rb.    oiozzanti  si.  Rb. 

uuas.  Rb.  ., 

niozanti  uuas.  Rb.  uuarnn.  Rb. 
72.  s.  m.  niozan ter.  Rd.  Gd^  2. 

niozenter.  Sb.  VA.  X.  5Ö0. 

Gc  3. 
niozzcnter.  Gd.  1« 
niozin.ter.  Can.  7. 
neozentcr«  Ib.   - 
n.  s.  n.  niozentaz.  VA.  XL  493. 
d.  s.  m.  niezzentemo.  £c 
rupl.m.  nioza^nta.  Mz. 
niozzanta.  Sb. 
niozenta.  Bib.  1.  2. 
d.  pL  ni.a^ziintem.  Rb. 
GANIUZAN,  sfnii^tn.    Mit  GeniUr.     . 
tes  kniezen,  profnisse.  Bo.  5.  . 
gniozzen  des  gidingon«   OlL    des  le- 

bannes.  OtL- 
ibaz  si  fiiin  ginuzzi.  O«  V.  12,  24. 
ginuzun,  comumpserunt  (reliqtüasj.  M^*. 

[71-] 


127 


NüZ. 


NUZ.  NEIZ. 


1128 


^         buskinozza,  domesticL  Rd.  RF. 

husknoza,  curiaUs  (deonimjMcp,Z9» 
fa.pLhnsgenozze.  Mos.^ 
KINOZSAM.  Ra.        )     -         • 
KINOOZSAM.  gl.  K.  1 '  Z«^''«^'^- . 
GANOZSAMI,  f. 
a.  s.  dia  ginozsemi,   collegia  ($ensns 

repetat  corpus).  Prud.  1. 
UlNGANOZSAMI,  /. 

in  ungenozsami  (han  ib  gesiin- 
tot).  Co. 
GANÖZSAMÖN.  consociare. 
kanaozsamot.  Pa.      \ 
kinoozsamoL  gl.  K.  > ,  consociat. 
kinozsamot.  Ra.         ) 
kanaozsamot,  sociains.  Pa. 
GANÖZSCAF  und  GANPZSCAFT,  J.,  ©e-. 
no|ienf(^aft. 

Bedeutung  und  Gebrauch: 

consorlium.  K.  24.  43.  Mcp.  56.  Ib.  contn- 

bernium,  Blb.  4.  6.  Jo.  collegium.  Em.  15. 

D.  II.  318.     sodalitas,  Prud.  1.  2.    par, 

Prud.  1.  2.  Em.  19.  scliola,  Ic. 

kanaozscafy  socitis*  Pa.  kinozscaf,  per- 

sociis.  Ra.  kinozskaT,  cliens,  Ic 
kanozscaf,  stationes.  Em.  19. 
mcnniy  unsuprista  kanozscaf^  monilia. 

Em.  21. 
nndar   kinozseeffi.    gl.   K.    in   ginoz- 

scerri.  Ra.,  allrinsecus, 
iegelib  ubermuoto,  der  andcrmo  sU 
nero  genozsceftc  ne  liehet,  der  i»t 
singnlaris.  M.  79,  14. 
Form  und  Flexion. 
R.  i.  kanaozscaf.  Pa. 
kinoazscaf.  gl.  K* 
kanozscaf.  Em.  15.  19» 
kinozscaf.  Ra. 
kinozskaf.  Ic» 
kinoscaf.  Ic. 
ginosapht  ^^2C^.  Pinid.  1^ 
gnozscaphat  Prud.  i, 
ginozscapbt.  Bib.  4. 
gno.sschapht.  Bib.  ö. 
g.  s.  genozsceftc.  N.  79.  14^ 
tt.  $•  kinozscaTfi.  K.  43.  Rd. 
kinozseeffi.  K.  24.  t^l.  Iv. 


kinozscaf.  Ib.    * 
ganaozsgaffi.  Po. 
ginozsceffi.  Ra. 
a.  s.  gnozscaft.  N.  21,  22. 
n,  u*  a.  pL  genozschefe.  D.  IL  318. 

gnözskefte.  Mcp.  56. 
KINOZSCEFFENDI,  sociandnm.  gl.  K. 
HERIG ANOZSCAF,  /.,  amcos.  Em.  14. 
GANÖZON,  consociare. 

daz  ih  mih  dir  genozzon  (glctc^  fiedrn). 
uuoHa.  N.  70,  20. 
KANOZZID,  par  (ohsono).  Rb. 
GANÖZINNA,  /.,  ©eiioßin. 
a.  s.  gnozinna,  collegam,  D.  II.  340. 

[gnozzinne  (eine  gnozzinne  gäbe 
du  mir).  D.  III.  52.] 

NUZ,/.,  SRuf,  angcis.  hnut,  nord.  hnyt,  hnot, 
lat  nux   (das  lat.  mix  seheint  gegen   den  An- 
laut h  zu  sprechen,   obgleich   auch  in  Bib.  2. 
hnuz,  in  Bl.  hnuzboum  steht). 
w.  s.  (nuz,  nux.  Tr.  Wn.  460.) 

bnuz^  nux,  Bib.  2. 
a./r/.  nuzzi,  migdolas,  Rb. 

nuzze.  M. 
NÜZBERG.  Ortsn. 
INUZBAUM- 
NUZBRECHA. 
NÜZKERNO. 
NUZGARTO. 
ERDNUZ,  /.,  €r bnuß,  tuöura.  Sg.  299.  Em.  31. 

iubera.  Em.  23.  Tr.  Sal.  2. 

crtnnz,  tubura,  F. 
MANDALNUZ,  /,  gJTanbel. 

mandalnuz.  Bib.  13. 

niandalanuz.  Bib.  10. 

mandilnuz.  Bib.  lt. 

mantalnuzza.  Brb.  8. 

mandilnuzza.  Bib.  6. 

mandelnuzzc.  Bib.  4 
HASALNÜZ,  /.,  Jg)afelnng. 

ha  Sil  nuzze,  ovelinnae.  U. 
hasfflnuzi,  amygdalas.  Bib.  1. 
HASALNUZKERNO. 

^£1Zjan,  cf.  angels.  nätan,  premere,  näting^ 
increpatio,     corrrptio.     Mit    nazjan    zu    vor- 


amygdalantm. 


1129 


NEIZ. 


NIOZ— NG. 


1131) 


glcicbcn,  worauf*  die  Form  ganczit,  ginc- 
zit  (s.  ualcn  la  ganeixjati]  Hihren  könnte 
(cf.  auch  maz  und  meiz)?  sind  diese  Formen 
durch  Schreibfehler  zu  erklären?  oder  die  Sylbe 
nez  all!  niz  (st  neiz-)  zu  }csBnl  (cf.  bcn£- 
läida  neben  bineimida).  Ist  vielleicUt  das 
sanskr.  nid,  vittiperare,  mit  ncizjan  zusam- 
men zu  Halten?  so  A&h  ncizjan  und  nidan 
einer  und  derselben  VVurzel  angchiircn?  S.  auch 

ctiNIZawtemo. 

Inf.  ncizzan,  prinaan,  torrendos.  Em.  19. 
(sie)  neizent,  damnaHt.  Gh.  3. 
(er)  ncixe,    lingual    (cf.    nazjan),    cruciat. 
Pvud.  1. 
neizze:    ni    neizze,    ilhs  ne   subjeclio 
conterat.  Gc.  4. 
(du)  nejzlosf,  offlixisU  (andere  Hute).  N. 

43,  3. 
p.  o.  d.pl.  ncizzenten,  a^ligeritibtis.  N.  43,1». 
GANEIZJA^. 

(er)  gineisla,  affe^it   (iüum  aVio  pretioj. 

VA   Xn.  352. 
p.p.  gineizit,    in/cclum  (rare  coeU).  fllk. 
(cf.  ginczit  in  naz). 
caneizit  ist,  atteritar.  Gb.  3. 
kaneizit  ist,  atlcraiin:  lib. 
kaucixzit     uuitun,     coiißciehantiir. 

Em.  ly. 
gincizzit  uiiirdit,  oJficitMr  (corpus), 

D.  II.  234. 
gineizit     uuirdit,    aUeritur    (confu- 

sionej-  Sit. 
kencizzil  sin,  offHganlur.  K.  30. 
ganezit  (s'icj,  aUeritur,  Gc.  4. 
ginezit  (sicj  uuirdit,  allcritnr  (con- 

pmom).  Rl.  29.  Gc.  1.  3.  5.  6. 
n.  s,  m.  kioeizter,  confecius.  WA. 
"•  <-  /•    gbinetztiu,  confecta.  Ja. 
lt.  s.   H.   gineiztaz,   confecta   {forma 

viri  maciej.  VA.  111.  590. 
B.  pl.  m.  gitueizlc  niornun»   moerore 

inlerfecli.  Em.  12. 

a.pl.  m.  kanuizle,  aUerilos.  Gc.  8.  9. 

In  Em.  30.  kommt  folgende  Stelle  viir: 

mdla  causa  erat  pudoris,  ubi  proplic- 


tae  ortH3  date  non  affectate,  kioei- 
tas  C*icJ,  fideiii  gentrationit  aätcitanl. 
ZUA  GANEIZJAN. 

zua  kineizze,  adßciat.  Rb. 
NEIZISAL,  n.  ^EIZISAU,  f. 
n.  ncizseli,  adßctio. 
d.  neizisale,  confraciione,  Tg.  5. 
neizzisalc,  confraHione.  Uib.  1. 
neizzescli,  adfliclione.  Ic. 
NEIZISALIG.  ~  in  dero  oelzzesetigu 
stete,  j'n  hco  ojfflictioms.  N.  43,  20: 

FIbNIOZeT?  attritis  (non  intrahit  emmehu 
attritis  vel  ampntatis  tesücnU'sJ.  Sb.  Cf.  fitv 
muscet,  firnuosolen,    auch  chnnsjan  iiiid 

ginoszan;  odervlllc  es  zu  ll  \j£i  gchüceg! 

NEZZILA  s.  NAZZA. 

NAZANZENISCO,  „azianzenns.  Gc  4. 

NAZAUENISC,  najardiifc^. 

n.  s.  nazarcnisgo,  rmzaremts.  T.  204,  1.11* 

d.  s.  nazarcnisgen.  T.  188,  1.  225,  2  i.wmii- 

nazarenischin.  Frg.  31.  )  rae. 

a.  s.  nazarenisgOtt,  nazareaum.  T.  I84,l.i 

NAZARISCHO,  nazareus.  Ba.  (Ncbcnfm 
von  NAZAREiNISC. 


k 


i^VTa  Sufiix  in  den  Formen  ang,  ing,  iii( 
ist,  da  es  nicht  im  Sanskrit,  GTicclii:«diea  ul 
Lalciniscben,  auch  im  Gothischen  nur  [derdct 
halsaggan,  coüum,  in  Marc.  9,42.  scb«itt(ii 
«iitstelltcs  Wort,  vielleicht  Compog.  biU-ig- 
gnn?  cf.  die  Randglosse  ustauhans  (ptrjt 
lux)  zu  gamaiivida  (paratm)  in  Luc.  6, 40, 
die  nach  Ibre's  Versichernng  u»ta«bins  p- 
ficliricben  seyn  soll]  in  eiiugcn  Vulkfiname 
denen  auch  bisweilen  eine  altere  Form  olw 
ng  sich  zeigt  (z.  B,  amahmgi,  früher  ffino/i')< 
vorkommt,  nicht  als  ursprüngliches  SulGiiit 
zustellen.  Seine  dem  eiufachcn  gutturalen  S^ 
lix  G  (K)  oder  11  ähnliche  Funktion  (Abdia- 


NC. 


Na 


1132 


VcrwandUchaft^  Oeicfaartigkeit  anzudcu- 
clunnt  €8  tiuf  dieses  Suffix  (cf.  die  sansk« 
r  ki,  ak,  aka,  ka,  ika,  uka^  aki,  de- 
iige  sowoM  srdbst  als  ädf\,  andere  nom* 
f  andere  diminniiva  ,^  andere  collectivat 
patronymica  bilden)  zurückzuführen  und 
ischiebung  ei&es  N  annehmen  zu  lassen* 
ahtig   und    mahting,   gorfg  und   go- 

stnlingun  und  atuligun,  samahaf- 
n  und  samahaftigua,  svntaringun 
intarigun,  einig  und  eining,  thehei- 
id  thefaeining,    niheinig  und  nibei- 

armicha  und  arming^   nibiluh  und 

ng,   honag  und  Jie  spätere  /s.  HO« 

I  Form  honang;  auch  alang  und  al- 
(welches  letztere  im  Gotlu  al«  alakjo^ 
;el6.  als  eallunga  vorkommt)?  Kunig 
ich  freilich  erst  in  spätem  Denkmälern, 
;  daher  wohl  aus  kuning  entstanden; 
esem  kuaing  kanp  doch  schon  ei«  fru- 
:unig  zum  Grunde  liegen  (cf.  auch  ku- 
s.  Rb.).  Vielleicht  sprechen  auch  rau 
rnarsigni  in  Tac.  hießir.  [Weniger  wahr- 
ch  ist  NG  aus  Stämmen  auf  IN  (sey  es 
)der  blols  angehängt )jentstanden  und  die- 

beigefügt  (£t  dusJn,  gilvus  und  tusin- 

gilvo;  gizwinilin  und  zwiniling, 
I  erst  M  und  dann  mich  G  angesetzt  ist, 
nliche),    so   dafs    z.   B.    heimingi    aus 

erst  dbich  Anfügung  «ines  N,  dann  durch 
ug  des  Suffixea ;  G  entstanden ,  also  als 
-n-agi  anzusehen  wäre]  Klebt  als  ob 
t  NG  gebiUeten  Wörter  auf  diese  Weise 
len  wären,   sondern  ^\xr  den  ersten  Bil. 

auf  NG  gebe  ich  diesen  Ursprung;  spä« 
diese  Form  NG  ^hxi^  Ahndung  ihres  ür- 
s  als  Suffix  zur  Wortbildung  verwandt 
,  wodurch  die  Ableitung  ,der  sfibst,  fem. 
rben  dur^  ung;^  lerkl^rlicb  wii;d., 

»r  Flexion  txiit  immer  das  G  he^rviNr;  am 
es  Worts  erücheint  aber  neben  NG  nicht 
\  sondern  auch  NCH,  NH.  Ob  die  For,. 
if'ung,  ing  nur  Umwandlungen  des  Vo- 
in  ang  sind,  oder  untereinander  uAd  von 
r^chieden  sind,  ist  schwer  zu  entschei- 
>ch  bezweifele  ich  das  letztere;  cf.  ii.pr. 


.-  bu-lsDc  neben,  den  gewohälicfaen  Faraaen  auf 
int,'.»,  ß.  autiilc,  das  altniederdeutsche  ver. 
ackag  mit  althoehd.  friscing,   samnang  mit 
;aäiati'UJiga,lutinga.  neben  den  gewöbniicben 
Fomita  auf  tiniga,    z.  B.   Uudunga;  jcubi« 
*  luD^a  .{mducliUiJ  nebeü  acubilinc^  xiiifo- 
ra^isaingu  liebeu  unforot/rissungu,  farin- 
'  :gün  neben  farun^un,  tarningom  neben  tar- 
nunkum,     chizilinge    n^ben    chizilunga; 
auch  zeigt  sich  im  Golfa.  (aulser  den  Völkerna- 
men,  die  aber  auch  nur  die  Eine  Form  ing  bä- 
hen) kein  ing  und  ung.    Das  nordische  ing 
acfaeint  freilich  gegen  ein  ursprüngliches  ang  z« 
spretbca«  •  Auch  ist  nicht  zu  übersehen^    dafs 
schon  im  Sanskr.   die  SufGxe  aka,   ika,  uka 
verschieden  sind,   sa  wie  auch,  Jafs  der  Vokal 
vor  NG  schon  der  Ableitüngsvokal  des  Stammes, 
•  dem'  das  Sußix  NG   angeiugt   wird,    bisweilen 
aeyA "kann.    Ueber  die  Form  ling,   statt  ing^ 
in  solcben  VYörteni,  iu  denen  das  L  nicht  schon 
'  t;um  Stamm  gehört,  s.  Suffix  L. 
ANG  kommt  nur  in  honang  (statt  des  altem 
banag)   Bo.  5.  Mcp.  N.  Org.    itnd  in  dem 
'  n.'pr.  butanc  vor.    Auch  im  adj.  alang? 
ING  (angek.  ing,   altnord.  ing).     Ich  nehme 
hier  auch  diejenigen  Wörter  -anf,    die   ling 
statt  ing  (s.  Suffix  L)  48uffigiert  haben. 
iubst,  mascuiina:  efasiling.  ediling.  aftar- 
iing.    amerinch.    amaring     obintinc. 
tfmpilin'C' engiring.    arming.    iunge- 
lirtg.  weing.  wehseling^  winding.  wen- 
^d^ling.  'Wurstreling.    wisiling.    ligi- 
-  rinc  luning.  muoding  (muodinch.  N.). 
'  m'Ahling.   iamundiling.  messinc.    bu- 
^f^et'inc.    puring.    parlinh.   budeming. 
'  h'osiling.    pusiline.    breiting.    preci- 
•  ling.   phafaling.  f  iderinc  phenning, 
tp-henling«  fioring.   fierdeling.  giwis- 
firinga.  friscing.   fusliling.  galaling. 
clia4n«rling.  '  cheisarinc     cbenninc. 
*fensinc.    garding'('tts).    chebisiiinch. 
gerolding.  chisiltng  {-eh.  M.  Bib.  2.  5.), 
«huoelinch«  cotinc.  gormaring.  gren- 
%ine.  *gruzzi*nc.  chiininc(-ch.  N.).  cliun- 
'    •   iniling.^homcli'n'g  (-cb.   N.).    uochu- 
iheling  (-eh.  Sal.  5.).  niwiquemalinc 
(-ch.Sal.  i.).  zuochomeling.  hliumen- 

[72  1 


1133 


NG. 


