Google
This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct
to make the world's books discoverablc online.
It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.
Äbout Google Book Search
Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web
at|http: //books. google .com/l
Google
IJber dieses Buch
Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde.
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch,
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist.
Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin-
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat.
Nu tzungsrichtlinien
Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen.
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien:
+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden.
+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen
unter Umständen helfen.
+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht.
+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein,
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben.
Über Google Buchsuche
Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser Welt zu entdecken, und unterstützt Autoren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen.
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter|http: //books . google .coiril durchsuchen.
Althochdeutscher
p r a eh s eha t z
oder
Wörterbuch
der
althoehdeutsehen Sprache^
[ in weleliem
Dicht nur zur Aufstellung der ursprijoglicben Form und Bedeutung der heutigen hochdeut-
schen ^Yörler und xur Erklärang der althoclideutschen Schrillten alle aus den Zeilen vor dem
12^~ Jabriiundert uns aufhewahrten hochdeutschen Wörter unmittelbar aus den handschriftli-
chen Quellen vollständig gesammelt, sondern auch durch Yei^eichung des Althochdeutschen
nit dem Indischen, Grieehischeu, Rdoiischen, Litauischen, Altpreulsischen , Gothischen, An-
^ gdsachsiscben. Altniederdeutschen, Altnordischen die schwesteriiche Verwandtschaft dieser
Sprachen, so tvie die dem Hoch- und Niederdeutschen, dem Einmischen, Holländischen,
Dänisclien, Schwedischen gemeinschaftliclieii Wunselworter nachgewiesen sind,
etymologisch und grammalisch bearbeitet
#•
TOB
K5iiigL Preuf«. Rcgiema^ratlic und ordenlUclirm MitgUede der KuoigL Akademie der WifisensckaAeii. zu Berlin.
Zweiter Theil.
Die mit den Liquiden L, R, M und N anlautenden Wörter.
■f ■ ■ »
Berlin,
beim Verfasser und in Commission der Nikolaischen Buckliandlung.
« t
2«
loAiitiwiUAHHiÜi,
n IE ^
►.
•J 11 •! fl ^
ii ♦>.fMl*i'>^*! h'ff
\
'.y^hiVlü^ iV>ik>^UObkhi:ÜÜi
I
n
. •*: • '
• - • • { 1 '
: ;' •: ■ ■ ?■ t.i ; i, : i:'.r«'
. f
• ; » . :
• . . 1.
I • • « - • « •
f »
• I ■
• I , - .■
■■». ■ '
»' :
:: - . 1'» *; ■ tt . . •;, / •■ •- I. ■ ■ ;'
t . ■ .
\t,*.vsV> .V^ :A /i«I5
'« .«•
'■ I ■■ l-
. . '
•rv- ♦,
/
« .' .•
' B - I
t> i: f^ -■*
Althochdeutscher Sprachschatz.
Zweiter T h e i 1.
Die mit den Liquiden L, B, M und N anlautenden Wörter.
AmhI*^^:'
I'^»jr>i^lf?'?b:i'-Hhhl/
k.
t ^ ■
s
» l
'• ■
I .i
, )
f I
■ »
■4i
. »
I 1
I
?..;■'
!.= ;
iM
.\ n
, ■• » . -.- r
... I
./ .1/ .«i .t
I ; .1
ij. .••• • I - i
*»>» •••^*^^
. . '.\.
f
. « ■
' I ■ •
• •:-)t' »
-:, ii;
« . - ■
* K P t «
■ I
L
.iJiif" - » »
;i
• ••• : .
t . t . . . rt I • •
in
dem fdcr'tiefftcUederiMi altdetoUGkieb' DUkkte,
X. & m Mukr. Iih, ^cA At»xMv lit Umgtre,
lit. Ukti, goüi. laigon, aogeU licc}mv ahd.
lekoa« oder iii dem SufBx -1, dae sick ai al-
len Tenrndten Spcacben selgt Birimien'^ ist
es (wie aehoa'im Sasakr., Griedi. und-Lat« &•
B; aaMkv. TTi, var ond- val, iJfMv aanakr.
am, '^mdire, griecfa. n^iW, lät cibMrif) aoa ei-
nem mrspringiielien r entlanden (ef. R), s. B.
WAL, skt. TM (TfOfc MAL, pkr-
mar (mri), FUL, a^na^piLrVLtJ^
aansk. rac (oderltic)', slfumo (t von s^v iriit
J7aere)p acilf, lat sdrpus; so auch ini cÜili-
cha ans ckirihha, gliloh aya grinan (cf.
auch roiUflfid. glei, gamueb'ak mid äanakr. gi-
Uti sU gIvBtu 3> Z'. «i. prae$.yfm grit lüv''^
tircp aopl^B.€4lrr^). :ln damili» damiriitJA*^
tcra, martela, fieraari, moraali, mnr-
muron« mn'rmal^tf koniita awei Teiacliiedene
SuffOxe aUtt finden; In Olfrid'a fillimn flalt
firinran iat r dem folgenden 1 äaainulieffl (wie
im lat pdlmsidmB startt pigrlucUH$) mA aa audi
woU t in gvoMib neben gnotlili, firiWcbt
mich in w*llih nebe« will ih (cf. diiie Wör-
ter in Gnnd W); ^ •'
Aach ataimnen Peinige 1 ana einem .mapMng»
liehen n, z. B. in all ina aänakr. anyä, nnd
anTaerdem teigt äidi auch ein Wediael iwiadien
1 und n, s. B. ilinmb nnd anrnnio; in toiigli
und tongni sind vielleicht -9' terKhiedenia Suf-
fixe; cf. aMh trebenon nnd'lat IraMo^Icu-
fliil, cntnt^ und amnmmm»
Anch aoa | hat aidi 1 entwidkelt, i^ in le-
bar, lat feair^ 'aan^. jakrit; anch in ladon,
vocartf itipiturg ana' j in aanab* fäi^ mdnäi?
in biaaan aeheint 1 ana m enlatandaa, wenn
manf' aanakr. dhmi damit snaammenlüOlt sollte
II.
anch l^lahan atif sahskr.' f mi belogen 'werden
' kSnneh? doch stellt sich avch Mnsk. sridhv'ri-
dere, htaf, sonum, ^r^j'hl'Ad, gaudere i^yt-
Aai;?) und haf, rider€ (cf. fli^hah neben -lat
fugere) zur Vergleichüng hin.
Ist AI, angiiilla An saiiskr. ^Vx^'serpensin.
J^h)y so enlwickelt sidh 1 afidi aus ursprungli-
diem h*
Sollte andi ein Uebergang des t in 1 statt
finden? Cf. aansk« yad (dessen d aber ein ahd.
X yennuthen liebe) mit laden (odfr iat ladon
auf yat, adaiti oder auf logtä, #aoskr. 1a p zu
beziehen?) und mit lopbn [welche BeJenfiing
aanskr. v,and (Nebenform von ya'dj.W], sVap
mit alÜuL alafan«
Der in andern Sorachen aich zeigende Ueper-
gang des d in 1 erscheint auch iiq Dentscheni
p B. in Üb, sanskr. d6ba« corptu^ la^^z-an»
\aabskr.' dA, dare. Bonp atellt auch lif mit da-
i«aA{ Hfl iüBlti^l) nit^dlrisii ^Ptakrit diaa) zu-
aammen; ist etwa auch liobtan auf dip an, be-
igeben, und nicht auf rnc oder l^c?
Viele anlautende 1 amd urspriin^ich hl (ei
nigeaueh wl; cf. lisper, Uaenu, mgL vl|sp,
antlnai, vmlims, goth. utid; anpls ivlii;)^ *von
dem, wie von hr^ hn, hw^-h ubf^Uenist,
in leo neben hleo (immdm: ' et ytk hlaJT,
sepalarumj, Itta neben hlitn (tlivAi; nnrd.
hlid, angela. hlidh^, linen neben hlinen
(reemmbere; angda. hlinfan; tL mdb goth.
hlalna, cd2K»> Jaih Mmshlaib^^mus; goth.
hUiba, angele, hlif,. alafaMhehliew/(pohi.
ehleba, ealhn^ leib), Kt ke^allM, Jciepnlaa
(von kepti^ betfcn; iat hier aber 1 anagehllen?
oder iat kepti nicht vieUekht daa aanak. pae,
latcnfifefv?)^, lahannebcMhlabaniYWäkr^;
golk hlah»n;..ef. HLAilAN;>, lofaü «eben
\\'h\^]m^ (mUgire; nngeis.h1ävan; lit/aberibti,
V«lMh^,UiJUn nkbtabUda»j|!^iiä-ii^f tag.
[1]
3
■j
and tiord. hladan; ist sanskr. bri, cnpere^ %a
vergleichen? cf. angek. hladan, /uiurirej, Iftt
neben hlüi (sonorus; alts. und angels. hlüd;
gC sanskr. sru, audirej, lätar nftben hlütar
Cclarns; angels. bliktor^» ludowic neben hlu-
dowic; cf. Sut^er und hlotar, chlotar (^A/tf-
tarius, Anf&hrer der Kadurker. Jul. Caes.^, lei-
iar neben hleitar (scalay angels. Iilse der,
altfries. hladdarJ. laufan neben l^lanfan
(cuiTtre; golh. hlaupan, altnord. hlaupa^. an-
gels. hleäpan, alts. iil&pani ^Itfries. bUpa;
cf. sanskr. sri, ir^, oder aucb frii, flwsrt^)*
liamunt neben hliumunt (^/ima; cf.goth.
hliu'ma, niirii, griech. xAvciv, lat clnere^hVx.
'sxvl; ändire), lösen neben bldseh .(^öiwr^;
angels. hlystan, sanskr. sru^^ Hot an neben
lilioxan ($orttri; alb. und angels. hleotan^.
libjan^ parcere, heben gofb. hleibjaii. — In
eihigen Denkmälern zeigt sich auch ein unor-
gamsdies h\ statt 1, %. B. hliuhtenti st li'üh.
tenti* Ka^; s. HL in H.
Anlser^li s^eht von'ä^n andern Consonanten
nur c, k, g, cb, b, p, f, v, s (bisweilen' auch
ac) tor 1 im Anlaut [bisweilen als PrSfix (mit
Apökope) antuseben, x. B. gloüba st gilv^nba,
flcosa» st farleosanj. Si^be BLi. (FL.)
FL. (VK) (i. (G3L KL. CHt) $L.
SCSa im Ahbaitge. ^ .
Keine althochd. Wonel schliefst mit eihem
«iiflitttelbar einem Consonanten folgenden L
^ef; B. M.. N«); wo also in- oder auslautendes
L jiiinrn iajitni Consonanten onmittelbar Tor
aidiluit, s^'B.. in erl,' einchuosU^ ist L als
Suffix uaüftehmi. GewSbnlich lautet dieses Suf-
-fii^ .alyillt ul» in welchen Sylben der Vokal
entweder achon ursprün^ichi zum Snfßx gehört
odermlleidit bisweilen n v aur ErleidHernng der
Aussprache- dedi Saffii h wngieseUt ist. . & Sofffic L.
'• Aa itikmtendflsXvivie an^e anbutände
U^mb^Ad^ B^ M..N.) adiUefsi sieh keid ande-
•larCaascfetant unmiNelbar am ; auf in» oder aus-
lautandas L kann Jeder Crniaonaat folge»! ' gc-
arohnliok ( J/ W nnd die Ugnidäe immer) inur
alt Saflix (tot dMi aft \ain Vokal abgefdlen
ist). & LBi (LP.) h¥. L& O'G. LK«.tCH.)
LH. U. LDu (LT;) LM. Ui. UL LS. LW« LZ.
im Anhange und die ableitenden B. F. C. G. H .
J. D. M. IS. R. S. \V. Z.
Der Vokal vor 1 mit folgendem Consonanten
(also auch vor geminiertem 1) ist immer kurz;
milla (neben mila) und geilla sind Unreget
malsigkeiten.
Gemination des wurzelhaften 1 [das sußigierU
I geraMieii.fewar auch in — raUoi.illa-^ alLd,
AllayiilUy aber i Bidbt iili aAMylbigen Sufifix al,
• tJ^^'.nlv Ireiui ihm flexianasylben antraten/ z. B.
aph«!,',^^ii« aphules» czzal, ^c. tzzalan
(dtoek andk ausnahmsweise fravallan neben
ifRaValaa; labelies neben labelas« uunr-
V zeltoll st w.nrrzal an)] findet nur. inlautend
.'.statt ua4 oor (^..dia wenige Zeilen utarher ge-
machta Bemeikiing) nach kurzen Vokalen; ihm
/! folgt alsdann immer eine Tokalisch anlautende
Sylba, -anlfer in kellnari (nahen kcljiari).
'Dddf 4iicfct alia Wurzelsilben fMl kurzem Vo-
>l|al iejkinic^en ihr auslaii(eudes 1, wenn es zum
Inlaut wird; so bleibt lin mala n einfadies I, in
' f^llan aber tritt Gemination ein. und stelan
.■.;i"i| ' * * '
ist von stellan, quelan von quellan, hc-
lan vön.hellan. swelan vonswellan unter-
•ehieden. ' Die Wurzel W AlmJ^ volvere,
Mimtil in aUe* ihi^n Bildungen ein doppeltes 1
i% die Wmoel TVAL, ti^/e, behalt in ei.
nigen ^ Bildungen , s. B. wili» wilis, wilit,
• : weUf :.W4»la, wala einfaches L Daher sind
.YJallcicht auch Wurzeln mit auslautendem 11
'., aHM^ehssen, wenn gleiich AM Ende eines Wor-
Ti;MSiJMlPer nur einta^lies.l geschrieben wird.
Einfaches 1 neben geminiert^ 1 zeigl sich auch
J;i^ .wf^lira und wallira,- lagela und lagella,
.. medili und medjlla, mlla upd milla, elina
.. . und elline, nale» und -nalles, ala und al-
ler, unkebilot und billon. i
'.< fiil|ig)l^: U entsteheo :auoh : i . , .
. • ,1, ^m 1|^ & B; ip aellan aus f^e^jan, zcllan
aus zeljan, illan aus il)aj^^ und so audi
) !.. ^nbl fUloil^iis (nicht vorkommendem) filja,
.., : filii^lid. die.folgende Nr. 2r);
& ans Znsaafiraaoziehungan ^ . z. B. in sellon
( V aiii.a6dilo«,'ellenti aus elilenti; auch
fülbl mvm filioius? (d. die vorige ISr. 1.);
L, 6
2* ^i|« ;A8Mttibi|üon, :«»*'B. .ilti4U4iKraffe .'ms . WItchael dec sanikr. Saflixe ila* luid'ir«,. iU
fi.rlortfn^* .«l • . . : . i :{ - ■ • und Ira. — Einige -1 wechseln auch mit -n»
Aiiiber den hier n^^fftlufteii VKorlem «eigen %. B. chumil tind dhomiv/ '
^ ■ »
noch folgende eio gemiuerUs hr ello; ella, • • Ia'«inig»n WSrtera maclit der Aiuta» eines
gelUI, «Ulis, lUo, Ulinc, AIUJikox, «1- ' W, fa; g das Suffix 1 unkcnntlidi arid giebt dem
Üniiii^, ,|:i«Uo, Loll», loll>!(Mft hlkm'), > l den Schein eines xor Wand gehSrigen Con-
|ii|ll4:CMq4<i>Pl)* mUlbelUt «.KS^eilif,.,!»^!. aonantetf,- s. B. ih ac^la (e£ di« Nebenform
lao, boUa (und bo;!), pf44»,>,i;Jiibili«lia, ' lleifa iÜid'dai/'gbtK. säiyala),"!» fil« (rf. die
ffllK pbfitUU fill», plKUlAX^U-i^t^Ua» 'MAeiirfbnn rihila), in tuöi (cf. xttbiiy, in
challo.i», .«»11«», <gcUU^„croJU, guUi, br6il"(tf. bro^H)!, in plnit (cf. plnwil).
chiillfrniar, j^iUi^ diUon (voB>dil,.dilo), Sollte aocb geil mh gaÜal sosaanhen gesogen
scllo, scoUo, scellan, still«»^ sneller, leynl cf. rf« gr<n^a/i6M «« iiwr«<rM»4iW und da«
g«mal)L\, ... .1..,. «Itbritt. gadal, i^AMuM^.
.1 ,.
pi«:«^.).«nhwlfndenWw««i« «riifcjiM üc u gj^ftte «h nül dirtert Snlfix I tusammenhän-
be(9kii^deii.)iYi«i«lnun A4li«wge.,.| .- „ >■:• ^ T Ih _j j t»- - .• i
Tfc« • A,.Lj j. " j * 1.^. . .^ . gen" s. Lda und das.Diminubons L
Die im Altbd. Torkommenden stMÜdonafie^ . ^>u. ^ _ .
uie im Aitna TorKommenaen »umm^^pe- . -t.. . . ; . m, . • '
Tcnden miA» <aucli die beiden ämwa/ari «bUl n, "« "»eh»»«». v«ellcicht alle 1, mit Ausnahme
•cAl> mit anslMMdem I od« 11, «««r 1 mit *«' DimJnniartden, leiten «DniitteHMff aus der
(wobliuMMr aUeilMider) «Ml» mr.i«i fitawm. 'Warwl «h. Doch mögen anch einige eia>Tad.
«ylbe, seigen nnr ein windhdkeft kr.(<Meht eU Itti"»««* «ndi «. B» ileh«oU, »c«d«lv au»
■en.ätifci »ba ei wd«h«ekidite Wmilt«M i '**■ Snbrtwrtw dehs« o. sca^ gebildet «eyn.
oder einen mit in und au wedisdbdte :%Vur* > Dinem Siffilc fBgten nodi i (au* )«? 8'>Saf-
aeUokaltt),. wie sich au«.folgciidflcUcberSKht JEat l)'öder'r«i '
dieser vertut ergiebts ; . . - • , ^; ^j„;g, „tf/^pfi^, gi^Wi den apd«;rn, 'Ä mit
quelan. hfclan. tw.lsn. «leWü^elan, j ibgdeitelfp,;*elhe^.'»ebe^ >5W (W* Ab.
gamalan. wellan. kclUfe «eUbai 4uel. W^iwg des. SWBw a) co^sepanfisch au«.
latt^-heMan. sc«lUth:«iia«IW««LibMM»n. = UiewIeiStomm *uctie|ocai<efceMUMi» mit
fallan^gedbä». delfeftn. h«lfinn...«»^an. " • j „Zei»S^^io ». t' w'i r/u!!; iWtViheiU
falgbn«f«Uh«n.«s^bh«A.«wclbil««wal. j^ w»flekt,rte» Zustande immer i' law ja)
cl^n. g«U«n. sceitaoi. wall«n< Mtan. 1^ ^isüiut j^t^^ ^-,e ^ g; mür?: lÄeftfef
haUan..apaiU«j|. säaha». «mfeU«»..wal. '^'fir,^ aufcer den von'&hnm «nill^ten
h
aaa. Mriaan.«. . .».i il^; i! .r.liM-'.il
. . t , ;. I .f Ijj J «if • .1/ U ! iL* / -- .1: Si : Wli:>I
'ceßoir^ aö&er den Voa'&nniD Anj^ilftSi;
.1,1 .;i: 1*11.1: ifc-ifat;. •«".. '.«»«> il.MH.'
nur
«o
,. .1 ;^ Vi-T ^'X"- ,• j/' . «Ftieitn awem paKiii, onieii scnneise»»
Sirf|i»eH«.>.»iU.:W.-.»U,d^ii,j5|iiy,pides . .«r ^ .?'* -^. ^ftt^de» Ai«,^,*«,.A^wew
•ufiLc .« ,ip, .4V« dfulSfih^» ]Nf«pwl«<a|nwi ab. 9. die nentialen ndstanhtuf, u»,\,^pri^Vf^ ga,
ge{i|ll«^.j«L .KniiP:^J vüg«^.,wh.,fTpSriing..,:; ^e^weij»u«te» die^Ail«^
licb.rKs^lt «»«l ■»»! deni,s«ns^^.Pi49ii-i» »«Blieh: geedere- giwixsih, geDibele,
KUsamvieiiiMi^eB» k «ie m eiBf«i%,.MIeBde ; j|ibunl^j, gif ^,gnv|ii|»,Ty Uijl^^f c
Bcd«mpns < «ffljp. ntft Tf. wd l^.if^ljj^ea . ,. «^ne•^ »»»P.^^f »f?»- «»»»4»Vt.. t ..
=l(Vart«f, »..J|«*;f*Br j}njl!«i?fcse^<«ijB«r«nd ,v.> „pl^» |^f» bisweileft et« :«. T«» dien;^»
g»ng»i «4n.49»chalr «it^,4u.1»|WnW# *«» : ,■ ;.»«W •«».»'alfr <^iifW>.^*H)^ (^Pf'^f »M»«!
L.
s
(
dici niriu 'bisweilen auch schm im Neihi-
nativ hervor, z. B. gibuntilirii; cf. ll«
4« eit^^.smbsianiiva gen. nen^r.j die sich wohl
nur auf ubili neben ubil, ediJi neben ^dal,
wiluobili iiqd ptmahali beschränken, wenn
.. nicht. aoch, epfili« :gibili,insigili^ iiino-
dili, innouili und wichili neben .^ichil
hieher zu rechnen sind. S.,.9uch, weiter. ^n*
tea die Abljeitiin^ s-al und. die Dimiini(iv|i.
5. die smbst. ftm. , die , wie viele andere mbsi.
fniUj.MViS 4id/eciiviM durd Suffix t gebildet
werden. In der Deklination ? dea Plnmltf fü-
gen sie ein n xwi^.eil Sl^ffinii.nndiJFJ^s^ion
ein, welches, n aber i|uch bisweilen schon im n.
Sing, sieb zeigt, z. B. rnichilina (n.nLj,
ubevazilin /li. s.J; cF. 11 • (Aas einigen
adf* wvtA^n anch durch dajf i Suffix a^wMK
SubsUntiva gebildet, wie z. & «bil^ Ibdvla
aua/'ül^il, luziL). Es ainA falgehder nbMi.
>edilif itali*. azili. waclhali.- luzilij mi-
cbili. ubervan^eli. forscali. fraVifl^Lgi-
chosili (^?), agezzali. sinhwerbili. trun-
ehalL dnteehali. zuifali. zvisgili. gizün-
galf. spV^n'geli.' unscadfcll. iscannali. Ste-
diril, i'wjgali.' wiäarstrqpft? (mit ei-
bi^ iHk^ai'dardi i; wädb'es'^^^^ m^Tiatur
anzeigt). „
& fi^gepde Snbstantiva, voi^ penen, nicht be-
a^ipmit angegeben werden. Icänn, ob üejhn.
^if^fl canall. cruslU in (neben, cruipli !a).
dj^iscufli. turtilitub.i^ tupili. scimhli.
We!l^ii(^e jSu1i«(aiitivii^'€kie nic^^^^ ilüs'ii/^' auf
-1 gebildet 'äind (docli (inäii^ sicti auch; wie
dben bcihrtW ist; wJjjf'/i4n:' ÄiiPS ii\is ad/.,
wie ubilk UM tutila]f Itigeki ihter Abiritung
• «-1 diia ^e4#ohiiliche< Snffix a himki', 'nnd gehen
tlieils nach der starken (z. B. gtfbala), Uheils
nach dert B4£\t&cA«n IMtlinartiotl, einige auch
nadi b<!Jden, z. B. anchala, eiehila, uwil*»,
-wahial«.' 'S- andi weiter unten die Ableitung
a^a I « die Diinii^lifa ' und immk prcp. ' Fol-
gi^nde M^$§^ fem. dieser Art Ißtfieb sich in- den
iMid/'DelikrtiMipm voi<: '''" '•■'-'• ' '
- eiehiiiL'^agagbla? affa? egal«, eglecopa-
la. ahiii'la'(od^ zur Ableitung s-al?). etila-
fiureirtiltt. an'cliala. isila. »siita. uwila.
* ämpull*. ' ' . ; *' ■
wahtala. wurzala. wisala. wihse>la. win-
^ ' d^l4M'^#ihÜla; wantä'ltK-'«#<)r^'*ltf iauch
wagele /^üMli*<^>? Wpj^l^Un' ttelariaj?}.
-riBdslW.reirnila. rotila. rieenlla. rnnzila.
. ringnia.. riatella. riffila; liartrngala.
•itmoVcbilaisImasala. niQa>otila.'aaaffuIa. gi-
i* )Äia*ha4sk.iiiabdiN.
: blCillajsiMuiiuii'exrl-a^ neslila. nadia (aach
'■'" ''4ia^a--l)«--
'' protpe^chilar-^eraia. bnrzala. papala. pri-
citella. pricella. pedala.
' rargUa. ftidiJa. Cäekala»! fidnla. fistula.
ferialki («criaw'ffliala.
•ii gfr^vnrdilaw dbpoal «la.: gaba la; -chervol a.:ch e-
•' * .^olb*xögnla. geisila. chiiiichla. kentila.
gifbilla-crewifdella. chapeila.chancella.
'toastelli. eroinetlla; grimmiia.qmenula.
' //qtlAnelai'^vattala. quedi^la. i
biufila. buchila. hasela.- anhnewirpila.
hantilla. — turtula. torcula. tubila. ta-
T irala. dehaala (oder, zu, -r-^l?;)! dihsili'
. tragaJJi» trennila. droscela. tnpila. dwa-
'' - ÄillA.'ldVn«l ja. drstnia. titnl-a. (hädi dem
'\ 'd.y. 'iVi^^^ a. pl; titHirl«n zu scblie-
-"''' fiilh ^" Mich 'imuNf.^ lituK'titnlo; auch 'er-
"- ' ''Ifämlir iK^^Isi 5, & titdlo als torr.;'^lMl als
.ö.fiMf^^^/Al^i^^j^Ma;c>ihbiit^Jz^
^nlh^ kl'n^llTi^'cief iidilla. il^tella^ ^ster-
•''' •ttdra.'-Ü^etgil^lai «paän^la. %prliöhillla.
' stsfiftri-Fsl. • strim'ufl*'. aälala'.' iTpetoa-la.
'"'ft'jjioH'ala. srinlala. s€lipena'.''iicnvala.
• '«tlck^hafa. sluffala. stuphila.' aela (W
'''" ¥Vh9Sbi)L sIt^iHu. > rMi'^^at;».^ s^t'ft'fala.
> bf4nttf?lli.'ipeichilal üSeitiU. ft<^efiila.
sca-
9
10
6cuzi1a. itrimila. simila« sigilla« sidila«
siiila. stigilla. snoobila. auffila (auch
atramilon, staramilun, lues? strifelen,
lineae? swcdllc, malagma? switbelon,
irutitis? -^ Das aus Docens Miscellaneen In
Grimms Grammal ik aufgenommene sprizala
oder sprizal, yV/:r, ist wohl unstalthaft Im
glossierten Virgilj aus dem diese Glosse her-
stammt, steht sprizala über incidc (novat
faces. EcL VIIL 29.^ und gilt Tiir sprizalo,
^ie die Glosse sprlzalot, inspicat (faces*
Georg. I. 292.^ zeigt S. sprizalon in S.
Einige mit -1 gebildete subst. masc. nehmen
audh noch das Suffix o (s. Suffix O und N)
oder gehwache Deklination an. Cf. auch weiter
unten die Ableitung s-al, die diminuiiva und
nom^ prop. Es sind folgende:
armilo. wibillo« widillo. ludilo. rifilo.
nabulo.nestilo. uochumilo. hevilo. tum-
philo, titnio (cf. titula). ziegalo. zin-
silo. zuenelo. einsedalo. lantsidileo.
Sollte auch ein o in iubst. neuir. angenom-
men werden und acc. titulo, titulum h. 5, 2.
und acc. wih lichamilo, sanctum corpusai^
lam. H.21. dadurch erklärt werden können? oder
ist, wie auch Grimm vermuthet, in tiinlo o aus
o enlataaden, und ein mit dem Suffix u gebilde-
tea masc. titain (cf. mendislo und wegislo
in a-al) und in wih lichamilo eine Verken-
nnng des lat -acc. in sanctum corpusculum an-
Kunebment Aber cf. auch al gizungilo thaz
ist O. L 2, 33.
Aufser diesen die Nominalbildung vollziehen-
den Suffixen i, a, o schliefsen sich auch noch
folgende ableitende Suffixe an die Wörter mit
—I an.
1. in (Ableitungssuffix weiblicher stibst.):
eailin (d. h. esil-in, gen. esilinna), pa-
galin (d. h. pagal-in, erynnisy friu-
dilin (d.h. friudil-in, a. friudilinna)«
2« tn (zur Ableitung von adj. dienend):
ahtalin. nnedelin. igilin. erlin. wan«
chelin. luogalin. plechilin. folgalin.
forscalin. agezilin. chosilin. widarcre-
gilin.haTmelin. hesilin. hruomilimhnm-
belin. huorilin. dinchelin. ziegalia zwi-
filin« gizninilin. slaffilin. biswichilin.
scamalin. struchlin.
3« agi ig (zur Bildung von ad/, dienend) und
igi (zur Bildung vveibL snf}st. aus diesen ad-
/ed.); cf. die unten folgende Ableitung s-al.-^
jukiligi. wanchilig. wachllig. richelig.
prazelig. feselig. fravalig.chosilig.que-
kilig(oder ist es queki--lih? cf. aber quih-
hilunga). zwifalig. scimbalaa scran-
ehelig. swebelgiu steht doch auch wohl
für swcbiligiu?
4. oht in astaloht. miseloht hadiloht rin-
giloht zwisilloht sprechiloht. scru-
delattemo. stramilaht.
5. isc nur in himilisc. unadalisc.
6. iz, azi, izzi, eizi nur in snebeliz. ma*
. halazi. malizzi. himilizzi. agaleizi (cf.
goth. aglo und noch in St Gallen aglen,
miseria) (auch in scurliz?).
7. ida nur in mihhilitha.
8. unga, womit, wie aus anderen verbis, auch
aus den v^röi^auf -Ijan, -16 n, -lin weib-
liclie substantiva gebildet werden, z. B. wan-
talunga, wadalunga, rammilnnga; von
einigen dieser siibsU finden sich die ihnen
zum Grunde liegenden verba in den althd.
Denkmälern nicht vor, z. B. von qnichi-
lunga, frowelunga, flegilunga. Cf. auch
die Ableitung s-al.
9* ing und das adverbiale -ingnn. Aus die-
sem an -1 angehängten ing scheint sich eine
un ursprüngliche Bildung ling entwickelt zn
haben (cf. auch das angels. u. nord. -ling).
So ist in silbarling kaum ein früberes sil-
barli vorauszusetzen. Allein von den mehr-
sten Wörtern, die keine Bildung auf -1 ne-
ben sich haben und doch mit ling endigen,
wie z. B. in scuzziling, buweling, ho-
siling kann doch wohl eine Bildung auf -1
vorausgesetzt werden, oder, wenn auch keine
Bildungen auf -1 ihnen vorausgehen, so kann
doch das Suffix -1 mit ing (und nicht ing
mit 1) bekleidet worden seyn, da dieses ling
auch bei Wörtern, die keine frühere Abbil-
dung auf -1 zeigen, immer die Bedeutung der
Annäherung, Aehnlichkeit, Abstammung^ Ver-
kleinerung, die im -1 liegt, mit sich fuhrt
[2]
15
16
Gemination des SufGxes I icigt sich nnr in
den Formen illa (illo). cIlL elta. ello. el-
lin, nlla. ulli; nicht alla. Ist es als iija,
elja, nlja (mit angehängtem Suffix ja; cf.
lantsidileo und lantsidillo) oder als ilila,
elila, nlila (mit angeliangtem DiminntiTSuffix
ila; efi esil und csillin, mantal und man-
tellin) anzusehen? Die Form ella ist biswei-
len auch geradezu aus dem Lateinischen her-
Abergenommen. Die Wörter, in denen illa,
ella, nlla yorkonamt, theils neben ala (z. B.
wurzala und wurzella, dwahal und dwa-
hilU)> ila (z. ß. eichila und eichilla» spci-
chila und speichella, stachila und sta-
chulle) und ula (z. B. papula und papilla,
turtulaund turtella, riecula und ricculla),
tbeils miteinander wechselnd (z. B. hantilla,
hantella), theils ohne Nebenform sind folgende:
1. ella (ello, cllin).
preciiella. pricella purcella. lagella.
•rislell«. chapella. chanzella« char-
chella. castella.cromella. chrewedella.
haiitella. turnella. turtella. tabella.
' aeupelta. swertella. speichella. wur-
sella. zistella. zuisella. mantellin« wi-
dellb.
2« illa (itio, iliin).
' elcllillakiftilla.amsilla. wihilla. gibilla.
gMtilltt« chervilla. quedilla. hantilla.
' medillaL ridilla. papilla. dihsilla. dwa-
• hilla. zuisilla. speichilla. sidilla. si-
gilllin. stachilla. stigilla. wibillo. wi-
>!'. 'diHo. lantsidillo. esillin.
.13. Ulla (ttUi).
( *> ampullli.ricculla.spTachulla;stachulIe
Hl sir^tnulle (prunchulle, luncculle, vicl-
vtlelebt' Komposition), mittulli.
Obgleich- 'il und ul bei dem häufigen Ueber-
gangb 'des a in i und q, zumal vor einer ligtäda,
flieh aus al: (Erzeugt haben oder durch Assimila-
tion mit dti^m^ Volci»! der Wurzel oder eines fol-
genden affines entstanden sejn könnten , oder
auch wohl das Suftix -1, je nachdem es auf ei-
nen alten Stamm mit a oder i oder u stiefs,
ab al ^er il od^f nl erscheinen mag und da-
bar'Griibms Scharfi^ Absonderung und Terlhei-
lung dieser Suffixe unsti^aft ist, 'so ^d doch
•f
. I
wohl al^ il und al als ursprünglich versdiiedene
Suffixe anzunehmen, da das Gothische sie von
einander scheidet, audi im Sanskrit schon ala,
ila, ula gelten. Weldien Wörtern aber al,
welchen il oder ul zukommt, ist bei dem Wech-
sel zwischen al, il und ul an einem und den!^-
selben Worte und bei dem Uebei^ange sowohl
des al als il und ul in das oft nur allein sich
zeigende el nur selten mit Bestimmtheit anzu-
geben. Für spatere Weiterforschung (uhre ich
hier alle Wörter auf, die nur mit 1, oder nur
mit al, odar nur mit il, oder nur mit ul (ol),
oder nur mit dem gesell wachten el, oder mit
wechselnden al, il, ul (el und ol lasse ich in
diesem Falle, als blolse Abschwächung und As-
aimilaüon fort) endigen und bemerke noch, daCs
in denen, die neben al auch il oder ul zeigen,
in der Regel al als das ursprüngliche Suffix
gelten muis, und in denen, die nur mit einem
dieser 4 verschiedenen Suffixe vorkommen, des-
halb dieses Suffix nicht bestimmt als das ur-
sprünglich ihm zukommende angesehen werden
darf; theils würde eine gröfscre Menge von alt-
hochd. Sprachdenkmälern vielleicht noch ein an-
deres Suffix zeigen, theils weicht das vorfindliche
bisweilen vom Gothischen, Angelsachs. etc. ab.
Unter den ad/edivis zeigen sich keine ausschliefs-
liche Bildungen mit ul, am häufigsten Bildun-
gen mit al (nur von adal kommt einmal die
^iebenform adoles vor), die mehrsten subst.
masc. endigen sich auf il und von subst. neutr.
auf ul giebt vielleicht nur torcul ein Beispiel
und capitttl neben capital. Auch die unten
folgenden nom. prop* sind zu vergleichen, so
wie die diminutiva und Bildungen mit s-al u.
l-^ing, 1-ingun.
1. 1:
erl (angels. eorl). afla. fiuremla? verla.
chunchla. hahla (ocreas). bambl (um).
smirl. struhlin. stukloht
2. al (im Gothischen mehren theils nur als,-l
sich zeigend).
agal. ahaL amal (cf. aber auch emilo).
itaL ezal. eglecopala. avalon. unda-
Ion. astaloht wortal. wimpal. wasaL
' Ipogalin. misal. morsali. masala. mcta-
lari. mctalodi (et mittil). mangalo^n?
17
L.
IS
(mangolon). martalon? (niartolon).
mirtaL nechaL burzala. bramaL paga-
lin. penaaliin. ferala. pheraL folgalin.
gradaL gamal (ahn. gamall). canalL clef-
faL cle8sal?cuinpal. gebal. krankalon?
(krankolon). quattala. hainaL hazzal
(angels. hatol). hiantalon. hapalon. trun-
chal. tr^abal. turnalon. cicindala. zio-
aaL cesalarL zidal. xeadaL aprataL
stnffala. sezaL spasaL scaodal. atechal
(calix, goÜL atikls^. stadaL vrstodali.
• aprnalon. scrannala? (in scrannolon)«
atropalod (stropolod). acraacbalon
(seranGholoii).
3. il (et die obige Gemination illa).
usil. igil (nord. iguil). SLn^il.CangelusJ.
armiL esti (^oih« asiluB, angels. asal,
esol). ihsili. isila (lab iumla). wituo*
bilL uwila. endil. . antiloili? vrah«
til (vigilj. wincbiL Mrindila. vibiL
^iphiL wibil (angs. vifel, liU wabalas).
MreibiL weriL worfiL luzil (gotfa. lei»
ii^8)• lefil {akaord. lepill). ladilo. ri-
tfila. rennila. rotila. runziila. risiL rib-
siK reilribtit. ribii. reitii.< rifilo. rif-
fila. riziLo* rigii. liiandilon. mittil [ine"
äUis, alind, medal (SSittel); cf. meiitlari].
mergil. miiidil. meziL mediliL moirbila.
; inncbil. mutilon. niespiL miltifl (cf.
mitknlii in der Gemination ulla). niftila.
nesiljan. nnoiL protpecbiia« prucbili*
steinbrukil« pruitil. broiLpargiLpluiL
bendil. pensiL butiL putigilape. ple*
cbilin. prittil. boziL giprugilon« fiz-
zil. vargila. flcgiL fendil. fezzil. (aliud*
fetill)i. fordili? fusliiari. grnndila.
gengil. puohchoumil. chegil. cbezil
(gotii. kalils). gibiL cbnuUil. chnebil
(chembil). grebiL griffil. grintik gnr-
tiL grimmila. chumil (cutHirmm/* uo«
chumiL nahchumil.eihcbrigilik.chan*
zilarL quitilon. chizilon (cf. allnord.
kitl). clengilon. grubilon. herefaerdiL
bochila. hevil. wirvil.babiL beimodiL
liimiL hregil. buotiL baspiL hadilobt
biwilon. dorihil. boratubil. tninpbilob
tegil. dinchiL dobil. tupilii trempiL
drcmil. tripil. tri-kil? turbil; JwengiL
thuiril. treunila. pitrohsiljan« tnimlon.
bidumbiljan. ciiilin. zuinil. zinsil. za>
gil (allnord. tagl). zugil. winznrik cir-
kil. zobil. zuisilai lispilon? atolziL
biswichil. sekkil. söncbiL snbtik s'u-
ril (allnord. sufl). spigil (epelta). s^prin*
zil. speichila. scefil. scoziL scubiK
screchil. stemphil. stengiK stoziL stri-
gil. sluzil. alegil. snuzil. swcdii swir*
biL scenila. scribilon; scuzila. süila.
staramilun (slramilon). stup fila. si-
cbila* Sprachila (cf. sprachnlla in der
- Geminalion ulla). spnrilon. widirspir-
diljan. sprechiloht.
4. ul (cf. die Gemination nlla).
agagula? linnol. muffula? neiula? fi*
dula. fistula. fillol. cberola. turtula.
zuinuli? zuergula. scergula. stefnnla.
. spahnula. screzzoL
5. el [stall älterem al oder il oder ul (cf. die
Geminalion ella)].
vribsela. weppelon (ielaria). wiselon.
virruocbelon. richelic (oder ist ea rih-
lib?). miscelon. briteliu. berehtel pra-
zelig. pedela (udanes)* pfaitel. ervi-
scbelcn. chlepfeL crospeL qnenela.
castel. hnbel. basela. hegelari? bar-
mdihf. tercel. tugeli? borotumbeL
droscela. zurdel. zwichelizaseL sprun*
geL eoscefeh sceldeL sti^beL acripbe-
lin? stendeL strifeL sii^i-theL
6. 1 und al.
abllin, ahtalin. lumbal, \^fSk\b\% (g.fh)^
warblon, warbalob (allnord; bvärTla).
bimilzungal, himilzungla (anga^ tungl)*
acimblac, seimbalac.
7. 1 und il (cf. die Gemination illa).
innobli« innovrli (bord. innifli).- erla,
erila. eihlo^ eichila. meizil, meizli.
choslin, cboailin. driacila, triscbliD.
ursiodli, «instuodiL a'carli, »carili
acaitljan, sceitila.
& I und ul (cf. die Geminalion all«).
mnacla, muscnla. ampla^ a-mpaL
% \y al und il (cf. die Geminaltön' illa>
ab8ala> abola,- ftb'sila, -
19
2(
axliy azali, azilL
anchlai anchalai enchila.
wadal CvagabundusJ ^ watle^ waJilari
(angels. vadhol, vadia).
nadla, nadal, nadila (gotb« nethla).
geisla, geisala, geisila.
chumistuodl, chumistodali chumista-
Ail
raomli, ruamali, ruamili.
habla, hahala, hahila.
huiribal, humbil^'humblono.
tejnpal» templli temples (gen.).
debsla, debsala, dehsila.
dibsla, disala, dibsila.
stechlj, stechal, stechil.
scintla, scintal'a, sclntila.^
10« I9 al and al.
perla, perala, perula.
xadali zadol) zadlon.
11. 1, il und ul (cf. die Gemination illa etc.).
innodli, innodili, innadoli.
huorlin, bnorilin, huorolin.
awintilod» awintolod, swintlungi.
12. 1» al» il und uL
japbul, aphily aphal, epfli (altn. epli).
fd'cla, fa<^hala, fachila, fachnla.
cbarl, charaly cbaril, charoL (angela.
ceorl).
gouclari, gongalari, gougilari^ goa*
gulari.
tougliy tongali tougiljan, tongolo.
acnfla, scufala^ scufila, acufula.
sprachal, spracbll, spracbul, spracbli
(liilgeU. sprecol).
zabal^ zabil, zabul, zäples (gen.) (cf.
altaord» tabl).
stumpal» piatumplan, biatumpilon, bi-
atan^polon.
ziegaly ^iegil, ziegol und. die Genitive
ziegles, zieglo (altnord. (igulj).»
tuncli» tuncbal, tunchil,. bitunkulat
torcla, torcala^ torcul, torciL
zuiflon, zuifalon, zuifilon, zuifalon.
tavla, tabla, tavala, tabila, tabula.
13« al und il (cf. oben die Gemination illa etc.).
. pbil, upali (gotlu ubil, augek. ebul).
uodal, uodil (nprd. odbal).
jucbalon, jnchilon.
irächal, wacbil (angela. vacol).
vancbal» wanchilig (angela. yancol).
weval, wevil (angels. vefl).
wanial, wandil.
wartal, wartil.
rammalon, rammilon.
mandala, mandiia (SRotlM).
mandal, mantil (0Ran(e()*
mihbil, mihhalitba (gotb. mikil6>
mezalari, mezilari.
madalger, madilger.
mabal, gimabiljan.
nestila, nestala.
podali podil.
bagil, bagalin.
gibuntali, gibuntili.
biral, biriL
bihali bigil.
faaaly faail (angela. fasel).
forbtal, forhtil.
fraval, fraviL
fangalon (fangolon wobl nur Aasimil
tion). fangilon. •
fibala, fibila.
fogal, fogil (goth. fugls).
foracala, foracili.
fenacbal, fenicbil.
pbiaal, pbisiL
agezzal, agezzilin (altnord. getall).
gabala» gabila.
giaal, gisil (altnord. gial).
ehisal, chisiL
cbandal, kentila.
werbal, werbiL
hagall hagil (altnord. hagall},
wispalon, wispilod*
tregil, tragala.
tuchil, tuchaL
dwahal, dwahila.
dawalon, douil.
kazungali, gizungili.
caziucali, kaziugili.
zinzala, zinzila.
alafal, alafilin (angela. slapol).
acadal, scadil.
acamal» acamil.
21
L.
22
8tamaloB| istamilon.
stodal, stodil (angels. aiadhal).
swigali, awigilju
atiagäl, stiagiL
stahal» stahil.
bisigaljan, bisigiljan (goth. 8igl|an).
sedall aedil^angels. setel).
snegal, snegiL
satala, aatila.
scudalariy scudilarL
stechala, stJchila«
14 al und ul (ol).
jussal, jussol.
M'urzala, wurzala (c£ die Gemination ella).
lirol, livaL
pedala, pedula. papala, papula (ef. die
Gemination illa).
cugala, cugula.
litula, titalon.
cymbalom, cymbolon»
sportala, sportula.
15. al, il und ul (ol).
adal| edil, adol (altnord. adiial).
,egala, egila, egula.
urzal, urzil, urzoL
angal, angil, angul (angela. angol)*
wahtala, wahtil4> wahtula.
ivisala, wisiUi wisula (angela. vesle).
vradal, wadil, wadol (flabMwnJ. ■■,
labal, labil, labuL
iDundalon, mundilony.mundulon.
nagal^ nagil, nagul (altnord. na gl i, da-
nabalo, nabilp.i; nabulo (allnqrd. nafli).
petalunga, petilung^i peti^tlunga«
friudil, frindal, friudoL
chrustala, chrustila, chruatula. .
cornul^ quirnal, chuirniL
chrowil, crowal, grauuL
quenala, qucnula, chenila. - , ^ .
capital, capitil| capitul.
hachal^ bachil, hachul (altnd. hSkllll)^
haaaly hasil, hasul (altnord. haal)-
tinfal, tiufil, tiufol.
zeisala, zeisiia, zeisola.
zuiacalari, ^nisculari| zuiacili.
aueral^} ^uebil^^au^bul (goUk avib^a)«
spiegall apiegili spieguL
aegali aegil, scgul (angels. aegel).
atrimalahtii strimila, strimuUa»
snabal, snabil, snabuL
staphall staphil, staphol.
satall satili satul (angels. sadul)*
spenala, spenila, spenula*
swegalai swegila, swegula.
swertala, swertila'i swertula«^
spinnalai spinnila, spinnula»
simalai similai simula.
16. il und ul (ol); cf. die Gemination illa elc«
echil, echol.
urichili, wichula.
baittrugili, hartrugula.
murniuloni murmilon.
marmul, marmiL
nezilai nezula.
nuseili nusculi«
nebul, nebil.
pi|hll| puoL
butil^ butol.
phcUol, phclliL
chcryola, cborvila.
quichilungai qujcnlunga.
biufiluni hiufolun«
ringilai.ri.ngnla.
barzoll harzil.
distili distula (altnord. thistill)«
turtulatuba, turtiltuba.
■ tangoll tangilari.
serudiloni scrudolon.
Einige Substantivbildungcn nehmen vor dem
Suffix 1| mehrentheils in der Fc^fm al, noch
ein ableitendes s (wie z. B, die verba auf-s-on)
an ; die daraus entstehende Sylbe s al .giebt als-
. dann dem mit ihr gebildeten Wort den Schein
eines comppsiti, wie denn auch im Neuboch-
deiftfchen neben der abgeschwächten Fcfcm sei
. deß Siuffixes S'^al sich . die , eifie^Composition
, n^cbabmende, Form säl zeigt, i^ B«^dt(^fe(
aber £ r d b f a (. pie Vergleicbung! tnit dein Ooth-i
Aogeh^j Nord« zeigt aber, wie schpn Grimm be-
merkt bat| deutlich in der Form s-l (z. B.
. bunsl, be'rmsli fcedsla) eine Ableitung und
. keine CompositioUi u^d auch die abd. Wörter
cnosli» ,mendislo4^wegisio lassen an keine
^
O>inposition denken. Bei einigen AUeitangen
dieser Form ist das 8 (s. fiber die ableitende
Kraft des s den Bocbstaben S) schon früher mit
der Stammsjlbe verwachsen ge>yesen, so dals
die Wörter dehsala^ dihsala (rielleichl ancb
ahsala) so wenig wie chelisili (von che«
tisa) hieher gehören, sondern in ihnen schon
an einen Stamm dehs (welcher auch in dehsa
vorkommt), dihs (ahs) das Suffix ala ange-
hängt ist und nicht an deh, dih (ah; cf. was
bei AHS bemerkt ist) das Suffix s*-ala. Ge-
wöhnlich verbindet sich dieses s-al dürdi «in i
(selten durch a, nur in wartaseli ti. amasia)
mit der Stammsylbe, bisweilen wird es auch ohne
Vokal unmittelbar angefugt, in cnosli, weh-
sal, wartsali, gimersai, rihsil, fnorsal,
neizs^li, ruomseli, amsala, drahsil^
drasli (st* drahsli). Mit Ausnahme von weh-
sal (wehsil, wehsol)» welches als wmsc» u.
als neutr, vorkommt, sind die Wörter liiit sal
neutra; durch die Anhängung eines i oder a
werden von einigen auch feminina gebildet Au-
fserdem zeigen sich masc. mit s^il (nämlich
drahsil; auch ribsil? howisel ist wohl als
howisal neutrum?) und mit s-lo [nämlich
mendislo, radislo (es kommt ze radialen
vor), wegislo; im Altsachs« sind, nach thiu
herdislo zu urtheilcn,- diese subst. weiblich
(doch findet sidi auch mendislis g. s. masc.
starker decL)\ \&i hier ein mit u gebildetes sahst»
fem., wie vielleicht in titulo ein' mit u ge-
bildetes subst masc. anzunehmen?]. Durch das
Suffix ig leiten sich von ihnen adfectiva ab.
Folgende Bildungen dieser Art kommen in den
ahd. ' Denkmälern vor:
ahtisaV ougisal (oucbsal, ousal/^ouge-
jsal). howisal. howisiL hüo*saL amtaäla
TamaBia, amsla, amsala, amsilä, am-
ßilta, amsal). irresaL uopisal. rihsil.
rnomisal, ti.diey!fin. runriisala, rnomisäli
(ruomireli, ruoilhseli). renhisal. rad'Mo.
gemersille. marrisat und das fem.'thtt-
riseli« mendislo. neizisal, das /m;^6iz-
seli, neizzeseli und das ci£(^. 'iieizzi'Se-
lis:. brntesal. vestisal. fluzzesafL ftior-
sal. fufisal cntiö-sl ihid. Ank ädj^ ein-
Inosli. grbnisal. ''cl6ib«sal. 'xrHiolia^I.
throozisal (chuozisal in Docena M
neen ist entweder thruo«isal oder ci
sal). drahsil, toruarius, drasli, toi
dchsala? dibsala. trnobisal. her
(im), wertisal, die ^^sm. wartaala,
sali, unwartaseli, die ad/\ warta
unwartesalig nnd das von ihnen ge
subst. fem. unwartasaligi, wehsal,
sil, wehsol, d. s. wesle, d.pl. we
das subst. neutr. kiwihsli nnd adf. s
lig. [Von allen Bildungen mit sal ist
sal die einzige, von Aet'verba gebildc
den, und Ableitungen mit od, unga
ari, ao wie Zusammensetzungen mit li
heit vorkommen (wehsalon, wih;
wehalodi; wehselunga, wihsaling,
salari, wehsallih, wehsalheit);
dies auf wehs-al (und nicht auf wel
hindeuten?], wegislo. certisal.
Sollten auch ziosal, spasal, pensa
anch morsali bieher gehören? auch n
salin? ho enselin?
Wie schon im Lateinischen und Lilai
(aber noch nicht im Sanskrit) dient au
Deutschen das L zur Diminution. L sehe
sprun^ich Abstammung und Aehnlichkeil
zeigen und hieraus die Funktion der V
nerung fibemonnnen zu haben. Zeigte si
diminuirende L nicht schon im Lat uni
so könnte man, da es mit k (ch, h) die B
nung der Diminution theift, versucht ^
es vom adj. 11h (goth« leiks) herzuleite
dem einige Wörter den Anfangsbucbstabi
andere den Endbuchstaben k (ch, h) ztir
nntion verwandt haben. Zusammenhanj
sehen 1 und iih scheint sich theils au
Wecfasd "zwischen Iih n. li im schweizei
Dialekt, theils aus puholl ichinun, co
und Wörtern, wie junglifa, welarlih (1
von wetar, aiirigo), wanclih, liubli
denen der Begriff der Aehnlichkeit'und V
iattxxnj^ in einander überspielt, theils aus l
den ältesten Glossen bisweilen sich zeig
Wechsel zwischen li nnd Iih (z. B.
ninchli und chnninchlih) zu ergeben
wenn «udi Dicht li aus Iih entstammen f
konnte vielleicht Iih aus li sich g^bild;et 1
iS5
L.
li
^
lih, welches, eben so wie sabaättlihl^'^faotidas
... bte«M^«iiät?jiii!faßD0td^'^9i''^''<*teiiri^ii^ nur
I galidb^ »idbi^IibtatteitiMifecMid^.lrorlRHnMtni S.
. aber a«ck I LlUl - v;...i-,i;i«.«ti; il >:i t!-..>n
.. .i In der. Aegtl- eiceheint ^ai Tcrideiöcnfk^ Suf-
1 Sat'h itt der F«rfh li^ die^ in der Flexkm, ' oft
, aüch^schpn im Moiaihhtiyaoch ei« N anaininit
(z.B. lentilines, mantelline, petiillnum,
:. >ildilin)ial2dfbritk6der'mk4lcaiVlolflaII'(sel-
'..tea mit'A oder .17, s.iB.'«lidali^'taitiili) oder,
warn das Worl,- dem;«s angehängt wird, mit L
odfir R endigt, unmiilelbar sich, anschliefet, wie
10 eiailiiny maintellin«^ soärli (neben sca-
rili), acharli, chamarli, polstärli (neben
- polltatili), Yfrngerlin.. [Auch einfgo Wörter
rmit aosIaiÄenldom D, T^ Z, £ nrirnien li nnd
oidit ili an, -z. B. innodli (neben innbdili),
bootli (neben buotili), imbizline, «aclij
Diese dlnänuiioa sind immer gen^ neutr. Hie-
her gehören: ...
1. mit li (li), ili (ali, uli).
ingili. acharli. irinodili. wnrraili. wa-
gele. lowili (neben lewilin). luhhili (ne-
ben lochilin). lidali (neben lidilin). lam-
pili. lentiii? (es kommt nur Aer gm. len-
tilines vor, und kann daher «lucli Icntilin
seyny.- ntthili (neben rokk^lin). man ili.
' mantelli? '(es kommt but de^ dat. man-
tel Mite vor und- kanni didi^r anck-im nom.
mantellin lauten). mnosili^rAorsalili.Bib.
7.). nus^ciH (und nuBCuli). nezzili. noz-
zil7 (nodili in Frg. 37. ist wohl ein falsch
eeleseoes Wort), pahhilii palkili. p-olsla-
tili (und ifiolstarli)' purdili. imbizli?
(da nor deri/o/kifibbizline^ votkoihmt, so
kann auch imbizlin angtnommidn werden),
poehfll. pettili (y^ pLfieiiiUnuAtJ. plo-
ehill. brethiti. pretttili? <k>d*p'prenti-
lin•? 'ts'*lcommt närdet ^^'/rfi^pr^ntilino
Voilr)i<p^rtfstUi (rreben pTUStelin)jifarbcli
neben (ar^h<6lin [fu^ili gohirtsi da das
in dttesem Würte diminairte 'sn/>j»#. nickt fug
sondern fugil ist, nicht hieher (sondern zu
ieti diminut. mit 1), wenn man .nicht fu-
gili als aus fugilli, fugilili entstanden
ansieht], gadimili. chamarli. charili
IL
?.. . (stach 6aroi »-sä^ U)., gisrhiliti^go.bi-
isir i:*Kn?. da, ^mr 4kT.. ä^ i/ML"g!erii4i»Mfij^:;^or-
\ iVi ikommi)». cbeli^salS.: .feb'ftrajfli» ^c^M^ili.
< f) ?€sbliuw:Ui. «hmbliäi(cbnieliB?I:fla kommt
irr. viuir .der ^4./iiL ;ohji>i!el-ine- v«r.)«u cfatw^i 1 L
;. «*.• eorneli? (co)riieLiB?..«s koöimt-lwr i^t g*.
j »i /9i/* caraeHnot^Qr). coronili. igTUAbili.
chrapfili. chrettili. chu«srlt«'.*,hna«iili
, „ . ( fiix 1^ pl., ^ f^m 1 i n .ist. aui^ i^a)4 neben
M^ifreimili./ioh^imiJ^a .aawiq^linwBi^:),. haf-
/ teli (es kon^ipit i^iUT; 4er|£2^#. p2..>ia.ftelin
..vor), hinteli., blaufili. hutl|i. hMOtili.
.,, hosili (auch bu^ilin? ^^[A^^npu^ pL u.
:.: df^i.acc. siiiff. b;US^ilio.l^it).. hu^olj^ili. ta-
UlL lamili. 4rupili [nebon dx,upiljn und
: tr.upilo (oder tKupila,?^]. tr,U£p,^ tut tili
,,• (und tuttuli),:iarili. z,^ip^ili..|zojumilL
. s.acli (neben saccilin)«. spannili (neben
spannilin). sperili (neben.^perilin). sca-
rili (und scarli). scellili.dm d> pl scel-
lilinum). scibilL stoufilL steinili. se-
.. lidili. snuojrili. snuobili.sQCchilifSuili.
,, suphili. swertilL s^neroli: (d.pL sme-
rolinun). ■:
% mit lin, ilin, woraus unser -hin z^JB. in
gRasMein. ' ' .' ! "'
'esillin. waldilln. lewilin (s. li, ili).
' lochilin (s. li, ili). jidilYn (s. li, ili).
lambelin. leniifin? fs. li, ili). rokke-
' lin (s. 11, ili). Tubthilin.' manäilin. man-
tellin (s. li, ili). bendilih. palgaÜn.
- bscnkeliii. inbizlin? (s.' H, ili). bou'mc-
liri. pusilin. prentiiin? (s. li, ili). jict-
tilin? (s. li; ili). pfusteliil (s. 11, ili).
uellelin. vingerlin. varchelin (s. li,
' ili). froschilin. eapseliit. perbilin? (s.
Ir, ili). kastelin. geizilin. chernilin.
«Iristelin. clungelin. chnehtelin. chnie-
•lin? (s. li, ili). chnopfelin. chuehelin.
harmclin. hesilin. hcimilin (s. li, ili).
holzilinY'^m.'/y/.^. drupilin (s. li, ili).
druoselin. zangelin. sakkilin (s. li, ili).
sahselin.' s'partnilin (8.1f,ili). ^^rilin
(s. li, ili). scellilin? (s. li, ili). scifilin.
scruftdelin. stukkilin. sibelin. smero-
. lin? (s. li, ili). suvelin?
Die im Sansk«, Lat., Lit«, Goth«, Angela, und
[3]
•'» ;f
87
Al(iior4. geltende B*6«»> <"*» *•» Geschlecht der
njmiiHitiVe«ieh nach demGescUeoht des Stamm-
#Mtes- nebtet, >6iidet un Allbd. (wie im Griedi.)
nur 'aeUen statt In diesem FäHe Uutet das
dimuk. ma9e. anf •^iloy^nnd da» dun. fem. auf
iU t^li')- ^^ folgende Wörter dieser Art kom-
men vor (cfi audi die wdter unten folgenden
mäm. prop.y.
1/ m&sciiKfia: scalcbilo. libhamilo (cf. was
» ,1
"- obM bei den mäsc. auf -^lo Über licbämilo
- gesagt - ist). Das von Grimm angeführte c b i u-
nibahhilo ist aus cbinnibahlon in Ke-
' rös Interlinearversion der reg. bened. nicht
zu folgern, Iveil cbinnibahlon Druckfehler
ist; der Codex hat chinnibabbon. Aus
trtipilun scheint auch auf ein trnpilo ge-
'iBcblossen werden zu können. S. audi me-
nichilo unler den mit beiden Dtmtnntivsuf-
(ixen -cb- und -I- gebildeten Wörtern.
2.' femihtna: bnrgila. channala. chizzila
lind vielleicht noch einige von den oben
in -I (k angeFDbrteh sub^f. fem. S. auch m u o-
dichila unler den iiiit -cb und -I gebilde-
ten diminntivis.
Das weibliche Suffix in kommt nur in fil-
lolin vor und fillol ist wohl nicht als eine
deutsche Diminutivbildung, sondern als eine, Nach-
bildung des lat ßliolus anzusehen.
Da dieses diminuirende L, eben als diminui-
rend, sich immer an ein schon gebildetes nomen
(und nicht, wie das blofs ableitende L, unmit-
telbar an die Wurzel) anschliefst, so können
ihm auch andere Suffixe voranstehen: von die-
■ - ■
sen zeigen sich:
amingadimili (licbämilo gebort doch wohl
nicht hieher? oder sollte statt einer Compo-
sitioo lih-ham-o eine Ableitung lih-lim-o
in iihbamo angenommen werden können?).
il in esillin.
ar in acharli, polstarli, vingerlini cha-
marli.
id« od in selidili, innodili.
is in chelisili.
Hinter sich leidet, auch abweichend von dem
nicht diminuirenden Suffix L, das diminuirende
L kein anderes Suffix (die Suffixe a, i, o aus-
.genommen* and* jn saceliiiclLia daa S^
nolifpuffix ch); '
I Einige Worteiv mihronlhf ilg Thifimaini
mta erat das Dinioutivtnffik '- -ch «* uim
noch das Diminutivsuflix -L^ anf(|cL <
Diminuftivendttng: ^Unculue^^^uacula: ai
nmgekebrte Stellung dieser* beiden Suffixe
^ eben erwähnten aacclinchin). Es sii
. gende:
eninchil (^ifal« eninchltne^^ eselin<
Iewinchili'(lewincl>, g.pL lew
lino, a. pl. leunchailin). meni
muodichila. versicliu. gaensinci
chli. hunichlin. tubichliu. Audi
niciin?
Zur Vergleicbung der verschiedenen I
und Functionen des Suffixes L lasse ic
noch einige mit diesem Suffix gebildete i
profyria folgen.
1. ftlännemamen:
amal. engiL umpal. pluwil. podi
bil. wodal» widil. camul (us).
meiol. cheziL zagil. trutiL i
houdil.
amalo. analo. otilo. engilo. epil
gilo. ensilo. azilo. frewilo. fi
gundilo. gaudilo. gisalo. wenil
zilo. wolfilo. berahtilo. birli
cbilo. putilo* sunilo. suapili
-malo. liupilo. hunilo. heimih
ganalo. sarbilo. mundilo. tr<
tekilo.tuotilo. tuobilo.truhtilo
tolo. tassilo. cherilo. nandilo.
alli. ruoi^ill« matali (tisj. chentii
zili. certili. sigili- sindill hac
adaghilin. eckilin. watilin. w
erlin. ennelin. urchilin. zu«
hiltilin. haccbilin. hizilin.froi
fattilin. fizilin. fridulin. nap
theginzilin. sitilin. richilin. i
lin. reginzilin. waiilin. mumi
ripilin. certilin. chnehtelin. -e
enstelinc. eiilinc. orlinc. picl
budiling. pusilinc. wililinc. wal
tuttiling. trullinc. sibelinc. t\
ling. riutiling. redilinc. uuspil
adalung. amalung. eolunc.
tt
LL.häSi
ULiLAiil
3»
S. Frauennamen: .«' .)*: .^ ♦iio:;ii-iof
egila. azala. curicila..t)ia«^iIa9lgoziIa.
gaudila. gundilaü .ctfaciU^«; »lil^i^ct«
hettila. hirxaliuTkijüil0i'ft««Aila.Tea-
tita. radoIa.woIfiIa.9K9lltLAl.WiJ|kla.
liubila. nandila. baldiläLUt«{lV/'n
otilana.adelane. wantilüiiaJlMvItfiltfiia.
boazilane. listillonä 1/ -' l»": ' M
otanlU».
• *'- f\ i I ■
^i . 4 . • 1
f ■
. ft
erilinga. gebalinga.
3. Geschlechlanamen:
charlinga. hohilinga.
4. Völkernamen : • ' ■ i?.;
unelli. vandali. vindilL .anglL ai'gailo-
Des. gabalL
& OrMameo:
noBBiinpabil. forahapvhtl. arekili
eifla. argelia. broxola. «tekelia. win-
chela. iöpUa. oantillaw bargilli.
afeleia. mareleia'(iiiarr€igia).
pigiluna.
allingas. utlinga« budilingen. bvaelin-
gen. piralinga. * berselingen. plat-
linga. flurllngeb. ezilioga. euste-
liiif;a; uatavlinga. aacaliDguih. win-
chilinga. weibelinga. wolfilinga. ol-
linga. erilinga. lecfailinga; lutilinga.
riidUnga. mavcbelingen. rintilinga.
ralolinguD. richeliDga« rupilinga.
tuzitinga. iuotelingun. denchilinga.^
gahtelingcn. hetelinga. liegiliiiga,'
bolzollinga. nordilinga. scirilinga.
scartilinga. sibelingen. ' ^
e. Bergnamen: . . ^
adnlas ("d. h. adulo, St Gothard^.
7. Fliifsnamea :
euttal (lisj. Tistula. mpsetla. musi^ä.
hurula« aentila. zinzila. ^i-asaliä. >va*
balis.
• I
nere; cf. sanskr. ml und aUhodidt'flUlJU)
-I^«h ^ht uiia tihAodtÄ. -FLIJZ'9 ' griecli.'
I II' Ä
il^ J^&mH; afi(^ piiinteM LA.lmwei^
.-fi^s.^eiqq ^a0fk gettpldela aekondäre Worzel an-
»uAdl|«n? Ihc kwille «tfnakr. di; dbre^Ml^ve-
• eben [a*'.die Votred« mfcd L; cf» aiicb Ücit Za-
aappineiibang von G^b^a lind LaDifo (m; JS. in
nuaga ne liez er mine fuozze, Moa\Medit
;,M oommotwßem p^rfff. niMf^-R 4i&i!9^)>^aUpr.
.44^t, %%htn Had Uf Ml io wif!id«ra«niki IVmr-
;Zfl 14, neben 4A} nnd: ^nlfter: JiiaXi^^^^n^
XaAJMj (als WiincliKöQ lawjan, golkjl^.
• Jan, tradire) ihr imtergMrdoat weidem Aacb
. iB' sansk. bJI, deiet&rtk rettsmrivikSnate man
A .
»
denken und Ju/L als JtlliiL (nil'eingeadio-
bencm L; cf. fliuhan undyi^tfr#t bltfban nnd
aanskr. hafy ridar^) anaeben « vm. de« da*>h
spater, aber schon (riib, abgef#Ui;|i ist^ ^ie fa
laban aus hlahan, wenn die Vergleicbung y|on
fliuhan (cf. goth« tbiiuban nnd sansL dru)
mit f Ufere, und b 1 a b a n mit b a f statthaft . ist.
Bedenken aber erregt der mögliche Zusammen-
hang zwischen laz, tardus, lezjan (gotbi^at-
ian)| tardare und lizan* sinere, aus we)cb#n<
auf ein kurzes a in dor Wurietsylbe geschlos-
sen werden mülste. Ist fBrlaz und lAzan ^e
kurzvokalische Wurzel MjAJtd anzunehmen, ao
vergleicht sich mit ihr vidleicbt das sansk. re-
duplizierte dad, dare, teuere, oder rab, deutgre
(s MjAjU/m Cf. aber auch lit. leid.mi, l^id-
ziu, i(^ (a0c und LI; LiU«
IA§. SnfBxL.
A . . . i :
La* Ist eine soldie deutsche Wurzel anzn-
ndimen nnd liA/l (Wurzel von Uz an, 41- LAO s. LAWer.
LA in Grimms Gramm. III. als vermuthlidie In-
terjektion aus der St. Galler. Uebcrsetzung -des
Boetbius angefiilJrt, ist JA!« Cf* aber auch die
angels. Interjektion la und das äitbd. W£LA.
[3'1
ai
htl.LkOl
len vor: y -
; zi Ulla le,
^ t' '' •)■ f maiijigf altotw OV IVi^*j'47,
•fitfaria, sidvißcai ini verimm slattha] ümä tn-
ierfteiio ^epredrltig', tpmd ih n&sirä Rvipui
• •
-r/-
i'i Oicnur le iw/ li^y afcuif '1?^ lio^ doo 4a^
.-j : E» Atfaeint itaM l'eW<(f. v.)'ftii MehMi^ ond
mit der BedeuCmig 'dcauftlben, itenn diese' nib-
liun i|t, fiberelnzustimmen. Allein in der Stelle
i;Otfrid# kam« ztii^tu le, iredert |ttbicf Uetef/
bedeuten, weil in diesem Falle zi uiln leuu^s
'Sleluhi müTstev^Äoch lann' le als Adjieküv ge-
lUNnmen veidta^ weil niditt cin< fft iinilu
le, ikmdäD! iir(aii) elirrm tfl zi Vilo le steht.
Vielleicht ist qs %Ia Adverb oder Interjektion
•amumlien «iidtnit 4 io in"£p. 2.^s; auch LIO)
ein nnil dasselbe Wort (er. sne, snio, snio,
Gd^nffrldo», U«,*'C^tV^)« Hängt es nicht mit
'LEW- iüMiinmen, tfö'lälst es sich vielleHt
*tait sanA: ii4a (®bft)'.oder div, diva (J^im-.
md) Tergleieheh, das im Althd. zu einer Inter-
jektion verwandt seyn konnte. CfTlJ^i TinS,
t<EO, ia..(ah8^JciP^ ilt. Utas), ih»ti ko. h.
■9; 4.. A^. Ne; Sg, ,24-2. ■ ;
iio. Sg. 242. , .. ^
. lcvo./Tr. t.". • ' '
leuuo. N. 10 (a>».S. 16| 12» 21/14. Mcik
louuao« N. 62)'1L ....
loewe. Es. , f
(Icwe. Gr. 5.) ' ' ' '
g. s. louuucn^ Pl 57.« A
leuuen. Bo. 5*
d. if.. leiiuen.^Bo. 5t r
^.///.leuuon. Wn..4. 8.
. luoufioi). Wip« 4, 8. IL
leuuen. Bo. 5. «
leon. Em. 18. (in Pez. thcs. ist fälschlich
leosi gedruckt). .^.. * / |
• ff. f «I
■•fi
. •: •
.1.
.::1
» . • •
* •
k I
I ' 1!.
.1
LEO.U.
f./i/. lenaon. N. 56, 5. 57| 7. Yfmi 4^'
louuuon. N. 21, 5.
M. leön«. Rb.
<^;)9l* leunoiLiBo. Su- ' 1 :
r .fl4viiio«i:ii>37y 17.
LEWBNBiLDL^
• leivinwuhzl;
lewinchraft. ^
LIOIN,/., £&mini Z^ama. Sg. 242. .
louuin. Es.
(lewin. Gr. 5.)
(lein. B.) . : . '
Ca. s. leuinnen. Mos.^
L10NNA,/v£&miiu
lionna, leaenae* Rb.
(LEÜÜELIN, n. Wn. 460. leulin. Tr. 1
lin. Bib. 6L loewelin. Es^ leuneulu$.)
liOWlLl, n., latAadms.
a.pL loauLlinifarnai/of. Bib. 11.
LEUUIiNCHlLI, lt., Jeunadui. Sb. Bib. 4.
leuuincli. Bib. 1. 2.
leunchili. Bib. 6.
leuainchli« tAK 7.
IcuuinchiL Bib. 5.
S'pL leuuinchilino, leunadortun. Mi
leuuinchlino. Bib< 1. 2«
leuinchilinö. Sb. >
a.pL leunchuliu, lemncmlas. Bib. 10.
LEULlN, leaninum ($(8). Em. 31. Wn.
LEO s. HLEO.
JLil^ ÄJm,^ sanskr. li, lique/acere, solveri
lat Unere. Vielleicht die primitive Würze
LIB (q. V.). Cf. aber auch LA (di(
deutungen von bleiben u. (apen liegen <
der nahe) und LlU« Au&er JulO ge
auch wohl lim und leim [die aber aucl
diesem (sekundären?) JLiJLD (q. v.) hcrgc
werden können], und auch klenan, coL
(cL k^liban), lin, Umim (auch lind,
Uquidus? lid, Kqiior? lidar, corium?) hi
SolUc auch liusaoi Solvex, liuhaui lueti
3S
u^mj.
liBv-MU
34
vere hieher geboren, so dafs ihr iu sSA picif
ioi''tti(|iMAM!r au(fT>€tftwiekell ltiit?^*^^.'(MM
Li2| 'i ■'.... \ '..:■• i ' ••'■>■ •!.'. ! .'■ . f
.* ' f • ■ • ■ ^
,tü
.ii. ■•.••••■: . •'.
I
f '. I
uo. .. . .
ums »«08*1 in mih Ho tagelidiea mil ti-
ae^ clilago^^ ,9^^^ ^^ o homQ teajn ine
coiidicinU agis merelU. Bo« 5, f S. audi^ ii o
in ljLä»
: :1.<3. 3} aua JLU gebildet -- Ist.aMb la-
.' !ver, gtl^u, lewina^ («ppi» loft, loftYftf-
V A«n^; Iura (lat /(miK*^^^>^9 /''*^^^"^><^«'ito
.. oft^-a: bieher gehörig? Cf. auch IvljO^^nd
1\UJ; und altnord; Tinfa, rnmpere, s6 wie
' Yit lupiij decorticare.
tXJ.
I •
« • • ••
i Vielleicfat ist dieaea 2le JLiU) von ier
vprigen Wurzel JjU ganz veracbie^en, nnd
dem sansk. Tn^souare entsprechend, flirlio^d^
Carmen, liu-don, canere anzunehmen. Cf.
• •• . .
-LO s. Suffix JU.
LO, ianum. Wn. 460. (bei insirum. calcificum). LÜ6n S. HLOjdIL
Wohl unser 8p (c (outf eit(K<urhi^ lum 9ktbm)
und tanum statt dea gewöhnfichen mittdlaU' tan*
mm. Zur Wurzel LU ?
LUD, LÜT, HLU ». oloja«.
IX)jan g. HLOJAN.
■ ■ i
MJU^ JjU« Eine Wurzel, in der vielTeicht
saiisUMA, als eine Nebenform von It, Tlqäe/a-
cere, ^Ivere (cf. Inere, lavare, Auciv, Aoueiv;
o4er sind diese mit sansk. plu (ahj.p.) zusam-
meniohalten? vergL sfXwzrv^ lavare y lit. lyti,
lat pluere, altbbchd. iiuua, inpluvium) 'sich
nut siDskr. 1 A , scindere , vellere gemischt hat.
Cf. aach Jul« '' Wie im Sanskrit aus lA sich
eine sekundäre Wurzel lu-p, scindere gebildet
bat, so zeigen sich im Allbd« Jj U"1j (wo-
TOik, mit vorgesetzter guiiuraiis, k-liuban,
scindere), JLlU"'0 (los, ^fiZ/a, farliusan,
perdere) und LU-H, LU-CH [liuhhan, veU
Ure; auch Iinh)an (luere)? linhjan (faverej?
l&ban (clauderej? Ittuc.flamma? lioht, lux?
(cL angels. leoma, nord. liomi,^/>iu/(9r; auch
bL lu^men; oder ist hier eine ursprüngliche grif.
iuralis ausgefallen? a. LUH u. LUCH.
LAU, teciua(7J. Sg. 913.; wohl gicichbedeiitend
mit lauga oder daraus verslümmelt, nnd leciva
statt des mittellaU lexiva, liarivia (llxj^ Cf.
LAWER, LEWINA und LU.
LAlJ i^le|Ie icb als (ein d^r Wurzel IjU ange-
höriges) simplex ixit GILOÜi GILOWI, GILO-
WEli (GILAWER), GILAWIDA auf und trenne
für den möglichen Fall, dafs gilawi u. glawi
verschiedenen Stammes (law und glaw) sind,
die als gilaw- vorkommende^ Worter von den
ihnen wie in der Form so auch in der Bedeu-
tung nähe' liegenden oder auch gleidien (gilo-
uui, astutia. M^. glouui, astutia. Sb.) Wjir-
tern glaw- (s. viLAW^ in G), die mit dem
nord. gloggr, perspicax und goth. glaggv in
glaggvnba, diUgenter [vielleicht das \^. giial
vus (havus; gmwiter, naviterj; cf. sansk. xaa
(mit lingualem n), acuere'] zusammen zu han-
gen scheinen. Im goth. gloggv ist noch nioht
eine Zusammenziehung gl- aus ga-N, die im
althd. glaw-*, wie auch im angels. gleav und
olts. gl au statt finden kann, anzunehmen. Da-
gegen kann i in gilou, gilow-, gilaw-. ^jt<»
geschaltet seyn (cf. gilanzer neben glanzer,
cheleini neben chleini, cbolochot nebeo
35
LEIiiH4XU.
^
!IUB.;.
36
chlochoty chulupt itebe»cfaluft, cbenehta
Deienr chnehta; gn'oti ntbei giaaif^ i^r^ht
neben gireht, chiaiio, ginitu neben gnito,
r«iiAe»iitietneb6i>'€hiiie^tet,' kinutiil -neben
knfittil, wiewobi scbon bei einigen von, die*
' fBieik es zweifelhaft ist, ob i eingeschaltet idt oder
,'%wf^, Präfix gi gebort). • Anch spricht fti^ die
Identität von gilow- qi\d glow- d^r Umslßfid,
dafs eines Theils in Ö. IV. 7, 9. der cod F.
> gilanue neben glauue der beiden andern Cfdd»
*' liat (g^auner, perspedus in^ Caii. 11. und^gi»
. louuen, instrucium in Can. 11. konnte, viel-
leicht für die Versdiiedenhcit der beiden Wor-
ter zengen), andern Theils von. den übrigen
Denkmälern einige nur die Form gilow-, an-
dere nnr die Form glow zeigen, wonach eine
bloCse dialektisclie Verschiedenheit' dieser For-
men angenommen werden konnte. "— CL anch
LAWer nnd LU.
GILOU, slavi vermitus. Ic (cf. GLAW-).
iu s. f. kelouuin, sollers (ze triegenne
mit rertigen redbn). Mcp.
a. s. m. gilouuen, insintctum. M* 29. Can.
10. 11. (cf. GLAW.)
n.phnu gilaoue. 0. IV. 7, 9. in cod. F.
(ganmet, qnader, thero dato,
ioh uueset gilanne thrato);
cf. GLAW.
a^pLm, gilouna, gnaros, Mo. Bib. 1.
GILOÜUI, f., astutia. M^. Ran. Bib. 1. 2. (cC
GLAW.)
KILAUUIDA, /., uuistnam, indusiria. Ic.
Gehort:
ANLOUUENIN, cambri, uassin (st. uuas-
ain), sagacitas. Ic. hieher?
LiEIA, 8a9/ Ortsnamen. Cf. Leia in Du FreOte.
und auch: nnard that corn fatloren, that
tbar an thertt leian gilag. Hcl. 73. cod.mon.;
hoUind. lej, 9(^fefer. In Hei. 124. cod. mon.
atebt leia für hl ea (cod. coU.J, &tüb^ifl; cf.
HLEO.
-LEIA s; Suflix L.
LEU 8. LEO.
» • .'■ ■-.- ." i> ,i; '. .l.r.;i T ■.'■»1:1 'h %*
jA» jjenUfllNi WutmI. ainnmelinmn^^. be-
rechtigt das sanskr. labh, adipUci (cf. grl^ph.
Xa^äo^ Aniser dem ihr hier untergeordneten
laba, mag auch wohl labal, ItAium (pelvifL
80 wie anch das lat labium, fbAifere''n.*'aBd;
laffan, lefsa zu ihr geboren. CC ^uch yVurt
zel LUB (sanskr. lubh) nnd LIB9 die
: vi|el|ei^.p9it( JUxjLjji eiaer u, 4eiaelben Yl^ur^I
\jrD ahjgehoren. Auch die Wurzel LAMF
ist* vielleicht nur eine sekundSre Wurzel von
LAB.
LAUA,y*.j 8a6f/ refectio. Ic.
so nuirt in laba paupertaiis. N. 68, 30.
ia ne nuirt mir laba. N. 37, 7.
des einotea laba. N. 62, 6.
des dfirstes laba. N. 62, 2.
lab« Amte aelo. N. 103, 16.
laba uuerden tero durfto, anferri. Bo. 5.
dero geistlichun labo. N. 41, 2.
irdiskero labo. N. 115, 4.
er tuot dir ia laba. N. 36, 5.
laba sinero chlago. Bo. 5.
laba, proventum. Ep. P. 1.
giCechpnt thob thie uuclfa, tbeisb faba*
in ioh ouh helfa,
thero brosmono sih fullent, thie fon
then disgin fallent O. 111. 10,37.
not heiz ih hiar thaz, uuant es rat tho
ni uuas,
laba noh gizami, fon imo uns iz ni
quami. 0. IIL 21, 16.
oba sie thes gigabent, zi giloubu sih
gifahent,
gidonfit uuerden alle, so ist iro laba
tbanne. O. V. 16, 32.
ouanta es nist laba furdir, thaz giloubi
' thu mir,
er uuergin megi ingangan, uucrd er
thar bifangan. O. V. 19, 15.
Flexion :
n. laba. Ic, O. III. 10, 37- 21, 16. V. 16, 32.
19, 15. Mcp. ßo. 5. N. 37, 7. 62, 6. 68, 30.
g. labo. N. 22, 2; 41, 2. 115, 4. 142, 7.
o. laba. N. 36, .5. Bo. 5. Ep. P. 1.
LAB.
■ •!•.
LABJAN, la»ft.
(ib) Iiii>ev wifßdam* Ran.
(ne) laktt4»,' ttfwUarent. Bib. 6.
' labet^n, refodlarenL Uib« 4.
CtLABAN, reßcere. Ic.
(er) gilabet, refödlabii^ Bib. 4.
(er) gilabiti» refocilavit. Bib. 6.
(de) gilabitln, ritfeeerunt. Bib. 5.
p.p. gilabit ttuerde (selä). Ct'. 83.
LAB£N (?), labeiii Auf dies« andre tcbwa.
che CoDJugaüen achdot. bezegen werden zu
muaaen:
gilaiia, reereei. D. IL 346. und
ki lab ata, refodlavit. Bib. 8.
LAB6N, lafteui refovere. Ic.
i/j/1 lapon, reficere. Gh. recreäre. VK
labion. Mon. 2.
ze labonue, commendari. VP. 4.
(ih) labon iuih, reßciam* T. &7, 9. N*
13, 3.
(du) laboest den hnngergen. N.3$,27.
iwp labo mib! N. 142, 7.
/i.o. labonte^ reßdenies. Ib. Rd.
GALABON.
(er) gilabot ihie muadon. O.K7,34.
(er) gatapu, snpplcai (vesira abundan-
tia illorum inopiamj. Gc. 4
(er) kalapota, refocilavit. Em» 19. re-
fovei* Em. 21.
kalabota, refocillavii. Ib. Rd.
g i 1 a p o t a, rrpaiisavii. AL 32^ VP. 1 . 3.
kelabola, refuvit. VP. 4.
(aie) gilapotun, refecerunt (explelo je^
jiuUoJ. Mv. Bib. 1. 2.
p. p. gelab.otia, refectior* Mcp.
kilapota, refocillatum. Ic.
kilaboten, refedis. Ib. Rd.
kilapot, ybv^itr. Em. 21.
gilabot, refrigerelur, A.
galapot uuesan, contineri (mise-
ricordes per se caeieros videni).
Gc. 4.
gilapot uuirdet M. 30. Gh, 3.
gelabot uiiirt N. 36, 25. 22, 2.
gelabot uuerde (aela). No.
gilapot uuard,r^aci7/a6a/ffr.Bib.l.
kilabot uuard. Rf.
LAPPA— Lffi.
LABCNGA, /, ea^tttis.
d. ». labango, rtfectione, Rc
38
LAPPA [liL lopas« angeis lappa (lacimo)^
nord. lappi (assumentinnj ; cf. skr. lup, sciw'
//^r^ u. noird. lappa, sarcirey reparare], Sdppci
ladnia, Em. 19.
BR13STLAPPA, paliaria (beim Ochsen). TV.
LAPPO, m.,palinula (beim Schiff). Tr. ; cf. LAFFA.
LEB^Q s. LIB.
IjIIS^ aanskr. lip, illinere (sekundäre Wurzel
von sanskr. li, Uquefacere, solvere? s. July«
Die ursprüngliche Bedeutung hat sich nur in der
mit einer anlautenden gutturalis vermehrten Wur-
zel ICIjUd (kliban, {(eben; cf. k-lenan,
colUnere mit sansk. II, Uquefacere, k-liuban
mit sansk. lup, scindere) erhallen, die ich un-
ter den mit Gutturalen anlautenden Wodcrn ab-
gehandelt habe. Wenn lim, glnten und leim;
limns nicht unmittelbar aus der Wurzel LI her-
zuleiten sind, so geboren sie auch hieher; cf,
cht ei m (gluten) neben chleib, Acijumv, pratum
und Aci^o/iou, fluo. — Da biliban, manere,
leiba, redduum, leibjan, relinquere, so wie
lib, vita, liban, vivere, den Buchstaben n^cfa
der sanskr. Wurzel lip [das anlautende -b der
hier angerührten allhd. Wörter wechselt mit f
(s= sanskr. p); cf. altnord. leifa, relinqnere,
' lifa, t;/t;^r^^ goth. laibos und aflifnan] ent-
sprechen, so führe ich aie hier unter Wurzel
LIB auf.
Die in biliban, leiba, leibjan liegende
Bedeutung wird durch k-Iibu (adhaereo, lit.
limpu; cf. sanskr. limp^mi von lip^ vermit-
telt; cf. das lit likti, (aßen, ftfeiben, lAi*
kyti, galten (altpr. laikut), deren k durch
den häufigen Wechsel zwischen Gutturalen und
' Labialen sich erklären lafst. Aus der Bedeutung
manere in biliban hätte sich alsdann dii^ Be-
deutung von relinquere in leibjaii entwickelt
Da aber audi die Bedeutung manere sich aus
39
.' ...
US.:
ua
10
-J}
der Bedeutung von rellnquere enlwtckdt haben
kann (bUifeeit als gclaf <ni Dirlaf cn fepn an-
gesehen), so ist JjJ.L> als Wurzel Toq bili-
ban und leibjan Tielleicht nicht auf skr. lip,
sondern auf skr. vrij oder rah, relinqitere zu
beziehen (alsdann wäre nicht die labialis in
JjUj und Xiit, sondern die gutturalis in lit.
lik-, lat linqu--, ursprünglich und vri oder
ra wäre in li übei^egangen), wiewohl auch aus
dem Begriff des Flüssigen steh der des Verlas-
sens und hieraus wieder der des Bleibens ent-
wickelt haben könnte, und X^JUD von «ansk«.
lip nicht getrennt werden dürfte; cf. liquere und
Unguere, Xlica, oleum und Xei^Biv, relinquere.
Dafs ich aber auch Iib| vita, liban, vivcre
unter die Wurzel JUJLD bringe (cf. auch an-
gels. leofan, vivere und linqiiere, in der letz-
tern Bedeutung auch Isefan), läfst sich durch
den Begriff des Bleibens vielleicht reclitfertigcn,
oder auch lib, vita sich eben so von lip, Uli-
nere herleiten, wie das sanskr. ddho ( corpus y
altbd* lih^ von dih, ohUnere. Vielleicht ist
auch zwischen lih und lib ursprünglicher Zu-
sammenhang anzunehmen. Oder es könnte auch
die Bedeutung des Dahinflicfsenden, Dahinschmel-
senden die Bedeutung von lib vermitteln; cf.
Xslßoinaiy fluo. Aber vielleicht ist lib, vita, li-
ban, vivere von biliban, man^r^^ Icibjan,
relinquere ganz zu trennen. Könnte liban, vi-
vere mit sanskr. jiv, vivere zusammenhängen?
cf.. den Ueb ergang des sanskr. y in persisch j
(z. B. sanskr^ yuyan, pers. jnvan) und des
althd. ] in g, so wie überhaupt die Verwandt-
schaft der gutturalen media mit dem Qalb vokal
j, und halte dazu das sansk. yakrU, althd. Ic-
bara (8cber). Oder ist sansk. klrip,^m mit
liban, vivere (k abgeworfen, Iri z^u li gewor-
den) zusammen zu halten? Man könnte auch
an rS i^c denken und lib in liban als li-b
ansehen ; hinge ßeofiai mit ßalvstv zusammen, so
wäre hierin ein analoger Uebergang der Bedeu-
tung. Auch sansk. dip, lucer e und drih, eres*
cere entzieht sich nicht der Vergleichung.
Liban und libjan (beide parcere bedeutend)
wage ich, obgleich sie in.fiedjBodiiEaft^Biganz
mit biliban zusÜnoMmti^pvieo 'und diciBedeu«
tung des Lassen« der de« Vmchdndns gapiz nahe
liegt, doch nicht mit der Wurzel ■l^':'^ zo-
sammen zu briugen,. weil das goth. bleib) an,
fuvare, Jovere und das nord. blifa (im Nord,
ist aber h vor liqiädis oft unorganisch), parcett
mit h .anlautet; doch könnte afterhiaibo, das
wohl nicht fagiibli der Wurzel JjJLD entzogen
werd^ür kann, fiir^ die Vereinigung beider lit^an
sprechen und in JjJJD sich die beiden Wur-
zeln JjJLD und lljLiljD gemischt haben, wie
in antlutti, anthlutti, antluzi die gothi-
schen ludi (lud ja) und vlits.' Vielleicht ist
zwischen ibnen und laba (welches dann ur-
sprünglich hlaba seyn mülste; oder ist laba
mit liban, vivere zusammen zu stellen? das a
der Sjanunsylbe macht in beiden F^ällcn einige
Seh wierigke^ ; ich habe laba zur Wurzel Jjxl. J3
sanskr. labh gebrächt), so wie mit hiaib Zu-
sammenhang? Cf. jLAJi nnd MJLilJ«
LIBAN (goth. liban, alls. libjan, libon, ie-
hon, angels. leofjan, lefean, lifjan, altn.
lifa), gewöbniich leb in (bisweilen auch le^
ban)^ Ubeni vivere^ ver^ari.
wola leben. N. 55, 2.
lebeen de» touues. N^ 146, 9.
sie leben t sin (von ihm). N. 77, 25.
daz (febo) heuucs lebet. N. 105, 20.
sie lebent nah iro gelnsten. N. 80, 13.
uuelihcs leides ih lebe. Wm. 1, 6.
so uuenaglicho lebetun. 0. V. 6, 44.
leb er gimualo. GL 33.
daz sie leben mit engelin. N. 106, 1.
in demo got lebeta. N. 112, 7.
tbäz er ekord eino le|>eti so reino. O.
IL 4, 20.
lebet rehto. N. II.
le)panter, supersUs, Gc. 8.
der leb«nto leib, panis vrwis. T. 82.
lebentes uuazares. T. 129.
lebendin bilde, vivos vullus. Mcp.
in imo er suazo lebeta. 0. II. 9, 37.
az
41
LIB.
LIB.
42
as er fora in iho thare thax uatsatio
sie zi uuare, '
ibaa er thax ferah habeta in lichameo
lebeta. O. V. 11, 42.
Form und Flexion:
lepan. Me. Bib. 1. Tg. 3.
lepen. H. 19.
leben. O. V. 12, 25. 36. T. 226, 2. Bkp.
too. & N. 67, 10. 55, 10. 59, 2.
lebin. Bib. 5.
sin leben, ri/n. N. 71, 15.
dar min leben ist N. 145, 2.
dax leben. Hd.
leben, eonverstUio. Hd.
mines lebennes. OÜ.
dea lebennes. Hd. Ne. IL
in gnotemo lebenna. Co.
%t lebenne. N. 83, 2. 85, 5. 118, 53. Bo. 5.
ih leben. T. 164, 4. 82.
lebo. N. 22, 6. 55, 10. 103, 33.
lebe. Nd. II.
(do) lepea. M. 28. Gd. 2.
lepest. Gd.
lebest N. 44, 5.
(er) lebeet Rb.
lepat R.
lebet T. 15, 3. 55, 4. 60, 2. Pa. Rb.
Mcp. Bo. 5. N. 17, 47. 21, 31. 38, 7.
lebit D. II. 3dl.
libit Ic Rd.
(wir)lebame8. H. 10.
lepemes. H. 20.
auir leben. OL 80. Ne« IL
lebeen. Bo. 5.
(ir) lebet T. 164^ 4.
(sie) lepant Sb.
lepentb. Mi. Bib. 1. 2.
lebant Bib. 7.
Ubent Ho. N. 8, 8. 21, 27. 37, 21. T.
68. 127. Bo. 5.
lebint N. 70, 19. Bib. 5.
Ob) lebe. N. 118, 40. Wm 1, 6.
(er) lebee. Kp..
lebe. N. 68, 33. 88^ 49. 106, 8.
leb er. OL 33, 95.
(wlr)lepame8. Bib. 1.
(sie) leben. N. 106, 1.
II.
lebeen. N. 146, 9.
(er) lebeta. T. 7, 9. 223, 5. O. L 15, 3.
IL 9, 37. y. 11, 42. Oi^ Bo. 5.
N. 58, IL 112, 7.
(sie) lebetum O. V. 6, 44. Can. 7.
lepetnn. M. 3. Can. 10. 12.
lebeten. Mq». Na. IH. 67, 26. 106, 38.
lepeton. Can. 13.
(er) lebetL 0. IL 4, 20. IIL 24, 52. T.
55, 6.
libiii. S.
(wir) lepitimes. Mx.
lipttimes. Bib. 2.
lepitemes. Sb.
imp. i. lebe. Mcp.
imp.pl. lebet! N. IL
lebent! N. 4, 6.
p.proe^. leb an ti. T. 82.
lebenti. T. 215,2. O.L 6,6. Co.$.f)
ein lebende ding. Bo. 5.
lebento firnlustigo. T. 97.
n. $. m. lepanter. Gc. 8.
lebanter. Ib.
lebenter. Rd. Ne. Rb.
lebender. N. 142, 2.
der lebento. T. 82.
der lebendo. Org.
n.$. n. dax lebenda. N. 64, 2.
g. $. m. lebentes. T. 129.
lebendes. Bo. 5.
des lebentin. Org.
d.s. m. lebendemu. Is. 9, 2.
lebendemo. Org. Bo. 5.
demo lebenden. Bo. 5. N« 41, 3.
lebenten. T. 190, 1.
a.$.m. lepantan. Tg. 1.
lebentan. T. 218, 3.
lebenten. N. 17, 44.
lebenden. N. 83, 3. Bo. 5.
a. s. f. lebenta. a IV. 26, 36.
lebenda. Mcp.
Q. $. n. lebent ex. Wm. IL 4, 14.
lebenti. T. 87.
n.pl. lebende. N. 54, 16. 123, 1. Nrn. II.
lebente. Sg. 70. K. 5. N. 106, 38.
114, 18.
lebinde. N. 82, 6.
[4]
43
ÜB.
ÜB.
44
ff.p/. lebentero. 0. V. 23, 86. T. 127.
' leben dero: Ne.
dero lebenton. N. 16, 14. 33, 17. 36,22.
dcro leben tun. Ne. H.
d.ph Icpenten. Em. 33. •
lebenten. N. 21, 23.
lebenden. N. 82, 11. 9», 3. 144, 11.
Org. Bo. 5.
• cphrn. lebende. N. 57, 10. 123, l. Nf. Mcp.
lebente. N. 59, 2. Ns. N. IL
lepente. Em. 19. Da.
übende. Ct. 85.
a pl.n. lebendio. Mcp. Org.
V. pL lebente: N. 47, 13.
ÜJNLEBEN'n.
g.s.n. unlebendes tinges. Bo. 5.
d.pl. unletrenden. N. 144, 11. Org. Bo. 5.
GALEBF:N, alts. gilibian.
thaz uuir kriste sungun in unscra
zungun, ioh uuir oüh tbaz gilebe-
tun, in frenkisgon nan lobotun. O.
I, 1, 126.
sie kelebeton decies eeninm annos. N.
89, 4.
(nu icb gelebct han daz, daz min
snn noch nist tot nicht. Mos.)
UBAULEBEN, dberleben.
der uparlepento, superstes* Gc. 4.
sia uperlepenta (uperlepinta. Gh.30f
superstitem. Gh. 1. 2.
LEBENTIG, UbenMg.
g. lebentiges gotes. T. 90.
a, lebentegaz (lebendegaz. Wm. III.),
corpus. Vi xtk. 4, 14.
SUNDIRLEBIN (sunderlebont), n.pl., pha^
risaei. N. 93, 1.
UPARLEPAZ, posihummn (pastuma prolcs).
VA. VI. 763.
LEBUHA, vivncem. SaL 4.
LIB, m. und n. [woralis unser: Selb (oder aus
lih?), aber in anderm Sinne; nord., alts. und
angels. lif, im Gotli. nur mit Ableilungssylbc:
libains], hat Sebeii.
rrto. gl. IL IL. 7. T. 1, 3. N. 31, a GL 3.
€onver$atio. K. p. Gc. 3. Rd;
spiraadum. M. 29. Gc. 1. 6.
lux. M. 3a Gh. 1. 3*
habitiis. Rb.
[Selten (und nur vielleicht) in der jetugen
Bedeutung Setbf corpus.'^
Bedeutung und Gebrauch:
arbcitsamo lip, activa tnta. Em. 16.
kemcine lib, communlo (sanctarumj» N.
103, 17.
ubil lib, mala vita. N. 30, 12.
in suelihhemo tipe, in quölibet modula.
GIi. 1. 3. M. 30. Sb.
eiiuigan liph, vitam aeiernam. Frg. 39.
uucrltiskemo lipe, vulgari mia. Da
lip saligan. H. 20.
laz thaz lib minaz in sconi ricfai thi-
naz. O. IUI. 31, 20,
thnr ist lib ana tod, lioht ana finatrL
(). L 18, 9.
thaz thaz euuiniga lib lerta thar ein^
armaz uuib. O. II. 14, 84.
uuio kurt in uuas thes libea frisL O.
IL 3, 28.
thaz ih ouh hiar giscribe UUB li fch-
temo libe. O. I. 2, 11.
thie ungtloubige gikerit er ^i libe. O.
I. 4, 43. : ..
so uuarun se unz in elti tbax lib lei-
ten ti- O. I. 4, 10. * .
allera unorolti ist er lib gebanti. O. I-
5, 31.
ih bin leib libes. T. 82.
in urresti libes. T. 88.
oba thu uuollcs za libe ingangian, halt
bibot T. 106. * ;.
tbaz lib uuas in imo iati thaz üb uuas
lioht manno. T. 1, 3,
slem mir din lip, per saluiem annna&iuae*
Ue. Sb. Bib. 1.
Form und Flexion.
m. s. lip. M. 2a H. 20. 30. Ma. Sl. Bib. 1.
Em. 33. Gh. 1. 3. & gL^K. Rd.
liip. Rb. f
liib. K. 6.
lib. T. 1, 3. 162, 3. 177y 2. tt 1^8, 9.
il. 1, 45: ^4> 84. K. 7. 4a Org. Mcp.
Bo. 5. N. 26, 4 29, 6. 30, 11.
g. s. libes. k. 6. H. 6; 32. K. 1. 31./S2. OtL
Rb. O. L 8, 15. 16, 20. IL 3^ 28^ T.
45 ÜB.
82. 8S. 131. gl, K. Mcp. Bo. 5. N. 5,
7. 15, 11. 17, IS. Wm. 3, 10. 4, 2.
lipes. H. 21. Gc,3..
libis. N. 80, 11. 85, 5. 89, 9.
d. $. Übe. H. 17. Frg. 47. Ib. Rd. K. p. 1.
58. T. 40, 10. 95. 106. 0. I. 1, 17.
2, 11. 4, 43. Ct. Uib. 9. Mcp; Bo. 5.
N. 12, 3. 16, 7. 17, 15u
lipe. Pn. D. M. 30. Sb. Da. Gh. 1. 3.
lipo. Gh. 4.
zi Hb er biuairbit. 0. UI. 24, 30.
. . a. A liip. Sch. 85.
liib..Ct 66. 72.
lip. Gh. 3. Gc. U. 5. 20. Em. 33.
Iib.v0. L 4, 10. 5, 31. 11, 7. T. 21, 8.
177, 1. 234, 2. K. p. 49. 61. Bo. 5.
Mcp. N. 7, 6. 27, & 33, 1.
liph. Fi^ 29. 59.
n.p/. liba, vitae. N. 62, 4 101, 7.
ERDLIB, vita terrena.
d. erdlibe. N. 68, 1.
LEOHTLIB.
durah desan leohtlib, per haac lucis
vitam. Kp. <
GUOT UUERCH LIB, acHvam vitam. N. 32, 2.
IIIMILLIP, contemplativa vita. Em. 16.
TODLIB, vita mortalts.
d. todlib«. N. 68, 1.
ZITLIB, temporalis vita.
d. zitlibe. INL 88, 52.
UFSCOUUOLIB, cantemplativam vitam. N.
32, 2.
ILLGUSTALT UIP, edebtm vitam. B.
LiBOPHER (?).
LIBLEITA.
L1BEL0S. .
LiBREGULA.
LIBMIMNA. -
LIBNARA.
UBPf^H.:
LIBWANDIL.
1.IBFESTIG0N.
LIBTOD.
LIBSCRlBa
LIBGIDINGI.
LIPSIKD, FiaaenDameli.
LIBULF, Maansiumen..
LIB.
46
LlBLlH ((eibiic^), vitalis. Sg. 242. Bo. 5.
liblih, onimale» Rg. 2.
liplichu« animalis (sapientiaj. Rc.
Iiblicha, vivacem* Tg. 5.
LlßUAFT, LlBßAFlI^ vitalis (der Form
nach unser leibhaft )•
al daz mennisco ist, libhdfte ding
ist; al daz libhafte ist, ca^caft is^
omnis hämo animal est, omne animal
' substantia est. Syl.
n. ^. m. liphafler plast, vitalis Spiri-
tus. Rb.
n. 5. n. Iibhaftaz. O. IL 1, 4!^.
g. s. n. liphaTtcs (alles). 0. L 5, 24.
o. ^. m. liphaftan keist, vitalem spiri"
tum. Ic*
[a. s. f. libhafta, animatam. Mcp*
n.pLn. libhaftiu, animaiia* N. 80, 1.
144, 16. -
g^pL libhafiero, memArorum. Mep. —
llbhaftero din^o, animaniium.
Mcp.
dero libhafton, ammaniimnMcp.
ÜNLlBHAFr, Ublot.
n.pLn. unlibhaftio. Bo. 5.
LlBHAFri, /.
[g. diu diemuoti siner (€^f{(<) lib-
hafte. D. UI; 25.]
a. libhafti, auram mentis* Mcp.
GALiBHAFrÖN, vivißcare.
(du gelibhaftos mich. D. II. 299.)
gilipbaftDt^ visn/icalnt M. 3i.
gillbhaftoe, t;ivfy;c^ N. 40, 3.
giliphaftat, vivi/icatus. D.
LlBI, /., vita.
i/. Ui)J. N. IJ.
LANCLIPI, /., longaevitas. Sbe.
lanclibi. Ec U 2. Bib. 1. 3.
^. langlibi.:N. 89, 9.
a. lanslibL.N. d4, 24. • .
UUELAUBI, deliciis. Ic
GEMAHLlBI, feliäiaie. Bo. 5.
LiB (i?), vivus.
€HAL1B, in gl, malU zu L sdL 44, 3., vivus?
LANCliP (angda. Ianglire),i/of?^YiA;//j.gl.K
fu$.m. Iancliper,/oiigfa«tMiiif.Ra. Le.M.31.
a.s. m. langlifetky Umgaev9tm.Vii.lLb2b.
[4*1
47
ÜB.
ÜB.
48
8^P^ dero langlibon. Mcp.
BILIBI, I». (angds« bigleofa, bileofa, vic-
tus), Ka^rttnt. (Hiebert oder zu ULiBan;
, et aocfa Laba in JLixl.JD«/
n. pilipi, esca. Pa. manna. Gg. 4.
a. pilipi» panem (quoiidianum). Pn.
PILIPAN, tnctui. gl. K. esca. gl K. wcUm.
gl. K.
biliban, vidum. Pa.
pilipan, stipenditi. B*
biliban, ttipaidüs. Can. 4.
LiBAN (leib, lib), angels. Uran (cf. gotb.
bilaif nod afllfnan, aflifnon), aber llt
liekti, lafmi Mdftra und laikytis, fOt »o
MtfMfOi» Cf. die Wand LIB o. Ußan
inHLIB.
OfiALlBAN (cf. oblflzan), demsUn (cf.golb.
aflifaan).
oblipun, destiterunt. Ra. gl. K.
obalipom, destitermä. Pa.
BILlBAN (alts. biliban, bilibhan), onser
jetziges hltihtn.
remanere. Rb. Wm. 8, 2. H. K. 59. Is. 8.
T. 211, 1.
rendere. ib. Rd.
desisterc. R. Gh. 3. Ra. gl. K. Pa.
ßeficere. Can. 4.
cessare. Re. k. 7*
bilibe nngidan. 0. L 24, 10.
hiar onh forna bileib, thaz ih iz aU
laz ni giacreib. 0. IV. 1, 27.
pileib, occubtäi. Ic.
miniu nnortbilibant, non praeteribunt.
Frg. 2S.
bileib nngilonot. Oa« 20.
bileib eino tber heilant T. 120.
bilibun ano berrun. la. 8.
bilibeneai, cessantibus (praecepiisj. Is. 7.
her auihhit in, fior taga biliban ist
(mortuusj. T. 135.
• Form und Flexion«
ib/. bilibnn, remanere. Rb.
beliban. Wm. S, 2.
beliben. Wm. IL
ih pilipo. Pmd* 1.
er pilipit Gh. 3.
pilibit Ib. Rd. Re*
bilibit Can. 4.
(sie) bilibant Frg. 25.
pilibant H.
(er) pilibe, remameai fmspidoj. K. 59.
bilibe. 0. I. 24, 10. IV. 1, 37.
(sie) piliben, remaneani. K. 43.
(er) bileiph, remansii. Is. Si>
pileib. Ic.
bileib. Oh. 30. 98. O. U. 2, 5. T. 120.
(sie) pilipun, destilerunij ti
bilibun. Is. 8w
(sie) bilibin, remanerent. T. 211, 1.
p.praei» biIibaner,mor/iiw. O.UI.23, 50.
a. bilibanan. 0. IV. 35, 6.
i/./TAbilibenem, cessantibus. Is. 7.
biliban ist. T. 135.
81 biliban. O. III. 23, 55.
nuas biliban. O. III. 23, 48.
UNPILIPAINTO, sine iniermissiane. Gh. 3.
UiNPILlPONO, indesinenier. Pn.
UiNBILIBANLIH.
nnbilibanlicherustimmo, inceesabili
voce. H. 26.
LEIBA, f., golh. laibos, angels. Uf, alts.
lebha, altnord. leifar, lit lykns, palai-
kas, reliqmae.
xa leibu, residuum. Ib. Rd.
za leibu ist, resiaL K. Rb. reUqwsm est. Ja.
xa leibu sint, residiia sunt. K. 18.
uuard druhtin thar zi leibu. O. IIL 17,51.
tbo uuard in theru deil« thiulunicba
zi leibu. 0. IV. 28, 5.
ci leipu, residui. Bl.
nist zi leibu, non est snper. Rd.
za leipo, religuum. £c reliqm. Ec*
ze lelbo uuerden. Bo. 5.
ze leibo uuard. N. 45, 4. 74, 9. 80^ 6.
taz uuart ze leibe. Syl.
daz iro ze leibo uuurde. N. 105^ 86.
cborn uuirt ze leibo. N. 34, 18.
imo uuirt ze leibo sin lib mit euui*
gemo lone. N..36, 37.
ze leibo uuirt der eid. M. 131, 12.
ze leibo uuerden t. R 101> 7.
49
Lm.
lIB— LIPPIA.
50
daz noh xe leibo auas, rimduum. Ne.
%\ leipo ooesanteino, sitperMisienii. VL
39. Gc 1. 4 6.
dai 11 le leibo ouerde. Org.
se leibo uuerden, npn fieri. Or^
%\ leipo uuisit, sup^abil. V6. II* 339.
nehein utiirt xo leibo. N. 105| 11. .
aint xe leibo uoorden. N» 80, 11«
irone uuard einer xe leibo» N^IOS, 11.
ce leibe Unart Nd. II.
ce leib ist, resiat. Gr. 1.
der xe leibo nnortena liunnent, nsper^
sies/mma. Bo. 5.
UDOLAIB, gt$od in die obitus sid rdinquit*
Leg. Roth. nZ. (al. lidinlaib.)
RADOLEIBA, res tfuae dio deßcit. Vc ; cf.
niederd. radeleve, reKquiae uienulium;
oder gebort dieses xu rAt?
TOTLEIB4, rcliquiae in moHe.; s. Grimms
Rccbtsalterthiimer. S. 365.
ALEIPAt /., residuam. Mn. Bib. 1. %
g. s. aleiba. 0. HL 10, 40.
91./9/. aleiba, residua. Ib. Re. reHgoiae.
N. 73, la 77, 38. 36, 37. 75^ IL
g.pl. zleihoao. T. 89.
</./!/. aleibon. N. 20, 13. T. 89.
41./^ aleiba. T. 80. 231, 2.
aleibo in ioh uuard thero aleibo, tbe-
ro fisgo ioh thero leibo^ ni fraxun
sie ix allax, sibun korbi obar thax.
O. lU. ^ «^ scheint ein subsi. aleib
anndioien zu lassen; oder ist es g. s.?
dodi gilt ein jf. j?/. y. auf o neben ono.
L£1BJAN (altnord. leifa, angels. Isefan), re-
Kngnere (auch eonservare?}
lesent xi in thia redina thie bohun
gotes thegana in giscrib ix klei-
bent thax mine giliehon leibent 0«
lU. 7, 52. (hieher?)
tho nam er thax er leibta^ mit thin er
in onh tho linbta, gab in thax xi
suazi,*thax iagilih thes axi. 0. V.
11, 43.
er fCicero) eruollon uuelle daz pane^
thitss leibta« Bo. 5.
linde liexen iro chinden, dax sie leib-
ton, ^ demiierunt reiignias 4uas panm-
lis Sias. N. 16, 14.
(nicht si da leipten. D. HL 87.)
FARLEIBiJAN,alts.farlebian,farlebhia]k
(wir) firleiben:
thax uuir thar xua huggen, in
herxen uns iz leggen,
ttuiht es ni firleiben, niooirix
thar glkleiben. O. IL 24, 32.
(er) firleibti:
thax er es firleibti, ixauurtha-
ra kleibti in then boum, thar
si ix nam. 0. IL 6, 30^
p.p^ farleipter, reliquue. Ib. Kd.
firleipter, renduus. SaL 1« 4
LEIBEN (alU. Iibh6n).
appaeiia leibet in univenaübus^ contraria
ne leibet nicht Org.
LEIF und später LEIB (hieher?). Mannsnamen:
ORLEIB? ORTLEIP (jOrtlUb). ADALLEIP.
MARCOLEIP. MARLEIF. BANDOLEIF. BAÜ-
DOLEIF. WOLFLEIB. WÜNNILEIF. HRÜOT-
LEIF. HADULEIF. HUSLEIF. COTLEIP
(©ottllt^). THIOTLEIP. TAGALEHi'. DRA-
SALEIB.
LEIUOLF.
LIBO.
UBARLIBO, m.9 aperstes.
ubarlibon (ubarliban. Rd.), supersii-
tem. Ib.
AFTERHLAIBO, postumus. Ra. ist doch auch
MFohl hieher xu stellen u. h in hlaibo, wie in
mehreren hl- bei Ra«, für unorganisch xu haken.
lIb 8. LID.
lißan (bilib.n, hUXhtn) s. LIB.
LIBjanl* /»»*»« "• HLIB.
LIBO,„.;;r. («qLIB?)
LIBULF, n. pr.
UPPIA, %{ppt, Fl; cf. lappia.
LIPPIAHA. LIPPIHEIH.
51
LOB. LU&
LUD.
52
LOiB 8. LUB
JuUJÖ 1., skr. lup, findete, sekundäre Wurzel
von JLiU (q«r V.), die sich in dem unter den
Wörtern mit GuUuralanlaut abgehandelten k-1 iu-
ban (mit vorgesetzter ^fi////ra/Ä^, wie k-liban
von JLiJJ3^ cf. sansk« culump, perire u. lat.
sciilpere, scalpere, griech. yXatpsiVj yP.vtpcii;),
vielleicht. auch in loft| suber (luppi, veneiimn?
und \\iitj aer? oder diese zu xjU • j zeigt.
Auch lanb, folium (undlauba, Mnfjraculum?)^
unter IjUXJ^ sanskr. lubh, aufgeführt, kann
hieher gehören; cf. die lit. Formen luibiti« cu-
pere, lobis, bonum, aber Istp^s, foliuni, doch
auch laupsi, laus deL
JuUJD 2«, skr« Inbh, lit lubiti, cupcrCy angs.
\iiV\^rk^ amare\ cf. auch ijAJtj und XiJLlJ«
Unter der Voraussetzung, dafs der Bedeutung
{cuperejy die das sansk. lubh hat« eine andere,
sinnliche, zum Grunde liegt (vielleicht ampUcti),
habe ich auch laub u. lauba unter diese Wur-
zel gebracht; cf. aber auch JuU^ ijiixS^
IjJLD^ im Lit. ist labasy bonris, lobis, bo-
wa/n , possessio ^ laupsi, laus dei und lap«s,
folkmiM '
LIÜB (audi leub), Xitii goth.1inbs, angcls.
leof, alts. lieb, liebh^ liofy.Iiob, liobh|
leob, nord. liufr.
' gratus. Ib Bd. A. Bib. 1. 2. Mk. Bo. 5. Mcp.
carus. Gh. 2. 3«
cpiatus. Bo.^5. VA. III. 132. RIcp.
desiderabilis. \m: i. Sb. M^. &i 29.
gratuitus. Bib. 5. 7. Me.
dilectus. VA. h 348.. N^ 79, 18. Org.
gratiosus. Jski
denderatus» Zf. 1
acceptus. Mz. M. 8» Can. 10. 11.
probaius. M. 19. Can« 10. 11*'
amabilis. Gc. 1. &
I c
• comphciius. Mc^. ^. .
benfpladkis. K 88, 18. 101, 4.
amicus. Mcp. 6. 70. N. 93, 11-
dulcis. VA. IV. 318. I. 663. VG. lU. 495.
Prod. 1.
' vothuuCatu 13.
pJacaMSs. lAn, Bib. 2. . .
plaaens. Gc 3.
. apirtis. W4 Bib. 1. 2.
Auch liupiiliupi, gratam. Gh. 3.? oder
ist es gratiam?
.^ liub kAnd min. 0. I, 9, 1&
Hob hereron mine. O. 11. 15, 18.
,allax 39 thir liub ist 0. III. 24, 20.
dien min leid lieb ist N. 34, 26.
siu sint mir lieb. N. 118, 97.
min sun leobar. T. 91.
lieb ist mir, so uuaz imo zierda tuoL
Mcp.
li^b unde leid, optata et odios'a. Bo. 5.
do leidiu, nu liebiu. N. 89, 14.
liebez zit, iempus beneplaciium. N.68, 14.
lieba iro uuas, umica. Mcp.
alles liebes cnnege. l)b.
liup'^mo, drsiderabili (regionej. Mij.
an dinemo file lieben, beneplaciio. N.
88,' lä. *
liebamezchnoli, amicaw temperiem. Mcp.
minlteba gemageda, grata propinquiias
Mcp.
thie Itebbn holdon. O. III. 23, 29.
Ihie kristes liubon/ O^ IVl 35, 22.
thio li^bon arabcllt. O. V. 7, 52.
■' ze lieben habeton iro sIeina, beneplaü^
\ ioe. N. 101, 14
z^ liehen seldon, in oplatas doiaas. Mcp.
/.llel);9ian! o hämo!. Bo. 5. .
Form und Flexion:,
liqj^. Mart Bib. 1. 2. ib.
liub. A. 0. I. 9, 16. 111. 24, 20. VA. IV.
318. Bd.
. lioWP. II. 15, la V. 1$, 13. IV. 22, 16.
lieh. N. 34, 26. 96, 8. 118, 97. Mcji. ßo. 5.
\Vm. 2, 16. 8, 13. Bib. 5.
n.S4m. liuper. VA. 1.348. Mz. M. 19. Can.
10. 11. Gc. 1, &
liuber. O. I. 4, 33. 25, 17.
LUR
LUB.
54
Haber. O. I. 1% 46. (cf. Varianten
zu Otfirid).
leobar. T. 91.
liobo. 0. III. 21, 1. 23, 8. V. 15, 18.
n. $. f. liobiiL Ja.
iieba. Mep.
R. a. n. liupaz. Bib. 1. Sb.
liebez. N. 68, 14.
g'. s> m. R. liupes. Blk. Bib. 3.
liobes, liabes, liebes, Uabes. O.
L 18, 40. II. 16, 20. 19, 2a III. 2,
27. V. 20, 103. 22, 18. 23, 230.
liebes. Bo. ö.
g. s. f. liapero. VA. HL 132.
g.m.ti.n. (schwach) lieben. N^*67| 13.
lioben, Haben, liebet, liobon.
O. 111. 1, 36. V. 10, 24
d. m. u. n. liqpemo. Mt^. Bib. 1. 2»
liobemo. O. V. 4, 14. 10, 16.
liopun. VA. L 663.
lieben. N. 8S, 18.
lioben, liaben, liebeb, liebin«
0- III. 24, 64. IV. 6, 16. V. 7, 42.
a* s* m^lio^ban, liaban, lioban (liubon,
liebon, liobon 8ohwaeh'<).'-0. I.
15, 47. 22, 4. 111. 2^ 34. 13, 49. 24,
4». IV. 35, 28. V. 7, 29.501^.^
leoban. Frg.^Su - *
licbl^n. N. 44, 1. Bo. 5. - »^
- lichia N. 7», 18.
€!«#.«/ liaba. O. 111. 10, 6. '
liupa. Gc.-3. • '
Iieba. Mcp; ' '
liBbe. Call. 13. > ' - ^
tiabon,^ UuUun.tO. IL 9, 4Sw
0. s.n. Habaz. 0. V: 11, 30l .^
liubis: Bib. 5<
liebet. Nsitt. ;
lia4>a, lioba. O. IL: «, SXt. V. 7, 30.
'«. s. m. lieb^itHi'n, "o Homol Bo. 5.
* liofc^! 0^35. Ö.H. 7, 27. IIL 1^
' ■ ^l. IVl llr 36. '
r. s. yi liebal Mcp.
n. u.a. pLmi Ueberliube« a IV. 34, 10,
V. 20, 45. 26, 24.64. ^
■ liebfe R 73, 1.' ' •• ' ^i J'.l
liobon, liubtoij,' ltebnliV'>Kobun,
liebon. 0. IIL 8, 20. 23, 29. IV.
35, 22. V. 15, 2. 21, 25. 22, 14-
23, 279.
Hebin. N. 93, 11.
n.pl.f. liebun. 0# V. 7, 52.
a. pU f. liuba, desiderntas. TJL
liupun. VG. liL 495.
a.pLn. liupiu. VG. I. 414. Ms. Prud. 1.
liuppio. Bib. 7-
liebiu. N. 8b, 14.
liupun. VA. IL 138«
d» pl. lioben, lieben, liaben, liebin.
0. 111. 8, 19. V. 9, 40. 20, 94. 104.
liupen. M4. Bib. 1. 2.
lieb^en. N. 101, 14. Mcp.
liupin. Bib. 7.
liebin. Bi6. 5.
liobon. 0. IIL 5, 19. 7, 4. IL 24,
19. IV. 7, 63. V. 20, 11.
V. pl Habun. O. V. 20, 68.
liebtn. N. 73, 19*
Comparativ: - • '
n. s. libor> iolerabilius. Di IL 283.
liupor, desiderabiliiss, Gc. 3.
' Iiupora,e/^A'^rii&i7iW.M.29.Gc 1.&
liebera. Bo. 5.
uuanda in der scat liebera ist.
• ' N. 57, 2. ■■ ■' •• '
'•' ' in «nez libera ist danne du. N.
' ■ ' '- ^ 72, 27.
*!' -'dien diser Hb Hebe^a^ nnas. N.
- 123, 1. •
nuas iro liebera le^ si^Zpenne,
potius voliHLMcpJ'
- ihir tttraS' litsbra >r6 tiüoii-tarnia
=1 sin. N. 68, iU'
liabara bist thii hio. O. IL 22, 2a
diu seti uuasin Hebra. N. 16, 14«
•!• ' ' Huber ora-jf^^'e^y grc/ior fßi do-
minoj. Rc.
Ii .*»l .!..* • mir truäre liebera, Incarä^m. Bo. 5.
ist tir ieht liebara, pr^ihsias.
Bo; 5.
g. s. n. Huporin, caritis. Gb'. $.'3.
- nicht lieberen, nee Qliqidd dul-
ciiis, Mcp.
<i. s. n. dai lilebrtä. Bo. &
S5
LUE
LUB.
56^
0./jl. tie in lieberen sint, dlledi. Org.
tenebrae uuaren dir lieberen dan-
ne lux. N. 51, 5.
a. pl. lieberen uuercb gote danne Op-
fer. N. 49, 5.
Superlativ:
n. s» liobosto, carisdmus. 0. IL 7, 75*
liebosta, graiissimum^ Gg.
daz imo liebeata muge sin, daz«-.
Bo. 5. •
a. n. liobosta. 0. IL 11, 45.
V* liobosta (manno). 0, L 22, 43. ,
II. p/. liebesten, amatismmi* Mep.
<i./i/«yi)iupo8tun. M. & Can. 10. IL
liebesten. Can. 13.
v*pl* liupostnn. E.
liebistun. Scbi 75.
li.ebeston, liebealon. Wm« 5, 1.
thaz ioMi al liebesten (liobesten) ist
(kind). 0. IL 13, 33.
Nom. pr.: UÜPO. LlüBA. LIUBILA. LEU-
BIN. LIUBUiMMANALIUB. WOLALIÜPA.
fVITELIUB. UÜPINC. LIÜBINZA. LlUB.
PII^TO. LIÜBHILDA. UUPWARA. LlüPI-
Ria LIÜPABAT. LIUBMAN. LIÜBOLF.
LIUBOLT iitppolb, leoboldus. Urk. 6690*
LlUPCOZ. UUBHERI. LIUBHART. UUB-
TRUP. UÜBSINDA. UEBSWINT und in
der noch älteren Form LEUB: LEUBA.
I^UBASTES. LEÜBOVEBA. RATLEÜBA.
VEBTUEUBA. C01NTLEÜBA.HUGILEUBA.
UUBISABA C&ufac^), Mebenflols der Isar.
LUJPO, diligenier. Mo*. Bib. 2»
liubo. Bib. 1. 3«
%e dien dir liebo ai. N. 103, 4.
IQID ne ist liebo s^e dero starcbi des
rasße«. JV. 146, 10.
UNUUB, unliti,
nnlinpiu,. iMtfuw. AL 12. Sb. Can. 11.
nnleube. Can. 13* .
nnlinjp en^nonoptairsm. M. 19. Can. 10. 11.
HANALIUPI, humane, gl. K.
manaliupe, humane, Pa.
MANEUUP, n. pr.
UUB, n., alU. liobh, iitbtti gratia, au
rum, bonum.
n. s. liup, lux (oculorvmj. Me.
linb, b$x (ocuhntm). Bib. t S.
daz chunftiga linb, futura bonOmm
N. 30, 20.
lieb ane leid. N. 26, 4.
g. «• Hubes, liabes, liobes, liebes. 0^
l. 16, & 2a V. 10, 30. 23, 4a 43t^
47. 50.
liebes, compendiL Bo. 5.
leides ioh liebes. Bo. 6«
A s. liobe. Habe, 0.
liebe. 0. Mop. N. Can. la
zi liebe ioh zi uuunnon. O.II. 14,26^
* zi liebe iz thir irge. 0. IV. 37, 14
uns zi liab^. OL 28.
niuzist mit liebe. O. V. 23, 211.
se liebe, quoplaceant (virginij. Mcp.
in liebe unonet sin sela, m bonis.
K 24, 13.
liebe, gralid* Can. 13.
a. $• liob. O. lieb, N.
aüaz liqb inselzit 0. V. 23, 191.
Hob filu managaz. O. V. 23, 229.
leid umbe lieb tuonten. N. 7, 5.
leid füre lieb haben. K 88, 50.
iiulr. mit liebu (liobo). O. V. 20, 72.
a.pL so manigin lieb keheizen. Bo. 5.
LlUBI,/. (angels. lufu), Uthtt gratia, amor,
lux, dUectio, affecitis.
mit michileru liubL Ob. 22.
pi dero liupi, graiip (refrigerantUJ. Mi^.
ih zelltt iu ouh sconoliubi. 0.V.4, 51.
Hubi, odore. Rg. 2.
Form und Flexion:
n» #• liupL Gc, 1. 6« Ep. can. 1. 3. 4.
Hubi. La. I. 1. Bg. 2. Ep. can. 2.
g. 8. liupi. M. 15. Can. 6* 10. 11.
Hubi. 0. a 9, 36.
dl $• liupi. Mtfi. Mc Bib. 1. 3.
Uubi. Oh. 22. O. V. 20, 44. RgTs.
(wenn dero liopiminno, cujus di*
ledlone. Gb; 3. keine Composition
ist, 80 gebortauch liupi. Gh. 3.
bieher. ) .
a.ß. Hobi. £b. Gx. Ep. can. 2. 0. V. 7, 4.
a.p/.liobi. Q. Y. 4, 51. 7,38.
LIUPA (angels. lufa), gtaiia (curmum. i. e*
amarj. VA. VL 653. <
LÜBI,
67
hVB,
LUD.
58
I ^
. VBS^^.dikffhffm' V' n. 284. ist wohl Uabi.
LUPA. (angels. lufa, Qm»r)^ •
lopn, qffiKttt.Vit» g). K. '
MOTLUBA, <;^ec<i(. »Qiin. 4.
LllJBTATI 6. TUON.
GALIUB (einander Htficnt).
(do .mnirdea uile gelieb die zuene
brao4er. D. UL 8»)
8ih sceident tbar %\ libe, thie uua«
.! rail hiar giliabe. 0. V. 20, 39.
UUBtlH (goth, liubaleik, angels. luflic,
alta lioblic), (ieblit^i amoenus, venu^
Sias, pulcher, graius, elegans, lepiduSt
..' ifplendidus, levis, decorus.
. liroplicb, amoejaa (Iocq). gl. K.
\\\i^\\\L\\3L^ ditgans (vitula). |d>.
liuplibero, urbanae (eloqiieniiae)- Mi^.'
. liupliheiii splendidam (juvenem). Mr.
lieblicba seltaani malennea, elegan*
tiam. Mcp.
linpliba ia noatlibi« detöroi forma
(ßiosj. Mk.
Form und Fle&ion;
linplih. gl. K. Ra. Pa.
liuplicb- Pa. Ra.
IV. f. 171. liuplibQ, ecrx;rifjuxri(Tfuvoq. D.
liuplicber, venustus. Gd« 3*
n. f.jf. linpllbia. M>. Bib. 1. 2.
liuplicbia. RC BIb. 7.
liupllbbiu. Prud. 1.
g. s. m. liuplihea. M^ 2S. Gd«
g. ^. /. lioplibero. Mt].
liuplibbero. Bib. 1. 2.
liuplicberi. Bib. 7.
' liuplicher. Bib. 5.
a.s. m. liuplihen. Mr. Bib. 1. 2.
liuplichin. Bib. 5*
O. s. f. lieblicba. Mcp.
d.pL liuplihan. Mart.
liupliben. Mx* Bib. 1. Can. 10*^
luplihen. Bib. 2.
a.phm. liu.pliha. ftlk. Bib. 1. 2.
LIÜPLlH, n. pr.
LIUBLIHO (aus, lioflico), adv. ;
lioplibo, gravia (sonansj. Pa. evitaliter.
Can. Z.perfloride. lA^.gratifice. M. 32. VP.
lioplih'ho, gravia (sonans). gl K.
lioblibhoi evitaltiePf Cm. %
liublicboy lioblicbo..0.jscirmta. 01.52.
habeta minna sin. 0. III. 23, 23. bi-
sah. IV. 29[, 3a. gilocUo. IV. 37, 18.
sprah. IV. 37, 19.
liuplicbe, perßöride» Bib» 5« :
LIUPLIH (wobi nicbt Substantiv, sondern das
vorige ad/., es mOratö denn statt liuplichi
stehen), amoenitas. Pa. Ra. gl. K.
pulchriiudo. Ra. gL K.
venustas. Ra. gl. K,
melodia. Ra. gl. K.
/Torem (sermonisj. Bib* 1.
UUBUHI,/., eiebUc^feiti amoeniias.
I i u pl i h i, anilia, amentia. Ra. florem (ser^
monisj. Mtj Bib. 2. .
liuplihbi, anilia. Ra# ..
GALIÜBLIHÖN.
kiliuplihota, venusiaviU Ra. gl. K.
MVBSAM, Ucbfain/ gtatM.
liebsam, probus.. Org*
daz is imo si liebsam. N. 1&, 8.
niebt ne si dir liebaara anesina ana-
' «iht N. 85, 7.
liebsam frolutti« grata hculentas. Mcp.
. tiu liebsama Cerfis, grata. Mcp.
mit liebsamero.gezumfte,/o^d^re com»
/ placito. Mcp.
UüßS AMl, /., gratia.
d. s. liebsami, gratiä, Skp.
an dero liebsami dines Hutes,
in beneplacito. M. 105, 4.
d./>/lliebsamiflon, ajffectioniöus. N.
105, 39.
LIUBJAN(ang.leof)an, lüfjan), lieben, (te6
. mac^eUi diligere, ajffectare, commendare.
liebo, amabfi, verba blandieniis. Pr. v.
tben tbu thir zi thiuliubis. O. IL 14,53.
er auur themo liubit ih^^sinan uuil-
Ion uabit O. III. 20, 153.
liupit, commendat /hos deoj. Gc. 3.
diz ist exdamatiöy diu uns liubet unde
nuirdet/i^iira bona. N. 30, 20.
si liubet unssia ze zuein uuison. Bo.5.
[daz er (satanas) uns ie die sunde liu-
bet. D. HL 53.]
auir unsih gote liuben. 0. III. 26, 12.
[6]
59L
LUB.
LUB.
/
liabemes, commendamus. Wo. ^^^
tho nam er thaz er leiliu,' nilt thia
er in onii tho liabta,
«gab in^tbas ^ 8nazi,*thaz iagillh thes
axi. O. V. 11, 43.
ir sie, so ih iuih h^ize, ^iduet mir
• ■ i' filu aiiase, •• * -
ich 10 mir in mu»te Mdie -linbet zi
' guate. O. IL 17, 6.
GALIUBAN, alts. giliobbon, deleciare.
Inf. giliuban, probärei- Can. 13. ^
giliupa n, /^roAur^. Can. 10.
iuuich imo giliuban (giluiban
\Vm. IL IX. giliban. Wm. IIL).
Wm. 6, 2. i
tbaz aculun uuir gilonben ioh
hario iz ans giliuben. 0. I.
26, 11. '
giliQ'pen,pro&ar^.M.19.Sb.Can.ll.
kiliubin (giHupiia. Ctfi. 6.)\ pro-
bare* Can. 5.
(er) giliupat^ commendQi. Vtfik. 1. 4.
kiliubit, commendat. Zf; •
giliupit, coiiime/i</a/vM^Sl.Lfa.l.3.
^ giHubit, ct^mm^iu/tf f. Pro; Ep. P. 3.
^eiiiib^it, dommertdaU Ar. 3.
: . •)*« g^Iiubet, commmdät. Vim
keliubit, conoAendati Rg. 2.
(er) giliupe, commendet. Ge. 1.^.6.7.
giliube, commoi/^/. A.« • *>
giliube, componat (officium lau-
äando ad vitam). Gc 5.
giliuppe, comm^/icf^h Mi'fi9.
(sie) giliuben: thaz sie thaz ninthe-
ken, mit stala nandirzkken,
.noh inan thar gitbinben, then
liutin sih giKuben. 0. IV.
36, 12. '
(er) giliubta:
sili airaA^zmdriihtine 'giliubta.
0. L 3, 13.
tbcr thir giliubta so fram. 0.
IIL 20, 71.
ther mir so fram gilitfbta. 0«
IIL 20, 146. ',
keliupta,^nia«iY. D. IL 336.
geliebta imo siä, cbinmenA
Ißfn^ Mop. ' '• '
(er) kiliupti, coifim^TicKar^^' A.' '
giliupti, cämmendaPet. Gc.
im^. keliube uns f tommenda (
siiamj. N. 67, 29.
^./9. keliubit, persuasum* D. IL
giliupterv eonmiendatus (rt
Bib. 1; 2. '
giliupit (kiliupit Gh. 6.
]\L 30.), commenddiur. Sb.
giliupit uuirdit, commendi
geliubet werdan^ proban\
LIUBÖN (in Ni 7,6. ist liehen tu
liupot, ditexiU gL K.
lubon^ (qui hanc rem) affectan
LOB, n., angels.^ alts. und nord. loj
läUs d. h. lauds und sansk. slägh,
Sollte lob zii diiesem und nicht zu
gehören? oder zu sansk. lap, loqui?
vad, loqid und die Nebenform va
dare)j 8ob.
laus. K. 11. OlL N. 2t, 4. H.
favor. Ja. Gh. 1. 2. 3. Sb. M. 30. I
acclamatio.'Bo* 5.
aura. D.
iubilatio. Da. -
magnificentiat Btb. 1. 2. Mcx.
hymmM. K. 4 i. 13. . R.
confessio. Mcr. BiU 1. 2. N. 106, 2
assertio. Mcp. 70.
lop, praeconia. M. 29. magnalia.
gotes lop, allelu/a. Mr.
dir ze lobe. N. 25, 7.
mit lobe hären ih. N. 17, 4.
salmo gesungener in lobe seil
vidi N. 60, 1.
mir iz ze lobe sprechent. N. 3!
in lobe, in^magnijicentia. Bib. 1,
al thaz folc so iz gisah, gab g
T. 115.
lob tuon ih cote^ benedicam. N.
er nist in erdringe, ther ira
singe. 0. L 11, 47.
V . i
t ' . \ l
H
um.
um.
A2
Jifiermotganticjbe'm'lo^üia^ poHmaUUU
nas laudes» 11. 9.-
Form und. Flexion:
%J9. lop. D. H. 6. 2d. Ja. Gb. 1. % 3. Bir.
lob- K, H. A. Od. 0* I. 11, 52. V. 25,
102. T. 116. ßo, 5. K 21, 4. 32, 1. 36,6.
lopb. Sb.
f. s. lo.pe^. M. 30. Sb. D. Da. Pa.
lopig. A-
lab es. 0. V. 23, 225. Co. Bo. 5. N. 25,
7. 49, 14. 65, 8.
lobis. R 55, 14. 62, 6. 87, 14. Nb. IL
d. M. lope. Pa. Bib. 1.. 2.
lobe. K 8, 3. 38, 1. 68, 31. Bo. 5.
a. s. lop. Bib. 1. 2. 6- 8. 13. Mo. Mcr. Pa.
gl. K. Ps. 2. Co. 4.
lob. 0. I. 1, 34. 2, 5. 11, 47. T. 115.
117. Bo. 5. N. 8, 3. 25, 10. 47, 13.
Gr. 2. K. 11. 17. R.
loph, Bib. 2.
t;. s. lob. Mcp.
n.u.a.pL lop. M. 29. Mz. Gc. Da. Tg. 1.
Le. H. Bib. 1. % 5.
lob. H. K. 12. 13. N. 54, 1. 105, 2: 106,
. 21. 9, 15. 105, 12.
d.pL lob um. II. 1.
lop um. II. 9. 19.
lopin. A. »
lobin. N. 54, 1. 76, 18.
loben. N. 70, 14. 99, 4. SyL
ABANTLOB, n., vespertiruz. K. 13,
in abantlobum, in vespera. K. 18.
MORGAN LOB /n.^, n.pL, matutini. K. 8.
g-.p/. morganlobo, matuiinorum.KA3.i6.
d.ph morkanlobum, matuiinis. K. 12.
a.pl^ morkaivVob, matiUinos. K. 11.
NAHTLOB, n.
nahtlobum, nahtlobun, noctunus. TL
15. 16. 17.
SIGELOB, R..BO. ö.
: LOBEWlRDiG.
lobchjerm;, :
. LOBESAWGi
LOBSl^GIG.
LÖBSAiNGON.
: I^QBAIIERI» «. ;»r.
LOPANHELD, aber- Au^Ji 1 u opap))«rld, OcUn.
.»
* <.
. •
LOBDUAM. :
tbaz ih Hl icribu tKuruli rÜalD sun-
tar bi tbiti.lobduatn. O. L 2, 17.
LOBOSAM, alu 1 o f &a m, ( 0 6 cf a in. .
lobesam, 9amini loben. Syl.
tiheix thir io uueite lobosam. Q.IV. 1,39.
lobesam ze divinis eloguiis. N. 67, 31.
löhesstm, prQbaMi$. Dh. »*
lobesam ist got N. 47, 2»,
lobesam du neb et Bo. 5.
sin bin ih. lobesam nais min selbes.
. N. 33, 3. . .
thaz iz lobosamaz sL 0. IIL.26, 13«
)obeftama;e, melodUnL D, U. 317«;
. mit lobesamero pagina, epica pagina.
Mcp. . !
1 o b e s a m a i 39rdia&i7an. Db.
mit lobesajneii arbeiten, meritis labo-
ribus. Mcp. * , .
LOBOSAMQ lebet N- 146, 1.
UiNLOBDSAM, inglariosus. K 111, 6.
unlobeaam sint N. 32, 1.
LOBHAFT.
lobaf.ter, lauiabilii. H. 17.
LOBELIH {ShhWfS)), laudahilfs. N. 95, 4.
lobelib si sin namo. N. 112, 3.
loplih, landabilis. Pa.
lobelicher (lobelichir. Nm. 11«)/ iau^
dabilis. Nrn. .
lop lichiuruava, laudabilis numerus, H. 25.
LOB, adjecL, aus lop an, probqio. Ec. zu
scbKelsen?
JLOBÖN, alts. lohh6n, lou6n, lobdn, altn.
' leyfa und lofa,. angels. lofjan, (oftcn/
so lobo ih dih des. N..118, 7.
ih lobon ati gote miniu uuort N. 55,5.
loVonk'i'hymniso. Pr, e. .r •
lobo.t dih, QonJiUbitur.' tibi. Nc.
min sela lobo't goiy magnificat. Nsm.
loppt, probat (dona im^fuorum non pro-
bot altisiimWi}^ Mor^ ,, - d ,. '
lopot,.6^;/i^</iVT7, M. 99. commmdat. Gc.5.
lopomes, approbamus. Gc. 8.' .
VLtx\\\ihi}\oho\,}^^giorißcavenmt(deumJ
Fxfr 3k ;
loponta, adnfirati (spedem mulicrisj. Mü-,
[5^]
6a
LI3B.
LUB.
64
Form und Flexion:
Inf. lo1>on. T. 116. O. I. 8, a 18, 16. N.
39, 4. 40, 14. 133> 2.
° za lobone. H. 1.
le lobonne. N. 105, %
(ih) lobon. N. 55, 5. 62, Ö. 144, 3. Bo.5.
T. 67, 7. 107, 3. Pr. e.
lofoo. N. 118, 7« 144, 2. 145, 2.
(er) IftboL N. Ne. N. 70, 24. Nsm. O. V.
12, 83. Bo. 5. Bib. 3. H. 26-
lopot M<r. M. 29. Bib. 2. Gc. 1. 5. 6.
(wir)loboines. H. 1. 7. 26. >Vo. 2.
lopooies. Gc. 8.
(sie) loboat. Is. 7. H. 7. N. 21, 27. 34, 18.
42, 3. O. II. 10, 16. 17. V. 23, 180.
(ib) lobo. O. L 2, 48. V. 24, 19.
(er) lobo. 0. II. 21, 11.
loboe. N. 112, 1. 145, 1. 150, 5.
(loboige, /av«/.- A.?)
wir loboen. IN. 42, 4. 117, 27.
(ae) loboen. Frg. 4L N. 9, 15. 68, 35. 102, 1.
lobon. O. ir. 17, 21. 20, 12.
loboien. N. 144, 10.
(er) loTiota. T. 7, 5. 108. 0. II. 7, 54. III.
10,^42. 11, 25.
■lopota. Bib. 1. 2. Le. 1. 3. Mz. M. 31.
(wir) lobo tun. O. I. 1, 126.
(sie) lobe ton. 0. 1. 13, 24. IIL 15, 42. Frg. 3.
lopotun. Mz. Bib. 1. 2.
loboton. N. 101, 8. Win. 6, 8.
(er) lob.oti. Q. II. 11, 12.
(sie) lobotin. 0. I. 2, 37. N. 72, 1.
Unp. s. löbol Frg. 53. Is. 3, 6. Ne. N. 102,
22. '103, 1.
im/?. p/. lobon t! laudate! N. 21^ 24 65, 8.
67,27.
p. a* lob«nto. N. 99, 4.
lobondo. N. 101, 8; Bo. 5.
lobontL O. L 9, 31. 36. U. 24, 46.
lopondi. gl. K.
lob^yntiu (h.s.f.J^. T. 6, 3. •
lobonte (h.pl.m.J. T. 6, 7. 244.
loponta. Ucr, Bib. 1. 2.
GALOfiÖN (seloftrn).
(er) gilopot, tidprobat. GÜ. 1. 3.
p. o. cL t. m. gelobontemO) annuente
(JotieJ. lAc^» ' '
p.p. kelobot,A«n«ilM:Aw.N.aO,i3.133,6k
kiiopoL Ra.
kiloDod. el. K. ^'^
kelobotp^ist du. N. 118, «.144,10.
ist gilobot Oo V. 12, »1. 23, 123.
Oh. 37.
sint geloboL N. 44, 18.
81 kelobot. N. 27, 6. 40, 14. 65, 19.
ttuas gilobot T. 17, 8.
gilopot uuirdis. Le. Bib. 1. 2.
uuirt kelobot. N. 33, 3.
sie uuerdent kelobot N. 62, 11.
63, 11.
(er) ouerde gilobot O. I. 1, 117.
unerdent kelobot, laudamini! N.
104, 3.
gelobet habet Bo. 5.
WIDAR LOBÖN.
er uuider loh6t die gedancha dero
littto, reprobat. N. 32, 10.
SAMANTLOBÖN.
samantlobonte, conlaudanies. H: 1.
LOBilN, (oben, laudare.
ze lobenne. N. 121, 4. Mq».
(du) lobest mih des. N. 49, 15.
(er) lobet N. 29, 10. 118, 175. Mop. .
(wir) lopemes, laudamus. H. 26.
(sie) loben t N. 48, 14.
(er) lobe. N. 150, 5.
(wir) lobemes. Is. 6.
(sie) loben. N. 66, 4.
ih lobeta. N. 55, 10. 118, 164.
(er) lobeta. Mcp. Bo. 5.
'' (sie) lobeton. Ma. Bo. 5. Wm. HL IX. 6, 8.
(lobitin. Bib. 5.)
imp.pL lobet, laudate! Nd. II.
part. act. lobenti. 0. I« 9, 31. '
lobentemo. Mcp.
lobende, laudantes. Seh. 81*
p.p. nuirt kclobet N; 10 (jk), 3. 34, 18.
uuiruuerdcn gelobet' N. 43, 9.
gelobet uuirt N. 10 («), 3. 34, 18.
nuerden uuir. N. 43, 9.
gelobit si, benediclus sit. Nz. II.
LOBARI, m. («o6tr.)
lopara, adulatores. M. 30. Gh.* 1«^3. 4.
•' lifb^Tty faBtores. A.^ *
i',.i
/
6S
LUBL
LUE
66
QELUBEOA;/. (fitmttt'9ilUhttO, favor.
Mq». iudicium. Bo* 5« ' p - ( . J
föne gelubedoy placUo. Qt%. '. t
after derp g«lQbedo,#«i»iiNfiMi/>/acäiim.Org.
LilUB, I9.J« 2ftttft|/<»/fä (gotb; läubs, m. alte.
16bh» angels. leaf, m. altoord. lauf, m. alt-
fries. Uf, I». litt Upaa^; 4:f. M^ JLUJj^
sanskr. lup).
n. laub. Sg« 913«
loup»ybZiMm. Rb. i.
loub, folium. N. 1, 3. ^^lOM. Bo. 5» Mq».
lauph,yb/ia« Frg. 3&. ; .
</. loupe,jfroA£/^. VGL U. 13«
loube. N; II. 7| 64«
ji.p/.Iöbe[r»yranc/€^« Tr. '
(g*pl.der loube« D. IIL 51.JI
d. pLlofnUf frondibus. VCL |I^ 362.
a.pLlauhirjfolia. Rb.
loubin T. 121. ,
LOÜBFOL. :
LOÜPFROS?
£EBINLt)B, tüttymianb, pamptnmTt.
BRAMLÖB, rumicedo. Pa .1. 3.
UÜINLOUB, SBeititaufri paimes.:^^ T. 167, 3. 5.
palmitem* T..167, 1.
HANALAUOP. WOLALAUP. Mamasuameii.
LOUPMEISA. LOUPHAIM (tattfrca»eiin>
Ortanamen.
LOUPAZ, nemorosum. Bih. 1. 3«
GELOUBER» virens. Mq^
giloupaz, nemorosum. Ma, Bib. 1. 7.
g. ^il oupe9ffrondeniis(^acanihiJ^VG0
II« lllT«- ...
a. giloapaz, nemoroimn^W,
giloubfz. Bib. 7.
a» pl ^iiou^ixjkf frondmies fremosj, VA«
IV. 399.
LOUBINER, frondeus. Sal. t ^. 4.
UNGtCQUPAGIU, armiia.<;c t.)
ungiloupigiiii ürentku-Qc^ 6.
LAUBEN. Tduftin, //oncfer^ vi
loupei,/rMi2^ (^jcu/itf A> VGr/II. !&
(giI«ubi-t,>ii^iiioraftim* Bili..:5.)
LAUBAZAN, vemare.
laubazzevt, vemabUnt^^i,
laupetzentj.tiA^isiM//gl;.iL '
LAÜBARÖm . .: o :
. loubfota^'jrrondiiierffib. R^ >2L
LAUBA^/;, Sattftei ^m/Mk Sg. 184*
I}. ^. louba, /^f7ipi>«Sg. 290» iim£raai/Eim. Aid.
R U% Blb. 5. 7. L. \$ceha: Em. 31. Pr. f.
loupa, tempis* yVn. 863. mnbracuium^
Ml). Bibil. 2..a^^i»7. Va IIL; 24.
• t luba, •imii&riibM/riiii.iBIb« 134 '
loube. Hd. 'Fr. Bib. 4 6.
a. ^. löu^ua. MX. 5. Bibl 1. 2.
loubun. Bib. 7.
loubin. Bib. ä. 6.
Hupen. Sb.
d!/?/. in loubon i[Iouliin. Zf.)^ lVl0ll6raal-
/lV4 Gr. 3. Bib.: a 12. . !
n.^/. louppun, propolas. SaL 4.
loupa,-7n<igpa//<7. Prud. U proäcmia. D^
IL 335. '
1 0 u b a , mappaüa. D. iL 337. .proscenia.
D. IL 335.
LAUBIA, OrUnamen. . / . '
LAUBJAN'(ängel8. lehi^xti eredere u. lyfan,
permitterej tkorA. leylaypermUi'ere u. laudare).
GALAUBJAIN (goth. galaubjan, alta. gild-
- • beaB)^ glauben, rr^dl^iv.
Mit an; nufttei-Notker:
gelouVea'^an'ia^'N» 47, 3. :,
uliit geloubefi »n iq.'NI^, 9.
keloube4it «n dih. Nb/^'N. 13, 5. 88,
5. 121y 4« 20) 13. 30, 13. 36,3. 68,7.
Mit in:
kiUubu 10 got Sg. 91t. A
gi'Ibubih-in thiua« duam. Ö. III. 20^ 179.
giloubia iü tbeu gote» anti. T. 133.
gloiubeut iti id. Nh. ü. ~ ScUi 85. Wo.
2. T. 82. 87. 119. 139. lÄi. 133. 162, 1.
- r- '0. IR 24i 29* 33. ' •
' •= ÜBlt^l.« •' •'
giloubit ivM.^^. 8ft
giloubet kriflte. 0. Vi 6, 30.
uuir gloubeA'diK N. «d4; 16.
giloubton tero maaegt. Bo. 5.
geloubent dinen gebeizzen. N. 73,23.
giloubtoa ntineu uuorton. 'T. 2, 9.
'"gilorthi fibinea uuortott. O. V. 13, 4. —
T. 88. 123. N. 105, 14. 0. V. 7, 4. IV. 10, 6.
.' -«j
^7
hVB.
xua
68
I • ..
t \
\K.i\'\
i k
.1 I •
.i
' . J
Mit Are. de» Objekte:,
giloubu ih thaz. 0. IIIi 94, 123: i
kel^ubft di« menniskehciit chrlsti. Nf.
di0 iii ae gel^aiilieüt irsianden^n« ^.
■ .•.■4a,^ ^ .. • . • ■• V- . . . ..
;T- 135. O- V. 6, 31. N. 73, 21. 89, 10.
Mit jT^« des .Objekts:
>gilöiibi mir Üies j^uoitftes. 0. V. 7, 4.
gilo^:bet thes mix. O. ivi. 19; 53. : -
gilonbemes tfaero dato. O^IH. 26, 4. —
Os. 45: 0. IV. 12, 22. W. 9, 44 4, .56.
Blit thaz: . « .«
gilonbet ir, thÄzah iu tlLa.z tuon inu-*'i>''
gi. T. 61^ 2.
.'.ni 'giloiibtAiil -thie.- iudaei;if.6D. imo,
thaz her blijitluj&ari. T. .132.
Rlit fatiä: ^ . . ' .
gilonben föne in. N. 95, 4,
pi giloubtun fon imO, thaz her blint
uuAri. T. 132..
Formen und Flexioneit: .
Inf* chilauban. Isi 5, 5. ri
gilouham T. 145. Wo, 2. , . .
. . gelouben. N. 47, 2. 71, 3. 77, 5. Bo. 5.
.' ■ Mcp.
gilouhen, O. L 26, 6. UL 20, 75. 22,
63. t. «8.,92J 134.
gldubin. Baii5i(Nd. IL >
. .Ic^Uiupliine .pi6(t| trederi^^ H. 26.
/ .<fti-^hiläuba[nne. Ja.i3, 3.!4,. ^
:.. .ju.gbUuUepnei Ergr.Sl..'.
za galaupenne. E. . i . '
xi gilowfeanji«. ^227, 1. .
. .1 j .i^e..geIi[^Aifb<eiinb; (N.. 62^ UO.; -
.'Ze-glo!U:]^etfiAfei Bö..5.;i ,!i .
; gilaubjti. .iWo*.^' l ' .'f .1'
giloubu..T. 92.' m.lQ. Ä. 24, 23. .,: /
geloubo. Ns. N. 70, 7...73,i.^ji. Bo. 5.
geiouibK^ 0Ö..34. : :;.;:.'»:i,:
. glpuftÄ..iGt. . :.i:
glo«be# Ct. Ns.>Ilv,.
.; .gilo^ba. Co.
.ikel|>uben. €9. 2.
giloub ih, 0. m. 20) 179. m. 24, 35.
/ (du) gilQ^Jbis. T. Ä7, 6. 103, 3.133. 0. III.
. • .24^-8.5.
»•
.1
.1
%v
. V .
. « • «.
<:o^lMb,i^0.m;20, 173«2lt,33.T.lSS.
(er) galaubit Frg. .511 .
giLa«3iit Wow 2, .
chijlaiibit^ Ig. ^3, 3.
V giloubit T. 21, 8. 164, !• 242,4. 0.
. . Ij 1$, 32. m 24, 5i9. IV. 27, 84. •
.,geloubit. N. 44,3..
? gloubit. Ct. 86. Ns. IL T. 88.
'»-» «j^^loube-k Ns. N. '120^ 4.
giloubet T. 143.
(wir) gilaubamesw Wo. 2.
chilaubeilfiesv Is. 4, 3.
• ' ''■■- kelir^ubem^s. H. 24.
kelani^ames.' K. 48.
kil»i>bames. K. 49.
giloubemes. T. 87. 176, 2.
giioube». O. II. 14, 109. IU. 24, 23.
V. 12, 10.
-• 'gelouben; N. 63/ 9.
glouben« N. 34, 16.
gloube uuir. Nh. IL
ir giloubet. 0. IL 12, 59. IIL 2, 12. 16,
66. T. 61, 2. 162, 1. 163, 4. ^
(si^ giloubent 0. IIL 24, 31. 2.S, 9. IV.
29^ 11. T, 172, 5. 243, 1. 94. .
* gelo«bent N. 73, 22. 43,23. 89, 10.
geloubiuL N. 88, 5.
•1 -gloubent Oll. Nh. IL . . ' i»
["iii^'irl .gloubint N. 13, 5. ' -.^
(er) giloube. 0. IL 12, 5& IIL 9, 7. IV
30^ 29. T. 179, 1.
keloube. Nf.
J ,\ .. kelaube. K. 7.
J f .v;^ A.v. g^Uube. Ct. 70. _ ;
(wir) kalaupemes.H.. 10.
* . kalaubpamj&cs. iK. 7«
gilouÄemes. T. 82. 205,3. 0. IIL 26,7
*Hi . gilottben« 0.^ IIL 26, 12.
gelouben. Nf. .
. .LgljDuhien. Bo. 5. ]
(in) gfcltojubet. ..0. ill. 93, 53- T.; 156, 6
.) ■>;)165,-.^7>.Ä3.4k:il.^|.. ii . ..
kelaubeövlMfi.it7,.27. . .
U(sia) cbilaubeii. la^ ^ 2.. 7.
(, gilouben. Ov^iL 13, 26. V. 16, 28
t ■ ^ \ • y * .• 4
(ih) k»la..ttpta. H-^Pav
I
69
IMM
UM
70
kilaupta. gl. Kjl ..^. | .*l':\
_■«•
giioabta. T.,136l
. \ .A
geloubta. N. 70; 17. lid, :iO. 118,66.
(da) giloubtos. T. 2/9: AlyK^, 8.
(er) giloubta. 0. IL 14yiiltJ ail. 3, 37.
16, 69. T, i, Ai bb,fk 3ä», 5.
giloupta, T: 55, '&. n.i di; -it.
geloubtfi..Bb. 5. .t.:.> >! i.i
giloubt er. .0. i 4,84. UL 2, 23. IV.
'.> ■ 16, '26.. * . I. ■ <)
(wir) gitoubtomei.tT.'8a.! '
(ir) giloubtut. T. i75«>6. 123.
(sie) galauptua..Frg. 47.M '.;
giloubtup. ,a.;II..S, 56, 11» ^. 12,
85. T.'l3,'6. 19, 9. 177, ß.
giloubt«n^ 0. lU. 7, 22* iV. 17, 24.
T. 104. N. 105i 1% .
giloubdun. T. 104., lo
gelouptom N. i2l, 4,,.
(gel|Oubioi). Bo. .5. , ,!
gloubton. N. 77, 22. . ; j
(ih) kloubti. Bo. .5., .• i .^ ,.
(er) giloubti. 0. II. 2, 9. ÜI, i 13.
geloubti. Bf>. 5. ' I
giloubt er..O. UI. 2. lo«.
. .(ir) gilo-uktit .T..88. 123,' .
''' '(sie) giloubtin: 0. m. 26, 9.,
cbilaubidin. Is. 5, f. . ,,
kelouKtl». JS. 20, a äOi:i2.
ftmp.s.) giloubl! 6. IL 14,61. HL 20, 178k
IV. 5, 34. T. 54, 4. 60, 11. 87:
keloube. N. 36, 3.
t
kelbp; S.*^' • .
(imp.plj gtlöubcl! O; IIL 22^ 62. IV. 10,
6. 19, 53. T. 18, 5. 162,' !• 163, 4.
geloubent, keloubiat« N. 6&f 7.
p. a. keloubendo. JN. 17, 16^
geloubenti. O. I. 6, .6*
' tbemo giloubcnt.en. T4.92.
giloubetite sjnt T. 179, 1.^ .,•
gilouben.te, crederdes. T. 234, 2. 129«
geloubente,/i£f^/e9. N. i^, 11.
^. p/. kalaupantero, credentium» H. 1*
keloubentero. H. 22«
J.p/. caiaupentem, credeniibus* H« 26.
gilonh en itn j' credeniibuitT^ 231, 1.
ge(ottbenteB,yii/^/i&M^ I^ 64, lU
■t. >
.7]IK')» i¥i4v'ealaupit,ieM^/kir. H^
ist kelaubit K. 2J « •
. ' .' ^ kallEiupit !pi8b, 'erederis: Vi* 't6.\
VmaiLAUBE^DS/incräduliM. U. 5, 7.
n.p/i ibeoiliiititjlätibiiiduii, incredtdi*
Sin ^MjAJüBJASiirit^d^e, dinerere mit ;•
des Objecl». /•' ' "^.' . • ' ■-
solti Ih tin ^^\tivkh^ti^tles^}rm^ie*^o^b.
der sih sundon geloub^t. N« 39, ll«
das 41i tkiih- ti^^n^^^ jg^lo^ibon^minero
constantiae. Wm: 1, 6.
beT irtiolda-'sik'ifro^sQ- sti'Ilo^elou-
baiv, ^voliäi ^üiMtiä ^Smiitere eii^ii. Gx.
.'' k^odbit e^raih^aber'dcB feinen, so ge>
/ i . loübet ^isiU o^uh tes ^nderio. Syl.
' g^il-ottpiä sib es, deficiehat (qvibus au-'
V. .diiis'consternaius ahimo deßcitbatj. Mt*;.
die sih samfto gislouSent^ facile sol-
' venfur fmntationes). Org.*
die sib k^loubton, r<rr^«j^f7^#. JN.43, 25.
giloubi ^tb, abL VA. XI. 366.
p^diu geloube dih hinnan. N* 44, 12.
Inf. sih g'ilouban, recedere.
■■"■'' •»' sih geloutien. Bo. 5.
sih klouben. Bo.-5.
* •^^'- mib {(elofbaii. yVm» 5^ 3. •
mih geIo<iiben. Bo. 5< *
(ih) geloibeni ^az ib mib geloiben.
Wm. 1, 6/1.
• geloul/on; Wm. >II. IX*
.^geloibbn.- Wiii HIr »•
(er) sih gelottbi^.lN.d9,9. ll.S^. Bo.5.
sih glottbeti-N- 25,"i;"' -
' sih keloubit. Syl. * • !i i
(sie) sib geloubeiit' N. 30, 26. 72, 27.
103, 29. 143, 6. Oig.
(er) sib keloube. Bob' 6. •
(ih) geloubta mih. N. 11«; «7,
(er) giloupta slb.-*^!'«^. Bib. 2#
giloubta sih« Bib. 1«
•'k'^loubta^ sih.'Nd.
glonbte sib. Nd. IL
(sie) sih geloubtbn; N. 43, 12. 25«
imp. giloubi dih! VA- XII. 366.
geloube dik H. 34, 22. 44, 12.
n
JJM
UM,
n
p. a. sih geloiibeBdo« Bo4i6^ /
«th.keloabijit^Dy relingtieaiibus. N.
30, 11.
pi p..in babest dih kelonbet Bo, 5. N.
. IO(ä), 1. 84, 4.
. r: , babet aih ^^loobet Bo. ^.
babent sib k.eloabet Bo. 5.
\ \.^ih keloubief babetoo« Bo. 5.
LAUBQ» m., eiaubt
dp loiben. VVm. 3, 4.
GAliAUB, Ad|. :
. 3l ji.ilir geloaby si probas ffelicitatem).
Bo, 5.
KltOBO (?) unelrdiiit, vid^amim. A.
GALAUBO; glauftc«»^ credens.
ni bist es io gUoüb-pw Q. L 18, 19.
. tbes diia.Q ih tbib eib>jibj>« 0. IV. 13, 28.
O. HL 23, 8. 24. V. 32, 11. 23, 227.
Gebort aucb lusil kiloubun» unime fi-
del. Ic bieber?
UNCmLAUBO, incredHlui. K 5, 7.
Miph ang:alaubuii. Frg. 51. 53.
nnchilaubun. Is. 3, 4.
dbes sindan okichilauban, tum
putant. Is. 4, 1.
g, pU uncbilaubono» incredtUorum. Is.
9, 4.
GALAUBA, /., angels. geleifa, CUtlbei fides.
kilauba» yii/e^. H« 25.
kilaupa, symbolum. la
rebta galaapa. Wess.
ze geloabo cbamen. N. 40, 14.
ze geloubo bringen. M. 40, 14.
mit gilonbo. O. II. 7, 37.
in giloubu. O. m. 12, 30.
xi giloubon sinen ladota. 0« I. 1, 118.
picorte dera kilauba, sucdncti fide. Kp.
n. s. kilauba. H. 25.
calauba. E.
kalauba. H. 3. 15.
kelanba. H. 22.
kila.apa. Ic
gilouba. 0. I. 26,14. HI. 8, 40. 10,43.
gelouba. N. 32, 5. 36, 6. 104, 11.
glouba. Nf. II. Co.
kiloube. Ho.
geloube. Hd.
i •
•- • k
« «t
g» $. galanpa.
kalauba. H. 6.- •
.(dalaupa.- E.
aupa. E. •
ilauba«. Kp.
. kelatiba. H. 24..
.:gilbuba. O. IIL 6, 19.
kelouba. N. 104, a '
glioaba. Mk II. i
geloubo. N. 58, 7. 67, 28. 68, 36.
gloub«; N. 17, 13. 20. 25. ^
^löube; N. 46^ 10.
gloube. Ct.84. ;
' d.-#.fkalaTibu. H. 8. «0.
*'kilauba. K. p. -
• gilotibu, O. L 23, 11. n. 2, 25. IIL 9, 13.
gelouba. N. 64, 11.
glouba. Na. IL Otl.
geloubo; N. 5, 7. 8,. 3. 4^, 1. Bo. 5.
gloubo. N. 73, 17. 96, L 101, 14.
kelauira (?) liugant. K. 1.
a* f. |i^ala,upa. IL '8J
tilaupä. H. 20.
gal^upa. E. Wess.
gilaüba. Wo. 2.
giloüba. 0. L 19,25. IL 7, 70. 13, 27.
a 66. ^ .
geloübä. N. 24, 16.' 45, 3. 46, 10.
glouba. N. 68, 22.
d.pl gilbübon. Ö. t 1, lia
scbwacbe DekL:
calaupun,yfi/^iii. gL K.
caliint»un,yicf^m. Pa.
GALAUBO, m. (alts. gilobo), ^UtkUi fides,
sjmbetum.
n. s. kilaupo. Ba. gl. K.
galaupo. Pa.
giloubo. T. 60, 9. 160, 4. 85.
g. #,!gilouben» T. 38, 5.
«elottben. Wni.IlL IV. IX. S,12.iL 8,7.
geloibem Wn. L IL 2, 12. L 8, 7.
geloben. Wm. IX. 8, 7.
d. s. galaubin; cf. galaubi Frg. 51.
ghilaubin. Is. 3, 3.
• • cbilaubin. Is. 9, 4«
' gUoben. T. 6t, 3.
8«
73
LUB,
LOB.
74
gelauben. Win. U. IIL IV. 3, 3. IL
IX. 3, 4. IL IV. IX. 4, 2.
geloiben. Wm. L 3, 3. L IIL IV. 3,
4. L IIL 4, 2.
gelonbon. Wm. IX. 3, 3.
a. s. giloubon. T. 47| 6. 54, 4. 92.
GA.LAUBI, /, fidef.
a. galaupin. Frg. 3*
kalaubin. Frg. 21.
gloubi. Otl.
GALAUBTRIWA,
GALAUBOWERRARL
GALAUBIRRO.
13NGALAUBA, f., ttnd(att6e/ incredulitas,
infideütas, perfidia.
n. s. nngelouba« N. 9, 7. 12, 3.
UDgeloube. Hd.
g» s. nngilouba. 0. UL 8, 44. V« 6, 45«
nngaloupa; Prad. 1.
ungeloübo. N. 95, 1.
g» od. d. s. ungiloupo, perfidlae. Gh. 1. 3.
d. s. migiloiibn.0.n.l2,83.IV.5,27.2a
unglöbe. Nz. IL . •
o« s^ nngalaupa. Can. 9.
nngaloupa« Em. 5. Can. 10. 12.
nngilouba. O. V. 7, 64.
nngelouba. Nh.
nngeloubc. Hd.
nnglouba. Nh. IL
In folgenden Stellen .acheint g» pl* statt
m finden:
föne ungelonbon finstri. N. 77, 53.
nob. do ne irdroz sie dero ungelou«
bom N. 77, 17.
fon itngiloobon feslL O. V. 6, 34.
UNGALAUBO, m., UnsUubt.
a. ungilaubon. T. 78. 92.
UNGALAÜBFOLL.
UNGALAUBFÜLLL
KILAUPFl'O? . '
. rallicber kilanpfto, cathöUcus* Ic. (ki«
laupfol? kilauphaft?)
IRRIGALAUBARI, haereiicßs. i
a.pU ivregeloubare. N. 67, 3K
GALAUBIG (alts. gilobig) (»(dnbig).
.. dffz anJn geloubig uuirdeL N. 27, 8.
•o uuerdent iudaei geloubig»- N. 58, 7.
keIoubicsela,,oniiiiayii/^/rV« N. 10(b),4.
der glonbige liud, fidelis popidus. Na. IL
kelaabigemu atume, fideli ^intn. Hm
dero rebto geloubigon, caihoücorum.
N. 67, 31.
gloubigero, crederUium. N. 17, 12.
n. s. giloubig. 0. L 4, 76. II. 12, 12.
keloubic N. 10 (b), 4. 87, 11.
keloubig. N. 44, 17. Nsm. IL
scbwacb: der gloubige liud. Ma. IL
d.s*m, kalaubigemu. H. 4.
geloubigemo. N. 104, 11.
. a. s* m. kelaubigan. K. 7.
geloubigin. N. 67, 35.
n.p/.m. kalaubige. GL. 2.
gloubige. N. 94, 3. 97, 3.
scbwacb: n. pL tbie giloubigun. 0. HI.
25, 13.
dine gloubigen. Nm. IL
g*ph keloubigero. N. 17, 39. 46, 4.
kalaubigero. H. 8.
clobigera. N. 7, 8.
gloubigero. N. 17, 12.' •
acbwadi: dero geloubigon. N. 49, 1. 74,
4. 96, 8. dero gelobigon. N.
10(b), 1. der geLoubegen.Hd.
dero geloubigon!. IN. II,
d.pL kalaubigem. H. 12.
geloubigen. N. 44, 1. 9.
gloubigen. N. 28, t N. IL
Gloubigen. M. 7» 8. ,
gluobigen. INb. IL
a.pl geloubige. N. 67, 19. 79, 11.
v^pL ir geloubigen, N. 67, 5.
HALBGELOUBIGE, halbgeloubege, ca.
techumenos* Hd.
UNGILOUBIG (alts. ungilobig), ungldu«
bffl. N. IL
ungeloubig sela« N. 87, 12.
ungeloubig aint N. 47, 2. uuaren. N.
77, 32. uuarent ir. N. 4,3. ze uuer-
denne. N. 103,. 9.
ongilaubiger^ infid^lis. K. 28.
in ungeloubigeiQO berz.en. N. 4, 3»
demo ungeloubigen. P^..87, 17.
nngeloubige, infideles*. N. 96, 1.
tbie ungilottbige. 0. L 15, 42.
16]
75
LUB.
LUB.
76
dero ungelöubigon, N/64, 8. 17, 5.
unkalaüpigeHy perdiiis. H. 20.
ungeloubigen. N. Ji4, 1. 46| 4« 87| 14»
UDgloubigen« N. 7, 8«
ungeloubegon. N. IL
UDgeloubige, infiddes* N. 58, 9.
ungiloubige. 0. L 4, 43.
UNGALAUBIGi; /•, inßdelitas.
n. Qngeloubege« N. IL
g. ungeloubigi. N. 87, 14.
GAL AUBLIH, g ( a u b ( i di)r probabilis, ctedibilis.
kelouplicb narratio. D.
cloublicb causa. Db.
gel-oublich. Bo. 5.
geloublich uuarden. N. 93^6.
keloublih tuon. Bo. 5.
geloublib ketuoL SyL
cloublicha, probabilem. Db. (im Drack
fehlt das Wort)
klaublichiu (n. pL n.J, pröbabilia. Bo. 5.
geloublicben, probabilibus. SyL
Compavativ:
geloablichora (Jides abundaniiorj. Bo.5.
- ^IcMiblrchoren aint siniu uuorL Bo.5.
< ^ILIUPLIHRO, credibiliter. gl K.
gloubliciio sägeta. Bo. 5.
clbublicho chosot. SyL
ih -kloublichor chosoe« Bo. 5.
UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^) ist Bo. 5.
• -da« ungloablicha ding. Bo. 5.
a. ungloublih ting. Bo. 5.
d. pL ungloublicbea» Bo. 5.
I GALAüBLlCHl, /.
' n. clöublichL SyL
a. klonblicbi, yic/^m. Bo. 5.
UNGALAÜBUCHi,/.
fore ungloublichL Bo. &
GALAUBNISSA, /fc/^r^.
d. galaapnisflfu. Frg. 61*
a. galaapnissa. Fi^. 43.
chilaupnissa. Is. 9, 4.
URLAUB, n. u. URLAÜBI,/. (nonL orlof,
auch das simplex leyfi» alts. orlobh),
-> ÜrUnb, frlaabnitfy licentia^fm.
• m. s. orlo6p,/<i#. VG. L 267.
tirlaup, licenfia. gL K*
' iirtaupi, liceniia, Pa.
trlanbii^ Bcentia. IL. 6/43,
d. ^. orloupe^ ücito. Pnid. 1.
urloube^ permism. Can. 13.
urlSbe, nrlube, orlabo, UceaHäm
D. IL 324.
o. $. nrloub. Ct 95. Co. 3.
urlaubii. K. 43«
urlub. N. 73, 5. Bo. &
(ze gbte urloub genanu Mos.)
d.pLin urlouben bin ih sculdig. Co»
URLAÜBBÜOH.
URLAUBLIH.
ürloaplihaprieai, dimisiorias. BL 27.
Can. 10. 11.
ARLAUBJAN, etlaubettf pennütere.
erlaubpan, ücere. K. 1.
erlauben. K. 53.
arlaupit, licet. Fa.
arlaabiti UceL K. 33.
irlaupit, licet. gL K.
erlaube, üceat. IL 5S. 61.
erlaube, liceat. K.. 33.
erlauppe, /ic^o/. K. 63.
arlaopta, cancedendo, Gc. 8.
erlaubte, Ucuit. IL. 58.
(er erloupte in minneklichen, mtfief
% D. IlL 83.)
irloupi, permitte. Mz. Bib« 1« 2L
irloubL Bib. 5.
ist arloubit mannei zi vorlaszanna.
T. 100.
ist arl-oubit zins ^i gebanne. T« 126.
ist arltfobit zi heilanne. T. 110.
arloubit si, liceat. T. 69, 4.
irloubit si, liceat. W.
erlaubit, liceat. K. 54.
arloubit nist, non licet. T. 68, 2.
»ist thir arloubit T. 7a
nist arloubit dir zi nemmenna. T. 88*
uns nist erloubit zi slahanne« T. 194,3.
nist erloubit, thaz man «— , non licet.
T. 193, 4.
nist 'mir arloubit thaz ih uuitla tnon.
T. 109.
thiu erloubit ni uuarun imo zi ez*
sänne. T. 68, 3.
t\
77 . LOB. LUPPl LUPPA— LABAL. j 78
t
erloibet habet, dax sie besuochen. LUPPÄRI, jil, vcnrficus. R. D.
\Vm. 5, 1. lubpara, maleßd. Rb.
üNARLAÜBANTLlH. tttoda tttooiä
unartaupentlichem. R. unarlau* LUPPA^ Flaüsnanieif; cf. LUPFIA.
bantlibheeni. K.31. unarlaupenl^ MARHLUPPA, Flufanamen.
lih. Pa. Ra« unurlaupantlib. Da.,
illecebris. LUPPIA (LUPIA b. Fell pat), Flufmamen
MISSILAUBJAN. (öpp<?> TA. TH. Strabo. (Cf. UPPIA.) —
%e miaaeloabenne, noncredere^^.n^VJ^ Stadt io gernu m. bei PtoL
mR «^ TTTR LAIB?
wo s. XAXJU* PLUSLAIB? (al. pluslayp^ « tpoUa de ipso
T TTPPl /j- -u n\ 1 D-v 4 k •-» mortuo tuUrit, id est pluslaib. Legi Botk. 14.
LUFW (die altere Glosse luopes. B.b 1. scheint ^ percu„„it, p^ una ferila i. e.>Iaslaib,
aopi vorauszusetzen) conondn«». Em. 3L ^ ^^ ^^ j.^^ appamerit. L. Roth. 125.;
luope». eonandn. Bib. 1. cf. die hie»i gehörige Glosse in D. IL 358.,
TTTCTOl r«jf.N f .u 1 k« 1 • • ptolaub, «|po//a rf« mortuo, die in corf, cö.
LUFFl, n. (©Ift); cf. goth. lubjaleisei, q««. J^ ploderanb lautet Der S. gaU, Co-
r c k TiTT TiA'R Til \K dex 730. hat ploderabi; auch findet sich
fuoota. — Siehe JUU* JUzlXF« UMJJm , j u .u /r- • u o«ov i?- »k
!" . ^ ' ' plodraboth (Georgisch 949). — Eine ähn-
JjUXj» • lieh entstellte Glosse ist paUaib, percutere
n. Inppi, maleficium.Vi. querimoma.'Rsu f^lL in cod. cavens. •'
g. luppis, succi lethiferi. D. IL 334. '-^
n.pl. luppi, male/!cia. R r^g LEjg HUB U. IIB.
AUGLUPPL colfyrium. Gc & *^^"' ^^ xjj-ixi^ «. «.ixj^.
Schluppe. Gr. 4. T TTU
CHESILUPPA, coagulum. D, D. 312." LAUB 8. JLiUJj.
chesluppe. Gr. 5. "
KALUPPAZ, /oarica. Ja. LEIBÄ, LEffijan s. IIB.
gilupperoy medicato , toxicato (vuiaere).
kaluppera, toxicata. Em. 13. LIÜB 8. JuUJlS.
giluppiu, toxicata. Em. 31* medicata. D.
V*^-' .. • ^, n ,1 ri. I-OUB s; LUB.
geluppiu, keluppia, iMai^oto. D. IL o3o.
gUuppa, toxicos. Bib. 1. TTr>i>AT*rk *«^ ^ ^, ,
Gehört auch giblapeco, pundenias. vene^ Lt-PAIU, in., QBat(e, 5RaW/ naems. macula.
natus. Sg. 292. als entstelltes Wort hieher? p' ^*°- ^*- „ .
IiUPPÖN, medicare (cf. mittelhochd. Ifippen, , \ • ' ' J?* \o
' ^ *^*^ • a. lepetun. nevum. Can. 13.
lupponte, medicans. O. IL 333. T nMTTrh
geUpet strala, ^co/ywo* Tr. LiUßJIilU, ». ^r.
kilttppotiu, iincicL D. IL 335. T A "D
giloppotero, medicato, toxicaio. Eb* TjABATj [cf. LaAJj^ aber auch das mittellat
geloppotero, medic(Uo. D. II. 335. labelhun ("vcisculumj undangels. laefjl, isfel,
gilupip oia, armatam feile venera (sagittamj. manilel^ m., labium. Ib. Rd.
VA. XIL 857. labrum. Rb.
[6-]
75
LUB.
LUB.
76
\
dero ungeloubigon. N« 64» 8« 17, 5.
unkalaupigeHy perdiiis. H. 20.
ungeloubigen. R Ji4, 1. 46| 4« 87| 14»
ungloubigen. N. 7, 8.
ungeloubegon. N. IL
UDgeloubige, infiddes* N. 58, 9.
ungtloubige« 0. L 4, 43.
UNGAIAUBIGi; /•, inßdelitas.
n. Qogeloubege. N. IL
g. ongeloublgL N. 87, 14.
GAL AUBLIH, g ( a u b ( i di)r probabilU, ctedibilis.
kelouplicb narnUio. D.
cloublicb causa. Db.
gel-oublich. Bo. 5.
geioublich auurden. N« 93^.6.
keloablih tuon. Bo. 5.
geloubiib ketuot. SyL
clonblicha, probabilem. Db. (im Drack
fehlt das Wort)
k lo-u b li c h i u (^n. Z?/. n^J^ probabilia. Bo. 5.
^tXo^hWchtn ^ probabilibus. SyL
Compavativ:
g elo ablichora (fides abtmdaniiorj* Bo. 5.
Iglo-üblichoren aint siniu uuorL Bo.5.
< EILAUPLIHRO, credibiUter. gl K.
'gloubliciio sägeta. Bo. 5.
clbublicho chosot. SyL
ih -kloublichor chosoe* Bo« 5.
UiNeLOUBLIH(uiis(aub({(^) ist Bo. 5.
•da« ungloablicba ding. Bo. 5.
a. UDgloublih ting. Bo. 5.
d. pL ungloublicbea« Bo. 5.
1 GALAüBLlCHl, /.
' n. cl^ublichL SyL
0. klonblicbi, /ic/^m. Bo. 5.
UNGALAüBUCHi,/.
fore uiigloublichi« Bo. &
GALAUBNISSA, ßdes.
d. galaapnisflfu. Frg. 61»
a« galaupiiissa. Frg. 43.
chilaupnissa. Is. 9, 4.
URLAUB, n. u. URLAÜBI,/. (nonL orlof,
auch das simplex leyfi» alla. orlobh),
•' UrUnbi frlaabnitfy licmtia^fm.
m. s. orlo6p,/<t#. VG. L 267.
^rlaup, licenfia. gL K«
■' urlaupii Uceniia. Pa.
iirlaubii^ Uceniia. K* 6.' 42.
d. 5. orloupe^ Ucito. Pmd. 1«
urloube^ permisiu. Can. 13.
urtSbe, nrlube, orlabo, Ucentidm
D. IL 324
o. M. nrloub. Ct 95. Co. 3.
urlaubii. K. 43«
urlub. N. 73, 5. Bo. 5.
(ze gote nrloub genam. Mos.)
d.pl.in urlouben bin ih sculdig. Co»
URLAÜBBÜOH.
URLAUBLIH.
ürloaplibaprieui, dimsiarioi. RLS?.
Can. 10. 11.
ARLAUBJAN, etlaubettf permiitere.
erlaubpan, licere. K. 1.
erlauben. K. 53.
arlaupit, licet. Fa.
arlanbit, licet. K. 33.
irlanpit, licet. gL K.
erlaube, Uceat. K. 5S. 61.
erlaube, liceat. K.. 33.
erlauppe, liceat. K. 63.
arlaapta, cancedendo, Gc. 8.
erlaubte, licoit. K. 58.
(er erloupte in minneklichen, mlltef
fir. D. IIL 83.)
irloopi, permitte. Mz. Bib« 1. 2^
irloubi. Bib. 5.
ist arloubit mannei zi vorleszenne.
T. 100.
ist erloubit zins ^i gebenne. T. 126.
ist arliiobit zi heilanuc. T. 110.
erlonbit si, liceat. T. 69, 4.
irloubit si, liceat. W.
erlaubit, liceat. K. 54.
arloubit nist, non licet* T. 68, 2.
nist thir arloubit T. 7a
nist arloubit dir zi nemmenna. T.88.
uns nist erloubit zi slahanne« T. 194,3.
nist erloubit, thez men «— , non licet.
T. 193, 4.
nist mir arloubit thez ih nnitle tnon.
T. 109.
thiu erloubit ni nuarun imo zi ez*
senne. T. 68^ 3.
n
77 LOB. LUPPl LUPPA— LABAL. i 78
erloibet habet, dax sie besuochen. LUPPÄRI, m., vcnrficus. KD.
\Vm. 5, 1. lubpara, maUJici. Rb«
üiNARLAÜBANTLlH. tttooa tttooiä
unarlaupentlichem. R. unarlau* LUPPA^ Floliinaiiienr; et LUPFIA*
bantlibheem. K.31. unarlanpenl^ MARHLUPPA, Flu&aamea.
lih. Pa. Ra. unurlaupaatlib. Da.,
illecebris. LUPPIA (LUPIA b. Feü. pat.), Flilfniamea
MISSILAUBJAN. (öpp<?> TA. TH. Strabo. (Cf. UPPIA.) —
xe miaaeloubenne, non credere^Ü. 77f 11$ Stadt in gernu m. bei PtoL
T/^R «^ T TTR LAIB?
lAJD s. XJKJlß* PLUSLAIB? ^al pluslayp^ » spoUa de ipso
T TTPPl / j« -u ni 1 u-u < k •-» mortuo tulerit, id est pluslaib. Legi Bath. 14.
LIJPFI (die altere Glosse luope».B.bl.8<Je.nl ü pereusserit, jm, una ferilai,e:^Vii,U\\
Dopi vorauszusetzen), coriöBdrwn. Em. 3L si minus aut livor appamerit. L.Eoth.nb.;
loopes, eonandn. Bib. 1. ^ ^.^ y^^ gehörige Glosse ili D. IL 358.,
T TTPPl ..«ir.N ^ »u 1 k- 1 • • ptolaub, spolia de mortuo, üe in cod. ca.
LUFW, n, (©ifO; cf. goth. lubjalcisei, <fa^ J^ ploieraub lautet Der S. gaU. Co-
pa^ - Siehe Lü, LAB, LIB, ^v']^^ ^' fr''^""i''Laf' ^*'* i**
T tttä y ^ plodraboth (Georgisch 949). — Eine ahn-
J[jUx>« lieh entstellte Glosse ist pulsaib, peraitere
n. Inppi, maleßdum.TL guerimomikliA. ^K. in cod. cavens. *
gm luppiSj succi lethiferi. D. IL 334. ^
I,^ÄX-^r<^^ LAB, LEaB ^ HLIB a LIB.
Schluppe. Gr. 4. t TTD
CHESILÜPPA, coaguban. D, D. 312.'^ LAUB S. XjUJO.
cheslnppe. Gr. 5. '
KALUPPAZ, toxica. Ja. LEIBÄ, LEIBjan s. LIB.
giluppero, medicato , tomcato (vulnere).
kaluppern, /oa:ica/a. Em. 13* LIUB 8. JuUJlS«
giluppiu, toxicata. Em. 3L medicata. D.
V'^'^ t , • ^' , n „ ^. LOUB s: LUB. ' '
geluppiu, keluppia, iMoi^ato. D. iLoSo.
gUuppa, ioxicos. Bib. 1. TT^DAnnrk *«^ ^ *# ,
Gehört auch giblapeco, purideniiis. vene^ LM'AIU, in., QBarfe, ffllaW/ iwimi^, mooi/a.
im/w. Sg. 292. als entstelltes Wort hieher? i u^*"*f*m q e 2
lAJPPÖN, medicare (cf. mittelhochd. läppen, , \ ' * * Js* \o
. ^ *^*^ ' a. lepetun, nevum. Lan. 13.
iupponte, medicans. D. II. 333. T OTlirTn
gelupet striata, scorpio. Tr- LiUBHilU, ». pr.
kilnppotiu, iincia. D. II. 335. T A "D
giluppo.tero, medicato, taoncato. Eb. LABAL [cf. IjAXj^ aber auch das mittellat
gelnppotero, medic(Uo. D. IL 335. labellum (vasculumj undangels. laefji, Isefel,
gilnppoia, armatamfelleveneni (sagittamj. manilel^ m,, labium. Ib. Rd.
VA. XU. 857. labrum. Rb.
[6']
79 LEBEIJEU. ÜBEL. LUPIN -^LEOPARTO. 80
- * *
concha. Sg. 184. d.pL livolon. Oh. 125.
buculare. Sg. 299» a.pL liuoli. OL 95.
cannQbus.?fl 1. 2. ' ^ LIÜOLPÜOH.
marCy qu^d in templo factum est, ob magnit»- xrrm^
dinem suam mare vocabatur. Ib. Rd. LUPiN, hipa (meretrix). Ra. gl. K.
erin lapel, luteres. R. t iriTWMwTrr«!
n. $. labul, pelvis. D. IL 324. LEPONTL, Volk auf den Alpen. JuL C.
. Iflbol, concha. Bib. 9.
labil, buculare, labium. P. 1. 2. labrum. LABEIR S. LABAL.
Wn. 232. Tr. Bib. 13. pelvis, concha.
Mon. 2. D. n. 319. LAPARA, Flufcnamen.
label, mare (fusile). OA. Bib^ 4. 6. 13.
Em le. pelvis. VS. D. IL 319. Sg.2:i2. LAPPARA, abdomen. Pb. 2.
. Prud. 1. F. 2. labrum. Hd. Bib« a con-
cha. D. IL 348. LEiBEIR (angels. Isefer, leb er; in emem an-
lapel, mare fusUe» Bib. 1. 5. 7. 8. Mr. gels. nomencl. plant, ist sium, herba quaedamp
labrum. M. 30* Gh. L 3. 4. Bib. 6. ma- mit lab er übersetzt), scirpus, herba ratunda*
. « fdle. D. concha. ijn. 31. Bib. Zf.
laber, concha. Mon. 2-
^ g. i^lapelles, luteris. M& Bib. 1 5. 7. wuiris. LJBARA,/.^ altnord. liff, lifur, angeb. lifr,
M4. Ml. Bib. 1. 2. 7. Ufer, griech. vi;sca^ sanskr. yakrit (cf* I4 snd
labelles. Bib. 4. 6. 8. . F.), itbtXi jecur. Em. 31. C. SaL 4.
labeles. Bib. 13. lebara. W. Sg. 913. 184.
d. J.1apelle. M>. Bib. 1. 2. 7. lepera. Pr. t
a. s\ labal, pelvim. T. 155, 2. lebera. D. Em. 27. 31. 32. Rd. Mon. 2. SaL 1.
labul (es steht lahul), pelvem. Em. 19. libera. Ib.
labol, concham. Bib. 12. (lebere. Gr. 5. SaL 2.)
label, mare. Rh. pelvim. Pr* m. luterem. g. leberun. Sg. 292.
Gc 11. concham. Bib. 5. d. (lebere. D. III. 45.)
Iapel,/fi/^effi.Gc.3.4.5.c07»cAtfm.Bib.l.7* a. lebera. Bo. 5. «
ii.;7illaballa, biteres. Rh. (lebere. D. HL 45.)
lapella« OA. n. p/. lebera. Gr. 4.
. d. pl. leberon. Bo. 5.
LEBELEIA, regula, mitra virginaJis. Wn. 863. LEBARLAGO.
Bib. 9. 12. — fibula (juncturas mordetj. VA. LEBARMEBI (hicher?).
2. Xtt. LEBARWÜRST.
labeleia, regula. A. LEBARSTEIN.
(lablegi, legulam? Rx.) . [GILIBEROT.
lobileion, bratteolis. D^ II. 343. ein, mere (in der Uebersdirift lebiroMre
genannt) ist giliberot Fst hiebertl
ÜBEL, LIBOL, LIVOL, m., »uc^i wfo- ^
men (et Ubellus). LEOPARTO, m., itopavt^, leopardus.
». 1. libol, Volumen. Bib. 1. 2* lehatto, pardus, besiia varia ei muliieohr.h,
livallf , commentarius. Rb. lebard, leopardus. Tr. Wn. 460.
g. i. libelles. Is. 4, 4. lebart, pardus. Gr. 4.
a. $. livoL 0. IIL 1, 2. V. 19, 36. liebart, pardus. Mon. 2.
ii«p/. liyola, volununa. Ec. 0. L .20, 23^ *• d. leopartun crimmistnn, tigridi ferodssi.
U HJBISTECH4L— LAG.
LAG.
B2
mae. Em. 12. setzt eia fem. le«parta
vorans.
LIOPARTO, n. pr, hieher?
[HELLOLIUARTO (?), erehus. Hs.; oder ist
es bellowartoT] .
LEHPARDIN, leopardinum ($(0). Wn. 460.
LUBISTECHAL (angels. lufeslice), ßUh^
fttdtli libusticum, lublsticum, levisticum (PfL)
lubisteehaL Em. 21 31. Sg« 184 29a '
lopistecbil. Em, 31.
lubi^techiL Tr.
lubestecil. Wn. 232.
labisiicbel. Hs.
lobistikeL Mon. 2.
labestecco. L.
LUPraURDüM (sRelf[*n?), St in gem. m.
bei PtoL
UBLEGI s. LEBELEIA.
LEPS s. LEFS ia LAF.
JÜAlj« er. Xexpqj lat lectus, altpr. last!» ahd
le^^ar. Ist es sansk. lag, contiguum esse, ad"
haerere? Oder bangt Jjjcxljr mit 8an«L lab,
bt labi zusammen? JJXJxX^ das icb als be»
sondere Wurzel aufgestellt und mit sansk. Idk
Terglicben habe, könnte auch (6 als Verlange*
mng Ton a angesehen) Ton JLuiLvir abgeleitet
werden; et lä^B, insidiae.
LIGAN (lag, Ugun, gilegan), gotb., alte«
u* angels. ligan, nord. liggia, Ifegctl/ fa^
cere, cuÖare, situm esse, recumbere* \
liget in cbindebette. N; 52, 1.
liget uffe sdlen. Wm. 3, 10.
ligent under sinen foezzen« If. 8, 9«
ligent in grabe. N. 87, 12.
ligge bigraban. 0. lU. 23, 56,
uuar er lige an demo neldCf sHwn siV«
Org,
gptaes ligit ander genere^ Oi^ '
.1
sus ligct tiz teil enemo teile. Org.
tiu cinluzzcn accidentia ligent andren
unde in dien einlnzzen substäniiis. Org.
ib lag in sundon. N. 58, 10.
nuir ligen in unchrefte. N. 89, 7.
(übe die erde läge wnoste. Mos.),
(dannoch daz Hut lach slafen. D.III.87.)
so diu sela den libhamun likkan laz-
zit. Em. 33.
ligit, ingrtut (vitibus umbra). VQ. IL 410.
ligit, recumbit.Wk. IX. 713.
lac, procumbit. VA. IL 426.
sie sahun thie duaeba liggan snntar«
0. V. 6, 55.
tbiu in bette liget inne, mitsnlichremo
kinde. 0. L 11, 44.
nu ligit uns umbitberbi tbaz unser adaL
er bi. 0. L 18, 17.
in sinne ligen. Mcp.-
tbie (pprzicba) lagun fol mannes sie-
cbes. 0. IIL 4, 8.
lagen in uuige^ ceciderunt in gladlo, N>
77, 64.
lagen demo zorne. N. 92, 4.
liccet, cubate^ MA. . .i
eteuuio ligeaden, posiiionem habentibus
(partibusj. Org.» . . . . . • ■
dero in eben'ligenflan'teila Org«
ligent mit.andero ebenon. N. 49, 18»
Form und Flexion. ....
Inf. likkan. Em. 33.
Uggan, liggen. O. V. 6, 5Sv
ligen. Alep. Org. Boj.5.
taz ligin, acöubäus. , Org,
fonne ligenae« Org.
( 1^ u. 2<* p. s. praes. kommt nicbk vor. )
(er) ligit VG. IL 410. VA. IX 713. T.47.
2. 0. L 11, 44. 18, 17. IL 1, 22. Wm.
W- Org.
liget. Org. Bo, $: Mcp. N. 10 (a), 7.
16, i2. 20, 10. Wm. 1, 13. 3, 10. 8, 3*
(Iit schon im 12. jabrh. D. UL 45.)
(wir) ligen. N. 89, 7.
(ir) ligent. Bo. 5.
(sie) ligent. N. 8, 9. 9, 16. 49, 18.Bo.5. Org.
' X liccant. Em. 18.
liggent 0. IV. 7, 4^
83
UG,
LAG;
ligint Org.
(er) licke. K. 44.
. ligge. 0. m. 23, 5&
lige. Org.
liggez (8t ligge ix). 0. V. 1, 37.
(sie) ligin. Org«
(ih) lag. N. 58, tl.
(er) lac VA. IL 426.
lag. T. 60, 14. 88. 107. O.I. 20, 13. U.
2, 22. 9, 52. N. 74, %
(sie) Ugun. Rb. 0. III. 4, 8,
lÄgen. Mcp. N. 17, 40. 78, 3. 103, 7.
(er) lägi. 0. III. 2, 7.
läge. Org. Bo. 5.
(sie); Ugin. Org. Bp. 5.
imp.pL 1
ecet! MA^ 2. Bib. 1. 2. 5. .
gel! BIb. 7.
liganti. .Ct. 95. .
gen de. Org.
genti (a.n.J. T. 220, 4.
gender. Org. .
gentis. Org.
gentemo. Mcp.
cchentan. Frg. 3.
gentan. T. 88.
genta. T. 48, 1.
genda. Mcp.
gente. T. 44, 1.
gen de. N. 134, 2.
gend6n. Org.
genden. N. 87,12. Org.
ckante,7ac^i3/^^. H.25.
gente zantron, posiUu pruiicu.
T. .237, 1.
ligentia. T. 220, 4.
UNLIGENDEN stucchin, parübui nonha.
bentibus posUionem. Org.
G ALIGAN.
Inf. giliccan scolanter (s^olonter.
Mif;.), habitaturus (cum faj. Bib. 1. 2.
daz stuppe geligen ne mag, so
der uuint uuat. N. 34, 5.
(ib) geligon: so ih in bette geligon.
Wm. 2, 6. ' ^
(er) giUgitf procubet (saxeaumbrmj.VG.
ULU5,: -i
1
p. praes.
I
1
h. 1
d. 1
o* s. m. 1
1
o. s.f* 1
1
n.pl. 1
1
g.pl 1
d.pl 1
a*pL 1
1
(sie) giliepent, procumbunt (jproc
VA. IX. 190.
geligent: die regenuuinc
gent, ru^cn. Bo. 5.
kiligent, deficiuni, delabuni
(er) giligge:
thoh er nu biliban si, f
thoh thar er si,
si thiuz na sar giligge, 1
bigraban ligge. 0. III. 22
(er) calac, concubidU Tg. 1.
(gelach: der regen niene
D. IIL 60.)
(er) gilagi, praebeatur (ocazsioj
suppetat. M. 29. Gc. 1. 6. j
(facultas). Prud. L
p.a. a.s.m. giliccenten (gilicl
Sb.), coeuräem. M. 29. C
p. p. kelegen, ^gelegen:
so ist iz kelegen, daz
tig f^ne erdo sin hab
mele. Mcp.
föne diu istizsogeleg
undertaniu^a/o undei
providentiae) ^ quo fit. I
gilegan: uuio bi nan {
uuas thaz uuar. 0. IIL
kilegan, situm (estinvol
Em. 30.
gelegin, sita. A.
kilegan, situin. Ic. Rd. si
a* J. m. gilegahan (haz ubar s
IV. 7, 15.
o. s. f. nahkilegana,comiiii/2i;ff A*
n.pl.n. V^iXe^huiiij sitae (in tumui
a.pl*m.k9ilekcnef sitos (inkadu
Rb.
gilegan, proximus, cognatus.
der uns kelegen ist, proximus. P
^W^^^LXitXyConsanguin^us. VA. V
giIegaiio(gilegino. Ec«), consobrl
des ingelegenen (in gelegenen
tes, cognaii luminis. Mcp.
fiinemo gelegenen, proximo. N.
mit iro gelegenen, /7/Y>^ii?io. N.
gelegenemo, cognata (spiegele
iro geleginun, propinquam. Mcp
15 LAG. •
mine gelegenen, pvoximt.'Vi. 37, 13.
die iro gelegenen sinti pf^ximae. N.
44, 15. ;
allia dien gelegeniu, oimiä his cag*
nata. Org*
gileganono (giIeg^nono. Can» 7. gile-
gono. Can. IS.)» natalium, parenlunh
M. 19. Can. 40. 11.
gilegenes, propior» Bib. 5.
gileganoro, propior. M«, Bib. !•
GELEGENLICHO (tt>{e meine SDAc^flen)
minnota ih sie, sie ahton min fient*
licho. N. 34, 14.
GILEGENI, /., positio {itQ teil?). Org.
Situs. Pr. e.
kelegini, habitus /acentis. Rg. 3.
gilegini, situ. Prud. 1. 2. ]■
gelegen!, conditionem. Bo. .5. situm,
posUioncm. Org.
ARLIGAN, er Hegen.
Inf. irliccan, defecisse. M. 19. Can. 6. lOl
11. 13.
(ih) arlicku, fulcio (?). Fr. e.
(er) arligit, deficit* Pa^
irlikit, deficiU gl. K.
(ir) irligent: daz ir dar atia ne iili*
gent N. 104, 4.
(sie) irliceent, deficierU. M. 81«'
arlikent, deßciwU. Pa.
irlikent, defidunt. gl. K. Si^
itVicVent^ deßciuni.'Ltek
irligent dero bizxa. N.139,'7.
(sie) irlikken, deficiani. N. 70^ 13.
(ih) irlag andemo dencben>iAe.*N«76,4r
ih irlag ze dien ao hohen dingi^
dingendo. N. 118; 2&
(sie) irlagen, defecerunt. N. 63, 7«
(ib) irlage fore bizze. N. 139, 7;
p.p. irlekiner, reses. SaL 1. '2. 4.
eines erlegenea s^likn^senü ocd^
dui. Mcp.
irlegenen (irleglnen. Nd. II«) iuiN
gon, fcfytuac^en. Nd. 11.
ih bin irlegen andemo lei4^. N.54,3L
ih bin irlegen in minemo aliemew
N. 142, 7. .: ; ■ ' -
lAa
86
- \
t
• ♦
. i .'
näir irlegen binin-diaemo zorne fore
siehbeite, defecimus. N. 89, 7.
sie irlegen sint, deßviunt. N. 17, 38.
(sie) nnaren irlegen. N. 63, 9.
UMRLEGEN sint mine fuoze, nonsunt
inßrmaii. N. 17, 37i
an dien zueinilo ih unirlegen sin.
N. 118, 24. -
ANALIGAH anliesen. i
Inf analicean, ingruere (infensos ho-
stesj. VA. XI. 899.
f analigen, inesse. Bo. 5. — nnerlt-
kireda mir analigen, nobisdch
minari. Bo. 5.
antf'tzi liccanne (ana ee licane.
Can. 13), incubandum. M. 11.
Can. 11.
(er) analigit, 1/7^1^. M.30. Gh. 1.3.4.
impendct. Prud. 1.
analiget! der tod liget in ana,
manet. Bo.* 5^
io D6 liget ana nebein bungar.
N. 36, 19.
iruuartni^sa liget imoana.N.37,4.
durftheit liget mir ana. N.101,3.
arb'eit^dremir analiget N« 24,18.
aber beuuifenen istroerdazin
• 'ana iige^, 'sed miseris fnalorum
,) *'v altior sensus est. Bo. 5.
siechetago, der mir analiget.
Wm. 5, 8. IIK '
i diu (mistsaskilht). mir ana liget,
saevit in me. Bo. 5.-
' ^ der (scado) liget ana dien un-
• • .sculdig€in,jtiri;iiiitiMaiz/^5. Bo. 5.
aneliget« Wm. 5, 8.
(sie) analigent,. iasurrexerunt: in me.
N. 26, 12.; ♦
in allen ziten ligent mir pres*
su^ue inB.N. '^h. 3. r
•' (er) inalicce, lar/i/n/ur« Bifai 7.
• (e#) analac, ingruit (horror). VA.ILSOl.
analagr adamis sooda lag mir
ana. N. 17, 6. .
bettr, thar her analag| in qtto
faceöat. T. 54, 8.
therliut n^it ihiaa im'of analag
87
LAG.
LAG.
nnt selben mitfeli. tken dag.
O. IV. 24, 23.
dien allen cbleino analag. Mcp.
uuanda in iro forhta «nalag. N.
104,38.
anal ach, inhiabaU VP.
(er naht unte lach sineme nater
anelaeh, das er ime die selben
diernen bewarf ze gem^helen.
D. III. 86.)
, (wir) analagun. O. IV. 1^ 46.
i(sie) analagen mir, molesii erant. N.
34, 13.
(er) analagi, imptnderet fcerta mors eis.
.. Mx. JBib. 2. 7. imgrueret (bdlumj.
VA. VIIL 534.
ESNI LIGAN, Itilugen.
(sie) lagen ihiie Cmtnaii):^. 104, 24.
des ingelegenen? (in gelegenen?)
lieht es, cognaüi luminis. Mop.
UNTARLIG AN, unterUegesi subjacere.
nntarlicke, subjäceat (poenaej* K. 13.
32. 45.
untarlegan, interjectam, (rapinae nequi^
iiamj. Gc. 9.
untarleganiu, subpöuta» Gc. 8.
OBALIGAN.
(er) lag oba. 0. III. 24, 65.
ob ai igen tan, suppositum (piscemjm
T. 237, 1.
UBARLIGAN.
' £duo. du mine chebis uberlage (6c#
fc^Kefffl). Mns.]
' [daz. si wäre überlegen (Don einem on#
bnn aUi^tm SSanneii^efc^Iafen}. D. III. 72.]
UTE LIGAN, üufriegen.
thar ligit uffe. O. II. 1, 23^»
diesule, da der.disk uffe lag. Wm.3,9.
NIDAR UGAN. i
niderelrgo ih. ff. 7(^, 2.
uns er. buch aiderli^esdaiü 43, 25.
cythar>a habet niderligenten buh. N«
70, 22.
ßlLIGAN abtlU^tn).
pilikan, .opprimere (vüU reginam; Voiu
gen, iiit^ttj. Mx. Bib. 1. 2.
pilicoemeis (pilickimes. Sb. Bib. 1. bi-
.IKkixnes. Bib« 5.), dognoscam
1 Buch Mose 19, 5.> Mo.
pilach, effbemmavit. Prud. 1.
pilak sih, adcubanii (7). Em. \
piliccenter (pilicganter. Gc
ckanter. Bib. 1. pilikkantei
pUchizenter. Bib. 5.),. opprh
virginemj. Mo. M. 29. Gc. 6.
pileganero, x»j^r^^^a. Prud. 1.
FARLIGAN,
f.urligan, moechßri T. 29, 2.
ni furligi thih, non moechaberis!
fiirlegan, adultera (generatio)»
ferlegener, segnis. Bo. 5.
farlegana, contaminata. Sg. 91c
furleganen cunne, aduüeragen^
T. 44, 22.
habet srä forlegiana, moeehatus
T; 28,- 1.
Terlegena, siti (infra quercum).
FORLEGANI, huar, stuprum. Rd
.( de farlegani. L. fris. 9. .
in den varleganen, stnprts. I
LEGJAN (golh. lagjan, nord. leggia
lecgan, alt^. legian, lagian), legeti
legitun in thie korbi. 0..II1. 7,
. l^gg^A un$ \% in herzen. 0. II.
legitun iro. hant.in t.hen heil
(h^ilant ana?). T. 184, 6.
diz lichiamhaftiga legiA.9.9 s>
chambafti, induet. IN. 84, %
legit er an sih indttmentuifi. Org.
.' l.ecgent dca in^flyur^^^ ouan, mi
. .in^tflwinwn ignis. Frg. .15.. .
; legeii mina haut an Ai^^nüdsSi
. €os. N. 80, 14.
legiti sina :hant anan inan (th
bau). T. 86.
leg.entciialberufendinen.alta:re.
lekkent ufen got iro sculde.. N.
legetpsi alle die drouuuii u^fc
induxisiL N. 87, 8.
liBgeta .ai.ufea:iro ho.ubei goldr
ponit Mop.
legetiaisie (seulde) nfen ei^ei
ren. ßoi 5. i.
legitun thar uf. Q. IV. 4, 15.
)
IA&
L4G.
90
lege ein iro liifelit ober daz an^der,
ih lego niuuuez l<^b ze-allen anderen.
Np»g\ JA'':««- .*■'
, / U- X^«^ :* ■ I * . * i • • - -
lege-'ti>a«a ttkö'i-adde. Be. 5.
tara zu le^» ik- taz> cu/i/9.' Mep.
legeta aro-ttli taraiuiMcp.; cf.tuolekjan.
fund^ment lekkih, ']90ii^/»tf. N. 79, 16.
(eier legin. d; HI. M.)
dar er legis sine i-ungen, fionat. N. 83, 4.
erlegitasingiuuatvUgeeab.O.lV. 11,12.
legeta in tagtdi'ng, praesöribit ih diem.
* Be* 5» *
leg«ton otanoate sina etat, desölavefunf.
N. 78, 7.
pi demo uuege legeten ai daz^ 'dar ih
'■ mih ana stieze. N. 139, 5.
uuara thu inan legitis* T. 221,4«
Form und Flexion.
Inf. lekkin. N. 79, 16. 86, 2.
leggen. 0. IV. 35, 16;
legen. Org. Bo; 6.
ze legenne« Bov &.
ih Ugo. TS. 70, 14. Mcp.
du legest N. 20, 10.
<er) legit N. 84; 9. Örg. Syl. ^
(wir)l^e'cime^ Mb.
(sie) lekkent N. öS, &
lecgent Frg. 15.
legent N. 50, 2L T. 243, 3.
(e?) lecce. K. 68.
lege. N..83, 4. Org.
(wir) leggen. O. IL 24, 31.
(sie) leggea O. IV. 5, 32.
(4u) iegetoat N. 87, 8.
er legita. O. I. 11, 36. II. 9, 47. IV, 35,
35. T. 155, 2. 213, 2. MJr. Mtp. Bib. 1. 2.
legeta. Mcp. Bo.'5.
legite. Bib. 5.
(sie) legitun. VA. IX. 687. O. HI. 7, 56.
IV. 6, 4. V. 5, 12. T. 221, 2. 184, 6.
legeten. N. 78, 7. 139, 5.
(ih) legeti. N. 80, 14. '
(<iu) legitis. T. 221, 4.
- (et) legi li. O. IV. 35. 13. 24 V. 7, 40. T. 86.
(lit) legitin. 0. III. 24, 61.
Ü.
legetin. Bo. 5»
Am^. s. l^e\ N. 68, 2a Bo. 5i
p. a. felise lekentis, siutä ajipo^ens. gl. K.
«ALEGJAN. ' •
kileken. gl. K. kilegen. Ra. kalacken
(arslahan). Pa., effudire (effbdere. gl.
Hfk), interficeri.
ze kelecka'nne,,rij90iiaEMf<i. K» 56.
er gUegit \h\t fumiammia. T. 67, 13.
kilekit, stermt. gl. IL.
aor^o Quir in uuage gileceimea iuniht
• Bib. 2.
gilegita» recUnavit. Le. 1. 3. p^kicbat* 0.
■[ '" I. 11, 42.
•^ ^ - gtl'iigita inaii in crt^pea. T. 6, 13.
kalegita, exposuit (tncar^scMjfi Rb.
"' '«gilegitum^ dwr/^oiiiAif. VA. IIL 237.
gilegiti, poneret: O. I. 11, 33.'
gilegiti inan i;^ bänt O. IV; 12, 64.
^ gil^itin, pohetehi. Ö. IV. 3&^ f 6.
dar ana gelegeter Finder.' Bfi 5.
ketegietiu tant'iäiJPea mih. M. ^^ 4.
kilekitemo nagtlei'vnmo.'Rb;
- -keUgetemo fingere über defn niunt,
.'id OS- iom/fresso. Mcp.
a. s.^n. gilegitaz, pasitum, T. 6; !2. 0. I.
• I2i 20.
a. pl.n. gilegitiu, posila (liMltäminaJ. '
T. 220, 3.
ehristns iat gelegit in nnsered licha-
men. N. 34, 25.
' fnndamenta aint keleget M. 86, 2.
sint keleget zo -— . Ox^.
ain kilegit, reponantur. IL 58.
gilegituua8,po^Meni#.T. 214, 1.217,6.
gelegit uuas, N. 86, 2.
geleget uuas. N. 79, 16.
uuirdit geleget (geleit Wm.II.) in—.
Wm. 7, 5.
ioh zu iro aber änderest keleigit(^2nk^
nuirdit iro eriro teil, assumitur
quod prius est. SyL
geleget uuirt. Bo. 5.
geleget uuirt ufen — • Mcp.
gilegit uuart, T^r/mali^. Gh. 1. 2. 3.
gilegit uuard in daz viur. M. 30.
[7J
H
LAG.
LAG:
92
.» *»
gilegit nnrtin, fxmtfentar. Gc 3.
den d|i habest geleget ztfundamenlo.
,. .N. 79, 16.
ARLEGJAN (im and. Sinne als uns. irlt^cn).
lairleccan, volvere (sicparcas; cf. urlag^.
VA. I. 26,
arleckeantRa., irlekent glKtoA/Tonon/.
,:A»% ex (fupUer^ im^ (fiNnne) spre-
• /;.icbcndoeYlegeti,attflcflU|bf^9l(cBo.5.
ÄNALEGJAN, anlegen..
.;: : ( 9 n^lepkan, impimere^ :K. 27* 42.
[daz (gewati) hiez sl in .anblecken.
.,,XvAUt73.] .
analegen novum hominem* N. iidj !•
} analegit, inniiiUfr ^(mani^ suasj. MX 3.
: Bib.4. 2.
74iz.vuarta8eliga legit ana unaoarta-
scli, Mi^/. N* 37, 5. »
aaalf^c.kent Sb».JLe* «nf^lekent Le. 3',
.; ,^U-.liegcto8jt d^h fimi zierdai induisti
.,jdu,ljegetostmih ana.dinil^aptN. 138;5.
analegeia, induU^^. %0^, l.\J9l^*
y\ .dfigetaer an^^ zierda. :N. 92^.1..
legeta er anafluohalso.aaatvN. 108, 18.
\vu#ftÄ*^ßU\m^. mjecerunt\(ei manu^J. Mz.
Bib. 1. 2.
ia^aUgiUi 8ih iz (5Weit>). 0. IV. 29, 37,
a n a 1 e g i ! mitte (falcern et mete). Af g. Bib. 1 . 2.
an al e.c c e t, mifiUe ifcücesJ.W». % Bib. 1. 2.
(anlegit Bib. &•) : •
analegende, assumens (wdamenia). Mcp,
analagkende (analazcentc. glK.), ab-
inmittentes. Pa«
analeegende (analeickianti. Ra. ana-
.lagdc. gL K.), abingruentes. Pa,
d.pL dkn^iXeckevkiem (vestimentaj. K« 55«
ANAGALEGJAN.
anagilegitost, imposuistL Zf.
anagilegiten hanton, inpositis. T. 7&
anageleitcn beiden banden. Ma.
die (druhe) uuerd^nt anagelegct
chrisiianis prißcipibiis. N. 149, 8.
ana gelegct habeti, arrogarit (culti-
IfusJ. Mcp.
UMBILEGJAN, nmleten.
umbeleget mih uxit epfelen« siipate
me. Wm. 2, 5.
UNTARLEGJAN, nnferlegei.. w,
an tarleccan, submiHere (colbmfugQj* Kp.
untafl'ekid, sutponif. gj. JK. ,
«nterleccet(antirlegiu£ib« h^^fylcUe
: fme ßQPiAusJ. M«: Ab., 1. 8* ?• :, »
unterleget (underlegj^iL Wm» IIT* nn-
dirleget Wm. I^) mih mit blao*
mon. Wm. 2, 5.
UBARUEGJAN, A^btttt^tn.
temo hertuome habest ta filQ harto
. überleget aitia urt^ilda, inarepßiisti.
Bo. 5. • .
UßARI GILEGJAN. ^
gileggent thir obari irositobilidl
0. IV. 5, 33. . ;
ÜFLEGJAN, aufUgen;
ufkeleget uuerdent. Bo. d. i V
»nSSALEGJAN. ,
misselegiten, divaricatis, D. H. 322.
NIOARLEGJAN, nit^bixU$t%
. I
V
nidarlegita (nidirUgjLte. Bibl 5;), pro*
fecit. M$. Bib. 1. .' ' . ' * . I )i
nidarlegita sih, jact(fiat H* Bib. jL. 2.
nidirlegita. resohnt (iergaJ^Yh^yiiAii.
nidarlegitun sih, faotavenml, ee\(}ante
altarej. Mi{;. Sb. Bib. L 2. (didirlegi-
tin. Bib. 50
niderlegiti sih, jactasset ^-f/uxta pa-
rietem et obdormiss^J. Mr.
nidarlegi, depone. Ib; B4. . . . ; r' )
leg iz nidar haldaz. Q. V. U 31» \
nidargilegit^n (kneunon), |lo#äi4 ^^
nibusj. T. 181, l.Lei 1* 3. ; .
.lüidargilegiteii, /?a5//t7^. O«.
uuerdent nider geleget (AadresesJ. N.
91, 11.
B1I£GJAN (bereuen). ; )
pilecges^ operies (attro). Gc. 3.
pilegit, obturat (aures). M^. Bib. i. 2.5.
reponit. Pa. Ra.
pilakit, reponit. gl. IC ^
pilecat» siipate. Rb. .
tragabetti mit golde bilegit, leoU
rei. Bib. Zf.
d3
LAG.
MG.
94
mit 8egafi8-nA pMegHzf cum faldbus
mit isarna pilegita (pilegite. Wh. 6.
. belegita. Bib. 13. (^iUgit Bib.50 nua-
gana, ferrata carpenta. Mc Bib. 1« 2« Rb,
mit iaarna pilegttcn (isaroe pllegitin.
. Sh.y^ falcatiu JAy.
FOLLiL LEGJAN.
V -da das d^ra xuo folle legeati adjicU.
FARLEGJAN (in anderm Sione als onaer Der#
lesen).
dannan begondon sie iro anasinne
• ^ . . {^rljegen cavatis lignis ^ diu latininu
larvas heizent Nf«
ZÜOFARLEGJAT^-
. ejr.jsnijfta luvirlegit nuerdci anfe ig-
ncm, Gbarl« 3» .
FORALEGJAN (»Mlegen).
der faragi^egito iac,. praescriptus dies^
Pmd. 1. • •
HINAIJIGJAN dinieren). .
dax hingelegte, depositum (pignus). Hd.
iZUOIJgGJ^ (cf. legjan), |u(cgetu
hara xuo legen. Bo. 5.
: legest tu tara xu. Org.
suleget (er) eteuuaz, cremenium sumit.
xnoleccent,:i3tp/p//rais/. Mi. mqndparunt
(librum Tobiae iis, quae haghgrapha
memwnmtj. Mr. Bib. 1. 2,
snolegent, applicqnt. Bib. 5. ..
. tu ne Ipgist mer xu* Org.
er* ne lege zu- Org. * ^
legetoA xfibi appostUrunt (ddhuc). N.
\'n\:vi. ' ■ _ ■ '[^^
legeten zu ze iotns redo, ad/idiimt sen
tmtiae fovi$\ Mq>.
zuolegende, ag^erans. Mcp.
zttgelegeteiao. Org-
2üRLE(;JAN u. ZÄÄRLEGJAN (jerU«en).
xeecl«kke) dissölvat (den menniaken).
' Bo. 5.
zelegeta, dUsölvU (gentes). Kh.
zelegete, segregäii (lide). Bo» 5.
ZlSAMAf^A LEGJAN, {uratnmenUflCQ.
xisamana leccan, componere. VL 30.
xesamene legen. Org. •
•lege ho^o unde curtit zesamiAe. Org.
'zeiamene legende. Örg.
n^pLui zesamine gelegiti«, dmplexa.
Org.
tiu zesamine gele^getin, com-
plexa. Oig.
tiu zesamine gelegeten uuort
Orfr
g^ph zesaminegeleiteroüuorto*Org.
d.pl. zesamene gelegeten. Org.
17./?/. 71. zesamine ge legeten; 'Org.
samo siu si zesamene geleget Org.
siu ne uuerden zesamene geleget.
Org. L i •
SÜP^TARGALEGJAN.
suntar kilckes, rcponas. Ib. Ad.
suntar kilegit, seposiia ^dicia^ quasi
^ searsttm posita. Ib. Rd.
KILAGUN? (cf. kilekan), cmsangitmto. Eh
II. 345. (oder ist es kilangdn?)
ANALAGUN, infestos. Tg. 5.
ÄBELIGES frostes, torpentis frig^ris. Mcp.
Gebort hieber abalaga, inbeUes^ D. IL 341.?
ÜBERLiGA, f., dedamaiio. Bo. 5.
be diu runezton sie, uberlaga tuende
gote unde moysu N. 105, 25.
FÜRILAGA,/., Ocrt^fiMgunfl.
dero fürolago, defensionis.
LEBARLAGO, uterinus. Ib. Rd.
Gehort hieher renunculi, leuuintlcgun.
Pb. 4.?
LiGA, /.
laga, seditionem. W.
fona lagom^ de insidiis. Rh.
in lagom, in insidiis. R,
lagun (lagin. Bib. 5.), atniculis. Bib. 1.
2. 7. Mx« (mendadorum conentur subver-
tere laude dignosj.
a.pL laga^ tendiculas. M^ Bih^X, 3L furia
belli. VA. XI. 515. .
LlGELICUER, insidiasas. Sal. 2. !
LiGÖN und LÄGfeN, insiditiri.
in lagen ne. Co.
lagos, insidiaris* BI.
lagot, insidiatur. N. 16, 12. *
lagont, obsident. Gh. 3. molinntur. Rf
[7-]
d5
lAa
LAG.
1 ■ •
lagcnt imol per$eqtdnuni!Ji..l% 11.
^ lagoniin, insidiantem. N« Q0,;t3.
lagonte (a.ph), insidianie$m.fL ib.
UOL LAGEN. ^ V
[so hat er (aatao) uns uol läget. .
■ .■ D. HL 53.]
GALÄGÖN.
JciUgotun-. Ra.
kilakoton. gl. K,, oösidiavemni.
..si kilagöt imUi insidiet^^Bk.
[kilecti (?), proseqtiere^^A^2
IAGARL factiosus.
lagaro (lagara. CaD. 7.)» factioso-
rirnu BL 12« Sbe.
LAÖARIDA (?), cunabiUa.
ligeride, cuna v* cunabßila ff* tviäobulum.
F. .1.2.
d.pl* lagaridupi (lakaridunv Ja. lagi-
ridan. M/i,), ctinabulis» Rb.
GELJBGOy neben einanter bet Sdnie nadf,
(wie gesito), ligent die fingere (dem
gl orto. entgegengesetzt f. Org.
UNTARLEGA? biier/ecia. Gc. &
LüGAR, n. (alts. legar, aogels. leger), ia*
Ser^ cubile (dtacofmnij. Mn« Bib. i. 2. 5.
Prnd. 1.
legir. aoa^itus. Org.
d* legere, legare.. O. IIL SM, 96. V.
. 20, 26.
in senftemo legere (baä ili ge-
.suftdot). Cq.
ji.pü. legar (legir. Bib. &)> edncubitM
( concupisceniiae ne. appr^hädant
mej. Üff. Bib« L 2. 3. (cL das an-
geb. legerwite» mulda concubi-
Uis iUegitimi,)
legar, lu^a. VG. U. 47L
dlpl. legarun, sUibus. Pmd. 1. cubiübus.
Prud. 4.
«i.pZ. leger, lustra. VA. IV. 15|.
LEGIRHÜOR. '
LBGERSTAT.
L1G1RI, LIGARL
unebuski ligiri, fomicaticmM, stuprum.
gl. K.
FORLIGIRI (cf. alta. farlegarnessiV^/<^
pnwi. T. 84.
£i>rlegatfi, stupmm. Ib. -
firligariy/oniica^oii^. gl« i
BlLEGARIfin.
n. pl pilegara, concubilojhe$. IUI
ANALEGI, indumenium.
iro analegi ist din analegi.
niidunga unde erhafti si '
legi, die — >, induanlur. Ji.
Ca.pL die tiurlichen anelei
ANAGILEGI, indutae vestes. V
UZILEGL
in uzilegi han ih gesandot
UZILIGER.
nzou (uzuo.Sb.) ligero, ejti
üerej. M4. Ran. Bib. 1. 2.
SCAPFLEGI, armorum depontio.
LEGIDA, y*., accommodatio (idoi
borum ad mventionem). Db.
GILEGIDA, GILIGIUA, /.
giligido^ situ. ÄL 30. Pnid^
gilegidu, situ. VG. 1. 72. C
gilegido, affinitate (cf. g
Bib. 1.
gibonita gilegida, tension
rumj. Gc. 3.
gilegida (h.plj, situs. VA.
FÜREGLEGIDA, /., pF«;?o«/
UBARLIGIDA,/^ adidteriam.
ANALIGUNGA, Stnlegung.
d. analigungo, afjixione. M(
LIGERUNC (ligirinc v. scubel.
bil, subtel. Tv.
URLAC, m.,fatum [nord. orlog
n. Sr |a£>^> angels. orl.ag, orli
nrlag, fatum, bellum, alts. orl
nrlajgi, urlogi, bellum']. Gehe
nicht bieher; ist lae mit dem i
altnord. log, lex zu vergleichen
arlegjan (hier in ijAxK/^ n.
LUG),
'^ das, obgleidi es ni
sondern bellum übersetzt, doch y
eine andere Form von urlag ist.
n. MtXtLCy fatum. Ja.
der nrlag, consieüatio^ Mcp.
vrrlag, /a/eon. Bo. 5.
97:
LAH.
LAH:
98
4« »I^Sa. Sg. 242;? (kam amli,*d* in Sg.
242. die deutsche Gloss€l immer im Mo»
minativ Blebt) gleich dem utlaga,ya-
tum in B<v 2. Ec Hs« Nominativ ii/i^.
eines subsL fem. oder der nom. pl. von
nrlag seyn).
a. tisen urlag. Mcp.
. ii.|rf.nrUga,/0ifar Mcp. D. IL 330.
0,|^Qrlaga,:paffai##/a/a. SiLl«
Aach uraluga (a.pLj,/€Ua. Aid». 4«
» URLAGKM /a/^/u^
vrlaclicher, faialia. Ifa.
orlaglicbun metemo^ngOi /krtofif !!»»•
p^omm/A; Mcpi ^
;:•../ .
. ■ ' l • •« 1
.» '
= I
1
IjiLtL» Ist aansk. lajj, puäore a^dymyei*
gleichen? oder lach und lAc^i, änimaliiferiife,
oder langh, transilire; t/lKperders?
LAHAN Quog)f g0b. la^an, nord-ll^a^gfls.
lean (aberpra^i loah)]i alts. Hb^P» vUfi^
perarei rq}rehendin*d, (orguere, ;vetQre* W?^^
die hierunter aufgerührten pra^^ 1^98« ^^^
gin, biluagi hicJiier gehorea, so kwnmt dem
lahan nach der. Analogie der übrigen verba,
dift iod /ir(9€^. \]h|re|i Wurzelyokal a fo A (uo,
na) verlängern,, kunes.a }U^ der S^aqqifylbe
zu; das reduplizirende goth. t;^r6. laian lälsl
abfr ein praet* liab, liag (wie. ange1s.'l^aby
vermutbeui voraus apf.eiji langes k in der
Stammsylbe geschlossen werden mObte; in
Idhiti vUuperat ist a auch ata lang bezeich*
net. Ist i^acb dem gpih, laian, nord. U,
r angels. lean ( Bher praet. leab) eine yoka*
lildi auslautende 'Wttr2el anzunehmen liäd h,
mae in äk-h^an^ ,serere, und ähnlichen,, ein-
geJBchoben?
Uhit, vittiperat. Em. 3. Can« 9. 10« 12;
tho druhjtin ihemö man luag, iKea ib
biar obana cjuuuag, obax tbeikhiar
fora quad, th'az er mo harto firsprab*
0. II 6, 3.
tiuanta in thio buah luagin, tba2 »it
man slnagin. O. IV. 20, 36.
Iahet, prohilnie. Gh. 3«
BILAHAN.
• ■ • f
" /• ., :.
.: I #
in thin fauari uns iFginba^Vi^ dragi
bn>s ni bilaagi, f^n>Jierxejl4z;ni int-
fuarti thiu unser ubarmuati« 0* II.
i '3, 47. • A ' :.i -■•' .'• .j
LASTAR, n. [schon aua der Wurzel laan
(gotb. laian), die noch kein. h: eingeschoben
hatte? oder statt^altatar, wie' mittellid. fo-
reht und forest (8or(l),'iaUbd. tVuht und
•trüai (Od^aa'r),*gotk 'niaih«itus und olibd.
mist (^til), nord. Ii6s ubdalibd. lioht
'•(Sic^t); im Angeb. 'ist h';(wi^ in labst er.
Hs.) geblieben, lcabter;«fw^6rim], nord.
last (auch lostr),' alt8.'la$tar, angels. Icah-
ier, iaftttt vitupirätio^ reprehensio, igno-
^imnia^ dqfiumiio, querela,\crimgn.
'■ all la^sters, propudoiuH. IL 343.. flccco
intrlastar, maeukuV^tiA. 4a^ meista
. Iz&itt^ prima Tepwehensio. AL 6<i Can. 10.
11. 13. an dien lastix ne vhty. dohts. N.
87, l»*lastar, hlasphendam» G)L»\\2iSi2it^
.#c/Jri/ioto.Prud;l. ^igcginSimouuasthar
filu manag laatar. O. IV. 30, 23.
li ». lastar. O. IV; 90,23. Ic W. Ib. Rd.
lasier* Mu.Bi(i,1.2.M. 6. Can.lO. 11.13.
lastir. Bib. öw K 87, 1. '•
lahster. Ha.
g4 Si lastera. D. II;\343i''
d. #• lästere. Co. '>'
lastiri.'Ca)i. 1S«>
■ä. s. laatar. Mv. Gx. T. 2. 681, '4. 108. Rb.
lasier, Sb.i Rg. 1. Bib. 1. 6^13 Ps. 2. Zf.
lastir. Bib. ö» I
' mpLlasiar. Prodr 1» * '^
LASTARLlH (IdflerUc^V . V,
71. s. ml 1 asia r 1 ih h t^rj-repriheAsibiUs. K. 21.
UNLASTARLIH, iinprvAtfM^?/^. R.
LASTARBAR C(af{erbar)j dämndbilis.
lastetparer, M. 29. Gc.
laaterparrer. Ge. 6.
tf« laslerparramo« Sb. '■ '- •
d^Snf laatarpairerio. Can. 10. 11.
la8terp'avirun,.ifa9)Mi4i7io7^«. M. 29.
Sb. Gc- 6»
ÜNLASTARPARA, inconfle:tibikm (con^
feinwiemj, Can. 10. 11.
• t Qnlastevj[>arai M. 25'
unlastefpere. "Cani 13. • '. \ -
■ • I • <
-■ . t
99
LAH.
LAHrt-LiCHA.
t r
lASTARBARI, obusionAi Ps. 9. n i
^UJNLASTARBAiUG Ainerb daitl Q. lU.
17, 66«- v' ij ■; • r\
URLASTRI (cf. hlust), inlusirU. gi* K. (an*
gek. orieahtre, sine culpa). .
orlaatere, inluitris. Pa«
urlastrem (Form des cL p/-)» inhsstris.
Pa. gl K.
arluatrem (Fonn des d.ph)y inlustris. 'Ra.
ÜNLASTRI? ! .
unläsiT ttüf inlustris» f^.}L; cf.arlaslrem
inURiiASTRL < >'
LASTARÖN (lästarjan), (dfierit (aigels.
leabti^a^jn-^ noid. las^ta, altsr iastfean).
las itQnfimfamare.Em» 19« repFoäärgkGc 8.
lastero'ik elcniiaa'niitcfaQi'aticbia eo^
quid .'gtiumnaiica ttringere '■ regtila (so
maa of to tuet bctrbarkmum aide so*
loecismmm). >.
xi lasirw^nef culpanda. Obtl. .
(ih) lastron» r^rthendo.\6h..i..30
lasiiron, reprehendo. H* I '
(du) laatrois, r^r4sAr/?t&V.]M[.29.:Ge«l'.5.6.
lastros, reprthendis. Aa '•
luafttfos^ defruhis. Ib. Rd»
(er) lastrot, blasphemat* Fi|g/3.
lastrot^.ri77H;AMd!f^'lWd> Ep. can. 1.
3. 4. detractai. Pa. gl. K* .' >
lasterot dlh..H. 48, 19. ;
\^si\ixii\repre}tendiivE^'.cva.6*
if laslcc0Dl;^^«AUQ<b)^^, .4.1
(sie) lastront, scändäiizaniur» Is.5, 7. ca^
lunwiantur. Em. tö. derog^nL^ Gc 10«
(sie) lastroJt^ii.T.'84. . ■
\ aie laaterottia .Ini N.^ 37^ 13^. .
laadr 6di ni\sUgUUiiirJkUi 4. :
G'ALASI^R6jK;:7n :t'.;.:.-.A.^
sie uaolt'4ln tiiat gifuageoi tbaz sie
naB.tnjQhtio<|r.aage|i,
ioh tbia^isioa gritati; gilastpfioii bi
%ilaBtt^ii. repnehenditi Prud ll*
gilastrota, reprekensos. Gc. 3*
nnirt geia&terot (got). Nj34j 18.
g i 1 a s t r 0 1; u u e r d.ä kl t, rtf/TTtf/itfif dlr//i/ar. Gc
LASTRARI; m., £d(ierir, criminator. K
a.pL lasterara* r^. 38, 2.
LASTÜRA, /., infidatrix. D. tt 3
iASTRUNGA^/. (aogeU. leahtKan
d.pL lAstrongon^ qutrelis. Bo.
lastrungin, quereäs. Bo. i
LAHan s. HLAH.
LAE (€r. LECH; ^er ist die eigentt
deulQDg: S^ii^eilf QSf tCilial.?' doch ver
Xojcfiv/ fpaifCHf ^oex4<Miv, staken.) «— im
6ori#iii ^W lachus ()ttrOrrti|6e^mi«tms)
fra i7/om incmmum^^rborum seu lach
. orieati I*^ 610, ^tfn nosira signa, /•
trad.fuld.% 49. (Ist os Üb oder lab?
544. Ubbi, medicusy als SEBuabatiff i
nicbt bieber zu beziehen.) — Mittelbd. 1
inbidere q.- glacb, incisio arborum, — -
CÄLASNEO, Gehört die 2. Sylbe in
ciVrfl/rio;, hieher?
LAflBOyM. LACHBUOCHA.
'• Gehört hielicr auf^!'
LÄHiSOL^O fai cod. paris. 4614. der
g^nTJ^Hquis roborem aut cerrum s
cum quödani modo laMsclo — « ihcid
ltoth.90bj; dagegen haben die ande;
' • quercmn, guod est mbdularsclo \
liebes *s. tnodüla und asc. '
JLiXxAu) rielleicbt Nebenwurzel von
(q! V.). Cf. auch Ifihhi und lacha. -^
von unser Sact (cf. mittellat laca, spt
. ^'/2a^) herzuleiten?
LEKJAN,. nprd. .leka, angels. lecj
lasz-eti ((ecfcRiyob,* einem Geiafs;
Xropfm), rigare^ siillare, 6ene$en (
lacta'mit ira zaharin, irrigabat.
lelc^ndi, rigqns^ gl. K.
ausgelassen?)
TuACM^A^ f, (^nord. Isekia, angels. la
JjAJv) auch locus? s. aber LAGU.^
paliiSj VG. III. 432., botinus. F. 1. Si.
101
LAGL LAhHL
LAKI-^UK
102
lacb^ foliaa. Di.L 342.
lacba, in lutosa aifuai Ac.
lacb, botini. Sal. 1. 4. >
LACHA. FISCLAH! Ortsnamen.
CRUNTLACHA, scatungiaes. N. 77, 44.
HORLACHEN, sterguilimo. Hd.
SULACHA, porcaria. SaL 2.
saUe, potcaritia. SaL 1. 4.
■ • ■ ^
!r
LAGl (aU largicam^. si coxam ruperit stipra
gennoifam (Gc^enfdfiie^cn)^ hoc est lagi. L.
Roth. 3S7. er. LEICH fcpxaj uild mittellat.
/occa (ur iura, iibia.
LAnnl, m. (oDgs. laec, lece, engt, le^'th, dän.
}^i^9' P^^ Ifikeis, leikeia, lit' lekorus;
d auch LAK iui4 LAH/9 9(ri(, m^-
lachi. H. 24. . ; :
f? laches. T. 96, 4. ^ . .. !
». lahhi. T. 78. , /
Af>{L UcliiB. T.^Oi 3L-. f ' : ' t;
lAHHITOAM, lachitoam (^ngc^. laecedom,
schwed. Isekedom). gl.:K laclvhi^toam. Pa,
laktonif ^.^ medicina^ m^icam^ntum.
lantuam, fomcnia.. )&
^.pL lachintuomo, ybm^/oriini. Cao. (cL
geiler unten LACÜiiM)
UHHITUO^tiH/
lahbitvomjihberp. 9L 30« lachitaom-
lihejo, Gb, 1. 3.. temperaäpa^.
Uhjan, ^in«Yr. •"•■ " '. •'
lachennes, medidr^ae (zii ist). Bo/5« ^eder
ist lachennea^gleicb lacheneSi gert. yon
lachen, medicina?) • •• •• i
LAHUINKA, f., remedlam. f^. K. (angeis.
lacnung).
LAHIDA, /. Ra. lachita. gl K., vuieki.
lahcbida, medicamina. K. 28» !
lACHIN» n.y 9lr|enit/ remedium (eß laebln-
tnom im obigen LAHHITQAM). M. 70y 1.
g.s. lachen es. Bo. 5*
a.s. lachen. Bo. &. l
n*u*a.pL lachen. Bo. 5. «^ >
LACHENHArrO, ^eUfatt. Bo. 5.W.h J
LAHINON. Gh. 8. lacbiflutt. GL i; 3. la-
chehöii; B|. 5.. mederi. (^oth.. I^ikinon,
tior* Tainat ängelsllactlga*, Ifcktfjaii.)
labliiq^t^ fomentaL. Sg. 913. ^
lahbinonto. M. 30. Gh. 4. lackinonto.
, Gh. 3.9 temperando.
I^G$ENÜNGA^ y,, (fl- «}Ji, jftedidmm. N.
L^ÖmMARltAy f., QlrrtHn^ medicans
(uuas siu).'Bo. 5v^(,cf. nord. liaekaari,
medicus.) ' i
«L '
LAKI-BURGIUM (Rollorf ?)> St in germ.
. ' >.
LAGUv tu«. {fietd. logr, alts». und .ai^el4.:Iaga
(lal. Iaais?)f marel^ Kunennamen fiir den ^uch-
Stäben L. - - . *
..." j • .■•■•
LicICH stelle ich besondersr aul^i vnul ich zwetfel-
liaft'Un,' ob ich es zh luAlC oder DAH
{incisio) bringen «olL
ZE LECHEN, Uä.
fulile heizet tax ongebabafaz, taz ze
Iecbe,ii, aide erunoxten.ist Bo. 5. —
cf. ndrd. lakr, siillatio und lit laszas,
% ' ^S^^f^l ^ber aufih altn, lekff| angels. blece^
'" rimqsüs] ')s. auch JUÄJrJL ükd angels. le-
' tsitk\' private^
j ■ • I • ■ • ■ • I
liECH, »i./ f ec^ (FIuTs), Kaui. Tt: Hd. Hs. '
[Cr. nord. läkr (auch noch fd $cfavtraben (rc^),
riifusr, altb.'lekf aa, tiotd. lekb^ r^gäre, stiHaTe.'}
LECIISGIMUjNDI, LECHFELD, . Ortsttämoi.
> ■ 1 I
« « 4
LEGjan s. LAG.
• .' • • ■
UBGGE? — tomaturas, in traasversam Ugna
.. .torno^a, ■ legge. Pb. 1.; cf. LEGGET.
a
LEKons. liOC.
LIGan s, LAG«
i . .»
fin:,
sanskr. lib, griecb. kLxß'^y lat Ungcre,
tos
./
UH.
Tk ".
LUL
> • ' ■' ; l
anzose-
■ /
i
. lii;..Ukti tu. laiZY'li.: Cf/JUilJßL«' das viel-
leicht, fh Nebenwurzel von lilJ\:
hen"iSfc '"^ ■" ' • '■ '/'-''
LEKÖN, alts« llccon, leccpn^. angela. licc-
jan, götL i>i1aigoii, btUttii'{it auch laf-
fan, lambere. Jaus Wurzcil XjAjti^ ' sanskr.
labfa), Udttii lämbe^e.
lechon, lambere. Rb.
(ih) leckon, üngo* Pr. e.
(sie) lecchont. N. 71, 9. 8V7. V.
lechont fiib. 1. 2., lingent fiärtamj.
(er) lecchota, lambebat. Mcp.
sie Iteccodun siniu giäa«e;r.- T. 107.
p. präes. lecchondei Imgms. N. S% -7.
GALEKÖN, Udtn.
gilechont thoh thieüuesotafTamöifii/^.
O. m. 10, 37. i
[der auä des anderen (prunnin) gi-
leche. Fst 148.3 *!
LECCHARI, m., itdtt. Ra. lekhati. gl ^.,
lurconem, devoratoretn (lectere, tecator.
Wn. 460.); cf. angels. liccera, gulosus.
(LECHESPIZ, Uchsa.yixi. 460.')
« I
r-
JLlxl. Cf/ dte ^aDskr. 'Wnrzete iihSoblinere
(d&ha, corpus)y dS.^ ^ monstrare, dris, videre.
likh und lig, pmgere, aus denen die deutsche
Wurzel gemischt zu seyn scheint Ist aufser
den bierunter aufgeführten Wörtern auc^ LElfl^
GILEIH hieher «u nehmen?. , .
Ld, golh. leik, nord. li^ alts. u. angeb* Itc
C?cicJ>e)/ corpust coro.
1. neuir. in fleisches liihhe. Is. 5, 1.
2. fem. • ' * . •
n. X. lih taotiu, corpus mortuum. Pa. gLK.
lib, corpus. gU K. Alart«
g. Hehl.
then manzen fnazon gir^liy tber
zeinot ander gimah,
ther zeinot scona giuuurt, tkera
selbun lichi giburL 0. V.8,20.
libhi. gl. K.
d. i n I i i h h i, m carne (hättis est). Is. 5; 7.
zi lihhiy ad carnem (vestiius eratj*
Mb, OA« • V .•
mit thcru diuriin liebi «b '*
uuorolt ricbi,
Ducnnisgon buh alle mit
todea falle. O. IV. ^7, 13.
then rnarla mit tfaeru lieh
rihtit htmilr)chi, O. V. Ij
thaz sie guallichi instuan
tbera lichi. O. V. 12, 45.
Aie ftunicamj ih ze liehe tr
21,19.
aigab irouuat ze Mcht^vesie
%i lichi (zi lieh. Bib. 5.), ad i
ßib. 7.
ze lic, ab intus. Bib. 6.
€ip lih. : %
thiakristeslih hiruarti. O.I\
biuuuntun sie tho scono th
bon lih frotl^ -
mit lininemo duache ioh
chemo ruache. 0. IV. 35,
oamun sinalihintibigrnobc
in grabe. T. 79.
in lih kithrunkan, corpore ad
gii. K.
n.u.a.pl. licfaL
thxu grebir sih indatun, lo!
gun uz thie dotun,
bera in uuorolt richi thie s
lichi. 0. rV. 34, 4.
sciltes Ühhi« Uneaterga. VA.
lihhi, terga (fern). VA. X 41
CHAR(^LiH, lychmis. Sg. 292. gehü
nicht hieher?
LlCHLlHl, f., fragUitas. Gh. 3.
LlHHAFT, carnalis, ..
liehhaften kedang, camalem co
nem. N. 36, 36.
LtHMALw
LtHKAR.
LlHHAMO.
LtHHEMIOL
LiHHOF.
LlHZEUIAjy.
Gehort
CALICHEOT. Pa. KILIHOT. gl K., h
iÜM hieher? -— auch iihlao, cicaii
m
IM
IM
t06
^ -Mj^ Cll*i4)>.il44>l>fit«.i.änd«l«M3fai«i-wit du
:,:,|^tlU' )itikit, .tiitftE \*U,'>iiM/thai, •toHttt nur
.v,igaUb,.:Yrt«bu» «ilart tltL<tMliN>i^i»di und
.i;iAAgeU>Jgilt:i$Beb{!dwil«*ipfArvu Qb*e'dieie
;i;;;:V«<tlbei;ijilfi(iii^etJiA)!«wn|^o4ifcTt M aich
.„; iiliLitoalini&Rj.(Scä)it...UJAd}4J,.;il'«rM4<oder
. . '! : lietnAr dem .8U«inid^i>lb4D,. ohjA (BSnitiv.
':ijlb% wchmU /iaf4'ff^(w):«b(k<dijBigeD Par-
,: ■<ttkalB4 .)iot^A(]ickti];ai.iinit..uil<linhiie.^egriff
der Aefanlichkeil, xu bilden, wie folgende Zo-
. -MoMiymstcIlun^ dieser Corano^!üonea f-eiA, in
i^ic ich. puch die nur .ailvcrbjalcii camposita
(auf Ubo) aiirgenumincii liabe. Es fad^t sich
^die^adireiiiung Uli, llcli, lic, figc pnd bei
ntclifötgendciii Vokal liJi-, lieh-, libli-,
tiVcb-,'Hcüii-: Cf.'sumxt:' ; '
«btoDtlih. (ftblilf?). ack'iuuifililibjo. »char. .
Iih. ablriili. adallib. 'stnmUh. älüb.
allelifa. etihor (?j. aacballih, angusU
I Iih. ajigtih. engiUih. ai)iler|ib. anilih.
aitlih. arplib..(ariuplib). armalib. ast-
lib.'e'paifiltb. 'eliilih, etisiih. eltalib,
etheslib. eitarllb.. einaclih. e(nlih.
einluzlib. anentlib. erlib. erdlih. er-
oust1ifa.esillib.eonb, eofaaftli'b.'ewic-
' iih. didgalib.) iUa'lih'. inlih; inn^elih.
' >inAitilie. inneohllih« irriciib. islih.
' odlibi ofranlib. oFlKb. opherllb. os-
terliti. ubillih. uflib.
'jamarKh. jarlib. ioncMb; jugundlth.
ntlaglih. )at:benluonilifa;lang4ib. lastar-
Üb. gilvaplib. urlaupKb.'ttniart4upaat-
lib. gilrdilaxHb. leblib- Uiclib-Uler-
lih. licbamlih- tagejih. libtlib. ungi-
litlih. leidlih. lebanlib. inllebanlih.
gilimflib. unlindifb. t^nbilinn^nlib. .
Diibilibanlib;;listtih. liatiglih, .Unp-.
Iih. lugilih. li.utUb. framliuUib.. liut-.
. parlib. vlorolib; lob9lib-lpt>>^l>i>- un-
ziloslih. unzal«8at)tlib. luftlib. lust-.
Hb. urlustlib* .zarlii^tlib.,firiDlt^8llib. ,
brotlouftlib. snqUneotlibho* orbliu-
^ , muntlib. h)ptarl;ib..,
. nnarTaf^hontlib; unarrekiDlib. vadalih.
noratlLb. eiaratlih.. rep;tlih> kaphlib.
. ;rTfe4)l,lib..irc(Uhafl:l:ih.,>(;dil>h.; 'UMkirer-
iii'V^nlUbiUfWTktrbiMih'riblliib. vilalitvireiu
')'i>Uh.girrtstUh"«!TiupUb<ri»t)blih.'thoiilib.
j" .hreiUb- hi-aon^lih- ttngaiir'aoreiiUlb-
..IwMblib-iQagAdlib. mabtlibw niflbtklib.
,,. laHnlib, mej^BiBcIih. iD:4Ailib..ini|iti]^lilL
vai!tn*iii»tflUb. ^vntarmArctlliht. martir-
.■ I Wk. n1avUi:bt!>rnk«riUb. metayUb.; .ka-
i : iiicii(Hlkm«inllb^gJip«lnUb..ginBiii^am-
iÄh.:!Uei»|a4lllw ofleril.ih. »uivarilih'Dn-
: /rw.iidBi!ine4i|ii)ilili^ne»lih, k;iniezlih.;inez-
,: haUUh- [»rcbinib^ midanüii|.:tunvtrini-
, Haolifa.. iiQitl-.Ub. nKiiiii,»lib; mimt^clib.
::! iiniiiti9>i.tJ;ibi>Bua9Alib;. i4o;ifgavUlk>' mo-
«aU4>. l;di9n)nA(ljb4!.ehal)m^ptIib.^-ein•
. mvatlib. iub.MtB(ii<Ht2üi..;|ib«<ioii.«ff]clib.
*; . : wi<darnm«tlib. n,aar.in«d>anlib. nfbtoler-
.lib- muoxiclib, afmBibtih.<'MpMisLrjlib.
,Dfthlicho.. nabtUb. giDKdlib. g^nadfclih.
,1 DtUrlih. Da,tptAJh4 n;im«Ub;.gi«iaintlih.
, ncnoilib. bi»)efidi«libr«isA>»mltUb.pi.
numnUb. unamesaDtlib* pin).l:ih.,nuz-
, Iih. dur»bnobtUb;Dqtlifa. ginuhtlib.
ipaldlib. palalib.-p«rl.>lv, pafrjtnllitk'pau'
chaolih, pau,niUh..p^QpiauiTilib..uBpipoi.
g«nlih. purclih. aaTaTpurt}*b> p.erant-
i .Dh. Ifipuk-jttiltf/Cap.or.lib.'itipUh. .p>itcnt-
]ih.,uag4gaU■b..,K98rf «tcnjih>'«q:arpe-
tontlib. pildtih. pillih. piscoltuomlib,
- <^r*>p.isct)ftHonnliib: kip^ugaptlib. un-
pouglih,. potolib. :yviDpla.tilib< kipfaa»
Iih. ple,bl)b-.pl>d^iib..pblu'ml4b. pljuoni'
Iih. pO«lib.gipjretl>h..preitlib< pA4tent-
. Ufa. pri«8t».rlih. .priokanUib; prosUh.
prahanlib. pr^^litvi pruttilib,, prupdar-
lih. un^uantlih. kapurficarUh.kipurlih.
purlibr '■
antTapkUh.nnpivanlEaDl^b.TKt«rli^.;pbaf-
>;.' lib. p:b*iUaziili.:;eiBy,altl(bk ;iajv«Jtlih.
, drivaiii^^h. . anJtiTaldj|ptli)i.,,,uA>arva-
.raplibi- ,-^r|BiitUb< ..vnFlf r^|t.r^f>'"lib,
„ ;-nr.afit|ilv~:iinubarTarilib> ziva^aptlib.
;;} ,4|UrBhyatUib. varlib. kiTUorlib. Tastlib.
pivelabaqtlih, pivalahanlib. vertolih,
.,i . ycfqi^UJ^.,'iofie^cnoUfaba? -vehelib. Tie-
lih? v,ia'i|llih,,Tifnla<^^FA^'':^''>l''to- >"^
- :■ .fintJvh,:i^ifjttii.taff)ih. Tip'rzucl^b. viTia-
■ ; 18]
Hi
dHi
mm
l^flS
« «
" > 7i**ir.«yi gi^Iichi«;<£ie; 4.: ' ' < <i
' f kilieliio; Gh. 6.:
gilikliiaMtfr.BiUljS^ :
' ' '' gilicUiii. Bib* & .
^ . . gelicbitf. Boi & Mcp. Nf. n
g. s. m. u. I». gUiche«; O. II* 7, 4S«
ff* #. yi kalikohert. K.
d. s. m. «. n. calikhemo. Pa.
calihchemo. gl. K.
gelichemo. Mu. Mcp. Org«
gelihemo« Mu» (cod. gad)
<!•#. m. chiliihhan. Is. 3, 4.
gilicheo. O. m. 5, 14. Nh^ IL
geliehen. N. 68^ 6. 87» 7. Org.
€. S' f» gilicha. Ol. 45.
gelichov N. 77/69. Mcp* Org.
n. 1»». kalichaz. H. 24.
gilihhai. T. 64, 12.
gilieHax. O. I. 20,. 22. -
kilichis^ Hoi
kelichcz. Mcp.
n.pLm.%ilihe. Ct 6B.
giliche. Ct 82. O. I. 11, 5$. 27, 8.
V. 16i 29. T- 141.
kelieke. Ho.
^ geltche. N. 68^ 22. Na Mcp.
ifc />/•/• gelichei Org.
n^pL-n* getichio. Mcp. Org.
•^•;9^ gelichero. Org.
li /»/.'kaUhem. Ja.
gelieheB. Org. Bo. 5.
o./^»». geHcfce.>N. 55, 9. 68, % Bo. 5.
«.J9/.II. gilrciithT. 84.
gelfchim; Bo. 5. -
9. /?/. geli.che. Bo. 5.
( Sdiwack ^ekKniierl; es nur 'in Aef aubatan-
= - • ÜTis^hcWBädiefbibfigt i&Uki^tX^ vxki auch als
' • ' M^./4FetinVätf8MbaUintlv,4emda8' Genannte
gl^idi' istj ^ei*BUhi<iB welcbeni letaleren
^ *ip^He M>er '^'A'tXmkt decl.^ a nber auch
daa obeh ih^dläicle' Beispiel aus Is. 4, 4.
imd tkSst gär ouh tbiu gilicho* 0. IV.
22, 28.). * ' •
t ^
i •
i*4hiax4Bi«BUr9ilie£ä<:ia'kiiiHrtt€tt<;iQ. DI«
mik5gilidbo.:0. ]r^i20yii2. 25; S6w. ^
.! ; iaia glIic!koiO:iU.20, 36. '. :!
.li.'.diaemejgtHckeä, pnvaio (danmo).%o.^
iuuera gelickon. \Vm. 2, 7.
ithAxmine geliGhonleiben-t .0.UL7, 52.
iTO geliehen, N. 1384 2a ;
der liure gelicho i»m/iM. Mcp.
. dero-ttiiliche gelichun aho., laciü Jhi'
, minls. Mcp.
^Comparativ:
13. j; li. kelichera« Org.
uuaz ist kelichera dannesiben
daga in uuechun. Mcp.
uuax mag aetheri gelichera sin.
Mcp.
lupLn. kelicheren. Org.
Superlativ: ai ist iro gelicKista. Org.
Auch wird gilih, wie üb, m\i\gen.pL
(auch g. s. in guätigilib) der nomina zu*
' aanunengesetzt, in der Bedeutung Tön Icbcff
oder auch irgcnb ein. leidogilih. io m an-
no gilih. allero mannagalih. nahtege-
lih. uuortogilih. guätigilib. chunno ki-
i lihax. Em. 33. iarogelih. teilegelib. the«^
. gano gilih (nicht: fftlbtniltidtf sondern:
itbtt-JSftlb). zitogilih (cf. auch iogilib)
Auch calib) unusquisque. E.
GILIHHO, pariter. VA. XI. 592.
gilicbo, promüni^. D. II. 324. gilicko
gab antutturti. O. L 17, 36. salomo
ther richo ni uuatta sih gilicho.
0.11.22,8.
. gelicdliö. Mcp^ Org. Bo. 5. Ni so irster-
beut ir alle gelicho, mni/i/^. N. 1.7,
!& gielibho er in allenhilfet. N.
45, 6. dien ne tuon ih kelicho. N.
^ .. 48, 4. sie ttuarun gelickio J&€]ii€7i/e^,
xN.5p6,5. eciruolta unskeU^^kona^
(' ii\K ;i ^•«iori. N. 109,'7. imo ^unkiprospera
': »uade\ advstrsa gelicha Ni. 138,.:13.
igelicbo getane. Mcp. gelicbö ereti
..dem^isnne. Mcp. gelicho misseli.*
ick^ii Bo. 5. keizent siu . geliolio.
• .Org. ne.gat iz kelicho. Oi|^. .
■ ■
113
IUI
LDL
lU
r .
^ *, :i
. ■ » .1 . .t
galihho. Frg..43.'
glicho. SyL
: 10 GALtCHa (cf.
&cirjtttft.'imo i.o.gilichQ drahlin liob-
l£ch.o^OL53« «ie ihesln io gilicho
flixun. guallicEo.. 0. 1. 1, 3. theslo-
baiuiotjB^ie io gilicho druhtingua^
licho. O. L 13, 24 — O. I. 15, 24.
i6, 10. 17, 47. 19, 8. 23, 34. 27, 40.
47. lL4v62. 6i %. 5,4. 6>13. 10,16.
11, la 13^ 14. 14, 70. 16, 32. 2i, 26.
23, 6. 111. 10, 14 16, 22. 20, 36. sia
kuQftiist ia '.gilicho ungiseuuan-
licho. O. IL 12, 44. die uuaza&eren
ieo gelicbo diezzeat N. 6S, 2.
UNGALIH, ttO|(etc^r diisimilis.Pa. impar. Gh. 3.
€ontrarunu.!G\ui.imdispar.Vi. angalih pim
dir 9 dUsimilo tiöL R* unkalih, dispar. Pa.
unkilih, dissimiiis. gl K. dissimilem. Ic
nngilih,. indisparabUis. VP. 4. impar. Gh.
1. 2. jconirariion^ Gh. 3. theist leidon al-
len ungijiih. 0. V. 7,2&. — 0. III. 23, 4.
IV. 7, 30. V. 12. 3. 42. 43. ungelih, di^
versa. Org. ungelih ist er dien. N. 11,7»
sngelih sint 6iu.0rg. sih uuieo unge«
lih iz ist anderro uberteilidon. N. 34,
23. ter demo eristin ungelih ist SyU
irocheoa üuardn ungelih,^V^'o^>Mcp.
n. 4. m. unkelicher^ impar. D. II. 346.
Kl. #• y. nngilihhiu,i2^co/or(7'/^^^*Pnid. Ir
n. s. ri..uiigiUbaz, decolor (aetias^). VA.
) VIIL 326.
. Ängilichaai O. V. 20, 15.
I - ; ungilichiz. Mcp^
I '. ^•.^. K vu fK ungeiicbis., Org#
-. dL 4. m. ungelicbemo bände. Mcp.
d. s. f. ungilihero, iniqua (hcoj. Marlr
^ a».M.,m. u^gelichei». N. 36^ 12.
ungelichin..Org.
: I9L J^./.. nUgjeticha. Org^
fl. Sm iir ungUihbaz tuont sie ira an«
•. jkVk^zi^ eoUermirumt* T« 35, 1.
a.pLm. ungelifthe, dissimiles. Bo. &
fUpUm ungelichiu. Mepw Bo. 9'
gf./i/. uQgelicJbiero ca^iiffi9i».0rg.
V
d. pL ungilibhen^ äbsöhis. Pvii» 1.
. ! .' ntogelichen sprachon, voce va-
.riu. Mtp.
'n.p/.ii. ungelichiu. Bo. 5..
. Schwäche Deklinstioov
die ungilichuü uniftunga, dis^
sona texta, Prud. 1.
iro ungelichen nusta^. dissona
ncxa. Mcp.
Comparativ.
n.9.n. ungelichera. Org.
SuperlatiT« . . •
ix.p/.7». ungelichesten sint Org.
UNGALlliilERZt.
UNGELICHO, aäv., ttnaUlc^. Org.
ANAGALiU, uiu&er40nltd} (goüu^analeiko,
andergabotanagalihdemo, alhidman-
da^um simile huic. Frg. 45.
. o. f. m. duoenies mannan uns anachi-
1 i i b ha n , faciamus hominem ad
imoginem nostram, Is. 3, 4. 4, 4.
got giscuof mannan ana chi-
liihhan. Is. 3, 4. got chiuuo-
rahta mannan imu anacbi*
liihhan. Is. 4, 4« .
anagalihhan. Frg. 51.
anakalihän« Frg. 51.
EBANGAliH (^olh. ibnaleik).
epancbiliih', aeqnalis, Is. 5, 3.
epancalibhcmo. Pa.
: , aepancalihchemo, iia7tf<rij/<?^ ^ IL
ebangiltche, coaequales. Ct. 6^1
epanglliho, aequales. Glu 1« 3.
1 tati sie, uns ebangilichc^ IV 109#
EBANCHIUIHNISSA, aequalitatem. I9.
4, 6.
ANAEBANGALIH, aequalis. Frg. 51.
anaebanchiliih. Is. 3^ 4.
UILOGEUHO, effi$sc. Gc. 3. ist \Tohl nicht
hteher zu zählen? cf. oiiigali.
. SINCALIHlio, jugiier, P» gl. K.
SUiNTARGALlH, fonDirdlctd^
daz sunderglicha uuunder, insigne.
Bo. 5.
GAlJtCHl, f., similiiudo, ßpecies.
. «. ^. gelichi JHcp.
tu
ua.
ua.
« . •
..s
^^#. gelichK Bo. 5* '
17. ^ gtlichi M. 114, 6. 143, 12. Mcp.
du habest' nnsib-heidenen ge-
se&set in gelichi dinero pas-
sianis^ in dmiUiuAnem. N. 43, 15.
die ffib an dia geltcbi cherent
dero irnuurgton. N. 124, 4.
UNGILIHHI,/^ varietas. ML 15. Can. 10. 1 L
ungilihi. Can. 6.
ungelicbi. Org.
diu ungelicbi dero zito. Mcp.
a. tia ungilicbi. Org^*
GALiHNISSA, /. (®Ici(^ni<).
n. s. kilihnissa, schemaAc. imagoJlh. Rd.
' gbtek kcfliebenissa, jmci^. Bo. 5.
gf. u cbiliibnissa, imaginis (divinaej.
k. 5, 7.
kilibnissa. H. 24.
dmS» chiliihnissu, parilitate.As. 4,6. «i-
militiidine. \b* 3, 4. farmae. Is. 5, 3.
kaiibnissiu. Frg. 51. (oder zu ka-
. libnissi?)
kelibnisso, stmilitudirn. N« 7, 1«
glichnisso. N. 24, 10.
gelicbenisso. N. 90, 4
a. #• kilibniaaa licbamin, foTTnamcor^
poris. H. 24.
chiliihnisBa, imaginem. Is. 6.
in gilibniasa zi>agol«n0| in iypo
laierum. Ib. Rd«
in kilibinissa,'»» /7710. Rb.
CAUHNISSI, galifanasst, galihnuasi,
galibnessi (®Ui(^ni4),/. u. i». (alts.
gelicnessi).
n« ^. gilihnusai, yi^MTi?. Sg. 242. spe-
ciwien. VmAs I. instar (agminisj.
VA, VIL 707.
calibnassi, imago. PaJ '
kilihnessi,' intn^o, /ypü^. gl. K.
kilibnisij ifhago. Ra*
kilihni8si,#j77W.|la^, illegoriaAc
thaz gilihnessi, imag6ifi:aesarisj.
T. 126. '
galibnis8i,^g7iri7. Frg. 59.
galihnessi, typns. Pa.
gelibniase, «ii7iii/a€Tii9ii. Org. ima-
^o. Bo. 5. vestigiä. Bo. 5.
f
. I
f .
daz aelo gllbaiasey müd
animae. IM^. *. ' 1 »i * i * '
g. s* feicbenea ulitt glihniäata
Wm. 1, 15. . '
d. s. zi calibhiinisai^ a^'»Bifli^J
'kilibhig8i, {|l^i^JA VP. 4;
kalihnaasi, habiiu. Da.
in galihniase. R.
ingeliobenisBe,JNii«&*/vi2Mi^
iV. 103, 18.
ze gotes kelibniase. Bo. l
• ' ''■ mit kelifaenisse, ip^aV (Di
rito/^,^ mit uuarbeite).N.]
€7. #• ^tV\hxt^9s\^»näJitudinem(dii
T. 56, 7. i05. 122., para
T. 146.
nuanta sin gilifaneaai, ti
guratus est 1\ 91. •
calibnassi, effigiem. Pa»
kilibnessi, effigiem. gl.K. (
n e s 6 e, imaginem. Ra. ist wol
kelibnisse des paUadiL M
n.pL gelibnisse, sunulacra^ N. i
sindüiudines* Org.
dph gelibnissen, »midacrls. N.
In: aliger, sabbari, allobrcgi
gilibnassi (in gitibnussi. Ra. in
nissi. gl. K.> Pa. (Diut I. 13&3
in gilibnassi wobl nicht- als Ue
zung, sondern wie kalibida (q. 1
idem, und* so ist vielleicbt ancb t
kilibnissi, tanitmdem. Ictn nel
GALtHINUSSIDA, /., imago.
gilibnussidun, iiiiii^im£tf^. Gb. i
GALlHSAM Cslei^fam), limiU. Fi^«
ni nemani gaumnndbiero iro cl
samono lugino antdbt^otiii
nee attendimt simulaiionis mua
daciun^ deiegi. Is. 8. ' •••
CALIHIÜA, f., mmiliiudo. Pa. figmenti
iconisma'm Pa.
kalibida, ^Tg^iird, Vsi* sithidtufum.
galibbida^ /fg'iiT^i?. Pa; • .
kilibida, figmentMn. 'Ra. icamsm
simulacrtim. Ra. ''
kilibbitba, yiVmm/imi, simiüiudö
lacmm, figura. gl. IL
l
ua
UHi
118
■ H-.-.i
tto ?lc31i^|iai/;gir4£ fgkfiL^9im^lacnim. gl. K.
I ^ -j) i > 16(1 • mkmM w in - ^Men/ i Glossen für
r.c'. stfbtoi9<p.trttlic%<ifir«fmae% iritf^in der meb-
. ^xtenn- ^iQ^ohbedeaUiideiKtWöftor ^l>tig0B^lzt
.ist S.I B< jifrj(rA«.iialiioiti|iiiiii«itf«#', kili-
^ V Jri)|a, ! Ra.»975. ' In f folgfenden PiUen Ischeint
^dit0 flMJliU finUeiilalihlild« (iKilibida.
^^Kjy^Ast^^^jrri^eiik^^^a. >ldS. kali*
hida (kilihchida. gl« K. ) ibi, anfora
.«lt. Paul92^'eailihida'(kni:%fda. Ra. ki-
> .ItUUhm^'sk^KOf yii'Ji&M: *Ptf. 929. cali-
^ • hida' (kilibitba. gUKO» ^oMtahia* Pa.
236. kilibida (kilibhitha. gl K.), ne^
morosa» Ra. 263. kiliUHiih k ^ puhgiitnu
gL K. «(Sir adieint aucb' kilibo in assi-
'dtmSi kilibo. Ra.273. genommen werden
zn miUscin«)* • •' . .•< ^
ALALiCHl,/,
tbeiz uuaiii in alalicbi -ibera sinera
licbi. a IV. 39, 45« >
tbartöugta in alalicbi imo ellu uuo-
1 • rolt r i cb i. O. ■ IL - 4, 82. cod. pal^ \ In
cod. vind^ i§i alalicbi in analicbi
corrigiert, und cod. fiis. bat aucb ana-
licbi.) ' r
AKALlCHl, fv (ümiUtudoJ.
^ ^'e^iie-sebentscono then gotes sun
'in snnniuianalicb« in sin-emaricbe.
* (V jO.'IIL 13,' 42.^^ 8. äucb daff vorige ala«
■ »licbi. ■ • ■ .u : : 1
ANALIHIDA, f., imago (du). Sg. 7a
•^ «atialii^biida, «mn^'iiei Dl.^ >'
EPANLIH^ tanium. NG. lll. 843^.
1 lebanHb, liorniviii. Prud. 1. '' " - <
> 'tbarzrfie ebenlib intpbäben, ut recU
' • plant aequalia. T. 32^ 6. *
I epanlicbiu k^tcundi^ a^ua&V deilas*
H. ' 10.
:* el^anHcban sih tnanti gote. T. 88.
' ebanlibhen, cöaequalibus. T. 64, 12.
. EPÄNLIHHO, aeqnaUter. R.
ebanlibbo. K. 2.
EPAIN LlHl, ißüc^quaUtate (veitraj. Gc- 3.
1 ANAEßAMLIIH, tieqnälis. U. ^, 4,
GAEBAiNLlHÖri, aequiparare.
kepanltbbonty aequiparant. R.
fdemo GOTCBUNOfiiffilN^ c^Timim ^^
simile. D.*^ .NiAw-vüc.»* riil
^} lilflA, hfp&cryns:* Kbc ^^ <! :
MANLIHA, manliho, maivl'ib,i#afiiiijiii2€7o*o
humana (gotb. manleika, nord. mann-
'Ukan, ahgels. manlica)^
manlicha, anlü^lypha^ h. Bib. 6. 13. F.
>' ' Iv 2. siaiiuii Bib. 6.
raanliba, anaglypha. Cr. Bib«8.
manalicbo,* imog-o. H. 15*
' mianaliho, #/afiM7. > Sg. 913. Mk. Bib. 1.2.
figura. Pa. effigiem. Ra. i
manälibbö^ y%4ira. gl K* ^jj^gi^m. gt. K.
manlicbo, statiHmu Bib. 7.,
manlib, stßiwh Bib« 4.
man lieb, statua. D. Bib. 13. anaglifa.
.lt.»' . k XjffO*» 4* " » • • ■ I ■ ■ ■ ■ » .
manli<^bev^a/iM7. Bib. 5.
i in manlicbe, in statua (salisj, Zf.
• * . inanalibuii, ^a/iia. Em. 19.
' manalibun/i/afii<i^« Emi 8r Rb.
^ MANALiHER, aflT/.
manalibiu, anaglifa. hb»
if. ^.manalibbemo. M^;
' manvalibemo. Bib. 1.
manilibbemo. Bib; i. ^
• manlibhemo. Sb.
manlicbimo. Bib. 6.
manlicbem. Bib. 5., opere sta^
tuario.
.':. GALIHJAN, § (fielen/ slmilare, assimilare
(gotb. galeikon, similem €sse; aequU
parare; cf. nerd 11k ja, comparare)*
.^ • calibhet Pa.
^k • kiiibhit gl K^ adsimilat^
catibbant Pa.
caiibcbant gl K., similant.
KILIHINOiN, toaequare. V6. II. «9i6.
liCHÖN, po/w.
licbon (lieben. Sal \,), polio. Sal 4
gelicbotemo, polito. D. IL 315.
LICHARE, nu polymitarhis* F.
LIHISARN.
LIHSTEIN.
• LIHISÖN, comparare^ simularh, dissimu-
lüre^ palliare, Jingere.
'licbisol, comparat, Em. 19.
p • • .- • ■ .
119
LIHJ
BOC:
flQ
•.>
J ' •
«•1
\ I
*
.V.l
,i !.
t . .
libhisot» dissimulat. M^i .>'
sib licheBot ifta^vaueson, daH.ei nc
a\.»'tet JBo^ 5« • • - ^.. i.\ ;.;.'!
Itciiisont, fingunt. Gc 8. 9.
lihhisota^ disiimulabat* M£jBib.l.Gh.l.3*
Jichiäotd..Ein. 19.
sih Wch^BoiiinaequalemySimularetanO'
mahaß. Alcp.
lichiso« finge. Em. 19.
Xihiioniemo j.dUsimulants^ Bib. i.
GAlilUSÖiN* . .
Jkelihbisony dmulabQ.(eiiniviro so-
kalibhisuta, comf^aravil. Dfk*
kilibiSOta,£/^//i72a:i/(augonsiDiu).Rb.
ka^ichisoliu (minna), simi^aia.lhb*
AMLtlllSÖN, dissimulare.
.' iDtlib<b^i&ot(intl4chi8oLBib.3. inlh-
lihhisotk Sb,) y .dJs,nmidat Bib. I.2.
intIiJii6QU(i0Uihbi^oLfl.lUL3O.Gh.3.
intlichsote. Bib. 5«), dissümdabah
.Gb..l. 2. . . .;
intlihisot uuerdent (es steht indi«
h\soi)y. disainudantiir^ k»
LUmODl figmentum, IIb.
lihhisodi»» typÖA K. 31.
liHISUNGA, f., simnlaih,
* lichesungOi niendaci coJore. Bo. 5*
l\\i\sxiVL^2L^ simidalionem. Gc 3.
in GELlCHESUtVGI han ih gesun.
dot Co,
FORLIBHISÜNGA? f.
de fona deru forIihhis*ungu, qui
ex simulatione (disciplinae minisie-
rinm regiminis vertit.,in usum do-
minationisj. Gc. 4. .
LIHISARI, 771^ inipoUor. Sb«
lihhisari, switdaiar. Bb. üfipäsior. M.
32. VP. t 3.
• X'* /?/• 1 i c h e s a r a, fi^pocritae. D. IL 283.
IjchisAra. Bg. 1.
licbisare. IN. 34, 19.
g'pl» libhisarro, sarabaitarum, K- 1*
d.pL lihhlsarum, sarabaitis. K* 1«
GILICHISARB, w., hypocrita. Tr.
1»./;/. keIihseara(geIicbisara.Gx.),
f •
I.'
t
' .r>>i .«(UebcMgang m iinMm: flUic^^Bcrf
. . liHIZAM.(^gglat Jici^fcUn^ ,mnmlare.
. . lidi«»tQnniafl,- hyp6criiis^\T^. 141.
' .licküi:ila[«i;li iumof .üijrate,t.j|(miri# foo-
:) ^W!iiyir1V.;S28,lL:aSott«'b«^it liz-
%Wif i^jiiittiartf^tyiji^^iv jus^ammtohängen»
s. liz^oli.) • * i- .'^ bu .
LiHtZUNfiAt )C (angels. Ucc^Ung).
/' €r. j/'liKtfcangaj dimnmUtiiiUäk. Caii.4.
•■ cHtß* ..' -. ;■ i ■ i ! i .1
V..M. itbbiiati. T. 39, 7, .
a.pi Uhbisara. T. 34, 1.
Ithbazarja. T. 33^ 2: 35, 1.
lichicera. 0. II.. 20, U.
c/./i/:iHibizerin. T. .147^ .
t;.p/.Iilrhiiata. T. 126. .
lichazera. Ti 84. .
licbexerb. T. 103. 141.
L1CH£;N, goth. leikao, liord. Uka, a\ls. li-
koD, angela^ licean, ^tf^lltn, placere, com-
placere. '
^ Bedeutung und Gebrauch.
ih liehen gote, pläcebö* M; 115,.9.' dine
Uttort licbent min >Vm* 2, 14^ daz li-
cheta dir an mir. N. 40» 13. *th«x lieh
iu iues m'uates. Oa. 24. liebet dien
ougon. Bo. 5. liehet dir dar ana ain
ouilio. N. 35, 11. imo ne liehet uuoJa
in di^n Saldos des comenes. N« 146, 10.
in imo liehen ih mir. O.I. 25,18. (waz
uns^ereme suephare an uns lltbtf oder
misselicb-e. D. UL 32.) hi iz. hiar in
erdriche fora thinen oügon liebe. Ö.
IV. 1, 38. ich lichee fore gote. N. 55,
. ' ' 15t lichee dir, daz do roihirlosest,
€H)mplaceat tibi. N. 39, 14« th liehen dir
des« daz ih ne saz in dero maoigi de-
ro nppigbeite. N. 25^ 4^ gentibu$ liehet
ze cbedcnnc. Org. mir liehet ze ah-
tonne. Rlcp.
Form und Flexion:
Inf. liehen, Bo. 5. Mcp. 0. IL 7^ 32. N. 7,
6. 18, 15. 42, 4, .
üb han. Gc. 8»
liehas
L21
LOL
m
licban. 0. Hl.iS, 13.
ih licheD. N..25, 4. 115, 9. O. L 25, 2&
(er) liehet Org. i\lcp. Bo. 5. N. 7, 6. 17,
28. 38, 8. O. IL 22, 36.
lihbei. igt* K.
liihfaet b- 5, 1.
(sie) licbent N. 18, 15. 50, 21. 52, 6. Wm.
2, 14.
hhent. T» 13L
ch^e. N..2&, 3. 55, 15.
che. 0. I. 2, 43.
che. 0. III. 26, 62. IV. 7, 82. 10, 8.
chee. N. 39, 14. .
iCh icu Os. 24
cheta. N. 40, 13. 77, Sa 103, 9.
hheta. gl. K.
heta. VA. HL 15.
cheli, placußsseh Bo. 5.
p.prtus. lihbenti. R. Pa.
hcbendl gL K.
hentl. Ra.
hhendi. gL K., placHus.
hhentan, placilum. U.
c h a n t a z, pla^abilem (mentcm). Gc 3.
che nie, placenles. H. 8.
U^UHHAINTLIH Xunlihantlili. Ra.), i/a-
placabilis, Pa. gL K.
GILICHEN (alts. gilicon), placere. Mcp.
thaz gilihhet berode, placuit. T. 79.
gilihheta.gote. T.
nuola gilihhcta minero selu*; T. 69, 9.
in imo galibheta mincru seulu, bene
complacuiL Frg. 5.
chiliibheda imu, complacuit sibi. Is.4, 6.
tiuola gelicheta, bene complacuit. D.
IL 283.
uuola glicheta. Rg. 1.
in themo mir uuola gilicheta. T. 91.
einejD, so gelUheten berg, benrplacU
. tmn. K 67, .17^
gelicheten, beneplacitis. N. 140, 5.
dieu dir gclicheteu musis, compladtis.
Blcp.
des pin ih dir gelichet in dinero uuar-
hei^i (omplacui. N. 25, 3.
imo ist uuola. gelichet an dien, die-.
N. 146, 11.
I
ih 1
1
(er) 1
1
I
(er) l
I
1
(er) 1
1
1
1
1
I
I
11.
dir gelichet uuag an i^a^ fiompkic^dfti
in eis. N. 43, 4. ,
iz uuas gilihhet fora thir. T. 67, 7.
noh uuirt dazin gelichet se chedenne.
• N; 140,: &. ■ .
PILlftCHIT (?) , displicet. K. 18.
MISSILICHf:N, mlÄfallcn.
Inf. misselichen, displicere./üi.QSt 15.
ih misselichen menniscon.. N. 25, 3.
du misselichest dir. N. 49, i22.
misselicbet mir, motret. Bo.;ä.i .
misselichet dir, piget. Bo* 5.
nb'e dir daz misselicbeh N; 35, 11.
daz misselicbet p^u^r^/^ N. 17, 28.
misselichent imo sine urteile, N.
. 74, 6. .
(missilichent, discrepant. Em« 19. zu
missilib-, diversus?) .. r .
ddz mir/ misseliche (misdelieche.
Wm. IIL). Wm. 1, 10.
daz minen eigen misselicbe (ioais-
selihe. Wm. IIL). Wm. 4, 1.
uuanda doh sie beide gote misse-
lichen. N. 72, 7. •
daz misselicheta mir. N. 54, 10.
dien er misselicheta. N. 92, !•.
die mir misselicheton. N, 118,. 59.
imo iz missclicbeti. N. 93, 4.
ZUOLICHMACHON, affectationibus. N. 105, 39,
KIDERUCHENTE (?), despiciens (solum}. Ar. 2.
Ist es niderblichente?
UHan [zu sanskr. dd, dare? oder zur Wurzel
JjJL • (Uh, liwun, liwan u. libap)], goth.
leihvan, nord. leigia und lia, angels. lihan
(aber auch laenan, von lean, Isen; cf. althd.
Ion), Ut^Citf commodare, Jenerare, mutuare.
\\\i\i j foenerat. R.
lihit sinan solarL O. IV. 9, 10.
leb (er) in Hb unde guat. 0, IL 15, 12.
lehjhaz gadum. 0. IV. 9, 12.
thie euuarton liuuun filu knehto. 0« IV.
16, 13.
lih mir uuizzi! 0. IIL 1, 29.
alle dagafristi thie er uns ist libanii* 0.
L 10, 18.
[9J
m
lIh.
LIH«
iU
li'enten, fenerantem. D. IL 316.
ANTLIiIAJN (en(Ut^cn), commodare, fenerare,
mutuare.
Inf. inlihen, muiuari. A.
daz hiez er sili intlihen. N« 104, 37.
(du) anlihi s i /enerabis. Ib. Rd
inthlihis. Ä.
intillihis. Bib. 12.
intlibist Zf.
'inliehist. Bib. 9«
(er) intliebet, rnuinainr. N. 36| 21. com-
modat. R 36, 26.
• intliebet andermo. N. 111, 5.
(sie) inXXih ^nl j foenerantur. T. 32, 6«
imp.s. intlih! commoda» T. 40, i.
p. praes. i n 1 1 i h e n t i, feneranteitu D. IL 316.
inlibante, oceommodantes. Hb.
ANTLlHARI, m. , foenerator.
d. iitlihere y foeneratoru T. 138.
FARLIHAN (0€rlei^en), alls. farlihan.
f arlih o , foeneror, R.
farlibant, praestant. FT. 7.
(er) firlihe (firliche, firllache). Os. 47.
Ö. IIL 21, 1. L 2, 28-
firlibe iu sines riches. Os. 37.
farlaeh^ defeneravit* R.
f arlih 9 praesta. H. 8.
firlih uns muates! O. IL 24, 28 29.
: firlih mir githinges. O. IIL 1, 43.
farlihantian, praestolantem. Ra.
farlihantero (?), accommodalius. R.
firlihon, praestitum. Can. 13.
fai^liuuaner, accommodatüs. Ja. *
sinfarlihan, accommodentur (solaiiaj, K. 53.
der imo icht ferliuauen habe, foenera-
tor. N: 108, 11.
ZUAFARLIHANAZ, adcömmodatlän (Irüli.
tirie). Rb. * •
KALIHNASSI, pi^/ior^. Da.
L^LHAN, n. (£^e()en) (cF. angcis. lean, alts.
h an und nord. län, mutuum, aber audi nörd.
len^ lien, feudum censuale% foenus, usura.
F. beneficium. D. I. 341. praedium. L.
l^hin, pr Gestatio. F. Ild. beneficium: Tr.
questus, usura. Tr.
■ * g. s. ic'hanes. D. IL 311.
lehnes. Prud. 1. '
lechnes. Pmd. %^ fenoris.
d.s. lehina, feuere. A.
lehine. Bib. 9.
lehinan. Bib. 12.
a. s. lehan, fenus. Mart Em. 82.
yi. u. a. ph leb an, beneficia. Rb. Mip. Bib« 1. 2.
praestationes, tribnta. Bib.
leb in, beneficia. Bib. 6.
i/./^/. lehannm, beneficiis. Rb.
IIERTOMLEHAN (oder hertom, lehan),
mutuö. Em. 29.
LfeHANHERRO.
LfeHANMAN.
LEHINLICniiN, mutuum. Bib. 7.
ANALEH AN, ti., 91 n ( e ^ e ii| mutuum. Ib. Can. Rd.
g. s. analehnes, usurae. Eb.
d. s. analehane9/o^or^.Mp.M4*Bib.i.2.7.
analehan. Ja.
analehena. Bib. 6.
analehene. VYn. 863.
anlehin. Bib. 5.
a. ^ anlen, mutuum (habeta er föne
dien). K. 108, 11.
dLp/. analehanum, commodis. Rb.
ANTLtHAN.
inlehan. Zf. A. Bib. 9. 12. inlicheit A.,
mutuum.
d.s. antlehane, yb^nor^. RF.
anthlehan, mutuo. Bib. 1.
ENTLEHANLIH, mutuum. M^. Sb. -'
intlehanlihaz. Bib. 1.2.Sb. intlehan-
lihhaz. Mt2. inlehinlihea. Bib. 7.,
mutuum.
intlehcnliha, mutuo. M. 31«
INTLEHANLIHO, mutuo. Sb. Le.
LIBANON, (eN^n (cf. nord. lena, eoqferre).
lehenet, mutuatur. Ild. "
ANÄLfellANÖN.
analehanot, yi?it^r6r/f/r. Rb. • '
analehanoes, accommodes. Rh.
ANTLilHANÖN, Al^TLlilHANJANi enf*
le^n^n.
antleheon (antlenon. Gx.), mutuari.
D. IL 282.
antlehinnen, mutuari. Rg. 1«
intlehanont. Sb. inthlebanonL Le..
1.3. intlehenont M. 31. ybenero/i/or.
1?7 - UGI— LÖtt
.. »ntUbinota. Bib. 1« inilehnota. Bib.2.
i D tl ^hj^^o t a ^ • fqeneravii.. . läp. mutua-
Vit. \;P.
. niTLEHAKOTLD. intblehanotl Le.3.,
mmtuo. .
: . INTLEHENART, m. M«. Bib. 6. intleb-
' . a»ru Sb«>Ps. -2. Bib. 1. intlehner.
E&LEHNUNGA, foenore. D. II. 346.
UGli, deutsches Volk. TG. TA.
LOHA— LOG.
12$
»:
Mk:(.«;LU? oi„ .. LUCH?), „.,
nörd. lockr, allsl und angcis. loc, Socfc/ ein-
cinnus. Vfri. 460. caplAus. T. 145. crinis. Sg. 242.
loch, captUßs.yVn. 460. Sal. 1. 2.
lock. SaL 4.
d* loccbo, dncinno. Bib. 7. ,
locbe. M<. Bb. Bib. 1. 2.
n«/?/. locha, crincs* Rd. capifll. Em. 27. 31*
loccba, ariiiae\[ R. Wm. IX. 5, 2.
locka, cincinnL Ja.
locca. Wm. I. III. IV. IX. 5. 2.
loco. Wm. II.
lochi, cnpillU Tr. cirrhi. Tr.
g»pl» lokko Wm. 4, 3.
d.pl locon, capilUs. t. 138. O. IV. 2, 18.
lochun, crinibus. VG. IV. 482. cirrhis.
Sg. 299.
a.pl. locha. comas fpampineäsj. vers. Ovidii
ante. VG. II. ; cincinnos'. Rf.
' * loccha, comtu. Mop. cirrhos. D. II. 340«
crines. Prud. 5.
FALALOI^ puererum flavicomantum. Prud. 1.
WIRBILOCH, cincinnus. Wn. 460.
LOCHÖNTA, comantes (sctas). WG. IIJ. 312.
(LOCHESÜEPIN 8. LAUH.)
-LOGI-, fohlogi 8. foh.
LOH s. LÜH 1.
LOH, m., lucus, So^ (%ufc^, OBafb). Ist es das
lat /ociw.' cf. aber auch L IJCH9 LUK.
und loh, loch. Oder ist es hloh, gleich d^m
angels. hUw, .^ägd? cf. die damit zysammen-
gesetzten angels. Ortsnamen, z.B. hundeshlaw,
mit den unten folgenden althd.; ist angels. hlAw
aber das golb. blaiv, so widerspricht wohl das
diesem gleich allhd. h'leo dem'Zusammenbaifge
zwischen I.oh. und hlaw.
R. s. \^ch,htcus. Hd. Tr. gl. bl. Bib. 1. 2. Ils.
a. s. (loh. FsL 16.)
<2ij9/. lohen, lucis. Mop.
• lohun, lucU (sacratis). Prud. 1.
DORNLÖH.
n. dornloh, dianus. R.
dornlaoh, rubiis. R.
g. dornlohcs, tribuli. Rh.
n.pl.? dornlohe, rubi. Rb.
Ortsnamen : LOHA. LOHHUSUN. LOHKIRCHEN.
AHALOH. IRMINLOH. PT)ULÖH. POULÖH.
PERALOH. NORDOLOH. HADÜLÖHA. HESI-
LINLOH. IIESINLOH. WÜLFLOHA. STRAZ-
LOH. SERILOH. SUFRINLOH und die Wald-
namen: OTTARLOH. WARTLO. LANCLO.
LEGURLO. BURLO. PERINLOR WOLFIN-
LOH. Cf. efc^lo^e, ^ofytnlo^t. aQater*
■ (00 etc.
Mannsnamen : AD ALOIL OTALOH. LANTO-
LOH. MAGANLOH. NORDOLOH. WOLFO-
LOH. CH ADALOH. CR ALOIL KERVLOH.
THEOTOLOH. THIOLOH; auch .wohl RE-
GINLO. MAGANLO. RÜADALO. KERLO.
KERALOO.
LOHA 8. LÜH. 4.
LCHjan, lohon, s. HLOjan.
LOHjan s. LUH. 4.
LOKön s. LUH. 2.
LOGön, LUOGfeN (sansk. I6k, loc, angels. lo-
. cian, engl, to look), (usctlf fc^auctt/ videre,
adspicere, prominere. •— Cf. JJxIlVT«
opaz> daz criat leget ar paume, grasa. R.
luagent zemq {irgea. 0. V. 25, 67.
[9*]
129
XUG.
130
l^oa^kent, prödeunt. Rb.
Itfdgan^, exstant. Sal. 1. 4.
tbafx'er tbes scaden uniht ni luage. O.II.
12, 94.
'= (e^ lüageta aour that in. 0. V. 7, 112.
liia>geta in tbaz grab. O. V. ^ ^.
(sie) luagetun tbar after. O; V. 18, 1*
luak^nii, \vL9i\iQih\,tj prominentes. Rb.
ARLUOGEN, txinitnftxhWdtniadspicere:
ther scoai sina'ir'luage. O. IL 12, 32.
aie erlaogeen samo so duth nnot} ad*
spiciant Bo. 5.
(sie) irluagalun'j irluegetan. O. V. 6, 8.
17, 14.
(er) irluegeli. 0. V. 6, 24.
erluoget habeta, adspexerat.- Mcp.
UZLÜOGEN.
' uzloket, emhißt. R. ' ''*
Qzluageton, eminebant. Ib. Rd.
FRAÄILUOGEN.
framluogent, piHxniincnL Ic..
LUOG, 12., specus.
looc, aibile. Sg. 913.
nu duent iz (gotes hus) man ginuagc
zi 9cahQro luage. 0. II. 11, 23.
luöge, cubilL N. II. 10 (a), 8.
n.pU leuuon luoger Rubber. Wm. IIl.)-
\Vm. 4, 8.
d.pl. luakirum, spccubus.'^. delubris. "Rh.
fona luccAirum, de cubilibus* (}cono)*
Rb. (cf. loh).
LUOGA, /., cubile.
der leuuo in sinero luogo. N. 10 (a), 8*
LUOGALIN, ndf.
mit luogalinemo ougin, lumine lubrico
(spectare sacram formamj. Prud. 1.
JjlJvf« Die in der Form entsprechende sansk.
Wurzel luh (die aber aus lubh entstanden Btjn
kann) bedeutet desiderare; vielleicht liegt die-
ser Bedeutung eine andere sinnliche zum Grunde^
worauf auch eine zwiefache Bedeutung des gotb.
lingan, meniiri und nubere Q^üxatf^txC) und die
zwiefacbe Bedeutung-des lat nähere (D^r^älJen
iiind ^eira(^en) hinzudeuten scheint«
LIUGAN (laug, logon^ logan), goth. liu-
4 I
Inf.
(Ih)
. r
gan (meniiri n. mAereJy nord. lioga, angels*
leogan, alts. liugan, li^tn ftHentiri.
' Bedeutung «ind Gebrauch.' •
liugan, mentiri.K.i. ni Ilttgu ih davide*
.ItL 9^ 1. liukit, ;/a//i7..PA^. der in ai.
nemo herzen uuar sprichet} also der
luot, der 8in«a tanches na liuget. N.
14, 2. sie liug£atidin. N. 65*, 3. heretici
liugcnt, die miv apdcrea uuieo ge-
haezzeiu N, 101^23. dergotei fiaut
long imo, N. 80, 17. mit iro zuneoii
lagen sie imo^ meniiii eunt Jßi. N.TT^Sd.
thanne sie zellent thuruhmihal ubil
' anaii iuih, thaz ni hilab iuib, thac
liagent se al thüruh mih. O. IL,16, 36.
jtugun sie giuaisso, druhtin er ni
(fuad so. 0. IV. 19, 33. thaz ib in ihe-
sen redinon hi lugi in theaangelion.
O. V. 25, 33. .
Form und Flexion.
iugan, mentiri. E. 1.
iogannes. Ct 94. Co. 3. ' ' -'"
iugu. Is. 9, 1.
iugo. Uy. Sb. Ps. 2. Bo. 5. ',
iuge. Bib. 5.
iugi. Bib. 7.
üge. Ar. 2.
iukit Pa. gl. K.
bliugit Ra.
luget N. 14, 2. Nh. Org. Bö. 5.
iugit. Syl.
iugent N. 65, 3. 101, 23.
iagent, liegcnt 0. IL 16, 36«
xt^esif fingäs. D. IL 332*
iuge. Org.
ugi, mentltm ^^. Mk.
oug. N. 80, 17. 0. L 17, 51.
ugun. 0. IV. 19, 33.
ugen. N. 57, 4. 77, 36. 80, 16.
ugin. N. 80, 17.
ugi. 0. V. 25, 33.
p.praes. leogando. Is. 8.
iegendo. Org.
iukanter. K. 45.
iegentiu, mentiens. Bo. 5.
i^gente, mentientes. T. 22, 16«
ir./i/. Hegente. N. 65, 5.
(er)
(sie)
(da)
(er)
(du)
(er)
(sie)
(ib)
131
LU6.
Lua
132
p. praet. ist k el-ö^ e^ii , falMmy brg.
sint gclog^'A; 0rg.* ^^^' »
h a bie t k e t o-gD 1^ C'iArj; , ^i^itä est. N.
26 12.-''' '"^ .0«' •;«««■ -r-i T»
. ARLHJGAN, -tkUttril £tm '93. * '
irliügil,^ri«//*/ j^/Fiib^
2. Ä.-&^'-' •^- •'■' «'^ü" i'^
^ ^ft irfJfug'cüta«k-KÄ:'1TJ ''\ >•' )
a r 16^ Wd'» tkmfthx'ehoäf. Et. • ' •
sie if lügen daz sie «iibddn^-. N. 63,9.
aie^fierf^tfiitfc^e uulge, dir>tf*jih\irlu.
f;eD'si'e in; N«. 77,-9.-:' '»•'• '
(«e) irl^getf i6ir'<liii triiib».' n1 17, 46.
in erlog eil enfb üirehiin'd^eJ Öo. ' ' ^^
AiNALIUGAN, aniÄ8e».-- '■^•V. • ^'"»^'^^^*« .'
(feie) äilaliigtin miL'N. 401'^/' ^ü^ lu-
giin isfe lh4hanai'Ni 34,' 7i' --.
BIUÜGAN, befugen. - >
(dak er den''8inen'tiufer<ih -beliuget.
D. llt. 65.) . i>i : iJ :
- FARLIUGA-N:' -J' '■- -' ••
firloganer (DiE'rlogcntr), /^f^ifj. M. 30.
. Gb. 1. 3. 4.
'LIÜGARl,'m. (nörd. liagari, ang^k. Ico-
• gere), Hsntrißcitfr. IXb.
LOÜÖNA, /., tttgf; tengnnbj. ^
- ' er ^uanli uii'8-stilih hträ lieim, tbes
ilidt longöa'nihfein, '
thas duent buäh'teati, nuiiiatct mit
'gilQati.'Ok iL*3/*l.- •»• ' ^ilii»
uuir uQizon sagen ntiir'iu -ein, thes
Bist lougnaüiheifi, ' ' ^
anlib so'ünti^ ütiarnn, tfraa nuir nan
blintayi'b'arnk 0. IH. ^0,- 89i
' a. iab er tho aus iz uua^ af giang in
atrit nmbi tha«, ^
in l'öttgnahoh in ba^a üulicbera
fra^ga. O. L 27, 18. • '» *
lX)ÜGEI<f/ m/, yiegaiio. K- 86, ft^Örgp. Bo. 5.
Ol' /^ .1.4 ' '*i ■|■•■■■
^%V|g ■.« .*.' Jii.i:4
1 d 0 g in , negtiiio. SjL meniacUim. M. 91, 5.
-' örg.
^. ^. des longenis, Syl. •'' '--
des lougene*s. Öö^» 5.
d.s. \o\k^^fk4\'ncgaihhe.'Sji.Qr%\
a.s. lougen. Ni 3/a^50rg.'c »^-s •
-i;
• I
I.-
■»- t i /]
V ■
.« ■ j
UM
lougia. N.43, 32. - F
n. /?/. lougena. Org» • j. w : ^ . •
ALLIS LOUCEN^ iii;v uinveriale abdicatU
Wim. Syl. •' .• '••
</. föne atiiis- iia«genej' r:r universali
abdicatiOMi'Syli •
TEILIS LQUGEN; »».
I i/i fdäeit^ilia Idug^ne, etsc patticulari
abdicaiiVOn $jK '
a. einen. ieilia lotk^en^ parfictdare ab-
. f ^ .. dicfiiiuiim. SyL : .
LQUGEfiilG te^9Ky negativa, Org.
LAUG AN JAN, LAW.GAJStN, LAÜGANÖN
.0 (»aHsk'Ugnei(ii>r.$nQtels.>lygn)an), (cug*
ncn/ Dcrleugncnf negqrß. ,
Bedeutung und Gebraüefa.
; laacncLU, dt^slari. ^rg. 31. laugncn,
rrtffuiii^^». IVa« tPi lougaDin, necinficia-
6or. Marti 0 n g ane t e, rr/T?!////. Gh. 1. 1 a u-
.gcn^eale, i^^^afif^jp« UL 25. lougnan,
c//^/m.. Mart. ' tbo irfirta uns mer
oub thaz'güat, thaz crlpugnengi-
'stuant, 0. IL 6, 40. lougnis thrin
^tüntoii mit thines selbes uuor-
l'Oil. Ö. W. 1^,37. die resurrectionem
(citiUs X'oxx geh etil. K 88, 38.
Mit deih ^^.':'tö'n!gni|s min. 0. IV. 13,
39* Ibugei\en is. Bo. 5*. des einer
löugbbet Org; iougcnet dero täte.
Bö, 6:
Fo^M dAd Fliexion:
Inf. laugnen.'Ra.
' lao^nan,c/OQ/?/m. Mart
■ lougcrieri.' Ofg. Bö. -5.'
ibirfenfeü. O: IL 6, 40." IV. 18, 27.
Ikucnerii^F^^.^ jl;
t-eloügenenne. Org.
(ib^^ottganfti. Mart"
luginoJ Psj ' '
(du) longiiisi: O; IV; 'M,' 35. 37.
rlougentest.^Bo. 6; <
.(er):toi4rtft'Oi'nL 22,'53. IV. 18, 10.
' ' Iougcnet Org. ßo. 5.
(sie^loageneHnti Mi -88, Sa 126, 5. Org.
(er)'labganeta. Gh. 1* 3.
loug«Ua;iTM88, 8. 0. V. 15, 24.
-4aü<:nita:'Figi; 31* *
.!
■ r »
. • J ' m
• 1 f
A •;«
I •!
133
LUG.
JJüQ.
lougenda. N.'68^;^. .
(er) lougnetu M<k..
. louchneih D. Ep. coli. 1, 4.'.
p.praes. lougendL N« 118, 43^
lougenendk). Org.
der lougenento. Org.
lougcneBte (a. pLjAih i^* i
GALAUGANJANJ nc-la mih din gelou-
genen. N. tlS, ^JS.- ^ '■ »
kelougnen^es. Bö. 6i-^
übe man des ne mag keloagenen,
si his non contradieiinr. Syl. i
xi giloacnanfi«. D. - • ■
(du) gjlou^nis tkcro.nuotitu O. IV.
uuitdet gelougenet Drg.
gelouginit diierde- (anfeMiurJ. SyK
kelüngenei Uttuvle*(3.-fv). Oi^.
ARLAÜGNJAN, ARLAÜGNfeN.
a r 1 0 n g n a B li t ^ MienegärA. Ein. 19.
FARLAUGiNJAN (öerUüflnen), farlaug-
n&n, farlangiüdni alts. tarlognian.
Bedeutung und Gebrauch:
farlaugnen, abnuercTX. ni moht ih
thaz. firlougnen, nub ih thes
scolii gounite;n» thQz iti{ al dati,
ibes karitas mihliatu 0. V.25, 13.
uuio mag thaz sin firlougnit,
thaz himil theru uuorolti ouglt.
0. IL. 3, 20i^f trjLujui» ferloginita,
fideni negavii, A. ,,.,-.
Mit gen.: th^c;i^ thin fi)rlougneti. O.
IV. 13, 48. gotes fexj<)ugenen. N.
78, 1. feTloygen^iij.ipinero ferte,
inficiari\ ciif jp/7i* . Bo., 5.. furloognu
sin, negahp. T. 44^.22^ miin for«
laucnis, me t^egabiSf JPrg« ,31.
Form und Fl^ion:.
Inf. farlaAgneo^iR Ba. J^,
ferlougCLneqi JS. 78, 1. Bo. 5.
firlotignen. Q^ y> .%b^ii^
ze ferlougei)iiew.I>^ 108, 24.
(ih) fuTlOQgQV..T. 44,tS9^i:>;
fo^lQUgnu., % \^U iSl I ■ \
. (du) (prlaucpiSMFffg. 31,
(er) furlpu«nifc:Tt:44,.ß2.
fajtiqii.ginit Jb.; ;
farlauginit^ $.d.
(sie),;ferl;augene.T^l. N- 30, 20. S|2,
ih f^rlop&e^e. N-tlSi, iiX.
er ferlongene. Nl 90, 6. .- -
firlpugn er, Q. UL 13, 28..;
firlongenda. N. 103/ 2^, :
(sie) ferlptigjefndo.i>.N,Ä5,i<.;6?,Ä:
ih firlqiigfl^eti.,aiV. 13,4iJi
. ferlpqgendi. N, 118> Slo.;
. 1 .P^P^^f^* \h h^Q. ferlo^geaoV. Co«
firlougnit sin; Q.jIL ;3,^:20.
EERLOjüGEJNÄJiNGA, C^alJ: 6»tQa.
LÜGGj[,(i)its.,juggi,, aogek. log.«, .1
mendaXf falsus^fipt^,
; Uedeuhing uod Gel^rai^b :, 1 u c k i , ' n
gl. K, 1 uski i.S;t„ pqfß €sU JU iftcl
falsism (testimonimnj. Ji. it. Ii|C<
, . i^ /c^jo;. H^jlä.. Ijucpar, psauffo. ]Ein, 3
ker urchundo. N. b8, 23. lukki^r
Bo. 5. lukkiu reda. Örg. lukki.n
losi, insoiiiu falsa. IS* 39, 5. il
falsa (accusalioj. Pa. , lukkez
falsa spi{ci€Sn Bo. 5. lukke.s null
des f fa/si fceleris. Bp. 5. lukkero
heite.Bp.'S. lu,fckan fridu, ^|<
« cetn.,l^.i. lugge;uuizagon. T,14^
Christa. T. ^45.. liaggiv gjuuiz
T. 8^. Lukkero sa.ldon. Bp. 5. 1
leidungon. Bo. 5^.1ukk^Q antfi
. gpn. M* 10 (b.), 3f . ?e lukken j
ne tröste. ,di|^. ;iN* SOy 16, lugg*
N«: 4) 3.' I.uCipa fiiruni^ze, ya/Zü^
siias., Mcp. defp lukkon jpnotpi
dofy fßllaciupt ^jffe^ii^Fmm. Bo. I
gezungeler ijft, dfir. ii5t dicch
ker. ]^. .139, ;11; luggi glaui^nc
106. lu1ckft9st,yV///a<:r (gupllichi
• iHkke. sin..Bo. &. da,i^ r-^zi^Jt lü
mannes heili, fal/ax. N. 32» 1
muAV una^Jukke,^'. 65, 17. uii<
sinnelosi anderes sin &ne lak
39, 5. .1 . ;
Form, . und; Fjexion : , , ! ,
lnf«iv:r..lQ4.\106.Jl3L^ : : .^ ., '
lucki. gl. JLJ}^Kk 4v . .
* ■ *
35
LUG.
LUG.
136
lucci. H. 15J
e- ßo. 5. N. 32, 17. 39, 5, 63, 17.
Starke Dek!.:
n. Sm m*
ff-*-/-
0. ^. TU.
n.pln.
dpi.
a.phm.
a.pLn.
ih i^m.
uccär. Em. 30.
ukker. Org. N. 88, 2a 139, 11. Bo. 5.
uGcer. H. 15.
■
akkia. Bo. 5. Or§. N* 39, 5.
uckio. Pa. gl. K.
ukkez. Bo. 5.
nkkes* Bo. 5. ' ' '
nkkero. Bo. 5.
ukemiL Rd.
ukcma. Ib.
ukkemo. Org. Bo« 5.
ukkan. K. 4.
nkken. Bo. 5.
uckjez. Scb. 75.
ukfce: N. 61,-5. 10. Ito, 11. Org.
uggc. T. 189, 2. 3. T. 145.
uggiu. T. 84. '
ukkiu. Bo. 5. ' \
ukkcro. N. 30, 12. Bo. 5. '
uggen. T. 23, 4. 41, I. O. IL .23, 8.
okken leidungon. Bo. 5. R 10(b.),
3. 80, 16.
ocke. K. 7. '
ukke. N. II. 4, 3.
agge. N* 4, 3.
ukke. N. 39, 5. Bo. 5»
ukkiu. N. 37, 14. Bo. 5.
Schwache DckL:
ttggeo. Sg. 913.
lu<:co» ^Org.
n.i.f. lucca. Mop«
ukka. Bo. 5.
tf. #.in..deino lukken. Bo. 5«
f.:^4 Iiikkon.. ßo. 5. ^ ..-
Compar. lukkero, magis falsus. Org.i..
UNLUkKIU, infucatos unpitrogaplihu,
t^üpisuiblil). Em. 6. Can. 9. 10. ll. 1^.
HALB. LÜKKE (j^Cilh^ fäli;c^^* Org.* , ,' ;
a. ^.jf. halb lujLka. Org. ^ */
LUKKI, /., /fl//acia. Org. ': '[
Lüg (m.?J,i\Xii mendacium. N. 139, a^
d s. luge, mendacio: N. 58, 12. '
Ap/.lugen. Co: N. IL '
^YA^*4CLUG (aL wancluga, wsfnclugt).—
si quis Uberam feminam suäsetit quasi ad
conjugeni et in via eam dimiserit quod
baiuuarii wandug vocanU L bn/\ 7, 17.
( Oder ist das Wort nur eine Ableitung von
wanc"? — Andere codd. haben uuacbsit-
dqc, uuachstadat)
LUGI (nord. lygi),/"., £u9<i mendum. D. IL
^332- faUum. Org. Syl. figmentum. Ec. fic-
tum. Gc 10.
g. s. giuuoncrolugi, aspersaefaUiiatis. A.
d s, lugi, fucOi Sbe. Ec 1. 2.
a. s. lugu Mcp. Bo:5. Org. N. 5,7. 104, 18.
108, 1.
7i.'pl. lugi. Bo. 5.
a.pLlugiy fabräas. Gr. 1.
LUGIN (^//i.? I?.?;, Hstf mendacium. Sg.913.
a. lugin. N. 24, 5. 91", 5.
g^pl. lugino. Is. 8.
d.pl. loglncn (cf. LUGLNA). N. 27, 4. 5, 7.
Bo. 5.
; LUGl^A» /• (alta. Ipgina), i&Q^f mendacium.
i:. g. s. I»gino, Tn^M^aciV. Bo. 5.
a. s. lugina, T. 131. 0. V. 25, 43.
, rf./?/. iMginon; O. IL 4, lli IIL 18, 46, IV.
. ' 19, 25.
. LÜG HIN, mendax. la 8.
• 17.. iugin an, yVz/tfarMim. Bib. 7.
LUGIREHT.
•LÜGIMEISTAR.
LUGIBRIAP.
•LUGITRAGARL
LUGISCRlßARL
LüGISfcRIBO.
Das zu seinem SubslahtiT nicht passende
luggu in I'u^gu urcündi, falsum testima-
•^ nium. T. 189i L ««d in luggu Urkunden,
falsos testes. O. V. 19, 24. scheint auch auf
•*' : tih ^ compositum hinzuweisen. •• »
^ LÜGIHEIT,/.
-• » 'd'tfz sie fro lugeheit petriege. N. 27, 4.
LUGILllL
lugelichir, /aZsfi^. Nd. IL
' \ ..(ir lere.iat.iugelich.. U .IIL. ^.)
LÜGILIHO. (Gh. 1. 3.
^ lugilicho (er spunota, 8<os es uuas«
ihaz:g{^erib tbai er las^ er kerta
f •
. •■ ii ■■
i37
JJÜCK
LUCE
. iz 10 giliclio \zl,kTi8te luglUcho).
O. IL 4, 62. I
logelicho,/öaa«*tfn N* 83*-7»'
LUGIHAF T, fuilacia. Ra. > : ; »
LUGINARI, m., iüflno.. —
.lugenare ne üuirdo iYky, nonjnenilar.
N. 88, 36. :.';;.:
a. ^« luginari, jTaZsizri^iin. vEp. , c^D. 1. 4.
D. IL 282. y- .■ ,) , .••.•.■»
lugenari. Ma. •> . *.
luginare. £p« oaiK\5.. - / ^«
lugenare.'£p. can.'2.' . . .^
luginare, paracaraxinium. Zf.
n.pl. laginara. O. IV. 7, 10. .V..^f 16.
1 u g e n:a i;*; hypoCrilae^ Bg. . 4. . .
.lueinare. Ho.
d.pL lukinaro.u, hypocrUis. ,Gc. 4...
URL lU Gl, Tl., bellum y f^brc iqhbi^^desSb.mna-
vokals ,iu wegen auf. Alan, vergljeiche. aber
auch urlag, m., fatum, daä icb'4n JLixxvX
abgebandeU habe ; '• beide Wöiierx^iad Tielleieli t^
ein und dasselbe Wort, in d'cYieil' stdi' ein
unorganischer 'Wechsel de^ Stdfnnrr^okals ein-
gescblicbetr hat und' gdhoren* biefat iMa-'den
Wurzeln, unlcr denen ich sie aufgeführt habe.
Man vergleiche .aueh .das . hollöiid.i öortog,
scbwed. oeriig, .miücihdt'urlittge:, tirleug,
urlaug, urlug, urlog, orlog, urlfgi c^r-
tarnen, bellum und urlogeji, certare. FoL
gende Formen kommen im AlihdfiiFpr; , .^
n. urliugi, iempestas(bcllumJ.\fuyiL%%i*
urloge, bellum, gl. bL, ;/ ; '; «
urlogc, carmula (tyranni^.^SA^^ ]^
Ö'rloge, ^«i/f^F»: Tr.
^^. in utliuge-Sf^U^te.. FstJi ,. ^ ....\
d. urliuge, iyrqnr44^* Gap, 4- rfiVoiu^.VA.
VIL 228. '- . ' -> . y^ .,.,-•*
In Aid. 4. .erscheint ;di^ Fiprm ^t%\uj^2i (a.
pLJj aber in der Bedeutung^ y^ ?J?ll>9ji/fl-
ium; ^ieUeicbiiat.iir^luga nurSchf^bfehler,
st urlaga. j -
._ _,- ■ ' .V '•.,'.■ . 'I f 1 i " 1 ■ * ■ • • ■
Jj VJ v>«xJU • •!.. Wurzel iiion jUachaji, i vellere
und lüchan, claudcr^), yr^Jchoi letztere. Bedeu-
tung aus (der er«leTe^-. l^orv^rgeg^ilgea: ist (cf.
%i\ö^2Lni\ki Mevulia /^yKpp/?a^^^>|<ziiohhan
uuerdint, revelluntur Cpedef)* sie
- ff r» '••.<'l,i».
chany eyellaiitr- [ab arte sua, piJo
u u r t u n, plicabantur (ostiola) /liooban
bron), vollere; vielleicht is^ auch lun,
tti Betradt zu ziehen]. J^ntweder aus
lü, scinaere i- vellere , mit angerügter
raus oder aus akr. lup (welches auch
anderes als die mit p vermehrte Wur
ist), dessen p in k (goth. lükan) über
gen ist. X Obgleich, die Bedeutungen z\v
liuchan und luchaa oft in einander
und beide verba dieselben Ablaute laul
faun^. lohhan zeigen, so sondere ich
da auch das angels. lükan, clauder
lyccan, vellire unterscheidet (das Gull
set nur lükan, clßudere und das Nord,
liuka, claudere^ -aperire auf) und.liu
vellere^ «us aans^r. lup, lüchan» c/a
aus sanskr. früh, impedire, includere ei
den seyn kann, auch liuchan, veiter
praes.uuAinf. imuier iu, lüchan, cloi
im praes. und inf, immer u h£|t, liu
von lüchan ab und stelle unter erstßrci
die Formen upd Flexionen zusammen, d
Ucbersetzung des lat vellere dienen. -
auch LiUH und HJCH« 2., dl
diesem JLilJ V^JUL»' l. vielleicht Eine
Sprungs aind, und sich aus dem Begri
Lösens- theils unmiEtelbar tlieils -durch f<
BegrifEsentwickelungen ableiten lassen,
können sich in ihnen mehrere sanskr.
zeln gemischt haben ;.cf.'sanskr« lu und
scindere, vellere, luh (aus lul>h)v. </
rare, luj, lucere, laedere, i6kj löc, i;
lucere, ruh' (aus rndh), impedlre^ con
gere, includere, i nCy' lucere ^^piacere-^
dere,T\^]ifrangere: ' I . .'
.i. .
das folgende tÜI0AN).' Gehört fliehe
/er^,.j^imbronV. l'ipcKah. Ic.?
ARLiüHflAN, wr/i^^. R.
si er\ oh Q,h 2Ln ^ '^evellatur (ab jarUi
u;
. • \
199
rr^
HO
*. • .
uzarli-yches« evellas. Bib. !• %
UZWUHIIANl., ^ . ^
zkuüiffiÄN; ^
'^ ' ' xiiocbabiu/dn^/^^ (eompago). Pnicl. 1.
■ tf . ZALUCHAÄ.
xilohhan uuerdint^ revtliimtur (jpedesj.
Pnii i;
LÜHßAN (laob, lohftnn, löbfaan) (goth.
n. angels. lüikan, norä, luka, liukai loka,
fcfllicpen, claudereyj-tt.LWHHA^.
Tdiii'OQgen er (gt>t) lu'chet. Mos.]
lAtoüHHAN.
arluchit Pa^ irltihhtt: gl. K., expedit
[wollt esrpeiit^ xlic Gl(>S9e hat flfigitat,
quaerity posftilaf,'t'xpediij earpbsdt und
eitle andere (unter E) efflagitaty expe-
' fit, eotposcit, in welcher expetit mit ar-
'! ' p^itit übersetzt ist Hat der Uebersetzer
* eotptdlt fibersc^tzcfn wollen, so «gehört a r-
-oliicbit wohl hieher; soll aber •expeiii
übersetzt' seyo, so ist arluchit wohl un-
ter luchjan, favere, ftwere, mulcere,
flagitare zu bringen]«
. ANTIiUHUAN (alts. antiokan). Pa., inluh-
kan. gl. K. intCuhhan. K. 6., aperire.
.'* ^aniluhbjt, ir/itfrio^ Fi^. öL Is. 3, 3.
.intlochis (^h\m\\)ypandis. H. 2.
antlubit*. Pa. antlubcbit^ inlubhitgl.
K. inlukitRa. intluchit. Pmd. 1. int-
luchet. D. lil. 89;, aperit.
intluhhit, pandit^ Da.
daz unsariu auguü inluhhen, aperian-
#w.'Frg. 17.
intlaub, expUcavit*' Yaxi* \1.'
[intlouch (sac). D. III. 104.]
intlouh (himilrichi). Ho.
intluchuo, explianmiis. Da.
antluuh, apcrL Frgi 27.
inluhcnti. Pa. Ra. inlukhendi. gl. K«,
,dehiscens.
intluchhsintc, aperierUes. Pa. .
antluhhan. Pa» i nlpbb an. gl.K., o/^/iiii}.
intlochaniu, depulsa (compagoj,. Pmd. 2.
intlohhancem, apertis- {ocuHäJ* K^.
UNINTLOHA^E, inpenetratae. Gc 8.
IL
? INLUHHEN, (^erire (^xspectarej. gl. K.
UiNTARLOHAN, intersepta, interdusa. Ra.
*cf. d.pL von lob.
' PILL1IIIA1>( (alt& bilukan; c£ franz. blo>
quer). Pa. pilubcban. gL K. excludere
(de memoria).
piluhen, deslruere. Gh. 3.
piluhit. Pa. piluhchit gl.K«, conchtdit.
piluhhit. gl K. pihluhit Ra., recludit.
uzzana ni pilouh, excliisit. Is. 2.
piluchanti, conchtdens. H. 14.
piluchanter, inclusor. Rb.
p 1 1 0 b b a n, clausus, gl. K., praeclusum. gl. K.
pilohan, praecluswn, Ra. " ^
pilochaner, clausus* H. 19.
pilocbaneru (turi), clausa* H. L
J.p/. pilobhaneem. K. 1.
. pilohban (nuerdent), replicantur.
Gc. a
bilohhan tiuerdent. Is. 3, 3*
piloccbin uuerdent Bib. 7.
pilohban (ploban. Mf.).uurtiin,p//ca-
bantur (ostiolaj* Bib. 1. 2. Sb.
INNE BILOHAN (pilocban. Rd.) uue-
San, includi. Ib.
UZPILOHIIAN uuerda, excludaiur.
Prud. 1.
PILOIIHAKI, conclusa. gl. K. .
DÜRAHLOHnEN,per/i/ji/w(iBfufeO. m;l 10.
Z ALLCHAN, dehiscere. Prud. 1.; cf. ZA-
LIÜIIHAN.
[ZUOLUCHIN den munt (rc^Ueßoi^ {uma*
.c^>cn). Mos.]
LOH, n. (notd. lok, finis, operculum,f9ir\gels.
loc, clausura, sera, lob, loais, baratrum;
' cf. loh), It^&ji foramen. \h. N. 103, 18. Rd.
Sg. 913. 242. Gb. L 3. Prud. 1. Mcp. Hd.
• specus. Pa. gl. K. baratrum. S^ 299. A. fo-
ven. T. 51, 2. periusura. Bib. 1. 2. 3. per-
cussura. Mcr. Bib. 7. os (infernij föramims,*
putei, angoris etc.) Mii. Bib. 1. 2. 6« 7. Gd.
VA. IL 482. N. 68, 16. M.«. agger. Bib. 5.
valvae. Ra. gl. K. boupitlob, capiiium (s.
dies compositum).
Form und Flexion,
n. s. loh. Ib. Rd. Sg. 242. 299. 913. Gh. 1.3.
Gd. Mfj. Bib. 1. 2. 5. 7.
[10]
141
LUCä
LUGR
loch. Tr. Hd. Hs. Dib. 1. 2.
d. s. lobe. M<r.
lob he. Mjti. Bib. 7.
loche. Bib. 1. 2. 3. 7. A. N. 57, 5. VA.
IL 482.
a. «. loh. Pa.
hloh. gl. K.
lock Bib. 5. N. 68, 16.
<iL/>/. tohhuB. Pnid. 1.
loche«. N. 103, 18.
itntar lohunkPa. ontar lobhnm. gL
K., iatersepta (Pix inter $qtta geneni-
nen; cF. untarlofaan ia liUian).
m.pl. loh. T. 51, 2. Ra. gl. K.
(»»eher. D. III. 44.)
ARSLOH. Sg. 184. arsloch. Em. ZU omu,
<RIEMLÖCHER. coUtmbaria. Id.)
MUNTLOCHEN, caminis Cf^esumiJ. Be. 5w
NASLOCHER, ^niih^tx, nares. Wn. 460.
HELLILOH» baratrum. Pnid. 1. 2. Eb.
HOLBERLOCa F. 1. holb' loch. F. 1. ba-
ratrum. (ist es bot t. loch?X
HEGGELOCHERON, covemis. Wm. 111.2,13.
HACBnXOa Ib. Rd heupilloh. Bib. 1.2.
houbitloh. Sg. 292. boobitUch. Bib.
5. 6. boabetlocb. L. Wa 232. 46a h».
betloch. Hd. Tr. F., capitium.
if. h^^apitlo^he. M;». Sb. henpitloehe.
Bib. 7. bob et locke. Bib. 13., capi^
tio ftmutttej.
(TUMSTLOCH, porus. Eng. 2.)
8PUNTLOCH(6|>tintlocl)> apiracuhtm. Rs.
SWEIZLÖCHER, «(^toeifUc^c?, pori. Tr.
STEINLOI^ »pämea. Ib. Rd
.•tei»lo«ber«D, foraminiU$s petrae. Wm.
2, 13. 14.
LUCBIR, n.pf,n.r ist wobt umgetavtet aus
lacbir, Plaral von loh; es kommt nur
erst in N. Mcp. a.Gc. 12. tot (tacckirnm
m Rh. halte kh für loakirum).
' il.pL laeheren, mntris. Mcpt
m.pl. laeber. N. 62, 11. 103, 2^
tuhhir, eellas. Gc. 12.
ERDLUCHEREN, d. pL Mep.
LOCHILIN.Ra. lohhilLPa. lBbhinD.gLK.
hiatas.
7L0HHAHTI, haiax, scabra. IX ü. 316^
lahhabti, scabra (kutmgoj. IX IL
cT. johanti ia JUSjan: . , .
IRLOflONT, «jueaffon«, Bib. |. (D«^ ä
codd, haben in dieser Glosse: irbolo
BILOH (cf. bloc; 9(0(^1 95(oct), n.,claum
d. s. zi piloLhe des pehbes ("ad
stra). Rb.
bilohhe, conclusiüne. IRh.
11.11. a.pL pilok. pH. Ra. gl. K. K*^&
pilohbir. K..4., dausira.
d.ph pilochvm. Rb.^
UMPILOH (anpilob. Pa.), ctausura.]
PILOCCniDA^ a.pl., clausira. Pruf, i
PILOaiNISSI, cltiusura. U.
PILOaiANISSA, eonclave. Rd.
INTLOCHANASSI, reseraiione. Em. 1£
PILUHLIH? — Stupor tarn corporis, p
Hb. honü. quam animu so sama sei
IL (Ist es piluh libbaminl. oder p
lih homiman? oder piliiblib bomii
LUCHA, SttcCei Si(te, äperiiira (iibrd. 1
S:^rti loka, 8tic^ 6c^lop>
II. s. lucba. M^.
luccba. Sb. Bib. 1. 2. tio Incch
der xnisken boamenbiei.
Valium. Bo. 5. .1
luga. Bib. b., dcatrix (parieim
duccbatur per mmmss eorumj.
lucbe, a'pertura. Wo. 460.
o» #• lukuo, Inchoo. O. iL 4, 14.
lukkoo. Wm. 6, 3.
lucchao. Wm. 6, 9.
lucchuo. Wm. IL
<7.;9/. luchun. MX. 3. Bib. 1. 2. 13.
luobun. BUk 7.
locbio. Bib. 4.
luccheo. Bib. 5»
tucbao. Bibv 8.
lochan. Bib. 6*
LUCCA. Ortsnamen.
LAUHy m., nord. laukr, angels. leic, 2
cepe, porrmm.
loocb, cepa. F. 2. Em. 22. D.
loobc^ cepa. Sf;. 299^
oehy porrum. Tr.
iBch^ eepe. D. |L 324.
143
Luca
LUCtt
144
[loiichii nssQiiy £psane CPfUant). Tf. (lo-
cheioepin. F.)J
A8CL0UH, ascoloniam. Sg. 184. ascolium.
Eau. Zi. eepe. Prad. 1.
•SGlooGh, Qscalamum. Em. 33. Sg. S99.
ascioh, eepe. Prud. 1.
ascIScb, ascoltntim. Tr. F. 2.
asselouc, scoUnium. Gr. 4.
BRACULÖCH, finicedo. Tr. emicedo. Hs. hU
nula. PfL
CHLOUOLOUCHCftna6(ait(^)4£i/2iiiin.Em.23.
chloaolouc Em. 31.
chloualonck. Sg, 184.
cbloualouhc Prud. 1,
ehloüolocb. Sg. 399.
chlofolaub. Ib.
clofolaab. Rd.
clobeloucb« L.
clobelonc £b. Wn. 232.
cblobiloub. Bib. 9.
klobilScb. Tr.
cloueloobc, chilobalocb. D. IL 324.
klobeloub. Sg. 292.
blonilouch. Em. 31.
clobelScb. F. 2.
clobelocb, cbnobelScb. ^Vn. 460.
ÖÜNTLÖCH, ermadactUi. VfL 3.
SNITILOUCH, 6c^nittlau(^, cepe minor.
Em. 23.
sniteloücb, cepe. Em. 31.
sniteloc» cepe. Eb.
snittelöcby pretula. Eb. Tr.
* ■
JjlJvyljL« 2. stelle idi für liuchan, fovere,
lacbjaoi locbon, fovere, mulcere, allicere
als Worzel bin. Cf. LDH« Ist sanskr.
Iah (wabiacbeiDlicb urspriinglidies lobb),
de^derare, lit lauktii exspectare zu Ter-
gleicben? I
LIÜCHAN?
LJUCHE, pruette» rigiloe, favetur. Ib. In
Rd. stebt lilncbe; sollte dies blucbe seyn
u. dadurch auf das nord. blAa, ybvrr^ ge«
schlössen werden können? cf. LIUHJAN
und LOCHON und AJRHLUIT in LIUHJAN.
LOCHÖN (lochen, locbjan)trod LUCHEN,
nord. locka, angels. loccian, (octen; al-
licere.
1. lochon <Iocben, locb}an).
%\ lochonne. Gc xi loccbunne. Sb.,
mulcendL
loccbost, palptu. Prud. 1.
loccbust, ntäriqs. Prud. 1.
lobot, fovet. R. mulcei. Gc. 4. demul-
cet. Gb. 3.
hlobot,y7<7j770f. Ra.
lobcbot, flagiiat.. gl. K.
lochot, favet. AI 29. Gc 5. permulcei.
M. 29. demulcet. Gb. Gc. 1. 6. refo.
vet. Gc. 3. obleciaL Prud. 1. 4. lac^
tat. D. 11.317. inculcai.Pa.flagrat.Pa.
lohkot (loblot Ra.), inculcai. gl. K.
\q Qhoihj favet. Gc 1. 6.
locchot. lactat. D. IL 317.
(cblocbot Pa. bchochoL gL KL, ad-
trectat.)
lokket (lokcbet Wm. IX. löloket
Wtn. U.) ze "sib. Wm. 7, 8.
locket (lokket Wm. U. IIL IX.) au.
ditores, daz sie ilen. Wm. 7, 13.
locfait, provocaL Nd. IL
locbont, demulcent. Gc 6.
krist loko mo thaz muat sin. OL75.
lockota, muLci. Sg. 292.
lobota, delirdvit. Gc 8. 9.
lokota mit minnon tbie dirntmen*
nisgon. 0. V. 11, 35.
loccbeta. (lokketa. Wm. IL) te imo.
Wm. 5, 13.
loboti^ nuUceret. Em. 29.
lohonteru, lenodnante* Gc. 8.
lobontiu, mulcentia. Em. 11«
3. lucben (cL liucban). — Nor in N.
Mcp. Bo. 5.
ze demo mag man unsib Incchen.
Bq. 5.
also der aro luccbet nzer neste
sine jungen, provacat Nd.
be diu lucchent sie catholicos dam.
N. 10 (b.), 1.
sänge unsib luccbentemo, favenü.
[10^]
141
LUCH.
LUCH.
142
locb. Tr. Hd. Hs. Dib. 1. 2.
dL s. lohe. Mor.
lob he. M^k Bib« 7«
loche. Bib. 1. 2. 3. 7. Ä. N. 57, 5. VA.
IL 482.
a. s- lob. Pa.
hlob. gl. K.
locL Btb. 5. N. 68, 16.
dt^Z.lohhuB. Pmd. 1.
loch es. N. 103, 18.
Mntar lohaiii.Pa. untar lobhunu gL
K., iaiersepta (für inier sqjfa genoni-
nen; et untarlohan ia I&han).
^.pl lob. T. 51, 2. Ra. gl. IL
(I'acher. D. III. 44.)
ARSLOH. Sg. 184. arsloch. Em. 81., onus.
(RIEMLÖCHER, coUmbaria. Id.)
MUNTLOCHEN, caminis (FesnvUj. Bo. 5w
INASLOCHER , 9latfl&(^er, nares. Wo. 460*
HELLILOH, baratmm. Pntd. 1. 2. Eh.
HOLBERLOCa F. 1. halb* loeh. F. 1. ba.
watmm. (ist es bei t. loch?).
BEGGELOCBERON, covemis. Wm. IH. 2,13.
HAÜBlTLOa Ib. Rd. houpitloh. Bib. 1.2.
boubitlob. Sg. 292. hoobitUch. Bib.
& 6. boobetloch. L. Wn. 232. 46a h^
betloch. Hd. Tr. F., capitium.
d. h^iiap.iilo'bhe. M/t. Sb. honpitloehe.
Bib. 7. bobetlocke. Bib. 13., capi^
iio (Umutae)*
ITÜNSTLOCH, ponu. Eng. 2.)
8PUNTLOCH(epiiiitlo4> Mpiraculum. Fla.
SWEIZLÖCHER, ec^oeifUc^eri p»i. Tr.
STEINLOH, speimea. Ib. Rd
.•Cei»le«beroii, foraminiAus petrae. Wiik
2, 13. 14.
LDCBIR, ihphn.r ist wobt iiingeta«tet aus
lackir, Pkiral von lab; es kommt nur
erst in N. Mcp. n. 6c. 12. Tor (lucckiruiD
m Rh. hafte ich für loakirum).
' tLpl» lueberen, aniris* Mcpi
m.pt. loeber. N. 62, 11. 103^ 22.
tuhbir, eellas. €Sc. 12.
ERDLUCBEREN, d. pl Mcp.
LOCHILIN.Ra. luhhilLPa. UbhiUQ.gLK.
7L0HHAHTI, haiax, scahra. IX H. 316^
lahhahti, scabra (ixmmgoj. Dt IL 350.;
cf. Jolianti in JUK|aiL ', ' .