NG 


1134 


ding,  herting.  harinc  (-eh.  Hör»  Pr. 
T.  tWn.  460.).  belbeliac.  kcrling.  bint- 
vine.  hofetinc.  (faofinac,  obolos.  gLK.)» 
boltng  ^a<(^,?^.  bangerlinc.  buorUng 
(-eh.  Can.  10.  11.  Bib.  8v  10.  la  HL),  bu- 
stDg.  tongcning.  trvblinc.  rebanning. 
feorrebining.  lamflelittg.  meniring 
(-cb.  Wb.  460.)»  xubaliBC.  xuinilinc 
(-ob.  Em.  32.).  sarling.  scetiing.  acc- 
rilinC)  acerniBc.  seilline  (-eb.  Wn.* 
460.)«acBbiHnc.  acuz cl in c.  stekk eting. 
atarilinc(-cb.  VP.).  aicbeling*  silbar* 
ling.  »naaideling.  lantsrdeling.  sniti« 
Hnc  (-cb.  Prnd.  1.)l  snurrinck  Priid.3. 
Wn.  46a 
Hieber  auch  die  n.  pr*:  ebfnc»  ehnrinc. 
agarine.  egipetrne.  eziline.  anninc» 
aaolfing.  adalinc»  alborfncv  antiocy 
•ntinc.  ellincr  illin-e.  ulinc*  eilinc» 
alpine,  eniinc;  imminc.  ensteÜBC. 
oning.  eininc  angine,  irfine»  »rming» 
irinc.  urine.  orlinc.  ostrolvinc.  ez.zi- 
linc.  wagii>g.  wabbinc.  wabaninc* 
wicbing..wattflinc.  wiialinc.  wiedinc» 
walling.  waliining.  wilcbing.  wilzinc 
waninc.  wtnina  wanzine.  w^lfing. 
walzing.  waringts»  wiring.  wirding» 
wasaing.  weztng.  Iriiping.  leffinc*  lal- 
tinc.  lollinc  Icimine.  liulmarinc.  len- 
tine.  lanzinc  ramminc.  rammilinc. 
ricbiacr  willipicbinc.  ralinc.  ruching. 
rimcding.  rifing.  redilinc  riutine. 
rlatiline.  roling.  remanincrem-phiBc. 
meaaing.  Hie:tting.  pcramuoting.  mu»- 
olfing.  »l»nFi>unling.  getamunding. 
bazmnntiBg.  liermuBtiBg.  marcbiue. 
morinc.  raebtingr  meiBinc.  noling. 
nuspilinc  noa-sinc*  niding.  nandin^ 
naozing.  balding.  pacKing..  purehine. 
pirchiuc.  bersininc»  perolfing.  ba- 
binc.  poioplnc»  pichilinc»  bnccbinc. 
botinc.  pariBundinc.  puzinc.  pozinc. 
pusilinc.  pisinc.  bisainc.  briiniBC  po- 
lasinga  f/J.  friding.  faffing.  filinc. 
i'iissific.  duriag.  Utliling.  trnlline. 
tatliBg.  irutlinc.  denine.  tanching. 
deozi.nc.    teinine.    ianninc.   tbeotinc. 


trosafag.   trn'aing.  cbolinc  cbiemioc. 
chozzin&griubinc.  kachinc  GbntiBiigi 
cbrezing*  cbnewing.  ruadifac.  balbin^ 
breotinc.  bnnine.  buling.  boring.  kaiD. 
minc*  bmnling»  bertinc.  belfinc  hngi- 
perting.    botting.   smaring.    scroiinc 
apeicbinc  ateinine  scerzinc.  stnbiiic. 
sibiiine*   zezidc.    zulltBc    und  die  Gt- 
scblecbLs-  und  VdksnameB  uffingi.  albiigL 
asdingi.  otbingi*  mcrewingi.  guntba- 
iingi.     iburingi.    Ihemingi.    rcmdignl 
Biaraigui»   cbarlinga.    babilinga.    Von 
diesen  und  abnlidieii  fiom.  prop»  stamam 
die  Ortsnamen:  aiinga*  agnringas.  ailiii> 
gas.  allingaa»  ollinga.  ellinga.  alamaa- 
trnga.    utlinga.    isininga.    asGuntinga. 
utlinga.    ezilingff.    ericbinga.    antpi- 
ringa*  oningeui  eningas.  ehrnga.  alpe. 
sittga.     eicbeldinga.    ebnring^n.    asol- 
vinga.   nlingen.   endingen.    agamotta- 
gas.  auwolfinca.    erilinga.    enslilinga. 
antberingen.    laamanBinga.    usingei. 
eribedinga»  undinga,  ntinga.  ascalia- 
gUBU   osiermundinga»    uatarlinga.  er- 
kipetrnga  utid  egipetinga.  eminga.  oit- 
rolFingen.     wincbiliRga.     weibeHagii 
witergingaa.    witartingaa.    victarlia- 
gaa.    vrtltinca.    wurmirfngun.    wates- 
drngun.     tvilcbrngen.    wittinga.    wil- 
zinga.  walasrngaa.  waltiningun.  wel- 
lengen,   willimundinngaa»    wesaingWBi 
wenliÜBga.  wtiliricbingun.  winterfn* 
linga.  wibrcbinga.  wuldartingas.  wnl* 
filinga.  wernidlnga.  wernaringun.  vir* 
naningen.    follinga.  lahcbingcn.  Inli- 
linga.  leihilinga.  lonebrringa.  liupdi* 
bingum»  liutfridingas.   tendinga.   lef 
finca*   rupiliuga.-   rorchinga.    ratalin« 
gUB.  rtebclrnga.  rruttlibga.  rnodiDio* 
gun:  rudolfingen.  randodingen.  antir* 
»arcbinga.    niHDlingeB«    münolving» 
magbingaa.  meringa.  mecbingon.  meck 
tingen.  masgiBga    mumolvingai.  fli*- 
zingas.    merebeninga»   marebeiiagiz 
Bidiinga.  nuspiliBguli.  BOfdwiBga.aor- 
dilinga  (SR^rbUngeB).    piralinga.  pili* 
ringas»  bileb.eriil.ga.  biribhinga  perii- 


L35 


NG. 


NG. 


1136 


gen.  bar1>i«g«iu  berseling^n«  bürkhin- 
cas.  aribertingas.  heribrebtinga«  gum- 
pxebtingen.beilingeo.  puailingas,  bo- 
aelifl-gcti.  bircbinga.  preitcring«.  bis- 
6inga.  pi8i4iga6.  baldingeiu  bocbinga« 
poiiBga.  bueÜAgen.  bersininguo.  pe- 
rahtHiuotingaa.  peminingen.  pattin- 
geH.  plai4inga.  bndilingun.  pasman« 
diagaa.  bazinaiidi«ga.pisi<igun.  pasub* 
hinga.  brunning^n.  fridinguii.  faringa. 
filingag.  Taffifiga.  fÜi sinisga.  fiskinga. 
f-r4gi6«iiiga.  frisinga,  fri^ingin.  flurlin- 
gen.  talamazinga.  daxiinga.  tebinga. 
iuginga.  ^iermnnting-en«  traubidinga. 
tuziUnga.  tuüiliaga.  tbancliinga.  den« 
«bilinga.  iHoiuaringa.  torointtOtiDguOi 
tulingas.  deoiingBR/  tanningas.  tau- 
tinga.  dufinga«.  tuoteUngun.  tuttill- 
ningas*  dagolvinga.  tr^ihtinga.  tuor- 
inatinga.  tagawin^a.  tr4>84nga.  dainin- 
gii8.  cachinga.  gisinga.  eras^ilvinga. 
gabtelingen.  g'ea^ibin^a.  coiniri^^hin- 
gun.  cundiniugun.  chieninga.  gel- 
tinga.  conningas.  cheneinga.  coznin- 
g4i«  g'TU'Oniiigun.  cbxesinga.  clirez- 
aingun.  cbnewinga.  gut-inga.  hegilin- 
ga«  lieteliaga.  kuninga.  unbolzinga. 
hoiting.a.  hiolzoclioga.  gunth^ringun. 
gluringen.  gotemon^dingen.  cbupptnga. 
gjriesinga«  bunlingan.  hiltaninga.  har- 
bcittinga.  hollin^un.  bohingon.  hegin- 
gas«  hahbingnn.  baoliingas.  s<:irilinga. 
8cr4>xinga.  scartilinga.  aibelingen.  stio- 
zaringas.  sutininga«.'  svamnndingo. 
alattinga«  stiotzeUnguiL  awaningas« 
.  aickinga.  «itinga.  sisinga.  «peichin- 
.gas-acarzingas. storzing'J.  6iaiDga.8nu- 

•  -fdixiga.  8tr4ipinga.  zumminga.  zullinga. 
Ct.  auch  bodincam  Y^amn^/ii;)  u..ein4ngia 
»(losel).  .  }  •:■    -.i 

subst.  fem.t  Inttaga^  iiri«diii'gji».\g<OTingL 
heiiningi  (auch  fuw^l*.)j 

subita  netiir^7  h«iniing.i  (auob /iem.). 

4§d/*i  tttsing.   einittg.  tb/eiieining.  nihei- 

Adverbial  gebrauchte  Flezioneii,.  wie  nnaer  lingfif 
rficfting^:   iialingun*  arawingnn.  aidin- 


gnn.  nbarwintelmgun.  tinwaTtagon. 
unforawisinkun,  u n Tora  w isain ga.tnar- 
ziliiguii.  blintilingon.  faringan.  ga- 
liingun.  ehrumbelinguii.  ruekilingun. 
halingon.  farningnn.  saiBahaftiagun. 
atalingnn.  stulingiin.  atuzzelingan. 
suntaxinguo. 


DNC 


in  den  nem.  /7r.  .ad.a4unc  amalung.  atonc. 
erdun^g.  eolune.  -ilsanc.  waliung.  wiz- 
zung.  lirn-ung.  nibilung.  piUune.  plio- 
4iunc.  hx)rnuinc  snellunc  tind  den  Volks- 
nameo:  iuthnngi.  tru-tun^i.  greuthungi. 
Hieher  auch  ornongus,  naturalis  ßUus;  cF. 
altnord.  bornungr;  auch  bornungCSefiniar) 
und  fiordunc,  qnadrans?  —  Aueh  sonu« 
Catarufig'Os  in  HUd.;  c[.  allnord.  fedrun- 
gar,  fpaler  et  nqyoteä. 

mtbH.  fein,  auf  unga  (auch  in  nnge,  nngi 
abgeschwächt)  vonverbis  abgeleitet,  und  im- 
mer starkdeklinierend  {aufscr  in  manungen 
^tL  s.J  bei  Win.  II.j:  uobungii«  uobe- 
xnnga.  obarunga.  ebeaun^e(D.UL464.). 
aht'Unga.  dhtAinga.  egunga.  auhhunga. 
atamunga.  offenunga.  abcrunga.  4»f. 
fcunga.  altasiinga.  eliinunga«  ilunga. 
emizigunga.  impiiunga.  innelunga.  ei- 
nunga.  atiazun^a.  entunga,  gaantunga^ 
fexeRtunga.  antharunga.  er'Un^a.  ar- 
iungü«  ubaraxbei^unga.  ajrgerunga.  ar- 
parmunga«  arnunga«  lAdexunga.  ordi- 
nunga.  ciseunga. 

|(iiazttnga.  iuweznnge.  iehunga.  verie* 
Jinnge. 

viderunga.  wifiunga.  'wahliunga,  naht* 
Mrahhujiga.  •wahtung'a.  wuecherunga. 
wahs4jnga.  wi^hunga.  \veh8eliinga.  win- 
chunga.  ^inchizujiga.  wintunga.  wan- 
talunga.  wotunga.  wadalun^a«  weve- 
runga.  walzunga*  welunga.  arwelunga. 

.  «rüJIunga.'wimizunga.biti^a nunga.  ana- 
Mranunga.  wonunga.  windemun|;a.  bi* 
jwarunga-  wernnga«  warnunga«  arwar- 
tunga.  unirwarlnnga.  werachunga«  nii- 
cbelwerchunga.  werdunga.  anawer- 
fuDga.  wirJirwerfnnga.  wirsixiinga«  wi- 
aunga.  aruascnnga.  verwazunga.  guis- 

[72*] 


1137 


NG. 


ISG. 


1138 


SQiiga»  wis»gttnga,  opbcTwixagonga» 
Mrizanunga. 

labanga»8naligvnga. laatronga.  lahnnga» 
lachenunga.  lichisunga.  gclichesnngu 
lihizuDga»erIehn,iingn.  ferlougenanga. 
lochanga.  lobiiunga.  ladonga.  leidsa» 
munga.  leidegu»ga.  leidunga.  leida- 
zunga.  liudasga.  ellendunga.  leranga. 
lirnuBga»  gelirnunga.  lernnnga«  lo- 
sunga.  sellasuQga.  irlosunga.  tistisun* 
gaw  lusturiga.  lirgti»unga. 

ribunga»  irreehunga.  rahhutvgar  rech- 
Aongi.  rehtuirga.  rihtangi.  rahunga- 
libunga»  redinunga.  ratunga«  ratis* 
cqnge.  ritemnga.  rafsuns-a.  irraFsunga. 
TamuBga.  rammilnnga.  rumfunga.  ren- 
nanga.  rii.ni|nga.  runezunga.  reisunga, 
TQatunga.  Festunga..  r^stunga. 

mnasnga.  machaaga.  lustmachanga.  ma^ 
nigmachanga^  natmachttnga.  heilag- 
maci^unga.  atankmacbungav  roctemuU' 
ga»  npidunga^  farmidunga.  gamietunga* 
mcldiinga.  farmeldunga..  manunga.  Far- 
jRanunga«  »ue>inanonga.  minnivunga« 
metnirnga.  bime^nnnga.  mangelunga. 
maadunga.  mendHunga.  maruiiga.  me- 
rH»ga.  marchunga«  under marchnnga. 
cnotmarchunga.  martirunga.  murmu- 
liinga,  laurmurunga»  miscunga.  gamis- 
euRga.  miskelunga.  mastunga.  mezun- 
ga.  widarmezuBga.  gBotmezunga»  mit. 
zunga«. 

neihunga^  nidarnnga.  netigunga.  naffc- 
znnga.  nemnuiiga.  abancmonga.  aoa- 
nemnnga.  teilnemutiga.  hant-nemunga. 
nioaunga.  nruwanga.  nuzzunga. 

biiunga.  bellnnga.  bildtiaga,  kaptiriiinga. 
parzunga,  parrungK  pinunga.  erdbi- 
b^unga.  bibii»ung.%  bagtiRga.  babunga. 
bauhaunga.  kapittgunga.  betun^ga.  be- 
talunga.  beiiunga.  bietunga.  zuobic- 
tunga.  bezztrunga.  grp«zzcrunge.  ptc- 
ohuDga.  pleccaznnga.  plaztinga.  fram- 
bringufiga.  caprehhanga.  Forabrilnnga. 
predigunga.  breslnnga.  brastunga. 
jfahunga.  willefagunga.  Fatnnga.  nnafal- 
liinga.  bifaltunga.  Falziinga.   Farunga. 


fttorQnga^faaconga.fe8tiniiiiga.ra8tni. 
ga?  piFolabanoDga.  ftHunga.  fiadungi. 
bifiadunga.  firmiingii.  pklanzunga.  fle- 
buBga.  giflebtunga.  Flegilanga.  fli. 
znnga.  Fluocfaunga.  foUunga.  folgungi. 
Botfolgvnga.  fordarunga.  forseaaga. 
fragunga.  antFragiingaw  ralFraganga. 
antFristunga.  aBaFristunga.  Frowehn- 
ga.  Fromunga.  duruhFrumuaga.  fuot- 
rnnga.  Fubtin«nga. 

gabuDga.  chacbizunga.  gclUuBga»  [er- 
geltunga.  giraunga.. gcrunga.  danake- 
runga.  ebcsligUBga.  ginuaga.  chie* 
suBga.  irchiesunga.  chorunge.  bicbo- 
runga.  cbiwunga.cbizilunga.clagungau 
clafunga.  chleinunga.  cblingunga.  co- 
chunga.  CQStunga«  bacosunge?  (ist  es 
iicboaunga?)  (deUramentä.  L.J.  irgra- 
bunga.  granunga?  grcmizunga.  griaun^ 
ga.  cbruzigunga. 

cbumuBga.  quiobilunga»inquednnga.un- 
tarquedunga»  wLdarqueduBga.  cbelan- 
ga.  queliaunga.  , 

blobunga.  hlaaunga.  losinunga.  hroFun- 
ga.  breinunga.  hwarbouga.  umbihwar- 
bunga.habuBga.te»lbabBBga.haFtui»ga. 
hasinunga.^  batunga»  umbihalbunga. 
balunga.  bibalsunga.  bantalunga.  har- 
tuttga.  bazzBBga.  bellsunga.  belisa- 
nmnga.  heiloBga.  heilazunga.  heili- 
gunga.  ptbeizunga.  beriunga.  firbe- 
runga  hiwuugii.aambiwunga.hohunga. 
buagunga.  bogezunga.  bnoraunga. 

damCunga.  FardamFunga.  Fardamnongi. 
doubunga.  gitauganunga^  crtcilunga» 
tcmparuBgatdemcnunga.  »aadahtunga. 
dcnnunga.  tarunga.  nntarunga.  dibun- 
ga»  tileguBga.  firtilegunga.  tobunga. 
tobazunga.  dolunga,  douarunga.  dra- 

ka8unga.trabluDga.  tradunga.drauDga. 

:  {;adraig.unga.t  drawmnga.  dreschunga. 
Irophizunga.  Ümruiiga.  druunga.  ioa- 
chunga.  tBrnalanga.  twerdttnga. 

zarluBga.  zebanunga.  ziluiiga.  widarzeL 
lunga.  gizamunga.  zornunga,  zurnunga. 
zeigunga.  zeicbantinga.  bizeichinnnga» 
Forezeicbeniinga.  zim^prnnea.  zuntun- 


139 


NI>. 


ND. 


1140 


ga.  iniuntungak  zaubrangar  kinnga  Qs. 
ftiohanga?)*  xwiaebeniinga.  znifalungn« 
•abhunga.  segunga.  sagnnga»  aalbunga^ 
aalzunga«  samanunga^  gasamanunga^ 
BO^t^amaniftDga.  wibsamannnga^  spc- 
hunga.  apanunga.  spentunga.  witspen- 
dunga.  zuspiluQga.  apiunga.  uahsp^vc«^ 
ehuivgarwiaspracbunga.  apurunga.  spu- 
risHOga.  scaffunga«  widarscaffunga» 
acerrunga.  scowunga«  anascowungxr. 
fQroscowuttga.  heilscowunga.  scidun- 
ga.  antaracidunga.  ununtarscidunga. 
aceidanga.  giacaidungaw  uniarsecidun- 
ga*  sceltunga.  ascorunga.  scernHngaw 
actmonnga»  biscirmunga.  gcsgizunga? 
zu  f.?  ansculdigunga*  acrefunga.  sctiir« 
tunga.  scrodunga.  scuntunga.  eralan- 
tanuiiga  (Otl.)*  ingeginsCaiitu»ga.  ia- 
geginatanunga.  atatunga.  starcbunga^ 
aliftunga*  stehhunga»  atcbnuaga.  z.i- 
atoraDga«  stornunga.  atöuunga.  ato» 
zunga.  anaatozunga.  strebunga«  atFi- 
dunga.  anasehunga.  seatunga.  bisen- 
guaga.  santungi,  sinaunga.ufslagunga«. 
alagazunga.  erslahunga«  hantslagunga^ 
slibtunga.  beilslihluiiga.  geslieznnga» 
slizzung-a.  bismarunga,  snephczunga* 
snizzunga.  snuzuaga.  soffuaga.  aolgun» 
ge.  auochunga.  rrsuochuuga. auftunga* 
auntarunga.  sauedunga.  suilizuaga. 
ferauerunga.  suigunga.  anigeluagü 
auinunga*  auiatilunga» 

Auch  kommen  einige  subst.  fem.  ohne  daa 
Suffix  A  vor:  afferunc.  banhnunc.  Is.  ar- 
nunc,  scftwunc.  K.  werdunc.  gl.  K.  u.  Ra.^ 
Hzzitunc.  gt*  K.  u.  Pa»  kriatkrimmung, 
gk  IL  risamlnibeftung.  IX  fluohung,  A. 
-acrauuae.  Sg.  913.  aceliunc.  Em.  26.  wk 
zinuuc  gl.  K.  itawi^zung.  Can.  13.  biacir- 
innh^Bib.5.  wafnung?M€p.  8teinuiich.Ni. 

lal  in  featinunc^  vigax.  gl.  K.  auch  eia 
odj.  auf  yng^  anzunehmen? 

Dieae  Bildungen  mit  N6  zeigen  die  A»- 
naboM  eiaeaS«  Skifiüxea  nur  ia  zebaningativ 


D,]NT. 


1.  AUeitnngaaufEx.  —  Mit  Sicherheit  iat  ea  nur  im 
part.  praes.  anzuerkennen,  wo  oa  auch  vom 
Sanakr.   [im  nom.  (imi  Abwerfung  üeti  T.) 
und  Q€C.  Jw,  n^m.  und  ace.  daaL  und  nom. 
pL,  als^  in  den  cas.,  die  ktimef  die  vollste 
Form  der  sanakr.  nömina  zeigen;   da   aber 
in  compos.  daa  part.  nicht  als  ant^  aondera 
als  a  t  erscheint,  und  compos.  die  Grundform 
bewabiren,    so  ist  selbst   schoa  utv  Sanskr. 
zweifelhaft,  ob  ant  das  ursprungKcbe  Suffix, 
*  oder  ob  N  in  ein  ursprüngliches  a  t  eingesehen 
ben  sey;   eben  so  verhält  es  sich  mit  mat 
und  mant,  vat  und  vant'],    Griech.i  Lat^ 
Lit.  [masc.  as  (aus  aula),  aee.  aniii  fem. 
anti]  aufgewiesen  wird.    Das  ursprüngliche 
T  ist,   abweichend   von  der  sonstigen  Laut- 
verschiebung,   im  Gothr  nicht  zu  .TH.,  scm- 
«     dern  zu  D  geworden  und  im  AUbd.  gewöhn- 
lich T  geblieben;    nur  die  ältesten  Quellen 
gl«  K.  zeigen  fast  immer  die  dem  ahd.  re- 
gelrechte  Laulverscbicbung    zu  ND    [dock 
kommt  bei  ihnen  daa  parf..  praes.^  nur  ein- 
mal  mit  consonantischem   Auslaut^  (in  wi- 
dharruzaat,   wotür   die  mit  gl.  K.  gleiche 
Quelle  habenden  gl.  Pa.  widbar?  uzzand 
^d  mit  Abbreviationsstrich^   alse  aW  -der 
oder  di  zu  nehmen^  haben),  sondern  immer 
mit  der  Endung  I  vor,   z.  B.  wahsandij^ 
und  nur  Pa.  Is.  zeigen  MD  neben  NT  auf;: 
unter  den  späteren  lindct  sich  nur  bei  Aid.  i^ 
(woslaadi.)  D.  II.  284  (ilendu)   D.  IL 
316.   (undenda.)     SC.   (athmonde.>   SF. 
(uuieheadun.)    Gx..  (»echcnoude  >   W. 
2.  3.  (wachenda,  wachandi.)  in  den  we- 
uigen  bei  ilinen  vorkommenden  part.  praes.- 
ND,  sa  wie  bei  N.  Mcp.  neben  NT  auch  ND. 
Im  unflektierten  Zustande  end^gk  daa  part.^ 
praes.   gewöhnlich  auf  I   (auch   im  Pluralv 
z.  B.  wihanti  warun.  Rb.  wernendi^aint 
gl.  K.  fareat  wankonti.  0.)^  nur  bei  Can» 
4.  Gh.  2.  3.  H.  Hov  gl   K.   Le.  4.  Pa.  zeigt 
sieh  auch  ein  schllefsendea  NT  in:  wenantr 
haltant,     helfant,.    accffaat,     bibint,. 
widharruzzant,  ribant,  pcrant,   piz- 
zant,  fehtant.     Die  zu  Substantfiveu  und 
zu  nom.  pr.  gewordenen  part.  pracs.^  (hei- 
laut,  fiant,^  friuRt,  eigant,  augant,  w.i- 


.  1141 


ISD. 


ND. 


1142 


jant,  'waliant,  wirant,  Iierrant)  Uiilcti 
aber   immer  censonanUsch  aus.     Die  pari, 
praes.,  die  im  den  verhis  alarker  oder  1^^' 
aeWacber  Coftj.  geboren,    behalten    A    vor 
dem  NT,    x.  B.  wabsaati,  vireganti»  bi- 
wintanli,  biMrellant-er,  wallantes,  wiu- 
nanteri  weriantOy  ablauli,  uhbizanll, 
illanti,  girrantemo,    mir  Bib.  7.  Bo.  5. 
Can.  !!•  Ct.  70.  D.  II.  282.  325.  Ec  Gx. 
Mcp.  N,  Prud.  1.  SI.  W-  babcn  E  und  Gu 
55.  La.  10.  D^  M.  0.  T.  Is ,  selbst  (bei  er- 
ster adiw.  Conj.)  gl.  K.  Pa.  K.  R.  Rk.  IL 
nufser  A  aueh  E  vor  NT^   x.  B.  ezienti, 
wahsenti,  wof«nti,  ileaii,  errcnio,  ou- 
g«ndo,  vi'entendi,  Mraldend^o,  \yanen. 
de,  intwifaslenli,  wacbenti;    bisweilen 
acb-wächt  sich  A  auch  zu  I  ab,  z.  B.  mez- 
zinti.  K.  winninter.  Ib.  wesinta.  A    ir- 
vurginte.  Ar.  4.    redinti.  Bib.  12.    rau- 
Cinten.Per«.  f4iarinti.I].   Auchnemunia. 
D.  11.  352.    Die  zu  vcrbis  2»*  schwacher 
Con).  gehören,  bebalten  ihr  ö  vor  NT,  z.  B. 
aba^-onti,  agisonAi,  ahtonti,  ostanonti^ 
fiffonti,    giafaronti,    opfaronti,    alti- 
nonti,  afalonjdi,  atamontiu,  andonde, 
arinlonte,  ebcnondo^  innonto;  in  Bib« 
1.  2.  5.  7.  Can.  10.  IL  13.  D.  IL  342.  346. 
£b.  Gc.  1.  3.  6.  Gh.  1.  %  3.  gl  K.  U.  1. 3. 
M.  Prud.  1.  ßal.  4.  Sb.  T^.  5.  Virg.  zeigt 
sich  auch  U,  z.  B.  gepanunl^r,  iagunte« 
elliaunta^    w  int  unten,    wcidinunton, 
wadalunii«,     winsuntar,     »veipunlo« 
wadlunto.   Die  mit  vet^is  3**^  schw.  Conj 
3LUsammcnhängendcn  jMrt.  praes.  bcballeu 
ihr  ii  vor  KT,  z.  B.  altenii,  erenti,  fra- 
gen<di;  bisweileji  audi  A«  z.  B*  warmanta. 
Prud.  1.  frakanie.  B.   Da  mehrere  scbwadu 
•conj.  verha  nach  mehr  als  Einer  Conj.  ge- 
ben,  so  läfst  .sich  der   Vnkalwechsel  nicht 
immer  genau  bestimmen« 

In  der  liedentung  eines  genmdii  nder  zu 
adverbialem  Gebrauch  Cügen  jdie  parU  praes. 
ein  O  {instrumentalis? J  an«  z.B*  «zii&anto, 
wabsindjO,walzanto,Aiobeudi>^Aht«nto, 
ahtonto,  ebonondo,  innontn,  ougiendo, 
ilendo,  giarnento,  werianto^  wab^ndo, 
weipunto,  wadlunto.,  welche  Form  mit 


dem  nom.  sing.  masc.  ffrrcnto,  walden- 
deo»  atamanto  cic.  nieht verwecbsek wer- 
den mufs. 

Mit  dem  Suffix  I  werden   (wie  andi  mu 
dem  part.  praet.  pass.)  subsiantiva  aas  dem 
pari,  praes.  gebildet,   komaien  aber  nur  in 
wenigen  Denkmälern  vor   (einige  sind  auch 
wohl  nur  als  pari,  anzulöten  ).<:    winaandl 
(vexatioj,  inlazzaudi  (frngeiUtasJ ,  dcil- 
ne m a n d i  (parsimoniaj,  f i r n cm andi (Wer- 
iusj,  niu6 enii  (nisMsJ,  kbnebtkiperandi 
Cpuerperium)  ^  faluu^iendi  {crepusetslumj, 
flouerendi  {cansolatariumj ,    wentendi 
{diverticulum) i  rotendi  (ruborjj  rogenti 
(kiccusaüoj^  hr %di[<k\\A\{clamorJ,  kepandi 
{graiiaj,  picUpanti  (inciiameniaj,  sVii' 
zandi  (severhasj,  soahchandi  (peiulan- 
iiaj,  suuelkhendi  (fiagorj.  gL  K.;  einige 
von  den  hier  aus  gl.  K.  aufgeführten  kom- 
men auch  in  Pa.  Ra    vor;  aufser  diesen  ve- 
santi  {MihslarUiaJ.  Gh.   1.  2.  3.  N.  eow^ 
6anti  (e^scntifi).  Re.   farmanenJti  (aspet- 
natioj.  Bb.    farlraganti  (tolerantiaj.  IL 
»rolcbnonti.  Pa. 

Wie  die  part  pass.  werden  auch  die  pari, 
praes.  mit  IIb  componiert;  bei  einiges  di^ 
acr  Compositioneti  ist  vielleicht  das  pari, 
pass.  mit  zugefügtem  T  anzunehmen,  wie 
€8  z.  B.  deutlich  in  gicozantlib.  Rb.  ne- 
ben gieozanlih.  Rd.  steht;  oder  auch  der 
inf.  mit  aogeCigtem  T.  unzaagantlih.  fik 
ungawententlih.  iL  ttnarwententlib. 
R.  wofantlih.  Ra.  willantlihbo.  gl  K. 
tJiuruhM^onientlihbo.  gL  K.  werentlik 
Bb.  weravantli^.  Rh.  weaantlibo.  Gk 
1.  3.  unajrwisuntlih.  £m.  19.  iinarw«- 
niandilike.  D.  JI.  347.  unarlajibantlik 
R.  Ra.  Pa.  K.  Da.  unlihjiantlijL  Pa.  Ba. 
^L  K.  unzalosantlijbo.  Gc  3.  «narre- 
icbentlib.  jGd*  .u^aarrahbojniliii.  Hart  E. 
Gh.  3.  Viif.  M.  Bih.  3.  Sb.  xinkirefsent. 
Jih.  ^L  K.  Ra.  /ijrmanoiitlih.  Gh.  3.  mia- 
no4)tJih.  Pa.  R.  gL  K.  nnwidarmeziaat' 
Jihho.  Rb.  uoarnesantlih.  Em.  19.  «b- 
puantlih.  gl  K.  Pa.  R.  Ra«  patrentlicba 
Ja.  perantjih.  gl.  K.  Pa.  kapjukantlik 
gl.  K.  Ra.   pttLenXliii.  R.  uarptttentlik 


143 


ND. 