IRLOHONT, ea^apani, Üih. L (Di^ andern
codd. haben in dieser Glosse: irbolont)
BILOH (cf. bloc; e(o4 95(ocC), n.,dausura. R.
d. 1. ZI pilohhe des pehhes ("ad dkm-
siraj. Rh.
bilohhe, conclusume. Rh.
n. u. a. pL piloh. Pn. Ra. gL K. K. ^ Etßi 18.
pilohhir. K..4., dausira.
d.pl. pilochnm. Ub^ • »
UMPILOH (onpiloh. Pa.), ckuuura.\^}L
PILOCCniDA, a.pl., clausira. Pmf, 1.
PILOHNISSI, chiusura. Ic
PILOaiAKISSA, eonclave. Rd.
INTLOCHANASSI, reseratUme. &n. 19.
PILUHLIH? — Stupor tarn corporis, pilnb*
lih. honu. quam animi. so sama selSZ gL
K. (Ist es piluh libbaminl oder pilub*
lih homiman? oder piliiblih bominum?)
LUCHA, SttcCei Si(tei äpert&ra (nbrd. Iftka,
S^rti loka, 8tiCj)fI, Cc^lop).
II. s. lucha. M^.
luccba. Sb. Bib. 1. 2. tio Inccha nn*
der xnisken bonmen biei. in/^.
Valium. Bo. 5.
luga. Bib. 5«, dcatrix (pmrisium oh-
duccbatur per mmmss eorisrnj.
loche, äperturu* Wn. 460.
o» j; lukun, Inchun. O. II. 4, 14.
lukkon. Wm. 6, 3.
lucchon. Wm. 6, 9.
lucchoB. Wm. IL
<7.;9/. luchun. MA.. 3. Bib. 1. 2. 13.
luobun. BUk 7.
lach in. Bib. 4.
loccben. Bib. 5.
tucban. Bib. 8.
lochan. Bib. 6.
LUCCA. Ortsnamen.
LAUH, m., nord. laukr, angels. leic, Sattc^f
eepe, porrum.
lonch, cepa. F. 2. Em. 22. D.
lonhc^ cepa. Sg. 299^
och, porrum. Tr.
iBch ^ eqpe. D. )L 324.
143
LUCtt
Lüca
144
[lotichis nasQiiy dipsane (^flonnt). Tf. (lo-
cbetuepin. F.)J
ASCLOUH, ascolonium. Sg. 184« ascolium,
Eni. 31. eepe. Prad. 1.
asclooGh, ascalamum. Em. 33. Sg. S99.
ascioh, eepe. Prud. 1.
ascIScb, ascoKfutm. Tr. F. 2.
asseloac, ecoUnium. Gr. 4.
BRACULÖCH, finicedo. Tr. emicedo. Es. hi^
mda. PfL
aiLOUOLOUCHCftna6(ait(^>la//iiiin.Em.23.
chlouolouc Em. 31.
chlouoloack. Sg, 184.
cbloualoohc. Prud. 1.
ehloüolocb. Sg. 399.
chlofolauh. Ib.
clofolaub. Rd.
clobeloacli. L.
clobelonc £b. Wn. 232.
cblobiloub. Bib. 9.
klobilScb. Tr.
cloueloobc, chilobalocb. D. II. 324.
klobelouh. Sg. 292.
hloailoucb« Em. 31.
clobelScb. F. 2.
clobelocby cbnobelocb. ^Vn. 460.
ÄUNTLÖCaa, ermadactUi. VfL 3.
SNITILOUCH, Gc^nittlauc^/ cepe minor.
Em. 23.
aniteloücb, cepe. Em. 31.
aniteloc, cepe. Eb.
anittelÖGby prelula. Hs. Tr.
LiUv/IjL« % stelle idi für liucban, fovere,
locbjani locbon, fovere, mulcere, allicere
ab Worxel bin. Cf. LUxl« Ist sanskr.
Iah (wabiaGbeinlicb urspriingliebes labb),
de^derare, lit lauktii exspectare zu Ter-
gleicben? \
LIÜCHAN?
UUCHE, pruette, rigiloe, fovetur. Ib. In
Rd. stebtlilncbe; sollte dieshlncbe seyn
XL dadorch auf das nord. h\ik9i ^ fovere ge«
acblossen werden können? cf. LIUHJAN
imd LOCHON nnd ABHLUIT in LIUHJilN.
LOCHÖN (locb«n, loch Jan) und LUCHEN,
nord. locka, angels. locciani loctttti al-
Heere.
1. locbon {lochen, locbjan).
%\ locbonne. Gc zi locchunne. Sb.,
nmlcendu
loccbost, palpaB. Prud. 1.
loccbust, nutriqs. Prud. 1.
lohot, fovet. R. mulcei. Gc. 4. demul-
cet. Gh. 3.
hlohot,y7i7j770f. Ra.
lobchot, flagiiat.. gl. K.
lochot, favet. AL 29. Gc 5. permulceL
M. 29. demulcet. Gb. Gc. i. 6. refo^
vet. Gc. 3. oblectai. Prud. t. 4. lac-
tat D. 11.317. incuIcat.Pa.fIagrat.Pa.
lobkot (loblot Ra.), mculcat. gl. K.
loQhoih^ favet. Gc. 1. 6.
locchot. lactat. D. IL 317.
(cblocbot Pa. bcbocboL gL KL, ad-
treciaU)
lokket (lokcbet Wm. IX. loloket
Wm. II,) ze sib. Wm. 7, 8.
locket (lokket Wm. IL IIL IX.) au^
diiores, daz sie ilen. Wm. 7, 13.
locfait, provocaL Nd. II.
locbont, demulcent. Gc 6.
krist loko mo thaz muat sin. OL75»
lockota, mulxi. Sg. 292.
lobota, deümvit. Gc 8. 9.^
lokota mit minnon thie drntmen*
nisgon. 0. V. 11, 35.
loccbeta (lokketa. Wm. IL) ze imo.
Wm. 5, 13.
lohoti^ nuUceret. Em. 29.
lobonteru, lenodnante* Gc. 8.
lobontiu, mulcentia. Em. 11.
3. lucben (cf. liucban). —» Nur in N.
Mop. Bo. 5.
ze demo mag man unsib luceben.
Bo. 5.
also der aro luccbet nzer neste
sine jungen, provocat. Nd.
be diu lucchent sie cathoücos data.
N. 10 (b.), 1.
sänge unsib luccbentemo, favente.
»fcp. '^
[10^]
145
UM
Lua
galoch6n, kiluchjan.
%i gilocchonoe, mulcendi. M.29. Gc.6«
(er) geloccbet (gelochet Wm. IX. ge-
loeket WnEu IL IIL) ze sich.
Wm- 4, 10.
(er) giloko(gilocho)un8ihliublicha.
0. IV. 37, 18.
giloko mir thaz minazmuat! 0. III.
- 1, 32.
ir eigut gilocbatsiuchU 0. V.20, 76.
gelubtero, permulsd (cybtlej. Mcp.
FARLOCHON, FARLUCHJAN (wrlocfen).
der in nzer sinemo loche nuile fer-
lucchin. N. 57, 5.
iaz ferluochet sie ze dien ambah-
ten, allicit. Bö. 5.
ferlockint, allidunt. D..
ferluhter (föne Vencris spensten),
lactaius. Mcp.
LÜCHEDA, /., illecebra.
lucchedon, illecebrartim. Mcp.
lucchedon, illecebris. ßo. 6. N. 90, 3.
Ivccheda, illecebras, Mcp.
LOCHUNGA,/. (SocfuRg), obUctamenium.
g. s* lochuiigo, adulatioms. Rg. 2.
n.pL lofaunga, fomenta, Gc 81 9.
. lochunga, crepundia. Pnid. 1. D^
IL 326.
d. pL lochungnn, blandimeniis. Giu 1. 3.
a. p/. lohunga, obleciamenta. Ib. Re. Rb.
LINTLOKARI, m., mulcator, qtd blandis
verbis mulceL Tr.
y^KUrnilGE^pudüammes. Gc. 8i
MÜOTKALUIITIGE; pusiUammes. ,Gc. 8.
LUCH, nord. \ncka ^ fortuna-y unser heutiges
^ &l&dy hieher? Kann biezu gerinnet werden :
CILUCHEMO fd s. mj, viridanie fgurgitej.
c: Prud. 1.?
> • • •
LÜH* 1. VieilUkbl mit LUCH* 2. eine
und dieselbe Wurzel; vielleicht beide von ei-
ner ursprünglichen Wurzel' JLrlJ^ losen. Cf.
LÜCH-i. ■;.... .
I,IÜHJAr(,,LÜ(iJÄN? .,:,,..
luhen (luhben. gl. K.), lueikß, 'solvere. Ra.
luhit. Ra, liuhbit gL K., lotäs^ l
er. nord. lykja, liuka, solverti
lavare, loa, alluere und das ober
die Wäsche lu^en/ afrfpuUn.
ARUÜHJAN.
irluhit. gL K. arblait Rs^., luit
LUH* 2. Wurzel zu Hobt, lux,
lobazan, micare, cormscare, laiic,
er. sanskr. ruc, lucere und lök, Idc
videre. Vielleicht ist aber auch der B
Feuers der ursprüngliche und auf diese
Zeichnung für Auflösen, Zerrcifsen an
so dafs ein ursprüngliches JLiU (cf
dem JLi U XX zum Grunde liegt. Auch
urcere (a geht vor h wie vor liquiden le
über) ist zu vergleichen. Cf. JLiU vj
LIOHT (aus lioh-ad), n., lit likt
liuhath, nord. lios, alts. und angel
lioht, Sil^t; lux. — leoht, lumi
lioht, //AT. IL 25. sunnun lioht.
14. tages lieht N. 5, 5. Icoht,
K.22. lioht, lucernam. T. 25, 2. lie
tes, hix liicts. N. 35, 10. er liohi
lucanum. Rb. pi Höhte, dilticulo.
liebte sia brahta, an bai Sagedli
tem Unterretc^). Bo. 5. liehto fatcr,
pater. N. 18,9. so iz under zuisk
ten ist Mcp. Uoht za chuichan
chonne^ concinhanda. Ib. föne fii
liebte. N.76,11. thaz rchta Hob
21, 10. cÄr/rff/Tudin liebt. N. 42,
Form und FlcT^ion.
n. 5. lioht T. 1, 3. 13, 4. 21, 12.
21.- IL 1, 45. 2, 11. Rd. Ib.
Icoht Frg. 61. K. 22. Sg. 91
gl. K. Ra.
licht Syl. Mcp. Bo. 5. N. 4,
29, 6.
g. s. liohtes. 0. IL 2, 10. T. 108.
leohtes. K. 41. H. 2. Pa. gL
lichtes. N. 35, 10. 55, 15. Mcp. 1
i.Hehitis. N. 98, 2.
, ,, IlSeichlcfs^iWini IL
7
LUE
149
■ 1 >
lihtea. WfiL IIL
d. i. Höhte. % 13, 4. 44, 19. 236, 1. 0. I.
.12, 4- IIL 24, 100. IV. 1% 52. Rfa.
leohcte. Kp. • .
leohtc. Frg. 47. K. 8. 41. b. 3, 5. R.
tt 3.
liebte. N. 33, 10. 55, 15. 66, 2. Mcp.
Bo. 6. Uo. 2.
übte. Gc- 10.
a. s. Hobt. O. I. 2, 14. 15, 19. H 2, 7. T.
7, 6. 21, 12. 119.
leobL Ftg. 25.. k. 41. IL 3.
leot V.
liebt N. 4,7. 17,29.31,8. Mcp. Bo.5.
Wm. 8, 6.
Hecht* Wm. IL
r. s. Hobt, lux! H. 25»
g.pLliohto. 0. V. 22, 5.
liebto. N. 18, 9.
(/./i/. liebten. Mcp.
n.}La.pK lieht. Mcp.
leoht. IL 22.
LIOHTLIP.
UOHTMACHARL
LIOHTVAZ.
UOHTKAR.
UOtfHRAGARL
UOffrSKIHTIG.
LIOHTSTERRO.
OÜGON LIEHT («U8enli*t> N. 37, 11.
MORGANLIOHT (SKorflenllc^t), ipane. MX.2.
morganliotb. Sb. Bib. 2.
NAHTLIOHT (SRac^tl^t), lucubrailonem.
Sb. Bib. 2.
KLANZLIEHT (©laojHc^t).
föne gelanze liebte, lumen de lumine^
N. 35, 10.
ÖIMILLIOHT (J&lmmdnc^t).
d. bimelllebtte. Mcp.
TAGESUEHT (lagegltdjt). N. 5, 8.
t). tage&liebt. N. 148, 3.
SUNNALIOHT (©onnenllc^f). Ob. 104.
LlOHlt, LIOHTI, adj. (alt», lioht, altnord.
Iros)-, liilir lucidus.
naht- 80 lioht also fach. Pa.
leoht üaolcaD, n^bes Ikeidoi T^9ii -
ougon liebt tuonde, illuminans ociilos.
N. 18, a . !
unde uuirt dla naht samo Hebte so
der tag. N. 138, 12. . •
lichter ist al tbin libbamo..T^ 36, 3.
[tat liobtaz, convalle inhistre (o,dcr in
lustro? lusiraiione?'). Rd.?' es -steht in
last, mit einem Abbrevialionsstrick über
st; dagegen steht in Ib. talliobtaz, con-
volle und in D. I. 277. gL K. talobti,
vallata^l ' >
in (mänen) diu sunna. liebten (wobi
acc. und nicht inf.) getuot Bo. .^.
Comparaliv: leobtor, lucidins. W.
liohtoro (iiobttoro. Mcr. Sb.), lucidins.
Bib. 1. 2.
Superlativ: 1 e ob lo s t a, iiicm/iWmi^. gl*l^«
tbaz liobtosta. 0. IV. 33, 10.
LlOHTO, ad/., lucidius. Bib. 3.
VILOLIOHTIÜ (viloleotbtiu. Sb. filo*
liobtiu. Bib. 1. filoliotbtiu. Ps. 2.),
prae fulgore (in conspectu ejus nubes
fransiertmtj. Mv.
LEHOTPARO, Ince clarius. Gc. 8.
LEOHTSAMO(zi firstandahne). Is.3,3.
Frg. 51. zi arcbenncnne. Is. 4, 2.
LIUHTA (lubte. Wn. 460.), Un6)tt, ig^
nitabulum. Em. 31. Wn. 3355. Sal. 2«
LlUHTiNlSSE, illuminatione. N. 98, 2.
LlüHTlDA.Ra. liubtitha. gl. K., /w^/rw»
(quinquenniufn),
liubtitha. gl. K. hliuhtida. ^a^.iitania
(lunaj.
DURCHLUHTIGE (^urd)reuc^tf9), tram-^
lucidae (gemmaej. Ild.
LlUHTJAN (alts. leobttan^ liubtian,
angels. lybtan), leud^ten; lucere. -^
liuhten, micare, Ra. gl. K. in linb-
tanne, in lusiraiione. Rb. dero setio
liebtet naturale ingeniunu Mcp. truh-
teiies kebot liebtet dien ougon des
herzen. N. 18, 9. so liuhte iuuar
Hobt fora mannon. T. 25, 3. thaz
Hobt in finstarncssin linhta. T. 1, 4.
liuhtanti, lucens. T. 88. Iiubtendi,
lucidum. gLK. leobtanter, illuminans^
149
LUH.
LUH.
j
K.
H. 3. Iiuhtenii, /acfi/a. Pa« eines
liahtenten fiures. Mcp. daz iz (fiur)
in lUkti, liiceret eis. K 104^ 39.
Form und Flexi0n.
Inf. li«hten. Ra. gL K.
in lauh(anne. Rbu
(er) liebtet Mcp. N. 18, 9.
(sie) luihtent \Vm. 8, 6«
liihtent \Vm. IL
et linhle. T. 25, 2. 3. 0. IL 17, iS. 2L
(er) linhta, T. 1, 4. Wess.
(er) liehti N. 104, 39.
p.praes. liuhtanti. T« 88.
linhtendi. gl. K.
liuhtentL Pa.
hliuhtenti. Ra.
leohtanter. H. 3.
g.s,n. liuhtenten. Mcp.
ABLIUHTJAN, alts.irliohtian,er{ett(^(ett.
BedenUing und Gebrauch,
trübten ist der mibirliebtet N. 26, 1*
offenunga dinero uuorto irliebiet
luzzele, illuminai. N. US, 130. ir-
liebte den himel, stellet. Mep. ir-
liebte ipioiu engen, illumirut» N. 12,
4. irliebte dia finstri. N. 17, 29. lo-
dei irblendet sint, geates irliebtet
aint N. 65, 5. sin bilde uuerde an
uns irliuhtet K 66, 2.
Form und Flexion:
(er) erliebtet N. 26, 1. 118, 130.
(er) irliebte. Mcp.
(er) irliebti. N. 138, 11.
imp. s. irliebte. N. 12, 4. 17, 29.
p.praet. irliebtet sint N. 65, 5.
uuerde irliubtet N. 66, 2.
üuerdent ir erliebtet, illummO'
mini! N. 33, 6.
INLIUBTJAN, erleuchten (ssintliuhtjan,
welcbes nur erst bei N. u. Ho. vorkonunt ?)
Bedeutung und Gebraucb:
thaz Hobt ist filu uuar tbing, inliub-
tit tbesan uuorolt ring. 0.IL2, 13.
inliubten, illuminarcT. 4, 18. inliub-
tent, translueent. Od. tber dar (aband)
inliubtit in tbemo eristen sam*
' baztage, lucesdL T. 216, 1. inlinhte
tmo uuunn« tbia^uniniga am
OL 96. Hobt tbas iaHuhlita t
ouelicban man. T. 13, 4. inli«
min berza! OtL ialiubtendi, <
sirans. gL K. tbcr tbi« ongun
inliubta. O^ia 20, 146.
Form und Flexior..
Inf. inliubten. T. 4, 18.
(er) inliubtit T. 216» t Pa« Ba. ^
(sie) inlittbtent Gd.
(er) inliubte. OL 96.
(er) inliubtita. T. 13, 4.
inliubta. 0. IIL 20, 14&
inliubt er. 0. lU. 20, 29«
imp^s. inliubta. Otl.
p^praes. inleobtanier. H. 20«
inliubtendi gl. K.
inliutbeodl Ra.
p.praei. inHubtit Pa.
anleobtit gL K.
n.pLm. inliubte. 0. IIL 21, 21
MupLn. Inliubtiu sint (ougun^. i
unurtun inliubte. 0. I. 12, 4
ANTLIÜHTJ.VN (et inliubt Jan),
leuchten.
(er) intliuhtit (intliubtR 36,6.
lubtet ]Nb. U.), illumiaaAii
100, 8.
(er) intlubte^ illuminabat. Ho.
p^praet. daz ir.uuerdent intliuht
104, 4.
(sie) unurden intlinbte. N. 75, 6.
BILIUHTJAN, C6elcuc«(eii>
piliubten (pilucben. Pa«), enites
Ra. gL IL
piliubta, elnxit. Pa. gL K.
DURUHLIUHTJAN, burc^Ieud^fen.
in durbliebtentero itali, perh
inaniiate. Mcp.
durbliebtenten feit, j9^fM:^7if^^'c«
Mcp.
LIERSEJNEZ, lucidum (ist truhtenei
bot). N. 18, 9.
UÜIDARLIEHSENL
bediu ne ist sin (desmlaea) 1
ine uuiderliebsene. Mcp. .
LAUCt m« (lit, lepsnai angek. laeg,
1
Lua
LUC— LEIH.
152
li|, aoid» log, legi), U^ti ^lammti ßam*
(loach'Tioref. Mo«.)
hnnf ßamma. K 82; 15. 105, 18.
i. looge. T. 107.
a beizzan lanc Em. 33.
LAU6A« f. (alts. Id ^na) j ßamma. K. 65.
Geb&it lohafior, Impetigo bieher?
LOUGIU?
äha artraknet moor uarsauilbit sib sui-
lizot longio der bimil mano uallil
priniiit mittilagart Em. 33.
lAUCMEDILI (golb. laubmuni), fidmen. Ja.
lauem edi H, jf<//^ora. Ib. Rd.
LAUCSPIAN TAZ, flammivomum. Ja.
lAUGIN, angebe Hgen, flammeus. — taogi«
»em (iiicbt lauhmonr, wie in Scbiiters Gloa-
aar atebt) radam, flammeis rotis. H. 2.
LAUGAZAN.
dia loagezenta aba, pjrriphlegeion amnis.
&Iq».
a. das loagezenta bcllenuazer, pyrphle*
getonia. Mcp.
ÜZLOUGAZAN.
uzloogaztun, vomebant (ignemj. Prud« 1.
LOHAFIUR a. fiur.
I#OHJAN (et nord. loga^yZammar^).
lohiat, ruÜlaU Ic
Jöhehtiu, viöratä (sttbito luminej. Bo« 4.
LÖHAZAN [goük laahatjan, angels. liget»
tan (und liget, Ixgei^ fubnen^l^ fulgtsrare.
Inf. lohaceBf fiämen.' Pa.
lobazenes« gl. K.
lobacenea. Ra.
(er) lebazat, virescit faurmn). Prod^ fr
lobazit, ruiilat. H. 19.
locbazzaty mieat. D. II. 333^
lo a zzit f /lanescit. Ja«
loizet, lueet. Ar. %
lecbeezat^ mieat. VG. III. 4391
^ie) lobezent, coruscani. VG. IV. 99i
lebezettt liebiaaz. Wok % &
locbicent, riUilant. A.
(aie) lohezze By comsscant. TG. IVr 731
^cr) lacbezia (ist ea lecbezat, locbeaat?),
mifßt fvüria arte laquendij» Piad. 1.
p.praes. lohezender, vsbratus. Bo.
lohizenies, vibrantis. D.
lobezentemo, corusco (soU). VG.
I. 237.
lohazantaz, aestuantem (lenamj.
Prud. 1.
a.pl. lohezcnta, corusca (fubnina).. VG.
I. 328.
p. praet. I o h e z t e n , rutilis (squdmis). VG.
IV. 93.
(Gehort es auch mit sanskr. Idbita, nAer
zo Einem Stamme?)
LOHIZUNGA, /, coruscatio. Bib. 7.
lozanga,.rorii^ca/io. Mcr.
a. s. lugizzunga, cremationem. Prad.'l.
LOHIZIDA, /•
d. lobizido. vibramine* Aid. 3. 5*
LXJCus, municipium vocontiorum. TH. 1, 66.
LAIH, aus dem griecb. Xat»o^ (aogels* lav^d»
Ixvd, levd, nord. leikr).
leigo, laietis.
a.pl. leigui», iaitni btn ißfaffm intititngf^
ff^f. Oll.
LAIHMAN, laicus, s. man.
LEICLIHIU (leiclibbin. Ue. leiihhia. Sb.)
vel liutprotb, laicos panes. Bib. U
LAUC, LAUCH s. LÜH. 2.
LAUH s. LUCH. 1.
LAUGA, f., angels. leäh, Ixg, itVfti tix;
cf. norJ. laaga, lavarej zu xjU • oder ztt
LÜH?
longa 9 lixlvia. L. Pfl. 6. MoRr 2. Sa). % 4.
I8ga, lixivia* Cr. Em. 32.
rn longa, in lemva. Pow
L£aH, nu (und n.?), nord. leikr, ladus xu lag,
melodiay angelsw lie, mimus; 8ci(^i modu9j ver*
mss Carmen, modulus. -^ Cf. ancb gothr- lai-
kas, BOfd. leika, angda lakoD, hsdere*^^
i53
LEia
Ist leib auf Wurzel JjJJtl zu bezichen? dem
nord. Iciky angeU^läc entspricht nicht nur das
ahd. leih, sondern auch, wie es scheint, bis-
weilen das ahd. lih; z« B. nord. daudleiki,
morialitas, ahd. todlih, morialis [dem nord,
daudiigr (aus daudlikr) gleich], angels. ge-
ueahlaecan, ahd. nahlihon, appropinquare,
angels. Tundorlsecan und ahd. giwundarli-
hon, mirificare; doch kann der Sinö dieser
"Wörter in einander fallen, ohne dals sie selbst
einander gleich sind.
?!./?/. 1 e i c h a (u n de 1 i e d), cantandi opera. Mcp.
leiche, modi. Bo. 1. 5.
► A/?/. leichen, versibus. Ar. 3.
leichin, modis. Prud. 1.
Icichon, modttlis. D. II. 314.
O'pl alle naturliche leicha habet tiu se-
la in irp. Bo. 5.
leiha, modos. Ar. 2.
leichi, modos, carmina. Bo.
AMALLEIH. OR TLEHI. OTLEIH. ASLEIH-
ADALLEITI. WITLEIH. WINILEIH- KER-
LEIH. CHUNDLEIII. GÜNDLEIH. HILTI-
LEIH. HERILEIH. HROADLEIH. RATLEIH.
SIKILEIII. N, pr.y hieher? auch der Orlsn.:
LEICHILLMGA?
EIGILEIHL Pa. EIKILEIHHI. gl. K., phalanx,
bieher?
RANGLEIH.
nah tcmo salbe des rangleiches, post
unctionem palaestricam^ Mcp.
CHLAFLEIH, fragor.
der chlaficih heizet toncr. Mcp,
chlafl eichen, bombis, Mcp.
CHARALEIH.
charcleichen, flebilibus modis* Bo. 5.
" HILEIH.
HlLElII Cef. niWAN), conjiigium. Rf.
hileihi, matrimonium. Ja.
bileichcs, thori. Prud. .1-
bileihhe (hileichi. Le. 2.), mairimanio.
M. 31. Le. 1. 3.
l\ileich, copulam. Can. 13. ' '
hileih, msptifis* Mcp.
',:, , l^kl^ichviny .COmiubiis. VA. III. 136.
,<s4[9fIlILEm, 91.^ Tnairijnomu^i. Sbe. Ec* 1. 2.
glbileich (gibilech.L),€OAnttiMmJ
Em. 32. conjugium. Tr. . '*
kihileicbes, copulae. A.
gehileiches, connubiL Mcp. '
gehileicbe, complexu fsacroJ.Mcp.
lamis. Mcp. cormubiorum copfdi$^
— N. 59, 10. .
gihileih, copulam. M. 15* C0npighim.^]
gibileich. Can. 10. 11. i '
gehileih, connubiunu Mcp.
n.pL gebileicha, gebileiche, oonj
Mcp.
a.pl. gehileicha, gehileicbe, ial
foedera. Mcp. ^
GEHILEIHIU (adj., a. pl.J, iugale^
nesj. VA. VII. 319.
GEHILEIHLIII, nuptiaüs.
diu gehileihlicha meraiiga, c
bialis adjectio. Mcp.
aftcr gehileihlichemo gelimfi
napfiali . congmentla. Mcp. *
SANCLEIH, m. und n.
sanghleicbis. N. 67, 1. sancteich
90, 1., cantici.
sinen sangicih, Carmen, Bo. 6.
daz sancleih (sangleich) der(
zelto, choros. Wm: 6, 12.
in sangleichen, cöw/im.'N. 76,
SCliSLElH (angels. scinUc), v.%z\
monstrum, R.
scinleichi.Re. skinlehchi. Ib., mon.
LEICHOD, hymeneos, concubiius. VG. 1
LEICH, coxa, V., clivns. Wn. 232. (oder
bleib, eine Nebenform von bleo, gotbJ
^ugd?). Cf.saoskr. lig, ire, se movere.
auch LAGI. Gehören folgende Worter fa
KILEICII, 72., ©Heb, arhis. Ic.
gileiche, artns. Hs. 2.
gelichi, artns. Tr.
diu geleiche des fingeris* Org.
[GILEICHE, /?w//;ö, qmd palpitet. Hs. 2. (
gjjuöfel.)] '
I [LEICHE^. — da ze deme chnierad
> iint si (beine) gebogen, daz sie
• ■ leichen, suenne si scriten. D. III
Ik
155 LEUGA— LUGOTO.
/
UÜCHIDI— LAHHAN. 156
EIKILEIHHI. gl K. eigilaihi. Pa. eingelibi,
Ra., falanx,
(PERLEIII, Glosse zu tianuhu in rod. mon. lat. 2.
hleher? & Gfüdids MylhoL S. 183—188.)
LiEjUGA? Ut dieses als leiiga, leuca, lema, für
ein Wegemaafs (Ilesycliius nennt die Xsiyyn ein
gallisches Maafs) häufig vorkommende Wort (i*
B. Ifftga gallica ntUle et quingentorum pas-
tuum quantitate metitw Jörn. d. reb. gel.),
ans dem das franz. Wort Heue entstanden ist,
denUcb? cE. angels. leove, milliare.
LJIJCHIDI, OrUnamen.
LUAHIDO? (cf. JÜCKIDO und LOHAFIÜR).
luahido mit prunsli, prurigo. Ic.
luchiden, scabiem. A.
LAGELLA, /., «agcl, lagena. L.
lägela, lagena. Us.
(faegela, lagena. Wn. 460.)
(lagcl, lagena. Ild.)
a. läge IIa, lagunculam. Mt]. Bib. i. 2. 5.
Cd.pl. la gell in, lagenis. Hd.^
(SALZL/ULGEL, gitula. Tr.)
UUGan 9. LUG.
LIÜHan s. LUCH. l. und LUH. i. ^«^^ ^ HAM.
LIUCHan s. LUCH. 2.
LOUC, LOÜG s. LUH. 2.
LOLTI,
s. LUCH.
1.
LOÜGA 8. LAUGA.
•LUUC in Snaennamen, scheint weder zu laue,
flamma. noch zu lauh, cepe, zu gehören, da
die nordischen Zosammensetzungen weder -log
noch -lauk, sondern -laug zeigen.
ALPLOUC. ADALLOUC. ERCANLOUCMÜOT.
LOUC. PERAHTLOUC. WIHLOÜC. KUiND-
LOÜC. HADÜLOÜG HILTJLOUC. HRUOD.
LOUC. TRIULOUC. SIGILOUC. SWANA-
LOUC.
LUAGan?
ANTLUAGAN (?), pladtum. Ib.; in R. steht
anthlognan, vel siebten v. lihhentan. '
LUOGen s. LOGen.
Ii£jGG£iT7 vel cuspas, commissuras. Zf. Cf.
LEGGE.
LUGOTO •RIX) Namen eines Britten bei
JaL Caei.
a
LAHHAN) n. (angels, lach, chlamys, alts. la«
can; cf. sanskr. läkh, vestire), tattni paU
lium, panmis, paludamentum, toga, chlamys,
sagiim^ sagellum, velum, manstrugga, annua-
bile, coriina, velamen, peplum, lena, aulaeum,
linteum. — tho uuard sar firbrochan tbaz
gotes huscs lachan. 0. IV. 33, 33. biauant
61 nan thoh thare mit lachanoo sare. O.
L 11, 35. mit lachanon biuuuntan ioh fa-
non so gibuntan. 0. III. 24, 102. lachan,
pallam. VA I. 111. lachan, chlamydem (phry-
giamj. VA. IIL 484. lachan, atdaea (purpu-
reaj. VG. III. 25. sie streuuitun, thaz uuas
uuuntar, then uueg tbar imo suntar, seit-
sami racha^ breittun iro lachan« O.IV.4y32.
n. lahhan. C. R. gl. K.
Iah an. T. 209, 1. Rn. Pr. e.
lachan. H. 24. Ib. Rd. Sg. 184. Pr. v. Em.
31. 0. IV. 33, 33. Gd. 5. D. IL 340.
lahin. F.
lachin. L. Pr. m. F. 2.
lachen. Wn. 460. Tr. A. Sg. 183. Mcp. Org.
lachun.'Pr. t
g. lahhanes. T. 200, 4.
lachan es. 0. IV. 33, 36. Rb.
d. lahhane. Gc 4..K. 59.
1 a c h e n e. N. 108, 29. Mcp. D. II. 313. (UL 95.)
a. lahhan. K. 7. T. 31, 4. 200, 1.
laahan. D. IL 316.
lahchan. D. IL 316*
[11]
157
LAUHAN.
LAHHAN.
158
lachan. Rg. 1. VA. I. 711. lü. 484.
\Vm. 5, 7.
n,pL labban. Rb.
lacha D. Ib. Rd.
g> pl> lacbano. Em. 12.
d.pL lacbanon. 1\ 220, 1. 0. I. 11, 33. III.
24, 102.
a, pL lahban. K. 35.
lachan. T. 220, 3. 0. IV. 4, 32. VG. Ilf. 25.
ALTERLACHEN, pallae et vesies aliaris. IIA
ARAHLAHHAN, n., stragulum.
n. ^. arlacban, stragulata vestis. BIb. 1*.
arcblachaB, stragulata vestis. Bib. 2.
a. s. arahlahban, stragulam (tulit et ex-
pandit super faciem ejus), hie,
arahlahben. Sb.
aralabhan. Bib. 1.
aralachln. Bib. 5.
aralachUn. BIb. 7.
AMPAHTLAHAN, n., genuale. \Vn. 3355.
ambachtiachen, gausape. Wn. 460.
ambetlacliin, gausape. mensale. F. 1. 2.
amptlachan, causapa. Em. 31.
ambatlabcban, mappa. Sg. 292.
' üiMBELACHEN, anlea. Wn. 460.
LINLACHEN, SetnUfcn (nord. linlak), lin-
teamen- Wn. 460.
linlacbin, lanacnssim. F.
LIHbAUAN, liiiteamina. Sg. 1S4.
lihlachan, lena. Sg. 299.
Itblabcan, Imteamina, Wn. 863.
LILACHAN (Entstellung aus Hu- oder IIb-
lahban), lena. Mon. 2.
lilahan. Trad. fuld.
lilacben, lena. L. Unteum. Em. 31. lintca-
men. Tr.
lilabchan, lintenm. D. II. 318.
lilachin, Unteamen. Em. 31-
•lilachen, lifitea.^ D. .II. 318. pannos lineos.
Sal. 1. 2.
lejlach, pannos lineos. Sal. 4» (Noch jetLt
in Baiern {ctlac^/ S3eU(afrn.)
RÜKKILAHOAN, n., SRucfenlafen, dorsale.
ruggelachen, dorsale. Gr. 5.
Tuclacchen, dorsale. F.
rukelacben, cortina. Wn. 460.
mggelacheu, cortinae^ Tr.
ruclachen, cortinae^ Hd. ' . -. i \
NÜSKILAHUAN (SKantel), chlamydem. gl.K.
nuskilahan, chlamydem. Ra.
PANCHLACHAN, 55anr(ar<n/ stragulum. Wn.
863.
panchlahhan, sagma. Ib.
panclachan, sagma. Rd.
banclachin, bancale. F. 1. 2.
panchalachcn, pancales. Em« 31.
panchlachin, stratoria. Bib.
PADELACHAN, SSaÖelafen/ saganum.Y,m.Zl.
FEHLAHAN, stragulum, Sg. 184. Z. Wn. 863.
(fehiz lahhin. Em. 3t.)
feh lahban^ stragulata vestis. D.
fehlachan, stragula. Rf. Bib. 1. 2.
ielachin, stragulum. F.
fe lachen, pegma. D. II. 327.
vech lachen, stragulum. Wn. 460. Tr.
fechlachenes, pegmatis. D. IL 327.
fehlachan, stragulam. Em. 31.
UUILLACIIAN in husc, oppansum. Ic.
UüANTLAIIAN, JIBanbUfen (©arWne), cor-
tina. W.
nuantlahan, cortinae. Bib. 1.'
uuantlachan, cortinas, Rd. Ib. f -
UUINDLAHIIAN, paludimentum. gl. K.
uuintblahan, paludimentum. *}kik.
uuintIahhan,yVi^c*/a. Rb.
' nuinllahhan, Unteamina. Rb.
UülZZILAHAN, rationale. Gc. 8.
d e m o u u i z E i I a h a n e, rntionalifudicii. Gc 4.
CllUUTILAHH AN, a/////;«. R.
curtilachchan, airlinas. Rb.
CHCZFLAHIIAN (gRunrel). chlümys. Pa.
CIliMLACHAN, ^^/i/zö/^. Em. 31.
HULLILAHAN (SKantcI), velamen. Sg. 70.
hulilacban, chlamydem. Em. 14. BI.
HEMIDLACIIAN, ^emOlareit/ cmnisile.S^ 184.
Wn. 863. ' '
hemitl achin. F. ' .- ^ .
hemitlachan. Em. 31.
bemedlachen. Tr. , ^ .
hemdelachcn, hemcdelachen. ^Vn« 460^1
hemetlachin, sagum. F.
HENGILACHAN (^ingelaf en; ©Äiöifhe);«
tinas. Ib. Rd.
159 LAGANO— LtGENA.
LÜKON— liHTl
160
HOÜBETLACIIEN, J^anptlattn, ed^UUripe-
plum. L.
hob ctia eben, peplum. Tr
houpilacbin, capuiiavium, D«
hopitlacbin, mavorte. St.
TÜRILACIIAN, lurilacbin, plurlma. Em. 31.
TUMHLACHEN, sarcile. F.
(tucblacben, plurina. 'Wn. 460. ist wobl
aus diesem oder dem vorigen Worte entstellt)
DENIL ACHAN, ientona. Rd. Ib!
(ÜECHELACHEN, ©fdlafen, paludamentum.
Wn. 460. coopertoriunu Tr.)
DISCLACIIAN, Zi{d)laUn, gausape. Pr. m.
tiscalahan, mensale. gl. zwetl.
tiselachen, mensale, Tr.
tislacban, mensale. Em. 31.
(dislachcn. Wn. 232)
ZUZILAIIHAN, chlamidcm. gl. K.
SUUEIZLACÜAN, Gc^meiplafen, sudarium,
T. 200, 4.
SCARLAGHEN, rö^/Zw. Tr,
STÜOLLAIIHAN, ®i\x\^\\(iUni stratorium. Sb.
Bib. 1.
s tu oll ach an, sfraiorium, Me.
stuoliacbin, siratorium. Bib. 7.
(stollachcn, panchole. Wn. 460.)
6 tu II ach cn, siraloria. Bib. 5.
STREUUILACHAN (.©(rcutaren), strataria.
Ib. Rd.
INLACHENES, intrinsecus (kommt nur in Wm.
vor, in Wra. II,. inUcbcnjBs). ' ' ^;
dazan^ir inlacb^enes uerholani&t,'^4t></
intrinsecus latet. Wm. 4, 1. .. . *
daz noh inlacbenes an dir uerbolan ißt.
Wm. 4, 1. 3.
LrUKOlNes, Volk in gcrmania magna. Ptol.
LEGAR s. LAG.
LAGARIDA s. LAG.
• (
\ » ■
• \
LAGANO? — eita (oder etta; die Handschrift
ist undeutlich) lagauo, de fanatica. 'Da.
LEHAN Si LIHwi.
I > I i k .
tEGIAN; Ortsnamen.
LtiCENA [iaugcn (Sifd))/ cyprinüe^, lodaU
gia. Id. (twftrJMir in dieser niederdeutseL Glisäe,
ist ab«r noch oberdeutsch iils Saugen;);
LOKORITUM, St in gdrm. m. bei Ptol.
LAGARMANUS, dux gothorum. An»; Marc.
LIGERINC s. LAG.
LOUCHIRINGA, Ortsnamen.
I
LIHESI, OrUnamen.
LAHISCLO s. LAtt
Llull, angels. liht, sansk. laghn, gr. ;^4mpqo^,
lit lengwasy nord. lettr (auch gelten im An-
gels. sowohl für lux als Für levis die Formen
leoht un^ lihtj dieser Wechsel zwiacliea eo'
und i findet aber auch sonst statt, z. B. leodh
für lidh, artus)j leicht/ levis; bei JN.^ Org.
Bo. 5. Mcp. lieht — liht (lith.. Wm. ilL)
ze uernemene. Wm. 4, ih. so ist iz lieht
Org. liebte uuas. Bo. 5. Iihti ist min bur-
din. T. 67, 9. Iihti, levis. Pa.
h. s. hi. lihieVj faclliS' Mart.
liht er laufo, levis Cursor. Rh.'
n. s. n. daz liehia flu v^ pendulus igjfis. Bo. 5.
g. s> 1^. lihtes uuintes, lenis aurae. M/n.
Bib: 1. 2. ;
d. s. f. lihteru kirüarida, levi motu. Rb.
a. s.'m. \\\\\ tri ^levem/culniumj. VC* I. 320.
n. pl. n. Iihti u, Uves t^pes). VG. ly. ,55^
lieht! u (ding), '/^/2ia. Bo. 5. *
d.pl. föne liehUn sculden. N. 80, 16.
a.pl.n. liehtiu herz^, leviacorda. N. 82, 14.
Comp. UfehtorV *'
' uuaz fallet liehtor (als der" taht-
huffo).'N. il?: 13. ' ^ ''''
liehtera reda. Bo« 6.
. \ dazlibterdfir8tanini8«i.OiIL9,30.
daz liehtera flur^ purius. Bo. 5.
[ir]
161 LtHTI GILOOHT— UHLAO. 162
a. daz licLtcra sang, leviores modos. nnnrte gclihtcrot, rdevareiur (poenaji
Bo. 5. Bo. 5.
Soperl. libtista, levisaimus (sernio). BL 30. ARLUIT£RÖN (erleic^Um).
Gli. 1. 2, ih erlitlideron, lewgo. L.
LIHTO, leviter. Ra. gl. K, leve (praenaians).
Prud. 1. da* sie lihlo te demo diske uf GILOOHT (?), infectum. Pb. 2. (ni Lü?
getrctan roohtcn« Win. 3, 9. ' T TTITOX
lithlo, leniter. R. oder zu JLUjjL i).
liehto bclemphcn. N. 39, 13. liehtonnirt
becheret N. 118, 134. liehto erliden. OOHT S. LUH. 2.
Mcp. licbto triegent Bo. 5.
LIHTIRA dient in gl. K. zur UeberseUung ton t TTi^T\Yri^TTTii/r
lehhas, welches statt Uheies steht. LUGDUNüM (St). TA. TH. [Plularch giebt
LIHTMUOT. ^ ^^ ^ *■" keltisches Wort, conm$ bedea-
LiHTÜÜERP-. tend, aus. S. auch DUN. — (Cf. Ingidu-
LIHTLIH CIei(^((i(^), infimm, hundlimmus. num, St. in germ. m. loggididuni, Volk in
Ra. gl. K. (unliudlih. Pa.^ germ. m. und lugodinnm, St. in- keüogalatia
sine liehtlichen sacha, levesopes. Bo. 5> belgica bei Plol.)]
UHTLimiO (lithliho. Pa.), lernt er (decur- ^ _^_,
ritj, gl. K. levius. Pa. gl. K. LECTAR, m. (mittellat lectorium), ?efep«rt#
LlUTl, /., levUas. jnJpHum, analogium. Sg. 299. D. II. 324.
n. lihti. Pa. gl. K. lector. Mar. Sb. Can. 7. 10. Prud. 1. KB.
' liehti. Bo. 5. (lectir. Tr.)
d. lihti tagalti, labons leoamtne. Mart (lecter. Ild.)
Hehti, levitate. Mcp. Bo. 5. *'• ^ecture. K. 9.
LlimDA quimit imo in muat 0. 111.23, 46. "*'''• I*ct'rri! D™ü 327 ul Ha
Mit lihditha übersetzen gl. K. lena, vitio- • . . ., p p .
- ''7' "^'^'"^' LECTAR? tnaceria. Bib. 9. (ist es LEBTAR,
GALiHTJAN (cf. nord. letta, $ttMevare). nairix?) »^«"An,
^W'ihien, lenire (doleTUemJ.\.ti.\V.2QZ.
frandeJ,\G. 11.400. j^^,^ matrix, »eamdae. Pr. t. m. Wn. 863.
gilihlis, hius. ob. l>ib. 1. % n.i ^ .«
(er) gilihta imo ellu sinn iar thin nan Jchter SaL S
ibnhtun filu snar. Ol. .'>4. lechti'r D
gilihtJ, /mirrt r«e*lf«> VA. Vit 496. ^ Ichtaro, seamdarum. Bib. 6.
g.hUe rcleva. &b. 1. ,^htro. M«. BJb. 1. 5.
gilibtit, gidounit noerdent, digermtur. leihtaro. Bib. 8.
. **'**• *• , , , ,, lehlero. Mcp.
gilihtit uucrde, leojgatur. Gh. GILEHTEK, matrix. D. Sb. Ph. 2; - ' .
gilihtiu, expedita (cordaj. Prud. 1. gileihter, tnairix. M. 33. Pb.
LlaTER6N?
ich lideron, levigo. Wo. 232. LIHLAO? (cf. LIH, LAO, LAH; ist aach
GALlFITERÖN. nord. liklus, venvca, m ve^eicben).
keliehterot unirt, rektatur (infortu- UHLOf« dcatrix, vestigiam vulneri$. R.
niumj. Bo. & lifal«, varix. Pr. t. t.
LAGTir-^LECZA.
LAD.
16i
ihlaoa, etcatricem. Pa«
ihlauoi, cicatrictm. gl. K.
Nus, tinus, amiermintis dmbrts. Plin. 4.
JGNA s. LUG.
S, m.9 nord. lax, angels. laex» leax, Iit-
liszas (cf. aiigets. lixau, g(dn)CB), Sac()^r
r^ salmo. Sg. 242. 299. 913. L. Wo. 232.
n. 2. Tr. F.
laha, esocem. Mart*
[S (nord. lynxdyr, angels. lox, lit Ins«
), itxdt^i lynx. L. Wn. 863. Em. 24. 31.
Tr. Sg. 299. panihera. Fr. v. t
cbsy fyyira:. Wn« 460.)
hs, pardiis» St 2.)
iL lubsa, lincas. Fr. v. t.
HSA, iLiMa (sylvestris, ®ott^ntJ. Mcp.
flSIN, luc^r^ni linceus.
luxin, Unclnura (Sut^^fcO). Wa 460.]
r. p/. 11. luhsinia ougeOi linccos oculos.
Bo. 5.
asEN s. LUH. 4.
lOVIi, Volksnamen bei h Q.
ZA, LECZIA, /, lecHo.
u lectai lectio (aposioUj. K. 9. — TL 17.
leetza.^*. 13. ,
lek^a therei;oi|aoTtq. O. Y. 12» 4*
I. lecziun. K« 42. ^ . ,
r. leczinn, leciiani (ifdentusj* K. 48.
f. lecxQD, lectioneai (Ue mangdioj^ IL ii.
lekza (tberera buacbi aendu ib). 08.5.
Iecxiaii,t|»^i]9i7iii/(tf4 K,'18v iM '< i ^ '
iJL.fecxonö. K. •&>' V .^ i .i' II -1 ■
iL IciCzioiii. K. 48. * - ^ *
leaiiom. K* 1. > ' !
lecxeonit tiecxeoa. K.'iO.' ('fcJciiftiiiiir
iJiULI« Ist sansk. yat, operam dare, adniii,
auyei|;leicbcn? oA^ttirih^postulare? oderlap,
logui ? oAei lad (mit lingualem d), loqui, desi-
derare? oder rat (mit lingualem t), loqui? oder
Tat (mit lingualem t), loqui? — Gehört aucb
lad, lat in unlad, unlat bicher?— Cf. auch
LID.
LADÖN (LADfeW, LADJAN), golh. lathon,
nord. lada, angels« u. alts. ladbjan, Ubctti
inviiare. Gh. 1. 3. arcessire. R« Bib. 13. vo-
care. Ar. 4. Le. 1. 3. Ho. Kp. N. 104, 16. Fa.
gl. K. convocare. Mcp. invocare. N. 85, 5.
Bib. 5. provocare. Fa. Ra. gl. K. corrogare.
Mq^. ob unsih auur ladot beim manar-
m^r tbehein. 0. III. 3, 23. ladot mih zuo
imo. N. 61, 7. ladot xe sinero urteildo«
Fi« 49, 4. er ladota zi giloubon sinen.
O. L 1, 118. ladotun aour tho then m an.
O. IIL 20, 105. ouh man thara ladota
tbie iungoron tbi er tho babcla. 0. II.
8, 8. xi goumon tbara ladotun. O. IV.
6, 2a
Form und Flexion.
Inf. ladon. Ra. Fa. O. L 19,2^ T. 110. Mcp.
ladbon. gl. K.
se ladonne. Mcp.
(ib) ladom« Fa. R.
latbom. gl. K.
(e»> ladot. 0. UL 3y 25. V. 23, 16». N. 49,
4. 61, 7.
Il.doot Kp^r
^ ladat Bib. 5;
(iie) ladant K 90; 18. Mcp. Gb. 1. 3*
\tt) la^oe. Bo; 5.
i («f ) Udot«. O. 1. 1, lia 17^ 42. IL 7, 75.
8,8. 43. T. lia. Ar. 4. Prg. 17« Lc. 1. 3.
ladote: Ho. Sek 75.
ladeta. Bo. 5. N. 76, 2l'N. 104, 16«
.! ' ladota. Bib. 13.
ladite Ho.
(sie) ladotun: d. IlL 20, 105;; IV. 6, 20. 2^.
-' ' ' imp. pl'UA0l\ tT^4 19«
ID. a. Ifrdoiido. N.^144, 8^
. } A'/A lado^nt^*'Ri85, &
GAUU)ÖN, «AtAtUAN.
. 1
{[
165
LAD.
.. Lm— IjAT.
■ •> <
kiladon, revocare. Ra. gilado^n ihine
friunt T. 110. zigaladonne, -/irova^
candum. Can. 4. caladot, provocat. -Va.
ih durfdige man ci hus ni giladoda.
Co. 4. ther inan zi thiu giladola.
Os. 4. giladoli (invliaretj. O. IL 7,63.
giladot zi thero.brutloufti! T. 1^5.
keladanter, invitaiis. Kp. kaladonti,
advocans. II. 15. giladot er, vocatus.
M. 31. diu gel&deta, synagoga. N. 49,
1. 5. caladote, evocati. Pa. ze goumo
geladete, ad conviviuin corrogath Mc^.
geladol uucrdeo, corrogari Mcp.
Form und Flexion.
Jnf. kiladon. Ra.
kilalhoD. gl. K.
giladon. T. 110. •
zi g'aladonne. Can. 4
(er) caladot. Pa« . >
(ih) giladoda« Co. 4.
(er) giladola. Os. 4. T. 110. i .
(ih) giladoti. T. 56, 4. >
(er) giladoti 0. IL 7, 63. :
imp.pL giladot T. 125.
p, a. kaladonti. H. 15.
keladanter* Kp. .
/i.p. geladot biiti Nd. gil^dit bist.
^'d. IL .geladot, fiint, N. 86, 1.
giladolb si;nL T. 109. ^5; gila.
dot si. T. tlQ. giladql; uuarun.
O. IV. ;1, .19. kftIa4.Qt,^ uui^ruii.
Frg. 19. giladplemuprun. T. 125.
geladot uue.r4»^nf,Jlt}(;p..i giladot
uuirdis. T.|ll^f gi^J.^jdpt uuirt
I N. 42, li iat4, 14. i&iiÄc|tirt,;|iuer-
des. T. 110..^e4ad9Am.i](ar^ Wm.
, . 3, (6.>|cp. ge^a4o.V«HnntfO*KiO'
: . - H^i' (€?^^?t u^uuT>en. Mcp. N,
106, j[^ i^ ha^bf n gi?M4et. Wm.
n.s.m. giladoter. 1^. ßii ]lif..ä,.ß. 0. IIL
3, 24. . ji ,;;;.,.f
. n.^v/rfieUdeta. N»i49, l,,5i. !m ! ..'^
7».p/. m. c a 1 a d o t a iPa. . |c i'I|?.4^Q;4e.\:^9» k i 1 a-
ihot^. gl:K^gi»|.^,4,et^i Mq^
d.pl. giladoiev^^r,:84,,^ipHUJi«dj»^\<ft|i(?).
a.pLm. giladotuD. T. 125i. kalac
Frg. 19.
UNGELADOT cbumet der tod. Bo.
WIDARL GALADÖN. — uuidiri gil
reinvitent. Gc. 3.
LNLADON^ ejnlaben.
A ih inladota dib, invocavi N. 30,
ÜFLADÖN.
er ladot uf den himel, adoocal
lum sursum, N. 49, 4.
FÜRILADÖN, tJOtloDen.
fureladot, evocat. D. IL 350.
UUIDARLADÖiN.
die solichen ladota uuider dis
da. N. 118, 1.
ZUOLADÖN.
zualadoter. Ic \
zukilatot. 3I. K. /, adoocatus,
zoacaladot. Pa. /
LADUNG A,/., eabung.
7?. s. ladunga, evocaiio. Ic. Pa. K.
lathunga, vocatio. N. 59, 2.
d. $. ladungo,i>ocfl//o/i^.D.N.84,7.
a. s* ladbunga, ccclesiam. Wo. 5.
LAD, LAT?
U.NLAD. gl. K. ÜNLAT. Pa. siebt in fol
Glosse: expericntia, uruucrf. exsupe
(unlad, unlat) in apoh cbregen
es mit angeis.' linläda, inexcusabilh
Jan, entfc^ulDtgen (ursprünglich duccr^
das fries. lÄdfa?' cf. lada, purgaiio^
dngels. Gesetzen; odei^ist das angels. la
aanskr. jat, purificareylnitrcfrey'iidB^
iu:-liaKfen?3 xü vcfgHicHetf?*-^ GoAl:i
ist paupertas.
* • • • '_. '^«'
LADah «. ^HLADi
. • I . I * ■ . f r*. .1 •' \d 'B
t
TlaMu m^ß^Qkkini [^taitv/ite&o'louiBm Y)M
miaj], incisio, lat. Ib. scbeioft^'mk, o
' man lat für ehte .lioch^tfay goÜLut 4yewa
alte Form für laz, welches sich noch Jb
laß befindet und auch, für iicb alteiD^e
91b erlaß bedeutet, anscbeil kofanto,! dennA<
. i^Cril^dias) Wttrt Jtu «y&', solidem iaiini
deuten; cf. das folgende Jata&'arm. •'
LATISARN9 sarculum. U». .On:: diesem
.' . - ■ ■..»-. J
. I
67
LATO--IJD.
LID.
168
scheint lat zwar auch den 'Bcfgriffider Ibcision
zu haben; dennoch halte ich es fUr einen Le*
sefehler des lanius flir iatisarn. (Grofses I
ist in den alten Ilandsdiriften leicht mit 1 zu
verwechseln.)
■ •
lATO-BROGU, Volksname« bei Oros.^ lato-
brigi bei Jul. Caes. ^ (
jATTA, lit. Iota, angels. latta^ £at(f| asser
und niittellat. lafa»
latta, tegula. Gd. 5.
lata, asser. Pr. f.
n,pL latta, tignn. Rb. ,
latta. Pr. v. latto. Pr. t latteo. Pr. m.,
laterciiU.
lättun. F. laddun. Tn, asseres. -
g.pl. laltono. D. II. 378. Mcr. Sb. Bib. 1. 2. 3.
7. 8. 12. 13.
lattonc. Bib. 6.
latton. A. Zr.
(laddo. L. F. 2. ladda. F. lattin. Bib. 5.,
asserum. )
SUMARLATFA, ©ommerlatte, vibex. Aid. 3.
8. SÜMARLOTA in LUT.
IJErTTO, m. (nord. ledja, latum)^ tttttxii ar-
gilla»
Icddo, argil/a. Tr. Hs Hd.
letdOf argilla. Mon. 2-
liet, argilla. Hd.
iieie^ glis^ terra tenax. Hs.
(denselben lettun iki er ze adaren. D.
111. 46. letten. Mos)
LETTIN, (etcig.
lettigiu Oeltiga.Brb. 13. lettihera. Bib. 8.
iettikera. Bib. 10. 11. laeitkera. Bib. 4.)
erda, argillosa iirra. Bib. 6. *
UD^ membrum s. XJLlJm
IJmJl}^ Wurzel von Hdan, ire und liJan,
ftrre, pati, welche letzlere Bedeutung >ich aus
der Bedeutung ire entn^ickelt haben konnte; cL
arlidan; ancfa pässkf tikd passus^ und sanskr.
rit, ir^ nnd omsse, iidi-ire und vexarc. Un-
ter dieser Voraussetzung kann JjJLLI das skr.
rit, ire; odisse, oder vrit, ire, versari seyn.
Es kann aber auch JjJJLI^ ire^ aus -LiX^
sanskr. r^, ire durch ZuRigung eines d (goth.
Ih) entstanden seyn, JjlJL/^ ferre, pati, aber
aus rit, ire, odisse. Ueber das bleißendc d in
leid, dolor j und den dazu gehörigen Wörtern,
'SO wie über das in 1 e i t j a n , ducere, feststehende
t siehe das hierunter abgehandelte verbnm lidan.
LlD-AN (leid, Htun, Htan), goth. (ga)
Icithan, angels. lidhan und leodhan, a1^
nord. lidha und lida (cf. lit. lydeti, gelek
ten), ire, proßcisci^ kommt im Hochdeutschen
so wenig wie im Gothischen als simplex vor;
erst seit dem 9. Jahrhundert, und nur. in O.
Prud. 1. Ju7. 3. N. Mcp. Org. Bo. 5. Otl. Wm.
zeigt sich das simplex lidan, doch nicht als
ire, sondern als ferre, patij leiöett. In ar-
lidan liegt der Uebergang des transire in
pati nahe; cf. auch: sumelih prunno ir-
leidit vuinis uvunne (vini iaedium affertj*
Fst 143. Die übrigen compo.sita (calidan,
untarlidan, furilidan, zilidan) zeigen
nur die Bedeutung ire. Auffallend ist in leid,
odiosus, trist is, leid, labor , dolor, leidon,
accusare, detestari, die Beibehaltung des d
im Gegensatz des t in leitan, ducere; so un-
terscheidet auch das angels. lädh, altnord.
lieidhr, odiosus, sich von angels. Ude^ alt-
nord. leid, iter, und angels. laedan, diiccre
[dos altnord. zeigt leidha und leida, du-
cere (cf. auch nord. snidha und snida) und
wiederum heifst nord. lida sowolü ire als
pati]. Im Alts. lidan, lithan uiid lidon, '
lithon, ire. Sollte leitjan von JULL/ ge-
. trennt und einer Wurspel JLil 1 zugewiesen
werden müssen (cf. aber auch ©c^tlciOer und
Gc^nitter), oder ist ein zwiefaches JLlJLr
anzunehmen, eins für die Bedeutung ire, ein
andres fiir die Bedeutung ferre, pati, so dafs
sich von dem ersten das abgeleitete verbum
leitjan mit dem im pl. praet. und part. er
169
LID.
UD.
170
schemeodcn t gebildet hat ? Cf. was oben bei
der Wurzel JLuJLI bemerkt isL Siehe auch
LAD.
Bedeutung nnd Gebrauch:
lidan, agitare (laborem sitis). Juv. 3. li-
den, susiinere. M. 129, 3. pati. Org. li-
dan^ ferre (iacturam salutisj. Prud. 1.
acadon lidan. 0. IV. 10, 5. arbeita li-
dan. Oti. bittere des todes lidan. Wnk
1, 13. iruucrteda liden. M. 15, 10.
chestiga ze lidenne. N. 37, 19. leid ze
lidenne. N. 132, 2. himelfiur ze li-
denne. l\Icp»44. ib lido not, vim potior^
JNe. ih lido hunger. N. 87, 16« ih lido
uberteiida. N. 34« 23. ih leid uuizze,
poenas dabam. N. 68, 5. ih leid iteuuiz.
N. 68, 8. du lite durfte. Bo. 5. er lidet
pedruccheda. N. 55, 1. so ne lite ih
auslih. N. 21, 2. doh er tod lite^ N.67,
22. lident iz pe aculden. M. 34, 23. sie
lident ahtunga. N. 34» 23. sie lidint
nuehsel. N» lOl^ 27. daz cliristm dnrst
lide« N. 56, 9.
Form und Flexion:
Inf. lidan. Prud. 1. 0. IV. 5, 10. Jov. 3. OtL
\Vm. 1, 13. 5, 4.
liden. Org. Bo. 5. N. 43, 18. 78, 1. 87,
8. 108, 27, 117, 17.
lidin. N. 89, 13.
xe lidenne. Mcp. N. 34, 16. 37, 19.
107, 1. 132, 2.
ih Udo. Bo. 5. Ne. N. 24, 17. 26, 13. 37,
19. 87, 16. 115. 13.
ih lidon. Wm. 5, 2. (lidun. Wn. II.)
(du) lidest Bo.5. N. 36, 5. 67, 24- 88, 23.
^^ m. 7, 6.
(lidist \Vm. II. m. IX.)
(er) lidit Org.
Udet Org. Bo. .5. N. 24, 22. 55, 1. 118, 73.
(wir) liden. N. 70, 21. 118, 151. 122, 3. Bo. 5.
(sie) lident N. 33, 20.34, 23. 103, 29. Bo. 5.
lidint N. 101, 27.
ih lide. N. 34, 23..
(er) Ude. N. 34, 23. 56, 9. 69, 2.
(sie) liden. Bo. 5.
ih leid. N. 16, 4. 54, 9. 68,:a 87, 16. 115,
6. 118, 43. Wm. 4, 9.
leit Wm. 2, 14. 8, 6.
(lait Wm. IL)
du lite. Bo. 5. N. 19, 4.
er leid. Bo. 5. N. 34, 16. 51, 9. 103, 19.
104, 18. 115, 13. Wm. 1, 14. IH. K.
leit Nf. Wm. 1, 14. L II. IV. 3, 4. 5, 4.
sie Uten. Bo. 5.
ih lite. N. 21, 2.
(er) Ute. Bo. 5. N. 67, 22.
sie litin. Bo. 5. N. 87, 19^
Uten. N.. 36, 18.
p.£i.lidendo. N. 42, 4.
lüNLIDlGI, /.. impüssibilitas. N. 83, 12.
LEID, UiDi angs. lädb, alts. Ud, Icth, altn.
leidhr. eocosus. W. odiosus. Ib. Rd. M^.
Bib. 2. 5. invisus. Sg. 299. Ec. Prad. 1.
trtstis. Bo. 5. Bib. 5. informis, M. 15. ^•
nistet. D. II. 316. 337. execrabitis. M^
Bib. 1. 2. 5. 7. inplacabilii. Mart disin
leida uuerltfinstri. N. lf,l. dia leida
stunda, trisils. Bo. 5. so leid ist mir
diser lib. N. 76, 4. uuas harto in leid
thaz uunntar. 0. III. Si4, 112. uuio leid
tber anderer ist Oh. 39. fila leidaz
ist iz gote. 0. IL 18,24. mina leidan
stiga. N. 13S, 3. ziu sint dir die nu
leide, die dir er uuarcn liebe. N. 73, 1»
sie nuaren in leide, übe sie in chont
uuarin. Nd. 17. leiden, ingratis (periai-
UsJ. VA. VIL 425. die leiden tiefela,
tnalignos Spiritus.^. 77, 54. leidiu ding,
mala. N. 89, 15, daz leidera (uuelf,
idem liebera entg^engesctzt). Bo. ö. he-
reiici sint mir des de leider (leidra.
Wn. IIL> Wm. 1, 7. leid si uns. Oh.
136. in unard leid. 0« V. 5, 21. dar iru
leid uuirdit Em. 33. (zuo dinempruo-
der ist dir leit^ iraius es. D. III. 58.);
cf. Subst leid.
Form und Flexion.
n.s*m. leider. M^. Bib. 1. 3. 7.
leader [es steht /. (/rancic^ dar
über]. 3g. 299.
n.s.f, leidiu. Prud. 1. JN. 42, 2.
leida. .ri[.! Xl, 1* Bo. 5.
n.
171
LID.
LH).
172
n. in. Uidai. 0. IL 18, 24. D. IL 316.
a. s* m; leiden. Ibw Rd.
leiden. Ec«
a. s. f. leidun. N. 138, 3.
n*pl.m* leida. M. la
leide. N. 73, 1. Nd. 17.
d.pl leiden. VA. VIL 425. D. IL 337.
a.pt.m. die leiden. N. 77, 57.
a*p/.n. leidiu. N. 89, 15.
Comparativ: des de leider (leidra. Wm.
IIL). Wra. 1, 7.
daz leidera. Bo. 5.
LEIDO, Adverb, invise, odiose. Ec.
%e demo uns leido ist. Bo. 5.
LiEIDOR, adverbialer Comparativ, Ulbcr.
balo tber uns klibit ioh leidor nu
ni libit. O, H. 6, 36. iz irglangt
thanne zi beziremo thinge, got
ginadoti sin, Icidortbazni scolta
sin. 0. n. 6, 46. — 0. IV. 31, 12. V.
9, 31. Nc.
leidir. Co. Ne. IL
GOTELEIDO (hieher?).
thaz kurzit druhtin sare thuruh tbie
druta sine, thuruh thcn gotelet-
don mit sinen ginadou. O.IV. 7, 34«
LEID, n. (cf. neut. von Adj. leid), angels.
ladb, nord. leidi, alts. led, it\bi labor.
K 10 (a), 7. dolor. Bo. 5. Rg. 2. Gc. 3. '
Prud. 1. N. 30, 11. moeror. Bo. 5. inju-
ria. Ep. can. 2. ea:ecpatio. M4. perturba*
tio. Bo. 5. scandalum. N. 103, 17. ma-
han. Rg. 1. N. 22, 4. 87, 4. tempestas.
Gc 4. timor. Rg. 2. iro leid iruuindet
an iro houbet N. 7,17. uuelihes lei-
des ih lebe. Wm. 1, 6. uora leide gi-
poran uurtun, venerunt fiUi isracl w-
que ad partitm. Me. ze leide ist mir
uuorden. N. 118, 94. uns z! leide. 0.
L 28, 2. leid umbe lieb tuonten, re-
irihuentibns mala. N. 7, 5. leid füre
Heb haben uuir. N. 88, 50. lieb Ane
leid. M. 26, 4. leid, valaera. VA. X. 29.
diu leid sckielten sie ufen dih* N.
20, 12. äna sorgun ioh ser ioh Ana
leido gilih. O. V. 23, 218. ,
Form und Flexion,
n. leid. O. H. 16, 18. IIL 18, 68. V. 7,
22. 23, 83. 254. Oh. 98 N. 7, 17. 34,
26. 42, 5. 77, 64. Bo. 5. Rg. 2.
leit Wm. 1, 6.
g. leides. Mo*. Bib. 1. 2. 3. Gc. 3. Prud. 1.
O. IL 12, 82. 24; 18. IIL 24, 16. V.
20, 104. N. 22, 4. 37, 11. 106, 39. Bo.
5. Wm. 1, 6.
</, leide. Rg. 1. 2. Ep. can. 2. Gc 4. Me.
M^. 0. I. 28, 2. IL 6, 23. Bo. 5. N.
30, 11. 54, 3. 106, 26.
a. leid. Mc. Bil?. 1. 0. JIL 11,. 8. 24, 52.
V. 9, 16. 22, 8. N. 7, 5. 26, 4. 88,
60. 132, 2. Bo. 5.
le
instr, m
n.pL le
g.plU
d.pl. le
le
le
a.ph le
IL
t N. IL
t lei4u. O. L 28, 3.
i VA. X. 29.
do. O. V. 23, 218.
don. O. V. 7, 25.
den. Bo., 5. ' ^
din. N. 87, 4.
d. N. 20, 12. 103, 17.
MAZLEID, MAZLEIDL
demo mazieid ist. N. 118, 20.
alla fuora leidizton sie, uuanda sie
mazleide, fastidlum, ana chamkeist-
llches kuotis. N. 106, 18.
LEIDA, f; accusatio,
n. s. laida. Pa. gl. K.
leitha. gl. K.
n. pl. (lenocinidy seduciiones, persecutionesj
leida. Ra.
leitha. gl. K.
LEIDUNT, /., atcusJaiio;
tho uuuasg er sino henti er uuolt es
duan tho enti, sih uuolt er rehto
ubar lut neman ir thera leidunt 0.
IV. 24, 26.
DAGLEIDAN.
uaant er deta in dagleidan. 0« III
20, 168.
Ist daga leidenti (leitenti) in 0. I. V.
60. hiermit zusammen zu halten? aber es
steht auch leita ira daga. O. L 16, 7.
LEIDWENTI, LEIDWENTIC.
LEIDVARWIZA.
[ 12 ]
173
UD.
UD.
n
LEIDHOLZ?
LEIDTAT.
LEIUSER.
Gehort LEIDRAT, n. pr. hiehcr?
LEIDLIH (alls. ledlic, angels. ladhlic),
ItibH^i aber nicht in heatiger Bedeutung,
•6ndeIn-a^8 ^dflUc^i ah^dftulid). leidlih»
dettstahUis^l^ti g\.K.; eMcrabilis. Pa. laid-
Ith, deiestabilis. Pa. thaz ist leidlih
Tora gote, abominatio. T. 106. leidalih
(leidilifa. eöd* fris.) zi'sagenne. 0. V.
7, 23. leidlih, obseoenkatem. Da.
fi/s. m. leidlicher, 5/iKrcai. SaK^l.
n. s. f. leidlibu', deti^rrima. Da.
diu leitficha' (farawa), luieus
(colorj. Prud. 1.
a. s. f. leidliha, exosam. Ib.
leidlihha, exosam. Rd., detesta^
bilem, Rd.
leidlicha; detesfabilein. Ib.
</• f?/. leidlichen imerkoii. O. III.
17,58.
leidlichen nuorton. O.IL 23,24.
a.phn. leidlichin, horrenda.fomJ.VG.
n. 3S7. ' •
LEIDLICHO ( A<iv.). \\\\
uuib, qui)ä jer,''V^ xeli mir, uuar
sint thie uuidoroton tnir*. .
thie sih zi tbiu hiar. fuaetun« bq
leidlicho nu rnagtun. O.Iir. 17,52.
LEIDLIBÖN, LEIDUHfil,' a^opiinari,
profanare. ,. |
(ih) leidlihon, pfofanakoi Bib. 1.
leidlihan« profanaffo. \Ji^h. —
' qversor. Ib. Rd.
(sie) leidlih enty detesianiitr^ Ih. Rd.
leidlichent* Ja.
(du) leitlichetoa, Iforruisfi (nee hor-
ruisti virgihis ttternwi^p H. > 2$.
(er) leidlibeta, deieista(faiur. Qc. 3.
LEIDSAM, invisiis. Bo. 5. eX€crabilis. Rb.
• trisiis. Bo. 5. leidsam ikuilloj ncfanda
sensa. Mep^ 37. iz mir leidaam uuas.
«.100; 3. - ' Jv -
h* i.nu leidaamer, iräeslabilis. Prod. 1
(leitsamer, abominatUf. Sdh L]
leidsamar^ invlsus (invisa avu
VG. IL 320. sacer (ignis), V
III. 566. .
17. j. yi Icidspmiu, . invidipfa (James
Prud. 1. : .: ,
71. s. n. Icidsam^z, infame.liir IL ^31.
reht :(!) -leidsamaz,- /iM .^ro/
nrnn (!J. Rb.
i7.;9/.77i. Icidsan^e, abominabiles. IL 7. i
13, 1, 52, 2.
leidsama-, informes. Sfb. |
die leidsamen bliccha, $aa
fulmina. Mcp. 51.
d.ph leidsamen ziten, nioestisl' 3o^
I7.p/.7}i. leidsama, exosos» Bib. 8.13.
a.phf. leidsamo, saevas (saeva agmine
VA. VL 572.
a.p/.R. leitsamun, invisa (Invisas am
tiisj. VG. IIL 563.
LEIDSAMI,/.
n, s, leidsami, execratio. Ja. Q^an
leidsami. N. 144, 12. leitnsai
cowfilium^ ratio. Bo. L leitsan)
anathemon N. 41, 7.
d. if leidsami, execratione. N. 58| 12. Rl
leidsemi. Mo. Bib. 1; * ' ^
a. leidsami. exccrantentum (error
ödit dem). Bib. 1. 3. abaminati
Ti^m. N: 41, 7. leidsami äbkot
■ ••.;: T«: 78, 1. •
leidsemi. Äfo*.
;Ieitsami. Bib. 7.' "^
d.pl.\n leitsaminon (leitsamin. K
II.)| in abominationibtis. Nd.
U^lTSAMlDAt /, abominatiq. J^ih, 13. ,
.. ^jleiisaipiden, abominatloaibus. |Jib. 6.
LKIPSAMÜNQA, /, . ,
.t , »in l^idsai^ungci han ih geaunilot C
. LEIDSAMJA?«, LEITSAMfeN? .
•'^ laitsamit, vHuperat. Can. 13. .•
•' leitsameton mib, posuerimi mi alpom
-'• ^ nationetn sibL Pfc 87, 9; ■ i- o
• i • •
I •
u
175
LUX
LID.
176
./
*t
Leidasamenler, horeicens (nuptias).
Cao. 13.
LEIDMSSA, /m> abominalionei, idola. Ib. Rd.
LEIDAG, alls. lekhig^LeiOig. leideg sin»
mntrUiaru Org. röin herza ist leideg*
N. 37, 11. leidec uuirdet, po$nitet Bo. 5.
ik Q-uas^lei-dcg? minero aundoa^ turba-
'ttt$ aun.:^.lbf&. leidicR IL
R. 5. nu leideger» conlritialus. N» 34, 14.
conturbaius. N. 37, 7. trisiU. N.
41> 10. gemens (des egesen).
. Bo*5. leidiger, odiosus. Bib. 1.
dev leidigo ivianit OÜ.
li .#• f. diu- ieidega, tristis ' (foriunaj.
-. •■■i *«'BcL' 5« i 1 . . -' ■ .• »
ff. äJ midies Uidigin viantca» OtL ^
«• j. m. leidegen, tristem {sineto mls-
ii^skihte). Bo. d.
. 9« s. nu leidego! Bo; 5.
»mpLni* leidege (leidigi Nm. IL) uuur.
■ ^ . ' den, contiu4fati suni* »Nm« Mei-
• d e ge b i n, turbati sumus. N. B9, 7.
n^pl^f leidege, lacerae (musaej. Bo. 5.
LEIDIGI, /
foDe dero nneichi des herxen cha-
met irchomeni unde leidigi. N.
37. 11.
LEIDAGÖN, conturbare^ coninstare.
da 1-eidegost sie, coniurbabis eos^ N.
'. 143,6.
dai tih nu leidegot Bo. 5.
leidtgont mih. N. 17,5.
. »raJeidegont sie dihsO^-N. 41,' 6.
'-. leid-egoen diu h^erzen, corda dolori*
bus ciani, Mcp. 37.
(sie) leidegoton mib. N. 76, 6.
GALBIDAGON, GALEIDAGIAN.
geleidigist, debilitas. D. IL 321.
got keleidegot sie, ioniurbabit. N.
20,10.
geleidegoter, contrisiatM. Or(^
daz keleidegota berza {^o. s. n*),
ictum cor.' B04 5<
ih geleidegot uuard, coniurbatus.
. - r N/29, 8.^" ^"'"' ■ ' •'
geleidegot uuBtij iurbatum est (corj.
N. 142, 4,:' .. -•
/ .
habent mih ketrostet nals kelei.
dcgot N. 22, 4.
LEIDEGUNGA, /
g. leidegungo, calamitatis. Bo. 5.
LEIDÖiN.
' (ih) leidon, accuso. SaL 5.
(er) leidot. Bo. 5. mannolichen leidot
* ' dan sin conscieniia. N. 9, 9. daz
'^' leidot mih, N. 50, 6.
* {du) leidoges, accrises. M4.
(sie) leidon, accusent. Mz.
leidun. Sb.
leidogen. Bib. 1. 2.
(er) leidola sea, aversus est eös, OA.
er mih leidota, de/erebat/Bo. 5.
^. a. leidondo, atcusando. Bo.'ä. i
IdLidonix^ detestandum. Pa.
leiduntiu, ödiosa. Prud. 1.
LEIDAN (angels. Udhjan, detestari), ac-
cusare. Can. 13.
leithandi, detestandioA. gl. K.
LEIDEN,
den uuir iomanne leiden uuellen.
Bo. 5.
er leidet sih gote. 0. V. 12, 76.
gelber der namo ieto adversiiaiis ter
leidet sia. Bo* 5.
(leidet, execratur. Üd^)
frecchi leidet tie mennisken, odioses
facit. Bo. 5.
leident imo in brusti thio eriran^i-
lusti. Ö. V. 23, 143.
si ne leidet! in nieht Bo. 5.
leidet, invisus. X.
FARLEIDÖN.
er ucrleidot uuas, accusatus. Bo. 5.
LEIDÜNGA, /., criminaiio.
a* s. Uidupga. Bo. 5.
</.p/. leidungon. Bo. 5.
LEIDARI, m., äccusator^ asor.
g'.'leidares, delatoris. Bo. 5*
n. n. iz./?/. leidara (leidare. Ep. can. 6.),
osores. Ep. can. 1. 3. '4. accusa-
• toree. Bo. 5.
^.;?/.Ieidaro, leidarro, acmsaniium.
Bo. 5« • . ■
[12']
« »
177
m>.
UD.
17«
d. pL leiAtkreUj defcreniibus* Bp. 5. ac-
aisatoribus. Bo. 5«
LEIDAZIAN (angels. lädheltan; bei Ot-
frid kommt das Wort nicht vor), detestarL
T. 188, 5. A. Gh. 3. Rh. D. 11. 196. ana^
ihematizare* N. 41, 7. obaminarL Rx. N.
5, 7-105, 40. 106, la 118, 163. R.. accu^
sare. A. Gc 3. M. 4. Sb. Can..lO. 11. aver-
sari. Qib. 1. A. Bo.,5. condemnare. N. 91,
12. exhorrescere. VA. VII. 265. Bih. 1. 2.
M/i. perh&rrescere. Ba 5. execrare. N. 55,*
6. 100, 8. Pa. Ra. gl, K* imdiytarL Rg. 1.
Bo. 5. Gx. vituperare. Can. 4.t aspernarL
M. 31. Le^ leidezto.u U» qifti^uefunt do-
lores* J^m.
. Form und Flexion:
/a//*. leidezan. Can. IQ. .11.
eidezzan. M. 4. Sb.
cidczen. T. 18S, 5, N. 41, 7.
eidczin. N. 13^ 2.
ei4izzin. N. 91« 12*.
e Ieid(
(ih)
(er)
(sie)
du
(er)
ih
(er)
(«ie)
• '.•
ezcnne. Bo. ö.
eidizo. Bib. 1. A.
eithizon. D. Tl. 190.
cidazit Ra.
äida'zil. R. Rx.
aidacit Pü. '.
eidizit Bö. 1.
eizit Cah. 4. st. Icidazit?
eidezzit. gl. K.
eidicit A.
eidezet Bo. 5. N- 5, 7. 113,' 20.
eidizet. N. IL
leidizot. Gc. 11.)
eidazant. Gc. 3.
eidezent Gh. 3. Gc« 3.
eidezzent N. 93, 16.
eidfzzant Rb. *
eidezist Bo. 5.
eideze. VA. VII. 265.
eidezta. N- 118, 139. .163. . .
eidezta. B»b. 2. M^« Bo. 5.
eidez^ta. Btb. 1.
cidizta. N. 105, 40.
eideztun; Rg« 1. M. 31. Le.
^idezion ; Nrn. N* 104; 28.
cidizton. N. 106, 18. Gx.
imp.pl. Ici dezent! aversamini! Bo. 5*
p. a. leidizzindo. N. 100, 8.
leidezenter, exqsiis.
leidezentiu, exosa. Prad. 1.
KELEIDEZET pircn uoir christiani fo
ne paganis. JM« 43, 10*
^ . <.er) uuard geleideret N. 55» &
iiunrden keleidezet, exeeräbim
iur. N. 65, 6.
LEIDAZARI, m., osor.
n.pL leidczara, osores. Md.
LEIDAZUNGA, f., obominatio.
a. s. leidasunga. T. 145^
ABLiID AN, transire und pati. e r 1 i d e n , trans
currere. Mcp. 72. irleid, iransierat (cor
repthaem präeseritis vUaeJ^'M. 30. Qk. 1
3. 4.^ erlitenen, evolutos. D» II. 325. ar
litana, acta (nox). VA. III. 512. arlita
nen, actis (imbribus). VG. L 413. arlita
nan,: ^aroc/z/m (mensemj. VG. L 435. Jirli
tancfro, abactae (noctis). VA. VIIL 407
irlit«nero forte, transacti. Mcp. 10. er
.liten4u, confecta. Mcp. 58« arlitana (?)
effoelus (vinitorj. VG. II. 417. arlitaniu!
eotiluiusta (mala). VA. XL 256. du täte
in föne arbeiten so irlittenen undc
8o mageren. N. 38, 12. uuauda ib fonc
imo uuisaa merun not irlittena* N
54, 9. also ih irlitten babo. N. 55, 8
uuaz s> föne ubelen crlitckL habe. N
128,1. iruer irlidet dero uuellono doz
sujf'ert. N. 64, 8* abta ze irlidenne. N
.8(^ 4. sie i ritten uiortem. M. 9, 16. arli
tan (hab^n), sotveram (satUp^Mnam)
Mart
Form nud Flexion:
Inf. irifdcn. 0. U. 4, 19. N. 61, 6. 79, 6
118, 43.
erliden. Mcp.
ze irlidcnne. N. 28, 11. 30, 4. Bo.5.
(er) e.rlldet N. 64, 8.
Ür) irleid. M. 30. Gh. 1. 3. 4.
(sie) irliten. N« 9, .16.
. p.p. arlitan. Mart.
n.s.m. arlitano (es steht arlitana). VG.
IL 417.
n. s. f. erliteniu. Mcp*
179
UD.
LID.
1«0
arlftana. VA« III. 5(3.
f.i./. arlitaner4i. VA. VIII. 407.
d.s. f. irlitenero. Mqi. 10. '
a.s»m, arlitanan. VG. I. 435.
erliiteneii. N, 38^ 12.
a. jl/1 irlitiena. N. ö4, 9.
n.pl.n. arlitania. VA. XL 256.
dpi. arlilaneü« V6. I. 413.
0./i/.iii.erlitenen. D. II. 325.
a.pLn. arlitaniu. VA. IV. 14» •
ih habo irliten. N« 55> S.
8i habe urliten. N. 128, 1.
ERUDIDA, f., dimensio. D. IL 327. (Prud. 5.
hat irleiiida.)
GALiDAN (alts. gililhan), peregrinaru Mc*
^ can. 2. 3. 4. cedere. V. exire. Rc dis-
cedire. K. 7. 28. 58. 61. excedere. M. 29*
Gc 1. 3. 6. 7. recedere. Kp. decünare. M.
31. Le. 1. 2. evanescere. M. 31. Le. 1. 2. 3.
occumbere: Ra. gL K. kaliSe, abscedat. IL
14. Lalidit emittit (a corde). Pa. gtlida-
tue 8 xi gote» excedimus deo. M. 29. gcli-
tiiiy desciscereni. Can. 10. 11. M 15. kili-
tan, transactus. Ra. kilitanaz cit, pri-
d^wn. Ic. kehtanio, praeieriia (peccalaj^
K. 4
Form und Flexion:
t'^. gilidan. Mc. £p. can. 2. 3. 4.
(e«^)kalidit. Pr.
kelldit K. 2&
kilithit gL K.
(^^iT)giIidame8. M. 29. Ga 1. 6 7.
.gelihiomes. Gc 3< ..
(^m€)kelideii(t) Rc.
(e>) kalide. H. 14.
kelide. K. 7. 2& 61.
kilide. V.
(il3)gileid. Le. 1. 2.
(^^) keliti. Kp.
(. ^^T) gUeid. Le. 1. 3. M. 31.
kileid. 'Ra. gL K.
giled. Le. 2.
C^ie)giirtin. M. 15. Can. 10. IL
^^^i/i. s. kalid! discede! K. 58.
p. p. kill tan. Ra.
calitan. Gh. 3b
kililana.a. Ic*
d. pL kalitanem. Pn.
11./7/. n. kelitaniü. K. 4» -
ÜZGALlDAN.
azxigilidany excedere, efftigere* Ec
uzkelidit, excedit. K. 46. ^
uzgeliden, excedimus (mentej^ Gc. 11.
ZüOGALlDAN.
zogalidea. Ra. zogalidia. Pa. zoaca*
lidbis. gL K., accedas.
zoacalidan. Pa. zogalidant Ra, zocä-
lidhant gL K., accessus, introitus* *
UNTARLlDAN, succedere (tectoj. VG. IIL 418.
FÜRILlDAN.
furilidit Ra.
furlidit Pa. farierlidit gLK., aniecedit^
ZELIDANTIU, iransitura. Em. 19.
GALir.
UZGILIT (ac), excessum. Gc 6.
fd.?J. nzkelite. K. 45.
GALITANI, /.
g. dera kiiitini^ transitoriae. Bhj,
HINAGALITANI, f.
d. hinageliteni, excessu (merUisJ. N.
67, 2a
ABLID.
after moyseses ablide, /ioj/oii/iim 9101-
eis. Is. 6.
UZLITE (?), excessue. Ic
fora uzlite sinan (?), pro excessu, K. 45.
FORALIDO9 tn., antecessar.
^ a.pL foralidon. Jal
timUHEI^ffencUculunu Rg.2. bieher? oder
ist 66 nnbilidi? oder nnblidi?
UINKILITLIH. Pa. gL K. ungalitlih. Ra.,
inaccessibile.
GALlDON?
in demo galidontin enti uneralti, in
consummatione seculi. Frg. 15.
[LIDIGEN, expedire. Hd.
gelidegct, expediti. Hd.
Hieber oder zu Übt? oder hangt es mit
ledig (er. nord. lidugr, Idc^t^ (cer) zusam-
men? cf. ledigon, geledigon in Alos. (ih
uuil ai ledigon. — got mich ledige
Qon dirre not -- du ne habest si ge-
ledigot ^ er habeta uns geledigot
uon der not — )]
181
LID.
UD.
n
LEIT-.
LEITJAN, alts. ledean, angels. leadan, Ic-
dao, laedan, altnord. leida, IcitCtt/ dii-
tere. leitan, tolerare (vitam coloj. VA.
VlIL 409. after sietin leiten. O. III. 2,
17. Qzzer egypto leiten. N. 43, 18.
carta za leitanne, choros ducendos.Bb*
leittn, ducam (stilumj. Rb. leitu, ad-
duco. T. 197, 2. leitu inan hera nz. O.
IV. 23, 3. nie ne leitest da unaih in
ursuoch, inducas. N. 79, 5. din geist
leite mib in rehta erda. N. 142, 10.
leitta sie in hohan berg. T.91. leitta
inan in hus. T. 128. leitent ze fride«
Nz. leitent ze gote« N. 9, 15. leiten
ze himele, dent meare coelo. Mcp. 54.
leitit inan zi trenku. T. 103. er leita
sie an den* rehten nueg. N. 106, 7.
leite mih in dinemo rehte. N. ö, 9.
leite mih an chrisio. N. 85, 11. leite
mih an dero stigo dinero geboto. N.
118, 35. leite hara. N. 118, 120. leitet
dara. N. 112, 1.. leitet hera! T. 151.
leitet ferror. Bo. 5. ih leitta qnennn.
T. 125. leita daz here. Bo. 5. leitun
then folon. T. 116. leitet gifaotrit
calb. T. 97. so uuar sunna Höht lei-
tit Oh. 104. (si) leita ira daga. O. L
16, 7. (du muost mit arbeiten allen
den lip leiten. U. III. 54.)
Form und Flexion.
Inf. leitan. VA. VIll. 4P3.
leiten. 0. III. 2, 17. i\. 43, 18. 105,
7. Bo. 5.
za leitanne. Rb.
ze le itenne. Bo. 5.
(ih) leitttt. Rb.
leitu. T. 197, 2. 0. IV. 23, 3.
(du) leitist Ct 83. Nrn. IL
leitest N. 25, 2. 79, 2. Nm.
1 eiltest. N. 24, 5.
(er) leitit Em. 33. K, 5. Wo. 2. T. 40,
9. 100. 103. 238, 3. 0. IV. 5i 35.
15, 43. Oh. 104,
leitet N. 3, 6. 17, 6. 24, 4. 43, 19.
44,. 5. 66, 2. 77, 53* 112, 1. Mcp.
Bo. 5.
(sie) leitent gl. K. 0. IV. 31, 25. Mc
Ho. Nz. If . 9, 15. 23, 7. 39, 12. 99,
lai teilt P*.
ih leite. 0. IV. 15, 22.
(du) leitest N. 79, 5. 118, 35.
(er) leite. Org. Bo. 5. N. 142, 10.
leitte. K. 31.
(wir) leittem. H. 4.
leltenk'H. 8.
(sie) leiten. N. 26, 11. Mqi.
ih beita. N. 80, U.
teilt«. T. 125.
du leittost Nm.
leitest N. 60, 4. 70, 20. 1% 24. 7
20. 79, 2.
er leitta. T. 16y 4. 91. 128. O. II.
33. IV. 16, 12. V. 4, 52. 83, 4. V
IV. 533. VA. X. 198. Mm. 91 3
Le. 1. 3. Mq>.
leita. N. 22, 3. 39, 3. 77, 14. IC
9. 106, 7. 135, 16. O. L 16, 7. Bo.
Nm. II.
leit er. 0. L 17, 57*
leida. Hr.
(ir) leittat O. V. 20, 108. '
(sie) leitton. T. 120. 132. 185. 193( 2C
O. III. 20, 6a IV. 17, 32. 20,
26, 2.
leitun. T. 78. 116.
leiten. N. 64, 4. 118, 136^ Mcp. Bo.
leititun. Frg. 31.
(ih) leitti. O. III. 7, 31.>
(er) leilti. O. IL 7, 66. 9, 35. 12, 79.
43, 18. ■ . i-- ■
(sie) leittin. 0. IV. 5, 28.
imp. t. leiti! O. V. 23, 27. 67. 129. i't
183. 193. 205. *
leite! N. 5, 9. 24, 5. 85, 11. liS, 2
imp.pl. leitet! T. 97. 161. 183.
p.a. Iciteridi (leitantL
I. 4, 10.
leiten ti. O. I. 5, 60.
n.s.f. leitentio. VA. XI. 433.
g.s.f. dero leitentan. Bo» 5.
a.s.m. leitenten. VG; IV. 510.
V. pl. leittcnde. N. 23, 9.
leitente. ("ig. 81.
r«.}. <
(83
UD.
LID.
184
^ iiltUtttf ditcere* dara zuo
geleiten« N. 118, lil?. calaiten inuuir-
sirai deducere in pejus. Pa. kileitan,
reiucere. Ra. geleiiit tili ter aueg ta-
ra ze — . Bo. 5. gileiteit, inducas. T.
34, 6. kaleitla, cominxU (mercedej* Rb.
gileittun inan in bua. O. V. 10, 14.
kileitit 8int, educuniur (navesj. gl. K.
geleitet uuirt, r.ef^ur (exercilus). Bo. 5.
sie uaerdent gileitit in alla Ihiota.
T. 145.
Fonn und Flexion:
Inf. gileitan. T. 109.
kileitan. Ra* .
calaiten« Pa.
kileiten. gl. K.
geleiten. N. 118, 127. Bo. 5.
(er) gilciiit 0. 1. 18, 56. Olu 130.
geleitet N. 59, 11. Bo. 5.
(du) gileitest. T. 34, 6.
. geleitest Wm. 8, 2«
(er) gileite. Ob. 160.
(er) gileitta. Ol. 55.
kaleitta. Rb.
keleitka. K. p.
gileita. T. 109.
ir gileittnt T. 139,
(sie) gileittun. 0. V. 10, 14.
imp. s. gileiti! Ob. 5. Wo. 2»
gileidi. Wo. 2.
Ni9/7.p/.gileitel! T. 116w
//• p. calaitit Pa.
kaleitit. H. 10.
kileitii Ra.
gileitit X 193. t.
kileidit gl. K.
gileittn, ductn. Prud. t.
kileitit sint gl. K«
nuäs gileilit T. .15, L
iiuarun gileitit T. 202> f.
^gelieitet^ niiirt. Bo. 5.
ir uQ^Vdet gileitte. T. 44, 12.
aic uuerdent gileitit T. I4;>.
.geleitet uuerde. Bo. 5.
ttuir nuerdhcn gileitte Wo. 2. *
rireftit noard. O. iL 4, l!
g^Iihft'iitturtin. Bo« 5«
er habet geleitet N. 80, 11.
ARLEITJAN, alU aledean. — irleittan,
a^ere (vitamj. Sb. irleittan,yiarc^^(W#Vm
dominicumj. Sb. irleittamea, faciemus
(ibi annnm). Sb. zirleitanne den uuin-
ter, od Jiyemandum* Mz. dn erleitest
dincn lib in rauuon, dtices. Bo. 5. ein
tag ist in aeternitate zuo disen, die
er hier irleita. N. 60, 7. arleittun,
egerimiis (hoctemj. VA. VL 514. irleitti,
fecUsem (ibi multum temporisj. Mcr. ir-
leittin, trahereni (tempus). VA. VL 537.
arleitti, reduceret (navem a terra J. T.
19, 5.
Form und Flexion:
Inf. irleitan. Mo*. M. 9. Can. 11. 13.
irleittan. Sb. Can. 10. 11.
zirleitanne. Mz.
zerleitanne. Bib. 2.
zerleittanne. Bib. 1.
du erleitest Bo. 5.
(wir) irlcittames. Sb.
irlcitemcs. Ep. can. 3. 4. Bib. 1. 2.
(ih) arleitte. Gd.
irleitte. M. 28. (^d. 2.
(ih) arlaitta. Pa.
irleidda. gl. K.
arleitta. Mart Ee.
(er) irleitta. Mz. Bib. %
arleitta. Bib. 1. VA. XI. 569.
• irleita. Sb. N. 60, 7.
(wir) arleittun. VA. VI. 514.
(ib) irleitti. hl(r. Bib. 4.
(er) arleitti. T. 19, 5.
(wir) irleittimes Mb. Ep. can. h
(sie) irleittin. VA. VI. 537.
* p* Om irleittenter. Bib. 1.
irleitenter. Bib. 2. Mz.
p*p. urleitit, snbduftnm. Ra.
irleitter (aciiisj. Can^ 10. If.
irleiter. M. 22.
d.s. f. irleittero. Mz.
d.s.n. irleittcmo. Bib. 1. 2.
d.pl. arleitte o. T. 19, 9.
ANALEITJAN.
anale ittos, induxisii {nos in laqtienmj.
K.1.
185
LID.
LID.
186
I^XEITJAN (dntcUiti).
inleitis, inducis. Ib. Rd.
inleitta, introduxit. T. 186,3.
INGALEITJAN.
ingileittun, inducebani. T. 7, 5.
fituligun ingileitaz C^ip)f subintro-
diictum). Can. 13.
incaleitit (werdan), induci. H. 2.
[werde ingeleitet, imponatur (mauM
ei). Hd.]
ANTLEITJAN (alts. antledian).
intleitit, abductus. R.
ABALEITJAN, ableiten.
apaleitit, deducit. VG* I. 114.
UBARLEITJAN, dbetleiten.
abarleita, transduociU Rb.
ITLEITJA?<? (ist es Sehreibfehler für irlei-
tian?).
• iileittan, agere (vitam). Bib. 1. 2.
itleitti,/^/«^diii (ibi mtdium temporisj.
Bib. 1. 2.
UZLEITJAN, aniUittn.
(er) leitit sie uz. T. 133.
uzleittent, deducunt (oculi lacry*
mamj* Mp.
leitta uz, adduorit foras.. T. 198, 2.
1 e i i a u z, ediixit. T. 144. N. 104, 37. 43.
UZGALEITJÄN.
uzgileite, ejiciat (Judicium). T. 69, 9.
uzgileittan. Bib. 2.
uzgileitan. Bib. 1., deducant*
MISSALEITJAN, miiltittn.
misseleitet, abdiicit. Bo. 5.
misseleitent, abducunt. Bo. 5.
BILEITJAN.
(esau wolt in bilciten mit sinen he«
liden gemeiten. U. lU. 86.) *
pileittu, obduxero. Ib. Bd.
pileitti. Rd.pileiti.lb. bilcittih. Bib.9.,
proseqiierer.
VOL LEITJAN.
dara folle leiten, eo perdiicere. Bo. 5.
FARLEITJAN, alts. forledean, tetleüen.
dediicere. Pa. gl. K. abdiicere. Pa. gl. K«
subducere. Pa. gl. K. seducere. P«. gl. K.
N. 9% i. T. 104. ferleitet sie ze demo
lukken guote. Bo. 5. firleitet sih, se*
«ftic'il ^. Na« IL ni firleiti in kboronka.
Sg.911.farleitanti, dilatarfdiabaiusJ.Bxu
Form und Flexion:
Inf. ferleiten. N. 10 (b.), 2. 90, 6.
(er) farleitit Ra.
farlaitit Pa.
firleitit. gl. K.
ferleitit. N. 92, 1.
forleitit T. 104.
firleitet. Na. IL
ferleitet Bo. 5.
(sie)forleiteat T. 145.
ferleitent N. 10 (b.), 3.
(er) forleite. T. 145.
ferleite. N. 35, 12.
(er) firleitt«. 0. IL 4, 12.
ferlcitta. Sg. 183.
(sie) fer leitton. N. 106, 40.
(er) firleitti. 0. IIL 15, 45.
imp.s. firleiti! Sg. 91L Ct 189.
p.a. farleitanti. Ra. farlaitentL Pa.
firleitcnti. gl. K.
p.p. farleitit. Pa. farlaitit. Pa. gL K.
ir birut furleitte. T. 129. ik
uuerde ferleitet N. 18, li
uerleidid uuerdan, sedud^lA
L 1.
FLTRILEITJAN, Dorlelfen.
uurileitit, inirodttcit. M. 31. Lc. 1. 2.3.
uurileitcn, reducant (ante oculosj. Gc3.
forileitit, obductwn. Rb.
FRAMGALEITJAN.
sih fram gileitit, se produdt (fructut),
T. 76.
DURAHLEITJAN, bttrc^(e{teit,bnr4fi(rei
dhurahleidit, perducit. la. 6.
er Icita sie dure, perduxii. N* 77, 13.
dar dure leitta. N. 135, 14.
durhcleitta, lusirct? A.
Z130LE1TJAN, {uleiten, lufa^rin.
zualeitit, adducii. Kp.
zuoleiten, admoveani. Can. 13.
d.pl. dara zuoleitenden dingen. Bcj
LEITÖN (?).
leitomes, gerimus (pauperem viiamj. Hr.
leidomes, trahimu$. D. IL 314.
lii
87
LIIX
€88
er leltota (leitpday Wm.. III.) miii in
l^incgegademe^ introduocii^ Wm. %^^ 4.
ARLEITÖIN, irleittomcs; gerimus (paupe-
rem v^tamj. Sb.
KAANALEITOT sin (lara %mq) . sinf dispo^
situ Org.
LEITA,/.
leita, yV//Mi5. Ib. Rd.
d. s. leito, dttcaiu. N. 105, 16. Gehurt
' leito, ducatunw Rg. 1» hiebier? cf.
LEITUD.
aphUWolh, RA
leita. Rf., exeqmas.
ANALEITA//
n./>/.^analeita des üaerchis, elementa.
Örg.
•INUEITA, /., introduciio (gentium). N.65,4.
(LANTLEITA, ©renjbegeMng »• J&altau«.)
LlBLElTA, /., Sta^runs; victus. Ib. Rd.
ff. 4iblcit(a). K. 40
l/; lifiieita, ^^u. Pa. Ra.
ouliibleita, annonam* K. 31. ^35.
Hb leita. S. alimomum (igmsJ^TXh.
n.ph liipteita (fiiei sing.?), stiperidia^lXh.
d.pl Alibi Qiiomf alimentis. K. 37.,.
'libleitom, cibariis, Rb.
a.ph (^oAer sing.?) libleita, cscas. Bo. 5.
lüfeLElTA.
^. ^. ^ r^leito, exequiarnm. Mart (oder^i^jf
I releiti aozunehmen und^ rel^^to
lELTL /., du(:/fts. Ft. e. (ci angels. lade, <^-
,. nfl/u.) ... . ■ ■ . .. .!■>
,, liZl£J(Jl, Jlv exeqiuae., . ,
.i ]>.. MZ^^iti. :D. ......
. a. iifJteiti. D. II. 332.
'y^AZJJ?^TUf.,.aqua(dftctus. ..^
n. ^u4,zar|eitL Hc. Bib. 1.
rf.Jip,lje^d|. :gl. K. ,,! .,
FARLEllX /., abductio, , ,
j^d^ f^rl.i^ite,^ abdifctione, Bib. 5.Jt
H£D)U^ri\ A nuptiae. Mcp. 22^
LEITUlüN'f. [In A PÄo»»...92. «teht JaiJi
U.
i: . •
, •
< 1
I .
.> « *
,. ,. t^R, rf#42v W. 00*1 4. lOSi '13- . V\ -» .; \\
. I 'mpli\^^\i^n,^ttXi ssi^ii^i xaKietes^oviitm.
. . ' . .N. 64, 14. v. :. . >.-.. ■..,•^.^
j., :I.PTA, f,^m%^^ 8tU<rlri.»
,; \YEGAI4EITA, /. ..\.^ .; :
,xß*\s^ «luegol^ittuO) iV^cftM?«mA.llkp.61.
GALEITJ, n. .. ',..•■..• • .1.:' .y *;;t .>..■: ■,
{d, ge\tx\^9\diM:mtu.\tl^,j.A ..»i! .
LEITARI (angels. Iaddarie)sl7n«^ ^r, 8et(et.
7». leitiri (leittajri. cod.fns.)s O. IV. 16,23.
' ö. leitajBi. Juy. 2.
. , , ilLEITARU /rgiÄÄi/arOT. N. 11. ist wohl
eteilari? ... ..■;.;,
. VARi^VlfApf, rti., iedücior^ SJMleitcr.
n. forleiteri. T. 215,3. ..('
n.pl. firleitara.. N. 1>, 15i .ItÜ
LEITID, m., c///^. ., .., .;, .uibil
. »..teididb. Is.,ß. . I .0 ..'UiI .V'^.
o. leididh. Ig. S. . ^ .* .01
leitid. H. 7. ,.l . . .1 ,.l!ll
^ fi.p/.jfcijida..a 22.1 M .m.L;I.V\A.
.. v.pi. lc[iHdai.T. i4t..
leidila. Frg. 21. .
LEITIDO (?), m., dux.id. LElTüD.
a.s.? leitidxiu, du43atüiin.'T. ihi: .\ \ .>.
n.pl. leitidon. T. 84. :v^.l .I>!1
v.pl \midot^\W. Uh] <: \YVi:\.\
LEIDIDHDÜOM, iw.,' dux.ia: & :J '
LEITUD, m.? ducafns. ». v.:.i
a. leidud, ducatum. D. U. 284. :■ i.
(leidit Gx. leito. Rg. .1.).' < i<\\.
LErriDA?/. 1 : i^ . 1'
in uuazzares leitidu (?),' in) iiAfAbsduc-
tum. Rb. ' . ?!' )<^ ./
UZLEITIDA, /., ddäißra.) . i ! !.
FARLEITIDA, /, abductio. . 1 :
ÜAJRI^ITIDI, /: . . >
.: .in f UleiUdi ba^a ib gesundbb Ca
FARLEITANI,/.; oA/oc/fö* .
.. 4-.£arFcitinL..Rb.
FARLEITIG.
'\; fpi^na^t^ge nnde* ferleiiige inöftniscen
also die cbuoe. N. 67,. 31. ' ..\
LID^ 9gUy i(oV^0ib9.tlUJi*^^MiQrdli]iidIirv; älts.
[13]
189
LID.
LIT.
19
lith, «ngels. Hdb, 6(ie5f meminim, articu-
hujOrtttS, Hiehcr? nehein.iniiilidiienaa8
iro uszentn. N. 87, 18. furista.lid ist
eo/Mi/. Gh. lidi, membra (monasteriij, K. 34.
diabolus uade «ine lide. Nm. 16. uoUa
lidi, pleno brachia. AL 30. lido starchiu,
robore corporis praeparata. Mcp. lidin, ar-
tubiu. £p 2. lid, articulos. Bed. 3.
H. s. lid. N. 87, 18 Gh. 1. 3. a 4.
f. j; lid es. D. II. 283.
d. #. lide. N. 30, 10. B»; 5.
n.pl. lidi K. 34. C. 0. 11. 9, 6. V. 2, 17. 3,
10. Sg. 913. ÜL 30. Gh. 1. 2. 3. FVg. 43.
' lidhi. gl. K.
Eide. Tr. N. 30, 1. 37, 18. 40, 7. Mcp.
Org. Bo. 5.
lid. Ra. Sg. 242.
lider. Wn. 460
g.pl lido. 0. IV. Sr, 18. Bo. 5. Mcp. N. 30,
10. 68, 6. 84, 2.
litheo. glK.
d.pLUden. 0. I. 7, 4. 26, 2. 11 L 5, 6. N.
29, 13. 33, 15. 38, 12. Mcp. Org.
Bo. 5.
lidiQ. Ep* 3.
a.pl lide. iN. 17^ 37. 34, 1* 56, 3. Mep. Bo. 5.
lid. Bed. 3. •
GILITH (®Iiel>>, janctatae. Bio. 5.
LIDAGIL^.
LIDALOS.
LIDOUÜEIH. .
UDUWAfil. :■ > » '
LIDOSTARH. . '< ■
UDASÜHT^ ;
LIDASCARTA.
LIDOLIH, je6€«-e(M);
tbohmirmegilid^Uhspreeli'an^ittorto
gUih, '' .•»...-
ni ma^ ih -iii^ob 'riiit «dOTte th^s lo-
bes quemaa zi cnte. 0. L 18,' S»
LIDILICHO, mimitatim (^^eissaj. Pttid. t.
LIDALI, articuhss. Sg.^ 2i2. • '
lidilin (lidelin. VVn»- 460.), ariiculus
(digUiJ. Tr.
FRIST LIDIU^ ariiculum fprf^gatio-
ms). Re.»"' • ' < ii«I » 'i-*
fi^ • »y*.
KANZLIDI, praeputium. N. 94, 4
SCARTLIDI, drcumdsione. N. 94, 4. Du
aes Wort findet sieb aucb statt orscard
im cod> paris. 4404. der /. alam. (tiL 60.^
in der Form scardlithdi.
UÜIBLIDO, hermaphroditus. Mcp.
LIDARE, lictores. Zf-
LIDÖN, secare.
Udos (lidest. Bib. 5.), secahis (in Jruüa
Ucc Bib. 1. Sb.
lidonta (lidinta. Bib. 7.)« caedeate$ C
frnsta bovemj. M«.
gilidoten (kilidoten. Gc. 2. gilidotn
Gc. 3.), separat um. M. 29. Gc 1. 6.
gilidotaz (gilidotb. Bib. 5. giliditt:
Bib. 7.)f concisam (hostiam in frusta^
Mo. Bib. 1. . .
Hiervon das miltelbd. zerliden, tittf^dbll
LIDEO, aiUator. Ra. (hieher?). — In Pa
stobt adulator (blanditor) , slihteo und ii
gl. K, adulatoris, litbeo; ist diese lelitcr
adulator i. slihteo zu lesen? S. D. I. 152. <
Cf. LlTuS. Gebort hiehcr:
KITRIUUUA UIO^, ßdejussores. gl.K.? d
LITus.
r
1
lilT-US [var. WAus, letw^, Iedr/5^ laetitl
\\\o, lido; die malb.gL zu /. sal. XXX. ma
tho chiado frcoledo ^a/. .maltho hitfa
frio blito, maltho theato n^eo lito^ sdieb
die dcutsclie Form des Worts zu enlhalteiT, i
casns ist unbestimmbar; aber die maJb. fß. t
l. sal. XLVl. druchle lidio (^ö/.' drtch 1
dio, dructc clidia^ enthält' wohl deof |^. fi
des deutsehen Worts und es durfte daher ei
deutsches litu oder liti angenommen wp.rdeff
bezeichnet in den fränkischen, alamdnmscbe
sächsischen und friesischen Gesetzen den**B5i
gen, der bei den Longobardcn tind Baiern €k
dins (s. ald-) heilst, und in leg. langab, Ci
roli magni. 83. dem fiscalinns gletch^etlel
wird faldiones eä lege vivant in itklim i
$ei*vitiUe dominorum snomm, qua fisdafini vi
tf€i wmnt' infrancia). Eine Gtosiie^nr /
ripuar. (D. I. 341.)- übersetzt litus imt lai
191
LIT.
UDÜ— LOT.
192
(i. IjAlJU 7 9 in Urkunden findet sich auch
die Form latus und wie lit mit laz die Be-
deutung theilt« 60 scheint es auch mit ihm gc«
meinschafllichen Stammes zu seyn; oder gehört
lit tu LID und laz zu LAZ? Cf. die
io Ammian. Marcdl. und in der noiifia digni-
tat Imperii vorkommenden leli, laeii u. Grimms
RechUalterthümer 366 — 309. — Folgende Stel-
len werden den Begriff des Uhis hervorircten
lassen: si qtiis pner regii vel lidns ingenuam
fminam trasperit. L. saL XIIIL si qtiis lidum
alientim extra consilium domini sui ante regem
per denarium ingenwim dimisertt. sol C. ad-
fob. jtidicetur\ si quis servum alienum ante
regem p. denar. ingenuum dimiserits sol. XXK.
eulp. jud. L. sah XXX. si quis ingenuus aut
Uiu — L. saL LIII» si quis lidam alicnam
in con/ugium sociaverit. //. sah XV. si quis
servum suum tribuiarium aut litum fecerit. L.
rip, LXIL inier centian viginti homines, nobi-
let ei ingenuos, similiter et litos, servum et an-
dllam eidem ecclesiae tribuant. Capit. de par-
üius saxon. 15. si de nobili gener e fuerit,
CXX. solidos fisco componaty si ingenuus LX.^
ü Utas XXX. Cap. de part. sax. 19. — homo
regius i. e. fiscalinus et ecclesiasticus vel Udos
Mierfecius -^ Cap. aqiäsgranense* — qui /lo-
winem/rancum ocdderit solidos seaxentos com-
ponai — qui hominem ingenuum — ^ solidos
iueentos — , qtn lidiun, solidos centum — qui
eeruum <— solidos quinquaginta componat. Cap.
Ctavli a. 813. si quis feminam ingenuam colpo
percusserii — , solvai solidos duos, si Uta fue-
fit, soUdum uman ei iremissem, si ancilla, so-
Uhb uatimn L. alam. 93. — si Über homo «— »
MÜff sen übero seu etiam lito in personnm et
h terviiium liti se subdiderit. L. fris. IX, si
&w semeiipsum proprio pecunia a domino suo
feiemeriU L* fris. IX. liii compositio -— me-
Säate minor est quam liberi hominis. L. fris.
ff!bg. quicquid servus ßut litus jubente do-
MO perpeiravii, domtruis emendet. L. sax.
XI. — tarn liberqs quam et latos, Urkunde v.
HL Aono regis i. e. fiscalinus ^ vel ecclesiasti-
cm h e* lidus.. Leg. Carol. magn. — In Mos.
(12. Jahrh.) kommt auch die deutsche Form Tor:
Dan (3<ifobd ®obn) scol gibieten ouch si-
nen LITTEN.
Ist lideOy adlator. Ra., adulator. Pa. gl. K.
und kitriuuua Mion, fidejussor es. gl. K. das-
selbe Wort? cf. uord. lidi, socius, Iid| auxi-
lium.
Gehort
LITLÖN hicher?
LIDU) n. (golh. leithusi alts. u. angels. lidh),
liquor, poctdum.
n. s. lith, poculum. Ic. tyaeus. Sah 2.
lid, Uquor. Prud. 1. potus. II. 3.
g. s, lides, laticis. VG. II. 192.
ni ftttlit er sih uuines ouh lides ni-
heincs. O. I. 4, 35.
tho zigiang thes lides ioh brast in
thar thes uuines. O. IL 8, 11.
thiu faz thiu namun lides zuei odo
thriu mez. O. II. 9, 95.
d. s. uuarmemo lide, calido liquore. N.
10 (b.), 6.
81 nan ouh tho qualtun, mitezziehu
dranktun,
mit bitteremo lide, thaz datun se
al bi nide. 0. IV. 33, 20.
a. s. lid^ ßalam. gl. K. siceram. T. 2, 6. N.
143, 13. ,dinaz drinchem lid, biba*
mus poculum luwm. IL 8. bczouue-
rot lid, poctda iacta carmine. Bo. 5.
n.pL lid, pocula. Ib. Rd.
a.pl. lid j latices. VG. IIL 509. Prud. 1. 3.
Sind hiezu die liiones (SrfdPO» ^^^ in Urkun«
den vorkommen, zu zählen?
UDÜAZ.
LIT, operculum s. JlJUuI«
lIta,
clivus 8
HLL
LOT?
ain lot stat, asylum. Pa. gl. K. (fst in lot
eine Entstellung von loh? gleich dem angels.
hieow, asylum anzunehmen?)
LOTSTAT, Ortsnamen ; hicher?
[13*]
101
LÖTH— IiC3Tv
UM,
LODO s. LÜDO.
I ■'i
}
LOTTO, „./iK •
JulJ JL 9 sansk. ridli, vrid, txlcr auch rnb. (st.
Tudh), cresccre. ^ — Die Formen arhlutun und
erhlot kal^n.icniwcdec ein. uborg^tirscbcs b odeii
lassen sich durch das sanskr. vridk erklären.
In Ileliahd. 73. bat cod. . mon. h 1 u d , \codk cot-
ton. la(ij\cresc£lKitt aber dagegeo beide codd.
den inf. lioddn» tlothan ohne ankiiteadcsji.
S. auch
.1
LlUT [in zusaniKncngc8Qt3^ten n.pr. audi Icud;
80 wie. iqi .(^r/n ingcmos ^uam et leutos.
, UrkjuQd^ V« ,$2!3. ,cum Icifdi^ nofitris. Decr.
Childebertt. interjeude^y, /, wispgpfh, IV. 5.
fm4.1civdi| cajnppjitiq /tonufi^ü;, vieUeicbt
auch in leudinia; aucl) leod ip unus de
Jidelibus et l^^üiöus. edict. chlotar. IL cum
leod/j nosiris. Decr. ChiUleberti und leodi
st. lejudi. {q. y.); alinovd.'l.yclri ^.'und liod,
/., populus , im Ang^Ii- U94,rli0d, popuhis
und /74 li)io4e.;.r/|vj; cEx/üucb gcrlii. .ji\g-
galai^tb/s,: qr4f}i^ctf/ȟ, aU$: Itu.dJ, m. und
n.; bcti Olfrid finden «iich im /^/..(ille 3 Ge«
^cblecbt^rr.i JNeudfxutscb nur der pl^ %t\xU.
Bedeutung ukid Gebrauch.
Im sidlg^ popuJäs y plebs , \ftk pl.^djpiilüS\\vkA
.1 .;t JiQmiMs. (ifod 8b aoch ' im All«.)j -^.< üu i r
tiuur israhel. riuk pir«ni.: H« dor ij>t
iudon liut, umbefangenez mit tieiin.
N. 45, 3. liut, populus. Üb. liut, plebs.
Jo. liV^r^^iz/W. Sg. 913, M^t|,,/?fef4f<
Rb. des^Ehj^iuleo, popnu tuijus. Frg. 11.
dca furistiin de^o -liuieo, scniores^nO'
puli. Frg. 29. floÄ/w/ killt* 'glr«;^ tfr^w,-
liuti. Pa. daz smala Hut, vu/^us. Bo« 5»
nist liut thaz es bj^^inne. O. L' 1/81.
autierf des Hutes, a/t/ecfidßlelvi.^ ^.^l,
'^"7; Hut, terrbm '('titrbavifj' Üt^y^i Pplc-
rin uuoroili.uuas er (adam} Jiut b.c-
ranli. O-'ii'ä, 7. lluti sua«tf, iitVA/V
' i. i ! ■
pes. Em. 12. alte liuti, jEf«fe bt\
-'■ ' Wcp. tiiierdhdöt wiin*^ liüdi,>r
in popäinm. h. 3, 6. 'tuniber li
liuto, hominum. Mcp. Ihic gotc
Ol. 59; Hute dieto, populos gen
17,4a; liqU des tic^elc|. IN.,2$,
de.ro stcti, clves loci. Kb.. der li
; ' drnan Hut. IL 21. daz Hut. W
l|bic Huti. O.t 3, 10. Ihio zu
O. I. 14, 21. thiu liuti. 0. IL :
Form und Flexion:
n. s. Hut. Jo. H. gl.K. N. 4, 5. 17,
32. 0. LI, 92. 4, 71. 9^ 2
^ Bo. 5. Ho. 2. Rb. IL 21. Wi
. Huth. Pa.
liud. Na. n.
. S-. *. liut CS. O. L 2, 34. 4, 15. N.
7. JVIcp. Bo. 5. Gc. 4. Wm. II. 1
.liuli^. N. 82, 1. ÖJ), U Nh.1
, luites. Wm. I. 8, 11.
d. s. liute. O. III. 20, 112. iV. 7, 2
N. 17, 20. 21, 32. Wm. II. 11
> luilc.VVin.-HV. IX» Ij la
a. s. lint Me. Sb. Bib. 5. O. I. 4,
7. 19,'22. N. 3, 9. 13, 4. 17
- ^ 79. Rb. H..21. Wirf. II. IX.
luJt Wm. I. HI. 6, 11.
liutb. Bib. 1.
V. s, liut. N. 32, 12. 49, 7. 89, 9.
//./;/. liuti, Frg. 53. R. Ra. Rb. P
Sg: 913. Em. 12. O. I. 3,- 10.
II, 19. 24, t. 27, I. II. 14,
14, • 104.
liudi. Is. 8, 5. 6. Is. 3, 6. '
liule, N. 2, 1. 44, (J. 66, 4.
III, 2. Mrp. Bö. 5. Syl.
thie liut ouh. O. lII. 12. 17,
g.pl.Untco. K, p.Frg 11. 29.
' liudeo. Is. 9, 5^
; liulo. O. I. 1, l": 3,20 5, 29l
17, 44. 32, 10. Org. Mcp. Bo
. iruie. Ncr.n. ■ ■ ;■
Uuli. N. II.
d.pl.liiidim. Is. 5, 5. Is. 6.
;• . liutin. Ö. I.'Ö3, 6. 11. 1, 18. i
' ' 16, 8; 17, 6D. 76,'l7. Gc. 5.
■■ • \
vA ■»'■
UJT.
LXJTi
tm
itetu N. 18, 9; 43, 15/56, 10. Bo. 5.
Org. Wm. 2, 3. II. HL IV.
iten. Wm. 2; 3. I. IX.
iti. Ho. IIb. 0. I. 4, 45. 23, 15. IL
2, 3. 4, 29. 7, 13. IlL 24, 95.
ate. N. 9, 9. 28, 3. 43, 3. Bo- 5. Wm.
[L IX. 8, 11.
udi- Pb- 2.
Uta. Co.
ite. Wm. L 8, 11.
Ute. N. 23, 9. 94, 1. Bo. 5-
£ODT, s. D. I. 330. (aogeLs. Icod,
miitellaL laudis, laijLdum)^ gleich wc-
ursprünglich composiiio ho^nicidiL -^
iL US id est fvcregildiis. Brnns Bcitr.
Nur die /. saL^ fris,, angU und die
kennen diesen Aufdruck, ict^dcm non
, sah 3S. medictatcm de ipsa leudi
lt. /. sal. 39. si mortuits fnerit, toia
ua componntur» L sjaL 43. si ^vcro
alter altcri imputaverit. /. sah 56.
lemtio nsque ad lendevi sie perma-
sah 56. si talis fuerit causa unde
$oL atit awplius usque ad Icudem
ux dehct. L sal.. 76. solvat leudem
. /ris. li. icrtiampartem leudis com-
/. Jris. 2. soluiio leudis. l. augl. 6.
Icudem liberi Iwmhiis» Capif, aquisi!;i\
^/us leudum ipsuni pertinuit. L pipin.
interffcii solücre. Cnpit. ivrtruiac.
malb. Gl. mehrmals LEUUF, LE()!)I.
Y. 3, 9. XLIF. 1. 4. 6. — S. Grr. 652.
<1A (al. LKODIMA) Jwlb. Gl. in /,
8. scheint auch zii Hut zu gehören.
r, alicnigma. R.
iL LlüT. IL .. . ;
LlUTO. Hild. austre leudi. c. paris.
TE, allenigenae. N. 55, 1.
IDT (angels. landHod). j-
lantliut. 0. L 9, 3. II. 3, 34- -
lanlliutes. 0. IV. 3, 19. 22, li5.
läntliute. D. III. 107. (Scute leö
laatliuio. O. L. 10, & IL 7/68. IV.
■ ■ 4, 44. I i: . »:■ .
1 a n t li u 1 0 > pnoviridalium. Bo. 4. 5.
i.!
d.pl.Axtn lantliüteiLlBci }5. .
RUiVlLIUTI (alls. romanoliudi), romani.
d.pL romliutäh. N. 89» 5.
a.ph rumliuti. VA. L 281.
NORDLIUTE, a.pl. («eute im SRort)ni> Bo. 5.
KORDLEÜDI, NORDLIUDI. c. paris. 125.
PARLIUTI (cf. par, parnian, parscalh etc.).
qnaedam lil(dra femina Juota nomine ex
eis, qni dicuntur parioute. Urk. 1190.
PÜRCLIUT (alts. burgliud), ciw^. Pa. R.
'"gl. K; He; urbanus. R.
g* s. des purgliutcs, populi. Bo. 5.
• cT. s, demo burgliutc. Bo. 5.
ii.f7/i burgliuti.T. 151.
. borgliule. Mcp.
parcbliate. Db.
g. pl. dero burgliuto. Bo. 5. .
'd.pL purubcliutim, civibus. Rb.
flrp/. burgliuti. 0. IV. 4, 60*
burgiiute* Bo. 5.
ÜÜOROLTLIUTI (bei Otfrid /.) 0)opuU, sc-
cularesj. O. III. 7, 22.
uuerltliute. N. 19, 8,
g.pL uuoroltliuto. O. IIL 14; 90w 16,
69. V. 15, 41.
uuerltliuto. N. 92, 4.
a.pL uuoroltliuli. O. I. 8, 23.
v.pL uuerllliute. N. 148, 10.
UÜERHLIUTI (5B<rfleufO. Ho.
UÜESTARLIÜT (©allUr).
uuestarluti,g al/nm (rcbcllumj. V A.VL 859.
uuesterliut, gnllum. Mart.
uuestirltuti, galli. D. IL 353.
uuesterluiti, galli, Mart.
uuesterliuto, gallorum. D IL 353.
lUDEOLIUDI, fiuiaei. h. 4, 1. 5, 7.
iudeo liuti. Frg. 53.
. iudialiutj. Fi^. 47.
d. pL iudeö liudim. Jg. 5, 6.
' Aach s: iodönliuL N. 45, 3.
i/. iudenoHüte. N. 33, 1.
CHOÜFLIiriE, n, pl. Bo. 5.
HOÜELIÜTE,'j£)bflcufr, a.pl., aulicos. hn.h.
DIWCULlin EN, judicibus. N. 93, 4.
DIETLIÜT.
d-eii diettiut tikvtkn^Xiti^ gentil4m himi-
« ./eni#N. 74| &
197
LUT.
LÜT. LUD.
TRIURECHEITE LIUT, poptdut meroris. N.
82, 7.
SM/ÜILIUT, mJgits. Wn. 460.
LIUrLiFIr popidaris, publicu*.
Hall ich, populäre. D. IL 323.
liutlicber, popularis. Sal. 1.
liutlichin, publica (moneta), Rb.
g. liutliches. D. II. 323.
liatllchun, publice. BI.
FRAMLiüTLlH.
g. framlintlihes, popularis, famoti,
Prad. 1.
L^JTPARIf in oculis hujus soUs (dormiet
mm uxoribus tuia). lle.; Bib. 4. 13. haben
liutparo, Blb. 6. hat lutparo.
liutparrero, publicae (monetae). Blb. 9.
GELIUTPARET naerden, pnblicari.Mcf.
LIUTSCAF, alls. liudscepi (wörtlich itaU
idtaft, IßoIO. adhor. Pa. Ra..gl. K.
LIUTTRISTE.
LIÜTMARJAN.
LIÜTMANIGI.
LIÜTPAGA.
LIÜTPROT.
LIÜTFROWA.
LIUTCHÜA.
LIUTCOT.
UUTHAZ.
LlUTSALDA.
LIUTKISEMIiM.
LIUTSTAL.
LIÜTSTAM.
Hieher geb&it auch wobi LEODARDl in den
malb. Gl. s. ART.
LlUTI. LIÜTO. LlüTIRIH. LIÜTMAH. LIUT-
^URINC. LEUTMUiNDÜS. LIÜTPALD.
LIUTßOLT (Stopolfc). LlüTPERAHT(8cu»
ttri). LIUTOLF. LlUTOLT. LIUTPIRC
LIÜTPÜRC. LIÜTPRANT. LIÜTFRID.
LIURFRIDING. LIÜTWART. LIÜTWIN.
LlUDEWIT. LIÜTKER.LIUTGART. LIUT,
KIS. LIUTCOZ. LIÜTRAM. LlüTHART.
LlUTHERI. LIüTOILT.LIUTHELM. UUT-
TRUD. LlÜTSIND. LIÜTSWIND. UN-
ROHLIUTA, M pr.
Auch mit der Form lend. — LEUD ASTES.
LEUDOGISILES. LEÜDOALDÜS. LEUD-
KCA. LEÜTBALT. LEUTBERT. WULF
LEUDÜS.
LIUTCHIRICHA. Ortsnamen.
LIUTAN (Idt, latun, lotan), angek. t
goth. (icfV • • • • o crxo:to<; ßXo/qavri xai fi^xwfp
jabai-thata fraiw keinith jak liudil
st" sefAen germinat et crescit) liudany al
liodan, liodfaan, germinare, pullulare.
ARLIUIAN.
a r 1 1 u d 1 1, egredietur (virga de radice ieu
Is. 9, 3.
arleoten, v*, melden, prodanU Em*
^hieber oder zn blintjan?)
arblutun, pnltnlabant. Ib. Rd.
FRAMARLIÜTAN. — fram erhlot, p
pagavU (latens opus ante omnesj. K.
fram arlotan, propagatum. Ib. Re.
SINLEOTAN, bieher?— nalles sinleot
uzzan bolan, non solidum sedinane. B
SÜMARLOTA CfJ, cf. LATTA.
n. s» sumarlata, pampinus.'lS.m. 19.
(sumerlata, virgultum. Tr.)
(sumerlate. Sal. 1.)
(saminerlaL Sal. 4.)
a. s* sumarlatun, virgnltum. Rb*
sumerlaiun. BI.
n.n.a.pl. sumarlota, virgulla. R. pt
mites. Rc.
aumerlata^ viAurna, virgulia. V
I. 26.
cf.jEi/. sumarlatum, pampinibus, Em. 11
LÜT 8. HLUT.
XiUD. Ist eine solche Wurzel für LfO:
LIUDON anzunebmen? oder ist das d in dies
Wörtern schon Ableitung? cf. sanskr.'ru, .
nare ond die Wnr^l JuU* 2. Zur Annabi
eines urspriinglichen HL Anlauts darf die Nä
der Bedeutung von hlutjan, sonore , nieht v
leiten, da liod und liudon auch im Gothisch«
Angela, und Altnord, kein hl zeigen, auch #
in diesen Wörtern constante d (im goth. 1
angels*u. nord. dh) gegen einen Zusammenha
mit hlüt spridit; dieses d niithigt auch zu
199
LUD.
LEID— LATTÜtt
20Q
LUD
und
lier Trcnnmig der Wurzeln
IjU X • Oder ist liod, Carmen j Abb sansk«
irnti» traditism, Gage üuß bm ^Uigeii Sdd|^eni
(d leodarsazznn v. uuizagun, arioli. Euk
li hleodarsazzo, negromanticus. gl. K. und
cmmen als incantaiio)! Dann Märe schon in
einer Zeit, die über die Denkmäler deulscber
Spqkcben binausreicht, h von liod abgefallen
(in hlepdarsazzo wäre h dann organiaefa) und
liod als hlio-d mit bl&t, als blii-t auf die
Wonel xjLLilJ zurückzufiibren.
LIOD, n., angels. leodh, altn. liodh, 8icb|
Carmen* [Schon bei FenanL Fortuna ttis (6«
Jahrb.) baröarös lemlos,"] — S. die Wurzel
LUD. (Cf. LU. 2. auch LUT Q.
HLU.)
n. s. leod, camien. Pa. Ra. gl. IC
g. s. liedes.
ther selbo liut guato sang gimein*
muato
thesses liedes uuuj^na al einera
Stirn na. 0. IV. 4, 54.
n. vua.pl. liod, carmina. R],«
leoth, carmina. Bl.
daz ze singen nc getan ist also licd
unde leicha, mela. Mcp.
WIMLIOD, n., ©efellfc^aft^Ueb, ZitUi^
licO.
a.pl. uuiniliod. W. uuiniliot M. 6. uui-
nileod. Can. 3. 9. 11. Em. Sl uui-
niliot h. Can. 10. 11., seculares can^
tilenas; psalmos vulgares , sccula-
res; plebe/os psalmos , canticn ru^
stica et incpta.
Schon imi capit. III. anni 78d. kommt
das Wort vor: nuUatenus ibi (in monaste-
rüs, ubi nonnanes sine regula scdentj uu i-
B i I e o d e s scribere vel mittere praesumant.
TODLEOD (?), contentio, dedsia. Can, 1.
to/iUod(?), epilaßum. Can. 3.
SCOFLEOD odo unxnWeoAj plebefospsaU
mos, caniica rustica ei inepta, Em. 5*
Can. 9. 11,
SCIPLEOD. — ubaruuortes scipleod, epi-
logi celettma. Ep. 2.
UODSLAC. ' ,
LIOD AR, angels. h 1 e o d b o r , sonitM, hieber ?
.HLU?
LEODARSAZZO s. SAZ*
LIUDÖN, goth. liuthon, canere.
liudon, jubilare. N. 94, 3.
Ist auch liudeon, harmonia. R* Rx* als
Infinitiv anzusehen? cf. lindom, celeuma.
Rb. und leoden, Carmen. Fa.
« taz ih tir liudön, tdai \ii bit fitise. Bo. 5.
sage, uuaz tu liudoest, apportes. Mcp. 4.
1 i u d 0 1 a , obloqiütur (humeris SücerdosJ. VA.
VI. 646.
liudoton, fnbilabant» N. 46, 6.
liudont gote! fubilate! N. 46, %
liudondo, in pMlatione. N. 32, 3.
liudonto. Ra. liudonteo. Fa. llutbondo.
gl. K., bumboso.
liudonte, modulata. D. IL 312*
daz ist keliudot, daz man freuui mit
niumon ouget Ane uuort N. 32, 3.
LIÜDÜNGA, /., jubilatio.
d* liudungo. N. 46, 6.
LIUDOD (accj, melodiam. Rb.
UUDOM, celeuma. Rb. (cf. mittelhd. Indem,
sonitus, das aber vielleiebk zu XULiU
gehört )
LEODEN? Carmen. Fa.
LIUDEON, harmonia. R. Rx.
UUD^RI, m. (goth. liuth»reia, cantor)^
bardns, carminum conditon Ra. Fa. gl. K«
LUTl, Volk in germ* magn. PtoL
LÜDEO, „, pr. cf. anch HLUT. '
I ■
4 «
LUDO, LODQ (in D. steht Udo, m. an
gels. lodha, sagnm, chlamys). Cf. sanskr.
Inth, circumvolvi, auch vri, tegere.
n. s. ludo, birruSf penula. P. lodo (tcsti-
mentnm guod lodo diciturj. Keiner
diplom. quedlinb. S. 12.
20i AUrail i.i LUT-rrUJDO.
'\oAo,lodix,genusnestimeniLSB\.i:^.D. analiute. N. 33, 1. 41, 7. 44,
lodc, lodix. Wn. 4b0. sarradüs. MVn. - d.^pl. änaluiitn^ vultibus. Mcp;:
460. a.pl. analutte (dpjo .sternon).'^
n^pl. lodnn f sarraciles.'^tn» 31." pkldstae. ' an skliniej facies(peccaioruni^
Sal. 1. 4. . FROLÜTTI,/. (oder/i.?), tuculentitü,
LUDILO, 171.^ qniliuSf palfeus. Iah an. Ra. 269. Mcp. 6.
quilias, paileas,tsLh2in.RR. ^70. lodix, ge- GROZLUTER, vuUuosus. Prud. 1.
nus vestimenH. Ph. 2.
LUDRA, "cnna. F. conäbnla. R. LEID s. TjI IX
ludera, /7a/2/2zV ^/^. Sg. 292. ■
lüdarbm. Rb. ludrun. Gh. 3.> cunabulis. -r ttV
• •'* lüdriiA. Bib. l; ludröii. Bib. T, utiinli. LETTjan S. JLilJL/.
lun, involumentis. '
•; ' lodcron,pfl72n/V. VS. LEOD & LUD.
lüdrom. Ra. lutharöm. gLK., pannosum*
• ■'*■•. ■•.
LiEOD?
LUTTI (cf. LUZI, antluzi), /., golh. Judi TODLEOD? if^mio, contentio. Can.;
(oder lu^dja?' es }^ommt hur der acc» ludja. y yjTX
T TTrn in JjUI/«
Math. 6, 17. TÖr), fades. Cf. UU 1 • und
' goifa. TÜts, altnord. Iilr, angeis. v Ute o. lyt, LEOTAN'^
vfdius, color, altii. andlit, angels. andvlite, -■ TTm
vultus. Sind aWo 2 verschiedene Stämme, lutii, SINLEOTAN s. JLiU 1 •
'gleich dem goth. ludi; und luzi, gleich dem
goth. vlits, alts. wliti, angels. vlite, nord. TETTT) iTfTT ' LTJT
litr anzunehmen?
ANTLUTTI, »., SInfllö- Istanch, wie im Golh. LJEf § LETTO
das Simplex feminimtm ist, ein femminum
• anilutti nach der Glosse t TTpv
antlutti, ore. gl. K. LIOD S. JjUJJ.
"" "anzunehmen?' '
g. s. antluttes, vultus. Ja. LiIUT S. TjTJT
d.s. antluttc. Frg. 51. •
anthlutte, y*aciW. Is. 3, 3. t fTTi
a.s. antlutti, /«ci^wi. Is. 4, 7. Frg. M. LIUDon S. liUJLl.
• n.p/.antlutti, or£7. le. ' '
ANALUTTI, n., sintiis. LATECHA s, LETICHA.
n. s. analutte, vultus. Mcp. . * . ;
analiute, vultus. N. 33, 17. 45, 6. LATTUH (cf. LETICHA), angeU.
89» 16. \ , - ^ iatüdii ealatf lactuca. Em. ZI.
g. s. analuttes. Bo. 5. lädduch. L. Em. 23. .
analiutes. N. 41, 7. 42, 5. 43, 4. 68^ lattouch: Bib. 6.
3a 79, 17. . laddich: Tr.
d. s. analutte. Mcp. Bö. 5. ./j j latich. ßib. 4.
Aüaliutte. N, 20, 7. .\ latocb. Wn. 460.-
analiutei N. 45^ 6. . ladduch«* Sg. .999. \ •■
a. s. analAttc. Bo, % . ,, d.pl. latichen, lactucis. IIA
m LETJteHA—LOTAR.
LUTAR— LATRIS.
201
LETICHA (cf; LATTUH), lappa. L. arge,
noma, PO. 1. 2.
letacha. Tr.
letaha. Pfl. 6. . , ..
letecha.E8. ) * '^P^'^'*^
latecha. Hs.
HUFLETICHA, ^ufUttiäj, lapatiran. Pfl. 1.2.
LUnCHA. Tr. l&ticha. Hs., Leodium v. bra-
tua. (braUca. Hs.^, Süttic^.
LUTIZIN, luuici. Tr. Hs.
LA13DAAT? ». pr.
LATINISC, uednifc^.
in latinisgon, latihe. T. 204, 2.
UDANTARl (et LAVENTARI. - Angeis.
lad Jan, purgare bt wohl nicht damit zu ver-
gleichen). Mf]. Bib. 1.2. 7. ladentare^ Cr. Hs.
fullo.
I^dantenaris (sie) ^ fuJlonis* Bib. 6. ,
ladantaro. Me. M. 31. Bib. 1. 2. Le- t 3. la-
dantero. D., yW/oiuim.
neqtiam, angeis. loddere» scurra, lodrang,
nenin, S. aaci OLTER.
dar (mtuis cloquasj ist nchcin loter äÄa.
N. 17, 31. . i :
sines mundes uuort sint nnrebt unde lo-
ter, verba oris ejus iniquiieu.'H. 3bf A,
nim mir aba nbihen iteuoiz, des ih an-
dere anauuanota^ da« ib^siie miBes to-
teres ne ziehe.. N. 118, 39i> " *
zi lotare (zi loterc. Ra.)>kitap, labefactus.
gl- K. .. : •
mi^ lattere. ßo. 5, / . ,• . • : i *
mit lotere, nais mit tugede (feret). Öo. 5.
unibe loter nalsiuaibcl'uged. Bb. 5..
LOTAR, adj\ ' \
. . latara, cassa^ vajia, inßma. Pa. itl. K.
lotarun spracha. nenias. Zf.
, purdilotere^,, Ja^ciifatJQ (cf^ burdbafti).
Ja. gehurt doch wohl nicht als purdi tote-
res lieber?
LOTER CIJOSON.
LOTER^PRACHA. ,
LOTERLICHO, atin.
so man uuallicbo cbosot, taz man lo-
terlicho meinet IVIcp. ■
LCDAR, Seter (cf. JLI/5 nord. 4edr> aogels. L^j^^ s^ HLÜTAR
• ^5 X o e r.
»• leder, cormm. Tr.
(f- ledere, iMrio. Hd.
GAGENLEDER, wpracedri (bOn ^fertcsefd^),
Wn. 460.
SPORLEDER, calcariim. Tr*
I-."EDERMAGHARIj
tiEDERCHALC.
i-.t;dergaravv — .
l^LERHOSA.
I-IDIRIN, Utern.
lidirinn, p«//iceo. Em. 19.
in lidrinem kanaatimi in meiotfw« Eai. 29.
IJIDERARI (Icderare. Bib. 10. 11. 13. Itetdi-
rBre.'Bib. ö. lederer. Bib^ 4.), cariarmm.
Bib. 6.
< I •! • f
LiOTAR. (Im Fridank: den ziegel onl den
bösen man nieman volle waschen kan,
so datz liiter ab in ge.^) C£ noid. loddäri,
IL
LEITAR, LEITARA s. HLI.
UDIRRUN, pleclas, Bib. 9.
■ •
LÜDÜSA, Ortsnamen (7. Jahrb.).
r
LUDOWIC s. HLUDOWIC
LUnZI s. LUTICHA.
LUDRA s. LUDO.
liiUOTRUDIN. Ha. lölrudin. Tr. varmatim.
ses, V. vangiones. Cf. LUTRINGI in ULUTAR.
LATRIS, Insel an der Mündung der vistula.
^PUn;>4.
[14]
205
LAF.
LEFA^LBF.
LA^. a LAB, LAK, yK,
und sansknlabb (jgi^iecli* ^?^v)^ ndipisii^
LAFFAN (luof), lecfeo/ lambere (angeb.
' lapjae, nord. lepja).
laffu, lambQn Ja.
laffant, lämbunL Ib. Rd.
: luafixn, lambuernnt (uuazLar). Rb.
laffantl, lamberU. Rf. .
LEPFENTI (cf. gricdi. Xtxrhq, Utte/ndas),
lepidum, voluptarinm. Ra. leffendi. gL K.
LIFFAN? oder LIFJAN und LEFJAN? Aus
dem ersteren (slatkconj. Verb.) lasseo sich,
wenn das Folgende kiliphit 3. p* s.prdes.
ind. (und nicht pari.) ist, kiliphit und gi-
iephcs erklären'; nimmt man dil' schwach
konjugierendes Vetb an, so fordert kiliphit,
es sei nun pärt. oder 3. p., ein Verb lifjan
und gilephes, ein Verb lefjan.
ni habes, quad si, fromin, faztesuuiht
zi thiu hera in, thu hera zu-a gilep-
phes (gilephes. cod. F.), uui^bt thes-
ses sar giscepph^s« O. II. 149-2S.
kiliphit. gl. K. calippfit Pa. kliupit
Ra., expofaia. (Nach der Nebeiiglosse hcui-
sia, suphit scheint 3. Pers. sing, und nicht
pari, angcnommaa werden zu mfiaaea) •
LAFFA [cf. lappo u. golh. löfa, nord. lofa,
laefd, palma (fla^K ^anö)]f pabniUa. D.
II. 322.
lasfa (wohl laffa zu lesen), palmula, eoc^
irema pars remL F.
LEFIL, iw.. (nprd. lepill), Wffel, cochlear.
Sg. 184. Pr. e. Em.'3>.*'
lephil. Mon. 2.
leffil. F. 2.
lepfil. Em 31. . .
lefcl. Tr. *
l»ff«l F.
leifel. Wn. 232. * '^ '^^ ' " '• ^ '^-
leiffcl. Em. 31.
PRÜS TLEFIL, ' rär/iVögv. Sg. M -299.' D.
II. 378. •■' ■ • ■* '' '''
prustlephil. D. Em. 31.
brustleCel* L. Tr. • - ^i. . • .
LEFFUR, m. (v.), leffura? (alts. lepoaril,./a-
lloj, loporoi labiorum, leporoäi i
Sippc^ lajfium.
leffura, labia. Sg. 913.
mit leffuron, labiis. T. 84.
LEFS, m. (das/I^m. lefsa bezweifele
Allh.), liU lupa, angs. lippa, Sippe
labiiun, labrmn.
72. s. lefs. F. 2. L. Mon. 2.
lefse. Tfi
1 e p s , labiam (calicisj. Rh.
g. s. lefses, labst. Rb.
d. s. lefse. Rb.
w. pl lefsa. C. N. 11, 3. ,30, 19. 70, 2
4, 3. 11.
g.pl. lefso. N. 16, 4. 20, 3. 58, 11.
d.pl. Icfsen. N. 4, 5. 13, 3. 16, 1.
lefs in. N. 37, 13.
Icfson. ,Wm. 7, 9.
a.pi.\qt8a.K 11, 4. 5. 33, 14.
kcf^a. Kp.
LEFSÖi balborum. Rb. Ist balborum
hiorum zu bessern? oder giebts e
. lefs| ftamauint)/ balbusi cf. leffsm
lot, balbulit. Rb.
LEFA? cervum vel cervam, ursum aui
apram vel le/am, capreos vcl copreas,
LIF, wird in cinlif (11) und zwelif (
den beiden ersten CardinalzaMen zuaan
setzte wie im L\L die 9 ersten Cardioi
mit lika, um 11 — 19 zu bezeichnen {\
lika, dwylikay.trylika^etc). Die Hc
dieses lif (lit. lika) voo Uban (lit*
scheint zwar sehr nahe zu liegeu und i
von Grimm (und früher-^schon von A
weshalb Uopps Annahme, Grimm sei du
higs Erklärung des lit. lika aus likti
verführt, wohl unstatthaft ist) aufgen
. . Denhoöb «eheint Bopps ZusammensteUiiö^
(Hl lika) mit sansk. dasan, griecb. j$e»
sebanund^zug) den. Vorzug tu verdien
durch das prakr! tische raha st. daha»
v£raha, 12 und attäraha, 18, so wi
das hindostanische Ich in söleh, 16,
deb in caudeh, 14, und rcb in egar<
. bareb,.:12j tireh^ 13, pandr^ehi 15,
aul
201
UFF— LUVINA.
jLi:i
LUFT.
208
17, ttthÄreb, 18, (». Bopps vergl. <3r.) bestätigt LEFFINC, ». pr.
tu «erden. Um jeden Zweifel zu beben, müftte
der Uebergang des d in r nocb in andern Wutltra LEjFFINCA, Ortsnamen.
Btcbgewicsen werden, und zwar um so mehr, da
danraha reh eben so das skr rah, Ä«^|fr^ LEPFENTI S. LAF.
Wie dfi ilini gleiche deutsche liban Ciit likti) .i .
dem deotscbeo lif (lit lika) zum Grande He- t ATnrXTTAllf / r i j a • a i. i* i
.« ^ j j- D •• L • IjAVJCjIXIA'^'i »». (cf. ladantan. Aehnhdicr
ren konnte und die von Bonp zurückgewiesene «^r t i • i i i • n • l. i •
' ' "^ " ' Wechsel zwischen v und d vielleicht auch in
Deutung des einlif, zuelif aus i\ni ihxi^i
\mi Abrig (nämlich fiber 10) nicht griilsem
ÄDStob giebt als seine Deutung des sansk. pan-
can aus ttnl) cinf (nämlich Dicr unb eiiitf)*
LiETiis. LAF. ' . : I
LOFjaD? . ;
ERLOFFIT, relabitur, Ic (cf. HLAUFAN.)
LüFFQ,„.^r,
UüFan s. HLAUFan.
- * 1 •
LHFiLIB:
GALÜAF?
«ELTGäITJ^F, rarus.
senkalo'uTfer, rarus. 'Bh.
innovili und innodili« Lavantari setzt
^ne Ableitungssilbe ant voraus, wie die verba
kiar-indan, untilium-unton die Suffixe -i«/,
-i/n/. Cf. auch die ähnliche Bildung in olben-
tari| burgundari; doch ist auch das mitteilst.
lavandarius .\xk Erwägung zu ziehen), /W/o.
Sal. .1.
lavendare v. wascari. Tr. lauantri. ^. 4,
fullo.
lauantaris. Bib. 9. lauintaris. Bib. 11., yW-
lonis.
lauentari. Bib. 6. lauantinari. Bib. 4., fuU
lonimi.
LAVENDLÄ, l(k\>txi\it\, lavenduia. Tr.
lavendel, samsuciis. ^Yn. 460. Em. 31.
(diu suoze lauendele. D. lU. 48.)
LEF^UR 8. LAF.
1.: ■
sellclafer, rarus. Gh. 3. t rkiT^r T TT T ^VCX
SELTGALÜAFFO farl^eban ist urlaobii, ^^^ ^ (^f- JLilJ und JuUJlKi 1.), »aft suber.
Tara concedatur Uceniia. K. 6. '^®°' 2. D. IL 330.
seltan ist enti seltcloffo, ranm est. läft'Hs. löft Tr.
T^ 1 *
LUFT, f. und n. (im Mjttelhd, m,, selten f.;
IJUVIHO, „. pr.
I-EFTLaLAF.
^ ■
UV0L.8.LIBEL!
^HANA, St in germ. m. Pt (^«««»»«rtj
I-OVENA? Ortsnamen.
LÜVBVA, Euplne.
ff* laninun, lupini. VG. L 75.
im Altnord, auch a), golh. luftif«, alts. luft,
angeb. lyft, altn. lopt; .icf. auch altn. lopt^,
elevare und Wurzel JLrIJ und JjUJj^
iüfti aer.
h) s. iuft R. Ib. Rd. gl K. Sg, 913. 242. Em.
19. 33. Ild. Tr. Bo. 5. Mt'p. Ja.
g. s. luftc. N. 49, 11. Mcp. Bo. 3.
d, s. lufti. gl. K. Ic.
lüfte. O. II. 4, 56. 80. V. 17,. 16. Mcp.,
luft. R.
n. «.' luft. Pa. gl. K. Mcp. * •
g.pl. lufteo. K. 55.
[14-]
309
LEFS— LOLLO.
LI0IJL+-L1M.
* • ■ ^ ■
d.pl. lufdin. Aid. 4. V
a.plAxxii. D. II. 340. ^
LUFTGOT. ...
LÜFTSAMO.
LÜFTLIHj jfmonius. BIq>. '
fol alles luftliches äämen, aerts tottüs
. ., seminib.us referia^. RIcp-
luftlihebi dcrinis (vesftbiis). Mx.
lurtlicben. ßib. 7> lupbtlihhen. Bib. 1.2.
lufti liehen. Bib. 6., aerinis. ,. ' .
lufUibbeo. Cap. 6. luphtlihen. Can. IL,
, celestibus., .,'" , . .
LÜFTlN. ,'"'' '"':'" '
if I ' . I ;
luftinun, öÄ'Äi. Gc. 4.
LCrriG, luftig, d. h. jur ?uf» g^tl«; ' "
luftige mabtinga, acrinae pote^faUi. N.
/6, 5.
LßFS s. LÄF.
1 1 • • ■ *
^-
. I «
L ALLO , m. und LALA , f. ; nom. prap^ Cf.
LOLLO.
LAIXINC, noni. pröp.
LEL, nom. pr€p.
. «. :: . i
• «
■ '1 *' .>■■
• • •• • ' ' ■
. . I • «
' ; ^ ' . 1
■ ■ . «.
LIUA, / LILIO, m., aHp, Iilli,.gia'e, «ff«»,
n. *. 1 i 1 i ». 0. 1. 1 6, 23. V. 23, 273. Rb. Wm. 2, 1.
der lilio. «. 47, 10.
■ g. s. lllrun. Rfr:*- '
a. s. lilion. Wm. 2, 2.
liliun. Wm. II.
n.pl. lilion. Wm. 5, 13.
Hliun. Wih. 11. '
dpi. lilio«. V/itt.% 46; 4, 6. 6, t'l, 2.
■o.Jö/iliHon;- Wm. 6, 1.
r . - liliun. Wm..il. : , , .
" lilia. T. 38, 4r ...
Ist ia uzer lilieiu Mqiu: liLieji für J. sing,
masc. und nickt für d.pL xu ncbmcn?
LOLLI, Sotc^f iolium. Le. 5. zizania. Le. 4»
LOLLÖ: LÖLLINC. LOLt AN A. LtTL. tiUL-
■ I
LO, nom.pr. Cf. LALLO uad nord. Ulla,
segnities.
(M;), cinis prionei. IIs. \
lidfa; titls alba. Pfl. 3. v
' LTULA. Frauenname.
I
'LIf!LA, Ortsnamen.
LIELIN, örf/. hicher? [da bl (beim &
' stant ouh licllihe gerta. AVn. 24
D. lU. 29. lautet die Stelle in deme w
sintmanige gerten chleine unde \
LILAHAN s. LAHHAN.
Li AM. Vielleicht als deulschc Wurzel Tu
luomi (auch für lamb?) anzunehnien, aus
klam, conßci? oder aus sansiL^sram^
cere^ cessare? oder aus sansk. dam, cit
esse? oder yam, cohibere? oder gebort
lam^ luomi zur Ableitung?
LAM [angels., alts. und nord. lern '^a
membris fracttisj^ Itt« lumas, la^m i
{)anb); cf. JjAJjJ.^ sansk. kl am, conj
Hängt das mittellid. Iimphen, ^infdi, gd
frpn. D. III. 85. hiemit zusammen? auch
agnus?^y la^iU/ paralyticus. T- 54, 2.
piais. Sg. 913.
n. s. m. lamer, claudus. C. manoüs^.S
■ ■
paralyticus. T. 47, 2. Ja. manu
d. s. m. demo laqiin. Frg. 3.
tbejno lämeh, paralytico. T.
d. s. f. lamero. D. IL 331.
a. s. VI. laman, paralyticum Frg. 3.
lamin, manaim^ F.
n.pLm. 1 a m e , siupidi. N. 55, 4.
a.pl.n. lamiu^ debilia. Rb.
d. pL lamem, debilibus. Rb.
a.pl.J*. lamo, debiles (solun). \l. 13.
HANTALAMON, mancum. Prud. L
LAMA, ariiiam. RL 31. Le. 1. 2. 3.
LEMI (nord. lami, fractura)^ fragmetäa
brorum patij. Prud. 1.
LEMJAN, Id^men.
lemiton, debilitabant. Rf.
kilametan, debilitatian. Rb.
ARLEMJAN.
arlemit, debilitatum. Ib. Bd.
BILEMJAN, alts. bilamon.
m
hm— IM.
LIM— LEIM.
212
: plIemiL Gh. 2. pilemmit Gh.3^</innaa/.
bilemti (?), prosequerer. Zf.
bilemit auas tbera spracha. O.1. 4,76.
(LßUF-)AN, l^inftn, flebcec^Iicf) frpn; cf.
bam und hamf. danen begunde er lim-
phen. D. III. 85.)
DIAMPSTA (biehee?), appilate (conciderent,
kimiazzin^. Rb.
LAM6n s. HLAM6n.
liM (cf. LI and LIB; 8. auch LEIM),
aogels. lime, nord. lim, Seim.
B. ^ Hm, ghUen. L. Ild. Tr. St Wn. 232. Bib.
6. Em. 32. Aid. 3. D. IL 338. Tg. 5.
»gliUinum. D. IL 3l8. viscus. VS. Sg.
292. bitnmen. Bib. 1.
if. ^ Hmo (instr.?)y Into. Hdv., Bib. 2.
Itroa. Bib. 1. Prud. !• .
yme. My). Bib. 7.
lemo finsfr,?J. Bib. 7.
a» s, lim, viscuin, D. IL 336.
EßTLlM, bitumcn. F. Hd. Tr. F. 2.; cf. LELU
FOGALLlM, aSoteileini, viscus. Aid« 3.
HONLiM? pix. Pfud. 1.
I UMJAN (nord. lima), {einten.
p [so oaste hiez er si (arche) cblamphe-
ren unde limen. D. III. 60.]
limit, con^liUinat. Mcr. Sb. Bib. 1.2. 3. 4.
GALlMJAN.
kilimet, conglutinat, Rb.
kaliimta, couglutinaviL R.
caliimenti, conglutinans. R.
kalimit, congfutinaia. Gc 8. 9.
gilimter, conghitinains. Bib. 7.
gilimit ist: Mr. Ps. 2. Bib. 1. gilimit
ist. Bib. 6., conglutinalus esi.
ZUOGILlMit i s t, conglutinatusest. Bib. 13.
UMailf'LIAUANf er. lit laimetl, ®fA<f (a6nt,
iaima, bin @(A(f«fli(tin. — S. auch HLIUMUT^T
Qnd das folgende UMjan.
limit (quij favet (faittor). Pa. Ha. gl. K.
Hm endo, adsintator. Pa.
hlimando, eslomacator. gl. K.
I • Item, LIMRUN? Cf. das vorige LIMaa
limit, infremuit (aper ferox). VA. X. 71*1. •
limmentes, frementis (equij, hinnientis. Tg. 3.
LlMburg,.Ortenameii.
LÖMF, LUOMI, LÜAMI (angs. löma, geloma,
audloman, suppellex, gelAme, frequentcr,
lomlic, crchery gelomisecan, freqnentare\
altengl. werkldme, utensile. — cf. lit. luma,
genus^ species). S. JJ-lLItjI«
KILÖMO. g]. K. kilamo. V2^.\ frequerüer.
UNMANALOMI, immanis. gL K.
KAMANACLOMIT, mnltipUcat. Em. 29.
GASTLUOMI, hospitaUs.
kastluome, hospltales, Ep. can. 2.
GASTLUOMI, /., hospiialitas.
kastluamii, hospitalitatis. K. 61.>
(gastuomes. Co. darf wohl nicht id gast-
luomes geändert werden.)
GASTLU0:MJAN, kospUare.
castluamta, hospitavit. Rb.
sint gckastluamit, hospitantur..\L 1.
SÜHTLUOiMI, corruptus aer. Sb. sübtioüme.
Bib. ^6. suhtlumiu. Le. Bib. 1.
suhtluomen, pestilenterti. M^. Sb. Bib* 1. 2.
suhtlumen. Bib. 7.
SUHTLUMIGIR, corruptus. Bib. 7.
SCATELÖMIN. Tr. schatelome. Hd., cpaca
loca.
SCAZLUOMIRA. Bib. 1. scaziomira. Rf., com^
modins, utilius.
. STATULUAMER, loaipletatus. Rd.
LEilM) m., alts. Um, angels. Idm (altnord. ober
leir, wie noch im Schwedischen und Df^ntsctren
Icr; cf. LI, LIB5 LIM), it^m.
n, s. leim, limus, Ild. Tr. Bo. 5. argilla. Hd*
Pr« t m. St. Rf. lutum, R. sanda. Bib. 1.
laim, argilla. Wh. 460. creta* Sal 3.
g. s. leimes, timi. N. 39, 3»
leimis. N. 68, 16.
d, i. leime, creta. VG. I. 179. (tet nz deme
leime einen man. D. IIL 44.)
0. s. leim, argillam, Pr, v. (den laim nnt
den leiten. Mos. er nam einen leim.
D. IIL 44.)
213
LUAMI— LAMB.
LIMP— LAMF.
(€HLEIM» gluten. Sal. 2. ist vielleicbt eine Ne-
benform von CHLEIB.)
ROTILAIM.LEIMBÜRC. LEIMBAtt LEIMGAR-
TEN. RICILNOLEIM. Orlsnamen.
LEIMO. LEIMINC. LEIMÖLT. Mannsnamen.
LEIMO, m., creta. Sal. 2.
laimo, argilla. Sg. 913.
d. leimun (daha vonna leimun, tesia
de samiis). Mi^. Bib. 2. 7.
<7. leimen, lutum. T. 132.
LEIMBILIDARL
LEIMVVÜRHTO.
LEIMARI? fictilcs. Bib. 7.
LEIMtN (angeis. Isemen).
leirainero, //V/i7/* (muri). M>.
lelminera. Bib. 7.
leim.enero uuende, Ititei pariefis» N«70, 7.
leimina,^r//7^.v (murij. M«. Bib. l,
LEIMIG, UMtfl.
1 e i m i g i u, argillosa (tcrraj. Mc. Em. 26.Bib. 7.
lemigiu. Sb.
leimige, argillosa. Bib. 5.
leimigaz lant Bib. 1. leimagaz lant,
argillosa terra. Rf.
in leimagemo lante, in argillosa terra, l^h.
In leimigerb erdo. Bib. 1. 9. in leimo-
ger erd. A.
leimige, fictiles (mnri). Bib. 5.
LEDENARI, argivos. D.
LUAMI, LUOMI s. LÖMI.
LEMANNus lams (©cnfcrfee). Jul. Caes. Amm.
Marc*
UUMUNT 8. HLIUaiUNT in HLU.
liAMEKE) Flalsnainen.
KEMOVß (protinus ab oceanoj, ©olf. TG. 43.
LEMOVICes (®aai»r). J. c.
LAMB (cf. LAM, auch LAMF), ».,
{amm/ goth, altnord., angels., alls. lamb, ag-
jifis. — Gehört bieher auch die malb. Gl. lamb,
lamph in /. sal. V. de furtis caprarum?
n. j..lamp, agmis. T. 16, 1« O. IL *;
7. 21. Sg. 913. 241 Wn. 863.
lampb. Tr.
lamb. N. 39, 7.
g. s. lambes. H. 1. 12. 21.
lampis. Ho. 2.
a^ s. lamp. O. IV. 9, %
lamb. N. 39, 8.
instr.rtiiX, lambu. Is. 9, 4.
V. lamp! Ct. 73.
71. ;;/. lempir. C.
lember. N. 113, 4.
g.plA^mi^o. Pa. gl. K.
a. plAhm p. N. 79, 7.
lembir. O, V. 15, 2L T. 238/1
LAMBELirS, n, li^mxkxUitii agneUus. ^
LIMP.. s. LAÄIR
LAMPILl (gdmpc^cn), abelum. D. (
lampi, lampas.)
LUMBAL, m., lumbiis.
lumbala, renunculL Sg. 292.
lumblo, lumborum. Is. 9, 4.
LAMPRETA s. LANTFRIDA.
a
mJAjjLm: m er. sanskr. lamb, labit
sanskr. labh, adipisci.
LIMFAN (lamf, lumf), nord. l^m
d^ari, angs. limpjan, evenire,pert
lit. laimeti, @IudE f^abtni lemti, bt
Nur Infinitiv und drille Person sing.
limfen, convenire* Bo. 5« ubil b(
rit ^baz, thaz imo ist gislah
duat ouh ther guato, ^iz lim
gimuato. 0. IL 23, 16. harte 1
iz so. 0. IV, 29, 2. 60 liraph
man fahe. 0. IL 12, 67. ia Irmf
cod. P.) so sie gisagelun, fon
sulih zclitun, er al iz so irfi
selbo sulih thulti. 0. V. 9, 45
Mit dat. der Person:
ia limphit mir thcib uuerbe in
fatcr erbe. 0. I. 22, 54. uns li
;5
LÄMF...
LAMF.
216
Xiuh mit ouillen guatalib irfullen. 0«
i. 25, 13. mir limphit, ihaz ih tbenke.
0. IlL^, 13. dia imo'Umret, converut.
Bo. 5. liJAphent \\aQ sumelicbe trophfeD.
K. 64, 11.
Fonn und FIcxior..
Inf. limfen. Bo. 5.
3i/7« $. praes. limpbit O. I. 22, 54. 25^12.
IL 12,67.23,16.111.20, 13.
IV. 29, 2.
limpit 0. IV. 29, 2. cod.V.
limfet Bo. 5.
i* f3.pl. praes. limphent. N. 64, 11.
3. fj. s. praet. lamf. O. V. 9, 45. cod. V.
lanipf. O. V. 9, 45. cod. P.
KA.LIMFAN (mit inf., mit zi und //{/*., mit
t.haz, mit acc. c. inf.; mit dat. und acc.
der Person und mitzi-), cowpetere. K.25.
kilimpliit, competit. Rh.
ktlimfit imn, eondecet. K 3. convenit.
K. 6.
gilimphit, Hcei. T. 69, 6. debet. T. 166, 3.
gilimphit zi uu«8cnne, oporfeLT.iSöjb.
gilimphit mir üuesany oportet me. T.
12, 7.
8tat, dar gilimphit zi betonne. T. 87-
gilimpjiit zi gotspellonne. T. 22, 4.
mir gilimpbit zi uuonaune. T. 114.
gilimphit uns zi gifullcnne. T. 14, 2*
gilimpbit zi uuirkennef. T. 103.
gilimpbit mir zi sterbanne. T. 161,5*
iu gilimpbit abnr giboran uuerdan.
T. 119.
in gilimphit nuabsen, mib zi minni-
rönne, ilfnm oportet crcscere, me au-
fem minui. T. 21, 6.
80 arbeuan gilimphit mannes sun.
T. 119.
gilimpbit tbeib tbiz unollc. 0. IV,
17, 22.
gilimfit zi betonne. T. 87.
gilirofit mib gangen. T. 92.
iz gilimpfit aus zi uuesanne. T. 145,
gilimpfit mir zi sterbanne. T. 16t, 5.
gilinpfit zi erhefanne. T. 139.
gelimfet, conveniens est. Org. Ba 5.
kalimfant, competimt, Can. 10. 12.
galimpbant, competunt. Em. 1.
kaliinpbant, competimt. Can. 9.
tbiu (scaf) gilimpbent mir zi balonne.
T. 133.
gi limphent, competunt. W.
thaz gilimpbe Iieliam zi erist queman.
T. 91.
gelimfe, convemat. Bo. 5.
giiamf. 0. V. 9, 45. cod. F. sUlt lamf,
lampf der codd, V. P.
giiamf inan uaran thuruh samarlam.
T. 87. •
giiamf sia zi losenne. T' 103.
ni giiamf ci imo, pertinebat. T. 138.
tiu dara zu gelamf. Mcp.
gelamf. Org.
gilampf tbir zi bifelahanne. T« 149.
goumon inti gifeban tbir gilam^if. T.97«
tbisiu gilampf zi tuonne. T. 141.
gilanf (Ihisiu) christtruen, haec opor-
tuit c/iristum pati. T. 227, 2.
tbir gilanf zi miltenne. T. 99.
gilum-phi, competeret. Gh. 1. 2. 3.
kalimfanti, competens. H. 8.
kalimphenteru, competente* Em. 5. Can.
9. 12.
galimpbcnterQ, competente. Can. 10*
gilimphanta, competentes. W.
kalimfantem, kalimfanteem, con^peten*
tibus. K. 47.
Ui\KlLlMPHANTI, inconveuiens. Hb.:
GALIMPHO, bene. Gh. t. 2.
KALIMF oder KALIMFI.
//. gelimfe, congruentid. Mcp.
UNGELIMFE ist zc chedenne, non contin-
git. Org.
daz ist ungclimfe. Org.
n.pLn. u n g e 1 i m p h i u, inconvenientia. Org.
a.pl.n. manigiu ungclimpbe. Org.
GILlMPniDA,/
d. gilimphido, consequentid. Ec«
GILÜMPHIDA, occasio.
a. giluinpbida. T. 154, 2.
KALIMFLIH (dlimpflic^), competens. R.
kalimfliib. Rx.
kilimflih. Ja.
gelimflib si (langiu suegala). Mo.
317
LIMF^LANNA.
LENIr-LiN.
21
after gelimpfllchero redo, congruenti
raiione. Mcp.
in gclimflichero fuogi, consentanea iu^
gifate, Mcp.
ze puazzu kelimfliherai ad^emendatio-
nem congruam. K. 43^
a.s.m. kalimflibclian. K. 24.
d,pL gilimfllchan, parcis (viciibusj.
Prud. 1.
kilimpliha, convenientia. VP. 4 (h. oder a.
pL m.J
KILIMFLIHHO, cotisequenier. Ib. Rdv
kilimpfJichoi congruenler* Ic«
gilimfliho, competenter. Can.
kelimflihcOi competenter. Prud. 1.
keliniflicho, convenienten Org. Bo. 5.
giilimphilihco, diligentius. Canr 13.
.. . . .Compar. kelimflichor: uuaz mag kc-
limflichor bczelchenen diabolum.
N. 73, 14. ;
UNGALIMFLIH (ungUinpfUc^), incon^
grwim. R.
ungclimflih, absurdum. K. 63.
ungalimfalib, clandcsiinum, obstrusum.
gl. K.
ungallmhfliih. Pa. ungellmphlicbyii}-'
; conditus. D. II. 327.
ungelimflih ist, non convcmens. Org.
. GELIMFLICHI, congruentiam. Mcp.
GILUMPHLIH, opporiunus (dies). T. 79.
giibmflth, gilumplih, gilumpblih. 0.
I. 16, 25. 25, 25, IV. 11, 2. 15, 4.
6iat filu ricbui zi thiu gilumphlichu.
O. II. 14, 60.
gilomflicho (st. gilamflicba), conpeten-
tem (reverentiamj. Can. 4.
GILUMFLUIO, decentius. Can. 4.
LlMFan s. LAM und LAMF.
LAN? Wurzel zu LINNAN? lant?
LANO?
MEGINLANO. Ortsnamen.
LANNA? lamiaa. St (btJm SBfNrgerdt^).
liKlNI^ nord. linr, lenis (cf. auch ängels. Ij»r
teruttt, madlentus, fragilis and LdND. ,
lenen, Unibus (fumentis). Bo. 5. ■
LEfiO, Uniter (sang). Bo. 5.
LEjNJNE, scortrum, mcretrix. Ra. gi K.
UNNA (nord. llna), glnlc/ Unea. D. IL 333
linnin, lineas. Bib. 5.
LINNOL, m., linea, alphabctum.
d. linnole, vel puohstape, alphabt
(quadrupüci planxU. civitatis m
ruinasj. M&. lie. Sb. Bib. .5. ;
0- linnol, alphabetum (inlibro Ester
minio usque ad ,^theta*' littram ^
cimus diversis in loclsj. Mpc»
a.ph linnola, /i7»^a^ (eiisdem üng^ae lim
in translatioM servare nolueruniSi
tuaginta interpretes). Ux. Bib. 2.
LINNan (lann-, lunn-), aufft&rcnf liai
lafen (cf. lit lau-ti, das dieselbe Bedentn
hat), cessare, .^o\!tL linnan, nord. lioDa.
Gehört bieher kalienne (st kalinne?)^ q
sentiat. IL 16«, oder ist es, wie Griinm mel
kahenge?
PILINNAN, cessare. K. 6. : .
bilinnen thes armilicbea uailleM
IV. 36, 1. A .
ZI bilinnenne. T. 122.
bilinnen t, cessard. Vf.
bilan zi sprehhanne, cessavit. T. 19^^
bilan cussan mine fuozi. 1\ iSS.
bilan ther uuint 1\ 81.
pilunnun, resipuerunt. VP. 4.
bilunnun dhiu blostar. Is. 5^.6.
bilunnan uurdun ghelstar iob salbiiJ
CcessavcruntJ. Is. 5, 6.
ÜNBILINNANLIHHAZ, incessabiBier. VLt
LiN, Uixii gra(^)ö, linnm, golh. lein, aogetif^
nord. Itn, Iit linnai.
a. lin riobbenti ni leskit, liman fum^
non exlinguet. T. 69, 9.
LBNLACHAN.
LIjNPRUAJL !-
1
m
'lilNA— LÖN.
hön
290
UNÜÖAT.'
UNSAWa- ■ "'.■■• ■ . ■!
LINSOC.
B&TLUSIAS, a.pl. des laÜQi5ittenbetIiQi.ca;^.
d. villis.
HALSLINE, orario. W.
LINÄMES, linteoli. Pmi. t. (oder gehört 'es
Ulm folgenctcn adjeCtiv?)
LInIN, ltin<n( lineus.
liniDaL, Uni vestid, C
lioiDemo duacbe. O. IV. 35, 32.
lininemo Gabane. O. IV, -3», 33.
lininemo hcmide. Rb.
lioiDemo, bysto. T. 107.
tfaen lininen Iscltabon, iinteamimOas. Tl.
920, 4.
ia lininen hitncch eTi,carbasims volumi-
ntbtts. Mcp.
tbiuIininunlachan,2(nt«ainüio.T.S20,3.4/
IS'A^f. (angcls. linc, sptra), itittti cher^ca.
.Hb. remuJcus, /uais qno detegdta navis trani-
V. Hb.
NA, UiNEN 8. HLI.
wo, nom pr. - • <
DN, m. u '»., So^tt (golh, laun», nord. laui^
itfc Ion, angels. lean, lien; cL aacb angebe
tcDtn, ccmmodare neben angets. lihan, com-
Fare und Isenian, reddere. S. auch IjU.
faemium. N. 70, 19. So..5. Va lUv^ni^
ces. Üb. Bo. 5. ^.4. bravium. M. 3i. vicit-
ütudo, Mc. M4. G^. stipenäiuof, Tr. fld. jfbtfr
REU. Ra. Pa. gl. VL/retrÜHitio. N. 2, 5. red-
fStio. U<r. enKtliipuntum. B. /ructtf*' M^.' mtf*
«tf. WJ.*25. gl.. |C^ preiiiim. Gc 8, 9, 'H'*'
^fiaum. Tg. 1.' rcinrittcrat'iq. iti. ^^al^n.^a-
lii. Mit. La. 1 1. R«. 2^ ' ' i
II, lou. M. 31, T.L 1. i BJbL i. 2. 4. 5. 6.
7. 13; 11,. &. Pa. gl. K. ,fr. Hd. N.
2, 5, 15,' 11. IS, 12. Hi, M<r. Sb. D.
Ib. Ic. Rd. »% Bo. 5. 0. IL 16, 38.
10, 26. ?i;,"13J, ■-. ,
loon. K. p. 35. (lööl.'K 4.)
laon R.
: ;. « lanes..H, 20. 30. g|^ K. Can. 10. 11. N.
43, 13. IS. 102, 2. Bp. 5. VVm..7, 2.
Gh. 3.
lonie. Ho.
laones. Pa.
d. t. lone. MC. U4. Sb. Bib..^. 2. 5. 60. 5.
Mcp. N. 18, 19t 27, 4." 54, 21. Rb. K.
59. Gc. 1. a 9. IL 11.0«. 21.
mit Ion er lu is riegelte. Os. 18.
a. s. Ion. Bib. 1. 2. 5. Gc Bo. S. N. 49, 7.
57, 12.' 78, 12. K. 40. 49. Ho. T. 32,
6. 33, 1. 2. M,. Rg. 2. M. 3. Ib. Gh.
1. 3. Rd. J». O. IL 20, 7. 21, 19. V.
25, 47. Em. 19.
n. n. o. pl. lona. H. 21. i-i. ,W. N. 77, 67.
Ion. N. 102, 18. M. 31. Sb. Tg. 1. Can.
10. Ep. P. 3. 4 VG. lU. 49.
lonun (?). Can. 11.
d.pl.'\or,an. M. 16. Can. 7. 10. 11. 13.
lonoD. Em. 21. O. IL 16, 27.
lona Cfi, S'1)\ vifiuitudtHem. Bib. 7.
LÖNLÖS.
LÖNGELT, LAÜNIGILD.
1TL6N (angels. edleao), SlcrgcUuitgf retri-
buiio,
' g. itlones. T. 18, 2. Frg. 43. 45.
itloones. K. 7.
('o. itlof. K. S5.^
UUIOARLON (alts. onidharloii), rxompm-
gio. Ib. recompensaiio. Re.
(LITLON, bel.Hallaus; tobnCtC titlll! >. lit)
KAGANLON, t.itOT.H.'8. '
HANTLON, iWuii.'Gc. 8. '
TAGALÖN; J.a'älB!(4|" ' '
d. tagelone, 'dettai^o dtlirno. T, 109.
LOMLI, n., merceduli/: Sat. 1. loenlin. Sal.4
LÖNÖN (angels. lea'djVn, nord..Iauna, alts.
lonon), «(rfltlten, lo^nftit tlrafcn.
relrütuite.TS. i«,'n, 102, 10. 437, S. vtn.
dieare* fl. K. ■nnii«nar«.-gL SU Pa. vicem
referre. Bo. 5J reddiT*^ K. 7» 5.
Mit dat. den.Penon und ^n* der Sache:
' ubelia foit ubele. lonon. N..&, 9. lo-
nont guotes mit ubele. N. 37, 22. lo.
r. ^nota mir 4ibeIes,i»it|Eu(>te...N. 116,12.
in!!,. 'KJP"?*'. '^"^ ^.^' 9f.j^--^\;Z^t l«noBt
1 16 ]
321
LtlN.
LUN— LANGHA.
nost du gote so. Nd.-' lonöst iegli-
- chemo nah sinetiunerchen. N.6t, i2.
Ion OS t itiiiren fi enden. N. 137, &• lo-
nont mir unrehto. N. 31, 31«
Foim und Flexion.
Inf. lonon* PJ. 5, 9. Bo. 5. 0. V, 20, 110.
ih lono'n. 0. V. 20, 72. Nd. N. 40, 11.
•lonb. Nd: ir.
derdeulsch lun, ohex. Id. lunisM, As
Ih.; daher unser £&nfe). d. LTJU«
luna, obex. Eis.
Ion, o/ßeXf Tr.
luni, hmnernli, Em. 31.
LUNFRID, n. pr.
LÜNING, jiöjra&rw Tg. 1.
(luninge, hmnerulL Id.)
(dto) lonos^t Nd. N. 61, 12. 137, 8.
(er) lonoL 0. V. 23, 5. N. 7, ll 30, 25. LUN-SEE, Ortsnamen.
54, 21. '
..\
taobot Pa.
lonod. gl. K.. .
(wir)ioöonteis. gl K.
(sie) lonont N. 37, 21. 22^
(du) Ibnast OU.
(er) loiioe. Bo. 5.
lon'ö. Os. 29.
(ih) lonola. N. 7, 5.
lotfoto; N. II.
(dn) loüotosl, N. 136,]'!».
(er) loiibta.N. 1Ö2, 1(). 115, 12-
(sie) lonoton. N. 34, 12. lOS, 4.
imp.s. lono! N. 27, 4.
p. a. lonoddo. Bo. 5.
p, p, lonot (uuesan, mimerari)..Vt. 26.
GlLONÖiV, rttribuere: t. 110. .-
gclonon, safisfacere» Gk. r .: >
geloaptip dero uiiarlo«.N. 9, 12»*
kilonont, r^/}|/4/7^ra7}/. Ja.
.'■ ,. ■ ■ . ■..,■■%. ' \*
(ejr) gilono in ^s. 0. IL 21, 10. , : .
uuescn gelan^l. J^o^,^. . . • ; • .,
ist gilonot t>VvÄ''^vW .//T^^^^^^
gilonot, recwnp^fu^bitfir. ^^-'I. «^;.u>»i
ihiF.4n^u^^j^t güo^npttT. ;i^a^ . \ '
gelonot uuejrdfi ,(er). \;t. ^ \ .,
th ne habe golonet, di^n >a .^cvidic
. •sint.i(arilo«iioC^:Fflrai*(«r«faRfttP.< BhT
LONARI, 'm.y%o\xtiti remutietkitok'^} 24.
LUNA, Wald in germama magna.
LUNA.
NIUUI-LUNE C32(umonb), neomenia. St
VlNCEr.üNA» — de hmae defecttam
.. dicurU vinceluna. Cap. v. 743.
LEDSA ». li^vyiNA,
tElNdn ' s.
LEUÖNi, Volk in scandia. Plol.
UONNA J ^ ^^
lilüNl (cf. LÜ), V. so 'bue,/«r«.<.
t > .'
i-<
• -^ \ • ( • • ^
i •\.» .V-4 *.'
'rf."rdif'<iV'a;"'/Ä:r;
*».').•'
I {•
i I
I • •
) ■.
».|i)iT
M^. r^/i^f. N. 15, 7. 2o, 2. 72,
LLTV,» SjeV^lfr;; Wa^^^^ 2. 4. lanka, ilia. S^'A
zf. //wi^w/.^zf.;(,%iii^:r^^^^ ian^;iÄa.>rokt • •
i^i
m
LANG.
hma
^
d/Alancbom^ lumbis. Kp. Rb.
lancbon, rerübus» N. 7, 10. Mcp.
8dl Wiche DekL:
0. i. lancbuD, inguen. VA.. X. 589.
m/^IancbuDy i/io. Ib. Rd. Rf. D. IT. 346.
iancben. Hs.
lo Prad. L ateht n^ s. lancbo, inguen und
40 Em. ,31* liBDcbi, iäa.
UNCHÖ ii»d LANCUA, n. pr.
liAil tjr« Auf sansk. 1 a n gh ; iransiUre oder
aochauf ling, amplecti zu. beziehen? Vielleicht
sind die hieif .vereinten lang, Fängin, galin«
gao etc. Terschiedenen Wurzeln angchorig. Sind
etwa auch die Wurzeln LAIN und LAG
anwendbar? CC auch LUNGA, LTJNGAR.
LIKGAN,
GALIINGAN, stUnstn.
mir gelang ubelo an diu, daz ib — •
N. 118, 125.
ioh salida in gilungun thiu uuort in
iro z;ungun. O. I. 2, 36.
demo gelungen si an sinero fertc,
prosperatt^r in via sua. N. 36, 7.
mSSILUNGAN.
dien misselungen ist, infefices. Bo. 5.
UNGISO, m., bai ©dingen/ prosperitas.
N. 89, 11. (cC das miltelhochd.. UngcIinsC/
UnglOd).
LLNGO, LINGOLF, n. pr. bieher?
lilNGONES, galliae populus. TH. (bieher?)
IiANG£)N (langön), terlangeur angs. lang-
Jan, alts. langon, nord. langa. Cf. auch
LANG. Mit dem Genitiv des Objekts, oder
mit dara, hina oder zi mit dem Inf.; und
(aufaer dem Inßniliv) nur in der 3. Person
mit dem Accus, des Subjekts (im Angels. mit
aefter, wie wir mit nad^).
uiianda dib sar beginnet bina langen.
N. 119, 5. laze sib langen dero giredo.
PI. 118, 10. in langen guotes* Bo. 5.
den dara langet N. 13ä,.L darumbe
langet mib tara. N. 26, 4. den bina
langet, der suftot se. N. 37, 9. mich
langet, coardor. fi^* 1. mib langet, de-
sidero. Rg.. 2. mih langet Ke-asgenne.
Bo. 5. des unsib harto langet N.39,2.
den sin langet N. 79, 3. dia des er.
bes langet N. 5, 2. sia langet dinero
anasibte. N. 62, 2. des langet aib mit
rehtc. N. 43, 23. diu inuuertig'un ou-
gen langet s!n. N. 11», 8'2. sin langet
mib. N. 118, 123. aia langet des len
zen. Mcp. dib langet uninebero. Bo. 5.
tbaz unsib heim lange. 0. I. 18,^43.
daz si dara langoe. N. 85, 1.
dara langeta in. N« 37, 1. dfea sie lan-
geta (ne habeton). N. 106, 5. deto in
langeta. Mcp.
GALAM6EN.
(dich gelanget minea obezzes. D. III.
79.)
dea kelanf eta sie. N« 106, 5.
GALAMGÖN, reichen, fic^ erfire(e«ii, erlam
gen (cf. auch LANGr iber aneh alU. gi-
lang in: thar is thiab«elpa gelang
maniio gib-unilicnn. HtLiaE3»^
ni thaz mino dobti giuuetkon tbaz
io mohti odo in theo thingon (bio
huldi so gilangon. Os. 14.
iz (gladitim) giUngot, periingil (usqtie
ad divisionem animaej. Prg. '39.
ARLANGEN, t>txlanitn. -
(daz si derdaneuertedestemin mähte
erlangen. D. IIL 69.)
BILANGEN (cf. alts. bilang in an sibbiun
bilang. Hei. 44.), t^erltinscri.
ne lazet iub pelangen, uuenne iuh
got reche an dien sundigen; uuc-
sent die uuil a patientei, er tuet daz,
so iz zit ist N. 30, 26.
ne la dib pelangen sines trostes,
nube hier bechenne uuesen iempus
laboris.fi. 36, 34.
ne laz dib is pelangen. N. 84, 9.
aia belanget des tages. N. 41, 3.
samo so in belangee, uuanna in sin
fater reche. N. 34, 17. «
übe mih dinero chumfte ne belan-
getL N. 118, 147.
GALANGER, Vtmanbtttf affinis.
petruse giüanger. 0. II. 7, 83. Ilt ^ 25.
[15*]
m
LANG
LANG.
n
•\g\9f:Kk^ty 0dßmias. R.
In VA. VI. 25&' ist gilanger in gilega-
ner corrigiert
CILENGWA, ^cttoanbt{^aftf cognatlo.
. §8. 299.
giUngido. Me. kilenkida. Ja. kilen«
•gidütilb. Bd. gilengidi« Uib. 5;, affi-
^//tf/i;. (gilegido. Sb.)
ANTLBNGAN, ANTLBNGAN, ANTUNGÖN
(ist auch litlenktl, biegen, -link, -tt>drt<
EU yergkicben; cf. antwurtjan und wart),
$UiXOftUnß respondere.
1. antlen-gan.
anlengan, respondere (tat im). Kp.
antlenken, ri^j/iom/^aol.tK. 11» \
antalengita, respondit. T. 217^ 5. 106.
antelengita, respondit. T. 104. '
: antalengitun, r^.79(m£2fnii2/. T.i 236, 2.
adtlengentan» tcspdndeniem. :Kp.
% antlinga». : .
av(t^in ^%A 3. respondere.T. 130*. :
ühtli^^ißyrespondeSi T. 187, 4.
ant.Lingit, respondet. T. Iö2..
antlingent, respondent. T.:152.
^ i^hJkting^tnSi^ re^pimdistL T*\ t28.i
aEtlin^lta,. vre^oni/fV. T. 21^ 5. 68, 3«
161, 1. etc.- :
atitlingitnn, responderimt. T. 57, 1. 184,
1. 197, 6. etc.
antlingenti, r^4j[ion(/e7i^. T. 76. 123. 152.
a n tLingiati, respondens. T. Ö7, 2. 123. 124.
3. antling&R« .1
antlingota, respondit.' T. 4; 11. 13, 16.
20,23.3,7.
antlingonti, respondens. T. 2, 9.
. SI KEANTLEMKIT, respondeatur: K. 13.
AMLEiNKI, responsum. gl. K.
antlangi, responsum. Pa.
antleAki, responsa. gl. K.
antl engl, r^^/7o/2^ci. Ua. .
^ih) IRLEiNCHO, luxo. St bieher?
LANG, lang^ longus, golli. laggs, nord. langr,
^alt8.'lang^, angeU. lang, Iseng. leng. Oder
gebort CS zu sanskr, dirgba (drÜgh-), des-
sen d entweder dordi 1 verlr^tehi (-inArelcbem
'L' IRallt aber derl Uebcrgtpg dfes iy(rii)fnan
Anstols giebt] oder abgefallen ist, mit Uc
Wandlung des ir (rA) in la und Einscfaiebuii
eines n zwischen la und g? Cf. auch li
ilgas, lang und poln« dlugi.
Bedeutung und Gebrauch.
zueio elnoiT lang. Org. -einero eino lar
giil suegäla. Miu langer, procenis. h
langem kiuuabsti, proccrae sfaturfi
Ib. den langen nöeg. lü(d. • ein labge
triangnlutn, Mcp. lange trüben, dacii
botri. Tr. langen, prodtictilibm fiubis^
M(r. macha dia eristun suegela s
langa.Mu. ze lang uu^rdent; (suegela
Mu. lange namen. Mcp. lange syttabc^
Org. lange taga. Bo. 5. daz zit lang!
ist Org. diu utist langiu ist Org. la
gerlouft Org. langiz uuerh. Org. lang^
gibetis. T. 141. thio langun inissida '
O. V^ 6, 43. thia langun herti. O.
6, 46. thcra langnn ungilouba. 0.
'6, 45. ziu ist min eilende so Iang<
uuorden. N. 119, 5. after langemo g
trahtede. Mcp. mit langemo din
chose. Mcp. lang sin daga sine. Ol.*^
lang ist iz zi sagannc. O. IL 9, 73.
lang zi nenncnnc. O. V. IT, 33. ni
lang zi themo thinge, nub — •• 0.
14, 38. so lang i o 'der dominus ne ic
servtis tar mite ne ist. Oi^. unien lai
rihtest du mir, quando. N. 118, 84. i
lang die sparen darumbe ne lazeo
sie ne niitten in in. N. 114, 7. (lai
gescie, orcodesy radii, species öUvarui
VG. IL 86. ist doch wohl nicht durch lang
scie zu erklären?)
bora lang. — ioh theiz ni nnas ou
bora lang, thaz heriscaf mit im
sang. 0. IL 3, 13. thar tho thero gsng
ni uuas er bora lange. O. IL 11, 3.
Forni uud Flexion:
n.'S' "^ langer« Ic. Bo. 5. Org.
m 9. f. langiu. Mu. Org.
n. s. n. langez. N. 119, 5.
langiz. Org.
g*. .A (H. langes. T.*141.
cf. jvi. n. I». langemo. Mcp. .
d. !• f. langem. Ib. Ra. Rd.
» N
37 LANa
lanlceru. gl. K. '
langäro. Bo. 5^ Ru.
a.s.m. langcYi. Nd.
0. #. y. langa. Mu.
a.s* n. langez. Mcp.
iBstr.? lango uWilhvL^lorlgo limine, gl. K.
n.pLm. lange. Bo. 5. Tr.
g. ph langero. N. 90, 16.
d pL langen. Mor. Bib. 1* 2.
langin, Bib. 5.
apl'fn, lange. Mcp.
a.pLß lange. Örg.
Scbwaclie Dekl:
tt.i.m. lango? 0. IL 11, 3.
g.i*/'' thcra langun. 0. V. 6, 45.
a.s.f. thia langun. O. V.. 6, 46. IV. 33, 30.
a.phf. thio langun. 0* V. 6, 43. IIL 4^ 19.
Comparativ:
langeran,' prolixiorem (librumj.
Em. 30.
lengirun, prolixiores (psalmi). K 18.
Superlativ:
^ lengesten un>besn«ift. Mcp.
LANGO, n. pr.
LA^60, alts. lango, (aitgc/ diu; cf. LANG.
Ho. N. 35, 12. 118, 1. 124, 3. gl. K. Mcp,
lio. 5. D. IL 284. 0. L 15, 49. 20, 3L IL
11, 3. Wm. 4, 6. K. 44. Rb. T. 56, 6.
132. 152.
lange. N. IL Rb.
langhe. Is. 5, 5. 6. Ic.
lango bctota. Mcp. langoliabeta. Bo. 5.
lango laz imo thie daga sin. 01.35.
tho ni uuas iz bora lango. Lu. acr
langhe bifora sungun. Is. 5, 5. iu
langhe, olim. Is. 5, 6* zi lango. O. V«
'33, 52. so lango, tarn diu. K. 44. O*
IL 8, 46. N. 94, 10. quam diu. T. 56, 6.
so lango so, quam diu. Rb. N. 57, 10.
T.'132. 152. so lange *80 ir iz ni ta-
tut, qunmdiu non fecistis. Frg.29. also
lango tuont sie iz. Wm. 4> 6. huueo*
lango, quam diu. gL K. auia lange,
usque quo. Rb. uuieo lango. N. 51, 10.
61, 4. 67, 17. wio lango. D. IL 284.
aaea langhe, qtiousque^. Ic. langeo,
LANG.
22B
•. eddestn langeo, aliqfiomdiu (lang
eo, lango eo?). Ra. * .
Comparativ:
1 an gor, 7inp//>iiiJ (betota). T.:182, '2.
langor sizzis. O. IIL 7, 81. an de ne
hal dih lang-or min unreh^. N. 31, 5.
Superlativ: ' »
langost gehabeti. Bö*. 5. unz si lan-
gost uueret N. 91» 15»
UNLANG, unlang.
unde über unlang ne ist hier der
sündige. N. 36, 10« < ^ .
unlanga muoza (a.s. f.). Bo, 5.
unlengerun C^-pl^f-J iö iyo fcrte,
restriciiores. Mcp.
UNLANGO uuercn. N. 38, 7. 55, 3.
unlango taten sie dciz. N. d05, 13.
unlango lebe er. N. 108, 8.
UBAR LANG (über laitd).
innin überlang aide sar niemcr..
N. 72, 14. tisc ersterbeut plle,
überlang, postprolixum aevum. iMcp.
(do hine über lauch. D. III. 56.)
noh über lang noh über churz.
Org. Cf. über unlang in unlang.
EBEN LANG, gUic^ lang. Mcp. Org. ebin
lang. Org.
UNEBEN LANGE sita, ungleich lange
©ciren. Org.
ÜFLANCII, sublimis. N. 59, 2.
BORALANG ist vielleicht auch als compo-
situm zu nehmen. S. LANG.
LANGONllORST. Ortsnamen.
LANCLIP.
LANCMAR.
LANCMUOT.
LANCPARTO (cf. lanch),
LANCPEIN.
LANCPECHO.
LANCFAIIO.
LANCFARL
LANCWIRIC.
LANGWIT.
LANCHUS.
LANGLIH.
ana langlicfaa frist 0. V. 15, 25.
/
229
LANG.
LANG.
I
LANGSAM (nord. langsamr, alU. lang«
aam, angels. langaum), Ungf langf^ani/
longuSf protixus, diutumus.
lanchaam, longüm (ut dicerej. Bib. 2.
langsam xiti, ditUurnitas. Ic*
in 60 lancsamemo, 9ffa/ito»M. 31. Le. 1.2.
langsamiu, prolixa. Gh. 1« 3*
lancsamiui commata.
Comparativ:
langsamiro, prolixior*
Bei Bo. 5. in der Form langseim* —
langseimio, diuturmor. Bo. 5.
LANGSAMO, adv.
lanchsamo, dudum. D. II. 325. uuie
1 a n c h s a m o , ^tfo tM;^!!^ /and^m. Prud. 1 •
80 lancsamo denninoh, quoaduiqne
adhtic. Gh. 3.
Bei Mqi. nnd Bo. 5. langseimo. -*
langaeimo truffen ana. Mcp. lang
aeimo sageta ih. Bo. 5.
LANGSAÄII, LANGSEMI (nord. längs emi),
Sdngf.
lancseml, extenia (divinorum Ubro-
Tum), Le.
d. lancsamL Sb. RB.
lanchsami. Can. 11.
lanchseml RL 2. Can. 10«, proc^ssu
(temporum).
in langsami des uuerchis, quanta
sii actio. Org.
in langsam!, in longinqimin. A.
In Bo. 5. langseimi, ditüumitati.
GILANGSAMOT, proiilentur. A.
LANGAN? (^orf/.?; — pi ladganemo(oder
pilanganemo?), deorsum (non ut des*
cendatis deorsum, sed quasi impetumfa*
cientesj. Mv. Bib. 1. 2. perpetim, coli'
die. Em. 19. paidatim. R.
LENGI, /. (angels. lenge), HttQti longitudo*
N. 103, 3. Mu. proUxitas. Mcp.
d. lengi. Mcp. Org. Bo. 5.
lengi, processu (temporis). Can. 13.
in lengi dero tago. N. 22, 6.
habet dodrantem in lengi. Mu.
an dero eristun suegelun lengi.
Mu.
(Ist auch lengi in: ihaz nne'
uuäa in lengi. 0. I. 20, 10.
her zu rechnen?)
a. lengi. O. L 1, 22. Org. Bo. 6. 1
5. 118, 1.
zueio elnon lengi haben. Oi
a.pl.iVLO lengi (dero ahtoduü h
tanne diu erista auegela).
diu erista habet fier lengi <
finftozendun. Mu.
UFLENGI, staiura. Gh. 1. 2. uffili
Gh. 3.
uffalanger (?), statuta (staturä? a
turj. Rb.
LENGJAN (angels^ langjan, lengjan,
lengja), Dcrldnflern, protrahere.
lengist, protrahis. Bib. 5.
lengit, differL Gb. 3.
lenget, protrahk (mina fr ist). Bo«
lenget, trahitis (iniquitatetn in funh
vanitatisj. Mij. Bib. 1. 2. lengit. Bib.
sie lengeut iro unreht also seil
118, 61.
lengen, protelent (tempora). Aid.
langta, fatigabat (ascensum). Mcp.
GILENJAN, extendere. VA. XII. 21. tra
VA. VII. 315.
gilancta, proiraxit (sermonem ttsqti
medium noctemj. Mz. Bib. 1.
gilanchta. Bib. 2.
gelancter, protentus flemo). VG. 2. l
gilanctiu, protracta, £c.
g i 1 a n c t a z , protendens (sefums). Pn
skiero gilanctaz faJiSi crinis od
Prud. 1.
gelangte, deductae (paginaej. Mcp
aint kelengit, relaxantur (diesj.
gilengit uuerdan, extendi. BB.
lenget uuerden. Bo. 5. gile
nuerdent, protelantur (dies).
Bib. 1. elongabuntur. Mi]. Bib. 2.
lengit uuerde, /iro/^/^iir. Em. 1.
9. 12. gilengit uuerda. Can. 8.
lengit uuerden, protelaUur. Sg.
fORA KILENGJAN.
fora sint kilengit, proidentur.
ARLENGJAN, t^crUnjctn; prohngan
LENKA— LONGANAHA.
LAjSGARA— LANT. 23ii
arlengit, prolongat. Ra.
^ (cf. uflenki), ble Untfi leva, sini-
Ra. gl. K. (mUtelh. lenk, link, sinisier;
n hant Eng. 2.).
1
-LENKIy Stadium. R. — Cf. lii. Icnk-ti,
leRi bifgfit/ ^ftum^f^/ linkimmasi ®eUnf;
nk. -Odrt^.
r s. L.
««.LANG.
la, linces. Em. 19.
U, LIiNCHO; n- pr.
5A, LUNGINNA, LUN€UiNNA, LUNGINA,
»rd. lunga, ft., angels. lungcn), SungCi
a, pttlmo. Tr.
in na, pulmo. F.
Unna, pulmo. Prud. 5. pulmon. Sg 242.
unne, pubnime. C.
Unna, plettmones, Ic. Rd.
Qnne, pulmonee. Sg. 913«
Ina, pitlnio, 'l&m» 3t i
je, lun^e». IVn. 460.)
Iung«iDv*piir/ifH»^.\Sg; 184. Em. 27.
inf^eneC D«I4Ii 45(i Vi. Iniigen, pulmo-
»CTi. D. II. »39* D. ni; 45.J
felHWf5*tet, feÄ*t7.-^Wn'. -ilÄ). ist wohl
LUlNGENWURST zu nAmcnTj
r ■ ■ '
i.
lATüN^ Ortsnamen*
lüNNA g. LUNGA.
1 '
1 ■ '
«>
JfNNAi dhrc*^<>V'iöÄ*d (5ef(^). Pr. n».
itIONt Orlsnamcn* . **'.''*
Fluftiiäi^e'ä'
LANGARA,/. (cf. langinnon, /^or/ictm. Gx.),
deambiilatio (ei^ßi ante gazophylaziaj. M/.
Bib. 1. 2. 7.
langärun, deambulacra. Me. Sb« Em. 26. Bib.
1. 5. 6- 7.
langarrun» deambulacra. OA.
HASANLANGARI, Ortsnamen.
LUNGAR (alls. lungra, angels. lungre, con-
festim; cf. LANG und LING), Ra.
lunkar. gl. K., strenuus.
o. p/. Inngare, snelle, za fest! karusle,
expeditos^ Ib. Rd.
Cf. lancraho etc. in rabha; ist es lunkarhi,
lunkari?
LANCHASALAHL(lanc--basalahi?lancha-
aalahi?)^ Ortsnamen; es steht auch lanha»
salaha.
LANGEZ, LANGIZ s. LENZO.
LANT) n., lanb (goth., nord., alts. und angcis.
^ land; cf. JuAii /^ terra, regio, rus, ager,
cuJtum. — laut mandungo, regio gaudendi.
N. 54, 1. zesamine habig lant N. 96, 1.
marcba lautes. Ic. so uuas so er lautes
giangi. 0. IV. 8, 6. uuanana lantes du sis.
O. IV. 23, 31. [daz er in uz d'eme clUtlte
fuorte ze laute (Saterlonb). Mos.] die eige-
nes lantes sint. N. 104, 23. landis onde
liuto. N. 62, 10. liute ioh laut. N. 62, 10.
in therao lande, in hoc popufo. Gx. kcrta'
aih zi laute. 0.111.2,23. tbie dar uz themo
lante sin, in regiouibus. T. 145. er (juam
ao riai hera in lant C^uf Me Cr(e> 0. IV.
12, 61. hiar in laute, \fitt auf btt €rl)e. O. V.
19, 26. föne jordania lande. M. 41, 7. in
lebendero lande. Ne. in uuuostemo lande.
Nd. du sendest sie after lande. Nlt in iu-
deno lant T. 104. in alliu lant fuor iro
scal, in omnem terram. N. 18, 5. zi lante
uuas thaz skef. T. 81. unnestaz laut, ter-
ram immunitam. Rb. leimigaz laut^ terra
argillosa. Bib. 1. in steinahti laut. T. 71,3«
233
LANT.
h&JST
sehet thiu lant, rura. T. S7. sie nexient
thiu lant N. 88, 6. lant, rura. ti» Iaht,
agrum. Ic. lant. cnlia. D. IL 329. hohez lant.
Md. lustlih lant. N. 105, 24. lando, terra-
mm. Mcp. landen des bimelis, regionlbus
coelL Mcp. durah mittaz lant, per mcditer-
ranea. Mi}>.
Form und Flexron.
n. s. lant O. I. 12, 13. 18, 15. I. 23, 10. N.
54, 1. 96, 1. Bib. 1.
g. «. lant es. Ic. Pa. gl. K. Mat O. I. 21, 6. III.
26, 18. IV. 8, 6. N. 104, 23.
laiides. Mq). Bo. 5.
landis. N. 62, 10.
d. f. laute. O. I. 1, 66. 72. 119- Wm. 2, 11.
1, 6. M. 28. Gd. 2. 3. T. 81. 145.
lande. N. 26, 13. 41, 7. 73, 17. Bo. 5.
Mcp. Wm. III.
a. s. lant Em. 33. T. 5, 12. 71, 3. 82. O. I.
1, 77. 8, 27. 17, 9. Ps. N. 36, It 44,3.
104, 11. Mcp. Bo. 5. Bib. 5. 7. Rb. lo.
n.pl lant R. D. II. 329. N. 105, 7. Bo. 5.
g.pL lando. Mcp.
d.pl lanton. O. II. 3, 18.
landen. Mcp.'
a.pL l^nt (0. L 23, 32. kann auch als pL ge>
. nommen werden.) T. 87. Bo. 5. N. IW,
5. 88r 6.
LAiStO, LANDO. n./7r.; cf. LtNTF.
LAiSTUOPO.
LANTLIUT.
LAjNTLEITA.
LANTWALTO. ,
LANTREHT.
LANTRIAN. '•
LAISTMARKA.
LANTBU —
LANTVVIP.
LA^TWISA.
LAINTBIGENGO.
LANTGRAVO. ,
LANTCHUNING.
LANTHERRO.
LANTHUOBA.
LANIDERI.
LANTMEZSEIL. ,
LANTSIDIL — .
.1 f
- • • . .
LANTSÜHT-
LANTILOH. LANTRm. LANTOLT. LA!
LANTPOLT. LANTPERAHT (U
LANTWART. LANTFRID (gamftib
DEGISALO.LANTHERI. LAINTIIELM
SINDA. WICLANT. WIELANT. \V1
WARILANT. BERAHTLAND. THIW
GÜATLANT. HERILANT. HRUOE
ITISLA^T. MEGINLANT. ADALAN'
LANT. HILtlLANT. GOTELaNT. 7
LANTSCAF, /., alts. landscepi (angel
scipe), ^an^fc^afO regio. T. 13,'
Ra. gl. K.
lantscaft. Gh. 3.
provincia s. statt alemannia ist ii
scaft, regio s. sicut tiurcgouue
gebiurda. N. 106, 2.
g. s. lantscaffi. R.
d. s. lantskcffi. C. T. 6, 1. 21, 13.
lantsceffi. K. 55.
Untskefi. T. 53, 8.
lantscefi. T. 97. 135.
fona betlemes lantscaffi, dt
betlecm, Is. 9, 3.
lantscefte. N. 15, .3.
a, s. lantscaffi Is. 6.
lantscaf. T. 13, 2. 49, 6. 53,
g./i/. lantscefto. N. 104, 45.
</./>/. I an tsbaffim. K. 55. 61. .
lantskeffln. T. 13, 1. i. ■,
lantsceflen. N. 105, 27. •
a.p/. lantscaffi, provitteiof. K< 1. •
\»nX$keMe,.regi(trtas, N. 104, 4
(ALENDE, M4iiAz<.!alts.)i .: , .V
ENGILLANT« en^JAnl», brüamiot 1
gellanL IIs* / '
(ISLANT, 3«laiib.'Fst 65 )
(UNGERLAND, UüitxUfi^,,param
lls.)
OSTARLANT. ; .- '
in ostarlante, in Oriente. T. 8,
in ostatlaiKdin, in orientis paH.
. 67, 34.
MITTILANT. , . ,
MilT^ANDIG. mtttelandigem
medltfrrofleo m4iri.ß. 71^ Ä,' ►
(MOÜLAitri'e/^o;;«»- %•• ^M- -Vi
3S
LANT.
LANT.
336:
LANCPARTOLANT, halia. JVess. atuonia.
BENAVEKTONO LAKT, iapänia. Weas.
. PHAFFKNLAND. OrUnamen.
. PEIGIRO LAMT, arnoricus. iVVe».
PRETI ONO LANT, domnoniam. Wess.
lf2«iIjBLAN0A. OrtsnameD.
FINSTARLANT.
i\nBl\x\»n^«, egypto. N. 80, '11.
FATERLANT, S}a»rtant, patria. IIs.
(VORLANT: de agris ad tptciale jus vilUci
■p^rtiiunti^us, qui dicmtlui* vorlant. MB.
(12. Jahrb.)
FUIBTLAJNT, provinda. N. 49, 8.
flihtlant, provinciam. Bo. 5.
FKANCHONO LANT (SraafcJilattt). ger.
jmania. Wesa. . .
MILANDEN. OrtSD. (UrL 952.)
ÜUALHOLANT(aBd(r<4Un»),80/&'(7. Wess-
cfuwtoniciau. Wess.
UVASCONO LANT, aguUania. Wess.
UüOROLT LANT. . ■
thit.wuorolt lant C<^cc-J' 0. III. 22, 51.
nbar auorolt lant. O. V; 16, 35.
itbar eil» auorolt :laDl. .0. U. 13, 22.
CRiZLANT« arena*. Bo. .5. .
IVDEONO LANT, palaestwo, Weä.
^EDEiZLANT, terrapromiMUMtit.fi. 105,24.
des keheizlandis. tertae promissionis.
Wt •?, öi*. »•» •• i-A.
BARLANT. Orlsnamen.
BIRSLANUA. Ortsnamen. ; ,
HAMULANT. OrUnainea.
. SiLANT; maritima. Rf.
8AHS0N0-LANT, eat^fenlaa».
.8AWLANT.
de talilant j'ugeret CXX. Meichelb. Nr. 562.
selHaitt, ierra<a/<<;a.p. 2. Em. 31. Wn.863.
duot s^Iilaot Alficb^lb« Nr, 464.
8 e 11 a o t/ terra, safkoi' W» -460,
S. aal und seljan.
r; 8ERZLANT, orabia. M. 31. Le.; U 3. aer-
cUantLe. 2. ' •'
SIRLAND, eprirn.
alrlaodes, syriae. N.. 88^ ^13.
SiCOTrrONO.LANT, Aybemfa.. Weis. ■
SVABOLAiNT» 6<^n»a6<(iil«iit>.. -
U.
•1 • ' I
f
LENTf, siati^fCtutUämti nwik). VG. IVi. 4SL
GALEINTI, n. — gilende. Tr. gclende.
Hd., ms.
kil^nti, coloniam. Bib. 9. ...
gilenti, atJta. D. IL 333.
diu gelende, '«riMi. Nh. '
unseriQ g^leoid^ N. 84> 13. i
MIUGELENTI, novalia. Ein. 31... .
AULANTi, n. (al(8. elilendijr, JEUnb
.. (fi. Vorrede IV.> ^traxUi .exiUu$n.
n..s. elilenti^ 0. V. 20, 88.. .. ..
eilende, ./ran jii?f)jrr£i/io..I^.. ^64, J.
incolatuiß, N. 119,1 5. ..^^ .1
el elende, exilinm. Bq.:5* N^ 76,4.
g. s eliendegy capHvUni4s.,Xi, 70| 1.
elHentes. T- 97. 147.
d. s. eilende, cqpiiviiaie. N. .64, 2. 73,
9. 87, 16.
eilen le^ Moi>. . . . ^ .. v.
föne .ferremo eilende iruuin-
i . d«ii4o..N. 117, 25.
elilenie. P, I. 21, 3. V. 9, 17.
in gnarenio e,Ulie.a(e. 0.111.26,23.
: a. $• eli ^niief\Cf»piivUaietn.^ N* .67, 19.
.(.. ■ ! 77, 6K 120, 1. (^n das^Uende
. tea.kagequuariigen llbes. \Vn.
j . 244.) 1 .
ellcnte. Bibp .5..
: in ellenti virtfeib. .Mt|v. Bib. 1. 2.
.1 . . in elilenti virlreib. JSb;,. 6h/e;/i.
vaveraL
in elilenti fuot^ peregrei^T. 124«
in eUlenlin.uu^a^'faraKti^ peregre.
Frg. 27w . ..i . . t;,.
in elilenti. O. V..23, IQQ.
in ellenti. Le» 5. ,:i
in eilende. Le.. 4» j'^
in eiUeute. ^i^ i'i.\ pm^egrt.
v. 8. elilenti, 0. L Jia,t 37.,{; >
Der Genitiv elilentes. steht i^iich adver-
. .. . . bialiter; r. I «.
elilentes f}f Qr9.^re;f(r^..T. 97-
\\i elilenUf farenti^jT«. 147. :,
ALILENTI,/.
n. ellenti, captfmiq^* ,((. 70,1 1*
g. eilen di, captwitaii^ri fi* 70|.l*. pcre-
grinatUmis. N..,l^,i7.
[16]
iv» ■: »
.2371^
LANT. i
L^aVT.^
•»i).i .» 84, 2. • ■ •'■ ' » '^ ■ •'
17. eilen dl, capiivitatem. Ji» 67^ i(k 13, 7.
ALILANTI, alts. elilendi, <7i//.^ c(cnt),
fretnb, t)frlrifbeni eaiils peregrians, captivus.
alilanti, aßvenm*9d^ aliiandi, üdvena.
Pa. gl. K: elrlefftiv ädverHi\ gl. K^ perc
grifäis. T. 325, 1. incota; Ra. '(Pa. und
1 11 « - 3gl..K% habdn url eoti). el len te, cajMvns.
N. 70, 17. iefllende ist min VeU, pere-
grinata. N. 119, 6: »h bin eilende, p^-
: 1 regrifuis. N. 38, 13. cüpfimi. N. 84. 2.
ih pin ^llend^' hit> in erdo, incola.
i ». N. 118, 19-
.^ tf^-i/m* eülenter, capHvnsj Shn -
ellen^teV. M«.*Bib. 1; 2. 5.
- d. $* m. ellentemo, captivo: M. '99. Gc
1. 6. '
a. «• m. elilentiBrn> proäelyiAm. T. 141.
:: r i ' eilenden, »/i^rgfrirlrAn. N. 93,6*
capiivum. R' 70>' 1. 84, 2. ad-
*• ' tiMolii. K« 98,'6. '
elelenden, exnlrm'.'Bo. 5.
* 1 a. s. /;^«liiend»v^ca)7/it;»m:\b. 9, 4.
* ^.pLm. elileÄte (eccuitB). 0. L 18, 55.
" elUnde, capiivf:^ 73, 9.
^./i/. eliientero, pe^egrinorum. T.
193, 5. ' '
r .» -JAp/. elilentun,^Ätr?iÄlii.VA.VII.359.
'Vi^ clftenti uunrtin. 0. ill. 26, 16. eli-
lente uuerden nnir. O. III. 26, 21.
ii . .1 dvent nasih elilenti. O; IIL 25, 18.
'•'^;-/*' '\ eliUtttfe, i^^iW. Pa. e'Ulente, pc*
regrine. Ra. gl. K. el elend o, pcre-
ELILANT, n. pr. •
ELILEINTI0A, captiviMiem. Pt.
EbliANTUOM, limmium. Sal. 2.
ellentu^j^me, KmAno.'VP.*
idv:>»: \^t\entuon\6;' Ikhinio* 9twA. 4; >
ellentuom, exilium. Hdv 'tapiiviiaiem.
y' Ü?. MitW,-7iBJb. 1. 2i' ^
in^naJiiii<ym (ellenltuoitt. D. IIL
ZS.)y peregre* Gh. 1. 3. ' ^«
•elllntibiin^V j^^ritffim.'Mülrti' ' •'
-■^»■••\ ALIfiiEiNl'dJit«^-^' ^•\''* • -«i'^li^ ri
ellenUt/fei^a/; VJS.AU225.
CAALILENTÖ^. i
sie ^eellendotoh un^ih.N
k a el i 1 e n t6 1, c#7///i^i7>ä (^Mj
^geellindot (fone^gote). TS
fon demo geelle»dötfen
N. 64, 1. : . / . . i
-keeliendota,ca;7lit;aiii. Mc
pironi kiciilentot, p€reg$
(a dusminB). Sg. ^O.»
8intgeellend«t, aayifitMM/^
ßo. 5.
nnirunurdenge^JUndotrPi
die unsih keellendot ba
captivos ducperunt. N. 186.
GEELLENDOTI, captivkaU
125, 4. ' :
ELLENDÜNGA, /. .
ellendungo, captivitatUi JS
cllen^l'naga, cnpiiviiäiem. I
INLENTI, Snianft; pa/iw. i'
inlehdes, inira termmos mnim
Bo. 5. • '
d«z efr ime inlentis gniidew D
inlenti, pairiam. Epi P/21- "^
UZUSNTI. -Ml
^ lii tharremo nzletite, Alif Mi
San». O. V. 13, 18.
NIUUILENTI, novale. UK h Bi
Sg. 292. i
niulenti, notMifr. Sb. Bibb li
n iulente, iMH^oi^; «Bib. 6.*'' '
niulento, liovmle. Bib.* 7« im
IV. Buweleade. Hd.
niuuilentl, y. phlanzun^^a
(oiivorumj. Mv,
niulenti, nev^Uae. Sb. Pa» ^3.
•niuuifentij- yiOf;«i//dr«' Ai^;«' ''
ninleartf, mvMa. Sb. VP; '
niulenti, nov&les. D. IIi'34h
o'iuuilentif), novalibus. M«:^. f
1.2. niulenlin. Bib. 7. niui
Bib. 4. 6. niulendin. Zf. -
LANTILINES (gen.Jrn., agetti. ^
GtLATQTä, indigenh: K.patnhid ^
giUnley ^patthüi. ^aJ. % j^ 1
1312«:— UND.
LINDA. LINT.
m>
t, ••
INLENTE, mcef4h P«. gl. K..
. ÜIiLAJ«TI, irif<>/a. Pa. . ,
urlenti. gl. K» •
urlante (ur ünte?), bargincs pere-
grme* Jf9^ . --.
nrlente« Ra. gl. K.
ÜZLENTI, eaniles. Ja.
• UJNTJAIN, lantin (allnord. Ienda>
lantumes, applicnimus* Sb..*
(da dei.scef leptin« Mos. da it himil
er lenti. Mos.) . .
- {(ilantej), subdiiclis. M. 31. Le*
ZUOGILANTEN, subduclh. D. Sb. Le.
vmi. . "■
P1*LENT (?) (pisleht. Pa. ), «mT/ii^. Rs)^ gl. K.
# f
I^IE^^i /•! £en5e/ Spiere (alts. Icndi^angels.
lend, lenden, altn. lend. Cf. LANCHA).
i«i I. l«»ti, ftäk M. 33, Pk 1. ^. •
8.^|e«fe^ r«o««. C. Sg. 242 Rd.
lendl, rettet, gl. K. Tr. .
lentin, lumbi. Sg. 2Ui). T. '150.,r«nM. Ib.
lendin, lumbi, Em. 27. reues. Sg. 21)2.
f.p/. lacndino, renuml Is. 9, 4.
ff.^lcnti, luäibos. Em. 31. r«n«.r. K. 7.
' lentis; Atoito«. T. 13, 11. r^n««^. Frg. 41.
IJNTI, LENTINC, ». pr, ; oder zu L\i\T?
LENTIPRi^TO.
lENTIFANO. '
LENTIWÜRZ.
LENTISWERE.
USD (Ifnb, gelfir»), /^/5 (ang. Udh; cf. LENJ,
Woii. linr, /^i;f).
Sit io in datia fila lind. 0. IL 19, 18. sy-
meon biatuniuaies lind. 0. IL 7, 36.
1 i n d i , Uqnidiim. Ra. 1 i n t k i , liquidum, gl. K.
[ruch ist-minbruod^r (Sfau), ich pin
aleht unde linde. D. HL 73.]
UBiDt linder, zephyrus» Ic
lindez, lene. Sg. 183.
lindis winijs, Imns aurae. Bib- 5«
fiteuaat lijidea ze trincbenne. (^ino//^^*
Bo. 5.
lindemo muate. O. IV. 37, 20. ^
lindemo uaske. Bo. 5. i ,
mitliodero anaaikte, tenero tiKi/tf.'.Mcp.
linden lenzen, placidum. Bo. 5.
,: mit lindem (lindefi. Em. 7. Can. 10; ^2.)
uuorton iachanteodo slichantef scal-
pentes. Cao. 9.
Comparativ: aiaiu i^uort aint linderen
danne ole^m, molliti sunl mper^. oleum.
N. 54, 22.
mit linderen, Icmoribus (reaiedÜMj. Bo. 5.
LINDLOKARL
LliNDMLOnC.
UJiUO/adv.
^ lifÜdb uaiüic't. Witi. 4, 16. lindd •«•prab*
> 1' '- O. f. 25, 9. lind'o laz tbia kestiga sin.
. i' O. in. 1, 3L lindo anlyuurtita. O. IV'.
23; 39. lindo uzgiadg. O. IV. 12^ 42. sih
' freuuen lindo. O. IV. 12, 65/ d^ost gi-
"'.'.rahan lihdö. O. I 20, 301 utiirfU druh-
.' ' - iin in fho lindo tlies n»^ge<s'fiaman-
^ :.8indo. O. V. 9, 9. - ^
LINDI, y*., lernüis*^ !
d. lindi. Mcx. Bibi<L 2.
GELINDER (fletittbir), hrandas. Hs.
ÜMLINDLIH (?), infimiis, Jmmilissimus. Pa.
(lihtlih. Ra. gl. K.)
LIMDJAN ((intern), molUre (angs. lidbjan).
lindi t, mollif. Bib. 5. ölanditur. Bib. 5."
ist kalindit, Icnietnr, Rb.
GILLNDIZU, delinio. Gc. 12.
LINDA, /. (angels, altnord. lind), UxL^rH-
tia. F. VG. 2. L 173. Sal. 4. Zf. Imüscus. L.
Wn. 232.
linta, tilia. Em. 22. 3t. Sg. 184. 299. YG. L 179.
linte, tilla. Sal. 1.
LIISDINUiN. LINTVVILVRL UNTOWA. LlNT-
IIART. LINDTHORF. Ortsnamen; liieher?
Auch der Flii£sna|aen /7i«»i«9 liadillUc|iiti
(Siinmac).
LINUEA (?), dfitiUq. Sg.292. {H a adj. Wt^
dina oder dßr gen, oder dat., vom st^st,
linta?).
.... 1
I
. i
LONTT {Vini^.basiUscus. Id., altnprd. .Unnj^ und
lingvi, seipens), :•' < .
hibera, bestia diciiur eLsol^t morare ißfumu-
[ 16- ]
•SU LUT^-i-LANTf1UDA.
UN^-^LENeO.
9
' '^'^ U»'')ae rignißc'at mortaJitatein, qwu üllo no-
mineiinttticitm'tZft
- LlKTWURNt (noM.Iingorfnr; im voca6,ih€ut.
• v«ff 1 48-2 wird Sptttwurm durch boa, eocodril. ■
/r/x .übersetzt). Sind hieber die mit tiod zu»
= <' iain^engeiettten Personennamen, die, wenn
.-.li. . lind den letzten Theil der Compbsition aus-
macht, immer weiblich sind , xu xäblen? das
.'', -»^hord^ ». j9r. sigrlinn scheint dafSr sa spre
eben; oder ist linda, tiut>t (im Nord, und
Angela, auch (5(^{Ib) oder das -dazu geböHge
altnord. lindi, O&rtcO in diesen Namen?. i
..i<; UMDOLF. LINTFRIT. LINTHART. (ÄRA.
;, LIND. ALPLIIND. UODALLINa EKKL
,1 UND. ACKILINO. IRMINUISa ASCLINO.
; . :. mSLIND. RATLIND. RIHLINDA. RE-
. , . GüNUMD. BERAUTLINDA. BOUCLINOA.
'BURGILtND. VAflLINDA. WARALINDA.
WIMUNDA. WOLFLINDA. KEBÄLIND A.
KERLINDA. COTALINDA. COZLliNDA.
HADALIINDA. MERLIND. MAGIUND.
HUGILIND. HILTIUMD. HELMLIND. TA-
GALIIND. DACHILINDA THIOTLIND,
THEUDELINDA. SIKILINDA. TiURLlN-
DA. TRUTLINDA.
LÜNT? ^ ■
6UMDLÜNT? — Istriarum, uualana. uuira
plecias. gumdlunt. Pb. 1. (Nordisch heifst
lund, indoles, modus, lundr, nemus )
LUNDA (angelfl. lynd, adeps)^ arvina. Tg. '5.
i:ÜNf DSSA, pectusculum. Gc 8.
•*•••«• ti
tumphrit, iturena. Sloii. S.
lantfridun, murSulam. Sb« Biba la'9. 7.
lanifriguD, murentäajm, Hft^
Ikniitvi^ murenulam. Bib. 5.
goltketenon in lan tfrid-e (lanifrideiL 1
^ 111.) uuis gcbroihla» mii/yyi/i/af. Wm. t
LINSI, /, gjnff, Uns; Kt Icnsic. M.'Ä.
184. Ph. 2. Pr. e. St D.
linsin, fens. L. Gr. 4. Hd. Mon. 2.
linsi, lentis. A.
linsi, lentes, Sg. 299. Em« 31*
linso, lenticulae. D. VP.
mit linsinin, lenticu/a, N« 46, 5.
(^hele gemachot ein muos uz linken
III. 71.)
LIINSLN, ad/\, Hnftn. ,
Iiif&inei Oi'uosesj tehliY idiäid. Bit. i
• :• .: ■
• !
• • *
(ängeU. Innren; ist an nord.
landr, nentus zu denken?), Lunduna ($t).Tr.
Idttdiniuirt (Sonb^n); TA.
■ 1
LÜNTÜSSA 8. LUNDA.
LANTFRlDA,'8«|irj)tcte C5ir4) («ngel» la^m-
prxda), murena. L. F. Gr. 4. Hör. Pr. v. t. m.
Em. 32.
lampreda, murenula. Bib.
' laAnpV^ta; IV. murenula. Em. 31.
lantprida, murenula. D. II. 378. ^
' lattiphrlday /anK/ir^a. Ha.
LANZ? Ist' dieses Wort als iimplex inm g
(gi-Ianz?) anzunehmen) S. XJflJAjSZi^
auchLENZa. ■ "
• I
LANZO, LAiNZA. jybm. prqp.
LANZIMCV n. pr.; cf. .lenzo, ver; a^er
Landefredtts ^iii^Lanzo, welches hiei
Abkürzung von Lande/red^ ■.. tu seyn sc
(cf. Ingezo« Regizo« Winii^Oi Teüso),
ist es eine andre Bildung mit izo a^ dei
Theile d^s compös. und lanzosslantizc
LENZO (auch, LENZIN?), m., %tn\ [ai
. laenten, lencten, lengteo; ist alav« 1
lato, (Sommef/ zu vergleichen? (c£ die i^
Form langiz; audi LAINZ)];
n. lenzoy ver. N. 73. 17. Bo. 5.
lenze. Hd.
langea. Wn. 460. D. III. 88.
langiz. gl. zwetl.
g. lenzen. Mop.
d. lenzen. Mcp. Bo. 5. ^
a. lenzen. N. 73, 17. Mcp. Bo. 5*
lenzin (oder ist es nom?) Sg; 913.
Cf. w. pr. LANZO. •
LEcNZIMANOT.
LANZIC.
tt3 UNZ— LlR. -«EfeR— LIEHL : 2U
Uütlgnn eiti t veno temporei D. ■■• ' LfcRan ) ■«•»>>,
LENZISa ' s. LIS.
dio Icmesca sonn». Mq>. i«.i-i ^7*. ' ,/
»a lensi»keino. uuetere. Mcf. - '- -rtD«
mit Uii%'uk*n..hlaomon,. vtrniferU. ser- 1-^A (8<ler), /jr«, i?ÄrÄ'.
fii; Mop. B. *. lira. O, V. 23, 198w
lyra. Mcp.
UNZ, noZ/iWa *. muiiebria. Tr. ff- *• J"»«- B»- &
• I".
dmS. lirun. Mu. Mcp.
UNZ, ir.;^!-. ' fyrun. Mcp.
a. s. liruiL Mu«
LANZIG & LENZO. ■ ' lyrun. Mcp, '
.! ii.pLViten. üA.
X^AAR? sMtktl (aar ilh bistis. Pr. e.
I I
LARI (alte, liri); reet/ inumi; cf. ängellk^laer'
farLOR— , farLUR— s. LUS.
c TiAÄ LOR— , LAUR — ^au» dembt. /«ir«*.
are dero guoti, titam». N. 7, 5« . nnnimi
o. 9. j. lar« seia, ammam mattem fsaUävttJ. . xOtlBAUM
M06,8. ' LAURIN, /a«r«<5.
habenl, die liakent hang**, rfu.n- «itiaönnen houbetpeadelen, «/«-/««/a
da sie^trost nehabentin irisel. laurieira. Meo.
b e n. N. 36, 19. Schreibfehler des cod. * ^
.*''*'.*?.'•'. ,.' ; . . LORes-ham, Ortenamen. Ct LORICHA.
0. ./M. Ha«* (4ie cich«n lieser.lareX >»«•
""• '*•"'»• . Lt)RA,HJRRA, /./Sauer, flBiiii an« M
IRLAREIN, alts. alaria«. -r y-r
er anaih acolti irlaren thes maofigfaU Zuftmii lat lora. — Cf. JjU«
ten nueauen. (X V. 9, -33. Iura, mustacca. M. 33. Pfa.
. larra, miutacea. Sb. Ph« 2.
LAR in Ortsnamen, eiWst domms? ^tt norii lis, Inrra, acinum. Tr.
wäm; aber auch lat* /ar; lArM, deren Ir urspriing- . IfJktxt^aeimi^*^ Hd- .,
lid» a iat.-. S, »neb JUAp. - ^Jl. FRI- iü„«p/,;^^i«. it^; i.lSb.
DfiSLARI C8tl»lar), aoph J-ricD^SLAÄ. ZI. i„„„r ,. -jVoji, ^Äurc«: Bib. 1. 2.
DILARI. SCEFTILARl (S4»rfU«r). LONG- gLÜrI Bib. 6. Ö. 13. gluira. Bib. 10. gliura.
L.\RI. BERGURE. DIWULARI.. BqXJLAR. Bib. 11., »i««c,a.
GOZLAR (OfOdf ar). — Gehdrtn die QrUn.L£RA,
LERWbieber? . •. , LURO, „. pr.
GILiRi, 9tmt^i mrtfuhi . . LURINBÜRC. LURINBERC. Ortsnimen.
tbar ist in ala uuari maoa^ f4lt. gilarl
{ : O. IV. 15, 7. duio lAanAgfaitgilari In LIER^ Solrc (gfni^r liter. Hd. Tr. H»..
himilricbe uuari. O. V.:23, 2. . ligvre.. .. .».
xi si nemo alt gi4iitel 0.»J>iii,iU»,- u. «^ui .«j*.i««u a • - •
«na dbht eiV)nian.gil»ti.a IV. 9, 10. |4|^ JWPC<l9j|^. QtU^^
r- ■»
I.'.- 1
24S . LIRDN^NJEII'MI.AS.
• r
i LAÄ/!
-i» t -
LUUPENTER, liripens..S^. ^. 4. ^ f!.:;i:' :
LERAHA, /., itxdft, alauda (angeh. lafcrc|
laverc; schottisch laverock).
12. s. leraha, carädrius. ,^g.'^4i.
1 e r a c h a 9 ' laris, laudnlä. Epi, 31 .j
leriha, caradrio. A. . ''
i^-:i.u^ f.- v^m: 'Lat'! •••1 .'
Ss. 299.
fe
iVn. 232.- BJk 'S. 'd.' Em- 24.
.':T^ .f» i« ' I : .'*. .V,
lerehha, caradrio vi hfQda. 'D. c/ira-
drion. Bib. 1. ' ^. 1 .^.V
^6r£h«, caradrion. Wn. 460. laudula.
' -^ Wii 460.- .^^i .: .'-;in:j'.f,i
o* lerabhun, caradrlonem. Mo.
Uracheii. Bib. 5.- /; U.I .--JKM
LERICHUINVELT, Serc^enfcIO. Ort&i|aRtt»i.l
LORICHA, LORICHO, 8orc^. OKlsMl*l*f^(cf.
lauriacum bei Am. Marc.).., ,vv\..i \ /f;l //j
LORICHI(>Sallin(^«n)««l«»lVlM//»^.F<1.^^^ng.)
lorichin, cwtiadus. Tr.'$|C 2494\4aS^\
LEIHl5M..\HiiE0..: „...1. .<; :*.,l-r >;iO.!
URIMlRIä
iM
LAÜRIN s. UÖfi "\ --^o^ ■'•=' .nr,n«l.
LIERAN, Orlsnsnnerf.' ' "■' . ]' ' "^^';<««* •'.■""«'
.1 I' .U\V.\\u\ ff; Ulli
LARMIDA, colamitaj m^^amm'lfaiiMw.
terbuch aus dem FrAhkÄirl!i^V''c«^.'S9.M»ig^Art,
finde ich in meiner'AbWBilftBlSKtV'M'MiV^-
scbcinlkh eine Wn^ "OltfeHra^är^ifiY fiSiUl^a
LERNen) ^ -^
LAS. Ich stelle iiMie.{^tiHel;fttg 4£i^
auf und halte sie für sansk. laf, manavifa^äri,
las wird mt stiBaiiunelnnMs^TWMtnefl 'fn^n
und \bX.* legftgiy^i^wdk ^\^^\^.\ Uyßm^i
Vielleicht gebort auch LÄRI und GMUil
hieber; auch U^V, L\SmE^i%{x .Vn\ ;:
LESAN [ttsSi, ia&,'Usaii^ parKltk
" l«eraii (s.i g^leM&^iiutuliIeeaiis g
er. aber auch angels. leornjan^;W^d
cere und auch legere bedeutet); siel
X^IOJ^ goth. lisan, famtneln/ cc
nord. lesa, alts. und angels. Ic^gaUi, J
der Bedeutung von legere und collig
lesan, legere. K. Ö8^ Wei prg. >d^
lisit föne Esau. N. 37, 9. lisei ^ii^.
Mcp. li$it^)-//r£i^ Jla. gl. K- IfJ^/B. /ij
145. läse, legchni* Bo. 5. lesante,
,.. /^f. Sb. ^^.%1\b Cprosag^^ ^iki^n
findist injii) g|zaitan, thar uuai
er sin gfni/aJÜL, ^o4{io thir iha.r
mäht. O. £ 23, .17. 1& lesaa, co/%.
.1 \ SU dicJi^t. er. a^,e..^ih. Wjiv Ä. t, 1
colliguni. T. 41, 3. jU)h M^^nt th
\..j4^Ut«,gaf}4.«iil ir;o a^ot^ <Q,;|; 1, '
:i;i;ki.«« e^iiftiOiqi^eiiutt.Us, ^kgit. O.
(itiirma a:lsi^ 4iAle aoimanida lese
Form und Flexior^t • <i^
V ^^ //^.ilenn: K. a8i!4d:r gl.K; Oi*K 3d,
3, 4. Ol. 44. Can*'4.. ^^
lesen. Me. Org.i '• ;|. ..;;.'
'• .. . >. Ahes Icsaftüäs; Os. 7» mi
zi leaannet: 'II, lÖ, 1.
ze Icsenne. N. 56, 11.
. . ' (dttVlksis; Oi. V. 14; 6. : . :i
,K :. fi»!«!« O. l..ly,30. i^ 7. ILj,9,;
lisistuOh. 40.
'i^CeJJ lisittfc'I. 19, 25; V. 25; 41. Ȁ
- j X . n /... vTfi j ^t.. . jj..:4^ 1. . 77.^. 49, ^ , .^
-. )/««.! •.'■■VVrt. 6" 1. " • • ' ' " -'i '
■''^'M^UUia^l'ti^mns. Frg. i4l'l >
,'.>I.IJ..: Ifstii."».- Oh; 68. «Y:«ö.'fe: ••
(sie) lesent T. 41, 3. 167, S. Ö) f.
20, 23. Hl. 7i 51. N. -80, 15J/
i i.i(4u)il^«M)iOo Hl. 13,4:4; :
ii: )i(«r)r lesfi. Kj 11. T. 145; 0. U: 23/ 1
(wit> l(^^adiebl K.i l6L;!40l >^- • ■ ' -
.01 ,»; .as4ib,iltfJ!Nai'a:lV; 6, «6; ^. <
»7
r-.i. <LiS.
^ k
LBS.
51-te
{ •■ .
L»
\ .. •
1
(ne) Itnik^Kr 18. '■
ik tat. 0. I. 1,'87.
(te) last O.. V. 49^ 31
(er) las. O. I. 4, 3. IL 4, 6f.
liiiir lasnn. O. IV. 25, 6.
i(ir) laaii«. T. 68;' 3. 100. 117.. : J
(sie) iMaiw O. II. 10. 9. HI. 6,-4& T. 204> 3.
Ä^R jMis! 0. 1. 93, 17. II. 7, 75. 111.7^75.
Org. Sb.
nn/y./»/. leset! 0. III. 20, 15&. ^
p.jmies, lesendo. Mqi. ■ ^
lesainti. RW ^ ' . . 1
lesan^i. gl. K.
'-' L' letknter. K. 4ä
lesante, legmilha. Sb. Ps. 3.
GALESAN, alts. gilesan.
** kilesan, reeolere. Ka; gl. K.'
kelUit, cottigit (cbrefti).'H.'35.
gibot tho drahtin sinen, tbax.qiioLa
thie liuii tbes firiiuasiii,^ thie ibpos«
. . mun tbar.gilaaiA. 0« lU* 6^.46.
keleaeoida«, co//^^w«iRe. . .*
calcsan, 4:oileeta {9imlUlüdoJ.Jp9i* i^Wilt-
. raiOJ gL:Ka:) ! - i i! ■-
gele«eiiih*beiit JN.'78^ L > .
'((äleaan ist, leoium esL Frg/ 59.
Bin kaleaan, legimiur.lL* 9.. 10» iL
gelescoi iiuerden, recitarL Mcp«
gelesen^uuirt (tou)l Mcp. ''•^*
galeran (pari* praet.LmÜiii |alesan Gn-
"\ 'lUiVii^h iV fol^eh^len Stelfeh (cf. ^aiie.
>an at; gane^iatiii^w'etan 8lL' ii^wesan;
; ,1jleran (calesap. Pß.), coNßcia. g\.K*
^ ■ • ' cal eriirt; colteciio(müHortänJ: I^A/ gi-
[ ; y^ iM^f^K^^ hcaof4 m ^, f»:,* 3.
gileranu, rei^^tp.gQh, 5. kileraniu,
. • ^ :mriMrci.Bt>..kilef4üieinWaciiviKi42.
I { — ist karer an (sicJ.coUigitnr. Rh*
>- ..(caleran« Gk.3.}9;ir^tf7i«09/iir. Gh.3.
sin kaleran, legantutl lip 9.
Z15AMANA GALESANi
zisamana gileran. ni uuirdis, noncoU
ligeris^ MC Sh. Bib. 1^ 2.
AUUU ZI KlLESA^iiE;r€aoiHigendum. K. 32.
■ ;l)ZGALESAN; •■.■....:■•
uzgiicsin, dolligimus.^ Le. 2.
Hzgii.eran uner Atn ^ colliganlur* GI^3.
ARLESAN (alts. alesan), erlcfeiia
arleaent, coUigenL T. 76.
arlasun, elegernnL T» 77».
. ' arleaanii^y jmrgala (membra JlyppoUiiJ*
; Prud. 4* ; ..
8 o;s o a )? I e s e o e si n t . colliguniur (zizania).
uz ABiLESAN, Att««rlffett.
arle^emes, iz uz, colUgamus (zlzamaj.
■'■" IfJL'ESAN,'t'inUfeii.' "'
SQ daz pbaz ingelesen nuirt, N, TS, 1.
' ÜNtÄllLESÄN.
} ■'. J'
* *
• • »,
^ • ■
Text kiJiCsaBfJn der Handschrift aber
i. f .. deutlich dulex « nf K.) dfri .6S «h
ii. ■;!'.Mt|'*i/ ii i!:»it>i^ (Je". ! *ni
ioub zuntarlesanne, m/^raf^ legendae
" ' " • 7>oArf^:i>. Vis. ir. 366. "
ÜFLESAN. aafl<f*n. ' ^
iirtas, /rg-iV ffrä^hltnä 'chMrumJ. Prad. J.
_.^ ÜZLESAN» auiUfftt. \'_ •' ••''
'"uzlesaiiics (uzlesan. L'e. $.)> eo/ßgfmitf.
M. 31. Le.
"' dxtesent, cötUgent. M. 3Q. Gh. 1. 3. 4.
WIDARLESAN, »ifb<rlf:f«ri;
uuidcrlesan, rcfegamus. Ec.
^^^ pURüHLESA^l, buvc^jlf yen.: '
*^unibIeraniu9'/7;^r/i?/ftaV*Ik. II.
, ZISAMANA LESAN, jufammfnfefen.
,,' daz er die lili'on zcsamchc lese* Wm.
■ ■ ■ ,
"•'■"■ "ci'sänieiiiB lV^ei(tÜ,'rMo///j^«n/^j: Rg. 1.
***L*E9Ö; m.; l«rtdr (^t«»c4i/iy>. Ni' 93i 20. *' •
r-lMSiÄErm., ti»n£r<n»ua/4r.>:Tr. Cf.'i . , ;
.LESARIHTLS..REHT.... : ; .! .
1 GI^ERIM, rtcUatioßem. Qap. 13.
' ^ •***'• ' • " : i • • *
iXmS kBntite. in; if<)ig^den. Stellen gleicli^ 4eni an*
-:f>'.g^8ii liai ^Iteiedard. les, . minmf non^ne,^ Tür
.ghUcran Itineiafi fiiegalauni gehalten vircffd^A:. . : , | . ,.
^19 iitS, LESA.1JS.
f .
•ie «e «uiixen U« iikai sie taont. N. 68, ben, dab die Spi^che aodk Negatioaea (wit
1 4. 10t , 7. ^ affinnaüve Partikeln, z. B. j a) ab laljerjtk
br hia er aib thes leidea er ni nuärnoli gebraucht; dab aber auch in mehre^eti- d<
les. 0« III. 24, 76. - : geführlen Stellen les weder ab Ne^üon
tboh ni habeta er bu Ua mera thes gitbi* als Interjektion steht
^ gines. 0. IV. 16, 8.
aib ouh non ni niida4i Us ainea bjilssla- LESA (cf-nord. Its^- lamfitiam),. v^: wi
gonnes. O. IV, 19, 7«. ' m/^ak^a (Xletttmg). Li Tfr. H&. Moni :
«i daamea qnaton se lea uuertiaal thea ' ItH vLU, Ihin^afi, gausapae. 'St. l}$.icL II
nnerkes. 0- IV. 28^ 11. LESESTOCH? inßnna (M/oMna, miira]
ni uueiz ih les* in gäbe nuar ih i« ana- 460. Hieh^}
fabe. 0. V. 7, 84. ^ USINA,/. . , ;.
In a. a. a. äbles, n^^mr^Mim. BI. Sl.Sb. Le» lisinun, lisinnas, Wji. 863. ., ;
3. übersetzt es sogar ohne n i eine Mejgation.
Allein eben dieses ab les steht in> ab les '^^^SA,/, ruga. Mon. 3. Cf, das vorige 1
welihes mutes die sint die ir. vTo|rderen Icsuii, rrig^*#.'SaL 4
so ne cren t — . Diul. Ill^ 38. rfs liitMjektion GALESÖT. . , . .
(eben) ohne Verneinung und in d^n* folgenden "»"^ kelesotemo tuoche, con/racfa i
Stellen gebt ihm auch die ' verneinende ^l^^eu- SP?^ ^^ ^ .
thaz ziunurfun se les mit bittir& tO:des. UlO^ vielleicht eine zu sanik. ri, tre gel
0. IL 11, 47. - tmd mitis vetDfiebrte Wurzel; of. altpr.
thes githuingnissea thes nuoroU tbultit />r/nAr*adep re/miUjj lit iysti, j^cyi^r^. I
tbanne les. O. IV.. 7» 29. Hao, leisa, leiso, leis|an, leisanoa, 1
iob rjafu.n filu beizp cru^^o^Iesni^O cruzo. ' leiste leistjän reibet sich des'gotb..laii
0. iV. 23, 18. ■ . []'■ ,'j\ l docere, wegen auch Uran und: lirnen
ia uuortun dote man oub les q^ielce si« häufigem Ueber^nge des s in r) an diese
nes uüortes. 0. IV. 26, 18. \ ^^^ anJ • Auch daa goth. pr^ieientam L^is
«uara thenkist» les uuio meg iz uuesan (von dem lai«jan herzuleiten ist) deute
alles. 0 V. 1, 45. / , T JA- r WPJT^
mag mih quad si zlin tKo les güusten ^^^^ cf. va,t,^«o,von Vyil.
ttueinonnes* 0. V. 7, 21, » >.r *" :«» '«.,J»k I j Ä^ i • t •' *» \ i
. , . ' . . • . i' «'J U ... ist aucii JU/x.k3 zu vergleichen und das
übe sie les m uuass^in, si cmm cognovtsseni. ^.u,^„ ^» ».il^c.«' j . u ' •"*- i •
^ ^Q ^ V TJ.r«:.!' ... gAieran st galejsan; das goth. ai m lai
.^V • »'• ' k * 'r ' 'f^L^ 1 ' tonnte aus a, durch Apßigung eines 1 *(und
zitt les minnont sie achuste furet,ugede, j.,^^l r« .«• ^j % . i j \ -
,. , . ^ / .,. \ ' I, / durch Gunirung das i) enlataiiden se?» (cf.
.'i .^ : ^." '». . . ... im MT A
Die Bedeutung, von ebeUi dlf^l/^s/u^^ mehre- : .j^i|Und althochd. j4, vaila und VVjfl
ren der hier -^Berührten .Slel)««,>.^,s^^^ ^ g^
als eine Contraktiöh von lewes^ «• *^"'^"i.*'» «J ' *^^ -^ '"D 4T> ' ^
ansehen zu lassen, um soimebr da defenft^tÜ Ie- .L'i hAira:l^'und.J3iLJL\9.taibun> mid aanak
uues cramda göt d^rtflibelo in N. iöi(ik]f,12. .1 .•. »'.-;,. . T
die Slelle: ziu les minnont sie achi^sle. v^^^^i. 4"V**»^^'^^
fore tugede. ßo. 5. zu» Seite geatdU «Irt^ in Rücksicht di^r Bede,
kann. AiiKtöisig ist es aber, dals neben»- cman-jon- '• li.-. <:.ii '•••«•7^7- * ^^ -^-.
der beide Formen leer dnd )efu«eä m Muund rcniadeFStonti (oft V>V.ÄjS Q«.wiat, ISjt
Bo. 5. vorkommen« Auch ist nicht zu überse- und nist) gleichen Anspruch; oder sie gel
25t
LBi
LliS.
25^
Tielleicht zu keiner *TOti beiden Warzeln (list
gehurt vielleicbt zu LAtjCd,)^ deshalb habe ich
fiie auch besonders. aofgel'iihrt.
LISERA. Flufsn. Hieher?
LitSO (nur adverbial, Uifc), sen^lm. Tg. 1. er
feret also liso in sin er o muoter uuomba
also deJT regen an den seapare. N 71, 6.
noh ze liso nc ruo-re sieb, nee moUiter
agitandi sunt gtstus. Db;
LEISA,/.
ÜÜAGAiNLEISA, / (JBagengcfelfe). VG.
HL 293. Ka. Prud. 1. 1>. H. 312. Can. 3.
tiuakanleisan. Ja. uuafgenlel^sa. Tr. Em.
32. Sg. 292. nöaganlesra. Can. uuagen-
leise. Hd. ouagcn 131812.^0.460., orbita.
d.pl. uuaganleison, orbiti^.' Vtud. 1.
LEISO, m.
FORALEISO, m., praevius. Ar. 2.
des foreleisen,* ^ra^c^/e/2/iV Mq».
dero uuison undc fortilcfison dcro go-
tes berto, arieium, N. 65, 15.
LEISJAN.
ANAGALEISJAN.
anakilaisit, invasit. Ib.
LEISANOIN, imitarL
lei'sanonti, imitans (ilominumj, k. 7.
leisanunto, emulando, Prud. 1.
LEISANJAN.
GALEfSAIN JAN, irmtari.
keleisanit, imitatur. K. 27.
siirt keleisinit, Imitanfur. K. 5.
''%i keleisinit, imiteiur (ifoccm dominij.
K, 7.
JLilSTA,/. (8eifle; angcls. list, nord. lisii),
Umbus. Tr. St Em. 32. pletia. M£. Sb. Bib.
6. fimbria. Mon. 2.
liate, /ijn&//^. Hd. membranumjjnembrQnula.
Mon. 2.
• liati, plectä. Bib. 7.
XiEIST (cf. göth. laists, angels. last,' t;^^/i-
' g*/«!»), angels. Iseste, Seiflf/ calöpO€lium,
Jhrma. Tt. F. 2. Wn. 460. 3355.
last F.
LEISTJAN, alts.' lestian, angels. Ises tan,
leffien (goth. laistjan, sequi).
#
(Ao miüos er letzten'' die uart die wir
aHc sculen leisten.' I>. Ilt. 70.)
(daz ich dinem üatei' hän g/sheizzen,
dat wil ich dir leisten. D. IlL 72.)
leistin, reddere. N. 75, 12.
ih leisto dir minc intheizza, reddam
mca Vota. N. 65, 14.
leist ih triuna. VVm. fc, 2: '
du leistes mir die truitiua. Wm. 4, 8»
er leistet mir gnada. \Vm. 6, 2.
er leistet als er gchiez. Wm. 6, 1.
•^ daz ih leiste (leisten. Wm. 11.) (uuil-
leii). Wm. 5, 6.
daz sie siu (gebot) leisten. N. 102, 18.
ioh so iz zi thisu uuurti thaz ir mir
Icfistit huhli. O. IV. 12, 9.
leistet imo triuua! Wm. 6, 2.
leistende. N. 97, 3.
GALEISTJAN (alts. gilestian), seletflen.
geleisten, <^<Ver^ (daz siu gchcizent).
Bo. 5.
er gehicz daz er gclcistcn ne mahta.
N. 138, 16.
ze geleistenne den cid den er suuor.
Nz.
(er) geleistit then eid. Schw.
du geleistost daz dugchiezc. N.137,2.
er so geicista so er geliiez. N. 144, 13.
sie eigen geleistet also sie iro ge
biezzen. N. d. ps. gr. uuirdct gelei-
stet (gnada). Wm. 7, S. uuirt gelei-
stet, redditur (libi votumj. N. 64, 2.
uuerdent geleistet (promissa).. N.
88, 48.
FOLLEISTJAN [das alls. ful lestian zeigt
deutlich die Zusammensetzung von fol mit
leist] an und spricht gegen eine Ablei-
lungssylbe -eist in folleisl-. Die For-
men follust-, follisl-, folleät-, fol-
leiz- sind nur als Entstellungen anzuse-
hen (ist in der Form follust ein comp.
von fol- und lüst- anzunehmen? et aucli
die voti mir hier untergebrachte Form uuol-
lusii in uuollusti mir. OA.)].
Bedeutung ütad Gebrauch:
suppetere. Gh. 1. 2. 3*. Gc. 3; A. Rl 30.
Sb. adsidere. Mij;. Bib. 1. 2. Sb. suffra-
[17]
353
LIS.
US.
m
gart. M. 19. Can. ,10. LI. solatiari. Gli. 3.
favrre. Prud. 1. providert. Mij. Bib. 1. 2. 5.
uuollusti mir, terva me. OA. biclier?
folleistanlcro, obstetricante (mana ej'iis
ediictiu est coliAer tortuoutsj. M/t.
Fonn nnd Flexion,
(er) roUcisLit. Gh. 1. 2. 3,
uolIeUtit. M. 19. Can. 10. tl.
noilistit Gc. 3.
(siejfolleiiitent M. 30. Sb.
uolleisteot. Gh. 3.
(du) folUistes. Prud. 1.
(sie) follistan. A, (es übersetzt suppetimt;
ist dieses suppetunt nidit Schreibfeh-
ler für suppetaut , so fehlt am Ende
TOD follistan ein t und das Wort ge-
bi'irt zur 3. p. pl ind.).
(er) uolleista. Mtfj. Bib. 1. 2.
iiollesta. Sb,
imp. uuollusti. ,0A. (hieher? oder zu
wol-lusl-?)
p.a.
d. *./. folleistantero. RV». Bib. 6.
follcslantero. Sb. Bib. 1. 2. 7.
follestentero. ß!b. 13.
foleisteDtero. Bib. H.
n.;>/.flt. foUeifitenta (follcistcnti. Bib.
1. 2.). Ml-
KIÜOLLISTIT uucrdc, siiffragelur. A.
FOLLEIST, FOLLEISTI, «. u. /. (alts. fül-
lest).
Bedeotung und Gebrauch:
■ quxiliinn. N. 59, 12. favor. Pnul. 1.2. VA.
V. 343. subsidium. A. praesldimn. \ A. XI.
58. Bo. 5. Erf:. siipplementum. A Gc. 3.
adminictUum. Ec. ad/'uvamen. Em. 2b. be-
neßctum. Miit. Bib. 1. 2. 5. Gh. 1. 3. be-
nedictio. Bib. l. 8. 13. Mf*. fortuna. VG.
HI. 4&2, munuf. VA. V. 337.. manus. M.
19. Can. 10. 11, opera. VA. VIL33* imo
. c e foUu'4tJ-ni aiuirdjiit. S. Mu. dir zi
uuDiiiie. S.52. in d!na follusti. O.IV.
14,14. guod4^fu|Ie44(.(|iabeti ih thcs).
lir. kib uns toXhitl /ffu.Ti/iiuuJ. fi. 59,
12. Mlc $lfpfvte4ÜiiaJ dctoitieuelo
fordcroQ. lio. &. ,'
Fonn und Flexion.
'i». s. folleisl, Prud. 1. 2. VA. V. 343.'
volle! si. Ee.-
follaist. Bib. 13.
follisl. A. . . , ...
(uUuäl. Em. Id.
: .uultust. Prud. 1.
(olleiz. yC. III. 452.
g. a. uolleisli. Bib. 1. b- ' . i
uoilesti. M1^ Bib. 2. :
d. t. iollusli. SlIiw. VA. V. 337.
uollisle. S. ö2.
a. s. fulleist. llr.
folleist. Ai|J. llib. 1. S. N. 59. 13.
Pnid. 2. VA. XI. 5S.
uo^eist. AL 19. Clin. 10. 11. Gc. 3.
aollaist. Bib. 6.
follusti. 0. IV. U, 14.
n. a,pl. uolleiüt. £c.
follcdU Ba. 5.
folliflt. A.
i}ollcistiu. Gh. l. 3.
FOLLESTIDA, /., pevseverantla (boniope-
risj. N. 103. 3.
FOLLEISTAKI, m.
n.a.pl. udllciislnra (in AI. 25. steht« D,ql.
Icislara}, inlerve/ftores. Can.
10. 11. puirOHOS, Prud. 1. i
uoilestara, irttereeräorss. fib. ;
follestrara (sie) , faatoret, Gc.
S. 9. ■ . I ' '
FOLLEISTAKA, FOLLEISTARIN, /,
, R. s. folle5tarin,/av/r(>. D.,11.- 916. '
a.s. follcistarun. Mq. ■«
follcstarun. Bib. l,2.7,f
(uqjieiätarin. Bib. 5.) |
LERA («.„die Wurxcl LlSjlij!^
lare, lare, alls. Icra, it^tt, dpctrhm,dh^ '
dplinu, exhortatio, praesagium, dogma, Pv-
..ditio, eenturtt . inslriimentian, »ecta,-Mfwt9,
,. it^orWütiOf via, insti/utatH , Jaus , ulitw, ton-
mltrnn, rviüliiuttum, tpraccefttifift. 9MUfia,
tbai aiea naola lusll, tbia.^cio in mta
-..1
*>PÜ*
i LIS.
thia se thar innnn thea hortun mitbon-
tes. O. II. 24, 11.
nuanta aie aint alle thera kristes la-
ta falle. O. III. 7, 61.
mit geistüchetu Icru. O. III, 7, 48.
«fter uoorton maoagen ich lerun filu
hebigen. O. III. 17, 1.
Form und Flexion;
■>. lera. K. p. 2. gl. K. N. 67, 9. 71, 6.
106, 3S. O. II. 14, 116. 21, 24. 24,
11. r. 104. Org. M 2!>. Ja. Ib. M«. Sb.
D. IL 322. 352. Can. 1. 3. 4. Zr. üc.
laero. Pa.
g. lera. K. 2. O. II. 15, 16. 24, 6. III. 7,
61. Gc 4.
lero. N. 44, 4. 64, II. 94, 5. Gc. 1.6.
d. lern. O. III. 7, 48. 16, 2. 17, 32. T.
1S7, 1. 89. 104. K. p. 2. 61.
lero. M. 31. Le. Bib. I. 2. Mcp. ^. 32,
6. 41, 8. 64, 10. Org. Bo. 5. Sb. übe.
Ec. 1. 2. Wm. 4, 8.
lera. Ho. Mi. Bib. 1. 5. VVm. 4, S. III.
a. lera. O. I. 3, 30. 27, 43. II. 3, 311. T.
43, 3. 84. et 83. iN. 45, 3. 49, 17.
59, 2. IM 31. Mz. Gs. 1!|. 1. Sb. Ilib.
1. ä. Le.
n. pl. lera. Bib. 1. 2. Gc. lt(. M. 11. 16. Sb.
Ec. Ran. Can. 10. 11. 13. N. 64, 4,
140, 6. VP. 4. U. IL 284.
leera. K. 4.
laera. Pa. Ra.
hlcra. gl. K.
lero. D. U. 361. '
lere. Bib. 6. ■
g'pl- lerono. M. 31:
leron. N. 41, 8.
a. pl. Ictoii. 0. III. 17, (. IV. IS, 38. Gc4
N. 17, 12. 103, 18. •' •'
o.pl.latt,. Co. a«.>'Billil|9atll
AFARLER^'. ^J
I ratio doctr'
LEKIG («dg
N. «M
>;iLEHLil'
ERAM
US.
256
Mit Akkus, der Person uni) SmIic, die man
lehrt: ili lero iuh. N. 48, 5. du leris
gnlcs uueg. T. 126. dar lero ifa tib iz.
Oi^. ih lero unrehte din« uocga- N.
50, 15. ili lero iuli götes Torlitun. N.
33, 12. Icrta sie dax gual. O. HI. 23,
36. — O. 11. 23, 1. II. 11, 43. V. 12, 92.
111. 22, 36. 15, 17. N. 27, 3. 79, 5. 59, 12.
24, 9. 34, 2S. 89, 16. T. 132. VVm. 2, 9.
IHitlDfiniliv: lercst sie fercbiesen iiDota.
M. 64, 9. Ici'ct mili tara follecbomea.
n. 17, 36. leret sie iz pedenchen. N.
72, 10. lerct uiisih diemuote uucsen.
N. 3S, 9. leret pelon. N. 56, 2. lerct
unsih pcchennen. N.70, !■ Icrcnt ntih
scribeu. Bo. Ö. lerta sie fcrnemcn. N.
77,2, lerta in cliomen ad virtutem. Nd.
lerta die eonuarten singen. N. 72, 1.
lerta iuuili trost haben. N. 13, 6. 1er-
ton mih ufinduon den niunt. N. 65, 17.
lere mih kan dine uaega. N. 118, 26.
Mit acc. cum infin.: leret tiscn antorem
uucsen gehcizcnen Mariianum. Mcp.
Mit zi und liilluitiv: der niinc kendc le-
ret in uuigc ze uberuuindenne mine
^eisllicben fienda. N. 17, 35.'
Mit daz: hier leret unsili chrittut, dai
ans sin rcht in muote si. W- ^t 1^
lerct unsih, daz sulen— ^> ff^**
Mit waz: lero dili, au*S do looa soll.
N. 31, 8.
Mit wio: ze lerenD«; »""• " ^'""' "**'■
187, 2. inar,«'- *'«•■ **•„'• f,- """-
tem, Gel 1, 6. «»»'"•• "'"• ''3. tra-
i,re. C.n. 4. „„timm. T>-n. 3A i„.
formari. B.H 3J9. "»»"'• ^- >■ 3. «w
dirt i\. UM. K «^•"^f'""' ^ -l- reit
Hetaolo, "'"«"."■
Ir,.n.M «»m. ;. 7.l.m.:lX. X.
\ t. 3. Gc. 1. 6.
■»1121,25. m.2sA
I.I'-.,
/
257
US.
LISt
! i . :
• ■
,:' Urin., Syl . r ür'
if Re.lerCvnne. N. 114, 16. Org.i,. .;
: (}h) Jtirii. K. IX O, U. 23, 1.
1er«»., N. 48, 5. 31, 8. 33, 12..0iig,
1er iJi. O. II. 33, 1.
(du) leris. T. 126. 132. gl. K. : .
.. : .laetts. :Pa. .i
. . • levist. Dl U'. 313.. .
• letcÄtN. 27, 3i 69, 12. 79,5. ßo. 5.
(es) 1er it. T. 25, 6. 173, 1. .165, 4. IL 2. R.
: Org. Q .11, 1, 55. SH, 9, R, 13, 24.
Can. 4. II. 9, ; . ,
leret K 17, 35. 24,9. 34, 2S. Otg. Bo. 5.
, .. Md. II. Mcp. ,Wm. ,4, 1. .
(wir) ler Uta ea':(^ttoce»iurJ. gl. K.
(sie) Urent IIo. N. 48, 5. 1(K), 12. 144, 7.
Mcp. Bo. 5. Wm. 2, 12. 7, 4.
lerrint D. II. 352.
(er) lere. 0. IV% 20, 32. Bo. 5.
(ib) lerta. T. 497„2. O. IV. 19,.7..N.:70,15.
118i 13.Bq. 5. ..V .
fhlcrd^a. Co. 4.
(du) lertos. T. 113.
Urto.st. N. 65, 3. 70, 17. Bo. 5.
(er) I^rta. T. 17, 8. 19, 5. 22^ 7; ,Q. I. 3,
, .1,8.; II, .2, .9, 14,. 84. ;W. 15, 7. 1$, 9.
49,1. Mcp.,.Qh. l.:3. M»t. Bo,5^ Wm.
2, 9. P.U..348.
.li^erta. Gc. 4. T. 104..
lerda. Wm. III. 2, 9. i .
, ., lert er. O, IV. 7, 89, 15, 43.
ir lertut Os. 12.
fie^lertun. O. I. 1. 83. 12, 2p« Ulv 15^ 17.
, ,. . T. 66, 1.64,9. . . 1 . :
lerton. N. 65, 17. 72,. 15. 74, 4 Mcp.
Bo. 5.
(er) lerti. T. 44, 30. O. IIL 16, 10. Bo. 5.
N. 104, 22. 118, 66. i .
(sie) lertin. O. 111 26, 10. IV. d, 35. Mcp.
tmp. «. lerL T. 34, 5
JereuiN. 26, 11. 44, 5. 118,.I2.r
in^.plAeteV. Frg. 33. ... ,.,
p.praes. letfnti (doopnsj. T. 32, 1. 43i 4.
, ': '.. •■! 18^» 8.. ' . :• • ..I .
lerendi. gl.. K. .
laercndi. Pa.
.4
» I
. » ■
leren de. N. 2, 6.
Jeriode. N* 93« 1.
: rf, leren temo. T. 123.
n* pL 1 ereilte. T- 84.
lerenti uuas. T. 113. 129.' 140.
lerendo (docendoj. N. 59, 3. 60^ 8.
leranto. Da.
•
GALER AN, docfr$, insfruere^ ermdire, infar-
; : fnare,äi$ciplinare,cqfechizare* — ^ tber man
sih iha^. gilcrit O. II. 13, 35. geleret
.. in« iz. JN. 89, 11« geleret iden man sih
, gelben, niderren. N. 41, 7. geleret ke-
uuaro gan. N. 85, If, . kelere unsih
mil^non. JN; 67, 29. kelere mih kan. N.
24, 4. 81 e gelcrentdaz uaieo ein ie-
4tam^i^^^ihtt zc demo anderen. N.
4t^;8t:du geiertost unsib, uoieo ferro
unser uucg ist M. 43, 19.
Form und Flexion:
kal^r.e$ (docerej, E. .
(er) kalcrit. E.
gilerif. O. II. 13, 35.
g(k)clet«U N. 41, 7. 85, 11. 89, 11.
(sie) gc^lercnt. N. 41, 8.
du gilerlost..N. 43, 19.
(er) ki lerta. Ib. Ud.
(er) gilcrti. O. «I. 17, 34.
; imp. s. kelere. IN*. 24,. 4.^67, 99.
p.proei. gaIcrit/</ac/fi^, gfic^re^. Frg. 15.
kilcrit (doctiis). gl. K*
calaerit. Pa.
kalaeril. Pa. .
kilerter, disertiis. Ic. . .
gilcrter, dortus, % »77. .141.
kilcrtiu, informata. U. U.. diO»^
gelertes (listmeifiteres). Wm. 7,1.
geleretes. Wm. II. III. IX. ^
kilertc, instructi. Ra. peritL gl. K.
n ' keleeric., doi^. K. 1. (euua}>gi.
,.' .. jlerten, doctis, T. 141. ^«lerien.
N. 101, 25. galer ita, mstmctos*
Can. 4. gelerte, erwUtas. IV.d9,12.
uuoH g.eUrte, erudifas,. Mcp.
Xeuua) gilerle! T. 141. kilerlto,
tir^. Iq*,:ge.lertp, sophisia. lo. 4a2
k^c^l 1^ r t a , disdfdinatitm. Oi*g. d e3
,l(;^Ier-tin, discipUnati^ Org. demo
j .1
- 1 »
5&
US.
Lis:
260
gc\tTt\n,disciplinaio. Or^. gölertun
f d i e r n u n ), doctissimae. Mcp. ä e n g c
l«rtin, disciplmatnm. Org. ibie gi-
lerton, scpibas. T. 8, 3. die geier-
tosten des listes. Bo. 5. kilerto,
docte. D. IL 347. keldrtOi sdenter.
Gr. 1.
gilerit bist fona — , eriiditm i$ de-^.
Tp. da bist uuola gilerit, vernx es.
D. If« 285« 81 ist mit go'tes zuo-
sprachon geleret. N. 67, 14. gelc-
rit, catecizatwr. Can« 4.. pirum kile-
rit, dacemrir. K* 7» '.kalaerit. (kile-
rit gl. K.) uueset, erudiminL Pa.
uueset kalaert^, ^rtkUmni. B. sin
keierit, erudiantur. K» 61. tatun %p
sie uuarun gilerte, edovti. T. 222,
4. geleretuuirt, iti^ignitur (animusj.
Bo. 5. uuerden uuir daz kelcret.
Mcp. du babest mib keleretf daz
ih— . M. 118, 98. daz habet mih
kelcret, daz — • M. 53, 9. daz ha-
bet er &ie geleret f«re uuundcr
ze ahtonne. N. 15, 3. .
UNCALAlERHY vnflcU&rt, indoctus. Pa.
UBgiU^rter (uqgaJiaerte» Ra.), idiota.
Ra.
ungilerte. Ra. ankilerte. gl. K. an-
gilaerte. Pa., indoclL
uncalaertan, indoctis. Pa«
ist angeieret Bo. 5.
ih habe ungclerct. fCof
DÜRHLERTEN, inwttritnm. Bo. 5.
UKTHURüHLERIT(undurUhlaerit.Pä.),.
ineruditiis. gl. K. '
NIDUUILERTER, idiota. VP. 4-
LERRAINTLIHHEMO, doiiJi. Rb.
UlRäRI) m. (nord. Iserari, goth. laisarcis),
~ «c^ter. '
• ' 19. 'S. leraTf, legislator. Mb. Ep. can. 1. 3.
4. 6- catagiia. Tr.
A s* lerarL Mv. Ps. 2. Bib. .7»
lerare. Bib. 5.
.. II. pl.^ 1 er arra. N. 50, 10.
lerar«. N. 89, 12.
laerari. Pa.
lerare. gl. ^.
- f.
g'pl» derc lerari. Ho.
d.pl. lerarum. K. 5. 9.
lerarun. Bed. 2.
lerarin. T. 12^ 4. N. 67, 13.
a.pL lerare. N. -671 15.
EUUA LERARI, legis doctor. T, 128. ^
LERÜiNGA, /. (nord. l«ring), instiUUio. Em.
14. materia. Em. 19.
a. leranga, doctrinam. Is. 9, 4. T. 84.
GILERE (cf. gilir), ex adinventione. Sb.
GILERTI, /., facundia. Prud. 1.
LIR.
GILIR.,
gilire. M. 2. Can. 11. gilira. Can. 5. 6.,
ex adinventione.
gilir, iuggestiones* Can. 5. 13.
LIRIG (cf. LERIG).
lirige, docibiles (g-otes). T. 82.
LIRNEN (et lernen), lernen; discere. E. N.
118, 66.Bo.5. meditari. K. 48. ih Urnen,
uuieorebt tu bist N. 42,2. lirne, uuio
sin — • Org. uuer lirnct imo gnada,
misericordiam quis reqtä^et ei. N. 60, 8.
kenuogc l.irnent sie an dien buochen.
N. 60, 8. die lirnent sie i.n selben,
für fic^. N. 60, 8. ih lirnee die reht-
nissa. N. 42, 2. ih lirnee an iro non
superbire. N. 113, 56. lirne es, meditabe-
ris. Ib. lirnee toon Judicium' N. 98, 4.
lirneta smidon« Bo. 5. dia sie lirne-
ton föne dien buochen. N. 16, 14. lir--
neton be dietin. N. 105, 38.
Form und Flexiok.»
t .za liraenne. Ib.
ze lirncnne. N. 118, 34. 146, 8. Ma.
ze lirnene« K. 8. '
ih Urnen. N. 42, 2.
(er) lirnet N. 60, 8.
4sie) lirnent N. 60, 8. 124, 4.
(ih) lirnee. N. 42, 2. 118, 56. 118, 71.
liraem. K« 7.
(du) lirnees..Ib, Rd.
(er) lirnee. K. 58. Bo; 5. N. 98, 4.
Urne» Gd. 3.
da. lirnetost fia 5«
(er) lirtaeta. Mcp. Bo. 5.
(sie) lirnetan« Em. 3. Can. 9, 10. 12.
•
261
US.
lirneton. K. 1. N. 16, 14. 105, 38.
(er) lirneti. INd.
imp. s. lirne (discej. Org.
imp. pL Viin^i (discite),^. IL
lirnent N. 2, 12. 68, 30.
p.praes. lirne nie, discenies. Kp.
GhLm^^^ , discere. E. gelxrnen. N. 118,
108. Bo. 5.
ib gelirnen, considerabo (mirahilia de
lege tun). N. 118, 18,
ih gelirnen mine fienda minnon. N*
118, 18. — N. 118, 34. Bo. 5.
(er) gelirnet. Org. Bo. 5.
ir ge lirnent föne imo docirinam. Ne.
sie gelirnent sifa nuidere chercn ze
Christo. N. 113, 3.
sie gelirnent be mir. N^ 39, 4. ,
daz ib kelirnee diniu gebot. N.
118, 73.
(sie) gelirneen föne in rebt. N. 71, 3.
gelirneen fernemen. N. 89, 12.
gelirnen, daz du in fore niiare.
N. 103, 29. Bo. 5.
ih gelirneta. Bo 5. N. 41, 5. 118, 13.
>kilirnela. gl. K.
(er) kelirneta. N. 41, 9.
(sie)lwelirnetoii. N. 30, 12. 71, ih.
daz unirt föne in gelirnet N. 120, 2.
gelirnet sin ^3.71. pLconj.J, Syl.
ib babo gelirnet N. 53,9. 118,
12. tu babest kelirnet Mq). gi-
lirnet habet Bo 5. gelirnet ha-
beut Bo. ö. so er gelirnet ha-
beta be sinero muot-er. 06. 5.
uuir eigin gelirnet, taz — • Org.
UNGÄ.LlR1N£T,nt(i)r 0t lernt, si habeta
ungelirnet Bo. ^. habet sie unge-
lirnet N. 118, 135.
LIRNUNGA, dtsciplina, doctrinUy indu$tria,
lectio.
n. s, lirnunga, indüstria. Rd.
d. s. lirnungo (post-Tullii lectianetn).
Bib. 2:
0. s* lirnunga, diseipUriam. N. 118, 66.
lectionem (Qäintiliäm/, Mk. ' '
71. p/. 1 i r n u n g a , doctrihae,' Mcp< studia.
Gc. 8. 9. instrumenta. Ib. Rd. '
LÖS. Lua
<21/Ei/. Irmungon, discipUnis. Org.
tf./j/i^Iirnunga, disciplinas/t/lc^.
LIßNUNG, H. pr. hieher?
GIURNUNGA, discipliM. Org.
GELIRN, disciplina. Org.
kelirnis, doctrinae, N.^ 103, 10.
GILIRNIC, gelehrig.
gelirnigen, ^ci«i»/7a^ süsceptibltem. Org.
LERNi:N^u. LERNJAN, lernen, discere; an-
gels. leornjan; cf. LIRNEN!
hiar mag er lernen nbar al, nnio er gi-
lonben scaL O. I. 26, 6.
daz sie I«rnen (trinkan). Wm. 5, 12. (ler-
nan. Wm. I.)
lerneta (herodes) fon in ihte zit thei
sterren. T. 8, 4. — T. 104. O. IlL 16, 16.
lerna (lerne, cod. V.): lerna hiar thia
gnati, Quio unser druhlin dati. 0«I1L
19, 11.
lerne, meditare. VP. 4.
lernet, disciie. T. 56, 4. 67, 9. 146.
GALERNI:N und GALERNJAN.
80 du neu in gelernest Wm. 1, 8. ge-
lern es. Wm. III.
gtlern^n, discant. 0. I. 1, 108.
dabi sie igelernen. Wm. b, 12.
ka lerneta, didici. Pa.
ff
gilerneta, didicit. T. 82.«
gilerneten, calentes. Prud. 1.
gelernit babes. Bo. 5.
FORALERNEN, praemeditari. T. 145.
LERNUNGA, indüstria. Ib. schola. Ic
•1
LÖS s. LUS.
Lösto s. HLÜ.
A
LUS (LU- S ) ; cf. \\vntil Lü and^LI.
Vielleicht ist auch LuST (q.* t.) hieher sa
bringen.
LIUS-AN (lös, lurun, loran), angels. leo*
san, perdere; cf. liL lausz-ti,/r9ii^r«.
FARLIUSAN, golh. fraliusan, alte, far-
leoaao, farliosan, ttrlicrcil (st »er«
lUfcn)! lerftircn. paniere. Pa. Ra. gl K.
/
263
LÜS.
LUS.
264
Fif. 5. T. 44, 20- N. 52, 6. K. 43. Bo. 5.
Mcp. wdtiere. R. Gh. 1. 2. 3. Rc. VG. IL
198. disperdere. 11%. Sb. Bib. 1. 2. Mi?. N,
105, 22. firliusit, conteret. Bib. 1. 2.
fliesen, omittant. Rc Carlos, dcmoliiits
est. Ib. Rd. f erlös, occidit. N. 77, 31. uer*
liesent, sanguinem peiuni. Ba 5. uer-
liereatez, dissipans. D, II. 317. farlo-
ranero, distraetamm. Ja. floren, eonsum-
* '• tos. Ran. ferloren sin, perire. N. 9, 19.
floran uuerdan, capU VA. VII. 295.
floran uuirdit, coruumabitur. Bib. 1.
▼loran uuard, devoratnm est. M>. suo-
chit then kneht zi forliosenne. T. 9, 2*
rihtuom ferliesen. N. 52, 6. Ferliuset
sin gebet N. 9S, 9. ferlicsent freuui.
M. 35, 9. firliascst arabeiti O. II. 21,
20. firliesesi mina stXsk^ tradas* N. 27,
3. dar er die einen ferliuset, dar hal-
tet er die andere. N. 75, 10. iro nuin-
garten ferlos er mit hagele, omcf//.
M. 77, 47. sie ferloren liute ioh land.
N. 62, 10. sie ferluren iro eristporna.
N. 77, 49. thax sie flurin then hei-
Mant T. 199, 6.. farloranan tod. IL 20.
kouche ferlornemo, stidto pereunte. M.
57, 11.
Form und Flexion:
farleosan. Pa. Ra. gL K.
forleosan. Frg. 5.
firliasan. O IV. 26, 22.
furllosan. T. 69, 4.
ferliesen. Mq>. N. 52, 6. 118, 128.
uerliesen. Bo. 5.
fleosan. R.
fliosan. T. 44, 20.
zi uorliosenne. T. 129
xi forliosenne. T. 9, 2.
xe u.erliesenne. Bo. 5.
xe ferliesenne. N. 13, 5. 69, 3.
ih ferliuso. iN. 58, 10. 118, 144.
(du) uerliusist Bo. 5. \Vb.
ferliusest N. 5, 7. 142, 12.
(er) farliuMt K. 43. Gc. 9.
firliusit. Bib. 1. 2. A. O. IIL 13,33.
forliusit. T. 44, 26. 124.
forliusit. T. 90. Gc. 8.
uorliusit. T. 96.
ferliuset Mcp. Bo. 5. N. 75, 10. 77,
38. 98, 9. 144, 2a
Uli US it. Mi{). Bib. 1. 2.
Ir ferliesent N. 61, 9.
(sie) farlcosant. K. 43.
uerlicsent Bo. 5.
ferliesent N. 35, 9. 48, 15. Bo. 5.
ferliseut? inlidunt (afflictionibnsj.
Rc
ih furliose. T. 82.
(du) firliasest O. II. 21, 20.
ferliesest N. 27, a 37, 2. 54, 24.
ferlierest N. 27, 3.
(er) forliose. T. 90.
uirliose Gh. 3.
ferliese. N. 78, 5. Bo. 5.
fliose. T. 133. Gh. 1. 2.
forliosez (st forliose iz). T. 139.
(wir^ ferliesen. Bo. 5.
(sie)firliasen. O. IV. 1, 3.
uerliesen. Bo. 5.
ferliesen. N. 13, 5.
fliesen. Rc
(ih) forlos. T. 96. 184.
ferlos. N. 118, 43.
du ferlure. N. 17, 41.
(er) farlos. Ib. Rd.
firlos. O. L 25, 19. Ob. 41. '
furios. T. 125.
fori 08. T. 147. VG. IL 198.
ferl6s. Bo. 5. N. 68, 5. 77, 31.
(flos. D. IIL 27. 48.)
(wir)firlurun. O. V. 23, 102.
sie ferluren. N. 13, 5. 62, 10. 72, 1. 77,
49. 103, 20. Bo. 5.
(ih) virluri. Mt2.
firluri. Sb.
uerluri. Bib. 2.
uluri. Bib. 1.
flure. N. 15, 5.
(er) ferlure N. 105, 22.
sie ferlurin. N. HS, 95. 123, 1.
flurin. T. 199, 6.
imp* s. virlius! Bib. 1. 2.
fcrlius! N. 25, 9- 47, 12. 53, 7.
ulius! Mx. Sb.
- '
265
LUS.
p. a. aerlierentez, dttsipantem. D. IL
317.
p, p. farloran. Pa« gl. K.
ferlorKn.IN. 30, 13.
ferlorn. N. 118, 176.
floren. Ran.
n. s, f. ferlorniu. Bo. 5.
n. s, n. uerlornez. Bo. 5.
g» s. ji. ferlornes. Bo. 5.
r/. ^ m. ferlorn cm 0. N. 57, 11. flora-
nemo. VG. IV. 213. ferlornen.
Mcp.
a. ^. m^farloranän. H. 20. ferlornen. N.
48, 10.
a, s. n. farloranaz. H. 10.
n.phf* ferlorne. N. 126, 1.
g* pl* farloranero. Ja. uerlornon. Bo. 5.
d. pl. farloranem. Pa. gl. K. farlore-
nem. Ka.
a. pl. florene. N. 15, 5.
V. pl, fi /Zorane. O. I. 23, 37.
ferloren (florn. N. U.) sin. N.9, 19. ulo-
ran ist MA. 2. Bib. 1. 2. ist ferloren.
N. 10 (a), 15. lOi), 5. sie sint ferloren.
N. 48, 10. 72, 19. (sie) sin ferloren.
N. 82, 18. uuir uuarun firlorane* O.
}S. 5, 11. sie uuarun firlorane. 0. IL
2,30. uuaren ferlorn. Bo. 5. ih uuarc
ferloren. N. 118, 95. ferloren uucr-
den. N. 24, 19. 118, 192, ferlorin uuer-
den. N. 101, 25. floran uuerdan. VA.
VII. 295. ih uuirdo ferloren. N. 80,
Ib. 118, 93. er uuirt ferloren. N. 1,6.
36, 28. ferlorin, N. 48, 11. ferlorn. Kf.
florn. PI. IL floran uuirdit. Bib. 1. 3.
ir uuerdent ferlorin. N. 103, 7. (sie)
uuerdent ferloren. N. 36, 20. 54, 16.
72, 27. 79, 17. ferlorin. N. 80, 16. flo-
ren. N. IL floran. Bib. 2. ih uuerde
firloran. 0. IlL 8, 42. ferloren. N.
118, 8. ferlorn. IN. 118, 173. er uuerde
ferloren. IN. 68, 12. 108, 14. firlorn.
N. 89, 6. sie uuerden ferloren. N. 91,
8. (er) uuard ferloren. Bo. 5. ferlo-
rin. N. 70, 3. ferlorn. N. 84, 6. ulo-
ran. Sb. M?r. Bib. 1. 2. floren. N. 9, 6.
(sie) utturtun fi//orini;ii. 0. L 20^ 6.
ferloren. N..82, 11. 101, 25. er üuarde
f ärloren. N. 68, 12. ferlorn. Nt.
FARLORJAN?
forlorta dea manslagun, perdidlt ho-
micidas. Frg. 19.
ULIOSARI, m. M. 22. Can. 10. 11. flio-
sari- Cao. 6., elisar. r^
Geborte flosari, mendax. gl« K« und
caflaosari, mendax. Pa. aach liieber?
oder ist ein flosian, farloslan abznneb- ^
mcn? S. diese Wörter hinter L6SJAN.
tSCAZFLIESO; n. pr.
FERLIESA,/., prodiga. D. IL 342.'
LEIPFLIUSA, Franennamen.
FORLÜST (alls. farlust, Sfrl«|t| golh.'
fralusts., /■), m.y perdiiio. 1\ 138.
FARLOR, m. Pa., farlo^. gL K., perditio.
* g. forlorcs. T. 178, 4.
c/. furlore. T. 40, 9.
verlöre, interitn. Wb. .
o. vlor, intemecionem. Mf. Sb. -
FERLORNI,/, perditio. N. 89, 11.
g. ferlorn L NA N. 54, 24. flo^ni. Nd. iL
d. ferlorn i. Bo. 5. floreni. N. 139, 11.
n. florinii. K. 65. ferlorni. Bo. 5.
FLORINLIC (?), perniciosa. Gc. 10.
FARLORANISSA, FARLORAKISSI, FAR-
LORANUSSI,/.
n. s. ulornussi, damnum. M. 19. jac- ^
iura. Can. 11.
flornussi, /Vic/i#r/i. M. 17. Sb. dam-
num. Sb. Can. 10. 11.
ferlornissa, perditio. N. 105, 30.
d. $. flornussi, exitio. Ec
ferlorinisse. N. 10 (a), % \
ferlornisse. N. 10 (b), 6. 89, 11.,
interitui.
ferlornissi, perditione. N. 87, 12.
forlornissu, perditione. Frg. 45.
er. $. ferlornissa, interiimn. N. 48, 10.
ulornussi, jacturam. Can. 10.
n.pl. farloranissa, dispendia. Jb.
crimmo ulornussi, praecipUia.
M. 22. Can. 6. 11. 13.
floranussi. Mi);.
ulornussi. Bib. 1. 2. Sb. * -
flornussi. Bib. 5.
ulo-
liUS.
Lua
• .1 *
'• .' f
.• I . . • v » . « ".
uflorinussa. «Bibi 7., extermitua.
FARLORANiSSlDA, F ARLORANUSSiD A, /
feploini^sid«. M. I05^^'23. ^
I jT* ^* ferlornifisedok ^. 13, 4.
«eviof •i«8ed#.' Bö! 5.
42*'«i ferlorsisfidt).,. ihteritn. ti. SV^ 12.
i\ ..«Mt 102, 4.il39, IL.f /.«;!;:
.1. V ferioraisfred». N. 57, 11^^ -'
*tfiv4;* ferltifnis^ida, inietkämJJi. 34, 7.
uerloroifisida,^ tfj^iVmffiJ Bo. 5.
-ut^orn{8$edaCj^M^MdbMb. Bo. 5.
v^ ulornuasida« /efic//irajii«'Gd
I flbranusbida, «rcfi/wii. VA. Vill.
..Oiipf. n^^BUs&ida-, excidia. VA; IL 648.
IRFLORENJNISSIDO (?), interUioM. N.
106, 19.
FARLORANHEIT, /
rf. in allero.florenheite« Co.
LOS, lit losas, alts. los, angels. leas, goth.,
DOrd. laas [et auch nord. Leysa,, leysi, va^
CtfMi und in der ZusaipmenseUung (=golh.
-^l^ua, althd* -lo«) z.B. veidileysa, nihil
capfittae; aber nord. leysa heilst auch sol-
vere, wie das abd. losjan], lot.
las, lev€. D. II. 821.
der z!e iquoseLbemo loa ist, inrpis* Bo.5.
loser t^ firl^.^aaer, levis. HL 30. Gh.
iD losero uberzierda (han ih gesun-
' ^ dot). Cd.
lösen, levem^ D. IL 351.
uuellent ir iah aet in (menniscon) fer.
: «•eh<^,'^da'nne gesehenk ir sie lose;
got ist aber tugedig. JN. 61, 10.
Comparativruaaz mag loisera sin? inrpius.
; pb» 5. . . •
Superlativ: losista v. lihtista (lososta.
Gh. 2^), levissimus (sermo). Gh. 1. 3. Sb.
LOS CHOSON.
LOS SPßJECHAX
.LOSfl£IT. i .;
- iosheite> levitiiie. Bo. 1.
in allero losheit^lian ib gesuntot Co.
L06I, jf.j libtihnoti, levütu. Gd.
losi, levitate. G(^ 4.
' AERIiOSO (r^doif)» impiu$. U. 3, 3.
''•'^erloso tat«n -als Uüleii^tnng yon dem
falsch verstandeneil imptgilrUnt (ventij*
'• . -fai £^ p: .' ^'- ' *' ' J * '
ie ri OS n n , impii* b; 5/2^* ^ •
ÄRLOSIDA,/. > J i :
a^ ^* erlosl4a\ofiiij9i^a#emj K.-7.
ORLOSER^(i&ti«o4}, lacer. Tr.
km?\L6S, tx^t^ii^exhaeres.
tuo sie erbelos. N. 5> 11. '' ^ '^ '
crbelosef , kxha^res. W. OfdM liherU.
So« 5. ■
ä'ripilosa, exhae^dtm. Gd.' '•
a. p/. erbelose. N. II. die &« tnot er
erbelose. N. 102, 13^
ARMAI^AUSI auf der peuUngeriScben Tafel
gehört wohl nicht hieher; tL auch arme-
lausa als MöncUsskapqlier.
fiOLÖS, lege Solution. Bo. 5.
OÜGILOS.
ougelos^n, tf. s. m. Bo. -5.
AZALOSI,/ (AZLOSA,/. Bib.'6: 8.), ine-
dia (invadat costas iUius/. M/i. Ec.*!. 2.
Sbe. Bib. 1. 2. 7.
LÖNLÖS.
LONLOSEN, praemii expertem. Bo. 5.
LIBELÖS, alts. liflos (U6Io4), ihanis
(bilde). Org.
nuaz ist libeiöses. Bo. 5.
LIDELÖS (o^nc &iitt>).
uuaz ist lideloses» Bo. 6.
RATILÖS (rat(lotf), abs^uB amnlio. Nd.
IL ratelos. ^A.
a. s.f. ratefosa. Mq^r
RATELOSLICHO, tefnerc. Ba. 6. ■'
RUAHHALÖS (hiervon unser riK^(otf), füXi*
loif kadilifiif negligens; cf. angeb. rece-
leas, receeleas, curae expers.
a*pLm. ruahchalose, negUgentes. K. 2.
RUAUCHALÖSO, negligenter. K. 32.
RUACHALÖSi, /., negUgentia. K. 11.
d. s. ruachalosi. K* 45.
a.pL (-oder sing.?) ruachalosi, 'fiegli^
gentias. K. 49.
RÜAHHALÖSÖN, negligere.
rüachalosom (st. ruachaIoson)| ii#.
gligant. K. 64.
ruachalosonti^ negligens. K. 48.7 d^pL
[18]
I
249 lifcS. LES1.LIS.
m
§ie oe «bissen Us i«a« sve tvont N. 68, ben, dab die Sprache aodk Negatioaett (wie
14. 101, T. ^ affirmaüve ParÜkeln, z. B. ja) als.lBeerjieki
- bi- hia er sih thes leides er ni nvärnoti gebraucht; dals aber auch in mehfcteii' de
les. 0. III. 24, 76. geRihrten Stellen 1 es weder ab Ne^üoa
Ibob ni habeta er ov I«s aera thes githi« als Interjektion steht
gines. O. IV. 16, 8,
sih ouh nna ni midu-n \^% »iaes hjilssla» LciSA (cf.-oord. Xti-^Uimfikiwu^f ^.-.mi
gonnes. O. IV. 19, 78. • mpptora (JtlnMmg). L. 31. HfuMoo; i
BI duame« qnatan te les auertisal Ihes > Ie'»a^ litinnag, gaiuapae. Vt. lU- i cLlf^
nuerke». O. IV. 28, 11. LESBSTOCH? infmna (bn/axia, mit^).
ni oueiz ih lesin gahe ouar ih i« ana* 460. Hiehferf
fahe. 0. V. 7, 94, - USINA,/. , V"
In a. a. a. ähles, n^^fm^riam. M. 31.Sb.Le* lisinun, lisinnas. Wa. 863. .
3. übersetzt es sogar ohne n i eine Negation«
Allein eben diesem ab les steht in: ah les ^ESA,/, ruga. Mon. 3. Cf. das vorige L
welihes mules die sint die ir, vorderen lesun, rf/g-i^.SaL 4
so ne eren t — . DiuT Ulf 38. äli Intfeifjcktion GALESOT. i ■ .
(eben) ohne Vernetnühg und in den' folgenden ^»^ keleaotemo tuocbe, coniracla l
Stellen gebt ihm auch die verneinende ^J^^deu- gam* Bo. 5. ^^
timgab: ■: ^^[^'^'J' t'tQ' * '." '. / — ••> .
thaz ziunurfun se les mit bittiri todes. iJlo^ vielleicht eine zu san^k. ri, ire geh
O. IL 11, 47. - tmd mit' 8 vermehrte Wurzel; of. altpr.
thes githuingnissea thes uuoroU tbultit fW/nrle oder repuntj, lit. Ij sii j repere. A
thanne les. O. IV. .7f S9. Üso, leisa, leiso, leisjan, leisanon, 1
Job rjafun filabeizp erna^o^fesni^Q cruzo. - leiste leistjän reibet sieb des^'gotb..lai8
O. IV. 23, 18. * . ?' ,y , [• docercy wegen auch Uran und Urnen (
ia nuurtun dote man oub les q^cle si« häufigem Uebergange des s in r) an diese ^
nes uuortes. Ö. IV. 26, 18. .^ . atel an.' • Auch das golb. praeieritam Imis,
uuara thenkistq les uuio meg iz.uuesan (von dem laisjan herzuleiten ist) deutet
alles. O V. 1, 43. / , T JA* r \/lTJT^
mag mib quad si zJ in tU les gilusten ^^^^ ^^^ vait, ^«o von Vyil. 1
uueinonnes« 0* Y- 7, 21« . : , .^» '' :<,» *«.,J,k Tj A S i • l '' '^ H m
, . , . ' . .' . ...i» . i ii , ist auch UJ!Xi3 zu vergleichen und das i
iibe sie les in uu^ssin, ^j cnim cognovissent. ■ ^ i . , ,® "T - .V . .'
N 99 3 ' ' ' T:rrö:,p . .. gsleran st gal(e^|in; das goth. ai in laii
. V • ' * ' • ' ' 1, * 'f ' '»^L*^ j könnte aus a, durch Aoßjgung eines i (und i
ziu les minnont sie achuste füre t^gede, j u r« • j -x . i j \ -.
/• * . ^ . ,.^ ^ -j^i' tt-> ^ ""^^'^ Gumrung das i) eatatauden aeyn (cf. i
cur enim reuet a virtute viiia secianiur^ ISo. 5. . " ^^ \ i
Die Bedeutung, von eben^ die.l/^s.m^raebre- : J^.i|Und jiltbochd. ja, vaila und VVjfi
re« der hi.r •ngeCüh.^n .StelU>a^ isc^^^ ^ g^
als eine Conlraktiöli von lewesj' »• **'*'^''i.»'» '^ * '• -^ ' Ti A T>^ * -i
ansehen zu lassen, um ao hiiehr da deM tfi'd 1e- .l'i htiran^'und . JjixJLl.^ iaibun md aanak.
uues cramdÄ göt d^r tibeloin N. iO<ik)i,12. M .•! » '. "' T >l
die Slelle: ziu les minnont sie achjiate . / *^»?^.v4"^J»8t »»d lis^
fore tugede. ßo. 5. zur Seite gestellt ^üiia :.>^rftf LIS ;owohl in Rücksicht d*r Beden
kann. AiiKtOIsig ist es aber, dab neQens-cuian-'."/ff- M i^>. ...i« '"-^j^j' « ^^^ _^
der beide Formen leK dnd )0u«es m Munnd n ciU der Cbmi (ol VV AiS «•wist, j\;;^
Bo. 5. vorkommen. Auch ist nicht zu iiberse- und nist) gleichen Anspruch; oder sie geh
Ui
US,
US.
25!S
vielleicht xa keiner 'van beiden Warzeln (list
gehört vielleicht zu J^X/i.y ^ deshalb habe ich
sie aach besonders. aofgeruhrt«
LISEKA. Flufsn. Hieher?
LlSO (nur adverbial, l^ift)« sen^im. Tg. 1. er
feret also liso in sin er o muoter uuomba
also de.r regen an den scapaire. N 71,6.
noh ze lisu ne rtiore 9icb, nee molliter
agiiandi sunt gesius. Db;
LEISA,/
ÜÜAGAKLEISA, / (SBaöengereifc). VG.
IIL 293. Ka. Prud. 1. I>. If. 312. Can. 3.
tauakanleisan. Ja. uuafgcnlol^sa. Tr. Em.
32. Sg. 292; uüaganiefrn. Can. uuagen-
leise. Hd. ' n u a g e n la i s b. Wn: 460., orüita.
</«/7/. uuaganleison, orbiti^'Vmd. 1.
LEISO, m.
FORALEISO, m., praevius. Ar. 2.
des forcleisen,' praecedenils: Mcp.
dero uuison unde fortilüison dcro go-
tes hertö) artet um. N. 65, 15.
LEfSJAN.
ANAGALEISJAN.
anakilaisit, invasit. Ib.
LEISANON, imitüri.
leilBandnti, imitans (domimim), K. 7.
leisantinto, enudando, Prud. 1.
LrElSAKJAN.
' GALEISAIS JAN, inntari.
keleisanit, imilatnr. Kl 27.
aiirt keleisinit, imiiantnr. K. 5.
'*^i keleisinit, imiteiur (rioccrn domini).
K..7.
LlSTA,/ (Seifle; angels. HäI, nord. listi),
UmhuM. Tr. St. Em. 32. plecia. M£. Sb. üib.
6* ßmörion Mon. 2.
liste, limbus. Hd. membranum^ membranula.
■ Mxm. 2.
'* liati, plecta. Bib. 7.
LEIST (ef. goth. laists, angcis. last^'v^^i-
• ^Mfifi), angels. Iseste, SeiflCf cahpodium,
/Mito. IV. F. 2. Wn. 460. 3355.
last F.
■
LEISTJAN, älls.- lestian, angels. Isestan,
Icificn (goth. laistjan, sequi),
II.
(jlo tnnos er Icii^terf* die ua'rt die wir
alle sculen leisten.' I^. IH. 70.)
(daz ich dinem üatet' hän geheizzen,
da% wil ich dir leisten. D. IIL 72.)
leistin, reddere» N. 75, 12.
ih leisto dir mine intheizza, reddam
mca Vota. N. 65, 14.
lei^t ih triuna. \Vm. ^, 2: '
du leistes mir die truiüua. Wm. 4, 8.
er leistet mir gnada. Wm. 6, 2.
er leistet als er gchicz. Wm. 6, 1.
^ daz ih leiste (leisten. >Vm. IL) (uuil-
Icn). Wm. 5, 6;
daz sie siu (gebot) leisten. N. 102, 18.
ioh so iz zi thisu uuurti thaz ir mir
Icfistit huliii. O. IV. 12, 9.
leistet imo triuua! Wm. 6, 2.
leistende. N. 97, 3.
GALEISTJAN (alts. gilestian), seleifien.
geleisten, e^iVer^ (daz siu gchcizent).
Bo. 5.
er gehicz daz er gcleistcn ne mahta.
N. 138, 16-
ze geleistennc den eiddcncrsuuor.
Nz.
(er) geleistit then eid. ScLw.
du geleistost daz du gchiezc. N.137,2.
er so gelcista so er gehiez. N. 144, 13.
sie eigen geleistet also sie iro ge
hiczzen. N. d. ps. gr. uuirdct gelei-
stet (gnada). Wm. 7, 8. uuirt gelei-
stet, reddilur (tibi votttjnj. N. 64, 2«
uuerdent geleistet (promissaj*. N.
88, 4§.
FOLLEISTJAN [das alls. ful lestian zeigt
deutlich die Zusammensetzung von fol mit
1 eist) an und spricht gegen eine Ablei-
lungssylbe -eist in folieist-'. Die For-
men follust-, follist-, feilest-, fol-
teiz- sind nur als Entstellungen anzuse-
hen (ist in der Form ftiihist ein comp.
von fol- und Iti st- anzunehmen? cf. auch
die von mir hier utitergebrächle Form uuol-
lusti in uuolltisti mir. OA.)].
Bedeutung ühd Gebrauch:
suppetere. Gh. 1. 2. 3*. Gc. 3; A. Rl 30.
Sb. adsidere. Mij;. Bib. 1. 2. Sb. snffra-
[17J
353
LIS.
US.
m
gari. AL 19. Can. ,10. 11« solaiiari. G^. 3.
favere. Prud. 1, providcre* Mfj. Bib. 1. 2. 5.
,. UM oll US ti mir, serva me, OA. bielier?
folleistanlcro, obstetricante (manu ejus
ediictus est colufier tortuosusj^ M/u
Fonn und Flexion. ..«
(er) follcislit. Gh. 1. 2. 3,
uolleiutit. M. 19. Can. 10. 11. ,
uollistit 6c. 3«.
(sie)roUei^tent M. 30. Sb.
uoll^istenU Gh. 3.
(du) foll^istes. Pnid. 1.
(sie) follistan. A. (es übersetzt suppetimi;
ist dieses suppetimi niclit Schrei(>feh-
1er fiir snppelant , so f^hlt am Ende
von follistan ein t und das Wort ge-
bort zur 3. p. pL ind.).
(er) uolleista. Mi};. Bib. 1. 2.
uoUesta. Sb.
iwp. uuoIlustL .OA. (hieher? oder zu
wol-lusl-?)
p.a.
d. s. f. folleistantero. M/4. Bib. 6.
follestantero. Sb. iJ^ib. 1. 2. 7.
folleslentero* Bib. 13.
foleistentero« Bib. 8.
?l.p/. nt. folleistenta. (folleistenti. Bib.
1. 2.). M»i. . ,
KIUOLLISTIT uucrdc, sujfragetur. A.
FOLLEIST, FOLLEISll, n. u. /. (alts. ful-
lest).
Bedeutung und Gebrauch:
* auociliuin. N. 59, i% favor. Prud. 1. 2. VA.
V. 343. subsidium. A. praesldimn. VA. XI.
58. Bo. 5. £c. supplcmcntum. A Gc. 3.
adminiculum. Ec. ad/nvamen. Em. 26. be-
nefidum. Mtj;. Bib. 1. 2. 5. Gh. 1. 3. be-
nedictio. Bib» 1. 8. 13. M/5, fortuna. VG.
IIL 452. munuf. VA. V. 337. , manfis. M.
', 19..Can. 10. If, opera. .VA. VlL33a- imo
\.x . . ce foUu4li*ni |^uird|lit^ S. Mt;. ^ir zi
uollis^e. S.52. in din,a follusti. O. IV,
1.4, 14L guod,§;ifuUeUA;(|iaben.ih thcs).
Hr. kib un^ lo\l^i%t »(nwriliianj. H. 59,
12. follcst. ((ppae4i^ißj dcroUieuelo
forderon. Uo. 5. : «;' .
Fonn und Flexion. . ..
».Vf oll ei St. Prud. 1. 2. VA. V. 343.
vollelsl. Ee.»«' » '■.■■■'.
follaist Bib. 13.
follist A* ■ ..... .. . .«
foUust. Ein. 26.
,. .Mollust. Prud. 1.
(ollei«..VG. HL. 452.
^ ^«.uolleisti. Bib. 1. 5* - ! . . i ?
uollesii. My\>. Btb. 2. :
d. s. lollusti. Schw. VA. V. 337.
uolliste. S. 52.
a» s. füll eist. Hr. .:.
folleisU M|3. Bib. 1. 8. N. ^9, 12.
Prud. 2. VA. ^L 58.'.
t^ofleist AL 19. Can. 10. 11. Gc. 3.
uollaist. Bib. 6.
foUusli. 0. IV. 14, 14.
n.a,pL uolleist. £p«
folIcsL Bo. 5.
follist. A.
.,'...■
uollcisttu. Gh., 1. 3.
FOLLESTIDA, /., pevseverantia (bom cyK-
risj. N. 103. 3.
FOLLEISTARI, m.
n.a.pl. uollcistara (inM. 25. steht) a<|l«
Icistara), i/i/^vfv^oref. Can.
10. 11. pfitronos. J^tudr i. i
uollcstara, interventöreSm Sb. ■
follestrara (nc),J«uUoTe*, Gc.
8. 9. ' I
FOLLEISTAKA, FOLLEISTARIN, /.
n, f . fo.Ilestarin,yatf/n^. D..IL' 316.
a,s. follcistarun. Mq.
«
{
oiicisiarun, J>ig. \ • . .
oUc«tarun. Bib. 1 2. 7, V ^^-^S
uqlleistarin^ Bib. 5.) y \
LERA,(s die Wurzel LIS/ 5./, Mgels.
lare, laere, alts. Icra, tt^xt^ thciri^ß, dis-
ciplina, exkortatio, praesagi^m,,dogmaiJtra»
,,dUiq, .censuroy instrumentuin, sectu^'^ffftf^,
. ü^ornuftioy via, institutnm , Jons , ulkQPi ^on^
suitiim, rudimt^tuin, tpraecept^mi,,^^$$nfifia,
murmur. \ j , j'
thaz sies uuola lysti^ thiu leJia jn Hüart
• , i • fesli, ^ / I » ."' : ^ l
's *>
LIS.
US.
S56
thia se thar innan thes hortun mithon-
tes. O. IL 24,. It
onanta sie sint alle thera kristes le-
rä foHe. O. III. 7, 61.
mit geistlicberü leru. O. III, 7, 48;
afteir onorton managen ioh lerOA^fllu
hebigen. 0. 111. 17, 1. • . i
Form und Flexion: .'.'.' )
II. lera.« K. p. 2. gl. K. N. 67> 9;^71, 6.
106, 38. O. II. 14, 116. 21, 24. 24,
: !!• r. 104. Org. M. 2a Ja. Ib. Mz. Sb.
D. IL 322. 352. Can. 1. 3. 4. Zf. Gc.
laera. Pa. . ^. '
g. lera. K. 2. 0. II. 15^ 16. 24; 6: IIL 7,
61« Ge. 4.
Uro. N. 44, 4. 64, 11. 94, ft Oc. t.6.
d. lern. O, IIL 7, 48. 16, 2. 17, 32. T.
187, 1. 89. 104. K. p. 2. 61.
lero. M. 31. Le. Bib. 1; 2. Mcp. N. 32,
6. 41, 8. 64, 10. Org^ Boi 5. Sb. Sbe.
Ec. 1. 2. \Vm. 4j 8i i •
lera. Ho. Mz. Bib: 1. i5. \Vm. 4, S. IIL
a. lera; 0. L 3, 30. 27, 43. IL 3, 30. 1\
43, 3. 84. Ct 83. N. 45, 3. 49, 17.
59, 2. M. 31. Mz. Gx. Kg. 1. Sb. Bib.
1. 2. Le.
n.pl. lera. Bib. 1. 2! Ge. Mi^. M. 11. 16. Sb.
.Ec: Ran. Caii. 10. 11. 13. N. 64, 4.
140; 6. V**. 4. D. IL 284.
leera» K. 4. ^
laera. Pa. Ra. •
hlera. gL K.
- lero. D. H. 35i. 1
ilere. Bib. 5.^ '»
^.^jfliiL lerorno. M. 31.^
leron. Nb 41, 8.
AplAeton. 0. HL 17, 1. IV. 15, 38. Gc.4
N. 17,' 12i 103, 18.
a.^.lera. Co. M^. Bib.l. 2. 6: Mcp.
APilRi£RA;. gl. Ki afarlaera.'^a. Ra., iie-
' rath doctrinae.
LERIG '(^ vi f I r i-g) (tie^uaren'), dociblles.
. N. It*,^" 16.; cf.' LIRIG. •' • '^^
IjERHAFT.^ gLK., ta^rhafft Pa.Ra., do^ma.
KILERLUfflAZ,*«/€^7^. lb.-R4.'
LERAN (gt^h. laisjaii^ alU.- lerean, angeb.
lieran, likord. lä?ta), U^rctlf ^^ere.
Mit Akkus, der Person und Sache, die man
lehrt: ih lero (uh. N. 48, 5. \lu leris
gotes uuig. T. 126. dar feto ihUlb iz.
Org. ihtero unrehte din« *u6cga. N.
50, 15. ih lero iuh götes förhtun. N.
33, 12. lerta sie dai guat: 0. Ilt. 22,
36. — O. IL 23, 1. IL 14, 43. V. 12, 92.
III. 22, 36. 15, IT: N; 27s »• 79, 6. 59, 12.
24, 9- 34, 28. 89, 16. T. 132. Wm. 2, 9.
Alit Infinitiv: lerest ^ie Tercbiesen ünola.
M. 64)'9. Icret mili tara follechomen.
N, 17, 36. leret sie iz pedenchen. N.
72, lÖ. leret unsih diemuote uuesen.
N. 38, 9. leret peion. N. 56, 2. leret
unsih pcchennen. N.70, 1. lerent ihih
acriben. Bo. 5. lerta si« fernemen. N.
• 77, 2. lerta in cho-men ad virtutem. Nd.
lerta die eouuarten singen. N. 72, 1.
lerta iuuih trost baben. N. 13, 6. Ur-
ion mih ufinduon dehnlunt ISl65, 17.
leremih kan dine uüega. IN. il8,'26.
Mit acc, cum infinl: leret tisen dntorem
uuesen geheizcnen JUarfianum. Mcp.
Mit zi und Infinitiv: d'er mine herid'^ le-
ret in uuige ze uberuuindenne mine
geistlichen fienda. N. 17, 35.'
Mit dal: hier leret unsih c^m/i/^^ daz
' ans sin reht in muote si. N. 39, 10.
leret unsih, da% sulen— . Mcp.
Mit waz: lero dih, üuaz da'tuon solt.
N. 31, 8.
Mit wio: ze lerenne, nbio er tuen sol.
Org. ■ i . u .1 . : :
' docere. K. 2. «. gl. K. Pa. flö. N. 48, 5. T.
187, 2. i/ii/r«^r^. M. 21). Gh. 1. 3. insii.
tuere^ GcJ L 6. monit^are. D.'Ä. 313. tra-
dere. Can. 4. constUnere. D. lt. 352. in*
• formari. Ö.* IL 348. monere. Gh. 1. 3. eru-
dire. N. 104, 92.- rÄ/örg^w^^. Gc 4. reht
Aet9kfiiiiyiatholite. Da. ' •' ''
Formen und Plexionenr *•
leran. M. 29. Wm. 7, 7. L in.'tk. X.
leerran. K. 6. * '' V \ '
lerran. K. 2. Gh. 1. 3. Öc.^1. 6f. ^ "\'\
leren. 0. I. 22, 59. IL 21, 2« IIL 26, 26.
N. 2, 10. 49, 17. 94, 9. Wm. '7, 7. IL Org.
Bo. 5. '■ ' ■
£17*]
257
LIS.
f»
! r .' i
■: te.lerfijaae. N. 114, 16. Orgiui'
: (ft) Itr«. K. [x au. 23. 1.
l«sr*.,IN:. 48, 5. 31, 8. 33, 12.,0rg,
leriJ».0. 11. 33, 1.
(4a)leri8. T. 126. 132. gl. K. : .
. ..': .laetis. ;Pa,: .i
. r.« UitisLPi U'. 318.. .
.. • ...leteÄtN. 27, 3« 69, 12. 79, 5. ßo. 5.
(oc) lerit. T. 25, 6. 173, 1. .165, 4. K.2. R.
. .: Org. Q..JI, .1, 55. 5H, 9, R. J3, 24.
Can. 4- H. 9, ',;•,,
. leret K 17, 35. 24,.9. 34, 2S. Org. Bo. 5.
, .[ Wd. II. Mcp. ,\Vm. ,4, 1. .
: (wir) Ierume8T(Vpctfni<4r^. gl. K. '
-, ■Ia0rem<8 (dQcemitrJ. Pa.
(sie) Urent. IIö. N. 48, 5. 103, 12. 144, 7.
Mcp. Bo. .5. Wm. 2, 12. 7, 4.
. lerrint I). II. 352.
(er) lere. 0. IV, 20, 32. Bo. 5.
(ib) Icrta. T- 487„2. O. IV. 19,.7..1N»:70,15.
118, 13« Bo. 5. ... .
fh'l«rdj. Co. 4.
(du) Urtos. T. 113. ,
Urtost. N. 65, 3. 70, ,17. Bo. 5».
(er) l^rta. T. 17, 8. 19, 5w 22, 7; ,p. I. 3,
. , 18.; II, .2,. -9, 14,i84. iW. .15, 7; 18, 9.
, : . 49, 1. Mcp. ,.(Jh. 1.! 3. Mat. Bo. 5^ Wm.
!2, a p. II.. 348.
.li^erta. Gc. 4. T. 104.:
lerda. Wm. III. 2, 9. f
, . lert er. O, IV,. 7, ^9; 15, 43. •
ir lertut Os. 12. . ,;
fider^un. 0* |. 1, 83. 12, 2&. III lö^ 17.
T. 6ft, 1. 64, 9. . . 1' .
letlon. N. Ö5, 17. 72,. 15. 74, 4v Mcp.
(er) lertK T. 44, 30. O. IfL 16|.10. JSo. 5.
N. 104, 22. 118, 66.,, :
(sie) lertin. 0. HL 26» la IV. d, 85,, Mcp.
imp. s. lerL T. 34/5
Jpre^iN. 26, 11. 44, 5. 118,. 12.
imp.ph\etei\ Frg. 33. . . ,',.
p.praes. Xer^nW (docpisj* .T. 32, 1. 43^ 4.
f' ,. . ..I 185, 8.. /' . t ■ ..I . .
f; lerendi. gl.. K. . . .
laercndi. Pa.
i\ y
.1
■ i ' .»l
: l
<
. - 1 ■ -
leren de. N. .2, 6.
Jeri0de. N» 93, 1.
rf, leren tenrio. T. 123. ^ ^
n. ph. lere nie, T. 84.
lerenti üuas. T, 113. 129.' 140.
I.erendo (^ocmdo). N. 59, 3. 60^ &
leranto. Da.
GALER AN, docere^ irvUruere^ erudire, infar-
. : mare,diseiplinare,€0iechizare. — . tber man
sih ihaz. gilcrit O. IL 13, 35. geleret
.. in« iz. JN. 89, 11. geleret iden man sih
, gelben iniderren. N. 41» 7. geleret ke-
uuaro gan. N: 85, If. . kelere unsih
: ' minnon. JN; 67, 29- kelere mih kan. N.
24, 4. 81C gcicrentd.az uaieo ein te-
MaPicntuin ^\hti ze demo anderen. N.
41,:8t'du gclertost unsib, uaieo ferro
uqfi.er uucg ist M. 43, 19. •
Form und Flexion;
k a l^ r.ej» (docerej. E
(er) kalcrit. E.
gilcriL O. IL 13, 35.
g(k)elet«U JN. 41, 7. 85, 11. 89, 11.
(sie) g gieren t. N. 41, 8.
du gilerlosN.N. 43, 19.
(er) kilerta. Ib. Rd. . . _ .
(er) gilcrti. O. HL 17, 34.
imp. s. kelcro. JN*. 24,. 4.^67, -29.
p. proei. g a I c r i t /d^tiis, ijAiffiiJ. Frg. 1 5.
kilcrit (doctiisj. gl. K,.
calaerit. Pa. .,
kalaeril. Pa.
kil erler, disertiiß. \q. . . »
gilertcr, dortig, T. i77. .141.
kilertiu, informoia* U. IL. 3i()'.>
gel er t CS (listmeisteres). Wm»7yl.
. geleretes. Win. IL IIL IX.
kilcrte, instructi. Ra. peritL gl. K.
.„ ' IcelccrlC:, doi^u K. 1. (euua}^gi.
..i\ .. fl^rten^ doctis, T. 141. gi^tlcrien.
N. 101, 25. galerita, msintctos*
Can. 4. gelcrtey erudifos. I>J,69,tl2.
uuoH geUrte, eruditas,. Mcp.
;(euu0) gilerle! T. 141, kilerllo,
tirj^. Iq.,.geiertp, sophiita. lo. 4a2
k^c^ll^ r ta, discifdinaüan. Oi*g. ^ d e3
,lR^|er-tin, disdpiinati^Ors. demo
r
59
US.
US.
260
gcUrtin, disciplinaio. Or^. gölertun
C^ t e r n u n ), doctissimae. Mcp. ä e n g c
l«rtin, disciplmatnnu Org. tbie gi-
lerton, scribas. T. 8, 3. die geier-
tosten des listes. Bo. 5. kilerto,
dode. D. IL 347. kcldrlo, scienter.
Gn 1.
gilerit bist fona — , eriiditiis is de-^.
Tp. du bist uuola gilerit, verax es.
D. If. 283. 81 ist mit go'tes zuo-
sprschon geleret. N. 67| 14 gelc-
rit, catecizatur. Can« 4..piruiii kile-
rit, docfimnr. K. 7v kalaetit. (kile-
rit gl. K.) uueset, erudiminL Pa,
uueset kalaert^, erikUmni. R. sin
kelerit, erudiantur. K, 61. tatun %p
sie uuarun gilcrte, edocfL T. 222,
4. geleret uuirt, iti^ignitur (animusj.
Bo. 5. uuerden uuir daz kelcret.
Mcp. du babcst mib keleretf daz
ih— . N. 118, .98. daz habet mih
keleret, daz — • N. 53, 9. daz ha-
bet er sie geleret f«re uuundcr
ze abtonne. N. 15, 3. .
UNCAL/VERl T, vnflcU&rt, indodus. Pa.
ungila^rter (uqgajaerte. Ra.), idiota.
Ra,
• «
ungilerte* Ra. ankilerte. gl. K. an-
gilaerte. Pa.) indocli,
uncalaertan. indoctis. Pa«
ist vngeleret Bo. 5. '
ih habe uogcleret. .Co*
DÜRHLERTEN, inwttritnm. Bo. 5.
. UKTHURUHLERIT (undurUhlaerit^Pä.),,
ineruditns, gl. K. '
NIUÜUILERTER, idiota. VP. 4-
LERRAINTLIHHEMO, docUi. Rb.
Li&RARI, m. (nord. Iserari, goth. laisarcis),
; Sc^rer. •;
- ' 19. 'S. leraTf,' legislator. RIb. Ep. can. 1. 3.
4. 6- catagiia. Tr.
a. s. lerarL Mv. Ps. 2. Bib.^7.
lerare. Bib. 5.
.. ii.p/»lerarra. N. .50, 10.
lerar«. N. 89, 12.
la€rari. Pa.
lerare. gl. .%>
i.
.'.
g'pl' dere lerari. Ho.-
d.pL lerarum. K. 5. 9.
lerarun. Bed. 2.
lerarin. T. 12^ 4. N. 67, 13.
o.p/. lerare. N. -67, 15.
EUUA LERARI, legis doctor. T. 128. ^
LERÜNGA, /. (nord. l«ring), imtitutio. Em.
14. materia. Em. 19.
a. lerunga, doctrinam. Is. 9, 4. T. 84.
Gl LERE (et gilir), ex adinventione, Sb.
GILERTI, /., facundia. Prud. 1.
LIR.
GILIR.,
gilire. AL 2. Can. 11. gilira. Can. 5. 6.,
ex . adinventione.
gilir, iuggesiiones* Can. 5. 13.
LIRIG (cf. LERIG).
lirige, docibiles (g-otes). T. 82.
LIRNEN (et lernen), lernen/ discere. E. N.
118, 68.B0.5. meditari. K. 48. ih Urnen,
uuieoreht tu bist N. 42,2. lirne, uuio
sin — . Org. uuer lirnct imo gnada,
misericordiam quis reqtä^et ei. N. 60, 8.
kenuogc l.irnent sie an dien buochen.
N. 60, 8. die lirnent sie in selben,
fdr n4 N. 60, 8. ih lirnee die reht-
ntssa. N. 42, 2. ih lirnee an iro non
superbire. N. 113, 56. lirneea, meditahe-
ris. Ib. lirnee toon Judicium' N. 98, 4. ^
lirneta smidon. Bo. 5. dia sie lirne-
ton föne dien buochen. N. 16, 14. lir-
ne ton be dietin. N. 105, 38.
Form und Flexiok..
t .za Jiiraenne. Ib.
ze lirncnne. N. 118, 34. 146, 8. Ma.
ze lirnene. K. 8. '^
ih Urnen. N. 42, 2.
(er) lirnet N. 60, 8.
4sie) lirnent N. 60, 8. 124, 4.
(ih) lirnee. N. 42, 2. 118, 56. 118, 71.
liraem. K. 7.
(du) l}rnees..IU Rd. ^^
(er) lirnee. K. 58. Bo^ 5. N. 98, 4.
lirnei Crd. 3.
du. lirnetost Bo. 5«
(er) lirtieta. Mcp» Bo. 5.
(sie) lirnetun^ Em. 3. Can. 9. 10. 12.
r
261
US.
LÖS. LUS.
lirneton. K. 1. N. 16, 14. 105, 38.
(er) lirneti. INd.
imp. s, lirne (discej. Org.
imp. pl. Wxnti (discite). N. IL
lirnent N. 2, 12. 68, 30.
p.praes. lirnente, discenies. Kp.
GALIRINEN, discere. E. gelirnen. N. 118,
108. Bo. 5.
ib gelirnen, considerabo (mirahilia de
lege tun). N. 118, 18,
ih gelirnen mine fienda minnon. N«
118, 18. — N. 118, 34. Bo. 5.
(er) gelirnet. Org. Bo. 5.
ir gelirnent föne imo doctrinam. Ne.
sie gelirnent sifa nuidere cheren ze
Christo. N. 113, 3.
sie gelirnent be mir. N* 39, 4.
daz ib kelirnee diniu gebot. N.
118, 73.
(«ie) gelirneen föne in rebt. N. 71, 3.
gelirneen fernemen. N. 89, 12.
gelirnen, daz du in fore nunre.
N. 103, 29. Bo. 5.
ib gelirneta. Bo 5. K 41, 5. 118, 13.
kilirnela. gl. K.
(er) kelirneta. N. 41, 9.
(sie)kelirnetoii. N. 30, 12. 71, 13.
daz unirt föne in gelirnet. N. 120, 2.
gelirnet sin (Z:p* pLconj,). Syl.
ib babo gelirnet N. 53,9. 118,
12. tu babest kelirnef. Mq). gi-
lirnet habet Bo 5. gelirnet ba*
bent Bo. ö. so er gelirnet ba-
beta be ainero muot-er. • B6. 5.
uuir eigin gelirnet, taz — • Org.
ÜNGA.LIRNET, nicljrstlctiit. si babeta
ungelirnet Bo. 5. habet sie unge-
lirnet N. 118, 135.
LIRNUNGA, discipUna, doctrlnUy industria^
Jedio.
n. s. lirnunga, indüstria. Rd.
d. s. lirnungo (post 'Tullii lectionem).
Bib. 2;
0. s. lirnunga, diseipUnam. N. 118, 66.
lectionem (Qüiniiliam^^ Mk. ' '
n. p/. 1 i r n u n g a , doctrihae: Mcp. studio.
Gc. 8. 9. instrumenta. Ib. Rd. '
<21/Ei/. lirnungon, disciplims. Org«
tf.^/. lirnunga, disciplinas/Vlc^.
LIRNUNG, H. pr. hieher?
GIURNUNGA, disciplina. Org.
GELIRN, disciplina. Org.
kelirnis, doctrinae. N. 103, 10.
GILIRNIC, gelehrig.
gelirnigen, seien fiae suscepiititem. (hg.
LERN £:N^u. LERNJAN, lernen, discere; an-
gels. leornjan; cf. LIRNENi
hiar mag er lernen ubar al, uuio er gi-
louben scaL O. I. 26, 6.
daz sie lernen (trinkan). Wm. 5, 12. (ler-
nan. Wnu I.)
lerneta (herodes) fön in ihte zit thei
sterren. T. 8, 4. — T. 104. O. III. 16, 16.
lerna (lerne, cod. V.): lerna hiar thia
guati, uuio unser druhlin dati. O. HL
19, 11.
lerne, meditare. VP. 4.
lernet, discite. T. 56, 4. 67, 9. 146.
GALERNI:N und GALERNJAN.
80 du neu in gelernest Wnu 1, 8. ge-
lern es. Wm. III.
gilern^n, discant. 0. I. 1, 108.
dabi sie igel^rneo. Wm. 5j 12.
kalerneta, didici, Pa.
gilernefa, didici f. T. 82;
gilcrneten, calentes, Prud. 1.
gelernit babes. Bo. 5. ' '- » ■
FORALERNEN, praemeditarL T. 145.
LERNUNGA, industria. Ib. schola. Ic
LÖS s. LUS.
Lösto s. HLÜ.
LUS (LU-S); cf. Wurzel Lü iind,LI.
Vielleicht ist auch LUST (q/ v.) hieher la '
bringen.
LIUS-AN (lös, lurun, loran), angela. leo-
san, perdere; cf. lit lausz-ti, jTrffi^/v.
FARLIUSAN, gotb. fraliusan^ alts. far-
leosan, farliosan, tetlUrcit (st Der*
liefen)! lerfiiren. perdere* Pa. Ra. gl K.
K3
LUS.
Lua
264
. Frg. 5. T. 44, 20. N. 52, 6. K. 43. Bo. 5.
Ucp. cmiiere. R. Gh. 1. 2. 3. Rc. VG. IL
198. disperdere. 11%. Sb. Bib. 1. 2. \Ln. N.
105, 22. firliusit, conteret. Bib. 1. 2.
fliesen, cmittant. Rc farlos, demoliiits
est. Ib. RdL f erlös, occidit. N. 77, 31. uer-
liesent, sangitinem petuni. Ba 5. uer-
liereutez, dissipans. D. IL 317. farlo-
ranero, distraciarum. Ja. floren, 'consnm-
•io^. Ran. ferloren sin, perire. M. 9, 19.
flaran uuerdan, capu VA. VIL 295.
floran uuirclit, cofuumabitur. Bib« !•
yloran auard, devorainm est. M9^. suo-
chit then kneht xi forliosenne. T. 9, 2*
rihtuom ferliesen. N. 52, 6. ferliuset
sin gebet N. 9ä, 9. ferliesent freuui.
N. 35, 9. firliasest arabeill O. IL 21,
20. firliesesi mina sela, tradas^ N. 27,
3. dar er die einen ferliuset, dar hal-
tet er die andere. N. 75, 10. iro nuin-
garten ferlos er mit hagele, omc///.
N. 77, 47. sie ferloren Hute ioh land.
rf. 62, tO. sie ferluren iro eristporna.
TU. 77, 49. thaz sie flurin then bei-
Mant T. 199, 6.. farloranan tod. IL 20.
kouche Cerlornemo, stulto pereunte, N.
57, 11.
Forn) und Flexion:
farleosi^n. Pa. Ra. gl. K.
forleosan. Frg. 5.
firliasan. O IV. 26, 22.
furliosan. T. 69, 4.
ferliesen. Rlq). N. 52, 6. IIS, 128.
uerliesen. Bo. 5.
fleosan. R.
Cliosan. T. 44, 20.
zi uorliosenne. T. 129
xi forliosenne. T. 9, 2.
xe u.erli^esenne. Bo. 5.
se ferliesenne. N. 13, 5. 69,- 3.
. ih ferliuso. IS. 58, 10. 118, 144.
(du) nerliusist Bo. 5. \Vb.
ferliusest N. 5, 7. 142, 12.
(er) farliusit K. 43. Ge. 9.
firliusit. BIb. 1. 2. A. O. IIL 13,33.
förliusit T. 44, 26. 124.
forliusit T. 90. Gc. 8.
uorliusit. T. 96.
ferliuset Mcp. Bo. 5. N. 75, 10. 77,
38. 98, 9. 144, 2a
uliiisit. Mt|^ Bib. 1. 2.
ir ferliesent N. 6t, 9.
(sie) farleosant K. 43.
uerliesent Bo. 5.
ferliesent N. 35, 9. 48, 15. Bo. 5.
ferlisent? inüdunt (afflictionibtts).
Rc
ih furliose. T. 82.
(du) firliasest U. II. 21, 20.
ferliesest- N. 27, 3. 37, 2. 54, 24.
ferlierest N. 27, 3.
(er) forliose. T. 90.
uirliose Gh. 3.
ferliese. N. 78, 5. Bo. 5.
fliose. T. 133. Gh. 1. 2.
forliosez (st forliose iz). T. 139.
(wir^ ferliesen. Bo. 5.
(sie)firliasen. O. IV. 1, 3.
uerliesen. Bo. 5.
ferliesen. N. 13, 5.
fliesen. Rc.
(ih) forlüs. T. 96. 184.
ferlos. N. 118, 43.
du ferlure. N. 17, 41.
(er) farlos. Ib. Rd.
firlos. 0. L 25, 19. Ob. 41. '
furios. T. 125.
forlos. T. 147. VG. IL 198.
ferlds. Bo. 5. N. 68, 5. 77, 31.
(flos. D. IIL 27. 48.)
(wir)firlnrun. O. V. 23, 102.
sie ferluren. N. 13, 5. 62, 10. 72, 1. 77,
49. 103, 20. Bo. 5.
(ih) virluri. Mf2.
firluri. Sb.
uerluri. Bib. 2.
uluri. Bib. 1.
flure. N. 15, 5.
(er) ferlure. N. 105, 22.
sie ferlurin. N. 118,95. 123, 1.
flurin. T. 199, 6.
imp. s. virMus! BIb. 1. 2.
ferlius! N. 25, 9. 47, 12. 53, 7.
ulius! Mx. Sb. r
265
LUS.
p. a. oerlierentez, ditsipantem. D. II.
317.
p, p. farloran. Pa« gl. K.
ferlorKn.N. 30, 13.
ferlorn. N. 118, 176.
floren. Ran.
n, M, f. ferlorniu. Bo. 5.
n. s. n. uerlorncz. Bo. 5.
g. s, Ji. ferlornes. Bo. 5.
d. s m. ferlorncmo. N. 57, 11. flora-
ncmo. VG. IV. 213. ferlornen.
Mcp.
17. ^.niiT farloran!^ n. H. 20. ferlornen. N.
48, 10.
a. s. n. farloranaz. H. 10.
n,phf. fcrlorne. N. 126, 1.
g. pl» farloranero. Ja. uerlornon. Bo. 5.
df. pl. larloranem. Pa. gl. K. farlorc-
nem. Ka.
a.pL florene. N. 15, 5.
V. pl. fi /Zorane. O. I. 23, 37.
ferloren (florn. N. II.) sin. N.9, 19. ulo-
ran ist MA. 2. Bib. 1. 2. ist ferloren.
K. 10 (a), 15. 109, 5. sie sint ferloren.
N. 48, 10. 72, 19. (sie) sin ferloren.
N. 82, 18. uuir uuarun firlorane* O.
|V. 5, 11. sie uuarun firlorane. CIL
2,30. uuareu ferlorn. Bo. 5. ib uuare
ferloren. N. 118, 95. ferloren uucr-
den. N. 24, 19. 118, 192, ferlorin uuer-
den. N. 101, 25. floran uuerdan. VA.
VII. 295. ib uuirdo ferloren. N. 80,
Ib. 118, 93. er uuirt ferloren. N. 1,6.
36, 28. ferlorin. N. 48, 11. ferlorn. Kf.
florn. M. IL floran uuirdit. Bib. 1. 3.
ir uuerdent ferlorin. N. 103, 7. (sie)
uuerdent ferloren. N. 36, 20. 54, 16.
72, 27. 79, 17. ferlorin. N. 80, 16. flo-
ren. N. U. floran. Bib. 2. ih uuerde
firloran. O. IlL 8, 42. ferloren. N.
118, 8. ferlorn. N. 118, 173. er uuerde
ferloren. K. 68, 12. 108, 14. firlorn.
N. 89, 6. sie uuerden ferloren. N. 91,
8. (er) uuard ferloren. Bo. 5. ferlo-
rin. IN. 70, 3. ferlorn. N. 84, 6. ulo-
ran. Sb. M?r. Bib. 1. 2. floren. N. 9, 6.
(sie) uuurtun fi//orini;a* 0. I. 20^ 6.
ferloren. N.-82, U. 101, 35. er unorde
färloren. N. 68, 12. ferlotn. Ne«
FARLORJAN?
forlorta dea manslagun, perdidit ho-
micidas. Frg. 19.
ULIOSARI, m. M. 22. Can. 10. 11. flio-
sari. Can. 6., elisor. >
Gebort, f los ari, mendax. gl* K. und
caflaosari, mendax. Pa. auch iiieber?
oder ist ein flosian, farlosian alizuneh-
mcn? S. diese Wörter hinter L^VSJAN.
fSCAZFLIESO; n. pr.
FERLIESA,/., prodiga. D. IL 342./
LEIPFLIUSA, Frauennamen.
FORLÜST (alls, farlust, fflcrlöfli golh.*
fralusts., y.), m., perdüio. T. 138.
FARLOR, m. Pa., farloj. gL K., perditio.
' g. forlores. T. 178, 4.
d. furlore. T. 40, 9.
verlöre, interiiu. Wb. ,
o. vlor, intemecionem. Mr. Sb. .