ND, 


1144 


R.  pringantlih.  Ra«  br»stenfIihlo«  Pa» 
uninfindantlib.  6c.  8.  angifaldaatlih. 
Rb.iinarfarantlih.R.darhfarantUb.gI.K. 
Pa.  Ra.  zefarantllb«  K.  pifelabantliho. 
,  Sg*  70w  unzirganlllb.  Can.  1.  trnkicbia« 
santlfb*  Rb.  ancbnndentlib.  R.  anali- 
aentlibbo.  Rb«  bweravantlib.  Rb*  un- 
gihweravantlib.  Ra,  g}.  K.  pibahant- 
libo*  gL  K.  Pa.  Ra.  biafaninh.  gLK.  Pa, 
harmentlibo.  Pa..giheizanllib.  Ka.gl.K. 
belfanilib.  Ra.  gLK.  ungahrorentlib^R. 
angahorentliL  Rr  X«  nnfertragentlib» 
N.  IL  uncatracantlib.  Pa»  dolentlib.  Pa. 
Ra.  gL  K.  nngadolenllib*  Pa.  Ra*  gL  K, 
tretaiillib.Rb«  terianllib.gL  K.  kaduun- 
ganllibhe*  Rbr  an&uifolaalliko.Da.  so- 
acntlibho.  gL  K.  farsebantlib.  Ra.  ki- 
aekantUh.  Can.  t.  forakasebantlibho. 
K.  anaatantanlUb.  K.  fttristantlib..  K, 
faratantantlib.  K.  unfarstanilib.  Gc  3% 
«ngiscawoDtlih.  gL  K. 

Aock  Ceinposilioii    »U  beil?   m  uawi- 
zantheii,   forawizanlbeii?    oder   ist  T 
eingescboben?    cL  wizanheit,  farloran» 
beii  etc.  — -  In  leben lig.  T.  VVm.  ia^  c» 
Mich  mit  ig  zusammengeaetat. 
In  allen  übrigen  Wörtern,   die  in  der  Ab- 
leitnngssylbe  auf  ND,  MT  ausgeben,  ist  ca,  ob- 
gleich ea  auch  ein,  wiewohl  aelten  gebraucblear 
lanskr.  Suffix  anta  giebt,  und  die  in  der  Fle* 
xion  griechischer  und  lateinischer  jtomina  heM 
vortretenden  nt  auf  ein  SuFGx  MT  hinzudeuten 
acheinen  (cL  auch  das  Is^t-^  -und-,  -^ient^  und 
das  aanskr»  vat,  vant,  mal,  mani),  bedenk* 
Uch,  MD,  MT  als  BildiMigssuflix  anzunehmen 
(im  Golhischea  kommt  nur  uibandus   vor). 
Einige  der  so  auslautenden  Wörter  sind  irii*ht 
deutsehen  Ursprung»  (z.  B»  belpbant,  gigant, 
iachant),    andere    können    part.   seyo,   wie 
z.  B^  talondi.  gL   K.,    bei  anderen  kanik  N 
eingeschaltet r  cf.  tugunt  mit  tugathi,   sa- 
inaat  nüt  goth.   samalh,    oder   T   suffigiert 
(als    Ableilungssuffix   oder   als    unbedeutender 
Buchstabe),  wie  vielleicht  in  hin  out,  fopnan- 
'  tigi)  zuiront,  oder  T  ganz  unorganisch  seyn, 
wie  z.  B.  in  lanchunty  ilia^   Die  Worter,  ia 


denen  sidi  ND,  NT  in  der  Abteitnngaaylbe 

zeigt,  sind: 

Mubst.^  abant  (abunrt,  »benfy  abont),  alanf, 
inula,  »laut  (alunt,  alont),  olbenta, 
capiio,  cilant  C^f[an)e)/  wibunt,  wisani 
(wisunt,  wisint,  wisent),  weisunt  (wei- 
aont),  elsunt,  beHvi>t(?),  jnguod,  in* 
gunt  (togent,  int),  hliumunt  (hliument, 
hliumint),  la»chunt,  leidnnt,  arandi 
f^i7J/ftfr//£rj^,  arandi(aFanti,  ar4nt,»runttt 
arnndi,  arenti,  arunoti,  arendi^  arindf)v 
mandaUun^  talundi  (talondi),  mnrmcntf 
(murmunto),  mammunti,  mammonti^ 
mammenti,  manmundi,  maumindi,  ma» 
.  fnunti,  maminti,  meihmiti;  alta»  mad« 
mund  und  dessen  Ableitungen  mammuR* 
tigi  rnid  mammnntAn,  so  wie  die  Ablei* 
tungen  olbentari,  wabsmuntigi  und  uf»- 
hliumuntcon.  Hiezu  kommen  noch  asta* 
noadrgLK.  nordanondi.  gLK.  obanenti» 
O.  Em.  13.  uzononti.  Isv  fornonti^  Pa» 
nidinentL  Bib.  5.  und  die  Ableitungen 
nordanontie,  Ra.  obanontig.  R.  Ra^Rbw 
Ja.  k.  gL  K.  Par  H.  (oba»entig  bei  0.  Tr 
Virg.)  uzanondic.  Ja.  (nzanentig.  Virg.) 
fornontrg  und  fornondig.  Pa^  Ra,  gLK» 
Virg.  (fornantig,  fornandig.  R.  Pa.  D» 
IL  340.  347.  Virg.    forn entig*  Bib.  1.  21 

5.  7.  M.  Prad.  1.  Vrrg.)  nidenantig»  D.  If» 
346.,  an  welche  sich  noch  anschlielsett;  in- 
nantig,  aftanontie,  aftanondic.  RargLK.^ 
(afternentig.  Brb.  7.)  und  hrntanoatic 
Ra,  Rh.  Bnd  die  von  ihnen  abgeleiteten  9filtsi^ 
obanontigik  K.  Ja.  Ib.  Rb.  Rdr  (obanan-^ 
tigi.  Ja.  D.  IL  3td.  Ko. 2.  &•  obanenligr» 
obanenrigi.  Bib.  1.2.  Ib.  Prud.  1.  T.  Tg. du 
Sb.)  uzancntigi.  RL  Gc.  6.  fornonligr, 
fornondigi.  Rb.  gl.  K.  (fornanlrgL  Rb» 
Bib.  2.  M.  Sb.  fornentigL  M.  Bib.  t.  3.  S. 

6.  7«  Can.  10.  Gc.  h.  Sb^)  nidanentigk. 
Mu.^  M4.  Bik  f.  2.  h.  Sb«;  ancb  aftanen- 
tigi?  [Diese  als  Compoo.  mit  antr,  enti 
(finis}  anzusehen,  verbietet  schon  die  in  den 
ältesten  QueMeu  aUein  gülitgc  Form  onli.| 
Auch  zigelinta  OPfl)  und  der  Volksnamen 
burgundari* 


1145 


ND. 


ND. 


li 


Adjectiva*.  arandl  (ar«ndi^  afcrnt),  mam- 

munti  (mammonti,  mammenti). 

Adverbia  [cf.  den  Uebergang  des  hwiioa  tai 

liwilont;    das  von  Grimm  (Gr.  III.  2l7.) 

angeführte  einzent   i&t  zu  sireichen;    der 

cod*  hat  einzen]:    enont  (enii6nt,  en- 

n^nt))    hinon4;  (hinnont),  nahunt  (jie- 

heo  nahun,  nahum)|  niuat,   mittunt 

j(n[iitdunt,    milhunt,    mUh^nt,     mii- 

thont.  midtunt,    middunt,   middonli 

middonti  i^bea  mitlh^in,  raithon,  miX- 

.    tun,  mitton^  middon,  niid4>n;  auch  niil;- 

tundes)^   zuixont  (zuirent  neben  zui- 

ron,  zuiro.,  zuiror)^  samant  («aaient^ 

samint  neben  s^man,  «amen,   samiU 

sam^t). 

Zahlwort:  t4i«unt  (Xuseat,  tuslnt)  und  das 

davon  abgeleitete  dus endig. 

3.  Flexionssttflix  für  die  3^*  ^.  pl.  prae$n  ind., 

aanskr.  antl,  lat.  MT,  goth.  IND/    (Das  ab- 

vreichendc  .goth.  D  xmd  T  verhält  «ich  eben 

so  'W'ie  bei  pari,  praeß.;  ND  kommt  in  hlu- 

tend,  irciscond,  rautilond,  forond  bei 

gl.  K.,  in  sindun  bei  Is.  und  NTH  in  rjeüi« 

nonth  bei  Virg.  vor.) 

Die  stadcconjugierenden  verl^a  und  die  verba 
!**•'  schwaclier  Conj.  bcliallen  A  vor  NT,  z.  BL 
(sie)  -ezaui,  wahsant,  wiutant,  wintar- 
rant^  teriant,  arle.kl^eanL  Abschwachun- 
gen  dieser  ANT  zu  ENT,  INT,  ÜNT,  ONT 
(einige  der  schwachcenj.  ENT,  INT,  TNT, 
0^T  lassen  sicli,  da  die  schwachcon).  verba 
oft  nach  2x>der  3  Conj.  geben,  nicht  bestimmt 
der  !*•",  2*«"  oder  3**"  schw.  Conj.  zuiveisen) 
zu  'Czzcnt,  waJisest,  Y^allent,  uobent, 
illent}  irpurient,  ezzint,  veerdint,  nc- 
mint,  uobint,  wurchint,  irburgint,  wer- 
dunt,  p^runt,  tripunt,  blasunt,  kerrnjat« 
gepiligunt,  behaltont,4rrisont?  foront? 
|lio  Abscbwäcbung 

EiN  r  zeigt  sidi  4>ei  A.  Aid.  3.  Bed.  2.  Bib. 
:..  1.  2.  3.  4.  5.  6.  7.  8.  10.  11.  13.  ßo.  LS 
,  Can.  l.  4.  5.  6.  7.  9,  10.  11.  12.  13.  Ct.  D. 
II.  283.  286.  313.  331.  337.  242.  346.  Eb. 
Ep.  can.  1.  2.  3.  4.  F.  Fw.  Frg.  Gc.  1.  3. 
4.  6.  9.  10.  12.  Gd.  3.  Gh  1.  2.  3.  4.  Gx. 
Hd.  Ho.  Ib.  Is.  gl.  K.  Le.  1.  2.  3.  4.  ö.  M. 


SUt.  Mcp.  N.  N.  II.  0.  Oll  Or^  Pa.  Pro 

Ps.  2.  H.  Ra.  Rc.  Rd.  Rg.  1.  SL  Scb. 

Sal.  1.  4.  Syl.  T.  Tg.  L  V.  Virg.  Vf 

\V.  Wm.  Zf. 
INT  bei  A.  Bib.  5*  «.  7.  IL  Can.  13.  D 

33  L  335.  337.  %i%  Ep.  can.  6.  Est.  Gc. ! 

Ho.  Le.  2.  N.  Or^.  Pxud.  L  2.  4.  £c. 

Virg. 
UNT  ici  Bib.  2.  7.  D.  II.  331.  Ho.  M.  Pirn 

Ab.  Virg. 
Om  nur  in  Wm.  und  gl.  K.?  Ra.?  (dem 

iris^nt  und  foront  auch  aach  der  2'**64 

Conj.  gehen  können.) 

In  Em.  19.   zeigt  sich   auch  die  Form 
lau^naant  (zur  ^^«''scliw.  Coaj.?). 

Die  verba  nach  der  2**'^  sdiw.  Conj.  neli 
O  vor  NT  an,  z.  B.  ababoat,  epanont, 
ton^,  das  hei  «in  igen  auch  zu  UMT,  £ 
INT,  ANT  Mrird  (cf.  aber  auch  den  Ueber; 
ider  Conjugalionen),  z.  B.  alomunt,  k 
nunt,  arnunt;  aktent,  offenent,  mach 
ahtint,  giminnirint,  herbergint;  atam 
giscuidant?  bisprachant  Von  diesen 
weichenden  Formen  erscheint 
(JiNT  bei  Bib.  1.  h.  7.  8.  Bo.  b.  Can.  10 

Gc.  1.  5.  Gd.  3.  M.  M.  II.  Pxod.  1.  Sa 

Tg.  3.  Virg. 
ENT  bei  Bib.  10.  13.  Wm. 
INT  bei  Bib.  4.  5.  7. 
ANT  bei  Bib.  13.  D.  11.  327.?  Gc  3. 12.1 

1.  2.  Prud.  1. 

Die  verba  der  3^^«diw.  Conj.  haben  I 
NT,  z.  B.  altent,  lebent,  lichent, 
^dessen  sich  auch  ANT  (z.  B.  wahtant. 
baut,  sparant)  in  Bib.  7.  Sal.  1«  4.  Sb. 
INT  (z.  B.  wahtint,  lebint)  in  Bib.  5. 
Fi.  zeigt.  Von  ha  beut  konunen  alle  Vi 
vor,  habcnt  Bo.  5.  C.  Ec.  Alu.  N.  O. 
T.  Wm.  habant  Od  Wm.  habint  B 
Org.  Sjrl<  haiiunt.  Wm.  habont  Wm. 

NT  ohne    Vokal   findet  sich   nicht   nu 
i(8Mit)  atdut,  Stint,  pichoiQt,  hänt, 
üern  auch  in  ferbe<rjit.  Mos. 

Offanod.  gl.  K.   ist  wohl  nur  als  Set 
fehler  £ur  offanoud  anzusehen. 

Frg.  Is.  und  MarL  iiaben  für  sint  die 
läugerten  Formen  sintun,  sindun. 


NZ. 


i«4 


i;- 


JS&.. 


lldS 


orgnnlscli  bilden  BU».  2.  5.  Bo.  5.  Can.  5. 
.  Ep.  can.  2.  M.  N.  O.  Rg.  2.  T.  die  2»* 

(sLallmitT)  mit  NT,  z«  B.  <ir)ezze]it, 
;nt,  gäat,  eigent,  angustent,  wol« 
,  wanint,  vergoat;  eisGoent,  sint^ 
lent,  werdent,  riuuuoient,  euerrent; 
ent»  warent,  wizzunt,  fnntont,  fer- 
ent,  santunt;  gichurint,  raalilint 
eben  so  auch   Bo.  5.  Ep.  can.  2.  Gh.  6* 

N.  0.  Rg.   1.  Wm.  Zf.  die  2««  /;.  ///. 
%  Zr  B.  aliljont^  ^igint^  oiigent,jlciit 

iehcnt,  wrendcnt,  vranent,  wcrent^ 
ent,  werdant,  v^esent,  wisint,  wi« 
,  lebcnt,  lobont,  rihtint^  firnemant, 
ent,  birent  (birint,  birnt,  binl),  fro- 
t^  gänt>  sinncnt 

Can.  12.  kommt  auch  (sje)r  oporolunt 
(sie)  oporotun  vor. 

t  auch  ein  zweifelhaftes  SufCx;  vidleieht 
ftier  wo  N  schon  zum  Thema  gehart  und 
iiügt  ist,  z.  B.  reginzo,  so  wie  In  den 
Lcinischen  Wörtern  enUtandeucn  Formen, 
hobilinza,  M  eingeschaltet;  cL  trophin- 
e/.  pLj  mit  dem  verb.  trophczjün  und 
aron  gebildeten  trophezunga  (dasGoth. 
kein  Suffix  NT,  alihd.  NZ).  Ist  auch  m 
1  Namen  victteicht  Composition  anzuneb* 
i.  B.  wegalenzo?  oder  ist  hier  L  schon 
ing?  Cf.  auch  NS.   Aufser  den  Orts-  und 


Personennamen,  wie  alisunza,  ascinza,  ma- 
genza,  breganz,  ch^bilinza^  kostanza; 
abinzo,  wegalenzo,  werinzo,  liubinzo, 
lopenzo,  reginzo,  megalcnzo,  fakenzo, 
deganzo,  subnrenzo,  slouganzo;  liubinza, 
Tihhenza,  mngnnza,  pagcnzn  kommt  die 
Endung  NZ  nur  in  aülrcnza,  rahchinza,  pha- 
Innza,  fochonza,  trophinzin  (^d.  pLJ  vor; 
vielleicht  audi  in  varrinenzenon  (vcrrinen- 
zenon.  Bib.  2.).  M4{;.  Bib.  L,  welches  taureis 
Cfingris  et  taureis  crnciatos)  übersetzt.  Ge- 
hört  ganavenzota,  ganavinzota,  cavilläkat 
«nd  das  snbst.  ganavinzode  (^d.  s.J  zu  gan? 
oder  nav?  oder  venz?  Das  in  Tr.  vorkom* 
mende  umbigaginzari  ist  nach  nmbegangc- 
zere.  Ha.  in  timbignngizari  zu  bessern. 


NS 


tritt  auch  im  Ahd.  anscheinend  als  Suffix 
auf  (kommt  aber  weder  im  Goth.  noch  in  an- 
dern deutschen  IKalekten  vor)  in  alansa,  wa- 
ganso,  segansa  und  eilinsin,  ist  aber  ent- 
weder ein  zwiefaches  Suffix  N  und  S,  oder  eine 
entstellte  Composition. 

Habensa,  omaia  comas.  £b.  ist  wohl  eine 
Entstellung  oder  falsche  Lesart^  so  wie  chaz- 
zonso  mit  craphon,  torqueo  ungts/Js.  N.  118, 
161.  [cf.  ^eich  darauf  wirfo  so  füre  tier 
{iubrogo  bestiisJ2'  Das  77.  pr,  richinsa  kann 
aus  richinz^  entstanden  seyn,  oder  umgekehrt 
richinza  aus  richinsa? 


■  «1 


I    • 


.\ 


-1«^ 


'  ;.i 


[73  1 


M  m 


Der  neu^oc^Deutfc^n  ^BSiter,  Die  im  2«««  ^<il  De«  att^oc^&eutfc^en  ©prac^fc^afert  i^rc 

€r(&uteruud  ftn&en. 


9Mag.  315. 
ableiten.  185. 
abnehmen.  1062. 
abnehmet.  1073.  1074. 
aebnffct^.  lU. 
9(fermann.  739. 
Mermetfl.  884. 
a(m(i(i)t.  616. 
a(mad}%  618. 
aimenbe.  747. 
atraim.  523. 
amtmann.  739: 
anfff^n.  305. 
auteln.  91. 
anfcjwng-  96. 
anlegen.  124. 
änderen.  86. 
anlügen.  131. 
anmm^en.  699. 
anni^neti.  1063. 
anrennen.  518. 
andnnen.  515. 
antli}.  20 1(  322. 
aptil.  796. 
auferri(f)fen.  427. 
a»flef|en.  92. 
a«flefen.  248. 
aufliegen.  87. 
aufrecht  405. 
anfridjten.  42a 
aufrucfeii.  434. 
au9tn(td)t.  147. 
atiferUfett.  248. 
au6aercniien.  516i. 
au^ki^  315. 
auefaSen.  306. 
au^leitetT.  185. 
anliefen.  248. 
aullofen.  276. 
au6net)men.  1061. 
äu^rinnen.  516. 


25t. 

S«t^efafen.  158. 
Sanflafen.  158. 
Segnagen.  1014. 
2?einaf)e.  1000. 
SBeinamen.  1081. 
SBe!o^fiT.  307. 
Selcaen.  92. 
iPeleutten.  150. 
SBelieöcn.  87. 
QJdögen.  131. 
SBenagedt.  lOlSw 
SSenc^men.  1065^ 
SBeraiiben.  358. 
SSeraufen.  499. 
S3ere(i)ncM.  382. 
SBereben. .  456. 
Seregenen.  442. 
»ereit.  479. 
^eric^ten.  42& 
Sleiben.  47. 
©lo*.  142. 
Sfocf.  142. 
Sracl)(au(t).  143. 
öroAmonaft).  796. 
SrotfoiJ.  269. 
aSnifilappe.  38. 
^tnrgmduer.  843. 
SSnrgrcd^t.  409. 

®«niit  665. 
S)^nnrf.  665. 
S)arnact>.  1000. 
IBedlofen.  159. 
S)emutl).  690.  697. 
S)cmti(^tg.  690.  696i 
S)emöf^igen.  698. 
S)ejfo  me^r.  833. 
S)etmoIK  650. 
Sienfhnann.  745. 
©iefnc^.  389. 


r4  '. 


Singmann.  745. 
S)oifmaun.  746. 
S)reinä(^tig.  1021. 
•  Sreirubrig.  493. 
S>tird}leiten.  186. 
S)urd)Iefen.  248. 
®ttrcft(eu(bren.  150. 
S)urc^leu4tig.  14a 

S)urc^meM-  892. 
©urtftmrfcftt.  879. 
S)ur(^nJßtn.  1116. 

€benmnnf.  90i. 
ebenmäf.  902. 
e^rlo«.  267. 
Stnlaten.  166. 
einlafjen.  306. 
einfeiten.  lS5w 
eintefen.  248. 
6inmtf(i)en.  879. 
6inmn(f^'g.  691. 
einnehmen.  1063. 
gJetib.  236.  237. 
gllenmaag.  896.  * 
.ümuäh  390. 
gnglar.b.  234. 
ent(a#.  313. 
gntfapen.  305. 
entlebnrn.  124. 
(fnt(ei()en.  123. 
entlöfen.  276. 
entnagtln.  1017. 
entnehmen.  1063. 
entrichten.  427. 
Entrinnen.  515. 
6rb(o^.  268. 
6rbne^mer.  1074. 
6rbre(i)t.  40a 
6rbmi(?.  883. 
erbnu^.  112a 
«rtrei^f.  392. 


erfangen.  224. 
grlaß.  316. 
erlauben.  76. 
ertanbnif.  75. 
erlegen.  91. 
erleichteren.  162. 
erleftn.  24a 
erleuchten.  149. 
erliegen.  85. 
erföfc^en.  280.  2S1. 
erI5fen.  274. 
erlofer.  27a 
erlSfung.  277. 
erlugen.  129. 
erlugen.  131. 
etma^^netu  769. 
ermannen.  753. 
Crmcßen.  892: 
emtorben.  856. 
ermuben.  60X 
ermuntern.  818. 
*  erni()ren.  1102. 
emarren.  1094. 
entbtemonotb.  796. 
erneuen.  1112. 
erratben.  460. 
erreichen.  396.  397. 
erretten.  477. 
erretten.  471. 
errichten.  426. 
erringen.  529. 
errinnen.  515. 
err9t(|en.  485. 

er(^(o4e.  12a 

^ortmube.  603. 

>(bmau«.  873. 

fefbme^n.  653. 

jefhnuti^g.  695. 

?flebfrmati#.  873. 

Sletfc^martt.  852 


L 

lief.  1117. 
nianb.  235. 
ndl.  393. 
im.  741. 
loi,  269. 
l  390. 
-  243. 
\xt\j.  695. 
4f^id.  695. 
if.  498. 

(B. 

g.  2.55, 

L  258. 

m.  252. 

II.  183. 

.  239.  240. 

m.  223. 

II.  63. 

c.  65. 

|.  895. 

I).  632.  635. 

)lid),  63». 

^t.  615. 

)I.  652. 

i(in.  652. 

inen.  768. 

bf.  718, 

\tt  882. 

j.  899.  902. 

i.  782. 

Ute.  785. 

iilic^.  784. 

nfam.  784. 

tifc^ft.  7«4. 

^  879. 

L  712. 

e.  869. 

I).  684. 

!^^ru^e.  56S. 

T^et.  841. 

e(r.  1016. 

.  1053. 

m,  1073. 

n.  1098. 

ien.  1118.  il20. 

.  1125. 

cnfc^aft.  1127. 

iu.  1128. 

)t,  (StirndjU.  1019. 

.  1005:        • 

e.  lOOa  1010. 
en.  lOOd; 

?.  45Ä. 
bf.  358:' 
lt.  410. 

f.  447. 

I)fn.  396.  397. 

e.  559. 

lt.  417. 

5.  530.  .  • 

ien.  514. 


^p^ctif^cd  $l^ei(§iit«. 


1152 


Oeruberf«  493. 
<8eni^en.  379.  38  f. 
ettüfit.  547. 
®(anilicbt.  147. 
®fatL  35. 
©laube.  7L  72. 
<!»(aubfti.  66. 
(»{äubio.  7X 

@Iaubft4  75. 
@feiit.  HO. 
©leiten.  iflS. 
®{et4er.  111. 
<9(ei(^mut4.  687. 
®Ieicf)n{6.  115. 
@(ei{4fam.  116. 
@I<i(^diier.  120. 
©leiener.  120. 
®(ieb.  169. 
eiimpfiidi.  216. 
@iuc!.  145. 
@niütib.  812. 
©nabe.  1025. 
©nabig.  \{\Ü8. 
@ndbid(i(^.  1029. 
©nadeii.  1014. 
©oMar.  243. 
©ottlieb.  50. 
©ra6niu<fe.  654. 
©vob.  356. 
©ro^niutb.  6P4. 
©ro^müt^ig.  694. 
©ruti^en.  526. 
©unbetrebe.  354' 


)albtnann.  744. 

)anbreid)eH.  397. 

)dnde(dfen.  158. 

)aadoi.  271. 
irtmtttb.  695. 

jrtmüt^ig.  695. 

^afelnuß.  1128. 

)aupt(afen.  159. 

>auptIo«.  27  L 

>auptmann.  744. 

)au«denoß.  1126. 

)auemd!in.  745. 

)e€rmann.  744. 

)titat.  462. 

)etMutb«  696. 
^et^mut^ig.  696. 
^emblafen.  158. 

Htnadi  009. 

»ernieber.  986. 

^euitiondt^.  796. 

)imme(It(4t.  147. 

M'minelreid).  393. 

)inla@en.  313. 

>in(egeii.  93. 

Mimebmen,  1071. 

jinreiten.  477. 

>ini*innen.  1)17. 


)edjtnntf!^  695. 
>0(tmut^'g.  695. 
»Ofmann.  744. 
loMo^e.  12a 
»ornlo^.  271. 
)Drnund.  795. 
mfiatiid^  203. 
lülflo«.  270. 
^unMattc^  143. 

Jafirmarft.  852. 
SemanK  747. 
Slmmunfier,  805. 
SCmmet.  834. 
3n(anb.  23a 
anliegen.  87. 
3llanb.  234. 

trAfmun).  806. 
JlAufmann.  742. 
Xinberlo«.  270. 
jMeinmutblg.  691 
JlnoUoucb.  143. 
Jl5ntgreid^  39i 
^onrab.  463. 
JTraftlo^L  270. 


Sabe.  36. 
Sabin.  37. 
Sadjt.  loa 
iadi€.  163. 
£aben.  164. 
Sabuiig.  .166. 
Saget.  156. 
Saaer.  95. 
fiabm.  2ia 
Säumen.  210. 
Sadn.  23  (. 
Saie.  152.  740. 
Safen.  156. 
Samb^rt.  2  U. 
Samfrib.  234.    . 
fiainm.  213. 
Sdmmlein.  214, 
Sdmpc^en.  214^^ 
Samprete.  24L'. 
Sanb.  232. 
Sanbin.  239.     . 
Sanbric^.  409. 
Sanbric^ter.  42l 
Sanbfcbaff.  234. 
£anb€mantu.74a 
Sang.  225. 
Sänge.  226. 
Sänge.  22'». 
Saugmutb.  693. 
fiangntuttitg.  693. 
Sangfam.  229. 
Saj^e.  3a 


Saffer.  98. 
Safierbar.  98. 
Säfleren.  99. 
Säfterer.  99. 
2äfktl^.  98. 
SüOerung.  100. 
Sapen.  29a 
Sateintfcb.  20a 
Satte.  167- 
Satttc^  202. 
Saub.  65. 
Soube.  66. 
Sauben,  6a 
Sauc^  142. 
Sauer.  244. 
Sauge.  152. 
Saugen.  15a 
Sau#.  27a 
Saufc^en.  281. 
Sautraiftg.  541 
Sat>enbe(.  20a 
Sai^  3a 
Seben.  4a  41 
Sebenbig.  43. 
SebeneregeL  44a 
Seber.  80. 
Sebermeer.  82a 
SebtD«.  26a 
Se*.  102.  . 
Setztet.  102. 
Se«.  102. 

Seifen.  lOa  103.  203. 
Secfer.  101 
Seber.  201 
Sebem.  201 
Seer.  241 
Seffe.  206. 
Segeiu  ba 
Seben.  121 
Se^m.  212. 
Sedmig.  211 
Seinen.  124. 
Sebnmann.  7ia 
Sebre.  254. 
Sebren.  255. 
Sebrer.  25a 
Scib.  41 
Sfibbaft.  46. 
Seiblic^.  46. 
Sei*.  i52. 
Sei<^e.  103. 
Seicbt  16a 
SeicbtKct).  161. 
Setcf)tmut^.  694. 
Seic^tmiitbig.  694. 
Seib.  I7a  17  L 
Seiben.  16a 
Seibet.  171. 
Seibig.  175. 
Seiblic^.  171 
Seier.  244. 
Seiten.  122. 

[73^ 


M 


usa 

'9nm.  21t. 
fitimtn.  211. 
gtin.  21H. 
— Iröi.  2fi. 
efitir.  319. 
Smt«.  219. 
Stinbrcn.  157. 
Snfr.  251. 
Srtflf.  251. 
Snilni.  251. 
itUtp.  1<8.  181. 
gtittr.  18S. 
Zialt.  222.  239. 
ftnj.  2i2. 
itopaA.  60. 
Sfopolb.  55.  197 
Strdir.  245. 
8rt*tiifHb.  2i5. 
errntn.  260.  262. 
etfra-  246- 
8(tten.  167. 
£tttig.  167. 
gtMbflrt.  197. 
imOittn.  US. 
Sn^n.  133. 
^fit^nung.  131. 
?fufadi.  55. 
?nk.  193. 
—UOf.  105. 
Sidit  H6.  147. 
Sirt.  &1. 
fiftr.  R6. 
Ütbtn.  SS.  60. 
Sükr«.  55. 
eiibüd).  57. 
2»tr«m.  68. 
eM^tttd.  81. 
Sin^tn.  138. 
ei(b.  199. 
iitgfn.  81. 
£K^ta«.  281. 
Silir.  ■iO». 
?imbiirg.  2ß. 
Simmat.  240. 
ei'nb.  239. 
Sfaibf.  210. 
Sinbrm.  240. 
Sfnbmütliia.  693. 
finbnurm.  241. 
Sinw.  218. 
iünft.  331. 
Smfr.  342. 
entftn.  242. 
«iUP».  205. 
Üip»e  (3(.).  50.  78. 
giemtn.  S7V. 
S^ptla.  280. 
artpr«.  280. 
8tft.  282. 
Seb.  60. 
£Bbcn.  62.  64. 
Scbtr.  64. 
?obtfdm.  63. 


Sllp^ft&etififK^  fStrieü^ftf. 


113 


88fcr;A.  62. 

Sod).  1-iO. 

Sorf».  127. 
£«dtn.  144. 
Sctfiiirj.  115. 
fcffd.  205. 
8(*.   127. 
Sollt.  33.  151. 
£cbn.  -219. 
gebiiti'.  220. 
fiotinrr.  221. 
Loire.  244. 
Sold;.  209. 
SonliDii.  241. 
8ot*.  215.    ■ 
2ct.  267. 
SifAtn.  281. 
2b\tn.  272. 
85f«t.  278. 
Set.  193. 
iixet.  31. 
Serein.  J2. 
Sudie.  163.  2Jt. 
Euc^ren.  163. 
Sud«.  Ii2. 
£üdf.  142. 
8ufc.  208. 
Siiffia-  209.       ' 
Sufl,  13S. 
Saat.  131.  13«. 
SugtR.  12a 
£ügtn.  130. 
Süflntr.  137. 
Sü^tn.  146. 
Sungf.  231. 
gupin».  207. 
Süfti«.  203. 
Su^nnburj).  321. 