FERLORNI, /., perditio. N. 89, 1 1.
g. ferlorn L Nd. N. 54, 24. flo^ni. Nd. iL
d. ferlorni. Bo. 5. floreni. N. 139, 11.
o. florinii. K. 65. ferlorni. Bo. 5.
FLORNLIC (?), perniciosa. Gel 10.
FARLOR ANISSA, FARLORANISSI, FAR-
LORAINÜSSI,/.
n. s. ulornussi, damnum. M. 19. /t7c-,
iura. Can. 11.
flornussi,/ac/i/r£7. M. 17* Sb. dam-
num. Sb. Can. 10. 11.
ferlornissa, perditio. N. 105, 30.
d. s. flornussi, exitio. Ec.
ferlorinisse. N. 10 (a), 2. \
fcrlornisse. N. 10 (b), 6. 89, 11.,
interitui.
ferlornissi, perditione. N. 87, 12.
forlornissu, perditione. Fig. 45.
a. $. ferlornissa, interitüm. N. 48, 10.
ulornussi, /acturam. Can.: 10.
n.pl. farloranissa, dispendia. Jk.
crimmo ulornussi, praedpiiia.
M. 22. Can. 6. 11. 13.
floranussi. Mi};.
ulornussi. Bib. 1. 2. Sb. '
flornussi. Bib. 5.
ulo«
I.US.
Lua
\' »mf
^* ik
"• I
ulariniusa* Bili. 7.1 ext0rminia.
FARLORANISSIDA, FARLORANUSSiDA,/
feFlMniWsid«. M. i05^^'23. ^
1 S* s* ferlorni«sedo. N. 13, 4.
ii'evioraijbed«.' Böl- 5.
4l.'j. ferlorBisiiidt>.^> ihieritu* N. «67f 12.
'y\,Vid 102, 4.il39,.ll-> « •=!.-
l. .V faHorfliis^ed». N; &7, 11.'-'^
tf«'«. fcrlt)riiili«iday inietHian. H. 34, 7.
uerloroissida,. €xitiuml Bo. 5.
-u^riornissedai^JiMiMdUiA.^Bo. 5.
>.^ - ulornusaidäi /WifMrojii« ISd
I flüvanusbida, «rcrf^MTfit. VA. Vlll.
■ 386,
. .a^pl. flo rttu SSI da-, excidia. YAu IL 648.
IRFLORENJNISSIUO (?), interitioM. N.
106, 19.
FARLORANHEIT, /
d* in allero.flocenbeite* Co.
LOS, lit losaa, aha. los, angcis. Icaa, goih.,
oord. laus [.cf«'aucb nord. Lejsa,. leysi, va-
€ttMi und in der ZusaipmenseUung (=golh.
— laua, altbd» -loa) z.B. yeidileysa, nihil
capfiftag; aber'nord. leysa heilst auch sol-
nere, wie das ahd. los j an], \oi.
los, leve. D* IL 821.
der zie irpoaeU^emo los ist, tnrpis* Bo. 5.
loser t^ firko.gaaer, /o;/«. RL 30. Gh.
in losero uberzierda (han ih gesun-
' ^ dol). Co,
lösen, levem. D. IL 351.
uoelleot ir itfh ze'in (menniscon) fcr.
' .aeh^nv^da'nne gesehent ir sie lose;
got ist aber tugedig. IM. 61,: 10.
Comparativruiiaa mag lojseraain? iurpius.
. D^K 5. .
Superlativ: losista t. libtista (lososta.
Qb. 2^), levissimus (strmo). Gh. 1, 3. Sb.
LOS CHOSON.
I.QS $Pli£CUAi\
JbOSfl£lT; i :
.|oabeiie> leviiaie^ Bo. 1.
in allero losheil^lian ib gcsuntot Co.
LOSlffu, libtitiuoti, Uviias. Gd«
losi, levitate. Gc^ 4.
' AERLeSO («^rloif)» impius. Is. 3, 3.
ir.
i ) .
j;
. I ■ . . I
;i.!efrtoao iatwn als Ueleriettimg yon dem
fakch verstandenen impkgerUni (ventij.
ierloaiin ^ iifi^piii b; 5/ 2.^
feRLOSIDA,/. -
€ti 4* tT\t^9\4^\ impÜBiafem^ IL.'^ .
0RLOSER. (t^rf^i), lacer. Tr. ^ ^
' hRlVlhdS.txbt^ii^xhaeres.
tuo sie erbelos. N. 5^ 11. ■ ' ' ''' *
Qih^Xoi^^tf'kxkaeres. Tr. orbui liberis.
Bo« 6. •"
äripilosa, exhainiedem. Cd. • '-
a. pl, erbelose. N. II. die ne tnot er
erbelose. N. 102, 13. ■
ARMAL AUSI auf der peutiogeriäcben Tafel
gehört wohl nicht hieber; cjf. auch arme*
1 a u s a als MöncUsskapidier.
£20LÖS, lege solutum. Bo* 5.
OÜGILOS.
* ougelosen, ä. s. m. Bo. -5.
AZALOSI,/. (AZLOSA,/. Bib. 6; 8.), ine-
dia (invadat cosias illius/. M/i. Ee.'l. 2.
Sbe. Bib. 1. 2. 7.
lOnlös.
LONLOSEN, pratmii experiem. Bo. 5.
LIBELÖS, alts. liflos ((cblo«), inanis
(bilde). Org.
uuaz ist libel6ses. Bo. %.
LIDELÖS (D^c ®lict)>.
uuaz ist lideloses* Bo. 6.
RAT1L6S (rai$(o<), abs^uB canüUo. Nd.
IL ratelos. Md.
a. s.f. ratelosa. Mep^
RATELOSLICHO, fernere, ho. 6.
RUAHHALÖS (hiervon unser riH^(a0), forg«
Ml nad^ldfHgf negligens; cU angels. rece-
leas, receeieas, curae expers.
a*pLm. ruahcfaalose, negligentes. K. 2.
RUAHCHALÖSO, negligenier. K. 32.
RUACHALÖSi, /., negligentia. K. 11.
d, s. roachalosi. K. 45.
a.pL (oder sing.?) ruachalosi, 'if#^/i>
gentias. K. 49.
RÜAHHALÖSÖN, negligere.
räachalosom (sL ruachaloson), n#-
gligant. K. 64.
ruacbalosonti^ negligens. K.48.; d.pL
[18]
JbUä
LUä
keraahhalo80 0tsin,iM;^/f)^afi/''r.K.36.
MOTILOSl^.. onfi^iMias. Bib. 1. ^
[METARLOS (hleber?]^ — negoÜQtor tive
NAMELQS .(aaiii<ii(o4), innauünabiB^ Qi^.
GiNADAl^S. •
[NASILOSEK (na«(o<), onaass, Tr.]
GAPARLOS. Pa. kiparlos. Uäi kibarlos.
burgilOs.
iv,! «o 4lio gebiurfila Y/irovinciri^y) purg-
. ;iloa Jiuetdea Nj 49, 8.
BRÄTELÖS (proteloaL Na. IL) uQerdcn
(brorlo<). Na.
FERAHLÖS, cntfecle.
(da viel verbloa der mortgire man.
. FaA\\iL63 .
frauuilaose (fraQuilose. Ra. frauuio-
loae. gl. K.), iiiCOTisnIii. Pa«
FROUUmOSI,/, paldi, Uweriias. D.
KRIUNTLAÖS (frcuADlo«) man. Hild.
^VAZARLÖS.
uuazzecloaa erda^ tcrram sine* aqua.
N. 106, 35.
\yazarl6sI /
in. vuaxzerlusii in inaquosü. R 103,
14. 106, 4. . I .
UUIZZELOS, insfpie^s. B^. 5. . »
uuiz^eioaer «(luiiielojit; Nd« IL')» '^^<-
' piensm, Nd.
uoiiselosia« hwation^hiie. Org« i
\\ IZZILÖSI, /, indpimiiQ. -.
d. uuift^eloai« N. 37, 6.
AUU1ZIL0SER, Ulsans. Ja.
U(jlSLAOS.(aui8lo$« gl. K.), mcm/iV. Pa.
CHORNLQSER, elusu$ Cereris fide, Bo. 5.
GOVMALÖSt negKgenSt meglecius. ^
iob then einegon aungoumilosan lia.
zun. 0. I. 22, 10.
CAUMALAOSI (kavmaloai. gl K.), /.,
negligentia (inatriaj. Pa.
FAKGAUMALÖS6N, negtigere.
fargoumolbsotun Ci'X)f neglextmnt.
\ n.ir'" :T. 125.- i; ■'! ..-/.:•' \Ui
. CHlNI>lL6S(fiitb<rlt<). ii ^ .a
a.sitn. den cbiO'd^Ioselny Iror^nfMi /£-
Am^. Bo. 5;
a. jf. /•' dia cbindel«sokK Na.
,!G£'nLÖiS(cr4 aliiiord..9ed, m#ii«).A*— (ge*
tiloser. SaL: l..ff tlk>9«r. \Vn. A60^ pe-
itilaiis,) ^etilm$e-Uy Ittscivieniibfis. M. 11.
. UClILOSlv /., peiulnntia. h. (gete loae.
Hd.); cL KEarriLÖs. :
' QETILOSbi|IJUN, peiiäartierrD.
KErriLÖS? KET1L6S? I«t dieses Wort
voh GETIliOS XU (rennenf iketiiloser,
faAciviiiS. Bib. 12. kellil4«e, pampaiice.
Bib- kelifose man» beliaJi fifii absqm
fttgo^ Ib. Hd. ' » '.11
GüOTILÖS.
d. s. m. den guoteIose'n,iM/ii'äfiiri(t.Bo.5r
n./i/. gnotclose, panpere» (builiiaej.
N. 78, 8., iwpü. N. 60,-16. >
g* pL gu^telosoB» Bo. 5.
d.pL kootelosen, impii$4 N. 2Si^*t.
kUOTELOSI, /., improbiUiSi Bo. ftJ
dL guotelosi, impieiaie. N. 1% ,6.^
aiUSTILÖS.
n. pl. chustolose (cbustilvse. Ndi II.)
suni^inßdelesßliiTii: *'^
0. p/. cbusteioseyfiliofo^. Bo. 5. '
CHUSTELOSI, /., vitiontas. Ba 5. ^
CRUNTLAOSI (grunt)lDtf).P«i. cToiiilossi.
gl. K., profundum*
CURAFllLOS^Irafeltd«:
cbraftelos unaren, defecerunt, Nd.
cbraiielos sin. Bo. &. • ;
cbraftelos uuerde ib«*N/ 70, 9^* >
eniu uuort uuaren cbraftelos. Nil40|6.
II. s. n. cbrafielosez. Bo.< & ■
a. f. 01. qbraftelosen aueiit ^n mih.
N. 62, 8. ■ 'i ' -'* .1
a./?/. m. chrartelos^. Bo.^S; W.' 43,' iO.
CHRAFTELOSI, /. ist altk N.'iM», j|.
a. /. cbraftelos i;i^r/iiyi9i^ in^irmUcL-
iemu Mc^. 35.
HELFELOS, alis. bulpilos (^älf(«#),' am
adjulorio. N. 87, 5.
a. ^. m. belfelosen, «nci^iii. Nt 119, 7.
sn^
ixs.
LÜS.
9M
J
IIARLOS iiakvUt)\Hrte cdpitlh. Or^.
^ HMtNLeS (i(| 0Mt 1 0^«), /non/e ffirpdtin.Bo. 5.
lWmhO»\^ peiutans {luxttsj, Ptüd. 1.
<BANDßLOSER, mancns Vfoi 460.)
HkUAi.6S\ inops. ' •
^ ^^. »«8 fiitelösin. N; 40 11.
• )i - miit^nt^ AenhuheVosek N. 34, ia36, 14
-^ ' ' #^fi/t'n..li'o«betl<i^9ii]. Org. fao'ubciolo-
siu, v^r/ic« destitnta* Bo. 5.
H0D0L0SER/A<f^i9«iyk Bib. 6.
. DROSTOlLOä (CrDfilü«^, siu ne nü&ri. O.
•\'--^'«IVi'32, ft^ ■• •• *^ . . : ■
SSA5Eb6S Oa^nio«) • edentafus. Or^.
. ttfaB'loBer, Bdentnlns. Tr.
' ' o.i xAnelAff'en, edeninlnm. Org.
«' ZÜiiGlLOSER, elmguis. Tr. o. zungeUscn.
I' B<K 5.
.< (2ITL0SE>, 3eit(iire (PtL)» emenduciica.
:: ;:Wjw.460.)'5
^ SIKMELÖS (finnfo«), insensibilh (pildc>.
■ Org-.
• •Jfe.p/. sinhelösi, dementem. Org.
SlM!SEL6st , /. j dementia. Org, secordia.
.D. IL 330i •
SIGULÖS, fieg(o«.
pidiosci»! er sigaloa unerdan. Em. 33.
sigel^a vuvrden. N. 82, JO.
gi d'«B atgelAaen. Bo. 5.
dL aigelAaemo. Bo. 5.
deine a^gelösen. Bo. 5.
■ n. pL atgielöa«. M. 67, 32.
SITULOS, fittrivio«.
siteloaa, rüudala, serva sirieritu. Sg.
S92. Mart 2.
SITOLOSO, abunve. Zf.
SITILÖSI, afßiMiO. D.
^- « dL in sitalosi (sitilosi. Bib. 7.), in
!•• • T: almsiane* Mv. Ps. 2. D.
1 .SUNTILÖS, rtfnM0&
-m^SinK auRliioaen O. III. 17, 37/ ther
auntiloao (santoloso) man.
O. III. 31, 4.
a^s.m. auntilosan. O. IV. 26^ S2. V.
21, 12.
SLAFLOSAR (f(^lafl0«), immumV. VA. IIL
151.
.ii
alferfldsiz, inioifiif^; Prrid.' li *'
SPRAHHALÖS, fprac^lo«, elingfiis:
' g. apra'bb aloses, '^ifig'/ri^/bf^V« Prud. 1.
SOÄMALÖS, rc^aamlB^/ impudens.
skaiaelos. Bo. 5. '
d^s öiias ih scaiilelos. Pt. 68, S*
■ ■ ■ ' .
' äcatnratioser, impudens. Mf): Bib. 1. 2. 7.
< (»eamilos'er. Bib. b.) '■
d. s'c'amalaseiho (sciniti-Vosemo.
Jia.)^- procad (mit»}*' ii£,. Bib. 1.
d.M. f. sc am Silo 6 et OyinfrmiiaefhnimaeJ.
Mtr. Bib. i. 2. 3.
n. pL scamal-osa, impudenie9.iil.^. Sh.
Gc. 6.
d. pL scamalos-^n,- impuderdibus. Sbe.
Ec. 1. 2. "
SCAMALOSO, impudenfeK Mi. Bib. 1. 2.
8CAMAL0SI, /., inpudeniia. Can. 10.
scameldsi, irreverentia. N. 68, 8.
a. scamelosi. N. 20, 13.
SCAFFELOS, informis.
n. «. n. skaffelösa zimber, informisma-
teria. Ru.
a. s. R. daz scaffelösa zimber, i/i/brm^m
materiam. Bo. 5.
STETILftS, instabilis.
d.s.m. stetelösen stapfe;inom^/o. Bo.5.
LÖSJAN, l&fcni soluere (angs; losjanr, le-
aan, alts. losean, nord. Ie;^8a, losa).
tben lichamon losen (tH)m Jtrm)0« 0.
IV. 35, 7. ir loset then folon. T. 116.
euna (legem J zi losenne. T. 25^ 4.
lose ih dih, ernam, N. 49, 15. ih loso
in, Uberabo, IN. 90, 14. lose mina se«
la, rcdime. N. 115, 4. Idsendo daz
here. Bo. 5. uuas aih losenti thera
znngan gibenti. O. I. 9, 30. losit
zinsscaz. T. 93. loses thih thezzea
onizea. O. IV. 30, 18. er lose iro
sela föne tode. N. 32, 19. aia fon
Ihesemo gibente zi losenne. T. 103.
du losest den menntsched Cone
dero tiefalo banden. N. 34, 10. er
loset mih föne demo slricche. N.
90, 3. losit sin-an oh-son fon crippu.
T. 103. ik losta plebem uone serviiuie.
[18-1
m:
LÜS.
Lü§.
j
Win. 1^9.' erflost« mih fon« CjcndeUf
eripuit.a. 17, 18« er lost« «Sff.demo
fiare« Bo. 5. er losta mioa tela qz-
zer mitten leuuon unelfere^n.' N.50,5.
uzer dien allen.io.set sie got-N« 33,
2(K er leset mine fuozze nzer demo
.str^cclie* N. 24, 15^ Ib loaaiB'daroz.
N. 90, 15. sie lostqp pen tbo.tb^nana
. (IHMU 4(rru)e). O. IV. 35, 2L
. . tForni nnd Flexioo.
losen. O. IV. 35, 7. gLHS:. Bo. 5. N. 15,5.
.; 31, 7. -48, 8. , '. .
zi losenne. T, 25, 4. 103.
'le losenne.. N; 27, 4.:
ih loso. N. 90, 14, 15..
lösen, Wm. 1, 9.' : .. <,
(du) losest N. 17,. 44.; 49. 34, 10. 43, 2.
(er) losit T. 93. 103. N. 30v a
loset N. 17, 3. 24, 15. 26, l>t.u33, 20.
36, 40. 40, 2. 50, a 70,1. 71, 14.
90, 3* M ^
(ir) loset T. 116.
(sie) losen t Bo. 5. 0. V. 19, 45.
ih lose. N. 49, 15. 55, 11.
(du) loses. 0. IV. 30, 18.
(er) lose. N. 7, 3. 32, 19, 53, 1. 70, 11.
88, 49.
iL 16sta (loista. Wm. III.). \Vm. 1, 9.
(du) lostos. Oll.
lostost N. 21, 5. 30, 8. 43, 2. 53, 9.
'70, 18. 73, 2.
(er) J6sia. Bo. Su N. 17, 18. 41, », 48, 8.
f 56, 4,77, 42.
lost er. 0. IV. 27, la ,
(sie) los tun. 0. IV. 35, 21.
(er) lösti* Bo. 5. N. 70, 1. 88^ 4a
imp. s. losi! K. 13. 0. II, 21, 39.
lose. Ct 79. N. 6, 5. 7, 2. 16, 13.
21,21. 24,17. 25, 11. 30, 2. 50,
16. 68,. 19. 115^ 4.
imp.pl. loset! T. 116. >
losent! N. 81, 4.
p.praes. I6sendo.. Bo. ä.
losentl T. 208, 5. O. I. 9, 30. lo-
sende. N. 80,' 6. rf.;iA losen-
ten. T. 116.
GALÖSJAN.
ga losest, levigat. Gc. 4.
AULÖaiAN (alis. alosian), erlifi
rare, redhuere. ^xlo^tkXi^r^emi
irlosta, so/t^^^^. Prud..l..arlosti
pedicbant. VA. 1. 182. 706. irlos4:«
vit (eajn cri^ainibn^J* Mi)j^ solvebat.
V* 200. iirlosit, ensti^ Da. -ar
'lilHiraiq. , Fa» ^rlo6t.em, so/fflii.
iflofit,o T9 y expeditiores. Gc l.i
redemios, N.r 77, 53. arlöstar, ]
(revuUa fibula). Prud. 1. arloi
vuisas (cycladtu). VA. VlIL 60t
stiu, vacontes (meliora agere ps
Gc« 9. arl6stiu, scissa (frusiaj.
ni uuirdit urlosit, npn carei.
nnsili ze irloscnne. M. 19, 5.
mina sela. ^\ 48, 16. so uueli
ir arloset obar crdu, uuerd«
lostu in liimile. T. 9a irlose
V. 19,58. daz du Irloslist minc
M. 30, 6. arlosi iz (ouga) ii
uuirpli iz fon thir, ^rw^. T. 28,
mines kebeizes ze iriösenoe.
irlosta unsib ihcra burdin* 0.
12. irlosta thero arbeito. 0. V
irlosta sie thera freisun, O. I
irloset inan tbes. 0. IIL 24, 1
irlostost föne egypto. M. 73, 2.
lostost min sela föne dero bc
85, 12. irlosta unsib foue tieu
71, 12. arlosi unsib fon ubile.
6. uuirt irloset föne acbustin
6. diu uuerlt uuart irloset i
nemo tode oone des tiuuel
uualte. Wm. 3, 11. ist erlöse
erdo. Bo. 5. arlaosit ur paotui
raii^ e vincuUs. Pa. erlösen ui
todes iocbe. Bo. 5. irloset uz
rebtin. N. 129, a ib uuerde
daruz. N. 118, 19. ib uuirdo i
an dir föne des (ieuelescboru
te eripiar a iemptatiouc. N. 17, J
Form und Flexion:
.arlosan.Hb.:
ir lösen. N. 68, 4. .
erlösen. Bo. 5/, •:.
«a arlosanne. H. 26.
»
hm.
IXJS.
im
le irlosiane. N,\7;3«:19><'/ iKl.' '.
u'..i-(er> Atl«s>|. T.\13t.. . :'ir.r. -
A . >tl98Qt N.,4d».16. 64, 1% 129. 8.
' (ir) arloset T. 98. .'l i^
(er) »t\oBtAM^(.ftO: . .
.. itl9»*;.Q<,.Vi. Wi W. . . I
..erl<oa««(N><\2|,! fti..., .-. :;.•
ib irUsti». N..3iv3t* >Vai. '4, 3. 8.
(du) irl08U»t. JN. 73, 2. 85, 12.
(er) .irlosU» y.rlo«.ta,. Üb: 87. O. I. 3,
., 12. 1«, 4.: l^., 25, 12. V. 25, 97.
•rloAtfK. FVg. 4U.T. lat.
. f • : irlost*. iHUlr üib.' 1. :2.. Prud. t.
irlosta, erjo^U. .fii^43,^18. 71,12.
,. i .. 13'^. Qß., ■ •: !:iir:
erlösta. ^yln. 6, 11» .
. iiUst«r. 0.lll26i Mk,
: (sie) arl»«t.«ikn^ .V^ 1^182. 70(1. V. 209.
(4a) Ul<ghßUüi„M,.:8l(b; 6<.-...
(er) itiosli. (X;1V. 2,.4..N..196, 4.
itttp. 9. «rI«.»ilT.28,2.34,6<lt2t\Vo.2.
erlosil Cu..t89.
.irlp.ael Na.i IL
ünp'pl, ititffiiUXUV 24, t04.
ei4^seU 'Jl. 135. i
. .. p. fk. pnlo^^mS'MikVtit rtdtmturat
.. ,, .,i i ,..*<*.• T. 225,3. .
. , , P' ftm «vlosit- Da..
'. . arlaofiit Pa. '^^ '■■
. n^f'j,m. aclAvtcar. Prwd..- It »v
. m.fif.m.»x.\o,»ie.\T^ 4,.li' iel«ste. O. L
IQ, 15. V. 23, 7&>^>.. urloste.
Da. I .., .
». p/*n. urIo8tiu. Gc 8. 9.
^ ;>/. «r laste m.; U.. 19. .; . '■ J.
«.^.ni-iiilpsta. Mf. i;rjos($. Q. IV« ^7,
17. N. 77, 53. urloft^e. Diwl^p.
can..6, d|« .(xUsted.. tim, Ik
a.pLf. arlftsto. VA. VUI. ;691.
: f . -
• I 1
. • 1
■ ■ I
a.pln. arlostiiu ProiL.L: ^ . .- j
Compar.: irlöatora;lGCi 1. &-irIoatoranü
IVL 2U. Sb., eapedUiotes.
iBtifUset;]N;423,7i. Ut erlöael. Bo. 5.
ir birnt .irloset' N* 46» 3» jirlosit
uu^rdenuM^ 70^.17* ib QüiH^ i'-
loset. m: IT, 30. (isr) uuirdil urlo-
ait Gc.!& ifflosat.N. 80>, 6. (sie)
uuerdejat Irlo^et IM. 73, 13. ar-
.j. lostu. T*.98.>ih: uaeiitde irloset. N.
X 118, 19. (sie) üuerd.en irloset N.
j69t 7. 107, 6. (er) uuart irloset
\Viii.'3, IL .uuirluuartuD irlosit
'' (. 0. IV. 33, 32a -nuiff «uardeo irlosit
M. 68^ 1* (sie) uuurden irloset N*
65, 11. du habest irloset N. 30, 6.
65, 15. 76, 16. 85^ 12. (er) kabet ir-
loset N. 97, 1.
ANTLOSJAN, etttl&fetti solvsre. .
inlosit, solviL.^h K.
inlaosenies« Pa.'iiila8iain6S (!). gI*K.,
solviumr (!) , ftsagimur»
ÜZLÖSJAN, tu^I&fcn.
Qzlosi iz (oüga), erue! T. 95«'
BILÖSJAM ^alts. bilosian), intUfttii li-
bercLfe,, pribare*
pilosit, privat. Ba.
belose unsih föne ubele, llbera. Ct 79.
pilosit, privaiüs. gl. K. Ra«.
haubitu pilosit Re.'hopite pilosit
Ib. hanpites pilaosit H-, decollatus*
pilosit uuerdan, spoliari (veiiiöusj. Mij?«
Btb. 1. 2.
FARLÖSJAN. -^ Sollte flosari, kiflos,
kiflosida, caflaosari auf eio Verbutn
varlosian, vlosian scUiefsen lassen.
ZALÖSJAN, |ert6f<nf dJssolvere. z^alaosit,
desolvit. Pa. zalaosl^s; dissolvistu R. li-
loaUisih gibenti sineru zungun. T. ^.
er zilosta sambaztag. T« 88. zilostin
7 thaz 'gotes hus. O. IV. 19, 34. ztlosct*'
ihiz tempAl. T. 117. zaüaosit, div'iH
(Pharisäei/» Pa. resobUa* fai. si zilosit
moyses^s eaua. N. 104% »ilosit uuirdit
ftilAif- dirumpetur spiritmt^ Mi].
F«rni und Flexion : • i
(du) zilosis. T. 90«
277
.ZJBI
.£ltlS.
'i
(er) lalioftitJ'Pay ' = ; «^ ' .v. .»»\ v
(du) zalaost^fta R. ^■
: (er > 'liUsüa; T: 8ft SSl PrtdJ >1(
(si]i).xilo«^tuii. O^ IL 11^ 48. i
(sie) ^ilostini D.4V. 19^34.0
imp^ph aiilos^U TJ lf7. !
/i./r.'zaladsrt. Pa. ciloait Ra. gl K. li-
•T iosicL §1. KJsi litosit. T. 104.
. iK. viloaitJ ttüefdfrii. T. 134. zilosit
i< (-««irdis. /lil&. Rib.- 1. % zilosit
> Quitdjst I $bi zil^tit uuirdit.
. . Mfi;)Bibüil. 2l T.:90
ZERUU>SI ki:^ udfrotliKo rii furifalie
zerolasi, immaiurae praesens levigei
Gc. 8«? ist vieUeioht ler vioki zu lesen.
• luQSUNGA i ofifd. l«y ai »g, alt& 1 08 u n g a,
dolus), f., ra^^J9»/io, ScIofttiiS. T. 145.
zi.loftttBgtt '(fiiviiii'anef e geben sin
fcrah). T.i 112. \' - . i
loaunga, redemiibnemA\ 4, 14. N. 1 10 9.
SELLOSUNGA, n. ptl, eUmösynae. K 83, 4.
IRLOSÜISGA, /., «rlifuwrj. ri
g. irlosiLivgo» redemtidnis. Jü. 89, 10.
lLdSAlNI,/,(ErIafrtii|. .
g*. dhera alosnin.vJä.' 9r ^
a. in alosaai, b^M&^rÜ»t€ni fgioriae).
Sg. 70. .::
aloosnin, redemfiorufm (mundlj. b.
5,. 7.
gebanainaseiila^nftloatiin.Frg. 17.
ÜRLOSl,/, ^rlifangi ii ;
thaz sulih urlosi.foie- igote unsih
firaiuisi. O. ü. 6,. 54.* •' i
urlosi, redemiiönü^ ri 44/ 3: i
urlösa;/ ' '■
a. nrl 0A9iiredfnitian€m(hmndiJ.T/L>iiyS.
ARL6S1DA, /i '
nl s. mrle«id«^ abiöhdm. HüSOi
erloai(la.^'rmtfciiAifij Ig. *:
icloaeda, ndemtioi Ma139, 7.
f» ««rlo&lda. n. 7i0i»'i4. i \ii •
rrl,oj»ed.ir; Nr 68, ■ * t.-^ < v t» r::
i{. urlosido. IL 30l 6b. 4.:. ;
irlosidtti. Gb. 1. 3^ wetramento.
ZILÖSIDA,/. . ;
■ i
ARLÖSNBSSty// •' =' «: i t. . I i .» .t
a. ariosneks*^ PtdaatkndkoJiM. 7
iosare, liUrktik. K «4»^^ S^-rede
N. 17, 3/f 8, 15. t7i' i35i
'0ji)»iriire«-«foAMiam.l^(1I; 5, 7. (c
gcls. leasere;^in«iM/ax).
IHLOSAAI, --€rKriiir> iin^giu» UU
gl. K. •'• •''■<• • •■ V »"
irlosare, 'li&Äiztor. 'Kl47^ '48.
U^ZILÖSLlllt «natefUMA^ imo/»«
unziio8if€bs-iii<xnr«cwffA/. Bib* ^
.- l/. tfjy. iiJ)rz4locrfieber#^ii/iiri'io/«i/
M / - iö&i*i/i. Bo; i. »^ I
•^ !!•)[?/ m. unsel'oaiicba; Bib. 6. un
• .' ' * ! '8««hfe. BSb.«, inexirica
UNOEHLOSLIGHO, tmoMi/iter. I
UNZALOSANTLIHO (iiii|tr(^«Ii<^),
Sind folgende WMer aucb bieb
bringeril
FLOSARI, mmdösc^V. K* f ef. v a r4 i i
und ▼ ar I-o s i a n und d^a f ölende
fUfoa^ifi^i a6ch angek; Itäs^^ me*
(in der>'2hlmri(m^aiets«in^ <-(od)
) ' • CAfLAOSARI, mifiBiAw. Pai ^-
KIFLOS. Aac.'S^ ke-flioÄAsc \.,$9isnn
KIFLOSIDAS, präesiigia (fallacin). F
CC fMlImM, fatlaftjaiiV'Atlo
und angeU. 4leai| meü^dax (in dci
" •''«Mtomefiaeliiutig-i(a<)ünd4eaVjan,
<iri. DieZuaamcnebscHsung f liosan kl
aicb, zunoal bei dem'ichon absgeit
nen iiiTi/i/^dr'litiaan-i aa ycrhartelb.
dafis sie for •dal» Prifix ga enipianglic
wordenl wiire; rfvdaa l6ofca&'^firlk>r,
I <> > 4<raC' Oder ^b^ren' aHe^^i«^ W
- ga/ niek t bielier V sondern zu einain
plex fliusan.
• •' •-
■•* •.. :
/ •. t f • M.\i t %
<h 1 • .1
LljS ( angeis., •*iibrdj Ifts), t^tii pe^icults
, ^^4i« 9d9. Emi^ Wn. 460.' 'Pr. C m Bib.
lU ph \ vAw, piAcuU. Th '■ '
LUSFOIV k. fi^H /
m LEiSA-r^-LAiesam^
LEISAN— LASC.
280
Bib. 7- Wn..460.. l / ■ .V-.mVA^ ,i;'>> '.'
CITTARLUS. Rb. citerlas; Etah^^fiSi; oovt^r-
las (▼• töMa^'Imj' irnfMigo:- /i '1-)^' 1
SVIMiSLUS <M€h ngela »wvrias Ja»]!, miVz,
vermis porci. L. •«'
LEISANon, LEiSANjan s.
US.
. i ■ : • . i !
I j
.\ '
aatet
.«. 1
.' t)
r/--
. . » 1
••
■)M
■.V.:V
^ '
LEiYSOr) m.ffragor. Prud. 1.^
L£SUOl (laisum, laeisum, Icisum, lisum.
^uifofiimam sunm dedit in lesum illiiisl quem
iiü äegarät^ 'ßat»tcam jackMn -^x/fMfMihinr'd
[ iüiim debent, qui fortunam suaohiu^ lesum
decti jactauit , nee non et ilftnä Uk dufiUKle-
ium fesiiicam jactavit et haeredänkippMti'
. nt.^a -^,betrd\ßr ErwühloiigUitei JMieti^JU
Es wird darunter äintis\ Streit» <5d)0^f M SitU
M| yerstanden; cf. Icsa und Qrn t2S/; alier
anch JÜxjL n^id laxaa, -auch sil^st
USA]}Ien (zuLIS?KTl>)(>cI»IfiflerS(^v«aiz«
liimttt, (Iritfen. •'^ ^ ' •^ ^ •' --^^
GELISEMET, laconsutilis CtunkaL HJ. .
«iLAoSIlNl? farra (lübemo laelissima f/d^
•* » !•• ^
f I
:.ISINA s. LtSA.
. L
^ÜSONIA, ^Frtttennamcii. ■ • • •'
LISP (angels. vlisp).
-' lisber.<BiA.'38. lispar. Wn':460., blaesus, qui
^ ^un EibilcUihne loqHitaf (iiipUxy
LISPJAN oder LISPEN (Ii<pfln> -
^-w]|ii|i:Qader.:]IIon: 2. lispauter. £iil«SI. lis-
pinder. 6. lispinter. Tr. St, Maesus.
.. .J.QBp'antQA/£/tffjo^. Tg. 5. »
Ilspentiu y. zispilontiu, anhelantia (et
. . strideniia : verba lintfiiae ärabicocj. Mk»
Bib. 1, 2. 5-
JLixLOv>^ii cf« sanskr. laj, iniertre, evanescere;
öder 'h 09, perire, extingui, lat^, ne.v, griecb. v&-
xvj: (morUuisJ?
LESCAN [liscu^ läse (luscun), loscanj,
, Jcoinini nur im bochdeiiUcben Dialekt vor.
Cf! auch LÖSG^a
ARLESCAN, .frUf*<tli £M:///ig^ia,
^rJlif^UCfiurVfr^ 95.
in mir ne irlisket Caritas. N* HS, 61).
arlescant, extinguuntur ( lampades).
Frg.< 27, '
C\iS irleske. N^ IL 4, 5.
a r 1 a a c , einoritur (rogus). Prud. l.
... irloscjiene xaa.der.eQ, rr//-^9/M^. N. 17» 0.
liohlfa» sint erlosganu. T.,14S.
. X^nseriu lie-ht sintirlo^ken. D. IU.33.)
' ;^y Ü;j4RLESCA^^^^^ ,ui\üerl6(4enD. '
unarleakentemo, inextinguibili (igne).
T. 13, 24.
UNARLOSCArÜ, uneflofcien:
r^^\ 'unlrloscinitfio fimre. N. 49, 3.
' ' ' ünarloscanuu, vigilem (i^nem). VA.
. , IV, 2oa
ERLOSKAN, errJfc^en, e.rtingui.
erlosken ne mag Cfiur), Mcp.
■ .dar irloftChe iz. N, 4, 5.
Gehört auch
iicl^ak^t, redarguit (veris falsa). Bo. 5.
hieher? cf. LOSG4a
• • <
. I
.' » I
: .V, • ■■■ •
■ I
/ *
281
USCA— LGSC
./.
r/Kl
»^.1
iJßTi:^.T
LESKJAN (altfl. leskian), Ihfäftn, extin-
lescaiiy restringere fignesj. VA. IL 691.
lenken, sopire, compe$ce^%^. ^.[K* '
leskit, extinguet. T. 69, 9.
leschit Frg. 5, « . .. ,
lesk^t daz fieber (cracM) (leschet.
Wm. HL leakit Wm. IX.). Wm. 4, 14.
leskijOÜ.
ARLESKJAN (dts^aUakian), €T(&f<^<n,
^xtingrsere.
irleskan (irleacan« Wia. IL) mioina.
yVm, 8, 7.
• trlaaken. Pa. irleachen. gL K., ex-
iinguere.
uner Ottiäix liatS)«iii cam« ED ak^d'lN/flB; 7.
losketa, deliiui. VA. IL 136... '* .7
lofiketa; ifaKteiVä Tg^ 6. i ü .- \\ r. .d
luscheta, iUlilmif VaJII. A17.i ..
dir loakeater saniQ «o ja einekrtf/iitfMi.
zn ze imo loskende, attentos. Db.
diu jlar i)ine (in i|ii|0}ie> i<Oiftoh Iptktiiif
t^n bildei qiäescenius mtri^secfis'/brmas.
Bo- 5.
Hieher auch : 1 o 8 u n k on di» ielibetanfei^ j^ K.I
loacento (loscanto. Gc. 3«) v. pimidento,
deliiescen4fa.M. «9, Gc 1. d^ .6. i • V \A
IRLOSCEN, hichcr? cf. LA^^C* / - ' i
irlosket^ redargnit (veris fahaj. Bo. 5«
yy
irlesgen thia fruma. 0. 1. 17, 52. IV.
26, 23. . . . : ; 5; :*
- -V)^^^^^^^^ LOSC. a LASC
^rleskit^ cxlinguct. gL K.
arlescaii'ta, ror'antes* MarL
arlaskit. Pa. irleakit^ erleskit. gLK.,
extihctiis, • ' -"^ ^
arlastiu, exfincta. «Ta.
arlasctiu leiihtkar, extindas lampa-
des. IL 1. •
■ * *
- f
1 f
• ■ — •
LOSKI (fti den ctmpos. auch LUSK-) (Caft
V^ti'iy.jßhrücum. Em. 31. (lose. 131 lösche.
Wii. 460.9 pärticum, lösche, rubra pelBs BI.;
toe^}!« ttfc^i atuta. vocab. von 1419. lifd)!
nMcorium. vocab. yoo 1445); et JLiixOV^)
auch LUHS9
LOSKISHUT. .
.A, ßUx. L. carex. . Pr. f. Papias. Eine
altniederdeutsche Glosse (bei Junius), hiat lese,
scirpus, päpirm; cf. auch: sebeden u. lie-
sehe. ' Grimms Reditsaherlh. 3611 Das Wort
bat sich noch in unserm: Sicfc^^ratf erhalten.
Cefarirt hicher (als CompOsition mit aha) spur»
ciiiae senilna aqua nodbi v. LISIIlNÄCU. \V.?
LISCuS) /i, pr. bei JuL Caes.
LOSCÄn (XU HEU? ist auch LÄSQ
oder auch LUZdn zu vergleichen), Iauf(()cn|
tatere.
los gen, deliiesco. Ep.HK.
losket (tar inne funcho dero uuarheite),
haeret, Bo. 5.
thiu gouma losget thare so fisg in themo
uuage. 0. IIL 7«. 34.
dar er löschet (in latibulo, corde). N. 17, 12.
ROIULOSCUI, pdle9 ariethm idem sine lana
quasi partica. Pb. L ' '
LOSCIN, ad/.
loskinen, iantinis. Bib. i. t
loscinin, {acjmiinds. Bib. 1.
4 k 1
HLAD,
I
I
w ■ *
ge LASTE, gmlmen. St (zu hlastt od. leistt).
LIST (und ÜSTI?), m. u. / (anseb. v.. nocd.
list, alts. listi; aber auch angels., ) fiig , Ij«
tig, asiiitus), SifL GL LAS und LIS
und LIZ. ,. .... f f
ars. K. 4. 48. 57. Em. 7. N. 39, 6. Cao. & 9.
12. Is. 2. Mcp. Bo. 5. Org. in^mk. Gc. 4-
astuiia. Rb. experientia. D. 1 348. periiia.
Ja.
283
LIST.
LIST.
284
e
Ja. argumentum. M. 30. Ja« A. Sb. Bib. 1. 5«
6. 7. An Gh. 1. 3. 6. Gc. 3. Rb. listo, dis-
ctpünarym. Bo. 5. (den list, der zuo cbii^t-
*pette guot ist Mos.) list gougulares. O.
IV. 16, 33. ter geuobto list Org. lihi-
miskera listi, physicae dispuiationU* Em.
19. mit ubilen list in, malefahris. D. IL
336. Iho qaamun ostana in thaz lant,
thie irkantun sunnan fart, sterrono
^irusti, tbaz uuarun iro listi. 0. !• 17,10.
Form und Flexion.
n. s. list K. 48. Kb. U. IL 34S. M. 30. Ja. A.
O. IV. 16, 33. Gc. 4. Org. Mcp.
st es. N. 57, 6. Bo. 5.
sti. K. 4. 57. Em. 19.
ste. Org. Bo. 5, \Vm. 4, 8. Can. 8.
sti. K. 46. 57. Rb. Em. 7. Can. 9. 12.
st Ma. Sb. Gh. Is. 2. Bib. 1. 5. 6. 7.
sta. Gc. 3.
sti. K. 66. 0. L 17, tO. Ar. Gh. 1.3. 6.
ste. Mcp. N. 39, 6. N. IL
stin. Gh. 1. 3.
sto. Mcp. Bo. 5.
stio; Rb.
steo. Ra.
sten. N. 10 (a), 6. Gc. 10. Bo. 5.
stin. D. IL 336.
ste. Mcp. Org.
sti. K. 57.
WSTILLOiNA, n.pr.fem.; hieher?
ARCLIST (arclisti?), 9lr0ltil.
ane argliste, sine mala. N. 10 (a), 6.
ane arcliste. N. IL
in asitiiia, arglisten. N. 57, 7.
BUOHLIST.
iB.'pI, buohliste. Bo. 5«
g^pL buohlisto (Uebcrsetzung Ton libera.
lium artinviy Bo. 5.
FLIZLIST ist wohl aus per ambUionem, f 1 i i z-
listeo. Ra. nicht zu folgern, sondern die GL
fliiz listeo zu lesen; doch cf. listiger,
ambitiosuM.
CHLEWLIST, solertia. Bib. b.
cleinlist, argumentum (dubiae rei faciene
fidemj* Ild. *
chleinlistes, sollertiae. Mcp.
CLEINLISTICH, ingeoiosus. Id.
IL
s. 1
1
d. s. 1
1
a. #. 1
n.pL 1
1
1
1
g.pl l
1
1
d.pLl
1
a* ph 1
1
ZOUBIRLISTE, magicae artes. N. 10 (a), 6.
SPILELISTI, Indicra arte. Can. 10.
HIMTARLIST zu schliefsen aus:
BINTERLISTIGER (^tntcrltfli0> Bib. 6.
HINDERLISTIGER. Bib. 4., versutus.
LISTMACHARL
LISTMEISTAR.
LISTFANC.
LISITRAGANTER.
LlSTLlH.
listlicb uunr cn (^blandimentaj. Wm. L8, 7.
listlihhiu, sophistica. Ja.
listlihemo, arteßciose. Gel. 6.
LISTEO, 172. — vates qui et fariotus, fila
anti (endi. gl. K.) filu listeo. Pa. gl. K.*
EINLISTEO. Ra. EINLISTEO. Pa. gl. K.,
ariolus.
LISTIC, (iß 10.
listig ze besuichenne. N. 10(a), 8.
Gebörtauchlistigant (st. listigan, acc?)y
ingeniosum, industrmm. Ib. hieher?
listiger (hlistiger. gL K.), ambitiosus.
Pa. Ra.
listi k er, astutur. Rb.
listigo, argniiis. Aid. 5.
listiga, daedala (CirceJ. VA. VIL 282. ver^
suta (fraus), Prud. 1. callidus. Prud. 1.
listigemo, arteficioso. M. 29. Gc. 4.
listigem, callida. Rb.
listigem, colli dis (argtimentis). Rb.
Comparaliv üstigora, callidior, Rb.
LISTIGO, callide. Rb.
UriLISTlK, unsneller, iners. Em. 19.
unlistiger, infrs. Wn. 460.
LISTEKLICII (lifliglic^)) uuaren ßlandi.
mentaj. \Vm. IL IX. 8, 7.
LISTJAN.
1 i s t i n , blandiri. Bib. 7.
listit, blanditur (procaci vultuj. M4. Ran.
Bib. 1. 2.
listen t, blandiuntur. M. 29. Gc 1. 6. blan-
dientur. Mt}. Bib. 1. 5. «
listen, blandientnr, Bib. 2.
listi, blandire (viro tuo et suade ei, ut-^J.
My. Sb. Bib. 1.
LISTARI, m.
n.pL listara, artißces. K. 57.
[19]
285
lIsta.
LUST.
886
g^ph listaro, artißcum. K. 57.
LISTISITNGUN (M4. hat lustungnn), ille-
cebris. Sb.
BILISTINÖN.
pilistinonti. Ra. pilistinondi. gl. K.
(pilidmonti. Pa.), derogans.
LISTA s. LIS.
LTjST, f., golh. lustus, altnord. lyst, angcis.
lost, lyst, alts. lust, £u(l. Ist es das lat. lu-
Xi$s? oder yoii liusan (wie chust von chiii-
8 an)? oder setzt es eine Wurzel JjUoJL
yoraus (cf. altnord. liosta, ferire^ losti, U-
bido, lyst, voluptns). Ist nuch lusinunga,
scnsus zu vergleichen? litxns. R. nppetitns. Kb.
flnxa constictudo. G. 4. affectus. Ein. 19. in
des lichamen tust, camali delectatione. N.
12, 4. io losti, in appetitii. Rh. lusti, flanu
mae (veteris vestigia). VA, IV. 23. lusti, a
cnlore. Oh. 3. lust, venercm. VG. IL 329.
lustig passiones. Gc. 8. in thines herzen
lustin. O. V. 2, 10. fon armalichen lustin.
O. V. 3, 13. uuid^r iro lustin, advcrsiis con-
cupiscentiäs. N. 106, 12. lustin, iUecehris. VG.
III. 217. fleisclicbe luste. N. 17, 39. lusta
iuuares fater uuollet ir tuon. T. 131.
lusti, luxu. VG. III. 133.
Ist in: ther stad bizeinit lusti ihcs si-
nes libes festi, 0. V. 14, 7. lusti als adver-
bial gebrauchter casits zu nehmeu?
mit lusti irsezz ih iz in thrio dago fristi.
0. II. 11, 34. lust> illecebris. Prud. 1. di^ni
lusti m, qiübtislibet. K. 7.
Form und Flexioi .
n. J. lusL R. Gc. 3. 4. 5. Em. 19. 0. I. U 17.
Rb. Prud. 1.
g. s. lusti. VA. IV. 23.
rf. s. lusti. Rb. Gh. 3. VG. III. 135. VA. I.
641. O. IL 11, 33.
lust. N. 12, 4.
a. s. lust V. G. IL 329.
ii.pl. lusti. O. IIL 7, 63. Gc. 8. 9-
g. ph luslo. Co. 3.
d pl. luslin. 0. V. 2, 10. 3, 13- N- 106j 12.
VG. UL 217.
< luatim. K. 7.
• luston. $•
ii.pA lusti. 0. V. 7, 36. 10, 30.
luste. N. 17, 39.
lusta. T. 131.
LUSTO, nom. pr.
LÜSTMACUUNGA.
LOSTLIIl, luflHc^, delectabile. R. Rx. delec-
tabilia. Ra. gl, K.
diu uuas lustlich (lustlih. \Ym. O. IIL).
VS^m. 5, 13.
mir Instlich ist. \Vm. 8, 13.
Itistliher, geninlis (hiems). Pnid. 1.
lustlihe. Mcx. lustlihhe. Sb. lustlichero.
Bib. 9. gisihti, vcnuslo aspictu.
LUwSTLIHO, carnaUter. Gc. 3.
lustlihho. T. 79. lustlicho. T. 140., /i-
benter.
LUSTSAM, goth. lustnsam, (uflfam.
lustsam^ samint gelustin. Syl.
lustsam ist, delectat. Uo. 5. lusaam ist
mir. Wni.7, 1. nuie lussam dine genge
sint, ptdchrL Wm. 7, 11. daz uuaa mir
lussam. N. 76, 4. imo lussam uuas
ubelo ze luonne. N. lOä, 18. uuie
lussam, quam carissima (-in delitiisj.
Wm. 7, 6, (iz wart ein degen lussam.
Mos.)
n. 8. f. diu lustsama. Bo. 5.
g. s.m. u. n. lustsames listes* Bo. 5«
nicht lussames, pulcliri. Bo 5.
g. 8. f. lustsamero sconi. Bo. 5.
n,pl.f. (lussame »ici^^ amoena loca. lld.
Tr.)
lustsame (föne zieri), Jatidabile8^
Mcp. 54.
d. pl. luslsamen(ziten), duldbus. Bo.5.
a.pl.f. luslsame uzferle, ecciUu deleda-
biles. N. 64, 9.
V* pl. lustsame, dulces fsyrenaej. Bo. 5.
Compar.: harto 1 ustsnmercn denne golt»
desiderabiKa 8uper anruin, K. 18, II.
LUSTSAIVK) nietont sie aih frides, de-
lectabuntiir in nwltiiNdine paci8. N. 3$, 1 1.
Iustsamo;reben. Bow'5.
UNLUSTSAMO geaberter puobslab,
%
2sr
LUST.
LUST.
288
asdduitas atjusqtie liierae in odium re-
petif4ie. Db.
LUSTSAMI, /. Bo. 5. lussimi. N. 1&, II.,
delectotio.
iro lussami an dien ist. N* 75, 6
min lussami ist an imo, deleclabor^^.
103. 34.
g*- lustsami, vohipiatis. N. 35, 9. oblec-
tamrntorum. Mcp. lussami, i/^/^c/a»
tiOFiis. N. 22, 5, 76, 4.
d. lustsami. Bo. 5. lustsami, mmvita-
ii/ms. Mcp. 47. lustsami dcro uui-
sun, Julei modulatii, Alcp« 47. lus«
sami, delidis. N. 138, 11.
a. lustsami habe an gote. N. SC), 4.
min berza habet lustsami, delcc-
tatum est. N. 15, 9. umbe lust-
sami. Bo. 5. lustsami, voluptates.
Bo. 5. lussami, dehciationem. N.
26, 4. 6. 76, 4.
d.ph las Is a m i n on , vohiptatihtis. N. 1 05, 39.
<3. />/. t u s ts a m i n a, dulces illecebraa. Mtp. 35.
GALUSTSAMÖT.
gelustsamote, deleciati. N. 89, 14.
uuerden sie gelussamot, delecteniur.
N. 67, 4.
LÜSTAC, JujHg.
lustac, libuU. t^lK. (oder ist es Instat?)
lusticher, genialis* £b. (oder ist es lust-
licher?)' ' .\ « i^
LUSTI, Adj. } \ .
topazius habet z«io farei^ua, cioa gol-
des, Btidera lii^te unde al»o scone
-*oaga, BO skinet er i(n>^«Ldie (:t). N.
. ' - •: ll»i'427.
(er halst unte chusrte dei ehtnl also
luste. Mos.) .• ^''
GALUST, /., ©rt»(». hxiis. Prud; 1; cowa^
pisceniia. N. 12, 3. 57, 11. 67, Uä*^ cupi-
. ,/. >r.iÄ7#JLiN; 74v>5yi79,ri7, UbUlovho. 5. N.
7/MT.^//w>r. ^ßib.'iS:^ desiderikm. Rg. 2,
mv^nigful'tiu g^ly^t cbimr.sU^^na. N.
57, 9. gelust unde^gireda ein sint N.
' .. :• 118/40. tchtcs kclust N. 11*, 20. sie
lutfl* gelaste. INi lld,'20.''mtl» gi)usti.
O. I.. U», 37- 1«, -57. mtt^i<aM^n. O.ll.
11, 68. zi suazertt giUstii' 0.^411. 6, 39.
< ■ «
■t
L/:
.nbila gelost N. 74, 5. scana gilust.
O. I. 1, 30. thio argun gilusti. 0. IIL
7, 84. mit suazlichen gilustin. 0. H.
14, 96. unchiusee gelüste« N. 138, 13.
gilusti, caritis. Gc 3. in gilusti, in carne,
Gc. 3. gilusti, ex voluntate carms, M. 3 1*
gclust lichamin, stimulum camiSi H,2ij
3. sinero gelaste hangta er. N. 1, 1.
in gelüste haben, r/^^iV^rar^. N. 118, 20.
iiitfahent thes gilusti. O. HL 14, 119.
(der gelust si- geduanch. D. III. 50.
In terre/m delectameniOy irdischiu ke-
luste. N. 38, 1. zeigt sich das neutr. ga-
lusli oder soll man lesen ierrena^ delec-
tamenia ? )
Form und Flexion:
fi. s* gilust Prud. 1. Bib. 13«
gelust N. 57, 9. 79, 17/118, 20.
glust N. 12, 3.
g. s. gilusti. Gc. 3.
gelüste. N. 30; 9. 57, 9. ItS, 20.
d. s. gilu&ti. M. 31. Le. 1. 2: 9J O. I. 11,
37. 18, 57. II. 1, 8. 3, 2. 7, 22. IIL
6, 59. IV, 5, 35. V. 14, 18. Gc. 3.
gelüste. IN. 1, 1. 7, 17. 118, 20. Bo. 5.
kelusta. N. IL (also auch», kelusta,
f. oder^icelust, m?)
a. s. gilust O. I* 1,30. 12, 271
gelust N. 21, 3. 74, 5.
n.pl gilusti.' O.^IH. 7, «4. Vi 23v 148.
gelüste. N. 38, 4. 79, 17, 118, 20. 136,
9. 146, 3.:ßo. 6.
gluste. Rg. 2.
g. pL geiusto.' Ct d4w
ghisto. N. 67, 15.
dpi f Austin: N. 29. Gc. 1. 6. Prad. 1. 0/
IL 11, 68. 14, 98*
gelust in. SyL= ' •
\ gc>#»tön. Co. 0#;'5l N. 10(a), 3. 17,
33. 75, 4. mi' tac .
' - •gtli*t*oÄi''Kg'^'*2.Jv: .. ' ■
a.pl. gilusti. O. IIL 14, 119.. V. 23, 84.
-' g^l.iiUe.'McJ9..N.«Q54 2.'38;t 62, 10.
77, 29. 138, 13. \Vm. 3,-8*
(guluste. WiJl'in.' glu)slc/Wifi. L)
n.pL gelüste unde iäitkgtUUii/Boj 5.
[19*]
289
LUST.
i-
a. pL er leidezet inne ungelaste. N.
118" 20.
HIMILGALUST, /.
€1. dia himelgelusti appetitum coeUtem*
Mcp. 38.
caLusitat.
GALUSTLla
mit gilustlichemo uuiUen. 0. IL 6, 10.
GALUSTIC.
min herza gelustig uuard iro salig«
Leite- N. 72,^21-
rehtes kircdo uuas ai girig nnde ge-
lustig. N. 118, 20.
kelustig hersa. N. 118, 32.
iheiz gilustichaz(gilustlicbaz?)uuur
ti. O. LI, 22.
a. ^. in. kelustigen. N. 118, 65.
a.pl. er tuet unsifa kelustige des
pezzeren. N. 84, 13«
UNGALUSTIC.
ungelustig ist N. 118, 20.
UDg.elustiger nuola tuot. N. 118, 65.
tJNLUSr, /. (goth. unlustus), taldium. kc.
R. luxus. gl. K. (urlust Ra.)
Unlust, fastidio. Da.
unluat (tholein), taedmm. Pa. gl. K.
URLUST, f., luacns* Ra. acidia. Ja.
in urlttsti, inedia* Rb.
URLUSTJER, disiidiosus. Pa. gl K.
URLUSTLIHMO, aeide. Ja.
VRLUSTJAN.
urlustit, taedet* Ib. Rd.
ANALUST, /.
zi gotes analusti 0« L 4, 42. ..
ERDLÜST,/.
. J. erdlaste, terrenaoipiditaiif..^ 103,35.
WERALTLUST,/». alts. IV eroldl US t, aQcItIu({,
a. uuoroltlusL 0. L. 18, 53y
a.pL uuerlllttste, . terrmas concupiscen-
tias. n 2, 9. . -
WOLLUST,/., SBoUtt;(l (weh ohne üblen Ne-
. bensinn).. . ' / .
.d'f^h ^oiluaten, delicii4. Di. IL 342.
WANALÜST.
WANALÜSyUCH.. ;
uuanelustlichon, t&^lnpt^$mf.H.' Vi.
unnnilutt, voluptas. K. 1. Re. luxm
IL 311.
uuuunelust, hucus. D. IL 311«
d. uuunnoluste. Bo. 5.
d. pL uunnelusten, voluplaiibus* Na^
LKJHAMINLUST, /.
a. pL lichamenluste, camis concupi
tias. N. 67, 30.
LEIDLUST, /, dolor.
d. leidluste. 0. L 20, 18. V. 7, 34-
MINMALUST, /., amor. N. 79, 17.
FIRINLUST, /., libido, luxtiria/voluptai.
n. s. firinlust R. Pa. gl. K. A^c. Ra.
firinlusti. Wo. 2.
PIRINLUSTLIH, volnplariim. Ra. gL I
firinlustlibhem, luxuriosis. Pa. ^.
UIRNLÜSTIGO, luxuriöse. T. 97.
FRAUÜOLUSTI in O. V. 7, 36. ist wohl
mit Grimm für eine compos., sondern als
uuo lusti fa. pl. f.J zu nehmen.
HUORLUST, y., lascivia, luxud'ia.
n. s. buarlust 0. IIL 17, 62.
g. s. huorluste. N. 17, 43.
d. s. huorlusti. N. IL Gc. 4. 5.
huorluste. IN. 72, 21. (hnrlf
Can. 3.)
a. s. huorlust. M. 14. Can. .10. 11.
HÜGULUST, /., gaudium.
n. pl. bugulusti. 0. IV. 37, 9.
d. pl. bugulustin. O. IV. 37, 38.
o. pl. bugulusti. 0. IL 11, 64.
ZÜRLUST, /., acidia. RH.
:J. zuKlusti,y*a^id!ii>. Gh. 1. 3.
g. pl. %^Qx}\x.s\Oj€'örporeae volupiatis.
60. (oder g. s. eines subst. zurlu
%nT\\islo,^ füMidium. Mart
ZURLUSTLlH.
%VLx\\K&i\\\\tn.. fastidiosis. Mi]. Sb«
ZÜRUJSTAa-
der g>rimrao unde'der surlustigo
• r 0 ^ « iaevieittis lüxuriae. Bö. . 5.
, g. s. f. tero xurlustigun veneria, v
, .. . tnariae, Mcp. 60.
tl.pl* zntlustigen ^ /asiidiosis. Eil
ZVRLÜSTON und ZÜRLUSTJAN.
tntl^^ttit^t J<federe. Me. Blb. 1.
X . tvatlnatoa. Mo^«
)1
LUST.
LUST.
292
inrlustoes. D* II. 378*
luurlaslos. Bib. 1. 2., acide feras.
siirlu8t08, acidieris. Mcr. Bib. 1. 2. 4t 12.
ZARTLUST, /.
d.pL zartlusten, delicüs/Wm» 7, 6.
LUSTJAN (alts. lustean, angels. lusian),
iajiltl/ desiderare. Aufser im Particip lu»
stenti (welches vielleicht einem Verb, lu«
stin angehört) und in lustonto lusta, de-'
iderio desideravL T. 158, 2. zeigt sich die-
ses.Verbum nur As Impersonale (mih la*
stet, libef) mit acc. der Person und gen.
der Sache I oder zi mit dem InCniliv (auch
inf, ohne zi), oder mit conj. daz.
Inf, la dih sin lusten. N. 36, 4. uuieo
mähte in goldes lusten. N. 118 1 20.
in losten sol guotes. Bo. 5.
praes. ind. lustit, juvaL Eb. deledaU Ra.
gl K. Übet. Rh. Gh. 1. 2. 3. thih lustit
es. 0. I. 1, 14. so uoelihhes thih eo
lastid, cupislibet. gl. K. iso uuieo in'luh
stet. N. 39, 5. also mih lustet, ex vo»
luntate mea. N. 27, 7. übe dih sin lu-
stet N. 36, 4. übe mih iro lusteL N.
49, 11. iro consortii lustet mih. N.
100, ^. den iro lero lustet. N. 126, 5.
des lichamen gelüste lustet die sela.
N. 118, 20. mih nieuuetes ne lustet.
\Vm. 5, 6. des sia lustet. Mcp. mih lu-
stet ze ahtonne. Mcp. 37. tara lustet
mih ze chpmenne. N. 26, 4. die sie
lustet ze lirnennc. N. 146, 8.
pr^aeM.conj. luste, libeat.iti. Gh. 3. so uue-
libes so luste, cufiislibet. Pa gl. K. übe
dih is loste, $i placei., Bo. 5. sid in is ,
' ".luste. N. 108, 19. *den des libes luste.
K 33, 13. übe dih iro Iqste. N. 33, 14.
thih es nuola luste. 0. III. 7, 78. so-
liches segenes luste dih. N. 127, 5.
den loste ze gesehenne. N. 33, 13.
f^^*^. iadf lusta, iibtät. R. sumeliche lu-
ata iro stanches. Mcp. 12. sin selbes
losta mih, nals goldes. N. 33, 5. lusta
dih dero chuningo tohteron. N. 44,
lOL dero dih lusta. N. 44, 10.. dero sie^
losta. N. 106,30. sie lusta gelteste. N.
118, 20. so sie lusta. N. 40, 12. lu-
Btida sie chihoran. Is. 9, 4. den chei-
ser lusta, daz er ze houe ladela.
Bo. 5. '
praet» conj. thaz sies uuola lusli. 0. II.
24,11. thaz sie lusti rehtero uuercho.
N. 118, 20. u be mih ne lusti füre iuuih
pringen, coUibitum foret, Mcp. 37. mih
lusti, ze fernemeune. ßo. 5. mih lu-
sti, daz tu mir daz offenotist Bo. 5»
p.praes. lustenti. R. Rai lustendl gl* K.,
Ubens. lustenti. Ra. lustendi. gl.K., de*^
iectandiis* noh es keronti ni lustenti
(lustonti. Can. 9. 12.) ni uuarun, af-
fecLantes. Em. 3. Can. 10. 11.
GALUSTJAN.
mag unsih thera ferti gilusten. 0. IV.
5, 51.
mag mih gilusten uueinonnes. 0^ V.
7, 21.
gelüstet in gelüste. N. 118,20.
mih gelüstet minnon. \Vm. 2, 5.
unsih es giluste. O. II. 10, 21.
nan es giluste. 0. II. 19, 4.
inan es gilusta. 0. 11. 4, 45.
thes mih noh io gilusta. O* IL 14^ 92.
inan thes gilusti. O. II. 12, 77.
then lesan iz gilusti. 0. I. 1, 10.
LUSTUN (nicht impersonal) ^ goth. lustAn,
desiderare, delectari, mit gen. der Sache
oder mit zi und ////*•
truhtin lustot sines uuerkes. T. 116.
ir lustot zi gisehanne, desideratis.
T. 145.
lustont, appetunt. Em. 19.
lustoges, delecteris (in setnitis impio^
rwnj. I^ Bib. 1. 2.
lustontOj desiderio. T. 158, 2.
LUSTIUA, /, delectaiio.
g. lustida. K. 7.
d. lustida. K. 7.
LUSTU.NGA, /.
n*\k.a.pL lustunga, muliebria. Mo. Bib.
1. 6. affecius. Prud. 1.
if. /i/. 1 u s t u n g u n, illecebris. M4. Ran. Bib. 7.
LUSTIDÖN.
ih lustidom, desidero. Rh«
lustidati, oblectaret. RIk
293
LEIST— LUSTAR
LASTR— LAW.
KELÜSTIDOT (werdan), deleclari K. 33.
ist keluslidoot, delectatur. IL. 7.
UNLUSTIDON, taedere, horrere. Bib. 1.
UDliislidet (also aucli ein verb. unlu-
stiden?) mib^ taedet me. Bl.
LUSTISÖN.
lustisot, luxariabiUir ( alias in bonis iV-
liusj. Mtr. BIb. l. 2.
luslisoges, drlecteris. Sb.
luslosotost tu dih, deleciabaris, FIo.
lustesotn, oblectaverat. D. IL 320.
ARLUSTISÖN, taedere. Ib. Rd.
LUSTISUNGA,/.
diu lustcsunge, delectatto carnis, N.ll.
d. lustisunga, obleciamine. Prnd. 1.
Ti.p/. lustisunga. oblectamenta. Gh. 1.3.
d»pL lustisunguQ, inlecebris. Bib. 1.2*
LEIST
LEISTjan
s.
LIS.
ia
LASTAR s. LAII.
LISTERA. Vc. 1. 3. (listra. Id.), lisleta.
Vc. 6., sepicecula (SSoflri).
LiUSTARjan. Es kommen folgende particip
Tor: luustrenter, adtonitus. IIb.
lustrentem^ adtoniiis. Ja.
lustrentcn oron, attonitis auribtis. D.
zualuuslrentcem oorom, attonilus uuribus.
K. p.
hlustrenti. Pa. Ra. hlusterendi. gl. K., in*
hians (intentusj. '
umpihlustrenli. Pa. umpihlustrcndi.gL K.,
conhistrare.
lustrante-, y., tole. Em. 19. lustrenta. M.31.
Sb. Le* t. 3. lustrintr. Le. 2., prm^ientes.
Sind 2 verschiedene verba lustarian und
hlustarian anzunehmen? oder auch norh ein
3*^ lustarian? Ist das \2A.hisirnre desselben
Stammes? — cf. auch sirlustrem (wolür die
andern codd. aber urlastrem haben), illtistri-
bfis. Ra., aber auch lusinunga, sensus und
IIJL Ij • Gehort aüdi hleher r •
LUSTRTHON. Ra. lustrihhon. gl.lC., bui
circuire?
LASTRön s. LAH.
LUSTRfflön s. LUSTARjan.
LASN.?
CALASNEO, CALESNEO. -- common
quem calasneo dicimus. lex baioar.2L \
Stamm lisan? Grimm (Grammat. IL '
emendiert calasueo in Bezug auf ai
läsve, pascunm; c£ Grimms Rechtsal
498. Das n scheint zur Bildung zu geh
nach: in omnibus calasnis et in ieri
Ilixtor. frising. Siehe auch Scbmellcrs
VVorterb. tt 428, wo U^^xntn aU G
marken angeführt werden.]
LA Wer. Cf. angels. vläc, tepidus\ aber
nord. hlä, liqnescere; und dagegen nord. hl
calescere, hlikik, fovere, hlyr, hlxr ^ tep
auch nord. lü, lui, lassitudo (Saujril),
^J^ffa^igore. S. auch LAU. Ist hl Ai
so möchte Ich es auf das sansk. srI, srai
quere, sudare beziehen, und dann gehör
zur Ableitung und das thema wäre Ia.
Anlaut, so scheint es zur Wurzel Ift, scii
oder li (mit Nebenform lu), solvere zu |
rcn; dann wäre thema lau oder law^-.
lavare und JLil^ JjU«
LAÜÜER, tepidus. M. 29. Gc. 1. 6.
' lauuaz, tepens (aqua). Re.-
' lauuez uua^zer, tepens aqua. A; '
a.pL I a V Q n , fumantia (eMa). » VG. - IL
Der Mannsnamen clirenizlao gehSrt
nicht hieher'und eben so we^ig' lihlac
eafrix* * . * - i
LAW 1-, /.y f€/>or. •<•'..!
i. lauui, tepork^. 29. Gc'.-'ö.^ " •
1[LA\VEN ((an »ftten). — f'ft%eV'f^
(ardor). Wn. 1542.] ,. -
LAWjan (L.4-JAN, Ll-H-JAN)? cf.
auch
LA.
LEW— LlfcW.
UÜUA— LUOWO.
296
iWAN?
) gildti. ^* sie imo gibiazun michi-
lan scaz in thiu er (Judas) tbaz
gidati so gisoaso inan (cliristum)
gilati. 0. IV. 8, 24-
[iiWAN?
') firlAti. — mit in nnas sin girati,
tbaz selbo er (Judas) nan (Chri-
stum) firlati. O. IV. 8, 19.
Bn> LtVVJAN? An gotb.l6vjan, f rädere,
rre u. l&v, occasio, alteraiio ist wohl nicbt
enkcn; s. LAWjan. Hängt es fnit Hb
imen? cf. simulare. S. auch LtiVV.
kund uns Ihaz girati uuer tbiu ou-
n imo indali, thcs leuucn oub ni
ollen so uuir iu biar nu zellen. O.
. 20, 92.
Sehort hierzu:
JET, LIÜUIT. — Ofto uuirdit oba
• t thes mannes iungoro giduat, tbaz
leuuet (liunit. cod. V.) thrato tber
btari guaiu. üs. 28.?
0 s. LEO.
• (malum?). Dieser sich in der Genitiv-
lew es zeigende Stamm ist vielleicht auf
r. li, sohere oder di, perire oder dev,
zu bezieben, lim mit dem gotb. 1 £ v ,
i^ (cxiins, occasiop aversatio) zusammen-
ten, verbietet wohl der Vokal, da goUii-
ziu Iftuues cramda got der ubclö, pn^-
ter quid irritavit impius deum, N. 10(a), 12.
in in irbuggu ih leuucs leides filu seres.
0. III. 1, 17.
tbia fruma er uns intfuarta, uuant er
nan biruarta, *
deta unsih uruuise fon themo paradysc,
fon scincnteru uuunni, uuaz er leuues
uuunni,
tbo irfirta uns mer oub tbaz guat, tbaz
er lougnen gistuant. O. II. 6, 39.
theist dag oub nibulnisses ioh uuintcs
bruti leuucs. O. V. 19, 27.
tharben uuir nu leuues liebes filu ma^
nages,
ioh thullcn biar nu noti bittero ziti. O.
1. 18, 19.
tbaz uuas engilo uuerd iob himilricbes
alles,
erdiin'iob ibes seuues tbob sie tbo da-
tin leuues. 0. IV. 35, 16. \
tbiu uüib thero lantliuto tbiu iruueino-
tun tbo luto,
uiDEinu siu oub tbaz ruzin, uuaz sie imo
leuues uuizin. 0. IV. 26, 6.
firfaban unsih scolti, tbob uuibt es so
ni uuurti,
tbiu sin selba guati tbera altun arabeiti,
tbes managfalten seres, tbaz uuir nu
thullen leuues. O. V. 9, 35.
(do uergazzen siliwes des heiligen cbin-
des. Fdg. 149.)
1 ^ althocbd. k entspricht, altb. 6 aber auf wv-r|-r4
at und auf den Wurzelvokal i hinweiset LIÜÜA, inpluvium. Em. 3i. (2 mal); mit le-
. undE); doch mag auch der gotb. Wech-
fiftchen k und i und zwischen i und ei,
ie lio neben Id und die spätere Form li-
, in Erwägung gezogen -werden. — Siebe
LE, LIO und LLS, die vielleicht hie-
ehören; cf. auch LEWen, UWjan.
ES, mebrenthcils. adverbial oder interjek«
lell (alsIeiDer/ eheu) gebrauch ter Genitiv.
ichet er leuues an dia toubun erda, t fixr« t c^imr
!#». Bo. 5. LivVjaQ a LEWen.
IS leuues ist tien ubermuoten ge-
aht Bo. 5.
wina zusammenhängend (und dann inpluvium
in der spätem Bedeutung von SKegenguf genom-
men)? oder (cf. den acc. liupen als Meben-
form von laubun) mit lauba {inpluvium in
der früheren Bedeutung von fßovfyaüt genommen)?
Cf. LU aber auch lit. lyti, regnen und norj.
loa 9 alliiere» Ist etwa p von skr. ipX^y ftüere
abgefallen?
LOWjan s. HLOHjan.
297
LOUWO
LUOWO
LEVAC—tAZ.
s. LEO.
»■
LEVACi, Volksnamen. JuL C.
LEWILIN s. LEO.
LEWIN s. LEO.
LEUUINA (8an>fne), torrens. Ib. RJ.
louutn. Ic. Icina, torrens (mortisj. Gb. 3.
d. s. ci Icuiiinnn, nd torrcntem. BI.
</.^/. Icuuinum? (Es steht: deterrentlhiix la-
tomis, fona leuuinum steinpozzila.
Kb.)
Gehort hicher:
LAU, lectva. Sg. 913.; cf. LAW.
S. auch LIUUA.
LÖWIN s. LEO.
LEWINCHILI s. LEO.
LEWARI 8. HLEO in HLI.
LAZ« Cf. JuA« Ist sanskr. dad [RedupIU
calion von da (Nebenform lä)], dare, teuere
zu vergleichen?
LAZ (der Umlaut io Iczist, Iczjan und das
doppelte z spricht für kurzes a; aber Bo. 5.
bat A), goth. la^ts, nord. latr, ahs. lat, an-
gels. lat, laet,(a0/ taj'duSy segnisy siupldus,
piger, hebeSy ignavus] cf. hkZ, liitts*
laz, piger. Pa.
lazzer, segnis. R. Em. 29.
läzir, sfupidns. Bo. 5.
laziuy tarda (gens). VG. IL 125.
lazzez, hehes. D. II. 329.
V* ubil scalk inti lazzo (^ie Ulfilas\
unselja skalk jah lata), /7j^^r.
T. 149.
n^ph lazze, tardi (cor de). T. 227, 1.
a.ph lazze, tardos. N. 106, 38.
In Bib. 1. auch lasse, corifectae.
Superlativ: zi lazost (angels. latost, last,
alts. Iazt,le2t, last), iul<|t/ tardcGh.
1. 3. za lazzost, iandem. Em. 13. zi
LAZ.
lezzist Oll. zi lezist. 0. IV. 13. 33. ic
lezzest, ze lezest N. 150, !• N. d. ps.
gr. Bo. 5. za lazzust, demian. Pnid. 1.
•z lazost Can. 3. az lazzost Can. 1.,
demiim. I e c i s t i , extimum (vestisj. Prod. 1.
in themo lezislen tage, novissimo. T.
82. in demo lezesten sige» ultimo* Bo.
5. tbaz lezzisla teil sines fingares.
T. 107. iro lezze^ten uuerch (ßinbriae).
N. 44, 14. iro lezesten ding (denche).
N. 72. 17. [lezzigisti novissima ( terra J.
Bib. 5.]
LAZO (angels. lacte, tandem)^ tarde fnaw-
garemnsj: Mz. Bib. 1. 2. lazzo, tardius.
' Ra, gl. K.
Comparaliv: lazzor, ignaviM (carpere).
VG. III. 465.
LAZI,/. (nord. leli).
g. dera lazzi dera zungun, tardiorit
linguae. Rb. 494.
c/. forc lazi. Bo. 5.
a. lazi (haben föne Saturno). Mop.
LAZÖN, tardere.
lazot, tardat, Sb. Ep. can. 1. 3. 4.
lazota, hesitabat (pigris cursiiusj. flfcp.
lazota an sinemo gange, gressibusiar
das incedit. Mcp.
LAZ^N, tardare. • . . I
lazzeta, tardabat (in temploj. T. 2, 10.
LEZJAN (golh. latjan, nord. letja, angab,
latjan, Isetjan, alts. letian), tetardarit.
retentare.
lezit, retentat (nexantem nodos). VA.
V. 278.
lezze, retardet. Mcp.
lazta, retardabat, prohibebat. Prvd; 1.
[Ist
LEZJAN, irretire, stimulare, laedere da^
selbe Wort (und gehört auc;h lezi, per»
r^ifAf hieher)? lazta, irretivii. BI4. Bib.
1. Z. (Bib. 7. hat lizta), siimuiabta.
Mcp. »daz in is lazti anderes Vnan*
nes tod aide sin selbes siihit. Bo. 5.
Cf. aber auch lat laedere mit skr. vadh.]
GALEZJAN, goth. galatjan, impedire.
gilezent, retardant. VG. UI. 2&3.
thas
»»
LAZ.
LAZ.
300
iBaz inah nu!ht gileizt {laedcntJ^O.
■■■ V. 23, 947.
•I'- Kilc'iit uuerdan, )9}ö7//h'^^f//mm. Marl,
gili^sait werden,' retarderitnr. Caii. 13.
LAZ« /#IM CSrtigeläpnfr). D. L 342. (cf. auch
leü in Amm. MdrcelL und laeiica terra).
n. 79/. J a 1 a:, libertini. Sg. 1 vS4.
MI7/ iVi//rr i7/o^ (saxones) qui edhilingi,
Sfint qui frilingiy suHt qui latzi (lassi,
Pertz momim. II. 361.) Ulorum Vmgtui lU-
cuniur, laiina vcro Ihigna hoc $unt: nobi-
leSf ingenni atque serviles. JNilhurd lib. IV*
S. Grr. 306.
L\ZA (lazza. Bib. 9.), prosttinta. Bib. 12.
HÜKULLAZZA, prosiitufa. ZF.
AFI'ARLAZ, superstitem, Kb.
FRILAZ, m. und FRILAZA, /.
mamimissa, quam fri lazza CaL frllazin^
vocant, //. buioar. VII.
o. s* frilaz, libcrtnm. Rg. 2.
n./?/« frilaza (frilazza. Wn. 863. fri-
leiz. Can. 13.), Ubcrtini, libcrti. F.
M. 13. Can. 10. 11.
d. frilazen, libertis. SC.
HANTLAZZA (^w. pLJ, liberti. Can.
Gehört
LAZGUT (8. GUOT) hieher?
LiAZAN (liaz)y golh. lötan, nord. läla, a1(s.
lätan, angels. Isetan, leian, liL ieid-^ini,
td^ la^f 1«/. leisti, Xa^tn (nicht: la<ffen)/
mnerCy relinquere, permitterei^-^ lazzit, si-
nit. K. 66. den lib liez er umbexünsih.
N. 87, 1. er liez sie anc kirte. K 106, 41.
diirh in ne liezen sie iz. N. ö3) 5^* laz-
xet sin erbe, derelinqtset. N.^^3, 14. ne
Idzet sin säuert uone sineAio diehf;> \Vm.
3f 7. ih laz'iu gibot .niutt.ua«^ O. IV, 13,
7. -ob if in muai iu1azeU*01 II. 21, 4L
« ih liii mi« 4bio. huhh^ umbiruah. --Q. V.
25, 34. die riehen liez^^rlare, dimhit
inanas^^sin.'-'thia fi^iinrä liafttiii sie fon
in. Ö. IV. 24, 84.-liez{ rWi^Ä/. VG. I. 35.
liez, mUit. VG. IV. 362: lUt^ dimisit T.
14, 2. ni lazit, arc^. ''IU.*IaEes^t, küseras.
Bo. 5. ni liez man, vmiwmuM emn» T.
83, IS: Ih lazu iiiih:tin«ls«tt^ O.dV; 15,
47. ih lazo sie belfelos. JNd*->e¥ ne laz-
U.
..i
- zet nieht nngcrihles. N. 36^ 28. ni laz,
-ne sinas.- gl! K. \^t Viu, sine. T. 14, 9. laz
uzan, ejice foras. Mg. ih lic*ze Aiciii zuo
-mir. Bo. 5. du lazzesrt unstfi in durften.
• Nrf 10 (a), 1. liezist tu dincn segel dcino
uuinde ze geuualie. Bo. 5. daz hrzo ih
in dinero urteildo^ stan, relinq^io^ Bo. 5.
'ih lazu ihrz zi thineru giauelti. O. II.
' 4, '85. (weit ir iz an minen fat lazen.
D. III. 92.) laz dina zuugun ze arge. N.
33, 14. laz thafc lib minaz in sconi ri-
eh! thinaz. O. IV. 31, 20. ni laz thir in-
nan ihina brüst arges uuillen gilust.
O. I. 12, 27. laz ihetno ihia suorga. O.
II. 32, 23. got ne lazet in imo nndcr
ken<lc. N.36,33. lazet in unthraU (hero
li^itO miata. 0. III. 14, 99. lazzet unz
an nu, sinite nsque huö. T. 185, 6. lazzct
thie luzilon inti ni curet sie uuercn
zi mir coman. T. 101; ih lazu fridu mit
iu. O« IV. 15, 45. in uuaga ne liez er
min-^ fuozze,- 7101» dedit in commoiioncm.
N.'65, 9. laz^t iuuuer herza an in (rih-
tuomen) sin. N. 61, 11. thaz christcs
uuort uns Sag^tun ioh druta sine uns
zelitun bifora lazn ih iz al so ih bi
rehtcmen scal. O. I. 1, 52. nuir spulun
lazan sin thaz slafan. O. V. 37, 7. laz-
zen unrehta freuui sin; N; 94, 1. sin la-
zo, parco. M. 31. thcn lazit ther durst
sin. S. daz er iz sin lazaerEm. 1. uuc-
san lazamcn, absislamus.Vk. IX. 355. liaz
thaz tiuüäitaueldr sin. O. I. 23, 9. la
din menden sin, gmtdiu* pelle. Bo. 5. laz-
'Z^n den 'Hb- uinbe ~; H. i87, 1. sela
umbe friunt ke lazfcct/Ac/ N: 19, 5. la.
zelV\n^^x^ey derelinqnei. iV. 93, 14. sin
balteiien ni lazit in fallen. Db. uuah-
san lazant. Sb. lazet gescchen. N. 54, 23.
nuir lazemes uns licha-n man thenfilu
richan. 0. III. 3^ 13. lazent stan. O. II.
23,18. lazzest unser geeherot uuerden.
No. do liez ih sie tuon. N. 80, 13. got
ne liez mih fallen. N. 117, 13. liaz rc-
gonon. 0. III. 12, 15. lieze släfen. Mcp.
laz mih ane goteheit m-ennischen sin.
N. 27, 1. laz sie f^tloren uuerden. N
[20]
301
LA2.
UZ.
30
Ui 19. laz mih scimcg uuerdeo. N* 24,
90. ihaz laz thir aae^an suazi. O. I. 1,
41. las mih mit druton thincn sin. O«
I. 2, 40. la dih sin lösten. N. 36, 4. laz-
zet iuh toufen. N. 5S, 13. daz er iz^on-
8»h lazze uuizzin. N. 43, 21. ni liez ei-
nigao imo folgen, permisit. T. 60, 11* Ic-
pan'ni liez, non' vivlficavit. M«» \hz 6r
ihlu kind gisatotiu uuerdan. T. 8& laz
tote bigraban iro toton. T. 51, 3; la
uaerdeo ze hcleuuon. N. 34, 19. lazet
iuh leren, enuthninL N. 2, 10. so fram so
inan lazit thiu kraft Ol. 65. lazet sie
sament imo. N. 5, ?• uzer Syon lazet
got die gerta dinero chrefte, emittiL N.
109, 2. lazent es frist O. II. 14, 4. so
lang die sparen dar umbe ne.lazzent,
sie ne nisten in in. N. 114, 7. uuar umbe
ih sie (lacrimasj lazzo* N. 38, 13» [ma-
ni-chen zäher ob ime (über 3a(ob) lie(3o*
frp^). Mos.] uuajizcr liez er. uzzer demo
steine. N. 77, 16. thaz er her iz lia)& thaz
er in ofto gihiaz. 0. I. 10, 12. la dir
zorn sin ze demo tiefete. N. 7, 7. ni
lazet, ni ir gihugget Oh. 153.
Form und Flexion.
Inf. laz an. O, IV. 37, 7- Wnu3, 8.
lazzan. Wm. IV. IX«
lazen. N. 11, 5. 118, 151. Mqp, .
' lazzen. N. 94, 1.
lazzin. N. 87, 1.
zi lazzanne. Prud^ 1«
^e'Uzenne. N« 19i'5. 50, 6.87, 6, ßo. 5.
ze laz^enne. ^i. 97, 1. !;
(ih) lazu. 0. 1. 1, 63. U« 4, 85. IV. lüy 4.V 47.
laz \\K. a LV. 13, 13. i i f M
laz ih. 0. I. 19, 25. JS. 20, 3. :-
lazo. Nd. N. 131, 4. Org.tBo. b.M 31.
Le. 1. -3. ■;■■■ I. ■ . ■ : f .:
laza. D. ' :
luze. Nd. II..
lazzeil. \Vni. .3, '2.
laxun. Win.. 11.
(du) lazist 0. 1. 15, t5w , • .
lazes. Wm. 6, 3«.
lazxes. Wm. IL . * .-
lazest N. 12,:2- 15,. 10. S»,.U. Ä.Il
4 * .
"I
•
■; >
lazzest N. 10(a), 1. 72, 20. 79« 6.
(er) lazit. Can. 10. 11. M. 26. S. Db. R
O. II. 13. 96. 19, 21. 23, 21: Nm. 1
lazzit K. 66. gl. IL Pa, Em. 33.
lazet Rh. N. 5, 7. 36, 33. 54, 23. B9.
N. II. V^ m. 3, 7. Mcp.
lazzet N. 32, 4 36, 28. 42, S. Wi
Ilf. IX.
\ lezzet Wm. II.
ttuir lazemes. O. III. 3, 13.
, ir lazet. T. 141.
lazzent N. 81, 2.
(sie) lazant M/. Sb. Bib. 1. 2.
lazent. M. 29. Bo. 5. O. II. 14, 4. 1
28. 23, 18. N. 114, 7.
lazzent N. 37, 8. 45, 3. 48, 12.
(ih) laze. Bo. 5.
lazze. N. 38, 13»
(du) lazes. Ra.
lazzis. H. 2.
lazest Bo. 5.
lazzest No. Oll.
(er) laze. O. III. 10, 19. Can. 9. Mcp. Bo.
N. 118, 20. 124, 3.
lazze. K. 22. Em. 1. Can. 12. N. 4
21. 90, 12.
(uuir) lazames. Gh. 3.
lazamen. VA. IX. 355.
<ir) lazet O. II. 21, 41.
(sie) lazen. O. U. 4, 58. V. 7, 64. Bp. 5.
lazan. Gc. 1. 6.
(ih) liaz. 0. V. <25, 34. Co. 4.
liez. N, 68,. 5.. SO, 13.
(du) lieze. N. 65, 11..
liezte.JN..4i, 10« . > 1
I (er) liaz. O* J,.tO, L2. 234 9. IL 6, .11.
lieAi T. 14, a 53^ 13. 63, 3. AU. Bi
. . .\ t. 5.:N^ 63, 3. 65,9^ 77^ 16. Ru. Bo.
(sie.) liaiuu. O. I. 22^ .la dlLSl^iia 1
\,'\ ,1 17,-. 88Ä')ii ' .!'ii :ii* .1 ■
- lieseit I<iil6{ 14. 53,i& Mcp» .
t ■ liaAften. N^128, 8. .»
A ..\v • Mezziti. M-lOi, 33. .
.'-A (fih) liez-ek.!B4Ui5.. .
. : .(ibii) tiei^titiAe..5.
A.{ (a) ilia«i.a.iUI. 17, 27. IVii?, Sa 33j 1
• 1
1 *
t \
I • J »m.
i .
3(Mf
LAZu
LAZ.
304
f >
licxe. Mq>. Bo. 5.
(sie) lieain. N. S3, 9. Mcp.
imp. s. lazl gl. K. T. 14, 3. 39« & SOS, 5.
Mg. O. I. 1, 41 47. 48. N. 36, 7.
6S^ S6. 70, 4.Wai. 8, 6. 14.
lazh! Ct. 84.
U! VA. V. 163. Rg. 1. N. 34, 19. 36,
4. 38, 5. Bo. 5. Wm. 8, 13.
imp.plUi^W T. 72, 6. 84. 135. 0. II. 16,
40. 21, 8. III. 14, 99. N. II.
laziet T. 101. 184, 5. 18.i, 6.
lazent N. 2, 10. 30, 26. 32, 1. Na.
Bo. 5.
la»ent. N. 6, 9. 45, 11. 38, 13.
GILAZAN, adnuere. Prud. 1.
daz da geuaerdcst gelazen statige
beclierda. Co.
gilazi&o, cedo. A.
Quax kelazzest du in dara gagenc
durh ablaz. N. 93, 2.
kilazit, gilazzet, pmentfit, D. II. 336.
gilazit, admiaii, M. 22. Gh. i. 3. Caii.
10. 11. dictai. Mt)>. Bib. I. 2.
Lela^et Mcp. Bo. 5. N. 148, 13.
•ih kelazet in ungedulle, dai manus.
Bo. 5.
sih nidcror gelazet Bo. 5.
gilazent, adnunnt. VA. XI. 20.
gilazzent, dederunt fse multü melius
noctej. V6. I. 282.
ih geinze frauuo lust'i in mino brusti.
W. 7, 72. ■■ ^
tbiu thu tharA zna gilaiies.O. III. 12,38.
• 0 du mir frist gelazest. Co.*'
ih bito dfaz du tfnir gilazzaat allero
dero tuginde. OU.
gilaze, cedatrVA.ia. 359.
za demo lazey da^uuir unsibd'ara ni
l^iUttarti'es , üd PefnissiM^i:^Gki* 4. 2.
ih giliaz sino liubi in lifvth.^'Ö. V. 7, 38.
jgeliez mih zoo'z^ diti ^ttie'^bi^itepostti.
Pcrs. 2. IV.
du giliasi mi^^ fianton. O.^ IV.^^^ 18.
imo druhtin iz so» giliat'tliilBi'gäli^ida
jgihiaz. O. III. 2, 36.
t gllii^i ntihit (sd otM ^coelö). «Vj^ 'XV 634.
keliex aib, tradebaf. Ep. ^an.'-8.
is geliez aih, Urnen excesut. Bo. 5.
daz keliez er onh martyribtu.^. 108,31.
ttuanda mir geliez michel diog,. quia
fecit niilu magna. Nsm.
-' gili«, mdtdsiL Ec — cesf^at £c^
giliezi (giliezzi* Sb.), largireü^r. M. 29.
Gc. 1. 3. 6.
gilaz thir thara .ibinaz 'Biuat 0. V.
. 23, 164.
daz kelaz mir. N. 118, 111.
■gela dinehio aune, daz er geauinnc,
concede. Mcp.
gilaz et, lajpate (retiä). T. 29, 6.
' kelazzen, remissNm. D. .IL 336. dia ge-
ba dero uuerlie gelazena, deditam*
Mcp. imo gelazen e animas. Mep. föne
imo ist mir gelazen solih gedult. N.
61, 6. ain genada ne ist mir einun/
gelazen, nube allen. Mam. föne diu
ist kela'zcn ^inluzzen accidcniiöus an
^eivluzzen^if^i/aii/ii^ uueaen. Org. tien
ai (tuged) gelazen iat, 0fl^<wur/a. Bo.5.
istkelazen. *{f^nimae sempiiernitasj. Mcp.
una iat kelazen(foreuuiz^n diu diug),
vacuum est. Mcp. daz dien goten ge-
lazen ist, qnod superis (pracscirej da- .
tum. Mcp. dien gaoten aint mähte ge-^
lazen. Bo. 5. in gelazen ai ze tuonne.
Org. er uuirt demo liate gelazen. N.
148,13. uuirt kelazxen, datur. M. 103,
15; uüaz uuirt dir gelazen unde uuaz
uuirt dir gagenatellet, dabiiur. N. 119,
••'- ' '3i ^tlatzen ikiiirt eeciesiis, das siege*
nesen. N. 103, 26. derdih hier uuir-
digo tobotv d^mo uuirt kelazen, daz'
er dih l-obot^cuu^igo.- M. 144, 2. allen
■ ainefl* heiltgon 'vLuiriet ymwis kela-
zen ze sin'genne. N« 148, 13. uuerdent
kelazzen i'ii gotit» cbetUrfaz, Hquati.
•^^ ' ff. 83,i 1. kelazeh- uuet^e^^c/^^fm/nr.
Bo. 5. diu erda unätA *^z€tcheo gelaz«
- > Iten.' N. 111, 2. in uuafd kelazen ze
bechennenne. Bo. 5. gilazan uuart in
^f sopöremy sohebaiur. Mart^
' ÜRLAZAN^ alla. alatan, g^tb^^aaletan Y>^.
cluderej^ crlaflen.
w-^ derUi« iai irttiMev «« c««iatta^ 'R70, 1.
[20'!
30S
LAZ.
BAZ;
3ae
'(p*t sich so des mcrdis irlazzeniMos.)
arlazit^ praeierimtiiL Gc' 3.
da ne irläzest -mib^ih nc trinchc in.
N. 21, 3.
irlazcn vaare allej ufnages^ feriaia es-
set cuiicto gurgiie. Mcp.
ANALiZAN, anlaßen,
f dcA tiefe I:es^i7iri;i7m/iilazo ihsieana. Nd.
ih lazo dih obenan ana.tdaz. liebt in-
ielligentiae. N. 31, 8.
. ..zitt lazzest du, dih ana deheialeid. N.
42, 5. .
uuaz.Iazest tu dih ana so uppiga
m e n d i , quid incunbus gaudiis^ ra^cris.
Bo. 6.
er sih IQ Ctod) ana. lazct;<N. 40, 9.
.81 sih ander ana ne .lazct^ mscipit.
Bo. ö.
der sih unreine gelöste, analazct,
immetgiiiii\ ho. 5..
nie läzea unsich uieht ana clurLsiianam
religtoneta^-am 2, 3. ... -^
dia (scalhheit)sie »ihManaliezcri. Bo. 5.
nc U-z iüiih aua fremedasun'da.N» 18, 14.
aualaz«ende (analagkende. Pa.), alnn-
^■■ miilentes^ gL K. . .
fltuagilazaaeB,- iBifirnfV.. VjG. IlL ^71.
AMLÄZAM, catlaMn^ ; ^^^
avtläzzutr Pa. in.lazzu. gl.K, iulazu. Ra«,
exuror, propiiiar.i ■■..;;
inlazu, laxabo (rctej.',^\ \% 6.:
. intJazit, cedet \(tu>x. dieij. \h 4.. .
inX^zii^.rÜajocaLiM'Gp hAi%r:r ncmittih
. iulU^et den. züol,;>rm//!/«/^ iB.o.;,5.
; ijc.oji.eyrztf iAt ikeruanifea' dUo milch,
") M.iai'ferkerleft undbiad iiHtii^it sih
zeiguotie, N. 113» 70.. \ r.'i,:
;, .piattMzitfiit4A>'6tf/» P*.:. .v\: : »/
do. inilioat.w sih uiid^ HUAtd. in /o/i^-%
inlicz, laictiverQtx^aHiisJ. YA* V. 857.
ignosce. M'il\u\\4 .v .' A..iVi
■ . . 1
monia, deilncmandiydat ist inlaz-
zandi fon imu./ frugff Utas. ^h K*
intltizzaner, del^nitUs, R(..\ ifc'Q.gttOPun
' hartun iptlazeniui de ingenito ri-
i göre desceudens. AIcp« •
INTLAZAM. Gc. Sb. iritlazini. M. 29.
. Gc 6.. inlazzini. .A. .anlalini, Gc. 3.,
ejfpenaiio. . .,
IJ^AZAN, tinla^itt : . l
iitlatca hiez er, admit fi. ,Mc^.
neq.wiia ne lazc:t sie dara ,ii(. N. 36^ 9.
inlazzit. Pa. gl.K- inlazltlRa., Uiatiit.
uucr liez hara in ze disemo siechen
tise huorra, perniisit ac^edere» Bo. b»
UiNTARLiZAN, unterlaß««,. . C' . *
untar leaz, intermisii, Rf. •: . ;
ui iaz iz untar. O. I. 19, 7.|{ .^
unlerlazel, submittite^ Me» Bih» l*:
OBUZAN (abUzau? cf.aber auch Mhali.
ban), dimitfcre.. \
. .uqir oblazein (oblazqü. Ct^ 189J), di-
ftiiliimtis. Sg. 9J11. .. . . * i ;
oblaz, rfwi///^. Ct. 189. Sg. JJl, ;
UZLtoiN, auölaßen.
la niih uuizzen, uuieo ih .uz)#zzen
sule niincn lib. N. 38, ö.
ih lazo uz, ejfundam (uiiu gebet). R
141,. 2. . .._ .:;;. . -.^
uzlazzist, emiuis (fwifesJ.TS. 103» .*10.
uz ui lazit, non Ubei%il(ii (muledijDtinkJ. M^
'. Bib. \.%. .. . .
sie (uuinda) lazet der.uz, qnir* Bo.5.
: «l»J*k, sj/riatdii., a U..3iW. . ., ' [ .
du ÜQ^j uai. iKm. Il.t ,,; .. .., .;.
, , i 4u Ul^i^sK^! uz.din,i ob.Q;tgi, n4'U0fi. Nm.
dar du uzliezei jf//i/ix/Wf, ^o.: Sf^
uzliez, ejecii /eacrtüitsffi^,}^!^, .JJiJi. 1. 2. 5.
.; ,^i Uc.ida« ^^ni^, ^z, Jiniverffi. Bik 5.
.1 J!|i4;(.^n,ja^utJ2^siim«tesu««iiu0^^ O. IIL
\v.v.vvvÄifi.JM«taWtc.niJU» Jroi :bIjaot,. ejffiulerNiU.
xN. 78, 3. ./: .. . .,.{
,ct Ä05?'«/<i.©Uui9d#ili«I|ctzfi^ öp. j5- !■
:::^ Jii|3l^i9^,mib, li Iaz uza«. Mg. ßib.S^j «yVc^
p t
»7;
LAZ.
LAZ..
308
NIDARLAZAN inUbttlaftn), ihcn segaL
O. V. 2p. 5.
nidirlazit, remiltit. A«
lazet die hcfide nider. N. 118, 48«
nidar (nider. Qc». 5.) Uxaat, submiiiimt.
^ M. 29.
niderlazent iro muot Bo. 5.
lazent sib nider, descendimi^ N.103,8.
liez 81 h nider, .descendifß Mcp.
(bi daz maj) die rede nider lie. D.
III. 77.)
n.iderliezua (nidirliziji. Bib. 7.), snb-
. mittebant (alasj, Mi. Bib« 1. 2.
8ih nidarliazr, 0. II. Si, 21.
las tliih nidjir. O. H. 4, 55.
niderlaz, dcmhte. VG. IV. 542.
ladicbheri^nid ex, miiteie deorsnm. Rg. 1.
MIDARGILAZZAN, ^r^bmiUere. Rf.
nidergilazzaneri imnissa (barbaj. VA.
HL 593.
nidergilqzziner. Ep. P. 1. — nidir gi-
lazener. La* I. 1., dunisstis (snm per
fenestram).
PILAZAN, rclaxare. Gh. l. 3. Rl 30. Sb.
blazzin, dimitUre (peccatuinj. N. 105,23.
pilazit, (igjnoscit. Ic.
er dir belazet ao iiuaz du ubeles ke-
tan bftiiesl.. IN 49, 14.
uair belazen, dimitimus» No.
thas suiit^ ir. i.O bilazeJU 0. II. 21, 41.
ir Aiinta aio.bilazcJt. 0. V. II, 11.
beliezze, remisisti (mir. die ubeli mi-
nfrp aundon). N. 31, 5.
iz got biliazi. O. II. 6, 33«
piliezi, solzfcret. AI. 30. Gb. 1» 3*
pilaz uns, igr^o^c^ nohis. II. 24.
beta^jn, ignospe Ulis (blaz, plaz. N.
27, 2. 93, 2.). N. 18, 13.
belaz unsere sculde, dimifte. No.
pelazzendo, igno,scerido N. 111, 5.
dir sint dine sfinda belazzeu. N. 38, 13.
dien iro uoreht pclaz'cfn sinl, re-^
missae stmt».Ji» 3i, i. pilazina, r#*
liia:ata$ (cylpnsj. Gc* 3.
FARLAZAN, alls. farlatan»- gotli...frnletan,
nrrUfcnr iafletii untetUlcor. trlafim, cur*
U^flU^LCrififiLCiif -crUiibclL fAtUzzan, de-
relinqtiere (carilatem}. K. 4< fnrlazan, di-
mittere (peccaia). T.54)7. uaenänuuollet
ir iu fco ibesen zuuein forlazzan. T.
199, 7. Vwy^'L^iWy praetergrtdU M4- que*
nun zi forlazzanne.: T. 100.^ farl^azu,
omiito, Ra. ni forlaz'zu ih ittuuih uuci—
son^ rclinquam. T. 164^ 4 forlazzu inan
gibuoztan, emendatum dhnittaih. T. 197,
3. ib forlazzu iusibbai relinqüo. T. 165,
5. forlazu imo. T. 98. forlaziaiuuerolt.
T. 175, 6. nu forlaz tbu ihiaan scalc
in sibba. T. 7,6. frian farlazzis. Über-
berlate donaveris. Rd. firlazzkt, UnquiU
gl. K. ferlaz, dimilte. Rg. 1. farlazzit,
pennitüt (tempus. K. 42. abbas, K. 57.^.
thanne forlazit lu iuuarfater. T.84, 7.
ni forlazent in tbir stein obarsteine.
T. 116. firlaze, destituam. Sb. bi tbiu
firliaz ib thrato thero druhtines dato.
O. IV. 1, 35. ferlicz, commisiL D. II. 336.
farliaz, pernüsit (incendioj. Rb. thaz fie-
bar furliez sia. T. 48, 2. er ne uer-
licz nieht, er ne scribc. Bo. 5. ni fir-
liaz, ni si imo folgeti. O. III. 11, 22.
ni firliaz sib krist in uuara.in tbero
liuto fara. O« II. 11, 61. si nan sar ir-
kanta so er then namon nanta, tbaz
si garo er firliaz, unz er sia uuibbiaz.
O. V. 8, 34. sie al firliazua tbaz buah
sie duan hiazun. 0. IV. 6, 50. furliezun
saxnon. T. 127. firliezun, fwstponebant
Gh. 1. firlaz, sine, gl» K. ib sunda ni
uerliez (orrgab). Co. 3.
Inf, farlazzen. K. 4.
furlazan. T. 54, 7.
forlazzan. T. 5, 7. 100. 199, 7.
firlazan. li^. Sb, Bib* 1. 2. Os. 33.
O. II. 22, 26.
uerlazan. Wm. IIL
uorlazen. T. 89. •
uerlazen. Wm. 7, 2.,
firlazen. Bib. 7.
firlazin. Bib. 5«
f lazan. Pn.
zi Corlazanoe. Can. 4 «a forla-
zanne. Frg« 3^' 21«
. '/«i aorlazzunna« T.iOQ...
^ai3
hAZ.
LAZ.
\
•f H läu deroi etistün fore so nilo des
• dlameiri si. Mu*
' ■ Id fore allä dia utiiti. Mu.
• PKILAZEIMER, manumissNs. Cr.; cf. frllar. •
FRAMLiZAN,
Iramlazrib, disserit (für deserit genom-
fnen). Pa. gl. K.
' sie liesun 'fram thaz sGeltan. 0. IV.
•,, I !: .30v 24.-
HINALiZAN, ^Inlafcn.
lazen -ttuir id «o hina^, iiidimiUimus cum
sie. N. 13, 5.
lasen, uuir In bina. lebentpn, N. 17,44.
ZÜOLiZAN, ZÜÖGILÄZAN, julaßtn.
. zuogilazes, accommod^s. /Bih* 1. 2.
.zuolazet, ^uhmiltite. Bih. 1.
z u g 1 1 a z a n ä , aÜmissi. Marl.
ZUOLAZAPi, aämissura. Uib. 1. (zölazzin.
Bib. 6.)
ZALAZZAN (alts. telatan), |etla0fn Pa.
%ila-zzan. gl. K. zilazan. Ka., dcsinere.
zilazit (zalazzit Pa.), disserit (für dese-
rit genommen). Ra. gl. K.
;Eelazct, Uqnefaciet. N. 147, 7.
der uuint spiriius sancti zeliez unsere
sunda. N. 125^ 4.
zatlaszanli, li^jt^faci^s. Ib. Rd.
sie sint zelazen foue .sinero uuarmi.
N. 147, 7.
■ÜNZERLAZENEZ Cunjerlafien), non dif
flueni. Bo. ö.
ZILAZAINI. Ra. zilazzani. s1. ,K. zaiaz-
zähe. Pa., rcpudinm, divöHiurh,
SELBLAZAN, aotjuie^cere. ßib. U
«clpliez, quiemL Aft|>...Bib. 1. 2. -
sciplaz, desine, tace, Em. 21;
LAZ, m. :. • : V i •'
•> zi demo laze> ad remissionem. Mi 30. Gb.
. liktai'discrimine,6fMtiO,intBrttaIlo. VA» V. 154.
AKT&AZ, m. (Cntlol).
d*' Zti : a n tla z e, i atf molliiiem^ M. 29^ Gc. 1 . 6.
ze antlaze d.ero.0jiiD.dtiii. .;Ksw
ze! anilazza. ;K. .pk : i i
za antlazze. TSb,^* ad\indaicias.
\[\i i: • aQila;!^! reloJcat^me^ Gk. t. ä.
a. antlazi venigOt, W» fiu 46. E; Co.
■ /
!•■''» -1 >
a n 1 1 a a z , indadas. Gh. 3«. *
AINTLiZIG ist srQortimäjAifiien U
den. Bo. 5.
antlaziger, reniissnt. Pirud. 1.
prtiestabiHs f super "malkiaj. W
M. 31. Le. 1. 3. Bib. 1. 2.
antlazigir. B!b. 7.
irrtlaziger. Le. 2.
d.s./. antlazgero lera, remisso
mate. Prud. 1.'
d. pL~ föne antlazigen gelustei
17, 13.
Compar. antlazigora, indinatiorA
Can. 10. Ih
ANTLÄZIGO ze sleuuennc^ dij)
et emarcescere. Bo. 5.
ANTLlZÖiN, erlagfn.
(sie) antlazont. Co.
GAANTLAZÖN.
giantlazota, ignovit. MarL
kianlazzotiu, indulcata. Rb.
kaantlazot (babeiun), relai
runt. Da.
caanilazot uuard, refocilal
Bib. 1.
(ANTLAZZ/ffiRE, m., indultar. Wh.)
ANTLAZIDA, Srlafuns.
antlazido, remissione. N. 84| 2. ;
gehtia. Zf.
antlazida, indnlgeniiam* H. 24
UNTARLiZ (UntcrUp), m. und UN
LiZA,/.
unterlaz (untirlaz; Bib. &), -comnu
Bib. 1. %6^ interslitium. Can. 6. 1
in^erva/Zitfm. N« IL
unterlaza, interstilium* M. 4«
i/* •aoterlaze(üntarlat. Sb. Le.
termissione. Mz.
Qttterlazo (anterla&iRL 15
Can. 10. 11-), interütUlo. Ca
a. unterlaz, iW^mM^ionMK fiib.
ano> unterlaz, sine intetmis
n.pL an diatesserm^ sin dri uadei
Mu.
<frp/. Q&tarlazun, interpantkmibus. 1
ttnterlatnn (unterlaiteft. B
115
LAZ.
LEZI.
316
underlazen. Bib» 4. underlaza.
Bib. 13.), incisionibfis. Me. Bib. 8.
a.|)/. untarlaza (unterlaza. M|3. M/. Mij.
Ui. Bib. 1. 8. untirlaza. Bib. 7.
■ uptarlazun. Bib. 1. underlaz.
' Bib. 4. 13! untirlaz. Bib. 5. 7.),
cola (versuiimj^ Bib. 6.
underlaza, Unmiata. Mq>.
nnderlaza Aero planetarum ringo.
" Mcp.
ABLAZ, m. und ABLÄZT, n. («blau).
ablas peccaiorum. Ct 66. 86- N. 29, 13.
abläzL 0. IIL 1, 30.
>^. äblazeSi ablazis. Co. 2.
1' d. MhUzey indiJgeniia^ N. 59, 4. 78, 8.
142, 11.
Oi ablaz, indulgentiam. .N. 93, 2. 138, 2.
Ns. Co: 2.
ÜZLiZ, m«, Ktt^iaf / yimj. Bo. 5. exitus.
. Bo. 5u
düz iat ein nuunderllh iizlaz, mira il-
.: laiio. Bo. d. * .
g. uzlazJ^s,. eocitus. Bo. 5. conclusionis.
Bo. 5. \ .
if. uzlaze, conchmoni. Bo. 5. M^ M. 30.
Gh. Jine. Bo. 5. Mcp. Bib. 3.
an deiho uzlaze des ganges. Mcp.
föne allero sänge uzlaze. Mo.
uzlazze (uzlazi. Bib. 7.), conclusione.
Bib. 2.
nzlaz«, caiu (der Deklination). Org.
et efficitur quintus moduSf^ qui sola in-
laiioae dlffert a primo modo , t c r
demo eristin ungelih ist echert
an deme üzIäze. Syl.
d. uzfaz, conclusionem. Mi. M. 13. Bib. 1.
2. 5. 7. Can. 10. 11. 13. Bo. 3. finem.
Bo. 5. N. 44, 14.
(sang) habent uzlazan demo B.Mo.
^ n. pL allero sango uzlaza. Mu.
, GILIDILÄZLICIIO, menibraiim. Prud.; cf. li-
dagilaz in gilaz.
FORLAZNESSI, remissionem (peccaiorüm).
T. 4, 17. 13, 2.
frian farlazanissi siebt in Ib. bei Über*
täte donaveris.
FRILAZUN (d.plj, mammissionibus. M.11.
IL
IIANTLAZ, manumissio Can.
SELPLiZ, effrenatio. M. 29. Gc. 1. 7.
GILAZ (m. und n.J^ commissura. Rf. Bib. 1.
concessio, Bib. 1.
g. kelazzis, carismatis. N. 103, 15.
d, kelaze, numere (gotes). Bo. 5.
kelazze, <2o/m> (gotes). N. 91,5. 118,111.
zi gelaze, ad remissionem. Gh. 6.
£7. gilaz, veniam. Mo*. Bib. 1. 2. 3. 5.
in daz kalaz dero uuego, ad exitus
viarum. Frg. 19.
71. ;?/. g c 1 a z a, conjuncturae, membra. Sg. 9 1 3.
(zuene poume, niisliches gelazes,
ungliches obezes. D. HL 48. ouch
scolte er geniezzen sines uaCer ge-
lazze. D. IIL 90.)
LIDIGALAZ, artus. Em. 19.
lidagilaza (lidigilaz. Bib. 7.), iunc-
turae. Mtc. Bib. 1. 2. 6.
lidigilazza, compagines. Rf.
lidigilazzi, Organa. Sg. 292.
lidagalazzom, compaginibiis, Em. 19.
GILIDILAZLICHO, membratim. Prud.
URLiZ, erlaß,
o. urlaz peccatorum. V.
URLiZIG?
vrlaziga, Uberi. Rg. 2.
LAZ (oder laz?), n., amen tum (G^toungriemen
am aBurffpiejI). VS. Sg. 292. lazc. D. IL 343.
(L lazza, lazze, lazo, amenio. D. IL 343.
<7. ^/. laz, amenta (torquentj. VA. IX. 665.
LEZI (zu LAZ? Cf. aucli LIZ), per.
versus (noch in Obcrdeutschland und der Schweiz
le$/ Derfc^rf; malus, perversus, sinister).
auuikkiu slahta unde lezziu, generatio
prava et perversa. Nd.
d. demo lezzen, perverso. N. 17, 27.
d. pL leizzcn, perversis. N. 17, 28.
LEZI, f,, perversitas.
mit demo lezzen uuirdest du gezigen
lezzi, cum perverso perversus eris. N, 17,27
er chlagoe, daz er nu dürftig istirdis-
kero labo ecchcrt ze dises libes lez-
zi, demo er irboten uuard himel-
skitt seti ze euuiges libes statigi
N. 115, 4.
[21]
/ _
317
LEZO— LUZ.
LUZ.
LEIZJAN ist wohl aus leizlt, vüuperat. Can. 4.
nicht zu folgern; wahrscheiDUch ist leizit
Schreibfehler fiir leidazit
(LEZO, gUs, ammal. D. IL 71.)
Gehort
LEZO, n. pr.
hicher, oder zu LEZI?
LlZ. Goth. LITA, simulatio (cf. Jjl und nord.
UJta, adspicere, lita, tingere; s. auchLUZEN,
LEZI, LIST).
UtOtar demo lizze» stA abientu (lar^tatisj.
Ga 3.
LIZZÖN, goth. liljan^^i/nn/are (ist angels.
lettan, arbitrari damit zu vergleichen? cf.
y- auch lezjan und angels. Xeiinu^ iihpcdirc^.
lizzot, effingit. Pa. gl. K.; cf.lihhot in
LIH.
LizrröN.
lizitonti (licitontt. Ra.), simulqta. gl. K.
LlZZrrUNC (simulatloj, ßcta. Ra> gl.K,
Loz s. HLUZ.
3lJ\J£ä (nord. litt, parum)^ Slannm von luzil
(golh. leilil, angels. lylel, alts. luttil, altn.
litill) und luzic (allnord. luttik); cf.. auch
LUZI) LUZen, LlZ. Hieher (oder zu
LUi^l?) auch wohl die 7/om. prop.:
LUZO, LUZINC, LÜZIWIB, Personennamen
und I^UZA, Flufsnamen. . -
EliNLUZI, EINLUZLIH, EINLÜZIC gehören
auch vielleicht hieher; oder zu bluz? ^Siehc
EIN.
LUZIL, Hdn, »enig.
pauxiHulum. Ic. parum. Mg. Bib. 1. 2. Ja*
paucum. Org. parce. M. 29. Gc. paulhper.
Rb. paidatim. Gc. 4. tenuiter. Gh. Rk .30.
Sb. pantmper. Ic. levitcr. M. 30. Gh. 1. 3.
4* qtiippc* Ic. minus. Rc. mediocriter, Gd.
uuie luzil, qiuintus. Mb. ein luzzil,
pusillum {reduceret navcm a terra). T.
19, 5. ein luzil restet! requi
sillum! Ti 66, 2. ein lucil, pai
314. noh nu ein luzil, adhuc
(et mrmdus me jam non videtj..
ein luzzel (zorneg)., pandispi
ein luzzel darnah. Wm. 3, 1.
zil min, qtu modico minoratus <
Jovem laztft daz ein luzzel, ^
Mcp. 22. daz (kezelt) in erd
luzzel uuas. N. 73, 7. hob !
luzil, neque* ad denctiram nequi
ström . (est ex'oinnibus his^ qui
est domitws). Mf.Biib.iL luzil k
Ic. luzlles glloubenwT» 81., m
dei. luzzel eigehca\'kQsmaigifi
luzil piuuigit, parvi pendiii K
halitonler. Ja.^ laeli uucganti,
zil mezzinti. K. 2. . lu^il pid
AY»', parvi pendeusi luzzil. pi
parvi duxerwit. Em. 19. der^ I
quae minus snjffJci4ifU.^^M.'30.' liii
ih es. O. IL 9, 25- luzil ih *«
O. IL. 9, 26. iz auarl lu^il. O.»
luzil sumilili, quidam.^lc* .n
nee quisquam. Tc. ' dero ist lu:
iz beohennen chunnin. N.>3
bet Inzsel undn; inphafaet ftl
2& des, daz ih habo, so 1
uuider demo, des mir gcbr
38, 5. luzzel gegen andermo
iro luzzel uuas, cum essent wm
N. 104, 12. sament dien luzi
heite. N. 11,-2. pezzera ist Ii
mo reuten danne michel
dero sundigon. N. 36, 16. c
friste luzzel si. N. 101, 23.
zil zi thechcnne, tugurium.
uuahst luzil uuas. T. 114. 1
vis. Bib. L 2. luzil, pusio. D« I
zilo, pusio. D. II. 331. lucilai
Ins. D. IL 325. luzil er, modicus
pnuhis. TId. I u z i I a z , minutum, II
zil c h 1 n d , puer parvuhts. Is. 9
zil cuuit, pusillus greoc. T. 35
zelcr berg. Bo. 5. Inzzeler fi
luziler psalmus. K* 18. :ther (
zilo githank. 0. V. 19, 40. d
if9
• ,
LUZ.
320
■ . «trh. Prad. 1. luzzilaz teil. K 64. lu-
lilaz folchy.vulgus. Ic. luzzeles tinges.
:Ai« 6.' lutzelero erdcK ßo. 5. luzzilema
., kascribc. H. 10. luzila cbrouuila, tri»
,'. denies. Mo. luzila siunta, modicumiem^
.jpue. T/174> 1. luzzela fart. Bo. 5. luz-
,. jHo! XuriVi^posterulac. Em. t3. luzzelmo
steine. N. 42,3. luzzelmo umbesueifte.
: Mcp. 13» die luzzilun purdi, mobile
MM, Prad. 1. dirro luzzelun ucrnu-
.« mjate. Bo. 5. luzzileru unlarstuntu,
parva, irltcrvallo, K. 42. luzzeliu lier.
K 103, 25. luzilen fillungon. T. 108.
die luzzelon uolipn. Wm. 2, 15. buuaz
luzziles keduunganor, quid paululum
restrictius^ K. p. 1 u c g i I e s, parva (assuetaj*
VG. II. 472. mit demo luzzelen ist er
salig. N. 36, 16. in themo luzilen un-
reht ist T. 108. luzziliu, /^nii/iip^r. Gc 8.
luzilo {insir.?J mer. K. after thiu lu-
zilu, past ptisilliim. T. 188, 4. luzilem,
^paulatim, Rd. fona liuzilemo za uax«
saune, de pusilla crescere. Frg. 17. siid
Iju^ilu after diu, post pusillum. Frg. 31.
Form:
Intil. Ic-Bib. 1. 2. Me. Mb. Mg. M. 29. 30.
Gd. D. II. 331. Ep. can. 1. 3. 4. 5. Gc. 1.
Gh. 1. 3. Sb. Ö. T.
Itiiiil. Ja. Rb. Rg.2. K. T.19,5. 35,3. Em. 19.
linzil. Is. 9, 4.
linizil. 6c. 4.
lucil. Ib. W. D. II. 314.
luwcl. Rc. Org. Bo. 5; N. Wm. Mcp.
Flexion :
R. «. m. luziler. K. 18. Bib. 1. 2.
luzzeler. Mcp. Bo. 5.
luzilo. 0. V. 19, 40. T. 94. Prud. 1.
D. II. 331.
I« #• n. lozilaz. Ic.
luzzilaz. Ib. Rd. K. 64.
lucilaz. D. II. 325.
luzzelez. Mcp.
luzzila. No. II.
luzhila. Ct. 83.
luzzela. No.
g.i. m. u. 71. luziles. D. T. 80. 81. 89. ^
luzziles. Kp.
\ ..
lucil CS. T. 3S, 5. 52, 5.
luccilcs. VG. IL 472.
luzzeles. Bo. 5.
luzzclis. Org.
g, s. f. luzzclero Bo« 5.
d. s. TU. u. n, luzilemu* K. 55.
luzzilemu. H. 10*
liuzilemo. Frg. 17.
luzzelemo. N. 89, 3.
luzzelmo. N. 41, 7. 42, 3. Mcp.
Org. Bo. 5.
luzilen. T. 108.
luzzelen. N. 36, 16.
d. s. f. luzzileru. K. 42.
luzelun. Bo. 5.
a. s. m. luzilan. T. 94.
luzzelen. N. 68, 18. Bo. 5.
luzzelin. Org.
a. s.f. luzila. T. 129. 174. 0. IV, 13, 4.
luzzila. T. 160, 5.
luzzela. Bo. 5.
luzzilun. Prud. 1.
instr. Inzilu. T. 188, 4. (auch luzilo. K. 8.
und liu^ilu. Frg. 31.?)
n,phm. luzila. Ma.
n.pLf. luzzilo. Em. 13.
n.ph 71. luzeliu. Org.
luzzeliu. N. 103, 25. 27. Bo. 5.
d. pt luzilem. Rd.
luzzilem. Ja. Em. 19.
lucilem. Ib.
luzilen. T. 67, 7. 108.
luzzelen. N. 18, 8. Org. Bo. 5.
luzilon. T. 94. 96.
a.pLm. luzile. T. 101.
luzzele. IN. 115, 6. 118, 130.
luzilon. T. 101.
a.pLf. luzzelon. Wm. 2, 5.
a,pl. 71. luziliu. T. 89.
luzziliu. Gc- 8.
LUZILO (ado.J lutit, minntas voces for-
mat, Gc. 8-
LLZILMÜOT, LUZILMÜOTAC.
LUZlLt, f., XUinfftit, SDcntsfeit.
in luzili, in diminutione (victus labora*
vit pauper). Mor. Bib. 1. 2. 3.
fon luzili tbes uuiches. 0. II. 7, 48.
321
LUZZO^LUZI.
fore luzzclL Bo. 5.
ihoh uuill ih es mit uuillen Jiiar la-
zilin gizellen. O. V. 14, 5.
LUZILA (?),/;
melnlda dher forasago chianisso in
dheru christes lyuziluDi parvulus
enim chrisUis» Is. 5, 2.
LÜZlLlBÜRC(guj:em6urfl).LUCILÜN0WA.
LUZILUNSEA. LUZILAN ISAPAR Lli
ZILHEIM. Ortsnamen.
LUZILLIHÖN, gering machen.
mih selben luzzellicbondo erhuge
ih din. N. 41, 7.
LUZIC, alts. lultic, fleln. eanUs. Pa. gl. K.
pusilhis. Ra. gl. K. iantilbis. Ha. gl. K.
pauaifliis. Ra. minnhis. gl. K. exigruu* Pa.
modiais, gl. K. C. Ra. K. 13. gracilis. Pa.
gl. K. luzzic uuagun. Rf. luzzic ab-
tönt. Rf. Iuzigem,^att/a^im. Ra« Inzzi-
kem, paul isper, gl. K. luzig, paiJisper.
Ra. luzicu mera. gl. K. lucicu aer. Pa.
. lucic er. gl. K., paulo ante. luzicbiz,
parum. gl. K. holz luzzic, virecta. gl. K.
den luzigun uinger. Em. 33. dia Inzi-
gun, parva. Rb. pi luzigemo, parvo
(pretio). VA. X. 494.
Form:
hluzie und hluzzic. Ra. (wohl mit unor-
ganischem h).
luzic. C Ra. K. 13. gl. K.
luzzic Ra. gl. K. Rf.
Inscic gl. K.
lucic. Pa.
luzig. Ra.
Flexion:
d s. luzigemo. VA. X. 494.
a* s. nt. Inzigun. Em. 33.
a. s. n. luzichiz. gl. K.
instr» luzicu. gl. K.
lucicu. Pa.
d» pL luzzikem. gl. K.
luzzicem. gl. K.
lucikem. Pa.
luzigem. Ra.
lacigem, Pa.
LUZIKUNAWIA. Ortsname.
THÜRÜHLUZZIC. gl. K. durhlatsic
paululum, perparum.
LUZJAN, fc^mdletn. Cf. lueftn ond
das nord lyta, deformare, vituperar
daz man niomannen nemmendo
meine achuslc \%xzzei (vituperat).
(sie) luzzent mih uuidir f,o\^ dein
mihi apud deum. N. 108, 20.
daranah cramdon sie moyaen i
aaron; sie luzton die, föne
dr/ca/i^ sie gehalten uuaren. N.IO
LUZEDA, /., inßrmatio. Db.
€1. luzzeda, infirmationem. Bo. 5.
LUZZO? (cf. angels. lot, solertia, ver
lote, callidus)*
SAHSLUZZO, 7ii.| maguSj qua» magU gr^
Gh. 6.
LUZ^n (oder LUZJAN?), angels. luljaE
tere; cf. goth. liuta, hypocrita, nnliuta
simulatione, liutei, versutia, nequitia, li
seducere und althd. LUZIAN in luz, auc
folgende LUZI; auch LOSG^n? od
auch das lat Intere damit zusammen zu hi
luzzenter, latens. Ja.
luzente, latentes. Bib. 1.
luzzentero, lateritiwß (vtilnerumj. EL S
(under sconem schade luzet Cdg« 19
(hochvart manege vuoge hat, si sl
in vil arme wat unt läzet dann dfl
ne in goteliche minne. Fridanc.)
LÜZI, (cf. LUTTl «,ch LUZ, LU2
goth. TÜts, angels. Tlite und lyt, aUn.
vultus.
ANTLÜZI, 71. (cf. ANTLUITI in LÜl
goth. andavleizns, angels. 'andTlite,
antlit, W///j(9(n(Ii6). — Gehort anc
diluz,y>o/i^ D. bieher?
71. s. anlluzi, vultus^ Sg. 913*
antluzz. H. 5.
aniluzzi. Tr.
(antluze. Wn. 460.)
antluzze. Wm. 2, 14.
antlutze. Wm. III.
)23
'•".•"* .•
UOZ— LEZIST.
324
'S p.:w-- • ■"
g. s* antluzes. N. IL
•niozzes (ni brutti thih maates»
noh thines anluzzes farauua ni
ttuenti). 0. I, 5, 17.
A s. antluxze« O. V« 2, 4. cod. F.
a« s. 9^ niXuzzi ^ faciem. H. 19. 24.
antluzze. O. IV. 33, 5. cod. F. Wm.
2, 14.
antlitze. Wm. HI.
Aas diesem antlazi hat sich die Form an-
tiu»i gebildet, die aber nur bei T. und O. sich
vorfindet; in Ep. can. 2. steht orfmiBzk d.
h. oremizzi. (entstellte Form von antnnzzi?),
tmliui.
n. s. aonnzi. T. 135.
annuci [sin annuci für ec (sin an-
nuciuuas farenticihierusalem)].
T. 136.
A s. annuzze. 0. UI. 21, 34* V. 2, 4.
annuze (fora annoze aliero folco).
T. 7| .6. uuidar annuz« duoman,
adverstis fadem. T. 104.
A #. aBnazi..T. 67, 1. 218, 3. 96. fiel in
•in annuzl T. 111. sizzent obar
an|ittzi alleru erdu. T. 146.
annuci (her sin anniici festinota).
T. 136.
annuzzi. 0. IV. 19,71 33,5. T.4, 17.
35, 1. 64, 6.
UOZ s. HLUZ.
LACINA ?
via lacina (ah via lacinia, viae lacinia. via
lasina, via lazinaj in der Ueberschrift des
SO. Titels der /. rip. und des 34. Titels der
/. saL von der Wegelagerung ("de via lacinaj,
und als öfters vorkommende malb. Gl. (audi
bei andern Gesetzen, die nicht von der We-
gelagerung hätid^In; bisweilen steht noch ur-
bis oder orbis davor) hSlt Grimm (Rechtsal-
terthümer 632.) für ein dem deutchen wega«
Ugi nachgebildetes Wort.' Eine Glosse zu
/. rip. D. I. 342. erklärt lacina durch veege-
wahta.
LiAZARUS lautet kaac. lazarnsan, lasarum.
T. 137.
LICEISC — des liceiskin panos,panos U-
cei. VA. VIIL 344.
LEZIST s. LAZ.
j - '
.<
> I
'MJ
i
i i.
_^
. H' I
}. ■■.'■: »s ': i «. j .( ii • V i' ! ,1 ►:
.* J 1 i'UiJit'l Ä! vMilar. r.'jiiiii, »1^ .i
• , • ^1 • .1 .^ ' . . i ■ . • »
■ (
• • -." ' » J . • -1 ' • • ■ ' i ' 1 . ; . ♦; . '
1 1 •
1 *.
•
R
11 i:
l|
r i I
ist llieils urspr^ÜDglich und wie das r der ver*
waifdleq^SpiT^ben ;dem sanskr. r (^aüch^dem r
im ri. Vok^l) en^reobendi x* B, in sanskr. ru
(^sontsm ed^reJx j\kd YflereJ, piech* oovystv, lat
rudere, rugire, lit. raudoti'/?a^^/0riJj ^llhd.
riuzan,'rohon, oA^tm-s^nflLsix^fslemereJ, •
lat Stratum, griecb. crro^roi;. lit. sziraiHS, alllid.
stro; tbcils aus andern Consonanlen entstanden:
1. aus 1? wie vielleicht in RUF^ sanskr. lup,
in erila, st etira (MLicf/m^)« Dk^ittiiin
im Sanskr. stattfindende Wechsel ."a^sdien
r und 1 (z. B. in rap, lap, in rup, lup,
in vri,. yar, ival, \ixi Suffix -rukirV Inka)
läfst nicht entscheiden, .ob r.oder 1 ti^spriing-
lich ist (cf. auch in L den Uebergang des
r in 1); \* ,* i ^^ 'i r! X'iJ
2. aus w. Man verglercnö iihha. birum'es^^^Vi-
rut, mit sansk. bhavämaf, bhavath, allhd.
scrirun (cf. auch irscriwun und irscri-
run) mit sanskr. sr&v- (aus sru, oder ge-
hört scrian zu sanskr. hv6, aus jfrp ^-^^
erst srian und dann scrian entstanden ist?),
althd. fiur mit sansk. pivaka, althd. rek«
Jan (dicerey wenn es von rekjan, exten-
dere, verschieden ist^ mit sansk. vac (doch
kann auch sanskr. lap der Ursprung von
rekjan seyn), allhd. baren mit sanskr.
bava- (aus hv£), althd. llAlJÖ mit
sanskr. dhvans (cf. im Folgenden die Ein-
schaltung des r). Auch im Lat zeigt sich
ein Uebergang des sanskr. v in lat. r, z. B.
in cras, sanskr. svaf, in serere (wenn hier
keine Reduplikation anzunehmen ist), sansk«
fav- (aus fu);
3. aus f, wohl nur als In- und Auslaut (re.
gan, pluvia, gehört vielleicht zu skr. vrifb
und nidit ziifsanskt; Hc); cf, •& «»
Vieto'gang des T in t. (der sichi siii'
Sanlskrifam schliefsenden X^ demieii
(mit Ausnahme des a, &) vorangeht,
nem vokalisch oder mit y, v, I', r, i
und mit media (auch aspirierter) ai
dem Worte xeigt^ und häufig- im
sehen, namentlich zwischen 2 Voka
B.'pliirifkä sUiii plrmma, eratn m
pignoi^^'ial^ea pignus (auch arbos
ni^kt '^a9*bör',' woftiir das Wendische t
sprechen -konnte »-^ scheint nach af
in uriheilen,! kirs^rfiagU^h)^' nares nel
iw>(dcHiskr..b'arA), A^/*i> («eben hes
sanskn h y i f, auröra-, sanskf • u f h a
g. pk'-^ntm/^ aanskr.' «^fa m] ^findet
thischen [aufser bei ns, dessen s eii
genden r assimiliert wird, wie in urr
urrumnan, urreisan, urrugkai ^e
selbst urriquiza st us riquiza; <
gebt im Gothischen auslautendes s
eine Flcxions - oder Ableitungssylbc
tritt, bisweilen in z über, z. B. hatis,
hatiza, Of/io^ ha tizon, 0£/iJ5e^ und
das Suffix s des g. s, f. und g, pL
jectiva und prononiina, ynd das C(
tivsuffix] noch nicht statt; allein in
(und den übrigen deutschen Dialekt
er häufig und erfolgt nicht nur reg«
im Suffix des /i. s. m. (cf. lakonisch
voutifOQ statt itOQaytvoiiiEvo^^^ des g» s
Gotb. wird s zu z), des d. s.f.^ de
(im Goth. wird s zu z) der adjecti
pronomina, so wie in mir (goth. mi
(goth. thus), wir (goth. vcis), ii
)us) und in dem Comparativsuffix (ii
wird s zu z), s. Suffix *-R-; sondei
Bl
R
328
lldO'rtn AblaiuHgssQnkfen.ohd: in den
AsyJbeii- selbst] wieiintdiiir<;igotB. ahs,
itj»viji§o\h'j laeis'fmi ^'ror^tgoih. raus,
gosth; b <| S4i; na Qoh t « r;t a^>' giBlh. »t a z d a,
golh. gazd, ho4^t, /gdliii buzd ist
•iir aichcdv^ctj 'auchi rrj Ja mii^iniel-
blaitmigen 'urlATurnicn Iciiio^ tind der-
! rWuracI 2bigi'ifiiab r^st^yi^z; B. in
^ n^^rjan von
O5 tarlorjah vöii Xi/IJOi jer-
*n'rfüf\.0 trti* stitet fn 4lÄ <:oftju-
^eiAl^er t;^/'Aer' mit^b^lnüFätitleifh s in
lltoWjylbc Witimt der ph^pra^fi, die
8^ pwa^L • üfAi' fftf^' •^/7/V y>/«ö^r/. • f «o wie
7/'/. praeL z.' B.' a*tcrhför*Ä'W vin ar-
an) V'sR''^' &h,*-3B.' Brf stfe *^^ttiA von
n,"äu gichiiifl'Vön'cfhiui^äni'ihvir-
ron lirllu^aii (im- Neufaööhtledlschen
Jet sJch dieser üebcrgartg des** '5n r
schein anf die !*• und ^^'pys.^prftet.,
iiSi xoar, tt wavi ahd, hö^IrWi wiis,
lä). — Auch dbni^änsk. fh' (dfls'seiion
nskrft oft aus f* entstehf ) entspricht
fen das afad. r (wie das lat. /-'^ i. B.
r^/ sanskr. ufh), z. B. stitir, m/rw-y,
i'rnufhä; '' '
?■ wenn hari, cxefcilus', mit sansltr.
und razi, ruhics, mit m'adä, ^r^riV-
'€vA^niia zu vergleichen ist. *
(>, Nebenform von eddo, gpth. ailh-
er« scheint r nuch niclit ursprünglich
ci. auch die rorm aide.
. I
^ihd« ^inc Einschaltung des j anzu-
wie €;inG .Einschaltnug des 1 (S. L)?
ngcschaltctes r auch in JÖlVjfV.Xjl^
II, TRAT, TRtS .M,
jich deshalb brechan (und lat yra/i-
sanskr. bhanj, brüchan (und lat.
sanskr. bhuj, tretan, golh. Irtodan,
r. du (vixarlf 'sanskr. lud, tnnlei'Cj
h, des auslautehd'cu'd* wegen, der Vier-
■igkichung mit tretan isu entziehet) und mit
iididzan unddiov^m verglichen werden xu müs-
sen), ^.X jtjt vi i^ (wozu golh. driv&an und
. df^ a)Lhdh abgeleitete v^rAiin» :trtrj/».U:gehöjrt)
. auf sanskr. 4hvai^r... (an ausgefallen! upd. v zu
.: a,£ewordeu) beziehen? Odpr ,ist: in;.dhva.nf
4^ V^u r £e>yQrden (cf. oben den ^t/ebergf^g
: des yf, in ..r) und in bhan), bbuj,- du scl^on
der Ajusfa1l,eii)es sanskr* r an^unebo^en? Viel-
JcipUt ig^jkrJL ;^uch brucb^if., //?» flicht .zu
Ifhuj.,, soQfiern zu bhri,
; ^ Picfijm ApgeUächsid^n (.bis)f eilen auch im
Altnordischen) vorkommende Er^ einung) dafs
• .^«(.ivoir-^oeia Vokal (fuf c^cnn, odpr s folgt)
;' stehen^ p .vua., Miner Stelle. g^nQininen und
dem Vokal nach gesetzt wird, z. B. angela b i r-
r nan st*. ibrinoan, therscan ^t tbrescan,
^Itnprdf. ff rsk st. Cresk, belebt, wie im JUit-
. tclbd-/or3^,6U ros (bros) pf}^ ynse.rnfi berflcn
n.Btv dks ajUf^q hrcstai^f, auol^.^nfi Allhd. einjgc
: Mal«. Iierypr« i^ hurst (st. hru^t). T. 159,2.,
chars (6(.e)ira&). B!b. 1. und in purnnen
.:<6t pcttiiinfii}. ^g., dirs^ucfili (st- driscu-
vili)« Adi; ik^'enOi 'diese .beiden l^zLen Beispiele
: :i^iclit.zu;.dQn 'Violcn ^chrelb^cblem in Gg. und
; A^.gebiVE'en.f Ufngekebirt tritt .das einem Vokal
, , nachfolgende r deii>8.elb€;n vor in: cbriesiboy m
(st. Ghirsiboum)* Em. 22; "-r- In pilern i^nd
' pilren, in okrod.und «kord, bivinstlrta
/und bivinstrit, gi^€lbre(;ht und gis/el-
be|rcbt.(gisalberabt) undälm)ichen ist wohl
kfiine Umsetzung des r, sonder« Auswerfung
des ihm vorangebenden, oder nachfolgenden Vo-
kals anzunehmen*
Viele anlautende -R sind nur scheinbare An-
laute und haben ein ihnen ursprünglich %'oran-
stehendes U abgeworfen (cf. U\V, HL, IIN)
z. B. in raban, ram,st hraban, hram (cf.
rorvM«, gr. xa^ifu^y sanskr. kdrava), in ruo-
fanst. -hruofan (golh, hropjan, von sanskr.
sm^-audire^j in riwan st. hriwan (cf. sansk.
hrt, pHdore^ affid). Sollte auch rafsjan (cf.
. HRA$P) mit incr^/Mir^ rawer (angeis. hreav,
' Dord.hrair) mit crudns (cf. auch Dtat^m und
er^m^r/fiöpcn- un^ crispare^ zusammenhängen
• und diesen '!VM5A(9fn -der Anlaut ih zukpmmen
329
R.
a
oder in ihnen der Abfall einer anlantended CUit-
tutalis ' angenommen Mreitden können? * Ueber
diesen HR Anlaut, der vielleicht in einigen ^Vö^-
terh tiicht wurzelhad. sondern dessen H nur
eito eirrgeschlichener Vorhaudi vor ihrem anläu-
tenden R ist (cf. das griech. ^) und dessen Ur-
sprUnglichkeit mir nur dann gewifs scheint,
vrenn €T Murch einen gleichen oder ähnlichen
Anlaut im Sanskr., Griech. und Lat. , oder von
allen Sltem deutschen Dialekten, oder auch nur
vom Gothischen «(sein Vorkommen nur im An-
gelsächsischen oder nur im Nordischen giebt
keihe Sicherheit; cf. HL) bestätigt iHrd, a. HR
in H und den Anhang.
Einigen mit R anhutenden Wörter* komYnt
filatt dessen ein ursprüngliches W'R in; «. >VR
in W.
Die Gemination des inlautenden R, die man
nur nach kurzen Vokalen (cf. 11, mm, nn) er-
warten sollte, findet auch nach langen Vokalen,
doch in der Regel nur neben der häofigem Form
mit einfachem R, statt, wie in sclierrnn?* in
ziairrer tieben ziari, stiurrer neben stiuri,
stiurre neben stiur je, tiurraz neben tiuri,
höörreen neben kdren', und in den mit Liän-
gezeichen versehenen ftrrerun und in vltfra
heben vlra, rArra beben rdra, machliTra
lieben machara,* f^htärra neben fehtara,
'wonach auch vielleicht in lurra neben Iura,
gi'Varrer neberf vAra, marrer bebeti mdri,
swarr- neben swar-, warr- neben wAr-,
nicht ' eine Verk&rzung des Vokals eingetreten
ist' Viele Geminationen des R sind entstanden
i. aus rj (ri), wie z. B. das oben angeführte
stiurre ausstiurje, und auch wohl stiur-
rer aus stiur jer, ziarrer aus ziarjer,
tiurraz aus tiurjaz, macharra ans ma-
oharja, fehtarra aus fehtarja, givarrer
aus givarjer^ marrer aus marjer, war-
rer aus war) er und so auch zistorran
aus zistorjan, magarrant aus magar-
jant, ncrrendo aus nerjendo, gispur-
ran aus gispük'jan, terran aus terjdn,
erran aus arjan, gicberrent aus gicher-
jent, giburran aus giburjan, wintar-
rant aus wintarjant, werrant aus wer-
' janif inburro aus inb.HTJOi surro aus
1 1
'tsu!r)o, fAterro.iias fatoreo: i({a
Tita zarirbr .AUS. fraz^arjerV^liaeh
aus lachah'aifiii, .tympiiiarra au
. pinaija, .irumibAr.rö* : ans .trun
isdecjiarro .«US scecnf^rjo, ilerai
'•. .Le.r(idr)a^.- ;pQttiDe;aui» paarte» rai
ausimalarj.eiBbr'i ,1, ^ . . .
;2. aus TS (und. gollu >rz}t.' wie in irr
• airzja, farre» cbi#. von far^ilwem
nach fer^a zu urtbeilen aus fars>enl
ist, durri,'||0th* thftorsja, giduri
gidarj g<nb. grdars,' merfah, gdth
jaöi viepeicbt auch in wirrj^/{d
goth, vairs). ^-
Z* durcih Synkope,! wi^^ui a|\;d()rfo^,
. .^ererp, unserro^^msunsq^eT«^^ ii
.. p^us. i.uwerero9.,,^j^.rro auf. 4»rei
.wederroaus newedererOy erro an
herrp aus |i.eriro. . \
Deipi. rr in, vverra. neben werna, stc
ben ster.Qo, ein friih^res rn unterzt^l^ec
ich Anstand, da ich werra und ster^o
ältere Form halte; cf« auch varix um
Eben so scheint mir auch ferra und nich
die ursprüngliche Form zu «eyn; ci
fjairra, procul, und daneben fairni, t;.
Aulser den bereits angeführten Wort
gen noch folgende ein geminiertes R»
Gemination theils auf der Aussprache de
ruht, theils aus rj oder durch Synkope
den ist: Ambarri (Volksnamen), ujn
iiliterra. wacherro. lasterparrer. li
langarrun. pildarra. parranto.,
Plarra (Ortsnamen), farra. farricl
strarra. folgerra. forderrä. phörr
tirra. carra'. carruh. kilstirro. cl
gnarrun (neben gnarun). chumbirr
burrulii. harra (neben hara). derrai
berriu. turri, turra (neben tura). z
run, zimberrc. scerrap. askerrru. gi
scorran. scultarra (neben scultira]
rieh, merra. narro.
Mit Ausnahme der liqnidac, Z und J
alle Consonantcn [s nur in der Verbind
(auCser in seltenen Ausnahmen, wie z* B. i
sp, st] vor R im Anlaut stehen ; bisweil
gehört der vor R stehende Consonanl ni
331
R.
a
332
WoiM^ sondern ist PräCx, Wie z.B. in gravo
(cC jDgel& gerefa), grekt. S. WR. BK (PR).
FR (VR)* CR (GR. KR. CHR). HR. DR (TR).
SFR. SCR. STR.
Als. Auslaut bat R in der Wnrzelsylbe nie
einen an<lcrn Consonantcn unmittelbar vor sich;
wohl aber kann dem Schlufsconsonanten einer
Wurzel bisweilen ein R un illelbar sufßgicrt
werden, in welchem Falle in der Regel der Aus-
fall eines Vokals augenommen werden mufs,
S..B, in ubiiro, adrV S. L und Suffix R.
Ueber die, nur im In- und Auslaut slattGn-
d<^nden, Verbindungen RB (RP). UF. RC (RG.
RK. RCH). RH. RJ. KD (RT). RL. RM. Ri\.
RS. RW, RZ s. B. F. C. II. J. D- L. M. N. S.
W. Z. und den Anhang.
Die- Zusammenstellung der auf R endenden
.Wiirzeln s. im Anhanges
Die starkconjugirenden verba mit auslauten-
dem R oder RR oder R mit (ableitender?)
ßtuta in der Stammsylbe haben a zum Wurzcl-
Tokal, nicht i oder u (cf. L), wie folgende
Uebersicht derselben zeigt:
«ran. faran. swerjan. wcran? heran, qae-
ran. dweran. zeran. sceran. snerahan.
aweran. werran. cherran. scerran. wer-
dan. werfan. bergan, ferzan. kirnan?
. ,:^ hwerban. biderban? sterban. swerban.
t
Suffix.
.1. Ableitungssuffix. Zu vergleichen (wenn auch
( nur selten init Zusammenstellung derselben
■ lanskr. und deutschen Wörter, so doch für
den Ursprung des deutschen Suffixes R) sind
die sanskr. Suffixe -£ra, -öra (für siibsian-
. iivß)f -ra, -ru, -4ru (für ad/ectiva; -ra
als Taddhitasuffix auch für subst.)^ -ira,
i -nra (für sübsU und adj\) und auch wohl die
. •■ xur Bildung von Substantiven dienenden -af,
. -if, -«uf, -ifha, -fa [allhd. demar und
sanskr. tamaf (cf. aber auch timira), ob-
icuritas, aJÜKl. hier, cerevUia, und sanskr.
payaf, aqua (Wurzel ^ky bibere) scheinen
•si^r in denselben Wörtern das sansk. Suffix
«f i^d das deutsche Suffix r aufzuweisen];
-auch^tar, tri? s. unten Substantivsuffix. Die
Veraduedenheit, die sich unter den sanskr.
n.
Suffixen zeigt, berechtigt vielleidit zu der An-
nahme, dafs das althd. Adjektivsuffix -ar
(<*ara), -r (-ra) ursprünglich von dem Sub-
stanlivsuffix -ar (-ra), -r (-ra) und auch
ajri dem Ursprung nach von -ar verschieden
ist Einige -r zeigen sich noch im Gothischen
als ursprüngliche -s, z. B. in ahir, goth.
abs. — Die ursprüngliche Form des althd.
gewöhnlich als ar (ir, auch ur) erscheinen-
den Ableitungssuffixes scheint, nach dem Go*
Ihischen (mit dem das Nordische mehrenthcils
' tibereinstimmt) zu urtbeilen, das nur in -ari,
in Partikeln, z. B. afar und in den pron.
poss., z.B. unsar (anthar ist an-thar und
nicht anth-ar, dauhtar istdauh-tar, bro-
tbar ist bro-thar, swistar ist swi-s-tar, '
fadar ist fa-dar; kaisar, karkara sind
nicht deutsch) a vor r zeigt, -r (-ra) und
nicht -ar (-ara), -ir (-ira), -ur (-ura)
zu seyn; da aber schon das Sanskrit in den
mehrsten seiner R (und S) Suffixe einen an-
läutenden Vokal enthält) so kann auch bei
der unmittelbaren Suffigierung des r im Go-
thischen, so wie in einigen althd. Wörtern
(mehrenthcils späterer Quellen), der Ausfall
eines Vokals vorausgesetzt werden.
Bei subst* masc. (und neuir.) zeigen sich
die Formen ar und ari (im Gothischen auch
-ru, deshalb einige althd. -r nicht nur ur-
sprünglich -ra, sondern auch -ru, z. B. in
hungar^ gewesen seyn mögen) und die
schwach deklinierende Form aro, arjo; bei
$ubst. fem. (ar, arin und) ara, arja(theils
starker, theils schwacher Deklination); bei
adjectivis ar und ari (stark und schwach
deklinierend, also auch aro und arjo), aus
denen durch Zufügung des Suffixes- t weib-
liehe abstrakte substantiva gebildet werden;
beim pron. poss. (unsar, iuwar) die Form
ar, bei Adverbien ar und ari. S. die fol-
gende Zusammenstellung der mit diesen Suf-
fixen gebildeten Wörter,
Bei den auf tar, dar endigenden Wörtern
ist häufig tar, dar und nicht ar Suffix; z.
B. in andar, bruodar, fater, nidar,
las tar. Die Unterscheidung ist oft schwer;
bisweilen wenn das Sanskrit nicht Aus-
[22]
333
a
a
kunft giebt» unmöglich; einige ««tar kön-
nen «uch -t-ar seya, in ifrelcbcm Falle die
hierauf analautenden Wörter zu denen mit
dem Suffix ar gerechnet werden rafiaseii, x.
B. ah-t-ari, ^ Cf. auch ar als Suffix des
pron. poss. und der adverbia.
A. Subfitantivtaffix.
a) ar*) (fir mnsc. und neutr. starker decl,,
aro (arjo) für mcLSc. schwacher dech,
ara (ursprünglich arä, arja) fiir fe-
minina starker und schwacher decL;
einige yi^xri. zeigen auch blofses ar« Bis-
weilen auch ari neben ar. Cf* daa un-
ter b) folgende ari und das beim Ad-
jektivsuffix angezeigte arL &• Bueh das
Suffix -tar in T* Die dem Lateini-
schen nacfagciiildeten Wörter im folgen-
den .Verzeichnisse gehören ^ eigentlich
nicht hieber. amar. ancher. angar.
(endar? in endarhafto und eateriu).
achar. ogar (es kommt nur d&c dativ
ogra Tor). ebar. etar. ottar (oder
fem,?), utar? (es kommt nur der dat.
utrin und die Zusammensetzung nder-
balgvor). eitar* opfar. altar. ostar?
abir < aus . ursprünglich ahis; doch
auch ahartera). elbar (neben albari).
ianiar. wetar (oder we-tar). wintar
(oder win-tar?)* wekir. wabar. wuo-
cbar. widar. wuldar? wuntar (oder
W4in-tar?). westaf? wazar. leber
(scupit^)* legar. lectar. lehtar. le-
der. lotar. leffur (oder leffura?).
ricstir? (auch Iriostra und im pl.
ri^star, riestra). reiger (auch re-
*) Ich setze überall a vor dem r an; die Ab-
weichungen dieses Vokals oder sein Fehlen sind
bei ticn einzelnen Wörtern im Wörterbuche nach-
zusehen. Mur die Wörter, die niemals die Suffix-
form ar zeigen, führe ich, wenn or <or) allein
oder wechselnd mit ir, er sich zeigtj» mit ur,
wenn ir, allein oder mit er wechselnd sich zeigt,
mit ir, wenn nur er (gewöhnlich spätere, abge-
scliwächte Form) sich zeigt, mit er und wenn nur
r sich zeigt, mit r auf.' In der Flexion" steht vor
einem Voknl häufig ^r ^ne vorangehenden Vokal,
X. B. achrc; «.cluutn.- .
I -■ "
gera). riter. ruodar. rudor. m
marmor. masar. metar. meim
Star (oder meis-tar?). mortei
dar. munster (auch munu
malter? (schon in den ältesten
den kommt maltra vor), bur.
(neben giburo). pollinar. bal
polstar (und polstari)* ploal
-tar). hier, paner* bibar. b
phechar* fedar. phefar. feli^
lefor. fenstar. fiebar. fing«
Star, phistur. flastar. fledar
bar? fludar. fuotar (oder fuo
fodar. fulter. galstar? gelsta
tar (neben cantari)« chevur
sar (keisures). chloster. cl
(neben chohhari). chollantar
tar. chuphar. custor. quattei
dar. hleodar.hungar. bovar.
heigir (neben heigare, st h
heigero). herder. demar.
(neben tenra). donar. trebe
stir. trisur (in trisurhus; sc
so), zahar. zepar. cedar. X'
center. zeotar. zimbar. ^
cittar. zitwar. zoubar. sahai
sahara). spregar. scerdar. s
(neben scephari). scur? silat
tar. suniar. sumbir (neben si
sundar? swehur. swager.
amero. aftero. mardero
dreo. fledarmustro.pecmar
marun, piris), giburo (und
innapurio. kataro? kilstir
laro. habaro. heigero (cf. I
hamastro (auch amstra)?
xantaro. — Auch gialtro?
adara. avara. elira. ostr;
pera* walira. lappara. leb
'dara. lidirra? (lidirrun, j
leffura (cf. leffur)? lang
stera? martira. natara. nati
s tra. (et riestir). ritera. purj
napuria. butra (und butere).
(maR.odpluatera, menstruae
vielleicht nicht hieher; die End
kann Flexion seyn). fedara<
335
R.
R.
336
(ZoleünsJ. fezzcra. fiarat vespera. fluo*
h^Li^L (cQnsotatio). flüclira? chamara.
chichura. chilbura. cliuhinara? (ea
ist;?/.), calcatora. calcture? (in der
ZusaminensetKnng kelter). chasara? (es
kommt nur der d. pL chasarnn vor),
chuburra. chumbarra. hadara. half-
tera (half-tera?). hieitera (neben
hleitar). tamara? (tamarttn, hastas).
zatarra. cythara« zuntra. zinsera.
zucura? salzara (sambncusj? scullara.
leivara (seivar?). slengura. -swigar.
hLeilar. kelter?
Zu diesem Stiflix geboren auch die Flufs-
namen: Ilar. Alster. Ister. Isara. Lier.
. Wisara. Nehhar. Lisera; der Ortsna-
men Ustera; a^ich der Volksnamcn Un-
gure (ungari) als pl. von ungur?
b) ari für subsL mäsc. (theils sMsnonnnibns
theils aus verbis) gewohnlich für Perso-
nen, bisweilen auch für Thiere und Sachen),
für subsL neutr. (g^ewohnlich mit dem Prä-
fix ga) und ara, arin (arina?) für weih*
liebe Personen. Nolker schreibt -ftri [wo-
mit die Länge, die in einigen Gegenden,
s. B. in Berlin, dem t in -er (z. B. §{#
fd^&r/ 9t<5Q£r) gegeben wird, zusammen-
luing^ly >i^ O. ist auch mehr^nilieils -$ri
anzunehmen; aber das umgeiautete eri
. bei Anderen zeugt wiederum für das ur-
sprüngliche kurze a. Der gewohnlichen
Bedeutung nach stimmt dieses Suffix zu
aanskr. tn, lat toPy z. B. kar tn', Crea-
tor (cf. goth. blostreis); sollte es durch
' Abfali des t daraus entstanden seyn? Für
die ursprüngliche Form -ar ja (woraus
später ari) spricht sowohl die Deklination
der mit diesem Suffix gebildeten Wörter,
als auch die Gemination des r in dem
weibl. subst. (z.B. lachanarra) und im
p/. der männL sahst, (z. B. fehtarra).
uobari. äbtari. acbari. ahslarL egi«
darL eherari. ohsinari; osari. offi-
rarL ellinari. aatharari. artari (cuh
tar)* artari (biduus). arnari. irr ari.
..angari (und angar). ältari. olpentarl
arabari. anazari. arzenarir'«aneri. ia-
garS. iehari. keiihtari. bigihtari. we-
beri. wephari. wegari. wagari. waga-
narL wehsalari. wa-btari. wuochirari.
wehhari. missiwendari. fenningwan-
taleri. weidinari. wadilari» walkari.
waltftsari. piwellari. wemmari. win-
nari. wcrari. werrari. wartari. worta-
lari« unwihtari? (es steht der d. pl. un-
wihtarin). wilari. wängari. wernari.
wurzari. waseari. wescunari. wihari.
"wiwari. unwitari. wuostari. wizinari.
wizzesari. re'chari. lopari. iewari. gi-
lovbari. lupparj. lagari. piligari* lec-
chari. lihhisari. lihhizari. gilihsinari.
lichari. intlebenari. inliheri. liugari.
luginari. ligiri. firligari. tastlrari. lo-
kari. leidari. leidezari. leitari. lidari.
liudari. ladantari. lederari. lerari. le-
sarL losari. fliosari. listari. flazarl.
leimari. leinnarf. lonari. rachari. ra-
gari. ratiri* ratissari« roubari. ribtari.
ringari. rediaari. reipfhari. reisari. rei-
sari. romari. rizari. runari. runazari.
machari. madari. malari. maugari. mar-
tirari. metalari. meistarari. meldari.
mesinari. mezari. mezilari. metari?
minnari. muhhari. muchilari. muli-
nari. munizzari. murari. musari. mor-
sari. ginadari. naschere. natari. pinei-
midari. nemari. notnumftari. farnide-
rari. notari. puari (cf. auch puur, cel-
larms). pulgari. pilidari. pilari. para-
vrari. bergari. burgari. portari. bem*
bari. pimentari. pintari. pagari. buo-
cbari. ambahtari. betari. betalari. bi-
boteri. predigari. phlumari. blezzari.
pluostrari. brievari. brechari. putigi-
lari* buozari. buckeler. pnstare. psal-
tari. gibosari. vabari.invangari.uber-
va'ngari. bevalgore. vanari. fararl fe-
räri. forari. fascari. festinari nasse-
zari? fehtari. pivelihari. fikari. fih-
hari. phifari. fanari. phetarari. felarin?
philari. fingiri. firinari. fiscari. fiu-
rari. flastrari. flegari. flehari. flihtarl.
flizaru fluobaferi. fliucari. fluochari.
fogalari. fotari? voUeistari. arfurllari.
t 22* ]
/ /
337
a
R.
2I&
folgari. fo^derari. forstar!. freidari.
pfreasere. anifristari, anäfriatari.
fruoDiari. frumari. fuogari. fuatilari.
fuoleraru phrasarhari. cballarL gal-
atarari. chamarari. bigangcrL ganga-
rari. gantinari. chanzllarl gartari.
gartinari gertark chafterc. charcbari.
carmioari* led erger wcre. cbastari.
chasti.narl. gougalarL cbaufari. intgel-
tarl. gebart geilerL geizzari. kelnari.
cbellari. cberrari. giinmari. bicborari.
clagari. i^loainari. upf reboparari. cbo-
atari. irgrabari, bigrabari. grammati-
chari. kramari. greifari? gripfere. chro-
nari. gruozari. .cbundarl gclstarari.
hazari. bibabati* bib^ftari. baainari.
bayanari. baltari. bamaräri. harogari.
begelari. bintri? (/>?)• howari. bal-
aari. beilari. beilisari. bibeizari» bel-
fari« harfari. heriaari* facr'iari» hirtari.
blaofari. unbliumundari. hliozari. blo-
sarL briodirari. broddari. hroaffari.
hromarL bunteri* huotari. huorari.
* bwer.bari. tabernari. ardempfari. tan-
gelari. tanzari. toufari. irteilari. ur-
teildari? uberteilarl landeri. tarste-
sare?/ dingari. .dansaru tobari.fragari.
bitrahtari. troumari* irutari. trjpari.
trincbari. tricbtere. truganari. triu-
gari. trumbari. tocbarL tupilarl tu-
mari. noUwingere? zawarL zabelari.
zalarü xebaningari? zcitari. eente-
\\2lx\ (ceninrioj. cenienari (^doleaj^.cessi-
lari. xebari. zeigarl. citheratu cide-
lari. zimbarari. zundari. zinsari. zou-
barari. zubtari. zoccbari. zollanari.
zwiacalari. zwifalari. sckilari. aab-
bari. aagari (sectorj. s^^axi /garrulusj.
sabari satilari. aaccari. aalpari. aau-
mari. apiohari.spekalari. spicbari. spa-
nari. sfiarwari. spentari. spilarL apot-
tari. framspuotisari. spracbari. spran-
garL spurari. acabari. acephari. «cap-
pari. acawarL traumaceidari. sceltark
acernari- sccrarL. sciparL.scillari. scu-
dilari. sculdinari* bintar^crancbari.
aceinari. scirmaru acribari.aberacrec-
k
r-
h.
ri.
eh^re. aeuolarlw scuntari« uberstep^ _
: pbare. dincbstei lere. atamilar
atiurari. stozaii. ataffnfirL atrita
atupfilari. stuotart anaaebari. fe
aeiari« aelidari. sitari. sigitdrL ae
tari. aangari. aezzaru^irslabarL al
tari. jlibtari. slingari. slengela
slintarL slopbari. sIopbezarL sl ^Sz.
zarL amelcbari. smidari. -anit^^rl
anizzari. sundari* suocbari. auT -fe.
lari. aolari. suouari. satari. «we ^9.
lari. awcigarL swelgari. biawer^r£
awertari. swichari. sweinarL
So aucb die Namen für Völker, und Be-
wobncr eines Orte: elisazari. peigira.
aainarl bulgare. burgendare. per«
aaro? {\sig.pL; von pcrai?). bructeri*
britdandari. coslinzeri. (ungure?
gari; cf. -ar). ambarri? carntari. d
nimarkera tusculari. franbonofu
lari. waltebirihbari. buniogbova
Auch andere nom. pr. z. B.- tbeolar
alpari? landari? raginari. berta
weidari; aucb abgari? abbari? au
Ortsnamen z. B. piiari.
giwitiri, ungi^iliri* gebulsiere.
fiogir. gifedare. gicamäri. giizlmba
antbarara, recbara. itidirire. 1
cbanarra. brotbeckeva?. (eaalebt b
heicceriny .pariificps,).. . brieTara« p^^i.
fara. folleistara* . folgara. «fiaraHra.
fuotirta. cblagara^nkalataraia. htemU
tara. t}rmpinara..zamara..zleTara.z «i^
gara. zubtara. zugedara. aalpara. s^ o-
gara. apildara. ateffara^ aubcrtfra.
\(reberin* irwuriigarin. meiateria af
(oder ist bier ina Suffix), folleatarin«
volgarin. brotbecberin. ücbeiaerlo»
knetarin. liczerin. zamarin« soubrai*
rin. zubtarin. .1/
A. Adjektivaiiffix. ar und ari (cf. onch daa
. Adverbiälsuffix a'r). apir? (es steht d^'
dat. apirin, aprico). eipar. atar. gi^I-
tro? eraebar (und erachari)w ustai**
läinar. wachar. weigar. lun^ar. mst^
gar. .mu.otar. pilidari (ea kommt dss
nmä^ pilidara und das jf^nn. p;ildarra
R.
a
340
bittnr. (pciskres? mordax\ he-
r.ar? fagar, fagari. fibhar. fin«
riuobar. frazari. gangan gam-
chlcpar. hcitar. beisir? (neben
)• hlutar. taphir. timbar. dufar«
sketcr. sihhar. sieffar, sieffari.
bar. snottar. subar, subari swe«
9 swephari. swangar.
rcb das Suffix 1 werden von diesen
^ivis abstrakte weiblicbe subst. ge-
•
ri. ustri. waeharu weigari. ma-
muntri. bittari. fagari« finstarL
»ri. beiteri. heiscri? tiraberi. sme-
u sleffiri. subiri. swepbari.
; ier pron, poss. nnker, unsar» iu-
INach dem Lat. und Griecb. (z. B.
% illLi£7£Qoq) zu scbliefsen, scheint die-
mit dem Comparativsuffix tar, dar
£. tara), das sich aacb in andar,
lar, aftar etc. zeigt, zusammenzu«
n, wobei ein Abfall des t angenom-
n^erden müfste (cf. das Adverbiatsuffix
aber es \jLann auch das unter B; auf-
rte Suffix für adjecllva seyn. Das
:. [bildet seine pron* poss. durch das
: iya. Es scheint der Beachtung
I, dafs iyaf ehi sanskr. Comparativ-
ist* Ist dieses tya-f? und f das
bliebe Comparatiysuffix?
rbialsuffix (auch für Präpositionen).
bei diesem Suffix läfst das gleichfalls
dvcrbialbildung gebrauchte Suffix tar,.
cf. ni-dar, af-tar, hin-tar, un-
an das Comparatiysuffix tar denken,
sinen Abfall des t vermuthen. Man
auch die aus diesen adverblis gebil-
adj, mit dem lat. eocfer, interior,
US (cf. auch das superlativische inlu
und ähnliche) zusammen. Doch zeigt
;chon im Sanskrit das Adverbialsuffix
.B. upari, super^ punar, iternm u»
I den ad f. an-tara, inferior y alias,
-a, aliustic. stehen die on^. apa-ra,
, ava-ra, postems.
ar* ubar. sar. uiar. widär? (oder
lar?). suntar? (ist wohl sun-tar.
wieni-dar, hin-tar, af-tar, un-tar).
Gehören auch ostar, westar hieher?
Die von den Ortsadverbien gebildeten
ad/, obaro, uzero scheinen, wie untero,
aftaro aus untar, aftar, aus obar,
uzar entstanden; doch konnte auch die
Adjektivbildung (ar, aro) die frühere und
und das adject. ( etwa im acc. neuir. star-
ker decL) zum Adverb verwendet seyn;
cf. innaro, dem kein innar vorangeht
E. Zahlwortsuffix in fior (cf. goth. fidvor,
lat qtsaiuor, sanskr. catur).
F. Verbalsuffix. Ist nur i n einigen von den
das Suffix r zeigenden Verben anzuneh-
men , die mehrsten dieser verba sind von
Wörtern (nominibus und adverbiis), die
schon mit ar gebildet waren, gemacht wor-
den, wie das folgende Verzeichni&i in das
ich auch die letztem aufgenommen habe,
zeigt (einige der hier aufgeführten gehören
vielleicht zum Suffix tar, cf. tar in T;
andere sind vielleicht von Comparativen
gebildet, cf. das Comparatiysuffix r):
uoberon. obaron. avaron (und avar-
Jan), opfaron. kieitarit inneron. an^
taron. argeron.* amaron. wintarjan.
wacharon. wuocharon. weigaron. wa-
tarjan. widaron (und widarjan). we-
verjan. wuntaron. wirsiron. lihteron«
lustarfan* geruoderot magarjan. mar«
taron. maseron. meislaron. minni-
ron. mBntrjan. murdrjan. murmuron.
bittaron (und bittarjan). beziron.
blintirit gefidert phefferon. gifn-
riffot fordaron.fnotarjan.kafezarot
finstarjan. flediron. flogaron- floga-
razjaD'. fluobarjan. gaugaron. irko*
boroo. heitarjan. blutarjan. hungar-
jan. gitapffarit tantaron. temparon,
bitimbarjan. donaron. zotarjan. zit-
teren, zimbaron (und zimbarjan).
zoubaron. gizohharon. gatwirnot
swizeron. epirdarjan. ■ irscaboron.
atobaren. irseigreta. sihhoron^ gesil-
bert slaferot slenkirendi* smeche-
ren, gesmechrot subarjan. sniitaron.
Hieran aehlieCsen.aidi die von verbis ge-
341
a
R
bildeten Substantiya auf od ^t, oth)
und auf uoga an.
opfarod* weYiroth. giwirsirotl wei-
grlsodi (eia verb* weigrison yoraus-
aeUcnd )•
uoberunga. obarunga. avarunga.
offrunga. anterunga. argerunga. wuo-
charunga. Mridarunga. weverunga.
wirsirunga.martarunga. minnirunga.
murmurunga« beziruoga. zimbarun«
ga. zouberunga*
Zu den Wörtern, in denen das Ableitunga-
suffuL r 'statt findet, gehören auch: .
eimuria. luneiri.
und die mit einem an r suffigierten n:
andorn (und aador). untarn. felarn?
diorna. zwitaro. 8intarn(und sintar).
. apilarna. nuabtarn. nohturna. — Auch
ostroniy weatroni, nordroni, sun«
droni*
Auch in mezras (Nebenformen: mezzraz,
mezreSy mezeres, mezzir, mezzqr) zeigt
sich das Suffix r.
Aulser den im Obigen schon vorkommenden
Suffixen leiden die mit -r abgeleiteten Wör-
ter noch folgende: -
ah: federah.
ahi: saharahi.
cht: bovaroht. maseroht
*S C^S)' eitarig. iamarac. wintirig.
zuifidrig, hungarag. suntarig. &laf-
rag und später auch noch mit heit com-
ponirt: subricheit
ady at: hovaradi. snnderata.
ida: camuntrida* giburda. zimbrida.
unsubrida.
in: ottfin. alpari^. widirin. ledirin.
marmorin. purpurin. bibirin. phi«
strin. silberin. sun'dirin« cedrin.
zunterin.
ing, ling: amerincb. amaringe. enge-
rinc. ligerinc, puringa. fiderinc,
centrinc. hungerling. silbarling.
isc: gipuriscb, aintrisc.
> iz-^; bib.irize.
ussa;; biberussat
lii lin: wilarlin. chamarli. pöli
fingerlin.
nissa, nussiy nessi: heitarniaaat i
nusse. fagarnessL finstarness
barnessi.
Ist auch ein -r-ih anzunehmen in
rih, Wegerich, wuoterich, bald
(pherrich), puterich?
Auch Composition mit lih, haft,
heit, tuom:
wazarlih« wetarlih. wuocharlih*
tarlih. westarlih. loterlih. mel
meistarlih. giburlih. cheisarlil
tarlih. dufarlih. zatarlih. zimb
zouferlih. smecbarlih. sumarlil
tarlih. martarlilu
wuocharhafL wunderhafL yraza
ceburhaft
meistarscaft kapurscaf (lih).
bittarheit tuberheit 6?hharheit
martartoam.meistartuom.cheisai
S. Comparativsuffix, ursprünglich s, wie di
-8 und -z, das sanskr. iyaf und d
neuin ius (im mcuc. und fem. ist
schon zu r geworden) zeigt [das grie<
ist defti sansk. iyän (st. iyänf) nachge
erscheint theils als 6r, theils als ir,
auch in er abgeschwächt; einige Mal
in einigen Dialekten als ar in 1 iah an
nara, ziarara, giwissara bei O.} f
bei lia.; glanzara bei*M4. Bib. 1. 2.
Wdr bei A.; tiufar bei VG. (ist «icl
digaro in uuis huldigaro, esio p,
lU. N. 89, 13. hieher zu rechnen?),
im Gothischen bilden einige €ui/\ den
parativ mit öz-, andere mit is<*t
scheint sich aus dem ursprünglichen, i
den deutschen Wörtern schon abgefa
Mominalsuffix a und dem a in tyaf,
aus dem i in iyaf gebildet zu habei
Althd. steht, wenn an das Comparati
weder eine Flexionssylbe noch das Si
o tcitt (also, auch im Adverb)» gewShol
folgt aber noch eine Flexionssylbe od
Suiüx a, 0, so gilt theils ör, theiU i
mit Ableitungssylben Morseheaen, odi
* .
13
R
a
344
bar» lih, sam, hafl, fall znsammengesetz-
len adj. haben fast immer ^ auch in der Fle*
uon. ör.
Im aoflektirteii Zustande zeigen Ar (die spa-
tem Ahscbwächongen in er führe ich , nicht an):
agaleizor. oftor. elor. elihor innor. in-
naror. upiror. untaror. arendor. eror.
witor. giwiiligor. giwaror. warlihhor.
ervrirdigor* liubor. liobtor. lihton ke-
llmflihor. lazzor. gimachon magenigor.
.magaror« mammuntor«. gameziicbor.
milllihhor. camotsamor» mozigor, na*
hör. ginadigon ginadlichor. nideror.
gnotor. anrailihor« rascor. rehtor- un*
rehilihhor. redihaftor. ruahlibor. pal-
doT. ferror. vordaror* gernor. kitagor.^
chleinor. chraftlihor. grimmon grimli-
hör. hartor. hevigor. heizor« hlutaror.
Iiohor. honiihor. horscor. reinor. hra-
dor. romor. pidarplifaor. kidiginor. tiu-
for. dichor. drahor. drator. dunclor.
«ornagor* gizitor. zitlibhor. spator.
spaotigor. stritigor. sidur. smahlibor.
^ aniumor, slinmor.
ir (andi in er abgeschwächt):
bezir.
Wltx glowar. A. iindtiufar. VG. (sonst tiufor).
er [hier folgen nur die compar.^ die nur (ab-
geschwächtes) er ubd nicht auch 6r oder ir
seigeo]:
alter, glanzer. holder, sconer. suozer.
Teixter.
Ar und ir (auch in er abgeschwächt):
leidor und leidir.
Folgt auf das ComparativsufBx noch eine Bil-
dongi- oder Flexionssylbe, so zeigen
Ar (bisweilen in er abgeschwächt):
oberoro. aftror — . willigor — . wene-
gor — . inwertigor— . wi^rdigor — . wi-
Bor-r-. liubor — . geleganor— . liohtor— .
liatigor— • antlazigor — . Tnahtigor — .
managfallor — • manacfaltigor — • gi«
meitor— -• gimartor— . rehtor — . arpol-
ganor— • veiztor — . viznsor— . unfrei-
•igor— . froor — . froniscor— • chrefti-
gor — • unpihaftor — • hantagor — . hevi-
gor—'. hintaror — . hlutaror— • kihror-
tor— • piderbor— . kidiginor—» dun-
chelor— . zagor— • saligor — • nnsinni-^
gor—, antsazigor — . suntrigor— ^«
ir (auch bisweilen in er abgeschwächt):
odira. armir— . engir — . unohir — . gi-
warir — . unwer ir — . lengir — . kla-
wir — . raskir-— • ungiredir — . framba-
rir— . plidir— . furir — • funsir— . chlei-
nir — . grimmir — . hartir — . heizir— .
hlulir— . horskir — . reinir— . dichir— •
gizelir— • ziarir — . semfti^ — . star-
chir — . stiurir — «strengir — . slehtir— •
sinahir — . suozir— •
ar:
liabara, sconara, ziarara, giwissara,
grozarainO. (sonst liubor^, sconer — ,
ziarir — , giwissor — , giwissir— , gro-
ßer— ); surara in Ra. (sonst suror— »i su*
rir — ); glanzara inM4. Bib. 1.2. und har-
tara in ßib. 1. 2. (sonst hartir — )•
er (spätere Abweichungen, neben denen aber
weder Ar — noch ir— vorkommt):
erhaftera. weicher—, welcher—, wa«
rer — . warmer — . gelicher — . lukker— .
lihter — . leider — • Hader — • loser—«
lustsamer — . redihafter-^. ungema-
zcr— . naher — . nuzzer — • balder-— .
burlicher — (böser — ). foUer — • fre-
cher—, unfrier— .ganzer— .cburzer — •
heitarer-*. hugelicher— -• tiufer — .
aarfer — . sconer—. seltsaner — • sichu-
rer—-* gismacher— • smeler — . snel-
1er—. swater — .
Ar und ir (anch bisweilen in er abgeschwächt):
eror— und erir — . iungor— und iun-
gir— . wirsor— und — wirsir— . giwis-
8or — und giwissir—. manigor— und
manigir — • meror — und merir — • min-
nor— und minnir — . heror— und he-
rir — . hohor— und hohir — • hwassor —
und hwassir— . tiuror— und tiurir— «
fiuror— und surir— •
Höchst selten wird r ohne Vokal suffigiert ,
wie in licbra; aber die ZMsamnnfenziebungeii
erro (für eriro), herro (ftir faeriro) sind
häufige auch merrdn (d.pl.) in Wm. HL ist
3i5
R.
a
läellcicht 80 aniüseben; die übrigeo £odd.
des Wm. haben meron.
Auch in mir ist r aus früherem s ent-
standen; cC goth. mais, lat magls; eben so
kündigt sich auch £r als Comparativ an, ob-
gleich schon im Gothischen air (manej als
Positiv erscheint. Cf. £K in Sprachschatz I.
Bisweilen zeigt sich eine zweimah'ge SufTigi-
rung des r, eine wicderliolte Comparatlon, in
meriro, «nd, wenn 6r und wirs (s. WIRS)
Comparative sind, auch in eriro und wir-
siro. S. auch einmal alt-er-or. Ist hult-
triro. Frg. 17. kein Schreib- oder Lesefehler,
so gehört es auch zu diesen Fällen. Eine
solche Gemination findet auch in den mit
dem Comparativsuffix tar gebildeten "VVortem
statt, wie in un-tar-or, ni-dar-or. Da-
gegen hat, wenn in acerbiora, pilterun,
wirklich der compar. übersetzt ist, in pitte-
run das Ableitungssuffix ar das Comparativ
Suffix ar, oder dieses jenes verdrängt.
Wie von den Comparativen mer, minnir
die verba meron, minniron gebildet sind,
so lassen sich auch vielleicht mehrere abge-
leitete verba, die ein SufOx R zeigen, als
solche ansehen, denen ein Comparativ zum
Grunde Hegt, wie z. B. beziron, argeron,
wirsiron, lihteron.
3. Flexionssuffix.
A. bei den pronominibus 3^' Person und ad-
fectivis in der sogenannten starken Dekli-
nation
a) des nom. sing. masc. Ursprünglich S
(cf. S), wie das Goth», Lat., Griech.,
Lit. und Sanskr., nicht nur bei proru
und adj\, sondern auch bei subst., zeigt;
auch im Mord, steht schon R statt &
Bei ir, der, hwer ist das Nominativ-
suffix unmittelbar an die Stämme i, da,
hwa angehängt, wie im Goth. hvas;
bei den übrigen (abgeleiteten und zu-
sammengesetzten) pronominibus und den
adjectivis erscheint aber in nom. sing,
masc. nicht wie im Gothischen (z. B.
., in jfiiDia^ gdds) das blolse S (abd.R),
. . sondern -er als Endung, z B. in je«
Der, gaotec» In einigen der ältesten
Handschriften wird diese Endung ab
geschrieben und auch spätere acccnl
Handschriften versehen das E in -ei
dem Längezeichen, doch nicht dord
fend (selbst nicht in einer und ders«
Handschrift). Auch wechselt '^et nich
mit -ar, sondern auch, und zwar i
in denselben Handschriften, in denen
sich vorfindet, mit *ir. Cf. Jeoba
liuber. T. luccar. Em. 30. fnehai
bastinar, winsuntar, wentantarj
dar, quemanar, kihaftar, zoogicl
tar, grimmar, kichrinnotar. Pn
slaflosar, widarpollanar. VA. r.
Aid. 3. Icidsamar. VG. wildar. B
calwar, holohtar. A. sozkosar
frolihar. M. 33. Sb. Prud. 1. dah
Bib. 5. 10. 11. und ir statt er in ti.
Ho. F. 2. Ph. Bib. 5. 6. 7. 11. D. 1
%. B. einluzzir, wachentir. M. e
gismiritir, lobelichir, fremidir,
bir. N. H. niheinir. Ho. gimplt
F. 2. iungir. Ph. gimastir. Bib. 5.
tir. Bib. 6. wildir, antlazigir. B
grimmir. Bib. 7. 11. Le. 2. bifilti
In Bib. 7. findet sich auclr lutor, i
sus (clangorj, wenn dieses, nach dei
teinischen zu urtheilen, positivus ist
her Ist -das L in £r wohl als eine ue
nische Verlängerung des E anzusehen,
auch als eine blofse Abweichung ii
Aussprache; man vergleiche ^mis mj
maf, oder -äri neben *ari. Nur
man annehmen könnte, dafs sich im
sing. masc. der hier in Rede steht
Worter an das zu ihrem Thema geho:
a (z* B. in guota) das ganze pron
as (ahd. ar) in seiner Nominativfon
geschlossen hätte (cf. S. 548 im c
Theil dieses Werks), so lielsen siel
diesem a<-ar ein a-ir und hierau
(oder, wiewohl ft selten fiir i -steht,
a-ar ein ftr und hieraus £r), also
tir aus guota-as, vielleicht begrü
Allein, da das zur INominalbildung diei
a nichts anderes ist, als -eben die xom
nomen « (von dem noch im Sai
K
K
348
ir
•ich einige casus, erbalten haben, x. B.
afya, hujus^ afmai, lunc) verwcodete
Raunipartikcl a, so würde aus dieser An-
nahme die sonderbare Folgerung sich er-
geben, dals der Pronominalstamm^ a zwei-
mal (als Thema a und als Nominativ as)
diesen Wortern im Nominativ angehängt
worden ist, da doch vielmehr angenom«
men werden mufs, dafs, entweder dpm
achon durch den Pronominalstamm a gebil«
deten adj. zur Bezeichnung des Nominativs
nur noch das Nominativsuffix S ( R ) zuge-
fugt oder, wenn zn dieser Bezeichnung der
ganze Nominativ des Pronoms Tas) ge-
braucht wurde, das erstere a als unnütz
abgeworfen, und also guoter nicht aus
guota-as, sondern entweder aus guota-s
oder aus guot-as entstanden ist. Daher
auch der kurze Vokal in dem sansk. -af,
lat -u^, gr. -ot;, lit -as (s. auch die
hier beim Flexions R abgehandelten gen.
sing, fem.y dat. sing. fem. und g. pl , so
wie die Flexionssuffixe M, N, S). Ueber
die Uustatthaftigkeit der Annahme Bopps,
dafs durch das angehängte pranomen ja
{nom. jas) die Sylbe ir im nom*sing. m.
des adj. entstanden sey, s. meine: Theo-
rie der schwachen Deklination,
b) des gen. sing, fem.^ in der Form -ra (ro,
ru), z« B. ira, iro, iru, dera, dero,
dern, altera, allero, alleru. Auch
dieses r ist ursprüoglich s, wie das goth.
vor Vokalen zu % gewordene s in izös,
ihizos, allaiz6s zeigt (cf. das skr. prono-
minale Genitivendung im /m. -fyif). Aus
dieser goth. Flexion ergiebt sich, dafs die
allhd. Endung -ra, ro, ru das Genitiv-
kennzeichen s abgeworfen hat In den
pron., i-r und de-r tritt die Sylbe ra (rO|
rn) unmittelbar an den Stamm, i^-ra,
4§-ra, bei den Adjektivdeklination zeigt
sich vor dieser Sylbe noch eine, goth. ai,
z. B* altera, goth. alaizos. Dieses ahd.
et goth. ai, vor der Eiidung (zos) gebort
entweder zum Nominalsuffix a oder zum
angebängten Proaominalgeoitiv, dh. al-
laizoB ist entweder als allai-zos oder
als aUrai^os zu nehmen; cf. das Nomi-
nativsuffix R und den bisweiligen Zutritt
des I zu a in der starken Deklin. Die
verschiedenen Formen ira, iro, iru des
g* sl f. von ir und dera, dero, deru
(auch deri,. dere, der), desg.s./. von
der, so wie die Denkmäler, in denen sie
vorkommen, sind in X und JLIjnL nach-
zusehen* In der Adjcktivdeklinalion zeigen:
ra. E. 0. K. Is. N.,II. R. Rb. Bib. 7. Em. 7.
Can. 9. 12. Frg. Le. 2.
ro* N. Bo. 5. Mcp. Org. Mu. "Wm. Le. 1.
3. Gc. 1. 6. 10. Gh. 1. 2. Sg. 184. Prud. 1.
VA. VG. M. Bib. 1. 2. Zf.
ru. Gb. 3.
ra und ru. gl. K. H. T. (auch therro).
Die abgeschwächten Formen eri, ere, er
zeigen sich in Bib. 7. (eri) in Can« 13.
(ere, auch unsercre bei N. discre bei
Ho.) und in Wm. J[er) Otl. (er) und Bib. 5.
(er); auch diser st« disero in N.
c) des dat. sing. fem. in der Form ra, ro,
ru, z. B. ira, iro, iru, dera, dero,
deru, allera, allero, alleru. Nach
dem goth. dat. izai, thizai {dem dat.
sing, der starken weiblichen Adjektivde-
klination fehlt das z, z.B. allai, laggai)
Au schliefsen, ist dieses r auch ursprüngli-
ches s. Cf. das obige ra, ro, ru in gen.
sing. fem. Statt des dem ra (ro, ru)
voraostehendcn regelmälsigen e, das nach
dem oben beim Flexionssuffix R des No-
minativs und Genitivs Gesagten zu beur-
theilen ist, zeigt sich o in Can. 8. (also
«oro St. -ero) und bisweilen i in N. (z.
B. üb i Uro). Den Wechsel zwischen ira,
iro, iru und dera, dero, deru (auch
deri, dere, der) s. in X und mJA.9
In der Adjektivdeklination zeigen
ra. Pn. Seh. 75. Bib. 4. 8. 10. 11. N. IL
ro. M. Bib. 1« 2. 9. N. Mcp. Bo. 5. Org.
Mu. Ar. 2. VA« VG« Can. 6. S. 10. 11.
Gr. 2. Sb. Ep. can. 1. 4. Mart Ps. Db.
' [23]
3d9
R.
R
Gb. 1. 2. 4. Gc 1. 3. 5. 6. 10. Oll. Co.
1. 2. Pnid. 1. Wm. D. IL 826. 335.
338. A. £b. Ec.
ru. gl. K. Em. 3. 13. 14. 19. Frg. Pers.
Gc 8. Is. Can. 9. 12. C. Wo. 2. Seh.
85. Sg. 911. Ct Ra. Rd. Ic. E.
ra und ro. Pa. Bib. 7.
ra und ru. H. Ib. Gc. 4.
ra, ro und ru. K. T. O. Rb.
Abgeschwächtes ere zeigt sich inWm.,
abgeschwächtes er in Wm. A.; auch in
thincr. T. 60, 9.
d) des gen.pL aller Geschlechter in der Form
ro, z. B. iro, dcro, allero, ubilcro.
Auch dieses r ist ein ursprüngh'chcs s, wie
die sansk. Genitiveiidung der />ro/7. 3. Per-
son^ fäm, zeigt, die im Lat. zu mm, im
Goth. zu z2 (bei fem. zu zö) geworden
ist Im Pronomen ir wechseln die For-
men iro, ira, iru (auch abgeschwächt
ire), s. X^ vom Pronomen der kommt
auch bisweilen statt dero die Form dcra
(in N« II.), deru (in Can. 9.) und die
spätem Abweichungen dere und der vor;
s. JLIxjl« Die Adjektivdeklination hat
immer ro, aufser in dinera. N. II. za-
nontera. N. IL sumilichera. Ic; und
in hereri. Ho.; Abschwächungen in re
und r finden in Wm. Ho. 2. und Otl. statt
Bei der Adjektivdeklinalion zeigt sich (cf.
oben 72. s. m., gen. und dät. sing, fem.)
e (golb. ai) vor -ro; bisweilen erscheint
dieses e, vielleicht als Assimifation des o
in ro, als o in offonoro, managoro.
O. rehtoro, seochoro. T. frehtigoro,
sumoro. Ra.
B. iesnom.pL ir, wir, dessen r auch ursprüng-
lich 8 ist; cf. golh. jus, veis.
C. des daf. sing, mir, dir, in welchem r auch
ursprüngKches s ist; cf. golh. mis, Ihus.
4. Piuralsuffix einiger snbsf. nentr. in der Form
IT (abgeschwächt er), das in unserer beutigen
Sprache noch als er (z.B. Sdmmcr) erscheint,
. lind sich auch auf subsK maJt. (z.B. SRdnner)
* auasedehnt hat. Von den altem deutschen Dia-
lekten kennt nur das Angels. diese AnPii
oder vielmehr. Einschiebung des r vor
Fiexionssylben des pL, z. B. äg— r-*u,
8g-r-a, ovorum, äg<-r-um, ovis. Im
dischen läfst sich das einzige Wort boe
gleich dem allhd. huonir, für diese Art
Pluralbildung aufweisen, woraus ein orspi
liebes is für dieses ir zu folgern ist' Bc
kcnswerlh ist die Adjeklivbildung: huon
die vielleicht der, allerdings bedenklichen
sieht, dals dieses plutale ir Ableitungs
sey, die sich nur noch im Plural (an
cbalbire, vittdo. Rb.) erhalten hat, ei
Gewicht geben könnte. Die Wörter, w
diese Sylbe im Plural zeigen, sind: c
(auch d. pl. orterin). eigir. iuhhirui
pLJ. wihtir (in der Bedeutung von anim
auf Menschen bezogen nur n. u. a. pL ^
g'pL wihto, d.pl. wlhiin). wabsir?
fer (neben welfi, welfa; von h weif),
kir. luhbir. (locher, lider, inisjr2. J
-statt des altern n. pL loh, lid, lidi)
lohhir (neben pilx)h). lembir (neben h
laubir (neben laub). redir (neben i
radum) (reher. D. 111.71.). nozzer.
tir (neben pant). bletir. plehhir (i
pleh). bretir (neben g^pl' breto). pc
rom (d.pLJ. faribir. feldir (neben f
gefilder (neben gefildi). abgotir. p
rir. grebir (neben grab), chruter (i
* chrut). chalpir. huonir. hriair. 1
(neben hus). harir (neben har). hri
holir (neben hol), holzir (neben b
hornuzir (neben hornuzza und hon
brewir (neben hre). telir (neben tal
mir. tierer (erst bei Wm. statt des i
tier). diufilir? zoagir (neben zwig>:
zuoga). spriur, spruir, spriuuir (i
spriu). swinir (neben swin). seidi
ben seid).
Ar statt ir zeigt sich in plechär. 1
und seidar. Bib. 1.
5. In zwiror, bis un^} driror, ter, scheii
erste r aus s entstanden; cf. sanakr.
trif; das orhat den Anschein einer
parationssylbe'; 'doch cf. allnord. t^i
thrisvar.
m
RA
RAU— RABA.
352
tiiX) eine durch das skr. ri (der Vokal r,. wech-
selt nicht nur mit ar, sondern auch mit rä),
ire (cf. A,I\) bestätigte Wurzel, von der
l\A" 1^ JLl (r e c h j a n, extendere)^ IxArU
(in redja), Jtl.il."' 1 (rätan, consiilere)^
■RA-M (räm^n, tcndere), RA-N
(rinnan, currere), und vielleicht auch noch mit
'andern Consonanten schlicfsende Wurzeln als
iekondife angesehen werden können. Siehe
RÄCH, RAT, RAD, RAM,
RAN.
RA s. HRABAN.
B£. s. AR.
'J\L ist vielleicht (cf. sanskr. r:, trg etc.; siehe
) ASX) ak primäre Wurzel von IaX^IJ)
RI-H, RI-T, RI-S .pd RI-Z
(s. diese Wurzeln) anzunehmen.
tp s. RAWer.
lü 8. RUtt
(cU wird als Wurzel durch sansk. ru, sonare
' liestaligt; ihr gehört nicht nur h^raban (Stabe),
' co^ri^^t sansk. kä-rava, sondern auch viel*
leicht ROHON, ROHJAN und RURA an. Durch
aufBziertes z, sansk. d, ist von ihr auch die se-
kundäre Wurzel IaUZi, sansk. rud, ßere,
etstatanden; auch l\Ud durch sußig. a? Ist
aocli eine zweite, gleichlautende, aber auslJiJ
cntslandene Wurzel anzunehmen (cf. sansk. 1&
mit aansk. lup; beides ^n^f^^ bedeutend ), aus
welcher die sekundären Wurzeln m\ U " Jlj
(cf. raub und raupjan), X\U*1; (cf. rauf-
jan), auch mWj ~ X • entstanden sind? doch
wird auch sanskr. ru mit der Bedeutung ocd-
dere angeführt. S. RÜB, RUF.
RAIA, arlstohcia (arislolochla, Pfl,^. Sal. 1.
RAIA s. RAHA.
REIA s. REH und RAHA.
l\xxJL>« Ist diese Wurzel, gleich dem sanskr.
rabh = labh, tangere, obti'nere, für rap, jfu.
sfis, raba und ruoba, rnpa (dies lat rapa
spräche dagegen), reba, vilis (ihres Umschlin-
gens wegen) anzunehmen? S. diese Wörter.
Ist auch angeis. raefnan, sustinere, perägere^
hieber zu ziehen, obgleich auch die Form hrsef-
nan gilt? cf. aber auch ranp und hraup, an-
gels. reafjan, hreafjan, rapere, poln. robic,
arbeUfH; rabowac, rauben und nord. riifa,
et RIß, RUB, RAF,
XXUJl« Ruaha, wsmcrus, setzt anch eine
Wurzel X\ ixO voraus ; g i r u o p t a n , frixum,
das auch auf eine Wurzel XXxLJD hindeutet,
ist wohl nur Schreibfehler für die gewöhnliche
Form giroupt-.
RAP, fiistls. gl. K. [cf. Jl\AjDj »"aha und
repa (auch das oberdeutsche Stapp/ die Stiele,
der Kamm der Weintraube), ravo (später raf),
tignum, altdord. raftr, sruies, tignam^ angels.
raefter; auch angels. repel, bacuhis\ Oder
bt stap st. rap zu lesen?
RABA (auch mittellat ra6a),/'> 9iAbe/ tuipus;
cf« lat. rapa, griech. ^oncvg, lit. rope, alav.
j., .uch RAR, RAP, REBA;
vagari.
re
353
RABA— REBA.
REBA.
m
äachdasheutigeStcp^i Stcp^famcn. ac. raba,
napum. lu
RUBA,/i dl&ht (nprd. rAfa, altniederdeutsch
rumbc)/ rapa* 'Fr.
a. pL ruoppe, fapula. Hör.
RU0B1GRAS.
RÜOPILIN, n. pr., hiehcr?
RABA, Flufsnannen.
■
RABO s. HRABAN.
REBA, yi, 9l<6f, vitis. Cf. l\Ax ^ ab .rauch
1\xjL13 ^ die Form uuinrapiin in Pa. -cheint
auf ursprüngliches a, das später zu i (e) .;ewor-
dcn ist, hinzudeuten [in Mcp. ist r6bemczers
(fehlerhaft?) geschrieben]; durch die Beziehung
auf 1\xxJl> (mit den) Begriff des Umschlin-
gens) würden auch die composita churbiz-
rebe, gundreba, canareba und hirnireba
erklärlich werden. Ist rebiis^ gcrms vitis, Pap.
zu vergleichen? — Bei einigen casus zeigt sich
starkci bei andern schwache Deklination.
n. s. repa, psythta. VG. IL 93. lageos. VG.
[1.93. lageos. VG. II. 93. uuildiu
repa, labrusca. Mt}. Bib.- 2.
fcba. Org. — uuildiu reba, labrusca.
Bib. 5.
rehi. — uuildi rcbi, labrusca. D.
(rebe, vitss. Ild. uuildiu rebc, labrusca.
Wn. 460.)
d* s. (reben, vite. Ild.)
a. s. repun, vitem. VG. I. 284. II. 289.
V. s. repa, bumaste, VG. II. 102.
i/./;A rebftn. Bo. 5. N. 143, 12.
repun, vitibths. VG.-ll. 221.
a.f^/.reba. N. 79, 12.
raeba, vites. Db.
REBALIil, pawpinetis.
d.s.m. repalihemo, pampineo (auiumno).
VG. 11. 5.
d.pl. repalihen, pampineis (habenis //•
berij. VA. VI. 804.
^ WtNREBA,/., aCiinrcbe, vitis.
n. ^.uuinreb^, vitis. T 167» 1. 4. IIo.
uu^nrepa, vinea. Pa. gl. K. anlldin
uuinrepa, labrusca. Tg.. 3.
(winrebe, uva. Wn. 460.)
g • uuinrebun. T. 160, 3.
uuinarepun asneita, sarmentum is
vite. Em. 15.
d. s. uuinrebun, vite, T. 167, 3.
a. s. uainrebun, vitem. Rh.
n.pL uuinreba, viudamina* Rh. (oder iat
es w. s.?J.
uuinrepa. — unchunnea uuinrep«
(ist es nom. s.?)f uperouthsiiiia
phlanzun, spuria vitulamina. Bik
1. 2.
uuinrepun, pahnites. Ra. gl. K«
uninrapun, pahnites. Pa.
g>pL uuinarepono. R. Em. 12. 29.
UÜINREBBLAT.
GU.NDEUEBA, /., acer. U Em. 31. W. PH &
vel mazziltira, acer^ arbor. F. 1. 2.; io
Em. 23. Tr. steht gundereba, acer unter
herbis; cf. den heutigen Mamen ®unbclrebc
für glechoma hederacea. — Nebenformen t
gundreba, /ic^T. Es.
cundrcba, acer. Sg. 299.
cundrepa, acerum* VP. 3. |
(gunderebe, acera. Wn. 460. atehl nntcr
her/ßis,)
CAM ABEBA. — licium est, qfto stawina ligan'
tur, quasi Hginunij idem canareba. Ih. —
ist kaum hieher zu stellen; cf. Rfbfc^Bnri
S&inbfaten und reif.
(CHURBIZREBE,/., tanaceta. Wn. 460.)
IIIRMREBA,/. (hieher? cf. ®frcb, als em%h
todbfi auch href, uterus)^ cerebelia. Mon.—
hirnereba, cere/ßella. F. 1* 2. L. Mon. 1
(hirnireuo, cervella. Sal. 2. 4. hirnireoc^
cervella. Sal. 1. — er zeslndh ime die«*
hirnreben. (Tdg).
SCUZREBA, /., propago.
a. pl. scuzreben, propagines. Ps. 3.
REBEMEZRES.
REBABLAT.
REBAGERTA.
REPAHÜON (hieher?).
REPATORSO.
REBESTOCIL
355
BIB.
idPH— RUB.
356
BEBESnCHiL.
REBESiMT.
REPAZWI.
£uJ5« Wenn diese Wurzel nicht mit dem
ainbelegten^ «anskr, r&bh, sonum edere, oder
mit . riph, laedere, zosammenhängt, so ist
Ticlleicht das schliefsende B als ableitend an-
SQsehen und sanskr* ri, ire^ laedere zu ver-
gleidien, oder auch der Abfall eines anlautenden
Consonanten anzunehmen und sansk^'^mri (des-
wen labiales m des angehängten labialen b we-
fjOk abgeworfen seyn kann), oder die mit dem
gr* TQtßeiv u. lat terere zusammenhängende Wur-
sei trty oder wri (cf. walzan), jrt, conteri,
ditfjrqngere {ctfricare; auch griech. 5(^e:c£ii'^
carpere)f sti, defringeve, zur Vcrgleichung zu
lieben. Cf. auch lXix.JL>«
BIBAN (ribu, reib, riban), rei6ctt| nord.
rifa, larerarCy lai. fricare.
Inf» ribin (chleino sol man ribin, daz
er in sin ouga sol salin). Rg. 3«
(Ih) ribu, tero. Pr. e.
ribo,/nVo. F. l. 2. Tr. (ribon. L.)
(er) x\^\l, fricat. VG. IIL 256- Sah 1. 4.
Tibit Sal. 2.
(sie) ribcnt Can.
(er) x^i^, fricavit. M. 28. Gd. 3.
texh^ fricavit. Gd- 4.
pm praes. ribant, confricantes. Le. 4.
riphante, confricantes, conieren*
ies. D. Le« 5.
GARIBAN, retb<n/ fricare, confricare, re-
yricare, atterere.
(er) gireip, yriVat;//. Gd. 1. 2.
p^praei. caripan. Gh. 3. \
giripan. Gh. 1. >, confricatnnu
karibanaz. Rb. )
(ist) karipan, atteritur. Gc. 8.
(si) kiripan. (3ao. 1. ) /• « .
kiriban. Can. 3. ) ^
(RIBÜNGE, /, SXcIbungi Jricaius. Hd.)
RIBIL, 9leibe(| pistellus. St vel stamph,
püatiiM. Pr. V. m.
REIBUN? reibonte, purreate, reßcicntes
reiia, steht in Rg. 1«;. ist es rih teilte?
RP^PI (und nach ^em dat pL rippun auch
RIPPA?), f., THippti Costa (angels. rib,
ribb/ nord. rif). Ist in costis, rippeo. V. co-
stis, wie vrahrschdnlich auch in costis, rippi. *
C, als nouL genommen, so gilt auch das schwa-
che masCf, rippeo, das seiner Form nach auch
g. pt. sejn kann.
n. s* rippi. Sg. 242. C.
ribbi. Tr. Wn. 232.
(rippe. Wn. 460.)
»./;/. rippeo? V. rippi (oder ist es g^s.y^ co*
stae. Em. 27. 31.
rippe. F. 2. (D. III. 45.;. ^
g*ph rippeo? V.
i/./7il rippun, costis. Prud, 1.
(rippen. D. Ilf. 45.)
a.pl.x\\fi (wie d pL riben in Parzival. ed..
Lachmann» S. 95), costas. D. IL 346.
ROB? Simplex zu girob? und grob? (zur Wur-
zel RUB? cf. Rlüß). Mcp. hat grob-
neben gerob-. Oder ist e in gerob einge-
schaltet? Cf. auch grouer, grossus (homo).
Id. und das slav. grub, böhm. hrubi.
GIROB?
gf. 5. m. gerobes: so gerobes llchamen
sint, corpulenti (daz sie gesih-
tig sin menniscon). Mcp. 63.
a. pl, gerobe: rähta gerobe luta, gra-
ves ptilsus. Mcp. 20*
GROBO.
(er) sang also grubo, so dores singent
Mcp.
Cropa zascruntan, fissura. R. gebort viel-
leicht zu gruoba.
1\UJ3 1., vielleicht sekundäre Wurzel, ent-
standen aus X\U (q. V.), oder auch gleich
dem sanskr. lup, scindere, das lat nimpere,
auch rapere, wenn gleich weder au noch b im
goth. raubon damit zusammen zu stimmen
scheint; cf. aber auch mittellat rabaria, fur-
* tum und t^ls. en rciob regin&catho. Ilel. 163.
Ich stelle sie für raub, raubon etc. ala Wur-
zel auf; cf. aber auch die Bemerkungen bei
357
RUR.
HUB.
raab und die Waneln RUB. 3.V RUF9
die vielleicht von diesem Jl\UJ3 nicht ver-
schieden sind; 8. audi JLVxjLD*
RAUB,.m.^ 2tau6/ f&t\xtt, spoUum; iAi8.r6hhf
röf, rapina, angels rcaf/ vfstts, spplium;
cf- das miltellat. rauba als vesfimentum^ su-
pellcx, spolium.
Die Glosse spoUa, hraupa. Ra. scheint ^
für den Anlaut HR zu sprechen, iindi ^*enn
dieser Anlaut ursprünglich ist, das Wort der
gansk. Wurzel hri, r apere oder 8r>, abrum» .
pere, auch wohl gruc, furari, zuzuweisen,
oder, nach der Form w ruh hl, die sich in
einer Variante von rhairaub zeigt, auf die
sansk. Wurzel vr» (cf. VV Al\/^ tegere,
hinzudeuten, wodurch die dop|>eltc Bedeutung
des angels. rcaf (auch des franz. robe, siehe
dii Fresne voc. raub und roba), als vesiis
und als spolium (cf. auch angels. briegl, ve-
siis und spolium^ erklärt würde. ^ Cf. auch
lit ruba, XUibf rubbawimas, tRavb. Der
Mangel des h im angels. reaf (aber auch
* angels. hrypan^ fnrari und hreafjan, ra-
pere nthcn reafjan, cf. nord. hrifa, rapere)j
allnord. val-rauf und goth. raubon, spo*
liare, allnord. riufa, angels. reofan, rum-
pere, so wie in raub der alten alain., bair.
und langob. Gcselze, spricht aber für den
Anlaut R und stellt das Wort zur Wurzel
RUB (cf RU, RUB).
n. s* r5b, spolia. Tr.
d» s. rouba. Co.
a. s. roub, spolia, Nm. praeJam. Bo. 5. (ma-
nubias. Bib. bj
roup. Nm. II.
n, u. a. pL ra npa, mannbiae. R. spolia. gl. K.
excubias. Ph. Ra. gl. K.
hraupa, spolia* Ra.
PLODERAUB? mit den Varianten plode-
rabi, plodraboth, prolaub, pluslaib.
— si spolia de ipso mortuo tulerit, id est,
ploderaub. L. Roth. 14.
HRERAUB, spoUatio mortui. — dk rhai-
raub (vor. yrubhi^: si qtiis homim
tuutn invenerit et exspoUaverii* L. I
reroub. Ild. rcröb. Tr.^ maimbia
WALARAÜPA: de vestitu morttioruTi
walaraupa ('var. waluraupa^ i
7. baf. 18, 3.
RATJBÖN, rauben/ spoKäre; älts. r<
angels. reafjan, rypan (cf. raui
L sah).
(ih) roubon, despoUo. Sal. 1.
roubo, despolio. SäL 3. '4.
(du) roubost (übe du armen n
host). N. 36, 27.
(er) rottbot, uuastit, vastat* Ic.
richo roubot. N. 72, 7. -
anderan roubot 0. V. S
GARAUBÖN (garaubjan, garaul
(daz si da geroubten. I). IIL :
keroupnt> eruuostiti populati
ARRAUBÖN.
irraupot, exspoUat, gl. K.
BIRAUBÖN, golh. biraubon, s^
berauben.
Inf» beroub6n. Bo. 5.
(sie) biraubodon, exspoliavenm
Is. 3, 6.
biroubotun inan. T. 128.
p.praet. biroubot. — ih an de
chon beroubot pin.
a. s. m. ^ixouhoiitxijexspoliatm
RAUBARI, m. (angels. reafcre,
raufari), Slduber; raptor.
n. s. roubare, raptor.li. 80, 1
r Ol bare, mqnubins. L.
röbari, predo. Tr.
n.ph roubare. Ho.
GARAUBI, n. (alls. gir&bhi), 6(
SKaubf exspoUatio, spolia.
n. s. giroubi, manubia. M. 33.
caraupi. Pa. ) ,j/io/iii(ka
kiraupi. gl. K. S pU seyn
In VA. II. 374. steht b(
rapiiint inccnsa ferimtque pc
die Glosse giroufL
g. s. giroupes, expiJationis. "Mi
a. s, (cf. a. pL) giroubi. — s
mnn tbaz giroubi. O* l\
i
(59^
■ i
RÜB.
I < ■
RtjPA--RElP.
360
. tbat nam er sin. giroubi« O*
V. 4, 51.
o.'pif (cf. o.^O^croube, spoKa. N. 67,
13* — - der manigiu geroube
findet. N. 118, 162.
kiroube, exnvias. D. IL 351.
giroQüi, mnnnbias. Mi. Bib. 1.2. 7.
cxiivias. Bib. 2.
grouui, exuvias. Bib. 1.
GIRAUB? Ist ein solches mbst. masc. an-
zunehmen für äc. ph
ktrauba, smibola (dantes). Rb.?
BIRAUBOTI, S3eraubun0i exspoliaiio.
in piroupoli, exspoliaiione, M. 31. Sb.
Le. 1. 2. 3.
11 UV^» 2. Wurzel für raup] an, frigere^
griupo, /rLrofitnn, viclleichl nur sekundär und
lus 1\U (sanskr ru, sonare^ enlsLandcn,
aber tielleichl ist srü (der Vokal sliinnit n!cbl),
coq9i€re, oder bbr»j, yr/g-rro die entsprechende
•ansk. Wurzel; oder auch dieses ±\UjI3 mit
RÜB. 1. und RUF (q. V.) identisch.
HAU P JAN, xiüttnf frigcre.
^roupta (roabite. Bib, ö*)? fri^it* M>< Bib.
1. 2. 7.
GARAUPJAN. Da das simpl, raupjan vor*
kommt, so sind die Formen graup- statt
g i ra u p- wohl durch Zusammenzichung und
nicht giraup- durch Einschiebuug eines i
xuerklareuj die Formen gi^roubit, ka-
crau'pta sprechen freilieb für ein simplcx
graop-, doch kann schon früh in ein^el-
nen Dialekten die Elision des i nicht mehr
gefühU >vorden seyn; cf. auch griupo.
( er ) g i r o u p i t, friget. M. 29. Sb. Gc. 1. 6.
groubit, frigcU Gc. 7.
p* p. giroupit uuerdan, forreri (in
sartnginej. Mi}». Bib. 1. 2.
. giroupit (girofit B!b.5.) uuir-
dit, frigetiir. Bib. 1. fricaUir.
Mo. Sb.
a. #» m. girouplan, frixnm ^shhilnm).
Bib. 1. Sb. (Ma. hat girnoptan.)
girouplen^ frixuih (juveMM)n
Prud. 1.
ö. s. f. giroupta ' chichuriu(i, frixum
cicer. M«. Bib. 1. Sb.
Nach dem beim In/. Bemerkten setze ich
hier auch noch folgende parL her:
GIGROÜBIT, olco frigatur. A. kigrou-
b i t w i r (I i t , fricatur* Zf«
KACRAÜPrr, frixum. Uf.; auch
UiNGACRAUPTA, inßonitus. R.?
GIROÜPTI, /., frixum (meniisj. Rl 29. Gc
l. 5. 6. 7.
GRIUPO, m., v. pfanna (SÄofl, SRojIpfanne),
frixoritun, grcinium vel siccärtiina lignorum.
D.; bieber? cL giraup.jan* — griobo, cre^
mium. L. (gricben; fegedo. Wn. 4600'
RÜPA, /., SXaupe/ eruca. Tz. (Ist xüpa mit
eruca in Zusammenhang? cf. mitlelhd. Stau ff«
RUPBA? /., trutda (Fisch). Tn
*
RAUB- 8. RUB. i:
RAUP- S. RUB. 1. und2. ;
KEilPlIS (var. reippiiSy reiph$s, reipsus; auch
reipfie, rcipej im 47 »^" ///. der /. *rjr/., wo von
der Verlobung einer Witwe die Rede ist Der
Bräutigam soll tres solidos et denarinm (dem
tutor der Witwe) zahlen^ hiernach scheint rei-
piis im folgenden: cui reipus debetur, das Kauf-
oder Bindegeld zu bedeuten; auch steht: in
fiscnm ipse reipus coHigatur. Cf. REIF und
Grr. 425. 426.
Gehort hieher:
ANDREIPHÜS in /. sal?
6i quis hoininem ingenuum sine causa liga-
verit, malb, andfeiphus fvar.' audrepkus,
andrepus, obrepusj;
Ml eum ligatum in aliqnam partem dtixerit,
malb. nndreiphus (var. andrepus, andre-
pfuis, andripusj ;
n quis in campo alieno araveritei semina»
- 'verit, malb. andappus (var. obrepptiä, ob*
rebus);
361
lUOB— RQPUARI.
RTOB, RIUB s. HRÜF.
RIUB (zu RUB? cf. ROB)/- riuber,
severus. D. II. 339. (cf. roer in RAW). Ist
dieses rinber Scbreibfebler* (ur ariaber?
ARIUB (cf^ altnord. 6rof, saemtiei)^ dirus.
R. Re. Ib. (Hieber?)
AARIUPO. gl. K. ariapo. Ra., trux.
ARiyBI?/ — dera ariubi, dire. Rb.
ARIUBLIHHO arsprichit, rigide affabi-
für. Rb.
RUABA, f. (alts. raoua), 3^^^ numems.
n. ruaba,. mtmerns. Rb. indiotio. Rd. Ib.
roapa, numerus. Pa. gl. K.
ruaua, numerus. IL 7. 26.
rooa, summa. Gb. 3.
d. ruabn, numero. K. 18.
rnaba, ^umero. K. 18.
ruaua, numero* K. p.
ruauo, numero. H. 7.
ruouu: der (tiuual) hapet in mono
rabono ueliha. Em. 33«
n. ruaua^ numerum. K. 2. H. 13.
RUABÖN, id^leii/ numerare.
ruopont, cessemnt v. ccllant Gc. 4.
GARÜABÖN.
ketuobdiiy reminisci. Bo. 5.
kiropot, dinumerat. Ra. gl. K.
RUOBA s. RABA.
RUOPMORSO Ä. TORSO.
RUBET s. HRÜF.
RÜPIUNGA, Ortsnamen.
RABAN s. HRABAN.
RAPANA (SRaDenott/ SXaben). — PentapoU.
sie nominatur ilia patria, ubi rapana siai.*
Wess.
RlPUARIi) Volksnamen (leges ripuariarum; re-
gio ripuariorum; pagus ripuariusj.
RUOB£RA--RA€ä
RUOl^EIRA. Ortsnamen (7. Jabrh.).
36
RXJBEAS. — Promontorium (oceani , septei
triondUs) rubeäs. PI. IV.
JLcxjlv^JlIj eine ein früheres deutsches I\/1lJ^
(cf« gotb. rakjan, tendere) voraussetzende ali
hocbd. Wurzel [von der sich, nach verr Acheo<
detitae, zu scbliefsen, auch ein starkes verbui
rächan gebildet hatte? cf. aber auch alts. ra
hanen (in Hild.) und nord. raeüa, spoliar
und WRACH )• Zu ihr gebort racl
Jan, rechjan (q. v.), tendere und im abgez.«
genen Sinne efficere, narrare [wenn das fi
diese beiden letzten Bedeutungen geltende rac
jan(rechjan) nicht zu raha, res, causa m
mit diesem Worte zu einer Wurzel JLV/jLt
zu ziehen ist. Siehe JlVxLJlL« Eben so kan
ruoha (ruohha, ruocha), atra^ mit den daa
gehörigen Wörtern, entweder zu JLl.ilLV^JL
oder zu IXÜlH. (wohin ich es gestellt habe
gezäblt werden]; die übrigen unter diese Wui
zel gebrachten Worter geboren vielleicht ab ein«
andere Stelle. Sollte auch riühhan (q. v.)l)ie
her gehören?
Vielleicht ist X\/V.VyjLL als die durch eini
g7//fMra//^ vermehrte Wurzel JaxjL (s. JlVA.
anzusehen; oder ist es sanskr. rnh, deserere
oder das ganz zu seiner Form passende sanski
Ttü^ygusiare, adipisci? oder vaCj facere? viel
leicht hat sich auch sanskr. arh (aus dem ril
und rah werden konnte), aeqfiare, convenirt
posse ( dann wäre eine unregelmäfsige Umwand
l\ing des Endkonsonanten anzunehmep), ode
sansk. ran j (adhaercre^ dedltumesse; et saosk
rftga, Studium) oder ric (dis/urigere, conjim
gere, aiiticj eafendij in xV/Ll^jtl eioge
mischt — S. auch ixAljt — Sollte ruch
j^n auch unter diiese Wunei gebracht werden
;Hiqb.r^cJio,,.^ttr«c?
RACE
RACÜ
RACa
361
lACHJAN, RECHJAN. (liiefaufli iinser uU
fftt).; tf. golh. rakjaiL» exiendere, nord.
rakna, porrigere, angeln« reccan>.rccccan,
dicere, narrare, coltaq^n ( regere Jy racan,
raei:ean,. extendere, porrigere, attingere,
alta» reckean, dicere, narrare, nord. rek-
ja, retexere. Obgleich dieses Wort die ver-
schiedenen Bedeutungen eoctendere, porrU
gere, pikwehere, efficere und dicere, nnr-
rare, explicnre hat, so stelle ich doch für
diese Bedeutung nicht 2 verschiedene räch-
Jan auf, einmal weil die Formen für beide
Bedeolungen immer diefifelben bleiben (wo
sich Verschiedenheit zeig(, beruht diese auf der
Verschiedenheit des Dialekts), dann aber auch,
weil diese Bedeutungen sich luglich aus einan-
der erklären lassen {\n einigen composith, z.
B. in ar rech Jan, ist oft gar nicht zu unter-
scheiden, ob ihre Bedeutung aus dicere oder
exiendete herzuleiten ist ). R a c h j a n , in der
BedeatuDg dicere, liefsc sieh Freilich auch, in
Vergleichung mitsansk. vac öder sansk. lap,
fön räch Jan, extendere, trennen. — Cf* auch
recban in VVxVxLJtL? rachon in
xiAJjL? reichän in IxJJlJL« Um die
Uebereinstimmung der Formen bei' verschie-
dener Bedeutung übersehen zu lassen , führe
idi hier die Flexionen und Formen nach der
R^ihe auf und füge jeder die Bedeutungen bei :
' Inf. (Gehort audi recon, aequipararc. D.IF.
V 312: 4iieher? a. rachon in RAH;
>-- cf.' alls.- Icaealthit' land rekoui
l' thif ^ere»d taflatis uuillion. Hei
28.>-reccheit: unz uuara sie (ter*
■ msiiiV te'ceh^ri sulh.^N. 73, 17. —
,^ • VL^t*prßet6^ee'A^n is'caz recchen
I '^ '• ' aoltonj d*r^'^ m«btti ane arbeite
|^>^: .. l^hieht 8in;iBi.i6.-<'- >i
'* <'! xe Tet«henn^;^«M>JiMr« (tougene
■-'^./;. .rw»a.).Ba-'5i"''- = '• '>)
• rek^in <reche^n2 Cod» Vs F. desOtfr.):
üigin^ent frami&a)j reken, thaz
sie thaz guata thek^d/.V, Vi fiS,
;; 66«/kiujl.Chu liz; kUi^aorirek^n,
. .ipi,inuUe ;giÄaii«:ke%)ifi>ii krisle
I,
scäli thu iz .ziellen,'gi6teist thu
•'' c • thaz iruuelien* O. IL "9*, 69.
(du) recchest diu zorn, e'x/fflife^. N.84,6.
(er) recchet, extenBlt (mantim snam in
retribiiendoj. N. 54, 21. ziu heiz-
zent sie (ffisiiJicattonesJ^nheT sine
(gotes), ane dazei* sie recchet
N. ItS, 5. diu (^oph e^y Caritas rec-
chet tiats timor. R J18, 108. ///•
stitia recchet fudiciüm. % HS, 121.
sin uuillö recqhet tcq rat Mcp.
53. der hoüue linde gras recchet,
prodiicit. N. 146, 8. diu sunna rec-
chet den tag, provehii. Bo. 5. so
unederez teto daz ander rec-
chet, caiisn'est. Org. Providentia
uueiz tiu ding sament, fatum rec-
chet sin einigen: 'B'o'. 5.'
rachit, narrat, disserit Pa. (cf. ra-
jchon in JAjnLJLLy«
rechit:andher quidit aildeTr.ecbiL
gl. K. (cf. die folgende Form rekil).
. .rekit:.aaanta imo ist al inthekit,
thaz mannes bugurekit (rechit.
Cod. F.). 0. IL li; 67. iz aiigusii^
nus rekit ioh filu kleino inthe-
kit O. V. 14, 27.
..(wir) rfchemes,. f^mf/inii^; Gh. 1. 3.
(ir) recchent: pezzeront iuh föne go-
tes haraerslegen, so recchent ir
M : iuh (et gerecchit); N. 97, 5.
(sie) rCidcbent sili uf »ehin»ele. N.64, 13.
^ v^ -^ (bluoman) recchent keluste. Mcp.
.i die (samun) dingoliJb recchent,
.tfansae. Bo. 5. ■
! rAg.ent, in^i/i/üi/. Pa. (hieher? cf. ki-
regen in. girecfajan). •
.:(dii)'reechfcst: uuie-^diitiarclcchist, quid
l . : .•toiMAä!iMr&» Ba'Su. .m h
:(er).iccixbe:i linaz .Üa nnindä'reccbe
(erregt).. fio.&f.
(sie) recchen, praeslent causam fsöiintiaej.
Bob 5..'dAK die rehten r«€chien iro
heade ze. demo unrehtc, extern
daia.K 124, 3. . 1 i * »r.
(Üi) xuhiM v^iat^.K%B4€.t^eAiii(ixpandiJ.
[24]
* <■
36&
RÄCH.
lUGH.
»6
1. «
« 4
19. 143» 6. ih rabta minen gedang
* mber dia geaibt min selbes. N.
Cdu) rabtosi dina bant, extendislL Nm.
ubar daz zorn minero fiendo
rabtoat du dina bant. N. 137, 7.
du rabtost des uuineerarlen zou-
gon unz ^x^' mare magnum, exten-
disii paliniies — N. 79, 12.
rahlist„ extendisti (manumj. Nm. II.
(er) rabata, porrexit. Da.
rebbita sina bant ubar sine lun-
I girun, eaiendit. Mat.
- rabtfi: ier gerobe luta in beisa
. uuis rabtai graves pnlstis modis rati-
cioribus penonabat. Mcp. 20. rabta,
inierpretabaifiTn N. 86, $. daz cina
ne rabta dia geskibt niebt anc
daz ander, i?^i^i/. Bo. 5. diu (min-
na) imo den uuuoft rabta. Bo. 3.
(sie) rahton.imo risutm (erregten). Bo. 5.
(er) rablt: ai (sela) ne rshti sib über
aib selben. N. 41, .3. uuannan
. .. . cfadraiu alle sacba, übe diu un-
geliebt d'ero zito sie ne rdbti.
Mcp* ih uutilta 81 i ihn incidentes
quaestioMs. Bo. S. -
p.praes* racbendi (recb^ndil gl. K. sa^
beolL Ra.), citaiiis fagilis in
JingiiaJ. Pa. (bieber?)
rachenteo (rehctreten. gl. K.), •
Ezechid (in gl. K. vnd Ra. mit
. : der Glosse nuatspcUo). Pa.
reccbende, $nsciians (nubes ah
MXiremia terrae J. M. 134, 7. iro
muot reecbendo. Mcp.
d. s* m§ recchehtemöv exponerae.Mcp. iU
a. 5. f. recchenien: die hohcreccben-^
teitobeaerift* christre «iSn-
non, süperemineniem.s'h. 103, 3.
!!• pl^f^^ reccli endet inir träne stcviien-
de miaar..Bö. 5*' :
G AREaiJAN.
/#{/*. geTtccben,. Ar;iadir^..fio^ 5.
ki roc barn ^ mcepianare* Rb. !
carecbcn, ixprimeri, R^ ^
■ ■ f»
ir^ii
k^vekea, dbtfrrbiu; gk Kl«
»•
kirogen, enarrare.^ Pa.
fti karechanne, exponendum. Rb.
^^e gerecehenne (VoTTOft^rv^. N. 118,1«
(er) gereccbet: den (suftocf) si gerec.
chel, yaci/. Bo. 5. der aib kerec.
cbct unz tara er gesuitbet Bo.
5.(189.)
carechit P*. ) . ^ _, . ^
kirckit ^x, ^,\ ' "^^ßretat.
(er) kcreccbe (sina tat), perficiat. BoA
ter nuestene uuint kereccbe
daz lonb| revehat. Bo. '5.
(ih) ketahta \z^ expomu N. 118, 1.
p.praet. gereccbet, expedita (res), BaS.
kirekit gl K. \ . ...
garacbit. Pa. ) '
gcrabt:
n. s. m. zc uerro bina gerächter arm.
Üb. -* Gehurt blchcr auch ge-
r acter, exiciUa (uumuj. Hd.
oder ist es d. s. f,?
tu s. y. einzen malen ^erabtiu, irmpth
ribus explicuta. Bo. 5. (211).
n. ph ferrost kerabte, //erinde distaäa
(aämiaaj. Mcp. (10).
d. pL, hn erinen blasen mit hamere
gerabton, in tubis duciüibus. \
N. 97, 5. i
girecbltsin, werdan, baben.^>
.' Jaz ist fore gerecchet (vor-
her erklärt). N. 55, 12. si ke-
• i(»hhii^porng€UUr/responstPttJ.
^K. 81'i(hii»lier?) uuard gerec-
cbet» pßrduetJts ( das Buch Iliob).
. K» 97, 5«. haben gereccbet,
' <^i£4'€ri;€ij;l^.(rieiltskefte).Bo.&
; ili babo dir .gereccbet allero,
4iDgo 'Pik'C^sta, exegi^ Bo. 5. da |
babcAt jR^i:eticbi3r. (aUiu mit '
M :) T^^i^tgw^n(ie)iti expIic^boM. Bo. 5.
(er) iiabet'kor'ecchetv^ili^^Ao.
. .1 '. .1. /! nfinlernobile' germef$J. Bo. 5. ba-
l'j ' betker.eccbel9ttCM!f/ioiief.Bo.5.
ARRECHJAN.
•/li/I'iTPcdceD (irrechen. Cod. F.) foa
I ^ : . ^ iithMi^^alwfe. 0. HL 23^ 44.
i ? : \
•' 1 1
!
: ii
i ■ ii j I L fil.
il'i
«7
JIACH«
Rica.
3H6
UV V '.ibia kleififi aj «tg i69g.e.nne, ioh
il .irrckcnne« U« V. 14, 4.
. ^xtechtiti^ ex/UHmtr/e^ Ib* Rd. expla-
. Irrecban, expticare. \Gh. 1. 3.
tj(Ui). irrechöy espedior, Jiberor. Sah 4 (?)
(er) irreecbet daziiur/Mcp. min sang,
daz mir nichdlrrzjscchet N.70,7.
. eTf eccbet (oAt). JDou -.5« .
irrechit (cf. daB folgende irrekit),
solvit. Ec. exprimt. Gb. 1. 3.
irrekit Cirxechit. Ood« V. F.) uns
- • atn guaii allo the£0 dati. 0. II.
; 14, 77.
(sie) iVrecchent: .ioiic/^^ animae ne ir-
. r^ccbeBt ii^^ nuahda er allen
creaturis incomprehemuiilis. ist N.
17, 11.
(Ih)'>{irr«ke (irreche. Clod. F.)t tbaz ih
mih biar irrekc iati bina nidar
•crikkc. O. II. 4, Ti).<
(er) arrecbe, arsagee, .^r^/m^ra/. Ib. Rd.
(äe) irreken: tbax iogiiicJien tbanne
tboh foUer mund uuerde, tben
' inund zi thiu irreken, thes bro-
tea maiht gisraeken. 0. III. 6,24.
(ib} airacta, i^:)t^«tfi. Gb. 2.
irracla, earposui (verba chaldaica
sermanibus latinisj. Mr. Gb. 3. 5.
Bib. 1. 2. 5. irracta vel gisageia,
exposnL M. 30. eatpressi (quae ha-
bentur im hebraeo^ plena ßde ex-
pressijl lä%. Bib. i« 2.
arrahta, -expressi. Rf.
irrabta (alle die anderen aalmen).
N. US, i:
(er) irrabta: si (uaizzeloai) irrabta
mir al tbaz iblido. N. 37, 6. ein
aunda die anderun irrabla. N.
50, 2. :
arrahta, digesserat Ib. Rd. dlspula
Vit. Ib. Rd.
arracbda, expUasit. Ec
arracta, arzalta, expressit, expla-
navii. Ec. ^
irracta, exprimit. Gb. 1. 2. 3.
erracta, edidii- (PouIumJ^ PnuL 4.
V.L'
11 / 9ittc\LXi%i.ififmpreiwfbatüK T. 227, 3.
(wir) crrachtomea^ digesninms. Ic.
urrahtun, explicuinms* . Dm. ■■'
. isiey jirr^abtpn: gpies . pfi^ate .irrahton
iro Mounsle. N.104,25. die(8unta)
irrabton din zorq. N. 37, 4.
arrabtun, dispntavenint* Eiik 49.
irractiin, ^xpositerimt. Mz' Af. 2. Bib.
1. 2. Can.40. 11.
irrahctan, eos^posuerwU. Can. 13.
(ib) irracti (irractc. Bib. 5.), digererem
(scnsimm. barba^riewj. M^. Bib. 1.
imp. irrecbi, ^£ii^^«r^. M. 31. Le. 1. 2. 3.
^.^ra^:^. arrcch^inti, expo$iinrus. Ib. Rd.
riupi. irreebaqtä (irr^cbept^. Bib. 5.),
disserentes fomnes ediiioHcs). Mß,
BJb. 1.
r p. praet^ BT ^hi, arrecbit«;
71. s. m. arraetar^ ediitis. PruJ. 1.
J5I. 5.. /. i r r a c l i u^ eocpemta (UtterisJ,, Prud. 1 .
errahti^ ^o^/ica/a^ Bo. 5.
d. s, m. irractejcno^Vi^^^/o (stiUnrenimJ.
Prud. 1.
n.phm. arracte. Ra. \
arracbie. Pa. |, exciti.
irbahctje^ gt K« f
arrckit (ist), in/erpreiatf/m (est). T. 5, 9.
16, 2. 4. 5. 132.
errekit. T. 202, 2.
irrecbit, exprimittir. Gh. 1. 3. exponi-
iur. Bib. 1. 2. sint exptanan-
ttir, scribuniur. M/i. Bib. 1. 2.
unirdit irrechit, exponituv. Mg.
arrechit uuirdit^ cxprimiiur.
Gc. 3. irreechet habet: spes
habet mir irreechet die exul-
tationem. N. 83, 3.
HF ARRECHJAN. .
üf crrechc; eXcilet ((fniescentei forwasj.
Bo. 5.
UNARRECUANLIH, UNARRECIIANTLUL
Cf. rachön ia RAEL
uiiarrekinlib) inexiricaiilfs (mors).
Prud. 1.
unarrecbentlib, inexpKcabileni. Gd.
unarrabintliba (a. s. n*J^ um» enarra-
124-1
^fi9
RACa
RÄCH.
r f
L :\ nie (iexhtm clypH). VA. VIII. 625.
' (•• f«cbon}b ■
INRECHJAN. ^
(er) rachta (rahia. Wm.IL racta. Wm.
Ilf.) sind hani in ze mir. V^m.
5, 4. <
CFRECHJAN. '
min gebet recche slh nf also roah
fore dir, dirfgaiur. N. 140, 2.
frfrahtun^ prdehdebant (dgnn). Prud. 1.
FARRECHJAN, exUndere. ~ Gehort hiezn:
uirrcchit (firrccjiil. A.), excriU M. 29.
\ Gd. 3. Gc. 1. 6. und farracba'(mit übcr-
' geschriebeherh i zwiischen a und ch) , ex-
ierminät (tetnhcj, ägitat, iago. Prud. 1.?
(ib) fertecchb, extendam {calceamentum
meumj. N. ^9, 10. 107, 9.
(ih) feryahta, expandi (mine bende ze
• dir). N.^87, 10.
' p.praetyiixt^ciin^ portecta (inanut ad
' accipifnSimJ. Mcr. Bib. 1. 2. 3.
ih habo mih nu ferreccihet an in,
freisa uüarie mir^ übe ih folle
stuonde an mir. N. 76, 11. scri-
pturae prophkiartm uuurden onh
nah iro Hbe Ferdenet unde fer-
recc1iel;zeaIlendieten.Rl03,2.
DURAHRECrUAN.
thurab raclomca, perstrinximtn, Ic
FOL RECFIJAN.
■ > >
,si uuolta {q\\^ vtf^QYitii propositas quae-
, siiones. Bo. &.'ube er.uuile uollerec-
eben den syl/ogismum» SyL
ULNA RECFIJAN.
fon« biaa reccbenne, a parro pan-
gendo. N* 79^ 12.
RECHIDA, /.
H. s. recc-hcda: uuir birn. riccheda
dcrd chumdiQti tifprincipium^OTg.
expasiiio. N. 74, 4.
a. s. recckeda, solNiionem (profuneUta'
ik)]^ N. 80, 17.
UNREECHIDA . (im Druck ateht urec-
chida) V. untarteili da, : i/i^pAonici^.
•£m..*i9&< hieher? ' '
GARECHIÜA,/..;
n. $. g^ereccheda^ expUcaiio (tt
Us ordinisj* Bo. &.
karecbida, iranslaiio. R.
r/nra.R expositio. R*
kirechida (carebtida. P«
ria (d. h. historia^ Ra.
'kir6cki>da, siöria. fiä.
- ! kirekhitho, \f/oria. gl. K.
a.pL kar«cbida, expositiones. K.
bort karehida, exsequl
bieher?
UINAGARECHDDA, /
c& Xi.fone dero hinageric
des kotes uuillen,
Serie. :Bo. 5.
ARRECHIDA,/. — Gehört arrachi
rihhttba. gL K. irrida. >Ra.),
Pa. bieber?
ir. ä. erreccheda, causa. Bo. &
- irrechida, argumentum. S
g. s. irrechido, expressianis.
tionis. Zf.
i/.* JL-urrechido, expressiame. €
planatione. Gh.
irrechido, eiXT^nciiMiii^. Gl
^^ .: itrechrdu, Az/9r^^jib7i^. Gl
pbsitione. Gh. 3. expläi
Gh. 3.
arrechida, editione. BI.
er. s^ urrechida, explanaiionem
Gh. 2. a.
irrechida. Gh. 3.
gr*/'/. urfe'echido (oder sing.?),
iionum. Ec .
urxechidoDO, ediiioumn.Mi
FRAMARRECHIDA,/^ translaH
FRAMRECUIDA, f.. trdnslatio. Rl
i d. s. framrechi£a,' translatiom
(IRRECUUiNGE, editiowan. Bib. 5.
RECH AR r, w/. (cf. racha), executi
ioTf assertor^ {^isprahhaler. Pri
FRAMRECIIAUI, m.
13. p/. franrechara. Rh. ),/
.. framreiccharra. Rh.)
TROÜMRECHARE, ni., conjectot
ÜNGERECHEN? (hiehcr?), über
nuaa k^uuon denchcn an die 1
RAR.
BAU
372
, ntiz «r uiger^cbeiü^ iifß0r (noch
im Gcfi&ugaisse y du»«]. Bo. 5. (H).
sich bieraoi fluf ein slaHLOonjugiercndett
rech ah schlielsen? / Gehdrt «angels. ra-
I, vinaditm^ rü/^/ia ' daanil oder ist in
Hieo zu Iksed? & GARBH.
HTUm c&iiaa. D.:JI.r339. ist wohl
ihlun; 8. pirafta in Juv/\JD •
IHANUN (es sieht im Codex pirch-
• a
n), sopitos (igneäj. YA^ lU.. 409. Ilie-
i^r. auch RECUO und: hüi gcttCt {tl»
CHENE, (feditae (vitiis aMmaeJ. Bo. 5.
^r?); cf. birahanen^ raubmin flild.
» Auf diese Wurzel fuhrt vielleicht schon
m starken Verb angehorige verrächen e,
, das ich unter iX^vyJrJL' aufgestellt
hr entspricht vielleicht die sansk. Wur-
(s. in JtVjnL V^ JtX / 9 oder auch rax^
, tiieri? Oder ist IVxjLtL als sekun-
1 XVxjL (q. V.) anzusehen. Cf. auch
ich, ire oder auch das einfache ri^ aus
I sich sowohl die hier aufgeführte deut-
urzel IXxxXl^ als die weiter ünlcii
XVLxX« i.y entwickelt haben konnte,
[lers zwei verschiedene Wurzeln JlIlxjlJlL
ULjL anzunehmen nothig ist, da in den
JjL gebrachten Wörtern IxixlJL sicli
diinat haben, oder vielmehr ri in eini*
rtern zu ri-, in andern zo ra- gewor-
1 kann. Auch sanskr. vas, desiderare
zu übersehen, an das sich . namentlich
nahe anzuschliefsen scheint. Ich ziehe
ahha, res, causa [doch ist auch nicht
ngels. race, racu, wenn dieses das
ihha ist, mit dem es zu KACH ge-
)nnte (die Bedeutung Spriebl nicht da-
sondern auch das- tot. rei, ianiskn rsif
(Tbenia rai) zu vergleichen; vielleicbt .auch
. gahlia]v femer rahhon, das von rabha abgif-
leitet< M seyn rsdieint (antrahhon ist unbe-
denklich von lantrabha), wenn gleich auch die
in einander spielenden Bedeutungen von rah.
hon und rächjan anf eine gemeipschafttiche
Wurzel JxA-^Ji hinweisen; femer ruoh-
han, cfttyare und reclianon, compuiare; cf.
goth. rabnjan und das bei rechanon Gesagte.
;£ben djeses h in goth. rahn jan veranlafst mich,
^iese hier aufgeführten Wörter von JLViLv>'rl
zu tren'ned. Doch könnte das lit. rokoti, rec^»
ntttf auch das althd. rcchnon zu Jtlil.V^'rl
hinfuhren, wie das angels. recan, curare, nord*
^hk (n%pL')f argumenta, rsekjai colere, dein
allhd, rnohhan die Wurzel Jtl.xiLVyJLL an-
zuweisen scheint. Aus allepi diesem ergiebt
sich die Unsicherheit des Unterschiedes zwischen
RIH, RAH ..d RÄCH, ..1 der
' Udtetbrihgiing der einzelnen Wörter untt&r diese
Wurzeln. Cf auch Iv AG*
RAHUA, Jf. [angels. race, racu, narraiio,
' expoatio; cf. auch SAHHA und lat. res, skr.
räf (Thdma: rai)], ©ac^e, res. K. 7. Ib.
Rd. «• 72, 28. H. 24. T. 98. causa. Rh. K. 2.
34. 46. scnientia. D. II. 342. ratio. Pa. le-
po^ Ra. gl. K. gratia. Gc. 8. edeslicbera
■ racha^ aUcujns rei. K. 60. fona deseru
rahhii-, c/^ hac re. K. 7. rachu uuarern,
reoera. K. 58. in rachu relicheru, in re
fu9iebri. Ib. Rd. nuanda ih iz noh ne ha-
bo in re, in racoho^ ^az ih iz ha.be in
spe. N. 72, 28. pi dero racha, quare. VG.
II. 35. rahcha, reni (nuUamJ. K. 33. fona
deseru rahhu, de hac re. K. 7. uncbuska
rabha, foedam rem. Ib. pedo racha, om-
bae res. K. 5. rachono, rerum. K. 2. 55.
IL 24. rahhom, r^us. K. 7. 32. 58. er rah-
chom, ex rebus. K. 59. er rahhom, ex
öausis. K. 63. opa dem rahhu. R. dar
acaJ «r «z rahhu stantan Our Stfc()enrc^afO.
Em. 32. racha, circumloctitione. Prud. 1.
rahhom, yii^i>. K. 43^! manakem rah-
r •
878
nAEL
RAH.
11
i «
1
h#in, mtJtifarie^ gLK. racha»yi?iii2a4k Pa.
gL K. ra'ha,>:iM72iii^. Ra« rabhon, negQiiis.
Gc. 4^ fon iögHiclierii rachu (dt omni
re} sih gizumftigont T. 9S. thax uaas
HO' ungimacha ioli egtslichu racha« ^O.
IV. 4^ 69. nifit unser racfaa, qoadan,
uuiht, 3*1 frammort uuibt ni thihit, ni
muazi si thihan tiüanne fora themo sei-
beo manne. 0. IV. 4, 73. ist tbaz äelba
mar! faarlo äcitsani, haTto ramo oba
unaah üuan sulib racha gidan. O. V.
f2, 8. thaz uuir firnemen alle, uuaz
tbiu jracba uuolle, ioh uuaz aiu hiar
'bizeine inti uns zi frumu meine. O. V.
12,53. uuaz uuari racha roinu, niunari
ginada ihinu, thuruh tbio mino ubili
loh managfalto frauMi. 0. IIL 17^ 59.
tbeist auazi ioh ouh nuzzi inti lerit
unsib uuizzi himiles gimacha bi thiu
ist thaz ander racha. O. I. 1, 56. uuer
quedent sie theih sculi sin odo oüh
racha uuese min. 0. 111* 12, 8. alle tbie
thar uuarun ioh ouh thar furifuaru-n,
zurntun thia gimacha sincs selbes ra«
cha. 0. IV. 30, 6. ein ist thaz man uoo-
kit fon dode man irquickit, theist an-
derlicb gimacha thaz mau zimborot
tbia racha. 0. IV. 19, 38. tbie jungoron
in uuara bizeinont racha mara. O. V.
6, 1. thuruh thesa racha datun eina
apracha. 0. III. 25, 2. ih scal thir sa-
gen, tfaiarna, racha filu dougna« O. I.
5, 43. giangnn zi tbcn rachon aalbon
iro mach'on. O. IV. 35, 40. mit gotkund-
lichen rachon scal man sulih macbon.
O. IL 8, 22. ■ thaz uua.run seJis kruagi,
zi thiu uuas thar ginuagi tho zi then
rachon, tbio drubtiu auolta maehon.
O. II. 8, 30.
Form und Flexion:
n. $. rahba. K. 2. gl. K.
raba. Gc 8. Ua.
rabcha. K. 46.
racba. Pa. Rh. D. IL 342. O. L 1, 58.
tu. 12, 8. 17, 59. IV. 4, 69. 30, 6.
V. 12, a
^. «. racha. K. 60.
.t
d. 9. rahhu. K. 7. R. Em. ^33.
racbu. IV 98« K. && Ib.:Rd,
raccho» M^ 72, 2a . \
ra;eba. VGi ü. 35w Prad.1*
a. s» rahii«. Ib. Rd. .
rakba. K. 34. 0. L 5, 43. 8, 6. IL
15.HL 25, 2. IV. 19, 38. V. 6,
n.pi^ racbii. K. 5.
.pl rabliono. Tp. Rb. '
räVono, Em. 33;
raxibono. K. 2. 55. H. 24.
d.ph rabhoom. K. 2.
rahbom. K. 7. 32. 43. 58. gL K.
rahom.Rb.
rabchom; K. 59.
(rabham. K. 63. ist wohl rabbon
lesen?)
rachom. Ra.
rabbon. Gc 4.
rachon; Q. IL 8, 22. IV. 35, 40.
a.pU rabba. gL K.
raba. Ra.
rabcha. K. 55. 38.
racha. Pa. gl. K.
UNRACHAFT, inenarrabilis (candorj. I
AINTRAHHA, /. Pa. antrajia. Ra. a
rabba. gl. K., apologia.
an trab cha, excusatio. K. 55.
n. pl. an trab a, defensiones. Gc. 8.
TATRACHA, /., hisiona. BI.
0. tatrahha. Prud. 1.
tatracha. Gh. 1. 3., historiam.
g'pL tatrabhono. Mcc
tatrabono. Bib. 1.
tatrachono. Bib. 6., hisioriärm
CATATRACHA, /., historia. Ena. 21.
a. ka tatrahha. Em. 19.
ka tatracha. Gh. 2., historiam.
KATATRAUHASCRIPO.
LAKCRAHI?
Tonna lanrabi, ex jndicio (prava i
mUtereJ. Gc 3.
lancraho, sUidiotiim (propter malit
stfuliorum vestrorum). Gc. 3.
lanrabi, studia (pravitatis mseqti
dem). Gc 3.
RAHdöiN, fagin.
^
KAä
RAft
376
Inf. r&hhon:
daz bort ih.rahköttr.clia tioerolt
rehtunison. Jübdü 33* :
vacbon:
ih acal thir ottk na. rachon, ni
drenkih tlies gioiachon. O*
II. 8» 58.
er acal gioaUi^o racbon fon ir-
diagen aacboiK 0. 11. 13, 20«
ni xnaht.auur tbaz gimachon
. ihara ingegin racbon, uuio
managfalto uuunta biar ihul*
tenthurobQUDta. 0«V,23, 133.
racbon, dUpittare* Syl.
racbon, dixser€t€.J^^.h.
rachonnia, dispuitmdi. SyL
ze rachonne, disserere. ßo. 5«
(ih) racbon:
ao ib Ibir racbon. 0. IV. 19, 64.
21, IS.
aos ih i'u biar nu racbon. 0. IL
14, 107.
racbon, cdissero. Gb. 3. meditor.
11. 352.
(da) rahbos. gl. K.
racbos. Ba., agis^ inqtds.
(er) rabbat, disserit. R.
rabot, rettiiii. Rb.
racbot, agii. Pa.
(•ie)'racbont, dissermd. Gh. 3.
(wir) rhhhomen^referamiisflaudesJ.K. 16.
{wir)rachoton, colUgimus (daz ende
g^not uttesen). Bo. &
p» a. rabonti. Ra..
' rabcboiidi. gL K.^ siipuiator.
racbon ii. Pa.
racboDd«'gI: K., fahuUnL
.; in zuei rabbondL Pa. in zne ra-
j. bokiiL lUui) lii quei rahcbondi.
gl. K., cassäbunduM.
.i^ ;! rabchatiu (rabchontiu?),' semi*
.: / nans (secta pravumj* Priid. 1.
qniarachonde,dMpfi/aii/r«.N.57,6.
Gelior(recon, aeqiuparare. D. IL
. 31X bieber? cf..rek]an.
V\iRKAHU6N.
uuirraiuJiAtiy ratiocüfori. Syk
tcr uu&rrdcbot, ier mit r«do ater-
chit onde ze uuare bringet, taz
er chosoL SjL -
mit kedingunnuarracbondoy inaiT^
ditioaali syJlagin^ SyL
CARAHHON, exprimere. R.
chirabhon, narrare. la. 2> 2. '
kirabbon. Em. 33.
(er) caracbota, expotmL R.
cbirabbpda, enarratiU la.. 2^-2.
ARRAHHOiN, enarrare. Is. 2, 2. expri-
fitere. Rb. ze urrachon, perstringenda.
Em. 19.
(ih) urrahho, expUcito (escpUcol)^
Em. 12.
(du) errahhoa, enarras. K. 2. *
(wir)nrracbomes, detegimue. Em. 8.
(er) urracbota, cxplicavit. Em* 17.
arrachon, effatu? Em. 19. • -
UNARRAHHOiNTLIH.
unarrabboiitliba, irifanda^^VykX.
unerrahbontlibbera suazi, inenar-
rabili dulcedins. K. p.
nnirracböntlihero, . inaeetimabilL
Gb. 3. >
u n a r ra b i n tl i b a, 19071 ^noiTii&i/i? j7<jr-
tiirn clypei). VA. VIIL 62S.
unirracbontlibin. Mcr. nnirrabont-
lihin. Sb., insuspicabilia (cordisj.
irabon tlibiu, inconsiderabilia. Bib. 3.
ist auch wohl unirrabontlibrn zu
lesen.
AIVrRAHHON, exousare. Ki 68; >
(er) intrahboe. K*66.aiitrahbo. Gh.3.,
excuset,
/7.j9. antraboter, excusaiM. Rf. Bib. 1.
ai entrachot, ai entrachoot, ex-
cusetur. K. 35. . .
UiNTARRACHON.
untarracbotem, nntariancte-m, in-
terjectis. Em. 19.
ZUARAHHON.
zuarabhotfto, asserendo. Rb.
RACHARI, fm, adtesiatar* Pa. 153.
rabchari, atesiaias. Ra. gL K.
rachara, narratores. Em. 19.
KATATRACHARI, m., hisiaritfis. Em. 19. .
a77
mML
HSäE.
2
:>: JlA€IlUfiiGA, /.
) . t ) geaaar rahchnnga (oder ist es com/?.?
cf. uuarrachoa), Syllogismus* Syl.
ROHA,/., oira, 6er«e, eor^fort, ^erftcfßc^ds
gun^i lUbrrleguilS (cL das folg. ruah). riiaha,
a/ra. Rb. rocha, procuratio, gl. K^ ontar
Tuahhababeen, «»6 cura habere.K.2. raab-
hun tue fona alleem, airam gerat de om-
nibus. -K, 31. armero mit 60<eouucIib.
. henu pibucti ruabba toe, panperum cum
omni solliciiudine airam gerat. K* 31. got
babot min ruochun, dominus curam ha-
bet mein N. 3!), IS. so uuellcbemv pi-
huctikemy kepruader kamabboe dcsa
raacbum (st ruachun) daz alliv citi
(st. citim) kalimfantem kafullit sin,
. tali. sollicito fratri injimgat hanc curam y ut
ömtna horis conpetentibus compleantnr» K*47.
' nist tber sin babe ruachon. Ob. 40. so
niugun sie mit ruacbon uns sagen in
tben buacbon. O. II. 9, 18. sie kiesent
uns mit ruacbon ihen uuin in tben
buacbon. 0. IL 10» 15. tbaz ib io mit
... laacbon zi goumon si indben buacbon.
0. III. 1, 25. oba ib mib mit rnacbon
, biginnu^eino guallicbon. O. III. 18, 39.
ni dnet iu iz oub xi ruachon, oba iu
. thie liuti fluacbon. 0. II. 16, 33. tbaz
deta ib bi einen ruacbon, theihlibi in
tbesen buacbon,. tbaz iz zi suar ni
saltii tber iz lesan uuolti» 0. IV. l, 33.
Form und Flexion.,
n. s. FocbA. gL K.
. . ruaha. Hb.
ruacba. K. 36.. .53«
Tuabcha. K. 2.
g. s. ruaheba. K. 3.
d. 5. ruabba. K- 2.
und schwach:
1 ■ f
• 4
/ ^
.: \
: ruabhun. K..31.
ruachun. IL 47.
a. s. ruabba. K. 31«
. und scb.\^^9ch::i. ..
. ruabhun. K. 27. 31. i(in K.,47. steht
rtiahhum.)« \
ruohun. Gh. 1. 3. ..
: rttochan. N. 39, .19*
g.pL ruschono. H. 15. I '. i .v '
Api. rnachöfh. iHJ il&. ^ ^
ruäcboA. H. lö.:?0; H. 9, 1& 10,
16, 33. III. 1, 24. 18, 39. IV. 1,
tuochon (es wird curd damit £
acüit). Mq». 7.
a.pl. ruachon (^odet wtg.?^ Ob. 40.
U.NROHA, f., iru-urla. R.
in onrta'ocha (hin lbsc»ldic). Co. i
daz feruüorfen ist föne unroocl
N. 30, 13. in unruochon siny ea
ies cutae. Bo. 5.
n» '#. unroba. R. Pa.
unTobba. Ra. gl. E*
unruoha. Gd.
d. s. unruocha. Co.
a» s. unrnocha. Oll.
cf.;?/. unruochon. N. 30, 13.'Bo. 5.
RUAIIHALÖS, RUAHilALÖSt, RUAIl
LÖSÖN 8. LUS.
RUAH (m.?), cura, Gor^l (cf. das o
röha).
d. s. mache: biuuuntun sie tbo sc<
thia selbun üb frone mit I
. nemo duacbe ioh 64>rglichc
mache O. IV. 35,^
a, s. ruh, curam. Prud. .4. ' t
ruah: ibemo dihlon ib thiz bu
oba er habet iro- ruah, ado
tbaz giuueizit, tkäi er aa le
heizii. Ol. 87.- in aih aeilbon
.rn.ah luadua michilan fluah.
IV. 24, 30. . i > ■'■"..- . :« '
to^>, litem. gl.' K. (bieber?)
Geboren die n. pn ROII, ROHBERT, RI
CIIERl ROHOLF. ROHFRia GEBAR
FOLCROU. WOLFROH. SIGIROH. C
. ROH, UNROH, CUINDAROU htkier?
ÜKBIRÜAH, «i//. - .
:m^'. a# liäzun in io umhiifuabcbie seil
lÄdean got,es buab. Oa V. 6, 17. ti
.sie thepodato gifolgetan ao Bpi
ioh in liazan umbiruah, thaz
zaltnn thio buah.i a V. 6, 73. ti
ib in tbesen redibn nllafiihitb
aa^elion^ tbaz ih' miir'ItA^i'ao i
« 1
79
KAK.
MH
380
birniib («nbiro^b. eod^rF^) ijb&o ml-
vnohliho, curiosius. Bib. 1.
RÜAHLtHOR ftomp.J, catioms. Rf.
ÜNROAIIUHHÖ, lA^/iV^ Pa. gh Kv
nnrtthlibo, hMiite. Ra.
UNftUACHISC (?).
i«i(hii8) iiiDDrüochefirkiin(f)UDbe4cn-
' chit Atat, quaeCdomusJ temert ti nullo
canmliß ammimstratur. SjN.
*R Anj AN, curar^^ forgett, UatJsiivx [hiervon
unser gerufen (venK^ieden yon Xt^t^ guies-
c«f«) i|iit figjgendeai Inf, un,d )tt^ a^ B. bcr
Jtiteiig .gjtru^t |U btUkltni a. gir&hjan]. CL
lit rupti, angs. recaUj alt8..r6kean, ruo-
kean, curare.
Mit genüiv;
•anno 34>,da.iin8er ne uuellcstrabchen«
N. 43, 24. dero soll du r.uochen. N.
73| %!• ri^o^bfst min. Wn|.. 2i| 17. zi
guatuir mia.i^i ruacbeti ihob bin ib
tban ir Siuacbet. 0. IV. 16, 40. also
got iro ne ruoche. M. 10 (a), 1. kumta
itbar ibax ira ser, niruabta gomman-
-.n^s foer.: 0. .1. 16, 8. si thia stat nob
tho nirgab, ioh luagata auur in thaz
grab, si an.ur ibar tho suabta, so
harto siii sin ruabta. 0. V. 7-, S« iro
soiicia eccUfia nt ruobta. N. 106| 40.
(wil du mines rates ruocben. D. IIL
. ; ^j>niriiab.ib tfaerouiiorto. 0,11.4,93.
ni rnacbub iro tbingo. O. II. 23, 28.
iie,|ruocbo menniscin trostes. N. 76, 4.
arebt des mines ne ruocho ih ane
.in, JJi. J3il,5. nje.t Aft.suochest feiche-
oes. lYm. 1, 15. ..fruacbit tbes libes.
fO. IIb 93, 59. tbanne ir. betot, nuizit
tbai. duet iz knrzlicbaz, ni ruacbit
.flrnbtiA., bßrto tbero managfalton
«norta P« li- 21, 16. tber tbaz sna-
. cbit, tbes er harto ruacbit O.V. 7,9.
:rii(|cbet ffinero saidon« N. 48, 11. ne
, cvipebet nannnpn, despicit.^o.h. neo*
,, \ auiht( up^raltebteo ni rifobbit, nil
^.ppmtit. Fq;. 43. es ni robhit; negltgii.
Frg. 45. des ni robbilun> neglextruni.
I ■
!l
■ I ■
II
Prg. 19. sics alles liuio ni rtuachent,
ni so tbie fulizi suacbchL O. LI, 24.
L dero niiifunn .(eo) ne ruochent sie.
N. 17, 46. du rbocheist miaero guo-
Ion unercbo.. IN.. 140,. 2. sipt in thc-
semo bniicbeiitbeB.gomo thcbein rua-
che, uuorted odo ^uales, tbaz lieb
in iues muatcs. Os« 23. nnz ib des
ruobta in veieri tesiamento. N. 49, 9.
so uuer so tbes rushta, tbaz frnma
zimo suabta. 0. III. 14, 79. ne ruobta
des uuazeres, spernii. Mq». er sprab
zi then es ruahtnn, tbie sinan douf
suabtun. .0. 1, 23> 35. ne rnochender
friskinges, iffplacabilis hosiid. Mqp. 5.
sie kundtum tbac then liutin, .thob
sies tho niruabtin', tbaz in uuas que-
.«rian. beiaau» tber gotes einigo sun.
O. IL 3, 25. tbaz s.ie .oub tbes ni ruab-
. itini Mü duniebun in.suabtin. 0. HL
14, 95.
Mit folgendem b wer, bwaz^ bwin:
got ist. min baltare, bediu uuercbon
ib paldo ufide ne r.uocbo, qtudfmciat
. mifu homo. Ne. ne ruochent, quid aga-
für in terra. N. 93, \. ne ruocho ih,
unaz mir nbel menniscö tnoe. ^N. 117,
6.. ne tuocho, uoieo ih menniscon
misselichen. PL 25, 3. ne rudtiiin,
uuieo.dero linto dincbfare. 1>L72, 15.
Mit bi tbaz:
mit tmorton iz gimeinta, mit zeicho-
' non gisceinta al tbaz iro fruma uuas,
sie ni ruabtun bi.tbaz. 0. lU. 20, 186.
tbaz suert ni uuari in uuorolti so
barto bizenti, odo oub sper tbehein
«so uuas, thaz ib ruahtibi tbaz. O.IV.
. 13, 44.
Form und Flexion:
Inf. ruocben. N. 43, 24. 73, 21. (D. III. 99.)
ruochin. N. 72, 15.
zi ruochanne, soltlciianda (teUu$),
VG. IL 418^
(ib) ruacbu. 0.IL4, 93.i:cod. V.bat ruah
ib) 2^, 28,
ruocho. Ne. N, 25^ 3. 76, 4. 117, 6.
131, 6.
[251
864
MML
BS4ia
()
. f\ ■ ' nioche* N* II. J • - » ' • » 'i
TOOGhest Ni öO,l» iWta 1, t&; 2, 17.
' i <ef) rohhit FiTg.'46i • : . I '
.! <t raohbit. Frg. 43. -^ ••'^"' ^*"^
Tuacfait. 0. U. ^U i6All Sd, 69/V. 7, 9.
ruochct N. 48, 11. Bow =6. • " »
(r&chek D. III. 79*) »
(fr)*ruachet O IV. «16, 40. • wt
(sie) ru'acbent 0. I. 1, S4. HL 7,> S9.
! ; rnochetit N. 17, 46. 93, 1. *
' • (du) ruocbeist- N. 140, 2. - "
<er) Macbc. 0«. 23. '
. •■ rtioche. N. 10 (a^, 1. ^ ^
(ih) ra^hta;N. 49, 9.» -^ ' -«
• ter) rutfbta. VA:t IXi 218:'Oi^lL 16, 8. III.
. • •' 14, 7& V; 7, S. ' ' • - •.'
r«ebtaHS.^7r6«il06i-40. Mcp.
(sie) robüitM. Prg. Ift i. '
' roabtoiKO. Li23s 35. IlL 20,1186.
(ih) ruabti. O. IV. 13, 44. '' l
{h) ruobtibt Bo. 6i * *
(«sie) ruabtitu O. II. 3^-25. III. 14, 94;
. CiAR/ÖBJAN (woraM unter iitn^iny s. das
• iimplix roh) au). •'
\ ^(g-rr&cbtesl Qtis Jfraigeti.O. lli^lOS. —
ob er imesag'en ger&hle.'(D. III. 91.)
i BIRÖHJAN, bt^titn/ i
. ni biroo^bit, p&s^onit^ A. * ->
er seibo sie biruachiK' 0\ W. 29, 8.
manQt misih' tbis« 'fart;* ihai^^^uir
es iiaeseii«kiäii«srt,iii]k'iiiififib ooh
Uirua'ebeft int eigan lant sinicben.
■ O- l 18, 2. '■' ! ^ : t' ^ .1»
(Uli wole er in b^tffilile. D. IH: 93.)
' tbia zit eiscoU er'^fon^in^ se tber
sterro giuuou uuas queman Z'in, bat
sie iz ouh biruahtifti', bi itiax selba
. kind iTSuahtin. 0.^.17,44. -'^
(da£ ne wirt uone'gote uieitiiner be-
rScbei D. III. 74.)
(FARRUOHALÖN, negliffere; i>ernac^raptgett.
uirruocbalon uu-i^ die -^. IM.)*^* >
RECMAINÖN, disponire [ef. gölb. rabnjan
X^stT rcc^ttftt ) / compiäüre, lili ^o k id t i ]. Nur
unter der Vorausselzung, "dafs ^Icm recba>
. • •
. r
.'t
«•41 elar^Ghaiif an (rObcfr ^up^Seile g€
ittn ^ndf ihhi seböii sein ^ In der Slimm^
nÄtgttbeiltlial, läfsIrBtebte^hiifi^n nii'l
Sicht ,«yBf,..:gQ|h^ rahi^jafit i«^^er. lilJ
bringen; fjelleicbt Vnid;4bnr.4^pb goCb; r
Jan und al.Ul^. r(^^b.9n .<>>": uicfat ^ti^ils (
die Conjngation sondern a|ic)i .^emfriytsf
, . >iiAeh yon:fe«)^nd||r;i^r«<;hjcf|(o».^q wi§es
.) ^If ijitung ist und r c cb a n e^ gebort, viell
„. RÄCH bJÄ Rift sHiC
i> . ' .
-i. f I
'i/i/. fccheirfen, raffO*«^)pÄ/iirtJ. tldi^
' 8^e recbeuonftie iiind uüegiVj
•'^r^trÄ Nz.' • '• •-. "^
(du) reche nost, regis. Bö. 5. '"■
imp, rccbeno, rege. Bö.' 6.
recbeffbnt den^ty'deh' uue^, i&
• • rf/^. N. 67, «. -• *
p/irf.- r^ciiinonde, ca/iÄwiifo. €xi •
' • GARECtlAN^N, disp6n*re.
Inf. cc gcreihennennc, jjö/w^^ift
> ' Ctbfirt'äbdi zc "^^r^t^heänih t
* -^ '•' hero geslinliedoV JirtrowriYjV
• ' * ^ ' ' * sospitntik. Bo. S.^biebcr? 'cf. g
*' • ■ • Und gfi'ecbjän. •
•' '(sie) gerechertoVit:' alHii ding k
•' ' • • 'öhenont'sib föne sineroY
' * tursri. Mcp.
' '{ii) ke^reth^noe, tUsporiat (illrb d
."• ' '*Bö. 5; ■ • '' ' • ^^
• pflr/.g?tchha'noldr ('g'iiehhfac
•* I Bib. ö:«), 'tf/r^frt/^'CiiwiTVHlt
•-' iüaindas etühi et dilech$s in
^ ' State ^ea): M^. B^b. 1. 2.
— • ■ • > (heis>ä11^s iriiige's litrrrfih
• « ^" ^st, rf#VdÄVmi/ÄÄ; Bo. ;6.*^»h
• '**kerecb6no(, dispösfifi ffya
r^nnm coelorkni). N.' 83*,' T.
^ BiReCHANÖN (hieraus unsef: 6ereiE9tt
^ 'der* mjan ne berechenoit kih -Ah
al^Icfs sfrics'fin'&Ics, 'ald^' Ube^c
' 'p\^i!^ecbenot;so'fst iz unuui^rF^.
' du 'berechenotost IZ, 77«^jQ«rffi
> KTi 10. *
t .. • «
3B3
RAHA—RAG.
RAG.
dSi
FARRECHANON (iet Fotm« aW oiUt der
BedeatuDg nach unser: terrec^itttl).
sin selbes ferrechcnonde, '^^/^fiimi
sese. Bo. 5. . ^
RECIIANUiNGA (9ted)nun9), f., dhpositio.
g. rechenungo, dispositumis. Bi^ 5.;
d* rechenungo, dispositioni. Bo* 5*
rehnungi, £Kjp«7}#afio/ii. D. .
RECHIjNG (Gr. hat redia), rationem. K
Jan, accmsare gezogen werden müssen, wehh
AAHA? ßguhis (ßciorJ.'fM, IXh. gL;K.;'cL •' nicht das golh. vreh)an und angels. v.raegan
RUADA. ^ ^^^ Anlaut halte.
. 'RAGUNARI (8: Jahrh.)f Mannsnamen (oder ist
RABAy RAJA, RAUA, /., raAVa (altniederd. '•'''' es ragjnhari? rf. aber raginari auf eidem
ikaaa daß .ahd< JL\xjLVx seyn; cL.aüch ä^x^'v.
Oder ist XXxjLvI* das sansk. rah, d<is in der
Bedeutung von ire unter den sanskr. Wurzeln
aufgeführt wird« Gehören hieher auch die nord.
iTi.dti ethnicornmregenies?" S. JtvixV^^xl^
x\xjlJlL« Zu dieser Wurzel würde auch ruoe-
reg
j Ta^a); vielleicht gleich dem lat. Wort, mit
' ibffa'die Bedeutung von ©pctt^c üni^fult
theilend; doch ist auch RAVO zn .veiigUichen.
.Gehört ancfiiunser ;SKa(e, @tan0Cf ^Cd^lfi^ige
bieher? cf. nord, x ä ^ \veli4in siiönecisi*^ <mtfia(ih.
n. #».fai.a,t/uv4<Vi4/€i..Pr. v, t«
a. s. raia, radium, L. Sal. 1. .
reia, radium. SuL 4.
Hfpl. raigin)7Vi4^/V (unterldeaVTcbergeiälhei>)..Tr«
d. pA ra u un , radiis (carporj. ^ $g. ' 84). >( cf*
RAVO).
hrahun, radiis. Aid. 2. 6.
I GAI^CRABAi cmrb^, antJiUa, F. ist vi^^ek^t
'.)i. galcKaha,; in Aid. 3. steht dafür galgarueta«
uanK s. RAH und WRACH.
} •
,]KA(^CO, fit. pr. m.. nqd BACCA, [ri ptJf. l
MxAXXm Diese Wurzel tritt auch in golh. ra*
^"-giii, cahstiium, raginon, regetei ragit^ja,
ftäor hervor. = Cf. auch nard.'reginleif (Na-
men einer der Valkyren), reginthin^, comi'
fKsTy tej^nt\b\l^ mohte^'ahissiri^i^ iregiÄHinp,
InaHUnMä 'pf&fufMiiäs , alts. rejgin'fclibdi re-
^ijilfki6F,*T^egins^atho,'regfangi8cä]iu. Der
'Sdditilufeig ihädl sKIIt^irith' ih^/ Wf)e"deAi lat
Seite- Aber^'aÄA /an^'^'iiyJl^A
MCH)
zu Carlfaago gefundenien Gewicbt)-
REGIN, Flufsnamen; higher?, ,. : ; '-
:.|^E)GIIJP„..M.an4ayNDaincn in einjer wetsoAf« jtfrL
. voi» 793; daher die OrUnamen REGIMIUSEN,
. MQANESBVRG C9tc8(n«6urg)?^ ,'
RAGUNOL:r.(;9lei«o(^,9l(tD^o(b).RAG!]SOLF.
RACIiNBALüv R^UNBALD (REGINBOLD,
... . 9l<in^o(0). REGINMAR (gtcinnac,, fSLtu
mer). REGLNBOTO (gt(im6oQ, RAGINFRID
SSeinfrib). RECKINFRID (?). REGINROC.
RAGU4BERN. REKIJNBERT (?, auch RA-
CHIBERT, RACUBERT). RAGfMVVART.
R£GINLll>iT. REGIiNBURa REGINOBIRGA.
, lUGIMiiQH. REKLNLEOZ. REGL^\VIC.
REGIMIELM. REGIINUAD. RAGANRFH.
REGI^HART (9l(in^arb). RAGINHILT.
RAGINGER(R£6INGER). REGAISDOZ. RE-
GINDEO; REGlNTAG. RACHINTRÜD. TIA-
Glf^SWINDA. Personennamen.
•B&eiiNSE. REGlNBAa REGINBERG. Ortsn«.
men; hicher? ' '
RAGhNBURGIf,BAGANBURGir, RACHiNBfJR.
' e\\. HACHIMiftURGII, RACINBURGII (siehe
JjxxxXvf / in den /. taU und ript .Ist die-
ser Namen liiehcr oddr zu r ahh a (in .mxASJl)
''■'iicr zu* >aclijah (m RAGH) ku zie-
hen? Da er Urtheilsprechende bedeutet, so
kann er aus allen 'dwsen 3 'Wörtern «tlsiärt
werben; efi^Gnri 293: '294. 774. 775.
BÄGAREi thne^nuti mentis proeeeps.-%Q. 5.
(231)? Gehört dieser Wort hieh^f DieStclIc,
[26-]
3B5
RAGET— REH.
REH— Rica
( ■ .
i .
10 der es vorkommt, heibt: temerarius. i. REHBOCH. REHPOCIHIILI. /
meniit praeceps ist ter, der ne 'ra^cAet REHCHALB.
uuax er tuot, unde der bQ^ rat tuot, - REHKEIZ^
ta^ imo miltundes uf uuir Jet; t^il hei- REHZIKKA.
zen QÜir rdgare. — Ist cHra^ilöiii gar*
rulum esse zur Vergleicbung Mi zlieheilt caREH S. IvLxx« 1«
piRAGET s. HRAG-. RECH an b. WR ACH.
RACHO, m., fRadftn (allniederd. riccho, pa- i^TT
' kUam, im Angels. aber mit anlautendem* h, REiCHjdll S. JtlLixi^JLitt
hraca, guitur und itissis; of. das hieber gezo-
: : geäe raebtson, spuere), sMingmum. ¥. Tr. RECHO, m., dttAtn, JbatU; nord. reka, j
. Sg. 184 m Em. 27. Mon. 2. (In Sg. 242. ,^^ „^eW. \acal a nori raka/Ldbi
steht giila, kela raha.) T> A I
WITRACHÖ, m pr. ' angels. racjan, sarculare; auch tVcLI
^ ^AiacmiNZA/Aiigo CJS^iiMMb).p.fl. 337« wohl RTCH
nicbt hieber; cf. aiigels. riaecenta, taima.) *
RACIIISÖN, screare, heftig att«f|»tt(((li (cf.
angels. hraecan, nordhrttkjan, Jpom imd
angels. hraca, tussisf maa vergleiche auch
angels. roccettan,' eructare, refeetung,
riirt«//o, mit aW. roffa.ja«|M«r«rt«re und ßg^jjQ RECCHO, RECKio
raskezan. T'XTTi k OTT •
^ •' raebiso, screQ, per t^ 4j9M. Bnk. 28. VVlxAvyJtl.
-^ ' racliison, #ci*€b. Pr.'V. Oi Ka« «trufAjrttkPr.m.
•[RA&SI]NJAN<>«wer si (g^He)'iift g^rah- Tl
• Sinei, suerine si inie uhtVget, der ist JÄlvyrl. Cf.' die sansk. Whrzcl riic, di
recbo, raeieUum. F. Tr. Cr. Sgl f99. Ea
rebbo, rasielhis. Tg. 1.
(reche, rastellus.yfn.AW. redheOi tat
Wn. 460.)
1 ••
. 1
g*enern. D. III. 45.]'
HkCHEO . l^S^RÄCH.
■■■i.
'i!
dem'PrafiiL ati, die Bedeutung yfon earien
tra aliquidf praevalere hat und goth. r;
congerere. ' Siehe auch XX!^ Jt\J
RAGH 9 Rj^H. Gebort iiilb^
hier unten aufgeführten Wörtern auch tt
. rat/tf///Af bieber?
^, jftiCßAN, jiiii/72c;r des. staKkopnjugier
. , / Su\^^, ga r j ch fi a, prß^akre.
m
rl, angels. rä, räh, hraegeX .
., ^. s., rech, (cqpreia.^^^^jfij^OtC^pr^f•^ F-
1. 2. cabolus.y^n4^^€wnpofl^ Tr.
mpL reh, capreae. Rd. • . ? • * <r
gr;p7. rehaVcrz/vrmruirL'BSb. 1^^ ' / : C
.«.»/.cecb, capreas. Bo. 4. ,„„1 TJ,be^i.\Pa. riMe.il4i..sl,.ICr^5W
• i < <reher.'D. Ilfc i^l.) • •' -mi .: ^lliM^er »^.zichfin? ct. rthj,*^, ^U^
REnO/m./r^r^^,S5.242.m - reeho, ^ '' i^Ä^N^ "^^
g. •#. reion. .Wn«:4i< l?,^ >4,r5. ?,, 3^.,// ^j,,J
•L" I
BiCIIi
RI€R
388
innWin« iodi^id GthämibB..'K 75, 4.
::£bik:4. MViitttl'.afcittMfaiL Gim 4. obti-
Mmat (ikk'£pSscd^pafn9A»Mifäääufuepro-
I vmeiam OfnUütia^ ^i^dä/tU)^. CiH. .4. ob^
timdt fdiMiiuUiiäiQj. Cäi^ L
g^reih ivt äiiniM[nppegh6ii^i ptaeva*
lAdiia tmüMtä iud. M. 51y 9.
UANS OitdäeerBy dkare. Ich itelle dies
kwMJikiMiltigiereiide iVedb IBr Jle liiier foL
Ma Eormea lid^. 4k das iUrkkunjagierende
tk' gdrlcliail' iiuri neattük Bedetftnng zu
btei akheint, dQch;8.'Mieh die fönenden Bei-
de ans fl in ifariehjaa; c£ fited. rikja,
puxre^ & anch.RiCHAN. : . ! '
Khian. It 19. -) i-i-^ ^'
^iet.ttnstlii MaU Nri.i i . .
LRlCBiAN; cf, GARiCHAN. :
girichaoi t4&^jar0;.Cafei4 13. I'.
kftiich€!ini!in jtuäln. uhil f' 4>inammi in
baiukmalaßau H. 5U.
kiriehaikU ia «giai» kirichante nue-
.c t%W\^ ierroiMf.nici9 $0dnli (wUam beatam
.pomdmU/i H..22« (woikiricbante, vm-
. c«K#i0if kodeolen kSwattty •wmQ.egiaon»
. .egUu-n alfinde) . üti.h . i ..
: .' : «w^il.der achwadikoa)«gierteii: i
ktaihUtio, 0km€iä (moriis aadlgoj. H.26.
bieher zu* ttabeuT^todttil^iUI: )\/\.
katiebem.fittd ^kirjcllaJ*i% .zu lnlcl^^ti?
cf. auch kiiübbafenes,! «ffidJCkm/Af n ga-
rehbaiK'.IXe •b«MritWiiUff..kerihtemo
/.ludrkarihti (erinHerUfinicb »aii.««Ui tj#n.
;pi, rfll(^f «iS4ti0|.ilfi;^<,;7ii/ailf;.4o||i. reiki
tc gotk ceiks« re4>), alU. rfki^tMgals. ric,
fiO. irik. <In T. li. Md, K. koumt dies Ad-
klüirniiidit.iror«)!! . .t^Liiii. i ! . ./
,iB«de9t»QC und GebiGiMlM.v .•..<
vm lü- 33,.». .44, 19.1 491 3«)73»T. Vrud. 1.
M. 9. QfxcWyfyrafmAi. R. Magnus. Gc 3.
. • r üpälefUuiJ WL 11. Jiib. 1. 2. 7. Sb. rtchi
wesan. Bo. 5. N. iO (a)vl4. 72, 13. lli, 3.
riebe bin ih an imOi N. 39, 18. richi
werdan. N. 48, 17. 123, 5.. Bo. ^ richi
toon. N. 13, 16. 33, 10. 64, 10, richi gi-
tuon. N. 40^2.. O. lY. .7^ 82. loaton nan
. < ii tbo tbanana ibie süene ricban the*
gana.'0/ IV^ 35, 21.* petnss ther richo.
Oa. 29. salomon ther fiebo. O.II.22, 13.
ma^rian kuningin thia richun. 0.1.3,31.
ther aelbo kuning richo. O. V. 20, 13.
tbie ricbnD« lantunalton. O. I. 27, 9.
gab armer i-oh ther richo antnnurti
.giiiah.0. O.' hl 17« .36. «tat filu richu
. '(bietoÄolimii). O. IL 14, 60. arme ioh
. {riebe. O* L 27i 8..8calka ioh tbie riebe.
O. V. 19, 63. ' uoartun in in note thie
.Jicbam'cin djtit«,. tbio aeU filu riebe
in themo hobea bi'tiilriebe«0. V.23, 70.
nuir unsib muazia aamanon zen go*
tea drut theganon, mit uverkon filu
riche zi tbeitfo. hoben bimilricbe. O.
L 28, 12. fona borhs^^dale zistiaz er
tbie riebe. 0. I. 7» 15« r.iebon nuazze-
ron« Wm. 5, 12. der aia (sola) beeben.
. 1 i Inot. Anaiirbiga finde: ata gerot uuer
. . .w« dettricba dea.ojnuuebaaUieben kuotes.
- N.23, 4. nist maa aibein.ao richi, ther
atige in himilriehi, ni ai ther oien-
niagen ann^'tber tbanana quam ,oub
heraana. O. IL 12, 61. nu uuari tbn io
. •;[ iiBDtrichi nbav ui^otpltricbi., Q. V.IO, 59.
richL Ha. und ribbe. gl. K., libüni, poteiu
tcM seaiK. ;
.•^i> V » Fläxionaloae Föhn:
richi. 0. IL 12, 61. IV. J7, 70. V. 19, 59.
riebe. JN. 39, 18.; 48, 17. 72, 13. 111, 3. Bo. 5.
M ./i iriSeaike/DeUbiatiQa:! . .
. : ilik *. qk/rirbbiM(del:J[)ftck.hat^ radbrr). R.
.i^t:. t\L. .:i-tihh'fa*f'M;-aiiEin. 29..CBni. tl.
.!i)i:H') / t{tbjeftvPfr494:3. ; .. ■..'
/itiVäi fi :rJ.(jbit;a::W..rt4M 6a ■' •
Vv^A.JtiJii* vicbefAQ&iQ«. UL.3, 27.
A ritCs,\m'ri!ih^n^\1^ ilik;0, 13.
iii:i:ir(;i(i.kiieb!fii,il|». A«; .f: i
-iill» .\> Si .9&ii^ Gp*i.3f
■\
« t
■ I
389
mesi
RIQlfi
;i
a. s.fi rieha. Mcp.a.N.'SSj'-'L . I.
n.pl.m. riclte.' O. L 27, & VV\19/5^^ N. 9,
•••i '."10. 33, 11.. ■ .'■ . '•'' .'!■ ■. ••"•
rictn. Rsi • •''. n f •i'» ■■
( rShhi. gl K.: .'i -'' ■■■■■'■'' im
».>/./. riebe. O.y. 93, 70. ' :• '
4. ph riehen. Oi 10.40, 22.' ■ ■ <
a.pL' ito. ^rihiia [Isami' dücli ftm. sleyavfek über.
•«efKt opüUntas (jgentts/^ -MA. 1 1.
■ •■' -Bibk*.?.- ■ i---'- 'i'- ■ ■■::• ';
riebet O. I. 7, 15. -V, 16^ 99. K 11,
' ■ 8, 8l,'3. • ■' "• ••
o./>/./ rihho.= Sb; Bib; 1; Si' > > •
- Scfa>teclie Deklinatiof»: <i = ■>
n. s.m: rkbo. Os. 291 Ol I.' 17, SBiiDi 82, 13.
V. 20, i 13. N. 4% 9t 72} IjilO.
d. s/m. richem 0< V.''l9, 4a( ^; 4S,: 12.
a. s. f. richuDi O. i.'3, 31. ' ^ •'•>
n.pl. m. ricbun/ O. I. ä7v 9. IV. 35, 31.
ribhani Prtidv 1> ■ '"•• ■ ' • i-i
rieben. N. 76; lö. ^ ' '
g. pl. ricb60. D»v & • '•■'i- • '
•' d. pl. richvn. AVih. i^i 121 '• « • ■ «
ricbun. >V4n.-lL : 1 i
a.pl. m. rieben. ■Nsnii'Bo'. 5. - : • • ' >i '
Compar. ■ -■ •■ • ' .not
• ■ 'tiehoröipt'aesMtttibrr'lc.itimheto,
' 'dUior. Mc[f.:'34i-'' t\h>9tWi> iaetior.
• ' --^ ■ VA. VlI. «53i' ' I: • .:-•./:
SupCrlat. .■! . ; ; i^i:;
n.° f. I»; r}cbe«'io.'fio:>5^ ' : u. .-..'.-:
•EBAfNRiCHl, gM(^ r(ic(^,' c6<i* (J^vai^'i
-(e^ ntac-het ib- Yme' seibeb' ebenriebe.
■ '"V ■Mos.') ■ .■!! -i :.i.: > /! .•.■.!'i-;
^^'ERALTRiCHI.
n.pLm. uu«tUi\che,dieiM terrae. N.
• .' i ..' . - "51780.'' 'I H ' .l;-i
' '•Vtpffni. :ir-«i)«lrl'tricbettv K. %3l,jh
Aom. pr. RICIA».' =RlOfllLA»'lRieHILIN. RI-
VtllMG. RA3ill£Aal> ttieillSäA.t»EiiNKIH?
£ARl€HOv ECftRIHKEKKlAieH. ALTRIII.
ALDERIH. ALPRIHr'ARTRlH. ASCIRICH.
PATARICH'.' »ÄLttBi€»i ft^AGA^ieib ER-
MA^Ri6 t-U^blerMtaliAK" Vob llepmMgel-
dus in Ga.). 'IläUFMüP »ltEtFIUH.1 M>VI.
RICH. VVISIRIGfi. fff LTilttCH. DIOTERIH
(Z)tr(ri(^; </. diätet^bwtt«. & a. dio-
/ ,
'rt-t^ rieben. ;Bin&)< fiERRIHtr^t«
GEBARIH. HEBIRm. eEFfiRIHifii
!•: 'HEIDÜNHItti PAflIBIiL . '£UOflUU
> GAiNBItL-iBRURRJa: GlSALRDl
■V. .. SHi .<9ri«.r«(^)..x^FRfJMIBiH.M€
V WlGRiU. YVlTERICft vAMARUi<l
.. \ AMAUUH. AM$RIH.>'ASRIH. hXÜi
-<■■■ .>HARTRiCH.U0DAliUeH(ttIrt4>
Rica GUMARIHv WlLURKiL -^
.V. ■: «rülELMRlH. LlVTRllL LANVRIIi 1
RIU. H^nHRIEL HEUNRUL MUMR
:C!LNRIHJ MUMIHIH. HUNRIHi' .<
i . .HOHRICB; RUMRICH. lN<JTRilH3
. > laH. ISANRIM. ERFERUiSELBRtt
" . :■ RIHJ COKSAiRIH. • RIHHJkRlV .(9
'■ fK.ti^iih'). RIHKART (/•)- RIC
RICHARI? RIHKIS. RICHGER; R
RUlHf LT. RIHPURC. EICHELN
^cIm).RICHqLF..RIHBEftART, Rl
RIIIBOLT, RlHBALD. RIHFRID^
WIN. RICUTRÜl^. ■RIHMUN'r. 13
(9lei(^mai(ii; Etlinfann).' RICHJ
RIIIRAM. RICHMAR: RIULOZ. Rl
RIIICOZ-RIHLIMD. RUIiNANaRIK
' liMier -gebitreb aucb die -in den gri<
lat Schriftstellern voikommendvn
- • •' die!|uIt-rTv-ic«inponferl sind, Wie
'' >rixV'bai;tbr«ib> «dieutlorix bei &ra
l6^r»X --bei '(Tbei/««';- aiiibiortx, o
..!.<■ >>ix,iirp'«rr«d«ri!K, rercinget^rt:
getorix, dumnorijc bei JukCaet.
rix bei-OMni'iaad.die auf rrnttr-si
''• ' I gcndenv '«Ne-««rioic«s,<at»rt<ioa
naricus, ermenricus, meAcfici
i4riiD>u4r>be*d»rtctisvvidbricu
RlCIiEUA|GAi»OrtBniinwm> >• •»>
• RlbHi, »K, WtitdiiregaiAn,'iti^erim^p^i^
-' : rict,'bh»<-itBd-«0Nl».4i''ki.' >
" »> >'■' ' l(edMiuVg^>«M iOebraudfirl ■ -• ■>
-'•ri<^iit«ni-'Ot.'>489l' 'Pni>T: il4d.>'lVD. i
i .H i-.-i gl. >%,, ,ig..«8^v Ä'. Mcp.::W. :»6V'ii" m
• i: ni'OO.ri^o. 0. ni.l6,49.bi^ta«i
! ' ' ><%9n«c>Jie4iii><a 11. -Sl,!-!». -riwh«
N. 71, 4. himilo richi. T.itfOi'da^
riebe, yviyfawwW/ft-iW.- N. 96,<1j'
I i ''Ac1i^~omiim4,! 106. iit.'ij ar i«
II
ma
mm.
392
n$m. ^ B8r9. 'iiirieke ^iMJdhiH. HHL 57.
. tSWite^iiMO (•i«hiiiDO)|(br(>(tlkL>JQI.55.
•: »biimiliolie f»B't1kemo»«elbiefairfiobe* O.
IIL 16v 401' ■b^igä«:4l> ■tas'iiebes ti ente
■ i)th«ss««fricbes ^laot«s.'4:od*''F.|t'«0. IV.
'■ >;S0^39i xH dento i^ilib«, -m'' eafcelÄm (mag-
.Ifu/Staüt'eum Mtm). ■^.^' ■^>
\ .n- «FMv «nd FltRlW ° ■>
V^ ■* « tibi. fX. Mm, {O. tVAU 17. In cod. V.)
■ i •> : fibbL Pn; £ib. dS. T.^Sy^. 34, 6.
■ ^ • > tö| 3; 77. 148;: Frg. fa- 15.
• > ' ■ •^iobl. Piu W«.iS. a 0. IV 99. 140.
n i..L.u:>i.;i4s.0/i&si'j ». iv.>»i, 17. 23.
t;i l.x -i i87u'V: 38,<86.-''' 'i' >-
ii ti Mlilcbei GtiiSQl^N.-^ ö; 83;^'l. 44, 7.
g. *. riibbes. Is. 8. 3, 2.' ^■
ribhe«.F It|U'''ls.!>5, 3^ 1^«^. 11. 13. T.
«O ' 8^ ö;£2«; ll'4T-^>7l Gbl 1; 3; gl. K.
ii.' .-l !^'M;^30.'-'' •■'•! u-'l
riebe«.'- II.' Ti- 90; • 146. 212, 2. Os. 37.
0. III. 26, Sl' I¥.:20,«9. V. 16, 1.
• i ." iNv' 44) r. 8», 29t 93^ «.143, 2.
144, 11.
richbefc'Gb. 4i
d. s. riiblJe. U/a,^8;>9, 1. Kp.
rit^e:'!^. Wv*. 76<?7i'Frs. 15. M^.
Biß. 1R6. = ' ' = 1
- • .»»1 eiBib.il. ' ' ' ■ » ■
rieb«. 'r.'94i i4&. Oi;57. O. H. 14,
iO& IIK li>8/"l*, iti 13, 42. 15,
28. 16; 40.24^7«^ iV^lO, 8. V. 2,
11. 4, 49. 84, ». *fi«; &
fihcc'le.<&n;>da.'l - >
a. «: riibhi. Is. äf, Itt '" .> '^
rtbi.>Eib. 33.
ribbi. K. 2. T;-22, 4/ 38, 7. 51, 3.
■' 205,6. •■ •• • '
ricbi. T.'94f.'a 6.'20t>ei. 67. O. II.
8, 33. Iir. 18>' 19J IV* 4, 46. 12, 62.
- »1, '20. V. 9i 4l ^0, «7. ricbimo
BAsaitimengeKögen ftilS' ricbi imo.
01. 55. <
• riebe. N. 9; 20.' 18^ 9. 90>' lOl 11, 4.
98> 1. Boi 5. ' • ' '^'
riccbe. N. 127, 3i' * ^
n.pl. riihi. Is. 4, 3. •' >'-•-'» '^y ■
: I
g^ph rickrt. .B«w.vfc • .^^..^ r»'v •'.
»>äl Tichin.tO^HL.13^i8öi. : '
. piche&;N.^,'IO.f4h.l!L Mcp. Bo.5.
<i«/i/. illclii EL^'&jS« .v\ •• ! .
rich«ilN..78> «. 134^ U* Bö.> 5.
EBDRtCSU» n.^ ults-nectbriki (etbreic^),
. r^gnrnn mfmdi^ rignwn^ terra.
HL & erdjriche, r^gmuii. N. 72, 1.
|f.. & aerdÜTÜhbes» iemai. k. 3> 3.
VJ r L erdrihkes. Eig4-5h .
erdriches (tb'd%~'8e erdricbes
.^'fiiätleii!)l»(X.:L lly-S..^ .w
. :ii:&. e:rdTidbe.:0. L 3, 83, 5, 53: 11. 19,
sa iy,;i, 38. V..23, lai
•II . a-s. :erd'ricbu O. L'.tl» &i» ' i
. ei;d:ricbe..N..98, 9.
erderiebe. N. 113, 5.
i L' , ' 'ia.pLIitAiichuy regha immdi^ T. 15, 5.
v.pL erderiebe. JN. 67, 33.
.' ^ iOS^rARRlCHI, n:, X)itordc^, ori^^ (hieraus
.' 1 /Deflrerc^).: .
71. osterricbef (mens. Hd.
-I . : bstirrichev €OiM. Tr.
. (t '. i g:::o,Qs Mitrtiihhes y oneritis, Is. 8.
a. ostarricbi (ludouuig tber snello,
*! *i '' * tbesi uuisduames follo, e^r ostar-
rieb! iibtit al, so frankono ku-
i ^ ::i aing. säal). OL 2.
WEHALTfilCHI, n. (alts. weroldriki;
'M&€lttti^),'orBiS ttrrnrum.
.': 'i >=^..;fi<QnarHricbi8» — uns aüuuerlt-
ricbis^bnde, usqne ad ierminos
'brbia terrarwn. K 79, 10.
a. :#. 'uuotroUricbi. •— so lost er uuo-
roltticbi. O. IV. 27, 13.. «i ob
giangun uz tbte dotUA; hera
ia>uaoraltrichi, ibie saiigun
. HcbL a IV. 34, 4.
-•' «' .4ii/9£.buov^oL,tsiebi.- *-^ tbar ougta in
.11 . . aLaliobi' imo ellu <uuorolt-
;» .;, M i^ ricbi. a II. 4^ 82. . :
\; ^WESTAI^ICHI, n., occidens.
-«' •'•:«i j^'Westerricbie. Hd.
••{I .',.'. . westiVricbe. Tr.
ii
j ■
I» 'j ■■
393
RKIHL
FRANCRICHE, ü. C8r4a»id^), inferior
germania circa rimmtL HU. » '. i . <
CHUMRlCUI, h.;p^giUim/rts.piiUfM.
tfiii iäkuketitht] r^;mis. Bo» 5.
chunirichey res putäca^ Bo..4
chnu^richkr'beaüiSi B««:
CHU!«iN<3RlGH|, if^aIU:cliftihg4<iki, Stif
nigreftf^f regkum) ref^ puMiceh ^ -
> chuniiicniiiT ^i^^'vm^ Em. 29.
- ' kuuicTtch e,* f^' pisiKca» Hd^
if ^ ^^. kvniericbej .m:pflr&/ica^.. lld.
a. s. kotiiDgricJii aUL 26, 57. IV.
:-' ' 7, 7a; .V».; .:■! -
n./?/. kuninig^Jclii; OL 30.
HIMILKtCHI, »L (^Ita. himilTiki^liebao.
riki), J^itamtlttifi^f'regwim coelorum.
n. himilricUi. (0,il. 23, 12. 2ä^ 13. II.
16, 3. «1,^'29;>.V.;28,66.
himtlriöhV. Pi 74. > 9. ii
l)im«Ivr^elM^^^ N. 17, 16. 77; 66; 105, 24.
himelrih.-flo^ ; i ' : >
g. himilriehes. Os. ü, 67^.0jX 4, 64.
12, 23. 28, 15. N- 77, 53. «1, 14.
faiinilrihb^B.' Kp» Ky. >: !> ...
d. bimilricbe/ O. L 2, 43. 11, 56. 12,
38; 25, 23; 28, 1^ IL 5^*2& 12, 60.
:]N. 88, 7. ' : '. . » .V
a. bimilricbi. OL 91. 0; I. 5, 56. IL 1,
25. 12, 81. 1V:4, 50. .
himilriche. 0. L^-a, 32. in Cod. F.
N. 13„ 5. 44,.a 67v 4. 80, .16.
himelrich^. N. 73^ 2». !l04,:ll«
KAUUIRICH, victoriam finartyrwnj in H. 22.
fidieint ein entstelltes Wort zu seyn ; et>Ta
ka wer ab? Grimm «eriBotbet kann! rieb
(d. b. kauuin,-TieU)^oderfka.ricb.
RlHLtH,. der Form i nacb tinser ttidflidff re-
gaUs, diues, * >!..,
tihlicha/regalem>..Ef. oau. 2.
ricblicfaa, rcg^lei^^ La.'J.i 1.
r i h 1 i h o, splendidäel feptdaeJ.iBJk\ lv2. 3. Mcr.
rib'lib^n^ rihlicbeni !i/i/£6im. D. II. 336.
hmhülQ, adv.,ls/aemade.i M. 30. 31. Gb.
Gc. 1. 3. 6. Lcv i. Qi ^pipät^yiiUripce.
Pr. Y. ricblicbo/yifj^ivA.Bo* riclicbo,
splendide. Le* % tichlithif'/estive.Bo.i.
.« <
. «I
* « -
■ . ■
M t
iip.y JiMf.i K .'4Sr<12>: w. .V
J) .".Ii^tbidoiil^^angaiiritfed^ai^iofAiEifci
• 1 • : . . . Bodbuiiin^and .Gebtancbo- .i
didtfoB.. K. 36|! Ifi^ 61» &i64yria 1
, ..fi^ .&.»G«. Z.Aiaiperimm.J. 13^ t
daniia. BlL29. Q^^ •6«imi&iMi(\^
Can. 10. lUifimd.] t. ambiiU^ M
. / ! i^% .$fe^/BiU K 2. 2t ricloma,
.^CiO^i nals.goideii aUt ribto«
Hj 93;, .54';miejijrteii labtuomi
49» Z> in.ribiM^ooies.ftfeelii. G
.:: .T; .ken.finiejB kwdMa »i.ciobidvai
minnon. OL. 88..:aj>ndn:fcr io s
.;g.en2^a KiLu>axiimali^;Si;giri i
ruaine, zi 8j|Brem0Tleliidttaiii
IL 5, 8..:. / .. . ' . . i T .
: Fimq.' Mnd. Flei*ioa& • •
n, H riibtpTom.. M* i»..29; Bo. S. Ci
11. Gc. 1.6. N. 36^16/64, 10.
•) L- ,1 ric.b#(lqafli,iOl 83.. 1 . ,
. ?ib$&.mi ftrg. . /,; . »
. y..i.i cikli^Qin.#f. N. 33, 5. 48, 7.
i. Co.
ricbtuo(De.s^::Wni.*8, 7«
.,fi(;tuo!n)»s.iytn. IL;:.. .
n . , iriic^^ipojn.^^* >^«0. IX-i
ribtuomis. >\i58, .5«:i
d. s. ribtuome. l^t^v Sbe« £f. 1. J
. ll,8. »fl^ a.:l>!n5l, a.:
. . libtAQnimfj^ INjiSOj U. 68, 3
;ric)itu.O(ttf..M. 70|| 7.j
ricbidu»mfff:0...lL 5^8.
a. ^. ribtttom.! N; 30,?. 35^ 6. i
52, 6. 6S, ^X. Jllo« Pa. Pnid. 1
ricbtuom. Wm.. 8,. 11, Mcp.
.!: ... ■,;. .i«ihduoni^:Vyip.. 4,.2i
!.• LI ..-. ,rioi|dupnfi.,^\m..lX. 4, 2.
,j .:.: :! . viqjied]i^oi|i. .\Vnn..IV. 4, 2.
.,. ; : . i.rifibe^um^in. \Vin..lU. 4, 2.
ribiduam. U. I^,t^ .^
r n^pi^iribtuo^ma. ISt; ^l, 11, ,7a, 6.
ricbtuoma.- N,::10ß,-3i.
rictoma.-Gc. JO. i : ii
if./i/. ribtaomeQ. IS. 118, i^ . «^ ,i
I .
395
Rica
RlCEl
me
rihti^omiin. Gc. 3.
a./rf.rih4itoina. N. 48, 12. 73, 26.
riclituoma. N. 72, 25.
ÜÜERALTRlCHlTÜOM, m.
a.pl. uucrltrihtuoma, diviiias. N. 72, 12.
lÖCHIDA,/., Jj^errfc^aff.
rihchida, tyramidem. K. 27.
rihliidotn? — rihhidom^unrehtrichisodi
ijrrahnidem (sibi adsumerdesj. K.65. (rih-
hidom für trihhituom za nehmen verbie-
tet die kcronische Form tu am f ür tnom).
itICHISÖN, ^errfd^eni regnare (cf. angels*
rjcajah).
rihhiaot in huse iacobes zi enuidü. T.
3, 5. er rihhisot glthiuto kunin^ Ihe-
rcro liüt'o. 0. I. 5, 29. trübten riebe-
sota über diete. N. 46, 9. rihhisonter,
naolcrimmer, tyranniis. TEm. 1. an dien
impieias ricbesot. N. 87, 7. so uuieo
michil unreht in uucrltc richesoe.
N. 118, 69. uuie lango sol mir daz uue
• 1uon,dazungelouba ricbesot. K. 12,3.
Hif. ribhison. Is. 9, 2. T. 151.
ricbison. T. 95.
ricbcson. N. 1, 1. 44, 7. 59, 10. 88,
12. 95, 10. Bo. 5.
te richesonne. N. 71, 7.
(er) ribbißot T. 3, 5.
ricbi8o!t. 0. I. 6, 29, N. II.
rkhespt N. 10(a), 5. 12, 3. 54, 20.
60, 7. 71, 5. 88, 5. 98, 1. 145, 10. Nrn.
(«iCL) «icdieaoat N. 46, 4. ^, 13.
(er) ricbesoe. Ji.- 118, 69..
(er) vIcMaota. T. 11, 3.
richesota. N. 46, 9, 92, U 95, 10. 96, 1.
ij9i/n riebest). N. 44, 5. .
E^ar/* rHcbisundewiCan. 10. 12. •
rihhisanter. Em. 1;
richisonter. Can. 8. 9.
richesondo. N. 28, 10.
aiCHISOD, n.
g. hero^stin ricbisodes, arc/ätyrannica.
Em. 7. Can. 8. 9. 10.
0« unr <^h-t richisod (im Druck steht fälsdi-
iirii ttorebtrichi so), tyrannidem.
IL.6ä.
REICHJAN, reichen, fic^ erflrwfcn. CS. auch
liAL^xl und vergleiche andere Ufber*
gänge des a in ei, wie z. B. in .^nan und
mcinjan.
;. .. i:
uuieo ferro unsih praht babettdta go-
tes minna unde uuieo hoba.ai;fei.
chet^N. 103, 3. dar ana sceinet iro
(gnada) manigfalti, daz isi sQ.Cerro
reichet iob ze menniseonioh %^ fäbe.
N. 35. 8.
GAREICnJAN, ser€i(^en, pertingtre.
Inf. min humanitas hina uf ze dir ge-
reichen ne mag. N. 16, 6. ib
sago in, poieniiam iuam ei justi^
#miii gereichen hina ufz^ dien
hohes teil dingen. N. 70, 19.
{ex) gereichet: datva sanctä ecclesia fer-
^ rost kereichet N. If2, 3. ' \ .
(sie) kireicfiant, pertingum. Rb. •
(«e) gereichen: er ist hohor danne
t doheiniu Corpora coelestia ge-
reichen. N. 114, 3.
/lonr. kereichet: men^nisken stimma ne
mag iure fiernalt nicht kerei-
chet uuerden. Mu.
ARREICHJAN, errege«. ' •'
Inf. irreichen. Mcp. ••
erreichen. Bö. 5. ♦
ze irrerchenne: üuanda zc tficn
so hohen dingin d^ihgehdo ir-
r ^- -r .lag ib, nah mir-ne gesBii#Ui|
sie le irreichende,' so ittw
ih is kedingta. N. 118, 28f • -<
(sie) irreichent dib, aceedini ad te (ma^
laj. iY 90, 10.f..
. (er) erreiche den bioleL Bo. 5. -. ..
1 (er) irreibti: si (sela) ne. rahti gib
ubersih selbun, uuiealrreibti
(Schillers Abdruck hat rälschlidi Ir-
rcibta) si danne den der obe
iro so hoho ist N. 41, 5.
ÜBARREICHJAN, überreichen (nicht im
Sinne des Gebens), supereminere.
du alla folli uuizzinnis überreichest,
qm. sedts smper cherubim* N. 98, 1.
[26J
397
RH.
ROL
396
• n sinero imiNorlii/ila/^ überreichende
alliu mortalia. N. 71« 5.
FitAMG AREICH JAN? (ist es framgarech.
Jan?).
framgareibta odo gadenit, porrectum.
Em. la
ZÜAGAREICHJAN, atiingere.
xn'akereihhan, ailiugere^ K. 7*
-iiGAHANTREICHJAiN (Mnbretc^en, fic^ wc^
MlibcitiDerfc^mirett), conspirare, conjurare.
kahantreihta, pepigiL Re.
kibantreihta, conjuravit. Rb.
. cabanireihlut, /9^/E^i^i^/f;. R.
kibantreihtoti coniitrastis. R.
' kihantreihtin, coniurassent. Rb.
HANTREICHIDA. f., con/uratio. Rb.
KAHAISTREIHIUA, conspiratio. R.
kibantreiebida, canjuratio. Rb.
REICHÖN.
GAREICHÖN, gereid^cn, periingere.
. der nidtro sin ne gereicbot nieht ze
demo oberen, consurgit. Bo. 5. tiu
dijffimiio gereicbot xe allen relativis.
' Org.i kereiebot ioh ferror. Org.
.■ te ende dero erdo gereicbontes (no-
minisj. So. 6>
ARREICHÖN, erreichen.
reda ne irreichot tax einfalta gotes
pilde, ratio non capit. Bo. 5.
ZUAGAR(:iCHÖN» aifingere.
xoakareigotin, aitiugeraU. Ib. Rd.
Rltttt aRACH,RAH,RICH
nnd sansk. r«jtt, redus, das vielleicht eine saosk.
Wnrecl ri) (die aucb von den indischen Gram-
matikern unter andern mit der Bedeutung fixnm
e$se, valete, anfgef&brt wird) annehmen lafst.
'Wiewohl mm die bieranler anrgeflihrten reh
midreht dem sanskr. riju entsprechen, so be
durfte es doch vielleicht keiner besondem Auf-
stellung einer Wurzel JlvIJlI ^ s. die Bemer-
kungen bei JLVxjLtL«
GAREH, adj.
ir birnt gerech, reht^ze findenne, sponie,
i.f sine dociore, recta censeiis. Bo. 5.
uuieo snochet er danne den naeg, an
demo ^r ist? ane daz er dar ana iraile
pro/teere undesin gereh nnerden, daz
er an imo follecbome ad pabnam sw-
pemae vocaiioms dei. N. liS, 33.
ih tib so gerechensiho ze fernemenne,
promtisäimwi^ Bo. ö.
diu zeichin unde zite des iaria faabint
kereccba nnde geuuissa nart fdtfini-
tum quendam ordinem servanij. Syl.
Lereccha, prosperum (iier, tuot er ans/
N. 67, 21.
grech, emendnios. Bib. 1.2. (M/u half reh ta.)
garechor^Comparativ. istgerechera (hos),
apparatior. SyL — neh.eines tiagis fart
kerecbera danne dero nnerlle. Syl.
8o ne ist tanne nebeln ding kere»
chera unde ordinhaftera danne aeL
biu diu nuerelt, mhil auiem amnium
rerum melius quam misndus administraivr. |
UNGAREH. — minia bein ungereck sint,!
coniurbaia sunt o$sa mea. N. 6» 3. ^ 1
GARECHO, adv. (cf. greht in garebt). j
grech o den biniel siheai, recio tw/tej
Bo. 5. I
80 gant sin grecho nmbe. Org. |
[daz iz (ore) ferneme gereche awal
iemen spreche. D. HL 45.] .
rehto geskafeniu ding fariat io ge
recfao. SyL
GAREH, fi. (kreg, pertinadae. Dj fc S79.f g^
hört wohl nicht bieher).
mir gereh aide nugereh pegngenfe, im
danchon ih. N. 33, 3.
in allen gerechen sin,y7oner». Be. &
sid tes siechen muot se ereat in die
gerechen ne uuas, das ai mit im
mahti dispuiare. Bo. 5.
do du in grechen uuare, imteger. Bo. 5*
UNGAREH, n.
II, a. nngireh, immultui. T. 163, 4. 199, 1
g. s. nngereches: ende »Heia ungerc
ches. N. 10 (a), 18.
0. s. nngareh odo fara, emUiionem. %
JMfr.nngirehbu: mit mihkiln nogi
3W
Rm
mu
m
't^hhUf magno impeia (grexprae-
cipitaiui est iu, mawej. T. 53, 10.
n.pL ungareb, inquietrulinäi. £«|. 1. Cao.
8. 9. 13. seditiones. Em. 3« Can. SM 1.
d.pL nngarehkonii passitmibus. ILnus 19.
ungerechent min aela ist batto
in ungerecben) valde fyrbaia.
R 6, 4.
KEHT (Stade nju, goÜi..raibt8, alla. r«bt,
aagels« rebt, ribt, nord. rettr, lat rtctus\
rci^ t| reetuä, fuiUü. Ist vielleicht' van reb
iiiobt.su (rennen (im Alts, wiehselt reb- mit
• f eht«-)« • .
'1.-. )\ fiedentmig und Gebraocbs
1 . l^MfM. gL K. Sg. 913. m N. 77» 36. ;m/ii#.
T. hil. Wm. 1, 4. N. 42, S. gl K. Ra.
. otffxfiis. D. IL 352. N. 17, 27. rebter v.
kartervr«S9HAM.1l. ittrebti las in oui-
liest-—., par est. Mcp. 22* das ist föne
idiii rebt N. 94,. 6. min helfa ist reb.
tin, /Mf#a. M. 7, 11. got ist rebter, />#•
istfM.JJd» iroherza ne nuas rehtes nui-
der in, rectum cum eo. N«.77,.36. sie
macbont iz so rehta-s, lob so filnsleh-
taa. O. L I, 15. tbaa nuir seheni reb-
taz. O.IL 12, 56. sprab tbaz rehta thar
ibo zin. O. IIL 22, 47. .tbie rebte iob
tbie gnate. O. V. 22, 2. die rebte sint
in iro berzen. M. 72, 1. fon« rebten
triuuon. Bo. 6. die nuirsisten rebte
getnon, impias/ustiJicare^^^lOfilk tuet
. rebio sino stiga, reetas faeite semiias
e/iis. 1\:13, 3i maerde abaliu in reb tu.
T. 13, 3. got unser rebter fst, redus*
N. 9t, 16. rebt man, justus. N. 104, 8. —
- , glot rebter, justus. M. 10 (b), 7\. -^ der
rebto trubteib, /rolM«. N. 128,4, — der
rchte ribtare. N. 7, 12. **- rebt^rin-
geltare. N. 50,. ft •^.rehtero sanonsm.
La. 1. •-* rebt urt^ilda Bo- 5.v.— rjeb-
tiu gUoubaw 6t. 70. -^ Yehtin relaiio.
. lOrg.'^-irieb'tiu rei«uil^aj'Ba. Jii. ««^idiu
- rebta fermimert R 54^ 22. t«- lebtcra
rejdina. O. IV. 7,'S4. *— minero rebton
cinonga. C. — in rebtemoim'uatei' 0.
IIL 20, 141. -* in tebt^ru knsti. O.IV.
37, 9. «. unter rebteru eidsuuertiu.
K: 59. ~ reh^an diiom. T. 104.— r.ejita
chlaga. Bok 5. •^;rebte;i «»ize. Bo. 5.—
rehte gedancha. N^ 93, 14. — rebtero
uuercho. ]N. 118j 20. — rebten gitrab*
, t<r0, 0. IV. 37, 1. — rebte Site. Bo. 5.—
rebtiu berzen. N. 18, 7. — rebten hu-
gulistin. 0. IV. 37, 38. —rebt arno gi-
zit. 0. IL 14, 104. — rebt erda. N. 142,
/ 10. — rebtaz bluot T. 14L — rebtes
Sanges. ;Mq>. -^ rebtes libes. N. 52, 3.
— rehta stiga. N. 75, 1. — rebtero ferte.
JN.139,4. — rebtemo uuege. N. 2, 12.—
rebtemo fade. N. 139, 5. i^ in rebtero
slabto. N. 13, 6. ~ tbas rebta Hobt
O. IIL 21, 10. ~ rebt medkel N. 70, 2.
Form im flexionsloseu Znslandec '
rebt T. 5, 7. 7, 4. 212, 2. Wä. 1, 4. N.
7, 11* 3>, 22. 42, 2. 74, 6.! gL K. Ra. O.
IL 14, 104. Bo. 5. Mop. Ho..
recht i. Sg. 913.
' starke Flexion:
' ■ »
».- s. m rjebter. a H. 20. Bo. 6. Nd. N. 10 (b),
/7. 50, 6. 91, 16. •
' r^htir, lÜfAilt . . * ■ .
n. s. /. rebtiu. D. IL 352. Ct 70. Org. Bo. 5.
N. 2, ILNP.
n. s. vh rehtas. T. 141.
rebtes. N. 77, 36.
' ^.~ik m: V. ii.,rebte& N..36, 30äilcp.
rebtis. N. 62, 3.
g. s. f. rebtera. O. IV.'7, %L ^ f •
rfehlero. Ma. M. 13B, 4. ..^ .^ , .^
.\d..s.m.u.n. rifhtemo. 0. L2, IL IIL 20, 141.
IV. 37, 14 N. 2, 12. 30, 19. 138,
12. 139,ii5.rOrg. Bo. &
, d.'s..J. rebteru. 0. IV. 37, 9* Ia 9, 4. K.59.
rebteco. Nf. N.. 13, 6. Oll
rebtera. N£ IL . . i
o. s. m... reb tan«. Tw 104. .
1 . .T ^» /^
rehteil (kann auch sckwacb^ si^jm^ N.
7, 10. 26, 11. 33^u22i^a6, 25. 68,
28. «106^ 4^- '\ '• i.i »i '.^ ... .1.
^rebti«\(schiiack?)4)Ii.lOO( & .i^
o. s. / rebta. Wk^ Bo^ &:II.»il4a, .10.^^
a.s. n. rebta»' 0. 1 1,. lftjiL'liL,.&^lIL
16, 46ii'* ■' ■ . .' ^ ^•
rebtez. Bo. 5.
126'!
v^l
RDL
RIH.
» n.ptm. rehte K. 7. 0. V. 22, 2. T. 76. 118.
- '■ ■■ N. 15, 6. 16, a 33, la 36, 29. 72,
1^ 93, 11.
nipl. n. rehtiu. T. 2, 2.
.» g.pl rehterio. Le. 1. 3. O. V. 25, 84. T.
2, 7. 77. 141. Co. N. 118, 20.
rcbtoro. T. 110.
d'^pl* rebiem. H. 1.
rehten. 0. 1. 13. 28. IV. 37, 1. Bo. 5.
N* 33, 16. 57, 12. 68, 29. 101, 25.
rehiin. Ho.
ü.pl.m. rebta. N. 118, 128.
• »i^i.i rchtc. T- 32, 3. 56, 4. 96. O. I. 26,
. i ^ 14. N. 7, 11. 11, 9. 36, 14. 49, 4.
- • • ' 61, 10. 70, 17. 81, 3. Bo. 5.
a.plfi rcbto. T. 13, 8.
■'^ ä. pL n. xehxXvL^ N« 18, 7*
.^* .1 ! trebtn-O. IV. 6, 60. T. 13i 3.
v.plm. reble. N. 32, 1. 96, 12.
8cbwadi:
B. s. iti. rehto. Bo. 5. N. 10 (b), 3. 36, 21.
, r 5 57, 11. 63, 11. 128, 4. 140, 5.
n. s. f. rebta. Ct. 68. N. 54, 22.
g. 3. m. u. n. rebteo. T. 141. 199, 11. N. 36, 12.
93i 21.
g. s. f. rebton. Co. 1. ■
d s. m. u. n. rebten. N« 5.^ 13. 36, 16. 54, 23.
96, 11. T. 199, 5.
a. j. Q. tehta. O. IIL 2K 10. 22, 47. IV.
20, 33. V
V. s. m. rebto/T. '179,*4. '
n.pLm. rtblott. T. 182. Wm« 1, 4.
.\i\ cl' -■ rehuri. N.36,6.61,8.124,3. 139^13
,-u\ . relitiii. N. 64, 12. 88i 37. 91, 13.
^./7/. rebtono. N. U.
v/ribtorf. N. 1^6^ 33,)2a 34, 3. 36,
' • 39. 39, 6. 48, 15.
tecton. N» 1,^ 5. i ■ • i
a.pLm. rebten. N. 36; 17. 138^'20i ' ^
^ d« pL'ß «ebte o^ M. 1 18; ?• >
n. s. m. rebtero, jiutiar^'Otg.
n. i^ m relAera^ nmgU jttttumi Org.
o.»a ik^eBterenJN^Vi; 6. ' :\ ' .
.llb.^flt:rtht«lreil. K ll%.d9l . . u
d. pl rebteren. 0. III. 26, 11.
■■■ 1
rebtoran, emendathribus. VL 30. Sb.
Gb- 1. 2. 3. ^
Superlativ: • ^
IT. f. n. rebteata. Bo. 5w
a. Si m* reb teste IL Bo. 5^
REirr, n. pr.
UNREHT, unrecht, in/usites.
Bedeutung und Gebrauchs
«nrebt, perperam. M. 31. Ec. Le. 1.8« in^
rebtiu, inproba. Gc; 8.' unrebt;, imqwis.
T. 108. untehtan, simsirisfärtibusJ.PmA. 1.
der ttnrebto>,''iir/iijliyf.^ N. 35, 2. bn^ebt
bio, {ididter. R. unrcbtiu fernuorf eni*
Bo.5. kiuurt 'iinrebt,,oM0cf<ff/io. Ra.gl.K.
unrebten rJKtüotan.^Ps^ -^ onreliteD
4u<g. NaJ-^.dn^eblea giratea. OL 94. —
«nrebtenAö belenneJ Ca — - in.*tbero
tinreetun na-iau,'tiniiu»NiM« -Gaii.'4» — ir
oarebtcn diete. R 10 (a), 16. — anreh-
temo nian.N..17,49. -— unrebtemo gute.
Md. -»^ unrebterö miakelango. Bo. 5.— -
unrebt uuorl. N. 40,-19. — inirefatemo
gebileicbe. N. 59, 10. — > unrebteiro oue-
lunga. Co. ««• unrebtero suobhunga.
- Can. 10. — unrehtere anadabti. ^Co. —
1 nnrebteu uttolen. T. 108. -^ oafebten
uiiehsal. Bö. 5. ^- unrfebta frettul M.
..> 94, 1; — unrebtiu berxen. N*'73; 20. —
unrebtero gitbanko* Ct 63. *— nuelib
ununterskeit magiunrebtera sin fam»
fusio' -^ initpäarj. Bo.fi. unrebte.in iro
geloobo, heretici^ M. 5, 7. in' anreht
; Flexionen. : ^ < . «
— '• atark': . ^'. - :.i i : . .*'
-i R.^ in. unrebter.N.10(a)y3. 93)20. 118,118.
1 * ) -•• «arebtir. M. II. ...
-ii.^.tj/1. unrcbtiu. Bo.. 5«
. nu «; R.*- onrebtia. Orgi
.i gM s. nun^-ik unrehtea. *Ct 03r94. C».i3. Otl.
.-. \ . i! i .. N. 70, .4; Bo. 5w 'Wnu 3, 10.
i.i^.-#. f.MtithUw6. N. 54y 22.-61,. &.tBo. 5.
i ; af.i#^m.-«. ^unxebiemo. Co. Bo. 5. Md. N.
n.r^ > . 17j 49. 42, 1. 69, la 139,1.
O ifa A /v onrekferoi Co. Can.. 10. Bo. &
./) M un? ebtere. Co.
4 1
3
Ria
Ria
404
.1 ■
* 0^ f. m. onteble« (sdiwacb?)^ Na. N. 59, 3.
7«, 14- Do. 5.
' unrchtin (schwach?). N« 91, 6.
100,3..
a. «• /. iinrehta. N. 94, 1.
Ulirefada. Co. 4.
n.pl.m. anrehte. N. 5; 56. 24, 3. 26, 13.
34, ii. 36, 29. 48, 15. 53, 5. 72,
11. T. 118. Bo. 5.
ünrehti. N. IT. •
n^pL J^* u n r eh tö , comtptae ftörrupfe'
Gc 9.^ Gc. 8. ■
n.'pt. il.'uDTehtiu. N. 73, 20. ^^
^ g*. /i2: tffarehtero. CtOd. Co.3.N.73,20.
• AT^/.^iifirchteii'* T. 166, 3. N. 50, 15.
-•V 74; 5. 119, 2. 139- 4. l40, 4.
orirehtan. Prud. I.
a.pl.M. üArihte. T. 32,^. Bo.5. N. 49,4.
50, 15. 118, 113.
a. pl: A. unirehtiti. Gc. 9.'
jBchw^ch:
f^. i. iK. imreh'to. N.' 35, 2.
g» #• "in. anrehten. ßo. 5.
d. s. m. anrehtcn. N. 35, 5. 96, 11. T. 108.
unrehtin. N. 50, 15. '
dL j; yi unrectun. Can. 4 . *
0. 's. m. aiirehtoo. Ps.'; cF. ^rke^Piexion.
a.^s. '/. ünrebfon. Bo. 5. '' ' ' ' '
n. pLm. uiirehteD. N. If.
^ unrehtin. Ne. IL
gf. fH. unrehton. I^. 4^ ISw
0. nL nu onreh^en. N. 72, 3.
unrehjiin. pl. 72^ 15.
t;. pl. nnVehten (diele). N. 10(a), 16.
Comparaliv:
unrehiera, «iiu^ttMM^. Bo. 5.
.o. «• p« anrebteray Qrg-
la^jy/.M.ji.firebteren. M. 74, Sf*
. Superbtivi
;« der Mnairiiteako. :Org. -
dai nnrehiesta. Bo. ö. ' '-l
BKHTOy «An., ri^t/ ^«ele> /iwiry n
rdit*, «i#ela. tibtc).
f •
I ■■=■
.« f
^ 1
Formen:
Fcbto. K. T. R. Co. 0. Ib. Boi 5. N. Pa.
Rä. gl. K. Rb. Em. 33. Syl.
rcchto. N. 4, 6.
rchtlo. Rb.
rchte. Ho. N. II. (Bib. 5.)
reto. Em. 33.
reht. gl. K.
^et Em. 33. ^
Bedeutung und Gebrauch :
i^i^fe. Pa. gl. K. 9A^. flo. N. II. T. 205, 5.
K. 3. recte. gl. K. Rb. riie. Jo. Rb. gl. K.
Gg. 8. rebto sus, dtuüaxat. Ib. R. rehto
in uuaru, rehto in uuara. 0. I. 2, 46.
IV.I 10, 5. 18, 14. rehto in alauuari.
O. III. 2. 28. iz ist thcr aelbo rehto.
O; III. 20, 33. rehto leben. N. 1, 6. 47,
II. 0. I. 15, 3; sprah rehto. T.86. daz
hu8, tes reht^ undc rcdelicho ge*
flegen uairdet,'<foiim^ ea, qnae raiione
tegitiir, Syl. rehto gechoront.^. 134, 3.
hazeta. N. 138, 22. cberta ih mih. N.
58^ 5: phadon N. 14U 3. giscribe. O.
III. 1, 12. gangan. O. lil. 23, 39. pinot.
O. IV. 7, 78. sprechet. O. IV. 11, 46.
^ liuunn. O. IV. 16, 13. antlingitos.
T. 128. duomtoa. T. 138. arteile. Em. 33.
becbennei bäbo. Bo. 5. der rehto fe-
.i: '-•'•■ Cet (im gedruckten Text steht fälschlich
: • • r de'ro). N. 39, 11. [uil rchte, be^e (ira^
.r. .' . igcor/. Bib. 5.] daz ist ret uirinlih
' ■■ ding: Em. 33. daz ist rehto pealuuic
dink. Em. 33.
Oomparativ:
! rebtor. — ^ rebtor gilouben. O.in.26, 12.
;1 röbtor a-nafiang. Oh. 67.. rchtot ze sa*
^cnilc. Org. aide ao iz rehtor chit.
N. 30,. 18. ih naile iz rehtor sagen.
N; 143, 15.-
rebtere, reciiusfcompararej. Ct T5.
I ' AL AREIHTO uuartent, qiuilitimque cogi-
' 'taihne prospicitis. Bö. 5.
UiNREHTO, adv.^ unred^t injusie. K. 63.
'improbe. Gc. 8* indigne* Ri: 29. 6c. 1. 6.
pKae/udicabiliier. M. 24. Can. 10. 11. un-
t r'ebloj wrripU* Gc. 9. ist \YohI n^pl.f.,
.m: *
u
-• \
• >
i •
.-i
405
Rttt
Bifit
^
da In Gc. 8. corruptae MUkL unrehto
kioaalctoS) usurpasii^Ja» kifaicton,
usurpaverunt. IIk Rd. farenicQ;; mi^r/a
gereniibus. N. 25, 4. lononr. N. $7f 21.
unandost N. 49, 22. niipdeilet 0. HL
16,45. dati. 0. IIL 4, 35. uuegept. N.
61, 10. chosont N« 74^ & g^lonot
Bo. 5. uurecti n\\n\i^ MSwrpaUlß^ un-
rehti uernomcniu geacrift N. U»
Superlativ:
iinrehtiste, nitiosissime (varietaiem mul-
forum codicum ampuiarej. Mu.
UFREHT, aufrecht, erecius. N. 56, 7* (uf-
reht 8ol er gen. D. IIL 44.}.
REHT, n. (alta. rebt), Siedlet
Bedeutung und Gebrauch:
JUS. Rb. Rc Org. Gc. 8. Can. 4. 8. 9« Prud. 1.
fustitia. T. 25, 7. N. 4, 2. 16, t 17, 28.
k. 3, 3. 5, 5. K. 2. 16. Judicium. Mi]. M>-
Sb. Gh. fusiificaiio. Bib. 1. 2. raiio. Pa.
gL K. aequum. Ec. atquiias. K. p. N.
16, 2. rectiiudo. Frg. 43. vicioria. Biil 1. 2.
luge rebt, falsa fusiiiia. N. 18; 9. iz
ne uuare rebt Bo* 5. dien rieht tun«
cbet N. 5, 9. aie gitbahtun rehtes.
O. L 17, 64. thar ihabt er fiin ? ebtea.
O. IL 1*2, 6. rebt minnonti. O. L 4, 8.
ib rebt habeta. N. 9, & rebt frum-
min, Judicium factre* SyL rebt finden,
fudicare. N. 97, 9. ius dicert^ &^. rebt
(iprechen, jus dicers. SyL uaeg rebtea.
O. IV. 15, 19* opber dea rechtes. N.
4, 6. des rebtis scidango, scismaiis.
N. 54, 16. leite mib in dinemo rebte.
N. 5, 9. in dinemo rebte loa« mib.
ff. 30, 2. manota sie managfaltes reb-
tea. 0. IV. 15, 54. umbe lebt abtunga
lident N. 34, 23. föne mii^en uuan*
heilen liden, dienobandemo reblo
hincbent, ne niruerreist da dina
gnada. N. 39, 12. giloübeit »ie io
rebtes in licbamon kriat^ai^' 0. IV.
29, 11# die mib dines rdbtta irrent
N. 6, 8. mit meren reblea Mcp. mit
domo rebte, cum jusiUku IN. 46, 15.
mit rebte. Ct. 82. N. &, 8. 7, & 11, 9.
33, 6. 37, 5. 40, 5. Mcp. Bo. 5. Org. —
mi/t rebte min brnoder hotzea«.
8, 1. die 4int mit richte begr
>: smb -^/ Wra. 6, 6. mit rebtu. C
Schw. Gc. 8. 9. after rebte. Bo.
9, 9. 34, 24. Da. nab jr.ehte, im
täte (judicas). N 66, 5w nah tii
,. rebte. N. 7, 9. pi rehL^, jute^ Sg
VA. IX. 642> Gc 5. W. probaMiter.
Can. 6. .11. 13. . bene , (irascij. MX.-t
1. 2. preragoiiva. Ra,. gL K. thai
rebte uuaa sin drat 0. IL 9, 4
er giloubti ubar al so ix bi i
nuesan scal. O. IIL 2, 13. in i
ounnderbaft N. 64, 7. t,|]\|oo^oroef
j in rebte. T. 4, 16. fop xehte. t. 1
N. 5, 13. uuidar rebte. O. IIL '
Org. zi reble: tbai %\ i;ehte un
(jiufum fttentjy gibn iu. T. 10£
rebte erteile daa. N. 36, 6. b<
rent ze rebte. Np 44, 6. so. rebt
tont ix, recia judicate. N. 57^ 2. i
ein ze gnadon, nube oah ze i
poeniientem suscipere. N. 50, 16. r«
ejp ratione., Bib. 1. ex jiMUcio. fi
diu rebtu, ea raiione. Pa« uual
rebtu, q9Ui raiione. gl. K. trubl
. . teht sint crebt N. .18, 9. in dii
rebte uuerdent sie; irbphet, na
iro rebten. N^ 88, 17.
Form und Flexion,
n. s. reht. T.' 35, 7. 0. V. 23, 126. ^
16, 1. 17, 28. 18, 9. 35, 7. ;
39. 10. 42, 2. Rb. Gc. 8. Cm.
Pc. Org. Sb. Gh. Syl
rehd. Is. 5, 5. gl. K.
rect. Can. 4. i-
retb. M>. €an. 8.
g. t, rebtes. O.' I. 16, 13. 17, 64. II.
IV. 7, 84. 15, 19. 19, 18. 2£
K. p. 2. 16. T. 123; Ni 6. a 1
IS, 10. 22^' 8. 23^ 8.:C4K Ec C
Bo.,5. N. H.
ii •
. rebtis. Org. M. 64, 16. 70, 3; 10
rechtes. N. 4, 6. 50, 9t. 70, 2.
d» *i (et i)tstr.) 0. IL 9, 4«^ IIL 2, ;
68. T. 4, 16. ;I09. 17a, 4 fi-
5, 8. 7, 9. 9, 11. 16, 15. 17
_»
\
(K7
lUH.
Bm
408
i j ■ 33, 6. U, 24v 36, 6. 37^ a 40, 5.
44, 6. 50, 16. 57, 3. 64, 6. 66, 5.
. 66, 39i Na. Nol O^ Bo. 5. Mcp.
Yim. 6, .5. 8, 1. Bih. U 3., Mi f. Mi).
ku 5. W. Cna. 4. 6; 11. 13. Ra.
t^J^. Ffg..43. Pa. Sg. 193, Gc. 5.
VÄ. ix. 642. Ru.
rechte. Wm. II.
Teht«. N! 39, 12.
«. «. relit 6. I. 4, 8. 24, 6. Is. 3, 2. K. p*
2. 4. T. 22, 11. 33, 1. 38, 7. W. 14, 2.
16, 2. 34, 27. 35, 11. 36, 6. 39, 10.
N. 11. Prod. i. Bi^ i. % Mij.
reth. Sb. Bib. 2. Ho. 1. 1
JMfr.(ef.dl«^ rc^tu. Pa. sl.K. Ct. 94. Gc.
8. 9. Schw.
f
rehto. gl. K.
ii./i2L reht, fudicia. Mo. Bib. 1« P«« 3* yV^Jfi-
</af. ?l. 18, 9. ,
lir^ct', /ura. Can« 4.
g»pL rebto. Syh
dLfi/.relitcn. R 88, 17. 118, 118.
0.^/. rehti /vro. Rc. ftssiiiias. IS. 10 (b), ?•
' 17, 23. 88, 31. 147, 8.
BEHTOLIH. — allero rehto lih, amne
' juHum. SyL ,
KEBTI, justitia. Pa. gl. fc
*ehtc, fiUiitia. N. '^O, il. IM, 1.
VjNREirr, lt., Unrecht (alta. unreÜt).
Bedeutung und Gelirauch:
iniqfutas. Is. 3, 2. ö, b. T. 108. 145. 113.
Org. H. 8. l^rg. 45. N. 7, 4. 17, 26.
25, 10. K. 2. Bo. 5. injmiitia. gl K. Pa.
K. 7. N. 88, 33. 89, a 102, 12. wtyVi.
' ria. M. 31. Mart Sb. Le. 1. 3. nefas,
Bo. 5. prarfudicium. M. 30. Gh. 1. 3.
unrehtes scuntan, solUcitare. Em. 4«
unrecte, inordinato more. Can. 4. die
dar sagent, daz in unreht kitan
si, 91a se laesos adserunt Em. 5. si-
nes mnndea uuort sint uiireht N.
35, 4. 80 unax so ih onrehdes gi-
sahi. Co. 3. ze unrehte gebelle
sint M. 57, 3. in unrehte inphieng
mih min muoter^ m iniquitatilrtu. N.
50, 7. mit onrehte mir leidin ist
vlndicfm originalis peccaii. N. 42| 2.
mit ührchtu; mit narieihto nparua-
ran« pervadere. Can. ,9. mit unrehtu
farchaufta. Can. 9. bi uarehte: pi
nnt^hi^r pcrperanu M. 1. pi unrehte,
immerito. Mart pe unrehte hareton.
N. 24, 19» pe unrehte, mih hazzent
N. 37, 21. be unreht^, sine causa (ad-
versantesJ.K 3, 8. sie uuaren mir be
unrehte fient N. 54, 4.
Form und Flexion:
n. s. unreht M. 30. Gh. 1. 3. Ra. gl K.
Pa. H. 8. Frg. 45. Org. T. 145- N.
7, 4. 17, 26. 25, 10. 26, 12. 30, 19.
35, 4, Em. 5. Can. 9. ,10. 12.
unrehd. Is> 5, 5.
unrehcd. gl. K.
g*. s. unrehtes. Frg. 45* Em. 4. T. 108.
113. 122. 141. N. 16, 10. 17, 5.
38, 12. 48, 9. Can. 9. 10. 12.
unrehtis. N. 65, 15. 66, 4. 100, 8.
linrehdes. Co. 3.
unrehtdes. Co. 4. ^
unrectis. Db.
d. s. unrehte. K. 2. T. 212, 3. 83. Bo. 5.