SDIaar.  819. 
3}Iadf.  669. 
9»aaß.  893.  902. 
SDIao^Ii«-  896. 
«Old^tn.  639. 
9Rac^tr.  6l9. 
^dAtrn.  656. 
StRofbt.  611. 
^ä*(tfl.  616. 
OTä(t)iiäf(it.  617. 
a31jt(i)fi..  630.  631. 
OTabf.  b58. 
Wa^  (id),  (r):60e. 
ffltafl  (b«).  629. 
SBtaflb.  630. 
Slßiigbtburg.  '631. 
Sffdgfn.  653. 
SDfagtt.  656. 
Snügnt.  656. 
^ajtrii.  6>7. 
«Kavier.  653. 
9Ragi|)tT.  657. 
•mibin.  65J. 
Wtiitn.  653. 


fXmt.  794. 
SRafjnta.  767. 
SRdbntiRg.  770. 
Sffiäbr*in.  825. 
5lȊtce.  S.'D,  814. 
OTflf.  796. 
2Rain.  803. 
SRniiigau.  803. 
SRaiiit.  oOÖ. 
aHol.  714. 
OTaren.  711.  717. 
SWoltt.  718. 
OTalfir.  727. 
OTolj.  713. 
S??oii.  736. 
aBoiKft«.  756. 
aSaiibtl,  817.  112a 
gRangrIn.  807. 
SrHaiueliiiifl.  b07. 
SPiaiigclK  mi. 
SRann.  732, 
aRoiinhfif.  7Ä2. 
3}!flnniäfa[(.  761. 
OTaiinJafaliia.  765. 
sffiaim;,!  Kh.  7»0.  751. 
SIRäüniii.  TT)!. 
9Räiii>ii'(b.  753. 
SßäimUin.  75 1. 
SRännltdj.  '^. 
Stlaiiftr.  816. 
anantflltin.  817. 
Snarbtr.  858. 
SRorf.  814.  &iS. 
aRdtfr.  8i)2. 
931flritior   8i9. 
SRiUmorn.  8'i9. 
Sitarquarb.  845. 
fOIarf«-.  857. 
^arttm.  858. 
SRarttrn.  85a 
<0far((r(i)um.  8.17. 
aKactfTung.  85& 
SOIärdjrtr.  857. 
«näct.  796.  861. 
aHofd)!.  877. 
SRaM.  876: 
asof«.  87a. 
OTaftrig.  875. 
aßflift.  877. 
SRafff.  861. 
a^dfl.  8öl.  882. 
anaffiin«.  882. 
«Dfjpij.  899.  903. 
Sßumit.  614. 
anattf.  658. 
SOtautr.  842. 
mn'l.  720. 
«DiaiilberTr.  811. 
SOIoiikffl.  719. 
SEKaiilrrdin.  720. 
aHourn.  842. 
SEHou«.  872.  S73. 
ÜRMfra.  910. 


3Raufnn.  StO. 
aWaiitfi.  70a 
Sla^^olb«.  913. 
SDttittdi.  650. 
HRetr.  819. 
OTeeritiuiciicI-  881. 
^Icfrrttii*.  492. 
SWtl)(.  712. 
aRwIlftau.  713. 
^ibt.  832. 
2B(hHn.  8J9. 
aVfMtic.  839. 

2nci)riiiia.  sia 

2JI(i^f^.  674. 
anntr.  843. 
3Reirf.  718. 
Sntin.  592.  593. 
5t(iiitplb.  62L 
SRrtiKJb.  779. 
2S<intn.  785. 
SRtim.  593.  5W. 
OTfinfdb.  621. 
anftnfrit.  62L 
aRtin^arb.  621. 
mrimat.  621. 
SRcmung.  793. 
37ftinnl<ll^.  b31. 
SRtinntrf.  621. 
SKtifi.  874. 
aBtift.  883. 
SPIttfItc.  8->7.  88& 
Sßtillertii.  SS9. 
älffißirli*.  888. 
Smtilltrn.  889.- 
Si^itlfrtd-art.  889. 
?:>;(i|lrr(l7imt.  889. 
Sltfifüg.  885.   . 
Wiiitl  911. 
mditn.  ÜU.    - 
SKrIbr.  72a. 
SRelbrn.  723. 
•SJltlbn   724. 
andbunt).  724. 
SCRdf.  722. 
fÜftlffn.  721. 
^trinltttl.  728. 
Bltngc.  765. 
SKengni.  806. 
SOItnidi.  753. 
aKnfflb^il.  755. 
aUfnfdjlidj.  75«. , 
SRcTgri.  852, 
antrrtn.  651. 
Sf«i"ebitrg.  ö6i. 
9Jt(f*itr  SSI. 
afff^Mfr.  875. 
SHtfft.  867. 
aR((Ter.  912. 
OTeiÜita-  S75. 
aJitötri.  89L 
2ttfß«r.  900. 
9Rtfung.  90a 
SRthr.  708L 


Vit¥it6?i<t  ahtick^W. 


1156 


me.*.l.  815. 

ÜIItTt.  859. 

67i 

ffloTtn.  856. 

TOrtw.  856. 

»rtelfit.  856. 

SHorflfn.  852. 

in.  653. 

SXnginlldil.  147. 

aRöHdirotn.  486. 

SMoif*.  851. 

,. 

mSrCt.  858. 

741. 

SXSrttl.  859. 

16. 

J»«(.r.  875. 

a»«(n.  876. 

aSsIl.  883. 

BIM«.  658.  (cC  679.) 

min».  653. 

HXm.  603. 

i. 

WSte.  61». 

1. 

äHiiJ«.  710. 

801. 

äüälie.  602. 

12. 

91lül|«i.  600. 

603. 

3Riillin>.  738. 

2. 

PJfübung.  602. 

aliüili   651. 

5 

SDiodin.  655. 

775. 

inülbni»«.  1117. 

SOlulm.  655. 

ÜJlnl»..  727. 

Smül».  712. 

7. 

BlüKanf™.  712. 

30. 

SHüIJct.  712. 

95. 

IDIumniirn.  728. 

i. 

<!l|ün4in.  804. 

91. 

tnunt.  811. 

691. 

SnünUIng.  815l 

1061. 

äHinMiiis.  812. 

SBÖnlltr   e05. 

aSotiM.  817. 

Smänjf.  805. 

SDlüiij.».  806. 

Dlüiiltt.  806. 

Siiittt.  831.  8]2. 

671. 

SBurmri.  859. 

830. 

«Hurnifln.  859. 

1. 

aJtutmtItbiEt.  859.   . 

WM.  869. 

1020. 

3Ilu(4.r.  «81. 

SDlnfit.  874. 

äüuH.  679. 

?OIii(b»n.  699. 

Wultt.  700. 

no. 

<miiti.r.  709. 

SRÜlKtli*.  71». 

ai«s.  90.-.. 

i. 

itnuS..  907. 

7«. 

SWÜS«.  908. 

SüaSiäMt.  909. 

881. 

aSinlK.  Sil. 

srnmiit.  856. 

5. 

tl. 

e» 

911.968, 

Wiifcf.  995. 
9;ab((.  995. 
?Iad>.  lOOO. 

?facf)^(lll.  lOOt. 
9Iail)(iL  JOU. 
9ijd)rcit(ii.  i"7, 
9Iöd)fl(r.  1002. 
9Ij4t.  1019. 
9IjcflMa.  I02I. 
?<äd)tia.  1031. 

?;a.t<t[i(f!.  1021. 

«■{odillubt.  147. 

9taät.  1015. 

gidbti.  998w 

SRaafl.  Ii)l6. 

9faatn.  1014. 

fftabt.  997. 999. 1001. 1002. 

1108. 
Stabe.  1003. 
9?dlKn.  1003.  1004. 
9ral)tii.  997. 
9iJI)ir.  1002. 
maiirtn.  1100. 
9Idt)runfl.  1102. 
gflflbf.  998. 
^amtn.  1079. 
9Im»nlo«.  269, 

9?arbf.  1097. 

giflrtdi.  1095. 
gTdrr.  1091. 
-liflMjeii.  U05, 
9Jjf(.  1103. 
g?a»lc(t!(r.  141. 
gid«Ief.  269. 
?Ia».  1114, 
^iäfr.  Uli. 
mä$tn.  1114. 
97<]tfrr.  1051. 
?;atiiT.  1050. 
9{atürltd<.  1050. 
^au.  1109. 
9fiitdniif((fi.  1130. 
^tbil  996. 
!>f(fr.  1052. 
9ttiimm.  1054. 
9I(bmfr.  1073.  1074. 
tfltib.  1031. 
9ffi>(n.  1032. 
?tVibis.  1033. 
9(1»».  101& 
SItnndi.  1082: 
9;(niiuii(i.  1086. 
ntii.  1107- 

mm-  "07. 

9;<t)lr'n.  1107. 
9;{@([.  1116. 
fftio.  1109. 
9IfUTnagflt.  631. 
9iimoi\K  222.  795. 
9I(Dn.  1091. 
9ttutitt.  109L 


(Jltwiiig,  1091. 
?tciiiiiifl[l(.  1091. 
9tmittb.  Uli. 
9?t9.  1116. 
9IrRm.  1114. 
9I«Bl«n.  Itl7. 
«HibduRor.  997. 
9?icbte.  1052. 
SiitmiiifA.  755. 
9litin.  993. 
9Hrt«.  986. 
9ti(t»rt  (b«)-  i*88. 
?}i(b(rliigcn.  3Ü7. 
9?i(b(t!facn.  92. 
Sfifbtrriimeti.  ')17. 
Ütifblif«.  1048. 
SlWrigtn.  991. 
9ii(md^^.  748. 
fHint.  Ht94. 
3tUU«-  11U4. 
9Iiiiiin(r.  835. 
9?ift«i    1107. 
??tf.  1117. 
9?v».  1018.  1019. 
9lc*.  980.  983. 
nsnt.  1090. 
?Icnn(.  1090. 
«QorNn.  1096.  1097. 
9torli;juifn.  1096. 
9Iorbniann.  741. 
9Io(ar.  1051. 
gieff.  1048. 
IVotli.  1032. 
9Ec:ltWt.  lOiO. 
9ii?cl!ig.  104-2. 
Wi^igw.  10.12.  1045- 
9IÖtbiAuna.  1042. 
9Iu.  9T8. 
9Iiid}ttni.  1024. 
9Iumi>if(ti.  1090. 
Fliin.  979. 
97ürnbtT«).  1094. 
mut).  1107. 
9;us.  1128. 
9?üBf.  1122. 
SRu^tii.  1123. 
9;ufi(n,  9tüt(rn.  1124. 
91ütfli4.  1124. 

ßifllet.  268. 
Cr(li(b.  50. 


giflbe.  494. 
Stabm.  361. 
!)Ii](t)m.  385. 
SHjb.  444. 
Siabfn.  470. 
3tah(.  3S3. 
Slabmtii.  504. 
Staunt.  532. 


# 

It 


1157 

gUmn.  527. 
iRommeln.  &05. 
Slanb.  531. 
SRafc^.  548. 
WofJ.  550. 
Sftafien.  549. 
SRatl}.  461. 
SRatijen.  457. 
Stat^ir.  467. 
SVat^Iol.  268.. 
SRottfam.  464. 
gtit^fel.  469. 
Statte,  Sfta^e.  470. 
Rotth  357. 
SRaubeiT.  358. 
Sfläuber.  358, 
Stauc^.  436. 
Staunen.  436. 
SRauc^ern.  438. 
SRauclitg.  438. 
Staube.  490. 
{Raufen.  499. 
SRau^.  438 
Staunt.  506. 
Stäumen.  509. 
Stittmt().  508. 
Staunen.  526. 
Slauner.  526. 
Staupe.  360. 
Staute.  490. 
Staoenna.  361. 
Stebe.  353. 
Btebemeffer.  912. 
StebenUub.  65. 
Stechen.  386. 
Stec^nen.  381. 
Rechnung.  383. 
8led)t.  399.  403.  405. 
Sted)tl)aft.  413. 
Sted)tlic^.  413. 
Stecfttfam.  414. 
Stebe.  444. 
Steben.  449.  454. 
N  Stebli*.  447. 
gtebner.  456. 

Stegel.  439. 

Stegeit  441. 

Stegenen.  442. 

gtegen^aft.  441. 

Stegenfburg.  384. 

Stet).  385. 

SteibeL  355. 

Stetben.  355. 

Stetbun^  355. 

gificb.  387.  390. 

Steidjarb.  390. 

gtcid)eit.  396. 

gteiAI)e(ni.  390. 

SReid)«*.  393. 

Stei^mann.  390, 

Steid)tl)unt.  394. 

Steif.  496.  497. 


9Ipl^a6etif$e<  SDctsHc^il. 


m 


Steife.  498. 
iRetfen.  49a 
Steigen.  430. 
Steige.  430. 
Steifjer.  443. 
SReim.  506. 
Stiintann.  39a 
Steimbolb.  3S4. 
Stetmbot.  384. 
Stetmer.  384. 
Stein.  522. 
Steinfrib.  384. 
Stein^arb.  384. 
Stein^olb.  384. 
Steimnar.  384. 
Steinolb.  381 
Steife.  542. 
SReifen.  542. 
Steigen.  557. 
Steifle.  541. 
Stetten.  476. 
Steifer.  477. 
Steitern.  475. 
Steiiien.  558. 
StcÄen.  363. 
SRemagen.  441.  631. 
SRennen.  517. 
Stetten.  471. 

P{ettic^).  491. 

JRcute.  490. 

Steufe.  544. 

Steutcn.  489. 

Stbebe.  479. 

gtl)eijn«.  505. 

JKI)nn.  522. 

Stbcinou.  522. 

St^rinaait.  522. 

Stf)eint^al.  522. 

Stbone.  492. 

8tid)arb.  390. 

9ttd)te.  415. 

Stiebten.  419. 

Sticbter.  422. 

gticbtig.  418. 

Sticbtung.  422. 

Stiecben.  436. 

Stieget  440. 

Stiegein.  440. 

Stiemeit.  510. 

Stiefe.  540. 

Stiefeln.  536. 

Stiefler.  553. 
Stijfeln.  497. 
Sttnbe.  532. 
Stinge.  530. 
Siingen.  528. 
Stinger.  530. 
Stinne.  519. 
{Rinnen.  513. 
Stinnfel  519. 
SRippe.  356.. 
Stifl.  541. 


Stifte.  541. 
Stitten.  475« 
Stitter.  477. 
Stilen.  557. 
Stegen.  443. 
Stoggen.  433. 
Sto^  553. 
Sto^r.  545. 
Stöf^rid^t.  54« 
Stfxf.  430. 
Stocfen.  432.  433. 
Stolanb.  503. 
Stom.  507. 
Stomer.  507. 
Stoimf4  507. 
Stofe.  544. 
fitoß.  551.  552. 
Stoffen.  552. 
Stoffen.  552. 
Stolfig.  551. 
iRotti.  481. 
9Ioti)e.  484. 
StM^en.  485. 
Stottimif.  484. 
Stc(.  559. 
Stcttig.  560. 
*Stübe.  352.  353. 
Stu(t)(c^  26a 
SRucf.  435. 
Stutfen.  433. 

SRücfcnlafen.  157. 

Stube.  490. 

Stuber.  493. 

{Rügen.  432. 

Stu^e.  554. 
'  Stuben.  555. 

Stu^r.  561 

Stumpfen.  512. 

Stune.  52X 

Stun^el.  533. 

SRun^lic«.  533. 

Stuffen.  546. 

Stuffung.  548 

Stup.  563. 

Stufe.  561. 

Stu^el.  560. 

dtufig.  561 

Etuti)e.  491. 

{Rütteln.  471 

eia^fentanb.  235. 
(Salmann.  746. 
Sanftmut^ig.  699. 
(Baitgmeitler.  88a 
@d)damlcof.  272. 
Q^aatmännet.  747, 
®(beftlar.  24a 
Sc^iffmann.  747. 
®(biffmeiffer.  88a 
®(b(affotf.  271. 
®4neibemrffer.  913. 


ßdiniittaMdi.  143. 
Sc^ottlanb.  235. 
@d)reibmefTer.  918. 
(Sc^rotmtffer.  913. 
0(bu()tiemen.  51 L 
@d)u(metfier.  657. 
@(^»aben(anb.  235. 
Qid^iiilaUti.  159. 
@(bmeif(54er.  141. 
^c^wermutb.  699. 
@teg(c«.  271. 
@tegnabnie.  107& 
einnlof.  27  L 
Sittenlol.  27L 
Somraetlatte.  167. 
&onberglei4|.  114. 
Sonnenlicht.  147. 
®pielmdnn.  746. 
®pra(^o#.  S72L 
Sprac^mann.  746. 
Spuntloc^.  141. 
etarfmüthia.  609. 
®tegretf.  496. 
Steinme^er.  911. 
@teuerruber.  493. 
®tiefmuttet.  7ia 
etrettmutf).  699. 
®tteu(afcn.  159. 
etu^Kafen.  159. 
eunMo^.  27L 

SdgelK^t.  147. 
Sagtobn.  22a 
Sanpeffter.  8Sa 
Sbn'Ina^tne.  1078. 
Sifc^Iafen.  159. 
Srautmutter.  710. 
Itofflo#.  271. 
Zfübmuiiitg.  699. 

U. 

tiebettang.  228. 
Ueberleben.  43. 
Ueberleaen.  92. 
Uebetrlciten.  185. 
Uebetrmut«.  688. 
Uebennutbig.  689. 
Ueberna^ten.  1021. 
Uebernebtnen.  1063. 
Ueberreicben.  396. 
UeberrocT.  431. 
Ulrich.  390. 
Umlegen.  92. 
Unduf^orlid).  278. 
Unberegnet:  442. 
Unerlofct)eti.  28a 
Unermübli^.  604. 
Uncrratben.  4b0. 
Ungelebrt.  259. 
Ungeltnge.  223. 
Ungema<^.  634.  636. 


;9  • 

maß.  902. 
mein.  78i. 
fuffeii.  892. 
mim.  879. 
rab.  457. 
rrd)f.  411. 
:rd)tet.  425. 
rlanb.  234. 
lube.  73. 
iubig.  74.    "   ' 
wihüdj,  75. 
i^.  113.  U4^ 
mpfti*.  217. 
abc.  1028. 
äbig.  1029. 
ig.  228. 
b.  65. 
i@.  893. 
t*t.  614. 
Icfetjg.  618. 
ißlfl.  899.  903. 
ißigfeit.  900. 
fnW.  755. 
itl).  687. 
ißig.  909. 
rl}!^.  10/j2. 
fc   1122. 

ift.  402.*  404.  407. 
btlicb.  413. 
f.  497. 

I}ti3.  418. 
^e.  555. 
Id§.  314. 
(aßen.  306. 
legen.  92. 
mif*t.  879. 
nel)men.  1064. 


.-■^v 


'«j 


1160 


ttnbeftafc^enb.  280. 
Unvetuunff.  1076. 
Unvernünftig.  1077. 
Unjetlaßen.  313. 
Unhtvimidi.  27a 
Urlaub.  75. 

V. 

S^dfetfanb.  235. 
93er(angen.  223.  224. 
ißeriängern.  230. 
»edaßen.  307. 
SBerfeacn.  93. 
a3erleif)en.  123. 
a5er(eiter.  188. 
S^erfettgncn.  133, 
Setlferen.  262.    . 
S3erto4tn.  145. 
Seviogener.  131. 
SJetluff.  266. 
SQeniid^Ien.  651. 
Setmobnen.  769. 
93ermeiben.  677. 
93ernteßen.  892. 
SBermeßen^eit.  892. 
Sermfeten.  706. 
Sermtfc^en.  879. 
93ermiffen.  867. 
83frm5gen.  610. 
93erm»tten.  699. 
93erne||men.  1066. 
aSerminft.  1075. 
ajernünftjg.  1076. 
S^errat^en.  46 f. 
aSerrat^i«.  467. 
SSerrit^nen.  383. 


Serrinnen.  517. 

SBetfmoim.  740. 

üittüdtn.  435. 

gßerfmetffer.  887. 

IBer^madjer.  649. 

aOefpennefr  1107. 

Serwanbter.  224. 

SiberUfen.  248. 

Scgeaeim.  611. 

Sibetfmaaß.  896. 

a3or(aben.  166. 

iBibermeßen.  893. 

SoWafen.  312. 

3Bibermuti).  692. 

Sorlegen.  93. 

SBibermütl^ig.  692.  693. 

Oorierten.  186. 

SBibeme^men.  1064. 

Bormauer.  842. 

SBinfefmaaß  896. 

Scrmunb.  814. 

So(ftfmH(f^.  721. 

Sormunbfc^aff.  814. 

fflmmemcnat^.  796. 

aSomomen.  1018. 

SBorml.  631. 

SBortuden.  435. 

SBunbma^f.  715. 

«0. 

TS. 

3BagengeMfe.  25L 

Satnlol.  271. 

fBafirnetmer.  1074. 

Seittofe.  271. 

SBälfcbfanb.  235. 

Serlaßen.  313, 

9Banb(afen.  158. 

Seriegen.  93. 

SBanje.  279. 

SerlSfen.  276. 

ffiartmann.  740. 

;3errinnen.  517. 

aBaßemotter.  1052. 

Simmermann. '746. 

Saßerrinne.  519. 

Simmermeißer.  888. 

SBaferloo.  128. 

Sm€mann.  746. 

SSet<^mut(f.  692. 

Sornmut^ig.  699. 

SEBei(tmä(^.  692. 

Sugemüfe.  781. 

SBBeibmann.  739. 

Suiaßen.  313. 
Suifgen.  93. 

äBeibrau^.  437. 

SSeinldub.  65. 

Suleiten.  186.     ' 

Seinrebe.  353. 

Sureifen.  477. 

SBeißmain.  804. 

Surhinen.  517. 

99e(tmann.  739. 

Sufammenlegen;  93. 

SBeltmeer.  820. . 

3u 

ommenlefen.  24&      > 

«eUretc^.  392. 

Sufammenrinnen.  517« 

9Berf(eute.  196. 

3u 

ommenrutfen*  435» 

k  • 


I 


)      . 


I    •  .         ..     • 


Nachträgliche  Berichtigungen  und  Zusätze 

zum   l*^**  Theile  des   althochdeutschen  Spr achi^clialzes. 


AFTER- 


S.  IX.  Z.  9.  lies:   Ist  peika  (90/»^  ^alttte)  das   S.  128.  Z.  3.  seUc  Unra:  eichhnrno.  Zt  i 
IhUßcns,  so  steht  hier  die  deutsche  fennis.         —  130.  Z.  1.  selze  hinzu:  «gadora,  aejgidora, 

—  IX.  Z.  10.  V.  u.  lies:   fin  st  föna  uad  Z.  2.       altnord.  aegisdyr  (4Reerrtt^ure). 

Y.  u.  fotu  st.  fotu.  «—  131.  Z.  9.  seize  fainzu:  agilstra.  ZC  2. 
XXII.  Z.  4.  V.  u.  lies:  intsabida?  —  135.  Zu  8.  v.  u.  setze  hinzu:  ZU  % 

—  XXXIV.  Z.  2.  T.  u.  lies:  tegerns.  st  iergcnß,    —  140.  Z.6.  v  u.  hiulerj au  tis  setze:  cf.  estcn«, 
_  XXXVII.   Zwisdien  Z.  2.  «nd;3.  v.  u.  «tee:       ^^^   ^  ^^  ^^  JUH,  „„d  Z.  20.  t.  il 

Bp.  Bopparler  Glossen,  gedruckt  im  Anzeiger  für      ^j^,^'  gj  '^;,^^.  ochasan.  Ka.  «KC^Oa. 
Kunde  der  aeul«enen  Vorteil.   IWö.  t».  4o4.  ji-iwoo       t"     i-  ji      *        ii- 

-XL.  Zwischen  Z.    K)    o.  II.  v.  u.  «ctee:   Ef.  -  1/3.  Z.  52.  seUe  l..«zu:    adalard,  adalati, 
Eidesfonnel   aus  einer  lat.   Handschrifl,    in  der       »da  Icod,  Jidallag,    und  Z.  3a  «eUe  imun: 

t'ir'^kt"'   «""'"^•'•''^-    ''^'^"S^"'   ''*^-  -  Ä"  2:'v.  «.  .el«  h«xu:  Zf.  2. 

-'XLVI».  Z.  10.  V.  o.  binler  D.  setee:  IL  -  \f.'  'fl'J»«  Zcije  Jj«'"  >'«'  6.  «etee:  Zf.  i 

-LXXIIl.   Zwisdien  Z.  1.  und  2.  seUc:  Zf.  2.  -  tVa.  Zwischen Z.  14.«. lo.8etec.affillr«.Zf.2. 

Zweifaker  Glossen,  gedruckt  im  Anz.  f.  Kunde  -  \'i-  ^^'^  ^,t  ^^''  *I*S> 

d.  dculsch.  Vocieit.    1836.  S.  462.  463.  -  *»'•  Z.  2a.  setze  hmzu:  Ef. 
30.  Z.  ih.  V.  u.  lies;   weli  sL  waii;   Z.  14.  —  190.  Zwiiwlien  Z.  4.  a.  5.  v.  u.  fielzn 

T.  «.  «inwell i  St.  sinwelbi   und  Z.  7.  v.  il  ]SACHA,  Oxlsnamcn. 

«etze  hinxu:  hcbigi.  _  335^  2.  6.  setze  hinzu:  AUhtac 

—  71.  Z.  6.  y.  u.  «ctze  h«iza:  SolUe  auitovuii, 2.  8.  v.  u.  setze  binzo:  alx.  Zt  1 

ampla  fcmce.  Pnid.  1.  hieher  gehören?  cf.  uui-  «,  TTT  rk 

.  .     «rrr  —  —    Z.  18.  v.  u.  setze  unzut  Cf.  luilAJ, 

tero  «ng*  in  V>11.  A,>iriiii  nA     —  23a  Z.  3.  hinter  Tr.  setze:  Zf.  2. 

_  9-2.  Zwischen  Z.  4.  u.  5.  setzen  AÖACHILDA,  _  _    Zwischen  Z.  16.  u.  17.  setze:    Ii«lpii6 

"!"'/•                                                 ._„-  Zf.  2. 

_  92.  Zwischen   Z.  12.  u.   13.   setze:    ABi^L,  _  j^j.  Z.  14.  setze  bin»i:  «id  ULF. 

«bd.  -  g-.  abeles,  abelis.  a.  abelan.  _  243.  Z.  8.  hinter  €If<  setze:  nord.  alfc 

—  99.  Z.  5.  v.u.  setze  ümzu:  aper.  Zl  2.  cbar, Z.  18.  setze  hinzu:  Zf.  2. 

'"'S?''*^'*-..?P-  .      u-  «t     c        ,    r».        —  244.  Zwischen  Z.  14.  u.  15.  ietie:   «IviBda. 

.m-  102.  Z.  Mi'  setze  hinzu:    9l»ni>«a,  als  Diana       ^f  '■'> 

auf  Inschriften.  />fl5*o«;  r^c.  ^er^.  /.  und  Creu-  _  g^J*  2  ^j   ^,   „   ^^t^  ,,j^.  2f.  2. 

zcr  aUröm-Cultuf  p.63.65.  —  5.  Gcimnis  %-  _  353  2.  20.  hinter  Hs.  seUe:  dmar«.  Zf.  2. 

t>»^S'e  1 V-     ...  ,.    ,  ...       —  254.  Zwischen  Z.  11.  0.12.  flctze:  aniisBilU 

—  103.  Z.  17.  setze  hinzu:  «giheim,  «ggihelm       2f.  2. 

und  Z.  18.  setze  fainzu:  und  CGJDOBA.  <->  ..-  262.  Zwischen  Z.  6.0.  7.  setze:  uni«  gecbon- 
Z.  7.  V.  u.  setze  hinzu:  goth.  at[is.  fen  ombe  in  (got)  mit  temo  ouerde  reh» 

—  104.  Z.  7.  V.  u.  setze  hinzu:  cf.  angels.  «gcs-       tero  deumtioti  daz  tiura  geltsinero  Ea». 
grima.  ^öfttdtni^tlm.  '    don,  justae  humiliiati.%  pretio  iaaestima&Um 

—  ItO.  Z.  5.  V.  u.  setze  hkizur  wllaha.  wcem  divinae  grntiae  promeremur.  Bo.  5. 24i 

—  127.  Z. 20.  v.u. hinter Bib. 6. setze:  eich a.Zr. 2.  —262.  Zwischen  Z.  8.  u.   9.  setze:    ambi  lait 

dir, 


1163   '       »wterfigtadto^C^AaiiilMi^  «iigr^|iifttp><tuM{ ihTheMiL  1164 

'di^niwAc«  e.«Kw4«,..«taK^i*4.' s..|/iVu..      Ut.  atuter.  f    ^  .if'T  - 

TTiTTT  1  *.  .         .  —  502.  Z.  8.  «etze'Umui  dl  nMil.  «tistri,t  im 

HWA.  ,?^  ^   •  «d>t9djt 

S.  266.  leUte  ZeiU  s«U«  itMxn:  spiraaa.  i       .    —  fS^-  Z-  17.  «et»  fciD«i:-Aarotii«  (««taiMi). 

—  268.  ieUle  Zeile  setze  hinzu:  K».  —  522.  Zwuchen  Z.  «.  u.  3.  aefze:  awila^o^ 
«,«-»   „    .-   ..      AKrn         livri  .    ,  '«<*•  Zf.  2.  und  zu  Z.  4.  fiiee  hinz«:  Sa.'  ..*■ 

—  282.  Z.  17.  lie*  ANO  at  ANO..  .  :       _  53J  z^j,eh.n  Z.  20.  «.  ^  aetze::hfczl  iiit»i 

~  oT*  ?•    'l '"V!1ü.'  ■•"?**'•'.  " ';:       '•  .  r««^.  hüte!  hwl.U  /o«i*i  Periz man.  IL  64S. 

—  294.  Z>«acheo  Z.'2tt.u.>8l.»eti«J  an  h.nbe«,  __'  534  Zwischen  Z.  £  «u  ü  aelsk:  GMnpteätiv« 
»ifl^ijn*.  U«».  5..          .'     -.;,.        ■•   '       '      ^ .  A«4r:  also  derö  nanigoa  riüge,.  di«:  a« 

—  30a.  2.-6.  V.  «.  set»  hwin:  Perm  «na  i«  j^„^  „j^  „„be  eineo  «Uft  «nerhent, 
imafcolda  (o«ahoUha.  gl,  Ki).  P«.  «nd  im«  4er  «eder  alle«  dec  inneTOsl«  iat^  let 
in  Hnoh«Ide.  N.  59,  z.            ' 


in  «nonoiae.  1^.  oa,  x.      .-.  nah*«»  «|efte  i»t,  und«  «»  ouh  tien  a»d«. 

■*"  oo2*  ^'  r    *f'   1  "^^  %/ o  '     '■'■     '      ■  "  »e«»  özAr  umbe  in  toüfe«jt«i»  ducli  lia  wkt 

~  0.I'  ^"  r  T5"ia      1*   ...     1.-  "   V        A"  «lef*««  ««Iber  ij^mo  ««  sielt  Ul -Bo.  5- 

—  34.V.  Z.  4.  y.  u..uQ()Z.,12.T.  4*£eiMli|inzot,Ka.      §   013  -        ■  .  "     - 

""  5S-  5*  fn'**i^¥?*n'  ?*^    '        -  ■       -^  -  "-  ^9^  Z.  lU  selae  bitan  i,«da,  runo/ia;  Ka. 

—  353.  Z.  30.  »treicb«  fleba.  ,H^W;r.  '      "  ^OlS.  Z,  24.  «clze  hiiizui  <£  auch»«r/&o,  p^ 

—  354.  Z.  13.  V.  u.  «ette  hinzu:  Cf.  ENZÜ*.         jaro. 

—  361.  Z.  18.  seUe  kuntit  £{.        ••    619.  Z.  27.  Um  48.  st  44. 

—  373.  Z.  11.  faetze  binzt^^  fia  &'  •       i-      -?^.  64^.  Z.  8.  t.  ü.  b'mlei  Vel  S.  setee{'.2^,  1' 
-i-  3^9.  Z.  4.  T-  ».  Ätze  ^inäu*  OE  ENZa»     -  — ;  -    «•  J^.,  v.  u.  setze  hinzu:  Zf.  2.;         .. 

—  335.  Z.2«.8*tzchii.Mi:  Ct  angds-enl,  «»lefe;  -  ^*^-  Z-  3.  v.  u.  «elze  hmziw  «ord.  gudre^f*. 
nnd:  uMfuioä^igdnteamviam,  enti^k^'w^.  ^-6^.  Z,  13.  lies:    WlliyAL;    Z.    16.    Inge 

ürk.  de«  Kloster«  Fbruibach.  ,voQ  1130  ar.wtoiu.      bis;^:  Ka.' 

boic.  JP^.St„^f  •  -.<ii' 6S^.  Z.  10.  setze  hinza:  OrtSDaineai.adlbaMiim 

—  387.  Z.  2.  setze  hinzu:  Cf.  angels.  enC,  Sllcfe.       wilder«  wibo.  Trad.  fuld. 

—  388.  Z.  13.  «etze  hinzu: -^  (>«ocfae8ar<<riMca  «—  653.  Zwischen  Z.  20.  u.  2L  setze.:  phaffe«- 
lingua  deus  vocarelur.  Sueton.  Octamtm.  cap.  97.       «  ui  b ,  presbyitra. 