N. 3, 8. 17, 5. 18, 5. 30, 11. 42, 2.
61, 3. 71, 14. 72, 6. 93, 4. »L 1. 3.
Mart Can. 10. 12. 13.
unrecte. Can. 4.
ü. s. unreht Is. 3, 2. T. 42, 3. 76. Frg.
43. M. 31. Sb. Mart. Le. 1. 3. Bo. 5.
N. 5, 5. 7, 15. 16, 2. 25, 10. 30, 10.
35, 3. 37, 20. 38, 12. 40, 7. 44, 8.
unreth. Ho. 2.
nnret Can. 8.
im/r.unrehtu. Can. 9. 12.
unrectu. Em. 1. 3.
unrehto. Can. 8.
R./i/. unreht, iniquitates. N. 37, 5. 39, 13.
93, 4.
g.p/. unrehto, iniquitatum. H. 78,8.
c/./^/. unrehte n, iniquitatibus* N. 38, 9.
102, 3. 10.
unrehtin. N. 129, 8.
d./iJ. unreht, in/nstitias. K. 7. N. 88, 33.
89, 8. 102, 12.
ANTRERT in N 95, 6. ist antreit
(ARBIREHT, 71., ^tbvtdtt
im
Rm
Bffl.
o. s. din erbereht. D. III. 72.)
LANTREHT, n. (alts. Undrcht, angeb.
landriht), iatihttäft
g. s. lantrehtes, hrniani juris. Hd.
er. Si lantreht; Irteili mir ein lantreht,
responde mihi /ridiciunuMB. Bib. 1. 5.
lantreth. Bib. 7.
cf./?/. lantrehten, legibus. N. 94, 4.
lantrehtiiij legibus. N. 93, 4.
LUGEREHT, n, falsa /ustifia.ti. 18,9. (kann
auch aücomponiert scjn).
WERAHREHT, n., jnst\pcntio.
o. ph uuerchreh i^fustificationes.^.t IS^U.
uuäz sint fustificationes ane aber
mandaia, qnae fusiosfaciuni ? u u a z
ßintsicane facta juslitiae, opera
fustorum, quae imperatdeus? ziu
heizzcntsie aber sine, ane daz
er si recchet? pcdiu inugen
uuir sie diuten frumereht aide
uuerchrcht N. 118, 5.
d. ;[7/. u u c r c Kr e h t e n.jiistificationibus (dci).
N, 118, 16. 23. 48.
0» p/» u u e r c b r e h t , juslificaiiwies ( tuas).
N- 118, 12. .
uiierghrebt'N. 118, 26.
BURGRfeflT, jju, SBurgrfc^t (de jure civlli
ipsonsm dominorum, quod vulgariter p u r c h-
irecht..Ürk,.v.l297 in ßlon. Iwic'JL 2H.
addenies eideui domrä et monastcrio in
eodeni oppido ius urbanum et civile, quod
vulgariter purchre^ht oppellatur. Urk. v.
1245 inßlon. boic* Hl. 144. uns ze purh-
reht zwen pfenning* Ürk. v. 1303 in
Mon.boic.III.i88:j.
a. j. burgreht (scuofen deino liut^).
Bo. 5.
FRUMIREHT, n. — s. werahrchl.
g.ph frumcrchto, j'ustificatioßum (deij.
N. 118, 33.
a.pl. frumereht, jiMtißvationes tuas. N.
118,8. sezzcmirzc eo frume-
reht (kann auch a. s. seyn). N.
118, 33.
(FRONEREHT, res publica. Hd.> , -
DIiNGREHT, !>., /WiWujh, 6rric|t^9r((etl.
'I
« dTaz^dincbrehtgaK et dtfmo son
-♦ ..'71,^10..
diachreht feirroidenie. N; 82,- 10.
DIÖTREHT, n. — qualifas dividitur in
cidle i. e. stritumbe dik tielrecl
negfotiale, u e. strit antibe des qi
heite. Db. •' ' *
GAREHT (golh. garaih^, fustus^, red
ra&Ci rectus (der Por(n..jnäch udser ^c
justuSf aber der Bedeutung nach vei
den, da gareht. nicbt (n der Bedeutu;
stMt sondern nur. iri der, Bedeutung ;
vorkOnihit).
caröfarpüä'ni^da. Pa. ' \
kir'ehd t^uiiiit'ha. gl.K.j'/'''«**^"
gereht, directa (erat virgaj. N. 73,
gerehter, rectus. Nd.
girishtir, rectusi Nd. IL (goC ist
ter und^ gerehter, justtis ei rec^
gerehtiz, r^c//im (aide chrumbez).
girehtiu^ in directa^ Gh. %* \Xik. «
grehtin.)
(iBo'bin ich dir is uil gerehi D. 1
Neben, dieser' Form, die nur in den
'gen Stellen sich zeigt, komint, und
in häufigeren^ Gebrauche, die Fuirh^ ^
(auch aur..a1s rectus und nicht als /Vi
.vbr|' die \\ohl ifur aus gareht ^os^n
gezogen ist Doch ist auch grihti, dii
. und gar in ti, j'udicimn zu vergteichen
vielleicht.einc Mischung vefscbiederier l
me anzunehmen (s. auch garihti
ribti);'man halle aber auch gerebti
grihti und girihtan und grihten
wie. geccht und gjreht, beide als <//>
in ^'. 73, 11., zusammen; s. auch g
und grecho in reh, gareh,
GREHT, rect^s^ _
truhtenes reht diu sint creht.
fiae domini reciae^ N. 18^ 9^
greht, rectus (ist gol). N. 24, 8.
greht iaiyiticolumis (geuualt). Bo.
creht, directa (era^ virgaj. N. 73,
n.4*^ gr^hter; suozer u-bd« gre
: : (sa sieht im cod.) ist u
i^ubitn^ dulde ei reciuA
\
Ul
Ria
RIH.
412
1
24, 8. uuanda er (got) suozer
unde grehtcr i$t M. 24, 8.
n. $. f. grehtiu,/iiira /^in/i/ii^. M^.Bib. 1.5.
n. s. n. crehtez, rectum (ist sin uuort).
W. 32, 4.
d. 4. n. crehtemo herzen^ recio corde.
N. 93, 15.
o. #• m. grehten sin, ^iriium rectum. N.
50, 12.
ii.pL m. grehte, recti (hominesj. N. 24, 21.
35, 11.
d. pL crehten, rectis. N. 32, 1.
<r./i/.iit. grehta, emendaiüs (codUccMj. läp.
(Bib. 1. 2. haben grech.)
crehte, recios (tait ii). M* 32, 4.
die grekten uuega. M. 24, 4.
a./i/. I?. grehliu, in directa» Gh. 3» (tih. 1.
hat girehtiu.)
GKEHTO, Adverb, Conjunkt und Interjekt
das crebto einfalle ial* Bo. 5. hinair-
broitini; xpcht^ dih crehto mit paulo
ae himele, te exiasis asm paulo rapuU
in teriium coelum. N. U3,. 16. grebto,
^fltur.ho.b. ir ligcnt crehto 80, daz-,
jacetis et^o prorsus. üo. b. mir ist crehto
uu^rdea.zorftet erbe, etenim heredi»
' . tasmea praeclara est mihL N. 15, 6.
«ie sint crehto so tiure-. Bo. 5. ih
ahton grehto unsalda unilon beze*
ruQ uiresen. Bo. 5. ein raare geaualt
ist crehto des nu, der noh sih sei-
: beq. halten ne mag, o praeclaram jMh
ieniiam^. Bo. 5. auola grehto! o! Bo.5.
Anola grehto! o igiiur! Bo. 5. iiiiola
greji^o be dih saligen, o ie felicem.
Bo. 5.
UNGEREHT, ttttgerccfetr falsa (justitiaj.
N. 1^, 9.
- qnger^htez herxa. N. 100, 3.
UNGREHT bist du an dinemo herzen.
?I. 35, 11.
fior habet io ungrehten gang, samo
ao der halzo. Mcp.
UNGBEHTOST, Superktiv. .
ungrehiostun, vUiodssimam. Bib. 2.
GAREHTl, /.
OmS. gerehti: boote onde behalt dina
unsundigi unde uuarte an dia gc.
rehti, custodi innoceniiam et vide di-
rectionem (aequiiatemj. IN. 36, 37.
GREHTl, f.
«• grehti, crehti: diu grehti (dero
gerto). Mcp. — crcbti, rcctitudo
(unde chrurobi). Org.
d. grehti: min fuoz folle stuont in
grehti, rectitudine. JN. 25, 12.
a. grehti: ze filo chosig man ne gc-
uuunnet niemer grehti obe erdo,
non dirigelur. N. 139, 11.
ÜNGREHTi, /
der ist diccho lukker, daz ist mi-
chel ungrehtl IN. 139, 11.
£:RAGREHTI, /, ma/estas? pi'etas? nur
bei ptfrid vorkommend und zwar in foL
genden Stellen:
sinero (gotes) eregrehli uuarun
thiggeuti, thaz erouh gihorti, thaz
ther euuarto bati. O. 1. 4, 17.
er (oliberg) zeinot hohi in uuara
thera sincra (kristes) ginada, thaz
olei ouh thia slihti thera sinera
eregrehti. 0. IV. 5, 22.
in thiusin furdir uuonenti ioh druh*
tin iamer lobonti, ioh Ihankon io
gimalon then sinen ginadon, si-
nera eregrehti ioh sinera mahti,
ther uns gab thaz gimuati thuruh
sino guati. O. IV. 37, 41.
er (krist) ougta in io filu fram, bi
biu er hera in uuorolt quam, mit
• uuerkon in girihti bi siiiera cre-
grehti. 0. III. 14, 114.
thaz üuir thaz irkantin, uuara uuir
gangan scoltin, pedin in girihti
«I sineru eregrehti. O. IIL 21, 32.
oba thu armen uuihtin duest drost
mit eregrehtin. 0. II. 20, 1.
gihugi mit eregrehtin (eragrehlin
cod. V.P.) thines scalkcs druhlin,
ioh läz thaz Hb niinaz in sconi
richi thinaz. 0. IV. 31, 19.
mir deta thaz gimuati sinesselbes
guati, nam mih fon ummahtin bi
sinen eregrehtin. 0. III. 20, 118.
[27]
413
Ria
RIE
414
•
T^Hs
it zi thiu ni uuurti, ni Duarin (hino
mihi, al bi ihinen malitin ioh ho-
hen eregrehtin. 0. IV. 1, 52.
uuir unsih thcs thar frouuon^ sel-
ben drubtin scouuon, sines sel-
bes sconi ioh allaz sin gizami, ia-
nier in then mahtin bi sinen ere-
grehtin. O. V. 23, 290.
REHTLIH (angcls. rehtlic, recias, rihtlic,
regfilaris, fustus)^ unser rec^tlic^/ doch
nicht in der beschränkten Bedeutung dieses
Worts-
rehtlih uparal, cathoUcns. Pa. Ra. gl. K.
rehtlich rebt, jus, fas. gl. K.
rehtlihiu, jus, fas. Pa.
so rehtlicher, reverendiis. Bo.
theser manrehtlihoist,yVi^///^.T.210,2. '
refatlihhun, regulari (disciplinaej. K. 3.
32. 48.
rehtlibhnn, regtdarem (disciplinam). K. 60.
rchtliha puoh, canonici libri. Da.
rehtliho(rehtlicho. Em. 4. Can. 10. 12.)
nrlouppoh, canonicas episiolast Can. 9.
citi rehlihbiu (dc!J, horas canonicas*
K. 37.
üiNREIITLlH, unrec^tdc^.
unrehtlihemu. Can. 9. \ site, inor-
unrehtlibemo. Can. 10. 12. ( dinato ^
unrebtlichemo. Ein. 4. ) more.
ÜNREHTLIHHOR, iniquiiis. Rb.
REHTHAFr, rec^tMft/ ji^tißcatiis. gl. K.
N. 70, 15. 84, 12. 98, 5. 104, 9.
GAREHTHAFTÖN, justißcare (nur bei
Notkcr).
diu (chorunga) den man gerchthaf-
tot. N. 25, 2. bediu gerebthaftot
er mib, so hallet er mib. N. 61,7.
ibgcrehthaftot h^jtistißcavi (cor meumj,
N. 72, 13. ' '
kerehthaftote an in selben, jnstifi-
cata (judicia) in semet ipsa. N. 18, 10.
GAREHTHAFriGON, justißcare, nur bei
Kotker.
girehtbaftigcn, /W///imr^. Na. II.
kerehthaftigot ouas, justijicatus.
»• 33, 21.
uuir ttuurden gerehthaftigot. N.
84, 12.
REHTSAM, rcc^eram.
GAREHTSAMON.
garehtsamos, justificahcris. Frg. 7.
REHrWIS.
REHTLERANTO.
REHTREDINA.
REiriMACHARI.
REHTBRECHARL
REIITFESTl.
REIfrPOLGARL
REiriFRUMIG.
REIlTGERiNr.
REHTGUOTI.
REHTCULICHONTER.
REHTHERZER
REHTSAGA.
REHTSPRECHAN.
REH'rSCElDlG. ' - ]
REHTEMO, M#6^.? oder r^litem,iii^:? s. RL
d, rehtemen: so ih bi rehtemen scaL
O. I. 1, 52.
REHTMSSA, /. (alts. rehtnnssiv angek
rehtnis, reciitudo, jusiitia, raiio^.
rehtnissa, aequitatis. Is. 3, 3. '
zi rehtnissu nnerchum,- ad fusiiiiae
operaiionetn. ts. 5, 7.
tehtniBSh ^jisstißcationem. N. 4f, 2.
REIlTÖiN; Stallt mtbfrfa^r^n lafctt; cf. Hhtjan.
pari, rehtonde (mannolicbemo). Mcp.
FOLLEREHTON. — so do mine brao-
dera mih paten, daz ifaminuuerch i
folletale iinde ih in follerebtoli
an disemo salmen. N. HS'«'!.
REHTÜNGA^ /., regula, justitia, fusH/ica'
tio (cf. rihlunga).
71. s. rehtonga, justitia* Is. 9, 4. rc*
gfda. K. 58. regimen. R^ (re-
hunga. gl. K. rihtunga. R.)
g. s. rchtungu, regulae. K. 3. (in K.37.
ist regulae mit ribtungu über-
setzt).
d. #. rehtnngu, regulae. K; {i. 3. 62.
d; ^. rehtunga, jMiiliam. i^. 9, 2.
n.pl. rehtunga, jfistißtathmee (deij^
N. 11», 54. • ■ ' ■
i -. l
15
BlU.
RIH.
416
g*pL rehliingon, fnstißcaiiomtm. N.
118, 83. 14t.
d.pl. rehtungon^ jnMiificalianibui. N.
118, 80.
Q.ph rehtun^ a» justificatianei. N. 118,
68. 71. 94. 124. 135- 155. 171.
dine rebtunga lere mi-h. N*
118,64. dinerebtuDgazetuon«
ne. N. 118, US. dine rehtaoga
suocho ib. N. 118| 145.
REIITAIU, Ol.; cf. ribtari.
- LAMKEHTARI.
/!• s. lantrebtare (io Tr. steht lant-
cebari). fib* u* laatbre^tare.
Cr., rachinburgius.
v,*pi. Untre chtara fgui /tuficaiis ter^
ramj. K 2, 10.
RIHTi, /., Stickte.
Bedeutung und Gebrauch:
regiäa. Sal. 1. Ra. gl. K. E. wdo. Bo. 5.
Mep. 50. canon. Da. rectiiudo. A. rep^
mim. Bo. 5. fustitia. "N. 30, 9. irames.
AI. 15. Can. 6. 10. 11. 13. series. Mcp. 36.
Bo. 5. dia ribti des kechoses fardi-
nemJ.Mcp.bO. diu rihti des fati. Ba5.
dineto ribti ze lebenne (proprio füre).
Ba 5. aba dero ribti sinero ordeno.
Bo. 5. tazter/M>/M^ uf in ribte sibet(?).
Bo. 5. (95.) rlhli, compendli (wa). Ib.
tiaegä rihti, via compendii. Ib. Kd. (ef.
den comp, wegaribti und stat rihti.)
dannan behabo ih mina ribii an in
(uoegen). N. 118, 168. si habet tboh
thia ribti in sconeru slihti. 0. 1. 1,36.
^uaebet io mit mahti thes himiiri-
riches ribti. 0. II. 22, 29. stat ribti,
ordinem. N. 24, 9. (comp.? oder ist ribti
auch als adj. zu nehmen? cf. auch uuega
ribti.^ in ribti, in directum. Rh. di*
reeiim. Syh in ribti, directanei (sine
aniiphona psalmi dicendi srmtj. K. 17.
k in iihti drenkit. 0. L 1, 19. — freuue.
O. I. 1, 44. — fernemet O. IL 9| 7.— >
izfulli thaz giscrib. O. Ik 9, 91. —
lasun. O. IL 10, 9. «*- sprachun. 0.
HL 16, 70. — quederaes. 0. IlL 26, 13.
.— ^ ilent. O. y.r6j 38. -^ thssuuir sin
imo thinonti in uuihi inti in ribti.
O. I. 10, 17. ioli unir uuescn blide
in themo euuinigen übe, mit scaU
kon thincn iamer, uuir ni geronuuih-
tes mer, mit engilon Ihinen, thaz
uuir then uueuuon miden, in himil-
riebe in rihti, in thineru gisihti. O.
IL 24, 44. thaz ir stet in rihti in mi-
neru gisihti. O. IV. 7, 88. iz uuas al
in rihti in sines einen krefti. 0. IV.
12, 60.
Flexion :
n. s. rihti. Ra. gl. K. Bo. 5. Mcp. SaL 1.
g. Si rihti. Bo. 5. Da. Ib.
i/. s. rihli. A. K. 17. O. IL 9, 91. IV. 7,
88. 12, 60. Bo. 5.
(rihte. Bo. 5. setzt vielleicht einen
nom. ribt voraus» wie in rihte,
direciim. Syl.)
a. s. rihti. Can 6. 10. 11. 13. Bo. 5. Mcp.
E. N. 30, 9. 118, 168. »L 15. 0. L
1, 36. II. 22, 27. Rb.
ALARIHIX /., oder alariht?
in alarihte, simpliciter (sament uue-
scn). Org.
in ale rihte gin. Mcp.
UNRIHTL /., tementas. Bo. 5.
d. unrihti, temeriiate. Bo. 5.
EINRIHTL /., series (fatij. Bo. 6.
UUEGARlirrn (oder Utes uuega rihti?);
cf. rihti.
giang er uuegerihti, suahta sin gi-
knihti. 0. IIL 8, 19.
uuega rihti, via compendii. Ib. Rd.
LESARIHTl, /. — disa lesarihti, ro/i-
simdionem^ habent diu uuort. IN. 64, 1.
HERZARIHTl, /.
in mine herzerihti, in directione cor*
dis (conßtebor tibi). N. 118, 7.
STATRIirnc?); s. rihti.
GARIHTi, /. (goth. garaihtet, fusiilia^
Gehort hiehcr (cf. garibti, n.) oder zu
rccha, ulcisci,' •
girihti, uhionis. T. 145.
kirihti, vindiciae, correctioni. K. 42.
45. 48.?
in kirihti, in direcittm. K. 12. 17.
[27']
417
RIE
RDi
418
r
in giribli: kundtun sie uns thanne, so
uulr firneinen alle> gilooba in gi-
riliti, in ilierü uuuntarlicliun gifli*
O* L 17, 70. ist tbar uuilit so sarphes
odo iauuiht ouhso geipbes, iz uuir-
dit in girihti si sconeru slibti. O. I.
23, 26. grubilo in giribli in tbes gi-
scribes slibti. 0. II(. 7, 76. er ougta
in io filu fram, bi biu er bcra in
uuorolt quam, niit uuerkon in gi-
ribli bi sincra eregrebli. .0« III. 14,
114. er quam in giribli in tbesa uuo-
- roll slihll O. II. 2, 17» tbaz uuir tbaz
irkanlin, ouara uuir ganjganscoltin,
pedin in giribli zi sincru eregrcbli.
0. 111. 21,32. tbes muazin niazan ia-
mer iob midan suntono ser, freuuen
in giribli in ibineru gisibli. O. IV.
1, Ö4. so brab er sar io Ibie esli,
tbaz er in giribli iben uueg mitlben
. gislibti. O IV. 4» 34. sie quamun mit
gitbrenge in tbemo selben gange,
iob mit iberu krefli in ibia bürg in
giribli. (X IV. 4, 58. tbaz thar nist
manno mcra, ni si ekordo in giribli
sin emmizig giknibli. O. IV> 8, 22.
tbaz ist in giribli Tora drubtines gi-
sibli. O. V. 23, 177.
in geribli: übe ib mine fettacba ze
n^ir nimo in geribli, mdirecium. N.
138, 9.
. ..Aucb:
GKIHTl,/ — dar ist diu gribti (entgegen-
gesetzt der cbrumbi). N. 36, 37« — sib
dia gribli riiine&Joufles. N« 58, 6-
UNGARIIlTlj /. ~ in ungerihli hair ib
gesundot Co. • . .
GARIIITI, 7?., ®fxidft, /witdfMi (cf; aucb ro-
cban in VV jLt.jc\.JHL/#
. fk s. gcribte9 fudidum, N. 88, 15» Syl.
(regula. Hd.^
g. s. geribles. N. 105, 3.
a. s. geribte unle soona (bietan). Co.
geribte, /udiciuin. N. .32, 5. 36, 28.
geribte ze tuonne. N. 71, 1. 98, 4.
118, 121.
giribt (cTi garibti, /.), mndiciam
(tuot). T. 12, 2.
n.pl. geribte, fudivia. N. 10 (a), 5. 104, 7.
d.pL geribten, judicihm M. 88, 31.
a./i/. geribte, judida. N. 0, 17. 147, 9.
Bo. 5.
UNGKIIfri, n. — daranab bito ili umba
allaz daz ungribti, ioub umba alla
den unfrido. OlL
RIHTIG (bierans unser rrc^ft^).
ribtig uuard ib ze dinen geboten; dlri-
gebar. M. 118, 128.
ÜNRfmiG (iinrtc^tig), temerarium. Bo. 5.
ÜNRlHTiGO, l^/iierir (uueibolin> Bo. 5.
EINRIUTIG.
der einrihtigjo Catö, rigidui. Bo. 5.
HKNARIHTIG.
binariblige ferle, rectos üu9,*tko.bS
RfflTlüA,/. ,
ribtida dera galaupa, ^fmbolumi Da. ««
regidß. E. *— catholicq. Pi^ ,
ribltilba, caihoiica. gL K.
GAIUH TIDA (golb. ga r ai b l i lba,/iMl£/ia), f.
n. j. . g i r i b t i d a , instnatuntum fdiviiiae
. , piae et , thesauri iui et mulii/dix
instruineqtism tuiim cadeniin conie
Maris J. Ml. Bib. 1. 2. 7.
kiribtida, carredio. K. 28l
k^ribteda» correclio (sedh e/us).
N. p6, 2. . ,. ...
^. s. giribtida, ordinatianeifL M. 17.
Can. id 11.
kriblida, ordinem. Rg. 2i>
71» pL giribtida, injUrumenta, sumpius* RB.
UFARRIHTIPA, /, .
m^na ufirribtod^^ do ib cham unde
abUz keuuan. K 138, 2.
RIHTNISSIDA,/.
d. t ihiüisaedo 91 gubertHUioMm Bo. &
RUITIL, ifi.
REITRIHTIL, m.. amiga. V& L 514. agi.
.. taior: Bib. 1. 5« >
g. «. reitribtiles, aurigae. VJL V. 146.
n.pL reitribtila, £7^iiMr««. UK ?• Bib. 2.
Sb.
a./9/.reitTihteU9 aurigae. Bo# &
9
läE
RM
420
RIHTJA?i, richten; atk rihtian, angels. rch-
tan und rilitan, regere y dirigcre, erigere,
emendarei nbrd! r^tta, rectificetfi\ vindi-
care, porrigere (also wohl verschiedenen
Startimeir), golb. garaihtjan, dirige:^.
Bedeutung und Gebi'.'iuch:
iurdinare. Mi^. -M. 14. Can. 10. 11* 13. diri'
gerr.Vi. iL 13: N. 97, 5; Ra. gl. K. re-
. ^ei Ik^. & N. 2, 9. 22, li 47, 15. 67, 18.
79, 2. H- 3. 6. 8. Tl 8,^ 3. judicnrc. N.
10 (a), 17. 'dhponere^ Rc. Rlart. Gc. 3. cor-
rigere. Ic. -ytiiHfi/are. f;\. K. erigere. Pa.
gl. K. €c.*8. hkstriiere. Me. disg rihten,
eiimn pl^eber^.Wö. diaV^he rilkl^b, pa*
rare >werÄ^ii#'. ' N, * 77 , ' 19. sine uucga
' ^ihtä!bi^. li '10, S!0. uüert< 'riVtl/lU| re-
gere. Oow'fr.' in rehläflftig'a -rillten. N.
75, 1. dannesled'crtazelirron, der sie
i*iblen Solu: N. 80, i;^.' T\hXt\ dlspen-
Met: M. 7. CnVi. 10. 11: 13. ' anitnas ze
'rihVano^. K.-!J. rihte lifith' ah den reh-
- fen- nut^^' dirtge. N.- 26, 11. 'unsere
<'^ fiios^^an den liue'c ze ribiehne. Nz.
' Ulf se^fu'ÜzPonh*rrtit«'in sfhi uuege
rehtt O. I: tO, 26. - din sre rihti ze
unege. N.'S4, 8. 'daz dtx'rfie'rihtest
unde tr^iatest (Hl. rihtät sirfa skara
nnider una, itruitr. ßo.' 5. ri4itit, oget.
Bib. 1. 2. vihrat.lc ■ dine ettangtlistae
die du rihtest Nh. rihtis then dag.
O. V. 24,' 14. rihtest dia rerta, ' c/omi-
te». Mcp. 71.' daz litiibet rihtit cetera
membra. VVnr.-2, 6. rihtest in bisuuih,
dolos poir^^tt eis. Ji. ^2, 18. ir rihtent
nezze. Bö. 5. rihteril'e, refirienlcs (re-
Ha ma). T. 19, 3. rihtent disa i^uerlt
in misselrchen'^ev/^^ifj; N. 106, 23.
minisiravit, gab vel rifata. 'M.-30. Gh. 1. 3.
rihta sinen fttuol, partäbat thronam
imtm. N; 9, 8. strich ribU er.^N: 9, 17.
ribton fmb sin teniorhmf. Bo. 5. (sine
fltadile er ribte. D. UI.'IOO.) rihta
sin heraa. M. 79, 1. der sih tibtihde
iBti dirigens, li. 79,^2. di^- ged^iiling
ribta mib ain daz enAc'y' düciplina cor-
. rexii me uü fmem.\ N. 17,>36i m a no' r i h ti
thia nabt 4). IL .f» l3*tiliti| statueret
'C^tHkt li^ifj. OA. fihiint, ^dirigite (mciu
fem hd dthihj. N. 97, 5. iz (kruzi) rih-
tit nuorolt enfi zi sines selbeshenti.
O. V. 1, 40. rihtit sinberza thur zua.
O. III. 18, 8: rihtit unsib zi thcmo
kast^He.'O.'I?: 5, 36: er ostarrichi
rihtitäl. Öl. 2. thaz rihtit thiu sia
gruualt ellti.-*d.' 4. er rihlit thaz in
• • ilu</rn^t'is•t Ö. n. 4;6?. er s'elbo ribte
mir thaz uuort 0. IV. 1;'5. ribta ge-
tier^cono'tb'i^ gotes linti' in frono.
i' -' --' Ol. &9. thcr 'ibi-'a arka'^sin^n kindon
I ii^ihtW iti tb^w nndoif.' O. I. 3, 11. zi
., .;* .;. .|Q,^-g tlbta airahiiya't.O. I. t6i3.'rihta
•" '^ th'eri STii, O. H. H, 42.-ribt er zi uns
'-* '"- cniib lierliint. Ö. i''l0,"9. diu gilouba
unsih ouh rebte ^iti «lbi4)nost sinaz
^ " filitÄ O. IvMf l'i tl^oWbt dnsih thiu
.'l -.»... redlnaj Hh-a^t-Truir'-U'Äs -»uartcn iha-
nana. 0. III« 5, 5. ZT-iins'^iht er born
heiles. 0. I. 10, 5:' tbü'd'ruhtito rihti
uuort min. -0. t. Sl, 32." '^ruhtin min
' - -^ ' ihtev guifto, nu^ribtt rtiibgrmuato, zi
thisu mir then* hiiffu- diia iob thaz
berza that* zua. O. 'IH-. 7, 1. ribtet
t^ie ilnan k/ad. O; V. 27, 42.
" *M{t dc^ Dativ, ohne Obj^kl'sdkkusativ:
trübten ist der genad)Ei S'cbeinet un*
de allen ribtet^, die un'riebt t^lent,
Judicium facit. N. 102, 6. ib -pechenno
- dax ^ot dien unehtigen ribtet, judi-
dum inopum 'fmiet. N; 139, 1^. die a n-
'^ ''deren rihtent unde aellfe rebto le*
^ ''bent N. 105- 3;
* Ist "aWcb In ir stehen zu lassen in: unde din
g^eduuing ribta mib an daz ende,
'' data' ih sol; ze dir ribta er mir. N.
' 17, 36.
Mit ubar:
ribte got über sie, judica illos deus.
N. 5, 11,
Mit acc. der Person und gen. der Sache:
uuaz uuollet ir' nü, quad er, tbes,
. ih ribt es luib alles. O. II!. 20, 123.
er eab in tbes mit tbulti suazaz ant
- Huurti, rthta sie« in uuar min, thob
Uttibt aiea ni fifRami^. O. III. 13, 38
421 Blü * fm
xia thii frages es mih, fehie selbuo . . rihte« N. 5» 11. 26f IL 3
rihten^ es thib. 0. IV. 19, tt 138^ 25.
Form und FIctmoo. Unp. J9« ribtet 0. L 23, 27. 27, 42.
Inf. rihtan. Mi|i. ribiiat;!^. 97, 5.
rihten. R. N. 75, 1. 77, 19« 89, 13. , p.praes. tihiuni^^ erigens., Gc S.
• Ho. Bo. 5. Q& L'IO^ SO, ribtendq, regens. Bo* 5. />
ribtennes. Mcp. Bo* ^. : , fadend0. Ji. 145, 7.
se ribtanne^ K..^.. ,/. ribtentl, dirigei^s Ka. ..
xe ribtennei K- 2. Nx. ^t lQ(a), 17. . xihitnAxi, dirigens. gl. K*. />
Bo. 5. j / . - . cQneh. gl. K. :
(du) ribtia. 0. V. 24^. 14, H. 6. 25. ribtindei, regm^ N. 44, 8.
I ribteat. N. 2,9. 72, 18v 7$»^ 2. 118, ,ji .,,.,.. . g^ns.JH.^lB^^. •
84. Nb. OtL Bo. 5. IN. U. Mcp. .. . m . n.pl.TihUnde,refici^e$.T.
(er) ribtit Rc« Ic. Pa. gl. K. T* 8,3. Bib. ...^ jDh^rii^^jribtet:.aaxex(M iofiBKe Jl
., 1. 2. ScU.:75. OL 2.. 4,J|7. 0. 11. j . ,,.; .. riiitcl auerde. Olk
. 4,.<7, .JU 18, 8., iV. 5,:i36k 28, 12. . ^I|r^lÜr<GA, /. (cf. rebtiuii«a), wgela
V,l, 44..|,f. : / .' li^ig, rihlung, SRic^tiiUg. •
rih|et..,Bo. 5. Wra. 2^ 6. Sc^. 75. N. . . Bedeutung und Gcbraucb:.
22,: ^..47, ]^..67pl8...3ß^.5f 103, 6. . , regimen^ R. moderatiq. M. 22. Can. 14
139, 12. - , . . im^da$io. AI. 30. Gh. 2. 5. di^m
(ir) rihtent Bo. 5. Can. 5, 10. 11. 13. M. 7. re/ormiftio. ü
(aie) ribtant Ic. Mart. ,, Can. la 11. 13. diipositta. JfiiM. 29
fibtenU Scb. 75, Q. IV.^^^ 11. N. 1. 2. 7. Gc. 1. 6. adminisi raiio. Gh
105, 3. 106, 23. . ^ ; 1 . cmm. Gc 1. 3. 4. 6, M. 3. ribtu
(ib) ribte- 0. U. 13, 8. , .: gubfrnaada. M4. Raa Gh. 1. 3.3. <
(er) ribte. Os, 3^. O.I. 10, 8^ 26, 14. q^imit xe deru rihtungu Y/«d
IV. 1, & M. 7. C«n. la 11. 19^ Bo. 5. l^m. 33- ribtunga^ mente. Prud 1.
H. 3. 8. Form und Flexion: ..
(aie) ribteu. H. 13. . ;. n. ^. ribiunga. R.
rihiin. Gcv 3. . , v .. ff- ^. ribtunga. Cao. 10. 11.
(ih) ribta: ib Tibi ^s. 0. III. 20, 123. d. s. rihtunga. Prud. 1. Gh. & Bib.
(du) i:ibt08t./]V.«.22,.v5. rihiungu. Em. 33.
(er) ribta. M. 14. 30/ Can. 10. 11. Gh. 1. 3. ribtungo. M. 22. 29. 30: M^. Can. 1
Ol. 59. O. I4 3, 11. ,16, 3, IL 7, 8. ,. . Gh. 2. Gc. 1. 6. Bib. 1. 2.
11, 42. IIL 18, 38, IN. .9^ 8. |7, 36. . (rihluiige. Bib. 5.)
79, 1. • a* ^.rihtunga. M. 3. 15. Can. 10. Ij
ribte. N. IL Can. 13. (P. W. 100.) - 1. 4. 6. Gh. 1. 3.
ribt er. 0. L 3, 50. 10, 9. fibl un- . , ,, . rijicLunga. Gc 3.
sib. 0. HI. 5, 5. . ' r.ibtungi. Can. 13.
(sie) rihtun. Me. mu^a.pl. rihtunga. IVL % M4. ßan
ribton. Bo.5.N.56,7.^18iil0.139,5. ^ 1. 2. 3. Gc. a Can. 5.,
141, 3. I , : ... ,1 ' ribtungp. Can. 13. . ■
(rihtotin,, w/jfi«rm/»/. Bib. 5.) RIIITO, m., rector (lucisj. H. 6.
(er) Tibti. Ho; OA. Q. IL 1, 13. Mcp. N. ,.;aUiTARI (cf. rehtari),ni., Stc^ttr, ,
24, 8. . (angela. ribte re, nord. rittari):
imp. s. ribti. H. 26. Oh. 7. 0.,lp 2, 32. n. s. rihta/i, regulu$.sT. bb, 1. 4«' r
HI. 7>1. ; N . . Ra. gLK. K.Ii. :
A
RIH.
ROI;
424
rihtare, judex. K 7, 12- Bo. d.
(rihclere. Wn. 460.)
a. s. rihtare. Scb. 75. Nd. Bo. 5.
obe diu auereit habe rihtäre, nifi/z»
dus amsliio regatur. Syl.
V. 1. ribtare. Bö. 5.
»•/9l. ribtara. N. 140, 6.
i/./iA rihtare n, jndidhus. Bo. 5. regibus
Oertaej: N. 75, 13.
a./9/.ribtara. Oil.
t;./:i/lribtara. N. 148, 11.
LAMTRIHTARI, Sanbrtc^tef (s. lanireb*
tari), m.
v»pt. lantrthtari (qtd judieaiis teframj.
' N. II.
CEIUNINGRIH TARf, m., r^g-^M.
n./i/.chuuighrihtare, ivjren/^^.N.67, 15.
GAHIHTJAN, golh. garaihtjan, rtd^tem
Bedeutung und Gebrauch:
äiHferei K. 7: 26. 61. Pa. gl. K. N. 66, 5.
* Ha regerei K. 3. 'Rb. ertgere. K. 7. Ho.
dispofiere. ' CA. Gc. 3. Prud. 1. ordinäre.
Gc 1.« & 8.' 9. M. 2». Mi|i: tblhtäre. M«.
Sb. Bib. 1. conigere. K. 2. 62. 65. H. 25.
Hb. cMipanere. Da. Gc. 1. 6; Gh. 1. 3.
aiSßMre.'MSr. Bib. t. 2. afipönerel Em. 19«
dlnÜhMre. M§. Bib. 1. 2i dhpdnmi^e. Gc 3.
cönfirTe. Em. 11. iuscliart. Bib;l. 2. ge.
ribtau ra#io/i^ meniü äd sMpiranda
fketernai'yifn. % iS. zt girihteOne un-
'- sera fu'otxi' in uiieg'8i(>Va. 'T. 4, 18.
I • gerihtem}t)«'genge;dfr;^^.N.118,133.
^erlht^ ihjiltin tideg 'Iti dini^ro ge«
'• ^ihte:* N. 5, '9. üuaraJia'gerihtet der
iungfo a^inerf VLXxt^^ törvfgU: N. HS, 9.
faium gerihtet sin in' ilrö YäH. Bo. 5.
kerta gerihtennis, Wi^ diredfionis. N*
44, 7. er geribtet die^'tniim'ihenden
in altnelrbürteildö, ie//r/g-^/. 'i!t. 24, 9.
*ai get'itftet, die er chrtrmb öuaren.
N« 44, 7. 'uuartda sie Hiömer'dara ne
gerihtent ^ad reqvieni öctlM^' diei. N.
11,9. gerihte, expedint fmorii^tisamj.
VG.lv. 397. diudai&hettdfieg^erihta,
dirtxU. N. 77, 8. girihtunytite «^cki».
darimi fvisfssJi^yA. III. 86.' ao*sie gi-
rihtttii aUaa thaz-, ich' ^r^ it ^muase
gisat, giboC ^r tha^ sie aazin, mit
iino a1 saman az'in. 0. IV. 9, 17. gi-
rihti,' prospera fdiem triumphalem).
Prud. 2. in dinero uuarheite geribte
mrh, dirige. N. 24,5. geribte iro aune,
dirige. N. 89, 6. keribte daz eina
uuercb, dirige. ü. 89, 16. die sih ke>
rihtente, dirigetUeS. Vi. i9j ii geribtet
uuerdeü, ad rectum deduei (mores). Bo. 5.
föne sinemt) üu'orte uuerdent men-
niscen grihtet. N. 3ä, 4. dannan ha*
bet er geribtet otbem terrae; correxit
N. 95,- 11. pehuote mih fore demo
striccbe, d^ sie 'mit getihtet ha*
he nt 9 siatiierunt. ^. 140, 9.
Mit acc -der Person und gen. der Sache:
thu unsih ni belea uuiht thcs, ioh
.unifib es giribies. O. IIL 17^ 20. er
'aelbd so so iz dohta sconon'ies (i. e.
scono in es) giribta. '0. HI. 20, 176.
giribti unsih es alles, uuara thu fa-
ran uuoUes. 0. IV. 15, 17. nuaz ist
'"^ ' tbaz, qaad er, suliche^, nu gitihtet
mih Ihe«. O. t.-9, 21.
Mit übst: '
keriht^ober unsihf' Jirige mper nos.
:'^'". N.-89, 16. • ■ ■;; •-
-' Fortfi und Flexion:' '
/»/. katihtän. K. 26;
• ^eii^itan. Witt. 2, &' , ,,
carib-ten. Pa. . ... .<
-- • ']^irfbt«il."gl.-K. '* ' ■■■ ■ "
v* • ai garShtatiüe'Gd; Ü":
ze keribtanne. K. 2. ' ' '
'•' ze keribienrie K."^.' ' ''
''ii girihtenne. T. 4,18.
geribtennls; N. '44, 1:
' gerihtinnis. N. 44; 8.^
(du) giribrti«. Gc 1. 6. M. 29.
. - • geribte».' N. '66}fti '
' ••' ' • geribfestl N. ?; 'lÖ.
(er) giribtit Ma. Sb. -Dib. 1. 5. Gc. 3.
: kerihlit. K. 62. i65.
ceribüt N. 24, 9. 44, 7. 118, 9. Bo.5.
- ! (Sit) kvrihfiiilt Da. '
gc«iiit<;nt N. li, 9.'
•» I
. I
\^ '•
f.\ \ ^
4*25
i^%^^^^*^y
(i^) gitihte. M^.Bib. U 2. K .
(i)u) girihtes. 0. III. 17, 20.
(«r) girihte. VG. IV. 397. Gc. 1. 6.
(er) karihta..Eiq. 19. < : i
girihta. M^nBlb. 1. 2. 0. Ijii. 20, 176.
..Gc. 3. pruii. 1.
B^i^i')^^ ^ "^y« 3.. 77, 8. ,
I()iftfatida.,K..61. .
(wir) karibt\in (es «teht kaT.ibti.u.)k.Ein. 11.
.(«»).S}Mh^u«..,XA. Wl,36..0,,fy, 9, 17.
Bib. 1.2/ . .;
. [{(Bf) k.aribti, \VM:m<! ./fSoi nocttt^J. H. 4.
. : gcbjirt wfthl.-au, rihjtan.]- ,
imp. 4. kirifaiti., H. (!5. i . ; , • .
girih,ti./Pnid. 2. O. IV. los, 17.
gerihte. ^. 5, 9. .-24, 5. bü, 16.
lt8, 133.
mp.pl%\T\\xieL 0. V, 9, aUGhv.l. 3.
p. praes^ jß.*pl^ keribt^Ate. N. 79,, 1.
p•praet.%ix\\k)i^p^ U^., gerihtel (slit
stuoi). Aicp.. (isl) kftrihliL Rb.
* keriht^tt K..p. 2» 7. ,(;5yit) ke-
rihtitvK.55^ (810) kairibrlit, rar-
rigantur. Rb. { werden) ,^f r i b t e t.
Bo. 5. (wirdit) gjr,ibLit»;|Gc. 3.
. keribteL, ^q.:Befi)i'tft.iN. 101,
28. (werden!) gcribtet.^. 36,23.
118, 7. gilijitiitf: iN\ .32. 4! kerib-
tel. Ilpi. (hpbfiO gp^iljle^lN. »5,
11. (babeiH) geriht^L N. 140, 9.
UNGARIHTIT/ unger icjue^^ i , , :,
oe laz iz unger|btjst| ^If^;?^. 34, 22.
ungaribtit B\n\y^desffntm\S^f^
GARIHT, gari'Ifii. , — , kaxiKley ordinaia*
Gc. 8. 9. • ; . ., .
!!• 8. m. keribler, cqrrectuM. K. 21.
,^\t\hifix^ ordiruttusm fUb. 1.2. Sb.
gribfcr< ordhi^aiHß. }\^.
kirihiejr (q4pJC.f(^)^8 falscblich
-^ fUr kirihtet?)f ;^ua;r4^ .4l^i^r//Af
(at^iptruhtjqea in David). Rb.
giricht-er/ qoit^^silus. (siaitis).
.:. • ßm.li. . / :,; .•^■.,;
n. 8» f. garifalia (uuela. gairibtiuy ido-
: - nea). £m..^ Q^..12.
karihtiu [iii|^la(iiupj|a. C^Q- 10.)
karihtiu, idqoea^.Qaxu 9. 10.
1 ■
n. s. n* kirihihz istf directum ffierlL
d. s. m. giribtemo, cQmpositQ (pai
Prod. 1.
d. /i/^-giribten, ordiuia(if.,l^}b. 1.
ktribtaa, duposftijf. 1). II. i
a.pLm. giribten*! dig€sia$ (wrstu
mm per ordia^^ dige^p^j
Bib. 1. 2.
■ « ■ •
girihti (kann aucb flexionslos«
seyn), emendqtoM» Bib.. 7*
karihte, orcb'na/o. Gc* 8. 9.
, Gebort kicibcbe,/iM/icfiiiii^Ji^fi€iiM
K. 49. hieher?
UÄGARiHT, UiNqAJUHTL 1 ■
er nc lazet niebt u^gierihies. N.
ungirib(i, inf09yfpsiias,(ßfinßm$J. f
UFCARIHTAIS, oqmvon^re. Pa.
AURIUTJAN, olts. arihtian.cjrrtc^te«
Bedettiupg= uad., Gebrauch: . •
crigerß. Rb. T. 4, 14. K; 7^ deo mi
|. /; l^rc^ 4ii>^g^^iQ'>^s.^.>^?il>ten. Bo. i
, «ib. lh^.;s,f rfis tb^r unt^r tkir m
ribtit uuidar tbir. 0* UI. .7, 83.
V .IT fculq.n ihes bigjnaan, sulid gi
,s; \ ,j(huiingaR,;iob tbio ^ifio suaxi a
in .;; :;Uji uaMr raa3i;i,>ibaz..sf.a^mi(J
..;; . uuerke ;b1. untisT uns ispHCill^e
V .P^b. pub uuidar^ rcJkip.Xurdir z
, Ol irrib^e. 0. III. 7y 68. mit in
,01er ni fib^it tob (ur^ir Sfb 0} i
. .. , iit 0. V. 4, 50., n)j4n|gf.4rrich,ler
.:^i .'toqidcr wijr,.wJÄ^#yw#f, IN- 3, 2. l
„^ ,»U^,tMb ^i,.^^^I^^efi^ ibn^ tbu
V !. ■ . CbpI*«- I».u») irrihUs /sar Jn
. . noti \n tbrio dago zijtl O« II. 1
..' acr;irhta- hpro: beili w«, d^xit
./ ,. , salfsfif PobU. T. 4, 14.;ii[rib|t er ßW
ii-.f»i. :t,h^i,Itin, mit.tbeÄcn antiniufti
ji j HIv 17, 38. . er yrribt.iib.,(bos} 8
.„.. , ,ioh hfirlQ filu x.ioro..O.(L il, 41
... Ifet uns^b |rribtet,,.Bo. ^. »ril
: sreloHtrei (co^iscul^m laieris,mißläi
\ .^ ...flfarU in,ti sliarao opard arr
.i. . . ,^ect/tß €it ^muli^r, mfirmaj.^. 103
^n^' .AUt acc. der Person und gtru A^^ßau
;.^ du. mib is.erribtist, decenȧM.
rfda ^rribtet ansib allea tes
27
RIR
RIH.
438
ttritet Syl. ih tth des iTTikto. Bo. 5.
mit dia uuir sie des efribten, des
sie nnsih zuifelo-ot N. 40, 14.
und in demselben. Sinne:
sieonerdent deserribtet(le(e^()-Bo.5.
Formen und Flexionen.
Inf* arrihtan. Rb.
irribten. Bo. 5.
erribten« Bo. 5.
(ih) irribto. Bo. 5.
(er) itribtit O. IIL 7, 83. V. 4, 50.
arribtit H. 5.
crribtet Syl..
(wir)erribten» M. .40, 14.
(sie) irricbtent N. 3, 3.
(da> irribtesw 0. II. 11» 39.
erribtftst. Bo. 5.
(er) arrihte. Rb.
irribte« 0. IIL 7, 68.
(er) arribta. T. 4, 14.
irribt er. 0. III. 17> 38.
yrribt iz, irribt iz. O. IIL 11, 49^
(er) aribteti. Mart
p€irt.praet. (Hieber aucb wobl inribdit,
ereciuSn gl. K., das statt irribdit
... XU stehen scbeint) errihtitsl k.S.
erribtet uuerdent. Bo. 5. arrib-
tit uuard. T. 103. irribtet ha«
best Bo.5. irribtet habet. Bo. 5.
ÜFARRUrrJAN,. anferrtc^teit.
uf irriht^n ne mag ih mih. N. 70, 2.
(er) arrihta sib uf. T. 120.
sie datnfi so ih zelita, in thazkruzi
man nan nagalta, so sie tbo fastos
mohtun, ioh tbar nan ufirribtun«
O. IV. 27, 18.
pffarrihtenter, subrigens. Ec.
ufarrihtit, praiereclus. Em. 13.
uf erribtet, erecta* Ho.
dm üferribtemo (licbamen). Bo. 5.
onir birn ufirrihte, erecU summ. N.
19, 9. ir bint uf irribte. N. 134, 2.
ir uuerdent ufirrihtet, elevamini
(portaej. N. 23, 9. sie habent uf ir-
ribtet (turresj. N. 47, 13.
ANTRIHTJAN (der Form aber nicht der Be-
deutung nach unser: entrichten).
dannan habet er gerihtet orb4n^ t^
rae, der fnrder intribtet ne üuir-
det, etenim cortexU örbem Urra&y qui
fum ccmmovebitur. N. 95, 11.
inribdit, ^tfclM. gl K. ist wohl irribdit
CFRIHTJAN, aufrichten; engere.
(du) ufribtes dich od—. Wm. 7, 7.
ufribtest dich ad — • Wm. II.
(or) rihtct uf: kefelle ribtet er uf,
implebit riunas. M. 109, 6. — Aii
sih so fore imo diemuotent,
daz er sie ufribtet N. 109, 6.
— alle ferchniste ribtet er
uf. N. 144, 14. er ribtet uf die
geuuirsoten. N. 143, 7. — er
(boum) ribtet sib uf xe bi-
mile. Bp. 5. er (mennisko) rih*
tet sib uf. Bo. 5.
(sie) ufrlhtent sib uuider mir, insur-
gunt. N. IL
(ih) ribta uf: do ribt ih mib uf ze
guoten uuerchoo. Wm. 5, 5.
(er) ribta uf: beila ribta er uf. Nz. —
ribta sib uf. T. 120. — gelo-
bet si er, daz er uns ufribta
daz born dero beili. Nz.
(sie) rihtoti uf: ribton mib aber vf.
N. 118, 43.
imp. rihteuf: ribtedih uf in dinemo
geböte, ^j»»r^^. N. 7, 8.
p. a. nfribtender, erigens. Na.
ufrihtenter, erigens. Na. IL
BIRIHTJAN, der Form aber nicht der Be-
deutnng nach unser: berichten.
diabolus der ist umbegang, der ne
hexihtet sih niemer ze uuege. N.
139,9.
die sint iemer irre in iro herzen,
soltin sie sih iemer berihteo, daz
uuare in fierzeg iaren uuorden
N. 94, 10.
.(uil wole er birihte ein iegelicb am-
bähte. D. IIL 100.)
GERICTE, dyocesis. Dwk hie vides ge-
riete, spiritualem paiius quamcarnälem
\ potestaiem iateUige.,
[28]
4^
RIH.
RIH— ROK.
JXLPL« 2.? I^t £ine, ^olcb^ Wurzel für das ein-
mal .Yorkqaimffide reh \%praßcm^aty fora-
Äanc, reh .anzunchpaen? . Ich ^auc^ mittelhd.
jKcigenf \cantus,^m verigleiphen 7 ;(cf»'KIGA).
Vielleicht ist auch rihunga, anlkcütus (cf. aber
auch JL\IJ£X/' hSefnit^ znsatfinvcR zii halten,
wodurch' man kof sanskr. svaf, r^j/7zrar^^ ge-
flilirt werden konnte, woraus HKIU und später
.RIH sich gebildet hätte, oder, ist RIH aus skr.
.dis, docere^ diccre b^irzuleilep ? oder aus grij
(mit abgew;orf^ne|ni;g), sonum^edere.
. t~ X4^h(?),, ioio^s^vkCy praednebat. Rd.
RIIL 3. (?) (odfcr RIG?) sdieint für ga-
rigan (cf. dihan nnd p. p. gadigan), antri-
han angenommen ■ werden zu'm{I^en^ Ich habe
auch noch riga und girigi ihr zuzufügen ge-
wägt. Cf. auch riccullaf, rigilj* rigilon, ribo.
Ist ängels; vrigah, tegerey vcstire zu verglei-
chen? -(cf. angels. rridhan und »ithd« ridan,
torquere ^ud die skr* Wunscl vr»; s. V V AjXJ
intxJgaa uoirdit, reveUMiär {
. .* mannes ann).. T. 147« r • :
intnigane unerAen^ revelenkir
gitaiiones). T. 7, 8w
ANTRIGANI,./., rtfüd/a/iÄ
inricani. Ra» ) • f ,> > •
inrikani. gl. K. '• - ; •• *;••
ANTRIGAWISSI, n.,,rh)daHo. - .
Hobt zi inriganiiease (dcr^Dmcl
intrigannesse) thiotonOf Auiii
revelütionem gentimn. T. li '^. ■ ^ *
RIGA (bicher? cf. auch rigistab^^'rigil
ribstab),/., SÄeifleit (1)Ui{le)i circiiÄ
ßed. 1. riga, Un^. Orgj i ■ "'
d.pL rigin, ^/m.^Ebj : > ■ •*'•« -'>' >
GIRIGI, ^ra4ti,^^/iebii'(cf^aocli'H&Efl
^•'^^'^sM,..r^.D-il. 353. '
gerige ' • ; . '
d. pl, kerigeu, seriis. Mcp« 55.' '
WRACH
. I ' 1 j ' .. p: i
■ • . » I • . :• -^ » I . I
BIH.
I »
> I I
oder rij (s. in JLVJLXl« 1.)?; -i^dei;- auch si,
ligare?
GARIGAN rpar/,fij,
daz.ziero g^rig.e^ia geflnhte, sertata con-
girigaaen^ fi^icig^nep, sutjUbus. D. II. 334.
girigina, sutiles, bis ßcutos (tapilli^s). Pxud. 1.
gerigenen, kechasloten,^ii/i/i^f2!a/9i//o^.
D. IL 316:'-'' ■■'"'? ••*:*•' ^ ■•'•''*
GARIGIT. " ; ^
giVrgetoii, Ä«föÄ^ii5.'*Ö. iL' 35t
GARIGÖT. .
gerigbt first, Ci^/?^*;fa:/6r/iim. Mcp. 74.
ANTRmAN,>^^fo/*^;; '^: ' '
'■ (er) intrihhit k.'3.* V*. " '
_r •
intribit. R.
', nvelat*^ '
L
inribhit. gl. K-p Lj
inribtit ('sicj. Ra. / * *
(du) intrl'gri ^l^^/^tJ/i. ^^^ - ' M/ .>
«np. intr4Ii,'ri?0rtfl^; Kv-7. ^•^' -^
p.pract. intrigaaiaii; >yv^Miitoti)l^.'T. 143.
RIGA s. RIH. 3.
RIGI-STAB (rigilsthb, rilhBtät») s. S
RIHO^ m., SDBabe, ©d^ti'nbelÄ/ sura, pof
n. s. riho, /ocii« ^rorr^a^/Tr.
d. s. riben, popliie. BiU' 1.' ' '*;'^v '^ -
d.pL rihon, uuadoto, '^nV. äifr.' i;,
musctdis iibiarum." Rdl ' ' ^
' r i h o m , suri^, nussadis ' fSSiäMn.'^ I
RICHO, Ortsnamen. ' - -r
ROK, m., fHodf aogels. röcc, nord.'roi6I
nica (roccfis in capit. CaK m.J: * *
n. roch (timita. \Vn. 460. Tr^^,
rochum. Sg. 16^. *
(rok, colobiism. Hd.)
(roc, tunica. Hd. gistuchet roc,
märücata. Tr. gislizet roc. Tr.)
( r 6 c, ^irrg-a vel vestido. Wn. 3355. /wm
rogh, tunica. Org.
c^. tokke. Wm. IL 5, 3.
rocke. Wm. IlL
•.»
• >f
I «
m
ROH.
RÖBA--R6&
4%
rocebe. Wiä. I. IV. iX.
8. rogh, tunicam. Org.
hf^ocb, melütem. Em« S9.
(rftch. D. III. iin.)
pelliz.' rohc,in0/o<0i». Em. 21.
AUUIRCHIN ROC. Tr.
CSPÜKNIN ROC, stnpeum collobiim. F. Mon. 8.
U6IRR0CH, ntUttod, uiirrochus. F.
^VErriN ROC. Tr.
(ROTROK. Tr.)
(PUftPRUN ROCH..Tr.)
BRUN^AROCU, torax. Pr. e.
d. pr'unniroche, torace. A.
PRÜSTROCH. Ja. \
BRUSTROCH. D. IL 339. ( , thorax.
BRUSTROC. D. II. 339; )
g. nmatroeciies, pectoralis /astiae. Bib. 7.
(G&LROC. Tr.)
COTÜÜUEPPIROC, clamidem. Ic
(GltieiLllEHCROCH, mullicolor tunica. Tr )
(gikkeluecbrok, polymita varia vel miil-
ticolor tunica, Ild. ) '
(GRÖNROC. Tr.)
SARROCH, paludamentum. Em. 31. Sal. 1. Pr. t
sarröc, paludel. \Vn. 3355.
GISARROCCHÖTER, palitdatfts. Pr. m.
(SUARZROC. Tr.)
(ROKKELliN, coloUum. Hd.)
RUCHL-
ÜBERRUCHI, levltatorhm. Em. 31.
BVCHfLI, vestimeMum. Gx. plez, plagulam.
Rg. 1.
(r&.belin, ricinium. Tr.)
rdotbi'Hn (tb Scbreibfebler für cb},. ve-
stimenlum (vetusj. D. II. 283.
. \
■ r • .
aus
ftOH6n, ROHJAN, brüllen, lat. rugire, angcls.
i ryn&B [b. JaU> ^ cf. aber auch sansk. rl (
dessen ay in dem rednplizierten riraya sich
das deutsche -*oh entwickelt haben könnte),
rugirey Hitnm Yielleicht unser röcheln; doch
cf. anc^ ragalm (j€an habebat in gnttm^e lo
ragalon, quod est Signum mortale J in Du
Frtme.
rohin (lennin), rugitus. Ic.
rohot, rugit. R. D. III. 23.
'! tnhii; ragit (i^o.fore'^itegi). N. 31, 14.
(der rohende lewe..D.'IiL 27i)' •
RIUOIIIT, mgitus. Ni ai, 14. ' •
ROHÜiNGA,/, mugiU^s. VP.
a. rohunga, grmmitum. Phid. 1.
ROHOZIDA, /., rictus; cf. jtatuch jan.
d. rohozeda, riet u. Vi . II. 338.
RUOD, m., rngiinSi *
d. ruode, rngitui. N. 37, 9. 103, 21.
ARRÖHON, rugire.
ih irrnota, rugiebatn (a gemitn). N. 37, 9»
er irruota, rugiebat. N. 37, 9,
RÖHAs. RAH.
• * ■
■
_ _ _ «
ROCHO, m. (Kocfeil/ i^pinbel; nord. rockr),
colus. Pr. V. Em. 32. T«. 5. &il. 4. VA. VII.
805. VIII. 409.
rocchoi colus. F. L. Pr. t. m. F. 2«:
rocco, colus. Pr. e.
rocke, colus. Mofk. 2.
roocha Pr. m.
LUOLLEROCHO (wollerochc. \Vn. 460.),
lanipendium. F.
(ÜARENROCHE, glrgillum. Wn. 460.) '
ROGjan (hieraus unser: rfigeii), golh. vroh.
jan ( also eine Wurael V V JtV/x JjL voraus-
setzend?), alts. wrogian, angels. yrdegan,.€7C-
'. cusare, nordisch raegja, calumniari.' Gf.
WRACK, RÄCH, RAH,
RAG.
rogan, accusare. Ra. ruogen sih selben^
acaisent se. N. 66, 4. uuar sint thie uui-
dorotnn thir, thie sih zi tbiuhiarfuag-
tiin, so leidlicho nu ruagtnn. 0. tll.
17, 54. rnogit, interpellat. £p. P. 1. ruo-
git sih, addicitnr^ Gt. 8. uuorton tho gi-
nnagen bigondun sie nan ruagen; O.
IV. 20, 15.
Inf, rogan. Ra. '
roken. gl. K.
"ruogen. T. 120.
ruagen. 0. HI. 17, 22. IV. 20, 15.
[28-]
4a3
ROGGO— RUK
RüK.
431
ruegen. O. IV. 30, 15. in cod. V. n. P.
zi raogenne. T. 69, 2.
(er) ruogit. T. 88. Ep. P. 1. Gc 8.
(ir) ruogct T. 197, 2.
(ih) ruoge T. 88.
(sie) mögen. Mz. N. 66, 4.
(sie) ruogtun. T. 120. 198, 4.
ruagtun. O. III. 17, 64.
pari, toaken Alf acct$satio* Pa.
rogenti, accusatio. gl. K.
ruogent^, accusantes. T« 196, 6.
RUOGSTAB.
BIROGJAN.
(wir senln iz eber&gen, nil warlicben
beriuwen. D. III. 57.)
FARRÖGJAN.
farrogit, accusat Pa.
firrokit, accusat gl* K.
FARRÖGIDI.
in firrnogidi han^h gesundot. Co.
ROGGO) m. (altniederd. rogge, angels. rige,
ryge, nord. rugr, lit. ruggei), SlodtUf Sog»
gen (Octreibeart, secale).
rocco, siligo. Mon. 2. sigalU. Em. 31. sigi-
lunu Sg. 184.
rpgco, siclo. Sg. 242.
roggo, siligo. L. sigala, F. 1. sigale» F. 2.
(rogke, sigale. Wn. 460.)
(duos modios de rogone. Rp. 485.^
RUGIi (protinus dei ab oceajnoj. Volksnamen.
TG. 43.
RUGluiD) Ortsnamen. Pt.
RUK (RUCH) Jan, xndtni se movere (cf.
nord. rogrf, moliri, f^rrcy rugga, amas agi-
iare und rickr,,8lucf/ fractfis vehemens uno
nisu, rickja, siriugere). Zu RÄCH (u aos a)?
oder dorch Suffigierung* einer Gutturalis aas skr.
ri, ire (der skr. Vokal rs wechselt sowohl mit
f i als ra und rn); oder sollte es mit skr. ruh,
etescere oder ruj, frangere zu vergleichen seyn?
■udi skr. lunc, removere.
ichen in uuidaruaartige. stete, mutaiio
— . Org.
demo rnccbenne, mi$iationi (secunAm lo-
cum). Org.
undö inin des ruhta ih, transivi. N. 36,36.
GARUKJAN.
Inf. uuir suln an imo (gotes berge) ge-
rucchen ze dero hobi dero to-
gedo. N. 47, 2. .
(er) kcrucchet so uilo, daz er betero
uuirdet, proficiet. Org.
par/.istaba sinero stete gernccbet»Bo.5i.
gerucchent (siclj sint Bo. S..
kcrucchet sist aba dinero eben«
muoli, descisceres. Bo. 5.
n&hftr garukjan:
nahor gerucchet^ vicinius peiit Bo.S. ;
ferro garukjan:
daz ferro gerucchet föne demo for»
ganden uuillen, longius disc0dU.V^i>
ferrdr garukjan:
ferror geruccben, sumere crementum,
Org.
furdir garukjan:
so er erheuet (sang) unde furder ge-
rflcchet Mu.
nnz er (mäno) aber furder gerucchet
Bo. 5.
daz du furder gerucchöst, tnuUeriara
contendas. Bo. 5.
samo so hirto gezelt, diu in einero
stete lango ne staut, nnanda sia.
umbe uueida ieo furder unde farder
gerucchet uuerdent Ne.
hohör garukjan:
bohor geruhta, sublevaium. Mq>. 71.
ARRUKJAIN.
arrukit. Pa. irruckit Ra. irrukiL ^ K.,
fulciiiu.
ÜFRUKJAN, aufrucfcn.
dfrücchen uuideruuartig i^t temo ■!•'
derrucchen. Org.
UBARRUKJAN.
uberrucchet haben, /rmuitwiufo^e. Mcp. 5&
NIOARRUKJAN s. ÜFRUKJAN.
FOLRUKJAN.
follerucchest du \z (argumentum) ad iria
membra, so ist iz f oller syilagisnms.
Bo. 5.
RÜE
RUH.
436
FARRDKJAN, btttidtn.
tero neuueder uerrucchet tax ander«
Org.
FURI RUKJAN, b ort 8 (fett,
fore rncchentiu, praeiergressa (drculum
jmAs). Mcp. 72.
FDRDIR RUKJAN.
er babeti iz no uundin, übe iz furder
ne ruh iL Org.
ZESABIANE RUKJAN, {ttfammenrficfen.
(doo got leiniixen siucchen den man
xesamene wolte rucchen. D« III. 46.)
lOK, m.^ SKticf ; moius.
n. p. tie ruccba dero planeiarums moius.
Mcp* 43« «
t)FRUK, m., oHus.
' 'd. üfraccbe, oriu (deroaternon). Mq>.
UKIDA,/.
FURDER RUCCHEDA,/, secundum locum
muiatio, Org.
CUjan?
'ARUCHJAN, ruminare, toUbtttüntn; cf. alt-
niederd. idrig, rwnen, angels. roccettan n.
Ut atairftgti (lit rugti ist /ermenieseere^
ructare, emctare. Sollte es mit ruciare zu
Einer Worzel geboren? (cf. andi rofazjan)
oder mit rukjan zusammen hangen?
der uuin zimet minemo trute ze trin-
kenne unte sinen lefson unte sinen
ftene« ze itrucbenne (Tabiis^se et den-
tibus ejus ad ruminandtunj. Wm. 7, 9. (z e
itdrukkenne. Wm. LUL xe itdruckene.
\Ym. UI.)
itrucbo» rumino. F. Mon. 2.
itarucbit, ruminaL Ib.
iturnchit, ruminat. Ig. Rd.
JJuL • Ist sanskr. ruc, lucete zu Tergleir
ent oder ruj, frangcre? oder die Wurzel
VA. (me^n) (cf. den Uebergang des w zu
and a in u) mit aogehänglem gnttaralis? oder
ite p in skr. pnj (foeieri) in den Halbrokal
ibti|;egangen seyn? *) Man könnte auch an
^) In Pott's etymoL Forschungen finde ich
VOM pi-wA erklärt; hiemach wäre also die
RÄCH
denken, falls sich
RUCH
(cf. rucbjan) hieraus durch Uebei^ang des a
in u entwickelt haben sollte (iu und ,on in
riuhhan und rauh wären dann Verstärkung von
einem aus a entstandenen u, auch wäre alsdann
Xl.lJv>'JjL und nicht jLVUJjL anzusetzen)
und der Begriff des Stiec^en^f 2)ttften^ aus
dem des Stufßeigen^ herleiten. Ein älmlicher
Uebergang der Begriffe spricht auch für den Zu-
sammenhang mit skr. ruh, crescere. Vielleicht
ist auch RUH (q. v.) hieher gehörig.
RIUHHAN (hiervon unser heutiges riechen),
rauchen/ buftttl/ oUre, fumigare (angels.
recan, reocan, nord. reyk)a, riuka, lit
rukti).
(er) riuhhit, oletf retinet. gl. K.
riuchat, aesUuU (ber aefc^Iac^tefc 6tier).
Prud. 1.
(sie) riechen t^fumigant (inaniesj. N. 103, 32.
143, 5.
(er) T o TL ch ^ fumebat. A.
rouh: an sinero irbolgeni rouh der
rftch poemtentiae, ascendit funms.
N. 17, 9.
p.praes. riohhenti, famigans (linumj. T.
69, 9.
a. 8* nu riuhhantan(flas,/iiin%a/M/iiu«iii).
Frg. 5.
n. pL n. riuchenten (iux , fumißcos ignes.
Bo. 5.
R1HUNG4? — Ist dieses Wort, welches in
dieser Form anheUtus in 3 verschiedenen
codd.: M. 30. Gh. 1. 2. übersetzt, hieher
zu ziehen? cf. auch iVLil. 2.
RAUH, m., Slauc^i fiMus (nord. raukr»
reykr, angels. ric» roec, alts. rocj lit;
rukis).
Gehört ruohi. Pa. ruihki. Ra. mcchi.
gl. K., fuma, arva, hieher? In R. steht auch
die Form ruchi, Jumus. — In Sfcp. kon^t
daa iseu/r. taz rouh, incensus, vor. .
Herlei tune des althd. riuhhan von VV^Il eine
und dieselbe mit der Herleitung von puj.
433
ROGGO— RUK
RüK
m
ruegen. O. IV. 20, 15. in cod. V. n. P.
zi rnogenne. T. 69, 2.
(er) ruogit. T. 88. Ep. P. !• Gc 8.
(ir) ruogct T- 197, 2.
(ih) ruoge T. 88.
(sie) ruogeD. Mz. N. 66, 4.
(sie) ruogtun. T. 120. 198, 4.
ruagtun. O. III. 17, 54.
pari. tohktnAij acct$satio* Pa.
rogenti, accusatio. gl. K.
ruogent^, accusantes. T« 196, 6.
RUOGSTAB.
BIROGJAN.
(wir scoln iz eber&gen, oil warlichen
beriuwen. D. III. 57.)
FARRÖGJAN.
farrogit, accusat. Pa.
firrokit, accusat. gK K.
FARRÖGIDI.
in firrnogidi han^h gesundot. Co.
ROGrGO, m. (altniederd. rogge, angels. rige,
ryge, nord. rugr, lit. ruggei), 8lo;(t(ll^ Sog»
gen (ßbttxAbtoxti secaley
roeco, iiligo. Mon. 2. sigalU. Em. 31. »gi-
tum. Sg. 184.
rogco, sich. Sg. 242.
Toggo, siligo. L. sigala, F. 1. sigale* F. 2.
(rogket sigale. \Yn. 460.)
(duo$ modios de rogone. Rp. 485.^
RUGIi (protinus dei ab oceanoj. Volksnamen.
TG. 43.
RUGIuiD) Ortsnamen. Pt.
RüK (RUCH) Jan, rurfeti/ se movere (cf.
nord. roga', moliri, ßfrre, rogga, amas agU
iare nnd riekr, Slucf/ tracti^s vehemens uno
nisu, rickja, sfrlagere). Zu RACJH (u aos a)?
oder dnrch Suffigierung* einer Gutturalis aas skr.
ri, ire (der skr. Vokal ri wechseU sowohl mit
ri als ra und rn); oder sollte es mit skr. rnh,
crescere oder ruj, frangere zu vergleicben seyn?
cf. auch skr. lunc, removere.
Tocchen in nuidaruaartige. stete, mutatio
in—. Org.
■
•
1
demo rncchenne, mtsiationi (eeamium bh
cum). Org.
nnd 6 inin des ruhta ih, tnmsim. N.36,3&
GARUKJAN.
Inf. nuir suln an imo (gotes berge) ge-
rucchen ze dero hobi dero to- ,
gedo. N. 47, 2. . j
(er) kcrucchet so uilo, daz er betero
uuirdct, proficieL Org.
par/.istaba sinero stete gernccbet.Bo.5i.
gerucchent (eidj sint Bo. &■
keruccbet sist aba dinero eben«
muoti, descisceres. Bo. 5. "
nfihftr garukjan:
nahor gerucchet> vicinius peiit Bo.5. '.
ferro garukjan:
daz ferro geruccbet föne demo for»
ganden uuillen, longius discedii.hQ.i»
ferrdr garukjan:
ferror gerucchen, sumere argmenium,
Org.
furdir garukjan:
so er crheuct (sang) unde furder ge-
rflcchet Mu.
nnz er (mäno) aber furder geruccbet
Bo. 5.
daz dn furder geruccböst, inuUerioira
contendas. Bo. 5.
samo so birto gezelt, din in einero
stete lango ne staut, nnanda sia.
umbe uueida ieo furder unde furder
geruccbet uuerdent Ne.
hohdr garukjan:
bohor geruhta, subUvaium. Mcp. 71.
ARRUKJAN.
arrukit. Pa. irruckit Ra. irrukiL gl K.,
fulcittis.
ÜFRüKJAN, aufrucfcn. *j
dfrüccben uuidernuartig i^t temo^ni-'
derrncchen. Org.
UBARRUKJAN.
uberrucchet haben, transcendUse.Vco^W^
NIDARRÜKJAN s. ÜFRÜKJAN.
FOLRUKJAN.
follerucchest du \% (argumentum) ad itia
memhra, so ist iz foller syUaginmi.
Bo. 5.
RÜE
436
rARRDKJAN, berrScfen.
tero neuueder uerrucchet tax ander«
Org.
njRI RUKJAN, Dorrficfett.
fare rocchentia, praeiergressa (drailum
jmais)* Mcp. 72«
F1XDIR RUKJAN.
er babeti iz no uundia, übe iz furder
ne ruh iL Org.
ZESAMANE RUKJAN, {ttfammentficren.
(doo got leinitzen siuccben den man
sesamene wolle ruccben. D. UL 46.)
lOK, m.^ SKticf / motus.
0. p. tie ruccha dero planaarum^ motus,
Mcp. 43.
ÜFRUK, m., ortus.
'd. üfmccbe, ortu (deroaternon). Mq>«
UKIDA,/.
FÜRDER RUCCHEDA,/., secundum hcum
muiatio. Org.
CHjan?
ARUCHJAN, ruminare, tDieberfauett; cf. alt-
niedcrd. idrig, rumen, angeU. roccettan o.
lit atairftgti (lit rugti isi fermenieseere'),
ruciare, erudare. Sollte es mit ructare za
Einer Worzel geboren? (cf. ancb rofazjan)
oder mit rukjan zusammen bangen?
der uuin zimet minemo trute ze trin-
kenne unte sinen lefson unte sinen
ftene« ze itrucbenne (Tabiis^se et den*
tibus ejus ad ruminanduinj. \Ym.7|9. (ze
itdrukkenne. Wm. LESL ze itdruckene.
\Ym. UL)
itrucbo, rumino. F. Mon. 2.
itarucbit» ruminat. Ib.
iturucbit, ruminat. Ig. Rd.
JJlX • Ist sanskr. ruc, lucere zu Terglei-
ent oder ruj, frangcre? oder die Wurzel
T A. (me^) (cf. den Uebergang des w zu
ind a zu u) mit aogebängtem giMuraUs? oder
Ite p in skr. puj (foeteri) in den Halbvokal
ibti|;egangen seyn? *) Man könnte auch an
^) In Pott's etymol. Forscbungen finde ich
ma pi-wA erklärt; hiernach wäre also die
RÄCH denken, falls sich RUCH
(cf. ruchjan) hieraus durch Uebergang des a
in u entwickelt haben sollte (iu und on in
riuhhan und rauh waren dann Verstärkung von
einem aus a entstandenen u, auch wäre alsdann
X\Uv>'JlL und nicht jtVUJtJL anzusetzen)
und der Begriff des Stiec^en^f 2>ttften^ aus
dem des Stufßeigen^ herleiten. Ein älmlicher
Uebergang der Begriffe spricht auch für den Zu-
sammenhang mit skr. ruh, crescere. Vielleicht
ist auch RUH (q. v.) hieher gehörig.
RIUHHAN (hiervon unser heutiges riechen),
rauchen/ buftttt/ olere, fumigare (angels.
recan, reocanj nord. reykja, riuka, lit
rukti).
(er) riuhbit, oletf retinet. gl. K.
riuchat, aestuat (Ott flefc^Iac^tefc 6tier>
Prud. 1.
(sie) riechen X^fumigant (mantesj. N. 103, 32.
143, 5.
(er) Tonch yfumebat. A.
roub: an sinero irbolgeni rouh der
rftch poenitentiae , ascendit fumus.
N. 17, 9.
p.praes. riobbenti, fumigans (UnumJ. T.
69, 9.
a. s. nu riubhantan(flas,/iiini^an« /ii3iiiii>
Frg. 5.
a. pL n. riucbenten {int , fumißcos ignes.
Bo. 5.
RUIUNGA? — Ist dieses Wort, welches in
dieser Form anheliius in 3 verschiedenen
codd.: M. 30. Gh. 1. 2. übersetzt, hieber
zu ziehen? cf. auch iVLil. 2.
RAUH, m.. Statte^/ fimuis (nord. raukr,
reykr, angels. ric» roec, alts. rocj lit;
rukis).
Gehört ruohi. Pa. ruibki. Ra. rucchi.
gl. K., fuma, arva, hieher? In R. steht auch
die Form ruchi, /umus. — In Sfcp. konQ(mt
das neutr. taz roub, incensus, vor. .
HerltttuuE des althd. rtuhban von VVilL eine
und dieselbe mit der Herleitung von puj.
437
RUH.
RUH.
II. roab, t;/7/7or. Mcp. 51. incensum.Ji. 140,2.
i rouch, fumiu. Tr. Bib. 13« thymiama*
Hd. incensntn. Hd.
rüch, fumus. N. 17, 9.
xM^liy fumiis. N. 36, 20. 67, 3.
, rough, ^7/1712/5. N. 101, 3.
ruhe, Lucas (ip^^ consurgens* g'^^v^ i^^
vielleicht auch hichcr gehörig,
gf. roucbes. Mcp.
rucches: in rucches unis zcgantMcp.
rf. rouche, incensu. N. 65, 15. aromate.
Mcp. 59.
a, rouh, incensum. Mcp.
roueb, incensum. Hd.
. WfflRAUH (alts. wlbroc, ^Uot), SBci^*
rauc^/ thus, f/iymiama, incensns,
12. uuibrauh, gutta. Rh.
uuihrouh, cinamomum. Gc« 4.
uuiroub, thus. Ma. Bib. 5.
uuirouk, timiama. A.
uuiroh, thimiama. Bib. 12.
w i r 0 c h , g'/i/./a thuris. Tr. thimiama. Zf.
(wie roch, /ä//j. Wn. 460.)
uuicrouch, thymiamata. Bib. 9.
gp. uuirobes (uuirochcs. Wm. I. IV. IX.
uuirohches. Wm. II. auiroicbes.
Wm. I. in.). Wm. 4, 11.
d. uuibrouche (uuiroche. Wm. I. II. IX.
üuiroiche. Wui. III.). Wm. 3, 6.
a. uuibrauh, incensum. R. Pa.
atiibroub, incänsum. T. 2, 3. f^^.
T. 8, 7.
uuii!aub, incmsufn: gl. K.
■*' uuiroub (myVtun inti uuirouh). 0.
I. 17, 65. '■ *
WIHRAÜHBÄÜM.
WIHRAÜHBR^iNST.
WiHRAUHBUHIt.
WlIIRÄÜHFAZ.' ' "
RAUHGERTAt
. RAÜHCHAR.
RAÜI^CilEUiA.
'.- ■
• I ' i"
j r
r. i\' ) \ '.
RAÜHHÜS.
RAUEI3T^K.
•I
■i{
ein ruclib toum, fumidae coli
aura. Mcp. 10.
•i. ^ RAUHIG, xaviii'xii fumosus.
n. s. 171. rocbiger,yf/}7ti/7c/if. SaL
rucbiger,y£ii7ii/iaa. Sal
n.pLn. ruccbegiugema]e,/ifmo
gines. Bo. 5.
' RAUHJAN,RAUCHEN, räuchern; thu
Inf. rouban, sufire. Prud. 1.
roucbem, /f/ri/7car^« G.
roucb«n, adelere (JlammU p
VA. I. 708.
tbes rouhennes, incensi (h
(er) rouhhit, vaporat. Prud* 1.
(sie) xo\i\i\.\xn^vaporabant(te9fipki\
VA. XL 481.
p. praes. n. s. m. roubenti (daz 1
I. 4, 20.
n. s. f. roucbeniitt. Vk\
GARAUHJAN.
geroubta, Ubavit aromattbus.
RUH, xan^, angs.rAb,riig, reob, xil
asper, hirsntus; nord. ruf in n, hirsui
velluS' Cf. X\lJJtl9 wenn die urspi
Bedeutung dieser Wurzel auf ({eigen 4
ist h in r&b Suflix? dann ist vielleicht
rawer und auch lat. rau-^cus zu yer{
oder ist r Ah auf sanskr. rüxä, asper,
zu bezieben?
Bedeutung und Gebrauch :
hirtus. Ja. Prud. 1. D. II. 317. hirsutu,
VG. III. 231. F. vitlosus. l\. hispidus.
Sb. setiger, SaL 1. scaber. Mon. 2
Org. samo rüöcb so ein ige!. Bb.
ruhon echinorum, asperorum, Bo. S
'Hllasärh, fiuhicafhj. 'K. 55. rubes '
^hirii. PtuAl 1. ruhiu, htrtae farin
. III. 55. ruhiu, aspera (linguaj. VG.
.. .fialfD^a Ist nidana ruh. Wm. 7,
eine ^JS'f^aMJ was ruch und rot D
Form und Flexion,
muh. R.
^ fuh. Wm. IL
M / "'!
.»
■ *
RXJKKI— REGULA.
rigil—riegola:
440
u Wm. I. III. IX. X. (D. m. 71.)
eh. Bo. 5.
]R. roher. Ja. Ma. Sb. Sal. 1.
/. ruhiuu VG. III. 508.
17. ruhaz. Ja.
ruoz. Org.
n. rnhes. Prud. 1.
.fi rnfaa. K. 55.
.iK rii)]iu. VG. III. 55.
pl. ruhen. VG. IIL 231.
adiwach:
1^ hiriae. D. IL 317.
mf a$perortim. Bo. 5.' '*
PO, hitsntas^ F. ' -
in' (e» steht im cod. dieraban st ^ic ru-
n), Ursutas. D. II. 339.
ÖNt -^Gebort rnhchont, n^ganitir. Rg. 5.
iher? =
lRÜIIJAN.
;irüliit, exasperat. M. 29« Sbi Gc. 1. 6«
üs. HRUKKL
1S.RÜH
. • '
p •.!
ijan & RICH.
San 8. RUH.
•^ ,
} \ >
31 S. RUH. — rnoche, i^M in N.
1. ist keuche zu l^eu- '
' M-' ,
I & BRUOH.
|C v) i^masica, cristaiä. T^. 5'.
i '. "
lA, R€oeHÄ ö. RAH.
?ja9 s RÖGjäiL
DÜLUM {Ott an der Mojsel). TH. 71.
■ • ■ '
[i s. HREGIL. .
^^) /•! tüc^tlf regtda; w^eh. regul,
regia.
n. regula (therero buaclii). OL 91« thas
laz thir uucsan suazi., so mezent iz
thie fuazi, zit ioh thiu regula, so
ist gotes selbes brediga. O. I. 1, 42.
regula, regula (monasteriij. K. 7.
d. regulu (mit regulii bithuungan). O. I.
1, 35. chamffanli untar regulu^ miU-
tans sub regula. K. 1.
regulo, canoni (contra suum carionem In-
tinis auribus ista transferre). Mr. (Sb.
hat in derselben Stelle regula.)
LIBREGELA (so steht im cod) municho C^e»
6<n4rfdel/ Crben^re^el Itx 3)}Snc^e). N.21, 19.
RIGIL, m., gtiegel (et hregil; auch RIH. 3.).
rigil, repaguhmu Mon. 2.
(rigolt repaguUtm^ Wn. 460. vectis. AVn. 460.)
RIGILon (rfegfln), fovtre [cf. RIIL 3.;
auch bregil; auch unser regen (ftc^ regen)?].
nu SGulununir unsih rigilon mit tbes
ktufces'scgonon. O. V. % 1.
r\^\\6t^'foveat. Rd. Ib.
GARIGILQN.
Inf. girigiluh, fovere (quiete fessum cor-
pus). Prud. 1.
7^. a. girigiluntarj fovens (arenis viscera).
Prud. 1.
p. p. ö. I}. girigilotaz, recline (corpus).
Prud. 1.
d.pl. kirigilotan, conriolutis (artubus
dornürejn Prud. 2.
RUGIL? ' .
HARTRUGIL s. TRAG.
RKXÜLLA, /., Kgäiura, (ct. RIH. 3;; ^st
auch ricula, mitra virginflAs capitis' t\]^ "91^1'
gleichen?). ,J',:, j. . .
(riccula, ligatura. Sal. 2.) ' .p.ij "'/*,,
ricidullfi, ligäiuras (ccntüm uveie pds$ae). iju.
Bib. I. ...
ricfeilun, ligaturas. Bib. 7. (riccilin. Bib. 5.)
RIEGOLA, Ortsnamen.
^ # \' t
441 ROCBIUCHROt-BEGAN.
BEGAN;
I
ROCHIUCHRO (?), ettviUo. F.
tUGOMAGUM) Ortonameii (9lnnas<ti> Am.
RECHANon s. RAH.
REGAN) m., Stegen, pbwia {ct. sanskr. Tr^rb,
pluere, griech. ßgex««v); golh. rign (neutr.),
nord* rcgn, alU. regan, angels. regen; cf.
norcL rak, humar, hragla, pluere und angek«
hreh,' inundatio, racu, humor, pluvia, hreg*
nan und regnan^p/u^^and nord. hregg^iini^r.
Bedeutung und Gebrauch:
pluvia. R. T. 43, 1. 2. Pa. Sg. 913. N. 71, 6.
Frg. 61. imber. Sg. 913. 242. MX. tl. VA.
VUI. 429. Bib. 1. 2. Aid. 4. does. Ic. iro
regena machota er ze hagele f^o«iM/p&-
vias eorum grandtnemj. N. 104, 32. ze re-
gene uunrde min lera. Nd. er uueis
uuola, uuieo dürftig unbirigio herxin
sint des regenes sinero lern. N. 91, S.
regin sinero innelungo gebe er uns. N.
66, 2. er sendet den regen sinero prae-
dicatornm saugen ze Übe. N. 10 (b)^ 6«
Form und Flexion;
fi. $. regan. R. Ic. Pa. Sg. 242. 913. T. 43, 1.2.
regen. Nd. N. 71, 6. 134, 7. Mcp. Bo. 5.
(Hd. Wn. 460.)
g. $. regan es. MX. VA. VIII. 429. Bib. 1. 2.
regenes. N. 71, 6. 94, 5.
reginis* Bib. 5.
d. 8. rekane. gl K.
regene. Nd. Mcp.
a. s. regan. Frg. 61.
rigen. N. 10 (b), 6. 102, 11. 134, 7.
regin. N. 66, 2. 67, 10.
II. p/. regan a? Sg. 242. (es übersetzt /^/nvia).
. dn/. rigeiien. Bo. 5. Aid. 4.
a!pl regana. 0. II. 19, 22.
' regeiia. N. 104, 32.
CLASTREGAN, m., imber. R. Tg. 1.
REGANIIAFT,^ regen^oft/ imbrifer, nimbasus.
(it.pl. rdganhaftem, imbriferis. Eni* 17.
reganbafdcn regenen, nimbasis im-
bribus. Aid. 4.
REGTNBAH, REGINSE, OrUnamen, bieher?
REGANWURM.
REGANWINT.
REGANWAZAR.
REGANMAMOTH.
REGANBOGO.
REGAINTROPHO.
REGANÖN (gotb. rignjan, ahnerd. r:
angela. regnan, hrcgnan), tt$tntnip
ther iu ni Kaz in notin regonoa
liutin. 0« III. 12, 15. iz regenot,
Sg. 111. Mcp. (ther) reganot ub«ri
inti ubar unreble. T.. 32, 3. hii
föne dien diu uiiarheit regem
88,12. er regenot über sündige
cha. N. 10 (b), 6. die (lera) du.!
nost föne himele. M. 103, 13. (de
genot dero erdo, ('guij parai {
pluviam. N. 146, 8. regenota Cio
himile. T. 147. regenota in m
Cphdt aih mannaj. N. 77, 24. h
regenoton, perga regenoton« N.
die regenonten himela. N. 95, t
Inf* regonon. O. III. 12, 15.
(du) regenost N. 103, 13.
(er, iz) reganot Sg. 913. T. 32, a
regenot Sg. 111. Mcp. N- 10
88, 12. 146, 8.
(iz) regenota. T. 147. N. 67, 9. T
regenoda. Is. 3, 5.
(sie) regenoton. N. 67, 9«
(er) regonoti. O. II. 1, 18. *
part.praee. n.pl. regenonten. N. !
BIREGANON, be regenen/ ctmpluere.
beregenonte, umbrifiame {iprrQ%
101, 25.
pireganot, eqmpluia.^UX. 3. — pi
notiu, compluia. Sb. — piregin
compUäa. Bib. 7. *-» diu bere,
erda. N. 95, 12.
beregeno t uuirdet (erda). N. 114»
beregenot uüard (erda). N. 39
UNBIREGANOT, unberesnct
ünpireganotiu. Mi. Bib. 1. 2. un
ginota. Bib. 7. (urobireginit B
non compluta (terra J.
REGAN, REGEN, nufcnamcn.
REGIN— RIHT.
ROHT— RAD.
4JU
N - s. RAG.
NA, REGINO, Ortsnamen.
NO, ». pr. 8. RAG.
mN (rogin. Id. nord. hrogn), m., Stogcn
AaUfy'), polygramum. Tr. (rogun. Hs.)
lNANTA, tepenies (prunas). Prud. 1.
rohl trehananta. Cf. auch pirchhanun
l pirehhanun), sopitosfignesj. VA.III.409.
UNG s. RAH.
NGA, /., anhetitus. M. 30. Gb. 1. 2. Cf.
H. 2. und RUH.
naiNZA, baga. D. II. 337. (cf. aogels.
enta, catena.
ilRA s. REIGIR.
IR, m. und REIGIRA,/, 3ieiter(95o3eO.
s HRfilurlR? c£ angels. hragra, ardea.
ra, ardca. L«
ler^ ardea. Wn. 460.)
gra, larum. Sg. 913«, aogels.)
[AR£C Tn der Glosse exercuere, racha-
Em« 19. in Pez. ihes. ist zu slreichen ; der
bat: exercuere, aruueizzan. compressis,
uDganem. naratores, racbara, von weL
6 Wortern die 4 mittleren in Pez. thes.
lassen sind.
ISon s. RACHO.
>ST 8. ROST.
s.
RIH.
1.
aa 8.
RIH.
1.
ROHT?
PIROHT, cadaver. gl. K.
UMPIROHT, cadaver. Pa.
RIHSIL.
RIHSILSTEKO.
RAHSINjan s. RACHO.
RIHSINUN (?) steht am Rande bei caricis
suttentari. Mart
I
RAD (Grimm nimmt mit Unrecht HR als An.
laut an), n.y tSlabf rata; cf. sanskr. ratha,
currus und die gall. rheda.
13. ^. rad. R. gl. K. Sg. 184. O. III. 7, 13. K
82, 14. Wn. 863.
rat Pa. Em. 31. Tr. Wn. 460.
g. s. rades. VG. III. 183.
d. s* Kade. Bo. 5.
a. s. rad. Bo. 5. N. 82, 14.
?3.^/. redir. Em. 31. Wn. 3355.
g.pL rhediro (feor rhediro reitun, qua-
drigae.). Em. 12.
rediro. ü. II. 343.
(redir. Bib. 5.)
d.pL radum. IL 2.
rederen. Mcp.
a^plrediTj curriss (Imos). VG. I. 174.
Gehort hieher:
planarati (var. planaratrum, plaumorati,
plammorati^ in: ut duas adderent roiu-
las, quod genus (arairi) vocant planarati.
PI. 18.?
JLVnXI« 1« Wurzel von radja, redja (cf. auch
goth. garathan, numeratm) und der damit zu-
sammenhangenden Wörter? sekundäre Wurzel,
aus 1\xjL mit angefügtem D? cf. lat. reor und
sansk. r* (oder auch vn'?). Oder ist sansk. rat
(mit lingualem t), loqui zu vergleichen? oder
brü) loqui (cf. Qeco)? oder wohl gar arth, pe-
tereXd. artba, ratio)! — S. auch JKj^lI •
RADJA, /., goth. rathjo» angels. rsed, red,
nord. rdeda^ 8te&C/ ratio, sermo. Das a der
[29J
445
RAD.
RAD.
Wunekylbe hat sich nur noch in radia, ra-
tianem. E. erhalten; alle übrigen Qaellea xei-
gen schon den Umlaut e. Neben der nur in
K. E. 0. und Can. 9« vorkommenden Form
red ja (red ia) ist die gewohnlich re Form reda;
einmal auch redu
1. redja, starker und sdiwacher Dekl.
n. s. redia. Can. 9.
d. s* rediun. K. p.
o. s. radia. E.
redia. E. 0. III. 17, 6. (redina. cod. F.)
redea. Frg. 7.
rediun. K. 2. 3.
d.pl redion. OL89. O. III. 20, 144. (cod. P )
2. reda, nur stark deklinierend.
n. s. reda. T. 21, 3. Is. 2. Bib. i. 2. 6. M.
10. 15. 24. M/i. Em. 5. Can. 7. 10.
11. 12. Mart Sb. k. Org. Mcp. Syl.
N. 50, 10. 102, 5. 103, 26. 118, 1.
(rede. Wn. 460. Bib. 6.)
g. s. reda. Mart.
redo. A. Mcp. Bo. 5. Sb.
d. s, red ha. Is. 5, 7.
redo. M4. Me. M. 15. Bib. 1. 2. 7. Sb.
Syl. Can 10. 11. A. Mari Gh. 1.
2. 3. D. II. 332. Org. Bo. 5. Mcp
N. 12, 5.
(rede. Bib. 5.)
a. s. reda. T.62, 12. 99. 108. 149. Sb. Co. 4.
O. IV. 13, 2. 19, 2. V. 10, 35. IS
16. Bib. 2. 5. 7. M. 9. Mij. ^f. Org.
Bo. 5. Can. 10. II. 13.
red ha. Is. 2, 3.
n. u. a. pL reda. Mcp. Bo. 5. N. 139, 5. M^.
g^pL red An. Bo. 5.
d,ph redom. Ic.
r6dAn. Mcp. Bo. 5. Org. Ma. A. D.
II. 351.
redun. M. 29. Gc. 1. 5. 6. Ep. can. 1. 4.
3. redi. Can. 4.
Bedeutung und Gebrauch:
ratio. Is. 2, 3. Bo. &. Mcp. ratiocinium. Ic sen-
tentia. N. 50, 10. Bib. 1. 2. Ma. M^. Mart.
Gh. 1. 2. Mcp. Bo. 5. Ep. can. 1. 4. qnae-
\ stio. t. 21, 3. prosecutitK M. 10. 15. Sb. Can.
10. 11. thema. M. 15. Can. 7. 10. 11. cotnma.
Bib. 1. 2. 6^ M/u. ailegatio. hl 24. Sb. Can.
10. 11. Wn. 460. diaputoiio. Ic. supf
Sb. oraadum. Mt]. Sb. Bib. 2. 5. 7. i
las. D. II. 351. seiisus. Mcp. 50. pro^
Bo. 5. akercatio. Em. 5. Can. 4. 9.
oratio. Is. 2. Org. M/t. scrmo. Mart
Can. 10. 11. 13. via. MarL tiu mah
selo gegeben ist, kuot unde ul
bechenninne, unde uuar unde lu(
ist reda, ratio. SyL reda bexeic
pcdiu, rationem ioh orationem. Org*
lih reda, prosa oratio. M/i. reda
(causansrnj. Mcp. 36. redo, oris. A.
(verba posuitj. Ms. dhera bigun
redha folghemes, seqnarnnr debit
dinem. Is. 5, 7« singo gote den licl
rertendo nah redo. N. 12, 5. zi
ad satisfactionem. A. uuermagli
holz unde stein after redo zanelo
demo gote dero redo, deo rationis
curio. Mcp. 42. dara zuo sihet dis
da. N. 102,5. uuaz ist diu reda? N. 1
die solichen ladota disiu reda. N.
reda ne toug tar uuizze ne sinl
unrehda reda ih deda. Co. 4. g
tene reda ze irreden^getane. N.
sint unsu uuort in rihti in sine
sihti, irthenkit uuihl io mannes
er im es alles reda duat O. V.
sluant druhtin innan thes in uu;
thenio biscofe thar, tbazeuuinig
duam scolta reda thar tho duao.
19, 2. sie in tho reda dalun, ui
nan ouh irknatun, ioh uuio sie in
ferti giaugun kosonti. 0. V. 10, 3;
nahtes er in zalta reda managTa
IV. 13, 2. gib reda tbines aml
T. 108. redea argeban, ratianeni i
Frg. 7. er sazla reda mit in, iy:
T. 149. reda sezzan mit sinen sc
rationem. T. 99.
( UMBIRED A, exsecutioncs. Bib. 5.)
UUIZZEREDA,/., ratio (scla ist daz h
uuizzereda ist iro scheitela). N.
SLOZREDA, /.
an dero siehtun slozredo, inprei
syllogismo. Syl.
(REDELIN. Sal. 1. redlin. Sal. 4., raiii
447
RAD.
RAD.
448
GIREDI, etttbt.
giredin« veniU eioguii. Prud. 1.
BEDISPAHI. ^
BEDOLIH, t> er ({an big, rationabile. Mcp. Bo.5.
Diesen Ausdruck fiir Derflanbig hat deat-
I sdier Sinn später zur Bezeichnung des RechU
fcbaffenen, Ehrlichen verwandt, wie unser
. beniiges rebltd^ zeigt.
REDELlCHO. — das hus, tax rehto unde
redelicho geflegen uuirdet, domus ea,
qua€ ratione regiiur. Syl.
UJNREDILIH, unDerßSnbts.
das ist unredelih. Org.
UNREDILICHO (unredelichun. K 11),
irrationabiliier (uuerchot). N. 7, 17.
unredelicho, absolute (ordiiianUirJ.
Can. 13.
UNREDILlCHt,/ — in onredelichi (ge-
sundot). Co.
REDIÜAFTI, raiionabilis, disertus.
Bedeutung und Gebrauch:
taikmabilis. Bo. 5. K. 2. 7. Nf. Wo. 2. ra-
twnalis. HU Ct. 70. intemeraius. M. 2. Sb.
Can. 5. 6. 10. 11. 13. disertM. Märt, thar
ffnarnn man manage fora tberoo ku-
ninge, heri ouh redihafter so fol-
geta thar after. 0. IV. 4, 38. redihaf-
tia rahha, rationabilis causa. K. 2. re-
dibaftin, iniemerata (gerensj. Sb. ih
bio uueg rebtes ioh alles redibaftes.
O« IV. 15, 19. nist uuibt so redibaftes,'
drof ni zuiuolo thu thes, lax thir
queman iz in muat, so thaz karitas
giduat. O. IV. 20, 53. redehaftero sclo,
raHonali anima. Mf. buabun sie tho ho-
liax sang filu sconaz, imo tho gima-
chaz ioh filu redibaftaz. 0. IV. 4,42.
Ohne Flexion:
redobafte, rationabile. Bo. 5.
Flexionen :
IS, s. m. redihafter. O. IV. 4, 38.
19. s» /• redihafliu. K. 2.
redhihaftiu. Wo. 2.
redehaftiu. Mf.
g. 9. m. redibaftes. 0. IV. 15, 19. 29, 53.
gi» #• m. redohaftemo. Bo. 5.
-d. s. /. redhihafteru. Ct 70.
redehaftero. Nf.
a. s. n. redibaftaz. O. IV. 4, 42.
n.pLm, redahafta. Mart
redobafte. Bo. 5.
n. pl.n. redohaftiu. K. 7.
g. pl. redehaftero. Bo. 5.
a.pl.n. redibaftiu. Sb.
redahaftiu. Can. 5.
redahaphtiu. Can. 6.
redehaftiu. M. 2. Can. 10. 11.
redebafte. Can. 13.
Comparativ.
redibaftor (fuar si therero dato redi-
haftor thrato, ioh baz in thereru
noti, thanne ther kuning dati). 0.
in. 11, 3.
IS. 5. II. redohaftera, ratiocinatione firmius.
Bo. 5.
UNREDIHAFr uuas iz. Ob. 70.
REDIHAFrO, Adv.
thaz giscrib in rihti irfulli thu io mit
mahti, so kuallst thu thih ofto mit
brunncn redibafto. 0. II. 9, 92. redo-
hafto denchendo Bo. 5.
ÜNREDlHAFrO, inordinateiW. fernere. Gc.3.
Can. 10. er tho sar thara (in drubti-
nes hus) ingiang ioh filu hebigo iz
intfiang, thaz sie iz zugun ofto so
unredibafto. O. II. 11, 6.
unredibaphto, fernere. Can. 12.
unredabafto, inordinate. Gc. 9.
unredauuafto, inordinate. Gc 8.
unredahapla, temere. VA. IX. 329.
unredibapt, temere. VA. IX. 375.
unredebaft, temere. Can. 13.
REDIHAFrt, /, ratio,
n. redebafti, ratio. Bo. 5.
d. mit redebafti, per rationem. N. 101, 10.
REDIflAFTIGO, ordinabiUter. W.
REDIHAFTLIH. — redihaftlihaz cauoati,
rationale. Rh.
REDIHAFTLIHHO, rationaUliter. K. 31.
61. 65.
UNREDIHAFTLIH. — a. pl n. onredi.
haftlibbio, inrationabiliter (posttdatj.
IL. 31.
[29*]
449
'MrmKF
RAD.
REDI9 ad/., beiOlfrid, hieher? oder zu hradi?
odet RID? S. REDI. Das folgende
compos. ungiredi in: ungiredirun, tar^
dioHs, würde so isoliert dastehend für hradi
. sprechen; allein tardioris gehört, wie der
Text, zu dem diese Glosse gehört, zeigt, za
Ihiguae, wonach auch ungiredi ebeft so gut
für non disertus als für non promtus gel-
ten kann.
UNGIREDI.
g. s. f. des compar.: ungiredirun, tar-
dioris (linguaej. Mo. Sb. Bjb. 1.
., REDJÖN, REDÖNLauchredenHerredjan?)],
. alts. rethion, reben.
Bedeutung und Gebrauch:
raiionari. Ba 1. 4. fari. Tr. ioqui. Bo. 5>
disserere. Bo. 5. altan nid theih redota,
then cain 10 habcta. Oh. 135. thaz
uuib 10 suslih redota, selbo 4ruhtin
thageta. O. III. 10, 16. eiscota sie in
thrali, uuaz thiu uuorolt quati, uuaz
sie fon imo rcdotin ioh uuio fon inio
zelitin. O. III. 12,4. bigond er in tho
redion selb thcse evangeliqn. O. HI.
20, 143. sie ne redeton nicht samo
so sie huruuine uüarin unde stir-
bige. N. 72, 9.
Form und Flexion.
Inf. redion. O. III. 20, 143.
redon. Bo. 1. 4.
(red in. Tr.)
(ih) redion [wechselt in den 3 codd. des
Otfrid mit redinon (q. v.)]. 0. II.
9, 71. Ccod. V. P.) 14, 66. (cod. V.)
III. 14, 4 (cod. V. P.) V. 6, 6. (cod.
V. P.).
(du) redost Bo. 5«
(ib) redota. Oh. 135. Bo. 5.
(er) redota. O. III. 10, 16. Bo. &
redeta. McfK
(sie) redeton. N. 72, 9.
(sie) redotin. O. III. 12, 4.
part. redondo. Mcp.
GAREDÖN.
. keredon, exorare* Rg. 3.
ze geredonncy explicare sermone. Ba 5.
RiD.
keredoton, blasphema(ba)nuir. ]
causati sumus. |Ie. 2.
thaz beilege io giredotun onl
fon mir gisagetun, ioh for
zelient, thio ziti iz nu irf
Ö. IV. 14, IL
du habest geredet« Bo. 5.
GAVORAREDÖN. — ih kcforcredo
mitto. Bo. 5«
FOLREDÖlN.
do er uol redote, cum consun
Rg. 1.
(du er dai fole redite. D. IIL ]
(du si uolrcdeten, des si be
zam. Mos.) ^
IRRETANI, /, ratiocinatio. Dbu
REDINA^ /. [ wechselt in den codd. dei
weilen mit redia (q. v.)].
Bedeutung und Gebrauch:
ratio. K. 64. Rb. ratiocinium. Kl 2
gismtis. Sg. 183. narratio. O. LV
r e d i n a , rationem (reddituri sunt)
desiv ist redina, ista erit rati
vati a mensae consortioj. K. 24.
scauunku der redina, juxta ca
iionem rationis. K. 8. gidan ist
redina, thaz sie sint guate tl
O. L 1, lll. ma g iauuiht quem
nana, thaz si thiheinig redina
giliches fon luzili thes uuic
111. 7, 47. thisu selba redina^
zalta nu hiar obana, breitit
barto geistlichero uuorto. O.
tho ribt unsih thiu redina, tb
uns uuarten thanana. O. 111. 5,
thiz alles uuanana nisi sines
redina, thaz det er selbo m
gotes sun uuari. O. IV. 30, 33.
quad, iuer redina ioh iuer
uuida, ir iucrero uuorto get s
rento. O. V. 9, 13. nist thaz si
dina, thoh sagent sc alle tl:
thie hiar thaz iruuelleni, tl
thara uuollent. 0. V.23, 31. eil
redina uuir hiar du scribun
0. II. 4, 103. thu findist fol tl
mon fon thesen selben tbingi
RAD.
lUO.
452
lichera rcdina, thaz zelit er allax
thanana, 0. IV« 28, 24. ih uuisero
imorto giuuaTnon iuili hario, reh-
tera redina, ir birut mine thegana.
O. IV. 7, 24. oba ih thero buacbo
gnati hiar iauuiht missikertiy gi-
krumpti thcra rediDO, iheca quit
ther eaangelio. Oh. 2. ioh fand in
tberu redinu, thaz fon maecdoniu
ther Hut in giburti gisceidiner uuur-
li. O. Li, ÜL mäht leaan in theru
redinu zeichan filu managu. O« UL
14, 51. ni mugun uuir, thoh uuir
unollen, iro lob irzellen, bi thiu
fahemes mit freuuida nuframmort
zi thera redinu. O.. IV. 9^ 34. nu ih
Sttlih thuitu uuidar thie thih uuaitu,
mit suslicheru redinu, then minen
mih 8U6 nidiru. O. IV. 11; 4S. ouh si-
zcn-.herlicho ioh filu guallicho, af«
ter therera redinu, zi selben gotea
zesauuu. 0. IV. 19, 56. fuar er mit
theru bredigu, mit miehileru redinu*
O. h 23, 33. fuar tho druhtin tkanana
aid tho. therera redina, sid tho ihe-
mo thlnge, zi tbemo heiniinge* O.IL
l&y 1. thisu selba redina, thia uuir
hiar.scribun obana« 0. V. 12, 4. ih
duan es; quao er, redina iatitoug iu
mina sellda. 0. I(. 7, 19« nuizut ir
thia redina, thio buah thio aagenk
thanana, uuio ther uuizod thuruh
not alten liutin gibot O. IL 18, 9.
ih duan es «nur redina, niatmin ri-
eh! hinana. O. IV. 21, 23. thie aelbun
gotes thegana, thie uns acribenk
kristes redina, thie uns scribcnt
sino dati ioh sclbaz sin girati. O. V»
8, 13. er zalt in managfalto tunzli»
chero uuorto al thia selbun redina,
thia 80 scribun thanana» O. V. 9, 54
firnim, quad er, thi» redina, thia
ih zalta thir hiar obana. O. V« 15,33L
laai thn io thia redina, onio^druh«
tin threnuit thananar O. >V. 19, 31.
ih irkennn inan io, sprichu'ih anur
alles Quio, bin ih thanne in lugi-
Bon, gilicber iuen redinoii^. O. III.
18, 46. uuir sculun unsih samanon
zi rehteren redinon. O. III. 26, 11.
sih nahtun sie tho alle zi themo ka-
stelle, thara zen iro selidon, mit
thesen seihen redinon. 0. V. 10, 2..
so bijrut mir urkuiidon mit michi-
len redinon, mit kreftigera henti
in ellu uuorolt enli. 0« V. 17, 11.
gibot er sinen theganon sid tho the-
sen redinon, thaz uüola sie iz fir-
namin, ingegin imo quamin. O. V.
16,5^ tbazih hiargizeine, uuaztbiu
thin.gouma meine, mit geistlichen
redinon then jbbinen liobon thega.
noB« 0. UL 7, 4. thaz mez uuir oi'lo
Zellen ioh sexiari iz nennen, nam
iagilih in redinu thrizug stunton
z^ebinu. 0.11.8,32. ni uuas ihar uuiht
ginates noh gibosotes, uuas siubar
al mit redinu ziaro giuucbanu. 0.
IV. 28, 8. ioh birumes mit redinu in
zuifalteru freuuidu. 0. IL 6, 37. ioh
sint sienu mitredinu inhimilriches
freuuidu. Ob. 20. so thu io in thia
redina thar langer sizis obana. O.
HL 7, 81. ni habat er in thia redina
ni si ekord einlif thegana. O. IV.
12,57. uuio sie in tbesa redina uua-
rnn ana selida,.in hutton ginuaro
sazon fiarzüg iaro. 0. IIL 15, 13. ioh
sie in thesa redina niazent iaYner
/reunida. Q. V. 23, 282. sos bi thesa
redina so duent thie gotes tbcgana.
O. y. 25^' 5t. giscafota sra so so iz
zam xoii so siu bezist biquam, mit
filu kleinen fadnmon ioh unginaten
redinon. O. IV. 29, 32. bizeinot thia
ira (tanicae) redina thie selbun kri-
stes thegana. 0. IV. 29, 3. pilatus
huab giseribana sines selbes redina
ubac sinaz houbit thaz uuorolt al
giUttbtt. 0. IV. 27, 23. thinu uuort
hiar obana thi uns zellent alla re-
dina. O« IL 24, 27. deta einer thes
tho redina, flrsprah thie selbun tbe-
gai»a<rO; IU« 12, 23. lesenl zi in thia
453
RAD.
RAD.
redina thie hohun gotes thegana, in
giscrib iz kleibent, thax mine geli-
clion leibent. 0. III. 7, 51. oba ix
ttuard iouuanne in not xi fehtanne^
60 uuas er io theroredino mit gotes
kreftin oboro. Ol. 29. nnanta er ist
edil franko, unisero githanko, uui-
sera redinn, thax duit er al mit ebinn,
Ol. 14. nu krist in tberera rcdinu
xeichan duit so menign. O. IIL 26, 1.
ih xell iu auor tbanana mines sel-
bes redina, selbon ban minaa, thcn
ih^eixu anur scriban« O. IL 18, 13.
tbax xiuuurfun se lea mitbittiri to-
deS| mit noafanu ana redina xilostun
sie thia selida. 0. II. 11, 48« oba thu
in reht redina tbir unirkes elemo-
fiyna. 0. II. 20, 9. in suslieba redina
80 sant er xuelif thegana. O« III. 14, 85.
Form und Flexion.
12. s. redina. K. 24. 64. O. I. 1, 111. IL
7, 47. 9, 1. IIL 5, 5. IV. 29, 3. 30.
33. V. 12, 4. 29, 13. 23, 31.
g. i. redina. E. 8. O. IV. 7, 24. 28, 24.
redino. OL 22. Oh. S.
redinu. Ol 14.
d. s, redinu. 0. L 1, 91. 23, 33. IL 6, 57.
8, 32. IIL 14, 51. 26, 1. IV. 9, 31
11, 48. 19, 56. 28, 8. Oh. 20.
redina. 0. IL 15, 2.
a. s. redina. Ct. 72. Rb. O. II. 7,. 19. 11,
48. 18, 9. 20, 9. 24, ?7. IIL 7, 51.
12, 21. 14, 84. 15, 13. IV. 12, 57.
21, 23. 27, 23. V. 8, 13. 9, .54. 15,
33. 19, 31. 23, 282. 25, 51.
cZ.p/. redinoom. K. 2.
redin on. 0. IIL 7/4. 18, 46. 26, 11.
IV. 29, 32, y, io, 2. 16, 5. 17, IL
UNREDINA, /.
firsteit thax heroti, thax er «i krist
xi noti, thax michil anredina ist,
suis uuizun unola uuanan er ist.
0. IIL 16, 56.
aus mit unredinn'so unurtun sie bi-
dr Ogino. 0. l:%i, 17. . : •
aim nagouma harto^Jthes tatanases
«uorto, uuialicha unredina <
imo sprah hiar obana. O. IL <
giloubt er unredina, ther fater i
furira. O. IV. 15, 26. nam tho <
tin thanana thia aelbun obre
Quant er in abuh ix instnantt
er mo alles unio thax rnuat. (
15, 29.
thu bist al boner in annton gil
ner, mit allen unredinon tho v
thanne bredigon. O. III. 20, 164
sie thar in gahun sconi aino s;
unio sie ouh mit unredinon In
tun thar giselidon. 0. IIL 13, 4^
REDIMÖN, alts. rethin6n, ttbtn.
Bedeutung und Gebrauch:
disserere. Prud. 1. Pr. t A. recii4ar€.K.
inserere. Mart conferre. ZL revo
VA. IL 101. revocare. VA. VU. 40.
rare. N. 49, 16. iexere. Zf. rettxa
Prud. 1. D. IL 326. orare. VA. VI
perorare. Prud. 1. allegare. Fmd. 1
£c 1. 2. Mi^ Sb. Bib. 1. 2. & 6. 7. d
tare. Ic. vaticinari. Zt expoiiutare* I
disfHdare. La. I. 1. SyL dusertare.
• 329. pbiiasopharL Matt xe erisl c
man reda, dannftn chidit man
non Ande redenunga. Syl. thia '
uuirdar thir redinont, guae ü
versus ie ie^iificentur. T. 189, 4»
noe, recket (lectionemj. K. 24.
• nontio, reteocens (taliaj. D. IL 32
grin tho druhtin redinon then si
xuelif theganon. 0. IV. 10^ 1. l
druhtin eines redinon giauas«
then theganon. O. IIL 12, 1. th
biginne bredigon, fore himil
redinon. 0. II. 12, 60. thax bi
er redinon mit froniagen bil
O. IV. 1, 15. nu bigin uns redi
ouemo thih uuolles ebonoo. (
18, 35. so matheus ix redinot *
6, 46. sie xigin nan in uaara,
er thia altun lera, then niiixo
. man horti, in abuh redinoii. (
- 17, 30. sie imo redinotnn, iinax
; alle hortun. 0. IIL i% 9.
IS5
MD.
RAD.
456
Form und Flexion;
A/ redinon. Zf. O. I. 1, 60. 3, 7. II. 7, 1.
12, 6a 111. 1, 1. 12, 1. 18, 35. IV.
1, 15. 2, 30. 10, 1. V. 23, 190.
redenon. Syl.
redinun. Mart.
(xi) redinone. K. 9. 17.
' (ih) redinon. VA. II. 101. VtL 40. Pr. t
O. IL 2, 23. 21, 13. IV. 34, 13. V.
7, 35. 11, 8. 12, 40. 13, 20. 25, 19.
redin o. O. II. 14, 35. 18, 3. (conj.?)
(da) redenost N. 49, 16.
(er) redinot Prud. 1. Zf. Oh. 143. 0. IV.
6, 46.
redinat Prud. 1.
redinit Prud. 1.
(sie) redinont T. 189, 4.
redin onib. VA. VI, 849.
(er) redinoe. K. 24.
(sie) Tedin on. O. V. 25, 73.
(er) redinota. O. III. 11,21. 26,54. Prud. 1.
(er) redinoti. O. III. 17, 30. Sbe. £c. 1. 2.
imp. redin o. Prud. 1.
p. a* redinontl 0. III. 10, 13.
redinondi. Zf.
redinonte. A. Bib. 9. La. I. 1.
R.1. m. redinonter. Mi^ Sb. Bib. 1. 2. 5.
redinontir. Bib. 6.
ff. i.y*. redinoniin. D. IL 326.
redin in tiu. Prud. 1.
a. s. m. redinonten. Mart.
d. pl. redinonten. D. IL 329.
redinondcn (est steht rcdinoden).
D. II. 329.
redinnunten. Bib. 7.
GIREDIINÖT.
thas ist uns hiar gibilidot, in krisle
giredinot O. II. 3, 57. \t ist al thu-
ruh not so kleino giredinot O. I.
1,7. tho thiz uuard sus gihredigot,
fon imo al so giredinot. O. IL 13, 40.
INTREDINÖN, t>ert(^ftbi9en, excusare.
ni nuill ih thcmo ouh uuidoron,
.thentho gisteist intredinon. O. HL
12, 42.
ARREDINÖN, percurrere (omnia HeminaJ.
VA. VL 627.
ni mag man nihein irredinon, uuio
thar ist gotes theganon. O. V. 23, 191.
arredi nonter^ ^«ro/Yinj. Ec.
BIREDINÖN, bereben, btfäfulbistn, accu.
sare, convincere*
thaz sie nan thoh mit luginon moh-
tin thar biredinon. O. IV. 19, 25.
piredinoL Gc 8. ) . , ^ .,
* . 1 . ^ ^ I ist, convincUur.
piredanot Gc. 9. )
nub er sculi thuruh not, uuerd er
thar biredinot, thulten thanne in
eouon thes helliuuizes uueuuon.
O. V. 19, 17.
mit thtu uuard er al biredinot, thax
iamer er nirkoborot 1/. V. 2, 14.
REDIINARI, m., SKebner, orator.
n. s. redinari, ratiocinator. Tr. condth
nator. Tr.
rede na ri, executor. D IL 328.
(redenaere, concionator. Hd.)
g. s. redinares, oratoris. Mart.
is.p/. redinara, oratores. VP.
redenära. Syl.
i/. /i/. r e d i n a r u n , oratoribtts. Mart.
REDIINÜJNGA, /., assertio. Gc. 10.
n. «.'redenunga. Syl.
d. ^. redinunga, disputatlone. Gc. 4.
n.f»/. redin unga, collaiiones. Sg. 183.
RADALHICHO, strenue in dum quarido le-
gamus sanctos patres nostros uno die hoc
strenue, radalihcho, implesse, nos vero
aut Mma septimana integra persolvamus.
. K. 18. gehört wohl zu hrad (q. v.).
GIRAD, gerate (von Zahlen), par (cf. numerus
irrätumalis). -— Kommt erst im 11. Jahrb.
und nur bei Mcp. und Org. vor, und nur in
dem lüer angegebenen Sinne, nicht als rectus,
im Gegensätze zu frumm. •* Cf. HRAD;
-. aber auch golh. rathizo,y*acf7/£#^.
^ '■ keHd 6nde dhgeräd, par et impar. Org.
n.pL gerade numerL Mcp.
' d.pL geraden -numerfs. Mcp.
Gehört hierzu oder zu hrad das in T. für
MC« stehende giradu?
imo th'O thaz thenkentemo giracfo trnh-
iines engil in troume araugta sih
imo. T. 5, 8. tho sie thanan fuorun
fjj), B^T.
*^ Hiosebe
^^; D von s.«Vr. tO ^^^ ff^^ cbradO.
ra^
• 9 oder 18^ "** .^ •
gleichen. ^;- «KJ.TAd»»^»'
er uns S* ^ S***^* AI «a. tbob
«^•'^.^" Ä in »'^»^•»^.^u!: selbe»
^V^l'o atubün «JJ^ •y;;^ beton
«'^'^'o ?'at i^- «•»\- CiL" i* "•'
U aU.n ii'-»*'' *'•.,
tatan»»-.^ Ob. 91- .^ , -d,
^^''^ • Aar riete« «u»det,
"^ '"J';» -? «'^^ tol6ende«»/^\u
,.u» "' " o la 16, «♦• -
i9
BAT.
KAI.
M>
. •: .: H.1, l&IML a4;28Li8ai. in. 26, 7.
ly. .8, *il.r\?0^17; :2a, i9. r 37, 25. V.
. 21, t7. Dlu/Sl. .101. . ': r
rielniiiyMA. ll.'fiib. 1« 21 7. Ps. Sb.
: rieton. Ps* \ymil5, 7* ' .
reton. Wüi.:ll; S,'7. ! i.'
(er) rittL a L 24,>ilL IV« 12, 30.
(«^ riaiiiu O. IV. S«j 13. '
im;». -r^tli. Mi}i* Bib. 1« 2.
pivt.^rälanitiii^ ^io^iäms '/hMericordtaJ.
Gc. 3. '• .^•'
G^RiTAISf, alts. gir^dtiiii.
cansulere. M, 1. ßb.^Ie. R. prospicere. Can.
. la 11. 13; Sb. M. 12. Acemere. Can. 4.
. «ie 4faaz aT«nti'''gJrialiMi iuh iro
\ vfefti Htuff. 0* Ik 27, 13. -sprah er
, .> ihö «^eii lititiK, 8i«£ aileÄ uuio gi-
fiätin) ni findd jh, q^urad er, thesan
üMii^^ii tailieiiTen /sacbon fir<lan. 0.
JV;*^r&*t}i^ä^^ies alles uuialtin,
80 uuiö 60 siez giriaiin« O. V. 11, 16.
niiait da ger^t&aU Bo. 5.^ g^raian,
' lie etmspiriiiioke. Can; 4. fSiraUn (sie),
pravisum. Can. 13.
g^rauii zii 'uade diiiia uuefc&rebt
fiini^ se dien ih habo geraten, et
. ^' amsiltum "ni^Wir justificatlanes kiae. N.
• ^ 118,-34«' 'd*AKer imo geraten habet!
... Bt &A tifgedtgero mägede. Mcp. 17.
ÜR/l'giratan. M. 1. Gan. 10. 11. 13.
(du) kiratis. Rb.
(er) geratit Can. 4.
(du) ger&Uflt Bo. 5.
(ib) giriet Sb.
(er) kiriat Rb.
giriet Gc 8. Can. 10. 11.
(sie) giriatun. 0. L 27, 13.
, (8te) giriatin. 0. V. 22, 5. V. 11, 16.
imp» garaat. R<
part. karatan. R. garaton ('sicj. Can. 13.
kiratan« le. giratan. M. 12. Can.
10. 13* geratan. Can. 4. gera*
ten habo. K 118, 24. habetL
Mcp. 17.
0.
> i \
jf
■ ' "i
flntutlf also der Fe^n^'aber nidit der Bedeu-
; I ; : tuilg nach wser: antaf^em MU acc. der
Person: du min einmuOtigo, min uui-
•''^o,'m^ ebiiado, fiele (ini Druck sieht
falschlich riebte) mih ana, daz'liuiget
mir harior.--N.'54', 14 si-b'egoti^da un-
lrebt|i^x^en/ d-o si-tkrhtum etiH^t ana-
• riet -R 7, lö! ubile'Tietcn <mih ana,
• ••'^ eogikiv^kjU ädverstun fhe.- N. 189, 8.
j[ Üi'm&TAH.hereriy Untere ist Wohl in-
• '" trftta^tf Kodier }t]?t«--tr&ta^rif); cF: alis. an-
dridao, a^t^rdilan, an^els; on-drae-
dan sTRAT.
ARRlTAN, ettÄt^e».
conjicere. Rd. Di. prapkeltisare. D. II. 286.
comprehendere*H. 103^ 3. argumentari.
Syl. erraten, uuannaii ir^ft tisiu uuerlt
kescäf^n <si. *Bo. 5. 'errfttb, prophe-
^ tijoa. Hjg. 1. -uuir eiti- föne andere^
errdt6n. Bo. %;' 'sebscftn stete sint,
^' •' 'iatoaii min alli'u ding irHtit, «^c/^
ctra hcä sunt, ex ijuibus omnia argu-
■ •' ihenta^ßuht it omnes eyJlopsnn. ^L
'■:.r . d^tc^eTrktifni,iitkiMlvenlhwt'(quaestiO'
• ^ •^''* .in^^. Bo. 5. al-dax m^nniskin'irra-
tin nhigin, ^ ^17^ m httmanäm cddisnt
rationem» Syl. nob erra8ten(^Mr^uuer-
den, ne fingL Bo. 5.
Inf. afrratan. Rd.
aträthan. iti.
irratin. N. 103, 3. Syi
erraten. Bo. 5.
ze irratenne. Bo. 5.
(er) irratet Bo. 5.
(ir) irratet My. Bib. L
(irratit Bib. 5.)
(sie) erraten. Bo. 5.
imp. errät D. II. 286. crrätb. Rg. 1.
p. €1. g^pL errAtent6n. Bo. 5.
p.p* erratan uuesan. Ib. irraten uuer-
den. Bo. b, uuirt Bo. 5. erraten
uuerden. Bo. 5.
UNARRiTAN, unerrat^ett; incamprehen-
sibilis.
auanda er allen creaturis incompre-
[30]
461
JUS.
BAT.
^eotifiHk, ktHchtmä&ti' MittAtin,
m
ist« N. 17, -ii». ; . ii; -i'.r« r
oogta 8ili ifH^mprekeruibUems unittä'
PIRiTAN. Pa. pirataiu Ba.^JL, /ordre;
biehfjr?
FARRlTAN, tKrtat^cri.. . i
propere. D. IL 285. Hd. trader0.Vr^. 31.
Hd. D. )L 286. N- 63, 7^ machinari.
fiib. 6. der aiiderei;^,feTXAtea uuile.
K 56, 7. (^az Unt CeritaUn« D. III.
102.) der i/it>&ellH>. {erraten. N.56|7.
/a/1 ferraten. Ni,:$6i 7«
(sie) uirratiat Bib«. 6.
(er) forreat, Frg. 31. . .a.
forriet D. IL 28$. .
(uerrlet. Hd.)
/i. j9. (uerraten. Hd.)
(uerrateaer. Hd.)
fe^rr^ten jst N. 56, 7. .
£orradan uuirdit D* |L 286.
ferratin oaerd^ (er). N. 63, 7.
ZOAKAPiATAK. Pa. xikiratan, gLK. li-
kiratam. Ra^ bilis, iro. „Hii^r?
RÄT, m., fliat^4 lit ro.d^s, aItf.-ii.nord. rld,
angels. rasd Obgl/^ich.;diese4 W94 in 2 ver-
schiedenen Bedeutungen^ als jfoq^ajr,yriic/M^
o/ief und als cqn^iUum sich zeigt , so stelle
ich es doch in beiden Bedeutungen mit RÄTAN
susanunen , da eines Tbeils die Bedeutungen
in mehreren Fällen in einander fib.crgeheni
andern Theils ich mich (ur keine andere
Stelle, an die rat, aX^ facultas, zu bringen
¥^are, entscheiden kaun. Cf. auch nord. rad,
consilium und faadtates. Doch handle ich
hier rat in jeder Bedeutung besonders ab,
erstens als facultas ^ proventas und dann ala
consilium, bei welchem letztem ich die Ue-
bcrgänge der Bedepitung mitnehme, 2. B. rat
werdan.
1. rfit, facultas y proventus, fructus, opes
(cf. auch unser SSorrat^/ GerSt^).
überlas frugum, qtiod significat raht. Vc.
niuuo rät, veris fructus. Mcp. 28. ri-
tes, opum..ho. 5. alles tes rfltes,
proventus frugisque. Mcp. alles r&tes
feracissima ist Bo. 5. (alles rates
■' nbllin iät; IX HI. 99.).üaat P;
r aa d. '^ L\ K«, fataltötemL \
UNRAT. Pä. Ra., nnrad. gl; K., eoi
(alt Nebeüglos^e vcfn faüiam, da
Glossator für fames genonunen ist
nnrat im 2^" rftt
ERDBIT. -^ proserpinai das ist
erdrftte^ Üiehsamo. Bbpi'
HtRiT, J^eifttt^ coff/ijitöfm» log
da es in Mcp.. Als femimnipn tn
( Wm. braucht eft als maic^ niehl
Uder; .idi habe es in htwaiL
handelt
HANTRADAl inamnnüäa. GdbSrt
Wort hiebisr?. Es steht in: fa
hantradam ('vor. haniradaan)
nem ingenuum dimitiete volugrit h
qui didiur sandum, suo mäou 1
. dma ipstm'.ingenutnn dimiitere J
Capit. 813. qui per chariam a\
hanXtaA^im ingemwi esi^.Cäp. i
RlTXiCHl/; -^ diu rifli^lii (ii
ter geuuizzes, :ij7isaaim Y^
Bo. 5.
RlTHAFT, locupUx. Pa. gl. K»;
BiiTSAnil — in ritsäiAemo i4ie,
Bo, 5. ... 1
2. r At, consiliiim (kommt ii^ K-Is. T^iiiieb
Bedeutung «nd Gebrauch:
sermo. Mz. Bib« 5. propositio* Mi;. Bil
cmsio. Mcp. 37. cotisiliuvu N.« 1,
6. 26, 14.. 30, 14. 33, 8.. 36, 2^
Mcp. Bo. 5. conspiratio. M«rt;#ll
rata, omnia con^lia eorum (äd»^
mej. N. 55, 6. raten, faiikus. M<
mit ubelen raten. N. 69| 4. in
heiligon rate. N. 88, 8. an «
rate dero rehton, in cansilio
rum. N. 110, 1. in rate sizzet
in dero argon rat ne gegien.
1, 1. gehorrent minen rat N.
frcisigen rat N. 7, 1. rat hei
consiüa cordum. N. 36, 6. sie fu
argen rat über dinen liut,
populum tuum malignaverunt consi
M. 82, 4. unstate iro rates. N. 8
gotes rat IN. 85^ 5« nnant er es
tfa
BA!EI
RAT.
464
r.. Wkinttti Mknat^' nu ist «ctbeziro
: rat, ;iKo-Biuata'druhtih siaan snn
.£aa liiatilriche herason. 0* II. 6, 47«
Iker g.eist tber blasit stillo thara
■ iimo ist mnatunillo, er thanana ni
nneiiküt, S'OiSto imo rat thuakit O.
;IL 12, 43i : Bot heiz ih hiar thax»
unant ea lak tho ni anas, laba noh
. :.gitami, £on iiD.ö nns-izni ^uami.
Q..III> '2i, 15. (goV tian ze sinen
engelen'rat, wie st ime rieten. D.
.-. 1II< A%^ [si'babent «naerivil guo-
itn ia<t (^bSrfm ttnfrtt taidU'),: ir ge.
bnrt.hant si varebrabt Mos.] intel-
. ,levtvat inphabebd» uuirt ain rat
N. 118, 170.; cf. unrftt.
F.orm und Flexion:
jfc A rat O.n. 6, 47. 12, 42. in. 21, 15. Mcp.
:. Bib. 7< I^. 30, 14. 85, ö. 118, 170.
.^.'.ratb. Me. Mz. Bib. 5.
g. ,«* fates. Rc. Mep. Bo. 5. N..1, 1. 82, 14.
i. Yatis, N. 33, 8.
d. $. Mte. Mq>. Bo. 5. N. 1, .*>. 88, & 110, 1.
Hd. Wm. 4, 2. SyL
rata. Mart ' .
a. $. rat Bo. 5. Mcp. N, 1, 1. 2, 10. 7, 1.
;. 43, 6.,.3§, 24. 44, 11. 62, 9. 63, 7.
82, 4
n.j9l.rata..'|tfqi. N. 55, 6.
4./^. raten. Co^ Mcp. 17. N. 69, 4.
a.pl. rat N. 36, 6. (deutet auf gen. neutr.,
wenn es mcbt als a. s, zu nebmen
oder Fehler füir rata ist).
iVbai. prop. (von denen einige auch zu hrad
{dioren mögen): BATO? RATING. ELLIN.
RAT. ADALRAT. ALTRAT. OTRAT. COZ-
ZARAT. FASTRAT. GOTRAT. DANCRAT.
HERIRAT. HARIRAT. IIEILRAT. HART-
I^T. HELFRAT. HUGIRAT. UADARAT.
BILTIRAT. HERZRAT, BER TRADA.
DEÖTRAD. FRIDRAT.ENGILRATA.KER.
RAT. GUNDRADA igm. GÜNDRAÜÄ-
NAE). CHUNIRAT. CHÜONRAT (€oiirab).
CÜNDARAT. KEBERAT. FOLRAT. FOLC-
RAT. LANTRAT. LEIDERAT. LÜSTRAT.
LIüTRATi MURCRAT. MAG ANRÄT.
• 1\0LFRAT.\YALTRAT.SN£LRAT.SAN0.
.' RAT. SINDRAT. BURiQARAT. >WINIRAT.
. : v'WAürBADA<iD)der FIfirion WaUvia'ah a).
LIUPRAT. WITR AT. WICR AT. EMIZRAT.
IRMINRAT. MÄHTARAT. EBURRAT.
GELFRAT. ANSTRAT. GASTRAT. RAT-
MAN. RATBOTivRATBOTO. RATBALD.
. . . BATBERAHT. RATCOZ. (RATHCAUZ.)
RATOLF. RATFRID. RATLEUBA. RAT-
BERGA;(in der Flexion ratbergana). RAT-
:. UNDA. RATBURC. BATKIS (cf. rbada.
. gaisus, ratger).RATMAR. RATSWINDA.
, . RATSIND« BATBiaRATftIOT.RATHELM.
. RATLEIH, i! .
UNRAT, m. {A vnrat in ersten. rat).
. £B/e//«c/«m inp:hahendo uuirt sin rat,
onanda durb sib feruemendo uuirt
sin unrat N. 118, 170. :
■.■m allemo unrata (bao ib ge8UDdot).Co.
. WERALTRlT, m.
:il«r.unerltratessih ne heuet N.21, 25.
MEINRi-T, m.,fulfum consilmm.
■ . iu meinrate Chan ih; gesundet). Co.
. .;.(PlNRiT. — dizte heizet der pinrat,
wand.« iz allez gevruraet wart under
:. «ivem pineboiimf mit samt dem nn
:>.t igetriwen ganeluue. Cdg. 2410.)
RiTLÖS.
j BATGEBO.
RATGRAV0.
iRiTLlH. :
i : UNRATLIHER, ineonsult»*. Can. 7. (ist
; . wohl als Comparativ zu nebmen u. incon-
. sultiu* zu lesen;,. 8. die gleiche Stelle im
folgenden Comparativ).
ComparatiT: unratlihor, incomsultitts.
M. 18. Can. 10. 11.
iRi^TSAM (rdt^fam), samint rAte. SyL
rAtsam!, /.
. g, pU tkii ami n 0 n , graiiarum. Mcp. 23.
RATI, suba. u. {td/. .
i;iNRiTI, ad/..
mabti ih eiarAte gefru,mmen mine
beneimeda. Mcp. 37.
.aintati (kann auch suöst.iaejn), tecreta.
Pa. gl K. .
EINRiTlG, ad/., mo coruUio. N. 40, 8.
; einMtigi,/,.
[30']
46&
H&r;
i '*.
t •
EIKRATUHBO^i ionHahM (tiädüiMisJ. T.
GAKiTI, p, Alfa. ^xtdAi. : .. : i.
sConsiliism.JA. % 64. Is. 9, %.T. 6<,a 19%
6. ^2% 2rPi.' äecr^tmL Pi. gl: K. mjr.
Stadium. Ra; gl.* K. cansoläiii'. Sg. 70.
is datun ganiaheiti, this ioei sel-
bes gadti, iueriiÄ gfrati, oales mi-
no datL.Os/16.' Ir 'bi^ttl michil
nnerda-WaTzi' theierä erda, inerast
. girati scal 4alMtt* »norott daiL O.
IL 17,2. sint raer thir 'inäfliäes dati,
tlrannie sio'girtftii Ol IIL 13, 3& nist
. kn^nd «ns'tbaz-g^trati, uliertbluou-
g'on imaindati. O. HL 20, 91. thaz
81 gisunt ihrer selbo folkthurnb
thes einen mannes dolk, tburuh
sino eino dati, tbaz tbMkli mib
girali fiid/\?J. 0. IIL 25, 28. mit in
uuas sin girati, thas s«lbo et ttan
firlati. O. IV. 8, 19. sie tbnnkit thaz
girati tbairti'e filto> spaii. 0. V. 6/39«
ni'duent'^res nwibt in noti anra sin
giräti; O. h t, 106/ tlicfs <iiSV üuibt
in uuorolti, thaz got an inhi>>uno-
rahti, thaz druhtin io gi'dalti'lina
sin girati. O. IL 1, 38J tbie id bi
alten uuoroltin then Iiaffn 'i^Mn*
tar zelilin kunftigo dati iob-drub-
- tines giratf. O. IIL 12, 20. tbie' furi-
ston tbaz gibortUD iob ein girati
-datun mit uuorton tbo giüuagi,
thaz man nafti'gifiaAgi. O. IIL 16, 73.
nu zeit tlii8''aiiu'T folloH biär then
thinan uuilloii, thaz tfafnaz girati,
uaaz iz the^ses qcaVi. 0: HL 1-7$ 18.
mir, quad er, so folgcy tber rehto
. gan'gän uuelle^nüisso io' iik ala
thrati, so scounet min giratt.' Ö.
IIL 23, 40. thaz got is^t alles tbtr^gi-
- ' losy so naes so ihn nan fergos, iob
allaz ihiir gitatt- frnmit sar zi stati.
O, IIL 24, 19; gab einer tbo girati
thuruh thaz heroti, bibiaz stb tber
tbes'uttares,' ther biscof nütfs ibes
iares. 0. IIL 25, 21. nn tble-^uar-
VI Iti
.< i
iten bi'aotl maiiboikffcftbaz'giri
i.'IY« 1^ l.'ifabiarfgnsorSbefaHoi
-ithinan nunailadilLdii,. tbinas g
' thaz tba nba^i- lukiiids dati i
ly 42« thie ^elbua ^ötea ibe
* tbie! uns acribeot. kriste^ r
ibie äns.'9cribent tfiiio dati io
bäz'sin. girati.. 0.i V.' 8, 14« tl
4>bfa.min giraii ii2 alias kunc
'. fife lVi.d2; 6. *tbänni^enlun' ni
•gäbeni' thaz*' nuiv^iz änafffbe
an-deve« gitatih^-tbafine tfaei
iin. O. iV.i37/4^ nnaTtfbtan k
cakisUlwn ./€certmt Frg. ^29. tbv
gii^atea ȟibt ni uueist, tbaz
druhtib nullit meiisb O. HI.
fraget I^ivatess consultat. Ic
^ahyCondliumdederaL T. 185, li
gün in gir^iüi, thazsieinbifi
T. 126. ze kerate^ ad ctmriliu
cftr/^.'Kr 3. ebanemn keratti
consilio ("ele^eriij^ K. 64i b^il
keraie^saniori ^xmsiiio. K.'64.-
Form und. Flexion :' -
n. s. carati. Pa. gL K/'
kir^ti. Ra. ■['■■'
girati. Os. 16r 0; IL 17, 2. HI.
kiradi. gl. K.
g. s. girates. Ce.94; Oi HL 13, 2
kirates. Sg. !70. Ic
^ kerattes. K. 3.
chirades. Is. 9, 3.
d. s. girate. T. 193-, & 022, 2.
berate. K. 3. 64l'
keratte. Ä. 31 64'
o. i.' carati-. Pa. • = / ■
karati.Prg. 29.
kirati. K. 3;
girati. T. 64, 9. i26; 185i 1
*1, 106. iii, 38. IIL 12,
•i, i.v.-6,'-i4.'
kerati. K. 3.'
rf.;»/. giratin. d. IV. 33, 4.
UKGARÄTI, 72*
al thit nngir^ti, ioh tbiW
chnn dati. ^0. vi 4, 5.
ANARATI,'^. (iöercttt^j cf. rata« a
167
.i«.!.:,lbkT:.r>. i
RAT.
468
fon U'A&^^o (|]irA:ii'sii'lihthrog, soune*
liclio daltii^b* luISh abaxhti. 0. IV.
12, 18. tlifl^h hAhei Stfniilih thaz
muat, ttitf hiii9li4: anatalilduaty iob
glb-ft «'mih %i. ba-iit<w tbi^n-' minen
• fiftötön. Ö. IV. 1% 11. tbo frageta
er Hht-o "dabi iob ihaz aaaratl 0. IV.
i3'9'35. er faäi^ ilonto st furisten
tbere liutc^; maebo*U 2i noti thaz
kriftlies ana^rati. O. IV* 1% b4L suar
in^ 10 ai n^o-i^, tbaz ^il nan Biir nir-
kn'ati, tvob et anat^ti mii imo io ni
^dati. OJlV. 18, 33. sie silit tu in
aharaCid; in-acaiftnen giunAiin. 0.
, BALARATI (h.plj, nequiilae. T. 04.
CHIRADO; m., cortsiKariai. Is. 5, 2.
RiTARI, in., SÄat^er.
tf. -*. rätiri, cah/ectarem. Sg» 292;' '
RATARI, TT. >rj
(RATUNGA, /, problema. JBib. 5. proposi-
tionem. Bib. 5. propösiiiones. Bib. &:)
RÄTIDA.
GÄRATIDA,/
mit kiratida, oim consiiiöi It.' 3. '
PIRlTID A, /., cohspiratio. !Em. a Call, a a
j^. piratida, conspiräfiimis* Oain, «10.
n. ;7/. piratid», ^dii^i^eilm/i^^ Em. 5.
Can. 12*-- "' ■'^•
ARRiTANl,/; .-..!.,
eines tiirgi'S irtitini (irtatebi. Db.)
unde guuisheit foA^äadereA, syU
Sog^sfnußi Syi. "^
irratini fa.phj, properitionee* N.77, 2.
FARRiTMSSI, /., aJerratN«-
forradannessi, pröditio. Ase. 1.3.
' (verratnisse^ procir/ioiti^. Hd.) -
RlTISSA, RA TÜSSA, /- »
n. ^. x^ixss^j problema. 3z. A. Btb. 12. F.
ratussa, problema. ^^.^Ib. Rd«,Bib^
1. 7. Ic. aenigma.^^- parfMgjnd.
M. 30. GL confecturd. Sb. Ec 1. 2.
«2. $. ratissu, parabolae.,T. 13^ 1.
ratusso, aenignuUs. Le. U Zi
a. s. ratissa, parabolam. T. 72, 1. 73f 1*
74, 1. '
ratttssa, prapositionem. My. ^ßß. Sb.
. Ps. 2. Bib. 1. conjeciuram. M<. Bib.
1. 2. aenigma. Mi. Bib. 7.
ii«/9/..ratisso, enigmata. Ja.
ratussa, «n/^ma/a;. Rb. M^. Sb. Bib.
1. 2. propositiones. Mv. Sbt* Bib. 1.
Ps. 2. .
ratussi, propositiones. Bib. 2.
auch schwacb:
ra ti SS un, enigmata. A. Bib. 1. 2.
g;p£ ratusso, aenigmatam. MX. 8. pro-
: positionunu Gb.
vatussa, aenigmatum. Bib. 7.
' .</.p2.rati8som, enigmatibus. Rb.
rati SS ön, parabolis. T. 124. ^/ifg:-
. ^ maiibfus. Bib. a 12.
ratissun, parabolis. T. 70, 2. 74, 2.
3. 4. 5.
ratissen, proposiiis. Bo. 5.
ratttssom, enigmatibus^ Rb.
•a.pü.ratussa, propositiones. ßlk.
RATISSÖN, RATüSS6N, conjicere.
ratissun, conjicere. Gd.
radisaon, conjectare. D. 11. 333- co/z/V-
c^r^. Mart 2. Gd. 5. Sg. 292.
ratussun, fingere^ componere. ßlart
ratis-on, conjido. Bib. 2.
ratisson, conjicio. M^. Sb.
RATISSARI, HI.; conjector.
a. #. ratisMrL M£. Bib. 1.
ratisare. Bib» 5«
RATBCA, /.
n. s. ratisca, conjectura. Db. problema.
L. proposilio. N. 77, 2.
rätiska, problema. Bib. 6. conjec-
tura. Bo. 5*
o« ^. (ratisca, propositionem. Bib. 13.)
ratiska, propositionem. Bib. 6.
(ratiscbe, con/ecturäm. Hd.)
{t^iisthe^- propositionem. Hd.)
7i./7/.ratiscay qaaestiones. N.-.41, 5. pro-
positiones. N. 77, 2.
ratiska, propositiones. Bib. 6.
aucb schwache
ratiscun, enigmatß. Tg. 4. ,
dl/7/.(ratiscuii, €M;^ij;iiia^iitf. -^Bib. 13.)
(ratischuOy aeßigmatibiu. Bib. 4.)
ratiskiny aenignuUibus. Bib. 6.
469
RAT— RADO.
RATO^BEDL
(rsetiscfaen, coujecturis. Hd. propo*
sitwnibus. Hd.)
ritiskön, orgumenHt, Ba &
RiTISCÖN, conjicere. AL 28. Sb. canjec.
tare* D. IL 351.
ratiscum (sie!), confectare. D« IL 333.
ralUcon, confido. Zf. conjecto. Bo. 1.
ratiscoy conjicio, arbiträr. Bib. 1«
ratiscost, con/ectas. Bo. 3. 5.
raitscot, somniaL Bo. 4 irmi^adiit (sfA»
ritus). Pnid. 1« ter man rachot^ ter
rado chosoi, spuetigo chosot^ ra«»
tiseot, cloublicbo chosot SyL
ratlscoot, somniat. Bo. 1.
ratiskotiniti%ii£5 unde mit argum€n»
ils. Bo. 5.
(ratiscunty adaestimavenmt in GLIsid.
ist vielleicht ra/i w/3^)
räliscöen (3. p. pk praes. conf.y Bo.5.
ratiscota^/7/i^/^ Prud. 1. conjeüuVnAA.
8ie rätiskotön. Bo. 5.
ratisconta^ conjectanies. Mart-
(RATISCUNGE, pvopositionem. Bib. 4.)
RATISLl? RATISLO? aät&fel
i^e radijslen, ad proposiiiimem. Gx.
(RATMUSSA, con/ecturam. Bib. 5. omigBM-
tum. Bib. 5.) .
RATINISCA, proMema. Bib. &
RATNISSIDA, propositionem. Bib. U.
RATÖN.
ratonte» sontes, nocenteSs Ra. gl K«
JxA.1 • 2. Ist eine solche Wurzel, im sansk.
ridh, cresceret nachweisbar, für rato, ratich,
ruota anzunehmen? auch für ritta, culmusl
RADI, celer 8. URADL
RADO? RADA? cf. RAD. 2.
Gehört hiezu:
RADESTECCHO, sudes. Ja.
CHMORADO» m. CHNiORADA, f., 9nU^
fc^etic/ ^dfitubiin, poples.
11. $. knieradoi poples. Tr.
kiiiirado, poples. Sg. 293.
"kniredi), poples. Ka.
■. \
dmeorada, tabss. Tg.!. : .
knieradaj popUs. F«
knirada^ poples. L.
knier at| poples. Mos. 8.
d. $. ehnipradini poplite. VA. IX.
cfanioradnn^TKJ/iii/e. VA. XU.
(«hnieraden. D. UI. 46.)
n^pL kneoradnm fticj, ptMiies. Ra.
kneoradon, puplitesit gl* K.
Aolserdem kommen noch vor: '
ehneoradai pobtiie. Bib. 12. chiae
poblite. A. chniunerada, pobUte*
knieradej poblite. Hd., die, wenn
tive sind, auf einen n. chniorat \
sen; vielleicht ist aber, wie es oft
schiebt, das deutsche Wort dem 1
sehen ink Nominativ beigesetzt
RATO, m.. Statte/ Sta^t/ gUs; angels
nord. rotta, altniederd. ratta, mitteUat
n. (radda,/. Tr. Hs )
g. ratin, suricis. Cd« 4.
RATO (oder RiTO?), {Saften (PfL
niederd. täd».
n. tHOf Jolium. Hs. D.
raddo, loliism. L.
rate, >/ifi9ii. Wo. .232. .
g^ ratan« lolii. Ar. 2.
a. ratin, loKum F. 2. D. IL 333. Le. 4. 8
Bd. zizama. Tr. Hd. Le. 5.
ratun, zizßnia. Ra.
ratan, zizania. gl. K. Em* 21. Bg. 1.
. r^don, ziiania. D. IL 284.
radan, ziuinia.^ Qx.
. raden, lolium. D. IL 333.
MAGERATO, m., aRoffurabeo/ sigiUm
monis. Pfl. 1. 2*
:miger4ten, girada. Pfl« 1. 2.
ml.
RA1?0? Rata?
r^tjQn (?) y. tochin^ i»lUs. F.
RED. 8. RAD.
REDL Ein nur bei O., und zwar in fol{
i2 Stellen vorkommendes Wort:
t .
71
RET.
KID.
472
nist antar ons theis tbnlte ifaa/x nnsili
i«iran »celte; Iheist sar fila redi (re*
dii codi P.)j thaz uuir thar aprechen
QuidarL O. III.. 19, 4.'
lie •intfilaredieaihfianton zirrettinne.
a 1. 1, 7$.
hh führe dieses Wort hier besonders auf,
da idb nicht zu entscheiden weils, ob ich es
n redja (die Stelle theist sar filo redi
gdiebt zwar auf Linges £ zu deuten, die Va-
rimte redii d. b. jredji läfst die Lange der
BSten Sylbe durch Position erklaren; et red je
iä der 2*^ Stelle Otfrids) öder zu hradi oder
ureid in JxLLI (ef* angels. hradh, celer,
ngels. vradb, alt& wred, nord reidr, iraius,
mwus) bringen soIL Cf. auch JtviluLI« 3.
ndungiredi in jLtJ^LL/« 1.
üljaili retten; et angels. retaa, Uberare,
iun, aretan, geretan, reßcere, refovere,
reichen Wörtern ein allhd« rezan, und nicht
littes retjan, entspridit; dagegen wieder angs.
ireddan, rapere, eripere, ahreddan, eruere,
\6erare, wozu dieses althd. retjan stimmt,
em dann auch vielleicht h als Anlaut zukäme.
!t anch J\xL X • — Sollte es auch durch
letithese ans sansk. trä, Uberare, entstanden
syn? Das simplex kommt nur bei 0« vor und
rar in folgenden Stellen;
üer fon then freison retita. 0.I1L8, 4d.
giaadlicho unsib retita. 0. IV. 25, 4.
n themo (satanase) er unsih retita.
0. V. 16, 3.
STTO, n. pr.
IRETJAN, erretten,
Bedeutung und Gebrauch:
^iherare. Bib. L eruere. H. 10. Ib. Rd. eri-
pere. IL 21. defendere. Bo. &. excutere»
'NLy. Sb. Bib. 1. 5. arrettan, exciäere
Ccrinem flagrantem)* VA. II. 691. sie
sint filu redie, sib fianton zirret-
tinne. 0. I. 1, 75. irretit thiz (lamp)
mit uuorton thia uuorolt fon then
sunton. 0. II. 7, 14. tho er unsih hiar
hü nerita, fon fianton irretita. O. V.
1, 3. fon snorgon sie al irretiti. O.
IV. 12, 36. thaz er thaz gisitoti, then
meistar irretiti. 0. IV. 17, 4. thaz sie
mih hiar firsprachin ioh mih sar gi-
rachin, irretitin mit suerton uzar
ird hanton. O. IV. 17, 20. thaz sie mih
in irretitin. 0. IV. 21, 22.
Form und Flexion:
Inf. arrettan. VA. 11. 691*
zirrettinne. 0. I. 1, 75.
(ih) irret to. My. Sb. Bib. 1.
(irrette. B'ib. 5.)
(du) arretist Bib. 1.
(er) irretit. 0. IL 7, 14. Mi{;. Bib. 1. 2.
(er) arrette. H. 10.
(er) irretita. 0. V. 1, 3.
(er) irretiti. O. IV. 12, 36. 17, 4. 22, 4.
(sie) irretitin. 0. IV. 17, 20. 21, 22,
imp. erreti. Rd.
erretti. Ib.
p.p. arratte (n. pl. m.J, erepti (de duris-
^mo imperioj* H. 21.
erretet uuard, defendebatur. Bo. 5.
ai sib mit redo erretet habet Bo. 5.
XvLLI« Wurzel zu rtdan, torquere und reid,
crispus. et angels. vridhan, torquere, ligare,
angels. vradh, alts. Tr&d, nord. reidr, pra-
pus, iratus [gebort auch Otfrids RCDI (q. y.)
hieher?], das aber auch auf sansk. vyath, tur*
bari oder vyadb, ferire, hindeuten konnte.
Scheint yon dem sanskr. vri {volvere und ie»
gere; et V V jnLJtV/ durch angefügte denta-
lis (wie RDS, RIG, Wurzel von
rihan, angels. vrigan, durch angefügte gnttu-
raus und IxXJb ^ Wurzel von reif, funis^
durch angetiigte labialis?) entstanden zu seyn.
Sollte als Ableitungsbuchstabe dh angenommen
werden können, der in einem Stamm die den-
talis, im andern die guttitralis beibehalten
hatte? Oder lafet sich RID auf sansk. nrit)
saltare (ab/. n.J beziehen ^ unter der Voraus-
473
|ud;
Setzung, dafs die w^rungliche Bedeotuog von
nrit, torqfiere ( und > daher von den Korperwin«
düngen auf den Begriff saltare übergetragen)
ist? Dann Tügte sich auch ridila, pelUsCf leich-
ter bieher. -^ Oder ist in ¥rit, ire (et vertere)
der Ursprung von 1\ULI zu suchen? S« auch
RH) (RIT). Gehort auch rinda mit
eingescballetem n hieher?
G AIÜD AN. Cf. angs, v r i d h a n , ligare, rt e d h-
Jan, tor quere, drcumügare.
kiridan, cantorquere. Rb^
kiride, deiorqueat. Sg. 193.
kiridan, tortuosos Ra.
g arid an, co/2/or/ii^. Sg. 913.
caridan, distorta. Gh. ä*
n. s. m. kiridiner, cervicatus. Ja.
kiridener, iorosus. Bb.
g. s. m. giri^anes reganes, imbris tortae»
VA. VIII. 429.
d. s. m. giridinemo, crispo. Prud. 1.
n. ph garidane ridun, tmsiones strßtae
(chordarum in cytharaj. Gc. 4.
die giridanun, iortiles (receisus
vcntrisj. Prud. 1.
ö. pL {oAcxsing.?) durah kiridana ategai
per cocleam. OA.
AUUlDAN.
irridit, exiorserit. Tg. 1.
RIDA, / (gehört es zu rid-, hrid-, |itfem?
cf. nord. rid, vibratio).
n.pL ridun, fensiones (stratae chordarum
in cytharaj* Gc. 4. 5. 8.
RiDILA,/. oder RIWL, m.? (cf.nrtrd. ridill,
typus macularum reiis und angels. hvrae-
del, fibula). S. auch risil, ricculla und
RIH. 3.
ridila v. unterpenti, discriininalia. Mij.
ridilla, discriminalia. jSb.
ridila, fahsreita^ liäa (crinibus addtmtj.
Prud. l.
RiDlLÖN.
rid i Iota, discriminavit Bib. 7.
GARiDILON.
giridilota. Mu ) y. giuuittota, A'jcri-
g i r i d i 11 o t a. Sb. i minavit (crinemj.
BSD.
WJIiilUkvelclktpis^ pdlex^kl ii
imDy REIDI, nocbimhd. reit, reide»
• aispui. . •. ■ t
n. $. m. reiderj mj;pU5. Sg..fi42i F» LI
d. s. UL o. r^idemb, crispo. D. IL 824
Spante (crinej. Mop. Bib.' L
reiideano fahsfii implexa ^
. Mcp. ib.
t ^reidem, trispante^ Bib. 9.)
REID A, n. pr. , f. hieher ?
REID, äntü» ( toten ). R. «
GIREIDI,^/ : .^
tgir-eidda, tibrjotos forbies).»V k^'jSll
REipfeN, crispare.
' teidet, crispat K>
reidenti, cHspans. Rb.
* • •
RID (RIT?)*2. Ich nehme diese
zel Tür die ihrer Bedefutung nach sich nab
genden Wörter ridon, tremere, rit0|^
neben ridan, febricitore, '^^edjan, cr/i
ritara, tribrum auf. D^r Wechsel zwi
d n. t, oder einem alleren db u. d, komm
sonst vO)r. Doch i^t Vielleicht audi auf
Seite Zuiammenhang oder Mischung mit JLl
Wurzel >on ritän, rdten (es könnte beid<
Bedeutung der Bewegung zu Gtunde l
nord. istridä, {fttent/ riJa, reiten; ef. au<
versehiedeilen Bedeutungen von reit-*) ui
der andern mit xlXL/^ Wnrzel Ton r
torqiiere [cf. gireidda, vibratos (crinei
ridaiies teganes, imbrisiortaes ^ng^l
Jan, fabridtare, mit dh bridrjan^ cru
mit d, wogegen aber das Angels. in vric
torquere, w und in hridhjan^ febridiai
bridrjan, cribrare, h zum Anlaut hat
RID ist vieUeicht skr. vr;, in JtlJLX •
ri, und im Torliegenden JtvIJL/^ JLt
bkr. vri und r:, oder kri (mit abgevroi
k und angehäAgter dentaUs)^ disjicere (\
brkm)^ oder auch vyath^ timore offHgi
moveri. S. auch JlvL JJ^ J\l 1 u. li
REDJAN, ratteln.
?
m
m-
^
eerota.-iuer harta selb, ther uui
dar-
ttiinU, UTify-ans. Bib. 12. . . ; .
bellum, hriädel. mSAiin)/ @trp«i:> j
R. ^. r i t r a , cribrum- • Wn. , S63« > fnMllum.
iritacre.. Hd. ritere. Wn. 460.)
r. j. ritrun. Mor. Blb. 1. 2: 5. 6. 1 8,\
riterun. Bib. 10. 11. 13. /. ^j. .
(ritirin. Bib. 5.) ''"^^ ; .>ii«»'^-
iiSj»?>rAta,'*r/irtf/Efn. 31.
ILTj^Ailii^Jtngfeh] liridrjian, cr/irizrtfi r.l>tcrn.
:X«*^;^^ iJtto^T 4FriÄfe* (vos sicut trUicum^. T.
160, 4.
(er) ritfo.ta: Bib. 10. \ .'>
* .' »./Bit^rotaiiBib, 11. (, cnibrabaL .
ritereta. Bib. 13..) .
Qety rii^roti» criban^ (te sicut trilieumj.
N. 103, 20.
(sie) r id\to.din y cribrarent. Sg. 292.
p,^< jhtiiarpinti,' cribrans. Rd.
d. riderendeinfo, b^vi iriiurantL Gc. 12.
lSXXm\Ji^QbL;fy.mp€rcussura cribA.&i. 292.
IDO, m., nord. rida, tfemoru
die stMchelteil cham ana riduo.' Nm*
■; Na IL • .. .
IDÖN, {ittfrtt; nonl.tida^, tremere. Cf. nord.
hraeda, terrere. .
slachiu: hut ridot an chraftelosemo
"X ^ ■ *" "■ ■.»•■..■I* ■• • -
lichamen, tremit. Bo. 5.
miae lide ridont onder slacbero hiute.
Bo. 5.
ridon4o^,^#/in tremore* N. 2, 11.
ITO, in., SXJeeeitf %\AtXt febris (cf angels.
r i d e r o tK, febris)-
n. s. rito. VG. lll. 458. ) ...
ritto.F. \^febns.
(rite iouch fieber. D. HL 450
L
J. ^. riten, febri. Bo. .5.; .auch in riten
u i n n e n ii e n 4 a tsicj^ [tebricilantem.
D. IL 2&;^7. • ■ /^ :^' •' ' '
dp/, ritun. M. ^o:;^fcb. 1. 2^ ; '\
KID AN, febricitare \ angcW. H r i d li f a n ). Gd. 1 .
RITA [öden sojlte es auf sanskr. kf't, ßndcre
(ab/\ kj zntiezieiicnVyn^j, j^^ Sf^f. l.),
• i.nmciiia. Sal, 4«: cf. 1UT£I(A. '
. JtttJrO, m.\ fribidus'ilribiilusij'. Pr. e.
RITTA, <?«/m/«. Ja. €F/ RiÄ-T J 2. ' "
. ; i ) -. i
RiTi <*cV'BJ8;lr .»i. ni" TMa:n , td f en
und seine Ableitungen^ 60ii|4^ri|au(:by r eilt (&c«
reü) führe icli bjerun^tef jiJ^f. , -^C^« ; ab^r * aud^
•''RED,' RITj' ' Viettclclii-'ist CS 66nsk. r;
oder Sri, \venn die Bcdeutui^^ cfesj n\opßrf die
ursprüngliche ist' ' Cf. aiiclr 'die 'ähnlichen' Ue-
bergänge der Bedeutung] von *J9r£>)iiC/^£,^^ ui^d pa.
rare m rei&a. ,' .
,J{\J,TAN (rj^it, rit), tel^CII/ angels. r\dan,
.nord« >^i4a«\ ; i .^^
\ i ; ' . .,. : B,edßuluW »pd pcbrpiH:)(i: ' '
^ ^eft^ilare, Sl. Bo,,p. nehein^ liste ne ge-
. tuont memiUcen ritep ze hinaile aide
gan über den mere.^ N. 39, 6. gistuant
• , er iho gibiatan, lUuanl erlharuuolta
. .\,ritan, thaz sie thcs gizilotin imo ci-
nan esil holotin^.O. IV. 4. Q... ritendo
,. , , . -ufen\*cinemo.blaiichen rossen Bo, 5.
dii diniu ros rite^t« fffn ascendes super
equos tuos. Nh. der finger al umbe ri-
.- . I ten,t&n^J3o. 5. xitendo in curru ad cu-
riam. Jßo. 5. ritenlju (sunna) ufen iro
ijeito (q^MdrigisJ. Bo. 5. fore dcjro ri-
tentün sunnun, i7?i/^ ciirrum--* Mcp.53.
- Form und Flexion.
Inf. ritan. O. IV. 4, 5.
riten. j>}. 39, 6. (Mos.)
rjidaa. ST.
(du) ritest. IIb.
(er) ritet^ Bo^ 5..
(ä) reit.0. iV. 4, 39. (»los.)
par/. riten^dei jBo. 5.
t 31 J
lE^
M
m.
•ÜMl
• . . ■ •
. . ritendp. uo. 5.
n,3,m. ritenler. lSo*,D«^^ . ,.
w. s. f. Titpntju. Bo, ',5." , .^
. d. 3. f. riteiilup. Mcp. • . . v • . i.i
€1. 5. 7/1. ritentea, oo. 5. ,, ,,.,
ni s)Qt thfe imo o.uh denen, ..in, tniu
nan irajikoa uuer^ien, tnie ^a.nfiili
sine irbilen,. tbaz 0ie. nan üiAP^jri-
ten^ p. I. 1, 1U4.
ARH|'l>^i«,.4rJ{jfenv .,; .„....,, ,• ; | .;i
(als ers irreit D. IIL 107.)
die (uuolchen) sint 4j> teitaf^'B^fea
NÄHRiTXN, litt Cordten. - ^ i ^
(hicz.dep- amtman'i^-i^h riNi('- D*
bina fitin. oyL
"*•• 2tJo'RitAN;' jur<iecn. ' ■ * 'V ' ;" ;';
(sin man zuo reit..D. II(. 70.}
RlTARI, m.,fk<iUt, mtnifithon frfili sdieint
in diesem Worte .i mit i zu "Widti&ü; d.
auch c'a'VTlt'e, in ^aiit),'^9tie'i,' nprd. rid-
' .dari, aii^«l8:'r'ideJ^e;"Mlniedetd.d2dere.
' Icrlter.V^lw. Mos. rH^t,eqpUs.'Wn.i&i.
. ' UINSCILTttlTfip, er: fein»ciUi6,«rrfHM»-
'fius,' ^ü ndaääm <x>ti£eaHaä 'esthliquem
' gf'atbuii hqäörts. Tr.' "
OR0TKtDD£RE,^i5d>&s ftilr'föj; ^' ca/Ma
' i}ipt)t' siquiiür. lA-l ' '*
'RlTllilH, «^/»^«'rt*.
g'. /»/. rilili'clieto, >^i«*fr/iAk' Rd. tit-
' lilice,ra, >^//^.J/Wü*i. 11». '
' GARtt, GARiTli'n., eqttHiÜtui cf. noifd. reid,
« aiigels. ra'd, effililario.^ *'
w. j?. girit, equitatus^ Vk.Vl\h 585. o/a«
VA. XI. 604.
' karit, eqf^itaius. 'Rh.
g i r i l h , eqnitatus (et attrüs pharao^
nisj. Ma. Sb.
Gehört auch da2 'kertete, pompa
(niu^ammj. Mdp; feo. ' bifehet?
d, s. karite^ eqißiiatu. ^^' '' ' '
caritte minemu, eqmtabum
gitite, milijte. VA..3tI! SKil'* ,
. d. i. daz ander. girit, resiautm a
a./Ki/. girif)in, Opt^J o/^f. Marl,
ö.p/. girit; W«.' Vä: Xi. 73|)v
,. HERIIMRIT, if9A*i7a/M. Ib;! (in W-,
^^"^RttAS(iOte}l'(hi4li^i^r /' " ' '
REITJAN? RElTJfeNI C^aWA im Nor
reida ^kliv'tor neutral^
^ r^itei^iiü (bil'iinitl ufen kVonbro i
■ REITO, wi., aürtgä. .
g. jfi. reiton, aUrigarum. G^ 10.
REITA, /. (cf. das folgende rei^i joL-apird.
angels. r ad, und the4a in , Jol,., Giyes
: rQtfint; L &;•& anpb RAD), IBif^til/^
• i' o. <ff. teiU, cfirriur. Mep. 67v'S& Wrw
Zr. Sal, 1. 4. reda. TUhtt
d» s. reito, curnäJMtp. Bo. 5^
a* 3. r£ita^ currum. Mtp. Bo. & -quadi
Mcp. 71.. I
ii.»frf. reita, quadrfgae. JNli* Bib. 7.
Bib. 7. / •
.■ leite, qiuidrigae^ Nh. II.
rcitün: feör rhediro reitmi)
.' i drigke* Em. 12.
- M^^pi'^^^^^y^hgdarutii^'iAg. Bib. I. 8»
zu reiti?)
' d^pt.teiie^m, ve^Kulis* Em« 19l
r^it6n, curriöus. N. 19^8^ Mep.
* reitnnl Ge* 8. •
a.pl. teiiBj currus. H. St. Nou t
KEVfl, citrus Ott; nbrd. reiid, rhädä^'
ephippium\ ' ' \ t ..:,;.■ ;
'g> ^. reiti,^//(ic/lhi^ä^. lilX^ 7.'i]fib. t.
a. 5. reiti, redam. VP«
n./:iA reiti-^ Ifigaei'B'A: 1. 2l ISii»
REITLIH, !/£//
g'pl' reilUheto^ eUrPiCuUum. RcL
REITWAGAN. RElTWAGENARl.
REITWEKO.
(RElTtEHEN.)
w
mi
rtHTIL' ■ •' ■ ' - ■■ ■ ''■'^'
> HEriNies.- •-■ ■'■ ■"■^■'" " ''^""■
■BfitTHilNO. •■■'■■' -'■■'■-■■' ■■ ■"■"■■'
vMQAsmov ": ■, ■' ;■'■*■'
HEBI^ITA' Ctari httit^lAi, hkt'niiiä», [
arirsida, haroida, atiragid^, a'rtiga-
mM hastiii'mamt ifclndcM/.-'^Jorf btti-
Teitä diamt-i.ij A-^tiMt qäadjiai^fita' dao-
hua tfypei». liia/y-3,-9:'-'''^-^si''guif-komi-
nan -ü' damit- proprio caM ftkriraid'a in-
to'/eearit.-L ri/i« 64. ' -^ •'
CAREITI (cif! T^}ti, •por^tas)[ m
dürb'däz gereite (gertitai' Wrt','IL)»
-quaäHgaa. iVm. 6,' 11; •* '
'(ie*the,7»Aa/e/'0R Hd;/a/«*a.Wn.460.
hiex; in fe*tzeri'Tif' -Mb ger'elfc. D.
■■ ML'too.) ■-■■-: ■-..■.,
(^Iteite, (iigak:Wi.b. fwtdhrf a«. Bib. 5.)
tgereiia, /liZefa. Tr.)' "'
■ ÖATALGiiaEltl, >&rofam. Pnid. 1;
BEITU., m., Qunga.Yk. II. 47^. [".
^ tyAgXnreITil, n.v' ;■■■''" ■■■ ;■':;
'qbagnnr'etiTA, aüfn^ä. H'. IL 3li. \
B^nX at^'.fWo^of^iipef fiitrt^/;cf;iioxd.reida,
■pFfl^paicitioy vrom/iliido, gptly garjid, po- '
ratuf, mhi. reit, reite, gcrcit, gereite.
Hiebeip das.lieulisc aus dein Nicdcrdeulechen
aufgenommene aij cd (/ SÄ^tt" C©d)ipr^(ber), -
' wie das bvUiindische reede^ Strcttund reedc, -
i_^^tbfi reedef, Sj^^tf/ »ofi reidari icigt?
.cf. aber auch ^<\bti litlus.
. S£4]NHC:iTI.„ " . i,. . _ '., . ■"".
.sie sint al «baaieiti ifi tbera a^Iban
arabüiti; O. V. 19» ÖO.
BETTCHAMERA.
BEITI HUABA? s. fa,uoba.
UNGEREITENÖT.
a. ».f. uDgereitenota^ inevit^na CPV'
chmj. Mcp. J7.
Gehört auch hiebet: <
kioteiditt stabilitum. gl. K. biobreidi*
aedei. gl. K.7
ANTREIT!,/. (cf. ancb Avad.mg.'iy ordo,
teries (et auch anti).
."t"!'
w
ri:i
j . , Bcfleutimg. ^nd, Ge|>tauch y
ij ^ .*«W. R. 5™, i9.' (Jl!.'!' V oi;^o"."Kp. 38.
,.^''^.".'55..63V'Gc.";8,^^^^^^^ i^i.'ill t\^: m. za
''gajdiODOtero aiitreiti,' crf emerilum.
. , C^n.. 10, dbanne uui'r in andreidim
. dbatabfaremes dhax hear aer dbia
ZI sagepn'e ist ts. '6/ ^.
Form und ITIexioii. " ' '
I •;* A'.äritre.it'it'jEp.," ,
"""antrei'li. jft/.Ehi 29. Gb.! d.
, ^ffj ».a^yttejli.Gc. S. 9. \
' dL j-antreiti. Em. 1. Can. 9. tO. 12.
hantKeiti.H.ll.Ymit demu, so
, . wie .unf'areniu inbucti. H. 8.,
',, atsp auf eii; m. öAex^n, de^tepd*, dem
,.. . ,' aber' oie^e OaüVidrin £'ahtreiti
nlÜt eplsprichtj. .
aBlceitln- Frg. 59. (zii eii)'efh Tiom-:
' antreito? oder an'tr'eitin^)
, .(qa^h^d.er, antr^it^ per ardiaet/i' D.
"tu. \ix.,.80 g(^ni äi alle in ant-
flei^. p: I.ll.,33.) V
ä, 'a, a.ntf eifti. K. 3^. 5'8. (Jcaiinaucb, wenn
; daS' vor ortÄ'n^ .siehende jp^ von
.,^ , . ,K^ dureh .ajf)!£r Übersetzt ist, der
, ^' ; ^ Dativ, seyÜJ.,
;■./■'. äugelt lcl% 95, 6."
■' "' 'tÄntrehi'(sin»), tt ^4. ■'
(. ,d^p/.antreitiiD, k,'63. ' ' ,^
andieidim. Is. ^,6.
,: ANTREITA, /■ ; "
iiitT itiiz%\\'a^ ex ordineYscribere). T. p.
.,,. 4n antreitu sipes uueb^ales, in onÜfoe
v^cw suäe. "V- ä, 3. _ ,
Üb tbar in antteitä, ' uuio scono er
tbaz gimeiota. O. IV. 6, 33.
UNANTREITLIH, ädj. ' ' ■ h
nn jntreitlichu, extraordlnaria. Sg. iS3.
ANTREITÖN, ANT^EITJAN." ■
(antreitender, ördmans.'u. III, 171.)'
GAANTREITÖN, GAANTRE^TJ^.
Duisi, ke'antreititf aaJsam C^J. Ic.
kiantreitoto, digesta. Bo. 2.
[die (hosen) waren'gantraitet von
gel de unde von perlen. Cdg.J
ANTREITtoÄ, /„ ordti. K. 11.
fl:<«. antreLtUül K. 11. 13. 43.'
■"■ ■■'--■ ■ '^■■■[31') ■ ■
4Sß
»ÖT.
nöTv
uuer uairt kerotigot» ih ne branne,
qfiis scandalizatnr et ego. non uror? M.
101, 3. .
IRRÖTAGEN (oder irrotag)tn?)-
irrotageta. £p. Cüii. 8. \
irrotegcta. Ep. Can. ^••[9 emginß^it..
irrotigiL Ep. can. 5. ). . .
RÖT£^N| anga-readjan, re^djan, Dord.rodna,
ry Ana f ruba^e, rubesccre^
Inf. rot£n, rutilare. R. Ra.
rontein (sicj, rutilare. gL K.
(er) rot6t, rutilaU R. Ra. gl. rK« •. • .
(er) r6teta| rutilabat. Mcp. 72»
par/.rotendi, rubeus. gl. K. ruborei fji K*
roten ti, rubicundiun. R. Pa. rubwB* Ba.
rodentiy rubicundum. gl. Ra.
rottend! t (sicj, rubicundum. gl. K»
I' r6tendör» rubeus. Org«
rotenter, erubescens. Mart»
g.ph (rötender, purpuraniiim» Ud.)
d.pl. dien t b tenien planeiis^ rutilantHus.
Mcp.
ARRÖT&H, iXtU^ini erubescere. f
irröt&t und irr6tet, erubescU. Org^
' ' *errote(a, €rx^'i9Öt^iV. Ep. caa 3.
errotendiu, rubore mffuso. Mcp. 25.
irrotende (uore achamon). Bo«. 6. -
RÖTJAN, r»t|<ti. .
QARÖl'JAN* .
(gerfttete, TtAricamt. Hd. )
(gerötet, rubricatas. Hd.)
kirotaz» Bib. 12. > 7 - ^^ ^
kirottaz. Li. . )
kirottiu (keroattio. Wd. 863.)i rubri-
catas (pellesj. Bib. 9.
RÜTICHÖN, rutilare.
TUtichot, ruiilaL Rf. Bib. 1. ■
' ratachoenti ib.) ' •
ROTAMO, w., SRStJe, retor; cf. ROSAMO.
n. rotomo. Sal. 4.K. rM6tfr(giebtetihi0mach
rotom. SaL 1. ) auch ein ac//. rotam?)
d. rotamen kepreitojnoi rubore sujffuso.
Em. 21. >
rotemen, rubore. D* II. 317. ■
r otemi 9 ruiore. Prud. 5.
a« rQtemen: die ^ih mldent« dai.a
temen gefa^heiit {ßß mola d
Druck stehende jrole menee ti
verbeasM werden) u.nder ougc
70, 13.
RÜTEMHAFTÖ, riailans.^ Mcp. 11. .
ABINTROTO, temperanms. f;. .
MORGANROT, m. M0KGiAlSRJ3TÖ, w
MORGANROTA, /,i aj^pracnrot^, au
(der oiorgeqfol^ oiirfra« -Wn. 1542.
der Afgftnte ipoTgeirQti,a<{':ori7. Wn
morgenroth, a«rona.,Wn. 1,67^
niorgenroto,,€iMf*ora. Wm, ^L
morgenrota, aurorod Hs» , .
B. /lA die morgenr6tea xe^chenen
' I pestmtfim, Bo^- 5.
MÖRGEiNRÖTlU /a^/T^ ^unpa. Bo. 5
TAGARÖD (tagar6t?)3 m., ai}or9fti;ot
rora, angela. dägred. Die Fprm tag
in R. scheint» ^i^ie^ auch schon .Grim
merkt bat. dies Wort ^on r&t abzuso
da R. ein aus u und nicht aus^ a entata
b durch ao bezeichnet (s.- 0,), alleir
r6t wird Ton; den: Glossalofea, die so
fiir dieses o gebrauchen, nije fnit.ap^s
nur mit o geschrieben, so dals ihr o in
00 in diesem Wort nur dag lange 6 1
giebt, daai weder seiwin.Ursplfnnge soi
ner Aussprache nach :mehr als ata' |
wurde. Ist r.6t das skr. rakta, w
00 in der Ordnung und das ö (das
auf n zurückweist, wie in rutiloq v
nord«. raudr und lit rauda) lielsi
durch eineq Uebergapg des a ia.u erklär«
röt das skr. röhita (st rödhita),
das b als qin schon voin 3imskr. überk
nes anzusehen und daher die Bezeichnu
die in andern Fällen für das eigentlicfai
sehe ö (upd nicht für. da^. pur 19 \
hochdeutschen Denkmälern ^tatt an stc
gilt, natürlich. Freilich, erlogt aber au
schliefsende d, das sich selbst bei Mi
det, Bedenklichkeiten und tagaröd ka
comp, von tag und einem auCser dief
sammensetzung. nicht mehr Yorkomi
röd, ruod seyn; cf.iKJODAR; oderi
Ji'^ii} ROttA.
ROTTA»
488
n rqada,yu:/or (q.vO zu denken) cf. aiAdi
ilt8. radur, coelum. S. iXoJLI« Da aber
uch die ähnliche Zusammensetzung morgan-
At Üir.ta'gardttEii'aprelbben acbeint} so habe
eb- äafi iVVort biet» untei'gebvacht. •
f/ t^\^n)t oh Ayi^fmsasf um:- Ki
itagarp^, «ri^nWf.J^« Ib. Rd. ilt H. 3.
v tagarotti» aurqra.\ I(v
. (liageK64.,v wr^ra» iMcp, 77* . kucoihea.
Mcp. 45-) .: ..
[ttgaprits crepuscuUm. Em. 19^ jist viel-
leicbt nicht Sd^r^bfebler (sL^ti^garoi)»
"~- aondern' Ikann zur "Wurzel JL JtlJflL 1
gehören.] .
u tagarode in der* enUiellten Glosse ar-
-,/8tantea tagarode^ sufgentis aurorae.
Rh. ist wohl iiieher zu ziehen«
• ■ ■
tagarode, crepuscülö. Vib. .
tagarote, crepusculo* "Me. Bib. 1.
tagerote 9 <rr^/7iMCii/o. Bib. 7.
tagarota (zum folgenden tagarota?)^
. . crepuscido. Bib. 8.
(tagrotby crepuscido. Bib« .5.)
AGAROTA,/., aurora.VG. L249.; cf. auch
tagarota in daU von tagarot
'AGAROTl, f., lälst sieh vielleicbt für den
Dativ
tagarotk Gd. \
iageroti. Bib. 6« (y {^epuscido.
^ tagroeti. Bib. 4^ )
annehmen; doch zeigt sich auch sonst in
den lungern Quellen die.Dalivflexion i statt e»
rO, in., rubus (Slfc(>). Ve. 1.
rote, rnbeta (gifc^). Wn. 46a]
riLA. Ve. 2. 6. \
riL. Ve. 1. a > , cupude, cupuda Qß^tl).
HLO. Tr. Hs. )
OTILSTEIN.
DEDA» hieher? In feroeiam animi, quam
abuerat vivus, in vultu retinens* SC. steht
odeda über in vultu.
TA
> f*f (^^> psaUerium, cythara. Am
Ende der Ilandscfirift. von Notkers PsalmcnUber-j
Setzung steht folgendes über psallerium .und
rofta : sciendum est qnod antiqnum psalterium
iui'rumentum dechacbordum utiqne erat, in
haß videUcet deliae lilerae ßgura imdtlpliciter
mystica* - Sed postqnam illud symphoniaci qui-
'detn et ' ludicratores üt quidam:ail ad aunn
opus traxerant fermam utique ejus et figuram
commödii-aii suae habilem fecerant et plures
chprdas annectentes et ndmirii barbärico rot^
tarn appellanie» mysticam illam triäitatis for*
mam transmulando. — In • demselben Werke
steht bei Ps. 91, -2^ tttr Erklätimg von psalte*
rifun: psalterium^' foih^ ist genus organi, ein
slahta orgi-nsangis, so also seitspil ist,
daz ruoret man mit banden^ und bei Ps.
80, 3. zur Erklärung von psalterium und cy*
thara: psalterium, saltare, habet orbenan
buh, dannan gant nider die Seiten;, quasi
' eoelestis praedicatio, aber cythara habet
' nidenan buh, uuanda.eoi7iora/ia opera in-
cheden suln praedicationi verbi dei. Diz
Uli de daz erera (nämlich im Anfange des
Verses: accipite psalmum et date tympanum')
sint ein, dar ist psabnus, saltirsanch,
.unde tympanum, timpana, hier ist psalte»
rium, aaltersänch, unde cythara. Daz saL
' tirsanch heizet na in dutiscun rotta a
sono tocis, quod gtammatici facticiwn vocant
ut fintinabnlam et clocca. Dennoch ist daa
gri^ch« xQoT&i} und xQoraXov, 80 wie chratta (als
Insfrumcnl bei den Brillen, der lyra und harpa
zur Seile gestellt) in Fortun. 7, 8, und das
schottische cruth (St^^cr)/ das engl, crowd nicht
zu übersehen und rotta vielleicht als hrotta
anzusetzen. Cf. auch JlIIaIJ*
m fotta, psalterium. N. 70, 22. 80, 3. har*
pha ioh rotta. O. V. 23, 199.
rota. N. 91, 2.
(rodda, lyra. Hs.)
g. in rottun lätun ist scal, in psalmo est
sonoritas. N. 67, 1.
d. in rottun, in psalterio. N. 56, 9.
an dero r6lün. Mu.
ftODOARI, m., cytarcda. Tr.
ROTON, psallere (deoj. N. 91, «.
i&9
ROiraE. RiT.
IWÖDii-RJEM>4r
m
ROTEli (?), sconfjio, genns machinae. Bifa. 1.
(cf. rbla, genns tormenti).
RUT ? Sekundäre Wurzel, gebildcl aus JA U
mitT.? cf.RU-B, RU-F.
RIüTJAN, reuten; cf. lit. rau-ti, rawe«-ti,
aui btt ftxbt rrtpen; au^reuteii.
riutit, everilt (nemoraj. VG. IL 20S.
. «•!_ i- ( > siiccine (tibi spaUa m
rnti. Bio, o. .> . , ' . i .
Tk-L t \ 1 terra pnerezaet).
(ruite. Bib. 5.) ^ ■
AURlüTJAN, exsiirpart, au freuten.
arriutton, exstirpaverunt. Uf.
RlüTACHUS.
HlUTSEGANSA.
ÜlNGARILTI, adj.
ungiriuttar, /iiriiis C^gerJ. Prud. 1.
• ujigiriutter. Sb. Bib. 3.\,720/iiVim/4i(^i^/m.
I ungiriutcr. Mcr. Isilibanu^nonincU
u n g i r i u ti r. Bib. 7. \ sus vaporavi hnbi-
(ungiruitiL Bib. 5.) jtatiouem ineamj.
. ' RIUTI, novafe. Bib. i. 2. (nord. riodr).
; MÜRIÜTI, rwvale.
f . ■ an demo niuriuie. Bo. .5.
niuriotc, novales. 1). 11. 34t.
i u n i u r i u l i n, lA novalibns (patrwn). A.
RUTLN. ELS1^KUTE, HASII.IUCTA, Or(s.
namen; hieher? auch TÜMIILÜA (TUiV
RLTHA)? ROHOLVES RIUTI? UZIN-
»ILUA? ENGILBEKTES RILTI? PLO-
ZEKIS RLÜDA? \V()LFENESKUTI? SA-
MILINES RUniN. ÜTIK RLTTIN. Cf.
HlUOU.
RIUTILINGA. OrUnamen.
REUTINC. HKEÜTING (zuIIUlOI)?). RIU-
TILLNG. N. pr.
{RlUTEL, wi., grebcl, paxillnm. Wn. 460.)
XJRIIIÜ'ITO, eastirpator (snbslantiae mo-
naaterii). K. 31.
ROI), novale. Bib. 2. (roth//m illnm. qnod
didtnr widubcrg. ürk. v. 71*1).)
rodli, novale, Bib. 1.
r od ein (sie), novalibus. Bib. 1.
ROT? WEruMGERüDA. WERIKEMJOTH.
BLÜMEMIOÜA. LÜZEKRODE. HASIGE.
RES ROD (cf. IIREOD).
rCtAn.
■ ■ • •
■ b
al rüt^ntem^ norduuinde, sevis aqtülO'
fiibtis. Uq. 3. . .• f* . ' ;
.i .1
RUDA (später ancb^rtidt); rudeil, m.?), /.,
SKeube; Scabies (et angels. hreadhni&.nebeo
lireohniS) ve ohnis fSeabriiics ui^d althocfad.
HRUF; also aOch hrttda und nidit rada?)L '
7?. s. TU da^ Scabies: F.iV'Htipeitgo. F. i.MotL%
Ttidej*tt/cif«. Ec.' t. sealies. (Wn. 460.)
ryde, ulnis. Ec. 2.
rty^do, im;i^t^9 couter1u9r:L»j
:(ruilen, .fcoÜ^f* fld.) • ■• '*
' ;a. j.rudun, scabiem. Gc .3. VG. lil. 299.
' n.^I. (oder sing.?) ruda, ulcera. Ü» 77, 48.
RLT)I,..RIUD1,/, Keu.De. / ' '
d. riudi, scabie: VG. II. 220:
a. r'udin? (es steht Tudih)j^inlpetiginem. L
lllDIG, RIÜDIG, reubig. '
n. s. TU. (rindiger, scabiosus. Wn. 460.) '^
rudiger, scabiosns. Em. 31.
g, pl* deri) rudigon scafo. N. 48, 15.
■ 1 • ■ I
A
RLTA, /. (rutc. Id. rudc. Im.)« Staute (9fL>
rula. Em.. 23. 31. Tr. (D. III. 48. Wn. 460.)
RUDO, SKtibe, Dldube, 7iio7i*iiii^;ang.rodhhQnd.
n. 8. rudo. Tr. Wn. 863. Es.
rudho. Ic.
roudu. F. ' \\ niolossus.
riidi. Em. 31.
rüde. ^Vn. 460.
rirde, sendo, Wn. 460. '
g. s. rudin (oder ist es n. pt.?)j molossi» F.
Em. 31.
a, s. rudun, molossnm. VG. IIL 405. '^
d. ph r u o d e n , molossis. Aid. 6.
a,pL rüdun, moiossos. Tg» 5.
lIIlLODRrDA, n.pf.ß, hifiber? odcraa tnü\
wie vielleicht auch TEUTRÜDA?
REIT- s. RIT.
REID- s. RID. 1
ItrilDA. Ortsnamen.
REOD,
REOD^-Hiim ^ i i HOTACr^ROTAIU. . 493
w
I %
), RIODs.;HIUOD. ■ ; :! t r eUch, rorfir. .W». 460.
raeticb, rafaman. D.
A s. RfiDA. lliERIRATICH(9leerr((fig),ra;>AaniiM.Eni.23.
-Ql-jm -r t laerratich, raphanum.Ij.TT. rafanoleon.
Jan a ÄU 1 • " ^ • Vl^. radegiidium. Em. 31.
^ ' 4 ni.«rt4tib) raphaman. VP. 3. Pfl. 6. racB-
>iu Ra. ) PAUA j^j , V- #wÄK«. Em. 31.
lA, P* I IWJlAvj. — • Ct. rotag m rot
4 . i^i rotogo (ein andrer cod. bat statt dieses Wor<
D s. ROHon und HRUOD. .,}ef rosdagemo), scabrosa. D. IL 338.
r^A -J k^A * D c '•''A* (^'wto^t'; hiehcr?
DA. ^ Qni nobifem occiderit, MCCCCXL hrotage. Ra. ) V
M componat. ruoda ^iiocf diciiur apud xii''^tntl dAi^
w C7XX Moüdi €t inpraemUm CXX mh ^^ U^Hon S. KUl,
'^'^'' ., , REUDIGNi (var. rendigitt), deutsch. VolL TG.
TA, /., gittt^e, alts. ruoda, angcls. rod, pirvrri^fri* PAW
ia. et sanskr. ridh, crescere, dem dne '^vilAl S^ HAYver.
Wurzel J\i\. 1 etit^prödien haben kaitn* nTniT a "D TT|
iota,i;ir^ö.N.22,4.Bo.4.,oii/Mfl.Ald.3./"^"-*^ ^- 1\11^. 1.
>rfda1 * •?"*«> uniiidQ. P. 5L. 347. : RODEL, rotula, convoluta cariula. Mon.
f* Unfa^t'lant mit maxseile also ROTHOMAGüM, Ortsnamen b« Am. Marc
man nn tuot mit ruoto. K 77, 55. nrk'riitf — , «.»»,. «.
lüOTA, /., pertica. Bed; KüllIS, Simone {Jl^),rhodqrm. Tr., ^
ZRCTA (,vohl mezT^lah perüta. Tr., <"*'•"• ^^ ^' ""^^ ^- ^'^
?Äta;' /■" "'''^''' '^*'^' ^' RUTENi, Volk in Gallien. Jul. C.
;> ^!^*'i*"• "''I'™'''" ^''^^ RAITIN. iV. nr.
oL Be gl iT Sie j antCMiae. Tt. ; .*»• pf
•'*«!!!}'""!i** n ! > «"'«»»«^'- : RAUTIN. IV. pr.
segelruada. D«) ... ^
.eigoruolo. radio ('descri&eret iwu sU ^^UTENA. Ortsnamen.
M «PTimi RITBRA s. RID. 2.
I, Sleü'lt^, ist wohl das lat radix, aord. ^^ARI S. KU .
cka, raphanus. nnn^knx
,, r«/(ir. Ph. tlUlAlUus, n. pr. (8. Jahrh.) Ct bruodba«
h, radix. £m. 23. Sg. S99. r jus in HRUOD.
[32]
4S9
ROTiaS. RVT.
WÖPii^igEK^Af
j snccifle CfiBi spatia in
terra jihcrczaei). '
ROTEE (?), scorpio, igentis ma^inah. Bib.'l.
(cf. rola, genus tormenti).
R ü T ? Sekundäre Wuncl, gebiWel au» li U
mitT.? cf.RU-B, RU-F*
RIÜTJAN, reuten; cf. lit. rau-ti, rawe-ti,
ani bit (&xbt rrtpen; au^rcuten.
riutit, evertit (nemora). \Q. IL 208..
riuti. M/i Bib. 1.
ruti. Bib. 6.
(mite. Bib. 5.) > .^
AURlüTJAN, exslirpart, awixmtiiXL
arriutton, exstirpavenmK Kf.
RlüTACHUS.
HIUTSEGANSA
ÜNGARIÜTI, «flfy.
ungiriultar, hirius (ng^rj. Prud. 1.
■ migiriutter« Sb. Bib. 3.\, 710/1 i//m/i5(^a-
) ungifiutcr. Mcr. . Isi iibanu^/ionmci»
ungiriutir. Bib. 7« Isusvqporavihqbi-
(uiigiruitih Bib. 5.) jtatiouem meamj.
. • RIUTI, novale. Bib. i. 2. (nord. riödr).
l ^IÜR1UTI, novale.
f . ' an demo niuriute. Bo..5. .
-. '\ niuriute, novales. !)• II. 34t.
-i in niu riuti n, /i» novalibus (patiiimj. A.
RUTIiN. ELSINRUTE, HASILRIUTA, Orls-
namen; hieher? auch TÜNRIUÜA (TLN-
RLTHA.)? ROIIOLVES RlUTl? UZIN-
»lUUA? ENGILBLKTES RIUTI? PUO-
ZERLS RUODA? WOLFENESRÜTI? SA-
MILINES RUITIN. UTIN RUITIN. Cf.
\u HRIOD.
RlUTILliNGA. OrUnamcn.
REUTINC. HREÜTING (zu HRIOD?). RIU-
TILLNG. N. pr.
{RITJTEL, wi., grebcl, paxlllam. Wn. 460.)
URRlU'rrO, estslirpaior (siiltslantiae mo-
nanteriij. K. 31.
ROI), novale. Bib. 2. (roihi/m iUunky quod
dicitur widuberg. ürk.* v. 791)^.)
rodh, novale. Bib. 1.
r od ein (^sicj, novalibus* Bib. 1.
ROT? WERMGERÜDA. WERIKENßOTH.
BLUMEMIODA. LUZE^RODE. HASIGE-
RES ROD (cf. HREODJ.
RCT^N,
I ji»
' : . ii
al rüt^ivt^m^ norduuinde/ sevis at^
'Tiibi$s. Bö.- 3.' -. /.-■[.. - .-..
\ •
. t . . i . I - 1 •' ^ . f I
RUDA (später cracb{Hid*o; rudeil, .»•?)
SKeubC; Scabies (et angek. Iire«diini&;i]
hreohniS) x^ o)kni% ^ seabritias .^^ii, alllu
HRUF; also ätich hrtidä und nidil rad
n. s. rnda, scabiesiF.tViHipeitgo.-F. 1. M<
••■ Ttidei *tt/di^.'£c.' t.iiealiies: (Wn^ ki
ryde, ulrus* Ec. 2.
' xiy^ io\ inipe^iffO, c'6u t etl u 9r: LL i
:(Tuilen,'-AYi^fVj;' Hd.j • ' ' ' 'I
ia. j.^:rudun, scabiem. Gc .3. VG. III. 29
' 71.^/. {'oder sing.?) fuda, idcera. IS.' 77, ^
RUüi,.RILDl,/, SXctt.t)e.
d. riudi, scabie: VG. II. 2SiO;
a, t'udin? (c8 steht rudih);'iii9i^/^M
RÜDIG, RIÜDIG; reubig. '
n. .9. 777. C^iudiger, scaliiösiis. Wn« 460
rudiger, scabiosns. En^. 31.
g. pLdero rudigon scafö. N. 48| 1
• • I i •
• • .)
RLTA, /. (rute. Id. rudc. ImOi Staute (
ritta. Em.. 23. Sl.'Tr. (D. III. 48. Wn. 4(
RÜDO, 9ia6f; SlAube; mölessm ; mg. rbdhh
n. s. rudo. Tt. Wn. 863. Es.
rudho. Ic.
roudu. F. ' V' ^'^f^^^ff^*
rudr. Em. 31.
rudc. Wn. 4lf)0/ ' f »
rwd^, setido. Wn. 460. •' ■
g. s. rad in (oder ist es ti. pl*?)^ moiossi
Em. 31.
n. s. rudun, molosmm, VG. III. 403.
d.ph r u o d c n , molossis. Aid.. 6.
€7./?/. rüdun, molossos. Tg. 5.
IIRUODRUDA, 71. /7/./, hicher? odetzu t
wie vielleicht auch TEUI^RÜDA?
REIT- s. RIT.
REIB- s. RID. 1
ltl!jIDA. Ortsnamen.
R]
i: ' REOD— RATItt^^ HöTÄß— ROTARLi 493
lOD, RIOD S.;HIU0D. i : ! ' i teUch, ««?«:. ;Wn.460.
raeticby rafaman, D.
ÜDA s. RÜDA. - aiERIRATI(Ä(SRccffet«g),ro;iÄöiiiiw.Em*23.
• Sg. 299u
^Yj^ ' ' - r nerratich, raphanum. L. Tr. rafanoleon,
lUTIan 8. l\|jl • * • • Vt. «iAg7/rfir«B. Em. 31.
<•'•'' 4 »«rratib, raphanum. VP. 3. Pfl. 6. rod»-
UADA. Ra. ^ - ^, nillA j... .,#«<&«». Em. 31.
r\kr\k , ^ { ' •^*"'' ^'- *^^*"^ **»^ merrctich, rßphanmm. Wn. 460. Hs.
DATA. Pa. ) '^^^' ^' ... . RÖTAG. - Cf. rotag in r6t
' >.';.! rotogo (em andrer cod. bat statt dieses Wor-
ÜOD 8. ROHon und HRUODi . üte» rosdagemo), scabrota. D. II. 338.
^ODA' — Olli nobtfem Qcdderit, MCCCCIX htotage. ßa. )
eomponat. ruoda guod dicitur apud WV-f/ptr^a dAi^
mxiuw CXX soKdi et in prammm CXX Mh "^ U^Hon S. ttUl.
*"*'' ^ . , REUDlGNir»,ar.r«f«Ägw;» deutsch. VolLT€.
»JOTA, /., Sittt^C/ alls. ruoda, angels. rod, •orvvk^ nkXKT
ftnkm. C£ sanskr. ridh, erescere, dem dne '^"^^^ ®' *^"'«P•
alld. Wurzel xV/V. 1 'entjprödien haben käitn. pTn|T a . TlTn
fc rupta, virga. N. 22, 4. Bo. 4. anthlia. Aid. 3., '***^"^ S. ll.ixy. 1.
* roo^dal * •P^***> arundo. J). II.. 347. : RODEL, rotuJa, convoluta cariula. Mon.
* W Wuht i.n. n,U 0.....1I. .1.. ROTHOMAGÜM, Ort««»«, bri Am. M«c.
' man nü tuot mit ruoto. -N. 77, 55.
tCHRÜOTA,/., pertica. Bedi . KUlir>, Sl^Otte (Flufc), rA^^ni«. Tr.. ,
MERZÜCTA (wolil mezrfita), perüea. Tr.. <'*'*°- ™' ^- ""'"• '^- ^'^
aE^AÄrt^*' '^''*''''' "^^^^^^ RUTENi, Volk iu Gallien. Jul. C.
'^ % "'^^■'i'*' "^''^'' V^'^^ RAITIN.JV.pr.
»•^'•»egilröte, antennae. Tr. ^
fl. ^/. ^egelruola. F. j ^^ _ . RAUTIN. JV. pr.
segelruada. D«) . .../'•
d. «eigoru^olo, roÄo (describera ^na* d. ^AUTENA. Ortsnamen.
. denimJ.ho.b. Tk-rrx
r^Tx, ™xTr.^, RTTEÄA s. RID. 2.
rODI s. HRUODI.
TIH, Vtttm, ist wohl das lat radix, nord. ^^^ARI & Kii •
Itib, ri/^PlT* . ROTARIus, ». pr. (8. Jahrb.) Ct bruodba.
«ticb, «««/Mir. Em. 23. Sg. 299. rjus in URUOD.
IL [33]
m RUOOR-r-RUODAR REIETHEBASI^-^RAFO.
RUDORt;rfat!ce,iW«rÄ.'F. REDETHERASUN SJ HRlODi '
■ ./ '
RüODÄR,7i., fStnf>tt,rm,a, «ngek. röiliw. RADESPONA. Em. 31.) ... .. - '
Cf. angels. rovan, reoyao, revanf undiiord. u^rkTcorwc a i' ^**^"^ ("'
r6a, remigare. SeUt eine Wunel mAAsJ Auch in Urkunden des 'SH Jahrhunderfi
Toraiia, xü der aufch RAD md r Ad in tüga- RADASßONA, RADESßOiNA, RATISBi
r6d gehören kann, und die ^ ipiellekte wooere nirrt/itic «
bedeutet^ fct aber auch RÜOHAN. tUl «MJö, das griech. ^u^^o^v
n. s. ruodar, pahnula. VfL V. 163. rmßiff. ^- A^^' ritmuae«, ifiimeri^. VA. VL 646.
ruadar, r«n««, Bib, 1. D. li. 339. * ' KErJNlZ, Flufcnamen.
tbai^lin th es Stades feste ihlHirua. . -'■■ v •• ■ ' • "^ *'
dar nu ßlresu. O V, 25, 6. - JU.F (RAPH)- Kö«nen imH,.
ruoder, remiis. Org. Sal. 1.-2; 4. '■ ^ ^^uriel rafjin urtd rafslan g^iraTATWi
rüder, remus. Tr, SaL 4. clavm,,gifber^. ■'• ' "DA"!?*
naculum. D. conto. Sah 3^ ' ^ rarsjaA luitereiQe Wurzel XlLclL Jb >^ ' {
(rudir. Ep. can. 6.) «■ > sanskr. rap, loqui, zu bringe||,<8Cbeiiit Wi
d^ s. ruodara, pabmda* Prud. 1. ' rathlich, ab es mit corripere und increffa
ruodere, remo, Org. Bo. 5. . . t ! , • ' . 'h^
a. s. ruodar, rfoww. VAi V. 852. ' : ' - TCrgleichen. S. auch RAFSJAN und i\
a.p/.ruoder,r^, M. J^Uß j^^JF RAB-
ruodrun. Bib. L 1, .:■*.!:?; ' ./ -r . #
STIURRCOmR' «^ «f*uerr«b*r ^.ju^! RAFjan (raphjanj- Ist nnser 9la6* («^
B. Stierruder, or<<riijo. Tr.-i; :;;'j'{);j aas enUtanden? Cf. Ji-A.D. ''KlA.*
Stierruder, gf'*Ä^r«acw/«jn.Tr. ' rabhentin, 'accn<if«ci^/i6iMj; diw^
stuorr&odcr, gru^^rnocu/iMii. Bo.^&/ mV." Prud. 1. ' ,
d. siAorrAodere., Bb; 5. Gl RAPHIT, ro%jV *<• ^cico/rix^i Hndi"
stiarruodre^ Mb. Ep. can. 3. 4. BIRAFJAN. . ■ ■> ■
stiurrodre. Sb. , ■{ { ; ; piraft«, iteu«ft»/«<?ö'"'*«*j!- PM
stiorruode're. Ep. can. l; pirafta. presicca (ulcera). "fvai. 1. S
stiurruodera. Bib. 13. ... jy . j pirailfcta, c/tfi«*». Wf. 29. Gc. 11 6.
stiurrudari. Ep. can. 7. Hieher auch wohl
stiurruder. Ep. can. 5. , , .,• .^ j purahtun («L pirAphtun), eläiUia
o. stinrruodar, clavum. VA'. V. 17/. /norj. D. II. 339. '
stiorriioder. Bo. 5. . f'yy f ' •' \ ■ ' '■ '
RÜODARSCIF. ^ ^'^^*' • ' • RAFFI?
DRIRUODARI, breirubrig. desa raffi infuaridu, aspere ittoeetion
g.pl. driruodrero'^ [drirnodrc/fitoi/tnjji Ist raffi zu lesen? oder gehurt sa von
in Mt)>.], trirenuum (naviumj. sa raffi, also sa raffi,- st. s'arapbi, -it
Bib. 1. 2. ' . , .
GARUODERÖT, geruöetf. ' ' ' ' lUVA 8. RAHA.
gerüoder«5t^ remitum. Org. . ■. .
g.s.m.-n. des kerüoderötin. Org. ' RÄFO (Rävo), S&alfffl, SBreff^ Hgnm
ist gerüoderot Org.. angs. raefn, oüfer^üa^uear; hrof, rof>-'i
^5
RIFFO --»BF.
RIF.
a6
1 it. 1. I i
laqmear und- genAfä^ allb. graföu. bt'auch
lat t'^rabs dänii.tu verglejcbeh?
I». #. raua, iimmf. F. asser. fr. v* t m. Tg. 5.
tigilliim. jSaL 3. luctans. &L -(raf| li«
... . . A , gillrnn^ &s\i 4.' iignism. Eag» 'S»)
»•/ulrauin, /a^if^aria. D.
raaan. /i^a. Em. 31.
(ravcn, /ff/ia. Wir, 4601i)
dL/i21 raiiun (?), radiis'/öarfßorj. Sg^ 342. (ii»t
« earawuD? cf.iir^hunVriuAfiti Aid. 2.)
Laf^ 8i(^.ailch:.ravB, y. aonchoieB dlir:
"■ t9L)ÄPf assere. Tg. li: ..^ .^ ^ !:••'.:■ i.
"^ iiuö'j'iigna, trabes. Mac^.Bib^ 1;: i&.:i&.r 7.
woza auch der. öhiga d.^pt'* raatool (Mftnn
.li ( .jlu^Mbl'Anifht ra^vu» ist), .gcbo^tn ikSnnte?
,' iiridodt'kADniiaach in dieten-CloaBcniiidea lat.
.IKtekem» .das defatsdie^Wort'liai: 9i.fik beige-
adiiebt
GdiSrt rafuUii^^'^a/iirMMMr« •€{• 'fai(
CIRAUOTI, co7ilJ^£7tM».sfiib^\\lvw&. giMvodl
Bib. 7. (gilaQStc'/\Bih>^6.^ ^^^ »< i:
€»• girauoli, .i^onilgnmü^nem .(^itothöMumJ.
U4. Bib. .1. .Sil grftuodi» Bik »7« i (gi-
rauit Bib. '5.).''^^^ »^ • t »üif
». ••!.*.. "v . * 1 .11. n
RAFFOLT, »« j9n« .:.-.; . " . i
BEF s. HREiF.- . •<
fflr reif, hrum, tf^unis,^ pifa^i^ jf^<fr«^rifila^
serra (aach njr> rifi, mffii4riffY) aff%^ieUea.
''4b&httfii&'miJ\A.h etitsfahden ä^jni? oder
aus aanskr. ri, das ^ar ' ri/^i? ' bedfetttbn aoli,
deaaen ci^!4i7/^.^alsd 'iViit''aTfgebSA^teiU jp, deut-
schem f) aber de^ Be^tlS^ociJdere'*ätis4mckt
Ware lortun die fr&bere xthi^ffmisthf^ies^'
tere Bedeutung von rcif> ^.fh^^ sich dnidi
den Begriff des rumpere, sclnaere^ occidere, die
Wjorzel l\iA.Jb^ oder das sansk. r^B^ylipi.
occtao, oder auch srf, dejnn^ere, lur dieses
,:i^o4k dar.;/ «od so! könnte. tatich rlfl^ »ificals
. .dM^iiw^K^bgescbnitieta itird» . genomknenl^er-
' dea;/ ist Iraif ulrspriinglic}! ftms, ,sq würde es
» RI-F (cf RI-D, BiiG),
* sur. Wurzel 4riii gdiorig, stirmhcn, aber auoh als
lärum*kbünle es, ab das Jiihdendev Tön .Vri ab-
stammen^ *' iSollte auch rimfan (dnrch einge-
schobenes n, vor y. zalnu geworden): ihieher
gehorenf^oder isti ia'Vtmfirn.aos a entsUinden?).
REIF, cf. JilF^ auch reba (et reip.ua),
^^if> S9^' iraips, lorüm,^ ange1s..rap^ nörd.
d. j. Teife, circ^lp j(4cra slingun, /im-
o. s. reif, circulum (taga)- Rb»
"'^-**V^/?/*<^^iJ^f<j^^ Ra. • . . .*
.i > ,i • ridiifm^'\fuB€s. glir.K.; /orit • R.
Hieher gebort doch auch wohl: | . . . .
-i'i raiffs. Pa./''\ .{ .
. i'»< ri0iifa.''Ra. - l^ Uniiürium.
r r«e4if4l.igU-Kv>ii i' / .^ i.
/. ^ ; AFTARREIF,. iM C@(^<tnsncmcs, beim ^fttbe^
'^'«1 ' 9^d^>i postilena:. : .
aftarreif, postile* St. . .
aftirraif, pi^iflUi^ Tr«:
afterraif, postena. Wn.-460.
afterreifi, postelina^ 'Wn. 3355.
WATREIF, m. (?)
uuatreifa, rudls^ (rudens?)^ R.
CHliNNERAlF> in*. .^ii6iR^/iii/e (beim Vfe((6
gcfc^trr). Wn. 460. .i
DIOREIF, m. (mit diq? oder mit dioh zo-
sammengeaetKt?^), fuguau
dioreif (dioreh. £p. can. 3, 4)9 jtigo
(de subjugo erutosj. Mf.
dioreif, jugwn (imponere) Mz. Bib* 1« 2.
.!t i Bf9EJQKMXe,m., erfgreif, efetsbfigcl, üapia.
1 ' i< •at>egereif, dlsiola. St siernipes. Tr. cin-
go/a« Wd. 3355. siuios. Wn. 460. j/o^^;.
Sal. 2.
• stegeraif, sirepe* Wn. 460.
..ategareifa, staffe. Sal. 4.
REIFARl, m., loHor.
. s« «.77/. reiphara, t. uuizinara, tortores*
Em. 19.
UMBIREIFT, circumdatio. Zf.
FIRAIFIT (piraiffit. gl. K,)y faneratui. Pa.
[32^
197 Biffl. IHFO. RUF;{
RIFILA, /. (oder rifil, riftlo^ m£y. QL auch : .:. FRUOfilFI, frfi^reif, praecöat. -•
AÜJ?. .. ' f \ \-,, rf ..V r FßüMIHlFI, frfi*cetf,./wtieco;r- .
rifilnn rifiliinta. SkBib.li.2.'|vroMraj€r. .. : . frunürifi, /^r^ixu:. A.
.. riffilaQiriffiianta* Uq./ : :..:): rtmiia ftnmarifi, fruaU daiaberiy P^
C3^#cfenr£ttt^ sl Jes. 41| 15). .1 rit;a^. Ib. Rtfr
.: rifilan. Bib 1k2.:'^ ., y .? i frumirifazJ Mcr. Bib* 1. \ »
»tffilun. Jdf2.^5bj.BiU T.iji, arm>.. rv i frumirUf»». Sb.Bib. 1.2. [' 'J^^
riffilin. Bib. 5.^ . /^M/j ., rj f ^''' '^friuöulii». Bit- 7. ). /^?>
^lIFILÖN' (cf.'ilas spatere r ff fei lt| vellerk;^ z*B. ;.!' iM/framirlfia» praecacae (itvae/. Mc
gtac^'tf riffeift). '*' \ V \. .! . firmmiiifin. 1JA..6. Bib. 1..2.^^ ^^
riffiloala. Mf\., ^ ^serrariiia(r^tra; frumerifiu. Bib. 9» , . . [ ''^ *'
riPiluiila: SB;Bib.iVi jj : s, riftla;). TrÄiiiäirlfe..Bib.:6. )^^*^
RiFI (cf. RlFVoderi *ip,k.. W . .;. *-h-ii«iÄi ««fl«/«
zu vergleich«.?),, r*if,«-i<V*-» •>*.. r p., an- ,^ .4,|f£LiEm- WCh.12.! - AgrmOtc
mö^ur«.. R. R. Pa. gl K^x. «^-'Eb» '- geb. ripjan. ,: .
""■'« f«'«''«~*«>>- ^'G. "•&?• ;!;«'!*''•«'"- iL ,.iffei..*.it/«*«lc*rr. Mart!^ . ■ ■ »
r««;a*;.Ald r.ifferstUm,ii»,«urti|ri*i«o. ^ , ,,f^fc4a» oh»»«. Bo. 5. ..i
rtbus. K. 31. :.,... . . ,jfe^, j,, charn. Bd. 5. ..ia .- .:
Form und Flekioa:. • ■ ■ • •» riff eta, maiurasset. VP. i ; . i
rifi. R. Pa. x • " « ripheta, aruit. Bib. 5.
ri f fi. Ra. ^. Kv'< ' ;\ Y ' ■ '■ ';" - ' GARlFJAN, GARIF^N, GARipAN<C.
"f'fe- Tr. ' .<!;«!•./ tipon^y vtiftn, mature^ere.
n.s.m. riiff«r. K. 31. •• ' •^•«i girifc, cogitat (mafuritasJ. ProA
ripher. VG.lL5a2. -^'M^ giriffela. Mg.
n.s.f. riiffiu. Rx ^ -^ girifeta. Sb.
rt. «. ff. p/. Vrife. Aid. '^ it.iCi Biriflta Bib 4 ^1 ' » ",
riphnn. VG. I. 448. =; -« h^' 'grJtpll'etli.' ßib.'l.'S.f ***-^?^
rifiri. Eb. ■ ;j • .iii "" ' ' ' gff IriVä.' ftib. l3. l' >^ ' ••*•
, I i <i ti I. I • .
riferi). )
(od«r »t e> g-. 4t%.'Uttih ttüto lat. ,. kaniffeta. Can. 12-
uvae pa$M>B? im Deutsches gehört ;" gwiffeta, .Can. lO' _, , .
aberauinperio an rifer«.) , kariff ete, Em. 7. i L ' *^., .
. pl. rlfin. Bo. 5. .-. .k*rif?te, Gau, y. 7 ,
Gehört auch rifbo rirgenn^ 'eut/iene. G. ■ ' • _j«, '#?v " "
hieher? ist eine Entstellung v«n ingenii? iif **IrU. Ö. HnIFO.
/w/i'on«? darin? • . . \ ;' ül ' ' ' . " "'
RlPm, purpureoeCvkes}.yG.ll95. RUF.WuncUu rauf Jan? t;^«^;
ÜNRIFI, unreif/ immaUims. ' Tfc-rTVi '
nAUU mrn4J, ,-- ,- ^-.- '*•'? t^urzci zu rauijan, v^i/^^; v;
unriffi, immatura. Pa. Rai'gt If.' '•' mit X\UjD- eine and dieselbe Wohc
unripher aphol, immaiura mo&tf/^RI ' KebertJebergan^fider Bedeutung ini p«|
m RUF— HOPHÜNUT.
drapae, frklfn und drapiex, 9tatt6. Cf*
lodt JtVcxf • Oder ist H jo^ Anlaut abge-
fallen (selbst acbon im gotb. raupjan?) und
,mdtt. srf^ airumpere,^^ mit ihr zusammenzu-
stellen? cf. andi angeU. hri^pan, vf//q*e^ und
.ht car-'p^'^e. S. das hier folgende rf u f j a n
ond RÜ13. : . \
■ ^
RAUFJAN, gotb; taupjan ^cF. ai^gels. hr4o-
pan, vellere, nord; hr anh, div^l/Sre, räufa,
perforare, viJnefare u. rinfä; sotvere, rüm*
MT^), raufen/ velleri.
sie rouftun: tMe l/irusti s^ie ilt ougtun,
thaz'HFahs'tba^^ röürt'ufi. 0^4. 20,11
raufanti, veHienns^ Bb. ' " **
. ■ /
X .
a.rroufit, evulsus. Gb.'ST.' ' .V.\^.,..„
m
geworden?)
ijtfsn; ii^sq. Yi^lleicht
^^^Ifi^es f
:i>
i
!•
I
i- f- y .n^ ♦•«'iii ( iii I
lüF, /«ira 8. HRÜF. V ..,;,!...:; •;-.!;;
UAVA s. RÜABA.
•• «^ . '. J 1" I K ' ' t
HR<itÄn/
IFILA s. RIF,; /^
I ' : /
WVUO . IB. .HBEF I und
AFAN 8. fflUBAN.
<n ..■'■* ' ■
OPHUNUT in D, 11.
fotfotjs; offai'
I ■
J -, «♦ r ' < f »1 :;f )
■ •.--'! HT' i ,'ii>. )
■ / > • ' /
1 . -11
RIFERSCHEIT— RAFS. 500;
RIFERSCHEIT, Ortsnamen.
ROFAZjan, ROFAZÖN, eructare (cf. angels.
roccettan^ eructare; auch brof, roff palo'
trtm?). Vielleicbtmib rohon'zusammenb^ngepd
und nur durch den ALleitungeibuichstaben f ver-
schieden; oder mit eructare (und itaruchjan?)
durch Uebergang der gtiitaralis in die Mßial.
roffizzin, erUciare (pegitino ib kenada
zelliiido diu roffizzin^ eructare^ dero
du mih sattofit). N. 74, 2.
roffazzit, eructitt. Pa.
^o-ffazent, eructant. R. '
'* tkph-e'zeüt, emctabaht fmemoriam abundan»
'- iiae mätritatis tuaej.'^. 144, 7. • >
'^'rop-hzt^a (also lobatlndis 'i^oumota üliirt-
' scaft HäbeSido super 'pe6td$' domini iiinde
• " ' i^pbzta*: in pirthcipio erat verbwn)i N. 144, 7.
-'ipbfzola,'r/5ic/cr*öJ: B.^li. 842.''^
' töfäzört ta', 'ei\i6tixhtiai T^/ Sf.'- ^ < ^
• ARROFAZJANJ ARRt)FA^^, ter»r#flnri?.' ^
'' ih aToffoMofa^n iratissiin'ihina'n tnund,
*• ■ ib'4rröfbzü' giborga'niJV'^'*^^^^ ^*"
' 'athtotfaiit. Rä. ) ' ]^ e- j -i*
•^••'»rroffrfiifit^^JKV'^^'V^*-''- '•:
- t^d^ rrtbprzbFt i'iU'i^ort^aeRTO^vge/c/iV^
- ' 'dlk'micedft'\Ai%iiih. N. tei'O; ''i '•
' '/küot ttübrlrll^rVl^fezta ihlrf h*frza, irwc-
''tzmfX^Kiruci^rei, ''''' •" '•■ »i»
uzropbez'ot^n, >r>iilejr€/£tfiil^. Öib^ 6. ' '< ^
REFT (zu.Rir?"oder R'AlP'^)yirfi^,
'omäinkfäa i^e^Ha.B. Cf. ab|ehfl r»fit,viv|^i-
mentum, sdgum, veluin xüid^renomee'^sunt vela*
mina humerorum — , '"^äot\ ^^g^' repios vo*
cant. Papias. '■ -
PEINREFFA, iibarii. Rf. ^ia^abilta. Rf. .
'• 1 .■ . i — j . . .■ ' • ,
RAFSjan, refsjan, corr^er^./Ct die Wurzel
" xi-Al^ ^ oder gehört] ral^ja'n einelr Wurkel
jLt.il. 15 an? vielleicht hSngt es aucb mit nord.
rifta, rescindere, angels. riix^f^ föht'j zusam-
men; oder ist sansk. riph, reptkRendereT oder
rabb, welches gaudere bedeuten s6ll, d^s^
501
RAFS.
:RAFS.
compos. ärabh, aggredi, incipere, bedeutet» da-
mit xusammen zu halten; die sanskr. aspirata
spricht dagegen, es miifete denn die deutsche
'""media oder tamis ia der Verbindung mit 8 zur
^^■äBpfi^ifio geworden sejn* Cf« auch «span-^rep«
tarj atmuiare. Ist auch in-^crepare miti'TAfajan
■ i =
i i;
•'■ .- .
.AUfiawnen zu bringen? oder auch
Bedeuluqg und Gebrauch:
cwripere. Bih* h, 5. IN« Ht 6, % inqrepare* H«
25. K. 2. N,JL 9,6. or^w^r^^ H,.?5,.N. IL
9, 6. redargtsere. Ic reprehendepSf Rb^.i^-
pirgare. Ic. Md. Ej^, can. 3« 4 6. ,BU^ 7«^ > f ^-
.feuere. Ic. suggillars. Eai. 19.; T, 12?,, jpfr-
entere. Em. 19... die er sah qb^jq, Vv^»»
e jpafßt#n^r jbali«)o. jjl. 93, .1. caiajäi^t,
jpefait, iiG^Utj,iizu,ui/rjit,.ICiiirnajr. .er.mit
: . theti^ .bre4igu,, Riit,mi,chilerij,r.fd}nu,
ioh rafsta/j^ijp jp fliljfihoJilu Ij>a(M»-
cho. O. I.23t34.:iz^,?i|WAjiher,hi^r. f9.Tfia
!.( sie rafj&^,a„lJiar|.W),^a^fA9. Ot. JI.,i^, 4.
i . valaLt,9,oai^,tI)fo,Q.Qort9 tli^«rf:iiing|louba
liarto. 0. III. 8. 44. so petra8.lh;iz tho
uuests, er inan (c^i^(imJ^t;fmißT ft^fßla^
ioh ouh *tiiü'Kl^rio^;^s<alic;I(^i;Oj,fii^^rto.
sprafa, j».iii.l;he^o j]^j|Oijp f.j^mo f ^^>, sluag
-y. in»» A?!Ttx. ioh ^ijf9.t,»,o?9^,fxo,^^jrto.
thi w^pl! 8V,,f wM,a^n. ,,q^ ,Xv.%^» .,3- . o
,F«m upd Flexion.
.x4*> .tefio.i[<it . ; I. vi.-. . ^d.iil ...;• i'^'l
rcfset N. II. .v.i„ ; *\ .\rti> .
(du) tBf9iftA«i.\Ä..n-; ;• .v.o...\\ ./.! m;i/i:im
(er) refse. K. 2. T. 122. Bib. 1. 5, .
' (ff(i5'rÄ^stb«L.N;^*K^ .:i.; l-.! .m\t^.\J ,1
(er) rafsla. O.. L 23.. ai II. 2, 4. 'MD8|44.
' coüripete. K. ;2ß. 43. 48. repreixmdgrt. '.
deprehendere. K. 33. 34. cüstigtur*
objitrgate, Id coereerie. Rd. biscölti
er hsrtD ioh bonlicbe^o' ntiottö'
sinero'vndäto girefsit filti tb
O. I?. 33, 14. pi daz si Jcereftfit
Tofsi-t ist'^Drudirehlcr), pM hoc em
tur. K. 43. •: • i
. . .. FiOriÄ uud FIe:^ipn; ., , .' ; ;.
(er),.l(ir9($iL K.>1. .\ . .
- > . P: /?;. kajaJTf fcey. K. ^%^ 34. ,. ! ,, ,
kirafster. K. 33. ßd. .,
.... ;. . .. \nff^\^lt>.J^\ 4?ri :.:i. I;. .J •
.. '.'■: .0W)e.';?i-t!l«t»-.Q;.iy»-23,l.l:2.,,.,|,
keref«it^i„K, 43,,48, .; :.>,:■.„
ÜNKIREPSESTLWI. gl, K,, ,^i«inej
prehensiouu* ...
IRREFSJAN. •^•■''> •'^■"••••^ M. ...,•,...;
'^"^"JÄefMiV rifc" Wic'su-Ä'ti.%:'*li';
irref«et er herettcosV N^^fO'^),
irrefset die,uuerlL N. 9, 6. iw.i
' - •inAl''irt-dfH'iaiö ziLb'. W*,'i 4
; ••'■? 't6girVHi' digtl^; «:''*»• *^'1tfriirt(
Form und Flexion: ' '""'''
(ih) irrefso. N. 49fn8n<Tf
(du) irrefsist Ne.-^-"'"' '■ ■^'"■^'''^
(erj irrefsit. N. 89, 10. , , , ^,
r •" iti^N(MhJß;'9^'&;vm (tf),4.i
(du) irrefsest N. 6. 1^.37, 2.
(er) irrepfse. M*. '?i^- '^1 •''- 7 '
(ih) irrafata. IN. 37,^16.
(du) irrafstost N< §,l^)'i4j 11 «1«|
(er) irrafsta. N. 62, 9. 104, 14. 105,
(sie) irrafaton. N. 17, 'ifii '. | .. ,
im/?, irrefse. N. 27, 31.
p. a. irr^Sspy do. N. 13, 1.
p.p. irieJacttiuUdit NJskil!..ttu^^
den irrefset N. 89, 10.
WIDARREFSJAN. '' ;./ il .^ r' i
uuidirrefsin, redarguere. N. 93, 10.
correpUo. Rd. mvecUo. GI^ JU^.S* 6.
I
m
KOFZ— RAM.
RAM
504
ii'
».I ■ : •.
i . ti
i'. I
Sb. A. Gc« 1. 3. 5. 6. 8. animadversio* Gc 3*
Oft 86. CaiL 10. 11. Sb. Gb. t. 3. castiga-
ikk IL %. rtdargmtio. P». 2. Bib. 1. ca-
iimmia. Em. 19. iturepaih. K. 3. virga.
^" Ce. tr 3. 6. M. 29. Sb. Mi]. Oib. 7. petcus-^
^*' •'do.'M.'t9. Gc i 6.
ifcTj^ MfMog«. Mn- Rd. Sb. Bib. 7. Gk 6. ^
(€8 steht in A. raffunga).
' ''* •rapHiuogii. Gc. 3.
g.'g.rtiUu'a^o. M. 30. Sb. Gb. i; 3. Gc 3.
raphsungo. Gc. 1. 6.
'tf. A^rArsungä. Co.'Gc. 3. 8. '
' ' ' '^afguKgo. A. SbiM. 2a Gc3. Can. 10.
* ' ■ mfatitig'a. K.'2.\*
rapli^^uiigcK'M.S6. 294 Gc 1. 6. Can. 11.
^' • • ^rapfl^ungDJ Gc. 5. ^ ^
^*'€i.ij tahungB. Ekn. 19.'(raffanga latDrack-
'=' ' » »febler). D. ■
raphsanga. Gh. 1/-3. ' •'
»•/»/•rafsunga. Ps. 2.
refaanga; Bib. 1.
ii./?/. rafaungom. K. 2.
' ^ IRRAFiSUJtQA, /., increpätio. N. 81, l! f05, 9.
correpiio. PI. 89, 10:
Ii • - 41 j; ircaf 8« n g o , kicrepatioM. N. ■ 17^ 1 6.
56, 7. 75, 7. 79, 17. cm^iohi. N.
i.: i.i'- ■^•■•»93,"iÖ/' ■•* "
g^pl* irrafgangoik^N. 38, 12.
il.j9/.irraf8ungon. N. 70, 21.
•ir« j97«irraf8Ui»ga. N. 149, ^.
IRItAFSIDA, // tedargfitio.
a.pl. itrtFsc^da; N.'37, 16:
ROFZ6n 8. ROFAZjan.
RILE und RIELE. Ortsnamen.
ROUNG. JVom.pr.
RIJOLANT, SlclÄiit». iVbm. pr.
RAM.
.• Wune! xu r£nnen, iniendere* Ist
ca das aansk. ram, deleciari? oder iat ein Con*
sonant yome abgefallen nnd sram, advocaret
oder kram, progredi, zq vergleichen? Sollte
aacb ram, rammalon, rimfan^ ramfl bie-
ber geboren? S. diese Wörter. Sollte auch
das miltellat ramire, adhramire (mit den Ne-
benformen adramire, adframire, afr andre ^
hachramirc, ahramnire, achramnire) in:
testimonia ramivit et talia dare non potuit,
qualia ramita habuif. Mab.
res SIMS per tertiam manum adhramire de-
bet. l. saL 40.
:.. de Über täte sacramenta adhramire, vel ju-
rarei Capitid. IV. 28.
sacramenta qnae ad palaiium fuerint adhra*
mita. L. caroL m*
de adframire. l. sah 49. de affqtamie /. saX
emend. (cf. de affaiomie (üxerunt , quod
traditio fuisset) qui vadium adhrajnivit.
Capitul. a. 813. illi^m adhramire. Ci^iiuL
a. 813.
biehcr gehören, Mrelches ein ^ im Anlapt zu
fordern scheint. Cf. Griomis Rechlsaltertb« 844.
RiMilN, RiMJAN (et ramta in Ö.IV. J7, 3.),
rannten/ intendere, nord. ramma. •— Ct
auch RAN, intentio.
Bedeutung ' und Gebrauchs
rain an, ii2/tfAi/^^. M. 9. der rämendo scor*
piö', minitans. Mcp. 68.
Mit dära, hwara: dara rimet oah daz
aiiiriB«eir in evahgelio. ISt. ih ne muo-
ze foUe chomen, data ih ram^n. N.
liS, 31.' uuära alliu natura rAmee,
intendat. Bo. 5.
Mit zi: ze dero tilegnngö t'fltiiftn. Bö; 5.
hMartecHonem, ze dero diu passio tä*
met. N. 21, 1. sie-rdmdnt ze dero sa-
ligheite. Bo. 5. sie rtmönt ze einero
stete. Bo. 5. uuanda sie ze ubele ti-
meton nais ze guote. N; 77, 57i rä-
mendiu ze guote, ad b^nmn' di^gens.
Bo. 5.
Mit ana: daz rUmet an die, die-. 'N.33,1.
Mit genitiv: übe uuir cheden-, so rd-
meen uuir des selben. Bo. 5. 'tli^s
houbites ramta. 0. IV. 17, 3. thia
. bant duat si furi sar, ob iaman ra-
met es thar, gihugit sar thes sindes
thes ira liaben kindes. O. III. 1, 35.
Form und Flexion:
Inf. räm&n. Bo. 5.
505
RAM— REM.
RM RIMEJ
L.
raman* M. 39.
(ih) rimen. N. 118, 31. 13S, 9.
(er) rimet Nf. Nh. N. 21, 1. 33, 1. 66, a
(wir)rAmeen. Bo. 5.
(sie) rAmint. Bo. 5.
(er) rämee. Be. 5.
(er) rimeta. N. 76, 3.
ramta. 0. IV. 17, 3.
(sie) rAmeton. N. 77, 57.
(er) raineti (ramet-es). O. III. 1, 35.
. pari, rämendo. Bo. 5.
I?. i. m. der rämendo. Mq>. 68.
n. ^.y. rämendiu. Bo. 5.
7?» pL tarnende. Bo. 5.
ä. pL rämende. Bo. 5.
RlMUNGA, /, intentio.
d. s. rämungo. Bo. 5.
RAMERl, n. pr.; hieher?
R^MA, f., siisientaculum. Wn. 33S. eolumen.
Tr. Hs. Mon. 1. Em. 32. eolumen, fextatale
Ihstrumentum. Mon. 2.
RAM (xu RAM?), m., mibbtx, anei,
angels. ram; cf. nord. ramr, robusiui, fortis.
n. «• ram, vervex. Af. 33. Pb. 3. ariei. Sg. 913.
Em. 31. iVn. 863. Tr. (D. IIL 80.)
g. s. (rainmea. D. III. 82.)
</. $. remmi, capto emissario. Bib. 1.
a. s. (ram. D. III. 67.)
«.p/.(temme. D. III. 84.)
RAM<?). RAMMO. RAMOLT. RAMMING. RAM-
MILINC. N. pr.; cf. HR AB AN.
RAAIMALON, rammeftt.
rammiloton, ascendebantur. Zf.
rummilontemo, capto emissario. D.
RAMMALOD (in Ib. steht rammalond),
coiiiis. Rd.
RAMMILUNGA, f., admissura. Zf.
RAM 8. HRABAN.
RAMMO, m., agripiria (Pfl). Sal. 3. 4. ramme,
agripina. Sal. 1.
REMi belgisches Volk. Jul. Caea. ~ Ortsnamen
(Sl^eim^). Am.
RDf
r m
setze idi, yielleieht als mit M bA|
tes RI» als Wurzel fiir die folgeculeii ¥^
im ; abfcr .tibeila das bisweilen vorkoinmciidl I
atatt r Im ^erregt Bedenken, theils kmn m
aus einem frühem n sich entwickelt habei
aucb die Fora gir ein neben gireimr itn
'neben irreimta).
IlRlM. m. (Sie im), series. Em. 19. (angels.
und hrim, numerus; cf. auch altvoid.
concentus).
rim: tbea aist zala noh ooh rim»
manag miuatar ist jin^ O. HL 1
uuaz tbaz nezzi zeinit, tber rim t
fijigo meinit O. V. 14, 191
d. rime: uuard after tbio iracritai
. : . ao «noht ea s.in ein halb iaCf
nodo afterrimethriaatanta zi
O. I. 5, 2.
II, h ri m. Ra. \ - . i .
rim. Pa. (, numerum. .
rim. gl. K. )
RIM, NANDRDI, STRITERUf, HRDD
RIMIDEO, n. pr.; hieher?
GARtMJAN, |S^Utt| numerare (ai^els. t i
hriman), .
girimit: iunares honbitea: har all
rimitn annt T. 44, 21.
ARRlMJAN.
uuanta Ira aun guato diurit aii
muato, ist ira lob ich giuaakt,
thu irrimen ni mäht. O. I. 11, 52
GARlMAN.
tbaz uuas danid therq gomono
tber zi kuninge gireim (girein.
P.). 0. I. 3, 17.
lazarus er uuas iro ein, then thii
lida gireim (girein. cod. F.),
thaz thar zi disge sazin, mit im
man azin. 0. IV. 2, 13.
ARREIRUAN.
ni gilouben uuir in uuara thorah
tbina lera,nuun8 thiufruma irre
(cod. F. hat irreinta), tbaz er una i
zeinta. 0. II. 14, 120.
RIME steht in VG. II. 317.
gelm. Cf
omSHü-RÖSIUL
'\\
1607
.iaUen 8. RUN.
ROMto.
rometi: bisah si iz io giliclio terato Hob.
licho,
giuuaralicho ia thrati. tH^Zjaelt*
säna jgiuvali, ,, . ! . ,
thaz ihar uuiht ni rdmeti, so er
aib iz ana legi,ti9 . ^ i
biquami zicro anp uaaii^ ^thaz
aelba frono qifanl^ 0. IV. ^\ 37.
■
ROMA,/, SRom (St)/ roma (all^ Ku,fl|o3.
g. romo. Bo. 5.,,(i8t so, aupli .roipo 'io vomo
sunderfursto, .-roif^/iatf princtps^ N.
79, 14. zo^ nebmen ? j , .
d. romu (zi romu)« Qs. 30,
ruiDU (tb.ei^ keisor ^opa rAin^ju). 0. I.
11)2. [Ist bieber.iujch un rumu« i^nru-
miu iiV (asjflum) quod est locnfi sacer
^romae, daz ist stat un ruiiiui Pa. uo«
rumiu. na. zu bringen ?]
fomq. — fope romo. Bo. 5. zc romo.
- Mc|i.3o..$. N. 24, 10.
, 0. ,.rQmä..PQ.- $[. ! ..
., RUIU3CUÖH) cL jaÜMO.,
RÖMCHUNING.
ROMCHEISAK.
. ROMAM,RÖMANlNC(ROMANC);n.jDr. Lieber?
' RÖIMARI, m., StSinttf romanus.
n.plt rpnukra. romani* M. 13, &> -~ ro-
.^ tante. N. 62, 10. ruinaj& Pa. gl. K.
[In O. (I. 1, 13. 69.) roroani.]
^ ^,q.ph fornara. N. 40, 11.
'flÖMISC, RÜMISC, römif^, romanus. — Cf.
auch rumisc in RIUMO.
II. «. nu der rumisko geuualt Bo.»^ ' \
' H* $. /.' ' m m i 8 k i u, romana (ecclesijaJ^Ti. 13.
diu riimiska selbuualtiiri.'Bo.^.
' n. 1. n. dhz rftntiska herAte. Bo. 5.
g* $. m. riimiskes mannes. Bo. S. '
€L $. nu römiskemo (nah romiskeipo
■ ' • Site). Ns. '' '''
'As. f* dero rftmisk^n £6. Bo. 5.
a. $. f. dia rümiskAnselbttualtigi. Bo.5.
tf. 1. n. daz r&miaka hftrtuom. Bo. 5.
II.
jstm
508
• .
■ .»
RÜMI (rattm{$j^, göiti: ruins, nori rumr,
aogds. rü^9 spat'iosiis, amptus.
*■ '• » I '17' ' '
ruini. gl- K. ) I X . I
hrumi-m \ > ^P'^^ ropimaj.
n. s./n rumiu stat, spaiioms' Ucus^-Wk Rd.
II. #. n. romaz: < * -^ '
uuarun zitr mino,. er; auuftin io
thio sino
: I
i.n
miri uQGsan, uiizi^irthas, erinro
fllq rumaz. 0. UI. 18, 64.
d. pL rumen: fona rumcn lantsc.affip,
f?f tonginquis prgfyinciis. K. 61.
r.^mo.. I>a. g). «. It Gc. 4. V. O. ^
. hiruino.. Ra^ Em. .14. . ,
.... Bedeutung pnd Gebraodi:
procul. Ra. V. Pa. gl. K. lange, Ra. Pa. gl. K.
,. . ß.. riimo, longe ante .nqs. .Gc. 4v rumo
81, ionge sii. Va. hrMQio uuesajiti, d7.
simcie. pjm. 14.^ er.all^n uuorolt kref.
tin ioh .engilo gificeTtin, 'so rumo
oijiih 60,-in ahton man ni mag gidrah-
j . ^, top. .0. iL i, 2. sje druagun in then
. ,. ..bajpton paimoop gertun, ingegin imo
, rumo, zuig oyh^olibounrio. O.IV.3,22.
ist tlia^z .8elba ma-ri harto sc^ltsani,
barto xuioo oba unsan uuan sülib ra-
cba wd>q.. O. y. 12, 8. ther seLbo nid
.fnan tiruuant rumo in anderaz laut
^ .C|Ii.,84. mit thiu uuar.d filp harto selb
-; theK u.uidaru.uerto giuuuntot ioh fir.
;|dam.not rumo in ^uujnigaQ not O. V.
2, 16. ist rumo er in then guatin f%a
unsen arabeitin, suntar biuuuntan
80 thar ther duah uuard funtan. 0. V.
/ 6, 65. upkust rumo sinn, ioh nah gi-
nada thinu« 0. I. 2, 31.
%. RLiMÖR (alta. rumor), adv. campnr.
rumor, C09inii>/w. J^. rumor faran, Ion-
gius ire. T. 228, 1. O. V. 10^ 3.
CARÜMO. Pa. ) ,
KIRÜMO. gl. K. S' 'W^''''"^-
RUMO, RUMALI, n. pr. bi^r?
RÜMI, RÜI«, RÜMIN, m. n.f., SPatrm, goth.
rftms oder rurais, nord., alls. o. angs. rAm.
[33]
609
wbm
• *. ,*'.
.Vi ■>
n. 8' rumi, aiaiium. Ib. Rb.,Rd.. i;/ '• »
rumm, capaaias* Ic.
o. «. rum, spailum. ii^. st>. Bib*. 1. Zr 5.'
ARUMI gehört auch wohl Ifif)fierjj.^%he
. ARUMI mA.
' RÜMLlH.
RÜMLtlK), aOv., ttitge.' '
rumlihho* Pa. > -" . '* '
Tuumlifiholr, targiüs; R. ' '
RÜMANA, ton ferne. ' '
nimana giaah, a tcnge. T. 107. thar riaf
er itno filQ fraa thrato l^teÄhb %Qa.
O. IL 4. 54. petrus fol^eta imo tho
rumana idh f^rrk <!>. kV. 16, iL- tfilles
rumana (rumafib. Pa.) 'kHeMit/ imus
I6ng0: K. 7.' '■ ' '• ■' ■ ^';*^- •.
' RÜMJAP/, rffitmeii, alts.^ afnj^etls: tiiinjaii,
locam datCy ah^cli. hryjnisihf t^er^»'
"Bedeutung .ubä ueDfaiicn: ' *.'
laxare. Ral gt X. cedete. Ktf: Mcjil i9. dis^
• ceäere. ßö. 5. [ahlre. Bo, 5. löli'lagilih
aih kamiU aar 8ih Ih'Ä^ heif^ii Vumit,
fon uhgtrihblih lei'ti i>uüeiih«nt tho
ito btiiit'r; ö. V. 0, 35. 'rtj'WWo, ccdo
)V/re. b; tu tlflm'eÄt'tei'o Vialit före de-
tiiV\n^ii\;tcAebr^sp Mcp. 71.
nnanda' aödete togela rQMent^'aparo
ist heitne.' N.' ^1, V 'slat rumbnten,
iö€mH"AäkiiliM. Mtp. 'ä'azlant rürhicn, in
eckthÜÄ" frei ßo. &:* romdiA'Vürti dir. Bo. 5.
tribcdic'uz (eo^pnVstl eosJ.Am du
in (^i/.p/./rdrtidtst N.43;3. omorrebsCelcJ
8tieit^e''du' ifz üridc 'rünidoa't itno. N.
79, 9. er ffitndli äcmo uueg'e ginero
itbMgeni, wViUt'yWrft ni^iteielhfe^ae.
N.' 7*7j 90. üuanda d* thrUhn ff-ltuont,
do Qour'd^fi -sie'iPttihiig'tind^. do rnnv
don SIC fidelibus. N. 103, ti. {h;r*mdi
dien so getanen undic fuorlB ii>ei4otc*
.1
..[
RDMO*-RIUlIO.
Form und Flexion. ,*' ^\\
rum man. Rd.
rümen. gl. \L Bo. 5*
h.rumen. Ra.
(ih) rümmo. D.
(du) rumest Mcp..
(ef) tümiL O. V. 6, 33. Bd.
(sie) rument. N.. löl, !7.
*' * ^ÜbfneiiL Bö. 5: (disceäunij.
(er) rflmü. Bo. 5. .
'(do).rftmd6Ät N. 79, 9;
ter)'rttfndaV Mcp'. 59. N.' 77, 50.
(sie) rftmdon. N. 103, 22. ^
(ihV^^ümdi. N: 54, 13.' •
(du) rftnld?8t N. 43, 3. ' - "'*
(sie) rftkhdift. Bö. 5.
imp.pl. rftment N. 118^ 115.
j9. a. rftmendo. Bo. -
' n. pL rVirnenleVi. M\{t Bib. '1. % ■
'GARÜMJAN; räumen. '^ '' -^'\
rnf. gnrumniah, admttierd. Sb: X
g?yrumman, q-'v.) ' '
(er) gerumda: rariVe/^ cham, so
cupiditatis kerümdä. IV. 11
(er) girumti then uufe;g:'0. V.* 4
pari, gcrumet: alle inindci'chri
beut nu- gbYünk^i -eSftn^u:
113, 3. ' ■ 'i
ARRÜMJAN, räumen,, leer ttiac^Vti.
errA-hfict in (ac'hdr)' dies ^richru
berat. Bo. 5.
~ ererriimdadenstad deB'iliialdei
CT irriimda iz (lant)^{ni6'mo s
tsrahel. N. 134, 12. '••
[do der cbor ("angelorümj' ühau
mel. D. IM. 42.]
»
■ Ji
"».*':■■ i»
!/
} ,, nmis aita: dte Gk be
^lUMro. gl. K. j
shiariumf rupis aliOn v^ozm noch inüen
nel pahtium /ovh gehört; ist an roma zui
RHüMO, m., 9liemeni vinculam, alta. ;
reomo, apgela. reo.n(ia9 nord» reim, 01
' {C(. alts. ricmoy remtis.)
, . I
/
SU RUOM-^REIAIAGO.
ROUDEO^RAN.
U^
i.:ii xVamo ^Mmgia. Ut^ Bib. 1. 3^ forvä. D.
':..;. -IL -328.- . . V •■
(rieiDO, baltheo. Bib. 5.) '■ )
d. %tUkm\n\ baliheo (gerens paxillam in
halteo). Mo. Bib. 1. 7. habmdi VA.
VlI. 380. IX. 587. . ?
dlp/.riumQiL M^. Bib. 1. 7.\j pUtaciirfcßlcea-
riumen. Bib. 5. 6. > inaUü consuia
i / r i'e m en. Bib. 4. . ) - erantj.
0./}/.rioinon (thaz ih inklenkc ihie rio«
mon thi er giscreuke). 0. I. 27|60.
BlUliLOCH 8. loch.
'BINTRIUMO, w.
[bintriemen,,^^A<i (6.etm ißfirrbegcfc^trr).
Wn. 46a]
rBOBTRIUMO? «* bordremun, rimis. Gd. 4.;
■ bt teÖHS'ii* rimis xu lesen? riemo bedeutet
auch remus(\A.)\ ist der 2^ Tbeil von bord-
remun das laL renius?'] ■■
SCILTRIUMO, m., edfilbfc{ftl .
acilirierao. Db.
SCUOHRIUNO, m., Gc^it^rietnefi.^
a. pl^ scuahrintnon (-rioition. cod. F.)
■zinbintanne.'O. I. 27; 58.
SLOUGRlUma (?), ragahiä. Wn. 3355.
Gehören die folgenden WSrter hieher?
BUWSCüÖflr (cf. ROMA).
CIRlüML Sg. 2^. ! ^^^»^'^'«^^f- rumscuoh.
küMlSC, öflSf.; cL rumisc in .^l.ÖMA.
rum'isca scuha. D. III. 141. j>al. 4. \ ,
^rajnjsca.scbua. £m. 31. > ..
riulniscan.scuoua., Wn. pu3. • v)
IdHIBEO. Xpr.
F(l]M|^ANC; ÖrUnamcn? .
IUjIjI^A« Frauennamen.
r • i
IuBIUJLjC— . ad xitniklcun
RiÄMISO. iv:»r.
RAMESDRA, '^irlg^um, v.
118.1, 2. tr.
uva liipina (Pil.).
. . t
» i''\ 4 ■ ;. if i! i
. i • . ' ' -'
DOMO? ;
[JUILldr RbÜMO (t), voti 6ömpits. Ek:. Tg. 5.
(et .ngel«. yHi^^—;;:-
(anilierum, voii cßmpos. Sil L]
*aamac« Pa. -J i > «n-
-amac. gl. K:|,/2<rtfa.
iramac« Ra.
• • • tM
1 . ■ ■• t ■■»■.> 1
• Die Ansetzung dieser Wurzel Tiir
' rirtifan iind ramft i^t bcdeiikßdv, theils we-
• gbiiliriidfit C^enn diet^s Aa'Ytmf'an gehört),
■ ' theils weil m eingeschoben (vielleicht als n, das
' vor f ZQ m geworden ist) se^T^n, oder auch F.
• aiifiigicrt seyn kann; cf; aneh die Form ranft
• nebeft'>bmrtv auch i*unzila und das lat. rn^a,
" aucb*ni^j; aber avch'skr. ramph, ire, semo-
pet'k? S. auch XVLl; u« chramf» chrimfan.
RIMFAN, . rfimpfciii tuni^l^, caperare; cf.
.imgels. riipp^n, rug'nr^j IjLrympelle, niga.
.: .;))iri9ijrit, terif. gl. K. (higher?)
^.,xall,ph.SaU.^ ,. ..,.]* ^''P^''«*«^-
; i iGARüÄIFAN» rug^m^, ^^e/^iracUßs.
n / giriijn.(ai^f«VJ(,,.ri^ift..Ald. 3. Tg. 5.
g'irufl^pif a^o, Amtractl^/JrigQrertmgesJ.
D. lL34a .: ;„,.,
kcrumff^pe.,iL€(i|k^,' mßr€idas crepidas.
....iMcp.j9y .-1 ' ,.,..'■ .,,
X) ,Rim»Fü?iqA,./,aMii»<lrri«a.
d, pL rumfungun^ ri^>. Aid. 3.
REMPHINC, n. fir. .hieher?
• BAM^T, RäVölÄf. RAMF und RAM).
,^rampAt, cai^ius. St . • ^
^ (rantt vel bort, Corona, ^±} .
ramft ve/prprti /o^ra^EoiV^L
ramft. Shum^. crmidinfm. Ib. Rd«
< t
\ I
t I
SIMAGiO, Ortsnamen.
I ■ J ■ O •• . ■'• I
rVaULi) akr. taDri(auti lifagualetai:«), ire; cf.
auch akr. ri, ire und angs. irnan und rinnaa.
[33-]
m
IUli;a
ii
\* i
lUNr
< *
r
a
JNNAN (ran, run), rtntun,: {pf^^^^b^
und angels. rinnan, nord. rcnna.
Bedeutung und Gebrauch:^ * ; ;* i / t <t
/liiere. Is. 4, 3. R 147, 7. mmar^." R gl. K.
Ra. emanare. Pa. gl. K. Ra. delafyU <»^ ^
getierari. Rc sar gab alaly'iVax ist
uu^r. iner z\ rinnannc thar. bnijioy
th^s bluates, si tuaita sar tnes gua-
tes. 0. III. 14, 26. thaz drubU«j teilet
uuolta, bi unsih sterbän scoltiä, lon
sines bluatcs rinnan uns BJcbiirhefi
giuuinnan. 0. tU. 25, 36. saiiia .so
tropfo bluotes, rinnenti in'erda, ife-
currentis in terram, T. 182, jSb^rinjieii-
ter.o aboy curreati ßtMÜne. ,¥$.;. HL Sijl*
rinnenti<ri;0| $ecmuio,(awrd),V^AW^T*
. T i n n ^ n t^e m^o , /od^Ts^^ /va^o^. V A« XL 62S«
: rin n a n t Ol, labentia (fim^niß). VG. IL 157.
er teta rinnen uUasixer uz^c steine.
: .?L 28, 8. samo so ougeiu mejr. TiBDen
mugin, danne.vurjipffinga: n^uaiftero.
K. 1 IS, .136» x\siM%^%^e$(vm^^Mi^*
dannan rinnet «sa^ dar der urspring
ist. N.'35, 10. daz^^ii^/iai/Mfii/ otth^nn
an sina fitiat (lieeeeftditji Hi^ i^2l,^^.'-ab
imo r«n ^epiriiu^üianciM ih'tposiohs. N.
132, 2. Tinn6nt^^nnsc^fnr ^iesJ.'^G. L
,434. runneh fbn^-it% furderlftil tfSteen.
Mcp. rinnantiü au gnn\' ifiJfiiM' hculo-
rum: Jar. fuilftattetA, of*^Yiw<)i VÄ IIL
156W rite6eiit«V;'^>cM&/k/irV^udi:l. rin-
• nent^v pP^fna^ fß^minaj. PjwL Ic
Form und Flexion : ' ' *
Inf. ri<in«tti^Oi-lW«i,ie* •'-*'*
.riirnen. Mop. N. 28, »! IW, 136.
li Vi«hanni»<(4äir&.efeli'e'« b^tf; |)1). O.
Bi \%7n. • f »''^»^ ^
(du rinnist Bib/Si^^ ^^ •' 1 [ iirX-I
. (er)
rinnit Pa. fgcbort ni nrinnit, de"
serit gl. K. hieber, oder isUrJ^k^^
^. Dilti. «LvhirMii)n«&i^ .tJ?. •rUtiil
• It li il «I • 1 Oi'ii
rirt
ifiii; \iVi ,':i .iil4 :i'Miift
I >
(wis) hjrinunaies (?), .deserimns. gLKj 0^
n a n als pro^/. ? cf. hrinnitinrio
(sie) rinn an t Is* 4^ 3.. .)
M.\ riiineat N. 147, 7. VG. L.434^
(er) ran. Mop. Nv 132, 2.
(sie) runnen. Mqi.
p. a» rinnenti. T. 182,. 3.
n. s* n. rinnenta. N. It 3. i
A s. nt. R. rianentcmo. VA.! XI
- rinn-enten. N^ i, 3. *
; d. s.f. rinnentero. VG. IIL 360
n./i/.y*.?rinnaato, laAeniia (ßiuH
VG. IL 157.
'n.pLn. rinnantiu. Ja.
rinnenten. N. 148» 7.
i/. fi/. rinnenten. N. 106^ 3&
Wm. 6, 12. Pnid. 1.
a.p/^yi.rinnento. Prud. 1.
rinnenic. Mcp. 11.
V'pL n. rinnentiu. N. 148, .7.
P' p' d. #. runnanero. VG. IIL 166."
GARIiNNAN, goib. garinnan, getifttt«
Bedeutung . und Gcbraucb :
gtran, coii (sangtüsj. VA; X.'452. g
cimcrivH (»angmsj. VA. XIL 905. j
[natura fluxa (aqnae) in solidum]
Prud. 1. caran^ coagnlavii. \\. i:
runnen, coagidatum (c^siontla
' IIA, 70. girtinnana^, concreUie (
gl^cie et—). VG. L 236. g^crii
(nuolken) in uuäzertne %i%i
\Mcp. ?ih meg iz lobon harko,
yrinnit miK.jtticrö uuortb. ]6. L
(hieher? in cod. K. steht' gin mit.*
mont imo, dar i|id<sro (sc^ie
iuuero zu lesen) tti^OTlö ne gci
N.80, 2. dinero chrefte ne,g«rj
aia ze irfollenne. N. .^^.ISÖ^.
Pdrm und Flexion»
Inf. gerinnen. Bb. 5. \ .
(er) karinnit Pa.
ki rinnit gl. K.
girinnit O. I. 18, 4. a
gerinnet N, 1HJ,.I3^ j . .
(sie) gerinncnt. Mcp, ..;[
(er) gerinne. N. SO, 2.
• I
&
RAN:
Kjm
StQ
<cr) caran. R.
giran, VA. X 43^. XIL 905. Prad« 1.
(sie) geronnen«? Bo4 &.
|i«p. mi; m. giraniiefier. A. *
M.p.nu (unfern.?) gironnana^ o&naretaa
(zonae). VG. I. 236.
ist kerunnen. N. 118| 70*
ANARIINNAN, anriunen.
(die xahere in anerunnca. D. 111.107.)
LNTRINNAN« entrinnen (cf. TRAN/*
Bedeutung und Gebrauch: ^
ne laz sie indrinnen. N. 68, 2& uuanda
ouh demo mittetagigin tiefele' ge-
" Duoge indrinnen ne m ah ton. M. 90,6.
uuata magih indrinnen dinero abol-
gi. N. 138, 7. allen saldon ze holz
se indrinnenne. Syl. intrinnit (qui
$e) lapsuM fuerit* Ms. der dar uz ind-
rinnet N. 123, 7. intran^^i^o^V. Prud. 1.
indraii, abiit. N. 70, 3. endran, pro^
Jjigit.Sh demo seile intdran.N.118,61.
zintrinnane, aposiatart. Mor. inrin-
i^i^^)« gcnercUur. Sb. (die andern codd.
haben irrinnit)
Form und Flexion:
. /rf/*- intrinnen. Ps.
\indrinnen. M. 68, 25. 90, 6. 138, 7.
Bo. 5.
zintrinnane. Mo*.
zi intrinninni. Bib. 7.
(ih) indrinno. N. 138, 9.
Xer) intrinnir. lie; Bib. 1. 5. 7.
indrinnet. Bo. 5. N. 75, & 123, 7.
X . . .«.inrinnit? Sb. (die > andern- coJJ. ha-
ben irrinnit) ..
(er) in trän. ML 26. Can. la 11. Pnid. 1.
indran. Bo. 5. N. 70, 3.
int4raii. ^^ 118, 61.
endraH. jfli ' » .
ARRIMNÜPi, «trinn tn/mri, goth/orrvÄnan.
\r.^ » Bedeuiniig 4hd Gebraucht
generari. M. 30. A. gignf. Priid« 1. oriW.
N. 103, 22. extniris H. 64, 11. hasci.
M. 31. Le. 1. 2. 3. so ouh uns^ sin ge-
nada irriünet N. 102^ 12. der stril
eriibnei Bob ö.' föne dr^n-irristient
tempesiate^ sedüiotium. N. 106, 24.) föne
tribas unde fone-^//«9r/tior irrinnent
alle /i/dr^Kie/?^iiro^.'Mcp. so er (chimo)
irrinnet, eocorieliir. ]M. 64, 11. dar.a -
nah irren (efi das lat sd manat) diu
sunna, orius est soL N. 103, 22. licht
ist irrunnen deipo rehten, luaorta
est. N. 96, 11. errunnen mir fient-
skefte Bo. 9. dannan disioyVi£/#/a er-
' runinen ist Bo. 5. errunnan, eruuah-
San, na Ann» eii. Rg. 1/ sanna istluta
dero naso treffende ze hüofe, dan-
nen ist irrunnen fderivatumj subsäAno.
N.34, 16. irrunnamo, egesto. D.U. 327.
Fömi und Flexion,
(er) arrinit Sg. 913.
irrinnit. M.30.31. Gh. 1.2.3. Prud. 1.
Sb. Le. 1. 3.
irrini^ A.
. irrinnet N. 64, lt. 96, 3. 102, 12.
errinnet Bo. 5.
(sie) irrinneiit N. 103, 26« 106,24. Mcp.
(er) irran. N. 103, 22. D. IL 351.
(sie) errunnen. Bo. 5.
imp. irrin. N. 79, 2,
p. a. n. s. m. arfinnenter. VG. I. 438.
n. s. /i errinnenta. Bo. 5.
o. ^. m. arrinnentan. VG. I. 441.
p, p. (ist) irrunnan. M. 31. Le. 1. 3. ir«
runnin. Le. 2. N. 34, 16. irrun-
nen. N. 96, 11. 111, 4. errunnan.
D. IL 282. Gx. Bg: 1. erruAncn.
Bo. 5. d* s. m. irrunnamo. D. IL
327. erruhnemd. Ar. 4* a. pl. f.
errunnene. Bo. 5.
VZARRDNiNAN, exorius.
uzerrunnanen Jes steht die Abbrevia^
^on'rttittanni), obartis ftacrymisj.
Mart
OZHINNAN,' äntttnütni emanare.
ättlBrinnft, emanäti R.
uzrinne, influat (hmc aliisj. Gc 8« 9.
uzrnti'tiifi yfliixeruni faguaej. N. 104,41.
UZ6ARUNNAN, a^^d'^ronnen.
Azkrunnemo, egMo (IfongtsineJ. Frud. 1.
(goth. birinnan, percurrere).
"jlririnnit, Mvcurri/. gL.K.'
517
BAN.
mjs.
pitinnity cliscit» ctudU Pa. (bieber? ia
gl. K., siebt prinnitO
FARKUNNAN, l^errinneii (gotb. in vaid^d.
Jans frarann, A'i;arai«irei^rci<m^ lifidthöei
du tbaurftai ni fairrannandy rd 6%m
uviiKpvr<x), .
an dero (abo tadigi) ferrinnen uair«
N. 65, 6.
alle sundige unde in dirro moHalitaU
ferrinncnte gesebent«— • M. 113, 3*
die ferrinnenten mendi dirro uuerlte.
N. 13(6, 1.
FURIBUNNAN, torUttfen, golb. faurrinnan.
buuaa(. furirinnet (Im Druck stebt furi-
Tinnit) ir, quid praeceditis? Frg* 61.
ZARIINNAN (unser |errhineti setzt ein zar-
rinn an Torans, mit dessen Bedeutung aucb
dieses zarinnan zusammen fallt),
zarinnit. R. Pa. \ ,
zirinnit Ka. gl. K. >
(so daz chorn zerinnet D. III* 99.)
ni zirinne herrin föne iuda, non defi*
ciet princeps eoc iuda. Is. 8.
(zirinan, ruinatum. gl. K. gebort wohl
nicht bieber, sondern ist ziriranan; Pa.
bat zariranan; s. risan.)
ZUORIWAN, jurinnen, goib. durinna'n«,
zuoxinne imo daz celd. Bo. 5.
NIDAR RINNAN, nteberrtnneii.
. Qiderran [daz (salb) aba demo bou-
bite nider ran an 8inenbart].K.132,2.
diu niderrinnenta (es stebt niderrin-
n^nten) aba (n^s.f.J. Bo. 5.
HINA RÜNKAN, ^tnriniten, mesrtnnen.
siu rinnent bina. Org. ..
rinnent bina, pertranmbunt (afua^J. N.
103, 10.^
ZASAJMANA RINNAN nndzasamana garin*
nan, {ufammenrittncR.
gerinnen zesamin«fMii)ZM€rtf.,B«^:.5^
zisamane ran,; caiV (fornddiae ,$qfiguisj.
VA. III. 30.
zisamane giran, canglutinflta ui. Gc.l3.
tiu gerunnen unde gjeuieleii zeaamine
(concurrvnt)* Bo. 5. .
.^zesamine rinnende, coeunUf ü* VLj^^Xi.
' NJÄN» rennen/ rii^nen mae^^ji; <;|[i an-
i!
gels. rennaui currerc und nord. rennji
Bedeutung und (Sebraueb:
voUtare. D. II. 340. Prud. 1. faiigare f^
"VA. L 320. cogere . (mella pre$sit ß
VG. IV. 140.
Form und Flexion:
Inf. rennan. VG. IV. 140.
(er) rennit VA. I. 320.
(er) randa. D. II. 340.
/9.0. rennen tiu, voKttmtia. Prüd 1.
GARENNJAN.
coagnlare. M/iu Bib. 1. 2. 5. 7. confiar
M>* Mx. Bib. 1» 2. girennenti comfit
(gJadios in vomeres). Sb. girenne
vonflans (ignisj. girantos, ' coa^
(me siciii caseümj. M/i. giranter,
gttlaius. Sb. kerandez^ cotnpacium.
67^ giranton, recoqtmni (enses foi
busj. VA. VII. 636.
form und Flexion:
(sie) girennent. Sb.
(du) girantos. M^ Bib. 2.
girantosL Bib. 1. 5. 7.
(er) giranta. M>. Bib. 1..2.
(sie) giranton. VA. VII. 636.
p.a* girennenter. MA. 12. (in Bib.^
abgekürzt: girent)
(girennentir. Bib. 5.)
gireinenter. Sb.
p.p. n.s.m. giranter. Sb. Bib. 1.8. S. 7.
granter. M9. ^
kiranter. Bib. -.
a. «. n. kerandez. Mop. 67.
girennit aue^dent (confUmtur)
Bib. 1. 2. .
ANARENNJAN, ttitrenneit
anaranda, '£r3airr«6a^ SC.
ANTRENNJAN? s'. TRAN. ■
ZA^taSNJAN, Uqwr^, tonftar0. l..^
ziranta, fx^xit» ,Uk^ Sb, Bib. 1. t. et
mV, Bib. 7. ^ ';, . '
soranta, coant, Bib. 7* •
.(zirante, confiavii. Bib. 5.)
. .zir^nni,. ron^ fanrumj» Kb. .1. Sx
^Aireqii^n;taz,.i:a/>//aM,AL.3i.' Le^ ]
19
BAN.
Kä^
520
•.\" 1-
• , I
,^ s|^cipiHOt,ix, cßfifltms. Lc. %^ ^ , */ i *
serennct «(cerennet Wm. *,IL) upi^rl
min sela. \Vm. 5, 6.
siranUTO'oasi (nes&-i. D« IL 326»), Uquifio
rare. Prud. 1. D. IL 326.
2^MANi GAREiNNJAN. ,.- / ' ;\-
tiMinihe girennp, conselaverQ^ $g^ 292.
lesamine gerennet uuirt (gold unde
Silber). Mcp. - i ' l\\
sesamine geränd^n fd. pL). Mcp.
tAN 1 Gebort Jileher ran, aperta rapina, fnif^
a&^ls. Gesetzen?
[lirilttAN, m-f impuis^s.
ä. anaran, impulsnm, Gc. 8.^ . .
lENNÜlNGA,/., cKT^w.
d. rennangu> airsu.\k. VII. 478. ^, ,
ENNISAL (9ltitnfe(5; gfiacium, ifuäii'cod-
gulaium. IIs.
ENNILA, f., Uv um(auftbbrtKu^fieiit?'QC!et
bai fSwUlfitb am 9)7u(^(ftdit? . : .^
reiinela^, sasssörMn. Tf.
(rennele, iäratantera. Wft. 4(50; )
RENMILACHURIN.F.renniUebuTne.Mon.2.
scussorium. Cf. quirn.
[NINA.,./, Sttitiei aBaferfaQi cL nonL renna»
canafUr. a|pgeIs..riD9 airsus^
iif, s. j(rinnei canale^ Wb« 460.).
Ajn/. rtnnnn, ciitor^r/4?. Rk
a.|i/. rinnon, cßtor€icias, R. Rb*
WAZARRIMNA, /.. SBAperrunte, canalis.
d.pl. o.naxzarrinnon, ca/ii|/i^. A«
BIMILRINNA, /.> cataracta^cqefi. ,
n.pL bimilrinnun, caiaroctm OQelL Ja.
lb;.Rd; Bib. \, %. ,1.,
a.ph himjlrinnun., MA. 12, Sb. Bib.; 1. 2.
(himilrinnin. Bibvö*) t
NSA, Flufsnamen; hieher?
JN9 m^f TfoeaiM. Em. 10.; cL gqlh.,rQns, eitiv
WS, fluxus. j : f: ;.^ . : . I
JNS, RUNSL RUNSA. RÜNST, RUNSTL
i. RUNS. ;. '. ... • '■' ■;]
n* s. r u n s , alvet^ (flimimim). Idu Bfb. 2.
trames (aquae immensae de flth-
vioj. Mor. Bib. 2. ,5, , j .- i- , ;
runsi, amnis. VA. V^L 659.
ruDse^ lapsiis(fluminumJ»D* IE 31ft
(kann aycb zu runsa gehoreo.)
/
d. «. ninai, fhmme. V G. Ih Hl. flavio,
VA. VIL 30. aliHso. VA. VL 412.
VIL 303. proßuvio, VP, 4.
' o. «.mtjbq«» icionii (fluviij. Sb. ptdem (re-
vocat iyberinu$). VA. IX. 125.
: I .i i '"^M^» ictwn (fluviij. Bib. 2. 6.
, (Jiu^nxk auch XU runsa geboren.)
dL/^/.runsin (kann auch xu runsa g^hö*
ren), lapäbus. D. IL 322. 0
2. RUr^SA, /. .
n. 's. runsa, alveus. Bib. 9. nider solta
iro runsa sin. N. HS, 136.
runsah, alveus. Bio. 12. (in- diesem
cod* ist oft ein überflüssiges h am
Ende des Worts.)
cf. s. runso, alveo. D. IL 319. VA. 1X\
32. vprtice. VG. L 481. in' iro
runso. Mcp.
£f. #• runsa, nw/uifi. Prud. 1« in eina
runsa (cho'ment sie), in uimm
atrsum. Bo. 5.
^./)/. runsa, concursns. Bo. 5.
g. pl. tunsöny fluorum. Mcp.
i2./f/.runsAn, atpäs* Bo. 5.
runson, meatibus. D. IL 322.
runsuB, amnÜHis. VA. IX. 3Q. '
ü.pLrunBtti jfiuenia (Jordanis). Is. 6.
3. RÜNST, RÜNSTI, /.
R. Jt runst, a20€M. VG. L 203. Gd. Bib.
1. 7. palus. Prud. i. trames. Bib.
1. 5. r/tM«^. Tr. Hd.
runsli, lapsus (fluminumj. Prud. L
g. s. runsti, alvei. A.
a. s. runst, aninem. Gd.
1/./7/. runstin, lapsibus. Prud. 1. vadis.
Prud. 1. .
URRUNS» URRUNST, /., gotb. urruns.
II. ju urruns. Pb» ider Qsten, destages
irrunst. Nx. U. ) urruns, orienseotalio.
il. 4|».irrufliste (ze aineiro urrunste),
;/ crtuh Bo. 5.
R./i/. die urrunse, torrentes. Ps. 3.
UFRUNS^ UFRUNST./, «uf^aos, on4s.
n,; «i..?(ufriiiiftf, atius st^is. Wn. 1542.)
d. s. (ufrunst, oriu (noctis). Wn. 1542.)
o. «. aXrui^s, ürtum (soUsJ. N. 102| 12.
AHARUNST, /.
521 RAOL RAN-i^RUN.
^
.»,. (•h«ün8t,.«lMM. Bd. St> RAN? RAT«? (mit langem a nach iike:
oi (aherunst, ofo««i. Hd.) Cf. rimtn.
WAZARRÜNST, /. rinc. Sb. ...
rt. (wazierrunst, nquaedmtum. Hd.) Ta«e. M; 29.' Gc. 5. 6. j ' '*'*"'*'***' •
IPLOTRÜNS, S5Itttfltt0: « */ «oijgwiii«»/».
' derit, quod plotruns voctmi. D. I. 337. RANjan? (Ist angs. ran, rapina zn verbiete
SPUNMRÜNS, SPÜNNIRÜNST, /. »• öiii t i n, dementem (leonem^. N. iM)j "Jl
spnnneranst, ptnguedo utbtui ventrem. „---,^,. « .,.,
Bib. 6. . RENNjan s, RAN.
scrofae. Mon. 2. UENO (rheno; rheno est pelliciinn , vd
£punrun8| sumen, pinguedo in mamiila focia de peUibns, j^endensque ad.unitu
scrofae. h. äT'- t^O hält yarro für ein gaÜisches', J
^puxiruns (^iiV^, sumen, pinguedo immanis Rir ein deutsches Wort
C^icJ scrofae. F. 1> A TVT
SKEFRUNS, f.,proeella. Gc. & 9, RINNan S. JtiAil.
RUNSIG, runslig, fliefenft. .
g.s.ftuns\^eto^upiemgemm(kiiiJ.yk. iUNail & £ttuN.
VI. 800.
n. p7. runsige, manantes. Mcp. RlN, m., SÄftcltt (SIl^)/ rAe/sM (nord. o. a
a. pl runstigun^ prona. Pnid. L rin). Obgleich ich diesen Namen» da «ir
GARUNNIDA, /. ' . ^ie Form hrin uns erhalten ist, hieher b
girunnida, concretum. D. II. 337. «o will ich damit doch nicht bestreiten,
kirunnida, coagula. D. IL 312. jhm HR als Anlaut und HRIN,. tanger
ANTRÜNNJO, m. [%^hiitt (wie das folgende Wurzel zukomme, so däfs er (auch i
antrunnigi) vielleicht als anttrunnjo (s. die Flüsse (lihren diesen Namen) BegreM» I
. •^ V Tß ATV / V ^ 1. *^*5 das lat rÄeAiwr spricht vielleicht art
Form m Pa.) XU 1 IViU-l (q- y.); cf. ab- „r^ ^^as * in rhSnus und i in rtn sii
trunnigi; s. auA intrinnan], profugus. verschiedene Verstfirkongen des Wmxelvol
n. antrunneo. R, \ ^ ^-^ p^j^ 1 p j, 353 jj^ ^r. Hs.
anttrunneo. P-a. I ^ ^j^^^ ^3^
antruneo. gl K. > , profugus.. ^ ^j^ p^. ^ ^^
antrunno. Ib. Ra. \ RINAWA (SÄ^elnati). RINGOWA OÄtelr
alrunno. Re. / RINHEIM. RINTAL (R^efiif^aO. On
ANTRüNNlGIj /., apostasia. [ \ RHsOLF, w. p. hieher?
n. antrunnigi^ apostamanu M. 14.'^
BRUWNO,/(w^^, wage idimcht (als hrirünno) RINA (rina?), olta. th. -^ Nbch jej
'. hieher zu ziehen; die Zusammenziehung mü&te Oberdeutschland Mc 9letn^ tpfomtf.
sehr frühe geschehen, seyn ^ da ^scholl das go- ' *
thische brunna hat; auch scheint die Wurzel RONA (oder rono, m. ?),/., 9t a^nc.
"DU 4T\r ronen, trunci. Bo. 5.'
jDlAixii darauf .Anspmdi zu macbeii; doch
s. auch birinnit in -birinnafn; et «aeh das RUN S. RAN.
: folgende^ Wort: '
VÜRIPRÜNNANI, ymonarfo felätiiaHs). läq. RUN. — sosa uuir in uuage^^ilecc
;^ Gehört yielleicht nicht hieher.)' ' iuuiht, der erist^ uuieh den ai i
3 r6na. rÖNA. S24
iJe.. 40, 15. ); cf. sucÜ. - Zu RAN ? **^"^^ '""^ " ^*'*^ .^ "^ ''-*'»•"» '-
Gebort' Tdiuof dorn' dös, rat cen gebo huun basel nod
BERÜNEiNT, obrumt, in nbli die aha berii- f u d ^ o r c g ua H n
nen( sie (min ha). Wm. 8, 7. iik ger ih perd elux sigi ti berg eh man
' und >6*^P xatbcm
DERRUNE, oimat. Wn. i542. 1Ȁ^ ine tag odil ar. ase yur aer
. . f.i .: j, • p|Ay^ . Ijpt-oaaaqz •
hieher? S. AiUJr'^A' .' niAt ra |||. |||||||f. und f|. |||. stimmt, so nimmt
ht^A .>fi' ' . ^ " • • ^- Grimm im ersten Zeichen einen Fehler an^
Ui^^/^ SÜune; golh. rüna, mprsterium, alis. und au^ dem zweiten Zeichen folgert er, daft die
rAniy aogeU. run, UUrß^ coUqq/iJunij jmjrsie" Rune ih, worauf j|. |||. hinweist, nicht für k,
-nTT ' sondern für i (im Gegensetz zu 1) gilt. Allein ein
wn; nötdrikn, litera. Ist Jl1.U als Wur Fehler in |||. Illlllli- kann kaum angenommen
werden, da dieselbe Bezeichnung
bei anzunehmen? werden, da dieselbe Bezeichnung auch bei der
AhliUra aoch schon Bei Venant. fott.'. bar. fo'gen*:«» /«wom/io TOrfcommt, und audi die ha-
• ^ • ' ' . ^ t iiii. natrima njcbt 4, sondern 7 (ein leichtmosucber
iarafrax.nas ptngaturruna tabellh. p^^^, jy^ gj S^^^ ^ ^j^ i\t stofnmaln^e.
rona, msurno. Ra. gl. K. rnna, mystena. R.' der » oder 9 (es .ist im cod. undeollich) Punkte
GOLDRUN. FRIDARÜN, FRIDRUNA, FRE- hat. Dafs die Rune fb aber i und nicht k seyn
DARUlNA. HILDIRUN. WARTRUIN. WOLF- soll, scheint durch das i(KV\\ß Ronenalphabct des-
RUN. SFGIRUN. K pr.; hieher? seW»«"» Codex widerlegt zu werden, da in diesem
WLÄ^NA. Mon. 2. a , mandrogora, »Iraun; cf. "y*» .^/j 'Jl» .«*" Buchstabe k steht; seihst der auf
A««iTTitf m. ( 1 1. fi / 1 r^-..- ^ tao. liL bei demselben Zeichen stehende nunoiv-
iLRUN. ly. • Jauch die AlrauYi (als Gottm) ^^^^^ cth (ech?) scheint dagegen zu sprechen.
rfm 'Scheidewege hei Hans Sachs. In einem Runenalnhabct des cod. vind. 3527 wird
\LRUN, ALAKUjN, ». pr. — Hängt biemit die Rone ih durc|i i et h bezeichnet [wie ilox
aurinia {zw aliruria?) und aliomnä (var. (clux) durch i et x und lag (Schreibfehler fiir
aliorumna, alyrumna, aUurimca) zusammen? ing, ine (so steht in c. s. gaIl.2J0)duTA n et
r»* -u^ * «. t j ^1-1 R (sollte dieses auf ein nasales n hindeuten? )]. Wie
' Ct. aber auch das nord. ulrun. ® • * j i •• i ^u • i u • a
McnriMA c • j • ^ i; ö^ö • nun i et x, das x, so. konnte auch i et h eine ß^uL
HSRUlNAv So -wird in W£/. j. g-fl//. 279. eine ^,,^^/;^ bezeichnen. Pafs die Zeichen |J|. |||||l||.
Geheimschrift genannt, die ein in bestimmte ' unH |j. |J|. nicKt zu o'iind i stimmen, liegt aber
: -Reihen abgeÜiciltes Runenalphabet voraussetzt — und hiermit fallt zugleich der Beweis fort, dafs
and zuerst die Reihe, in welcher der zu schrei- die Rune ih ein i bedeuten müsse'— in der un-
bende Buchstabe ßlcht, durch die erforderliche tiAtigen Abtheilung des Rime^^^^ die wahr.
A 1 1 1 1 • . ,Ti .1 in schemlich nach der Abschr^t, qie Grimm erhalten
Anzahl kiemer i fRunenzeiehen I, Runenna. j^^^^ «macht worden ist. Im Codex ist bei der
inen us), sodann seine Melle 19 dieser Reihe Aufzeichnung dieses ÄTphabe.ls auch nicht auf die
durch die erforderliche Anzahl gröfser.er i (() folgende Erklärung der yei'schicdehen Geheimschrif-
* anzeigt. Zum Beispiel ist das Wort corvi ten Rücksicht genommen, fiäondeifn das Alphabet
gewähU; das nach der iisruna auT folgende ^^..^ Zeilen geschrieben, 'derett^Jsie. bis P reicht
« .T . ' u • u 1 11 Für die hier in Kede stehende Geheimscnrill ist
\Ve«ege6chneben werden soll: ^^ 3^^, j„ g^jj^^ ^^l . q ßu^j^i^bcn abxutheilen
I- llllil- lil. Illiliil- illill- 1. II- l|. III- ) (wie in cod. vind, 863 in Zjeileo von je 6 Buch-
LÄGORÜNA heifst in cod. s. galCilO. eine slabeny. wonach ||, «,' jj|. b, |J||, c, |||||, d,
Geheimschrift, die eben so das 1 (>, lago), ||||||. e, |||||||, f, |j|, & 'j|^|> h etc. bedea-
wie iisruna das i, zur Bezeichnung der Buch- tct), .W9«o;:
stauen verwendet. 5. iisruna. u - : » i, _ ^ i-
. ,• i b. n. I. g. k. ik .j|. 'K,,
* ) Da o und i in corvi nach der auf tab. //.
Oh-
t^. b. ..e., m. X in. ,jU. .;jp»
/ M^a o uno 1 m corvi nacn aer aui lau.ii. ,. . a, aa. q, . z.
{ \V. Grimms Werk: über deutsche Runen *^ Tilicli dteser Xbtheitüng stimmen Sie obenau-
«rgcstellten Abtlieilung des Runenalphabets geführten Zeichen vollkommen zu corvi.
IL
[34 ]
525
RÜNÜL
RÜNA.
6%
27fl 6. iitrufifl. *v v
HAHALRUNA/ Auch eine in cod. s. gall 27Ö.
angeführte Geheimschrift, . die durch' schräge
Striche an der linken und rechten Seite einer
senkrechten Linie die Buchstaben eben so
^ie die iisruna durch kleines und grofses
<
i bezeichneti £• B. c durch t (& iisruna).
HELLIRUNA. F. Tg. 5. ) ^^„^„..-^
HELLIRUN. S.I. 1. V ««•«'^»**«-
HOLTZRUNA, lamila (lege: lainia> F.; cf.
bolzmuwa.
SCAFTRUNI, temi» e. Rd. semissem. Ib.
STOFRUNA, eine in cod. s. gaU. 270. «nge-
fiUirte Geheimschrift durch Punkte (stupf,
punctum) wie iisruna durch i z> B. ...*•••
bedeutet & S. iisruna.
RÜNSTAB.
RUNISTRANC, hieherl
RÜNO, m,
6RRÜN0, m.
a. örrünun* Sb. ) • i •
Arrunun. Me, Bib. 1« )
KIRUNO. Rd. ) . j .
ORKIRÜNO, m., auricularis. Ib.
GARÜNI, n. (alts, giruni), mystcrium; goth.
garftniy consilium.
o. s. karnniy mysterium. H. 20.
chiruni, mysteHum. la. 3, 1- tfrca«
num. "U. % 9.
heilac kiruni, archana. 1c«
kirunni, uicrunu gl. K.
tf. $. chirunes. Is« 4» 6.
a« $• karuni. H. 13.
chiruni. Is, 3^ 3. 4, 4.
kirunL Ra, I ,acrammta.
kuruni. gh K. )
a.pAgllr«nu.T.74,4., .^
gbirani. Frg. 11. P *^
GARIUNA, f.
(g^riTne, hrief, sage, dica. Wn. 460.)
in girivna (han ih geauudot). Co.
ao in giriunoy ex rntio (peiii eamasj.
< / VA. VUI. 395,
in girinno (griu'no. cod. V* V.);
ther kuning uuilit sliumo inanana»
eben in giriuno. O« L 19^ 19.
aprachun sie auur sliumo ioJithra-
to in giriuno,
gahero uuorto frag<etun nan harto.
0. I. 27, 35.
RÜN£N, raunen, angels. rünjan, susurfmn.
Inf. runen (es steht rimen), nui/iZar^. Rb.
(er) runet (ratit, pisprechot), susurrai.
Ic. surrat. gl. K. in aurem suggerii.
Mart.
(sie) runetQu, susurrabani^ Ps. 2.
p.a. runenti, susurans. Rh.
runendo uuider mir faoreo» amut-
rabant. N. 40, 8.
11. s. nt. runenter, mussans. D.IL3d(L
d. s, m. runentemu» musaniL Ja.
n^pLm. runentCy musitantes* Rb.
d. pL run entern, musitaiis. Rb.
a.pLm. runente, mussiiantes fservosj,
Bib. 5.
GAUFRUiNAN, gechundan, enodare (quai'
stionemj. Gc. 4. (hieher?)
kauffruntin,kaparoonyd!^^ferefi/.£m.&
BIRUNEN, das in: n6h die 4ha beruneot
sie (dia minna), obmenL Wm. 8, 7.
vorkommt, gebort vielleicht hiehar; c£
uerrune, obruat Csonrnolenüa jHgrüüOH^
tes). Wn. 1542. Cf. RUN.
RÜNÜNGA, /.
[a. rununga, verbvm (misit deuiJ.Wt^i^
RUNARI, ifi.^ Slaunef/ angels. raner^, iviBn«
o. s. runari. Rb. Em. 29. R i _ "
runare. L. )
(d.s. runare, susiirrane. Bib. 5.)
9upL runare, mtisttatores» R« (Bib. &)
RÜNAZJAN, RÜNAZÖN (hiervon oDser |fa»
|cn), Biussiiare.
Inf. daz runezon, murmuratiamem. K
105, 25.
runazzenne. Ib. \
runizzenne. Rd. )
I
i
s£r
ieÜN^RANGJ!
RANG.
588 -
p I
(er) rllnezitMf^Sb•fiikLi;i;«lWMla&ii
' ^vttO]iäzif.'Bik 7. ' > (de humo
(sie) runeztun, miUsabänt (jpatresj. VA*
XI/454-' ^
tuBerton, mm^uraveruntlLifilb^ 25.
r u n e z z cä ta. Bib. 1 f '« f «iiiß«-
rüdzatota. 1}ib. 13. (•' ^. ämfos
r:;:.IUOT<IÄWJA,/, .-./i;:
n. 4. runezuQga» suiurratio. Sg' 299.
' r uA ez^Qn ^o . (^^'c^»: p^u^tfitio^, RB.
J.p/. runizuBgon. suitiTrh. D. II. 318.
RDNÄZARI, m. ;
fih.^. «Upaizari. I^. Bdr. ^ : ':I
^unizari-, Bib. 3. , .
runezari. Mor. Bib.1.2. ) s iii^iinrp.;r
.„ . , :ranizare..Zf. .
a« 1. runczare. M^. Bib. L 2. x
runizzari. Bib..7. i
n./i/. runizara. Bib. 6. \ ^mti^tatß-
runezara. Mt). Bib. 1. 2. ) 're$9
runizare. Bib. 1»3.\ ' / '1
runizari. Ep. P.3 > , susurrones.
runzare. Ep.P.8. )' , r - irAill
^IN, m., tRaift iwolil zu hripap^.ab? aiI^
nrsprunglicbeiD H- Anlaut;. ..^
tan, eines Stades reine (ih stuontl D.
IlL 98.1
\ w
, susurrone.
f m
HOHEINRAIN. RIMISTINREIN. Ort^iuip^^ft.
HEIiNEFANO. . .1-
4 .. •'
- 1
• I : • T 7 I
AIN (oder raina?).
raine, panuli^. Sah 1.
ÖNl s. HREINI:
t • ■»
' t«
• t
.: .1 :
f
INANCHÖRÄ (?), r^/m /ijcifijarja^; in^ der
Zeitscbrirt für Baiern 1817 aus einem cod. von
Tcgemsee (Anf. des 11. Jahrb.). ^ Cf. SRindlK^/
SRcinanf; Slcnf/ ein Fisdhpmea. ^ ,.^;;V^ ;
tANG. Wurzel zu RIBMaAN^?iObgyiKdtef
.(CedtfQh^g.'foii^üiiisati sidi mit der fson bring
.T«rfteutt8iHi;jS6t..aiftiii:bisw sieb
?.ltteigt»: QO. aebcadt das angels« yringan (wenn
.vca.daSxdUid. riii:gan ist) uad bring, die bei-
den AYörter doch auseinander zu halten. (Frei-
>.-!ltcii'4apiii<a«clk h und v mit. einander gewecb*
seit haben.) Ist h .eiagescbaltet und die Wurzel
^ Jl1^\J i oder N wurzelhaft und G suffigiert?
RINGXN (raTig, rung), riogetti cf. angels.
vringen, exprimere. .
Bedeutung und Gebrauch:
lahoTQve. Bo. 5. Or^. luciari. Gc. J2. R. Pa.
•gl. K. R|., BI. riacarL Bo. 5. conf tigere.
VA. IL 417. itduersarL. Bo.. 5i daz rin-
gen Aero.tiisXellöt 9 defeßsomm opera.
Bo. &. an demo .x'iQge.one, fia/a^j/rJ.
Mcf^sö.. min 9&orn ringet id minemo
^ /ihi^rwn^.N. .30,^10. uüir ringen in di-
semo mere, quatinMr* ho. b. uuanda
./ 0 oif]^}ir ^ise ri{tifent|i,tredia ne mugen
onb'sie (6ä^) samciat sin. Org. diu
.;.nl|ngejatii inisstb.elli dejro naturon,
diversitas invicem diseorsr^. Bo. 5. hrin«,
ganten, conluctantem» £ai* 17. ringen-
. (Au^i UiftQnte$,'(jiwin(iosJ. VA. IL 357.
die ringei^tev .$Am:eni pugnaatia se-
mina. Mcp. tiu ringinl tin ne uuellin
samint sin, rcpugnaidia diiuUunt. Sy\.
ringinten unde u^iderujaartigen din-
gen, contrariis pel r(Bpugnanlibus. SyL
Mit zi und7fi/.; cing-en (laborarej dih ze
geman.onue..']^. 5^ i
Mit daz uild.£:ei^/t;' ringen t, taz sie riebe
VL\xerA^f^\(^lalßßrantJ.,^o. 5. .
Mit näh: (er) ri-agi^t.dira. ndh. Bo. 5.
Mit nmbi:< ih vioge dar umbe, laborem.
Bo. 5. .^ri'ring^.umbQ sin ding, r^xe*
tur. Bo. 5.
Mit mit: rang d^? mite. Bo. &' ringent
mit terOiHu.^irUe, fto. 5. ring^ent mit
arbeiten, contra (9sper0 MluH gerimt.
Bo.5. ringent^mit teca9»iaftiliOM.Bo. 5.
. Mit samant: der uuig ifstindir, sament
.: fdir aelbem^ ringest, du. N.: 75^ 4.
Mit widar: uuider gote runge du. N.
75, 4. ubel.n(timia>.i|ibel fpr.bt^ graok-
[34^
529
RANG.
RING-^iUNIÜL
sar.
sent mih, iiiiidef dliefi fiügoiklf.
42, 3. nist lint'thät: es bi^innevthas
uaidar in (^dat pl.J riage. 0, I. 1, 81.'
•ie rungun uuider mit) debellaiani me*
N. 119, 7. ^
Altt gagan: nein unde iah gagen eioan-
deren ringent Org. i -' .
Mit ingagan: nist in tbeino thinge, tller
Ibara ingegin ringe* 0. V.' 20^ 4S.
Form nnd Flexion*
Inf. ringen. Bo* 5.
ringennea. Bo. 5*
ringenne. Mcp.
(ib)ringo* N. 42, 2. Ga 12.
(do) ringest. N. 75, 4.
(er) ringit R. Pä. Oh. 73.
rinkit gl. K.
ringat (es steht rigant). Ra.
ring^et. N. 30, 3. 11», 3. Bö; &• Org.
(wir)ringeii. Bo. 5.
(ir) ringet (kann aacb cor/ aeynr).' 0. V.
16,44;
(sie) ringent VA. IL 417. Bo. 5. Org.
ringint Syl.
(ih) ring«* Bo: ^.
(eir) ringe. O; 1 1, 81. V. 20< 4% Bo. 5.
(wir)riiigen; O. IIL 26» 20.
(it) ringet 8. iWiV. •'' ' '^^ ^ ••
(du) rnnge. N. 7&, 4. ■«
(er) rang. Bl. Bo^ 5.
(sie) rangen. N. 119, 7.
p. a. ringendo. Bo. 5. '
n. #.y. ringendin« Mcp.
ringedt'a. Bo. 6.
a.s.m^ hringanten. Em; 17.
d. pL ringin tftn. Sj).
a.p.tn. ringen tun. VA. il. 957.'
ringent^n. ftlep.
ARRINGAN, errtnflen.
»e irringenne« Mcfii.
WIDARRLNGAI«, se^enrin^rn. •
noidarhrtngit Ra. f '>••/ !•'
. uoitharrinkit gl. K.'l ' ''"'^^'^^"r.^
sin /imj^ifor tuotnnde ringet, sin üoillo
ne tu6t, unanda er nviderridget N.
118, 3.
RIN6A,/., fRinitHi Xampf.
I.
: i<
1 ,
'.'-.>iK-»r-finga.:Mc{i.. . - ' 1
•A ^ '/ ' manigfaltiu ringi» studia. Sa S. J
d. s. ringun: in dero ringUB bin ih «i- .
fro; N. 43, 2.
a. $. ring&n, bellum. Bd. 5.
' g*pLtlngono, palaesirarum, A* (hidierT
oder ist es g. pU tob RINGQ? et :
RAMGARL)
d/»2.r^ngon. N. 106, 11.
GERING, hiciamm. Can. 4.
RINGO, m., 9{inser. — CT. g.plwn BSSGL
GARINGO, m., 9t in 0er.
' • n.pl. keringon, iyrones. Sg. 913.
Gehört hieher: \ •
kirongon (?), palaettta. Id
RINGARI, m. (gilnfler), palesirli&. Tr.
n.pL ringärra^ palesiricL Org.
RANGARI(?)*
g-pL rangaro, paUstrarum (etwa at pa-
laestritarum? cf. g. pL Von ^INGA).
. Gc. 4.
^ RANGARI, n. pr.
RANG, Xampff fRinitn.
RANGLEIH.
RANGWlG.
RING
i
4
RING, RINGI, fing, deritt«! levU.
in ringirom, in levioribus (ciäpigj. K» ft
pi rinkirom^ pro levibui (culpüj. K. 4i I
GIRINGO. ., ■
irrekit uns sin guati allo fbeao daÜ,
ouh scono iob giringo, managero Ihia-
go. O. II. 14, 78. ' ' ^
ÜNGIRING.
bigondun sie antuuur^en onortoirfili
berten, uüorton ungiringon, mitamo
tbar tho thingon. a HL 18, 13.
(iAfeiNGJAN.
..... ) s.l L a r ^n g i t , levigatur. Gh. 3.
n & RANa
:/
BlNKali nois«iäkfe&
./ •
m. RUKGALLE^RENT.
RINDA— RITNZA.
532
rRUNGALLE^ roneaUae, OftsnAnteL
t • I
iUNGOSON. Ra.
RAMKASON. gl. k.
KUNCAZI) Ortsnamen.
I rancor, invidia.
^BANT, m. (ct. ramfl; aber auch rinda), 8tAQ^
. \9m60, 'media pars sctUorum 1. ۥ cupula vel
0ra cfypei. F. L. Em. 31. D. IL 341 (angels.
rand^ rond, nord. rönd, cfypeus, margo,
ara)m Ist hiervon das mittellaL r^nda, capai
iaiiei (s» B. balteum militare cingulum €uju$
eapui renda vocd/ur. Tr.) gemacht?
rand, umbo. D. II. 341.
. rattto, utnbene. VA. IL 546.
randiot umbombut. F.
; SAMDO(Ain.). RAJNDWIN. RANDWIG. RANT-
QUiD. RANTWIZ. RANTOLF. RANTGER.
if. pr. (bieber?). RANDODIINGEN. OrUoa-
mep, lüeber?
RANTBOUC RANTBOGO, RANTBUCHIL.
GABUUIRAISD. Bib. ) . .
CGABOLRIND. Rx.) J ' "'*^*
PIREMTIT, parma, Pa. Ra. gl. K.
1
;«M
An, fogeili Stec^enfc^fk sf(m; cf. nord. ren ta
(Scn(e); foenus, renta, lucrum offerre (bangt
ca mit reddere zusammen? cf. das mitlellat
redda, reddUus und rendere (frans, rendre)^
reddere und renda, reata, rendua. rmni&A cen-
sus, praesiatio.
bigondun sie tho renton förahtelen nnor-
ton,
..sie in thar tho xelitan, uuio sie« firno-
man habetnn. Ö. III. SO, 87.
^. ni ai sculin herton thar iro dati renton.
Q. V. 19, 9.
BENTQ, n. pr. hicib^r?:
IRREN1H>N. , .
la^g iat ia xvs^ganpei anio ix quimit
. ;al zisamane,
ia mag man (hob irreüton mit knrzli-
chen iiuorton. 0. IL 9, 74.
r.
RJNÖA (cf. RIO, aber aneb RANt), /,
fSCinbti cortex, angels. rind.
n. #. rinda, cortex. Sg. 878. F. 1. 2. Bo. 5.
Wm. UL 7, 13.
rinta, cortex. Em. 3t. Wm. 7, 13. n/to.
Sg. 299. scorüa. Sg. 913. suber. Tr.
. (rinde, rinte, cortex. Wn. 460.)
g. s. rindo (oder ist es daL? es steht rindo,
cortice Ubri und saph rindo, cortice
libri). D. IL 330.
d» #• rinto, cortice. Prud. L (oder geh.? es
steht cortice libri).
rind&n. Mcp. Bo. S.
a* s. rinda, librunu Sg. 293.
rindu C'icJ, corticem. Wm. IL 4, 14.
rindon. Wm. IIL 4, 14.
rinton. Wm. L IV. IX. 4» 14.
rintun (thaz deta druhtin, thaz man
uueiz, tho er thia krustun firsleiz,
thaz man thia fruma thar gisah,
tho er thia rintun firbrah). 0* III.
7, 32.
dp/, rintun, libris. Eh.
BIRINDJAN, decoHicare,
pirinta, piskinta see, decmücavit tot.li.
RIND s. HFUND.
RUND-?
ADALRUxNDA?R.pr./.
RUNS 8. RAN,
RIEiNSO (?), feradum, ledum est, quod por-:
iari solet. Pt
RUNST s. RAN.
RUNZA, f., ffmmtl, ruga. (Cf. RAMF,
aber auch Iat. ruga und mittelniederd. ranken,
corrugare.
a..s. runza, rugam. Rg. 2.
m
RER^-RÖR
RIJBA--BAHT
.'■\
runxpn, rugapt. 6p. P. 3« Bib. t3« —
ti^e runznn, ntsque tuga^'V. Alf 19*
runzin, rif^am.' £p. P. 4.
n.p/. ruiizuii. Bib. 1. 2.)
(runzin. Bib. 5.) J * ^•
if./>/. ruiiziin.'Sal. 2. 4. |
runzin. Sal. 1. J ' y^
RU?iZIL4, /^ Dtuntel, angels. vrliicli ni^a.
R. runzila. Tr. )
runcila'. Mon. 2. i * ^"S^'
d. ran,celO| rtfga. Sg. 292.
RÜNZILOHT, tuniUd)t, ruiijlig.
runcilobter. Mon. 2. \
runciloter. Tr. ' | • "'ff«'«'-
. . . ■ • / - ,
RERan? ist angels. reran, rseran, levare,€rU
gere, molirii zu, vergleichen? cf. auch, das fol-
gertde rferjan.
ist kareran.(c£. lesan), colltgitur. Rb.
RljRjan. Cf. JluO^ aucb angels.;r2eran, m-
gere; aber auch das mittelhocbd. rftren, i. B.
untriuwe (hat) ir sämen uz gei'Srei al-
lenthalben zuo den wegen, Wahb. T.d. V.
^ez wirt alfaie gerSret unsir blfit menge
wis. D. IL 153.
AnAR^^RIT, v^/Jnskiuplt, snppedit. Eni 19.
UMPIPIRERIT uuirdit C»cJ, impetuntur (sa-
gittisj. Gc. 8. 9.
RER^D) oder rerjan? cf. angels. rarjan, ra-
gire, clamare; auch althd. rartjan? .^•
reret (das dazu gehörige lat. Wort ist nicl^t
mehr zu lesen)« Sg. 913.
rcrentes. Mr. Bib. 1. 2.
rftrentes. Sb. |, balaniis (hoedij.
(rerintis. Bib. 5.)
RURA, fSit^rr Flobnamen (CdLl t/8C
schwerlich st hruora).
f \'
\i
ROR s. RUS. 1.
• . ■ ' '/ ■:
kaRORx) conventus, loquemina. gl. -K.^ zu
hrörjan?
RÖRjan s. HRÖRjan.
3
RUOHjan s. HRÖRjan.
REROUB s. RAUB in RüB. i.
RAURICS, Volksnamen. Pt rauracL hl
rauraeum, Ortsnamen (Slttjfl W 9^rf3]
• . * .
RARTjan; et angels. reordjlin^ toifui
razda, sermo; auch althd. reren? [soll
sansk. i'af, sapore perdpere (cf. sapor \
piens und red ja, ratio und sermo) tu
chen seyn?].
sih anderes rerten dne nah imot de/
B6. 5. er ne ch£r iz undft rirte Vi
nemo an dermo (referatj. Org. frei
ain ze dien Selben zeich^ti^en; M
' plicat'ho. S. rertent -iuh ze guoleh
chen. N. 146, 7. ddra nlih st sih fo
d« c1i.| taz at to It'rneta. Mcp. 1
(muot) inspiegeles uuis binarer
ro corporum bilde, reddit: Bo.5« wet
suozo hellentiu seitsang', tem^
Bo.5. singo g6te den lichamen rer
nkh t&do. N. t2, & ' * . f' i
/»/. rerten. Bo. 5. ■'
(er) rertet Org. Bo. 6.
(er) rerte. Org.
(er) rarta. Mcp. : ,
p.a. rertende. Bo. 5.
rertando. N. 12, 5. • .
GARERTJAN.
iinreht kererk:^nt (im Druck steht
haft kereften) iuuuere hende, <
nant. N. 57, .3. er keterte die
speras, Tnodufeiur.Mc^. 11. melpomi
rarta sih ze dWmo mitten KAig<
dulaturj. Mcp. 19. fine daz^ih eni
. rertet tt sinero urrdnste, nis
fini iunxerit ortüni. Bo. 5. die iro
' len gerftrtet tiabent nah ^otes
leii. N. 32, 1. ihit meisterlicKo j
ten lütön, modulatioms dociae tim
36
RART.
RAS. RIS.
^ '^*-III^^47l'- getartin, conUmperata. Bo. 5.
gerdrte m^ttoda, consonas gesticulatuh
Msb; Mtp/ 56. gerirte nah YninÄino aite,
msiiMi nöstris moribus. Bo* 5t gerarte
ze mammeotaamemo sange^ m bUuh
dim^ cotiata cantum» Mqi« 47.
(er) gerettet Bo. 5.
(de) kierertent N. 57, 3.
(er) kererte. Mcp. 11.
• (er) kerarta. Mcp. 19.
p,p. gerertet habent N. 32^ 1.
gerart
tt. pL m. gerarte. Bo. 5. Mcp.
n.pL n. gerartia. Bo. 5. '
d. pL gerarteo. Mcp. 47.
a.p/. m. gerarte. Mcp. 56.
ANTBERTJAN.
ungerebtez herza, aUodea mannea ist,
der aih iatrertet föne gotea aailleo.
M. 100, 3.
GARERTIDA, /.
n* 8. kerertada, prommtiaiio. Db.
gerertida: pronuniiatio, das ist tia
gerertida dero atimmo ioh tia
lichameii. Db.
rfL/i/.gfcrertedon, succentibus. Mcp. 10. — »
in uberahtoden gerertedoo, oda»
vis ümcturis. Mcp. 10.
ENTRERTEDA, /, intemperUs. Ro.
RARTA, /., medulatio.
n. s. r irta: so gnissin rirta dero nume»
rarum festenota iro dengihileib,
sodatio. Mcp. 44.
g. $. rarto, modulationis. Mcp. 73. — * dero
himeliskun rarto follnnga, ra^
tionis superae perfectio. Mcp. 43.
* d. $. rirto, modificatione f modulaiiaae*
Mcp. 11. — föne dero fögalo rirto.
Bo. 5.
o. $• raria, modidationem. Mcp.— in alla
rarta gennerbet. Bo. 5« (59).
a./^/«rarta, mela. Mcp. 75.
F06ALRARTA, /. nnd fogalrart, m. (oder
fogalrarti, n.?).
n. s. fogalrarta, cormnunif proprium Mh
men. Pmd. 1.
536
d* s. fogalTärte partiacenko,coiiv2ic^t^^/
osüne parihai Pmd. 1.
df*/i/l fogelrirton^ mci&m. Mcp. 52»
ii.;B/i fägelrarta, valucres (monstrahat).
Alcp. 7. fögelrarta sägentin, Oll-
guratis ominiöus* Mcp. 62.
FOGALRARTON, auguriari. Ib. Rd.
ELIRARTER, alienigma. R.
SAMARARTI, ad/., hieber? cf. samar^ v., rü-
stig!, barbariem, M^.
d. samarartemb, barbaro (popiäo).
Mv. Ps. 2. Bib. 1. 7.
n.pLn. samerartiu, corrupta (verbaj* Db.
SAMARARTI, subst.
a. s, saniarartj (samararta. Bib. 4* 13.
samirarta. Bib. 11. samax. M^.)
V. rustagi, barbariem (sensuumj.
Bib. 1. 6. 7. Sb.
RERTI6.
mit r£rtlgi&n r^don, docticanis sensibus.
Mcp. 50.
RASjan (RASfeN?). Cf. nord. rasa, wUare,
angels. rasa, hrasa-, delinquere.
KARASENTEMU, reo. H. 20.
^ BIRASET, damnaius est. Zf.
RIS« Cf. auch RUS. Ist es skr. ri mit
S. Cf. auch JLVL L • Einige der unter diese
Wurzel gebrachten Wörter gehören vielleicht
nicht hieber; sollte dagegen auch hris nicht
hris, sondern ris seyn und hieher gehörend
RiSAN (reis, rir) (hiervon auch unser rie»
fein?), alts. risan, nord. risa, surgere (an>
gels. reosan und hreosan, decidere, ruere
gehört vielleicht der Wurzel Jli.|JÖ an),
cf goth. urreisan, surgere, angels. arifian,
surgere nnd althochd. arrisan, corrnere,
cadere und anch surgere; dagegen golh. us-
hrisjan, afhrisjan, excuiere, und alts. hri«
sian beben (hrisid ertha. Hei. 131.). ertha
biüoda. hrisidun thia hohun bcrgos.
HeL 168. Angels. reran, rseran bedeutet
levare, erigere [gehurt dieses angels. Wor
und anch das ahd. rftrjan (q. v.) hieher?].
i39
BIS.
Ria
540
• • * ■
Jf
. . ,1 . .
• \' . . \ . . •. » . *
i n
: Form und Flexion:
Mnfm I^irisan. Ig. .
zi^kirisanoc. Ig.
(er) garisit. Gc. 4.
... carisit* Pa.^ Gh. 3.
kari Sit Gc. 4. 8. Pn.
• > • • «
kiri&it K. 11. gl. K.
. kerisiL K. 3. 5. 6.
geriscL N. 24» 7. 44, 12. fio. 5.
krisit H. 25. r
(fi€|t) kariaant Can. 9. (Em. 1. Iiat kärisan)«
k^riaent. um. 12.
kirisent Can. 10. . .
(er) ^riae. JN. 9, 21, ;
igiriai. Mos.)
(aie) gerisei). IN. 95, 8.
(er).Ghirista. Is. 5, 7.
kerista. Mq>. 69.
<er^ gariali, Frg. 47.
geriati. Mop.
p* a« d*s.f^ garisanter.u. Can. 9.
garisentcTu. £m. 5. Can. 12.
garisentero. Can. 10. ■ .
U^K|RISANTI, indecem. Rb.
GIRIST, GIRISTJ, f.. diguitas.
d» $. geriale: nah tero geriate/ pro
dignitate. Mcp. 6.* ex dignitate
(renun et verborumj. Db.
GARISTLiH und garislih» de{{em(tl^
giriatlih, par. M. 14.
karistliih, congruum. Eni. 19.
'O^'s.m. gerialiGhen ze conaule, ton»
snlarem. Bo. 5.
comp, karisllichor, eminentlus. Da.
n*s.n. geristliGhera, dignius. Bo. 5.
GARIS TLlHO, adv.
karistlibho. Can. 10. 12. )| decen-
karistliGho. Can. 9. Em. 2. ) iius.
karistlibo, apte^ Gh. 3.
gevisiUcho. haudindecenter.VlcpJSO.
ÜNGARlSTLiFI.
unkiristlih, absurdum, inconve^
niens. Ic.
ungiristlih, absurdum. K. 65.
ungeristliGh ain, indignum esse.
Bo. 5.
11.
d.pl. zM ungariatlihejn, ad nefanda
(sacrificia). Cao.:9. 12. ■
za ungaristlihen, ad nefmdß
. . . (^crißdaj. Can. 10. £m. 3.
GARIST16, digmss, convemens*
:geristig ouide.rmeznnga, digna. Bo. 5.
geristig solGhemo gehileiche,, digna.
.> . . ■ -Mcp. 47.
a.pLm. gcristige namen, digna, Bo.5.
UNGARISTIG.
ungiristic. M. 15. Gh. 1. 3. • ,,
. ; : ungii:istich.Can.iail.l3. '»^S^'^-
ungaristik kauuati, -deformis habitus.
Epn. 14s. :
n. Si m. ^ungirUtiger, impar. M. 29. Gc.
, ; ^ • 1. 6. 8.
unkeriatiker, impar. Gc. 2.
KARISTIHLIHO, decenier. Gc. 4.
BIS?
oscilla, ritaacppha, seil, ris, tochun,
padast yG.IL3S9. [der Erklärer scheint
beide Bedeutungen: ©c^aufcl und .spoAAov
aurgeführt zu haben (cf. rp^I/ rp^rap^r,
fc^ocfi ostillum, scuia; rp$df ^p^elrop^/ ojciV«
Itun in vocab. iheut. von 1482)].
Bis A (hieher?), /., iheristrum. Ha, (riae, flam-
meum. Flameolum diminutiuum. jßsi hoc in^
venire et pro sacro religioms velamine posi^
tum Id.). er. ridila.
S m . .
riae, religamine. D. II. 344.
RISIL (hieher?), v. spenula, crinaUs acus.
F. prevenna. F. Cf. ridila.
RISI. Pa. . ) . z ^. ,
RISIBT. Ra. gl. K. !' ^^^^^^^^P^ra. ^ichcr?
RlSIi m. und RISÖ^ wi., JÄiefe; gigas\ nord.
riai; weder das Angis. noch daa Gotik kennt
dieses Wort. (Hieber?)
11. s. riai, cydops. M. 33. Ph. %
er quam so risi hera in liintioh
kreftiger gigant O. IV. 18, 61.
riso, Titan. Mu Bib. 1. 2. f^gas. Tr.
N. 18, 6. Bo. 5.
g. s. risea. VA. III. 617.
ii./i/.riai, centanri. VA. VII. 676.
risen. Bo. 5. Prud. 1.
g.pI.Tiso, cyclopum. VA, III. 569.
d.pl, rison« Bo. 5.
[35]
541
B£3.
WS.
m
a. ph Hken^ gigantes. Bö^ 5.
RIS0NBÜR6.
Ris. .
NIDERRlS, m., diabotus. N. 17, 10.
g. niderrtsis, dluboK. N* 7, 15.
d. nidirri^iij diäbolo. K 7, 2. 38, 1.
RISO. •
BETTIRISO, m., lecio decumbens, cUnicus,
päralytiäis-
n. s. peterlse, cUnicns. Viru 232.
n./;/. biettiHs'oiir
thar siut ouh gizalte bettirison
alle,
unmalitige man, thie heilt er al
sö'gizaiD. O. III. 14, 67.
dote man irquiket, tharirzi mir
^ ^ ^ es thigget,
•i tharzua sin ouh gizalte beltiri-
son alte. O. V. 16, 4U.
o.;9/.'petttrison, paralyticos. D. IL 282.
pettirisan, paralyticos. Rg. 1.
ALTRISO, silicemius. Tr. hieher? in IIs. steht
ALTISa
RISAMAN, m., eqtses ^PharaeJ. Tg. 5.
RISÖN (Irieher?).
ri^ota, minabafur [saxnm miJh immane
mAiatar fCeniaumsJ]. VA. X. 196.
RlSIIiOl), GÄRISIRÖN (liieher?).
girisiront^ dejiciunt, M. 29. Gc 1. 6.
RI§T?
Ist beriiiscrist in: kanmias ultromarlnas^
guae vulgo berniscrist vocilantur. Mab.
611* als bernisc rist zu nehmen?
RIStÄ (hieher?),/, «Ri(!e, mflt, gC<nJ^*riPf,
8(a(^6finbeif cerUlum. fVbffardtis de 3Iiraciu
lii 8. walburgis^
riste, cerilla, tradula. Wn. 460.
RlSTELtA,/ (hicher?); cf. risil; ist auch
das Stifi (9lfi(feri) der H:.nd zu vergleichen?
auch ch n 1 0 r e s t, nmniile. Pr. t. Iiieher gchiirig?
ristetlun. Ma. SU Bib. 1. 7.
ristclen. Bib. 5. i > ^ ?.
ristcllin. Bib. 5.
ristille. Bib. 12. Zf.
risteilun, vei, menihha, de'xtratiola (as^
siimsit). Mv. Bib« 1. 2.
restilun(?), dextrariola. Bib. 7.
REISA, f., 9t<(fe, nbrd. reikä'^ Her (anck
mittella;. reisa, iter u. expedUh mUUarii).
g. thaz datun sie bi noti, thaz ros ni
krankoloti,
ioh iz ni firspurni, so er thera reisa
bigunni. 0. IV. 4, 20.
d. er reit in mitte so gizam, so iz zi
theru reisu biqnani; O. iV. 4» 39*
reiso, pasi peskön^m. Gd. (hieher?)
PIREISA (SBerrifunfl), /. Ried. 18;'
AEISÖN (biehron unser: reifen); iitedKisa,
proficisci (dagegen rSsa, currerey* Ein ihn-
licher Uebergang der BedentnngTJlNi/Ecijd in
disponere zeigt sidi auch in reltt.- *
tho druhtin uuolta'reisön,' sin selbes
riches uuison. O. V. 16,. 1.
zit uuard tho gireisdt, thaz er giangi
furi got^
opphoron er scolta bi thio sine sünta.
O. I. 4, 11.
iz allez uuerde rehto gereisöt, rteU
' fieri amcia. Bo. 5.
daz &l(ez teisohta, dispanentem* Mcp. 44
giuuisso so ih thir zellu, tbto uuerk
bisihit si ellu,
si it ällaz gote reisot ioh sincn io gi-
zeigot O. IV. 29, 26.
so reisAi iz alles kot pezest,' i<a r^ej}-
iitne reguntur; Bo. 5.
FUREREISAN, praecurrere. Mcp.
REISUJNGA,/.
0. s. reisunga, praeparatio fclbammj. OA«
Sal. 3. casus. AI. 19. condiiio. Can. IL
ardo. Bo. 3.
reisunia, inachinaiio, Bib* 7.
a.p/. rcisunga, machinas (saccrdoitan Be*
lis deprehensasj. Mk. Bib» 1. 2.7.—
vel machunga, mßchsnatifmes (ejiu
pessmasj. Mz. Bib. 1^ 2.
REISARI, m. und REISARA, /.
FÜRUIEISARI, m.
iro fürcreisäre ttuare, a/i/^vo/e/.ft1cp.60i
FÜRIREISARÄ, /.
n. ph fürereisdra uuAren, praecummt.
Mcp. 60.
fltRETSlRA, prowiba. Mcp. 21. 60.
GARE1SA>1, /.
I
1
ÜNGAREISANl, /. , , ühtTKElSTl, f:, fornitai, : ^
n. a. nncar ai»ni t yiagiium. Pa. d. s. lutrei'^ti: iq derö .l,(li»tre«8li dero
= = ' vnjareisnL Pa v y^^ , . stimm ou,e^ypcit^.^hp AI.
ankiresni. gl. K.(,' ■ ^^^ '^ *\ . föne dero li^tre«»;|i dero t/m-
iingiri8.oi.Ka. } < '^ ' ■.>.'. ■ pahoräm, crfpitu. I/Up. b6.
d. $. angareisoi, dedecora. Gc. 4. HLt^TRpiSTIG. .
n.pl. ungareisn i. ^a. j ^ ,^.^, n. s. f. liatreitftigia {sUy, argiud (hi-
. : -...vilinkireisni- gLKJV e,, riwiite^. V6. I. 377. ... •
MfS^MPN?;»örÄ Ic. (jbt.ep TeiniapJ»?) , .. HLÖTfiElSTIGl,./.^ w«orÜa#.
R*<JS.4S?.Jwt?r? fit potil. br,i*>, c^maoda. „. ,, lutrestigi. Sal.4. > .
«10, wittelhd. brj.geo, wdiw. , -^ ..; .. lutrc8tige.Sal. l.j * **"*'"'°*'
«. p^ reisan, ium/o«. J«. . ,• .. RlSi romi» s. HBlS.
.Pliü-IIREISIG (Weher?), iwwrw'awitrep...^'
fig bei Hans Saab«; et aocb da«, spätere ROS & HROS. .
ttt«mralfjs). ^ ,
d.ph lutreisigen, cqnont (awbiajjye. RQSA, /., JXefe, fwa', angsls-rAse, hord. rös.
' "• ^^- ' «. *. rosa. O. V. 23, 273. Mi. Sb.
.t
lolteisigtfn, <!attorUrfidi6M}.' y^' . „. pL t6si. Bo. ^
-..,•-. ^* *^^* ' dl»/, röson. Mcp.
ttLÜTHElSTI (KttttX ; (fl!jpfcrose«.\VD.t542.)
Iilat^eiffter, clamosus (in voce). K. 7. lut- ROSABLUOMO. ' '
' rViste süng; canora moduiatio. Meß. 10. ROSGARTO * ^^
sO'luIreiate uu erde min gebeUN. 101, 1« ROSFARO
80 uuirt lutreiste der ia er uaolta * ...
«uesen stille. J«. 67, 35. UtttUitr^n ROSA,/. (oderROSO, m.?), €{«^0««? oder
»timipa.r«. da. lntre.su horD.N.46,6. „1,^^^;^ ^i„ Ueberri^, sidi iosammenschie-
. . lü^reistep suegplon. Mcp. l«tre.ste ^^^^ ^^, ^j^l, ^„f,^ ^„^ ^^^ ^^^ ^^^^
... nuaren, ,onavema (immu.), ^. 82, 3. ^ ,. ,os«n. fftede« (truduntfluminaj. VG.
lutreiste uaurden aposieh in iro pre- I q^q -
iftÄionir Mcp. 75. ^^^ influmine crustae). VG. lU. 360.
Form und Flexion. .
latrei6te«,N. 67, 35. lOlf 1. Mcp. 1>TTC
n. s. m. blutreister. K. 7« JtVUd« 1. setze ich' : als . Wund vcmi angels.
; . .; lutrei&ter. SaL 1. hreosan ( mit unorganiichem h?)., riKre, gotb.
.' iit «. n^. Intreista. N« 82, 1« raus, abd. ror, anmdo ..i^* angels. breose,
a« «- «.^ifttr/eista. PIt.46«.^ . caducus)^ rusa, iui##o, «n... S»* ror und rusa.
n. pL m. lutreiste. N« .82, 3. 92,4. Mu« (kann Ist S ableitend und die. Wurzel das sanskr. ru,
' i auch fleidonlos s^yn). ^ ^. , TJTQ'
d. pl. lAlreisten. Mcp. *^''^''^' ^f- «^^ ^^^^
Ist in: uzer dien ClarmsJ scullen sar RUSA (rüsa?), RIÜSA, /., 8{eufe. (bt es
I durh dfe boli lutreiateren stimma, der lieber zu bringen oder mit skx. rudb, impe*
ODinparajtiv.in lutreisteren anzuoebmen? dire, coßiclifder^ ity vsrgWrfiW?)
: ÜJNHLÜrREISTI. n. r i u 8 a. Bib. 11. 13. x ,
Do|{ si (lira) fore sJacbi ze unlutreiste ruisa. BibrlO. üb* . i 9 ^wgustianu
ne si;Al9. , . • 1 ' IrAssa. Bib. 6; .» i) m« •
[35*]
^
*'. " Y
Rmä.
■ n
iffÖfi,
rvissa, «iff^jc?; Sah 2« ' -• • •
dl rdsiiii. Bib. 1. 2. \ ' . , .
«.*»». Bib, 7.1 "f"»'''*^ '*^-
<7. (rusin, gnrgustinm. Bib. S.) * - 1'
RIUSA, RUSA, Flulsnamen. .
RÖR, n. u. RÖRA, RÖRJA,/ (auch rAri?),
tRo^Xi arundo; g^\h. ran«^ noid» reyr. C£
franz. roscau. - ' .i i . \
€7rfmifo. Pr. oi^ fig. 242/ 292. 299. Em. 23.
F. 2. Pa. Ra. L, Tr. gl. K. R. Frg. 5. T.
200, 3. calamus. Bib. L 2. 4. & 6.: i^tln.
Mi. Sb. Rb. Rd. Ib. canna. Wn. 460. L. R.
iccefse diu tier Aes.tiktta^ iMripk^fr"
ras ealamu IN^ 67, 31. rora fon uulnle
. ^iu«egita»9 anmdmem venia, agk^iam.
T. 6.4|, 4. rora.giknQaita ni bibrihbit,
antndinem qnassatam non confnng^*s T.
69, 9. rorrium kesc.uttta, ctfr^Mtiioi^M^^.
satum. K. 64. sarztttni'Qra insina ze-
aauun, posuerunt arundinem m d^^ra
ejus. T. 200^ 2. intfiengup rqi:iin,J(nti
aluogun sin houbit^ aceepeputU^ qeun*
dinem et percuHebant caput efus. T. 200, 3.
€cuanii«ro rorro. Rk
Foun. und Flei(ion :.
n. j. roE. Em. 23. Sg. 299. F. 2. Wn. ^0;
g. s. rores. N. 67, 31.
d., s.. raorre.. B.
naorcu P.a.
• ■ . '. > ■ ■ . * . .
EOia. gl. K. (oder zum fem.? Ux Ra;
steht ruta.)
nipL tont: Ib. Rd. - ^ ■'■'-
g*pLfotj^!0. Rb. ^
% rfrra^ rd'rja.
ik 1. rova. 8g« 249; 2921 ' - •-
»opta. ' L. Ml]. Ift. Sb. Bib. 1. Ä 7.
Pr. lAi« .
hroarä. Ra..'
■ »j t
' • •
- rqrea. Frg. 5.
röträ. Bib. 6.
, . rote. Bib. 4. {et d. s. Too r
f o^uii. T. 200, ä
rorriun. K. 64.
TOrran. Btb. 1-!
^.p^rorreono. Rb.
a. pL'? TOTti xtn {esaiehlcakiinjus dab
RORÄHI, lt., fkHvidtt, fKobv ranmtk
». roi^aki vet kertaahi,- eo tonnst- C
jr> Tor»heB, ttruHdinii (fenu);'Klb. \
d. ro&e (FeUer fir TÖr»he), £<
»«/o. A".
•1tOBMOS/il«>RBAH. OrtfflatkieB. G«he
- r: RORAlGA AHJSSISA biekert
RÜS,
.U
I ■
rorra
. tfc- '■
f
I j
raorei Pili. ') -Ibts^n diese Föhnen
rorre; Bl Y-eiiiTori 'arniebmen? cf.
nore< gl« K.^' : > ac^So* •
dL'.'^.oß.iii ^s. nion.it&r«'.
o. dt. roM..T: 64, 6i 69r'2:.8e0, 2.
^
> 2.? Wird dSe Annabme einer fi
Wurzd etwa durch sanskr. r&fb, 9mar
rechtfertigt? cf. auch nord. raesta, inu
Oder hat die Wurzel. H zfin. Anlqal:?
konnlQ bros hi^^be^ ^gi^luirep),. oder müsE
njeninUr .gebrachten Worter von einer 1
RU oder RUD oder RUH abgeleitet n
.R*JSTiAJN;.Fft|lftt.
/ri/; htn&tetkj ornare. Pa. gf. K.
(sie rtfslen. 3; p. pl. praet Ind.: mi
netlen sib rasten. -D. III. 5
(da) rustfs. ~ thaz thti thili tlrai
gcgin ruatts. O; If. 3, 31. (ig
centrahiert aus rustitis.)
GARUSTJAN.
(du) girusfes (conj.yi
diÜtoi'd tlraz zi n-oir tfaeso
zi*tir
thaz'thttthrh sogirnstes, in
arbuütirn grrestes; O. I. 1
p.p. karustit, comp/U5. R. redhnii
eehruefit. Pa. ' )
kihrn^tit Ra; gl. K. | ' ^^''^
kihru^tit, ;E^//^a;*Riii
Lz' m-liehont sie al* gfrnsti
thih es nualaln-stih. Ö..I.
"ni'p/. kirv&te, instrnctL Vb. I
e^pl. za festi'karuete, rneM
gare, ea:peditö$: Hi. R
RÜSTi,/. (und I».?), JXüfhin«;
w
Äua
REIS— RAfeC'
5^
> '
II M
g. s. l&az qnser muat sih inende sali-
cbera rnsti ingegin akusti. 0.
V. 2, 6.
d.pl{iixxis\im. Hfld.)
GARÜSTI, n., ©erüflf.
insirumehium. Org. munitiol 6i6. 1. 2. or-
näntehium. Pa. Ra. gl. K. machinq. VA.
n. 46, Ib. Hb. Rd. ^f. Bib. 1.' diz uner 1 1
licha gerust'e, mathina. Bo. 5. ge-
ruste^ mnchiha (facirtorum). Bo. 5. gi-
rn^ii^ pitd (saxea), VA. IX. 711. ga-
'-' roB.ti, instrumenta fldndts). Ar. girus t e,
tormento. VA. XL 616. XII. 922. gi-
rosti, aplnstra. D. daz ist daz ge.
rüste gnoter lero. Wm. 4, 4. ist uns
thaz girusti, bronia alafestl, ioh ist
uns belm< ouh ubar tbaz iob uaa«
fan ala uuassaz. O. V. 1, 15. nirme-
ginot sib., uuizist thaz, thiubelli-
porlai lubar tbaz, diufeles gtrfisti,
. iz atentii in tbero festi. O.iU. 12,36.
tbo quaman ostana in tbaz lant,
thie irkantun sunnun farti ster-
rono girusti, tbaz unarun iro listi.
O. I. n\ 10. er giang innan tbaz
hus iob uuarf se alle thanana nz,
. zluttarfallaz tbaz girusti> ni uuas
TZ 10 BO festl Ol II. 11| 12.
Form und Flexion: '
n. s. girusti. O. III. 12, 36. V. 1, 15. VA.
IL 46. IX. 711.
^gernste. Bo.* 5. Oi^. Wni. 4, 4.
d. $. giruste. VA. XL 616. XIL 922.
a. s. ghrusti. 0. L 17, 10. IL 11, 12.
geruste. Bo. 5.
II. ;9/. kann ancb n. s. seyn:
' " cahrusti' Pa.
kibrusti. Ra. gl; K.
kibtüsdi. gl. K.
kirnsti. Ib. Rd*
gfpüsti; fy.
d.pl. karustinr. Bib. 1.
kerbsten; Bib. t 2.
kinr Stern Bib. 9.
a.;?/. karusti; Rb.
• kirusti. Ib. Rb. Rd.'RC
girostl. Bib. 1'. '
RUSTUNGA, /., StOflung.
a^pl* rustunga, machinas (deij. Bo. 5.
Gebort aucb **
RUSTLIH hieher?
rustlicber. SaL 1.) ;..,.«.
toslliher. Sd. 4. }.*«'"«"*''"•
REIS- s. RIS.
RIUSA s. RUSA in RUS. I.
KUSA) rasa, speciis vestis. Mon. 2.
ROSAMO, iii.,raÄor.R.; cf. ROT, ROTAMO,
ROST.
a. rösomon, aeruginem. K. 64.
Gebort bieber aucb
rosmun, lentigo. Hs«? In Tr. stebt ro-
scnnun.
ROSENNA?
rosennun, lentigo. Tr.; et unser tHo[tf als Krank*
beit; in Hs. siebt tosmun, s. rosamo»
RASP- s. HRASP-.
RüSPjaa (CfHRASP.)
GARUSPJAN.
giruspit, inhorruit (aper). VA. X. 711.
RUSPILHAR.
irRESPETOD, inphraU gl K. ist wobi ein
entstelltes Wort; in Pa. stebt araerpetot u.in
Ra. arpetot Doch cf. aucb rind/iarrj scrutaru
HAoL/) rafc^/ nord; rosk, fßrtis , M^cnmui. cf.
aucb nord. ra^k, tumultus» rasQa, loch mo-
vere. Cf. sansk. rieb, ire, aber aucb IIRADO.
a. s. m. rusken (sio). Mcp.
resikin (oder reskkin? es ist mit
r
Gebeimsolirift: cfskkin gescbrieben)^
igniium. D; IL 336.
ii«/72.];n. roscbe* ze fernumiste, veloces ad
intellectunu N. 28, 9.
cowpar,:
rascör^ ardentlus. M. 29. Gc 1. 4. (S.
549
BISKO— RAST.
RAST.
5»
c. i* ift. re6<!trin. M. 29. Gc 6. ) ^ .._..
^ • <r. 4 \ jerventHJris.
resciran. Gc 1. K
RASCO^ vivaciter. M. 24. Can. 10. It
RASCIi /., alacritas.
d. s. resci. Gh. 1. \
reschi. Gb. 3. ( , vigore»
rescki. Gh. 2. )
res et, alacrltate (animae suaej. Mi}»«
Bib. 1.
(reske. Bib. 6.)
a. s. lesci yfervorem. M. 29. Gc. 1« 3. 6.
RASCIN» vigor.
d. mit sin selbes roskinc, vigens propriU
motibus (mens). Bo. 5.
RlSKO, n, pr.
ROSC s. RASC.
RASCAZan (cf. mittellat rascare, cumjoi ex-
spuere; s. auch rachison).
raskezzan, sdntillare (oleum videri^, i« €.
scintiüas enütterej. VG. L 392.
raskeztdi singultabat. Prud. 1«
RASTjan, RESTJAN, rafien, requiescere, alts.
restian, angels. restan.
Inf. restan, cubitum. A.
(ir) festent (oder conf.? es steht: übe ir
restent, si dormiaiis). N. 67, 14.
(sie) restent, requiescunt. T. 51, 2.
(er) resti (stcj, requiescat. K. 64.
(sie) resten, pauseni. K. 22. 48.
(er) rasta, sabbatizamt, firrota. Rd. Ib.
(sie) rasteton (rastotan. Bib. 8. rastoten.
Bib. 13.) vel scberoton, meridiati
sunt Bib. 6.
imp. s» resti, requiesce. T. 105.
imp. pLte Biet j requiescite. T. 66, 2. 182, 7.
Vm a» resteilti. Ra. > _ ^i . • «v
. j- 1 w J f y^neus (bieher?)
rcstendi. gl. K. j ' -^ .
a. s. /. rasisiuinnj f er iatüm (pectusj*
Prud. 1.
GARASTJAN, GARESTJAN.
Inf. kirastan, ccssare (novalesj. VG. 1.71.
(ih) giresto, respirabo. Sb: Bib. 1. 2.
(er) girestit (hiar). 0. III. 6, 32.
chirestity requiesdi» h. 9^ 3.
kerestit, requiescet. Kp.
(du) girestes:
dihto 10 thas zi noti theso {sebs
...
Zltl,
thaz ihn thihso girusteSf inthera
. sibuntun girestes. 0* L 1| 50.
(er) gireste:
na ttuill ih thes giflizan^ thense-
gal nidarlazan,
thaz in thes Stades feste min rUi
dar nu gireste. Q. .V. 35^6.
(er) girasteti (girasteta. Bib. 7«), resph
rasset. Mi|;. Bib* 1. 2.
p.p. kirestit si, pausetur.K. 8m^
BIRESTJAN? ist dieses Wort aus: '
inpeiebat, marta vel piuenk vei pir£st4.
Em. 12.
zn folgern? hat der Glossator inpetire für m
ptfflb're genommen? oder ist pirest^ statt pi
rcflä gesehrieben? oder statt pireista?
INNl RES TJAN.
in dhem dhiu chrnmha nadra inne-
res tida, requiescebat. Is. 9,4.
RESTI, RESTIN^/^ Kafi, requies (in Bib. 7
13. auch resta, wie im Alts, rasta, u. resta)i
R. s* restin (siin restin scal uuesan ar«
lihbu), reqtäes. I&. 9, 5«
g. s. resti, quietis. Gc 3. PnuL 1, reqnieth-
nis. Bib. &
(rsest, requietumis. Bib. 4 )
resia^ reqiiietionis. Bib. 7. 13.
d. s. resti: fon resti slafes, de dormilknt
somniL T. 135.
in resti ligentemo, qtdescmiL IKIcp.8.
ih uuillu hiar gimeincn nnas thie
engila bizeineQt
thie sconun iob thie uipizun^ thie
in krisles grabe sazun,
thie thar in resti frono giaamna
so scono. 0. V. 8. 3.
a. s. resti, reqmem. T. 57,. 6. 67, 9. quiei0L
Prud. 1. sabbatismum^ fkk.
n.pL res t in, pulpita. Prud. 1. :
g.pl. (oder sing.?) resto: thiiY nulr ni fa-
ren furdir uz, mit.aineo unsili
^
RASTA— ROST.
18 to freuvea thdro reito. O. L
dlp/. restin:
ioh ouh man thaz nnestin, tbaz
krist stuant ix.ihen restin. 0. V.
ioh sie giünisso ouh üuestin^ thax
er staant fon tben restin« 0. V*
11, 38,
RESTIBERG. Ortsnamen..
RESTUNGA,/., paüsia. Hs.
RASTAy/l (hieber?), golh. rasta, nord.röst,
mlUare, SS eile. — In einer frank. Urk. von
675: Ummos sex» quod homines loa ilüus $iti
dkmU rasias tres. ** Cr. raw.a.
rasta (raste. Wn. 460.)f Ici^a. St Hd.
EaSxA (rast Bib. 4.)» massas (caricarumj.
fiib. a la 11. 13. (rosta in D. ist DruckfehlerO
tSn s. RASrpn.
IST- .. RIS.
OST m. (oder 7i.?), Stoft/ alts. rost, angels.
rvat, tiord. ryd^ it., lit. rndis,yi^ aerugOfru-
tigo; d. RÖT, ROSAMO, aber auch roz.
Jan mid roz, wonach (et nord. ryd und lit
Fudis) rost aus rod, roz entstanden zu seyn
•c&eint
aerugo. T. 36, i. M. 31. Le. Bib. 4 Zf. D. n.
383. 350. L. aunigo. Bib. 6. rubigo. Tr. Ib.
Bd. Aid. Ra. gL K. Bib. 12. rubigo vel quod
in segete spicas rubeas et inanes fadt, rost,
miltS« H(L
u. rost Ib. Rd. Le. L. Bib. 4. 6. 12. M. 31.
Zt D. IL 283. 350. T. 36, 1. Hd.
rSst Tr.
dL roste. Aid.
a. rost Ra. gl K.
ROSTAG, roflis.
rosdagemo, scabrosa. D. II. 338»
Gehurt audi
rotogo, scabrosa. D. II. 338.
hieher?
ROST. ROST.
553
ROSTJAN, R0ST£:N, cf. rozjan, roflen, an-
geb. rustjan, aemginare.
rostet Mcr. Sb. Bib. 1. 2. )
rostitBib. 5. l^a^ruginat.
ARROSTfeN, rojfen.
(errostet, aeruginat Pt)
ROSTAGÖN, ROSTAGÄN, roflen.
(rostigote, eruginavit. Ep. can. 6.)
GAROSTAGflN, roflen.
girostageta, eruginavit (aurumj» D.
iRROSTAG£:N, roflen.
irrostageta. Mb. Ep. can. 1.4. \, erugina^
irrostegeta. Sb. ( vit (au-
irrostogata. Bib. 13. ) rwnj.
ROST [BROST? et alls. hrost thes hu-
ses (2>a(^)].
rostirin, ediiiore (apicej. Pmd. 1.
ROST, m. und RÖSTA, /., Slofl, nord. rist,
cralicula, sartago.
n. roost, arula. Rb.
rdst Mon. 2. Bib. 9.
rost Sg. 292.
rost Wn. 232. L. Bib. 7. ) , etfatkula.
rohost Wn. 863. Bib. 1. 2.
rest F.
rost, craies. Hd. rogus. Wn. 460. Tr.
d. rösta. Mo. Bib. 1. 7. 13. Sb. ,. ,.
rosta. A. Bib. 5. 6. • craticüla.
roste, sar tagine. Rb.
rostun, catasta. Prud. 1.
o. rost, arulam. Rb.
rosta,' craiiculam. D.
rtistun, sartaginem. Rb.
ROSTISARN.
ROSTPHANNA.
RÖSTJAN, roflen/ angels. rostan.
Inf* (rdstin, torreri* Bib. 5.)
(ih) rosto. Tr. P. 1. 2.
roesto. Mon. 2.
GAROSTJAN.
(ih) gerosto^ confrtgo. F. 1. 2.
p.^. karostil, torridum (corpusculum).
H. 2L
girostit, yri>/iiii. Bib. 1. 2.
, frico.
553
RUST— RAW.
-g.cr8«tel, /riawn. Tr.
g. s,m. girostites fisges, auL T.
231, 2.
, -gerostet sint miniu bein» con-
frixa. N. lOi, 3.
«IROSTI, frixttra. A.
ROSTÜNGA, /., /riVrwra. Gc. 12.
RUSTjan s. RUS. 2.
-REIST (blatreist) s. RIS.
RXJSTIC) rustiais; ist es aus dem I^at. aufge-
nommen, wofür vielleicht auch die Fonn ru-
•atib spricht? cf. aber auch nord. rusti, rusti-
cus, rustalegr, agrestis.
rustih, rusticus. Pa. gl. K.
rusti hertlih (ist es ruslih ertlih?), riM/i-
cus* Ra.
Tustigiu. M. 6. Can. 11. ) sanc vd uuiniliot,
rustiuge. Can. 13. ) plebejos psa/mos»
RUSTIGi, RUSTAGl, barbaries, ruslidtäs.
g. rustigif rusticitaiis. ßib. 2.
a. rustigif barbariem {senswnn). Mt}. Bib. 3.
(rustagi. D. istLese- oder Druckfehler.)
RESTILUN, dextrariola. Bib.7. (cf. nestila
und ristella).
RIOSTAR rm. oder n.?J und RIOSTRA, /.,
Stießer/ ^flugfc^AAr; angcis. reost, dentale,
vomer. Cf. rastrum.
n. s. riostra, st Iva, VG. I. 174.
riester, denti/e, stiva. SU Mon. L. Hs.
(riestere, stiva. \Vn. 4öO.)
n.pL riostar. Sal. 1.
riester. Mon. 2. m j ^.f
• denttua,
dentes ara-
in.
rister. Sal.
rcister* Sal. 4.
riestra. \Vn. 332. Tr. Em. 32.
rcstera. F.
ROSLA, Ortsnamen.
RA Wer, ro^, crud<ts. ü. II. 331. .Gehört diesem
RAWA. ;
I W/tfteder Anlaut. H? (aiig^ hretTi bt
nord. brAr); bangt es mit a^dus zustLum
roer (hieher? ein anderer cod- des Pnid
4riuber)^ sevefus. D. 11^. 330»
rouuaz. Ib. Rd. ) •
rouaz. Ob. 6. '
rotat C^icJ, coro viva* A*
(roT, crudum. Tr.)
rauuiui niuuiui recentes. Ib. Rd.
RAWA, RÖA, RÜOWA,/., Öltt^f, nor
' qides. Ist es auf eine Wurzel Jtl. U zu 1
hen? cf. aberliL rimti, quiescere, sansk.
delectari und sansk. sram (von welchem
gefallen seyn miifste). quiescere» S. auch r
Bedeutung und Gebrauch:
qnles. 'He. reqiiies. Bo. 5. IL 16. N. 83, 13.
BlaL requietio. Mz. Bib. 1. 2. A. rej
M. 30. Gh. 1. 3. 4. pax. N. 37, 4. mir
iz slaf unde rauua. N. 56, ö. bral
du unsih in dia chuoli'dero eüu
rauuo. N 65, 12. uuan^a du habest
sündcrlicbo getröstet ze dero tl
N. 4, 10. der geselidot si in räu
habitatorem qußctis. Ne. habe g64iQ
euuigen rauuou. N. 115, ?• nu ira
truhten, föne tode ze rauiion. <N. 1
fergib mir mine sunda, daz !b r
gcüunne in ihihcro consöehtia/H. c
an imo hdbo Ih euuiga riuua. ü.
dar suobta ih rauua unde fant so
N. 54, 8. äd perenne cingultim, rauüi,
stus vocat. Prud. 2.
Form uud Flexion:
I?. s. rauua. IL 16. Bo. .5. N. 37| 4. 56,
12. 92, 1. 124, 4. 131, 14.
g. s. rauuo. Mz. N. 40, 4. 65, 12. Bib. :
rauua. A.
d. s. rauuo. M. 30. Gh. 1. 3. 4. N. 4, 10.
rauua. N. IL
rauui (?). Prud. 2.
a. s. rauua. Bo. 5. ^; 4, 9. 37, 1. 38, 1
8. 94, 12. 115, 7. 131, 5.
roa. MaL
ruouun. Wm. 5, 2. IL
ruouuon (oder ;?/.?). Wm. 5, 2.
jr.
RAWA.
ROW-rPAZ.
556
.^rauQOD. Ne. N; 115, 7..13(/8. Bo« 5.
rauuan. Nc. II. / ^ . . ;i
ruouuon. ^Vifif 3| 10» I* IV. IX.
rSuuoD. Wm. III.
ttiounn. WiDi II.
INRiWA,/, Unruhe. .
a.s. anrauua: selben mineo beinen nc
ist^Attua jaehein; uuaniiaiicbam
diii unrauu^? N«, 37, 4.
d. s. unrauua. Co. '
O' Sp irnraaua. N. 40, 4. 146, 3.
Ä/i/. unrauuon: uuand^ iro tut släf 16i-
' tet sie ze uf^l^^uuoiu N. 3^ .6«,
unrauun. N. II.
ÖOT*AWA„/.# ®cmiitMru&^ .
a. s. muoträuua« Mcp. ^
iWOGERNO.
IWn ifdp
ran, q^detns. Prud. 1. (oder ist rau snöst.?)
IWÄN, RiWÖN, RUOVVJAN, ^L•0^^6i\,
rtt^cn.
9iaef r^rr. Mcp# -24. reqmesccrf. /^^ 54^ ?• a/-
£tfr^. Wm. 1, 7. r^uuin ty dcgunt. Mcp. 63.
daz ih riiauee ia fride. N. 4, 9. aiu
(unreht) drucchent mihi fqne diu ne
rauuen ib. N. 37, 5. uuer-räuuet in
.^iiqele, ri«il4« 1« dara zuo rAuuel.piin
martyrlih fleisc in dcro gedingi ur-
.s(e^ndldo. M. J^p, 9. ran demo lopc.rA-
iiuet er...rf^.l89;lSL:. slaf riuuota mir
dafan|ii soporaius^ sunu JS. 3, 6. • >^.i
Foi;pi und Flexion.. , . . ,
/^vjr«i>pen..N..40, 4.,j84, 9, : .,
; Vi fuouuain. Wm. Sy.14,. ; ,, .^\
tcf) ra«ttet. N- 1.4,.5, ,i^, 9. Iß, ^9^x92, 1.
103, 32.m,\l^. :
ruouuct Wm. .3, 7. ',;.,..
^uolrttot.::^Vlo. W..,, . ,;., .,., ,
(sie) rauuejat Wfp-:<J3./: ..., » i,, (.,i;.)
(ih) rauuce. N. 4» 9f ß4t ;7n Wl- . i .^ . \
,T ;-/IWfrf0.e.:N. IL \^,, IkiI -.r, / .M\i:i}I
^4^\ rt| o 9 U;e 8. Wm.ifJ^. : ./ *.\
(fff'X fauuota.. Nf 3,. 6. . ,-..;. ,i, . ..j
(s|a):raKuqt|on, JN..^ 13f ,, iu... ;,«
p. o. a. pl raunenjbf.. Uci^M\l .iirM
GERÜOWET bin ih a pp'semtiomrVfm
1> 16- .17 J i
UNGER^lIUEi:, uifi^V///^ I414 Lijl. ' {
ROWer & RA Wer.
• ' • . . • I
.1 : I ■ -1
BH^UVVjaii? 20 RAWA? '
spracbun sie tho zi.n^o ^fir, meistar, Zel-
len uuir thir uuar,
uuir uiioHun uatzan in giuuis, uuar thii
"emmizigen biruuui's.
ih duan es, quad er, redina inti oug'in
'miYia selida,
ioib iuih unfarholan daa-n allaa mijian
suasduam. 0. II. 7, 17 — 20.
sie quamunimit giAhrenge in themo sel-
ben g^nge^
ioh mit tberu krcfti, in tbia bürg in gi-
i;ri|Ui,
bintarquamun alle, tbie.biruuD (cod. V. P.
biruuan. cod. F.) tbar inne^
in iiiuft iz, uuapiihy ruarti thie selbun
burgliuti. 0. IV. 4, 57 — 60.
RlUWan s. HRlUWan.
RUÖWA s. RAWA.
RAZs. RÄZI, rabidus; cf. nprf. brata, riiere^
rata, ificuriosum ferrii ,sthci auch mittelhochd.
raeze^ acfr, feraa;. Ist sanskr« krx^d, dolore
offligh ^amßre zu -vergleichen l
^ec^ujtyog und.Q^|)raiich:
rm^^ .M.is fer^x.^fiq^b. trucuktitus. Ic.
rabula. Aid. 3. 5.Sal. 1. Taze^ rapqf&i/liifpij.
T.AUL ]i^zi% yr^d(it^.0igresj^ VG.U. 151.
raza, scylleos (canes). Efir./i-l. dje ebere
. rai^i^f.; D. }\\.1)l.. jt^er razo nemeri, ra-
-i^WiWP*<v. AM. A r?zen, r4/)iV2i> (derUi-
busj. Mart , . / * . \ '
Fora» tm^Pj^Jw.: . . :. n
razo. Ald4:4; ...
n.pl.n. raziu. VG. IL 151. -i
d.ph razen. Mart V/ 1 \?;i/,i
[36]
S57
RIZ.
■^ . • -
'RIZ.
a./7Ü,m. mst. Em. ^1.
(razze. O. lil. 71.)
RAZAHEIT,/., protervitäs; Prad. 1.
RAZWURTL
RÄZI, /., rabida ira, Do. 5. ' ' *
d s. in razzi. Co.
RAZO. RAZI. RAZA. RAZILI, RAZALA. RA-
ZiaiN. RAZCHIMT?
■
BIZ (golh. und alte. VRIT/l" Ist t Ab.
Ieitang88u(6x?
RlZAN (reiz, riz), hieraus linaer rirtfen;
geth. und alte, vritan, scribere; oordL rita^
saihere, relta, carpere*
Bedeutung und Gebrauch:
scindere. Prud. 1. scribere. M. 31. Le. 1. 2. 4.
5. Prud. 1. ris, exara (in libro tüligenter
exara illudj. Sh. in erdu mit themo
fingare reiz. O. HL 17» 36. ;
Form und Flexion:
(er) reiz. Prud. 1. D. H. 325. 0. IH. 17, 95.
42. Le. 1. 2. 4. 5. M. 31.
imp, fiz. Sb. Bib. 1. 2. 5. 7. Mtj.
p.a. d.pl. rizintnn. Prüd. 1.
GARIZAN, inddere (arboribus amoregj. VE.
X. 53.
girizes, describes. Gc 5.
girizan. Mk. Bib. 1. 2.), exahafäm fin
fgrtzzin. Bib. 5.V t pnrietej.
girizzan nnwiTly'insenbi^ur. VA. L 482.
girizona (sicj, seeß fajnces). VrasL W
girizzarnta (scheint nach dein'läit. Schreib-
fehltor fürgri-itzMa)^ €^a^£»/mi, Bib/V.
' UMBIRiZAN. ■•• •^•' -•' •-••■' ' --•
i>mpirize8ti>dSM^/4fV^. Gte'S. * '* ••
ÜNTARKlÄAN.'* -• ■ ' • ^V^"- ^•' <' -^ '
80 dal ueld underrizcKi tinirdft, so
istii>ge{ibr«izftefnf^nemit]^ct[m;brg.
RIZJAN, ri^eu. / =' V*-'*
rizzit, stiipnairMiMf} pMfL tV» *
tizka,-jkspitgei^.^)Pf^ sM/Ütinit (hmc
ha^aj. VA. IX. 5^7. levitttHangii fwsi-
nere corpus J. VA. XII;' ' ' ^ -
riztun, secuerunt '(v^^ei cöfffdrtf):^*V^
HL 444# •'*"^ '' •'' ' .'JAfi-i .i\.i\ X
GARIZJAN. " •'^^»' •^-^«■« -H -
r ö;, j
i. •
girizta, perstrUutii. VA. X. 344 1
kerizzini^ y perstringms. D. II. 3^
RIZZÖN.
r izzö in j pupugerat Prud. 1. «
GARIZZON.
gerizzot uuerdent (buohslabi
kriffele). Bo. 5.
REZZON (?).
rezzondo mit adamantinero uu;
iihpressione adamofitlni coasminis* R!
RIZ; nord. rit, scriptttra.
n. s. riz, apex, i^a. Em. 19. Rf. ^
Prud. 1.
d'ph rizin. M^. Sb. ) y chararieribus
rizzin. D. i rarum).
a.pL Tizzif notas. Prud. 1. stäcos. Fr
RlZA, f., Sirfel, ctrcimts.
n* s. riza. Bib. 1.
rizza. F. 1. 2. Tr. Cr. Em. 3L I
D. IL 349. Wn. 232.
rIzza. Wn. 863.
(rize. Wn. 46a;
d. #. rizun. Mt). Bib. 1. 2. 7. Rh.
rizzun. Bib. 6.
rizza. Bib. 8. 13.
rize. Bib. 4.
a. s. rizza. Sg. 184.
RIZO. iRlZA. RIZAMAN. RIZAWIB.
hieher? '
REIZJAN, reijfnjcf. nord. reita, €»i
Bedeultmg und Gebrauch: •
reizende die cfarefte des mootei
vens. Bo. 5 reizet, exerceVCt^tram).
reizta ze fehtcnney in cm^wkin
iamenta pnlsabat Mcp. 68. dafc i
cot ze zorne. N. 77, 17. si^ retzl
^' ztt\tnistel%^y provacavermii, N.
Form und Flextoo:
(er) reizet Bo. 5. •
(er) reizla. M. «&. N. 77, 17.
(sie) reizton. N. 77j il7. S». ■
p. a. reliendei Bö; &w '
REIZ JAN auch als ^m^ifFV, Wie RiZAN;
ist wohl nicht falsebe Sdiretbon^; eT. r
und rizari, aber iraefa rezzAn iiad r<
leizanten, scfribieikibH9.^ D. IL 39
Pfud. L ale&t riziBtüll). ^
58
REZ^ ROZ.
BEI2J^RI, m.f lacfssifor Tr. ^7
Auch rcizare, clrctäator^ PvU* 334. (wo-
liir andere omA/. des Prod^Tixarp haben).
GQTK£I2^ARL ,
a.pL^oi reia&akata,i»!iiar»a0iilwvNr67,8.
GiREIZU 9 ereilt
^^^^\ ^ rr I j sediribt cöneitatio.
geraixe. Tr. ) '
IXZZl.Utes. ^\. K. (hieherf )
REIZ, ii/€w, /7«5/i;f. iU. (hieher?)
REIZ, m., £ini€, linea, noia.
n. s^ reisL Mcp. Org.
j:« «. reizis. Org.
d. 8. reUe. Mcp. 49. Org.. . .
a. «. reiz. Mcp. 42. Org,
n.pl. reiza. Mcp.
g.plyT^yio, Ml]. Bib. 1. 3. 7. Org.
iLi;/. reizzen. ) ^ • t\ n oao
'^ . . ( , caienis. D. IL 323.
.preizin. '
a«j7/. reizai^ noias. Mcp. 57.
REIZA./, //Md[. M£. Enp. 26. Bib. 1. 5.
RIZARI, «1. (nord. rit;iri» scribay
r iza r i. Prud. 2. D. IL 324. ) , circulaior, ma -
rlzzarl Prud. 1. ) lari.
rizzarii circumlator, qui famam portai*
SaL 1. ' ' '
\ •
■f
i
(rizziri,,arnW. Bib. 5.)
RIZILÖ (?), cursim.D.
SZZA, REIZZA, <twsa<i(i^ ,<^
rezza. Mon. 2. Zf. v >
■I ...
rezze. Hd. F. 2. ( , coccirftm^ :
reizza. F4 1. 2. ) ^
rezza, cocasm. ZU
*e%%%^ fenicium, toccineum. F. Ha. Mcm.
ezze. eoccinium. Wo. 232.
)Z (hiervon unser 9lo$), ra Rlj/i • Cf.
her wgels. rot) an, nord. rotna ^nd Vlhd.
oz)an, puirescere. Oder tsl ea hrtoz?
. hrdäB, ntiMMi. Sg. 913.
• loz, üiMm^ mucte^. Prud. 1. 2. D. IL 320.
SA. 1; L. Eb. M. 32. Vomex. Mon. 2.
phlefima. VP. ^
rnoz^ mne»5. SaL 4. *
. In tirOM^, mrmmtf; Eitt. IS. ^^
.(
ROZ— RLZ.
,RO^G (ro^ig), muatlemtui.
-m^s-m. ro&ziger. SaL 2. F.
... ro&xeger. D. IL 32a Eb*
d. ph ruxigen. D. IL. 320.
ruzzigen.D. IL320.
I . , .; ro^zegen. Prud 1.
. rotzegeo. Ü. IL32a
. ; rotegen. Prud. 2^ *
Gebort rozjan hieher?
560
, mfiaJeniU
(haribusj.
ROZ s. RUZ.
RUZian; ci r.ostjan (das, so wie rost, bei N.
nicl^ vorkommt), aber auch angels. rotjaUi
nord. Totna, piürescere, Ist es mit ROZ zu-
aainmen zu bringe^?
min. lichamo ne fulet iioh ne rözzet N.
1«^» 10,
Tozzti (stall rostet der andern Denkmäler),
aerugingt. Bib.,7v,
ARROZAGON? "•
irrozegola,. aeruginavii;. nur in Bib. 7«, die
andern Glossen zu aerugiMiVit zeigen das
Verb, arröstagen auf.
arROZjah (ARROZilN?). :
' ütie'i(\]e ttrozeten. uu'iiiB ^ ab$qu4 vitiis
semivtäsisi Mcp. 9.
f
JtvUiuf) sansk. rud,//^^/aas ru, sonore; cf.
auch lat. rudere. Gehört hiezu auch'9tSpe[|
angeb. vroi? : , -
RIUZAN (roz, ruz, rox); cf. angels. reotan,
vreotan, crepitare, lit raudoti, fap^eiUari,
nord'ryta, grifonir^. ^ ;. .
Beden lung 'und Gebrauch:.
/lere, Bö. S. T« 28, 3. 174, 4. deflere. Bo. 5.
H 24 plangere. T. .64,. 12. SOI, t inge^
mere. Em. 29.. ia/girk,.p/ofror«.Ra«^gL K.
• ': . '. stridere._iy. IL 339k*int9UBb er. tho thaK
tingimab, fto er ia. riasan.grsah^ thte
liiiti'Oub rozun allcj^thie quamun
sem0 tbrnge. O. HL 24,^ 5ä 54. nu ria-
zen «lil4nte in fremld^mo lante. O.
L 18, 16. marioa tbes. tliök:io nir-
[36*]
5ei
rü;& y
iRüz.
i
throz, stuant uzana tbesj^tai^^^'tlDZ.
O. V. 7, i. -fragetti^r »a bäte,' «in si
ruzi thare. O. V. 7, 47. qtiVm tho druh« *
iin unser t6araria2aiiter'.'Ö.Ilfs^24, 63.
ao'riutit thir tbat berK'i'thnruh mi-
chila smerza. Ö: I. 15, 49.' ruzen fore
ämere/Be. 5. ni fia^ie itt%r herza. O.
IV. 15, '3. thie andere iz-ni niazent,
thara after iamer iiaz^nt. 0. V.20,52.
so ungimacho riuzisL 0. V. 7, 20.
Transitiv: bemeinen. ^"^ . T: . s^\yi
ihaz mugun uuir 10 riazan. 0.1.18, 11.
ni thurfut ir nan riazan.. O« V. 4, 48.
so uuer manne so sih bnaziti ioh
sunta sino riuziL 0. I. 24, 17. tbar si
then bruoder liobon roz. O. HL 24,48.
daz ruzen siu (engen). N. 118, 136.
üuann sin oub thaz rnzin. 0. IV. 26,6.
ni riazct ir tbaz minazlib. O. IV.26|29.
Form und Flexion;
In/, riazan (riazen. cod. F.). 0« L 18, 11«
IIL 24, 53. V. 4, 4a
fdu) riiizist. O. V. 7, 20.
riuzes^t. Bo, 5.
(er) rinzit 0. L 15, 4a 24, 17. lU. 1, 18.
(w) riazen. O. I. IS, 16.
(ir) rioi^t. T. 23, 3. iU, 4.
(sie) riazent O.V.>aa,öS. 23,7. (tiesent
coA V. P.) • ■:
(er) riaze. 0. IV. 15, Z.
(sie) riazen (?). 0. V. 4, 63w
(pi),raoz. R^.
roz. gt.' tC.
(er) r«iz. Bo. 5. O. III. 24, 48; Y. 'T, 1:^
raoz; Eni. 29. • ■' ' " ' • •*
(ir)- rnzot T. 64, 19i ,
(sie) razun. 0. I. 20, 9. lü. 24; 54/
raszön. T. 201, 1.
rose«. K. 'IIS, 136. 6^ & ^,
(e») ru*i; O. V. 7, A7- .
'(■ie) rasfn. O. IV. 96» 6. .
im/i. ri • »et (ti ex e t co4. V. ). O. IV. 26, 29.
p. a. rinisanto. ü. II. 339J
n. A.' m. riazaBiCT. 0. IIl4 34;'63.
dü^.;ci4rBientea.T. 293,4.
GARIUZAN,'ilcitcri.: .<
1 ,1 . A
• ■ I • ■
'I '•.
* »i
qnatHin -äilti loüfan %i tiiemü '"^
'■ - u^iidfan,^ • ''" -^ "
"ibnt 81 tfi^iB'gtfHli, sib-aata thai
ruzi (girnzzi. cod;T; F.); 0.111.24
BfKIÜZAW, ftf toehlt^t- » ' "
Inf. biriazan. 0. W. :35, 2&. i'! ' '
3. p» pL praef. ind.x fürncMn) dej
Prud. 1. . i ^ •
p. p. n.pL m» pit#f aita^iyZtf/«. VA« Vf.
GIRIU^INON ist ans giriuzinootfe, i
randos, D» .nicUl» W folgern; im cod.. i
giuuizinonne. .
ROZ, ßetus. Cf. R02^
n. hroz, vagUus', phralns. Ha.-
d. rozze, fletn. te.* 1. 3.
ROZAG, traurid/ me^nagenlft. '
d. s. i}. rozagerho imuate. D. IV. 3S
.V..Ä, 41. 50.
rozegcmo muate.' 0.' tL 16,
a. s.n, rözagaz rhuaLO.1. 18,41.'lie
O. iL 16, 12.
d.'pl tbzäfe'en^ttrahloii.O/V. S^
RU2JAN (und RUZCTN); cf. angelsi hWl
sitriere und vreotan, cf'epUärf/ Uf'iph
Inf. ruzzan. Prüci. 1.
ruzan. Prud. 1, 4.
ruzen. Sa1. 1. \ , iiMer'e»
ruzzeo. D.H. 311.
ruzzin. D. II. 311.
(ib) ruzzo, Merto. *D. IL 311.
(er) rAzit D. IL 378.
ruzit Ja. A.
rucit. Prud. 2.
rnzzet. D.
ruzzoL Bib. 1.
(er) ruzza. Prud. L \ •
ruze. D. IL 314. > , steriai.
ruize. E. ' ) . ; . J
.:!p.a.xacei,ti. I ,^^^,^^ jj If. ^47.
ruzzenti. ) .
n. s, m. Ist bieher Iqpcea, ßfiet
rqzente (in Prud. .5.:i
'fibet e das Abk^nwogneii
für r, also xosenter).
Prud* .5. zu bringen? ..
II. s. f. r&$oiitiiif stridiJa. D. |I.
•f
t ■ 1
, itaiiiJ
• ••
3
RUZI-»RUOZh
»-^' •♦•-•>-'•
#\. ••
SüOZ<*'BHAl&AUa
564
d. $•/• roznntero« strldenfe (sagiiia). rnosza. SaL 4»
VA. VIL 531. rfiz. Hd.
a. 9* n. tnzenl(!^Zyriidentem(firoramJ.W/L RUOZAG, ruffi^.
III. 561. n^pl TU. rnoz^^z y fuUginosi (laresJ.Vi\iA.h
d. ph rDzinion. Prnd. 2. ) ^ . , ...
rüzuntan.Pnid. l.i'^'''^^''''*''"- RUOZwiiniL
WIDARRÜZJAN, abhorrere.
uaidarruzir. Ra. \ RUOZjan. Ist Hf. rauszyti, tVu^Iett/ zu ycr-
imidarruzziL Pa. || abhorrei. gleichen? aber das UO des deotschen Wortfd
n^idbarruzzit gl. K. ) deutet auf ein wurzelhaftes A und.nicbt U.
auidbarruzzant gl K. ) , .. . . ruozit, smcitat (ierga, itx ^Pfag im 3lcfer^.
uzzand. Pa. i''^''''''''''^'^^"*' VG. I. 97.
Boidharru
JZI, Stttf e?
nsin, roxi. Tr. Hs.
BZ, rhadia. Ild.; cf. in pago resi. Ecc. fr.
r. I. 670.
roz s. Rüa
ruozzit, movii (agros, pflftgfy). VG. I. 123.
RÜOZI. RUOZO. RUOZILO. RüOZILA. KU-
ZILA. ROZf LA, n. pr. hieher? cf. RUZAR A
MARCA.
RUCIMIR, n. pr.
REZINA^ /. — rczinnn, ragenäs (steht un-
ter den Namen (lir Kleidungsstücke). Em. 31.
rOZi Vtn^ffuligo. (Das UO deutet auf ein
fuaj^lhaftes A. ) ( RHEDO. — ornamenta muKebria, qtiod r h e d o
. 0, moz. Prud« 1. 2. D. IL 321. Sal. 1. 2. dicunt l angL — Ist reiti zu vergleichen?)
roaz. Pr. e.
RHAETi mm rhaetla» — rhaeticae alpes. (deut-
scher Wurzel?)
rnaz. Sg. 292. VS. VE. VII. 50.
rus. D. Sal. 1.
roQSz. Sal. 4»
roQz. F.
v5 z. Tr.
» #• raoE^. Pr. t m.
ruos«. Pr. V. VP. SaL 2.
RHEDIR s. RAD.
RHAIRAUB s. RAUB in RUB.
• .•'-*
I
♦ I
M
stimnit nicht nur mit dem ^X der übrigen «It-
dentschen Di&lekte, amidern andi mit dem tkr.,
griecb., hL, lit M Ubercin, a. B. möier, angs«
m6der, nord. m6dir, skr. mitri, gr. f^VT^Qy
ht mater, lit. ^motina oder £dAjjL^ $kr.
dam, gr. Sa/naiv, lat domare* Cf« auch das
Äbleitungssuffix M und das Flexiona-M der 1.
p. pl. Einige M haben sich aus einer andern
Labialis entwickelt, wie in stimna, gotb«
atibna, ram, früher hraban, raban; anch in
machon, \2X. f<icer4? [Cf. Mmrms und woA.
ftapna, o/i^qo« (pluviaj und aanak. ^abbxa
(wenn dieses ab-bhara ist), nnbes, r^ultfim
und itaXv. S.. auch in. B und F den Uebergang
des M w B. und F.] Solke hiemach auch mflr i,
clarus mit sansk. bhaf, lucere xu vergleichen
aäyn? maz (escaj mit saosk. bh^z« ^er§ m-
sammen zu stellen, verhindert wohl schon das
lat. mandere. Auch aus W scheinen einige
M entsprungen zu seyn, wie in marii mar€»
sansk. väri, aqua, mieta, sansk. v6tana,
mercesf auch in midan, lat. vitare? (cf. in
WAen Wechsel zwistfaen W und M; ist au6h
wonen mit mauere ^ (niveiv zu vergleichen?).
Wo sich M mit einer andern Labialis verbun-
den zeigt, ist es oft schwierig, ja unmöglich, zu
entscheiden, ob M ursprünglich ist und GrTmnüi
Ableitungen mit B, P, F sind zum Theil nicht
mir unsicher, sondern auch unrichtig. Die auf
J/l folgende labialis kann Suffix [oder auch
(vor folgendem t; cf . P und F) eingeschoben]
seyn und in diesem Falle ist das vor ihr ste-
hende M entweder ein ursprüngliches M oder
es hat sich durch den Einfluls der nachfolgen-
den labialis aus N entwickelt, wie dieses selbst
in der Composition, bei un, bei dem aus ant»
int entstandenen an, in, bei ein,' f eschieht,
z.B. in ummaht, ummageta, umpiwanlib,
umbetrogeni, umbihuget, umplitb
ambaht, imphangen, amphanglihei
pballen, imfliehen, eimpar, cimTal
(ist so.auch scimbar ans scinbar entsts
oder ist es mit scimo componiert?); aadb i
bette st. Span bette; ja sogar bisweil
Ende eines Worts, wenn ein mit M anlav
darauf folgt, z. B. thie firnfollum m;
33, 4. Oder die auf M folgende ladioi
radikal nnd M hat sich eingeschoben, wi
N (s. N.) vor Dentalen und Gutturalen ein
[auch schon im Sanskrit, N vor Dentale
Palatinen, aber M vor Labialen, z. B. in lin
vor lip, stambhi vor stabh; wie knG
sehen (z. B. Aa^i|3aixi>, oTf/ipo)) und Latein
(z. B. lamlfcte, tumpere); cf. auch a/iqn»,
mit sanskr. ubhau, lit abbu« 'winpii n
bere, oi^pri mit enrp«;]. In Wörtern wiecfh
numft, zumft, auch in timberi,daS
den Schriften Notkers vorkommt und mit i
zur AVurzel mJAJjL gehört, deren mapi
eben T- Anlaut es wieder aurgetiommem 1;
nun die Wurzelhafügkeit des M klar; i
umbi, griech. oLfiqu, scheint wiederom di
Schaltung des M sich aus sanskr. abhi
geben. Aber wie ist mf in damf zu ne
Hangt es mit sanskr. tap, urere, zusamm
ist M eingeschaltet; ist es auf DAM, t
tarn (cf. tamas, tenebrae) oder auf c
ßare zu bezieben, so ist F zugetreten;
es zu DAN, sanskr. tan (ext endete )y
M vor Suffix F aus dem wurzelhaften
standen; in den 3 letzten Fällen könnte
dunst (cf. aber auch daum) zusammen (
werden, dessen N vor S unverändert geb
oder aus M entstanden wäre. Ist atan
sansk« stA oder mit sansk. stabh (und ati
\
M.
H
668
meti tu halten? Li stambiton aus stam
Q8 Stab gebildet? Gehören waniba und
t zu Einer Wurzel? Ist in iimfan das
e;es€hallet? oder hat es sich durch den
*s des F aus N entwickelt, wie hamf aus
I a n f ? Aehnlidie Frageq bei d u m b, I a m b,
r. chanif, ranift, trumbaetc, Cf. auch
Die Sdiwierigkeit der Untersuchung häuft
och dadurch, dafd M vor F bisweilen zu
d, wie in chunft- und, wiewohl selten,
anft-, -zunft-. Ist finf aus fimt,
imf aus finf cutstanden? Grimm nimmt,
li auf das golN. fimf und gr. 7ci^%tj das
! an; aber das sansk. pancan, lit^ penki,
inque entscheidet für das Gegentheil und
dafs das uri»prünglicbe N sich im Deut-
¥0r der lu/nulis in M gewandelt hat, wie
cb. xiftxBf fk geblieben, in nevrs aber zu
Orden ist. [ Wenn auch Bopp*s Aunahme,
ancan mit pam zusammen gesetzt sey,
m von A. Benary (der pancan aus pa-
herleitet) und Pott (der pancan aus
nd ni-ci entstehen läfst) gegebenen Er*
gen des pancan entg^enstellt, so ist auf
Ursprung des pancan bei der Form des
ben Worts keine Rücksicht zu nehmen,
ies sich nicht erst in der deutschen Sprache
men gesetzt hat, sondern als ein schon
lites \Vort, eben so wie das lit. penki,
ifert ist.] S a n f t, s G i n f ist wohl Ursprung*
imft, scimf.
auch ein Ucbergang des N in M ohne
s einer folgenden lab., wie im Neuhochd*
n aus tnrn, früher iurri, anzunehmen?
darm mit lit zarna, lat« hernia zusam-
ängen? feim mit saask. phina, spuma?
imo, cbimo aci-mo, chi-mo oder aua
o, cbin-o oder aus scin-mo, chin**
itstaaden (cf. scinan und arcbinan)?
er dife Ab«chwäehung des Flexioiis-M und
ichon bisweilen des Suffixe^ m (z* li. farn
arm) in N s. Suffix M und N; auch M
BfzeUylbe assimiliert sich einem folgende»
B»iii nennan statt nemnan. Selbst tod
nidem M Gndcl skh ein Uebergang, ia N,
ne^piluii neben mespilun.
Creminirtes M (MM) zeigt sich nur imInUut
(im Golh., Alts., Angels. und Noird. aach im
Auslaut, z. B. gotb. .und alta. vallim, angels«
vemm, nord. vomm) und nur (cf. L, R, N)
nach kurzen Vokalen (doch auch ptaamma. ^ii
auch rümman?), z. B. swimman, b'iwemmit,
framm'ort, amma, grimmer. In einigen
Worlem ist dieses inlautende MM einem aus-
lautenden M (oder auch wurzelbaftem MM, wie
ich in VV ijuTlifl angenommen habe> gleich;
wie in swimman; in andern hat es sich aus
m) entwickelt, wie in rumman (auar&mjan),
in andern aus; mn, wie in aemman (aus
nemnan; oder hat es neben der Ableitung
namnjan auch eine Ableitung namjah gege-
beuj aus der nemmaa entstanden ist), in an-
dern ans BN, it^s zuerst in MN und dann in
MM überging z. B. in stimma (aus stimna,
goth* stibna), in andern aus MB, wie in
tnmma (aus tnmba) (cf. unser Samm aus
ahd. lomb)^ in andern aus DM (oder NM?},
wie kl mammnnti (aus madmunti^ ef« aber
auch manmundi).
Ein auf einen Consonanten folgendes M im
In- und Auslftut ist wohl nicht als wurzelhait,
sondern als ableitend anzusehen (ef. L, R, N
und Suffix M); gewöhnlich schliefst es sich nur
nnmittelbar an L mid R an (z. B. galm, arm),
doch tritt auch bisweilen hier der Vokal vor
(z. B. galum, aram); seltner tritt M unmit-
telbar an andre Consonanten und nur an Gut-
turalen und Dentalen (s. Soilfix M), z. B. ge-
smagmo, adhmon (neben atomon)> wabsmo
(neben wahsanio)* J
Im Anlaut leidet M nur 5 vor sietb, z. B»
amero, smalz, smab.
An anlautendes M sefaKefst sich nie ein an-
derer Ccmsonant an, an in- and auslautendes
M nur ein labialer, z. B. -wamba, damf, oder
s (nirr durbb Ausfall eines Vokals)^ 0. B. am-
aals'st nmisala, f^rnamst st fernu'mist.
Die auf M auslaufenden Wurzeln s. im Ad-
l^ange; cRe im AflKocbd* vorfindGehen slarkcon-
jugierendien perba mit auslautendem M oder IVI
init folgender talnäÜs sifid: nemaa^ breman.
y
573
('itt' PtfteatiUai' und leinlünnjgcn 'Augment-
;PräteriUini als am) bci:der 1. Perlon sing.
' und . in »ciB«r PliiralTonn -juar, .bei der
1. P«rs«n >^. (pruts. i»ti._/ im Sanskr.
zeigt (cF. aacli ijUl/^ also von dem Da-
tivsunix M> mit dem,c^ Grimm ziuammea-
bä1t| gani vcracliicdcn-.
a) im Singular des Indicat Pnes-, wie
noch in einigten laU \y(Jrtem ('tum, in-
gnarnji cf, auch gnedu -fii. Es üt (cF.
dassanifk. & statt m£ im Atmaaepadaro)
im Althd |im Golh. ist es auiaer in im
(mm), im Alts., auiscr in bi^m./Juoi^
und der 2. sclinacbea Conji^tioir (wo
CS aber auch nicht xnebr m geblieben,
sondern in n abgeschwächt ist)« im
Angels., aufscr in com, beomfxam^,
im Nord.,., aulser in «m (tum) überall
abgefallen] bei den verbU starker nnd
1. achw. Coi^ abgcwo^ren oder zu N
abgcsdiwächt (s. Suffix N, A, U a.O) o. hat
sich, not in bim (bei K. Pa. gL K. R.
Ra. Rb. Rd>,V^< Ib. I«. Fi^. . upd mitunter
bei T.), gam (bei K. R. Ra. gl. K.J.
tnam, toam, tom (bei K. C. R. Ra.
Pa. gl. K. V.), Stern (bei Em. ;7.,Can.
9. 12.), die in den andern Dermalem
schon bin, gan, tuon, staacdersten
lauten, und au&erdem in der 2. und 3.
schwachen Conjugalion eibalteo, jedoch
nur noch bei Pa. R. Ra. Ic. gl. K. Is.
Frg. Em. 39. in abanstigom, an^tba.
rom, ereom» farwanlalom, ladom*
ganadigom, betom, chlagom, ho-
hom (insultoj, luiflom, stechom
(und 8uilu£eom?) «nd in eieni, pi-
wartem, folgem, hlinem, dolem,
sagem, pismerem; in den andern
Denkmälern (und.audi bisweilen in ei-
nigen der obigen, die M bewahrt haben)
ist m zu n abgeschwiicht (doch findet
sidi anch in den späten) , trierischen
Glossen die Form gewom), wie z. B-
in ib chlagon, cren; selten ist es
ganz abgeworfen, wie in fadimo. F.
b) im SioguUr des Conjonktivs praes. zeigt
'. \ ^ Bs^aidiriuitilRcb.'in'eUepiiJ
,-'\ i\ Uinem bei •K[y:s«iriib ist o». I
- .:ivSewosCeB,'^ifieia«Jlen:&bi^«il
', Xfolektco; cT. dss Anskc «.
> ti^aefiadam «Mt am. • .
c)idnt Plural, sowohl des praes,
■ ') itn beiden medii [im pra^ t
' C<mjng.':mit lorgcselstem n
' biswc^cB a)iün indicatiT,
' OcnjuncttT und der sdbwadi
' gsliort, mit dem Toiangefaen
. tu,.tij, slattder ToIlen, ucsp
'Form mes, sansk. maf, p.
.r.laU.mut, liL «le, altpri mai
ü.^i (schon im Sanskrit ist im.j
■, i>und/7ra«/. maf zamegewurd
,1 mrkiirzte Fonn M, die im I
' und iNonliscbenr [im Alts>f j
.n (auTscr in 1. p. pL praet
■■ auf d, dh endigt)} durcbweg.ß
' Form mes siebt, findet sieb
- .8eltcQ..(im' ^riTM. ün/. der i
amf, gar nicht), und nur.
_ . Tut das prass. snd. 'starker C
Sg. 911. in obUzem, bei
[urlazzem, bittem, qne
bei H. K. U. Hb. Pa. gl. 1
sin hicum*
für das praet> am/, starker C
H. in midtm, piltem, kel
: tem, kakanlaUiffen, ar
.aehem, singen!.. .-
fiir das pract. c&nj, Schwachi
btt H> in leitem» kaiich
chem, duruhuuacbeem,
hem, namoen, frauooeiB
tohem und K, in kearnei
fUr das praet. fiut* «tarker C
C in quajnam und bei Fi
. sahum.
iur das praet. comf'.tnUrker C
F^. in uuarim, bei R. i
|ist nicht, wie lÜrimm nach - di
daJenMrem hat, annimmt,
ixm-piitr, (vielleicbt aber
liir »ruuelim&s); das dabe
■ Jtpvertm bat im Codes ein
(
le
VL
576
'>iLfA ;rtioiisc»idNn>:liiiitervdeiii^ m und ist
rni.4'fii:||s9r.3/!||*t0'mNrJii|&»le8fll]. Bei Is.
» '
TL- . Ifir das'jinMÄ. irfti «dn/t>ddlier Conj. bei
; tk'J ia ki^f\i^h%imj hei'ls. in cbiof»
dorn, bei gL 'Ki ih^ ftifeiaciom, ki-
.>^ ' ::i. .'fttUofnef 'bti'Pil. (io-foiabtum, ca«
:. 1 :j // igiacittin^ bew'itai ifi^ifaactum, ki-
•) ) : *>aä2tuni',> bei C^ in -a^htum, bei
:ii'i : t&r-das pivM^i' dsfi/V teh Wacher Conjug.
. - i c'- M H: Ml «ir-beiBvetimir
• • ' ^ «dwfihrffthW'iA die vWfe Form mea
*' • - '(ln*y, <iadr^lft!itto ttacfes^ttf UTibeileo)
- JM!« ..'—■. - •,»!<»•.! j .If'i TVrS
; in den allealen imdN alaU M (a. 11/
, .i;r:.fa.den jünygenilAeDkfiialerd; doch wei-
• : iaen auch doch einige apäieiGlossen, wie
.1 , «ich aujs fdlgeodem; Vcneiehnisse ergicbt,
. Ti Aie^.Form miea iiuf. . - Üioäd volle Form
.1 mts lieigt .aick . bei ; : , .
..gl IL in -ttuoffemes^izenuerfumcs,
•tif\9kzz\ane»i <bji^4ime8, cirpre-
. 4;b^me8> iii^amea« fi.ifmullume8,
I ..I taOaiii.mieiSv thutubCtnmmiumes,
;pvukh«ii\eaiiirapiljlJiiimes, kien-
^ teo^rä^SifUstJnoineay 'lonomeSi ca*
t; mabjchtofne«^, fkiniupts, kizeho-
mes, xiibbrtkmea^.aci^ffomes, ir-
, aufteüniqsy'angitsiemes, arheis*
I! i.i»'emeaii«iiiipliiliu;ai'e0:, aruuallc-
^•. .;: i : *9i!ea,^^i>ah€ltein:ea;.iv^n praet. 8tar-
J(Or rCiHifJ kotomt jkciai-Jieispiel vor;
, r Jtik ) pre^^ Afk i atb^Adiert ; Conj. neh-
iimen die.f^. K» Raf fU iU^ und h. nur
. \:».:IV^9 undiiiicbt meis, .an;c>uch haben
.gl.K^Pa..R<pirumui]tdDifhtpirume8.
. I Pa; in au4iff>em08^ Eauaerfemea, in
f : t laoiemesy t^rahemes^'^farapilde
mea^ikamtexunea^iiatiinomes^ ca
' ma>b4>mea> bäblubmeai zimbro
^^ft^ea^acafornea^ra^aftdomea^aran
guatemes/arbai^ziemeay aruual
lemeay pv^bliames^ aoacbemea.
.. -. . :. I R; iB/ka'evteoink^icli'aTotaies, chla-
■iA«l f «'■•Jltl-' J» >»i 1 -'L* W »I tu .1 .iii)
■^•1 t
I •
^ *
, • i • ■ •
: i\r,i\)' : gomeä^tkä&pen(otnea,>kaprecba-
mea^ ■•»»!. ♦ t-« . • '
'sji '\ . ' Ka»>ini farlazeraeay mnUtmea, na-
*r. "i i Iiixihe8,'durbfriii[imeine8, denne-
'i'^ri;/!'^ iBe&4(iiilHiprimea.,:iiatinomes, ki-
< '■ j':t} ' :.. anahnmes, kizebomea^acaffcmcsi
-f!i!iM .;• i^snackeraes.
.rl ];..! .\ iUi. in eigamea, piramea, anakiuaK
da«iefliy>£asam«8,arackiname8, cp^
> 1. I iniscifriaeay nnideirsakamea, ka-
!. .'fi .'{'1 Atecham««^ antoaea. auuintilo-
uies,aioz^anLeai cbaoifemes, ki-
fiezzantes^ iiunxalm^& .
'^'I ' ' Rdi in macfaom^^^ki^olhfromea.
Ug. 2. in eruällemea'j'iiaichemea,
ferni<!bimes, pegoumemes; be-
- ' 'Idmlo'mitfK.
. Kl in pirui^ea, ubaruninnamees,
(ariazzamee^i pittamees, keba-
. jnc^ uueUeine8.qhuedame8.tra-
:, . jjameea^ .ananamea. uuannemes,
kelaubamea, nidarremeea, hoor
remes^ ki8uanneme8, zuamano-
:i ; r
' . jnees, piporakeme8| hareemea,
.tü'aiheea, lesames, piltames^ du-
'V ... '^whinpinlAmes, kängamea, qhue.
' ; " .Vlneiiee8,. erstantämea, kaaeha,-
ine89keliiuil)paniees^erfullemee8,
kihenkamea, kesezzameea, auh-
* chomea^ ralihomes^ Crahemees;
, chuatümcs, intfrahetomes, ke-
liorlomees, ki^aztomea. In conj.
pr. nimmt K« m, und nicht mes, an.
-.'./ri.Joi f^' *** gebcqiea, farlazzetnes, piu-
.. , ,ii f».^ji5?"^C8,piUaipe8., pliuuamea, ar-
[uj ,; ^ »^i^*?*^^* quhedemes, singames,
kelaifbemeay fuaremea, kalutte*
'.r.n 1 . ff?^-fP:'^^IV®"^^s, atrcchemea, lo-
^^^^.:. :j ^boniea, lo^pemes, (ebamea, ka-
Jaupem^^; uuantumca. Im conj.
v: j in . * :: i. Pfß^- %t I^ fast immer , ^ statt mea.
rt'jnro: j: Ja^in flAzzames, lAtf^demeS; in-
thell^ine4;'mittfmiies.*' i
' T jBi. iapirnnmes^ macboibes; kiror-
- f.i". .-. i.i il tomea. • ' »M*^ ■■:
Olli* i j: .^:i " .^ •'..»* .--"1' i ['S?*^^ :I
577 nt
mes; erracbtomes.- »•'
Is. iDrcbanDenies, berenles^ fare-
mes^ lindeneSy chUa«bemes> ar-
cheaaemes, duoemes, cbunne-
• mea^ ' s-ingbemesy arangbemes»
archandemes^ auobhemesy lobe-
mea, folghemea.' Xmjn^et. bat Is^
nobt m-es^ sondern m. '
Frg; mläuellemes-, leaemes, too-
mea» In praei* nimmt Frg. .niebl
mta» sondern m an.
La, L Iw in' bab eines. •
>.. Le». l.in luIesames^.unlAemeSy pi»
snibli.ames* .,; ♦-
Ky. in pittemesvi . ■,
Pn. in intfaha/neS| dikkames.
Sbr in i^iuulnnames, arslabames;
girrimes^ irleittames, nzirnnrzo»
meS| znafosames^ goffonomea,
nzgiunintemes^'pilicbimesi lio»
mes, flrsprebbames^ preittime8>
eepanamesy rantnmes, vorabto-
me's; forapigbuRitameSy lepi-
temes, purititnes, hejleztimes.
Wo» 2» in quedbemes^'gilaubamesy
ginotames, brtfamaiii.esy bi^eba-
mes. Die Endung m ist u Wo. 2. bau*
figer als die auf mes.
'Wo. 3. in ITubemes, anerdemes^
Can.. 5. m sprecbames.
Can. 10. in wizames, s^precbamea,
gistantaines^ goffonbmes} spra-
cbomes.
Can. 11. in wizaihes, tiirj[iietemest
sprecbames, nperpürigemes» gi-
stantameS)!' goTfohi^ÄeSi uner-
dames; sprachome9.'
Can. 13. in' w'i'tiiiies;' ^jpVacbemesw
''Ep.can. t. in iicazomi^s'; irleittimesr
£p. can. 2. in ferj^ebctties.
£p. can. 3. in irleheihe's> scazomeSr
'£{>. can. 4^ in itle}t^m'es,^-'8eazomes,
VP.'*. in ent&rti^'i^'''
A. itt^ nnidirnioBai^esit tikomes^
Bib. 1. in ginuinnameSi inkinna*
m^M, girtimesi irleitemea, gibne-
m
m,
A
•j '* »r
:-j i
- : *
• ' ii
• M' .'
< '» f
f./
Ai
. : i r I ,
; oaA^ea^: iiAifVi1if«om<^, zuloso-
r one^, igiuttum^Qi^Sy (lilickinies,
. xUiiomea, HtsiiAlevkti, lepames;
vatioAdm^a^ iraei^xiiiieB# pnrito-
f taea, , atnonttf mea/ fö^rapigoom*
' tameaji'artailtonfies, pnritumesi
JieitiztimlKa. •; <! .
ib. 2. in pilrumes, inkinnames, gir«
vimieai irJleJteineSf nxirwnrxolo*
mes» zuolaaomes, giuninneinesi
muntrimea^ifiislinteinea, giiee-
cinles; atiOK^mes, iiacinomes,
p.tttiton^es., stnontoives^ lipiti-
]pa^;S» puriti^ies, heilfztimes.
, (I ;;., {... . Bi|>.^.,in bijüakimes, gi^stizemis.
M. in piromesi ginuinnames, vi-
t'ames, nzlesaraes; gilidames,
fifnemamea, uuiderpeliames,fir-
piotemes, nallames, inkipna«
me«9 atozameSy irslahames, il-
limes,. girrimeS) ginidiremesi
uperpuriemes, gibnccamea, gi-
atatemes, uzirwurzbmes, leito.
' mesyg'eroinesj'seazomeaj zno-
losamea; giuuinnemes» pilicce*
mea^mnntrimeS) ztohemesj fir«
' apr^ebhaiheS) firsl internes, pi*
• aüibiiaiiiesi preitimes, zellimes»
' ceponö'ineS) geoffonomea, ana-
' dorne«; aprabbomes,gistiozames»
irsoinimes; pariMmes, atnonto-
mea> notabtomes^forapigonm-
tani;ea;>leiiiiime89iritittime8,pii-
fitüme^a^- h'eileztrmea.
Gc.l;ingi4idiim^sj'i&{o'bbme8,preit-
teafiek; ajpräclromes; Torahtomes*
' Gc 3. in giHtliomes^ pimidames,
i f' nemameSyUltiidaVlkn'Ccamea, uni-
> dam uanbamida,. ginürriunes.
j\'^-\>\Gq. 4. in! gütlieziffones-.^' untardoa-
.rtiaoii pen.es;;g«/daapam«ai.
: Jifii V Gc.6. ingiilidamfS$.ziobomea, prelt-
"M ,' iemeai gizamömaS'; -spracbomes;
. . KorAKtoincs... .;■(/:•
^ -; Gc 7^ iii^;gilidaf|i^s«Mii-M
i.Ge. 8Lj.ip^^'lfipipinites[;.1iy»itlonies.
Gb. 1. in uuiderpelUmea, pinalla-
i i
J
.» t%
: »
I ■
1 ■ *
. «!
!,
..J
fi' -1
: W,
j ■ 1
JKL
M.
580
• \
. t
.! (
. I
I
1. i
'. .♦,
.■ ii
, . . ..
f
' !
mes, at#3(ain€S| araliU^ames; il- .
lemcs, rccheme^, giaicUremes, .
nuidarui^artoincs, gerouies; gi- ,
uuinoiam^Sj pimidcme», firpera-
. mes/pizelleni^s^firsumimesyana» .
. domas; uuadalotomea»
Gh.. 2. in farne.mtnnes, uuiderpel-
: lemejBy atozames, a^^lahamea;
pimid.emes, firpcramea.
Ott. 3. in {i^nemamea» ui^idarpelle- ,
m^6, piuaJiLajnea^'fifCalaxitames,
atozames^ irsl^bameai pislife-
mes,. illenies, rechemea, ginidi-
timep zilemes^piacirm^imea, uui-
; ^Muuartopi^a, flrjnanomes^ fif- ;.
manemes, g^romes; giuuinne-. <
^_iqe8> laaapijes, pimidemes, fer-
perames, unnskemeSi pizellemeS}
-gaspargemes, iraterpemes^ fir-
aamimca, anadogemea; nperuüo»
. romea; uua.dalotomes*.
Gb« 4.ginidiremes; firperamea, fir-..
aprehhimes, anadom^s.
Virg. in piuindemes; machomes.
Ct 66. in eremes.
Ct 72. in quedhemeai tbancoitaes.
Sg. 70. in pirumea (neben pirum).
kistritamea.
Prud. 1. in nezimea«
Em. 8. in kaparomes.
Em. 30. inaruuidrames, kioalgamea^
D. II. 314. in leidomes.
Bl. in gimiscemea; pringemea.
Tg. 1. in irscapames.
T. ^1 nuollemeiy birumea, iuomca,
furlazemes, intfahcmes, finde-
■ mes, quememeSy dibemes, apreb-
hemcSj furstanteme$^igisebemea9 ^,
alabemes, giloi^bemes, folgemea, ..
cundemes, uuidarni'ezomea^ be* '
tomea, leitomj&s, babemea, ezze-
tnesy arlesemesi forlazemea, fa-
remcs, gamea (gemeß), aratige- ..
mes, ^gfsehemcs^ arslabemes, bi» »
auichemea, uuirkeraea, gilanbe- ^
mea^ garauucmes, coufemes, gou- ;/
muipes. iblonomea; a-xumea, nz-
> ;•
■ I'
.\' ..' I
• iiaa^ph^aiea, nuizumca, forliezu^
. M.iHiQS, mpigumea^gifiengumasjfun-
duinea^ gabunoiea,. quamnmea,
...truqgMmes^giaabnmea^uuarimes;
. ünanto^es, uueritunies, uiiiza-
gpjtujnea, giloublomea, mobtu-
xoeiij afiibaJIititiUmeSi.gibalotun-
inßSy giborlnme^, gibugilumes,
' tbionotuiDca, tatumea, suobtu-
mes. Danc|)cn aber aucb schon n statt
^ines;.z. B. trinken, faren.
.0^. in birumes, laz.emea firmona-
mes (firmanemea); aimeSy dua-
mes^ ilemcs, bi^ttemcia, fahemes^
fareineay.fliabeines^iraterbemes,
aingemes, gavauuemes, keremcs,
tbenkemes, fergoniea^ scouuo*
i imea, folgemea^ ^culumea; also,
auEsef diesen letzten und den 3 ersten
Beispielen, nur ia>-Con)unctiv^r<ii7^.;
die gewöhnlicbe Endung der 1. p. ph
ist bei O* schon u, z« B. geben,
tbenken, eiscon, folgen, fliehen,
bidrahton, irbarmen^ gabun; fua-
rin; forahtun.
In Ga 3. zeigt sich auch das der ur-
sprünglichen Foirm gleiche mas st. mes
in gipuozamaS) hatamas, auch mns
st mes in pispurnemus. Ep. can. 2.
Ein Uebergang des mes in mar kommt
nirgends vor^ für das in der schilterschen
Ausgabe des Kero vorkommende tra-
gamer steht im Codex deutlich traga-
mes. Aber men findet sich bisweilen
statt mes (cF. das gr. i^^tv-y doch mufs
auch bemerkt werden, dais in den Glos,
sen auch statt des tat. vius bisweilen
men gefunden wird, z. B.' subigamen
st siUßigamus. Gc 7., so wie in clau'
^efr^^.zuiziruntans. Prud. 1. eine lat.
Endung dem . deutschen Worte gegeben
zu seyn scheint) in illemen. Gc. 4.
gizamen (st gizamomen). Gc.7». la-
zamen, arsuochemen. Virg. ziomen^
.piamaheton^en«Blb.I.ziomen. Bib.2.
gistAUtamen XaQ.- 6, gizamomen,
gistantamea. ]^ ~. J3^> ^^' ^^^ "^
^81
91
M.
finflcf siMi biatfeileni vor Wies noch ein
n eingeschaltet, lii fttruiihies. Ib. ga-
bunmes, com^nmes, quamunmes,
gisafauomes^ gihalotunmes. T« —
Die Formen sce'ltines.Zf. duomenes.
Can. 4. kasezamez. K. beruhen wohl
* nur auf einen Schreibfehler.
B. ffir den Infinitiv, statt dl» regelmafsigen
N, entweder als Schreibfehler oder als
eine dialektische Eigenheit (cf. M. Tiir
*N in den Flexionen), die wohl nur un-
be^wnfst dem alten (im Sanskr. aufbe-
wahrten) -/»m des Infinitivs sich nä-
hert, hur in stcondam, kiantheiz-
zom. gl. K. gruotiähi. Prud. 1. ra-
tiscum« D. 11.333. rouchem. G. fo-
lom. Pa.
C. fiir das pari. pass. {vielleicht Schreib-
fehler) st. Ny in gispanam. A. gadun-
sum. N. 10 (a), 2.
D. Tür die 3. p, pf. im coiif. und praei.
statt des regelmafsigen M (cf. das vorige
M &tatt N ini Infinitiv) nrur in belfern.
lU Rd. rnocbalosom. K. obalipum,
capum, airuaalztoni. Pa. martum,
,u|^erscrictum. M. chradamtum.
Prud. 1. garuuitum. Can. 12. missa-
förum. Can. 3.
2. in der Deklination.
A* Tur deii dat sing. tu. und n. der pron,
3. Person und adject. (starker DekL),
als mn, mo (bisweilen, doch mehren-
theils nur in spätem Denkmälern, mi,
nie, m), goth. -mma, alts. mu^ angs«
und nord. m, lit mui und m, altpr.
smu, sanskr. fmai (aus fina mit dem
Dativsuffix £). ' In den pron. ir, der,
hwer schlieCst sich dieses mu, mo un-
mittelbar an den vokalisch auslauten-
den Stamm an , so dafs ihre dativi fol-
gendermafsen lauten:
imu bei Is. K. Bb.
imo bei La. I. 1. Frg. V: Ky. Schw-
Gg. Db. Em. 33. Sg. Iti. Mart. Mat.
Can. 9. 12. Gc 3. D. IL 282. Gx. Ct.
62. 79. M. Bib. i! 2. T. 0. N. Mu.
Mcp. Org. Bo. 5. ' ' '
.,1
■ t
• . I •
1» '■
iiilta und imt» bei Pb« =
(itne. her Mos«)
dektttt bei h. K. Pn.
demo bei gl. K. Pa. Ra. Ru. IL Frj
L 1. k 2. Gx. -Mai.;Ps: Gg. E. Sc
Ct.«2J8'4. £m. 33. Co. li 2. 4. S
län. 2. Ho. 1\ 0. Can. 7. 9. IJ
Pt%d. 1. D. IL 286* 3 13. 520. Viq
Ge. 1. 3. 4. 6. 8. M. <)«.♦ Tg. 5. N.
Bo. 6. Mc]^.^7L !Pw. Hr. Bib. 13.
•«den^ und deifro. H. Rbv "
IdeiAO und demi. Bib- 7.
demo und d-eme. N. II. '
liwem^ü. Is. K.'
bWcmo. Ftg. T. O. Prod^ 1. Vir
Bö. 5. SyL
'■ Böi Adjektiven steht dem'lnui 'mo^
ein .Vokal voiian, nfimliehf
a, nur in einigen mehreAtheils der
6ten Zeit angehörigen Denkmälern,
mit e wechselnd (VP. 4. weilst
' entdactamo kein andres Beispiel
Dativs auf), in
gl. K. bei cihinkiamu^ latrami
K. bei chundamu.
H; bei apa ns tigilmii, Icideht
d'esamu und desamo*
Rb. bei desamo, mlnaiüo, din
reitiamo. *
Prud.l.bei giualclamo, scernlil
D. IL 328. 331. 333. gagingher
altämo, ili'gamo.
VP: 4. bei <^ntdact^ttior: '
T. bei nihcinagamo, iÄiiaram
e, in allen 'Denkmälern , x. B. enk
altemo.
i, als abweichende AbschwSchung i
einigen spätem Denkmälern und n
folgenden Wörtern, die ihehrentheil
' auf emo endigen: dinitno» eil
wizzintimo^ nnirlöscinimo, f
litimo, turnochtimo, irgangii
>ibergaltimo, guotimo, hall
mo, riuuuontimö,' slindoatin
sclincliöh'imo. t". uncrtikemo,
'chentimo^ gregitiiiimo. A. zi
KiAio, iligimo, kiuualchiQimG
a
SL
Mt.
m.
' ^ raniiitaoi cTadcfärima. O. IL'diSö. 333.
-^ I .350. 347. 323. 344. iuneidigiifto. Co. 3.
, * BllHiirtageticbijnOy hnaalichimo, ua*
. Taniima Bib. 6. pisintitnQ.Bib. 7. bei-
•Cenbetnimo. WmJ .
o, ^lelleicbt nur als A^sianilation in the*
. «omo, giofnotamo, einoinoi iuuae-
! rämiQ^.suntigoino. T. selbomö. 0. ili-
. güino. D.IL 333- kiepreitomou Em« 21.
' JkiJcapenoino^ kespentotomo; !c guo-
' 'tam.ä» Db. zebansei^igomo. Bib. 13.
In N. B(L 5. Mcp. Org. Sjll. Wm. wird
L fainfct r und 1 dieSylbe mo unno^iUalbar an-
s gdial^: eivermo, bitt^rmo^ aüdermo,
' Unaernto, iuuuermö, Inzzelmo, mi-
clielfliio; auch dismo findet sich m N. IL
"■• 'OK der vor mu, mo stehende Vokal dem
' Tbeaaa des Wortes angehört (ct. M' als Da-
• titBoffix des Plurals)? oder ob die Flexion
[ - dea Adjektivs in der Anliängung des ganzen
; ' flrktirtw Pronomens besteht? oder endlich
ob der Voka) nur alsi Bindevokal zwischen
,?' geschoben ijsii d« h. ob :^ B.'chnndamu
i ,#|s..cl(unda-n:ui, öden ajs.cbond-amuj
oder als chund-fi-^iQu zu nehmen ist? S.
FlexionssufGx R, N, S i|nd meine Abhand-
lung Wer die sehwache Deklination»
'i Die Form
mn (cB. allemu) findet «idi nui^ in Rd.
• HF; Is. Can. 9. Ar. 4. Bl. und neben mo
I '^ in« Ja. Ib. Ic^ K. Pa. Pn. H. gl. K. Rb.
. Gl; 'M.
ino(z. B. iallismo') in aHeri andern Denk-
itnilern. '
Neben diesen Formen finden sich schon
die abgeschwächten mi/ nie, m und zwar
mi nbr bei Ib. in kespranclemi und Bib. 4.
in mittertagilihemi, uarent^mi.
m-e nur bei O. in unaemer, b^i Bib. 5. in
' ^erahetemei uarinteme, betSal. 2. in
chrumpeme, bei D. III;'69.*in vrieme.
- . D. III. 62. bei Mos. in iureme* '•
m bei D. III. 22—39. in ein^nK bei D. IIL
40 — 112. in innereni, amarigem, bei
Hd. in einem, bei Fdg. in tultlichemy
.bei Bib. 5. in manlichem, reidem, chla-
g^tiehemi bei Wn. 332& in heilerem.
I. r
• ■ I
B* ßir den daL.plidr. (aulser im pran. der 1.
'u* 2. Person),, wie im Goth., Af\gel&, Nord,
(inl Alts, nur in im und them, sonst überall
schon in n abgeschwächt). Dieses N hat
steh aus dier labialis B entwickelt^ die sich
im bhi der sanskr. Suffixe bhif (für den
insir. /?/.), bbyaf (für den dat. qnd nbL ph)^
. bhyäm (für den dat., all., instr. dual.;
bbyam für den dat^ pl. der pton. A. u. 2.
Persoo) und im lat. -bis, -^bus (cf. auch
gr. 91, 911^) zeigt und audi schon in der lit.
Dativendung des plur., ms (aua mus, wel-
ches die dat. mumus, nobis, jumus, vo-
bis, noch aufweisen), die im Allpreufsischcn
schon zu ns abgeschwächt ist, sich in 31
verwandelt hat
Es flodet sich nur in den ältesten Denk-
' malern und in diesen, wi^ im Golh., Angels.,
Nord, (im letztem ist es bei der schwachen
Deklination der ad/\ abgeworfen) selbst in
der: achwachen Deklin. Vom 9. Jahrhundert
äh ist es schon (mit seltenen Ausnahmen)
ah n geworden.
An die vokalisch auslautenden Pronomina
], da (von hwa findet sich kein Plural vor)
und Zshl worter zwei, dri hängt sich das
m des dat. pL unmittelbar an, im, dem,
zneim (doch auch in gl. K. zuueom ne-
ben zuim, zouueim), drim.
In allen übrigen Dativpluralen zeigen sich,
mehrentheils durch die Hervortretung des Ab-
lettungsvokaU (cT. oben das Suffix M des
dat. sing* m. und n. der adject. und Suffix
R, N^ S) dieSylben im, im, um, om, um.
[Die Form am, die im Golh. allgemein für
d^n d.pl. der subst.masc. (aufser den auf i
und u auslautenden Stämmen) iind der
aehwächdekL adj. ifiasc. und neutr. gilt, ist
im Althd.' zu um und om geworden; die
beiden althd. Formen kaheizzam. II. 5. und
rahham. K. 63. stehen ganz isoliert und sind
vielleicht nur als SehFeibfehler anzusehen ; cf.
aber auch Suffix N ] Von diesen Formen steht
6m in der starken Deklination der Adjektiva
und entspricht dem goth. aim (das Angs*
und Nord, hat um), das durch einen Zu-
aabb des iy wie schon im Sanskrit das a
. I
58^
M.
SL
▼or einigcfi Endungew Qni fiaifientllcii anch
im di pl^ (ijnci* im Vedadialekt-'auch im
insir, pL vor bliif) Tor bh-ifiir in i {d.
s. afi) übergebt, diese Fonn erhallen hat
Diese volle Form^' %. B^ inallem) chal-
tem, dultigeem, fremideem, zeigt sich
nur in gl. K. Pa. R. Ra. Rb. Rd. Rx. Ja.
Ib/ Ic. Is. K. Pn. Ct 60. 73. Gc. S. E.
Ec H. Frg. W. Wo. 2. X. Em. 7. 8. 13.
17. 19. 29. F. Can. 4. 9. 10. 12. Sg.9il.
Mart; Or. 2. Prud. 1. VP. 4. und biswei-
len in T., in den Übrigen Denkmalen» (und
selbst schon in einigen der hier Terzeich«
neten, z.B. allen. Pn. forahtagen. Ic.)
findet sich en st. cm; s. N. Cf. auch im.
In unodcm^ dijficulialibui. Ra. unir-
digem. Ra. 'buirdtkem. R. Pa. uuir-
thikem. gV. K.^ fasdbus, ist auch wohl
Adjektivflexion anzunehmen; uu^roldem.
Ct. 70. kehem. Frg. gitatem. Wo. %
steht st. uucroldim, kebim, gitatinu
im in der Deklination deir suhsLi die mit
dem Suffix i (auch mit ari z. B. cliama-
rarim. W.) und u [im Gothisdien zeigen
die mit i gebildeten subsU im, die mit u
gebildeten um; auch aus dauhtmm ist
auf ein Thema dauhtru neben dafthtar
zu sdiliefsen (aus dem sanskit -rirt kann
sich tru so gut wie tar entwidceln); das
Angels. und Nord, kennt überall nur um^
gebildet sind (cf. um, om), nur bei gl. IC
Pa. R. Ra. Rb. Rd. Re. Ja. Ib. I8..K. Gc. 8.
H. Frg. Em. 2. 19. 29. Can. 2. .4.. 9. 12.
Mat. Wess. Aid. i2. 6. (und in bermesa-
lim bei Wnt) in: ehtim, i^njAi^rim,
enttm, arbettiui} ubarazzilim» uua*
kim, kinuikim^ kanuatim, uaaftim,
sclbuueldim, piuuanim, kiuuona-
heitim, uuerim, uueraltim» .ki«urih-
tim, wi^zim» liutimv ltinis.<9ffimy
lustim, antreitim, otmi^hiliod^ ,um*
mahtim^ uui4«rmuatim, manahei-
tim, nahtim, fiiginumfiim) nozzim,
pachim, capnrtim» ambahtimi pet-
tim^ uzf.eriim» frauildim, .firabim^
fimfchustim, fisfkim, fizuah^itim,
fluzzim» frehiim) .sc^zfcagim, ke-
•i ■ •
. 1
j ..
. I
I '
•' pimi-steinkeitzim, picreftim, c
* tim', abcruntim, achüstim, hc
aalim^heidim, heiluuüns (bier
uuun?). huctim, lauf tim, qoh
driscuflim, bantdruhim^ tatim
dim, turim, zenim, citim^ kes]
tim, spurtim, chiscaftim, scu!
ateifpbim, stettm, stukim^kisi
!. iseuiiim, sitim, suhtim,- alegin
slizzim, aunim^ &uuelJim,'8oai
taiharim [der s. 'und g*; /iif...seigt
: das Thema zahar (a)^ aber im n
o. '.pL (zahari), wie in dem hier
führten d. ph ist. die I-DekHliation
treten, die jedoch nicht auf da P
> Ihema mit dem SufTix I, sondeni, w
aanskr. aaru zeigt, auf ein Tben
-; dem Suffix U (zaharu) hindeutet
wie fast inüner, so auch hier^ die
nation der T- Stämme ängenömnien 1
im 4n den Zahlwörtern: fiorim»-'lL H
fim. K. sehsim^ K. HL •>
*
im 'in einigen ad/, st 6 m, nämfidi i
' lanim bei Ib. cuatim, tagälihhi
K. heilegim bei Id. ' ' ' '
u m: I ( cf.. IM } io: der Deklin. def nie
i abgeleiteten [docli auch ehün nun
: eh^nni, woaeben vielleicht ':auch cb
bestanden bab^n mag, auch herru
. heri (woneb^ yielleicht her.ju),
zum neben wizzim^ pettum nebei
' tim,. .entüm ineben entim, otm
(neutr.?J neben -lijn,- uuidatmu
neben —tim, .ki^lizzum neben -
' cf. auch citum aus citim, sowie
\^m yoii fem. brüst (brusfai)]
mase. und netUr., statt des goth. ar
um i(in welchem sich a utid u de
als Ableitungs^kale . zu: zeigäi ^chei
. dasi Angela, und Nord, hat urie, das .
um 6t. am. Diese Form steht bei
Pa. R« Ra. Rb. Rd. Re. R£ Ja. Ib.
K. Pn. E. H. Frg. X. Em. 15. Can.
Sg.i70. Mat. PruA 1. 2. D. IL 33
Hild. in: . ubilum> accb.tfr.um, O]
• dum, tfllrum, inodilujn^ engilur
di
i7
Bl
Bl
588
II.
dinam, artariinii feterberibiiiD, isarn*
«ssasum» uoaganum, uuachaminy
nnehharumi uoehialam, uuafum,
Quafanum, uuolcbanom, analum,
eoalhum, uuntrnni, «ueram» nnor-
toniy ennartum, uuerchum» tiuasa-
rnnit lobam, libbisarum, Icbamun^
Ittakirum, lobom, pilocbum, lerarom,
radttiDt reiaanmn, muatum, mala*
rum, alafmaluin, boafinalam, man*
. nnm, mundum, murarum, maragtun»
. iDuaauro, measum, meistram, mex*
sirabsum« nagaluiDi kepurum, bili-
dtfni, pergum, kaperagom, pantum,
pantiram» beripoubbanum« b4>ugiiiD,
hleitarpaumum, bnobbum, ambab-
txkUk (minist ris). pettilinunii kcpetuiDp
. kipoturo, plebhum, pletirum^ pror-
tnin^ pruobabum» pruadrum, fab«
•41ID, faterum, fadummn, fantum, ur-
farom, kifebtum, f^ibbanum, fen^
diüguni, fingrum, fleisknin, flöcbum,
folcbumy faaxzum, cbamararum,
kankararum, leobtcbarum, cbezzi-
lum, cbindundi cboehtQin, cbneum,
kotqm, cbrauuilunii crintilum^ cbri-
• alaouni-C^vonebeii aucb die adjekt Form
cbriatapem), krnndum, cbonnom,
lialaaDDum, beimingum, berrum (von
keci), bimilum, bolirumi bornum,
horoum, buarbosami tagum, dar-
mum, tauam, teilum, kedancbum,
dbeobum, dbeodum, dornam, treati-
mm, trincbum, kidrinbtam, tran-
cbtiDa» troffizzantiom, zebanninga-
rum^ i^eibnum, citum, pizogum, zoo-
roiim^ saumum, apilum, spottum,
aporam, scaffom (von acaf), scal*
chnm, acamelgm, scouuarum, scel-
liiinuoi, scernum, sceffum, scucba-
mm, puobstapum, ateinun, siiaga-
lum« stancbum, 3eilum, sangiim, ae*
dalnm, sllngaram, biamemm, smi-
dum, auuinam.
vm fiif den d^pL achwacbdekl. im&^/. ma^c.
nur in cozzam. Can. 4.; iat ao aucb nm
ia bebraiscnm, hgbrgis. Frg. zu neb-
men? oder ist es starke decl^ dea subslan-
titiscb gebraucbten Adjektivs? et aucb das
folgende um.
um lür den d p/. der adj\ nur in allum
und aldum bei la. ^
um (et dm, im und ii/.als d pl. von
siibstanL fem, nur in banbnungum. Is.
brustum. Is.gl. K. lakaridum. Ja. pur-
dinum. Ib: Rd. amblum. Em. 26. su-
marlatum. £m.l7. Ieuuinum,buabun-
gum^ Isgaridum. Rb. russum, Bib.'7.
frumuln. Caii.4. klauuro. Gc. 8. bouum.
Virg. bobinum. H. trumpum.Da. nab-
tum, bantum, m^nungum. K« han-
tum, synagogum. Frg. — Geburt bieber
in uppum. N. 118, 129.?
om statt des gewobnlicberen um der fubst
masc. und neutr. bei gl. K. Ra. Ja. E.
Wo. 2. Em. 19. Da. Bl. in engilom,
mannom, meistrom, ganozzom, un-
garebbora^ uuntrom, uuolcbonom.
uuintom, porstirom, peinom (auch
peineoro. gl. K.)^ feiehanom, fiorin-
gom, cbarlom, coutanom, busom, de*
ganom, tboropbom, tarningom, spi-
lom, seom.
om, ak daL pL (d^ 6ra) schwachdeklinie-
render subsL neutr.f wenn om nach dem
gotb. am (Nominativ 6) angenommen wer-
den kann; oder ist es Am, wie bei den
scbwacbdekl. nom. masa [die im Gotb.
aucb am (Nominativ a) haben] und fem.
(goth. Am, Nommativ A)? Es kommt nur
augom. K. Is. Frg. und orom. K« Rb. Frg*
vor; von berza und wanga finden sich
nur die d, ph herzon, herzen, wan-
gon, wangun. Cf. Suffix i3l«
Am? (goth. am, angels. und nord. um) als
</• pl. der schwachdekL subst. masc. (cf.
N)
bei gLK. Pa. K. Frg. Ib. Is. R. Rb.
E.H. in ekisom^ uuilloom, wizagom,
rechom, ribon) chilothzssom, ur-
cbnndom, namom, narrom, potom,'
psalmom, discoom, scessom, ste-
cbom, seitom, anerom. Ancb in al-
[38]
589
91
U.
iirom (parmiibm), iiingirom (diidpU'
lisj, fordhrom« die auch lu dem d. pl.
der compar. gerechnet werden können.
6in (golh. 6ni, Migels. und nord. um), die
gewöhnliche Endung des dL pL der nicht
mit i abgeleiteten subsL/em. starker und
achwacher Dekl. (cf. um und li / bei
gl. K. Pa. U. Ra. Rb. Ja. Ib. Ic. Is. K.
Em. 6. 8. II. 13. 19. 21. 29. H. Frg. X.
Bl. Can. 4. 9. 12. Sg. 70. Wo. 2. Tg. 1.
in ahsalom, eichlom, adrom, alpeom,
innidoom, undeom, erdom, erom,
eunom, nahtnuahchom, uuabtom,
nuehhom, uuerdungom, uunriom,
unifom, lagom, lecziom, lanchom,
ludrom, libieitom» reitom^ rali^
aom, redinoom^ redom, rnachom,
rabboom, rafaungom, antreitidom»
kimahidom, mietom, mannngoom,
murom, marchom, mozom, pimen«
tom, paucbanifsoro, caprebbnngom,
uallom, fairungom, feliaom, fersa-
nom, filloom, flehom, folkidom,
freisom, fulidom, cbartoni, conmom,
kiridoom^ cbluaom, costungenii bal*
bom, kihaltidom, hizzom,beiliaom(?)»
bellom, hertoom, uuilom^ chuue-
noroydeotom^piderbidoomidrenuom,
trumbom, zilom, cymbalom (?), aa-
lidbom, sprabboro, aceitilom, acran-
Bom, scrintnngom, aculdrom, nuir-
darstentidoro, nnatillidom, atralom,
stuntora, aelom, aantom, siehttdoom,
suanoom, suntoom, auaridom«
Am (auch om?) (golb. am in masc. nnd
neutr>. Am \mfem.; im Angela, um) als
d. pL der acbwadidckL adj\f also auch des
mebrentbeils schwacbdekl. Compar. nnd ge-
wöhnlich des Soperl. (cf. li/ beigl.K.Pa.R.
Ra.Rb.K.l8.Frg.IIIat inadelom?rehtwi.
8igom> nnhalannigoroy festeom, din-
bilsiuhfaom, MKb kiladotomt in Frg.,
in aftrorom, altirora, innaromi in*
narorom, engirom, eriromi niserom,
iungirpm,- naeroom, ringirom, pei-
sirom, fordbrom, boborom, gac
{^anorom, atnriram und in erii
aostom, herostom, bobiatom
bobostem. Wo. 3.).
CXnnofganiscb (mitunter auch vielleid
Schreibfehler für n ) In einzelnen Fillc
a) ac€* sing., selten in der starken
der ¥iom. masc. [in welchem Falh
es für das ursprüngliche, im S
(und Latein.) noch gellende, Akki
Suffix, das sich im Deutschen su
geschwächt bat, halten könnte],
ger in der schwachen Deklinatlo
iiom., masc» und Jem. Es konui
bei gl. K. Fa. Ja. Ib. K. Virg. Rd. E
Zf. Sb. Bo. 2. Bib. 6. A. Can 4. <
F. und nur in folgenden Worten
spinnilum,yiM»m, zuhtarnm,
cem, anntrum, fomiiem, phan
sartaginem, kelstrum, tribsUatm
darquetum, atrocem, agaleiui
agaleiam,rAiijniiiuii,Glagnngnn
rimoniam, fimftum (wennniebt
tinn zu lesen ist), ifuifsiiUum, n
lum, magnum, minnirnm, mit
ezzantem, edeniem, aparirn-m
dorem, uszrostem^^scfpnmn, ui
ram und urniarem, imsigaem, n
Inm, magnmHj firrontum,y«n
gaumentem, qMdantem,hwcke\
arbiiratorem, belphantem, cy^i
fem, vriem, militem^ toug^m, roi
(anch^inkimeitum, ungitrnsa
b) dat. dng^ der schwadien decL
des regehnalaigen un (und in),
phan n um, sartagine. Ib. che
Siliifua. Virg. klauuirnm, diiigi
Em. 3. (lehort auch horntrun
classica. D. IL 351. hieher?
c) gen. sing, der schwachen decL sti
regelmälsigen un nur in thier
pirginis. Hr. nuaiaarnatram, 4
üs aqttaiici. gl. K.
d) nom. und acc. pl. der scbwachei
st des regelmafsigen nn, on, i
auanm, cardines, plnomam,
l^raminm, vqßres, fineatruBj
k
KU. MI.
ML
592
1 <«
t \
• '.
■ i
'.baus. Ib. sangarnnii (ro/ilr»^«f, mara-
«Q^ni) tenenas. Uh* Qt»pUedaIofn,yiisi.
iänL Pa. Ra. alagefaidarumt pmnates.
I Ja« kneotminm ^pt^Uies^ fordaronif
ptoc0res. Ra» acrtfnnam, wubsas^ Le. 2.
.' luabillittm, mapfüilas. Enu 29^ hre-
cbiam. exutes. Em. 1!). kolxmouumy
.wlulae. Bib. neorum» rewmtuU. Bib. 12.
elbalGiein,/r^»ie/i/eM. D. II. 31ö* plo*
iaiain.V. cnchiik um, rmlinue (oder /sc. «•)*
.GL tbiorattm, virgiMü. T.^ Gehört aucb
ttomuiiiy .gracilu (Bat gracUes?). gl. K«
.hieber?
iB| ^. ^ der scbwacbes JeeL st. dea rcgeU
: . «Üsigen t>oo,' nur hi sachuin. Can. 4.
ofcianiftraidillwiB» Ic. Ajäch Bodet sich
hohem, excMentiuuL Ja.;- gehört auch
iDisaabellem, dissidenimn» Prud. 1.
hieher?
:^ MAvMI, MO, MU, Suffix;
•uffix M.
^9 aanskr« m&i metiri. Za dieser Wurzel
Oft «ttliier d(er mit z (geth. t) vermehrten
imdSreii Wurzel MAZ auch ^yobl MUO.
fti Mü'ra, MAN; auch mahan.
«re? Cf. aucb MAHAL. Gehört auch MÖT,
JAN hieher?
StiiiDin dea Pronoms der ersten pers. sing.
len obliquen Casus und; des J^^op. posse^s.
1. pers. sing. Dieses mi ist entweder aus
f dem sftnsk. Stanun des pron- i.pers. sing.
den Uebergang des a in i in der Vorrede
in I) ntsUnden, oder es iai der aanakr. Ne-
stamm mi von ma, der sich in der sanskr.
m mi verrätfa« Ct audi aanakr« ab*-ami
und das unUr Suffix Jj! abgehandelte Con-
itionMiHiaL ^ Audi iii der Zigeunersprache
l iif wd miu
, §. mt%.tQelit|ni|itt'cr/iii€f»gotb. roeina, nord.
' und Ungels» mtn, lit, manea, akr. maroa.
»aitti aas zeauan halp miin. la. 3/6. er
. teta min. unara» M» 39^ 2. ther min
furlottgnit 'fora mannon. T. 44, 22.
du lougnis min. 0. IV. 13, 35. min
acamenti unirdit T. 44, 22. knoto
• r clioretost du min« N* 16, 3. niat her
rmin uttirdig. T. 44, 24. ai huotet min.
N«22,6. oba sie nvin ahlilun.T. 170,2.
ti gnatu ir min ni roachet 0. V. 16,
.\ . .40. gih.Qgi min. T. 205, 6. irhuge du
'^^\^^ .f0tii. N. 24, 7. mitt ne uualtent« N. 18,
.' ,i . 14» ginado min. 0. L 2, 25. mine
.11 .vifjeeda ne huoea min. M. 24, 2. thie
eigun min io minna. O. U). 22, 22.
. ifr. ..habe mij^jrbarmeda. N« 24, 16. die
min «e 4BJ« gedenchent M. 70, 13.
;? .di.egelounton aih min. N. 30, 13. min
liergezzan. Wm.2, 17. min biten snn-
di^e fexspeciaVeruntJ. fi. 118, Bb.
Die Verbindung min selbes s. in selb.
Da das pron. poss. min^im n. und a. aller
Geschlechter auch uoflektiert steht, so ist es
von .diesem g. min nicht xu antersch iden,
und wohl nur, vrenn min hinter dem Sub-
. ' ■ stanliv Jlebt, kann dieses min mit Sicher-
heit als g. des pron, pers. angenommen wer-
den, X. B« in chnninch min nnde got
min» N«^5, 3« auch in rihti nuort min.
.0. L 2, ^24. Selbst in: min minnero
bist« N. 2, 8. kann min proii. pers. und
auch pron. poss. seyn. S. den nam., acc,
' V6C des pran. poss. min« ^
. In ist min wird wohl fast immer das
prom. pers. angenommen werden müssen [ob-
gicidi andi x. B. in thax tbar min ist
tT« 149. niat min (meumj in xigebanne.
T. 112« tbiu sin t min, mi^^niM.T. 173,4.
. min ds;rrofi.;io^«. angesehen werden konnte].
nuort) thax ir gibortut, .nist min. T.
. . . 165 1 3. al dax des fater ist, daz ist
! min« Pi. 20, 2« mir sint gentes^ min
:.i . . aifflt/vifei« N. 107, a thu bist min. O.
I. 22, 50. nualtitudo martymm ist min.
. N. 69, 9.
In gisinni miner. O. III. 20, 50. ist
[38-]
593
.n*
M^'
min er wohl nidit als gen. des prin* pers.
(lyie unser benliges mHner %. B. gebcife
meiiier), sondern gisiuni, wenn gleidi es
sonst immer nrntrum ist, ab masc* snza-
nehmen, wie s.B. enti, $tuue* neben enti,
nefiir.
d. mir; vxiXi mihi, gotb. mis, sngels. me,
nord* mer, lit man, sanskr. mahyam und
m& — Is. 3, SL 4, 6. Kp. K. 5. 7. T. 8, 4.
13, & Rg. 1. O. L 2, 18. 24. 26; 3a 49«
51. 53. et 94. Ms. Mr. Md. Otl. 8. Ps. Mcp.
Bo. & N. 16, 3. 37, 3. 68, 3. Rb. Wm. 1, 4.
Pa. gl K. Co. 4. Frg. 29. er mir, pHor
me. T. 13, 8. kam mir, veni. Win« 4» 8.
mir suigentemo. N. 16, 4. unuuixsan*
temu mir, ignoranii mihi. Pa.
o. mih, midfi me, gotb. uq^ nord. mik, angs.
mec, lit ma.ne, sansl^nAm, ml. — - Is.
4, 4. K. 2. 7. 35- T. T 6. 12, 7. 14, 6.
Frg. 53. V. M>. Od. Ps. Rb. Virg. Rg. 1. 2.
D. II. 286w Bl. O. l. 2, 30. 4, 63. 5, 38.
Bo. 5. Mcp. N. 2, 8. 3, 4. 7, 2. Wm.
micb. Wm. Co. 2. Rg. 1.
mig. Scbw.
MIN {pnm. posi.), mein/ meue^ godi. meins,
angels. min, nord. minn, lit manag. (Im
Sanskrit wird fiir das pron. pass. aller 3 Per-
sonen fva gebraucht)
Im nam., acc. und voe. aller 3 Gescfatecb-
ter steht min auch unflekiirt und ist dann
nicht vom gen. des pron* pers. (q. t.) an
unterscheiden :
miin gheistls. 4, 5. min herro. Scbw.
miin sunu. Frg. 5. min uuinei» Wm.
1, 13. min truL Wm« 5, 16. min liobo
sun. T. 14, 5. min druhtin guater. O.
IIL 1, 44. thiz ist 'min sun diurer. O«
1. 25, 17 — N. 3, 4. 70, & 37, 4. mün
namo. Frg. 47. miin sesnua. k 4, 5.
min sola. T. 4, 5. min quena. IV 2, 8.
min sculd. Co. 4. min zit O. II. 8, 18.
min freunida. O. IL 13,15. min lunga«
N. 15, 9. min muoter. Wm« 1, 6* al
minsconc.Wm. 1, 16.-^0.11.13,23.111.
4, 2& N. 6, 4. 7, 11. 16, 2. 70, 3. min
arunti. O. I* 5, 25. min granua hou-
bet fl|cp. min heran. N. 15, 9L nehein
ntin lid; M& 87, 18.' min marU
fleisk. W.15,9.— 0.II.14, 101. N.!
70, 5. 7. mrin unchraft Wm. 1, 4.
e^a. Wm. 4, 1» miin dheob. b. 7.
f olc T. 8, 3« min bonbet N. ^ 4.
analntte. Bot. 5. miin hua. B|it
muat O. L 5, 38. min heraa« Wm.
miin »teilt Frg. 5.— 0.1.9,17.2
Ct 94. €. Od. N. 6, 10. 16, 1. 22, S
1. 37, 5. 38y 5. 68, a mrn f ater! T. 1
min cfaunin^! N. 144, 1. min lieb;
maaeda! Mep. min tnba! WnK'2, 1
Is. 4, 6. O. L 22, 46« II. 8, 13.
Hinter dem Subst (et gen. des pr^m. p
bist du faler min. N. 21, 10. thi;
Hob kind min. O. I. 9, 16- muat
O. 1. 2, 29. thu druhtin rihti u
min» O. L 2,32. uuine min! Wm.
chuning min unde got min! M.
fater min! N. 108, 21. fruiniin
Wm. 1, 9. — Mcp. N. 108, 26. Ol. 35.
2, 1, 6, 35. 10, 19. II. 12, 37. T, 20'
Auch mit Artikel:
a) min vor dem Subst
der min uuillo. N. 15, 3. der
uuine. Wm. 2, 8. diu min sei
21, 31. diu min tuba. Wm. 6, 8.
min liaba herxa. O. V. 7, 30.
min uuighus. \Vm. 4, 4. thaa
hus. 0. HI. 12, 32. thiu min oi
(oder ist u von min abgeworfen?
L 15, 17.
b) min hinter dem Subst
ther bruader min. O. IIL 24
thiu moater min. O. I. 2, 2.
nuetan min, O. III. 18, 61. thio n
min. O. IIL 22, 57.
Flektiertes mtn:
^ n. S' nL miner. 0. II. 7, 38. V. 15
T. 82. N. 17, 47. 27, a 41
m. $. f. minu. O. L 4, 50. lU. 16, 13
61. mini«. K. 7.
m. ». m minai. K. 7. O. UI. 20, 14
15, 51.
f. «. m. o. n. mtnes. T. 4, 3. IS, 7. 1'
O. L 2, 53. IL 14, 101. lU
24.D.1L282.0IS.BO.&I
MI.
ML
596
P«. gl. K. N. 3, 6. 15» 3. 30, 18.
36, 34. 43, 5. 48, 4. Wm. 2, b.
4, 3. Co. 4. M«t. minis. N. S9, 10.
33, L 84, 3. 95, 13. minas. OtL
«. /. minero. T. 125. Bo. 5. N. 15, 5.
17, 3. 21, 10. 24, 7. Wm. 1, 6.
4, 16. 7, 5. Co. 3. minerA. F^ 37>
miaer. Wm. 1, 6. 3, 3. minor.
Wm. IV.
I
.»..m. o. n. minemn. Is. 3, 3. 6. 9, 1. K.
3. 6. 7. Ja. minamo. Rb. mi-
nemo. T. 4, 4. 6. 47, '5. 173, 3.
Frg. 47. 51. Ott. Bo. 5. N. 7, 9.
9, 2. 17, 7. 21, 15. 39, 9. 88, 4. ^
Wm. 1, 9. 13. 3, 1. 5, 3. 6.
9, f. minem. Scb. 87. Is. 4, 6. K. 5. T.
105. 134. Co. 3. Frg. 5. O. i 1 1,
15. 18. IV. 7, 8a V. 25, 77. (cod. F.)
minero. Ct. 95. Co. 3. T. 13a
N. 3, 3. 5, 3. 14, 3. 16, 7. 34, 3.
87, 9. Bo. 5. Wm. 4, 4. 11, 5, 1.
Co. 3. minera. Is. 9, 1. T. 106.
113. V. Nd. IL O. V. 3, 3. 25,
30. 32. (cod. V. F.) 77. (cod. V.)
miner. Wm. 8, 7. '
#. M. minan. Rb. Rd. Is. 4, 5. K. 5. 7.
T. 3, 11. 9, 4. 44, 14 51, 3. O.
1. 3, 3. II. 7, 20. 14, 39. 18, 14.
IIL 18, 50. (minon in meiner Aus-
gabe ist Druckfehler) 24, 92. IV.
10, 11. 33, 24. Schw. Co. 3. 4.
Frg. 5. minen. Ps. Mcp. N. 2, 10.
5, 9. 6, 9. 7, 6. 38, 5. Wm. 1, 6.
2. 8. OÜ. min in. N. 20, 3. 88, 13.
V. /. mina. Is. 3. 6. 9, 1. Rb. VA. II. 54a
K. 2. 7. T. 47, 4. 179, 3. 195, 7.
O. I. 2, 19. 5, 40. II. 7, 19. IIL
10, 31. la 4a 22, 22. V. 15, 33.
Otl. Mcp. Bo. 5. N. 3, 7. 6. ^ 7,
3. 9, 14. 16, 1. Wm. 2, 14. Ct. 94.
Co. 3. 4. mtne. N. 40, & 43, 4.
Wm. 1, 4. 6. Co. 4
s, n. minas. Rb. K. 7. O. IIL 14,73. 18^
31. IV. 31, 30 V. 16, 31. mittel.
M. 131, 9.
9, $, niaer (cF. gen. des pron.ptrsJ). N.
21, 3. 27, 1. 29, 3. 37, 17. 39, 9.
miniu. N. 115, 7.
n.^ m. mine. Is. 3, 6. T. 40, 2. 59, 3. 195,
,4 O. L 7, 5. in. 7, 52. IV. 7, 24
15, 49. 31, 25. N. 15, 6. 16, 5.
17, 33. 21, 15. .37, 12. Wm, 1,11.
5, 5. Otl. Mat Frg. la 53. mina.
N. 6, II.
n.pt.f. mino. Is. 4, 5. Rb. T- 40, 3. Os. 13.
16. O. V. 3, 9. 15, 36. miae (O.
I. 25, 6. im Reim). N. 6, 3. 15, 6.
Bo. 5. Wm. 5, 1. 3. mina. Wm.
5, 3. IL 5, 5. O. II. 13, 16»
n.fi. H. mino. T. 7, 6. 134. 146. 17a O. IL
13, la 19, a 31, 33. IIL la 33.
Wm. iV. minio. Rb. Kp. IL 7.
T. 97. Frg. 35. N. 6, 3. 15, 9.
16, 3. 37, 5. 89, 10. Wm. 4, 5.
g. pL minero. T. 1>14 O. L 4, 70. 19, 11.
IV. 31, 31. Co. 2. 3. Bo. 5. N.
3, 1. », 4 9, 16. 17, 25. 140, 2.
Wm. 1, a 2, 14 4, 4 Ct 93.
minera. Nd. iL
dL pl. minen. T. 2, 9. 4, 4 44, 20. 221, 7.
O. L 2, 45. IIL 1, 16. IV. 12, 12.
V. 7, 69. 20, 104 N. 6, 7. 7, 2.
9, 14. 17, 3a 21, 23. Wm. 1, 13.
3, 14. Bo. 5. Co. 3. minan. OtL
a.pLm, nine. T. 105. 13a 151. 155. K. 6. 7.
^J Oh. 7. O. L 7, 5. O. IV. 11, 34.
V. 35, 4 16, 5. 17, 35. 30, 4
39, 3. OtL Bo. 5. Wm. 5, 3. 7, 5.
Co. 3.4. mina. O. I. 3, 56. Viig.
Na. IL N. 5, 9. Sa 3. 114, la
a.pl. f. mino. P^. T. 330, 5. 233, 6. OL 11.
O. IIL 17, 62. la 19. V. 7, 36,
35, 46w mine. N. la 14. 21, 17.
30» 12. 54, 4 72, IX
a.^.» mino. T. 132. 133. 14a 165. Oh. 14,
O. ni. 33, 39. lU. 10, 4X (cod.
y. P.) IIL 34, 33. (cod. V. P.)
O. IV. 19, a {e9i. V. P-) V. 4, 6a
15, 9. 31. 35. N. 5, 3. 8, 4 mi.
aio. Kp. K. 3. 7. T. 105. 338, 1. 3.
O. ni. 10, 43. (cod. F.) UL 34, 33.
(cod. F^ Bo. 5. N. IL N. 13, 4.
31, la 31, a 44, 2.
597
ML
ML
VKpl.nL mitte. Bo. 5. Wm. 5, 1. mina.
Scfa* 75.
r«/?/« n. minu. E. O. IV. 13, 3.
Neben dieaer slaijken Reklination scheint
6idi «och in folgenden Stellen schwache De«
klination zn zeigen:
II. j. m. mino gilicho. 0. IIL 7, 53.
91. n. t; ^. y* mina sela. N. 83, 3. 145, 1.
Das pron.poss. min wird sowohl vor als
nach dem Substantiv gesetzt:
miner drut ein. O. IL 7, 38. liobo mi-
ner. O. V. 15, 18. kirida rainin. K. 7.
berza minaz. K. 7. mines trohtine^«
T. 4, 3. mines tanches. M. 3,6. mines
fater. O. I. 22, 54. fater mines. 0. III.
22, 17. goies mines. Pa. entes mines.
Bib. 1. minero heili. M. 17, 3. minero
gouma. T. 125. minemu christe. Is. 3, 3.
mincmo reue^ T. 4, 4. minemo lehte.
N. 7, 9. minemo herzen. Wm. 1, 13.
druhtioe minemu. Is. 3, 6. munde mi-
uemo. K.6» in neatiline minamo. Rb.
azs minera. antuuerdin. Is. 9, 1. zi mi-
nera zesuunn. T. 112. zi mineru hentl
O.. I. 11, 15. minero borg. Wnu 4, 4.
minero zungun. N. 3, 3. in zongon
mineru. K 6. minan gbeist. Is. 4, 6.
min an son. T. 9, 4. minan bronnon.
Ol IL 14, 39. in minan stal^ wcem* Bd.
minen rat. N. 2, 10. minen ooillon.
Wm* % 8. uuillon minan. K. 7. mund
minan. 0. 1. 2, 3. Hut minan. Rb. mina
miltnissa. b. 9, 1. mina helfa. Mcp.
. mina theki« T. 47, 4. mina sela. N. 6, 5.
mina dumpheit. 0. I. %, 19. mina za-
gaheit VA. 11.548. mine scone. Wm.
1, 6. aela mina. K. 7. dohter mina.
O. III. 10,31. nuntuo mina. Rh. minaz
.; lib. 0. HL 14, 73. nuort minaz. 0. HL
18, 21. got miner! N.:2Jl, 2. sela mi-
' Diu! N. 115, 7. mine liodi. Is. 3, 6.
mine rata. Mcp. mine knehta. T. 40,2.
mine giliclioo.* 0. 111. 7, 52. mine uin-
gera. Wm. 5, 5. frionta mine. 0. IV.
15, 49. meistra mine. N.. 118, 99. farri
mine. Frg.* 19. bo^oji quement mine
thir. 0. IV. 31, 25. mino hendi Is. 4, 5.
mino tarL T. 40, 8. miao buldL <
15^ 36. mint chreTte. N. 6, 3. i
locca. Wfn. .5, % furabi mino, \
Mißeckc* Rh« miQin unreht M. 37, &
niu kint Wm. 4, 5. mina oiig^ii
7, 6. mina uyerk, O. IL |3, 18. o
minin. Rb. minero gootp. T. 114
nero missidato. 0. IV. 3|l,, 31« mi
iungiron. N. 3, 1. npiner^ scafo.
i, 8. minen uuorton. T. ^ 9» m
gidanchan. Oll. minen tränen. IN
minen pron. Wm. 2, 4. uuerkoi
Den. O. L 2, 45. mine fiiante. T
mina daga. 0. L 2, 56. mine g
M. 16/5. mine site. Bo, 5.. mine f
Wm. 5, 3. fuazi mine. O. IV. 1
uueka mine. K. 6. mino h^nl
230,5. mino mahti. Ol. 11. stunt
iio. OL 10. miniu lembir. T. 2«
minu uuort. 0. IV. 19, 9. unreh
niü. K. 7. scaf minu. 0. V. 15, 9. fr
mine! Wm. 5, 1. kindilin min
IV. 13, 3.
Flektiertes mjn mit Artikel, tor ode
dem Substantiv, nur bei OtTrid.
thiu quena uiinu. 0. I. 4, 50. iha
naz moat O. IIL 20, 74. tbea i
hei'minges. O III. 1, 30. tberu m
nidiri. 0. V. 25, 77. then minan
O. IV. 33, 24. thia mina minna.
15, 32. thia zungun mina. O. L
thaz minaz lib. O. IV. 26,29. thi
minaz. O. IV. 31, 20. thero m
nuorto. O. L 4, 70. then minen
ton. 0. IV. 12, 12. then bruadoro
nen. O. V. 7| 59. thio mino nbi
III. 17, 62. thio minu nuort (
24, 33. thiu uuerk minu. O. HL S
• thio uuerk firdtlo minu. Oh. 14.
#Wenn min mit subsi. c. adj\ std
wird es vor oder zwischen oder nadi |
(im nom. und acc. masc. und neutr.
kommt in diesem Falle nur unffektiertei
vor):
mine lide starche. N.1Ö8, 24. m
guoton unercho. N. 140, 2. minei
ren sunton. O. III. 1, 16. miniu
f.
m.
MÖ.
600
! - gt«ten ding. N. 138,4. mina liebiston
bradara! Scfa.75. in millenio minemo
heixen. N.3!)«9. nehcina mina annta.
OtL neheineroniinef08achon*N.l31»5.
liabe friunta mine. O. V. S&, 24. lia*
han druta mine. O. V. 20, 68.
Otfrid gebraucht auch hier bisweilen Artikel:
tluii min liaba herza. 0. V. 7,301 thia
. mina mnadnn aela. O. ilL 1, 22.
Andi bei diaer wird min Tor oder nach
^em SnbatantiT gesetzt:
^ ttäan minan bruodber. Schw. thisa
mino nuort T. 43, 2. fon thesen mi*
nen bruoderon. T. 152. tbisn lera
minik O. IlL 16, 13.
Wenn al bei mtn und Substantiv steht, so
wird al gewöhnlich zuerst ond dann mtn,
mit folgendem Substantiv, oder auch Substai^
tiv mit folgendem mtn, bisweilen auch mtn
mit dem folgenden Substantiv zuerst und dann
al gesetzt«
in' allemo minemo herzen. N. 9, 3.-
allen minen Hb. N. 37, 7. allan minan
auaadnam.0. 11.7, 20. alle mina fienda.
M. 6, 11. alliu miniu bein. N. 21, 15.
allem minero suntono. Ct 93* allen
minen fienden. N. 6, 8. alle mine
«nilleii« N. 15,3. alla minechnnlinga«
OtL alle mine nuega. N. 138, 3. alle
mina aunda. N. 50, 11. alla mina ar-
beita. Otl. alle mtuejideies. Wm. 7, Ti.
allen kreftin minen. O. V. 24, 20. alle
daga mine. O. L 7, & mine snnda alle.
N. 24, 18.
Otfrid geliffaucht in diesem Falle auch den
Art'dcel.
thia mina frenuida allo. O. IL 13, 16i
thie mine liobon alle. 0. IIL 12, 31.
mtn ohne Substantiv, aber auf ein vorherge-
hendes Substantiv sich beziehend.
U mit Artikel:
nuar der miner (got) si. N. 41, 4«
dax min (nnazar). S. sib an din
nuergf nals an daz min. N. 137, 8<.
dero minero (taro). N. 101, 24.
3. ohne Artikel:
thian leruminunnizit niatsimino*
daz lob ist din, nsis mtn. N. 118, 7«
ih forderota din guot, nals rainez.
N. 121, 9. iro niizzeda, nals mina. N.
121, 8* in dinemo rehte, nals in mi-
nemo. N. 142,1. minunals lhitto(seaf).
O. V. 15, 9. intcnahent mih minu
(scaf). T. 133. ih incnahn minn (seaf)*
T. 133.
min, alleinstehend, als: btt, Mf| bo^ ÜRctnigC.
Das unflektirte min kann aueh als gen.
des pron. pers» genommen werden,
sint din nals min. N. 91, 5« täte ih
ubelo, daz uuare min. N. 91, 5» thaa;
dar min ist T. 149. nicht des mines
ne ruocho ih. N. 131, 5. fon minemo,
de meo (accipietj. T. 173v 3« '^^ acülut
sprechan thaz min. 0. I. 9^ 18. die
mine, bic Nebligen. N. 29, 13. ketuo, daz
sie mine unerden.^ N. 34, 25. minii
allu thinu sint inti thinu minn sintr
T. 178, 1. allin minin sint des faten
N.20,2. allin mvnin. tkiniu sint*/r.97.
de^ro minero (6cr ^cinfgen). N. 68, 20.
theA liiinen C^m ÖBrimgru). O. IV. 11^48.
mine (Mc Stcfni^m). N. 140, 10.
mina halbun s. halb.,
min selb s. selb.
MÖjan (oder MOHjan?), BfUOjan, MUfan,
mfi^cn; nord. mya, molestare. Cf. auch gr.
^oyot;, labor* Hat das erst in spätem Formen
dieses Wortes sich zeigende H nicht mit andern
zwischen Vokalen sich entwickelnden H glei-
dien Ursprung, so kann dieses Wort der Wur-
zel JxLAlII (cf. auch lelt m4kt, pfagCtt) oder
auch dem sanskr. math (cf. auch abd. in 6t),
cammova^ oder bddh, vädh, pertiirbate, zu-
gewiesen werden. Kann man einen Uebergang
von Ü xn ö annehmen, soläist sich das skr.
muh, cöniurbari, zor Vergicicbnng ziehen. Cf*
•ttdi MAHan, mS^m und MÄ«
Form lind Flexion:
(ih) mna VA. X. 42.
(dn) mnost Bo^ & muest. .D. II. 314.
(er) moid. gl. K. moet. Ra. muoit. A. VA.
601
MÖ.
mö
VI. 533. Gc. 8. Pnid. 1. nmit Ic muo-
het Nd. N. 43, 2. 83» 3. 106, 25. mii*
het Mqu 15. Bo. 5.
<Me) moent 0. V. 23, 167*
(er) maehe. N. 31^ 7. mühe. Mqi.
(sie) mnen. O« V. 23» 153. (muon. Mos.)
(ih) maohU. N. 68, 4.
(du) niHotos. Me. Bib. 1. mutos. Sb. mno*
thest BIb. 7.
(er) mnota. VA. XII. 33& Prod. 1. M». Sb.
Bib. 1. 5. Nd.II. muohta. Nd. muotta
(rauoita?). VA. V1L393. moita. VA.
VIL 405.
(sie) moatan. Oh. 71. muohton. N. 93, 5.
(er) muotl. VA. III. 609. Prud. 1.
p. a. muhend o. Mcp.
d* s* nL muogentemo. Prud. 1.
Bedeutung und Gebrauch:
agitare. D. II. 314. VA. IIL 609. exagUare.
Pmd. 1. Me. Sb. Bib. 1. 5. f atigare. Ra. gl. K.
VA. VI. 533. Mcp. 15. agere. Prud. 1. VA.
VII. 393. 405. guassare. Ic quatere* Prud. !•
VA. XIL 338. infesiare. A. Gc. 8. affligere.
N. 42, 2. inquietare. Me. Bib. 1. 7. Sb. ve-
xare. N. 93, 5. ni mue mih, ml moveor.
VA. X. 42. ih muohta mih, laborovi. N.
68> 4. thio fruma ihen thar bluent, thie
aih zi thiu hiar muent O. V. 23, 167.
■luhety fatigat (spes mcerta). Mcp. 15.
muhet sie z^xn^ flagelJhU Bo. 5. doh si
(adverdtasj sie (sapientesj muhe. Mcp.
(daz si,ne muon iuch, daz ir mit goa«
den in disme gouive muget rawen.
Mos.) diu {saevilia diabolij sie muohet
in irdisken kiredon. ISd. hina muohet
•ih mina sela. N. 83, 3. der uuint, der
daz scef muohet N. 106, 25. danne mih
der tiefel muohet, affligit. N. 42, 2. doh
in humana miseria muohe. N. 31, 7. sie
muohta iro inunertiga comcieutia. Nd.
moita, agit (reginam stimiäis alecioj^ VA.
VII. 405. muogentemo, exagitante (dolore).
Prud. 1« lango mühendo ferchnisti (longa
exerciiam coUisione vexaverat). Mcp. 13. du
muost mih mit tinen chlagon, agU. Bo. 5.
ni sie sih jo mnen mit managemo nue«
tiuen. 0. V. 23) 153. muatan sie aih tl
thero iro selbon dato. Oh. 71*
GAMÖJAN.
Form und Flexion:
Inf. gimuoan. Ee. Cgemaon. D. UI
(du) gimuist Prud. 1.
[(ih) gimuo. D. III. 86.]
p* p. gimuot VA. VII. 384. nnerdaii
1. 2. Sb. kemoot nnerdesL \
gimüoit Gh. 3. nuerden. Mi
muit. Gh.i.2. kimotnnirdet
kamoaitistRb. gemnohotn
N. 105, 33. nuurden. N. 106^3
mugte. SI.
r* s. m. gimuoto. V^A. IIL 182.
Bedeutung und Gebrauch:
agitare. Prud. 1. Bo. 5. agere. VA. VII
Mt|;. Sb. Bib. 1. 2. lacessere. Ec exi
VA. IIL 182. qnatere. Gc 2. fatigai
iriMare. Gh. 1. 2. 3. vexare. M. II
ist kamuait, lassetur. Rh» sie um
gemuohct föne dero pino. N. 1(
gimuoto, exercite (iliacis faiifjt\
182. (uile mähte si sih es gemu
UL 94.)
UNGAMÖIT.
d. s. f. ungimuataro, inde/essa. A.
GAMUOGIDA (gamuogidi?), hiehert c
GAN. — in allero slahte §emn>
unde intarahafti hau ih geauQjdo
ARMÖrr, fatigatiis. ^
irmuail; thero ferti er ouard im
(irmuii. cod. F. jrmuaiL cod. F.).
14, 3.
n. /?/. m. armote. Ra. armoade. Pi
moade. gl K. armoile. I
moite. gl. K. armute. Ri
tigati^
a. pl. m. armuate, fessos (labarej. H
MUUNGA,/. (9»fi^un8).
d. pL muoungun, in/estaiicmius. VI
MÖm,/. CaRfi^e).
n. ju muohi, quct^afio. N. 105, 30.
(der ran>a entgegengesetst). Bc
g. s. mühi, laboraridi. Bo. 5.
d. s. mühi, fatigatione. Bo. 5.
03
Md
MU— Äua
fiQ4
, lO, j; i»aoki(tagelicI»aJiabetoii>N.98,a
MÖDIt müh.ti iftord. mödry maktdiy defäiigaUa.
Form und Flexion.
mvpdcr N»38, 12. Wnu 3» 10* muede Bo.5.
s. i; m» (müder. IX III, 71,) mnader. 0.
IL 14, 7.
m Mk f. muodiu. Mq>« mnida. Prod« 1«
j iL jR. Mu muodemo. ßc
ä. $•/. maadoo (kann audi g. $. f. aeyn).
, ; O. HL 10, 30.
a«.4U m. ^laadan.Rb•maadon. O.m, 13|31.
0- <«•/• muadun. 0. HL 1, 22.
17, #. o. muadaa. U. 15.
M.pl.nL moade. H. 15. mtiode* Mqi. 73.
d. pL mnoden. Jut. 2. muadon. 0. V.
23, 94.
a.pl,m,mu»de. IL 15. muadon. O. L 7,
i7. IV. 6, 27. V. 21, 26. mua-
dun. 0« IL 6> 51. muadeii. 0. IL
6, 51. cod. D.
. {a.pLn. mSdiu. D. III. 86.)
Bedeutung und Gebrauch:
fesms. Ec faiigattts. Mcp. 73. faiiscens.
Pnid. 1. lasstis. Rb. ihinera maadun
thiauuL 0. IIL 10, 30.'(m5diu wib. D.
IIL 86.) muadon man. O. III. 13, 3L
inuadun acalka. 0. IL 6^ 5L mnadan
•ela. 0. lU.^ 1| 22* muada« mntki,fes-
. säm mentem* IL 15. muade licbamunt
feud corpara^ H. 15^ muoden, deftssU
{membrU^. Juv. 2. muode iat dirro
oaerllarbeite. Wm. 3, 10. ih bin ir*
. rafaonjgon muode, c/i^/^^' in imrepatiO'
Mm» N. 38, lä. muedin dencbeanea*
Mcp.
rARTHUÖDI, faxtm&bt, itinere fessug. & 1.
MÖDt,/. CSRfiöe), nord. maedi, maleOia.
d. $• mnodl Prud. 1* 4. i
nioudi. D. IL 348. 1 ' *^^* ,
(aof müde, twr aSObtsfeit. D. IIL^ 29.)
nÖDING, in., nuser*
V» s. maodincb: ia muodlnch adam, da
, uuoltost imo gelib sin. N. 70, 191
c£;i/.'muodingen, mUeris. Bo, 5.
HUODICHILA, /.> pauperada. Gc 10.
MÖpjAN (MÖD£N) (ermatcii), nord. maeda,
fatigare, iolKciiare*
IL
(du) muedesl: du ne raaodeat iii«t in
dcmo r^rtomiM. Wra. 7^ &
(er) muode t,/ei/f^i^. D. IL 323.
(bie) muodaat, y*a/««cif/i/. Aid. 6. .
(er) m«adee> lacessaU K. 7. muode. Gh. 1.
muodege. Gh. 3., lasseiur.
(er) muode ta. VVm. d» 14. Prud. 1«
p. o. mudente, fati$cetu. Eb.
, cf. s. m. muodentemo, latcissenie. Rb.
. UNIMÜODENDO ze foUetuonne alliuguo-
tiu unerch. N. 17, 35.
UMARMODENLIH, istterm86(i<^
. d, M. m. unarmodenlicbemo (die ktzle
Sylbe mo fehlt), indefgsso (iiU'
dioj. Sg. 193.
HOLZMUOIA (hieher?), t. uuildaz uuip,
lamia. Mtj. Sb. Bib. 1. 2. holzmuia. Bib. 7.
Tr. Jiolzmuuua. Wn. 232. holzmAa. F. 2.
(hoixmSe. Wn. 460.), lamia. holzmuuuo^
lamiat monstrum quoddam muUeri simUe.
'. L. Cr« holxmouum, üUdae. Bib«
MUjan, MUOjan s. MÖjaiL
ÄLHOrMEIO, H./pr.
I '
iilixJLt^ aansk. mah^^^jctfr^jt^ii^rarf. — An-
fser den unter' diese Wurzel (zum 'JTbeil sehr
unaicher) gebrachten Wörtern lieTse aick^ viel-
leiöht audi nodi MÖJAN hieher ziehen.
MAGAiy, unser m&gettf dessen ursprüngliche
. Bedeutung: tinntUt nur noch in iotxmi%tn
.geblieben isti poue^ goth. und aogs. magan,
nord. mega, lett makt, poln. modz; cL
altpr. massi, tc^ fantt. Ein unregeluiä&igea
V^erbum^ das zum prne$. die Fomen eines
. starken praeteriti verwendet und im praeie^
riinm schwach conjugierti s. die folgenden
Fonnen und Flexionen.
Bedeutottg und Gdiraudi:
in des unillea er sib gatruet« magan,
das einiges mannes unfesti fleisc ni
mahta, atfus vobwiaie credtdit $e paste,
quodfttdi^infirmiias Humana passii.Fff^.b9.
uuissa daz er aolih magan fona imo
ha,beo ni mahta, in festem galaup-
[393
605
MAH.
Mä.
•
nissu mahta,-daz manDiscliin ülnfcsti
ni oiahla^ sciens hoc $e a ^ habere nan
posse, fide valmi, 4fuQd humana infimutas
non valerci. Frg. 61. mag, valet. R/also
du mahl unta cbanst Od. thaz ni
megt, ne voleai. Aid. 4. ni dua ihir,
quatuh, thia arabeit, liiiaiita aband
unsih ahageity uuis mit una^ hinaht,
«nanta f ardir tho ni mäht 0. V. 10, 6.
uaio auBtig man thax mobti.' 0. III.
20,65. zi Biounibltt mag ix clibor (so
ist das ibblorbaft g«dvack(^ liiag'» telibor
XU lesen), ad nihilum valel ultra. T. 24, 3.
dei^.bax mag, valeniwr. Bo. 5. magon,
queunt. gl. K. megia, queas. Ra. ni ma-
gun, nequeunL Ra* ne m'egi, negidverit.
Can. 4. ferror dannc du rongist N.
119,. 2. mabta, quivL Ic«* megis, vale.
Ka. mabda, valeret. Pa. oba tbu uuax
mugis. T. 92. [si sprachen dax et
wole mabte (^ tt)o^ befanb). D. 111.76.]
dax so furist mcgl, ut praevalet. K. 2.
mabton,^IMerr//if. gU K; mabton^'/i».
iuernnt. gl. K. mahtist, velles. Mqp. 35.
so sie tho fastos mobiiibI^Ö^lV»Sl^t^.
luzil ih esmobta* 0.11.9,26. maganti,
pollens. Ic. pax magenden duimiAi Ife«
t^n habest, refovhli. Bo. ^. ^ ,
IHit Infuittiv.
' mar'ira dolcjn magän^/E^a^j^'^i/^iii. ]^n|.5i.
ünsiK mngen durstege' uuerden.; N.
41y 2. ni mag arstanten^ nön ppsswn
eurgere: T. 40; 2. du cino rn übertiuin-
den mkbt f(; 9, 20. drobtin, quad er,
nuio mag sin, ia bin ih siAaher sealk
ihin, that thih henti ratne'xi dou-
fenne biri'ne. O: I. 25, 5. dax uuir
danhe hohor anaFaben iie mn^M- Mu*
fes man m^g« ingeltin, tcn sol man
miden. Syl. bueomagut tr gnot spreb-
ban, tiu ir so ubrlo birut l^rg. 7. an-
dere beiligon ne mngon imö gelicb
sin. Wm. 2, %. giloobet ir, tbax ih tu
thax tuon mBgi.T.' 61, 2. nnieo ferro
du sie skeinen inugisl, thief oueix
dax. N. 89, lt. megi ftiidati. K.2. thax
nuir fon seltsane nuola megin sare
l
•• Ji
• . . «
*(f>v^ iu meiner Ausgabe ist Dmdifc
'irkenifetf, so ix gis^riben aUt;
nuuntarlitihun gotes dat- O. V« 1
ir megit bringän. O* IL 2Si' 9;
•rehtungia duaren mir se 8oli<
suoxi, dax ih sie singen mahta.
labiles mihi erant. N. 118, ^. 1
mäht p&diu tnon, pitin ioh hii
tin. Syl. sinero selo ne mahto
taron. N. 51, 4. ni mahta arra
Is; 2, 2. so moht es sin ein bal
O. I. 5. 1. bibiu nuir Uli böht
inan uxuuerfan. T. 92. fio Ai m
ir eina xit unabhen mit mir. T.
ni mobtun sprechan. O. I. 30, 5
nige fruschinga mahti ih dir bri
N. 50, 18. ihn mohtis, quad sin, <
ruam ioh ein gifuari mir gidus
II. 14,43. ob ix uuicsan mobti. T.
übe uuir in gesehen mahtin. N
inan forleosan nUabtin, eumpcTi
Frg: 5.
Form und Flexion.
Inf. maganl Kp. Frg. 59. 61. T- 2
'" ' 'Em. 5. Can. Sf.'lO. 11. Ü ra
■' »fcp. Bo. 5. N. 41, 2. 61, 4.
(Ih) mag. T. 40, 2. 103. V. Sdiw. 0.
6. 22, 52. II. 1, 12 IIT. 4, 77.
23, 13. IV. 23, 20. 24, 12. N.
:' 26, 9. 70, 2. Ne. Nsin. Wm
' * '8, 14. m ^ c Frg. 59. ' m e g i
O. I. 4, 55. 25, 8. V. 25, 36. i
^ IX. 0. IV. 12,58. mogan. T.
' tbder ist es Inf.? die Stelle
uuir gihortun inan qued<
mugan xiuuerfan gotes tc
nös diidiVimus (licentem, poss
straere templmn dei*^
(du) mäht Frg. 43. 59. T. 4, 9. 30,
2. 161, 1. S. 27. 56. N. 9, 20
37, 17. 44, li. Na. Nd. Bo.
Mcp. Org. Otl. 0 L 11, 52.
II. 3, 11. 29. 9, 90. in. 20, *
IV. 5, 60. 6, 2. V. 10, 6. Syl i
n. 9, 23. (cod. P.) 2ä, 23. 1
5. T. 108. mahluz (mabt tl
0. III. 24, 62. mah'du. N.
. 1 :i
^
)
msu.
MAR
608
e .Kl' mso? kiliaUan» $i patts observare.
(«») niag.:T, 17, Z..%U &• 24» 3. 35,1. 37,
.^ ,.i .1. 38»3. J5. »In» R. K..48. 0; LI, 11.
22, 3. 23, 47. 25, 5. Üß, 6. II.. 1, 2.
v.i •'. IIU 13,. 35^:20, 86. 94. 33,36. Bo.5.
i... ;-.M<v. Org. Ni 2i 6. 5, 10. V5. 16, 6.
18, 10. 21, 8. 34, 10. 35, 7« 36, 39.
38, 7. 48» 8. 68,l20w Wm. 3, 14. 4, 1.
■ SyU Bo. mac Is. 3, 8. 3, 6. Em. 33.
•'' ■ . IVg.d% 61» K< ß: 40. CCt^ 72. Ky.
; ; • i Sek 73. P#. gl, K..N. IL IL 24. nfak.
(,• ;. H..20k Em. 33. N. 64^ IL macb. Ky.
V . ; Ps. Db. N. 79, 16. 80, 17. meg ii.
T. 134. O. L 5, 37.
[wir) .taiagaau IE. magea. N. IL Ne IL mu-
' . gomes. T. 112. mu^un. T. 162, 3.
O. L 18, IL UL 5, li 6, 17. 7, 69.
IV. 5, 57. 9, 5. 33. 14, 16. V, 9, 20.
tnug.en. Org.- Bo. 5. Mo. PL 45, 2.
./ 78* & 8A, 1. magio.. Org. Fi 32, 4.
93, 2. 94, 1. 117, 5.
(ir) magut. Frg. 7. magit Nd.II. magut.
T. 37, 2. 38, 3. 62, 10. O. IL 7, 73.
22, 28. mugit. T. 131. Wm. 4, 16."
. . roagint K 79, 6. 103, 3. mngent
Nd. N. 61, 4. 81, 2. 126, 2. Bo. 5.
(sie) mag an. Ra. Ic. Wo- 2. makun. gLK.
' machttn,.Pa. magon. gLK. roagen.
Seh. 75. Ho. mag in. M. 96, 10. mu-
gnn. T. 44, 20. (mugunt ist Druck*
feblcT) 56k 6. 119. 127. 141. Gc. 3.
... O. IL 1, 48. 9, 18. 33, 11. IV. 7, 16.
14, 15. V. 33, 46. Wm. 2, 2. IL IIL
> 5k> IL IL m, 8, 7. IL mugon. Wm.
. - , 3, a. 4, 12. 5, 11. 6, 10. 7, 3, mo-
§en. Org. Bo. 5. N. 8, 2. 11, 2. 13, .
5. 17, 39. 26, 6. 58, 5. 65, 3. 80, 14.
'. . Wm. 3, .10. 7, 2. 8,. 9. Mop. mugin.
./ öo. Org. N. 34, 5. 38, & /74,t3. 82,
14. 118^ 136. Wm. 3, 10. 6, 9. 7, 3.
.. ^■ SyL ■•■■■;
XSk) iiiegi. 4>U. O. I. S, 55. mugi. T. 61, 3.
[J :iii Wp^ 6« Wm. 3, 3.. 6, 6. muge. N.
I->3u'i3ij7. 30, 14. 76, Oi-Wm. 3, 3. 5, 6.
■» • ••
• • •
■ I ••
f.-.
. ■■«*>.; '9^ Xw>: vi H : '^ -•
1
(dn) magis. Pa. megisi Rai-mekis. gL K.
mo«ii.;T.:92. mugtst Bo. 5. N. 89,
11. 119, 2. Wm. 6, 4. 8, 13.
; <ict) m'egi. Can. 4. 9.: 10. 12. K. i2. Wo. 2.
Em. 4. 33. H. 24. Aid. 4. T. 231, 1.
: O. L 18, 5. 27, 57. 'IL ß, 37. 14, 91.
UL 20, 19. V. 11, 30. K. 2. mege.
Na. IL mugi. Md. 4. T, 67, 14. 95.
. : 100. muge. N. 3, 7. 40, 4. 50, 9.
118, 137. 146, 8. Mu. Mcp. Org. Bo. 5.
Wm. 3, 10. 4, 4. Syl.
(wir) mekin.Pnt megin. Wo. 3. VG. L 351.
O. V. 12, 17.
(ic) megit. O. L 23. 41. IL 22, 3.
Cai^ m eg ! n. Ct 68. Gh. 3. Oll. mügin.- Bo. 5.
(lih) mabta. Ic. Bo. 5. N. 6, 8. 17, 18. 36,
36. 37, 7: 38, ta 68, 6. 76, 4. 118,
13. 54. 13L mohta. O. IL 9, 26. V.
«3,. 240.. Wm. 1, 6. IL 3, 3. L IIL
IV. IX. mogta. Co. 3. ihobt ih. O.
IL 7, 39. WiD. 1, 6. L lU. IX. 3, 2.
L IL III. IV. IX.. 3, a IL
/ (4u) mahtoat. VA. X. 81. B«. 5.. Mcp. N.
15, 4.
(er) mahta. Is. 2, 3. Ic. Fig; 44. 59. 61.
gL K. Mcp. Org. Bo. 5. N. 8, 6. 20,
4. 33, 7. 63, 5. 80, 13. 93, 5. mahda.
Pa. gl K. (mähte. D. IIL 76.)
mohta. T. 2, 10. 53, 4. 60, 3. 79.
O. L 8, 3. IL 4, 105. 15, 11. UL 14,
38. 18, 65. 31, 3. 22, 7. IV. 3, 14.
9, 20. V. 25, 29. Wm. 2, 13. moht
es. O. L 5, 1. moht er. 0. E 4, 28.
107. 7, 41. in. 14, 7.
(wir) BiahtOD. N. 65, 12. mohtames. T.92.
m oh tun. O. ID. 21, li. IV. 1, 47.
(ir) mohtut T. 181, 4.
(sie) mahtun. Ra.mahtan. Is. 5, '6. mah>
ton. gL K; Mcp. Bo. 5. N. 8, 3. 20,
13. 21, 19. 35, 13. 45, 2. 59, 12. 77,
3L 90, 6. 94, 9. mähten. Nd. IL
(D. IIL 68.) macton. Wm. 8, 7. IL
magton. Wm. 8, 7. IL mohtun. T.
45, 4. 74, 2. 236, 4. O. L 20,: 5. IL
8, 1. 34 IIL 20, ea 75. IV. 23, 22.
„ 37, 18. 36, 1. roohton. Wm. 8, 7. IX.
mohten. Wm. 8, 7. L
(ib) mahtL Mcp^ Bo. 5. N. 50, 18. 76, 5.
[39']
609
biah:
M^XH:
• <
> %
I .
94, 9. m»ht ib. Pft. moht ih. O. V*
: 23, 225.
(du) mabtUt Mq>. Be. 5. mobtis' 0. U.
14, 43.
(«r) mabti; Is; 2. 2. 3, 4. 5; 7. Mcp. Bo. 5.
Org. Nf. N. 35, 2. 4. 58, 6. 57, 7.
61> 6. 80, 14. 9S, a ladhti. T. 181.
132. O. L 8, 4. 27, 2. IL 4, 17. 19.
6> la 10, 1. 12, 22. III. 16, 70. 19,
27. 20, 65. 21, 6. IV. 2, 22. 6, 44.
. * ; . 19,'a3.20y35.30^ 11. iuobl«r(kana
auch intL seyn). O. IV. 30, 10.
<wi ).in£btin. N. 46. 81 89, 9. 118, l9t
(sit) nirihlin. Mcp. Org. Bo. 5. Frg. & Fl.
32, 7. 58, 1. 82, 11. 93, 4 lOl^ 11*
102^ 14. E. mahteii« Nd. IL maihiiu
£. (cm), fris.) mobltn. 0. IDL 17> 22.
IV. 19, 25. 64. V. 17, 38. mobten.
Wm. 3, 9.
p. prmes^ maganti. Ic IL 2. n. $. m. mi-
xenden. Bo. 5. •
fiJLMAGAN (btrmSgen) kommt nur bei T.
(Gc. 30 N. Mcp. Bo. 5. Org. vor.
* fiedentung und Gcbi^aucb:
afn sama kemag filo, paiem erii. Pf.
111,. 2.. dlniu uttort kemugen filow
N; 44r 6i unaz er gemag. N. 77, 30.
Fhftorita gemag micbelin ding. Bo. 5.
alleade8,daz sie gemugen. N. 139,13.
sie nnvient dir, dax sie selben ge-
nügen. N. 144, 4. stani nf trnbten,
i sie meni¥i»co ne geriche, nie der
nuirsealo ne gemagee (gemegino»
N> IL). N* 9, 20. gimaga, mnvmlescaL
€e. 3k arg ktrongen. Bo^ & dax tro
scox niebt jie gemogin. Vi. 34, 2.
föne dir« gemabttt ib im. X 118, 42.
der einc^ dax keraabta. N. 88, 49w
der liMxet gemabta., imp9tm$. Bo. &
»uai..ktm.ab(an sie d-o. N. 57, 7»
Quanda diu (uuort) gemabtan, po*
iuenmt. N. 140^ 6..
Mit DatiTr.
so da mir ne biffest^'s» g^mag er
mir. M. 38^ 6^ der ze- inio fUbt ba-
bet, deino &e gemag er (fienl). N.
60^4. niebl ne gcinag inl« iler f ien V
. \"
nihil prSfidM in eoJ K 88, Sa
bunt pbendingo brM vf\ gim
in, m>n suffkimU ms* T.-86t7 di
< ima Qi^bt tfe''gemabt». N. i4| *
Mit wid;Br: •
niebt ne geihugen'«ie'«nidei
N. 88, 12. ni gimn^att^ttaidai
T. 90. : ^
Form nnd Flexion: * * -''
Infi geiliugenl, kemogienv^ Bo. 5.
(er)'gem«^,*ke*ia'g. Mcp.'Bo. 5« I
4^38,6.60,4.77,30.88,23.1
(sie) gimugnn. T. 80l !90. -gemngeii
• ^ mngen. Org. Bo. 5. M. 44, <
12. 139, 13. 144/4 i
(er) güiiaga. Gc 3. (kann midi n
G]^geb3ren.) gem«gee. M.
gemuge. Bö. 5.
(sie) gemugin. N. 34, 2.
(ib) gemabU. N. HS, 42,
(er) gemabta, kemabta.^ B(k5. N.
83, 49. :
(8ie)gimabton. Nd. 11.^ gemtihton
mabton. Bo. 5. Nd. N. 5
140,6.
p. praes. g. pi. dcro dax kemügei
BIcp.
UlNMAGAN.
nnx imo so ünm4bta, dax er des
dota. Bo. 5.
UBARMAGAN.
(ib) upermacb, mfßcio.Vi. 30. Gh
(er) iibarmagt Ibiu (gin'ada) nuo
allax ubarmag. O. IV. 31
upermacb, s//^c«f * M. 30. Gh
FARMAGAN, «ermSsrn, kommt anise
pari, und einer undeuiUcben Stelle m
sib Tor.
Inf. iibfermngen(sinesganges).
^(er) fermag sib sincro cb^efie,
viribus poi€$L Bei 5« '
(eer) fnrmegi? — nzzan er ix aL
- aana fnrmegi {meg'itft ""m
lieb). Em. 33. f erm vger din i
fermuge sib iXe Terdrncci
die nbermuotiil, firmeiw
88s 14. * 'i .'».-■ ^
1 MÜH:
' (er) fermalrtft sib rin^^Anes. Bo. 5.
p.'^^aei'. d. fi'jf.'ft^rmij^tnteroi valente
n7Rm<5AT<; ;M^aM;A/<l-^. K: 28. 64. (cf.
. ffirist m(|gi,in miigbp.) '
'''fürijoakanifl pme^ti^ /mm).^ K. 3.
n..Sj i^. uninagax, ^egn^or 'fanmSg se^
eguus). VG. tlt 95; '^
n,pL m^unaragey parmäi. G^' 8.
' n.p/. n. ummasuD, ätssoluta CgenuaL
Gc» 5* .
tJÄMEG^, /., Unma*?- . '
J. i. unn^egi, Ihfihmtate. Gc 8.
BIAG£N, valere, yigerei
(eV) joDagety, v%^/?. Ic.,\vafebit. Rb. ma»
gat, V7j|[^^ iBib«
(sie): m^keent, vigent. Rb*
, (er) .niaketa|.t;ij^it.Rb.
p.praes. n.pL maganta^ valeniiei. Rb.
GÄWLCSl^, valere^eontküere, invalere.
m&
612
I
visere*
(er) camaket| t;i^^. R»
(ih} ^ima geia y convahii. Mk. Rf. Bib»
1. 2. //it;a//iiVB^ iimakela, in-
, vaZrii. ib. Rd.
'"i •■# •••■
(cr.)'kimaketa, convaJäii. Rb.
(iie) girnagetuD,i/iiHi£$i^f^fiii/.T*196,2r
P- praeL kimagei. Ic. i . .
■ kamaVet.R.P^ff^'^'^'-
GAtJi\M4G£:!^ (äiicK gaonmagön).
(Ih) guhmäceia. all l ,
gumniagcta..Alk.7 °
(er) ^iunmagcla; ßiß..l.y
' ^ glumigata. M,;:; L'defecii
grpiiniaj^ata.&W; V (»arb ttttir
mngainagpta. BJb, 7. V mSc^äg).
ÄA^pOGIpJ ^•d€p wnrpo^da), / - Hie.
!i Mr#iläto alaVte griiitogideQii.de itt
ItaVakaftr hüh fK'gifsdhd^L Ce.
f' -rfiaifrty iW«^lM, n'onl. Wirk>; i/tttlr.
' - Biedl^iflirtig tind G^raöeH:
potestas. N, 61 , 12. 103, 28. Bo. & Paw
gl. K. Org. vis. Syl. gl. K. poteniia. gl. K*
^ ■ i ^ Pa. Org. Syl Ni TO) 16. T. 4, 7. facul^
fdw. M. ^. Gc. 1. 6. ro*fir. M^. M. 29*
. . .. <2^. I . ^, HfiinM. Mcp. mifM. Rtf. gl K.
ttfr/fijp. Me. Ep. can. 1. 3. 4. mahti, r^
dubius^ reliqtiias. Ra. gl. K. mahl, CCK
/iiam (abetmdij: Matt after mahtin, ^es-
* cundum valelüdinem. Org. mäht, kaol
unde ubcl ze b^cfaeniiinnre; SyL an
dren nehetnero mäht ne Irristet N.
89, 10. e I n e r u m ä h t i , nniui 3ub%taniiae.
gl. K. des* mäht kascaf Icot, cujus nU"
men crevit lumen. V. rmo unichet aU
liu mahl^ N. 23, 10. föne dero mähte
des aüissprachonis, de poteniia dhpa-
tandi. Syl. liuccche dina mäht N*
'79, 3. teta mäht in sinemo arme. T«
4, 7. mäht zeitheno, potentatum mirh'
mlorrnn. N. 64, 7. dero inahte dea me^
res nnattöst, döminaris potestaies mo"
m. N.88, 10. sinfero zesnilh heili cha*
met in mdhten. N. 19,7. übe sie (iar)
aber in mähten sint, so aint rro ah-
^. zeg. N. 89, 10. tho selben druhtinea
- !raafat 'snlrb nntar foaz drat O. DL
7, 19; tir stuanf thin mäht thea uni*
ges irt tnbnYgf thes heries. a IV.
12^ 59. thaz giscrib in>ihii irfulli
• thu 10 mit mäh ti. O. H. Ö,91. stiachet
io mit'mähti th'cs hrmitriches rihti.
Q. IL 22, 29. ioh uuer thir dati thia
niflit, thaz thu so scono sehan raaht.^
/' Q.TSL 20, 44. thaz th» g'isihva gote^
Rr^ft toh'.aerbcrh drtkbtincs mrabt 0.
HL 24, S6. br tiiia uuahfet alla tbia
AaBf, fhoh e^ iz due ubar mäht O..
" IV. 7, 59. thoh quement rn thiemabti,
;'';'"^rüiiälif ioh golcs krefti: O. V. 17, 9.
' .' ^ gi(ofä» nttrt "ni nvurtuttt er Chine
• a- ••
:ibkh \^ ife nnoltun. 0. V. ' 2Ü, 9. tfain
/Mo alläz Ifob fnsetzit ieh mahto»
'' ' nan gibelzif. a V.23, 141. tfrer geist
, tber ist drühCin init frto haben mab'
" . 'l'Cin. Ö. fl. 14" 71. thaz iaginnar isl
\ druHrtm mrt srnea selbes mahtin. (X
TSL 2; 16. thaz er mit sfnen mahtin
vuaa %\k^a dages druhtia. O. in.5» 10»
^ •
617
MAK
HAH.
618
86, 9. 94^ 3. mabtic. P«. 8. Kc. IL
nalidic. gjL Ki- . - i; .
9u s. jfL mahtig«r. Ne. N* 61i 12« .¥A. V«
363. £16. mächtiger. H. 2.
mahtigo. JV..S3, 8. 28, 3. 47,
3. 126, 4.
^. $. VfL mahtiges. Bo« 5^ tnahtigen. N.
.47» 3. 119, 4. 126, 4.
§»$»/• mabiig^a. H.« 3* ipabligero«
Ba 5. itiahiigilii. PnicL 1.
a. $. m. malitigan. T» 81. mabtigeiu
. Bo. 5. Met». 70. N. «a, 20.
r. s> m. mahtiger« M. .23, 8.
n.pL VL in;ibtige. Org. V* 44, 6. mabti-
gitir N« 101, 5.
d. ph Qiabtikem. Pa. mahtigen. N.
89, 10. .
€r.p/. m.mahtjga, Nio). IL mablige. N.
28, 7. 94, 3, Ba. 5. T. 4, 7.
m.abljgen. N. 135, 19.
er. p7. M. mahtigiu. N. 77, 3.
v.pl* nt. mablige. N. 102, 20.
Gonparatlv:.,
n* s. m» m^btigoTo. Bo. 5. mabtlgero.
l^ «• j^. mabtigera, Bo. 5.
fi. Ss n. mibtigßiTA* Afcp.
g. s. m. II. nUbt inabtigoreQ» Bo. 5.
c* s. m. mabtigorea. M. 46, 8.
Superlativ:
12. s. m. der mabtigoato Rb.-.
€i.;e?/. TU« mabligösten. Bo. 5. mabti-
gostin. N. 103, 17«
AIAHTIGO, Adv.
mibtigo teta er mit sinemo arme,
fecit patentiam in Ifrofhio sao. Nam.
mehlige uehtan. Wm. 3> 7. III.
MAHTIGUN, Adv.
nahtigen (mahligon. Wm. IL) ueb*
tan. Wm. 3, 7.
MAHTIGUH. Pa. mahdiclib. ^lK.,caere
MAHtiGHEIT, /, SRäc^ttflNÜ.
d. pl. mahtigbeitiQ, mahticheiten,
pgiestaiibus (nom UsiameniiJ.
N. 89, 10.
\ ä '
• M < > • » 'I
1 H •' '
1
I
» :tl99IABfEIG» ttiiiii84t{0f gotL onmili.
n } .P ; iBelfeukttg md Cdbraacfa :
iüM/Nbia. R. gLX Pa. T. 152. mj/SK
wo; N. 6, 3. 101, 5. Pa. K. 4. 3L4&
T. 44; 5. 7& 162. imhedllis. Pa. glK.
V u«miihtjc fleiac^ »/firmim. T. 181,&
.;: «mmabtic,.//V/b/fk. VP. 4. unmiii.
. : :..' i tigiq, ^ioluta (genuaj. Mcr. M. 29.
(. . »l^Cif^ L 6. Bik.l. 2.. 3. (onmahtig
wart, exemimala esi. Bib. 5.) ix iit
.JiqvMbtig, aiji 8^1 bis Lt hecbea*
oenne. N. 30, 13. ist aamaktig
Form und Flexion: .
uii(9ajbtig. gLKi. Bo. 5. N. 6, 3. 39,13.
* Org. . onmaktio» B. Pa. unmahtiL
Pa. unmabdiCi gL K. ummahiic T.
! r 1521:181, 6.
. .^ #- m* unmübtiga». K. 4. ummah-
ri .!.;■> .. . ■ : lig«n. T.. 152:- •
m.pLn. unmahtigitt. liikt. BL 29. Bib.
1. a. 8. Gc..l. 6w: .
g. pL iinmahtage^o. XiSl.nnmalw
< :. • aigan; IH. 101^'^ i.
. , :d,pi. onkBabtikea. iL 48u. ,
1 . O-goA w^ uniif abtige« T. 44, fi. .78. am-
, . A fUiabiige. A HL U» 68.
Comparatiy: . i
. #^ 4» n* «HaA findest ta Aamibtigi-
': ren«. Bo. 5. . .
iMjiaTlG (uama^tig) sint B«. 5.
o. j. m. am«hiigen>(habeBt ketaaji
N. 38,12.
-d. pl. 4tniibtig£n, ^JTetk. B^ 5.
. . Al^HAHTIG, ALAMAH116, .«{aij(((t|
mnnipotens.
i Bedenlung und Gebrauch:
der almabtit:o coL Wcss. alnahtig
. « fater. Mit dnherro alniahttgo.E6.
dbiias almuhtiga chicuni. Is. 3| 1*
Form und Flexion i
. .abliabt{^..M(l Na^ .
nl-orahtic. Is. 3, 3. Nfn^ IL
n. 9.m* ieioer almthtiger. Nf. ale-
mscbtiger. Co. 2. almib*
»
MAH.
MAa
620
tigo. Ct. 60. almahlico.Wess. aU
malitige. Seh. 75..
it.'#. R« almahtiga. Is. 3, 1.
g. $.Tn. almahliges. Ct. 65. almahtighin.
Is. 3, 7. almahtigio. Frg. 53. al-
mahtikin. Seh. 85. Sg. 911. al*
mahtigen. Nf. Ns.
d-s.nL alamahtigemo. Oll. almahtigin.
Is. 2, 1. Frg. 53. almactigen.
Co. 2. almafadigcn. Co. 3. aU
mahtdigen. Co. 4.
O. f • m« almahtigan. Pn. almahtigcn. Ns.
Ho. 2. älemahtigen. Uo. 5. ale»
mactigen. Co. 2. almahtigon.
Wo. 2. alemactcgon. Co. 2. al-
mahticun. Seh. 85.
t;. s.m. almahtiger. Oll. almahtigo. H. 6*
almahtico. Wess.
n.pl.m. almahtigo. NU
CHÜNNEMAHTlG, scibile. Org.
HABAMAHTIG, AabiUs, susceplibiUs.
habemahtig, habi/is. Org.
^. s. n. habemahtigis tingis, habilii
rei Org.
d. ۥ fn. n. habemahtigen, suscepiibHL Org.
g. piß habcmahtigön, susceptibillunu Of%m
C£ TOLEMACHIG in MACHIG.
MAHTIGl, /, potestas.
Bedeutung und Gebrauch:
potestas. N. 88 , 25. Bo. 5. potentia. N.
144, 4. Bo. 5. potentatus. Bib. majestM.
Mep. 67.
Form und Flexion:
n. $. mahtigi. Bo. 5. N. 88, 25.
g. s. mahtigi. Bo. 5.
d. s. mahtigi. Mcp. ^
a. s. mahtigi. Bo. 5. N. 144, 4.
cLp/. machtigin. Bib.
ALÄUHTIGl, /. ( 91 1 m a (^ t).
mit almahtigin, cummajestate. Frg. 25.
UÜERCmiAHTlGI J., mö57J*>?c«j/io (W;.
N. 8, 2.
GAMAHTIGON, ({arf machen,
anafluz sancti Spiritus gemahtigota aia
(bürg). N. 45, 5.
MAHTUNG, m. (numenj.
II.
n.pL luftige mahtinga, aeriae potesta-
tes. N. 76, 5.
ARMAHTfcN? cf. ÜNMAHT^N.
irmactet, infatuaium. Gh. 1. 3.
GAMACT; hieher? -
quinquaginia gamact^s (var. gamactos^
I. e. percussiaties accipiat. L. bai. % 4*
MEKI? hieher?
mckom, majoribus. gl. K. 260.
MAGAN, WLQM^^^Qg;iui^^graviSi nord. mcgn,
gravis.
majgan uuetar (oder maganuuetar?), tho*
nar, turbine* Ic.
makan notdtfruft allero maunouuelih*
bemo, sih selpan desem uuortum za
pidenchenne. Pn. hieher? oder ist ea
makannotduruft?
megina, validtnn. R.
MAG AN, MEGIN, n., angs. msegen, meagn,
msegn, nord. magan, megin, robur. In
N. kommt dies Wort kiicht vor.
Bedeutung und Gebrauch:
robnr. D. Mcp. 35. Can. 4. vigor. gl. K.
Ra. Bo. 5. virtus. Is. 4, 3. 6. 5, 7. T*
60, 7. 24, 4. gl K. Frg. 25. vis. gl K.
Ra. Bo. 5. Em. 19. fortitudo. Is. 9, 3.
series? gl. K. 177. Pa majestas. gl. K.
Pa. Is. 4, 1. ditio. Ra. Pa. gl. K> siz-
zentan in zesauun gotes megines,
sedentem a deoctris virtutis dei. T. 190, 3.
in geisle inti in megine hcliases,
in spiritu et virtate eliae. T. 2, 7. in
themo megihe gcistes, in virtute Spi-
ritus. T. 17, 8.^ zi tretanne ubar al
megin thesfiantes, virtutem. !• 67, 5.
thaz man nan ni firstali, mit me-
ginu ouh ni nami. 0. IV. 36, 20. mit
mihhilu meginu, aan virtuie multa.
Frg« 25. diu himilo megin, virtutes
i^oelorum. Frg. 25. in then (burgin)
gitanu uuarun managu sinu megin,
virtutes. T. 65, 1. in thinemo pamen
managiu megin tatumcs, virtutes.
T. 42, 2.
Form und Flexion:
II, f. mekin. gl. K. D. meghin. Is. 4, 3
megin. Ra. T. 3, 7.
[40]
621
MAH.
MAa
m
g. s. makanes. Pa. magenes. Mcp. 33.^
Uo. 5. meghines* Is. 4, 1. 6. 5, 7.
9, 3. niegincs. Frg. 37. T. 190, 3-
d. 5. magcnc. Bo. 5. raegine. Gg. T. 2^7»
17, 8. 128. 244.
a. s. makan. Pa. magan. Em. 19. niagiii.
gL K. mckin. gl. K. megin», Ra.
Can. 4. Frg. 39. T. 60, 7. 67, 5. 95.
j/2^r. maganu. Pa. mckinn. gl. K. me-
ginu. Ra. O. IV. 36, 20. Ffg. 25.
12./7/. makin. gl. K. mcgin. Frg. 25. T. 65,
1. 2. 78. 145.
a.pl. me^iu. T. 42, 2. 78.
AUGANPAII. MEGINLANO, MAGINHÜSIR
(Urk. V. 793.). MEGLNOFELT (SRclwfelb).
Ortsn. Hiehcr?
MAGANALO. MAGANLO. MAGANLOH.
MEGINCHIiNT.MEGIN!IARTC«»ein&ttr&).
MAGIiNVVALT(sWcintoalb). MEGINRAT
On. und/.; SRcintaf/ MAGANRADA.
MEGINRADA (fj. MEGINFRID (SRcim
frib> MAGANGOZ. MEGINLIUBA ^f.J.
MAGUNBERT. MEGLNWART. MEGIN-
WERCH (gRetitwcrf). MEGINBERN. ME-
GliNlIERI. MEGINIlELIVi MEGLNBOLT
(gKcln6oIb> N.pr. Hieher?
MAGANWERAII.
MAGANWETAR? 1 ., ^Ttfir^ATM
MAGANNOTDURFT? ! '^^f'^^^^^Z- »^^^AN.
MAGANKRAFT.
MAGANSÜL.
ÜNMÄGEN, n., infirmitas (dero ougon).
Bo. 5.
BIAGANIG, mä^ti^f valens.
maganic, eroas, fortis. Pa. Ra. gl. K.
dhaz meghiniga chiruni (acc.J.
Is. 4, 5.
ComparaiiT : m a g e n i g A r, valeniior. Bo. 5.
MEGINIC, majesiaie. gl K. 263.
MEGHINIGO, valenter. Ja.
MEGI?«ÖN; cf. nord. magna, augere, vires
dare und nord. megna, posse, pollere.
(du noes chint bcgunden an ire ge*
burte sich meginen. D. III. 62.)
GIMEGIKÖN.
(nach dines vater seginen m&z-
»est du gemeginen. Mos.)
(got geruche die geseginen nndlazzi
dich so gemcgineni daz da mit Ha-
ies chrefte chomesl zu dinem erbe
rehte. D. HI. 76.)
(den ir gewalt, den hast da vaste ge-
aterchet unde gcmegent Fdg. 79.)
ARMEGINÖN.
Dirmeginot sih, uuiziatthazy thiabel-
liporta ubar thaz (min hus). 0. IIL
12, 35.
ÜBARMEGINON.
ubarmcginota,^ra^flr/itf«r<i/«Ib.Rd.nbar-
meghinoton, convalescebant. Ja. ube-
lero iera ubermegenoton an8ih,/7^a^
valuenmt super nos. N. 64, 4.
MIHIL9 gnth. mikils, nord. mikiUf angek
micel| micl, micyl, mycel> micla» mea-
gol, meagl, gr /n^^oa-, hit magnus, saosk
mahat, grof. ,
Bedeutung und Gebrandi:
mihil stein, molta, berg, seo, aaatar,
mari, feld, palladium, aolexi^ anfio,
aterro, teil, hufo, ding, biraikora,
tior, fisc, mus, sper, liohtfaz, gazim*
bar, abgrunti, scaz^ zit, licht, got,
Christus, kuning, uuizago, folk, heri,
manigiy liut, hluti, doz, bibeiz, qp
heiz, ruora, gift, not, gawalt, fal,
alilnissi, andarsceit, hungai, galoobi,
finstar, finstarnissi, erdbibot nnre«
dina, egiso, ubili, Ion,' mieta^ ung*-
witari, murmulunga, waa, koaa, rib-
tuom, minna, guoUichi, girheit, gelt
heit, gadwin^, bibot^ wuoft, bertnoin,
acimo, wert, wirdi, allar, rat, magaa,
ortfruma, helfa-, itmali, gaot, gobti,
chdsta, sniumi, chraft, frebli, namo,
willo, fliz, nid, haz, gawin, arabeit,
mendi, gafeho, screi, brochisod, leidf
arbolgani, ursuochida, festi, stimini,
milti, unstati, ila, sculd, forahtaL
hrnom, fluoh, wuochar, huob, ganmi,
giba, wizi, minna, hera, era, anera,.
aamanthafti, baldi, slahtai tholti an*
gust, gimeitheit, frechi, heizmootif
seltaani, auozniasi, angamah, ser,
ungareh, wunna, otmaoti, gar«iii|iei*
»
WiB,
MAH.
624
han, wolatat, ganada, ruocha, hriwa,
amers» aku5ti, llubi, werah, wuntar,
darfty wara.
foiliil» speciale. M. 29 tnihily graruKa, Pa.
mihhilera, graadi. Gc. 4« ein tier aUo
michel so der igil. M. 103, IS. daz ist
michel ding, daz — . N. 3S, 7« duncbet
' ia daone michil, daz uuir uuerltkaot
arneien, magnum est? N. 80, 3. ne dun-
che daz uns michel ze lidenne. M*
34, 16. michel gagcn eincmo. Org. si
garo.ze fargebenne daz luzzela, also
er uuelle daz imo fergeben tiuerde
daz michela. No. 5. micbiles älteres,
grandaevus.Wi.fiA. der michilun cliosta,
preiiosi ponderis. D. II. 343. in michelmo
teile, pro parte mnlia. ftlcp. 77. michel
doz, multitudo sonifits. N. 76, IS. michel
rnra^ motns multus. Org. mihhil menigi,
iurba multa. T. 49, 2. michel bere, e:rer'
Htus numerosus. Bo. 5. mihil pibeiz, eon-
iisratio valida. OA. michel liut, multi-
plex populus. Mcp. 67. michilis sneuues,
male nova (torpent cervij. VG. HL 370.
in micbilero moltun, pulvere summo.
Pmd. 1. mihbilnm, ingentem (acervum).
VG» L 185. nim sin mihila uuara, pane
^ super eum oculos tuos. Mp. mifaila, im-
mense* Gd. mihile, proceros (staturaej. Rb.
gnuog micbele (Sternen). Mcp. miche-
lero (uuolatato), optimorum* Bo. 5* ih
ne gteng in michelen dingen. N. 130, 1.
mir teta mihbilu, yi^ri/ mihi magna. T.
4, 6. micbeliu choseton sie fonc mir.
N. 37, 18. Cmicbilis wirs.. D. III. 27.)
michil uuerda (ir birut michil uuerda
aals therera erda). 0. II. 17, 1. michil
mer, multo magis. N. 80, 6* micbiles
mer. 0.11.22,16.37. mibhilu mer. K.62.
michilo menigiron, multo pluref. T. 87.
mibhilu min, multo minus. K. 40. michel
mahtigen, magnis. N. 89, 10. micbiles
baz. O. IV. 1, 20. mibhiles bezira,*7na*
gis melior. T. 69, 6. mihhil gotlih. Pn.
ouio michel, quantum. Org. uuio mib*
-kilo «ler» quanio magis. T* 44,- 17. nulo
mthhilea mer. T. 38, & 40, 7. thiu fin-
starnessia uuio mibhilu sint, ipsaete-
nebrae qtiqntae crunt? T. 36, 4. so michil,
tania (spes). VA. IL 503. diu kosa ist
so mihhiL Em. 33. der (geuualt) so
michel uuirt N. 9, 20. so micbiles sci-
min, tanti splendoris. H. 12. so mibhiles
uucrdes uuerd ist^ ianii valet. IVL 30.
so mihileru ursuahida, tanto examine.
Rb. also mikilo merum, quanio magis
ampUorem. La. I. 1.
Form und Flexion. (Cf. auch mib ha 1 in
MIHHALITIIA. gl. K. und MICHALA. Prud. 1.)
mihil. Pa. R. Ra. Rb. gl. K. OA. M. 29. Sb.
Bib. l. T. 85. 88. 116. Wm. 7, 6. IL mib-
biL R. Gc. 1. 6. Frg. 47. Pn. Em. 33. T. 2, &
3, 5. 21, 12. 43, 2. 49, 2. 5. 52, 6. 78. 128.
Is. 3, 4. gL K. Gh. 1. 2. 3. michiL T. 216, 3.
VA. IL 503. N. 80, 3. 6. 98, 2. michil (mi-
hil). O. l. 20, 2. IL 12, 50. 16, 3a III 98,
2. 6, 8. 8, 10. 14, 111. 15, 39. 16, 56. V.
Ay 21. michel. Bo. 5. Mcp. Oi^. N. 9, 20.
18, 12. 20, 6. 34, 16. 36, 16. 38, 7. 46, 3.
47, 14. 47, 14. 68, 17. 76, 18. 85, 10. 89, 10.
103, 18. 137, 5. Wm. 7, 6. mihili. Pa.
II. s. m. (micheler. Id.) michelo. N. 47, 3.
90, 3« mihilo mus, glis. Pr. e.
ist wohl mihila, y.
n- s. /. mibhilu. T. 32, 8. michilu (mi-
hilu). 0. IIL 19, 10. michila
(mihila). 0. IV. 4, 16. V. 5, 41.
michela. Bo. 5.
11. S. n. michilaz (mibilaz). O. V. 19, 22.
micbelez. Mcp. micheliz. Org.
michila. Ct. 83. No. IL mi-
chela. No.
g.s-m.n. mibiles. T. 10, 2. mibhiles. Is.
2, 1. M. 30. Gh. 1. 2. 3. T. 38, 5.
40,7.69,6. micbiles (mihiles).
O. IL 22. 16. 37. IV. 1, 20. mi-
Chiles. H. 12. Ib. Rd. michilis.
VG. IIL 370. N.33, 8. (D. IIL 27.)
micheles. Mcp. Bo. 5. N. 37, 18.
mibhilen. T. 30, 5. michelen.
N. 48, 7.
g. s. f. mibilera. Rb. mihhilero. T. 129.
micbelero. N. 81, 2. Bo. 5. Mcp.
Wm. 4, 14* mihhil era. Gc 4.
[40^]
625
MAH.
MAa
miehilun. D. 'II. 343. michilun
(mihilun). 0. I. 8, 16.
d. s. m. fi' mihilemo.' Rg. 2. Gh. 4. miki-
Ien)o. Gg. mihhilemo. T. 8, 6.
M. 30. Sb. ih! Chi lern o. T^ 219, 1.
244. michilemo (mihilemo). O.
I. 1, 110. 24, 14. II. 4, 87. 9, 66.
III. 6, 22. 11, 29. 18, 26. 20, 112.
mihhcicmo. Gh. 3. michelemo:
N. 98, 3. Mcp. Bo. 5. michclmo.
N. 37, 9. 98, 9. Mcp. mihhilin.
Frg. 45. michelin. N. 98, 9. mi-
chelen. N. 36, 16. 51, 9. 98, 3.
d. s. f. mihileru. Rb. H. 1. T. 145. 207, 2-
208, 6. michileru (mihileru).
O. I. 23, 33. II. 12, 27. III. 2, 9.
7, 16. 14, 25. IV. 24, 5. mihi-
lero. VG. I. 197. O. IF. 12,27. in
cod. F. mihhilero. T. 4, 3. 6, 1.
60, 17. M. 30. micbilero, O. III.
20, 112. in cod. F. Prud. 1. mih.
belero. Gh. 4. michelero. Mcp.
R39, 11.67, 12, mibilera.T.116.
mibhilcra. Mc. 4. michilera.
T. 111. michelun. N. 5, ll.lO(a),
4. 32, 16. micbilin? (sniami,
provectu). Ic.
a. s. m. mihilan. T. 47, 6. 157, 4. mihhi-
lan. T. 6, 2. michilan. T. 213, 2.
michilan (mihilan). Os. 10. O.
III. 15, 1. 20, 97. IV. 8, 23. 24,
30. 35, 37. mihhilam. V6. 1. 185.
mihilon. 0. IIL 15, 1. in cod. P.
-micbilun. 0. IV. 8, 23. in cod. F.
michilen. O. IIL 20, 97. in cod. F.
michelen. Mcp. Bo. 5. ü. 64^ 14.
michelin. N. 79, 10. 103, 1.
a. $. /. m'ibilax Ct. 73. M>. Bib. 1. 2. mih-
hila. T. 56, 1. 79. michila. T. 89.
michila (mibila). O. I. 20, 4.
22, 18. IIL 11, 17. IV. 12, 32. V.
II, 2. michela. N. 104, 18. Mcp.
Org. Bo. 5. mihile. 0. IV. 12,32.
in cod. F. michilun (mihilun).
O. II. 4, 38. IV. 6, 36. michelun.
Bo. 5.
a* s. n. micbilaz (mifailat). 0. V« 12, 5.
micheliz. Org. mibila. Gd.
chila (mibila). O. III. 8,2
7, 53. 12, 99.
inar. mihbilu. K. 40. 62. Frg. -25. 1
10. mikilo. La. I. 1. mih
T. 44, 17. micbilo. T. 87.
n.a.phm* mibile. Rb. micbile. T. X
michele. Mcp. michila(mil
0. I. 15, 48.
n.a.phf. micbilo (mihilo). 0. 1.3,
17, 40. 18, 37. V. 7, 3. 4 5
chele. Bo. 5.
n^a.pl.n. mihiliu. E. (cod. C). T. 145
cbeliu. Org. Bo. 5. Mu. N.
37, 18. 103, 25. 27. 135, 4.
hila. T. 4, 6. 36, 4. mibil
mibilun. T. 144. michele
135, 7.
g. pl. micbilero. T. 237, 3. miche
Bo. 5. michelen. Wm. 1, 1
d. ph mibilem. gl. K. mibhilem. Pi
cbilen (raibilen). O.IV. 1
V. 6, 48. 17, 11. 23, 74. 2i
(mihilon in den Varianten
alreicJien). michelen. N. (
68,17. 130, 1. Mcp. mihilo
michilon. Hr. michilc»n (
Ion). O. III. 10, 7. micli
Wm. 2, 9.
IN MIKILON HURST. Ortsnamen/
EBANMIHIL, sletc^grof.
eben mich el. > , ^
ebinmichel. j ' «'W*- 9«-
ebenmichel sint Mcp.
d. pl. ebenmichelen (sternon).
ii./7/.m.ebenmichele. Mcp.
a.pl.n. ebenmicbeliu (teil). Mu.
UNEBENMICHEL) . , ^
UNEBlNRnCHEL. j ' '''^^^^- Org.
ESDDAMIHIL, aliqnantus. Rb.
ettemibbil, modico. 6b. 1. 2. 3*
d. s. ettiroibilemo. Gh. 4. )
elhimibhiiemo. M. 30. Sb. 1' '^
ethemilo (st ethemibilo) uuitor,
latiiis. Da.
WUNTARMIHIL, »uitbtrarofi (oaersi
folgenden Worter pi Waatar — ?>
HAH.
MAa
6^^
pi nantermihhelemo* Gh. 3.) fpraemira
pi uaoterinihhilero. M. 30. / (opera^
pi uuntermihheJero. Gb. 4. / tionej*
ARIMIHIL, magnißcus Pa. gl. K.
NMEZMIHHIL, ingens. R.
g.d.s.f. unmezmih-kilera, eximiae. Gc.4.
rtonamen: MICHILVELT. M1CH£LU1NSTAT.
IHILOROHT.
[HILWERCBüNGiL MIHILWÜRHT. MIHIL-
WURCHIG.
[HILMUOT.
IHILFAUSO«
IHILTATI, ÄUHILTATIG.
[HlLlia
a. $• nt. mihhilliheiii iUastrem, magnifi^
cum. Da.
IS. /i/.ii. michellichia [diu (ding) du
michellichiu täte]. N. 70, 19.
AIIHILLtHO, Adv«, angels. meagollice.
mlchillicho, magnopere. /RA. micbi-
licho» magnopere. Ib. qui micbi-
licho, quam (cuperemj. Prod. 1. mi-
cheilicbo, magnifice (tala). Ne. ge-
saget, exaggeraiive. A(cp. zeicben*
baft Mcp. garenuitu Mcp. miltai
largissimam. Mcp. 17.
MIOIELLICHI, /., magnißcmtia. N. 67, 35.
o. s. micbellicbi, magnißcentiam. N«
70, 8.
AUCHELLICHON (nur bei N.), magnificare.
N. 69, 5.
ze michellichonne, ' i9U^7ii/!care. N.
10 (a), 18.
(Ib) micbellichon in in Übe. N. 68,31.
(sie) michellicbont in, magnißcabuni
eum. N. 71j 17.
inp.pl. michellicbont got! magniß-
cate! N. 33, 4. 98^ 5.
GEMlCHELliCHÖN.
(er) gemicbellicbot gelonbigen
liut N. 67, 35.
p. o. got ist kemicbellichonde die
h eilin a, magnißcans salutes. N-
17, 51.
p.p. du bist gemichelichob N» 103^1.
ist kemiehellicbot (uuar-
beit). N. 56| iL sint kemi-r
chellichot, magnißcats mni foperaj*
N. 91, 6. uuir uucrden getini^bel-
licbot, mngnißcabimkr. N. 19|*6. 8.
uuerde ^tm\c\i ^\\\ t)\oiy magmßcC'
tur. N. 34, 27. 39, 17. 69, 5. da ba-
best gemichellichot, magnißcasti
(dinen namen). N. 137^ %
MieiLl,/, ©röfc; gotb. mikiler.* ^ -
n. ju mibiti, magniiudo, Pa^ mibbilii,
quantiias (cibij. K. 39. micheli.
Bo. 5. diu micbeli deroforbtun.
N. 47, 8.. •
g* 9. niihili, magnitudinis. Rb. . inikbili^
molls. Gh. 3. micheli So« 5. N.
144, 3. 150, 2.
d. s. mibhilii [in mihhilii, in m<ignis
. (ambularej'\. K. 7. micheli dines
keuualtes. N. 78, 11. dero ge^
nadon. N. 89, 10. dinero chrefte.
. , Nm* des hufen. Mcp. — Bo. 5.
a. ^..micheli. Org. Bo. 5. N. 103, 1. 144,6«
</./?/. mihhilinun, moUbus. Gh. 1. 3.
EBANMIHILt, /, coaequalitas. \
d. s. ebenmicheli. ÄIcp.
o. s. ebenmichili. Mcp.
ÜUEAMiniLI, /, quantiias. K. 10.
d. s. uueomichili, quantitate. K -lO.
WülNTARSHHlLi, /.
d. s. ixuun Aetmicheliy granäitafemira*
Mcp. 74.
WAZARMIHiLl, /
n^ pL unazzermicbelinay abyssi. N«
103, 7.
MICHALA? ©röße. — Ist dieses Wort aus
folgender Stelle zu folgern? ■ •,*
mitler micbala, micarum nkolibui (bis
senos implent cophinosj. Prud. 1.
MIHILIDA,/., ©rdff.
a. s. mibhalitba, magnituifir$f^' gh K.
MIHILNESSI, /. und n., ma/esttff, angeW» mi«
c ein esse, magniiudo, meagplne^^^//'^
tentia. : '
g. s. mihbilnessi, majesiatis. T. 152.
d. ä. mihbilnessi. T. 152. \
micbilnessi. T. 91. |, majestate.
micbilnesse. T. 145.)*
MIHIUAN, MIHILEN, MIHILÖN, gpth..mi-
£33
mm.
mm.
/,
i:
, ^ *
.. i!
I w •
■
Ol
gennfrchen IIb. anasefaende^ipdfr^ni
tHdens.JS. 72>3. giroacbor, ctm^fendio*
sius^.(ic» 6^ huabun sie iho hoha^
sang filu &€on.a%, imotho gimacbaz
ioh filu redibaftasK. O. IV. 4, 42.
Huir.sculun biar na aantar gixellen
.ander unanlar, theaemo gimacbaz,
tbaz uuir firstanten ,tbix tb.ia baz.
. O. V. 12, 16. tax erista stncche des
.^llogismi (conditionQlisJ ist zuiskiz;
nzer des balben teile nuirdit taz
ander stuccbci des ^//cg'üiiK mitlou-
'.: gene aide mit festjenungo, uzer des
Iceroacbin (ex. ea parte , quae restatj
üuirdit taz tritta ouh mit lougene
aide mit festenungo. Syl. tiu erista
tijui^o ist, §0 der erero teil dero
zesamine baftentun pietungo aber
änderest. zuojro gestozen uuirdit,
taz ter gimäcbo teil geuuirit uuer-
de. Syl* .assumptlo xdicitur daz man
dara zuo legit, i. taz kemäcbii daz
man stozit zuo dero propositione. Syl«
ia gisparatos auur tbu tben guaton
^ uuijn unz in nu., ib scalthironb nu
xach'o-n.ni drenk ib tbes.gimacbon.
Oä U. 8, 52. ein scaf er stantan gi-
sab,, tbaz uuas zem oppbere gimalu
O. U. 9, 59.
Form mid Flexion:
camab. Pa. BI. kamab. Da. Enu 3. Can.
a.lO. 12. kimab. Rd. Ja. Ib. Ic Ra.
gjl.I^ kimak. Ib. gimab. 0. IL 9,59.
1t: ß" ^ gimaber. Gb. 2. 3. gimähber.
BI. 29. 30. Gb. 7. gimacber.
Ge. 1. 5. 6. kimabber. K. 58.
kimacbar. A. gemacbo. Mcp.
SyL
u. s. f. gimachiu. VG. IV.418. Bib.4. 8.
, kimacbiu. Bjb. 7. kemacbiu.
Bo. 5. gemacht. Org.
n,,s* n. gimacbaz. VG. III. 62. kema-
cba. SyL
g. s.^n. ^l^emachen. Mu.
if. s. m. n,. k^m a ebio. SyL
i(. s. jf. gemacbeco. Mcp. 41.
17. i» nt. gamabben.,G(^. 4.5* gimabben.
commodins
piitasj.
, campend
Mt*;. H. 18. gimachen. B
2. Can. 10. 11. gemacben.
22. N. 72, 3. gimachoD.
8, 52.
a* s* f. gimacba. Pmd. 1. gemai
Bo. 5.
a. s. R. gimacbaz. 0. IV. 4, 42. V. 1
kemacba.Mu. kemahcba
n.pUf. gimabho. M. 30. Gb. 1. 3. |
cbo. Gb. 2. VG. IL 92.
■
fKpt.n. kamabbiuC Can. 9. gama
' Can. 10. 11. kam« cht o. 1
: . Can. 12.
a.phf. gimacbun. T. 7, 3.
Comparativ:
gimabor. Sb.
gimahbor. M£. Bib. 1.
gimacber. Bjb. 7.
gimabbor. M. 29. Gc. 1.
gimacbor. Gc. 6.
cbimacbon Gc 2.
Superlativ:
n. s. f. gemacbesta. Bo. 5.
«AMAHCHO, m., socius.
n^pL iro kamabbun, sociiearum. F
GAMAHHA, /, con/iix^
d. #• gima)ihuny uxore* T. 5, 12.
a. i. tbina gimabbun, con/ugem
T.5, 8. sina gimahhun. T.
GAMAHHO, Adverb.
camabbo, apte. Gb. 3. gimaho, <
iune (agerej. Gc. 3. gimacbo,
mimiter [im Text sieht conüter >
bantj\ Mt|>. Bib. 1. 2.
UNGAMAfl, ungemac^.
Bedeutung und Gebrauch. (Cf. das •
UNGAMAH, UINGEMAHHA.)
dispar. Pa. gL K. aAstrusus. Pa. gL 1
maiesiiis, Bib. 1. M5. onerosus. 9
Can. 10. 11. Gh. 1. 3. Mp. Sb. g
. Bib. 1. absurdus. Ra. Pa. gL K. n
Uv. Sb. in/uriosus. Gh. 1. 3. impi
P. IL 354. importunus. M. 30. (
2. 3. VA. XI. 305. W. minus idi
Mv. Bib^ 2. Sb. ungemacben bei
iniquis dominis (pressusj. Bo. 5.
gimahhai onerasi (cousofatores)
■ N
f»
ma.
wm.
636
. sinlBOulun franlcoiii to ih qnad,
. fca'lhiiu eiDBii uuesan ungimab. O.
I. 1, 57. tber man, thcih noh ni
sageta, ther.tbaz uuib mabi^lta,
• fmai imo iz-barto ungimab^ tbo
^ * ' er aia hafta gisab» O. I. 8, 2» unas
in barlo ungiiüab, tbaz tber blinto
gisab. O. 111. 20^ 104. ungimacbes
inuates. 0. IV. 29, 10. ob ib biav
«bilo gisprab, zeli tbu .tbaz un-
gimab, fiprab ib auur ala uuar,
]%lvL füllst tbu mib tbanne aar. 0.
IV. 19, 19.
Form tmd Flexion:
tingamab. Pa. gl. K. ungimab. M. 23.
Can. 10. 11. ,Ra. Gh. 1. 3. 0. JL 1, 57.
8, 2 III. 20, 104. IV. 19, 19. unge-
mät:b. D. II. 354.
I». s. m. ungimabber. Bib. 1.
IB. #. jf. ungimabbiu. Mi;. Bib. 2. MA.
9L 30. Gh. 1. 2. 3. ungima-
ebiu. Sb. ungimacba 6. das
SubsL UNGIMAHHA.
g.s^m.n. uQgimachiss. O. IV. 29, 10.
a. s. TTk ungimachan. W.
a* €> fi* ungimachaz. VA. XL 305.
wi^phm» ungimabba. M/i. Sb. ungima«
cha. Mv. Sb.
tf. ph ilngemäcb^n. Bo. 5.
In Bib. 1. \sigravi mit ungimacba und
in Pa. 2. gravi u malij mit ungimabba
glossiert
UJ<GAMAHHO, Adverb,
ungimaho, aegre (patlebatur). Mart
ungamacho, inportune» Gc. 3. ungi-
mabbo. M^. ungimacho. Bib. 1. 2«
nngcmacbo. Bo., moleste, uuax un-
gifuaro thinaz ist, so ungimacbo
riuzist. 0. V. 7, 20.
GAMAn (®emac^/ aber noch nicht im beuti-
gen Sinne von @tu6e, SBo^ttung), n*
Bedeutung und Gebrauch:
compendinm. Sb. Can. 7. 10. li. con/tsgii
partum. Gc. 3. oommodum. Mcp. 64. vo-
luptas. Bo. 5. geraacb^der arbeit ent-
gegengesetzt in Bo. 5. mit ke mache,
Jacile. Mcp. 66. allero uuerlte ze ge-
ll.
mache, in^^ commodai Mcp. 63. tbeiat
al ander gimab, so ib hiar forna gi-
sprab. O. V. 23, 163. er i'# man ni
gisab thera rainna gimab. O. II. 6, 49.
«uer borta er ie tbaz gimab, ib,aun-
nun er ni gtsab, tbob scottuot ir nu
alle, tbeib sib al sea ik u^uill«. O.
IIL 20, 147. zaltun niTsa^iliii gimah,
: uui# ther litit fon im-o sprab. 0. IH.
*. 12, 10. tbazaie gualli^bi in^stuantin
in tbera licbi, iob ab froniag gimab,
aotsennisgo er ai gisab. 0. V. 12, 46.
tben druhtia uuaa er toboBti, tber
tbaz uuaa mäcbönti^ 4b-ei '^maa ni-
hein io gimab in uuorolti er ni gi.
sulh. Ö. I. 9, 3i.^ er fuar sar ^o er ea
giuuuag iob tbaz bero tb^inatbuag^
'" lirabta' ixaoa^lben guat githab, «uani
er scono gisab. 0. III. 30, 28. tbea
man zen faazon gisab, tber iBreinot
ander gimab. 0. V. 8, 19. auir a^izua
alle tbaz gimab, tbaz got zi moy«
aese sprab. O. III. 20, 135. giiH^uissa
uuizit tbaz gimab, fon amo ersulib
hiar ni sprab. O. III. 25, 29. (selbe
du nu scaffe, vraz icb dir tuo ze ge-
mache. D. HI. 80.)
Form und Fle^rion:
n. 8. gimab. Sb. Cän.7. 10. ILO. V. 23,143.
g. a. keniacbes. Bo. 5.
d. s. gemache, kemacbe. Mcp. 63. 66.
a. s. gimab. Gc. 3. O. I. 9, 32. II. 6> 49.
in. 12, 10. 20, 28. 135. 147. 25, 29.
V. 8, 19. 12, 46.
^./77. gern ah. Mcp. 64. Bo. 5,
Ü.NGAMAFI, 72., Ungemac^.
Bedeutung und Gebrauch;
molestia. Bo. 5.- injuria. Mz. M. 13. Sb.
Can. 11. 13. Bib. 1. 2. ni forabten
sie tben uueuuon, nirsterbent sie
in euuon, ni uuirdit in tbaz un-
gimab, so Ib hiar mithont gisprab.
O. IIL 18, 24. then iamar allan sa-
hnn, thiemilhont quamun gabun,
thaz ungimah so ruarta thie sine
selbes friunta. 0. III. 24, 70. ir bor-
tut, quad, tbaz ungimab, uuio er
[41 J
657
BIAH
: I
.: nnidar ^ote sprah. 0. IV. 19, 65*
.er tbulla, so ih hiar fora qaad, bi
. . unsih sQslih ungimab, in siegin
ioh. in uuorlon bi nnsen suaren
•uttton. O. IV. 2% 33. si ifao luto
I irharetun thurüb tbia suarun fo-
rabtan, iburah tbaz micbila un-
gioiab, auanta er man snlib ni gi-
sah. 0. UI. 8, 26« inlsnab er tbo
tbaz ungimab, so er sa riazan gi-
sab. O. UL 24, 53. uueinot oab, so
ib zellu, iu kind elln, ibarub su-
. lih upgimab, so uuorolt er ni gi-
, s^b. 0. IV. 36, 34. ongemaebes, ma-
j. /!^i/jlEirfM7i.Bo. 5. (da2 ime dar ane ne»
bein ungcniacbgescabe..D. III. 80.)
Form und Flexion: .
0. s. atogimab. 0. III. 18, 24. 24, 70. nn-
. gemab. Do. 5.
g. s. ongemaebes. Bo. 5.
iL s* ungimacbe. Mz*. Sb. nngimabbe*
Uib. 1. 2.
a. s. ungimab. M. 13. Can. it. Sb. 0. IIL
8, 26. 24, 63. IV. 19, 65. 22, 33w
26, 34. ungimabc. Caa. 13*
GAMiLHHA, /.
»• s. gimacba.
ein ist tbaz manunekit, fontode
man irquikit,
tbeist anderlib gimacba, tbaiman
zimborot tbia racba. O. IV. 19,38.
a» s» gimaebai
ioh nneiz tbob tbia gimacba, si<»
nes selbes sacba,
«nio iz altaz fiiar thare, thaz sa-
gen ib iu zi uuare. 0. III. 23,53.
alle tbie tbar uuarun i^b oub tbar
furi fuarun,
surntun tbia gimaeba, sines sel-
bes racba. 0. IV. 30, 6.
lo folgender SteHe kamt gimacba aU
aom.. und als £zcc. genommen werden:
Ibeist suazi iob oub nuzzi inti lerit
unsib unizzi,
himiles gimacba, bi tbiu ist tbaz aD-
der racba. O. 1. iy 56»
UNGiU^IiUlHA, /.
R. s* ungimacba. — *- tbaz uvag ni
gimacba iob egislicho ra
O. IV. 4, 69. (ist wobi ttidit
<f. s* ungimacbu. — tbiumeinent'
sib zer-bit iobthia* uuo
nuerbit, mit Uiigimacbn
rub notsihemmizigen st<
O. III. 7, 18. (kann aucb- jizsir
ungamah seyn.)
a* s» ungimacba. — zalta in tbis
gimacba, tbes selben mai
sacba. O. UL 20, 8. sie sa
ungimacba iob egislicba
cb a. 0. IV. 17, 29. (oder ist es i
GAMAHHI, /.
n. s. gimabi, opportunitas, Gc 3/
d. s. gimabi, affimtate. A.
a. s. gimabi, opporümiiatenu Ge. 3.
UNGAMAHHI, /.
71. s. ungimabhi, inporiunitas. G
ungimahbi. M. 19. Sb. v
macbi. Can. 10t 11., onerosi
d. s ungimahi. Gh. 2. ungims
Gh. 3. M. 3a Sb., wporiunii
GAMAHLIBL
GAMAHLtH, scmSc^fic^ (angels. mae
opportiintis),
KAMAHLUIHO, Adverb^ connixe. R.
(gemeblicfa, compendiose. Hs.)
UlNGAMAHLllI.
a. pl. ungemahlicba, ineptas (\
las), La. L 1.
GAMAHSAM.
[gamabsam, aptiim Cgermen). Wn. 1
n. u. a.pL kemahsamiu ding (dem
bcitsamitt entgegengesetzt). Bi
ALEGEMAHSAMO (Adv.) farendiu (
tiis moinj, Mop. 11.
GAMAHUIDA, /.
Bedeutung und Gebrauch.
con/t/nctio. Ra. gl. K. connabinnu Ja. ,
Utas. IIa. gl. K. affmitas, Rf. A. ca
gaiio, Ra. gl K. consoriium, R. 22. It
commercium. Ra. gl. K. JoedriSj, Pa.
hibentia. Ra. gl. K. compendium. Pa.
niveritia. R. caiaplum. Ra. Pa. g
eaniubemium. Ja. copula. Ib. Rd» A
MAR
MM
m
gläßsa. P». R«. gl K. curia. Pa. Ra. gl. K.
Cßllega. Pa. Ra. gl K. conditio. A. ac
migmn. gL K. Pa. kimabidom, prodicn^
tibus (persodis). Ra. camahhida (ki*
nftlicbida« gl. K. kimaliida« Ra.)) ca-
ietünilm. Pb., camahhida (kimahida.
Ra. kimahchttba. gl. K.), elementis. Pa.
fta dcru Hhamlibono gamahhida, ad
cuhil^ carnaliunu Gc. 4. thurahfleis-
k es k i m a c h I d a, per carnis cOntubemium.
11.24..
$. gamahbida. Pa. (es steht auch an an^»
dern Stellea io Pa. gamabhido, con-^
pmclio). camahida. Pa. kama*
hida. Pa. kimabida. Ra. kamab-
hida. R. Pa. camahhida. Pa. ki-
. mahitba. gl. K. camahchidba.
gl. K. kimahbida. Ib. kimachida.
Ja. Zf. Rd. gimachida. Rf. kimab-
chida. gl. K. kimabcbitha. gl* K.
S. gimachida. El. A.
'S. gamabbidu. Gc. 4. kimahbida. Ib.
Rd. kamachidu.n.22. gimachida.
A. gimachida. A.
. s. kamabida. Pa. kimabida. Ra. ki-
mahhitha. gl.K. kimachida. 11.24.
In Pa. steht anch einmal die £nt-
atellung gamahlihha.
./?/. kimahidom. Ra. kimabhidom. Ja.
NKliMAHHITHA, /., simuUas. gl. K.
aVIIUIDI, IB.
> s, gimahidi. M. 31. \
g i m a h h i d i. D. Sb. Le. 1. 3» > , par.
gimachidi. Le. 2. )
[gemachide, @attm (des Elepbanten).
D. IIL 28.]
. s. eimubide. M. 29. Gc 1. 6. ) . .
gimacbide. ob. ) ' °
. s. [gimacbide, @attin (des Elepbanten).
D. la 28.1
.u»a.pL zuei gimachidi. Sb.
zuei gimabbidi. Gh. 3.
zouuei gimahhidi. Gh. 2.
ziaei gimahhidi. M. 30.
. pL? zouuei gimabhido, par. Gh. 1.
(oder zu gamahbida?)
nÖN (doch wohl hieher?), machen/ anga.
par.
m a c la n , facere, formare. In T. nnd Is. kommt
dieser gan/;e' Wörtslamm nicht vor; daa «m-
pliüc machön fehlt auch bei K. — Lal. fa
cere ist wohl nicht zu vergleichen; aucÜ nicht
aanslu; bbaj^ colere, vi-bhaj, disponef^J
Bedeotung und Gebraoch:
moliri. W. Ja. D. ü. 325. Ib. Rd. Rh. VC. L
• 329. iendere. Mt{>. Sb. intendere. Ec. machte
nari. Ja. Ib. Rd. Rb. componere. D. sistere.
Ic instituere. AI. I. conficere. Bib. ö. fa-
cere. Bo. 2. Wm. 1, 11. effectare. Can. 1.
2. 3. parare. Mart. condnnare. My]. M^. Mv.
Up. M. 11. Bib. 1. 2. 6. 7. 13. Can. 7. II.
13. Ps. 2. Sb. lungere, gl. K. siniere. D.
n. 329. exercere. Ja. componere. H. IL 336.
inducere. D. IL 333. macbun^mo/iri (In-
eidtasj. VG. I. 269. machun, ducere (pa-
rem sortis humanae vicemj. Pnid. 1. ma«
cbon driu alphabeta. Mu. liobt zi mab-
honne, concinnanda, Rd. machoonnc,
strftere fpewimj. VA. 1. 708. ze macbonne
(carminaj. Mcp. machonib tubemaadum.
Wm. 1)5« uuin macbot keluste. Mcp. 3.
machot) affectat (viam). VG. IV. 562.
tbaz siu oub furi thaz kind sar oppho-
rolin gote thar, so ther uuizod biaz
iz machen, züa dubono gimachon. O.
L 14, 24. mit gotkundlicbcn rachon
acal man sulib machen. O. 11. 8, 22.
thaz uuarunsebs kruagi, zi tbiu uuaa
thar ginuagi, tho zi then rachon,
thio drubtin uuolta machon. 0. IL '8, 30.
aalbun machon. O. IV* 35^ 40. ni ma-
chön ih then urbeiz. 0. IV. 18, 18. ib
machen chara sang. ßo. 5. macbot,
statnat ( horripilationem capitij. Mor. daz
sang ist suozze, uuanda kedult ma-
cbot iz gotelicben. N. 42, 4. der so
getane auditus macbot ossa humiKatit,
N. 50, 10. irbugeda macbot den suftot
N. 37, 9. ein uuise man macbot ande-
ren uuisen. N. 41, 8. unrehto ferno-
meniu scrift machet hereticos, N. 7, 14.
der sib dir machet heilig bus. N. 64, 6.
machet in gedultigen. N. 93, 14. er
machot in versibtigen. N. 10 (a), 9. er
machet sib tonben. N. 57, 5. machet
[41']
641
MA0:
mJEL
sie genanmeB. Org. macbet in gtve-
gan. Wm. 8, 7. ir maciiOt sie liuiahaf-
tig. Wm. 4, 16. macha mih ao from.
OlL ma.cha:dia eristun (suegela) so
langa. Mu. golez macbota ih. iau.Bow 5.
machola er ungeflecchotes minen
uueg. N. 17, 33. sie macboton ierusa-
lem uuuosia. N. 78, 1. der daz 80 toa-
geno machet N« 9, 9. der träne ma-
ehoL N. 17, 9. maehont, excudimi (ce^
tos). VG. IV. 57. machont, concinnafii
(manus injusthiasj. Mv. mennisclionforb-
la machet unbaldi N* 24, 14. machet
imo stega^ disposuit aseensas. N. S3, 6.
ther man iher machet sinan ruam. 0.
Ui 25, 7. sie machent steininiu grap.
N* 48, 12, machont dir dnite, diemfe-
stum agent tibi* N. 75, IL missetate
machont tougeni« N. 18, 13. machon,
Optant (lacerios}. VG. IV. 74. machet
dualm. Wm. 7, 13. machet stank. Wm.
3, 13. aar kriachiMoh romani iz. ma-
chont so gtzami, ii machant sie al
* girustit, so thih es uuola luslit; sie
machont izso rehtaz, tah so filn sieh*
taz. O. I. 1, 13 — 15. nu thie enuarton
bi noti machont thaz girati. O.IV,l,l.
die uurmi dia daz gotuuueppi machont
(bomhices). Sg. 242. machont, suskinent
(laborem). Gc« 3. dlaiesseron unde dia^
penie maehont ein diapason^ Mu.. ehri-
j/zij machoti sie gota, übe — . N. 9, 21.
nueder s.ie 4eh machotin ranas — . N.
77, 49. maha, pariat (coram exiraneo ne
facias consitium, nescis enim, quidparietj.
Mcr.^ machomes, texamtis (naves). VA.
XI. 326. da du lateres machatost. N.
80,8. machota, moverat (delowes). Prud. 1.
mahhata, statiät (ex alio viro filios sta-
mmt sibt). Ucr^ machota,. ministravit (odii
fomitemj^ Ma. machota disk. Wm. 3, 9.
mahhota, tewpeva'vit farieles in jnurosj.
M/. mahhota^ coneinnnbat (d^los)^ Mv.
an dien ahon machola er sia. N, 23, 2.^
uu^ft macbentun, hictlß<:nm. VA. VII.
324.. hiza^e macbonten (stcrn). Mop.
pcennemdez plichfiur machota er. N«
10^ 32. sint ^milchontl pi'snvthhla
. liuntuv. Rb» er m-achota sligaainei
fen. N. 107, 7.' machando sitona.
der ägez mac&oodo lichama E
. prieken machondo, -oro tQrquemdc
er machota chraft an mir. N. 11
mabhantero, lenocinanie (vielleicl
,kuor ausgelassen). Ga 7. onh xal
thiu sin guati bi eino brutlonlti,
kuning ein thio sitota ioh xiorc
chota. O. IV. 6, 16. mach-ontemo
mationem. Org. macL&ta zt noti
kristes anarati» O. IV. 12, 54.
hondi, jungenda. gl. K. ne mach
thio dati noh selbaz tha& giral
IV. 35, 3. ubilo machont, exierm
sordidant (facies was). IX IL 283.
machc^n mit zii
got uuolta in ze herren mache
104, 17. er sculdige ne machet z
sculdigen. N» 9, 9. aha machota
bluote. N. 77, 44. iro re,gena ma<
er ze hagele. N. 104, 32. er ma«
einote ze seuuenten uuazzere
106, 35.. mache mih dir ze einen
sigile. Wm. 8^ 6.
machon mit uz, uzar:
du machost uzzcr sere mns keb<
93, 20. diu uzer manigen ein ma
N. 21, 19. diu uzer stengelen iro
machont. N. 63, 8. machoti daruz
N. 102, 16.
macbön mit Infinitiv:
machot, ins tr tut (aperire), Ar. 2 si(
chcnt dormire* Wm. 7, 13. daz sie
chcn f/orere. Wm. 7, 12.
Form und Flexion.
Inf. machon D. H. 333. 336. N. 10^
Mu. Mcp. Org. Bo. 5. Wm. 1, 1
I. 14, 24. n. 8, 22. 30. IV. 35
machun. VG. I. 269. Prud. 1.
cLan. Wm. tt lU. IV. DL i
honne. Rd. machoonnc. V^A.I.
machonne. Mcp. Bo. 5. Ib. N. 1 i
(ma ebben ne. Bib. 5.)
(ih) machon. 0. IV. 18, 18. Bo.5. Wm.
(du) machost N. 93, 20. Wm« 1, 3.
6^
BiAE
MAIL
MA
i l(flr):aiA»hhbt 0114; B. Bib« a. machot^Sb.
A ,.; .'V.G-L329. lV.t66i Bik. 1. 2. 13. Syl.
. Rh-. Mcr. N. 7, 14. 9, ÖJ 17, 9. 21, 19.
24, 14. 37, 9. 41V l(K-42, 4. 50, 10.
- &7> 5.' 64, 6. 83, 6; 93> t4. Ktp. Ja.
f B*. a O. DL 25, 7. Ar« 2. machet
yVm» 2, 13. 7, 13. 8, 7. macbat Bib. 7.
! macbit.:B«b. 6^ ^ j .;
(wir) machomes. Ib. RiJmacbeD.Win. 1, 11.
' (uc) iinscbot Wm. 4j 16.' • ' !.j ' i .
. (sifi).mablioQtr ^Vk. Ja. Can.'42. mabont
C^a. 3. macbdnt VG. IV. 57. Ja. Ib.
Ic. Bd. MiiJ P«. 2. Bo;'&.' Can. 1. D.
IL 083. 0. L 1, 13^ 14i 15. IV. 1, 1.
Sg. 242. Ge. 3. Mo. N.. 18, 13. 48, 12.
63, 8. 75, 11. Syl. machcnt Wm. 7,
& 13. mahchcttt Wm. Ur aurchunt
VG. IV, 202. Bib. 7.
(do) maJitboff: W. . macboesw Ja. macbcat
Wm. 1, 7.
(er) ma^hoe. Mtp. D*1I. 329.* Bo. 5. mabo.
Mdr. macbo^ Sb» Bib.. 1«2. mabboge.
/ ' Bib; 3.
(wk) macbo^mes. VA« XI.^ 3261^'
(ab) macboD. O. IL 14, 107. machon? (ea
überseUt aptant). VG. JV. 74. mah-
eh Oll? (es übersetet y(fc^i/)^.^o% 2r
machen. Wm. 7, 12.ri .
(ib) macboia. Bo. 5*
(du) machotost N. 80^ 8r
(er) mahbota. Mi. Uv. Mo-. D. Er.r Ps. 2.
Mart Wm, 3> 9. IX. Bib. 3. maehota.
Ma. Mii. Prud. 1. D. IL 325. Sb. Bib.
1. 2. 7. 13. Ib. Rd. Mcp. Bow 5. N. 17,
33. 23, 2. 77, 44. 79, 11. 104, 32. 106,
35. 39. 107, 5. 117, 15. 118, 99. O.
IV. 6, 16. 12, 5i 35, 3. mahcbota.
AI 1. mahchhota. Wm. IV.
(aie) mahbotunv Mip. Sb. Ec. ma<^botun.
Bib. 1. 2. machotonr. N. 78, 1.
(et) maehot'i. Org. N. 9^ 21. 102, 1&
(sie) machotin. N. 77, 49.
imp» s* maebo. N. 46, 9. 82, 14. macha. Oll.
Mu. mache; Wm. 7, 12. 8, 6.
ünp'pl^tnahhoU M^ machet Bib. 1. 2.
par/. praes^ machon ti^ Rb. O. L 9, 31. mah-
ho-adi. gl. K. machunti. Can- 13..
^
•f
:. t
i >
.• X
machbndoii *Bo. .& >Db. Bfkp. ma-
^into.'Cani 7. i£:^..i»/macbou-
•'- .teino.IOrg. d.s.f. mJEihbontero.
' M. 29. machontero. Sb. Gc 1. 6.
mabhanlero. Gc. 7. a. s. m. ma-
'Chonten. Mcp. a. s. /. machen-
tua VA. IL 324. i7./7/.Ai;machonta.
M. 11. Can. 11.
(äAAIAHQÖNy angck. gemaciaifi, /itcere.
Bedeutung ond Gebrauch: .
facere. Mj{>. corj/Zc^r^. M«, SU Bib. 1. Gc.
1. 6. M. 29. Ee. formUre. Nv 103, 2&
ctcare/VJL Vtt 283.. V. condere. VE. X.
50^ £c Condnnare. Ai Rb. Ja. iCan. 13.
parere. Mart. genärare, M. 29.r Gc. 1. 6.
fabricärL Ma. Sb. Bib. 1. txHfucre. Zf.
• VA, V. 290. comparare. Pa. gl. K. Mart
ifuiniere. VA. L 642« tetnperare. AL 29.
Gc. 1. 6.' parare. N. 7, -14. componere.
VA. Vffl. 317. XIL 822.' Mi{>. Bib. 1. 2.
.' eapphcre^V. DL 349. repariere. D. IL 354.
covtmiiUre* Ra. A. Ib. Rd. pramnlgar^
Ra. perpctrarciVb. Rd. patrare. Ib. Rd.
exerderc. Ja. Tb. Rd. procura re^ M. 8. 17.
Sbi Can. 10. 11. 13. rctractarr* Can. 4.
• nedigerf» D« IL 354^ cöhfimgere. R. gl. K.
Rt. H. 24. Pa. K. copnlare. R. (3h. 3. Rb.
VLhigungere. M: 22. Rb. Tg. 5. K. 48. 53.
* sejangere. K. 26. adjiatgere. P». Ra. gl. K.
,infungere*.K*Al^sociaiu K«.43; 60. 6t.
.conneciere. Ic. cangeminare. Ic; glome^
' rafe. Pa.- Ra. gl. K. eoacervare. gl. K.
Par Ra. aeqniparare* Pa. gl. K. eaptare.
K. 2. Ic. RB. Ib. Rd. coaptare. gl K. gi-
mahhota, transposint *(nos in navemj.
Alz. gimahbotun, praesirierutffi. Mi.
uorola gimähchotun, safis insiruxere.
Prud. 1. gimachonta, agendo (foedum
eist apud assytnos^ si foemina irrideai vi-
rUm agenda, ut ffninums ab eo transeat.
Judith. 12, 12.^. Mv. camahbot, aca-
demia. Pa. klmabchot, conpacia, gl. K.
kisiahcbot^ compfus.^ %l. K. kimahhot,
nundinos^ gL K. gamahhot, adnixa. Pa.
kimahot, per/nurtus.'Ha. gimahoter,
secta (viaj^ VG. L 238. kimahit? co-
meSfCOiiSars. gLK. »asamane camaho^
649
MAF
€B0
■^
UANIGMACHUNGA, f.» ifiultipJff^ti^ N.
66, 8. ..ii .' t.f ■ . ■•:.'':;:
rem/ Bo.fS. cßt^sef /fifice4sHqti^J^ öo. 5.
HEILÄlGMäHHüNGA, /., sanctißcatio.
d. s. heiUgmachiUnjgo. IN« B5| 6. :
STAJNKMAHlHülNfiA, /
. d^iS* 3tangmachu^go, fragrantissivd
. •. .ispiriius Aalatibus. Mcp. 3$.
RIAHHARIs m., SRac^er.
o. ^.^ machare allero natorjichero mite*
uuisl Mcp. •
;n.jE^«mach^.ra dcTO heidenon irridiDi
t . gentilium erronun aactores. N. 77}. 55.
miichärra dolungo. Org.
UESTMIcHERE C^xx^'J* P*-» des banen.
Mcp. ., ,.
J USTRIACnERE (listmachsre. Ud.),.fen<^
tifex.'Vr.J
., SM\TMKCÜÄB^ m,, justißcator. N. 70,16.
^IßClj^HniA^CilERE» poeta. IJIs.)
£yERSMÄ.cirtARJ, ja. (Serbin «^ er). Tr.).
IltVIACHARE, m. (voc.J, hjtnenee. Mcp. 3*
HIMACJUJRA, /., prewAa C/moJ. VA. IV.
J9CQQMACI9ABJE: (ttornachere. IV.)« m.,
Mßo. F, Wn, m. -
.bpoTinachere, /«oo. Ein- ^%
/SCEIDMAÜHARI^ m., scismaticus.
4' pf' ficeidmachariii,' fcismatias, N.
. 106, aa
MABHIG.
\yOi£Al!iMA|jlflIG.
d. s- m. uuolchenmacliigemo UAijide.
praecipite cboro. 3.0. 5.
UPlÖlNTlttACHlG, vidnificus. Mcp. It .
NÖTMAHHIG.
d. pi- n6tini«hig&n .dingen. Ro> &•
FBipUMAHHlie,
d. A' f^i.dQ.in.ac^ig«n man, paci/icQ. N.
56, 37.
DOLEMAHUIG {(iQMi sollte d^lemahtie er-
v^arten; cf. 4:huj|;iTie,mahtig^ scibilis, ha-
bamahtig, finbilis).
.{,..' ..€?•«• jii,$Ufnifickigen cbopf, craft^i
. . . ' ii . I 4omkifiimtn. Mcp, 34.
4i 91»^ ^icqriu;^ xmt mabalmn f^wr. ma.
4^hal|iin» macbolam^maholuiDy mafo»
, ., I IfiuxJ cum armona incenderii. L. saltö»
Cf« iatera pro p^dilms cum. quatuor mada-
iJiAus et, bladis in chra^ mndeshemeM.^
Kommt der Ortsn. ^t6)t{n bienron her!
& auch ÄOTMAHALIi auch MALAHA.
(mahela^ maniica. Wo. 232.)
. OTMAHALI (hieber; ), dives. gl K.
otmali, div^^ Ra.
Al'RIAHAU, Seic^tj^um, 6^a^
.»atOtmaiiali. Pa. \
od m ah all gl. K. \ , gazophilaümm.
AOtmall Ra. . .)
. Qr s. aotm^li, opem- R.
. : ■,f«/'A < Odern. ^.?) otmali, diviiiae. B. 8.
.„, . , ... atmali, opes. Ja.
^.p7. ap.tmaleo,^/7iM?i. R.
i/./?/. otmahlumc iu desem iizaerom
otmahlumi de boids eacterioribm.
Frg.43. hotmabilim, delidUlSSb.
>MAHAL, n. (hieber?. cf^ maUus^ maUare, ha»
fnallus und abd. MAL«)
12. s. mahal, concio. Bib. 1. Ib. pactio. Ra.
gl. K. scogilo. D. L 341. foedus (hu/h
I tiarumj. Cao. 4.
jd* s» mabale. Ra. mahalen. Pa* macbt«
len. gLK., pac/o. mabale: xe demo
, mabale (quimit). Em. 33.
a, s* mahal: so denne dep mabtigo kbi^
njnc daz mahal kipannit Effl.33.
MAHALBAH. MALBRÜN. MALBERG. OriJ.
namen. ilieher?
MALO, n. pr. Hieher?
THIOTMALLI(SJe(moIt), ©ctmot6> Orte-
namen.
JMALLOBAUDUS, Namen eines Franken bei
Avim. Marc; könnte wohl nur hieber ga-
Jbörcn, wenn mahal das goth. matbl und
II aus thl entstanden wäre.
MALBERG.
MAHALTAG.
MAIIALSCAZ.
MAHAL
Lfej._. ■
I
l
MAE
MA£H— BtiGO.
652
MAHALSTAT.
HAEALÖN.
in«halet, postulat, eausas ogit. Can. 13.
-aiafaelot^ postulat , eausas agit. Af. 15.
Can. 5. 10. 11.
maha]ont, inierpellant. Ib. Rd.
HIlON aas mafaal6a'? 'oder gehört es zn
MAL?
(ib) mälon (umbe diniu opfcr nt ir«
refso ih dih, uuanda ih nemä*
Ion dib, ziu du mir ne brin«
ge^t iaurum pinguem aliq hircum
Optimum), N. 49y 8.
(ier) mälöt. — so man den man malet
umbe sanplum legis. Bro. 5. so
der, den man mälöt, tero täte
ne lougenet Bo. 5.
(4er) m&loe: ziu er sia mäloc. Bo. 5.
^ie) mäloton: to sie (^philisteij in (sant*
son) mälotön, ziu er in iro
ezeske brandi. Bo. 5.
.|[er) mäloii: samo so er sia in dinge
mäloti« Bo. 5.
imp.miiXö mih fore so uuelemo fo-
gale du uuellcst, contende mc-
cum quovis judice* Bo. 5.
BIMlLÖN.
tes si bemälot uuas. Bo. 5.
der bemälj6to> accusulus. Bo. 5.
MAHALÄZI, 71.9 cuusa.
mälizze, intentio. Bo. 5. raalize^ con-
iendo. Db. mahilizze, in causa, gue-
rela. Pr. v. t. m a h a 1 e z i, causam (si ha*
- heni adver^us aliquem causam, conven-
tus forenses aguntur). Mz. Bib. 1. 2. in
mahalazze. Cao. 5. 13. in mabalezce.
•Can. 6. in mahaleze. M. 1. Can. 10. 11.
in ma balze. D., in eausas (Incidant,
ni in uarebtero suobfaunge ni u-ax-
falle/
MAHALJAN (bicrvon unser heuliges tJrrmS^Im).
Inf. [damitc (Sting) der man spulget
sin wib mabilen. D. IH. 45.]
(daz pischtum mabilen. D. HI. 45.)
(«) mahella (mahilta. Wm. III.) imo
selbemo die ecclcsiam,\SmiSfiU
II.
inafiaUat tber tkax uuib na-
faalta. a L S, 2.
GARIAHAUAN.
^er) ki msihil'ii 9 disponderk. Ib. Rd.
(ib) kimabalU) despondi {quam rm^
Äi-^> Rh.
/;./?. n. ^.y* kimabakiu, pacta, dotaia.
Tg, 5. kim^ikt\ii\x^pranub(L
D. IL 349.
d.s»f. ^im9i\i^\t:exi}ydesponsata^(vU^
ginij. T. 3, 1. imo gima-
baltero gimabbun^^iif^
epansata uxore. T. 5^ 12«
€X.^.jr..gimahalta^ päctam, Pnid. 1.
tiuas gimabalit, desponsaia. T. 5» 7«
GAMAHALO,m.,®<m«t(- dhamaUuSimper
quem res primiius agnita fuerJt aui intern
tiata {var^ hamalhis, 1. e^, qui suscepit
causam ad mailandwn in vicem aüerius)^
Id. sal. 50. und gamahalis fvar. gamalL-
busj i.e. cCinfabulatis, L. rotlu 367.
^ gemabejun^ sponsi. N. U.
a. gimahelon, virum- Rg* 1* ^eBLake»
)oB, sponsum. M. U.
GAMAlaALA, /., ©ema&Iln.
7?. eemabalo.) ««r « ^
LI > » sponsa. Wm 3, 8.
gemaheia. .( ^ '
d. gemiiluo, con/fdge. TSlcf^
o. gemabalun. Rg. 1. gemaheluli* DL
11.28?., con/ugem. ^em;khje\uTkfiSpQa'
sam. N. II,
moioa s. MAH.
MAGan s. MABL
• • . ■ i _
MAG s. MABL
.MAGus s. MAH.
AIAGO, m.t ?Wi)^li, griedi. yttV»», lett. mag-
goii,s, llt. agona, papaver. F. L.Xin. 23.^1.
.JV. Sg. 184. .299 Ph. Pc JB. Tr.
(magc. Wn. 232. 460.)
.yfWimh^t .papaver. syivaticim. ft.
[42] ■
657
MICHART— MMlT.
MäT— MEDa
a. (s.? Otter pl*2} magari» iefuraa. VG.
IIL 128.
M A.GAR JAN, a ngels. mse g e r e g e am, macerarey
nord. megraz, macrescere (masettt).
magarraaty maceranU Rb.
magarente, sqttalentes. Rb.
GAMAGARJAN.
gimagirit, tabcfaciet (tames)* Mor. Bih.
1. 2. 7. gimagarit (gimagirit SL29.)
uueide, marceretur^ Gc 1. 6. füpkm*
gimagarta. Sbw Bib» 1. 2. gtmagfrrte.
Mt;., attenuati (famej. n*pl.n. g i m a •
gartiu. Ml}. Mv. Sb. Pa. 2* Bib. 1. 3.
gimagaritiu. Bib. 7^ attenuati (oculij.
MCHART. N.pr.
MAGISTER, sRadifttf/ ^tifiitt magutgr;
et meisl&t. — g.ma^iBlteSfmmgisirL H. 13.
LSCÖLMA.6ISTER i&tfvtimti^n}, seofastiau.
X. Tr.l
MüCCAZAN s. MÜH-
MÄHT & MAH-
MAGDALENKC
magdalenisgitt, magdätena. T. 22l> tr ma-
ria magdatenisg», maria magäalena. T»
206, 1. 210, 5. 216> 2:
MUHSINA, V. taaca, ees^idUe. Tt.
MAI» YielTeichl Wurzel zit mftt, ammus;
ef. aanski. matb, eommaiferg. & aber aucb
MAN.
MAD-OLT. A./TT.
GUNDO-MADuS) r#:v atamannorum Amm.
Marc.
CRA-MAT (?)• N. pr.; et auct das 7iOfw.pr.
MATÜAS.
HÜGI-MAT. if.pr.
HER-MAT. iv. pr.
MADA, andana (1). Tg. 1.
MATTA^ /., SRatfC/ angels. mealta, \
i{>/a^og (cf. mantal). Gehört auch unser
als SBicfc^ hieher? cf. mahaiu Im MtUel
das erstere matla, das letztere maia^ h
das mittellat* matio, St^flcl/ zu vergleicbeo
matta, psinium. Em. 2(k Sg» 299i /7ii
F. Sal. L 4. madda, matfa. Em.* 32.
tiiim. namo. matthun. matla, Ra»
HARMOLTES MATTA, Orlsn. Hieher?
MATAHOUE, Ortsiu (^70.) Hieher?
MADO, m.^^aht C^fte)/ vermis, golL i
angels. madha^ nord. madkr»
mada, vermü^ N. 21, 7. tarnus, tarmn
mes. Tr. Sg. 242. 299. made, tan
Wn. 460. modo^ tarnus^ ILnu 24
n>pl. madtn. D. madeiu Hd»
MADEWELLIG.
TQUAfADO, pernio. BUk 7. gemursa, ,
nimo digito pedis tnberculum, gemer
eum, qui id geriL Sal. 2»
MATTIum \id genti (cattls, J&ef eilj i
Namea einer deutschen Stadt. TA. 1, 5<
her gehören doch auch wohl die Namen
MATTIACÜM, Ortsn. PtoL maltlaci,
eines deutschen Volkes. TG. 29* ma
in germania fontes calldi frans i
PL 3L und mattiaca^ aquae. Am
C?aJWbabeu?).
MEDI, hxt gebier (angeTs. maede, n
medi). 0. L U 86- {^^ AUTILARL)
MEjDUt angels. medu, medo, nord. m
malsiim; c£ sanskr. madhu, mel^ griecfa
Ct. m'edus, slay. med (gothn millth,
SÜCt^r — Gt medo, mcda, medi^ In Du
meda, mulsum. Pf. v. t. mcL M. 1. Can.
■teta, mulsum. RL 33. Tr. Ph, 1. 3.
i9
MIT.
BOT.
660
medum. Sg. 2%2. (aiieh in cap. de vHUs, das
bt mednmy
\ky vxxtf gotfa. mitb, angcis. mid, midii, nordr
ned [cfr das in cap. franc. Schilter II. 239.
Dod in Ekkard's catech. S. 112« vorkonimcnde
kit (noch niiUelhd. betalle st des altern mit
lUn)}, cum. Als Adverb und in der Verbin-
lang mit dar erscheint es gewöhnlich in der
form miti. Hängt es nvit ^isra zusammen?
[st M der ursprüngliche Anlaut? cf. ahs. vid,
»m; doch s. awch WI und vergleiche das fol-
gende Mirn.
i. Adverb.
, mili. O. Ib. Gh. 1. 3. M£,. Blb. 2. 7. Ran.
Rd. mite. Örg. Bo. 5. Mcp. Syl. N. Win.
mitte. N. 77, 9. Org. roik 0. iL 9, 43.
Zusammengeselztr
rail: Nomen: Auch das n. pr. MLTHVAN?
MrFIWAIU? hieber?
MITIVVIST.
MlTIGABüRT?
MniGAP*Ga
MITISLAP.
mit Verb.
MITI WERFAN.
MITI WESAN.
MITI WlZAm
MTI BLU
MITI FARAN.
NITI FÜORJAPi
MFTI GAN.
WITI HLAÜFAN.
MITI TRAGAN.
MITI SIN.
Aufser der Bedeutung des: ftrfanmten/ die
miti in diesen Verbindungen hat, bezeichnet
miti auch das- MiUcl^ gleichbedeutend mit
dar miti. cf. v.
quad, man sia (salba)- mo-htr scioro
firkoufen filu dinro in thiu man
thaz iruncliti, ma'U arme miti nc-
riti. O. IV. 2-, 23. bedecchet wuerden-
sie mite. N. 108^29. uuaz kesiehesi
du dir mite. N; 90, 8; daz sie got
mite lobotin. N. 72j 1. ih Qua*rc mite
ermun^lrit. N. 76, 4. Quanda* er »ie
mite umbcrtngct. N.3d, & unde mite
follcganl. N. 30, 25. gcreih insinero
u'ppeghcile, foUefuor mite^ pracva-
hiit. N. 51, 9. doh sie bogen spicnin
unde mi-tte scuzztn. N. 77, 9; so cho-
sonda gedremuoion src dii>en liut
unde mnobto-n mifce drne erbe. N.
93,5. so uuir mite (bamit) iomannen
geiibten uuellen. SjL
ehr
mite (J^anrU} aplFent (tfe syllogismi
zetuont sih tnnne baz, so die rede-
nara i>n dinge aide i-n spräche mite
9pilent). Syl.
% Präposition; &• die ahd. Präpositionen
S. 110—128; Nur in der Form mit (in
gl. K.I mittimuy secuniy Aufeer dem Da-
tiv und dem Instrum. [s. die Beispiele in
den aHkd. Prä*positioneiv S. HO. 111,
2u denen noch mit meginur 0. IV. 36, 20.
mit uuehselu. Or IV. 22, 4. mvK rehtu.
Cf. 94. mit ei gen u (na-min^). gl.- K. mit
einu (nide). Or V. 3, 19. zugerUgt werden
mögen] findet sich- auch in* folgenden Stel-
len der Akkusativ bei dieser Präposition:
mit inan. Wess. mit eddcsvvelihhai
eJiqua (madentemj. K. pw mit diasei-
bnn kespanst sina, cmn ipsm siia^ione
sua. K. p.. nist mit cotan heiteo ant-
fangida, non est apnd dema pcpionarnm
^ceepti(K K. 2; (oder i9t dcum Tür sich
alhein glossiert?) mit sih, apnd se. K. 3.
nvit dih, opml te, tecnm, K. 7. (cf. ze
dih. K.p. fora di«h. K.7. fena sih. K.7.
ze allu? ad omma. K. 7. se und ie hat
vielleichl! sib nnd dih veranlft£«t; s. auch
»ih, dih). mit ^rena- euua. Is. 2, 1.
mit uunnder. N. 95, 6. mit not. Bo. 5.
(oder ist in diesem u. dem \»origen Beispiele
der Vokal des Dalivs abgeworfen?).
Die ursprüns^Kclie, räumliche Bedeutung
de» mit, als {ufaiiimctt/ bei/ und den Ue-
bergang derselben zur Bezeichnung von Be-
sitz«' und Caus.ilverhältnissen habe ich in
den akhd% Präpositionen auseinandergesetzt
und mit zahlreidien Beispielen belegt. Da-
her kann icb mich hiev au£ folgende , grofs*
661
MIT,
MIT.
thcils schon in der erwähnten Abhandlung
enthaltene, Belege beschränken:
liudi mit dhemu zuohaldin herizobin.
Is. by 6. mit imu uuas ib. Is. 2, 1« fra-
hemees mit forasakvn, Interrogemus
cum propfteta, Kp, qbuede mit ^vizza-
gin. K. 2. quimit in diuridu sines fa-
ter mit heilagen engilon. T. 44, 22.
lebeta mit ira gommanne sibun iar.
T. 7> 9. giloubta thar tho selbo tber
kpnimg irdisgo tho, mi^ sinemo gi*
Ihigine ibemo himilisgen kuninge.
^O. )(1. 2) 3S. geist miner mit selu gi'-
fuagter. 0. I. 7, 3. far ih uf ze himile
dar pistu mit herii&. Vs. mitlimUt se^
aim. gl. K. dero liulo Fürsten sint
kesaniinot mit abrabamis gote» N^
46, 10. uuanda so er ir^tirbet, so ne
nimet er iz bina mit imo nob dann«
ne feret mit imo ;sin guollichi. N«
48) }S. so ih in sulcbemo bette geli-
gon mit mine utijne. \Vm. 2, 6. nuijr
SjQOchen in mit dir. Wm^ 5, 17* dbu
slafis mit dhinem falerum. Is^ 9, 2.
ainu mezzv in dcsemv teile mit imu
pirumes kiskeidan, sohnnmodo in hae
parte apud ipsum discernimur. K. 2. uuaz
pst dir mit uns, quid nobis et tibi. Rg. 1.
thu fundi huldi mitgote, apud dcum^
T. 3y. 4 uuonunga tuomes mit imo,
cpud eum* T. 65, 2. uuas zucne daga
jthar mit in. 0. II. 14, 113. mit in ei-
gut ir ginphto io nrmero uuibto« O,
IV. 2, 33. mit (apud) mir ist libis*
prunno nais noit (apud) demo niu-
uuen gote. N^ 80, 11. demo febe
uuard ih kelib mit dir (apud te). N^
72,22. mit (apud) dir duon ih ostron
mit (cum) minen iungiron. T. 157, 3.
tbie mit diufile uuunnun. 0, HL 14,
63. mit abbate sinemv fiizzan. K. 3.
mit th(r in strite bagcn. T. 31, A,
reda srzzan mit sinen scalcon. T. 99^
koson mit then euuarton- 0. II. 3, 30.
ih bin ther sprichu mit tbir. T. 87^
zi gisuonenne thih mit thinemo bruo.
der. T. 27, 1. frido hielt ih mit dien,
die in hazzeuL N. 119, 7. so ist i
nes sacha mit uuibc. T. 100. ni
best thu deiles uuiht mit mir. (
11, 3i. thaz gideild er thanne
mit karlomanne. La. Iruhtin mi
losota sina miltida mit iru. T. 4
spil-it mit iro. Phys. mit noti, vi
ter. MA. sie mit dhes iudeiscbin i
tes bartnissu christan arsluogui
5, 6. daz mit leobte sin alliu. K
vbiiiv fiiniv kelitaniv mit zabs
cote geban. IL 4. mit eo'coua<
beru pibucti ruahba tue. K. 31.
deomuati farzihe. K. 31. quam
liohtfazzon inti mit faccalon
mit giuuafanin, inti mit sue
inti mit stangon. T. 183. santun
mit thiu bottu in mitti furi 1
heilant. T. 54, 3. gisabun sume
unsubren hanton. T. 84. thero b
misgita mit iro blnostron. T.
ih intfieng thaz thar min ist
pfrasamen. T. 149. mit mibbilu
girehhu thaz culti uuas biskre
in then sco. T. 53, 10. mit fastun
mit gibctu thionota tages iiiti i
tes. T. 7, 9. thaz sie z^i thiu gif
giu sus mit stabon giangin, mit
tun in henli, harto iienti. O. III
j93. 94. thaz ih iamer, druhtin
mit thcmo droste mcgi sin. 0.1.2
mit dera furislun eruuirdii requi
tur. K. 6. fuar mit ilu ioh mit mii
O. L 6, % tliaz leben uuir, sc
mcinu, mit frcuui ioh mit h<
OL 80. thaz man nan gifiangi^
niauuihtu er ningiangi. O. IV. 16
rint mit hörnen unde mitchlaui
N. 68. 32. mih fillest du mit rc
N. 40, 5. die mit kemulitemo I
zcn sinL N. 33, 19. ih kieng in c
mit irrafsungo unde mit kehcis
samoso mit zuein fuozzcn. N. 5(
in di nemo garten ist mirra «riteü
mit allen den hereslen salbon. \
4,14. goiesliantuuasmit imo. T.4,
tber mit mir nist, ther ist uui
r
13
BUT.
MIT.
664
mir. T. 62, 7. frida lazu ih mit in.
O* IV. 15> 45. mit gote alliu sint odL
T* 106. in thaz kruzi sie nan nagul-
tun, so sie iz zi thiu gisitotun, m,it
* fuazin ioh bi hanlon mitthrato ber-
ten banton. 0. IV. 27, 8. mit imo sei-
bemo (6et fic^ re(bfl> bctota. T. 118.
uaizzanti. T. 82. nim ibin bctti mit
thir* O. II[. Af 27. noh ouh ni fuartin
in thiu thing mit in niheinan pen-
j^ing. O« III. 14, 92. mit missalicben
subtin bifangane. T. 22, 2. der uuirt
peunorfen mit sande. N« 39, 13* er
sab iz tbar uuernon in bramon mit
tben bornon. 0. II. 9, 60. slagezent
mit banden. N. 46, 2. ausser mib mit
Cusse sines mundes. Wm. 1, 2. mit
tiuuu giruorit. T. 123. mit uuafanon
garauue. O. I. 20, 3. nist uuib, tbaz
io gigiangi In merun goringi, odo
merun grunni mit kindu io giouunni
0. L 20^ 16. stincbente mi'l den hei-
zesten salbon. Wm. 1, 2. skurgi mit
dinu skiltu« V. mit sinemo fingare
screib in erdu. T. 120. mit uuafana
ana redina zilostun sie tbia selida.
O. IL 11, 48. mit den guotcn salbon
gebeilet uuerdent die sie cbon lieb a-
mon. Wm. 4, 14. ni duemes so ihie
rietun tbie tbie knehta miattanmit
scazzu iob mit uuorton, tbie selbun
euuarton. 0. IV. 37, 26. mit fiuru sie
nan brantln, mit uuazaru oub ir-
qualtin. O. V« 1, 11. diu sint kefesti-
not mit sinemo unorte. N. 32, 6. mit
besemen gifurbit. T. 57, 7. mit dien
zungon farcnt sie trugelicbo. N. 5, 11.
suarb sine fuozi mit ira locon. T. 138.
mit snabulu ni uuinnit O. L 25, 28.
erbieng sib mit Strien. T. 193. pla-
sent mit borne. N. 80, 4. mit gare-
nnem bilidum izs arcbundemes. Is.
dp !• mit dbeseru urcbundin dbea
gotnissa ist araugit. Is. 3, 5. so mar-
ren uuir dine tugede mit seitspile.
TS. /tOy 14. mit ougon nuinebent N.
34,19. tbir tbankon mit uuorton ioh
mit nnerkon. O. JH. 24, 91. lougnis
mit tbincs selbes auorton. 0. IV.
13, 37. mit iro fingnron ne nuolent
biruoren. T. 141. mit füstin sluogun
inan. T. 192. sebet mit tben ougon.
0. II. 14, 105. mit brustin oub ni
sougta. O. IV. 26i3S. min sie mit ou-
gon gisehen, mit orun giborent, mit
berzen furstantenf. T. 74, 6. ib lo-
ben dib nals ein mit tero zungoOf
nube mer mit uuercbcn. N. 25, 12.
cbisalboda dbib got mit freuuidha
olee. Is. 3, 2. mit ira zabarin laeta.
i
1. 138. mit miliche sint gebadet Wm.
5, 12. mit cbalcbe tunicos. Ma. so
kualist tbu tbih ofto mit brnnnen
redibafto. 0. 11. 9,92. daz ib keazzet
uuirde mit starcberun fuoro. N.22,5.
mit giuuatu ni giuuatita sib. T.53, 3.
mit fuoztbrubin inti mit ketinua
gibuntan. T. 53, 4. got ist der mib
curtet mit tugede. N. 17, 33. bebal-
bota mit suertc sinen liut. N* 77, 62.
mit kenubtsameru tati puazzit K.&
mit benti scirmit. 0- IIL 1, 37. mit
koufu brot giuuinnan. O. III. 6, 17.
mit eidu iz deta festi« 0. IV. 18, 16«
du uuoltost imo gelib sin mit CP^J
ubermuoti nals mit diemnoti. N. 70,
19. sie ne besizzent niebt iro lant
mit iro knehtbeite. N. 43, 4. tröste
sie mit ablaze. N. 59, 4. ib lobon go«-
tes namen mit sangc. N. 68, 31. mit^
Ion er iu iz firgelte. Os. 18. bontun
nan mit iro sceltuuorton. 0. 11.9,86«
got bilfet iro mit sinemo analiute.
N. 45, 6. so andon ih iro unreht mit
kerto unde iro sunda mit tiilon. N.
88, 33. mit ibionostu iru fagoti. 0.
I. 8, 22. mit got er iz ni uuirke. O«
II. 12, 10. mit dinero starchi iagoen
nuir sie. N. 43, 6. mit selben kr ist es
segenon uuill ih hiar nu redinon.
0. III. 1, 1. daz tuot gotes kenada
mit demo baltare criste. N. 70, 1.
mit steinen gidanaz (bus). O. IV.
19, 36. unorabt er tbo ein faoro in
/
665
OTT.
mt.
• ■
4iuaT mit $ineru «peicbelu sar. O.IIL
20, 23. giscafoia sia so so iz zam^
flob so sin bezist biquam, mit filii
Jvleinen fadum.on iob uDginiiten re*
dinon. 0. IV. 29, 32. b'm d|-ut ouh
8:tuiint tjiar einer» mit ihiamAiduama
reiner. 0.1 V. 32,5. mann-an mitdhem
liobistom sali^hom odagan. Is. 5^ 7.
jenoQu ia cboufit man zueiie sparen
mit Bcsizzfj. T. 44, 2Jl*
mit ajlu 8/ AI^.
mit diu s. DIU in DA«
Jl^AJl MITI, txitmiti iamtt in beiden Be-
deutungen TjQn mii;^ ^Is bei und als buxi)»
^ijier deri) zuelfo dar mite uuas. IV.
j68, 5. xii si man nihein so feigif
Iber zuei gifang .eigi, suntar ia
rebt d^ila gispento daz eina; sjo
ruuer so oub muüs eigi, geb^c themo
ni eigi, tbaz mit miunu gidua ioh
^ib tbaz drinkan thar zua; uuir-
ket buh tb^iz tjiar miüi tbaz uui-
a>Qi iuib lerU, n-ob ungldan bi^
übe, ibaz thej forasago scribe. 0.
;|. 24^ & — IQ. er fasteta uiinx>to tbajr
oiun bunt zitx)» Siehszug ouh thar
miti in U4iari| ßo ruarta pan tho
hungar. O. Ih 4, 4. thiO saut er pe-
. tras.an s^t, ioha;nnem o<uh thar
miti in uuar. 0. IV. 9, 3. sie uuegi-
tun ijx> houbit iobspracbun ubilo
thar mit O. IV. 30, 7. dar mite,
^//iie (410:5 mit i^nen Auä))^ JAcp. 27.
aar da mite zegando zegant sie
;bIso r«gh, deßcicntßs quem ad mo-
dum fumus deficieflt. N. 36, %^. unde
.dar mite dorreta ib als.o heuue.
TS» 101, U. jdiu dar mite Ijutet N,.
17, 39. dar mite ipugiint «luizzeib
PI. 103, 3. si) u.ui^in nian 4.ar mite.
3yl- dar niite sago ih di^a uuar-
Jicit. N. 88, % da^ du nict .anderes
dx^r mite ji.e mei^ies, jie u,uare mi-
xia minna. Wm. 2, 14* diu salba^
da mit iparia salbot^ Wm. 1, 12.
da ia sin muoter mit hat %
xct. Wm. 3, 11. da mit (ml
S3(ufe) ih sie erlosta. Wm.
iar mite li^ht ist, lux igiU
MITTUNT, mithunt, sdieint nur eine
iong von mit, worauf auch die Form
ihunt, mithont, middunt, middoi
mit der geth. Form mith zusaramenl
bintuweisen scheinen; cf. das goth.
thau'ei -(aügels. midtjion, nord. mec
dum, das aber eompos. ist mith-th;
Cf. MTTL
Formen;
mitdunt Ra. mithunt. Gc 10. 0.
14. cod. F. mithont 0. I. 20, 6. <
Jl. 22, 17. cod. V. P. HL 1, 37. i
P. 14, 40. 62. 76. cod. V. P. 18, 2
y. P. 24, 69. 85. cod. V. P. V. 7, 1
V. P. 10, 26. cod. V. P. mitlhont
20, 6. cod. P. V. 10, 26. cod. F. mi
Ar. 3. mittunt Bo. 5. N. 54, 20.
middunt. Ar. 2. Prüd. 1. midd«
III. 1, 37. cod. F. 14, 40. 62. 76.
18, 24. coa. F. (III. 19, 24. cod. ]
mit then in cod. V. P.) raiddo
III. 24, 85. cod. F. mitthon. 0. II.
£od. F. mithoiu O. I. 20, 6. cod
20j 14. cod. V, P. mittun. Ps.
XL 141. mitten. Wm. 8, 14. m
Ö. III. 24, 69. cod. F. midon. 0,V
cod. F.
Bedeutung und 'Gebrauch::
modo. VA. XI. 141. cum modo (pa
Ar. 3. duduTTu Gc. 10. salthu Ra.
finU. 1^0. 5. lob uuurtuji al firl
milbont giboranu. 0.1. 20, 6^ i
tiiir sagen, miji kind, then bic
Jbebi^ tbing^ t^ie ih mithont c
u.ucsta^ the« uuines ist in brei
I{. 8, 14. nii er tbaz so uuilit uu
tbaz mithoüt 3cal ir^orren. 0.
17« mi,t hcnli siu mo scirmit
tber.u si \z ipilbout fillit. 0. III
,tbo mithont in thcru fjristi. <
14, 40. Jicilt er ouh iu blinte
f
MlTTl
MITTl
668
onarun momente, thie ans in nnegc
gahun milhont zimo quamun. 0. IIL
14, 62. tbaz uuas in inouuon ioh uze
jn tlien gouuon, so uuar so sie sili
klagetun ich milhont itno gagantun«
O* lU. 14> 76. ni uuirdit in thaz ungi-
mah, 80 ih liiar mithont gisprah. 0.
IIL 18, 24. then iamar alian sahun
* thie mithont quamun gahun. 0. IIL
24, 69. thih deta iii mithont, quad
er, Ullis, oba thu giloubis. 0. IIL 24, S5.
tber man ther thaz suacbit, thcs er
harto ruachit, thar er es mithont
mista in uuar, erkerit, suachitauur
thar. 0. V. 7, 10. ioh inslupta in ga-
haui then mithont se anasahun. 0.
V. 10, 26. sie leitet ne uueiz uuer
mittunt chomener.N.54, 20. diu (ding)
mittunt uuerdent nnde mittunt ze-
gant.Bo. 5. nu mittunt, dudnm.Gi. na
middunt, nuper, Ar. 2. modo. Pnid. 1.
DU mittun, paulo ante. Ps. 2« skeine
mir ie mitton dine helfa. Wm. 8, 14.
(ie mittunt, in}n>tfc^Cti. Berchtold.)
ITTÜNDES, MITHONTES (nicht mittun
des, sondern Gcnilivform, wie mithontes
und die Acccnlnation in mittündes zeigt).
thia se thar innan thes hortun mithon-
tes. 0. IL 24, 12. thie sie tho thes far-
tes gifiangun mithontes (mitthontes*
cod. F.). O. V. 13, 36. mittündes, pmdo
ante. Bo. 5. so er mittündes ciro forbt-
üb uuas, paulo ante. Bo. 5. mittündes
sageta ib. Bo. 5. uuelcr mittündes ia
cinero churzero uuilo bcidiuuuerde
salig ioh unsalig. Bo. 5. unde uertri-
tet die mitlündcs antsazigen cbu-
liinga, dudum tremendos proterit reges.
Bo. 5. den euuigen (got) nals den
mittündes irdahten. N. 80, 9.
i i 1 J, gotb. midja, angels. midda, middc,
lord. midr, inedius; cf. das sanskr. Subst«
Qadhya, medium. S. das vorige MIl.
Form und Flexion:
^itti. H« 3« 12.; s* auch die composiia.
II.
n. s. m. mltter. Bo. 5. N. 36, 6. 4S^ 6. 64,
7. 75, 12. Mop. mitto. Rh.
n. s. f. miltiu. Mop. mitta. Org.
n. s. n. mitta. Org.
g* s. m* mittes. H. 17. millen. Org.
g** s. f. mittera« H. \* mittun. Mcp. 46.
d» 4. m. n. mittemu. Rb. miltemo. M. 30.
Sb. Gh. 4. Ho. Pa. T. 8L 120. O.
IV. 19, a Mcp. Org. Bo. 5. N. 22,
4. 39, 9. 73, 11. 19. mitten. Mcp. 19.
Bo. 5. N. 54, 18.
d. s. f. mi tteru. Is. 3, 6. Frg. 53. T. 145. 147.
148. mittero. T. 40, 1. Mcp. N. 44,
13. 45, 6. 73, 12. 81, 1. 115, 18.
136, 2.
a. s. 391. mittan. Fw. T. 72, 2. D. IL 285.
mitten. 0. IIL 17, 9. IV. 24, 23.
Rg. 1, Mcp. N. 36, 6. Wm. 1, 7.
mitden. Wm. 1, 7. II.
a. s. f. mitta. Bo. 5. N. 118, 147.
47. s. n. mittaz. M^. mittiz. Blb. 7.
n.pl.m. mitte. Mep.
d. pl» mittem. Ka. gl. K. Is. 4, 5. Frg. 15.
mitten. T. 12, 4. 13, 23. O. L 22,
36. m. 24, 68. V. 11, 4. 12, 14.
Mcp. Org. Bo. 5. N. 17, 12. 28, 10.
47, 10. 56, 5. 64, 10. 67, 26. 73,
12. 103, 26. 109, 2. 118, 134. 135,
11. 137,7. mittben. 0. IIL 24,68.
cod. F. mittin. N. 103, 10. mitea
N. 73, 4
n.pl.m. mitte. T. 44, 11. 120. 0. IH. 17, 10-
Mcp. N. 7, 1. 74, 7.
n.p/./.? mitta (untar mitta marca, inter
medios ßnes. T. 86.; oder ist es a.
s.f.?).
Bedeutung und Gebrauch.
daz mitta, medium. Org. tiu mitta, media.
Org. durh tie zuene mitte ist tes manen
farL Mcp. der mitto poum, medius stipis.
Rh. dero mittun gimmo. medialis gemmae.
Mcp. 46. mittiu naht. Mcp. mittera
nabti, mediae noctis. H. 1. in mi tteru
naht, media nocte. T. 147. ze mittero
naht. Mcp. in mitta naht stuont ih uf.
N. 118, 147. in mitta naht uuirt edrpsis
huiae* Bo.5. mitter tag, meridies. N. 36,6.
[43]
669
MITTI.
MITTL
mitii tak, meriJics. IT. 3. 12. (kann auch
als comp, angesehcti werden.) mittes takes,
, metudte. H. 17. ze mittcmo tage, sub mc-
ridicw. IIo. in milten lag, meriJie, N. 54^
18. mitlen dag, meridicm. N. 36, 6« in
mitten dag (tiu hizza starchesta ist).
Mcp. unz selban mitten tben dag. O. IV.
24, 23. after mittemu tage, post mcri»
diem* Rb. umbc mittan morgan, circa
kor am teriiam. D. II. 285^ in miltemo hi-
mile, in ceniro, M. 30. ze dcmo mitten
ringe. Mcp. 19. gagen mittemo ende.
Mcp. durah mittaz lant, per mediterranea
(fngiensj^ Mt};. in mittemo scuue. T. 81.
in mittemo scatue des todes, in media
umbrae mortis. N. 22, 4. in mittemo mi*
nemo herzen. N. 39, 9. in mittemo gange.
Mcp*,in mittero barg (^mm^d/o-^. N.45, 6«
in mittero erdo, in medio terrae* N. 73,
12. in mittemo lande. N. 73, 17. in mit-
tero brutsamenungo, in medio ecclesiae*
N. 44, 13. föne mittero Infte. Mcp. in
mitten arbeiten, in medio tribtUaiionis*
Pf. 137, 7. in mitten uucllon uuerlte*
N. 28, 10. in mitten dietin, inmedio gen-
tium. N. 73, 17. in mitten lohteron, in
medio filiarum. N. 47, 10. in mitten niu-
uuen gesamcnungan, in medio novarum
ecclesiarum. N. 67, 26. in miten dagen
. ^dero Qzimorum, in medio solemnitatis tuae.
N. 73, 4. ih sentu iuuih in mitte unol-
na. T. 44, 11. so uuaz in mitten in ist
daz ist kemeine, daz medium ist, daz
ist commune. N. 103, 10. brahtun sia tha
in thaz thing, thara in mitten thcn
ring, in mitte thie liuti, thaz man iru
irdeilti. 0. III. 17, &. 10. unlar mitte
iudeos Santa. N. 7, 1. untar sie mitte.
T. 120. des urteild'a ne infliehest da
^ föne ostene ze unestene noh £oneuue>
stcne ze ostene noh föne deheinen
uuuosten bergen undcr mitte liute. N.
74, 7. in millan roten loh. In mittan
main. Fw. in mittan tben uiieizL T»
72, 2. an mittero,. in medio. Mcp. 6&. i»
miltemo stantenti, in media stans. T. 120^
fona mittem diem rehtuuibigo>m, deme--
dia fustorum. Frg. 15. an mitten
strimon. Org. über mitten gan,
nicht undenan, nube obenan. Bo.
iro mittero, in media ejus. N. 136, :
mitten iro bin ih. T. 98. in im rai
(in iudea). T. 145. in mitten (im
ten. cod. P.) saz er eino. O. I. 22, «
milten laglherdoto. 0.11124,63. sl
er untar mitten. 0. V. 11, 4. in mit
iro ringe. O. IV. 19, 8. uzzer roil
dinemo buosemc. N. 73, 11. in dbii
tero ardon, habitabo in medio iui. h
chrislas ist allen gimeine unde b
mitler, medins. N. 75, 12. dar ist
mitter. N. 45, 6. ander in xuein n
sizzendo, in circa duorum medius* \
mittiu uuas si (gcrta) tunchelin.
68. ,er gat milter dero planetarum,
angeli sint mitte ander gote unde
niskon» Mcp. fona mittemo za dr:
anudiss tertius. Pa. untar mittem, i
vicem. Ra. undar eu mittem, inmei
siri» Is. 4, 5. untar mitten iu, metä
strum. T. 13/23. under in mitten.
N. 17, 12. 47, 10. 103, 26. undcr ra
dien. N. 47, 10. ander dien mitte
103, 26. under milten erben. N. 6
under milten dien planetis.. Mcp. i
mitten tben Icrarin. T. 12, 4. i
mitten dien uuerllkiren. Nw*64, 1(
der mitten dinen fienden. N» 1(
milten untar in. O. V. 12, 14 uz
mitten, de medio eorum. N. 135, 11.
mitten leuuon uuelferen, de med
tulorum leomim. N. 56, 5.
MITTOiN, mitten. — milton in die
Fw. (oder ist es a. s. f* und nicht adv
gebrauchtes nomen?).
Mirrl,/., gRJtte, nord. mid, midja, s\
madhya, medium,
d. s. milti: in mitli dines huses, it
dia, N. 47, 10. in dero fquOi
milti gotcs knada inpbai
ttu'irl. N. 47, 13. in iro milt
medio ejus. N. 54, 11. in medl
ri/m. PI. 54^ 16. in mitti derobe
ioter medium maniium. N. 103,
m
MITTL
MITTl
67-2
in dero innerostnn mitlL Mq>.
0. #. milti. Mcp. ia dina inittL N. 134, 9.
santuQ inan In mitti furi ihen
hcilant. T. 54, i.
n.ph Aie mittinä dero boumo, media.
Mcp. 10.
Urm, n., SRifte, medium.
er reit in mitte. 0. IV. 4, 39.
MITTEGOWA. Orlsn-
MITTILANDIG.
»IirrUMARI.
MITTIMORGAN.
MirnNAHT.
MITTIFERAHL
MITTIGARKI.
MITTIHL'VnL.
MITTITAG, MITTITAGIG.
RnrnD\\EiiGi?
MITTAR, mediiis.
Superlativ: roitlarosto, medius (digiiiis).
C. (metcnoste. Wn. 460.) (le milte-
rest des karten. D. III. 48.)
Ml'rrlL, medius, angs. middel, nord. medaL
ther selbo inittilo boum. 0. V. 1, 21.
'Superlativ: des iniltelosten, mtttclflett. Mcp.
den niittelösten stupf. Bo. 5.
MmiLGART.
MITTILATAGÜN.
MITIIELONA, Ortsn. 875.
MITTlLOÜI,/.,und n., SKittf/ medium.
n. daz raittelodi (mittilodi, mitte-
lode. Wm. IL), medium (mensciej.
Wm. 3, ü. 10.
d. xe mittiioihe, ad vicem. gl. K. fona
m i tt i 1 o di n n h t, c^^ media nocte, K. 8.
o. thurub mittiiodi iro, per medium
eorum (ibat), T. 78.
Ein ad,\ MH TILOÜI ist w^ohl aus folgenden
Stellen nicht zu folgern? Cef. auch METALODL)
mittiiodi. Pa. Ra. \ . ,
• ..1 .1 • 1 r- J » eminus, non ionge.
mittilothi. gl. K. j ^
MriTILODÖN.
mittilodontera ahtodun citi, me^
diante octavq hora. K. 48.
MITTILARI. Pa. ) ,.
BUTILARL gl. K. i » '""^'^ ^''''
MITTAMO (sanskr. n^adhyama), medius;
scheint nur als schwachdekl.. Adjektiv (und
nicht als Subst.) aufgestellt werden zu müs-
sen , zu dessen neutr. der in folgenden Stel-
len vorkofbmende Dativ mittamen gehört.
S. aber auch Suffix M. Cf. RIETAM.
d. mittamen: — erstuont ther herosto
thero heithaftono in mittamen,
fraget^ ihen heilant, surgens — in
medium — . T. 189, 4.
niittimen: — stuont in mittimen,
in media. T. 233, 5. stuont in mitti-
men sinero iungoron, in media. T.
230, 2.
mittemen: — in mittemen« Bo. 5.
noh thar in mittemen stuant. Ö.
in. 17, 52. in mittemen stando, in
media, N. 81, 1. rehto in mittemen
' fitat. Mcp. stat in mittemen. Org.
in mittemen dero erdo. Mcp.
mittemin: — in mittemin ferzorn,
in media. Org. (er reiz marchot sia
(slihti) in mittemin. Org. /
METALODI, mediacri (sie). Em. 29.; cf. MIT-
TILODI.
METALARI (SRittler), medlafar. Em. 29.
(In lld« ist media tor mit mediaere v. su-
naere übersetzt)
METILSCAFT, /.
die tugent. daz ist, die metilscaft des
menniskinen allers, vires, hoc est,. in
virili aeiate. Ho. metilscaft des himi- .
\ es, medium caeli. llo. metelscaft, me-
zunga, maderaiia. Db.
METAM (cf. MllTAM), angels. medum, me-
dcme, mediacris.
d.s. f.? metamun s. METAMSCAF.
d. pl. metemen* — tie aber die bei-
zesten sint, tie irteilent tien
metemen. N. 1, 5.
a.ph m. meteme, mediaximos. Mcp. 63.
MEDIMSPORO, hieher?
METÜMÜNHAIM (?!Rerten^eim), METAMUN-
HUSES, Ortsnamen, hieher? cf. medema,
mctama, metemon, metamun, ^^amen
eines Klosters; ist an goth. mailhm, do^
nnm zu denken?
[43-]
673
MID.
ÜNMi^TAMI, /, intmpertei.
n. pL unmc lernt, intemperiae. Mcp» 65.
MErrhmC\V,/.,mediocriias.J{h. (mclar-
• caf. Ib.)
i7. $0 dcru mctamunsccfft (?), mediocri
loco (conloceniur). K. 60. (ist es
mclamun flccffi; cf. das Adj. M&
TAM; aber auch dea d. pL dieaea
subsL ).
a» #• melcmacart geieta ai, temperabat.
Mrp. 12. metenscaft, iiu under
dicD zucin ist Mu. metamun«
acaftiy mediocriiaiem,Em.29. (me-
tamun scafti? cf. dat» und das ad/.
METAM).
V. #. mctcmscafty temperatio (coelij*^
Mrp. 21.
J./?/. mctamuascaflim, mediocribus lo^
eis. TL
METAl^UllNy aogcla. mednajan, mediare, m<^
derart.
(er) mötcmftt: — mötcm^t iranuiiMram*.
Mcp. metemet dia uuerlt, tenir
perat. Bo. 5. got mdtemet sie,
dimidiat (dies). N. 54, 24
(sie) mötement: — manslckkea unde
uizcsc ne metcment iro taga,
dimidiabutit. N. 54, 24.
p. a «. n. m c t e m 6 a t e Z| modsrantem.Mcp. 69*.
GAMETAMfeN.
du gcm£tcm6st die planetas, modera^
ris. Mcp. 70.
aigemotem&t, temperatfelementa). Bo. &
(er) gcm^temftta: •— thes uuindes
anasloz kcm£tein6ta den dos
ze suozemo sänge. Mcp.
METEMIINGA, /., temperies. Bo. 5.
mötemunga des libes. Mcp. metc-
inunga goies Übet imo, dispensa-
iio — parcci. Bo. 5^
jp. j. meiern ungo, teniperamenti.Mcp.Ad.
tf> j. luetemunga, temperamenium. Boi 5*
VI LI iß • Ist lat viiare zu vergleichen? CL auch
M£1T.
MID.
MlDAN, melbftt (mid, meid), miare, aap.
midhan, latere, nord. mida, wi09€re.
Form und Flexion.
Inf. midan. 0. II. 4, 77. IIL 20, 13i IV.
1, 53. 26, 30. Bib. 9. 12. midee^OA.
Syl. midinue. Bo. 5.
(ih) midu (miduh). 0. IV. 5, 8« mitba
(mithuh). 0. IIL 22, 32.
(er) midit. D. Rb. O. V. 25, 42. midet
Bo. 5.
(wir) mi den. 0. II. 6, 58.
(ir) midat. Ih. Rd. midet O. IIL 1& 3&
41. midit O. III. 16, 35. cod. f.
(sie) mident 0. V. 25, 75- N. 70, 13L
(er) mide. 0. V. 25, 37.
(wir)midem. H. 5. miden.*0. IL 24, 43b
(sie) miden. N. 69, 4. Bo. &
(ih) meid. Oh. 12. N. 68, 8.
(er) meid. Gc. 5. 0. L 11, 38. IIL il,&13^
1. 18, 68. 19, 25. V. 6, 27. Bo. &
(wir) mitumes. Ja.
(sie) midun. 0. IV. 19, 72.
(er) midi. 0. L 10, 9. cod. V. mid iz. ai
20, 31. cod. y. mitL a L 10, a
toA, P. F. mit iz. 0. L 20, 3L cod.R
v?i;7.m.id. Oh. 122.
p.a.midantL K. p. 46* R. Rx. midtnti
(sicjy delitescendo. Gc 7.
n. s*jru midanter. Ib.. Rd»
n. s. f. midentiu. Mcp. 25^
Bedeutung und Gebranchi
viiare. Ja. Ib. Rd. H. 5. Gc 5. cavere. OL
Bib. 9. 12. devitare. Ib. Rd. laiiiare. Rk
latere. K. p. 46. R. Rx. delitescere. Gc.7.
occultare.D. fore midinne,/iiM20r«.BOi&
tes man mag ingelten deo. sol mal
miden. SyL ni kumet iod minan li
acal ih inan midan. O. JW 26, 301 ik
mag iz uuola midan. O. IL 4, 77. fal«
gen uuir in uuara moyaeseslerai.fil*
Icn uuizod. sin an ioh uaollea fkeiu
midan. 0. III. 20, 134. thes aiuxii
niazan iamer ioh midan svntoaoscz
O. IV. i, 53. thaz arga hiat omh ai-
dit ioh iz thana snidit O. T. 25,6
nu uuir thaz uuizi miden ioli hiail*
tiches bliden. 0. IL 6, 58u IkasHir
imD.
MDX
676
then Queuuon miden^ O. IL 24, 43.
tbin -gibot ib ofto meid. Oh. t% nu
sie tbaz -ni midenti 00 bohan gomon
rinenl. O. V. 25, 75. tbie indeon meid
er tbo bi tbaz Ihurub tfben micbilaa
baz. O. IH. 15, 1. tbaz steinina bcrza
raarla tbo tbitt smerza, ruarta tbo
Ihiz! selba leid, tbaz emmizigen fru«
ma meid. 0. III 18, 6&. tbo giang nab
tber ander, tbaz selba meid er tbar
et. O. V. 6, 27. tbaz uasib miti fiant»
a L 10, &
midan^ ai-v:
Bu Ir sambazdaznlBfiidet, nir iu kind
bisnidet O. IIL 16, 41. .gibot moysea
ir ni mide.1^ nir iu kind bisnidet O.
III. 16, 35.
midan, nibu-:
tber boldo tbin ni mrde, nub er iz
tbana snide. 0. V. 25, 37.
fiib midan^ flc^ fc^amctt/ pudere, erubescere.
tbo bot si mit giluati tbio kindisgun
brusti, ni meid sib, suntar sie ougti,
iben gotes sun sougti. O. LH, 38.
p^edecbet uuerden mit scamo unde
mit midungo, die min^ ze ubile ge-
dencbent, also dero sito ist, die sih
mident, daz sie rotemen gefabcnt
under ougon. N« 70^ 13» miden sib,
erubescant. N. 69, 4.
sib mid^n mit gen.:
esil, uuizun uuir tbaz, theist (Ibu
filu dumbaz, ni midub mib tbero
uuorto,. ist buarilinaz barto. 0. IV.
5, 8. er midct sib sines namen, pude-
bit. Bo. 5. sTc sib is mid6n. Bo. 5. des
ne meid ib mib. N. 68, 8. minero un*
sculdo sib nc meid, puduit. Bo. 5. iob-
sib es uuibt tbar ni meid. 0-IILll, &
mOkT^TLiaO, latenter. Rb.
üAftÜDAIN kommt nur Ein Mal vor:
, Imp. kemid tib iro. Bo. 5.
BlMlDAN, öermeibcn: N. Mop. Bo. 5. Org;
SyL baben nicht dieses Wort, sondern ge-
' branchen dafür farmidan;
Form und Flexion:
£if. pimidan. Em. 33« M. 29. Gb. 1. di
Gc. 1. 3. 5. 6. bimidam 0. II. 7,
41. 73. UL 20, 132. IV. 5, 10. bi.
midan ne. Ob. 66*
(er) brmidit. 0. V. 23, 215. pimidit.
Ja. Gc. 3.
(wir) pimidames. Gc« 3r
(sie) pimidant Ep. can. 1. 3. 4. pimiv
dent. Bib. 1. 2. Mc. AU. 3.
(ib) bimide. Ob. 3. O. I. 2, 22.
(er) bimide. OL 34. 76. 78. 0. I. 23, 58i
II 12, 1«. 25. 39. 18, 16. V. 3, 19.
(wir) pimidemes. Gh. 1. 2. 3. bimidcm
Os. 41. 0. I. 28, 8; 14. IL 5, 4.
21, 40. IIL 26j 68. V. 23, R 82:
98^ 108. 118. 148. 160. bimitb^m
O. IH. 26, 68; coA P.
(if) btmidet Ob. 156. 0. IV. 7, 62. 85.
(sie) bi miden. 0. IV. 37, 36« pimiidan.
Gc. 9^
(ib) pimeid. Gc. 3i
(sie) pimitun» M. 11« Can. 10. 11. 13.
(ib) bimidi. O. IL 14, 46. bimiti. 0^
IL 14, 46; cod. P.
Tmp. himid. 0; L 19, 4«
p.a. pimidantOi Sb. pimidento. M. 29.
Gc. 1. 6. n pl. m. pimidanta. Gc. 3.
p.p. bimitan uuas. T. 60, 8.
Bedeutung und Gebrauch:
evitare. Ja; devilare. Gc. 3. decUnare,
Bib. 1. 2. M. 11. 29. MA. 3. Gc. 1. 3. 5.
6. Gb; 1. 2: 3. Can. 10. 11. 13. se decli-
nare. Gc 3; ^fft^gere, Mc; Ep. can. 1.
3. 4. subterfugere. Gc 3. delitescere.
M . 29. Sb. Gc 1.6. bimitan nuas, 2a«
tidU T. 60; 8. bimidan thu ni uuol*
les, snntar tbu imo folgest 0. IIL
20, 132. iob si iz ni bimide suntar
sib es blidc 0. IL 12, 39.
Mit acc.
ni mngut iz bimidan: 0; II 7, 73.
mag st^adon barto lidan ni kann
rnan bimidan; -0. IV«' 5, 10. tbnrub
kristes kruzi bimide ib biar tbaz
nuizi. Ob« 3. allo ziti guato so leb
er io gimuato, iob bimide ip zaia,
tbero fianto fara. OL 34. bimiden
tJieso grunni« O.L 28> 14 bimide
681
m6t.
•minemo hältare. Nsdl bi tbU mag sili
frcuuen iuer muat. O. IT. 16) 4. nir-
frcQue sih mit muatu lamer thar mÜ
^4iat4i. Os. 46. min muot uuai t kctruo-
bet. I^. moot momet, mens moeret. jBm*
1-9. «^0 uucr si bold in muate frankono
tbiote. O. I. 1, 124. otto irhugg ih mua-
ies tbes managfalten guates. Os* IL
ni Jbrulti tbib mUates. O. I. 5, 17. freuu
ih mih in muate. 0. I. 7^ 6. tbaz lieb
in ines muates. Os. 24. thib bittn ib
inines miiates, tha^ mir queme .alles
gnales. 0. I. 2, 53. tbie inan tbob ir*
icantun iob muates sib binnantnn* O.
iL 2, 27. in muole iirforbte nuarnn.
T. 218, 1. uberbubtig« mnote sincs bei-
zen, SHperbos mente cordis sui. T« 4, 7. arm
i« mnote. N. 10 (a), 8. die njd^re sint
in iro mnote, spiriin. M. 33, 19. mit mno-
ies hartnissu. Is. 5, 6. du täte mine
lide folgen dcro uuiti dcsmuotes; diu
«ui*i ist Caritas^ N. 17, 37. beile iro
muotes clinisicda, sana contrUiojics ejtis*
N. 59, 4. in dero hina gelitcnides muo«
ics. N. 67, 28. in binauuorteni des muo-
tes, in exeesM mcntis.. N. .30, 1. (in bina
inbrutieni muotis. N. 41, 10.) der an
dih kedanget, der ne eruallet sib sincs
muotes. K. 25, 1. er uuirj; föne dcro
crestun uberslcpheda adamis geirrct
sines muotes. N. 38, 7. mannplih uuirt
ieo dob ingemeitun getruobet sines
maotes. N. 38, 12. siuftogen tiefo in-
inhalbmuotis unseris. '^.Zinl. unchraft
muotis, inßrmitas meniis. N. 54« 3. ib ke-
sieho minif li^bami;! ca unidiCT bre-
chintaminis oiuotis eo, vldeo legem car-
nis meae repugnantem legi mentis meae. N.
84, 2. ir fallent föne irbabipi muotis,
elatione animi. N. 81, 6. eigun u^ir thia
guati« gilich.a tbeganbeiti, in tbesses
selben rpuate zi managemo guate. Ol. 46.
ni liaz er imo tburub tbaz \fk t]bemo
niuate iben baz. OL 49. cberet tbaz in
niuate bi tbia ?.ubti iu zi guate^ Os. 25.
uuir sculup uns 7f\ guate nu kerep tbaz
7*1 muate. O. II. 5, 1. baben ib gimeinit,
ftlÖT.
in muate bikleibit, tbaz ib c
mina nuorolt nuzzo. 0. I. 5, S
borsam lo zi giiatc, ni bori
muate. 0. I. 18, 40. tbaz thar o
ist, tbaz uuas iö in gote so;
uuas giabtot io zi guatc in tbc
nigen muate. 0. IL 1, 42. tha^
muat ni uuankon, sin fasto in
ibankx)n, in bugc iob in mua
lemo anaguate. 0. IL 24, 15. 16.
nu» quad, zi guate min fatei
muate. 0. QL 12, 29. tbaz sp
in muate uns zi allcmo anagua
7, 43. eccledae, in dien sib ile
föne ubelen scheiden in iro n
8, 1. in domo licbnamcn inte
muote. Ho. daz liecht nc mu
mitougon kesebcn, nube muo
N. 4, 7. in uuas ander in muo
in munde. N. 11, 3. daz uns
in muote si, nieht ein in mun
10. unrebt uuas dir in muote
munde. N. 51, 4. er (uuistuom
suozzc, pcdiu habet er in
muote iob in munde. N. 36, 3
dir in muote unde in munde,
sjc sprechent daz danne in mv
nu nc ist in muote. N.. 58, 8. c
ne gcbeiza in muote habeti,
N. 118, 148. in muote sin, ;
esse, Mcp. 5. imo cchert bim
muote sint N. 3S, 1. dcmo so
ist. \Stn. 8, 11. des in niebt
ne uuas. N. lOS, 2. uuaz in
uuas. M. 108, 3. uuizze undef«
diu oub muot kehcizzcn sin!
daz muot gerot rehlcs. N. 1
uuile daz din muot föne mini
dct si. N. 49, S. rchtc3 mani
daz cbit, sin muot nhiot den
r^. 36, 30. niazan muazi thai
io thaz cuuiniga guat. 01.93,
quad si, duat niih uuis, tha:
sago sis. O. IL 14,55. in thiq
iz uuoUe. O. IL 16, 1. druhtin
tbaz guat iob freuuc mo c
tbaz muat. OL 6. krist lok(
MÖT.
m6t.
684
I. Ol. 75. ioh itt festin 0 in thaz
z sinaz managfalta guat Os. 36.
in muot diu euuigen iar, in
^HiL N. 76, 6. ouh tber nuidar*
hin ni quem er innan muat
. % 29. mih io gomman nihein
luat ni birein. 0. L 5, 3S. sie
m sar thaz guat filu fasto in
. 0. I. 9, 38. zl gote ribta sira
I. 16y 3. ob uns in muat gi«
laz.unsih heim lange. O. I. 18,
uuar imo gizami int imo in
imi. 0. II. 4^ 84. fore imo faU
! die iro muot uuendent an
i. N. 21, 30. salbotost min
t keistlichero frouui, inpin-
oho captit meum. N. 22,5. gotes
stinot daz muot. N. 24, 14. ta-
uuerra chellent des rehten
Imam. N. 69, 2. rihtint muot
V. 97, 5. ze besuochenne muot
Icp. 18. unseriu muot kelute-
lent Ho. 2. ib scrodota min
utabar spiritum meum. N. 76, 7.
te, exanimis. gLK.; so wird auch
in Pa. durch fona mote glossiert
0.
IB-.
'AJNT-.
I
FTTIG.
INGA.
«.
ION.
PI.
TIDA.
3IDA.
iCHIDI.
MÜOTSUHT, ÄlüOTSÜHTIG.
IGON.
A?
MÖTnAFT.
moihafU Pa. * . .
moathafi gl. K. j' .'
maothafta, animosa (virgo). Prad. i.
MÖTSCAPFI.
azzana mootseafH (raoatscaffL gL K.),
ahstjae foedere. Pa.
MOT und MÖTI, Sabet. und Adj. in compot.
GIMÜATI, n. (hieraus unser: @(mfit6, aber
4n anderem Sinne), Gegensatz von WIDAR-
MÖTI. Nur bei O« In einigen der hier
folgenden Stellen ist gimuati yielleicht ad-
jektivisdi oder adverbial zu nehmen,
ioh dae uns thaz gimuati thurnh thio
sino guati. Os. 42. thob ni uuollent
lioti intfahan thaz gimuati, in her-
zen thaz ouh uaben, thaz sie mo
thob gilouben. O. U. 13, 25. got gi-
bit in zi lonon then selben namon
sconOn, ioh duit in thaz gimuati
mit thes namen guati. O« IL 16, 28*
heili dohter mina thuruh ginada
thina, dua mir thaz gimuati thu-
ruh tbin selbes guati. O. IIL 10, 32.
thuruh tfaino guati dua uns thaz
gimuati. 0. V. 23, 13.81. 97. 107. 117.
mir deta thaz gimuati sines selbes
guati^ nam mih fon ummahtin bi
sinen eregrehtin. O. IIL 20, 117. in
in uuir lesen thare^ thaz uuizun
uuir zi uuare, thera minna gimuati
ioh managfalio guati. Oh. 128. tber
uns gab thaz gimuati thuruh sino
guati. 0. IV* 37, 42. thob er si so
niari ioh ouh so uuis uuari, ni ir*
zalt er thaz gimuati, thia manag-
faltun guati. 0. V. 12,86. follan go-
tes ensti, selb so iz man giuuunsgti,
uuares inti guates ioh druhtines
gimuates. O. IL 2, 38. (hieber?) (gi.
myati. O. IL 9, 62. cod. P.)
GIMCATI, Adj. Nur bei 0. (In einigen der
folgenden Stellen ist gimuati vielleicht
substantivisch zu nehmen.)
80 ist ther heilego geist, thiu sconi
ist al in itno meist, suaznissi inti
guati ioh mammunti gimuati. 0. L
[44]
/
68S
MÖT.
MÖT.
33, 30. tbera gilonbnn festi trkani
er in thera brasti, uoas dmhtine 12
gimuati ioh lobota sns thio guati.
O. HL 10, 42. thuruh tbin heroti nist
mir iz gimuati, tbax io fuazi niinc
zi thiu ibin bant birine. 0. IV. 11, 23.
thaz sines selben guati tbaa eina
uuas gimuati, in sulichera noti er
uns ginadoti. 0. V. 1^ 5. zi uuihtu
iz (salz) sid ni bilfit, ni si tbaz man
iz firuairfit, zi tbin ist iz iboh gi-
muati, theiz dreien tbar tbie liuti.
O. IL 17, 10. in in ist uns gimuati
gold ioh diuro nnati, ni nemen in
tbia abla manno scalkslahta. 0» IIL
3, 15. tbaz (scaf) gifiang er tbo sar
inti oppborota iz gote tbar» nueb-
aal gimuati bi sines sunes guati. O.
IL 9, 62. nuanta tbio zua linti ni ei-
gun muas gimnati, nnergin ziro
mazze in cinemo fazze. 0. IL 14,21.
gab antuuurti gimuati sines selbes
guati 0. IL 14, 50. adcilo tbu es ni
bist, uuio in buaehoD siu gilobot
ist, uuio micbil gimuati aint allo
thio iro guatL O. V. 23, 124
B. s. m. gimaater: — thero zueio ander
uuaa petruse gilanger, brua-
dcr sin gimuatcr, nu ist go-
tes thegaa guater. 0. IL 7,24.
gimuato (gimyato. O.IIL 6,26b
cod. V. P.) fater unser guato,
bist druhtin tbu gimuato, in
himilon io hober, uurb si na-
mo tbiner. 0. IL 21, 27. an-
dreassprab tbo einer, petiusc
giIanger,bruadersingrmuatOY
Ihcr kristes ihegan guato. O.
IIL 6; 26. ist kuiiing uns gt-
mnato selbo krisl tker guato.
O. IV. 4, 48.
M.pt.n. gimuatiu (gimnatu. O. IL 20, 3w
cüd, V. IIL 22, 37. cod. P. gi-
myatu. O. IIL 22, 37. cod. V.).
odo uuerk guatu loli driibtine
gimuatrii, unoITes io mit uuil-
Icn f^ra gate irfullen. (X IL
20, 3. ib ougt IG, qiiad, gi
tiu manigu uuerk guat-u. (
22, 37.
GniUATO (GIMYATO. Os 32. cod. V.
L II, 51. cod. P. 15, 12. t?od. P. IL
cod. P. IIL 6, 54. cod. P. 7, 1. cod. ;
Ihemo si iamer beili ioh aalid
meini, druhtin hohe .mo thaz
ioh freuue mo cmmizen thaz e
hohe mo gimuato io allo ziti g
01.7. riat imo io gimufito selbo <
tin guato. Ol. 43. allo ziti gua
leb er io gimuato. OL 33. thaz 1
uuir, so ih meinu, mit frenu
mit heilu, stmbolon gimuatc
eigun ziti guato. OL 81. obani
himile sent iu io zi gamane-s;
gimyato scibo krist ther guatc
32. (oder n. pL f^^) selbo krrst
guato firlibe uns hiar gimuato,
iamer fro sin muates thes eu
gen guates. Os. 47. unantair;
guato dinrit sia gimuato» 0»L !
tbar gaganta in gimuato ayi
ther guato. 0. I. 15, 12. biatu
guato, sage uns iz gimuato. 0.
15. ioh zetln tz hiar gimuato.
2, 16^ symcon ther guato ioh
quam gimuato» O. IL 3, 23» thei
go ioh ther gualo girah ina
muato. 0. IL 5, 6. iz limphit £
muato. 0. IL 23, 16. engil gotes |
fnar thar in gimuato. 0. IIL 4, 1
muases sid gab follon fiar tbi
ton mannon, scti si.bon brote
(isgon oub gimuato. 0. IIL 6, 5
ribti mih gimuato. O. IIL 7, 1.
unser fr iunt gualo slafitnu gim
O. IIL 23, 43. giloub ih tbaz gim
0. IIL 24, 35. uuizlst thaz gim
O. V. 8, 16. yrougt uns hiar gim
O. V. 12, 35. er spunota iz gim
0. V^. 14, 25. buent oub gimuat
V. 23, 125,
GIMUATFACON (töillfa^reii).
gimualfagola er tbo rn, uuas z
daga tbar mit in. 0. IL 14, 11
f7
MÖT.
MÖr
688
GAMOTSÄM.
Comparativ: catnötsamoT« Pa. kimotsa«
tnor. gl; K., commodius.
GAMÖTSAftlÖN.
Inf. camotsamon. Pa« )
kimotsamon. gl. K. )
0. n. camotsamot Pa. ) .
' ' * . ^ ^ 1 TT 1 9 consacrata.
. . ' kimotsamot gl. K. )
ÜNGAMÖTI, n. und f.
m s. uncamoii. Pa. \ ,. ,.• ^,
^. Tx / f dispendium (dam-
unffimoti. Ra. \ ' ■ '^ '
UBKimoti. gl. K.) ^
' €& tf. UDgamoti (ungamuoti. Cati. 12.):
dazizpi^iheruungamotl ni si,
ne pHsillanimitate. Em, 2k Csxtt. 9.
ungemuato: mit iro ungemuote,
in in Juri am. Mop. 6.
II« f. ungamöti, ^ontnmeliam. Gc. 8. un-
gimuati: thaz firdruag er allaz
i'oli ouh mcra ubar thaz, al thiz
ungimuati, thuruh sino. guati.
O. IIL 14, 110.
UNGAMUOTI (Adj.), pwiZ/öwniiÄ Can. 10.
ungimuati (oder ^//Äj/.?): iz uuas imo
ungimnati (SRaria }U Derlaflen). thur
ruh sino guati. 0. I. 8, 11; thai(
uuas in ungimuati. 0. UI. 18| 60.
UNGAMOTOISSr.
d. s. uncamotnisse, humiliiate. B»
ÜNMÖT, üiNMÖTI, n. (Unmut^).
g, s, iinmuoKes, perturbationis* Bo. 5.
UMMÖ'll, Adj., amenticuSf B.; cf. urm6ti.
ÜRMÖT, URMÖ TI, Adj.
ormoat, disperatus. Pa. Ra. gl. K. uf-
muati (ef. unmoti)) amenticus. Ic. cr^
muati, crucnfa* Ic.
EBANMÖTl/, ©leidjinut^.
d. *. ebanmüoti, iranquillitnie. Bo. 5.
EBASMUATIylHHO, eqnanimiter. Rb.
EBANMüTIG, gleid^miU^lg.
epanmuotigi, animacf/ftiores* Bib. 7.
ebenmuotigen, aequanimis. Bo. 5..
EBANMÖTI, Adj., flldc^miUl^ia.
cbcnmuoteuertreget,^7f/fl»/iii///i/^.Bo.5.
Comparaliv: cpanmuotirun. Mq. Mz. Sb.
Bib. 1. 2. epanmuotrun. Bib. 1. 2., ani-
maequiores*
EßENMÜOTOi Adv., aequo ammo.'fioj 5-
fe'benn\iiottf ze'ttaj^enae dln flägcUa.
N. US, 66.
üßARMÖT, lUUmytt^,
'»!?• s. ubermuot, superbia. N.18, 14.
a. s. (?) anas uparmuot (ist es ana upar- -
muot?), ne süperbe (sapere). Gc. 3.
BARMÖTl,/, Uebermut]^
;Form und Flexion:
n. i. ubarmoti. Pa. nbarmo^ti; 0. I. 18,
18/ IL 3, 48. IIL 19, & abevmiioti.
W. 35, 1^. 52, 5; 73, 23, 75,* 7. 118,
. 21. i39, 6. «birmuoti. JS. 92, 1.
upermuotL lOicr. Uiti. 1. % jQhJl.
g. s. uI^.armuatLK. 7^ upfiKp^^oti. Bib. 7.
ub.ermuotl M.:35, 12. , .
d. s. ubarmualii. K. 65. . iibarmuaiL 0.
II. 5, 7. ubar9iy.ati. O. IL 5, 7.
cod. P. upcroiiiioti. Ec. Gc. 1. 6.
- Gh. L 2. 3.: U;b€|rinuo.ti. Cq4 1. N.
10 (a), 2. 16, la 30, 19. 55, 3. 53,
11. 70, 19.' 90, 7.
a. s. üb ar muati. 0. \. 7, 14. 18, 13. IIL
3, 26. 14) 119. uberrauoti. Bo, 5.
N, 15, 11. 73, 3. 14. 137, 6.
a.p/. ujbaroiuati. 0.IIL3, IL ubcrmuoll.
N. 73, 13.
Bedeutung und Gebrauch {
superbia. Pa. N. 15, II. 16, 10. 30, 19. 35,
12. 52, 5. 58, 11. 70; 19. 73, 23. 90, 7.
1)2, 1. K. 7. elatio. K. 65. Gh. 1. 2. 3.
Gc. 1. 6. animositas. Mcr. Bib. 1. 2. 7.
Ec ni niiisen sino guati, so duat
u{is ubarmuati. 0, L 18, 18. fon her-
zen iz ni intfuarti thiu unser übar^
muati. 0. IL 3, 48. spuan ir io zi
lioti genau zi ubarmuatl. 0. II. 5, 7.
thaz er ubarmuati gisciad Ton thcru
guati. 0. I. 7, 14. uuir fuarun tha-
nana noti thuruh ubarmuati. 0. \.
18, 13. thuruh ubarmuati in uuar so
suillit uns thaz m.uat sar. O. IIL 3,
26. bazzot io thio guati thuruh ubar-
muati. O. IIL 14, 119. hiar streuuit
thiu sin guati in uns thio ubar-
muati. 0 HL 3, 11.
UBARMÖTLlH*
[44^]
689
MÖT.
MÖT.
698,
n* s. 7K upermnotlibaz, Ai£/iW.6cil. 6.
g* s» n. upermuotlihes, iactatum (quic-
quam). M. 15. Sb. Can; 6. 10. 11.
ubermdtlich^n. Cao. 13.
7i.p2.li. npermuotblibiu, sMimia (Uh
quij. Me.
UBARMÖTLillO, Adv.
uparinotlihha, hyperbolice.'R* (hidier,
als Schrcibfebler für uparmotlihbo?
oder a. s. n.?)
«parmoatlibbo^ elaiBj hyperboltce^Vdu
' tibarniuatlicb'o, proterve. Ic.
. .vberiiinotIicho,5zi/^er3^(gareti). Bo.&
ÜBARMÖTIG, a^ermüt&fg.
nbarmiiodicy coniumax. Is. 5» 7.
§• s. n. ubermuotiches (oder ist es
^ Schrcibfebler for ubermuotli-
ches?), iactatum (qmcquamj.
Gen. 5.
n,pl.m. ubermaottge, superbL N. 93, %
ÜBERMÜOTECHLLCHÖ tuont, fadunt
superbiam. N. 30, 25. sjp räche föne
mir, magna locutus fuisset. N. S4> 13.
üßARMüATÖlV, Mpcrbire.
ze abarmuatonney superbiernK. K. 65.
obarmuatoe, superbiat. \L 65.
üßARMÜ0TI3ÖN, superbire.
ttberinuotespi N. 10(a). 2. ) ,.^
nbermnotisoU N. II. \ ' ^Z'^*''-
nbermuotesi^tin. Nd. ) ,.
ubirmHOtiseten- Nd. n. J^ ^«/>^*'^«^-
ÜBARMÖTI, fi&ermät^ts.
Form und Flexion,
vparmoti. Pa. uparmodii. gl. K» über*
muote. N. 90, 1. 100, 7. 101, la
n. s. 71?. ubermuoto. N. 79, 14»
f. s. J\ nbermnotun. Nam.
#/. A »». /2. Hparmuotema. Bib. 1.2. ypar*
muotemo. Bib. 1» ubermoo^
temo. N. 100, 5.
A s^ Jl u-bermuotun. Bo^ 5.
a. 5. m. ubarmuotan. K« 4. ubermno»
tili. N. 29, 9.
mpLm, ubcrmuote. N. 8,9. 44, 6. 46, 5i
5.S, 13. 65, 6. 72, 6, Bo, 5w
»*/?/. n. uperoiuotiu. Bib. 1. 2.
g. ph u))ermu'otero. N. 85, 14. über-
.muoton. N. 17^ 8. 21, 22.
d. pl ubermuoten. N. 93, 2. 122^4.
143, 5.
a.phm. ubermuate..£. 2«. ub^rmnote.
Nd. N. 81, 3. 118, 21. ublr-
muote. Nd. IL ubermuoten.
N. 103, 32. ubermuotin« N.82,
16, 88, 14.
Bedeutung und Gebrauch:
iuperbns. Pa. gl. K. 17, 8. 29, 9. 46, 5.
58, 13. N. 79, 14. 100, 5. K. 2. 4. der
aber ubermuote istundesihzeimo
aelbemo fersiehet, 'der fallet N.
90> 1. der ubermuote ist, quifadt
Sfiperbiam. N. 100, 7. pediu irfaltost
du mih, uuanda ih minero hohi
ubermuote uua& N. 101, 10. er uuolta
uttidertuon an minero diemooti
^ie alten täte dero ubermuotan
evae. Nsm. mit iro ubermuot&n ze-
seuuün, superba» Bo. 5. ubermuote
unde furuuizkerne. N. 8, 9. uuerdent
dar diemuote, dar sie/ubermuote
uuaren. N. 44, 6. bediu sint sie uber-
muote, ideo tenuit eos superbia. N. 72,
6. die nbermuotin perga. N. 82, 16.
upermuotiu, sublimes (hailij* Bib. 1. 2.
uparmuotemo, composito (gradaj* Bib.
1. 2. ze ubermuote ne uuurten. Bo.&.
ÖDMÖT, ÖDMÖTI, ^emut^ifl; humilis.
a otm o t, abrogans,kumilis. Pa. oo dmua di,
humilis. Ra. Comparativ: aotmotiro» Pa*
odhmotiro. gl. K., humilior. Super lali?;
aotmoalista, hmnilissimus. Pa.
ÖDMÖTl, /., ©cmut^; humiUtas.
d. s* otmuati: — thaz sih liaz thia
sin diuri mit otmuati so ni*
diri. 0. IL 14, 83. quad, sie mit
otmuati suahtin hcroti. O. IV.
6, 43v
a. s, otmuati: — nuant er otmuati io
mir uuas scouuonti. O. I. 7, 7.
thiu sin hoha guati lerta sie
otmuati. O* IV. 11, 18. ioh un-
tar iu mit guati irbiatßt ot*
muati. 0. IV. 11, 51.
MÖT.
MÖT.
692
Pa I
hundliat.
odmuotr sinero thiäui, humilita*
fem andllae suae. T. 4, 5.
v^ s. otmaati: uuolaga otmuati, so
guat bistu 10 in noti. 0. 1. 5, 67»
a.p/. otmaati: irbiat er ira (niariun)
guati micbilo otmuati» 0. I. 3,
34. thn scalt haben gnati ioh
michilo otmuati 0. I. IS, 37.
^DMÖTJAN, humiliare.
ftotmotit. Pa.
otmotit gl
GAODMOTJAN.
dher sih dhurah. unsih cbiodmno-
dida so selp so chind, se humilia»
Vit. f s. 9, 4.
©MÖTIG, bmüt^ig.
odmnotig in herzen, humilis cordc* T.
67, 9.
a.pl.m. odmuotige, Aumiles. T. 4^7. ot-
muatige: gisidalt er in bi«
utile tiiie otmuatige. 0. I.
7, 16.
Superlativ: odhmuodigosta, humillimus.
Is. 5, 4.
GAÖDMÖTIGÖN, fmmiliare.
(er) giotmnotigotT.44. 141.) sib,
giotmotigoL T« 118. fhumiliat
giodmotigot. T* liO*
/?./9. giodmaiigot T. 110.
giotmotigot T. 118.
giotmuotigot T. 141.
giodmnotigot uuerde, humilia^
bitur (monsj. T. 13, ».
:NM6TI, e i n m Q t ^ t g / .unanimis.
cinmucte quatvn, eonstanter. Frg. 47«
einmuale: sie srnt at einmaate zi
allemo anaguate. 0. IV, 29, 5.
EINMÜATUCHO, simpliciter (petitionei^
facere). K. 50- --
EINMÖTIG, eiwmutHs-
cinmuolige puuue», unanimes habt-
farer^. 67^8. cinmuolige (einntuo-^
tigi. Nd. Ifr) un>aren aic ac sincn^o^
tode.'Nd« du mrn einmnotigo, minf
tiuiso, imanimis, dux mens. N. 54, 14^
linder einniiioiigen »s>t ieo fridov
N. 75, 3.
se»
nuirdit,
humiKa"
tur.
EINMUOTIGO, unanimiter. N. 82, 6.
GAEINMÖTJAN.
si geeinmuotet tiu elementa, tempe-
rat* Bo. 5.
samcnt gote sih ne geinmuota, Tion
est credit US cum deo^ N. 77, 8.
ARMMÖT s. ARAM in AR.
WEIHMÖTI (wefdjmüt&i^).
. unz ih nueihmuote uuas (pusillaninnsj,
N. 54, 9.
uueibmnote, molles. Ga 8. 9*
uueibmnoten. Gc. 1. ) / *a
nueibmuotken. Ge.6.M.29.(' ^^'*'^'^'
TVEUIRIÖT, SBeJc^muf^.
a. s. uueihmuot, teneritudinem. Gc 7«
WEIHMÖTl, /., 2B e {c^ m u t ^.
n. S0 uueibmoti, pnsillanimitas. Asc«
uueibmuotx, levitas* Bib^9«
dL s, \xu eihmuoii, pusi/lo animo. N.54|9*
uueibmuti, pusillammitafd. Gc. 3.
a* s* nneibmuoti,/^/im//i£/m^m.M.29-Sb.
UüEimiÜOTlG ist er, animi viribm in^
yirnms. Bo. 5.
WIDARMÖTI, Adj. (tvf&ermfif^iff).
suidermotiy perperam. R. duit Jmo
nuidarmuati tbiaiagUBdlicbung.ua^
ti. 0. V* 23, 142.
R. s. m. unidarniuater, ininriosus*li.Zl.
, a. s, m* nuiAsivmuaisLiiy iniiiKosiim. Rbr
\MDAR1M6t, WIDARM6TI, w. u«d WIDAR-
MÖTI, /. Q^ibixmut^)f Gegensatz von
gam6ti.
R« s* nuidarmoti, //i//<r/a.Caii.4* daznuK
darraoti, iniuria. VA. IX. 103.
g. s. uuidcrmuoles, iniuriae* Bor 5.
d^ s. ünidarmoti, aversione. Gc 8. 9.
Gehurt ouidarmttatte, ere alle*
nOy inimta debtto* \ht Rd. hiebet?
a^ 8. uuidirmnot, sinistrnm, scandahim*
N. 105, 36. uuidarm-uati, iniu-
riam (non facere sed sustherej.
K. 4. dciritnentum. Ic, aal ig tbtc
in noti tbuUent arabeiti, then
man biro gnati duit ofto uui^
darmuati. O^IL 16, 30. ni dfien
»ifrii bi Ikia g.ifati tbir. thaz
/
mm.
693 MÖT.
u,uidariii4iati. O.ID. 22, 43. uui-
idermw^te^ lere mihdero (lir-
nunga) gedultig sin, uuanda
si nieo ane uuidermuole ne
ist, also der apostolus chit: om-
Ttis discipUna non gaudii vidctur
esse sed tristitiae. N, 118, 66.
/j. p/. uuidermuole, scandäla. N. 103, 26.
advcrsa. N. 37, 21.
gu /^/« ttuidarniuoto. Gc 3.
uuidermuoto. N.19,4.
d.pL uuidariTiuatura. ) ^ -
uuidarmuatim. )
uujdarmuajtjn: haltunsih in no«
tili fon allcnuuidarinuatin. 0.
11.24,23. uuidcrmuoteii: crge-
Jjiclt jnlji unde nam mibuzzcr
dien uuidermuotcn. N. 54, 17.
/i,ö/. uuidarmuati, iniurias.K. bS» ibaz
ser, ihaztharruarit mih, theist
leidon allen ungili|i^ iz ubar-
stigit noti allo uuidarmuati.
O. V. 7, 26. uuidarmuoti, i7-
lata mala. Frg.43. uuidermuoiei
molestias. N. 103, 17.
ÜÜIDARIMOOTLIHHO, imunose. R.
ÜUIDERMUOTIG (tfiibamfit^iQ), inium-
sus. N. 55, 10.
WIDARMÖ TIDA, /., adversio.
//. 1i«idaTXnx)tida. Gc. 9. ) ^„^.. ^^
uuiaarmuotida. uc. o.9'
*VIDAR!MÖTJAN, objupgare.
uujtharmodjt.sl.K.)
uuirdarmotit. Ba. ^' / O'
lANGMÖT, Unflmüt^ig.
lanemot. Pa. ) , . .
lancmod. gl. K.)' **
77. s. m. lanchmuetej, longa/iimis. Bib.4.
' JLAKGMÖTI,/, «angmut^.
rf. lancmoli Em. 29. j ^ .^,v^^^.
lancmujati. Sg. 70.) ^
LANGMÜTIG, lansmütfttg.
1 an gm nötig. N« 7, 12. 102,6. | , longam-
lancmuoiig. N. IjL \ mis,
• /}. 5. 771. Va n c m uo t i g e j, longanimis. Bib. 6.
LINDÄKftTIß, .Iint>möt(>i9.
/^•/)/. 7/2. iiAtmuoti^e, 7^/7^5. N. 95, 13.
MÖT.
LlHTMÖTr,/, geic^ftnuf^.
71. s. libtmuoti, levitas» Gd*
g*. j. lihtmuoli. Sb« Gc. 1. 6.i . .
lilhmnoti. M. 29. f ^'
c/. s. lihtmuoli, lemtate» Gc 10.
UUTMÖTIG, lerd^tmut^ig.
71. tf. 771. liebtm&otig^r, levis. Bo.
LÜZILMOTI, fieinmut^ig.
A. pL 772. lutcilmvate^fit^iV/duzfinei. i
LUZIL3IÖTIG, fleinmfU^tfl. -
72.^.772. (luzzilm8iiger,/7//^7/i7iiim2
MHilLMÖT Csro^mutt^ts), angels.
golmod.
mibilmoad. gl. K. \
m i h h i 1 m 0 1. K. ( , magnanimus.
mihiUmot R. )
michilmuoto, animosum (pedus),
III. 81.
mihilmuotero. Bib. 9.
mihilmoilaro. A.
tnagnamnUi
mihilmutcro. Bib. 12.
RIUIILMÖTl,/, ©rofmut^.
dß s, mibilmuati. Rb. )
mihilmuoti. Lc. )
MIHILMÜTIG (großmfu^ig).
/i^ s./. michilmuotigin, animosafv
Prud. 1.
CEMEINMÜOrr, /., concordia. Mcp. 6
GEMEINMÜOTIGI, /., foedus. Bo. 5
GA1\1E1&3I6T0, Adv,
gimeinmuato (kimeinmuato. co
gimeinmuoto. cod. V.): ther i
lijut guato sang gimeinmuato. <
4, 53. •
gemeinmAoto, socia fide. Bo. 5.
MI^SIMUOTI (mi^mu(^td), puüüa.
Can. 10.
WlSSIMÖTl,/. (SSJJi^mut^),
d. s» missimuote. M. 2. jCan. 6«),
missemote. Can. 5. 11. { k
(missimut Can. 13.) ) i
MEZMIÖTI, /27i772/7/5.
a. s. 772. mezmuotin, hiimilem. N. 2
»)E:5njüOTI, /., humiUtas. N. 6?, 7.
WUARMÖriG, himilis.
hohmuotige unde nidermuolige
perbi et humiles* N. 48, 3.
^:
)5
MÖT.
MÖT.
696
PASTMtVn, (lanb^öfe (feflrnttf^tg)-
9« ^. jf. fastmnoltlu, constans, Ptad. f.
0. j. m« festmuoten unde gedultigeir.
N- 93, 14.
n^pLm. {asimusiiei ioh uuir zi themo
guate io ouesen fasimuale^
O« IL 10, 22. iofa uQir sin fast-
muate zi allemo guate. 0. IV,
\ ' 37, 22. sie sint fastmnate zi
managemo guate. 0. L 1, 73.
sint sie alang io zi guate i&b
harto fastniuale. O.IV. 29,4.
ÜNFAS'niÖl I, inconstans.
unuastmuatcD, non stantibus, Ge 3*
üiNFASTMÖTIG, inconsians.
unfa'slmutico, inconstantes. Re.
FASTaiÖTl, /., constaniia.
d. s» fastniuatiy constantid. le«
FR6MÖTI, fro^mütM*
a.pLm* frauuamuate zi allem<^ guate«'
0. V. 23, 182.
FRÖMÖTl,/., Sro^mut^,
a.s. fromnoli, hilaritatem^ N. 94| 1#
FROMÖTIG, fro^rnnt^ig.
sint fromuoiig, pUiilate* N. 80, %
GLATMÖ TI, hilaris.
a. s* m. clatamuatan, hllarem (datorem
amat dens). K« 5«
HÖHinÖTI, ^odjmfit^fg.
d. pL hohmiioten, superMs. N. 106^ 32^
HÖ[lM6ri (HOIIMÖT),/., J&oc^mttt>.
»• «• hohn^uati, tumor mentis. Ase.
bohmuoti. N* 46, 10. \ ,.
hohmool. N. 103,29.|'"^'"'''*''''
a. s* bohmuoti, superbianu N» 47, 8. ela-
iionem. N. 74, &. die buohmtlol,
stibHmitatcm. Nh. iL
HdHMÖTIG, Mc^miit^tg.
äer dir armuotig (pauper) ist, der
nist habmuotig* N^ 71, 2«
a.s.m. hohmuotigen sin« N. 7&, 13.
V, p/. hob m nötige, snperbi^ N. 4S, 3r.
HARrMUAT CftarftnfttM.«)t absihiaias. I&
HA»niOTi, /. ( J& a r t m u f ()^),
12. 5. bartmoti, ronshmtla. Cc.8;9. bap€«
m u <n l i , oLstiiifilio. Ic.
O. 8. bartmuotir dt$riiinm. Kg# 9L
HARTMÖnGi,/
in bartmuotigi han ih gesüntöt. Co.l.
HEIZiMÖTI aerßmfif^tg).
d^s.m. hcizmua t'c'mn, furloso. Rb.
HEIZMOTQ, örfy-, nnimose. Em. 17.
HEIZMÖT, HEIZMÖTI, n. u./. (^eißmut^).
n. ^. beizmuot. Ne. II. ) /*
beizmuoli. N. 123, 3. T •^"''^'
^. #. (beizmuo'tes. D. IM. 75.)bei^mruoti|
furoris. Gc 8. 9.
d. s. bei^moti, fnrore. N. 6, 2. beiz-
mocMiy///ror^. Nd. N. 37, 2. 89, 7.
N. IL Nh. IL bcizmuate: in bciz-
muote, in fnrore. Nh. mit bciz-
m tto t e, ywror^. N. 2, 5.
o. s. beizmuati: —*• inbran er sar zi
nott in raichll beizmuati. O. I.
20, 2. inbrustnn »ie zr noti tbo
sar in beizmuati. 0. IIL 20, 129.
spracbtrn tbo zi noti tbaz iro
beizmuati. 0. IV. 30, 8. beiz-
moati. 0. IIL 20, 129. cod. F. beiz-
muöti (dina), furorem. N. 36, 8.
ignein (incendit certamen festina-
iiimj. Mcr. Bib. 1. 2. 3.
BEIZMÖTIG.
g. s. m. beizmuoliges, j/omacÄöTrfiV.W.
jupLm* beizmuetigtn (zc guote), fer-
ventes spiriln. N. 73, 17.
URHERZMODI, vecor animo. gl. K.
DEOMÖTI, bmlitf)i5 (kommt bei T. nicht vor).
Form und Flexion:
dbeomodi. gl. K. ibeomoti. Ra. tbie-
muati. 0. L 3, 41. IhJobmuali. O. h
3, 41. cod. P. diemuote (tiemuote).
N. 38, 5. 4t, 7. 77, 43. 106, 41. 112, 1.
115, 6. 130, 2. diamuote. N. 37, 16.
toumuote. N. 10 (a), 8.
n. x# m0 diemuoter. N. 73, 21.
d. s. m. diemuotemo. N. 10 (a), 17. 100,7.
-dicmuolin. N. 10 (a), 17.
0. s, m* dicmuolen. N. 17, 28. 75,' 13.
103, 32. tiemnotin. N. 74, 8.
pLm. dicmuc^le (tiemuote). N. 38,9.
44,6. 65, 7. 73,3. 101, 17. 103,
18. 107, 9, 137, &. diomualc.
697
MÖX
MÖT.
696
d. pl. diemuolen. N. 18, 8. 93, 3. 101,
19. 106,32. döinuoteii.N.46^5.
a.ph m. dicmuotin. ^. 88, 14»
Qp pl. f, deumuote. Bo. 5.
Bedeutung und Gebrauch:
humilis, gl K. N. 37, 16. 73, 3. 88, 14. 93,
2. 100, 7. 101, 17. 103, 32. 106, 4L 107,
9. K. 2. abrogans. ßa. parvulus. N. 18, 8.
dieinuote uuard ib, humiliatus sum,
^\ 105, 6. übe ih diemuote ne uuas«
si non humifitcr senticbam. N. 130, %
ticmuote gebot, humile mandaium. N*
77, 43- diu Uut diemuoter. N. 73, 21.
diemuolemo uueisen, humili pupillop
N. 10 (a), 17. diemuoten sin. N. 75, 13.
deumuotie flehä. Bo. 5. $ib tba^i be-
roti, tbeist imo thiomuati, so uuito
60 so uuprolt ißt, uuaot'er tber druh-
tin ist 0. I. 3, 41.
DEOMOTI (DEOMÖT), /, %>tmvit\ii humi^
Utas, submissio (kommt bei T. nicbt vor).
9. s. tbeomu^ti. K. 29. diumuoti. N.
41, 7. dieniuoti. N. 92, 1.
g. s. deomuali. I(. 7. 60. diemuoti« N.
15, 11, 30, 8. 137, 6.
d. s. deomuati. K. 31. deomoti. Gc. 8.
deomuoti. Gc. 9. deumuoti, Bo. 5.
dienmoti. N, 20, 9. 30, 8, 59, %
65, 6. 70, 19, Nsm. tiemuote. N,
34, 22,
a, s, denmuoti Ru. diemuoti. N, 7, 8.
9, 14, 21, 22. 24, 18. 118,-153. die.
inuDt. N. IL Ho. (djemout. Otl.)
DIEMÜOT, n. pr. f.
ündeomOtI, /,
inallerpundlemaotibinihsundicCo,
DEOMÖTLllJ.
fl, s. f. deomu^tlibha, humilem (con^
fessionem). K. 7.
THIIOMPATLIPO, h^miUter (loqui). IL 7,
DEOMOTIG, fcemßf^ig.
tißmuotig, humilis. N, 82, 7.
gr. s. n. diemüotigen(gebetes).Wm.4,6,
n,p/.7i|. diemuotige, hum^les. N. 64, 14,
93, %
g. pl diemuotigon. N. 101, 17.
n.;;/.JW.tiemuolige. N, 71, 4.
i
DIEMÜOTIGO, humiUter. N. 17, 28. 44, II.
DEOMÖTJAN, bmüt^igtn, humiliare.
(wir) deomotemes, abiicimtss. Gh. 3.
(ih) diemuota mina sela, humiliabam.
N. 34, 13.
(du) doumuotost mih, humiliasü me. N.
42, 2.
(er) diemuota: daz diemuota mih. N.
115, 6. /
/9.;7..^ deomuati t b erzin, humiliato ctn^e*
JL 7. (oder ist es 3. /?. #. praes.?).
GADEOMÖTJAN, bttnüt^iscttf humiliare.
(du) gedicmuotest,£i^mi7/a&V,N. 17,28.
(er) kedeomuatit, himiiliat. K. 7. ki-
diomotit, siihficit. A* gadeomo«
tit, (sc) deJicit.Qc.it. gediemao-
tet. N. 28, 5. 6. .54, 20.
(sie) gidiomottcnt, postpommt. Ge* 6.
(er) sih kediemuote. N. 126, 3.
(sie) gidiomuotan. Can. 10. 11. K^io-
gediemutan. Can. 13. \ant(ti),
(ih) gcdlemuota mih, N. 38, 3.
(er) gedeumüota sie. Bo. 5.
(sie) gediemuoton sih, inclinata toA
(regna).. N. 45, 7. gediemuoton
di n cn 1 i u t, humiliaverunt. N.93,&
p.p. gediemuot (herza), humiliatwn,
N« 39, 8. kedeomuatit pim, hu-
miliatus sum. K. 6. g(k)ediemao«
tet bin. N. 118, 107. ist N. 43,
85. uuard ih. N. 11.5^ 10. uuar-
den. Nb. habest N. 43, 20. ha-
bjent M. 9, 14. d. s. m. ketheo-
in V a t e m V, humiliato. K. 57. n.pLn,
gediemuoten bein, ossa hum-
liata. N. 50, 10. a. pl. n. kedie-
muotiu bein. N. 50, 10.
DEOMÖTEN? fic^ bemOl^igen,
föne des einen ubermuoti diemuotet
der ander. N. 10 (a), 2,
DÜMPaiÖTI, Adj.
hngi, nueib thir sageti, ni uuis xi
dumpmuati, firnim thesa lera, so
zell.u ih thir es mera. 0. L 3, SO.
nuoladuiupniuatezi managemogua-
te, ze tbesMi tbingen allen, thoh
iuz tbio buah zel^^*** ö- ^* ^» ^**
TRüOß.
MÖT.
'MtjTJi-^mJJDlO. 700
IMU0TI6 (tt«liiifit^id)> iifrikius.^.
iurbore.
, fortis»
[6T, ZORNMOTI, ^t^tXL
xornmuote. Mor. Bib. 6.
Kornmuoti. Bib. 1.
SMOTI€, {ornmiit^tg/ iracundus.
f)l. 171* xörnmiaoUgey iracundi^ Org.
RNMÜOTIGi, /, ira. Org.
MÖTI (faitffmfit^a).
tmotiy Immilis. Ka«
Imoali. gl. K. ^
tmoti. R. >, abrogans.
noti. Rx. }
iTIGl,/. (®c^n)ern?ttf^>
irmuotigi bin ib sculdic C^.
MUOTI; /•> tranquilliias {it8 herz in).
,1.
MÖTIG (f!arfn!at^l8>
muotig. N. II.
;maotig. N. 7, 12.
cmStiser. Tr. ) , ' - • \
:müteger. Hs. 1 ' ^o^"^'')
'MIJT (6trei(muf5> Mos.]
MOT. Pa. )
MOTI. Ba. j , hilaris.
MOATL gf. K. )
MÜOT, MÜATO. MUOTOLT. MÜAT-
C. MOATHELM (770). MÜATHARL
HARIUS. MÜATWIN. MÜOTGISAL.
TDANCB ALDMUOT. RATMOT. HART-
T. PERAMUOT. PEREMUOTINC. PE-
rMUAT. WILLlMüOT. WIGIMÜOT.
VMOT. SIGIMÜAT. FROMÜOT (hpr./.J.
IMUAT. HERIMOT Cacc. herimotan.
. ürk. 792;. FARAMUOT. WOLFMÜOT.
LMÜOT. HILTIMOTA C/J. WILLI-
T r/J' AGIMUOT^ EGlMÜCynNC. HA-
ÜOT. =
KI, y.y animosiiaS' Ja.
müotigt, rabie cordis* *Bo. 5«
mtiotegina {ahimae passiones). Org«
N, MÖTÖN, woraus unser mutzen in
it^en/ t>ermut^<n (angels. mödjan be«
t super bir^y irasci).
mikolön, praeoptare* Mcp. 15«
tnuoten: noh ze iro (fortunae) nio-
man be/eren müotennesnIe.Bo.5.
im/i. miüoto: ne mi^oto ai^ht jiißl^li.eiiaaif
ne dßisid^eh Bo. j^.
MOTAZJAN?
. motazit Pa. ^^
mödazit« gl. K.r . ^ . . /.-
mundoziL Ra.
.-• • ,
MÜTÄ, gotb. mata, 3oU/ KRattt^
nuffum iheloneum, neque gtiod lingua theoXscm
muta vahatur^ ürk. v. 889.
fdanei, quod muta didtur. Utk. von 15M)0«
S, auch mtda ia Du Fresae^
(<•
V.
[MUTTE (zu m6t?^, mof. C
GEMUTTE. — in ntana gemutte^ 4juatd a
moL C] '
MUTTI (^1».?^, SBttm (a»a«f ), viodiut, -^CL
MA., ■■ ^
D« ^. mutli. Wp. 363. \
mutte. R. Tr. Org. ( , modkü.
mutto. Em. 3L )
o. $, mutti^ modium. B. Bezzent ix aatar
muttii sub modio» T. 25, 2.
ioMt. lAU^ttu: ni brennit man ouh thurah
tbaz giuuiss« sinaz liobtfaz, thax
er iz btuuelze, mit muttu bisturze.
0. IL 17, 16.
g./^. mutteo '.(^untfio. gL K.)^ modhrum.
• ' ■ t> öJ- ^ ■
a.pL müttun, horrea ff eck musj. VC. L 182.
hieher?
(GOWIMÜTTI. — ex eadem decitnatione de
unoqtioque. dominicali suo unum guod WiU
gari lingna gowimuiti pro antigita thu-
riagöruin pMiitla reddanU Urk. 1105«)
BÄÜPMUtTI, dimidium modum. gl. K.
ÄIARCjaiMDTTE: — de prediU habet modios
qui vocaniur marchimuite. Urk* v« 1180;
auch marchmutte in Urk. t« 1164«
MAITA? maita l maida vd mappüla v. naUa.
TVn. 232.
MAUDIO (comes ß&Ifcue). Amm. Marc
L*5 ]
s^;
705
MIETA.
MUOD— ]yiADAL.
706
. (ib) mieten. Mon. 2L
(wir) mieten«^. 63, 9i
(ne) mietetun. MA. 1. Bib« 1. 3. (mieten»
ten. Bib. 5») iniattun. 0. IV. 37,25.
meaton. Ib. (inneaton. Rd.)
(sie) mietetin. Bib. 7.
p^a.n^pl. mictente. Mt]. Bib. 1« 2* mi*
tenla, Bib. 7. mitente. Sb^
Bedeutung und Gebrauch:
tonducere. Mon. 2. Mij. Wi. 1. Bib. 1. 2. 5.
7. Sb. mietan, redemisse (praeceptorem
iion parvis nummisj. M/t« uuir mieten
iuhy damus vobis pecuniam. N. 63, 9»
ni dnemes, so thierietun, thie thie
knekta miattun, mit scaza&u iob mit
«Qort«n, thie selbun eusarton« O.IV»
37, 2& ^e .hcavcrunt, sih pifulahun, sih
meaton (inneaton. Rd.)» Ib..
GAMIETJAN, GAMIETÖN.
S^rm und Flexion.
//{/; gimietan.. Bib. 1.2. gimiedan. D.
II» 285.^ gemeten« Can. 4. kemi*
jteiK Bg. 1..
(ih> gimieteta. Bib.l. gimietta. Bib. 6.
(er) gimieteta. Ms. Gh. 1. Bib» 1. gl-
meteta. Gh. 3. gimitaeta. Bib. 7.
kimietta. Ib. Rd. kimtO'ta. OA.
gimeitta (wohl Druckfehler für
, . gintietta). A^ '
i (sie) kimiatton. Rf. gimieto tun. Bib.l.
|^p.gimietit» Prud: L \
kimietit D. IL 352. ( uuirdit
. gi.mietet» D. II. 352i.)
gemiettt La. LI. gimeti-t. A.
n. s. nü kimietter. Ih IL 324. gf-
mieter; Prud. .1. (gimi«
toter. Bib.. 30
: Ifc a*.#.>7S. gimietetaz.. Mt{i; Bib. 1. 2.
. . .gemitetii^Bib.7.kinuet»
taz. Bib;9. glmetaz.Bib.
12. Zf.. .
rf; $. ß gfmietero. VA. XII. 520».
«. s.nu gimi.et6ten..'Mart; ^
«£rp/; kirn (Katern. Ib/Rd«. '
a,pL iit..;gi.niftieietai Marti
: B»4eMtung 111^ Gebraudi..' :: . . .7
QanducetA.V.\ll. 285. 324. Rg. li Cän. 4
Bib. t. 6. 7. 9. 12. Gh. 1. Z. OA« Ib.R(L
Rf. A. Mart. Zf. Prud. 1. gimiedan Ofe-
rarios, conducere. D. IL 285. gimietaa
praeceptorem, redimisse. Bib. 1. 2. gi.
mieteta mercede reges, conduxit.Ui.
kimeatem, localis. Ib. Rd» gimiete«
taz, eanductitius (exercttus). Mij». gi.
m i e t e r o, conducia (iellurej^ VA. XIL 5M.
gimie toten, nundinatum. D. IL 327.
gimieteta, obaeratos (notarwX ^^
gemietit, corrupti (pecuniaj. La. L L
gimietit uuirdit, earrum/Htur (iuda
auroj. Prud. 1.
FARMIETJAN, UtmitUxu
Tirmletton. ZL \
firmeotton. Zf, f , ee lacaverunt.
fermiton. Wn. 244. ;
METARI, j/i., munißcus. Pa. gL K.
GAMIETÜlNGA, /., rnttung.
(U ^. grmietunge, co/NJuc/i^ Bib» &i
GAMIETIDA,/
d. s. gimietido, conductu (man^ bia^
nio in suo conductoj. Ab. Bib. L
MUOD s. MÖjan.
MÜÖT s/mÖT.
ÄLiTtUC a MATTI.um.
MATAH-GOWL Ort.
. . •_ ■ I 1 1
MATAH-SE. Ort Ist daa spätefe IttATISEO
. derselbe Kamen?
I
^ ^'r gestiadaiiö.
a. pL mettoda, gesticulationss.- Mep. 5&
f
AIADAL; cf. goüik mathl, angels. mcdhel^
^pnciOi sermo.
MADALGER, basiUcum (PH; cL doa apUm
modelg6r, senecio).
. madalgen. W. ) , .,,
j 1° rn \ i oasthsca.
:m'adelger. ir. )
madilger. F. 2. l . „^
- «j^^j 1« u )*> oastuca.-
.(. )'m»delgcr. Ha. '
JSbm. pr.: MADALA ^/./ MADAWLT. HAr
MATAL-rMüTIL. MADOLT— MfcTAR. 708
.LOLF. MADALWIN. MADALGOZ. MA- mutilod, subtilUer murmurat. gl. K.
LGER. MAD\LIIELM. MADALHART. mulilont Pa. v .
DALFRID. MADALPERT, RIADALBALT. mutilond. gl; K. \* "»««»''"»'•
.THALGARDE (J. 827.).
MÄDQLT,„.^r.
JuUS, bohrum rex, Liy. METAM 8. MITTT.
LI, a,tt^. D. [cf.golh.mäithms, äomm, MEDlMspOFO (cf; angels. meotforna, .'wr/Äcrfa'
.. madbm, vas; cmelia, gazae, nofd. ,^^^„.^ instrumenUm, quo Kcia contrahit and
m»x(pLm.J,ameha.\ ,. das aBd. MITTULLI und WEIT j auch METAM),
lile, scberpf, mmutu sc. dona (vi- ■matara Ti-
li I j I . .» j'ii \ j'1'9 j meidunsporo-, mtxtasea. Hs.
IIa \d. (statt medille) TOn medili? oder
jt es eine Farm medilU, /.?!, asse. D. BlATTINA, METTINA, /.» ^ttU, mamti^
283. Rg. 1. (es steht im Druck der Lese» nae, vi^iliae.
ler meelilla) Gx^ ( w» fälschlich pa»*r«* ii«b mlne uespera noh mine nretdina noh
t asse steht), • mina messa ni gifoseda. Co. 4i
P -^ psahnus, der ze ze.dueia maftinon sancti
"'• _ . cyfwiani gebredlgot uuard, perrngUms.
aeAWif fuTtnen. Ja. fulgora. Ib. Rd. fi, §8, 12.
JL, MITTULI, n., Ueiatoritm. BIEDENA (cf. goth» maitbmr donum)'.^ nee
mittul. Sg. 292. mtttnli. Rd. Rf. mit- inbutumpersolveantnecmedenam; verum, si-,,
tulli. Rb. Sg. 193. Ms. Bjb. t. mit- * *»* ''"**«''«» «* merf«»« sanctae mariae sU
fule (^«r<J anapinl?;. Ib. mittil. Bib. ««* "»'<'« persolvantur. Est autem medena
te. 11. 13. Tr. mittuil. F. mituuiL »eptena de agris, tributum vero census statutus
Zf. lieiaiopium. '^^ vineis. Urk. y» 1083. -« S;- auch- medena in'
nittulle (mit milluUe kipintis). Rb. ^^ Fhesne.
Bib. 1. mituuiTli.- A.^ Bib. 9> mit> METTING X
uuili. Bib.- 12., //cio. * *"*
^ iraTTüNT s, mit:
]1j^ n., ^obtlf formula.
8 int siniu modul, udi sunt formulae MlADAfiX S« IVIAHAN;
OjrllogimiJ. SyL
AIETAR', »., aR<ter> ©(rUmaafT/ SJer«/ angi?..
öEiA* D. ir. 358. MODOLA* coAcav. meter, mctr, metruM.
den beiden angeführten Stellen zwar da» i». Si meter, poema. Prud; 1.
ort quercum neben sieb, aber wohl nicht g* s^ metres; -^ ist' iz prosnd slihti; tfitiz
htige Erklärung; die Glosse ist nur aus dtenkit thih in ribti, odo metres
ier Stelle in L. Roth^ 305. ausgezogen: kleini^ theist gouina filii reini. O. i
r rohorem aut quercum seu cervuroy quod I. 1> 20.
)d^la isclo (var. modula iscol, mo- if«-A m^tre:* ze metre, metrlce (g'etan ist
bisoloy. modolaisGlO)<mo4ol«i«oaixi^ vitd s^ galli). N. 28^ 11.
cidepit.. Ok #"• met'ai^ -^ uuil tfin thes nuola drab-
toBi thn mfitar uuolles^ahton, in
iön; Vhrna* züüguii' uiiitk-en düam^ i'oh
oty wbüUt&r murmurat, Fai ^eonii oercPun^U'eB d^iao^ (XHl, 43«
713
MAU
CJERSTMELO, alßda. Sal 3.
CRÜZZEMELO (acc), manna. N. 77, 24.
SEMALMELO, farina poler^a. Ut. Bib. 1.
.8e;meli]i.elo, similago. St Äemelmela,
farina polenta* ßib. 7.
SLEGEMELO (cf. alegimelc). Hs. Mon. %
«legimcli. F. 2., battudo.
SNEGItMELO, haWido. Sal. 2.
MILITA.Ü, aurugo, hieh^r? cf. auch J^Ottlge^att
jueben SKeJ^ft^Ott u. 4as golh. mi Hlh, ^otifg.
Bl.E.l4l^, m. (golh. malma, xirena)^ pidvis^
c.. s. nuelm [a^rscvt^et 4e.n melm (der Ab-
4n^:k,hat (ehlerhaft melin) fon iuua-
T.CH fuozin], pulvercm* T. 44, 9. .
MOI^TA,/ (undMOLT? wi.), golh. mulda,
nord. m-pld, pulvis, jiogcls. inx>lday pulvis^
fiumus, terra, solum. «•
^. jfc ^olta. R. Sg. 513. Chtmo, terra. Pa.
Ba. ^\. K.JJ Em. 29. Prud. 1. mx)lt.
Bib. 1. prud. 1.
</. j. moltu. Em>33. molto. Mof. Bib. 1.2.3.
mx)lta (m6lta. Pa.), humo (terraj.
Ra. gl. K. mojle. YG. L 180. ntol-
jtun. Prud. 1.
(a.s.^Qii molten» pulverem* Vfh^J
d.pl. moltiUD. Prud. 1.
Bedeutung und Gebraucht
humus, Rg. Sg. 913. solim. B. Eau 29. M<r.
3ib. 1. 2. 3. tetra, Bib. 1. Prud. 1. iellM.
Ra. gl. K. riArfiiJ. Pr^d. 1^ pulvis. VG. L
180. Prud. 1. moUun, favillis. Prud. 1.
uoua deru moltu arsteu. Enh 33*
MOLTWURM, hicher?
MÜLTWURF, hiehei?
MOLTVYERF.
MOLTBRET,
MOL AW f:iN (MOLAWJAN?), hich^r? cf. auch
pord. molij mica.
molauuenten. Prud. I. D, 11. 332. -mole-
HuenteR. D.H. 332.^ taberitibus(membnsj.
MÜLTJAN.
multit, sarriet (proscindat et sarciet hu*
mnmj. Mt]. ßib. 1. 2.7. (Bib. 5. hat raulit)
MALZ (angfi. u. nerd. mall; bicjber? et apga,
iniltan, liquere, meltan» nord. mielta« IL-
quefacere, S* auch milti^ milzi), ^^Ht
brasium. Mon. boic 111. 21. 1130. U W^. 460.
MAL.
Em. 31. Sal. 1* F. 1. 2. v^i{%\^ iroi
Em. 28. (maltz. Cr.) (malsa. Sal. 4.)
MALZ, MALZl (nord. mal tr, mard<2ci^)j
her? Cf. das vorige malz.
d. pl. malzin [mit m^lzin aacbpn,
bus (aegri adiuvanturj\ Bo. i
4».pl.n^ mälziu [in (Orpheus) ne tro
. . isine leiche» die alliu ding
ziu getan habeton, amcta
egerant'\. Bo. 5.
MiL, tu, ^al Hieher? Im Golh. ist
scrifijura; tempus, im Angela, msel^ spi
temporis, im Nord, mal, tempus; men
scöpiis; pictüra. Cf. aanskr. töIA. ßni
mes; tempus; aber auch das mit dem I
<näl in der Bedeutung übcreinkommendi
Tara (z. B. 2kavära, einmal). S.
MAUAL.
jd. s. mftle: zeinemo male. Org. Z(
.... dermo male. Org. N. 108, 3
4emo male (bamal^). N. 105
io ze iogelichemo mfile. Mi
g€uelligemo male, in tempoi
portuno. N. 144, 15. 'ist nu ze
gnuoge gesaget. Org.
n. p/.mil: farcuua unde andcriu
casus. Org.
^pZ. malen: ze drin malen, fcreimi
103, 20. einzen mjilen anas
Bo« 5. 210. einzen mAlen g<
tin, temporibusexplicata. Bo. 5
nigen mdlen, semper. Bo. 5.
10 GIMiLON, tmmcr.
in thiu sin f^rdir uuonenti ioh «
tin iamer lobonti, ioh thank
gimalon then sinen ginadon. <
37, 4a
MXL, MALI in folgenden Zusammensetz
fallt in mehreren derselben mit dem v«
MAL zusammen; in einigen ist es viel
davon zu trennen; beide MAL, so wie
LfeN, MiLÖN, gehören vielleicht gar
^ur Wurzel MAL. S. auch MALI
AÜGMALl
dL ougmaljc, collyrio. A
AUGGIMALA. — ouckimala, stWic
m
MAL.
MAL.
716
ANAMÄLI, f., noia, siigma, cicatrix, macula
(tRarbe).
n. $. aoamaliy pilidi, plaga (leprae).
Bib. 1. Ma. Sb. anamali uuntun,
Stigma. Pr. e. anamali, cicatrix.
Bib. 2. Rb. Rd. animali, plaga.
Bib. 7. dcatrix. D. II. 339. ani-
male v. masa, cicatrix. F. ane*
male, cicatrix, D. II. 321.
g* s. anamali. Bib. 1. 6. \('ista est lex
animali. Ma. Sb. Bib.T.f omnisj le-
(anamale. Bib. 5.) iprae et per-
(anmal. Bib. 13.) / cussurae.
a. s. anamali. Mu. Bib. 1.) ,
• n:.»<.i; CK [.maculam.
animali. ob. S
ii*/i/. anemale, Stigmata. Rg. 2.
a.pl. anamali. Ma. Bib. 1. 5.\ . ,.
.Bimale. Bib. 4. 7. 1^^''.'^''
(animal. Bib. 13.) MtetisJ
anemale. Rg. 2. ) *"^'»"'«'
anamali, notas. Prud. 1.
ANAMiLJAN.
animalit, stigmarit. D. \l. 327.
CAANAMÄLJAN.
ganamalit, stigmarit. Prud. 1.
ITMALI, f., festivitas. ( Cf. angels. e d m ae 1 1
Sacra.) hiehcr?
g. s. mibhilero itmali, magnae festivi»
iatis. T. 129.
ITMAL, ITMALI, solemnis, festus. Hieher?
ctmal, solemnis. Pa. gl. K. idimal. Ra«
idmaL gl. K., solemnia. itmali tag,
dies fest US. T. 88. 104.
g. s. m. itmalen iages^festidicLT. 12,2.
d. s. nt« itmalemo tage, solemni die. T.
12, 1. itmalen tage, die festo.
T. 153, 4. 155, 1. 159, 5.
a.s. m. itmaIentag,dim/e5/iim.T199yi.
1TMALI6, festivus.
themo itmaligen tage. T. 116.
ITMALLIH, festivus.
in itmallichemo tage. T. 104.
WUNTMiLI, SBunbrnal, SRarfte.
n.pL roiniu uuuntmale, cicatrices. N.
37, 6.
LiCHMAL, Stigma, signum in corpore, h.
BLAHMÄLI: d. plahmalei p/imano. Bib. 6.
IL
gablahmIlAt.
geblabmälot (geblächnrAlot Wm. I.)
in uuurmc uuia mit silbere, vfr-
miculatas argento (jnurenulas^» Wm«
1, 11.
FRISTMiLI? cf. mahal, aber auch kimali,
itmali.'
fristmali, inducias (propter emendatio-
nem malorum hujus vitae dies ad indu»
das relaxanturj. D. RB. frismale^ iis-
ducias. Tg. 5.
FRISTMiLIG, temporalis.
g. pl. dero fristmäligon^ temporalium.
Bo. 5.
a. pl. fristm&Iigen (ge8kihte)i /^m-
porales. Bo. 5.
HANTMAL, manuscriptio. gl. K.
IlÜFMiL.
d. pl. huufmalnm, catervatim. R.
HLAUFTMÄL, Stadium,
g. pl. louftmJilo, stadiorum. Mop. 66.
THUADVIALI? [cf. golh. mala, modus (3Raafif
©c^fffel)].
unda, thummali inhocloco. Rd.; ist hier
oder im Anfang derselben Glosse in Ib.:
undatum, mali inhcolo. unda vero unius-
cujusque rei XII pars est, sicut est un*
da in libra, eine Entstellung anzifnehmen ?
in der letztern ist wieder mali inhcolo.
unverständlich. Sdimeller im baier. Wör-
terbuch nimmt auch thummali für das
richtige und erklärtes durch thüm-mäli
(Maafs von der Breite eines Daumens?).
SPANMALI, cubiat, ulnc. gl. K. ((Spanne, atö
SKaüß?).
SPURTMALI, Stadium.
d. pl. spurtmalin, stadiis. M. 31*Le. 1. 3.
SCRITAMALI, passus. Wess.
critmali. Sb. Le. 1. 3.)
gtitmuH. M. 31. ! ' f""'""'
a.pl. scritamali. R.. \
scritamal. gl. K. >, passus CXXV.
scritimal. Ra. )
scritimale (mille) passus. Rg. 1*
STAPHiMAL, gradus.
d. pl. stafmalum. Ib. Re. i ,^.
atapfma um. R. \^ "
[46J
717
MAL.
MAL— MtLA.
I
KIMALI (hieher?): solemniias, tuld, kimali.
Ib. Rd.
MÄL&N, MALÖN» malen/ nord. inä1a,pm-
gere. Cf. auch mal, mäli und das goth.
mdljan, scribere, das, so wie das hier in
Rede siehende mäUn, vielleicht gar nicht
mit mala n 9 molere, zusammenhängt
Inf. malon, pingere. Prud. 1. Ihaz (kruzi)
sculun uuir zi uuaron in unsen
endin malon. 0. V. 2, 3. malen,
ludere. D. IL 351. milennes, pin-
gendi. Mcp. 23. ze mälenne. Mcp.
(ih) malon, pingo. Pr. t. Sal. 1. 2« 4.
(er) mdUt. Mcp. ten man nacheten ma-
let. Mcp.
(du) males, pingas (pinxeris). Rh.
(er) malota, Inserat (ej^ngere). Prud. 1.
(sie} mjiletön (sia blinda). Bo. 5.
p. praes. malente, imitata. D. IL 351.
GAMlLfeN, GAMALÖN.
Inf. gemdlen, designare (dea uuerlt
salda). Bo. 5. ^
(er) kimaleta, pinxit. Rb.
p.a.n.pl. camalente, conpingenies. Rb.
|i.p. gamalet {yriTA\i)^depingitur. Gc. 4.
gimalet umbehange, auleae. Tr.
kimalet sint, conpinguntur. Rb.
kemälet ist (pyramisj. Mcp. ist
iz über descriptio, so uns echert
kemikUt uuirt, uuaz iz (hnimalj
si. Bo. 5. kemäUt uuirt (mercu*
rius alatis talariisj* Bo. 5. gemä-
let uuerdent (octo modi also lei-
terä/ Mcp. gimalot: er mano
rihti thia naht ioh uuorti onh
sunna so glat, odo onh himil,
so er gibot, mit sterron gima-
lot. 0. IL 1, 14.
iit s. m. ter gemdicto, qui pingitur
(mennisco). Org.
n. s. f, gimalotiU) inlitus (pariesj.
Prud. 1.
n.a.pl. gimalota, picta (membra).
Prud. 1.
d. pl gamaleten, fnctts. Gc. 4.
INMALET, adnuit. Pa. gL K. 140- Hieher?
cf. auch mabaL
MÄLARI, m., ^aUXf nord. mälarL
71. s* malari, pictor. Tr. Gc. & arcu
Prud. 1. malare, pietor. A.
g. s. malarreSy pigmentarii. Rb.
d,pL malarum, pigmentarüs. Rh.
GAMlL, GAMÄLI, semalt
gimaler (n. s. mjy tincia fawsj. l
6i'"*!!"j,iiiwVa/a. D. IL 351.
kimaiiu. )
ge m a 1 e n, fulvis (laqtiearibusj* D. I
GAMlLI, n.y ®emalbe/ pictura.
n. s. kamali, pictura. Em. 19. kii
scema, Ra. (stibioj. Bib. 9. gi
pictura, Prud. 1. thes hii
gimali. 0. V. 17, 34. gei
descriptio. Bo. 5. pictura. IM
d. s. gemäle (S^ic^nung). Org.
a. s. kimali, ejffigiem. gl. K.
n./?/. gimali, laquearia (tecti). Pro
d.pl. (cf. auch das adj. gam£li) gin
laquearibus. Prud. 1. aftei
gimalln, per laquearia. Pro
GAMiLlDI, ®<malbe.
d. pl. gemaleden, laquearibus. D.I
MALIZZI (multicolorj , fncus. Prud. 1.
malizzv^, mtisci. D. IL 328.
malizzen. ) /. . n n oc«
1 • M ß^is. D. II. 351.
malicen. J '•'
GEMAEXZE. Tr. i . ,
GEMELZE. Hs. j ' Z^«^«^«-
MALAZJAN: er (zimberman) iinsäi
lezet (daz er in samohaftero
uuurte sines muotes pedfthta)
temporales ordines ducit. Bo. 5.
MAL, MlL s. MAH und MAI
MALön 8. MAH und MAL.
MELO s. MAL.
MILA, MILLA (angds. and nord. mili
SRcilt (aus dem lat mi7//<7 ; in finfstanl
z e g m i I o n, qtüngentis passuum miUilm.
tritt die Bedeutung von 1000 Schritt de
benror; cf. auch halpa milia)k
MILO— MÜL. MÜLA— MALAHA, 720
milla. — halpa mtlla, leuua, Tg. 5. n. s. mul. Sg.242. Rg.8. N.31,aTr. Wii.460.
halpa milla, miliartis et dimidiiis a. s. mul. N. 31, 9.
apud gallos leuuam facity habentan d.pltanVin Bib. 1. 2. mulen. Mos,
passus mille quingenios, duac leuuae (iMüLIN,/, SKauleftlin, mala. Wn. 460.)
sive miliarii apud gennanos unam na- ^^
Strom efficiimi. 1). mila. Tr. Gx. milo MULA^/, gRottl| norA müli, m. (in Mos. daz
(sicj. Gd. 1. (mlle. Hd.) müle.)
mitlu, milUario. K. 7. »• s. mula, rostrum. Em. 21.
milta (milla. Sb.), angariam. M. 30. d. s. mülo [an dero mülo tauri sihet man
millun, milibiis. Gd. 1- perscrutabor eitm einen (stern), einen an-]. Mcp.
in cunctis milibus, millun. OA. mil- ---•.-.
lun (milin. Bib. 5.), millibus (miliar MEIL (meili, meila), golh. mail, ruga, angs.
ribtisj. W^. M. 28. Sb. milon (oder maal, macula, sanskr. mala, sordeSy lutum,
^. ;>/.): finffitunt cenzeg milon,ywi/»- lit molia, lutum; auch griech. ^leXa^, niger?
gentis passwitn millibus. Bo. 5. cf. aber auch lat macula und meigil, plaga.
milla, levas. D. I. 342. Bib. 5., so wie mittelhochd. meilic und mort-
milla ) n j 4 nicil. ^- S. auch MAL.
mila/ I ' ^^'^ ^'""'^^ peragiij. Prud. 1. ^^^^ ^jj^ ^^j,^ D jy 52. die heidenisken
roiU: zu6 milä. Mcp. meilin ni sculen unsich nicht unrei-
nen. D. lil. 88.)
, MBLLO, n. pr. Cf. MELO. — Ge- **• ^' "^^^^^ guerela. M. 31-Le.2. meila, ma^
hiehcr MILGAST, n. pr.? , ^^' ^^'"- S^* i. «^ «
17.^2. meilun, maculas. Em. 29. Re.
r At r ./• , 1 -iN c ono MEILHAFT.
I, «frfe, müium (angcls. mil). Sg. 292. „eilhaftaz, vitiatum. Da.
GAMEILJAN.
^/^//m), papilio. Em. 19. 5/rf/io (anguis (gemeilte, polUdt. Wn. 1542.)
1051«, lacertae similis, iergo depictus lu. (UNGEMEILTER meide, iUibata virgine.
bus guttis in modum stellarumj. L. F. 2. -yy^^ 1542.)