—  388.  Z.  13.  V.  u.  setze  hinzu:  goth.  unsara.     —  653.  Zwischen  Z.  7.  a.  8.  v.  «.  setze:   yirlb«- 

—  393.  Z.  14.  ▼.  u.  setze  hinzu:  Ö.  antisc,  *n._    *?j»»  "•  A»^-  /- 

trisc;  auch  onto*.  --  Ctiitn^tr^.  "*"  "•■  *78-"  Zwischen  Z.  21,  «.  22.  t.  m.  setze:  wafu 

_  432.  Z.  19.  setze  hinzu:  Zf.  2.  t',V??  1!*°*f!ii°\^A  \  -,        ki  -*« 

_  433.  Z.  5.  seUe  hinzu:  stokare,  alietus.  Zf.2.  —  '^*-  Ji*"  '^*  *^  °"  ^"^f "»"''J  '*^'       , 

—  449.  Z.  12.  V.  «.  setze  hinzu:  gleich  dem  jetzt %'  20-  »•  «•  ^»«»1"  hieber?  setze:  oder  zu 

gen  Si^tag  und  grt^fl.  '^".[r  in      .     t-  j       •      •         ^ 

**_  inA"  '08.  Z.  10.  setze  hinzu:  angds.  vicc4an,/a«. 

—  449.  Zwischen  Z.  2.  u.  3.  v.  u.  setze:   Jlt/i,       cinare. 

Flufsnamen  (bei  S.  Gallen).  _  739.  Zwist^ien  Z.    14.    und  15.   setze:    WI- 

—  459.  Z.  12.  setze  hinzu:  ordoff.  oraha.  IITTMT  i'>\  ^o  >   nn    ^    « 

—  462.  Z.  15.  setze  hinzu:  Zf.  "Va    J  tp^ ,!'"«««*  «".V;  ^^-  i*  7'.  .         .^ 
_  471.  Z.  7.  hinter  m.  setze:  «ind/.?                     "  ^30.   Z.    5.   hmter   va.hls   und   hinter   vaht 

Z.  8.  hinter  0.  setze:  und  ßo.  5.  «t^o^  rC^  L  ... 

Z.  10.  hinter  7.  setzen  tiu  irdo.  Bo.  5.   -  .'30-  ^    10.  «. «.  setze  hinzu:  i n  demo  mere 

220.  kuisser  orda  Bo.  5.  222.  •'"*  "^"***J[h       uuihtir,  diu  heizxent  st. 

_  472.  Z.   13.  T.   u.    hinter:    ardingan,    setze:       '**»^*-  *^-  "*' 

neben  ardingun,  und  hinler:  dalür,  setze  ia   —  745.  Zwischen  2.  16.  u.  17.  setze:  UfrlUIDf 

der  Klammer:  cf.  DING.  «^5.^^ ^V^  ^^^J-    cv,  01        . 

—  475.  Z.  13.  setze  hinzu:  irminolt.  -  '»=*•  Z*^»^»'««  Z.  20.  «.  21.  setze:   scadun 

Z.  18.  hinter  irmiasiuda  setze:  irman-       ^*''"5"''' ^l'     ..  „, 

.  —  7.56.  Z.  o.  scite  hinzu:  £f. 

_^487.  Zwischen   Z.   5.  u.    6.  selw:   (lanesil,  -  ^'3-  Z-  12.  scUe  I.intu:  wida.  Zt  2. 

onager.  Wn.  244.)  —    —    Zwscliea  Z.  21.  u.  22.   setze:    Wirü 

—  491.  Z.  13.  V.  u.  selrc  hinzu:  Zf.  2.  T717  A  HH 

—  492.  Z.  11.  setze  hinz«:  Zf.  2.  S.    W  AI  • 

II  [  7*  1 


1165 


NacbtrSgiicfae .  Bericlitigrin^ai  nji  SMUil  ivm  >U  XÜwlc; 


1166 


S.  789«  tträcheidie  Arci  leisten  Zeilen. 
— *  791.  Z.  24.  setxe  hinzu:  rf.  unbeuoleonr,  m. 
libatas.  Gc.  la  !n  FEUIAN. 

—  795.  Zwischen  Z.  13.  n.  14.  t.  u.  sitsc:  (er) 
ttv^ftlle:  tob «o-uh  ter^l^ieftenio  uuint.uu.ülle 
den  mere  unde  uelle  den  uoalt  Bo.  5. 

—  824.  ZL  2.  setxe  bin7.u:  Ef. 

-«  848.  Z.  14.  T.  u.  setzcbinxu:  nörd.  ülfr  und 
Z.  11.  Tk  n.  setze  hiuter  /ii///^:'XiJxo^.   - 

—  848.  letzte  Zeile  setze  binxiu:  Zf.  2. 

—  851.  Z.  15.  setze  binxu:  sclavos  qüi  dicuntur 
volzi.  cod.  parU.  4860. 

—  888.  Z.  13.  setze  hinzu:  nord.  queina. 

—  894.  Z.  12.  V.  u.  hinter  TÜSSINWANC 
setze:  (2>tt9nang). 

-^  912.  Z.  7.  V.  u.  seize  hintii:  Gehart. giatä. 
roda,  idonea.  D.  K  341.  hieher?  cf.  g'sfuori. 

—  929.  Z.  3.  setze  hinzu:  Hieher  wohl  such  gi- 
nera,  iftvistitura    Em.  31. 

—  931.  Zwischen  Z.  9.  u.  10.  t.  n.  setze  hinzu: 
Gehort  wiradardi  in:   si  quis  ingenuumica'' 
sfraverlt  aui   virilia  iruncavcrlt »   ut  mancus 
fiaf^  malb.  wiradardi.  L.  sal.'32,  hieher?  CT.' 

Em  . 

—  937.  Zwischen  Z. 9.  u.  10.  setze:  WERALT- 

•FLAUM.  


S.  949..  ^Ize  die  Seitenzahl  949  st  749. 
—  9Be.''  iivisch  At  !&.»  1;  u.  «.  v. 


setze:  IVJR, 

Vir,  8.    V  V  ixl\« 

—  962.  Z.  2;  hihterr'  iseheitaf;  setlc:    wie  inaa- 
rige,  ifighwi^^ 

—  962.  Z.  7.  Mtxe  hitizo:'iind  fuoräg. 
— »  962.  Zwischen  ZI  ^.'O.  8«  iselze: 

uuoarigey  i/i^ii«Vjr:.IX  U.  346«. 
nuorigu,  crapida.  I).  lLi344» 
~  966.  Z.  18.  St.  ?  seUe:  Cf.  asgs.  cvildtid  (£si 
be^lcÜ/  Stac^tfeir),  cohtUimtm;  also  chwil« 
tiwerh»  Arbeit  beim  (Einbruch  in  Zkaiinu 

—  992.  Z.  23.  setze  hidalit  lo  Gh.  L  2.  itdit 
unornL  .    ^   ;  • 

-^'1016.  Z.  26.'lie8t  ä.  >/.  üt  ».  »/. 

•—  1020.  Zwischen  Z.  7.  a.8.T.  o.  selse  hinzu:  is 

dien  uuorten,  hac  raiione,  haccanditioatt 

Md  baefaiohä.  Bo.  3.  Mcp. 

—  1044.  letzte  Zeile  setze  buizu:  a,  pL  regaa- 
uurma,  lumbncoäJ.  Bp. 

-^  ld«^Nä:Mschen  Z.  iL  m-  %  setze:  WORM 

a  WORTANl  iu  WARD. 

— '  1078.  Z.  20.  V.  u.  setze  hmtnt  wisoaL  Zt  1 

—  1115.  Z.  16.  V.  u.  lies:  lac€t<anda$. 


.1 


'.  I 


'  J  t 


I    .• 


.   / 


•    • 


1*    '.  *■      •  =  •      •   % 


/ . 


I 


•  •    I 


'!/    .'/ 


.    '    ■  . 


1 

i 


.l^*-  » 


.'  ■ 


t    .    < 


I  :• 


*  ..  »■ 


Bericbtiguiigeii  und  Zusätze 

>  *  *  * 

zum  2^  Theile  des  aUhpchdeutschen  Sprachschatzes. 


■»• 


S.  49.  ZwisdienZ.  I&il  19.  ieUe:  PLUSLAIB? 

8.  plodattab  iq  Jl\UXj«  : 

—  80.  Z.  3.  V.  u.  seUe  hinzu:  Ubart,  Icopardus* 
Zt  3. 

*^*  155.  Z.  19.  bioter  c^^  setze :  sondem  za  lauga. 

—  163.  Z.  12.  hinter  299.  6eUe:  Zf.  2. 
-«»  188.  Z.  1«  V.  u.  streiche:  m. 
— ^  189.  Z.  5.  6.  streiche:  uolla  \i6\^  pleMjbf^*, 

chia.  M.  30. 
— *  189.  Z.  6.  hinter  lidi  setze:  (cd  follidi  und 
follelidi). 

—  189.  Zwischen  Z.  2.  q.  1.  v.  n.  setze:  FOL. 
LIDI  (darfgltebens;  t>on  ({artemi  t>oOem  JtSrper), 

ii<(^'.     Cf.  folla  lidi  in  LID.  —  sin  (saturtä) 
chena  ist  ketraganlih  undef611ide.Mcp.62. 

—  189.  Z.  t.  V.  u.  setze  hinzu:  folla  lidi  (uolla 
lidi.  M.  30.),  plena  brachia.  Gh.  1.  2.  3. 

—  194.  Z.  10.  setze  hinzu:  vrien  liutin^  Orts* 
namen. 

-—  214.  Z.  2.  setze  hinzu:  Ka. 

—  220.  Zwischen  Z.  15.  u.  16.  t.  u.  setze:  FO- 
RALOlM;  cuattati  Ion,  fomloni,  preroga- 
iiva.  Ic 

^  •—  222.  Z.  3.  ▼.  n.  setze  hinzu:  Ka. 
^  237.  Z.  24.  setze  hinzu:  Pt 

—  239.  Z.  22.  setze  hinzu:  lendiL  Pt 
j—  240.  Z.  14.  y.  u.  hinter  Zf.  setze:  1.  2. 
— *  244.  Z.  14.  T.  u.  setze  hinzu:  acinum.  Kä. 
^  245.  Z.  9.  st  Zs.  lie^:  Zf.  1.  2. 

—  252.  Z.  4.  V.  u.  setze  zu  dem  Eingeklammerten 
hinzu:  doch  vergleiche  auch  angels.  fulstjan, 
adjuvnre.  fidcire. 

—  269.  Zwischen  Z.  16.  u.  17.  seUe:  BODAM- 
LOS,  bobenlo^.  —  inde  ad  bodemelosen 
stamphe.  Als.  20. 

.-i-  271.  Z  25.  füge  hinzu:  iz  ist  lukkiu  sin* 
nelosi.  M.  39,  5.  uuaz  mag  sinnelosi  an- 
deres sin  ane  lukke.  N.  39,  5.  a.pL  lokke 
sinnelosina,  insanias  falsas.  N.  39,  5. 

—  279.  Z.  2.  seUe  hinzu:  Zf.  2. 

—  293.  Tu  21.  hmter  3  setse:  llstera.  Zf.  2. 


S.  312.   Zwischen    Z.    18.    u.    19.  setze:  ANA. 

FARLAZAN:  —  «o  ih  sia  diu  oueun  ana 
uerliez,  iibi  in  eam  dedtiari  oculos,  Fo.  '5. 

—  33L  Z.  27.  setze  hinzu:  spirnan. 

—  353.  Z  10  lies:  RAP  st  RAP* 

— •   —    Zwischen  Z.  11.  u.  12.  v.  u.  setze:  n^pl. 
rebun.  viies.  Zf.  2. 


385.  Z.  12.  V.  u.  hinter  460.  setze:  Zt  2. 

—  407.  Z.  17.  setze  hinzu:  EC 

—  440.  Z.  9.  V.  n.  st  TRAG  lies:  in  II 
-—  467.  Z.  19.  setze  hinzu:  Ka. 

—  469.  Zwischen  Z.  24.  u.  25*  setzet  radisli, 
problema.  Ka. 

' —  475.  Z.  19.  V«  u.  setze  hinzu:  riderudiu.  Ka. 
-^  487.  Z  8.  V.  u.  hinter  Ve.  1.  3.  setze:  Zf.  2. 

—  490.  Z.  7.  setze  hinzu:  mid  rudeni  cum  pru* 
rilu.  Pt 

•-  527.  Z.  11.  setze  hinzu:  susurratio.  Ka« 

—  532.  Z.  4.  setze  hinzu:  Ka. 

—  536.  Z.  23.  setze  hinzu:  S.  auch  BRASJIN« 

—  543.  Z.  16.  setze  hinzu:  und  nord.  hikreyatr^ 
grandisonns,  sonortsjf,  raust,  vox. 

—  562.  Z.  13.  ▼.  u.  betze  hinzu:  IL  176. 

—  563.  Zwischen  Z.  12.  u.  13.  setze :  RUZZUNGA, 
stemutntio^  Ka. 

—  570.  Z.  16.  Y.  u.  setze  hinzu:  flaum. 

—  595.  Z.  26.  setze  hinzu:  EC 

—  596.  Z.  9.  setze  hinzu:  EL 

—  609.  Z.  20.  21.  streiche:  o.  s.  m.  migenden. 
Bo.  5. 

—  611.  Zwischen  Z.  20.  u.  21.  setze:  BAZMAGfiN, 
tooH^t/  6efler  fe^n.  —  p.p.  a.  s.  m.  bizma- 
genden:  uuio  filo  du  mih  ketan  habest 
pizmigenden,  refouisti.  Bo.  5. 

—  654.  Z.  4.  y.  u.  setze  hinzu:  grasimugga, 
filomena.  Zf.  2. 

—  683.  Zwischen  Z.  38.  n.  39.  seUe:  MUOT 

FAGÖN. 

[74n 


1169 


BerichUgungiea.iml 


JUnttio* 


1170 


&  707.  2.  19.  bUtlcr  Sg.  292.  setze:  Ka.  S.  911.  Z.  14.  t.  u.  liuiter  392.  setze:  Ka. 

—  719.  Z.  12.  V.  u.  setze  hinza:  Ka.  —  912.  Z.  19.  setze  hinzu:  Ka. 

—  736-  Z   7.  V.  u.  setze  hinzu:  manne,  servien-    —  941.  Z.  9.  ▼•  n.  vor:  aus  setxe:  oder  ist. 
üwn.  Bo.  5.  129.  —  —    Z.  8  t«  u.  streiche:  ist- 

—  817.  Z.  12.  hiqter:  kommt,  s^tze:  aufserraan-  «— -   —    Z.  7.  lies:   n  Tielleicfat  eatstamlent   statt 
d-ai«,  ixmrgdabtm.  Ka«  an  wohl  nicht  entstanden. 

—  829.  Z.  3.  lies:  Bib.  5.  st  Bo.  5.  —  961«  Z..  26.  saUe  ^iz«:  Bp. 

—  845.  Z.  11.  setze  hinzu:  nierrif^bo.  Zf.  %      r:-^.  ^    2S.  t&  itreidbei  ZT«  2. 

—  852.^Z.  20.  setze  hinzu:  nundinae.  Ka.  —  972.  TL.  19.  füge  hinzu:   und:    nt  bediu  ge- 

—  858.  Z.  16.  ▼.  u.  setze  hinzu:    mardir,  ?iu7r-  .    skihet   i;^,    ta«   iz  kot  fore   sihet.    nube 


tarus^  Zf.  S. 

—  873.  Z.  7.  T.  u.  setze  hinzu:  Zf.  2. 

—  —    Z.  15.  Y.  u*  setze  hinzu:  Zf.  2. 
.^   «^    ^.  27.  T.  u.  setze  hinzu:  Zf.  2. 

^  874.  Z.  \Z.  hinter  Em.  31.  setze:  Zt  2. 

—  877.  Z.  16.  y.  u.   setze  iünzu:    masjo,  ma- 
'  icülä*  Kä. 


tiuaada  iz  keskihetv  pedtu  f#re   sihet  er 
iz.  Ba  h.  238. 

—  995.  Zwischen  Z.  IL  il  12.  t.  n.  setze:   na- 
bun«  mediolL  Ka. 

^  1018.  Z.  3L  ▼.  IL  setze  hinzu:   In  Pf«  wird  mi- 
galt  durch  nichhus  gfcissiert. 

—  1106.  Z.  12.  TügS  hiuju:  nssgia.  Ka. 


»  "■ 


\      f 


•   ■  '* 


» ■        .  j 


.'I 


;  > 


*  J'    . 


•II 

1 


>  I 


> 


•   ••  I   . 


Gelrsckt  Bei  Trowitiicb  and  Solin. ' 


V 


- 1