13. Zt Pr. V. t. m. stelio. Ma. M4- A. Ib. GAMEILIGAN, GAMEILIGÖN.
Rd. Bib. 2. 4. 5. 6- Pr. e. siilio. Ja. — j^ haben t gemeiligit, commaculastis.
lolm, olm, molt, moltwnrm« — Cf. D. IL 280.
IT (so hat er sich gcmeilegot D. III. 52.)
iT, stelUo. Bib. 4. 12. (cf. Molt wurm). IVTPIOT ;v
M, stellio. Bib. 1. (cC Moltwurm, Olm). ^**^^^ ^^ P^^
lim, stellio. AI. 2. MÜIOL (?), ciatus. Wn. 460. Ist es URCEÖL
•.j- 1 -r (q. y.); cC aber auch angels. raele, cyathus,
an s. MAiJ.
MÄLLOBAUDus, ». pr. (francusj. Am.
MELIBEjISC. — g. s. melibeiskin, ndüboei
n.«. . T (ducUJ. VA. m. 401.
ULLI s. MAL. •
. MALAHA (cf. MAHAL), /. — mantlca. Hör.
, m., angeU. und nord. mul, SRattlcfcIi F. 3. sabema. VS. St cabema. Sg. 292. ca.
9. filida* W. y. tasca, pera. F. 1. Sal. 4* ma-
721 BULICHA. MILUE MEUBOC— MILCH. !
leba, mantica. Mon. 2. malba, pera. R. Em. filELCH (cf. angs. melce. foeta femika o. i
32. Sal.l. (mal he, pulg e,2ai<roa. Wn. 460.) mjlKty lacteuts), m t It, foetus. Vi. hidu
a. s. malaba: — gibot tbat sie firnamin, d. pl. melch e m ^ /oetibus. Rb. .
ouh uoibt mit in ni namin, tho a.phf, melcho, yb«/a«. Bl.
xi tbemo friste in t\ uuegeneste» a.pt.n, meichia , Joetas. Rb. ^
sekil noh tbia malaba, tbat sas (scaf undc cbno melcbe. D. III. 83.'
sie fuarin tbanana, noh oub ni SLEGIMELC. Po. ) (bieber?), öo^todb
fuartin in thiu thing mit in ni' SNEGILAIELG. Sal. 1. i SLEGIMELO.
beinan pending. O. III. 14, m. CHUAlELHTRA (?), miiltra. D.; bieher?
n.p/. malacba, sisterciae. Sg. 299. MELCUBELIN; biebcr?
a.pl.male v. bu]ge,Jiscos. O. II. 345. ^
^ Gehört AIALAHERE i: bernhardus qui dicUur MELIBOCum, Berg,
malahere, hieber? oder xu HARI? « .
MfcLOCAUUS. Ort Piol.
MIUCHA, tinnus (FIscb).
milcba, timuts. Tr. MALLUHINGA. Ort
milecba, tiimi. Tr.
MELODUNUM und mcliodanum. Oita
MILUH,/ (und n.?), ^i((^f gotb. milaks,
angels. meoluc, meolc, nord; miolk (griecb. MEILANA, Ortsn. Urk. v. 947; cf. megiola
yaJMig yXayoq, lat. lac).
n. s. miluh. Is. 6. Sg. 242. milob. Wm. 4, 10. MELLERE. Bergnamen.
mileb. Wm. 4, 10. IL milch. N. 22, 3.
d. s. milochi, Rb. milichi. Wm. 3, 12. U. MALARICus, n. pr. (franauj. Am.
milihi. Wm. 8, 8. II. miliche Wm.
. 4, 10. 5, 1. 12. 8, 8. Mcp. milecbe. MALORIX, /m/orioa dux. TA.
Wm. 5, 12. L milche. Mcp. N. 67, 16.
a. s. miluh. Rb. MEILIS, Orls. Urk. t. 972.
MILUII, MILOH, B. pr.
UUOLUESMILICH, SBo{f«mi((^, cardim ayU MILIWA,/, gRU6e, tinea, nord. melr,ini
vaticus (PfL). Tr. Tijr AT
MILÜHFAZ. cf. iTlillj.
MILUHCHAR. n»»l> ««»• T. 36, 1. Sg. 242. Bib. l. 2.
MILÜHSMALZ. mileuna. Mcp. .
MELCHAN(molcb), melfftt, angel«.melcan, miluua. F. j»"**
meolcjan, lit. milsztii slav. molcti, lat («n»lwe. Wn. 460.)
mulgere, gricch. dfisXysivi cf. sanskr. mrij.
purißcare, abstergere. MOLA Wen S. MAL.
(ib) milcho (milcche. Wn. 232.), nudgeo.
L. Mon. 2. Em. 32. F. 2. MALOüENDTTS ».^.,..... j ^
GAMELCHAN. fflAl.UUl!.l.>UU&, marsorum dux,
. zi kimelchanne, ad eüciendum (mi- M|LIZA, n. pl, miUtes. Em. 29.
luh). Rb. g. pl. mW'iiio, miütum. Pa. gl K.
ist kimolchan, emtdgitur. Rb.
ARMELCHAN. AIELCH s. MILUH. .
armolchanemo, exhausto (ab»e)% VC-
IM. 309. ' MILCH s. MILUH.
HELHTRA-^MELb.
HELD.
724
MTM s. MJLim.
aTA, mtiUi cf. MAL.
$• malta, beta. Mon. 2. Sal. 1. 2. Tr. Wn.
460. melda, atriplex. PfL 1. (melde.
Pfl. 2. moulta. L. mSlhta. F. 2.
mouhlta. F. 1. molta* Hs.)
f. maltay betae. Bib. 7. 10. IL malt| be^
tat. Bib. 4.
9. malta, atripüce. St 6^/a^. Bib. 13*
J)A s. MALTA.
• I
Jddn, MELD6N (auch MELDJANr), mtU
1 (dessen heutige Bedeutung schon eine ab-
Bitete ist), angels. meldjan, prodere, indi-
^ Z.MAL?
Bedeutung und Gebrauch:
dere. Bo.5. Mcp. R. Em. 19. 21. 30. M.28.
If. Gd- 1. 3. D. IL 341. deferre. M. 15. 22.
;an. 10. 11. 13. Bo. 5. Sb. iraducere. M. 31.
iC. 1. 2. 3. ni tharft es, quatun, loog*
ten^thin spracha scal thih ougen, thinu
uort nua thiu meldont thih in driuua.
). IV. 18, 28. ther ni thuingit sinas
nuat ioh thaz ubil al giduat, zelluh
hir in ala uuar, ther hazzot io thaz
ioht sar, bi thio thaz siner scimo ni
leldo dati sino. 0. II. 12, 93. iudas
neidet christum iudeis. N. 18, 3. meldet^
rra^ (delictuni suum). K* 46. ioseph tho
ro gomman, mit thiu her reht man
uas inti ni uuolta sie melden (tradiu
ere)f naolta tougolo sia forlazzan. T.
,7.
Form und Flexion:
: meldan. M. 15. 31. Le. 1.3. Can. 10. 11.
melden. Bo. 5. Mcp. Le. 2. Can. 13.
meld6n. T. 5, 7.
) meldet. K. 46. N. '18, 3. R. meldat
Em. 30. meldot. D. II. 341.
) meldent. Bo.5. meldont. 0. IV. 18,28.
) meldee. Bo. 5. meldo. 0. II. 12, 93.
(sie) melden. Em. 19. meldon. 0. II. 12, 93.
in cod. V. P.
(er) meldeta. M. 28. Gd. 1. Rf. meldotai
Gd. 3.
(ih) meldeti. Em. 21.
(er) meldeti. Bo. 5.
p. a. i2.}it. meld entcmo. M.22. meldantemo.
Sb. Can. 10. 11.
gameld£:n, gameldön.
gimeldot, promant. Aid. 2. steht flir gi-
meldont, produnt, oder gimeldon pro-
^ dani oder gimeldoe, prodat.
gimeldeta, detulerat. Mtp. Bib. 1. 2.
p.p. gimeldet, deUUus. Mt{;. Sb. Bib. 1. 2.
(gimeldit Bib. 5.)
n.'S.m. gimeldatar, delatus. Bib. 7.
n. s. f. kameldetiu spratta, prodita
regula. H. 13.
d.s*m.n* gimeldetemo. Mt{;.
d* s* f* gimeldetero ('dato indicioj.
Mi{j., delatae, Bib. 1. 2.
ii./9/.jf. gimeldato, ddaiae (pecU'
niae, midieres)* Mtf;.
f^imtXAoit^ delataeCpecuniaeJ*
Bib. 7.
gimeldeto, ddatae (peamiaej.
Bib. 1. 2. delatae (muUeresJ.
Sb. Bib. 1. 2.
farmeldI:n, farmeldön.
diin sprahha dih formeldet, mamfestum
tefadt. Frg. 31.
(daz sie fermeldoten beniamin. D. III.
105.)
f ermeld et j proditum. Eb.
firmeldet, delatae. Bib.
MELDA, f. (angels. meld, indicium)^ dela-
iura. Ja. delatio* Rf.
dl s; meldu, proditione. Is. 2.
HELDUNGA,/., SRelbung (angels« meidung)
proditio. Asc. 1. 2. 3. delatura* Bib. 7.
a^s* meldii4ga, delaturam (civitatis). Mcr,
Bib. 1. 2. 3. 12. A. D. IL 378.
FARMELDUNGA, f., proditio. -^ d. s. in
fermeldunga han ih gesundot. Co.
MELDARI, m., ^tlbtti angels. melda, pro
ditor, delator.
721 BHUCHA. MILUE MEUBOC— MILCa "i
I _
leha, mantica. Mon. 2. malha, pera. R. Em. MELCH (cf.angs. meXce. foeta femiha n. n
32. Sal. 1. (malbe^pulge, jMi6€riia. Wn.46Q.) mylkr, lactans), me(f/ foetus. R. hiehe
a. s. malaha: — gibot thaz sie firnamin, d. pL melchem^ /oeiibus. Rb.
ouh uuiht mit in ni namin, tbo a.phf. melcbo, yb^M^. Bl.
zi ibemo friste in zi uuegeneste, a.phn. melchia, yb^/a^. Rb. ^
sekil nob tbia malaba, tbaz sns (scaf undc chuo melcbe. D. IIL 83.]
sie fuarin tbanana, nob oub ni SLEGIMELC. Po. ) (bieber?), 6ii/liNfo|*
fuartin in tbiu thing mit in ni- SNEGILMEL6. Sal. 1. i SLEGtMELO.
beinan pending. O. IH. 14, 4L CHUMELHTRA (?), midtra. D.; bieber?
n.pl. malacba, sisterciae. Sg. 299. MELCUBELIN; bieber?
a.pLmsile v. hu]ge^ ßscos. D. IL 345. s
^ Gebort MALAllERE i.; bernhardus qui didUsr MELlBOCum, Berg,
malabere, bieber? oder zu HAUI? ^ .
MfcLOCAUUS. Ort PioL
MILICHA, tlnmis (Fiscb).
mileba, iinnus. Tr. MALLUHINGA. Ort.
milecba, iinni. Tr.
MELODUNUM und mcliodanum. Oiten
MILTJH,/. (und /!.?), SRKc^i gotb. miluks,
angels. meoluc, meolc, nord; miolk (griecb. BIEILANA) Ortsn. Urk. v. 947; cf. megiolai
yoAa^ y^yoq, lat. lac),
n. s. milub. Is. 6. Sg. 242. milob. Wm. 4, 10. BIELLERE. Bergnamen,
mileb. Wm. 4, 10. IL milcb. N.22,5.
' d. s. milucbi. Rb. milicbi. Wm. 5, 12. U. MALARICus, n. pr. (francus). Am.
milibi. Wm. 8, 8. IL milicbe. Wm.
. 4, 10. 5, 1. 12. 8, 8. Mcp. miiecbe. MALORIX, /m/onm dux. TA
Wm. 5, 12. L miicbe. Mcp. N. 67, 16.
ö. $. milub. Rb. MEHJS, Orls. Urk. v. 972.
MILUH, MILOH, n. pr.
ÜUOLUESMILICH, SBoIf^müc^; cardum ^h MILIWA,/, ^WU, tinea, nord. melr.mö
vaticus (PH). Tr. Tiyr a t
MILÜHFAZ. cf. iVlAJu.
MILÜHCHAR. miliuua. T. 36, 1. Sg. 242. Bib. 1. 2.
MILUHSMALZ. mileuua. Mcp. .
MELCHAN (molcb), ntelfen, angek. melcan, miluua. F. j» ^^
meolcjan, lit. milsztii slav. moicti, lat («nilwe. Wn. 460.)
mulgere, griecb. d/ns^stv; cf. sanskn mrij.
purißcare, abstergere. MOLAWen S. MAL.
(ib) milcbo (mileche. Wn. 232.)^ nudgeo.
L. Mon. 2. Em. 32. F. 2. MALOnENnim ^ t
GAMELCHAN. fllAl.UUll.l^UU&, marsonan dux.
zi kimelcbanne, ad eUdendum (mi- M{LIZA, n. pl, milites. Em. 29.
luh). Rb. g. pi niilizzo, miütmn. Pa. gl K.
ist kimoicban, emutgitur. Rb*
ARMELCHAN. AIELCH s. MILUH. .
armolcban^mo, exhausto (ubirej. VG.^
HL 309. MILGH s. MILUH.
MELBTRA-^MELD.
HELD.
724
aTRA a SOLUH.
CA, gielbe; cf. MAL.
malta, beta. Mon. 2. SaL 1. 2. Tr. Wn.
460. melda, atriplex. PfL i. (melde.
Pfl. 2. moulta. L. mSlhta. F. 2.
mouhlta. F. 1. molta« Ha.)
maltay betae. Bib. 7. 10. IL malt| 6e-
tat. Bib. 4.
malta, atripüce. St 6^/a^. Bib. 13«
DA s. MALTA.
D^ MELDÖN (auch MELDJAN?), mtU
(dessen beutige Bedeutang schon eine ab-
tete ist), angels. meldjan, prodere, indi-
Z.MAL?
Bedeutung und Gebrauch:
^e. Bo.5. Mcp. R. Em. 19. 21. 30. Ma2a
. Gd. 1. 3. D. IL 341. deferre. M. 15. 22.
D. 10. 11. 13. Bo. 5. Sb. iraducere. M. 31.
. 1. 2. 3. ni tharft es, quatun, loug*
n,thin apracha scal thib ougen, tbinu
ort nua thiu meldont thih in driuua.
IV. 18, 28. ther ni thuingit ainas
lat ioh thaz ubil al giduat, zelluh
Ir in ala uuar, ther bazzot io thaz
»ht sar, bi thio thaz ainer acimo ni
^Ido dati sino. 0. IL 12, 93. iudaa
sldet Christum iudeis. N. 18, 3. meldet^
yjii (delictum suumj. K. 46. ioseph tho
> gomman, mit thiu her reht man
aa inti ni uuolta sie meldon (tradu*
*e)f aaolta tougolo aia forlazzan. T.
7.
Form und Flexion:
mcldan. M. 15. 3L Le. L3. Can. 10. 11.
melden. Bo. 5. Mcp. Le. 2. Can. 13.
meldon. T. 5, 7.
meldet K. 46. N. '18, 3. R. meldat
Em. 30. meldot D. IL 341.
meldent. Bo.5. meldont. 0. IV. 18,28.
meldee. Bo. 5. meldo. 0. IL 12, 93.
(sie) melden. Em. 19. meldon. 0. II. 12, 93.
in cod. V. P.
(er) meldeta. M. 28. Gd. 1* Rf. meldotai
Gd. 3.
(ih) meldet!. Em. 21.
(er)'meldeti. Bo. 5.
p.a. d.m. meldentcmo. M.22. meldantemo.
Sb. Can. 10. 11.
gameld£:n, gameldön.
gimeldot, promant. Aid. 2. steht (ur gi-
meldont, produnt, oder gimeldon pro-
^ dani oder gimeldoe, prodat.
gimeldeta, detulerat. Mtp. Bib. 1. 2.
p.p. gimeldet, delatus. Mt{;. Sb. Bib. 1. 2.
(gimeldit Bib. 5.)
19.. j. m. gimeldatar, delatus. Bib. 7.
n. s. f. kameldetiu apratta, prodita
regula. H. 13.
d.s.m.n. gimeldetemo. Mt{;.
d. s. f. gimeldetero (dato indicioj.
Mi{j., delatae. Bib. 1. 2.
ii.p/.jf. gimeldato, delatae (pecu-
niae, muUeresJ. Mtf;.
g i m e 1 do t e^ cfe/^/o^ ()ieama^.
Bib. 7.
gimeldeto, delatae (pecuniaej.
Bib. 1. 2. delatae (muUeresJ.
Sb. Bib. 1. 2.
farmeldI:n, farmeldön.
diin aprahha dih formeldet, manifestum
tefacit. Frg. 31.
(daz sie fermeldoten beniamin. D. III.
105.)
fermeldetj proditum. Eb.
firmeldet, delatae. Bib.
MELDA, f. (angels. meld, indicium)y dela-
iura. Ja. delatio. Rf.
dl j; meldu, proditione. Is. 2.
HELDUNGA,/., SRelbung (angels« meidung)
proditio. Asc. 1. 2. 3. delatura. Bib. 7.
a*s* meldii4ga, delaturam (civitatis). Mcr,
Bib. 1. 2. 3. 12. A. D. IL 378.
FARMELDUNGA, f., proditio. -^ d. s. in
fermeldunga han ih gesundot. Co.
MELDARI, m., ^tlbtti angels. melda, pro
ditor, delator*
726
MELD. fiHLTL
MELH
n. s. meldari^ proditor. Rb. T. 22, & Tn
meldäre, delaior. Bo. 5.
a. s. meldare, delaiorem. Bo. 5.
n.ph meldara, qui detulerunt. Bo. 5* mel*
dare, proßitores. R.
MELDi^ Volksnamen. Jul. C.
Gehört hieher der Ortonamen: MELTIN?
BULTI) mi(bf gotb., angels., nord. mild; cf.
malz und angels. miltan, liquere, meltaSi
liquefacere. Zu lY I .ri I J •
Form und Flexion:
milti. T. 99. 118. milte. Bo. 5.
n. s. vfi. milter. V. Sg. 913.
d. s, m. milten. Co. 1.
a. 5. m. milten. Re.
a. s. f. milta. Mop. 17.
n.pl. m.milte. Gc. 8. 9. Ep. can. 2. 0. IL 16,
5. N. 80, 3. milde. Gx.
Superlativ: miltisto. Wess*
Bedeutung und Gebrauch:
mansuetus. Gx. largiis. V. Mop. 17. munißcus»
Gc. 8. 9. hospitalis. Ep. can. 2. kunianus.
Sg. 913. 60 so ih thir milti uuaa, sicui
ego tibi misertui siim. T. 99. uuis mir milti,
propitius esio mihi. T. 118. in (iis) sinea
koldes milte uuJire, mnlti pradigus auri.
Bo. 6. uuesent milte dero carnaUum, daz
iu got kebe spiritalia. N. 80, 3« demo
milten barmi. Co. 2. den milten ke«
bare, hilarem daiorem. Rc manno mil-
tisto (cot). Wes8. salige thie milte loh
muates maromunte. 0. IL 16, 5.
MILTA, n. pr. f.
UNMILTI, inmiiis. Pa. Ra. gl. K.
MILTI, f., ^ilbtf nord. milA'iy dementia, mu^
nißcentia.
n. s. milti. 0. l 3, 19. IIL 10, 15. Bo. 5.
N. 121, 7. Sal. 1. 4.
d. s. milti. 0. IL 12, 27. 14, 49. IIL 2, 9.
18, 57. V. 11, 25. Co. 1. Bo. 5.
a. s. mihi. Oh. 139. O. IIL 19, 12. IV. 16, 52.
ii.p/.milti. 0. IL 14, 114. IV. 1, 51.
a.pl. milti. O. IIL 14, 111. IV. 37, 46.
Bedeutung und Gebraudi:
largitas. Bo. & hilariias. SaL 1. 4. gi
mo antuuurti mit mammenteru i
O. V. 11, 25. gab drubtin aniui
mit suazlicheru milti. O. IIL 1
gab er mo antuuurti mit mich
milti. 0. IL 12, 27. daz lerta na
miltL O. I. 3, 19. tbiu druhtinea i
0. IIL 10, 15. daz ist minna
milti. N. 121,7. thia milti, thia c
druag. Ob. 139. sines selbes milt
muates mammunti. 0. IIL 19) 12
fiang er nan mit thulti thurnh
mihi. O. IV. 16, 52. gimuatTago
tho in, uuas zuene daga thar m
milti sino iz datun, so sie nan
tho batun. 0. IL 14, 114. iz zi th
uuurti, ni uuarin thino milti. (
1, 51. thuruh sino milti uuas i
mammunti. O. IIL 14, 111.
MILTAHA, OHsn Hieher?
MILTINAMO (hieher?).
MILTHERZL
MILTLIHHO (uuuofanti), largiier.
Frg. 43.
Comparativ: miltlihhor, largius. l
MILT JAN, misereri; nord. milda, pi
mitigare* Nur bei T.
Form und Flexion.
Inf* zi miltenne« T. 99.
(ih) miltiu. T. 89.
(er) miltita. T. 44, 1. 53, 14. 79*
imp. milti. T. 61. 85. 92. 111.
p. a. miltanti. T. 99. miltenti. T
Mit gen. :
thines ebenscalkes ze miltenn
sereri. T. 99. unser miltenti,
tus. T. 92.
Mit dat.:
miltita in (iisj. T. 44, 1. Iru. '
thir. T. 53, 14., misertiu est.
mir. T. 85. uns. T. 61, 1. mii
sune. T. 92., miserere. miltiu
menigi, misereor. T. 89.
ARMILTJAN.
k
727
MOLTA-'MALZ.
MILZI—MAMSIÜNTI. 728
ttermiltege, ne Klarescat (aiumus),
Gc. 10.
., /., Stfiarmundr miserieordia.^
Nur bei T.; bei Andern miltnissa, milt-
nassL
m s. miltida, nasericonßa. T. 4, 6.
g. t. millida. T. 4,8- miltida giruorit
nuard. T. 97. 12a (^rfo/.?>
dL «. miltida. T. 49, 3. miltidan fol-
gent, misericordiam consequuatur,
T. 22, 12.
a, *. miltida. T. 4, 10. 56, 4. 141. mil-
tida teta in imo. T. 12S.
HILTNISSA, /., mUericordia.
dl & in miltnisso chindo. b. 9, 4.
o. s* miltnissa) misericordiam. Is. 9, 1.
MILTNASSI.
miltnassi. Da. \ . j, ..
miltniasl Tg. 1. j » *^^'"'
MOLTA & MAL.
MULTjan s. MAL.
MALTER, ^alttti maidrum. Em. 31. wid
sdion in den ältesten Urkunden.
Bf ALDAViNus, n. pr.
m
MUOLTRA, SRttlDe.
muoltre. Gd. 1. Wo. 863.
.mnoltera. Em. 31.
mulhtra. D. \ , cupisterium.
moltere« Wn. 460«
roolter. Tr. Em. 31*
dl s. muoltro. M. 31« Le* 1.
muoUra. Le. 3. \^ alveolo.
muoltera. Le. 3.
ii./i/. niultera, alveota. L.
BIELM&MAL.
HOLM a MOL.
IHALZ s. MAL.
MSLZl^ n., SRilif nord. milti, angels. milte, ^
milt, spien. — Cr. MAJu und malz, milti*
». ^. milzi. Sg. 242. Em. 27. 31. Pr. v. t Tr.
m ilze. Sl Em. 28. (Wn. 460. D. III. 45.)
d. s. (dem milze. D. III. 45.)
MAlMDyU ^var. MANIMI, LANIMI;, zu den Ly-
giern gehöriges Volk. TG. 43.
MDIA) Frauennamen. (Cf. den nordisch, mimir
und fiifm, 6dj|attfpte(er/ miou;, ©c^aufpielerin^
fMfi^y Slfff/ fufiiofjuxif td^ Q^nte nac^.)
MIMIDRUT. MIMIHILT. Frauennamen.
MIMUNI. Frauennamen.
MIMIDUN (gRinDe»). MIMILIBA (?KemIeb<n).
MIMIGARD, MIMIGARDIFORD, MIMIGAR.
FOROA, MIMIGERNEFORD. Ortsnamen.
, 'mater^
terae.
MOMA)/.^ SRtt^mei matertera, consangmnea.
n. s. moma. A. Bib. 12. muama. Ib. Rd.
muoma. Bib. 9. Mcp. muma* Tr. Zf.
muma. Em. 31. mume. Wn. 460.
g« s. muomun. Mo. Bib. 1. 6. 11. 13.
mSmin. Bib. 7.
(muemen. Bib. 5.)
MÜOMÜNCHINT.
MÜOMUNSÜN.
MAMMALön? ist auf ein solches Wort aus
LEFFSMAMMALOT, balbuili. Rb. zu schliefsen?
cF. stammalot, aber auch lefso und das
heutige mummeltt.
MUMMELINus, n. pr.
MAMMÜNTI. (Cf. die Nebenform maomunti,
aber auch alts. madmund. S. auch goth. manv-
jan, parare und lYlxlLii«/
Bedeutung und Gebrauch.
miis. N. 24, 10. 85, 5. 95, 13. manstietus. N.
33, 3. 36, 11. 146, 6. 149, 4. suavis. Mcp. 34.
iractabilis O* '• exorabiüsj. VA. IV. 439.
blandius. Mart placabiüs (linguaj. M^ pla»
ddta. VA. L 525. dissoluius. Gh. IL tener.
729
BIAMMUNTL
MAMMUNTL
D. IL 337. manmunte, lento (conamine).
Mart. manrounden, lentis ßagelUs. G. in
manmendero unizi, blandis candtNribus»
Mcp. 72. dero mdmmendun undo, Unis
undae. Mcp. 12. manmendiu metemscaft,
o blanda (codi) temperatio. Mcp. 21. thu-
ruh sino milli uoas er in mammunti.
O. in. 14, 111. salige thie mute ioh
muates mammunte. 0« II. 16, 5. aelbon
krist tbar betota iob sinaz uuort ouh
lobota, intfiang iruz zi guate mammun-
temo muate; 0. III. 11, 26. habe mam-
muntaz muat* 0. IIL 19, 35. gab er mo
antuuurti.mit mammenteru milti. O.
IV. 11, 25. thaz er then uueg mit nnati
mammuntan gidati. 0. IV. 4, 28.
Form und Flexion,
mammunti. O. IIL 14, 111. mammonti* Le.
manmunt— • Mart mammende. N. 85^ 5*
Mcp. 34.
n. s. 77t. mammonter. VA. IV« 439. (mem-
rointer. Bib. 5.)
71. s. f. mammontiu. M^. Bib. 1. 2. Gh. 3.
d.srm.n. mammuntemo. O. III. 11, 26.
</. 1. f. mammontero. VA. L 525. manmen*
dero. Mcp. 72» mammenteru. O.
IV. 11, 25. mammendun. Mcp. 12.
<j. s* 171. mammuntan. O. IV. 4, 28.
a.*s. n. mammuntaz. 0. III. 19^ 33.
V. s. y. manmendiu. Mcp. 21.
n.pl. 771. mammunte. 0. IL 16, 5. mamminte«
N. 24, 10. mammende. N. 95, 13.
manmende. N. 33, 3. mammen>
den. N. 36, 11.
d. pl. manrounden. G. mammunden. D.
IL 337. mamminden. D. IL 337.
a, pLm. mammende. N. 146, 6. 149, 4. mam-
menden. N. 75, 10« mamenden.
N. 24, 9.
MAMMUNTO, molliter (ventri serviuntj. Gc.
4. 10. Ec.
mammondo, suaviier (disponit). Bo. 5.
mammonto githagcta. 0. IV. 23, 33.
gizellen. Oh. 96. gistillen. 0. IIL 19,20.
aazL 0. HI. 26, 30. mammendo, suavi-
ier (sang). Bo. 5. leniier* Bo. 5.
Comparativ: mammuntorj/rangiiiV/iM. Ge.3«
ÄLEMAMMENDO (farendiu), miiis.Vi
ÜNMAMMÜINTL
onmammunta, minus aequanimiier.
onmammanteni inmitibus (nidisj.
IV. 17.
MAMMUNTI,/. und bei 0. (auch gL K.
Pa.?) neutr.
Bedeutung und Gebrauch:
placor. Ua. Bib. 1. 2. 3. 6. 7. 10. 11. 1
mansuetudo. N. 33, 21. 44, 5. 89, 10.
lenitas. M. 29. Gc. 1. 6. iramfuUlitas.
blandimentum. Gc. 3. Gh. 1. 3. M. <
missio. Gc 3« sedus (sine dubioj. Ra.
lesia. Ra. gl. K. foetus. Ra. gL ]
mammunti 9 sinu (tranquilUtatis).
mammonti, ji/iiM7t. M.30. duruhc
mendi mines lichamen. Co.4. h
diu zorn ze mammendi benue
mitigasti. N. 84, 4. so ist ther hc
geist, thiu sconi ist al in imo i
auaznissi inti guati ioh mam
gimuati. O. L 25, 30. thar uuas
uuari grases ouh gifuari, mami
ginuägaz, thia buah zellent unt
0. IIL 6, 34. ob ih ouh irstur
uuas ther mih bidulbi, in hu
ouh ni leittut, ioh mammunt
beittut O. V. 20, 108. niaz ei
mammuntes. OL 82. quad, after
thult i zi mammunte in iz uuui
IV. 15, 44. er uuas dubun gilih,
uuas so gilumflih, thuruh thi
guati ioh thaz mammuntL O. L
thaz uuir thaz mammunti in th
rounti, niazen uns in muate in <
zi guate. O. V. 23, 29. 59. 131. 17
195. 207. 221. 233. 243. 257. 271
297. lerne hiar thia guati, uui
8cr druhtin dati, sincs selbes
ioh muates mammunti. 0. III. j
ir ni thurfut, quad, bi thiu,
lazu ih mit iu, mammunti ginv
drof ni suorget bi thaz. 0. IV. :
in euuinigo uuunni so ferit
adalkunni, in mammunti ginu
hiar githionotun sie thaz. 0. V.
thaz selba mammunti thaz dui
»
filAMMUNTL
MEMPESC—MAN.
732
MiMONTiGI, /., indidgsntia. VC. H. 345.
UNMAMMUNTIGI, /., inßequalHas. Gh. 1.
MAMMUNTÖN (mainmuntjan, inammun*
tön?)« — mammenteiii vuuisuescant. Rc
GAMAMMUNTÖN (gamamniunt)an, ga.
inammunt6n?).
gimammontis (giinammonti8t£ib.7.)i
Unis. Mo*. Sb. Bib. 1. 2»
gimammuntenty emolümU» Ge. 3. '
gimammendeat, mitiges ('eumj.fi. 93, 13.
gimammuntot (gimammontot. M4. Bib.
1. 2.) uuirdit, lemetur (patientidfirifi^
cepsj. Sb.
MEMPISC-, Ortsnamen.
in flandris et in mempisco et in ceterii mari-
ümis locis. Cap. Car. et L. 4.
tjhifi sin gnati^ nuant eteino thas
biufarb, thaz er bi an«ijb;.irßtarb. O.
UL 26, &9- naman sie tho \xo uuat,
legitan thar uf in gidat, in mam*
munti int in suazi, tbaz er thar oba
saxi» O. IV. 4, 16.
Form und Flexion r
01 I» jinainmunti. Ra. Gc. 3. Bib* 1* 0. III.
6,34. mamnnti. Bib.2. mammundi.
gL IL mammonti. M. 30* Mcr. Pa.
Gh. 1. 3. mammendi. N. 89, 10.
manmindi. . N. 33, 21. mamintL
Bib. 10. (mammiti. Bib. 13.) (mam-
minta. Bib. 6.) (maminda. Tr.)
. (mamminto. Bib. 11.)
gm $• mammonti. M. 29. Gc. 1. 6. Gh. 3.
mammendi N. 131, 1. mammun-
tes. OL 82. O. V. 20, 108.
dL A mammunti. Gc. 3. mammendi. N. BIAMBRA^ Ortsn.
84, 4. 89, lOi mammunte. 0. IV.
15, 44.- IWimiA^ Ortsn.
Om $• mammunti. Bib. 2. 3. O. I. 25, 26.
IIL 19, 12. IV. 15, 46. V. 22, 4. Tif A TW- ,^ MA
mammonti. M. 30. Mcr. Bib. 1. 7. iTlAi^? «'^f- «^«"^ cogitare. Cf. anch iUil.
Von den hierunter aufgestellten Wortern sind
vielleicht einige abzusondern, und wiederum ge-
boren vielleicht noch andre, z. B. m a n 0 , m ö t,
munt) mund) muntar, mendjan, hieher. S.
diese Worter.
IMAN^ m,, goth. man nnd manna, angels.
man, mann, nord. mannr^ madr (und
i\
mammendi. Co. 4. N. 44, 5. 131, 1.
(memmidi. Bib. 5.)
mtf«? mammuntu mir mostn, coimedo.
gL K. (oder bt es mammuntu mir,
mosiu?)
UNHAMMUNTI(ummammunti.Ra. unmam-
^ montL Pa.), dumus (Spinae asperitasj. gL K.
UAMMUJNTSAIVL
d*s*ULn. ze maromentsamemo san^e, in
blandum cantum. Mqi. 47.
mit manments^mero anasihte,
leni vultu. Mcp. 34.
UiNMANTSÄMO, blande (sih kesu&set).
Bo. 5.
MAMMUNTSAMI, /.
4* 9. mit iro manipentsami, blanditiis.
■ •
Bo. 5. blanda. Bo. 5.
GAMAMMÜNTSAMÖT. ;
gemimmentBamot uuerden, foveri.
Mcp. 7.
II.
.V.
man als servus, serva)^ SRann^ SRenfc^
fskr. manu (2)enf(r)]. Cf. celebrant carmi-
nibus antiquis iuisamcm deum, terra ediium,
et JiHum mannum, originem gentis condito-
resque. TG. 2. —> Ist auch mauere, fuvtiv,
tOC^ntn zu vergleichen?
Bedeutung und Gebrauch (cf. auch die
Composita ) :
hfmo. Is. 3, 3. 4, 4. 5, 7. K. 4. 5. 7. Rh.
gl. K. Wess. Em. 33. Frg. 7. E. Pn. Ct 63.
Sg. 913. T. 7, 4. 15, 3. 17, 7. Bo. 5. N.
15, 7. 36, a 37, 16. caro. Gh. 1. 2. 3,
. . vir. Is. 5, 4. T. 43, 1. 2. Ct. 95. N. 1, 1.
31, 2. Wm. 3, 10. mas. Tr. »tcp.
Aus folgenden Beisp^len ei^eben sich nicht
fiur. diese Bedeutungen,: sopj^em auch die
147]
733
MAN.
• •
i&m.
f. I'.
Bedeutung des man als SJ^antt; im Gegen-
satt zum Kinde, als ^clbf als S^lmantl/
als Dtfn (Im an n.
iange man, juvenes. N. 77, 63. trhin-
desee man! juvenesl N. 148, IQ. man
got, hämo deus. N. 13^ 1; got man,
deus hotno.K^ 44, 5. salig miBii, bea-
ius vir. N.31,2. trn neben raffru, ebrins.
N. 106, 27; kettilose man, beKal ßlii
obsque fugo. Rd. sundig man,,/?^cc/?-
for. N. 10 (a), 3. heilige maii^ sandi
mrL N. 97, 8. reht man, /ustus. T. 5, 7.
unrehtemo man, viroiniquo. N. 17,49«
m a r e man, memorabiUs* D. II. 348.
ther haflcs man ni unisot O. V. 31,
11. tbemo eristeo man. O. IL 4, 11.
erist kiscaffanemo man, proiopla'
stae. D. fridomachigen man, hQmini
pacißco. N. 36, 37. ibemo heidin^n
man. 0. IV. 20, 4. christana man,
chrisiianu Mz. tbemo br>ii%igei^%«m
0. IL 42, 33. blintan man. O. IL 1, 50.
tbemo kumigen man. O. lU. 4, 34.
tbie nnola unilligun man. 0. IlL
10, 17. dote man. O. IV. 26, 18. Iber
naenigo man. O. I. 17, 51. so utii-
zio man dar mite. Syl. strit uuirdet,
nbe ein man uri si, qnaesHo ^st de
quodam, Über sU an non. Syl dU ist
guodeiru slahdu dflan, iste est ßlhis
dauid. D IL 283. so siu (Maria) gisah
tben liobon man (den Knaben Jesus)
intirn thaz berza biquam, tbos*prah
si zi tbemo kinde mit gidrostemo
srinne: nuio uuard tbaz ib nitiöesta,
manno liobosta, tbaz tbu hiar ir-
nnunti mir untar tbctu benti.'O. L
22, 41 — 44. nist man tbob ernuolle,
tbaz gamisgi al gizell^. 'O. I. 3, 21.
er nist in erdringe, tbef fra lob ir-
singe, nbb man iosogimuati, tber
irzelle ira guati. O.'L 11^ 48. nist
man ni'bein in u'uotolti, tbaz sa-
man ftlirsageti, nuio manffg uuun-
tar ünnfti' ZI theru drirlitines gi-
bnrti. 0. 1. 17, 1. ni s?4nan ilibein
sd fiigi^ ni 8Snali<zrfi»''ergff. O. I.
1
■ I
■ •
11^10. tbar tiuÄs' ein man alt
salidoti gizalter. O: L 15,' 1. se
ttran thurub not sinaz kora re
O.* L- 1, 28. ein wise man macbc
deren nufsen. N. 41, 8. so ein c
man riebe nuordensi. N. 48, 17.
uuar der man isi, der gotes
ne suobta. N. 51, 9. däz ros ist 1
xe mannes belli. N. 32, 17. föne
unerdent keribtet mannea k
N. 36, 23. inquiHnus, daz ist der i
hns ae babet unde er anderes
nes seldare ist N. 118, 19. ze
nis ebincbristanin minno, ad
rem proximi. N;' 32, 2. fon demc
ihannis uucicbi, eoc eqnsueiudu
manae inßrmitatis. N. 34, 17. daz
nc sab, ora ne borta, nofainm
herza ne cbam. N. 64, 5. mit :
gebntin mitinon gotes undema
geniinis praeceptis caritaüs'. N. 6'
ne huas danne gotes rat be
danne mannis. N. 85, 5. brot
mannis herza. N. 104, 16. nieh
ror uuise sin, danne manne tu(
73, 17. der andermo man suere
* ' iisrat proirimo suo. N. 14, 4. iri ndei
cbotost andermo man, adversui
trem tuum loquebaris* N. 49, 20. g
nen sun sendet man nuortineo
nnibe, factum ex muliere. N. 31, (
abtunga guot ist, mit dero mai
den man bezzeron. N.' 100, S
uuile alle man nuesen also mi
ben, volo amnes homiries esse »c
ipsum, N. 146, 8. got mag tbese k
ioh alle tbese felisa,iob tbese 8
alle, irquiken io zi manne. 0.
48. tbeist mannes lust. 0. L 1
sid er bera in nuorolt quam
mannes Ircbamon nam. O. |L !
tbaz imo iaman zalti, nüaz nia
berza nuolti. 0. IL 11, 66. sint
tbir mannes dati thannls sin gl
0. IIL 13, 25. tbaz si gisnnt
selbo folk 'tburüh' tbes einen
nes dolk. O. IIL 25, 27. ib onani
\
miK
mn.
736
•M rehto itlLesses ta[ia»»ts knehto.
O. IV. 18, 7. thaz ecibnb insperre
' himilrlcbi mannei Q41I. 6f.'33U so
^iat mir filü manag* maoi 0. 1. 17,49.
. the drohtin tllemo itan luag, thea
' ih hiar obiMia giuuiiag,. obaz tbeih
hiar fora quad, tbat.er mo barto
firsjiTab. 0. II. 6, £ tkei'bl einan man
• .Jallan in tben da^deta beilan. O. IH.
. i6|:44.. ni fifidn ib, quad er, tbesan
man in nibeinen sacbon firdan. O.
IV. 22, 6. fio scribnn« uns in 4ante
i itibn 'ia unoroUi alte. ^O.. !• 17, 27.
^/: ihiid ihah.tfaob tbie. tbair scapktun
- ikifiln nuola irkahluD.* 0. IL 8, 41.
' 80 tbicjnan sih tbanne iruuinnent
lob drnnkanen biginnent 0. II. 8,49*
tbar fuarun man m-ana'gefora tbemo
küninge. O.IV. 4, 37. so nuer manno
- aö sih buazit O« I. 24^i7%-ni bin ib
tb-erd *manno* ibe ir eiscot nu so
* gerne. O. I. 27, 33. tbaz kind uuuabs
ttiitar mannon, so lilia untar tbor-
non; 0» I. 16, 23. sid nuacbeta allen
mannon ihiu salida- in tben undon.
' O* I. 26, 4. thie lagun f'ol al mannes,
aiaches inti bammes« O. HL 4, 8. fon
tben gab follon muases finf ibuson-
tb)i mannes. (X TII. 6, 4. engilon iob
manne» 0. II. 1, 26. tbar spricbit filu
manno, tbäz 8e*e? in h^lun lango,
giborgan nid in manno'^l ougit er
^Hih tbanne. O. I^ 15, ^'^ tbaz gras
Biht akdstii' tbes lichamen lusti, sie
blyent biar in manne sar zirtbor-
f enne. 0. IlL 7^ 61
bi manne:
OQ salige'nt mib alle unotoU io bi
manne* CX I. 7« 81 in tbinemo kunne,
zcMz al bi mann-e, so mst tber gi-
hogeti, thaz io tben nsfmon babeti.
Q. I. 9, 21. sie iltun' tbo'bi manne
fon theru bürg alle- Ö. II. 14, 93.
sie gerotun al bi manne inan zi
rinanne. O. II. 15, 7. thih thringit
man bi 'manne in thesemo selben
gdnge. 0. Ilf. 14,-33. miti ahtet ir
i.v' . j.k^t.nidu tburüb tbioriniierk minu,
• : •:> (iagilib .bi inimne .<mit iuomo stei-
r inonne. O. ill. 22,. 40;
. mtt manne:
;) > ) in uuisduam tbeb 10. tbanne mit
•v^ \ ' . .gote iöb mit manne. O. I. 21, 16.
I :! inntaf iHanine.: . ^' ' ^ ^
f •:*;.;:. :knjning niat ih unoröHi, nisi imo
. s . tbiononti^nob keiaor nntar manne,
1 nimo g>eba bünge. O. L 5, 49. tbiz
:- kjndiist untar manne zi managero
.'>; irfalle. 0. I. 15, 29. nuer findit untar
M* . /-manne mit uuiu man gisalze iz
. «I^ianne. O.- 11/ f7, 8. licbizera in
- r. .-i: uuare tbie doent sia lutmara, ofono
. VM^ > nntar. manne, tbaz sie se lobon
r . . : tbanne. O. IL 20, 42/
I
« •
1 <'il r sirmanne:
\ ..i f ^f:far after mir tbanne thu satanas
.'I:if -. «i manne. O. III. 13, 21%
' .?.?. .diu Uttib smi fpagilioris sexuB danne
die m-an. Wm. 3, 10. in ne toufta
man, in ne toufta uuib. Syl. (do moy«
i' 6«% Wart ze man. Mos«) nuant er
nuolta man sin, tbaz uuard sid filu
. •«< ircin, tbegan sin in uuarn in mana*
gern zaiu. Ol. 39. uuanda dero fer»
lazzinuncbindo istmicbil m er danne
dero diu den man babet. N. 80, 6. er
'Sliumo sar tbo zimo nam tbes sel-
ben berizolien man. 0. IV. 16,11. gi-
leubt er selbo tbatine, so zimit go-
' ''tes' manne. O. III. % 15. [sin (Isaaks)
• '"• man zuo reit. D. IIL 70.] er buuuet
i in dinen fritbouen, iz ist ein man,
• ein fidelis populus, des boub et christus
'ist- N. 64, 5. (nim miner manne so
-'■ ■ nile dir genalle. D. III. 86.) (mituier-
- ^' ' hundert mannen. D. 111.83.) (er beua-
..'j X Ifecb sinen mannen. D. 111.84.) bero-
' •* des mannun, herodianis.' T. 126.
' Aucb wird es, wie im Angels., scbon
in der Bedeutung unsers pronominalen man
gebraucht (cf. 'franz. on d. b. bomme):
dar man cborn drisgit, ubi grannm
Iriiuratiir, Pa. in dbem dbrim heidim
scäi man zi uuare eina gotnissa
[47*1
t f
737
BIAN.
MAN.
beoden, in tU pertoms una dtviniteu
praeeßcanda est, b. 4, 7. so man danne
ttuanit Can. 9. themo man noidar-
quidit, ad eontradicitur. T. 7) 8. inti
salta man imo then bnoh thes nni-
sagen esai«»« et traditus e*t iUi liber
esaiae prophetae, T. 18, 1. in thiu man
nen irkenne. O. I. 7, 12. in krippha
man nan legita» thar man thaz fihn
nierita. O. I. 11, 57. tho sprah er er-
licbo nbaral, so man zi fronjian scal.
O.L 5,13. das man singen nfnge. Mn.
. so man iz uuizeri mabta. Mqi. eie
mag man heizin. Oiig. after diien man
• tigen mahti. Bo. 5. nbe man des ne
mag kelougenen, ä his mm-contra^-
citur. SyL suanda man ferro dar aba.
Beben mag. N. 2, 6. nnz man bier
«ber in dingota. N. 9, 8. unanda das
ist keliud.ot, daz man frenni mit
ninmon ouget flne nuort. ,N. 32, 3.
die man ie dob etesunanne sibet.
Wm. 2, 17.
So ist «neb selbst der Dativ manne m
nebmen in:
manne dnni:bitio<0&</fln/iam ein ding
bezeicbenen. Org.
Form und Flexion:
». «. man. K. p. 7. Is. 3, 3. 5, 4> Rb. Pn.
C. E. Frg. 7. 15. 41. Rg. 1. T. 5, 7.
7, 4. 15, 3. O. L 1, 28. 3, 21. 8, 1.
11, 10. 15, 1. 17, 1. Gh. 1. 2. 3. Bo. 5.
Mcp, Org. Gg. D. II. 348. N. 1, 1.
31, 2. 36, 8. 37, 16. 41, 8. 48, 17.
51, 9. 64, 5. Wn. 460. Wm. «, 11. Tr.
g. s. mannes. gl. K. Pa. Mat Is. 5, 7. K. 4.
7. Ct 94. Frg. a 7. 15. T. 17, 7. 22,
16. 44, 15. O. L 1, 17. IL 8, 54. 11^
66. liL 13, 25. 20, 8. 25, 27, IV. 18r
7. N. 32, 17. 36, 23. 30. m^ 3. 118,
19. NC maanis. Org. N. 32, 1. 34,
17. 64, 5. 67, 14. 85, 5. 98, 9. 104,
16. man in tber baftes man ni
uniset O. IV. 21, 11. ist wobl, da
sonst nirgends der ^. man vorkommt,
nicht, -wie es scheint, ala gfn. anzn-
sehen, sondern ala aec^ . wdcbcr
eeuiu «tdi auch bisweilen bei w
i findet' '
d #. mabnei Frg. 13. T. 57, 6. 69, &
I. O.L 4,44. 5^32. 18,3& IL 1
6> 21. HL 2, 15. 7, 80. Wflk2
3. 4 Mat Em. 33/Org; Bo. 6. P
9. 73, 17 108, 18. 118, L man.
19. D. T. 43, 1. 2i. 51, 3. 114 <
4, 11. 5, 11. 6, 3. 12, 33. IIL 4
20, 71. 24 64. V. 21, 14. Bo.
14 4 17, 49. 36, 37. 49,. 20l 1
(Mos.)
a. t. man. H. 24. Frg. 3. 31. 51. D.n
T. 13, 4 .20, 1. 64, 5. 79. O. L 2!
IL 1, 50. 2, 2. 5, 2. UL 12, 41
34. 20, 1. IV. 12, 29. 18, 16. 2i
22, 6. 23, 9. .mannan. I& 3,4
6, 7. H. 24 26. Frg. 19. 4L
V. s.- man. 0. IL 7, 27. IV. 18, 13.
n,.pl, mAn. Rd. Mat S. Wo. 2. Hr. F:
57. T. 22, 16. 23, 4 31, & O. :
27. IL 1, 48. 8, 41. 9, 17. 11, 23
I 10, 17. 22, 49. IV. 4^ 30. 5, 56
17. V. 4, 5a 23, 128. SyL N. J
Wm. 3, 10.
f.;)/. mann o. gl. K. Pa. Wess. Em. 33
Is. 2, 2. 9, 4. K. 7. Frg. 39. S
19, 2. 89. 218. O. L 1, 3L .3, £
49. 22, 43. 24 17. 26, 5. 27, di
manaE. Em. 33. (manne.IXII
cr.p2, mannum. K. 5. 7. gl. K. Fi^. 3
31. mannom. Wo. 2. mannun.^
Em. 33. T. 126. Ct mannon.
II. 12, 9. 24 3. 25, 3. 32, 6.
16, 23. 26, 4 IL 8, 28. 14, Sa 2
mannen. Bo. 5. (D. IIL 83.
manin. Ho.
a.pl, man. K. 7. Frg. 45. Gg. Co. 4. 1
. . . , 344 T. 19, 9. 25.: 6. 44 23. 14
L 17,41. 20,3. IV. 16,11. V. 1
., N. 77, 63. 146, 8i
t)./7/. man. 0. L 12,17. V. 18,3. M.li
N. pr, MAN, MANNO. MANNAT. ALA!
DIOMAN. HARTMAN. KARAMAN,
ROMAN. WOLFMAN. WELIMAN. 1
MAN. WICHMAN. WINIMAN. Wi
MAN. WARTMAN. WALPMAN. \y
739
MAN.
MANv
7«
MAN. ENGILMAN. ATAMAN. ARCMAN^
ARTMAN. ALPMAN. ALTMAN. IUN&
MAN. ERFMAN. ENZIMAN. ISAMAN,
ISAMANNING. UADALMAN. ADALIVIAN.
RIHMAN. RATMAN. LIUBMAN. PURC
BJAN, FILIMAN. FARTMAN. GAWßlAN.
CARLOMAN. GUOTMAN. COTESMAN
CRAMAN, GRAHAM ANNUS. HERIMAN.
ROADMAN. RUMAN. DIOMAN. TRUT-
MAN. TUTAMAN. TUGEMAN. SALA.
MAN. SCALCOMAN. SIGIMAN. SUAR&
MAN. ZEIZMAN. LAGARIMANUS^ dux
g&ih. bei Am. Marc, bieber? BIANOALDUS.
OrUnanieii: DRO^FMANNIA.
ALAHAN. Hs. alman. Tr., alamanm.
ALAMANNIA.
' pn^vincia, sicut alemanniai ist diu
läntscaft, regio, simt tioregouuei
iat dia gebiurda. N. 106, 2.
ACHARMAN, m., Stetermann/ agricola.
B. A acchirman. Ho. Scb. 75. acherman.
Mcp. Bo. 5. akerman, araior*
Tr. Cr.
g. s, achermannes. Bo. 5.
i».;?/. akerman. Hd.
In Env 19. ist agricultura mit acbar*
manne y. eincbo übersetzt.
ABilMANNos s. HARIMAN.
AMBAHTMAN, m., Amtmann.
iks. ampabtman, iribunus, R. (ambit*
^ man, curator. Tr.) (ambetb-
man. Cr.)
dl;?/. ambablmannen. Bo. 5.
WIGHAN, m., Xtitiimann.
«• s» uui gman, pugnaior.^nu pugiLPt.t
perduelles. D. II. 32^.
g^ph uuigmanno (uuicmanne. Nb. IL),
bellatorum. Nb.
dL/i/. quigmannin (uuicmannen. Nb«
IL). N. 36, 28.
NIUUIRTMAN, nugaces, inufiles. D.
(\Y£ID£AUN,m.,aBeibmatiii, indagator.Tr.)
(WINMAN, m., caupo. Eng. 2.)
WERALTMAiN, m., SSeUmann (aber nicbl
im beutigen Sinne, sondern nur als irdi-
•dier
B« s. nuoroltman: nigieiscota &r tbaz
tiuorolt man. 0. HL 20, 157. odo
iz uuizi nuorolt man, uuannje
iz sculi uuerdan. O. IV. 7, 47.
g*pL uneraitmannop M.9.GC.6« ) ^cano^
nueroltmanno. Gd. ] li^»^*
c/.;?/. uuoroltmannon: frageta sie mit
minnon fon tben uuorolt man*
non. 0. IIL 12, 2. deta in tbas
xi nuzze, tbaz fuarin sie ein*
luzze, untar uuoroltmannon
zi suslicben tbingon« O. IIL
14, 98.
o^pZ. uuoroltman: tbaz er fnari tba*
nan fram, uz untar uuorolt
man. 0. I. 23, 5«
WERAUMAN, m., SBcrfmann/ operarius,
opifeoo.
n. «. unerhman. Ho« 2. nuercbman»
Wm. 5, 14. 1. IX. uuereman. Wm.
5, 14. HL Hd« Tr. uuerkman.Wm.
5, 14. U.
a. s. uneracbman, operarium* E« 4. 7.
I^.^EiZ. uucrhmanno. Bo. 5«
a.pU uuerbmanne (in sinen aren sen«
ti). Ho. 2.
URUUERCHMAN, n. pl., artißces. Ib. Rd«
HOLZWERHMAN (bolzwercman. F. 2.),
carpentarius. Em. 32.
WARTMAN, m. (aßarlmann)«
a. s. uuartman, speculaiorenu Mi. Bib«
1. 2. 5.
n./?/. uuartman, inspectores. Vier, drctm^
spectores. Bib. 1. 2« 5. 7.
LAmiVIAN, m., Säte, laicus. gl. K.
(leicbmannes xoc^froccus. Id.)
LEHANAIAN, m., Seemann.
(lenman,y^0£2a/i^. Id.)
LANTMAN, m., ianbimantii patriota. Tr«
gl- BL
REITMAN, JH., Sldter, eques,
n. $. reitman, eqiies. Bib. 1. 2. 7. Mf|f«
VA. VI. 858. Pr. m. Wn. 232.
g. s. reitmannes, equkU. Prad. 1.
a. s. reitman. Nm.
g'pL reidimanno, eguitum* D. IL 190.
R^AMANi Bt., equ€$ (pharao). Tg; &
741
MAN.
MAN.
mETMAN, m.» ÜRtct^manm
(h* s* raietman, mircemarius. Cr» conduo
titius. Wo. 460.>
^71. p/. m i e t m a n y mercenariU Tt.J
MUMTMAN, m., ^c^u^manii. S. du Freme.
(muntinan, mimdibordas. Wo. 460.) min
muntmänn, hämo pacis meae. N. 40, 10.
MARGOMAINNI (in fb. ateht narcomanni,
2 mal). TG. 42.
MORDMAN, S^orbmann, m., sarmata. D.U. 353.
trorman, nortmanni, Tr.
nortmanni, dad. Hör. nortmannU Hs.
a.ph northman. Lit;
NORDMAN, n. pr.
NORUMANNIA, Landesnamen.
BÜRIAN, m. (SSauer), colonus. Tr. Cr.
(da got aelbo was puman. D. III. 94.)
PARMAN^ TU. (cf. parliuti, parwib, par*
diu, parscalh).
' guiäam parmannus nomine sigihardus de
holzheim cum uxore suä isinpurch dele-
gavit quasdam ^feminas in nutnus nto-
dolß villici nosiri. MB. V. 95. (13. Jahrh.)
«- qiddam parmannus nomine rapoto
de hechingen delegavit quendam famu-
tum suum etc. ad aram s. quirini. MB.
V* 141. (12. Jahrb.) ^^ parmannus s.
quirini quidam Oute dictus de gulingen
servilia mancipia st/ä ab ^ ancilla pro-
genita in manus. fratruelis sni ludolfi
ad delegandum ad aram praed. marfy*
ris tradidit. MB. VI. 120. (12. Jahrb.) —
seruomm, qui parmanni dicuntur. MB.
VI. 58. (12. Jahrh,)
(BORDMANNI, qtd omnes iunc fuerunt bas-
sae tenurae. S. gloss» man,)
BETOMAN, m., SSefer.
i}. pL betoman: thoh qnimit noh thera
ziti frist, iob si oub nu ge-
ginuuertig ist, thaz betont
uuare betoman then fater
geistlicho fram. O. II. 14, 68.
a*pl. bcftonian: thrato rebte betoman.
O. II. 14, 69.
(FARAMANNI? L. bürg. 54.)
UARTMAN, ni;^ gBan&er<r, viator. VG. IV. 98.
FRIMAN, m., $reimann/ Ubertus. Mart.
FRIDOMAN, m., päcißcus. li 71, i.
CAUFfflAN, m.. Sauf mann, insHiw. l
coufman^ caupo. Aid. 1. cböfmani e
tius* Wn. 460. kofman^ mereeBor.
gm $• choufmannea. M4. Sb. .Bib.
cboufmannia Bib.(5.)7*,iiMi'
d» e* choüfmanne, negtttiaiotk Le.
- »•/>/. cbou f AI an. Mi. Bib. 1.2.7; t,
(cbonfmanne. Bib. 5.) f tt
f^./i/.choufmannei institorum. Hd.^
if. p/. koufmannon. O. iL 11, 17.
. o.p/. koufman. O. IL. 11, 25.
GOBfiMlAN, m., ^ann, vir. Ist hiervoc
man, als eine mit der Ablettungssj^l
gebildete Nebenform von gomo, ritz
dem? oder ist das con^. gomman
einigen Glossatoren (ur ein deriuatum g
an genommen, oder yon andern umgc
das deriy* gom-an (ur ein comp, g
man gehalten und als solche, Ijm^
worden? Zwar kommt erst; in N. I
und Mop. nur gomen und nicht gon
Tor^ aber schon in S* steht commei
acc.) und commane (st commani
viro in Rb. camano (st commani
virorum in gl. K. commana (st.
mannd?)^ mares in gl. ,K. und lla
auch in 0. gommanes, gomnienes i
gommannis. Da N. Bo. 5. Mcp. ni
ein derivatnm g o m - a n voraussetz
Forihen gometi, gomenes> gom
zeigen« so führe ich diese nicht hier
dern bei GOMO auf.
Bedeutung und Gebrauch: '
vir. Is. 4, 2. K. 7. T. 54, 2. 225, S
gl. K. Rb. Mx. Sb. Bib. 1. 2. Pr
mas. gl. K. Ra. AI. 2. — Auch mc
^fftmanUf wie die letzten der folg
Beispiele zeigen. -— thie dar tet;
"* an'aginne gOm^an (masculumj
Quib. T.IOO. tfiie nalles fon hl
• noh fon fleiskes luste, noh
gommannes uuillen, ouh fon
giborane uuarun. T. 13, 6. uuio
iz io uuerdan uuar, thax ih ut
suangar, mih io gomman n^ihe
min muat ni birein. O. L 6^ 3
MAN.
MAN.
741
•i'thili thes uunnftlir, tliiQauib thid
' ^längun'sontar', thiie gomman fua-
mn thanne inthemo ATteren gange«
^ ' 0. L 23, 14 gomman loh anib; O. I.
11^ 7. fon gommannes gibnrti. 0. L
14^ 15. zl themu gutes hna fnar ai
sir ich leittiQ sira daga thar, kumta
thaV thaz i^a-aer, ni tnaUta gern*
snannbs mer. O. L 16,8. gab in uuib
ananne themo ' gommanne bittiri
todes, thiu natara gispnan äea. O.
V. 8, 49. thär mäbtn anafiirdan nnio
er onh einan gomman irquikta in
theru baru, thaz sagen ih tbir zi
nnarü. O. IIL 14, 5. uuib^ so ib tbir
redinon, £r ist gommannon. O. V.
8^ 52. nnanta ih gommannes uuis
ni bin, verum non cognosco. T. 3, &
zithiofnuh gimabalterogommanne«
T« 3, 1. ih ni haben, quad ein, in
iinar nuibt gommannes aar. 0. IL
14, 49. sid si tharben bigan thes
liobes ziro gomman. O« 1. 16, 5. holo^
qnlBid er, sar zi erist thinon gom*
man thar er ist O. II. 14, 47. den
thu nu babes, nist din gomman*
T. 87. ioseph iro gomman. T. 5, 7.
lebefa mit ira gommanne. T- 7, 9.
ioseben goitiman mariun. T. 5, 4
commen nc hebiti. S. thu bäbetoa
finf gomman. T. 87.
Form und Flexion.
»• #. gomman. Is. 4, 2. AI. 2. T. 5, 7. 87.
225, 2. 0. L 5, 38. 11, 7. V. 16, 30.
cömman. Pa. gl. K. Ra. Rb, K. 7.
^. «..gommannes. T. 3, 6. 13^ 6. 0. L 14,
15, (cod. V. P.) 16, 8. (cod. P.) IL
14, 49. gommanes. 0. I. 14, 15«
(cod. F.) 16, 8. (cod. V. K.) gom-
menes. O. I. 16, 8. (cod. F.)
i s. gommanne. T. 3, I. 7, 9. 0. IV. 31,
16. (cod. F.) 0. L 16, 18. V. 8, 49.
commanne. Kp. gommane. O. L
16, 18. (cod. K.) IV. 31, 16. (cod.
VI P.) commane. Rb. gomman.
0. L 16, 5.
€!,.#. gomman. T. 6, 4. 87..100. P; IL 14,
47.; 51. IIL 14, 5. commen. S.
n^pl goni'man. T. 54, 2. 0. L 22, 14. IIL
6, 10. commana. Ra. gl. K«
g. ;:i/. gommanno. T. 80. commanno* Pa.
cainano. gl. K.
• d.ph gommannoD. 0. V. 8, 52.
ä.pL gomman. T. 87. gommana. Mx. Sb.
Bib. 1. 2. Pmd. 1.
GOMMANBARN.
GOMMANCHIND.
GOMMANCHÜNNL
GOMMANLIU, mannltc^, viriUs. Pa.
commanlib) virilis. Ra. gL K. Gh. 3.
cdmmanlih, virilia. Ra*' comman-
liba, tirite. Da.
GOMMANLlHHi,/., gjJfittttUc^fcit, wVi.
Utas.
fona dera commanlihhi. Rb.
C0M»1ANNIN, /., virago. D. IL 340.
CHIRHMAN, sacerdotes. Da.
QüENOMAN, m., uxorius (L e. upcori ser*
viensj. VA. IV. 266.
HAÜBITMAN, m., J^auptmantu
hanpitman, satrapes. IL Em. 29. han*
;^ bitman, satrapa. Rb»
HAGASTALTMAN, m., mercerkirius. Gh. 1. 3.
HOFABI AN, m., J£)ofma»n. •
n. s. hofaihan, scAoiasiieus 'de ^foro.
Can. 4.
g^pl* honanaanno. M. 12. Can. 7^ 10. 11.
houemanno. Can. 13., lyronum*
HALPMAN, m., JE>aI6männi semivir, spado,
cetstratus. Sah 1.
HOLZMAN, m., lignarius. Rb.
HARIMAN (in Urkunden berimann/i^), m.,
J^eermantt/ angels. hereman, nord. her-
madr; cf. arimannii^ in L. Rachis. 5.
' und die Glosse dazu: arimann//^^ qui
sequitur scutnm domimaaru D. II. 357.
und cod. cay. — si vero comes loci ad
defensionem patriae suae arimannoj
(var. erimanno^^ suos hostiliier prae-
parare monuerit. L. Guidönis 4. — ari-
roanni seu edelingi (Utk. des 13**'' Jahrb.).
-^ Auch das fem. a r i m a n n a kommt vor.
745 MAN.
g. pL h.rim.nno. P..^ j ^.^^
herimanno. gl. K. )
HÜSMAN, m.> J^auätnaitttf incola,pQganui.
bosman, palones (1). Em. 3L
DIONOSTMAN, m., 2){enf{mann.
19. #. deonostmao^ serviior. K. 36. tbio*
nostman: ioseph io thes sin-
des er buatta thes kindes,
uuas tbionostman guoteri bi*
suorgeta oub tbia maater. 0.
I. 19, 2.
dienestman. Tr. )
dieuesman. Cr. /, apparitor»
diensman. F. 2, /
dienistman, pedi^equus. Bib. 11.
g. $. dionestmannes, famuli, Mqp. 38.
I9.p/L dienestman, curiales. Tr. ministrL
N. 58, 4. 103, 14. apparitores. Bib.
13. dienist^an^ apparitores. D.
VfiinisirL N. 53, 5. dienistmannai
apparitores. Bib. 11.
if.;:i/. deono8tmannam,^^m/ori£ii5.K.38.
a.pl. ^ionosimtiXky pedissequos.hih. 1. Mr.
dienestman, pedissequos* Bih. 4.
5. 6. 13. dienistman, ministros.
N. 104, 20. dinostman, pedissC'
guos.Sh. diuislman, pedissequos^
Bib. 7.
. DINGM^) m., IDingmann/ airialis, deau
rio, judex, concionator, orator.
n. $. diu gm äu^ concionator. Gd. 1. deau
rio» Sb. Le. 1. 2. 3. unis min
dingman, judica causam meam.
N. 73, 22. dincman, decurio. M.
31. Tg. 5. dbincman, concionator.
Ja. tincman, decurio. F. dincb-
man 9 decurio. VP.
o. s. dingman, concionatorem. M4. Bib.
1. 2. .5. tbincman, rabulum, qui
semper vult ad unamquamque rem
disputare, sicut xatoHfecit. Ep. 2.
ii.p2. dingman, oratores, Bo. 5. curia les.
Can. 5. dincman, curiales. M. 15.
Can. 7. 13. dincbman, curiales*
Sb. Can. 10. 11.
cLp/.fonna den dincmannun, a secre-
BIAN.
m
tis. Pr. ▼• t sprabmannin «ndt
dingmannin, rheiwibrns. SjL
n.pZ. dingman, yiM&ctf«. Bo. 5.
(DORFMAN, m., IDotfmautt, Saa6«aiii,
rusticus. Wn. 460.)
DRÜTMAN, m.
tbaz nuir ni missifiangin onh so ni
missigiangin, ribta uni then sia
hiar filn fram Iberer gotei drat-
man. 0. IL 11^ 42.
d» drntmanne:
60S er gibiax in nnanne themo
drutmanne^
tbaz er uns sin gisinni in licht«
men gabi. 0. L 10, 13.
ZIMBARMAN, m., Stmmermiinii.
zimparman, aedilis. Al.2. cimparmao,
faber. D. zimberman, architectus. If.
P. 1. carpentarius. Hd. zimbirman,
mechanicus. D. cimbirman, lignarm.
Tr.
ZINSMAN, m.. Sindmann.
I». ;:i/. z i n s m a n, vectigales. Mf]. Bib. 1.2. 5.7.
(SALMAN, m., & alm ann i auctor, confirm&
tor. MB. V. 31. 39. delegator. MB. V.
25. 344.)
SIMDMAN. — parschalctus, sindmannis, he»
gist/uotris etc. Mbt 1, 151.
SUNDERMAN, n. pl, pharisßei. N. 48, 5.
SPILIMAN, m., ®pielmaan.
19. s. spiliman, scurro. Ib. Rd. mimi$s.1t.
spiloman. Bo. 5. spileman, ni
mus. Hd. spiiman, histrio. Hd.Tr.
g. Sm spilomannes. Bo. 5.
R.;?/. spiliman. thimelici. M. 6. Can. 10.
fustriones. M. 29. Gc. 1. 7. spiU
man, thymelici. Can. 11. spilo-
man, thymelid. Can. 6. muM.
Can. 5. spileman^ thpneKcL Cm.
4. striones. Rc. spiiman, fustno-
nes. Gc. 6. spilimanni, thimelid
Can. 13.
d/^Z. spilemannon, scenicis. Can. 13.
SPRAHMAN, m., ©prac^manti, Slcbner.
n. s. sprabman. Prud. 1. D. IL 311-,
spradbman. £b. Prnd. 2., t^;»-
tat
AIAN.
MAN.
748
tss 0. orafor. 8 pra gm an, curialis.
Gd. 6.
.ii«/>/. ^prahmaiiy rhetores» M^. BIb. 7«
,fd.pl. 8 pihhmBünin y rhetoriöus. Sjh
ii»./?/. aprahmany geniem togatam. VA.
L 286. sprahmanno (sicj, orato-
res. VA. VII. 153.
(SOliCHMAN, m., SXäuier, /a/ro. Fdg. 176.)
9GARAMAN!NI (©c^aarmanner). Cf. SCARA
in Urk. ; 6. auch du Fresne.
SClFMAN,ut.,®^tffinann/ edfiffttiTunaa.
Aid. 1. Tr.
g. s. scefmannes. Sb. Bib. 5. ) , institO'
acjephmannes. Mt]. Bib.7.) . ris.
i»«/9/f scefman: feriun enti scefmaDy
nautae atque vectores. Em. 19.
acephman. Bib. 1. 2. \
acbefman. Bib. 4. L instititores*
akefman. Bib. 5. )
scef manna, institores. Bib. 10. 11. 13.
g*.^/. scefmanno, nautarum. Bib. 7.
€1.1?/. sc ef man. Bib. 1.) ..
SKetman. I\i. ;
Gehört auch ALMEINDE (9l(men6e), com-
pascuus ager, Hd. bieher? cf. nord. al-
mennr, vulgaris; oder zu mein (com-
Vfiunio)*
EOMAN, lOMAN, lEMAN, lAMAN, 3eman6|
qmSi aliquis.
ioman, quis. Org. T. 176^ 2. ni bluchi-
806 eoman, nemo dubitet, Is. 3, 5. eo-
mannan, aliquem. Ct 63. ist iaman
hiar in lante, es iauuiht thoh fir-
stante. O. I. 17, 24. so ne ist mir
des furder nehein sorga, thaz mir
ieman si tara. N. 26, 6.
Mit Geniüv: ioman menniskön. Bo. 5.
Form und Flexion:
eoman. Is. Frg. Ct 63. ioman. T. Otl.
Mcp. Bo. 5. Org. Syl. ieman. M. ia«
man. 0.
g. iomannes. Mcp. Bo. 5. Od. ieman-
nes» N. 85, 5.
dl eomanne. Is. 3, 3. Frg. 51. iem^nnc.
M. 32, 8. iamanne. 0. II. 18| 15.
III. 19, 8.
a* ^omitnnan. Ct 63.. iomannen. SyL
TL
NEOMAN, NIÖMAN, NIEMAN, NIAMAN,
1 Slttiiian^/ nemo.
1. ohne ni:
neomannan fien, nullumodlre. K.4.
neoman duruh truabit noh kenn«
freuuit (si), nemo perturbetur ne-
que contrUtetur. K. 31. inti sin gi-
, uuizscaf nioman intphieng. T.
{21, 7. nioman sentcnti sina haut
in pbluog inti uuidarscouuonti
ist gifuoglih gotes rihhe. T. 51,4.
so thaz thar nioman mohta fa-
ran thuruh then uueg. T. 53, 2.
# nroman mohta in gizemen. T.
53,4. niomannennemmendo.Bo..5.
niomannen anderes hefenonde
danne so er uuerd ist Mcp. 54.
Ihen nioman mac triugan. U. 24»
firmonet thih hiar nu iaman? si
gab antuuurti so zam: niaman,
quad si, druhtin, theist al mit
thinen mahtin. 0. III. 17, 56« der
fater uberteilet niemannen, er
gab daz dinchreht al d«mo sune.
N. 71, 1. nieman mag — , er ne
uuerde — • Wm.7,4. neoman fona
gote uuirdit festi, nibu— . Frg. 61.
nioman — , nibi, n^xno— -. nisi* T. 78.
2. mit ni, sich nach der Stellung des Verbs
richtend,
a) vor nioman:
ne mag nioman. Mcp. Org. ne
mahta nioman. Bo. 5. ne ist
nioman. Org. ne chtt nioman.
Org. ne uberteilet niemahnen.
N. 85, 16. ni duit thaz nioman?
O. IIL 15, 23. nist niaman thero
friunto. 0. III. 4, 23. so se er
ne tete nioman. Ps. umba dia
ne heizo ili niemannen beton.
N. 17, 6. dih ne mag tar aba
nieman genemen. N. 2, 9. sie
ne mag nieman gefelscen. N.
18,^10. unde in iro selidon ne
bnuue nieman der iro. N.68, 26.
thaz ni uuesta nioman thero
aizzentono. T. 159| 5.
[48J
749
MAN.
MAN.
b) bmler nioman:
Bioman ni. Rg. niemaij fte« Wm. 3,
10. 8, 1. niomanne-ne« Bo. 6. nio-
man ne cbit. Org. nioman ne bo-
ret. Mcp. nioman ne geloubtLBo.5.
taz in nioman ze rebte ne liez.
Ru. nieman ne getar. N. 81,3. nio-
man ni mag zuuein berron thio-
non« T. 37, 1. gotnioman ni gi-
aab io in altere, deum nemo vidit
unqiiam. T. 13, 10. niomannen ni
bliuuet T. 13, 18. gisih thaz tbu
iz niomanne ni que4e8. T. 46} 4.
thir niaman thes ni uoitere. 0.
III. 12, 44. es niaman ni giuuuagi.
O. IV. 3, 10. daz fiib furder nio-
man ana ne sezze. N. 10 (a), 18.
daz nieman ne teilta. N. 21, 19*
ze demo sih dar nieman ne gena-
bet. N. 42, 4. dar scinet, daz dir
nioman gelih ne ist. N. 34, 10.
nbe sia nioman ne unile ferne-
men. N. 37, 17. nio er iub ne zuc-
cbe ze racho unde iu nieman ne
belfe. N. 49^ 23. ana dia niemen
gnesen ne mag. N. 33, 12. daz imo
nieman geantuuurten ne mahti.
N. 57, 7. dar iro nieman dürftig
ne ist. N. 60, 8. uuanda mih nie-
man ne seiltet. N. 68, 10. nieman
ne ist der in lose. N. 70^ 11. nob
nieman gnotero ne ist, imo ne
begagenen disiu uuazzer. N.80, 8.
nuanda mih diu not ana gat unde
mir nieman anderro ne hilfet N»
21, 12. niomer niomanne guis ne
nuirdet. Bo. 5.
nioman mit Genitiv:
nieman guotero ne ist. N. 80^ 8. nie^
man anderro^ N. 21, 12. niaman
ibero friunto. O. III. 4, 23.
Form und Flexion:
neoman. K. Pa. gl K. Em. 33. T. 91. 104.
106. 116. a 8. niomaa T. Em. 33. Org.
Bo. 5. Mcp. N. 10 (a), 1& 34, 10. 37, 17.
Fi. Gb. 1. 2. 3. O. IIL 15^ 23. (oder ist
•• nio maU| da sonst O« immer iaman^
' niaman bat?) niaman. Oi niem
Scb. 75. Ho. Otl. Wm. nieoman. F
niemen« N. 33, 13. neman« T^ 8^
n. neoman. K. 31. Pa. gl. K. T. 1(M
116. Em. 33. nioman. Ps. T. 1
37, 1. 159, 5. (O. IIL 15, 23
10 (a), 18. 34, 10. 37, 17. nie<
'Nd. 39. nieman. Scb. 75. Ol
' N. % 9. 18, 10. 21, 12. 36^ ä
4. 49, 23. 57, 7. 60, 8. 63, 7. i
69, 5. 70; 11. 77, 63. 78, 13.
nraman. 0. III. 4, 23. 12, 4
3, 10.
g. niomannes. Gh 1. 2. 3. Bo. 5.
mannis. Org. niemannis. N.
df. neomanne. H. 8. T. 91. nioman
, 46. 90. 131. niemanne. M. 1:
Wm. 8, 6.
a* neomannan. K. 4. T. 91. nioms
T. 13. 131. Mcp. Bo. 5. niema
N. 17, 6. 71, 1. 104, 12. 118
niemannin. N. 85, 16.
ALLOMAN, jeberman/ uwisqnisque.
gn allomannis^ uniuscujusque. Ct. i
GIMANNO, viritim, in einer gl. cass.; i
in. 158.
MANALAUB. MANELIÜß. BIANAGOLD
prop. Hieher?
MANDOKF, Orlsa Hieher?
MANEZO.
MANU WERG. Hieber?
»lANWERDANL
MANLICHA.
MANALIUa
UNMANALOMI.
MANABIRGE.
MANPIZZO.
MANCHÜNNL
MANAHAUBIT.
MENNESTINKA?
MANSLAGO, MANSLEKKO, MANSLAl
MANLIH, mSttnltc^, viHlis.
g, s> f. manlicber tugede. Wm 8,
MANNOLIH, männtgUc^/ wmsquisque (i
nur bei O. N. Bo. 5. Mcp. Org. ror).
cbristus ist ter uoeg, an demo
noiicb kan soL N. 2, 12. tia si
- /
5t
MAN.
.MAN.
.752
'mea ^alle^ mannolih bi barne. 0. I.
6, 15« £Q no mannilih ist sehenti. O.
L 3, 40« xi mannoliche« uuenti io
brotes betolonti. 0. IIL 20, 39. der
; ist manneiiches faier. N. 94, 9. er
mannelichemo nah sinen uuerchen
IonotN.7, 12. ib sagen thir in nuara
racha seltsana, thiu m.annilichan
raarit, tber licbainon fuarit 0. IL
12, 16. mannolichen leidot dar aide
fersprichet dar sin conscientia. N. 9, 9.
fermulet herza bringe mannolih. N.
50, 19.
Form ^nd Flexion,
mannolih. 0. I. 6, 15. (cod.V.P.) 23, 12.
N. 21, 5. 30, 8. 50, 19. 98, 4. 103, 23.
112. 1. 118, 1. 55. 144, 21. Org. Bo. 5.
mannolicb. O. I. 6, 15. (cod. F.) N. 2,
12. 105, 4. mannilih. Ol. 31. 0. I. 3,
40. 23, 8. 55. 59. II. 2, 9. 4, 76. 17, 24.
IIL 6, 44. 9, 7. 21, 23. IV. 13, 9. 19, 68.
mannilich. 0. L 23,59. (cod. F.) man-
nelih. No. N. 69, 2. 77, 63. 118, 20.
147, 2.
gi mannoliches. O. IIL 20, 39. (cod. P.)
N. 145, 1. ßo. 5. mannilicbes. O.
IIL 20, 39. (cod. V. F.) O. L 17, 31.
manneiiches. N. 94, 9*
d, mannolicbemo. Mcp. Bo. 5. mannili-
chemo. N. 77, 55. mannelichemo.
Mcp. N. 7, 12. 36, 6. 70, 19. 115, 4.
127, 3. 129, 3.
a. mannilichan. O. II. 12, 16. mannoli-
chen. Bo. 5. N. 9, 9. 14, 3. manno-
libchen. N. 118, 39. mannelichien.
N. 11, 1.
BIANNOGILIH, ntännigUc^/ unusqnisque.
thes thigge io mannogilih. Ol. 8.
Hieraus ist auch wohl das spätere man«
niclih, manniglih und pnser heutiges
männigUc^ entstanden; es als eine Zusam-
mensetzung von manag und lih anzusehen,
yerbietet sowohl das doppelte n als auch
die Bedeutung (manag-lih würde Diele/
aber nicht alle/ bedeuten). Dies mannig.
Hb zeigt sich nur in folgenden Stellen:
manniclib, unusqmsque* Ct, 83.
\
manniglih, unusquisqne. N. IL
manniciichemo,. unicuique, N. IL
manniglichon, unumquemque* N. IL
er, auch gebet alle^r manniklich. D.
HL 33.
MANHEIT, MANHEITI und MANAHEITy MA-
NAHEITI, f*, humanitas (ist manheit von
manaheit zu trennen und letzteres, wemr
auch mit m a n zu einer und derselben Wur-
zel gehörig, doch nicht mit man zusammen-
gesetzt? cf. die ' verschiedenen Bedeutungen
dieser Wörter und ihrer Ableitungen), nur
der Form nach unser 9)?attU^etL
n, s. mdneheit, societas humanae uitae. '
• Bo. 5.
g. s. manahei.ti, hwnanitatis* Gh. 3.
d* s. manaheiti, Uberalitate. Mart. m an-
bei te, humanitatL Nf. Bo. 5.
0. s. manaheiti, kepa, sportulam. Ib. Bd.
manheit, humanitatem. Nf«
</./?/• manaheitim, liberaütaie. Can. 4.
a.pL (oder5.?)manaheiti9i?iiiiiiM^ii/a.K.54.^
ÜNMANAHEI T, /., inhumanitas. Can. 1.
AIANAHEITA, cinsare, munißcL A. (Setzt
es ein Adj. manaheit voraus? oder ist
die Glosse, wie viele in A., entstellt und
manaheitiga zu lesen?)
MANAHEITIG, liberalis.
n. s* m. manaheitiger, iii»//ii# ^^/ i&M
ad ignoscendumj. Mq. Le. 1. 2.
3. Bib. 1. 2. 7.
d s. m. n. manaheitigemo,/i&^?V7/i (ybe"
norej. U^ Sb. Bib. 1. 2.
n^pUm. manaheitiga. RL 29. Gc 1. 6.
maneheitiga. Sb., munificu
manaheitige, hospittdes. £p.
can« 2.
Superlativ*
d s. m. maniheitigistemo^ liberalis-
simo. Bib. 7.
n*pl*m. manaheiiigosiunf liberalissimi
{sepultiiram exstiteruntj. Mi|;.
Bib. 1. 2.
lJNMANAHAITIC(anmanaheito.Ra.un-
manaheideo. gl. K.), immane. Pa,
nnmanaheitic ist, inhumanum est.
Caa 2.
[48^]
753
MAN.
MAN.
754
\ -
MINAHEITIGO. Sb. , ,., ••.
MANIHEITIGO. Gc. 7. ( » ^'^^~^''^-
MANAHEniGI, /., Uberaliias.
g. s. manaheitigiy Kberalitatis. Gq. t«
6. Can. 10. 11. IVL 29.
dn s. manaheitigi. M. 24.) ,., ,.. ..
manheitigi. Sb. '
MERIMANNIÜ (n. pl. n,), sirenae. Wn. 244.
S. MERIMININI in MINNL
(MANNIN,/., SRSnnln, virago. Es.)
MANNIUN, n.,^annUxn, homuncio. Sg.242.
MAMNIN. Ist in mannin uuenichet, hu-
mana miseria. N. 31, 7. mannin als adj.
anzusehen? oder 2\sgen. eines subst. manno
zu nehmen? •
ARMANJAN (ermanttcn).
ze irmanninne, ad clarißcandam (hu-
milesj. N. 88, 14.
MANNISC, der Form nach unser ntSttnifc^r
der Bedeutung nach unser mcnfc^ItC^; goth«
mannisks, angelsächsch. mennisGi nord.
mennskr, humanus.
n^s* /. raennisciu starchi (starhi.Bib.
!>), brachium carneum, M^.Bib.2«
g,^.m»n. ?menniscin trostis. N. 76, 4.
ehunnis. N. 72, 7. (menniscin
kann aber auch Genitiv des Subst«
mennisco angesehen werden.)
In mennischun dinc, hnmanas res. N.
.72, 11. ist mennischun Druckfehler; die
Handschrift hat raennischon (^g*. pL von
subst mennisco^
MANMSCO; in.^^enfc^(nord. mennskr);
cfr auch sanskr. manu-Cbya, homo*
n. #• mannisca Frg.41. IN. 74, 8. men-
nisco. Org. N. IL N. 9, 20. 21,
7. 10. 32^ a 37, 9. 10. 11. 38^
7. 44, 3. 45, 12. 46, 7. 48, 8. 13.
49, 11. 55, 2. 5. 56, 2. 61, 6.
Syl. Wm, 7, 10. 8, 1. 7. mcnnis-
go. 0. V. 12,46b mennisko Mcp.
Org. Bo. 5* Nf. II. mcunischo. N.
2, 8. 5, 2. 8, 5. 17, 19. 28. 6. 30, 8-
m^innisco. Wm. 111. 7, 10.
g, s* manniscbin unfesti, fmmana in
firmitas* Frg. 6L (kann auch adj.
seyn; s. das adj. MAININISKIN).
mennisein. N.53, 9. 62, 11. 70, 15.72,
7.? 76, 4.? 77, 3. 79, 4. 88, 8. 90, IL
menniscen. N. 21, 2. 29, 8. 35, 8.
48, 3. 59, 12. 79, 16. 103, 16. men-
nisken. Mu. N. U. N. 103, 30. 31.
107, 12. 145, 4. mennischcD. N. 8,
5. 75, 11. 100, 3. mennisgen. 0.
IL 4, 48.
d. s, menniscin. N. 84, 2. 85, 14» men-
niskin. Org. menniscen. N. 36,7.
42, 1. 134, 8. 139, 1. mennischen.
N. 17, 12.
a. s. mennisgon. 0. II. 1,30. mennisgen.
N. IL menniscen. N. 3, 4. 18, 13.
37, 8. 38, 12. 39, 6. 40, 2. 58, 11.
68, 28. mennisken. Org. Bo. 5. Mt
M. 103, 32. 117, 8. 126, 1. menni*
sehen. N. 21, 18. 27, 1. 30, 19. 34, la
V. s. mennisko. Ct. 82. Seh. 269.
ir./>/. manniscun (es steht mannisennt^
Sg. 913. menniscun. Mgu Mz. Sb.
Bib. 1. 2. meniscun. Sb. mennis-
gon. O. L 1, 79. V. 20, 8. 21. mea.
nisgen. N. IL menniscen. N. 33,
4. 35> 8. 38, 8. 43, 16. 46, la 67, ä
mennescen (so bat die Handsdirift^
N. 68, 14. mennisken. Mop. Bo. S*
PL 115, 11. 118, 113. mennischeo*
N. 9, 9. 21., 24, 6. 29, la 36, 18.
menniscin. N. 72, 7. 89, SE. 96, 7.
• menniskin. SyL Bib. 5. 6. menni-
seh in. N. 70, 7.
g'./7/.menniskono. Ho. mennisgono. 0.
V. 12, 75. menniscön. Bo. 5. Mcp.
N. IL Ne. Nrn. N. 4, 3. 18, 15. 31,
7. 24, 12. 30, 21. 32, 7. 35, & 44,
2. 48, 3. 56, 5. 61, 10. 89, 3. Wm.
7, 12. mennisk6n.Bo. 5.0rg. Wfli.1.
mennischon. N. 5, 9. 13, 1. 16, i
17, 7. 20, 11. 24, 14. 72, 11.^ men-
nisgen. Nm. IL mennisken. Wm.
4, 11. meinnischen. Wm. III.
cf./^Lmenniscon. Otl« N. IL M. 11, 2. 18,
2. 25, 3. 30, 3. 35, 2. 44, 2. 50, 7.
52, 6. 56, 11. menni«kAiK Mcp.
Bo. 5. O. IIL 21, 12. cod. F.^ men.
nischon. M. 7, 1. 6. 17,. 35. ^ l
5
MAN.
MAN.
756
menneschon. Wm. 5, 16. mennis»
gon. 0. IL 8, 53. 14,63. HI. 20, 22.
21, 12. IV. 2, 2. 9, 27. 37, 31. men-
niscun. Bib. 1. 2. mennisgen. 0«
II. 6, 27. Ct 83. Ne. II. Nh. IL mea-
Bisgin.Co. 3. mennischin. N.94,3to
a^jpZi mennisgon. 0. IL 2, 14. 12, 77. 14,
122. IV. 27, 14. V. 19, 11. mennis-
con. N. IL Wm. L II. menniskon.
Wm.I.IV.IX. mennischon. Wm.IIL
menniscen. N. 5, 7. 21, 17. 35, 8«
65, 5. 72, 18. 93, 2. mennisken«
Mcp. Bo. 5. N. 103, 32. 118, 124.
mennischen. N. 10 (b), 6. 11, 9.
18^ 8. 22^ 5. 24, 8. meniscen. Ck>.2.
menniscin. Db. N. 79, 11. 93, 1.
r.p/..inennisken. Bo. 5. N. 97, 4.
mMENNISKO, miiitmtnfdiinonhomo. Org.
UNMENNISCO, Unmenfc^i JRtc^tmenfc^,
n. pL alle unmennisken. Org.
DRÜTÄIENNISCO.
0* pL drutmennisgon: sua lokota er
mit minnon tbie drutmennis»
gon. 0. V. 11, 35.
MANNISCLIH, mettf^Uc^/ angs. menniae-
lic, humanus»
• manisclih. Pa. ), humana {composi^
menisclib. gl. K. ) tio).
mennisciih (das h hat ein Abbreviation»-
zeicben, also menniscliba oder men*
nisclihaz), mortale. Märt,
(mennisliche sterche, brachium car*
nmjn-^ Bib. 5.)
MANNISCHEIT, /, sajenfc^^eft
n* s. mennisgheit, humaniias (loquaao).
^ . Mq>. 4. mortalitas. Mqi. 43. men-
nesckeheit, humaniias. N. 16, 6.
g. Sf manskeite (du ne nimeat nuara
dero manskeite, non recipisper*
sonam hominum). Nf.
d. s. mennisgheite. Nf. IL
a« s. mennisgheil. Nf. IL menneske*
heit, incamationem. HL
MANNlSClN, Adjektiv, humawis.
n. ^yi menntscina (amahi). N. 29, 13.
(Gehört auch mannischin un*
festi. Frg. 61. hieher? ct g. 9. m.
MANNISCO.)
g. s. n. mannaschinea chonnes, tui*
mard generis. H.24. menniski-
' nen (alter). Ho.
d.s.m.n. mannaskinemo sitiu, AxniKino
i^tf.Rb.inannisginimo(^aifi^.
Wo. 2. menniscinen (bilde).
N. 44, 5. menniakinen. Ho.
a. s*f. menniskina naturam^ Bo. 5.
t;. 8, f. du menniskina alahta, o homi*
num genus. Bo. 5.
£f. ;?/. menniskinen gorpotdOi cor*
^ pori humano. Mcp. 65.
MANNISGI, f., humaniias.
g. s. mennisgi. Wo. 2.
d. s. mennisgi. Wo. 2.
a. s. mennisgi. 0. IV. 29, 12.
MANNISKIiNL — zi kikebanne mannii*
kini, largiendi humanis. Rb.
MANNISCNISSA,/^ angels. mennisenease.
g. s, ainera manniacniasa chiburti
humanam nativiiaiem» Is. 5, 7«
MANAG (hieraus unser mancher), goth. ma-
nags, angs. maneg, menig, nord. margr^
mulius. Hieher?
Bedeutung und Gebranch:
manig) mulium. Org. manege, nonntdH.lt.
manakiu, multa. Rb. in maniga uuia»
mulia raiione. Mcp. 22. m a n a g e ^ iotidem.
Ra. manage, plerique. Ic managa,yr#-
quenies. VG. IV. 216. mauake, plurimos.
gL K. managen, plures. Gc 4« 5. mana^
gern rachom, mulii/arie. IRtu manegeil
quhitin, multifarie. Ic managero sunta
heilit thaz bluat 0. IV. 10, 15. ma*
nag man. O. I. 17, 49. manag ediling.
O. I. 9, 9. manag gotea drut O. IV.
34, 9. manig leitsami. N. 144, 12. ma-
nag menigi. T. 89. manago menigi.
T. 70, 2. manag murmurunga. T. 104.
manag gnat. 0. IL 16, 4. manag uuuii*
tar. O. I. 17, 2. manag laatar. 0. IV.
30, 23w manag aeltsani. O. HL 14, 2.
auero manager. 0. V. 23, 151. mana-
gea liutea. O. lY. 4, 43. maniges fria.
kiDgea. Mcp^ maniger alahta. Wm.
I \
757
MAN.
MAN.
2> 13. manrge slahta. Mq^. maniges
anderes. Ct. 95. anderes manages.
Co. 3. maniges dinges. Bo. 5^ mana-
gema megine. T. 145. manigemo psal-
mo. N. de ps. gr. manake geista. Wess.
manago uuituaun. T. 78. managiu
tcust le. fole manegiu. Frg. 11. ma<*
nago Santa. T. 138. manogo uuorolt
linti. O. IIL 7,22« manago angusti. 0.
V. 23, 84. manago ehti. T. 106. mana-
kern nuortum. gl. K. manige prutina.
IS. 34, 16. manige arbeite. N. 89, 13.
manige geba. N. 147, 6. manego z:iti.
T. 88. manago tbusunt. muatoi Ö. V.
Si3, 223. thie manegun luginara. 0. IV.
7, 10. diu manigin cbelbir. N. 21, 13.
tero manigon stcrnoli. Mcp. tero ma-
nigon ringo. Bo. 5. iuuueriu manigen
hohchoae. Na. ander leid manegez.
Rg. 2.
Mit Genitiv:
manige iro. N. 24, 19. xiu sint dero
ao manegen. N. 3, 1. so manig uuir-
det dero. N. 138, 18.
eiian manag:
eban manago, totidenu Ib. Rd. eben
manigin tempora. Mcp«
filu manag:
(Uu manag f rinnt 0. I. 9, 3. filu ma*
nag iar. O. I. 15, 2. vilo manig man*
Hr. liebes filu manages. O. L 18, 19.
drost filu manager. 0. IL 16, 10.
wola manag:
unola manaker, nonnullus. Rb. uuola
manake, nonnuUL Rb. uuola munagen,
compluribus. T. 60, 3.
aama manag:
samo manege, iotidem, Syl,
ao manag:
so manakera citi, quaiUo tempore. K. 61.
so manig cot, so manig sterno. Mcp.
so manike, totidem. gl. K. so managa,
ianti. Gh. 1. 3. so. managen, tantis.
T. 80. so managem rahom. Rb»
80 manag so:
80 manag so, guotquot. T. 40, 3. alle
80 manage ao quamun. T. 133«
wio ntanag:
nnio manag uuuntar unurti. O.!
(wie maniger, quotus. Hd.) unii
nige, quoL N. 118, 84. uuio ma:
quot. Ru. uuie managa, quanti.
üuieo manigero spracbon, quot
rum. Mcp. 57.
so wio manag:
so uuieo manige, quascunque. P)
so uuieo manigen, quibuscunq
88, 51. mit sue managen, quan
Gh. 3.
eddes manego (tbur edbes m
gl. K.), aliquantisper. Ra. etbes
nake, aliquantos^ gl. K.
Form und Flexion:
manag. O. (I. 9, 3. 9. 17, 2. 49. 24,
30. IL 4, 83 16, 7. 11. IIL 7, »
14, 1. 2. 17, 67. IV. 3, 11. 6, 45.
34, 9.) T. (40, 3. 89. 104.). manac
manig. Hr. Org. Mcp. N. (138, 18. U
manigh. N. 68, 18.
i>. $. m. manaker. Rb. (maniger. I
12. s. y. managa. Gc. 1. 6.
19. a. s. n* managaz. 0. IL 3, 5. V.
L 20, 21. (cod. F.) 20, 3!
V. F.) Frg 37. manegaz
20, 21. cod. V. P L 20, 35.
manegez. Rg. 2.
g. s* Tfi. n. manages. 0. IV. 4,43. I.
(cod. V. F.) Co. 3. ma
0. L 18, 19. (cod. P. K.).
ges. Mcp. Bo. 5. Ct. 95.
g, s. f. managoro? angusti. O. V.
(oder ist es g*. ph sc. li
maniger. Wm. 2, 13. 3, <
d. s. m« 13. manage mo. OL 46. 0. 1. 1
IL 4, 32. 6, 7. V. 9, 41.
153. T. 145. Prud. 1. mane
O. cod. F. L 1, 73. IL 4, 3:
cod. P. V. 23, 153. cod. V. ]
manigemo. N. d. ps. gr.
d. $. f. manageru. O. L 1, 74. 5,
4, 30. 7, 65. T. 196, 4.
gern. OL 40. u. cod. P. L
managero. 0. cod. F. I.
II. 7, 65. manegero. Bo.
lOAN.
KUN.
760
nakera. K. 61« kann aodi g-t-f' ■
seyn.
t», $, m. managan. O. IV.- 7, 15. T. 139.
managen. O.- IV. 7, 15. cod. F.
manigfen. Bo. 5.
a. $. f. managa. O. I. 4, 53.1 V. 23, 278.
-maniga. Bo. 5. Mcp. Ofg. N. 64,
10. ?init maniga zanga spre>
c h i n t e n, Unguis loquentibus (doC'
toribusj. N. 67, 13.
imstr.? managu. Frg. 45.
n. a. pL m.. managa. VG. IV. 216. Gc. 1. 6.
Gh. 1. 3. M. 30. 0. IV. 17, 17.?
T. 7, 9. 44, 31. manage. Ic T.
2, 6. 13, 13. 40, 9. 42, 2. 44, 31.
47, 7. 50, 1. 125. 133.. Frg. 13.61.
0. I. 20, 3. 22, 39. IL 3, 3. 15, 6.
23, 23. III. 24, 105. IV. 4, 37. Pa.
manake. \\'ess. Rb. gl. K. Pa.
manega? Wm. 4, 13. IL manege.
0. n. 3, 3. in cod. F. IL 23, 23.
in cod. P. L 20, 3. in cod. P. F.
Ra. gl K. H. 24 T. 89. 101. 106.
109. 112. 116. Ic. Syl. Bo. 5. N.
83, 11. 93, 19. man ige. Ho. N.
3, 2. 4, 6. 11, 9. 17, 41. 21, 17.
24, 19. 28, 3. 38, 2. 39, 6. 47, 11.
ÖO, 18. 55, 3. 67, 31. 73, 15. 77,
31. 90, 7. 91, 6. 118, 84. Mcp.
Bo. 5. Wm. 4, 3. 13. Mu. Org.
manikc. gL K. manigi. N. II.
mannige. N. 39, 4. 147, 5. ma-
nagon. O. IV. 7, 10. in cod. F.
manegun. O. IV. 7, 10. in cod.
V. P. managen. Gc 4. 5. mane>
gen. N. 3, 1.
n.a.plf. manago. T. 70, 2. 78. 106. 138.
162, 1. OL 3a O. L 18, 23. 23,
24. IV. 15, 42. V. 23, 77. 84. 223.
Ib. Rd. manego. Is. 3, 6. T. 88>
O. L 18, 23. in cod. V. L 23, 24.
in cod. P. manogo. 0. IlL 7, 22,
managa. T. 53, 3. manage. T.
22, 3. manege. T. 46, 1. 100. N.
34, 3. 70, 20. man ige. N. 15, 4.
31, 6. 33, 2a 34, 16. 44, 13. 70^
20. 89, 13. 147, 6. Wm. 6, 12.
Mcp. Bo. 5.
n»a.pl.n. managin. Ic. Pnid. 1. T. 42, 2.
165, & 134. .135. 196, 4 240, 1.
V. manakiu.Rb. managu. T. 13.
25. 21, 2. 60, 3. 63, 4. 70, 2. 78.
79. 80. O. IIL Ui 51. manegio.
Frg. 11. 17- Ra. N. 39, 13. 74, 9.
77, 6. 143, 13. manigii^ Mcp.
Bo. 5. Org. N. 17, 15. 21, 13. 38,
7. 80, 8. 93, 19. 118, 162. T.234,
1. O. III. 22, 37. in cod. F. ma.
nigu. O. in. 22, 37. menigu. O.
m. 26;, 1. manigin. N. 21, 13.
manigen. Na.
g. pl. managero. K. 1. Pa. T. 7, 8. 53, 9.
0. L 1, 11. 101. IIL 4, 16. ly. 10,
15. L 15, 29. in cod. F. 16, 2, in
cod. F. K. IL 14, 78. in cod. V.
manakera Pa. K. 2. O. IL 14,
78. und IV. 10, 15. in cOd.F. ma-
negero. O. L 4, 49. 15, 29. in '
cod. V. P. K. 16, 2. in «od. V. P.
20, 30. in cod. P. F. IL 14, 78.
in cod. P. Nh. Co. 4. Bo. 5. ma-
na gor 0. O. L 20, 30. in cod. V.;
auch in O. V. 19, 24. (oder g,
S' f.?). manigero. Bö. 5. Mcp»
n 30, 14. 31, 6. 41, 5. 44, 11.
83, 1. 88> 51. 92, 4. manigere.
Mb. IL manigAn. Mcp. B«. 5. Oig.
d. pL managem. TL. 65i. Ra. Rb. mana-
kern. gL K. manegem. Ra. ma«
nagen. Pa. VA. IX. 566. T. 7, S.
44, 21. 60, a 80. Gh. 3. O. L 23,
36. IL 4, 35. IIL 17, 1. 18, 1. IV.
5, 18. 16, 16. 20, 16. V. 12, 3.
manegen. Ic- Org. T« 97. O. h
23, 36. und IV. 5, iS. in cod. P«
manigen. N. 17, 17. 21, 19. 24,
16. 28, 3. 3», 12. 40, 7. 41 , la
44, 10. 54, 19. 70, 7. 76^ 2a 88^
51. Mcp. Org. Bo^ 5. Wm. 3, 6.
bf 10. Rianegan. Wm. 5, 10. IL
Cemparatiy, nur im PJnraL
mpl* m. menigirc^n, plureSi T« 87. in»Bi-
76i BIAN.
geren sint danne mines hon«
betesliarer, diemih hazzent,
rmdtipUcati sunt super capiUos^^^.
N. 68, 5, inanigeren,p/rire5.0rg.
{hpl.n» manegeren sint aiu, danne diu
bar. N. 39, 13. manegera exer*
dtia. Wm. 4, 10. .
d. pt* minigordn. Bo. 5«
c^ph IR* manageron, plures. T. 21, 9. äie-
niglron, plures (then eriroo).
T. 124. manigerenmenniscon.
Wm. 4, 10.
o, ph n. managerun zeichan. T. 104.
Superlativ, nur im PluraL
n. pL n* danne aiu (iar) manigosten eint
N. 89, 5.
MANAGO, muUum. C.
lUANAG, n. pr. Hieher?
UNMANAG. Aulser:
da ist unter uile unmanic uuerbman.
Ho. 2.
nur im Plural.
IK pL Jik unmanege, paucL N. 88, 44. ün-
man ige, paucL Bo. 5. N* 39, 6*
104, 12. 106, 39. 118, 1.
n. p/. !>. ünmanigiu (buoh)) rari (ü-
bri). Mcp. 57.
d* pL ünmänig&n, paucis. Bo. 5. Org«
N. 16, 14. 54, 19. 89, 9. 106, 38.
cphm. unmanage, paucos. T. 78* un*
xnanege, paucos. N. 65, 7. un-
manige, paucos. Org.
GAMANAGLOMJAN.
MANAGMACHUINGA.
MANAGNAMIG.
MANAGFARO.
MANAGDAHTIG.
MANAGZALA.
MANAGSLAHTIG.
MANiLGFALT, MAJVAGFALTI, goth. manag-
faltba, angs. maenigfealdi nord. marg«
falldr, mannisfalt
Bedeutung und Gebraucb:
manacfald, nadtiplice. gl. K. dannan
nuard iro fal manigfalte, muUiplicata
est. N. 105, 29. manacfaltaz (es stebt
manacfaltasj, frequens (campus her»
MAN.
isk
k
bis). VG. n. 185. iro manigfalt ist
(mulüplices). Org. managfaltero,^^
qumti (cüUu). VG. IL 51. manacfalta,
frequentes. VA. I. 711. man igf alte un-
driuua, multiplices fraudes. Bo.ö. ma*
päcbfaltörün, largioribus^ D. mit ma>
nigfaltero lustsami, multifidis sua-
tntatibus, Mcp. 47. managfalt, varia
(locutioj. Frg. 37. iz ist managfaltai
thing. 0. IV. 10, 16. thaz mari nuard
oub managfalt ubar iudeono lant
0«U. 15,5. ero ist filu thrato thero^
drubtines dato, iob managfalt onh
manne al zi zellenne. 0. IIL 23, &
quaUtas ist mänigfalte. Org. unio
manigfalte dir si diu misselichi
dero niumon. Mcp. nuig uuas ofto
managaz iob filu managfaltaz. 0^
I. 20, 21. managfalt gilari. 0. IV.
15, 7. managfalt segan. 0. V. 1, li
managfalt giscuabi. O. III. 14, 95i
managfaltu suegala. 0. V« 23, 19&
manigfaltiu gelust N. 57, 9. thii
ainaz managfalta guat. 0. IIL 18^ IQ.
managfaltes rebtes. O. IV. 15, öi
managfaltas liobes. O.V. 23, 47. thei
managfalten uueuuen. 0. V. 9, 3i
tbes managfalten seres. O.V. 9,35*
tbemo managfalten thiete. 0.111.6,
SO. mit manigfaltero lero. Bo. &
managfaltan drost 0. IV. 15, 55. thii
managfaltun uuibi. O. I. 8, 13. ma«
nagfalta ginada. O. IIL 17, 25. ma-
nagfalta reda. 0. IV. 13, 2. manag-
falta spracba. O. V« 16, 17. manag-
falta fruma. Ob. 54« managfaltonni*
zi. 0. IL 6, 18. manigfalte pina. IL
24, 17. manigfalte^ irbarmida. IL
106, 1. tbero managfalton uuortOi
0. IL 21, 16. managfalto uuunta. Ot'
V. 23, 134. managfalten ebtia 0.1
1, 68. manicfalten lugen. Co. ma*
nagfalta smerza« O. L 18, 30. ma-
nagfalto frauili. 0. HL 17, 62. ma-
nagfalto ziti. 0. IV. 15, 31. manag«
faltu uuuntar. 0. IV. 1, 30. uuixi
managfaltiin. 0. V. 21, 19. ze manig-
fal.
l
»UN.
MAN,
764
.t.
II.
faltero uuis. Org. inmanigfaltaauis.
BIcp*
Fontk und Flexion:
maD^agfalt 0. (IL 15,5. HL 14^ 95. 23,
2. IV. t5, 7. V. 1. 13. 23, 2.) Frg, 37.
inanacfald. gLK. manigfalt Org. ma-.
nigfalte. Mcp. TS^ 105» 29. Org.
m s. f. managfaltq. O. V. 23^ 198. ma-
nigfaltiu. N. 57, 9.
n. a. $0 n. managfaltax. 0,.I. 20, .21. III,
7, 36. IV. tO, 16. 12, 26. V.
12, 89. manacfaltaz. VG. IL
.185. manachfaltaz. 0. IV. 10,
16. in cod. F. managf^libaz.
0. V. 12,89. in cod. F. manag*
falta..O. U. 6,2. IlL 11, 8. 18,
10. V. 9, 8. 23^ 67. 71. Ob. 36. ma-
nagfalda. 0. V. 9, 8. in cod. V.
g*s.m* n. man agf altes. 0. IV. 15, 54. V.
23, 47. tbcs mapagfaltea. 0.
V. .^ 35. in codi P. managfal*
des. p. V. 23, 47. in cod. V.
managfalten. Os. 11. 0. V. 9,
32. 35. managfalden. 0. V. 9,
32. in cod. V.
(L $,. m. n. managfaltcn. 0. HL 6,30 ma-
n a c fa 1 1 e n. 0. III. 6, 30. in cod. F.
cf. Swf, manacfaltera V6. 11.51. manig;
faltero. Oig. Mcp. Bo. 5.
a.$*m. mana^faltan. O. IV. 15, 55. (u.
in cod. V. U. 4, 90. cod. P. D.
IL 6, 35.) m.anagfalton. 0. IL
4, 90. lind in cod. F. IL 6, 35.
managfaltun.' O. IL 6, 35. in
cod. V.
o. $. f. managfalta. Oh. 47. 54. 0. L 18,
30. IlL 17, 25. IV. 13, 2. V. 16,
17. (und 0. IV. 1, 45. in cod. F.)
manigfalta. IS. 67, 33. Mcp.
managfaltun. 0. I. 8, 13. V.
12, 86.
n.a.phm. manacfalta. VA. I. 711. ma-
nagfalta. O. L 18.
n.a.jd.f. managfalto. Ob. 128. 0. III.
17, 62. 26, 66. IV. 1, 45. 9, 29.
15, 31. V. 23, 134. manach-
falto. 0. IV, 9, 29. cod F. ma- ^
: iiigfaUe.N.24,17.106,l.Bo.5.
manigfalde. N* 118| 2L
m*€kpl¥k managfalta. 0. iV* If 30. ma-
nägfaltiH. 0. IV. U^O. in cod.F.
managfaltun. 0. V. 21, 19.
; g^ pt. managC^lton. Q..II..21, 16.
. dn pl. mdnagfaiton. O. L 1, 68. 18, 22.
HL i7, 4. IV. 1,44. manicfal-
.ten. Ca. mani^falten. ?f. 118,
21. managf alton. O. IL 23, 24.
. Comparativs .^ .
manacbfaltoruo. Gc. 6.{ , ...
manchfaJtorun. Gc. 1. ' ^
MANAGFALTO, Adv^k
managfalto mera.0. 11.24, 1. manag-
falto deilta. O« IL 1, 33. tbrate ma«
nagf^lto. 0« IV. 9,32. filu manag,
falto. O. V. 12^ 84. manachfalto.
0, IV. 9» 32, in cod. F. manakfalto,
pluralUen E^n. 19. manacualto^ mul»
_. ti/ßriam. he^'L 3. inanigfalto gean-
gestet uuirdet N. 62, 2. unola ma-
.nigf.a.Uo ist dir durstegmin fleisg,
giiitm multipticiUr tibi caro mea. N.^
62, 2.
Sopfrlativ: '
manacfaltost. Bib. 1. 2.} . ^. .
manacbfaltosL Sb. > ''»'"«^.
MANACFALTLlHO, iwi/Zi/iinViai < angels.
msenigfealdli^^e). M. 31.
manicfalllicho. Le. 2. manicfaltli-
cha. Ep« P. 3., nmhifariain.
MANAGFALTl, /, SReii je.
Bedeutung und Gebrancb:
multiUido. N. 68, 14. muliipUcaiia. N.59, 9.
ajfluenfia. Gc. 3. numerositas. Gh. 1. 2.
3. 4. £c. AL 30. densitas. M. 28. Gd.
1. 2. Sb. seges. M. 29. Gc 1« 6^. U3ura.
RL 21. Sb. Can. 6. 10. 11.
n. s. manacfaltl^ Gh. 2. 3. 4. M. 21. 29.
Sb. Gd.1. maiiacbfalti.M.28.30.
Sb. Ec. Gd. 2. Can. 6. 10. 11. Gc.
1. 6. Gh. manigfaltL Gc 3. N.
35,8.39,6.59,9.
.. d. 9. manigfalti, N.68,14. manegfalti.
.»••&. .
[49]
%l
ttUK
MANAGFAL'rÖN» angd^ msenigFealdean,
mfdtipUcare.
(ib) manigfatton (mioe). N« 140| 10.
(sie) manigfaltonl sih. N. 91, 15.
(da) manigfaUotoatdin reht N.70,2i.
(er) miiDigfäUotft in, öiAxi/..N:i04,24.
(sie) manigf^Ho^on ^\h (^romie mar*
iyrum). N.'^, Sl.
GAMAJ^ÄGPALTÖN undGAMANAGFALT-
' -JAN; ■
(sie) kimanacraltont, ttübttitdM. Ic.
imp. kemanigfalto, m»//77f/ca (gene-
rationesj. N.' 64, 11.
p.p, kamanacfaltot'Pa. - 1 ^^MtÜipU*
kimanacfaltoti gLK*f > c:i7^.
gimanagfaUo! hlibeüin. 0. IV.
6, 48; g(k)eihäiiigfaltot liä-
best N. 11, 9. 35, a ist N.
118, 69; si; N. 48,- 17; uuirt N.
91, 13. « «uerden-t N. 91, 15.
vuerden. N. 78, II. gemanig-
iialtot (gemanigualdef. Wm.
IL) Unart Wm. 5>*7. chima-
' n-aöfaldit oüirdbii« Is. 5, 2.
MANAGFALTIG, manniflftfftf«.
manigfaltig, miätipleoc, N:-67,' 18. ma-
niehflaltieby 7iiii//i/Wri£7i7r.''£p. P. 4.
d. pZ. manigfaitig^Vik WiQ. 1, VL
Comparalir: •. '
inanacfaUigornD^/iif^iörf^.Sb.M.29.
■ Snifferlativ: '
mana'bkftiltigöst, latissime. M/».
MANIHÜÄLTIGI, f., densiias, Can. 7.
AIANAGSAM.
a.pLf, so msBacsamo geba, tarda dona.
Is. 9, 3.
a.phn. manaksainia, numerosos. Em. 19.
^IßUMCH. ilhd MAi^AGfN; »üs der Glosse Je-
gione, nieliiga. Prild. 1., \veail itieniga nicht
Schreibfehler ist, ergiebt ^icb^auch die Form
managa neben ma dag L In Is. 4, 4. steht
dhia selba maBi^giifu ^hinomidio bIs
Ve\^T0tH%m^'fmipsä'p'ltihiliias personarum;
ist mane^liia irt nian-eglutn zu bessern; cf.
^n*iiMi.^#.1riaJia|^i'iV^in Fif^f. ITj^'und den
acc. i. manegbin in b. 4^'4.; f., SRcngO
MAN.
' ■ {goth. managei, angels« m^mgn^ ms
msnigeo, muliituJo.
Bedeutung und Gebrauch: '
multihido. T. 2, 3. Mcp. Pa. Ra. gl K. i
20» Kp« pltiraUias.ls. 4, 4. Im^ii« T.
Ra. Pa, gl. K. Frg. 11. legio. T* J
Ptud. 1»- caUrva. Ic« fraiex (peccati
Mb. Sb. Bib. 7. congregath. Bib. 1* \
chonis. Mcp. synagoga. N. 7, 8. Bib
ecchda. Mi IL manus. D. II 341. VL%
- li 2. Et. Le. 1. numerus. Mt|i. Bib
■ ■' ' Älep. freqtieniia. Gh. 1, D. II. 351. t
* ' Pmd. 1; aginen^ Da« ala. Mart plu
Rh. Tg. 3. cohors. R.
Form und Flexion.
n. s. managi. Rd. Ra. Pa; ^I. K. 11. 7. F
' - ' manaki. Pa. gl. K; manag?
(übersetzt 7;i£///i/fM/o). manigi
K 7, 8. 17, 5. 21, 1». 80, 20.
39, 13. 43, 13. ni^anegi. Bo.
59, 9. U9, 3. ihcnigi. Mcr. Sl
1. 2. Le. 1. D. IL 341. 351. Pi
Em. 33. Ra. T. 2, 3. 6, 3. 49,'
7; 70, 2. 183> 1. O. I. 3, 32.
12, 22. 15, 39. H. 3, 14. 24,
•t4, 15. 16, 27. 24, 3. W; 3,
• 17; 5, 41J'N. IL raenighi. Ic
niki. gl. K. menige^ Watt 4,
nagin. Frg. 17.
'g: 1* manigi. N. 81, 2. 108^, 30.^ m
Gh. 1. Wm. 7, 4. IL m e n ige. W
- H. s. iÄanagi4. Kp. manigi. Mcp. Bo
'* 5i 8. 16, 13. 25, 4. 32, 16. J
'5Ö,' 3. '63, 3. 68, 17. manegi.
13. Bo. 5. meniki. gl K. m
D. IL 341. Mij. Mtfr. Bib. t. 2.
1. 60, 4. 236, 4. O. I. 2, 39.
42: 13, 52. 20, 63. IV. 12, 7.
' ineniga? Prud. 1.
d. '£ maiikgt^ R. manigi. Mcp. N. 3
8. 25, 5. 60, 12. 105, 18. m«
' Mcp. 21. menigi^ Mt^.Ec'Bil
N. IL T. 19, 7. 64, 3. 79. D. ]
«'^ * ' 0:^L 9, 27. U. 15, 9. UL 6, :
•71.-Wm. n. rtenige. Wm. 4
' '' •'; ' "il: meinege. Wm. UL man(
,. ..; . .- Ia ' tc 4^ 4;
f t ,*
r I
167
mm.
MAN.
768
«iina-iDa. menigiy /Mri^r^. T.13, 16.
19, 4. 43» Z.-6% 6.Mj U lü^nigi?
(ubermuot'ero suabton mina scia,
, • \ «•' -. synagoga potent um ^ xL^- )5i^p0rborum
: w;.4 « } qMe^ierwiikinimammeam)* N.85y 14
,1 '; .: miniglaä. Mcp. 66>^
«Apftsncoigini T. 5i), 1^;8(X 185, 7«
o«/i/» manaki^ turbas. Pa. menigi. T. 19,
; 5. 22, 5.. .44, 1. 154, 5L Tg* 3. mc-
.. Digin. Mart
ÜNMANIGI, /, pa««/« <;iar6). N. 101, 24.
€k-A:.ujima*nigi, paudtaitm (d^üum). N.
.;. 101, 23. i .
ÜFMANAGI^/. . : ...t. •.' M ..
d. s. üfminigi, aeiAtreo coetim Bl. 71.
ÜUOROLTMENIGly / d lU. 6,& 25, 4.
MW* <5, ^ft ■■•■•«■l.t.i t.i»
nntar uooroUmenigi. 0.,1J. 9, 31.
UU'miAINlGI,/,, congregaHo popuK. N. 61, 9.
die liuloianigi, turbas^ M 92, 1.
. CHORaiAWAGI, /•
a, s. chormüni gl f'.chorwn* N. 87, 1.
vCEFMANAGI,/., gloue.
a*.s. scbefmcpigc, dassem* Bib. 6.
..».p/.8cefmenigK Bib. 1. i ^/^^^^^^
^ scbeimenigi. Bib. 6. j '
(In Rd. unTiusammengesetzt, scefo
maaagi.)
MANÄGÖTI,/., SReitae.
gi s. managoii. Alk. j , manus (dispersio
xnenigoti. Bib. 1. > maufis populij.
J. s* mancgote, mami. D. II. 313.
IIAMÖN, MANilN, ma^aenf angeb. manjan,
monjan, moner e, nord. m^u^f provocare.
Cf. das spätere lat. marmire (ad plpcltum, ad
mallum) in /. ja/., /. rip , in jns vbcäre, wo-
{ttr auch in den Gesalzen iiu>i2^^ gebraucht
nvird (der ^ISger mannit, der Slit^ter bannit).
Bedeutung otid Gebrauch : '
monere* Ra. gl* K. Ic. Bo. 5. Mcp. 21. *admo*
nere. Bo. 5. H. 1. 9. common er e. K. 18.
suggerere* Can. 4. exspectare* M. 25. Can.
6.10. 11. maoo« conveniat. AL13. Sb. Can.
10. 11. Gh. 1. manonto (manento. A.
mananto. Gc.3.), conveniendo*Qc.%. thaz
%\^ tliea irhogetim iob iro muat io ma-
. V 1 nptio» t)pAf^ fenie^yptofttarun, thie
fordoron iro uqarnTi. «O« lUi 15, 11.
: Mit o^c« der Pcrfion: . ,
alao der /9ro/AA^/aan8ih m£(qoe. N.47,2.
'.' \ .«sie 6luaguai.ihie fiie-^manotun, zi hi«
• . >:;|Dilriche ladotuin. 0. IV. 6> 28. manota
f iii.cr ouh tbo.au&tar thie sine iungoron
rh 'Uuar^ thaz sie thaz firbarin ioh
:* jsoiliche DiTUoarin. O.IV^. 6, 41. sie ma-
:noti- O.II; 2, 12. er sie thar Iho manola,
: ' tioaz thes ther uuizod sagcta. 0. IIK
•i: 23,-48., .
Mit acc, der Person und gen^ der Sache.
M« , rd sinves ununillcB ze mänonne, prae*
versa sensamonere. -Mcp. 18. thaz uuizi
Vtiaii^ot inantfaes. :0: IV.. 30, 16. die
maneuuir des, dazsie — «ezzen. \Ym.
. i'.. 6^^. . uuas biscofcr thes iares, thaz
manota nan thesduares. O. III. 25, 31.
manota sie.managfaltes.rehteJi. O. IV.
15, 54; manota er sie iho alle^ thes
ereren tbinges-^O. V. 11, 45. nnde sie
chrisiiis mäneta difro scrifte. N; 8, 3.
Form und Flexion:
Inf. manön. Bo. 5. zemanonne. Mcp. 18.
. (ih) manom. Pa. gl. K. manoa. Can. 4.
(er) maiiot. Ic- So. 5. gl. K. M. 25. H. 9.
Can. 6. 10. 11. O. I. 18, 1. III. 19, 1.
IV. 30, 16. mancL II. 1.
(wii) mane. "VVm. 8, 9.
(eO «ano. RL 13. Sb. Gh. l.Cao. 10. 11.
manoe.N. 47, 2. man.oge. M.30. Gb.3.
(mani. Can. 13.)
(er) manota. O. UL 22, 48. 25, 31. IV. 6,
41. 15, 54; 19, 18. V. 11, 45. maneta.
Bo. 5. N. 8, 3. Wm. 8,5.
(sie) manotun. 0. IV. 6, 28.
(er) manoti. O. II. 2^ 12.
(sie) manotit). 0. IIL 15, 11. imänetin«
Mcp. 21.
• p. a^ manonto. Ge^ 8. < manento. A. 123.
mananto.. Gc 3*- *!• ;.'.
n« pl. m. manqnte. K. 18«
• GAMArtöN, gamain£:n, ^tma^ntn.
Inf. dih tes ze gemin6nne, inmemoriam
rcvocare. -Bo. S.
(er) gimaivoty meiioraL Ga6. kemanot:
[49»]
769
BflütN.
BIAN.
ii«e8 kemanot «mHi dlser pioi*
mus. N. 70, 1#
/?. /7. gimanot> adnumiiM(7nmmneJ.T,iU
gimanot üiiirdit, memon^iur.^Gc.3.
kemstnoi (hdmöneaiur}. Ki 66. tes
uoiFde fb kemanot mit tlnero
fthto, eura m&nemnr. Mqk l&*)Quirt
kern anet le ai>tiiuuvteiiiierN*87, 1.
uvir uoerden gemanot» datunir
fernemen-^-r M. 31, 1. aie uoer-
den gem-anot, daz sie %e gotea
nuistuome denchen und^ irre
BesvQ. R ^ i.
9* i; m. kimatoater, comm^mitm fpro-
ditione}* Is. %
n. s. f. keiftanetiB,iifftiiöja£to.Mcp.i4.
M. ph m. ^imdßVkoit unurtan. O. L 17»
73* gemaBete(f an epefro)»
N. 45, 2.
ARMAN£:N, ermahnen (ertntterti)*
Inf. irnanen (gebngrda). Co. «
FARMANÖN, EARMANfcN (FIRMONM O.),
nur der Form nach unser t>erttta^nctt| die
Bedeutung ist:
tünigmmre. N. 99, 3. k. K. 2. 7. H.Wtem-
nire. Rb» Ra. gl. K. ikspieere. Gc. 3. Gd. 1.
Bib, la 11. 13. Wm. 8, 1. Ib. Rd. suspi^
cere. Bib» 6. spermre. Rat. K. 31. H. 22.
calcare. M. 14. 30. Gh. 1. 3. Can. 10. 11.
13. Mt{f. Sb. Bib. 1. 2. conculcare. ML 29.
Gc L 5* 6k A. dissimiäare* Ob. l.* 2. 3.
ab/icere. Gb. 3. repellere. C3bl 1. 2. 3. ze
farmanonne, remätare (oceulia cogita-
iionisj. Gc. S. unanta da diviiias mundi
nerkiusist nnte uermanest \Vm.8,12.
(si uermaneten mich. D. III. 36.) uair
lazemes'una lichon man then filu
richan, firmonames zi notiandcrero
armnatkO.; 111.(3, 14. nu ihn thax
arunti so barto bist firmonanti. O.
L 4, 6fr. .-firjnonet (condemnai) thih
biar nn iandan, si gab anlnuarti so
zam^ niaihan, quad si, drubtin, theist
al mit tbinen mahtin, hob ib, quad
er, firmonen tbik. O. IIL 17^ 55 — 57.
Form und Flesiom >
/a/I farniaoen. Rb«; Cermanen. R 99« ä
iiemanan.Gc.3« ze farmani
Gc* 8. za narmanenne. Gc
(ib) firmonen. <X IIL 17, 55.
(du) uermanest Wm. 8, 13.
(•er) fa-rmanetRa. firmanet^K.]
firmanat Bib. 10. 13. nirni
Bib. 6. farmattot Gh. 1. 2. S
manot AL 30. Gh. i. 3« lirm
O. UL 17, 57.
(Wir) fitmanomes. Gh. 3. firmoni
0. ni. 3, 14. firmanemes» (
3, 14. in cod. F.
(sie) firmanontM/29. Gc5. nirma
Gg. 1. 6. firmanent. A.
(er) uermane. Wm. 8> 1.
(wir) firmaoemes. Gb. 3.
(sie) nermaneten. D. IIL 36.)
(er) farmaneti. Ib. Rd.
p* a. farmanento.K.31. firmonanti
O. L 4, 65. formonanii bi
L 4, 65. in cod. V. F.
n. u. a.pL m. f armanente. K. S«^
narmananta. Gc 3.
p.p. farmanot Gb. 2. farmanotnu
Gc. 3. uirmanot nuerden. '.
nirmanot nuard. Sb.M^'.Bil
n. s. m. farmanot er. Gh. 3. U
neter. Ic.
11. s. f. farmanota. Gh. 1.
n.pl.m. farmanota. Gd. '1.
d. pL fermanetem. H. 22.
a.phm. firmanola. Can. 13. n
nota. M. 14. Can. 10.
FIRMANONTLIHE, despicabiles. Gh.
FAFttUNENTI, /., aspernatio. fih.
ZUOMANÖN» admonere.
(er) zuamanoot. Kp.
(wir) zuamanomees. \L. 2.
p. a. n. pL m. zuamanonte. K. 40.
ZUAKIUANOTER, admomius. K. 62.
BIANUNGA, f., augels. manung^.oion
SKa^nung.
XI. M. manunga, admoniiio. N. 70, 2C
gestio. Can. 1. .
d. a. manungu. O. IIL 15> 10. K[k
' nu.ngo. M. 30l Gh. 1« 3« Mq».
« • t
n
MAN.
MAN.
772
- ^ • 5,6. maiina|;a. Gh. 4.)
manan^on (sicj. Wm. 5, 6. IL
o» #• mununga, suggesiUmem.Yf. Cait.1.3»
N<U 14. aiaa manunga alla iob
lera fila folla. O. IL 34» 3.
d.pLm^nnufoom.K.2. manangaoL Kpw
FARMANUNGA, /, SSerac^tuns.
a. 1. fermanunga, contemtum. N. 70» 19.
ZUOMANUjSGA, /, adnumitio.
dm 1. zuaraanungu. K. 2.
FARM AN A , jf.^ aspernatio^ Ja. contemptus*
Ib. Rd.
FARMANO, m«, conUmior. K. 23. (io K. 65»
steht farmanu).
FRAMANO, 171.^ conUmior. R.
FARMAJNIDA, /., SSerac^tung.
a. farmanada, dispectionem* Gcy 3.
FffiMANIDI,/, aSerac^futts.
in firmanidi haa ih gesandot. Co.
MENJAN. Hieber? cf. manAo undmeinjan
(in Bib. 5. steht menit fiir meinit), aber
auch minore; es übersetzt mannire und mi-
nare; häpgt auch franz. me^^r damit zusammen^
,menan, vel bannan» mannire. D. h 341.
ipenno y. tribo^ mijio. F. 2.
menita. Bib. 6. 11. \
menete. Bib. 13. (, minavü.
msentl Bib. 7. )
ÄINNA, MINNIA, MINNI, f., SSinne, HtU
(hieher? cf. nord. minni, memoria; aber
atfch altpr. myls^ liL mielas^ earus und
aanskr. mil, amplecti).
Form und Flexion:
o. #. minna. K. 2. 5. H. 5. Pn. Can. 7. Gh.^
1. 2. 3. Asc 1. 3. D. IL 349. Em. 19.
T. 179, 4. Ol. 84. Oh. 129. O. V. 4,
42. 12, 66. 6a. 79. 100. Mcp. Bo. 5, .
N. &, 8. 16, 9. 17, 9. 21, 19. 39, 12^
42, 2. 47, 14. 79, 17. 98, 1. Wm. 8, 6^ .
minni. Frg^ 43.
g. $. miiiAa. Kp. K. 61. H. 10. Ob. 128. O.
IL 6,49. minno. M. 30. Gh. 1. VA.
IV. 18. 0. HL 7f 12.t N. 17, 20. 45>
10. 67, 2a 95v 1. 103, 3. Wm. 5, 8,
. minnuttr Wm.> 5» 8.^ IL minnon..
, . Wm. 2, &. 6r 8. 5r 8. 8, 6, 7. isl
\icUeicht der g. pL, wofür ich auch
die Form minnon in N.j obgleich es
immer caritatis übersetzt, nehme;
doch cf. auch den dat. s»
d* e. minna. K. 7. Wm. 2, 5. minnu. K. 4.
7. 20. 64. Frg. 45. T. 167^ 8. 9. Oh.
144. 0. I. 6, 2. 24, 8. U. 13, 12. HL
22, 23. IV. 5, 26. 21, 34. V. 7, 37.
12, 94. minniu. Is. 5, 7. Frg. 57.
minno. VA. XL 538. Mcp. Bo. 5. N.
17, 13. 18, 10. 24, 17. 32, 2. 50, 21.
95, 2. Wm. 5, 8. minnun. VG. IH.
285. minnon. Wm. 3, 10. &> 8. in.
gegin miner minnon. Wm. 8, 7.
a. s. minna. Ic Schw. Sb. K. 2. 4. Ct. 82.
M. 9. Em. 6. Can. 9. 10. li. 12. 13.
Bib. 1. 2. T. 60, 7. 141. D. IL 352.
O. IL 13, 10. m. 22, 22. 23, 14. 23.
IV. 5, 47. V. 12, 92. 15, 5. Otl. Bo. 5.
Mcp. N. 43, 22. 49, 5. 67, 11. 77,34.
103, 3. 108y 4. 5. 118, 97. 133. 163.
Wm. 2,14. 3,4. 8,7. minne. O. IR.
23, 14. cod. F. Ho. %
n*a.pl. minna. Ic M. 15. Can. 6. 10. 11.
D. H 351. 0. a 19^25. V. 7, 3. 12,
57. 25, 2K
g.p/. minnono. 0. IV. 15, 52. minnon
(carkatisj. N. 67, 14 89, 16* 103, 3.
dpi minnon. OL 83. O. m. 7, a 12, 2.
23, 29. IV. 11, 52. V. 11, 35. 12, 72.
77. 15, 6. SyL Bo* 5. Mcp. (im Lat.
der sing.) 3. 35. Sg. 105. N. (im Lat
der sing.) 17, 25. 47, 13. 49, a 50,
20. 54, 17.
Bedeutong und Gebrauchs
amor. K. 5. cupido. Mcp. 35. Caritas. K. 3.
Mcp. 37« Gh. 1. N. 67, 14. 103, .% affec^
ius. K. 2. 7. Gk 1. 2. 3. aßedio* Can. 7.
9. la 11. 12.13. humanitas. Sb. Bib. 1. 2.
foediis. Mcp. 6. dnlcedo. VA. XL 538. %-
nis (ariadneus stellis coelestibus ignis ad^
ditur. Prud. Sym. L 142.>. D. IL 349.
(quem vos lasdvis violatis amoribus ignem.
Prud. Sym. U. 225.^ D. IL 352. taeda.
VA. IV. la minna lust, amor (zondot
ieh kuote ioh ubele). N. 79, 17. minna,
siudia^lct innostraviscera, minna. M. 15.
minna, yiiror^j. D. IL 351. gotes minna.
773
I ■
• M « •
niAN:
T. 141. in christes minnio. Frg. 57. in
godes minna. Scbw. selbes minna,
amov^ui. Asc. 1. minna rebtes. Bo. 5.
kuot minna. N. 79, 17. nbil minna.
N. 42,^. katriuu minna, /d«i* affectus.
Em. 19. bi tbia selbun minna tbiar
lerta uuorolt alla. 0. V. 12, 92. fona
minnun, amore. VG. III. 285. umbe
minna. N. 77, 34. umbe dina minna
tuon ih taz, iui causa. Bo. 5. durb
minna. N. 67, 11. thcr tod nnas in
nuuhna thuruh gotes minna. O. IV.
5, 47. taz Santa tir tin fredel ze min-
Don. Sg. 105. mit ilu iob mit minnu.
O. L 6, 2. tbaz mit minnu gidua. 0.
L 24, 8. iob borit er mit minnu tbes
brutigomen stimnu. 0. IL 13, 12. fol-
gent mir mit minnu. 0. III. 22, 23.
mit minnu got irknatin. 0. IV« 5, 26.
mit minnon, per dilecthnem, caritate.
N. 17, 25. 47, 13. 64, 7. föne minnon,
caritate. N. 49, 8. an minnon, »» cari-
tate. N. 50, 20. tbu uueist drubtiU)
•quad er, min, tbaz ib minna baben
tbin, iob tbu mir bist in minnon fora
allen uuoroltmannon« O. V. 15, 5. 6.
triuua niit minnon stercbende, OTiior^.
Mcp. 3. nab iro minnon ebelen fcupi"
dinej. Mqp. 35. ze einemo uucrcbe min-
fion, caritatis. N. 89, 16. mit zuein ge-
botin minnon fcaritatisj gotes unde
mannis. N. 67, 14. tbio minna sint iu
Leiz. 0. II. 19, 25. tbaz iro minna da-
tun. 0. V. 25, 21. zi ibiu simes io zi
gote funs mit tben minnon untar uns.
O. V. 12, 77. tbaz sie biquenen fol-
lon mit tbiu zen gotes minnon. 0.
V. 12, 72. babeta si nu in uuar min
minna micbilo sin. O. V. 7, 3. biar
lerit tbiu sin stimna unsibzua minna«
O. V. 12, 57* minne uuider sinen na*
bislen han. Ho. 2. si zi gote oob min-
na tbera selbun kuninginna. Ol. 84.
tbiu minna iz in irfulta. O. V. 4, 12.
minna tbiu diura, tbeist karitas in
uuara. Oh. 129* uuard mir uue mit
MAN.
771
minnu.. 0. V, 7» 37. iob beltit er thii
minna bi aina dratinna. .0. IL 13,10.
UUPmiNNA (oder liupi, minna?).— deio
liupiminno, ai/ns dilectione* Gb. 3.
LlBMlNNA, /., etmiitUrsa:caritas.Jio.i.
(Hüorrenminlne. d. in. 30.)
URMINNI, ad/. — kindes urminnir, oidit
mehr näcb einem Kinde yerlangend, nidit
mebran Kindergebabren denkendj in;
kumig bin ib iaro in filu manegero,
' iob tbiu quena minn ist kindes ür-
minno. 0. I; 4j SO.
GAHHNNI; In iitU tertint
Form und Flexiovi:'
cbimidni. Is. 4,6. geminne. Ba&.Hcp*
a. s. m. cbiminnan. Is. 4, 6.
n.plm. geminüe. Bo. 5. N. 138, 20. gi*
minnen. N. 132, 3.
J. pL geminnin. Bo. 5.
€Lphm. geminne. Mcp. 23-
Bedeutung und Gebrauch:
cbiminni mir, dilectus meus. Is. 4, 6.
cbimitinan cbnebt, dilectum phenau
Is. 4, 6. die gfeminneb bruodera. N.
132, 3. uüaz nu geminne ist, q^ni-
qtiid nunc amat invicem. Bo. 5. dai
sib kuole skeiden föne ubelen unde
sie dob keminne sii). N. 138,20. sie
iu förn geminne, iam pridem ämore
mutuo colUgatos. Mcp. 23. in unde sit
geminne tuende, sexus conctüam.
Mcp. 3. die rebte geminne sini^ ßdi
Bo. 5. geminn6n, consonis (membris).
Bo. 5.
(WALTMUNNE, /., lamia. Fdg. 396.) za
■ MAN?
IfERlMIN, MERLMINNA, MERIMINISI, RI&
RIMENNI, /., ©{reue. Zu MAN? et
MERIMAINM unter MAN.
nu #. mcrmin, siren. Pt. e. cdeuma.Vut.
merimeni, ^lla. Tg. 1. meri«
menni,,M7V/ii. Tg. 1.
o.;?/. merimin, sirenes* Bo. 1. meri-
minni, syrenae, Mt^. meriminna,
syrenae. Bib. 7. miirimenDi, d-
s
UAN.
BIAN.
776
.[
fStrenarum,
rmae. Rb. Bib« 1. 2. 9. 13. meri*
minnun, syrenae.Sh. (merimin*
non, sirenäe. PL)
g«pJL merlminnono. Mß.
meriminninG. A.
meriminnona« Bib«ll.
mereminnone. Bib. 6.
merimnoiia. Bib. 13.
BÜMNALÜSTT oder min na fgen.J lusil oder
minna, lusi? S. g. s. von MINNA»
HINNALtH, amabilis.
n^pLvfu minnalihbe, amahiles* Rb.
MINLICHO (^iicft;.^ gegradet, antore. WoL
3 9» I. If. IX.
MINNAHAFT, MINNIHAFT.
minnebaft bist du, amans. N« 79, 17.
n. #. 13« ininnabaftaa&.Sb. minnibaftaz.
M^. Bib. 1. 2«, diligens (mulierj.
a. s*7tu minnabaften. M<r. Bib. 1. 2. min-
nihaften. Bib. 7., affabilem
(congregatiom pauperum tefa*
cito).
MINNIHAFTO, btnigne. Mz.
MINNAHAFn. Sb. \ . .
MINNIHAFTI. M. 30. J ' -^'^ hamanitaB.
'"■ g. s. minnihafti, humanitatis. Gb. 3.
BONNASAM, MINNISAM.
minnesam, i. e. aamint minnon. SjL
iiMnnesaiD, comis. Mcp.34. uuirdimo
' minnesam,- diDemo prlutegomen
1 domino de<h N. 44, 12. minnesam ist
- der mere Cgaüdemus). Bo. 5. ' ^
a.3^m. (xn\MXk\s2im\xi^ affabilem. Bib. 5.)
^ ^.'p/J mini^esameroy dulcium (nepo*
' tum). Mq>. 4^
Complir.: uüaz ist minnesamera uuf ne*
Kiep.
CNMlNNESAMzesprecbiiine,iftinm.Db.
ÄHNNESAMO (ädv.) fergota. Mcp.
MINNASAMI. N. 95, 2. \ ^ ,., ..
MINNESAMI. N. 54, 5. 6. j ^'' "^^^^'^
d. s* minnesaini: geba, die xe min*
nesami xih^iii. Mcp. 3.
d. pi. minntsaminoti^ affedionibus. N.
76,12.
MfNNAG, MINNIG. *
MINNAGLiH, minniiUiXf.
uo.
.t
, a. pl. m. tninnegliciien gebileicba.
Mcp.
MINNAGLlHO. adv.
minneglicbo duo, jTac benigne. N.
50, 20. g e gr a d e t (amorej. Wm. 3, 9.
III. minniclicbo gegradet Wm.
3, 9. IV. minnechlicho le^benten.
N. 21, 23. cbosont, pacem loquun-
iur. N, 27, 3.
MINNÖN, MINNEON (aucb minngn! minn-
Jan?), minnett
Form und Flexion:
Inf. minnoon. K. 4. minnon. Scb. 75.
T. 128. 0. IV. 6, 55. V. 12, 70.
95. Bo. 5. N. 54, 3. 67, 29. 102,
13. 118, 18- 19. 24. 72. 163. min-
nan. Otl. Scb. 75. Wm. 2, 4. (min-
Den. D. III. 95.) minnonae. K. 4*
O. IV. 13, 9. N. 15, 7.
(ih) minnon. T. 164, 6. 165, 8. 238, i.%
0. V. 15, 17. N. 17, 2. 65, 15.
118, 163. Wm. 1, 7. 8, 2. minno.
Wm. 1, 7. I. IX.
(du) minnost 0. V. 15, 3. 4. T. 135.
minnostu. T. 23^ 1. 2.
(er) minnoot. K. 5. 7. minnot £c Gh.
1. 3. Frg. 45. T. 37, 1. 44, 24.
164, 6. O. 11. 2, 36. 13, 29. V. 23,
35. 25, 41. Ob. 132. Mcp. Bo. 5.
N. 10 (b), 5.. 7. 12, 4. 30, 25. 32,
5. 36, 28. 44, 14. 15. Wm. 1, 4.
minneot R. Pa. mineot gL K.
(ir) minnoL T. 32, 4. 141. 164, 2. N. 11.
minnont N. 4, 3. 104, 4.
(sie) minnoont K. 4. minnont Gc 4.
5. T. 34, 1. 141. H. 1. 6. Bo. 5.
N. 5, 13. 13, 6. 18, 11. 19, 7. 21,
27. 27, 1. 30, 14. 35, 8. 38, 9. 39,
17. Wm. 1, 3. 4. 3, 10. minnent.
Ho. Wm. 3, 10. IL IIL IV. IX. min-
non. Wm. 1, 3. IV.
(ib) minnoe. N. 118, 143. minne. Wm.
2,4.
(du) minnof. T. 106. 128.
^ (vr) minnöe. Bo. 5. N. 18, 13. 118, 19.
minno. O. II. 19, 12. minniL O.
IL 19, 12. cod. F. minne. Wm. 1, 4.
777
MAN.
MAN.
.»
(wir)ininnoiL Oh. 131. 142. O. 11. 6, 56.
m. 5, 22. V, 12, 78. 23, 10. naiu-
noen. N. 88, 25.
(ir) minnot (kana auch iW. seyn). T«
160, 6. 168, 1. 169, 1. O. IL 22, 4.
V. 15, 51. minneiept. N. 30, 25.
(sie) minnoa O. V. 12, 65. 71. minnoien.
N. 86, 1.
(ih) minnota. Co. 3. T. 160, 6. 167, 8.
168, 1. M. 24, 19. 25, 8. 34, 14.
65, 18. 100, 3. 115, 1. 118, 48. 97.
113. 119. 127. 128. 139.159.163.166.
(da) milinodos* Is. 3, 2. minnotos. T.
179, 2. 3. 4. minnotost N. 44, &
50, 8. 5t, 5. 6. 118, 132.
(er) minnota. D. U. 337. T. 155, 1. 159,
1. 167, 8. 239, 2. O. II. 12, 71.
m. 23, 18. IV. 11, 5. V. 7, 2. 13,
28. Mcp. N. 46, 5. 101, 7. 108, 17.
118, 19. 22. 140. 167. minota.
T. 135. minneota. Rb.
(wir) minnoton. N. 73, 1. 79, 19.
(ir) minnotut T. 175, 5.
(sie) minnotun. T. 119. 143. 0. IL 12,
87. IV. 6, 37. V. 5, 3. 20, 50. min-
noton. N. 72, 1. 77, 36. 66.
(er) minnoti. T. 169, 3. O. IlL 24, 71.
Oh. 148. N. 40, 4.
(ir) minnotit T. 131. 165, 7.
(sie) minnoiio. 0. IV. 1, 14. 5, 25.
imp. #. miono. Frg. 45. T. 32, 1. minne.
Bo. 5.
iiii|f9.p/. minnot Ho. T. 32, 2. 8. 0. IL
19, 15. 16. IV. 13, 8. minnont
Bo. 5. N. 30, 25.
p. a. minnonti. O. I. 4, 8. minneonti.
Pa. (übersetzt adamas, lapis und
eben solcher Mis verstand ist in
minnontan. gl.K. minotan. Ra.)
minnondo. M. 13, 1.
n. s. m. minnonter. Sb, Bib. 1. 2.
minnunter. Mz.
g. pl. minnontero. N. 118, 132..
d* pL minnontem. Rb. min-
nonten. M. 117, 12.
v.pLm» minnonta. N. 96, 10.
Bedeutung und Gebraud:
amare. Pa. gL K. K. 4. T. 238, 2. dih
T. 128. 164. 165. K. 4. Rb. Bo. 5
ampUcti. Ee. Gh. 1. 3. fovere. R. I
337. affectare» Gc. 4 5. rainnooi
€elanti6us. B\l slihtentominneot,
C€/.R. minn onier^iracianshumam
ih uuolta die minnon, die mih
sent N.54, 3. minnot io thie gri
80 uuer soso iuih hazzo. O.II. 1
ih gelirnen mine fienda minno
118, 18. kelere unsih den min
der umbe unsih irstarb. N^ 67
minnont disa uuerlt N. 13, 6.
filla suln sie minnon. N. 102, 13.
ea minnota ih. N. 118, 163. ih
nota diniu gebot mer dannego
118, 127. fastun minnoon. K. 4
minnoton diu afterin. N. 77^ 66
lih erbe ze minnonne. N. 15, 7.
gen uuillen minnotost du* N. {
der unreht minnot N. 10 (b), 5. I
minnota er. N. 108, 17. got m:
dero menniscon reht Fi. 10(1
truhten minnot die uuarheit ]
25. uuant er thaz guata minn«
V. 25, 41. er minnot armherzi
gerihte. N. 32, 5. truhten minn<
toilda. N. 36., 28. ih minnota
geübte. N. 118, 119. si minnot
iugede. M. 44, 15. minnont u]
heit N. 38, 9f die dinen namen
nont N. 5, 13. minnont gotl Ki
den fater einegan innot, drut
minnot O. II. 2, 36. ther fater
not sinan sun. 0. IL 13, 29. ziu
nont ir abkota. N. 4, 3. die i
haltare minnont N. 39, 17. ir
minnot untar in. O. IV. 13, 8.
minnot sia iro sponsus. N. Ai
minnost thu mih? O. V. 15, 3,
minnota thie sine, O. .IV. 11, 5
iagilichermannosinan friuntm
O.II. 19, 12. in beino minnon i!
N. 65, 15. ih minnota sie gel
licho, sie lihton min fienilic]
m
MAN.
MAN.
780
34, 14. ihas mannilih irkenne in
.' th«ino minnoBne. O. IV. 13» 9. unio
se minnotun tbar, thaz man sie hiaxi
meistar. 0. IV. 6, 37.
gaminnAn.
Inf. zi giminnone^ colende {pater).
; Can. 13.
(er) keminnota. dilexii. K. 7.
p*p. geminnoot aiy ametur. K. 2. ka-
minnotist, amatur. Rb. gimin-
not ist T. 164, 6. si. T. 128, ke-
minnot uuesan, amari* K. 64.
n. i. m. min giminnolO} dilecius
meus. T. 69, 9.
MINNÖNTLtH, Iie6enb.
minneontiih. Pa. gl. K. minneonlihi.
Ra«, amentia (als amantia verstanden ),
anilia. minnonilihhin, amantia. R.
MONNARI, m., amator.
17. s. minnare, €ima/or(^</(?i^. N. 85, 7.
(terrae). N. 103, 27.
n^a.pL minnara dina, amatores tuos.
Vf. minnare, ainatores (mun*
di). N. 91, 12.
MUN-*-. Hieher? Cf. goth. man, inf. mn-
nan; fi. auch MUiND, MUNT.
Manhsnamen: MUiN. MUNLNC. MUiNOLF. MU-
MFRID. MüiNIHILT. MUNLMÜIND? Mü.
KIRIH. MÜNIGIS. MUNIGISINC. MUM-
GiSIL.
BIMÜISIGÖN.
ais, quad er, bimunigot tbnruh then
himilisgon got,
bistioran thuruh thes forahia, iher
alla uuorolt uuorahta. 0. IV. 19, 47.
MEIN (hieher? a geht häufig in ai über; ef.
auch im-munis, com-^Tnunis)^ angs. msene,
Bidn, goth. gamains, communis; nefas (cf.
nord. mein, uicus, dolor, noxa)^ mein (in
SScinetb); im mitteihd. nur noch bei eid,
z.B. mit meinen ei then. bell. c. sar. lii%
n. i. mein (kann auch das juA«/. seyn), ne*
fas^ R. Mcp, 18. nefas, inliciium.
Ib. Rd.
g*pl' meinero eido. Cl 94. Co. 3.
d.pl. in meinan eiden. Co. 1.
MEINO? Ist ein solches adverb* in folgen-
IL
der Stelle animidmien? cf. MEINA und
gimeina
then meistar io meine liazun sie
thar eino. O. IV. 17, 28.
MEINO; n. pr. Hieher?
BIEINEID.
MEINRAT.
MEINFOL.
MEINTAT.
MEINSPRAHA.
MEINSTALA?
MEIiNSWERO.
MEINLIH (angels. mdenelice, male, aber
auch commimiter), nefandum. Ra.' gl K.
profana. Ra.
CINMEIN'(eide unmeinelazen. Roth. 9.},
rctn/ unfc^ulbig.
dhiu unmeina magad maria. Is. 3.
AIEIN, angels. min, facinus, noid. mein,
dolor, noxa»
n. i. mein, nefas. Bo« 5.; s. ancb den n.
des adf.
g. s* meinis uberteiltda, nefanda io-
dicia. N. 54, 11. (gesuerit er
meinnes. Fst 198.)
d. s. meine. Gehören folgende Stellen hie*
her? thaz sie mit then nuunton
nirfulen in then sunton, noh
mit themo meine ni uuerden
zi az eine. 0. II. 17, 4. thaz io
bi themo meine thaz mnat si-
fastoheime, then hngu in then
githankon ni lazet unergin
uuankon. O. II. 21, 7.
a. s. mein, sacrilegium. Bo. 5. anefri-
stendo iro mein. N. 108, 23.
MEINA, /. Nur in den adverbialen Ausdrük-
ken: thia meina, bi thia meina^ in
thia meina, then meinen bei O. Hie-
lier? oder zu mein j an?
thia meina:
ira ferah bot thaz uuib, thaz iz
muasi haben lib, ni funtun thia
meina ginada niheina. O. L 20, 20.
ouh giborgestbu thes, bititerthih
fisges, ni biutist thia meina nata*
run niheina. 0. II. 22,34. gilechont
[50J
791
MAN.
MAN.
■ ■ I
tlioh ihieuuelfa, theisllabft in loh
ouh hclfai tbero brosAioii.o sih ful-
l^ntt thie foä then disgin fallent,
thar hercron thie uui^e aiftentziro
muase, gismekent tliok ihia meina
thera selbun aleiba. 0. HL 10, 40.
sie iiamun ihia meina thes licha-
nien gouma, saliun sinax alliar« bi
Ihiu uunsysics filu uuuntar» O. III.
18, 53. namun sie tho steina aar io
ibia meina, thaz sliumo sica gibul-
fin iob inan anaunurfin. O. III. 18, 69«
ni namun sie tbia meina tbero uui-
bo klaga gouma. 0. IV. 27, 1. ni na-
mun tbia meina uuafanes goama
. liuto fillennes noh fiurcs brennen-
nes. O. V. 23, 6&.
bi tbia meina:
%i nuzze grcbit man ouh thar er
inti kupbar, iob bi tbia meina isine
steina. O. I. 1, 70. in tod, quad, ni
giangin, tboh siu tbara z^uo fian-
gin, nob bi tbia meina in freisa ni-
beina. O. II. 6, 16. brgonda genu
drabton» in ira muate oub ahton,
si sib xi tbiu gifiarli, tbaz siu inan
biruarti, tboh bi tbia meina tbia
dradun ekord eina^ si iz zi tbiu
;gisilotr tbaz mera uuilit ni gerotiw
O. 111. 14, 19. ni uuasgu ib sie, quad
er, tbir^ ni habest thu deiles uuibt
mit mir,, oub bl tbia meina gimel-
uida rtihcina. O» IV. 11, 32. er quit,
sin sumllLcbe, thob in ibai uucrk
liebe-, sie thob bi \lua meina thes
argen nenven gouma» -O. V. 2i>, 72.
in tbta metnar
erda bibinota, tbiiigolcs kraft sies
notka, ioh in tbia meina so spial-
tun sib Ihie steina. (X tV. 34, 2.
tben raernon:
sie siafun zi Ico steinon 8»r io tben
meinon, mit tben io tben uuilon
so. uuoltuft sie nan pino-n» 0. IIL
19, 2a grbe.rta tbo ther Hut tbaz,
tha^ druhtin krist tbara queman
ttuas^ quam tbo tbara ingeglni mi«-
chil uoorolt menigi^ 'nal^s
mfcinon bi drobtina« ein^tt; ai
sie in tben fertia oub IftZrcru!
kantin. O. IV. 3, 3. sav alter
meinon so uuoltun sie nattate
0. III. 20, 183.
FARMEINJAN; bieher? oder xu meii
cf. nord. meina, impedirCm
. (ib) fermeino, p9*ofanabo CmmfOi
mentumj. N. 88, 3a.
(ib) firmeinne. M^- Sb. )
uirmeinne. üib. ) ' " /
|9./i. firmein it: nist lint tbaz c
ginne, thaz uuidar iü r
in eigun sie iz firmeiait
uuafanoh gizeinit. O. h
ib uueiz, sie thaz oub i
tun, mit suntigon nan za
mit tben uuurti ouh firm
so alt giscrib uns zein
IV^27, 6. (geuelun scoUe i
sin vermeinet, der mit i
eiden verriet die krisl
unde die heidcnen. Cdg.)
FARMEINISON; tf. farmeinsamon.
farniainsot iil. K. ) , . ....
f • • » II > 9 aoonnnabms.
larnieiniset. ra. )
MEINSCAF, /., cominns (wohl für €on
genommen). Pa. gl. K.
GAMEIM, GAMElNt gemein, golb.gan
angcis. gemscne, communis.'
Ucdeulurig und Gebrauch:
communis. Is. 9, 4. N. 64, 7. 103, 1(
Bo. 5. Can. 4. gemeine zala.
uamo. Org suhl. Uo. 5. durfte,
achuste. lio. 5. gemeina froaui.
chinieine lerunga. Is. 9, 4. i
raeinemo riebe. Uo. 5. daz kei
leid. N. 77,64. gemeina marcbi
publicns. Bo. generalis. Mcp. gi
carum- Prud. 1. (hieber?) gemein«
communis. Org. kcmeinc lib, c
nio. N. 103, 17. dero apostolorwi
ist kemeine. N. 103, 10. ubez
si aide gemeine. Ru. ist tia u
gemeine, si compascuus ager est.
diu (totbeit) in allea gemeti
mm.
MAN.
7SI
1 1. .'.
N» 43^ 20« unanda er gemeine got ist
.ȣ(496, 7. daz neiiat in gemeine, aber
i-ddro SDnnun Hehl ist in gemeine.
;: M.. 96^ 11. gemeina nratende tietin
rohiudon. N* 65, 1. diaa dige habe
' ' ^em^ina.sameat martyribus. N. 69^ 2.
::daFS da dns iro fran-uigemeinatuoesL
'■[ M. 105, 5* die gemein« geloulia, ca-
iholicii ßdes. Pif. . gemeine huolare,
gemetäiii» Mcp. 62. [dilze gebeine IaI
•.min gemeine (aagt Adam von Eva). D«
'•.I][L 49.] (al daz i\'ir eigin, daz si ge-
meine. D. (U. 87.) ioli.ouiie'thiii selba
heili nust nuoroitii^inieiiii. O. I. 2,
. ilOi tb'erer ist iuer betJi ioh.salida
gimeini. O. IL 3, 39. tfaaz selba ur*
'deiti, sihaz unorelii ist gimoini. 0.
'V« SO, 3. so uuer so nan biruarta, er
' -frumathana fuarta, salida inti heili,
tkaz uuas in thar gimeini. O« IIL 9,
.12.. thi-u kraft ist>iu gimeini. 0. V.
16,>41. tho Santa got giunaran go-
mon f4iuraaran, man mit unsgimei-
nan, sinau drnt einan. O. II. 2, 2.
thern selu det er gimeini ihes licha*
meii beili. O. III« 20, 172* duet reh-
-■*■■ taz ufdeiU un& zuein-^biar «gimeini*
' O. HL 16, 46. ouizitr q'nad er, ubar
ai ni haben ih tben «linfal, gihorgen
ih thes relno, 'thaz er nist min gi*
meine. O. HL 18, 16.
Form und Flexion:
gimein? Pnid. 1. gimeini. O. (I. 2, 10.
IL 3, 89. IIL 9, 12. 16/46. 20, 172. IV.
4, 43. V. 20, 2.) chimeini. Is. 9, 4.
g(k)'em6ine. Uo. 5. lU. Mep. Org. N.
(35, a 43, 20. 64, 7. 75, 12. 77, 64. 96,
a 103, 17. 148, 13.)
!■• #. 711. giroeino. O. HL 18, 16.
n^s. f. gemeina. Kf. Org«
if» s. n* gemeina« Ocg. M.. 77, '64.
§* ^. y. giüieinero. Bo.
dL'j.y. gemeinero. Org.
idL j. ». gemeinem«. Bo. 5.
o. #. m. gimeinan. O. IL 2^ 2. ^eitieinen.
Mcp.< Org.. .■• ..!•»
lt. s. f. chimeine. k.^, 4. (oderrlst e« die
I » I ■ •
nnflektir(e\Form ehii^rnl?) ge-
rn di na. Bo^ &• Oi^ N. 65, 1. 69,
2. 105, 5. gem'einun. Nf.
g. pl. gemeiner«. Bo. 5. .
> tL pK gemeinem. Can. 4.
a.pt. /« gemeine. Bo. 5.
GAMELNMÜÖT
GAMEINSCEZZO (collega).
GAMEINO, Adverb:
fraunnit sih gnmeino, cimgat4<fe/, Frg.
'43. naies Ifaeih tfiih zieino mit uuo»
rolti ginieino. 0. V. 8,39. tho fra-
getun nan gimeino ioh ha»rto filu
•-. kleine. O. V. 17, 2. thi« tr-euui ist
in gimeino (?)• 0. V. 23, 246.
'. U?<GAME1M (ungttttfin), mttft Qtmfmfdiversus.
ungemeine ist iz. Org.
ungemeinen namin. Org.'
' '. ungemeina, iQb't;s^«iim(^c/^/ii//on^w^.Org.
KLVIEIM, f,, participatiQ. Ic
IN GAftlEIiNUN (cf. in gamertun):
'.. anilere gnada, die in erdo sinf, ki-
best du in gemeiüun nbelen unde
guoten. N. 35, '6. •
GAMELNLiU, geutcttilid^ * r
'.:','. Juitielicbtu (uuort) sint kemeinlifa,
V «nmelieb.iu einluzlib. Org.
- «Comp«: (gemeinlieber, communius. Hd.)
GAMEIINUHO,. Admb.
. ^ •;' kameiuti-ciio. £m. 19. \
gimefnlihii.M.3n.Gh.l.3.V fj^^^'
.goroeiulicho. Mcp« Bo^ 5. )
gemenlLcho^ roii^o;9»///^r. Can. 4. ge-
rn ein i ich o^ con^o/i£r/i/^. Can. 4. ge-
mei.nlicho gesprochen. Org. ge-
mein lieh onrezen,a>/i^/Mis^r^.Bo. 5.
.. i ' : ' i . kemeinlicho, conmwni nonune {/iun-
cupaniiirj, Org. kemeinlicfao ze sa-
. . " genne,-^//n/7/u*i/^r.' Org. '
GASIEINSCAP,/., eemeiufd^aft
- camaiosc^f, commercium. Pa. kimein*
scaf, coffpendium* Ru. gL.K.
GAMEINSAM, gfmdufanL
• • gemeinsam^ eatlioli&o. .^. IL 338i: ka-
.* i meinsanum (*icjf communis fregulaj.
K.7. eameinaamen, i90i»iiiM3Mi(^jr//i/^.
? K. 33. .
[50-]
ti :
' #
7^
bian:'
mN,
786
A
GAMEV>ISAMt /., ammmio.
11. ^. kimeinsami. Rb« gemeinsaml
N. 100, 5.
a^ s. kemeinsamii. K. 38. gemein-
8aini. Ns. N. 140, 4. gemein-
same. Ns.IL gimein8amc.Ct.86«
üNGAMEINSAMi, /.
in nngamcinsami. Co.
KIMEINS AML1HH0, communiter. K.
UNKIMEINSAMLIH, ihcommtmicabile. Rb.
GAftlEINSAMÖN, gemeinsam&n, com-
numicare.
kemeiniamee sih, communicet. Rg. 2.
kemeinsamonto, comimmicando. N.
. 101, 9.
kemeinsamonte, partiapantes* Ep.
can. 2.
ARMEINSARll, /.
d. s. armeinsami, excomnumcationi.
ARMEINSAMÖN» excowmunioäre.
armeinsamoter, excommunicatus.
K. 28.
aint armeinsamot. K* 44.
FARMEINSAMl, /.
fermeinsami, anathema. Dl II. 346.
FARMEINSAMÖN, excommumcare.
. firmeinsamon, excommumco. Gd. 1.
firmeinsamot unari. O. III. 20, 167.
GAMEINITH, GAMEINIDA, GAMEINIDI,
/. (©emeinbe)^ communio. '•
n* s. chimeinidh (iro einiiiierche8)i
commmiia. Is. 4, 3. .
g. $• gimeinidi. Nd. IL
d. s. kimeinithu. gL K.
V €u s. gimeinida. O. IV. 11,32. gimei-
nidha. Wo. 2. kemenitba.
Scb. 85.
MEINJAN (in Wm. n. N.II. aucb mein6n),
metnettf nord. meina, angels^mtenan, sen-
tire, pelle j memorare* In T. kommt dieses
Work nidit vor.
Bedeutung wid Gebrauch: .
bicuaitun, dax aer umbe sie meiuita,
cognavemnt, guod de iis diceret. Fr^ 19.
meinida, 05l^cU^. Isi4,2. meinidadhar
sinan snn, dbuo ir chimiunan chneht
. • •
1 1
i.k
■ •
in '
< I
hemnida, ubar dben iraina« gheist
gab. Is. 4, 6. iiuaz iro .farl meinda,
cm$sam adoentue. Blep. ib. ' küuenan
iuau man metnitin, das 'er-^nuari,
quemnam homiaes dicereni eum e$$e. Frg.
57.. tiaiu meinende, ad hmec OMpicien-
te»* Org. sib, uuieo ih is: meine. N«
34,23; uua& taKunde.daz meinet. Bou 5.
ein guoiliihhin dbera dh^iiilssa sy-
rafin mit dliemu dhrifaldiB-quhlde
(lieilac, heilac, heilac): meiuidon,
prdclamaiant* Is. 4, 7. tßeintl^isigniß'
eat (h^ uc^az meinit: pergivnuuohs?
^. 88, 9. dbat meinit, id eät» ts. 5, 6.
'{aliud loquitur,- alindj agit, meibit M/u
See hear meinit no' dliriintcce trioi
Iß. 4, 3. dheaa stat meinit, Uc locus
sie habet. Is. 9, 5. die iz iLbelo mei-
nent« N. 27, 3. du iz fateriicko mei*
siest. Mcp. derunin, den du>nlieinesL
Win. 7, 9. these meintun; aunr thti
m.it steinen gidanaz. Ow IV.. 19, 36.
ine m.einon nicht .die.«**. Wm. 8, 11*
duniene meinest ine minecra.Wm.
4| l;.'thaz meinit thäz uuart. Ct 63.
er mfeiaet.hier epilhalamia* Mc^ 3.
daz ib kehore, ib meine, daz ihfer-
neme«'N. 25, 7. die eines sealches
ftido uuellen, ih meino^ chtuti h\-
Des sunes. N. 34, 27. aehein bilde ne
nim be demo, deitio. gelungen si an
sinero forte, ib meino, domo on-
rebto uarentcn menniscen. N.v36, 7.
des. ist föne diu dürft, ib meino, das
du niet ferro ne tuoiest dine genada
föne mir. N. 39, 13. sid gotes pilde
dir ana ist, ib meino, uuizze unde
fernumest. N. 42, 5« alliu uuort ni*
derscreccbi minnotost du, ib meinoi
die in den dot screcchent. N. 51, 6.
gotes archa, ih meino, die tougeni
dero beneimedo. N. 77, 66. ib meino
sca mariun. 0. I. 3, 31. thaz leben
uuir so ih meinu mit freani iohmit
heilu. Ol. 80. mit thiu meintun tbie
man, thaz er in iode sign nam. 0.
IV. 3» 23. tha-z ih n« meinu mit thin,
MAK
m^i
788
* :
I > •
I riinkikndb»rto ist iiMoJ«. IV. 11,27.
::'th«z* driAtin 'a«k' gi^ceinta nuaz er
W'lnitlhio meihta. 0. lIiw-'34, 59. uuax
er rait'thia meinti. O* L 22, 56. iz
' meintt biarthöh gi>teai drut 0. IL
: 49i68/-'beda tfaieu biliAi so meinit
. tWaUvb' ff^Ji/Hi. O. IV. 6, 27. Quaz
^'tbat fihtf nveiii^ei thta'ttüat oahbiar
-4ii*^?n'^r Ol'lV. 5,9; nim goama nuaz
• tkir« meibit, thcix tfntarerda zeinit
O.iV. 1^*96.' uuaz tbaz uezzi zeinit,
'' tUer riih* there fisigo'fim^inlt O. V.
i4i>iaf^bta^e^ihentluQio sib zerbit
''iobthis-u äuoi^tfl't'unerbit O.IIL 7, 17«
tbieaetbun fi^g'är z^inent, nuaz fo*
' ri<aagbn>'tn ein eilt. O« ilt 7, 33. thaz
' meine^it'theffd datt. O. V. 6, 29. tbaz
-' iKlhiargi2eine,^a[az tbia tbin goa*
•' hfa-itte^ine. O. Uli 7, 3.' tbaz utiir fir-
«•eVtieii Wlle, utra«lbiil racba uuolle,
'loh tmaz'siy btar bizeine inti uns
• %V ttuniu iheine. O; V. 18/54. sin lamp
t)ia2fi«fio meitttä, thei^ uuizod oub
- bizeinto. 0. It. 7} 12. -«r'Ierta nnsib
ieh zeint'a> tba-z drnbtiÄ'unser mein-
ta, tbaz'uutrni 'kertin tbanana nz
ibaz sin«6 licbamen hns. O. IL 11, 43.
tbo irbogtun filu' bilde tbie iungo-
ron sine, tbaz er ir er biar ndeinta
iob tbiz gisciftb it zeiftta. 0. IL 11,
56. aiu nuantun, drobtin melnti, er
ainan slaf zeinii,- er s^Ibo meinta
aniir Ihaz^ tbaz er tbo bilibanuuas.
O. IIL 23, 47. 48. so uuaz so al az
tbaz bizeinta iob uns zi guate io
meinta. O. IV. 33, 39. odo er uuanta
meinti, zi ibemo uaazareimo zeinti.
O. IIL 4, 21.
(Auch scbon in der Bedeutung, colere,
itmare in
daz ich got einen mit allem mnote
wil meinen. D. IIL 76. daz er in ei-
nen füre si alle wolte meipen mit
arller slabte miitnen. D. III. 90. daz
tr mit wercben iauch mit warten
alzane got meinte. D. UL 95.)
. 9
- Formoid Flexioo. #
Inf. meinam ti^rg. 37. meinen. Org. Bo. 5.
• (ih) meino: Ol. 80. 0. L 3, 31. IV. 11,
• "27. meino. Mu. Mcp. Org. Bo. 5. N.
1, 1. N. 26, 7. 31, 7. 34, 27. 36, 7.
''■ 39, 13. 42, 5. 43, 18. 50, 12. 51, 6.
• • - ' 67, 16. 77, 66. 79, 10. Wm. 2, 17.
■*■-'' 8, 11. mein icb. N. 93, 20. meinen.
N. IL Wm. 8, 11.
(du) meinest Mcp. Bo. 5. Wm. 4, 1. 7, 9.
meines. Wm. 4, 1. IIL
(er) meinit Is. 4, 3. 5, 6. 9, 5. Frg. 45.
fifi. Bib. 2. Ct «3w 0. D. 4, 63. IV.
6, 27. V. 1, 26. 14, 19. N. 68, 10.
98, 9. meinet Mcp. Bo. 5. Org« me-
^ nit Bib. 5.
(sie) meiuÄUt 0. UL 7, 17. 33. V. 6, 29.
8^ 11. N. 27, 3.
' (ih) meine. N. 34,23.
-du meines. Wm. 2, 14»
(er) meine. 0. IIL 7, 3. IV. 6, 3. V. 12,
54. Org. Bo. 5.
(er) meinida. Is. 4, 2. 6. 5, 2. meinita.
Frg. 19. meinda. Mcp. 15. meinta.
O. IL 7, 12. 11, 43. 56. 12, 52. lU.
23, 48. 24, 59. IV. 11, 4a 33, 39.
(sie) meinidon Is. 4, 7. meintun. 0. IV.
3, 23. 19, 36. V. 20, 9.
(er) meinti. 0. L 22,56. UL 4,21. 23,47.
IV. 12, 45.
(sie) moinitin. Frg. 57.
p.a. meininto. N. 62, 3. meinende fn.
pl vfi.J. Org.
GAMEINJAN, judicare, proponere^ destinare,
dicere, dicare, momtrare, cofutituere.
Inf. gimeinen: ib unilln biar gimei*
aen, uuaz thie engila bizei*
nen. 0. V. 8, 1.
(er) gimeinit, judicat* W. min fater
tbaz gimeinit iob er oub selbe
irdeilit 0. IIL 18, 20. N^anne
quistn ther giduit, tbaz thinaz
nuort gimeinit, so uuer ae thaz
biuaerbe, er iamer aar nir*
sterbe. O. IIL 18^ 31. nibein iz
789 miüi
thsT ioaeinit so^kraft iz sin
gimetnit. O, y. 30^ 38.
(tr) gimeinet "— bovagil^ruader hei-
let, so 6li«mo ir ix gimeinet
0- V. 16, 37.
(sie) gimeinenL — • ir ni thurfut thoh
bi thiu, tber man ist nu unlar
iu, thaz sinu uuort gimeinent,
uuaz thi8^ ttuerk teincDt 0
1.27,52; alle mau ninineinent,
tbaz thinu uuort gimeinent. 0.
IIL 10, 36,
(ib) gimeine. -^ ferlilife mir nu selbo
krist, tber unseTjiabo drubtin
ist) tbaz ib nu biar gimeine,
uuenan tber man bizeine. 0.
IIL 2i, 3.
(du) gimeincs. — so uuas so tbu es
bizeiues, in erda biar gimei-
ncs, so. uuesez al in bimilc,
tlrir niaman tbcs ni uuidire.
0. IIL 12, 43.
(er) gimeine.. —" ni mizit er imo si-
naz gttat, so er vn^s suntigon
duat, jer imo tbaz gimeine, tben
sinan geist deile. 0. IL 13, 32.
■uuio er sinaz uuort gimeine
ioh uuaz er in jrdeile. 0. V.
20, 64.
(ib) kemeinla, propomi Rg. 2. praedi-
cebanitis. Rg. 2. — gimeinta: —
ib deta ein uuerk maraz, gi-
uuisso uuizit ir thaz, tbelb bi
einan man gimeinta, in sam-
bazdag gtbeilta. 0. IIL 16,34.
(er) kemeinta, praedestinavit* Ep. P. 1.
La. L 1. Rg. 2. — gimeinta: —
sin uuort iz al gimeinta, sus
managfalto deilta. 0. IL 1, 33.
er quam in girihli in tbesa
uuorolt slifali^in tbiz lant brci-
ta, al so so er gimeinta. O. IL
2, 18. er selbo tho gimeinta,
tbar borngibruader heilta. 0.
IL 24y 9. thef mib, quad er,
beiltay et sus it al gimeinta.
I , ■
HiK
m
n
I •■
i;
I :i
I. |:
I . I ( \{ !'t
'* I
4 I . •
>•
ti .
■j '■' ■» 1
■ I
1 ■
I. I
r4X;lILi 4, 37»? .er «elbf« oub tbo
. gineinla^abit ififi^a inStbatgi.
d^iita; O.UL.e, iL. tbo drabtin
tb tf z gi laei n ta ,! er- ain^ suiger
heilta. lO. IIL- .14^ 54« er^sib sai
'•iiid4sirneigta,. aoikliAmo. er thix
. gim.eiilta.iOwUl4l7^4L:«ituttoi-
Ion ie gim^iatla|iikiit««icbonon
giseeirtta. O.lli S0,.t85. lis thai
in ;9^tttreiU, .alii<^ «conef er thtx
MgivtAlnta« .ioh vnio 6r:in thar
;^zalta,' nmk Vbli» .%li nuesm
(i$coIta.iOr iV. 6t^ ^ uuio er it .
tt ginveialaii^ii^MBidrcfstf deilta,
untar. siiidtt .scalkjpn M suorg*
lieben. tuiaevkon.i.O» IVa^ 7, 71.
Uier Hut tbo ^ar gidi'Mnta, li
:tOde.9a,n irdei|:ta..O. IV« 19,69.
tber li:ut'tliil tbiubiAea|ita,tbaz
. Ambliner gim^int«» \hA% er sia
Üb scolla cnto^aiiji heidinero
hanton. a IV. 20,^7«; tber fruma
in io gimeinta, >c^b al tbaz lant
heilta, 0. IV. 26» .12. gibot in
lbai(;«ie giiltiQ zi theo' selben
acfoneti titin, tbara er tbo gi-
meinto i^h selb« in iz gizeiota.
0. V. 16, 8.
(sie) kimein toA, dicßrant, D. II. 313.—
gimein,tun: -^ &ife iz oub tho
gimeintun iob in aelbo*. irdeil-
tun^.tbaz man tbia fruma in
nami inti anderen gabi« 0. IV.
6, 13*
-(er) gimeinti': — sie tbes in io gili-
cbo flizan guallicbo, in baa-
cbon man gimeinti tbio iro
kuanheitL 0. L 1, 4. tbaz kraft
sin tbaz gimeinti, tbaz er ia
sar irdciltL O. IL 12, 7& thax
' ■■•.'. er tbar gimeinti, tben sonimo
gibeiltL O; IIL 2, 6. bat er, sin
uuort gimeinti er ^iaaji scalk
beilti. O« IIL 3, 6. gilüubta, ci
. . sia gibeilti, ob etf iz Uiar gi-
. meinti. O. lU. 11, 12« \
.O.^.i|lAN//M:
MAN.
792
.>: ar. |iii^4nt^ebonl»:sid<fiItiiu 0. IV.
28, 4. V ./ >/ •"• .:''"
monürMnr. Ifl/i3i>2. — gimeinit,
O. Co. 4. allo Quihi in uuorolti
thir goles bo^ f^%f^^^ 8ioqu«>
ment so gimciniltiDar thialiou-
bit. 0- !• 6» 14. gimcinit ist. —
ist iiu^la so gi-mcLuit,- unaiit&
er thcn liut heilit. 0* I. 14, 7.
in buachou jjuik irdeilit i«k al-
les uuio glmeinif. 0. U. 4, 94.
tbaz uuoroU istgideiUt, 10 s^eb.
SU gl mein iL O. IL 9» 20. tbeisl
iu sar gimeinit, tbaz thi^mo
ist giuuisso irdeiiit O.IL 12«S4.
iu ist salida gimcinity in ihiu
ir herza reinaz eigit. 0« II. 16, 21.
mit Ihiu ist tbar bizcinit, theiz
imo ist al gimeinit, in erdu iob
in himile inti in abgrunte ouh
hiar nidare. 0« V. 1, 27* gimci-
nit babcii. — baben ih gimci-
nit, in inuote biklcibit, ihaz
ih cinluzzo mina uuorolt nuz-
zo. 0. 1. 5, 39. des ib nu gimei-
nit haben. Co. 4. ihoh habet er
mo irdeiiit iob scibo gimcinit,
tbaz er nan in becbe mit k^-
tinu zibrccbc. O. I. 5, &7. ha-
bet er gimeinit, mit mir thia^
uuorolt heil ir. 0.111.13,23. thes
habet er ubar uuoroltring gi-
mcinit einaz dagalbiiig. O« V,
. 19, 1. kemeinet JN. Bo. 5. alle
iro rata sint zi arg liemcinel
uuider mir^ adverAum me omnia
coiisiUa corum la malum. N. 55, 6.
kemeinet uuerden ze mari, re^
fervi ad clmiindmenu Bo. 5. ge-
nieinoL — an in uuirt gemei-
not discr saLmo. N. II.
n» ph f. gameinito sintna, intelli^
gimtnr* Wo. 2.
FORAGAMEINJAN, pracdesUnare.
(sie) foragcincinidon. Bg, 2.
.r
I
>i
BIMEINJAN Ummt in k K, T. O. N. Wm.
iBq. 5. Oig* Alcp. niebt vor, sondci^ nur in
Glossen* und in N. II. undSyL
' ' *' ' Bcdctttijng Httd Gebrauch;
deliberare. Db. iudicare. M. 31. Le. 1. 2. 3.
addlcere* Prud. 1. diccre. D. II. 315. di-
care. Prud. 1. Ild.^ Ar. dedieare. Prud. 1.
conferre. M 10. Sb. Cnn. 5. 6. II. 13.
" iftdhiere. Cnn* 13. con,stilueix. D. II. 286.
^^'cönsicrare. M.?. Bib. 1. 2. sacrare VA.
X. 419. praeordinare. Mz. Bib. 1. 2. pro-
ponere. Mk. Mz. Gc. 3. Bib. 2. Sb desii-
nare. Prud. 1. Märt, delegare. Zf. praescri-
bere* La. L 1. damnare. Prud. 1. uuemo
bemeinen u uir -s i e (propositiones). Sy I.
bemeinet, dtcäia (deo domusj. Hd. pi-
meintiu, addicta (sacrisj. Prud. 1«
Form und Flexion.,
Inf. pimeinnen. Prud. 1.
(er) pimeinit. Prud. 1. pimeinat Pmd*!.
pemeinit. Db.
(wir) bemeinen. Syl.
(sie) piineinnent RL 10. pimeinent« Sb.
pemeinent Can. 13.
(du) pi mein es. Can. 13.
(sie) pimeincn. Can. 5. 6. 11.
(ib) pimeinta. M4 Bib. 1. 2. I^. 2. pi-
ineinti fconsccravij. Bib. 7.
(er) bimeinta. ZT. pimeinta. Mk. Mz.
M. 31. Bib. 1. 2. Le. 1. 3. Gc. 3.
Prud. 1. Sb. plmenta. Mz. Gc. 3.
bemeinda. I). IL 1S6.
(sie) pmeintun. VA. X. 419.
p, p. bimeinit uuerdc. Ar. pimeinit.
Bib. 5. pimeinet bast. INb. II. be-
meinet Hd.
19. s, m. ...meinten Märt.
n. 8. yi pimeintiu. Prud. 1.
n. s. 7?. bimeinta. D. II. 315.
n.pl.m. pimeinta. Mi. Bib. 1.2. be-
meinle. T>a. I. !•
n.pLn. pimeinton. Gc 3.
FORABIMEINJAN.
proponere. Rg.. 2. Bo» 1. praedestinare.
I4e. 1. 3. pratftgere. RL 7. 22. Car* 7.
10. 11. 13. Sb.
793
MAN.
man^mAno.
u
Form und Flexion: . ^ '
(sie) norapimeinant Can. lO.uorapi-
meinnent M* 22.
(sie) uoropimeinen. Can. 11. uoripe*
meinin. Can. 7.
p.p.
n. s. 7n. uorapimeioter. Lc. 1. 3.
n. s. /l uorapimeintiu. Sb. Can.
10. 11. furapimeintin.
Can. 13. uorapimentiii.
ßl 22.
n. s. n. forepemeintax. Bo. 1.
d. s. m. n. (orabemeintemo. Rg*2.
tf.p/. 172. uoraplmeinta. M.7« uora-
pimeinti. Can. 10. uora-
pimeinton. Can. 11. no-
ripimeintan. Can. 7. no-
Tapimunten(^/r^.Can. 13.
FARMEINJAN a. vorher unter mein.
MEINIDA, /.
heilig meineda, sacramenia. N. 21, 19.
GAMEINIDA, /.
kemeinida, propositum. La. I. 1. Rg« 2.
BIMEIMDA,/. (auch BIMEINIDI).
n. s. pimeinida, oraculum. Pnid. 1. de-
creium. Prud. 1. 2. cheisarlihha
pimeinida, decretum imperato-
rium. Mk.
g. s. pimeinida, tesfamenti. Nz. II. pl-
meinido, disposilionis. Gc. 3.
d. s. pimeinidoj prosecutione.M.^i.Cav.
10. 11. proposito. Le. 1. 3.
a. s. bemeineda, dcUberationem. Bo. 5.
p e m e i n d i , praedeslinationem.
N. II.
FORABIMEINIDA, /.
d. s. forapimeinido. M^i. Bib. 2. uori-
pimeinida. Bib. 7.| propositione.
a.s. forabemcinida, praedcstinatio*
n^m. Rg.2* uorebemeinda^pro-
videnfiam. N. IL
FARMEINIDA, /.
d. s. firmcinido, prae/udicio. Zf.
MEINÜNGA, /., SReinung/ nord. meining,
opinio.
n. s. mcinonga, causa (omnium expeten^
dofumj. Bo. .5.
- . if. #• lüetAiogof flrib te fbinrokf mei.
. '; '' ..Tkntk%^% in camäm fä€anu JSLU^^
BIMEINÜNGA,/. , » ^
17. ^pt'. penretfiii n ga , pmposilionm (Vor*
SyL
1 1
MAN s. MAN.
MAN^n, mandii o. MAN.
Ii
\
MANA (auch MAMI), f., ^Jk^tti nord. mSa, \
jjuba equina.
n. s. manba, jnba. ¥•
mani, juba. D.
d.pt. manun, jubis. VP. D. II. 340.
a.p/. mana, ioros fexcutiens leoj. VA.XIL7.
mane, jubas. D. II. 313.
manun, jtAas. D. II. 313.
manon in: inbar^ manon. F. gehurt aiidi
wohl hteher {^iubar at. iubas (oder fl
iHbis?)\
MANAHT (colla)^ comaniia. VA. 2. XII.
ALCMANA, Flu&namen.
MANO) m.j flammeolum^ F.; c£. manili und
menni.
■
MANO (iu der Zusammensetzung auch MAM)
(cf. MA und MAN), m., 9Ron5; golb.
m&na, angels.mona, nord. man i, pera. mib)
luna und mcnsis.
n. s. mano. Frg. 25. Is. 9, 1. Ra. gUK/ Wcss.
Sg. 242. 913. T. 145. 0. IL 1, 13. IV.
7, 35. Mcp, Bo. 5. N. 71, 5. 80, 4. -
so ninuuer mano ai, initio mensk
N. 80, 4.
(mane. Hd. D. III. 4S.)
g. s. mancn. Mqp. Bo. 5.
.. d. s. manen. T. 145. Mcp. Bo. 5.
A. s. manon. 0. L 11, 16. V. 17, ^.
manun. H. 5*
manen. Mcp. Bo. 5. N. 8, 4. 41, 4. 71i
5. 135, 8.
t;. ^ maüo: ~N. 148, 3.
(UNTER-
\
; MÄNO.^
mAno.
796
JNTERMANE, inierlwuum. IIs.)^
lOMANI, gieumonb.
ninmane, in neomenia* Bib. 6.
niomane, neomeißiam. D. .
OLMANI, piemltmium^ Sah 1.
\NINSEO CaRonbfee), Ortsnämeo.
iNITAG 8. TAG
iNILlH, lunaius.
d.pL m ä n i 1 i h e n, lunatls (pelits). VA. L 494.
iNIN,/, sKonb, hma. N. 88, 38-
fd. s. der maninnen. D. Ilf. 43.^
iNOD» Hl., !RoiTafb/ golh. m^nAths, angs.
monadh, nord. nn<inadr, mänudr, gr. /i^^
laYL mensis, lit mienn, sanskr. mAfa.
n. #. mianod. gl. K. Sg. 913. T. 3, 8.
manot. Pa. gl. K.
gi s. mänodes. Ra. Rb. Mcp.
manothes. gl. K.
manodia. N. 80, 5.
d. i. itianode.'T:'3, 1. Mcp. (D. HI. 97.)
ii./»/. manoda. T. 87. Mcp.
g.pL munx^dö. Ib. Rd. O. I. 5, 2. ?, 23. II.
• 14, 103.
* manotho. O. I. 7, 23. in cod« P.
a.pLmdinodä. T. 2, 11. 4, 9. 78. (In cod.
F. steht auch O. L 7, 23. manoda
statt des gen. manodo/ manotho
der andern codd.) *
&EGAlSMANOD3e9tnmondtb* InMcr.Bib.
1: 2. 3. ist in mense deßno dorch: in rc-
* fall manode (reg^inmanoL Bib. 5. re*
ginmanodo. Bib. 7.) übersetzt; in der vuU
gMa lautet die Stelle : quasi irames äifuae
immensae de fluvio.
' '" Monatsnamen:
aanuar: WINTARMANOTII. Eg. 1.2. 3. 4.
üaintarmanoht. Sg.3974 Qiiin-
termanoth.Wn.863.winte-rina-
•1 - .' . •■ n^tlld. wintetinanetWD.'167.
:1 iARMA3N0t.fid.iiirman>el.Wn.
.0 .. * i
.(*i .»I ■ '
• •
167.
1 <
• «
i:
•^ Angela, giuli. -. *'* •
CAntar(!HORNtJ]NG, JS^atiitttts. Sg. ^7.
>v i:i .Jj -Eg^ 8. Wir;'167. hrirnuptiic; AViu
.1 • . -. : i:; ^863. '0rn|ing.- Eg.^. lH>Tning.
:} ;:i :w;li Bglt l'.^'bo-tnug^ Bg« 4. ' • <
..; .vU A'.^'*«A^U;>')iVt4wob\atlii'i^'*iI'-*'^<
asar}: LENZINMANOTa Eg. Li lentzinma.
.(.•.• iioU^Eg..3..4. lentzinmanot Eg. 2.
Icngizinmanoth. Wn. 863. lengi-
zinmanobt Sg. 397. lenzimanot
Wn. 167. lenzemanot :Hd.
MAUCEO. gU K.
MERZE. Wn. 167. Hd.
. Angels. redb (red, hred, hreth,
.hret) monatb, a dea retha(reda9
. hrcda« hretha). Noch in der Ap-
. pciizeller Reidnclironik: redimonct
.CC rchde,. d«r Namen des Freitags
im EsLbniscben, der auch auf eine
... GoUKeit hinzudeuten^ scheint.
«pril: OSTARMANOTH. Sg. 3ft7. Eg. 3. 4. Wn.
. 863. 08term.anoth.Eg. 1. ostar-
^ manot Eg. 2. ostermanot Hd.
Wn. 167.
(ABRELLE. Hd.)
Angete. eosturmonath.
SRoC: UUNNlMANOTH,gB0iiitemottat^Wn.
863. uunnimanoht Sg. 397. wn-
nejBaAot Wn.l67. i/vunnemanot
Eg.2. uuinnemanoth. Eg.3.4. wi-
nemanoth. Eg. 1.
(MEIE. Hd.)
Angela, dhrimelci, trimilci, tri-
mil^h.i«
3mir BRACjBIANpTH, S5ra(^mona(^. Eg.
1.3.4. Wn.460. 863. braemanbht
Sg. 397. brachmanot Eg. 2. Hd.
Wn. 167.
Angels. litha, lidha. lida.
3ttlt: HEUUIMANOTII, J^xumonat^. Eg.3.
4. Wn. 863. beuuimanoht. Sg».397.
heuemanolh.Eg.l. heumanotEg.
2. liowemanot Wn. 167. bouma-
not Hd.
Angels. iftha, lidha^Iida.
i^flifi; ARANMA^MIIH, ernbttnionat|. Eg.
1. 3«>4V'Wfi. 863. <aranmanoht Sg.
g}/::!."!- ::v ;3!j7,;aTtiminot Eg.9i. ernemanot
Wn. 167. aernimanot' Hd.
^\v 'M^-M -^ A«|(ela. .ve'odmoAath.
-ect^UL: WnUMANOTH. Eg. U 3. 4. «uitu-
.11 W:/.;ii^ : nianbbt Sg^d97.> utoitemanolh.
Wn. Si63. widemanot EgC'K.;.i'i
[51]
797
WÄHO.
MANNA— MIN.
HERBISTMANOT. Hd. hcrbeitma-
not Wd> 167* — « gi herbistma-
nodis. N. 80» 4.
Angels. halegmonath.
OtttAtt: WLNDÜMEMANÜTH. Eg. 1. 3. 4.
uuindnnmanoth. Wn.SöS.uuin-
dunmanoht. Sg. 397. windema-
not Hd. widumanot. Eg. 3. win-
termanot. Wn. 167.
Angels* wyntirfillid.
SloMm^: HERBISTMANOTH. Eg. 1. 3. her-
bistimanoth. Eg. 4. beribist-
manolh. Wn« 863. heriaistma-
nobt.Sg.397. beri8tmanot.Eg.2.
WINTERMANOT. Wn. 167.iH4.
Angela, blodmonath. Aucb in
einem Missäle vom Jahre 850 zu
Düsseldorf findet sich fiir novbr.
die niederdeutsche Uebersetzung
blotmanoth.
S>e{em(cr: HEILAGMAINOTH. Gg. 1. 3. heilig-
manolh. Wo. 863. heilag ma-
nofat.Sg.397.beyligmanotEg.2.
. HERnMANOT.Wn.167. hertema-
n^t. Hd.
Angels. giuli. Merkvfürdig auch
. iib Estbniachen joulo kuu (^uU
mottat^) für Dezember und joulo
pceba (2[ii(fc({) Tür Weihau:hten.
MANOTHWILÜNO.
»lANOTHVVlLIGER. .
MANODBLUOT— .
MANODFALLONTI.
MANODFENGIDA.
MANODTÜLDIG.
MANODZALA.
MANODSIUH, MANODSUHTia
MANODSTÜNTIG.
MlNÖDLlH» monat^lidt.
A pL manodlihbn.« Gh. 3. odanotlilten.
Gh. l.>2.y menstruism.
MANÖDLICHESy manat^lic^» |cbm gRottat^
(nuuoh)»en). fio. & .
AIANILI (maalln. Bib.-6.)» Jumsla, i. quam mu-
lieres poriant.in psdc^. Mf}. Bft. l«:7.->-
In Sb. atclbft malinL.^ Hichcc? cf. MENNI lu
MANNA, manne, gl. K.
a. s. manne. T. 82.
MANÜA. Pfl. 3.
MENUA. Pfl. 1. 2.
» armorada (Pfl.)
MENjan & BIAN.
MANO^i
..•I i". i. ilfil'l /■ ...i"'
, Ht j
.i://
MLNjNI, pl, nord. raen, fi., monile, ang
nas, monilia; cf. mano, raanili: abe
sanskr. mani, gernrna, margariia; gr.
J^aliianbi auch MENIHIM; s. auch Grg. J
menni» monilia. Ib. Rd. Em. 12. Bib. !
menni. Ja. Ib. Rd. Rb. A. Bib. 1. 2.p
meinni. Rb, ( ,
MUN, golb. (noch mit dem Comparativsnff
mins» minz^ nord. minnr» midr, min»
biXt weniger.
das neonaldre min ..foqa zi^elifii
mono uueomichili sip kachueti
nunquam minus a duodccim psaJmorun
iitate . dicantur. K. 10. so huuaz
scaffnm fatcr hiuuiskes piderl
liera. min megi finden, quicquid
bus pater familias utilitatis ejus mii
Urit inverure. K. 2. einer min dl|an
Is. 5, 6. das min hebit in uns c
samftesi qiu>d minus habet in nobis \
possibile. K. p. ein luzzil min. Rg.
uilo sin sichurera. so uilo ih min
rehtcs minnä uuirs keborget hi
Bo. 5. mer undc min. Org. mcr ald
Als Adverb.» wie im gotb. mins frijod
nus diligor: min, minus. K. 2. 10. 1&
min.minnot T. 138. min uuirdit
. i(an.. Ti 138. ioh sih thaz graz tha
tar thir min irrihtit uuidar thir.
7» 83. min^ segnius Cagei*eJ. Can. 1
-. ^jdvk» oiirh petrns nu thai> nun» 'ni i
' /.fuagethara ain. O. V. 4» 61. ni
. ) «n.tdägen.mio quam er^auur sai
in. 0. y« ll^.ö. nieh.t tuirii daz mi
rechenoet .nihik^tmnuA\diip<mai. Bo.
9
MUS.
Mßi\
806
min, nidfiti minime fpervemiar). K. p.
min sin keleffaoi nunime legantur. K. lOl
Ig Conjanktion» ne (und nee).
min^ ne* Sg. 70. nee, niih, a qaoqHam be-
nedicatur. K. 25* nee, miuy- gnisqnam suum
aUqmd dicaU K. 33. min buenne imv
qhuede cot, ne qnando Uli dicai detis.
K. 2. lefsa dina min spreb-ben^ labia
tua ne loquantur. K. p. min finstrii des
todes eirib pifahe, n^«-». K. p. min
farlazxaniu uuarin, n^— • Rb. min
fin^e slafenti, ne — • T. 147.' min si
' 1c ip robb an faz, ne fragalur vas. K. 64.
min kacboroe, ne attempteL H;i8. min
huni^z nnmez, ae quid nimis. K. 64.
min odo, ne forte (thib nuidai^ tadon).
T. HO.
minodounan, n^ybrM — min edonuan
'her nuari cbrisL T. iSi 19. min odo
nnan ihih.selcr ne forte traäai te. T.
27,2. rain odo uuan fiirtreten, ne forte
conculcenL T. 39, 8. min odo nuan un-
^ireb uuerde, ne forte tumultus ßeret.
T. 153, 4.
, ' . . ! I « »I ....
jqfiiif odo uuan -ni, aliqqu^ noi^ -^ min
' odo uuan Ion ni habet, /alioquin mer»
cedcm non habetis. T. 33, 1. •
i^IU MIN, tt>ie t)ic.l meniser«
ob ib .tb^z iruuellu^ tbiz xirdisga iu gi-
^elLu, nob nibein niruuelit tbaz, tbaz
tbph; gilo'ube bi ihaz^.Uuioi min gi-
loubet thanne, ob iz uiliirdit Uuanne,
tbaz jb b.iginnfi bre4igan, fon bimil-
richc redinon.O^ IL 12, 59.
:WIHTM1N, NlWIHTÜÄnN, NIWIHTES
MlNv NEOWIHT MIN, NEOWIIITI MIN.
NEOWIHTES MIN, nid)t« weniger, eben fo, wi-
hilominus, gotb. oi vaibtai mins.
lunuibl ia\n^mhilamhius^\h.KA, niunibtu
min, nihilominus, Ic. neouuibt min, ni»
i • hilominus. K. 18» lieoauibti min, nihilo*
mintis. gl. K. neoib.ti min j nihilominus.
Ra. ubar tbaz sibunstirri iob tber
niagaho gistelli, tben dracbon nie-
unibtes (neuuibte8.F,) min» tber sib
tbar nuintit untar in, 0. V« 17, 30.
MEIMÜ-MIN, NI DES DlüMIN, tiic^tf Uflo
-.-::»etti9rr. ' ■ • »
unaer drubtin ni tbiu min^sprab tbaz
relita tbar tbo aih- O. III. 22, 47. ni
quam tbo petrus tbob tbiu min, iob
giang erl&ar IQ tbar in. O. V. 6, 25.
untarlhio uuas er in^ ni xiuas er drub-
tin thes tbiu min. O. I. 22, 57. in tbaz
acif er giang tbo zin, ni forabtun sie
in tbes tbiu min. O: UK S> 47. thiz
uuib oub tbaz biar sitota, si iz al
irauacbit babeta,. niauahta siu tbar
i: tbea: tbiu min, luageta auur tbo tbar
i«. O. V. 7, 12.
MCSPARN? minäte? D. hieber?
MINNIRO, MINNOR, Cömpan, gotb. minniza,
miuoTs^fltintTf weniger, minfcer.
n. 0p, m, minniro. K. 63. T. 64, 1. Ct. 70.
minnero. N. 2, 8. Mcp. D. II. 325.
I r .:i ,' minaira (bafati). gl. K.
.»# s.f. minnira. K. 39. gl. K.
minira. Pa.
. .*• .* minnera. Oi^. Bo. 5.
n*a.s*n. minnira. Rb.
f. . minnera. Org. Nf. N. 144, 7. Bo. 5.
'I :i Mcp.
:^Ain.ii. minniren. T. 210, 5.
*; • ; minneren. Mcp.<Ct 69. Bo. 5.
J. #. m. o. minnirin. K. 2. 39. 59.; auch
wohl in Frg. 17. ist minnirin st
; minnirun zu lesen.
a. s. m. minniroB. O. II. 22, 23. cod. V.
. .minnitom. K. 53.
. minnoron.O. IL 22^ 23. cod.P.F.
minneren. N. 8, 6.
minnerin. N. IL
a. s. f minnerun. Bo« 5.
, s^^t^pl* lt.. minnirun. Rd.
minnirtUTi. Ib.
.: minnerun. D,
minneren. N. 71, 3. Bo. 5.
'.. .'M^pf. n» minnirun. K.*3.
. g. ph minneron. Mcp.
J« /?/• minniron. T. 152.
minneren. N. 114, 13.
Bedeutung und Gebrauch:
minor. T. 64, 7. Ct 70. Pa. gl. K.
[51»]
801
MFS.
BIIN?
Jt
tet minneroy ber tMnttt. Mcp. si iliitrdit
minncra. Oi^. fllo minnero, 9kl Heiner.
Mcp uuio filo minne'ro, quanitäas. D.
IL 325. minnira quimtitas. IL 30l min-
nerun stoufi. D. fona minnirin eht
. K2. minnirin altere. K. 59. minnerün
poenam. ßo. 5. die minneren Sternen.
Bo. 5. dero minneron dingo. Mqp. diu
minnera sigeera. Bo. 5. minniro, ifin«
9Cr. K. 63. iacobea the8 minniren, bti
ißn^ent T. 210, 5. €i/7o^/o/i inpbahen föne
chrisio frido, daz chit, suona ze chun-
denne sinemo liute unde die ihinne-
ren gelirneen aber föne in f«ht N.
71, 3. minneren, pusiliis {unAe meren).
N. 114, 13. niuuiht minneren, nihil
minus* Ct 69. uuaz mag minneren sin.
Bo. 5. pite mih, nüanda du mennischo
bist unde an diu min minnero bist.
N. 2, 8. du täte in eteuuaz minneren
dinen arigtilis, paulo minus abtifigelis*
N. 8, 6. giduan ni mahtu in uuara
thili minnoron noh mera. 0.11.22,23.
minnira, minus: .> -■
des nieht mer noh nieht minera ne
ist. Bo. 5. ne laz iro minnera nuer-
den. N. 101, 24. mer noh üiinHera.
Org. minnera geuuai^es babentMcp.
die minnera habeton. Bo. 5. dn gi-
best minnera stundon dero naht
danne demo tage. Bo. & io eines min-
nera danne ceniu. Mcp. •''
In folgendem Satze schon ganz adverbial:
taz man sculde hartor aide minnera
andot. Bo. 5*
RnNNlRHEIT, /., WxnhttUUt Sajeittgfelt.
g. s\ minnerheite. Org.
MINMST^ Supelrl. (goth. miunista,?iiJbiVii}^).
n. s. m. minnisto. C. T. 25, 6.
m i n i s t a.' Pa. (bezieht sich vielleicht
auf ein subst. fem*)
(minniste. D. III. 103. ; auch kommt
in diesem Sprachdenkmal des 12**«
Jahrhunderts schon der starke nom.
mihnister. D, Ilf. 106. vor.)
19. s. f. minnista. T. 8, 3. 73, i.
.i \
y o
. j
> . 1 '.
minnista. Gd. 1. [iatDoeon
ni%l^ i^rewssimus (iO€m)\
minnesta. Mcp.
n.,#,. Kk^ngiinnista, £c. T. 38, 3- 0. I*
minaist. Wm. 8, 7.
miuncst. Wm. IL 8, 7.
cT.,!. yi' minuislun. Gc. 3.
^, p/. miunistQuo. Frg. 39.
, d. ph minni.ston. T. 25, 6. 44, 39.
min nisten. T. 1(^
Bedeutung und Gebrauch:
ndpinms. Pa. T. 8, 3. 73, 2. brevissimui.
minoost4»ii biboton. T. 25, 6* tha^
Qista deiL O. L 3, 9. minpisto j
.heizan in himilo rihhe, minimi
25,6. diu minuesta pyramis^Mcp.
ist minnista allero uuurzo. T.
oba ix thaz ni mugut, thaz thar
nista ist, minimum. T. 38, 3. u
minnistiin pispracho, de ienm
verbi Jaceratione» Gc. 3. iz'i&t ine
mincr ihinnon daz minni'st Wm
cinemo fon thesen minniston. '.
29. gitriuuui in niinnistejQ. .J.
minnisto, minimus (der kleiiieFiii^«
liuäs rab daz altera minnista, '
feciL Ec.
minnist hnii zi minniste^ Utittbe^^
intni)ef{en/ adverbial,
so iz heiter ist unde man iro
Wolken) minnest uunnet, »o sti
siu alles kahes uf. N. 134. 7. *
01 minniste. Seh. 75.
»HNNIRÖNi MINN0R6N, ntlnbern, m//
Inf. minnironrie, diminuHone. Rb.
in gilimphit üuahsen, mi
minneronh^, minui^ T. ^1
(er) minnerot Bo.ä. ' •'
(er) minneroe» nuntiat. Bo. 5.
(du) minriorotost, miaorasii (dies
88, 46. ■
p.a. minneronde, minuens. Mqit 41
GAÄIINNIRÖN.
Form und Flexion: ,-.
(er.) giminnirot MA^ a Bib. i; 2
^(sie) giminniront^ Mer» Sb^fiikl.
• * •• •■ <•■•»■•
«ri
K BliN^MOlN/ ME^ÄPI— MINOFLEDL 804
giminntrint Btb. 7. MOiNWINIDr, VolksnMneo.
(ih) caminnirota. R. WIZMOIN (aBtiftnain), Fl.
(du) chiminnerodes. h. 5, 3*
(er) giminnirota. T. 53, 4. MElNAPIi, Namen eines deoUch. Volkes. TQ. 4.
p.p. caminnirot ist R.
giminnirotnuirditMt|.Bib.l.9. M^NAG 5. IttAN in MAN.
geminneröt uuerden. Org. auur- a.---L^a.^
den. Na. MENIHHA und schwache ded. MENIHHÜN,
giminnorot uarten. Na. u. ., . "^-. ,1«!!.^,. *•***>
l . /• ^n.«;«««..«*o/rr««..n N ^®M nur»/. (Cf. MENNL)
50 14 meoiBba (meiviba. Sb.) T. risteUnn, cfea?*
Bedeiitnng and gebraucht - frariola. Mu. Bib. 1. 2.
mimiete. R. Is. 5, 3- roiw/iiinireri?. T. 53, 4. «»«"jcha, mamca. Emu 31.
imminnere. Org. menihbun, niflnira. Em. 31.
•innr«iA.i «.Am;««»^»^» «•. im^ t^^^^ menibun, hantscuoba, colooium» \r.
nnorden geminnerot an iro lernu* . ' '
miste, minorati sunt. Na. geminni. "^" ' ^„" "i " ."' '5; „' ,e
rotunirdit, attemiabititr CgloriaJ. Mi,. MEMCHILO, mfliwca. D. U. 335.
giminnit Ol, attenuabit fdeos terrae). n/rrTxrrmi
' m9. ist caminnirot, minutaüis. R. J'^^^J^'*'-**; in., SRiJiK^, angels. monec, munuc,
giminniront, annuJlabunt (substan- "»"*• "»unkr, dem monflcÄi» nachgebildet.
' tiatn), tJLcr. "' *' munich, monacAu«. Tr. cucullarius. Tr.
MINNIRÜNG A, /., «SR i n t» f r tt tt fl, diminuth. ff- «• m « " ' c h e s, K. 49. Gd.
n.s. minnerünga, diminuth. Org. »./i/. municha, monacJu. gl. K. R.
«. *. minnirunga, (inJdetnmentum.Jd<r. ffp'- mnnicho. K. 1. N. 21, 19.
Sb Bib 1 2 3 7 MUNIHHA (SRünc^m), Ortsnamen.
».,,/. minnirunga, rf/^Äa.D. IL 336. SS??« ^^''^?- . -
MUNIHLiH, singtdans.
ikMX a.s.m. mnnihlihan. Sb. * S • i
^S.ML munihlihen. M. 8. h""^^'':
' ' mon ih liehen. CaiL-lo.- i-l y
üjj A S MAN munichHhen.Can.10.lt.; ''*
MÜNIHTÜOM, gRiJn(^rM«n-
'NA, Insel (SRan) bei Britannien. TA. T. S- * n.nniht„omes, singulaAtatis, Can.6.
. • 11. M. 19.
agriG.
lü' IVTAIVr MADAGrOLT [manigolt, -manog^ld» nia>
W- S, MAil. nacaldi (776), SRaitgolb], n. A>r.
INS. MAN. • MINIGUZE, ^ ;,r.
■ Ti;r A TVT " MANAHT s. MANA.
Mjan s. MAN.
■ = MANOD & BIANO.
IN, ai^ain (FluGs; moemw. TG.), Mdjg^iM. Fw. ^mnxr\^rr\M
u Tr. Hd. - et MAGINZA. . MINOFLIDL
meines. Fw. . MINOELEDI.
QINAjGEWI (SRain^aii). •-•'.:> «i baro fiurit de mimßldl». Md. ad. l. alam.
805 MASOÄr^mmZ^
mnGQ.^ANa
m
si quiS' alterius infam minoßedU ftierit. Add.
ad. L alam.
MANIU & MANO.
MANEVQ (var. mamtni, laniini^, xa den Ly-
giern gehöriges Volk. TG. 43.
MANARl^lANIS, Hafen in germ. magn. Ptol
MANNISC, MEN WSCO siehe MAN in
MAN.
Ml^NOSGADA, Ortsn. Ptol.
.«
MONASTERI, «ttnller (Kloster), mönasie^
rhan, angcls. minstrc, nord. musteri, altod.
monster.
n. s. munster, monasterium. Hd.
g. #. monastres. I TT 4 o j
munistres. i * ' ' '
munisdiures. gl. IL
d. s* monastrc. V|^ q. .^
mun-istre. ) * * '
o. s, munusturi. Oll.
MÜNSTIR, MÜNSTAR, monasUrium (Stadt
SRfinPer). ALTOMÜNSTER. ILMINA MUiM-
STIÜRI Olmmünfler). OBERüiN MUNESTRI.
ZE NIUUUIN MU^£ST£RE.
MUNIS^nULIfl, monasieriaU. K. 1.
MüNEWA. Tr.
MÜNVA. Hs. 1. 2.
, capedö (Fisch).
MUNIZA, / und MüNlZ^ m., SRüwje, das
lat. moneta; angels. mynet, nord« niynt
n. s. muniza, moneta. L. D. IL 345. F. 2.
nummisma. Ic. rmndina vel commer*
dum. R.
m u n i z z a, moneta. Ib. Rd. nömisma. Sg. 292.
muneza, moneta. Mon. 2. Wo» 232.
munza,. moneta. D. IL 345.
muniz io: chuniglicher niQniz, mone-
iae publicae. Zf. ist doch auch Wohl
als n. s. anzunehmen ; in A^ aber steht
chnninliches muiiis.
g. s* mnniza. . ) : n t? oio
^ • 1 } monetae. D. IL 319.
mnnizza. ) ' ^
munizo. D. IL 345. ..
mnnizzo. A. Bib. 9.
a. s. then muniz, nomisma. T. 12&
CHALEMÜNZA CÄalmünOi MUNZIFILT,
MOiNZACHA, OrUnamen; hipher?
MUNIZISAR? (muniz isar, ^sarn?), ddi»,
Itlfra. iBib. i.
MüiNIZSCRAlNNA.
MU>'IZÖN, ntfinjcn (angels. mynetian, noii
mynta), cuder^ (nova.pro veieribusj. Mo.
(er) munizota. Mi]. Bib. 2. 7.) ...
munizeta. I3ib. 7. ) '
(ste).muuizotun.
thie disgiy ihic ihar stuantuni ihir
sie Iho munizotun,
thie stuala ouh, tbar siesaznn inli
iro kouf mazun. O. IL 11, 13.
BIUNiZARI (9)irin{er), m., angels. mynetere.
71* ^. munizari, monetarius. Tr. nummulär
rifis, Ic. VS. trapezita. Gh^ 6* In D.
II. 345. ist monetae damit glossiert
munizzari, numularius. Sjg. 292.
munezare, monetarius. Wu. 232.
munzare. Em. 32. Cr.
munizer«', irapezita. St.
jf.p/. munizaro, nummularlorum. Le. L 3.
c/.p/. munizarun. Gh. 1. 3.) , ..
munizzerin. T. 149. ;
a.pl. muniz skTSL, trapezitas. M.30^ GL 1.3.
O. IL 11, 8.
munizari. Ph. ) ^
muniz«re. Hd.h^''^''^«^^-
[MANGO. Tr. MANGE.IM., machina (beidea
Geschossen; cf. magge, balisia. St manga,
mango, manganum, formentum bei Du Fresni)
und conficinnt longis acqfie. lignis gemmafy
mangana quae proprio vulgi libitu voäiOMlm
saxa quibus iaciunt ingentia. Pertz JUon.JI.19i
t
M I
MANGjan, mengen, mifc^en; cf. angels. meii-
gan, nord. menga, miscere und die dt]lUde^
deutsche Glosse admkctd, mengidam» (elfa)i
St. 2. (cf. MANAG). : - .
CHIMEINGHIDE int 4ndhea leiiitiate üitiit
m
MANG. BlANGiRl
MANCUS. MAND.
808
lanarius.
pariiii mit gheizssinii-^ banhnit dhea MENGARI, mango. Tn
nidhigun chimenghide mit slm'digeni, W'OLMANGERL Tr. .' \
in mfiis'wili pardiis cum hoedo accubat WOLLENMANGERE. Cr.)
permixtimy scilicet subdoU cum peeöaforibus -^ -vr/^ to
ist wobl ab J9anf. u. nicht als inökiH nehmen. MANCÜS, m. (oder ist es mancusa»./.?),
' angdls. mancas, .mancos, mancuse, ,^fi7ii-
mula nummi, eine MiuiLe^ Goldmünze. & auch
lANGrjan^ mangeln; aufset dem In6niiiv, nor
in der 3^ Person mit dem Dativ des Subjekts
und dem Genitiv des Objekts; doch auch unte
man sin so manga. Fst. dO.» wenn dieses
hieher gehört,
/if/v 'm^nsen. abesse: Bo. 5.
mdngin (dir d 6ro 's al don)^ mi/uii. Bo.5.
3.p.s»praet menget
Du Fresne.
a. pU mancusa, aureos. Gd. 4. Le. 2. Bib.
1. 9, Eb, pfäUppos. D. IL 319.
manchusa, aureos. M. 31. Lc. !•
manqusa, nummos aureos. l^Iart.
manchussa, philippos. D. IL 319. so*
Udos. Gd.
so ne menget oub nicht temo ^ liyr A 1VTO
uehcy nubeiz salig si, nihil iuANDjdn (zu lYXjCiLi^ • oder ist N ^ge-
causae est, quin pecudes quoque schoben? cf. auch MUMTAR), gaudere.
beatae esse dicaniur. ßo. 5.
dien ne menget neheines kno-
te s, non deßcient omni bono.
N. 33, 11- .
Z.p.s.praet. mängta: tlrmangta eteliches
liebes, aberat. Bo. 5.
GAMANGJAN.
gemetlgen (dir), abesse. Bo. 5.
dar ne gemangta suegelsanges. Mcp.
gemangta, deerat. Mcp. 47.
MANGALÖN, mangeln/ tntht\ttxii mit Geni-
tiv des Objekts,
(der muz der ewigin wunnin mangi-
len. Mos.)
(der i\e wil ih mangelcn. Mos.)
thaz ili ni mangolo thes.* Oh» 6.
GAMANGALÖN.
theih gimangolo thihJiO. IV. 11% 36.
• (gimankolo. cod. F.)^ •»' J •- ■ f
MANGELUNGA,/., ^angilttttd- >
d, s. mangeinngo, jactura operatianis.
Sg. 183. « •: •' -I'
f. i
\V
iNGARI, 17}.', an^ils. «langer«, ^ma^vo/or,
tnangian, negoiian, nord^ m2n^rr,^ineH^<i-
]är, minga ^negoiiari, tnimg^mercatura. Cf.
rach die altniederdeutsche Glossei^fleiscmen-
rere, laniit^if Imio/ Id/ umdinangm, carm/ex,
^eiß9,'deteptor, famidfis in Ou Skesnß^^
MASGARE, mango. Hs-X-'^ "> .;)/ii>:/.K
. . . . Bedeutung und Gebrauch : .
gaudere. T. 2. K. 2. 7. gl. K. Pa. Ha.,Kh. N.
74, 10.
la din menden sin. Bo. 5. mendet in bi-
mile, gaudeL Bo. 5. suntar thes gin^n-
den, mit sinen iamer menden, it«si-
nen iamer bilden ioh iz ni bimiden.
O. in. 26,^67. mendente, iripudiantes. Ic.
mendit, persultat Is. 4, 7. meuditi vemat.
Ra. mendinti, ovans. Ic.
Mit gen. des Objekts: — ih ne uuile nehei-
nerö minero sachon menden. N. 131» 5.
(daz si dirre werlt erone m&sen men-
den. D. UL 90.) ni mendit. unrehtes,
non gaudet super iniquitatem, Frg. 45. dero
mendit david. N. 64, 1. der mendet is.
N.52, 7. uuanda min fient min ne men-
det, gaudebii super me. N. 40, 12. .d|es
mendent ir. N. 46, 2. so manta ih iro,
> complarebam. JS. 34, 14. diu manta des
maris. N. 96, 8. manton iro sculdo^ die
^ in u\iegen solton. Vi. 37^ 18. ne mende
dero saldon. Bo. 5. des mendento gen-
git, prae gaudio illius vadit. Frg. 15. (daz
er sin werde mendente. '^D. III. 56.)
Mit umbi: — foro-mendi mendet ir umbe
die lutun des priutergon^eo, ga«tff/o^av
det propter vocem, sponsi. N. 50, 10. n
Mit ana: — sie mendent fin dien visilibus.
N. 70, 70.
>. .r.
809
MAND.
i »
MAND;
r I
8
Mit in: -^ sie meudeni in maxie, in ttin«
che clc. N, 70, 7.
IVIit daz: — - sie mefadent ouh, das er irn-
derest cbumet— . H.Qby 13. diese zuene
pröphetae roendent, daz gdte lob chn«
met föne himile unde föne erdo* N«
148, 1.
aih mendjan:
thaz sie ouh tbes ginenden, mit uns
sih saman menden. O. IV. 37, 35. (wie
ai sich manten. D. III. 110.) thaz fiant
sih ni mende. 0. V. 3,* 16.
aid mendjan mit gen.:
(des mäht du dih menden. D. III. 84.)
mendit sih der eron. Wm. 6, 8. men-
dent sih dinero predicationis. Wm. 8, 13^
thaz sih es nuorolt mende. 0. II. 12,38.
thaz unser muat sih mende sulichera
rusti ingegin akusti. 0. V. % 5. in thiu
sie tbes ginenden, sih bimilriches men«
den. 0. IL 12, 36. ist sinera giburti sih
uuorolt mendenti. 0. L 4, 32.
Auch: bin mir mendenti. 0. V. 25, 100-
Form und Flexion:
Inf. menden. Bo. 5. N. 131, 5.
ze mendenne; N. 96, 11.
(ih) mendo. Kb. N. 74, 10.
mende. Mb. II.
(er) mendit. Frg. 45. Is. 4, 7. Ra. N. 64, 1.
Wm. 6, 8. I. III.
mendet Bo. 5. N. 40, 12. 50, 10. Wm.
6, 8. IL IX.
menthit. gl. K.
(ir) mendent. N. 46, 2.
(sie) mendent T. 2. N. 70,7. 95, 13. 148, 1.
Wn. 8, 13.
(er) mende. K. 2. 0. H. 12, 38. V. 2, 5. 3, 16.
(wir) menden^ O. III. 36, 67.
(sie) menden. 0. IL 12, 36. IV. 37^ 35. N.
95, 13. I
(ih) manta. N. 34, 14.
(er) manta. N. 96, 8.
(sie) manton. N. 37, 18.
im/i. mende. Bo. 5. - ;
0. o. mandhendi. gl. Ki -^ ■ ^ v.
mendanti. Ra- ^•
mendintL Ic • ^ v*
. mend^fti- 0. L 4, 32, V. ^ 100. 1
mendendi. gl K.
mcntheati. O. V. 35» 100. in cod. \
mendento. FVg. 15.
9KpLm. mendente.K. 7. Ic
mendinte. N. 67, 5.
EBAN ME3NDJAN.
[so ebenmendent ime (mit ihm) alle
miliske chrefte. O. III. 29.]
MEND!,/., Steube, gaudium.
Bedeutung und Gebrauch:
gaudhun. N.. 82, 10. 89, 14. 125, 2. R 1.
JK.49«Bo.5. tripudium. Ja. alacriias^li
hostarlicberu meudi. IL 21.
daz d.u in freuuist in mendL N. 20,
mit mendi^ in gandio. Ne. N. 125, 5.
fore mendi. Bo.5. €7/K>^/o/i liudotonf
mendL N. 46, 6. fore mendi men
ir, gandio gaudet. N.50, 10. fore me
ne mahta ih gedagen. N. 76, 4.
Form und Flexion:
n. s. mendj. Ja. N. 89, 14.
g. s. mendL Bo. 5. N- 26, 6. 82, 10. 12
d. s. mendL H. 1.^9. 21. 22. K. 49. B
N. 20, 7. 46, 6. 50, 10. 76, 4. 12;
a. s. mendL Bo. 5. N. 15, IL 29, 12.
25. 46, % 50, 10. 80, 2.
n.pl. mendi. li 4. 136, 1.
MCINDLN, gaudium.
n. s. mendin, tripudium. Ic.
c *. mendin, trinmphum. Ic.
c/.^/.mendinum, gaudiis. IL 15. (kann
als dat. pL von mendi genon
werden ).
SIGÜMEKDIN r«. s.J, triumphnm. Ic.
WERALTMENDI (-mendin? -mendina
a. pl. alle uuerltmendina, tatiug m
gaudia, Mcp. 19.
MENDISLO, exultatio. Asc-
MENDILÖlN.
mendili^t, allndit^lfTwi. 1.
MANDUNfiA;/, 8,reu^^
g. «. mandnngo; laut mandungjo, r
\gandendi. N. 54, 1.
igr*p2. (a^andunge. D. IIL.89.)
if.p/. mank^nugen^ deliciis (para^d). 1
MAKDAG, freubtd,.:i! .-,.,,,. '0-^\yä.
n. ^
i
MEND— MUND.
MÜNR
812
I
»•«.III. mandager, alacer (laelus et ala^
cer). Mx. Bib, 1. %
a. s. in. mandegen, gandentem. Mcp. 73.
0. $• f. xnandaga uuahsennes, accessibus
L incr^mentis gratulantem (pro-
serpinam). Mcp. 34.
MSDÄLÖN.
mandilöh Pa. ^
m en d i 1 o L Ra. > , graiulatur.
menibilot. gl. K. )
MANDALUNGA, /
d. $. mendilungo, blandimento [caudac
suae gaudebat (cani8j\ Mr. Sb.
Bib. 1. 2.
NDjan s. MANDjan.
NTI) das lat mens, S3etg/ angels. munt
dnti iob (angeis. munigiov, munt iofea),
mons iovis. Tr. (@t. ^crn^arb.)
EPTIMÜNT, Septem montes. Hd.)
IND) m., SRunb/ goth. munths, angs. mudb,
rd. mudr (munnr); cf. MAN und MUND,
JPiT^ auch sanskr. budb, icire; aber auch
• mandere* — Im Sanskr« ist mukha, im
tt. musha, SRunb.
Form und Flexion:
s. mund. Pa. Sg. 913. Em. 27. T. 4, 12. 41»
6. 62, 10. O. L 9, 29. IIL 6, 23.
munth. Frg. 7.
munt. gl K. F. 1. 2. Wn. 233. 460. Mcp.
Bo. 5. N. 10 (a), 7. 13, 3. 16, 10t 36,
30. 48, 4. 49, 19. Tr.
j^ mund es. Is. 4, 3. Bo. 5. Nd. N. 35, 4.
38, 2. 77, 1. 82, 3. 118, 13. 88. 108.
Wm. 1, 2. 7, 8.
mundis. N. 58, 11. 73, 16. Nd. U.
s. munde. Is. 2, 3. H. 7. K. 4. 5. 6. T. 15,
3. 84. 145. 191, 2. 0. H. 4, 50. IIL 6,
36. 7, 74. VG. III. 203. Mcp. Bo. 5. N,
2, 4. 5, 10. 8, 3. 11, 3. 21, 22. 33, 9.
86, 30.
mundi. N. IL
mund. Ra.
s. mund. Pa. Ra. K. 2. 4. 6. R. T. 4, 15.
L
22, 7* 74, 3. 0. L 2, 3. ü. 6, 26. 15,
19. III. 6, 24.
munt. gl K. Mcp. N. 5,' 2. 34, 21. 38, 10.
39, 4. 43, 25. 72, 9. 77, 2. 80, 11.
103, 14.
if.;i/. mundum. Is. 5, 5. '
a*pLmunda. H. 25. Ho. 1.
Bedeutung und Gebrauch: '
OS. Pa. gL K. Ra. Sg. 913. Em. 27. T. 4, 12.
Mcp. Bo. 5. N. 13, 3. Frg. 7. Ig. A, 3. Wm.
1, 2. VG. IIL 203. H. 7. K. 4. bucca. F. 1.2.
Wn. 232.
nicht ne ferbint den munt demo indraa-
cantin rinde. N. 103, 14.
'fallent in munde sucrtes. T. 145.
in forasagono mundum« Is. 5, 5. durh die
munda (dere lerari). H. 1. tho uuard
mund siner sar sprechantcr. O. L 9,29.
thaz iagilichen thanne thoh foller mund
uuerde, then mund zi thiu irreken,
thes brotes uuiht gismeken« 0. IIL 6,
23. 24.
thiu uuort, thiu er irfinde fonthemogo-
tes munde. O. IL 4, 50.
indet er tho then sinan mund. 0. IL 15, 19.
upar mund, super buccas (locaj. R. Pa. (ist
es comp, uparmund?)
umpi mund, super buccas (JocaJ. Ra. (camp.
umpimund?^.
MÜNDLOH.
GAMÜNDI, n., SRönbrntg (nord. munni).
d. s. gi mundi) ore (arethusaej. VA. IIL 696.
n.a.pL gimundi, ostia. Prud. 1. VA. I.
404. III. 688- V. 281. Or- 2. VL 800.
ora (niiij. VG. IV. 292.
gemundi, osiia. Or. 1.
i?.p/. gimundin. Prud. 1. aftar niun' gi-
mundin, per oranovem. VA. 1.249.
Ortsnamen: gimundi (@mfinb)i 'phatagi-
mundi.
MU74DALON (munth ilem. gL K.), ejffare.
Pa. (cL mundjan in Mund, mummen).
mundulit Pa. \
mundilit Ra. {, infit.
muntilit gL K. )
mundalontL Pa. ) ^
mnndilontL Ra. i ' "'ff^*^'
[52J
813
MüND.
MUND.
814
mundilancli, effatus. gl K.
MUNDAZIAN?
mundozit, infert. Ra* (Ra. und gl. K« ha-
ben motazit.)
MUND JAN, mfinben.
mnndent^ coeunt (flumlna). Bo. 5.
MUND, MUNT, MUNTI, /., ®(^u§, an-
gds« mnndi mrmimen. — Zu If I /i I i • cf.
auch bimunigon; aber auch MUNTAR? auch
das folgende munt.
dl s. munti: thaz uuir ihaz mammunti in
thineru munti, niazen uns in mua-
te in euuon zi guate. 0. V. 23, 131*
0. V. 23, 29. 59. 173, 185. 195. 207-
221. 233. 257. 171. 285. 297.
a, s. munt: fon got er muazi haben munt.
01.32. tho zcintun uuorolt enti si-
nes selben henti, thaz houbit hi-
milisga munt, thie fuazi ouh the-
san erdgrunt. O. IV. 27, 20.
FRASTRIÜNTI, secreium. Gh. 3.
Hiervon mundium, L. alam, 54. in cn/us mundio
femina est. L.Liutb. mundium muUcris amiU
tat. L. GrimoaldL 6. qni mundium de ea
fecit. L. Roth. 184. qui mundium ejus in
potestate haheat. L. Roih^ 186. postea
mundium ejus faciat. L. Roth. 187. ad
quem mundium de ea pertinuerit. L. Roth.
189. mundium^ dominum. D. IL 358«; per-
iinentia. cod. cavens.; sine mundeo. L.
Roth. 205.
MUNT, m., protector.
d. munde, protectori. Ho. 1.
ÄMÜND, sui iuris, über.
üstmunAy ase extraneum. D. IL 357. Cod. cav.
qui amund (var.hsiSLmxxnAJ f actus est. L.
lAutbr* 4, 5.
iunc erit amund (var. haamund^. L. Roth.
225.
qui servum fulfreal et a se extraneum i. e.
amund (var. haamund^ facere voluit.
L. Roth. 225.
si dominus ancillae eam liberaverit ^ amnn d
fvar. amondj feceritm L. Liutbr. 6, 44.
BALMUNT (hieher?): eo tenore, ui quandocun"
que sui commissi praevaricatar in rAus ms
sive homifäbus, quod vulgo ha I munt <b'ci/Br|
existat etc. Urk. aus dem 9. Jahrb.
SELBMUNDIA, sine mundio.
nulli mulieri liberae liceat in suae potestO'
tis arbitrio i. e. sine mundio, selbmoD.
dia (var. selpulnundia, selmundia,
silmundia^ vivere* L. Roth» 205.
MüNDüALDus, MÜNDÜALDa. S. WALT.
MUNTBORO, MÜNTPORTO, MUNDIBÜRDI
8. in B. (angels. mundbora, patronus; cf.
mambumus, mainbumus, mambumia, nrn
bumia, manibumia').
IV. pr. MUNT. MÜNTUL MÜNTRIH, BIUNTKC,
ALAMUNT, ALAMLWrBNC. ACHIUIL^T
EGILRIÜNT. ADILRIÜNT. OTMÜNT. WTC
»lUNT. WIIDIUNT, WALDMUNT. WOLF-
MUND. WALHMUNT. WINBIUND. WILU.
MUNT. WOLMLTNT. WARMUND. WAJi-
MUND. RIHMUNT. REGMUNT). RATMLIW.
HRUOD^nJND (ROTMUND). BALDÄHTST.
BAZMÜND, BAZRIL^T)L\C. BUUMLTST.FA.
RAÄIUND. RIUNIMUND? KEMMUNT. CTO.
NßlUNT. CUIVLMUNT. GOTEMüND. GHIR.
LAÄIUND. GER3IUND. GISAOIUM). HUGt
MUNT. HARIMUNT, HEREVIUJiTBNC. HAR
MUNT. HELIDÄIUNT. HILTIMÜNT. DRASA
MUND, TRASUIUNDUS (rex vandalorm).
TRUDaiUND. THEOTMU]NT. THEVGMKST
DEGANMUNT. TAGAMUNT. THIERÄIl^
TEVC. SIGIMUND. SUAMUNT? SCARAr
MUNT. SAHSaiUNT. (Einige dieser »./w.
geboren vielleicht zu mund, os.)
MUNTMAN.
MUNTHERRO.
FORAMUNDO, m. (^cmunb), advocatus.
n. pl. foramundun, advocatL Em. 12.
FORAMUNTSCAF, /., »ormunbfc^aff.
fona ioxxtiVLnisQ^LVi^adefetfj^ßne. Yjn.il»
EOGAMUNTI (hieher?). -/'•
cocamunti. Pa. ) ^ i
eokimundi.glK.I'«^*''^«"-
eokimundi, uparitali, supervaate. ^t»
MUNTÖN, rc^O^en, angels. mundjan, tom.
(er) muntot, defendit. Can. 4.
(er) munto:
15
MUNT.
thoh 61 iz 86 A fille) nistnisiaoor
uuolle,
sontar si imo munto, theiz iaman
tboh ni uuunto. 0. IIL 1, 34.
GAMUNTÖN.
er scal sinen druton thrato gimun«
ton (gimundon. cod. F.). 0. I. 5» 51.
UUNDILING (9);fini)Iin9), m.
JAMUMDILING? — liberos et iamundlingos
monasieriorum praedictorum* — ii vero
aliquis ex liberiis voluerit iamundiling vcl
. Utas fieri, aut etiam colonus ad monaste-
via supradicta. — litis ^ colonis aique ia-
mundilingis. Urk. des 10. u. IL Jahrb.
MUMDJAN (hieher? cf. auch mundalon in
mund, os)^ goth.munan (praes. man^^ ro*
gitare, gamunan, recordari; angels. mind-
gian, mingian, monere, munan, gemu-
' nan, censere, nord. muna (praes. man^^
recordari \ also vielleicht zu JjJL/xll •
GAMUiNDJAN.
kimundit, meminit Ra. gl. K.
G AMUNT, y*.^ memoria (goth. gamund).
a. s. in ira gimunt, memoriam. T. 138.
in mina gimunt, in meam com-
memorationem. T. 160^ 3.
GAMÜNTIGÖN.
zi gimuntigonne sinero miltidU)
memorari misericordiae suae. T. 4, S.
lUNT (munti, munda), palma, Cubifus] an-
gcls. u«nord. mund, manus^ Skudi palma (men-
sura). Ist es mit lat manus Eines Ursprungs?
Gehört es mit munt, munimen, zusammen?
n. s. munt» palmus. M^. Sg. 292. Rf. Bib. 1.
2. 5. 6. 7.
munda, palmus. Bib. 10. 11. 13-
ci $• munte, palmo (quis coelos palmo pon-
deravitj. Uti. Rh. Bib. 2.
muntiy palmo. Bib. 6.
munta, cubito (consmmt pulvillos sub
omni cubito manus)* Gc. 3«
munde» palmo. Bib. 7.
mundi, palmo. Bib. 10.
a. s* munt, palmum. Bed. Rd. Ib, cubitum^ D.
IL 283. Rg. t
ALMElNDE-^lUüiOT 816
MUNTMALI? — cubitum, spanna, muntmali
(oder munt, mali'^). Gx.
GAMUNT,
hominem longum ad mensuram VII gemun-
dos. MB. V. 135. 1175.
AUMEINDE s. MAN.
MANDAT (das lat. mandatum?).
er stuant ir themo muase^ tho zi themo
abande,
legita sin giuuati, er in mandat dati,
nam er einan saban thar, umbigurta sih
in uuar,
nam after thiu ein bekin. goz er uuazar
thar in,
fiang tho zi iro fuazin^ gibot sie stillo
sazin,
thio sino diurun henti uuuasgun se unz
in enti. O. IV. 11, 12.
(die uuzzc er in duog, bedaz er getete
die mandate, so uuas daz ezzen geso-
tcn iSch gebraten. D. III. 65.)
MAjNDOADÜ? in: si quis aristatonem super
hominem mortuum capulaverit, malb. man-
doado (var. madoalle^ aut silaue, quod est
ponticulus (ah staffelus) super hominem mor-
tuum deiecerit. l. sah 58. Ist ^rohl nicht man
t6to; cf. si quis aristatonem hoc est staplum
super mortuum missum capulaverit aut m an-
dualem, quod est structura, sive selaue, qui
est ponticulus, sicut more antiquorum fa-
ciendum fuit, qui hoc destruxerit'^ . L* sah
emend. 57.
MANTAL^ ^anttlf angels. mentel, nord«
mottul, mantellum, chlamys. — - Cf. manta,
straguli species, genus palliij opertorium ephip-
pii und mantum, pallium in Du Fresne. — S.
auch MATTA. — Oder gebort MANTAL zu^
MAN?
n. s. mantel, chlamys. Tr. pallium. Wn. 460.
mandal. Cr.) ,., ,
mandil. L. f ' «»/'A^«'««-
a. s. mantel, c/Uamu&m. Bih. 8. 10. 11« 13. Hd.
817 JMANTAL— MÜNTAR
mantil, chlamidem* Le. 4. 5.
^ MANTELLIN, SÄSitteUein, n.
mit temo mantelline) chlamyde. Mcp. 6*
GAMANTALÖT (partic).
n.phm. in chriechiskun gemantelöte,
palliaiL Mcp. 75«
Gehört auch
MANTALN (^jic;, tabiilaia (gitavili). Prud.l.
hieber?
l^fANTALaha, mantalahiy OrUnamcn. Cf.
dea Ortsnamen ad duo mantala nnd das ober-
deutsche kantet; gierte.
MANDAL, MANDALA,/., g»ant)el; kommt
nur im Plural vor; aus dem lat amygdala; cf.
angels. magdala-treov, nord. mandeltrd,
amygdala arhor,
n. ph mandilun, amigdala. Tr.
II. pL mandalon. M«
MANDALNÜZ.
MANDALBAUM.
MANDAL6n s. MANDjan.
MINDIL, 7i#;io/mi(Gcbird des Zaums ).a IL 340.
d.pL mindilon, lupatis*
mit fuhten mindilon, madidis lispa*
tis (impatiens eqnus madidis frenarier
ora lupatis. Prnd. psych. i9LJ. D« If.
340. (aus 3 verschiedenen codd.)
KAMINDIL? [oder ist es kam, mindil, %vie
eine andere Glosse hat? oder kammindil
(wie chambriiil)T\ lupaiwn. IX IL 340.
MUNTAR^ munter, litmndrus; cf. skr.mud,
laetari; s. auch MANDJAN und MAN,
mund, munt
muntar, expediius. R. Rx.
o. #• m« münderen sin, vigilemmentem. Mcp.
MUNTARI,/ (gotb. mundrei, scopus).
muntri. Em. 15. ) . • ._•
n. Sg. 913. 7 '
MüNTARJAN (errnttittern).
Form und Flexion:
* Inf. muntran« Mc. Ep. can. 1. 3. 4
MINSILID^MINZA. 818
(er) muntrit Gift 1. 3*
(sie) muntrint. Gc. 3.
(wir) muntrimes. Mt}. Bib. 2.
(ir) munteret Wm. 2, 7. 8, 4.
munderet Wm. IIL
(sie) muntren. Gc. 1. 3. 6.
(sie) muntretun. Le. 1. 3. M. 3L Sk
imp. muntri. Bib. 1. 2. M^ Ran» ^
(munterL Bib. 5.)
Bedeutung und Gebrauch:
suscitare. Mc M«^. Mij. M. 31. Ep. can. 1. 3
4. Bib. 1. 2. Ran. Sb. Le. 1. 3. exdiart
Gh. 1. 3. Gc. 1. 3. 6. excutere. Ga 1.3.6.
GAMÜNTARIT.
gimuntrit uuart, percelUUtr. Mart
d. s^f. gimuntiratero (sie) 9 exdtalo.
Prud. 1.
ARMÜNTARJAN, ARMUNTARÖN, ermtiBi
tern.
(er) armuntrit, excitat. Prud. 1«
(er) irmuntreta.Md. Bib. 1. I^i^an&fjii^
irmuntcrota. Bib. 7. ) dia nocU).
p.p. irmundrit uuart ih|e:r^rci/tf/ii5Mi*
N. 76, 4.
CAaiüNTRlDA, /., indusiria. Pa.
MlNSILIDo, Orlsn. Urk. v. 754.
(kUjNX: annuatim solventes aureum valentm
XXX munmos coloniensis maneiae, qui vulgo
dicebatur minx. Urk. v. 1167.)
MANZO, m.
n. pL manzon, Msbera (thie manzoOi thie
ihn sugi). T. 58, 2.
l^II^^^2^/f SRinjf/ menta (PfL), angs-miatii
lit. meta, gr. /uii^^tx.
n. s. minza. M. 29. Em. 23. Sg. 184. 399. Gc
1. 6. 12. Bib. & PL Tr. Wn. 232.
(minze. Hd.)
menza. L. F. 2.
munza. F. 2. (mvnze. Wn. 232.)
a s. minznn, meniam. T. 141. Sb. Re. (vc3*
7. 11. Gx. Le. 1. 3. a D. iL 285. Rg.
1. Frg. 21. M. 31. Bib. 13.
a.pL minza. VE. IV. 2a
119
BIUNZA— MARL
MARI
620
«wildiu minza^ colocasia* Tr. Em. 33*
Sg. 299.
^izn manza» alba menta. F. 3»
WIZMINZA, nepeia. W.
BOSSES MIJNZA, meniasirum. W.
FELTMINZA» colocasia. Em. 31.
FISCMINZA) mentastrium.Ym.Zi. vischininza,
alenstrum. Tr.
GARTMIINZA, menia nigra. W.
SIGIMINZA [sigeminze^ nepHa (nepeta)^
Wn. ^60,1^ sinrnbrium. Ph.
siminza. SaL 1. 2. 4.) . • , .
sammza. Sal. 1. ) '
simiza, nebeta. Tr. Hs. nepita. Em, 31.
lüNZA s. MüNIZA.
lijLJLi.^ skr. mriy conterere, mori (cL skr.
mrid^ conterere)^ .Wurzel von MORD, auch
Tonmarawiy murg, morncDi marr}an(goÜi.
marzjan) und merjan?
AR?
LANCMAR, impudiats, v. medicus (Miltelfin^r)^
Tr. Hs.
I»AIIST£CH0.
ARjan? cf. MIARjan.
Dartan, steditun, appKcuenmi (kuadeten
an). Gz.
ÄRA iruta (?) y scttrepodes. Em. 26. (et angaw
Dsd nord. mara, incubus, nord. mir, larus,
vireraus unser ^üdt. — In vocabul. iheutOfK v.
1482: Mare ist ein trugnusse des Menschen un
knmpt von seinem plul, lebem, und lungen,
wea im daz auf semem bertzea liegt, ifffßltes,
ARI, m. und n^, SRittf golh. mar et, angel»
naere, mere, nord. mar (in comp., z. Br
narsvin), lit^ mares (prumarev, bii tß'Om»
nertl)t I^t. mare, saoskr. viwi {aquaj^
u s. mafi, mare. Sg. 913r
meri, eqrwr. Pr. e,
inere(dermeTe, daz aere). Mcp.B^&
N. 77, 53. 88, 10. &1, 6. 103, 25. 113,
3. (Ild.) wilde mere, oceanus. Hs.
g. s. meres. Mtj. Bib, 1. 2. Ps. H. 21. Mcp.
^ßo. 5. N- 45, 3. 64, 8. 67, 23. 68^ 3.
88, 10. 104, 5. ^
meris. Rb. N. 67, 24. 80, 8.
d. s. mere. Mor. Mz. Bib. 2. Mcp. Bo* 5. Sb.
N. 45, 3. 64, 5. 71, 8. fonne mere
ze mere. N. 79, 10. in demo roten
mere. N. 80, 6.
meri, aequore. VG. L 246. cbalpir nr
meri, phocae marinae» Em. 18.
mari. Rb.
a. s. meri, pontum. Ra. über meri gienk»
Wm. IL 5, 14. meri herinan (es steht
heriran; s. £lR), mare ereum. Rh. (die
andern Glossatoren setzen dafür labaL
q. V.).
mere (den und daz). N. 23, 2. 39, 6.
45, 3. 65, 6. 73, 13. 77, 13. 80, 11. 105,
7. 9. 135, 13. Nm. II. nnz an michel
mere. N. 79, 12. über mere giene;
Wm. 5, 14. (di)ch wohl nicht dat.}
MARiiJ (bei Strabo marisus), Flufs in Deutsch*
land. TA. 2, 63. gehört wohl zu demselben
Stamm; cf. sansk. yäri, aqua»^
l ENDILMERI, oceams. -
d. s. endilmere. N. 71, 8^
WENDILMERl, oceanus.
n. s. wendelm^eri, oceanus» T.
(daz tiefe wentelmere. D. III. 48k)
a* s.. wendelmere, oeeanum. Hd.
WERALTMERI, SBeftmeer.
g. disses werltmeves. N. 138, 9. (si dies
ittdicii est; uuanda dar i^t ende di»>
se» uuerttmeres.)
LEBERMERI (Iebermere.Hd.nbermere.H5»
2.)y itbiXVMtXf mare mortuum. Tr. Hs» 1,
MmiMERI, m. caRfttermieO»
o, 8. den mFitte were, mare magnum. R»
7&, 10.
ROTMERE (r atmer. Tr»), marembrmn. Hd. Ha.
MER» MERINC. MERUNT (n. pr. f.J. MER.
HART. MEROLT, MEROALDUS» MEB&
BOTO, MERIPATO. MERIDRUT (f.). ME-
BEGART. MEROLF. MiSlULF, MARULF
821
MARL
(767). N.pr. Hiehcrl — Ortsnamen: MERE-
HUSUM, ffiehcr?
MERlWlB.
MERlWiG.
MERIWEG.
MERIWAZAR.
MERIMINNI.
MERIMUSKELA.
MERIRATICH.
MERIF06AL.
' MERIFISC.
MERIFLOSa
MERIGOT.
BIERIKALB*
MERIGERTA.
MERICAZZA.
MERIGRAS.
ftlERIGRIOZ.
MERfflüND.
MERISALZ.
MERISANT.
MERISCEF-
MERISCALA.
MERISNECCO.
MERISWlN.
MAREOSEO?
MCRlLill» aequoreus. •
n.s.m. mcriliher(mcrlichcr.SaL2.).SaL4.
^ ZülMERILIIl, himaris. Prud. 1.
a. s. /. zuimerilihha (zuimerilihn.
Bib. 7.) 9 bithalassum (locim).
Mz. Bib. 1. 2.
IdARI, angs. msere, merc, norA maer, clariis,
illustris, cf.lat. memoru. skr. fmri, niemor esse.
Bedeutung und Gebrauch:
memorabilis. D. II. 348. famost^s. Ra- gl- K.
Ib. Rd. Bl. illustrii. R. BL Rb. X. inctytus.
R. BL X- Rb, Mcp. insignis. X. eximius. Pa.
gl, K. egregius. Rb- celeber. R. Bo. 5. Bib.
1. 5. 6. Me. conspicuus. Mart perspicuus. Mcp.
opinatus. M. 30. Gh. 1. 3. clarus. Bo. 1. 4. 5.
Prud. 1. Bo. 5. praeclarus. Bo. 5. N. 22, 5.
gotes djut ther maro. 0. II. 7, 7. thcr fo-
rasago maro. D, III. 6» öl. beliaa sis
ther maro. 0. III> 12, 13. abraham ther
maro. 0. UI. 18, 29. hieronimas ther
mArl
maro. 0. V.25| 69. ther bredigari mira
0. V. 12, 83. altfater marer.' O. I. 3,6.
8ca maria, thiarna thia mara. (K L6,l.
man filu mari. 0. II. 9, 32» maater ist
sinmarn. 0.1.11,53. marin «ntfristnnga,
vulgata editio. Ja. in mare geanalt Bo.5.
marun magenchraft Mcp. 56. marero
nnirdo, praeclari meriil. N. 77, 67. an in-
uuerroo meran duUetage, in insigni £i
soleanitatis vestrae. N. 80, 4. ununtar fiU
maraz. 0. IIL 6, 2^ ein nuerk maraz. 0*
III. 16, 33. es maru uaort tho quaman.
O. II. 15, 3. lera filu nuara in alla nuo-
roU mara. 0. IV. 1, 32. mit zeichanon
maren. 0. III. 25, 8. geba fila mara. 0*
III. 17, 66. noh imo ne unas daz kadem
mare (im Druck steht fehlerhaft kadem*
mare), do er dero neruohta, umbedie
iz kemachot uuas. N. 77, 60. erda fiU
mara. O. II. 16, 7. marraz ebantaL Rb.
ze dero märun constantinopoli. Bo.5. mihi
bil enti mari ist namo miin, magnmn,
Frg. 47. fermidennes märiu, abstineniia
praedicanda. Mcp. 54.
ih uuirdo mare föne chnnne ze cbnnne.
N. 10 (a), 6. mari uuard, percrebtät. M. 2S.
uuio harto mare diu trang ist, proeclamnu
N. 22, 5.
dih ketuon ih mare in allere naerlte. N.
29, 2. märe getuon, pubUcare. Mcp. 39.
Form und Flexion:
mari. R. Ra. Pa. gl. K. X. M. 28. M^. Gd. 3.
Bib. 6. 7. 13. Frg. 0. L 4, 31. 27, 12. IL 3,
6. m. 7, 87. V. 12, 88.
mare. Mcp. Bo. 5. IN. 22, 5. 29, 2. D. IL 348.
n. #. m. marrer. Rb. Bl.
marer. 0. L 3, 6.
maro. O. IL 7. 7. IIL 6, U. V. 12, 83.
Gehört auch mareo seo. Wess.
hieher? oder ist es comp, yon mari,
maref und seo?
n» $• jf. mariu. Ja. Mcp.
maru. 0. L 11, 53.
mara. 0. L 6, 1.
n. s. n. maraz. 0. I. 11, 1.
g^ s. jf. marero. N. 77, 67.
marun. 0. L % 28.
*.
^
MiRl
miBi,
824
d*s.m.n. marremü. BL
maren. N. 60, 4.
dL ^. /l marun. Bo. 5.
a. s*m, maran. 0. IT. 2, 1. Bib. 6.
maren. Bib. 5. Bo. 5.
maron. 0. III. 7, 86.
a. f. yi marra. M£. Bib. 1.
mara. 0.1. 17, 66. U. 16, 7- IV- 1,
32. V. 16, 27.
inarun. Mcp. N. 50, 3.
n. $• n. marra z. Rb.
maraz.-0. III. 6, % 16, 33.
mdra. Mcp. 4
TkpLru maare. Rb.
marre. Ib. Rd. Bl.
n.plf. maro. 0. IIL 23, 22.
n.vu a.pLn. marriu (kann auch n.s.f. seyn;
es übersetzt opinata und inclyta).
M. 30. Rb. Gh. 1. 3.
mariu. 0. I. 7, 10. cod. V.
maru. 0. I. 7, 10. 15, 3. IIL 5, 18.
d. pl. marreem. X.
marem. R,
maren. 0. IIL 25, 8.
a, pLm^tnsiTB. Prud. 1.
marro (^sicj. Bo. 1.
märre. Bo. 4.
mdre. Bo. 5.
. Superlativ.
n. 1. R. daz märista ist, clarissinmm. Bo.5.
n.pLm» de maristun, celeberrimu R.
d. ph mirist^n mannen. Bo. 5.
MARIMICHIL.
MARILIH.
raarlich kepa, mnnißcentia. Ic.
EINMARI) eximius. Ra. gL K.
ainmari, eximius, Pa.
thaz 81 kind bari zi nuorolti einmari»
O. I. 11, 30.
URMlRL
Bedeutung und Gebrauch:
inclytus* Prud. 1. celeber. D. H. 329. ulsignis.
D. II. 345. Ib. Rd. eximius. R Gd. A. egre^
gius. R. Ib. Rd. Rf. Em. 19. Bik 1. ex^
spectatus. Mart snperbui. Mart praesians.
Bo. 2.
urmari euuarlo. 0. nrmare scachara.
0. IV. 27^ 3.
Form und Flexion,
urmaari. R.
urmari. R. 0. Em. 19. Mart.
nrmare. D. IL 345.
R. i. m. urmarrer. Rf.
urmarer. R. Rd. Ib.
n. s. f. urmariu. Mart
urmara. D. IL 329. A.
g. s. m. n. nrmare 8. Gd.
urmarin. Prud. 1.
ö. s. y. urmarram ('sicj. Rd.
urmarem (sicj. Ib.
n.a.pLm. urmarre. Bib. 1.
nrmare. Bo. 2. O. IV. 27, 3.
URMÄRILffl.
urmarlichor, eximius. Re.
UNMiRL
unmare, incelebris. Bo. 1. 4. 5. obsurum.
Bo. 5. ünmäre ist imo diu vordara
f uora. Bo. 5.
unmarer, infamis. Tr.
WlTMiRL
a. s. m. uuitmaran, insignem. T. 199, 2.
LÜTMARI (cf. liutmarjan).
giduent sie lutmari thaz er io druhtin
uuari. 0. IL 13, 28. thaz duent lut-
roarl thie scriptora fiari. O. III. 14, 3.
ioh deta lutmari er gotes sun uuari.
O. IV. 34, 18. giduemes lutmari men-
nisgon in uuari, thaz uuorolt uuizi
thaz guat, thaz krist fon themo grabe
irstuant 0. IV. 37, 31.
oba thu in reht redina thir uuirkes
elemosyna>
thir zelln ih ein gizami, ni dnaz zi
lutmari;
lichizera in uuara thie duept sia Int-
mara,
ofono nntar manne) thaz sie se lobon
thanne. 0. IL 20, 9—12.
lutmarreru stimmi, publica voce. H. 19.
LIUTMARI y. tiuphi, in abruptum. ftL 14.
Can. 11. 13.
UUMUNTMARL
*.
825
MARI.
MiRL
826
linmuntmar ai memorabilis {amnis). Prud. 1.
SIGIMARI, {Ui^tx^mU gl. Lips.
GAMARL
kcmaren, compotem (kuotes). Bo. 5.
MAR- MARO- MAROLF. OTMAR, AUDEMAR,
AUTOMAR (747). AD AM AR. AGILMAR.
ADALMARL LIUTMARINC. LÜDIMAR. CA-
TÜMERUS. CHNODOMARUS. KISALMARI.
RATMAR VOLCAMAR (773). RUADMAR.
, DANCMAR. TEÜTMAR, Urk. v. 678. THEOT-
MAR. COMBOLOMARÜS. HLOMAR. FRAa
MARIÜS. TROSTMAR. FROMAR. FREDA.
, MAR. HADUMAR. HERDIAR. HIRMINMAR.
HUGIMAR. ALTMAR(ALTMIR). INGÜIOME-
RÜS. IDUTIOMARÜS. WANDALMAR WUR.
MIR?WA1NTMAR(WA1NTMIR).WALDEMAR,
WOLDIMAR. VADOMARIUS. VITHIMIRIS.
VIRIPUMARUS. WILÄIARI. WINMAR. WÜN-
CflMAR. WOLFMAR. REGINMAR. RAIN-
MAR(RAIINMIR). RIHMAR(RIHMIR, RICHO-
MERES). PERHMAR. SIGÜRMAR. SIGIMAR.
BARZÜMERES. GISALM ARL GERM AR.
GILTMAR (GILTMIR), nom pr.; die viel-
leicht zum andern Stamme gehören.
Gehort der Ortsnamen GAESMERE (Sei^mar)
hieher?
MÄRI^yi und Tl. ("n. gewöhnlich in der Bedeu-
tung Ton fama, ^ci^vtf wovon unser 9R5^r^
^en^; cf. goth. vajam^rei, blasphemia*
Bedeutung und Gebrauch:
claritas. Bo. 5. claründo. Bo. 5. fama. Mcp. 40.
diu milre min er gratiae. Wm. 5, 10.
xe mari treffent. Bo. 5. ze mari kemei-
net uuerden, ad claritudinem referri.
Bo. 5.
uernemet diu mare die ih iu uone imo
aagon. Wm. 5, 10. (sageten in ze mare.
D. III. 87.) föne demo mare, hac fama.
Mcp. .5. ioh er bi thaz mari firmein-
samot uuari. 0. IIL 20, 167. thaz mari
nuard ouh managfalt ubar iudeono
lant O. IL 15, 5. thaz ouh sulih mari
unfirholan uuari. O. IV. 34, 7. ist
thaz selba mari harto seltsani. 0. V.
12, 7.
ioh uuir thaz mari bringen, then thara
zua githiugen. 0. IV. 37, ß3.
ioh zellent uns ouh mari^ sin sun sin
fater üuari. 0. I. ?, 16.
tho gihort er mari, thar ander kuning
uuari. O* I. 21, 11. nt hört er uuergin
mari, uuerther fater uuari. 0.11.4,26.
ioh kundtun ouh tho mari, thaz er
ther kuning uuari. 0. L 17, 12.
Form und Flexion:
». s. miri (n.). 0. IL 15, 5. IV. 34, 7. V.
12, 7.
m&re (n.). Mcp.
mir! (f.). Bo. 5.
märe (f.). W^m. 5, 10.
mfere (fj. Wm. 5, 10, IV.
rf. s. mare. Mcp. 5. (D. III. 87.)
mari. Bo. 5.
o. *. mari (nj. 0. L 3, 17. 17, 12. 21,11.
IL 4, 26. in. 20, 177. IV. 37, 33.
mari (fj. Bo. 5.
URMARI, elegantia. Pa. Ra. gl. K.
LUnVIARl — Ist lutmari Subst in: ni
duaz zi lutmarL 0. IL 20, 10.?
(NIUM^L — 61 in uragoten nah allem
niumare. D. IIL 69. er bringet nia-
mare. D. IIL 92. si sageten starke niO'
mare. Cdg. 161.)
MIRIDA, /., goüi. m2ritha,/a9iuz^ angeli.
mserdh, gloria, majestas, magnitudo.
Bedeutung und Gebrauch:
fama. gl. K. Ib. Rd. Pa. t. 79. VG. IIL
47. opinio. gL K. Ra. rumor. Rf. Gd. 1.
praeconium. Gc. 8. vaticimttm» Ra. gl. K.
mod^latio. gl. K. Ra. claritudo. Bo. 1. 3.
diu mareda dincro praedicaticnii. Wo.
7,8.
Form und Flexion:
fi. s. mari da. Ra. Rf. Gd. 1. Ib. Rd. Bo.L
gL K. (wo coaridia steht)
maritha. gL K.
mareda. Wm. 7, 8.
merda. Wm. 7, 8. HL
J. $. marido. VG. IIL 47.
a. s, marida. Bo. 3.
n*pL marida. Gc. 8. •
MARJAN, goth. m^rjan, angek. m^rsiao,
nord. maera, celeörare.
Bedea-
r .
J7
mH.
mAju^
828
Bedeutung und Gebrauch:
diffamare. T. 46, 5. vaticinari' Ra, gl. K.
- dumm facere. Bo. 5. adnuntlare. N. 106,
. 22. declarare. MtJ>. Bib. 1. 2. liarißcare.
RIz. Sb. Bib. 1. 2. praedicare. Mt]. i/i^-
. sultare. Mcp, 4. manifestum facere.Frg. 5.
marrit» inquinat (loquacitas auctoremj.
Gc. 5.
80 marren uuir dine tugede mit sin-
ge ad o, cantablmus. N. 20, 14.
iiuanta tho iz martun, thie then balo
da tun. O. IV. 36, 23.
scrib, thaz er iz quati ioh sulih selbo
marti. O. IV. 27, 28.
Form und Flexion:
Inf. maten. T. 46, 5.
(er) marrit Gc. 5.
mar it. Ra.
marid. gl. K.
mliret Bo. 5.
(wir) marren. N. 20, 14.
(sie) maren. N. 106, 22.
*(er) marta. Mt|;. Bib. 4. 2.
(#ie) martun. Sb. Bib. 1. 2. Mt]. 0. IV. 36, 23.
martum. Mz.
(er) märti. Mcp. 4. 0. IV. 27, 28.
(sie) martin. Frg. 5.
p»pn ze upile märten, insignem* Sb. Le.
1. 3.
GAMiRJAN.
Bedeutung und Gebrauch:
diffamare. Bo. 1. T. 61, 4. Rd. La. I. 1.
propagare. Bo. 1. 3. 5. vulgare. Bl. R.
• promulgare. R. Bl. Rh. divulgare* R. Can.
13. T. 222, 4. Rf. Bib. 1. 2. dimulgare.
Ab. declarare. Is.3, 1. celebrare. Bo. 1. 2.
argo gimarta, diffamavit. Ib. argo gi-
martaz, diffamatum. Rd.
zi upile gimarten, insignem. M. 31.
g a m a r d e , famosiy fama nominaii. Ja.
gemäret uuirt, transfundiiur (iro sa-
ligheit). Bo. 5. gimarrit nuard, missa
est vox. Bib. 1. gimarit uurti, per-
crehuisset. Bib. 7. uuurdun gimarit
allu tbisu uuort T. 4, 13.
Form und Flexion«
Inf. gimaran, Bo. 3.
n.
kimerren. Bo. 1.
ze genrärenne. Bo. 5.
(er) kamarit. R. '
(er) gimyrtc. Can. 13.
(sie) gimartun. T. 61, 4.
(sie) gimartin. BL
p*p* kemarit La. I. 1.
gimarit. Mz. uuas. T. 222, 4. uucr-
de. Rf. Bib. 1. uuard. Mq). Bib. 2.
uuerdan. Bo. 1. uuurdun. T.4| 13*
iiurtl Bib. 7. .
kimaret uuerdant. Bo. 2.
chimarit uuard. Is. 3, 1.
gemäret uuirt. Bo. 5*
gimarrit uuard. Bib. 1.
7t. s^ f. kamaartiu. Rb.
71. s» 71. gimartaz. Rd.
Gehört uols kimartaz, infu-
catum. Can. 1. hieher?
a.s.m. gimarten. M. 31. Le. 2.
Ti./^/.Tü.gamarde. Ja.
FORA GAMiRJAN.
fora gimarta, promulgavit. Bl.
ARMlRJAN.
(er) ar marti sih, percrebuisset (regis im-
perium). Sb.
irmarti (irmartti. Bib. 8«), percre-
buisset. Bib. 6.
p.p. armarit, magnißceniius. Pa. gl.K. ist,
declaratur. Is. 2, 1.
irmarit uuard, percrepmt. Gd. 2.
uuart, percrepuit. Gd. 1. uuurti,
percrebuisset. Mx. Bib. 1. Sb.
irmarrit. Bib. 1. 2. und irmarwit.
Bib. 4., percrebuisset ist auch wohl
particip.
iTmaretiiuetientjinclarescant.Bo.i.
ermäret habeta, vulgaverat. Mcp. 36.
a. s. m. etmäfien^ vuIgatum(homenJ.
Mcp. 41.
n. pl. irmarte. Mcp. 37.
d. pL armartem. Pa. Ra. v, vulga-
irmartem. gl. K. ) ribus.
o. pL die ubilis irmarte, publica'
nos. N. 101, 9.
FARMiRJAN.
[(sie) uirrn arten, praedicavenmt Bib. 5.]
[53]
'/
829
BiARR.
MARK.
830
p.p. farmarit Pa. ) , depre'dato (gehört
firmaritgl.K. 'vielleicht zu merran).
(uirmarit wrde, percrebuisset.Bo. 5.)
LIUTMlRJAN (cf. LUTMARI).
liutmartun, praedicavernnt. Sb. Bib. 1. 2.
GILIÜTMARAN, pubUcare. M. 20. Can, 10-11.
MARRjdD) goth. marzjan, angeis. mearrjan,
merran, mirran, errare, impedire, scandali-
zare (nord. mcrja, coniundere)l cf. marrire
in Cap, reg. fr.: legem vel suam iustitiam
marrire. — lU nemg debitum suum vel censwn
«m« ausus «,. - S. MAR.
Bedeutung und Gebrauch:
impedire. Ja. Ib. Kd. Ra. gl. K. Rf.
uiuuiht ni marrit, nihil impedit R.
merrit dih, fsi pes tuusj te scandalizet. D.
IL 285.
uparl6d, mtktiaj fascinaviL Em. 19. hieher?
marta, v. piuenk y. piresta, inpeUbat.
Em. 12.
uns uuidarnuert ni merrit Ol« 73.
thaz uuir hiar ni duellcn thaz arunti ni
merren. 0« I. 27, 16. (cf. merjan.)
thaz imo uuiht ni derrc, thes uueges ouh
ni merre. 0. IL 4, 65.
uuio er iz allaz uuirrit ioh thesa uuorolt
merrit 0. IV. 20, 28.
ioh er iz thana scerre, thaz ih hiar ni
merre. 0. V. 25, 38.
Form und Flexion:
(er) marrit R.
merrit Ib. Rd. Ol. 73. IV. 20, 28. D. IL
285. Gx. Rg. 1.
(er) merre. 0. IL 4, 65. V. 25, 38.
(wir) merren. O. I. 27, 16.
(er) marta. Ra. gl K. Em. 12.
(er) marti. Rf.
(sie) martin. Ja.
GAMARRJAN, goth. gamärzjan.
Bedeutung und Gebrauchs
impedire. Rb. Prud. 1. D. IL 233. praepedirc.
Ic. frustrare. Rf. retardare. Sal. 1. 4.
kimerrit, irritnm* Ja. gimarta, impeditos
(sonosj. Prud. 1. gimartorun, impeditio-
ris (linguaeJ.Wx. gamarrit» förmurdrit,
territus. Em. 19^
nols kimartazy infucatum. Can. 1. O^idier?)
thaz er mir hiar ni derre oah uaiht
mih ni gimerre. O. I. % 3Ö. thaz sin
thir uuiht ni derre, thera gouma ni
gimerre. O^IIL 7» 72, ao sidtiealle
girrit, thes uuiges gimerrit. 0. E
26, 41.
(daz wir gemerrit ne werden* D^ULSi)
Form und Flexion:
(sie) kimarrent Sal. 1. 4.
(er) kemerre (es sieht kemmere). Ic.
gimerre. 0. L 2, 3a IIL 7, 72.
p. ^. gamarrit. Em. 19. -
kimerrit Ja. Ib. Rd. sis. Rb«
gimerrit T. 84. sint O. IIL 26,11.
uuerdant Rf.
n. s. n. kimartaz. Can. 1.
a.pl.m. gimarta. Prud. i. D. IL 323.
Comparativ:
g. s. m. ghimartorln. Ja« - i
S* ^* y* gimartorun. Mo. *^
gimartorin. Sb. Bib.* L
UNGAMERRIT, unflefeinberfc
er ingiang ungimerrit duron.sobi
sperrit 0. V. 12, 26.
BLMARRJÄN.
bemardaz. D. IL 284. \ ... ,^ .
bemarlez.Gx. ' *mUm (Jm
bimartez. Rg. 1. j "»«»^«»«i
FARMARRJAN.
farmarrit, irritum, sine effect»> Pa.
farma^ter, inpeditus. Rb.
FARMERRID A. Ra. / , irritum, sine efftet»{
l.K.i
FORAMARRJAN.
FlRMERRrri. gl. K. ) es part. u. nicht «AA-I
(otametteaijf praepediente. Ic ■
(GEMIRRE, impedimenttm. Ha.) '
MARÜNGA. Ra. v ^ . ..
MARUiNKA. gl. K. | ' /' ""P'^*«*^»!^
MÄRRIDA,/., Jg>lnJ>«nef.
d. 8. tnerrida, impedimento, Ic. '
GAMARRIDA, /
d. gimarridoi Can. tO. ■ )', /mfi
gimcrrido. M. 15. Gaolll. 1
tut.
31
MARIit MARO.
Ml^
832
ftmetfiio j pradudicio» Can. 13.
MARRISi^L^ n., laesio. Cm. 8. 9. 10. 12.; cf.
tarunga; impedimenium. Gh. 3*
dl #• marrisale: uuidari ze marriffule^
. obstat. Gc» 8.
Hieber gebort auch vfoYA merzeaali
in: an demo merzeaali des gotea
rebtes han ih geaundot. Co. 1.
marriaal, obstaculo. Em. 21. (oder i?*?)
filARRISELT, /.
f^ $• dera merriseli dera zungun, impe^
ditioris ünguae. Rh.
^ARIA) 0)2aria/ maria. 0. accentuirt märia,
M. maria.
n. maria. 0. I. 6» 1. 7, 1. T. 4, 1. 5. 9.
g. m^ariun. T. .4, 2. 135. N. 21, 11. 79, 18.
d. mariun. O. l 5, 7. Co. 2. 4. T. 8, 6. 135.
o. mariun. O. I. 3, 31. 7, 25. V. 7, 1. Co. 2.
• F. 5, 8. 6, 4. 135.
[ARO, MARAWI (cf. MAR), mürbe;
angek* mearu, mearvu, nord. miot^ tener.
Bedeutung und Gebrauch:
tener. R. Rh. T. 146. Frg. 25. D. IL 347. Em.
19. Mop. Bo. 5. Bib. 1. Rf. delicatus. Ib. Rd.
t€nulu$. W. madidus. Bib. 1. marcidrss. Em. 19.
maruuui zuelga, tener ramus. T. 146. so
; ain aal muruuui uuirdit, tener. Frg. 25.
spotiu Tel mariuu, rudia. Em. 19.
mariua uugilili, teneros foetus, Em. 19.
mareuuiz, tenemm (corpus). Mcp. 67.
niiireouero fisco, tenerorum. JBo. 5«
snurinuiatOy tenerrimus (Ugni vermiculus)*
Bib. 1.
(ein marwez cbalp« D. III. 65.)
Form und Flexion:
maro. R.
marauuL Rb.
murauui. T. 146. Frg. 25.
moroui. W.
n. s. m. murucr. Ib. Rd.
n. $• n* maruuaz. Em. 19.
maruaz. Bib. 1.
d. s* m. marauimo. D. II. 347.
a^ $• n. mureuuiz. Mcp. 67.
■n.ptn* mariuu. Em. 19.
g* pL moreuuero. Bo. 5.
d.pl.m. marauuem.Rb. (es übersetzt Z^ncro^).
a.phn. mariuu. Em. 19.
Superlativ:
II« $• m. muruuuisto. Rf.
muriuuisto. Bib. 1.
g.d*s.m. marauuislin paumes kiuuuram^
muatemo. Rb. übersetzt ^eA^mmiu
llgni vermicuUis.
MARAW!,/., SRarbf/ teneritudo.
</. s. mariuui. Bib. 7.
muruuul Bib. 1. 2.
marui. Sb. *
muruui. Mz.
a* $• marauui. A.
muruuin. Gc^ 11.
MARAWJAN?
Gehört: sie sih m^reuu^n, iungantur (con*
trariaj. Bo. 5. bieher?
MtR,
mt^tf lat. magis, goth« mais [daher gc*
hört mer mit meist (q. v.) zusammen], angs.
ma, mse, nord. meir, magis, meira, plus.
Au£ser mir (meer) kommt auch die Form
maer in Frg. Pa. Ra. vor.
Bedeutung und Gebrauch:
magis. T. 197, 7. 199, 10. gl. K. Pa. K. 3. 53.
6a Aid. 4. plus. T. 25, 7. K. 2. 6. 40. ma-
JUS. T. 17, 6. 197, 9. amplius. K. 2. 8. T.
13, 17. potins. Ct. 63. gl. K. Pa. Ra. T. 148.
Bo. 5. 42. K. 38. extra. Bib. 1. 2. Sb. Mz.
(nihil extra diccns, qnam-^J. immo. gl. K.
VA. IX. 98. quin. Je.
substantia ne mag mer noh minnera sin.
Org.
uuaz ist nu dos mer? Bo. 5.
(wer mähte daz getuon mer die warego-
tcs sun. Cdg.)
mer, stipra splendorem. Bib. 1. 2.
mer, ardentius. Gc 6.
zuifalt mer, duplo. Frg. 21.
mer uuirs, magis deierius. T. 60, 3.
mer uuili, ultra. Ra. gl. K.
mer minnont N. 18, 11. mer ne bedarf er.
Hi 10 (a), 14. diu imo mer mahti sin. N.
35, 2. mer ne firnen ib, mer ne alten
[53»]
«37
MtR.
H^
oüli liintarquamnn mera theru krefti«
gen lera. O. I. 27^ 4.
aiediom^ra (bc({o mc^c) haretiiaiFrg.l7.
mera uuntar, plus ergo. SU. 30.' •
MtlROy goth. maiza (nord. meiri), major,
grdfcr; im d. pL auch starke DekL
n. s. m. mero, major. T. 64, 7. 156, 4. 165,
7. Frg. 17. Mcp. ae hear mcro
dannc iona. Mat; cf. MERA.
n. ^. yi Qiera (et MERA, zu dem einige der
folgenden Beispiele gehören kön-
nen), eniu commiimo ist roira
danne disiu. Org. diu m&ra
aige^ra. Bo.5« ibu samanunga
mera uuisit, si congregatio ma^
jor fuerit. K. 31. mera arbeit
E. 39. tbiu praanta simo mera
theru druhtines lera. O. IL 4,
49. uuanta sin selbes lera thiu
uuas in harto mera. 0. IL
14, 116.
n. a. s. n. mera. (cf. MERA, dem auch einige
der folgenden Beispiele zugezählt
werden können), mera, ma/iis.
gl.K* mera loon, major merces.
K.35. mera gisliz. T. 56,7. daz
mera, majus. ^. daz m^ra pein
deohes, o$ major. C. herodius,
merfogilin, ist major, mera (al-
len fogilin). N. 103, 17. so uilo
dizmerasi, so uilo meruuesg
mih. N. 50, 4. mera ist thaz
(bibot)allen bluostaroQ.T.12d.
thaz ist mera allen. T.134. uue-
dar ist mera? T. 141. uueder
mera si, sol aide luna. Bo. 5.
huedar ist mera, gold odo ki-
ribba? quid majus est. Frg. 21.
thia dagalichun zuhli gib bin-
ttU^uns mitgiauhtii ioh follon
^ufa, thei&t mera, thines sel-
bes lera. O. II. 21,34. ni uuir-
dit in es mera. 0. IL 20, 14.
ni tbarf es.uuesan mera. O. IL
21,24. thes selben stuales era
: sii^ ni uuas es mera. Q« III.
» •'
'S5j/3e.; uttio: mag Awl.i
Buuntar? Q^ IL 3,7« aonz
con tkuir es mera. Ou II. 3
noh jaera baupitkelt, omp/ii
Em. 3.' Can. 9. 10. 12. mera
iahenli. T. 109. an^derea u
gaben sie dir daz.mrnnerai
in selben daz mera. JN. 14
.firnim ih.esa lera^ so zell
thir es mera. 0. L 3, 30.
mera ih sagen nu ni thart
17,5. thaz mera sie ni bati
IIL 9, 10. thaz firdruag er
ioh ouh mera ubar thi^z. C
14, 109.
'g*. s* f. merun. — » merun giburti hei
maj'oris natu. Can. 4. ethes
merun spoti piscaunan, Oi
profectius prospicere* Em. 1.
;• «. i>» merin itlones bitit, maiora
, mia exspectat. Frg. 45.
meren: niuuiht meren^iu^i
Ct 69.
cf. j. m. merin: in demo merin berif
dextris (entgegengesetzt dem
nistro cornu i. minori exertitu
1. 2.
meren, maiori. Mcp.
d. s. f. merun, maiori. K. 45* 46. 61.
m^run hirlichi. Mcp. aist
thaz io gigiangi in merui
tingi (oder a. s. f.?). O. L 2
cf. s. n. meren: in themo nieren. T.
mit meren rehte. Mcp.
a. $• m. meron. — * zi hiu giengut ir n
aehan uuizagon? zi sperisi
ih iu meron thanne nniza
plus quam prophetam. T. 64, i
m^ren Sternen, majorem. Mcp.
ren sueib. Bo. 7.
a. s. f. merun, maiorem. T. 88. 105. II
N. 20, 6. 54,9. deste merun
fa. N. 59, 18. merun grnnn
120,16. merun guati. O.IL
merun gauueri, ampUoremc
tarn. Em. 3. Can. 9. 10. 12.
m
istR.
MER
840
n^phtn. mcron. — Ihie th» mcf <m «i^t,
maiores. T. 112. •
d.'pU mir&b. Mcp. mit merensontön.
0. IV. 23, 43. meren uTide intn-
ncreD, maioritus.'li. 114, 13* me-
ren bendelen, maioribus nexibus.
meroom (alteren). K. 39. inaiori'
bus {utilitatibus}. E, 35;
meroD (merron. Wflpu.lII*) ruo.?
4- ... uu-on. Wra. 3, 10.
a»phn. meron (uuerc), maiora. T. 88«
diu meren, maiora. Mcp. ^
JifeRÖR <ComparatiY), Qvi^tVi ma/or.
n. s. m. meroro, major ^amor^. N. lOS» 3.
{casiorj 'ilic\^.
n« #• jf. merora: nebein arbeit ne ist me-
rora danne conscientiä peietatorum.
N. 45, 2.
iK s. n, mdröra, mmus. 'Ovgt NF. IL lie'uilas
«aeVora resurgerequamd^cendete?
: i n: 63, 9.
g. $. m. merorin, matorSs (66ereii). K. 2.
</. #• m. merorin^ maiori (jD6emt). K. 7. 63.
•V * ifieririn, wioior/ (jDSeren). K. 5.
meroren zuiuele. Bo. 5.
^ j; ii.i(de-m merern* liebte. D; III. 43.)
o. $. n. m&r6ra. Oi^. •'
' »./liL m- m&rAren: mugent ir nnerden me«
i'-^ roren danne helfenda. Bo. 5.
-' gv p£ merorono, maiorum (Oberen). K. 7.
d- pL meriron, maioribus (D6eren).'K. 5.
-HERLICHA, cumulafim. D. IL 331. '
MfeRHEIT,/., sWe^r&eit.
g. Sm m&rheite. Org.
GAMERISALI, n.
gemersale, augmentum. Hs.
MERÖN (auch mirön?}, me^rett/ augeref^iommt
in Is« K. T. nicbt vor).
Inf. meron. — er gistuantuns meron thcn
managfaltan uueuuon; O. n.|6,:35.
er zalt in oub'tho tbar meist', iinio
ther heilego geist, tbie uüit'zi in
• acolta meron mit aines selbes le-
ron. 0. IV. 15, 3S. tber sih tliiu brot
I - liiaz-'meron.'O. IIL 1, 86.
(ib) «meron din lob. N. 70; 14.
•
• ; (dn) merost^ ou^^. Aid. 4.
(er) merot, ixaggeräL Ga 3.
merct, extaL gI.,K;) /l-\ «%\
maeret, extaL Pa. 1 ^ .
(sie) meront, alunt (dolores)* Bo. 5«
(er) merota, auorit (populum). N. 104, 24«
merota in tbie uuizzL O. Vxll948.
sih merota iz (brot) ginoto zi
seti thcro liuto. O. IIL 6, 38.
(sie) merotun. — uuola iz (dreso) mero-
tun. 0. IV. 7, 75.
meroton daz ser, addiderunt N. 68, 27.
GAÄlfcRÖN. •
Bedeutung und Gebrauch:
auger e. D.- II. 338. Org. ; augmentare. Mx.
Bib. 1. amplificare. Mcr, Bib. 1. 2. ex*
aggerare. M. 20. 30. Can. 10. 11. Gc 8.
Gh. 1. cumulare. Gc. 3. amplare» Sal. 3»
lucrijacere. ^Iz. aedificare. Mjit. M<r. Mz.
Bib. 1. 2. 3 Sb. nidrire. Gc. 3. D. II. 333..
Form und Flexion:
Inj. gimeron. Mz. BI&» Si 20. Can. 10. 11.
Bib. 1. 2.
gimcrun. Sb.
(ih) chemero. Sal. 3*
(er) gamero. Gc S.
gimero. Ge. 3.
(er) gimerota. 3L 30. Gh. 1.
p.p. gimerot uuirdis. Mjii. Bib. 1. 2. .uuir-
dit Mcr. Bib. 1. 2. 3. Gc 3;
gemerot. D. IL 338. uuerden. Org.
uuirdet Org.
n. #. TU. gimcrotcr. Mcr. Bib. 1. 2.
d* s. f. gimerotero. D. IL 333.
. AIERODI (d.)^ augmeniatione. D.
MflRUMGA, f., SRe^rung, augmeniatio. N.
.. 80, 6. augmentum. Org. adiectio. Mcp. 4.
d: s. merungo, nutrimento* A.
c/. p/. merungan^ auctionibus* Prud. 2.
MEiRjan (cf. nordisch merja^ tirere; auch
MARRjan und MEROD; z„ MAR?).
FARMER JAN (FERMERtN?), corrumpere.
sie habent dine scviiit fahit interpreta-
tUmibus fermdret N> 10 (b.), 3.
UNFABMERrr.
«. t
841
MER^MÖRL
mür.äiCra.
m
o> S' m. unfermereten (weg), incörrup-
lum. N. 24, 10.
UNFARMERIDA, /.
i n ü Q f e r m e r I d o, in incorruptione- N. 24, 13.
MERispoto? vacuU avena. D. IL 334.; d.
BERESBOTO.
MERI s. MARI
MERI? MURI?
TOTÄIERI? Sg. 299.)
TOUTMÜRI? Sal. 3. 1 '
cronna.
>
MERObaudes (consulj, deutscher Namen bei
- Amm. Marc.
MIR s. M.
MIRRA, /, gRj>rr^f.
72. s. mirra. Wm. 4, 14. 5, 13.
myrra. Wm. III. K.
g. s. mirrun, myrrhae. T. 212, 6.
myrrun. N. 44, 9.
mirron. Wm. 1, 13. 5, 5.
myrron. Wm. IL III. IX.
d, s. mirron CpI*J. Wm. 3, 6.
myrron. Wm. III. IV.
o. s^ mirrun, myrrham. T« 8, 7«
myrrun. O. I. 17, 65.
^mirron. Wm. 5, 1.
myrron. Wm. III.
MIRRABERG.
GAAnRROT, dem^rr^ct
77. s. 712. der gemyrroto unin. N. 68, 22.
a. s. 772. gjmirrotan uuin. T. 202, 3.
gimirroten. M. 31. Le. l.j , TTij^r-
gimyrrotin. Le. 2. Srhetum.
MOR — ^ MUR — , das lat morus; Ht moras,
morum ; angs. m o r - b e a m , mprus arbor ; norcL
mörberi morum. — muri v. musi^ v. mur«
per! es, mori, Bib. 1. 2.
MURBAU3I CSRauIicerbaum).
MORBERI (55Raul6«ue).
MÖRI, MÖR, „,., gRo^r;
maunis.
. . m^Xt etAiops.. Wn. 460. mgiurut. Qd. 5,
. mdri', aethiopes. D. . «-
., ippri, aethiopia. gL K.
WÖRLANT.
Gehören hicher die n. pr.: MORiMORO. MORl
. . MpRIlSZANI (Urk. V. 776), AIAOBINZAN. Ma
RINUS^.MORU^C (gleich mitMAURINC»).
W
. I t
mnÜR-PAH, Flufenaracn. Ujrk.,v.786. CtMÖSi
MÜOI^
MüRA, MÜRI,/> SRauer, angs. o. notd. mftri
murus, pariein ^ ,
72. s. mura. Sg. 242. fifz. Bib. 10. 11. 13. Wol
8, 8. 10.
. .. muri. Bib> 6. • •
maure. Bib. 4.
g. s. maro. N. 73, 13.
. d. tf. mijLro.. Rb. Mi. Bib. 1. 3. 6.
a. 8. mura. gl. K. N. 17, 30. Gä 4. Wm. 8, %.
n,pLmuta. N. 54^ 11.
muri. D. .
d.pL tauTom. Pa. gl K.. ^tamurom, admot-
ni0. Rb.
murpn. 0. IV. 5, 37r N. 54, 11.
murun. Bib. 1. 2. .
STEIMMURA, STEUNIC MURA. Ort^o. Hkber?
ABAMURAI Ist dieses Wort ans abamam,
murus muro additus, contremur { (^ani^). G
Carpentier, zu folgern?
BURGMÜRA, SJurgmauer.
n. pl. burgmura, muri. N. 50, 20.
UORÄIÜRA, gjormfttter//., promurale, Hs.
[DURUEMÜRA (durremute. Hd.), mcen»
Tr.]
(HECKEMÜRE, maceriae. Hs.'
MÜRWAGA.
MÜRPREHIIA.
-MÜRHUOTIL.
: MURARI, 77i., SKöurer; cementanus.
71. s. murari. Em. 19. Bib. 1. 6. 13. Tr.
murare. F. 1, 2. Wn. 232; Em. 31
muraeri. Bib. 4.
g. s. murares. MA. 3. Bib. 1. 2. 6. 11. tt
7?.;?/. murara. Rd. Me. Epi.26. Bib.. 10. IL
mnrm
»■
AIUBRA— BIUOBBA.
MABOBUDÜMr-MABAE 814
murari. Bib.' 7. 8. 10*
murare. Rb.
innrere. Zf.
f./?/. murarum. Rb«
murarun. M«.
murarin. Bib. 11. 13.
murarirn (sie). Bib. 6.
maurern. Bib. 4*
IRA-HARD. Ort.
tlO, hiUes. Sal. 2. 4.
urio, heries. Sal. 1* 4.
3R, m., ^txiXi aus dem lat. major.
\ maior, conductor. Can. 2.
melor, villicus. M. 31. Le. i. 3. exador.
Sb. procurator. Gh. 6. conductor. Sb.
Can. 10.
meiur^ villicus. Ic.
meier, villicus. Cr..
. meieris, procuraioris. Rg. 1.
• meiere. Le. 1. 3. ) ^ •
; meior, majorem. M. 2S. Gd. 1. 2. 3.
f. nieiora. M. 10. ) , _
• ' r^ 4o (9 conductores.
meieri. Can. jo. /
nVIEIOR (notmeir. Bib. 7.), m., exactor*
f|. Gh. 6.
ORAMBAHT.
ORHOF.
Ijan. Cf. MARjan.
URIT.
ilben kristes stinru ioh sinera ginadn
bin nu zi thiu gifiarit, ti Stade hiar
gimiarlt (gimierit cod. V.). 0. V. 25,2.
'R in: aha artrnknnet mnor uarsuuil-
sih aeilizot longiu der himil mano
iL Em. 33. scheint eine Nebenform Ton
, palus oder mari, mare zu seyn. Cf.
ORRA.
)RBAH (auch maurobaccus) , Ortsnamen.
7; anch MORBRUCCA bieher?
lAHA, FluCsnamen; hieber?
RRA?
SALZMUORRA. — iro erda hiex er üner.
den salzmuorra, salstigintm. M. 106^)34.
MAROBUDÜlVf, Ort PtoL \
MEROBAUDES, „. pr. Am. . ^
MARAG) n., 9Haxtf angs. raear^, merg, nord.
mergr, medulla (sanskn mridu, tener). CL
auch marga in: qtsod genus ("ierraej fx>eant
margam (galli et britannij. PI. 17. & mergiL
n. s. marg. Em. 27. 32» Bo*. &.'Tr.
marc. Sg. 242. Mon. 2. \Vn. 232.
... joArL Ein. 1& . .
g. s. marges. Mcp.
d. s. marge. Bo. 5. ' ' '
a. «.marc. Frg.. 39.
d.pl. maragum^ medullis. Rb.
MARAGHAFT..
a.pl.m tnarghaftiq opher^ hciopgusta me-
dullata. N. 6^ 15.
marachaftor, me^Vfilfl^. Rb«. .
MARAH; G& nord. mar, meri, eqtfus, mgels.
maere, rnftre, equa*- [Schon Pßusanias (Phoc.
1l%) nimm(/ua(}xoi als g4llijicbiB9\^jQirt fiir^^iMa.] —
si equus est, quem maracb dicimus. L. hai^
l^Sj 10. ,1^ ialem equum involauerit, quem alo'
marmt marach (var. march, marcha;, mara,
roar^ dicunt. L. alam. 69.
MERIHA, f., aSJf^rc, equa. Sg. 184. Em. 31.
Wn. 863.
mericha. Tn
marhe. C.
merha. Tr.
merhe. Wh. 460.
jneria. Bg. 8.
marhe, iumenta. C.
MARAHSEUU» equestrium. Rb.
(MARPAIIIS io^ sirator erat, quem. Ungua pro*
priamarpahis appellant,^^ und: cum stratore
suo, quem Ungua pr^pria marpqhis dicunt.
Paul. diac. de gestis langobard.; hieher?)
MARACULEO, Ortsn.; hieher? oder zu marcha?
ftlAIlAHTAL. Gehört auch mereheninga. Urk.
. ▼.; 882. hieher?
MARHLUPP4, Flub. Hieber?
[54]
equa*
849
HARKA.
.BIARKA.
850
UNTARMARK.
■ Christus ist ytmV, und irmtrcb.: N. 8, 1.
UNTARMARCLIHHO, «Ustinde. Ja.
MARCGRAVO.
MARCSTEIN.
MARCHMÜITI.
BIERCHI, R.
UNTARIVIERCHI, n.
n» s. antarmerchi. — micfaril untar*
merchi( chaos, untar uns gi>
festinot ist T. 107.
'U.pl. undermercb& — daz eint ander*
merche gemeiniu. Org.
tie strimen sint.updermerclie de-
r» in eben ligendon teilo. Org.
GIMERCHI, R.
n. s. gimercbe, con/imum. D.
n. /?/. k i m er cb i , eonftma. Rd.
d. pl, gimetchen, Jjnibus. N. 7, 7.
GAMEINMERCHI.
u. s. kemeinmerchei commune terml'
nüm* Org.
GAMARCHI, schwach GAMARCHO (gotb. ga-
mark, eonßnis)p
n. s, ID. kamarchi^ conßfus. Da.
n.pt.m. kamarehun, affines. Eni. 17.
kamarchun siDt, conlindtani.
Can. a
camarchuni con/ines. R.
gamarchun aint, conlimiiani.
Can. la
klmarchun, J^/zi/im/. Rb»
kamarchiun. sint^ canlimitani*
Can. 12. Em. 7.
CAMARCHIDA, /.
n. ^. kimarchida, conditio. Bib. 9l
i/. ^. kjmarchida^ conditione^ Wxh, 86^
Bib. 12.
■
n, #• kemfirchida. Rg. 3. ) , dispenaa-
imarehida. La. 1. 1.) tionem.
t ■
.1 1
e
n./!?/. gfmarcbiday confinia. D. IL 326.
^GAMARCfflDI.
' ' 17. /?/. gimathTdi^ confihia. Prad. 1«
DENIMARRERA (^enema^cbere. Hs.),
dam. Tr.J'- .'.'..•
MARKÖN (cfd angdsw mearkiiia, liocd.
merkia, notare).
Bedeutong und Gebraachi
rigmficare. R. deßaire. SaL 1. 3. 3. 4. c/e-
■ ^j#^izr^.'SaL 1* 3. 4. eoUimUare. Moo. 2.
aestimare. Cän. 4« noiare. Em. 14. //&^
rar^. Gc. 8.
ans iara ne marcbot bomo nicht Oig.
ter reiz marcbot aia (alikti) in mit.
temin. Org.
Form und Flexion:
(ib) marchon. Sah 1. 3# 4.
marcho. Mon. 2.
(er) marcho L R. Org.
(sie) marcont Can. 4.
(sie)- marcho tun« Em. 14«
/?./;. marchonto. Gc. 8.
GAMARKÖN.
Bedeutung und Gebrauch:
conÜminare. Can. 8. tcrminare. Rb. K. 17.
alUgare. Da. constiiuere. T. 241| 1. de-
cernere. Ja. Da. explanare. Pa. gl. IL
deliberare. Ib. Rd. defhure. Org. A.
gemarchot ist, per decreium. Bo. mit
animali uuirdit uuitor gemarchot
tanne mit homine. Org.
Form und Flexion:
Inf. camarchon. Pa.
kimarcon. gl. K«
(er) kamarchot Da.
(sie) kimarchont Caa. &
(sie) kimarchoen. Ib. Rd*
(du) kimarachotos. Rb.
(er) gimarcota. T. 241, 1.
gbimarchota. Ja.
(sie) kamarchotun. Da.
imp, s. kimarcho. Ib. Rd.
p. p. kiraarchot ist Em. 33. nnirdit
A. 81. K. 17.
gemarchot ist. Bo. uuirditOrg
n,pl. kemarchote. Org.
UNGAMARKÖT.
un gemarchot, indeßnita. N. 89, 13.
n.pl. üngcmarcb6te, //M/i^/mjfor.Or}
FORAGAMARKÖN.
foragamarchota. Da.l .
foragimarchota. Rt \^ P^^l^^^»^^
ANAMARK6N; '
anaraarcho, collimüo. F. 2.
fiIUR&
MURGA— MORGAN. 852
emerchoa, colUmito^ Hs.
MARKÖT.
ii umbeinarchotiu, nulUs terminis in^
lusa (uuizentheit). Bo. 5.
LRMARKÖN.
lermirchöt uuerdm(aeld8libtimit
emo reize). Org.
RKÖN.
larcbot, pepigit. iniit. Ra«
)TMARKOT.
r/. 72. gnötmarchotiu, deßnita. Bo. 5.
lARKÖN.
nerchonti colüminant. Can. 13.
iN (auch markÖD), angs« mearkiani
merkia, merfeti.
(loa ist hie ze merchcnne« Wm.3, 5.
er merche der sterDeo geverte.
m. 44.)
lercben die abbata gnote. Rg. 3.
cbte, designaviU Hd.)
iJRKJAN.
Darb tust, notasii. Pmd. 1.
larbta, adtitiilavit. Ea
larhten, noüs (terrisj» Prud. 2.
tmerkanty cctnlimitant. C^b* 1*
larket Ra. gl.K.} • « •. • . «^
larebet Fa. i
RKJAN.
larbtun, designavertmi. Gd«
iark£n?
»marchent. Can. 7. ) , collimi»
»merchent Can. II. M. 14. ) nant.
/HUNGA, f., ierminus (commwusj. Org.
oositum. Da. instiiutio. Em. 14.
. marcbungu, deliberatione. Gc. 8. 9.
OERMARCHÜNGA, /., deßnitio. Bo. 6.
iTMÄRCHÜNGA, f., deßnifh. Bo. 5.
noch miltelhocbd. innre) (merfd^?),
lorkinn, marcidui. Cf. auch nord«
tenebroaus (angets. mirce, tenebrae),
9 mit golb. garoaurgjan, ai(öftui^
I zusammen? — Cf. ifJulJtl*
a. #. /l murga. — so mürga uoila uue*
renta, mutabilem. Bo^ 5.
N. pr. MÜRCRAT.
MURGFARO.
MURGA, Fiuis.
MABKAT) m., ^atttf angels. market, nord.
markadr.
marcbat, ybriim. Tr. merchatum. Tr. merca»
tut (sie), gl. K.
marcat, in mercato. Bib. 6.
marcbot, mercator (sicj. Ra.
merkat, macello. Ep. F. 1. La. L 1.
marchato. Bib. 10. 13.)
marcbito. Bib. 11. >'. ^
merkatL gl. K. ) ,.
mercati. na« )
G AMARK ATER. — nundinatum, mercantem,
muneraium, mercede conducium, gimarca-
ten. Frud. 1.
liRMARKAT, m., 3a&rmot«t.
II. s. iarmarchit D. )
armarchet liA.\; nundinae*
armarket Hd. )
d. $. iärm^rcate« Bo. 5.
a./7il iarmarchata, nundinas. Bib. 1. 2. 7.
Ml. M. 30. Gb, 1. 3.
FLEISGMARCHAT. Zf. ) „
FLEISMARCHAT. Tr. J^'^1 m
FLEKCHMARCHATH. Frud. iJÖ^^MCpniartt.
MERCADuß) n. prop. Urk. aus der Mitte des
& Jahrb.
MEIRGIL (nord. mergill, matga)^ ^ix^il^
argilla* F. i. 2. argilhm, L. :»
MORGAN, m., SRorgett/ gotb. maurgins^ an-
gela. morgen, nord. morgun.
Form und Flexion:
n. $. morgan. Frg. 31* Wn. 233. Em. 32.
morgon« M. 5, 4. Mon, 2»
morgen. N* IL Mcp*
morgin. Em. 31.
g. $. morganes^Bib.l.2.M%.5.M/i*O.V.13,7.
853
MORGAN.
MORGAN.
mofgeniSi Seh. 75.
morginis« Seh. 75. (Bib. 5.)
d. ^ (cf. auch ubar morgana) mprganc. T.
38, 5. 8. 92. 189, 1. 236, 1.
iDorkane. K. 48.
morgen e. Nc. N. 103, 23. Ho.
a» ^ (cL auch ubar morgan) morgan. Pa.
Ra. gl. K. T. 17, 1. 116. 140. 147. 0.
IL 7, 39. IV. 3, 17. V. 4, 7. Oh- 145.
Le. 1. 2. 3. Gx. D. 11.285. U.3.M. 31.
Bib. 1. 2.
morkan. gl. K.
morgen. Mcp. Rg. 1. N. 5, 5. 54, 18.
64, 9. 0. II. 7, 39. cod. F.
morgin. Le. 2.
moragan. Bib. 1. 2, Mk. Sb.
n. a. pL moregana, iugera. D. II. 345. Ist
auch morgana, v. iock, ftigerum. F.
als pl. zu nehmen?
d» pL Vielleicht in dem adverbial gebrauchten m o r«
g e n u n , oni folgeitbcn S>torg<tt. Bo. 5., wie
das spätere nebten, in Wtiitt Sßac^t;
doch ist die Nebenform morgenun, so
wie das adverbiale abandun in Betracht
zu ziehen.
» • I ■ ■
Bedeotung uüd Gebrauch (im Angela, bedeu-
tet morgan auchdbi):
!• SSorgeUf als Tagesanfang und als folgender
Tag. — morgane giuuortanemo. T.189,
1. 236, 1. duo morgan uuarth, mane
facto. Frg. 31. morganes, dilucuU. Bib.
1« 2. MA. 5. M/i. so der morgon chumet,
mane. N. 5,4. er stuant in themo Stade
thar tho thes morganes sar. 0. V. 13,7.
fonemorgene unz ze naht. Ne. föne
demo morgen«. N. 103, 23. fona mor-
kane, mane. K. 48.
vnz ze morgene. Ne.
uinbe mittan morgan, drca haram ter*
iiam. D. II. 285. und so auch umbe mit«
dan morgan. Gx. umbe mitten mor«
gen. Rg. 1. ^e mittemo morgene. Ho.
der initti morgen (kann auch als cooy?o^.
angesehen werden), tempus aniemeridia^
nrnn (Sormittas). Ho.
morgane, cras. T.38,5. hiutu inti mor«
gane. T. 92. %i morgane, m cnu
T. 38, 8.
in morgan, sowohl mane als in crasi
in moTgan, mane. Pa. Ra. gL K.
morgo, mane. N. 58, 17. ist Tic
Schreibfehler für in morgon, od«
in N. 5, 5. 54, 18. 64, 9. 87, 14. 1
und auch in Mcp. mane übersetzt wi
morgen, fruo in morgan^ dL
H. 3. uruo in morgan, primo mua.
I. 3. — Le. 2. T. 140. Mk. Sb. in
teru naht oda zi hanacrati 0(
morgan. T. 147. unz aunnun d
morgan. 0. IV. 35, 42. in aunno;
in morgan. 0. V. 5, 22. tho um
aar in morgan in galilea sinna
II. 7, 39. in morgan, in crastim
17.116. in naht tho er uuolta in
gan bi unsib selbe irsterban. 0
in morgan uuas in uuara thero
rono fira. 0. V. 4, 7. thar un
tho thio fiar naht, giang io in
gan thanan uz. 0. IV. 6, 3. biga
freuuen lindo ther kuning euu
tho, thoh er scolti in morgan
chi sin irsterban: 0. IV. 12, 5
morgan sar bi noti so quamth:
roti. 0. IV. 19, 21.
ubar morgana. Ib. Bib. 8. Rd. über
gane. Bib. 8. uper morgane. M
Bib. 1. 2. über morgene. Bib. 1£
167. ubir morkine. Zf. upar mc
Ic. über morgen. Bib. 4. 6. Wn
ubir morgin. Bib. 5. 6. 7. uliir n
Bib. 4. ubermorne. Bb. 10. 11.,
tnorgcn/ secundum cras, pependie.
% tSRorgcn/ als Ackermaals.
morgan. Em. 32. Wn. 232.)
morgin. Em. 31. >, iuger
morgana. F. )
morgon, iurnaUs. Mon. 2.
moregana, ingera. D. II. 345.
duo morgani. Urk. v. 1083.
MORGEiNON und MORGENUN, adverb
brauchte Fotmen.
morgenön chumet si (aunoa) uni(
i5 aiARGABBACHO— aiORD.
MURTHA— MIRTAL. 856
iro ortu (6(ö folsotbm Stordcn^ dem äben-
d4n entgegengesetzt). Bo. 5.
morgeniin, altera die, Gx.
1BABM0RGAN. S. MORGAN.
HITTIMORGAN. S. MORGAN.
.MORGANLOB.
MORGANUOHT.
MORGANROT, subst,
MORGANROT, adj.
MORGANGEBA.
MORGANLIH, matutinus.
mprganlihlio usfard, exitusmatutim.Va.%
morganlih uzfard. Bib. 1.
mörganlicliein lopum, matiUini* laudibiu.
B. 9.
BiDRGANIG, crastimts.
das miirgeniga, crastinum. Bo. S.
demo mörgenigen, crastino. Bo. 5.
MORGAN^ oder MORGANJAN, Sag totrben.
(so ez morginet D. IL 293.)
[ARGARBACHO s. BACHO.
[ARTEEA, aSart^ai martha (n. pr.)* 1*^ 133«
g. murthan. T. 135.
IT. marthan. T. 135.
ERT, MERDA s. MEROD.
ORD (cF. MAR, skr. mri, mori), Sltor^
n*p golb. maorthr^ angels. mordhor, nord.
mord. Cf. mordh, mortb, moroth, mordi.
L. Rolb. und dazu die Glosse mort, homici-
diufiu D. U. 338. und cod, cav.; auch mordam,
mordrum in : si mordum (var. mordnnn) totum
quis feceriU L. Sax. 2. mordritus in: de mor-
drito: si gtds hominem occiderü et abscande-
ret, quod mordritum vocanL L. Fris. 20.
mordridrain: ü quis liberum occideritfurtivo
modo ei in flnmen ejecerity qt$od baioarii
mordrida (var. mnrdrido, murdarida, murdri-
dam) dicunt. L. Baioar* 18» 2. mordridus in:
de homine fhordrido: si quis ingenuus inge-
luum ripuarium interfecerit et tum cum ramo
'Xfoperuerit vel in puteo etc. — cdare volue-
'St, quod diciiur mordridus. L. Jtip. 15. —
[si der wurzelbafte Theil dieaes Worts auch in
morimarusa (sepientrionalem oceanum mori*
marusam a cimbris vocari, hoc est mortimm
mare. PL IF.J enlhalten. — Alittelhd. mort»
mrrtuus.
n. s. mord: — iz ni habent Iluola noh is
ni lesent scribara, thaz iangera
uuoTolli sulih mord uuurti. O. I.'
20, 24.
g. s. mordes. Em. 33.
Ca.s.moTl: daz si taten daz mort Mos.^
MORTO, n. pr.
MORDUNOWA, Orten. Urk. v. 763. Hleher?
MAGMORD, parricidiumy angs. msegmordbre.
d. pL magmordum, parricidiis. Or.
MORTGIRL
MORTCRÜT-
MORTTOTO.
MORDISC, mSrbcrirc^.
(mit mordisken sunten. D. III. 92.)
MURDJA^, morgen/ nord. myrda, occulte
occidere.
murdit. Pa. ) . t ^
mnrtbit.gl.K.|'^'«"'^'-
MURDRJAN, morbett/ goth« maurlbrjany an-
gels. mjrrdhrian.
raurdrit, iugulat. Ra.
murdrit Ra. ) .,, .
murlbirid. gl. K.P^^''^'-
GAMURDRIT. — » servus furtivo modo su-
pra dicto more occisus fuerit et ita ab-
sconsus quod ^amut Avil dicunt. L.Baioar.
18, 2.
FARlMURDRJAN^ ermorbeti.
In/, farmurdran, enecare. Em* 7. Can.
9. 10. 12.
p.p. formurdrit, territus. Em. 19.
MURDREO, m., gotb. maurtbrja, angels.
myrdbra, SRörbcr/ latro. R. V.
MORTOD (?), 9Rer&. — in mortode. Co.l.
MURTHA, Flufii.
MARTILLA, OrUn. Urk. ▼. 866. Ist marti-
liacai mertlaba in Urk. v. 849 derselbe Namen?
MIRTAL, SRprt*.
MIRTALBAUM.
857
MARTARA.
MIRTALAHI, myrtetum.
mirtelahun, Sb. Bib. 1. ^lO'^^^O rmrteta.
MARTARA,/, gjjarfer (in N. 21, 1. steht der
nom. martero und in Win. 4, 3. ilL der dat.
martela), passio.
n. s. martra, mortyrtum. Ra. passio. N. 29, 13.
87, 1. paiibnlum. Gc 4.
^. #. martiro. N. 58, 4. 67, 24. Wm. 4, 3- L
IL IX.
martero. N. 16, 4. 21, 16. Wm. 4, 3- IV.
martyro. N. 43, 15.
martro. N. 27, 7.
d. s. martiro. N. 20, 13. 74, 4.
martero. N. 15,5. 37, 16. 39, 11. 44, 5.
56, 2. 77, 39.
martyro. N. 2, 2. 34, 11. 107, 11.
martro.' N. 16, 3. 17, 49. 29, 8. 176, 8.
roartira. N. II.
martyru. Is. 5, 5.
a. s. martira. R 56, 1. 68, 1.
martra, necem. Em. 19.
martra dolen magan, /7a5^i&i7^??i. Em. 5.
Can. 9. 10. 11. 12.
durb diua martra. Otl.
o./?/. martyra, passiones. N. 33, 20.
v.pL martera, passiones, N. 56, 9,
»URTARTOAM, ^axtttt^um, martyrium.
gl. K.
MARTARLIH. — min martyrlib IXtihky pas-
sibilis coro. N. 15, 9.
ff» 4. m. martirlichcs. ) • ?• r^ ir oa^
^ 1- L (,iioa:jfl/w.D.II.327.
marterliches. )
a, s. m. martarlihen. Prud. 1.
martarlicken. D.H. 323. » . .
martirlichen. D. II.323.( . ^f'"
marterliehen. D.H. 323. j'^''^'^-^'
MARITTR, m., sjRart^rer, martyr.
g". pl. martyro. 0. IV. 5, 42.
a. pL martyra. 0. V. 23, 61.
MARTUURI, m.; cf. MAUTRARI.
n. pL martirari, martyres. N. II.
martircra, martyres. N. 98, 1.
g. pL marterero. N. 9, 14. 43, 13.
martirari. N. II.
if. /?/. martiraran. N. II.
noxia*
MARDARO^MORTABL* 858
MARTARÖN, marffttt.
(er ne Heize sich martiren an äinemo
übe. D. III. 87.)
(sie) martorotun. O. IV. 6> 54. io cod. F.
martarunta, martyrizantes , iesia. Ia 1.
testes. LfC. 3. Sb.
GAMARTARÖT.
kimartroti passus. Scb. 85.
gimartirot uoard, passui. N. lOi,.?.
chimartirot uuerdhan, patL fa» 5| 7«
a.s. m. gamartrotan. Frg. 59. )
chimartirodan. Is. 5, 6. r ''^***
MARTIRUNGA, /., ^atttxung.
a. s. martirunga, ptissionem. b. 5^ 7.
MARTRARI, m., ffljartercr.
n.pL martrara, manslaguDi carmficu.
Em. 17.
MARTOLÖN, martern.
zi martolonne. O. I. 15, 47.
sie martolotun. O. IV. 6, 54. theo sie
hiar gidottun, mitkruze martololaoi
0. V. 4, 43.
MARDARO?
caro Viva, flcisc quechaz, qhuec mardaro«
Ib. Rd. ^
MARDER, m. (angels. meardb, nord. mordr.
, martes, nmstela)^ SKarber/ martus. \Vn. 46(1
niartarM. Tr. Es. squtrus. St.
Gehört hieher: cunicului ammali est vvaz lnl^
dero. Pr. m.?
MORTARI, MORSARI, MORSAIi, ».,
O^Srftri mortarium; angels. mortere, nonL
MAR).
morter, mortel. (CF.
n. a. s. morsari. Bib. 10.
morsare. Bib. 5. 11. 13.
Cr.
morsar. Wn. 460.
morsaere. Tr«
moersare. L.
morser, Hd.
morsere. Wn. 332«
morsali. Ma.
a. pL mortara. Rb.
, mortarimf
ftkortariolumi
frixorimik
mor«
) MOB'£ER— MUBMUHÖN.
MOBN. MUBN.
860
in.orMra> ^P»
.oior&ala. Sb. Bib. 1. 2.
morsari. Sg. 292. A. Em. 26. Bib. 7. glos*
. si^rt wobl- als n. s. das lat mortariola,
[QRSAÜLI. Bib. 6. )
[QRSARLIvN. Bib. 4. >, n., moHariolum.
[ÖaSALlLL Bib. 7. ) .
)RT£R, SSSrtelf cementum. Hd.
' < ■
JUjEGIA^ marelela, Ortn.
JBMENTI (cf. uiMcr SRurmdf^Ur), erwa-
«*. N. 103, 18.
luremuuto,, lepusculus. Bib. 9*
\pL InurIn^nton, erinaciis. N. 103, 18.
IlMOR, MÄRMÜL, MURM^ (daher
oser ^ur.m.ef, JSKarmorfüdrlc^en), SKartnor;
igs. marai, marma, nord» marmari, marmor.
• «..marmulcs. Pa. gl« K,
murmules. gl. K.
[ARIffORFAZ.
[ARMILSTEIN.
[ARMORLN, marmorn.
n» pL maroi.orin^. Wm* 5, 15.) , :
marmcrine* Wm. IL /
a*pLn» marmoriniu (bilde). Albp. 23.
IBMÜRÖN und MUBMULÖN, nord.
Lorra, mumla, murmular.e, .mumteltt/ murren.
muripuron, murauirare. T. 82.
^(er) murmorot, mii^sitcrt. Ic. .
(fsüfi) marmeroot M. 58, .16.
(sie) inurmürotun. T. 82. ) , murmu-
murmorotun. T. 82. Xdi.S rabüht.
p.äa mürmuronte: gihortun, thie pha-
risei thie menigi nitirinüröiite
fon imö thisu. T. 129.
marmulÖQ:
Jii^* murmilon. Ho.
(•r) mortnulot, murmorat fsu
murmuloot, murmuraU K. 5.
(sie) murmulont, murmurant. gl. K.
(er) murraulo: odo iauuiht tharaiDge*
gibi muimnlo tbia menigi. 0. V.
20, 35a
L
♦ i '
(sie) murmuloton, murmurtAani. T.109.
114.
p.a.a.s.m, murmiilontan, thurmurösum,
K. 4. '
a. $• n. murmolontaz, murmuraris
(cor). K. 5. . »i
g. pL murmoloDteru, murmuran
^ . tium. K. 5. ^ . .
BIMURMÜLÖN.
pimurmilotin, murmurabant. Ho. 1.
MUR91UL0D, MURMULODI, murmurium.
d. s. mit murinulode. K. 5.
in murmulode. Co. 1.
a* $• murmulodii. K. 35. 4L
murmulodl K. 53.
d.pht murmulodin, murmurationibus. K. 40.
(aber es steht äno vor «ad murmu-
lodin konnte auch eine Akkusativ-
Form seyn.
MÜRMULUNGA. 0. HL 15, 39. )
MÜRMÜRÜNGA. T. 104. ' fnurmuratio.
MORNto (MORNJAN), goth. mavnnan^ an.
gels. mnrnan, itttübti btfotdt f<pn. Cf.
MAR.
(er) mornct, moeret (mens). Eib. 29.
p.a. mornenti, moesttls, T. ISO, 4. thera
aprächamornenti, thcs nuaiiea uüas
aih rreuoenti; giloubt er filu sj^lflito,
bi thiu.beitota er so noto. Q. L-4,
83. ih uuant, ih scolti noti sin la-
• mer mornenti, blintilingön honö,
BU sihuh auur scono. O« HL 20, }15.
ii./7/.mornente: nu birun uuir mornentc
init..&ejru hiar in laate, in manig-
falten uuunton bi unseren sunton.
. ^ q. \ 18, 31. heilt er ouh iu blintc,
thie uuarun mornente. 0. HL 14,61.
i-oh biruB moriiente in suaremo eti-
len te. 0. HL 26, 23.
FARMORNfeN, FARMORNJAN.
fermürndin unde angestanden, tmo^.
Bo. 5.
MORNA,/, moeror. Em. 39. mesiicia. Ja.
d. s. mornun, moerore. Em. 12. Ib. Rd.
BIURN— ?
[55]
«61
MARSI— BIESSA.
MIS.
CQB
MIST MURNUN, Udumen. Tg. 1.
BIARSI. Namen eines deutschen Volkes. TG.
MARSO, nom. pr.
MERSIbURG, gRctfcbtttg/ mariipoUs. Tr.
lyiARSACI Cvar. marsntiij. TU. 4. marsacii.
PL 4., Namen eines deulschen Volkes.
MARSIGNI (marsingi), sermooe aiUuqfie sue-
vos referunl, Namen eines deutschen Volkes.
TG. 43.
MARSANA^ Ortsnamca
MORSARI s. MORTARI.
MARWI, MURWI 9. MARO.
MARVINGi, Volk. Ptoi.
BIARCEO, ÜRfirj; marthis (mensis). gl. K.
merxe, martius. lld. Wn. 167.
(^d. in dem merzin. D. III. 39.^
MERZ, MERZI, merces (cf. merceman, mer.
cator. Id. mercescif, Uburna. Id.)-
d. s. merze (kesamenotemo), mercibui. Bo.5.
MERZE, martius s. MARCEO.
MURZIUNGUN, ab»oluie (ordinaH). M. 8.
Can. 7. 10. 11. 13. Cf. nord. murtr, curtus.
BIASA, /.^ g}afr6e, cicatrix (nonL masa, ru«
gari, mäsa, anhelari).
n. s. masa. VG. II. 379. I^rod. 1. P. Tr.
(mase. Wn. 460.)
77; n'. a^pL masun. Em. 3X Sg. 193.
masen. \Vb.
m
MASO, 71. pr.
MASSAi f'f &i^f{tf angeis. mace» inasM«
a. 5. mJLsisa* Do. 6.
MESSA s. MISSA.
I
;r
MIS, MISSA, MISSI (die verschiedeoea For
men s. in den compos.)^ ^dj.y nii^i kommt an>
der dem d. missemo. O. V. 25, 80. nur ib
erster Theil von compontis Tor, jn der Bedes-
hing von fc^Ur^afr, ttnric^tf atwei^nb,
tcrft^lcben. Im Golhtschen suffigiert es sich
in der Form miss6 (a. $. n. schwacher dMl?)
dem g. i/. a. pL der pronn. perss. in der Bcdea*
tung des tinanbtti invicem^ aXki^Mtq (wo du
griech. eovrou«; das tat. ^met fibersetxti ist iouDcr
der Begriff des e i n a tt b e r damit yerbondcn j. Top-
jandam seina missoi «Qoonqxi»vouinv alii^
ad invicem. Luc. 7, 32. uns misso, SJJfym^
Rom. 14, 13. izvis misso, cxAAijXof«. EpkS|9L
izvis misso, oAA^Aou;. 1 Cor. 16, 20« mitis*
vis missoi hi; oAAiqXou; Eph. 4, 32. Lac.7y3i
mith sis misso, irQoc; oAAnAoiv- Marc. 15, 31.
ic^oq iavroxx;. Lüc. 20, 5. — Marc. 1, 27. Lnc
20, 14. inierpr. evang. Job* ed. Maftmmau
S. 41.; du sis misso, 'x^^ äXkr^jofv^ Hait
9, 34. «^ iavrou; (viilg. ad semet ip§asj. Wmt
10) 26. Tc^ iavTuui fvidg. ad invicemj. Hm.
16, 3. — Luc. 2, 15. 6, 11* in izvis miiio,
£v cx}J.r^i4;. Rom. 15, 5. in uns misso, tk«^
Xr^xx;. Rom. 14t 19. In der ZusammensebiBg
hat das Golhische immer die Form missa: mii'
saleiks, itoixtXog, missaquiss; c^A^/ua, nii*
sadeds, xceQcinrcojua, mit der noch heQtigeBB^
dcutung von mt^ (franz. mes^y. Die angLii
nord. Form ist mis; das angs. mis kommt so
in der Composilion vor, das nord. anch tlU^
stehend, in der Bedeutung ahtotgif onvHl^; aodi
nord. ä mis, invicem.
Sollte eine Raumpartikel ma, mi als'SlaoB
angenommen werden können? cf. auch nit;
oder ist es auf das skr. Präfix vi (ye-, dis-)
xn beziehen (w in m übergegangen)? Cf. aock
lit wissa, omne. Ibt auch vielleicht laL tka
zu Tcrgleicben? oder auch miscan? Ich ^nge
missjan mit diesem misj missa zu föeiBigeii
d.8.m.n. missemo, vario. — :0d« oisscBt
mnate s.int ubile ioh gvit^
. thteein.unuo6neDiinn4Mrtlias
guate offanon aar, thioaadere
m'it iloa iz uvollcnt sar firdi*
ion. 0. V. 25, 80.
.. I
m
AUS.
MIS.
864
• Formen:
«mit#a^R; Re. Ib. Rx. Pa. Frg. Ä. Bed. 2. Gh*
S. a gl. K. K. T. Prud. 1. Can. I. 3. 10. 13.
. i VA. €c. 3. 8- O. V. 17, 22. cod. F.
aisal Ib. Ic. Sb. R. Em. 19. O. K. VA. gU IL
Ra. Ea Bib. 1. 2. 3. 7. 9. 11. 12. 13. Ep.
P. 1. Gd. M Mart. A. Prud. 1. Can. 6. 7. 10.
il. fd. Ep. can. 1. 3. 4. 6. 7. Cle* 1. 3. 5. &
VF. Sg. 292.
misse. D. II. 285. 320. 322. 347. 351. VA. K.
Co. 1. Eb. R. Ho. 1. Rc N. Bo. 5. Mcp. Org*
Bn. Wm. Hd. La. L 1. Syl. Can. 13. Rg. 1.
Gc. 10.
mts. gl. K. Pa. Ra. W. D. 111. 48. Frg. Zf.
mes. Sg. 913. W.
misL ^ K. D. IL 353.
misso. 0. IV. 31, 31. cod. V. P. V. 17, 22.
cod. V. P.
> Zosanimensetzungen:
MISSIV> OPJEN.
mSSlWEINTJAN.
mSSIWlZAN.
HISSILEGJAN.
BflSSILICH^N.
HISSILIUTAN, -LIÜTIG.
miSSIMACHON.
MISSIMEMAN.
MISSINAMIG.
MSSIBURl.
MtSSIBRUCIIAN, -BRUCHIDA.
MISSIFAHAN, -FANG.
HISSIFARAN.
NISSIFARO, -FARAWI.
UISSIGAMGAN.
MISSIKERAN, -CHERIDA.
MISSIGRIFAN.
NISSIHELLAN. -HELU.
niSSlHIWAN.
HISSAHUARPARI. MISSAHUARPIDA.
MISSITUAN, -TAT, -TATIG.
MISSIDIHAN.
MISSlTRUi:L\, -TRIWIDA.
mssrrROST.
HISSIZUHTIG.
MISSAZUMFTON.
«ISSISITIGl.
illSSISEZAN.
MISSISKIHT.
MlSSILlH, miiUd)f nur in der Bedeulnng von
Dcrrc^icbett; angcis. misselici mislic, dis-
fimilis, varius*
Form und Flexion:
missalib. Pa. Rx. Frg. 37.
missilib. R. Oh. 58. IL 19, 23.
misselih. Bo. 5.
mislih. Ra. gl. K.
meslih. Sg. 913.
Ji. s. m. missilicho {diversum; oder steht
missilicba i». s. n»? oder ist es
adverb.?J. Ic.
n s» f. misselieha. Mcp. 12.
n. $• n. missalihhez. A.
g.s.m.n. misseltches. Mcp. Bo. 5.
misselices (die letzte Sylbe ist im
cod. undeutlicb; i^t es adverbial
gebrauchter gen.? es übersetzt va-
rium ($e exhibetj. Rc
(misliches. D. III. 48.)
d. s. f. misselichero. Mcp. 49. Bo, 5. N.
59, 8.
o. «. m. missilichan. 0. III. 5, 14.
misselichen. Bo. 5.
a. s, f. misselieha. N. IL? s. a. pl. f»
n.pUm. misseliche. Bo. 5. Mcp. N« 37, 8.
62, 4.
n.pLf. missilicho. K. 66.
roissilihho. VA. VIIL 723.
misseliche. Org. N. 28, 11. Bo. 5.
fua.phn. missalihbiu. Bed. 2.
m
m
g. pl. m
m
m
ro
m
m
d* pl. m
m
m
ssalichiu. Gh. 2.
sselichiu. Bo. 5.
ssalihhero. Pa.
ssilihhero. gl. K.
ssilibero. Ra.
ssilichero. K. 39.
slihhero. Frg. 57.
sselichero. Org. Bo. 5.
ssalihem. Pa.
ssalihchem. gL K. K. 48.
ssilihchem. K. 18.
slihchem. gl. K.
ssalihhen. T. 22, 3.
SS ilihen. ^ Bib. 12.
[55»]
865
ABS.
BUS.
missilichen. Bib. 9. 0. IL 15» 10.
IlL 15, 40. .
misliheD. Zt
misselichen. N. 44, 10. 107, 7. Org.
Bo. 5.
a.phm. missilihbc. K. 7.
misse Hebe. Mcp. N. 105, 29. Bo. 5.
Diisselichen. Ho. 1> Bo. 5.
a,phf. niissilibbo. K. 1,
misselicbe. Ne.N.44, 10. 118,85.
Bo. 5. Mcp.
nisselicha (gcba, dona; aucb a.
s.f.?). N. 67, 19. spenta (oder
a. s.f.?). Ne. II.
misselicben. Mcp.
a.pl.n. misselichiiu Bo. 5.
BedeuUing und Gebrauch:
varim. A. Rc Bo. 5. T. 22, 2. VA. VIII.
723. diversus. Sg. 913. Bo. 5. Pa. Org. K.
1. 7. 18. 39. 66. Gb. 2. gl. ?s. Mcp. Ho.
dispar. Mcp. 49. Bcd. 2. multiplex. Frg. 37.
muUifario. gl. K. fticatus. Pci. Ra. gl. K.
dissontis. Bo. 5.
fliis^ilih san^, modulaiio.- misselicben
uucg, diversum, Bo. 5. tiu misselicba
drati, diversa rapiditas (undarumj. Mcp.
12. misselicbes pildes. Mcp. misseli-
cbero distributione. ]^. 59, 8w mit mis-
selicbero rcgula, dispari. Mcp, 49. mit
misselicbcKO uuate. Bq. 5. mrssclib
scaz. Bo. 5. misselicbe spenda. Ne.
misselicbe gedancba. N. 37, 8. mis-
selicbe litle.' B6. 5.' itiTSsilicben sub-
tin. 0. II. 15^ 10. misselicbe sacerdo-
tes. Mcp. misselicbe gotä. N. 105, 29.
misselicbcro liuto. Bo. 5; misselicbe
zuspilttnga. N. 28,11. misselicbe ski-
dun ga. Org. missilibho listi. K. 66.
missalibbiji iar. Bcd. 2. misselicbejo
generum. Org. misselicbe uuiste. Mcp.
misstWcYk^'wrtutes. N-. 44, 10. profes-
siones. N. 118, 85. i^^ia^. Bo. .5. misse-
liehe gleuuaUe. Mcp. die misselicben
meterHtiunna« Mcp; uuel^sela. Bo. 5.
misselicbe na.mep.iBo. & misselicbe
uuisa, Boi5. misselichiu A^g*o//r7. Bo.5.
missUiJbcn gref lin, interra^ilan. Bib. 12.
missilichen uuorton. 0. IIL 15, 4D.
du getuost \z (iar) misselih,. «a
Bo. 5.
giuQisso ihaz iri bilub ibih, tboh
tbie linti missilih, febemo ma
ubile iob guate. O. IL. 19, 23.
hina uuard ihiu uoor'olt fnns, tl
allen kund biar untar uns, in ^
ton uuard siu missilih, giunisso
ni bilub tbib. Ob. 58.
sie imo redinotan, nuaz sies alle
tun, zaltua missilih gimab, nuio
liut fon imo sprab. 0. IIL 12, 10.
missalihbcro, diversorium , tlomum A
talem (diversorium Tür diversorum ge
men; derselbe Mifsvccstand audi in
gl. K.J. Pa.
mislihcbcm, midtis. gl. K.
MISSILICHO. Ic? (cf. n. s. m-), diversum.
misilieho, dispar. D. H. 353. i-
missilieho iicmmet. Mcp. fareo
Bo. 5. gcuallcn. Org. .'
MISSILIHHI, /, varietas. gl. K.
misseliebi. Mcp. ) . . \
misseliche. Uo. 1.)'
d. s. misseliebi. Mcp. Nf.
a./;/.misselichina, diversitatds. Mc
MISSILICIIJAN, MlSSILICHilN, MIS
CIIÖN, t>tv{d)Ubtn fe^n (cf. missilic
displicere, in liehen).
missllichent, discrepant. Em« 19.
GAMISSILiHÖN, vnriare.
(er) \iem\^s(t\\t\\o\^vüriai(vi€i$).
(er) kcmissclichota, variaiäi.fflQ
p.p. sint kamisselih-hot, varianti
MISSJAN (ist nur unsicher bieber zu briii
miffettf angels. Inissjan, aberräre,
missa, amittere.
Form und FleXirä:
Inf. missan.*Kd. 1 .
(er) missa. Cnn. 4.
(ib) mista. O. I 22, :4a ... ,
(er) mista. O. V. 7, 10.
(sie) mislun. 0. L 22, 20.
(sia) missin. O. II. 5, 18.
Bedeutung und Gebrauch: •.
- • i I
carcre. Ud.
T
MäS&L
• - I
'MeS-riU:'
86»
AiBikf'dettqtierii (canordinätiöMeniJ.Ctiik. i.
Mit'^Mi des Objekts: qnat, guat io'b'übil
uoesstn, thes guates iboh nrffiissiii.
* O.^ IL 5', 18. 80 ib erisl itiiata thin,
snuy so ilt ih sar herasun. 0/1.3^ 49.
\B-6 sin tbo beim quäman, sih umbi-
bisahnn, aar io tbesisifides so misrtan
aio' tb^s kibdes. O. I. 22, 20/tbief 'man
ther tbaz suachit, tbe« eübartOrua-
cbit, tbar er es miibont misMi'^in
uuar, er kerit, suacbit anor tbar, 0.
■ \. 7,-io. ' i«;
FARMISSjAN, txmfffen.
'. Form und Flexiori.
'(äu) fermifesest N. 36; 10. "'
uermissist, Org.
'. (er) fär'missit. Ja. Rb.
(Ol') färmisse. Rb.
(iii) firmista. 0. I. 22, 48.
feFmissa. N. 36, 36.
(fiieyritmistun. 0. V. 10, 25/
* .1.1 . .1
p. pyd. s.f. farmisseru. Rd.
farmisscra. RF.
Bedeutung und Gebraucb:
, carere. Ja./Rh*
farmisscru uuutQn,ciif^O tm/n^r^ .. Rd.
SlUt^^. des Objekts: dar fermjssest; du
sin. N. 36, 10. ih firmista tbin« Q. L
., 22, 48. sd ib ze sinne cbara, so fer-
missa ih iro (stat). N. 3^ 36. sie
sin so fermi^tun. 0. V. lO, 25.
^nMMmimai t>ermiffcii| auch mit/r.
des Ob]ckt&. - • ^
tes ne uermissist tu an in. Ors.
■ ■ • ■ ... fj ■ ^
^"^9 A'^^ffO <^uf dem.Iat mwia; angeU
aeasa, nprd. messa.
ju misi^.Ct 94^/ ; ' ' ..•.*♦/.
mcssfi (ni gal(>se4;^i ihr). Co., 4
pLiißissßüy.missarum^ Mw 21, .^9*
SSAOPHAR.
SSIBUOH. . ■ V
SSntACMIL. Hd. i > . ^. iw.
5SACHIL. Em. 31.) '^?^^' ^. ..
SSOLA. Sah 1.) . , \ -^or.^'
SSULA. Sat. 4. f ' ™^^^^^ ^ ; *
MOS)' kommt in^^^ fted^utiing'sjt^ööif musais,
und .9So0r/ palus, vor'.' vrobl'mit muscus zu
' Einer Wurzel giehtirjg. \ Aus der crstercn Be-
deutung könnte die zweite Mch jenlwickelt ha-
b^n.; deich ist viell^c^t aju'cb mos, muscus, von
'mosy patiisi zu tri^nnön y ^oHlr Vielleicht das
nord. vaosif muscus und myri, palus, {ct. auch
nord. ,mör, terra pinguis) spriclit In diesem
Falle 'wate ' vietieioit mos. muscus, als mos>
' nnif mos^ palus, als mos zu nehmen. Die Ac*
centuation m6s, palus. Prud. 1.. beweist wohl
nichts, da in Prud. l«' der Qreumflex als Län-
Sizeichen gilt Dafs im Nord, und Neud. mosi
s 'Sioio'if 8f dagegen 'myri und ^oot; r ha-
ben« giebt auch noch keinen hinreidienden Grubd
für die Trennung dieser Wörter, da sie in ei-
nem Sinne das s beibehalten, im andern es in
r uingewandelt haben können. Doch ist zu be-
merken, dafs mos, mhscus, aber nicht mos,
palus, mit der noch im Oberdeutschen gellen-
den* Form mies, mios (gleich dem angcls.
meos, muscus) wechselt Selbst in einer und
derselben Quelle Prud. 1. wird mios, muscus,
Ton mos, palus, unterschieden. Gehört auch
MUOR (q. V.) bicfacr? Cf. unser gRfec st. des
pberdeutscbenSR it^ in SSoselmier (spergulä
arvensisj. Ich stelle biet mo^,* imi^rr^, und
mos, palus, yon einander abgesondert auf.
1. mos, muscus; nach dem pl. miosa scheint
es 771. zu s^yn, wie das. nord. mosi.
n* s. mo 8 j ldnu^o,]fructuS maturus eardui,
vel lana terrae. Ia
micS, lanrigö, frOctüs cardui, v. lana
terrae. Moii. 2. lanugo, Tr. muscus^
Fr. 2. Em. 32. Mön. 2,
a» s* mps, muscum. Wn. 232.
möüs, muscum». L.
n.pLmiesy musci. D. IL 32Sw'
miosa, musci. Prüd, 1,'
GDIUSI, n., muscus.
n. pL dei glmusi, muscu Prud. f.
% jüosy palus.
n.'S. mos,/7a/fAf. Prud. 1.
n,pl. mos j paludes. Sg. 913. Bib. % VP«
Sal. 1.
MOSAIiH, palmtris.
869
MOSA^MÖS.
MtAv*
m
d. t. m. mos »lichint pahutri. (oe^nfej*
Pnid. 1.
d. s. n. mosalicbaz, päluttrem (uivamj.
VG. ni. 175. '
MOSAPURCH (SRoJ^urs). TEGERENMOS.
Ortsnamen. RIC^MOS (Namen einer drucke).
Hiebet?
« i •
• •-
MOSA. TA. Anun. Marc. ), {Raatfj FL (angs.
MASA(MASE.Hd.).Tr.Hd.)'"*»«)J|^'"^^'
MOS ABURG.
MOSAHEDL Ortsn.; hieher?
MOS, n. (JSkni), cibus (cf. mast und MAZ).
Hienroo auch unser: &tmü^t
n. s. mos. Pa.
moos. C.
moas. gl. K.
muas. Ra. Rd. Ib. Ic. 0. II. 14, 101. 22,
7. IIL 7, 73. 79.
muos. T. 13, 11. 38, 1. 82. Ib. Bib. 13.
(mäa; Wo. 46&)
mSs. Bib. 7.
g. s. muaaes. K. 24 43. O. IL 22, 5. IIL 6,
7. 5a IV. 9, 20. 10, 3.
muoaea. Bib. 1. Frg. 29. T. 44, 6. 236, 2.
(mäaia. Qib. 5.)
d. $. moase. Gc. 4.
muase. K.43. 49. BL 0. ÜL 10,39. IV.
9, 17. 12, 39.
muose. T. 155, 2. 160^ 1.
a. $• moas. Pa. gl. K.
muas. 0. L 24, 7. IL 14, 11. 21. 97. IV.
2, 7. 10.
muos. T. 87. 147.
n.a.pL muas. K. 39. Rb.
muos. T. 13, 16. Bib. 10. 11. 13.
^.p/. muaso. K. 49. H. 18.
cit./?/. muasum. Rb.
muoson. Gc. 4.
Bedeutung und Gebrauch:
cibns. Ra. Pa. gl. K. K. 24. 43. 49. T. 44, 6.
82. 236, 2. Frg. 29. H. 18. eica. Pa. gl K.
T. 13, 11. 38, 1. esu$. Gc. 4. alimtma. Ib.
Rd. comesfio. Ic. pulmentum. Wn. 460. Ib.
eduUum. Bl. Bib. 1. coena. T. 155, 2.
muasum, cibariis. Rb. muasi pubnentaria.
K.)3^.'ma06| puUei. Bih. IjOl ii. fl3. nmo.
n^n^\ dafHbus^ Go-4 xiiaei; mmaa^iibof
sorütiuneulas. Rh. linsines maoa^a, kn»
iis edulia. Bib. 1. (mäs ax linseit D. E
71.);hlmillih moaa. gL K.
(der tafel suhte sin mus. D. IH. 187.)
. aiszenten xl muose, coerumiibus. T.160, 1.
(si stsqn ze muse. D. IIL 69.) iiab erxi
mo|i.se gisaz. O. IV. 9, 17.
min. muas ist, quader^ follo mitfea fiter
uaillo. 0. IL 14, 101.
in muate si lu gifestit, thazmnasei ia
ni bristit, mit suorgon ouh ni rateti
mit uuiu ir iuih uuatet, furira istthii
sela, thaz muas ni si iu mera. 0- L 33|
5—7.
so thu thaz thanne giduaSjSO uüehsittliii
thaz kristes muas, in munde loh in
muate zi thines selbes guate. 0.111,7,73.
uuio krist nam finf leiba ioh zuenefisgi
thara z^a, fon then gab follon muaiei
finf thusonton mannes. 0. ID. 6, 4.
nuola thaz githigini, thaz hoz tho tbii
gisidili, thie suazi sines muaaes gi-
uuerdan mohta sie thes. O. V. 9, 20.
thes muaaes gerota ih bi thiu, thaz ihii
azi mit iu. O. IV. 10, 3.
after themo müasei so kleib et'aatanaie.
O. IV. 12, 39.
so uuer so ouh muas eigi, gebethemoni
eigi. 0. L 24, 7.
muas bolotün. 0. IL 14, 11.
thaz muas furibrahta. 0. IV. % 10.
ÄBANDMOS, n., fUhtubt^tUi coeria.
n. f. apandmuos, coena. Gh. 1. 3.
J. f. abandmuase. K. 42. i .
Abhntmuose. T. 239, %y ^^^^
a. s. abandmuos, coenam. T. 110^ 137.
ABANDMÖSÖN, ABAINDMÖSJAN, eoawi. 1
(sie) abandmuaseH, coeneni. K. 41.
p.a. d.pL abandm'uaaontem,eMmlHrtf>
K 39
WARMMAS, h.
ttuarmos, sorbiiio^ F.- »uarmanaasi/i-
ritalia. Sg. 292:
MAZZIMOS. Pa. ) , ..
MEZZIMOS. gl K. r ''^'''*^
n
A
MOS:
• i.
< 1
;t.
MUS-^BÜSL
872
. ,NÄHniO$i "/.««MO.
sa nahtmuase H. 21.
so demo nabtmaose;
» .« I
17.
1^; ad coC"
> r
» ■ - ■ ' . ■
, . .s^demo iiaht,nio6> Frg. 17
POLZÜIUOS^ pidtes. D,
PLATAMOS. Bib. 8.
imaos. BiIk, 8* platam$«. Bib. 11.
platamus^ Bib. 7,* i3-.platinu8. Bib. 13.
blatemuoa. D., lagana (d. ^Icttten»
mntii in Schmellers baier. W.)* '
FARTMUOS: nixas siccas, fartmuoa (im
Druck steht rälscblich fastmaos), diverse
'hiccaias. Em. 21.
' CHOHMOS. R- ) .
^ GHOCHMÜäS. «c. [ ,dapes.
COCHMUAS. Ib. )
TAGAMÖS. - .
d, i\ dagamuase gisazi. 0. IL 14,^,96.
hiaz er czan sare zi dagamuase
thare mit imo tbar in uuara Ibte
aine fisgara. 0. V. 13, 33, . .
o. ta ga m u o 8 9 prandium. T. - 1 10. 1^5.
SUFMÖS^ SUFM6SI, sorbitiuncula.
si^fmqosi, soriitiuaaila* yP.
.dfmnofli. Bib. 7. j ,,^tf,i,„^,.
aofmuaa. Rd. '
ZUOMÖS, ZUOMOSI, ZU0M6SA (3«0^
mfife).
m. $• zuamuas.^ palmmUtük. Rd. .
zoumuosi, pulmentarusm. Gh. 6.
zoumose, episumen. F.-
zumuse, obsonium. Wn. 460. epi"
sumen. Ein* 32. . '■'/.•'
zumuese, pfdmentunh Bib. 4« ^
zum 5s e, comprandiumn WA. '4601^'
1 r .. zSmuaef /9»A9i«filiim. Tr* --.^it
.■'%QnmQU%t,wpiMmim. L. ' •"
M^.n V. > sSmSse, €/iiJttm€n. Wüj 292l:i' >
iotn4>8a^ puJmeniism^ Kb.-'9i :^
zuomusea. Bib. 13.t ^^'
d. f. znomuose, pulmenioi M^. •
li« «. snomn^8ey7WiiiciBlmii»''Blh^ 1«^9,
.. Kk p/^ znomoae, o&iMia. Hoti
MOSGADUM. .:..;-
MASHÜS. ^ . ^,
f
JUUQSILT, a.^ sqrbüiuncuki- Bib. 9.
-iL .'^_ SÜFMOSILI, lü, »tbüimcula.
» . . ' ! '. a. z'/.' 8 üf m o^ A8 LI i^sorjntiuneulas. Mr. Sb.
Bih. 1. 10. 13.
ZUOMÖSILI.
a. pL z&mueslin^ sorbicünteulas^Bih. 4.
MASJAN, eftn.
Inf. moaen, mandacathg^ gl- K.
(ih) mosiu, vescor. gl K. comedo. gl. K.
(er) mosit, comedit.Vtt^ {ts steht morit).
[da man ihile(mitMil€h)i ih&8it dei
cbint Mos^l
(wir) moaiumea (ea st^ JMMiMnef)» contr
medanms^ gU K..
/7. a. moasandi. gL K. | j^^^^
moasendiL Pa..- . y^
> xtio%en%iy' idiiitin^ Ba.
moaseniem-y mmuktcmUem. Pa.
GAMÖSJAN.
kemuoait^ ineseat. D» IL 336.^
(gem&steo dea Uden^ rejgetü atlibus.^
Wm 1542.>
> •
MUS— 7
G^USA (dai?), uberaeCzt ffaa in Prud. t. durcb
' W/ro glossierte hialo in : f^im camuras hyala
insigni värie eüeinrii areus^ dt prmta ver^
nis floribos remdMi^ Prud. periti* XIL
gemnosilmtlazittrhawelbiaeineklufi,
mit edilin marmfitateine, mit golde
gemuosit reine. vD. I. 20). gebort wohl
nicht hieher? ^
MIjSS£7 >: — nitiae, mmpha Ccürina, aqmaj.
iPn^ibuglKr
j. 1
»,»
f ^•■. ."»-■..
roraga MUSSEA^ Orf8n« .
MJÖSl {^4inir^u*Ul), lacertu Em. 27. 31.
lacerta. Sg. 184. lacerio, pars brachii. Bib.
musculL Bib. 2«
mnse, iori. Tn
musiy lacertos. Zf.
muiaet toros* D. IL 3St. '
MUSBBAT.
873
\: t
mos.
MEASr^jKUSALA.
m
• ■ ^
MÜS, /./SRatti/ ahgrfs. u; nord. mÄ«.'— Skr.
muih\'surrlpere, mftfhika, niiilr. •
Tis 8. ini>8y mu$. Wn. 232. L. 'JiM^isbr. Sg. 242.
g/if. F. 1. niU'S mihilo,^ glis. Pr. e.
groz mus, sorex, L.
(mos, muS' Vfa. 460.)
g. s. muse, muris. N. 103« 18.
a« 5. mjis, murem. Mt). Bib. 1. 2. N. i03i 18.
fif. p/. mus.« o. Ra. gl K, ) ,^ .^^
muso. Gd. : ..) ..
d.pL BptÜQsen, muriius- Bo. 5.
MUSARO/ MUsilUybieber?
MÜSÖRA.
• BiCSFAUiA, :;.;, ,,.. • -,■..;. .. ■;.,•.
MÜSFARO.
MÜSDRECH.
(VELTMÖS,/, g«l*Ot«u«, SQrex. Wn. 460.)
FLEDAR]\Iܧ» /.„SUbtt tn<k\xi,.v0speHiUo.
n. s. .fledar,in;VS' V'Va- 31. Ma. A«
fledermus. L. Tr. Zf. ;,. '
flederiAus.. Wo. 460.
a. s, flcdermuSttBib. lo.
n.pl. fledermusi. Bio. 1. 2. , -
fledcrmuse. Hör. Bib. 4. 10. 11.
flediriDusc. Bib. 6.
fledermuso. Bib. jlS. - , ,
rf.p7,nedarm}i,sin, Wa///i..yG.' IV, 243.
FLEDERMÜSTRoi vt^«irmq,% ,
fledreniQStjrp. fiib,-9. 12..
a..4^ flederemustrun.. Ib. Rd. ,, . .
SISEMÜS. Pr. V. t.\
ZISIMUS. Ve. 3. . ( : ,.
ZISEMÜS. Ve. 6. ( ' ^''^'
CISMÜS. Em. 32- )
[MIUSIN, murinutih' (Fell), t Wn. 46a 5^- • t ^
MUSARI, 772. (etwa ein entstelltes' com/kt^^'^U
aro? cf. mitteihd. ^w^aXi vmricqjs, und der
SRufäre), /«rn^ (Vogelarl^): ■ - i^- i ;
n. musari. Bib. 1. Tr. ^ ■
musarc. F. 1. Wm. 232. 863.. ' - ^<*i
musare. Woft 460»
musere. L.
musaro. Bib. 5. ■ '»
a» musari. Mrx. '..-.;
musara. Bib. 7. ".! .*< . .•••.
musare. Zf. i ;.,-. c .
MEiAS, MIAS, meniä, gotb. ni'ib;-«iDg8. meose^
J. s. minsej mensa fsurgenieä a mensa poM- fi
j^f in leitulis itäsj: K. 48. '
i/.^/. measum, mensis (mffietre credhmn ad
rtfectionem Omnibus rhensis eocia dm
' putmentaria). K. 39.
I.
» •
■ ^ •
DIEISA?' !
SPERA^ISISA, .erM/«mi7«(BmMrt). . ^CJl 8&
Vogd),
parus. cod. vind. hisU eccL iiQn .de gptl^t (k-
rolL parix. .^,. Tr. Sg.;Si99..Eai. 3ji*;iffflrii.
Sg. 242. ^ ■ [ \ . ';
MEISA, vffriola. F, 1. 2. L. (ist es ein£ Neben.
form von masa?).
'''■■.* ". ■
SijEjS'A^ */i''(nord^ meis, cor£/« pabidataria)t
Porcina ^ in^ ^na portantür clbi et qlia. F. 1.2.
ctstellä. UL Mon. 1. ' .,
m e i 8 sä , cisiella. Wn. Ö32f. Ent 32.
m eise 9 sdrdna. Hd. cistelhi» Mon^'S!.
MEISIC^HAR.- '
I
3
MBUSTA :(?'), cfe^^,V/D.n. 3^4.;
MIES, ÄHOS & MOS. '
Muos s. m6s.
.V
• V
!i
'i
.« » .' . •'■I
* '. f.
> ^- .
MUSICA,/., gRftfO. O, V. 93, 187.
musidQ ^rar. ndiO^ido,' mosedo^ malb. GL
zu /. säU KVl. de ex^poliationibus.
cbrAämosd'o (ehreu^siusidoj hreo moiido)
matb. est zu iL ioL XVIL (mpu$ hotmok
moriuum aniequdmin tarraukimiiiaäir farto
'ii^jfiotiäierU.) , •?« • i \
Aber auch beis , i j.
#1 guis fiommem dormieniem^ etxpoUaverit
steht ehTeomosdo ^creiiomardo» freo*
mundo). *' li
'I
8E
. • ^
MASALA,/. (maseL Wn. 460..), ^<
SiL
1.'
imSAL— BIESSARL
MOJSES--MUSPILLI 876
. Pr. V. Hs. Cf. SRafel ("neuirj, aße6er#
^ff, maftln, bai Sam bdM^vnif iaScbmcl-
baier. Wörterb.
mfißsario est. L. Hath. Vi\. ,' messarlus in D.
IL 3&8. und sarvus messarius, gm ordinatus
€$$ mper alias in domo senioris sui in C. cav.
n. moises.
li) leprosus (altfranz. mesel^ mittellat MOISBüS, SJofe^i n. pr*
llus).
\ m. miselen, leprosos. N. 50, 9.
\LSÜHT.
IVLOHT, leprosus.
iselohtiu uuas (diu haut). N« 73, 11.
&
ELLA (cf. MOSA). TA. TA.
ELA.Hd.
LA. Tr. Hs.
ALGOWI, Ortsn.
, SRO fei
Fl.
5ILIN-PACH, Fiufen. Urk. v. 854.
jlUM, Ort. Ptol.
^, Ortsn.
NARI (mesinare. Hs.), ^iiXHti man-
rius. Tr. Em. 31.
(mesenaere, ianitoresvel aediiui* Hd.)
>INC) nord. messingy angels. mseslen,
ling, SReffing/ auricalcum. Hd. Tr.
UNG N. pr.
1^ m., SRafer.
masar. D. II. 323. \
masor. Pr. t in. ''\,tu6er.
m a s e r. D. II. 323. St Pr. t. \Vn. 460. )
masar^ v., sprid^ rupem ex lignis. Eni.21.
masara des stobces, nodes trtmci. ML %
masurun (oder maaarun, das 1** u ist
undeutlich ), nodis (gravaium roburj.
VA. VIU. 220.
OlOHT, marcrig.
serocbter, iub^'osus. Wn. 460.
^ÖN, mafcrtg fcpn, tocrten.
seron, exiubero. Em. 3^2. Tr. Hs.
seren, exiubero, iiodosus ßo. F. 1. 2.
ABIus. «- senmm rusücanum, gtd cum
moyses.)
moysescs. T. 7. 105. 127. 13L 0. IH. 20, 133.
moysises. Is. 6.
moysenes. Rb.
niofsenrs. N. 73, 2. 76, 20.
d. nioysise. Is. 6.
moysese. 0. HI. 20, 135. V. 9, 49. 10, 11.
mojrsenc. 0. V. 8, 36.
möyse. N. 77, 12. 80, 5.
moisi (lat?). T. 91.
• moysi (lat?). Is. 6, 7. T. Sa
a. moysen (lat Flex.?). T. 107. N. 104, 26.
MESPIL, MESPILA,/, mipth mespila,
wechselt mit der Form nespiL
nespil, mespila. D.
mespilun. abellana. Tr«
nespelun, abellanae. Tr.
MESPILBAUM.
MUSPELU) altnied. mudspelli, mutspelli,
nord. muspell, mnspellsheimr (nadh der
Edda die Feuerwelt; ihr Hüter, Surtr, zerstört
einst das Weltall durch Feuer, und eine neue,
schönere Welt ersteht). — Zu SPEL? [Hängt
spildan, nord. spilla (angels. spillan), cor-
rumpere, damit zusammen?]. Ist im ersten Theil
des WorU die Wurzel MUT, MUZ (mutarej,
80 dab Untergang, Verwandlung im Begriff von
mutspelli liegt'' man vergleiche mutspelli
Gumit an thiustrea naht al so thiof fe-
rid darne mid is dadiun; so kumit the
dag mannun, the laxto tbeses liohtes,
80 it er these liudi ni uuitun eta in He-
iland mit: es wird des Herrn Tag kommen als
ein Dieb in der Nacht, in welchem die Himmel
zergehen werden mit grofsem Krachen, die Ele-
mente aber werden vor Hitze zerschmelzen und
die Erde und die Werice, die drinnen sind, wer-
den verbrennen. Ep* petr. IL 3, 10. S. aber
[66]
877;
BIASCA— MISC'
s » i
i .
msc.
8
auch Schmeller» muspilK S. 23; und Gridllti's
deutsche MylhoL S. 466—472. '
d. muspille. —-.dar ni mac ^cnne mAk
andremohelfan vora demo muspille,
denne daz prlelta «üäsal alla£ liar-
priniiit enii viur enti luft allaz ar-
furpit Em. 33.
/■ . . ■ V'
MASCA (na 8 ca. D. IL 358.). «-f- Hlervo» an-
ser SRaöfC/ £arbf. — Nach folgender, von Du
Fresne angefdhrtenr Stelle: lamias y qua$ vulgo
mascas, aut in gallica lingua strias, phy^ici
dieunt^nocfismas esse imaginesy quae ex gros-
mite humorum anima^ dormientium perturbant
et pondus faciunt, ist ein Gespenst darunter
zu verstehen, wie AI[i, Maar; vielleicht halte
es auch die Bedeutung Hexe. — > si quis eßm
siriganty quod.esl mascOy clamaverit. L.Roth.
197. .^ ancillamy quasi strigam, quae diciiur
masca, Qccidere. h lang*
TALAMASCA [hieher? cf. talamasca/^.
monj in Du Fresne und talmache bei jßo-
qiufort \i|id mitlelniederd. talmasge, larva"]^
larva. F» — moustrum quod dicipir dala-
masca (datamischa). Sal. 1. — kl mala-
tasca, daemon (s. Du Fresne} eine EntsteU
lung von talamasca?
, MASCA,/, gjfafc^e.
masga» setae. D. iL 336.
meLScnn yjin^ clausfra, reiia. Tg. 3.
]na8Cua.M^^Bib.l.2.7.D.Il.3lii.) ,. ^
ä u* iiu ex lymaeuhsfre*
(maschin. B^b. 5.) > ^- i
mascon. D. IL 312. ) '"-^*
ma&coh. Prud. 1. 4. D* IL 333. \ , •
»asgon. D. IL 333. \^ P^^^-
Gehort hieher: quicqmd in m aihsiu furaveni^
Cap. reg. frone?
^ MASGO, MASGINC, n. pr.
BUSCjan, mifc^ett/ aanskr. max, ItX. miscere,
grrech» ftkrystv (Ut maiszyti, an teilen). CT.
MIS; aber auch sansk. mifb, spargere, misr^
miscere.
Form und t^lexion:
f ' "
Inf. misgen. N. IL
(miskaik D. IIL 61.)
(du) misgist Nd. IL
miscest Nd.
(sie)^ miskton. Mop.
mischton. N. 105, 36.
p. a. miskenti. K. 2.
n.pLm. miskiente. Nf.
misgentan. W.
^ , Bedentung und Gebrauch:
miscete. K. 2. conf lindere. Nf. W-
Mit zi, znp:
'Sih liiisgcn ce den chinden. Md. O.
:du zjD gentibus dih miscest Nd.
mischton sih ze in. N. 105, 36. siem
ton sih zu dien musis. Mcp.
(miskan zu dem wazzere den vrin.
lU. 61.)
GAÄllSCJAN.
Form und Flexion»
Inf gimisgen. A. Bib. 1.
(er) kimiscit D. IL 328.
gemisclt. D. IL 328.
(wir) camiscames (confundamus). Rb.
gimiscemes. BI.
(ih) kimiscta. Rb.
(ir) kemisktont N. 13,6.
p.a.n.pl.m. gimisgente. Wo. 2.
p.p. zasamane kamiskit. Da.
gimisgit. A. Gc. 3.
kimiskit Ra. unesan. Rb. auei
Rd. uuard. A.
gimiskit. JPrud. 1.
gimiscit uuirdit VA. HL 696^
(gimiscbct Bib. 5.)
gemistet ist Wm. 1, 3.
gemischet ist. Wm. HL (ztsam
gemischei Hd.)
gemiscet ist Wm. VIL
gemist Can. 4 .
s. £7. f. o. kimistaw Prud.1. gtimisc
(cemmixtaj. Bib. 1.
g. $. m.-ke>milste8 (hieher, äbScbv
fehler für keniiates?) u
nes, mer&yvimk Tg. 5.
d. s. m. kemisteme. Gc. %
a. s. m. gimisgitait T. 203, ä
r
9
AIISC
MISO
880
gemiscten. Nd. IL
n.pl,f> kimiscto, confiise. Ja. (oder
adverbial?)*
n. a» pL 71. gimisctiQ. M^.
kemisgtiu. Mq>. 49.
geiiiisten (confuta). D. IL
311.; wohl bieher*
d. ph gemistSn. Mcp* 12.
Bedeutung und Gebrauch:
miscere. Mcp. AdJ conf andere» D. IL 311. 328.
Hd. BL Wo. 2. VA. III. 696. Rd. conglu-
iinare. Gc. 3. A. conficere. Rh. Can. 4. A.
coire* A. ßib. 1.
nominal qnae scriptorwn confusa, gimisc-
tiu, sunt vitio. M^. camiscames zun-
gUQsina, co/2////2£^ai7if/j. Rb. kemisktont,
confndisiis (consiliian inopisj* N. 13, &•
mit kemistemo muota, confusa mente.
Gc. 2.
zasamane kamiskiti confn^^a. Da. kimis-
kit, /7roi?iii5aMi. Ra. drato gimiskit, per*
mixtum. Prnd. 1. gimisgilan ouin, mix-
. tum. T. 202, 3.
Mit untar: — mit giezon ander sie ge-
rn ist&n, intermixtis. Mcp. 12.
UNGAMIST, unflcmJfc^t.
d.pL ungemisten. Nf. IL
imilSCJAN, efnmlfc^en.
inmiscit) inserii. Ein. 3.
ÜNTARMISCT, untermifc^f.
untermisctiu. Gc. 6.) , . . .
• . £^ n \y ^nierjecta.
nntermiscla. Gc o. )
untermisctiu. Gc. 1 | .
untermiscta. Gc. 6. Can. 10. i ^
FARMISCJAN, tecmlfc^Mi.
farmiskit uuerden, iniercidant, pereant.
Can. 9. 10. 12. Em. 1.
DURAHMIST, burc^mifc^f.
n.pLm. dvLTuhmistej permixtL K. 22.
GAMISGL m.,@tm^äfj
a. s. gimisgi, mixturam (myrrhae et
aloes). T. 212, 6.
GAMISCIDA, /., SRifcftung.
Form und Flexion:
n. $. gimiskida. Bib. 1.
kimiskida. Bib. 9. Zf. Rh.
gemiscida. N. 105, 36.
S
inserta.
gim
s. gim
d. s. gim
a. s. gim
a.pl. gim
isgidar A. ,:
scida. Bib. 7.
scido. M^ 2. Bib. 1. 3.
iscido. Prud. 1. .
fichida. VA. IV. 510.
sgida. VG. UL 130.
Bedeutung und Gebrauch:
comnäxtio. N. 105, 36. cotrfu^itu Rb. MA. 2.
Bib. 1. 2. 7. chaos. VA. IV. 510. Prud. 1.
concubitus. VG. UL 130. admissura (de
pecudum coilu). A. Zf. Bib. 1. 9.
GAMISCMSSI, /, confusio.
d. s. gimiscnissi, confusione {subHan-
tiae). Wo. 2.
MISCUNGA, /., SRIfc^ltttd/ canfectio. Caa.4.
GAMISCÜNGA, /., SRlfc^mtg.
(äT- *. gemischunge.) _, /. • • iij\
° ° . i 5 confuuomt. Hd.)
gemissuBgc« i •' '
MISCELÖN, mifc^en.
" Forin und Flexion: *
Inf. miskelftn. Mcp. 15.. Bo* S.
miscelon. Nd.
(er) miskelAt ßo. 5.
(ih) misccloda. N. 101, 9.
(er) miskel6td. Mcp. 14.
p. a. n, s.f. miskelftndio. Bo. 5.
Bedeutung und Gebraudi:
miscere. Mcp. 14. 15. Bo. 5.
■ Mit mit:
ih misceloda mintrincheü mitauei-
node. N. 101, 9.
sib miscelon zi, zuo:
sih miscelon zt fiUis h&miftum. Nd.
sib miskelotzuoden lugioeik. Bo.5.
GAMISCELON, mif<^eii| miscere.
gemiskel6t, ih/m:^. Bo. 5.
gemiskelot ist. Bo. 5. gemisceiot
sint (zesamine). N. 74, 9*
daz gemiskelöta uuazer. Bo. 6.
UNGAMISCELOT, unDermtfc^t.
d, pL ungemiskeloten (natmris). Nf.
ZUOGAMISCELOT.
g.s. zuogemi8kel6teskuote8.Bo.5.
d.pl. dara zu gemiskeloten (atei-
nen), permixtis. Mcp. 44.
FARMISCELÖN, DecmiMett.
[56^]
881
MÜSC— MUST.
MAST. MIST.
882
uermlskelot, perturbat (quaüiatem re*
rumj. Bo. 5.
nnSKELUNGA,/., SJitfc^ttns, conpmo. Bo. 5.
gf. s, miskelungo, confusionls. Bo. 5.
d. s. miskelungOy admixtione. Mcp. 12.
Bo. 5. conftisione. NF.
miskclunga, confusionie. NF. IL
if«p/. miskelu n gon, commixiionibus.
Mcp. 72.
MISCELATA, / (?) , mixtum,
calixpleniis mixio, foller miscelatun.
N. 74, 9.
RIUSC— ?
FIRMUSCET? aitriiiis (hon inirabit eunuchus
attritis vel amputatis testiculisj. Ma.
firmusten. Bib. 7. \
firmustit Bib. 11./, aitriti.
firmusti. Bib. 13. /
(ZIMUSCHET, attriius. Bib. 5.)
MESCHEDE, Orlsn. Urk. V. 913.
MÜSCüLA,/., SBufc^el; angeU. muscel.
n. s* muscula, concha. F. 2.
muscla, conca. Em. 32.
(oiüschele^ conca. Hd.)
ii.p21 muscula,- concAiY/a. £c. 2.
musculun, conchiüa. £c. 1. murices.
Pnid. 2.
^•p/. musculon, conchanan. D. II. 334.
£/!/>/. muficuloa Or. 2. ) ,.
ransgulon. D. II. 334.)'
MERIMUSCÜLA, /, gReecmufc^el.
n.pL meremaskela, conchac. Bo. 5.
MASCRUNC (m&8trunc?maserunc?),/af-
cinaiiO, laus stulta. Pb. 1.
MAST, III.J 8Raf{/ angels. liidest, nord. mastr,
maliis.
n. f. mast, malus. Tx»
a. s. masty malum. VA. V. 487.
if. /;/. mastin, maUs. Aid. 1.
Mastoaum.
MASTHAFTA, nicki^. Tr.; zu maz.
MAST, RIASTA, /, oder Ui^tB maat, ».?
9)taf{| sagina. — iwditiay gnae vulgo dküut
maat Ala. 176. — Cf. MOS und MAZ.
W ALTMAST A (a.pL), ad porcas sagimmdm.
Urk. ▼. 770.
MASTOHSO.
MASTFOGAL.
MAST, gemSfiet, ad/.?
a.pl.m. iro mA8tafpingiie$eorum.N.71,il
MASTJAN, mSßeit; angels. mddstan j sagman^
(sie) folle miston sih iro unrebtes. N.
p.a. mastcnti, alendum. Pa.
mastendan, alendum. gl K.
GAMASTIT, semSßet
er uuard gemestet (gimestit Md. E)
mit demo guote allemo. Nd.
GAMAST, gemSflet.
n. s. m. gimaster^ inpinguatus. Mo. IIa
Ps- 2. Bib. 1. 5. 7.
kimaster. Bib. 7.
e «mastcr. Nd. r • •
gimaslir-Blb. 5.}»"^'««^"
gcmastir. Nd. IL
n. /!/• m. gi mas ta. M^. Bib. 7. ) . .
gimaste. Bib. 1.2.»'"^'^««^
kiraaste ohsun, pascnales. Rb.
n. pl. n. kimastiu, altilia tlicta quasi aU-
tilia, qtüa aluniur. Ib. Rd.
g. pl. kimastero fogalo, ai^i/Mcm. Rb.
MASTÜNGA,/, Staftuna, pasiura. Wn.
232. Hs.
AUST, m.f SRifi/ göih. roaihstus, angs. meoz,
miox, nord. myki. <X akr. mib, effmdat,
mingere, lit myszti, angels. migan, noii
miga, mingere, aber auch skr. misr^ lat wiseert
Form und Flexion.
Ist mist murnu (mit AbbreTiationsafridi fiber
u), lidumen. Tg. 1. hieher su ziehen?
n, s. mist. Gh. 3. Na. N. 77; 66. Bo. 5. Bd.
SaL 1. 4.
g. s. mistes. VG. L 105*
d. s. miste. VA. V. 333. 358. Na. Bib. 7.
niisla. Prtfd. 1. D. iL 348. (sollte miido
MAST. MEIST.
MEIST.
884
in mis du murthiridi sugUlat. ^\.K.
275. hieher gehören?)
ist M. 32. Sb. T. 103.
istun, sierquiliniis. Ra. hieber? cf.
MISTÜNiNEA,
tedeutong und Gebrauch:
VA. V. 333. 358. sferais. Gh. 3. Na. Hd.
1. D. IL 348. N. 112, 7. rudus. Sal. 1. 4
uilinium. Bib. 7. (Ra.)
indiro, ßmum batim. AL 32. Sb. gi-
lea mistes, male pingius armae. VG.
I. (ein mist, der von ime vert D.
8.)
UST, n., erbmtß.
erdemiste, siercori terrae* N. 82, IL
SLLA.
ABALA.
3Rß.
UFO.
NNEA, MISTINA, /., sterqmlinium, an-
mixin; cf. d. pl. von MIST. ,
mistunnea, stenpdlinium. R.
niistinun, slerquiliniL Rb.
mistinun, sterqidlinio. M/u^ Bib. 1. 2.
% mijleni stercorare. N. 80. 7.
m.j 9Ro(!| angels. u. nord. must, lat
»
ost, merum. R. mustum. Tn Wm. 8, 2.
[)slc. N. 74, 9.
jst Wn. 8, 2.
metf!^ Saperlati V von camp* mer, wie
aist von mais, maixo, angek. maest,
te, nord. mest, maxhims.
donlosi gewöhnlich adverbial:
praesertim. 1c. Mcp. potissimum. A«
). 12.
leist uuanniu, uipote. Em. 16.
luuirsesten meistzuoslinget. Bo.5.
allen arbeilen ne ist nehein ar-'
nerora danneconsdeniiapecca fortan;
1 ist dero meist ze gote ze ge-
enne. N. 45j 2. ziu uoirt gentium sn»
I mit carlaginensium sceffen bezei-
et? äne daz sie nnder allen gentU
ih des sceffuuigcs meist kuolli-
choton. N. 47, 8. coelum heizzet er sanc-
tos an dien gotes knada meist scinent.
N. 33, 6.
apostoK, die meist petont umbe dieherta.
N- 66, 15.
quad allaz tbaz gizami fon selben gote
quami^ ioh ther heilego gcist, fonimo
uuehsit iz meist O. I. 8> 24. so ist ther
heilego geist^ thiu sconi ist al in imo
meist, suaznissi inti guati ioh mam-
munti gimuati. 0. I. 25, 29. ther selbo
heilego geist, er oogta iz after imo
meist. 0. IL 3, 51. theist allaz fleisg,
so thu uueist, bitharf thera reinida
meist O. IL 12, 34. mit uuaru uuilit
ther gotes gcist, thaz man inan beto
meist O. IL 14, 72. thaz selbo druhtin
uuilit meist O. IlL 13, 22. uuir ni ei-
gun sar, theist es meist, huses uuiht,
80 thu uueist O. IV. 9, 7. mag iauuiht
qucman thanana, thaz si thiheining
redina, guati giliches fon luzili thes
uuiches? iz mag thoh sin in uuani,
ther namo ist filu sconi, iz heizit blua-
ma so thu uueist, thaz mag thes uua-
nes uuesan meist O. IL 7, 50.
zi meist, summopere. Gh. 1. 3. ze meist
Lia. I. 1. Rg. 2. sectmdiun duos out midinm,
%e meist, tres. Ep. P. 1.
allero meist, aKermetfi/ praecipiie. Mcp. 5.
Em. 3. Can. 9. 10. 12. K. 18. 33. 42. magna-
pere. K. 27. Rb. summopere. A. Rh. praeci-
puimu Ic qnantocitis* Rb. theist iz allero
meist 0. V* 12, 91. so chede er allero
meist danne er in note sL N. 69^ 2.
aller meist N. 61, 10.
allermeiste, principaliier. Can. 13.
das allero (allara. Mcp. 29.) meist, princi-
paliter. Sb. Gc. 1. 6.
Flektirt, mehrentheils schwach:
n. i. m* meiste, predpnus. R.
meiste manium. Mcp.
ther meiste ofan, ybrnijo:. Pa. gl.K.
n. s* yi meista chraft Be. 5. diu meista
proportio, Mn. diu meista simpho-
nia. Mu. diu meista bilteri, ma-
885
M£IST.
AIEiSXAIl
rrim^« Ne. arabeito meiata. 0. IL
14, 10.
I?. ^. n. meista, maximum. Bo. 5; freqnentis-
simtan. Mart. daz meista lastar»
prima reprehensio. M. 6. Can. 10.
11. 13. thaz meista bibot T. 128.
taz ist allero dingo meista. ßo.5.
dennc heuit sib mit imo herio
meista. Em. 33. sceftco meista.
gl. K.
maiata: scafteo maista. Pa.
g*$.m.n* des meisten tiefeles. N. 73) 14*
lones. Bo. 5.
^d. 6* f* dero meistun sculde. N. 18, 14. ze
allero fragon meistün. Bo. 5.
d. $. n. mit meisten rehte so heiziL Org«
a. s* /• meistun, maximam. N. 93, 2. K. 36.
meistün hizza« Bo. 5. sfll. Bo. 5.
die m eiston era. Wm. 3> 10.
die meistan era. Wm. 3, 10. ll.
die meisto (sicj era. \Vm.3, lO.lX.
die meista. Nd. II.
a. s. n. meista (allero dingo), maximum»
Bo. 5.
Auch als adverbial gebrauchter acc, siod
wohl zu nehmen: meista, potius,
Gd. potissimum, Ib« dat gafregin
ih mit firahim firiuuizzo mei-
sta. Wess.; auch wohl thia in thar
tiuarun meista thes sines todes
drosta. O. V. 10, 10.
v. $. m. heilant meisto, salvator maximc,
H. 7.
•
n.pL7ru tie meisten manes (snmanes). Mcp.
65. die (stcrnen) in cancro mei-
sten sint. Mcp. die meisten tru-
bon. Wm. 1, 14.
die meiston. Wm. 1, 14. 11. III. IX.
n.phf* die meistün salida. Bo. 5.
n.pLih meistun, praecipua. K. 3.
a.pLn* diu meisten gemah, ma/ora com-
moda. Mcp. 64«
MEISTIG, nteif{ig.
(daz fihi lag meistig tot. D. lU. 101.)
meistic, praesertim, maxime. Ib. Rd. pO'
tissimum. Rd.
meistig: bi thia meistig zoh ih
O. IV. 12, 10.
n.pl.Un ajlia ding ifTeistia, pturu.
d.pL dingin meiallgin, pluribtn
. in allen meistlgiii,/7/<iri6i<
ÄLAIEISTIG ainty pene omnes* Org.
MEIST AR, m., ^ti^tXi das lat ma^
angels. msester, msegester, nord. mei
n. f. maistar, opifcx* gL K. arces \n
'standen 9 wie die Nebengloase ei
zeigt; cf. n. pL). Pa. gl. K. me
magisier, T. 16, 2. doctor. Frg. ;
artifex. Ic. meistar dero ho
heo, architectus. Em. 19. ther
Star (Jesus), quad si^ hiac \i
bot thir, thaz thu quamiat <
24, 3S. laz sia, quad ther mi
(Jesus), duan thiu uuerk, tt
bigan. O. IV. 2, 31. thu (nicoc
bist hiar gilhiuto meistar th
liuto. O. II. 12,53. meistar uu
praeesse* Gh. 2. 3.
-maister, opifex. Ra.
meist er. Mcp. inspector. Mt). Blb. !
praeceptor. Bo. 5. didascalus. S.
pastor. M. 24. Gc. 1. 6.
g. s. meisteres: thes meisteres.(Jes
uuara habetun sie michila
0. IV. 12, 32.
meistres. K. p. 1. 2. .
d. $. mei Stare. 0. IV. 13, 26. in cod. I
meistere. O. IV. 13, 26.
. meislre. K. 3. 6.
o. s. meistar, magisintm. T. 44, ^6« 6
Frg. 3. innan thes baton thai
iungoron then meistar. O. II. 1
gruazta baldo, ih sagen thir
then meistar so er giuoon
0. IU.^8, 32. thaz er thaz gis
then meistar irretiti. O. IV.^
then meistar io meino liazu
thar eino. 0. IV. 17, 28. ir h
allaz thaz iar mih druhtin
meistar. 0. IV. 11, 45.
meister, majorem. Can. 10. IL 13.
cepiorem. U^ Sb. Bib. 1. 2. magi
w
MEISTAR
MEISTAR.
888
N. 108« 3. meister der leaüo0.
Bo* 5.
V. ir« meistar, in der Anrede an Jesus: 0. IL
7, 17. 12, 7. 13, 3. für rabbi. T. 17, 6.
82. 183, 3. oder praecepior. T. 19, 6.
60, 6. oder magjütir. Frg. 7. N. S7| 3.
34, 20. 101, 8.
n.pl* meistara n# sit geheizane. T« 141. .
meistera, praesules (eUmeniorum).
Mcp. 28.
meistra, docenies. N. 118, 99. €irr^<ff (cf.
' n. ^.). Ra. fabricaiores (mettdacii). M/i».
Bib. 1. 2. compositores. Gb. 3.
meistiri^ presides. D. IL 324
l^.pA meist ro, opißcum. Da.
*>^ meistire. Nd. IL
c?.pl. mätstrom, magistris, E.
meistrum, magisiris (E. in cod,fri$.)
meistaron, magistraiibtis. T. 154.
a«p/* meistera samanon bigonda. O.IL 7|3»
mesfiera. O. IL 7, 2. in cod. F.
^, meistra, scribas» Frg. 23.
maistare. Co.
v.ph meistera des licbamen. N. 2, 10.
meislere. N. IL
MEISTERES HUSA, Ortsn. Urk. ▼. 914.
ADALMEISTAR, m., opifex. Ic.
WfiRAHiMEISTAR, m., gBerfmeffler.
n. s. ouerahmeister. Bib. !• 2. ) , arHfex,
uuerachmeister. Mq. / faber.
werchmeister. Bib. 13.
wercmaister. Tr.
g. s. ttuercmcistares, yb&ri. T. 78.
BAUMWERAHMEISTAR, m. CSimmerntei*
fttx).
if» s^ poumnuerkmeister, abieiarüss^
Bib. 7.
g. s* poamvnerftbmei5le?e8.Sb.\|ii&«e^
poumuuerabmeistres. ^a.ytariL
LUGIMEISTER, m., logodocdalu$. Sb. Gc 1.6.
USTMEISTAR, m., artifex.
g. $. listmeisteres. Wm. 7yl.ILIIL
Ustmeistres. Wm. 7, l. L ? /• •
listmesteres. Wm. 7, 1. IX« J*'
BVOBMEISTAR, m^scriba Ce^ctftsefe^tter].
g. s^ puohmeistres, «cn'&a^.Mor. Bib. 1.3.3«.
a.pL pu oh meistra^ scribas. Prnd. 1.
I , archileftus.
farii"
(BRIVMAISTER, m., cauponarms. Wn. 460.)
GELTMEISTAR, m.
n, pL eeitmeislra. Cr. ) ,•«
gcitmeistare. Tr. x '^
HÖLZMEISTAR, m. (3tmmertneiflcr>
71. s. holzmeistar, carpentarius. Ib. Rd. Rf.
bolzmcister, carpentaritss. Sg. 299.
F. 1. Bib. r. mrti/ex lignarius. Mn.
holtzmeister^ iignarius. Bib. 4.
g. s. holzmeislres, abietariL Ib. Rd.
n.pl. bolzmeistra, tignarU. Bib. 1. ^
d.pL bolzmeistrun. Me.
holzmeistrin. Bib. 13w
bolzmaistirn. Bib. 6.
holzmeisteren. Bib. 5.
(TANZMAISTER, m., Jattimrifer, coraida.
VVn. 460w)
ZIMBARMEISTAR) m., Simmermeifier, ^au^
meißer.
17. s. cimbermaister, arcMtectus. Ep. P. 4
d.pL zimbermaisterin, arcAiV^c/r5.Fp.P.3.
^INSaiEISTER Ccinsmeister. Cr.), numera-
rius. Tr.
SAINGMEISTAR, m., eanömej|ler.
g*pL sangmeistro. N. 49, 1.
SCIFi\IEISTER, 7/1., ©4iffin«if!er, ©teuer*
manti/ nauclems. Tr.
seifmester, nanta, Ia ,
MEISTARLIH, meifterUcfy.
J. j. 771. 71. meiste rl ich emo,yi7£ro. D. 11.332.
d. s. f. meistarHcherohenti,^y<i6ri7i Tnci-
nu. Prud. 1.
aiEISTARLlHO, Adv., fabre (/actis lignis).
Mc. fabre (factas iuncturas). Mc Bib. 1. 2.
meistarlicbo, varie (sculpsit). Prud. 1.
m eis tarlihhO) yViör^ (fact€i& iunctuffosj.
Sb.
meisterlihho, jfadr^ (facta). M/. mei-
sterUbho gitanazy/<i£r^a^ii77i (fer-
mm). M*.
meisterliho^yaftr^ (facta). Sb.
meisterlicho>ya6rß (factas iunelwrns).
Brb. 7. meisterlicho singen, doctis
fidibus personare. Mcp. 23. müsfer-
ticho gerarten lAtAn, docte. Mcp. 47.
MEISTARLICHI and meisterlich! gitaniz,
fabrefactiim. Bib. 7.
889
MEISTAR.
MISTIL^AIAZ.
MEISTARLIHÜN, fahre (fadas ümcturasj.
Bib. 1.
MEISTARTUOM, ^dflttt^um, angeb. m«g-
sierdom, magistcrinm.
n. s* roeistartuam [es übersetzt den do/ir.
magisierio CdeiJ\ Kp.
g. s. meistartnomes, prioraius, Gc« 4.
meistertuames (christij. K. p.
d. s^ meistarduome, magistratibus. T.
197, 1.
<f.p/.nieistartuomoa. T. 44, 13.
MEISTARSCAFF, /., gReiflerfc^ttft
n. $* meisterscaft cbiesennes unde ra-
chonnis^ disputandi scieräia* Syl.
g. s. meisterskefte (siudiorumj. Bo. 5.
a. s* melsterscafty doctrinam. Mcp. mei-
sterscaft sines kechoses. Bo. &
tiu gotelicbin ding uuerdent
keistlicho uernomcn Une disa
meisterskaftt divina exceduni tut-
manam rationem, intdlectu enim ca^
piuntur. Syl.
RIEISTARA,/, SKeiflecIn/ magUtra.
n. s. meistra des alles uuare (du Philo-
logie). Mcp.
d. s* meistrun, magisirae* K. 3.
a* #• meistrun: tie chaden sie aaesen
meistrun allero cbiuskl, üdem
deferebant pudicitiae principatunu
Mcp. 35«
t;. s» meistra (allero tugedo)} jftagistra!
Bo. 5.
i».p/. meisterun. Mcp.
UÜERCHMEISTERA, /., praesul operis (pah
las). Mcp. 29.
MEISTARINA, U 3Rei(ierin.
n. f. meisterina^ praesul (des huses).
Mcp 68.
d. 8. ze meistrinno (meistrinna. Wm.IIL
meistreine. Wm. II.) sazton mih.
\Vm. 1, 6.
MAISTARARI(mai8trari. Ra.), m., magUirO''
tus, princeps. gl. K.
MEISTARÖN, mci(iern.
Inf. meisteronnes: eruuolta, er nuare
geuualtes nah imo, meisteronnes
fore imo. N. 104, 22.
(er) meistrot, praeesi. Sb. Le* 1. 3.
meisterot: die ersamentini
sterot unde nah sinemo ui
eher et. N. 67, 13.
(sie) meistront, praestsnt, Rg. 2.
(sie) meistrogen, praednt* Pmd. 1.
(du) meistrotost (meisterotoBt F
scriptnras. N. 8, 4.
(er) meistrota, gnbemabat.VAA. \
(dominae aulaej, Pmd. 1.
p.a. g.s. des möisterAnteni dispo
Bo. 5.
MISTIL, sDtif{el (angels. mUiel) ^ viscm
2. L. Tr. Em. 31. tuscus. Sg. 184. 299. Sl
stel, isca. Wn. 460.). Ist es das lat
m st V? oder zu MIS, MISc, ÜUSt
a. mistil, viscum. VA. VI. 205.
MASTRUGA, vesUs ex pellibus, fingu
lica, siaU acinacis, lingua per^ca. f^c
et mastrugas renones alio nomine, qn
stice eroterina vocatur. F. inpropria, anti
barbara, endirskiu aide fremidiu,
donatus dicit mastruga etc. Db. '
Cf. qfiem pitrpura regalis non commavi
sardorum masiritca nmtavit. Cicero ort
Scauro.
MISNA. Hs.
MDSSNA. Tr.
, mindina (Stadt).
MAWO, MAUWO, „. pr.
MUWO s. MÖjan.
MÜWERF 8. WARF.
MAWIN-HARD. Orten. Urk. T. 830.
MOWEN-HEIM. Oru«.
SIlA.£A^ sanskr. mi, metiri, ako JuA
iflix. * £1% Gehort auch m 6 s, licei mituM
ME
^1
MAZ.
MAZ.
«92
MEZAN (miZ| maz, mäz), mef eit (nicht mef^
f^n)/ S^^' initan, aogcis. metan, nord«
mhiä ^metiri; ^f. gotli. mitön, considerare.
Bedeutung und Gebraucht
meiiri. L. Em. 32. g). K. T. 39, 6. hii. Bib.
1. 2. 4. Is. 4, 5. metarL Prud. 1. mensu-
^ rar^. L. inpendere, R. dependere* R. //-
brare. R.
man sie mizet ze andermo. Org« er maz
tia forhtun*- ze dien forbton — y me-
ium»^ terrore'^ simuiavit. Bo. 5.
miz tia anderun (suegela) bi dero eri-
stnn. Mu.
er maz daz ander nah temo eristen.Ma.
mezen nah tien ereren zuein. Mu«
«
ih mizzo mir in teil tal dero herebir-
gon, dimatiar. N. 1Ü7, 7.
iz mizit ana baga al io sulihuuaga. 0.
I. 1, 26.
sie duent iz filu suazi ioh mezant sie
thie fuazi (des Verses), thie lengi ioh
thie kurti, theiz gilustlichaz unurti.
O. L 1, 21. so mezent iz thie fuazi.
0. L 1, 41.
ni mizit er imo sinaz guat, so er uns
suntigon duat O. II. 13» 31.
thie stuala ouh thar sie sazun intiiro
kouf mazun. O. II. 11, 14.
Form und Flexion:
Inf. mezcn. Mu.
(ih) mizo. L.
mizzo. Em. 32. N. 107, 7.
(er) mizit. R. O. I. 1, 26. II. 13, 31.
mizzit R. gl. K.
mizet. Org. Bo. 5.
(ir) mezzet. T. 39, 5.
(sie) mezent. Mi. Bib. 1. 2. 0. I. 1,21. 41.
(er) meze. Mu.
(er) maz. Mu. Bo. 5.
(sie) mazun. O. II. 11, 14.
imp. miz. Bib. 4* Mu.
mez neben miz in Mu. cod. gud,
p.a. mezzanto, m^/ä/ififo. Prud. 1.
,mezssendi uuas«.Is. 4| 5.
GAMEZAN.
. demetiH. N* 59, 8. Pa« Ra. gl K. R. D.
IL 335. übrare. Sg. 913.
II.
gemezenen stepfen liufen'sie. Mcp. 15.
der teil uuirt in gemezzen. N. 10(b), 6.
knoto gemezen ist Bo.'5. iob^si iz
allaz gimaz, so kristes lichamen
saz. O. IV. 29, 29. in themo mezze,
thie ir mezzet, ist iu gimezzan, re-
metietur. T. 39, 5.
Form und Flexion:
(ih) camizzu. Pa.
kimizzu. gl. K.
kiniizu. Ra.
gemizzo. N. 59, 8.
(du) kamizzis. R.
(er) gimaz. O. IV. 29, 29.
im/i. gimezet (nur gimez- ist ^u lesen),
lihrate. Sg. 913. p. 205.
/7.p. gimezzan ist. T. 39, 5.
gemezen. Bo. 5. ist. Bo. 5.
gemezzen uuirt. N. (b), 6.
gemezzena. ) ;. rk n oot
° . ( , dimensa. D. IL 335.
gemizzcna. )
d. pl. gemezenen. Mcp. 15.
UNGAAIEZAN, ungemeflen/ immensus; cf.
das adv. UNGAMEZZON.
n.s. 171. ungemezzener, immensus. Ct 67.
g.s.f. ungimezenera meginchrefti,
immensae maiestatis. H. 26.
ARMEZAN, ermef en, emetiri.
Inf. irmezzen. Nf. junde begrifen ne
^ irmezen. Nf. II. ' mag innebeinsin.
/7.p. </. ^. 171. armezanemo, emcnso (olym-
poj. VG. I. 450.
n./}/. m. armezzana, mentiios (ist es
für 771^/150^ genommen? cf. aber
auch farmezan). D. IL 333.
FARMEZAN, (fic^) Dermefen/ praesumere.
Inf. fermezzin, praesumere. N. 90, 7.
(ich uermizze mich des niehtD. IIL98.)
(er) fermäze: der sih tuomliiches lin-
ges fermäze. Bo. 5.
(p*p* uermezzen: arrogantem franci vo-
cant uermezzen. Id.^
FARMEZANHEIT, /., Setmef enieit.
d. in fermezzenheiti han ih gesun-
dot Co.
DURAHMEZAN, Ourc^medett.
[57 J
893 mz.
p.p, thDrihmc.xin. j ^ j, „ 334.
WIDARRIEZAN, mtb^r uiepen; rependcre, com-
parare^ compensare.
(er) uuidarinizit, comparat. R. reeom*
pensat. Gh. 3*
(sie) nuirdarmezzunt (kann auch zu wi-
darmezdn geliörcn ) ^ compensant.
Prud. 1.
(er) uuidarmazy rependebat. R. uuidar-
maz iTiib, comparavit mc. BL
p./9. uuidarmczzan ist, recompenaabitur
(?oM)- K. 4.
iiuidarmezin uuerden, compam (ih^
taj. Gc. 3.
[iz ne wcrdcim widermczten (das
Üebel vergolten). Mos.]
a. s, nu uuidermezzinen, remensum.
D- II. 337.
üNÜÜIDARRH;ZZANTLinHO, incompara.
biliier Rh.
UülDARMEZZliNI, /., comparatio. Rb.
LUZIL MEZAN, parvi pcndere.
luzzil mtzzinii i' parvipendens. K.' 2.
MEZ, n.y ^aa^i nord. mct.
Bedeutung und Gebrauch: -
modus. Da. K. D. IF. 335. mensttra. K. Org.
Bo. 5. Ic. T. 39, 4. metreia. T. 43, 4. vlio-
rus. T. 108. Pa. gl. K. R. Me. Sb. Bib. 1. 7.
gomor. Pa. Ra. gl. K. salis. A. cadus. T. 108^
hemina. K. 40.
vr/iff^ crap, mcz. Ic.
ihiu faz thiu namun lidcs zuei odo thriu
mez. 0. II. 9, 95.
thaz mez uuir ofto Zeilen, iob sextari
iz nennen. O. II. 8, 31.
dero mezza, (sicj sesicrtiorum. Pnid. ^
XU et eine mez, bicubitum. Org.
teil iro mezis, calicis. N. 10 (b), 6.
pt demo meze infabcnt sie iro teil. N.
10 (b), 6.
mez qubttio, fropits, Ic»
unde in iinerö chilichun sagcnt sie
alle sina guollichi iegclib gagen si-
nemo m«zze. N. 28, 9.
der uuerbc sia (lir&n) ze demo meze
daz si ubcrdenetitt ne kelle. Mu. •
DIAZ.
m
al ze themo n^eze, sie erunt. Gx.
after Fleisches niczsse, secnndumearnm.
IS« o^ l« O«
fona smalero manno mezsse, de popu»
lan ordine. Is. 9, 4.
ni gibit imo zi niczze got geist, neque
d ad mensuram dal derss spiritum. T. 21,7.
daz mez, summam. Can. 1.
zi meze gelirnet, mediocriier. Org.
in mez, in modum (coronae). Rb.
des mezes, iwtc. Mcp. 58. 66« Bo. 6. wox*
Mcp* 69. i^imul (sang si sus). Bo. 5.
dcsses mezcs, dumtaxat. Can. 9.
solibes mezes, hidusmodi» R.
er fuar io themo mezze zi sines selbes
sezze. O. V^. 18, 7.
xa desamo mezze, dumtaxat. Rb.
zi themo mezze, quemadinodum. T. 142.
mezu, modo. Ic.
einu mezzu, solumnwdo. K. 2.
nohheinu mezzu, mälatenus^ K« 37.
neininku mezzu, nulia modo. gl. K.
tiiia mezu, vcluti. Ic.
thiu mezzu, eomodo.^.K. quemadmodum,
II. 26.
disu mezzu, hmusmodi* Pa.
suslihhu mezzu, eiusmodi. Sg. 70.
ni uuas thar, tbcr firstuanti, uuaz er
mit thiu meinti, ouh thia muatdati
theheino mczzo irknati. O. IV. 12, 46. '
upar mez, sttpra modum, Pa. gl. K.
ubar mez, super mensuram fsibi indictamj.
K. 49.
opar mez uuas, super est. Gc.8.; in Gc.9,
steht nur upar uuas.
bi beze, mit SRaaß: duunsib azzestunde
trenchest mit tränen be mezze, in
mensura. N. 79, 6. Setrcnchet mit tra-
henin, aber dob pi mezze, in mensura»
N. 79, 7. . i '
fora meze (ist so die Abbrev. C meze n
lesen?), pro modo (c(mversathnisj, K.3i
Form und Flexion:
n. s. me%. Da. Pa. gl K. Ra. IL IL 2i4a
R. A. Ic.
'g. «. mezes. R. (}an. 2.f McpwM.66. 69. Bei.
mezzes. Can. 1. X
■ t ^1 •• '
195
MAZ.
MAZ.
B96
mezis. N. 10 (b), 6.
€?• «. meze. K. 22. N. 10 (b), 6. Org. Bo. 5.
Mu. Gx.
mezze. K. 35. 55. T. 21, 7. 39, 5. 142.
Rb. O. V. 18, 7. N. 28, 9. 79, 6. 7.
mezsse. Is. 9, 1. 4, 5.
a. s. mez. Can. 1. Rb. D. 11.335. Org. Bo.5.
Ic. Pa. gl. K. Gc. 8. K. 40. 49. T-
39, 4. O. IL 8, 31.
insir.mezu. Ic
mezzu. K. 2. 18. 26. 27. 28. 37. 53. 54.
gl. K. H. 26. Pa. Sg. 70.
mezzo. Pa. O. IV. 22, 46.
n. u. a» pl. mcz. Em. 19. Ib. Rd. K. 30. M£.
Sb. Bib. 1. 7. T. 45, 4. 0. 11. 9, 95.
g.pl. mezzo. T. 108, (Em. 31.? s. MEZZA.)
mezza. Prud. 2.
UNAIEZ, n., Unmaaf.
n. s. unmez (umez. Ra.), apustiOy cra*
pula. Pa. flabri. Pa. Ra. gl. K. u n d e
dina micbeli zcllent-sie, daz
iro unmez ist N. 144, 6.
um mez, apustia. R. gl. K.
gn s, ünm^zes, luxus. Bo* 5.
d« s. anmeze: die sint fore ünmeze
ungezamestun. Mu. afterdemo
unmeze dcro giredo, superfiuU
täte. Bo. 5.
unmezze. 0. V. 23, 109. in cod. F.
in guolis unmezze, in luxuria,
M. 70, 7. in, alles leides un-
mezze. Co^ 1. za (ze. Gc. 9.) un-
mezze, intempesiive. Ga 8. 9.
ummezze: uuirbiruu ziummezze
hiar emmizen mit bazzc. O.V.
23, 109.
d.pLunmezzon uehonti. Co. 3. bieher?
GAMEZ, n., @emaaf/ mensnra.
n. F. camez^ mensura. Pa.
kimez, mensura. Ra. gl. K.
^. #• gamezze: za gamezzoi adcomnuh
dum. Pa. 152.
gamezza: za gamezz/i (zokame*
zan. Ra.), ad commodum, gl. K.
insi. diu kamezzu, eatenus. Re.
diu gamezzu, eatenus. 1^
diu gamczu, quemadmodum. R.
tbiu ki mezzu, quemadmodum. gl. K.
ELINAMEZ {comp, als eUenmaali?). gl. K.
WIDARMEZ, ».^ SBibermaaf/ aSerdcftund,
SSerdleic^ung.
uuidarmez, comparatio. la repensatio. Pa.
uuidermez, conlatio. VP. 4.
uuirtharmez, repensatio* gl. K«
WIDARMEZGEBA-
WINCHELMEZ, n., ©infelmaaß, or/ogfo-
niimi. Tr.
NÖTMEZ, ji., deßnitio. Bo. 5.
a. #• n6lmez, definitionem, Org. Bo. 5.
REH TMEZ, /2., c€?iiura. Gc 8.
GAWLMEZ.
n. s. gauuimez, pagum, vUla. Ib. Rd.
massa. Can. 2.
geuuimez: so uuit tbazgeuuimez
(geiuuimez. cod. F.) uuas. 0. I.
20, 8.
keuuimiz, massa. Can. 1.
d. s, geuui mezze. ) ^ « ... vi «a
r } , nn) galilea. H. 1 9.
kauuimizze. j ' * ^ °
SCARAMEZ, n., andecenas. D. I. 342. ara-
penteni. Wess.
SKRITIMEZ, n.y passus. Ib. Rd.
WAZIIILÜ, n. pr. f. Hieher?
MEZEIMBRL
MEZVVORT.
MEZMUOT.
MEZRÜOTA.
MEZPOTO.
MEZFAZ.
MEZCHUOLI.
MEZSEIL.
MEZSPRATA.
MEZLlH, maa^Hdf, mä^ig.
mez Hb, mediocrem. Ra.
d.pL mezlihen. \ • n yi o*a
^ 1.1 ( j parciS. D. IL 3o2.
mezlichcnJ ^
MEZLICHO, moderate. Ic
MEZUCHl, /., temperies.
d. s. mezlihcbii, temperiei (turumj.
K. 55.
UiSMEZLtH.
0. s.f. unmeziicba butdin. 0. IV. 5, 12.
I?. pL oumezlihhe» ingentia. R.
[57»]
897
MAZ.
MAZ.
8
d* ph umnezlihem. Ra. >
unmezlihhem. Pa.gl.K. )
yCOtnineS'
sationi-
bus luxuriosh.
KIMEZLIH, mediocris. gl K. mediocran. gl. K.
KAMEZLIHO- Pa.
KIMEZLIHO. Ra. f, commode.
KIMEZLIFICHO. gl. K.
Comparativ:
gamezlihor. Pa.
kimezlihor. Ra. ^^accommodatius.
camezlihchor. gl.K..
UINCAMEZLIHO. Pa. %
UNGIIVIEZLIHO. Ra. Lhyperbolice.
UNKIMEZLIHHO. gl. K.)
GAMEZLIHJAN.
keraezlihbee, temperet (et discer*
nat opera, quae iniungit), K. 64*
MEZCALIH, mediocris. Pa.
MEZHAFr, modestus. JEi^. gl. K. Ep. can. 2.
ika^pLn.m^zh^k f li u^ maderata (vestimentaj*
K. ö5* mezhafiiu sio^ moderaie
filmt (omniaj. K. 48.
alliu mczhaftiu iae» omniamen-
^ stNrate faciaU K. 31.; cf.^inez-
hafti.
MEZHAFTO, moderatet tbo gab er imo
anluuurti, ibob uuirdig er es ni
uuurli, ioh det er tbaz htar ofto fiiu
mczhafto. 0. II. 4, 92.
ÜKMEZHAFT, inmoderaius.
diu unmezhafta bizza, vaptßui ardor.
Prud. 1.
MEZHAFTL
n. s. mezbaft, mediocritas. Ra.
d. s. mezhaUif moderamine. Em. 6. Can.
9. 11. temperantid (morumJ,M.cp.bb.
mezbaftii, modestid. K. 42.
Ist auch ein subst. neut. mezbafii
anzunebmen und mezhafiiu, mo-
destid (et gravitatej. K. 22. mez-
hafiiu, moderate (se cofiorteniurj.
K. 22. als instr. anzusehen? cf. n.a.
pL n. des adj. mezbaft.
»lEZHAFTLIUHO, temperative. Rb.
MEZHAFriG, moderatus.
ze mezbafligemo uzlaze^ modificato
ßne. Mcp. 47.
MEZHAFTIGO, temperare. Gc. 3. (tea
rate? oder mczbaflig6n? oder isi m
haftigo der Imperativ?^
MEZHAFTIGI, /., moderatio. Db.
MEZHAFriüA, /.
n.pL mezbaftida^ moderamina.Em
RIEZHAFTÖN, moderare.
mezaftota, temperavit. Ja.
mezbaftunier, temperans» Gc. 3.
UKMEZHAFT (unmazfaat Ra), in
destus. gl. K.
UINMEZHAFTI, /., intemperantia. E
Can. 9. 10. 11. 12.
KIMEZHAFT, moderatus. Ra. gl. K.
UNGAMEZHAFT (uncamezfast
immoderatiis. R.
unkimezhafL gl. K. , .^^^^
ic). Ra.h
ungimezbaf (^^/c^.
UNG AMEZHAFilDA, intemperani
KIMEZHAFT, /., mediocritas. gl. K
destia. Ra. gl. K.
GAMEZHAFTÖN, moderare.
^imezhafiotf moderat (sermanes,
UNGAMEZFAST? [cf. unmazfasi (sl
mezbaft* gl. K«). Ra.], immoderaü
^ immodestiis. Pa.
CAMEZSCAFT (cf. kimezbafi), met
tas. Pa.
RIEZSAMÖN, moderari.
mezsamoe sib snelbeit, temp
velocitas. Frg. 61.
MEZZO, m., ^t^it f. und fS^e^cn, iii
angels. mitta.
I$t dieses Wort aus
mezzo, eminus. Em. 31.
zu folgern ? oder ist m e z z o ^. pL TOn '.
MEZ, MEZI, Adj ; angels. maeie, mediocr
maz, mazi.
üiNMEZ, üiNMEZI, immensus (cf. UNÄL
unmez, inmane. R.
min buuaz unmez, ne quid nimis,
unmezzi, immensus. Pa. ingens. Pa.
unmezze, ingentia (saxa). Pa.
UNMEZ ALT.
ÜiNMEZ \^ iT.
UiNMEZWILDI.
f9
mz.
MAZ.
900
UNMEZWIZZO.
UNMEZMICHIU .
UNMEZBITTANTL
ÜNMEZFLÜOT.
UNMEZGAHL -
UNMEZTIÜRI.
UiNMEZTIüR
UJNMEZSCONI.
UNMEZZl, /, crapiila. Pa.; cf. Ur^MAZL
GAMEZ, GAMEZI, semSfl.
ÜNGAMEZ, ÜlNGAMEZI.
u D g a m e z , inconcitium, absurdum, dispar.
Pa. gl. K enormem. Sg. 913*
unkimeZ) superfluo. gl. K.
ungamcza^i, immensa. Pa.
ungimeze, nimium (dileaniJ.YA.UL A30.
ungimczcn: irqaamun ungimezen
thea Haben gimazen. 0. V. 10, 24.
ungimezzon: minero missidato ist
ungimezzon thrato. 0. IV. 31, 31.
UPARKIAIEZ [oder ist es upar kimez
Csubst.J?], snperoacuas (res), gl. K.
WIDARMEZZA, /., ©Iclc^nlf (et widar-
mazza).
n.ph uuidermezT^a, parabolae. N. 77, 2.
a.pU Quidermezza) parabolas. N. 77, 2.
MEZIG, mäpis (cf- MAZIG).
80 mezig uuint ist Bo. 5.
n. s. meziger^ parcus» Prud. 1.
d. s» m. n. mezigemo, parco. VG. III. 403.
a» s. f. meziga, sobriam. Bo. 5.
n. pL m. mezige. ,N. 103, 16^
d. pl. m£zig6n, mediocribus (fomentis)^
Bo. 5.
MEZIGO, parce. Prud. 1.
MEZIGI, /., parcitas. Gc. 3. frugi (viven-
iibus). Prud. 1.; et MAZIGI.
UNMEZIG, unmaflis (et UINMAZIG). .
ze unmezig uuerdent, in ünmensum
crescuni (sorgun). Bo. 5.
unmezzic, nimiumn Ib. Rd.
n. s. m. ünmezigör sincs zornes, in*
femperans. Bo. 5. incomparabi-
lis (clamorj. Mu Bib. 1. 2.
n. s. f. diu unmdziga drati. Bo. 5«
^ n. a. 5. /2.ummezigaz (arnmezzigaz.cod*
V. P.) ser. 0. Y. 23, 93-
g. s. m. 12. unmezzigea .leohtea, immen-
sae lucis. VL 6.
d. s. m. n. ünm^zigemo sueibe^ intole-
randa congressione. Mcp. 72.
d. s. f. ünmezigero fleho. Mcp. un-
mezziger4> forhtun. Co. 1.
UNMEZIGO, nimio. Bo. 5. inmodice. Can. 13.
UNMEZIGl, /.
R. s. unmezzigii, nimietas (aestatisj.
K. 41.
d. s. ummezigi(?), opportmdtaie. Gc.5.
(In Gc 6. steht unemizigi.)
ÜNMEZIGHEIT, /, Unmaßlgfeie.
in unmezzicheiii han ih gesuntit-
Co. 1.
UNGAMEZia
i/« p/. u n g i m e z i g e n, incomparabilwus (la^
crymisj. Mr. Bib. 1. 2
UNGAMEZIGO, Adv.
ungimezigo, immane. VA. VII. 510.
^ ungamezzigo, improbe. Prudf 1.
UBARMEZZICHI, /., superstitio. Can. 1.
TRIMEZZIGER (drimessiger. Sal. 4.),
irimodus. Sal. 1.
MEZARI» m., SReßet; mensor.
g. pL mezaro. MA. 11. Bib. 1. ) % mensorum
m e zz a r o. Bib. 7. \ (funiculusj.
KIMEZIDA. Ra. ) ^ ^ ^^
KIMEZZrrHA. gl. K. i ' -^^ rnoderauo.
WIDARMEZIDA,/., Sergleic^ung.
d. uuidarmezzidu, comparatione. Rb.
MEZUNGA,/. (aXefutts, ^Sf idung), mode-
ratio (vocisj. Db.
WIDARMEZUNGA,/.,a3er9(et(^unsi®(eic^^
n. s* uuidermezunga, com^ora/io. Bo.5.
Ro.
d, $• nuidermezungo, collatione. Bo. 5.
uoidermezzungo, comparationi. N.
68, 12.
a. s. nuidermezaionga, comparationem.
Bo. 5.
</.p/. uuidermezsuDgon, parabolis. N.
77 2.
, GNÖTIVIEZUNGA, /., deßnitio. Bo. 5.
diffiniiio interpretatur gnotmezunga, u
nihil plus nihil minus. Dk
901
MAZ.
MAZ,.
9021
MEZÖN, moderarii d. MiZÖN.
(du) mezKOSt, miiigas (persecutionesj. N.
88, 10.
(er) mezot, modum statutt. Bo. 5.
KIMEZON. Ra. ) , .
GIMEZZON. gl. K. 1 ♦ "«'''^''"-
EBAJNMEZÖN9 comparare, temperare.
fiih imo ebenmezon, comparare* Bo. 5.
epanmeszon/^^mperartf (se auditori-
busj. Gc. 3.
GAEBANMEZÖN.
Inf. giepanmezon, temperare. M.i9»
Gc. 1. 6.
zi gl epanmezunnef conferendam
esse. Mart.
(ib) giepanmezota, coaequavi. Mor.
Bib. 1. 2. 3.
p.p* kiebinmezzot nuerdin, com-
ponu A.
WIDARMEZÖN, terflletc^en.
(er) uuidermezzot sih selben grano
fnmenti. N. 77, 2.
(wir) uuidarmezomes, com^araiimw. T.
73, 1.
(jsie) un\rAhtme%zxxiiijCompensard.^mA.
1. kann aach zu WIDARMEZAN
geboren.
GEUUIDERAIEZOT i s t, comparatum. Mop.
GAWISMEZÖN, definire.
guism^zot ist, definita est (michcli).
Bo. 5.
MÖTMEZÖN, definire (sie mag man gli-
cho n6tm6zön mit tisen uuortin,
possimt unam et eandem suscipere diffi^
nitionem in httnc modnm). Syl.
GANÖITMEZÖN.
(er) knötm^zdty definiet (snperfi-
dem). Org.
p.p, gndtmezöt ist, deßnitur (mi-
cheli). Bo. 5. nuirdet, deßni*
#{/r(bezeichennissida). Bo.5.
genötmezöt ist, definitum. Org.
GAGAMEEZON, i^ergdic^ett.
I^f^ gaganmezun, comparare. Ec.
imp. gaganmezzo, comnutte (formas pe»
stiumj. Prud. 1. canfer (altemas
luesj. Prud. 1«
INGAGANMEZÖN.
ingag-n meszz6t| con^Hirai. Ar. 2.
MAZ, MiZ.
MAZHAFT, munißcus. Ra.
ÜNMAZFAST (?), immodestus. Ra.; cf. Clt
MEZHAFT und UNGAM£2FAST.
MAZSEIL; cf. MEZSEIL.
FUOZMAZ (es steht fouzmaz), pediturai
D. I. 342.
MiZA,/, SRaaf.
n. $. maza: taz ist iro mana. Ho. gnii-
siu mAza an ironiumonistMcp.
d. s^ mäza, dimensiane. Sah 8. mazza,
dimcnsione* Sal. 3.
a. s. mdza. Bo.ö. tia selbun inlza(gib
dien anderen suegelun). Mo.
g4pl.m&zon. Mcp.
d.pL m&zon [an drin mAzon gestaut
(^Corpora, in lengi, breiti, hohi^].
Mcp.
(EBENMAZE, /., €6eilinaafl, propor/io.
Wn. 460.)
WIDARMiZA, f., eUi^ni«! Sirgim
c^ung.
a. s. nuidermaza. Mcp.
d*pL uuidermazzon. N. 77, 67.K/iaro-
uuidirmazzon. N. 80, 17.) boUs.
o.^/. uuidermftzd, collationes. Mcp.43.
UNMAZ, (JKMAZI, gleich UINMEZ, UMftlEZL
q. V.
unmazi, iihmensus. gl. K.
ummaze. Ra. ) • .. ^ \
nmmazze. gl. K.h ''«^^ ^*^^^>
ÜNMAZWIZZO.
UNMAZPITENDI.
ÜNMAZFLÜAT.
ÜNMÄZLlH.
(n n m a z 1 i c h e n, f it€Y)mpiiiYi^'/f9«f . Bib. 5.)
UNMAZZO, nimis. N. 77, 29.
GAMlZI, demSff aequalis.
kemize, aequalis. Bo. 5.
gemjize, aequale* Org.
UNGAMAZI, uttgemfif , inaequalis.
ongemAze^ inaequate. Org.
Compar.
n. s. m ungemAzera. Orgr
EBANMiZI, thtnmij^i eoaequalis.
03
BIAZ.
. ^ %
■MAZ.^'
904
ebennaze aSiit teile dri penmiae^ coae-
quaks. M. .
UMEBAMMiZI, ungleich
. d.s.f.^n6henm&zit0fdi^arifregulaj*
Mcp. 49.
FUODARMÄZL
choffa fodarraazia> caiica ticinne. C.
imo sint fueze faodermazew Db.
hantmAzi.
SuperL: bantmazzistun, slrebtiatun»
Umphidissimi* Ib. Rd.^ . «
MiZIG, mfifiig.
mazziche (scbeint Adverb) geloabige^ me*
diöcriter fideles. N. 79, 11.
mazigia, temperans (übido). Prad. 1.
MiZIGO, Adverb,
sie ne aaolton mazigo ttbel aia. N.
72, 6.
UNMAZIG, tinmSffi}.
unmazeg, imrnensfis (got). M£»
n. s» m, unmaziger, immetuus. NF.
n.pUm. unfDazige, immensi* Nf.
EBElNMAZIG sint, coaequaUs. 1S£ II.
MAZIGI, jT., pardias. ...
€1. s. mazigi, parciiatem. Prud. 1.
HIZÖN, nord. mäta, modecüriydisponere; cf.
MEZÖN.
EBANMAZÖN, coaequare, comparare.
(nu wil icb dinca libea samen den
8t.ernen ebenmazen. D. III. 61»)
gaebanmAzön.
(aweme mag icb dich gebenmaz*
zen. Mos.)
geebenmazzot vnirt (gdte). JN. 88, 7.
habo ib dih minemo reitgc^ainde.
Wm* 1, 9.
(die pharisei aint der «ippertt» ge-
•benmazet D. IIL 30.) « . i .
GAGANMÄZÖN, dirglete^ett >
die nadevun- aint gagenmaxzel Aieo
. iadon. Fdg; 21.
GAGAGANMAZIT, tet3(id)rn.
• ..'fvuirditikiikageBiiuizait D. IIL' t21.
kigageDmazzit iiae#de'n .zi; demo
(' mettnukiniDa altc^JB. Fdg.v6t. '
^ IJNGiH0aZ0OA,Mlm/^biij.iD.II.311.
hieber? oder zu moo^ ' ^
MEZALARI;.cf. meziUriin MjEIZ) von
dem 'es vielleicht nicht za trennen ist.
lUpU mczalara (mezelara. cod. V. P.)*
intercnt iz(gote8bu8)alie these
koufman ioh t'bese mezalara.
0. IL 11, 26.
a.ph mezalara: er fand thar (in themo
gotcs bus) mezalara ioh ouh
munizara. O. IL 11, 7.
meziarun, trapezitas, Prud.1. gebort
vielleicht als mezilarun hieber.
MEZZAL6N; hieher? oder zä meizan?
mezzalonti, iituranti (sie). Gc 4
MAZ) n.f gotb. mats, angs. maete, nord. mata^
matr, esca, gotb. matjan, angels. metjan,
nord« mata, cibum promerey nord. metta, sa^
tiare, mcttr, satur. Zu ÜjILAJU • aber cf.
laL mando, griech« fiacrdofiou^ -» S. auch mos
(mnofif), cibtts nnd mäst, sagina.
n. s. (maz ioch trancb. Dv IIL 45.)
g*. s. (mazzes. D. IIL 48.)
d. s. mazze. — in mazze, in esca. N. 70,7.
in uncidigimo mazze. Co. 3. uuanta
thio z'ua liuti ni eigun muas gi-
, muati uuergin zira mazze in ei-
nemo fazze. O» IL 14, 23»
0. s. maz. Co. 4. nist, qnad er tha, frnma
thaz, thaz man zuke ibaz maz,
then kindoQ ir then banton inti
nuerfez uz then bunton^ O. III.
10, 33.
»»/•? zi mazzn gabi tbu minan scaz, ad
mensam. T. 151.; hiebet?
MEZZI (meizl Ra.), dapes. Pa gL K.
TAKEMAZ, laba, refectio. le.
MEZIBAN^ hieber? a. MEIZAI«.
MAZLEIDL
MAZZIMOS 8i MUOS.
MAZSAHS, MEZZISABS (gjfefer) faieher? oder
«MAZ?;,toMEIZ?
GAHAZI t ' oder vietteidit linr adbwadier Dekli-
nation, GAMAZO; cf. nord. miii^. sodalis*
{^mazzi, contdp€u D»
905
MAZlü— MÖZ.
tt6z
906
gamazzo. Sal. 2.
gimazzo. O. IL 8, 38. Rf. SaL 3-
kimazzo. Rd. I
• gemazzo. Cr. ^
gimazo. Tr.
gemazze. Sal. 1.
g. s. gimazen. O. V. 10» 24.
gimazon. O. V. 10, 24. in cod. F.
n.»/. eimazun. Mart )
^ ? . T ( » convtvae*
kimazzun. Ja. ' '
d. oder a.pL %\mizzviVk^ int er convivas. Bib. 1 •
MAZIU? parta, manneiras. C; cf. PARTA.
MEZ. s. MAZ.
MEZA (metza. Hs.), gReft (St.), metis. Tr.
MIZZA s. MÜCCA.
MOZ, muff; goth. gamöt, angela. m6t, possum,
licet mihi, hat nur praes. und praet., das er-
6t€re in der Form eines starken praet., das
praei. dagegen conjngiert schwach, aber ohne t
(bei Wm. zeigt sich wieder das t, das im goth.
gamosta statt findet) mit Verwandlung des z
in s; cf. weiz nnd wissa. -^ S. irJLijL/i«
Form und Flexion:
(ih) moz. Pa.
moaz. gl. E.
muoz. Bo. 5. N. 30, 10. 59, 9. Wm. 8, 2.
muaz* O. V. 7, 38.
(du) muozist (oder con/?). N. 127, 5. Mcp.
muost. Mcp. 70. Bo. 5.
(er) moz. Ra.
moaz. gl. K.
muoz. Bo. 5. Org. Oll. Nh«
muaz. 0. IV. 2, 32. 4, 74. 15, 6. V. 14,
17. 17, 36.
(wir) muozen. Mf. Bo. 5. Wm. 6, 12. (muoz-
zen. Wm. HL IX: mouzen. Wm. II.)
muozun. VG. IV. 531.
(ir) muozzint. N. 92, 5.
(sie) muozen. N. 15, 11. 147, 3. Ba 5.
muozzen. N. 46, 5. Oll.
(ih) miLiozi. Hr. M?Vn. U.
rauazi. O. HL 1, 94. V. 24, la
muoze.,N. 26, 4. 60, 9. 118, 31. 131,5i
Wm. 81. 11.
muozze. N. 26, 4 60, 13. 70, 2. 84, 9.
mueze. Co. 2.
(du) muazis. O. H. 24, 38.
(er) muozi. Gc 8.
muazi. Ol. 32. 93. O. IIL 18^ SO.
muozzi. Em. 33.
muozze. N. 16, 2. 118, 19*
(wir)muozin. Pn. Bo. 5.
muozzin. N. 40, 14. 66, 3. 105, 47. Pi
muazin. Oh. 159. 164. O. L 28, 4. 11.
15. la II. 4, 88. 24, 24. IIL 20, 14i
21, 33. 36. IV. 1, 53. V. 24, 2. 3.
(sie) muozin. N. 16, 2; 34, 4. Bo. 5.
muozzin. N. 24, 3. 68, 16.
muazin. O. V. 23, 51. 25, 89.
(ih) muosa. N. 41, 4.
(er) muosa« Mcp. Bo. 5.
(wir) muasun. 0. IV. 5, 14.
(sie) muasun. O. II. 15, 17. IV. 20, 4. *
#
mfioson. Mcp. 1. •»
miiosdn. Mcp. Bo. 5. ..
(ih) müosi. Ne. Bo. 5.
müsi. Bo. 5.
muoste. Wm. 5, 6.
(er) m&osL-Mcp. Bo. 5.
muasi. O. L 20, 19. IV. 13, .16. 35, 7.
(sie) müost^. Bo. 5.
mjisin. Bo. 5.
mtaasin. O. IH. 9, 9. IV. 35, 27. 39. T.
10, 22.
Bedeutung und Gebrauch:
licet. Ra. gl K. Bo. 5.
muozun, licet (deponere curasj. VG. IV.531*
ni raoa,:ccirfo. Pa.
du muost sehen, y^j est» Hcp. 70.
du muost kan, ius «i^..Mcp. 70»
der mere muoz, iuä esK Bo. 6. .■
nupa demo lihhan .muozi, ntt ei plactet
Gc. 8. i . , •
rehl muozin incheunen^miM-in'amgeii, «^
deant. N. 16, 2. m.« \ . i
muozitt hafUnt, adbm'eMmL Bo. 5.
keBisbondetm«ÄzziA u'ttaftftny'AMi/inM^
tur. N. 24, Sj;- j\ :
du
)7
MÖZ.
MOZ.
908
daz i^uir ichen fiiuozzin, ut comfiteamur.
N. 105, 47.
ir maozzint fressun haben, pressuram ha-
bebiiis. N. 92, 5.
so muaze ib psalmum singen, dicam, N.60,9.
ne rouozen uuir cheden, prohibemur. Nf.
daz ih muoze buuuen in sinemo bos, ut
inhabitenu N. 26, 4
muoz baben, oportet. Oi^. Bo. 5.
du muost ucrtragen, toteres oportet. Bo. 5«
ib mnoz dih anasehen. Wm. 8, 2.
80 ib in Tri de ranoz puen. N. 59, 9.
ambi die ioman muoz bitin dina gnada.
Otl.
daz er ferslinden muoz den armen. Nb*
laz sia, quad ther meistar, duan tbiu
uuerk thiu si bigan, thaz siu iz nir-
fülle nu thiu min, ni muaz si sib (i. e*
80 ih) bigraben bin. 0. IV. 2, 32.
nist unser racha, quatun, uuibt, si fram-
mort uuibt ni thihit, ni muaz si tbi-
han uuanne fora themo selben manne.
O. IV. 4, 74.
quedan man iz uuola muaz. O. V. 17, 36«
die bluomen muozen risen. Bo. 5.
daz sie muozzen gniozzen mines leban^
nes. Otl.
MÖZA,/., SRuffe.
n. s. muoza. Prud. 1. Bo. 5. Nf. VGL IV. 70*
Mop. 56. Ec AI. 2.
muoz ist. V6. I. 214. ,
g.s.? mnoiUf otii. Mk. Btb. 2.
d. s. muozo. SL Gc 1.
muzzo. Sg. 292.
0. s. muoza. Mcp. Mx. Bo. 5.
muozza. Bo. 1. 4.
muaza« Can. 4. '
(mueze. Bib. 5.)
n.ph (oder s.?) muozza^ oiia. Bo. !•
d.pL mozom. B.
muazom. Bb.
mozon, vacantes. Ge. 10. hieb^r?
Bedeutung und Gebrauch:
licentia. Prud. 1. Mx. Bo. 1. 4. 5. fai. Bo. 5.
AI % IVkp. 8. 56. otium. Bo. t Ec. Mk.
Bib. 2. SI. Sg. 292. facultas. Can. 4.
muoz ist, licet* VG. I. 214.
IL
muoza ist, licet. VG. IV. 70. Übet. Prud. t.-
muoza sih ze skeidenne,y£i^. Mcp. 8.
muazom, paulatim. Rb.
opa mozom, paulatim, R.
MUOZA, n. pr. f.
MUAZ?
irgcit iz zi angusti oba uuir mes duen^
thie fristi, thaz er in themo muaze '
(cod. F. hat muate) tben liutin sib gi-
suaze. 0. IIL 25, 12.
UNMÖZA, /
II. s. ünmüioza. Bo. 5«
unmuozza. Ib.
unmuazza. Ja. Re.
d. s. unmuozo. M. 8.29. Gc.6.Can.l0.11.
unmuzo. Can. 13.
£/./?/• unmüozun. Mv. Bib. 2. Gc. 3.
(unmuzin. Bib. 5.)
unmuozun, infandum, VG. I. 479.
hieber?
a.ph (oder Sp?) ünmAoza, studiOß Mcp* 59.
Bedeutung und Gebraueb:
occupatio. Ja. Ib. Re. Bib. 2. Mv. Studium.
Mcp. 59. nefas. Bo. 5. non fas. Bo. 5.
in unmuozun, occupatio Gc. 3.
UNMÜAZHAFT^ pro/anum. Ja.
ÜNMÜOZHAFn, incestus. A.
ÜNRIÜOZHAFTO, illicUe. Mcp.
sin muoter geuuan in be iio fater
unmuozhafto. M. 82^ 7^
ÜNMÜOZHAFTIG.
g» s.f. unmuozbaftigero, nefando
CpartuJ. VG. I. 27a
gaunmOzhaftOt.
habest intheiligot un,de geun-
muozhaftot, profanasti. IN.88,40.
AI6ZIG, muflis.
Fx)rm und Fleziojou
mozzic. Pa.
moazzic. gl. K.
n^uozic Ho. 1.
muozcic. Ho. 1. ^
mfioztg. Bo. 5.
n. s» nu muozigcr. Gc. 1. 6.
g. s. f. muozigero. M. 29. Ge. 1. &
n.pLm. muoziga. Gc 3.
muozzige. Ho.
[58]
909
MÖZ.
MUZ.
910
a. ph muozigen. D. IL 332.
Comparaliv: mozigor. Gc. 3.
Bedeutung und Gebrauch:
otiosiis. Gc 1. 3. 6. Ho. feriatus. D* IL 312.
muozig heirae sizzen, mo/io. Bo. 5. muo-
zic sten. Ho. muozigero slaffi, lenti
tbrporis. M. 29. Gc 1. 6. mozigor, libe*
rius. Gc. 3. niat mozzic, caret. Pa.
MUOZZIGO (hdv.J sizzen de, sedens. N.
A9, 20. In Ha. wird durch muazigo, in
gL K. durch moazzicoi munificentia glos-
siert
MÖZIGl, /.
g. s. muozigi, vacuitatis (tempore), Mor.
Bib. 1. 2. 5.
MÖZIGLtH.
ii«p/.jr. iro muozeglichenzesamenegc^
hefteda, tabensnexio. Mcp. 21*
MUAZZICLIHO kitan ist, lecebre factum
est. Kb.
MÖZIGHEIT, /, gRüjlJafeit
in^muozicbeite hau ih gesundot Co*
HIMUOZIGER, maritali vacatione feriatus.
Mcp. 22.
UINMÖZIG, unmafitd.
uues sint ünmüoztg iudices? Bo. 5. sie
uuerdent ünmüozig, occupaninr.Bo.b»
die hende^sint unmuozig. N.. 149, 3.
des sih mennisken ünmiiozig tuont
Mcp.
UNMÖZIGl, /.
d. s. unmuozzigi, negotio. N. SO^ 6»
XJNMÖZIGHEIT, /.
die in irounmuozzecheituuerbintej
* negoiiantes, non otia sectantes. N>
70, 15.
GAMÖZIGJAN, GAMÖZIGÖN.
darzuo n(* mag ih mih gemuozegan.
Wm. 8, 14.
ih habo mih gemuozeget (gemuozze-
got \Vm.in.) dero sorgon. Wm.5, 3.
MÖZÖN, vacare.
(er) muazzot, vacat. K. p. Ib. Rd.
(er) muazzo, vacat (implerej. Kp.
(sie) muozoen, vacent. Ic.
niuazzoen, vacent (lectionij. K. 48.
(er) muozzoti, vacasset. Bg. 2.
p.a.
a. s, m. muozenten, vacantem. Gh.3.
a. s. n. muozzuAtaz, vacantem. Le.
n.pl.m. muazzonte, vagantes. Rb.
a. pL muozondin,y!;mzf£W.D.E3K.
GEMUOZET habo ih.mih (dero «orgboj.
Wm. 5, 3. IV.
KEÜRIMÜAZON, occupari. K. 48.
UJNGIAIOZZODA (?), iatemperans. D.Hm.
MUZjan. — Cf. nord. mftta, largitlambu
corrumpere. — Hängt es mit mutare zusamment
mit iro gechose müzton sie, Unguis smi
dolose a gebaut. N. 13, 3.
MÜZÖN(altoiederd. mAt6n), mräare. — Hier-
von unser maufett; maufern (Me Sebenif ^mt
toec^feln).
Inf. muzon, variare (morem). Pnid. 1.
(er) muazoti, mutaret. Prud. 1.
p. a. muzzonti, mutans (praemio. crucem).
H. 20.
muzonde: iro chellera sint folle
muzonde daz lidfone einemoze
an dermo, promtuaria eonun plena
eriictautia ex hoc in illud. N. 143, 13.
GAMÜZON.
(er) ghimuzota farua antlattes sines,
mutavit colore vultus sui. Ja.
P^P* [gern uzet, drfecatnm {vinumj. Id]
a.;c;/. m. gemuzoten: an chrisinm
siehetdizsang umbedie
gemuzoten sune cbore
ze fernumeste, in ßnem
pro his, qui .comimitabuniur
jilns chorae ad inlelleetum»
N. 44, 1.
UNGAMÜZÖT.
g.s,m. ungimnozotes^immcito/^. (ih.1
MÜZGIWAII.
MÜZHAFTt, /., transmutatio. Mb. Ep. am.
1. 4.
MÜZIG?
moziho giuuata, muiatoria. Bib. 7.
MÜZÜKGA, /.
n. s. muzzunga (cauaateo), mutato-
ria. Rb.
d. s. m&zungo, metamorphosi.Mcf.ifi
k.
t
911
MEIZ.
MEIZ.
912
° 1 9 mutatione. Rb.
mnzzungui )
MEIZ. er MAZ. Oder ist eine Wor-
zel lyXJuLi anzunehmen? Ich setze auch mc*
Sarahs, mezaras, SReffT/ hieher; sollte auch
mezilari hier, und nicht unter iTXxlLiLI stehen?
MEIZAN (m i a z), me if f n/ goth. m a i t a n, scindere.
meizzat, incidetis. Kd.
gaMeizan.
(sie) kimiazzin, conciderent. Rb.
imp. kimeiZ) praecide. Ib. Rd.
p.p. kameizan: in aere kameizauj
aere incisos. Em. 17.
d. pL gimeizzaneui scissis. Rf.
INGIMEIZAN Cp. p.J.
ingimeizaniui inmissa (foramina).
Prud. 1.
FARMEIZAN.
APAÜARMEIZZAN, truncare. Em. 19.
(ih) apafarmeez, amputavu R.
p*j9. apauarmeizan (werde)i excide^
tur (arbor). Gc 3.
ABAFARMEIZLNl, /.
g.s* abafarmeizini, abscissionis. Ic
FARMEIZJAN.
p.p. farmelzit (wirdit), absciditur. Gh.3.
MEIZIL (angels. meottul, ligo, nord. mei*
tili, scalper)f SReJfIfl; cisura. Tg. 1.
(maizel, celtes. Wn. 460.)
MEIZO, MEZO, 171., ^i%txi 6tetnme$er.
n. pl. mezzon, latomU Sg. 292. Oh. 68.
(cementariLJ
a. pl. mezzon, cemenlarios. W.
STEINMEIZO, STEINMEZO, m., ©tellt#
n. s. stein mezo, latonms. L.
n.pL steinmezun, latomi. Bib. 2.
^•p/. Steinmezono (stainmaiza. Bib.
6.)t laiomorum. Bib. 1.
d.pL steinmeizzin, lapidicinis. Bib. 6«
STEUSMEIZIL, S TEirSMEZIL, m., Gteim
nieder.
a. s. steinmeizel, latomus. Mon. 2.
jp./?/« steinmezilo, politorum. Enu 26.
lapidici*
nis.
steinmeizila. h\h.%.\\.)Jaiomorum,
sleinmeziIa«Bib.lO. 13.) oder ist es
der n. pl.?
d.pl. stainmaiziln. Bib. 6. ) .
stainmaizelen. Bib. 13.1* /a/omi^.
slcinmaiziln. Bib. 6.
steinmcizilen. Bib. 8.
st^inmeizilin. Bib. 11.
stainmezelen. Bib. 13.
stcinmezilen. Bib. 10.
steinmezelen. Bib. 10. ^
MEZILARI (mezelari. Ka.), lanio. Sg. 292.
cf. mezalari in jjLAjIj*
MEZIBAN: de mcziban, i. e. de latrme
forbannito. Cap. Car. M. 809. Hieher? oder
zu MAZ? cf. Grr. 735.
GAMEZZOT (p. p.J.
gimeztzot, poUti (lapidesj. Sg. 292.
gimezzoten, dedolatis (lapidibus). Sg. 292.
MEZARAHS, MEZARAS, «., SBefler, culier,
cultellus, scalpellfsm; cf. MEZZISAHS, MAZ-
SAHS in sahs»
n.xuQ.s. mezzarehs (dinaz). Rb.
mezzarahs. Wn. 3355.
mezzeres. D. IL 331. Wn. 867.
mezzires. Zf.
mezzras (mezzraz. Bib. 12.). A.
mezres. Prud. 1.
mezzer. F. 2. Em. 31.
II.U. a.pl. mezziras steininiu, cultros. Rb.
mezer es, scdlpella. Prud. 1.
d. pl. mezzirahsum, cuhris. Rb.
REBAMEZARAS, »., SÄfbemeffer.
n. u. ö. s. rdbemezers, falceml Mcp. 34.
rebemezer, v. kertare, hidu-
vium. F. 1. 2. Cr.
rebiroezer v. snitesahs, bi-
duvium, Tr.
SCABEMEZER, n., scalpellum. Wn. 460.
SCRIBMEZARAS, n. (ßd^ re Jbmef er, eäfttiU
,flriffri), scalpellum.
n. s. scribmezcr. Tr. Cr.
scripmezer. L.
scripmezzir. Bib. 5.
scribmezr. Bib. 4.
d. s. scripmezeresse. Bib. 1. 2.
[ 58* ]
913 BMUZ— MAZALTRA.
MEZZIN— MEZZAR 914
scripmezrcsse. Sb.
scripmeszresse* M^.
scribmczere' Bib. 10. 11.
scripmezzerc. Bib. 6-
SCROTiWEZZER. Sal. 1. ) , n., ©c^rotmefler/
SCROTMEZZIR. Sal. 2. ) scabellum.
SNITIMEZRES, n. (©c^iteiöemefer), lanna Ä/.
pocraiis. Prud. 1.
R.p/. snitaipczrehsy scalpella. Prud. 1.
MlUZsuhti? dyssenteria. M. 30; s. uzsahti
in SIUH.
A
MÜOZ s. MOZ.
MEZIH, syricum. R. Em. 29.
MEZALARI s. MAZ und ]\IEIZ.
MACEDONIA, swacebonten.
cf. macedoniu. O. I. 1. 91.
MAZALTRA (gWaß^öer) (angels. mapaldor,
mapulder, mapeldor, mapel treo, acer)*
mazallra. VA. II. 102.
mazzaltra. Em. 22. ^, acer.
mazoltra, Pr. v. m. t.
mazcldera. L.
mazziltira. F. 1.
mazziltra, ZF. 2.
mazzolter. D.
2.
, acer^
mazultra. Sg. 184. ) .
mazzaltra. Sg. 299.1 »"•'"^''^*-
mazzoltra, tramargra. Em. 31.
' mazaldera, tramaracia. L.
malzaldra, irama raiia. F.
MAZALTARBAUM
MAZALTRIN, acernus, nord* mapeldern.
£/. 5. m. n. mazaltrinemo, acemo (iolio),
VA. Vni. 178.
d. ph mazaltrinen^ acemis. VA« IX. 87.
MEZZIN-BACa Flulsn. Urk. V. m,
MATZINGAS. OrUn. Urk. v. 798. mtxingi.
Urk. V. 894.
ÄIAZIANISC
<f.j.7i^mazianiscemO| maziante. M. 29.>i^*
m azia n is ch em o, maciante. Gc.7. [ mo-
mazianitiscemOyi7iarfam/^Gc.6.( /'V-
maziantiscemo, mazianiU.Gt.U . rm
JVIEZZAR, AIEZZARAHS, MEZZARäS
s. MEIZ.
1^
ich dem sansk.^ griecb., lat«i lit. N, z. B.
bt, sansk. nis (auch in eompos. nakta),
. vi^y lat 7200?^ lit. naktis, in mauon,
man, griech. ^//loua, lat« monere, Itt
li, in finf) sansk. panc an, griech. xivre,
linque, Ut. penki, im Suffix N. Einige
1 nicht ursprünglich 9 sondern aus M (cf.
I die Gemination des N) entstanden, in
lun st. mespilun, scanda aus scam-,
$t. fram, vor f in giscinfit, -chunft^
Ft, -zunft, gilänf, in dem aus am ab-
pachten Suffix en, in, z. B. in faden,
[|, gadin, in der Flexion des d. ph und
^•" p. s. u. pl. (s, das Elexibnssuffix N);
ÜU6 L, z. B. in capitan aus capital,
ch scerning neben scerling und den
sei zwiscbcn L und N in Jj^ auch aus
sterno st. sterro? (oder ist sterro
;erno, Stella aus sterna?), in scöni
msk. c^rn? in sunna aus sansk. für,
ere? und aus D in manmunti, angels«
lunti? Cf. auch den Uebergang des N
m lit. dc\yyna, novem, debbcsis, niibes^
len Stnmmsylben, die mit N und einer
folgenden dcntnlis oder gutiiiraKs schlie-
ist diese Consonanzverbiiidang selten ra-
M'-ic z. ß. in bindan, sansk. bandh
ielleicbt auch die einfachere Wurzel badh
runde liegt); gewöhnlich ist cntwißder der
^konsonant als ableitender Buchstabe an«
Z.B. in andon, von xjlIi« sansk« an,
.. (s. SWm), a.r N cinsc^L.
• B. in scindjnn von Öv>'XX-/^ sansk*
wintan (s. VVAl j. Diese Einschie-
Ics N findet schon im Sanskrit statt, wie
z.B. in den Wurzelverben der 7*" Classc (chlt
nadmi, scindot von chid, bhinadmi, y7/2</p,
vonbhid,yunjmas,/ei/2g'imfi.c^vönyuj, khanda,
poriio, von kbad etc.); cf. auch sansk. das u.
dans, mordere, math und manth, commovere;
und ebenso im griech. und lat nicht nur in den
Stämmen, denen das Sanskrit ein N einfügt, wie
z. B. in scindere^ ay^vöakfioq von sansk. chid,
jtmgere^ sansk. yuj, fuidcTd sansk. bhid, pin-
sere, sansk. pifh, sondern auch in andern, die
im Sanskrit obne Einschiebung des N bleiben,
wie z. B. in xw'frivo^ai von budh, iandere von
lud, mingere von mih, liugere von lih, paiu
dere' von patj cf. auch lit. kandu, mordeo,
mit sansk. kbad, comedere^ und die Einschie-
bung des M vor Labialen (s. M). Wie im La*
icinischen, so hat auch im Deutschen die Ein-
schiebung des N weiter um sich gegriffen und
die Erkennung der Wurzel schwierig und unsi-
cher gemacht Ist wie in den angeführten
scindjan und wintan, in wintar, in wan-
chon (s. den ersten Tbeil dieses Werks), in
hund^ centum (cf. sansk. sata), in muntar
(cf. sansk. mud, laciari, und lit mudrus,
inttntfr)^ so auch in springan ein eingeschal-
tetes N anzunehmen'^ (cf. gr. ifqi^iyuvy sanskr.
fpurj.) Ist sinchan aus sigan entstanden?
der Uebergang der Bedeutung spricht dafür, die
Verschiedenheit der guUuralis vielleicht dage-
gen f: doch cf. auch das pract* seih.
B,ringan leite ich von der sanskr. Wurzel
bhri, ferre^ ab, an die zuerst eine gntluralis
trat (cf. das praet. brabta und das slav. brac,
nehmen), vor welcher sich nachher ein N ein.
drängte.
Ueber das N in Jting s. JUING nnd das
ND in zand s. ZAND.
917
N
N.
I
Sollte auch in dem Suffix -ing das N ein-
geschoben seyn? S. Suflix NG. Auch in pina,
apis, halte ich N für eingeschoben und pia für
die ursprüngliche Form.
Das in der Stammsylbe auf einen aiidem Con-
sonanten folgende IN gehört wohl nie zur Wur-
zel, selbst nicht hinter K [die in den sanskr.
Wurzelverzeichnissen aufgeführten Wurzeln mit
rn, wie z. B. varn, lassen sich auf einfache
ohne n zurückfuhren, wie das angeflihrte varn
auf vri; auch gehören sie alle, auCser ghürn
(commovcrij zur lO**"* (mit ableitendem y con-
jugierenden) Classe]* Gewohnlich ist dieses N
das Bildungssuffix N (AN), wie z. B. in alosni,
samnunga, zeihnit, harn (s. Suffix N). In
einigen Wörtern kann dieses einem Consonan-
ten angeschlossene N auch mit dem N, das in
den sanskritischen Wurzelverben der 5**" und
.g<«n Qasse (z.B. strinömi, stn'nämi, stemo,
von stri, rifhnämi, divido, von rifh) zwi-
schen Wurzel und Flexion eingeschoben wird,
und auch im Lat und Griech. (z. B. stemere,
SdxvEiv), selbst bei Verben, die im Sansk. kein
N anfügen, vorkommt, zusammengestellt wer-
den, z. B. in warnon. Cf. auch die Gemina-
tion des N. Daher ist in allen Wörtern, an
deren Endkonsonanten der Wurzelsylbe sich ein
K angeschlossen hat, eine zwiefache Erklärung
dieses N statthaft, nicht nur, wenn schon die
sanskr. Wurzel der 5**° und der 9*** Classe an-
gehört, wie z. B. in zorn von sansk. drt (9^®
Classe), sondern auch dann, wenn die sanskr.
Wurzel kein N anhängt, wie z. B. in afni,
welches doch wohl von af und nicht von as,
edere (9^ Classe) herzuleiten ist In qüirn
ist N weder auf die erste noch, genau genom-
men, auf die zweite Weise zu erklären; es hat
sich schon im sanskr. tfchurn, contererc, der
Wurzel angeschlossen; so scheint auch hörn,
hirni schon sein N überliefert erhalten zu ha-
ben, cf. sansk. sringa, lat. cornu, mit sansk.
siraf, capuU Eben so ist auch das schliefsende
N hinter einem langen Vokal der Stammsylbe
oft nicht als Wurzelbuchstabe anzusehen, son-
dern auf eine der beiden genannten Weisen
zu erklären, wie z. B. in suona, von jsansk. fu
(5^^ Classe), ablui [das uo in suona deutet
zwar auf ein wurzelhafles a; aher entwi
das A, aus dem es entstanden ist, nicht
(vvie es im goth. sauna sich zeigt) e
sondern für 6=:ä (s. den Vokal ö) genc
oder es ist das N in suona, nicht d
sanskr. Wurzelverben der b^^'^ Classe ein
n, sondern das Suffix n, an, das an <
nierte u, d. h. au, im Goth. nach I
Weise ohne a, im Alth. aber als an aii{
ist, wodurch sawana (aussau-ana)' ni
aus, durch Ausfall des w, saana, d. h.
sssftna, suona (s. den Vokal ö) ent
ist]. Selbst hinter einem kurzen Vokal
IN vielleicht bisweilen nicht zur Wur»
z. B. in der Wurzel Ixxxli (oder v
iXilL mit N), die ich von ri (der ri
Vokal geht aucfi in ra über) abieile,
O^'^ Classe gehört, d. h. ein n (z. B, r
an einigen Stellen der Conjugation aj
S. auch Gemination des N.
Mach dem,, was hier über wnrzelhaf
unwurzelhaftes N gesagt ist und weite
über eingeschobenes M und über da» f
gesagt werden wird, sind die Ableitunj
auf einfaches oder mit einem andern Co
ten verbundenes N auslautenden Worfer
Theil von Grimms Gramm, zu modifizir
Wie im Gothischen (s. meine Theo
schwachen Deklination) diejenigen nomi
im Nominativ das Flexionssuffix nicht
men, sondern das GeschlechtssufBx [x
(ahd. o), fem. ö (ahd. ä), oder e i (ahd. i
6 (ahd. d)], und zwar unverkürzt, beib
diesem (leschlechtssuffix in allen übrlg(
buSf aufser im acc. s. neutr. und im d* ,
N anfügen, auf welches (aufser im di
acc. s,, wo die Anfügung des Flexioni
fortbleibt) dann erst das Flexionssuffix f
geschieht dies auch im Allhd.; jedoch 1
hier nur im g* pl. (6nö) das Flexionssul
ter dem eingeschobenen n erhalten (uo
nur noch in den älteren Quellen, in den
reu ist önö schon zu 6n geworden) u
übrigen casus haben das Flexionssußb
werfen, so dafs sie nur auf n endigen, v
\
N.
N.
920
eses früher eingeschobene, jetzt am Ende sich
•fiadende n den Schein einer Flexion gewon«
m hat, und zwar um so leichter, da das vor
nen stehende GeschlechtssofBx , das im Nomi*
itiv (und Vokativ, z. B. mennisko! abuho!
ebi! wara!)
ilmascndlsa, z.B. egiso, ohso« affo> uvo,
evangelio, elaho, illitiso, amero,
arpeo, waranio, ferio, champhio,
acapheo^ scario, scirmeo etc.; obaro,
oberoro, oparosto, abah0| ubilo, ah-
todo, aftaro, alto, eino etc.
\ fem. als d (von i nachher), z.B. egidchsa,
egala, uohta, affa, apholtro) ameiza,
brunia, chevia, suntea etc.; oberosta,
aboha, ubila, ahtoda, aftara, alta^
ei na etc.
i neutr* als ä (oder a?), nur in den SvhiU
auga, ora, wanga, herza, dagegen statt-
haft bei allen adj.^ z. B, obera, obe-
rosta, ubila, ahtoda, aftera, alta,
eina etc.
h. zeigt, in den übrigen cas. eine Verwand-
ig in andere Vokale erleidet und mit dem
gefugten n als in, on, un, jin, en, an er-
leinL Die vorfindlichen Formen der einzel-
a Casus dieser N- Deklination sind:
^i3i.u.7kin (z.B. egisin, augin, oberin)
hei A. Bed. 2. Bib. 1. % 3. 5. 12. Can. 4.
9. 10. D. IL 321. 335. 346. Db. E. Ec.
Em. 7. 31. F. Frg. Gc 1. 3. 4. 6. 8. Gd-
1. 2. 3. 4. Gh. 1. 2. 3. Ja. Ib. Ig. Is. K.
gl K. Le. 1- 3. M. N. OA. Org. Oll. Pa.
Prud. 1. 2. 4. Ra. Hb. Rd. Sb. Seh. 85.
Sg. 79. 911. Syl. Virg.
en (z. B. egesen, ougen, oberen) bei BL
Bo. 5. Can. 8. Co. 3. 4. Ct. 69. D. II. 315.
316. 321. 322. D. IIL 35. 475. Mcp. Mu.
N. N. IL 0. Org. Od. Rc SyL T. Wm.
Wo. 2.
un (selten, z.B. rantbogun, heiligun, von
suhsU neutr. kein Beispiel) bei Bib. 1. 2.
D. IL 341. Gc. 1. N. IL Oll. Prud. 1.
on (selten, z. B. swipogon, liobon, von
subsL neut, kein Beispiel) bei Otl. Prud. 1.
Wm. und in liobun und heroston bei
O. und T.
an nur in aran, ratan, furihndan, ant-
wurtan bei D. IIL 35. Ar. 2. Pb. % u. K.
g*S.f. ün (z. B. uohtun, alton) bei Bed. 2.
Bib. 1. 2. 3. 6. 7. 8. 10. 11. 13. Bo. 1. 3.
5. Can. 4. D. IL 315. 330. 343. Db. Em. 1.
Frg. Gc. 4. 8. 9. Gh. 1. 2. 3. H. Is. K.
gL K. M. Mcp. Mu. N. N. IL 0. Org. Pa.
Pr. e. m. Prud. 1. R. Rh. Sg. 292. Syl.
T. Tr. Virg. W.
on (z. B. ewon, alton) nur bei Co. 1. D.
IL 352. N. n. und Wm.
en (z.B. olbanteh, alten) nur bei Bib. 5.
Ct 93. D. III. 37. Mos. N. IL Wm.
in (z. B. muomin, oberorin) nur bei Bib.
1. 5. 7. Rh. Sb.
d. s. m. u. 12. in (z. B. egisin, augin, oberin)
bei A. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 11. D. IL 326.
335. 347. E. Eb. Em. 33. Ep. can. 3. 4.
Ep. P. 1. F. 2. Frg. Gc. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
8. 9. Gd. 2. Gh. 1. 2. 3. H. Ja. Ib. Ic Is.
K. gl. K. Le. 1. 2. 3. M. Mart Mat N.
(0. bisweilen bei adj.) Org. OÜ. Pa. Pn.
Prud. 1. Ps. 2. R. Ra. Rb. Rd. Re. Sb.
Seh. 85. Syl. V. Virg.
en (z. B. cgisen, ougen, oberen) bei A.
Aid. 4. Bib. 1. 6. 10. 11. 13. Bo. 4. 5.
Can. 4. 13. Ct. 62. 73. Co. 2. 3. 4. D.
IL 283. 317. 328. 335. 337. 338. 354. D.
in. 46. Em. 21. Gx. Hd. Ho. Le. 4. Mcp.
Mu. N. IN. IL 0. Org. Rc. Rg. 1. Schw.
SyL T. Wm. Wo. 2.
on (selten, z. B. willun, liopun, vom
subst. neittr. kein Beispiel) nur bei Bib,
8. 11. 13. D. IL 315. Ec. Em. 12. Frg.
Gd. 1. 3. K. M. N. Prud. 1. Sb. SL Virg.
on, nur von subst, masc. finden sich folgende
Beispiele vor (von snbstn neuir. und von
Hfl^'. keine): anon, giloubon, niumon,
\?ingarton bei Mos. Wm. N. Sal. 4.
an nur in aran. D. IIL 35. und cholban.
D. U. 324. Das in T. 62, 8. siehende
beiligan ist nach dem codex in heila-
gen zu bessern.
d.$.f. ün (z. B. uohtun, oberun) bei A.
Aid. 1. 4. Ar. Bib. 1. 2. 6. 7. 8. 9. 13. Bl.
Bo. 5. Can. 4. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Ct.
Co. 1. 2. 4 D. IL 342. 344. 345. Em. 3.
x ,
921
N.
12. 15. 19. 26. 33. Ep. can. 2. Frg. Gc. 1.
3. 4. 6. 7. Gd. 1. 2. 3. Gli. 1. 2. 3. H. Ja.
Ib. Is. K. gl. K. Le. 1. 2. 3.'ftL Mcp. Mu.
N. N. IL 0. Org. Otl. Pa. Prud. L R. Rb-
Rd. Rx. Sb. Syl. T. Virg. W.
on (z< B. wambon, erislon) nur selten, bei
K. gl. K. N. N. IL 0. Sb. (Prnd. 1.? s.
SUEGALA.)
«n (z. B. übten, alten) nur erst in Bib. 5.
Hd. N. N. IL Ps. 3.
in {z. B. uohsinin, auwerchparin) nur
selten, bei Bib. 1. 2. 5. 6. 7. Le. 5. u. M.
an nur in villan bei Prud. 1.
a.s.m. un (z.B. irradnn, eristun) bei Bib.
I. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 13. C. Ct 83.
189. Can. 13. D. IL 316. 317. 324. 350.
E. Ec. Em. 13. 19. 29. 30. 33, Ep. P.-3.
Frg. Gc. 3. 4. 8. Gd. 1. Gh. i* 2. 3. 4. 5.
H. Ho. Ja. Ib. Ic. Is. K. Le. 1., 3. M. Mart
N. IL Pa. Pn. Prud. 1. 2. P«. 2. R. Ra.
Rb. Rd. Rf. Sb. Seh. 85. Sg. 911. 913. T.
Tg. 4. 5. Virg. VP.
on (z. B. irridon, eristen) bei A. Äld. 3.
4. BL Bo. 4. 5. Can. 13. Ct. 62. 96. Co.
g. 4. D. IL 284 312. Fw. G. H. Ib. K.
gl. K, Mcp. N. N. IL O. Prud. 1. 2. Ps. R.
Rg. 1. Schw. Sg;. 292. Wm. Wo. 2. Wess.
en (z. B. willep, oberpren; ct. Flexion».
Buffix N) bjei A. Bib. 4. 5. 6. 7, 10. H. 13.
Bo. 5 Co. 3. 4. Ct D. U- 315, 318. 333.
335. 348. D. 111.87. Gg. Gh. 2. 3. 4. Mcp,
- Bios. Mu. N. N. II. 0. Org. Rg. 2. Seh. 75.
SyL SL Wm.
in (z. B. Mrahsmin,. abelin; oft Flexions-
suifxK IN) bei A. Bib. 4. 5. 6. 7. 11. D. ,
II. 3ia 324. 333. 348. Ep. P. 4. F. 2. Hd.
b. he. 4 5. Mact. Mon. 2. N. Org. Prud. 1,
Sb. 5g. 913. Syl. Tr.
au (z. B. irridan; von ad/, kein Bei^pid;
, «f. Flexionssuffk N) nur bei B. Bib. 6. 8.
D. IL 324. Em. 21. Gx. Ib. gl. K. OU.
Rg. 1. 2. S. Wm. L
a.a.f. An {%, B. loubun, altnn) bjei A. Ar.
3. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10. IL 13. Bl ..
Bo. 1. 4. 5. Can. 7. 9. 10. 11. 12. 13.
Co. 2. 3. 4. Ct. 86. D. IL 272. 282. 283.
N.
285. 286. 312. 322. 331. 344. 348. 1
37. £b. Ec. 1. 2. Em. 3. 6. 17. 18. 1
30. Ep. can. 3. 4. 7. Ep. P. 3. Frg. <
3. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. Gd. 1. 3. (
2. 3. Gx. H. Ib. Is. K. gl. K- Le. 1.
M. Mart. Mat. Mcp. Mu. N. N. IL 0.
Oll OA. Pa. Prud. 1. Ps. 1. 2. Ra
Rc. Rd. Rf. Rg. 1. Sb. Sbe. Seh. 8
911. T. Tg. 4. Virg. VP. 1. 4. 6. W,
Wn. 3355. Zf.
on (z. B. forhton, alton) nur selte
D. IL 312. H. N. IL Wm. (O.? s. WJ
WANTA in WAT). ,
cn (z.B. lx>uben, alteren), abgescfa\^
Form bei Bib. 5.. Can. 13. D. III. 6
Hd. Ho. Le. 5. Mos. N. IL Sb. Wb.
in nur bei folgenden siihsU (bei adj.
nicbt zu entscheiden, ob es eine
fichwächle Form des starken acc» u
das FLcxionssuffuL N): ampilin, lo
runzin, rusin, flaschin in Bib.
13« und Ep. P. 4.; auch frilazin i
haj.i für einige dieser suhst. \s£&\, siel
leicht auch ein Thema auf i annehn
an nur bei Bib. 4. 8. 10. 11. 13. Ca:
Em. 6. Gx. Prud. 1. und Wm. in f<
den Wörtern: agileian, muccan,
tan, chiwan, howan; erestan,
stan^ suslichan.
n. ns a. pL.vi^ un (z. B. wadun, ubi
bei Ar. 1. Bib. 1. 2. 4. 5. 7. 8. 9. 1
12. 13. Bed. 2. C. Cr. Can. 5. 6. !
11. 12. 13. Da. D. II. 340. 341. 345
378. Em. 4. 7. 8. 12. 17. 18. 19. 2
29. 31. 33. Frg. Gc 1. 3. 4. 6. 7.
Gd. 1. 2. 3. Gh. 1. 2. 3. 4. H. Ho. 1
Ja. Ib. Ic. Is. K. gl. K. Le. 1. 2. ;
Mart Mal. Mos. IN. N. II. O. Pa. I
Prud. 1. 2. Ps. 1. 2. R. Ra. Bb. R(
Ran. Sb. Seh. 75. Sg. 184. 299. 913
SJ. Sal. 1. 2. 4. T. Tr. Tg. 5. Viig. ^
Wn. 863. Zf. 1. 2.
oa (z. B. wadon, ubilon) bei A. A
Ar. 3. Bib. 5. 6. 8. 9. 12. 13. Bo, 5
Can. 11. Co. 1. 2. 3. D. II. 282. 283.
317. 323. 346. Em. 18. 31. Ep. ca;
N.
N.
924
Gc 8. 9. Gh. 1. 3. & H. Ho. Ja. Ib. K.
gl. K. Mob. 2. N. N. II. O. Ott. Pb. 3.
Prud. 1. 4. Pr. v. t Ra. Rg. 3. Sg. 243.
202. 913. St. 2. SL Tr. Virg. W. Wm.
Wo 863. Zf.
en (z. B. ohsen, iibelen) bri A. Bib. 1.2.
6. 7. 9. 10. 1 1. 13. Bo. 5. Can. 13. Co. 2.
Cr. D. 11. 331. Eb. F. Tr. Gc 4. 5. 10.
Gd. 1. 2. Gx. Ild. Ho. 1. Hs. M. Mcp.
MoD. 2. Mo$. Ma. N. R IL O. Org. Prud. 1.
Rc. Rg. i. Ru. SyL SI. Tr, Wm. Wo.
460. zr.
in (& B. wadin, ubilln) bei Bib. 1. 2. 4
5.6. 7. 11. 13 D. II. 319. 346. D. III.
100. Db. £c. Em. 31. F. Gh. I. Ic. M. N.
Org. Prud. 1. Rd. Sb. Syl. Tr. Virg. Z. Zf.
an nur bei Can. 7. D. 11.345. Em. 31. Prud. 1.
Rg. 1. Sal. 4. ^Yn. 863. in ranan, pet-
terisan, fladan, cbnochan; witan,
rolan, rumiscan (heidanan in T.34,3»
ist ein nach dem Codex in heidanon zn
befsemdcr Druckfehler).
[In niern. Wn. 460. ist das GescblechtssufBx
vor n ausgefallen.)
%,xua.pl.f. ün (z. B. nndnn, edelnn)
bei A. Aid. 3. 4. Bib. 1. 2. 5. 6. 7. & 9.
10. 11. 12. 13. Bl. ßo. 5. C. Can. 1. 5.
6. 10. 11. Ct. D. n. 283. 284. 316. 325.
341. 345. 346. 347. 349. Eb. Ec 1. Em.
8k. 12. 16. 26. 29. 31. 32. 33. Ep. 2. £p.
can. 2. F..1. Si Frg. Gc. 1. 3. 4 5. 6. 7.
8. Gd. 1. Gh. 1. 3. 4. Hör. Hs. Ja. Ib. b.
IL. gl K. Ky. L.. Le. 1. 2. 3. M. Mcp. N.
O. Org. OA. ^a. Pb. 1. Pcrs. Prud. 1. 2l
5. Vt. t V. Ps. 2. R. Ra. Rb. Bc. Rd< Re.
Rf. Rg. 1.2. 3. Sal, .4. Sb. Scb. 75. Sg.
184. 193. 242. 292. 299. 913. SyL T. Tg.
3. 4 5. Tr. Ve. 4 Virg- VP. 1. 4 Wm.
: Wa> 863^1 3325. 3355. Zt .
m (t. B. undon, edelon) \uk Bib. D. IL
313. 331. Em. 27. 31. F. Gd. 5. Ib. b.
gl. K. La.. L 1. O. Pa. R4|Sg. 292. Virg.
Wm. Zt
so (z. B. ^mmcn, e4eHn) bei Bib. 1.3.5.
b. &, Bp. 5. D, IL 317-336. O. lU. 43.
68. H4 Ho. Hs. Mcp. Mon. 3. Mos. Mo.
K N. U. 0.;SaL.lf 2. Wai. Wo, 46a
in (&B. rnnzin, »hderin) bei Bib 1. 4.5.
.6. .7. 9. 11. D. IL 331. Em. 31. Hs. Mcp.
.- Org. SaL 2. Wn. 232. 460. Zf. -
an nur bei (A.?) Aid. 3. Bib. 6. 7.8. 11. 13.
D. IL 339. Eb. Wn. 863. in luchan*;
nuscan, protpechan, felgan, cho<
faU) harephan; ' ruhan, gisleiftan
(scorrantan?).
[.In ädern. Wn. 460. nnd nesliln. Bib. 6.
(wie in nuskiln. Bib. 6.) ist das Ge>
schlecbtssufBx ausgefallen.]
.».tt-a-pLiu &n (un?), z. B. aognn, opa*.
rostun, bei Bib. 1. 7. C Db. E. Em. 19.
Frg. Gc. 3. 4. 5. 8. Gh. 1. 3. IL Ja. Is.
K. gl. K. M. Mart. 0. Pa. Prud. 1. R. Rb.
R£ Sb. Sg. 913. T. Tr. Virg. Wm.
on (z. B. ougon, wiseron) bei BL D. II.
337. Gc. 3. K. N. T. Wm.
en, z. B. oogen, oberen, erst bei A. Bo.5.
Mcp. N. IN. IL Org. SyL Wb. Wm. Wn. 460.
in, z.B. augin, oberostin, erst bei Ar. %
Eb. Frg. Mcp. N. Org. SyL
an nur in ougan (?), fordroran. Rg. 3.
furstan. Virg.
gt-pLtub^ ra. 6no (6n6?), z. B. obsono, bei
A. Bib. 1. 2. 3. 7. D« UL 3a Em. 19. 33.
: Ep. can. 1. 3. 4 Frg. Fw. Gc. 1. 3. 6. H.
Ho. Ja. Ib. K. gl. K. M. O. Pa. Pmd. 1.
Rb. Rd. T. Virg. Wess.
ona in nuilona, Bib. 7.
one in inngerone. Ho. faerrone. Bib. 6.
•no in ratgepano. Pmd. 1.
ana in magtzohana. Bib. 13.
nno in scuzzuno. SL
eno in indeno. T. fnzuendeno. SL apei-
cheno. D. IL 343.
on» ^ ^ iudon» bei Bo. 5. D. IL <336. Ep.
F. 3. Gc 10. Mep. N. N. IL Sg. 292.
Wm. Zf.
. utt.in.'pardun. Wnvaiegelnn. Bib« 13.
en, s. B. iuden, hbi Bib. 5. £p< P. 4 Hd.
N. IL Wm.
ia in irridin o. herrin beir^f. n. Bib. 5.
g» pL tubst. f, Anfaer den ein N in d^r Dekli-
nation aufnehmenden suhst' yVm. fügen
! •, 0 ,aucb die atadt; deklinierenden, «tbti* fem.,
deren Nominativ auf a auslafitel» im §. pl.
[69J
929
N.
N.
'^
i, 71. in z* B. burdin
^. in - • burdiD
J. in - • b«rdin
n. in • * burdin
pLn*a. in • • bardin.
Nur in ti* s. feslL </. s. festin. Frg, ». $•
ewi. d. $. ewio; gL K. i». ^ buldi. d* s. bul-
äin. M. g. i. resti. n» s. resti. fi. /92. restin.
Prud. 1. zeigt sieb vi^lleicbt noch eine Spur von
der Deld. des Suffixes i, aber .such nur viel-
leicht Denn, da Frg. gewöholicb, «ulser in
turi> finstriy und, nach dem n*pl. burdi zu
schlielsen, auch iu burdi, den MemioaUv schon
mit in bildet, so ist neben seinem nom. festi
auch ein Nominativ festin (wie n.s* managi,
Frg. und n.M. manag in. Frg. oder auch iu Tr.
festi und festin) anzunehmen und so wie man
von den beiden daU tiufi und tiufin in Virg.
nur den ersten (tiufi) und nicht den zweiten
(tiufin) zu dem in Virg- vorkommenden u* s^
tiufi, oder den d. s. sniumi ia Ic nicht zum
Nominativ sniumin in Ic., sondern am einem
Nominativ sniumi siellen mu&, so gebort auch
in Frg. der d. s^ festin nicht zum Nominativ
festi, sondern zu einem Nominativ fe^stin»
Auch das. 4** Beispiel aus Prud i^ zeigt im sing^
keinß N- Deklination, sondern. nur m-fupi^ und
dieser n. pL (res t in) lälst vielleicht neben n. s.
c&st,i auch ein.n.^ s. sestiijL annehmen, und
eben so* auch im 2^*° und 3^ Beispiel aus, gL
K. und M. der d. s. ewin und haldin einen
0. s^ ewin und buldi a neben, n. i. ewi und
huldi, wiewohl Prud. 1. gL K. uod M sonst
keinen n. i^:auf in zeigen; aber weh Jn N«, bei
dem der 11..J. oder jffsm., auf 1 in, der Kegßl kein
N anninomt, kommt n. s. touCin neben n. s^
toufi vor, wie in gl. Tr. neben dem bei ihnen
regelmäfsigen n. s. festin der n. s., festL Frei*
heb,, wenn man die easiis verschiedener Wörter
oder au& verschiedenen Quell^ und Dialekten
zusammenwirft^ so lälst sich eine DekluMitioa
n. i
g.itk
d. ia
B. in
zusammenstellen,, t. B» n^ witi. f« burdin. A
hwassiub a^ guotlichia cidtt n. giuitUcbi^
^* *ff« gnotlicbin. Ia. dL gnotlichiD.
gaotlichin. Is. Aber bei aufmerksame
aonderung der Wörter und der DcnkmSh
denen sie vorkommen, ergiebt sich, dal
Mubst. fem.^ die im g. d» a, in haben,
schon im Nominativ iu zukommt, die abc
im Nominativ 1 haben, audi den übrigen
biis kein N anTugen, also, um bei den gi
nen Beispielen stehen zu bleiben, die De
tion von witi folgende ist:
0. witLN. f.witlN. dLwiti. N. a.w;
von burdin:
n. burdin» O. g. burdin. O. ('d. bn
Can. 2.J a. burdin.« O.»
von hwassini
n* hwassin. Ic (^g. und d. konunen
vor^ a. hwassin. Ic
von guotlichin:
n. guotlichia Is. g. guotlichia. I
guotlichin. Is. a. guotlichin. Ii
von gttotlichi aber
n. gnotlichi. N. g. kommt nicht vc
gttotlichi. N. a. gnotlichi. R
Die Deklination n. i, ;• i^ d. i, 0* i
zeigt sich bei
A. Aid. 4. Ar. 3. Asc 1. 2. 3. Bib« i
Bed. a. BU Bo. 1. 2. 4. 5. Can. 1. 4. 6
Co. Ct 72. Da. D. IL 283 --85. 311.
320.. 322. 326. &27. 328.. 32». 330. 331
33&. 33B. 340. 341. 343. 344. 34aw SU
34& 349. 3ö0. 351. 352. 354. 378. D.I
£. Eb. Ec. 1. 2. Em. 1—24. 2a 2ä i
33. Ep. can. 1-^.4. Ep. P. 1. 3. 4 F.
1. 3—10. 12. Gd. 1. 3. 5. Gh. 1 —
Ho. 1. Ja Is. 2. La. L 1, 2. M. Uat
Mon. 1. Mtt. N. N. 11. 0. Or. 2. Osg. 0
Pb. 2. Ph. 1. 2. Pn. Pr. ewv. i. PruA 1
Ps. 2. Ra. Rh. Rc. Rd. R& RL Rg^ 1.
RB. S. Sah 1. 2. 4. Sb. Sbe. Sg. 7a 192
St Syl SC. Si. T. Tg, 1. 3w V. Virg.
4. W. VVm. Wn. 232. 863. Wo. 2. 3. 3
dagegen die Dekl* n, in« g. in% cL iiL «. i
auch -in in Suffix N) nur bei
Ar. 3. gl bL Can. 2. D. IL 344. F» 2. T
Ka..AIon..2. Sg. 292..
«nd beide b. l g. r. d. u a^i .
i .^ . . : B.^ in. g. in. «f.. in. o« in
N.
N.
932
ich bei Bib. 13. C. (gew&bDiich f) Em.
rg* (gewöhnlich in) Gc 11. (gewobolicb
(gewöhnlich t) Ib. Ic, (gewäinlich in)
;ewöhnh'ch in) K. (gewöhnlich t) gl.K«
hnlich i) L. Le. 1. 3. Mart (gewöhn-
) N.? [in nur in lngin(?) n. toufin]
Q nur iQ burdin) R. (gewöhnlich t)
in nur in burdin) Rd« (in murin hrso*
i) Sah 4. (in nur in ainwellin) Sg.
!99. 913. T. (in nur in burdia u.^ len-
Tr. (gcwölinlich in) Virg. (in duv in
i) Wn. 232. (in nur in linain.)
Plural zeigen sich nur, aufiier den oben
rlcn wenigen gen., die dat. dieaer De-
> bei:
inmahtigin. urchundin (kanDancb
ifieutr. gehören), digin. unaemfiin.
i. in digin. unsenftin. biapiachin.
^ in bisprachiik
\. in nuzzin.
). in stiurin;. wapaais»
10* in wihin. atiurin. waaain«>
1» in wihin. piderpin. atiurin. waa>
322. in runa^intr
327. in waaain,-
349. in heilinw
71. in linaen.
wassin.
I ttt.rim.p
in a£terwerti>n%.
in auzzim
2. in swarin«^ *i .
in unst-illin.
unchuskim«
turinr.
antrellim»
antrcitim. inrin» (bweatihoias»n>
widarmuatiia können auch nehtra
wihin. urchiindin? digia» onaemf«;
»tiurln. waaain.
glrea [kann aaob zo gir (giri) und
t zja giil gehören], leitsamiai
wirdiur Duzzin. ginuhtin (kana
t zu ginuht gehosen)r reatio- (Qotiiu
Pmd. 1. in runatin. ehrambia. Intin.
wasain.
Pmd. 2. in waaafn.^
Rh. in ubarazilim«
Pa. 2rin urchundin?
Sb« in nrchnndrn?
Tr in menigin. fest in. turin;
vod die nom. und acc. auf t bei
Aid. 4. in hohL
fiib. 1« in engk wiar. merinicnai manigL
anamali. gruoni? chleini. hell huldi*
waaaL gelougini. salzauli» aterchL
snli. •
Bib. 2. in engl« wisi. merimenni. ferri.
feati. chleini. huldi. waaai. spuoti.
aalsauti. aterchL snlL
Bib. 4. in chleinL
Bib. 5. in anamali. chleini. aalzauti;
atercki.
Bibb 6. in manigL chleinL
Bib. 7. in helL spuotL aalzaatL aterchL
Bib. 8l in chleinL
Bib. 9. in merimenaL
Bib. i2r ia n^erimeanL
Bo. 2. ia awarL
Bo. 5. ia wirdel hetL diebL laataaiaL
iugL
Cw in lentr.
Gaa* 7. in wihL
Caa. 9. ia digL
Can. 10. in wihi. digL atiarf«-
Caa. 11. ia wihL digL atioiL
Can. 13. ia stiurL
Da. in manigL
D. IL 33U in stitlL .
D. IL 346. in ripL
D. IL 37a. in wafsL
£b. in dichi.^
Enir 6. ia di'gi..
Em. 27. in rippL
Em. 3U ia lentL liaaL rippi?
Ep. can. 2. in geilL IugL
F^. ia widarmuoti'?. burdk turL-
€c 1. in waaai.- unaemfti. awarL
€iC 3. in queti? waaaL
Gc 5. ia waasL aaaemftL awari»-
Gc & ia a»aemftL awari.^ .
933
N.
N.
934
>.
Gh. 1. 3. in luti. wassl gitougini.
H. in mcnili. finstri?
Ib. iti burdi.
Is. in iuri.
K. in wihi. Icnti. widarmnati?
gl. K. in I«nli. unipiqaemanassi? buldi«
durri.
BL in engl. wisi. wilii. meriminni. ana-
mall, ferri. fesli. gruoni. chleini. heli.
huldi. vassi. gitougini. unsemfti.
• swari. epuoti. salzauti, ^tercbi. auli.
Mart. in bi^erbL ziari. sinwelli* an-
aemfti. •
Mcp. in wirde? weAdi? digi.
Mo. in engi. lengL
N. in "wirde? ubarmuoiL manigi. mendi.
burdi. brutti. festi. finelri? deccbi.
iiufi. tougeni. selisani. giridi.
O. in wihi. gaganwerti. liubi. gimeiti.
milti. ubarinnati. ötmnatl widar-
mnati. nuzi» fravali. guati. iinganzi.
huldi. tiufL doli. turi. siuchi. SGoni.
amahi. suazi. ziari,
Pa. in manigi. prnrti. haldL durri.
Prud. 1. in witi. anamali. fuli. churzL
hohi. wassi. gitougini. tiufi. dicbi.
Prud. 2. in gitouginL
R. in chrumbL turi.
Ra. in burdi.
Rb. in merimenni. manigi. dichi. auli.
Rd. in lenti. burdi.
Sb. in wisi. wihi. festL heli. salzsuti*
stiuri.
Sg. 242. in lentL
Sg. 299. in lin^i*
SI. in festi.
Sal. 1. 4. in heii.
T. in menigi. decchi? turi.
Tg. 3. in ainwelli. menigi.
Tr. in lentL
Virg. in chnolL hohi. dichi. sterchi.
auf in bei
Bib. 5. in wefsin?
Em. 27« in lentin.
Frg. in lentin«
Ib. in lentin.
gl. K. in bardin.
Mart. in menigi n. .
. Pfüd. 1. in restin.
Sg. 292. in lentin.
Sg. 299. in lentin.
T. in lentin.
Neben dem Thema auf i oder in xrigt sicli
auch ein Thema auf ina (cf. Suffix M.) ia le-
wina. Ib. neben lowin. Ic einsamina. N.
neben luslsami. N. putina. Wn. 3355. neben
putin. C. Ka. Sg. 184. 292. Tr. acugina. Rib.6.
neben acugin. Sg. 184. lugin a.fio. 5. 0. T.
neben lu^L A. Bo. 5. D. IL 332. Ec 1. 2 Ep.
can. 2. Gc 10. Mcp. N. Org. Syl. Sbe. und In.
gin ( wenn dieses ym. ist). N.; auch auf iaiin
festini. Ib. neben festi. Bib. 1. 2. 4. 5. & 7.
a 13. Bed. 2. Bü. 1. 5. Can. 10. 11. 12. 13.
Em. 5. £p. P. 3. 4. Frg. Gc. 3. & 9. Ib. Ic gj.
K. La. 2. M. N. O. Org. Pa. Ra. Rh. Bd. SL
Tg. 1. Tr. und festin. H. Le. 1. 3. Tr. «ni
auf inna in scuginna. Rg. 8. Wn. 863. neben
scugin. Sg. 184. wie brach in na neben l)ri>
chin. Mach diesem Thema auf ina (ini, inna)
bilden einige Quellen den Plural einiger mbsL
auf i, nämlich:
A. in d. pL festinin.
Bib. 1. 2. in c& /?/• rehtsprachi-nun. ,
Bo. 1. in d. ph misisihurinon. *
Bo. 5. in n. <7. ph Jwitina. {
C. in d. pL hartinon. ■!
D. II. 325. in d. pL plawinin.
Em. 11. in d. pL bnrdinon.
Gh. 1. in d* pL michelinun. ^
Gh. 3. in i2. pl. miohelinun. swarinan.
H. in dl ph mendinum. finatrinaok ho*
, hinum.
Ib. in n. a. ph festin na. d.pL bordinafli
M. in d.pL rehtsprachinnn(dasin Griibni'i
Grammatik. IL 171. aufgenommene seellv
* nun ist XU streichen; der cod. bat fcelii>
linun).
Mqi. in n. a. ph witina. misailichiaii
mittina. manigina. raendina. festiaii
belina. hohina. lustsamina vakAdfl
fuoginon. ratsaminon. aeltsamiooB*
N. in n. er. pL ainnilosina. miehilioii
brutina.fellink fe8tiDa.finatrina.lief
lina. pnrghorina. «faMbersittiL kt-
0
N.
N.
936
hina. tiufin«; im g*./?/. finstrinon. tou«
genon? und d. pL linsinin. brutinon.
finstrinoD. burghorinon. hohinoiL
tiufinon. lustsaminon. liobsaminon.
leitaaminon. minnisamiiion.
Org. in n. a. pL wiolichina. mnoiigrna.
anachominina.
Rd. in n.pL festinna u. d.pL burdinnm.
Von dem Thema aaf ina kommt auch in
• IL 347. der ru pl. enginen, in D. IL 353.
pL puholl ichin un und in Zf. n. pL fol-
arinun^ nach schwacher DekU vor *)•
I Nach dieser Auseinanderselzung mufs Grimnrs
Stellung und Theorie seiner 2^*"^ starken und
schwachen Deklination der fem., sowohl in
früheren Abfassung (deutsche Gr. L) als in
erneuerten (deuUche Gr. IIL S. 503^507;
1 Abschnitt a, auf S. 336 ist ganz zu streichen)
chtigt werden.
h erlaube mir hier zugleich die Anordnung
Zahl sämmtlicher Deklinationen mit wenigen
ien festzustellen. Die Substantiva, deren Thema
bt) wie Bopp annimmt, mit an, An, son-
) mit dem Geschlechtssuffix masc. A (althd.
fem. ö (ahd. A) oder EI (ahd. 1), neutr. ö
L A oder A) endigt, nehmen im Nominativ
t das Flexionssuffix an> in den übrigen casi-
(auCser dem d.pL) fügen sie dem Geschlechts-
X zunächst ein N bei, und lassen im Gothi-
n alsdann erst (aufser im dat. und acc. sing.,
ohne Flexionssuffix bleiben und mit dem an-
ingtcn N schlicfsen) das Flexionssuffix antre-
im Ahd. aber fallen hinter dem angehängten
I allen casibus (aufser im g, pl.) die Flexions-
xe ab. Diese Deklination ist die sogenannte
wache, oder N -Deklination. Da im Goth,
Ahd. die masc. auf JA (ahd. JO) und die
. auf JO (ahd. JA) eben so wie die masc. auf
khd. O) und fem. auf ö (ahd. A) mit dem Ge*
cchtssuffix masc. A (ahd. O) und fem. ö (ahd.
endigen und auch mit dem masc, auf A (ahd.
and fem. auf ö (ahd. A) pnz gleich flekli«
und ferner im Gothischen die Deklination der
auf EI ganz diesell[£ ist, wie die der femi-
> auf ö, und im Ahd. die fem. auf 1 alle De*
itionsfahigkeit verloren haben und entweder
llen casibus I behalten oder in allen casibus
h im nom. sing.) hinter dem 1 eia N anneh-
y also keine Ueklinalion bilden, so giebt es,
Bur Eine schwache neutrale, audi nur Eine
kt 2) achwache männliche und nur Eine (nicht
Wie bei. den Sfibsi* fem. auf I wivd andi den
subst. neutr. auf i ein N theils schon im- No-
minativ angebangt, theili in den oblicpien cas.
der Flexion vorgesetzt, z. B. pechin neben
pechi, magalin neben magati, fingirin
neben fingeri, fulin neben fuli, kizzin ne-
ben ki^zi, lorichin neben lorichL d. s. an-
dine in d. pl. andinum vonandi, n»u.a.pL
iunginun von iungi (mit Uebergang in die
achwadie Dekl.), d.s. eimberinet d.pL eim-
berinen von eimberi; s. auch die neutr. auf
-ili mit der Nebenform -ilin in SufQx L.
Auch gumnhiu) resina, ist vielleicht ursprüng-
lich gummt Ist cussin auch aus cussi oder
umgekehrt cussi aus cussin entstanden? wie
chnmi aus chumin? Auch ma^c. auf I schei-
nen ein N angefügt zu haben, wenn in nau*
fragnSf acefsaufi. R. und sceifsophin. Ib.
naufragium zu lesen ist Cf. auch //. pl. cn-
zinon von eoxzo und a. IN unter Nr. 2. in
3) schwache weibliche. Für die starkdeklinieren-
den subst, d. h. für diejenigen snbst., die ihr Ge»
schlecht nicht im Nominativ durch die Geschlechts-
sufßxe bezeichnen 9 sondern dem Nominativ beim
masc. und fem. das Nominativsufiix S anfügen,
(oder^ wenn ihr Thema consonantisch auslautet
keip Flexionssuffix annehmen), beim fem. , wenn
es auf A endigt, dieses zu A verkürzen und ohne
das Flexionssuffix S lassen, und beim neutr. Re»
xionslos bleiben, und, wenn es mit A gebildet ist^
aach dieses A abwerfen, sind hingegen 4 Dekli.
nationen für die subst. masc, 4 für die subst.
fem» und [wenn es auch neutra mit consonanti-
spbem Auslaut oder mit dem Ableitungssuffix I
giebt (die im Golhischcn auf einen Cbnsonanten
oder auf I im Nominativ auslautenden neutr. ver-
ralhen durch ihre Deklination überall ein Thema
auf A oder JA, dessen A im Nominativ abgefallen
ist)] 4 für die subst. neut.^ aber nicht nach Grimm's^
sondern nach folgender Vertbeilung;
DekL L für die subst. mit dem Ableitungsnfßx
masc. u. neutr. A oder JA, fem.
ö (ahd. A) oder J6 (ahd. JA). —
Grimms !*• \x. 2»« Dekl,
Dekl. IL för die subst. mit dem Ableitungs-
suffix I. — Grimm*s 4** Dekl.
Diekl. IIL für die subst. mit dem Ableitungs-
suffix ü. — Grimm's 3»* Dekl.
DAL IV. für die subst. mit consonantischem
Auslaut — Grimnu's Anomalien.
933
N.
N.
934
V-
Gh. 1. 3. in lutL wassl gitougini.
H. in mcnili. finstri?
Ib. \ti burdi.
Is. In turi.
K. in wihi. Icnti. widarmnatl?
gl. K. in lenlL unipiqaemanassi? buldi*
durri.
M. in engu wisi. wihi. meriminni. ana-
mall, ferri. fesli. gruoni. chleini. heli.
huldi. vaasi. gitougini. unaemfti.
• swari. apuoti. aalzsnti, ^tercbi. sali.
Marl, in bi^erbL ziari. sinwelli« an-
aemfti. •
Mcp. in wirde? weAdi? digi.
Mo. in engl. lengL
JH. in "wirde? ubarmuoiL manigi. mendi.
burdi. brutti. feati. finstri? deccbi.
iiufi. tougeni. seltaani. giridi.
O. in wihi. gaganwerti. liubi. gimeiti.
milti. ubannuati* ötmuati. widar*
muati. nuzi» frayali« guaii. nnganzi.
buldi. tiufL doli. turi. siucfai. sGoni.
amahi. suazi. ziari,
Pa. in manigi. prurti. haldi. durri*
Prud. 1. in witi. anamali. fuli. cburzi.
hohl, wassi. gitougini. tiufi. dicbi.
Prud. 2. in gitouginL
R. in chrumbL turi.
Ra. in burdi.
Rb. in merimenni. manigi. dichi. auli.
Rd. in lenti. burdi.
Sb. in wiai« wihL festL heli. salzsuti.
stiuri.
Sg. 242. in lentL
Sg. 299. in lin^i«
SI. in festi.
Sal. 1. 4. in hell.
T. in menigi. decchi? turi.
Tg. 3. in ainwelli. menigi.
Tr. in lentL
Virg. in chnolL hohi. dichi. sterchi.
auf in hol
Bib. 5. in wefsin?
Em. 27. in lentin.
Frg. in lentin«
Ib. in lentin.
gl. K. in bardin.
Mart. in menigi n. .
. Pftid. 1. in res t in.
Sg. 292. in lentin.
Sg. 299. in lentin.
T. in lentin.
Neben dem Thema auf i oder in xngt sict
auch ein Thema auf ina (cf. Suffix M.<) ia le-
wina. Ib. neben lowin. Ic einsamina. N.
neben luslsami; N. pntina. Wn. 3355. neben
putin. C Ka. Sg. 184. 292. Tr. acugina. Bib. 6.
neben acugin. Sg. 184. lugin a. fio. 5. 0. T.
neben lu^L A. Bo. 5. D. IL 332. Ec 1. 2 Ep.
can. 2. Gc 10. Mcp. N. Org. Syl. Sbe. und In.
gin (wenn dieses ybm. ist). N.; auch auf iaiin
festini. Ib. neben festi. Bib. 1. 2. 4. 5. & 7.
a 13. Bed. 2. Bü. 1. 5. Can. 10. 11. 12. 13.
Em. 5. £p. P. 3. 4. Frg. Gc. 3. & 9. Ib. Ic ^
K. La. 2. M. N. O. Org. Pa. Ra. Rh. Bd. SL
Tg. 1. Tr. und festin. H. Le. 1. 3. Tr. and
auf inna in scuginna. Rg. 8. Wn. 863. nebn
scugin. Sg. 184. wie brachinna neben br^*
chiiu Mach diesem Thema auf ina (ini, inni)
bilden einige Quellen den Plural einiger subä*
auf i, nämlich:
A. in d, pL festinin.
Bib. 1. 2. in c& /?/. rehtsprachinun. \
Bo. 1. in d. ph misJBihurinon. I '
Bo. 5. in n. <7. pL JW'itina. 1
C. in d* pL hartinon. i
D. II. 325. in d. pL plawinin.
Em. 11. in d. pL burdinon.
Gh. 1. in d* pL michelinun.
Gh. 3. in A pK miohelinuiv awarinun.
H. in dl pL mendinum. finatrinan« ho-
, hinum.
Ih. in n. o. pl. festin na. d.pL bordinafli
M. in d.pL rehtsprachinnn(dasin Griarai'i
Grammatik. IL 171. aufgenommene seelli'
* nun ist zu streichen; der cod. bat fcelU*
linun).
Mqi. in n. a. ph witina. miasilichiat
mittina. manigina. mendina. festiaii
farelina. hohina. lustsamina und dl/il
fuoginon. ratsaminon. aeltsamiooa*
N. in n. er. pL sinniloaina. miehilioii
brntina.fellink festina. finatrina-liei-
lina. pnrghorina* «fiMiieriiu. kt-
N.
N.
936
hina. tiufina; im g*./?/. finstrinon. tou«
genon? und d. pL linsinin. brutinon.
finstrinoD. burghorinon» hohinoiL
tiufinon. lustsaminon. liubsaminon.
leitaaminon. minnisamiiion.
rg. in n. a. pL wiolichina. muotigrna.
anachominina.
I. in n,pL festinna u. d.pl. burdinum.
^on dem Thema aaf ina kommt auch in
L 347. der n. pl. enginen, in D. IL 353.
f. pnhollichinun und in Zf. n. pl. fol-
nnn: nach schwacher Dekl. vor *).
ach dieser Auseinanderselzung mufs Grimnrs
lung und Theorie seiner 2^*"^ starken und
iwachen Deklination der fem., sowohl in
iheren Abfassung (deutsche Gr. 1.) als in
leuerten (deuUche Gr. IIL S. 503^507;
bschnitt a, auf S. 336 ist ganz zo streichen)
igt werden.
erlaube mir hier zugleich die Anordnung
hl sämmtlicher Deklinationen mit wenigen
i festzustellen. Die Substantiva, deren Thema
wie Bopp annimmt, mit an, An, son-
onit dem Geschlechtssuffix masc. A (allhd.
frt. 6 (ahd. A) oder EI (ahd. 1), n^utr. 6
L oder A) endigt, nehmen im INominativ
as Flexionssuffix an, in den übrigen casi-
iCser dem d.pL) fügen sie dem Geschlechts-
zunächst ein N bei, und lassen im Gothi-
ilsdann erst (aulser im dat. und acc. sing.,
le Flexionssuffix bleiben und mit dem an-
Lcn M schlicfscn) das Flexionssuffix antre-
1 Ahd. aber fallen hinter dem angehängten
llen cadbus (aufser im g. pl.) die Flexions-
ab. Diese Deklination ist die sogenannte
che^ oder N- Deklination. Da im Goth*
bd. die mosc. auf JA (ahd. JO) und die
jf JO (ahd. JA) eben so wie die masc. auf
O) und fem. auf ö (ahd. Ä) mit dem Ge-
tssuffix masc. A (ahd. O) ufid fem. ö (ahd.
igen und auch mit dem masc. auf A (ahd.
i fem. auf ö (ahd. A) ganz gleich flekti-
d ferner im Gothischen die Deklination der
if EI ganz diesell[£ ist, wie die der femi-
if ö, und im Ahd. die fem. auf 1 alle De*
Dsfahigkeit verloren haben und entweder
; casibus 1 behalten oder in allen casibiis
m nom. sing.) hinter dem 1 ein N anneh-
Iso keine Ueklinalion bilden, so giebt es,
r Eine schwache neutrale, audi nur Eine
l) achwache männliche und nur Eine (nicht
Wie bei. den snbst. fem. auf I wird andi den
subst. netitr. auf i ein N theils schon im No-
minativ angebangt, theili in den obliquen cas.
der Flexion vorgesetzt, z. B. pechin neben
pechi, magalin neben magati, fingirin
neben fingeri, fulin neben fuli, kizzin ne-
ben ki^zi, lorichin neben lorichL d. s. an-
dine in d. pl. andinum von andi, n»u.a.pL
iunginun von iungi (mit Uebergang in die
schwadie DekL), d.s. eimberine, if./7/.eim-
berinen von eimberi; s. auch die neufr. auf
-ili mit der Nebenform -ilin in SufQx L.
Auch gumnhin, resina, ist vielleicht ursprüng-
lich gummt Ist cussin auch aus cussi oder
umgekehrt cussi ans cussin entstanden? wie
chnmi aus chumin? Auch ma^c. auf I schei-
nen ein N angefügt zu haben, wenn in nau*
frngnSf scefsaufi. R. und sceifsophin. Ib.
naufragium zu lesen ist Cf. auch //. pl. cn-
zinon von eorzo und s. IN unter Nr. 2. in
3) schwache weibliche. Für die starkdeklinieren-
den snbst.y d. h. für diejenigen subst., die ihr Ge»
schlecht nicht im Nominativ durch die Geschlechts-
sufiixe. bezeichnen 9 sondern dem Nominativ beim
masc. und fem. das Nominativsufiix S anfügen,
(oder» wenn ihr Thema consonantisch auslautet
kein Flexionssuffix annehmen), beim fem. , wenn
es auf A endigt, dieses zn A verkürzen und ohne
das Flexionssuffix S lassen, und beim neutr. üe»
xionslos bleiben, und, wenn es mit A gebildet ist^
aach dieses A abwerfen, sind hingegen 4 Dekli.
nationen für die subst. masc, 4 für die subst.
fem. und [wenn es auch neutra mit consonanti-
Sfcbem Auslaut oder mit dem Ableilungssuffix I
giebt (die im Gothischen auf einen Cbnsonanten
oder auf I im Nonn'nativ auslautenden neutr. ver-
rathen durch ihre Deklination überall ein Thema
auf A oder JA, dessen A im Nominativ abgefallen
ist)] 4 für die subst. neut., aber nicht nach Grimms
sondern nach folgender Vertbeihmgr
DekL I« für die subst. mit dem Ableitungsuffix
masc. u. neutr. A oder JA, fem.
ö (ahd. Ä) oder J6 (ahd. Jl). —
Grimms !*• \x. 2»« Dekl,
Dekl. IL för die subst. mit dem Ableitungs-
suffix I. — Grimm*s 4*« Dekl.
Diekl« IIL für die subst mit dem Ableitungs-
suffix ü. — Grimm's 3»* Dekl.
T)&\. IV. für die subst. mit consonantischem
Auslaut — Grimm's Anomalien.
d37
K
N.
938
SuTGx N. Selbst in IN (aucli lu en oiltsicllt,
z. B. in wirlen, herzogen), das in offin,
ceitin, esilin. weberin, irwurigarin, wi-
fitniin, fiill^jißlarin, lewin, tupin, manin,
mannin, gonimannin, m^gin, bTachin, (iU
lolin, phain, fianlin, friunlin, pbistrin,
fulisin, gulin, chaiserin, chnningin, gra-
vin, gcsiin, cbnetarin, hanin, drcchin,
drutin, herizohin, zum^rin, zoubrarin,
zuhtarin, Äcelchin, forasagin, so wje bei
^irtun (cf. fahsun, /owi>. Pa)^ lungon in
un, den Anschein eines weiblichen Geschlechls-
sufüxes gewonnen hat, sehe ich N nicht als
SufG;Ci sondern als einen an das weibliche Suflix
l an<'ehängt n Buchstaben an; z. B. aus dem
weiblichen part. fianti (im GoÜi. zoigt sich
noch diese weibliche Bildung des />^rf.) enUland
fiantin wie in dem oben abgebaltenen fem.
auf 1 die Nebenfann in. Dodi will ich dieses
nicht so verstanden wissen, als wenn alle diese
feminina ursprünälich sich aus fem. auf l ent-
wickelt haben, siöndcrn das in einigen fem. aus
1 cnUvickelle i n ward später als weibliches Suf-
fix angesehen und als solches angewandl. Das
Golhische kennt diese Anfügung des N noch
nicht und braucht nur noch allein Ö (aus Ä)
zur Molion. Man könnte zwar auch annehmen,
dafs dieses IN aus IM durch Abfall des A enU
standen sey; aber dieses INA ist selbst kein
ursprüngliches Sulfix (aufser wenn es sich auf
ein musc. auf IN stützen sollte), sondern es
hat sich erst dadurch erzeugt, dafs zuerst das
Suffix l sich mit N bekleidet und alddann noch
das Suffix k (auch 1, z. B. menniskini) an-
genommen hat, z. B. festi, feslin, festina.
Die hicher gehörigen Wörler sind lisina (ne-
ben lesa). elina? lewino. wullina^ lugina?
lungina. redina. meisterina. muhsina.
niistin^. mettina. festina. phistrina« fin-
strina. kctina. chuchina. chevina. cru-
sina. chualina. derrina. putina. scugina
und vielleicht auch einige unter dem beim Suf-
fijt IN unter Nr. I. 2. im Suffix N aRgefiihKen
Wörter; cf. auch die n. pr. f. ilina. emina.
Eben so wenig ist inna in esilinna. affinna.
niaginna. maninna.m eist rinn a.brachinna.
brutinna. friuntinna. chuninginna. ke-
linna. ehovinna. heninna. cbesliQ«a.iriN
linna. cwartijina. wostinna. walahioBa,
druXinnn. leiginna. chintlragerinne. lon-
ginna. long inna. scuginna. s aha inna, odtr
cnna, unna (cC Sufdx UN und Suffix N) ia
ke'tenna. wirlenna. gutenna. chophenni
[Iruhlenna in N. 3S, ä, welches Gciaim, aber
nur als ein ihm unverständliches Worty unter
die Ableitungen mit NN aufgenommen bat, ist
nicht hieher zu zählen, sondeni in trübten ai
(jB. Partikel NA) zu bessern], woatnnna« pir*
tunna. mistunnea. lungunna. hobnnni
wirkliches Suffix, sondern nur durch Gcmioation
eines eingeschobenen N entstanden«
Dieselbe Einschiebung des N, durch die dn
weibliche 1 zu INA ^erlängeK wird, findet lidi
auch an der Verlängerung des weiblichen k n
ANA (hinter B zu NA geworden), ONA, U:U
in den weiblichen n.pr. atana. adelane. adi-
lene. adalina (zu LNA?). otilana. waldra«
dana. berhtradann. lollana. anslenbaai.
moterane. boazilane. bcrsprcdane. fa«
ranc. adalfarane. listillona. bettone, pc*
riltalone. adaluna« adalpirna. hizipirna;
vielleicht auch in den subst, uohsana, troo*
Sana (cf. AN in Suffix N. L !•)• Auch [d
die subst* ostroni, westroni, nordroni
(nordruni), sundroni, auch ad/, nordra*
Der] in den mannlichen n. pr. altuni (all
alto). alpuni. ebroni. eburini. adalanl
aotlunL erluni. erleni. eskini. walanL
wanzoni. liubunl baldini.beItHni.bobnaii
betuni. bettoni. wanzino; auch in agino!
(cf. IN in Suffix N. I. (. 2.) wie in den mina-
liehen n. pr. eichin. atin. auttin. altin. al-
pin, immin. amin. erlin. walchin. wenziai
werin. leubia. pitin. rau.tin. berlen. bai»
min. pipin. pinsin. hrodin. agilin. adaghi*
lin. ennilin. watilin. witilin. puabilil
(cf. IN in Suffix N. I. 1. 2.) ist die Anfugof
eines' N und nicht ein Bildungssuffix N aius
nehmen. Audi in den FiuTsnanien regin. rt-
tin. Sabrina, fachina. wirmina. aiganai
sigena? und in den Ortsnamen crnona. sr*
gona. alkena. angin, ilmina. alzina. cno-
lina. wangiona« walina. wirtina. legiaSi
lephaoa. longion« regina. rntin. miasa^
N.
na« borchana (Insel), turn? Cf. Suf-
er nehmen auch die Adjektitre auf I im
kliv bisweilen ein N an, in nnede-
oldfarwin (oder ist es goldfarwln;
U In in Suffix N). hwtlin (oder ist es
t?)* ateilin. gizwinclin. guotspra-
und selbst von denen auf iN (s. SufGx
d einige vielleicht keine Bildungen mit
ffix In, sondern ihr N ist nur angefügter
ibe, z. B. in goldfarwin.
Einsphallung eines M zwischen I und
Suffix JA scheint angenommen werden
sen, in redina neben redia, chevina
chevia, wenn- man nicht redia und
erst zu rcdi und chevi werden lassen
&ben redia und chevia auch ein redt
evi annehmen wilL Cf. Suffix N.
t bei einigen Verbis ist das an die Wur-
igte N vielleicht nicht immer als Abtei-
les Verbs entweder unmittelbar aus der
oder aus einem mit AN gebildeten tio-
nzuseben, sondern nur eingeschoben, z.
tornjan? Cf. die Verba beim Suffix N.
ch schiebt sicli N auch bei andern Bil-
eip, z. B. chelnari. gartinari. mu-
Testinari. wizinari^ chastinari.
nari. truganari. ernust. werna^ne-
rra). bina. zwene. zweinzug. zwi-
, auch in obnehti. obenahtig. obe-
i. uzenabtigi? fornahiig^ fornah.
der ist hier an ein Siiffix N das Suffix
chängt? auch bei Anfügung des Suffixes
z. B, abohnassi.
rfung des N im Nominativ der schwach-
rcDdcn nomina ist nur in einigen Fäl-
Linchmen. S. meine Theorie der schwa-
eklination. Findet im Ahd. auch Aus-
; eines N aus der Mitte einer Sylbc statt?
imsylbcn tritt sie, aufser in isila, in*
e eil (über jugund s. JlJiNAjJ5 vicl-
1 dem Suffix ing, bei einigen Wörtern
im Denkmälern, z. B. in kunig st ku-
wenn dieses auch früher, schon kunig
i seyn sollte, cf. Suffix ng, und was oben
c Einschiebung des N. gesagt ist, auch
N.
940
das ihere honag mit dem spatern honang,
das vielleichi nur Dialektform ist (nur in N.
Rfcp. Org. Pnid. !.)• So findet sich auch in N.
Mcp. Oi^. Bo. 5. tuged st. tugend, und in
Hd. Tochezen st vochenzun*
Gemination des N findet weder nach langen
Vokalen (aulser wo NN aus NJ entstanden Ist,
wie %. B. in suannan) noch am Ende eines
Wortes statt (cf. II, rr, mm). Einige NN ha-
ben sich aus dem einfachen N hinter dem kur-
zen Vokal der Wurzel [oder auch einiger Suf-
fixe, wie des Infinitivsuffixes an (nicht des No-
niinalsuffixes an) und des weiblichen Motions.
suffixeS' in] entwickelt, andere sind aus mn
(z. B. in nennan aus nemnan) oder aus nj
(z. B. in brunna aus brunja, dennan aus
denfan, meinnan aus meinjan) entsfanden«
Sollte auch RN, ND sich im Althd. in NN as-
similircn? Für sinn an, proßcisciy z. B. findet
sich im Sanskr. keine Wurzel fan; es bieten
sieh aber fri und Tat, beide ire bedeutend, als
Wurzel dar; aus ersterem kann far, und durch
Anfügung eines N (s. oben über den Antritt
des N) farn und hieraus durch Assimilation
fann, aus dem letztern, fat, kann durch Ein-
Schiebung eines N (s. oben über die Elnschie-
bung des N) fand und hieraus durch Assimila-
iion fann geworden seyn.
Einige anlautende N sind theils ans in ent-
standen, in: neben st in eben, eonaltri
st eo in altri, neonaldre st neo in aldre
noh nalthere st noh in althere, vielleicht
auch in: i^ner und nioner st io in er und
nio in er; theils aus ni, in: nio st ni io
nalles st ni alles, nein st ni ein, nicht
st ni ieht, nibu st ni ihn, wie in nist st
ni ist, nintfahent st ni intfahent und ahn-
liehen Zusammenziehungen.
In einigen Wortern ist das im Anlaut erschei-
nende N ursprüngliches IIN (cf. HL, HR, HVV),
das nur noch in den ältesten Quellen angetrof-
fen, sp'ater aber abgeworfen wird. Dieses HN
kann ich für das Althd. mit Sicherheit nur den
wurzeio HNIG, HNU, KNUT
zuweisen; vielleicht ist aber auch in hnapf und
hnol das anlautende H organisch.
[60]
Ui
N.
N.
Aiiber dem oben erwähnten H stehen Tor N
im Anlaut nur G [nicht immer znr Wurzel ge-
hörig, sondern «Is Präfix (ga)], K (CH), F
(Y) und S.
Als In- und Auslaut schlieEst sich N (aber
nie als radikaler llieil und, aufser an R und
'neUeicbt auch bisweilen an S, nur durch Aus^
wurf eines Vokals) an alle ai^dere Consonanten
an; am leichtesten an R, H^ S.
An in- und auslautendes N (anlautendes N
leidet keinen Consonanten unmittelbar hinter sich)
schliefscn sich nur Gutturale und Dentale ond
bbweilen F an. -
Dicf starkconjugterenden verba, deren Stamm-
sjlbc mit n oder nn, oder ng, nch, nd, nl,
ns endigt I stammen nur von Wurzeln, denen
A oder J als Wurzel vokal zukommt, nicht Von
Wurzeln mit U. Es sind folgende:
spanan. chlenan.
chinan. grinan« hrinan. sctnan. swlnftn.
bannan. spannan. winnan. linnan. rtn-
nan. brinnan. ginnan* chlinnan? spin-
nan. sinnan.
gangan (hangan). Iingan* bringan* chUn-
gan? hringan» dringan* twingan. sin-
gan« slingan. springan. trinchan« stin-
chan« sinchan. hinchan.
blantan. stantan« wintan. hintan, seritt-
ian. ganindan. findan. slindan» swin-
dan.
dinsan,
IN* SnfBx. (CL Raumpartikel riA. /
L Bildungssuffix. Zu vergleichen sind die %\t.
Suffixe an, ana, ani, in, ina, ina, na^
nu; auch at? tu (ta)'^ Es bildet
A) den Infinitiv [man verg^ das skr. Suffix a nra ;
aus dem T in dem skr* Infinitiv tum
(von ta, tu) hi die ahd. Infinitivenditng
a n wohl nicht entstanden y doch cC das Par-
ticipialsuffix an mit dem skr. ta, na] ik
erscheint nach Verschiedenheit der Conj^
der verba, von denen der Infi gebildet
ist (s. Sprachschatz L S.. 264 — 267. u.
530 — 566. )i als
1. AN im Infinitiv der starken und 1^
schwächen Conjugation^ a. B* cftai
hau, jetan, wahsan, wichai(,
tan, wallan, werdan^ wiiffia
zan, liugan, ratan, meiz*n;
Jan, wegfan, nerjan, irpnrjali,i
5an, hugjan, nrspurja-n, ske
uaban, eckan, keanckan, nrac
giavaran, illan, anazan, arpe
gir^an. Diese ungeschwäcbte Fori
det sich, unvermischt mit abgeadi^
ten Formen , in : Aid. 4. Ar. 1. B
& Bo. 3. d Co. 3. Can. 1. 3. !
D. IL 284. 285. 286. 313. 334. 341
345. 347. 351. Da. E. Ec Em. 2i
£p. can. L 2. 3. 4. Gc. 1. 5. 6. 12
S. Gh. 1. Is. 2. Juv. 3. Ky. Le.
JLa. L 1. MaL Prud. 2. 4. Pers. S
Rg. 2. S. SI. Sg. 70. 292. Sal. 2. 4
1. 2. 3. 3. VS. Wess. W. Wu. «
Dagegen zeigt sich
AN und EN in Bib. 1. 9. 10. 12. i;
Can. 4. 10. 11. Ct E. Em. 1—2.
Frg. Gc. 3. 4. 8. Gh. 3. 4 Gx. i
Ib. k. Is. K. gl K. M. Mart. Mos.
0. Pa. Pn. R. Ba. Bd. Bf. Sb. Sg.
913. T. Wo. 2. X.
AN und IN in Can. 6. 7. Co. 4. C
Le. i.
AN, EN und IN in A. Ar. 2. Bib. 4.
7. Bo. 5.. Can. 13. Gc. 7. Gd. 1.
AN, IN und UN in Gd. 3. Prud. 1.
pituuygiweichuuy arwartun,sii
AN, EN, in; ON in Oü. W. z. R
ton, vurebringon.
Nur abgeschwächte Form kommt v(
EN in Can. 8. Co. 1. 2. D. 11. 285.
328. 33a 339. 341. 349. 351. Gc \
Gg. Ho. 2. L. Mu. Mcp< OA. Ps. 1.
Bg. 1. Seh. 75. Schw. Sg. 183. Wn
z. B. czen, }ehen, werden; no
irren, weken.
EN und IN in Bo. 2. Db. Eb. Uo.
Org. Ilc Syl.
EN und ON in ZI
EN und UN in Sal. 1. .
EN, IN und ON in N.
EN, IN und UN in Virg
\
N;
N.
944
IN itr Bib. 4. Can. 5. D. IL 311. 314.323.
333. 341. 343. 348. 351. Ep. can. 6. F.
I. 2. Rg. 3.S. B. begiebin^ ivahsin,
lidin, vrotiO) waniiii listin.
. ^N im Infinitiv der 3**» schwachen Conju-
gation» z. B. garneoi eren, wahhen,
wählen, weichen, wonen, warten,
wcren, warlnen, hlinen, hangen,
hören, haben, hlosen, darben, li-
ehen, langen, losgen^ leben, roten,
ramen, piporagen, folgen, fragen,
ehalten, sagen, awigen. Dagegen fin-
det sich
AN in Bib. 10. 13. Can. 10. Ep. can. 1.
3. 4. Gc, 3. 8. Gd. 1. Gh. 3. Le. 1. 3.
M. Mart OtL Prud. 1. Pa. Rb. Tg. 3. 5.
Virg. Wm.
in: wahtan^ giwonan, leban, lih-
h'an, raman, rifan, gibitaran, fra-
gan, haban, hangan, darban^ do-
lan, sagan, giswigan.
IN in Bib. 5. z. B. leb in.
feN und AN in Bib. 1. 2. 0.
fcN nnd IN in N. Org.
. ON im Infinitiv der 2^" schwachen Conju^
gation, z. B. in ebonon, ahton, ähton,
auchon, atomon, offanon, avaron,
ophoron, ellenon, andon, willon,
bewaron, willeon, redioii, herion,
suntcon, tretton. Statt dessen zeigt sich
€N in Bib. 1. 2. 7. Bed. 2. Can. 10. D.
II. 353. Ec. Gc 3. Gd. 1. 2. Gh. 1. 2.
4. Ib. M. Mart Pmd. 1. Sal. 1. Sb.
Virgv z. B altun, atomun, geinun,
Hzarwurzorif, girigilnn, redinun,
ratissun, ratiscun, machnn, gime-
Tun, gaganmczun, kcpluotigun,
braehun, prastun, angifartun, gau-
garnn, gichorun, chofun.
A]N in Can. 12. Hr. Wm. z. B. wunta-
ran, macban, chosan^ biscawan.
EN in Bib. 5. Ho. 2. in heilscewen»
spentcn.
IN in Bib. 4. 5. 6. Gd. 3. Tr. in ebioin,
widereschin, redin, gichorin, cho-
«inw
Hinter L nnd R nelimen D. III. 45.
Mcp. und N. auch bisweilen blofs N an,
z. B. suln, gebern, ferbern.
Bemerkt müssen noch werden die Inf.
gdn undgftn, stän und stin, siän (aus
filahan), tuan neben tuon, tuen, tuoan.
In der Deklination gcminiert gewöhnlich
das N des Infinitivs, z. B.
g. Icsannes, rihtenncs, wcrennes,
wuocheronnis, capitulunnes.
J. ezanne, gehanne, wepanne, ba-
weganne, wallanne, winnanne,
wizanne, biwisanne, uopanne,
ougenne, kierranne, girranne, ge-
wurchenne, ahtonne, aachonne,
offenonne, offoroiine^ ellinonne,
emizigonne, gimachunne," for- .
scunne, giepanmezzunne, to-
punne, gipezirunne, midinne,
werinne, wintinne, irrettinne,
anazanna, ezzanna, jaganna^wer-
fenna, wizann a, galutaranna, le-
benna, angaltenna, gegerunna,
schenchenna, sentenna, sni^
danna, suochenna, firsuig4!nna,
sculdanna, irpelginna, chlagun-
na, traginna, wechanni, wihanni, '
quethanni, intrinninni, vuri zi
pringinni, zanunni; ferennu.
d, pL? halsannun, troffizzannuni.
In Gc, 3. W. Wm. gl. K. Pa. kommt
auch ungeminiertes N in der Deklination
vor, in eichene, arbeitene, uberwin-
dene, nemene, opfrono, fraganu. In
Can. 13. steht der dat. saganena wohl
als Schreibfehler.
Sollten die Infinitive auch das weibliche
Suffix t annehmen und einige (mit ? be-
zeichneten) siibsty die hier weiter unten
bei dem part. praet. aufgenommen sind,
bleher gerechnet werden?
Der Infinitiv nimmt auch Compoa. mjlr
lih an (cf. das folgende pnrL praet., aber,
auch das pari, praes. in NT): bringan-
lih (neben bringantlih). n^hfolgan-
liho. pruhanlib. gihellanlih? zirgan-
[60']
915
N.
N.
m
lih (neben zirgantlib). nnarrekinllh
(neben nnarrechentlih). farsebanlih
(neben farsebantlih). unarmuodenlih»
unplwananlib. unbilinnanlib. un« «
virmitanllh? scerienlib. minneonlih
(neben minnontlih). unercherranlih
(neben unercherranillh). bizeieban*
lih (neben bizeichantlih). onarpe*
tonlih«
B) Die part. praet. pass., die mit Wurzel Ver-
ben zusammenhangen (merkwürdig ist ca-
folgan, consecutus. Pa. und firspurnan,
offensus. gl. K.). Es ist, wie die sanskr.
SutHxe des parL praet^pass. ta, na und
seine Dekl« zeigt, vollständig als NA an-
zusetzen. Die Form, in der es regelmä-
fsig erscheint, ist AN und gewöhnlich sieht
es mit dem Präfix GA, z. B* gawahsan,
gawigan, garatan, selten ohne GA, nur
in frezan. wuntan. wordan. worfan.
rnnnan. boran. follapetan« bizzen»
brungan. funian. kepan. trostan. tri-
pan. trunchan. knitan. graban. Fol-
quetan. altquetan. qucman. faapan.
hcizzan. holan. ana si hangan. trun-
chan. zogan. balpscritan. scaffan»
acriban. scruntan. — AuCscr
AN in Aid. 1. 2. 3. & Bib. 3. Bo. 2. BK
Bed. 2. Can. 2. 3. 4. 12. Co. 4. D. IL
263. 282. 285. 314. 325. 326. 327. 329.
332. 333. 334. 336. 337. 338. 339. 340.
342. 344. 348. 378. Da. Em. 26. 27. 29.
30. 33. Ep. can. 1. 3. 4. E. Ee. 2. Frg.
Ge. 4. 9. 12. Gd. 2. Gh. 2. 4. Hild. Is.
2. KA. OA. Or. 1. 2. Pb, 2. Prud. 2. 4.
Pers. 2. R. Rd. Re. Rf. Rx. RB. S. Sbe.
Sg. 70. 184. 193. 240. 292. 911. 913.
Tg. 1. V. VP. L 4. Wo. 2. 3- Wn.
86a X.
erscheint
AN und EN in Bib. iO. Bo. 3. 4 5. Can.
6. 10. 11. EU Ge. 1. 5. 6. Gd. 1. Gh. 5.
Gx. K. Pa. Seh. 85- Tg. 5. W. Wra-
AN und IN in Bib. 12. Ec. 1. Gh. 1. Ja.
gl K. Le. 1. 2. 3. Ps. 2. Sb. Tg. 3.
AN, EN und IN in A. Bib. 1. % 6. 7. 9;
13. Bo. 1. Ct. Can. 7. £p. can. 2. Enu
1—24. Gc 8. Gh. 3. M Mart Rb. Bj^
1. 2.
AN und ON in Can. 9. Oa. Pn. SI.
AN und UN in Can. 1. (ongidonsaik)
AN, EN und ON in H. Ib. Is. Ra. T.
AN, EN und UN in Bib. 11. (arscrotan.)
AN, EN, IN und ON in Can. 13. Gc 3.
N. O. Prnd. 1. Virg.
AN, EN, IN, ON, UN in Ic Prnd. 1. (gi.
spannun.)
EN in Ar. 4. Bib. 4. Co. 12. Cr. D. IL
284. 311. 313. 315. 316. 318.322.32&
328. 336. 338. 340. 344. 346. 347. 349.
377. Db. Em. 32. F. 2. Gc. 2. 10. Hs.
L. La. I. 1. Le, 4. Mos. Mo* Pr. m.
Pro. 2. Ps. 1. Seh. 75. SC VP. 2. Wi
460. z. B. ferjehen.
IN in Ar. 2. Can. 1. D. 11. 312. 313.334
336. 337. 344. 349. 35a 351. Db. Em. 31.
Ep. P. 1. Gd. 3. Hör. SaL 3. Sg. 183L
Zf. 1. B. gigelinin.
ON in D. II. 337. (giperonaz.)
UN in D. II. 340. 342. in giswallun.
EN und IN in Bib. Bib. & Can. 5. F. i.
Dd. Ho. Mcp. N. U. Org. SaL 1. 2. i
Syl. Tr.
EN und ON in Rc (nngirochon)
Die Endungen ON und UN sind oft duitb
Assimilatioa mit dem in der Nahe stebeor
den Vokal herrorgebracfat (aber nicht im*
mer), auch sieht ON in den mehrsten Pil-
len im flektierten anstände« Man veigleicbc
die folgende Aufstellung deCfflDr^ in die-
ser Form: erslagon. gischaldon. far-
holon. ungirochon. gitragon. geno-
mon. giraton. gelogon. bifalobon.gf
coronero. ferchoronaiL chiholonoi
anabrungono. intproltono. ginaont»
girizona. irkolgono. chiborgoniOi
nnpilipono (iudesinenterj, gil^g^^BO.
nngaporon«. einboronon.:gjporoniii
— gesuullun. gispanun. biduungiift
kilruugun. furrdunsun. arscroUiL
durhworfunun. geunatunio.^
Hinter L, R, H, S findet sich N unoüt-
telbar angeßigt be£ Bib. 5. Bo. 4. 5.
r
ist.
N.
948
Mcp. N. Org. Oll. Prud. 2. St. Tr. Witt.
Wo. 2. in ferholn. giitialncmo. giarn.
geborn. ferlora. fdrxarn. gechorncn
gescorn — . beseorn-^. prfelffhna. bi-
folohn«. erwahsnia,
Eine Zusammenziehnng findet auch in
git2n statt
Ton diesem part. (cf. aneh die pari,
praet. der schwachen Conj. ) werden durch
1 (bisweilen vielleidit auch durch A, cf.
g. 3. nnpistantano. Gc. 8.) $ubst. fem.
gebildet, die dem grofsten Theile nach
Sprachsdiatz I. S. 29. 30. verzeichnet sind
und die ich hiermit noch vervollständige:
erwerni? ferworreni. gewazeni? far-
leganL pilohhani. gilitani. hinagil»-
tani. gilerani? zilazani? irredani?
vnriprnnnani. wtdarmezzini. nngino-
mani. kibolgani. avurborins. erist«
b'orini. widarboreni. gibuntani. in-
pvtant. irbotani« anaprungani. um-
bipifangani. erfareni« framkifarani.r
gfgangenni. ufarhabani. haltinL gr-
baltini. fartarefaini? «mbetrogcni.
gidruBgini. nnbedunngen-i. ungizo*
gani gisalzani gesprocbeni (istaudi
vrsuohnt und wihmei so zu nehmen?)«
Sollten einige aus dem Infinrirv abgeleitet
aejrttf zumal bei fehlendem Umlaut
Auch das pari, ohne weitere Ableitung
übersetzt bisweilen stibsf.j z. B. ira, ga-
polgan. Pa. cwisiipaiio, zis-amana gt-
drungan. Ec.
Andi mit assi (a), as^idi (a) werde»
Ton diesem j9^rf. prai^. Subslantia gebil-
det: ziwerf0essi?'giwuB'tinussida. b»-
wsntinussida. piwollawissida. we^
•eoussi'da^ arlosnessi? forfazanisaik
intldehanaasr. pi-lochanissa; farlo-
ran'issa^ flornnssi« ferlo-ranusslda.*
iairiganressi. forradannesai; raln>is^
otda? poIcnU'Ssa? potcnussida? ar-
pölgannssi. arpolgannussida» an-t-
fangnis^a? fnn-tannissa. funtni^sida«-
bi'fantannrssK bifuntannls^ida. ar*
fofttinu'Ssidat pnfuntnnssida;' ingalt*^
Bisset avfiu'eni'amisaib' iMnpjpq^uema>-^
C)
nassi. gahaltnassf? gihatCnissa? bi-
haltne«si? gihworfanissa. hthaban-
nessi?brhabannissfda?gihell>anussi?
irstantannessi. arstantnissi? fir-
atantnissi? ferstantnisseda? bisnit-
nessi? Da das Suffix asffi. etc. auch oft.
0
mit Vorselzung emes N als nassi ange^
hängt wird, so sind vielleicht mehrere der
hier aufgerührten Wörter nicht mit dem
part.t sondern mit der Wurzel (die auch
bisweilen ihren- Vokal verändert haben kann)
zosammengeselzt* Seilten einige auch Ab-
leitungen aus Infinitiven seyn?
Zusammensetzungen des part. praet* fin-
den nur mit lih, hert, acaft slalt
nnuperWHntanlih. unbilibanlih? gi-
leganlih? antfnntanlih. nnpivan-
ganlih? pifolahanlih. nnerfaran*
lih? nnpfporganlih« unkrpoganlih.
gicozanlib. eachoranlih. ercho-
menlib? ferbolanlih. gttraganlih?
vnbitroganlih, gezogenUk ungi-
aewanlik
wtzanheit« forloranheit fermezzen^
heit. bitruncanheit
bolgenscaft
Diejenigen von diesen Wörtern, die in
der Wnrzelsylbe keinen Ablaut zeigen, kon-
. Ben auch mit dem Infinkiv componiert seyn;
ef. auch die ZusammcHselzungen ml dcrä
parf. praes. m NTr
substantwa und adjcetiva.
a^ subsianlivff*
\) AN [d. h. ANA, ANU (cf. dovn, golh.
thaurnur),- APil ist nicht nachzuwei-
sen} und ANI (ans ANJA> fiir masc»
Hnd neuir.y und mit dem mannt Ge-
schlechCssnflßx 0 (goth; A) als ANO
für nmsc. mit den weibl. Geschlechts-
Suffixen Ä und I, als ANA^ ANI für
femin. Diese AN • Form sebwäeht sich
»icbl nur kl ENy }N, ON, UN ab, son-
dern erscheint auch bisweilen nur als
N, wie steh aua Mgender Zusammen-
steil ung ergiebt
ofc ohne Geschlechtssuffikr
AI^ und ANI, bukmvj? ofan. eil an
\
949
\
N.
cUiao. ampian? (oder ampana?). ir«
man (als erster Theil componierter n.pr.).
aran (neben arOi /*•). ostan (»• u. n.).
wagnn. wotan. westan. %vaganleisan?
(in Ja. neben waganleisa, f. anderer
QucUcn). rcgan. rogan. morgan. mit«
tan? (in mittangart, mittingart, ne-
ben mitligart, miltilgart, goth. mid-
jungardy angels. middangeard, oder
ist mittan Adj.?). nordan. foih^an? (ist
CS neut.?). hraban. hagan. hafan. (ga.
langan und galgan« Qalgant.) goman?
(ci. die Form gomen; oder ist goman
ans gomT-man entstanden?) degan. tra-
han. saban. segan. sundan. Hirher
. auch die Alannsnamen: odan, ^valan (?
4>der ist N nur angehängt?), nentra: ei-
gan (isan ist aus isarn entstanden)« wa«*
fan. wolcban. lehan. lafahan. reisan.
magan. panfahan. feihan (odermajc.?).
gaman (oder masc,?). zeihhan. zoran.
(wenn zoranouga Lieber gehört). Sollte
auch derpan, azyma, bieher gehören?
anch pilipan^e^ca? alamuosan ist wohl
als Umbildung des griech. Wortes anzuse^
hen. — giwafani.
Bei A. Aid. 4. Bib. fiib. 1. 2. 3. 4. 7.
a 9. 10. 11. i% 13. Bl. Bo. 1. 3.. C. Can.
1. 7. 10. II. 18. 13. Da..D. 1. 342. II.
285. 311. 316. 318. 340. 341. 345. 378.
p. in. 76. Em. 1—24. 29. 31. 32. Ep.
can. 2. F. 1. 2. Frg. Tr. Ew. Gc. 1. 3. 4.
5. 6. 8. Gd. 1. 3. 5. Gb. 1. 3. 6. Gx. H.
Ja. Ib. Ic K. Ka. gl. K. L. Le. 1. 2. 3.
Lu. M. Mart. Mat. Mon. 2. Mos. N. O. Pa.
Prud. 1. Pr. e. m. v. Ps. 2. R. Ra. Rh.
Rd. Rf. Rg. 1. S. Sal 2. 4. Sb. Sg. 70.
184. 242. 292. 299. 913. SC. SI. T. Tr.
Tg. 1- 3. Virg. W. Wra. Wn. 232. 863.
3355. W.o. 3. Z. gl. zw. L. rip. L. alam.
EN und ENI. masc.: ofen. jellen. aren.
Osten, wagen, laugen, regen, roten
(St^one). morgen, hagen, hafen. degen.
traben, sahen, segen. nentr: eigen,
wafen. woVchen. lachen (remedium)*
analehen. lahhan. bouehen. gamen.
zeichen, zoren« — gewafeni. Bei A»
N.
Aid. 4. Ar. a Bib. S. 6. d. 13. fi
Bo. 5. Cr. Ct Db. D. II. 3l3. 314
327. 3^. D. IIL 60. Em. 31. F. 1.
Hd. Ho. 1. 2. qs. Ic. gl. I(. L. Le.
Mcp. IVIärt Mon. 2. Mos. N* N. U^ C
PO. 1. 2. Prud. 1. R. Ra. Rc. Bg.
Sal. 1. 2. Syl. Seh. 75. Sg. 183. St
Viig- Wb. Wm. Wn. 282. 460. 8f
L. Roth.
IN und INL masc,: ofin. ellin« arii
gin. lougin. regln, rotin (SX^one]
tin? morgin. hagin. hafin. dagi
hin. Sabin, sceffin (oder zu IN'
aus sceffi?). Gehören bieher die 1
namen eichin, atin etc. (s. IN in
acgin. nmtr.t eigin. wafin. wo
lachin (remediumj. lehin. lahhi:
gin. pouchin« gamin. zeichio.
wafini. gidigini. Bei A. Ar. 2. Bi
2. 5. 7. 11. 12. Can. 4. 7. a la
D. U. 319. 282. 327. Em. 1—24.
1. 2. Frg. Gg. H. Ho. 1. 2. Hs. Hd.
gl K. L. Le. 2.:M. Mos. N. N. II
O. Prud. 1. 2. Ra. Sal. 3. Seh. 75.
Syl. T. Tr. Wm. Zf. L. alam.
ON. masc: morgon. sapon boiBib.
C. ea. 1. M. Mon. 2. N. Sb. — a.
lonan. 0. -— Assimilation in deg
Virg. sabonon und gisegonot. T.
non (d. ph). O.; neutr, nur durch i
lation in zeichono, zeichonon.
konOy wolkonon. O. wolehon
%volchonom. gl. K. zcichonota.
UN. masc: rogun. degun bei D. I
. fls. L. Rotb. — polunoci, septent
Prud. 1« — neutr.: wolcbun, lad
Bib. 7. Pr. t Tr.
N, NI in den subst.^ die aus Würze
R -Auslaut durch dieses Sufiix gebildi
den. Ob und wo dieses N wirkli<
. Suffix AN ist, oder einem Suffix N
(und auch ANa) angehört, oder bl(
gefügtes, nicht ableitendes, N ist (<
im Buchstaben N) läfst sich nicht
mit Sicherheit entscheiden. Als Bil
fiufilx, und nicht als blofs angefiig
..nehme ich es in folgenden Wörter
M
5.
N.
953
fkäsc. hsLtn {od^T nmiir.?). dorn, scern
(in* nnd nj. -^ asni.
neutr. barn. garn. cfaorn (neben cha-
Tin und chorön). zürn (cF. zoren r.
znrunta). scern (m.u.n.J. — - hirni.
mittigarni. gistirni (gisiuni, gi-
atriuni; bieher?).
Ueber quirn und born (cf. aber aucb
die Nebenform boren) s. RN im Bucb-
alaben N. «^ Ist farn aaa farm? oder umi
gekehrt? — > In eichorn, ahorn, andorn,
jjiilarn^ sintarn, untarn^ zwitarn,
' isarn, felarn? auch im n. pr* ebarn,
lumn N ab angefügter Buchstabe (cf. ain-
tar neben sintarn) oder ab Suffix Na
' angesehen werden^ oder ist auch ein Suf-
fix RN, ARN, anzunehmen? Ci auch zwi-
taran neben zwitarn, wo freilich, wie
auch in den Obigen Formen chorin, cbo.
ron, hoiren^ zoren, zurunia, der Vo>
kal eingeschoben seyn könnte.
Bei Verlängerungen der subsi. auf AN,
durch Flexion oder fernere Ableitung, TäUt
das vor N atehende A bisweilen aus und
N schlieft sich unmittelblelt an die Stamm-
sylbe an, z. B. wafnun. Frg. wolcna
R. wolcnum. Frg. wolehnohti. Pa. el-
nungo. Rc lehnes. Pmd 2. £b. trüno
statt trafaano. N. Bo. 5. pouhna. VF.
pouhnun. Ec* unpauhnic. Pa. feihnot.
R« bivehnota. T. eignun. Sb. Can. 10.
zeihn-. Can. 9. Gh. 1. 2. 3. la. gl. K.
Lc. M. Mart 0. Pa. Pmd. 1. Ra. T. Wok
3. Mit dem Geschlecbtssuffix*
ANO (INO, NO) für masc. pepano. scef-
fino (wenn sc eff in hieher gehört), cher-
no. sterno? sirno. scirno. — n. pr*
aachano. agino. ragino efc.; a. IN in
Nr. 2) und Anf&guDg des N' im Buchsta-
ben N.
ANA (ENi. INi? NNi? ÜNÄ), NÄ föri
fem. (brgana. tympana): agana (bie-
ber?). offena. ord'ena. lougna. diorna«
apilarna. stirna. amtrna. ferahana
(forliana, forhan, forchna, forana,
forchinne). crchana (n.pr.f.). Siehe
auch die n,pr^ f. auf ana im Buchstaben
N. — Ztf bemerken Im tkrfch das n.pAf.
> woldarniii. — - GefiÖren auch die Flufs-
aamon »darbar, isäna, waharna und
• andere auf -na hieher Z^ oder sind sie
mit aha, zusammengezogen zu a, kom»
penjert? Ortsnamen: rabana, auchiV^-
nasana ? ietisna ? Cf. die Ortsnamen mit
angehängtem N im Bochstaben N imd
' unten di^ Or!^- und Völkemamen.
2) IN für masc. und neotr. und mit den Ge-
achlecbtssuffixen 0 und A, als INO^ INA,
für masc. und fem. Ist unsicher, obgleich
schon im Gothischen [maurgin, kin*
6\T^ (praefectusjy himin, aigin, ragin,
fairina] einige subst. auf IN Torkom-
men; wenigstens ist es schwer zu ent-
scheiden, wo es ursprunglich und wo es
aus AN (vielleicht schon im Gothischen)
abgeschwächt ist; aufserdem sind die mehr-
aten subst. auf IN [die fem. (auf IN und
nicht auf INA) ohne Ausnahme] nur durch
Anfügung eines N entstanden. S. das Suf-
fix N in Nr. 1) und den Buchstaben N.
Hieher gehören yielleicht die masc. druh-
tin (welches nie als d ruht an vorkommt),
lenzin. sceffitt. lagin (^m.,ii. oder jf./^
(cf* auch die n. pr. auf IN im Bochsta-
ben N); auch immin (hymnus). perga-
min (m. oder n.^). cinamin (m. oder
n.7); die nrfi/. arin. erin. roskin? und
mit Geschleebtssuffix das masc. s c e f f i n o ?
nnd diej^/N. ebena. elina..lugina* er-
line. brabsina. firina. hegina« zi-
gena. evina (avtna). erina (arena).
chotina (eydomä). aegrna (sagina).
lutina (PB.. levina). Ct die Anfügung
des N im Buchstaben N.
Als Bildungssuffix ist N vielleicht auch in
einigen von den nom.prop.^ die beim Buch-
ataben N aufgeführt sind, anzunehmen^ auch
im n. pr* f lansonia, wie denn auch in
den Völker- und Ortsnamen ruieni, varini,
pirnni, levoni, morini, blanctoni, ieuloni,
tageni, gothiniy goiones, Imgones, caledö-
nia, codaniis fsinu^J das N zur Bildung des
Worts zu geboren scheint.
953
K
N.
m
If. aJ/eei. Ct. subsL und p4iH. praet.
1) AN (aus ANA); cF. die folgenden AbschwS-
cfaungen in EN, IN, ON, UN. eb an. ei-
gan. offan. erchan. «rvafan. an-
^afaji« magan. brehan. feiban. hei«
dan. basan. taugan. triicban. ein.
zeihan. sei tan. auma-nes bei Bib. 1.
2. 3. 6. 13. Can. 4. 10. II. 13. Ep. can.
1. 4. CU 72. D. Da. Em. 1—24. 29.
33. Ec. Frg. Gc. 1. 3. 4. 5. 6. 7. Gd.
2. 3. Gb. 1. % 3. 4. H. Ib. Is. K. gl. K.
tc. i. 3. M. Mart 0. Pa. Ps. 2. Pn.
Prud. 1. R. Ra. Rb. Rc. Sb. Sg. 913.
T. Virg. Wm. Wo. 2.
Hinter B wird blofis N suffigiert, in
firn. jgcrn. tarn (ist auch n oh turn,
liuohtiirn hiehcr zu zleh/en ? ) , auch
hinter andern Buchslaben bisweilen bei
Verlängerung des Wort« durch Flexion
/oder Ableitung, in jgiofnotomo. T.
hasna. Prud. 1. erchuo« ercna. Is.
beidn-. Bib. 2. Fvg. IIo. N. 0. taugn*-*.
Bib. 1. 2. Gh. t Ja. Ic. M. O. truchn-.
Em. 33. Pa. R. Rb. Virg. — Abschwä.
(cbungen des AN in'
JEN. eben, eigen, offen- erchenost.
brehcn. beiden, t^ugen^ truchen.
^eUen. symeoes bei Aid. 1. Bib. 5.
7. Bl, Bo. 5. Can. 4- 13. Co. D, H
313. 347. in. 464. Hd. Ho. Ic. Is. gl
K. Mcp. N. N. II. 0. Org. Ps. Rb. Rg.
2. Sal. 1. \S% \Vm.
IN. ebin. eigin. offin. heidin. taur
giu. truchin. megin bei A. Bib. 1,
2. 3. 5. 6. 7, D, IL 284. 328. 341.
Gc, 1. 6. Gh.. t 2. 3. 4. K. gl. K. Le.
1. 2. 3. M. Rfart. N. N. II, 0. Org.
Prud. 1. 2. Ru. Sb. T.
ON in offon bei N und Assimiblionen
mit folgendem Q in ebono. O. gicbo-
hos. A. geponotas^, M. eigono. K
pffono. Is.
UN in tougun bei Rdr
2) IN (aus L\A), goih, EIN (aus EINA),
&inskr. Ina in
ebenin. elchhornin. eichin. igelin.
r .<!
iidamaotin. ottrin. apholtrio. ele«
fantin. ellinsin* alparin. erdia
erin. erlin. Archolchin. isarniai
ejspin. gotaweppin* wahsin. widio.
weitin. widerin. wollin. awirchia.
wisiiLiin. lewin. lonbin. laagia
(ßammeus). luhsin. lidirin. luftin.
leimin. linin. linsin. laorin. log.
ein. mennisein. marmorin. mio-
jsin. mazaltrin. pilchin. pirchin.
pirin. purpurin« lepardin. banmin.
olebifumin. lorbonmin. onzbon*
min. palmboumin. cederbomoin.
ciperboumin. beinin, elphantbei-
nin. pinuzin. bibirin. pehhin. boc*
chin. buochin. bissin. baslin bliia
plechilinin? bl>ip(in. farrin. fei*
lin. fiurin. fleiscin. fuhsin. gallio.
chexzin. gaizin« kizzin. gerstin.
glesin. guldin. hrindirin. hrussin.
haganin. hanafin. barmin und har
melin« harin. hesilin. hesiii. hir-
%\n. holzin. hurnin* burwin. hum.
belin. huntin. huonirin. dabin.
tennin. dinkilin. durnin. cedrio.
cyprea^in. ziegalin. zinin. zunte-
rin. sabqnin. salabin. spahhin. 6ca-
fin. steiuin. senaw.in, sidi|[i. silba-
jrin. swamniin. swinin. Aufser die-
sen gehören noch folgende mit abvrei-
cfaender Bedeutung de^ SufCxes iN bie-
her; einige (wenn nicht alle) sind vid-
leicht aus Adj. auf I (JA) cntslandco
und ihr N ist nicht als Suflix, sondere
^als eingeschobener Buchstabe anzusebeii.
Cf. den Buchstaben N.
iswin. ahtajin. wanchalin. Inogi-
; .' Y}^' *.ugin. nunhtarnin? plechi-
l>-nin. farin. goldf.arwinT folfi*
lin. forscalin. agezilin, cbosilin.
cj:egilin.hrnomilin?hwilin?buo.
rin. huorilin. zwifilin. smamalia
strucbiliu. slafiliii^ sundirio. bi-
swichiün.
Die nomiiia mit dem Suffix N (i^ufscr Jen
adi. mit dem Suffix iN) gestatten folgende
Bildungen und Zusamnu^nset^ungen:
ebinl
5
K
N.
956
^ ebtnl. eigänt offanl. tJkugant.truchaiiL
. beidaaugcttoni},häni? Buohn!? froh-
-^ . • jii firai? {^snt keisenl? gareisanL
ftiarnL .':
eichorntQ« isarntn»: Duobtarnln. haga*
I Hin. burnin«.durnlii* aabenln.
oatana. weatana. nordana. aundana;
oder ist bier eine Ableitang ana, an osl
etc. angdäiigt^ anznnehäfien.l cf. obaoai
ferrana.und ShDlicbe. i
oatenan. nordenan. auDdenan.
nordaaond. oatanond.
offannusaiy ofrannuasa. trocbnüssi»
.bireicbaussL gertmiaai, gernnisaa.
i p««cbanLsaa« taugaQniasa*
offan 1111881 da» bizeiebennossida, hU
seichenniaaeda. inBeJbnnasida.
ef nnst (bieber?).
ellinuDga und die übrigen miinnga aiebe
bei der VerbalableituBg von den mit N ge-
. biUeten W&rtfrn.
tanganing ond die n. pr. wabaninc ro«*
manine. beraininc?
tarningan«
ifraganso.
^ cbernilin.
: tlirnella«
aternula.
qnirnaL
tnrnalon (verh*).
grnonisaL .
kaatriunida? epanida.biapiirnida?zaiw
nida. bezeichenida.
arnari. ellinarL aaneri« waganari int»
lebanarL Inginarif baainarL bafa*
nari» auonari? — labbanarra«
morganig. maganig« feibani^ zorna^
ougsiunig (bieber?). dornig» nnpan»
cbinig.
dornahL
dornobt bornabt
beidaniac u. wbst. beidaniaeL froniae
n. $ub$U froniakL
verhai eiginan. ebanon* offanjan, offi^
non. arnon. giiaarnt ordinon* wa*
fanjan, wafanon. wolcbanon* lacbi-
non. lebanon» analebanon, antleba*
VL
non. louganjaü^ (ancb mit ga«, ar-,
far^), louganen« leisanjan, leiaanon.
reganon. morganjan. meginon (auch
inii ga-^, ar^, ttbar->). baubnjan. firi«
. non, feihnon. basiaon? taugnjan. bi-
tburnter. deganon. irfinjan. tarcbi-
nan? truchanen, trucbanon. «eichan-
jan. gezwirnet turnen, (seganoo.) ge-
sternot, gestirqit stornjant gistor^
cbanen? atriunjan? seiebenen? ur-
auo ebenen? Elinige derselben baben ibr
N vielieicbt nicht vom nomem^ sondern erst
. zum Behuf der Verbalbildong eiiigeseboben«
& unten N bei der Verbalbildung.
Von diesen verhia finden sich die Subst;
ellinunga. ebenunga« offanunga. or-
dinunga. labbenunga«/ erlebnunga.
baubnunc« baubnunga. basinunga.
getaugenuuga« stornunga? suoh«
nunga? zurnunga. zeicbenunga.
ebanotL arnoL ellinod. degonod. infa
lebanoti.
ebanlib. ellanlih» ordenlib. lebanltb.
intlebanlih. morganlih. waganlib.
pauebanlib* gamaniib. gernlib. quirn^
lih. offanlib. beidanlib* tauganlih»
deganlih. drubtinlib. zornlib. bi-
: zeibbanUb.acernlib«gisiunlik?aaon-
Hb?
offanbar.
aiganbaft ellanbaft ordenbaft. lab*
hanbaft reganbaft zeibbanbaft
amansam«
ebanbeit tauganbeit* deganbeit»
labhehtuom. beidantuo^«
eiginacaft. beidanacaft.
D) verba?
Die mebrsten der ein ablötendes N zei-
genden verba (schwachconjugierend auf an-
jan^ anftn, anön, iuAn) atammen von no-
minibus her, die schon durch das Suffix N
gebildet sind (s. die Ableitungen Ton den
Substantiven und Adjektiven anter der vori-
gen Abtheilung C); bei den übrigen bleibt
ea zweifelhaft, ob ihnen aneb ein verlorenes
nomen mit dem Suffix N zum Grunde liegt,
oder ob aie, ohne eine vcMrausgegangene No-
[61]
957
N.
N.
minalbiklang mit N , unmittelbar aus der
Wurzel durch ein SofGx N gebildet sind,
oder ob in ihnen nur N eingeschaltet ist.
Es sind folgende [cf. die verba, die unter
C) als solche aufgefiilirt sind, die Ton einem
durch das Suffix N gebildeten nomen abstam-
men]: amen, arnon. eichinan. arzinjan,
gearzenon« geerrinot. giwabanjan, gi-
wahin Jan. warhon. wernon. wcidanon.
uralrinon. wesanen, arwesanaa wizi-
non. verwazinan. gilichinon. bilisti-
non. recfaanon. gerahsinet?rchananta?
redinon. nemnan. giburdinot, intbur-
dinit bibinon. pirnan. faginon. fcsti-
non; firinon? ratfraganon. garminon.
girdinon. kirnan? glizinon. kikhoro-
not hepinon. hefinon. truganon. er-
druasujan?samanon, saminou, samnon.
spurnjan. farscirpinon. siunjnn. gesi-
beoot arslciznan» ursuochcnon.
Hierzu die von diesen Verben abgeleiteten
Sfibst.
Cestenunga. wizanunga.warnunga.steh-
nunga.
truganod. truginod. tretenod. fastinod.
ungiwiziuoti. garminod. halftanod.
dickinodL
E) ntuneralio, siban (sibun. sibin,. siben).
niun. zehan (zehin. zehen)i '
F) adverbia (sind es Flexionen? in einigen ist
vielleicht ein^ Composilion mit der praep.
ana anzunehmen) mit an, an^ ana, anAn
(deren erstes A nicht immer zum Suffix,
. äondem zum Stamm gehört; cf. ferronan).
Das ungeschwächte A vor N zeigt sich in
Bib. 1. 2. Ct 69. D. Iß. 76. Em. 33. Frg.
Gc. 8. H. Hild. Ib. K. gl. K. Le. 1. 3. M.
O. Prod. 1. Ra. Rb. Sb. Sg, 242. T. Virg.
Wm. Abgeschwächtes EN (auch in hin-
trea) steht in Bib. 13. Bo. 5. D. II. 287.
294. HL 47. 48. Mu. Mcp. N. Org. Pa.
Rg. 1. Wm. I. IL Abgeschwächtes IN in
Bib. 5. 10. 11. 13. Le. 2. N. IL S. (obi-
nin. heimina. obina. uzina; auch hin-
nin). Durch Assimilation hohona. gL K.
steit hohana. Statt obana steht auch
^'t-y^kllKi' Virg., statt ostan« auch ostene.
•I >
■» •
D. HI. 4ai &n wediaeltmit ana inbin
nan, hinnana. dan>aan(dansn), dao-
nana (dahaha)«'hw-anvaii,hwannaai.
uzan, uzana. innan, ianänff; fer>
* "rana fiiitf'errano*'^^ GdiDrt hieher auch
.Jan (dannie, denne). hWaJine (hwen.
ne). fona. hina? auch hwcrgio? audi
forn, forna; aus foran^ iforana?
ufan. innan. uzftnw enBiftn.*.hiDnaD.
hwannan. dannan. ...
«fanal in nana, obana. uxana. rn.
mana. ferrana.- hintaaa. fainnana.
bwannana« dannana^ bohaa«. hei»'
ipina;> also auch oatana.« westana.
nordana. sundana hieliör uad nicht,
• ' mit 'Bopp ,» aus einem Sapedätivsoülx
XU • (erklären,
opanan. innenan. ontinan« oatenan.
nbrdenan. sundenan. ux^'naa. bis*
denan*:ferronan. heimenan.
Die Endungen \vl Aen adverbiisi Am\%t^^
emaz'ia.'emmizigen.einfaltlicheD.
einin. einzdn, ainacen. ccchenco.
wirdiglichen. getiloalihun. mah*
tigen, mahtigon. ereron^ erron.
liutlichun. jarilichun, jaclicheo.
arawun. ara wingunX'*'8^'^»'*S^°'
-guni). italingun. laalkun, nahuoi.
gahun, -on, -en. üartun, -od,.
-om sind Flexionen, wie ab^ndün
hitamun, -um, hitemön, hitumum*
• m^r^baun, -'^n. > ^
IL Flexionssuffix.- •■ .• '
A) in der Deklination; Die in der sogenana-
ten schwachen Dcl^iaatioa vorkommcndeo
Endungen auf N sind nicht Flexionen; s.
' den Buchslaben' N;
. 1) für den acc, sing, masa (aua urspruDg-
lichcm M, wie es im Sanskr. und Lat
gilt, entstanden). Es hat sich nur, an-
fser in den /iron. hwen. hwenao. i^
San. unseran. iweran«minan.dina%
bei den Ad jcktiven ^ . und in mannaiL
Is. H. Frg. eomannan. Ct 63. K. T<
truhtinan. H. IL N. K IL O. Bb. T.
fateran. H. heilantan. Ct 70. (aod
in polonan. (X?)| so wie indenno*'
9
K
N.
960
n <|m ikbelaol äbcahfliinaiiL.Bdainan. isra-
' Tlielan. iobaitaiam :iudaaah« barraban,
; barrabasaü peirnaan. christan. sa-
i>.:taBaaan erbalten« Daa ungesdi wachte A
TiBT idieaem IN, z. B. ubilain. eiganan.
adallihan. otÄgam italan.; offanan.
altan. allan« abanstigan. gütiinahtiiin
. seigt sich in. ^ Bib. i. 5. 6. 7. BK Can.
r la Ct. 66. 96, Co. 3L 4. Da- D. II. 285.
834.: 345 : 382. E. Em. 29.^ Erg.. Fw. Gc.
. a 5. Gd. 3. Gx. EL Ho. Ib. Ic. la. K. gl.
.. K, Le. 21 M. O. Or. l. 2. Oll. Pn. Prud. 1.
• R. Rar Rb. Rd. SU .Sek. 85. 87. Schw.
^Äg.-30. T. Tg. L VP.4, W. VVm. Wn.
:! 3325. abgescb'wädit ZU E, z..B. iq disen.
iwcr.enl etelicben. allen, pittren. er-
haften, trezanen, bei Ar. 4. Ba 5. Co.
2. D. II. 316. Ec tGci 4. gl. K- Mcp. N.
N- IL O. OÜ. Pa, Prud, 1. Ps. R. S. Syl.
.. &h./75. T; VP. Virg. VVm., la I/z. B. in
u.mitiin. dinrn. diaih bei Co. 2. o. N., zu
.; .;0 in naeboton^ SebI-75. (naefaut dekli.
Diert nur atark); auch zu U? ihnabun.
Da. (aufscr in^ fona pahun, \venn dies
;sdiwacbe DekL ist, k6nimt von nah keine
. .«echwaehe 'Form Yor).u.cbristanun. E.?
I. _l Di^^dieae abgefichwächten. Formen en, in,
. ..Toa^ ün mit' den Endungen des a. s. der
v? N*Dekl«;. zusammenfallen, imd fast alle
ad/\ auoh der N- Deklination folgen, so
• * läfst-sicb, in Vtelein Fällen, wenn syntak-
I tische Gründe nicht entscheiden, nicht an-
(( . gden, ob idiese Formen zur starken oder
achwachen Dekl. gehören^ i und daher kann
auch die Angabe de^ Quellen, in denen
Absehwäcbungen des' an statt finden, weder
sicher noch, vollständig -seyn. .
'!'2) för den dai. pL aller Dekl, aber nur als
•'J eine abgt^wächte Form des diesem ca*
' i:* 4rtM zustehenden My die jeSdoch schon fast
:r. ia- allen Quellen sichfindct S. Flexions..
• : sufifix M, bei welchem die Quellen, die das
i M beibehalten, angduhrt sind. Beispiele:
. eidun, accaron, igelen, mastin; estin,
esten; sitin, aunen; opharun, jaron,
Mireteren, gebetin; fiehen; ahton,
«ban-, mandnngen^ : gazzin; ebtin,
1 «
1 I
I .
. ... .g-ehurten; egeaon^ wiilun, wahsmen,
fh v< men'nischin; araron, enchun, ratis-
.M ! aen^ runzin; wangun^ eron,'^ugen,
ihercln; ei^ganen, miliin; armon, aU
' tun/oberen, forde rim Die Vokale wech-
seln wie beim regelmäfsigen M des d.pL,
■K- .• Uheils nach Verschiedenheit der AbJeitungs-
• ■ • • siifßxt» A oder I,- theils in den verschiede-
nen Abschwöchüngen dieser 'Vokale, doch
behalten die stark deklinierenden efd/. meh-
rentbeils ihr E vor dem N*ond gehen nur
selten in I über. Die dat.pL IM der stark
. !•' .deklinierenden ^ubst werdcii giewöhnlich
:sui IN, seltener und später zu UN, bei den
.\ .:• übrigen stark deklinierenden subst. masc.
und neutr. wechselt UN mit ON in k.
:. Bib. 1. 2. 7- 8. 12. 13. Can. 10. 11. 12. 13.
D; IL 325. 340. Em. 1—^4. 33. Gh 1.
2. 3. M. N. IL Rb. Sb. T. Virg. Wro. Zf.,
.< :' - dagegen zeigen nur ÜN Bib. 3. 6. 9. Bed.
2. Can. 6. 7. 9: Co. 3. D. IL 324. 326.
'344- 352. Ec. 1. 2- Ep. can. 1. 3* 4. Em.
26; Frg; Gc. 3. Gd. 1. H- Hild Hs. Ib. K.
Ky. Le. 1. 2. 3. Mart. Mat. N. DA. Prud.
; , 1- 2. 4.:Pr. t V. Ps. 1. 2w Pers. Rd. Rf.
.1 . i Sbe. Sg 299. SC. Tg. 3. 5. 6. Tr. VP. W.
.* : ^ Wess., mir ON Bib. Bo. 2. Cäik 6. Co. 1.
.L.i 4. I>. IL 283. 314. 834. 337. 345. 350.
:.\" l\\. 26. Gc. 4. Gh. 4. O. Tg. 1.; die sahst.
- '■• ' fem. (stark u. schwach) wechseln mit ON
. und UN bei Aid. 1. 2. 5. 6. Bib. 1. 2. 6.
9. Can. 10. 11. 13. D. IL 312. 334. 351.
Eo. 1. Em. 1^24. Ge.U 3. 4. 6. 8. Gh.
: i I I ß-i K. M. 0. Prnd. 1. Sb, Sbe. T. Tg. 3. 5.
.11. i - Virg. Wni^^innr ON ^cigin A^ Ar. 2. Bib.
' Bib. 12^ Bo. 3. 5. Canj bi Co. 1. Db. D.
. i • : Ifc 314. 316. 318. 319. 320. 322. 325. 331.
.* .in 333. 337. 341. 343; 345* 349. 354. Em.
! 27^ 83. F. Ge. 2. 9. Gh. 6. Gx. H. Hr. Ib.
« Ic. Mcp.iMü. N. Org. Orr2. Pr. m. Pn.
Ran. Rb. Rd. Rg. 1, S. Sg. 106. Syl. VS.
; Wn. 863.' Zf„ nur UN Bib. 3. 4. 7. 8. 10.
11. 13. C. Can. 4. & Co. 3. D. IL 324.
340. 346. Eb. Ec. 2: Ep, can, 1. Jr Gc 5.
! 7. Gd. 1. 2. 3. Gb; Iv 2. 4. Le. 1. 2. 3.
. Mos, Marl. OA. Otl. PVud. 2. Pr. t Ps. 1.
2. SaL i; 2. 4.: Sg^ 241i Seh. 75. VP.j
[6r]
« I
N.
N.
96«
'ganeAf »rbeiten', wegen, giwen^
> -teil, pewaAen. Aü&er ihr gelten audi
die Ferment' '
an bei Bib. 1. 2. Can. 10. 11. 13. Gc 1.
3.'6. I8. K. M., z. B*. arbeftan, uzgi*
leitan, gidiomnotan, piniusan, gi-
pnozan, giloaan, znoloaan, hU
'chnaan.
- in bei A. Can; 7. Ga in ti^btini vori«
pimeinih, ginnokin.'
onbet Sb. in znoloaon.
/• 2^ schwache Conj., als
6bn bei Bo. 5. D. IL 328. Frg. H. Ib.
' Ic. K. Mcp. N. Rd., z. B. in ahtoen»
opferoen, keargeroen, irroen, ke*
eschoen, werchoen, loboen, lei*
degoen, rntichoen. (In Ib. auch die
mit T endigende Form rutichoent.)
oien bei N. und Wm«, ^* B. in gi*
eiscoien, minnoien, betoien.
eien bei N. in pezzereien.
6n hei A. Gc. t. 6, N. IL 0. T. Virg.,
z. B. In ahton, offonon, giafalon,
geeiscon, lobon«
ogen bei A. Bib. 1. 2. Gc. 1. 6. Gh. 3.
BL N. IL Prud. 1. 2., z. B« in ahtogen,
waUis^ogen, leidogen, meistrogen,
fizisogen. (In Bib. 1. 2. findet sich
auch die Form egen in plodegen?
oder ist es 1. oder 3. Conj.?.) -r- AuTser
diesen die abgeschwachteren Formen
nn bei Ge 3. Sb. in warnun. leidun.
en bei Wm. in machen^ pezzeren(auch
ploden bei M.? wenn es nicht zur 1«
oder 3' schw. Conj. gebort),
in bei Bib. 5. in piodin, gebenin (st
Seebenön).
1 3. schwache Conj« Aufiser der regelmä-
ßigen Form
ün bei N. Bo« 5« qnd £n bei Can. 10«
12. 13. Frg. Gc 4. Is. M. N. 0. Org.
T., z. B, in ereen, lebeen. warten, ha-
ben, sagen, auch
an bei Gc. 3. Oll. Prud. 1. Sb. Virg.,
z. B. in baldan, haban, sagan.
}. p.pl.praet stark. Conj. finwizunt I&
svofnornnt M/Sb. auch mit schliefsendem
T*; in suln (Praterit. Form mit praes. Bo-
dMtung). Bo. 5. N. ist N unmittelbar ange-
fiigt].
a. im Indicativ. Aufscr der Form
nn bei AI. 2. Bib. 1. 2. 3. 5. 6. 7. 8. 10.
12. 13. BI. C. Ct 72. Can. 11 4. 10. 11.
13. D. IL 284. 286. 287. Em. 1—24.
26. 30. Ep. can. 3. 4. £c. 1. 2. Frg.
Gc. 1. ß. 5. 6. Gd. 1. Gh. 1. 2. 3. IL
Hd. Ib. Ic Is. K. gl. K. La. L 1. Le.
1. 2. 3. M. Mcp. Mu. Mart Mat N. 0.
Pa. Pn. Ps. 1. 2. Prud. 1. R. Ra. Rb.
Rd. Rf. Sb. Sbc 1^. Virg. VP. 1. 4.
Wo. 2. Wess. Wm., z. B. in eigun,
arpunnun, ierun, a^un, frazun,
wagun, wuohsun, wurtun, bilibun^
lugun, luafun^ rietun.
auch
on bei Bo. 6. Caji. 13. Em. 30« Ep. P. 1.
Gx. gl K. Mcp. N. 0. Ps. S. T. Wm.,
ft. B. in wurton, waron^ wisson,
rieten, buton-, gichuron.
an bei Ar. 2. Bib. 6. Ec. 1. Wm.^ in wur-
dan, naman, anagigiongaui pihie»
San, uzsuumman.
und abgeschwächt als
en bei Bib. 4. 5. 6. a 10. 12. 13. Bo. 5.
Ct. 84. Can. 13. D. IIL 48. Ep. can.
2. 6. Gg. Ho. Mcp. N. N. IL Org. Od.
Bg. 1. 2. S. SyL Seh. 75. Wm., z. B.
in eigen, azen, frazzen, wuohsen^
irwunden, wurten, waren, lugeUi
rieten, runnen.
in bei Bib. 1. 2. 4. 5. 6. 7. 13. Co. D.
IL 319. 321. Ec 1. Le. 2. N. N. IL
Org. Syl. Wm. Zf., z. B. in eigin, azin,
warin, lugin, namin.
p. im Conjunctiv. Die oi^anische Form ist
in (goth. eina), z. B. eigin^ azin, ja-
hin, irwundln, wnnn'in, warin, bi-
libin, litin, riatin. Diese Fdrm hat
sich abgeschwächt zu
en (und wahrscheinlich zuerst zu in, das
aber, da auch das lange t in in selten
bezeichnet ist, nicht nachgewiesen wer-
. den kann ) in den spätesten Quellen. Ho.
969
NA.
NA.
m
ne festenpton sie io selben aber de
obelouillig uuort na? (im Druck ist die
Stelle versiammelt). N. 63, 6.
ne uueisl tu iz tanne na? Mcp.
ne ilet ter in dionestmannes uuis na?
Mcp. 38.
ne machost tu mit tiu zuei tetrachorda
na? Mcp.
ne bist tu der na, tune ille es? Bo. 5«
ne skinet tiu misseskiht uuolana?Bo.&
.ne ferest tu iro danne unzalelicbo mite
na? nonne in/urius fiierisl Bo. 5.
ne uuas^tir mines sites nieht chant
na? Ol» /i# mores ignorabas meos? Bo.5.
ne lirnetost tu na? Bo. 5.
ne chamen dara umbe daz na? Bo. 5.
ne babo ih tir daz keouget na? Bo. 5«
ne nueist tu na, Bo. 5.
ne sibest tu nu na? Bo. 5.
ne sibest tu dar ana na? Bo. 5»
ne mag iuuib oub taz irren na? Bo. 5»
ne sol uns mit rebte tiu guot tünchen
na? Bo. 5.
ne ist taz spenstigo gechosotnat Bo.&
ne sol man mabte guot abten na? Bo.&
ne mag tie rieben niebt bungeren na?
Bo. 5.
ne ist oub taz allero dingo hugeli*
cbosta na? Bo. 5.
ne duobti in danne iob ter alcibiadis
licbamo ubelo getan na? Bo. 5.
ne infindent tero rieben lide des fro<»
stes nieht na? Bo. 5.
ne forderont tiu daz iro ding sosamo
na? Bo. 5.
ne stuonden nuir in disemo strite de-
ro ratione bi na? Bo. 5.
Bisweilen steht dieses na auch innerhalb
und nicht am Ende de^ Fragesatzes:
ne ist nu na diu saliglicha suozi ge-
mlskelot mit bitteri? Bo. 5.
ne nnare er danne na enes unsaligoro?
Bo. 5.
nelirnetosttuna chint uuesenter? Bo.&
ne chamen dara umbe daz na multand^
Ua ex omni graecia? Bo. 5.
-MI (cf. PIA), Negation; goth., slav., altpr. ni,
abf. ni, ne» angeU. na^ fte, .ditAOid.9 Et,
laL ne, sanshr. na.
FcMnn:
ni. Is. K« Frg. Ra. Pa. gl K. Vvu Ja. Ic Jd.
Bg. 1. (aoch ne) MaL H. T. O. Ho. a
60, 66, Si. 189. AL. Em. Co. 4 .Pmd. 1.
D. IL 282. 3S3. 378. Aid. 4. -^ Aucb ia
N. Mcp. Oifg», wenn ni ohne Vrrb stebl^
oder als et non, nee (a. unten ditses ni).
ne in den übrigen DenkmSlem..«
ni und ne in Co. 3. Gx.; biswolen and ni
in N. (s. oben ni; andi in; der «nsih ai
lazaet ferror iranochit «nerden. IL
32, 4.).
na in Frg. 13L
Vor folgendem Vokalanlant wiid i Ton 1
abgeworfen und n mit dem folgenden Worte
snsammengezogen , innallea st ni all«
(in Ba. aucb ni alles), nio at ni 10, nibi
at ni ibu, nein st ni ein, niat st ni ist
(mit einigen Ausnahmen s. Xk) 9 in D. HL
40 — 112. und Mos. zeigt sich achon enisl
neben nist, welches pn statt nfi .später all-
gemeiner geworden ist); ao audbi nieht A
niwiht und niowiht.*— O. T. ML Em. 33^
kontrahieren ni mit folgendem anlantendemi
auch in andern Fällen, a. B. nih st ni ik
O« IL 7, 30. nir st ni ir. 0. nirknaentO.
nirthruzzL 0. nintfabent 0. nintfuirl
O. nirfuor. T. nincnatnn. T. aeritiga
T. ninphallit BL niz. Em. 33L
Bedeutung und Gebrauch:
1) ni, non, nidit; unmittelbar vordemVok
stielend, z. B. inandra uuiia ni auardkl
eo einic in israhelo riih he e^nci cti*l
niemnit Is* 3, 3. ni erpaldee, nonprüfM
sumat K. 31. uuanta ih gommaoseil
uuis ni bin, quaniam wnrni nan (9f\
nosco. T. 3, 6. ni fullit er aih uaiseft
O. L 4, 35. auohhit roa enti ni fii«
dit Frg. 9. imo hilfa ni qnimilb
33. sie ne habent iro gcuualt KH
24. den ne uuirt daz gesidels n
demo uuunne diske ueraaget Wn
3, 10.
ni — nibuy non^nisi, nan^^iei{hi>
NA.
NA.
972
Bi tribit uz tiubiTa nibo durah-.
Frg. 5. ni quam, daz-, pibu daz-.
' Filg. 17. ) ti. IBU und das hi^ folgende
ni in Nr. 2).
;;*• ^dnülnV : ; ■ *
fremede betont ihih, ^hit christus,
qUi mecum snni reghafuri, die sa-
nlcnt niir tie suln richeson. N.
' '-'■[ 59, 10. ' '
im' LateiQJsbbcn nicht ^on ausgelassen ist
lÄd in
snslichjBi forhtun ne habeti ih, übe
.^h didiü ougen ze mir ne eher*
tist. N. 30; 23.
das zweite ne nicht, Sphreibfchler ist, so zei»
gen itiese Beispiele, 'dafs ni in conjunktiven
Sätzen auch phne negative Bedeutung ge-
Bfauchl worden' ist .
In: ni zo ni iiuirf, non^a^/idas. gl. K.
^eigt sich eine Wiederholung des ni. Eben
80 wird auch den Negalionen nob, nio,
^ nehrweder^ niwibt, nipwibt, niomer»
nioman, nibein, niheinig (s. diese Wör«
f Ur):noch ni .yor- oder nacbgesclzt» um mit
ihnen gerneinachafllich zu verneinen, nicht,
' • , um. sie, wie .es im Lateinischen der Fall ist,
' aufzubeben, z. B. ,
sie nl arbeitent. nob ni spinnent« T.
• ß&, 4* .nie ne> uuerde. Bo. 5. ne sol
nio euuiglicho ferloren sin. N. 9, 19.
ne uuederez ne ist. Org. ne ist ne
"^uuederez guis. Org. ni^uibt ni mar-
rit. R. mit nipuu.ihtu er ningiangi.
0. IV. 16^ 20. ni zauueta imo es nia-
uuibt. O. II. 5| 12. nals aber nicht.
Bo. 5. er imo nicht ne gemohta. N.
14, 4. sie ne tuont is aber nicht. N.
18, 9. niomer ne, mmquam. IMcp. ne
uuirdet niomer sat. Mcp. ne habet
nebein gcuualt. Mu. nehein mareba
ne heflit Org. uuauda aber nob zit
ne ist Bo. 5. niheininira sabha ne
fant ih. T. 196, 1. ni sant er nan bi
niheinigcru faru. O. II. 12, 75.
Selbst, wenn schon 2 INcgationcn mit ein«
ander verbunden sind, kann noch ni hinzu-
II.
. t \
'i& getagt Verden, wie s« B. BÖh nihein nir-
. uüelit thaz. O. II. 12, SS. mih ne ge-
cherta nio nehein man aba demo
rebte an daz unrebft Bo« 6. tau ne
... -unaltesot nehein manegi nieht Bo. 5.,
oder, da nibein auch als u////^ genommen
\\\ . f iweffden konnte, in: tiatfiomerniomanne
guia ne uuirdet Bo. 5., oder noh taz
niehit taz forderoata guot ne ist Bo. 5.
Hierans erklärt upd rechtfertigt sich unser
vulgäres n'x^ti ntc^t/ fetner oic^f, nie
tticf^t
2) ni, non, nlc^f, ohne Verbj et et non, nee
in Nr. 3). .
Aufser ni mit folgendem nibu in: ni
der saug, der. umbe saligheit quun.
net rihtuom, era, keuualt, uuunna,
nube der sälig, der. selbun die salig-
heit habet, daz ist got tL 32, 12.;
in welcheu» Falle N. ni nicht in ne ab-
schwächt (cF. ni, el non in Nr. 3), gehö-
ren hieher die Verbindungen: ,
nalles s. AL.
nein s. EIN.
neininc s. EIN.
. nio s. !EWA.
niowiht s. IVJHT.
nioman s. MAN.
niomer s. MER.
niwibt 8. fVIHr.
ni mennisko s. MAN.
nibu s. IBU.
noh s. weiter unler unten IVOH.
nihwedar s. JllVVjrx«
ninu s. INU und das folgende NU.
ni doh s. DOH in DA*
ni drof s. DROF.
auch niunt? s. NIIINT.
3) ni, e/ non, nee, bei N. und. Mcp., die in
dieser Bedeutung das ni nicht zu ne ab- *
schwächen: ist es ni? Mcp. accentuirt ni.
unser hoho geuualtteta iz al, ni got,
manus nosira excclsa et non dominus
[62]
9[73
NA.
NA.
fecU 'hnec omma. Nd. 27.' seone in
anasiht«, xA (nee) föne deh^inero
irdabtero machungo« Mqi.
4) ni in cmi|unktitme]lcn und relativen SaUen,
als toenn^nic^t, bä^utc^t; btrnic^fi mü,
quin, ne, mit folgendem Conjunktiv (aber
dieise conjonktionclle Bedeoinng liegt nicht,
obgleidi es allgemein angesehen nnd ge-
lehrt "wird, in ni, sondern im Gonjnnktiv
des Verbs, wie iaus SSlzen ohne* Negation
deatlich hervorgeht, x. B. föne diu, echert
er zueio ielie, tcs trittin ist not Syl.)*
Gewöhnlich in Bezog auf einen dazu gehö-
rigen negativen Satz, doch auch, wie die
folgenden Beispiele zeigen, nach afGrmati-
ven nnd inlerrogativien Sätzen. In der Be-
dentang Tim wird gewöhnlich das Subjekt
• (Pronomen) dem ni vorgesetzt. Hinter den
gewohnlich mit ni verbundenen verbis:
brestan, firberän, firlazan, midan
nnd ihnlichen folgt ni, statt des heutigen
(af I mit dem verb. ßn., oder (n mit dem
Infin.
ni (ninj duas thu so ih sagen thir ein,
Ion nihabes thu es nihein. O.U,20,7.
tageliche uuerra cheilent des rehten
muot, nelideerduhneheine uuizze
lichamin. N. 69, 2.
tcr adversarlus ne icbe, anderis ne
bindit in ter iihtare. SyK
ir zeichan ni giscouuot, thannc in
uuirdit so not, uuuntar seltsanu,
ni giloubet ir zi uuaru. O. III. 2, 11.
etcuuer ne strile, nisi qms dicat» Org.
man ne chede, nisi qws opponat Org.
iz nc uuerde undcrnomen, nisi sus*
ptnxftm Sit. Org.
uuer ist, er ne getrinche bcidero?
Bo. 5.
tise geucrtun ne mahta nioman er-
tiuendeA, sie ne fu.orin samint mir,
has saltem nullius potuit pennncere ter-
rar, ne nostram comites prosequerentur
iter. Bo. 5.
tu ne legest mer zu, so ne ist iz uuar
hob lugi. Org«
dfh ne minnot nieman, er ne si t
. Wm. 1, 4,
nieman ist. rel^ti er ne ipinne
Wm- 1, 4.
nieman mag-, er ne u^erde• Wm.
drpf ni zuiuolot ir thes« oiginni
es niihtes, ni er bli.ntiiipfon um
ioh-^ero firspuriie. .Q.IIL 23, 3
uuafan ni nuari, thaz ib tn thiu
bari„ ni ih gabi seU inina in u
sal bi thia thina. O. IV. lä, 4^
niheinemo ne brusti^ ni^r alla
ma nuesti. 0. IV. 15, d9<
ni bristit tboh in thes tbin min
8ie,sihhazzon untar in. 0.V.23.
thoh ni bristit in .thes, züäuarm
ginuages, ni sie sih ginerien
scono giuuerien. O^' IL 22, 12.
ni firliaz ouh in therä noti, i
imo folgetil O. IH 11, 22.
ni mtfgut onh*firlazän, liirsBlHi
lit niazan. O. II. 22/28.
gibot mbyses ir ni midet, nirin
bisnidet O. III. 16, 35.
nu ir sambazdagni mtdet, nilrio
bisnidet O. IH. 16, 41.
thaz siö ni uuesen einö thef Se
adciloy ni man in ifo gizungi
stes lob sungi. O. I. 1, 116.
bruader zellu ih thir uuar, ni i
ih mih intliabeh sar,' nihli^ra (
zi thir, thaz thu thara giangii
mir. O. IL 7, 30.
ioh sie alles uüio ni datin, n
inan minhotin. 0. iV. 1,14.
thir zellu ih hiar ubar lut, nie
heinig siner drut, thes alles
biginne, ni er queme zi theroo
ge. 0. V. 19, 4.
sies alles uuio ni ruachent ni sc
fuazi suacbenL O. L 1, 24«
die dorna ne mugen die lilion I
han, sin ne uuasse unter in. Wn
ietemer mugen dih geirren-, d
bluoiest-. Wm. 2, 2.
ni deche, ne tegaL H. 9.
S
75
3HA.
ISA.
^6
I- ni; odo nistuns iofa iu iie^rr kaooga, ne
w forte, non $uj[ficiüt uobis et mbis. Fxg. 27.
.,lni<farcboraneer si fundan, ne rqjrobus
^[. , inpeniatur^ K^ 2. :
,. J^üv die Bedepiung nisi wirddeia;ni auch-
.. Bi und uuari zogefi^gt*
. tjbiie de aubri i^t« ni hitharf ni si thas .
her fnozzi uua$ge, qui loias est nonr
indiget nisi ut.pedes lavet, T. 155, 6.
oiomaii ni cnoiit zi tbemo fater ni si
tburab mih, nisi per me. T. 1^2, 3.
nioman fon in ni foruuirdit ni si sun
. f 0 r 1 o r es , nisi ßlius perdßtionis. T. 178, 4.
nifi brediga tbiu nist ni ai tbaz mir
aoa gibo.tan ist 0. II. 13, 23.
nist untar in tbaz tbulte, tbaz kuning
iTO uualte, in nnorolti uibeine, ni sl..
tbie sie zugun heime. 0. I. 1, Ü.4.
iol mir io biar ni libe, uuibt iaHes io..
ni klibe, Aisi drubtin tbaz thin nuillo:
ist, tbu io ginadiger bist. Ö. I. 2, 52.
tben ingang oub ni rine nisi ekordi
(hie sine. O. II. '4, 10.
man oub bidrahtoti. er anderan ni be-
' toti, in nuorolti nibeinan ni si sei-
bon drubtin einan. O. II. 4, 98.
xi üuibCn iz s^id ni bilfit ni si tbaz man
iz firuuirfit 0. lt. 17, 9.
allö these linti giloubent Io zi noti, ni
ai oba'nuir biginnen, tbaz suslib uuir
ni b engen. O. lil. 25, 10.
ni niirani si oub tbes nnarikti, ni si tbar
giseanktl 0. IV. 2, 11.
quad tbeiz ni uuari bi alles uuaz ni si :
tbnrub sinan einan baz/0. IV. 7, 20« '
' kuning nist in uü^rolti ni si imo tbio-
«' ' adnti. 0. I. 5, 48.
•' ak«lka iob tbie riebe, tbie gent biar-
. al gilicbe, ni si tbie tbai* bi noti gi. ;
fordoront thio guati; 0. V. 19, 54.
ih ni bin, quad er thozin, gisentitbe-
» ra'in uuorolt in, ni si tbeib gidue *
• gitbiuti tbie mines fater liuti. 0. IIL-
10, 24.
• trieistar sage mir in uuar, uuiö'bin ib
tbtr kund 6ar, ni si n'u in tbereru
gabi mib er io ai gisabi. 0. II. 7, 60.
ui Irp-unont ilkft tb imuate.ni.si cin-
. falt/e. Ibie gua^. 0. V. 23,87. /
tbaz tbu alles u uio ni d.ati, ni si al sos
^r ib tbib bati. 0, IIL ;24, 94.
üist tbiz alles Muanana.nl si sines sei*
.bes.:redina,. O« IV. 30, 33.
niet an4)cr^s,n:e meines ne nuaremina
minna. Wm. .2, 14^
nebein: gediogene baut-, ne nuare ok-
keret in gotes gnadon. Wm. 3, 10.
daz mib ui^auptes ne.lustet, ne unare
.aineco anasu.ne. Wm. 5, 6*
.= nietb anderes^ ne. u.uace-« Wm. 6, 12.
■' . : In '■.:.'•.•
kyning nist in uuorolti nisi imo tbio-
- .. . . nont],liob keisor unlar manne, ni-
.. .,.,..nMi.geba-b;ringe. .0. L 5, 49.
kann das qui. non, das in n imo liegt, dem
ni, aber aucb dem imo (cf. die Vereinigung
det^ detnonstrat* mit dem relai. in tber und
,den relativen Gebrauch des ir) angeboren,
\nt in: iero bere nio so micbel kie ist,
iz ne si ze uerchiesenne. Bo. 5. und In
mehreren andern, zpm Tbeil oben angetübr-
ten^ Beispielen scbon das mit ni begleitete
er die Bedeutung qui oder quin bat.
NU, 14 Ü, gölb. nu, angels. nü, altnord. nü,
nuna, ^edi. vuv, vv^ lat nunc» Das Adverb
nn, nant, ist hacb der in verscbiedenen Denk-
mälern- oft vorkommenden Accentuätion als nü
aaausctxen; ist nu, das tbeila als enklitische
Partikel vorkommt, tbeils sich an imperative
und inter}ekliooelle Ausdrücke anschlielst, tbeils
^ ak Conjunktion gebraucht wird, eben dasselbe
Wort als nü, nt^nc (cf. die Uebergange der
Bedeutung in den folgenden Beispielen und die
verschiedene Aav?endung unsers heutigen nun)
und also auch mit langem ft zu schreiben?
Das Gotbisobe, das keine Bezeichnung fiir sein
langes u hat, läfst ohne Aulschlufs; die altlid.
Handschriften, welche nü, nunc, mit dem Lan-
't^ezeidien versehen, bieten nur seilen ein Bei-
spiel des andern nu dar, und dafs dieses ohne
Läng^zeichen steht (in uuaz n&y frouua?
quid igitur. Bb. 5. ist ü geschrieben), könnte
aus einem Verseben erklärt werden, wie denn
aucb nü, nunc, nicht immer in ihnen circum*
[62*3
977
NA.
flektiert iBt Der Uebergang des bu in no
(in seno statt senn^ und, wenn-inn hieber
gebort, in inno, ino statt inu) scheint für
kurzes n zu sprechen. Cf. wv und vuy. Wenn
aber auch nu von nft unterschieden werden
miilste, so verhindert doch das bt. mmc {cL
Urne, hunc) nü von nu zu trennen und von
niwi, niuwi, nuwi, neit/ abzuleiten; im
Gegentheil könnte niwi aus nu entstanden
seyn.
Die sanskr. Partikel nu hat nicht die Be-
deutung nunc, sondern erscheint nur als an-
gehängt in nanu, norme? und hinter dem
pron. interrog., z.B. ko nu, quis? kan nu«
quem? kin nu, quid? num? kva nu^ ubi?
kathan nu, qüomodo? Ist so auch das ahd«
inu (num? en.) ab i-nn zu nehmen? cf.'
die gptb, Fragepartikel an, annu und das
nord. hana, hana nu, ecce, angels. heono,
heno, ecc€i so wie auch die lat. Frageparti-
kel an und Interjektion en, wonach in inu
die Partikel nu an die Adverbialwurzel A oder
I angehängt zu seyh scheint« S. INU« Ist
ninu in nrnumih| mene? VA. nintty(^co/i-
juxj ne? VA. und auch liinu uuene, nonne?
Ic. nicht n-inu^ sondern ni-nu» gleich dem
oben angeführten sanskr. nanu? S. INU«
Offenbar angehängt ist nu in den Frageparli-
keln innanu? inunu? enonu? s; iTiU.
Eine andere Anlehnung zeigt sich in senu
(0. T. Gc 4.), seno (T.), sinu (T. auch
in Nsm.), sino (N. Wm.), tcce, en, und so
auch in sehent no (sehent no, gol hiU
fet mir, ecce enim deus adjavat me. N.
53, 6. sehent no, ih pin mit iuh alle
taga, ecce ego vobisaan sum omnibus die-
bus. N. 101, 23.). Zu diesem nu in senu
wird auch noch ein zweites nu zugeHigt:
seno nu inpbahis, ecce concipies. T« 3,4.
seno nu ih scntu, ecce ego miilo. T. 44,
11. seno nu so sliumo so thiu stemna
uuard, ecce enim uk facta est vox- T. 4, 4«
Eben so auch sih no, ecce. N. 101, 2. 23.
-Bo. 5. Bei N. findet sich auch in 2 Stellen
die Form noh: si nob, ecce. N. 39> 8. sih
nob. €cce. N. 85, 16.
NA.
Auf ähnliche Weise schliefst sidi
die Interjektion welaga ant uuoigfe i
Blep. 3. welaga uu waltant got
und so auch uuala nu, age nunc! Is.
Dieses interjectionelle nu finde ich ai
nudu (d. h. nu du^. Sal. 2. )eic
nudunu (il.h. nu du nu^;SaL4.) to
peraniium clamor*
nudunu fd. h. nu du nu^, age. Ea
^ Cd mittelhd. heia nu hei! wanu! ni
nu dar! und unser heutiges nn!
Eine der oben angeRihrten sanskr, ^
düng des nu mit dem pron. inierrog. ä
allhd. findet sich in: uuäz nu bist tl
lias? quid ergo helias es tu? T. 13| 20
oft frouua? quid igitur? Bo. 5*
Auch das nu hinter Imperativen un
junkliven ist zu diesem nu zu rechnei
in laz nn, sine modo! T. 14| 2. fa
enti leret, ermtes ergo docete* F
uuizo uns nu christ, huuer ist d
aluoc, prophetiza nobis etc. Frg. 31
uurdeen nu, respondeant. Is. 3, 2.
auch: nu si iz so, esto. D. IL 331.
dieser nu können auch schon alsConj
neu oder auch als n& in der Bedeutoi
genommen werden.
Endlich ist auch wolil das na in
daz nu, dummodo, Rd. Ib.
desiu nu, haeccine. Rd..
bi dhiu nu, idcirco. Is. % 3.
endi'dhob dhiu huuedheru nu,
Is. 4, 4.
ihes so uuelicbes nu, cujusquet
noch nicht in voller Bedeutung eine
junktion oder eines Adverbs zu nehrc
wenig wie bei auurnu in dhaza auc
auur nu ilbniuuues, illud denuo
tnr. Is. 2, 2. und vielleicht auch ni
noh nu ni quam min zit, nondm
venit hora mea. T. 45, 2. noh nu I
stunta bin ih mitiu, adimc modia
pus vobiscum sum. T. 160, 5.; cf. ab
nu noh in nü, nunc. CC goth. ithn
nu, thaft nu, than nu nu, ni nu i
Dagegen tritt n n deutlicher als Cooji
79
NA.
NA.
dSD
henror in folgenden Stellen^ in denen es aach
' eine andere Stelle annimmt und voran gesetzt
vritd (cf; nuc^ goth. nn als itaque, ergo)i
nu belose unsih föne ubele, sed Kbera
nos a malo. Ct 79.
nn atlerb manno calihi der christani
ain unelle, de galaupa iauh da^tfrono
gapet allem ilungu uuille calirneni
an 80 ist dhetu sinern heilegnn chi*
bnrti-, dum sacrae naiivUatis suae*^.
U. 2, 2.
bueo magut irgnot sprehhan nn ir so
nbilo birnt, cum sitis malL Frg. 7«
tiner.acal in geheilegeni nn ist er hei-
lic? Ct 82.
nbc tag ist, liebt ist; nü (aiquij^ ne ist
ix lieht; so ne ist iz oub tag. SyL
Am baafigslen erscheint diese Partikel als
das Adverb nunc, nnti/ und zwar entschieden
als nik (gebort- nua, nuwa hieher? 8.niwi)«
Mit folgendem ist zieht 0. nu in nust zu*
aammen: nust thritto dag theiz ist gi«
dan. 0. V. 9, 38. ioh uuio thiu selba
heili nust (nu ist cod. V.) uuorolti gi-
meini, 0. L 2, 10. inti nu uuirdist thu
auigentl T. 2, 9. nu uuill ih scriban
unser heil. 0. I. 1, 113. mib feruuer*
fende umbestuonden sie mih nd N. 16,
11. Is, 2, 1. gl- K. Wm. Bo. 6. Wo. 3. K.
p. 17. H- 4. V. Ja. Seh. 75. S. Ps. Mu. T.
18, 5» 23, 3. 0. L 1, 12. 31. 114. 123. 2, 9*
41. 49. 3, 14. N. 36, 25. 51, 10. 52, 5. etc.
nuaz sint tob n& mine sculde? Bo. 5.
nü, nuper. Ba. modo. gl. K. ioh to uuolta
ioh nu uuile unde iomer. Bo.5. nA aide
iu aide nob uuanne. Org. tcr nA lango
. nerstozeno basilius. Bo. 5.
nü ftrist: uuanest tu nü örest sapieniiam
in not kestozena föne dien ubelen?
Bo. 5.
an 10. Wm. 7, 7.
au. nob, adhuc* K. p. 1. 4L
. noh nu, adhuc. T. 160, 5.
nu nahun, nuper. l^A^ proxime. D. IL 320.
nu mittunt, dudum anUa. D.
nu lar, modo. Rg. 1*
nniz (?)• gl. K. niuz (?j. Pa. Ba., cbdbm.
fona'nu: ni gisebet ir mih fon nn. T.
142. fon nu giloubet ir, modo credltls.
T. 176,3. fonc nuunzin euua. M. 112,2.
fona disu nu, anudus, a nunc. R.
unzi nu, unzan nu: unzi nu, usquenunc.
gl. K. Ba. nnzan nu, usque adhuc. T.
45, 8. unzen nn, actenus. Ja.
nnlazs hear nu, huc usque. Is. 5^ 1.
hinan frammert nu, dehincla* 5, 1.
NIH-, MEH*, INOH- in nibein, nehein,
nob ein, siehe £lNj cf. auch das folgende
NOH, nee.
MOH, goth. nih, alts. nee, ne, angels. und
nqrd. ne, no(^/ nee, ei non, entweder ni-
oh,^ ni-<ioh, oder no-h, wofiir das alts.
nee zu sprechen scheint; das goth. nih, wie
das lat nee, lälst beide Annahmen zu; viel-
leicht ist nob von den obigen nih-, nob-
in nibein, nobein nicht verschieden.
^ Form:
nob ist die gewöhnliche Form, doch findet
sidi auch
noc in Aid. 4 Db., und auch in H. 4., und
noch in Db. u. einigen Handschriften des Wm.
Wenn einem negierenden Satze ein zwei-<
ter regierender, der sich auf das verb. finii.
des ersten Satzes bezieht und nicht ein neues
verb. finit. enthält, angeschlossen wird, so
steht nob ohne ni. Z. B. ni zirinne her-
rin föne iuda, nob herizohin fona si-
nan dheobum. Is. 8. ni mag guot boum
ubilan uuabsmon tuon, nob ubil boum
guotan nuahsmon tuon. T. 41, 4. nist
in erdriche, thar er imo io instriche,
nob uuinkil untar himile, thar er sib
ginerie. 0. L 5, 54. ni mobt er nan bi-
ruoren noh uuergin oub gifuareu. O.IL
4, 107. taz ne mag sin, noh taz, noh
oub taz,. noh oub taz. Syl. gote ne ist
neb ein zit praeterilum noh futurum. N.
2, 7. daz er sculdige ne machot ze nn-
aculdigen nob unsculdige ze scbuldi-
gep. N. 9, 9. iz ein namo nc ist, noh
981
NiL
KA.
888
ein deflnitio. Org- niat iungiro ubarmci-
Star, noh scalh nbar-. Frg. 3* ne do«
leton e noh binnan uure. Wm. 4, 15*
Seibat in - folgendem Satzbaue findet sich
noh ohne ni: fit monci ihih hiar na ia-
man? si gab antuuurti so zam, niaman,
quad si» drahtin, tbelst 4il mit thinen
inahtin; noh ib» quad er, firmonen tbib,
au gang tfau franimort inti sih, thaz
ihtL big'oumes iamer tbir^ thax ihn ni
auntos fardin O. III. 17, 57^
= Auch ohne vorhergehenden negativen Satx
Steht noh ohne ni: soso ther fater uuec-
chit tote inli libfestigot, so their sun,
thie her uuili, libfestigot; noh ther
fater tuomit einigan, ouh ("sedj ailan
then tnom gab thcmo sune« T. 83.
Doch audi mit ni: oh so ir dhuo ubar-
DOLUodic endi unchilaubendi noh dhea
aelbun euua ni uucreda. Is. 5, ?• noh
ain.loub ne riset, ei folium ejus nön de-
fluet. N. 1, 3. noh ander ne ist diu saga
danna diu generaiio. N. 44, 2.
S* auch noh -noh.
Ist aber im tweiten Salze noh mit einem
verb./init. ycrbuhden (der vorhergehende Salz
kann auch ohne Negation seyn), so wird ihm
ni angefugt: ne nuecchet noh ne mun-
teret VVm. 2, 7. ne gebreste noh turft
ne nuerde. Mu. so lango so ir iz ni ta-
tut ein hnnelibbemo dero minnistono,
noh mir iz ni tatut. Frg. 29. mit gi-
uuatu ni giuualita sih, noh in huse ni
giuuoneta. T.53^3. sie ni arbeitcntnoh
ni spinnent T. 38, 4. ni bin ih krist,
quad er zi in, noh ih es uuirdig ni bin.
0. I. 27, 19. ni bin ih thero manno, the
ir eiseot nu so gcrno, nohthennamon
in min nuar then ni felgu ih mir sar.
0. L 27, 34. der in dero argon rat ne
gegieng, noh an dero sundtgon uuege
ne stuont N. 1, 1. enß ne irstanl^ noh
tisc ne erstant N. 1^ 5. siu fuart er,
noh ni dualta, in lant^ thaz ih nu zaita.
0. I. 19, 17. ih kebricho sie, noh ke-
stan ne mugen sie. N. 17, 39. nio truh-
ten in dinero heizmuoti ne incbunnist
do oirh, ftoh BÜ.dineto a'bolgi^oe irref*
aeat du mih.N..i37, 3. nkeiia aaaa ne
toufta, nöh uuib ne toiifta, 'so ist er
ungetoufeL SyL .*
So auch
noh ni, nee. TG. I. 177. D. IL S84.. a
noh iz er ni liruetun. Eou 3.'
iiS« auch iloh-Boh»
noh-, noh, nee-, nee, tOihtX-'r oac^. noh
nilo noh luziL £ib» 1*. noh er ima lel-
betno noh anderer imo. Org^ imd u
einem schon eine Negation entkaltendoi
Satze gehurig: ne forderoe nohpecwiiam
noh danch. N. 118,. 37« thas maa ni
suuere noh br himile«-, noh fai«ffdu-.
T.30,3. 4. thie nallesfon bliiote, nob
fon flciskes luste noh fon gi^nMnan*
nes unillen, ouh (tedj fon gole gibo-
rane uuarun. T. 13, 6. tbar noh rost
noh miliuua iz ni furmelit T. 36, 1.
thaz ir noh hiar noh ouh tbar ni b^
tot then fater. O. IL 14, 63. ni noir-
dit imo forlazan noh hear in 1IH^
ralti noh in euuin. Frg. 7.
Auch
noh ni-, noh, nec-^pmc. Ct 66. noh ae«*
noh. Bo. 5. noh aiistcieü ne iihet er,
noh sioieis. Syl. und
noh ni*, noh ni.
dhaxs ni saget apostoliis, noh foiAsage
ni bifant» noh angil gotea ni uniata,
fioh einic chisaft ni archennida. k
2, 2. tbar noh rost noh milinnaizni
furmalit, noh thioba ni grabcnt noli
ni forstclent T. 36, 1. ni naidaratri-
tit noh ni hrofit noh ni gahdrit ei»
nich. Frg. 5.
ni hwedar-, noh, oder ni-ni hwedar-i
noh, oder ni-ni hwedar noh-,. nok,
oder ni h\«redar ni-, noh, oder nohai
-nihwedar-9noh,t9jrber-7no(^isar^,aaei
ne uueder in divinitaie^', nohisiaaia-
nitate. Wm. 2, 8» tili ne nnederaiat
cuot noh ubeL Org. dar neauederiit
z^ heiz noh ze ehalt. N. 65, lii aa
sint nenueder uuar noh lugL (hgi
ne zimberoe ne uueder noh an daio
3
NA.
NA
984
'- ifaolij sohtQn demo grieze. Bo. 6. ne
notfder ne habet lengi aoh breilL
^ fio. 5.' tax ne'aueder ne istxnot noh
^nbcl. Org. «sennhanget er thar^ noh
\}ni.>lii:ag ni uuedar sar, thea hnses
) nnibt biihiban, noh hera pidaratigan.
;,.Ö.,IV. 30, 13. 14.
^oh onh (ßVijdi tUf^O -ta^&ne mag sin, noh
lLa:2^,;Bo,h ouh tax, noh oub tax. Syl.
nöh hwedari neuter, trintt t>fiQ btibfn. S.
/^VnbÄR in HWA.
'*"■■'■ • ■• ■ ■ ■ ■
ildl^ danne, wmdum, nicdam b. JL/jCJl^
it; Mch ^OHj adhit.'
ti6h ' sai^i ^M/ifint. M. 30« und inninoh,
Miämnsis. INU). M«. wohl xuMQH, ad^
■'ihm:?i Die Bedeutangon dieses irnddes fol*
Agenden noh 'laufen alich in noh danne
xnsammen; auch in: dax er noh: tero
toihter ne borget« (fe(i(l btt Z^iitttt
^ntjC^t)^-;13i0k. &. kar/i: so^i^bl nojb, et non,
als noh, adhpc umgenommen .werden.
OB) bei Wm. (auch bisweilen bei N.) noch
neben noh, in T. 173, 1. nnh (der Drack
bat noh) und in Wm« IL auch nohc, noc^
adhuc,. goih. nanh>;im Angek. aber statt
dessen: nn gyt Das goüu nanh weiset
deutlich auf deh Stamm NU hin. — Beden«
tdng und Gebrauch ergiebt sich aus folgenden
BcnspnSlenl Cf: auch KOH, nee. noh uue-
aan seal; fore. Pa. bi dhiu ni uuellent
ate inan noh (adhacy h\t \hit) quhome-
nan'chiläuban Is. 5, 6. ih uueix nu in
fide et spe die gnada, die er noh gibet
In re. \Vm. 1, 4. noh, hactentis. Can. 4«
thoh qnimit noh tbera xiti frist, ioh si
ouh nu geginuuertig ist, thax betont
nnare betoman then fater geistlicho
fram. O. II. 14,67. ir quedet in ala uuari,
thax manodo sin noh fiari, thax thanne
si so man quit reht arno gixit. O. IL
14, 103. bi thiu forahten sie se noh 8(h
O. I. 1, 84. imo ist hiuto al dax io ge-
schah aide noh geschehen soL N. 2, 7.
fore adventn chriui unarent ir ungelou-
big, uuellent ir oyb noh so sin? N.4,3.
der nnreino horgeie sich nbch? sordU
dus »rdescmt adhuc. N. 7, 10.- bore noh^
' (8re firrncr. N. 70, 23. hob uuili, mavis. Ra.
gLILsixxi noh hohorobax. Frg. 17. noh
mnra houpitkelt, ampHorem snmmanu
Em. 3. — er. noh mer. — ein mare ge-
nualt ist erehto der nn, der noh sib
selben halten ne mag. Bo. 5.; et dax er
noh tero tohter ne borgeta. Bo-5., das
•ich schon miter noh, nee, et non, an%efuhrt
habe.'
noh-ni oder ni -noh, tiod^ mift/ nondum^
quhedant leogando, dhaxa noh ni sii
dhaxs xiidh arfuHit Is. 8. dhaxs noh
. ehrist ni quhami. Is. 5, 6. ther man
tbeih noh ni sageta. O. I. 8, 1. dero
dn nohne irhugcst, nuanda noh iro
xit ne ist xe irfrtanne. N. 87> 6. ne
^ sint die tot, die noh föne xeichinin
• mit fcrhartemo herxin ne nuellen ke-
loubic uuerden? N. 87^ 11. S. auch die
beiden letzten Beispiele aus Bo. h.
ni noh, necdiim. Ic. — S. auch noh nu*
noh nicht: des ist noh nieth xil. Wm«
«, i2.
noh io, '^iom nunc i. €. ndhic. VG.IV. 135.
er al ix ontarnnesta, thes mih noh
io gilusta. O. IL 14, i)2.
io noh (fmmer no<^). pediu suochet er
ix io noh. Org. unte lax ouh dinen
hith naran, der der e ingegen mich
selben unte ie noch contra eeclesiam
also herte ist. >Ym. 8, 6. unde lebet
ie noh ttit ende. N. 48, 9* (ie noch,
'^ etiamne. Bib. 5.)
io noh ni: ie noh ne mohta ih in ^o
uindan/ Witt. 3,3. ie noh ne haben ih
sin nict unndan. \Vm. 3, 1.
inti noi:: ketemproe inti noh kesexxe,
temperet atqne disponet. K. 41. — S. auch
noh nu.
noh nft und nft noh, adhuc, ncc^. nph
nu luxxila stunta bin ih mit iu. T.
160, 5. oba uuer quimit xi mir inti
ni haxot sinan fater inti muotcr inti
quenun inti kind inti dohter inti
auester inti noh nu (adhuc autem et)
993
na:
^
m
(er) geniderli. N. 105, 26.
!»./>• kainderiVist«R.
ginidlrit* M4. 3ii). 1. % V<M. 3L
uuirdit Gc 3. Bib« 7. utferdeo
(wir). M. 31. Sb. Lc. 1. 2. ttuerde
(eij. Mor. Bib. L..2. 5.
genideret pin ib. N. 37, 9. ouard
.ib. N. 34, 14. 87, 1& uaatd er.
TS. IIS» 69. uQurden «ie. N. 105,
42. 43. 106, 17. oQurde.ih. N.
IIS, 67. habest N. HS, 15. ke-
nideret'uirt Rc
ganidrit unaa, Frg. 31.
giniderit unerdcn (wiif). Le. 1.3.
n. $• n?» kinidarter. Ge. 8.*
a. s. IQ. kanidartaiu K. 58.
^ n. j. n« geaidertei. N* 50, 9.
i»,/^.in.:ginidarta. Gh. 2.
ginidarle. Gh. 3. AL 30-
BINIDARJAN.
also er oub aar dannan, übe iz imo
penider^t, uuidere uf kestepfen
mag an das obera. Ma.
FARMDARJAN, l^erurt^^eilcn, damnare,
condemnarc*
Inf. fornidaren, condenmare. T. 39, 2.
(er) furnidirit, condemnabU. T. 57, 5.
(sie) furniderent, condemnabuni. T. 57, 4.
(ir) uornidaret (ist es ind.? es steht
gisehet, thaz ir ni uornidaret,
ne coadcmnntis), T. 96.
p^p. fornidarit utiirdis, condcmnaberis.
T. 62, 12. ne sit fornidaritc,
ne condemnemuiL T. 39, 2.
fornidirit uuas,i2aiiiii<7///^.T. 193,1.
uuirdit, condemnabiiisr. T.242, 4.
FIRMDIRiDA, /., contritio (os siulti con
tritio eJHä). Sb.
uirnidirida, ro/2/r///o. M^. Bib. 1. 2«
FARMDERARI, m., extinctor. Prüd. 1.
MDANA (ni-dana? oder nid-ana? cf. NI-
UAR) und MDAMAN [scheinen weniger der
Beiieutnog (wie unten und t>ott uutc:n) aU
dem Uialekt nach Terschieden zu seyn^ da in
keiner QueHe beide Formen vorkommen, son-
dern einige Denkniäler nurnidana, andere
nnr nidanan aufweisen!, ui^tn|..:Unten|
$ubUu^ ^ßiubtetf^ infra^ idflvrsum, Mgehi ni.
db^ant: neodbai)» aosd« Dedli»iK .
1. urdaoa (O« Sg. i242i Wlll.^ ^
nidina (VVm.'lL)w i
nidaae (M^. 3. Bib.« 1. 2).
nidina, subtus. Sg. 242. aoanla ergi-
acuaf Iheaa ^rdla ick himiliiga
^obunFna, ooh Ifceö ae hiar ttida&i,
bi thiu giang ^v -tbar »o obäna. 0.
IIL 9, 16. thaa uuräa ain al in tvara
umbikirg in fiam, ofaaaa idh Bi<
dana, so uoola tbie sine theganii
O. IV. 27, 22. nidana, tub infenm.
TWm. 7, 7. (nidinaj Wm. IL), nidani
breit, obena smal. Won. 7, 2. diedi
nidana aint Wm. 2, 9. nidane, ni-
ter. la. 3. Bib. 1. 2.
2. nidanan (VG. II. 158.).
nidenan (N. Mu. Mcp. Org.).
nidinan (Bib. 5.).
nidanan, infra falluit). VG. IL liSi
(nidinan, sttbier. Bib. 3.) nidenlaif
dide obenan nider. Mcp. (hobi)git
nidenin üf. Org. daz nidenin ist
Org. uucdcr obenan aide nideo&i.
Org. cithara habet nidenan (im Drtd
steht nideran) buch also psaüenok
obenan habet. N. 42, 4. ir bireat
fonc nidenan, de deorsuni. N. 7, 15.
ih habo not nidenan, du bist abei
obenan. N. lül, 2.
KIDANEN'n.
(nidineuti, radices. Bib. 5.)
MüANElNTIG, nd/\
d. pl. ntdenautigän (wohl zi, ad,'»
zudenken), inios. D. IL 346. *
NIDANEN'nGi, /
d,pL (zi den) nidanentigin (nidane»
tigeii. Bib. 6. aidanentigaft
Bib. S.), ad radices (m<mhs)>
Mo. Sb. Bib. t 5.
a.pl, nid^vtnenii gl, fimdamenta (aar-
vontmj. M^. :Bib. 1. 2.
)i
\:
\
NA s. NA. '
<if» '
• •
NE-
-NABA.
. 1
''
• n
NEBE^^mtlL.
996
< I
.|i
xj- iNü- s. NA.
» I
«UA,;:
jymcina s.
HNÜ.
■» '
lUA) incastratura s. 1ijA.JlJ.«
lEO, NIE, NIO & lO in EWA.
iU s. NIWl
■ ■ •
ABA, Flufsnamcn; cf. NABUS', NAHA,
NA VA, NA WA, NACHO.
CKUMBA I^ABA (cf. NAUA, AliA), Flubnamen.
ABA,/., Ziaht (am Siabe), modiolus; angels.
B|if«', Bafu; cf* ssnskr. nablii^ umbilicus.
17. s. naba, modiolus. F. \Vd. 232. St. mediO'
lus. L. modiolum. Rf. axis* D. IL 343.
napa, muzolus. Tg. 1.
(nabe, modiolus. Tr.)
n.pL naba^ modioli. Sg. 1S4. ßib. Bib« 5. 6. 7.
9. 13. Zt
napa, modioli. Mc. Bib» !• 8. Wn 863.
3355. OA. Em. 26. 31.
(nabe, modioli. Wn. 460.)
(nap, modioli. Pb. 1» nabon. Id.)
o.p/. napa, timpana. \G. 11. 444.
NABAGER s. GER.
MABALO, m., Slabel, umbtKtns (welche^ %vie
o^KprjcA^*, mit nabalo ein' und dasselbe Wort
ist, wie nagal und lat. tmgula), angels. na-
fela, nafel, nafol, nord..nafIi, skr. n^bhi.
?^ s. nabalo. Ib. A.
napalo. M:t. Bib. 1. 2.
nabulo. Rd«Sg. 242.913. Em. 27. Bib:13.
napulo. C
iiapolo.^Bib* 1.'
nabolo. A. Em. 31»
(nabilo. Tr: Bib. 5. 6. IX)
"' nabelo. L. \Vm. 7, 2.
(nabele. Wn. 460. Bib. 4.)
• ' napulo, lumbus. L.
d. s. nabalin. Bib. 2.) ....
napalin. Gh. 3. )
Schon in Wn. 460. adieml nabelei öm-
phalos, einen nom. nabel (auch in Bib. 10.
kommt schon nabil vor) und sksiike declln,
annehmen zu lassen. In D. III. 26. lautet
der a. s. nabile; auch mnb wohl imgemeikt
werden, dafs von den unter dem nom. ange»
führten Formen nabalo. A. nabolo. A. na-
pulo. C. nabulo. Sg. 913. Bib. 13. nabiloi
Bib. 13. das lat umbilico iibersetsen.
Gehört
KEBELWURZ hieher?
N£iB£j, nom» pr.
NIBU s. IBÜ.
NOBA s, Bü.
NÜBI 8. Bü.
■ ■■
I
NABALO 8. NABA.
NABALIA, FIuTs in Batavien. TU. 5, 26.; cf.
NABA.
NIBUL, m., tRtbtl (cf. nord. niflheimr), ne^
bula, nubes; sansk. nabhaf, aer, grieeh.' vccpo«;
und vE<piXri^ lat. nubes und nebula, lit debbe-
sis (n zu d geworden). Cf. lat nubere; auch
persich nuhuften, abscondere*
n. s. n e b u l, nebula. Ra. gl, K. Sg. 242. 913. Mcp.
nepoly nubes. Mart
nebil (Ild. Tr..).
nebel (Wn. 460.). Mcp., nebida.
ii. s. nebnie. N. 147, 5.
nebele, nube. Bo. 5
a, s. nehul, nebnlam. N. 147, 5.
c/.j9/. Uebulcn. Mcp.
993
na:
iSi
QQi
(er) genidcrli. N. 105, 26-
ginidiril- M4. Bill. U % 5r\M- 31.
uuirdlt Gc a BIb, 7. unerdcn
(wir). M. 31. Sb. Lc. 1. S. ttuerde
(er). Mor. Bib. L.,2. 5.
geniderct pin ih. N. 37, 9. ©uard
.;ib. N. 34, 14. 87, 1& auatd er.
N. IIS, 69. uourden sie. N. 105,
42. 43. 106, 17. ouurde'ih. N.
118, 67. habest N. 118, 73. kc-
nideret'uirL Rc
ganidrit unas« Frg. 31.
giniderit uoerden (wir). Le. 1.3.
n* $• n?» kinidarter. Gc 8.*
a* s. IQ. kanidartan. K. 58.
"^ n. j. 7i«.geaidertei. N. 50, 9.
• i»./^.iit.:ginidaria. Gh. 2.
ginidarle. Gh. 3. AL 30«
BINIDARJAN.
also er oub aar dannan, übe ix imo
penider^t, uuidere uf kestepfen
mag an daz obere. Ma.
FAUiMDARJAN, l^erurtt^eilen, damnare,
candemnare.
Lif^ fornidaren, condenmare. T. 39, 2.
(er) furnidirit, condemnabit. T. 57, 5.
(sie) furniderent^ condemnabuni. T. 57, 4.
(ir) uornidaret (ist es ind.? es steht
gisehet, ihaz ir ni uornidaret,
Fie coodcmnaiis), T. 96.
p.p. fornidarit utiirdis> condcmnabcris.
T. 62, 12. ne sit fornidaritc,
ne condemnermnu T. 39, 2.
fornidirituuas,i2ami<7/'/^.T. 193,1.
uuirdlt, condemnabitur. T.242, 4.
FIRMDIKiDA, /., contritio (os siuHi cou
triiio e/fuj. Sb.
uirnidirida, ro/2/r#7/o. M4. Bib. 1. 2«
FARNIDERARI, m., extinctor. Prud. 1.
KIDANA (ni-dana? oder »id-ana? cf. NI-
DAR) und MDANAiN [scheinen weniger der
Beiiculnog (wie unten und t>on unten) aU
dem Uial^t nach Terschieden zu seyn^ da in
keiner Quclfe beide Formen vorkommen, son-
dern einige Denkmäler nurnidana, andere
nur nidauan aufweisen|, ni^tn|.!:Unteni
db:an,: QeodbsQ, aosd. DedlisiK>
1. urdaoa (Oi Sg. »242i Wlll.^ ^
nidina (Wm«'lL)w •-'
nidaae (M^. 3. Bib.« 1. 2).
nidina, udUus. Sg. 242. aoanla er gi-
scuaf Ihesa «rdia ich bimilisga
lubunFna, ooh Ifceö aehiar nida&i,
bi thiu giaag ^v ibar ao obina. 0.
III. 9, 16. thaa uiiaa ein al in tmra
umbikirg iin flava, ofaaaa i^h ai*
dana, ao uuola tbie aine theganii
O. IV. 27, 22. nidana, sub itiferim.
iWm. 7, 7. (nidina; Wro. IL), nidini
breit, obena smal. Wm. 7, 2. diedi
nidana aint Wm. 2, 9. nidane, «(•
ter. UK 3. Bib 1. 2.
2. nidanan (VG. IL 158.).
nidenan (N. Mu. Mep. Org.).
nidinan (Bib. 5.).
nidanan, infra (alluit). VG. IL 153.
(nidinan, subter. Bib. 3.) nidenlaif
dide obenan nider. Mop. (bohi)git
nidenin üf. Org. daz nidenjl:n ist
Org. uucder obenan aide nideoai.
Org. cithara habet nidenan (im Dnck
Sicht nideran) buch also psalteriim
obenan habet. N. 42, 4. ir blresl
fonc nidenan, de dcorsum. N. 7, 15.
ih habo not nidenan, du bist aber
obenan. N. lül, 2.
NlDANEN'n.
(nidineuti, radices. Bib. 5.)
MDANENTIG, ad/,
d* pl, nidenautigän (wohl zi, adyi»
zudenken), imos. D. IL 346.
NIDAiNEVnGi, /
d,pL (zi den) nidanenligin (nidanea-
tigcn. Bib. 6. aidanentigH
Bib. S.), ad radices (montis)»
Ma. Sb. BiU t 5.
a.pl. nid'uncnit gl jfimdamenta (accr-
vornmj. M^. ^Bib. 1. 2.
\'
\1
)1
\:
\\
NA s. NA. '
IS
]S£-^f4ABA.
NBBE^^NmtnL
9d6
»»■■NA.
* I
1 ••'' ' .• • .
rU als WutzM, s. JBNU-
ü,- W s.- NA.
. ' i
. 1
I >
• ■ a ■
V'- ! ' '
I I •
I ■ I .
' /
füA,TOoa^ 8.N1WI
I
(UA^./rfinc/iia s. ijLWUt
»i.
j:f
. F . •
1 : .
lüA, incastraturä ' s. iiA-JuL«
• . .,^ .1.
EO, NIE, NIO & lO in' EWA.
lU a iSIWl
i ' >
ABA, Flufsnamcn; cf. NABUS V NÄHA,
NA VA, NAWA, mCHO/; . • "
CKU»1BA I^ABA (cf. NAHA, AUA), Flubaraien.
ABA, /., ^aht (am fKait)i modiolus; aogels.
auf«', Bafu; cf* Sfindkri^ nablii^ umbilicus.
n. s. naba, modiolus. F. Wd. 232. St medio»
lu$. L. modiolum. Rf. ^vTiV« D. IL 343.
napa, muzolus^ Tg« !• ..
(nabe, modioltss. Tr.)
ii./?/. naba, modiolL Sg. Id4. ßib. Bib. 5. 6* 7.
9. 13. Zt . •
Bapai modioli. M«. Bib. !• & Wn 863.
3355. OA. Em. 26.. 31.
(nabe, modioli. Wn. 460.) .
(nap, modioli. Pb. !• nabon. Id.)
o.p/.napa, timpana^ VG. IL 444.
IN AB AG ER s. GER.
MABALO, 171.^ iRabfl/ umbifitus (welche^ Wie
ifiipaX^y mit nabalo cm* und dasselbe Wort
ist, wie nagal und lat. tm^i//a), angeis. na-
fela, nafel, nafoL nbrd..nafli/'skr. n£bhi.
n. s, nabalo. Ib. A. -
napa'lo. Mä. Bib. L 2.
n a b u i o. Rd« S^. 242. 913. Em. 27. Öib/ 13.
napulo. C.
h«pblo.^Bib. 1/ *^' ■'
nabolo. A. Ena. 31» ^
(nabilo. Tri Bib. 5. 6. i3:>
'•' iDabtelo. L. Witt* 7i 2.
(nabele. Wn. 460. Bib. 4.)
na'pulo, lumtfui. h^
d. Sn nabalin. Bib. 2.) *•!•
n.palin. Gh. 3. I » •^*'^
Schon in Wn. 460. adieint nabele« om-
phalos, einen nom. nabel (auch in Bib. 10.
kommt schon nabil vor) und starke cfer/Z/i.
annehmen zu, lassen. In D. III. 26. lautet
der a. s. nabile; audi mnfs wohl iingemem
werden, da£i von den «nter dem nom* ange^
führten Formen nabalo. A. nabolo. A. na-
pulo. C. nabulo. Sg. 913. Bib. 13. nairiia
Bib. 13. das lat umbilico iibersetsen« ,
Gehört
I\£BELWURZ hieher?
JSEBE, nom. pr.
NIBÜ 8. IBÜ.
NÖBA s, Bü.
NÜBI 8. Bü.
I ... -
NABALO 8. NABA.
NABALIA, FluTs in Batavien. TH. 5, 26.; cL
NABA.
NIBUL, m., Zttbtl (cF. nord. niflbeimr), ne-^
bula, ntibes; sansk. nabhafi aer, grieeh.' vetjKV
und v£<ptXri^ lat nubes und nebida, lit debbe-
^is. (n zu d geworden). Cf. lat nubere; auch
persich nuhuften, abscondere*
n. s. ncbul,/2^6///a. Ra.gLK.Sg.242.913. Mcp.
nepoly nubes. Mart.
nebil (Ild. Tr..).
ncbcl (Wn. 460.). Mcp., nebida.
i. s. nebule. N. 147, 5.
'nebele, nube. Bo. 5
a. s. ^ebul, ncbularn, N. 147, 5.
d.pL nehulcn. Mcp.
997
NEBAN-r^Niü
.iNAit.i,:
NIBALGOWX
MBILUH, INIBILUNG (der .^ipamame der
IRifcelungf). . , .• ■
NIBÜLNISSI, ».,€lnfr<rttU, • ,; .
tfaeist dagoah nibnlnis^esiob ouintes
bruti 1^9,9,68. p. V. 1%>27..
NEBULGIÜ, nebidosß /o. s.f.J.^c^. 11.
KIBÜUAN. . ... ,••' :i :.;... . •
n i b u l f ortr,' tr Wli k i 1 e t o o, cajigß^nferunt. Ib. Rd.
..(GEMBf^, n^a. Wo. 1512.) ;
FABNIIJÜÜ, Pa , ^ ^„ . .
FARNJPÜ^TE. f.. ,..L ., „^,^^..v
„FmiNIPOJÜTE. .Bfl. ^X'll 1\ r 'V''.:.
NEBAN-VEBÄ/,'
♦ • \
. I
4l
NABUS ^varVNablis^, Ftufspamen. Vcn.fort;
cf. naba.
NAHA, SRa^t, Flufenamcn; et NABA, I^AVA.
—^ .^_ __ __. •"■ ■ ■ . t . A ,
llixU^ sanskr. nah, lat. nectere.^ Ich setze,
bler zwar nähan (nawan), des lat tkere mA
griech. vi^xv wegen, her, allein nahan, nawan
könnte auch zu JrJLL i U geboren und das FI,
W in nahan, nawan eingeschobeb jseynj €&
die Formen ohne H und W. — Auch nua und
6 not, bei denen ich einen, Ausfall des H an^
nehme, führe ich unter dieser Wurzel auf. Viel-
leicht ist auch näh, prope und ginah, mffidU
ginuog, ginuht dieser Wurzel angehörig«
NÄHAN, NÄWAN, na^en.
(ih) naio, sarcio. F. Tr. Mon. 2.
nein, nagjen, neo. Wn. 232.
neie, sarcio. Ild.
(er) nauüit, assuit. T. 56, 7.
nahit? s'iuuit vel chliubit, fmderiU
• Eo^. 21.; bieher?
(er) natä vel siuuita, cusehaU Em. 2L
GANAHAN.
kinaant, consuunt. Rb.
ginäit ist. O. IV. 29, 9. — g. ginfites
(ni uuas thar uuiht ginatea nob
gibosotes). 0. IV. 28, 7.
UNGINAIT, inconmtiUi. T. 203, 2.
t.\\
.». '
\
dpi unginaten [gi8car|ot% sia (^.
nica) 80 so iz zan*, ibh sb m
bezist biquam, mitfiloklei*
nen fadumon lobAiä^iniitf^
redinon]. 0. IV. 29, 31
(WIDERNEIEN, resardre. Hd.) - ,
NATARE, TO., sartor. F. L. Tr. Cr. Hon. 1
UMBEHATHLICHIU, nefitiß. D. ilf Ht j^
wohl umbenalhlic&iiil
NÄDAL und JSkDALLf fjf^$ Slttbel, jjojk
nethla, angels. n^edl, nortl.*naL*'
17. s. nadal. Sg*.lS4.,
nadela. Tr. Cr.
nadl^JWn^863. .33q5,
g. s. nalduh, acus. T. 106.
NAD^TEIPL.' f >• ♦ /
NUA, NUOHA, NÜI? Incästratura. & kom
mcn folgende Formen vor (cL N9P): .
nua, tupili, incästratura. ßib. 1.*
i «nuO'ha, inc^irotura. Bib. 9. , ,
nuai, nuati. Ib. \ , .
nuau, nuati.'^Rd. A
• nüav'iubila. Bib. 6.1 , ineasirätBräe. ' *
nuon. Ma..Bib. 7. \
onaön. Sb« ^ • /• • > -^''^
rifnis, hno9^ jänetuth, katogif IttitshinM*
Ra. .'■..'.■•.' 'v^'-*.»-^-
rimis, neo» gl. K. ^^^"
KANOI (K1^0LgI. K.) «do kafogi pan
mes, contextum arboribus. Pti.
NÜOT, /.
n. J. nfiL Tr. \ ■-•
tauth. Mon. .2.'r , incMtratmra, cön-
not Tri F. 2. r junciio iabularum.
not F. 1. )
n OD tb, > nma. F.
g. $•? oder d. sJ oder n^/^A?.* ntiali. Ib. Bi«
incastraturae* j ;
o. $• ndot, rimuUm. Ba.-^/-^.tdiirh eiaa
cingan,üol ß^hen^tfinuirimula^Bo.i'
durh tia niiot tera turon nuar-
iendo» rimatin^ ob ostio, Mq>. 44i
NÜTRIH, f».pr. bieher? „
GINUOTI, contignati». Mo. Sh.
(GEmJIET, incastnateir H^)
» "
• V.
m.
Nla
Nia
1000
I^JpT (cL.BaaiDpartike} ii/Sk) ab^.lW^ Wur-
zel lixjLjtl/) goth. netiya, nehV, angels.
ncab,. neh| nord. nser (in der Zusammenset-
lUDg auch nä-), urisprünglich na(^e/ itifprope,
Ixbdeutend, wie denn auch das Goth., Angels«,
Mord, nur in diesem Sinne das Wort gebraucht
Apfser nah zeigen sich in. spätem Denkinälem
atlch die Formen nach und nahe, f^uich na;
in Ar« 2« nahi als subito.
1. Adverb. Es geht aus .der Bedeut^ung na^f/
prope, in die von (dna^f/^Vr^, tta^/ post^
fiber: na ah, con^nus. Q* sequis» gl K. nah,
pohe* Ic. prope. Pa. gl- ,K« Sg. 9i3«
nah ist (na ist Ic), presto esi. Re. prope
est. Frg. 25, , . .
in nah ist sn^nar, prope est aestas. T. 146.
min zit nah \^\,^ prope. !!• IpTi 3.
iiahi) subito. Ar. 2. (Qi.,adj\ xxnAsubst.).
unkustjrumosinu ioh Utah gina-da thinu.
Ö. I. 2, 31. ioh sjner'ö "uuorto er bor*
ta (ilu barto, .tho er in sulih thing
gigiang, so nah zi herzen gifiang.
,0. n 19, 58*
nah, az a^W^My fermek IW. Rd. uah^ fere.
£a. Ra. gl. K. ^o. & ;n aJi , pdne^ Gc 3.
drciten D, IL 252^
nah eben n^icheUn, 6cinal&e |(etc^: grof en.
Mcp. ist näh al soUh, s6*^, bm^^i fo,
; t9te-. Mop. mine ge.igige .siBJbiJiah ze
, QuiUueifte uuordep, peneH-J^* 72, 2.
,. .-, uaangton nah ./;?tf/?^^ «;ba v'f ebtemo
uuege. N. 1% 2. diu s^uht ^lüret sie
nab all^. R:.(, i,,.tex^6.i>i0! iättnfih ter
' univehles.tOiiOjcg,,.,UQzisnaI^ feordun,
f. . 1 usqfie pene^guarfa^fif /horamj. K. '4&;Mt
; [) nah se:<ita^. qußsi ^epptü. T. 87. .u4di&eta
I ;(\ jna^ia ,mit) ity^ nab (qtiasijA,t\)ui9i*
^:/;|VQ^a. T..4, 9-i- . : r - ,/ LW
kund^ht, d4z- die' xlffbn (-uig^my^'nAb
(balb) sulen kuman.:Wiii..2,/13nII..'-
, taa.n^b kdt, qnod conseqtätur. SyL **•?
aar näh, gUid^'nac^^cr: föne dien chit
et sdr näh. Org. ' /•*
iiara nah, ^ernac^ Bo. 5.'N. 43^ 18» also
iz hara :nah' chit M. 64f 57 aolhara
11 .
. ■»
\ • •
2.
t • r
nah stat N. 113, 6. hara nah folget
diu chlaga.'N. 37, 11. hara nah chu-
met himelskiu geburt'N. 88, 5. hara
nah gibet er vitamaetemcnn.^.bl^Vi.
hära näh ist ze thie^enne-** Org.
dara'ndh, barnttc^. Mu. Seh. 75. >N. 140,
10. Syl. Wm. 4, 14. (diare nah. Wm. I
III. DL darnah. Wm. tt HI. darnach.
Wm. III. dära nach. Wm. IX.). dara
- nah uuanctön nline taga. N. 101, 11«
dara nah irran din 6iinna. N. 103, 22.
nnde dara nah fctrhtetit iah alle
dieta dinen namen. N. 101, 15. ein
luzzel darnäh. Wm. '9, 1;
sär dara näh: s& darnäh (sa däirnacb.
Wm. I. sa därnahc Wm. ILIV.). Wm.
3, 4
data »ab sär: da näb^ä gescriban ist
Wm. 8, 10. 1
pi>tiah, htxiX^^tipene* Ic*
ebah*^ näh. -^ die eben näh stänt pri-
- mae substäntiae. Org.
Piiiposition , mit dem Dativ; Aus der ur-
sprünglichen Bedeutung na^ ^^i/ ^'^ ^^
bei T. und N. vorkommt, hat sich die Be-
deutung nac^ (raumlich und zeitlich), f^initti
^kxtn^^iposty n«c^, %txa^r secundum, ent-
Wickelt S. die abd. Präpositionen. — nah
them'o uuege, secus viam. T. 121. stuont
na-'b t'hemo uuage, iaa:ta stagnum. T.
19, 4. saz nah truhlines fnozun. T.
63,. 2. quam nah imo, secus eum. T. 128.
gängeiiti nah themo seuuu. T. 19, 1.
er gesazta die marcha nah (luxtaj Aeto
menigt Aero' arigelorum. NdJ
iii liuf nah iii. N. 61, 5;< hinder mih
' uuerden lechöret, daz ^ie nah mir
gangeit. N.* 39, 15.
eruuolta er uuäre geuuftltes nahimo,
itieisteronrie^ for'e imö. N. 104, 22.
näl^r^^oretlir," noh' inebeü dir, nfube
nah dir. N. 62, 9. *
zuieh mih näh dir, trahe me post te.
Wm. 1, 4.
nah ii^o, posttergunu M. 31. Sb. si^er se.
M. 31. Sb.
die ir nah in becheren ne'mugent N.
lOOL
Nlll
NiR
im
3.
61, 4. A'\^ nab dien iibclen ne fahent
ti. 124, 4. iaz da mih nach i^ir brin-
gest Wm- 8, 2.
ndb Biben tagen dero uucchun cbumct
AßT abiodo. N. 6, 1. nah allq.mo irre-
den uuerdent sie kelihsara. N. 48, I4«
nah. in cbamen anderiu uuäszer. N.
92, 4. nah disemo libe gefreuuist du
mib. N. .137, 7. nah der bluote. Wm.
7i !!• snanne verum mane chum ei näh
dirro uuerltoinstre. Wm. 2, 17. nah
uns, pasi nos, ßg. 1. zcrist näh in.
. Wm. 4, 13.
nab tiefibornen gechrumpte (sterncn).
: Mep.
et neiget sih nfth uns. Wm. 2, 0.
uar näh demo spore. W'm. 1, 8.
nab 4cettUorfenemo lozze tcilta-er daz
lant mit mazseile. N. 77, 55. nah
rebte ettcUes du. N. 66, 5., .iQno in
nab iro uuercben, JS. 27, 4. irhuge
du min nab dincra.gnado. N. 24, 7«
nah sinemo yuillen«; Wm. 3^ 1L| nah
minemo raie. VVjn. 4^ 2. nab ainemo
gcheiize. Wm. 5, 1.
namot näh tien*. Mu. er maz näh te-
mo eristen. Mu. sie lebcnt nf^b iro
gelüsten. M. 80, 13. nah siebten uuor-
tin, secnndttm litteram. N. 33, 21. diu
nah menniscen sune menniscen
cbint heizzent N. 35, 8.
näh diu, iiac^bcm, 5. DIU in JJA«
adj., nQ|)<:
nah, cofiiigua. RIarL contigimm. Mart
trübten ist di^n nahe, die-. N. 33, 19.
theiz io zi thiu .irgiangi, sus naher
uns gifiangi. 0. 111. 24, 15.
n^baer, couiigims. 11.
naber, vicintu (vicinß ripaj. V'G. IV. 23.
nabaa, conjuncium (coufuncia domus s^ma^
gogoej. Mz. BIb.il. 2.
nabemu cbumCti, pf^oximo adventuL II. 4.
nahemu ficiske, vicina cürne. Ib. Rd.
nahemu i uazzc ^ vicino (obidiaUiaeJ
pcde. K. 5.
fona nabun, e vicino. Rd, i.
nabantodb^' v'tinam mortem. Rb. nabaa,
pufioorimfim* Prtid. 1 . n a bn h , eonßnem. Ehi
nahe, sin t, vicinL N. 30, lt.
na'biu, vidna. Ic coniima. Mart
minen nahen, vicinis. N. 30, 12«
Comparativ nabor^ ang^ls. near, nS^er.«»
näheren sin dero niderostun, dero
oberostun uuarbo« Mu«
Superlativ; auch in der Bedeulimg des ben-
agen: SRäc^jler.
nahist, proximus. Pa. nahlat, pr^^
qidtas. gl K.
nab is ter, /?roar/m£U. Tr. nahisto,po-
ximus. Pa. gl. K. propinquus. ^ L
' nuer'ist miti nahisto. T. 128. aoai
' nahisto giseiszo. 0. IV. 12, 31.
si ist nähesta dero erdo. Mqi. din al>
■ ^' ' ' Uro ndbista ist. Bo. 5.
daz imo n^hestauuas. Mcp.
.; d e s na h is4 1 n, proximi famorem). Fi^ 43.
i (dcmo) nabisluni proximo. K. p. *
minno thiinan nabiston. T. 32, 1.
r nabistun,''/7rcu7i?tiiiii (a. s. m.J. K. i
; Frg. 45.
uabistcn, proximum (a. i. m.^. 'Ho. 2.,
ihr nahiston, vieini: T. 132.
. • na bis ton dcil fproximae pariesj* gl.K.
nahistun, propinquiias.^ Pa.
ira'näboston inti-ira cundon-, wdd
et cognail ejus. T. 4, 10;
> ■ tbero-na'bistono (g. pl.j! O. IIL 15,16.
'. ' nabistnn, naiales {contra natales suos
« indigmis injurüs ägij. Mt^. proximou
')' K ;-. . • Frg. 45. •'• '• - •- ■
!'• flnabistil», iltffo/^^.Bib. 7i
«*> .nahiston, vMnas^Ti 4, id. 96. — Co. 3.
NiHWEKTIGI. -WIST. -FOLGEN. -FOL
GANLIH. «FOLGARI. -FABAN. -Gl\
-^GANGAN. -GEl>G1L.^GAIUAN. ^QCL
MAN. -CIIOMELI. «HLAUKAN. -SlüiMG
.^SfGttarr. -staw^on. -^ziuhan. •
NAHO, Ady.,:ita$e. .: "
nihA ligent-Org. bimele filo nahe g^
.' cbttiuucntiu. Mcp. 73.
Comparativ^ — nihdr gliode. Bo. 5. genc
.. r. f .:nabor. Frg. 33. nabot' giangun. O-D.
1 . 15,. 17. nahor sintl M6p. dio engen oa-
bor
'..•
KS
NlB»
nAe
i&H
hör tuande, cannii^ens» Mcp^ 69* nabov
8 tat, propinquior &si. Oi^«
Superlativ: — nahöst Bo. 5« ter naböat
temo d&men atit Mcp« thar sahun sie
nan nahist. 0. V. 17, 40/
/kHUN und NAHUNT, nuper, protima, pro-
xime; cf. fona nahun im Adj. nibi.
nahun^ nuper. Ic« Em. 6« Can. 1. 3. 9* pro-
tiniis. Em. 5« Can.^ 9. 10. 12« e vicino. Ib.
recens. Ic.
nabum, nuper. W.
nahant, nuper. Can. 13.
nn nahan> proaime^ D. II. 320.
nu nahun. Rd. Rf. |
nn nabunt Ib. S ^ . P- *
VHANA, conßnis. Pa. gl. K.
Lei,/., SlaH
d. s. nahi. Mcp. 12. -^ unas in nabi it-
* mali tag. T. 104. 111. gistuantun
in thera nahi thes gotes buses
nuihi. O. III. 22, 1. iz iat in ala
nabi thaz thu nan gisahL O. III.
20, 177.
a* #. nähi. Bo. 5.
LHIDA, /.. propinquitas. Pa.
GANiHlDA, /.
in ganabidu« P. a. ) . .
in kinabitbu. gl. K. i'
iHLlH..
NAHUCHO, Adv., ferme. Gd.
NAHLIHÖN, na^ctti fic^ na^cn, appropin-
quare.
(er) nahlihhot thiu zit, appropinquabit
^ra.T. 182,7. nahlihhot ther de
m i h 8 e 1 i t, apprapinqfMbit. T. 182, 8.
nahlichot iuuuer losunga. T. 145.
(er) nahlihota themo beilante^ appro-
pinquavit. T. 183, 3.
nablichota. T. 116.
, I. nalichota themo buse* T. 97«
(aie)nahlichotun thera bufgilun, ap*
propinqiiavenmi. T. 228, 1* nabli«
chotun zi fäerasolimis. T. 116.
p. praes. nahlichonti, appropinquans. T.
224, 3.
LHJAN (auch NAh£:1N), goth. ndbvjan, anga,
n^hvan (cf. nord. n&, consequi)^ na^etti ft(^
l.
M^en (mit und ohne 8ib)| mit dativ oder
auch mit zi.
Inf. nahen.—- do begonda ih nahen ze
tode. Ne. ir acnlut ior thes giga-
hen« mit solicbu iuib nahen. 0.
IL 16, 23. sib nahen. Mcp.
nftban: — ih uuil mih den nftban.
Wm. 4, 6.
(er) nahit — himilo ribhi nahit sib.
T. 13, 2. 18, 5. nahit sjb im. a
V. 23, 122. oub aih thar zuä ni
nahit uuiht, thes ist ginait O.IV.
29, 9. bra to nahit, ai/c^/^rii/. Pa. gl. K.
nahet. — d^er sib imo nahet N.
«
148, 14. nahet ze dir, appropinqua^
bit. N. 00, 7. nn nahet himelriche.
N. 17, 16.
(wir) nahumes^ propaganuu. Ra.
(ir) nahet, praperatis. Rh. — mit muatu
ir mir ni nahet ioh mih nob nir*
knahet. 0. IV. 15, 32«
(sie) nabent. — * so thie sar got nir-
knaent onh imo sib ni nabent O.
IV. 5, 16; ne nabent ze imo. N.
31^6. nabent sih zemir. N. 54, 19.
(er) nahe sih mir. O. IV. 23, 30. sib uns.
0. IL 24, 37.
(wir) nahen unsib imo. O. HI. 7, 10.
(er) nahta. -* ther engil imo nahta. 0.
1. 8, 19. sib nahta drubtine. O.
111.14,22. uuio er sib thara nahta.
O. IV. 1, 7. er sih zuo imo nahta.
N. 33, 7. (cf. zuonähjan). zu iro
nähta. Mcp. diu rehta fernumeft
nahta sih. N. 54, 22. sin herza
nahta. N. 54, 22.
nahita zi thera nidarstigu. T. 116.
nahita phortu. T. 49, 2. sih na-
hita thiu zit T. 124.
(sie) nahtun. — ostoron tho nabtun. 0.
IIL 4, 1. sih nabtun eino ziti. 0.
IIL 15, 5. sih nahtun zi themo
kas teile. O. V. 10, 1.
nabhitun hierusolimu. Frg. i7.
nahton ze obenahtigero lufte. Mcp.
nahton sih, appropinquavenmt. N.
118, 150. mine gelegenen nabton
[64]
liN»
GANiÜS.
CiiUÜAH
sih ouider teifr ^^ aalit#lii;8ih
iiidei Christo. N. 37, 12.
(€r> Babti «ih irÄ O L 8^21. himilfichi
nahii. O. I. 23» t2.
* (sie) »alkliB sih theaiio kuainge. 0. I.
18, 9.
iihp.pl nahent iuili Imo! K 104| 4.
p.praes. nahenti. — uuaruB tfahenti sih
imo« T. 10t. inti sih Dahcnii hant
sina iBuiHua; ¥• 128. d. s.f. na-
henterOf advittienie4 flibp. prcpiore*
'Marl*
GANlHJAN- — Geburt giiiah«n, das über
praiestati sunt in proiesiati sumi in ordi»
natione et diasetunt se vfelle canfugio cfh
pulari. Can. 13i. steht, hieher?
(er) genabct — - ze deltto sih nieman
Be g^nahet M. 42, 4»
p.praet. habet sih kenäbet Bo* 5.
ZDONAHJAN. — S. auch nähta im vorigen
nAbjan.
(er) xuanahit, properaU Bi«
(sie) zaa sih nabant, patraniur. Ic
(er) zuonahta, appUcuit (ad eosj. Mip.
Bib. 1. 2.
(sie) %VL^n9\iiinjappü€uerwd(Emmaum).
Mt|;. Bib. 1. 2.
zoanabtvn. Pa. \^ adpmpinqitave»
zoanabtoB. gl. K. I runi*
GANAH. Nur diese 3^ p. $. praet. in der Be-
deutung des praes. kommt vor. Q. NAH und
Wurzel NAH.
kinah, mfficii. Ib. Rd.
ganah inan steht als Uebersetzung zu a&irn-
dabit in qtn cnim habet dabitur ei et abtm-
däbit. Frg. 11.
NOG, genug/ angels. nAb, nord. n6g, satis.
nuog ci gituonne, saiisfaeiendtun. W.
GAtNÖG, genug/ goth. ganöb, angels. ge-
nöb, nord. gnög, satis.
Formen:
ganoc Pa.
kinoc. gl. K.
canoac. gl. K.
kiatto.c« Ra., . *
kinuok. Emu 33»
g^nuog. Ti^ W.
ginuoc« Sb» Mart Gh. LS...
ginuoac. VP. 2.
ginuaob. D. II. 325.
ginaag« 0.
ginuoch. M. 32. Pmd. 1.
genuog, ketuog^ N<
gnuog, knuog. Mu. Mcp. Bo.r St» IN
Bedeutung und Gebrauch:
satis. Mart abunde. Pa. Bb. g^« K%
ciens. gl K affatim. Psud. i.D.]
ginuoac zxtxo^ satis decare^W..% 1
starch. N. 32, 17. gnuag iati
Mu. gnuog emezig. Mcp- goB«
cbele. Mcp. gnuog micbelei
eben, maximum fomitem. Bb.5. (
manege uientskefte« Boc 5.
belfa kinuok. Em. 33. aalida gi
0. 111. 16, 40. sagen mag man
ginuag. 0. IV. 28, 17. arabeil
nuag. 01.48. alles guateaiogi
O. IV. 26, 26.
in brote ginuag nist O. IL 4, 4'
so ist uns alles ginuag O* IV. 1
thar ginuag uuari. O. IL 9, 54
ist ginuog, suffidt nobis^ T. 1
allen liutin io ginuag. O. IIL
es ist zi zelienne ginuag. O. V
ginuoc hapet, abundat. Cih.l.3L
eigist noh knuog manigerosi
abundes» Bo. 5.
ginuog tuet, saiisfecerit W.
UBAHGAiNOG.
ttbargnoac gl. K.
uparcanoc R. Pa.
uparkinuc Ka, satis, ubertim.
GAMÖGI, sujfficiens, ccpia^ss* Im un£
- ten Zustande ist dies Adjektiv von dei
stantiv gan6gi nicht immer zu mita
den und eiaige der folgenden Beispiel
Den auch zum Substantiv gan6gi gc
Auch wird ganögi adverbial gebraao
kann dann d>en so gut aac. des a
aec. des subsL seyn.
GANAE
QiNAH.
leos
Bedeutcmg und Gebraacb;
«uns errent sine pluagi bi iaroB io gi-
nuagi* O. 11* 4^ 43«
sie quatun tbea ginüagi, oba man nan
nirsluagiyiha« sie mit giuuelti uuur
tin elUenii. 0. III. 26, 15.
in tbio Quarinns al ginnagl O.IL3,47.
xi tbiu uuas tfaar ginuagi. O« IL 8, 29.
so uuer aekil, qnad er, eigl, ni si imo
in thiu ginuagi, nuanta iu no not
uuirdit, neme tbia dasguniliar mit.
0. IV. 14, 5.
fon tbesaes d»gea friatii so nuas in
tbaz sid festi, in muale gin^nagi,
:tbaz man «lan irsluagi. 0. BL '25, 3S.
' rSfrtnn ibes ginuagi, u«io fn^in inan
traluagü O. IV. 6» 11.
tbie fn riaton tbaz gihortnn iob ein
giraii «datun, mit unorton tbo gi-
nuagi, tbaz man nan gifiangi. 0. 111.
16, 74.
tberöeigun ae io ginuagi. 0. 1. 1, 100.
^ne duncbet in nicht cnuoge. Bo. 5«
gnuoge duohti. Mu.
-ginuo^i i^t tbemo tage in sinemo ba-
In^iu«) siifficit diei maliPia sua. T. 38, 8.
. ib^btfbo genuoge an dien-. N. 16, 15.
' < dar'De iot is ana gtiuoge. N. 36, 27.
silabat ginuagi. 0. L 1, 71.
ricbiduam ginuagi. 0. I. 1, 63«
' des ist tir gnuoge xe subtCf mapiae
'causae. Bo. 5«
föne in si is sus cnikege. Org.
: (fo»^ dien babo ib cnüoge geaaget'Org.
tes ist gnüege gesaget. Org.
'abs'i-des cnAoge redeta. Mop. 95.
gnftogex sagen. Org.
uuir sehen gnftogez. Bo. hi
genuogiu lerä, copiasa. N. 106) 38.
-' iinammunti-ginuagaz. 0.* 10. 6, 34.
nu duent iz man ginuage zi scacbero
luage. O. IK 11, 23.
thar stuaotun tbo ginüage inti habe-
tun nan zi huahe. 0. IV. 30, 3»
genuoge n, muliis. M. 143, 7.
gnuoge, plures. Mcp. 12.
cnto%e f^pbsrimi. Org.
kenu6ge zellent diu offenen nuunder.
«. 9, 2.
gnftgiu nuabsent Org.
' IcennAgez uuirt ferror gesprochen dan.
ne sin fernumest si. Nrn.
a'k-ef sint cnüegiu ine ruoder. Org.
unorton tbo ginuagen bigondun sie
nan ruagen. O. IV. 20, 15.
(Aint cnüogiu. Bo. 5.
Form und Flexion,
ginuogi. T.
ginuagi. O.
genuoge. N.
gnuoge. N. Mn. Bo. S. Org. Mcp.
gnuege. Org.
gnAge. Org.
"• ^«Z* genuogiu. N. 106, 38.
' n* $• n. ginuagaz. ü. IH. 6, 34,
cnftoiz. Org.
kenuAgez. Nrn.
a. s. n. gnüogez. Org. Bo. 5.
?i.^/.iri. ginuage. 0. H. 11, 23. IV. .30, 3.
genuoge. N. 9, 2. 34, 18. 47, 2.
68, 13. 80, 16. 90, 6.
gn Aoge. \Vm. 7, 4. Mcp. Bo. 5. Org.
n^/i/.Ti. cnfiegiu. Org.
gnügin. Org.
d. pl. ginuagen. O. IH. 7, 8. IV. 20, 15.
ginuagin. O. IV. 37, 27.
ginuagon. O.iL 16, 24. V. 23,229.
genuogen. N. 143, 7.
gnüogen. Mcp. Org.
n./i/.iii. genuoge. N. 55, 9. 80, VT*
gnuoge. N. 39, 2. Bo. 5..
«. /y/.fi. gnüogiu. Org. Bo. 5.
GANÖGI (Subst),"een&d^ Sfinn und Form
lassen oft unentschieden, ob ganogi subsi.
oder €idf. ist, und so wie einige der zum
Adjektiv gebrachten Beispiele hieber geboren
kennen , so sind audi die bier angeführten
' tielleidit zum Theil dem Adjektiv znznwei*
aen; wenn das hier beigebrachte ginuages
Substantiv ist, so ^ebt es neben dem fem.
ginftgt auch ein neutr. gind'^i, Oder gar
kein fem.
n. s. kanokL Pä. > . , ^..
kinokL gL K. J » "*^*^«^
[64*]
1009
GANAa
GANAH.
tftlO
ginogi, abundantia. Ra.
ginuagi: thax mir queme alles
guates in euuon ginuagL 0. L
2,54. in tbiu uuas imo ginuagi.
0. II. 9, 33.
gnuoge. j ^ similiter ieuiomce postu-
cnuege.f lantibus obtonia promitti-
mu$ sie: alles liebes cnuege
(gnuog^ Rh.), intelligitur per con-
traritnn propfer graviiatem vocis. Db.
^.^.?ginuages: thoh ni bristit in thes
zi uuaru thoh ginoages, ni sie
sih ginerien ioh scono giuue-
rien. O. IL 22, It
a. ^. ginuagi: thara ouh xua gifnagi
blintero ginnagi. O« HL 14, 71.
thob unser nibein uuiht druagi,
tboji babetun uuir ginuagL O.
IV. 14, 4.
GANOGO? Ist ein solches subst. masc. anzn-
nelimen für ginuagon in: tbaz guates sie
ginuagon eigun in euuon. 0. IL 16, 16.
GANÖGA? Ist in folgender Stelle kanoga
subst. fem. ? oder ad/, neutr. ? oder steht im
cod. kanogi?: nist uns bear kanoga.
' ' ' Frg. 27.
CAINÖCSAM (kinozsam. Ra. gl K.), faam^
. , das. Pa. •
' GANÖGJAN, jfnßgett.
. Bedeutung und Gebrauch:
snfficere. K. 44. 55. suppetere. Mart. M. 30.
Gh. 2. 4. Gc. 10. A.
ub^ des ne gepuoget..N. 6, 7.
so |ila is cn^Aoetai quanium sat erat.
Mcp. 14.
,P^.;> fST-ö. (frag^) nioncr antuU;ttfte8 ne
^J:i *.5«^.Vf«Set, satis est. Bo. 5.
.12". -&'^4PS^ ^omauis tero fruondo ze demo
iare. Üo. 5«
^ fnzzel gBÜ.ogct. t.erp naiurae. Bo. 5.
,.^ gni^egtaze <;bedennc, sufficiebat Org.
ojfficia liiiguaene genuogent ze sagcnne,
uuaz ib freuui habo inae. Nsm.
iha^ minna sie ginuage iob karitas gi-
fuagc- O^ V. 12, 68.
Form und Flexion:
Inf. kenvaekan. K. 55»
r
"" ginuogan. Abrtw
(er) kanv'akit K. 5d: •
kenuakit K.44.
ginuogit M. 30. Gb. 2. 4.
genuogit. Gc 10.
gnAoget Bo. 5 N. 6, 7*
(sie) genuogetit. Nsm«
(er) kanvage. K. 55w
ginuage. 0. V. 12» 6S.
(sie) ginuokin. A.
(er) cnüocta. Mcp.
gnftogta. Bo. 5.. r
gnüegta. Org* 4. .
GANÖGIDA. /. .
in ginuogido, in fluxu. Gh. 1. 8.
GAMUHT, GANUHTI,/.^ ®ettttc^t, IStnW^i
®Ctt&ge/nord. gn6gt (auchuAgt)» abundatiO'
Bedeutung und Gebraudi:
sitfßdenüa. Bo. 5. copia* Ib Rd. BL abim-
(faniia. Pa. gl. K. N. 29, 7. 71, 7. 121, 6.
122, 4. 144, 7. T. 41, 6. ubertas. Pa.N.
35, 9. opuleniia. Tr. Ic. ajfflumüün Ba &
UiSits. Mcp.
gnübte, Copiae* Bo. & ,
tbo quad krist: giscriban ist» in brote
, ginuag nist, nob in thiii gi^ubti ti
thes mennisgen zubtL 0* IL 4».48i.
gireino uns tbif gitbanka, uair biraa
tbine skalka, mit ginadono ^inubti
fon suntono snbtL O. IL 34, 32.
in bimilrichcs scone so uuerde iz ia xi
lone, mit geltes ginuhti, tbaz ir mir
datut. zubtL Os. 22.
thia da^aiicbun zuhii gib hlnittiinsniit
ginubti. 0. IL 21^ 33*. i .. . •
uuaota.alle tbese fon . iHl^ittohti \fl
(sibi) ginuhti?} saMu>u in. g.aiaa geba,
nam omttes hi ex abimdanii sibi misenad
in ißftncra dei. T. 118.
do ib in ppradyso uuas ia miner.» gpnbtc^
frides kenuhte. N. 71^ 7%
. genubt faabent brotes. T.:97«
gnubt geben, snjffjdentiain^praestffre. Bo.i,
alles guates io glaubt O. 111. i\ 14.
mit spisono ginubtiur O. ^IL 15, &
ni uuir fuarin mit giA«MiD./OL.IV. 14,3.
GANAE
m!SAXi
1012
» ■
• m
; . • \
:■ r- 1
Form und Flexion)
' ff. s. canahi^'Pa; gl. K.
kanuht Ib. Rd.
ginuht Bl.'
kinuht. le.
genuht N. 121, 6.^7. Ü«, 4* 144, 7.
gnüht Mcp. Bo. &. IV. '-» '■ ^
ginuhti. 0. IL 4, 48. ^
k6nulite.>N.'*71, 7.* ^ ^^ ■
g. s. gennhte. N. 144, 7.
gnuhte. Bo. 5.
d. s. ginuhti. Os. 22. O. IL 31> 33. 4ii-^tr
T. 41, 6.
: 'g€nuii.i€i N. 29, 7.»3S, 9.-77, 'Jfe.^i'i
r * gnuhte. B)o. 6. Mcp. 35w N. 80, 3^ n
41« r. gimihi O. UL d, 14. 'f. 97.
genuht. N. 35, 9.
gnuht. Bof- 5.| • , I .; ,
g-.p/.ginuhto. 6. IV. 2, 33.
</.p^ginuhtin. 0. I. 15, 16. III. 15,^8» ty.
^ ' * ' * '■ t4, 3. V; te; 18. ' '' ' " '
unganii^t« iriiber/Zia^a^ (jSd' 4.
üßARGANtJtJT, 7, ■'"'"" '"^' "■:
(ifih gab i/ne ;weizze8 iibergnubt D.
. 75.) , , , .
GANUHTLIHO, Adv. ., , ^iv
^ ^.ki^nh^ljcho^ s^jffidentpr. K. :&3*
canuctlicho (es steht cunuqtlicho),
largiter» Rc. ■ ,«rj .;»>.....
GANUHTSAM, QANUBTSAm . ^i
Bedeutung^ luid Gabf aocbe . . ' / ^. \ il
: . aifmdms, gl K»; Pa. AV»flU! 460. fL. fH. co-
»111:1 ^4E#j. gl. K^lICi 36. Ro. 6.Mlaf*j[w. Gd.
/ VG. IL .390. M, 3tl>L#. opimm$. K ido^
nws. H» Pa. gl4 K. Jitm mnUmmk%1!>. IL
321. mpersuksUMialu* Em. Ifibi
kinuhsa/i^en. a^^MU^'-Ai^u 0
ginuhts'am ibn, copMia mfrwR». Ti22, 17.
knnhtsam Biatii^eapiosmi $i4Mi.^ Bo, 5.
1/ diu^ginahtsamä giletti^ hcMples /a^
cundia. Prud. 1. : ' ' •
gibuhtsaman miet8€B»,''a3p/oiim. T.
:. . 823, '«9^* ■ ..- '^
rginuhtsamä truhi^ nberes^. T. 105.
ginubtaamamehigiy coj^JMmn; T. 19, 7.
I • •
b\-' .
. »i
k . -«<
• » ■ •
!■•
if. '
t
sa- gahnelaamerii tati, ad saiirfactio*
nem* K. 24.
ginuhtaami, large$ (rares). VG. L 385.
fona-iganuhtsamemo muote sprilifhit
muik^hyeX'ahundantia citrdis» Frg«.7.
kanuhtsam katairnueaan, satUfedsse*
Form und Flestiön^ i
kanuhtsam. R. K. 44. 46. *
n ^ • caimblsam.'Pa;
kioubta»m. gl. K.
ginuhtsam. T. 22, 17.'
knuhtnam. Bo. 5.
itinuhisam. ^ L E.
H. A ]»!..• canuhtsambr« Pa. gV K.
•kinnbtsamof.^Ra.
(gnuchtsamer. Wn. 460.)
kinnhgaiher. 'gl. K.-
lt. s* f. ^innhtsama. Pnid. 1»
gennthsafma (siaj. D. IL 321.
• ' (if,-i.iiiii. )gantfbl8amemo. Frg. 7.
ftf'*' ginubts«memo. YG. IL 390»
' il. ^. ^. gannetsaineru. K. 24.
w' \ •• kenohtsamern. K. 5.
' i' cannbtsamera. K. 24.
cannctsamera. Ki 27.
kanuctsamnn. K.. 27.
Ic^nubtsamnn. K. 43.
a. s* m, ginuhtsaman. T. 222, 2.
■ ginubsamen. Gd.
0. s. jf. ginubtsama. T. 19. 105.
■ o. ^. n. kantifbstsamaz- (sicj* Em. 19.
n.pl.f. ginnhtsamö» T. 49, 1.
'i ' vd.'ph kinuhsanlen. A.
a. ph ginuhtsami. VG. I. 385.
Comparaliv. — kenubtsamera loon, cor
piosior metces. K. 36.
Superlativ. — kinuhtsamozta (stc), co»
' 't piasisäimust gh K* ginuhtsamostin, lar-
• • > ^'^^^gissime. M. 31. Le.
GIINUHTSAMO, suppOenUr. Sb.
"^ <- ' kinubtaamo'tue) satisfaciat. K. 11. (in
K. 44. steht kanttbetsami tue).
GANÜHTSAMl, /.
19. s. ginuhtsami, co/9ia (fmdi). VA.
L 524.
' \\uxk\k\hmtsa^ 99^ffi€ienlia(no$tra).
.#
1013
GANAH
NAC-*»D6.
mu
\
Sg. 70. ubertas-lMm spülmUia. D.
II. 340.
kanuhtsami, copia. P)iu
kinuli>8am!i, ub€rtas. Ib«
:g. oA.d.s. d-erok^moiiitsiiinificI^iiiii^Rb*
d. 4, ^inuhtsa'iniy abundatid* T462. lOö.
GANUHTSAMO? Ist elo solches sistst. masc
(iir g in uh ts aiiniMi ia'felgepder Stelle an-
xnnehroen?
daz sie lib haben ijati ^in.iLbt«amon
haben, ut viUiim h€ibmni%% 133.
GANUHTSAMÖN. ,
Bedeutung und >Gebfwdi:f
sufficere. T. 44, 16.. ;K. L 39. abundare.
T. 2&, 7. 14d. 14& 149. $g. 70. .nyi-
petere.^E^ restagnari. Ic locupleiare*
Sg. 70.
Form und Flesbn. '
(eOiginuhtsamotT. 44, 16. 146. 149.
kinuhtsamot» Ic.
<8ie) ginuhtaaoiant» mppett. M;29. ge-
hört vielleicbt totdit hieher, sondern
MippetU ist nach der Reichen Glosse
in Sb.: gianJbtaamo, suppetentCTf
in welcher .ginuht^amunt zu gi-
Aubtsamo verbessert ist, für sup^
petenUr zu inehmeH.
ginubsamunit« Gc 1.
(er) ginühtaftn^o. T. 25. 148.
(sie) kenuhtsaiDoen. K* 39.
(er) giinuhtaamoti. Sc
!|i. o. n^yy/.!». kintth'tsaoionte. Sg. 70.
UBARGANUHTSAMÖM.;
ubarkintthtaamoiit;efero,r:m^^7Yin/^.
Rb.
GANUHTJAN.
knuhten, redundmt. VwixA* 1.
GANUHTIG.
cnuhtig alles tinges, wffidenM. Bo. 5.
a* s. m. kenuhtigciit überem , (moniem).
N. 67, 16.
cnuhtigen.^ «{^QfEtaf^n^tfüii; Bo. 5.
n.plm. kenubtige aint, abundantes. N.
72, 12. .
n.phn* genubtigiu.{uuet;zer). N. 77,20.
a.pLm. gnuhtige, mfficientes. Bo. 5.
a. pL n. geAuhtigiu (ulia&zer). N. 77, 16«
ÜB ARGANUHTIGt /
uparginuhtigi,wyaMp:iWtfi/ifyii;.fe.a
GANÜHTIDA, /.
kinuhtida, copia. Pa.
kinuhtida. Ra. )
kannhtida. Pa. \^€apuML
kinuhtitbiik gl K.)
NAC? carex. Tr. X ist i> "fan J^hnt abgeUlen;
ist statt carex etwa MrtwSr.MtWaeBS).-
. ■ . I
NACBC/).m«, aagels. .naca« bobL aickvi, So»
c^ttt; &. mttns und das ^tert iaoqB (Ueber-
gang des ^ in k, ch, ykik kl titaH^^^uek}^ S.
auchNAWA.
(nachun. Hs. nachon. Tr., amhicai.)
' ' ■ . . ■
J^il.\X« Kommt d^er WSanel/ein guttunkr
Anlaut zu? Es zu sansk. na9,.|i#v^,;faJino-
gen, hindert vifcUeipht der Ausbaut G, stritt des-
sen ein H erwartet werden si^te.
riAGAM (nuoc), n^$iiti nörd. iiä^a, gnaga. l^
' nag 0 , cörtodo, ^dXitigröi L. TÄCü. :2.
(nagenty corrodunt. Hd.)
GINAGAN, gnageit. •'*' * '' '
zi ^\tinf^äikri^l'n¥roäendiimi Ma.E|i.aa
gnagu, Todo. Pr. v. • ' "*
ginegit^ iM>rVttiML^BIb.i4c '»
BINAGAI^ ifteyti^^niV ctrnkMiA
• ' itehi A!4i»it«e'si4luog^n«'ii41 >§»fe si li
.!>) v. vvb^nägenV ><ileB'*ior*eb)etf^TiK0b dank-
iVi.\ .-; MM-fti inid4l£ plfuk*0..llL M.)
hi\fam%4y'WPr6d9:'^v'% .
bigne^iAfc*'lld.Mi.<^\^^uiiL.
. . )HpLik«aa«a£ky.c(v>'K><'t^»JA«:i
raderenttir. Aid. ß. . .
ANGAftGNM^, «nil^h'iehcvT rf. laber eigL
nag, vilis equtis. — n deierhr.(kfmujfit'
tut, )^uod.%ngn fßumgo ^iimvAiigargnacq/
\'
S.
ata .' ite-^NACiuar.
»
NAGAL.
1016
Igflo, itiKiaa s. HNIG. . "•
OH 8. NA.
ÖCH (cC HNU; at>«c a«ch NAOI 0. NUOSC),
cuniculus, foratmok Hd.
in noblen T. io dr6gu^, it^, etmmUktu. ^•
«92. Pt
ElGjan & HNia
BlHAIfc bt der AnUnt N wonelhaft? ist H
ns G eststandent S. auch nichjaa and seine
eompos. in HNIGi cT. aacfa neizjan.
neibbit^ immolat. Ja.
neihhenter, Ubans. Ja.
Gebort hieber:
INEIHAN pim, tIeUbor, R.?
und auch:
KUNEICHIT (das k ist in der Handschrift ans-
radiert), excerehret. Rb.)
NElHUJNtiA, /., liltatio. Ja.
UOG s. GA-NAa
uoHA 8. NAH.
ACHAT) goth. naqvathsi angcls. nacod,
nacod| nord. naktr und nakinn (sansL naj,
pudere, nagna, nudus)^ ttacEti nudus.
ir ni tholtut thuruh got, thaz ih giangi;
naköt. 0. V. 20, 75. ther nakotan ni tfae-
kit 0. V. 21, 9. giuuatit mit aabana
iibar naccot, amicfus iindone super nudo.
T. 185, 12. uuer mag nuanen drubtin
thes, thaz man io in ala gafai thib au*
lichan gisahi, dotan thib io fuarti iob
nakot dag thib roarti 0. V. 20, 85.
Form und Flexion:
Dabbut^rg. 29.
iiaccot^ 185, 12.
nacot T. 152.
nackot T. 236, 6.
Aakot O. IL 22, 21. V. 20, 85.
nacbot 0. V. 20, 75«
Buchet. Bö. 5.
(nakchit 0i DU 3ft)
a. s. m. nabhntan. K. 4.
naebtanw T. 152.
nacbotam O. V. 21, 9.
nacb#t0B» Scb. 75.
naclieten« Mcp. Bo. 5%
naccl^eten. N, 36, 27.
(naebitM. D. III. 3a)
a.pl.nu nakote* 0. IV. 2, 24«
nacbote. O. IV. 2, 24. in cod. F.
KINACHATON (etit6»f tti), demtdare. Hb.
kinachatotio, nudata (viscera). H. 22.
ANTNACHATÖN, rntlt»flcti, denudare.
antnacbutot Pa. \
innacbtttat Ra. (, deiwdaU
innakbutod. gl. iL )
NAGAL (zu J^ Avr • cf. aber imgula n. skr.
nakba, unguis)^ m., {Ragel/ unguis, davus;
angek. nägel, nord. nagli, nagla, nogU
R. s. nagal, unguis. Sg. 242. Pr. t. t AI. 2.
anguis. Pa. (cf. UMGNA6AL). davus.
Gd. 5. clavis. Mi). Bib. 1. 2. 7. Em. 32.
clavis tabemaculi.'Rd. seraculumfosHiJ.
Pa. gl* K. paxiUus. Bib. Bib. 1. 2. im*
gula. VS. Em. 27. 31. unda. C. (na-
gal iaernin. Pb. 1.)
(nagul, paxillus. Pb. 2.)
(nagil, davis. Bib. 5. ungula. Tr.)
na gel, davis. Bo* 5. dapus. Wn. 232.
dL $• n agala, davo. Bo* 2. fadj unguem. fied. 2.
nagale, davo. Bh. ungue. D. IL 333.
nagele dero guoti, davo^ (gubemare
omniaj. Bo. 5.
II. s. nagal, davum. My. Bib. 1.
na gel. Bo. 5.
(nagil. Bib. 5.)
n.pt nagala, ungues* R. davi» A. Rb. nagala,
unguis. F. und nagala, angia,femim
inter buada scuti. Pa. Ra. gl. K. ist
docb audi wohl als n. pl. nnd nicht als
sing, zn nehmen,
negili, ungues. Em. 31.
g*ph nagalo, davorum. T. 233, 3.
di/i/!. hagalum, davis. Rb.
negilan, ungulis. Bib. 1. 8.
1017
NAGAL.
negilin, clavis. M>. Bib. !• 2« vnguUs
(des Pferdes). Mi]. Bib. 6.
o./i/.nagal, clavos. A.
negili, ungues» D. IL 345*
UNGNAGAL) angiäs (terpensj. gl. K. ist wdil,
inric in Ra. steht, für ung, nagal za nehmen
und durch die doppelte Deutung, die der Glos*
sator dem anguis gegeben hat, vol erklären;
cf. auch anguis, nagal in Pa.
(ISINNAGELE, clavi. Tr.)
SARNAGIL, iarinca. F. 1. 2.
(SPANNAGEL, dentaU. Tr.)
SnURNAGAL, clavus (es übersetzt davo
amisio sopitus gubemator)*> Gc 8. 9.
stiurnagel. F* )
(stiernagel. Tr.)[9 clavus.
Starnagel. F. )
d. J* stiurnagale* JMfn. Bib. 1. 2«
stuornagale. A.
Btiurnagele. Bib. 6. \ , clavo*
stiurnagile. Bib. 7.
sturnagili. Bib. 4.
NAGALHART, n. pr.
NAGALJAN, annageln/ angs. naglian, nord.
negla.
er nagalta (nagalte. ^od. V. P.) sie in
thaz kruzi. 0. IV. 25, 13. in thaz
kruzi man nan nagalta. 0. IV.
27, 17.
(sie) nagaltun: in thaz kruzi sie nan na-
galtun (nagultun. cod. V. P.). 0.
IV. 27, 7.
(sie) n a g a 1 1 i n , imprimerent (imprimant mer»
sunt Caput J. Prud. 1.
imp. s. negile. N. 63, 6. } . « . '
1 TVT p-, « M» an chriuze.
negele. N. 57, 7. J
GANAGALIT, gen a gel t-
canacalit Pa. \
kinegilit Ra. ( , infixam.
kinekilid. gl. K. )
ginegilit wn^ifi^ figebatur. Prud. 1.
ginagalten. M. 28. Gd. 1. 2.v ,
°. ° ,, CL / > clavatis
gin agelten. Sb. Xrcalisis)
ginagiltin. Can. 7. ) f^^^'^'V-
IKTiNAGALJAN, entnadeln.
in n egi I en, pandere, reseraretOperire.ghK.
innagili thih [stig fon themo boume
(Kreuze) tha« man thir giIon))e, ia
nagili thih thananaV ntiff tioerden
thine thegana]. O. IV 30, 30.
BINAGAUAN, benageln, (efefligen, «et«
fc^Iiepeit.
thoh habet therer thiiruli not, so
druhtin selbo gibot,
thaS'fiant uns ni gaginit, fhiz fasto
binagilit OL 72.
NECHAL, m. (oder NECHALA,/?). CT. nacm,
naccum, nacium, siragulum.*^ Zxl L^ AH:
ncchala, hosnui periscelides. Mo. Sb. ne*
chala, Jiosun, peingarauni, penscdides.
Bib. 1. !Z. nechala, v. nuipohosun, pi-
riscetides. Mti. Bib. 7. a. pL nechala, spo-
run, talaria (aiirea pedibus nectit). Vi
IV. 239.
NÜHIL, NüGIL s. HNU-
NEEALENNIA, celUsche Gottheit
NIHEIN s. EIN.
NEKIR. Hd. Hs. Tr.) ', ^^"^»^ (Flofi»)! '^^
Tvri?mro i ^^^^^' '^^ griech. iww,
riECHlR. Hs. ) lavo (cf. neptunus) xa w-
gleichen? cf. angels. neck er, SRepfünj s. auch
n ich US, XrofobU.
INICHAR. Mannsnamen.
■ *
NAHARVALI fear. NahanarvaliJ, Namen ei-
nes zu den Lygiem gehörigen Volkes. TG. 43.
NICHUS (woraus unser Slfjce. Nach D. in.25.
ist nichus ncutrum; ist nicchessa, fymphae
in Mcp. als Plural .von nirchjes anzusehen, so
ist nichus auch masc; doch ist nicchessa
wohl ein weibh'ches derivatum yon^ichn& —
S. NEKIR), ÄrofobU. — Nord, iiikr, ^v^
4)ofamu«; angels. nicor, 9Semmje|^er.
n. n i h u s , crocodillus. W. crocodriUos. Sg. 34i
n i h h u s , crocodillus. Mo. Eql 19;^^ P^ t
nicbaf
\
NAHT.
NAHT.
1020
bus> corcodrilla. Em. 21. corcodillus.
al. 2. 3.
Lhns. D. IIL 25.)
ihes. Tr.)
:liuse. D. IIL 25.)-
los, crocodillnm, Bib. 1.)
hus. Bib. 5.)
hus. D. III. 25.)
ESSA. lymphae (SRff eti). Mcp. 27.
f's iRac^t^ gotli. nahts, angcls* naht,
neabt, niht, nord. nätt,- n6tt (nach
]a Matter des Tages), sanskr. nis (in
npos. auch nakta; cF. sanskr. nas, pe-
r. vv^y lat. nox, lit. naktis.
ilung und Gebrauch. [In den altdeuU
icsetzrn und Urkunden >vird nach Käch-
ht nach T.igcn, die Zeit gemessen, z. B.
loctcs Vll (den 8"^" Tag), wie auch
späterer Zeit und im Augeis., und nach
im Engl.]
nox. T. 159, 7. Mcp. Bo; 5. H. 4. N.
Syl.
naht, media nox* Mcp.
hta naht, iheophania. Sb.
, 6ei SUac^t, nocte. T. 9, 3. N. 21, 3. 0.
13. auch des nahtes. Wm. 3, 1.
inde nahtes. Mcp. tages ich nacb-
Ei. 47. nahtes inti tages. T. 76.
ra naht, hac nocte. T. 105. in naht,
de, T. 135. in mittero naht, media
. T. 40, 1.
tero naht Mcp. ze dero naht. N.
91.
ihti, a nocte. H. 25. fona mittilodi
, de media nocte. K. 8.
ie naht, perdia pernoxque. Mcp.
lanne mit theii khehton in tben
jrg zen nahton. 0. IV. 7, 91.
Form und" Flexion.
ht. Frg. 27. T. 132. 159, 7. 0. H. 12,
14. HL 20, 15 17. IV. 12, 51. Sb. N.
5, 4. 18, 3. 48, 15. 103, 20. H. 4. Mcp.
Bo. 5. Syl.
cht. Ps.
ht. H. 1. 2. K. 8. 9- R. Jo. T. 81- 0.
III. 20, 16. Mcp. N. 89, 5. 135, 8.
nahti. H. 1. .
nahtes. T. 9, 3. 76. 212, 4. 222, 2. O.
I. 19, 13. II. 12, 5. III. 23, 37. IV. 4,
68. 9, 2. 11, 4. 13, 2. 15, 54. 19, 18.
Mcp. Bo. 5. Ib. Rd. Wm. 3, U 7.
nachtes. K. 47.
nahtis. N. 76, 3.
d. $. naht. T. 40, 1. 105. 135. 235, 3. O. IV.
15, 59. V. 7, 32. Ol. 145. Org. Bo. 5.
Mcp. N. 16, 3. 101, 7. 103, 20. 118,
91. 129, 6.
nahti. H. 25.
nahte. H. 16. N. 18, 3.
a. s. naht H. 4. M. 31. T. 19, 6 70, 1. 0. iL
1, 13. IV. 7, 59. 94. V. 13, 5. Mcp.
Bo. 5. N. 1, 2. 15, 7. 26, 4. 43, 9.
g.phntkhio. K. 10. T. 15, 2.
i/./i£ nahtum. K. 15.
nahtim. U. 5.
nahton. 0. IV. 7, 91.
nahten. Mcp,
o.p2.naht T. 57, 3. Mat
HINAHT, hüc nocte. 0. IV. 12, 11. 13, 32.35.
V. 10, 6. 7. N. 103, 20.
[EBEMNAHTE: dannen abe bechennet man
daz ebennahte sint (Sag uttb Slad^t gletd^/
^ aequinöctium). D. III. 27.]
WERALTNAHT, /.
so disiu uuerltnaht zegat unde diu
uuara sunna irscinet. N. 58, 17.
MirriNAHT, /., gRteternac^t, media nox. Pa.
gl. K.
DÜRHNAHT, pernox. Ra.
NAHTABAND.
NAHTWAHHA, NAHTWAHTA, NAHT W AH-
TARI.
NAHTVVIG. ~ Auch n. pr.
NAHTLIOHT.
NAHTMUAS.
NAHTBRAND.
NAHTFOGAL.
NAHTFORHTA.
NAHTFARAWA.
NAHTFINSTARI.
NAHTIGALA.
NAHTHRAM.
NAHTTIMBARL
[65J
1021
INOHT.
NAHTTROPHO.
NAHTSCATO.
NAHTSCULDL
NAHTSTERNO.
NAH TOLF, Noctumus. Mcp,
NAHTLlH, noctumus y näd^Utc^.
nahilih lioht, nocturna lax. H. 25.
nahtlicbemo scateuue (lucifugaj. Mcp*
Dahtlichemo zite. H. 24
nahlHhhem, nocturnis. K. 42. 43.
NAHTELICHES. N. 6, 7. ) , per singulas noe-
NAHTEGELICHES. N- IL j tes.
NAHTIG, nä(^ttg^ noctumus.
[iiahttgy nocturna (lux). Wn. 1542.}
DRlNAHTIG, kxixnaiftx^
so mm'm martern sahen uuiderfaren de-
no manen, do er drinalitig uuas.
Bo. 5. trinahtigun (?) sang^ triterica
orgia. VA. IV. 302. (obgleich es trite*
rica nicht wiedergiebfc als iri-nahiig^
so ist tri-n-ahtig doch eben so wenig
dem triterica entsprechend).
NOHTURJN, nac^tlic^, ist wohl nicht als dedt*
sehe Ableitung von Naht anzusehen, sondern
das lateinische noctumus*
(B. pL n oh t u r n ä^ noctumas (vigiliasj, N. 76| 5»
NAHTEN, nackten (nord. nätta^ uoctem p/era-
gere; noctescere).
iz. näht&t, nox funditur^ ho. 5. r
BLNAHTfcN, obscurare.
cui credit t qni non habet mdum- et de-
flectens ubicunque ohscuroverity hinab-
tei, quasi latro exiliens de civitate in
eivitatem. Mo*. Bib. 1» 2..
DüRüHNAHTEiNTL R. ^
DüRtLNAHlElNTr. Ra. 1 '^ P^^^^"^'
UBAIINAÜIEN, u6<r nackten, pemoetare.
nupar nahtet. Ma. |, non pernoctabit
ai up.nrn.ahte. Bib. 1. )' f^a/7K6( te pigßus-
paupeiis}^
— rNÜHxr in durhnaht Gehort es ui: naht?
oder nuht? oder ist N eingeschoben?
DÜRHNOHT, DURHNOHTI, uoIUaramien,,p^-
Jiedus^
Bedeutung und Gebranchr
durenohte, perßectL N. 7ä, 14» th-urarfi^
1022
nobtiu minna, perfecta Caritas. R 22.
duruhnohtiu driunissa, perfecta trim-
tas.li,!. an durnohtero Bhto^ perfecta
ratione. Mcp. 70. turnobtimo ehr isla-
nin, Christian operfecto. N. 25, 1* dörndli.
tes guotes. Bo. 5. dero dürbnobtanzi-
lo. Mcp. duruhnoht ruaua,/7^r/4M:tomDii-
merum. H. 13. durnobtemo haze, /?€r-
fecto odio. N. 138, 22. durnbnohteem
discoom, perfectis discipulis. K. 6. tor-
nobten uzlaz. N. 44, 14. siniu uaerch
durnobte siniNd. ze dinemo durnoh-
ten lobe, N. 8, 3. tkurabnöbt, mera-
cissimum. Ic. duruhnoht, ejffectus. Rb.
durnobter, consummatus. Mq. darob*
nobtiu, ybr/ia. Gc. 3.
Form und Flexion:
tburabnoht Ic. durubnobt Rb. H. 13.
durnobte. Nf. N. 80, 16. 118> 145-
II. s. m. durb nobler. M^^.
duro nahter. Sb. Bib. 1. 2»
8. ^» jf. thurabnobtiu. II. 22.
duruhnohtiu. IL 1»
durnochta. N. 5, 8»
g. s. /. durhnobtun« Mcp.
g. s. 11» durnobtes. B« 5.
dura bnoh tes, plenissime.^ AI 30.
ist auch vielleicht als g*. n. zu neh-
men; cL aber aucb dea sup. da- ,
rahnohtost.
d. s. m. durnobtemo. N. 138, 22.
turnochtimo. N» 25, 1«
d. s. f. durnohtero. Mcp! 70. N. 18, 10.
d. s. n. dürbnobten. Bo. &•
durnobten. N. 8, 3.
a. s. m. turnobten. N. 44, 14
B. pL ».. duruhnohtiu. Gc. 3«
iurnobtlu* Bo. 5..
d. pL duruhnobteem. K. 6..
a.pLin, durnobte; N. 58, 13.
üiNDüRHNOHT, imperfectus.
d. s. /!.. demo ündurnohten. Bo. & fl*
s. m, mineu uadurnoiiten,. (petrm)
iinperfectum. N. 138, 16.
DÜRAILNOHTü (Adverb), plene. Gc 1.2.1
pure. Gh. 1. 3. simjfliciter (nee simplidur
. iiidaeum se esse quisq/tank conßtebaiut).
23
NOHT.
NIEHT— NADA.
1024
M^, Bib. 1. 2. durnohto geoffonot
(uuard gotes nuillo). N. 54, 22. (dur-
nahte, simplicitcr. Bib. 5.)
Compar.: durnohtor sehenten ougon,
prospicacibus .ultra, Bo. 5.
Superl.: durahnohtost, plenissime. Gh.
1« 2. durabnohtos, jc;/^j^iiii^. Sb. (cf.
g. s. 71. des adj.) duranohtos, plenis-
sime. Gh. 3.
DÜRHNOHTi, /., perfectio.
n. s. durnohti (christus ist unser dur-
nohti), perfectio. N. 54, 1.
g^ s. durnohti, consummationis , peefec^
tionis. N. 58, 13.
d. s. durahnohti, consnmmatione (virtu-
tis). Mo-. Bib. 1. 2.
durnohti, perfectione. Bo. 5. ze
uuelero di^rhnohti ih mih hef-
ten sule. N. 38, 5. zi durnohti,
ad liquidum. TÄ.
durnohte (oder ^etzt dieses' ein suhst.
ncutr. voraus, zu dem auch das oben
hei Adj. aufgeführte durahnohtes
gehören könnte; cf. auch UMDU-
s RAHNOIITI ) , perfectione. N. 22, 5.
(durnote^ consummatione. Bib. 5.)
a. s. durnohti. Mcp«
d.pL? thuruhnahtin in: sibarunsthu-
ruhnahtin theu bimilisgon
druhtin ist vielleicht als d. pl. von
thuruhnahti zu nehmen.
üNDUßAHNOHTi; imperfectio.
d. undurnobte, imperfectione. N. 22, 5.
SADURIliNOHTJAN, GADÜRHN0HT6N,;[;er.
ficere.
sih ze gedurnohtonne. N. 73, 14.
kedurahnotente. ) n c%
« j , ^ ^ / 9 consummans. Kg. 2.
Kedurebnotante.) °
kedurehnotante, adbrevians. La. L 1.
dahabest kedurnohtet, /^^r/'mj^/ (alle
marcha dero erdo). N. 73^ 17*
DURHJNAHTLICHEN. j , perfecte (sich be-
DURNAHTLICHEN. ( kehren). Ho.
DÜRIINOHIIG, perfectus.
daz da durhnahtig (durnahtig. Wm. I.)
acalt sin. .Wm. Ay 8.
(turnehteger, perfectus. Ha.)
diu durnohtigi minna, perfecta Cari-
tas. N. Ih
min durhnahtiga (durchnahtiga. \Vm.
!•)> perfecta mea. Vfm. 6, 8.
J. s. 71. dum oh t igen (lobe)« N. IL
o s. f durnohtigi becherda. Ct.
DÜRHNOHTIGl, /., perfectio.
diu durpobtige^ perfectio. Na. IL
UNDüRHNOHTIGl, /., ww/jtfr/irc/io. .
in allero undurhnohtigi (han ih
gesundot). Co.
GADÜRHNOHTIGÖN. .
ze gedurnohtigönne, conformandae
(sapientiaej. Bo. 5.
NIEHT s. WIHT.
NOHTURN, das lat noctnrnus. S. NAHT.
NUOHTüRN, nüchtern. Ist N nicht wurzeL
hafter Anlaut, sondern gehört das Wort zu
uohta? cf« unten die Form uohtarnina.
Oder ist NAH seine Wurzel? oder sollte C9
mit nohturn (s. in NAHT) zusammenzu-
halten seyn? cf. nocturnae vigiliae.
[nuhter, sobria (mens). Wn. 1542.] nuoh-
turna, fejtma. Gh. 1. 2.
NUOnTARNIN.
ne aze du, ne trunche du, so bist tu
nüehternin. SyL mir uuas liebera
iro nuohtarnin sin, malui jefunare
ab Ulis. N. 68, 11. üoht* nina (d. h.
uohtarnina), /V/e//»i. Gh. 3. (zu uohta?)
WUCHS« imbrex.intecto. Pr. f.: cf. nua. mint
m
NAH,
IijcVXI« Wurzel zu ganä da? s. das hier gleich
folgende näda. Spricht goth. nithan, ad/u^
vare für diese Wurzel?
NADA (nord. näd; cf. nord. nädir, qüies und
.li2, consequi, impetrare). Dieses nur mit dem
Präfix ga (ganäda) vorkommende Wort stelle
idi, 80 sehr sich auch nfth, na^C/ als Stamm
aufzudringen scheint (cf. prope, na^e und pro..
' _ [65-]
1025
NlDA.
nAda.
im
pitius, 9 tt ab ig und s. näh), doch isoliert auf,
weil nicht allein das goth. nithan, adjnvare^
und, falls man eine Verletzung des liautvcrschie-
bungsgesetzes hier annehmen darf, auch sanskr.
nälh, nadh, rogare, potentem esse y fausta
precari oder sanskr. näd, bicere, gadere, auch
auf eine Wurzel NAD führen kann, sondern
auch das sanskr» na y, tneri, vielleicht Anspruch
darauf hat, oder auch skr. ni (praes. nd^y tim\J^
ducere (cf« nätha, dominus y pranaya, bene*
volentia)^ oder auch sanskr. nat (mit lingua-
lem t), commoverey lucer e, perficcre; oder auch,
"wie Bopp annimmt, sanskr. nam, inclinare.
GANAdA,/, ©nabe-
Bedeutung und Gebrauch. (In T. kommt
das Wort nicht vor, wohl aber gi nadig.)
propitiatio.R* Ba. A. gratia. N. 1. 3. 22, 5.
44, 3. IIo. misericordia. Nsm. N. 22, 6.
24, 10. miseratio. N. 39, 13. 118, 77. 144, 9.
humanilas. BIb. 1. 2. Mi|;. M. 2. pietas.
K« p. venia. Gc. 3. beneficium, £c.
# s a n n a interjectio , , quasi dicas : h e i 1 o aut
willecome, quasi barbfirus dicat: wola
herre, heile, gnäde. Hd. hieher? ki-
nndsijopem. ßa. uuaz uuari racha minu,.
ni uuari ginada thinu. O. 111. 17, 61.
ob auur uuir iz ahton ioh uuola iz
al bidrahton, thanne ist uns ouh thaz
uuuntar ein ginada suntar» O. V« 1, 10.
uuio sin ginada thaz biuuarb, thaz
er bi uasih irstarb. O. V. 6, 69. nub
ih io bi iuih gerno ginada sina fergo«
Os. 34. er zeinot hohi in uuara thera
siuera ginada.. 0. IV. 5, 21. thaz ni&t
bi uuerkon minen, suntar rehto in
uuaru bi tbineru ginndu.^ 0.. I. 2, 46.
ni fiintun ginada nihcina. 0.1.20,20.
thaz si sih bithahli, ginada aina suah»
ti. 0« IL i2^13. zi gote ouh thanne
^* thigiti, thaz er giscouuoti, then Hut,
liier ginada thar uze beitota. 0. L
4,, 11.>»nrsahun sih zl uuaru zi sineru
.ginadu. 0. IV» 5, 65.. ginada sina^groa-.
zet. O. iL 21, 23. druhtin, .quad si^
quamist tbu er, uuir ni tIf.uUin tfaiz
sqr, ginadaz thia nihfingti.,. th^z. tod
uns sus io giangti. .0* IIL 24)14. heih'
duhter mina thuruh ginada« thina.
O. IH. 10, 31. thia ginada ouh, drui-
tin> dua in mir mit mahtin. 0. IV.
31, 27. selben kristes stiuru ioh si.
ncra ginadu, bin nu zi thiu gifiarit;
zi Stade hiar gimiarit. O. V. 25, 1.
gireino uns thia githanka, uuir bi.
rnn thine scalka, mit ginadonogi-
nuhti fon suntono suhti. 0.11.24,3*2.
daz tuot gotes kenada mit demohal-
tare christe. N. 70, 1. sin genada ist
omne, quod possumus, quod vivimus, quod
sumus. ^ic. er skeinet kenada, misert-
bitur. Nd. habe min gn&da, miserere
mei. N. 6, 3. din gnäda, dextera iua
(infieng mih). N. 17, 36» sinero gnade
fol. N. 32, 6. in dien gotes knada
scinent. N. 35, 6. uuird kenadon ir-
beten umbe dine scalcha, deprecahl
lis esto super servos tuos. N. 89, 13.
mit ginadon. 0. I. 28, 8. mit sinen gl-
nadon. 0. IV» 7, 34. mit ginadon thk
nen. O. IL 21,40. mit niuuuen gena
don. N. 17, 46.
nah dinen gnadon. Co.
aftcr dinen gnadoa. N. öC), 3.
zi then druhtines ginadon. .0« IL 3, 63*-
ze gnadon ioh ze rehte,. N. 50.^ 16.
an dinen genadon. Nm. N. 30, 17.
in gotes gnadon. Wm* 3, 10.
föne gnadon. N. 56, 11. minna ist föne
gnadon, forhta föne uuarheite. N.
39, 12.
Form und Flexion r
71. s, kenada.. R.
kinnda. Ra.
ginada. O. I. 2. 61. HL 17, 27. IV.
31, 32. V. 1, 10.
g(k)enada. N. 22^ 5. 67, 15. 70, 1
80, 4 Ne. Nsa>.
g(k)nada.. N. 1, 3. 17„ 36. 20, 8. ö,
& 21, 10. VVm.
g. s. ginada. 0. L 4, 14. IV. 5^ 2L
ginado^ Mip. Bib» 1. 2.
genado. Nsm. JM 97, 3. 100, 1.
gnado. N. 32, 6* äSy 17«>68, 14.
w
j^iDA.
nAda.
1028
.1
fginadi. Bib.'5.) .
tLs. gin^d«* A' Gc. 3. . )
gnada. K. p. Ne. IL
ginadu. Ö. L 2, 46. IV. 5, 65. V. 25, 1.
ginado. M, 2. Ee.
genado. Iff 44, 3. 84, 11. 88, 3. 89,^
14. 91, 11.
gnado. N. 20, 8. 24, 7. 30, a.32, 18.
58, 18.
m. s. ganada. Wess.
ginada. Ol. 31. Os. 34. 0. L 9, 5.
20, 20.
kinada« Ra.
kinatha« gl. K.
genada. N. 35, 8. 36, 25. 67, 13. 70,
15- 74, 2.
gnada. Oll. Wm. 1, 4 2, 16. 17. Mcp.
N. 6, 5, 17, 51. 30, 22. 32, 5* 33, 8.
35, 11. (wo der Druck fälschlich
gnade hal). Neben dem mit gnada
wechselnden knada (a. Vorrede) steht
auch cnada. N. 68, 17.
(ginadi. Bib. 5»)
«.;!/. ginada. 0. I. 10, 23. II. 3, 67.
genada. N. 88, 50. 118, 77. 144, 9.
gnada. N. 35, 6. 78, 8.
genaden. N. 118, 156.
g.p/. ginado no. 0. IL 24, 22.
genathono (so ist doch wohl statt
genatb^mo zu lesen). Hr.
gnadone. Co.,
gnadona.' Co«
genadpn. N,66^4 72, 1. 89, 10. 105,
7. 1Q6, 2U
gnadon. R 32, 5. 38, 9. 50, ^. 68, 17.
Bo. 5. Wm. 1, 13. 2, 16. 6, 12.
1J./9/. ginadu n; Ps.
gnadun. OlL
. .jginadon.. a I. 28, 8- IL 21, 40. IV.
37, '4p. Vy 23, 14.
gena4om N. 17, 46. 49^ 1. 67, 10.
•7Ö,;?2..7i9,'l5. . :;
.. gnadoQj. Oft N.,. 24, a 36, 6. 39, 12.
50, 3. 56, ii. Win. 1, 4. 3, 10*
gpntac)in. Pn; , ^
a.pl.«inada, a If 17^ 22. IIL IJl, / 11^ JV.
I
» ■
genada. N. 88, 2.
(;. gnada. N. 16, 7. .35, 6. 36, 21. 39, 13.
UNGANADA, /., Ungnabe.
. .^6. üngnädon geeinote,. m severitate
eoncordesm Bo. 5«
GANADILOS.
GlSADOiNFLEHA.
GANADHÜS.
GANADIG, flttäbfg/ nord. nadugr.
Bedeutung und Gebrauch :
Clemens. R. Ic. H. 19. benignus. T. 32, 8.
misericars. N. 77, 38. 80, 16. 85, 5. pius.
. . .Ic. N. JOO, .1. humanus. M. 2. Can. 13.
inclinatus» Can. 13.
eanadic uuirdu, Tii/^er^or. Pa. uuird uns
giiadie, miser$re, nosfri. Frg. 17.
gnadiger, an guoten uuerchen (ist
got). N. 61, 12.
^ginadi^iu, ./^//«r. /. e, propHia* VA. 1. 334.
kenadige^u prusti, pio pectore. H. 11.
gitiadigero uuor.to. 0. IIF. 17, 26.
mit kenadlgen ougon. N. 118, 168.
Form und Flexion,
ennadic. Pa.
kanadic. R.-
kinadic. Ic gl. K.
ginadig. T, 32,8. 0. ül. 21, 14^IV.13,41.
ge^adig. W. 77, 38. 80, 16. 85, 5. 101, 8.
115, 5.
kenadich. N. m 1.
gnadic. Co. Prg.W7.
gnadig. N. 61, li 78, 9;
.. »• ^ ni. kenadiger. Ic.
, ,,. . ginadiger. 0. L 2, 52, Itt 17, 33.
gnadiger. N. 61, 12.
ginadigo. Ps. 0. I. 13> 6. 26, 9.
gei^adiigp. JN. 110, 4^
n. 8^ f. ginadigiu. VA. L .334..
d. 8. f. kapadigeru. H. 11..
a. s. Hl. cnadig.en. Mcp.
.:j ..:•: ig» pl^ gift^kdigejco. O. III. 17, 26..
.,;;,. . jrf.T?/. ke.pa^igeiu ]>J. 118, 168.
: .. (Spmpacativf . . .
, klßtkdif^fyhunumius. Can.
gi^a^igpra^t inclinatior. Can. 13;
,t, ginadigorun (genadigere. Can. 13«),
♦ f • . ■ f I ' *l
1 « » .
1029
isAda.
NlOA.
i«30
Superlativ:
t;. k B n a dl ^0 8 1 O9 clementisiimefrexj. H. 19«
GANlDIGO, adv.
gnadigo nals freisigo tempta me* N.
25 2.
UNGANADIC. R. \
UNCANADia Pa. ( .,„^«sKi^ ;«/.;^^^
UNKINADIC. gl. K.(' ttngttaMft inc&m^.
ÜKGINADIC. Ra- J
a.phm. ungnädige, imim7^^(gota).Ro.5.
GINADIGI, f., virtus. Ge. 5.
a* s. ginadigi, humanitatem {praesta*
bant nobisj. Mz. Bib. 1. 2.
GANADIGON, gnäbig fepn. '
eanadicom« Pa. ) ...
kinathikom.gl.K.P'^'^'^'''^'^-
GANiDIGLtH, Qn&bidUd^.
GANADIGUHO, Adv-
genadeglicho, in misericordia (ir*
refsit mih). N. 140, 5. — 142, 2.
ÜNGENADEGLlCH ist der nith. Wm.
8, 6.
GANADLIH-
d. pL ginadlichen ougon. 0. IV. 18, 42.
V. 20, 59.
GINADLICHO (Adverb) dilo mino sunta.
O. I. 2, 20. unsih retita. 0. IV. 25, 4.
KINADLICHOR, indulgentius. ho. 2.
KANATHHAFT. Pa.\
KLNADHAFT. Ra. L ,
CANATHAFT. Pa. F «/m^iw
KINATHAFT. gl. K J
GANÄDJAN und GACJADliN (die Abschwächung
des a und i in e läfst in vielen Formen nicht
entscheiden, ob sie zu ganadjan oder ga-
naden gehören), gnSbig fepit.
Bedeutung und Gebraudi:
kinaden, mulcere. Ic.
genadct, dat gratiam. N. 106, 31. *
' ginadeta, misertus est Gh. 2.
Mit dativ: du gnadist-rittuuenten. Nh. IL
gnaden uuolta er mir. N. 65, 19. gna-
dee er uns. N. 66, 2. d« genadeest iro
(oder ist iro die bet N4 ßelteneHi Form des
g. s. f.). N. 101, 13. truhltn kinade
uns, hyrie eleison^ K; 9* gnade in. OlL
kenada dir aelbemo. M< 68/9. (i«cob
gnadet deme chunige nnt benalchin
gote mit sineme aegene. Mos.)
Form und Flexion:
Inf* kinaden. Ic
gnaden. N. 65^9.
(du) gnadist Nh. II:
genadest Nh.
(er) gnadit Seh. 75.
genadet N. 102, 13. 106, 31. 115,5.
122, %
gnadet N. 36, 21.
(sie) gnadent Seh. 75. ,
(du) genadeest N. 101, 13.
(er) kenade. N. 122, 2.
gnadee. N. 66, 2.
(du) gnade tost N. 50, 15.
(er) ginadeta. Gh. 2.
imp. kinade. K. 9.
genada. N. 62, 9. 85, 15. 118, 132.
gnada. Oll. N. 30, 10.
cnada. N. 85, 3.
genade. N. 4, 2. 118, 29. 122, 3.
gn a d e. N. 9, 14. 40, 5. 50, 3. 56, 2. 66,1
cnade. N. 50, 6. 118, 58. Na. DL
GANADÖN (bei Ky. 0. und Wo. 2), gnSblj
fepn. Mit gen. und mit dat.; auch mit bi.
Inf. ginadon. Ky. — nu noilit er gini*
doo then unsen altmagon. 0. 1.
7, 20. 10, 11. oba thu ginadon
uuili min. O. IIL 2, 19. so er thu
tho uuolta uuerkon, ginaden si-
nen scalkon. 0. IV. 5, 19.
(er) ginadot uns. 0. I. 3,39. iu. 0. 1. Sl«
11. in. 0. IL 16, 19.
(er) ginadotf sin. O. II. 6, 46. then men-
nisgon. O. IV. 2, 2. thaz man theo
in noti mit thiu ginadoti. 0. IV*
2, 26.
ffm/7. ginado min. 0. I. % 25. III. 17> 57.
IV. 31, 36. thinera muadan thia-
nui. 0. HI. 10, 30. itfir. e. III. 10, a
thir. 0. lil. 13, 13: hionsib. 0.
• •' V. 24, 15.' gfhadhir ÜD8, misenre.
^^ <- "Wo. 2: "■ ♦•' '•
/7./>rae^. ginadonti' ist Oi^f.'ff, 11.
uANÄÖÄM, m.'— ^ genddate/ tniserutor. N*
144, & • '
1
(
J
m
NATTO— Nh).
Nor
1032
(filGNAIffiN zeigt ^h erat ins Sfittfelhocbd;^ mit
acc, ^ daz si in bignadltin. Fdg. 96.. bi-
gnade daz urme wip. Fdg. 103.)
EDfbi? NEDfbaTRES? ~ sacriUgos igne»,
pios nediratres vocant. Cap. lib. V. — Cf.
ie ignf fricato de Ugno, i. e. nodfyr. Indieal.
luperslitumum. S. FIUR.
nO-BRIGeSy VolkstKunen. Slrabo. JaL C.
a
K a
li) m.^ Zitx^i 4^af / g^th. Reitbs^ aags. nidb.
3f. sanskr. nid> vituperarey spemere; Lautver-
chiebung^ wie ki sizao uad seda-l? und sa
kuch nidon und neizjan?
Bedeutung und Gebrauch:'
fividifu N. 17y 6. Mcp. 67. Bo. 5» rancor. la
4iscidium. Prud. 1. iniquitas. gl K« Fig» 23^.
invideniia, £p. can. 6.
lidha, ir^^. Wo. 2;
alt nidua 0. UL 22, 39.
i nide,,0. IV. 33^ 20.
» nide. 0. IL 3, 62.
are nIde. N. 100, 5v
onpa nide. Gh. 3l
nit alten nides uuillen. O. IV. 23^ 22.
nit groab^vu Hngiuuurti, mit michilemo
nide. 0- UL 18, 26.
haz mih mit ßiau nide tbev fiant »a bi^
mide. 0. V. 3^ 19.
id Cilu hebigan. a IIL 14, 117.
lid filu strengan. 0. IV. 7, 16.
iehort hieher^ nlda (nitha. gL K.)f ist, jus
est, Pa. Ra.? ef. untan i^l.
Form und Flexion:
te #. aiid. R.
^ nid. gL K. N. 17, 6. Oh. 84.
nitb^ Ic*. Wm. 8^ 6.
ntt. Prud. 1.
V. s. »id^is. Frg. 47. Ct 94 O; IV. 23> 22. V.
26, 70* Bo. 5.
nldhes. Frg. 23.
L «a aide. Co. 1. 4. Gh. 3. 0. L 2, 22. IL 3^
62. UL 18, 26. IV. 33, 20. 36| 3i V.
3, 19. Oh. 100. N.. 100, 5^
o. l nid. Hiia. O. L 15, 50. UT. 14, 116. 20,
182. IV. 7, 16. Mcp. Bo. 5.
nith. Ep. can. 6. Wm. 8, 6.
»i^r.nldu. 0. IIL 22, 39.^
n.pL nid ha. Wo. 2.
a.pLn\A\. Frg. 45.
Nom. pr. NlD. NIDING. NIDBERT. NIDGER.
NIDHART. NIDHAD.
NlDIG, neibid, neibif<^, ^a^enb.
nidic, zelotivus* ic. miqrius. Sg. 913.
nidik aint, invidk N; 100, 5%
nidiger githank. O. V. 23, 113.
nidigaz muat O. IIL 14,. 117-.
nidhiguB (h*^ pJ»), subdolL Is. 9, 4.
nithigun (h* pl), 0. V. 21,. 16.
NlDIGO, Adv.
den sluogen sie nidigoi N* 68, 27.
GANlD, GANlDL
ambe davidis kenidesluoch daech sacer-
dotesy umbe christis kenide slahet
anüchristus martyres. N* 5i, 2.
NlDÖN undNlDJAN (oder nidfen?), neibeit,
Raffen. Ps. *
Ihaz m«annilih giborge sih zi iamanne
ni beige,
ioh oub thaz bimide, er man niheiii ni
niJe. 0. H. 18, 16.
n^iithonti. Ra.. ) ,.
nithondi. gLK.h''^^-
GINIDOTER. M. 11. Can. 10. 11. ) . ^.,
GINIDITER. Can. 13. i ' ^*^''"*-
(VERNIDEN. — alle sis irslugen, sueher
ante gesuien ilten slyernidentD. ItL87.)
NOT, NÖTi, /, SRot^ (goth. in der Comp, nau-
dibandl und in dem Verb, nauthjan), angs*
nead-, neod, ned, nord. nand, neyd, neces-
mtas^ — Zu HNü, HNÜT? oder zu sansk.
na 8, perire (ef. lat necare)! oder zu sanskr.
du,, angi (durch* Uebergang des D in seine* Tsa-
' s&lis^
Bedeutung und Gebrauchs (Zwang und- Fessel
ist des Deutschen Noth.)
vis. VG, IV. 37. VA. VIL 464: Bo. Ja* Ic. Can, 4.
D. IL 346. Ne. Gc. 3. R 18.
tnolentla. Ib. Ic Rb. M4. Sb. Bib. 1. 2:
eocaetio* Rf..
1033
. NOT.
NOT.
1634
necessiias. Db. Mcjp. 21. Oig- Bo: 5.'
fortuna, VA. IX. 41. .
iribulaiio. N. 21, 12. 85, 7.
angor* N. 60, 3. 5. ...
pressura, N. 31, 7. 52, 1.
noot kataniu, riV inlata, IVL 36.
n&t ist, necesse est. Mcp. 15. .
ib die note (necessitaies) Udo. N. 24, 17.
uuerltlicha not. N. 59, 7.
in not praht uuerdest Bo. 5. . '
die in not kestozen &\xiiy misenU Bo».&.
in noot farslagene, incustocdamtnisi* M. 36.
thu uns helfa, druhtin, .datizi.thcira obe-
TOSlun noti. O. L 11, 62. .
ther bulfi iru in theru noti. 0. IIL 14, 12.
oba thiz ist ihes suli, ther liuti fuärta
herasun, thuruh tbaz einoti in mana«
gern noli. 0. IL 4, 30.
qnad, io giharteti mit imo in theru noti.
0. IV. 13, 22.
unz sie in ala thrati uuarun in ther noti.
O. III. 8, 22.
in sulicheru noti er uns ginadoti.. 0. V.
1,6.' ' • . ■ . M . .
ib quam bi theru noti, tbeih thic gisa-
manoil.' O. IIL 10, 26.
an dcrioinote des keberennes, in partus
discrimine. Mcp. 61.
tbaz er in ni borti ioh nandi ir tbera^noti
0. IV. 24, 2.
in dcro hbte dero passionis. N. 27, 7.
in bin in dinero noley tribulor. N. 68, 1&
da '^ib lostost föne note, denecessitatibus.
N. 30, S.
'uzzcr derö note. N. 85, 3.
uuanda ib föne imo uuissa merun notir-
liltena. =N. 54, 9.
nol beiz ib biar tbaz, uuant es rat tho
ni uuas, laba nob gizami, fon ima uns
iz hi quami. 0. IIL 21, 15.
die not sol niannolib uberuuinden mit
dicmuot. N. 30, 8.
tbes sarpben uuizodes not. 0. III. 7, 23.
tburub niicbila not O. V. 11, 2.
äne alla not nc sin sie doh, daz in iro
Corona ne ingange. N. 89, 13.
tbaz sie diufal flubtin in armiUchensoh-
•> 1
tin, ich in allen ii^in btfIfVii 10 -tfien
liutin. am. 14, &8. ■ '
gibot er tho in thennotin tliai sie sib
uuarnotin. 0. IV. 14, 7.
ioh bittet ouh tbie buhila, thaz silB WA
theken obana,. biscirmen in, ibep Bo-
tin fo'd sulichen giziten. 0. IV. 26, 4ff.
an di-en ^oten dero ahtungö; I^; &9| 6. '
in den noten dere hunkclriar^.' Ho.
ist not tien chuningen meranaligenuae-
negbeite, necesse est, regibtis inesse majo-
rem miseriae poriion^fn* Bo. 5. .
is ist not, mir ist not, mir ist is not mit
ist not zi-: --« thes tinas not-O. L3,10i
.- nu ist. 68 not O. IV/ 80, 31.- (newan
'. doch des gebotes por not D. IIL 111.)
föne diu, echert erzueioiehc, testrit*
tin ist not, ergo in sumptis eoncessio, in
illatione vioientia. Syl. tho unsuuas harto
' so not O. IL 6, 50. uuiea not in si in
vinculis. N. 78, 11. so not ist mir hier.
N. 41, 10. so dir not&i. N. 49, 15. so ifiir
not ist, so gefliebo ib s^e dir. N. 58^17-
ni uuas imo es nihein not O.* IL 4,-42.
theru muater uuas -es filü not 0. L
22, 29. ni si tbir es not O. I. 2tl, 7. aais
iro ze iro not undcernest-^ adeamtflm
stü(Uo^affect9Üjue concr^rrit. Mcp; - ^^
mir .wirdit not, mirtwirdit es tiiot': —
tbanne iu uuirdit so not* O. IIL 2^ 11«
i'oäafnita iu nu not uuirdit O. IV. 14,6.
so in not uuirt, in tempore iribulaliomt,
M. 36, 39. harto uuirdit iu thes not 0.
IV. 26, 32. .! .
'i\ot'tQQn s. tuon. • . . . '^ ■
not dolcn s. dolen. • '
not lidan s. lidan. j
in noli und io in noti: — ofto in noti
er uuas. Ol. 19. tbaz er ist io in noti
gotc thiononti. • OL j66. ni^ du^nt sies
uuibt in noti ana sin ^irati.» O.L 1,106.
auolaga ^tihuati*, so* guat bistu fo 11
noti. 0. I. 5, 67. bi ihiu ist er selbe io
noti nu unser unisontL Or I. 10, "24. er
thör himil umblsusemmizigeli nnarbi,
ödo uuolkan ouh in noti^ tben liatio
regonoti. 0. IL 1, 18. baflido nü in ooti
tbes
035
NOT.
NOT.
1036
thes sines fater guati. O. IL 4, 34. 8a>
lig thie in noti thultent axabeitu O.II«
16, 29. mit thiu er io in noti thuangta
thie liuti. O. III. 7, 24. uuanta ih zellu
in noti iro armilichun dati. 0.111.15,31.
hilf druhtin mir in noti, so thu hiar
nu dati. 0. III. 17, 63. then mennisgon
10 noti oub tho ginadoti. 0. IV« 2, 2.
thaz man then in noli mit thiu gina-
doti. 0. IV. 2, 26. thcr ungisaro in noti
80 baldlicho dati. O. IV. 17, 8. ni loscnt
thar in noti gold noh diuro uuati. 0. V.
19, 45. die hareton in nQ.te. N. 17, 42.
skirmen iuh in note. Nd.
in ala not: er kundta uns thaz in ala not,
thaz andere uns ni zeinont. 0. II. 3,21.
in ndtin: — riat got imo ofto in notin,
in suaren arabeitin. Ol. 23. halt unsih
in notin fon allen uuidarmuatin. 0. II.
24, 23* ther iu in liaz in notin regonon
then liutin. O. III. 12, 15. thaz emmi-
zen in notin uuir so sama datin. 0. HL
19, 26.
üna not: — mines tanches ane not. N.
3, 6. die föne note unde äna not mis-
setuont. N. 72, 7. ouh thanne irfullit
ana not thaz got hiar obana gibot. O.
IL 24, 19. sie quement scioro ana not,
thar man in ginadot. O. IL 16, 19. thaz
sitot, quad er, ana not, themo ih biutu
thiz brot. O. IV. 12, 37.
mit noti: — - mit noti, necessario. Bit?. 1.2.
Alz. mit noti, violenter. Bib. 1. 2. MA. 6.
mit note guan otacheren. Bo. 5. mit
not, viribus vßlidis (nidergezogen uuirt).
Bo. 5* n)it note guuunnenen richtuom,
opprcssione quaesitns. Mcp. 34, mit note
genomen, t^/o/^/2/ia. Bo, 5.,.,? , .,
bi n6ti (und daraus auch wohl das. spätere be-
note) und io bi n6ti! — <> ia farent uuan-
konti in anderen bi noti, thisu kuning-
jrichi ioh iro guallicbi* 0}. 69« ioh
' .allo thip ziti so z^altun sie bi npti, iz
.i)fli;iit a.na baga al ip sulib uuaga. O. L
1, 25. ioh hintarquam bi nptithera mi-
chilun guati. 0. I. 8, 16. thazi^^c.o^ta sin
bi ö.ot>, thaz er in thionojj. Of.L, 13, 12.
IL
er fuar in einoti, ni dela er iz bi noti.
0. IL 3, 59. thoh ad am ouh bi noti zi
thiu einen missidati. O. IL 6, 53. que-
ment noh thio ziti mennisgon bi noti.
0. IL 14, 62. giangut ir bi noli in an-
derero arabeiti. 0. IL 14, HO. quad er
io bi noti lagi dauualonti. O. IIL % 7.
ioh er io bi noli sih druhtine ebonoti.
0. IIL 5, 13. uuoltun tho thie liuti fa-
han nan bi noti. O. HL 8, 1. ioh fra-
geta bi noti uuer nan thar tho ruarti.
O. III. 14, 30. thar bredigota scono ther
gotes sun frono, thie liuti io thar bi
noti ioh selb thaz heroti. O. IIL 16, 4.
in thia sina guati gilastoron bi noti.-
0. HL 17, 23. quat er ouh bi noti thaz
man sia steinoti. 0. IIL 17, 31. alliu
, uestenunga sol benote sin lukki'n aide
uuariu. Org. iro teil habent sih io be-
note zesamine. Org. sulen siu benote
,sin, contraria^ Org. daz penöte der man
ter daz eina uueiz quisso samo guissb
uuciz taz ander. Org. föne diu ist pe-
nöte iro uerte etelih*skepfo. SyL daz
tien benote uolget. SyL manbechennet
aber benote nieht-. Org. taz ein uue*
derez benote ana ist (necessariumj, Org.
penöte uuariu, necessaria. Bo. 5. übe du
dero erdo dinen samen beuulehist, so
uuagest tu benote guotiu iar unde ube-
liu. Bo. 5.
bi nötin: — tho iltun sar bi notin, thaz
sie nan steinotin. 0. HL 22,34. uuanent
sie bi notin, thaz uuir then urheiz da-
tin. 0. UL 25, 19.
fona nöti: -^ die föne note unde dnanot
missetuont. Pi. 72, 7. uöne nöte. Org.
durah not: — durh noot, necessario. SL
. pervix. Ra. gihialt dauld thuruh not,
thaz imo druhtin gibot. 01.63. thoh^ha-
bet tberer thuruh not, so druhtin selbo
gi^bot, thaz fiant uns ni gaginit, thiz
fasto binagilit. OL 71* iz ist al thuruh
not so kleinp giredinot. O. I. 1, 7* selb
so man thuruh not sinaz körn reinot.
, O. L 1, 28. i
b. L 11, 19. 25, 14. 27, 22. IL 6,. 6. 9, 50.
[66]
iOJ7
NOT.
n6t.
iQ3a
12, 23. 64. 18, 10. 19, 18. IIL 4, 39. 6,
42. 7, 18. 77. 13, I. 34. 57. 15, 2. 6. 16,
16. 42. IV. 5, 17. 20. 6, 46. 48. 1, 11.
zi nöti und io zi nöli: za noti, advini.^h,
dihto io thaz zi noti tbeso sehs zil>,
thaz ihu lliih so girustes in theru si-
buntun gircstcs. O. I. 1, 49. ni sie biro
guati In ihionon io zi noti. O. I. 1, 78.
zi noti man thar uucsli thero fordc-
rono festi. O I. 11, 22. firsprechent io
zi noti tliio uuuntarllchun dati. 0. L
15, 44. ioh batun io zi noti mau iz in
zeigoti. 0. I. 17, 14. thu scalt haben
guati ioh michilo otmuati» in herzen
io zi noti uuaro karitati. O. I. 18, 38.
inbran er sar zi noti in michil heiz-
muati. O. I. 20, 2. irfullent sih zi lioti
thes dalcs ebonoti. 0. L 23, 24. thaz si
sint ouh in ahta ther iuuuera slahta,
ioh bcziron zi noti theru iuuueru guati.
O. I. 23, 50. spuan er io zi noti genau
zi ubarmuati. O. II. 5, 7. bat thesan ouh
zi noti thoh er mes ni horti. O. II. 5, 19.
thar lisist thu io zi noti so samalicho
dati. 0. IL 9^ 72. firmonames zi noti
anderero armuati. O. IIL 3, 14. thrang
inan thiu menigi, thiu thar uuas tho
ingcgini, thar thie selboh liuti, druh-
tiu krist zi noti. 0. III. 14, 16. firsteit
thaz hcroti, thaz er si krist zi noti.O.
IH. 16, 55.
zi einem nöti (cf. ganöti): niet ze el-
nera nöte (n6di. \Vm. II. nöde. Wm.UI.)
an den-, nobe ioh an den-. \Vm. 3, 3.
uAti, adverbial gebrauchter Dativ (doch cf. auch
ginoti und noto, ginoto): noti, violenter.
Ib. Rd. noti nimit, usurpat, Ic er selbo
thulta ouh noti iu manago arabeiti.
OL 38. thoh sint these noti furista thera
guatL O. L 3, 22. ioh thulten hiar nu
noti bittcro ziti. O. I. 18, 20. ih io mit
atabu noti giang uueges greifontL O.
III. 20, 38. ih uuant ih scolti noti sin
iamer mornenti. O. IIL 20, 115. unol-
lent haben noti zi imo thaz heroti. 0.
IIL 25, 14. starb auur Iberer noti, er
unsih sauianoti. O. III. 26,47. hiar scal
man zellen noti thie geistlichnn dati.
O. I. 5, 1. thuruh dumpheiti so blmn
uuir iz noti. 0. IV. 5, 6. bi thiu scal is
uuesan noti in andero giziti. O.IV.8.16.
ni hclen uuir quatun noti thaz thinaz
heroth O. IV. 36, 5. thohintarquamno
noti thar in ala thrati, ioh f orahtnnin
tho gahun, thie thes grabes aabun. 0.
y. 4, 33. klagont thanne noti thio ere*
run zitL 0. V. 6, 70. iz ubarstigit noti
allo uuidarmuoti. 0. V. 7, 26. mit iroo
iz niaze noti, ther thionost sinaz dati
0. V. 20, J102. daz sie n6te uuurtin. Org.
übe man dero übet, so übet man nAte
des tritten. Bo. 5. sid taz nAte daz ma-
rista ist, taz ouh taz forderosta ist
Bo. 5. so uueret si nAte, necesse esL Bo.5.
taz oberosta ist nAte höh. Bo* 5* tai
meista ist nAte michel. Bo. 5. samoso
die nAte sin poetae, die in trinchen.
Mcp. so muoz er nAte furhten, necesse
est, Bo. 5. daz mir note suozze si din
gnada. N. 68, 17. tiu driu aipbabeta
sint tanne nAte so gelih, daz-. Ma
uuanda ouh selbez taz sang nAte sti«
gen sol fone-unz-. Mu. so istteroah-
todun nAte zuiualt tanne dero finf-
tozendun. Mu. taz tu beneimest, taz ist
nAte chumftig, futura ilUgqt decräiih
Mcp. 11.
Form und Flexion:
77. s. not. N. 21, 12. 60, 3. Mcp. Can. 4. Ic.
Ib. Rd. Rf. Db. Org. Bo. 5. VA. IX. 41.
O. l. 3, 10. II 4, 43.
noot. M. 36. Rb. D. IL 346.
uoth. VG. IV. 37. VA. VIL 464.
noht Bo.
g. s. note. Bo. 5. N. 19, 2. 3(1, 9. «5, 7.
d. s. noti. H. 18. Rb. Bib. 1. 2. O. I. 11, 63.
IL 4, 30. IU. 10, 26i IV. 13, 51 V.
• 20, 90.
note. Bo. 5. Mep. Org. N.' 9, 10. 17, 7. 8Q,&
a* «. not Ja. Gc. 3. Bo. 5. Wm. 1, 6. 0. V.
* 11, 3. Can. 9. 10. 12. N. 31^ 4 (Ü^i
101, 2.
noot M. 36.
noth. Bib. 1. % M^. Sb. N; 53, 1.
039
NOT.
Dod« 'La*
n.pk note. Bo. 5.
d.pL notin. O. IIL 14, 87. IV. 14, 7- 26, 46.
noten. Rg. 2. Ho. N. 21, 3. 31, 7. 33, 7.
59, 6.
a.plnoie. N. 24, 17. 43, 18. J18, 151.
NOT, m., nur bei Olfrid.
iL note. — mit michilemo note. O. III.
20, 112. V. 20, 54. insiilicbemo note.
O. III. 15, 52. ioh thie mit Imo in
note uuarun uuallonte. O. IV. 9, 26.
sie ouurtun selb so dote in tbemo
selben note. 0. V. 4, 35. ni sorget
fora themo liule, tbar ir stet in
nete. O. IV. 7, 21. in tbia krippba
sinan legita bi note tbib nu sageta.
0. I. 11, 36. ioh fastcta zi note in
uualdes einote. O. I. 10, 28. ili thu
- zi note, theiz scOno tboh gildte. O.
1. 1, 37. sih fuagt er io zi note zi
tbemo berate. 0. I. 22,34. thob bat
er nan zi note thie steina duan zi
brote. O. II. 4, 44. irgebent mib zi
note fremidemo tbiote. O. IIL 13, 3.
a. not. — sit uuachar io so ihgibot,
tbaz ir bimidet then not. 0. IV. 7, 62.
firdamnot in euuigan not. 0. V. %
16. ni si auur tbaz iruueliti, then
not imo gizeliti) tbia thurfti mo
giklaguti io after ruafenti» 0. IIL
11, 23. tbincs selbes lanttbiot gab
tbib mir in ibesan not (cod. F. bat
fem. desa). 0. IV. 21, 12. tber dre-
git biar in sinan not finf girstinu
brot O. III. 6, 28. sie flubun ouh
then selbon not, ioh er in fridu
sar irbot. O. V. 11, 7.
NO TO. NOTING. NOTOLF.NÖTBALD.NOT-
GER (SRorter). ADALNOT. ANSNOT. FRI-
DUNOT. GERlNOT. SIGENOT. N. pr.
UNNÖTL
unnote, non necessane, geskehent Bo.5.
\\ERALT^6T, /.
in minero uuerltnote, iribulatione. N.
65, 14.
. linder allen uuerltnoten. N. 61, 8.
n6t. 1040
NOTWEG.
NOTWEUAU.
NOTMEIOR.
NOTMEZ. NOTMEZON.
NOTNEMO. INOTiNüiMFT-
NOTBENTIGOM.
NODFYR?
NOTFOLGIG. NOTFOLGÜNGA.*
NOTFEST.
NOTFRIÜNT.
NOTGOZ?
NOTDURFT.
NOTTHVVINGARI.
GINOTZOGON.
NOTSAMAINÜNGA.
NOTSÜONA.
NOTSUOCri-.
NOTS TALLO. NOTGISTALLON.
NOTSTREßO.
NÖTLtH.
thu lougnis min zi uuare er hinaht
hano krähe, in notlichemo tbioge
er thaz huan singe. O. IV. 13, 36.
riat got imo ofto in notin in suaren
arabeitin, gigiang er in zala uuer-
gin tbar, druhtin halT imo sar, in
notlicben uuerkon, thesscaler gote
thankon. Ol. 25.
NOTLICHO, vioUnter. BI.
NÖTHAFI', NÖTHAFTI, not^^aff.
Bedeutung und Gebrauch:
uuanda ih notbafte bin, tribuhtr. N
30, 10,
n6thdfta geskiht, necessariam. Bo. 5.
mit tero nölhaftun rihti desurlages,
per fatalis necessitatis seriem, Bo. 5.
notbaften, egeno. Ho.
notbafte, necessariam. Bo. 5.
nothaftiu, necessaria. Bo. 5.
notbafte, pressus (imqids domimsj. Bo. 5.
notbafte, capti. Bo. 5.
habita einan nothaft uuitmaran, ha-
bebat vinctum insignem. T. 199, 2.
st liget in chindebette, si ist not-
hafte. N. 52, 1.
(eines chindes wart si notbnfi. |)
Ilf. 64. )
[66*]
1041
NOT.
n6t.
1042
Form und Flexion:
nolhaft. T. 199, 2.
nolhaftc. N. 30, 10. 52, 1. Bo. 5.
d, s. nu nothaften. Ho.
d. s. y. nothaftun. Bo. 5. t
a. s, 771. nothaflen. Bo. 5.
a. s. y. nolhafta. Bo. 5.
a, pL h. nolhafliu. Bo. 5.
V. pf. nolhaftc. Bo. 5.
L^.NOTIIAFTl.
unnöthafte sint siu((ling)j nonncces-
saria, Bo. 5.
a. pL n, ünnothaftin. Bo. 5.
KO rilAFTO, violenter. Rc.
KÖ 1 HAFT, NÖTHAFTl, /.
w^üilkikiiy forceps, Pa.
\\oi\\:i{\.\y forceps* gl. K.
nuthafti, iiccessitas. Bo. 5.
g. s. nolhafti, tribulationis. N. 68, 18.
</.^.? nothaft, oder ist es das adf.? es
steht in tribulatione, nojLhaft, ist
N. 30, 10.
a. s. nothafti, necessitatem. Bo. 5.
GANOTHAFOT, GANOTHAFTOT.
ginothaftit (keno-thaftot. Ns.) uuard,
passus est. Ct. 85. Ns. IL
?sOTO) adverbial, nur bei Otfrid; die Substan-
tive Natur des Worts dringt scheinbar in
. zala noto (wenn dies liieher gebort) her-
vor, wie auch im folgenden noton; doch
könnte es auch ein Adjektiv not, noti, das
durch ganoti bestätigt nird, voraussetzen
und davon hergeleitet werden; cf. ginoto.
bi thiu bcitota er so noto. O. I. 4, 84.
, uuizod thero liuto gibot in filu noto.
ü. 1. 14, 9.
ala noto?
sar so zala noto heidinero thioto,
irfuilit uuirdit uuanne thara in zi
ganganne. O. V. 6, 51.
UiNXOTO.
er fasteta unnoto thar niun hunt
zito. 0. 4, 3.
INÖTOIV, adverbial; s. das obige NOTO; ist
es als ein d. pL anzusehen?
stuant er thar tho noton untar fian-
ton. O. IV. 19, 3.
NÖTAG, der Form, aber nicht der Bedeutung
nach, unser nöt^tg.-
noteg. — so ih noteg unirdo, so ster-
ehest du mih. N. 137, 3.
notigi, violenta (custodia). Gc 3.
a. S' 171. notagan. — then furiston the-
rera uuorolti notagan giho-
loti, in baut inan gilegiti,
er furdir uns ni deritL O. IV.
12, 63.
UNNÖTAG, unuöfM«.
tiiaz :er unnotag inteceta then diu-
ran dag. 0. lil. 4, 36«
KÖTIGUiNGA, /., mmsuni.
/i.notegunge, necessitas eveniendi» Bo« 5«
d. notegungo, coactione. Mcp. 23.
notigunga. Bib. 10. 11. 13. ) » ejrai://o-
notigunge. Bib. 6. ) tu.
INÖTAGÖN, nit^idtn, gotb. nauthjan,
nord. naudga.
ne nfttegöt, nihil necessitatis'importat.
Bo. 5.
notegoton mih, vimfaciebant. N.37, 13.
GINÖTAG^N (oder ginötagjan?) und gi-
ndlagftn.
ginptageta, flf^t'/rg'i/iav//. Bib* 7.
genodegoth, ejfrenata (ira). Gc 11.
GANÖTl, Adj.
ginoti, contra naturam. Mart.
chnöti kapurt, consparsio. Gc 8* hleher?
oder ist es gleich chnuati?
gn6te:
uiiio gnote der rihtuom ist! angtistas
diviiias! Bo. 5. uuio gnote diu guol-
lichi si, compressa. Bo. 5. uuer mag
so gnote daz chit so chunnig af-
terchomo sin JSumae, quis Numae muL
tiis successor-. Mcp. 28. (hieher?)
g. s. m. des genoten geduuinges, 5^9^-
• rae industriae. D. IL 315.
a. s. n. genota gediuuinc, parcam dis-
ciplinam. Prud. 1.
' d, pL gnöt^n: — mit so gnötSn mar-
chon, angustis. Bb. 5. in gnd-
ten dingen^yu/irm* Mcp. 15.
Superlativ:
tiz ist daz cndetesta (so steht es im
13
NOT.
NOT.
104 t
« »
Druck), haec est summa (syllogismij.
Syl. taz ist taz kndtesta. Bo. .5^ tia
gnfttista scalhheit, extrema servitus*
Bo. 5. . . • . • I
g. s. n. ics knö testen, sammae. Bo. 5.
d, s. m, ze demo gnöiesten^ pQsiremo.
Bo. 5. iede^dgtidtesten brin-
gen, in summtuh redigere.Bo. 5.
a. s. n. daz knötesta,' 5a/3^;/iai7i VC^ueiz
. si).'Bo. 5. ; • ^
GINOTO, Adverb (vom Adjektiv ^inöti?
cf. aber auch-noto; oder ist es wie giiaro,
gizito und ähnliche anzusehen?'). ^
Formen: . .
ginoto. O. Gc. 3.
ginoto. N.
gnoto. McD. Bo. 5. N. Org. Rg. 3.
zi thiu mag man ouh ginoHo mana-
. wgerothioto hiar namon nu gizel-
len ioh snntar ginennen. 0. 1.1, 11.
sih merota iz ginoto zi seti thcro
liuto. O. III. 6, 38. sie auur tho gi-
noto ei;9Cotun tljitero dato. O. IIL
20, 119. bigondun imo thratoflua-
•^ chonsthaginote. #111.20,130. thaz
<• i|ian so ginoto irbarmeta ther do-
to. <0. III. '24, 60. ginoto, districte.
Gif. 3. sie rietun uuas siesuuoltin
'ioh uuas sies duan scoltin^ harto
ginoto thcro selbun gotes dato.
^/O. III. 26, 8. giuuuag in ouh gi«
noto tbes antikristen zito. O. IV.
'7,28. bi thiu sit ioginoto unachar
filu thrato. O. IV. 7, 53.. du hiezze
diniu gebot kenoto behuoten, ke-
noto uuer en, mmi>. N. 118, 4. mmis
stat hier pro välde, iz bezeichenet
zuene sinna, einer ist apud grae^
cos agan, daz chit, ze filo, andrer
ist sphodra, daz chit, filo unde
barto unde genoto. N. 118, 4. daz
ne MMitiS o n sernores, die Iotas manus
so genoto forderoton. N. 118, 100.
ih so genoto ne hareti. N. 118, 147,
dina uuarheit kebute du genoto,
niinis N. 118^ 138. daz ist föne diu
gesprochen, uuanda cbristus pat
• ■ . I
iro gnoto, do er sih solben umbe
sie patri opherota. N. 2, 8. gut retri-
buunt mala pro bonis delrahebant nühi,
.quoniam perseculus sunt iustitiam, uuan-
)da ih knoto reht forderota. IN. 37, 22.
cnoto choretostdu min in dcro mar*
Iro. N. 16, 3. so gnoto choretost du
min unde so luter uuard ih fuiiden,
daz ih iz so ne sage, du uueist iz.
N. 16^ 4. sihet er des cnoto, daz bei-
.zet chiesen. Syl. diz merchen dio ab-
bata gnoto. Rg. 3. tisa reda festenot
ai'fono diu so gnoto, uuanda sisor-
get) taz er missetrüuuee Bo. 5. tca
ist cn6te ze urägenn«,* magnopere.
Syl. suohta gnt^to, scrupulosius requi*
rebaU Mcp. 75. cnoto unde instendigo
sih umbesehentiu, intenta circumspec*
tione cauiissima. Mcp. ö4. gnoto for-
scondiu. Mcp. 60. suohton in gnoto, ^a-
gaci cum investigatione disquirunt. Mcp. 9.
gnöto fordcrota, exegerat. Mcp. 25.
cn6to ze bedenchenne, maxime coi>
siderandum, Bo. 5. sines cn6to geah-
toten 16zes, deliberätäe sortis. Mcp. ,8.
uuirt tcs cnoto uuaraze tuonne,
animadvertendum magis. Bo. 5. uuaz ist
nu dcsgeuualt, nahlcmoirsognolo
gan sulent. Bo 5.. sumelichen chrü-
teren gnölo dara zu eruucliten, prae-
lectis quibusdam herbusculis, Mcp. 41.
uuio gn6to ih ze iro losela. Bo. 5.
gnöto sulcn-. Org. do du suigendo
gnöto losetost minero uuorto. Bo. 5.
uuio gnoto iz ilet. Bo. 5. (9.) mih
cnöto anasehentiu, fotis in me intenta
luminibiis. Bo. 5. ih sia gnöto chos, in^
tnitum defioci. Bo, 5. übe du aber gnöto
forscost, properus scrutator inquiris*
Mcp. 4
Comparaliv :
ginotor, arctius (ligant). Gc. 3. gnötor
zeahtonne, amplius deliberandum. Mcp. 8.
chiesen iz noh cnötor. Org. du mih
kenidertost, daz ih so filu gcnotor
lirnee dine rehtunga N. 118, 71. diu
(tcstimomaj man so filo genotor hal-
1045
NOT.
NOT.
i
ten sol, so filo sia.genolor geboten
sint. N. 118, 138.
Superlativ:
gnötöst keroty prae ceteris petit. Bo. 5.
gnötöst ze chiesenne, maxime consi-
derandum» Bo. 5.
GINOTON (cL NOTON), adverbial gebraucht:
ioh fallent sie ginoton fora iro fian-
ton. O. UI. 26, 43.
GANÖTl, /.
71. s. gnöti, summa (rationumj. Bo. 5.
</• s. gn6ti: ferrorist fonedero gn6ti
des Stupfes, individtdtate pun^i. Bo. 5.
* gnöte (gnodi. Wm. IL note. Win.lII.):
.du ne bist nieth ze einer gnote
scone an dien-^ sunter ioh an
dien-. Wm. 4, 7.; cf. noti.
BIGONOTO (auch biginoU. in cod F.).
uuard uuola in then thingon thie sei«
bun mennisgoui thie thar thoh bigo-
tt oto sint sichur iro dato. 0. V. 19^ 12.
20. 42. 56. 64. liefsc ^ich vielleicht auch
hieher ziehen. JS. BIGOJNOTO in B.
GNÖTMARCHÜNGA.
GNÖTMEZÖN. GNOTMEZüiNGA.
NÖTJAN, ni^t^igen; goth. nauthjaa, angel&
neadjan, neodjan, nydjan, nedjan, nord.
nauda, neyda.
Bedeutung und Gebrauch:
cogare. Mop. 77. urgere* D. II. 352. Ja. Prud. L
exigere. Mr. M. 30. Bib. 1. 2. Gh, 1. 2. 3. 4.
ang^riare. D. IL 282. Kg. 1. caiazizare. Ic
irahere. Mart
so imo nöten gestat (fo et in S^ot^ fommQ.
Bo. 5.
n6ten, €onvemre (ierusalem non 4iudentJ. D.
IL 285.
sie noton unsih sament in uuesen im*
pios. N. 118, 51*
noti sie des choufes, eodgereL Bo. b.
sie notent unsih opheron. N. 78, 1.
daz si in nötte die uüitina er uuallon.,
urgeaU Mcp.
erda bibinoia, thiu gotes kraft sies
notta. O. IV. 34, 1.
tho nottun sie nan ginuagi, thaz er mit
in giangi. 0. V. 10, 4.
Form und Flexion: ' .<: *
luf. notten. Mart. .
njoten. D. IL 285. Bo. 5.
(er) not it. Ic. Rg. 1. D. IL 282. 352.
: nötet Mcp. 77.
(ir) nottet Mr.
natet Bib. 1. 2.
(sie) notent N. 78, 1.
(er) notte. Mcp.
(er) notta. Ja. O. IV. 34, 1. Prud. 1.
<8ie) nottun. 0. V. 10, 4.
Jioton. N. 118, «.:
(er) n6ti. Bo. 5.
p.a. d. m. u. n. nottantemo. Gh. 3. 1
notentemo. Gh.* !• 2.
^/. ^.jT. nottantero. Gh. 4.
GANÖTJAN.
Bedeutung und GebAuch: \
; cogere. R. £o. 5. Pa. gl K. Ra. Gc k
impellere^ Ja. ^ubigerek ?D. II. 350.
^riare. la M. 31. D. U. 286. St
1. 2. 3. Rg. 1. £xigere. A«
mit cheli genoten, jupliciis adigeri
Bo. 5. i .
Jiuuanda «ina e.ogihuuelicba g
beit got endi truhtin ci igigeh
fona thera christin!heiti uuar
-giniotames» compelUmur. Wo. 2.
ginota, ngebat (palantes iroasj. \
265.
xa ungaristlihen opfjodon Jie g
tun, impellebant. Em. 3.
^nöton, .co/i;9z^/^r^(sie sia forechoi
Mcp. 55.
ther fiant io so hebiger, then il
1 riati thiu mer, thaz ni.ih io gii
4heih thin firlou^netL O. IV^. 1
:ga n a 0 1 i t , coarctor. Pa.
J^enoottantcru millu, angariati
•üario. K. 7*
ginottiu, ^angusta. Gh. 1. 2.
x^anotter., coac4i&s. Gh. 3.
<:anaotit, coacta. R.
känott«!*, invitus. Em. 19.
kinottiu^ violenta. Rh.
genolter anapraht uuartli, comp
est. Bo.
%b
047 NOT. NOTA— NIÖT 1046
ginotta, districti. M. 29. ■ noatida. Ra. | . . ' .
kenotet uuärd trinchen cieatam. Bo>5. noditba. gl. K.) ' °
sie uuurden genotet gotes ferloDge-
: nen. N. 75, 1. NOTA, /, «Rot«.
Form und Flexion. notono, AO^a«; Pa. gl. K.
Inf. genftten. Bo. 5. N. 123, 1.
(er) kanaotit. K NODI?
ghinotit. Ja. . EINGINODL Ra. ), , •
kenotit D. n. 350. EINGLNOTHI. gl. K. ! '««'«""«*' '^'^'•'^*"*- .
(^ir) ginotames. Wo. 2. . ^ enginodi in ANG.
(er) canaota. Pa. _ °
kinotta. Ic. NODO*^
leinotda. gl. K, KINODO, lorum. S- chiiodo in CH.
fcinota. Ra.
. genotta-^Bo. 5. . NUD ^^
cinota. VA. V. 265. inrirkAT
/ • V ** n o 4o NÜDAL, ». pr.
(aie) ganottuD. Cati. 9. 12. ^ r
ginottun. Em. 3. Can. 10. Sb. Le. 1. 3. - lVTTTr7 TT1VTTT A
ginolun. M. 31. D. II. 286. NIOT (cf.i^ UZ undUil U, nuchNOT;
genoton. Rg. 1. Jiieher wohl unser UtebUc^), m,, S^CrUngen/
gnoton. Mcp. 55. ^ desiderium.
ginottin. La. 2. n. niot, desiderium, A.
(er) ginotti. O. IV. 13, 48. niet, desiderium N. 139,8. cupido (und er
p. a. d. s. f, kenoottanteru. K. li ougön brinnende). Mcp. 3.
p.p. ganaotit. Pa. g. niotes (alles niotes, amorum)* Mcp. 35.
canaolit. R. E. Pa. _ . _ d. niete, desiderio (fore niete ne gebest
kanotit pim. Rb. du mih trübten' denio tiefele, netra-
kinodid. gl. K. das me domine a desiderio meo pecca^
kinolit. Ra. uuirdit A- torij. N. 139, 8.
ginotit. Gc 3. Gh. nite, desiderio (dero s&Ido). Do. 5. \
kenotit Rg. 2. NIOT, avidus.
•kenotet uuard. Bo. 5« uuurden. niot sin mit ncc. der Person und ^^n. der
N. 123, 1. Sache: solih'niet uu^s mih Is (atnäum
n* 9. in., canotter. Gh.. 3. .'. mej. Bo. 5. thes ist sie iamer filu
kanotter. Em. 19. nioL O. V. 22. 7. petrus ther altq in
gcnotter. Bo. . thes giscribe« uuorto, thes thih
n. s* f. ginottiu. Gh.. 1..3. .. ^^?i uuesan ttuoFo* niot, bizeinit
kinottiu. Rb.> heidinan thioL O. V» 6, 14.
. n. s. n. ginottaz. Gh. 3. Compar.? daz«unftih'-^es de nieter si ante
ginotaz. Gh. 1. 2. . -' fadem ejus apparere. Wm. 5, 9.
' di s. f. ginotero. A. ' ••' * SdperKs' daf; in* all^r nietesta ist an sl-
.72.^/. »I, ginotita. W. » 'n^ff'h^iti^6ti dero ^uirginif aus. Wm.
. ginotta. M. 29; Sb. .Gc 1. ti. »2', ft '<* :•' .: =
...... 6. Gd. • >. ^'MOTSAJ«; ^^•-■'^-' '''
a.phm', kanotte. Em. 19. aller ist er nietsäm, desiderabilis. Wok
NOTIDA,y*. Sy 16.' u nie nietsam mir sint dine
naotida., rigor: Pa. doctores. Win. 4, 10.
1049
NIOT.
NUOT r^^ATÜRJL im ¥
nietsain* Wm. 5^ 13. . )8iDt ane ze
nietsaino. Wm« 5, 13. IL f sehenne
(uuurzbette).
NIOTIG.
nietig nn ort et er f succensus^ Mcp. 23.
nietig uuortener, concitus. Mcp. 5.
a.pLm, die nietegen,yrtt^/i/^^. Bo. &
NIO tlGi, /., voluptas.
ze nietegi cruozta si sia, ad volfsp»
tatem. Mcp. 8. •
NIOTÖN, verlangen, genießen, mit gen.
ioh muazin mit then druton thes hit
milriches nioton. O. I. 28, 15.
sih nioton, iz niotot mib, mit gen.:
unde mih sin nieton muozze. N.26,4.
ih nieton mih dinero uuundero, excr-
cebor in-. N. 118,27.
lustsamo nietont sie sih frides, de-
lectQlMuitur in mUltUudme pacis. N.36, 11.
ih nietota mih dero lussami. N.76, 4.
niotot er sih libes ioh euuiniges lio-
bes. O. 1. 16, 20.
siÜ nioto frauues muates ioh euui-
niges guates. O. II. 12, 70.
sines obezes nietet ih mih. Wm. 2, 3.
IV.; dagegen sines obezes nietet mih.
Wm. 2, 3. I. und sines obezes niteta
mih. Wm. 2, 3. IlL
Form und Flexion:
Inf. nioton. 0. L 28, 15.
nie ton. N. 26, 4.
(ih) nieton. N. 118, 27.
(er) niotot O. L 16,. 20.
nietet Wm. 2, 3. I.
(de) nietont. N. 36, 11..
(«r) nioto. O..JI. 12, 70.. .. :
(ih) niota. N..76, ;4,
nietet ih. Wm. % 3. IV. .
.. (er) niteta. Wm.,2,. 3. IIL .
GANIOTÖN. .
ih genieton. (ginieton. Nd. II>): mih an
. in vMictaex-^a^tta^-nim^/tcan^
eis. Nd. — dar gcniet^in .rh pluotes
mina strala, inebriabo sagiHm^läteas
in ^ianguiniC. Nd. i • i ;,.:...;,; I ,
du genietost mih it^u,viif,iadlmplebis
me Ia€titia.,\SS' 15>,11.( .<.• *. wvj\!
ih kenietota (kjehietnfa ih tih alles
teß mih haftet in sconi, drcumdedi
j te^). Bo. 5.
kenictot uuerden (des uuile mih got
kenietot uuerden)« N. 54, 4.
genie.tcytia, pätiens (maUJ. Bo. 5.
• . ... I
NUOT s. NAH. .
NUOTon s. HNXJ..
NODIU?
umbe daz elidiut .•.•••• anagaz nodili
meinita apostolus, quad, de illa barbara
variaque locutione patdus -apostolus ait. Frg.
37. (Stellt vielleicht .. .aga gazungili?).
NIDANA s. NA.
NUITHONes (vor. ruithones), deutsch. Volt
TG. 40.
NATARA s NATRA.
NIDAR s. NA.
NATURA, /., !Rattt(/ fiatura, nord. nftttüra.
n. s. natura (kann «auch das lat Wort seyn).
Mcp. alliu geistlichiu natura, om-
imis spirituSy loboe unseren truhte-
nen. N. 150, 5.
g. s* naturo (naturo sagin, phyeiologi). N.
101, 6.
cL s. naturo. Bo, 5;
natiiru. O. V. 42, 49.
a. £. natura (in uns). O. III.
^. ^/. n a t A r ö n , naturarum. Bo« 5.'
NATUROSAGO-
NATÜRLln, nÄturIi<^' (norinÄttürlegr).
naturlih anibaht. Bo.ö; natflrlih ist daz
.i j kesitirie. Org. natikrlih electrum. Mcp.
n. s. f. nalurlicha r^munga. Bo. 5. diu
natürlicha in hfmile» Urania.
Mcp.
g. s.f. natürlichero mit-eiiuist Mep*
ißSa NOTARI— NATRA.
NAPH— NÜFFO.
1052
g. s. n. natArlichcs knotes. Bo. ^
d* $. f. natürlichero näte. Bo. 5.
in sinero natürlichün ord^no.
Bo. 5.
a. s. /• naturlichabezeicbenhissida.Oi;^.
naturlicha not. Bo. 5.
a. $• n. naturlih ambaht lero fuozo.Bo.5.
g. pL dero naturlichon geskefto, ele-
mentorum. Mcp.
d. pl. mit naturlichen sagon. Mcp. 9.
a.jp/.i??. naturliche leicba. Bo. 5.
o./^/.jT. natürliche ferte. Mcp. 69.
a»/?/» 72. natu r lieh iu. Bo. 5.
NATÜRLlCHO, naturaliter. Org- Bo. 5-
NOTARI, m.s Slotar, noiarius.
a.ph notara. M^. Bib. 1. 2.
noiari Bib. 7.
NTTISSA, Flufsnamen.
!.
notarios*
NATRA (ist es nicht nat-ra, sondern aa-tra?
cf. lat nare, fc^tDtmmen und natrix, anguis na-
tan$)j f.,^attttf golh. nadr, vipera^ angels«
nftddra, n^d'der, nedr, alts. nadere, nord.
nadra;
TL s. natra, <JSfns. Sg. 242. serpens. Pa. Ra.
gl. K. H. 18. salamandra. Sg. 242. hör-
nohtin natra, cerasies. Ib. Rd.
Aadra, serpens. Is. 9, 4*
natara, serpens. Bib. 1. Rb. 0. IL 6, 13.
V. 8, 50.
g. s. natrun, serpeniis, Pa. gl. K,
nadrun, n^gulL Is. 9, 4
a. ^. natrun, serpeniem. T. 40, 6. 119.
: D4i4arun. O. II. 12, ^. 22, 32.
natra^ celydrum. Aid.
. ,h.pln^iT\xn. T. 44, 11.
natarun hornohteo, serpens comuta^
^ V . gl* K^ ist vielleicht auch als n. pl. xu
nehmen; auch
natrun, serpentis aquatid, hydrae. Pa«?
g^pl, na trono, viperarum. T« 13, 13. Frg. 7. 23.
;natruno. T. 141.
natarono. 0. L.23, 42.
^ dL/9/. nataran. 0. I. 23, 37. : .
. tff.p/.natruQ, T. 67, .&.. natarnB. Rb.
11.
V'pI.na^iruTu Frg. 23.
NATERWURZ.
WAZARNATRA, /, SBafferitattet.
uuazarnatra, natrix. M. 33. Ph. 2.
^ uuazzarnatara, j-cfrM.f. Bib. 7.
uoazarnatrun« Ra. ) , serpeniis aqua-
uuazzarnatrum. gl K«) tici.
NATRALlH.
narterlichin, {sicj anguinos. D« IL 346.
NAPH s. HNAPR
rifiF erscheint im campos* nefkiri, avaru
tia^ und ist vielleicht bnef; cf. nord. hnappr^,
arctus, gnapa und napa, intueri, inhiare;
auch nord. hneppa^ curvare^ hnäfa, ad-
unca manu prehendere; angels« hneav, te-
nax, entzieht sich wohl der Vergleicfaung.
NEFKIRL & GER.
NEFO, m., ^tfftf sanskr. naptrj, lat neposy
angels. nefa«
n. s. n e V o , nepos. Do. Bo. 5. Tr. sobrinw» Ic.
(«eve, cognatus. Wn. 460.)
a. s. neuen, nepotem. SI.
g^pl. nef&n^ nepotum» Mcp. 4. 21.
(niphen. Sal. 1. niplun. SaL 2. nlplao«
SaL 4., cegniveo)*
FERNEÜUON, abneptdes. Prad. 1.
NIFT, /., SRic^tf, nepiis. Pr. v. t privigna. Sg.
299. Nord, und angels. nift.
NIFTILA,/., SRt<^ee.
a. s. niftilun. Sb. Can. 7. ^ , nep^
niphtilun. M. 26.Can. 10. IL) tem.
NOFF-?
si quis mortuum hominem auf in noffo fal.
naufo, nachao, «ffo, aufa^, aut inpetroy
quae vasa ex usu sarcophagi dlcuniur, su-
per alium nuserit"-. //. sah XV IL
Cf. sancta corpora paltis ac nanßs exürhatOi
Gregor, tur. S. auch n o h , /oramen, canaüs
und hnapf. — Sollte auch goth. na vi, mar-
tuus, navistr, sepultura^ zu vergleichen scyul
NUFFO, n. pr.
[67 J
1053
NAUIGO— NAM.
NAM.
1054
NAUIGO [scheint kaum ein dem Lateinischen
nachgebildetes Wort zu seyn, sondern auch dem
Deulscben den vielleicht einer anlautenden guU
tnralis verluslig gewordenen Stamm NAW (aus
nu? oder na-w?), lat. nav (iii navare) zuzu-
weisen; cf. auch unser genau. Oder soUle U
in nauigo V = F seyn, nach dem ich dem
Worte hier seine Stelle habe anweisen müssen?]^
naviter. Can. 3.; cf. mittel niederd. nauweleke,
distvicte.
NÄFIZan, NAFIZÖN, fc^Iafen (mit anlautendem
H?), angels. hnappian, dormitare.
Inf. naffixanne, dormitio, Rb.
(er) naphezit, dormitaL N. 120, 4.
(er) naphze, dormitet. N. 120, 3.
(sie) hnaffezen, dormifent Gc. 4.
nafi^on, dormitent. Gc 11.
(sie) naffezitun, dormitaverunt- T« 14S.
naficudun (sie), dormitaventnU D. IL 286.
naffazton, dormiiaverunt. Rg. 1.
p, praes. g. s. nafficenten, dormientis. D.
II. 316.
NAFFEZÜNGA, /., dormitatio. M^. Bib. 1. 2.
NIFTILA s. NEFO.
NEL, NOL s. HNEL, HNOL,
INILÜ^ n. pr^
NOIL, NOILA s. HNU.
NUL s. HNU.
NU1LS.HNU.
NUILA s. HNOL.
NUOL s. HNU.
NALLES, NALS s. AL.
liiVifX^ sanskr. nam, aus dessen Bedeutung,
inclinare, die Bedeutung der deutschen Wurzel,
zunächst als tollere, sich leicht entwickelt ha.
ben konnte, wie sanskr. nam mit dem praef,
ul- oder mit sam -ut-, extollere , bedeutet.
Polt leitet es von sanskr. ni-yam, coercere,
her, aus dem er auch das saiiskr. nam enUt^
hen läfst. Cf. lat. entere und lit in^ti, allpr.
enimt, saniere. Ist aus ncman das mitlellat
namium, namarcy entstanden?
NEMAN (nimu, nam, noman), nehmen,
golh. niman, angels. niman, neman, nord.
nema.
Bedeutung und Gebrauch:
nen>an, tollL R. Pa. gl. K. nimist, tollis,
Aid. 4. nimit, tolliL Ra. nimil, adtoUit
Pa. Ra, nemant, tollanU Can. 10. ne-
mint ir in, tollite eum. N. 16^ 12. nc-
minte, tollens (illud de medioj. Sg. 183.
neman, tulisse. D. II. 328. neman, ecri-
mere. Ec. neman, carpere. VG. IIL 435.
neman, vettere. VG. IV. 108. nimit, ad-
sumit. Ra. nimit, carpit. VG. IIL 347.
nim, cape. VG. IIL 420. nimit, capiL
R.yneme, capiat. Aid. 4. nim et, hauriL
D. IL 353. nemunt, hauriunt. Prud. 1.
nemant, auferunL Pa. ih/nimu, al{/'^
ram. Is. 9, 1. neman ti, rapierUis. Rb. ne«
munta, sortita. D. IL 352. [nement,
contingnnt (sacra oblataj. Can. 10.]
ihina tunicbun neman, tollere. T. 31, 4
quecbrunnan neman. T. 28.
unz tiu fluot quam inti nam alle, tuüL
T. 147.
nimist unsera sela, tolUs. T. 134.
zi nemanne sin ginnati, tollere. T. 147.
nimist thaz thu ni saztost, toUis. T.151.
nimis, premes (mellaj. VG. IV. 101.
ther andercmo nimit sinaz hos. 0. V.
21, 8.
ni nimit se mennisgen baz. O. IIL 22, 27.
ther nimit sunta mittiligartes^ tolUi
T. 16, 1.
nimit sibun geista, assuniit. T. 57, 8.
n i m i t fu 1 1 i d a, ai//^/^ «i;3)t;/^iii^,t/iiiii, T. 56, 7.
nimet allen scerm. N. 45, 10.
nimct mir dia luteri des herxen. N.54,3.
iz (scarsahs) nimet das har. N. 51, 4.
^
055
IN AM.
NAM.
1056
80 qoement romani ooh ub-ar thax, ne*
ment thaz lant allaz. O. IlL 25, f5.
nemint uns stat unde liu.te. N* 13> 5.
notnumfiige nement iz, rapiunt. T.64^ 10«
ne nemest du mir dinen heiligen geist,
ne auferas. N. 50, 13.
ther thiu neme, thiu thinu sint, aufe-
rat T. 31, 7.
uuer ist fon iu man, thie tbar habe ein
scaf inti, oba iz bifellit in sambaz-
tag in gruoba, nibi her neme (tene^
bit) inti iz ufheue, T. 69, 6.
sunto neme allero^ pcccata tollat omnium.
H. 20.
neme cruci ainaz. 0. III. 13, 29.
neme thia dasgun thar mit. O. IV. 14,6.
thu hiar thia fruma nami. O. III. 14, 50.
nam er tho selbo thaz brot, bot in iz
giseganot. O. IV. 10, 9.
sid er hera in uuoroit quam, ioh man-
nes lichamon nam. 0. II. S, 54.
daz nam in dia heiligi. N. 55, 1.
nam filz, tulit sogum. Rh.
noti nimit. unrecte nimit, usurpat. Icl
nam iohannem, tenuit. T. 79.
namun sie thioaleiba, tulerunt reliquias.
T. 80.
nemest, suscitabis feum de niedio fra-
trumj. OA.
uuar nimist thu thanne ubar thaz uua.
zar fliazantaz. 0. II. 14, 30.
quatun iz so zami, er sinan, namon
nami. O. I. 9, 13.
uuiht mit in ni namin. O. III. 14, 88«
nim thin betti mit tbir. O. III. 4, 27.
nim üuafan unde seilt, apprehende^ N«
34, 2.
nim thih (tolle ie) inti uuirph thih in
then seo. T. 121.
ni nemet scazzes unibi thaz« O.UI. 14, 98.
thaz mez uuir ofto zellen, ioh sextari
iz nennen, namiagiiihin redin u thri-
zug stunton zehinu. 0. II. 8^ 32»
thiu faz thiu nauiun lides zuei odo
thriu mez. 0. II. 9, 95.
neme sin bruoder sina quenun. T. 127.
neman fon: — pilatus uuolta sliumo
8ar fon imo neman tho then uuan^-O.
IV. 21) 9* uu<az fon sinemo huse zi
nemanne. T. 147. iuuueran gifehan
nioman niinit fon iu. T. 174, 6« er
nam mib fon unimahtim. 0.111.20,118.
er nam in fbue dien scafhurten. N.
77; 71. ncni iz fon ther brusti« O. L
. 20, 18. nim mih fon then stankon, O.
m. 1, 20. nim mih föne des tieueles
munde. N. 21, 22. tho druhtin thio
unganzi nam fon themo kumigen man.
O. III. 4, 34.
neman aba: — • daz si diu ougeaab imo
fillintin er ne neme, er er iro ge-
nada sende. N.d. ps.gr. nemen sie aba
dir erdo, tollarmis eos de terra /^. 32, 10.
er nam sie aba des unrehtes uuege.
N. 106, 17.
neman ar:— -siii uuolt er r^hto «barlut
neman ir theru leidunt O. IV. 24, 26.
thaz er in ni borti, ioh nami ir ibera
noti. 0. IV. 24, 2.
neman uzar: — ifa nimo sie uz«t dien
uuellen achusto. N. 67, 23. nimet uz-
zer dien haften. N. 67, 7. uzzer dien
sundon nam er mih. N. 39, 3. nim difa
selben uzzer dero quotenton banden.
N. 56y6. nim mih uzzer unrehte, ^oriiue.
N. 70, 2.
neman in (cf. in sin, in muot, in herza,
in gadanch, in ahta, in fiiht neman):
doh ih iro hungerg uuas unde sie pit*
tir uuaren, do ne uuolt« ih sie sol-
che nemeo in minen lichamen. N.
68> 11. die sint pittir, die ne nimo
ih in mib. N. 68, 22. übe du in in din
berza ne nimest. N. 80, 9. ziu nimest
- du in muntmin t€stamentum? N. 49, 16.
ne nimit nicht in sih des gotkeistli-
chin dlngi's. N. 94, 11. si nimet mar-
tyres in hant ^. d. ps. «gr.
neman an sih: — an sih nemen mag,
susceptivum est. Org. ih nimo in an mib,
euscipiam. N.'35, 1. substantia t^n sih
uimii accidens. Org. nimet homo an sih
qitaütatem^ Org. ir nement an iuh dero
sundigon analiute. N. 81, 2. mih name
[67-]
1057
NAM.
NAM.
1058
da ane Aih. N. 3, 4. diu gotbeit an
sib nam dia manheit Kf. der an sib
nam foenum. N. 102, 16* dia scalcbia
pilidc an sib nemindc, accipiens. N.
35, 1.
Beman zi imo (stb): — ze mir neman.
Wm. 3, 4. füre sie nimo ib gentes ze
mir. Nd. ih ze mir nimo roine fet-
tacha, redpiam. N. ISS, 9. ziro ni-
mit, absorbueriL M. 30. zimo nam, ab-
sorbuit. M. 30. unz ib sia (sela) ze mir
neme. N. 30, 6. saug ist der man, den
dtt le dir name, assumsUtL N. 64, 5.
tbi er zi zubti zi imo nam. 0. IV.
11, 6. nam er mib ze sib, assumsit. N.
17,17. halbe nam er sie ze sib, halbe
feruuarf er sie. N. 28, 7. ir barraba-
san nemet ziu. 0. IV. 22, 12. zu sib
nemende, suscipientes. D. IL 286.
ncman ubar sib: — diu sculd sines
pluotes, daz nemen uuir uberunsib,
sanguis ejus super nos. Rg. 1.
neman ufau: t-* er spreita sine f ettaeba
unde nam in uffen sib (assumsitj und
fuorta in uffen sinen skerten. Nd.
wara neman:— -uuar^ sLe neraenne. Bo.5.
nimist uuara. Nf. des er uuaranimit,
quemr€cipiU^.9i>%\Q. uuelib mennisco
name des uuara. N. 85, 5.
gauma neman: — gouraa nimit, adten^
dit/häif. uuir goum es neman uuollen.
O. II. 10, 12. gouma ncma, adtendat.
Sb. namun sin gouma> servabant eum.
D. IL 287. nim is gouma, eousidera.
Bo. 3. nemen gonma, conspiciänt. Gc. 3.
neman gauma, Intendant. Gc 3« nimit
kaumun« Ib. sie tho-b bi tbia meina
thes argen nemen gouma. (X V. 25, 72.
gouma nIm, vide. Gb. 1. 2. 4. nemet
iu^t g.anma, pidete vosmet ips^. La. 1. 1.
kauma nemanti, speculcktor. Pa.
br4t nemani -— eccleüam tibi sponsann sur^
mere, dir brut ze nemenne^ N. 19, 5.
quenun neman: — uuelicba er nemen
mabti. Mcp. 6.
teil neman: — teil nemandi, periicepx
gL K.
bilide neman bi-: — - neincnt pe imo
bilde. Bo. 5.
bilidi neman fona-: — pilde ne nemeist
du föne arguuilligen, noK aemulari in
malignantibus. N. 36, 1.
rfit neman zi-: — (gof nam ze sinen
engelen rat D. IIL 42.)
sign neman: — sigo nemen. Bo. 5. er
nam in todes riebe sigi kraftliche. 0.
V. 4, 49. er nam sign. Is. 5, &
wundar neman: — (den nater wunder
nam. D. IIL 9L)
in gadank neman: — in gedang ze ne«
menne, excogitaru Bo. 5.
in berza neman: — nimist in in din
berza. N. 80, 9. nim nu unort minai
in berza, magad, tbinaz. O. L 15, 27.
in muot neman: — ib nam inmuotdia
euuigen iar. N. 76, 6. thaz thu namis.
in tbin muat, uuio tbie beilegen
düent. 0. IL 9, 96.
in sin neman: — er ne uuolta in sin ne-
men, intelligere, daz er uuola täte. N.
35, 4.
in flibt neman: — namen dib in iro
flibt, cura te suscepit. Bo* 5.
in ahta neman: — ni nemen in tbia abta
manne scalkslabta. O. IIL 3^ 16.
noti neman, rapere. T. 134. noti nimit,
ifnrecte nimit, usurpai. Ic. nodi nimit,
rapaoc. gl. K.
Form und Flexion:
Inf. neman. R. Pa. gL K. S. 2a Ec T. 31, 4.
VG. III. 435. IV. 108. 134. O. lY. 21,
9. 24, 26. Wm. 3, 4.
nemen. D. IL 328. Mcp. Bo. 5. Org.
N. 35, 4. 68, 11. 0. n. 10, 12* cod.
V. P.
nemin. Org.
zi nemaune. T. 5, 8. 133. 147..
zi nemenna. T. 86.
li nemmenna. T. 88.
ze nemenne. Bo. 5. N. 19, 15. 30, 14.
&7, 6^ 97, 1^
(ib) nimu. Is. 9» 1. T. 133. 151.
nimo. Ni N. 35, 1. 67, 23. 68, 22
138, a
059
NAAL
NAM.
1060
(da) nimis. Wo. 2. 0. lU. ^ 12. VA. L
392. VG. IV. lOi.
n i m i 8 1 Aid. 4. T. 134. 151. Mf. N. 80, 9.
0. II. 14, 30.
n imest N. 12, 3. 49, 16. 103, SSk Bo. 5.
(er) nimit. Ra. VG. UI. 347. Pa. B. Ib. Ic.
M&. M. 30. Sb. D. II. 353; Gh. 4. 0.
III. 22, 27. V. 21, & T: 16, 1. 56, 7.
57, 8. 174, 6. N. 89, 10. 94, 11. Org.
nimet Org. N. 45, 10. 51, 4. 54, 3.
67, 7. 118, 60. Mcp. SyL .
bnimit gl. K.
(wir) nemen. O. III. 3, 16. Rg. 1. SyL
nemon? D. IL 286.
(ir) nement N. 81. 2.
(sie) nemant. Is. 8. Pa.
nemunt. Prud. 1.
nemint. Prud. 2. N. 13, 5.
nement 0. IIL 25, 15. T. 64, 10. 135.
243, 2. M. 2. Can. 10. 11. 13. Org.
N. 61, 10. 103, 28. .
(ih) neme. T. 221, 4. N. 30, 6.
(du) nemes. Kp. T. 178, 7.
nemesL OA. N. 50, 13.
nemeist N. 36, 1.
(er) nema. Sb.
neme. H. 20. AM. 4. T. 31, 7. 69, 6.
90. 127. 166, 2. Ol IIL 13, 29. IV.
14, 6. Bo. 5. Ocg. N. 26, 1. N. d. ps. gr.
(wir) nemen. N. 32, 10.
(sie) uemen. T. 15, 4. Gc 3. a V. 25^ 72.
Bo. i.
^neman. Gc. 3.-
(ih) aam.. Is. Ca. 3. 0. II. 8^ 18w B». & K
76, 6. Wm. .3s 2.
(du). namL Ps. O. IIL 14, 50.
name. N. 3, 4. 51, 4. 64, 5v 88, 11.
(er) nam. A. Is. 5v 6. Rb. VG. IV. 427. M.
30. Lu. Gh. 1. 3. a I. 8, 6. 9, 25.
IL 6, 24. 8, 32. IB. 4, 34. 20-, 118.
IV. 2, 15. 10, 9. 11, 6. V. 4, 5a T.
9. 11. 15. 79. 147. N. 3, 6k 17, 17.
28» 7. 39, 3. 54, 17. 56, 1. 77, 71.
102, 16. 106, 17. Mcp. Bo. &
nem iz. O. L 20,. !&
(ir) namut. T. 80. Ul.
(üe) uaiaati. Frg.^.27«i<X II» 9^ 84. IIL 1^
69. IV. 4, 16. T. 80. 89. 131. 319. 221.
D. U. 287. Wm. IL IIL 5^ 7.
namen. Wm. 5, 7. L IX.
■naman. Wm. 5, 7. IV.
namen. N. 77, 61. Bo. 5. Rg. 1.
narain. N. 94, 3.
(da) namis. O. IL 9, 96. V. 7, 49.
(er) nami. 0. L 9, 13. IV. 6, 14. 24, 2.
27, 36. 29, 19. 32, 9. D. U. 352.
name. N 85, 5.
(sie) namin. O. IIL 14, 88. Gc. 3.
imp. s. liim. 0. L 15, 27. IIL 1, 20. 4, 27.
IV. 24, 15. T. 9. 11. 54. 88. 121.
R. Frg. 3. Gb. 1. 2. 4. Ma. Mcp.
Bo. 3. VG. III. 420. N. 21, 22. 34,
2. 56, 6. 70, 2.
i»i)».p;.nemet. 0. IIL 14,98. IV. 9,13. 20,
31. 22, 12. 23, 14. La. L 1. T. 44.
67. 135.
nement. N. 21, 14. Bo. 5.
nemint. N. 16, 12.
p, a. nemenda Bo. 5.
nemanti. Rb. P». K. 64.
nemandL gL K.
nementi. T. 90. 112.
nemmenti, T. 93.
nemeade. Mc[K D. 11.. 286.
nemente. Bg. !•
nemiatc. N/67, 20. Sg- 183.
neminde. N. 35, 1. 6^, 5.
a. s^f. ixemopta. D. II- 352.
G ANEMAN.. V.
fu^erre..^, 57t,,10..Ib, Bd. ^pxifuere. VA.
K. 447. VI. 746.. ferrje. Pa. gl. K. ra-
^pere. T. 75^ 1^. abs(»fl)0rß*^ Gh. 1. 3. de-
eipere. T. 62, 6. R. dimiftere (ab armis).
VA. XII. 844. det^abePß^ VG. IV. 513.
exhanrtre.Dst. aud^^termvadere. Can. A.
d»li aemag iarrabanieman geaemeii.
N. 2, a.
in sih kenemeia, redpere. Org-
• kiaemanir, consunnant gL K.
er genimet dih d.av uz;. N. 41, &
ä&tunga «6 geniiaet mir iz. N. 61t 6.
' a>tef ai genimet Mcp. -
koricageaiiAel miJk der tod.N. 1)08^23.
1061
NAM.
NAM.
1
. I
daz aitifna in niuot kciniinet, taz ke- ,
bindet memoria. Mcp.
geneine mih aba dero zalo.. Bo. 5.
al tbaz er tode ginam«. O. V. 4, 55.
ginam in sina bant. Ö. V. 14, 8.
also fiur die genann» N. 54, X6.
die er demo diabolo genain. N« '67, 13.
genam sigo. Bo. 5. ,
in briaf cinamvn. O. I. IL 6.
uil micbel wunter in genam« D. IIL74.)
ginomaner, sublata (mens). VA. X« 502.
ginomancmo, accepio. T. 60, 14 as-
sumto. T. 180, 4. ab/urafo, reprobato,
furaio. Ec. suscepio. Mcp. 15.
ginomanero quenun. T. 127.
genomenemo ze gebelfen. Mcp.
. dia genomenun ebenun, raptam. Ro.b.
kanoinancm, ademtis. Can. 9.
ze uerro geaominiu, longe repetita
(verbaj. Db.
der namo (persona) ißt ferrano geno-
men. Nf.
föne dero sueigo genomeniu (cbal*
ber). N. 50, 21.
zi phante ginomenen (giuuatun), pig-
noratis. Bib. 1.
ginoman, evulsus est. Gh. 1. 3.
ginomän, abscidaiur. Can. 13.
der ze himele genonien ist. N. 46, 6.
sin leben uuirt genomen föne erdo.
N. 71, 15.
' (gemma) unas kcuomen uzer deroo
gilse cancri, assumta. Mcp. 33«
sie uuerdent ' genomen ozi&er leid-
sami, evellentur. N. 58, 12.
sie eignn mir ginom'anan liabon drub-
tin min an. 0. V. 7, 29-
Form und Flexion:
Inf. kaneman. Da.
gineman. T. 62, 6- VA. XH. 844.
geneman. Can. 4.
keneman.. N. II.
geile men. Org. Bo« 5. N. 3, 9. 36,
39. 118, 24. 136, 7.
<er) ginimit.l\75,l.VA.IX.447-Gh.l.3-^
genimet. N. 4L, 6. 57, la 61, 6. 108,
23. ;i45, 4.;Mcp. Bo. )5.i .
1
r
.1 r geniiTLit Syl. .
(sie) canemant. .B.'
. kita£manJt. gl. K.
(du) kinemes. Ib. Rd.
(er) glneme. VA. XI. 746.
geneme. Bo. 5.
(ili)/CBnam. Pa. gl. K.
(er) «inam. O. V. 4, 55. 14, 8. VG. IV
genam. N. 54, 16. 67, 13. Bo. 5.
(sie) gentmen. Mcp. ,
(er) ginami. O. L 11> 60.
(sie) ginamin. 0. I. 11, 6.
p. p. ginoman« Gb. 1. 3. Can. 13« |
man nurti. Mz. Bib. 1. 2.
genomen ist. Bo. 5. sint. Bo. S.
Mcp. uüirt N. 71, 15. Kh. \
dent N. 58, 12. Bo. 5. uuar
uuurten. Bo. 5. uuurtio. Mcj
bo. Bö. 5. babest N. 51, 4. 13
habet. IN. 26, 10. Bo. 5. ha
Bo. 5.^
n. ^. 7».. ginomaner. VA. X. 5(
d. s. m. u^ n. kenomanemu. K.
ginomanemo. T.60, 14
4. Ec.
genomenemo. Mcp.
d. s. f. giuomanero. T. 127.
a. s. m. ginomanan. O. V. 7, '
• ginomanen. Gh. 1. 3.
Q. s. f. genomenun. Bo. 5.
n.pLm. genomenen. Bo« 5.
n. pl. n. genominiu. Db.
d. pl. kanomanem. Can. 9.
kaoomanjen.. Can. lOl
ginoman« MA. 3.
ginomanen. Bib. 1. 3.
ginomanan. Sb.
ginominin. Bib. 7.
a* pl. Hr genomeniu. N« 50,21.7
^ genominin. Syl.
•UNGENOMEN ist, ^nanet (liberum
'. trium). Bo. 5.
A'BANEMAN; a6ne{^men^ megne^tnen.
7/7/1 apanema«, detrahere (calceamt
Prud. 1.
abanemen. N. 149, 1.
.i» .; a-ba fte«4ieinenne. Org.
»63
NiM.
NAM.
1064
(er) abanimet IQ sie alle. N« 33, 20.
also nu diu toufi abanim^t die
sunda. N. 135, 15.
er nimet abadcn bendcL N. 146,3.
(du) aba.name: du namc mir :aba to*
.digen lichamen. Ni 29, 12.
(er) nam aba deii bendel^ e^solvii^Mcp.
abenain, exäebät. D...II^3t6.
imp. nim aba: nim mir aba dine cbe-
stiga. N. 38, 11. nim mir aba mi-
neu iteuuiz, amputa. N. 118, 39.
p.a. abanemendo, ai{/b-i;/ii2o (bella). N.
45, lö.
ABA GANEMAN.
so er uns aba genimet die miseriam,
N. 122, 2.
sie aba genümen (tero bürg cfau-
ninges geuuait). Bo. 5.-
du habest mir in (uuillen) aba ge-
nomen. Mcp. aba genomeii uuirt
(iUu4o selo^. N. 37, 8. ib bin aba
genoraen, ablatus sum. N. 108, 23«
apaginomaneru. Gc. 9. )^subducto(teg'
apaginomineru. Gc. 8..) minej»
abagenomenero spcnelun, resobUo ri-
ciriio. Mcp 7.
mit aba gehomenen unitatibus, subrth
gatis. Mcp. .
ARNEMAN..
(so ernimit sieb xeware der arm sun-
dsere. Fdg. 198.)
ernömen, e/a/f^. A. 119.
AlMA ^EMAN,;antte§mett..
diie siu sih ane nimet- Wm.'3, :6. ,
AINTNEMAN, entnehmen, tt^egticlimtn.
. antoCimit. Pa. ) .
ennimit. gl. K. > '
i ul n i ni i t , inter cedit. Sb.
inna>min<, abstulisserii (arichoras). Mz» Bib.
IININEMAM, eiitne^men.
in namut mih (in nament mib. Rg. lOt
eollegistis me, in domum suseepistis* l>»
II. 286.
inginomanemo sceffe, stAmis^o vase (s^
Apostelgescb. 27, 17.). Mz. Wb^i. 2.
UBARNEMAN, CC&etneMett).
ubernemen, attenuare Ccaliginem). Bp. 5.
.r si imö habet übernoinen sin sir. Bo.5.
:: UINTARiNEMAN (nur der Form nach unser
heutiges: ttnterne^mett)^
(er) unterniuiit, intercidtL (rh. U 3*
: (ih) ünteroam, a^rii/7t. Sal. 1. undernam
iro, daz si nob to cheden uuolta,
abrnpL Bo. 5.
(sie) ündernämtn (übe iz maria ne ün-
dernämin). Bo. 5«
/i./i. untarnoman. Bib. 1.2.) uuerdan, in-
unternoman. Mv. ) cidi fpraece-
pil aquaeductum).
undernomen, interrupta. D. II. 349.
iz ne uuerde undernomen, nisi
stispensum siU Org.
n.pLf. undirnomene, inierruptae
(erda mit uuazzereu). N.
96, l.
ÜZiNEMAN, auötie^en.
uznimo, excipiam. Mart (nicht ich uz-
nime^ ic^ neunte ni^ti au& D. HL 43.) ,
u z n a m (es steht u z n n a), excepit. D. IL 325.
uznemente, educentes. T. 77.
ÜZGANEMAN.
uzginimit, explicat. Prud. 1.
uzginomaniu. M. 13. Can. 11. ) , desig^
uzgeuominiu. Can; 13. > nali.
uzconominiu, excerpia. Mart.
uzglnomanen, desigriatis. Can. 10.
WIDARNEMAN (tt>iberite(>men).
unidernoman uuirdit, accipitur (dies
. victoriae^ktiftis in numero sanctarum die-
rum), Sb. (Mv. hat uirnomani)
MISSI NEM/IN, mi^ne^men, falfc^ nehmen,
irren.
also der missemimet^ ter in heiait al
bum. Org.
daz er an im» ne feratiez nob ne mis-
senam, unde er in innuert nuissa
got, doh er in uzuiiert sähe men-
niscen. N. 40, %
ko nuaz io man anderes sprichit, daz
tuot ev missen emend», aliorum vero
qmcqnid assignaverit quilibet, assignabii
extranee^ Org.
ir habet missenomen (^iTAriJ^/i^JL Boi5.
1065
NAM.
NAM.
10G6
BINEMAN, f>tnt^mtn.
benem^n, resiinguere (^avarilinmj: Bq. 5»
diu (geuualt) manne ni^ht penemen
ne mag, in ne biz^n sor^än, quae so-
Bcitudinum morsus expeUere nequit. Bo. 5.
iro uuuoclier benimest du der« erdo,
perdee. N. ^0, IL
Eorn benimet imo sin^ gnada. N.76, 10.
pinemant, auferunt Ra,
du gefristost in, ne benamin uns niebt,
distulistl eum^ non abstulistL N. 88, 39.
blnimit imo sin hus, diripit T. 62, 6.
ioh mit tbejru krefti auur nan irquikti,
ther er nan tode binam, biaz üzer
themo grabe gan« 0. IV. 3, 16.
penement, detrahtmt Bo. 5.
tie gcmmae bendmen daz mit tero
drati iro -skimon, daz in anastehente
ne bechnaton. Mcp. 33.
pinimit, invadlL Gc. 8.
ni piniiftit, non praejudicaL R.
pinoman^ derogatimu M. 13.
diu b«izza sunna hat mir mia« ^cdn«
benöman. Wm. 1, 6.
pinoman uuart, exuitur. Prud. i^
beno^nen uuerden^ auferrL Bo. 5.
pinoman, .aiii£ro. Pa.
benomenemo zuiu^le« Bo. 5.
uuix) ntag ih uuizan thanne^ tbaz uns
kind uucrde,
int uns isi iz in tb«r elti binoman
unz in enti. 0. L 4, 56.
len^i n« ben«m^ mir iz, ni prolixitas
perculeriL Mcp. 4.
tiu in benomena lang-seimi, disperata
prolixitas. Mcp. 10.
(du habest mir minen man bjonximeii.
D. III. 79)
Form und Flexion.
Inf. bejiemen. Bo. Su
(du) benimest N. 20, 11«
(joi) benimit T. 62, 6.
pinimit. R. Can. Su 6. M). il. 13- G^
8. 9.
benimmt N. 76, 10. Bo. &.
(sie) pinemant Ra«
pinimant gl. K.
• p^R^ment. Bo« 5.
(er) ^eneme. Mcp.
(du) bena^ni (benamin «t benami iu\
N. 88, -39.
<er) Unam. Can. 8. O. IV. 3, 1&
pinam. Em«. 3« Can. 9L 12.
•(sie) b^nftmen. Mcp.
(er) binami. 0. III. 3, 7.
hnp. ptnim. Ps.
p*p. pinoman. M. 13« Pa. Ra. gl. K. B«
Can. 10. 11. U4iart Pmd. 1.
binoHvan ist. 0. L 4» &6«
pinomin. Can. 13.
benoman hat. Wm. 1, 6«
benomen uuirL N. 33, 21. auurte
Bo. 5. uuerdeii* Bo- 5. habest
Bo. 5. habet Ba 5. bab«tL Bo.&
n. s. f. binx>mena. Mcp« 10.
4/. s. n. bejik)meaemo« Bo» &•
UNBINOMAN.
4inde. biibe^t imo «nb^n-omea den
uuilljen sinero .lefso, et vohmiaie
labiorum £fus non fraudasti eum. K
20, 3.
FARN£MAN> 4)^rtte^meit«^
Bedeutung und Gebrauch*:
ientire. Gh. L 2. 3. intdligere. N. 30, 16.
C. Pa. gl. K. Is. 3, 2. eoncipere* Pmd. L
miscipere. Org. percipere. . Ct 83. Mz. Bih.
1. 2. öapessere.V. animadvaiere. M£.Rb.
JSb. Bib. 1. accipere. VA. VIH« 155. VE
48. XII. 604. Prud. 1. eapete. M. 29. Gc.
1. 6. Mu Bib. 1. 2. .Gh. 1. 2. 3. uMm.
. gt K« Pe. sumere. Mu Sb. Bib. 1. 2. om-
. gumere. R. abäumere. Pa. ^l K. Ra. io-
ferre. Pa. Ra« colUgere. Gh. 2« d. M. Sa
A. adtractare. Bib. 1. 2. dttendere. Mif.
Bib. 1. 2. 'odmiltere. Can. 10. 11«
£arii«manter, canax^Jm. firn4iaian, col'
lectian. M. 15. firnoman, cönsümia. Pi.
ioh sie dalufi siari^iihas er firno*
' mäa uiiarL, ioh ec •Ih'en dinfal ha-
.'betL O. 111. 14, 107. urTneman u«ir*
dit, accipitur {dies vicloriae hujtts ni
numearo €aneiarum .diermmj. Mu. ia% er
V knibfernomen hab^ minero digi. N.
27, 6. si fernomen luiard dirto digü
Mcpi
)!57
NAM.
NAM.
1068
HIcp. habo ih fernomcn, audioi. N.
30, 14. orcii fccnemcnnis, awes aii-
diendi. N. 18, 4 firncmist, accipias
(haec acribus). Prud. 1. got habet fcr-
jiomen. minan uuoft N. 6, 9. unte
ib uernoinen liabon, uuie uerro er
isL Wni. 3, 4«. io ander gizungi flr-
neiQan iz ni kunnL O. I. 1, 120. du
fernimest niina antseida, übe siti
nioman ne uuile ferne men. N. 37, 17.
ih fernimo die scripiuras^ die du mei-
strotost N. 8, 4. du fernimest sin
gibot. Mop. farnimo, accipio (agnosco-
que tej. VA. VIII. 155. kundtun sie uns
thanne, so uuir firnemen alle, gi-
louba in giribti in theru uuuntarli-
chun gifti. 0. I. 17, 69. daz ih fer-
nem c die stimma. N. 25, 7. ihaz uuir
firnemen alle, uuaz thiu racha uuolle.
O. V. 12, 53. daz fernemen arme unde
freuuen sih, videar^t. IN. 68, 33. fcr-
nlm niit oron minu uaort. N. 5, 2.
80 uuelcn frcisigen rat er dar fer-
name. N. 7, l.* ih forie iVo uernam,
cogNOvi eadcm prodenie, Bo. 5. naias
thaz er firnami, er gotes sun uuari,
firnam er sus thia sina mäht, thaz
bizeinot thiu naht. 0. II. 12, 13. 14.
farnam, exccpiU (futnros motusj. VA.
IV. 297. sume firnamun iz in thaz,
uuant er sekilari uuas, tJiaz hiazi
er io then uuorton uuaz armen uuih-
tin spenton. 0. IV^ 12, 47. fernamen
darauuert, intenti ora tenebant, Mcp.36.
" firnim, haurL VA. XII. 26. firnam,
hausii (sirepitum). VA. VI. 559. nu,
quad er, ni helet mib, uuio irfirno-
man eigit mi|i. O. lU. 12, 21.
Form und ncxion:
Inf. farneman. U. Pa.
firneman. gl. K. Gh. 1.3. 0. l. l, 120.
II, 9, 63.
fern Oman. Gc. 5.
uerneman. \Vm. 5, 6. 8, 13..
(ern^mQn. ^. 30, 16. 37, 17. 62, 3«
67, 8. Mrp. Bo. 5.
ucrnemen Bo. 5. Org.
I ♦
11.
fen^emin. N. 64, II. Org.
uerU'emin. Org.
fernemefinis. N* 68,. 4.
farnemnnnc. £• • -
fernemenne. Org. ISL 32, 7. 43, 12.
4a, 3. 49, L 118, 165.
wernemenne. Wm. 8, 13. U-
ucrncmeTie. \Vm. 4, 15. 8, Ü
<ih) farftim». Pa. gl. K. ;
fornimu. V.
firnimu. C
farnimo. VA. VIII. 155.
firnimo. Me.
fernimo. N. 8, 4. 76, 11. 100, 2. Mcp.
Bo. 5.
uernini<). Bo. 3.
{du> firnimist. 0.- il. 12, 46.
fernimest. N. 37, 17. Mcp. Bo. 5.
(er) farnimit. Pa. Ra. gl. K. Rb.
firnimit. Gh. 1. 2. gl. K. O. III. 22, 16.
• fernimit. N. 91, 7.
femimeL N. 32, 15. 40,2. 73, L 91,
8. 118, Kib.
(wir) farnemame^v Gh. %
firnemames. C. Gh. 3. M. 30.
firnememes. Gh. 3.
firneman. VA. Vll. 48,
firnemen. 0. I. 17, 69. III. 16, 2a
iV. 5, 31.
(sie) firnement. 0. II. 9, 17. M. 29. Gc. 1.6.
• fernement. N. 58, 13. 118, 130.
(ih) ferneme. N. 25, 7. 72, 17.
(du) firnemist. Prud. 1«
fernemist. Bo. 5.
(er) firneme. Ct 83. No. II.
ferneme. Prud. 1. No. Nf.
(wir) firnemen. O. V. 12, 53.
fernemen. Mcp. Bo. 5. Org. N. 29, U.
41, 9.
(ir) fernement. N. 117, 27.
(sie) firnemen. O. V. 12, 67.
uirnemen. Bib. 1. 2.
fernemen. N. 68, 33-
(ih) uernam. Bo. 5.
(er) farnam. VA. IV. 297. 0. IV. 4, 64.
Sb. Bib. 1.
[68]
1069
NAM.
NAM.
1070
firnam. Me. VA. VI. 559. 0- 1. 21, 9.
II. 12, 14. III. 5, 10.
uirnam. Bib. 5. 7.
fern am. N. 76, 2.
für na in. Hild.
(wir) firnamun. O. IV. 5, 1. 16.
(ir) firnamut. C.
(sie) farnamun. VA. XII. 604.
firnamun- 0. I. 22, 55. 27, 43. II.
14, 112. III. 8, 24. IV. 12, 47-
fern amen. Mcp. 36. N. 63, 10. 81, 5.
105, 7.
uirnamen. Na. II.
(ih) firnami. 0. 111. 3, 1.
(er) firnami. Bib. 1. 2. O. II. 12, 13. 50.
V. 11, 49. 12, 69.
uirnami. Mr.
uernami. N. II.
fername. N. 7, 1.
uernanie. Bo. 5.
(sie) firnamin. Gli. 1. .2. 0. III. 14, SS. 18,
38. V. 16, 6.
uirnam in. Gh. 3.
inip» s» farnim (es steht farnam). Pa.
firnim. O. I. 3, 30. II. 9, 75. 14,
35. V. 15, 33. Is. 3, 2. VA. XII. 26.
uirnim. Mu. Sb. Bib. 1. 2.
fern im. Bo. 5. N. 5, 2. 18, 6. 38,
13. 44. 11. 49, 7. 53, 4. 77, 10.
IiS> 68. Org. gl K.
uernim. Org. Wm. 1, 11.
imp.pLtAinemski. Rb.
farncmet. Pa.
firnemet. Mij. Bib. 1. 2.
uirnemet. Mz. Bib. 2. Can. 10. 11.
ferncmct. O. II. 9, 7. Seh. 75.
uerncmct. \Vm. 1, 6. 5, 10. N. II.
iirnemant. gl. K.
fcrncmcnt. M. 2, 10. 47, 13. 48, 2.
49, 23.
/;. (•/. iernemenda N. 118, 170.
farncmantor. Sä.
SiibvStnntivisch:
uuislihho firneniti (über m ist ein
Strich, also firncnianli oder fir-
nemcnti), moralis intclligvtiiia,
gl. K.
firnemmandi, electus. gl. K.
p^p' farnoman. Pa. Ra.
firnoman. Can. 13. gl. K. Gh. 1. 2.
uuari. 0. III. 14, 107. habetan. 0.
III. 20, 88. eigut. 0. m. 12, 19.
uirnoman. M. 15. Can. 10. 11- uuir
dit. Bib. 1. 2. Mu.
uernoman ist Wm. 2, 12. habet
\Vm. 5, 1. habon. Wm. 5, 17. ha-
bet Wm. 5, 1.
uernuraan ist. Wm. 2, 12. II. ha-
bon. Wm. II. 3, 4. habet Wm. E
5, 1.
firnomen (uuirdit). A. Na. II.
fernomen uuerden. Org. N. 26, 12.
50, 10. 78, l. 80, 17. 101, 25. uuirf.
N. 17, 39. 29, 9. 41, 7. 67, 9. 73,
14. 101, 25. uuirdet Org. uuer-
dent Nf. N. 108, 1. uuard. Rlcp.
uuurden. Nh. 11. habo. N. 30, 14.
habest Mcp. Bo. 5. habet N.6,y.
27, 6. haben. N. 49, 8. 77, 3.
uernomen uuirdet Org. uuerdent
Nf. II. Syl. habo. Um. IV. IX. 5,t
Bo. 5. habet N*. II. habon. Wm.
II. 5, 17.
fernomin uuerdent Org.
n.s.f. fernomeniu. N. 7, 14. 118,20.
uernbmenin. N. iL
d. pL fernomen^n. Bo. 5.
FURI NEMAN \vürde neuhocbd. fiirneNen
seyn; kommt aufser in füre nim daz uuola
Syl, wo füre nim mit farnim gleich i^t,
«nur mit sib vor, in der Bedeutung ^erDor»
rageii/ praeCellere; cf. FURINO.MES.
sih nuellen füre nemen mit tugede,
petunt gloriam. Bo. 5.
nement sih füre, eminent. Bo. 5.
füre nim daz uuola (naiandnm est Jili
genter). Syl.
sib füre nemende (in cKuski), prae-
cellens, Bo. 5/
[der dritte (finger) heizet ungezogen, ,
wände er ilet sieh furcnemen. D.
III. 45.]
FÜRDIR NEMAN.
1071
NAM.
NAM.
1072
nement furdcr iuuucre portas, iolUle.
■ N. 23, 7.
HINA NEMAN, ^innc^men.
hina ze nenienne, ad tollendam (amari-
iudinem). N. 85, 5.
~uuic lango sol ib sercg kdn in discmo
übe, daz du ne cbumest aide mih
bina nc nimest N. 12, 3.
so nc nimct er iz bina mit imo, acci-
pict. N. 48, 18.
hina hina nim inan inti kruzo thcn
man. 0. IV. 24, 15.
in hina nemendo föne dirro uuerlle.
N- 33, 7.
DANA NEMAN, tpegne^me«.
Bedculung und Gebrauch:
auferre. Rb. N. 75, 13. 76, 9. tollere. Can.
5. 6. 11. T. 167, 1. 111, 1. M. 5. subtra-
here. M/i. Bib. 1. 2. resecare. Sb. Can. 10.
11. Gc. 1. 3. 6. M. 29. abscidere. Gh. 1. 3.
Gc. 3. M. 29. suspendere. M. 29. Gh. 3. 5.
Gc. 1. 6. amputare. M. 29. 30. Gh. 1. Gc.
1. 3. 6. Mv, Bib. 2.
du name thaz houbet dana. Nh.
dana na min, abluerent (dellcla). Gc 3.
nement armen dana, eripUe pauperem.
N. 81, 4.
dana nemanto, corrlpiendo. Ge. 3.
dana nemanta, secantes (librum de ca-
ialogoj. Sb.
nam er dana sinen liut samo .so scaf,
abstiäit. N. 77, 52.
er kleibta mir ein horoihar, gisab ih
sar so iz gizam, so sliumo so ih iz
thana nnm. O. III. 20, 60.
sie namun thana thuruh not ihen sei-
hon stein so er gibot Q. III. 24, 87.
nim thana garalicho Ihih. O. IV. 21,31.
Form und Flexion:
Inf. dana ucman. Sb. Can. IK Gh« 1. 3.
dana zc ncmene. Gc. 3.
(du) dana nimis. Ai/u Bib. 1. 2.
(dan nimist. Bib. 5.)
(er) dana nimit. M. 29. Gc. 1. 3. 6. Sb.
Can. 10. 11. Gh.
dana nim et. N. 75, 13.
nimet dana. N. 76, 9* Bo. 5.
ncmit (^sicj thana. T. 167. 1.
(sie) dana nemant. M. 29. 30. Gh. 1. Gc.
1. 3. 6.
(er) dana neme. M. 29. Gc. 1. 6.
(wir) dana nemamcs. Gc. 3.
dana neman> Can« 10.
(sie) dana ncman« M. 5. Can. 11. Gc. 3.
dana nemcn. Can. 5. 6.
(ih) dana nam. Mx^. Bib« 2.
(dani nam. Bib. 5.)
(du) name dana. Nh.
(er) dana nam. Gc. 3. 5.
nam dana. N. 77, 52.
nam thana. 0. III. 20, 60.
(sie) namun thana. O. III. 24, 87.
(er) thana nami. O. III. 20, 26.
(sie) dana namin. Gc. 3.
imp» s, nim thana. O. IV. 24, 31.
iinp.pl. ucmei thana. 0. III. 24, 81.
nement tana. N. 23, 7. 9.
p. a. dana nemanto. Gc. 3. Mr.
r/./?/. 777. dana ncmauta.Sb Bib. 1.2.
DANA GANEMAN.
dana ginimo, dcmefam, OA.
dana gencme er (memoriam). N.33, 17.
dana ginemames, resccemus* M. 19. Sb.
Can. 11.
danegneraen, toUant (controversiam).
Cnn. 13.
dann ginam, rcmovit. VG. I. 131.
dana ginoman, abscidltur. Gh. 3. dana
g i n om a n u u i r<l i t , detruncahitur. M^i
Bib. 1. 2. dana gin>onian uucrde
abscidatiir. Can. 10. 11. dana gino
man uu erden, re&ecentur. M. 2. Can
10. 11. die uucrdent dana geno-
meo, auferentur. N. 57, 9. uuerd
dane genomen der ubele, tollatnr
N. II. da«e gonomen f^5ir^ werdan,
evellantiir. Can. 13. dana genomon
(sicj werdan, resecentur. Can. 13.
dana ginomin C^icJ, exemfis (sie). D.
dana ginomcnemo tage, adsumta
monnde. Is. 2. dana ginomanan, re-
fixum (clypenmj. VA. V. 360. dana
ginomana, abscisi. Mi. dana gino-
mana pirun, abscisi sumns. Bib. 1. 2.
[68*1
1073
nam.
NAM.
: 1074 ll
I
uurdin thana ginomane, tollereniur.
T. 211, 1.
DANANA NEMAN, wegnehmen.
nain tho druhtin thanniia thia selbun
unredina. 0. IV. 15, 29.
er man iz danue neme, priusquam eveU
latur (foenumj. N. 128, 6.
dannan name du mih. N. 5S| 10.
ZINEMAN sih.
zcndme sih, develteret (coniuncta diversU
tas naturarumj* Bo. 5.
ZUONEMAN.
zuanimis, adsnmis, Kp. K. 2.
ir zua naraut, adsumebatis. K. 27.
zuancmante, adsumentes (sibi tyrmmu
dem), K. 65.
zuancmaiitc, adsumentes fspicasj. Rb.
NAMA, y*.^ aiigels. näme, nord. näm^ Staub.
d. s. ncima. Cnn* 9. Em» 3. \ odo pi teilida,
naama. Can. 10- 12. ) privalione.
in thcro unrcctun namu, invasia-
nis» Can. 4.
K6tNĻIA,/., SRau6-
mit noinamo^ per rapinam. N. 68, &>
NÄMI, gencr^m.
quatuu, iz ni znml, ni uuas in ther
namo namL O. L 9, 20.
Compar. narairo: daz er uns teslo na*
me-ro si. N. 89, 1.
GAN AMI, geite^vm.
UNGANAMI.
(daz oppber was ungenamc,. got
ne wolt iz inpbahcn. D. III. 58.)
NOMO? NOMI? NOMA? et das folgende NEMa
., SIGÜNORIO?
' SKgonomo. Ra. Y
sikineomk Pa.. >, victoriae fmimus)^
sikinoman. gl. K. )
siclD;(>miii<, victoriae (palmcte). gl. K.
poeu d[rifalt siginoroo^ PaA^arcwntrU
pOgo aiginomo. gl K. nimphalenu
KEMO^ NOMO, NÜMEO, m., SRe^mec.
sigcs nemO) vietor. H. 21.
ZE SIH NEMO> m.
min ze sih nemo, susceptor. N. 45, IOl
ABANOIO, m, 31 6 nehmet.
mer.
mercenaru.
die abancmen dero uaercho^ lUurgos.
Mcp. 73. ,
' ARPINOMO. Pa. ) , »i;, /laeres, €rbne^
ERPINOMO. gl. K. )
MIETANEMO, m.
n. pL metanemun. Ra. >
metanemon. gL K. i '
NOOTNE^IO. Ra. > . ,
NOTiNEMO. gl. K. 1 * ''^P'^''^-
NOTiNÜMEO, roptor. Sg. 913.
SIGÜiNEMO, m., eieger.
n» s, siginemo? Ra. siginomo? gl. K.
triumphato? (cf. das obige NOMO.)
s i g e n e m 0, triumpliat€T,victor' Bo 5.
rf. s. sigencmin, vincefifi. N. 83, 12. ^
d.pl, sigcttcmon. Bo. 5.
WARANEMO, m., aßa^rite&mer.
nunranemo goles, israhelita. N. 88, 1.
SIGU.NAMLiH, inumphalis.
sigencmelih keehosc, invicia ratio. Sjl
pogon siginaiiilicban, Janiicem triim-
phnlein. Ib.
NEMAUI, m., aRe^m^r.
ther razo nemeri, rctbnla raptorj Aid. 4.
ABANEMARF, m., Mfrne^mer.
chrishnn, der aba nemari ist dero ar-
beite. N. 13, 3.
WARA.NEMARI, m., SBa^rne^mer.
nuarnncmare, sitsceptor (sabiiis meae).
N. SS, 27.
NÖTNEMARI, 7n., SÄäirber.
nolnemare, violenins ereptor. Bo. 5*
NEMUNGA, /
ABAlNEMÜNGA. Bo; 5. j -
ABENEMUNGA. Db. M ' ^'' remotio.
(abenemunge, ademtio, Hs.)
ANANEMÜNGA, /., assumfio. N. «J, 19.
TEILNEMÜNGA, /., partieipium (Sict^
ti)tU). Ru.
HANTNOIÜNGA, /., /frf^^ü^^Aj. Ca». 13.
NEMIG.
ANANESIIG.
diu ananemiga, si^scepiibllis. Org.
GANOMAiNi, /.
l'ramrechiüa ganamini(?)9 translalkme>
BL
ÜNGINOMANI, /, hreviQHo..hib. 2.
\
075
l^AM.
NAM.
1076
UNTERNOMANI.Sb.GbVl.ffJ .'' l \.
\^internq)honc.
UMTEKNOMIiM. M. 3a
M1SSIN0M\NI,/.
diu misscnon>ini Ats nacges, devius
error. Bo. 5.
BINOMAM, /.
in pinomanr. M(p. ' . )j in daninatlO'
in pinomini. Bib. L 3,^ nein.
VIR^OlMA^^. RL 16. ) ^
VlRiNOaüNI. Sb. Gm. 10. 11. I*-^'' ^^P^^^'
NUÄIFT, NÜMFTl, /.
g, numfii (taga sineca ntiihffci)^ adsum^
tionis. T. 136.
a, numft, exaihias. Pa. Ra; gl. K.
BliNÜMPr, BliNÜMST,/.
n. pinumst, disir actio (pröprii rurisj. Ar.
d. in dcro btnumfte (das ih gelonat
ne habe^ den ib .sculdie bin). Cow
BI^JUMFTLIHO, Adverb.
i dionysins p i nr ir m ft I i c b » u ii i e 1 1 sicilioe
iinde be.diu sines kcuualtes Freist
becbantla^ Bol &. : > .
FARiM\Mn; FARNU3I&T, /., Senrunft.
Bedeutung und. Gebrauch:
intellecitis. K. 30. öJi. 4I> 5. intclUgentia^
N. 41, 5. capadtasi Mv. lua-, Ar.
unzint bara uuas diu fcrnuinest de
oleo torculäris* N.- 80, 8. diu.rebta fcF-
nuinest dero catlioUcortun. N. 54, 22.
Aisüx psalmus ist fern ofii est deco sy-
nagogae» N. 73, 1. fleiskUcb> fernu-
mist N. 74, 9. sclbcmo david ist fcr-
numist in lebesangen, intellecttts. N.
53, t. die selben /ir///i/^.$ sin t fernu-
mist davidi, N. 54, 1. uues slnt sie
ime fevnumis't. N. 54^'!^ sulih fer-
Buinist ist dnvidis. N. 5-2, 1. an chri-
$tnm friehet disiü f.ernumost davldis.
N. 51^2. das liebt. in;isero ucrnu-
miste. N. 31, 8. uuurdeh gesaiot reb-
tcrc^fernnmeste. Na. mit fern u nie sle;^
N. 73, 18i zc dero fernu'iiieste dcro
acrifto (bvinges-l du itifirmos)* N.
108, 3^ in Hernumfte sint. Org. 17.
rosehe ze Eevnvmiste, veloees ad in-
teU€ctum.^.^y9. an- iro feTnumi^te.
Na. uernumiste dcro selo. Org. es
gab in fernamist snazzi, iniclhcUim
suavUatls. :K SO, 17. äne fqrnumesl.
N- 73, IS. so habet iz die selbun fer-
numcst (Bcilculung). N. 8i^, 12. offcna
fernumesl (babent diu unort). N.
lOS, I. gib mir fernumist. N. 77,7*2.
der unibe den dürftigen fcrnumest
liabety intcUiglt super egenrnn- N. 40,2.
iro fernamcste sint siuc täte. N.
77, 22. in dien fcrnumcslen sinero
hendo leita er sie. N.77, 22. ih lero
iuh unsemfta fernumist N. 4S, 5.
Form und Flexion:
n. A fernumist. N. 52, 1. 53, 1. 54, 1.
74j a 88, 1. 98, 5;
fernumest ^• 41, 1. 5 42, 5 51, 2.
54, 22. n, 1. 80, 8.,
. . ocrnumst. 'Wm. IX.
I farnufst. K. 30.
nernumfsti. Wm. 5, 6. I.
narnunst. Ar.
ueruunst. VVn>r IL
uernunif. YVm. III.
g. s. firnunstl. Mr.
uirnunsti. Ps^ 2.
uernumiste. N. 31, &: / . .
fernumeste. N. 41, 5; 7r2, 22. jNa..
d. s fernumeste. N» 43, 1. 44, l. 73^18.
103, 3.
firnunste.' j\a.r It- »
fernu miste. N. 28, 9- 73, m 89, 12. Na.
acrnumiste». Org. Bo. &» ., :
uemumfte. Org. 17. »
fernnmest. N, ISi, 7. .
ö. $. fernumi*tr N. 15, 7. 48^ 6. 73,. 18. 74,
9. 77, 72. SO, l7..l0rv.7..U8, 34
fernumest ü. 31, 8. 40, 2. 43, 18.
72, 17. 73, 16. 8ü,il2..WJ0^ ?•■
uernumist O^rg. • .» •
firnuHst» Nh. .11.
»im uns t. Nd. II. . ,
n./^. fernumeste. N. 77, 22^
rf./?/. fernumeste«. N. 77, 72. •
UNFERNÜMEST (^a. s.J (Uns>ec«ttufO- N-
118, 165.
FARNÜMFTIG, FARNÜMSTIG, öocttünf.
ttg/. iiUeWgcns.
1077
NAM.
NAM.
1078
{«mumcslig. — (ir) uuerdent fernu-
mcstig dero uuarheite. N. 33, 6. übe
delieincr uuarc fernnmestig, intel"
iigens. N. 13, 2. fornumestig uuard
ih. N. 118, 104.
fernumstig. — pcdiu sin (uuir) fcr-
fiumstig sincro uuorto. N. 77, 67.
fernumenstig ist (tes). Bo. 5.
w. s, m. uirnunstiger, irigerdostis (pner).
Sb. Bib/l.
n.s. n. uirnun Sil ^:iz ^ ingeniosiis ("pnerj.
Mq. Bib. 2.
d. pL fcrniimfstigen, capacibus, Ic.
a. ;?/. m. firnumstige, dociles. Db.
UNFAR.NUMFTIG, üiNFAR^ÜMSTlG, um
unuernumislig uuarcn. N. 44, 1.
a^s. unfirnunstigin, incapacem.VvuAA.
(in einer andern Stelle von Prud. 1.
steht uunumftic, incapacem.)
UiNFARiNüMFTIGi, /.
in unfernunfligi ban ih gesun-
det. Co.
UNFARiNUMFTLIH.
unfirnnslich (sie), incapabile, A.
DANANUMFT, /
g, s. diinanumfti, elationis. Bib. 1.
KOTNUMFT, NÖTNÜMFTi, /. (Cf. de not.
numfti. L. fris, 8.)
Bedeutung und Gebrauch:
violentia. L. Asc. 1. 2. vis. Ein. 5. Can. 9. 10.
12. rapina. Bö. 5. T. 83. U\. frmis. H. 3.
nolnumpht, t*io/^i2f^. Bib. 1. in notnumfti
bin ih sundic. Co. notnumpfti fol sint
' (rapinnj. T. 141. anu notnumft, absqne
vL Em. b.
71* 5.-notnuft (sie). L.
g, ^.-notinunifti. II. 3.
notnunfti. T. 83.
notnumpfti. T. 141.
</. s, notnumfti (notuunft Asc. 1.). Asc. 2.
Co.
notnumfte. Bo. 5.
a. j. nolnonift. Em 5. Can. 10. 13.
notnunft. Can. 0.
KÖTNÜMFIIG.;
71. pl. notnumftige, violenti, T. 64, 10.
N6TNUMPTARI, m.
n. pl. notnumftara, rnptores. T. 118. t»o-
lenti. D. IL 283.
notnunftara, raptores. Bo.5. '
HARINUMF T. gl. K. ) ,.
IIERLNUMFT. Ra. ) ' predia.
TEILNUMFT, /., S^eilna^me.
teilnumft, parlidpatione. K» 24*
ze teilnTifti (^sicj, ad parlidpätionem.lL ü*
SIGÜNÜMFT, SIGÜiNÜMFTl, /, ©tegittt^f
I». s. siginumft, viciorla: gU "K.
sikginumfti, solemtiität. gL K.
sikinuft (sie}, palma. Ib* .
g, s. siginumftl Nd. IL > ...
siginumfte. ISm. IL )
a, s: 8 T g i n u m ft, palmam. Re. vexUluou H.24.
triuwpimm. gl. K«
siginumpft, /rii/m/7Ai»m« Ra. palmas,
Ra.
sicnumf, palmas, victorias* gL K.
d.pL siginumftim» /7€i/i7»/^. H. 7.
^7./?/. sighinumsl», vw/Z/fi^. Ja.:
SlGüiNÜMFTLlH, irifimphalis.
a. s. mJ sigan^ihftlthen. Bib. l.K trium
siganuflihen (siej. tdeA.phalm
signumphlihhan. Rb. / (form-
cemj,
n*pLm. sigänuihfiiliGhelcitida, /n«a-
phales duces. H. 22.
>SIGÜi\U»IFTARl, m*, ©i^gen
77. sJ sigenumftari, victor. Mb. 11.
8igenunftare,^iaiiipAa/or.N. 111,5.
n.pL siginumftate, victores, ^d. IL
FURENOMES, FÜRNOMENES, flSnjltc^. Hie
her?
' fuftiomtne»^ fiindiiHS fcadatj, Rc
furnomes, in finem (auanda so faroo^^
mes ne ouirt fergezeo dero arroosi
quoniam non in finem erit oblimo pai
rnmj. N. 9, la
furenomcs, in finem (ziu got habest d
unsih farenomes feruuorfeD, ifä^
dens reptdisfi in finem ). N. 73 , 1. lii
uuendest du dana dina hant nnii
dina zcscuunn uxzer mittemo dineoi
buoseme 80 (urenomea, quid avertis'^
in finem, N. 73, 11.
\
79
NiMO.
NAMO.
1080
furenomes^ quae atm^^. Bo. 1.
sie antuuurlin^ib furenomes tara dien
1 e i d a r e n , se toios accusatoribm permiU
terent. Bo. 5.
ziu sulen uuir soIusUa^m-es li-stes fure-
nomes unancbunde sin? ßo. 5.
ze dero uuis mag iero durflo mit rih.
tuome nah forenomes laba uuerden,
anferri penitns non potesU Bo. 5.
furcnomis: echert tise sibene sint fü-
re n o m i s qihQntiiateSy propriae aulem qnan-
titates hat solae simt. Org.
MO) m,, Spanien/ nomen, saiiskr. näman
ron Pott wobl mit Recht als jnä-man der
/orzel jnd, fenncn/ zugewiesen, so d«fs auch
^men statt gnomen steht; cf. auch gnarns,
MMTKCüy noscere)j gotb. namo (ncuir.Jy nord.
amn, nafn (neutr.)^ angels. nama.
Bcdeutaiig und Gebrauch:
>men. Is. 4, 1. R. Pn. 1\ 2, I. Pa. gl. K. Ra.
N. y, 11. Wm, 4, 4. H. 6. Frg. 47. M. 31.
persQfM. M. 3U. Gh. 1. 2.
amo, nomen (ab'iiedclheil). Ro.
ämou, vocabulis. Ra. gl. K.
aroo uone namin, dcnomlnalivism. Org.
ringen t guollichi sinemo nanien. M. i6,2.
eüuent sih in dihen nanien. N. bS^ IJ.
reitent sinen nanien. M.'28, 2^
nemo nanien salmosangi>n ib. N. 9, 3.
1 dinen n amen i eben uuir iem er. N. 43, 9.
am an scuof, nomin impomiL Ib*
len her audarenio nauicn hicx petrum^
quem cognominavlt petruw. 'V. 22, 6.
i namin: — in nanien simon hiez. T.
212« 1. in na min kotcs, in nomine dei.
H. 7. tben der fater sentet in fn4nemo
namen. T. 105, 4. ob ir uuaz bittet tben
fater in minemo namcti. T. 175, 1. in
drubti-ne« nemin quhedci>di, in dömini
persona tlicens, b'^ 4, 5. in cyres nemin,
sub cyvi persona. Is. - 3, 3«
riiamun (^oc^.^^:*-^ indlnen namen, Jiii6
nomine. Mcp. 71. in nomine tiio* M. 53, 3.
62, 5« Gb, 0. in siiien namen uuerdent
keloboL IN. 104^ 3. tbiu uuerk tbiu ib
uuirka rnnnn thes in namon faler mi-
nes. O. UI. 22, 17.
bi namin: — pi nemin, nominatim. M. 39.
Gh. 3. er sie alle bc namen nemmet. N.
146, 4. dar ze iro grcberen bareton sie
in be namen. N. 48, 12, bi namen uueiz
ib tbih al. 0. V. 8, 38. be namon (wenn
die Form richtig ist , acc. ) , wmmquemqne
nominans appellat. SC.
uinbi namun. — unibl dinen namen li-
best du minen sundon. N, 24, IL er
leita mih aftcr dien stigon sines reb*
tes umbe sinen namen, nals umbe mi-
ne frchtc. N. 22, 3. umbe gotes namen
irsterben, pro-. N. 36, 17.
durb naniun: — durh dinan namon ar-
beita lidan. Oll. ther dar forlazit hos
thurub minan namon.- T. 106. tho zalt
in thiu sin guati thio sclbun arabeiti,
thie sie scoilun rinau thurub namon
sinan. 0. IV. 7, 14.
Form und Flexion.
n. s. namo. Is. 4, 1. 5, 2. 6. R. Ra. Pa. gl. K.
B. Ct. 60. 79. Pn. Frg. 47. H. 6. Äl. 30.
Gh. 1. 2. T. 2, 1. 4, 11. 7, 4. 53, 7. 0.
I. 7, 9. 9, 16. 14, 8. II. 7, 48. 21, 28.
III. 22, 6. Mcp. Org. Bo. 5. N. 9, 11.
19, 2. 21, 16. 33, 1. 39, 5. Wm.4,4. Ru.
g, s. namin. Db.
nemin. Is. 6.
namen. O. I. 14, 4. If; 16, 28. 23, 26.
Mcp. Org. Bo. 5. N. 2, 11. 43, 21. 44,
18. 73, 7. 78, 9.
d, s. namin. Pa. gl. K. Ep. can. 3. 4 Org. N,
95, 7. IL 7.
nemin. Is. 3, 3. 4, 3. 5. K. p. 58. 63. R.
Frg. 33. 47. Otl. M. 30. Gh. 3.
namen. T. 2, 1. 4, II. 22, 6. 165, 4.
175, l; 200, 5. 212, 1. 224, 1. 232, 2.
0. IV. 4, 47. N. 12, 5. 19, 8. 28, 11.
33, 1. 65, 2 Mcp. Org. Bo. 5.
nammen. T. 88.
namon (?). SC.
na man. T. 164, 1.
a. s. namun. R. Rd. H. 2. Frg. 5. K. 2. Is. 6.
C. Ct. 189. E. Gh. 1. 3. M. 31.
1081
NAMO.
TXmO:
1062
na man. Ib.
nonian. B.
namon. T. 2, 5. 5, 8. 13, 6. 0. L i, %
9, 8. 27, 25. 11. 16, 27. Aid. 4. Mcp.
Ottmg. 1. . ,
na Dien. jVIcp. Org. Bo. 5. N. 5, 13. 21^ 23.
28, 2. 32, 10. 33; 4. 57, 6. 88, 13. Syl.
n.pl. namen. N. 100, 3. Mcp. Org. Bo. 5. Syl.
g*pL na mono. K. 63.
namon. N- 15, 4. Rlcp.
d.pL namom. Pa.
uamon. Ra. gL K. N. 147, 1.
€!./>/. na moiL O. I. 1, 12.
namen. Mcp. Org. Bo. 5. Kß.
na min. Org.
ALAISAlMO.
remUiiis lerct unsih tisen cuiciorem in
alyenämcn uuesen gebcizenen martia^
Tium unde mineum ctc- Mcp.
MILTINAMO, w., cognomen. Pa. gl. K. R. VA.
I. 571.
d. millincmin, cognomento. Ib. Rd.
(miltnamen. D. III. 59.)
BINAMO, 7/1., SBeinamen.
//. inbinaminuuardh chincmnit, cogno-
minabatur, Is. 6.
j)inemin, pronomine, K. 2.
FOI^INAMO, 1»., 58ornamen.
a. foren&men^ praenotatiim nomen. Mcp. 68.
(CHUiNTNAM, agnomen, Sal. 4.)
DIENAMO? (ist es diu-namo?), persona mi-
rüfiri. W.
SELBNA^lO, m., nomen (civitatis). N. 77, 43.
ü. ßclbnamin, nominativum, N. 77, 43.
NAMALÖS.
NAMAHAFT, namhaft, berühmt.
d.pL uuaz uuirt danne an in so name-
haften feruomen ane aller iu«
jdono Hut. jV. 77, 68.
Superlativ:
naniahaflisla (namibafttsta. Bib. 11.),
opinatissima* Bib. 10, 13.
naniabafdeste, opinatissimns. L.
namaaflosto, nominatissimujn. P. a.
sines namohaftesten diencstes, ofß-
ciornm potisiimorunu Mcp, 25.
namahaftisfa, opinatissimam. Bib. 6. 8.
all ero namöhafie8tufi,p£>/iV4xmflm.Mcp,39.
. :die namohjaili^sien^ potissimi. Mcp. 26.
. jdie nsimoh aiii^len f'poiissimos. Mcp. 4.
NAMAHAFrO, nominatim. Vih. namahafto
....Demniit T. 133; ihar gomo then ii zal*
tut ioh namahafto üantut O. L 27,27.
Superl.: namobaftöst kechieseat^ prae-
sertim decernas. Mcp, 25.
NARIAUAFTi, /.
. d. namhaflii, appellutione. K. 63.
namehafti, auctoriißLe, üo. .5.
NAMAHAFTIG.
nambaftign (sicj^ opinatissimam. ßib. 4.
INAI^ULICH, memoriale (sit a generatione in
generationem). N, 101, 18.
. Superlativ. — n. pi. n. diu namolicbosteD
ding. Mcp.
KAMIG.
Ü^i^AMlG, innominabile. Org
EIM^iAMlG sint, univoci. Org. einnaniig
heizent, nnivoca. Org, .
KELlHiNAMiG sinl, aegniwcL Org.
GEMELNNAWIG sint, univoci. Org. gemein.
namig heizen t, uaivdca* Orgv • "
MAiNAGNAMIG.
manignamigiu aint, plarivocn. Org.
MISSANARUG.
miasen^migiu sint, diversivoca. Org.
NAMITI,/., SBcnennung.
d, ۥ quatun iz so zami, er sinan namon
nami,
ihaz man in tber n^rnUi thes altea
10 gihogeli. 0. 1. 9, 14.
thaz er xeicban dati in mines na-
men namlti (namatLcod. V. P.). 0.
II. 13, 26.
NAMNJAN, NAMMJAN, NANiNJAN, nennen
(nord. nefna^ angels. nemnian).
Bedeutung und Gebrauch:
nominare. T. 22, 15. nuncupare. Ic* vocare*
. Is« 5, 2, appcUare. IL 63. conpellare. Bo. &
memorare* Mr. Sb.
nemniu tbih israclo^ot, voco nomen tttum
deßs israel. Is. 3, 3. thaz ih thes gi«
nendu, mih golc:s sun nennu. O. lU*
SS, 58i. ist siiii: ntfmo ao sie inan oem«
nant. Is. 9, 2. nemuit v. selit, censdw*
R
im
^AM&
lOSd
\.i ::;^rl!^i^'w^^?.>iAfm.sn nenn ist. O. V.
•<i ,h, ^Q.iiijii|/iiOfi^ ifuaa sie nennciitioh
■ ■ AMl\..ftn^*cU^ 19,;fip..4l«r sih
:l rjn^'i)v}Aort';»/7af</rrto/ti7ii.- .'Ot^ er
imo ein iiuasciir^ ,0^ ilJ-ßO^ 2fufjih uua-
r.n a, stx^ fi,i ftiioti/. ,«11 1 9 • ma nr tjii 9 ;, k i n (1
iinnti. '0. L 9, 10« neinnis..4«^an na-
"fnflP ?(^A?'w.^''';/ini2,,:ö. ne.^init inan
;truliijp<..^'v 130. 'iifinnU 'n^niahtfto.
. T» 133. SQ &i^ inan nemii^nt Is. 9. 2.
i,uz^ lliio ^uah ncn.i^ent ioh forasagon
^sinnent .^0.. y.^,f.43. iliie siap guali
,, naT?i;uD,,Q, nr,,l&, 47.;:;., \ ; r
IfpmruQd Flexioq; •/
Ip/., neipans^u. K. 6i^
Dctmmen. lio. 5. . <, ,i;
j M iiP.niJMÄne. Ig. .$^3,
, zi aennenne. 0. V. 17> 33.
ze neminenne^ Bei. 5«,
(ili) n c n) 1)0^41. Frg. 51. U*\f3y 8.- ,
nennu. O.JIL 22, 58.
. .(4^) i^.emiiis« T. 2, 5. .
..; .oienflißt. Q. V. ,8, 3ft r
(tjr) neinmit* Ic.
ncmmet Mcp. ^. <146, 4/ ;
., .^^ti.em^iL R. T. 130 133j
nennit 0. III. 22^ 50. T. 130.
(^ir) iiemS^. Qrg. ?.i
.Hennaq. 0. IL 8, 31. 14, ,8. V- 8, 7.
(ir.) p^eanetO. 111. 18, 44.
{fae):iii.jeniB.aat. Is. .$9 2*.
^;. ,rue,iinejD^U Mr* Sb. gL K. 0. II. 14, 2.
' IIL 4, 4. 6, 6. 12, 12. .IV. 19, 40. V.
9, 43.
(du) ucnnes. 0. IV. 21^ 35.
(er) nenne. 0. IIL 26, 64.
nemine. N. d. ps. gr.
(sie) nemnien. K. 63»
(er) nemnida. k. 4, 6.
. ^ namta. T. 22, 5.
namda. Mcp. IN. 84, 12.
,nanlB. O. IIL 12, 5.i. \. 7, 53. 8, 33.
uaut er. 0. Hl. 20, 25.
, .: (wir) uautun. 0. IV. 8, 2.
(»ie) nantttn. O. I. 17, 37, III. 15, 47. IV.
16, 37.
II.
M 'I
! ■;
i.* 1
''rT
I ;
l\l
nanitufi./Tv4| 11.
(er) naati. Mi. Bib. 1. % 0, L 9, 10.
p^a. nenimeiid^f Mcp. Bo..5. <
;neramindo;.Org.
nemmende. Mcp.
PrP- S*Pf* namdon. Örg.
(JAJNAMNJAN, nennen.
Bedeutung und Gebraucli:
: s^\j^Qix\n\si vocabis. T..3, 4. ir ginenn'et
> namon min. O. V. 16« 43. ni man sie
j>u3 \Q ujiaiine zi k,orbin gincnne.
Qt HL 7, 60. kinemmeet, invoceiis.
K. p.,uucr ist^.qu,ad, biar untar iu,
ihaz ipih ginenne zi tbiu, ther un.
tar iu thaz. Quplle« thaz sunta in
mib gizeile. O. III 18, 3. zi kriste
er thib ginauti.. O. IV. 19, 50. ca-
naninit (parU p»)y appellaiur. Pa. ca-
ll einnit {pari, p,), censetnr Em. 19.
uuenan her uuolta inan gincmni*
tan uuesan, quem vellet cum vocarL
T. 4, 12. uuas ginennit barrabas. T.
199^ 2. uuard imo ginennit namo
heilant, vocatum est tiomen ejus iesus.
X 7, l. nu ibie zi golc sint ginanl.
0. 111.22, 51. zi guaic si er ginanto.
0. I. 4> 2. ein bürg ist tliar in lante,
fhar uuaruxi io ginantc, bi^ inti
uucnli, zi edilingo henli. 0. L 11, 23.
tho uuibta siu tber alto, tharforua
iu ginanto. 0. I. 15, 25.
Form und Flexion:
Inf. ginenuen. 0. L 1, 12. IL 9, 29.
gcnemmen. Org. Bo. 5.
(du) ginemniä. T. 3, 4.
(ir) ginennet O. V. 16, 43.
(er) gincnne. 0. L 1, 39. IIL 7] 60. 18, 3.
(ir) kinemmeet. K. p. /
(er) ginanta. 0. L 27, 25.
(er) ginanti. 0. IV. 19, 50.
p.p. canamnit Pa.
canemnit Em. 19.
ginemnit T. 63, 1. 107. 118. uuc-
äan. T. 97. bist. T. 4, 17. ist. T.
3, 5. 5, 4. 78. si. T. 4> 11. uuas.
T. 5, 12. uuirdit. T. 11, 5. uurdi.
Frg. 51.
[69J
1085
r^AMö.
^jimö.
'1
(ginomÜ Bib. 5.)
ginennrt T. 97. ist T. 88. 117-
199, 3. sint T. 22, 14. uots. T-
199, 2. nuirdit. T. 3, 7. iiaard.
T. 7, 1-
cliinemnit ist Is. 3, % «ttirdit
Is. 5, 2. Qiiard. Is» 3, 3. & «urdi»
h. 3, 3.
kin^emmtt (m gl. K. steht kirnen-
nil) ist K. 2. Rb. si. K. 63.
gin^emmia (!) ist K. 1.
genemmet sintOrg.N.98>6. aaas»
Bo; &. Q«'crdeot Ovg.
genemtnit sint Syl.
giti »Dt O. III. 22^ 5t. — m s. m. gi-
nanto. O. I. 4, 2. 15, 25. n.pLm^
ginante. O. L 11, 23, H. 9, &.
GANAMT.
n. s. m. genamdo: der ze guote ge-
namdo,. heneälctits. N. 17, 47.
ze ubelc^ geira^mdo.N. 117,26.
t. s^ f, diu f ore gedamda aniipkoHa.MvL*^
9>>pl.m. eanamte, vocati, Pa. gl. K.
genamde': ze güoiö genarade
sint rr, benedicii. N. 114, 15.
ze ub-ele genamde, maledietk
N. 118, 2h
geaamden: tisegenamdensin-
na. Bo. 5.
n.pt. 11. tin gen'amden. Otg.
S*. ph deva genamddn. Bo. 5. dero-
fore gciranrdon geferton,
praedictarmn eondtunt. Mcp. 60.
d. pL Kinamtem.'K. 9. )
genamdcn. Org. r
KINAWTLfCHER, appelhflmm. Ic.
ÜERNEMJIET, permufgaht. D. II. 342:
GANAMNO, §Ui^namig.
w. s» m, chinamno: dhes, dher ana
ebanirih ist gate endi ehU
nnmnu ist mit go dir, cu/ns^
ttna imago cum dto est et itni-
cum nomen dhinitatis, Is. 3, 4w.
(gnani>o, rognominalis. Hs» ö^
qriivocns. Sal. 1. 3* 4.)
n. pL m. ken-anrvmin: iohannes uudft aber
iohännes d^t/iktttnmmh
benl keliehfen namen.
' n*pl m kb^nammen, etetpirvoca. Oi
NEMNHilffO, mum^ftV^. Gh. 3.
NEMNITNGA;^/ tSlt«««««), jyifaÄo,
ilennnn'kay ^cabula. gL K.
GANERINIDA, 43AMBMNIDI, /., nhitk
lt. ^. 'kcn'emniida, persona. Nf. IL
g. 1; kenfemiteide, persorMe. Nf. 11
d. s^ irone dere gelieiinidi, ex'pe
fchristi eh ad david). N. H.
m. ä. k encnni da, j9^50/i«iit» Nf. IL
ii.;i/. kenem^mrda, relationels (hrnh
Nf. II. personae. ^t IL
kenenneda, persohetk. Nf. U.
f{lp/LginemiTifdirn, pers6nisi Gb« 3
ii./?/. keiiennida, /i^ric^iia^. Nt IL
genenneda (thredri geneno
personas. CoJ 2.
GAG ANNEMNIDA, /, reläih.
tri gesceidenej9£rjmöi; ongent
tri gdgenncmmed-a dero trmi
nuaz ffini ga-gennemmeda an<
latine sint relathnes. NL
MISSANERINIDA, /. ' ^
n.pL die niis8en«^mmed^A^y%i^ m
Bo. Sk " - '
CHINaMlDIU? der FottA liad^ Adjekti
dhru sclba miEineghtu ebinor
araughft dhaz itie^hri!rigli cb
dhera dhrinhsra^ ipsa piuraUia
sonamm irmitatis dem&Mirai mysti
Is. 4, 4
NAMÖN, frenamen/ nmnmi
//i/l namd^n. Bo. 5.
(er) namod. el. S. \
(sie) nament, vocant. VG. II. %& K
(wir) namocm*, vocemus. H. 3.
p.a. ntimöniQTjimphrans (nomine Mir
VA. XII. 652.
». pl.m.na mt) n ta. VG. III. 148. K t
namonde; Mcp^ j
p.p. genamoi Fst IVIcp. kenamot
fnomüiamini). N.- 2, M.. gen
isttt Mcpk OVg. Bo. &. genai
im .r/y WMi-MrxY
mm>
108a
Mcp. 11.. genaino.^.^u^T\iiiu IN. 4*.ps.
, . gr^J^enaipotiioi'rditOrg. kjcnampt
«Ujerd^nV Org.
: 41. itf«,^*. geiiainet-ex. Mcp. *;
. 9. ^•; ii.;£€aai|iotez* Bo« &•
fi.pLm. genamote. Org^ ..\
a.ni.:/i. g«Tiainoli«u Bq. ^,.,
m^\n&l\ nöminatu^i ibtXüimU
ixnamot uuaxd,^ nomnatm (est usqus ad
novissimum terrae)^ Mt}», Bib« 1« 2.
a. s. m. IT na moien jnominqtim^germenj.
Ml. B\h. 1. 2. ' ;
a.pLm.,irnaTnQia^ nominates .fiiSfensO'
res equor{ßim). Mi« JBib. l.:?.
CIMjan, meinen/ kommt, so \\\t seine deri^
vata, nur in N. Mcp. Bo. 5. und einem cod» zu
Einsideln von €£, M^NJAN mi blMEmJAJl
neimo, loqiiOf\'D. 1^.332.
er 11 e i m c t parnassum. Mcp.
din gn^da nei^.Q ib. 14. ;$9, 11. t\''
daz neimit, id est. "Si. 11^ 31.
liaerneimda, cfe quafoediis inst n bat. Mcp. 1 7.
itliefat« miniu oagen^.ih neimö opgeq'
•dea hcrz^D^ N, 12, 4 .. ,.
föne ainero persona, ih neimo iob, chaden
eteliche uuesen gescrtbeo allen itTiseö-'
aalmem N. 37, 12.
die ercsten fontes, ih n^imo apostoK^ die
chamen föne israhel. N. 67^ 27.
qui fach angelos, n ei mit Rg^ 2.. . .
aie gescheut noh alla die üuerlt nah mir
becberta, pediu nemcnt (sicj. sie, -daz
min namo fertiligot si, 'so sie la'stä. .N.
^'-40, 12. '' '' '
die tteimo ih, die'lüin folch ferslindcnt
■ also ttot. N; 52, S;
christils isl finis, ati \xi uuirt kcneimet di-
ser salmo. ,N. 8, 1. . ..- ; /
do ih biez ophcr^n tagnum immaculatnm,
. do neirada ib mib selben« N. 39, 8.
Form «nd Flcxioo«
(ih) neimo,lb. IL 33?.'>J. 12, 4, 37, 12. 39,
11. 52, 5. 67, 27. ^43, a ,
(er)'n«iTnit>R 77, 3l. Rg.. t,
• • •
neim^t. Mcp. *,.^ . .,.
I » • ■
(sie) neiment? ^. ^, IS.
<ih) nej^nda. PL 39, 8.
(er).,9Mp^d«- A^F
fi.p. keneiiuet. «uirt N. 8, 1.
ßlNEinUAN, decernere,, disponerey statuere.
. b-enel.mc.t, disponit. Bo. 5. .
ih peneimda, dispo^n (testamentum). N.
ob $ 4. ■ r I • I • '
daz (uuort) er aörahae boB-eiinda^ di^TO-
, ,srnt. N. 104, 9.
penemla, £?^f///u7t;//^ ?§•,!•
sie beneimdon, daz ,sie iro stricche
ferburgin, disposuerünt*'.,^. 63, 6.
diu (sang) 4ara zu beneixnet sint, dispo-
^ ,^i4» M6|).'4.
de 3ol mani daz kedultlgo tragen, daz
.e> beneimet zc tuonne. j\e.
' 'tai'tti beneimest, decretio. Mcp.
dia (legem) got dien alten beneimda.
N. 24, 10.
; drolicho beneimda, minahatur. RJicp. 14.
beneimdon iro ougen ze stecchenne
an dia erda, statuerunt N. 16, IL
'^e xdmö uüas s'ito, däz die forderen
hiezen.in tabnlis al gcscriben, dai
sie beneimdon iro aftcrchonion. N.
24, la
€on$ul<jium'm\r ben<eimendo, decernendo.
Bo 5. '
. -öint pineimet ze erbe, praedestinati, N.
32, 13.
ih ne hab^ noh tar aha hiebt peneimct,
/ mondtm^eü pYofnta^'Scntehtid est. Mcp. 24.
ih kehorta, uuaz du beneimet habest,
andivi andiiionem ftiftfni Nh.
daz si (providentfa c/i^^ beneimet habet.
Mcp.
nnai dn uns pencimet cigiist. N. 73, 20.
beneimden, dispositisl Mcp. 14.
Form und Flexion:
V (du) b-eileirtiest.. Mcp: 21.
; (er) beneiitt«t.-Bo. 5. Ne. •
(ih) peneimda* ^N. 88, 4.
(du) peneimdost. N. 43, 18.
(er) vbeneimda. Mcp. IIJV. 24, 10. 14; 104, 9.
p nemta. Rg. 1.
(sie) beneimdo^R. N.^ i§^ 11. 24, 10.63, 6.
[er]
108S^
NftlKJi.
p. a* bcneimcndo. Bo» 5.
, p, p. beneimet sint Mcp. 4. N. 33, 13. b^c-
ncimet uuas. N. 73, 12.' bcfneiMct
habo. Mq». 24. benfeimet habest.
■Nb. I)eneimet habet. Mcjpr. penfe'i.
mit ei^ist N. 73, 28. beneimet
uuurten. Bo. 5.
d.pl. beneimdeo. Mcp.
FORABLNEIMIT.
a.pL n. diu fore beneimden, praedesil^
naia. Bo. 5.
BINEIMSCRIFT. ]
BLNEIMIDA, /.
peneimeda, decrctum. Mcp, 25.
p I n e i ni e d o , dispositione (deij. N, Ö3| 13.
beneimedo, praedestinalione (deij.^ Bo. 5.
beneimido heWt^i^ proposito sanciituth.
N. 24, 12.
peneimeda, /^a:-. N. 17, 10.
min beneinieda, t€Stanientum.li.Q^y29.
altiu beneimeda, t;^*//!^ iestamenlum. N.
89, 16.
diu niuoua beneimeda, nomm testa-
. oo, 4.
t^eneimedo, decretis. Bo. 5^
Form und Flexion:
li. #. peneimid^ N*. 74,. 9, . .^ .
pineimeda. N. 77, 10. :i
b(p)eneimeda. Mcp* >25v : JN.; 74^ 9.
88, 4. 29. 4a 89, 16.
g. s. bineimeda N» 77, 66, , .
beneimedo. N^N. 67„.U» ^104, 8.
. . 105, 45. .,,;..
d. s. bineimeda» N« 77,. 3.»
pineimedo* N. '93,13..
beneimido» N. 24, 12.
beneimeda. N. 49>Ä.77^ 25. 88, 19.
104, 10, Bo. 5». .,: ,
$1. s. beneimeda. Ni 2i,f lOr 4t>, 16. 73,
20. 77, 66. 88, 35^ ^. 1 110^,9. 131, 12.
penemida, praediesfmßiionem. X 2, 4.
a.;?/. beneimeda. Bo«^ ...
BIINEIMIDARI, m., iesiaion :
dpi. pcneimf darin, /^/A/on^mr. N-82, 6w
NIUMO, m., moAdatio. Mi^ A3. (Him Hei N.
NEMET^NtJNNi. im
Und' M^^; cf. iidch neumäfä in Ecc IF. it
casf. s. ^altt.'cdd. ig. 915:) •<
'tf: 'ii'h-iumon, eäniito (ati dero cytharag^
8ungenem*o).'N. 91, 4 daz ist*ke.
liudot, daz man freaui mit nio-
mon fd. pht} onget ane nuort. N.
32, 3. '
^. ^/. n i u m o A , ' sonorum. Mcp.' '' 58. modalatk-
num. Mcp. 11. .'
i?./y/.n}umofi. Mcp. ^— ' ongen frenni mit
- *nitimon (d: ä.?jyAät vivLxi mituaot
ten ne^ihnügin. N. IW, 1.
NIUMOiN, fiänlarty psailere.
^iurmoen. N. 94, 2. ) : ..; ' ^ ,
niumeien.N. 94, l.^^'^*''^'^(5^^^^
niamoni, psalUte. N. 97, 4. niumontimo,
fubilate. IN. SO, 2.
4
I
NElVIffiTes, VoIksnameB. TG. 2&
^ElVlETulu, spira C6pK<r, St). Tr.
INIMlDas. — de sacris siharum^qtiae nimidäs
vocartt. IndicuL superstiitonam*
I >i'
'•■> \
JMEDIISC, numibifdf.
numediiscen, numidam (uigtfrtham). Prud. t.
.1 f ) ;
NÜMÜLISINTHIS, ihtaxkchcr Frauennaaien.
I
NIOMER s. MflR
NAN g. iR ii I.
• • 1 •
riaf er tbo filu fram, so nona zit tho bi-
. j 4^?;^* 0. IV. 33, 15.
thaz uuas in ala uuarai ion sextu uni iu
, nona. 0. ly. 33, 9i
NÜNNA, /., gionne, nord. nunna, angek
nuiine. Cf. monacbi et nonnae.. Cap. Carlo*
manni und de duabh 'nonrianis in einer Ur-
kunde von 779. — S. nonwis in Z)h Fresne.
n. s. nunna, sacetdos. D, II. 325w\
nunna. Gh: 6. Tr. Sal. 4r .
n u n n i. SaL a • S ' W»«'««ö»'«/'>-
n,p{. nunnun, sacratns virgines. Prud. I.
u>
NÜI<Ö— ]^1M
NEONALraE^NAND. 109^
fNO. ßfom.'pr.
UNNit. .iVoWI, BT.
;iN s.'EIN.-
t . ^
niuntuh. T. 109. 207.
unzriza niunta xehantin, usque nonum
'■ decimwn. K. 18.
« ■ *
««;•
ÜN^ It^UU/ noi>em {^6\\\. niitn, nord.'iiiii,
Igels. 11 igah^ sanskr. novaii, lat. növ^tn, gr.
vÄi, lil. dcwyni. A. Bcnary scheint mir mit
echt dieses ZaKlvTort anf sairskr. nava,'nhd.
iwi, neU/ zn beziehen, als eine nctre Zahl,
fch 8w Auch im Ossetischen ist ast,. ac^t^
rast, neun). K. 18. T. 96. VA. I. 249; Mc^.
nian teil* Mth niun uuisun, novem mo-
s. Syl.
Alleinstehend (ohne Substantiv) lautet die Form
uni (doch auch niun inti'niunzog. T. 96.
ben ninni inti öiunzug. T. %.} und'wird
klirt.
ie niuni. T. IIS.
tero niuno. Mu.
in niuniu (teile daz ftnder). Mo. (in foc/.
gnd> auch nuniu).
UNAÜGA.
UNLIUTIG.
UNHU^T.
üiNZEHAN.
.ÜNÖN.
mit tero regula ninnonn^s, per navena-
riam regulam. Mcp. 41.
geniunot uuard (diu zala). Mcp.
keniunoten (a* s*) namen (in 9 getheilt).
Mcp.
ÜNZUG, 90 (nord. niuntigir).
aiuni inti niunzug, auch niun inti niun-
zog, 99. T, 96. ,
NIÜ^ZÜG0ST0, der 901»«.
niunzogosto fiordo, der 94'**, K* 40.
tf. niunzogostin feardin. K. 9.
ÜNTO, der 9^, nonns. K. 13. 18. '
ier niundo. Syf. manot niunto, meAsis
november. Pa. gl. K.
j^ 3. f. niuntnn, K. 48w
/. s* m. niunden. Mn.
1. s* f, nrirntun. K. 48;.
nlundun. Mep.
1,9. m. niunden. Mcp.
r. J. y. niunta uuila, ntmam. IL 13.
NEONALDRE s. AL.
NIONfcR & fcWA.
NBSlWETisC. )
}j' ninivita. ,
NINIWISC )
dea nineveliscun man. Mat. ), viri mm-
Viiae.
dea nineveliscun man. Mat )
' thie.nin^eitiscon man. T. 57, 4.^
lixxli JL/) cf. sanskr. nand, gaudere;^ oder zu
NAM (m vor d zu n)?
NINDÄN? andere?
GAiNINDAN?
er ginand: — nuio firdan er trnsih
fand, tho er selbo todes ginand. O.
I. 2, 12.
NENDJAN; cf. nord. ncnna, se appUcare, a
$e impelrare.
(er) n e n d i t steht über tempiantibtis in Can. i^
so uuer so na.n biruarit, er gnat
fon imo füarit, er fro fon imo»
gengity so oüer so zi imo nendit.^
O. IV. 26, 14. "
(sie) n enden t. —>' die äni n'nsih nendent,
insurgent.%. 43,' 6.^^
(ier) nandtä: — er blid^V thana unanta,.
so uuer'sozimonandta. 0.111.14,78.
anto, pra.esumendo, Frg. 59.
nendendo: sie heuent sih hoho nen»
dendo. N. 106, 26.
a. pL hu n e n d e n t e,- inturgetites (in mej^
iN. 91, 12.
GANENDJAN.
^ih) ginenda. — thaz ih tbes gtnendu,
. mibffotes sun nennu.0. 11122,58^
(er) kenehdit, andet. Rg. 3.
(du) ginendes: — slant uf^'^'qirad er,
gihori mir, ioh nim thin betti
mit thir, thes sar nuthuginen-,
des, 'ioh gang ouh thines 'lin-
des. 0. ni. 4, 28.
j/
4097 NARWA. NARWA.
■'■ NORDMAN, NORMAN.
NORlXilBlL.
NORDGAWI.
NORÜllALB, KORDIIALBA.
NOKDZEIHAN.
tOSTANNORD, vidhirnus. Tg. 3.
OSTARiNüRDWLNT.
WEST ANNORD, chorus. Bo. Tg. .3.
WESTARNORÜWINT.
• KORDAN, Ulorben, srptcnlrio. Tg. 3. nquilo: F.
NORDANA. — fon uueslana Iiiti nordaua.
: T. 113.
(du wirdest gebreitet nordane und suii-
dane. D. III. 76.)
NORDENÄN, »ob SRoritn.
nordcnän chomene. Bo. ö. nordeuän
aide sundenäa Org.
NORDANONDI. gl. K. / ...
•KORDANOyriC. Ra. i ' «</'«'""««• •
NORDRI. — za nordri, ad aqu'donem. ÜL
KORDRONI, septentrio. Eg. 1. 2. 3. 4. Sg. 3I»7.
fg. 2. Wn. 244. 863.
nordroner. Pa. ) .,
'nördaronar. gl. K. J ' "
OSTNORDRONI, viiUwnus. Eg; 1. 3. 4. Sg.
397. Tg. 2. >Vn. 244. 8ü3.
' "VVESTiNORDRONI. Zf.
ÜülSSTNüRDRONl. Eg. 1.2.3 4.
• Sg. 397. Bib.-2. Wb. 244. 863i.
L'UESTNORDRUNI. Bib. 1.
UUESTNORDRONUN. Mz.
tüESTNORDRONNUiN. Sb.
SUJND.NORDT.OM. Bib. 2. )
SÜNDNORDUÜM. Bib. 2. (, euroaqiüto.
SÜNDNORDRONO. Mu Sb. )
NORDERT, septentrio. Ild. Tr imSiorbfn. Bo. 5.
nordret> septentrio. Us.
NÄRWA («Rorfc«) vel inasa, cicatrix. Ha. Ct
NAS,
NARWA, oder NARWO? ist nord. niprra,
rcsarcire^ coarciare, zu vergleichen?
n a T uu o. ßbulatura. Wn. 3355.
ntrrwun. Bib. 13.
narwaii. Bib. 6, \y ansulas,
uarwn. Bib, 8.
0
NERVIi, Volksnameiu TG-'5& ('var. Kcruli/
, iJwrus,
ad eh(h
' \
ii-LxÖ^ ZU sanskr. at, esse? oder zu r.aud,
gaudere? oder zu iii (nayaiiii)^ ducere? oder
zu fnä, lavari? Sollte auch nest, nidus, uod
nasa, nasns, hielier gdiörcn? aber im San^kt
heifhl iiesl schon nida^ und nasa schon uisl
Auch narwa, cicatrix, hicher? 'VA'are resju-
rare, spiriium ducere, der urspriifigliche Begriff
von JMAo^ 80 Tilgte sich sowohl nasa zo
NAS als auch' NAS zu skr. ui.' kl' NAS
auf fnä zurückzuführeu^ so hienge uiit ihm viel-
leichl gi-sunti, suntis, zusammen, und nasa
kounle ihm auch angehören.
KESAN (nis, nas, när) kommt dls simplejc
nur Einmal vor; schon im Golh, gilt nor ga-
nisan^ sanäri, wie auch im Angels. nur ge-
nesan; dem Nordischen felilt das Wort. —
er. NEST.
,' nisit, convalueriL Can. 5.
SANESA^.flencfnu '
, Bedeutung und Gebrauch:
wivei^. Us. Bib. 1. Rd. convaiescere. M.2.
Can. 6. 10. 11. 13. Un. Bib. l. 2. 7. cva-
derc. R. E. respirare. Mu Bib. 1. 2. rc-
sipiscere. Gc. 3.
kinisit, spassa i. Gc. i. ni. gioisis, /m
respirahis fyUraJ. Mv. uuir genesen,
;^ff«/a^W.JJ9, J. ana dia (gotes
, l^rhtun) nienian gnc.senne mag, K.
33, 12. andere teta er genesen, aüos
saloos fecit. N. 68, 20. übe du gen e-
s^n uucUcst. Bo. 5. so diu sela giii-
sct, SU .Qrslatderlicbamo. N. 36,33.
ginari, convaluisset. Al^. uuir gene-
sen, salvi erimus.'K bo, 6. gcnesiut,
salvi fiunt. N. 80, 16. kineran, wfü.
cens. Ka. gl, K. thaz sin sun ginerao
uuari. 0. ilL 2, 28.
^\i\. £cn.: noh des nc gniset er, daz
, iz (roz) knuog starch ist, erit saL
vi^. N. 32, 17. des knesen uuir alles
in saLbato. N. 37, 8.
Mit fora: genesan uore demo habeche.
>Vm. 2, 14.
Form
m
NAS.
NAS.
1100
Form und Flexion.
,In/l canesan. K. &
ginesan. Mc Bib. i.
genes an. Wm. % 14.
genesen. Bo. 5. N. 68, 20« 146, 3.
' gnesen. N. 33, 12.
(du) ginisis. Maj. Bib« 1. 2.
\ex) ginisit M. 2. Can. 6. la iL
kinisit Gc. 7. Rd.
giniset Can. 13.
geniset M« 147, 8.
gniset. N. 32, 17. 36, 33..
(wir) geneaea Bo. 5. N. 65, 6.
gnesen^ knesen. M. 37, 8« 79, 4.
(sie) ginesant Gc. 3«
genesenL PL 55, 9« 56, 9. 58, 13.
geneslnt N. 80, 16.
(er) ginas. Lu«
(er) ginari (conf.). Mij. Bib. 1. 2. 7«
(sie) genAsin. M. 15, 4.
p'P* kineran. Ra. gl. IL
gineran uuari. 0. III. 2,23«
genesener. Org. Ne.
gtnesinir« Ne« IL
ARNESAN.
Inf. arnesan, evasisse. Sg. 193.
(er) arnisit, resipiscit. Gc 3.
(ir) urneset, recuperabitis. Em. 10.
(sie) irncsent, resipisaint. Le. 3.
(sie) irnesan. M. 31. \
irncsen. Le. !• ( > resipiscant.
irnesin. Le. 2. )
(sie) arnarun, e vaser nnt. Gh. 3.
p» p* u r n e r a n i u , remperata. Em. 1 2.
UiNAR.NESAINTLlH, uuivUabUe. Em. 19.
GAiMST, /.
Bedeutung und Gebrauch:
genist, sahis. N. 70, 15. ih bin din ge-
nist, Salus. N. 38, 13.
ih fordcrota iro kenist, 56r////^iii. N.37,22«
ih scriio umbe genist Ne.
xi chini.sti, ad veniam. Is. 5, 7.
xi ginisti, ad recupcratianem^ Gc. 3.
k an ist, repavatione. D.
des einen uai ist des anderes knist.
N. 10 (a), 2.
dn chicchest mih mit keniste. Ne.
IL
Form ond Flexion:
n. gen ist N. 38, 13. 70, 15.
knist N, 10 (a), 2.
g. gl niste. Ne. IL
ge niste, keniste. N. 45, 10. 103, 26.
Ne. Bo. ö.
gniste. Bo. 5.
d, ginisti. Gc. 3.
chinisti. Is. 5, 7.
geniste, keniste. Ne. N. 13ä, 16.
gniste. Bo. 5.
kanist D.
a. genist, kenist Ne. N. 37, 22.
genist ^e. IL
ülNGENISTIG. NcI. ) , insanablle (vene^
UNGENIS TIC. Nd. IL S numj.
NERJAN, goth. nasjan, angs. nerjan, nS^rett
Bedeutung und Gebraucli:
alere. Ib. Rd. pascere. M. 3L M«. Le. L 2.
Bib. 1. Sb. VG. IV. 152. suslentare. Äl^. M«.
Bib. 1, 7.
des nerrendin druhtines, ja/{;a/orf>. Is.3,6.
druhtin nerrendo christ, dominus iesus
chiistus. Is. 4, 6.
80 so ein man sih scal uuerien ioh'he-
rcTon sinan nerien. 0. IV. 17, 13.
sin muot neren, curare. Bo. 5.
die sola ze nerenne. N. 77, 18.
sie uerent den iichamen. N. 4, 8.
mit uuati er thih io uuerie iob emmizi-
gen nerie. 0. IL 22, 26.
er nere sie in hungere. N. 32, 19.
ni bunsih uuafan nerien. O. IV. 14, 18.
in krippha man nan Icgita, thar man
ihax fihu nerita. 0. I. 11, 57.
oba thax thiu liuti nerita loh hungeres
biuucrita. 0. IL 7, 13.
ther alla uuorolt nerita. 0. IV. 16, 6.
er sina haut tho thenita, then sinan
kneht thar nerita. 0. HL 8, 43.
tho er unsih hiar so nerita, fon fianton
irretita. 0. V. 1, 3.
in thiu man thax iruueliti, man arme
miti neriti. 0. IV. % 23.
Mit gen.: er sih tcs nereta. Bo. 5.
Mit fona: fon tode nerien. 0. III. 7, 90.
nere mih föne minen fienden. N. 7,2.
[70]
ilOl
NA5.
"SAS,
1102
I
Form und Flexion:
Inf* nerian. Ky.
üerien. 0. III. 7, 90. IV. 17, 13.
neren. Bo. 5.
za nerrenne. Ib. Rd.
ze^nerenne. N. 77, 18.
(ir) nerict M4. Bib. 7.
(sie) nercnt N. 4, 8-
(er) nerie. 0. IL 22, 26. Me. Le. 2. Bib. 1.
nerige. M. 31. Sb. Le. 1.
nere. N. 32, 19. Bo. 5.
(sie) nerien. 0. IV. 14, IS.
(er) nerita. Ib. Rd. O. I. 11, 57. II. 4, 31.
7, 13. III. 8, 43. IV. 16, 6. 25, 2.
V. 1, 3.
Bereta. Bo. 5.
(sie) neritun. VG. IV. 152..
(er) neriti. 0. IV. 2, 23.
imp. s. nere. N. 7, 2.
»ii9/>./?/. neriat. Bib. 7.
neriet Bib. 1. Mr.
p. a* nerrendeo. Is. 3, 6* 5, 5.
aerrendo. Is. 4, 6.
g. s. m. nerrendin. Is. 3y 6.
A j. m. nerrentemo. Frg. 6t.
a. s. m. nerrentan. Frg. 43.
GANERIAN.
Dedeatnng und Gebrauch:
servare. Ky. petsccre. Gh. 1. 3. suscitare^
M. 15. Gan. 6. 10. 11. 13. allevai^, Mb»
£p. can. 1. 3^ 4. 6. r eparare. Gh. 1. 2.
' 3. 4 M. 30. recitperare. M(r. Bib. 1. //-
berare^ Pn. regere. M. 30. Gh. 1. 3. con^
tinere. M. 29. Rc. Gc. 1. 5. 6. imhuerc.
D. II. 317. salown facere. N. 68, 20-
€ibsolvere. Mcp. 50. (renm).
giuerist, palpns. Prird. 1. tho bigond
er suerren, er uuoita b\\\ grnerien.
O. IV. 18, 29.
nist in crdriche, thar er imo io in-
striehe, nah utiinkil nnlar himile
thar er sih ginerie. O. IV. 5, 54.
Ibeh ni- brislrt in ihes zi nuaru thoh
gtnuages, ni sre sih ginerien iob
scono giauerien. O. If. 22, 12.
tha-z er ihaz srn ginerle ioh fianlon
Uiuucrie. O. IV. 7, 60.
generiti sanaius. N. 102, 7.
daz sie kenerit ouardin, sanarentur.
N. 102, 7.
generet uuerden (sieche), adjuvadwt.
Bo. 5.
genereta, salvavil (eos)* N. 95, 10.
thaz er quam hera zi unorolti, er
mennisgon gineriti. O. IL 14, 122.
Mit fona: genere mih föne mih ana-
oendenlen, libera.Ji. 58, 2. mit tbio
sih in biuueriti ioh sih fon in gi*
neriti. 0. IV. 16, 34.
Mit fora: gineriti mina sela fore ah-
taren, salvam faceret. M. 108, 31.
Form und Flexion:
Inf. ginerian. Ky.
generrin. N. 68, 20.
ginerien. 0. IV. 18, 29.
gineren. Bo. 5» '
generen. Mcp.
(du) ginerist Pmd. 1.
(er) ginerit. M. 15. Mb. Mo-. Bib. 1. (^o.
6. 10. 11. Ep. can. 1. 3. 4. 6. Gh. 4.
generit. Can. 13.
keneret. Bo. 5.
(er) ginerie. O. I. 5, 54. IV. 7, 60.
(sie) ginerien. O. U. 22, 10. V. 19, 14.
44. 56.
(er) ginerita. M. 30. Gh. 1. 2. 3.
genereta. N. 95, 10. |
(ih) gineriti. Lu.
(er) gineriti. O. II. 14, 122. IV. 16,34 j
generiti. N. 108, 31.
imp. s. kanerL Pn.
genere. N. 58, 2.
p, p, ginerit. M. 30* Gh. 1. 3. uuerdan.
Gc. 1. 5. 6. M. 29.
kenerit uucrdan. Kc.
generit. M. 102, 7. uuerde. D.H.
317. uuurden. IN. 102, 7. iiuur-
din. N. 102, 7.
generet uuerden. Bo, b.
ARNERJ.4N, «rnä^reit.
sie uucrdfn irnerct, salventur.^.dSjl
NARA,/., SRä^rung, ^tiaUnnSf Rftfunj.
n. 5. nara, stipendia^ M. 30. Gh. 1. 3. 4.
g*. s. nare, sastentationis, M. 30. Gh. 4.
1103
NASA.
NASSE-- NlüS.
1104
c7. s, nnre^ snstentaiioni. Gc. 3.
a. s, nara^ liberationenu Is. 5, 7.
n pl.nsLTOf snstentaiiones. Gb. 3.
LlBNARÄ,/.
n. libnara, stipcndia. Ja. Prud. 2«
1 ! pn ar a, alimoma' Ib. Ic. victNS% Prud. 1.
I). II. 315. alimenta. M. 30. Gh. 1. 3.
(Iipnare, victrJ^. .Wft. 460.)
( I i b n a r , aümoniß, Tr. )
g libnara, stipcndiorunu T. 13, 18.
NERi, /
LIBNEKI, /^ Stipendium. F.
SÜUTNERL/., Teilung.
g. 5. subtil erl, airdtionurh, N. 103, 15.
INCUIBEKT, I^ERISTEIN (hicher?), n.pr.m.
ISEKIHILT, n.pr.f.
NEST, cihnria Ckapimu). Rb. (cf. NEST).
\V EG AN EST.
/i. uueganest, viaticum, Bib. 1. Ma. MjB.
Ib. Rd. Can. 1. cibaria^ Met. Mf. Bib. I.
xiuek^Dest, viatiaim. Üb.
uuegenist, viaiicmn. Bib. 5. 6. ciba-
ria. Bib. 5.
nueginist, cibaria. Bib. 7.
uuegencst, viaticum. Bib. 9. *
uuegncst Sb.
uuecnest Ic.
^va Cginest. Bib. 4.
^vegi]list. Bib. 5.
d. zi uueganeste, in via (parotis om-
ni/ms qnae in via portanda). Bib.
1. 2. Mr.
zi uuegencste:
gibot, thaz sie firnainin, ouh
uuibt mit in ni namin,
tho zi theino friste in zi uuege-
neste. O. III. 14, 90.
uueganesti viatico* Co. 4.
FARTiNEST, viaticum. A.
NASTAIllT, NASTHAIT; hieher? s. EID.
NASA, f., SJafC/ nasus, nareSf angeis* nase,
näse, nosu, nord.nc£$ (auch nef^ /}.), sansk.
näsa.
n. s. nasa. C. Sg. 242. 913. Em. 27. 31. Woi.
7, 4. Tr.
g. j. naso. N. 34, 16.
d. s. näsum N. 2, 4.
ö. s. nasa. Mi. Bib. 2. 5. N. 114, 4.
•^ASALOft
NASA LOS. ^
NASACIIRUMBER.
NASACRUSTÜLA.
NASAHELM?
NASÄSNUDAN,
CRüMiNASER, simius. Tr.
NESILENTER; hieher?
» nesclcnter. F. 1. 2. \
neselender. Qlon. 2. Em. 32. (, halbuM.
nisilinter. Tr. )
.(lÄonti, nom. pr.
NAÖSi, NISSA, NISSI, NESSI, NüSSA,
NUSSI, Suffix. S. SS.
NESSIwura s. WÜRZ.
■
f
NlUSjan kommt als sternutare (unser: nie fett)
und als niti vor. Cf. a^gcb. nie'ffan, it^rftu-
tare, neosjan, visere, nord. nausna, olfa-
cerCy niosnä, ^a:/;/öror^, hnerra, sternutare;
hniosü 9 sternutare; labare, cespitare; hnosa,
niti; hnysa, scruiari. — Vielleicht ist nius-
jan, sternutare, von niusjan, niti, zu tren-
nen; cf. auch NASA. Das anlautende h in
Ra. scheint unorganisch. Cf. auch Jtlii U»
(niusan. Sal. 4. niesan. Sal.2. ninscn. Sal. 1.,
sternutamentum. )
niusit, sternutare (sie). Em. 21.
niusent, nitent. gl. K.
niuse. Hild., als 3.p. s. con/\ praes. hieher?
»iusenli, nisus, conatus. Ra. gU K.
NIÜSUNGA. Bib. 1. X
NIOSUNGA. M^i. Bib. 1. 2. (, /., sternutatio.
NIESUNGA. Bib. 5.6. 10. 11. 13.)
NIESEVVÜRZ.
UNGANIUSIT.
unganinstiu, inexperta. Gc. 8.
ARNIÜSJAN (mitlelhochd. erneufni).
p. p. arniustai experti. Ep. P. 2.
BINIUSAN. ^
Inf. piniusan, addiscere. Gd.
[70*1
1103
NUGS— NASC.
NÜSCA.
1106
.piniusen, nanciscL Ra. gt. K.
(er) piniusit, obiinet. Pa. gl. K. poiitur.
Pa. Ra. gl. K.
pihniusit, repperit. Ra. ^
(er) piniuse, invcniai. Ge. 3.
(sie) piniusan, deprehendant. Gc. 3.
(er) piniusta, invenit (culpamj. Gc. 3.
(er) piniusti, rescisset, cognovisiehBih^l.
Me. Sb.
imp. piniusi, ptrctmcta. Ra.
p* a. piniusenti. Pa. \
piniusendi. gl. K. >, indeptus.
pihniosenii. Ra. )
p*p, piniusil:, nacius, Ra. gl. K.
piniusit uurti, eaperiretnr, Gd»
BINIUSIDA, y*., experimentum.
d. paniosidu, experimenio. Bb.
i NüOSon s. HNU.
NISSIDA, NUSSIDA, Suffix. S. Suffix D.
NOSSING, uom. pr.
NESPIL (cf. MESPffi, auch im franz. nefle
»t M in N übergegangeti)> mespila. D.
nespeluB. Tr. | , „
nespelin. IIs. '
NESPILBAUM.
NUSPILING. IV. pr.
JNASG. SoThe biemit nastahit (»• cid) »»-
sammcnbängeD ?
filii rpis (CaroK} lötharins et pipinus et Itido-
viciis per regnum sibi derelictum nasg dila-
iBre eepertmt. Vc.
res eeclesiasüeas sive minis sive blandimenth
tollent suisqfie satelUtibus more beneficii da-^
bwitj, qftod significat nasg. Vc.
NASa^ lentiga. Sbe.
NASCön^ irafc^eir. Cf. nerd naskr, mientaSr
gnurus;^ angels.. aäsc^ nesc» hneac, moUis,
tenery goib. bBasT)», moflis; nord. hnaska,
qumss4ire, mguietare; aber auch NASA*
naaeoii» catillo. Wn. 232. Em- 32. F. 2-
na schon, catillo. L.
N ASCHERE, jn^ scurro, qui alinm vietusgra-
fia sequitur. L. scurro. Hs. gruito. Wn. 4(0.
er. UASCAR£. — Im Nord, ist noskari, ia
rem intenius.
NASCO, II. pr. — Auch nesco, n.pr. hiebet?
NÜSCA, NÜSCJA, /., ßbyla («c^nalU); cf.
die verwandte Form NUSTA, aucli NESTIU
und 1 1 XjlJlX* (Murenas, nuscas, monilia etc,
L. anglj
n. j. nusca, ßhtäa. Ed. Em. 31. Rib. 1. D. ü.
316. 345. Aid. 3 F. lacinia. Bib. 2.
nusga^j ßbfda. Sg. 292.
{tiuscha f ßbula. Wn. 460.)
it u ske ^ fibula, D. II. 345.
{nusche ^ fibula. Hd. monile. Wn. 460*)
rf. jr. ixuscsk^ ßbnld. VA. IV. 139.
a.pl.iiusciun, bratteas. Rb.
nuscun. Bib. 13. \
nuscan. Bib. 11. S, ßbmtas.
(nuscha. Bib. &.) )
NUSCILAHAN.
NUSCIU NÜSCILl
nuskil, fibula, Em. 321 Prnd. 1. F. (in F.
steht u US kil.) sphiter. SaL 2. amßbolnm^ U.
nuskel, /f£ii/£7. Mo. 2.
nuscbcl, ßtbtda. St Wn. 460. Tr. monile.
Wn. 460.
Buschil, amphibolwm. Sah 3. coada. D.
nnscili. Pr. t m. v
uuskili. Pr. v. SjJ. 4. j * '
nuseuli, Itmala, F.
». u. a.pl. nnsktla, rrdimicula. D. II. 345.
(n5schelia, bullae. Tr. >
R u s k i I n , ßbtdas. Bib. 6.
GAMJSCJAN.
er ganusta, nexuit Bo. &. (hieher, wenn
C ausgeworfen ist; es kann aber audi zu
der Nebenform NÜSTA gehören.)
canusgit, amictnm. gl. K.
UMBENUSKET uuerdcn, vinciri. Mep. S.
ANTNÜSCJAN.
inlnusta, exßbalabat. D. IL 346. (oder itt
nusta, welches nur eine Nebenform van
nusca ist?)
7 NUOSC— NESTILA.
3SC, Nüosci (cf. NOCH), m., giöf($,
^re, SWititff ßsiula.
I den nusk er si (Stabe) leinte. D. HL
K). die ehnechte unde die siben wip^
)be den nuosgcn beten si den striuAIos.]
oL nuoskin, canalibus. Zf.
dL nuosci. Me. Bib. 1.
(noosche. BiL 5.)
(nusche. Bib. 4.) # ^ •
n u o s k a. Bib. 6. > ' 7?^/«'«^ (doma^
naosca. Bib. 10. \ *^'^^'
nuosa. Bib. 13.
T, n., SRefl, angcls. nest, nidus, str. nida.
NAS.
. nest (museo), nldus. Ra. gl. K.
. neste, nido. Nd. IL
. nesl, nidum. N. 83, 4.
iFSIiNNEST, w., 8SB e^ penne (l^ cahuint. D.
(TILI, NESTILLN, n., aflcRUiii.
r n e s t i 1 i n c , m nidulo.' Üb.
rJAlN, auch angek. uisljau, niflen^ «/V//-
u nisles in den frteinlacberon. Wm.
2, 13. •
r) nistet in peira. N- 103, 17. Wm. 2, 14
e) nisten t, nidificabunt. IN. 103, 17.
roN.
ir er nestota ande dar er unesen uuoF.
«a, dar fermissest du sin. j\. 36, 10.
T ^. GNEIST^.
f'^T /• (cf. die vnrwandle Form RÜSCA^
ne&tila nnd iNAJlI/^ nexio, ÄIcp. 47.
► unsta, vexa. Rfcp. 3.
n US tun, finsti/üs. Rd. Ib^r
riL) ansira L.
USTJAN. % ^ j . ^ .->, .
NüSTJAN.f S'^^'-'ö^A.
NASTHAIT. NA VA. . 1108
nord. hnesta, funis, nist, ßbtdn; angels.
nestan, nere. — GL NÜSTA und NAH*
l»i *. nestila, viita. A. mytra. Ra. gL K.
nastlo* \Vn. 3355. ansuia, Bib. 1. //j^-
wio (vittae). VA. VII. 352. /a^rm.
SaL 2. limbtts est extrema pnrs vesih,
quae instita dlcitur, nestila. ZL
neslilo, ansa. Bib. 9. institnm. D. W//^?.
Ib. Rd. fimiculiis. Ib.
(nestel, ansuia. Wn. 460.)
».;»/. nestila, redimicida. Eb.
nestilun, jf//mV/i/i. Mij. Bib. 1. 21 7. re-
dimicula. D. II. 345,
(nestiiin, j^MuiV////. Bib. 5.)
(nestilcn^ vittae. Hd. institit. W^.)
d.pLucsiWonj vitlis. A. Go. 8» fascioUs. D.
IL 354.
(nestilen, mstitls. Md, nestelen^ na-
sluUs. Hd.)
a^pL n e« t i I a ^ fibtdas. Bib. 11..
nestilun, ansidas* \Vn. 863w fimicnlos*
Ma. Sb. Bib. l.
ncslalun, ansidas, Bib. 7.^
nesUlon, nnsas. Zf.
uestitrn, fdmlas. Bib. 6^ (Junieule^^
Bib. &.>
(nestiTenr ansidas, Bib. 5.):
(nestiln, ansnlas. Bib. 6.)
CHANiNESTILA. SA 2. CHANMESTILA^Sah 4..
lanistrim, Ilieher?
HOÜBITiNESTILO.N (es stehi cübiliies^tiliyn^);
institis, Gx.
IIOSANESriLA. Sb. Bib. Iv
hasenestila-. Ma.
hoainestcla. Bib. 6. lt.
bosenestcldw Bib. 8.
(bosirestita« Bib. ix)
(hosenesteK Bib. 13.)
(bosnesteL W«. 460.)
IIALSNESTILJAN?
bal»nestilist, Sfd>nervahisr Bib. 4
y c&fTtgta.
AHIT s. EID.
NASTHAIT s. EID.
I
ILA, / BBd NESTILO, ,„„ fSttfttf^ NAVA, der Fruf« 3?a^«, bei Xn. itml Auson. Cf.
fiöultt, vitta ; cf. das spätere lat. nastita, NABA, NAHA.
1109
NAWA— NIWl -
NlWl
111
NAWA (oder NWVI?) [zur Wurzel NU?
und nicht mit dem lat. nare zusammenhängend,
von dem denn auch navis abzusondern und nidit
anf sanskr. fnä, als schwimmendes, sondern auf
ganskr. xnu, als (Wasser) durchschneidendes
»u bezieben wäre?], /., ©c^tff/ navis,, gnech.
vavqj sanskr. nau, ist wohl in folgendem Worte
enthalten (cf. Slau in Schmellcrs baicr. Wör-
terbuche). S. NACHO.
VERNAWN (ver-nawun) velkürroAin^ ca-
lones, naves quac ligna portfint. Tr. BL '
NIWI, NIÜWI, neu, sanskr. nava (cf. NA
und NU); Pott nimmt im s-mskr. nava Apha-
rese, eines A an und leitet es von anu, post^
her. Golh. niuja, angels. niv, ncov, niva,
nive, nord. nyr. — S. auch NlüN.
ßjedeutung und Gebrauch:
tk\nu\%r£ccns* Ic. niuui, rnde.lc. toi niuui,
detis novus, Pa. niuuan kuning. 0. 1. 17, 26.
niuuer phoebiis. Mcp. U. niuuiu sunna.
Mcp. des lenzen niuuo rat, veris fnictus.
Mcp. 28. niuuer uuahsamo. H. 5. niuui
grab. T. 213, 1. niuues giuuiznesses. T.
160,2. niuuue bencimeda. N. 74, 9. niu-
uua 1er a. N« 45, 4. niuuua ea. N. 1U3, 2«
niuuue gebot. N. 95, 1. niuuuer mano.
N- 80, 4. niuuez lieht föne d^ro sun-
nuninfahit. Mcp. niuuuer liut. N. 105, 4.
niuuue gescepheda. N. 101, 18. niuuuen
gesomenungon. N. 67, 26. niuuo uuin.
T. 56, 8. niuuaz obaz. Wm. 7, 13. ni-
uuan, recentem (caseum). Wn. 3325. niu-
uue sang. N. 95, 1. niuuuez lab. N. 70, 14.
felth holz niuuaz,' novales. Ic. niuuem
scaffum, novellis ovibus. Rh. niuuuaz Hb.
O.IV.37.24. niuuen ziten. Bo. 5. niuuuez
hus. N* 95,2. niuncs tinges. Bo. 5. niu-
uue sculde. N. 50, 7. dero niuuuon
unrehto. N. 78, 8. nluua belgi. T. 56, 0.
niuues duoches, pnnni rmlis. T. 56, 7.
niuuue irreden. N. 143, 12. undcr niu-
uuer genado. N. 44, 3. niuuue gelüste.
N. 136, 9. niuuiu ambaht. Bo. 5. niuui
lenti, novalia. isip. ni,uuuero ticfelo. N.
79, 7. niuuen uatarun^ modernos patres.
Cd. 1« nuuucni fifßris neuierias i. novell
Mart
niuttui ioh firni, nova et vetera* Frg. 15.
ne uueiz uuaz niuues. Bo, 5.
niuuiu smidon, nova. Rb.
S. auch die composila.
Form und Flexion:
n;uui. Pa. Ra. gl. K Ic. T. 213, 1. Frg.
M?^. Mv. K. 58. 0. L 12, 13. in eod. F.
niuuui. O. I. 12, 13. 20.
niuuu€. N. 74, 9. 101, 18.
niuu. M. 97, 1.
n. s. nu niuuer. Mcp. H. 5.
niuuuer. M. 80, 4. 9. 105, 4.
niuuo. T. 56, 8^ Mcp.
n, s. f. niuuuiu. Ja. N. 79, 2. 103, 30.
niuuua. N. 88, 4. 103, 2.
n. s, ra. niuuaz. Ic.
niuuuaz. 0. IV. 37, 24. cod. F.
niuaz. O. IV. 37, 24. cod. V. P.
g. s. VI, n. niuues. T. 56, 7. 160, 2. Bo. 5.
niuuuen. N. 80, 5. 105, 5.
g. s. f. niuuun. N. 17, 46. 67, 14. 89, Ifl
niuuuun. N. 21, 32. 74, 9. 105, ^
niuun. Kp. K. 9. N. II.
niuuuen. Mm. II.
</• ^. m. n.. niuuue mo. N. 95, 1.
niuuuen. N. 80, 11.
niuttuin. N. 105, 4.
niuuen. Wm. 7, 9.
nuuuen. Wni. 7, 9. II.
d. s. f. niuuuero. IN. 49, 9. 104, 8.
niunuer* N. 44, 3.
niuuiun. R\.
niuuuiun. R.
niuuuun. N. 77, 3. 25. 89, 1. 10.
niuuun. N. 67, 14. Org.
niuuuen. Nm.
a. s. m. niuuan. H. 19. 0. I. 17, 26. T. 56
• 10. Wn. 3325.
niuuen. Org.
niuuueu. N. 77, 67. 143, 9. 149,
niuuuun. N. 80^ 4. 105, 47.
a. s. f. niuuua. N. 21, 17. 24, 10. 34,
45, 4. 49, 16. 110, 9.
niuuuun. N. 44, 3.
*A 'A 'Ä
NIWI.
]SIWL
1112
a* s. n. niuuaz, T. 160, 3. Wm. 7, 13. I. IX«
0. IV. 10, 8. cod. F.
niuuuaz. Wm. 7, 13. HL 0. IV,' lO,
8- cod. V.
. ! niuuuuaz. 0. IV. 10, 8. cod. P.
niuuez. N. 29, 1. 95, 1. 2. Mcp.
niuuuez. N. 32, 3. 39, 4. 70, 14.
niuua. T. 56, 7. ^
n.phm. niuue. Ib. Rd.
niuuue. N. 143, 12. 136, 9.
n^phn. niuuiu. Ib. Rd. Org.
niuuuiu* gl. K. Gd. 2.
niuiu. Sb.
nüu. F.
g- pl» niuuuero. N. 79, 7.
niuuuon. N. 78, S.
d*pL niuuem. Rb.
niuuen. ßo. 5»
niuuuen. T. 243, 2. N. 17, 46. 67, 26.
nuuuen. Mart.
iz.p/. m. niuua. T. 56, 9.
niuuue. N. 143, 12.
niuuin. AI. 28.
niuuen. Gd. 1. 2.
a. pl*f» niuuue. N. 50, 7.
a.pLn. niuuiu. Rb. Org. Bo. 5. Mcp.
nivvviv. K. 55.
niuuuiv. K. 64.
niuuuiu. N. 21, 17.
niuuu. T. 77.
niuuin. Org.
Superl.: — niuuuost, reccntUsime. Frg. 57*
ALA INIWI.
ih lazuy sagen ib iu lliaz, gibot ala ni*
uuaz. 0. IV. 13, 7.
legita uan the ther cino in sinaz grab
reino,
onh in ala niuuaz (niuaz. cod. V. P.), in
felison irgrabanaz. 0. IV^. 35, 36.
NlüRAT C9Jeurat^), n. pr.
INnvILUNE.
NIÜMANO.
NIÜMARI.
NlWfßOUAN.
TSJUBROCIIAN.
MWIBRUHTI.
NIWIBLUOT.
NIÜFLA^ZOT.
NIÜGERiNI.
JN'IVVIQUEMAN.
NIWISOTAN.
NlüSAZTER.
NIÜUILICHO, novtllqe. Can. 4.
Kiwi,/., novitas.
niuvvii, novitiae. K. 1.
in dero niuuui folle stan ib. N. 42, 4ir
an des manen niuui. Mcp»
der dar inine iugent, daz chiC, mina
niuuui gefrouuet; er gefrouuet dav
ntin«!^ niuuui, uuanda er hier habet
keunfrouuet mina firni. N. 42, 4.
niuuui üb es, novitatan vitae* N. 59, 3.
MIVVON, angels. nivian, nord.ny», renovaref
erneuen*
die ih niuuon unolta. N. 17» 46-
ze niuuuanne (iro sunda). N. 103, 9*^
ih niuuuota fergcbiua sunda (ihat voft
neuem). N. 37, 6t
nxviVLOt^* novat)s! Rb.
GAMWÖN, renovare.
(er) g;eniuuot ^allia ding). Bo. 5v
(wir) caniuomes. Pa. )
kininmes; gT. K. i *
(er) giniuuoe, insolescaf, Rf.,
(du) kinrnuotos, reparasH, Rav r^io^
va^tL gl. K.
imp. geniuuuo,. innova ^<\tn sin). N.-
50, 12.
/7v;7. geniuuuot nuerden. N.r 147, t^
uuerden sie. N.. 101, 27. uuar(h
N. 29, 1. 38, 3. nunrdrn. N. 3f, 3.
geniuuot, refncentur. Can. 4
gcnivuetcn, innovatum. J>. U. 314.
ARNIWÖiN, emeiretr.
(du) irniuuuost unsih an imo.N.^17, 19"..
(er) irniunuota. Gh. 3. { .
irniuuota. Gh. 2. \' '•^f^"'''^<'f'
p.p. irniuuHofcuueFdf^n uiiir, renovaiu
-N. 88, 4.
ernrnuot nuurton (liste). Mcp;.
KIÜUÜO r, m., innovntio. N. 29, K
MüWUiNGA,/ (€rtteuai>3).
niuuu unga, dcdicatione. N. 29, oT.
renovamuSi^
1113 NÖWE— NUWEL.
ITWWI, ttiHtxtttf »lebet neit.
itniuua, rediviua. Marl,
itniuuuaz, irriguam (aquam). Mait
ITMWI, reparatio.
i in i Ulli, reparatione. D.
fora itniuuuiv, pro reparatione. K. 36.
ITiNIÜUES, denuo. Prud. 1. D. 11 326.
ithaiuues, denuo. I«. 2, 2.
iUniuuucs SGuldig uuerden. N,90, 12-
beauohlon den himelcsehen got
N. 77, 56.
ITMWÖN.
(er iteniute sih, Cdg.)
KAITiNIÜüON, recuperare. Gc. 8.
kaitniuuot, reformat. Gc. 8.
Jcaitniuuon, excolerentur. Da.
keitniiiuot ßi, reparetur. Rb.
NÜÜA, mox. Sg. 913. (oder zu nu?).
her gigarauuit mir nuuua mcr tbanne
zuclif Ihusunta engilo herisccfi. T.
185, 5.
nuuua, modo. T. 160, 5.
Gebtirt nua (nuuua. cod. F.) in
thinu uuort nua tbiu ineldont ifaih in
driuua. 0. IV. 18, 28.
hieber?
NIWANES (üngcls. nivan, ncovan, nnpcr).
niuuenes cbonoiener gast Bo. 5.
tbaz niutteues (nluenes. cod. V. P.) gi.
dan ist 0. V. 9, 19.
ihaz er in theru gahi so niuuanes (ni-
uuenes. cod. F.) gisabi. O. IIL 20, 76.
niuuines runnaaero, recensorio. VG. HF.
156.
^1Ü^US^?), nvper. Prud. 1.
NÜIZ. gl. K. ( ' ^"^'''^- ^^ ^^^•
NIÜNT. Gehört dieses Wort hieber? Siebe
NIUNT.
NO^^'E, exirex v. posterior pars capitis. Mon. 2.
Cf. UNOL und das damit zusammenliängende
NÜILA.
NIOWIHT s. WIHT.
NUWEL & HNü.
NOVES. NAZ.
Uli
NOVESIum, Stadt in DeulschlanA TH. 4.
JNAZ, naf (cf. madidus); sollte es mit na-^re
XU sanskr. fni gebörea (Suffix T = Z7? cf.
griecb. wj^, ttap.
madidus. R. Prud. 1. hamidiu. Tr. Em. 21.
Udos. »Icp. 75. D. .IL 315. humectus. Rb. iV
fnsus. Rf. liqmdiis. Bo. 5. liquens. Ih. RA
fiazemOf rorante (pnmice). Prud. 1.
nazen, roscidis (livoribusj. Prud. 1.
Form und Flexion,
naz. R. Ib. Rxl. Bit 5,
n- s. m. näzer. Mcp. 75. Bo. 5.
nazzer, Rf Tr.
d. s. m. nazemo. Prud. 1. Bo. 5. D. II. 315.
nazzemo. D. II, 315- -
n. pL n. nüziu. Bo. 5.
nazziu. Rb.
d pl. nazen. Prud. L
nazzen. Prud. 1.
a.plf. nazzo. Em. 21.
NAZI,/, SRaße.
n. s. nazi, humor. Gc. 1. 6. ras. Prud. 1.
nazzi, humor. Ib. Rd. fiqwr. Prud. 1.
nezi, liguor. VG. Ilf. 484.
ff- s. nazi, roris. Prud. 1. undamm. Mcp. 12.
d. s. nazi, humor e. Mcp. madore. Mcp. 6i
rore. Prud. 1.
nazzi, unguine. Prud. I. rigore. Prud. l.
nezi, rore. D. IL 326.
42. s. na^i. Mcp,
nazzi. Prud. 1.
NAZJAiN, uäßeit; ne$en; golb. naijan, li
gare, uml auch NAZf:N,V<i|[ fepu, nag »erb«.
///. n a z a n , ^W^r^ fUmurn paludisj. Prud.
1. 4.
«ezan, tingere. VA. L 749.
nfezzan, imbnere. D. II. 34|.
(Ih) nezzo min bette mit minea tri-
neu. K. 6, 7.
(«r) nezit, allmL Prud. 1. fowV. VG. ÜL
359. pcrfuderit. Ib. Rxl.
nezzit N. 1, 3.
necit, rigat. Rc.
(sie) nezzent diu lanl. N. 88, 6.
nczent, iingmt. VG. IX. 172.
L15
NAZ.
NAZZA. NEZZL
1116
nazscent te bouma (n^erbm naf).
Sg. 111.
(wir)nezinne8, /?^/iMniir#«. Pnid. 1.
(er) nazia, infuderaU Bl 29. lavlt. VA.
X. 727. Prad. 1. tMtndabaU 6d. 3.
naztla, lavk. Eb.
(uazte, infudU. Bib. 5.)
(sie) naztiin, tingunt. VA. VIIL 450. la
vant. Prud. 1.
(er) uazti (so in der regen nazti). Bo. 5.
(sie) naztin« laverint. Prud. 1. infimde-
renU A.
p* praes. nazzenli, madens CrareJ* Ib.
Rb. Rd.
nezzente^ rigans (monies). N.
103, 13.
n a s e e a t i, hurmdiis (auster). Wn.
863.
d.pl, nazenten uuolchenen^m/-
bibus imhrißcatis. Mop. 51.
GANAZJAN (s. auch ganeizjan)«
Inf. kinezz 6n j imbuere. D. IL 34t.
ze genezzennc, ad irrigandas
(gentesj. N. 88, 8. .
(ib) ginezo. M. 31. Sb. Le. LS-l^roTT/fz/i-
ginezzo. Le. 2. ' dam.
(er) gipczit M. 31. Le. 1« 3.) . >. ,.
ginezzit. Le. 2. )' -^
(er) kcnezze. r/g'^/. D. U. 352.
(er; giuazta, infnnderat. Gc. 1* 6. in-
fudiU M«. mwidnbat. M.^%.
gl nazti, mundo b ff t. Gd. 2.
p,p. ginezlt, wfectum. ßib. 1. 2. — gl
nezituuirdiS) in/und r vis (rore
codi). Mk. ' ginezii uuirdist.
Bib. 1. ginezit uuerde^^ tingainr
fröre coeliJ.Wn. Bibi 1. 2. 5.
«ginezzit uoirdit, tingiiur. Bib. 7.
ginezzit ^uuerdent), iingnntur.
VG. III. 492.
ginczzcl uuerdWralt-. Wm. 7,5.
gcnczzct uuirdit (erda). N. 88,
12. genezzet nuerde. \Vm. 7, 5.
IX. g e n e z z e t u u Q r d. N. 45, 5. 7 1 ,6.
gcnezet uuerde. Wm. 7, 5. II.
gcnczzit uaurdin, irriguti. K.
114, 16. '
II.
ginaztar, tinctus. Pr^d. 1«
glnaiptez, iinctum. D. II. -314.
(ginezzitin, infejptntn. ,Kih. 5.)
ERNAZEN, inmdare (ftuorifiusj. Mcp. 3a
BINAZTER, irriciiui, tcnius. Ka. {biebei,
wenn irngattis, tinctns zu leaeii ist; s.
aber auch binazter in M.fuZi^L
DURAHNAZJAN, iurc^na^n.
durahnezit, perluiL Prud. 1.
NAZZA, /, Siegel/ urUca. Sg. 299. [nowl,
nötr, lit. noteres CpLJ, SHeßeln]; cf- xvtSn,
giefel/ xvSvy fragen/ ttibUini Kvl^t^v, jndtn; wo-
durch dem Worte eia H-Aplamt zugewiesen
würde.
NEZILA, Slefleli apgels, nelele.
n. s. nezila«. uriica. AU. 1. Sg. 184. B|b. 2.
uiinlijfa. Tr.
nczzila, urtica. Em. 23. Sg. 242. VP. 3.
Em. 31. ßib. 7.
nezela, urtica* VP. 4.
nezzela, uriica. Sg. 878.
(pcscila. Bib. 5. ncscele.^Wn. 460.)
n.pl, nezilun. M^. Bib. 1. 2.
nezzilon. Ka.
nezzulun. Sg. 202.
(nezzilin. Bib. 5.)
HABERNESCILA. Em. 31. ,
HABERNifSSELE. Wn. 460 > , gargamca.
HABERNESCEL. Wn. 460. )
HEITIKNEZILA, ttWica germanica. Tx.
hcidernizila, Urtica. F.
heiternesc^Ia, greganega. I^fl, 1. 2.
heiternezela« Pfl. 3. , .
(HERZNEZELE, acaUfe. PfL 4.)
NEiZZI, 77., SRe$/ r^/^^ aucb Omentum; goth.
naii, angels. und nord. net. Cf. auch nassa
in: si quis rete aut nassam levaverit. L. Roth.
304. — Ist es das lat. rete? oder gehört es zu
NAH?
n. s. nezi, panthera. Ic.
nczzi, rete. T. 19, 7. A. O. V. 13, 21.
14, 19. 22. reticulum. A. Sg. 242. 292.
Zf. adeps intestitii, A. sinuosa. Prud. 1.
(neze. Tr. nezze. Wn. 863. nczza. Bib.
9. 12.)
[71]
urticae.
1117
NIZ— INOZ.
NUZ.
1118
a. s. nezi. T. 236, 3.
nezxi T. 19, 1. 236, 7. 237, 3. 0. V.
13, 15. 30.
n» o. a. ph n a z z 1 (es steht n uz z i), reiiacula. Ka«
neziy reiia. T. 19, 3. iniesiina. Zf.
nezi. Mc. X, retiacula {sep-
nezzi. Em. 26. Bib. i. 5. \tena versimm in
nezza* Bib. 12. ) capitello).
nezzi, retia. T. 19, 4.
nezza zuuei, retiacula duo. Rb»
nezza, retia, N. 64, 6.
netza, tendiailas. Bib. 6»
nezziu, retia. T. 19, 6.
nezze, retia. Bo. 5.
d.pl.nezin. T. 19, 3.
nezzi n. T. 19, 2. 0. V. 13, 10.
MÜCCANEZZI, n. (angels. micgnet), g»ucf eit^
tteg, Sltegeniteg, conopeum. Rf.
mnccunnezzi. Tg. 5. mugginezzc. Tr.
muggenczze. F. lfd. moknezze.^yn.46(K
</. moccancze, tonoj^o. Mu Bib. 1. 2.
muozzinczi (de). Bib. 7.
(niDggunnezze. Bib lt. mngunncze.
Bib. 13. mnecinnezzi. Bib. 5.)
FLÜGNEZI (Sliegenueö), conopeum. Ka.
KLEBEiNEZE, n., m/««^ r^/^. Tr.
ZüGElNEZZE, lina (humida). VG. 2.
NEZISMERO s. SMERO.
- NEZZILI, SReftreiiT, tj., retiadum. Rd. Ib.
(necilin. Wn.460»necelin. Tr. netzelin-L.)
77»^/. nezzili, reticida. Rb.
BINEZZCH rwr^//rr.
prnexzota (inan), inretivit. Rb.
BINAZTER, irricitus (wohl irretitus), teutn.u
Ka.; cf. BINAZrER in NAZ.
MZ (cf. NAZZÄ; auch neizjan), SRif, angs.
bnilu, mitlelnicderd. nele, nord. nit, jf. /ens
(leudUJ. L. M. 33. St Wb. 232. Tr. Pr. e. ro,
V. t Pb. 1. 2. Bib. 9,
■• OENIZaNTRMO (?)^ hiulco rostra. Aid. 6.- cf.
neizjan tind nazza.
NIZO. Nom^pr.
NUZ,
MJZ.
Ist es mit dem lat. uti zusammeDZB-
bringen? cC abef auch NIOT«
NIUZAN, grnUflett/ gotb. niatan, angeU-
niotan, nord. niota.
Bedeutung und Gebranch:
niozzan, nti. Rb. niuzit^ utitur, la oio*
zant, tituntnr. le. nioze, uiaiur. Ic. nio.
zcnter, usus, Gc. 3. niozzames, abut(i.
mrtr. Rb. niuz, utere. Ja. unebusko nioi-
zanli, abutatur. Rb. niezan, usucepiue,
Can. 13. niozzes, fruaris, Rd. niozan,
capere (epulas)* Prud« 2. noz, capiebat
fcibumj. M£. neozzen, sumamiis (gra-
tiamj. H. 12. ninzzo, fungor. Sal. 2.
nioze, fungar. Prud. 1. niozzcntcr,
fwictus^GA. nieztenitmOjperfuncto.hc.
niuzzity colit (terramj, Pa. nuzun, ;»(7^
cebantur. M. 29. nuzun vel bantalotun,
iractabanf. Mt{;. niux, sortire (sobolm
armento quotannisj, VG. III. 71. neoi-
zandi, utensilia. gL K. niozanter, f>o/i.
tus. Rd. niozanta, accipientcs (nihil, je-
juni permanentes). Mz. ou niazet mit
giluati. 0. 11. 3, 2.
lUit acc.i
daz er den erdcuuuocher nuzze> co-
mederet. Md.
sie niezent himelisca fuora. X21)Ü7.
niuzct guot Bo. 5*
niezcn dia uueida. N. 23, 9.
mit in uuir muazin niazan, tliaz ha-
best thu uns giheizan, tbesa selbei
uuunna, thia uuir biar scribuDfor-
na. O. V. 24, 3.
ibcr auur oolar mannon niuzitmi-
uan brunnon. O. 11. 14, 39.
iob muaxin mit Iben druton thes bi-
milriches nioton, tben spihari ii-
mer suazan mit salidon niazan. 0.
L 28, 16.
so ntnzis tbu theik zaita, thia froma
managfalta« Ob. 54.
iiiuzit thar in uuara salida tbinseU
O. V. 23, 213.
thie selbup gotes linti thar niaxeot
liobto ziti. O. V. 23, 5.
119
NÜZ.
NÜZ.'
1120
A
tbai niaa^e Indouoig io tbar tfaio euui-
nigun gotes iar. Oi.'92.
thaz uuir ibaz matnmuntl itt ibinera
muntiy DiazeD uns in muateiilieuaon
si gnaU.. 0. V. 33, 30. ; ..:
«Quiniga drutscaf niazen se iümer,
so so ih quad^ in bimile zi uuare
mit ludouuige tbare. Ol. S5.
uuola tbaz gitblgtni, tbaz noz tbo
ibaz giaidilL 0. IV. 9, 19.
Mit gen.:
80 ibu thera beimuaisii niuziat mit
gilusti. O. L 18, 45.
na niuzit parad jses. Ob. 46.
lango niaz er libes. OL 74.
nlaz er oub mammuntefi« Ol. 82.
ibaz se erdricbes niazen. O. I. 11, 8«
Form und Flexion:
Inf. niozan. Prud. 2.
niozzan. Prud. 1. Rb«
niazan. Ol. 93. 0. I. 28^ 16. If. 5, 9.
22, 26. IV. 1, 53. V. 7, 38. 24, 3.
uiezan. Can. 13.
niezen. N. 28, 9. Bo. 5.
(ib) niuzzo. Sal 2.
(du) niuzist 0. I. 18, 45. V. 29, 203. 210.
niuzia thu. Ob. 54.
(er) niuzit. Ra. Ic. Gc. 3. 0. II. 14, 39. V.
23, 213. Oh. 46.
niuizit. 0. II. 14, 39* in cod. F.
niuzzit. Pa.
nuzzit? gl. K. (zu nuzjan?)
niuzeL Bo. 5.
(wir) niazen. OL 29. L 17, 32. 18, 19.
(sic[) niozant. Ic.
niozenL 0. V. 22, 5. cod. F.
niezent. N. 21, 27. O. V. 23, 7. cod.
VP. V. 22, 5. cod. P.
niazent. 0. V. 23, 7. qod. F. IH. 7, 40.
V. 10,. 52. 22,. 5. cpA V. V. 22, 12.
33, 282,-
nlczzciit. N. 47, 10. 68, 22.-
nezant? in ia ne nczant uuizze
cbivUt tbie iudon un^^.era uulst.
Sg. 15w, oder zu ezan?
(Ib) nioze. Prud. 1.
(du) niozzea. Rd.
neazzes. Ib«
(er) nioze. Ic.
niaze. Ol. 92. cod. P. O. V. 46, 102.
nieze. OL 92. cod. V.
niaz er. OL 74, 82.
(wir) niozzames. Rb.
neozzen. H. 12.
niazen. 0. V. 23, 30. 60. 131. 174. 186.
196. 208. 222. 234. 241 258. 272.
286. 298.
nua-zeji. 0. V. 23, 30. cod. F.
(sie) niazen. OL 85. 0. L 11, 8. cod. F.
niezen. 0^ L 11, 8. ced. V. P.
(er) noz. 0. IV. 9, 19. A. Me. Bib. 1. 7. Sb.
(sie) nuzun. M. 29. Mi/;, (k. 1. 6. 0. IL 10,
10. cod. F.
. nuzzun. Gc. 5. 0. IL 7, 22. 10, 10.
cod. V. P-
nuzzen« N. 61, 5. S.
(er) nuzi. Bib. 1. 2. Mx* Sb.
nuzzie. ]Nd.
imp. s. niuz. Ja. VG. IIL 7L Gb. 1. % BL
imp» pLuistzeL 0. IL 3, -2. cod. V. F.
niazent O. IL 3, 2. cod. P.
pari.. neozzandL gL K.
niezzcnde. D. IL 353.
niozzanti. Rb. oiozzanti si. Rb.
uuas. Rb. .,
niozanti uuas. Rb. uuarnn. Rb.
72. s. m. niozan ter. Rd. Gd^ 2.
niozenter. Sb. VA. X. 5Ö0.
Gc 3.
niozzcnter. Gd. 1«
niozin.ter. Can. 7.
neozentcr« Ib. -
n. s. n. niozentaz. VA. XL 493.
d. s. m. niezzentemo. £c
rupl.m. nioza^nta. Mz.
niozzanta. Sb.
niozenta. Bib. 1. 2.
d. pL ni.a^ziintem. Rb.
GANIUZAN, sfnii^tn. Mit GeniUr. .
tes kniezen, profnisse. Bo. 5. .
gniozzen des gidingon« OlL des le-
bannes. OtL-
ibaz si fiiin ginuzzi. O« V. 12, 24.
ginuzun, comumpserunt (reliqtüasj. M^*.
[71-]
127
NüZ.
NUZ. NEIZ.
1128
^ buskinozza, domesticL Rd. RF.
husknoza, curiaUs (deonimjMcp,Z9»
fa.pLhnsgenozze. Mos.^
KINOZSAM. Ra. ) - •
KINOOZSAM. gl. K. 1 ' Z«^''«^'^- .
GANOZSAMI, f.
a. s. dia ginozsemi, collegia ($ensns
repetat corpus). Prud. 1.
UlNGANOZSAMI, /.
in ungenozsami (han ib gesiin-
tot). Co.
GANÖZSAMÖN. consociare.
kanaozsamot. Pa. \
kinoozsamoL gl. K. > , consociat.
kinozsamot. Ra. )
kanaozsamot, sociains. Pa.
GANÖZSCAF und GANPZSCAFT, J., ©e-.
no|ienf(^aft.
Bedeutung und Gebrauch:
consorlium. K. 24. 43. Mcp. 56. Ib. contn-
bernium, Blb. 4. 6. Jo. collegium. Em. 15.
D. II. 318. sodalitas, Prud. 1. 2. par,
Prud. 1. 2. Em. 19. scliola, Ic.
kanaozscafy socitis* Pa. kinozscaf, per-
sociis. Ra. kinozskaT, cliens, Ic
kanozscaf, stationes. Em. 19.
mcnniy unsuprista kanozscaf^ monilia.
Em. 21.
nndar kinozseeffi. gl. K. in ginoz-
scerri. Ra., allrinsecus,
iegelib ubermuoto, der andcrmo sU
nero genozsceftc ne liehet, der i»t
singnlaris. M. 79, 14.
Form und Flexion.
R. i. kanaozscaf. Pa.
kinoazscaf. gl. K*
kanozscaf. Em. 15. 19»
kinozscaf. Ra.
kinozskaf. Ic»
kinoscaf. Ic.
ginosapht ^^2C^. Pinid. 1^
gnozscaphat Prud. i,
ginozscapbt. Bib. 4.
gno.sschapht. Bib. ö.
g. s. genozsceftc. N. 79. 14^
tt. $• kinozscaTfi. K. 43. Rd.
kinozseeffi. K. 24. t^l. Iv.
kinozscaf. Ib. *
ganaozsgaffi. Po.
ginozsceffi. Ra.
a. s. gnozscaft. N. 21, 22.
n, u* a. pL genozschefe. D. IL 318.
gnözskefte. Mcp. 56.
KINOZSCEFFENDI, sociandnm. gl. K.
HERIG ANOZSCAF, /., amcos. Em. 14.
GANÖZON, consociare.
daz ih mih dir genozzon (glctc^ fiedrn).
uuoHa. N. 70, 20.
KANOZZID, par (ohsono). Rb.
GANÖZINNA, /., ©eiioßin.
a. s. gnozinna, collegam, D. II. 340.
[gnozzinne (eine gnozzinne gäbe
du mir). D. III. 52.]
NUZ,/., SRuf, angcis. hnut, nord. hnyt, hnot,
lat nux (das lat. mix seheint gegen den An-
laut h zu sprechen, obgleich auch in Bib. 2.
hnuz, in Bl. hnuzboum steht).
w. s. (nuz, nux. Tr. Wn. 460.)
bnuz^ nux, Bib. 2.
a./r/. nuzzi, migdolas, Rb.
nuzze. M.
NÜZBERG. Ortsn.
INUZBAUM-
NUZBRECHA.
NÜZKERNO.
NUZGARTO.
ERDNUZ, /., €r bnuß, tuöura. Sg. 299. Em. 31.
iubera. Em. 23. Tr. Sal. 2.
crtnnz, tubura, F.
MANDALNUZ, /, gJTanbel.
mandalnuz. Bib. 13.
niandalanuz. Bib. 10.
mandilnuz. Bib. lt.
mantalnuzza. Brb. 8.
mandilnuzza. Bib. 6.
mandelnuzzc. Bib. 4
HASALNÜZ, /., Jg)afelnng.
ha Sil nuzze, ovelinnae. U.
hasfflnuzi, amygdalas. Bib. 1.
HASALNUZKERNO.
^£1Zjan, cf. angels. nätan, premere, näting^
increpatio, corrrptio. Mit nazjan zu vor-
amygdalantm.
1129
NEIZ.
NIOZ— NG.
1131)
glcicbcn, worauf* die Form ganczit, ginc-
zit (s. ualcn la ganeixjati] Hihren könnte
(cf. auch maz und meiz)? sind diese Formen
durch Schreibfehler zu erklären? oder die Sylbe
nez all! niz (st neiz-) zu }csBnl (cf. bcn£-
läida neben bineimida). Ist vielleicUt das
sanskr. nid, vittiperare, mit ncizjan zusam-
men zu Halten? so A&h ncizjan und nidan
einer und derselben VVurzel angchiircn? S. auch
ctiNIZawtemo.
Inf. ncizzan, prinaan, torrendos. Em. 19.
(sie) neizent, damnaHt. Gh. 3.
(er) ncixe, lingual (cf. nazjan), cruciat.
Pvud. 1.
neizze: ni neizze, ilhs ne subjeclio
conterat. Gc. 4.
(du) nejzlosf, offlixisU (andere Hute). N.
43, 3.
p. o. d.pl. ncizzenten, a^ligeritibtis. N. 43,1».
GANEIZJA^.
(er) gineisla, affe^it (iüum aVio pretioj.
VA Xn. 352.
p.p. gineizit, in/cclum (rare coeU). fllk.
(cf. ginczit in naz).
caneizit ist, atteritar. Gb. 3.
kaneizit ist, atlcraiin: lib.
kaucixzit uuitun, coiißciehantiir.
Em. ly.
gincizzit uiiirdit, oJficitMr (corpus),
D. II. 234.
gineizit uuirdit, aUeritur (confu-
sionej- Sit.
kencizzil sin, offHganlur. K. 30.
ganezit (s'icj, aUeritur, Gc. 4.
ginezit (sicj uuirdit, allcritnr (con-
pmom). Rl. 29. Gc. 1. 3. 5. 6.
n. s, m. kioeizter, confecius. WA.
"• <- /• gbinetztiu, confecta. Ja.
lt. s. H. gineiztaz, confecta {forma
viri maciej. VA. 111. 590.
B. pl. m. gitueizlc niornun» moerore
inlerfecli. Em. 12.
a.pl. m. kanuizle, aUerilos. Gc. 8. 9.
In Em. 30. kommt folgende Stelle viir:
mdla causa erat pudoris, ubi proplic-
tae ortH3 date non affectate, kioei-
tas C*icJ, fideiii gentrationit aätcitanl.
ZUA GANEIZJAN.
zua kineizze, adßciat. Rb.
NEIZISAL, n. ^EIZISAU, f.
n. ncizseli, adßctio.
d. neizisale, confraciione, Tg. 5.
neizzisalc, confraHione. Uib. 1.
neizzescli, adfliclione. Ic.
NEIZISALIG. ~ in dero oelzzesetigu
stete, j'n hco ojfflictioms. N. 43, 20:
FIbNIOZeT? attritis (non intrahit emmehu
attritis vel ampntatis tesücnU'sJ. Sb. Cf. fitv
muscet, firnuosolen, auch chnnsjan iiiid
ginoszan; odervlllc es zu ll \j£i gchüceg!
NEZZILA s. NAZZA.
NAZANZENISCO, „azianzenns. Gc 4.
NAZAUENISC, najardiifc^.
n. s. nazarcnisgo, rmzaremts. T. 204, 1.11*
d. s. nazarcnisgen. T. 188, 1. 225, 2 i.wmii-
nazarenischin. Frg. 31. ) rae.
a. s. nazarenisgOtt, nazareaum. T. I84,l.i
NAZARISCHO, nazareus. Ba. (Ncbcnfm
von NAZAREiNISC.
k
i^VTa Sufiix in den Formen ang, ing, iii(
ist, da es nicht im Sanskrit, GTicclii:«diea ul
Lalciniscben, auch im Gothischen nur [derdct
halsaggan, coüum, in Marc. 9,42. scb«itt(ii
«iitstelltcs Wort, vielleicht Compog. biU-ig-
gnn? cf. die Randglosse ustauhans (ptrjt
lux) zu gamaiivida (paratm) in Luc. 6, 40,
die nach Ibre's Versichernng u»ta«bins p-
ficliricben seyn soll] in eiiugcn Vulkfiname
denen auch bisweilen eine altere Form olw
ng sich zeigt (z. B, amahmgi, früher ffino/i')<
vorkommt, nicht als ursprüngliches SulGiiit
zustellen. Seine dem eiufachcn gutturalen S^
lix G (K) oder 11 ähnliche Funktion (Abdia-
NC.
Na
1132
VcrwandUchaft^ Oeicfaartigkeit anzudcu-
clunnt €8 tiuf dieses Suffix (cf. die sansk«
r ki, ak, aka, ka, ika, uka^ aki, de-
iige sowoM srdbst als ädf\, andere nom*
f andere diminniiva ,^ andere collectivat
patronymica bilden) zurückzuführen und
ischiebung ei&es N annehmen zu lassen*
ahtig und mahting, gorfg und go-
stnlingun und atuligun, samahaf-
n und samahaftigua, svntaringun
intarigun, einig und eining, thehei-
id thefaeining, niheinig und nibei-
armicha und arming^ nibiluh und
ng, honag und Jie spätere /s. HO«
I Form honang; auch alang und al-
(welches letztere im Gotlu al« alakjo^
;el6. als eallunga vorkommt)? Kunig
ich freilich erst in spätem Denkmälern,
; daher wohl aus kuning entstanden;
esem kuaing kanp doch schon ei« fru-
:unig zum Grunde liegen (cf. auch ku-
s. Rb.). Vielleicht sprechen auch rau
rnarsigni in Tac. hießir. [Weniger wahr-
ch ist NG aus Stämmen auf IN (sey es
)der blols angehängt )jentstanden und die-
beigefügt (£t dusJn, gilvus und tusin-
gilvo; gizwinilin und zwiniling,
I erst M und dann mich G angesetzt ist,
nliche), so dafs z. B. heimingi aus
erst dbich Anfügung «ines N, dann durch
ug des Suffixea ; G entstanden , also als
-n-agi anzusehen wäre] Klebt als ob
t NG gebiUeten Wörter auf diese Weise
len wären, sondern ^\xr den ersten Bil.
auf NG gebe ich diesen Ursprung; spä«
diese Form NG ^hxi^ Ahndung ihres ür-
s als Suffix zur Wortbildung verwandt
, wodurch die Ableitung ,der sfibst, fem.
rben dur^ ung;^ lerkl^rlicb wii;d.,
»r Flexion txiit immer das G he^rviNr; am
es Worts erücheint aber neben NG nicht
\ sondern auch NCH, NH. Ob die For,.
if'ung, ing nur Umwandlungen des Vo-
in ang sind, oder untereinander uAd von
r^chieden sind, ist schwer zu entschei-
>ch bezweifele ich das letztere; cf. ii.pr.
.- bu-lsDc neben, den gewohälicfaen Faraaen auf
int,'.», ß. autiilc, das altniederdeutsche ver.
ackag mit althoehd. friscing, samnang mit
;aäiati'UJiga,lutinga. neben den gewöbniicben
Fomita auf tiniga, z. B. Uudunga; jcubi«
* luD^a .{mducliUiJ nebeü acubilinc^ xiiifo-
ra^isaingu liebeu unforot/rissungu, farin-
' :gün neben farun^un, tarningom neben tar-
nunkum, chizilinge n^ben chizilunga;
auch zeigt sich im Golfa. (aulser den Völkerna-
men, die aber auch nur die Eine Form ing bä-
hen) kein ing und ung. Das nordische ing
acfaeint freilich gegen ein ursprüngliches ang z«
spretbca« • Auch ist nicht zu übersehen^ dafs
schon im Sanskr. die SufGxe aka, ika, uka
verschieden sind, sa wie auch, Jafs der Vokal
vor NG schon der Ableitüngsvokal des Stammes,
• dem' das Sußix NG angeiugt wird, bisweilen
aeyA "kann. Ueber die Form ling, statt ing^
in solcben VYörteni, iu denen das L nicht schon
' t;um Stamm gehört, s. Suffix L.
ANG kommt nur in honang (statt des altem
banag) Bo. 5. Mcp. N. Org. itnd in dem
' n.'pr. butanc vor. Auch im adj. alang?
ING (angek. ing, altnord. ing). Ich nehme
hier auch diejenigen Wörter -anf, die ling
statt ing (s. Suffix L) 48uffigiert haben.
iubst, mascuiina: efasiling. ediling. aftar-
iing. amerinch. amaring obintinc.
tfmpilin'C' engiring. arming. iunge-
lirtg. weing. wehseling^ winding. wen-
^d^ling. 'Wurstreling. wisiling. ligi-
- rinc luning. muoding (muodinch. N.).
' m'Ahling. iamundiling. messinc. bu-
^f^et'inc. puring. parlinh. budeming.
' h'osiling. pusiline. breiting. preci-
• ling. phafaling. f iderinc phenning,
tp-henling« fioring. fierdeling. giwis-
firinga. friscing. fusliling. galaling.
clia4n«rling. ' cheisarinc cbenninc.
*fensinc. garding'('tts). chebisiiinch.
gerolding. chisiltng {-eh. M. Bib. 2. 5.),
«huoelinch« cotinc. gormaring. gren-
%ine. *gruzzi*nc. chiininc(-ch. N.). cliun-
' • iniling.^homcli'n'g (-cb. N.). uochu-
iheling (-eh. Sal. 5.). niwiquemalinc
(-ch.Sal. i.). zuochomeling. hliumen-
[72 1
1133
NG.
NG
1134
ding, herting. harinc (-eh. Hör» Pr.
T. tWn. 460.). belbeliac. kcrling. bint-
vine. hofetinc. (faofinac, obolos. gLK.)»
boltng ^a<(^,?^. bangerlinc. buorUng
(-eh. Can. 10. 11. Bib. 8v 10. la HL), bu-
stDg. tongcning. trvblinc. rebanning.
feorrebining. lamflelittg. meniring
(-cb. Wb. 460.)» xubaliBC. xuinilinc
(-ob. Em. 32.). sarling. scetiing. acc-
rilinC) acerniBc. seilline (-eb. Wn.*
460.)«acBbiHnc. acuz cl in c. stekk eting.
atarilinc(-cb. VP.). aicbeling* silbar*
ling. »naaideling. lantsrdeling. sniti«
Hnc (-cb. Prnd. 1.)l snurrinck Priid.3.
Wn. 46a
Hieber auch die n. pr*: ebfnc» ehnrinc.
agarine. egipetrne. eziline. anninc»
aaolfing. adalinc» alborfncv antiocy
•ntinc. ellincr illin-e. ulinc* eilinc»
alpine, eniinc; imminc. ensteÜBC.
oning. eininc angine, irfine» »rming»
irinc. urine. orlinc. ostrolvinc. ez.zi-
linc. wagii>g. wabbinc. wabaninc*
wicbing..wattflinc. wiialinc. wiedinc»
walling. waliining. wilcbing. wilzinc
waninc. wtnina wanzine. w^lfing.
walzing. waringts» wiring. wirding»
wasaing. weztng. Iriiping. leffinc* lal-
tinc. lollinc Icimine. liulmarinc. len-
tine. lanzinc ramminc. rammilinc.
ricbiacr willipicbinc. ralinc. ruching.
rimcding. rifing. redilinc riutine.
rlatiline. roling. remanincrem-phiBc.
meaaing. Hie:tting. pcramuoting. mu»-
olfing. »l»nFi>unling. getamunding.
bazmnntiBg. liermuBtiBg. marcbiue.
morinc. raebtingr meiBinc. noling.
nuspilinc noa-sinc* niding. nandin^
naozing. balding. pacKing.. purehine.
pirchiuc. bersininc» perolfing. ba-
binc. poioplnc» pichilinc» bnccbinc.
botinc. pariBundinc. puzinc. pozinc.
pusilinc. pisinc. bisainc. briiniBC po-
lasinga f/J. friding. faffing. filinc.
i'iissific. duriag. Utliling. trnlline.
tatliBg. irutlinc. denine. tanching.
deozi.nc. teinine. ianninc. tbeotinc.
trosafag. trn'aing. cbolinc cbiemioc.
chozzin&griubinc. kachinc GbntiBiigi
cbrezing* cbnewing. ruadifac. balbin^
breotinc. bnnine. buling. boring. kaiD.
minc* bmnling» bertinc. belfinc hngi-
perting. botting. smaring. scroiinc
apeicbinc ateinine scerzinc. stnbiiic.
sibiiine* zezidc. zulltBc und die Gt-
scblecbLs- und VdksnameB uffingi. albiigL
asdingi. otbingi* mcrewingi. guntba-
iingi. iburingi. Ihemingi. rcmdignl
Biaraigui» cbarlinga. babilinga. Von
diesen und abnlidieii fiom. prop» stamam
die Ortsnamen: aiinga* agnringas. ailiii>
gas. allingaa» ollinga. ellinga. alamaa-
trnga. utlinga. isininga. asGuntinga.
utlinga. ezilingff. ericbinga. antpi-
ringa* oningeui eningas. ehrnga. alpe.
sittga. eicbeldinga. ebnring^n. asol-
vinga. nlingen. endingen. agamotta-
gas. auwolfinca. erilinga. enslilinga.
antberingen. laamanBinga. usingei.
eribedinga» undinga, ntinga. ascalia-
gUBU osiermundinga» uatarlinga. er-
kipetrnga utid egipetinga. eminga. oit-
rolFingen. wincbiliRga. weibeHagii
witergingaa. witartingaa. victarlia-
gaa. vrtltinca. wurmirfngun. wates-
drngun. tvilcbrngen. wittinga. wil-
zinga. walasrngaa. waltiningun. wel-
lengen, willimundinngaa» wesaingWBi
wenliÜBga. wtiliricbingun. winterfn*
linga. wibrcbinga. wuldartingas. wnl*
filinga. wernidlnga. wernaringun. vir*
naningen. follinga. lahcbingcn. Inli-
linga. leihilinga. lonebrringa. liupdi*
bingum» liutfridingas. tendinga. lef
finca* rupiliuga.- rorchinga. ratalin«
gUB. rtebclrnga. rruttlibga. rnodiDio*
gun: rudolfingen. randodingen. antir*
»arcbinga. niHDlingeB« münolving»
magbingaa. meringa. mecbingon. meck
tingen. masgiBga mumolvingai. fli*-
zingas. merebeninga» marebeiiagiz
Bidiinga. nuspiliBguli. BOfdwiBga.aor-
dilinga (SR^rbUngeB). piralinga. pili*
ringas» bileb.eriil.ga. biribhinga perii-
L35
NG.
NG.
1136
gen. bar1>i«g«iu berseling^n« bürkhin-
cas. aribertingas. heribrebtinga« gum-
pxebtingen.beilingeo. puailingas, bo-
aelifl-gcti. bircbinga. preitcring«. bis-
6inga. pi8i4iga6. baldingeiu bocbinga«
poiiBga. bueÜAgen. bersininguo. pe-
rahtHiuotingaa. peminingen. pattin-
geH. plai4inga. bndilingun. pasman«
diagaa. bazinaiidi«ga.pisi<igun. pasub*
hinga. brunning^n. fridinguii. faringa.
filingag. Taffifiga. fÜi sinisga. fiskinga.
f-r4gi6«iiiga. frisinga, fri^ingin. flurlin-
gen. talamazinga. daxiinga. tebinga.
iuginga. ^iermnnting-en« traubidinga.
tuziUnga. tuüiliaga. tbancliinga. den«
«bilinga. iHoiuaringa. torointtOtiDguOi
tulingas. deoiingBR/ tanningas. tau-
tinga. dufinga«. tuoteUngun. tuttill-
ningas* dagolvinga. tr^ihtinga. tuor-
inatinga. tagawin^a. tr4>84nga. dainin-
gii8. cachinga. gisinga. eras^ilvinga.
gabtelingen. g'ea^ibin^a. coiniri^^hin-
gun. cundiniugun. chieninga. gel-
tinga. conningas. cheneinga. coznin-
g4i« g'TU'Oniiigun. cbxesinga. clirez-
aingun. cbnewinga. gut-inga. hegilin-
ga« lieteliaga. kuninga. unbolzinga.
hoiting.a. hiolzoclioga. gunth^ringun.
gluringen. gotemon^dingen. cbupptnga.
gjriesinga« bunlingan. hiltaninga. har-
bcittinga. hollin^un. bohingon. hegin-
gas« hahbingnn. baoliingas. s<:irilinga.
8cr4>xinga. scartilinga. aibelingen. stio-
zaringas. sutininga«.' svamnndingo.
alattinga« stiotzeUnguiL awaningas«
. aickinga. «itinga. sisinga. «peichin-
.gas-acarzingas. storzing'J. 6iaiDga.8nu-
• -fdixiga. 8tr4ipinga. zumminga. zullinga.
Ct. auch bodincam Y^amn^/ii;) u..ein4ngia
»(losel). . } •:■ -.i
subst. fem.t Inttaga^ iiri«diii'gji».\g<OTingL
heiiningi (auch fuw^l*.)j
subita netiir^7 h«iniing.i (auob /iem.).
4§d/*i tttsing. einittg. tb/eiieining. nihei-
Adverbial gebrauchte Flezioneii,. wie nnaer lingfif
rficfting^: iialingun* arawingnn. aidin-
gnn. nbarwintelmgun. tinwaTtagon.
unforawisinkun, u n Tora w isain ga.tnar-
ziliiguii. blintilingon. faringan. ga-
liingun. ehrumbelinguii. ruekilingun.
halingon. farningnn. saiBahaftiagun.
atalingnn. stulingiin. atuzzelingan.
suntaxinguo.
DNC
in den nem. /7r. .ad.a4unc amalung. atonc.
erdun^g. eolune. -ilsanc. waliung. wiz-
zung. lirn-ung. nibilung. piUune. plio-
4iunc. hx)rnuinc snellunc tind den Volks-
nameo: iuthnngi. tru-tun^i. greuthungi.
Hieher auch ornongus, naturalis ßUus; cF.
altnord. bornungr; auch bornungCSefiniar)
und fiordunc, qnadrans? — Aueh sonu«
Catarufig'Os in HUd.; c[. allnord. fedrun-
gar, fpaler et nqyoteä.
mtbH. fein, auf unga (auch in nnge, nngi
abgeschwächt) vonverbis abgeleitet, und im-
mer starkdeklinierend {aufscr in manungen
^tL s.J bei Win. II.j: uobungii« uobe-
xnnga. obarunga. ebeaun^e(D.UL464.).
aht'Unga. dhtAinga. egunga. auhhunga.
atamunga. offenunga. abcrunga. 4»f.
fcunga. altasiinga. eliinunga« ilunga.
emizigunga. impiiunga. innelunga. ei-
nunga. atiazun^a. entunga, gaantunga^
fexeRtunga. antharunga. er'Un^a. ar-
iungü« ubaraxbei^unga. ajrgerunga. ar-
parmunga« arnunga« lAdexunga. ordi-
nunga. ciseunga.
|(iiazttnga. iuweznnge. iehunga. verie*
Jinnge.
viderunga. wifiunga. 'wahliunga, naht*
Mrahhujiga. •wahtung'a. wuecherunga.
wahs4jnga. wi^hunga. \veh8eliinga. win-
chunga. ^inchizujiga. wintunga. wan-
talunga. wotunga. wadalun^a« weve-
runga. walzunga* welunga. arwelunga.
. «rüJIunga.'wimizunga.biti^a nunga. ana-
Mranunga. wonunga. windemun|;a. bi*
jwarunga- wernnga« warnunga« arwar-
tunga. unirwarlnnga. werachunga« nii-
cbelwerchunga. werdunga. anawer-
fuDga. wirJirwerfnnga. wirsixiinga« wi-
aunga. aruascnnga. verwazunga. guis-
[72*]
1137
NG.
ISG.
1138
SQiiga» wis»gttnga, opbcTwixagonga»
Mrizanunga.
labanga»8naligvnga. laatronga. lahnnga»
lachenunga. lichisunga. gclichesnngu
lihizuDga»erIehn,iingn. ferlougenanga.
lochanga. lobiiunga. ladonga. leidsa»
munga. leidegu»ga. leidunga. leida-
zunga. liudasga. ellendunga. leranga.
lirnuBga» gelirnunga. lernnnga« lo-
sunga. sellasuQga. irlosunga. tistisun*
gaw lusturiga. lirgti»unga.
ribunga» irreehunga. rahhutvgar rech-
Aongi. rehtuirga. rihtangi. rahunga-
libunga» redinunga. ratunga« ratis*
cqnge. ritemnga. rafsuns-a. irraFsunga.
TamuBga. rammilnnga. rumfunga. ren-
nanga. rii.ni|nga. runezunga. reisunga,
TQatunga. Festunga.. r^stunga.
mnasnga. machaaga. lustmachanga. ma^
nigmachanga^ natmachttnga. heilag-
maci^unga. atankmacbungav roctemuU'
ga» npidunga^ farmidunga. gamietunga*
mcldiinga. farmeldunga.. manunga. Far-
jRanunga« »ue>inanonga. minnivunga«
metnirnga. bime^nnnga. mangelunga.
maadunga. mendHunga. maruiiga. me-
rH»ga. marchunga« under marchnnga.
cnotmarchunga. martirunga. murmu-
liinga, laurmurunga» miscunga. gamis-
euRga. miskelunga. mastunga. mezun-
ga. widarmezuBga. gBotmezunga» mit.
zunga«.
neihunga^ nidarnnga. netigunga. naffc-
znnga. nemnuiiga. abancmonga. aoa-
nemnnga. teilnemutiga. hant-nemunga.
nioaunga. nruwanga. nuzzunga.
biiunga. bellnnga. bildtiaga, kaptiriiinga.
parzunga, parrungK pinunga. erdbi-
b^unga. bibii»ung.% bagtiRga. babunga.
bauhaunga. kapittgunga. betun^ga. be-
talunga. beiiunga. bietunga. zuobic-
tunga. bezztrunga. grp«zzcrunge. ptc-
ohuDga. pleccaznnga. plaztinga. fram-
bringufiga. caprehhanga. Forabrilnnga.
predigunga. breslnnga. brastunga.
jfahunga. willefagunga. Fatnnga. nnafal-
liinga. bifaltunga. Falziinga. Farunga.
fttorQnga^faaconga.fe8tiniiiiga.ra8tni.
ga? piFolabanoDga. ftHunga. fiadungi.
bifiadunga. firmiingii. pklanzunga. fle-
buBga. giflebtunga. Flegilanga. fli.
znnga. Fluocfaunga. foUunga. folgungi.
Botfolgvnga. fordarunga. forseaaga.
fragunga. antFragiingaw ralFraganga.
antFristunga. aBaFristunga. Frowehn-
ga. Fromunga. duruhFrumuaga. fuot-
rnnga. Fubtin«nga.
gabuDga. chacbizunga. gclUuBga» [er-
geltunga. giraunga.. gcrunga. danake-
runga. ebcsligUBga. ginuaga. chie*
suBga. irchiesunga. chorunge. bicbo-
runga. cbiwunga.cbizilunga.clagungau
clafunga. chleinunga. cblingunga. co-
chunga. CQStunga« bacosunge? (ist es
iicboaunga?) (deUramentä. L.J. irgra-
bunga. granunga? grcmizunga. griaun^
ga. cbruzigunga.
cbumuBga. quiobilunga»inquednnga.un-
tarquedunga» wLdarqueduBga. cbelan-
ga. queliaunga. ,
blobunga. hlaaunga. losinunga. hroFun-
ga. breinunga. hwarbouga. umbihwar-
bunga.habuBga.te»lbabBBga.haFtui»ga.
hasinunga.^ batunga» umbihalbunga.
balunga. bibalsunga. bantalunga. har-
tuttga. bazzBBga. bellsunga. belisa-
nmnga. heiloBga. heilazunga. heili-
gunga. ptbeizunga. beriunga. firbe-
runga hiwuugii.aambiwunga.hohunga.
buagunga. bogezunga. bnoraunga.
damCunga. FardamFunga. Fardamnongi.
doubunga. gitauganunga^ crtcilunga»
tcmparuBgatdemcnunga. »aadahtunga.
dcnnunga. tarunga. nntarunga. dibun-
ga» tileguBga. firtilegunga. tobunga.
tobazunga. dolunga, douarunga. dra-
ka8unga.trabluDga. tradunga.drauDga.
: {;adraig.unga.t drawmnga. dreschunga.
Irophizunga. Ümruiiga. druunga. ioa-
chunga. tBrnalanga. twerdttnga.
zarluBga. zebanunga. ziluiiga. widarzeL
lunga. gizamunga. zornunga, zurnunga.
zeigunga. zeicbantinga. bizeichinnnga»
Forezeicbeniinga. zim^prnnea. zuntun-
139
NI>.
ND.
1140
ga. iniuntungak zaubrangar kinnga Qs.
ftiohanga?)* xwiaebeniinga. znifalungn«
•abhunga. segunga. sagnnga» aalbunga^
aalzunga« samanunga^ gasamanunga^
BO^t^amaniftDga. wibsamannnga^ spc-
hunga. apanunga. spentunga. witspen-
dunga. zuspiluQga. apiunga. uahsp^vc«^
ehuivgarwiaspracbunga. apurunga. spu-
risHOga. scaffunga« widarscaffunga»
acerrunga. scowunga« anascowungxr.
fQroscowuttga. heilscowunga. scidun-
ga. antaracidunga. ununtarscidunga.
aceidanga. giacaidungaw uniarsecidun-
ga* sceltunga. ascorunga. scernHngaw
actmonnga» biscirmunga. gcsgizunga?
zu f.? ansculdigunga* acrefunga. sctiir«
tunga. scrodunga. scuntunga. eralan-
tanuiiga (Otl.)* ingeginsCaiitu»ga. ia-
geginatanunga. atatunga. starcbunga^
aliftunga* stehhunga» atcbnuaga. z.i-
atoraDga« stornunga. atöuunga. ato»
zunga. anaatozunga. strebunga« atFi-
dunga. anasehunga. seatunga. bisen-
guaga. santungi, sinaunga.ufslagunga«.
alagazunga. erslahunga« hantslagunga^
slibtunga. beilslihluiiga. geslieznnga»
slizzung-a. bismarunga, snephczunga*
snizzunga. snuzuaga. soffuaga. aolgun»
ge. auochunga. rrsuochuuga. auftunga*
auntarunga. sauedunga. suilizuaga.
ferauerunga. suigunga. anigeluagü
auinunga* auiatilunga»
Auch kommen einige subst. fem. ohne daa
Suffix A vor: afferunc. banhnunc. Is. ar-
nunc, scftwunc. K. werdunc. gl. K. u. Ra.^
Hzzitunc. gt* K. u. Pa» kriatkrimmung,
gk IL risamlnibeftung. IX fluohung, A.
-acrauuae. Sg. 913. aceliunc. Em. 26. wk
zinuuc gl. K. itawi^zung. Can. 13. biacir-
innh^Bib.5. wafnung?M€p. 8teinuiich.Ni.
lal in featinunc^ vigax. gl. K. auch eia
odj. auf yng^ anzunehmen?
Dieae Bildungen mit N6 zeigen die A»-
naboM eiaeaS« Skifiüxea nur ia zebaningativ
D,]NT.
1. AUeitnngaaufEx. — Mit Sicherheit iat ea nur im
part. praes. anzuerkennen, wo oa auch vom
Sanakr. [im nom. (imi Abwerfung üeti T.)
und Q€C. Jw, n^m. und ace. daaL und nom.
pL, als^ in den cas., die ktimef die vollste
Form der sanakr. nömina zeigen; da aber
in compos. daa part. nicht als ant^ aondera
als a t erscheint, und compos. die Grundform
bewabiren, so ist selbst schoa utv Sanskr.
zweifelhaft, ob ant das ursprungKcbe Suffix,
* oder ob N in ein ursprüngliches a t eingesehen
ben sey; eben so verhält es sich mit mat
und mant, vat und vant'], Griech.i Lat^
Lit. [masc. as (aus aula), aee. aniii fem.
anti] aufgewiesen wird. Das ursprüngliche
T ist, abweichend von der sonstigen Laut-
verschiebung, im Gothr nicht zu .TH., scm-
« dern zu D geworden und im AUbd. gewöhn-
lich T geblieben; nur die ältesten Quellen
gl« K. zeigen fast immer die dem ahd. re-
gelrechte Laulverscbicbung zu ND [dock
kommt bei ihnen daa parf.. praes.^ nur ein-
mal mit consonantischem Auslaut^ (in wi-
dharruzaat, wotür die mit gl. K. gleiche
Quelle habenden gl. Pa. widbar? uzzand
^d mit Abbreviationsstrich^ alse aW -der
oder di zu nehmen^ haben), sondern immer
mit der Endung I vor, z. B. wahsandij^
und nur Pa. Is. zeigen MD neben NT auf;:
unter den späteren lindct sich nur bei Aid. i^
(woslaadi.) D. II. 284 (ilendu) D. IL
316. (undenda.) SC. (athmonde.> SF.
(uuieheadun.) Gx.. (»echcnoude > W.
2. 3. (wachenda, wachandi.) in den we-
uigen bei ilinen vorkommenden part. praes.-
ND, sa wie bei N. Mcp. neben NT auch ND.
Im unflektierten Zustande end^gk daa part.^
praes. gewöhnlich auf I (auch im Pluralv
z. B. wihanti warun. Rb. wernendi^aint
gl. K. fareat wankonti. 0.)^ nur bei Can»
4. Gh. 2. 3. H. Hov gl K. Le. 4. Pa. zeigt
sieh auch ein schllefsendea NT in: wenantr
haltant, helfant,. accffaat, bibint,.
widharruzzant, ribant, pcrant, piz-
zant, fehtant. Die zu Substantfiveu und
zu nom. pr. gewordenen part. pracs.^ (hei-
laut, fiant,^ friuRt, eigant, augant, w.i-
. 1141
ISD.
ND.
1142
jant, 'waliant, wirant, Iierrant) Uiilcti
aber immer censonanUsch aus. Die pari,
praes., die im den verhis alarker oder 1^^'
aeWacber Coftj. geboren, behalten A vor
dem NT, x. B. wabsaati, vireganti» bi-
wintanli, biMrellant-er, wallantes, wiu-
nanteri weriantOy ablauli, uhbizanll,
illanti, girrantemo, mir Bib. 7. Bo. 5.
Can. !!• Ct. 70. D. II. 282. 325. Ec Gx.
Mcp. N, Prud. 1. SI. W- babcn E und Gu
55. La. 10. D^ M. 0. T. Is , selbst (bei er-
ster adiw. Conj.) gl. K. Pa. K. R. Rk. IL
nufser A aueh E vor NT^ x. B. ezienti,
wahsenti, wof«nti, ileaii, errcnio, ou-
g«ndo, vi'entendi, Mraldend^o, \yanen.
de, intwifaslenli, wacbenti; bisweilen
acb-wächt sich A auch zu I ab, z. B. mez-
zinti. K. winninter. Ib. wesinta. A ir-
vurginte. Ar. 4. redinti. Bib. 12. rau-
Cinten.Per«. f4iarinti.I]. Auchnemunia.
D. 11. 352. Die zu vcrbis 2»* schwacher
Con). gehören, bebalten ihr ö vor NT, z. B.
aba^-onti, agisonAi, ahtonti, ostanonti^
fiffonti, giafaronti, opfaronti, alti-
nonti, afalonjdi, atamontiu, andonde,
arinlonte, ebcnondo^ innonto; in Bib«
1. 2. 5. 7. Can. 10. IL 13. D. IL 342. 346.
£b. Gc. 1. 3. 6. Gh. 1. % 3. gl K. U. 1. 3.
M. Prud. 1. ßal. 4. Sb. T^. 5. Virg. zeigt
sich auch U, z. B. gepanunl^r, iagunte«
elliaunta^ w int unten, wcidinunton,
wadalunii«, winsuntar, »veipunlo«
wadlunto. Die mit vet^is 3**^ schw. Conj
3LUsammcnhängendcn jMrt. praes. bcballeu
ihr ii vor KT, z. B. altenii, erenti, fra-
gen<di; bisweileji audi A« z. B* warmanta.
Prud. 1. frakanie. B. Da mehrere scbwadu
•conj. verha nach mehr als Einer Conj. ge-
ben, so läfst .sich der Vnkalwechsel nicht
immer genau bestimmen«
In der liedentung eines genmdii nder zu
adverbialem Gebrauch Cügen jdie parU praes.
ein O {instrumentalis? J an« z.B* «zii&anto,
wabsindjO,walzanto,Aiobeudi>^Aht«nto,
ahtonto, ebonondo, innontn, ougiendo,
ilendo, giarnento, werianto^ wab^ndo,
weipunto, wadlunto., welche Form mit
dem nom. sing. masc. ffrrcnto, walden-
deo» atamanto cic. nieht verwecbsek wer-
den mufs.
Mit dem Suffix I werden (wie andi mu
dem part. praet. pass.) subsiantiva aas dem
pari, praes. gebildet, komaien aber nur in
wenigen Denkmälern vor (einige sind auch
wohl nur als pari, anzulöten ).<: winaandl
(vexatioj, inlazzaudi (frngeiUtasJ , dcil-
ne m a n d i (parsimoniaj, f i r n cm andi (Wer-
iusj, niu6 enii (nisMsJ, kbnebtkiperandi
Cpuerperium) ^ faluu^iendi {crepusetslumj,
flouerendi {cansolatariumj , wentendi
{diverticulum) i rotendi (ruborjj rogenti
(kiccusaüoj^ hr %di[<k\\A\{clamorJ, kepandi
{graiiaj, picUpanti (inciiameniaj, sVii'
zandi (severhasj, soahchandi (peiulan-
iiaj, suuelkhendi (fiagorj. gL K.; einige
von den hier aus gl. K. aufgeführten kom-
men auch in Pa. Ra vor; aufser diesen ve-
santi {MihslarUiaJ. Gh. 1. 2. 3. N. eow^
6anti (e^scntifi). Re. farmanenJti (aspet-
natioj. Bb. farlraganti (tolerantiaj. IL
»rolcbnonti. Pa.
Wie die part pass. werden auch die pari,
praes. mit IIb componiert; bei einiges di^
acr Compositioneti ist vielleicht das pari,
pass. mit zugefügtem T anzunehmen, wie
€8 z. B. deutlich in gicozantlib. Rb. ne-
ben gieozanlih. Rd. steht; oder auch der
inf. mit aogeCigtem T. unzaagantlih. fik
ungawententlih. iL ttnarwententlib.
R. wofantlih. Ra. willantlihbo. gl K.
tJiuruhM^onientlihbo. gL K. werentlik
Bb. weravantli^. Rh. weaantlibo. Gk
1. 3. unajrwisuntlih. £m. 19. iinarw«-
niandilike. D. JI. 347. unarlajibantlik
R. Ra. Pa. K. Da. unlihjiantlijL Pa. Ba.
^L K. unzalosantlijbo. Gc 3. «narre-
icbentlib. jGd* .u^aarrahbojniliii. Hart E.
Gh. 3. Viif. M. Bih. 3. Sb. xinkirefsent.
Jih. ^L K. Ra. /ijrmanoiitlih. Gh. 3. mia-
no4)tJih. Pa. R. gL K. nnwidarmeziaat'
Jihho. Rb. uoarnesantlih. Em. 19. «b-
puantlih. gl K. Pa. R. Ra« patrentlicba
Ja. perantjih. gl. K. Pa. kapjukantlik
gl. K. Ra. pttLenXliii. R. uarptttentlik
143
ND.
ND,
1144
R. pringantlih. Ra« br»stenfIihlo« Pa»
uninfindantlib. 6c. 8. angifaldaatlih.
Rb.iinarfarantlih.R.darhfarantUb.gI.K.
Pa. Ra. zefarantllb« K. pifelabantliho.
, Sg* 70w unzirganlllb. Can. 1. trnkicbia«
santlfb* Rb. ancbnndentlib. R. anali-
aentlibbo. Rb« bweravantlib. Rb* un-
gihweravantlib. Ra, g}. K. pibahant-
libo* gL K. Pa. Ra. biafaninh. gLK. Pa,
harmentlibo. Pa..giheizanllib. Ka.gl.K.
belfanilib. Ra. gLK. ungahrorentlib^R.
angahorentliL Rr X« nnfertragentlib»
N. IL uncatracantlib. Pa» dolentlib. Pa.
Ra. gL K. nngadolenllib* Pa. Ra* gL K,
tretaiillib.Rb« terianllib.gL K. kaduun-
ganllibhe* Rbr an&uifolaalliko.Da. so-
acntlibho. gL K. farsebantlib. Ra. ki-
aekantUh. Can. t. forakasebantlibho.
K. anaatantanlUb. K. fttristantlib.. K,
faratantantlib. K. unfarstanilib. Gc 3%
«ngiscawoDtlih. gL K.
Aock Ceinposilioii »U beil? m uawi-
zantheii, forawizanlbeii? oder ist T
eingescboben? cL wizanheit, farloran»
beii etc. — - In leben lig. T. VVm. ia^ c»
Mich mit ig zusammengeaetat.
In allen übrigen Wörtern, die in der Ab-
leitnngssylbe auf ND, MT ausgeben, ist ca, ob-
gleich ea auch ein, wiewohl aelten gebraucblear
lanskr. Suffix anta giebt, und die in der Fle*
xion griechischer und lateinischer jtomina heM
vortretenden nt auf ein SuFGx MT hinzudeuten
acheinen (cL auch das Is^t-^ -und-, -^ient^ und
das aanskr» vat, vant, mal, mani), bedenk*
Uch, MD, MT als BildiMigssuflix anzunehmen
(im Golhischea kommt nur uibandus vor).
Einige der so auslautenden Wörter sind irii*ht
deutsehen Ursprung» (z. B» belpbant, gigant,
iachant), andere können part. seyo, wie
z. B^ talondi. gL K., bei anderen kanik N
eingeschaltet r cf. tugunt mit tugathi, sa-
inaat nüt goth. samalh, oder T suffigiert
(als Ableilungssuffix oder als unbedeutender
Buchstabe), wie vielleicht in hin out, fopnan-
' tigi) zuiront, oder T ganz unorganisch seyn,
wie z. B. in lanchunty ilia^ Die Worter, ia
denen sidi ND, NT in der Abteitnngaaylbe
zeigt, sind:
Mubst.^ abant (abunrt, »benfy abont), alanf,
inula, »laut (alunt, alont), olbenta,
capiio, cilant C^f[an)e)/ wibunt, wisani
(wisunt, wisint, wisent), weisunt (wei-
aont), elsunt, beHvi>t(?), jnguod, in*
gunt (togent, int), hliumunt (hliument,
hliumint), la»chunt, leidnnt, arandi
f^i7J/ftfr//£rj^, arandi(aFanti, ar4nt,»runttt
arnndi, arenti, arunoti, arendi^ arindf)v
mandaUun^ talundi (talondi), mnrmcntf
(murmunto), mammunti, mammonti^
mammenti, manmundi, maumindi, ma»
. fnunti, maminti, meihmiti; alta» mad«
mund und dessen Ableitungen mammuR*
tigi rnid mammnntAn, so wie die Ablei*
tungen olbentari, wabsmuntigi und uf»-
hliumuntcon. Hiezu kommen noch asta*
noadrgLK. nordanondi. gLK. obanenti»
O. Em. 13. uzononti. Isv fornonti^ Pa»
nidinentL Bib. 5. und die Ableitungen
nordanontie, Ra. obanontig. R. Ra^Rbw
Ja. k. gL K. Par H. (oba»entig bei 0. Tr
Virg.) uzanondic. Ja. (nzanentig. Virg.)
fornontrg und fornondig. Pa^ Ra, gLK»
Virg. (fornantig, fornandig. R. Pa. D»
IL 340. 347. Virg. forn entig* Bib. 1. 21
5. 7. M. Prad. 1. Vrrg.) nidenantig» D. If»
346., an welche sich noch anschlielsett; in-
nantig, aftanontie, aftanondic. RargLK.^
(afternentig. Brb. 7.) und hrntanoatic
Ra, Rh. Bnd die von ihnen abgeleiteten 9filtsi^
obanontigik K. Ja. Ib. Rb. Rdr (obanan-^
tigi. Ja. D. IL 3td. Ko. 2. &• obanenligr»
obanenrigi. Bib. 1.2. Ib. Prud. 1. T. Tg. du
Sb.) uzancntigi. RL Gc. 6. fornonligr,
fornondigi. Rb. gl. K. (fornanlrgL Rb»
Bib. 2. M. Sb. fornentigL M. Bib. t. 3. S.
6. 7« Can. 10. Gc. h. Sb^) nidanentigk.
Mu.^ M4. Bik f. 2. h. Sb«; ancb aftanen-
tigi? [Diese als Compoo. mit antr, enti
(finis} anzusehen, verbietet schon die in den
ältesten QueMeu aUein gülitgc Form onli.|
Auch zigelinta OPfl) und der Volksnamen
burgundari*
1145
ND.
ND.
li
Adjectiva*. arandl (ar«ndi^ afcrnt), mam-
munti (mammonti, mammenti).
Adverbia [cf. den Uebergang des hwiioa tai
liwilont; das von Grimm (Gr. III. 2l7.)
angeführte einzent i&t zu sireichen; der
cod* hat einzen]: enont (enii6nt, en-
n^nt)) hinon4; (hinnont), nahunt (jie-
heo nahun, nahum)| niuat, mittunt
j(n[iitdunt, milhunt, mUh^nt, mii-
thont. midtunt, middunt, middonli
middonti i^bea mitlh^in, raithon, miX-
. tun, mitton^ middon, niid4>n; auch niil;-
tundes)^ zuixont (zuirent neben zui-
ron, zuiro., zuiror)^ samant («aaient^
samint neben s^man, «amen, samiU
sam^t).
Zahlwort: t4i«unt (Xuseat, tuslnt) und das
davon abgeleitete dus endig.
3. Flexionssttflix für die 3^* ^. pl. prae$n ind.,
aanskr. antl, lat. MT, goth. IND/ (Das ab-
vreichendc .goth. D xmd T verhält «ich eben
so 'W'ie bei pari, praeß.; ND kommt in hlu-
tend, irciscond, rautilond, forond bei
gl. K., in sindun bei Is. und NTH in rjeüi«
nonth bei Virg. vor.)
Die stadcconjugierenden verl^a und die verba
!**•' schwaclier Conj. bcliallen A vor NT, z. BL
(sie) -ezaui, wahsant, wiutant, wintar-
rant^ teriant, arle.kl^eanL Abschwachun-
gen dieser ANT zu ENT, INT, ÜNT, ONT
(einige der schwachcenj. ENT, INT, TNT,
0^T lassen sicli, da die schwachcon). verba
oft nach 2x>der 3 Conj. geben, nicht bestimmt
der !*•", 2*«" oder 3**" schw. Conj. zuiveisen)
zu 'Czzcnt, waJisest, Y^allent, uobent,
illent} irpurient, ezzint, veerdint, nc-
mint, uobint, wurchint, irburgint, wer-
dunt, p^runt, tripunt, blasunt, kerrnjat«
gepiligunt, behaltont,4rrisont? foront?
|lio Abscbwäcbung
EiN r zeigt sidi 4>ei A. Aid. 3. Bed. 2. Bib.
:.. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 13. ßo. LS
, Can. l. 4. 5. 6. 7. 9, 10. 11. 12. 13. Ct. D.
II. 283. 286. 313. 331. 337. 242. 346. Eb.
Ep. can. 1. 2. 3. 4. F. Fw. Frg. Gc. 1. 3.
4. 6. 9. 10. 12. Gd. 3. Gh 1. 2. 3. 4. Gx.
Hd. Ho. Ib. Is. gl. K. Le. 1. 2. 3. 4. ö. M.
SUt. Mcp. N. N. II. 0. Oll Or^ Pa. Pro
Ps. 2. H. Ra. Rc. Rd. Rg. 1. SL Scb.
Sal. 1. 4. Syl. T. Tg. L V. Virg. Vf
\V. Wm. Zf.
INT bei A. Bib. 5* «. 7. IL Can. 13. D
33 L 335. 337. %i% Ep. can. 6. Est. Gc. !
Ho. Le. 2. N. Or^. Pxud. L 2. 4. £c.
Virg.
UNT ici Bib. 2. 7. D. II. 331. Ho. M. Pirn
Ab. Virg.
Om nur in Wm. und gl. K.? Ra.? (dem
iris^nt und foront auch aach der 2'**64
Conj. gehen können.)
In Em. 19. zeigt sich auch die Form
lau^naant (zur ^^«''scliw. Coaj.?).
Die verba nach der 2**'^ sdiw. Conj. neli
O vor NT an, z. B. ababoat, epanont,
ton^, das hei «in igen auch zu UMT, £
INT, ANT Mrird (cf. aber auch den Ueber;
ider Conjugalionen), z. B. alomunt, k
nunt, arnunt; aktent, offenent, mach
ahtint, giminnirint, herbergint; atam
giscuidant? bisprachant Von diesen
weichenden Formen erscheint
(JiNT bei Bib. 1. h. 7. 8. Bo. b. Can. 10
Gc. 1. 5. Gd. 3. M. M. II. Pxod. 1. Sa
Tg. 3. Virg.
ENT bei Bib. 10. 13. Wm.
INT bei Bib. 4. 5. 7.
ANT bei Bib. 13. D. 11. 327.? Gc 3. 12.1
1. 2. Prud. 1.
Die verba der 3^^«diw. Conj. haben I
NT, z. B. altent, lebent, lichent,
^dessen sich auch ANT (z. B. wahtant.
baut, sparant) in Bib. 7. Sal. 1« 4. Sb.
INT (z. B. wahtint, lebint) in Bib. 5.
Fi. zeigt. Von ha beut konunen alle Vi
vor, habcnt Bo. 5. C. Ec. Alu. N. O.
T. Wm. habant Od Wm. habint B
Org. Sjrl< haiiunt. Wm. habont Wm.
NT ohne Vokal findet sich nicht nu
i(8Mit) atdut, Stint, pichoiQt, hänt,
üern auch in ferbe<rjit. Mos.
Offanod. gl. K. ist wohl nur als Set
fehler £ur offanoud anzusehen.
Frg. Is. und MarL iiaben für sint die
läugerten Formen sintun, sindun.
NZ.
i«4
i;-
JS&..
lldS
orgnnlscli bilden BU». 2. 5. Bo. 5. Can. 5.
. Ep. can. 2. M. N. O. Rg. 2. T. die 2»*
(sLallmitT) mit NT, z« B. <ir)ezze]it,
;nt, gäat, eigent, angustent, wol«
, wanint, vergoat; eisGoent, sint^
lent, werdent, riuuuoient, euerrent;
ent» warent, wizzunt, fnntont, fer-
ent, santunt; gichurint, raalilint
eben so auch Bo. 5. Ep. can. 2. Gh. 6*
N. 0. Rg. 1. Wm. Zf. die 2«« /;. ///.
% Zr B. aliljont^ ^igint^ oiigent,jlciit
iehcnt, wrendcnt, vranent, wcrent^
ent, werdant, v^esent, wisint, wi«
, lebcnt, lobont, rihtint^ firnemant,
ent, birent (birint, birnt, binl), fro-
t^ gänt> sinncnt
Can. 12. kommt auch (sje)r oporolunt
(sie) oporotun vor.
t auch ein zweifelhaftes SufCx; vidleieht
ftier wo N schon zum Thema gehart und
iiügt ist, z. B. reginzo, so wie In den
Lcinischen Wörtern enUtandeucn Formen,
hobilinza, M eingeschaltet; cL trophin-
e/. pLj mit dem verb. trophczjün und
aron gebildeten trophezunga (dasGoth.
kein Suffix NT, alihd. NZ). Ist auch m
1 Namen victteicht Composition anzuneb*
i. B. wegalenzo? oder ist hier L schon
ing? Cf. auch NS. Aufser den Orts- und
Personennamen, wie alisunza, ascinza, ma-
genza, breganz, ch^bilinza^ kostanza;
abinzo, wegalenzo, werinzo, liubinzo,
lopenzo, reginzo, megalcnzo, fakenzo,
deganzo, subnrenzo, slouganzo; liubinza,
Tihhenza, mngnnza, pagcnzn kommt die
Endung NZ nur in aülrcnza, rahchinza, pha-
Innza, fochonza, trophinzin (^d. pLJ vor;
vielleicht audi in varrinenzenon (vcrrinen-
zenon. Bib. 2.). M4{;. Bib. L, welches taureis
Cfingris et taureis crnciatos) übersetzt. Ge-
hört ganavenzota, ganavinzota, cavilläkat
«nd das snbst. ganavinzode (^d. s.J zu gan?
oder nav? oder venz? Das in Tr. vorkom*
mende umbigaginzari ist nach nmbegangc-
zere. Ha. in timbignngizari zu bessern.
NS
tritt auch im Ahd. anscheinend als Suffix
auf (kommt aber weder im Goth. noch in an-
dern deutschen IKalekten vor) in alansa, wa-
ganso, segansa und eilinsin, ist aber ent-
weder ein zwiefaches Suffix N und S, oder eine
entstellte Composition.
Habensa, omaia comas. £b. ist wohl eine
Entstellung oder falsche Lesart^ so wie chaz-
zonso mit craphon, torqueo ungts/Js. N. 118,
161. [cf. ^eich darauf wirfo so füre tier
{iubrogo bestiisJ2' Das 77. pr, richinsa kann
aus richinz^ entstanden seyn, oder umgekehrt
richinza aus richinsa?
■ «1
I •
.\
-1«^
' ;.i
[73 1
M m
Der neu^oc^Deutfc^n ^BSiter, Die im 2««« ^<il De« att^oc^&eutfc^en ©prac^fc^afert i^rc
€r(&uteruud ftn&en.
9Mag. 315.
ableiten. 185.
abnehmen. 1062.
abnehmet. 1073. 1074.
aebnffct^. lU.
9(fermann. 739.
Mermetfl. 884.
a(m(i(i)t. 616.
a(mad}% 618.
aimenbe. 747.
atraim. 523.
amtmann. 739:
anfff^n. 305.
auteln. 91.
anfcjwng- 96.
anlegen. 124.
änderen. 86.
anlügen. 131.
anmm^en. 699.
anni^neti. 1063.
anrennen. 518.
andnnen. 515.
antli}. 20 1( 322.
aptil. 796.
auferri(f)fen. 427.
a»flef|en. 92.
a«flefen. 248.
aufliegen. 87.
aufrecht 405.
anfridjten. 42a
aufrucfeii. 434.
au9tn(td)t. 147.
atiferUfett. 248.
au6aercniien. 516i.
au^ki^ 315.
auefaSen. 306.
au^leitetT. 185.
anliefen. 248.
aullofen. 276.
au6net)men. 1061.
äu^rinnen. 516.
25t.
S«t^efafen. 158.
Sanflafen. 158.
Segnagen. 1014.
2?einaf)e. 1000.
SBeinamen. 1081.
SBe!o^fiT. 307.
Selcaen. 92.
iPeleutten. 150.
SBelieöcn. 87.
QJdögen. 131.
SBenagedt. lOlSw
SSenc^men. 1065^
SBeraiiben. 358.
SSeraufen. 499.
S3ere(i)ncM. 382.
SBereben. . 456.
Seregenen. 442.
»ereit. 479.
^eric^ten. 42&
Sleiben. 47.
©lo*. 142.
Sfocf. 142.
Sracl)(au(t). 143.
öroAmonaft). 796.
SrotfoiJ. 269.
aSnifilappe. 38.
^tnrgmduer. 843.
SSnrgrcd^t. 409.
®«niit 665.
S)^nnrf. 665.
S)arnact>. 1000.
IBedlofen. 159.
S)emutl). 690. 697.
S)cmti(^tg. 690. 696i
S)emöf^igen. 698.
S)ejfo me^r. 833.
S)etmoIK 650.
Sienfhnann. 745.
©iefnc^. 389.
r4 '.
Singmann. 745.
S)oifmaun. 746.
S)reinä(^tig. 1021.
• Sreirubrig. 493.
S>tird}leiten. 186.
S)urd)Iefen. 248.
®ttrcft(eu(bren. 150.
S)urc^leu4tig. 14a
S)urc^meM- 892.
©urtftmrfcftt. 879.
S)ur(^nJßtn. 1116.
€benmnnf. 90i.
ebenmäf. 902.
e^rlo«. 267.
Stnlaten. 166.
einlafjen. 306.
einfeiten. lS5w
eintefen. 248.
6inmtf(i)en. 879.
6inmn(f^'g. 691.
einnehmen. 1063.
gJetib. 236. 237.
gllenmaag. 896. *
.ümuäh 390.
gnglar.b. 234.
ent(a#. 313.
gntfapen. 305.
entlebnrn. 124.
(fnt(ei()en. 123.
entlöfen. 276.
entnagtln. 1017.
entnehmen. 1063.
entrichten. 427.
Entrinnen. 515.
6rb(o^. 268.
6rbne^mer. 1074.
6rbre(i)t. 40a
6rbmi(?. 883.
erbnu^. 112a
«rtrei^f. 392.
erfangen. 224.
grlaß. 316.
erlauben. 76.
ertanbnif. 75.
erlegen. 91.
erleichteren. 162.
erleftn. 24a
erleuchten. 149.
erliegen. 85.
erföfc^en. 280. 2S1.
erI5fen. 274.
erlofer. 27a
erlSfung. 277.
erlugen. 129.
erlugen. 131.
etma^^netu 769.
ermannen. 753.
Crmcßen. 892:
emtorben. 856.
ermuben. 60X
ermuntern. 818.
* erni()ren. 1102.
emarren. 1094.
entbtemonotb. 796.
erneuen. 1112.
erratben. 460.
erreichen. 396. 397.
erretten. 477.
erretten. 471.
errichten. 426.
erringen. 529.
errinnen. 515.
err9t(|en. 485.
er(^(o4e. 12a
^ortmube. 603.
>(bmau«. 873.
fefbme^n. 653.
jefhnuti^g. 695.
?flebfrmati#. 873.
Sletfc^martt. 852
L
lief. 1117.
nianb. 235.
ndl. 393.
im. 741.
loi, 269.
l 390.
- 243.
\xt\j. 695.
4f^id. 695.
if. 498.
(B.
g. 2.55,
L 258.
m. 252.
II. 183.
. 239. 240.
m. 223.
II. 63.
c. 65.
|. 895.
I). 632. 635.
)lid), 63».
^t. 615.
)I. 652.
i(in. 652.
inen. 768.
bf. 718,
\tt 882.
j. 899. 902.
i. 782.
Ute. 785.
iilic^. 784.
nfam. 784.
tifc^ft. 7«4.
^ 879.
L 712.
e. 869.
I). 684.
!^^ru^e. 56S.
T^et. 841.
e(r. 1016.
. 1053.
m, 1073.
n. 1098.
ien. 1118. il20.
. 1125.
cnfc^aft. 1127.
iu. 1128.
)t, (StirndjU. 1019.
. 1005: •
e. lOOa 1010.
en. lOOd;
?. 45Ä.
bf. 358:'
lt. 410.
f. 447.
I)fn. 396. 397.
e. 559.
lt. 417.
5. 530. . •
ien. 514.
^p^ctif^cd $l^ei(§iit«.
1152
Oeruberf« 493.
<8eni^en. 379. 38 f.
ettüfit. 547.
®(anilicbt. 147.
®fatL 35.
©laube. 7L 72.
<!»(aubfti. 66.
(»{äubio. 7X
@Iaubft4 75.
@feiit. HO.
©leiten. iflS.
®{et4er. 111.
<9(ei(^mut4. 687.
®Ieicf)n{6. 115.
@(ei{4fam. 116.
@I<i(^diier. 120.
©leiener. 120.
®(ieb. 169.
eiimpfiidi. 216.
@iuc!. 145.
@niütib. 812.
©nabe. 1025.
©nabig. \{\Ü8.
@ndbid(i(^. 1029.
©nadeii. 1014.
©oMar. 243.
©ottlieb. 50.
©ra6niu<fe. 654.
©vob. 356.
©ro^niutb. 6P4.
©ro^müt^ig. 694.
©ruti^en. 526.
©unbetrebe. 354'
)albtnann. 744.
)anbreid)eH. 397.
)dnde(dfen. 158.
)aadoi. 271.
irtmtttb. 695.
jrtmüt^ig. 695.
^afelnuß. 1128.
)aupt(afen. 159.
>auptIo«. 27 L
>auptmann. 744.
)au«denoß. 1126.
)auemd!in. 745.
)e€rmann. 744.
)titat. 462.
)etMutb« 696.
^et^mut^ig. 696.
^emblafen. 158.
Htnadi 009.
»ernieber. 986.
^euitiondt^. 796.
)imme(It(4t. 147.
M'minelreid). 393.
)inla@en. 313.
>in(egeii. 93.
Mimebmen, 1071.
jinreiten. 477.
>ini*innen. 1)17.
)edjtnntf!^ 695.
>0(tmut^'g. 695.
»Ofmann. 744.
loMo^e. 12a
»ornlo^. 271.
)Drnund. 795.
mfiatiid^ 203.
lülflo«. 270.
^unMattc^ 143.
Jafirmarft. 852.
SemanK 747.
Slmmunfier, 805.
SCmmet. 834.
3n(anb. 23a
anliegen. 87.
3llanb. 234.
trAfmun). 806.
JlAufmann. 742.
Xinberlo«. 270.
jMeinmutblg. 691
JlnoUoucb. 143.
Jl5ntgreid^ 39i
^onrab. 463.
JTraftlo^L 270.
Sabe. 36.
Sabin. 37.
Sadjt. loa
iadi€. 163.
£aben. 164.
Sabuiig. .166.
Saget. 156.
Saaer. 95.
fiabm. 2ia
Säumen. 210.
Sadn. 23 (.
Saie. 152. 740.
Safen. 156.
Samb^rt. 2 U.
Samfrib. 234. .
fiainm. 213.
Sdmmlein. 214,
Sdmpc^en. 214^^
Samprete. 24L'.
Sanb. 232.
Sanbin. 239. .
Sanbric^. 409.
Sanbric^ter. 42l
Sanbfcbaff. 234.
£anb€mantu.74a
Sang. 225.
Sänge. 226.
Sänge. 22'».
Saugmutb. 693.
fiangntuttitg. 693.
Sangfam. 229.
Saj^e. 3a
Saffer. 98.
Safierbar. 98.
Säfleren. 99.
Säfterer. 99.
2äfktl^. 98.
SüOerung. 100.
Sapen. 29a
Sateintfcb. 20a
Satte. 167-
Satttc^ 202.
Saub. 65.
Soube. 66.
Sauben, 6a
Sauc^ 142.
Sauer. 244.
Sauge. 152.
Saugen. 15a
Sau#. 27a
Saufc^en. 281.
Sautraiftg. 541
Sat>enbe(. 20a
Sai^ 3a
Seben. 4a 41
Sebenbig. 43.
SebeneregeL 44a
Seber. 80.
Sebermeer. 82a
SebtD«. 26a
Se*. 102. .
Setztet. 102.
Se«. 102.
Seifen. lOa 103. 203.
Secfer. 101
Seber. 201
Sebem. 201
Seer. 241
Seffe. 206.
Segeiu ba
Seben. 121
Se^m. 212.
Sedmig. 211
Seinen. 124.
Sebnmann. 7ia
Sebre. 254.
Sebren. 255.
Sebrer. 25a
Scib. 41
Sfibbaft. 46.
Seiblic^. 46.
Sei*. i52.
Sei<^e. 103.
Seicbt 16a
SeicbtKct). 161.
Setcf)tmut^. 694.
Seic^tmiitbig. 694.
Seib. I7a 17 L
Seiben. 16a
Seibet. 171.
Seibig. 175.
Seiblic^. 171
Seier. 244.
Seiten. 122.
[73^
M
usa
'9nm. 21t.
fitimtn. 211.
gtin. 21H.
— Iröi. 2fi.
efitir. 319.
Smt«. 219.
Stinbrcn. 157.
Snfr. 251.
Srtflf. 251.
Snilni. 251.
itUtp. 1<8. 181.
gtittr. 18S.
Zialt. 222. 239.
ftnj. 2i2.
itopaA. 60.
Sfopolb. 55. 197
Strdir. 245.
8rt*tiifHb. 2i5.
errntn. 260. 262.
etfra- 246-
8(tten. 167.
£tttig. 167.
gtMbflrt. 197.
imOittn. US.
Sn^n. 133.
^fit^nung. 131.
?fufadi. 55.
?nk. 193.
—UOf. 105.
Sidit H6. 147.
Sirt. &1.
fiftr. R6.
Ütbtn. SS. 60.
Sükr«. 55.
eiibüd). 57.
2»tr«m. 68.
eM^tttd. 81.
Sin^tn. 138.
ei(b. 199.
iitgfn. 81.
£K^ta«. 281.
Silir. ■iO».
?imbiirg. 2ß.
Simmat. 240.
ei'nb. 239.
Sfaibf. 210.
Sinbrm. 240.
Sfnbmütliia. 693.
finbnurm. 241.
Sinw. 218.
iünft. 331.
Smfr. 342.
entftn. 242.
«iUP». 205.
Üip»e (3(.). 50. 78.
giemtn. S7V.
S^ptla. 280.
artpr«. 280.
8tft. 282.
Seb. 60.
£Bbcn. 62. 64.
Scbtr. 64.
?obtfdm. 63.
Sllp^ft&etififK^ fStrieü^ftf.
113
88fcr;A. 62.
Sod). 1-iO.
Sorf». 127.
£«dtn. 144.
Sctfiiirj. 115.
fcffd. 205.
8(*. 127.
Sollt. 33. 151.
£cbn. -219.
gebiiti'. 220.
fiotinrr. 221.
Loire. 244.
Sold;. 209.
SonliDii. 241.
8ot*. 215. ■
2ct. 267.
SifAtn. 281.
2b\tn. 272.
85f«t. 278.
Set. 193.
iixet. 31.
Serein. J2.
Sudie. 163. 2Jt.
Euc^ren. 163.
Sud«. Ii2.
£üdf. 142.
8ufc. 208.
Siiffia- 209. '
Sufl, 13S.
Saat. 131. 13«.
SugtR. 12a
£ügtn. 130.
Süflntr. 137.
Sü^tn. 146.
Sungf. 231.
gupin». 207.
Süfti«. 203.
Su^nnburj). 321.
SDIaar. 819.
3}Iadf. 669.
9»aaß. 893. 902.
SDIao^Ii«- 896.
«Old^tn. 639.
9Rac^tr. 6l9.
^dAtrn. 656.
StRofbt. 611.
^ä*(tfl. 616.
OTä(t)iiäf(it. 617.
a31jt(i)fi.. 630. 631.
OTabf. b58.
Wa^ (id), (r):60e.
ffltafl (b«). 629.
SBtaflb. 630.
Slßiigbtburg. '631.
Sffdgfn. 653.
SDfagtt. 656.
Snügnt. 656.
^ajtrii. 6>7.
«Kavier. 653.
9Ragi|)tT. 657.
•mibin. 65J.
Wtiitn. 653.
fXmt. 794.
SRafjnta. 767.
SRdbntiRg. 770.
Sffiäbr*in. 825.
5lȊtce. S.'D, 814.
OTflf. 796.
2Rain. 803.
SRniiigau. 803.
SRaiiit. oOÖ.
aHol. 714.
OTaren. 711. 717.
SWoltt. 718.
OTalfir. 727.
OTolj. 713.
S??oii. 736.
aBoiKft«. 756.
aSaiibtl, 817. 112a
gRangrIn. 807.
SrHaiueliiiifl. b07.
SPiaiigclK mi.
SRann. 732,
aRoiinhfif. 7Ä2.
3}!flnniäfa[(. 761.
OTaiinJafaliia. 765.
sffiaim;,! Kh. 7»0. 751.
SIRäüniii. TT)!.
9Räiii>ii'(b. 753.
SßäimUin. 75 1.
SRännltdj. '^.
Stlaiiftr. 816.
anantflltin. 817.
Snarbtr. 858.
SRorf. 814. &iS.
aRdtfr. 8i)2.
931flritior 8i9.
SRiUmorn. 8'i9.
Sitarquarb. 845.
fOIarf«-. 857.
^arttm. 858.
SRarttrn. 85a
<0far((r(i)um. 8.17.
aKactfTung. 85&
SOIärdjrtr. 857.
«näct. 796. 861.
aHofd)!. 877.
SRaM. 876:
asof«. 87a.
OTaftrig. 875.
aßflift. 877.
SRafff. 861.
a^dfl. 8öl. 882.
anaffiin«. 882.
«Dfjpij. 899. 903.
Sßumit. 614.
anattf. 658.
SOtautr. 842.
mn'l. 720.
«DiaiilberTr. 811.
SOIoiikffl. 719.
SEKaiilrrdin. 720.
aHourn. 842.
SEHou«. 872. S73.
ÜRMfra. 910.
3Raufnn. StO.
aWaiitfi. 70a
Sla^^olb«. 913.
SDttittdi. 650.
HRetr. 819.
OTeeritiuiciicI- 881.
^Icfrrttii*. 492.
SWtl)(. 712.
aRwIlftau. 713.
^ibt. 832.
2B(hHn. 8J9.
aVfMtic. 839.
2nci)riiiia. sia
2JI(i^f^. 674.
anntr. 843.
3Reirf. 718.
Sntin. 592. 593.
5t(iiitplb. 62L
SRrtiKJb. 779.
2S<intn. 785.
SRtim. 593. 5W.
OTfinfdb. 621.
anftnfrit. 62L
aRtin^arb. 621.
mrimat. 621.
SRcmung. 793.
37ftinnl<ll^. b31.
SRtinntrf. 621.
SKtifi. 874.
aBtift. 883.
SPIttfItc. 8->7. 88&
Sßtillertii. SS9.
älffißirli*. 888.
Smtilltrn. 889.-
Si^itlfrtd-art. 889.
?:>;(i|lrr(l7imt. 889.
Sltfifüg. 885. .
Wiiitl 911.
mditn. ÜU. -
SKrIbr. 72a.
SRelbrn. 723.
•SJltlbn 724.
andbunt). 724.
SCRdf. 722.
fÜftlffn. 721.
^trinltttl. 728.
Bltngc. 765.
SKengni. 806.
SOItnidi. 753.
aKnfflb^il. 755.
aUfnfdjlidj. 75«. ,
SRcTgri. 852,
antrrtn. 651.
Sf«i"ebitrg. ö6i.
9Jt(f*itr SSI.
afff^Mfr. 875.
SHtfft. 867.
aR((Ter. 912.
OTeiÜita- S75.
aJitötri. 89L
2ttfß«r. 900.
9Rtfung. 90a
SRthr. 708L
Vit¥it6?i<t ahtick^W.
1156
me.*.l. 815.
ÜIItTt. 859.
67i
ffloTtn. 856.
TOrtw. 856.
»rtelfit. 856.
SHorflfn. 852.
in. 653.
SXnginlldil. 147.
aRöHdirotn. 486.
SMoif*. 851.
,.
mSrCt. 858.
741.
SXSrttl. 859.
16.
J»«(.r. 875.
a»«(n. 876.
aSsIl. 883.
BIM«. 658. (cC 679.)
min». 653.
HXm. 603.
i.
WSte. 61».
1.
äHiiJ«. 710.
801.
äüälie. 602.
12.
91lül|«i. 600.
603.
3Riillin>. 738.
2.
PJfübung. 602.
aliüili 651.
5
SDiodin. 655.
775.
inülbni»«. 1117.
SOlulm. 655.
ÜJlnl».. 727.
Smül». 712.
7.
BlüKanf™. 712.
30.
SHüIJct. 712.
95.
IDIumniirn. 728.
i.
<!l|ün4in. 804.
91.
tnunt. 811.
691.
SnünUIng. 815l
1061.
äHinMiiis. 812.
SBÖnlltr e05.
aSotiM. 817.
Smänjf. 805.
SDlüiij.». 806.
Dlüiiltt. 806.
Siiittt. 831. 8]2.
671.
SBurmri. 859.
830.
«Hurnifln. 859.
1.
aJtutmtItbiEt. 859. .
WM. 869.
1020.
3Ilu(4.r. «81.
SDlnfit. 874.
äüuH. 679.
?OIii(b»n. 699.
Wultt. 700.
no.
<miiti.r. 709.
SRÜlKtli*. 71».
ai«s. 90.-..
i.
itnuS.. 907.
7«.
SWÜS«. 908.
SüaSiäMt. 909.
881.
aSinlK. Sil.
srnmiit. 856.
5.
tl.
e»
911.968,
Wiifcf. 995.
9;ab((. 995.
?Iad>. lOOO.
?facf)^(lll. lOOt.
9Iail)(iL JOU.
9ijd)rcit(ii. i"7,
9Iöd)fl(r. 1002.
9Ij4t. 1019.
9IjcflMa. I02I.
?<äd)tia. 1031.
?;a.t<t[i(f!. 1021.
«■{odillubt. 147.
9taät. 1015.
gidbti. 998w
SRaafl. Ii)l6.
9faatn. 1014.
fftabt. 997. 999. 1001. 1002.
1108.
Stabe. 1003.
9?dlKn. 1003. 1004.
9ral)tii. 997.
9iJI)ir. 1002.
maiirtn. 1100.
9Idt)runfl. 1102.
gflflbf. 998.
^amtn. 1079.
9Im»nlo«. 269,
9?arbf. 1097.
giflrtdi. 1095.
gTdrr. 1091.
-liflMjeii. U05,
9Jjf(. 1103.
g?a»lc(t!(r. 141.
gid«Ief. 269.
?Ia». 1114,
^iäfr. Uli.
mä$tn. 1114.
97<]tfrr. 1051.
?;atiiT. 1050.
9{atürltd<. 1050.
^au. 1109.
9fiitdniif((fi. 1130.
^tbil 996.
!>f(fr. 1052.
9ttiimm. 1054.
9I(bmfr. 1073. 1074.
tfltib. 1031.
9ffi>(n. 1032.
?tVibis. 1033.
9(1»». 101&
SItnndi. 1082:
9;(niiuii(i. 1086.
ntii. 1107-
mm- "07.
9;<t)lr'n. 1107.
9;{@([. 1116.
fftio. 1109.
9IfUTnagflt. 631.
9iimoi\K 222. 795.
9I(Dn. 1091.
9ttutitt. 109L
(Jltwiiig, 1091.
?tciiiiiifl[l(. 1091.
9tmittb. Uli.
9?t9. 1116.
9IrRm. 1114.
9I«Bl«n. Itl7.
«HibduRor. 997.
9?icbte. 1052.
SiitmiiifA. 755.
9litin. 993.
9Hrt«. 986.
9ti(t»rt (b«)- i*88.
?}i(b(rliigcn. 3Ü7.
9?i(b(t!facn. 92.
Sfifbtrriimeti. ')17.
Ütifblif«. 1048.
SlWrigtn. 991.
9ii(md^^. 748.
fHint. Ht94.
3tUU«- 11U4.
9Iiiiiin(r. 835.
9?ift«i 1107.
??tf. 1117.
9?v». 1018. 1019.
9lc*. 980. 983.
nsnt. 1090.
?Icnn(. 1090.
«QorNn. 1096. 1097.
9torli;juifn. 1096.
9Iorbniann. 741.
9Io(ar. 1051.
gieff. 1048.
IVotli. 1032.
9Ec:ltWt. lOiO.
9ii?cl!ig. 104-2.
Wi^igw. 10.12. 1045-
9IÖtbiAuna. 1042.
9Iu. 9T8.
9Iiid}ttni. 1024.
9Iumi>if(ti. 1090.
Fliin. 979.
97ürnbtT«). 1094.
mut). 1107.
9;us. 1128.
9?üBf. 1122.
SRu^tii. 1123.
9;ufi(n, 9tüt(rn. 1124.
91ütfli4. 1124.
ßifllet. 268.
Cr(li(b. 50.
giflbe. 494.
Stabm. 361.
!)Ii](t)m. 385.
SHjb. 444.
Siabfn. 470.
3tah(. 3S3.
Slabmtii. 504.
Staunt. 532.
#
It
1157
gUmn. 527.
iRommeln. &05.
Slanb. 531.
SRafc^. 548.
WofJ. 550.
Sftafien. 549.
SRatl}. 461.
SRatijen. 457.
Stat^ir. 467.
SVat^Iol. 268..
SRottfam. 464.
gtit^fel. 469.
Statte, Sfta^e. 470.
Rotth 357.
SRaubeiT. 358.
Sfläuber. 358,
Stauc^. 436.
Staunen. 436.
SRauc^ern. 438.
SRauclitg. 438.
Staube. 490.
{Raufen. 499.
SRau^. 438
Staunt. 506.
Stäumen. 509.
Stittmt(). 508.
Staunen. 526.
Slauner. 526.
Staupe. 360.
Staute. 490.
Staoenna. 361.
Stebe. 353.
Btebemeffer. 912.
StebenUub. 65.
Stechen. 386.
Stec^nen. 381.
Rechnung. 383.
8led)t. 399. 403. 405.
Sted)tl)aft. 413.
Sted)tlic^. 413.
Stecfttfam. 414.
Stebe. 444.
Steben. 449. 454.
N Stebli*. 447.
gtebner. 456.
Stegel. 439.
Stegeit 441.
Stegenen. 442.
gtegen^aft. 441.
Stegenfburg. 384.
Stet). 385.
SteibeL 355.
Stetben. 355.
Stetbun^ 355.
gificb. 387. 390.
Steidjarb. 390.
gtcid)eit. 396.
gteiAI)e(ni. 390.
SReid)«*. 393.
Stei^mann. 390,
Steid)tl)unt. 394.
Steif. 496. 497.
9Ipl^a6etif$e< SDctsHc^il.
m
Steife. 498.
iRetfen. 49a
Steigen. 430.
Steige. 430.
Steifjer. 443.
SReim. 506.
Stiintann. 39a
Steimbolb. 3S4.
Stetmbot. 384.
Stetmer. 384.
Stein. 522.
Steinfrib. 384.
Stein^arb. 384.
Stein^olb. 384.
Steimnar. 384.
Steinolb. 381
Steife. 542.
SReifen. 542.
Steigen. 557.
Steifle. 541.
Stetten. 476.
Steifer. 477.
Steitern. 475.
Steiiien. 558.
StcÄen. 363.
SRemagen. 441. 631.
SRennen. 517.
Stetten. 471.
P{ettic^). 491.
JRcute. 490.
Steufe. 544.
Steutcn. 489.
Stbebe. 479.
gtl)eijn«. 505.
JKI)nn. 522.
Stbcinou. 522.
St^rinaait. 522.
Stf)eint^al. 522.
Stbone. 492.
8tid)arb. 390.
9ttd)te. 415.
Stiebten. 419.
Sticbter. 422.
gticbtig. 418.
Sticbtung. 422.
Stiecben. 436.
Stieget 440.
Stiegein. 440.
Stiemeit. 510.
Stiefe. 540.
Stiefeln. 536.
Stiefler. 553.
Stijfeln. 497.
Sttnbe. 532.
Stinge. 530.
Siingen. 528.
Stinger. 530.
Stinne. 519.
{Rinnen. 513.
Stinnfel 519.
SRippe. 356..
Stifl. 541.
Stifte. 541.
Stitten. 475«
Stitter. 477.
Stilen. 557.
Stegen. 443.
Stoggen. 433.
Sto^ 553.
Sto^r. 545.
Stöf^rid^t. 54«
Stfxf. 430.
Stocfen. 432. 433.
Stolanb. 503.
Stom. 507.
Stomer. 507.
Stoimf4 507.
Stofe. 544.
fitoß. 551. 552.
Stoffen. 552.
Stoffen. 552.
Stolfig. 551.
iRotti. 481.
9Ioti)e. 484.
StM^en. 485.
Stottimif. 484.
Stc(. 559.
Stcttig. 560.
*Stübe. 352. 353.
Stu(t)(c^ 26a
SRucf. 435.
Stutfen. 433.
SRücfcnlafen. 157.
Stube. 490.
Stuber. 493.
{Rügen. 432.
Stu^e. 554.
' Stuben. 555.
Stu^r. 561
Stumpfen. 512.
Stune. 52X
Stun^el. 533.
SRun^lic«. 533.
Stuffen. 546.
Stuffung. 548
Stup. 563.
Stufe. 561.
Stu^el. 560.
dtufig. 561
Etuti)e. 491.
{Rütteln. 471
eia^fentanb. 235.
(Salmann. 746.
Sanftmut^ig. 699.
(Baitgmeitler. 88a
@d)damlcof. 272.
Q^aatmännet. 747,
®(beftlar. 24a
Sc^iffmann. 747.
®(biffmeiffer. 88a
®(b(affotf. 271.
®4neibemrffer. 913.
ßdiniittaMdi. 143.
Sc^ottlanb. 235.
@d)reibmefTer. 918.
(Sc^rotmtffer. 913.
0(bu()tiemen. 51 L
@d)u(metfier. 657.
@(^»aben(anb. 235.
Qid^iiilaUti. 159.
@(bmeif(54er. 141.
^c^wermutb. 699.
@teg(c«. 271.
@tegnabnie. 107&
einnlof. 27 L
Sittenlol. 27L
Somraetlatte. 167.
&onberglei4|. 114.
Sonnenlicht. 147.
®pielmdnn. 746.
®pra(^o#. S72L
Sprac^mann. 746.
Spuntloc^. 141.
etarfmüthia. 609.
®tegretf. 496.
Steinme^er. 911.
@teuerruber. 493.
®tiefmuttet. 7ia
etrettmutf). 699.
®tteu(afcn. 159.
etu^Kafen. 159.
eunMo^. 27L
SdgelK^t. 147.
Sagtobn. 22a
Sanpeffter. 8Sa
Sbn'Ina^tne. 1078.
Sifc^Iafen. 159.
Srautmutter. 710.
Itofflo#. 271.
Zfübmuiiitg. 699.
U.
tiebettang. 228.
Ueberleben. 43.
Ueberleaen. 92.
Uebetrlciten. 185.
Uebetrmut«. 688.
Uebennutbig. 689.
Ueberna^ten. 1021.
Uebernebtnen. 1063.
Ueberreicben. 396.
UeberrocT. 431.
Ulrich. 390.
Umlegen. 92.
Unduf^orlid). 278.
Unberegnet: 442.
Unerlofct)eti. 28a
Unermübli^. 604.
Uncrratben. 4b0.
Ungelebrt. 259.
Ungeltnge. 223.
Ungema<^. 634. 636.
;9 •
maß. 902.
mein. 78i.
fuffeii. 892.
mim. 879.
rab. 457.
rrd)f. 411.
:rd)tet. 425.
rlanb. 234.
lube. 73.
iubig. 74. " '
wihüdj, 75.
i^. 113. U4^
mpfti*. 217.
abc. 1028.
äbig. 1029.
ig. 228.
b. 65.
i@. 893.
t*t. 614.
Icfetjg. 618.
ißlfl. 899. 903.
ißigfeit. 900.
fnW. 755.
itl). 687.
ißig. 909.
rl}!^. 10/j2.
fc 1122.
ift. 402.* 404. 407.
btlicb. 413.
f. 497.
I}ti3. 418.
^e. 555.
Id§. 314.
(aßen. 306.
legen. 92.
mif*t. 879.
nel)men. 1064.
.-■^v
'«j
1160
ttnbeftafc^enb. 280.
Unvetuunff. 1076.
Unvernünftig. 1077.
Unjetlaßen. 313.
Unhtvimidi. 27a
Urlaub. 75.
V.
S^dfetfanb. 235.
93er(angen. 223. 224.
ißeriängern. 230.
»edaßen. 307.
SBerfeacn. 93.
a3erleif)en. 123.
a5er(eiter. 188.
S^erfettgncn. 133,
Setlferen. 262. .
S3erto4tn. 145.
Seviogener. 131.
SJetluff. 266.
SQeniid^Ien. 651.
Setmobnen. 769.
93ermeiben. 677.
93ernteßen. 892.
SBermeßen^eit. 892.
Sermfeten. 706.
Sermtfc^en. 879.
93ermiffen. 867.
83frm5gen. 610.
93erm»tten. 699.
93erne||men. 1066.
aSerminft. 1075.
ajernünftjg. 1076.
S^errat^en. 46 f.
aSerrat^i«. 467.
SSerrit^nen. 383.
Serrinnen. 517.
SBetfmoim. 740.
üittüdtn. 435.
gßerfmetffer. 887.
IBer^madjer. 649.
aOefpennefr 1107.
Serwanbter. 224.
SiberUfen. 248.
Scgeaeim. 611.
Sibetfmaaß. 896.
a3or(aben. 166.
iBibermeßen. 893.
SoWafen. 312.
3Bibermuti). 692.
Sorlegen. 93.
SBibermütl^ig. 692. 693.
Oorierten. 186.
SBibeme^men. 1064.
Bormauer. 842.
SBinfefmaaß 896.
Scrmunb. 814.
So(ftfmH(f^. 721.
Sormunbfc^aff. 814.
fflmmemcnat^. 796.
aSomomen. 1018.
SBorml. 631.
SBortuden. 435.
SBunbma^f. 715.
«0.
TS.
3BagengeMfe. 25L
Satnlol. 271.
fBafirnetmer. 1074.
Seittofe. 271.
SBälfcbfanb. 235.
Serlaßen. 313,
9Banb(afen. 158.
Seriegen. 93.
SBanje. 279.
SerlSfen. 276.
ffiartmann. 740.
;3errinnen. 517.
aBaßemotter. 1052.
Simmermann. '746.
Saßerrinne. 519.
Simmermeißer. 888.
SBaferloo. 128.
Sm€mann. 746.
SSet<^mut(f. 692.
Sornmut^ig. 699.
SEBei(tmä(^. 692.
Sugemüfe. 781.
SBBeibmann. 739.
Suiaßen. 313.
Suifgen. 93.
äBeibrau^. 437.
SSeinldub. 65.
Suleiten. 186. '
Seinrebe. 353.
Sureifen. 477.
SBeißmain. 804.
Surhinen. 517.
99e(tmann. 739.
Sufammenlegen; 93.
SBeltmeer. 820. .
3u
ommenlefen. 24& >
«eUretc^. 392.
Sufammenrinnen. 517«
9Berf(eute. 196.
3u
ommenrutfen* 435»
k •
I
) .
I • . .. •
Nachträgliche Berichtigungen und Zusätze
zum l*^** Theile des althochdeutschen Spr achi^clialzes.
AFTER-
S. IX. Z. 9. lies: Ist peika (90/»^ ^alttte) das S. 128. Z. 3. seUc Unra: eichhnrno. Zt i
IhUßcns, so steht hier die deutsche fennis. — 130. Z. 1. selze hinzu: «gadora, aejgidora,
— IX. Z. 10. V. u. lies: fin st föna uad Z. 2. altnord. aegisdyr (4Reerrtt^ure).
Y. u. fotu st. fotu. «— 131. Z. 9. seize fainzu: agilstra. ZC 2.
XXII. Z. 4. V. u. lies: intsabida? — 135. Zu 8. v. u. setze hinzu: ZU %
— XXXIV. Z. 2. T. u. lies: tegerns. st iergcnß, — 140. Z.6. v u. hiulerj au tis setze: cf. estcn«,
_ XXXVII. Zwisdien Z. 2. «nd;3. v. u. «tee: ^^^ ^ ^^ ^^ JUH, „„d Z. 20. t. il
Bp. Bopparler Glossen, gedruckt im Anzeiger für ^j^,^' gj '^;,^^. ochasan. Ka. «KC^Oa.
Kunde der aeul«enen Vorteil. IWö. t». 4o4. ji-iwoo t" i- ji * ii-
-XL. Zwischen Z. K) o. II. v. u. «ctee: Ef. - 1/3. Z. 52. seUe l..«zu: adalard, adalati,
Eidesfonnel aus einer lat. Handschrifl, in der »da Icod, Jidallag, und Z. 3a «eUe imun:
t'ir'^kt"' «""'"^•'•''^- ''^'^"S^"' ''*^- - Ä" 2:'v. «. .el« h«xu: Zf. 2.
-'XLVI». Z. 10. V. o. binler D. setee: IL - \f.' 'fl'J»« Zcije Jj«'" >'«' 6. «etee: Zf. i
-LXXIIl. Zwisdien Z. 1. und 2. seUc: Zf. 2. - tVa. Zwischen Z. 14.«. lo.8etec.affillr«.Zf.2.
Zweifaker Glossen, gedruckt im Anz. f. Kunde - \'i- ^^'^ ^,t ^^'' *I*S>
d. dculsch. Vocieit. 1836. S. 462. 463. - *»'• Z. 2a. setze hmzu: Ef.
30. Z. ih. V. u. lies; weli sL waii; Z. 14. — 190. Zwiiwlien Z. 4. a. 5. v. u. fielzn
T. «. «inwell i St. sinwelbi und Z. 7. v. il ]SACHA, Oxlsnamcn.
«etze hinxu: hcbigi. _ 335^ 2. 6. setze hinzu: AUhtac
— 71. Z. 6. y. u. «ctze h«iza: SolUe auitovuii, 2. 8. v. u. setze binzo: alx. Zt 1
ampla fcmce. Pnid. 1. hieher gehören? cf. uui- «, TTT rk
. . «rrr — — Z. 18. v. u. setze unzut Cf. luilAJ,
tero «ng* in V>11. A,>iriiii nA — 23a Z. 3. hinter Tr. setze: Zf. 2.
_ 9-2. Zwischen Z. 4. u. 5. setzen AÖACHILDA, _ _ Zwischen Z. 16. u. 17. setze: Ii«lpii6
"!"'/• ._„- Zf. 2.
_ 92. Zwischen Z. 12. u. 13. setze: ABi^L, _ j^j. Z. 14. setze bin»i: «id ULF.
«bd. - g-. abeles, abelis. a. abelan. _ 243. Z. 8. hinter €If< setze: nord. alfc
— 99. Z. 5. v.u. setze ümzu: aper. Zl 2. cbar, Z. 18. setze hinzu: Zf. 2.
'"'S?''*^'*-..?P- . u- «t c , r». — 244. Zwischen Z. 14. u. 15. ietie: «IviBda.
.m- 102. Z. Mi' setze hinzu: 9l»ni>«a, als Diana ^f '■'>
auf Inschriften. />fl5*o«; r^c. ^er^. /. und Creu- _ g^J* 2 ^j ^, „ ^^t^ ,,j^. 2f. 2.
zcr aUröm-Cultuf p.63.65. — 5. Gcimnis %- _ 353 2. 20. hinter Hs. seUe: dmar«. Zf. 2.
t>»^S'e 1 V- ... ,. , ... — 254. Zwischen Z. 11. 0.12. flctze: aniisBilU
— 103. Z. 17. setze hinzu: «giheim, «ggihelm 2f. 2.
und Z. 18. setze fainzu: und CGJDOBA. <-> ..- 262. Zwischen Z. 6.0. 7. setze: uni« gecbon-
Z. 7. V. u. setze hinzu: goth. at[is. fen ombe in (got) mit temo ouerde reh»
— 104. Z. 7. V. u. setze hinzu: cf. angels. «gcs- tero deumtioti daz tiura geltsinero Ea».
grima. ^öfttdtni^tlm. ' don, justae humiliiati.% pretio iaaestima&Um
— ItO. Z. 5. V. u. setze hkizur wllaha. wcem divinae grntiae promeremur. Bo. 5. 24i
— 127. Z. 20. v.u. hinter Bib. 6. setze: eich a.Zr. 2. —262. Zwischen Z. 8. u. 9. setze: ambi lait
dir,
1163 ' »wterfigtadto^C^AaiiilMi^ «iigr^|iifttp><tuM{ ihTheMiL 1164
'di^niwAc« e.«Kw4«,..«taK^i*4.' s..|/iVu.. Ut. atuter. f ^ .if'T -
TTiTTT 1 *. . . — 502. Z. 8. «etze'Umui dl nMil. «tistri,t im
HWA. ,?^ ^ • «d>t9djt
S. 266. leUte ZeiU s«U« itMxn: spiraaa. i . — fS^- Z- 17. «et» fciD«i:-Aarotii« (««taiMi).
— 268. ieUle Zeile setze hinzu: K». — 522. Zwuchen Z. «. u. 3. aefze: awila^o^
«,«-» „ .- .. AKrn livri . , '«<*• Zf. 2. und zu Z. 4. fiiee hinz«: Sa.' ..*■
— 282. Z. 17. lie* ANO at ANO.. . : _ 53J z^j,eh.n Z. 20. «. ^ aetze::hfczl iiit»i
~ oT* ?• 'l '"V!1ü.' ■•"?**'•'. " ';: '• . r««^. hüte! hwl.U /o«i*i Periz man. IL 64S.
— 294. Z>«acheo Z.'2tt.u.>8l.»eti«J an h.nbe«, __' 534 Zwischen Z. £ «u ü aelsk: GMnpteätiv«
»ifl^ijn*. U«». 5.. .' -.;,. ■• ' ' ^ . A«4r: also derö nanigoa riüge,. di«: a«
— 30a. 2.-6. V. «. set» hwin: Perm «na i« j^„^ „j^ „„be eineo «Uft «nerhent,
imafcolda (o«ahoUha. gl, Ki). P«. «nd im« 4er «eder alle« dec inneTOsl« iat^ let
in Hnoh«Ide. N. 59, z. '
in «nonoiae. 1^. oa, x. .-. nah*«» «|efte i»t, und« «» ouh tien a»d«.
■*" oo2* ^' r *f' 1 "^^ %/ o ' '■'■ ' ■ " »e«» özAr umbe in toüfe«jt«i» ducli lia wkt
~ 0.I' ^" r T5"ia 1* ... 1.- " V A" «lef*«« ««Iber ij^mo «« sielt Ul -Bo. 5-
— 34.V. Z. 4. y. u..uQ()Z.,12.T. 4*£eiMli|inzot,Ka. § 013 - ■ . " -
"" 5S- 5* fn'**i^¥?*n' ?*^ ' - ■ -^ - "- ^9^ Z. lU selae bitan i,«da, runo/ia; Ka.
— 353. Z. 30. »treicb« fleba. ,H^W;r. ' " ^OlS. Z, 24. «clze hiiizui <£ auch»«r/&o, p^
— 354. Z. 13. V. u. «ette hinzu: Cf. ENZÜ*. jaro.
— 361. Z. 18. seUe kuntit £{. •• 619. Z. 27. Um 48. st 44.
— 373. Z. 11. faetze binzt^^ fia &' • i- -?^. 64^. Z. 8. t. ü. b'mlei Vel S. setee{'.2^, 1'
-i- 3^9. Z. 4. T- ». Ätze ^inäu* OE ENZa» - — ; - «• J^., v. u. setze hinzu: Zf. 2.; ..
— 335. Z.2«.8*tzchii.Mi: Ct angds-enl, «»lefe; - ^*^- Z- 3. v. u. «elze hmziw «ord. gudre^f*.
nnd: uMfuioä^igdnteamviam, enti^k^'w^. ^-6^. Z, 13. lies: WlliyAL; Z. 16. Inge
ürk. de« Kloster« Fbruibach. ,voQ 1130 ar.wtoiu. bis;^: Ka.'
boic. JP^.St„^f • -.<ii' 6S^. Z. 10. setze hinza: OrtSDaineai.adlbaMiim
— 387. Z. 2. setze hinzu: Cf. angels. enC, Sllcfe. wilder« wibo. Trad. fuld.
— 388. Z. 13. «etze hinzu: -^ (>«ocfae8ar<<riMca «— 653. Zwischen Z. 20. u. 2L setze.: phaffe«-
lingua deus vocarelur. Sueton. Octamtm. cap. 97. « ui b , presbyitra.
— 388. Z. 13. V. u. setze hinzu: goth. unsara. — 653. Zwischen Z. 7. a. 8. v. «. setze: yirlb«-
— 393. Z. 14. ▼. u. setze hinzu: Ö. antisc, *n._ *?j»» "• A»^- /-
trisc; auch onto*. -- Ctiitn^tr^. "*" "•■ *78-" Zwischen Z. 21, «. 22. t. m. setze: wafu
_ 432. Z. 19. setze hinzu: Zf. 2. t',V?? 1!*°*f!ii°\^A \ -, ki -*«
_ 433. Z. 5. seUe hinzu: stokare, alietus. Zf.2. — '^*- Ji*" '^* *^ °" ^"^f "»"''J '*^' ,
— 449. Z. 12. V. «. setze hinzu: gleich dem jetzt %' 20- »• «• ^»«»1" hieber? setze: oder zu
gen Si^tag und grt^fl. '^".[r in . t- j • • ^
**_ inA" '08. Z. 10. setze hinzu: angds. vicc4an,/a«.
— 449. Zwischen Z. 2. u. 3. v. u. setze: Jlt/i, cinare.
Flufsnamen (bei S. Gallen). _ 739. Zwist^ien Z. 14. und 15. setze: WI-
— 459. Z. 12. setze hinzu: ordoff. oraha. IITTMT i'>\ ^o > nn ^ «
— 462. Z. 15. setze hinzu: Zf. "Va J tp^ ,!'"«««* «".V; ^^- i* 7'. . .^
_ 471. Z. 7. hinter m. setze: «ind/.? " ^30. Z. 5. hmter va.hls und hinter vaht
Z. 8. hinter 0. setze: und ßo. 5. «t^o^ rC^ L ...
Z. 10. hinter 7. setzen tiu irdo. Bo. 5. - .'30- ^ 10. «. «. setze hinzu: i n demo mere
220. kuisser orda Bo. 5. 222. •'"* "^"***J[h uuihtir, diu heizxent st.
_ 472. Z. 13. T. u. hinter: ardingan, setze: '**»^*- *^- "*'
neben ardingun, und hinler: dalür, setze ia — 745. Zwischen 2. 16. u. 17. setze: UfrlUIDf
der Klammer: cf. DING. «^5.^^ ^V^ ^^^J- cv, 01 .
— 475. Z. 13. setze hinzu: irminolt. - '»=*• Z*^»^»'«« Z. 20. «. 21. setze: scadun
Z. 18. hinter irmiasiuda setze: irman- ^*''"5"''' ^l' .. „,
. — 7.56. Z. o. scite hinzu: £f.
_^487. Zwischen Z. 5. u. 6. selw: (lanesil, - ^'3- Z- 12. scUe I.intu: wida. Zt 2.
onager. Wn. 244.) — — Zwscliea Z. 21. u. 22. setze: Wirü
— 491. Z. 13. V. u. selrc hinzu: Zf. 2. T717 A HH
— 492. Z. 11. setze hinz«: Zf. 2. S. W AI •
II [ 7* 1
1165
NacbtrSgiicfae . Bericlitigrin^ai nji SMUil ivm >U XÜwlc;
1166
S. 789« tträcheidie Arci leisten Zeilen.
— * 791. Z. 24. setxe hinzu: rf. unbeuoleonr, m.
libatas. Gc. la !n FEUIAN.
— 795. Zwischen Z. 13. n. 14. t. u. sitsc: (er)
ttv^ftlle: tob «o-uh ter^l^ieftenio uuint.uu.ülle
den mere unde uelle den uoalt Bo. 5.
— 824. ZL 2. setxe bin7.u: Ef.
-« 848. Z. 14. T. u. setzcbinxu: nörd. ülfr und
Z. 11. Tk n. setze hiuter /ii///^:'XiJxo^. -
— 848. letzte Zeile setze binxiu: Zf. 2.
— 851. Z. 15. setze binxu: sclavos qüi dicuntur
volzi. cod. parU. 4860.
— 888. Z. 13. setze hinzu: nord. queina.
— 894. Z. 12. V. u. hinter TÜSSINWANC
setze: (2>tt9nang).
-^ 912. Z. 7. V. u. seize hintii: Gehart. giatä.
roda, idonea. D. K 341. hieher? cf. g'sfuori.
— 929. Z. 3. setze hinzu: Hieher wohl such gi-
nera, iftvistitura Em. 31.
— 931. Zwischen Z. 9. u. 10. t. n. setze hinzu:
Gehort wiradardi in: si quis ingenuumica''
sfraverlt aui virilia iruncavcrlt » ut mancus
fiaf^ malb. wiradardi. L. sal.'32, hieher? CT.'
Em .
— 937. Zwischen Z. 9. u. 10. setze: WERALT-
•FLAUM.
S. 949.. ^Ize die Seitenzahl 949 st 749.
— 9Be.'' iivisch At !&.» 1; u. «. v.
setze: IVJR,
Vir, 8. V V ixl\«
— 962. Z. 2; hihterr' iseheitaf; setlc: wie inaa-
rige, ifighwi^^
— 962. Z. 7. Mtxe hitizo:'iind fuoräg.
— » 962. Zwischen ZI ^.'O. 8« iselze:
uuoarigey i/i^ii«Vjr:.IX U. 346«.
nuorigu, crapida. I). lLi344»
~ 966. Z. 18. St. ? seUe: Cf. asgs. cvildtid (£si
be^lcÜ/ Stac^tfeir), cohtUimtm; also chwil«
tiwerh» Arbeit beim (Einbruch in Zkaiinu
— 992. Z. 23. setze hidalit lo Gh. L 2. itdit
unornL . ^ ; •
-^'1016. Z. 26.'lie8t ä. >/. üt ». »/.
•— 1020. Zwischen Z. 7. a.8.T. o. selse hinzu: is
dien uuorten, hac raiione, haccanditioatt
Md baefaiohä. Bo. 3. Mcp.
— 1044. letzte Zeile setze buizu: a, pL regaa-
uurma, lumbncoäJ. Bp.
-^ ld«^Nä:Mschen Z. iL m- % setze: WORM
a WORTANl iu WARD.
— ' 1078. Z. 20. V. u. setze hmtnt wisoaL Zt 1
— 1115. Z. 16. V. u. lies: lac€t<anda$.
.1
'. I
' J t
I .•
. /
• •
1* '. *■ • = • • %
/ .
I
• • I
'!/ .'/
. ' ■ .
1
i
.l^*- »
.' ■
t . <
I :•
* .. »■
Bericbtiguiigeii und Zusätze
> * * *
zum 2^ Theile des aUhpchdeutschen Sprachschatzes.
■»•
S. 49. ZwisdienZ. I&il 19. ieUe: PLUSLAIB?
8. plodattab iq Jl\UXj« :
— 80. Z. 3. V. u. seUe hinzu: Ubart, Icopardus*
Zt 3.
*^* 155. Z. 19. bioter c^^ setze : sondem za lauga.
— 163. Z. 12. hinter 299. 6eUe: Zf. 2.
-«» 188. Z. 1« V. u. streiche: m.
— ^ 189. Z. 5. 6. streiche: uolla \i6\^ pleMjbf^*,
chia. M. 30.
— * 189. Z. 6. hinter lidi setze: (cd follidi und
follelidi).
— 189. Zwischen Z. 2. q. 1. v. n. setze: FOL.
LIDI (darfgltebens; t>on ({artemi t>oOem JtSrper),
ii<(^'. Cf. folla lidi in LID. — sin (saturtä)
chena ist ketraganlih undef611ide.Mcp.62.
— 189. Z. t. V. u. setze hinzu: folla lidi (uolla
lidi. M. 30.), plena brachia. Gh. 1. 2. 3.
— 194. Z. 10. setze hinzu: vrien liutin^ Orts*
namen.
-— 214. Z. 2. setze hinzu: Ka.
— 220. Zwischen Z. 15. u. 16. t. u. setze: FO-
RALOlM; cuattati Ion, fomloni, preroga-
iiva. Ic
^ •— 222. Z. 3. ▼. n. setze hinzu: Ka.
^ 237. Z. 24. setze hinzu: Pt
— 239. Z. 22. setze hinzu: lendiL Pt
j— 240. Z. 14. y. u. hinter Zf. setze: 1. 2.
— * 244. Z. 14. T. u. setze hinzu: acinum. Kä.
^ 245. Z. 9. st Zs. lie^: Zf. 1. 2.
— 252. Z. 4. V. u. setze zu dem Eingeklammerten
hinzu: doch vergleiche auch angels. fulstjan,
adjuvnre. fidcire.
— 269. Zwischen Z. 16. u. 17. seUe: BODAM-
LOS, bobenlo^. — inde ad bodemelosen
stamphe. Als. 20.
.-i- 271. Z 25. füge hinzu: iz ist lukkiu sin*
nelosi. M. 39, 5. uuaz mag sinnelosi an-
deres sin ane lukke. N. 39, 5. a.pL lokke
sinnelosina, insanias falsas. N. 39, 5.
— 279. Z. 2. seUe hinzu: Zf. 2.
— 293. Tu 21. hmter 3 setse: llstera. Zf. 2.
S. 312. Zwischen Z. 18. u. 19. setze: ANA.
FARLAZAN: — «o ih sia diu oueun ana
uerliez, iibi in eam dedtiari oculos, Fo. '5.
— 33L Z. 27. setze hinzu: spirnan.
— 353. Z 10 lies: RAP st RAP*
— • — Zwischen Z. 11. u. 12. v. u. setze: n^pl.
rebun. viies. Zf. 2.
385. Z. 12. V. u. hinter 460. setze: Zt 2.
— 407. Z. 17. setze hinzu: EC
— 440. Z. 9. V. n. st TRAG lies: in II
-— 467. Z. 19. setze hinzu: Ka.
— 469. Zwischen Z. 24. u. 25* setzet radisli,
problema. Ka.
' — 475. Z. 19. V« u. setze hinzu: riderudiu. Ka.
-^ 487. Z 8. V. u. hinter Ve. 1. 3. setze: Zf. 2.
— 490. Z. 7. setze hinzu: mid rudeni cum pru*
rilu. Pt
•- 527. Z. 11. setze hinzu: susurratio. Ka«
— 532. Z. 4. setze hinzu: Ka.
— 536. Z. 23. setze hinzu: S. auch BRASJIN«
— 543. Z. 16. setze hinzu: und nord. hikreyatr^
grandisonns, sonortsjf, raust, vox.
— 562. Z. 13. ▼. u. betze hinzu: IL 176.
— 563. Zwischen Z. 12. u. 13. setze : RUZZUNGA,
stemutntio^ Ka.
— 570. Z. 16. Y. u. setze hinzu: flaum.
— 595. Z. 26. setze hinzu: EC
— 596. Z. 9. setze hinzu: EL
— 609. Z. 20. 21. streiche: o. s. m. migenden.
Bo. 5.
— 611. Zwischen Z. 20. u. 21. setze: BAZMAGfiN,
tooH^t/ 6efler fe^n. — p.p. a. s. m. bizma-
genden: uuio filo du mih ketan habest
pizmigenden, refouisti. Bo. 5.
— 654. Z. 4. y. u. setze hinzu: grasimugga,
filomena. Zf. 2.
— 683. Zwischen Z. 38. n. 39. seUe: MUOT
FAGÖN.
[74n
1169
BerichUgungiea.iml
JUnttio*
1170
& 707. 2. 19. bUtlcr Sg. 292. setze: Ka. S. 911. Z. 14. t. u. liuiter 392. setze: Ka.
— 719. Z. 12. V. u. setze hinza: Ka. — 912. Z. 19. setze hinzu: Ka.
— 736- Z 7. V. u. setze hinzu: manne, servien- — 941. Z. 9. ▼• n. vor: aus setxe: oder ist.
üwn. Bo. 5. 129. — — Z. 8 t« u. streiche: ist-
— 817. Z. 12. hiqter: kommt, s^tze: aufserraan- «— - — Z. 7. lies: n Tielleicfat eatstamlent statt
d-ai«, ixmrgdabtm. Ka« an wohl nicht entstanden.
— 829. Z. 3. lies: Bib. 5. st Bo. 5. — 961« Z.. 26. saUe ^iz«: Bp.
— 845. Z. 11. setze hinzu: nierrif^bo. Zf. % r:-^. ^ 2S. t& itreidbei ZT« 2.
— 852.^Z. 20. setze hinzu: nundinae. Ka. — 972. TL. 19. füge hinzu: und: nt bediu ge-
— 858. Z. 16. ▼. u. setze hinzu: mardir, ?iu7r- . skihet i;^, ta« iz kot fore sihet. nube
tarus^ Zf. S.
— 873. Z. 7. T. u. setze hinzu: Zf. 2.
— — Z. 15. Y. u* setze hinzu: Zf. 2.
.^ «^ ^. 27. T. u. setze hinzu: Zf. 2.
^ 874. Z. \Z. hinter Em. 31. setze: Zt 2.
— 877. Z. 16. y. u. setze iünzu: masjo, ma-
' icülä* Kä.
tiuaada iz keskihetv pedtu f#re sihet er
iz. Ba h. 238.
— 995. Zwischen Z. IL il 12. t. n. setze: na-
bun« mediolL Ka.
^ 1018. Z. 3L ▼. IL setze hinzu: In Pf« wird mi-
galt durch nichhus gfcissiert.
— 1106. Z. 12. TügS hiuju: nssgia. Ka.
» "■
\ f
• ■ '*
» ■ . j
.'I
; >
* J' .
•II
1
> I
>
• •• I .
Gelrsckt Bei Trowitiicb and Solin. '
V
- 1